Цалингийн түүвэр судалгааны дүнгээс

Óëààíãîì õîò

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

2 

Àðãà÷ëàëûí òàéëáàð :

ÎÐÎÍ ÍÓÒÃÈÉÍ ÒªÑªÂ

Òºñâèéí îðëîãî, çàðëàãûí òîîöîîã Îëîí Óëñûí Âàëþòûí Ñàíãèéí ñòàíäàðò àíãèëëààð 1995 îíû 10-ð ñàðààñ ýõëýí ãàðãàæ áàéíà. Òºñâèéí îðëîãûí ìýäýýã àéìãèéí Òàòâàðûí õýëòýñ, òºñâèéí çàðëàãà, ñàíõ¿¿æèëòèéí ìýäýýã ÑÝÇÒÑ-èéí õýëòñýýñ ãàðãàäàã.

Òºñâèéí îðëîãûí ìýäýýã õýðýãëýã÷äýä èë¿¿ òîäîðõîé áîëãîõ çîðèëãîîð àéìãèéí íèéò òºñâèéí îðëîãî, ¿¿íýýñ óëñûí òºâëºðñºí òºñºâò òºâëºð¿¿ëýõ îðëîãûí òºëºâëºãººíèé áèåëýëò, îðîí íóòãèéí òºñºâò( àéìãèéí ) òºâëºð¿¿ëýõ îðëîãûí òºëºâëºãººíèé áèåëýëò ãýæ ñàëãàæ õàðóóëëàà.

Òºñâèéí çàðëàãûã ýäèéí çàñãèéí ñàëáàðûí àíãèëëààð ãàðãàæ, óëñûí òºñâèéí áàéãóóëëàãóóä, îðîí íóòãèéí òºñâèéí áàéãóóëëàãóóä ãýæ òóñ òóñäàà ãàðñíûã íýãòãýæ îðóóëëàà.

¯ÍÝ Àéìãèéí òºâèéí õ¿íñíèé çàõ äýýð áîðëîãäîæ áàéãàà õºäºº àæ àõóéí ãàðàëòàé õ¿íñíèé á¿òýýãäõ¿¿í, íîîñ, íîîëóóð, àðüñ øèð çýðýã çàðèì á¿òýýãäõ¿¿íèé çàõ çýýëèéí äóíäàæ ¿íèéã õàðóóëàâ.

Õýðýãëýýíèé ¿íèéí èíäåêñ ãýäýã íü ºðõ îðëîãîîðîî ººðñäèéí õýðýãöýýíä õóäàëäàí àâñàí, ¿éë÷ë¿¿ëñýí õàìãèéí ÷óõàë, ýí òýðã¿¿íèé íèéòëýã õýðýãöýýòýé áàðàà, ¿éë÷èëãýýíèé ¿íèéí ººð÷ëºëòèéã òýäãýýðèéí õýðýãëýýíèé çàðäàëä ýçëýõ õóâèàð æèãíýñýí äóíäàæ þì.

2006 îíîîñ ýõëýí õýðýãëýýíèé ñàãñíû íýð òºðëèéã øèíý÷èëæ 194 íýð òºðºë áîëãîæ 2005 îíû 12-ð ñàðûí ¿íýýð ñóóðèëàí Õ¯È-èéã òîîöîæ áàéíà.

ÀÆ ¯ÉËÄÂÝÐ

Àæ àõóéí íýãæ¿¿äèéã ýäèéí çàñãèéí ¿éë àæèëëàãààð íü àíãèëàõäàà ͯÁ-èéí ýäèéí çàñãèéí ¿éë àæèëëàãààíû Îëîí óëñûí ñòàíäàðò àíãèëëûã ìºðäºæ áàéíà.

Àæ ¿éëäâýðèéí áîðëóóëñàí á¿òýýãäõ¿¿í íü àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãûí òàéëàíãèéí õóãàöààíä õóäàëäñàí áóþó ãàäàãø ã¿éöýòãýñýí àæèë, ¿éë÷èëãýýíèé õýìæýý þì.

Àæ ¿éëäâýðèéí íèéò á¿òýýãäõ¿¿íèé ºñºëòèéã ãîë íýð òºðëèéí á¿òýýãäõ¿¿íèéã 2000 îíû çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð ¿íýëæ òîäîðõîéëñîí áîëíî.

Ãîë íýð òºðëèéí á¿òýýãäõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýë íü òóõàéí á¿òýýãäõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýëèéí áèåò õýìæýýã õàðóóëíà.

ժĪË̪Ð

Àæèëã¿é÷¿¿äèéí òîîíä îëîí óëñûí ñòàíäàðò àíãèëëûí äàãóó Ìîíãîë óëñûí õóóëèàð çºâøººðºãäñºí õºäºëìºðëºõ íàñíû, õºäºëìºð ýðõëýõ ÷àäâàðòàé, öàëèí õºëñòýé àæèë áîëîí õóâèàðàà õºäºëìºð ýðõýëäýãã¿é, òóõàéí ¿åä àæèëëàõàä áýëýí, öàëèí õºëñòýé àæèë èäýâõèòýé ýðæ, õàéæ áàéãàà õºäºëìºð ýðõëýëòèéí àëáàíä á¿ðòã¿¿ëñýí õ¿ì¿¿ñ îðíî.

ÝЯ¯Ë ÌÝÍÄ Íÿëõñûí íàñ áàðàëò ( 1 õ¿ðòýë íàñíû 1000 õ¿¿õäýä íîãäîõ)- ûã òóõàéí ¿åä 1 õ¿ðòýëõ íàñíû íàñ áàðñàí õ¿¿õäèéí

òîîã òóõàéí ¿åä àìüä òºðñºí õ¿¿õäèéí òîîíä õàðüöóóëæ òîäîðõîéëäîã.

ÃÝÌÒ ÕÝÐÝÃ

18 áà ò¿¿íýýñ äýýø íàñíû 10000 õ¿íä íîãäîõ á¿ðòãýãäñýí ãýìò õýðãèéí òîîã ãàðãàõäàà íèéò á¿ðòãýãäñýí ãýìò õýðãèéí òîîã æèëèéí äóíäàæ 18 áà ò¿¿íýýñ äýýø íàñíû õ¿í àìä õàðüöóóëàí òîîöíî.

ÕÀÀ-Í ÑÀËÁÀÐ

Àéìãèéí ÈÒÕ-ûí 2002 îíû ýýëæèò 8-ð õóðàëäààíààð áàòàëñàí á¿ñ¿¿ä:

Áàðóóí á¿ñ : Çàâõàí, Íàðàíáóëàã, ªëãèé, ªìíºãîâü, Òàðèàëàí, Õîâä Õîéò á¿ñ : Áºõìºðºí, Äàâñò, Ñàãèë, Ò¿ðãýí Ç¿¿í á¿ñ : Ç¿¿íãîâü, Ìàë÷èí, Òýñ, Õÿðãàñ ªìíºò á¿ñ : Áàðóóíòóðóóí, Ç¿¿íõàíãàé, ªíäºðõàíãàé, Öàãààíõàéðõàí Òºâèéí á¿ñ: Óëààíãîì õîò

ÒÝÌÄÝÃËÝÃÝÝÍÈÉ ÒÀÉËÁÀÐ :

1. Ñàðóóäûã ðîì òîîãîîð òýìäýãëýâ.( I, II, III , IV, V..... ã.ì ) I-XII æèëèéí ýõíèé òóõàéí ñàðûã îðóóëñàí ºñºí íýìýãäýõ ä¿íã õàðóóëàâ.

2. Äàðààõü òýìäýãëýë¿¿äèéã àøèãëàâ : ... ìýäýýëýë áàéõã¿é 0.0 ìàø áàãà òîî - ã¿éöýòãýë áàéõã¿é Ä - äàõèí

3. Îðîí äýâø¿¿ëýëòýýñ õàìààð÷ çàðèì ¿ç¿¿ëýëòèéí íèéëáýð íü ä¿íòýéãýý, á¿òöèéã õóâèàð èëýðõèéëýõýä 100 õóâèàñ áàãà çýðýã çºðºõ òîõèîëäîë áàéæ áîëíî.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

3 

1. ÍÈÉÃÌÈÉÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ¯¯Ä

1.1 Õ¯Í ÀÌ

Ýíý îíû ýõíèé 10 ñàðä 1658 ýõýýñ 1658 õ¿¿õýä àìüä òºðñºí íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åèéíõýýñ òºðñºí õ¿¿õäèéí òîî 21-ээð áóþó 1,3 õóâèàð ºññºí áàéíà. Ãýðèéí òºðºëò 12 ãàðñàí íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åèéíõýýñ 19 òºðºëòººð áàãà áàéíà.

Õ¿í àìûí íàñ áàðàëò 379 ãàð÷ 1000 õ¿íä 5.1 íîîãäîõ áîëñîí íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ 13.9 õóâèàð, 1000 õ¿íä íîîãäîõ íü 0,4 ïóíêòýýð áàãà áàéíà. 

Эхний 10  сард 1000  хүн  амд  ноогдох  цэвэр  өсөлт 16.8  байгаа  нь  өнгөрсөн  оны  мөн  үеэс 1.1 пунктээр өссөн байна.

1.2 ÀÆÈËÃ¯É ÈÐÃÝÄ

Àéìãèéí õºäºëìºð ýðõëýëòèéí àëáàíä á¿ðòã¿¿ëñýí àæèë èäýâõèòýé õàéæ áàéãàà àæèëã¿é õ¿íèé òîî 745 áîëæ, ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åèéíõýýñ 56.1 õóâèàð áóþó 951 õ¿íýýð áóóðñàí áàéíà. Àéìãèéí õýìæýýíä 495 ýìýãòýé àæèë èäýâõèòýé ýðæ áàéãàà íü àæèëã¿é÷¿¿äèéí 66.4 õóâèéã ýçýëæ áàéíà. 

