Хувийн өмч ба чөлөөт зах зээл

Д.Амартүвшин

Куба

Хойд солонгос

СССР

Hong Kong

Өмнөд солонгос

Singapore

Иргэдийнхээ эдийн засгийн үйл ажиллагааг нягтлан хянадаг, эдийн засгаа нарийвчилсан төвлөрсөн төлөвлөгөөгөөр хөгжүүлдэг газаруудад л иргэд нь улс төрийн хувьд хавчигдсан, амжиргааны төвшин дорой, өөрсдийн хувь заяаг удирдан залах бололцоогоор хангагдаагүй байдаг. – Milton Friedman

Хувийн өмч гэж юу вэ?

Өмчтэй хүн эрх чөлөөтэй

Өмчтэй хүн хариуцлагатай болдог

Тэр хүү өмчөө нэрлэх Хэрэглэх Бүсдад зарах эсвэл солих Ашиг олох

Тэр зүйлийнхээ хувь заяаг шийдэх

Өмчийг дагаж ирэх эрхүүд

Энэ хүү үйлдлүүдийг хэнээс ч асуулгүйгээр

өөрөө хийх.

Хувийн өмчтэй болох эрх чөлөөг чөлөөт зах зээл бидэнд өгдөг.

Чөлөөт соллилцоо

Эрэлт нийлүүлэлтээс хамаардаг Маш мэдрэмжтэй. Зах зээлд мэдээлэл дамжуулах үүрэгтэй. Худалдан авах сэдлийг төрүүлдэг Үйлдвэрлэлийн тоо хэмжээг

тодорхойлдог Юуг юуггар хийх вэ?

Үнэ

1. Мэдээлэл тээгч, 2. Хамгийн бага өртөгтэй үйлдвэрлэл

явуулагч,3. Хэнд хичнээн бүтээгдэхүүн ноогдохыг

шийдвэрлэх орлого хувиарлагч.

Үнэ нь аж ахуйн үйлдвэрлэлд 3 гол үүрэг гүйцэтгэдэг:

Өрсөлдөөн зах зээлийг улам л төгс бас шудрага болгодог.(хөгжүүлдэг)

Шинэ бараа бүтээгдэхүүн бий болгодог Хэмнэлтийг бий болгодог Хөдөлмөрийн хувиарлалт бий болгодог.

Өрсөлдөөн

Өрсөлдөөн сүйрүүлэн бүтээдэг

Эцэст нь хэрэглэгчид хождог

Зах зээл дахь төрийн үүрэг

Adam Smith (1723-1790)

Wealth of Nations

Төрийн талаар Adam Smith юу гэж хэлсэн бэ?

Үүнээс бусад тохиолдолд төр зах зээлд орлцвол төр өөрөө бусдийн өмчинд халдагч болон хувирдаг

Чөлөөт зах зээлийн тогтолцоонд үнэгүй юм гэж байдаггүй. Хэрвээ байгаа бол хэн нэгэн өөрийгөө золиосолсон эсвэл хэн нэгнийг дээрэмдэж олсон зүйл л байдаг.

Мах, гурилнйи үнэ буулгах Автобусаар үнэгүй зорчих Сургалтийн төлбөр буулгах

Харамсалтай нь бид өөрсдөө энэ зүйлүүдийг төрөөс хүсдэг

Жишээ нь

Зах зээлийн нийгэмд төр юу ч хийхгүй байх нь л хамгийн том тус байлаг.

Эцэсд нь

Хувийн өмч болон чөлөөт зах зээл нь бидний эрх чөлөөний баталгаа юм.

Асуулт байна уу?

Хувийн өмч ба чөлөөт зах зээлД.Амартүвшин