BIO-STATISTICAL METHODS FOR CLINICAL RESEACH for CR_new...การแปลความหมาย...

Preview:

Citation preview

L o g o

by

DR.THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

BIO-STATISTICAL METHODS

FOR CLINICAL RESEACH

L o g o

PRINCIPLE

ปญหาการวจย

วตถประสงคการวจย

สมมตฐานการวจย

การออกแบบ

เครองมอวด

การสมตวอยาง

การวเคราะหขอมล

การแปลความหมาย

สรปผลการวจย

ลกษณะตวแปร ทศกษา

ลกษณะของประชากรกลมตวอยาง

พนฐานความร เกยวกบสถต

บรรยายประชากรหรอกลมตวอยาง อธบายความสมพนธและการท านาย ทดสอบความแตกตางระหวางประชากร วเคราะหโครงสรางของกลมตวแปร วเคราะหเชงสาเหต ตรวจสอบความตรงของโมเดลกบขอมล

เชงประจกษ

ประเภท จ านวน ระดบการวด

รปแบบตางๆของการเลอกใชสถต

เปาหมายการวจย

ประเภท จ านวน การแจกแจง

L o g o

PRINCIPLE

แนวทางการเลอกใชสถตในการวจย

ค าถามวจย/วตถประสงคการวจย

ลกษณะขอมล/มาตรการวด

ขอตกลงเบองตนของสถตวเคราะห

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

KEY DEFINITIONS

ประชากร (population) คอ การรวบรวมทก ๆ รายการ (item) หรอ สงของ (thing) ทตองการน ามาพจารณา เชน ผคน หรอ สงของ เปนตน

ตวอยาง (sample) คอ สวนหนงของประชากรทเลอกมาเพอใชในการวเคราะห

ตวแปรหรอพารามเตอร (parameter) คอ ขอสรปจากการวดทอธบายถงคณลกษณะของประชากรหนง ๆ

ตวสถต (statistic) คอ ขอสรปของการวดทไดจากการค านวณจากกลมตวอยางกลมหนง

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

POPULATION vs. SAMPLE

การวดทใชอธบายประชากรเรยกวา ตวพารามเตอร (parameters)

การวดทไดจากการค านวณจากตวอยางเรยกวา ตวสถต (statistics)

Population Sample

L o g o

ลกษณะของขอมล ลกษณะตวอยาง วตถประสงคของการวจย

PRINCIPLE

การเลอกสถตพจารณาจาก

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

L o g o

Before Choose Statistic to Clinical Research..

กอนทจะท าการเลอกใชสถต จะตองตงค าถามใหกบตวเองวา...

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

มจ านวนตวแปรทเกยวของในค าถามเฉพาะนน ๆ เปนจ านวนเทาใด ขอมลมระดบการวดแบบแบงเปนกลม จดเรยงเปนอนดบหรอมคาเปน ตวเลขตอเนอง ขอมลหรอเทอมความคลาดเคลอนเปน ไปตาม Assumptions ของสถต นนๆ หรอไม มจ านวนกลมตวอยางทงหมดกกลมในค าถามเฉพาะนน ๆ การแจกแจงของขอมลเปนแบบปกตหรอไม ตวอยางแตละกลมนนเปนอสระกนหรอเปนตวอยางทขนแกกน มวตถประสงคของการศกษาอยางไร

L o g o

Before Choose Statistic to Clinical Research..

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

วตถประสงค ประเภทของขอมล

ประชากรทมการแจงแจงแบบปกต

เรยงล าดบ/ไมแนใจวาประชากรมการแจกแจงแบบปกต

คาวดทมคาเปนไปไดสองคา

อธบายหนงกลม Mean, SD Median, Inter-quartile Range

Proportion

เปรยบเทยบหนงกลมกบคาทระบ

One-sample t test

Wilcoxon test Chi-square, Z-test, or Binomial test

เปรยบเทยบสองกลมทเปนอสระกน

Two independent samples t test

Mann-Whitney U Chi-square, Z-test, test Fisher’s exact test,

เปรยบเทยบสองกลมทสมพนธกนจบค

Paired t test Wilcoxon signed ranks test

McNemar’s test

L o g o

DR.THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Your Proposal vs Statistic

