، شبکه آموزشی پژوهشی دانشجویان مادسیجایران

Madsg.com

!!!!مادسیج یعنی دهکده علم و دانش ایرانمادسیج یعنی دهکده علم و دانش ایران

2

: درس نام

ژئومرفولوژی ایران

: واحد واحد2 تعداد: منبع ژئومرفولوژی ایران نام

جمشید جداری عیوضی مولف:: کننده محمد مهدی تقی زاده تهیه

)عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور آباده(

3

هدف کلی درس

ژئومورفولوژی درس اصلی هدفعمده اشکال معرفی ایران

و ایران سرزمین در ناهمواریوروندهای آن تحول چگونگی

برونی و درونی زایی شکلاست .زمین

4

فصل اول کلیات ژئومورفولوژی ایران

وآموزشی ای مرحله هدفهایفصل این در محترم دانشجویان

زمین پایگاه با آشنایی ضمنایران جغرافیایی و ساختی

مورفوتکتونیکی اولیه های بسترقرار ارزیابی مورد را ایران

. داد خواهند

5

واحد های کالن واحد های کالن مورفوتکتونیک ایرانمورفوتکتونیک ایران

بینالود : – البرز های کوه رشته ه - - بینالود البرز تالش کوه رشته سه کمربند این

. میدهد پوشش رارشته سه هر شناسی زمین تقسیمات اغلب در

. اند شده گرفته نظر در واحد یک عنوان به کوهایران و البرز بین واسط حد زون مشهد چاله

. است مرکزیسمنان تا قزوین فاصله در البرز ارتفاعات

. شود می نامیده مرکزی البرز

6

اختالف عمده البرز و زاگرس از لحاظ اختالف عمده البرز و زاگرس از لحاظ مورفولوژیمورفولوژی

با ها همواری نا شکل البرز در. ندارد مطابقت زمین ساختمان

مطابق ناهمواریها شکل زاگرس دراست خوردگی چین ساختمان با

) زاگرس) تیپ

7

زون بندی البرز مرکزی بر ساس زون بندی البرز مرکزی بر ساس نظریه گانسرنظریه گانسر

های سازند شامل شمالی بخشهایمزوزوئیک

های سازند از متشکل میانی بخشهایپالئوزوئیک و مزوزووئیک

کرج سازنددار ژیپس مارنهای شامل جنوبی فرورفتگی

پلیوسن کنگلومرایی رسوبات در فرورفتهالبرز آنتی

8

تفاوتها وتشابهات البرز مرکزی با تفاوتها وتشابهات البرز مرکزی با ایران مرکزی از نظر گانسرایران مرکزی از نظر گانسر

فازهای به مربوط مهم دگرشیبهای البرز درو شود می مشاهده آلپی زایی کوه اصلی

زمین خصوصیات نظر از کلی بطورنزدیک ارتباط در مرکزی ایران با شناسی

نظر از آن شمالی بخش ولی داردمرکزی ایران با بندی چینه و ساختمانی

. است متفاوت

9

واحد های کالن واحد های کالن مورفوتکتونیک ایرانمورفوتکتونیک ایران

داغ : – کپه مسجد هزار زون و. است زاگرس قرینه تقریبا زون این

منطقه این آلپی حرکات شروع بافازهای در و گرفته ژئوسنکلینال حالت. است آمده باال خورده چین آلپی پایانی

یک – دارای داغ کپه مسجد هزار. است ژورایی مختصات

10

ساختار رسوبی ساختار رسوبی ارتفاعات مکرانارتفاعات مکران

های الیه از عمدتا ها واحد اینالیگوسن – ائوسن فلیشوئید

ماسه و مارن ، شیل از متشمل. است شده تشکیل سنگ

11

واحدهای کالن واحدهای کالن مورفوتکتونیک ایرانمورفوتکتونیک ایران

فلیشهای از عمدتا ها واحد این. است شده تشکیل پالئوژن

شرقی جنوب نیمه در ارتفاعات اینایران مرز و لوت چاله بین ایران

. است گرفته قرار پاکستانگسل – غرب در نهبندان گسل

جنوب در بشاگرد گسل و هریررود. شوند می شامل آنرا مرزهای

12

وجوه اصلی تمایز زونینگ وجوه اصلی تمایز زونینگ مکران و نهبندان-خاشمکران و نهبندان-خاشنظر از واحد دو این اصلی تفاوت

ارتفاعات و شناسی چینه روندهایاست.