Оны эхний 10 сарын байдлаар бүртгүүлсэн, ажил идэвхитэй эрж байгаа ажилгүйчүүдийн тоо өмнөх 4 жилийн дунджаас 53,8  хувиар буюу 871 ажилгүйчүүдээр  бага байна.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

4 

970 1357 

2442 

1696 

745 

0 

500 

1000 

1500 

2000 

2500 

2007 ­ X  2008 ­ X  2009 ­ X  2010 ­ X  2011 ­ X

Àæèëã¿é÷¿¿äèéí òîî ñ¿¿ëèéí 5 æèëýýð

Íèéò á¿ðòãýëòýé àæèëã¿é÷¿¿äèéí 98.0 õóâü áóþó 730 õ¿í óðüä íü òîäîðõîé õºäºëìºð ýðõýëæ áàéñàí áîë 2.0 õóâü áóþó 15 õ¿í íü ÿìàð íýãýí õºäºëìºð ýðõýëæ áàéãààã¿é àíõ óäàà àæèë õàéæ á¿ðòã¿¿ëñýí èðãýä áàéíà.

Ýõíèé 10 ñàðä ÕÕ¯Õ-ò øèíýýð á¿ðòã¿¿ëñýí áîëîí àæèëä çóó÷ëàãäàí îðñîí õ¿íèé òîî 

1022 

1371 

2354 

1306 1045 

1487 

744 1032 

1202 976 

0 

500 

1000 

1500 

2000 

2500 

2007  I ­ X  2008  I ­ X  2009  I ­ X  2010  I ­ X  2011  I ­ X ХХҮХ­т шинээр бүртг үүлсэн х үний тоо ХХҮХ­ээс  ажилд зуучлаг дан орсон х үний тоо

Ýíý 10-ð ñàðä 124 õ¿í àæèëã¿é÷¿¿äýä íýìæ á¿ðòãýãäýí àæèëã¿é áàéñàí õ¿ì¿¿ñýýñ 141 õ¿í àæëûí áàéíãûí áîëîí ò¿ð áàéðààð õàíãàãäæýý. 10-ð ñàðä àæèëã¿é÷¿¿äýä á¿ðòã¿¿ëýã÷äèéí 0,8 õóâü íü ñóðãóóëü òºãññºí, 99,2 õóâü íü áóñàä øàëòãààíààð á¿ðòã¿¿ëñýí, àæèëä îðîã÷äûí 31,9 õóâü íü òºðèéí òºñºâò áàéãóóëëàãàä, 2,8 õóâü íü íºõºðëºë, êîìïàíèä, 1,4 хувь нь хоршоонд, 63,8 õóâü íü áóñàä ãàçàðò àæèëä îðñîí áàéíà.

Á¿ðòãýëòýé àæèëã¿é÷¿¿äýýñ àæèëä çóó÷ëàãäàí îðñîí èðãýäèéí á¿òýö, áàéãóóëëàãûí òºð뺺ð 

44 

212 

10 62 

143 

295 

14 

389 

71 

649 

0 100 200 300 400 500 600 700 

2010  I­Х  2011 I­Х

Àæèëã¿é÷¿¿äèéí 68,1 õóâü 16-34 íàñíû çàëóó÷óóä, 21,2 õóâü íü äýýä, 19,9 õóâü íü òóñãàé äóíä áîëîí ìýðãýæëèéí àíõàí øàòíû, 57,0 õóâü íü á¿ðýí áà á¿ðýí áóñ äóíä áîëîâñðîëòîé, 1,9 õóâü íü áàãà áîëîí áîëîâñðîëã¿é õ¿ì¿¿ñ ýçýëæ áàéíà.

16 äýýø íàñíû àðâàí ìÿíãàí õ¿íä 155 àæèëã¿é÷¿¿ä íîîãäîæ áàéãàà íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ 55,7 õóâèàð áóóðñàí бàéíà.

1.3 ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀË, ÕÀËÀÌÆ , ÍªÕªÍ ÎËÃÎÂÎÐ

ÍÄÑ- ä øèìòãýëýýð 5.2 òýðáóì òºãðºã îðóóëàõààñ 5.4 òýðáóì òºãðºã îðóóëæ òºëºâëºãººã 3.2 õóâèàð áóþó 167.2 ñàÿ òºãðºãººð äàâóóëàí áèåë¿¿ëñýí áàéíà. 

Сангуудаар авч үзвэл орлогын төлөвлөгөөг тэтгэвэрийн даатгалын сангийн орлого 5.6 хувиар, тэтгэмжийн даатгалын  сангийн  орлого 5,1  хувиар,  ҮОМШӨ-н  сангийн  орлого 3,2  хувиар,  ажилгүйдлийн  даатгалын сангийн  орлого  2,2  хувиар  тус  тус  давуулан  биелүүлж,  харин  ЭМД-н  сангийн  орлого  1.6  хувиар тасарсан байна.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

5 

ÍÄÑ-èéí øèìòãýëèéí òºëºâëºãººã Çàâõàí,  Наранбулаг,  Өлгий,  Тэс  сумууд 0.1-3.6 õóâèàð òàñàëæ, áóñàä ñóìóóä 0.9 – 17.6 õóâèàð äàâóóëàí áèåë¿¿ëñýí áàéíà.

9.1 òýðáóì òºãðºã òýòãýâýðò, 1.3  тэрбум  òºãðºã ÝÌÄ-ûí ñàíõ¿¿æèëòýíä çîðèóëàí çàðöóóëæ òýòãýâýð, òýòãýìæ á¿ðýí îëãîгдсон байна.

ÍÄÑ 174,1 ñàÿ òºãðºãèéí àâëàãàòàé áàéãàà áºãººä 21.4 сая төгрөгийг төсөвт газраас, 152.7 сая төгрөгийг õóâü àæ àõóé íýãæ, èðãýäýýñ àâàõ àâëàãà áàéíà. 

Тэтгэмжийн  даатгалын  сангаас  482.0  сая  төгрөг,  ҮОМШӨ-ний  даатгалын  сангаас  63.5  сая  төгрөг, ажилгүйдлийн  даатгалын  сангаас  53.4  сая  төгрөг,  нийтдээ  даатгалын  сангуудаас  11.0  тэрбум  төгрөг зарцуулсан байна. Нийгмийн халамжийн сангаас 2011 оны эхний 10 сард давхардсан тоогоор 85,0 мянган хүнд  21,2  тэрбум  төгрөг    зарцуулснаас  халамжийн  тэтгэвэрт  1808  хүнд  944.6  сая,  нөхцөлт  мөнгөн тэтгэмжинд  1390  хүнд  419,7  сая  төгрөг,  олон  нийтийн  оролцоонд  түшиглэсэн  халамжийн  үйлчилгээнд 108.6 сая, улсын төсвөөс олгосон тэтгэмж, тусламжинд / хүний хөгжил сан / 75.7 мянган  хүнд 17.8  тэрбум төгрөгийн  тэтгэмж  хөнгөлөлт олгосон байна. 

Ýõíèé 10 ñàðä 1 õ¿íä 1053,0 ìÿíãàí òºãðºãèéí íºõºí îëãîâîð îëãîîä áàéíà.

2011 îíû 10 ñàðûí íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãóóäûí çàðöóóëàëò, á¿òöýýð

Òýòãýâýð , 82.6

Òýòãýìæ, 4.4

ÝÌÄ, 11.9

¯ÎÌت, 0.6 Àæèëã¿éäý

ë, 0.5

1.4 ÝЯ¯Ë ÌÝÍÄ

Àéìãèéí õýìæýýíä îíû ýõíèé 10 ñàðä íýã õ¿ðòýëõè íàñàíäàà 41 õ¿¿õýä ýíäýæ, ºìíºõ îíû ìºí ¿åèéíõýýñ 18 õ¿¿õäýýð , 1 - 5 õ¿ðòýëõè íàñíû 8 õ¿¿õýä ýíäýæ ºìíºõ îíû ìºí ¿åèéнхээс 11 õ¿¿õäýýð òóñ òóñ áóóðñàí áàéíà. Æèðýìñëýëò áîëîí òºðºëòèéí óëìààñ ýõèéí ýíäýãдýë ãàðààã¿é áºãººä ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åä 4 òîõèîëäîë ãàð÷ áàéñàí.

Òàâ õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäèéí ýíäýãäýë 49 ãàð÷ 1000 àìüä òºðºëòºíä 29.6 íîîãäîæ ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ ãàðàëò 29 - îîð áóþó 37.2 õóâèàð, 1000 àìüä òºðºëòºíä íîîãäîõ íü 18.1 ïðîìèëèýð áóóðñàí áàéíà. 

Нэг  хүртэлх  насандаа  эндсэн  хүүхэд 2011  оны 10  дугаар  сард 3, 1-5  хүртэлх  насны хүүхдийн эндэгдэл 2 гарч  өмнөх оны мөн үеийнхээс нэг хүртэлх насны хүүхдийн эндэгдэл 2 хүүхдээр буурч , 1-5 хүртэлх насны хүүхдийн эндэгдэл 1 хүүхдээр нэмэгдсэн  байна.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

6 

5 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäèéí ýíäýãäýë Улаангом, ªíäàðõàíãàй, Хяргас сумдад аймгийн дунджаас 4,0 – 8,7  промилээр  бага,  Цагаанхайрхан,  Зүүнхангай,  Баруунтуруун,  Давст  сумдад  гараагүй  бусад сумдад аймгийн дунджаас 4,9 – 137,1 промилээр их байна.