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด

ส.สมเดจฯ

ปจจยทเกยวของกบภาวะสมองเสอมในผปวยโรคจตเภทเรอรง

Case – control study

ผปวยนอกทไดรบการวนจฉยวา เปนโรคจตเภท

- ระยะเวลาปวย - ระยะเวลากนยา - ผปวยโรคจตเภท

เรองรงทม ภาวะสมองเสอม

ความชกและปจจยทเกยวของตาง ๆ

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด

รพจ.นครพนม

ศกษาปจจยเสยงทมผลตอการกลบมาเสพซ าในผปวยโรครวมจตเวชสารเสพตดแมทแอมเฟตามน

Case – control study

ผปวยโรครวมจตเวชสารเสพตดในคนไทยทกลบมารกษาซ า

ปจจยเสยงทมผลตอการกลบมาเสพซ า

การกลบมาเสพซ า ปจจยทท าให

กลบมาเสพซ า การเพมปรมาณสาร การกาวไปสการ

เสพสารเสพตดชนดอนๆเพมขน

แบบประเมน ADL, NPI, Quality of life

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด

สวนสราญรมย

ผลของโปรแกรมจตสงคมบ าบดในผปวยสงอายโรคสมองเสอมทมปญหาBPSD

Quasi-Experimental design

ผสงอายโรคสมองเสอมทมปญหา BPSD

โปรแกรมจตสงคมบ าบดในผปวยสงอายโรคสมองเสอมทมปญหาBPSD

ปญหา BPSD ความสามารถในการปฏบตกจวตรประจ าวน คณภาพชวต

แบบประเมน ADL, NPI, Quality of life

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด

ศนยสขภาพจตท 12

ผลของโปรแกรมสงเสรมสขภาพจต เพอพฒนาความสข 5 มตในผสงอายจงหวดชายแดนภาคใต

Quasi-Experimental design (The one group pretest posttest design)

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด

ส.พฒนาการเดกราชนครนทร

การพฒนาชดสงเสรมพฒนาการดานการเรยนในเดกปฐมวยทมพฒนาการลาชาทางการเรยนร

Experimental design

เดกปฐมวยทมชวงอาย 3-7 ป และมพฒนาการทางการเรยนรต ากวาวย

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด

ส.พฒนาการเดกภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

การศกษาความชกและปจจยทเกยวของกบโรค PTSD ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาในอ าเภอแหงหนง จงหวดขอนแกน

Descriptive cross-sectional study

นกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด

รพจ.ขอนแกน

การพฒนาแบบประเมนความเสยงตอการฆาตวตายในผปวยทรบไวรกษาใน โรงพยาบาลจตเวช

Descriptive cross-sectional study

ผปวยจตเวชในจงหวดขอนแกน

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด

รพจ.เลยฯ

การศกษาความสมพนธระหวางเพศหญงและปจจยทางวฒนธรรมทเกยวของกบการเกดโรคซมเศรา ในผปวยทมารบบรการ โรงพยาบาลจตเวชเลยราชนครนทร

Cross-sectional analytic study

ผปวยใหมทมารบบรการ รพ.จตเวชเลยราชนครนทร อยในชวงอาย 15 ป ขนไป ในชวงเวลาทก าหนด

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด

สยส.

รปแบบการพยากรณทางสถตส าหรบโรคทางสขภาพจตและจตเวช

Descriptive study

ตนทนประสทธผลของระบบใหค าปรกษาทางโทรศพท สายสขภาพจต 1323

วจยเชงคณภาพ

L o g o

by

DR.THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Descriptive Statistic

L o g o

Central Tendency Variation Shape

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

สถตทบงบอกถงคากลาง • ฐานนยม (Mode) • มธยฐาน (Median) • คาเฉลย (Mean)

สถตทบงบอกถงการผนแปร • Ordinal Scale

- Interquartile Range

• Interval and Ratio

Scale

- Range (Max. - Min.)

- Variance - Standard Deviation

DEFINITIONS

สถตทบงบอกการกระจาย • คาคลาดเคลอน

มาตรฐานของคาเฉลย

(S.E. mean)

L o g o

Mean

Mode Median

Central

Tendency

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of CENTRAL TENDENCY

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

ความสมพนธระหวางคากลาง ฐานนยม มธยฐานคาเฉลย

Measures of CENTRAL TENDENCY

x

ขอมลมการแจกแจงแบบปกต (Normal Distribution)

Mo = Md =

ทมา http://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=4053

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

ความสมพนธระหวางคากลาง ฐานนยม มธยฐานคาเฉลย

Measures of CENTRAL TENDENCY

ทมา http://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=4053

x

ขอมลมการแจกแจงแบบเบซาย (Negative Skewed

Distribution)