بر عمود خاش نهبندان های کوه رشته. است مکران های کوه رشته

های هاله و نفوذی های توده وجوددر تفتان حضور با همراه دگرگونی

عمده – اختالف خاش نهبندان. است مکران با آن ساختاری

13

واحد های کالن واحد های کالن مورفوتکتونیک ایرانمورفوتکتونیک ایران

یا : نخورده چین های زمین طپالتفرمها

خوزستان دشتسیستان دشتسرخس دشتلوت دشت

14

دشت خوزستان دشت خوزستان

یک از بخشی خوزستان دشتکه است ساختمانی فرورفتگیهولوسن و کواترنر آبرفتهای با

جنوب نیمه است، شده پرآبهای زیر هنوز آن شرقی

هرمز تنگه از که است اقیانوسیدارد راه فرورفتگی این .به

15

تشابهات چینه ورسوب تشابهات چینه ورسوب شناسی خوزستان-شناسی خوزستان-

عربستانعربستانپالتفرم از بخشی خوزستان

. است عربستانو عربستان واحد در نئوژن رسوبات

. است یکسال خوزستاناواخر تا اول دوران های سازند

خوزستان دشت زیر در سوم دوران. میباشد مالیمی چینهای دارای

16

دشت سیستان دشت سیستانسخت بلوک حاشیه در سیستان

. است گرفته قرار افغانستان شدهسخت نتیجه بلوک این سنگ پی

هرسی در شدن پالتفرمی و شدگی. باشد می نین

کلی فرم تعیین در هلمند بلوکعمیقی اثر ایران ژئومورفولوژی

. است داشته

17

دشت سرخس دشت سرخساز ای گوشه سرخس واحد

که است توران پالتفرمحرکات با آن پیدایش مسئولیت

. است نین هرسیرا دشت این آباد عشق گسل

هزار ارتفاعات های پایه کوه از. کند می جدا مسجد

18

بلوک لوت بلوک لوتدو بین که است ای کشیده مستطیل

در بند نای و شرق در نهبندان گسل. است گرفته قرار غرب

ساختمانی واحد این مورفوتکتونیکلوت و دشتی جنوبی لوت شامل

. است دار عارضه شمالیتوسط آن شمالغرب در طبس بلوکاصلی واحد از شتری های کوه رشته

. شده جدا

19

واحد های کالن مورفوتکتونیک واحد های کالن مورفوتکتونیک ایرانایران

نمکی : های گنبد یشرقی جنوب ناحیه دو در ها گنبد تجمع

ایران مرکز و شمالغرب و زاگرساست.

به مربوط شرقی جنوب حوضه ژنزدر هرمز حوضه تبخیری رفتارهای

عمدتا مرکز و شمالغرب در و پرکامبریننئوژن های حوضه تبخیری حرکات به

. اند وابسته

20

عوامل موثر در تشکیل گنبد عوامل موثر در تشکیل گنبد های نمکیهای نمکی

نیروهای اثر در نمک آمدن باالتکتونیکی.

چگالی اختالف اثر در نمک خروج. مجاور سنگهای و نمک بین

از متأثر نمک ترکیبی آمدن باال. فرایند دو هر عملکرد

21

واحد های کالن واحد های کالن مورفوتکتونیک ایرانمورفوتکتونیک ایرانبزرگ : نفوذی های توده ک

باتولیتها همان واقع در ها توده اینهای ویژگی سبب به که هستنددگرگونی هاله و شناسی سنک

تیپ فرسایش اثر در اطرافشانمی ایجاد را ناهمواریها از خاصی

کنند.

22

پراکنش جغرافیایی و وابستگی پراکنش جغرافیایی و وابستگی های کوه زایی توده های های کوه زایی توده های