0-1  хүртэлх íàñíû õ¿¿õäèéí ýíäýãäýë 41 ãàð÷ íÿëõñûí ýíäýãäëèéí ò¿âøèí 24,7 áàéãàà íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ ãàðàëò 18 -ааð, 1000 àìüä òºðºëòºíä íîîãäîõ ýíäýãäýë 11,3 ïðîìèëýýð áàãà áàéíà.

Íÿëõñûí ýíäýãäëèéí ò¿âøèн Улаангом суманд аймгийн дунджаас 5,5 промилээр бага, Ò¿ðãýí , Ñàãèë, ªëãèé, Áºõìºðºí, Õîâä, Çàвхан,  Тариалан, ªìíºãîâü, Òýñ,  Хяргас , ªíäºðõàíãàé ñóìàíä àéìãèéí äóíäæààñ 0,3 – 142,0 ïðîìèëýýð èõ áóñàä ñóìäàä ãàðààã¿é áàéíà. Íèéò íàñ áàðàëòûí 20,6 õóâèéã ýìíýëãèéí íàñ áàðàëò ýçýëæ áàéíà. Ýõèéí ýíäýãäýë ãàðààã¿é, îñîë ãýìòëèéí óëìààñ 47, õîðò õàâäðûí óëìààñ 113 õ¿í íàñ áàðæýý.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

7 

Õàëäâàðò ºâ÷íººð ºâ÷ëºã÷äèéí òîî 1011 áîëæ ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýс 1,5 дахин áóþó 340 ãàðàëòààð  нэмэгдсэн áàéíà. Ìºí ¿åèéí õàëäâàðò ºâ÷íèé ãàðàëò ñ¿¿ëèéí 4 æèëèéí äóíäæààñ 33,8 õóâèàð өссөн ¿ç¿¿ëýëòòýé áàéíà.

10000 õ¿í òóòìààñ 135,3 íü õàëäâàðò ºâ÷íººð ºâ÷èëæ áàéãàà áºãººä Óëààíãîì /247,9/, Давст /219,1/, Малчин /212,7/,  Түðãýí /163,3/, Òàðèëàí /145,4/ ñóìäàä àéìãèéí äóíäæààñ äýýã¿¿ð áóñàä ñóìäàä àéìãèéí äóíäæààñ 25,0 – 132,2 ïðîäåöèìèëèýð äîîãóóð áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

8 

Õàëäâàðò ºâ÷íººð ºâ÷ëºãñäèéí 66,2 õóâü íü ãåïàòèò, 14,5 õóâü íü ÁÇÕª, 4,9 õóâü íü ñ¿ðüåýãýýð, 3,3 õóâü íü 캺ãºíöðººð, 1,5 хувь нь гахайн хавдараар, 9,6 õóâü íü áóñàä õàëäâàðò ºâ÷íººð ºâ÷èëæýý.

ªíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ ãåïàòèò 564, òýìá¿¿ 15, 캺ãºíöºð 17, ñàëõèíöýöýã 11, öóñàí ñóóëãà 3, мэнэн 1,  боом 1 ãàðàëòààð íýìýãäýæ, ãàõàéí õàâäàð 191 , õàìóó 26, õ¿éòýí 10, сүрьеэ 5, òðèõîìàíèàз 33, ãàр  хөл  амны  өвчин 10  гаðàëòààð áóóð÷ýý. ªíãºðñºí îíû ìºí ¿åä áàйсан ñóóëãàëò õàëäâàð, ñàëüìîíí¸ëë¸ç ºâ÷èí ãàðààã¿é áàéíà.  Өíãºðñºí îíû ìºí ¿åä ãàðààã¿é áàéñàí áîîì ºâ÷íèé 1 òîõèîëäîë ãàð÷ýý.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

9 

Аìáóëàòîðèîð 262.2 ìÿíãàí õ¿íä ¿çëýã õèéãäýæ, 16.3 ìÿíãàí õ¿í õýâòýí ýì÷ëýãäñýí íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ àìáóëàòîðèîð ¿éë÷ë¿¿ëñýí õ¿íèé òîî 5.3 -оор áàãà , õýâòýí ýì÷ë¿¿ëýã÷èä ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åэс 86 хүнээр илүү áàéíà.

Õóâèéí õýâøëèéí 12 ýìíýëýãýýð ýíý îíû ýõíèé 10 ñàðä íèéò 11,8 ìÿíãàí õ¿í ¿çëýã, ýì÷èëãýý, îíîøëîãîî õèéëãýñýí íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åèéíõýýñ 8,1 ìÿíãàí õ¿íýýð èë¿¿ áàéíà. ̺í õóâèéí õýâøëèéí ýð¿¿ë ìýíäèéí áàéãóóëëàãûí ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãî 50,5 ñàÿ òºã áàéãàà íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ 26.5 ñàÿ òºãðºãººð èë¿¿ áàéíà.

1.5  Боловсрол

2011-2012  оны  хичээлийн жилд ерөнхий боловсролын 30  сургуулийн 685  бүлэгт 18.6 мянган хүүхэд  суралцаж,  өнгөрсөн  оны  мөн  үеэс  суралцагчдын  тоо 0.9  мянгаар  бага  байна.  Нийт суралцагчдын 51,0 хувь нь эмэгтэй сурагчид байна.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

10 

Бага, суурь, бүрэн дунд боловсрол эзэмшигчдийг сүүлийн 5 хичээлийн жилээр харуулбал: 

Энэ хичээлийн жилд ерөнхий боловсролын сургуулийн 1-р ангид 1681 хүүхэд шинээр элсэн орсон байна. Аймгийн ерөнхий боловсролын сургуулиудад 980 багш ажиллаж, нэг багшид 19 хүүхэд ноогдож байна.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

11 

Ñóðàëöàã÷äûí òîî, õè÷ýýëèéí æèë¿¿äýýð

2005- 2006

2006- 2007

2007- 2008

2008- 2009

2009- 2010

2010- 2011

2011- 2012

Óëààíãîì êîëëåæ 961 1002 1131 1700 1841 1748 1435

ÕÄÑ ñàëáàð 175 167 175 190 156 160 180

Õөдөлмөрийн дээд сургуулийн 1-р курсэд 65 оюутан элсэн орж нийт 180 оюутан суралцаж байна. Улаангом коллежийн мэргэжлийн боловсролын 1-р курсэд 443 оюутан элсэн орж нийт 1435 оюутан суралцаж байна.

1.6 ÃÝÌÒ ÕÝÐÝÃ

Îíû ýõíèé 10 ñàðä á¿ðòãýãäñýí ãýìò õýðãèéí òîî 283 áîëæ ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ 16.3 õóâèàð áóþó 55-ààð, ºìíºõ 4 æèëèéí äóíäæààс 51 ãýìò õýðãýýð áóþó 15.3 õóâèàð òóñ òóñ áóóðñàí áàéíà. 

308 365 

327  338 283 

0 

100 

200 

300 

400 

2007 I­X  2008 I­X  2009 I­X  2010 I­X  2011 I­X

Á¿ðòãýãäñýí ãýìò õýðãèéí òîî, æèë á¿ðèéí ýõíèé 10 ñàðààð

Ãýìò õýðãèéí ºí㺺ð àâ÷ ¿çâýë ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ õ¿íèé àìü áèå, ýð¿¿ë ìýíäèéí ýñðýã ãýìò õýðýã 20.6 õóâèàð áóóðñíû äîòîð õ¿íèéã ñàíààòàé àëàõ ãýìò õýðýã 50.0 õóâèàð, èðãýäèéí ýðõ ÷ºëºº, ýð¿¿ë ìýíäèéí ýñðýã õýðýã 12.7 õóâèàð, áóñäûã àìèà õîðëîõîä õ¿ðãýõ ãýìò õýðýã 57.1 õóâèàð òóñ òóñ áóóð÷ýý.

ªì÷ëºõ ýðõèéí ýñðýã ãýìò õýðýã 8.8 õóâèàð буурсан áºãººä ¿¿íýýñ íèéò õóëãàéí ãýìò õýðýã 1.0 õóâèàð ºññºíû äîòîð èðãýäèéí ºì÷èéí õóëãàé 12.8 õóâèàð, ìàëûí õóëãàéí ãýìò õýðýã 10.0 õóâèàð òóñ òóñ ºñ÷ áóñàä õóëãàéí õýðýã 69.2 õóâèàð áóóðñàí áàéíà. Булаалтын гэмт хэрэг 50,0 хувиар, зàëèëàí 20 õóâèàð ºñ÷, õàðèí áóñàä ºì÷ëºõ ýðõèéí ýñðýã ãýìò õýðýã 71,4 õóâèàð áóóðñàí áàéíà.

Õ¿¿õýä ãýð á¿ë, íèéãìèéí ¸ñ ñóðòàõóóíû ýñðýã ãýìò õýðýã 75,0  хувиар, áàéãàëü õàìãààëàõ æóðìûí ýñðýã ãýìò õýðýã 9.0 äàõèí ºñ÷, ¿íäýñíèé àþóëã¿é áàéäëûí ýñðýã ãýìò õýðýã 66,7 õóâèàð, иргэдийн улс төрийн болон бусад эрх чөлөө эсрэг гэмт хэрэг 50,0 хувиар, íèéãìèéí àþóëã¿é áàéäëûí

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

12 

ýñðýã ãýìò õýðýã 27,3 õóâèàð, үүний дотроос танхайн гэмт хэрэг 29,5 хувиар, òýýâðèéí õýðýãñëèéí ÕÀÁ, àøèãëàëòûí æóðìûí ýñðýã ãýìò õýðýã 38,5 õóâèàð,  аж  ахуйн  нэгжийн эсрэг  гэмт  хэрэг 71,4  хувиар, захиргааны  журмын эсрэг гэмт хэрэг 30,0 хувиар òóñ òóñ áóóðñàí áàéíà.

