ÎҢ ÆÎËҒÀ ÁÀÑÒÀ, 2014 ÆÛË!

Қ. И. СӘТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ГАЗЕТІГАЗЕТА КАЗАХСКОГО НАЦИОНАЛЬНОГО ТЕХНИЧЕСКОГО УНИВЕРСИТЕТА им. К. И. САТПАЕВА

2000 жылдың қазан айынан шығады

№09 (134)

желтоқсан,

2013 жыл

РУХАНИЯТ. АДАМГЕРШІЛІК. САМҒАУ. РЕАЛЬНОСТЬ. АНАЛИЗ. СТРАТЕГИЯ.

ЌЎРМЕТТІ ЎСТАЗДАР!ƏРІПТЕСТЕР, СТУДЕНТТЕР!

Баршаңызды Тұңғыш Президент күнімен және Тәуелсіздігіміздің 22 жылдық мерекесімен шын жүректен құттықтаймын!

Тәуелсіздікке қол жеткізу – іргесі қаланған әрбір мемлекеттің арманы. Біздің ата-бабамыз осы жолда жан аямай күресіп өтті, осы тәтті жеңісті, бейбіт өмірді біздерге сыйлады. Міне, ғасырлар бойы армандаған асыл арман орындалып, бүгінде абыройлы да айбынды, беделді де берекелі, ынтымағы мен бірлігі жарасқан егеменді ел болдық. Тәуелсіз еліміз әлемдегі дамыған мемлекеттермен терезесін теңестіріп келеді. Қазіргі таңда ашық аспан астында бейбіт күн кешіп жатқан Сіздер мен біздер, әрине, бақыттымыз. Бұл ата-бабамыздың батырлығының, қайсарлығының, өз еліне деген патриоттық сезімінің мықтылығының арқасы. Сонымен қатар, еліміздің тұңғыш Президенті Н.Ә.Назарбаевтың салиқалы саясатының, көрегендігінің арқасы екенін білеміз.

Тәуелсіздігіміз тұғырлы, баянды болғай! Аспанымыз ашық болып, көк байрағымыз көгімізде самғай берсін!

Келе жатқан 2014 жыл барлықтарыңызға құт-береке алып келсін дегім келеді. Баршаңызға мықты денсаулық, бақыт, табыс тілеймін! Еліміздің, білім ордамыз ҚазҰТУ-дың абыройын асқақтатар тәрбиелі де білімді жастарымыз көбейе бер-сін!

Ізгі тілекпен, ректор Ж.ӘДІЛОВ

Тәуелсіздік мерекесі – асыл армандар орын-далып, ғасырлар бойы аңсаған егемендікке қол

жеткен күн. Бұл күн – Отанымыздың әрбір аза-маты үшін қастерлі де қасиетті. Аталмыш ме-рекені терең сезіммен сезіне отырып, тамыры терең тарихымызға, ата-баба рухына, алдыңғы буынның қаһармандығы мен ерлігіне басымыз-ды иіп, Отанымызға деген сүйіспеншілікті одан әрі арттыра түспекпіз. Ата-бабамыздың алдын-да Отанды қорғап, тәуелсіздік үшін күресу мін-деті тұрса, біздердің алдымызда оны нығайтып, егемен еліміздің болашағын жарқын ету мінде-ті тұр.

Университетімізде еліміздің ұлы мерекесі Тәуелсіздік күніне орай университет ректоры Жексенбек Әділовтің студенттермен дәстүрлі

кездесуі болды. Университет проректорлары, институт директорлары, сондай-ақ, белсенді 150 студент қатысқан жиын басында сөз алған Жексенбек Әділов жиылған қауымды қазақ

елінің басты мерекесі – Тәуелсіздік күнімен құттықтады. Еліміздегі білім, ғылым мәселесіне тоқталған ректор студенттерді сапалы білім алып, алдағы сынақтан сүрінбей өтулеріне ті-лектестігін білдірді. Сонымен қатар Ж.Әділов студенттердің қойған сұрақтарына жауап бе-ріп, олардың ұсыныс, тілектерін тыңдады.

***Қазақстан Тәуелсіздігінің 22 жылдығына байланысты университетіміздің Акт залын-да үлкен жиын өтті. Онда университет ректо-ры, академик Ж.М.Әділов ҚазҰТУ-дың бар-ша ұжымын айтулы мерекемен құттықтап, зор табыстар тіледі.

Эльмира ОРАЛБАЕВА

ЖАСТАРМЕН ЖЇЗДЕСУ

².² Ã

Н.Ə.НАЗАРБАЕВ:

«МЕН ЖАСТАРЄА СЕНЕМІН!»

Еліміздің тұңғыш Президенті ел жастарымен болған кезекті бір кездесуінде «Еркін елде өскен ұрпақтың рухы әрдайым биік болуы тиіс. Жастары жалын жүректі, өршіл намысты, биік рух-ты болса – ол елдің еңсесі де биік болады. Өршіл, намысшыл жас отаншыл, патриот келеді, халқына, өз ұлтына адал қызмет етуге ұмтылады,» - деген еді. Елбасының «Мен жастарға сене-мін!» деп айтқан сөзінен бізге үлкен сенім артып отырғанын байқауымызға болады.

Елбасының бір сөзі – «Мен жастарға сенемін!».Жастар жүрген жалындап,Келешегі елімнің.

«Мен жастарға сенемін!»,Алға солар бастаған.Азат елдің күні үшін,Бірін-бірі қостаған.

Желтоқсанда қаймықпай,Жанын салып күрескен.Қайратың мен Ләззатың,Сол жастар ғой бірлескен.

Мойымас қазақ жастары,Қиындықта қайтпаған.Ар-намыс пен иманды,Қорланса да сатпаған.

Туған жердің қасиетін,Отаным деп сыйлаған.Отан үшін баз кешіп,Адал досын қимаған.

Болашағы елімнің,Жастарымның қолында.«Мен жастарға сенемін!»,Жүрген ғылым жолында.

Көпті білген жастардың,Жақсы іс күт ойынан.Ақыл, қайрат, ілім, күш,Кетпейді ғой бойынан.

Бұл жастарым сөнбейді,Жету үшін мұратқа.Олар шыңға өрлейді,Қалып қалмас жырақта.

Кең кеуде мен өшпес рух,От боп жанып, лаулаған.Көк аспанның төрінде,Қырандай боп самғаған«Мен жастарға сенемін!»Қорытындылай келгенде, ҚР Тұңғыш Президенті күнімен

және Тәуелсіздік мерекесімен баршаңызды шын жүректен құттықтаймын! Еңбектеріңізге шығармашылық табыс тілей-мін. Елбасына тілерім:

Тәуелсіз ел – Қазақстан тірегі.Тірегі ол – Нұр ағамның жүрегі.Аман-есен жүре берсін Нұр ағам,Бұл тілегім, барша халық тілегі. Марат ТҰРСЫНБЕК,

Ә.Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік инженерия институтының 3-курс студенті

Тәуелсіздік күніне орай

Коллажды әзірлеген Д.Таиров

ЕЛІ ЎЛЫЌТАЄАН ЕЛБАСЫЕЛІ ЎЛЫЌТАЄАН ЕЛБАСЫ2

Мұнай ғимаратының Ғылыми кеңес за-лында “Қазақстан Республикасының Прези-денті Н.Ә.Назарбаевтың қоғамды әлеуметтік

жаңғыртудағы рөлі” деген тақырыпта дөңгелек үстел болып өтті. Ол еліміздің Тұңғыш Президенті күні – ұлттық мерекеге арналды. Оған универси-тет проректорлары, құрылым басшылары, кафе-дра меңгерушілері қатысты.

Конференцияны университетіміздің ректоры, академик Ж.М.Әділов ашып, тұңғыш Президенттің Қазақстанның әлемдік қарқынды дамыған елдерінің қатарына кіруінде алатын орнын атап өтті.

Дөңгелек үстелге Ресей Халық шаруашылығы Академиясының және Ресей Президенті жанындағы мемлекеттік қызмет академиясының профессо-ры, экономика ғылымдарының докторы, ЕурАзия экономикалық ынтымақтастығы интеграциялық про-

блемаларды стратегиялық зерттеу институтының директоры, Ресей Жаратылыстану ғылымдары Академиясының вице-президенті А.Т.Спицын қатысып, “Әлемдік экономика мен қоғамды әлеуметтік жаңғыртудың жаңа үлгісін қалыптастырудағы Н.Ә.Назарбаевтың стратегиялық инициативалары” де-ген тақырыпта баяндама жасады. Сондай-ақ, ҚазҰТУ-дың Экономика және бизнес институтының дирек-торы Сәуле Әбдіғаппарова мен Базалық білім беру институтының Қазақстан тарихы және әлеуметтік-гуманитарлық пәндер кафедрасының меңгерушісі Калимаш Бегалинованың да баяндамалары тыңдалды. Онда Н.Ә.Назарбаевтың Ұлт көшбасшысы ретіндегі еңбегі жан-жақты айтылды.

Қазақстанда 80 жылдардың соңынан басталып, 90-жылдардың ортасына дейін созылған саяси ши-еленістерді қантөгіске жеткізбей шешуі – Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың сындарлы саясатының үлкен жемісі. Ол бұл жеңіске қара күшпен емес, нақты іспен жетті. Тұңғыш Президент қоғамдағы барлық күштерге де, сыртқы ықпалға да құлақ асты, бірақ ешқайсысының ырқында кетпей, ел тізгінін берік ұстады. Мұны Елбасымыздың ұстанған саясатының ел менталитетімен үндесіп жатқандығының тікелей көрінісі деуге болады. Демек, Тұңғыш Президент күнінің мән-мағынасы осындайда салмағы артатыны сөзсіз. Сондықтан да Тұңғыш Президент күнінде рес-публика жұртшылығы осы бір үйлесімді терең сезіне білуі ләзім. Сонда ғана бұл мереке тұңғыш Прези-дентті ұлықтай отырып, оны тарихи аренаға шығарған халқының зор мақтанышына айналады.

Бану ШАЛОВА

ТЎЅЄЫШ ПРЕЗИДЕНТ КЇНІНЕ АРНАЛДЫ

В соответствии с договором о сотрудничестве между Государственным высшим учебным заведением Нацио-нальным горным университетом г. Днепропетровск (Укра-

ина) и КазНТУ имени К.И. Сатпаева к нам прибыл про-фессор, доктор технических наук, зав. кафедрой техники разведки месторождении полезных ископаемых Давиден-ко А.Н.

Профессор Давиденко А.Н. является крупным специа-листом по бурению скважин различного назначения, в частности, в области физической и коллоидной химии дис-персных систем, применяемых в качестве промывочных жидкостей при вращательном бурении различными буро-выми породоразрушающими инструментами.

На встрече в конференц-зале КазНТУ со студентами геологических и нефтяных специальностей, преподава-телями кафедры технологии и техники бурения скважин и руководством института ИГиНГД им.К.Турысова, про-фессор А.Н. Давиденко рассказал об истории становления своего университета, особенностях организации учебного процесса, основных научных направлениях деятельности кафедры техники разведки и достигнутых результатах. Особый упор в докладе был сделан на сотрудничестве КазНТУ с Национальным горным университетом, по об-мену преподавателями для проведения занятий по специ-альным курсам.

Беседа проф. Давиденко А.Н. со студентами и препода-вателями КазНТУ прошла в дружеской обстановке. Были заданы многочисленные вопросы об особенности подго-товки специалистов в ВУЗах Украины и результатах науч-ных исследовании кафедры. Профессор Давиденко А.Н. с 18 ноября по 05 декабря провел цикл лекций для студен-тов-буровиков. Б.РАТОВ,

д.т.н. проф. кафедры технологии и техники бурения скважин

ВСТРЕЧА С ПРОФЕССОРОМ ИЗ УКРАИНЫ

Университетімізде ҚР Ұлттық ғарыш агентті-гі (Қазғарыш) төрағасының орынбасары, ҚазҰТУ түлегі академик Мейірбек Молдабековтың жастар-

мен кездесуі болды. «Ғарыш-Экология» Ғылыми-зерттеу Орталығы» республикалық мемлекеттік кәсіпорнының бас директоры Жайлаубай Жұбатов, Ұлттық ғарыш агенттігінің баспасөз хатшысы Ербол Дәулетов, сондай-ақ ҚазҰТУ-дың профессорлық-оқытушылық құрамы, ғылыми қызметкерлері және студенттері қатысқан жиынды Жоғары технологиялар және тұрақты даму институтының директоры, про-фессор Серік Көмеков ашты.

2007 жылы мемлекет басшысы мемлекет-тік органның мамандандырылған орталығын – Қазақстанның Ұлттық ғарыш агенттігін құру ту-ралы шешім қабылдап, оның алдына үлкен міндет-тер қойған еді. Агенттік құрылғаннан бергі 6 жылда үлкен мақсатқа бағытталған жұмыстар атқарылып келеді. Тәжірибелі және білікті кадрлар тобы, бөлімшелер, ведомствоға қарасты ұйымдар құрылды. Еліміз түрлі мемлекеттердің ғарыштық агенттік-терімен, ұйымдарымен және кәсіпорындарымен ынтымақтастық байланыс орнатып, халықаралық ғарыштық жобалардың тұрақты қатысушысы болып келеді. Бұл – тәуелсіз еліміз үшін үлкен жетістік.

Өз кезегінде, Қазғарыш егеменді еліміздің мемле-кеттік тілі – қазақ тілін насихаттау үшін көп жұмыстар атқаруда. Жыл сайын Қазғарышта қазақ тілін оқыту курстары, терминологиялық комиссия отырыста-ры, дөңгелек үстелдер, сайыстар және басқа да іс-шаралар ұйымдастырылуда. Қазақ тілінің ғарышта сөйленгенін ерекше атап өткен жөн. Бірінші спутник-тен бастап барлық ғарыш аппараттары «Жолдастар! Мына пакеттi кiм тапса, жақын жердегi жергiлiктi советке табыс етiлciн» - деп жазылған деректер паке-тімен жабдықталып отырған. Осылайша, қазақ тілі орыс тілімен қатар, ғарыштағы алғашқы тіл болды. Капсуланың жерге қону орны жоспарланған нүктеден басқа жерде болуы мүмкін еді. Және бұл қазақтың кең даласы болғандықтан, капсулаға Байқоңырдың ресми іздеушілері емес, оған қандай да бір аңшы не-месе бақташы тезірек қол жеткізуі мүмкін еді. Ауыл тұрғыны орыс тілін меңгермеуі де әбден мүмкін, сондықтан ондағы жазу қазақ тілінде болған. Фак-тілер бойынша, тек осыдан кейін ғана ғарышта ағылшын, француз, қытай, жапон және басқа тілдер «ұшырылған». Және осы бір ғарышнама тарихындағы белгілі оқиға бізге қазақ тілі - ғарыштағы алғашқы тіл деп айтуға толық құқық береді.

Кездесу барысында арнайы сөз алған Мейірбек Молдабеков қазұтулықтармен кездесіп отырғанына қуанышты екенін айта келіп, өзінің ҚазҰТУ-дың түлегі екенін мақтанышпен жеткізді. Сонымен қатар

Мейірбек Молдабекұлы ғарыш саласының бүгінгі даму жайы туралы айтты, жиналғандарды осы сала аясында жасалып жатқан жобалармен, жаңа аппа-раттармен таныстырды. Ғарыш саласына мамандар даярлау – қазіргі таңдағы өзекті мәселе екені анық.

Бұл сала мамандары «Болашақ» бағдарламасы бойын-ша Ресей, АҚШ, Ұлыбритания, Франция, Германия, Нидерланды, Канада, Қытай елдерінде білім алуда. Қазіргі уақытта ғарыш саласы үшін кадрларды да-ярлау отандық жоғары оқу орындары, соның ішін-де Қ.И.Сәтбаев атындағы ҚазҰТУ базасында «Ұшу аппараттарын және қозғалтқыштарын ұшыруды іске асыру», «Авиациялық техника және техноло-гиялар», «Ғарыштық техника және технологиялар» мамандықтары бойынша жүргізіліп келеді. ҚР Бі-лім және ғылым министрлігінің ақпараты бойын-ша жоғарыда аталған мамандықтарға гранттарды көбейту жоспарланып отыр. Мейірбек Молдабекұлы қатысушылар тарапынан қойылған бірқатар сауалдарға жауап берді. Қазақстан Республикасының Президен-ті Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстан-2050» стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» Жол-дауында атап көрсеткеніндей: «Біз көппіз және бәріміз – бір елміз, бір халықпыз. Өз еліне пайдасын тигізу, өз Отанының тағдырына жауапты болу – әрбір жауапты саясаткер үшін, әрбір қазақстандық үшін парыз және абырой»,- дегенін еске салды М.Молдабеков. Соны-мен қатар Жайлаубай Жұбатов тақырыпқа байланы-сты дайындаған баяндамасын оқып, «Ғарыш-Эколо-гия» ҒЗО» РМК жұмысына кеңінен тоқталып өтті.

Жиында жастардың ғарыш туралы таным-түсініктерін кеңейту мақсатында арнайы әзірленген деректі фильм көрсетілді. Жиынды Жоғары техноло-гиялар және тұрақты даму институтының директоры Серік Көмеков қорытындылап, алыстан арнайы келген қонақтарға университет атынан алғыс білдірді. Кезде-су соңында екі тарап бір-біріне естелік сыйлықтарын тарту етті.

Эльмира ОРАЛБАЕВА

ЄАРЫШТАЄЫ АЛЄАШЌЫ ТІЛ – ЌАЗАЌ ТІЛІ

В институте военного дела (военной кафедре) Каз-НТУ прошёл очередной День донора под девизом «Подари жизнь!»

Само по себе проведение донорских акций решает це-лый ряд стратегических задач по популяризации здорового образа жизни, развитию донорского движения, формиро-ванию социальной ответственности в молодежной среде.

Проведение подобных акций является одной из со-ставляющих долгосрочной программы военно-патриоти-ческого воспитания студентов, обучающихся на военной кафедре. Кроме того, День донора крови – это очередной шаг на пути к воспитанию у студенческой молодёжи уни-верситета высоких нравственных принципов – гуманизма, отзывчивости и патриотизма.

