Шумораи 16 (43)

Нашрияи расмии ТољиксодироТбоНк №16 (43) љумъа, 15 августи соли 2014

Ояндаро имрўз бояд сохт!

Дар њамоиш 3 масъала: фаъолияти ташки-лоти ибтидоии ЊХДТ «Тољиксодиротбонк»; таъсиси Кумитаи иљроияи ибтидоии ЊХДТ дар «Тољиксодиротбонк»; интихоби Раис, муовин ва аъзои Кумитаи иљроияи ибтидої мавриди баррасї ќарор гирифт.

Оид ба масъалаи якум - фаъолияти ташкилот дар соли 2014 њисоботи раиси ташкилоти ибтидои њизби ЊХДТ Акбаршо Неъматов шунида шуд, ки дар маљмўъ аз љониби аъзои Раёсат ќаноатбахш њисобида шуд.

Тавре Акбаршо Неъматов зимни њисоботи худ иброз дошт, ташкилоти ибтидоии њизбии «Тољиксодиротбонк» фаъолияти кориашро аз аввали соли 2014 дар асоси дастуру супоришњои роњбарияти ЊХДТ, Кумитаи иљрояи ЊХДТ дар ноњияи Исмоили Сомонї ва наќшаи корї оѓоз карда, дар давоми соли љорї чорабинињои сиёсию фарњангї ва вохўрињоро бо аъзои њизб доир намуд ва њоло фаъолияти он васеъ ба роњ мон-да шуда, аъзои он якдилона бо ниятњои пок кору фаъолият мекунанд. Неъматов афзуд, ки Ташкилоти ибтидоии њизбии «Тољиксодиротбонк» ташаккули фарњанги сиёсии љавононро яке аз масъалањои муњиму рўзмарра шуморида, бањри ривољу равнаќи он кўшиш ба харљ медињад.

Бино ба маълумоти мавсуф, соли ра-вон шумораи аъзни ЊХДТ дар ташкилоти ибтидоии њизбии «Тољиксодиротбонк» ба 360 нафар расид, ки 110 нафари онњоро занон ва 250 нафарашонро љавонон ташкил медињанд.

Муовини якуми Раиси ЊХДТ Сафар Сафаров њисоботро ќаноатбахш арзёбї на-муда, њамзамон ба ислоњи баъзе норасоињои љойдошта ва тањкиму таќвияти корњо, аз љумла, хубтар ба роњ мондани корњои ташвиќотию тарѓиботї, љалби боз њам бештари љавонони фаъолу лаёќатманд ба сафи ЊХДТ, мутолиаи санадњои меъёрии самти њизб аз љониби њизбиён ва тањлили корњои анљомдодашуда дар интихоботи гузашта њидоят кард ва афзуд, ки барои

пешравиву бењбудии кори њизб ташаббусу навоварињоро низ пеша намоянд.

Дар баррасии масъалаи дуюм аъзои њизби ЊХДТ Њумайро Саидова пешнињод намуд, ки тибќи модаи 4 банди 3 Оинно-маи ЊХДТ, бинобар зиёд шудани шумораи аъзои ЊХДТ дар заминаи ташкилоти ибти-доии њизбии «Тољиксодиротбонк» Кумитаи иљрояи ибтидоии њизбии ЊХДТ таъсис ёбад. Пешнињоди мазкур аз љониби њозирин якди-лона ќабул гардид.

Дар ин робита, иштирокчиёни њамоиш пешнињод карданд, ки аъзои Кумитаи иљроия иборат аз 11 нафар интихоб гардад. Пешнињоди мазкур љонибдорї гардид ва 11 нафар корманди бонк аз њайати роњбарикунанда ва сохторњои гуногуни он ба узвияти Кумита ќабул шуд. Аз љумла, Тољидин Пирзода, њамчун номзади арзанда Раиси Кумитаи иљроияи њизбии ЊХДТ инти-хоб гардид. Бо пешбарии Тољидин Пирзода Саидова Њумайро муовини Раиси Кумитаи иљроияи њизбии ЊХДТ интихоб шуд.

Дар кори конфронс 6 лоињаи ќарор муњокима шуда, аз тарафи аъзоёни њизб ќабул гардид ва барои тасдиќ ба КИ ЊХДТ дар ноњияи Исмоили Сомонї пешнињод гашт.

Сафар Сафаров бо ёдоварї аз масъу-лияти њизбиён ва тайёрии њамаљониба ба таљлили љашнњои 20 - солагии Сарќонуни Љумњурии Тољикистон ва 20 - солагии таъсисёбии Њизби Халќии Демократии Тољикистон якчанд супоришу дастурњои мушаххас дод, аз љумла дар сатњи баланди сиёсї гузаронидани санањои таърихии зикр-шуда, таъсиси гўшањои тарѓиботии њизбї дар ташкилотњои ибтидоии њизбї, ташкили гурўњњои таблиѓотї аз њисоби аъзоёни фа-ъоли њизб, доир намудани дарсњои сиёсї ва курсњои сиёсї бањри баланд бардоштани савияи дониши аъзоёни њизб дар бонк.

Таъкид шуд, ки барои таќвияти фаъолия-ти кори Кумитаи иљроияи ибтидоии њизбии ЊХДТ бо кормандони КИ ЊХДТ дар ноњияи Исмоили Сомонї иртиботу њамкорињо боз њам устувортар гардад.Тамоми супоришу дастурњои роњбарияти њизб сари ваќт ва босифат иљро гардад. Бинобар зиёд будани шумораи аъзо аз њисоби љавонон пешнињод гардид, ки дар назди Кумита ташкилоти љамъиятии љавонон «Созандагони Ватан» ташкил гардад.

Ќобили зикр аст, ки баъди ба итмом расидани ќисми расмии њамоиш боз 20 нафар корманди бонк ба сафи ЊХДТ шомил гардиданд. Шањодатномањои њизбиро ба онњо дар вазъияти тантанавї муовини якуми Раиси ЊХДТ Сафар Са-фаров ва Тољидин Пирзода супориданд.

К. Аюбї

Кумитаи иљроияи ибтидоии ЊХдт дар тољиКсодиротбонК таъсис ёфт11 августи соли љорї дар толори бинои Сарбонк њамоиши нахустини вакилони

ташкилоти њизбии Њизби Халќии Демократии Тољикистон «Тољиксодиротбонк» бо иштироки муовини якуми Раиси ЊХДТ Сафар Сафаров, Раиси бонк Тољидин Пирзода, Раиси Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар ноњияи Исмоили Сомонї Умринисо Казакова, намояндагони Кумитаи иљроияи ноњиявии њизб ва аъзои ЊХДТ дар «Тољиксодиротбонк» баргузор гашт.


2 15 августи соли 2014, №16 (43)

Низоми пардохтии Contact теъдоди шарикони худро дар Тољикистон

афзоиш дод

Ќонун “Дар бораи фаъолияти бонки исломї” амалї мегардад

Сохтмони терминали боркашонии фурудгоњ оѓоз мегардад

5 август дар нашрияи расмии “Љум-њурият” Ќонуни Љумњурии Тољикистон “Дар бораи фаъолияти бонки исломї” ба нашр расид ва он мавриди амал ќарор дода мешавад. Дар ин хусус дафтари матбуоти Бонки милии Тољикистон иттилоъ додааст.

Бино ба маълумоти манбаъ, аллакай маљмўи чорабинињои зарурї барои татбиќи ќонуни номбурда андешида мешаванд ва дар ин робита љињати амалї намудани чорабинињои мазкур тањияи санадњои меъёрї барои танзим намудани кори ташкилотњои ќарзие, ки мехоњанд дар асоси рукнњои бонкдории исломї фаъолият на-моянд, зарур аст.

Гуфта мешавад, бо ин маќсад байни Бон-ки миллии Тољикистон ва Бонки исломии рушд барои тањияи санадњои меъёрии мар-бут ба татбиќи фаъолияти бонкии исломї

ва људо намудани кумаки техникї (грант) машварату гуфтушунидњо идома доранд.

Ёдовар мешавем, вакилони Маљлиси намояндагони Маљлиси Олии Љумњурии Тољикистон лоињаи ќонун “Дар бораи бонк¬дории исломї” – ро, ки аз љониби Њукумати Тољикистон пешнињод шуда буд, 14 майи соли љорї ќабул карданд.