ªìíºõ îíû 10-ð ñàðä ãàð÷ áàéãààã¿é ø¿¿í òàñëàõ àæèëëàãààíû ýñðýã ãýìò õýðэã 4 òîõèîëäîë ãàðñàí áàéíà.

Íèéò ãýìò õýðãèéí 43.8 õóâèéã ºì÷ëºõ ýðõèéí ýñðýã ãýìò õýðýã ýçýëæ áàéãàà áºãººä 51.9 õóâü íü Óëààíãîì ñóìàíä ¿éëäýãäñýíèé äèéëýíõ õóâèéã / 29.3 / íü á¿õ ºì÷èéí õóëãàéí ãýìò õýðýã ýçýëæ áàéíà. 

74 

114 97 

77 

139  137  136 124 

28  21  26 16 

0 20 

40 60 80 

100 120 

140 160 

2008  I­X  2009  I­X  2010  I­X  2011  I­X 

Хүний амь бие, эрүүл мэндийн эсрэг гэмт хэрэг Өмчлөх  эрхийн эсрэг гэмт хэрэг Тээврийн хэрэгслийн ХАБ, ашиглалтын журмын эсрэг

Îíû ýõíèé 10 ñàðä 287 õ¿í ãýìò õýðýãò õîëáîãäîí øàëãàãäñàíû 6,6 õóâü áóþó 19 íü ýìýãòýé÷¿¿ä, 7.3 õóâü íü áóþó 21 íü 18 õ¿ðòëýõ íàñíû õ¿¿õýä áàéíà. ªíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ ãýìò õýðýãò õîëáîãäñîí õ¿íèé òîî 14.6 õóâèàð áóóðñàí áîëîâ÷ ýìýãòýé÷¿¿äèéí òîî 26.7 хувиар, õ¿¿õäèéí òîî 3.5 äàõèí òóñ òóñ ºññºí áàéíà. 

Гэмт хэргийн улмаас иргэд байгууллагад 276.9 сая төгрөгийн хохирол учраад байгаа нь  өнгөрсөн оны мөн үеэс 68.6 хувиар өссөн байна. Нийт иргэд байгууллагад учруулсан хохирлын 62.6 хувийг нөхөн төлүүлсэн байна. Хохирлын нөхөн төлөлтийг өнгөрсөн оны мөн үетэй  харьцуулахад 66.5 сая төгрөгөөр буюу 62.3 хувиар өссөн байна.

Ãýìò õýðãèéí 26.1 õóâü íü ñîãòóóãààð, ìºí 25,8 õóâü íü á¿ëýãëýæ ¿éëäýãäñýí áºãººä ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åòýé õàðüöóóëàõàä ñîãòóóãààð ¿éëäýãäñýí ãýìò õýðýã 22.9 õóâèàð áóóð÷, á¿ëýãëýæ ¿éëäýãäñýí ãýìò õýðýã 58.7 õóâèàð ºññºí áàéíà. 

Шүүхээр 106  гэмт хэрэгт 180 хүн ял шийтгүүлсэн нь шүүхээр таслуулсан гэмт хэрэг өнгөрсөн оны мөн үеэс 4.5 хувиар буурч, шийтгүүлсэн хүний тоо 20,0 хувиар өссөн байна. 

Шүүхээр таслуулсан гэмт хэрэг, ял шийтгүүлсэн хүний тоо 

146  141 111  106 

233  233 

150 180 

0 50 

100 

150 

200 250 

2008  I ­X  2009  I ­X  2010  I ­X  2011  I ­X 

Шүүхээр таслуулсан гэмт хэрэг  ял шийтгүүлсэн хүний тоо

II. ÌÀÊÐÎ ÝÄÈÉÍ ÇÀÑÃÈÉÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ¯¯Ä :

2.1 ÕÝÐÝÃËÝÝÍÈÉ ÁÀÐÀÀ, ¯ÉË×ÈËÃÝÝÍÈÉ ¯ÍÝ 

Сар  бүрийн 15-21  ний  байдлаар  хүн  амын  өргөн  хэрэглээний 12  бүлэг,  сагсны 194  нэрийн барааны  үнийн өөрчлөлтийг  судалж  сарын  инфляци  тооцож  байдаг.  Энэ  оны 10 -р  сарын 15-21  нд судлагдаж  буй  өргөн  хэрэглээний  бараа,  үйлчилгээний  үнэ  тариф 2010  оны 12  сараас 2.1, ºìíºõ ñàðààñàà 1.8 õóâü , 2005 îíû 12 ñàð áóþó ñóóðü îíîîñ 94.1, 2010 îíû 10 ñàð áóþó ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ 10.0 õóâèàð ºññºí áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

13 

ÕÝÐÝÃËÝÝÍÈÉ ÁÀÐÀÀ, ¯ÉË×ÈËÃÝÝÍÈÉ ¯ÍÝ, ÒÀÐÈÔÛÍ ÈÍÄÅÊÑ 10-ð ñàðûí 21-íèé áàéäëààð

Áàðààíû á¿ëãýýð 2011-10/ 2011-10/ 2011-10/ 2011-10/

2005-12 2010-10 2010-12 2011-09

ÅЪÍÕÈÉ ÈÍÄÅÊÑ 194.1 110.0 102.1 101.8

01. ÕYÍÑÍÈÉ ÁÀÐÀÀ, ÑÎÃÒÓÓÐÓÓËÀÕ ÁÓÑ ÓÍÄÀÀ 186.5 104.3 89.2 102.3

02. ÑÎÃÒÓÓÐÓÓËÀÕ ÓÍÄÀÀ, ÒÀÌÕÈ, ÌÀÍÑÓÓÐÓÓËÀÕ ÁÎÄÈÑ

152.8 102.5 102.1 101.2

03. ÕÓÂÖÀÑ, ÁªÑ ÁÀÐÀÀ, ÃÓÒÀË 202.8 124.1 116.6 104.0

04. ÎÐÎÍ ÑÓÓÖ, ÓÑ, ÖÀÕÈËÃÀÀÍ, ÕÈÉÍ ÁÎËÎÍ ÁÓÑÀÄ ÒYËØ

213.8 113.7 113.7 102.5

05. ÃÝÐ ÀÕÓÉÍ ÒÀÂÈËÃÀ, ÃÝÐ ÀÕÓÉÍ ÁÀÐÀÀ 218.1 109.6 107.8 100.0

06. ÝÌ, ÒÀÐÈÀ, ÝÌÍÝËÃÈÉÍ YÉË×ÈËÃÝÝ 153.3 100.0 100.0 100.0

07. ÒÝÝÂÝÐ 175.3 113.3 112.6 98.8

08. ÕÎËÁÎÎÍÛ ÕÝÐÝÃÑÝË, ØÓÓÄÀÍÃÈÉÍ YÉË×ÈËÃÝÝ

114.4 100.0 100.0 100.0

09. ÀÌÐÀËÒ, ת˪ªÒ ÖÀÃ, ÑΨËÛÍ ÁÀÐÀÀ, YÉË×ÈËÃÝÝ

128.2 108.6 108.6 101.0

10. ÁÎËÎÂÑÐÎËÛÍ YÉË×ÈËÃÝÝ 273.4 107.1 107.1 100.0

11. ÇÎ×ÈÄ ÁÓÓÄÀË, ÍÈÉÒÈÉÍ ÕÎÎË, ÄÎÒÓÓÐ ÁÀÉÐÍÛ YÉË×ÈËÃÝÝ

233.3 106.0 106.0 100.0

12. ÁÓÑÀÄ ÁÀÐÀÀ, YÉË×ÈËÃÝÝ 175.4 106.1 106.1 100.0 

Өмнөх  сараасаа  хүнсний  бараа,  согтууруулах  бус  ундааны  барааны  бүлгийн  үнэ  тариф 2.3, хувцас гутал бөс барааны бүлгийн үнэ 4.0, орон сууц ,түлш , цахилгааны бүлгийн үнэ 2.5, согтууруулах ундаа,тамхины бүлгийн үнэ 1.2 хувиар өсч, тээврийн бүлгийн үнэ 1.2 хувиар буурч бусад бүлгийн ¿íý òîãòâîðòîé áàéëàà.

ªìíºõ îíû ìºí ¿åýñ ÿìàà, õîíü, ¿õýð, àäóóíû ìàõ 35.3-65.0 õóâèàð ºññºí íü èíôëÿöèä ãîëëîí íºëººëñºí áàéíà.

Ãîë íýðèéí áàðààíû ºñºëò, áóóðàëòûí õóâü

ºìíºõ ñàðààñ

ªÎ̯Ã-ñ

ãóðèë äýýä çýðýã -10 -10.0 ãóðèë, 1-ð çýðýã 0 0.0 ãîéìîí,ãàäààä 0 7.7 õîíèíû ìàõ 0 50.0 үхрийн мах 0 52.2 àäóóíû ìàõ 10 65.0 ÿìààíû ìàõ -8 35.3 õèàì 0 0.0 ñ¿¿ 14 -20.0 òàðàã 11 -16.7 óðãàìëûí òîñ 0 7.1 àëèì 0 25.0 ìàíäàðèí 0 0.0 òºìñ 0 25.0 áàéöàà 0 25.0 ëóóâàí 0 25.0 ìàíæèí 0 25.0

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

14 

15.5 

26.8 

­2.4 4.3  2.1 

27.8 

68.7 59.5 

76.3 94.1 

­20.0 

0.0 

20.0 

40.0 

60.0 

80.0 

100.0 

2007.10  2008.10  2009.10  2010.10  2011.10

îíû ýõíýýñ ñóóðü îíòîé õàðüöóóëñíààð 2005-12=100 

Сүүлийн 5  жилийн 10 сарыг оны эхтэй харьцуулсан индекс  2009 онд 2.4 хувийн бууралттай, бусад онуудад 2.1-26.8 хувийн өсөлттэй байна. 