Накануне события со студентами была проведена ши-рокая разъяснительная и информационная работа, в ре-зультате которой они узнали о подготовке к сдаче крови, услышали рекомендации по питанию и самочувствию, противопоказаниях. День донора крови для студенческой молодёжи является не только актом доброй воли, но и воз-можностью получить бесплатную медицинскую консуль-тацию у профессиональных медицинских работников.

Всего донорами за эти семь дней стали 408 человек (399 студентов и 9 сотрудников кафедры), а это 184 литра крови для алматинских больниц, которые помогут спасти не один десяток жизней казахстанцев.

Донорские акции на военной кафедре КазНТУ стали доброй традицией. Дважды в год, весной и осенью, студен-ты и персонал военной кафедры добровольно сдают свою кровь для нуждающихся больных людей. «Я сдаю кровь на военной кафедре уже второй раз, – говорит студент 2-го курса Института нефти и газа Нияз Смаилов – когда закон-чу университет, планирую продолжать, это благородное дело».

Проведение донорских дней, воспитывающих у сту-дентов стремление безвозмездного служения обществу, будет продолжаться и в будущем.

Начальник института военно-го дела (военной кафедры)

полковник О. АЖИМОВ

ДЕНЬ ДОНОРА “Подари жизнь!”“Подари жизнь!” “Подари жизнь!” “Подари жизнь!”

СотрудничествоСотрудничество

Академик айтқан әңгімеАкадемик айтқан әңгіме

Никогда не забудутся практика, которую вел Владимир Алексеевич...Никогда не забудутся практика, которую вел Владимир Алексеевич... 3

В ноябре сего года научная общественность отмети-ла юбилей известного в Казахстане и за его пределами ученого-металлурга, академика Национальной Ака-демии наук высшей школы РК, доктора технических наук, профессора кафедры «Металлургические про-цессы, теплотехника и технология специальных ма-териалов», почетного профессора Центрального тех-нического университета КНР, члена научного Совета университета Монтаны, лучшего преподавателя РК, лауреата государственной стипендии РК за выдающи-еся научные достижения, кавалера ордена «Курмет» и знака «Отличник народного образования» Луганова Владимира Алексеевича, вносящего серьезный вклад в развитие теории и практики металлургического про-изводства, а также в подготовку высококвалифициро-ванных кадров для металлургической отрасли.

Основные научные исследования Владимира Алек-сеевича направлены на разработку и совершенствование технологий переработки труднообогатимого пирит-арсе-нопиритсодержащего, окисленного полиметаллического, медного и золотомышьякового минерального и техноген-ного сырья пиро- и гидрометаллургическими способами.

Под научным руководством профессора Луганова В.А. выполняются проекты, имеющие не только важный научный вклад, но и широкое прикладное значение. В их числе проекты, финансируемые Международным научно-техническим центром, в выполнении которых наряду с сотрудниками КазНТУ имени К. И. Сатпаева принимали участие ученые США, Италии, Греции, России и Украи-ны.

По результатам исследований опубликовано свыше 320 научных трудов, в том числе монографии, авторские свидетельства и патенты. Результаты исследований доло-жены на многочиленных международных конференциях. Им написано и издано 7 учебных пособий и электронное учебное пособие. В 2009 году профессор Луганов получил свидетельство РК на открытие. Ряд технологий, разрабо-танных при участии Владимира Алексеевича, проверены в промышленном масштабе и внедрены в производство.

В последние годы Владимир Алексеевич активно за-нимается подготовкой специалистов Ph.D в области ме-таллургии. Под его руководством и консультацией под-готовлены 10 кандидатов и 2 доктора технических наук, 2 доктора Ph.D и многочисленные магистры в области металлургии.

Современное развитие металлургии и техники требу-ет от преподавателя дополнений и изменений в методике

преподнесения материала, а также в со-держании тео-ретического и практического разделов про-фильных дисци-плин. Поэтому при непосред-ственном уча-стии Владими-ра Алексеевича в учебную про-грамму были

включены специальные разделы, касающиеся теоретиче-ских основ автогенных и автоклавных процессов, меха-низма и кинетики обжига сульфидов,были разработаны новые лабораторные работы по кинетике и термодинами-ке гетерогенных процессов с использованием новейших методик и оборудования.

В учебном процессе профессор Луганов активно ис-пользует большое количество видеофильмов и презента-ционного материала, демонстрирующих работу современ-ных металлургических предприятий различных стран.

В интервью газете КазНТУ имени К.И. Сатпаева («РАС», 2009, № 1) Владимир Алексеевич, вспоминая свои студенческие годы, сказал: «…Я студент первого курса. Какой наукой может заниматься студент перво-го курса? Мне дали задание написать реферат по неко-торым статьям. Я выполнил это задание. И каково было мое удивление, когда мне за подписью проректора по на-учной работе К.В. Сушкова вручили сборник трудов на-шего института по геологии, металлургии, горному делу, где была и моя работа. Теперь я понимаю, что Констан-тин Васильевич сделал это, чтобы поддержать студента, стимулировать его к активной учебе. Я до сих пор храню эту книгу. И считаю, что и сегодня каждый студент, уча-ствовавший в конференции, семинаре, независимо стал он лучшим или нет, заслуживает поощрения. Ведь тяга к знаниям, достижениям уже делает их лучшими. Это чув-

ство необходимо подпитывать…»Эту тягу к знаниям и достижниям Владимир Алексе-

евич подпитывает во всех студентах без исключения. Он встречает «зеленых» первокурсников ознакомительным «турне» по кафедре; второкурсников – практикой, по-гружающей в мир металлургии; старшекурсников – уди-вительными лекциями, проходящими в форме дискуссии (правда, чаще это монолог, но иногда кто-нибудь, да и набирается храбрости и высказывает свое мнение). А вы-пускает Владимир Алексеевич уже дипломированных специалистов, которые разъежаются по разным городам и странам или разным уголкам одного города, но, несмотря на это, они всегда вспоминают начало своего пути: род-ной университет, родную кафедру, родных и глубокоува-жаемых преподавателей.

Наши группы (МЦИ-03-2р и КПМ-03-2р) не стали исключением. Кто-то из нас работает по специальности, кто-то нет, но все мы помним те незабываемые лекции, которые читал нам Владимир Алексеевич.

Никогда не забудутся практика, которую вел Влади-мир Алексеевич, с походом в геологический музей, и ка-бинет Владимира Алексеевича, где наше внимание всегда привлекает коллекция металлов и минералов (для КПМ-щиков это еще и лекционный кабинет). Очень нестан-дартной у Владмира Алексеевича явлется манера вести занятия: он никогда не пользуется записями, весь мате-риал объясняет на примерах из бытовой жизни. Благода-ря таким примерам мы усвоили разницу между эрозией и коррозией, абсорбцией и адсорбцией, содержанием и кон-центрацией. Кроме металлургии Владимир Алексеевич учил нас быть честными, справедливыми и человечными, помогал нам преодолевать препятствия и трудности, обе-регал от ошибок и заботился как о родных детях, поддер-живал в трудную минуту.

Владимир Алексеевич! От всей души хотим не толь-ко поздравить Вас с юбилеем, но и поблагодарить Вас за огромный и неоценимый вклад, который Вы вложили в наши головы, за Ваше терпение, понимание и такой не-легкий труд педагога. Хотим пожелать долгих-долгих лет жизни, чтобы каждый день приносил только радость, что-бы Вы, Владимир Алексеевич, еще на протяжении долгих лет передавали свои ценные знания молодежи и, конечно же, крепкого здоровья! Пусть Ваша жизненная дорога бу-дет всегда широкой, гладкой и плодотворной!

Выпускники металлургического факультета КазНТУ, кандидаты технических наук

НИЦЕНКО Алина и БУРАБАЕВА Нурила

ТЯГА К ЗНАНИЯМ

В предверии В предверии 80-летия КазНТУ

«Мудрые мысли к мудрому сердцу народа всегда путь-дорогу найдут».

По такой теме накануне Дня Первого Президен-та страны Н.А.Назарбаева был проведен традицион-ный «круглый стол» с участием академика НАН РК, доктора философских наук, профессора Кшибекова Д.К. В его заседании, организован-ном эстетико-познаватель-ным клубом «Гибрат», при-няли участие представители института Базового образо-вания им. Акжана Машани К.Нургалым, сопредседатели клуба «Гибрат» доцент А.Ни-гай , старший преподаватель К.Нургалиев.

Со вступительным словом перед студентами выступил академик Кшибеков Д. К.: «Уважаемые студенты! Вы собрались сегодня, накануне Дня Первого Президента Республики Казахстан, что бы поговорить об этом Ве-ликом человеке, о его добрых делах и о «Стратегии Ка-захстана – 2050». Все это естественно и закономерно. Ровно полвека назад молодые казахи-студенты МГУ им.М.В.Ломоносова создали кружок «Жас тулпар» (молодой скакун), целью которого было поговорить о творческом порыве молодежи в условиях догматизма в учебном процессе и застое общества и т.д.

Конечно, тогда они не думали о перестройке обще-ства, но хотели высказать свои мысли по злободнев-ным вопросам, подискутировать, но структура власти осудила их начинание, считая, что жизнь идет своим чередом, что студентам ничего не нужно. Так, дело, начатое студентами, заглохло. Но проблемы их оста-лись. Зов времени все равно давал о себе знать. Неслу-чайно, «Жас тулпар» как потребность времени появил-ся среди молодых людей, рабочих города Темир-Тау, на металлургическом комбинате. Он оказался именно там, где в нем особо нуждалась сама жизнь. Молодой, умный, талантливый, энергичный, общительный рабо-чий, владевший свободно как казахским, так и русским языками, очень понравился коллективу. Сама история подняла его на своей волне вверх. Народ поверил ему, отдав свою судьбу в его руки. И не ошибся. Он вывел страну из тупика на широкую дорогу мировой цивили-зации. Он стал лидером нации, нашего общества. Это

Первый Президент Республики Казахстан, верный сын своего народа Нурсултан Абишевич Назарбаев».

Затем Досмухамед Кшибекович предоставил сло-во студентам.

Надо отметить, что студенческая молодежь очень серьезно отнеслась к под-готовке «круглого стола». Выступило одиннадцать че-ловек, все они в разных вари-антах говорили о том, какую титаническую работу прихо-дится проводить Нурсултану Абишевичу для того, чтобы Казахстан был узнаваем во всех уголках планеты Земля.

А Дария, Ерасыл, Ануар, Томирис, Анастасия, Ернар, Алина, Катя в своих высту-плениях отметили, что еще

два десятилетия назад мировые умы доказывали, что «независимое развитие нам не светит.» Этот прогноз не сработал, потому что логические умы «не учли главного – человеческий потенциал нации и полити-ческую волю ее лидера. Волей своей Нурсултан Аби-шевич выстроил другую логику, а именно, в своей ра-боте, руководстве страной, народом, опирался на семь «столбов»: «сила – в ответственности», «единство – в многообразии», «свобода – в согласии», «достоинство – в благополучии», «безопасность – в открытости», «независимость – в партнерстве», «будущее – в насто-ящем». Эти семь опор не только «устояли, но и стали еще крепче». Это подчеркнули и студенты говоря о на-шем состоявшемся государстве.

В заключение выступили зам.директора института Базового образования им.Акжана Машани Кадыр Са-лыкович Нургалым, Досмухамед Кшибекович, кото-рые поблагодарили студентов за их глубокие, содержа-тельные выступления, понимание и добросовестность. Академик Кшибеков Д.К. особенно тепло обратился к ребятам: «Ваш ум, ваша энергия, ваши сердца способ-ны улавливать все новое и вести начатое дело вперед. Вы будете участвовать в реализации «Стратегии Ка-захстана – 2050» в жизнь. Успехов вам на этом пути».

А.НИГАЙ, К. НУРГАЛИЕВ,

сопредседатели клуба «Гибрат»

ЛИДЕР НАЦИИ – ЛИДЕР СТРАНЫ

Университетімізде “Ұлағат”, “Мұрагер” клубтарының және Ғылыми кітапхананың ұйымдастыруымен Тұңғыш Пре-зидент күніне және Тәуелсіздік мерекесіне орайластырылған “Желтоқсан бастауы” деген тақырыпта Ақпараттық техноло-гиялар және телекоммуникациялар институтының 1-курс сту-денттерімен кездесу кеші болып өтті.

Кештің қонақтары Қазақстан тарихы және гуманитарлық пәндер кафедрасының аға оқытушылары, желтоқсан оқиғасына қатысушылар Шаяхмет Әбуханов пен Ермахан Қалмырзаев болды. Олар желтоқсан оқиғасына байланысты көрген-білген-дерін айтып, студенттерді өз елінің патриоты болуға шақырды.

Кездесу кешін Қазақстан тарихы бөлімінің меңгерушісі Досалы Салқынбек ашып, осындай кештердің студенттерге патриоттық тәрбие беруде үлкен орын алатынын атап өтті. Кездесу кешінде Экономика және бизнес институтының 1-курс студенті Ақтоты Шапиғұлаева “Қазақ осы” термесін, Нұр-дәулет Момынов “Көңіл толқыны” күйін орындаса, Ақпараттық технологиялар және телекоммуникациялар институтының 1-курс студенті Әсел Уахитова “Осылай сөйлер талғамды ер” өлеңін мәнерлеп оқыды. Ал, Маржан Мақсұтова “Туған жер” әнін нақышына келтіре, тамылжыта шырқады.

Кездесу барысында студенттер Тәуелсіздік күніне, Желтоқсан оқиғасына байланысты жан-жақты сұрақтар қойып, нақтылы жауап алды. Кездесуді Базалық білім беру институты директорының орынбасары Қадыр Салықұлы қорытындылап, жиналғандарға алғыс айтып, ризалығын білдірді.

Айдар ТЕМІРЛАН, Ақпараттық технологиялар және

телекоммуникациялар институтының 1-курс студенті

ЌОС МЕРЕКЕЛІК КЕШ

Ол жан дїниесі таза əрі керемет психолог болатын... Ол жан дїниесі таза əрі керемет психолог болатын... 4

Жуырда Алматыда бокстан 17-ші әлем чемпионаты болып өткені белгілі. Бұл додаға Қазақстаннан 10 бок-сшы қатысып, осыған дейін болмаған үлкен жетістікке қол жеткізді. Біздің спортшыларымыз 4 алтын, 2 күміс, 2 қола медалға ие болып, жалпы командалық есепте 1-ші орын алды. Осылайша көк байрағымызды көкте желбі-ретіп, жанкүйерлерін бір қуантып тастады. Бұл сайысқа спортшылармен қатар, волонтерлер де қатысып, өз тарапынан түрлі қолғабыс, көмек көрсетті. Солардың ішінде Қ.И.Сәтбаев атындағы ҚазҰТУ-дың Қ.Тұрысов

атындағы Геология және мұнай-газ ісі институтының 1-курс студенті А.М. Бақытов та бар. Ол қазақ, орыс және ағылшын тілдерін жақсы меңгерген әріптесіміз. Сондықтан жанкүйерлер мен спортшылардың, спорт ұйымдары жетекшілерінің өзара әңгімелесуі кезінде аудармашылық қызмет атқарып, айтулы доданың сәтті өтуіне өзіндік үлесін қосты.

Индира АМАНКЕЛДІ,Қ.Тұрысов атындағы Геология және мұнай-газ

ісі институтының 1-курс студенті

СТУДЕНТІМІЗ ВОЛОНТЕР БОЛДЫ

Бүкіл саналы ғұмырын болашақ ұрпаққа тәрбие беру жолына сарп еткен Таңдай Қанапияұлын еске алғанда, көз алдымызға тек оның жақсылықты жар

салатын ақпейіл мінезі мен ағалық қамқорлығы келе-ді. Кезінде ҚазҰТУ-дың проректоры, осындағы Бас-па орталығының директоры болған. Білікті ғалым, ұстаз, сатирик-жазушы, халықаралық «Алаш» әдеби ұстаз, сатирик-жазушы, халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының иегері Таңдай Кенеевтің көңілімізді жа-дыратып, күлкі шақыратын астарлы әзіл-қалжыңға толы сықақ әңгімелері мен уытты сатирала-ры, повестері, деректі шығармалары көзіқарақты ры, повестері, деректі шығармалары көзіқарақты оқырманның көңілінде. Өз оқырманынан көзі тірісінде оларға лайықты бағасын да алған болатын.

Аса жоғары мәдениетті, жұмсақ та сабырлы мінез-ді, рухы биік ұстаздың бақилыққа аттанғанына да бес жылға жуықтап қалыпты. Жүздеген шәкірт дайындап, «Өлді деуге бола ма айтыңдаршы, Өлмейтұғын ар-тында сөз қалдырған», – деп Абай дана айтқандай, ке-лер ұрпаққа азбайтын асыл сөздерін мұра еткен адал азаматтың сұңғақ бойы мен қашан көрсең де күлімдеп жүретін қағілез бейнесі оны білетіндердің жүрегінде мәңгі сақталары даусыз.

Таңдай ағамыз «Әр іске кіріспес бұрын алдымен ойланып алған дұрыс, сонда адам жақсы мен жаманның

парқын айыра біледі», – деп бізге үнемі ақыл-кеңесін парқын айыра біледі», – деп бізге үнемі ақыл-кеңесін айтып отыратын, адам жанының керемет психологы еді. Жан дүниесінің тазалығы қашанда аялы көздерінен төгіліп тұратын. Нұрлы жүзінен рухани әлемінің байлығы сыртқа теуіп тұратын. Қамқоршы жан ағамыз 2008 жылдың 21 қарашасында дүниеден өтті. Сол үлкен жүректің тоқтағанына да бес жыл уақыт болыпты. Жыл-дар жылжып, уақыт сырғып өткенімен, оны танитындар мен жақындарына ағамыздың бейнесі алыстаған сайын Алатаудай асқақтай түсуде. Ол кісіні еске алған сайын

бойындағы кісілігінен кішілігі басым ағамыздың жалған өмірде бардың емес, ардың құлы болып өмір кешкені еске түседі. Кеудемізді сағыныш сазы еріксіз сыздата-ды.