باتولیتی ایرانباتولیتی ایرانزایی کوه حرکات پراکنش

جغرافیایی

کاتانگایی رباط - حسندوران گرانیت

زنجان - - نریگانساغند

نین هرسی نفوذی های تودهمشهد اطراف

پیرنه – – الرامیهپایانی میوسن

و شمالی حاشیهمرکزی ایران

و پایانی ائوسنآغازی الیگوسن

بزمان – جنوبکرکس – – بارز جبال

یزد کوه شیر

23

واحد های کالن مورفوتکتونیک واحد های کالن مورفوتکتونیک ایرانایران

جدید : آتشفشانی های توده ل - در کواترنر پلیو آتشفشانی حرکات

پیدایش باعث ایران نقاط از بسیاریآتشفشانی های مخروط از ای مجموعه

: از عبارتند آنها مهمترین که شده

دماوند سبالن سهند تفتان

24

مخروط آتشفشانی مخروط آتشفشانی دماونددماوند

دماوند آتشفشانی فعالیتهای شروعدر آن مخروط وتشکیل وورم عهد در

. است گرفته صورت هولوسنو استراتوولکان نوع از مخروطو غربی آسیای در قله بلندترین

اروپاست.چشمه حضور و گوگردی تظاهرات

ادامه دهنده نشان گرم آب های. است دماوند فعالیتهای

25

سبالن سبالن

روی بر سبالن اصلی مخروطدارد قرار ائوسن تشکیالت

خروجی و پلیوسن یابی شکلفعالیتهای و آندزیتی های

پیدایش از پس آتشفشانی. است گرفته صورت کالدرا

26

سهند سهند

و ارومیه دریاچه شرق در سهند. دارد قرار تبریز جنوب

استراتوولکان نوع از آتشفشان اینمواد و آندزیتی های گدازه از و بوده

. است شده تشکیل آذرآواریسهند های گدازه ترین 12قدیمیآنها ترین جدید و سال 140میلیون

دارند سن سال .هزار

27

تفتان تفتانو آندزیتی مواد از تفتان استراتوولکان

. است شده تشکیل پیروکالستیکایران آتشفشان ترین جدید تفتان

با که شده تشکیل مخروط دو از و استجدا هم از مانند زین رفتگی فرو یک

. اند شدهاز گوگردی گازهای و آب بخار خروج

. دارد ادامه هم هنوز آن دهانه

28

فصل سوم ماهیت و کیفیت فصل سوم ماهیت و کیفیت تحوالت اقلیمی کواترنر و شواهد تحوالت اقلیمی کواترنر و شواهد

مورفولوژی آنمورفولوژی آنآموزشی و ای مرحله اهداف

ضمن بخش این در محترم دانشجویانشواهد و اقلیمی تحوالت با آشنایی

نظرات با ایران در آن مورفیکبه و شده آشنا مورد این در اساسی

.. و ها ،کویر یخچال،دریاچه برسیپردازد می ایران مورفیک سطوح در

29

شرایط اقلیمی نئوژنشرایط اقلیمی نئوژن

گرم اقلیمی ،شرایط اول فازشواهد لحاظ به میوسن دوره در

. باالیی قرمز های الیه مورفیک ، پلیوسن اواسط سرد،از فاز

شرایط یا سرد فاز ایران در. است بوده همراه مرطوب

30

ویژگی های کواترنرویژگی های کواترنر

کواترنر جدید ترین و کوتاه کواترنر جدید ترین و کوتاه ترین دوره زمین شناسی ترین دوره زمین شناسی

است دو پدیده مهم شامل است دو پدیده مهم شامل تحوالت شدید و متناوب تحوالت شدید و متناوب اقلیمی و ظهور انسان اقلیمی و ظهور انسان

ویژگی اصلی کواترنر استویژگی اصلی کواترنر است

31

دوره های یخچالی آلپ و دوره های یخچالی آلپ و آمریکای شمالیآمریکای شمالی

- - دونااو : بیبر آلپ های دورهوورم – – – و ریس میندل گونز

شمالی : آمریکای های دورهو – – نویز ایلی کانزاس نبرسکا

ویسکونسین

32

تغییرات حرارتی در دوره تغییرات حرارتی در دوره های یخچالیهای یخچالی

در دما کاهش که میدهد نشان تحقیقاتاز و نبوده یکسان مختلف 12تا 8مناطق

تا باال عرضهای در در 6درجه درجه. است متغییر مداری مناطق

زمین سطح برای ساالنه میانگین دماییخچالی دوره آخرین کمتر 4-5در درجه

یخچالی دوره آخرین در و بوده امروز ازبوده 3تا2 حاضر حال از بیشتر درجه

است.