15.5 

­0.6 

0.6  1.2 1.8 

­2 

0 

2 

4 

6 

8 

10 

12 

14 

16 

18 

2007.10  2008.10  2009.10  2010.10  2011.10

Ñ¿¿ëèéí 5 æèëèéí 10-ð ñàðóóäûã ºìíºõ ñàðòàé õàðüöóóëñàí èíäåêñ,

Ñ¿¿ëèéí 5 æèëèéí æèë á¿ðèéí 10-ð ñàðûí ºìíºõ ñàðòàéãàà áóþó 9-ð ñàðòàéãàà õàðüöóóëñàí èíäåêñ 2008 îíû 10 ñàðä 0.6 õóâèéí áóóðàëòòàé, áóñàä îíóóäàä 0.6-15.5 õóâü ºññºí áàéíà. 2011 îíû 10 ñàðûí ºìíºõ ñàðòàéãàà õàðüöóóëñàí èíäåêñ ñ¿¿ëèéí 4 æèëèéí ºñºëò¿¿äýýñ ºíäºð áàéíà. 

3.4 

0.7 

­3.9 ­0.8 

2.5 

­2.5 

2.8 

­2.0 

0.2 

1.8 

­5.0 ­4.0 ­3.0 ­2.0 ­1.0 0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 

1  2  3  4  5  6  7  8  9  10  11  12

ñàðóóä

2011 îíû ñàðóóäûí èíôëÿöèéí ò¿âøèí

1-ð ñàðä 3.4, 2-ð ñàðä 0.7 , 5 ñàðä 2.5, 7 ñàðä 2.8 , 9 ñàðä 0.2, 10 ñàðä 1.8 õóâèéí èíôëÿöèòàé áàéñàí áºãººä 3-ð ñàðä 3.9, 4-ð ñàðä 0.8, 6 ñàðä 2.5 , 8 ñàðä 2 õóâèéí áóóðàëòòàé áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

15 

ªíãºðñºí îíû ìºí ¿åòýé õàðüöóóëñíààð áàðààíû á¿ëã¿¿äýýð ¿íèéí ººð÷ëºëòèéã òîîöîæ ¿çâýë

Õ¿íñíèé áàðàà, óíäàà óñíû á¿ëãèéí Õ¿íñíèé áàðàà, ¿íý ä¿íãýýðýý 4.3 õóâü ºññºí íü òàëõ,ãóðèë, áóäààíû

óíäàà óñ 4.3 % á¿ëãèéí ¿íý2.1 %, ìàõ ìàõàí á¿òýýãäýõ¿¿íèé äýä

Ñîãòóóðóóëàõ óíäàà, òàìõèíû á¿ëãèéí ¿íý Ñîãòóóðóóëàõ óíäàà, ä¿íãýýðýý 2.5 % ºññºí òàìõèíû äýä á¿ëãèéí òàìõè 2.5 % ¿íý 9.0 õóâü ºññºíòýé õîëáîîòîé áàéíà.

Õóâöàñ, ãóòàë, áºñ áàðààíû á¿ëãèéí Õóâöàñ ãóòàë áºñ ¿íý ä¿íãýýðýý 24.1 õóâü ºññºí íü

õºâºí áºñ áàðààíû á¿ëãèéí ¿íý 19.8, áàðàà, ãóòàë 24.1 % á¿õ òºðëèéí õóâöàñíû äýä á¿ëãèéí

¿íý 24.7 % ¿¿íýýñ ýðýãòýé áýëýí õóâöàñíû äýä á¿ëãèéí ¿íý 18.2 %, ýìýãòýé áýëýí õóâöàñíû äýä á¿ëãèéí ¿íý 31.4 %, õ¿¿õäèéí áýëýí õóâöàñíû äýä á¿ëãèéí ¿íý 29.9, æèæèã ýäëýë õýðýãñëèéí äýä á¿ëãèéí ¿íý 7.1, ãóòëûí äýä á¿ëãèéí ¿íý

31.5 õóâü ºññºíòýé õîëáîîòîé áàéíà

Îðîí ñóóö, ò¿ëø öàõèëãààíû á¿ëãèéí ¿íý ä¿íãýýðýý 13.7 õóâü ºññºí íü

Îðîí ñóóö, óñ îðîí ñóóöíû çàñâàð ¿éë÷èëãýýíèé äýä

öàõèëãààí ò¿ëø 13.7 % á¿ëãèéí ¿íý 25.5, öàõèëãààí áîëîí áóñàä ò¿ëøíèé

á¿ëãèéí ¿íý 7.3 õóâü ºññºíòýé õîëáîîòîé áàéíà.

Ãýð àõóéí áàðàà, òàâèëãàíû á¿ëãèéí ¿íý ä¿íãýýðýý 9.6 õóâü ºññºí íü

Ãýð àõóéí áàðàà, ãýðèéí òàâèëãàíû á¿ëãèéí ¿íý 15.0 , òàâèëãà 9.6 % öàõèëãààí áàðààíû á¿ëãèéí ¿íý 4.5 , ãýð àõóéí

øèëýí ýäëýë, ñàâ ñóóëãàíû áàðààíû á¿ëãèéí ¿íý 3.9 , î¸ìîë, íýõìýë ýäëýëèéí ¿íý 32.7, ãýð àõóéí öýâýðëýãýýíèé áóñàä æèæèã áàðààíû á¿ëãèéí 4.2,

ãýð àõóéí, öýöýðëýãèéí çîðèóëàëòòàé õºäºëìºðèéí áàãàæ õýðýãñëèéí á¿ëãèéí ¿íý 4.6 õóâü ºññºíòýé õîëáîîòîé áàéíà.

Ýì òàðèà Ýì òàðèà, ýìíýëãèéí ¿éë÷èëãýý- ýìíýëãèéí íèé á¿ëãèéí ¿íý ºíãºðñºí îíû ò¿âøèíä áàéíà ¿éë÷èëãýý 0 %

Òýýâðèéí á¿ëãèéí ¿íý ä¿íãýýðýý 13.3 % ºññºí íü õóâèéí òýýâðèéí

Òýýâýð 13.3 % õýðýãñëèéí çàñâàð, ¿éë÷èëãýýíèé äýä á¿ëãèéí

27.8 %, òýýâðèéí õýðýãñëèéí õóäàëäàí àâàëò 0.4 % ºññºíòýé õîëáîîòîé áàéíà.

Õîëáîîíû Õîëáîîíû ¿éë÷èëãýýíèé ¿íý òàðèô ºíãºðñºí îíû ¿éë÷èëãýý 0 % ìºí ¿åèéí ò¿âøèíä áàéíà.

Àìðàëò ÷ºëººò öàã ñî¸ëûí ¿éë÷èëãýýíèé Àìðàëò ÷ºëººò öàã á¿ëãèéí ¿íý 8.6 % ºññºí íü äóó ä¿ðñ ãýðýë ñî¸ëûí ¿éë÷èëãýý 8.6 % çóðãèéí ìýäýýëëèéí õýðýãñëèéí äýä á¿ëãèéí

¿íý 9.4, íîì ñîíèí áè÷ãèéí õýðýãñëèéí äýä á¿ëãèéí ¿íý 12.8 õóâü ºññºíòýé õîëáîîòîé áàéíà.

Áîëîâñðîëûí Áîëîâñðîëûí ¿éë÷èëãýýíèé á¿ëãèéí ¿éë÷èëãýý 7.1 % ¿íý ä¿íãýýðýý 7.1 % ºññºí íü

èõ äýýä ñóðãóóëèéí òºëáºð 7.1 õóâèàð ºññºíòýé õîëáîîòîé áàéíà.

ÇÁ íèéòèéí õîîë, Çî÷èä áóóäàë, íèéòèéí õîîë, äîòóóð

äîòóóð áàéðíû áàéðíû ¿éë÷èëãýýíèé á¿ëãèéí ¿íý 6.0 % ¿éë÷èëãýý 6.0 % ºññºí íü íèéòèéí õîîëíû ¿éë÷èëãýýíèé

äýä á¿ëãèéí ¿íý 7.2 õóâü ºññºíòýé õîëáîîòîé áàéíà.

Áóñàä áàðàà Áóñàä áàðàà ¿éë÷èëãýýíèé á¿ëãèéí ¿íý ¿éë÷èëãýý 6.1 % ä¿íãýýðýý 6.1 % ºññºí íü õóâü õ¿íèé ýä ç¿éë

õýðýãëýëèéí äýä á¿ëãèéí ¿íý 33.0 õóâü ºññºíòýé õîëáîîòîé áàéíà.

á¿ëãèéí ¿íý 47.4,æèìñ æèìñãýíèé äýä á¿ëãèéí ¿íý 26.6, ñààõàð, õ¿íñíèé íîãîîíû äýä á¿ëãèéí ¿íý 25.0,÷èõðèéí äýä á¿ëãèéí ¿íý 4.4, õ¿íñíèé áóñàä á¿òýýãäýõ¿¿íèé äýä á¿ëãèéí ¿íý 10.1,ñîãòóóðóóëàõ áóñ óíäààíû äýä á¿ëãèéí ¿íý 17.0, õóâü ºññºíòýé õîëáîîòîé áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

16 

2011 îíû 10 – ð ñàðûí 30-íû áàéäëààð Óëààíãîì õîòûí õ¿íñíèé çàõ, äýëã¿¿ðò õóäàëäààëàãäàæ áàéãàà õ¿íñíèé ãîë íýðèéí áàðààíû ¿íèéã ä¿íãýýð íü ºìíºõ 9 äóãààð ñàðûí äóíäàæ ¿íýòýé õàðüöóóëàõàä 1.3 õóâü ºññºí áàéíà.