Денсаулығы сыр берсе де, ешқашан қолынан қаламын тастамады. Ылғи ой үстінде, шығармашылық ізденісте-гі қалпын көретінбіз. Баспасөз беттерінде жарық көрген әрбір дүниесі үшін балаша қуанып, мәз-мейрам болып отыратын. Сатирик ретінде тілі уытты, сөзі қанжардай өткір еді. «Дарабоз» бәйгесіне қатысып, ұсынған шығармасы жүлде алды. Сонда қандай бақытты күйді кешті десеңізші?! Ұрпаққа аманаттар әрбір сөзін, әдеби мұрасын көздің қарашығындай күтіп ұстайтын. «Бомж» атты сатиралық повесі арқылы халықаралық «Алаш» сыйлығын алды. Әрбір сатираға толы шығармасы күлдіріп отырып жылатады, жылатып отырып ойланта-ды...

Ағамыз жайында көз көрген замандастарының есте-ліктері ара-тұра жарияланып жатады. Қ.И.Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық техникалық университетінің 70 жылдығына арнайы шығарылған “РАС” газетінің нөмірін оқып отырсақ, Таңдай сол кездегі «Дос-Мұқасан» ансам-блінде сиқыршы да болыпты. Негізгі мамандығы авто-матик, қорғаған ғылыми жұмысы тау-кен саласы бой-ынша. Өзі жақсы шахматшы. Керемет аспаз. Даусының қырылдағаны болмаса, ән де салып кетер ме еді, қайдам. Әңгіме айтқанда суреттеп, әсерлі айтатынын тағы біле-міз. Отырған жері күлкі-қалжың. Сондықтан да сатираға сырлас. Тілінің уыты бар, сөзінің кекесіні басым, әзілінің сылап-сипайтын жеңіл юморы көп. «Сықақшы баса-көктеп төпеп жазбайды, оты, шоғы күйдіріп-жандыра-көктеп төпеп жазбайды, оты, шоғы күйдіріп-жандыра-

тын тұстарды көсеумен көсеп, қалақпен қопарып жаза-ды» депті жазушы-журналист Жақыпжан Нұрғожаев өз естелігінде. Расында да, ағамыз сегіз қырлы, бір сырлы азамат еді.

Жаратылыстың құпиясын біліп болған кім бар дейсің?! Таңдай аға талқанының таусылар, жарық дүниемен қоштасар сәтінің тақағанын іштей сезіп, оны қайсарлықпен мойындап жүрді. Ажалға да кір-пік қақпай тік қарайтын өжет мінездің адамы еді. Бірде үйіне шақырып: «Бұрын-соңды жарық көрген

шығармаларымның басын құрап, қайта сүзгіден өткізіп, «Сіз туралы, Біз туралы» – деген атпен кітап етіп шығармақпын. Соның техникалық жағына өзің жауап-ты боларсың» – деген еді. Тәкең сырқаты дендеп, басқа жұмыспен айналыса алмай қалған кезде тапжылмай оты-рып осы «Сіз туралы, Біз туралы» атты кітабын өзі аяқтап үлгерді. Қосатынын қосып, алатынын алып, ретке келті-ріп, жүйелеп, баспаға да өзі ұсынғысы келді. Әттеген-айы, өзі бұл жинағын көре алмады. Соңғы нүктесін, өмірінің соңғы күндерінде қойып, бар шаруаны бітір-гендей көңілі жайланып сәл тыныққандай болған. Бірақ көзге солай көрінгенмен, көп уақытын, көп күш-қуатын жұмсап, шаршап та қалған екен. Ол кісінің өмірге деген көзсіз құштарлығы, өзінің шығармашылығына ерекше берілгендігі кім-кімді де таңғалдыратын.

Тағы бірде: «Сен менің жұмыстағы заттарымның қайда тұрғанын білесің, барлығын реттеп, қажет деп тапқаныңды Баршын тәтеңмен ақылдасып, университеттің кітапханасына өткізерсің», – деп тап-сырма берді. «Жайшылық па, не болып қалды?» – деген сауалыма: «Е, қалқам! Өмір деген осы, біреуге ерте, бі-реуге кеш дегендей, халімді білесің ғой. Жаратқанның бұйрығымен келісуің керек...» – деп сабырлы да мұңлы қалыппен шыжығы итжығыс түсіп жатқан өткен өмірінен әңгіме айтып, біраз естеліктің тығынын ағытып еді. Сөйтсек, бұл аяулы ағаның бізбен қоштасқаны екен ғой, қазір ойласам...

Қарындасы Ақмарал БЕЙСЕБАЕВА,

ҚазҰТУ

ТАЅ НЎРЫНДАЙ ТАЅДАЙ АЄА ЕДІ...

Еске алуЕске алу Еске алу Еске алу

СОҚЫР ТИЫНБасқарма бастығы Бәдірен кеңсесіне кешікпей күндегі

уақытында келді. Кең кабинетіне керіле кіріп, жұмсақ креслосына жайғасып, жамбасы енді тие беріп еді, есігі еріне ашылды. Соңынан ілесе кірген қарамағында істей-тін қызметкері Қыздыгүл екен.

– Иә, қандай шаруамен? – деді Бәдірен күрік болған тауықтай креслосында қозғала түсіп. Бұл жақтырмаған пішіні еді.

– Сәлеметсіз бе, Бәдірен Бермесович. Балам сырқаттанып қалғаны. Күндіз қарайтын қасында ешкім жоқ, – деді Қыздыгүл қысыла сөйлеп.

– Е, жұмысқа ертіп кел. Қасыңда отырсын.– Ауру баланы, қинап қалай сүйреймін, Бәдірен Бер-

месович.– Енді маған не қыл дейсің, қарағым, – деді Бәдірен

әңгімесінің басын шыбыш құйрықтай шолтитып.– Екі-үш күн қасында отырып, дәрі-дәрмегін

дұрыстап берсем деген ғой. Бюллетенім бар еді...Басқармадағы істейтін әйелдер «баламыз ауырды,

бюллетініміз бар» десе болды Бәдіреннің бас құйқасы тыртысып, қан қысымы көтеріледі. Ондай кезде Бәдірен өзге тұрсын өзін де танымайтын адамдай, тіліне тиек қоя алмай, дірілдеп сөйлеп кетеді. Әншейінде алдына кел-гендерді майда сөйлеп, мәймөңкелеп шығарып салатын Бәдіреннің бұл жолы аузындағы сөздері балалап, онсыз да қылмысты адамдай қысылып тұрған Қыздыгүлдің қойны-қоншын толтыратын болды.

– Шырағым-ау, сенің осы басқармада атың бар да, ісің жоқ, оны білемісің? Бір жұма жұмыста боласың, бір жұма бюллетень бүркеніп, үңгіріне жасырынған жапалақтай үйіңде отырасың. Балаларың ауыруды қоймайды, сен

түсіндің бе?Бәдіреннің сөзін бөліп алдындағы ақ телефон шыл-

дыр еткенде Қыздыгүл қуанып кетті:–Тыңдап тұрмын, – деді Бәдірен трубканы құлағына

жабыстырып. – Не дейсің?.. Түсіндім... Қазір, қазір. «Бастықтардың біреуі болар шамасы, безек қаққанын қарашы» деп түйді Қыздыгүл.

Осы кезде Бәдірен бір қолы трубканы көтерген қалпы, Қыздыкүлге «бара бер» дегендей екінші қолын ербеңдетті. Қыздыгүл үн-түнсіз шығып жүре берді. Есік жабылған соң, Бәдірен телефонның номерін терді.

–Сәке, сәлеметсіз бе? Иә, мен ғой.Үй-іші, жеңгемнің көңіл-күйі қалай? Аман-есенбіз. Ой, Сәке-ай, сол күшіктерді қойыңызшы. Кішкене суық тығылғандай қақалып-шашалады. Содан соң көздері алайып, көгеріп-сазарып, талып қалады. Бүгін де сырқаттанып қалғаны. Менің айтайын дегенім: әлгі біздің үйдегі келініңіз қызметке бара алатын емес. Дәрігер келіпті, бюллетень беріпті. Не дейсіз,Сәке?... Иә, бүгіннен бастап. Жоқ, жоқ, басқа бұйымтай жоқ. Рахмет, Сәке, – деді де Бәдірен ой-ланып отырып қалды.

ӘЙ, ЖҮГЕРМЕК-АЙ!...–Мама, не істеп отырсың? – деді Бәдік шешесіне.

Баласының көмекейіндегі көмескісін болжайтын шешесі ләм-им тіл қатпады.

–Мама? Мама деймін...–Қақсап болмадың ғой, жүгермек. Көзің жоқ па?

Көйлек тігіп отырмын.–Маған ба, мама? –деп Бәдік қуанып кетті.–Жоқ. Өзіме.

–Мама деймін, қайдан алдың, ә?–Өй, көк мылжың екенсің ғой. Сол саған неге керек?

Танысым тауып берді. Ұқтың ба?–Мама, таныс деген кім. Тігінші ме?–Жоқ, жүгермек! Таныс деген таныс.–Ол қайда тұрады? Алыста ма?–Қой дедім ғой мешәйт етпей. Көзің көріп, қолыңмен

ұстамасаң болмай ма, жүгермек-ау. Осы сені ойнап жүрген жеріңнен кім шақырып келді өзі?

–Мама, деймін...Бәдігүл керең адамдай естімеген боп, машинасын ай-

налдырып безек қақтырды.–Мама, таныс деген адамның аты ма?–Ту, жүгермек-ай, тігісімді шатастырдың-ау! –деп

Бәдігүл долданып, қолындағы көйлегін лақтырып жі-берді.

–Әй! –деді сосын, –әкеңнің костюмін әкел. Қолтығы сөгіліп кетіп еді, тігіп тастайын.

Баласы костюмді сүйретіп әкеліп, шешесінің алдына тастай салды.

–Ойбай-ау, мынауың не, көк шешек? Жеті жүз сомды жерге сүйреткенің не-ей? Мына менің былғары костю-мімді неге әкелдің? – деп Бәдігүл баласын бас салды.

–Өзің әкел дедің ғой. Папамдікі емес пе?–Көк ми-ау, әкеңде мұндай костюм болып па еді? Әлі

күнге дейін соны білмейсің бе? Әкеңнің костюмі жыртық емес пе, әкел соны тігіп берейін. Әй, айтпақшы, шалба-рын да ұмытпа. Әкең менен жырымдап ұры қалтасына бір-екі сом жасыратынын байқадым. Жамбас қалта, жан қалта аздық ете ме әдіреқалғыр. Әкел бері, ұры қалтасын тігіп тастайын.

–Мама «ұры қалта» деген балағында бола ма?–Әй, кетші әрі, миымды қатырмай...

Ќыздар педагогикалыќ университетінен келген хатЌыздар педагогикалыќ университетінен келген хат 5

Университетімізде «Шеврон» компаниясының 2013-2014 оқу жылындағы университеттің тех-никалық мамандықтарына арналған Стипендиялық бағдарламасының жеңімпаздарын салтанатты түрде ма-раппатау рәсімі болып өтті.

Онда ҚазҰТУ-дың Халықаралық байланыс және оқу-әдістемелік жұмыс жөніндегі проректоры Сәрсенбек Жүсіпбеков «Шеврон» компаниясына өз ризашылығын білдіре отырып, бүгінгі шәкіртақы ие-герлерін құттықтап, олардың болашағына табыс пен жетістіктер тіледі.

Рәсім барысында «Шеврон» компаниясы Еура-зия бөлімшесі Басқарушы директорының орынбасары Имир Боннер «Шевронның» университеттермен серік-тестік құру бағдарламасының Қазақстандағы жүзеге асуы және компанияның осы елдегі қызметі тура-лы жиналғандарға кеңінен әңгімеледі. Соның ішінде ҚазҰТУ-дың 2007 жылдан бері «Шеврон» компания-

сымен ынтымақтастық орнатып келе жатқандығын айтып өтті. Биыл бұл компания ең үздік 92 студентті таңдап, оларға 31 толық және 61 жартылай шәкіртақы

тағайындаған.«Жас мамандар мен болашақ инженерлердің әлеуе-

тін толыққанды жүзеге асыруларына жағдай жасауға біздің компаниямыздың білім беру бағдарламаларында ерекше мән берілген»,– деп атап өтті Имир Боннер өз сөзінде.

Компания әлемнің түрлі елдеріндегі ең үздік оқу орындарымен, соның ішінде АҚШ-тың жетек-ші техникалық университеттерімен тығыз байланыс-та жұмыс істейді. Бағдарлама аясында «Шеврон» университеттерге жаңа оқу бағдарламаларын енгі-зуге, материалдық-техникалық базаны жақсартуға көмектеседі. Сондай-ақ, үздік студенттерге гранттар мен стипендиялар бөледі. Мәселен, соңғы жеті жылдың ішінде ҚазҰТУ-дың ең үздік деген 358 студентіне шәкіртақы беріліп отыр.

Жұлдыз БАҒАШАРОВА

«ШЕВРОН» КОМПАНИЯСЫ ШƏКІРТАЌЫ ИЕЛЕРІН МАРАПАТТАДЫ

Бүгін 16-жел-тоқсан. Ерте ояндым. Далаға шықсам, күн ұясынан қызарып атқан таңды көрдім. Ұзақ қарадым. Не деген ғажайып тыл-сым дүние десеңші! Ағарып атқан таң есі-ме тәуелсіздікдікті, бостандықты түсірді.

Иә, бүгін – Тәуелсіздік күні, Қазақстанның ең үлкен мейрамы.

Тәуелсіздік – тәңірден келген тәтті сый. Ол талайға арман болған татулық, бақыт, ынтымақ. Біз қазіргі таңда осы ұлы мерекемізді қалай тойлап жүрміз? Бүгінгінің жастары тәуелсіздіктің қалай келгенін ұмытқан секілді. Тәуелсіздік күнін «Жаңа жылға» ұқсатып тойлай-тын болды. Тіпті, Тәуелсіздік күнін мемлекеттің беретін демалыс күндері үшін ғана ұмытпай жүрген секілді. Иә, Тәуелсіздік – мереке. Біздің көптен күткен асыл арманымыз. Бірақ, осы тәуелсіздіктің туы қалай тігіліп еді?! Соны ұмытпайық. Ызғары мен қасіреті мол Желтоқсан оқиғасы тәуелсіздік алуымыздың бірден-бір айғағы. Желтоқсандағы жастардың жаңғырығы мен жарқылдаған жалыны

бодандықтың тоқтауы, бостандықтың бастауы болды. Сол қиын күндердің жеңісі – бүгінгі тәуелсіз Қазақстан. Тәуелсіздіктің жемісі тәтті, бірақ бейне-ті қатты. Мен тәуелсіздіктің тал бесігін-де тербеліп өстім. Жалынды жастары-мыз бой көтерген Желтоқсан оқиғасына куә болмасам да, азаттығымыздың оңай орнамағанын аға-әпкелерімнен есітіп өстім. Замандастарымның тәуелсіздік таңының қалай атқанын түйсініп, көңілдеріне түйгендерін қалаймын. Еге-мен елімнің жалынды жасы ретінде Желтоқсанның жазықсыз құрбандарын көзіне жас алып еске алатын жастарымыз көбейсе деп тілеймін.

Замандастарым, құрдастарым, қандас бауырларым! Арайлы, ашық аспан астын-да өмір кешіп жатқанымызға тәубе етейік! 16 – желтоқсан күні көше-көшені аралап босқа сенделмей, Желтоқсан құрбандарын еске алу монументіне бір шоқ гүл қоюды ұмытпасақ екен деймін.

Құрметпен, замандастарың Маржан ӘБІШ,

Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық

университетінің Қазақ филологиясы және әлем тілдері

факультетінің 1-курс студенті

ТАЛАЙЛАРЄА АРМАН БОЛЄАН БАЌЫТ

У н и в е р с и т е т і м і з д е өткізіліп жатқан «Кітап – рухани сарқылмас қазына» атты жаңа жобаның аясын-да, тобымыздың эдвайзері Ақбота Жеңісқызы Зей-неп Ахметова апамыздың «Бабалар аманаты» атты кітабының берері мол еке-ніне толығырақ тоқталып, барлығымызға осы кітапты оқуға кеңес берді. Универ-ситет көлемінде өткізіліп жатқан студент оқуға мін-детті 100 әдеби шығарма жобасының студенттерге бе-рері мол.

Жастарға арнап өткізілген жиында Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев: «Кітап оқитын адамдар бар, компьютердің алдында отыратындар бар. Болашақта компьютердің ал-дында отыратындар кітап оқитындарға қызмет етеді» - деген болатын. Аптаның әр сейсенбісі сайын эдвайзе-ріміз Ақбота Жеңісқызымен бірге эдвайзер сағатында әртүрлі тәрбиелік мәні бар тақырыптарды талқылаймыз.

Соның бірінде тобымызбен Зейнеп Ахметова апамыздың «Бабалар аманаты» кітабын талқыладық. Бұл кітаптың маған ғана емес, барлық топтағы студенттерге ұнағанын олардың әңгімелерінен байқадым. Сол кітаптан алған

әсерімді сіздермен бөліскім келеді. Кітапта Бауыржан Момышұлы атамыздың өзінен

кейінгі өскелең ұрпаққа айтып қалдырған мәнді де, мағыналы ойлары айтылған.

Соның бірі: «Ғылым-білім деген – түпсіз тұңғиық. Жұмыр жердің бетінде оның түбіне жеткен жан жоқ. Дегенмен шетсіз-шексіз ілім-білім жолында әркім өзінің өрісі, шама-шарқы жеткен жерге бір белгі – шыбық шан-шып қалдырса, сол шыбық өсіп, өзінен кейінгіге жол нұсқап жатса, есте қалған деген сол болады».

Зейнеп апамыздың «Сөз анасы – сәлем» деп ар-найы тарауға бөліп жазған естелігінің өзі, халқымыздың даналығын, көрегендігін көрсетіп, салт-дәстүрімізден ха-бар береді. Зейнеп апамыз қазақ қыздарының қандай бо-луы керектігін, қалай киініп, қандай қасиеттерді бойына сіңіру керектігін жақсы жазған.

Бауыржан Момышұлы атамыздың Зейнеп Ахметоваға, яғни, келініне айтқан әрбір ақыл сөздері бізге қалдырған үлкен мұрасы деп білемін. Осындай құнды және бағалы мұраны иеленіп отырған біздер өзімізді бақытты сезіне-міз. Кітапта даналық сөздер мен ұғымдар ғана емес, қазақ халқының ең қасиетті мейрамы – Наурыз мерекесі тура-лы да толығырақ мәлімет берілген.

