8
Нашрияи расмии ТољиксодироТбоНк №17 (44) ш анбе, 30 августи соли 2014 Ояндаро имрўз бояд сохт! -Бонуи муњтарам Мунира Холиќовна, мехоњам нахуст оид ба фаъолият ва наќши шуъбаи њисоббаробаркунї дар Фронт-офиси ЉСК “Тољик содирот- бонк” ба хонандагон маълумот биди- њед. -Фронт-офис – ин гурўњи зерсохторњои бонк аст, ки бевосита барои фаъолият бо муштариён масъул аст. Вазифањои он иборат аст аз иртибот бо муштариён, ќабул ва барои коркарди минбаъда омода сохтани њуљљатњои муштариён ва ба муштариён пешнињод на- мудани иттилоот дар бораи ин ё он намуди хизматрасонии бонкї. Умуман, фаъолияти Фронт-офис амалиётњоро бо амонатњо, интиќоли маблаѓњо, машварат бо мизољон, инчунин коркарди дархостњои ќарзї ва њалли масъалањои пешнињод намудани ќарзњоро дар бар мегирад. Шуъбаи мо дар рафти фаъолияти худ ќонунњо ва дигар санадњои њуќуќии Љумњурии Тољикистон, санадњои меъёрии њуќуќии Бонки миллии Тољикистон, Оинномаи бонк, санадњои меъёрии бонк, амру супоришњои Раиси ЉСК «Тољиксодиротбонк», директори идоракунан- даи Фронт-офис ва инчунин, Низомномаи шуъбаи њисоббаробаркуниро ба роњбарї ме- гирад, ки он асоси ташкилию њуќуќии фаъо- лияти шуъбаро муайян менамояд ва њуљљати роњбарикунандаи њамаи кормандони шуъба дар хизматрасонї ба муштариёни бонк – шахсони њуќуќї ва соњибкорони инфиродї мебошад. 20 СОЛ БО ТОЫИКСОДИРОТБОНК Њ ангоми иншои мусоњиба симои ўро пеши назар овардам, бисёр самимї, даќиќназар ва мењрубон аст. Ў занест, ки солњост бањри пешрафту комёбии бонк ва ба камол расони- дани шогирдон дар низоми бонкдорї талош меварзад. (Давомаш дар сањ. 5) Њ амасола 9 сентябр дар саросари Ватани азизамон љашни Истиќлолияти давлатии Тољикистон бо шукўњу шањомати хоса таљлил мешавад. Имрўзњо бо дастури Президенти мамлакат муњтарам Эмомалї Рањмон омодагї ба истиќболи сазовори 23-юмин солгарди истиќлолияти давлатии Тољикистон, тарѓибу ташвиќи арзишњои давлатдории миллї ва дастовардњои дав- рони истиќлол бомаром идома дорад. Љумњурии Тољикистон пас аз ба даст овар- дани истиќлолияти давлатї њамчун узви комилњуќуќи љомеаи љањонї эътироф гардида, онро беш аз 151 кишвари љањон ба расмият шинохтаанд. Имрўз Тољикистон бо зиёда аз 126 кишвари љањон муносибатњои дипломатї барќарор карда, узви фаъоли беш аз 51 созмони байналмилалї, минтаќавї ва нињодњои байнал- милалии молиявї мебошад. Љумњурии Тољикистон дар минтаќа узви Созмони њамкорињои Шанхай аст, ки таъмини дастаљамъии амният, иртибототи фарохи сиё- сиву иќтисодиву фарњангї, њамёрї дар рушди зиндагии њамарўзаи мо аз њадафњои ин созмон аст ва табиист, ки Тољикистон манфиатдори тавсеаи ширкати худ дар кори он ва густариши равобит бо кишварњои аъзост. Љаласаи гузаштаи Шўрои сарони давлатњои СЊШ 13 сентябри соли 2013 дар шањри Бишкеки Љумњурии Ќирѓизистон баргузор шуда, љаласаи навбатии ин маќоми олии созмон 11-12 сентябри соли 2014 дар шањри Душанбе доир мегардад. Аз моњи сентябри соли 2013 то баргузории љаласаи Шўрои сарони давлатњои СЊШ дар шањри Душанбе Љумњурии Тољикистон раисиро дар СЊШ ба зимма дорад. Љумњурии Тољикистон соли раисии худро дар ин Созмони бонуфуз ва батадриљ рушдёбанда зери шиори – «Њамкорї, Рушд ва Рифоњи муштарак» эълон намудааст. Созмони њамкории Шанхай (СЊШ) - Со- змони байнињукуматии байналхалќии доимї буда, тибќи њуљљати асосии оинномавии худ – Хартияи СЊШ, ки 7 июни соли 2002 ќабул шудааст, маќсаду вазифањои асосии худро до- рад. Њадаф ва вазифањои аслии дар доираи ин татбиќшаванда аз тањкими боварии мутаќобила, дўстї ва њамљавории нек миёни давлатњои аъзо; рушди њамкорињои бисёрљанба бо маќсади нигањдорї ва тањкими сулњ, амният ва субот дар минтаќа, мусоидат ба таъсиси тартиботи нави байналхалќии демократї, одилона ва сиёсию- иќтисодии босамар; муборизаи муштарак бар зидди терроризм, сепаратизм (људоихоњї) ва экстремизм бо њама гуна зуњуроти онњо, мубори- за ба муќобили гардиши ѓайриќонунии маводи нашъадор ва аслиња, дигар намуди фаъолияти љиноятии фаромиллї, инчунин муњољирати ѓайриќонунї; њавасмандгардонии њамкорињои босамари минтаќавї дар соњањои сиёсї, иќтисодї-тиљоратї, мудофиа, њифзи њуќуќ, њифзи муњити зист, фарњанг, илмї-техникї, маориф, энергетика, наќлиёт, молиявї-ќарзї ва дигар соњањое, ки манфиати умумиро ифода менамоянд; мусоидат ба болоравии њамаљониба ва бомувозинати иќтисодиёт, рушди иљтимої ва фарњангї тавассути амалњои муштарак дар асоси шарикии баробарњуќуќ бо маќсади баланд бардоштани сатњ ва бењбудии шароити зисти халќњои давлатњои аъзо; њамоњанг намудани мавќеъњо дар њамгирої ба иќтисодиёти љањонї; мусоидат ба таъмини њуќуќњо ва озодињои асо- сии инсон мувофиќи уњдадорињои байналхалќии давлатњои аъзо ва ќонунгузории миллии онњо; нигањдорї ва рушди муносибатњо бо дигар давлатњо ва созмонњои байналхалќї; њамкорї дар пешгирї намудани низоъњои байналхалќї ва њалли мусолињатомези онњо; дарёфти муш- тараки њалли мушкилињое, ки дар асри XXI ба миён меоянд,иборат аст. Дар ин замина, Љумњурии Тољикистон ба рушду густариши њамкорї дар чањорчўби ин со- змони бонуфузи минтаќавї таваљљуњи хос зоњир намуда, оид ба тавсеаи њамгирої дар самтњои амният, иќтисод ва тиљорат, сармоягузорї, муносиботи бонкї, энергетика, наќлиёту комму- никатсия, туризм ва амсоли инњо пешнињодњои муфид ба миён мегузорад, ки албатта, аксари- яти онњо мавриди пушдибонии аъзоён ќарор гирифта, ба раванди рушди муносиботи њасана ва татбиќи босамари чорањо мусоидат мекунанд. ТОЉИКИСТОН ДАР АРАФАИ ЉАШНИ ИСТИЌЛОЛ саидова мунира Холиќовна, 11 июли соли 1964 дар шањри душанбе дар оилаи хизматчї чашм ба олами њастї во намудааст. соли 1981 баъди хатми мактаби миёнаи №34 пойтахт ба шуъбаи шабонаи факултаи иќтисодии донишгоњи давлатии Тољикистон ба номи В.и.Ленин (феълан донишгоњи миллии Тољикистон) њуљљат супорида, соли 1986 донишгоњи мазкурро бо ихтисоси иќтисодчї-банаќшагири хољагии халќ хатм намудааст. Фаъолияти корияшро аслан, баъди хатми мактаби миёна, дар бахшњои гуногун, нахуст аз таљрибаомўзї оѓоз карда, то корманди калони илмї ва дар Тољиктаъминот, институ- ти хољагии ќишлоќи Тољикистон (њоло донишгоњи аграрии Тољикистон), Пажўњишгоњи илмї- тадќиќотии иќтисодї ва усулњои банаќшагирии назди идораи давлатии банаќшагирии љумњурии шўравии сотсиалистии Тољикистон (Госплани рсс Тољикистон) идома додааст. аз соли 1994 то кунун яке аз кормандони шинохта ва фаъоли Тољиксодиротбонк аст. бояд гуфт, ки солњои аввали корї дар Тољиксодиротбонк ба сифати иќтисодчии пешбар дар идораи банаќшагирии иќтисодї фа ъолияташро оѓоз намуда, аз моњи июни соли 1995 дар шўъбаи њисоббаробаркунии савдои байналмиллалї ба сифати сариќтисодчї ва сардори шуъбаи њисоботи иќтисодї ва мо- ниторинг фаъолият кардааст. аз соли 2008 то инљониб дар вазифаи сардори шуъбаи њисоббаробаркунии Фронт-офис кор мекунад. оиладор, соњиби як фарзанд аст.

Шумораи 17 (44)

  • Upload
    -

  • View
    221

  • Download
    4

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: Шумораи 17 (44)

Нашрияи расмии ТољиксодироТбоНк №17 (44) шанбе, 30 августи соли 2014

Ояндаро имрўз бояд сохт!

-Бонуи муњтарам Мунира Холиќовна, мехоњам нахуст оид ба фаъолият ва наќши шуъбаи њисоббаробаркунї дар Фронт-офиси ЉСК “Тољик содирот-бонк” ба хонандагон маълумот биди-њед.

-Фронт-офис – ин гурўњи зерсохторњои бонк аст, ки бевосита барои фаъолият бо муштариён масъул аст. Вазифањои он иборат аст аз иртибот бо муштариён, ќабул ва барои коркарди минбаъда омода сохтани њуљљатњои муштариён ва ба муштариён пешнињод на-

мудани иттилоот дар бораи ин ё он намуди хизматрасонии бонкї. Умуман, фаъолияти Фронт-офис амалиётњоро бо амонатњо, интиќоли маблаѓњо, машварат бо мизољон, инчунин коркарди дархостњои ќарзї ва њалли масъалањои пешнињод намудани ќарзњоро дар бар мегирад.