Mo > Md >

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

ขอดและขอจ ากดของ Central Tendency

Measures of CENTRAL TENDENCY

คากลาง ฐานนยม มธยฐาน คาเฉลย

ขอด เหมาะกบขอมลทมคาผดปกต เชน คาสงเกนไปหรอต าเกนไป

เหมาะกบขอมลทมคาผดปกต เชนเดยวกบฐานนยม

1. สะดวกในการค านวณแมเกบขอมลไมครบ

2. ใชในการเปรยบเทยบขอมลเชงปรมาณหลายๆชด

ขอจ ากด 1. ไมเหมาะกบขอมลไมซ ากน 2. อาจมค าตอบไดมากกวา 1

ค าตอบ และค าตอบอาจแตกตางกนมาก

ใชกบขอมลเชงปรมาณเทานน

1. เปนคากลางทไมดถาขอมลมคาผดปกต

2. ใชกบขอมลเชงปรมาณเทานน

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

สถตทใชในการวดต าแหนงขอมล

การค านวณหาคาของขอมลในต าแหนงใดๆสามารถท าไดโดย ค านวณจากเปอรเซนตไทล (Percentile) หรอควอไทล (Quartiles)

Measures of CENTRAL TENDENCY

ทมา http://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=4053

L o g o

Mean

Mode Median

Central

Tendency

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of CENTRAL TENDENCY

L o g o

คาเฉลยแบบเลขคณต (arithmetic mean) เปนวธทนยมใชมากทสดของการค านวณหาคากลาง

ค านวณหาไดจากผลรวมของคาทงหมด หารดวยจ านวน

μ= =

คาเฉลยตวอยาง (sample)

=

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of Central Tendency : MEAN Mean

คาเฉลยประชากร (population)

L o g o

For a sample of size n:

=

sample of size

x-bar The ith value

Observed values

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of Central Tendency : MEAN Mean

L o g o

จากขอมลของผปวยกลมหนง ทแสดงน าหนกในหนวยกโลกรม จงหาคาเฉลยเลขคณต (Mean) ของน าหนกผปวยกลมน

41. 88 46 42 43 49 44 45 43 95 47 48

= 52.58

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of MEAN Mean

Question :

L o g o

ผลกระทบของคาสดโตง (extreme values หรอ outliers)

Mean = 13 Mean = 14

= 13 = 13

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Problem of MEAN Mean

Answer :

L o g o

Mean

Mode Median

Central

Tendency

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of CENTRAL TENDENCY

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of Central Tendency : MEDIAN Median

L o g o

จากขอมลของผปวยกลมหนง ทแสดงน าหนกในหนวยกโลกรม Question : จงหาคามธยฐานน าหนกของผปวยกลมน

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of MEDIAN Median

41 88 46 42 43 49 44 45 43 95 47 48

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

เรยงขอมลจากนอยไปหามาก

Example of MEDIAN Median

ต าแหนงท 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

น าหนก 41 42 43 43 44 45 46 47 48 49 88 95

นอยทสด มากทสด

Answer :

L o g o

ในขณะท คาเฉลยจะไดรบผลกระทบจากคาสดโตง (extreme

values) คามธยฐานจะไมไดรบผลกระทบจากคาสดโตงในชดขอมล

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Mean = 13 Mean = 13

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measure : MEAN vs MEDIAN Median Mean vs

L o g o

Mean

Mode Median

Central

Tendency

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of CENTRAL TENDENCY

L o g o

คาฐานนยม (Mode) เปนคากลางของขอมลทวดจากความถของฐานขอมล

คาฐานนยม คอ คาของขอมลทมความถสงสด

บางชดขอมล อาจมคาฐานนยมหลายคา ในขณะทบางชดขอมลอาจไมมคาฐานนยม

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 0 1 2 3 4 5 6

Mode = 9 No Mode

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of Central Tendency : MODE Mode

L o g o

คาฐานนยม = 43

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of MODE Mode

41 88 46 42 43 49 44 45 43 95 47 48

41 88 46 42 43 49 44 45 43 95 47 48 43

จากขอมลของผปวยกลมหนง ทแสดงน าหนกในหนวยกโลกรม Question : จงหาคามธยฐาน (median) น าหนกของผปวยกลมน

Answer :

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of Measures of Central Tendency Median

Median Mean

จากขอมลของเครอง X-ray ตอไปน จงหาคาเฉลแบบเลขคณต คามธยฐาน และคาฐานนยม

ล าดบท 1 2 3 4 5

Mean = (2,000,000+500,000+300,000+100,000+100,000)/5 = 3,000,000/5 = 600,000 Median = 300,000 Mode = 100,000

ราคา 2,000,000 500,000 300,000 100,000 100,000

Question :

Answer :