Ќарордоди байни Бонки миллиии Тољикистон ва ширкати байналмилалии “Зайд Иброњим & Со” “Оид ба њамкорї дар бахши рушди бонкдории исломї” њанўз моњи ноябри соли 2012 ба имзо расида буд. Мувофиќи созишномаи тасвибшуда, коршиносони ширкати “Зайд Иброњим & Со” бо маќсади тавсеаи низоми бонкдории Тољикистон лоињаи ќонун “Оид ба бонкдо-рии исломї дар Љумњурии Тољикистон” – ро коркард карданд.

Бояд гуфт, ЉСК «Тољиксодиротбонк» дар миќёси љумњурї яке аз аввалинњо шуда ба истиќболи ин низом баромад ва дар би-нои асосии Бонк Шуъбаи амонатгузорї ва ќарздињї ба тариќи исломиро таъсис дод, ки он њамчун равзанаи исломї аллакай 4 сол боз бо корњои омўзишї, тадќиќотї ва омодагї ба ин низом машѓул аст.

Палатаи њисоби Љумњурии Тољикистон дар нимсолаи соли равон дар вазорату идорањо, марказњои идораи барномањои инвеститсионї, субъектњои хољагидории давлатї ва дигар муассисањои буљетї 82 санљиши аудиторї гузаронидааст. Дар ин хусус раиси Палатаи њисоби Љумњурии Тољикистон Дилмурод Давлатзода зимни нишасти матбуотї изњор дошт.

Бино ба маълумоти Д. Давлатзода, зим-ни гузаронидани чорабинињои назоратї ва тањлилию ташхисї дар вазорату идорањо 14 миллион сомонї зарари молиявї ошкор карда шудааст. Аз љумла, беш аз 1 мил-лион сомонї харољотњои ѓайриќонунии пулию молї, зиёда аз 2 миллион сомонї камомад ва тасарруфи воситањои пулию молї, 3,5 миллион сомонї изофанависї дар корњои таъмиру сохтмонї, беш аз 6 миллион сомонї маблаѓи кам њисобгардида ва рўйпўш намудаи андозњо дар идораю муассисањо мебошанд.

Њамзамон дар ин давра беш аз 1 милли-он сомонї истифодаи ѓайримаќсадноки маблаѓњои буљетї, 12544,8 њазор сомонї

талафи буљет аз њисоби пардохти бе-асоси мукофотпулињо ба кормандони муассисањои буљетї ошкор карда шудааст.

Раиси Палатаи њисоб гуфт, ки дар љараёни санљишњои аудиторї наздик ба 10 миллион сомонї ба фоидаи давлат барќарор карда шудааст, ки ин омор 71,3% зарари ошкоршударо ташкил медињад.

Бояд тазаккур дод, ки Палатаи њисоби Љумњурии Тољикистон моњи декабри соли 2011 бо Фармони Президенти кишвар таъсис ёфта, он маќоми олии назорати молиявї дар љумњурї мањсуб меёбад ва он аз натиљаи санљишњои гузаронидаи аудиторї танњо ба Президент ва Парлумон маълумот хоњад дод.

Ошкор шудани14 миллион сомонї зарари молиявї танњо дар ним сол

Барои људо кардани бурс дар њаљми 20 миллион доллари амрикої љињати сохтмо-ни терминали боркашонї дар фурудгоњи байнулмилалии Душанбе (ФБД) байни ЉСК «Фурудгоњи байнулмилалии Душан-бе», Вазорати наќлиёти Тољикистон ва Агентї оид ба рушди байнулмилалии Љопон (JICA) санадњои дахлдор ба имзо расид.

Бино ба маълумоти ФБД, «соли љорї дар њамдастї бо кормандони фурудгоњ мутахассисони JICA тањќиќот ва тањлили

фаннї гузаронида, њисобу китоб ва лоињаи пешакї омода намуданд, ки он тамоми чорабинињои зарурї барои сохтмони тер-миналро дарбар мегирад».

Хабар дода шуд, ки лоињаи мазкур моњи равон љињати тасдиќ ба њукумати Љопон пешнињод гардида, интизор меравад, алла-кай нимаи дуюми соли равон созишнома миёни Тољикистону Љопон дар бораи људо кардани бурс ба имзо расида, корњо оѓоз гарданд.

Низоми пардохтии Contact ба муштариё-ни ЉСП ТАЌХ (Ташкилоти амонатии ќарзии хурд) “Њумо” имкони ќабул ва фиристодани маблаѓњои интиќолиро ба самти беш аз 160 кишвари љањон пешкаш намуда, доираи иттињоди шарикони худро вусъат бахшид. Дар ин хусус сомонаи bankir.ru иттилоъ додааст.

Бино ба маълумоти манбаъ, ЉСП ТАЌХ “Њумо” 18 – умин шарики низоми пардохтии Contact дар Тољикистон дониста шуда, хиз-матрасониро оид ба пардохт ва фиристодани маблаѓњои интиќолї тибќи низоми Contact дар тамоми шуъбањояш, ки дар 12 шањри Тољикистон љойгир аст, оѓоз кардааст. Итти-лоъ дода мешавад, ки интиќоли маблаѓњо бо рубли русї, доллари амрикої ва евро сурат гирифта, баландтарин миќдори маблаѓи интиќолї 600 њазор рубли русї ё 20 њазор доллари США/евро муайян гардидааст.

Интиќоли маблаѓро аз Русия ба Тољикистон метавон дар нуќтањои низо-ми Contact – шуъбањои бонкии шарикони он, тавассути хизматрасонии интернетии Contact24, терминалњои пардохтї (QIWI, Comеpay, Europlat ва ѓ.) ва инчунин тавассу-ти њисобњои корбарони мобилї анљом дод.

Мавриди тазаккур аст, ки ташкилоти «Њумо» беш аз 10 сол аст, ки дар бозори молиявии Тољикистон фаъолият мекунад. ЉСП «Њумо» барои амалї намудани фаъо-лияти амонатї иљозатномаро расман 1-уми ноябри соли 2013 соњиб шудааст.

Дар Тољикистон давоми 7 моњи соли равон беш аз 600 њазор тонна семент истењсол шуда-аст, ки ин нишондод нисбат ба њамин давраи соли гузашта 580 њазор тонна зиёд мебошад.

Бино ба маълумоти Вазорати саноат ва технологияњои нави Тољикистон, аз њаљми умумии истењсоли семент 443 њазор тонна ба ширкати «Хуксаин Ѓаюр семент», 120

њазор тонна ба «Тољиксемент» ва њиссаи боќимонда ба корхонањои хурди љумњурї рост меояд.

Бояд гуфт, алњол дар саросари кишвар 10 корхонаи истењсоли семент фаъолият дошта, то охири сол дар ин корхонањо истењсоли беш аз 1 миллион тонна семент ба наќша гирифта шудааст.

Ќобили зикр аст, ки соли 2013 тавлиди семент дар Тољикистон дар маљмўъ 385 њазор тоннаро ташкил дода буд. Азбаски талаботи солонаи љумњурї ба семент беш аз 1,5 мил-лион тоннаро ташкил медињад, ин масолењи сохтмон ба кишвар инчунин аз Покистон, Афѓонистон, Эрон, Русия, Ќазоќистон ва Ќирѓизистон ворид мегардад.

Тавлиди семент нисбат ба солњои ќаблї ба маротиб афзоиш ёфт

Тољикистон дар таъмини бозори Русия бо меваву сабзавоте, ки онњо то ин замон аз љониби давлатњои тањти тањримоти Русия ќароргирифта ворид мегашт, яке аз кишварњои афзалиятдор дониста шуд.

Тавре “Интерфакс” бо такя ба изњороти вазири кишоварзии Русия Николай Фёдоров хабар дод, Русия дар самти таъмини бозори худ бо меваву сабзавот ба кишварњое, чун Озарбойљон, Ўзбекистон, Арманистон, Тољикистон ва Ќирѓизистон авлавият до-дааст.

Ў афзудааст, ки “Туркия, Эрон ва Серби-стон низ наздиканд. Кишварњое, чун Эрон, Марокаш, Миср ба мањсулоти мо, аз љумла, ба гандум ва равѓани растанї ниёз доранд ва мо ба сабзавоту буттамева ва мураккаботи онњо эњтиёљ дорем”.

Ёдрас мешавем, 7 августи соли љорї нахуствазири Русия Дмитрий Медведев дар посух ба тањримоти кишварњои Ѓарб алайњи Русия, ќарореро ба имзо расонид, ки мувофиќи он Русия низ воридоти гўштњои гов, хук, мурѓ, моњї, меваву сабзавот, панир, шир, мањсулоти ширї, њасибро аз мамолики Иттињоди Аврупо , ИМА, Австралия, Канада ва Норвегия ба муддати 1 сол тањрим хоњад кард.

