LOGO

Chương 1: Đối Tượng Thống Kê

BÀI GIẢNG

NGUYÊN LÍ THỐNG KÊ

Trường Đại Học Công Nghiệp Thực Phẩm

GVHD: Nguyễn Văn Ít

Danh Sách NhómSTT

MSSV Họ và Tên Lớp Ghi Chú

1 2013130238 Nguyễn Thị Hồng Anh 04DHQT3

2 2013130250 Nguyễn Thị Hạnh 04DHQT3

3 2013130232 Nguyễn Thị Ngọc Hạnh 04DHQT3

4 2013130247 Phan Thị Hạnh 04DHQT3

5 2013130236 Trần Thị Thanh Minh 04DHQT3

6 2013130215 Lâm Văn Khoa 04DHQT3

7 2013130251 Huỳnh Công Nhật 04DHQT3

8 2013130262 Nguyễn Thị Phương Thu 04DHQT3

9 2013130249 Võ Đăng Triều 04DHQT3

Chương 1: ĐỐI TƯỢNG THỐNG KÊ

Đối tượng thống kê1

Định luật số lớn & tính quy luật của thống kê2

Cơ sở phương pháp luận của thống kê 3 Mối quan hệ giữa thống kê học với các môn khoa học khác4

Tổng thể thống kê & các khái niệm thường

3

5

Các loại thang đo

Hệ thống chỉ tiêu thống kê

26

7

Sơ lược sự hình thành & phát triển

Thống kê học là môn khoa học – xã hội, ra đời và phát triển theo nhu cầu của hoạt động thực tiễn của xã hội, từ đơn giản đến phức tạp, từ thực tiễn đến lý luận.

Chế Độ Chiếm Hữu Nô Lệ

Chế Độ Phong Kiến

Chủ Nghĩa

TB

Sơ lược sự hình thành & phát triển

Thời kì bắt đầu mầm mống cho sự ra đời của thống kê

Bắt đầu phát triển, nội dung phong phú phạm vi rộng

Cuối TK XII, nền KT phát triển cần phải có số liệu chính xác-> thống kê phát triển

Chủ nghĩa tư bản

- Năm 1660, nhà kinh tế học người Đức Conhring(1606-1681) đưa các số liệu cụ thể vào dạy -> thời kì thực tiễn đến lí luận

- Năm 1682, nhà kinh tế học

người Anh là William Petty

(1623-1687) xuất bản sách

“ số học chính trị”

Sơ lược sự hình thành & phát triển

Sơ lược sự hình thành & phát triển

Đối Tượng Thống Kê Học

Nghiên cứu mặt lượng trong mối liên hệ mật thiết với mặt chất của các hiện tượng KT-XH số lớn trong điều kiện thời gian và không gian cụ thể.

Ví dụ: thống kê tiêu dùng,việc làm, số thiệt hại trong đợt lũ vừa qua, …Chú ý: Thống kê học không nghiên cứu hiện tượng tự nhiên như thời tiêt, mưa ….

Sơ lược sự hình thành & phát triển

Hiện tượng KT - XH

Mặt lượng Mặt chất

Thể hiện bản chất, tính quy luật, trình độ phổ biếncủa hiện tượng nghiên cứu

Cho ta thấy vềmặt quy mô,khối lượng,kết cấu,…của hiện tượng

Đối Tượng Thống Kê Học

Định luật số lớn & tính quy luật

Định luật số lớn

Là định lý của lý thuyết xác xuất thống kê

Ý nghĩa: Tổng hợp đến mức đầy đủ các sự kiện cá biệt => Hiện tượng sẽ rõ Các mặt của định luật số lớn- Biểu hiện mối quan hệ bên trong sự

vật hiện tượng.- Biểu hiện mối quan hệ biện chứng

Định luật số lớn & tính quy luật

Tính quy luậtQuy luật trong xã hội

Quy luật trong thống kê

- Tính đúng đắn trong mọi thời gian và không gian trong các loại hình xã hội – kinh tế

- Mối quan hệ chung, nhân quả tất yếu của các hiện tượng trong tự nhiên hoặc xã hội

- mở rộng phạm vi thời gian và không gian cùng với tăng khối lượng -> thống kê càng rõ nét.

Cơ sở phương pháp luận

Điều tra thống kê

Tổng hợp thống kê

Phân tích thống kê

Mối quan hệ với các môn khoa học

Thống kê học

Kinh tế học

Kế hoạch hóa nền kinh tế quốc dân

Toán học Tin học

Tổng thể thống kê

Là tập hợp những đơn vị cá biệt kết hợp với nhau trên cơ sở một số đặc điểm, đặc trưng chung.

Tổng thể thống kê & các khái niệm

Tổng thể thống kê & các khái niệm

Các loại tổng thể thống kê

Tổng thể đồng nhất & không đồng nhấtTổng thể đồng nhất Tổng thể không đồng nhất

- Gồm các đơn vị,bộ phận,phần tử giống nhau về một hoặc một số đặc điểm liên quan đến mục đích nghiên cứu.