Зейнеп апамыздың «Бабалар аманаты» естелік-эссесі біз сияқты өмірден үйренері мол жас ұрпақ үшін тұнып тұрған тәрбие десем, қателеспес едім. Өзімнің замандаста-рыма, қатарластарыма осы кітапты оқуға кеңес бергім ке-леді. Бұл кітапты студент оқуға міндетті 100 шығарманың тізіміне енгізсе де артық болмас еді. Осы кітапты оқуға кеңес берген эдвайзерім Ақбота Жеңісқызына алғысым шексіз.

Ойымды Бауыржан Момышұлының мына сөзімен аяқтағым келеді: «Анаған да, мынаған да таңғаласың да жүресің. Соған кеткен қуатыңды, уақытыңды өзгені таңғалдыруға жұмсамайсың ба?! Меніңше, сенде оған же-терлік күш қуат бар»...

Шынар ЖАМАЛХАНОВА,Жоғары технологиялар және тұрақты даму

институтының 1-курс студенті

БАБАЛАР АМАНАТЫ

«Қош,теңсіздік! Армысың, уа, Еркін-дік!»,- деп шаттанып, қуанғанымызға 22 жыл!

Осы азаттықты қазақтан артық аңсаған ел жоқ шығар, сірә... Тауқымет тартқан замандар, зардап шеккен шерлі жылдар, біз үшін жұлдызы жанбаған дәуірлер... бәрі артта қалды! Осындай қилы шақта қасықтай қаны қалғанша арпалысып, жан алысып, өліспей беріспеген ерлері-міз қаншама?! Бабаларымыздың ерлігін, ерен еңбегін құрметтейміз! Олар жүріп өткен соқтықпалы,соқпақпалы сындар-лы жолдың сарынына қанықпыз. Өз замандастарымның атынан айтар болсам, 1986 жылдың 17-18 желтоқсанындағы оқиғаны өз көзімізбен көрмесек те, теңдікті талап еткен, ел мен ұлттың тәуелсіздік құқығын қорғау үшін бас көтерген қыздар мен жігіттердің тегеурінді күш қайнарының тоғысқан шағы еді бұл. Сол кездегі бейбіт сипаттағы саяси шеру белгі-лі бір арандатушы топтың кесірінен үлкен бүлікке айналғанын да білеміз. Бұл сонау замандағы Исатай мен Махамбет, Сырым Датұлы, Кенесары Қасымұлы, Жанғожа Нұрмағанбетұлы т.б. көтерілістерінен кей-інгі, тек сырттай тынып, іштей буырқанып, бусанып, бір сәтте жарқ еткен жалынды отты елестетеді көзіме. Онда талай жыл-дар бойы теңсіздікте теңселген халықтың көтеріліске шығар тек бір ұлы мүддесі болды, әрине, ол – Еркіндік еді.

Сол күннен кейін тура бес жылдан соң еліміз Тәуелсіз Қазақстан атанды. Өз алдына жеке мемлекет болып қалыптасу процесін бастады. Бүгінде Қазақстан өркен жайған, ерікті жас ел. Дегенмен, бір нәрсені ұмытпауымыз керек: Қазақстан – сан ғасырлық телегей-теңіз тарихы, ше-жіресі бар кемел ұлттың жерұйығы.

Міне, желтоқсан айы келді! Көкірегі ояу әр қазақтың жүрегінде ол ашыған айрандай жиырма жеті жыл бұрынғы желтоқсан оқиғасын еске түсіреді. Ызалы, кекті, зарлы жандар дауысы құлағыңда

жаңғырады. Сөйте тұра, Қазақстанның бүгінгі жеткен жетістігін жіпке маржан тіз-гендей етіп тамсандырады. Құдай-ау, жи-

ырма-жиыр-ма екі жылда әлем мойын-дап, төрткүл дүниеге та-нылып, атақ-а б ы р о й ы құрлық асқан Қазақстан се-кілді қай елді білесіз?! Иә, біздер бақытты елдің ұрпағымыз.

Қазақстан өз жолындағы сұрапыл өткелдерін ескере отырып, болашаққа нық қадам басып келеді. Осы күнге дей-ін талай істерді жүзеге асырды, кезінде арман сынды белестерді бағындырды. Бұл – тұсаусыз еркін елдің ерен еңбегінің нәтижесі. Тек, Егемендігіміз баянды бол-сын деп тілейік!

Қазақтың қайғыдан бауырын езген, шер мен мұңының азапты күйін шеккізген желтоқсан оқиғасы – Тәуелсіздікке жету-дегі ұлы қадам болды. Сол қадамның жемі-сі, сәулелі жеңісі – еліміздің Тәуелсіздігіне жиырма екі жыл! Құтты болсын!

Азаттығым!Алты алашқа қастерлі,Бабалардың арманы едің кешегі.Бір сен үшін қан мен тері төгілген,Қазағымның үміті едің киеліАзаттығым!Елімнің арайлап атқан ақ таңы!Қазағымның ашылды-ау бүгін бір бағы.Құны өлшеусіз бостандығы жерімнің,Мәңгілік серігі болсаң болғаны, – дегім

келеді. Барша Қазақстан халқын ел үшін маңызы орасан осынау ұлы мерекемен құттықтаймын! Құрметпен,

Гүлім САДЫРБЕК,ҚазМемҚПУ, Қазақ фило-логиясы және әлем тілдері

факультетінің 1-курс студенті

АЗАТТЫЄЫМ – АРАЙЛАП АТЌАН АЌ ТАЅЫМ!

Тәуелсіздік туралы толғанысТәуелсіздік туралы толғаныс«РАС» газетін тек қазұтулықтар ғана емес, осында оқитындар мен қызмет

ететіндер арқылы оқырмандарымыздың шеңбері кеңейіп, Алматы шаһары аумағындағылардың да оқитынын, газетіміздің сапасы мен шығу деңгейі туралы жақсы пікірлерін де айтып, телефонмен хабарласып, жылы лебіздерін жеткізіп жа-татыны біздерді қанаттандырады.

Жұмыс кезі болатын. Есік қағылып, кабинетіме ұяңдау екі жас қыз кірді. Сәлемдесті. Таныстық. Газетімізді құрбы қыздарынан оқыған соң, редакциямызға біздермен жақынырақ танысу үшін арнайы келіпті. Қазұтулықтар ма десем, Қыздар педагогикалық университетінде оқитын болып шықты. Болашақта журналист мамандығын игеруді көздеген арман-мақсаттары да бар екенін естіп, қуандық. Біздерге мақала жазып тұруға уәде берді. Соның алғашқысын ұсынып отырмыз. Тәуелсіздігіміз туралы толғаныстары кез-келген жасқа ой саларлықтай.

Бас редакторМарат Әбдіхалық

«РАС» газетінен ќанаттанєан Айжан ќыз6

Келешек ұрпақтың, әсіресе, өздеріміз секілді жас өрендердің өз еліне, туған халқының тарихына деген

қызығушылығы ана тіліне де-ген сүйіспеншіліктен баста-луы тиіс. Ұлан-байтақ қазақ елінің сан ғасырлық тари-хы да, қазақ жерін найзаның ұшымен, білектің күшімен жаудан қорғай білген ата-бабаларымыздың ерлігі мен батырлығы да осы ана тілі-міз арқылы ұрпақтан-ұрпаққа жеткен.

Елбасымыз айтқандай, ал-дағы басты мақсатымыз – туған тіліміздің мемлекеттік мәртебесін нығайтуға бағытталған игі істерге қолдау көрсету. Осы мақсатта атқарылатын жұмыстар да сан-салалы. Қоғамның, ұлттың ұлт болып дамуына, руха-ни байлықты кейінгі ұрпаққа жеткізуде тілдің орны бөлек.

Әркімнің түріне емес, тіліне қарап баға беру қажет деп ойлаймын.

Ұлты өзге болса да, жүрегі Қазақстан деп соғатын

өзге ұлт өкілдері алуан. Мен де өзге ұлт өкілі бола тұра, кең-байтақ қазағымның жерінде дүниеге келгендік-тен, өзімді қазақ елінің бір бөлшегімін деп санаймын. Қазақ тілін құрметтеп, оны барынша көгіме көтеремін.

Менің шұрайлы қазақ тіліне деген сүйіспеншілім шек-сіз. Тілімді шұбарламай, жетік меңгеріп, көркем етіп жеткізу – менің алға қойған басты мақсатым.

«Өзге тілдің бәрін біл, өз тілінді құрметте», демек-ші, қазіргі заман талабына сай болу үшін, кем дегенде үш тілді білу керекпіз. Бірақ, қанша көп тілді меңгерсек те ана тілімізді ұмытпай, жоғарғы деңгейге көтеріп және оның асқақтауына өз үлесімізді қосуымыз қажет деп ойлаймын. Сондықтан да қазақ жерінде тұратын кез келген азамат қазақ тілін білуге, қастерлеуге, құрметтеуге міндетті.

Тілім менің, сен қымбатсың бәрінен,Тілді сүйсе,бәрі сүйсін жанымен.Ол қастерлі, дарытылған біздерге,Ана сүті, әкеміздің қанымен, – дей отыра, тіліміздің

қадірін бағалай білуге шақырамын. Еліміздің болашағына, қазақ тілінің тұғырының биік болатыны-на сенейік!

Ақбота МАГОМЕДОВА, Т.Бәсенов атындағы Сәулет және құрылыс

институтының 1-курс студенті

Түрі басқа, тілегі бір

ЌОЄАМ ЇШІН ТІЛДІЅ ОРНЫ БҐЛЕК

Университетімізде институтаралық көңілді тапқырлар клубының (КТК) сайысы болып өтті.

Биылғы жылдан бастап университетте КТК ойында-рын чемпионат форматында өткізіп тұру қолға алы-натын болады. Бұл – университет мәртебесін одан әрі биіктетіп, жастар арасында әзіл әлемінің дамып, кеңінен қанат жаюына септігін тигізері сөзсіз. Атал-

мыш сайысқа қатысушы 7 команда сәлемдесу және бес жаңалық деп аталатын екі кезең бойынша сынға түсті.

КТК сайысының шымылдығын Жоғары техноло-гиялар және тұрақты даму институтының «Анау-мы-нау» командасы ашты. Көпшіліктің көңілін көтеріп, күлкі сыйлаған әзілкештер ойынын Экономика және бизнес институтының «Эконом жастары», Қ.Тұрысов атындағы Геология және мұнай-газ ісі институтының «АИ-98», Ә.Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік ин-женерия институтының «ИПИ», Ақпараттық және телекоммуникациялық технологиялар институтының «Апам балдары», Т.Бәсенов атындағы Сәулет

және құрылыс институтының «Жайдарлы жастар», Ө.Байқоңыров атындағы Тау-кен және металлур-гия институтының «Байқоңыр бекеті» командалары жалғастырды.

«Әзіл түбі – зіл» демекші, сайыстағы басты мақсат орын алу емес, бүгінгі күннің ащы шындығын, қоғам-да орын алып жатқан орынды-орынсыз жайттарды әзіл арқылы жеткізу, көрерменге ой салу, көңілді күй сыйлау болды. Әр команда өздерінің шама-шарқынша өнер көрсетіп, көрермен көңілінен шығуға тырысты.

Ойынға қатысушы командалардың өнеріне Қазақстан КТК Одағының Алматы филиалының директоры Ердехан Хамит, Жастар ұйымдары комитетінің төрағасы Еркебұлан Наурызбаев, «Абай даңғылы 8» КТК командасының капитаны Оңдасын Құлымбетов, Қазақ Ұлттық университетінің «Ұлттық құрама» КТК командасының капитаны Бек-зат Дүйсенов және осы ойынның редакторы, «Жас-НАР» КТК командасының капитаны Алмас Кисами-тов төрелік етті. Институтаралық бұл КТК ойынын Қ.Тұрысов атындағы Геология және мұнай-газ ісі институтының 1-курс магистранты Алмас Сағынұлы жүргізді.

Эльмира ОРАЛБАЕВА

КҐЅІЛДІ САЙЫС Әзіл әлемінде

Қазақ білімі мен ғылымының бағаналы ордасы – Қ.И. Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық техникалық университетіне 80 жыл толады.

Өткен ғасырдың 30-жылдарындағы ағартушылық жұмыстардың келісті көрінісі – аталған университет іргетасының қалануы болды десек, артық айтқандық емес. Білімге сусап отырған ұлттың рухани аңсарына

қанат бітіріп, зерделі де зейінді ұл-қыздың талабын ұштап, танымын кеңейту ісінде аталған оқу ордасының орны бөлек.

Әлбетте, бағдарлы жолы – техникалық жоғары бі-лімді мамандар даярлау дегенімізбен, университеттің тарихи даму жолына көз тоқтатқанда, әлгі ұғымның тар шеңбермен шектелу екенін салмақтаймыз. Себебі тұтас ұлттың адами капиталын байытуда, сол арқылы мемлекеттің қалыптасып, даму жолын айқындауда бұл қара шаңырақ қуатты қозғалтқышқа, рухани орталыққа айналғаны белгілі.

Өз басым еңбек жолымыздың ең жарқын да жалын-ды сәттері осы оқу ордасының, киелі қара шаңырақтың бір пұшпағында, яғни, ҚазҰТУ Баспасөз қызметінің қайнаған қазанында, онымен қоса “РАС” газетін-де тілші ретінде 2005-2007 жылдары өткенін мақтан тұтамын.

Қай кезде де университеттің күнделікті тыныс-тіршілігі, оның қабырғасында өтіп жатқан әрбір үлкенді-кішілі іс-шара Баспасөз қызметі ұжымының қарашығынан да, қаламынан да қағыс қалмайды. Осылайша жаңалық арқалаған жұп-жұмыр матери-алдар «Рас» газетінің жаңа санында шыққан күндей жарқырай көрінеді.

Бұл ақын Төлеген Айбергеновтің өлеңін сәл өзгертіп айтсақ, жазам деген жүрекке от беріп, қаламымызды

түзеген тәлімді шығармашылық кезеңдер еді. Шыны керек, «Рас» басылымы біз секілді көптеген жастың қанатын қатайтып, өзіндік шыңдалу мектебіне айналғаны анық.

Реті келгенде «Рас» газетінің ұжымын ІХ Халықаралық PG форумының аясын-да өткізілген бұқаралық

ақпарат құралдарының VI республикалық кон-курсында бас жүлдеге ие болып, “2013 жылдың ең үздік корпоративті газеті” атанумен шын жүректен құттықтаймын! Бұл – ұзақ жылдық жемісті еңбек, қызметке деген адалдық үшін берілген айшықты да айтулы марапат деп біле-мін.

Отандық білім-ғылым кеңістігінде еңсесі биік, ай-быны асқақ саналатын Қ.И. Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық техникалық университетінің 80 жылдық мерейтойы – мемлекеттің мерейі екені даусыз. Университет басшылығы мен ұжымына мемлекеттің мерейін үстем ететін айтулы сәттеріңіз көп бола берсін деген тілегімді жеткіземін.

Келе жатқан 2014 жыл ҚазҰТУ ұжымына, соның ішінде өзімнің аға әріптестерім “РАС” газетінің жур-налист-қаламгерлеріне де шығармашылық биіктерден көрінетін жемісті жыл болсын дегім келеді.

Айжан ЕСІМБЕКОВА, Қазақстан Республикасы Ішкі істер

министрлігінің Мемлекеттік тіл және ақпарат департаменті директорының орынбасары

Ақ тілек

ҚОЛТАҢБАМ ҚАЛҒАН ҚазҰТУ...

Біздің топтың студентте-рі эдвайзеріміз Қуандықов Тілепбай ағаймен жақында М. Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театрында Сәбит Мұқановтың «Мөлдір ма-хаббат» атты қойылымын тамашалап қайтты.

Қойылымда XX ғасыр-дың 20-жылдарының орта-сындағы қазақ халқының өмірі суреттеледі. Қойы-лымға ауылдағы екі жастың махаббаты арқау болады. Басты кейіпкерлер Бүркіт пен Бәтестің қалаға бірге оқуға бармақ ойлары жүзеге аспай, Бүркіттің оқуға жалғыз кетуімен жалғасады. Оқиға желісі әрі қарай шытырманға толы. Бір-бірі-нен қанша шалғай жерде жүрсе де екі ғашықтың бір-біріне деген махаббаты еш суымайды. Алайда, өзін дос ретінде көрсеткен арам ойлы кейіпкерлердің шын

мәнінде іс-әрекеттері қос ғашықтың махаббатына сы-зат түсіреді. Қойылым соңы басты кейіпкер Бүркіттің ашу үстінде абайсызда Мүсәпірді өлтіріп алуымен және абақтыға тоғытылуымен аяқталады.

Бұл қойылымнан біз үлкен ой түйдік. XX ғасырдың ортасын-дағы Ресей үкіметінің тоталитарлық жүйесін көз алдымызға әкелді. Осындай қиын за-манда өмір сүрген қос ғашықтың мөлдір ма-хаббаты театрға кел-ген көрермендердің

жүректерін елжіреткені рас.

Бибігүл РАМАЗАНОВА,Ө.Байқоңыров атындағы Тау-кен және металлургия институтының

2-курс студенті

ТЕАТР – ТƏРБИЕ КҐЗІ Көрермендер көзімен

«ЌазЎТУ ОСКАРЫ – 2013» 7

Университетімізде 1-курс студенттері арасында футбол, үстел теннисі, тоғыз құмалақ, шахмат, волейбол, баскетбол т.б. спорт түрлері бойынша спартакиада өтті. Мұндай спартакиада университетімізде дәстүрлі түрде өткізіліп келеді. Бұл – универ-ситет табалдырығын жақында ғана аттаған 1-курс студенттерінің спортқа деген қызығушылығын арттырып, салауатты өмір салтын ұстануларына ықпал етеді.

Шараны спортклуб төрайымы В.Лактионова ұйымдастырды. Со-нымен қатар, спартакиадаға тәрбие жұмысы жөніндегі проректор Гүлнәр Сәрсенбекова қатысып, бі-рінші курстарға қолдау көрсетті.