Шуъбаи мо дар рафти фаъолияти худ ќонунњо ва дигар санадњои њуќуќии Љумњурии Тољикистон, санадњои меъёрии њуќуќии Бонки миллии Тољикистон, Оинномаи бонк, санадњои меъ ёрии бонк, амру супоришњои Раиси ЉСК «Тољиксодиротбонк», директори идоракунан-даи Фронт-офис ва инчунин, Низомномаи

шуъбаи њисоббаробаркуниро ба роњбарї ме-гирад, ки он асоси ташкилию њуќуќии фаъо-лияти шуъбаро муайян менамояд ва њуљљати роњбарикунандаи њамаи кормандони шуъба дар хизматрасонї ба муштариёни бонк – шахсони њуќуќї ва соњибкорони инфиродї мебошад.

20 СОЛ БО ТОЫИКСОДИРОТБОНК

Њангоми иншои мусоњиба симои ўро пеши назар овардам, бисёр самимї, даќиќназар ва мењрубон аст. Ў занест, ки солњост бањри пешрафту комёбии бонк ва ба камол расони-дани шогирдон дар низоми бонкдорї талош меварзад.

(Давомаш дар сањ. 5)

Њамасола 9 сентябр дар саросари Ватани азизамон љашни Истиќлолияти давлатии Тољикистон бо шукўњу шањомати хоса таљлил мешавад. Имрўзњо бо дастури Президенти мамлакат муњтарам Эмомалї Рањмон омодагї ба истиќболи сазовори 23-юмин солгарди истиќлолияти давлатии Тољикистон, тарѓибу ташвиќи арзишњои давлатдории миллї ва дастовардњои дав-рони истиќлол бомаром идома дорад.

Љумњурии Тољикистон пас аз ба даст овар-дани истиќлолияти давлатї њамчун узви комилњуќуќи љомеаи љањонї эътироф гардида, онро беш аз 151 кишвари љањон ба расмият шинохтаанд. Имрўз Тољикистон бо зиёда аз 126 кишвари љањон муносибатњои дипломатї барќарор карда, узви фаъоли беш аз 51 созмони байналмилалї, минтаќавї ва нињодњои байнал-милалии молиявї мебошад.

Љумњурии Тољикистон дар минтаќа узви Созмони њамкорињои Шанхай аст, ки таъмини дастаљамъии амният, иртибототи фарохи сиё-

сиву иќтисодиву фарњангї, њамёрї дар рушди зиндагии њамарўзаи мо аз њадафњои ин созмон аст ва табиист, ки Тољикистон манфиатдори тавсеаи ширкати худ дар кори он ва густариши равобит бо кишварњои аъзост.

Љаласаи гузаштаи Шўрои сарони давлат њои СЊШ 13 сентябри соли 2013 дар шањри Бишкеки Љумњурии Ќирѓизистон баргузор шуда, љаласаи навбатии ин маќоми олии созмон 11-12 сентябри соли 2014 дар шањри Душанбе доир мегардад. Аз моњи сентябри соли 2013 то баргузории љаласаи Шўрои сарони давлатњои СЊШ дар шањри Душанбе Љумњурии Тољикистон раисиро дар СЊШ ба зимма дорад. Љумњурии Тољикистон соли раисии худро дар ин Созмони бонуфуз ва батадриљ рушдёбанда зери шиори – «Њамкорї, Рушд ва Рифоњи муштарак» эълон намудааст.

Созмони њамкории Шанхай (СЊШ) - Со-змони байнињукуматии байналхалќии доимї буда, тибќи њуљљати асосии оинномавии худ – Хартияи СЊШ, ки 7 июни соли 2002 ќабул шудааст, маќсаду вазифањои асосии худро до-рад. Њадаф ва вазифањои аслии дар доираи ин

татбиќшаванда аз тањкими боварии мутаќобила, дўстї ва њамљавории нек миёни давлатњои аъзо; рушди њамкорињои бисёрљанба бо маќсади нигањдорї ва тањкими сулњ, амният ва субот дар минтаќа, мусоидат ба таъсиси тартиботи нави байналхалќии демократї, одилона ва сиёсию-иќтисодии босамар; муборизаи муштарак бар зидди терроризм, сепаратизм (људоихоњї) ва экстремизм бо њама гуна зуњуроти онњо, мубори-за ба муќобили гардиши ѓайриќонунии маводи нашъадор ва аслиња, дигар намуди фаъолияти љиноятии фаромиллї, инчунин муњољирати ѓайриќонунї; њавасмандгардонии њамкорињои босамари минтаќавї дар соњањои сиёсї, иќтисодї-тиљоратї, мудофиа, њифзи њуќуќ, њифзи муњити зист, фарњанг, илмї-техникї, маориф, энергетика, наќлиёт, молиявї-ќарзї ва дигар соњањое, ки манфиати умумиро ифода менамоянд; мусоидат ба болоравии њамаљониба ва бомувозинати иќтисодиёт, рушди иљтимої ва фарњангї тавассути амалњои муштарак дар асоси шарикии баробарњуќуќ бо маќсади баланд бардоштани сатњ ва бењбудии шароити зисти

халќњои давлатњои аъзо; њамоњанг намудани мавќеъњо дар њамгирої ба иќтисодиёти љањонї; мусоидат ба таъмини њуќуќњо ва озодињои асо-сии инсон мувофиќи уњдадорињои байналхалќии давлатњои аъзо ва ќонунгузории миллии онњо; нигањдорї ва рушди муносибатњо бо дигар давлатњо ва созмонњои байналхалќї; њамкорї дар пешгирї намудани низоъњои байналхалќї ва њалли мусолињатомези онњо; дарёфти муш-тараки њалли мушкилињое, ки дар асри XXI ба миён меоянд,иборат аст.

Дар ин замина, Љумњурии Тољикистон ба рушду густариши њамкорї дар чањорчўби ин со-змони бонуфузи минтаќавї таваљљуњи хос зоњир намуда, оид ба тавсеаи њамгирої дар самтњои амният, иќтисод ва тиљорат, сармоягузорї, муносиботи бонкї, энергетика, наќлиёту комму-никатсия, туризм ва амсоли инњо пешнињодњои муфид ба миён мегузорад, ки албатта, аксари-яти онњо мавриди пушдибонии аъзоён ќарор гирифта, ба раванди рушди муносиботи њасана ва татбиќи босамари чорањо мусоидат мекунанд.

ТОЉИКИСТОН ДАР АРАФАИ ЉАШНИ ИСТИЌЛОЛ

саидова мунира Холиќовна, 11 июли соли 1964 дар шањри душанбе дар оилаи хизматчї чашм ба олами њастї во намудааст. соли 1981 баъди хатми мактаби миёнаи №34 пойтахт ба шуъбаи шабонаи факултаи иќтисодии донишгоњи давлатии Тољикистон

ба номи В.и.Ленин (феълан донишгоњи миллии Тољикистон) њуљљат супорида, соли 1986 донишгоњи мазкурро бо ихтисоси иќтисодчї-банаќшагири хољагии халќ хатм намудааст.

Фаъолияти корияшро аслан, баъди хатми мактаби миёна, дар бахшњои гуногун, нахуст аз таљрибаомўзї оѓоз карда, то корманди калони илмї ва дар Тољиктаъминот, институ-ти хољагии ќишлоќи Тољикистон (њоло донишгоњи аграрии Тољикистон), Пажўњишгоњи илмї-тадќиќотии иќтисодї ва усулњои банаќшагирии назди идораи давлатии банаќшагирии љумњурии шўравии сотсиалистии Тољикистон (Госплани рсс Тољикистон) идома додааст. аз соли 1994 то кунун яке аз кормандони шинохта ва фаъоли Тољиксодиротбонк аст. бояд гуфт, ки солњои аввали корї дар Тољиксодиротбонк ба сифати иќтисодчии пешбар дар идораи банаќшагирии иќтисодї фаъолияташро оѓоз намуда, аз моњи июни соли 1995 дар шўъбаи њисоббаробаркунии савдои байналмиллалї ба сифати сариќтисодчї ва сардори шуъбаи њисоботи иќтисодї ва мо-ниторинг фаъолият кардааст. аз соли 2008 то инљониб дар вазифаи сардори шуъбаи њисоббаробаркунии Фронт-офис кор мекунад. оиладор, соњиби як фарзанд аст.

Page 2: Шумораи 17 (44)

Ояндаро имрўз бояд сохт!

2 30 августи соли 2014, №17 (44)

Идомаи тамоюли рў ба афзоиши амонатњо

Ќуллаи Исмоили Сомонї макони ѓайриоддї дониста шуд

Терминали нави фурудгоњ пеш аз муњлат мавриди бањрабардорї ќарор мегирад

Шумораи ањолии Тољикистон нисбатан зиёд мегардад

Шабакаи иљтимоии маъруфи Facebook дар Тољикистон акнун бо забони тољикї низ дастрас аст. Дар гўшаи забони сањифаи Facebook дар баробари беш аз 50 забони дигар акнун метавон «тољикї»-ро интихоб намуд ва дар натиља сањифа пурра бо забони тољикї дастрас мешавад.

Акнун ба љойи Like метавон тугмаи «Маъќул», «Комментарий» - «Шарњ додан», «Сообщение» - «Паёмдон»-ро пахш намуд. «Обновить статус» - «Нав кардани статус» тарљума шуда, ваќти интишори статус ба унвони «Вироишшуда» зикр мегардад.

Дар Facebook нишон дода шудааст, ки интерфейс ба забони тољикї танњо 45% тарљума шудааст. Аз ин рў, шабака ба њар ка-доме аз корбарон имконият медињад, ки дар кори тарљумаи интефейс кумак намоянд. Метавон варинатњои тарљумаро пешнињод карда, барои варианти маќбул овоз дод. Раиси Ассотсиатсияи интернет-провайде-

рони Тољикистон Асомиддин Атоев мегўяд, ташаббуси тарљумаи интерфейси Facebook ба забони тољикї беш аз як сол пеш оѓоз гардида буд.

Дар њамин њол, тибќи маълумоти гуногун, аз ањолии 8 миллионнафараи Тољикистон 90 њазор шањрвандони кишвар аз шабакаи иљтимоии Facebook истифода мекунанд, ки синнашон аз 18 то 30-сола ва 72%, яъне 66 њазор нафарашон мардон ва 28%, яъне 24 њазор нафарашон занон мебошанд.