Ìàõíû äóíäàæ ¿íý : 2011 îíû 10 äóãààð ñàðûí 30-íû áàéäëààð õîíèíû ìàõíû ¿íý 9-ð ñàðûí äóíäàæ ¿íýýñ 4.7õóâü ºñ÷, ÿìààíû ìàõ 12.7, ¿õðèéí ìàõ 0.7 õóâü áóóðñàí áàéíà.

10 - ð ñàðä äóíäæààð 1 êã õîíèíû ìàõ 3350, ¿õðèéí ìàõ 3475, ÿìààíû ìàõ 2225, 1 ë øèíãýí ñ¿¿ 788 òºãðºãèéí ¿íýòýé áàéñàí áàéíà. 

800 

2225 1640  1400 

900 800 

3350 

1700  1592 788 

0 1000 2000 3000 4000 

Ãóð

èë,

I çý

ðýã

, êã,

îð

îñ

Õîí

èíû

ì

àõ, ê

ã

Ýë

ñýí

֏

õýð, ê

ã

Öàãà

àí

áóä

àà,

êã

Øèí

ãýí

ñ¿¿, ë

2010-10ð ñàðûí äóíäàæ ¿íý,òºã 2011-10 ð ñàðûí äóíäàæ ¿íý,òºã 

1170 

1480 1350 

1489 

1900 1800 

0 

200 400 

600 800 

1000 

1200 1400 1600 1800 

2000 

Áåíçèí, À80, 1 ëèòð Áåíçèí, À92, 1 ëèòð Äèçеëèéí ò¿ëø, 1 ëèòð

2010-10ð ñàðûí äóíäàæ ¿íý,òºã 2011-10 ð ñàðûí äóíäàæ ¿íý,òºã

2.2 ÎÐÎÍ ÍÓÒÃÈÉÍ ÒªÑÂÈÉÍ ÎÐËÎÃÎ, ÇÀÐËÀÃÀ

2.2.1 ÎÐÎÍ ÍÓÒÃÈÉÍ ÒªÑÂÈÉÍ ÎÐËÎÃÎ

Óëñûí òºâëºðñºí òºñâèéí øèëæ¿¿ëýã, äýìæëýãèéã îðóóëàí òîîöñîíîîð 2011 îíû ýõíèé 10 ñàðä àéìãèéí òºñºâò 7.9 òýðáóì òºãðºã îðóóëàõààñ 8.6 òýðáóì òºãðºãèéí îðëîãî îðæ òºëºâëºãººíèé áèåëýëò 109.2 õóâüòàé, 726.6 ñàÿ òºãðºãººð äàâæ áèåëýãäýæ áàéíà.

Óëñûí òºñâèéí øèëæ¿¿ëýã, äýìæëýãèéã îðóóëàëã¿éãýýð àéìàã ººðºº 7.2 òýðáóì òºãðºãèéí îðëîãî á¿ðä¿¿ëýõýýñ 7.0 òýðáóì òºãðºãèéí îðëîãûã á¿ðä¿¿ëæ òºëºâëºãººíèé áèåëýëò 121.7 ñàÿ òºãðºãººð áóþó 1.7 õóâèàð òàñàð÷ áàéíà.

¯¿íýýñ óëñûí òºâëºðñºí òºñºâò 4.9 òýðáóì òºãðºãèéã òàòâàð, îðëîãûí õýëáýðýýð òºâëºð¿¿ëýõýýñ 4.4 òýðáóì òºãðºãèéã òºâëºð¿¿ëæ òºëºâëºãººã 9.2 õóâèàð áóþó 0.5 òýðáóì òºãðºãººð òàñàëäóóëëàà. Àéìãèéí òºñºâò ººðèéí îðëîãîîð 2.3 òýðáóì òºãðºãèéã òºâëºð¿¿ëýõýýñ 2.6 òýðáóì òºãðºãèéí îðëîãî òºâëºð¿¿ëæ òºëºâëºãººã 14.5 õóâèàð áóþó 328.8 ñàÿ òºãðºãººð äàâóóëëàà.

Íîäíèíãèéí ìºí ¿åòýé õàðüöóóëàõàä àéìãèéí òºâëºð¿¿ëñýí îðëîãî 18.7 õóâèàð áóþó 1.1 òýðáóì òºãðºãººð èë¿¿, ¿¿íýýñ àéìãèéí òºñºâò òөвлөрүүлñэí îðëîãî 34.7 õóâèàð áóþó 670.4 ñàÿ òºãðºãººð, óëñûí òºâëºðñºí òºñºâò òºâëºð¿¿ëýõ îðëîãî 10.9 õóâèàð áóþó 437.1 ñàÿ òºãðºãººð èë¿¿ áàéíà.

Îíû ýõíèé 10 ñàðä óëñûí òºâëºðñºí òºñºâò òºâëºð¿¿ëýõ îðëîãóóäààñ ÀÀÍ áàéãóóëëàãûí îðëîãûí àëáàí òàòâàð 27.4 õóâèàð, íýìýãäñýí ºðòãèéí àëáàí òàòâàð 23.3 õóâèàð, îíöãîé àëáàí òàòâàðûí òºëºâëºãºº 0.9 õóâèàð, àøèãò ìàëòìàëûí íººöèéí òºëáºð 2.8, àãààðûí áîõèðäëûí òºëáºð 86.6 õóâèàð òàñàð÷ áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

17 

Àéìãèéí òºñºâò òºâëºð¿¿ëýõ îðëîãûí ýõíèé 10 ñàðûí òºëºâëºãººíººñ ¿ë õºäëºõ õºðºíãº, áóóíû òàòâàðûí òºëºâëºãºº 3.8, àâòî ººðºº ÿâàã÷ õýðýãñëýëèéí òàòâàð 0.2, àøèãò ìàëòìàëûí íººöèéí òºëáºð 72.3 õóâèàð òóñ òóñ òàñàð÷ áàéíà.

Àéìãèéí òºñâèéí îðëîãûí 69.7 õóâèéã òóñëàìæèéí îðëîãîîð, 21.6 õóâèéã îðëîãûí àëáàí òàòâàðààð, 1.2 õóâèéã òóñãàé çîðèóëàëòûí îðëîãûí àëáàí òàòâàðààð, 0.7 õóâèéã ºì÷èéí àëáàí òàòâàðààð, 4.8 õóâèéã áóñàä àëáàí òàòâàðààð, 2.0 õóâèéã òàòâàðûí áóñ îðëîãîîð òóñ òóñ á¿ðä¿¿ëñýí áàéíà.

îðëîãûí àëáàí òàòâàð

21.6 %

ºì÷èéí òàòâàð 0.7 %

òóñãàé çîðèóëàëòûí

îðëîãî 1.2 %

áóñàä òàòâàð 4.8 %

òàòâàðûí áóñ îðëîãî 2.0 %

òóñëàìæèéí îðëîãî 69.7 %

Òºñâèéí îðëîãûí á¿òýö, õóâèàð, 2011 I - X

îðëîãûí àëáàí òàòâàð 25.3 %

ºì÷èéí òàòâàð 0.8 %

òóñãàé çîðèóëàëòûí

îðëîãî 1.6 %

áóñàä òàòâàð 6.9 %

òàòâàðûí áóñ îðëîãî 2.2 %

òóñëàìæèéí îðëîãî 63.1 %

Òºñâèéí îðëîãûí á¿òýö, õóâèàð, 2010 I - X

Íîäíèíãèéí ìºí ¿åòýé õàðüöóóëàõàä òóñëàìæèéí îðëîãûí ýçëýõ õóâü 6.6 ïóíêòýýð ºñ÷ , îðëîãûí àëáàí òàòâàðûí ýçëýõ õóâü 3.7 ïóíêòýýð áóóðñàí áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

18 

1153.4 1725.1 

2594.7 3596.1 

5922.5 

7030.0 

1395.1 

2553.9 

3830.4 4675.1 

5238.4 

8586.2 

0.0 

1000.0 2000.0 

3000.0 4000.0 

5000.0 

6000.0 

7000.0 8000.0 

9000.0 10000.0 

2006 I‐ X  2007 I‐ X  2008 I‐ X  2009 I‐ X  2010 I‐ X  2011 I‐ X 

ñàÿ

òº

ãðº

ã

Òºñâèéí îðëîãûí ºñºëò, áóóðàëò, îíóóäààð

àéìãèéí òºñâèéí îðëîãî ÎÍÒ-èéí îðëîãî áà òóñëàìæ

Àéìãèéí ººðºº á¿ðä¿¿ëýõ îðëîãûí õýìæýý æèë òóòàì ºñ÷ áàéãàà áºãººä 2011 îíû ýõíèé 10 ñàðûí ã¿éöýòãýëèéã ñ¿¿ëèéí 5 æèëèéí äóíäàæòàé õàðüöóóëàõàä 2.3 äàõèí ºññºí áàéíà.

Àéìãèéí òºñâèéí çàðëàãàä ººðºº á¿ðä¿¿ëñýí îðëîãûí ýçëýõ õóâü 24.6  хувь áîëñîí íü ñ¿¿ëèéí 5 æèëèéí äóíäæààñ 6.6 ïóíêòýýð èë¿¿ áàéíà. 