33

ارزیابی اولیه تحوالت اقلیمی ارزیابی اولیه تحوالت اقلیمی دوران چهارمدوران چهارم

چهارم دوران اقلیمی تحوالتآثار روی از بار اواین برای

اروپا در یخچالها مورفولوژیکیشواهد ها بعد و شده شناخته

آن نتایج و پدیده این به مربوطمورد زمین مختلف نقاط در

. گرفت قرار برسی

34

خطوط کلی تحوالت کواترنر خطوط کلی تحوالت کواترنر از دیدگاه ژئومورفولوژیاز دیدگاه ژئومورفولوژی

اقلیمی : – تغییرات شاملتغییرات و استاتیک تغییرات

. است ایزواستاتیک

35

اثرات تغییرات اقلیمی اثرات تغییرات اقلیمی کواترنرکواترنر

بزرگ مناطق دما تدریجی افزایش و کاهش باتغییر برعکس و استوا سمت به قطب از اقلیمی

. اند داده مسیرنوسانات از متابعت به نیز وگیاهان جانوران

. پرداختند تناوبی مهاجرتهای به اقلیمیاستقرار باعث متناوب زایی شکل شرایط

. شد هم روی یا کنار در ژنیک پولی ناهمواریهای

حال در اقلیمحاضر

زمین اقلیمپیش 18000در سال

36

تغییرات استاتیک در تغییرات استاتیک در کواترنرکواترنر

بین و یخچالی دورانهای از متأثرجابجا متناوبأ ساحلی ،نوار یخچالی

. است شدهدر بخصوص سیکلیک پولی اشکال

الزاما ای رودخانه های پادگانه موردو دریاها اساس سطح تغییرات از متأثر

ای رودخانه مختصات به آن انتقالاست.

37

تغییرات ایزواستاتیکتغییرات ایزواستاتیک

باعث یخچالها پسروی و پیشرویهم بر و پوسته تعادلی رفتار تغییر

لیتوسفر صفحات باالنس خوردن . رفتنهای پایین و باال است شده

واسطه به صفحات متوالیعنوان تاثیر تحت یخ وزنی فشارهای

. است برسی قابل گالسیواستاتیزم

38

نوسانات دریاچه ها در خالل دوره نوسانات دریاچه ها در خالل دوره های بارانیهای بارانی

در یخچالی های دوره موازات بهپایینتر عرضهای در باال عرضهای

نوسانات دچار ها دریاچه سطح. است شده زیادی

آب پر دوره این خالل در ها رودخانه. اند داشته بیشتری مداومت و تر

39

پایگاه های تئوریک دوره های پایگاه های تئوریک دوره های بارانی و دوره های سردبارانی و دوره های سرد

بر فرض سرد دوران حاکمیت دیدگاه درولی فعلی سطح در بارندگی که است این

حد از کمتر تبخیر برودتی حاکمیت بعلتبیشتری آب انباشنگی نتیجه در و فعلی

داشته . وجوداعنقاد بارانی های دوره نظری قلمرو درناچیز تغییرات بر تکیه با بارش افزایش بر. است فعلی شرایط به نسبت تبخیر و دما

40

روابط دما و بارش بین استوا و روابط دما و بارش بین استوا و قطب در کواترنرقطب در کواترنر

و قطب بین دما اختالف یخبندان دوره در. است یافته شدت استوا

عمومی گردش دما،تقویت اختالف بدنبالسیکلونی فعالیتهای اتمسفر،تشدید

مناطق در بارش قطبی جبهه وپیشروی. یافته افزایش خشک ونیمه خشک

دارای نقاط ای پاره متوسط، عرضهای درتحت وبعضی مرطوب و سرد شرایط

. اند بوده خشک و سرد شرایط استیالی

41

فرضیه های متحمل در اقلیم فرضیه های متحمل در اقلیم کواترنر ایرانکواترنر ایران

یخچالی های دوره با همزمان ایران آیاحال از تر مرطوب و تر سرد اقلیم دارای

بوده حاظرو کمتر یخچالی های دوره در بارش آیا

داشته وجود تر سرد شرایطمرتفی های کوه در دائمی برفهای حد

پایین حد چه تا یخچالی های دوره در ایرانآمده

42

پیشینه مطالعات یخچال پیشینه مطالعات یخچال شناسی ایرانشناسی ایران

سال در دومرگان ،توضیح 1890ژاگارتفاع در کوه اشتران ها سیرک

کوه 3800 قلیان ودر بوبک هانس جدی مطالعات

دزیو و کوه در1934کردستان زردسال در پدرامی 1982 مطالعات

43

یخچال های فعال فعلی ایرانیخچال های فعال فعلی ایران

در – یخچالی های سیرک کوه علمقرار 4700و4820ارتفاعات متری

زبانه یک و را 7گرفته کیلومتری. کنند می تغذیه

و – دماوند بختیاری کوه زرد درشده مشاهده یخچالی آثار سبالن

است.