Бино ба иттилои Хадамоти матбуоти Бонки Миллии Тољикистон афзои -ши пасандозњои шахсони њуќуќї ва воќеї тариќи љалби онњо аз љониби ташкилотњои ќарзии љумњурї идома дорад. Баќияи амонатњо дар охири моњи июли соли љорї 5’943,8 млн.сомониро ташкил намуд, ки назар ба њамин давраи соли гузашта 14,2 фоиз афзуд. Аз он 33,1 фоиз ё 1’966,4 млн. сомонї амонатњо ба шахсони њуќуќї ва 66,9 фоиз ё 3 977,4 млн. сомонї ба шахсони воќеї тааллуќ доранд. Амонатњои номбурда дар ќиёс ба њамин давраи соли ќаблї мутаносибан 4,1 ва 19,9 фоиз зиёд шуданд.

Мувофиќи маълумотњои оморї дар

њафт моњи соли 2014 фоизи миёнавазни амонатњо бо пули миллї 15,20 фоизи солона ва амонатњо бо асъори хориљї 11,97 фоизи солонаро ташкил намуд, ки мутаносибан ба њамин давраи соли рафта 0,3 банди фоизї паст ва 0,9 банди фоизї баланд шуд.

Терминали нави Фурудгоњи байнул-милалии Душанбе (ФБД) пеш аз муњлат 3-юми сентябри соли љорї ба истифода супорида мешавад. Дар ин хусус Котиби матбуотии ФБД Муњаммадюсуф Шодиев хабар додааст.

Бино ба иттилои Шодиев, маросими ифтитоњи терминали нав бо иштироки Президенти кишвар Эмомалї Рањмон ва инчунин намояндагони сафоратхонаи

Фаронса дар Тољикистон ва ширкати Vinsi S.A., ки бо сохтмони терминал машѓул аст, сурат хоњад гирифт.

Тибќа наќша, терминали мазкур бояд моњи декабри соли 2014 ба истифода дода мешуд, вале азбаски корњо бо суръат пеш мерафтанд, тасмим гирифта шудааст, ки терминалро пеш аз муњлат, яъне то оѓози нишасти сарони кишварњои узви Созмони њамкории Шанхай (Душанбе, 11-12-уми сентябр) ба истифода дињанд.

«Истгоњњо холї карда мешаванд, зеро њангоми кори нишаст њавопаймоњои зиё-де, аз љумла њавопаймоњои бузургњаљми Боинг дар фурудгоњ мустаќар хоњанд шуд», - зикр кард Шодиев ва њамзамон афзуд, ки дар рўзњои кори нишаст пар-вози њавопаймои мусофирбар тариќи хатсайрњои муќаррашуда ќатъ намегар-данд.

Маљаллаи Forbes Ќуллаи Исмоили Со-мониро ба фењрасти 14 макони нисбатан фавќулоддаи собиќ ИЉШС шомил намуд.

11-уми августи соли љорї Forbes матла-беро тањти унвони «Рухсатї дар Шўравї:14 макони нисбатан фавќулоддаи собиќ ИЉШС» интишор намуд, ки Ќуллаи Исмо-или Сомонї низ аз љумлаи онњо дониста шудааст.

Гуфта мешавад, баландтарин кўњи та-моми собиќ Иттињоди Шўравї – Ќуллаи Исмоили Сомонї, ки ќаблан Ќуллаи Коммунизм номида мешуд, дар ќаламрави Тољикистон љойгир буда, баландии он 7495 метрро ташкил медињад, ки он 1440 метр аз

Эверест пасттар мебошад. Њамчунин зикр шудааст, ки аз 5 кўњи 7 њазор метраи воќеъ дар ќаламрави собиќ Иттињоди Шўравї, сетоаш дар ќаламрави Тољикистон љойгир мебошад.

Мизони таваррум дар бахши истеъ-молии Тољикистон тўли 7 моњи соли равон 4,7%-ро ташкил додааст. Аз оѓози сол мањсулоти ѓизої 6,5%, мањсулоти ѓайриѓизої – 0,8% ва хизматгузории пулакї ба ањолї 5% гарон шудаанд.

Бино ба маълумоти Бонки миллии

љумњурї, моњи июл ќимати мањсулоти ѓайриѓизої ва хизматрасонии пулакї ба ањолї мутаносибан 0,5% ва 2,5% афзуда, нархњои мањсулоти ѓизої ба андозаи 0,4% поин шудааст.

Бояд гуфт, Њукумати Тољикистон наќша дорад, ки таваррумро дар соли равон дар сатњи 7,5% нигоњ дорад.

Мавриди ёдоварист, ки соли гузашта сатњи таваррум дар љумњурї 3,7% - ро ташкил дода буд, ки он поинтарин сатњ дар таърихи соњибихтиёрии кишвар до-ниста шуд. Соли 2012 сатњи таваррум дар љумњурї 6,4%-ро ташкил дода буд.

Тањияи К. Аюбї

Шумораи ањолии Тољи кистон дар давоми 1 соли охир 2,3 дарсад зиёд шудааст

Бино ба маълумоти Агентии омори назди Президенти ЉТ, шумори ањолии Тољикистон ба аввали моњи июли соли љорї зиёда аз 8 миллиону 246 њазор нафарро ташкил додааст, ки ин нишондињанда нисбат ба њамин давраи соли гузашта 2,3% зиёдтар мебошад.

Афзоиши ањолї дар вилояти Хатлон ва ноњияњои тобеи марказ дар ин муддат 2,5% афзуда, мутаносибан 2 миллиону 934 њазор ва 1 миллиону 898 њазор нафарро ташкил дода-

аст. Шумораи ањолии вилояти Суѓд 2,2% зиёд шуда, ба аввали моњи июли соли љорї ба 2 миллиону 422 њазор нафар баробар шудааст.

Гуфта мешавад, шумораи ањолии шањри Душанбе дар давоми 1 сол 1,7% афзуда, айни замон ба 780 њазор нафар наздик шудааст.

Дар њамин њол, сатњи афзоиши камтарини ањолї дар ин давра дар Вилояти Мухтори Кўњистони Бадахшон ба ќайд гирифта шу-дааст, ки он 0,9%-ро ташкил медињад. Дар ин вилоят, алњол каме бештар аз 213 њазор нафар одам иќомат доранд.

Facebook бо забони тољикї дастрас аст

Мањсулоти ѓизої гарон шудааст

23 август бо иштироки Президенти кишвар Эмомалї Рањмон дар шањри Хуљанд чорабинии идонаи «Сайри харбуза», «Иди асал» ва намоиш – фурўши мањсулоти кишоварзї дар майдони назди муљассамаи Камоли Хуљандї баргузор гардид.

Дар намоиш-фурўш мањсулоти њамаи соњањои кишоварзии шањру ноњияњо, Иттифоќи матлубот ва Иттињодияи «Хўрок-ворї»-и вилоят ва соњибкорони шањри Хуљанд иштирок доштанд.

Дар чорабинии идонаи «Сайри хар-буза» кишоварзони 10 шањру ноњияи вилоят ва «Иди асал» - Ассотсиатсияњои занбўрпарварони вилоят ва 12 шањру ноњия бо дастовардњои худ иштирок намуданд.

Ба «Иди асал» 15 тонна мањсулоти соња, аз љумла навъњои гуногуни асал, пропо-лис ва ѓайра бо банду баст тибќи талаботи меъёрњои тасдиќгардида пешнињод гардид.

Аз соли 2005 ба ин сўй, яъне аз давраи ќабули барномаи давлатии рушди парвари-ши занбўри асал шумораи оилањои занбўр, адади занбурпарварон ва њаљми мањсулоти он ќариб ду баробар афзудааст.

Ба «Сайри харбуза» зиёда аз 20 навъи ин мањсулоти шањдбор, 5 навъи тарбуз ва 10 навъи каду пешнињод шуд. Ба намоиш-фурўш зиёда аз 50 номгўй мањсулоти кишоварзї дар њаљми ќариб 300 тонна во-рид гардид. Танњо тарбузу харбуза беш аз 50 њазор дона буд. Њамаи ин мањсулот бо нархњои 50-60% аз бозор арзон ба сокинону мењмонони шањри Хуљанд пешнињод карда шуд.

Сарвари давлат Эмомалї Рањмон аз фаровони мањсулоти асал, тарбузу харбуза, ангур, помидор ва дигар навъњои меваю сабзавот ва полезию лўбиёгињо, ки аксаран мањсулоти содиротї аст, изњори хушнудї намуда, таъкид дошт, ки истењсоли чунин мањсулот ва коркарди саноатии он бояд сол ба сол афзун гардад ва аз ин њисоб ќудрати содиротии Тољикистон боло бардошта ша-вад. Аз љумла зикр гардид, ки Тољикистон метавонад дар бозори љањонии асал ва меваю сабзавот, аз љумла бо зардолу ва олуи сиёњи хушк, мавизи кишмиш, харбуза, ангур, помидору бодиринг, пиёз ва дигар мањсулоти кишоварзї љойгоњи намоён дош та бошад.

«Сайри харбуза», «Иди асал» ва намоиш – фурўши мањсулоти кишоварзї дар Хуљанд

Тибќи маълумоти расмии Бонки Миллии Тољикистон дар моњи июл таваррум 0,2 фоиз ва дар њафт моњи соли равон 4,7 фоизро ташкил намуд, ки нисбат ба њамин давраи соли гузашта 3,1 фоиз зиёд аст.

Ин нишондињандаи муњими макроиќ-тисодї дар зарфи 12 моњи охир ба 6,1 фоиз баробар шуд.

Меъёри бозтамвил аз 19 майи соли љорї то ба имрўз дар сатњи 5,9 фоиз ќарор дорад.

Таварруми моњона 0,2 фоизро ташкил намуд

Page 3: Шумораи 17 (44)

3

Ояндаро имрўз бояд сохт!

30 августи соли 2014, №17 (44)

Петро Порошенко Верховная Радаро пароканда кард

Карзай мехоњад президенти нави Афѓонистон зудтар муайян шавад

Дар моњи июл ММД дар Русия 0,2% коњиш ёфт

Петро Порошенко, раисљумњури Укра-ина, рўзи 26 август парлумонро пароканда кард ва барои баъди ду моњ баргузор кардани интихоботи нав ба Верховная Рада амр со-дир намуд.

Дар мурољиати Порошенко ба мардум гуфта шудааст, ки вакилон то интихоби пар-лумони нав корашонро идома хоњанд дод. Раисиљумњур изњор намуд, ки интихоботи одилона, шаффоф ва демократиро кафолат медињад. Ў њамчунин ба зарурати то моњи сентябр тасвиби созиши њамбастагї бо Иттињодияи Аврупо таъкид кард.

