Лекц №-11 Олигополь зах зээл

LOGO

Лекц №11: “Олигополь зах зээл”Лекц №11: “Олигополь зах зээл”

www.themegallery.com

Лекцийн хүрээнд ...

1 Олигополь зах зээл, түүний шинжүүд

2Олигополь зах зээл дээр үнэ

тогтох зарчим

3 Олигополь ба үр ашигтай байдал

4 Click to add Title

5 Click to add Title


Олигополь зах зээл

Тухайн зах зээл дээр цөөн тооны, том хэмжээтэй пүүсүүд давамгайлан нэгэн төрлийн, эсвэл ялгаатай бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэн оролцож байвал уг зах зээлийг олигополь зах зээл гэнэ.

Уг зах зээл дээр үйл ажиллагаа явуулах пүүсүүдийн тоо цөөн, хэмжээ нь харьцангуй том учраас олигополь пүүс нь үнэд нөлөөлөх боломж хүчтэй байдаг.









AЦөөн тооны пүүсүүд

BҮнийн ба үнийн бус өрсөлдөөн хүчтэй

CЗах зээлийн тэнцвэрт үнэд нөлөөлөх боломжтой

DМэдээлэл төгс бус, Зах зээлд нэвтрэхэд хэцүү, Ижил төрлийн боловч ялгаатай бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ

Олигополийг тодорхойлох

үндсэн шинжүүд


Цөөн тооны пүүсүүд ажиллана

Монополь зах зээлтэй харьцуулахад олон боловч бусад зах зээлтэй харьцуулахад харьцангуй цөөн тооны пүүсүүд харилцан бие биедээ нөлөөлөхүйцээр олигополь зах зээл дээр ажиллана.


Үнийн ба үнийн бус өрсөлдөөн маш хүчтэй

Зах зээлийн эзлэх хувь хэмжээг нэмэгдүүлэхийн тулд техник, технологио шинэчилж, зардлаа бууруулахаас гадна үнийн бус хүчин зүйлсээр маш хүчтэй өрсөлддөг. Олигополь зах дээр ажиллаж буй пүүсүүд бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний үнээрээ маш хүчтэй өрсөлддөгөөрөө зах зээлийн бусад хэлбэрүүдээсээ онцлогтой. Бодит байдал дээр олигополь зах зээл дээрхи пүүсүүд энэхүү үнийн дайнаас маш их болгоомжилдог. Харин үүний оронд ҮНИЙН БУС өрсөлдөөнийг чухлаар авч үздэг.


Зах зээлийн тэнцвэрт үнэд нөлөөлөх боломжтой

Зах зээл дээр цөөн тооны пүүсүүд үйл ажиллагаа явуулах тул пүүс бүрийн зах зээлд эзлэх хувь хэмжээ харьцангуй өндөр байдаг. Иймээс тухайн пүүс өөрийн нийлүүлэлтийг удирдах замаар, үнийн бус хүчин зүйлсийн өрсөлдөөнөөр зах зээлийн тэнцвэрт үнэд нөлөөлөх боломжтой.


Мэдээлэл төгс бус

Хэрэглэгчдэд пүүсүүдийн үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний талаар үнэн бодит мэдээллийн олдоц хомс байдаг.


Ижил төрлийн боловч ялгаатай бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ үйлдвэрлэнэ

Олигополь зах зээл дээр ажиллаж буй пүүсүүд нь ижил төрлийн технологиор үйлдвэрлэл явуулах албагүй бөгөөд хөрөнгө оруулалтын чадавхи, түвшингээсээ хамааран харилцан адилгүй өөр өөр технологи ашигладаг. Үүнтэй холбоотойгоор тэдгээр пүүсүүдийн үйлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүн үйлчилгээ нь хоорондоо төстэй буюу ижил төрлийн боловч бага зэрэг ялгаатай байдаг.


Зах зээлд нэвтрэхэд хэцүү

Олигополь зах зээл дээр ажиллаж буй пүүсүүд тухайн зах зээл рүү шинэ өрсөлдөгч пүүс нэвтрэх үед маш хүчтэй саад учруулдаг. Учир нь тэд хэзээ ч өөрийн зах зээлийг өөр пүүстэй хувааж, өөрийн хэрэглэгчдээ бусдад алдаж, ашгаа хуваахыг хүсдэггүй.