Тољикистон бозори Русияро бо меваву сабзавот таъмин мекунад

Нархњои љањон ба мањсулоти ѓизої коњиш меёбанд

Ташкилоти озуќаворї ва кишво -варзии СММ (ФАО) коњиши навбатии нишондињандаи нархњо ба мањсулоти ѓизойро дар моњи июл ќайд мекунад.

Тавре ФАО гузориш медињад, коњиши нарх аз њисоби поинравии нархи гандум ва зироат, ки муддати 4 моњ пайдарњам идома дорад, асосан бо сабаби якбора поин шудани нархњои љањонї ба љуворимакка, гандум ва баъзе навъњои тухмињои равѓанї, ки ба таври кофї захира шудаанд, ба вуќуъ пайвастааст.

Бино ба ќавли мутахассиси пешбари иќтисодии ФАО Консепсон Калпе, “шу-руъ аз моњи марти соли равон, коњиши ба тадриљи нархњои озуќаворї бо сабаби пеш-бинии нисбатан хуб дар мавсими имсола, алалхусус нисбат ба зироатњои ѓалладона ва равѓанњои растанї иртибот дорад, ки захираро осон кардааст”. Ў афзуд, ки дар њамин њол, муддати панљ моњ болоравии нархи гўшт пайваста идома ёфта, нархи шакар устувор боќї мондааст.

Тањияи Р. Мирализода

3


15 июли соли 2014, №16 (43)

Нуфузи доллар дар Русия коњиш меёбадG7 лоињањои Бонки љањонї дар Русияро масдуд мекунад

Гурўњи кишварњои G7 (њафтгонаи бу-зург) бо маќсади тањрими њукумати Маскав бар зидди лоињањои нави Бонки љањонї дар Русия овоз хоњад дод, хабар медињад Bloomberg бо такя ба маълумоти давлат-мардони њукуматї.

Гуфта мешавад, ингуна иќдом роњан-дозии лоињањои Бонки љањониро дар Русия ба маблаѓи умумии на кам аз 1,5 миллиард доллар зери хатар хоњад гузошт. Дар њоле 40% овозњо дар маљлиси бонк ба гурўњи G7 тааллуќ дорад, гурўњ метавонад њамагуна ќарору тасмими ташкилотро масдуд намояд.

Айни замон Бонки љањонї 9 лоињаро дар Русия, аз љумла дар љодаи таълимоти томактабї ва баланд бардоштани самара-нокии энергетикї ба маблаѓи умумии 1,34 миллиард доллар баррасї менамояд. Инчу-нин 10 лоињаи дигар аллакай дар марњилаи роњандозї ва маблаѓгузорї ќарор дорад.

Испания тадбирњои марбут ба ошкор кардану љазо додани ширкатњо ва шахсонеро, ки сармояњои худро бо маќсади канорагирї аз пардохти андоз дар минтаќањои офшор нигоњ медоранд, пурзўр намуд, иттилоъ медињад Deutsche Welle. Мувофиќи маълу-моти Tax Justice Network - гурўњи мустаќили байналмилалии коршиносон, дар кулли минтаќањои офшори љањон таќрибан 550 миллиард евро, ки ба шањрвандони Испания тааллуќ доранд, нигоњдорї мешаванд.

Аз рўи маълумоти Иттињоди касбии кор-мандони хадамоти андози Испания (Gestha), мањз бо ин сабаб њамасола ба давлат 88 мил-лиард евро андоз пардохт намегардад. Гуфта мешавад, ки андоз аз сармояњои офшорї метавонад Испанияро комилан аз камбуди буљавї рањо кунад.

Коршиносон мегўянд, майли испанињо ба офшорњо асосан дар 5 соли охир, њангоме ки давлат ба афзоиши андоз шурўъ намуд, бештар гашт. Аз љумла, калонтарин бонкњои Испания, ба мисли Santander ва BBVA, ширкатњои сохтмонии ACS, FCC ва OHL, ширкатњои робитавии Telefonica ва ѓайра ќисме аз филиалњои худро дар офшорњо ба ќайд гузоштаанд. Фоидаву дороињои худро баъзе арбобони шинохтаи фарњанг ва варзиши Испания низ, амсоли сарояндањои

опера Пласидо Доминго, Монсеррат Каба-ле, пойгачї Фернандо Алонсо, тенисбозон Карлос Мойа, Аранча Санчес Викарио дар офшорњо нигоњ доштаанд.

Барои ислоњи ин њолат, Мадрид тадриљан робитаро бо офшорњо барќарор намуда, рољеъ ба сармояи њамдиёронаш, ки дар офшорњо нигањдорї мешаванд, маълумот дастрас менамояд. Чунончи, чанде ќабл, Испания бо љазирањои Љерсї, Гернси ва Мэн ќарордодњои дахлдор ба имзо расонда, пештар аз ин бо минтаќањои дигари офшор, амсоли Ќатар, Кипр, Монако, Макао, Малта, Ямайка ва ѓайра низ перомуни ин масъала ба ифоќа расида буд.

Мавриди зикр аст, ки 1 августи соли равон дар Испания ќонуне ќабул гардид, ки он шурўъ аз соли оянда коњиши андозро пешбинї мекунад. Мувофиќи он андоз дар давоми 2 сол бояд аз 52% то 45%.поин шавад.

Испанињо дар офшорњо њудуди 550 миллиард евроро пинњон кардаанд

Лондон шањрест, ки дар он шумораи нисбатан зиёди миллионерњо зиндагї меку-нанд, гуфта шудааст дар гузориши ширкати тадќиќотии New World Wealth.

Бино ба хулосаи коршиносон, дороии холиси беш аз 3% сокинони пойтахти Бри-таниё аз миллион доллар зиёд мебошад. Лондон таваљљуњи афроди дорои тамоми љањонро њамчун маркази асосии молиявии

Аврупо ба худ љалб менамояд, таъкид шу-дааст дар гузориши ширкати мазкур. Вале, њамзамон зикр шудааст, ки аз рўи шумораи мултимиллионерњо (шахсоне, ки дороии холиси онњо на кам аз 10 миллион доллар-ро ташкил медињад) шањрњои Њонгконг ва Ню Йорк аз пойтахти Британиё бартарї доштаанд.

Тањияи К. Аюбї

Миллионерњо дар пойтахти Британиё нисбатан зиёд мебошанд

Васоити ахбори оммаи Чин зиёд шудани тамоили соњибкорони маъруфи Русияро, ки ваќтњои охир воситањои пулии худро ба юан ва доллари Њонгконг табдил медињанд ва беш аз ин маблаѓњои худро ба бонкњои Чин интиќол медињанд, пайгирї менамояд.

Аз љумла, тавре рўзномаи «China Daily» навиштааст, бо сабаби афзоиши фишори Ѓарб дар Русия љараёни дасткашї аз доллари амрикої меафзояд. Гуфта меша-вад, як ќатор ширкатњои бузурги Русия, амсоли «Мегафон», НОВАТЭК, «Север-сталь», «Норникель», АЛРОСА ва ѓайра бо нигаронї аз эњтимоли мањрум шудани маблаѓгузорї дар Ѓарб, аз доллари амрикої даст кашида, ба дигар асъор рўй меоранд. Чунончи, ширкати «Мегафон» 40 дарсади сармояи худро ба доллари Њонгконг гуза-ронида, 60 дарсади боќиро бо рубл нигоњ доштааст.

Расонањои Чин њамчунин тамоили гузариш ба юанро ќайд мекунанд. Тавре маълум аст, моњи майи соли равон, аснои

боздиди президенти Русия В. Путин аз Љумњурии Мардумии Чин ВТБ (Бонки тиљорати хориљии Русия) ва Бонки Чин ќарордодеро ба имзо расониданд, ки мувофиќи он дар муомилоти тиљоратии байни Русияву Чин минбаъд бояд доллари амрикої истифода нагардад ва онро бояд рубл ва доллар иваз намоянд.

Дар ин робита, ољонсии иттилоо-тии Синхуа ёдрас шудааст, ки Туркия низ истифодаи асъори миллиро дар њисоббаробаркунињои мутаќобила бо Ру-сия пешнињод кардааст.