Петро Порошенко изњор намуд, аз Дон-басс дар гуфтушунид бо Киев фаќат ваки-лоне метавонанд намояндагї кунанд, ки аз Верховная Рада аз њамон минтаќа интихоб шудаанд. Сарвари Украина гуфтааст, ки “ин-тихоботи ќабл аз ваќти парлумонї – бахше аз тарњи сулњи ман аст. Бахши калидии ин

тарњ – гуфтугўи сиёсї бо Донбасс мебо-шад”. Ба гуфтаи ў, “бо гурўњњои мусаллањи ѓайриќонунї то замоне, ки силоњ ба замин нагузоштаанд, фаќат бо лањни зўрї метавон њарф зад”.

24 июл эътилофи парлумонї, ки Њукумати Украинаро таъсис карда буд, аз њам рехт. Бар пояи Ќонуни асосии кишвар, агар тайи 30 рўз баъд аз ин эътилофи нав таъсис наша-вад, раисиљумњур њаќќи пароканда кардани парлумонро дорад.

Дар њоле, ки мардуми Афѓонистон аз тўлонї шудани раванди интихобот нигарон њастанд, президенти кунунии Афѓонистон Њомид Карзай низ ба эълони сариваќтии натиљањо таъкид кардаааст. Аммо тимњои ин-тихоботии бо рањбарии Абдуллоњ Абдуллоњ ва Ашрафѓанї Ањмадзай -- ду номзади даври дувуми интихоботи президентии Афѓонистон дар ин маврид дидгоњњои мутафовит доранд.

Раиси љумњури Афѓонистон дар мулоќот бо Ян Кубиш, намояндаи вижаи СММ рўзи шанбе таъкид кардааст, ки 2 сентябр муњлати нињоии маросими савгандёдкунии президен-ти нав буда ва ин ваќти муайяншуда ќобили тамдид нест. Вай гуфтааст, тўлонї шудани раванди интихобот ба вазъи амниятї ва иќтисодии кишвар таъсири манфї гузош-тааст.

Њамчунин дар эъломияе, ки аз сўи раёсати љумњури Афѓонистон нашр шуд, омадааст, ки Карзай бо ду номзад дидор ва гуфтугў карда, аз њар ду номзад таќозо кардааст, ки бо њамдигар дар заминаи суръат бахшидани раванди тафтиши оро њамкорї намоянд.

Бо ин њама Комиссияи мустаќили интихо-боти Афѓонистон мегўяд, ки талошњо барои поёни кори раванди тафтиши сандуќњои раъй ва ботил кардани орои таќаллубии дав-ри дувуми интихобот ба шиддат идома дорад.

Дар даври якуми интихоботи президентии Афѓонистон дар таърихи 5 апрел доктор Абдуллоњ 45 дарсад ва Ањмадзай 31 дарсад раъй оварданд ва дар натиља ин ду номзад, ки дар гузашта дар њукумати раисиљумњури феълї Њомиди Карзай яке вазири хориља ва дувумї вазири молия буд, ба даври ду-вум роњ ёфтанд. Вале бар асоси натиљањои муќаддамотии даври дуюм, ки Комиссияи мустаќили интихобот рўзи 7 июл эълон кард, дар ин навбат Ашрафѓанї Ањмадзай 56,44 дарсад ва Абдуллоњи Абдуллоњ 43,56 дарсад овоз гирифтаанд. Абдуллоњ ва тарафдоронаш ин раќамњоро “эълони натиљањои таќаллуб” унвон карда, гуфтаанд, ки ин натиљањоро “њељ гоњ – на имрўз ва на фардо”эътироф нахоњанд кард.

Дар моњи июл ММД дар Федератсияи Русия нисбат ба њамин давраи соли гузашта ба андозаи 0,2 % коњиш ёфт. Дар ин хусус Вазорати рушди иќтисодии Русия, ки њар њафта њолати макроиќтисодии кишварро бањогузорї мекунад, хабар додааст.

Дар моњи июн коњиши ММД 0,1 %-ро ташкил дода буд. Ќабл аз ин Росстат аз аф-зоиши 0.8 дарсадии ММД нисбат ба њамин давраи соли гузашата дар Русия иттилоъ пахш карда буд.

Тањияи Р. Мирализода

М.Бутун: «Бозори Тољикистон барои Туркия муњим аст»

Вохўрии соњибкорони тољик бо роњбари «jetro»

Кишварњои СњШ дар рушди иќтисоди љањонї наќши калидї доранд

20 август раиси Палатаи савдо ва саноати Тољикистон Шариф Саид ва намояндаи Агентии њамкории байнулмила-лии «ТИКА» - и назди Њукумати Туркия Мустафо Бутун перомуни рушди мин-баъда ва тањкими њамкории дуљонибаи Тољикистону Туркия табодули назар намуданд.

Тибќи иттилои Палатаи савдо ва сано-ати ЉТ, дар љараёни мулоќот ањамияти созишномањои имзошуда дар бораи њамкории байни палатањо ва шўроњои соњибкорони «Тољикистон – Туркия» њамчунин байни Палатаи савдо ва са-ноати ЉТ ва Агентии оид ба њамкории байналмилалии «ТИКА» - и Туркия ба таври махсус зикр гардид.

Њамчунин масоили тарбияи кадрњои касбии иќтисодиёти Тољикистон маври-ди баррасї ќарор гирифт, ки тибќи он

Палатаи савдо ва саноати ЉТ фењрасти самтњои тањсили мутахассисонро пешнињод менамояд.

Мустафо Бутун изњор дошт, ки агентии «ТИКА» барои барќарор шудани равобити зич бо сохторњои иќтисодии Тољикистон саъй мекунад, зеро бозори Тољикистон барои Туркия ањамияти бузург дорад.

21 август мулоќоти соњибкорони тољик бо роњбари Созмони рушди тиљорати хориљии «JETRO» - и Љопон Манабу Си-моясиро баргузор гардид.

Дар љараёни мулоќот, аз љумла, масои-ли фароњам овардани шароити мусоид ба-рои истењсолкунандагони мањсулоти ки-

шоварзии кишвар љињати рушди тиљорат ва афзоиши сармоя байни Тољикистону Љопон баррасї шуд.

Бояд таъкид намуд, ки Љопон яке аз кишварњои аввалине буд, ки ба Созмони љањонии савдо пайвастани Тољикистонро дастгирї намуд. Имрўз Тољикистон ба бозорњои љањонї роњ пайдо карда, ин ра-ванд сол аз сол рушду густариш меёбад.

Манабу Симоясиро вазифаи асосии намояндагии «JETRO»-ро дар Тољикистон мусоидат ба рушди тиљорати хориљї бо назардошти барќарор намудани раво-бити мутаќобилан муфиди тиљоратию иќтисодии байни соњибкорони Љопону Тољикистон арзёбї намуд.

11-12 моњи сентябри соли равон дар Душанбе нишасти сарони кишварњои аъ-зои Созмони Њамкории Шанхай /СЊШ/ баргузор гардида, дар он масъалањои муњими марбут ба таќвияти њамкорињои кишварњои ин созмони муътабар дар бахшњои мухталиф мавриди баррасї ќарор дода хоњанд шуд.

Љумњурии Тољикистон, ки узви ин созмони бонуфуз мебошад, њамкорињои иќтисодию тиљоратиаш бо кишварњои СЊШ дар сатњи баланд ќарор дошта, наќши кишварњои СЊШ дар рушди иќтисоди дав-лати мо ва татбиќи як силсила барномањои гуногуни иќтисодию тиљоратї муассир аст. Дар чањорчўбаи њамкорињои давлатњои СЊШ якчанд санади муњим ќабул шуда-аст, ки онњо самти асосии њамкорињои иќтисодию тиљоратї, сармоягузорї ва дигар соњањои судмандро муайян мена-моянд. Барномаи њамкорињои тиљоратї-иќтисодии бисёрљонибаи давлатњои аъзои СЊШ ва номгўи чорабинињо доир ба рушди ояндаи фаъолияти лоињавї дар доираи СЊШ барои солњои 2012-2016 аз њамин ќабил аст. Бояд тазаккур дод, ки Барно-маи њамкорињои тиљоратї-иќтисодии бисёрљонибаи давлатњои аъзои СЊШ бо маќсади рушди соњањои судманд, аз ќабили энергетика, наќлиёт, кишоварзї, сармоягузорї, њамкорињои тиљоратї, рушди бахши соњибкорї ќабул шудааст ва барои амалї намудани барномаи мазкур наќшаи чорабинињо тарњрезї ва роњандозї гардидааст.

Кишварњои СЊШ дар робитаи иќтисоди хориљї ва дар гардиши моли Љумњурии

Тољикистон дар маљмўъ сањми калон доранд. То љое мусаллам аст, бархе аз кишварњои аъзои СЊШ, назири Русия, Чин ва Ќазоќистон шарикони асосии тиљоратии Тољикистон мебошанд. Дар маљмўъ сањми ин се давлат бо гардиши мол бо созмо-ни мазкур калон аст. Њиссаи СЊШ дар гардиши савдои хориљї таќрибан 50%-ро ташкил менамояд ва сол то сол тамоюли афзоиши гардиши мол дар дохили СЊШ ба назар мерасад. Соли 2012 гардиши мол байни Љумњурии Тољикистон ва кишварњои СЊШ 2 миллиарду 585 миллион $ ва соли 2013 -ум 2 миллиарду 621 миллион $-ро ташкил намуд. Афзудани гардиши савдои хориљї дар дурнамои худи созмон њам вуљуд дорад. Омор нишон медињад, ки дар соли 2012 содироти мол аз Тољикистон ба кишварњои СЊШ 400 миллион $ ва дар соли 2013 -ум 307 миллион $-ро ташкил дод. Ва воридоти молњо аз давлатњои аъзои СЊШ ба Тољикистон дар соли 2012-ум 2 милли-арду 184 миллион $ ва дар соли 2013-ум 2 миллиарду 315 миллион $ аст.

Дурнамои њамкорињои иќтисодию тиљоратии Тољикистону Эрон зимни њамоиши соњибкории доирањои тиљоратии Тољикистону Эрон дар Душанбе баррасї гардид.

Шариф Саид, раиси Палатаи савдо ва саноати Тољикистон дар маросими ифтитоњи ин чорабинии иќтисодї гуфт, ки Тољикистон љињати њамкорињои иќтисодию тиљоратї ва љалби сармоягузорї имконияту шароитњои мусоид дорад. Вай таъкид кард, ки ќонунњои

љории Тољикистон дар мавриди љалби сармоягузорони хориљї заминаи мусоидро фароњам овардааст. Њамзамон Шариф Саид афзуд, ки имкониятњои Тољикистону Эрон дар самти рушди иќтисоду тиљорат зиёд аст.