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

WHICH MEASURE TO CHOOSE? Median

Median Mean

• คาเฉลย (mean) เปนนยมทใชโดยทวไปในการหาคากลาง

ยกเวน ในกรณทมคาสดโตงในชดขอมล

• คามธยฐาน (median)จะถกน ามาใชเพอหลกเลยงปญหาทเกดจากคาสดโตง เนองจากคามธยฐานไมไดรบผลกระทบ

• ในบางสถานการณ ควรพจารณาทงคาเฉลย (mean) และคามธยฐาน (median) ประกอบกน

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Summary of Measures of Central Tendency Median

Median Mean

Middle value in the

ordered array

Most frequently

observed value

Average value

Central Tendency

Mean

Arithmetic Mean

Geometric Mean

Meadian Mode

X XG =(X1 x X2 x ∙∙∙ x Xn

Rate of change of a variable over time

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of VARIATION

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of VARIATION

การวดความผนแปร จะใหสารสนเทศ ของการกระจาย

(spread) หรอ ความผนแปร

(variability) ของขอมล

Coefficient of

Variation

Standard

Deviation

Range

Variance Variation

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of VARIATION

Coefficient of

Variation

Standard

Deviation

Range

Variance Variation

L o g o

• พสย (Range) เปนการวดการกระจายขอมลอยางงายและหยาบทสด

• เปนสวนตางระหวางคาสงสดกบคาต าสด

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Range = 13 -1 =12

Range = Xlargest – Xsmallest

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of VARIATION : RANGE Range

L o g o

พสย = คาสงสด – คาต าสด = 95 – 41 = 54

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of VARIATION : RANGE Range

จากขอมลของผปวยกลมหนง ทแสดงน าหนกในหนวยกโลกรม จงหาคาพสย (range) น าหนกของผปวยกลมน

41 88 46 42 43 49 44 45 43 95 47 48

Question :

Answer :

L o g o

Range = 12 – 7 = 5

Range = 5 - 1 = 4

ไมสนใจการกระจายตวของขอมล

7 8 9 10 11 12

Range = 12 – 7 = 5

ไดรบผลกระทบจากคาสดโตง (outliers) ในชดขอมล 1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,2,2,2,2,2,2,22,3,3,3,3,4,5

1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,2,2,2,2,2,2,22,3,3,3,3,4,120 Range = 120 - 1 = 119

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Problem with VARIATION : RANGE Range

7 8 9 10 11 12

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of VARIATION

Coefficient of

Variation

Standard

Deviation

Range

Variance Variation

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of VARIATION : VARIANCE Variance

Variance คอคาเฉลยของคายกก าลงสองของความผนแปร ของแตละคาออกไปจากคาเฉลย

Sample variance:

1-n

)X(X

S

n

1i

2

i2

Where = arithmetic mean

n = sample size

Xi = ith value of the variable X

X

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of VARIATION : STANDARD DEVIATION S.D.

Standard Deviation มกน ามาใชวดคาความผนแปร แสดงความผนแปรรอบ ๆ คาเฉลย มหนวยเดยวกบขอมลเรมตน

Sample standard deviation:

1-n

)X(X

S

n

1i

2

i

L o g o

จงหาสวนเบยงแบนมาตรฐานของกลมตวอยางตอไปน

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of VARIATION : S.D. S.D.

n = 8 Mean = X = 16

Sample Data (Xi) : 10 12 14 15 17 18 18 24

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Comparing VARIATION : S.D. S.D.

Mean = 15.5 S = 3.338 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

Data B

Data A

Mean = 15.5

S = .9258

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

Mean = 15.5

S = 4.57

Data C

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Comparing VARIATION : S.D. S.D.

Same mean

Different standard

variation

Smaller standard

variation

Larger standard

variation

L o g o

Variance vs S.D. เปนการวดการกระจายของขอมล โดยมแนวคดวาขอมลในชดนนหางจากคาเฉลยอยเทาไร

ประชากร (population)

N N

กลมตวอยาง (sample)

N-1

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of VARIATION : VARIANCE vs S.D. S.D. Variance

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of VARIATION : VARIANCE vs S.D. S.D. Variance

จากขอมลของผปวยกลมหนง ทแสดงน าหนกในหนวยกโลกรม จงหาคา X, Variance และ SD. น าหนกของผปวยกลมน

41 88 46 42 43 49 44 45 43 95 47 48

Question :

L o g o

จงหาคาเฉลยเลขคณต

12 41+88+46+42+43+49+44+45+43+95+47+48

จงหาคาความแปรปรวน

n-1

= 338.45

จงหาคาเบยงเบนมาตรฐาน = 18.40

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of VARIATION : VARIANCE vs S.D. S.D. Variance

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Summary of VARIATION : VARIANCE vs S.D. S.D. Variance

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of COEFFICIENT OF VARIATION : CoV.