44

تغییرات برف مرز ایران در تغییرات برف مرز ایران در پلئوستوسنپلئوستوسن

آمدن پایین شوایتزر و بوبک نظر بهحدود برف خط متر 1000تا800ارتفاع

بوده . امروزی حد از تر پایینکوه در را مرز برف آمدن پایین رایت

حد تا کردستان می 1800های مترداند.

45

شواهد یخچالی فسیل در شواهد یخچالی فسیل در شمال ایرانشمال ایران

جنوب در ماسوله یخچالی درهرشت غرب

علم یخچالهای چالوس غرب درسلیمان تخت و کوهگرگان رود حوضه

کوترنر مرکز برف

46

پالئومورفهای یخچالی در پالئومورفهای یخچالی در غرب و شمال غرب ایرانغرب و شمال غرب ایران

جنوب – در بزغوش های کوه سبالنسهند – توده سراب شهر

یخچالهای ارومیه غرب جنوبزیوه راژان،درازگیرو

بانه در وورم تیپیک یخرفتهایالوند شمالی دامنه

دره و تهران اطراف یخچالی مناطقکرج

47

شواهد یخچالی مناطق شواهد یخچالی مناطق خشک ایرانخشک ایران

در کوه شیر یخچالی یخرفتهایمتری 2800و 1800ارتفاع

به کرمان جنوب یخچالی آثارکوهله مطالعات استناد

جنوب یخچالی دره شناساییپدرامی توسط کاشان

48

دریاچه های پلویال دریاچه های پلویال

های چاله در واقع های دریاچهبارانی یا سرد های دوره بستهپلویال های دریاچه را کواترنر

ها . دریاچه این از بعضی میگویندبین از و شده خشک کلی بطور

حاضر حال در ای پاره و رفتههستند موقتی های . دریاچه

49

کویر های ایران –مواریث-دریاچه کویر های ایران –مواریث-دریاچه ای پلویالای پلویال

تردیدی در خصوص سوابق تردیدی در خصوص سوابق دریاچه ای کویرهای ایران وجود دریاچه ای کویرهای ایران وجود

ندارد. ندارد.

بوتزر عمق دریاچه های پلویال بوتزر عمق دریاچه های پلویال متر می متر می 7575دشت کویر را بیش ازدشت کویر را بیش از

داند. داند. کرینسلی حداکثر عمق دریاچه ها کرینسلی حداکثر عمق دریاچه ها

متر ذکر کرده است. متر ذکر کرده است.1515را را

50

شواهد مورفیک نوسانات شواهد مورفیک نوسانات سطح آب خزرسطح آب خزر

توسط که خزر ساحلی های پادگانهمطالعه ودیگران ،اهلرز اونق

ها دریاچه این آب نوسانات شدهمحدوده سطح 210تا 16در از متر

. کند می ثابت آزاد آبهای

51

دریاچه ارومیه دریاچه ارومیه

سطح نوسانات دومرگان ژانبین محدوده را دریاچه آب

میداند 6000تا 4000 کیلومتردر پادگانه سه کوهله

75ارتفاعات، متری 270و ،160تشخیص فعلی تراز به نسبت

داده

52

سن سنجی و ارتفاع سن سنجی و ارتفاع سنجی پادگانه های ارومیه سنجی پادگانه های ارومیه