Чин дучанд зиёд кардани сармояи авва-лияро барои таъсиси сохтори байналмила-лии молиявї, ки тавонад бо Бонки љањонї ва Бонки осиёгии рушд раќобат кунад, пешнињод намуд. Акнун сармояи аввалияи он 100 миллиард долларро ташкил хоњад кард, менависад рўзномаи The Financial Times бо такя ба сарчашмањои муътамад.

Аз нигоњи Пекин, сохторњои мављудаи байналмилалии молиявї тањти таъсири пурзўри Амрико ќарор дошта, ба Чин имкон намедињад, ки озодона амал кунад.

“Чин чунин мешуморад, ки он на дар Бонки љањонї ва на дар Хазинаи бай-налмилалии асъор имкон надорад, ки хостањои худро роњандозї намояд ва аз ин лињоз мехоњад Бонки љањонии худро, ки тавонад назорат кунад, таъсис дињад. Дар

Осиё ба ин лоиња таваљљуњ зиёд аст, вале Љумњурии Мардумии Чин, онро агарчи касе пуштибонї накунад, лоињаро пеш хоњад бурд”, - ќайд кардааст манбаъ.

Пекин изњори боварї кардааст, ки лоињаи нав аллакай дар охири соли равон вориди кор мешавад. Гуфта мешавад, ки дар њоли њозир беш аз 22 кишвар, аз љумла, якчанд давлати Ховари Наздик ба ин со-змони нави байналмилалии моливї, ки он Бонки инфрасохтории сармоягузории Осиё унвон хоњад шуд (Asian Infrastructure Investment Bank, AIIB), таваљљуњ зоњир намудаанд. Интизор меравад, ки њадафи аввалияи ин сохтори нави молиявї бунёди “роњи абрешим” – роњи куњани тиљоратие, ки Чинро бо Аврупо пайваст мекунад, ќарор гирад.

Чин барои таъсиси Бонки љањонии худ мехоњад сармояи аввалияи

онро зиёд кунад

Иттињоди бонкњои минтаќавии Русия ба Бонки марказии кишвар тавсия додааст, ки маоши кулли кормандонро дар Русия уњдадор кунад, то ба кортњои бонкї гуза-ронанд. Дар ин хусус рўзномаи «Известия» иттилоъ додааст.

Гуфта мешавад, Бонки марказии Русия аллакай изњор доштааст, ки ин пешнињоди Иттињоди бонкњои минтаќавиро баррасї хоњад кард.

Бино ба маълумоти манбаъ, айни замон таќрибан ќисме аз маоши кормандон дар Русия ба кортњои бонкї гузаронида меша-ванд. Ба андешаи муовини раиси Кумитаи Думаи давлатї оид ба бозори молиявї Анатолий Аксаков, гузаронидани њатмии пулњо ба кортњои бонкї имкон медињад,

ки гардиши пулњои наќд нисбатан мањдуд гардад.

Ќобили ёдоварист, ки ингуна пешни-њодро вазири молияи кишвар њанўз бањори соли 2012 ироа намуда буд. Он замон вази-ри молия тавзењ дода буд, ки пардохтњои ѓайринаќдї метавонад бахшњои соярўи иќтисодиётро нисбатан коњиш дињад. Вале, моњи марти соли 2014 Вазорати молия аз ин ибтикороти худ, бо сабаби дар ќонунгузорї љой надоштани механизми назорати роњандозии он, даст кашид.

Бояд гуфт, соле ќабл Бонки амонатии Русия (Сбербанк) њисоб кард, ки Русия дар соли 2009 бо сабаби густариши пардохтњои наќдина таќрибан 1,1% ММД – ро талаф додааст.

Пешнињод шуд, то пардохти наќдии маош манъ гардад

Ноиби вазири умури хориљаи Британиё Саида Варсї бо нишони эътироз аз сиёсати њукумати кишвараш нисбат ба њаводиси воњаи Ѓаззаи Фаластин истеъфо дод.

Хонум Варсї дар истеъфономаи худ сиёсати њукумати Британиёро дар низои байни Фаластину Исроил “аз љињати ахлоќ нодуруст” номида, љавобгў набудани онро ба манфиати миллии кишвараш таъкид кард. Ў инчунин дар сањифаи Twitter са-баби истеъфои худро шарњ дода, аз љумла гуфтааст, ки бо таассуфи зиёд дархости ис-теъфо додааст, вале сиёсати њукуматро дар Ѓазза дигар наметавонад пуштибонї кунад.

Хонум Варсї дар Британиё, дар оилаи покистонињо зода шуда, онљо ба камол ра-сидааст. Саида Варсї дар гузашта роњбарии

Њизби муњофизони Бритониёро бар уњда дошта, нахустин зани мусулмон аст, ки маќоми баландро дар њукумати ин кишвар соњиб гаштааст.

Нахуствазири Британиё Дэвид Кэмерон ўро барои корњои олиаш дар њукумати кишвар сипосгузорї намуда, аз ин ќарори ў изњори таассуф кард ва афзуд, ки мехоњад дар Ѓазза њарчи зудтар оташ хотима ёбад.

Ќобили зикр аст, ки ќарори хонум Варсиро вакили парлумони Британиё Эд Милибэнд пуштибонї карда, мавќеи сиё-сии њукуматро дар Ѓазза иштибоњ номид ва афзуд, ки Саида Варсї ќарори мутлаќо дуруст ќабул кардааст.

Ёдрас мешавем, моњи июли соли равон Исроил амалиёти низомии худро дар воњаи Ѓазза бо ќасди нобуд кардани иќтидори њарбии љунбиши Њаммос шурўъ намуд. Танњо дар давоми 4 њафтаи низоъ беш аз 1900 нафар фаластинї кушта гардид, ки тибќи маълумоти СММ, аксарияти онњо сокинони осоишта, аз љумла занону кўдакон буданд. Аз байни яњудињо бар асари даргирињо 67 нафар ба њалокат раси-дааст, ки 3 нафари онњо сокинони осоишта дониста шудаанд.

Нахустин зани воломаќоми мусалмон дар њукумати Британиё бо нишони

эътироз истеъфо дод


4 15 августи соли 2014, №16 (43)

- Зафар Мањкамович, фаъолияти кориятонро чигуна оѓоз намудед, чи мушкилињо пеши рў доштед ва кадом лањзањои фаромўшношуданї аз он рўзгор то ба њол бароятон љолиб менамояд?

- Институти политехникии Точикистон-ро дар соли 1986 бо ихтисоси инженер-иктисодчї хатм намуда, 1 августи соли 1986 аз тариќи таќсимот дар Пажўњишгоњи илмї-тадќиќотии иќтисодї ва усулњои банаќшагирии иќтисодї-математикии (НИИЭММП с ВЦ) назди Госплани РСС Тољикистон њамчун иќтисодчї ба кор шурўъ намудам. Ман, ки зодаи оилаи хизматчї њастам, аз овони љавонї ба омўхтани илм шавќу њаваси зиёде до-штам. Дар баробари фаъолияти корї вазифаи Котиби ташкилоти комсомоли Пажўњишгоњро низ адо менамудам. Он ваќтњо ташкилоти љавонон як мактаби ка-лони тарбиявї буд ва дар раванди тарбияи љавонон роли калон мебозид.

Пас аз ду соли фаъолият дар Пажўњиш-гоњ соли 1988 ба аспирантураи Академияи давлатии мудирияти шањри Маскав дохил шуда, онро соли 1992 бо њимояи рисолаи номзадї хатм намудам ва дар мохи майи соли 1992 соњиби унвони илмии номзади илмњои иќтисодї шудам.

Давраи тањсил дар аспирантура худ як мактаби калони зиндагї буд. Ба мо докторњо, профессорњо ва аъзо-

корреспондентњои Академияи илмњои Иттињоди Шўравї дарс мегуфтанд, ки сараввал аз руи китобњои навиштаи онњо мо дар давоми тањсил дар Институти поли-техникии Тољикистон дониш меомўхтем. Бовар кунед, шиносої бо онњо ва иштирок дар лексияњои онњо моро рўњбаланд мена-муд ва мо онњоро бо шавќу њаваси зиёд гўш мекардему њаловат мебурдем.

Дар баробари тањсил дар аспирантура ман Университети мањорати педагогии Академияи давлатии мудирияти шањри Ма-скавро низ бо муваффаќият хатм намудам.

Бояд гуфт, айёми донишандўзии ман дар аспирантура ва хатми он бо фурўпошии Иттињоди Шўравї ва сар задани љанги шањрвандї дар Тољикистон иттифоќ аф-тод. Ин вазъияти ноором хотири маро низ дар ќатори њазорњо нафар њамдиёронам ошуфтаву нигарон сохт. Хушбахтона, њамаи ин дањшату душворињо паси сар шуда, љумњурии соњибихтиёри мо рў ба рушду равнаќ нињод ва њаёти осуда барои мардуми кишвар таъмин гашт.