Coefficient of

Variation

Standard

Deviation

Range

Variance Variation

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of CoV. Coefficient of

Variation

วดความผนแปรแบบสมพทธ (relative variation)

มหนวยเปนเปอรเซนต (%)

แสดงความผนแปรเทยบกบคาเฉลย (variation relative to

mean) ใชเทยบสองกลมของขอมลหรอมากกวา แตวดคนละหนวยกน

100%X

SCV

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of CoV. Coefficient of

Variation

จากขอมลของผปวยกลมหนง ทแสดงน าหนกในหนวยกโลกรม จงหาคา CoV น าหนกของผปวยกลมน

41 88 46 42 43 49 44 45 43 95 47 48

Question :

Answer :

L o g o

Stocks A and B have the same standard deviation, but stock

B is less variable relative to its price.

Stock C has a much smaller standard deviation than stocks

and B but a much higher coefficient of variation.

Stock คาเฉลย

(mean)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

(S.D.)

คาสมประสทธของความแปรผน

(CoV.)

A 50 5 0.10

B 100 5 0.05

C 8 2 0.25

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Comparing of CoV. Coefficient of

Variation

L o g o

คากระจายทได ไมวาจะค านวณโดยวธใด ถาทไดมคามากแสดงวา ขอมลมการกระจายมาก หากคาทไดมคานอย แสดงวา ขอมลมการกระจายนอย

Skewness

Shape

Kurtosis

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of SHAPE OF A DISTRIBUTION

L o g o

Skewness

Shape

Kurtosis

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of SHAPE OF A DISTRIBUTION

L o g o

Skewness

Shape

Kurtosis

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of SHAPE : SKEWNESS

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of SHAPE : SKEWNESS Skewness

ความเบ (Skewness) เปนคาทใชวดลกษณะของเสนโคงวา มความเบหรอไม ไมเบ คอ คาสมประสทธความเบเปนศนย แสดงวาขอมลมความสมมาตร เบซาย คอ คาสมประสทธความเบเปนลบ เบขวา คอ คาสมประสทธความเบเปนบวก

Mean = Median, skew= 0 Mean < Median, skew< 0 Mean > Median, skew> 0

Right-skewness or

Positive skewness

Left-skewness or

Negative skewness

Normal or

Symmetric

L o g o

Skewness

Shape

Kurtosis

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of SHAPE : KURTOSIS

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures of SHAPE : KURTOSIS Kurtosis

ความโดง (Kurtosis) เปนคาทใชวดลกษณะของเสนโคงวามความโดงหรอไม คาเปนบวก (Leptokurtic) คอ เสนโดงสงมาก คาเปนศนย (Mesokurtic) คอ กราฟทมการแจกแจงปกต คาเปนลบ (Platykurtic) คอ เสนโดงนอยหรอปาน

Leptokurtic (kurtosis > 0)

Mesokurtic (kurtosis = 0)

Platykurtic (kurtosis < 0)

L o g o

DR.THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

RELATIONSHIP between TWO NUMERICAL variables

Descriptive Statistics

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures : COVARIANCE

ความแปรปรวนรวม (covariance) บอกถงความสมพนธระหวางตวแปรเชงปรมาณ 2 ตวแปร

บอกไดเพยงทศทางของความสมพนธ แตไมไดบอกถงความเปนเหตเปนผลในความสมพนธนน (causal effect)

The sample covariance:

COV(X,Y) = n-1

L o g o

Where COV(X,Y) = n-1

n-1 n-1 THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measures : COEFFICIENT of COVARIANCE

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

คาสมประสทธสหสมพนธ (Coefficient of Covariance) ชทศทางและระดบความผนผวนของตวแปรแตละค

Measures : COEFFICIENT of COVARIANCE

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Scatter Plots : Various Correlation Coefficients

Y

X

Y

X

Y

X

Y

X

Y

X

r = -1 r = - 0.6 r = 0

r = + 0.3 r = +1

Y

X r = 0

L o g o

25

15

0

-10

Stock M Stock M’

25

15

0

-10

25

15

0

-10

Portfolio MM’

25

15

0

-10

Stock W Stock W’

25

15

0

-10

25

15

0

-10

Portfolio WM’

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

ไปดวยกนอยางสมบรณ (p = +1.0)

สวนทางกนอยางสมบรณ (p = +1.0)

L o g o

สมมตใหคาความแปรปรวนรวมเทากบ 0.00048 และคาสวนเบยงเบนมาตรฐานของอตราผลตอบแทนของหลกทรพย X และ Y มคาเทากบ