Спартакиада нәтижесіне тоқталар болсақ, жеке спорт түрлерінен институттар ара-сында тоғыз құмалақтан I-ші орынды Ә.Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік инженерия инсти-туты, II-ші орынды Т.Бәсенов атындағы Сәулет және құрылыс институты және Экономика және бизнес институты, III-ші орынды Қ.Тұрысов атындағы Геология және мұнай-газ ісі институты иеленді. Ал, футбол-дан I-ші орынды Ә.Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік инжене-рия институты, II-ші орынды Т.Бәсенов атындағы Сәулет және құрылыс институты мен Экономика және бизнес институты, III-ші орынды Ақпараттық және телекоммуникациялық техноло-гиялар институты өзара бөлісті. Ұлдар арасында өткен баскет-бол ойынынан I-ші орынға Т.Бәсенов атындағы Сәулет және құрылыс институты және Экономика және бизнес институты, II-ші орынға Ақпараттық және телекоммуникациялық тех-нологиялар институты, III-ші орынға Қ.Тұрысов атындағы Геология және мұнай-газ ісі институты ие болды. Қыздар арасында өткен баскетболдан I-ші орынды Т.Бәсенов атындағы сәулет және құрылыс институты және Экономика және бизнес институты, II-ші орынды Жоғары технологиялар және тұрақты даму институты, III-ші орынды Қ.Тұрысов атындағы Геология және мұнай-газ ісі институты жеңіп алды. Ұлдар арасындағы

волейболдан: I-ші орын Т.Бәсенов атындағы Сәулет және құрылыс институты мен Экономика және бизнес институтына, II-ші орын Жоғары технологиялар және тұрақты даму институ-тына, III-ші орын Ө.Байқоңыров атындағы Тау-кен металлургия институтына бұйырды. Ал, қыздар арасында өткен волейбол

ойынынан I-ші орын Жоғары технологи-ялар және тұрақты даму институтына, II-ші орын Қ.Тұрысов атындағы Геология және мұнай-газ ісі институтына, III-ші орын Т.Бәсенов атындағы Сәулет және құрылыс институты мен Экономика және бизнес институтына бұйырды. Үстел теннисінен I-ші орынға Ә.Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік инженерия ин-ституты, II-ші орынға Ө.Байқоңыров атындағы Тау-кен металлургия институ-ты, III-ші орынға Жоғары технологиялар және тұрақты даму институты ие болды. Шахматтан I-ші орынды Ө.Байқоңыров атындағы Тау-кен металлургия инсти-туты, II-ші орынды Т.Бәсенов атындағы

Сәулет және құрылыс және Экономика және бизнес институты, III-ші орынды Жоғары технологиялар және тұрақты даму ин-ституты жеңіп алды.

Жалпы спартакиада қорытындысы бойынша командалық есепте жүлдегерлер келесідей орындарды иеленді: I-ші орынды Т.Бәсенов атындағы Сәулет және құрылыс институты мен Эко-номика және бизнес институттары өзара бөлісті. II-ші орынды Ә. Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік инженерия институты, ал III-ші орынды Жоғары технологиялар және тұрақты даму ин-ституты місе тұтты. Жеңімпаздар кубокпен, дипломмен және бағалы сыйлықтармен марапатталды.

Марапаттау рәсімінде оқу-әдістемелік жұмыс және халықаралық байланыстар жөніндегі проректор Сәрсенбек Жүсіпбеков кубоктар мен дипломдарды институт директорла-рына табыс етті.

Азамат МҰСТАФА,ҚазҰТУ Спортклубының мүшесі

БІРІНШІ КУРСТАР АРАСЫНДАЄЫ СПАРТАКИАДА

Университетімізде Жастар ұйымдарымен жұмыс жөніндегі бөлімнің ұйымдастыруымен «ҚазҰТУ

Оскары - 2013» салтанатты марапаттау кеші бол-ды. Бұл – білім мен ғылымды бойларына сіңіре от-

ырып, өнерді де өздеріне серік еткен, жан-жақтылығымен..ерекшеленетін студенттердің байқауы.

Кеште университетіміздің жеті ин-ститутынан қатысқан сайыскерлер «ҚазҰТУ Оскары», «Әнші студент», «Биші студент», «Гламурлы қыз» но-минациялары бойынша жарысқа түсті. ҚазҰТУ-дың бетке ұстар мақтаныштар-ын анықтайтын шараға университет ректоры Ж.М.Әділов қатысып, белсен-ді, өнерлі жастарға қолдау көрсетті.

«ҚазҰТУ Оскары - 2013» марапаты-на үміткерлердің өнерін тәрбие жұмысы жөніндегі проректор Г.Ә.Сәрсенбекова, Алматы қаласы жастар саясаты басқармасының бастығы С.О.Боқаев, Базалық білім беру институтының директоры Р.Ш.Бер-дібаев, Студенттер шығармашылығы орталығының ди-ректоры Ж.Н.Кәпесов, Жастар ұйымдары комитетінің төрағасы Е.Наурызбаев бағалады. ҚазҰТУ майталман-дары Қосқанат Көпжасарұлы мен Алмас Сағынұлы кешті жарасымды әзілдерімен қызықты әрі тартымды жүргізді. Жүргізушілердің тек сайыcкерлермен шектел-мей, көрермендермен де жұмыс жасағаны кештің көркін аша түскені рас. Жүргізушілер қатарына «әлемдік деңгейдегі жүргізушілер» Олжас Мұхаметқалиұлы мен Дана Апсалямова қосылып, кешті көңілді жүргі-зіп, көпшілікке күлкі сыйлады.

Кеш басында ғылыммен айналысатын жеті студент-

тің өз мамандығы бойынша дайындаған инновациялық жобалары сарапшылар назарына ұсынылды. «ҚазҰТУ Оскары» атағына Ә.Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік инженерия институтының студенті Бақыт Төлегеновтің

жобасы лайықты деп танылды. Ал, әнші студент номина-циясына қатысушылар тек ән салып қана қоймай,

эстрада жұлдыздарына пародия жасады. Бұл номинацияда әнші Айжан Нұрмағанбетованың образын сомдаған Ө.Байқоңыров атындағы Тау-кен металлургия институтының студенті Ақнұр Бақытжан жеңіске жетті. Өз мамандығына сәйкес арнайы дайындалған киімдерді киіп, сән үлгісін көрсеткен ару қыздар да өзіндік стил-дерімен ерекшеленді. Бұл сайыста Т.Бәсенов атындағы Сәулет және құрылыс институтының студенті Айман Қанатбай «Гламурлы қыз» атанды. 1930-1940 жылдардан бастап бүгінгі заманауи биге дейін нақышына келтіре билеген биші студенттердің өнеріне көпшілік қол соқты. Әділқазылар алқасының шешімімен жүзден

жүйрік, мыңнан тұлпар атанған Ә.Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік инженерия институтының студенті Дуан Карамелдин бұл сала бойынша жеңімпаз атанды.

Жеңімпаздар «Оскар» бейнесіндегі мүсінмен, ди-пломмен және ақшалай сыйлықтармен марапатталды. Сайысқа қатысушылар «ҚазҰТУ Оскары - 2013» сал-танатты марапаттау кешіне қаржылай қолдау көрсеткен Студенттер кәсіподақ ұйымына алғыстарын білдірді.

Бұл кештен көрермендер үлкен әсер алып, жақсы көңіл-күймен тарасты. Дәстүрге айналып, осымен екін-ші рет өткізіліп отырған «ҚазҰТУ Оскары» бұдан кейін де жалғасын таба бермек.

Эльмира ОРАЛБАЕВА

Халықаралық Студенттер күніне орай

ЖЇЗДЕН ЖЇЙРІК ЖЕЅІМПАЗДАР

Университетімізде өткізілген «ҚазҰТУ Оскары-2013» байқауының негізгі мақсаты – білімгерлердің

шығармашылық қабілетін шыңдау, алған білімдерін өмірде қолдана бі-луге үйрету, жаңа жобалар ойлап табуға жетелеу арқылы өзі өмір сүрген қоғамға ке-ректі маман болып қалыптасуға ын-таландыру. Осы байқауға мен де

қатыстым. Менің «Болашаққа жаңа жолмен» атты жобамда қозғаған басты тақырыбым – бүгінгі таңда өз шешімін тап-пай жүрген мәселе – жол кептелісі. Адамзат баласы уақытты тиімді пайдалануға үнемі ұмтылыс жасап келеді. Дегенмен де осы мәселедегі бүгінгі таңдағы басты кедергі – көлік кеп-телісі. Өйткені көлік атаулы көп. Күнделікті жол кептелі-сінде екі-үш сағат уақытын жоғалтатын замандастарымның жүйкесі әбден жұқарған. Осы мәселенің шешімі ретінде мен метротрамвайларды ұсынып отырмын. Метротрам-вайлар трамвай мен метроның мықты қасиеттерін сақтаған ХХI ғасырдың ең қолайлы көлік түрі екендігін және де метротрамвайлардың жер бетінде де жер астында да емін-еркін жүре алатындығы жайлы баяндап, дәлелдемелер кел-тірдім. Жоба жасауда жерасты құрылысы туралы алған бі-лімімді пайдаландым. Сол үшін оқытушыларыма, әсіресе, институт директоры Рысбеков Қанай Бахытұлы мен дирек-тор орынбасарлары, аға оқытушы Маржан Молдағожина және Мұхтар Елұзақ ағамызға алғыс білдіремін. Себебі, бұл оқытушылар Ө.Байқоңыров атындағы Тау-кен метал-лургия институтында оқитын студенттердің жан-жақты дәрежеде білім алуына жағдай жасап келеді. Сапалы деңгейдегі білім жүйесін қалыптастырып қана қоймай, ин-ститут студенттерінің өз Отанына деген сүйіспеншіліктерін арттырып, саналы тәлім-тәрбиені бойларына сіңіріп келеді. Жалпы менің байқауға қатысуыма осы кісілер ықпал ет-кен еді. Бұл жобама әділқазы мүшелері де, тыңдаушылар да қызығушылық танытты. Жобаға қатысу маған жаңаша серпіліс әкелді. Мен енді осы жобамды әрі қарай жетілді-ремін деген ойдамын. Себебі, инновациялық-индустриялық даму қарқын алған бүгінгі заманда метротрамвайлардың қолданысқа енуі – өмір қажеттілігі. Сондықтан да бұл жобам болашақта көпшіліктен қолдау тауып, халық қажеттілігіне жараса екен деген арманым бар.

Дархан САРСАНБЕКОВ, Ө.Байқоңыров атындағы Тау-кен

металлургия институтының үздік студенті,Президенттік стипендия иегері

Инновациялық жоба

ТАЗА ЌАЛА БОЛАШАЄЫ – МЕТРОТРАМВАЙ

Университетімізде «Елбасы аманаты – Тәуелсіздік» атты жас көшбасшылардың басқосу жиыны болып өтті. Тәуелсіздік күні қарсаңында өтіп отырған жиын өнерлі студенттердің «Тәуелсіздік – тұғырым» атты композициясымен ашылды.

Жиында ҚР Тұңғыш Президенті күніне орай өткен «Мен жастарға сенемін!» атты республикалық патриоттық фестивалінің жеңімпазы, 1-курс магистранты Нұржан Кішкенебаевтың, студенттер кеңесінің төрайымы Лунара Сағынтаеваның, «SPE» инженер-мұнайшылар бірле-стігі төрағасының орынбасары Бақыт Губайдуллаевтың, «Аманат» рухани-мәдени клубының төрағасы Алтынбек Боранбековтың, «Үздіктер отрядының» және «Техноспорт» велоклубының төрағасы Ұлан Тоқтарқұлдың баян-дамалары, сондай-ақ, «ҚазҰТУ Оска-ры – 2013» атағының иегері, оқу озаты Бақыт Төлегеновтың студенттік жобасы тыңдалды.

Егемен ел қашанда білімді жасымен көрікті. Еліміздің жарқын болашаққа қарай жол бастар жігерлі жастары көбейіп, Тәуелсіздігіміз баянды болғай!

Эльмира ОРАЛБАЕВА

ЖАЛЫНДЫ ЖАСТАР ЖИЫНЫ

ББабалар ерлігі ќазаќстандыќ патротизмге тəрбиелейдіабалар ерлігі ќазаќстандыќ патротизмге тəрбиелейдіабалар ерлігі ќазаќстандыќ патротизмге тəрбиелейді8

Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың «Қазақстан-2050» Стратегиясы: қалыптасқан мем-лекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауындағы маңызды бағыт – қазақстандық патриотизм.

Осы бағытта университетіміздің тәрбие жұмысы жөніндегі про-ректоры Г.Ә.Сәрсенбекова мұрындық болған «Ғи-браты мол тұлға» атты жоба биылғы оқу жы-лында да жалғасын табуда.

Университеті -мізде Ө. Байқоңыров атындағы Тау-кен және металлур-гия институтының мұнай және газ ма-шиналары мен жаб-дықтары мамандағы-ның 2-курс 5В072400-12-2қ тобы студенттері арасында даңқты қолбасшы, үш жүздің басын біріктіруші хан Абылайды еске алуға арналған «Ерліктің, еркіндіктің туы – Абылай!» атты ашық эд-вайзерлік сағат өткіздім.

Эдвайзерлік сағаттың мақсаты: «Білген сайын келеді біле бергім, біле беру емес пе тілегі елдің» - демекші, туған жердің тарихын, соның ішінде Абылайдың өмірі және қызметімен таныстыра оты-рып, аса ірі мемлекет қайраткері, дипломат, қолбасшы болғандығын көрсету; Абылайды осындай дәрежеге көтерген деректерді ашу; студенттердің белсенділігін, қызығушылығын арттырып, ойлау, сөйлеу, танымдық-

ізденімпаздық қасиетін арттыру. «Туған жерді сүю – парыз, сүю үшін тарихын білу

қажет» - дегендей, өз Отанының тарихын біліп қоймай, туған жерге деген сүйіспеншілікке, “Бабалар ерлігі -

ұрпаққа үлгі” деп айтып, студенттерді өз елінің бабалары сияқты елін қорғауға, ерлік-

ке, Отанын құрметтеуге тәрбиелеу мақсат етілді.

Ашық сабақ бары-сында Абылайдың өмірі мен ел үшін жасаған ер-ліктері баяндалды. Сон-дай-ақ кешке арқау болған хан Абылайдың үш жүздің басын қосып жауға аттанардағы

сәтін студенттер көрініс түрінде жеткізілді. Соны-

мен қатар, күйші-термеші студенттердің орындауындағы

«Адай» күйі мен «Біздің елдің жігіттері» әндері көрермендерге

жақсы әсер қалдырғаны сөзсіз. Кеш соңы «Көшпенділер» кинофильміндегі хан Абылайдың

рухты сөзімен аяқталды. Ашық эдвайзерлік сағатқа шақырылған тәрбие

бөлімінің бас маманы С.Р.Жақанова қорытынды сөз сөйлеп, эдвайзерлік сағаттың жоғары деңгейде өткенін, осындай эдвайзерлік сағаттар студенттерді белгілі тұлғаға қарап бой түзеуге тигізер ықпалы зор екендігін айтып, топтың студенттеріне белсенді қатысқандары үшін алғысын білдірді.

Тілепбай ҚУАНДЫҚОВ, ҚазҰТУ эдвайзері

Эдвайзерлік сағаттарЭдвайзерлік сағаттарЎЛЫ ХАН АБЫЛАЙЄА АРНАЛДЫ

мұнай және газ ма-шиналары мен жаб-дықтары мамандағы-ның 2-курс 5В072400-12-2қ тобы студенттері арасында даңқты қолбасшы, үш жүздің басын біріктіруші хан Абылайды еске алуға арналған

бабалары сияқты елін қорғауға, ерлік-ке, Отанын құрметтеуге тәрбиелеу

мақсат етілді. Ашық сабақ бары-

сында Абылайдың өмірі мен ел үшін жасаған ер-ліктері баяндалды. Сон-дай-ақ кешке арқау болған хан Абылайдың үш жүздің басын қосып жауға аттанардағы

сәтін студенттер көрініс түрінде жеткізілді. Соны-

мен қатар, күйші-термеші студенттердің орындауындағы

«Адай» күйі мен «Біздің елдің жігіттері» әндері көрермендерге

жақсы әсер қалдырғаны сөзсіз. Кеш соңы «Көшпенділер» кинофильміндегі хан Абылайдың

тәрбие жұмысы жөніндегі про-ректоры Г.Ә.Сәрсенбекова мұрындық болған «Ғи-браты мол тұлға» атты жоба биылғы оқу жы-

Университетімізде эдвайзер Күнсая Нұрбекованың ұйымдастыруымен Абай Құнанбайұлының өмір жолы мен шығармашылығына арналған “Атадан қалған асыл сөз” атты ашық эдвайзерлік сағат өтті. Бұл сағаттың мақсаты – Абай шығармашылығы арқылы бүгінгі жастар, біздерге, туған жерді қадірлеу, адам-гершілік пен адамдық қасиетке тәрбиелеу, адам жанының рухани тазалығы жайлы ойларын жүйелеп, халқына адал қызмет етуге баулитынын түсіндіру. Халқының данасы болған, дарасы болған Абай ата-мыз жайлы мағлұматтар мен деректер экран арқылы көрсетілді. Студенттер бұл ашық сабаққа белсене қатысып, әрқайсысы Абай өлеңдерін жатқа айтып, қара сөздерінің астарында терең мағына жатқандығын өз ойларымен жеткізе білді.

“Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы, ерінбе,Адамдықты көздесең, жаттап тоқы көңілге”,

– деп жырлаған Сұлтанмахмұт Торайғыров секіл-ді көптеген ақын-жазушыларымыздың ой-пікірлері қызу талқыға түсті. Өткізілген шарамыз тек студент-тер шеңберінде қалған жоқ. Тәрбие бөлімінің бас ма-маны Сая Рымғалиқызы, мұнай және газ кен орнын игеру кафедрасының меңгерушісі Е.С.Орынғожин, Қ.Тұрысов атындағы Геология және мұнай-газ ісі институты директорының орынбасары Елена Жұмабайқызы, аға эдвайзер Г.Әкімбекова, докторант А.Шукманова, магистрант А.Авусуманова сияқты

қонақтарымызбен толықты. Бұл ашық сабақта Абай шығармашылығымен танысумен қатар, басқа да ақын-

жазушыларымыздың өлең-жырларын оқуға эдвайзері-міз тапсырма берді. Шара соңында тәрбие бөлімінің бас маманы Сая Рымғалиқызы: “Абайды таныту арқылы біз Қазақстанды әлемге танытамыз. Абай әрқашан біздің ұлттық ұранымыз болуы тиіс” – деп Елбасымыз Н. Ә. Назарбаевтың сөзімен аяқтады.