Пас аз хатми Академияи давлатии мудирияти шањри Маскав ман ба Ватан баргаштам ва дар њамон Пажўњишгоњ сараввал ба њайси корманди калони илмї ќабул гардида, то сардори шуъба расидам.

Аз моњи феврали соли 1994 ба вази-фаи сариќтисодчии Шуъбаи ќарздињї ва тањлили иќтисодии Идораи банаќшагирї-иќтисодии Тољиксодиротбонк ба кор даъ-

ват шудам. Тољиксодиротбонк аз аввали ташкилёбї то ба њозир бонки номдори љумњурї ба њисоб меравад ва албатта ифтихор мекунам, ки дар ин бонк ба кор даъват шудам.

Дар баробари фаъолият дар Пажў-њишгоњи илмї-тадќиќотии иќтисодї ва усулњои банаќшагирии иќтисодї-математикї ва инчунин фаъолият дар Тољиксодиротбонк, ман фаъолияти педагогии худро низ идома медодам. Дар он даврањо ман дар мактабњои олии љумњурї, аз љумла дар Институти политех-никии Тољикистон, Донишгоњи тиљорати Тољикистон, Университети Оли Сомон ба донишљўён аз фанњои тадќиќоти техникї-иќтисодї, молияи соњањои хољагии халќ, молия ва ќарз, фаъолияти бонкї, андоз ва андозбандї дарс мегуфтам.

- То кор дар Тољиксодиротбонк дар ягон сохтори дигари молиявї фаъолият доштед?

- Дар Тољиксодиротбонк аз соли 1994 инљониб фаъолият менамоям. Дар давоми фаъолияти худ дар якчанд сохторњои Бонк ба њайси сариќтисодчї дар Идораи иќтисодї-банаќшагирї (ПЭУ), аз вазифаи иќтисодчии пешбар то вазифаи љонишини Сармуњосиби ЉСК «Тољиксодиротбонк» дар Муњосиботи марказї, љонишини сар-дори Идораи аудити дохилї ва назорат,

сардори Идораи технология ва равандњои бонкї кор кардам ва дар њоли њозир тавре шумо медонед, директори идоракунандаи БЭК-офис њастам.

Дар соли 2006 ба ман муяссар гардида буд, ки дар ЉСП “Аввалин бонки мо-лиявии хурд” низ тўли як сол ба њайси љонишини сармуњосиб фаъолият намоям.

- Ба хориља сафарњои хизматї доштед?- Моњи июни соли равон бо даъвати

ширкати Worldwide Expert ва Бонки аврупоии таљдид ва рушд ва бо маќсади иштирок дар Конфронси байналмилла-лии “Маблаѓгузории тиљоратї: Бонкњои хориљї барои Руссия ва Иттињоди давлатњои мустаќил“, ки зери сарпа-растии ширкати Worldwide Expert ва Бонки аврупоии таљдид ва рушд дар шањри Франкфурти соњили Майн (Ол-мон) барпо гардид, сафари хизматї до-штам. Конфронс бо иштироки бонкњои бонуфузи љањонї барпо гардид ва дар он масъалањои њамкорињои байнибонкї дар рушди маблаѓгузории тиљоратї баррасї гардиданд. Хушбахтона, дар љараёни конфронс имконияти мулоќот бо намо-яндагони бонкњои Русия, Ќазоќистон, Беларус, Украина ва бонкњои бонуфузи љањон ба мисли Commerzbank AG, AKA Ausfuhrkredit-Gesellshaft MBH, WGZ Bank AG, BHF-Bank Aktiengesellschaft, KFW IPEX, Landesbank Berlin. UNICREDIT GROUP, BNY MELLON, Frankfurt, Бон-ки аврупоии таљдид ва рушд ва дигарон фароњам омада буд. Ва тавре аз суњбат бо намояндагони ин бонкњо рўшан гашт, бонкњои номбаршуда бо ЉСК «Тољиксодиротбонк» хоњиши њамкорї доранд ва њоло мо дар ин самт кор бурда истодаем.

Му с о њ и б а

Пешрафту комёбињои бЭк-офис, пеш аз њама аз кори пурсамару бомасъули-

яти њар як корманди сохтор вобаста аст. роњбарии њар як сохтори бЭк-офисро кормандо-ни ботаљриба ба уњда доранд ва он дастовардњое, ки бЭк-офис ба онњо ноил гардидааст, ба серѓайративу мењнатдўстї, покизакориву покдилии онњо вобаста аст.

З. аслонов: ифтиХор меКунам, Ки

5


15 июли соли 2014, №16 (43)- Зафар Мањкамович, лутфан рољеъ

ба фаъолият ва наќши БЭК-офис дар ЉСК “Тољик содиротбонк” маълумот бидињед.

- БЭК-офис сохтори бонк мебошад ва фаъолияти сохторњои бонкро, ки бо идоракунии дороињо ва уњдадорињо машѓуланд, таъмин менамояд. БЭК-офис худ бо мизољон бевосита кор намебарад, он фаъолияти бонкро танњо дар њамоњангї бо сохторњои дигар таъмин менамояд. Бэк-офис фаъолияти худро дар асоси ќонунњои Љумњурии Тољикистон, санадњои меъёрии њуќуќии Бонки миллии Тољикистон, Оинномаи Бонк, фармону амрњои Шўрои нозирони Бонк, Раиси Бонк ва дигар низомномањои дохилии бонк амалї ме-гардонад.

- Фаъолияти БЭК-офисро оид ба амалиётњои фаъолияти иќтисодии хориљї дар соли равон чи гуна арзёбї мекунед.

- Имрўз ЉСК «Тољиксодиротбнк» дар бозори молиявии ватанї яке аз бонкњои пешбару зудрушдкунанда мањсуб ме-шавад. Бонк аз њисоби њаљми сармоя, дороињо, њаљми ќарздињї, љалби амонату пасандозњо яке аз бонкњои калони љумњурї дониста шуда, тамоми хизматрасонињои бонкиро ба мизољони худ дар сатњи балан-ди меъёрњои байнал халќї пешкаш менамо-яд. Тољик содиротбонк дар масъалаи рушди хизматрасонї тавассути маблаѓгузории тиљоратї (аккредитивњо) диќќати љиддї медињад ва дар ин самт бо бонкњои хориљї њамкорї менамояд.

Маблаѓгузории тиљоратї як њис саи таркибии сандуќи хизматрасонии бонк гар-дидааст, ки ба муштариёни корпоративї ва соњибкорони инфиродї пешнињод карда мешавад. Тољиксодиротбонк яке аз пешќадамони соњаи маблаѓгузории тиљоратї дар бозори молиявии љумњурї ба њисоб меравад.

Шарикони асосии Бонк, ки тибќи лоињаи маблаѓгузории тиљоратї ба ЉСК «Тољиксодиротбонк» маблаѓ људо ме-намоянд, чунин ташкилотњои молиявї мебошанд: ЉС «Темирбанк», ЉС «Казком-мертсбанк», ЉС «Промсвязьбанк», ЉСП «Новикомбанк» ва дигарон.

- Њамкорињои БЭК-офис бо воњидњои сохтории Бонк ва ташкилотњои бе-руна чї гуна аст?

- Бэк-офис бо њама сохторњои Бонк аз рўи масъалањои ќарздињї, маблаѓгузории тиљоратї, амалиёти њуљљатї, идоракунї ва тањлили хавфњо, интиќоли пул, љалби амонат ва пасандоз, пардохтпазирї, буљетикунонї ва банаќшагирии молиявї, ќоѓазњои ќиматнок, инчунин бо намоян-дагони ташкилотњои молиявї-ќарзї чї дар дохили кишвар ва чї берун аз марзи он, ки ба ин њамкорї вобастаанд ва дигар масъалањои ба иљрои уњдадорињои Бэк-офис алоќаманд њамкории судманд дорад.

Бо маќсади љалби маблаѓњои ќарзї Бонк бо якчанд лоињањо, аз љумла Лоињаи барќарорсозии соњаи пахтакорї оид ба маблаѓгузории баъди њосилѓундорї ва Бонки исломии рушд(њамчун роњбари Фонди исломии якдилї ва рушд) њамкориро давом дода истодааст. Маблаѓњои зикршуда маќсаднок истифо-да шуда, ба тамоми филиалњои ноњияњои дурдасти љумњурї таќсимот шуда, бањри рушди соњаи хољагии ќишлоќ, дастгирии

занони соњибкор, коркард ва фурўши мањсулоти хўрока ва инчунин барои тиљорати хурд равона гардидаанд.