14.8  14.8  14.2 

18.3 

27.9 24.6 

0.0 

5.0 

10.0 

15.0 

20.0 

25.0 

30.0 

2006 I‐ X  2007 I‐ X  2008 I‐ X  2009 I‐ X  2010 I‐ X  2011 I‐ X 

Òºñâèéí çàðëàãàä àéìãèéí îðëîãûí ýçëýõ õóâü

Ñóóðü îí áóþó 2005 îíû ýõíèé 10 ñàðòàé õàðüöóóëàõàä àéìàã ººðºº á¿ðä¿¿ëñýí òºñâèéí îðëîãî 2011 îíû ýõíèé 10 ñàðä 7.4 äàõèí, ñ¿¿ëèéí 4 æèëèéí äóíäæààñ 2.0 äàõèí ºñ÷, ýíý õóãàöààíä òºñâèéí çàðëàãà 1.5 – 3.6 äàõèí ºññºí áàéíà.

Òºñâèéí îðëîãî, çàðëàãûí ºñºëò, 2005 I- X = 100 % 

2007 I­ X / 2005 I­ X 

2008 I­ X / 2005 I­ X 

2009 I­ X / 2005 I­ X 

2010 I­ X / 2005 I­ X 

2011 I­ X / 2005 I­ X

Îðëîãî  182.2  274.1  379.9  625.7  742.7

Çàðëàãà  149.6  233.3  251.3  271.6  365.3

2.2.2 ÎÐÎÍ ÍÓÒÃÈÉÍ ÒªÑÂÈÉÍ ÇÀÐËÀÃÀ

Îðîí íóòãèéí òºñâèéí áîëîí óëñûí òºñâèéí áàéãóóëëàãóóäûí ä¿íãýýð 28.5 òýðáóì òºãðºãèéã óðñãàë çàðäàëä çàðöóóëñàí íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ 34.5 õóâèàð èë¿¿ áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

19 

Íèéò çàðëàãûí 58.3 õóâèéã öàëèí õºëñºíä, 6.1 õóâèéã ýð¿¿ë ìýíä, íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýëä, 26.9 õóâèéã áóñàä çàðäàëä, 3.8 õóâèéã óðñãàë шилжүүлэгт, 4.9 õóâèéã õºðºí㺠îðóóëàëòàíä çîðèóëàí çàðöóóëëàà.

Öàëèí õºëñ 58.3 % ÍÄØ

6.1 %

Áóñàä çàðäàë 26.9 %

Óðñãàë øèëæ¿¿ëýã

3.8 %

Õºðºí㺠îðóóëàëò

4.9 %

Òºñâèéí çàðëàãûí á¿òýö, 2011 îíû ýõíèé 10 ñàð, õóâèàð

Öàëèí õºëñ 60.2 % ÍÄØ

6.1 %

Áóñàä çàðäàë 27.3 %

Óðñãàë øèëæ¿¿ëýã

5.6 %

Õºðºí㺠îðóóëàëò

0.8 %

Òºñâèéí çàðëàãûí á¿òýö, 2010 îíû ýõíèé 10 ñàð, õóâèàð

ªíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ öàëèíãèéí çàðäëûí ýçëýõ õóâü 1.9 ïóíêòýýð,  урсгал  шилжүүлгийн зардлын  эзлэх  хувь 1,8  пунктээр,  бусад  зардлын  эзлэх  хувь 0.4  пунктээр  тус  тус  буурч, õºðºí㺠îðóóëàëòûí çàðäëûí ýçëýõ õóâü 4,1 ïóíêòýýð ºññºí áàéíà.

Òºñâèéí çàðäëûí 25,4 õóâèéã òºðèéí ¿éë÷èëãýý, íèéãìèéí õýâ æóðàì, àþóëã¿é áàéäëûí ¿éë àæèëëàãààíä, 49.2 õóâèéã áîëîâñðîë, 18,6 õóâèéã ýð¿¿ë ìýíäèéí ñàëáàðò, 0.8 õóâèéã íèéãìèéí äààòãàë, õàëàìæèéí ¿éë àæèëëàãààíä, 1.0 õóâèéã ÕÀÀ-í ñàëáàðò, 2.1 õóâèéã óñ öàã óóð, áàéãàëü îð÷íû ¿éë àæèëëàãààíä çîðèóëàí çàðöóóëëàà.

Íîäíèíãèéí ìºí ¿åòýé õàðüöóóëàõàä òºðèéí ¿éë÷èëãýýíèé ñàëáàðò çîðèóëñàí çàðäûí ýçëýõ õóâü 5,6 ïóíêòýýð ºñ÷, áîëîâñðîëûí ñàëáàðûíõ 5, ýð¿¿ë ìýíäèéí ñàëáàðûíõ 1.7 ïóíêòýýð òóñ òóñ áóóðëàà. 

Төсөвт 178  баéãóóëëàãóóäàä 4,7 ìÿíãàí õ¿í àæèëëàæ, àæèëëàãñàäûí òîî ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åèéíõýýñ 3.0 õóâèàð ºñ÷ýý.

2.2.3 ҪѪÂÒ ÁÀÉÃÓÓËËÀÃÓÓÄÛÍ ªÃ˪Ã, ÀÂËÀÃÀ

Óëñûí òºñâèéí áîëîí îðîí íóòãèéí òºñâèéí áàéãóóëëàãóóäûí ä¿íãýýð 416.6 ñàÿ òºãðºãèéí ºðòýé, 95.7 ñàÿ òºãðºãèéí àâëàãàòàé, ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ ºãëºã 122.6 ñàÿ òºãðºãººð áóþó 22.7 õóâèàð áóóð÷, àâëàãà 20.2 ñàÿ òºãðºãººð áóþó 26.8 õóâèàð ºññºí áàéíà. ªìíºõ ñàðààñàà ºãëºã 7.2 õóâü áóþó 32.3 ñàÿ òºãðºãººð буурсан байна.

10 - ð ñàðä 126.6 ñàÿ òºãðºãèéí ºð øèíýýð ¿¿ñ÷, ñàðûí ýöýñò 26.6 ñàÿ òºãðºãèéí öàëèíãèéí, 25.6 ñàÿ òºãðºãèéí ýð¿¿ë ìýíä, ÍÄØ –èéí, 14.7 ñàÿ òºãðºãèéí ãýðýë öàõèëãààíû, 152.6 ñàÿ òºãðºãèéí ò¿ëø. õàëààëòûí, 53.6 ñàÿ òºãðºãèéí òýýâýð øàòàõóóíû, 36.5 ñàÿ òºãðºãèéí öýâýð, áîõèð óñíû, 11.2

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

20 

ñàÿ òºãðºãèéí àëáàí òîìèëîëòûí, 19.1 ñàÿ òºãðºãèéí ýìèéí, 23.1 ñàÿ òºãðºãèéí õîîëíû, 11.9 ñàÿ òºãðºãèéí óðñãàë çàñâàðûí, 1.7 ñàÿ òºãðºãèéí áàéðíû ò¿ðýýñèéí, 39.4 ñàÿ òºãðºãèéí áóñàä çàðäëûí ºðòýé áàéíà. 

14.2 

113.2 154.1 

539.2 

416.6 

0.0 

100.0 

200.0 

300.0 

400.0 

500.0 

600.0 

2007.10  2008.10  2009.10  2010.10  2011.10 

Òºñºâò áàéãóóëëàãóóäûí ºãëºã, æèë á¿ðèéí 10 - ð ñàðûí ýöýñò, ñàÿ òºãðºã 

28.2 15.1 

83.9 75.5 

95.7 

0.0 

20.0 

40.0 

60.0 

80.0 

100.0 

120.0 

2007.10  2008.10  2009.10  2010.10  2011.10 

Òºñºâò áàéãóóëëàãóóäûí àâëàãà, æèë á¿ðèéí 10 - ð ñàðûí ýöýñò, ñàÿ òºãðºã 

38.1 

160.7  174.8 211.2 

252.4 

412.8 474.2  482.0 

448.9 

416.6 

0 

100 

200 

300 

400 

500 

600 

1  2  3  4  5  6  7  8  9  10 

ñàÿ

òº

ãºð

ã

ñàðóóä

Òºñºâò áàéãóóëëàãûí ºãëºã, ñàð á¿ðèéí ýöýñò, ñàÿ òºãðºã

Òºñºâò áàéãóóëëàãûí ºãëºã 10 -ð ñàðûí ýöýñò ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ áàãà áàéãàà ÷ ãýñýí ñ¿¿ëèéí 4 æèëèéí äóíäæààñ 211.4 ñàÿ òºãðºãººð áóþó 2.0 äàõèí ºíäºð áàéíà.

2011 îíû ýõíýýñ òîîöîæ ¿çýõýä òºñºâò áàéãóóëëàãûí ºãëºãèéí ñàðûí äóíäàæ ºñºëò 33.7 õóâüòàé áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

21 

2.3 ̪Íê, ÇÝÝË, ÕÀÄÃÀËÀÌÆ 

Монгол банкны эх үүсвэрээр 28.9 тэрбум төгрөг зузаатгалаар  авч, 177.4 тэрбум  төгрөг гүйлгээнд гаргаснаас 210.4 тэрбум төгрөгийг буюу гаргасан мөнгөний 118.6 хувийг эргүүлэн татсан байна. 

Өнгөрсөн  оны  мөн  үетэй  харьцуулахад  зузаатгалаар  авсан мөнгө 11.3  тэрбум  төгрөгөөр  буюу 64.5 хувиар,  гүйлгээнд  гаргасан  мөнгө  52.6  тэрбум  төгрөг  буюу  42.1  хувиар,  гүйлгээнээс  татсан  мөнгө  82.9 тэрбум төгрөг буюу 65.0 хувиар тус тус өссөн байна. 

Зээлийн өрийн үлдэгдэл  62.3 тэрбум төгрөгт хүрч,  үүнээс хугацаа хэтэрсэн зээлийн үлдэгдэл 246.6 сая төгрөг болж ноднингийн мөн ¿åýñ á¿õ çýýëèéí ¿ëäýãäýë 29.4 òýðáóì òºãðºãººð áóþó 89.4 õóâèàð ºñ÷, õóãàöàà õýòýðñýí çýýë 1.02 òýðáóì òºãðºãººð áóþó 80.6 õóâèàð áóóðñàí áàéíà.