توسط شوایتزرتوسط شوایتزرتشکیل زمان پادگانه ارتفاع

سطح ازامروزی

سرد دورهمیندل

متر 115

سرد دورهریس

متر 80 – 58

سرد دوره Iوورم

متر 60 – 65

سرد دورهIIIوورم

متر 30

53

دریاچه هامون دریاچه هامون

آب سطح ترین وسیع هامونایران داخلی فالت در شیرین

اصلی حوضچه سه از که است،پوزک هیرمند هامون های بنام

هامون و افغانستان خاک دراست شده تشکیل .صابری

54

دریاچه نمک دریاچه نمک

مختلفی های نام به دریاچه ایننمک ،دریاچه قم کویر شاملمسیله و قم ،دریاچه کاشان

می .شود خوانده

توپوگرافی نظر از دریاچه اینمی جزء بزرگ کویر سیستم

.باشد

55

نوسانات مورفولوژیکی نوسانات مورفولوژیکی دریاچه نمکدریاچه نمک

وسعت از حکایت مورفیک شواهداحتماال دارد گذشته در آن زیاد

حوالی گودیهایو ،قم ،ایوانکی ،ساوه اشتهارد

می احاطه را است کاشان .کرده

قدیمی سطوح آثار کرینسلیارتفاع تا را از 20دریاچه متری

می کنونی .داند سطح

56

الیه بندی سطوح کواترنر الیه بندی سطوح کواترنر دریاچه نمکدریاچه نمک

ژئوفیزیکی سونداژهای از هوبررسید نتیجه این به نفت شرکتبخش دو از کواترنر رسوبات که

به زیرین الیه شامل اصلییک 350ضخامت آب زیر در متر

روئین رسوبات و دائمی دریاچهضخامت رس 46به از متشکل متر

. است شده تشکیل ومارن

57

تأثیر نوسانات اقلیمی کواترنر تأثیر نوسانات اقلیمی کواترنر بر پادگانه رودخانه ایبر پادگانه رودخانه ای

تغییر سبب کواترنر اقلیمی نوساناتشده ای رودخانه فرسایش شرایط

با مواد رسوب صورت به آن اثر از وگیری شکل و متفاوت های ویژگی. است شده ای رودخانه های پادگانه

58

ارزیابی تاثیر متقابل روند های ارزیابی تاثیر متقابل روند های تکتونیکی و اقلیمی در فرم سازی تکتونیکی و اقلیمی در فرم سازی

پادگانه های رودخانه ای ایرانپادگانه های رودخانه ای ایران

معرض در هم ایران سرزمین پلئستوسن درتکتونیکی حرکات هم و اقلیمی تحوالت

. این بودن همزمان مالحظه با است بودهتواند نمی تنهایی به هرپادگانه فرایندها

. باشد اقلیمی نوسان یک معرف

59

پادگانه های آبرفتی جاجرود پادگانه های آبرفتی جاجروددلنباخ پادگانه های جاجرود را به این شکل معرفی می کنددلنباخ پادگانه های جاجرود را به این شکل معرفی می کند

ارتفاع از پادگانه

بستر رودخانه

رأس ارتفاعاز پادگانه

دریا سطح

محل نام

متر 200 متر 2150 باال کند

متر 100 متر 1750 لشکرک

متر 219 متر 1669 جاجرود پل

متر 40 متر 1350 پارچین شرق

60

پادگانه قره سو )البرز پادگانه قره سو )البرز شرقی(شرقی(

در اونق گرگان ناحیه درسو قره جنوبی شاخه سراسر

را آبرفتی پادگانه سه یا دوآنها تمامی که نموده گذارشارتباط خزر قدیمی ترازهای

دارند.

61

پادگانه ارس پادگانه ارسبه نژاد افتخار ارس دره در

بین ارتفاع در جلفا های پادگانهاشاره 1000الی 600 متر

های پادگانه او نظر میکند،بهمغان دشت در متر 200ارس

رودخانه فعلی سطح از باالتراست.

62

پادگانه قزل اوزن پادگانه قزل اوزندر اوزن قزل مهم های شاخه درسه جا همه در آن علیای بخشواصح طور به آبرفتی پادگانه

آنها مرتفعترین که میشود دیدهرودخانه بستر سطح متر 50از

. است تر باال

63

مبانی تغییرات اقلیمی مبانی تغییرات اقلیمی کواترنر در ایرانکواترنر در ایران

پادگانه حضور به مربوط شواهد - - شناسی گرده آبرفتی های

شناسی رسوب و شناسی فسیلدر ایران اقلیم که میکند ثابتکرده تغییر بار چندین کواترنر

.است

64

رفتار های یخچالی ایران و رفتار های یخچالی ایران و مطابقت آن با نوسانات مطابقت آن با نوسانات

یخبندان جهانییخبندان جهانی

، ای دره ، سیرکی یخچالهای پیدایشیخ تراکمی و کاوشی آثار و پایکوهی

تغییرات که کند می ثابت ایران دربا همزمان ایران در حرارتی و برودتی

بوده یخچالها پسروی و پیشرویاست.

65

همزمانی نوسانات اساس همزمانی نوسانات اساس دریاچه های داخلی ایران با دریاچه های داخلی ایران با

سیکلهای یخچالیسیکلهای یخچالیهای • رژیم یخچالی های دوره در

رطوبتی های سیستم با برودتیدریاچه سطح این بنابر بوده همراه

بر و یافته گسترش پلویال هاییخچالی بین های دوره در عکس

. است کرده فروکش ها دریاچه سطح

66

نظریات ریبن و شوایتزر در نظریات ریبن و شوایتزر در مورد تطبیق نراسهای ارومیه با مورد تطبیق نراسهای ارومیه با