Дар баробари ин, БЭК-офис бо Бюрои ќарзию иттилоотии Тољикистон њамкории зич дорад. Ногуфта намонад, ки моњи июни соли 2013 дар љумњурї конфронси “Кушодашавии нахустин бюрои хусусии ќарзї дар Тољикистон” барпо гардид ва дар он оид ба оѓози фаъолияти Бюрои ќарзї иттилоот дода шуд. Бюрои ќарзию иттилоотии Тољикистон ин шахси њуќуќие мебошад, ки њамчун ташкилоти тиљоратї тибќи тартиби муќаррарнамудаи Ќонуни Љумњурии Тољикистон “Дар бораи таърихи ќарз” барои ташкилу коркард, нигоњдошти таърихи ќарз, пешнињоди њисоботи ќарз ва дигар иттилоот хизмат мерасонад.

Бояд ёдовар шуд, ки Ќонуни Љумњурии Тољикистон “Дар бораи таърихи ќарз” соли 2009 ќабул гардида буд. Тибќи талаботњои Ќонуни Љумњурии Тољикистон “Дар бораи таърихи ќарз” њангоми ба расмият даро-вардани шартномањои ќарзї аз тарафи мутахассисони шуъбањои ќарздињї бояд њатман розї будан ва ё набудани мизољ барои пешнињод намудани иттилоот ба Бюрои таърихи ќарз ва гирифтани итти-лоот марбут ба таърихи ќарз аз Бюрои таърихи ќарз гирифта шавад.

Њангоми ворид намудани шартномаи ќарзї ба барномаи автоматикунонидашу-

даи бонкї, аз тарафи корманди масъули Бонк њатман маълумот оид ба розї будан ва ё розї набудани мизољ инъикос мегар-дад ва дар њолати розї будани ў маълумот оид ба таърихи ќарз тавассути низоми автоматикунонидашудаи бонкї ба Бюрои таърихи ќарз пешнињод мегардад.

- Шумо, ки шахси таљрибадори соњаи худ њастед, пешрафту комёбињои БЭК-офисро дар чї ме-бинед?

- Пешрафту комёбињои БЭК-офис, пеш аз њама аз кори пурсамару бомасъулияти њар як корманди сохтор вобаста аст. Роњбарии њар як сохтори БЭК-офисро кормандони ботаљриба ба уњда доранд ва он дастовардњое, ки БЭК-офис ба онњо ноил гардидааст, ба серѓайративу мењнатдўстї, покизакориву покдилии онњо вобаста аст.

- Назари шумо оиди фаъолияти кормандони идора.

- Дар сохтори мо мутахассисони ботаљ-риба фаъолият менамоянд, ки доимо дар баланд бардоштани сатњи донишу мала-каи мутахассисони сарбонк ва филиањо сањми арзандаи худро мегузоранд. Дар баробари мутахассисони ботаљриба мутахассисони љавон низ фаъолият менамоянд, ки нисбат ба худ серталаб буда, серѓайрат, мењнатдўст, покизакор, покдил ва бо кормандони бонк хушмуо-милаанд.

- Шумо бањри пешбурди кори хеш дар оянда чї наќшањо доред?

- Чун корманди Бонк мехоњам фа-ъолияте, ки ман дар Бонк мекунам бањри рушди ЉСК “Тољиксодиротбонк” манфиатовар бошад. Солњои аввали кориам дар Бонк (1994с.), бовар кунед, дастурамалу низомномањо, китобњои фаъолияти бонкиро шарњдињанда ќариб мављуд набуданд ва дар ин масъалањо мо бисёр душворї мекашидем.

Њоло бинед, низомномаву дастур-амалњои зиёде дар сайти Бонки миллии Тољикистон вуљуд дорад, китобњои бисёре оид ба фаъолияти бонкї ба нашр расидаанд ва бисёре аз онњоро ба тариќи интернет дастрас намудан мум-кин аст. Мехостам, ки мутухассисони љавони њозираи бонк, ки дар тамоми

сохторњо, аз љумла дар БЭК-офис фаъо-лият менамоянд, нисбат ба худ боз њам серталабтар бошанд, аз ин низомномаву дастурамалњо огоњ бошанд ва онњоро ба пуррагї аз худ намоянд, чунки ояндаи Тољиксодиротбонк аз онњо сахт вобастагї дорад. Ман њам пешбурди кори худро мањз дар њамин мебинам.

Хушбахтона, бо дастгирии бевоситаи роњбарият дар ЉСК “Тољиксодиротбонк” Маркази омузишї фаъолият менамояд. Фикр мекунам, ки дар масъалањои баланд бардоштани савияи дониши кормандони бонк ин марказ бояд роли махсусро иљро намояд.

Хуб мешуд, дар баробари омўзиши коромўзон дар ин марказ бо таклифи мутахассисони таљрибадори бонкњои бонуфузи љањонї семинарњо барпо мешу-данд ва ба ин семинарњо мутахассисони таљрибадидаи Бонк низ даъват шаванд. Ман худ бевосита хоњони гузаронидани

чунин семинарњо мебошам ва агар имко-ният бошад, худам њам дар ин семинарњо њамчун шунаванда бо њузуру њаловати зиёд иштирок менамоям.

Њоло навигарињои бисёре дар равандњои фаъолияти бонкии љањон мављуданд ва гузаронидани чунин семинарњо ба ман-фиати кор аст.

- Дар поёни суњбат мехостем аз њаёти оилавї, илмомўзию фаъоли-яти фарзандон бигўед. Оё нафаре аз онњо касби шуморо интихоб кардааст?

- Оиладорам, Худоро шукр, як духтару як писар дорам. Духтарчаам соли оян-да мактабро хатм мекунад ва писарам низ хонандаи мактаб аст. Њар ду орзуву шавќи зиёди дар мактаби олї идома до-дани тањсилро доранд. Хушбахтона, њар дуяшон њам касби моро интихоб кардани-анд ва албатта мо орзуи онро дорем, ки фарзандонамон дар ин љода муваффаќ шаванд. Ман ва зављаам, ки ў дар Идо-раи молияи Њукумати шањри Душанбе фаъолият менамояд, ќарзи оилавии худ мењисобем, ки фарзандонамонро ба нияти некашон бирасонем.

- Сипосгузорам барои суњбат. Муваффаќ бошед!

Њаётбегими Худойназар

дар ин бонК ба Кор даъват шудам


6 15 августи соли 2014, №16 (43)

(Идома аз шуморањои

гузашта)

ВАЛЮТНЫЙ РИСК (CURRENCY RISK) – риск, того, что длинная или короткая валютная позиция может быть из-за неблагоприятного движения соответствующего валютного курса закрыта с убытком.

ВАЛЮТНЫЙ РЫНОК (CURRENCY MARKЕT) – си-стема устойчивых экономических и организационных отношений по операциям купли-продажи иностранных валют и платежных документов в иностранных валютах.

ВАЛЮТНЫЙ «СПОТ» (CURRENCY SPOT) – наличная межбанковская валютная операция, при которой поставка (перевод) валюты по установленному курсу происходит на второй день после заключения сделки. Данный срок расчета позволяет перевести средства в любую страну и завершить оформление. По договоренности в ряде стран можно производить расчеты в тот же или на следующий день, но котируются при этом только курсы “спот”.

ВАЛЮТНЫЙ ТРАНСФЕРТ (FOREIGN EXCHANGE TRANSFER) – перевод денег из одной страны в другой.

ВАРИАЦИЯ (VARIATION) – изменение количествен-ной оценки признака при переходе от одного случая к другому.

ВАРРАНТ (WARRANT) – свидетельство товарного склада о приеме на хранения определенного товара (хлопок, зерна, металла и т. п.). Товарораспорядительный документ, передаваемый в порядке передаточной надписи, используется при продаже и залоге товара, что облегчает коммерческий оборот.

ВАУЧЕР (VOUCHER) – 1) Приватизационный чек, до-кумент, дающий право на участие в приватизации посред-ством его обмена на акции приватизируемого предприятия.

2) Письменное свидетельство, поручение, гарантия.ВВОЗ БЕСПОШЛИННЫЙ (IMPORT DUTY-FREE) –

импорт товаров без уплаты таможенной пошлины, обычно применяется к товарам, производимым в недостаточном количестве внутри страны.