0.03323 และ 0.02898 ตามล าดบ จงค านวณคาสมประสทธสหสมพนธระหวางอตราผลตอบแทนของหลกทรพย X และ Y

= + 0.498

คาสมประสทธสหสมพนธ

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

EXAMPLE : COEFFICIENT of CORRELTION

Question :

Answer :

L o g o

คาควอไทล (Quartiles) มแนวคดเดยวกนกบคามธยฐาน (Median)

Median

50% 50%

คาควอไทลจะแบงขอมลออกเปน 4 สวนเทากน จงมคาควอไทลได 3 ต าแหนง

25% 25% 25% 25%

Q1 Q2 Q3

Q1 : 25% of the observations are smaller and 75% are larger Q2 : same of the median

: 50% of the observations are smaller and 50% are larger Q3 : 25% of the observations are greater

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measure : Quartiles

L o g o

Q1 = (n+1)/4

Q2 = (n+1)/2

Q3 = (n+1)3/4

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Steps for Calculating QUARTILES

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of QUARTILES

จากขอมลของผปวยกลมหนง ทแสดงน าหนกในหนวยกโลกรม จงหาคา Quartiles น าหนกของผปวยกลมน

41 88 46 42 43 49 44 45 43 95 47 48

Question :

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

เรยงขอมลจากนอยไปหามาก ต าแหนงท 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

น าหนก 41 42 43 43 44 45 46 47 48 49 88 95

Answer :

Example of QUARTILES

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measure : INTERQUARTILE RANGE (IQR)

สวนเบยงเบนควอไทล (Interquatile Range) เปนการวดการกระจายขอมลอยางหนง ซงมแนวคดคลายกบพสย (Range)

IQR = Q3 – Q1

25% 50% 25%

IQR

Measures the spread in the middle 50% of the data

Is a measure of variability that is not influenced by outliers or

extreme values

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of RANGE & INTERQUARTILE RANGE

จากขอมลของผปวยกลมหนง ทแสดงน าหนกในหนวยกโลกรม จงหาคา พสยและสวนเบยงเบนควอไทลน าหนกของผปวยกลมน

41 88 46 42 43 49 44 45 43 95 47 48

Question :

เรยงขอมลจากนอยไปหามาก ต าแหนงท 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

น าหนก 41 42 43 43 44 45 46 47 48 49 88 95

Answer :

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of RANGE & INTERQUARTILE RANGE

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Measure : DECILE

คาเดไซล (Decile) มแนวคดเดยวกนกบคามธยฐาน (Median) และคาควอไทล (Quartile)

คาเดไซลจะแบงขอมลออกเปน 10 สวนเทาๆกน จงมคาเดไซลได 9

ต าแหนง

D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7 D8 D9

Median

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

STEPS IN CALCULATING DECILE

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of DECILE

จากขอมลของผปวยกลมหนง ทแสดงน าหนกในหนวยกโลกรม จงหาคา DECILE น าหนกของผปวยกลมน

41 88 46 42 43 49 44 45 43 95 47 48

Question :

เรยงขอมลจากนอยไปหามาก ต าแหนงท 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

น าหนก 41 42 43 43 44 45 46 47 48 49 88 95

Answer :

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Example of DECILE

L o g o

DR.THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

Statistic for Your Proposal

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด สถต

รพจ.นครพนม

ศกษาปจจยเสยงทมผลตอการกลบมาเสพซ าในผปวยโรครวมจตเวชสารเสพตดแมทแอมเฟตามน

Case – control study

ผปวยโรครวมจตเวชสารเสพตดในคนไทยทกลบมารกษาซ า

ปจจยเสยงทมผลตอการกลบมาเสพซ า

การกลบมาเสพซ า ปจจยทท าให

กลบมาเสพซ า การเพมปรมาณ

สาร การกาวไปสการ

เสพสารเสพตดชนดอนๆเพมขน

แบบประเมน ADL, NPI, Quality of life

L o g o

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด สถต

ส.สมเดจฯ

ปจจยทเกยวของกบภาวะสมองเสอมในผปวยโรคจตเภทเรอรง

Case – control study

ผปวยนอกทไดรบการวนจฉยวา เปนโรคจตเภท

- ระยะเวลาปวย - ระยะเวลากนยา - ผปวยโรคจตเภท

เรองรงทม ภาวะสมองเสอม

ความชกและปจจยทเกยวของตาง ๆ

non-exposed

exposed

Disease -

population Disease +

non-exposed

exposed

L o g o

มปจจยทสงสย

ไมมปจจยทสงสย

มปจจยทสงสย

ไมมปจจยทสงสย

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

แนวทางการวเคราะหผลการวจย Case control design

กลมศกษา

กลมเปรยบเทยบ

กลมทเกดโรค

กลมทไมเกดโรค

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Case control design : สถต Odds ratios