Ѓуломњусайн Шофеъї, раиси Утоќи бозаргонї, саноеъ, мадоин ва кишоварзии Эрон низ дар ин њамоиш иброи назар намуд, ки ташкили шўрои муштарак дар ояндаи наздик равобити тиљории ду кишвар, мубодилаи коло ва сармоягузории Эронро дар тарњњои умронї, санъату маъдан ва кишоварзии Тољикистон равнаќ хоњад дод.

Дар љараёни њамоиши соњибкории доирањои тиљоратии Тољикистону Эрон соњибкорони њар ду кишвар шарикони њамкори худро пайдо намуда, дар самти њамкорињои минбаъдаи тиљоратї санадњои њамкорї ба имзо расонданд.

њамоиши соњибкорони Тољикистону Эрон

Page 4: Шумораи 17 (44)

Ояндаро имрўз бояд сохт!

4 30 августи соли 2014, №17 (44)

Прежде чем приступить к изложению истории становления банковской системы Таджикистана бросим респективный взгляд на историю денежного обращения древнего и средневекового Таджикиста-на. История возникновения денежного обращения на территории Таджикистана восходит к глубокой древности. Хронологические исследования денеж-ного обращения, охватывают конец VI в. до н.э. - начало XX века, то есть с зарождения денежного обращения на территории Средней Азии и до паде-ния Бухарского эмирата в 1920 году.

История возникновения денежного обраще-ния на территории древнего Таджикистана делится на три основных периода: ахеменидский, греко-македонский или период Селевкида и греко-бактрийский.

* В период расцвета Ахеменидской империи (У1в. до н.э.) народы Средней Азии впервые озна-комились с чеканкой монет. Древняя Бактрия и Согд, которые находились на территории нынешнего Таджикистана, составляли важную часть Ахеменид-ской империи и были включены в орбиту древней международной торговли Востока и Запада.

Древнейшими монетами обнаруженными на территории Таджикистана были ахеменидские золотые дарики и серебряные сикли, (У1 и У вв. до н.э.), представленные в знаменитом Амударьинском кладе, обнаруженном еще в 1877 году в Кубодиён-ском районе.

* Денежное обращение на территории Таджики-стана получило дальнейшее развитие при Селевки-дах в конце 1У – середине III века до нашей эры.

Примечательно, что при Селевкидах в 292 году до нашей эры в городе Бактры функционировал монетный двор, который выпускал крупные се-ребряные монеты (тетрадрахмы) с именем и пор-третами восседавших царей. В Вахшской долине были распространены селевкидские монеты, о чем свидетельствуют найденные клады и отдельные на-ходки, вследствие этого можно сделать вывод, что в древнем периоде интенсивность денежного обраще-ния была более высокой именно в Вахшской долине.

* В древности, наибольшее развитие денежного обращения на территории Таджикистана – от-носится к греко-бактрийскому периоду (III -II вв. до н.э.). Известны находки монет на территории Таджикистана около посёлка Пяндж в Кулябском районе. Обилие найденных греко-бактрийских монет непреложно свидетельствует о развитом товарном обращении в те времена.

При Кушанах (1в. до н.э.- IYв. н.э.) на терри-тории древней Бактрии денежное обращение про-должало развиваться, и приобретало новые черты. Монеты были отчеканены из золота, серебра и меди. Найдено 20 кладов кушанских монет и большое количество отдельных находок. Самые крупные клады найдены в Фархоре (городище Саксан-Охур) и Дангаре 11 отдельных находок и 30 монет, а также в Шахринав, на Кай-Кубодшахе (Шахритусский район), недалеко от современного города Яван – все это указывает на развитие денежного обращения на данных территориях.

На кушанских монетах преобладали сюжеты, связанные с зороастрийской религией. В то же время кушанские цари проводили умеренную веротерпимую политику и помещали на своих монетах изображения индийского бога Шивы, а также Будду. Они объединяли воедино разные на-роды и культуры, которые мирно сосуществовали и успешно развивались.

Денежное обращение средневековья достигло своего наивысшего расцвета при первом централи-зованном государстве таджиков Саманидов в 1Х-Х веках нашей эры. В это время в более чем 30 городах Мавераннахра и Хорасана обращались саманидские серебряные дирхемы. Для мелкой торговли употре-блялись медные монеты – фельсы. Чеканились зо-лотые монеты (динары), которым свойственна была функция сокровища и они участвовали в реальном торговом обороте не только в пределах Саманид-ского государства, а широко за его пределами. В Восточной Европе и в Прибалтике найдены сотни кладов серебряных дирхемов «исмаили».

Дальнейший рост денежного обращения Сред-ней Азии связан с эпохой Тимуридов (ХУ в.). Круп-ные клады медных тимуридских монет найдены в городах – Душанбе, Худжанде, Хисоре, Регаре. При Тимуридах наблюдается подъем денежного об-ращения на территории области Хуталон (Хатлон), который входил в состав саманидского и газневид-ского государств, а монеты чеканились в столице этой области - в г. Хульбуке (1Х-Х1 вв.), а позднее в г. Кулобе (ХУв.), которые были распространены по всей Средней Азии.

Чеканка монет продолжалась на территории

Средней Азии вплоть до 1920 года.К последним годам правления последнего эмира

Бухары приходится выпуск в обращение первых бумажных денег на территории Средней Азии, которые назывались «танга». Были выпущены в обращение купюры номиналом 20, 60, 100, 300, 500, 1000, 2000, 5000, 10000 танга.

После падения бухарского эмира в сентябре 1920 года, на территории эмирата была образована Бухарская Народная Республика, которая продол-жала выпускать те же эмирские банкноты с одним только лишь отличием, на лицевой стороне банкнот в верхнем круге надпись – «Выпущен по указу Его Величества» заменена на советскую символику – изображение серпа и снопа пшеницы.

На территории современного Таджикистана банковские учреждения, как таковые – до 1925 года не существовали. Необходимость открытия само-стоятельного банковского учреждения возникла с образованием в 1924 году Таджикской Автономной Советской Социалистической Республики.

9 мая 1925 года было объявлено о создании Ду-шанбинского Агентства Госбанка СССР, наз вание которого впоследствии изменялось по мере возрас-тания его роли и значения. К 1942 году количество отделений Государственного Банка по республике Таджикистан состояло из городского отделения и 45 районных отделений, то есть, охвачены были почти все районы республики. Послевоенные годы, для быстрейшего восстановления жизни советского народа и проведения денежной реформы была соз-дана единая денежно-финансовой система. С этой целью в 1946 году Государственный Банк входит в структуру Министерства финансов и руководитель Госбанка приравнивался к заместителю министра финансов, так вплоть до апреля 1954 года, когда

Госбанк СССР был выведен из структуры Мини-стерства финансов и стал самостоятельным субъ-ектом. Последнее название Госбанка в Республике Таджикистан значится – Таджикский республикан-ский банк Госбанка СССР (1987-1991гг.).

Наравне с Госбанком СССР существовал Пром-банк СССР (нач. 30-х годов). В апреле 1959 года государство, упразднив специализированные банки «Сельхозбанк» и «Цекобанк» все полномочия и функции передало и разделило между Госбанком СССР и Промбанком СССР (Стройбанк).

Формирование современной банковской си-стемы Республики Таджикистан стало возможным после приобретения Таджикистаном независимости и образования Национального банка Таджикистана

в 1991году.Несмотря на то, что Республика Таджикистан

приобрела независимость в 1991 году, на терри-тории республики до конца 1993 года находилась в обращении валюта периода Советского Союза, а затем с 1 января 1994 года – наличная валюта Российской Федерации.

Решение о вводе в обращение национальной валюты имело важное экономическое значение для дальнейшего развития республики.

Постановлением Государственной комиссии от 6 мая 1995 года была выпущена в обращение национальная валюта Таджикистана – «РУБЛ», достоинством в 1, 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500, 1000 рублов, образца 1994 года имитируемая Националь-ным банком Республики Таджикистан.

В результате введения в обращение таджикского рубла – заложены основы проведения независимой финансовой политики, и эта денежная единица на-ходилась в обращении более пяти лет.

Однако со стабилизацией политической и эко-номической жизни страны назрела необходимость истинно национальной валюты. И Национальный банк Таджикистана в 1999 году поместил заказ на изготовление национальной валюты символизирую-щей историческое прошлое и современную культуру таджикского народа.

Указом Президента Республики Таджикистан от 26 октября 2000 года, было объявлено о введении новой денежной единицы страны – «СОМОНИ», названной в честь основателя первого централи-зованного государства таджиков Исмоила Сомони (849-907 гг.). В обращение были выпущены банкно-ты достоинством в 1, 5, 10, 20, 50, 100 сомони и раз-менная единица достоинством в 1, 5, 20, 50 дирам.

Председатель Национального банка Таджики-стана, при презентации новой валюты, подчеркивая

значение этого факта, отметил:«Национальная валюта должна быть истинно

национальной. Символизировать исторический путь народа, его достижения в науке, искусстве и культуре. Я уверен, что национальная валюта, из-готовленная на базе новейших мировых технологий и отражающая вехи истории и достижения таджи-кистанцев – понравится нашему народу и займет прочные позиции».

На купюрах новой валюты помещены портреты выдающихся деятелей современности и прошлого таджикского народа:

o 1 сомони – герой Таджикистана, поэт, обще-ственно-политический деятель Мирзо Турсунзаде;

o 3 сомони – герой Таджикистана, государствен-

ный деятель Таджикистана Шириншо Шотемур;o 5 сомони – герой Таджикистана, осново-

положник современной таджикской литературы Садриддин Айни;

o 10 сомони – таджикский мыслитель, философ и поэт Мир Сайид Али Хамадони;

o 20 сомони – великий врачеватель, ученый-энциклопедист средневековья Абу Али ибн Сино

o 50 сомони – герой Таджикистана, крупней-ший историк, ученый, государственный деятель Бободжон Гафуров;

o 100 сомони – основоположник первого центра-лизованного государства таджиков - Государства Саманидов – Исмоил Сомони;

o 200 сомони – герой Таджикистана, госу-дарственный деятель Таджикистана Нусратулло Махсум;

o 500 сомони – основоположник таджикской классической литературы – Абуабдулло Рудаки;

также на этих купюрах изображены архитек-турные и исторические памятники Таджикистана, предметы прикладного искусства и быта таджик-ского народа.