ВВОЗ ПОШЛИНЫ (IMPORT OF DUTY) – таможенные пошлины, взимаемые государством с лиц, ввозящих в стра-ну товары из-за рубежа. Включается в цену и удорожают импортные товары, защищают национальное производство.

ВЕДЕНИЕ СЧЕТОВ (CONDUCTING THE ACCOUNTS) – оформление расчетных счетов, учет движение средств на счетах, осуществление расчетов посредством исполь-зования счетов.

ВЕДУЩАЯ ВАЛЮТА (MONEY CIR-CULATION) – ва-люта, по которой совершаются сделки и рассчитываются курсы между другими валютами.

ВЕКСЕЛЕДАТЕЛЬ (DRAWER OF A BILL) – заемщик денежной суммы по векселю, выдающий его векселедер-жателю.

ВЕКСЕЛЬ (BILL) – свидетельство, содержащие пись-менное свидетельство или указание векселедателя вы-платить в установленный срок определенную сумму денег предъявителю векселя или оплатить по обязательствам.

ВЕКСЕЛЬ АКЦЕПТОВАННЫЙ (ANTI-CIPATED ACCEPTANCE) – вексель, имеющий акцепт (согласие) плательщика на его оплату. Акцепт оформляется надписью на векселе, ”принят”, ”обязуюсь заплатить” и др. и под-писью трассанта. Одна подпись плательщика на лицевой стороне векселя также имеет силу акцепта. Посредством акцепта лицо, указанное на векселе в качестве платель-щика, становится акцептантом-главным вексельным должником.

ВЕКСЕЛЬ БАНКОВСКИЙ (BANK PAPER) – вексель, выставляемый банком данной страны на своих загранич-ных корреспондентов (иностранные банки).

ВЕКСЕЛЬ БЕЗУСЛОВНЫЙ (UNCONDITIONAL BILL) – вексель, который подлежит оплате наличными по предъявлении.

ВЕКСЕЛЬ БРОНЗОВЫЙ (BRONZE BILL) – вексель, не имеющий товарного покрытия и никакой ценности, выставляемый предпринимателями друг другу с целью получения банковских ссуд.

ВЕКСЕЛЬ ГАРАНТИЙНЫЙ (GUARAN-TEE BILL) – вексель, выданный в обеспечение хозяйственной сделки без получения векселедержателем от векселедателя указанной в нем сумме.

ВЕКСЕЛЬ ДОМИЦИЛИРОВАННЫЙ – вексель, с оговоркой о том, что он подлежит оплате третьим лицом – доминициантом по месту жительства плательщика, либо в другом указанном месте.

Б о я д д о н и с т , к и . . .

ХАТАРИ АСЪОРЇ, ХАТАРИ АРЗЇ; ХАВФИ АСЪОРЇ – хатари он, ки мавќеи дароз ё кўтоњи асъор метавонад аз сабаби њаракати номусоиди ќурби асъори дахлдор бо зиён баста шавад.

БОЗОРИ АСЪОР, БОЗОРИ АРЗ – низоми муносибатњои устувори иќтисодиву ташкилї оид ба ама-лиёти хариду фурўши асъори хориљї ва санадњои пардохт бо асъори хориљї.

«СПОТ» - И АСЪОР, «СПОТ» - И АРЗ – амалиёти наќдии байнибонкии асъор, ки њангоми он тањвили (интиќоли) асъор аз рўи ќурби муќарраршуда дар рўзи дуюми пас аз бастани шартномаи муомила сурат мегирад. Ин мўњлати њисобу китоб имкон медињад, ки маблаѓњо ба њар гуна кишвар интиќол гарданд ва барасмиятдарорї анљом дода шавад. Тибќи паймон дар як ќатор кишварњо метавон њисобу китобро њамон рўз ё дар рўзи оянда анљом дод, вале дар ин маврид танњо ќурбњои «спот» эътибор доранд.

ТРАНСФЕРИ АСЪОР, ТАРАНСФЕРИ АРЗЇ – интиќоли пул аз як кишвар ба кишвари дигар.

ВАРИАТСИЯ, ТАЃЙИРОТИ ЉУЗЪЇ – таѓйири ар-зёбии миќдории аломат њангоми аз як њолат ба њолати дигар гузаштан.

ВАРРАНТ, ЗАМОНАТНОМА – гувоњиномаи анбори мол дар хусуси барои нигањдорї ќабул намудани моли муайян (пахта, ѓалла, филиз ва ѓайра). Санади ихтиёр-дории амвол, ки ба тариќи навиштаљоти интиќолї дода мешавад. Њангоми фурўхтан ва гарав гузоштани мол истифода гардида, муомилоти тиљоратиро осон месозад.

ВАУЧЕР 1) чеки хусусигардонї, санаде, ки ба воситаи мубодилаи он ба сањмияњои корхонаи хусусишаванда барои иштирок дар хусусигардонї њуќуќ медињад.

2) гувоњинома, супоришнома, кафолатнома.ВОРИДОТИ БЕБОЉ – воридоти амвол бидуни пардох-

ти бољи гумрукї, маъмулан нисбат ба молњое истифода мегардад, ки дар дохили кишвар ба миќдори нокифоя истењсол карда мешаванд.

БОЉЊОИ ВОРИДОТЇ – бољњои гумрукї, ки аз љониби давлат аз шахсоне, ки ба мамлакат аз хориљи кишвар мол ворид менамоянд, ситонида мешавад. Ин бољњо ба нархи молњои воридотї замима гашта, онро ќиматтар менамо-янд, истењсолоти миллиро њимоя мекунанд.

ПЕШБУРДИ ЊИСОБЊО – ба расмият даровардани суратњисобњо, њисобгирии гардиши маблаѓњо дар њисобњо, анљом додани њисоббаробарї тавассути истифодаи њисобњо.

АСЪОРИ АСОСЇ, АРЗИ АСОСЇ – асъоре, ки аз рўи он муомилот анљом дода мешавад ва ќурбњои байни дигар асъорњо њисоб карда мешавад.

ВЕКСЕЛДЕЊ – ќарзгири маблаѓи пулї бо векселе, ки онро ба дорандаи вексел додааст.

ВЕКСЕЛ – гувоњиномае, ки дар он шањодати хаттї ё су-пориши векселдењ барои дар мўњлати муќарраршуда пар-дохт намудани маблаѓи муайяни пул ба пешнињодкунандаи вексел ё пардохт аз рўи ўњдадорињо зикр гардидааст.

ВЕКСЕЛИ ПАЗИРУФТА – векселе, ки дорои пази-риши (розигии) пардохтгар барои пардохти он мебошад. Пазириш бо навиштаљоти “ќабул аст”, “ўњдадорам пардохт кунам” ва ѓайра дар вексел ва бо имзои трассант ба рас-мият дароварда мешавад. Як имзои пардохтгар дар рўйи вексел низ эътибори пазиришро дорад. Тавассути пазириш шахсе, ки дар вексел ба сифати пардохтгар нишон дода шудааст, пазиро (аксептант) – ќарздори асосии вексел мегардад.

ВЕКСЕЛИ БОНКЇ – векселе, ки бонки як кишвар ба-рои муросилони хориљии худ (бонкњои хориљї) пешнињод менамояд.

ВЕКСЕЛИ ЌАТЪЇ – векселе, ки баъди пешнињод дар шакли наќд пардохта мешавад.

ВЕКСЕЛИ БИРИНЉЇ – векселе, ки љуброни молї ва ягон ќимате надорад ва аз љониби соњибкорон бо маќсади гирифтани ќарзи бонкї ба якдигар пешнињод карда мешавад.

ВЕКСЕЛИ КАФОЛАТ – векселе, ки барои таъмини му-омилаи хољагї бидуни аз тарафи векселдор аз векселдењ гирифтани маблаѓи дар он нишондодашуда дода шудааст.

ВЕСЕЛ БО ЗИКРИ МАЊАЛЛИ ПАРДОХТ – вексел бо ќайду шарти он, ки вай бояд аз тарафи шахси сеюм – маскун (домитсилиант) дар мањалли зисти пардохтгар, ё дар дигар мањалли нишондодашуда пардохта шавад.

(Идома дорад)

Камхобї инсонро фаромўшхотир мекунад ва њатто метавонад хотиро-ти дар асл умуман вуљуднадоштаро эљод кунад. Олимони Донишгоњи Калифорния ва Донишгоњи иёлати Мичиган, зимни гузаронидани тадќиќоти махсус ба њамингуна хулоса расида, натиљаи тадќиќоти худро дар маљаллаи Psychological Science нашр намуданд.