Odds Ratios = Ratio of two odds Odds = โอกาสของการเกดเหตการณ (มปจจย) เทยบกบ โอกาส

ของการไมเกดเหตการณ (ไมมปจจย) Odds คอ

E+

E-

ถาให E+ คอ โอกาสทจะเกดเหตการณทคาดหมาย

E- คอ โอกาสทจะไมเกดเหตการณทคาดหมาย

L o g o

Odds ratio คอ A E+ B E+

A E- B E- ถา A E+ คอ โอกาสทจะเกดเหตการณทคาดหมายขนในกลม A

A E- คอ โอกาสทจะไมเกดเหตการณทคาดหมายขนในกลม A

B E+ คอ โอกาสทจะเกดเหตการณทคาดหมายขนในกลม B

B E- คอ โอกาสทจะไมเกดเหตการณทคาดหมายขนในกลม B

=

Case control design : สถต Odds ratios

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

L o g o

กลมผปวย กลมควบคม

สมผสปจจย A B

ไมสมผสปจจย C D

A+C B+D

Odd A/C B/D

Odds ratio = (A/C)/(B/D) = AD/BC ………….#

Case control design : สถต Odds ratios

ตาราง 2x2

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

L o g o

โอกาสของการเกดเหตการณ(มปจจย)ของผปวย = a/(a+c) โอกาสของการไมเกดเหตการณ(ไมมปจจย) ของผปวย = c/(a+c) Odds ของการมปจจยเสยงในกลมผปวย = [a/(a+c)] / [c/(a+c)]

= a/c

มปจจย ไมมปจจย

ปวย ไมปวย a c

b d

Case control design : สถต Odds ratios

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

L o g o

มปจจย ไมมปจจย

ปวย ไมปวย a c

b d

Case control design : สถต Odds ratios

Odds ใน Case-control study Odds ของการมปจจยในผปวย = a/c Odds ของการมปจจยในกลมเปรยบเทยบ = b/d

Odds ratio = (a/c) / (b/d) = ad / bc

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

L o g o

การศกษาเกยวกบโรค อจจาระรวง ไดคดเลอกผปวยจ านวน 50 คน และคดเลอกผไมปวยเปนกลมเปรยบเทยบ 100 คน และเมอสอบถามขอมลการรบประทานขนมจนของแตละคน พบวา มผปวยทรบประทานขนมจนจ านวน

40 คน และกลมอางองทรบประทานขนมจน 20 คน

Example Case-control study: สถต Odds ratios

กนขนมจน ไมกนขนมจน

ปวย ไมปวย

40 10

20 80

50 100

มปจจย ไมมปจจย

ปวย ไมปวย a c

b d

Odds Ratio (OR) = ad/bc THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

L o g o

96

ปวย ไมปวย

ผปวยมสดสวนการกนขนมจนตอการไมกน เปน 16 เทาของผไมปวย

กนขนมจน ไมกนขนมจน

ปวย ไมปวย

40 10

20 80

50 100

Example Case-control study: สถต Odds ratios

= 40x 80

20 x 10

Odds Ratio (OR)

= ad/bc

= 16

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด สถต

สวนสราญรมย

ผลของโปรแกรมจตสงคมบ าบดในผปวยสงอายโรคสมองเสอมทมปญหาBPSD

Quasi-Experimental design

ผสงอายโรคสมองเสอมทมปญหา BPSD

โปรแกรมจตสงคมบ าบดในผปวยสงอายโรคสมองเสอมทมปญหาBPSD

ปญหา BPSD ความสามารถในการปฏบตกจวตรประจ าวน คณภาพชวต

แบบประเมน ADL, NPI, Quality of life

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด สถต

ศนยสขภาพจตท 12

ผลของโปรแกรมสงเสรมสขภาพจต เพอพฒนาความสข 5 มตในผสงอายจงหวดชายแดนภาคใต

Quasi-Experimental design (The one group pretest posttest design)

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด สถต

ส.พฒนาการเดกราชนครนทร

การพฒนาชดสงเสรมพฒนาการดานการเรยนในเดกปฐมวยทมพฒนาการลาชาทางการเรยนร

Experimental design

เดกปฐมวยทมชวงอาย 3-7 ป และมพฒนาการทางการเรยนรต ากวาวย

Exposure Outcome ความสมพนธ

L o g o

แบบการวจย แนวทางการวเคราะหดวยสถต O X O Pair t-test เปรยบเทยบ pretest กบ posttest

X O

O

Independent t-test เปรยบเทยบระหวางกลม

ANOVA เปรยบเทยบระหวางกลม

O X O

O O

Pair t-test เปรยบเทยบ pretest กบ posttest, Independent

t-test เปรยบเทยบระหวางกลม

ANCOVA เปรยบเทยบpretest เปนcovariate

O O O X O O O Regression เปรยบเทยบ Posttest กบ Baseline

ABA ,ABAB Sign test Mann-Whitney U-test ใช Graph แสดงแนวโนมเปรยบเทยบ Baseline กบระยะ Intervention