В целях совершенствования структуры де-нежной системы республики указом Президента республики Таджикистан от 1 сентября 2001 года была введена металлическая монета достоинством 1, 3, 5 сомони и 5, 10, 20, 25, 30 дирамов. Было установлено, что металлическая монета будет иметь параллельное хождение с банкнотами аналогичного достоинства.

В ноябре 2004 года выпущены в обращение пер-вые памятные монеты Таджикистана, посвященные 10-летию принятия Конституции Республики Тад-жикистан и 80-летию столицы Таджикистана города Душанбе, достоинством 3 и 5 сомони. Эти монеты отчеканены в двух вариантах – из серебра и сбор-ного материала (латунь и мельхиор). В 2007 году, в честь празднования 800-летия великого поэта и мыслителя Мавлоно Джалолиддина Руми, выпуще-ны две памятные монеты из драгоценного металла (серебро) и цветного металла, достоинством 1 со-мони. В 2006 году, в честь происшедших ряда знаме-нательных событий в общественной, политической жизни Таджикистана, выпущены четыре монеты из драгоценных металлов (золото, серебро) и цветных (сплав мельхиора и латуни) металлов. В 2008 году, в честь празднования 1150-летия основоположника персидско-таджикской классической литературы Абуабдулло Рудаки, выпущены в обращение юби-лейные монеты из цветного (медно-никелевый и цинковый сплав) металла, достоинством 5 сомони. В 2014 году выпущены пять видов памятных монет достоинством в 50 и 100 сомони в честь «5500-летия Саразма», «3000-летия Гиссара» и Олимпийских игр из серии - «прыжки с трамплина», «Слалом», и «Биатлон», изготовленных из чистого серебра для нумизматических целей.

Сегодня в республике Таджикистан создана банковская система, отвечающая современным международным требованиям.

Она состоит из двух уровней:1 уровень – Национальный банк Таджикистана.II уровень – Банковская система, которая со-

стоит из 141 единиц:17 – банков, в том числе 2 структуры иностран-

ных банков;1 – небанковская финансовая организация;41 – микродепозитных организаций;43 – микрокредитных организаций;39 – микрокредитных фондов.

Денежное обращение является важной частью экономики и от его состояния во многом зависит уровень развития материальной и духовной культуры общества. Через призму денежного обращения отражаются многие явления не только экономического, но и политического, культурного и социаль-ного характера.

История денежного обращения Таджикистана, современность, перспективы развитияБанковская система Таджикистана

Page 5: Шумораи 17 (44)

5

Ояндаро имрўз бояд сохт!

30 августи соли 2014, №17 (44)

*) по сведениям Банковского статистического бюллетеня Национального Банка Таджикистана (НБТ)

Анализ основных макроэкономических параметров развития Таджикистана позволяет сделать вывод и дать оценку сложившихся тенденций в развитии экономики Таджикистана. Финансовая стабильность в республике может быть достигнута за счет развития реального сектора экономики, что является приоритетным всей госу-дарственной экономической политики. Банковская деятельность является не обособленной областью эконо-мики, а важнейшим элементом, составной частью всей экономической деятельности страны, также является участником в улучшении макроэкономических параметров страны (рост ВВП, снижение уровня инфляции).

Банковская система любой страны базируется не только на денежной, но и кредитной платформе. Кредит, также как и деньги является одной из глубинных категорий современной экономики. Образуя основу банков-ской системы, деньги и кредит представляют собой разные понятия и выражают разные отношения. Являясь самостоятельными экономическими категориями, деньги и кредит тесно взаимосвязаны. По мере развития экономики эти связи и взаимодействия становятся более активными. Особенно это проявляется в проведении Национальным Банком денежно-кредитной политики. Банк, естественным образом продолжая политику стра-ны, поддерживает реальный сектор экономики, путем предоставления кредитов и улучшая, таким образом, макроэкономические показатели страны.

Снижение уровня инфляции с 543,1% в 1995 году до уровня 3,7% за 2013; Рост ВВП с 69,8 млн.сомони в 1995 году до 40 524,5 млн.

сомони по итогам 2013 года. Рост ВВП на душу населения с 35,5 сомони в 1995 году до 4 965,99 сомони по итогам 2013 года. Ставка рефинансирования снижена с 250% годовых в

1995 году до 5,5% годовых за 2013 года. Организован первичный рынок казначейских векселей. Активизировано участие коммерческих банков на меж-

банковском валютном рынке. Внедрено использование пластиковых карт. Организованны системы электронных платежей.Проведено обеспечение конвертируемости национальной

валюты «Сомони», в соответствии с требованиями Статьи УШ Соглашения МВФ по текущим валютным операциям резидентов и нерезидентов (свободный доступ на валютный рынок, отмена ограничений на покупку и продажу, ввоз, вывоз и перевод валюты по текущим валютным операциям).

О развитии банковской системы Таджикистана говорит и тот факт, что многие международные финансовые организации в настоящее время активно сотрудничают с банками Таджикистана, такие как:

Международный Валютный Фонд. Всемирный Банк. Европейский Банк Реконструкции и Развития. Исламский Банк развития. Азиатский Банк Развития. Кувейтский Фонд Арабского-Экономического Развития. Фонд – ОПЕК Международного Развития. Арабский Фонд Развития. Центральные (национальные) банки иностранных государств. Иностранные банки корреспонденты и другие.

Банковская система Республики Таджикистан, сотрудничая с международными финансовыми организа-циями и банками мира - поддерживает свой достигнутый уровень развития, и в дальнейшем, для успешного и перспективного развития банковской системы сегодняшним банкам необходимо: Обеспечение условий для реального роста ВВП и снижение уровня инфляции; Повысить гибкость и адаптивность к рынку, внедрять не только принципиально новые технологии,

но и развивать «кайзен-подход» (это система постоянного улучшения продукта, сервиса и технологий с ис-пользованием мобильных команд, наделенных широкими полномочиями в непрерывном улучшении всех аспектов обслуживания клиентов). В результате предприятие становятся более сбалансированным, быстрее реагирующим и стабильно конкурентоспособным; Совершенствование механизма функционирования межбанковского валютного и кредитного рынков

и организация рынка форвардных операций; Развитие рынка ценных бумаг, а также операций РЕПО; Рост депозитной базы коммерческих банков на основе неукоснительного соблюдения режима бан-

ковской тайны; Расширение сферы банковских услуг и повышения их качества. Перейти на новые компьютерные техно-

логии самообслуживания, дистанционное обслуживание, виртуальные банковские и финансовые технологии; Активизация участия банков в развитии частного сектора; Комплексно использовать новые информационные и коммуникационные технологии для электронного

маркетинга; Внедрять инновации в области форм и методов управления, изменения в квалификации работников; Совершенствовать инновационную банковскую секьюритизацию активов. Функции секьюритизации

— рефинансирование, страхование рисков, управление ликвидностью; Ускорение и совершенствование форм расчетов в народном хозяйстве с условием полного перехода

на электронные платежи в режиме реального времени.

Динамика развития Банковской системы Республики Таджикистан 2004-2014г*:

Динамика изменения макроэкономических показателей и основных показателей банковской системы Таджикистана за 1995-2013гг**:

-Дар љањони имрўз интернет њамчун як василаи муњим барои пеш-бурди кор истифода мешавад. Оё гуфта метавонед, ки барои љалби мизољон сайти бонк то чи андоза ба шумо кумак мекунад?

-Бешубња, иттилооти дар сайти бонк љой додашуда барои љалби мизољон наќши муњим дорад. Њарчанд дар ша-роити имрўза интернет ќариб барои њамаи табаќањои ањолї дастрас аст, вале ба андешаи ман муносибати бевосита бо мурољиаткунандагон ва мизољони эњтимолї барои љалби мизољони нави бонк самараи бештаре медињад. Яъне то њанўз омили муносибати инсонї дорои самараи бештаре њаст.

-Муваффаќиятњои корро дар чї мебинед?

-Наќши калидї дар пешрафт ва рушди кори шуъба аз кадрњо вобаста аст. Хушбах-тона, имрўз дар Фронт –офис кормандони мутахассису ботаљриба фаъолият доранд ва онњо мунтазам дараљаи касбияти худ-ро боло мебардоранд, бо технологияи пешќадами бонкї шинос мешаванд ва ба-рои дар сари ваќт ва босифат расонидани хизмат ба мизољон тамоми чорањоро ме-андешанд. Ва бояд њамин хел њам бошад, зеро Фронт-офис – симои асосии бонк ба шумор меравад.

-Шумо ќабл аз кор дар Тољик-содиротбонк дар сохторњои ди-гари молиявї фаъолият доштед. Таљрибаи андўхтаи Шумо чи мегўяд: кор дар низоми бонкии кишвар душ-вор шудааст ё осон?

-Ман фаъолияти кориямро дар идораи банаќшагирии иќтисодї шурўъ наму-дам. Дар аввал наќшаи хазинаи бонк-ро омода месохтам, вараќањои мао-ши мизољонро љињати гирфтани маош месанљидам, супоридани пули наќд ба хазинаи бонк ва риояи меъёри баќияи хазинаи худ аз тарафи мизољонро таф-тиш менамудам, њуљљатњои амонатњоро барои ќабули муњлатнок ва њуљљатњоро барои ба мизољон пешнињод намудани ќарз бо асъори миллї омода месохтам, тавозуни ќарздињандагонро месанљидам, коеэфиссентњои меъёрии бонкро њисоб менамудам. Он ваќт њамаи ин корњо яке аз вазифањои бонк ба шумор мерафт. Баъд аз гузаштан ба шуъбаи њисоббаробаркунии савдои байналмиллалї ба гузаронидани амалиётњо аз рўи фаъолиятњои иќтисодии берунии мизољон машѓул шудам. Мутобиќи талаботњои ќонунгузорињои соњаи бонкии њамон давр мизољ, масалан бояд њамчун иштирокчии фаъолияти беру-нии иќтисодї дар Вазорати муносибатњои иќтисодї ба ќайд гирифта мешуд ва њар се моњ як бор аз ќайд мегузашт. Мизољ бояд фаќат дар яке аз бонкњои љумњурї суратњисоб медошт ва дар ин бора њангоми баќайдгирї кафолати хаттї пешнињод ме-намуд. Аз нуќтаи назари техникї низ муш-килот зиёд буд: барномаи худкори бонкї тарзе омода гардида буд, ки амалиётњои асъорї танњо бо асъори њамарзиш гуза-ронида мешуд. Ин маънои онро дошт, ки барои дохил намудани маълумотњо ба шабака, корманд бояд бо калкулятор тариќи дастї маблаѓи њамарзишро њисоб карда мебаромад ва барои њар кадоми он њуљљат ба расмият медаровард. Со-ниян, пас аз гирифтани иќтибос аз рўи суратњисоб, ки дар он маблаѓ бо асъори њамарзиш дарљ ёфтааст, маълумотро бо маблаѓи аслї ва асъори њамарзиш дар парвандаи њар як мизољ ќайд менамуд. Бонки миллии Тољикистон ќурби асъори хориљиро моње як бор муќаррар менамуд ва њамаи шуъбањои ба амалиётњои асъори хориљї машѓул, фарќи ќурбро барои њар як суратњисоби тавозуни асъори хориљї дастї њисоб менамуданд. Баъдтар ќурбро њар њафта муќаррар менамуданд. Танњо