نوسانات یخچالینوسانات یخچالی

متعلق را ارومیه فرسایشی سطوح ریبنبا نیز شوایتزر و یخچالی دوره سه به

تشکیل همزمانی پادگانه چهار تشخیص - ومیندل ریس وورم با را عوارض این

. کند می اعالم

67

مراحل دوره های سرد و مراحل دوره های سرد و بارانی کواترنربارانی کواترنر

یا سرد مرحله چهار اقل حدقبول قابل ایران برای بارانی

مربوط تحوالت ترین جدید است. است وورم یخبندانهای به

68

اختالف نظر بالنفورد و اختالف نظر بالنفورد و ریشتهوفن درخصوص ریشتهوفن درخصوص

اقلیم گذشته ایراناقلیم گذشته ایران

تشکیل که است معتقد بالنفوردایران رسوبی مدرن های حوضه

مراتب به وهوای آب یک به متعلقو فعلی شرایط از تر مرطوب

آهکی بررسوبات تکیه با ریشتهوفنازحال تر خشک را ایران وهوای آب

. داند می حاضر

69

دیدگاه هانس بوبک دیدگاه هانس بوبک وپالئوکلیمای ایرانوپالئوکلیمای ایران

شناسی- یخچال مطالعات بر تاکید با. داد راارائه سرد های دوره نظریه او

سرد- اقلیم یک وورم یخبندان دردوره. است بوده حاکم ایران بر وخشک

دما- حال 3-4میانگین از کمتر درجه. است بوده حاضر

70

مطالعات گرده شناسی مطالعات گرده شناسی تاکیدی بر نظریات بوبکتاکیدی بر نظریات بوبک

مطالعات- توسط ایران پالئوکلیمای تفسیر. است زریبار دریاچه دراطراف شناسی گرده

خشک- و سرد اقلیم زاری درمنه 11000شواهد. کند می ثابت را ایران پیش سال

شرایط 5500- بلوط جنگل حضوریک پیش سال. دهد می رانشان تر مرطوب اقلیمی

71

شمای تکامل اقلیم و شمای تکامل اقلیم و اکولوژی ایران از دیدگاه اکولوژی ایران از دیدگاه

بوبکبوبک

بارش با آرتمیزیا استپهای200-300

متر میلی

قبل 27000-11000 سالمیالد : از

با درختی استپهای 400-500بارش

متر میلی

قبل 3500- 11000 سالمیالد : از

72

شواهد نظریه دوره مرطوب پلیستوسن شواهد نظریه دوره مرطوب پلیستوسن

در ایراندر ایران

تراسی- های سیستم وجودوکویرها داخلی دریاهای درکناره

ای- رودخانه تراسی های سیستمپلیستوسن- در ها حوضه شدن پر

فالت- کوههای های یخبندانمرکزی

نیزاری- های باتالق فسیل شواهد

73

دیدگاه اهلرز درمورد شرایط اقلیمی کواترنر دیدگاه اهلرز درمورد شرایط اقلیمی کواترنر

در ایراندر ایران

شدن نامساعد ترین مداومبا وورم دوره اوایل در اقلیم

االمکان وحتی دما شدید کاهشدر بارش ناچیز افزایش

ایران مرتفع های کوهستان. است بوده همراه

74

های- دوره از دفاع با شارالوسطوح بین را اصلی تباینات بارانی ) وچاله ) یخچالی کوهستانی اقلیمی

) داند ) می یخچالی مجاور داخلی هایدر بارش افزایش وی نظر به

افزایش باعث کوهستانی نواحیپیدایش نتیجه ودر ها رودخانه دبی

. است شده آبی سطوح

75

کرینسلی-تئوری دورانهای سرد و کرینسلی-تئوری دورانهای سرد و

مرطوبمرطوب

های سیستم ای ناحیه اختالفپلیستوسن در حاضر حال ،دمایی بارشی

. است داشته وجود همحال از بیش بمراتب اختالفات شدت

. است بوده حاضرمرطوب و تر سرد هوایی و آب شرایط

را ها رودخانه دبی حاضر حال از ترای دریاچه داخلی سطوح و داده افزایش

. است آورده بوجود را

76

تغییرات درجه حرارت در آخرین دوره تغییرات درجه حرارت در آخرین دوره سرد نسبت به حال حاضرسرد نسبت به حال حاضر

