Journal

| Creative Thailand | กมภาพนธ 2558 | วรพล หลงโสะ2

ALONE TOGETHER

Why We Expect More fromTechnology and Less from

Each Other

โดย Sherry Turkle

แคชอหนงสอกตงค�าถามชวนใหคดวา ท�าไมเราถงคาดหวงกบเทคโนโลยมากขน แตกลบคาดหวงจากคนอนลดลง เชอรร เทอรเคล ศาสตราจารยผ เชยวชาญดานค ว า ม สม พน ธ ร ะ ห ว า ง ม น ษ ย แ ล ะเทคโนโลยของสถาบนเทคโนโลยแมสซาชเซตส (MIT) เขยนหนงสอเลมนขนจากผลจากการศกษายาวนานกวา 15 ป เทอรเคลอธบายถงความสมพนธระหวางมนษ ย ท เปล ยนแปลงไปหลงจาก ท

เทคโนโลยเขามามบทบาทในชวตประจ�าวนเปนอยางมาก บางครงเรากหางเหนความรสกของการใชเวลารวมกบผ อนซงนบวนยงท�าใหเราประหลาดใจ เธอยกตวอยางงายๆ วาปจจบนการโทรศพทหากนหรอการพดคยแบบซงหนากลายเปนเรองเคอะเขน หรออาจท�าใหบางคนรสกถกรกล�าความเปนสวนตว แตมนจะสะดวกใจกวาหากสอสารกนดวยการสงขอความ (Text) ผานโปรแกรมสนทนา และเรากใชวธนมากขนเรอยๆ จนกลายเปนนสยโดยทไมรตว จนอาจตองใหค�าจ�ากดความค�าวา “ความสนโดษ” กนใหมแลวจรงๆ

มนษยเปนสตวสงคม จงอาจไมใชเรองเกนคาดหมายส�าหรบปรากฏการณการเชอมตอกนทางอนเทอรเนต แตค�าถามใหญหลงจากนนคอ เทคโนโลยเหลานมผลตอการเปลยนแปลงวถชวตและสงคมในภาพรวมอยางไร ในบทสงทายของเลมผ เขยนไดเลาถงเหตการณแผนดนไหวทมณฑลเสฉวนในจน ซงมการกระจายขาวอยางรวดเรว โดยผ รายงานคนแรกเปนชาวเสฉวนทรายงานผานเครอขายสงคมออนไลนชอควคว จากนนมการอพโหลดภาพการทวตขอมลจนถงสายขาวบบซ ภายใน 40 นาทมการบนทกขอมลในวกพเดย ไมกชวโมงถดมามเวบไซตชวยคนหาผคนทสญหาย และเรมเปดชองทางการบรจาค แตความเหนใจกไมสามารถทดแทนการสญเสยขนรนแรงนได เพราะไมนานหลงเหตการณกลบมการตแผเรองราวการคอรรปชนในการกอสรางอาคารเรยนจนเกดเสยงวพากษวจารณบน

โลกออนไลนตอในวงกวาง แตละบทจากหนงสอเลมนจะทยอยเลาถงแงมมของพลงกลมคนทก�าลงเลอนรางระหวางภาพของสอและการสอสาร ไปจนถงการบรรจบกนระหวางแรงบนดาลใจสวนตวสเรองสวนรวม การเคลอนไหว ทาทาย รวมถงการตอรองในแตละมตอยางรอบดานซงจะท�าใหเหนวาคนตวเลกจ�านวนมากสามารถรวมตวเ

GOOGLE AND

THE WORLD BRAINก�า กบโดย Ben Lewis

ในป 2002 กเกลไดเรมโปรเจกตขนาดใหญดวยการสแกนหนงสอจ�านวนกวาลานเลมอยางเงยบๆ เพอเกบไวในกเกลบก อนเปนความพยายามในการสรางศนยกลางคลงความรขนาดใหญทจะสงตรงสผ ใชผานระบบดจทลสอดคลองกบงานเขยนแนววทยาศาสตรในป 1937 ของ เอช.จ. เวลส (H.G. Wells) ทเขยน

ถงประเดน World Brain หรอคลงสมองของโลกทจะน�าพามนษยไปสปญญาอนยงใหญ แตความเปนจรงหนงสอจ�านวนมากในโปรเจกตตางมลขสทธและกลายเปนคดฟองรองออฉาวในป 2012 สารคดเรองนจงเปนการน�าเสนอการวพากษอนเผดรอนของคณาจารยบรรณารกษ รวมถงผบรหารของกเกล ซงตางรวมสรางมมมองทนาสนใจทงเรองลขสทธ ขอบเขตของเทคโนโลย ราคาคางวดของความร กระทงความสามารถในการเขาถงแหลงความรอยางเสร เสมอนเปนการมอง

หาความเปนไปไดทเหมาะสมส�าหรบผคนแตละกลมในการสรางสรรค และสงตอองคความรส�าหรบอนาคตโดยมเครองมอส�าคญเปนเทคโนโลย