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

แนวทางการวเคราะหผลการวจย Experimental design

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Example : Experimental design

กลมเกดโรค

กลมเกดโรค

กลมเกดโรค

กลมไมเกดโรค

กลมศกษา

กลมเปรยบเทยบ

กลมทมปจจย

กลมทไมมปจจย

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Example : Experimental design

ในการทดลองรกษาโรคซมเศราดวยยา A เปรยบเทยบกบยา B

หาย ไมหาย รวม

ยา A 85 40 125

ยา B 100 35 135

รวม 185 75 260

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Example : Experimental design

Success rate ยา A

= จ านวนผรกษาหายดวยยา A = 85/125 = 0.68

จ านวนผทรกษาดวยยา A ทงหมด

Success rate ระบบยา B

= จ านวนผรกษาหายดวยยา B = 100/135 = 0.74

จ านวนผทรกษาดวยยา B

ประสทธภาพของการรกษาดวยยา A เทยบกบยา B = 0.68/0.74 = 0.92 (95%CI= 0.78-1.07)

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด สถต

ส.พฒนาการเดกภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

การศกษาความชกและปจจยทเกยวของกบโรค PTSD ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาในอ าเภอแหงหนง จงหวดขอนแกน

Descriptive cross-sectional study

นกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด สถต

รพจ.เลยฯ

การศกษาความสมพนธระหวางเพศหญงและปจจยทางวฒนธรรมทเกยวของกบการเกดโรคซมเศรา ในผปวยทมารบบรการ โรงพยาบาลจตเวชเลยราชนครนทร

Cross-sectional analytic study

ผปวยใหมทมารบบรการ รพ.จตเวชเลยราชนครนทร อยในชวงอาย 15 ป ขนไป ในชวงเวลาทก าหนด.....

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด สถต

รพจ.ขอนแกน

การพฒนาแบบประเมนความเสยงตอการฆาตวตายในผปวยทรบไวรกษาใน โรงพยาบาลจตเวช

Descriptive cross-sectional study

ผปวยจตเวชในจงหวดขอนแกน

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

แนวทางการวเคราะหผลการวจย Cross-sectional design

ประชากร ศกษา

มปจจยและไมปวย

มปจจยและปวย

ไมมปจจยและปวย

ไมมปจจยและไมปวย

กลมศกษา กลมเปรยบเทยบ

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Example : Cross-sectional design

การศกษาความสมพนธระหวางการไมออกก าลงการกบการปวยเปนโรคสมองเสอม จากการสมตวอยาง 179 ราย พบวา มผไมออกก าลงกาย 89

ราย (เปนผปวย 14 ราย, ไมเปนผปวย 75 ราย) มผทออกก าลงกาย 90

ราย (เปนผปวย 3 ราย, ไมเปนผปวย 87 ราย)

ปวย ไมปวย รวม

ไมออกก าลงกาย 14 75 89

ออกก าลงกาย 3 87 90

รวม 17 162 179

L o g o

Example : Cross-sectional design

การศกษาความสมพนธระหวางการไมออกก าลงกายกบการปวยเปนโรคสมองเสอม จากการสมตวอยาง 179 ราย

ปวย ไมปวย รวม

ไมออกก าลงกาย 14 75 89

ออกก าลงกาย 3 87 90

รวม 17 162 179

Prevalence กลมทไมออกก าลงกาย = 14/89 = 15.7%

Prevalence กลมทออกก าลงกาย = 3/ 90 = 3.3%

Prevalent ratio = 4.7 , Prevalent difference = 12.4%

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc.

Proposal vs Statistic

ชอวจย รปแบบการวจย ประชากร ตวแปร การวด สถต

สยส.

รปแบบการพยากรณทางสถตส าหรบโรคทางสขภาพจตและจตเวช

Descriptive study

ตนทนประสทธผลของระบบใหค าปรกษาทางโทรศพท สายสขภาพจต 1323

วจยเชงคณภาพ

L o g o

THORANIN KONGSUK, M.D.,M.Sc

THANK YOU FOR YOUR ATTENTIONS

Recommended