Ғалия АБАЕВА, Сауле ЖОЛМАҒАНБЕТОВА,

Қ.Тұрысов атындағыГеология және мұнай-газ институтының

3-курс студенттері

АТАДАН ЌАЛЄАН АСЫЛ СҐЗ

Ә.Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік инженерия институтының Көтеру - тасымалдау машиналары

және гидравлика кафедрасының 3-курс студенттеріне эдвайзерлік ашық сағат өткізілді.

«Ақиық ақын-Мұқағали Мақатаев» тақырыбында

өткен ашық тәрбие сағатында студенттер жиналған қонақтарды ақынның өмірімен терең таныстырып, өлеңдерін жатқа айтты. Кешке тәрбие бөлімінің бас ма-маны Сая Жақанова және кафедраның оқытушылары қатысты. Ақын өмірінің негізгі кезеңдерінен бейнекөріністер көрсетіліп, ақиық ақынның ғұмыры, шығармашылығы жөнінде кеңінен әңгіме өрбіді. Бұл кештің жастарға берер тәрбиелік мәні зор. Ақиық ақынның өміршең туындылары ғасырдан ғасырға жете бермек.

Техника бағытында білімдерін шыңдап жатқан студенттердің осындай шара өткізіп, төл әдебиетіміз-ден де хабардар екендігі баршамызды қуантады. Кеш соңында қорытынды сөз сөйлеген тәрбие бөлімінің бас маманы Сая Рымғалиқызы шараның жоғары деңгейде өткендігін айтып, бұл кештен зор әсер алғандығын жеткізді.

Алма САРИНА,Көтеру-тасымалдау машиналары және

гидравлика кафедрасының аға оқытушысы

М.МАЌАТАЕВ – АЌИЫЌ АЌЫН

Ә.Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік инжене-рия институтының көтеру-тасымалдау машинала-ры және гидравлика кафедрасының эдвайзері Аслан Кунгуровтың ұйымдастыруымен Елбасымыздың өз халқына Жолдауы жайлы 5В071300-11-3қ және 5В07-1300-11-2қ тобының студенттері арасында «Қазақстан-2050 даму стратегиясы» атты ашық эдвайзерлік сағат өтті.

Тәрбие сабағы барысында Елбасының биылғы Жолдаудың мақсаты – 2050 жылға қарай мықты мемлекеттің, дамыған экономиканың және жалпыға ортақ еңбектің негізінде берекелі қоғам құру және әлемнің ең дамыған 30 елінің қатарына кіру екендігі айтылады.

Ашық эдвайзерлік сағатқа шақырылған тәрбие бөлімінің бас маманы Сая Рымғалықызы Жақанова қорытынды сөз сөйлеп, эдвайзерлік сағаттың жоғары деңгейде өткенін айтып, осы сабақты ұйымдастыруға атсалысқан топ эдвайзері Аслан Кунгуровқа, барша студенттерге алғысын білдірді.

Көлік, көлік техникасы және технологиясы мамандығының 3-курс студенттері

ТƏРБИЕ САБАЄЫ

Қ.Тұрысов атындағы Мұнай және газ ісі инсти-туты мұнай және газ кәсіпшілігінің машиналары

мен жабдықтары кафедрасының эдвайзері Садрид-дин Әбдікәрімовтың ұйымдастыруымен 3-курс қазақ тобының студенттері арасында “Міржақып Дулатов және оның өмір жолы” атты ашық эдвайзерлік сағат өткізілді.

Ашық сабаққа студенттер белсене қатысты. Мәселен, Кеңес Ақылбек М.Дулатовтың өмірбаянын баяндаса, Фариза Сансызбаева мен Диана Қасымхан саясаткердің шығармашылық мұрасын және өлеңдерін оқыды. Ал, Еламан Тұрсынбаев “Оян, қазақ” өлеңін мәнерлеп оқыды. Дарын Мәлімбаев қазақтың көрнекті қоғам қайраткерінің атқарған қызметтері туралы айтып берді. Ақылбек Аятов күмбірлете күй тартып студент-жастар мен оқытушылардың көңілін бір серпілтіп тастады. Қоғам қайраткері, ақын, жазу-шы Міржақып Дулатұлы туралы деректі бейнефильм көрсетілді. Бұл эдвайзерлік ашық сабақ студенттердің дайындықтарының жоғары деңгейде екенін көрсетті.

Елбасымыз “Қазақстан-2050” Стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты” атты Жолдауындағы маңызды бағыт – қазақстандық па-триотизм. Демек, ұлт тұлғаларына арналған осындай эдвайзерлік ашық сабақтардың жастардың бойында патриоттық сезімді қалыптастыруға ықпалы болатыны сөзсіз.

Эдвайзерлік ашық сабаққа тәрбие бөлімінің бас маманы Сая Жақанова, Мұнай және газ кәсіпшілігінің машиналары мен жабдықтары кафедрасының аға оқытушылары Гүлзия Айтөреева, Жанар Татаева және инженер Салтанат Тоқтамисовалар қатысып, өз ойла-рын білдірді.

Сая Рымғалықызы қорытынды сөзінде: «Міржақып Дулатов осыдан бір ғасыр бұрын Оян қазақ деген екен. Елдікті, ұлт болып қалуды, өркениетке қайткен күнде де ілесуді мақсат еткен Алаш қайраткерлерінің еңбегі еш кетпес. Міржақып жанын салып қорғаған ұлттық мүдде, Ахмет қастерлеген ұлттық тіл, Мұхтар, Мағжандар жырлап жазған тарих, жер тақырыптары еш уақытта ұмыт болмауы тиіс. Иә, біздер ертеңіне ұлы мұралар қалдырған дана халықтың, ірі арыстардың ұрпақтарымыз. Біз соған мақтанып, сол мүддеге сай еңбек етуіміз керек», – деді.

Бану ШАЛОВА

ТЎЛЄАЛАРЄА ЌАРАП БОЙ ТЇЗЕ

ТТəтті-дəмділерді студенттер ґздері əзірледі. Бўл шараєа 3000 адам ќатысты.əтті-дəмділерді студенттер ґздері əзірледі. Бўл шараєа 3000 адам ќатысты.əтті-дəмділерді студенттер ґздері əзірледі. Бўл шараєа 3000 адам ќатысты. 9

Под таким заголовком прошла конференция сту-дентов 1-2 курсов университета разных институтов.

Она посвящалась 10-летию эстетико - познаватель-ного клуба «Гибрат». С теплыми приветственными словами к присутствующим обратились академик На-циональной Академии естественных наук, профессор Сыдыков У.Е., директор института Базового образо-вания им. Акжана Машани Бердыбаев Р.Ш., зав.кафе-дрой «Кафедра истории Казахстана и социально-гу-манитарных дисциплин» профессор Бегалинова К.К., руководитель клуба «Инсайт»- доцент Абдиева Г.И.

С небольшой концертной программой, в которую вошли кюи Курмангазы, танцы, песни, выступили сту-денты – так они поздравили клуб «Гибрат» с его 10 летним юбилеем.

В ноябре 2003 г. по инициативе проректора по учеб-но-воспитательной работе профессора Сыдыкова У.Е. и директора департамента по воспитательной работе Бердыбаева Р.Ш в нашем университете был открыт эстетико-познавательный клуб «Гибрат». Сопред-седателями его были назначены доцент Нигай А.Г. и Оразалиев Б., с переводом Оразалиева в Астану, со-председателем стал Нургалиев К.Т.

Членами клуба стали все преподаватели секции философии: проф. Кшибеков Д.К., Котошева К.К., Кантарбаева Ж.О., Кудерина Кунтуова И.М., Мурга-баева А.С, Мажиденова P.M., Мендыбаев С.К., Мейр-баев Б.Б, Сарсен Л.Г. Аденов СТ. и др.

На протяжении 10 лет члены клуба проводили большую воспитательную работу со студенческой мо-лодёжью. Ежегодно проводили по 2-4 «круглых стола» на самые современные темы. Например, только за по-следние годы: «Казахстанский патриотизм, его истоки и суть», «Где мысль сильна, там дело полно силы», «Философия независимости», «Биография лидера и история страны», «Велик и благороден народ, вопло-

тивший в себе мудрость веков», «Знания - зёрна наших творений» и др., несколько «круглых столов» посвяти-ли религиозному воспитанию, в частности исламу, на них приглашали магистра религиоведения Алдажара, религиоведа, доктора философских наук, профессора КазГУ им. аль-Фараби Затова Кайрата.

Неизменным участником заседаний был академик HAH РК, доктор философских наук, профессор Кши-беков Д.К., профессора Чатыбекова К.К Сармурзина Г.А., Котошева К.К., Зайниева Л.Ю., доцент Мажиде-нова P.M., Мендыбаев С.К., Мургабаева А.С, Кантар-баева Ж.О., Кудерина А. и др.

Особенно большую помощь и участие во всех на-ших делах оказывала заведующая нашей кафедры док-тор философских наук, профессор Бегалинова К.К.

Члены клуба провели ряд конференций. 1) Видному поэту и общественному деятелю Олжасу Сулейменову

по его книге «Земля, поклонись человеку». 2) Участни-кам афганской войны Смагул Бахытбек по книге «Вой-на, которую я видел», с Оразалиевым Бахытжаном. Традиционно, в течение многих лет проводили и про-водим конференцию-вечер, посвященную великому сыну казахского народа Акжан Машани, чьё имя носит наш институт, в состав которого входит наша кафедра - директор Бердибаев.Р.Ш, по книге М.Ауэзова «Путь Абая», «Толерантность - основа единства наших наро-дов», « Что такое независимость для Казахстана?», « Роль и место религии в глобализирующемся мире» и др.

С целью ознакомления с историей родного края, его жизнью, искусством посещали со студентами Респу-бликанский Государственный музей, музей искусств им. А.Кастеева.

Диспуты проводили по темам, которые предлагали сами студенты: диспуты: « Можно ли судить человека за то, что он пожертвовал своими близкими людьми ради своей цели?», « Что лучше: горькая правда или сладкая ложь?», « Межнациональный брак. Ваше сло-во», «Гражданский брак. Ваше мнение», «Современная молодёжь. Какая она?» и др.

С целью приобщения студентов технического вуза к высокому искусству посещали театр драмы им. М.А-уэзова, Государственный академический театр оперы и балета им. Абая, прослушали много опер, просмотрели много балетов.

Сделали презентацию 9 самых понравившихся ба-летов. Честь и хвала студентам, они очень эмоциональ-но и интересно раскрывали содержание балетов, их оформление. В добрый путь «Гибрат»

А.Г НИГАЙ, К.НУРГАЛИЕВ,

сопредседатели клуба «Гибрат»

ИСТИННОЙ ЖИЗНИ НЕТ БЕЗ ИСКУССТВА

Университет басшылығының қолдауымен уни-верситетімізде халықаралық Cтуденттер күніне орай бұрын-соңды болмаған шара өтті. Бұл – «80 жылдыққа

– 80 бәліш» акция-сы. 2013 жылы қала әкімшілігінің шеші-мі бойынша жоғары оқу орындары ара-сында «Ең таза сту-денттер үйі» атағына ие болған студент-тік кампуста жастар комитетінің жетекші-лігімен таңғы сағат 8-де жастар үшін тәтті торт пен бәліштер пі-сіріліп, таңертеңгілік асты басшылармен және ұстаздармен бірге ішу акциясы ұ й ы м д а с т ы р ы л д ы . Студенттердің өз қолымен жасалынған бұл тәтті-дәмділердің саны 80 және әрбір әзірленген торттың бетіне тәтті креммен оюлап «ҚазҰТУ – 80», «ЭКСПО – 2017», «Алматы – 2017», «Алматы – 2022» деп жа-– 2022» деп жа-–зылды. Бұл шараға 3000-ға жуық студент қатысты.

Іс-шараның шымылдығын ашқан Тәрбие жұмысы жөніндегі проректор Г.Ә Сәрсенбекова өз сөзінде «Сіздерді халықаралық Студенттер күнімен құттықтаймын! Ата-бабаларымыздың басынан өткен небір қиын-қыстау замандарда ұрпақтарының қазіргі кездегідей әлемдегі дамыған елдермен терезесі тең, керегесі кең отырып, тәрбиеге, білім-ғылымға ден қойса екен деп армандағаны ақиқат. Елбасымыздың салиқалы саясаты арқасында осындай жағдайға же-тіп отырмыз. ҚазҰТУ – Қазақстандағы техникалық білімнің көшбасшысы, тәлімі терең жоғары оқу орда-сы. Білім мен ғылымның қарашаңырағы ҚазҰТУ-да

білім алу сіздер үшін зор құрмет деп білемін! Ал біз үшін - өздеріңіздей ойы ұтқыр, білімі дара, қадамы нық, ісі орайлы, техникалық салада көш бастап, озат шыққан талантты студенттердің университетімізде бар екені үлкен мақтаныш!

Біздің басты қ ұ н д ы л ы ғ ы м ы з – сіздерсіздер! Біздің жұмысымыздың бар мәні мен мақсаты сіздер-ге сапалы білім, саналы тәрбие беріп, білікті ма-ман даярлау. Білім алып, тәрбиелік іс-шараларға қатысыңыздар. Бұл үшін біз сіздерге барлық мүмкіншіліктер мен жағдай жасаймыз. Сондықтан, сіздерге артылған үміт үлкен.

Студенттік шақ сіздердің өмірлеріңіздегі

қызығы мен шыжығы мол үлкен мектеп. Білімді сту-дент білікті маман болады. Білікті маман беделді тұлға болады. Ел біртуар тұлғасымен тұғырлы бола-ды. ҚазҰТУ түлегі ретінде еліміздің тұғырын биікте-тер ұл-қызы болыңыздар. Аңсаған армандарыңызға, алға қойған мақсаттарыңызға жетіңіздер!» - деді.

Мерекелік іс-шарада студенттер көтеріңкі көңіл-күйде болып, гитарамен ән айтып, мың бұралған биші қыздар қазақ, шығыс билерін нақышына келті-ре орындады. Жатақхана арасындағы би жарысында жастар би билеуден алдына жан салмады. Аталмыш іс-шара өте тартымды және көңілді өтті.

Ел ертеңі – білімді жастар қолында. ҚазҰТУ-да кәсіби білікті маман әрі жан-жақты дамыған жастардың көбейіп келе жатқаны баршамызды қуантады.

Сая РЫМҒАЛЫҚЫЗЫ,Тәрбие жұмысының бас маманы

«80 ЖЫЛДЫЌЌА – 80 БƏЛІШ»– 80 бәліш» акция-

«80 ЖЫЛДЫЌЌА – 80 БƏЛІШ»– 80 бәліш» акция-

Қараша айында халқымыздың ғұлама ғалымы Ақжан Жақсыбекұлы Машанидың туылған күніне арналған «Еңбегі ерен – әл-Ма-шани» атты «Ғибрат» клубының кеші өтті. Кешті Қанат Нұрғалиев жүргізді. Оған ЕҰУ доценті Б.Оразалиев, дінтану магистрі А.Сейітұлы, Ақжан атаның тікелей шәкірті, т.ғ.д., профес-сор М. Нұрпейісова, Қазақстан тарихы және әлеуметтік- гуманитарлық пәндер к а ф е д р а с ы н ы ң меңгерушісі К.Бегали-нова, Ақжан Машани атындағы Базалық білім беру институтының директоры Р.Бердібаев пен орынбасары Қ.Нұрғалым, сондай-ақ 2-ші курс студенттері қатысты. Кеш өте мәнді, мағыналы өтті. Ақжан атаның еңбектері, ашқан жаңалықтары, өмірі және ғылымға қосқан үлесі жайлы кеңінен айтыл-ды. Кеш басында Жоғары технологиялар және тұрақты даму институты экология мамандығының 3-курс студен-ті Жанар Мұхамеджанова ғұлама бабамыздың өмірі мен ерен еңбегіне шолу жасады. Мен де осы кешке қатысып, Ақжан бабамызға және ғұлама ғалымның жұбайы Жамал апаға өз өлең шумақтарымды арнадым. Кеш концерттік бағдарламамен жалғасты. Осы институттың «Электро-энергетика» мамандығының 2-курс студенті Мейірхан Дүйсембеков «Көңіл толқыны» күйін тартып, халық әні «Үкілі Кәмшатты» жиналған қауымға тарту етті.

Айдана ТӨРЕҚҰЛ,Жоғары технологиялар және тұрақты даму институтының

3-курс студенті

ƏЛ-МАШАНИ ЌЎРМЕТІНЕ

Студенческая конференцияСтуденческая конференция

«Ғибрат» клубында«Ғибрат» клубында АкцияАкция

Құттықтаймыз!Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетінде өткізілген ҚР Тұңғыш Президенті күніне арналған «Мен жастарға сенемін!» атты

студент жастардың республикалық патриоттық фестивалінде «Мен өз елімнің гүлденуі үшін не істей аламын?!» студенттік эссе бойынша шығармашылық секциясында біздің институттың 1-курс магистранты Нұржан Кішкенебаевты жүлделі 2 орынды иленуімен шын жүректен құттықтаймыз! Нұржанға келешекте бұдан да үлкен табыстарға жетіп, еліміздің бетке ұстар мақтанышы болуына шын тілектеспіз!

Ө.Байқоңыров атындағы Тау-кен металлургия институтының директоры Қанай РЫСБЕКОВ.

Автокґлікті дўрыстап ќойєан жґн. Тəртіп бəрімізге ортаќ.Автокґлікті дўрыстап ќойєан жґн. Тəртіп бəрімізге ортаќ.1100

ҚазҰТУ-да Базалық білім беру институтының Қазақстан тарихы және әлеуметтік-гуманитарлық

пәндер кафедрасының ұйымдастыруымен мемлекет және қоғам қайраткері Ыдырыс Мұстамбайұлының туғанына 115 жыл толуына арналған “Тұлға және халық тарих толқынында” атты тақырыпта танымдық-тәрбиелік “дөңгелек үстел” болып өтті.

Кешке Ы.Мұстамбайұлының жиеншары Нау-ша Әшімқызы, Абай атындағы ҚазҰПУ профессо-ры Қайсар Құсайынұлы, Энергетика және байла-ныс университетінің доценті Болат Қабдушев және Ақпараттық технологиялар және телекоммуникация-лар институтының 1-курс студенттері қатысты.