Зах зээлд нэвтрэхэд хэцүү

Олигополь зах зээлОлигополь зах зээл

Олигополь зах зээлд ороход үүсэх хүндрэлүүд

Пүүсүүдийн нэгдэхүйл явцНэр хүнд Стратегийн

саадЗасгийн газрын

зохицуулалт

Өргөжилтийнхэмнэлт


Олигополь зах зээл дээр үнэ тогтох зарчим

Үнэ тогтох зарчим

B

E

C

D

AЭрэлтийн хугарсан муруйн

загвар

Хуйвалдааны загвар

Үнийн манлайлагчийн

загвар

Зардал дээр нэмэх зарчмаар үнэ тогтоох


Эрэлтийн хугарсан муруйн загварЗураг № 1


Эрэлтийн хугарсан муруйн загварЗураг № 2


Хуйвалдааны загвар

Олигополь пүүсүүдийн өрсөлдөөнөө хязгаарлах буюу зах зээлээ хуваарилах, бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний үнийн талаархи нууц хэлэлцээр, зөвшилцлийг хуйвалдаан гэж нэрлэдэг. Өөрөөр хэлбэл олигополь пүүс нь өрсөлдөгч пүүстэйгээ хамтын ажиллагаа буюу хуйвалдаан хийх замаар илүү хожоо олох зорилготой үйл хөдлөл юм. Олигополь пүүсүүдийн шийдвэр нь бусдаасаа хүчтэй хамааралтай байдаг нь хуйвалдаан хийх үндсэн шалтгаан болдог.


Олигополь пүүсүүдийн хуйвалдааныг ...

Эрэлт ба зардлын ялгааПүүсийн тооИтгэлцэлСалбарт орох боломжХууль эрхзүйн саад


Үнийн манлайлагчийн загвар

Тухайн зах зээлийн дийлэнхи хэсгийг эзэмших бөгөөд хянадаг, илүү зардал багатай үр ашиг, бүтээмж өндөртэй техник технологи ашиглан үйлдвэрлэл явуулдаг манлайлагч пүүсийг дагаж бусад пүүс бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний үнээ тогтоох үзэгдлийг үнийн манлайлагчийн загвар гэнэ.

Манлайлагч пүүсийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний зах зээлийн үнийн өсөлт, бууралтыг бусад пүүсүүд дагадаг. Үнийн манлайлагчийн загвар энэ загвар хуйвалдааны далд хэлбэл буюу чимээгүй нууц зөвшилцөл юм.


Зардал дээр нэмэх зарчмаар үнэ тогтоох

Тухайн зах зээл дээр үйл ажиллагаа явуулж буй пүүс нь бүтээгдэхүүн үйлчилгээнийхээ үнийг тогтоохдоо тухайн нэгж бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэхэд гаргасан зардлыг суурь болгон авч үздэг . Товчоор хэлбэл ATC-г чухалчлан авч үздэг.


Тоглоомын онол

Олигополь пүүсийн үнэ, үйлдвэрлэлийн хэмжээ болон маркетингийн шийдвэр нь бусад пүүсүүдийн шийдвэртэй харилцан хамааралтай байдаг нь хөзөр, шатар гэх мэт стратегийн тоглоомын мөн чанартай адилхан байдаг. Тоглогчид буюу олигополь пүүсүүд нь өөрсдийн үйл хөдлөлийг өрсөлдөгчдийнхөө үйл хөдлөл болон хүлээгдэж буй хариу үйлдэлд тохируулан төлөвлөх ёстой болно. Ийм стратеги шаардсан нөхцөл байдалд хүмүүс хэрхэн үйл хөдлөлөө хийхийг судалдаг салбарыг тоглоомын онол гэдэг.


Мэдээллийн эх сурвалж


Гэрийн даалгавар

1.МУИС Эдийн засгийн сургууль ЭЗО-н тэнхим

“МИКРОЭКОНОМИКСИЙН ҮНДЭС”

Бодлого, дасгал, тест 2008 он

83-88 хуудас

2. Тоглоомын онолыг судлах

LOGO

2 ДАХЬ УДААГИЙН ШАЛГАЛТАА АМЖИЛТТАЙ

ӨГӨХИЙГ ХҮСЬЕ !!!

Business

Лекц №-11 Олигополь зах зээл