Гуфта мешавад, ки дар љараёни тадќиќоти мазкур иштрокчиёни он тўли 24 соат бедор ва ё аз 5 соат кам-тар хоб кардаанд. Дар натиља, онњо љузъиёти њодисаи муайянро нисбат ба иштрокчиёни зиёд хобрафта бадтар дар ёд нигоњ доштаанд.

“Мо ошкор сохтем, ки хотира аз камхобї бештар халалдор ме-гардад. Он нафароне, ки пайваста чанд шаб кам хоб мераванд, оянда ба халалдор шудани хотираи худ нисбатан бештар моиланд. Вале бар асари танњо як шаби бехобї хавфи фаромўшхотирї эљод намегардад”. – тавзењ медињад доктор Кимберли Фенн, яке аз мутахассисони ин пажўњиш.

Пажўњишгарон таъкид меку-нанд, ки хоби давомнокиаш камтар аз 7-8 соат, аллакай барои инсоният як навъ “сироят”(эпидемия) шуда-аст. Донишмандон камхобиро ба пайдоиши беморињое, чун бемории ќанд, фишори баланди хун ва бе-мории Алтсгеймер рабт додаанд. Ба љуз ин, камхобї ба сар задани њодисањои наќлиётї ва фалокатњо низ бештар алоќаманд будааст.

Олимон дар тафтишоти љиної ањамияти бузург доштани ин каш-фиёти худро изњор дошта, огоњ кардаанд, ки имкони ба иштибоњ роњ додани шоњиди камхобрафта дар мушаххас намудани љинояткор зиёд аст. Ба ќавли онњо, донистани натиљаи ин пажўњиш дар зиндаго-нии рўзмараи одамон низ муфид аст. Чунончи, агар њамсари шумо ягон рўйдоди ањамиятдорро ба ёд оварда натавонад ва ё рўйдодеро ба ёд оварад, ки шумо аз он умуман огоњї надоред, пас нашояд ранљид: ба њамаи ин шояд камхобї “сањм” гузошта бошад.

Бо кумаки алкул (машруботи спиртї) ба хоб рафтан, на роњат меорад ва на фоидае ба саломатї дорад, яќин карданд донишмандо-ни Британиё.

Муњаќќиќони хоб дар Мар-казњои Лондон ва Эдинбург таъси-ри машруботи спиртиро ба хусуси-яти хоби инсон мавриди тањќиќу омўзиш ќарор дода, ба хулосае омадаанд, ки истеъмол намудани машруботи спиртї њамчун воситаи хобовар, баръакс таъсири манфї дошта, хобро халалдор менамояд ва нафаскаширо душвор меку-над.

“Хулосаи мо тасдиќ мекунад, ки алкул ваќти хобро коњиш медињад ва истеъмоли миќдори зиёди он ба хоби амиќ бештар халал ворид ме-кунад. Мањз њамин асари ќисмати аввали хоб барои баъзе одамоне, ки аз бехобї азият мекашанд, боис мегардад, ки алкулро ба сифати давои бехобї истеъмол кунанд”,

- мегўяд мудири Маркази хоби Лондон (London Sleep Centre) Ир-шод Иброњим. Аммо, хоби амиќи ќисмати аввали шаб ба ќисмати боќимондаи хоб (аз нимаи дуввуми шаб то субњ) таъсир расонида, онро халалдор мекунад. Олимон ёдрас шудаанд, ки хоб аз ду марњилаи фаъол дар майнаи сар иборат буда, яке марњилаи хоби зудрас ва дигарї марњилаи хоби деррас унвон меша-вад. Алкул давомнокии марњилаи хоби дерраси гаронро дароз мена-мояд, вале давомнокии марњилаи хоби зудрасро кўтоњ намуда, онро мушаввашу музтариб мекунад.

“Дар марњилаи зудрас бештар мо хоб мебинем. Дар ин њолат майнаи сари мо нисбатан фаъол аст. Марњилаи хоби зудрас инчу-нин хеле муњиму муфид аст, зеро ба хотираи мо асар гузошта, онро ќавї мекунад”, - таъкид мекунад Иршод Иброњим. Вале, кўтоњии ин марњила, ки 20-25 дарсади маљмўи хобро ташкил медињад, ба ќавли ин мутахассис, метавонад ба хотира ва ќобилияти тафаккуру тадаббур таъсири манфї расонад.

Пажўњишгарон таъкид карда-анд, ки хоби аз истеъмоли машру-бот пайдошуда, осоиш намеорад ва изтиробу афсурдагиро эљод мекунад. “Набояд умед баст, ки бо истеъмол намудани алкул шумо бењтар ба хоб фурў меравед”, - њушдор мекунанд онњо.

Иёр

КАМ ХУФТАН НИЗ ЗИЁН ДОРАД

ИСТЕЪМОЛИ МАШРУБОТ ХОБИ ОСУДАРО БАРщАМ МЕЗАНАД

7


15 июли соли 2014, №16 (43)


8 15 августи соли 2014, №16 (43)

Нашрия тањти раќами 0322/рз дар Вазорати фарњанги Љумњурии Тољикистон аз 30 июли соли 2012 ба њисоб гирифта шудааст. Теъдод 5000 нусха.Дар матбааи “Мега-принт” ба чоп расидааст. Муассис: ЉСК «Тољиксодиротбонк»Нархаш шартномавї.Суратњисоби рўзнома: 20202972900000004475РМА: 020038447РМБ: 350101216Суратњисоби муросилотї 20402972312161

Нашрия дар заминаи гуногунандешь мацолащоеро низ ба нашр мерасонад, ки хилофи мавцеи бонк ва нашрия аст. Масъулияти дурустии аснод ва далели щамагуна маводи воридшуда ба дўши муаллифон аст. Дастхат ва аксщо баргардонида намешаванд.

НИШОНИИ ИДОРА: ш. Душанбе, кўчаи Бењзод 47, Е-mail: [email protected], ТЕЛ:+992 (44) 600 40 10, Факс:. +992(37) 221 47 38

Њайати мушовара:Тољидин Пирзода – Раиси ЉСК “Тољиксодиротбонк”Нуруллоев З. – Раиси Шўрои нозирони ЉСК “Тољиксодиротбонк”Рањматов Ќ. Р. – муовини аввали раиси ЉСК “Тољиксодиротбонк”Неъматов А.А. - муовини раиси ЉСК “Тољиксодиротбонк”Рашидова О. С. - муовини раиси ЉСК “Тољиксодиротбонк”Бердиев Ф.Н. - муовини раиси ЉСК “Тољиксодиротбонк”Рашидбеков С.Т. - директори молияи ЉСК “Тољиксодиротбонк”Восеев.Ќ.Ќ. - роњбари дастгоњи раиси бонк

Њайати тањририя:Сардабир: Рањмоналї МирализодаКотиби масъул: Комил АюбїХабарнигорон: Марњабо Муродова, Марзия Ниёзова, Бањром БегназаровСањифабанд: С. Халил

љсК “тољиксодиротбонк”душанбе, кўчаи бењзод, 47.

тел: (44) 600 40 39; 600 40 72

агар шумо барои харидорї намудани автомобил маблаѓи кофї надоред, љсК “тољиксодиротбонк” ба шумо ќарз барои хариди автомобилро пешнињод мекунад. бо истифода аз ќарзњои бонкии мо, шумо метавонед муддати тўлонї мунтазир нашуда, аз њоло фурсати соњиби автомобил шуданро дарёбед.мувофиќи барномаи “автокредит” – и мо, интихоби асъор ва муњлати дилхоњи

ќарзгирї (то 3 сол) ба интихоби шумо вобаста аст. дархостњои ќарзї дар муњлати кўтоњтарин баррасї мешаванд. шартњои додани ќарз:меъёри фоизї - 24 % солона муњлати ќарз - аз 1 то 3 солЊаќќи хизматрасонї - 0Пардохти аввалия - 30 % аз арзиши автомобилтаъмини кредит: гарав гузоштани амволи ѓайриманќул

дилери расмїKIA MOTORS дар тољикистонтолори автомобилии “KIA MOTORS”хиёбони неъмат Ќарабоев, хонаи 4 тел: + 992 48 701 79 79тел: + 992 93 448 98 98www. Kia-global.tj

Documents

Шумораи 16 (43)