Дөңгелек үстелдің мақсаты – қазақ тарихындағы жарқын биік тұлғалардың бірі, ұлт мүддесі жолын-да қызмет еткен халқының адал перзенті Ыдырыс Мұстамбайұлының мемлекеттік және қоғамдық қызметін саралай отырып, жастарға танымдық-тәрбиелік және патриоттық тәрбие беру.

“Дөңгелек үстелді” ұйымдастырушы әрі жүргізуші Қазақстан тарихы бөлімінің меңгерушісі, тарих ғылымдарының кандидаты, доцент Досалы Салқынбек бірінші сөзді қоғам қайраткерінің жиеншары Науша Әшімқызына берді. “Осындай үлкен шаңырақта наға-шым Ы.Мұстамбаевты еске алып отырғандарыңызға рахмет. Небәрі 32 жасында Қазақстанда алғашқылардың бipi болып ұлтшылдықпен жазықсыз айыпталып, айда-лып кетті. Бұл кісінің басынан өткен ауыртпалықты, басынан өткен жағдайларды бастарыңызға бермесін”, – деп көзіне жас алып, студент-жастарға жақсы тілек-терін айтты және Досалы Салқынбектің “Қайраткер Ыдырыс Мұстамбайұлы” атты кітабының тұсауын ке-сті. Бірнеше кітапты университеттің Ғылыми кітапха-насына табыс етті.

Ыдырыс Мұстамбаев 1898 жылы Семейде кедей от-басында дүниеге келген. Жасынан жетiмдiктiң азабын көп көрген Мұстамбай Жауғашұлы күнкөрiс қамымен әркiмнiң қызметiнде жүргенде бiрде елден мал айдаған саудагерлерге iлесiп, Семейге барады да, сол өңiрдiң ipi байы Тiнiбайдың қызметiнде қалып қояды. Тiнiбай Ыдырысты мешiттегi медресеге оқуға бередi. Аз жыл-да ол барлық шәкiрттерден озық оқып, өте зеректiгiн байқатады. Ендi ол медресе төңiрегiнде «Мұстамбайдың бәйге шұбары» атанады. Медресенi 1911 жылы күзде тәмамдап, орыс мектебiне оқуға түседi де, интернатқа орналасады. 1916 жылы осы орыс-қазақ училищесiн үздiк бағамен бiтiредi. Кейiнгi оқуын ол Семей гим-назиясында жалғастырып, Мұхтар Әуезовпен бipгe бұл оқу орнын да үздiк бағамен аяқтайды. Бiрде гим-назияда сөз өнерiне бәйге жарияланғанда Ыдырыстың шығармасы бас жүлденi жеңiп алғаны оның жастайы-нан сөзге шешендiгiн байқатады.

Ы.Мұстамбаев Қазақстанда алғашқылардың бipi болып ұлтшылдықпен айыпталып, 1933 жылы 4 шiл-деде ОГПУ алқасы Yштiгiнiң үкiмiмен 5 жылға бас бостандығынан айырылады. 1937 жылы ату жазасына кесiлдi. Осылайша небәрi 39 жасында қазақтың асыл азаматтарының бipi саяси қуғын-сүргiн құрбанына ай-налды.

Меймандар Қайсар Құсайынұлы мен Бо-лат Қабдушев Ыдырыс Мұстамбаевтың өмірі мен қызметі туралы қызықты да тартымды баяндап берді. Б.Қабдушев мұрағат құжаттарын ақтару барысында Ы.Мұстамбаевтың өз қолымен жазған баяндамасын студент-жастарға көрсетіп, жасаған қызметiне, немесе жеке өмiрiне қатысты бiрталай қызықты оқиғаларды әңгімеледі. Орынборда түскен суреттерін Науша апайға естелік ретінде тарту етті.

Бану ШАЛОВА

Уақыт – әркімнің өмір сүруге берілген мүмкіндігі дер едім. Оны тиімді пайдаланып жүрсіз бе? Осы сұрақты бір сәт өзіңізге өзіңіз қойып көріңізші. Өз уақытыңызды текке өткізген немесе өзгенің уақытын ұрлаған кездеріңіздің болғаны рас қой. Мәселен «ке-лемін» деп күттіріп қойып. «Олай болған емес!» деп,

жалтара да, бұлтара да алмасыңыз анық. «Ұрланған заттың орнын басқа нәрсемен толтыруға болады, ал ұрланған уақыттың орнын еш толтыра алмайсың» деп, Гете қалай дөп басып айтқан десеңізші. Уақыт мәселесіне келгенде де неміс халқының оған өте

тиянақтылықпен қарайтынын, келіскен уақытында одан бір минут ерте келмесе, бір минут те кешігіп келмейтінін көпшілік жұрт жақсы біледі. «Сынықтан басқаның бәрі жұғады» деген секілді, осында тұрып жатқан бұл ұлттың өкілдерін емес, ана Алманиядағы (Германия) ұқыптылыққа бас иетін немістер туралы айтып отырмын. Сағат кешкі 7-ге шақырған тойға қазекеңнің кешкі асын асықпай ішіп, «той басталмай-ды жетіде» деп тоғызсыз тойға келмейтінін бәріміз де білеміз. «Өй, ананы жаңа көргем, үйіне жаңа келіп жа-тыр. Ол жиналып барғанша» деп, немесе «жаңа ғана оған телефонмен хабарластым, күйеуі әлі жұмыстан келмепті, сенің бәленше деген подругаң соны күтіп үйінде отыр. Келістік. Сонымен сонда кездесетін болдық. Мейрамхананың алдында. Ана бұрышында» деген секілді айтылатын сөздер ешкімге де таңсық емес. Ауылды қойшы. Мал-жандары бар, соларын рет-темей ерте шыға алмайды. Ыстық суы, бар жағдайы ішінде, қалалықтардың шақырылған жерге кешікпей бір келмейтінін қайтерсіз. Ерте келгендердің өзгелерді күтіп, уақыттарын текке өлтіріп отырғанында олардың еш шаруасы жоқ, тіпті ойландырмайды да. «Кешік-кен өздеріңізден көріңіздер! Сондықтан да тойды кеш бастап отырмыз» деген той басқарушы асабаның жағадан алғандай тосты топырлатып беретіні, бірінің көп сөйлеп, енді бірінің «аз сөйледім, тамада «бол-ды, болды, азайтыңыз, қысқа сөйлеңіз» деп, қасыма тұрып алып қылқылдай берген соң, тоқтадым» деп, той үстінде небір реніштердің туындап жататыны бар. Мұның бәрі өзгенің уақытын бағаламауымыздан. Әңгіме той туралы болып қалды. Бірде қыз беруші жақтың жігіт жасаған тойға бақандай бес сағат се-бепсіз әдейі кешігіп келген бейбастық әрі әдепсіз жағдайды естіп, жағаларын ұстағандарды да көрдік. «Күтсін! Өйткені мен қызымды беріп отырмын ғой!» деп шіреніп шалқайыпты сонда қыздың әкесі. Бұған не дерсіз!? Олар келгенде күте-күте шыдамдары таусылған жұрттың алды үйлеріне қайта да бастап-ты. Енді қайтсін. Күтіп отыра бермек пе осылай. Бұл – ауылда емес, осы Алматы шаһарында болған жайт. Өзгелердің уақытын ұрлау, тәрк ету дегеніміздің бір мысалы осы.

Иә, уақытты тоқтату мүмкін емес. «Уақыт адам-затпен санаспайды, ал уақытпен санасқан адаспай-ды» деген халық даналығының парқын түсініп, ұғынғандардың ұтылмасы анық. Ондай адам өз уақытын тиімді пайдаланады, өзгеге де еш залалын тигізбейді.

Бұл тақырыпқа қалам тербеуіме мына бір жағдай себеп болды. Алысқа бармай-ақ, өзгенің уақытын ұрлайтындар, дұрысы тәрк ететіндер осы өзіміздің арамызда да жоқ емес. Бар.

Мұнай ғимаратының дәл іргесінде Қ.Сәтбаев көшесімен жапсарлас ҚазҰТУ-дың автокөлік қоятын тұрағы бар. Оны бәрі де біледі. Оған ҚазҰТУ-дың профессор-оқытушылары мен қызметкерлері, оған қоса осында оқитын, оқуына күнделікті автокөлікпен келетін студенттері де түрлі транспорттарын қояды. Шыны керек, көлікпен келетін студенттер көп. Жарайды, бар

болған соң, әке-шешесінің жағдайы жақсы болған соң да жекеменшік көлікпен келетін шығар. Солай-ақ болсын. Бірақ автотұраққа көлік қоюда тәртіп қалай? Тәртіп жоқ десек те болады. Автотұрақтың екі жиегіне қатар-қатар қойылған көліктердің ие-лері, әсіресе, түс кезінде көлігін шығара алмай, көп жағдайда әуре-сарсаңға түседі. Себебі автотұрақтың дәл ортасына ұзынынан ұзақ көліктер тізіледі.

«Осым қалай болар екен, біреулерге бөгет болмай ма, көлігінің алдына қойып кеттім, ол кісі асығыс болса, қалай шығады?» деген мәселе олардың ешқайсысын ойландырмайтын секілді. Мұндай келеңсіздіктерді көбіне көп көлік мінген студенттер

тарапынан жиі байқап жүрміз. Осыдан бір-бір жарым ай бұрын екі профессор кісі көлігінің алдына көлденең қойып кеткен студенттің «Мерседецінің» ке-сірінен шыға алмай, терезесіне жазып кеткен ұялы телефонының нөміріне қанша жерден қоңырау соқса да, оны-сы алмай, алтын уақыттарын жоғалта, кемінде жарты сағат тұрды-ау деймін олар, ақыры жаяу кеткенін көрдім. Мұндай көрініске мен таңғалмаймын да. Өйткені мұндай жағдай дәл осы автотұрақта менің де басымнан өткен. Бір емес, бірнеше рет. Жазып кеткен те-лефонына қоңырау соқсам, дереу өшіріп тастайды. Құрығанда жиырма рет звон-дадым-ау деймін. Осында істейтін бір

жас қызметкер де «көмекке» келіп, оған қоңырау шалды.Түк ештеме шықпады. Отыз бес минут уақытым кетті. Сағат 14-ке 20 минут қалды. Бәрі жайына қалды. Бір кезде ту сыртымда:

– Марат аға, Сіз мені күтіп тұрсыз ба? – де-ген даусы шығар-шықпас, естілер-естілмес, мұрнының астынан міңгірлеген бір жас жігіт тұр. Әлгім мені «Марат аға» дегеніне қарағанда тани-тын болып тұр ғой. Мейлі танысын. Мәселе онда емес. Мәселе мына әбестік ісінде, еш ойланбастан көлденең қойып кеткен көлігінде болып тұр ғой. «Телефонымның батареясы отырып қалып еді» деп ақталмақ болды әлгі. «Онда несіне телефоныңды жазасың?! – дейміз біз.

Мұндай жағдайды бір мен ғана емес, көпшіліктің көбісі басынан өткеріп жүр. Автотұрақта қоятын орынның жоқ екенін көре тұра, жастардың қаздай тізіліп бірінің соңынан бірі жол көлігімен кіріп жатқанына таңым бар осы. Кіретін қақпаның арғы бетіне, дәл жол жиегіне қойылған көліктерден не оңға, не солға бұрылу да қиын-ақ. Оны да ойлап жатқан ешкім жоқ. Орын болмаса басқа жаққа қой, ешкімге кедергі келтірмейтін. «Немеремді түс кезінде мектепке апаратын едім. Міне, кепте-ліп шыға алмай тұрмын!» деп өкінген кісіні неме-се «Ауруханаға бара алмайтын болдым. Қалдым. Дәрігермен жолығып сөйлесетін уақытым өтіп кет-ті» деп жыларман күйге түскен жандарды да кездестіріп жүрміз.

Орынның жоқ екенін көріп, біле тұра, несі-не автотұрақ ішіне кіріп, не өзі айнала алмай, не өзгелердің шығып кетуіне кедергі келтіріп, бөгеліс жасайтындардың осындай қырсыз қылықтарын қалай бағалауға болады?! Өзгенің уақытын осы-лайша ұрлайтындар ұялса нетті! Біреудің алтын уақытын ұрламай, өзіңнің де сондай жағдайға түспеу жағын ойланғаның дұрыс-ау дегіміз келеді.

Тәртіп бәрімізге ортақ. Әрі-беріден соң бұл мәдениеттілігіміздің деңгейін, түсінік-пайымымызды көрсететін жағдай.

Уақыт әркімге де қымбат. Бәлкім, «Автотұрақтың ортасына көлік қоюға

болмайды! Айыппұл – 5000 теңге!» деп жазып іліп қойған дұрыс болар. Құдай оның бетін аулақ қылсын, егер біреудің көлігі өртенетін болса, осындай кептелістен өрт сөндіруші машиналардың кіре алмайтыны анық.Осыны да ойланғанымыз жөн.

Қатер-қауіп қас-қағым сәтте болып жатады. Кейде бір мини секундтың адамды апаттан аман алып қалатын кез де болады. Бір минуттың қадірін уақытында жүріп кеткен, поезынан немесе ұшақтан қалып қойған жолау-шы ғана біледі. Бір секундтың қадірін желаяқтар жа-рысында сөрені екінші боп қиған спортшы ғана біледі. Ал, жарты сағат немесе бір сағат уақытын жоғалтқан жанның жағдайын ондай сәтті басынан өткерген кісі ғана түсінеді. Ойланып көрші!

Марат ӘБДІХАЛЫҚ, Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі,

ҚР Мәдениет қайраткері

Көлік мінгендерге құлаққағыс!Көлік мінгендерге құлаққағыс!

ҐЗГЕНІЅ УАЌЫТЫН ЎРЛАЄАНДАР

Ұрпаққа – ұлағатҰрпаққа – ұлағат

ТАРИХ ТОЛЌЫНЫНДА

КазНТУ: СОТРУДНИЧЕСТВО ВОЕННЫХ СПЕЦИАЛИСТОВКазНТУ: СОТРУДНИЧЕСТВО ВОЕННЫХ СПЕЦИАЛИСТОВ 11

Учебно-боевые артиллерийские стрельбы с участи-ем курсантов 3-го курса кафедры артиллерии Военного института сухопутных войск МО РК и студентов 3-го курса военной кафедры Казахского национального тех-нического университета имени К.И. Сатпаева прошли в учебном центре ВИСВ МО РК.

Сегодня, как требует Главнокомандующий Воору-жёнными Силами Республики Казахстан Н.Назарбаев, основные усилия в боевой подготовке войск должны быть сосредоточены на выполнении задач по совершенствова-нию боевой и профессиональной готовности Армии суве-ренного Казахстана, овладении личным составом Воору-жённых Сил современным оружием и боевой техникой. И именно полевая выучка войск, постижение практических азов ведения боевых действий играют главенствующую роль в выполнении названных задач.

Целую неделю – с 12 по 18 ноября 2013 года – студен-ты военной кафедры КазНТУ имени К.И. Сатпаева, об-учающиеся по специальностям наземной артиллерии, по-знавали практику стрельбы плечом к плечу с будущими кадровыми офицерами. Такой подход к обучению граж-данских специалистов военному делу, по мнению руково-дителей вузов генерал-майора Куатова Н.М. и полковника Ажимова О.В., положительно скажется на качестве под-готовки будущих военных специалистов, ускорит процесс закрепления практических навыков и зародит тесные дру-жеские взаимоотношения между двумя военными обра-зовательными заведениями. Идею сотрудничества вузов поддерживает и ректор КазНТУ имени К.И. Сатпаева ака-демик Международной инженерной академии, профессор Адилов Ж.М. Выезд студентов военной кафедры в учеб-ный центр ВИСВ МО РК состоялся при его содействии в выделении автотранспорта.

Основная цель первых совместных учебно-боевых артиллерийских стрельб заключалась в практическом за-креплении теоретических знаний курсантами и студен-тами артиллерийских военно-учётных специальностей, приобретении ими практических навыков в должности старшего офицера батареи (командира огневого взвода). Задачи отрабатывались по максимуму. На стрельбах были

задействованы 122-мм гаубицы Д-30 и 122-мм миномёты ПМ-120, а также развёрнута огневая позиция и команд-ный наблюдательный пункт 122-мм гаубиц и миномётная батарея ПМ-120. Курсанты и студенты в условиях, при-ближенных к боевым, углубляли знания и приобретали практические навыки в эксплуатации инженерного обо-

рудования и маскировке огневых позиций, топогеодези-ческой привязке орудий на местности, расчёте данных для стрельбы.

Каждый курсант 3-го курса ВИСВ выполнил индиви-дуальную задачу по стрельбе с закрытой огневой позиции, получил практику боевой работы на огневых позициях гаубичной и минометной батареи в должностях старшего офицера батареи, командира орудия и номеров расчёта. Студенты 3-го курса КазНТУ получили практические на-выки в боевой работе на закрытой огневой позиции. Были также отработаны вопросы боевой работы до ведения огня и боевой работы при ведении огня.

По словам одного из руководителей учебно-боевых артиллерийских стрельб старшего преподавателя кафе-дры артиллерии ВИСВ МО РК полковника Ракымова К.А., основной задачей проведённых занятий являлось повышение слаженности подразделений, их боевой го-товности и полевой выучки в ходе выполнения огневых

задач по поражению неподвижных целей с закрытой ог-невой позиции. Все поставленные цели и задачи были успешно выполнены.

Лучшим студентам военной кафедры КазНТУ Акша-икову К.Е., Фёдотову Я.М., Жасбулатову Б.К. и Кулжабек Е.Т. руководство артиллерийскими стрельбами доверило самостоятельно практически выполнить огневую задачу №3 «поражение неподвижной наблюдаемой и ненаблюда-емой цели огнём с закрытой огневой позиции с пристрел-кой». Учебно-боевая задача была выполнена ими с общей оценкой «хорошо». Неподвижная цель была уничтожена.

Студент Жасбулатов Б.К. поделился переполнявшими его впечатлениями: «Я, студент военной кафедры универ-ситета, безгранично горд и счастлив, что мне доверили выполнить учебно-боевую задачу на мощном и грозном орудии, 122-мм гаубице Д-30. Полевой выход не только обучает и закаляет, но и сплачивает нас, молодых людей, развивает войсковое товарищество и крепкую армейскую дружбу. Теперь у нас, студентов, есть друзья-курсанты в Военном институте сухопутных войск».