моњи ноябри соли 1999 аз тарафи бонк барномае харидорї гардид, ки амалиётњои асъориро дар асл ва асъори њамарзиш нишон медод. Барои гузаронидани њар як амалиёти хариду фурўши асъори хориљї байни бонк ва мизољ шартномаи хариду фурўш ба расмият дароварда мешуд. Њангоми ворид намудани мол ба љумњурї ва содир намудани он аз њудуди Љумњурии Тољикистон ва барои гузаронидани асъори хориљї шиносномањои муомилоти во-ридот ва содирот ба расмият дароварда мешуд. Баъди он аз тарафи бонк хамчун агенти танзими асъор назорати ќатъї бурда мешуд, дар ин бора ба Бонки миллии Тољикистон њисобот пешнињод гардида, бо Кумитаи гумрук муќоисањо гузаронида мешуд. Танњо шуъбаи мо аз рўи амалиётњои асъорї 32 њисобот омода месохт. Тавре мебинед, он замон кор дар низоми бонкї хеле мураккаб буд. Њоло бисёр амалиётњои бонкї содда шудаанд... Њамин тавр њосил гардид таљрибаи ман дар соњаи бонкдорї...

-Дар хориљи кишвар њам такмили ихтисос доштед?

-Оре, моњи майи соли 1995 ба курси бонкдорї, ки аз тарафи Маркази таълимии бонкии љумњуриявї гузаронида мешуд, ба шањри Тошканд рафта будам. Соли 1996 бошад, барои иштирок дар семинаре, ки аз тарафи Фонди техникии Миср гузаронида шуда буд, ба ин кишвар сафар кардам. Ин сафарњо низ бароям судманд буд.

-Наќши бонувонро дар кори шуъ-ба чи гуна арзёбї мекунед?

-Бештар аз нисфи кормандони шуъбаи мо бонувонанд, агар бо раќам баён кунем, бонувон 58 дарсади кормандони шуъбаро ташкил медињанд. Њамаи онњо соњиби оила ва фарзанданд, яъне онњо њам масъу-лияти кор дар бонк ва њам кор дар хонаро доранд. Барои њамин, баъди анљоми вазифањо дар бонк онњоро уњдадорињои дигар - акнун дар назди оила мунтазиранд: кори њаррўзаи хона ва муњимтар аз њама, тарбияи насли наврас.

-Агар нафаре аз кормандони Шумо хато содир кунад, чи тасмим меги-ред: аз кор рондан, ё таълим додану ислоњ карданаш?

-Њељ гоњ дар фикри ман нагузаштааст, ки фалон одам дар шуъба кор кунад, ё накунад? Ман вазифаи худро дар дигар чиз мебинам: омўхтани кор ба коргар ва назорати иљрои он. Алабатта, дар љое, ки кор аст, камбудї њам њаст, љое ба иллати нокифоя будани донишњои назариявї ва љое њам аз камтаљрибагї. Вале дар аксари мавридњо бештари ин камбудињо дар љои худ ислоњ мешаванд. Албатта хеле чизњо аз хоњишу лаёќати корманд низ вобаста аст ва ба шуъба низ одамони гуногун меоянд. Бинобар ин, моро лозим меояд, ки боз њам серталабтар ва баъзан хеле љиддї бошем.

- Дар оянда чї наќшањо доред?- Наќшањо бисёранд, фаќат барои амалї

гардидани онњо кўшиш мебояд ва дар на-вбати аввал дар амал татбиќ намудани сиё-сати пешгирифтаи роњбарияти бонк, љорї намудани таљриба ва навигарињои соњаи бонкї дар низоми Тољиксодиротбонк, ба-ланд бардоштани сатњи касбї ва васеъ на-мудани доираи муштариён аз њисоби љалб намудани мизољон барои хизматрасонї, васеъ намудани доираи фаъолият ва ба-ланд бардоштани сифати хизматрасонињо бо маќсади афзун намудани даромадно-кии бонк ва бо њамин баланд бардоштани сатњи раќобатпазирї ва обрўи бонк дар мадди аввал гузошта шудааст.

-Бароятон барору ком-ёбї мехоњем!

**) по сведениям Банковского статистического бюллетеня НБТ и сведениям Минфина.

(Идома аз сањ. 1)

20 СОЛ БО ТОЫИКСОДИРОТБОНК

Page 6: Шумораи 17 (44)

Ояндаро имрўз бояд сохт!

6 30 августи соли 2014, №17 (44)

(Идома аз шуморањои

гузашта)

ВЕКСЕЛЬ КАЗНАЧЕЙСКИЙ (TREA-SURY BILL) – краткосрочная правительственная ценная бумага (срок действия которой не превышает 1 года, регулярно поступа-ющая в обращение и занимающая главенствующие позиции на свободных денежных рынках. Казначейские векселя выпускаются государством для покрытия своих расходов.

ВЕКСЕЛЬ КОММЕРЧЕСКИЙ (COM-MERCIAL PAPER) – вексель, выдаваемый заемщикам под залог товаров.

ВЕКСЕЛЬ ОПРОТЕСТОВАННЫЙ (PROTESTED BILL) – вексель, по которому нотариально удостоверен векселедержателем отказ должника от оплаты.

ВЕКСЕЛЬ ПЕРЕВОДНОЙ (EX-CHANGE BILL) – безусловный письменный приказ одного лица другому уплатить по предъявлении этого документа или в назна-ченный срок определенную сумму денег предъявителю или указанному в документе лицу. Переводной вексель является одним из основных расчетных документов в международной торговле.

ВЕКСЕЛЬ ПРЕДЪЯВИТЕЛЬСКИЙ (DEMAND BILL) – вексель, который подлежит оплате немедленно по тре-бованию предъявителя.

ВЕКСЕЛЬ ПРОСТОЙ (PROMISSORY NOTE) – пись-менное долговое обязательство, которое выписывается и подписывается должником об уплате определенной суммы в указанный срок. Применяется в виде коммерческой бумаги, не имеющей специального обеспечения.

ВЕКСЕЛЬ С ДЕФЕКТОМ ФОРМЫ (BILL WITH DEFECT OF FORM) – вексель, составленный без со-блюдения формальных требований вексельного права. Обычно отсутствие какого-либо обязательного реквизита векселя (например, указание неопределенной суммы, под-лежащей оплате) приводит к непризнанию самого векселя. Указание дополнительных условий (индоссамент только при регистрации передаточной надписи у векселедателя; начисление процентов на вексельную сумму векселя со сроком на определенный день) признается не написанным.

ВЕКСЕЛЬ СРОКОМ ПО ПРЕДЪЯВЛЕНИИ (BILL FOR AFTER PRESEN-TATION) – вексель, который подлежит оплате при его предъявлении векселедателю простого или акцептанту переводного векселя. Векселедатель может установить любой срок, в течение которого вексель может быть предъявлен к платежу, индоссант может сократить или увеличить этот срок. Если же ни векселедатель, ни индоссант не установили срока предъявления векселя, то вексель должен быть предъявлен к платежу в течение одного года со дня его составления. Векселедатель, кроме того, может обусловить предъявление такого векселя к платежу не ранее устанавливаемого им срока. При этом об-щий срок для предъявления векселя к платежу исчисляется с той даты, ранее которой (по указанию векселедателя) вексель не может быть предъявлен к платежу.

ВЕКСЕЛЬ СРОКОМ ПЛАТЕЖА ВО СТОЛЬКО-ТО ВРЕМЕНИ ОТ ПРЕДЪЯВЛЕНИЯ (BILL FOR PAYMENT IN SO MUCH OF TIME FROM PRESENTATION) – вексель, факт предъявления которого всегда должен быть предвари-тельно зафиксирован. Датой предъявления такого векселя будет считаться дата акцепта для переводного векселя; или расписка (отметка на самом векселе) векселедателя о предъявлении ему векселя к платежу - простого векселя. Если плательщик по переводному векселю отказывается его акцептовать (а также, если он не предоставляет дату акцепта), а векселедатель простого векселя отказывается свидетельствовать предъявление ему векселя, должен быть совершен протест. В последнем случае датой предъявления векселя будет считаться дата совершения протеста.

ВЕКСЕЛЬ СРОКОМ ПЛАТЕЖА ВО СТОЛЬКО-ТО ВРЕМЕНИ ОТ СОСТАВЛЕНИЯ (BILL FOR PAYMENT IN SO MUCH OF TIME FROM DRAWING UP) – вексель, который по общему правилу не требует обязательного предварительного акцепта, если этого не пожелает вексе-ледержатель, а также любое лицо, у которого находится вексель, и, если этот вексель не содержит условий об обязательном акцепте, дата платежа определяется ис-течением указанного в векселе срока, начиная от даты составления векселя.

ВЕКСЕЛЬ СРОКОМ ПЛАТЕЖА НА ОПРЕДЕЛЕН-НЫЙ ДЕНЬ (BILL FOR PAYMENT FOR CERTAIN DAY) – вексель, который не требует обязательного акцепта, к нему применимо правило об акцепте для векселя со сро-ком во столько-то времени от составления. Дата платежа по такому векселю определяется указанной в нем датой.

ВЕКСЕЛИ ХАЗИНАДОРЇ – коѓази ќиматноки кўтоњмуддати њукуматї (мўњлати эътибори он аз 1 сол зиёд нест), ки мунтазам ба муомилот ворид мегардад ва дар бозорњои озоди пул мавќеи асосиро ишѓол ме-намояд. Векселњои хазинадорї аз тарафи давлат барои пўшонидани харољоти худ бароварда мешаванд.

ВЕКСЕЛИ ТИЉОРАТЇ – векселе, ки аз тарафи ќарзгир тањти гарави амвол дода мешавад.

ВЕКСЕЛИ МАНСУХ; ВЕКСЕЛИ ВОХОСТШУДА – векселе, ки аз рўи он векселдор аз пардохт даст кашидани ќарздорро аз љињати нотариалї тасдиќ намудааст.