เรอง: เลอชาต ธรรมธรเสถยร และ กรยา บลยะลา

พลงกลมไรสงกดเขยนโดย Clay Shirky

แปลโดย สฤณ อาชวานนทกล

BOOK DOCUMENTARY

CREATIVE RESOURCEวตถทางความคด

| วรพล หลงโสะ | กมภาพนธ 2558 | Creative Thailand | 3

THE DIGITAL ECONOMY

Rethinking Promise and Peril in the Age of

Networked Intelligence

โดย Don Tapscott

ไมวาคณจะคดเหนอยางไร ขณะนเราก�าลงอยในยคทอนเทอรเนตกลายเปนสวนหนงของชวตและเปนสาธารณปโภคพนฐานททกคนถามหา แคลองคดวาถาไมมอนเทอรเนต การตดตอสอสารระหวางกนการรบรขอมลตางๆ จะยากขนเพยงใด หากยอนกลบไปในวนทโลกนเพงรจกอนเทอรเนตไดไมนาน ดอน แทปสกอตต ไดเขยนหนงสอเลมนขน ซงนเปนหนงในหนงสอทขายดทสดในป 1995 เขายงเปนคนแรกทใหค�าจ�ากดความค�าวา “เศรษฐกจฐานดจทล (Digital Economy)” ทหลายคนพดถงกนอยในทกวนน

ในยคอตสาหกรรม เทคโนโลยเครองจกรกลเขามามสวนส�าคญในการสรางมาตรฐานใหกบสงตางๆ เพอปรบปรงประสทธภาพการผลตใหกบธรกจ ขบเคลอนระบบเศรษฐกจแบบทนนยม ทมแนวคดมงตอบสนองความตองการระดบบคคล กระตนใหเกดการใชทรพยากร

อยางไมค�านงถงผลกระทบทอาจเกดขน จรงอยทการแขงขนเปนเรองด แตหากการแขงขนถกยดโยงกบความสามารถในการเขาถงอ�านาจ อาจท�าใหเกดความไมเทาเทยมขนมากมาย และในทสดความตองการแบบไมมทสนสดจะพาเราไปถงทางตน เชนในหลายประเทศทก�าลงประสบปญหาทางเศรษฐกจ

ระหวางทกลไกทนนยมก�าลงกระจายไปทวโลก อนเทอรเนตไดถกพฒนาขนใหเขามาเปนสวนหนงในการชวยลดตนทนการบรหารจดการไมเพยงแตภาคการผลตเทานน แตยงรวมถงการพฒนาการบรการขยายขอบเขตทางธรกจ สรางโอกาสทางการตลาดใหมๆ หลอมรวมโลกเปนหนงเดยว เราอาจไมเชอวานอกจากอนเทอรเนตจะเปลยนวธการเขาถงขอมลแลว มนยงเปลยนวธคดของผคนทมตอสงคมและระบบเศรษฐกจอกดวย

แทปสกอตตเคยกลาวไววา ถอเปนเ รองนาเสยดายทค�าวา “สงคมนยม (Socialism)” ไดถกใชโดยคารล มารกซ (Karl Marx)ไปแลว ไมเชนนนมนอาจเปนค�าทใชอธบายปรากฏการณทเกดขนในปจจบนไดดทสด ในวนทเรามสอสงคม (Social Media) เครอขายสงคม (Social Net-work) และธรกจเพอสงคม (Social Business)พรอมสรรพ นนหมายความวาอนเทอรเนตไดสรางการเขาถงอยางทไมเคยมมากอน คนจะใหความส�าคญกบการรวมกลมมากขน เปนยคของการเปนสวนหนง รวมมอกนสรางสรรคสงใหม ลดความเปน “ของฉน”เพมความเปน “ของเรา” ไมใชแคการแชรขอมลระหวางกน แตรวมถงการแชรภมปญญาทสงสมมาในกลมทมความสนใจเรองเดยวกน จนเกดเปนสงคมทระบบเศรษฐกจในอนาคตจะถกปรบเปลยนไปเพอตอบสนองตอความตองการของกลมสงคมมากขน ทงนเพอการสรางความยงยนใหแกทกคน

เวลาผานไป 20 ป หนงสอเลมนพสจนไดวาแทปสกอตตมองเหนอนาคตของโลกดจทลไดอยางถกตองแมนย�า เขาตพมพหนงสอเลมนอกครง พรอมปรบปรงเนอหาขอมลเชงลกทนาสนใจและเหมาะกบสถานการณปจจบนนอกจากนยงตงประเดนใหฉกคดถงผลกระทบของเทคโนโลยในดานตางๆไมวาจะตอครอบครว เศรษฐกจ สงคม การศกษา และหลกการประชาธปไตยในยคดจทล เพอใหเราไดท�าความเขาใจและพรอมทจะรบมอกบสงทจะเกดขนในอนาคต

FEATURED BOOK

CREATIVE RESOURCEวตถทางความคด