Положительный настрой проведенных совместных учебно-боевых артиллерийских стрельб отметили и офи-церы-преподаватели военной кафедры КазНТУ. А началь-ник военной кафедры полковник Ажимов О.В. выразил общее мнение «кафедралов»: «Мы глубоко признательны командованию ВИСВ МО РК, офицерам кафедры артил-лерии и лично генерал-майору Куатову Н.М. за понима-ние тех задач, которые сегодня стоят перед выпускни-ками военных институтов и кафедр. Мы благодарны за оказываемую поддержку и содействие в нашей работе по качественному изменению параметров боевой подготов-ки студентов с учётом перехода на профессиональную армию. Надеемся, что наше дальнейшее сотрудничество принесёт значимую пользу в деле обучения военных спе-циалистов».

Начальник цикла Стрельбы, управле-ния огнём и боевой работы артиллерии воен-

ной кафедры КазНТУ имени К.И. Сатпаева полковник в отставке БОБКОВ Г.В.

ПРОФЕССИОНАЛИЗМ И БОЕВАЯ ГОТОВНОСТЬ КУЮТСЯ В ПОЛЕ

В системе высшего образования государства особое место занимают военно-учебные заведения, в том числе и военные кафедры при гражданских ВУЗах.

Годы независимости Республики Казахстан, безуслов-но, войдут в историю не только как время кардинальных реформ, но и как период рождения новых форм управле-ния, внедрения современных способов и методов обуче-ния, способствующих существенному повышению каче-ства подготовки специалистов, в том числе и военных, отвечающих требованиям сегодняшнего дня.

Именно в таком ключе и работает военная кафедра КазНТУ.

Убедительным подтверждением этого является то, что с января 2013 военная кафедра перешла на подготов-ку офицеров запаса по семи военно-учётным специаль-ностям. К имеющимся четырём ВУС артиллерийской и радиотехнической направленности добавились три новых специальности по IT-технологиям: «инженер автоматизи-рованных систем управления Вооружённых Сил Респу-блики Казахстан», «обеспечение защиты информации на объектах средств вычислительной техники и автоматизи-рованных систем управления», «организация эксплуата-ции и ремонта современных средств связи».

Началу обучения студентов по новым военно-учёт-ным специальностям предшествовала огромная организа-торская, военно-научная и учебно-методическая деятель-ность всего профессорско-преподавательского состава военной кафедры. В результате была разработана про-грамма подготовки по новым специальностям, которая отвечает духу времени и требованиям противодействия современным угрозам безопасности страны, таким как кибервойны и применение высокотехнологичных видов современного оружия.

Профессорско-преподавательский состав военной ка-федры целенаправленно занимается военно-научной и научно-исследовательской деятельностью. Развёрнута ак-тивная работа по совершенствованию учебных программ и учебных планов, дальнейшему развитию материально-технической базы кафедры и повышению квалификации профессорско-преподавательского состава.

Введение новых, сложных военно-учётных специаль-ностей потребовало от руководства военной кафедры, всего профессорско-преподавательского состава настой-чивых поисков возможностей расширения военно-науч-ного кругозора преподавателей, учебного процесса на базе передовых достижений научно-технического прогресса.

Одним из путей достижения поставленной цели стал поиск деловых контактов со структурами, занимающи-мися разработкой систем и программ информационной

защиты в России. Выбор был сделан в пользу учебного центра «Информзащита» (г. Москва), который представ-лял кандидат военных наук, полковник запаса Бузов Г.А., неоднократно приезжавший на военную кафедру КазНТУ для прочтения преподавателям курса лекций по информа-

ционной защите с выдачей сертификатов.В ходе совместной работы был разработан необходи-

мый и достаточный перечень программно-технических средств для ор-ганизации ком-плексной защиты от утечки кон-фиденциальной информации на средствах вычис-лительной техни-ки.

Р е з у л ь т а т творческого взаи-модействия воен-ной кафедры КазНТУ и учеб-ного центра «Ин-формзащита» от-ражён в научных статьях, которые в настоящее вре-мя находятся на этапе подготовки к публикации в печати.

Так одна из совместных научных статей «Особеннос-ти работы с индикаторами поля для поиска акустических кейлоггеров», авторами которой являются кандидат во-енных наук Бузов Г.А. (учебный центр «Информзащита», Россия, г. Москва), начальник цикла военной кафедры КазНТУ имени К.И. Сатпаева подполковник Алексеев В.Д. и преподаватель института информационных тех-нологий КазНТУ Аманжолова С.Т., была отправлена в оргкомитет Первой Всероссийской научно-технической конференции в г. Санкт-Петербург.

Данная научная статья привлекла серьёзное внимание и вызвала практическую заинтересованность у членов оргкомитета научно-технической конференции. Это по-служило основанием для приглашения авторов статьи и начальника военной кафедры КазНТУ полковника Ажи-мова О.В. для участия в работе конференции.

Организатором Первой Всероссийской научно-тех-нической конференции выступило Министерство оборо-ны Российской Федерации. Конференция проводилась с 29 по 30 октября 2013 года на базе Военно-космической

академии имени А.Ф. Можайского в г. Санкт-Петербурге. Повестка конференции - «Теоретические и прикладные проблемы развития и совершенствования автоматизиро-ванных систем военного назначения».

В работе научной конференции приняли участие мно-

гие университеты, военно-учебные заведения Российской Федерации, которые занимаются подготовкой специалис-тов в области автоматизированных систем управления, сотрудники различных конструкторских бюро, научно-исследовательских институтов и производственных объе-динений, деятельность которых связана с автоматизиро-ванными системами управления различного назначения. Работа конференции была разделена на 4 секции. В ходе работы конференции участники выступали с докладами, обменивались мнениями, спорили и дискутировали по различным проблемам развития автоматизированных систем управления военного назначения.

Примечательно, что единственным приглашённым из стран СНГ участником конференции была военная ка-федра КазНТУ имени К.И. Сатпаева, которая, стремясь в своём совершенствовании идти в ногу с требованиями научно-технического прогресса, выходит на междуна-родный уровень. Подполковник Алексеев В.Д. выступил на конференции с научным докладом на тему «Особен-ности работы с индикаторами поля для поиска акустиче-ских кейлоггеров» и вручил организаторам конференции сувениры и памятные подарки с символикой КазНТУ. За активное участие в работе конференции оргкомитет на-градил военную кафедру КазНТУ имени К.И. Сатпаева почётным дипломом.

Обширные материалы конференции, богатый опыт ра-боты российских коллег стали значительным вкладом в документальное сопровождение введения новых учебных дисциплин по подготовке военных специалистов в об-ласти автоматизированных систем управления войсками для казахстанской армии на военной кафедре КазНТУ.

Участие военной кафедры КазНТУ имени К.И. Сатпа-ева в работе Первой Всероссийской научно-технической конференции стало возможным только благодаря со-действию ректора университета, доктора экономических наук, академика Международной инженерной академии Адилова Жексенбека Макеевича, санкционировавшего командировку в г. Санк-Петербург, который всегда от-носится с большим пониманием к проблемам военной кафедры, оказывает конкретную помощь в организации и становлении военных специальностей.

Ю. МАЛЕНКО,

старший преподаватель военной кафедры, полковник в отставке

Военная кафедра: в ногу со временемВоенная кафедра: в ногу со временем

ПОДГОТОВКА СПЕЦИАЛИСТОВ ДЛЯ КАЗАХСТАНСКОЙ АРМИИ

2014 ЖЫЛЫ СІЗДІ ДЕ ЖАЌСЫЛЫЌ КЇТІП ТЎР

БАС РЕДАКТОР: Марат ӘБДІХАЛЫҚ

РЕДАКЦИЯ АЛҚАСЫ:Бақдәулет ҚҰМАР - кафедра меңгерушісі, т.ғ.д.Аспандияр ӨМІРБЕКОВ - Қазақ тілі кафедрасының аға оқытушысы

Тілшілер: Бану ШАЛОВА, Эльмира ОРАЛБАЕВАГазет беттеуші: Дидар СӘРСЕНБЕКОВҚоғамдық негіздегі фототілшілер: Дамир ТАИРОВ, Елена ПАПЭ

Газет Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінде 1359-Г куәлігімен тіркелген.

*Жарияланған мақаладағы автор пікірі редакцияның көзқарасын білдірмейді.*Редакцияға түскен қолжазба қайтарылмайды, 3 компьютерлік беттен асатын материалдар қабылданбайды. Суреттер JPEG, TIFF форматтарында ғана қабылданады.* “РАС” газетіне жарияланған мақала көшіріліп басылса, сілтеме жасалуы міндетті.

Қ ұ р ы л т а й ш ы с ы : Қ . И . С ә т б а е в а т ы н д а ғ ы Қ а з а қ Ұ л т т ы қ т е х н и к а л ы қ у н и в е р с и т е т і

Газет :“ЭКОЖАН” өндірістік кооперативінің баспаханасында басылды. Мекен-жайы: Қарағанды қ., Садоводов көшесі, 14. Тел.:+77212-44-23-60. Таралымы: 2000 дана Көлемі: 3 б.т. Тапсырыс:№

МЕКЕН-ЖАЙЫ: 480013, Алматы қ., Қ.Сәтбаев көшесі, 22 үй Мұнай ғимараты, 904 бөлме. Тел./факс: 292-67-03.

Тел.: 257-71-19. Ішкі тел.: 73-23, 71-19.Электронды мекен-жайы: http://ras.ntu.kz; e-mail: ras@ntu.kz

12

После летней реконструкции минералогический музей КазНТУ вновь приглашает своих посетителей. Внимание к нему необычайно возросло. За 3 месяца

нового учебного года музей посетили более 400 чело-век – студенты 1-х и 2-х курсов геологической, горной специальностей, экологи, химики-технологи, студенты университета имени аль-Фараби, Центрально-Азиат-ского университета, ученые из России и Польши. Не в первый раз производили съемки телеканалы «Казах-стан» и «Хабар», готовя цикл передач о глобальных угрозах, «наука без границ» и др. постоянными посети-телями уже несколько лет подряд являются учащиеся школ, лицеев и колледжей.

Приятно отметить, что во время летних каникул и отпусков поступало много обращений разрешить по-сещение музея. Приходили выпускники университета с детьми, бабушки и дедушки с внуками. Приводят школьников 2-4 классов с просьбой провести познава-тельные экскурсии в рамках ныне действующего про-екта «Я познаю мир».

Минералы относятся к числу самых удивительных и прекрасных творений природы. Вы наши дорогие посетители, здесь увидите, как самые различные при-родные химические соединения, так и самородные эле-менты, такие как золото, серебро, платину, серу, угле-род (Алмазы России и Казахстана), а также продукты искусственной обработки камней.

Мы, работники музея, очень стараемся, над тем, как сделать музей привлекательным и занимательным для молодежной аудитории. В то же время музей обращен ко всем. Пополняя экспонаты, комбинируя их, мы со-

трудники музея делаем все для того, чтобы вы наши дорогие посетители, ощутили фантазии цвета, форм и даже слов и получали приятные мгновения от увиден-ного. Рассказываем как, создавались коллекции. Раз-

глядывая экспонаты, часто обращаем внимание гостей на детали, которые создают образ камня, на подписи в этикетках, чей это дар, среди которых имена и фамилии

ряда выдающихся людей – профессоров, академиков, простых преподавателей, аспирантов, студентов ин-ститута – университета, ученых других вузов и стран.

В стенах нашего музея проходят много интересных мероприятий как встреча с ВОВ, старейших геологов со студентами. Проводим тематические экскурсии и конференции, сатпаевские дни с приглашением и уча-стием других институтов и кафедр нашего универси-тета. Стало традицией для первокурсников проводить

эдвайзерские часы. Впервые в истории музея в мае–июне месяца сего

года была организована тематическая выставка «Ага-ты», экспонаты которой в количестве 30 штук были

любезно предоставлены Республиканским геологиче-ским музеем. В качестве взаимного обмена нами были переданы для экспозиции образцы уникальных и ред-ких минералов. Выставка произвела очень хорошее впечатление. В настоящее время проходит уникальная выставка минералов коллекционера Стороженко А.В. «Образы в камне». Среди них вы увидите образные выражения «северное сияние», «взрыв», «цветок», и многие другие, сложенные опалом халцедоном, пропи-танные гидроокислами железа и марганца. Я уверена, что вам понравится все увиденные и приглашаю всех желающих посетить выставку. Действующий вирту-альный музей на сайте университета, позволяет демон-стрировать внешне привлекательный образ музея, зна-чительно приблизить его к посетителю и формирует устойчивый интерес продолжить дальнейшее знаком-ство с минеральными экспозициями. Здесь же у нас действует книжная экспозиция, где посетители могут почитать, получить ответы на интересующие вопро-сы. Среди книг художественно оформленные альбомы – книги о драгоценных минералах, камнях, историче-ские сведения о них, пособия содержащие сведения о сырьевой базе Казахстана и др. стран.

Мы надеемся, что посещение нашего музея пода-рит вам массу приятных впечатлений и станет частью души вашей. С уважением,

Капитолина РЯБЧЕНЮК,заведующая Минералогическим

музеем КазНТУ

В минералогическом музее

ВНОВЬ ПРИГЛАШАЕМ СВОИХ ПОСЕТИТЕЛЕЙ

ОВНАМ рекомендуется стать более расчетливыми и экономичными, так как неоправданные траты могут стать при-чиной серьезных брешей в бюджете. Если Овны будут правильно действовать, то река жизни их обязательно вынесет на берег благопо-лучия. Гороскоп на 2014 год советует представителям данного созвездия покончить с вредными привычками.

ТЕЛЬЦАМ предстоит выявить настоящие жиз-ненные ценности, чтобы не растрачиваться по пустя-кам. Переоценка жизнен-ных приоритетов поможет Тельцам совершить прыжок к заветной мечте, главное не пропустить момент. Некоторые люди Земли по-лучат новую возможность зарабатывать.

Звезды рекомендуют БЛИЗНЕЦАМ определиться с тем, кем они себя видят. Начало года благоприятно для людей Воздуха в плане ремонта. Стоит сосредоточиться на са-мореализации, а общение с друзьями мож-но немного сократить.

Для РАКОВ гороскоп 2014 советует научиться планировать траты. В этом году Ракам советуется исключить любые рискованные мероприятия. Лошадь предо-ставит людям Воды новые возможности в работе.

ЛЬВАМ предстоит подвести итоги работы, наметить новые задачи. Львов как обещает астрологический прогноз 2014, ждет успех в личной жизни и карье-ре. Наиболее удачным месяцем обещает стать май. Благоприятным также будет

сентябрь.ДЕВЫ смогут найти настоящую лю-

бовь, профессионально реализоваться. Главная задача – постоянно развивать-ся, активно двигаться вперед, не откло-

няться от плана. Гороскоп на 2014 год предостерегает от двуличия сотрудников и клиентов, возможна покупка недвижи-мости, переезд заграницу.

Перед ВЕСАМИ Лошадь поставит за-дачу – продемонстрировать свои досто-инства. Кроме того, следует расплани-ровать свои действия. Могут появиться надежные, солидные друзья и деловые, пер-спективные связи, но стоит подключить интуицию, иначе можно стать жертвой мошенников.

СКОРПИОНАМ следует старательно взвешивать принимаемые решения. Горо-скоп 2014 станет успешным, если люди

Воды проявят смекалку и прирождённое трудолюбие. У многих возникнет шанс существенно укрепить финансовое поло-жение. Самыми успешными будут апрель, май, сентябрь.

СТРЕЛЬЦАМ следует быть инициативным в ра-боте, действовать согласно плану. Успех ждет наиболее уверенных в себе представи-телей огненной стихии. Для Стрельцов год будет отлич-ным временем для саморазви-тия.

КОЗЕРОГАМ необходимо больше общения, выбирать активный образ жизни. У некоторых представителей данного знака Зодиака нач-нут исполняться самые за-ветные желания, причем абсолютно неожиданным образом. Не стоит отказы-ваться от предложенной помощи, но рассчитывать нужно все-таки только на личные силы.

2014 год Лошади сулит ВОДОЛЕЯМ поиск гармонии, определения истинных жизненных ценностей. Успех ждет людей Воздуха, которые сумеют в себе открыть творческий потенциал, максимально использовать свои возмож-ности. Водолеям в феврале рекомендуется поменять имидж и обновить гардероб.

Гороскоп на 2014 год для РЫБЫ реко-мендует искать вдохновляющее занятие. Это могут быть спортивные открытия, путешествия, научные разработки. Люди, рожденные в этом созвездии, будут в год Лошади много ездить. Для отдыха наибо-лее благоприятным периодом будет конец мая – начало июня.

Жұмыссыз үйде жатқан күйеуіне әйелі ұрысуда:

– Күні бойы құрдан-құр ди-ванда шалқадан түсіп жатудан жалықпайсың ба?

– Жоғ-а-а, кейде қырымнан да жатамын ғой...

☺☺☺Екі құрбының әңгімесінен:–Мен академиялық демалыс ал-

сам ба деп жүрмін?–Ауырып жүрсің бе?–Жоға, келесі жылы

шәкіртақыны көбейтеді екен... ☺☺☺

Екі подруга келіншек бас қосқан. Жаңа жылды қарсы ала-тын уақыт жақын. 12-ге он минут қалған. Күйеуі болса әлі есіктен көрінбейді. Осыған алаң болған әйел подругасына:

– Шампан ашатын әлгі біздің шал әлі жоқ, - деп күйінді. – Мен саған айтайын. Былтыр ғой, дәл осындай жағдай тағы болған. Мен байғұс ол жұмыстан кешігіп жатыр ғой деп, күтіп отырғам. Сағат тура 12-ні соққанда, ол келмеген соң, бір бокал шампанды тартып алып, сыртқа шықтым. Қар жауып тұр. Әдемі. Көрші под-ругама құттықтайын деп кіріп бармаймын ба!? Есігі ашық екен. Сөйтсем, біздің шал сонда отыр ұйықтап. Тізесінде подругам отыр. «Не пига себе!?» дедім де шығып кеттім.

ÃÎÐÎÑÊÎÏ ÍÀ 2014 ÃÎÄ