را حرارتی کاهش را 3-4بوبک درجهبرای و ایران فالت داخل برای

.5ارومیه داند می درجهحد تا را دما کاهش 8تا 5کرینسلیداخلی های جبهه برای 8ات 5درجه

گرفته نظر در درجهبرای را حرارت کاهش پدرامی

تا .18تهران داند می درجه

77

مقایسه وضعت فعلی دریاچه ارومیه و مقایسه وضعت فعلی دریاچه ارومیه و کویر قم از دیدگاه پدرامیکویر قم از دیدگاه پدرامی

را یخبدان دوره یک وجود اخیر های حفاری. کند می ثابت نمک کویر در

ارتفاع با های یک 20پادگانه حضور متر. کند می ثابت نمک کویر در را دائمی دریاچه

ارومیه دمای نمک 23میانگین کویر در 35واست

دریاچه برابر قم کویر بازسازی نهایتابایستی می دما میانگین وبارش 25ارومیه

500. باشد متربوده میلی

78

تحلیل نهایی اقلیم ایران در تحلیل نهایی اقلیم ایران در کواترنرکواترنر

در ایران اقلیم موجود شواهد به توجه بامرطوب و تر سرد مراتب به سرد دوره آخرین

. بوده حاضر حال از ترمناطق برای رطوبتی و حرارتی تغییرات

است . متفاوت مختلف،حال مدل از رطوبتی و برودتی تغییرات

. کنند می پیروی حاضرسطوح ، ای رودخانه ، ای دریاچه تراسهایبه تغییر شواهد اکولوژیک شواهد و پلویال

روند می .شمار

79

مناطق مورفوکلیماتیک ایران از مناطق مورفوکلیماتیک ایران از دیدگاه بوبکدیدگاه بوبک

و یخچالی مورفودینامیک منطقهنیواسیون

فلوکسیون سولی منطقهفلویال منطقه

خشک = نیمه پدیمانتاسیون منطقهبادی = قلمروفرسایش منطقه

خشک

80

تغییرات برف مرز ایران در دوره تغییرات برف مرز ایران در دوره های سردهای سرد

در را مرز برف شوایتزر و بوبکشیری 3400البرز در و متر

.3600کوه دانند می مترهای دامنه مرز برف پدرامی

در را البرز 2200داخل در و متر1800 – 1500. داند می متر

81

مناطق فعلی مورفوکلیمایی ایرانمناطق فعلی مورفوکلیمایی ایران

یخچالی- 1 مجاور و یخچالی منطقهدائمی مرز برف از تر باال مناطق این

. دارند قرار ایراندماوند – – کوه علم از کوچکی پهنهقرار – قلمرو این در زردکوه سبالن

دارند.ارتفاع مرکزی و جنوبی ایران در

. رسد نمی دائمی برفهای به ها کوه

82

مناطق فعلی مناطق فعلی مورفوکلیمایی ایران مورفوکلیمایی ایران

پدیمانتاسیون- 2 منطقههای چاله حاشیه در منطقه اینکه ارتفاعاتی اطراف و مرکزی

فالت داخله از قسمت این درصورت به دارند قرار ایران

ها کویر به و شده کشیده نواری. شود می ختم

83

مناطق فعلی مناطق فعلی •مورفوکلیمایی ایرانمورفوکلیمایی ایران فلویال -3 منطقه

جاری آبهای فرسایش غلبهمتفاوت ایران مختلف سطح در فلویال مرز

. دارد وجود آن مورد در های نظر اختالف وسهند حاشیه در را مرز این متر 2200خیام

. داند میبین ایران شمال برای را اخیر مرز کوهله

2100 – 1900. داند می متردرن در 2500هاگه مرکزی ایران برای را متر

. است گرفته نظر

84

مناطق فعلی مناطق فعلی مورفوکلیمایی ایرانمورفوکلیمایی ایران

بادی- 4 مورفودینامیک منطقهشرقی – مناطق لوت دشت

اخیر واحد مرکزی های وچاله. دهند می تشکیل را

85

قلمروهای نسبی مرزهای قلمروهای نسبی مرزهای مورفوکلیماتیک ایرانمورفوکلیماتیک ایران

منحصر مورفوکلیماتیک زونهایسایر عملکردی شواهد و نبوده

مشاهده آنها در میتوان را فاکتورهامنطقه در مثال عنوان به کرد

دشت با حاکمیت پدیمانتاسیونفرسایش حرکات آثار ولی سرهاست

. است مشاهده قابل آن در نیز بادی

• Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Vivamus et magna. Fusce sed sem sed magna suscipit egestas.

• Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Vivamus et magna. Fusce sed sem sed magna suscipit egestas.

Title