ВЕКСЕЛИ ИНТИЌОЛЇ – фармони хаттии ќатъии як шахс ба шахси дигар дар хусуси он ки баъди пешнињоди ин њуљљат ё дар мўњлати таъйингашта, маблаѓи муайяни пул ба пешнињодкунанда ё ба шахси дар њуљљат нишон-додашуда пардохта шавад. Вексели интиќолї дар савдои байналхалќї яке аз санадњои асосии њисоббаробарї мебошад.

ВЕКСЕЛИ БЕНОМ – векселе, ки фавран бо талаби пешнињодкунанда пардохта мешавад.

ВЕКСЕЛИ ОДДЇ – њдадории ќарзии хаттї, ки аз тара-фи ќарздор дар хусуси пардохт намудани маблаѓи муайян дар мўњлати нишондодашуда навишта, ба имзо расонида мешавад. Дар шакли коѓази тиљоратие, ки таъмини махсус надорад, истифода мегардад.

ВЕКСЕЛИ НУЌСОНДОР – векселе, ки бе риояи талаботи расмии њуќуќи векселї тартиб дода шудааст. Маъмулан мављуд набудани яке аз мушаххасоти њатмии вексел (масалан, нишон додани маблаѓи номуайяне, ки бояд пардохта шавад) боиси эътироф нагардидани худи вексел мегардад. Нишон додани шартњои иловагї (индоссамент танњо њангоми баќайдгирии навиштаљоти интиќолї дар назди векселдењ; њисоб кардани фоизњо ба маблаѓи вексели мўњлаташ то рўзи муайян) нонавишта дониста мешавад.

ВЕКСЕЛИ МЎЊЛАТАШ БАРОБАРИ ПЕШНИЊОД – векселе, ки њангоми пешнињоди вексели оддї ба векселдењ ё вексели интиќолї ба пазиро (аксептант) пар-дохта мешавад. Векселдењ метавонад њар гуна мўњлатеро муќаррар намояд, ки дар давоми он имкон дорад вексел барои пардохт пешнињод карда шавад, индоссант мета-вонад ин мўњлатро кам ё зиёд бикунад. Агар векселдењ ва индоссант мўњлати пешнињоди векселро муќаррар накарда бошанд, дар ин маврид вексел бояд дар даво-ми як сол аз рўзи тањияи он барои пардохт пешнињод карда шавад. Ѓайр аз ин векселдењ метавонад барои пардохт пешнињод намудани чунин векселро на пештар аз мўњлати муќаррарнамудаи вай ќайду шарт намояд. Зимнан мўњлати умумї барои пешнињоди вексел љињати пардохт аз он таърихе, ки пеш аз он (бо нишондоди векселдењ) вексел наметавонад барои пардохт пешнињод гардад, њисоб карда мешавад.

ВЕКСЕЛИ МЎЊЛАТИ ПАРДОХТАШ БА ФАЛОН МУДДАТ АЗ ВАЌТИ ПЕШНИЊОД – векселе, ки факти пешнињоди он њамеша бояд пешакї ќайд карда шавад. Таърихи пешнињоди ин гуна вексел таърихи пазириш – барои вексели интиќолї; ё забонхати (ќайд дар худи вексел) векселдењ дар хусуси пешнињоди вексел барои пардохт – вексели оддї шуморида хоњад шуд. Агар пардохтгари вексели интиќолї пазириши онро рад на-мояд (њамчунин, агар вай таърихи пазиришро пешнињод накунад) ва векселдењи вексели оддї дар хусуси ба вай пешнињод гардидани вексел гувоњї надињад, бояд эътироз баён карда шавад. Дар ин маврид таърихи пешнињоди вексел таърихи иљрои эътироз шуморида хоњад шуд.

ВЕКСЕЛИ МЎЊЛАТИ ПАРДОХТАШ БА ФАЛОН МУДДАТ АЗ ВАЌТИ ТАЊИЯ – векселе, ки аз рўи ќоидаи умумї пазириши њатмии пешакиро талаб намекунад, агар векселдор ва њамчунин њар кадом шахсе, ки дар ихтиёри худ вексел дорад, инро нахоњад ва агар дар ин вексел шартњо дар хусуси пазириши њатмї мављуд на-бошад. Таърихи пардохт бо анљоми мўњлати дар вексел нишондодашуда, аз таърихи тањияи вексел шурўъ намуда, муайян карда мешавад.

ВЕКСЕЛИ МЎЊЛАТИ ПАРДОХТАШ ДАР РЎЗИ МУАЙЯН – векселе, ки пазириши њатмиро талаб намеку-над, ќоидаи пазириш барои вексели мўњлати пардохташ ба фалон муддат аз ваќти тањия барои вай низ ќобили истифода аст. Таърихи пардохти чунин вексел аз рўи таърихи дар он нишондодашуда муайян карда мешавад.

(Идома дорад)

Касе, ки дар корщо машварат кунад пушаймон намешавад, ва касе, ки дар (умури зиндагияш) миё-нарав бошад, фацир намегардад.

Паёмбари Ислом (с)***

Саховат он аст, ки ту оѓоз кунь, зеро ончи бо дархост дода мешавад, ё аз рўйи шарм ва ё аз бими шунидани сухани нописанд аст.

щамоно арзишмандтарин бениёзь ацл аст ва бузургтарин фацр бехирадь аст ва тарсноктарин танщоь худписандь аст ва гиромитарин арзиши хо-наводагь ахлоци некўст.

Аль ибни Абутолиб (рз)***

Он ки сабаби пушаймонияшро надонад дар пу-шаймонь боць мемонад.

Шекспир***

Бузургии як цавм ба шуморашон нест, щамон гуна, ки бузургии шахс ба цоматаш нест.

Виктор Гюго***

Аз нишонащои марди ыощил посух гуфтан цабл аз шунидан аст, муцобила кардан цабл аз фащмидан аст ва ба он чь намедонад щукм кардан аст.

Ыаъфар ибни Мущаммад***

Агар хощь ахлоци касеро кашф кунь, замоне ки асабь мешавад, ба ў бинигар. Агар рушду тарации касеро мехощь бидонь, ўро бубин, ки чи гуна бархўрд мекунад бо касе, ки ба ў бадь кардааст. Ва агар хощь ацлу дарки касеро бишнось, ўро бубин, ки бо шахси мухолифаш чи гуна гуфтугў мекунад.

Ношинос ***

Дарду даво ва шифоро мешиносед? Дард гунощ аст ва даво истиѓфор ва шифо ин аст, ки тавба кунед ва ба сўи гунощ барнагардед.

Рабиъ ибни Хусайм***

Зиёнбортарин эщсос пас аз шикаст, аз даст додани эътимод ба хештан ва бовар накардан ба тавоноь ва салощияти хеш аст.

Xон Максвелл***

Мардь на ин аст, ки щамла оварад, балки мардь он аст, ки дар вацти хашм худро бар ыое бидорад ва пой аз щадди инсоф берун нанищад.

Шайх Саъдии Шерозь

Андарзи зиндаги

Page 7: Шумораи 17 (44)

7

Ояндаро имрўз бояд сохт!

30 августи соли 2014, №17 (44)

Page 8: Шумораи 17 (44)

Ояндаро имрўз бояд сохт!

8 30 августи соли 2014, №17 (44)

Нашрия тањти раќами 0322/рз дар Вазорати фарњанги Љумњурии Тољикистон аз 30 июли соли 2012 ба њисоб гирифта шудааст. Теъдод 5000 нусха.Дар матбааи “Мега-принт” ба чоп расидааст. Муассис: ЉСК «Тољиксодиротбонк»Нархаш шартномавї.Суратњисоби рўзнома: 20202972900000004475РМА: 020038447РМБ: 350101216Суратњисоби муросилотї 20402972312161

Нашрия дар заминаи гуногунандешь мацолащоеро низ ба нашр мерасонад, ки хилофи мавцеи бонк ва нашрия аст. Масъулияти дурустии аснод ва далели щамагуна маводи воридшуда ба дўши муаллифон аст. Дастхат ва аксщо баргардонида намешаванд.

НИШОНИИ ИДОРА: ш. Душанбе, кўчаи Бењзод 47, Е-mail: [email protected], ТЕЛ:+992 (44) 600 40 10, Факс:. +992(37) 221 47 38

њайати мушовара:Тољидин Пирзода – Раиси ЉСК “Тољиксодиротбонк”Нуруллоев З. – Раиси Шўрои нозирони ЉСК “Тољиксодиротбонк”Рањматов Ќ. Р. – муовини аввали раиси ЉСК “Тољиксодиротбонк”Неъматов А.А. - муовини раиси ЉСК “Тољиксодиротбонк”Рашидова О. С. - муовини раиси ЉСК “Тољиксодиротбонк”Бердиев Ф.Н. - муовини раиси ЉСК “Тољиксодиротбонк”Рашидбеков С.Т. - директори молияи ЉСК “Тољиксодиротбонк”Восеев.Ќ.Ќ. - роњбари дастгоњи раиси бонк

њайати тањририя:Сардабир: Рањмоналї МирализодаКотиби масъул: Комил АюбїХабарнигорон: Марњабо Муродова, Марзия Ниёзова, Бањром БегназаровСањифабанд: С. Халил

ЉСК “Тољиксодиротбонк”Душанбе, кўчаи Бењзод, 47.

тел: (44) 600 40 39; 600 40 72

Агар Шумо барои харидорї намудани автомобил маблаѓи кофї надоред, ЉСК “Тољиксодиротбонк” ба Шумо ќарз барои хариди автомобилро пешнињод мекунад. Бо истифода аз ќарзњои бонкии мо, Шумо метавонед муддати тўлонї мунтазир нашуда, аз њоло фурсати соњиби автомобил шуданро дарёбед.Мувофиќи барномаи “Автокредит” – и мо, интихоби асъор ва муњлати дилхоњи

ќарзгирї (то 3 сол) ба интихоби Шумо вобаста аст. Дархостњои ќарзї дар муњлати кўтоњтарин баррасї мешаванд. Шартњои додани ќарз:Меъёри фоизї - 24 % солона Муњлати ќарз - аз 1 то 3 солЊаќќи хизматрасонї - 0Пардохти аввалия - 30 % аз арзиши автомобилТаъмини кредит: гарав гузоштани амволи ѓайриманќул

Дилери расмїKIA MOTORS дар ТољикистонТОЛОРИ АВТОМОБИЛИИ “KIA MOTORS”хиёбони Неъмат Ќарабоев, хонаи 4 тел: + 992 48 701 79 79тел: + 992 93 448 98 98www. Kia-global.tj