- Gồm các đơn vị,bộ phận,phần tử cá biệt khác hẳn nhau về mọi tính chất, về mọi loại hình

Tổng thể thống kê có thể được coi là đồng nhất trong trườn hợp này nhưng không đồng nhất trong trường hợp khác.

Tổng thể thống kê & các khái niệm

Tổng thể tiềm ẩn và tổng thể bộc lộ

Tổng thể tiềm ẩn Tổng thể bộc lộGồm các đơn vị, bộ phận, phần tử cá biệt không thấy hay quan sát được, đo đếm được, xác định được

Gồm các đơn vị, bộ phận, phần tử cá biệt trực tiếp quan sát được thông qua phương pháp cân đong đo, đếm ….

Xác lập tổng thể thống kê cần dựa trên mục đích nghiên cứu vì trên cùng một số đơn vị có thể xác lập được nhiều loại tổng thể khác nhau

Tổng thể thống kê & các khái niệm

Các khái niệm

Đơn vị điều tra

Đơn vị thống kê

Là đơn vị thỏa mãn mục đích cuộc điều tra,xác lập qua tiêu thức thống kê

Là đơn vị cá biệt cấu tạo nên tổng thể thống kê

Đơn vị báo cáo

Là một đơn vị,tổ chức,doanh nghiệp,một người

Tổng thể thống kê & các khái niệm

Các khái niệm

Tổng hợp đặc điểm về mặt lượng trong sự thống nhất với mặt chất của tổng thể trong điều kiện thời gian và không gian

- Là một đặc điểm, đặc trưng có trong đơn vị- Có 2 loại tiêu thức phổ biến: tiêu thức số lượng và tiêu thức thuộc tính

Chỉ tiêu thống kê

Tiêu thức thống kê

Tổng thống kê & các khái niệm

Chỉ tiêu thống kê được phân thành 2 loại: Chỉ tiêu khối

lượngChỉ tiêu chất lượng:

Biểu hiện qui mô, khối lượng của tổng thể

Biểu hiện tính chất, trình độ phổ biến, quan hệ so sánh trong tổng thể.

VD: số doanh nghiệp, sinh viên đại học, vốn cố định…

VD:dựa vào GDP có thể so sánh mức sống các địa phương, quốc gia

Ví dụ & Ứng dụng

Tốc độ tăng GDP của Việt Nam 2005 là 8,04% + KN (mặt chất): tốc độ tăng trưởng GDP+ Thời gian, không gian: năm 2005, Việt nam + Mức độ của chỉ tiêu: 8,04+ Đơn vị tính của chỉ tiêu: %

Các loại thang đo

Hiện tượng kinh tế - xã hội thể hiện dưới hai hình thức:

Định lượng: quan sát được,

đo đếm được

->phương pháp trực quan

Định tính: không thể quan

sát, thấy được muốn xác lập ta phải thông qua một hoặc một số phương pháp khác.

Các loại thang đo

Có 4 loại thang đo:

ĐịnhDanh

Dùng cách đánh số để phân biệt hiện tượng cùng loại của tiêu thức

Ví dụ: Giới tính, nhãn hiệu sản phẩm, nghề nghiệp, tôn giáo, khu vực địa lý…

ThứBậc

Là thang đo thứ bậc nhưng có các khoảng cách đều nhau

Ví dụ: thái độ, sở thích, tầng lớp xã hội, xếp hạng trong các cuộc thi, …

Tha

ng đ

o đị

nh tí

nh

Các loại thang đo

Tỉ LệLà thang đo khoảng với điểm gốcđể so sánh được tỉ lệ số đo.

Ví dụ: tuổi, doanh số, thị phần,…

Khoảng Cách

Là thang đo định danh, nhưng giữa các biểu hiện của tiêu thức có mối quan hệ thức bậc, hơn kém.

Ví dụ: thái độ, nhiệt độ, tuổi, năng suất lao động…

than

g đo

địn

h lư

ợng

Hệ thống chỉ tiêu thống kê

Khái niệm

Là tập hợp nhiều chỉ

tiêu có mối liên hệ

lẫn nhau và bổ sung,

nhằm phản ánh các mặt,

tính chất quan trọng,

mối liên hệ cơ bản giữa

các mặt của tổng thể.

Hệ thống chỉ tiêu thống kê

Nguyên tắc xây dựng:- Phục vụ cho mục đích nghiên cứu- Hình dung trước số chỉ tiêu sẽ phải

tính toán- Khi thu thập số liệu các chỉ tiêu cần

tiết kiệm: thời gian, công sức, tiền của …

- Hiện tượng càng phức tạp,trừu tượng thì số chỉ tiêu cần nhiều hơn

Tài liệu tham khảo

Bài giảng Nguyên lý thống kê – Trần Văn Đạt – Trường ĐH Công Nghiệp Thực Phẩm

Giáo trình Nguyên lí thống kê kinh tế - Ts Mai Văn Nam

Bách khoa toàn thư mở https://vi.wikipedia.org