211.3 ñàÿ òºãðºãèéí íàéäâàðã¿é çýýë áàéãàà íü íèéò çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäëèéí 0.3 õóâèéã ýçýëæ áàéãàà áºãººä ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ 1 тэрбум òºãðºãººð áóþó 82,7 õóâèàð áóóðñàí áàéíà.

Àæ àõóéí íýãæ, èðãýäýä îëãîñîí çýýëèéí ¿ëäýãäýë ºìíºõ 3 æèëèéí äóíäæààñ 31.2 òýðáóì òºãðºãººð áóþó 2 дахин ºññºí áàéíà.

32278.0 28065.3

32894.3

62296.4 

0.0 

10000.0 

20000.0 

30000.0 

40000.0 

50000.0 

60000.0 

70000.0 

сая.төг 

2008  I ­ X  2009  I ­ X  2010  I ­ X  2011  I ­ X 

Аж ах уйн нэгж, иргэдэд олгосон з ээлийн үлдэгдэл

Çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäëèéí õýìæýýãýýð ÕÀÀÍ, Õàñ áàíê òýðã¿¿ëæ áàéãàà áºãººä òýäãýýðèéí çýýëèéí ¿ëäýãäýë íèéò çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäëèéí 91.8 õóâüòàé òýíöýæ áàéíà.

Òºðèéí áàíêíû íèéò çýýëèéí 0.6, ÕÀÀÍ áàíê 0.4, Õàñ áàíêíû 0.3, Õàäãàëàìæ áàíêíû 1.0 õóâèéã õóãàöàà õýòýðñýí çýýë òóñ òóñ ýçýëæ áàéíà.

Èðãýäèéí õàäãàëàìæèéí ¿ëäýãäýë 28,2 òýðáóì òºãðºã áîëæ áàéãàà íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ 60,2 õóâèàð áóþó 10.6 òýðáóì òºãðºãººð ºñ÷ýý. Ñ¿¿ëèéí 4 æèëèéí äóíäæààñ èðãýäèéí õàäãàëàìæèéí ¿ëäýãäýë 15,3 тэрбум òºãðºãººð áóþó 2,2  дахин ºññºí áàéíà.

Àðèëæààíû áàíêóóäûí íèéò çýýëèéí ¿ëäýãäýëä ýçëýõ õóâü 

Хадгаламж банк 8% 

ХАА банк 71% 

Төрийн банк 1% 

Хас банк 20%

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

22 

Õàäãàëàìæèéí ¿ëäýãäýë, ñàÿ.òºã 

10320.3 

13987.3 

17579.9 

28168.7 

9637.6 

0 

5000 

10000 

15000 

20000 

25000 

30000 

2007  I­ X  2008  I­ X  2009  I­ X  2010  I­ X  2011  I­ X

2011 îíû ýõíèé 10 ñàðä àðèëæààíû áàíêóóä èðãýä, àæ àõóé íýãæèä íèéò 62,0 ìÿíãàí

çýýëäýã÷èä 78,6 òýðáóì òºãðºãèéí çýýëèéã îëãîñîí áºãººä òºð뺺ð íü àâ÷ ¿çâýë ëèçèíãèéí çýýë 5.8

õóâü, òºñëèéí çýýë 3.4 õóâü, áèçíåñèéí çýýë 32,2 õóâü, îðîí ñóóöíû çýýë 7,0 õóâü, öàëèíãèéí çýýë

25.2 õóâü, òýòãýâýðèéí çýýë 9.5 õóâèéã òóñ òóñ ýçýëæ áàéíà.

Íèéò çýýëèéí 57,4 õóâü áóþó 45,1 òýðáóì òºãðºãèéã öàëèíãèéí çýýë áîëîí áèçíåñèéí çýýë

ýçýëæ áàéíà. 

Төгрөгийн хадгаламж, зээлийн жилийн дундаж хүү, /хувиар/

0.88 0.89 0.86 0.85

1.66 1.55 1.49 1.56

ÕÀÀ-í áàíê Õàäãàëàìæ áàíê Õàñ áàíê Òºðèéí áàíê

Òºãðºãèéí çýýëèéí æèëèéí äóíäàæ õ¿¿ /õóâèàð/

Òºãðºãèéí õàäãàëàìæèéí æèëèéí äóíäàæ õ¿¿ /õóâèàð/

2.4 ÃÀÄÀÀÄ ÕÓÄÀËÄÀÀ

Íèéò ýêñïîðò îíû ýõíèé 10-ð ñàðä 2101,1 ìÿíãàí àì. äîëëàð áîëñîí áàéíà. Ãîë íýð òºð뺺ñ 218.7 òí ¿õðèéí ìàõ, 726 òí àäóóíû ìàõ, 4 ш ìîíãîë ãýð, 1,53 чулуулгын дээжийг ãàðãàñàí áàéíà.

Íèéò èìïîðò 36855,8 ìÿí. àì. äîëëàðò õ¿ð÷, 3433 òí ãóðèë, 29,5 ìÿíãàí òí íåôòü á¿òýýãäýõ¿¿í, 2 ø àâòî ìàøèí, 5 ø ÷èðã¿¿ë, 48467 ìÿí êâò.öàã öàõèëãààí, 76.4 òí ðàäèàòîð, 1 ø ¿íñ çàéëóóëàõ òºõººðºìæ, 1248 ø ìåáåëü òàâèëãà, 82.5 òí îâú¸ñ, 56 òí õºö áóäàà, 3 òí õ¿¿õäèéí áóäàà, 131,8 òí ãîéìîí, 7 ø ìîä õºðººäºõ ìàøèí, 27,4 òí òºìºð õîîëîé, талх нарийн боовны төхөөрөмж 3ш, хийжүүлсэн ундаа 4,5мян.л, рашаан 5,0 мян.л, 9,4 мян.ш тоосго, 1 ш автобус, 7 ш хэлхээ таслагч, 0,6 тн лист, 0,2 тн арматур, 1,5 тн швеллеры, 0,3 тн двутавры, 6 мян,ш аяга шаазан, 10 тн тосол, 5 ш торх ба төмөр гангаар хийсэн нөөцлүүр, 1 ш автокран зэргийн èìïîðòîîð îðóóëñàí áàéíà.

2.5 ÄÎÒÎÎÄ ÕÓÄÀËÄÀÀ Äîòîîä õóäàëäààíû ò¿¿âýðò îðñîí 49 àæ àõóéí íýãæ, èðãýä ýíý îíû 3-ð óëèðàëä 16984.8 ñàÿ òºãðºãèéí áîðëóóëàëòûí îðëîãîòîé àæèëëàñàí íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ 35.6 õóâèàð íýìýãäñýí áàéíà.

ªíãºðñºí îíä íýã íýãæ ñàðûí îðëîãî 24.3 ñàÿ òºãðºã áàéñàí áîë ýíý îíä 28.9 ñàÿ òºãðºãò õ¿ðñýí áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

23 

Дотоод худалдааны байгууллагын борлуулалтын орлого 2011­3­р улирал

ªÎ

̯

Ã

Æè

ëè

éí

ýõí

ýýñ

ºññ

ºí ä

¿í

ºñº

ëòé

í õ

óâü

ªÎ

̯

Ã

Æè

ëè

éí

ýõí

ýýñ

ºññ

ºí ä

¿í

ºñº

ëòé

í õ

óâü

ªÎ

̯

Ã

Æè

ëè

éí

ýõí

ýýñ

ºññ

ºí ä

¿í

ºñº

ëòé

í õ

óâü

ªÎ

̯

Ã

Æè

ëè

éí

ýõí

ýýñ

ºññ

ºí ä

¿í

ºñº

ëòé

í õ

óâü

20

10

20

11 

2010 

2011

Ä¯Í 12523.8 16984.8 135.6 11006.4 15156.6 137.7 201 243 120.9 83 96 115.7  43  49  24270.9  28885.7 

түүвэрт хамрагдсан ААНБ тоо 

Нэг нэгжийн 1 сарын орлого /мян.төг/

Áîðëóóëàëòûí îðëîãî ñàÿ.òºã Á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºðòºã ñàÿ.òºã Àæèëëàãñäûí òîî ¿¿íýýñ ýìýãòýé àæèëëàãñäûí

òîî

III. ÝÄÈÉÍ ÇÀÑÃÈÉÍ ÑÀËÁÀÐÛÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ

3.1 ժĪª ÀÆ ÀÕÓÉ

3.1.1 Ãàçàð òàðèàëàí

11 ä¿ãýýð ñàðûí 1-íèé áàéäëààð õàâàð òàðèàëàëò õèéñýí ¿ð òàðèàíû òàëáàéí 99.7 õóâü, òºìñíèé 88.1 õóâü, õ¿íñíèé íîãîîíû 89.9 õóâüä íü óðãàö õóðààñàí áà 1 ãà-ààñ 12.1 öí ¿ð òàðèà, 109.8 öí òºìñ, 99.5 öí õ¿íñíèé íîãîî òóñ òóñ õóðààí àâ÷ýý.

Àéìãèéí õýìæýýíä 7860.1 òí ¿ð òàðèà, 2573.8 òí òºìñ, 1745.5 òí õ¿íñíèé íîãîî, 1634 òí òýæýýëèéí óðãàìàë õóðààí àâñàí áàéíà.

Õóðààí àâñàí ¿ð òàðèàíû 28.1, òºìñíèé 69.7, õ¿íñíèé íîãîîíû 91.8 õóâèéã èðãýä õóðààí àâñàí áàéíà.

Õóðààí àâñàí ¿ð òàðèàíû 98.2 õóâü íü Áàðóóíòóðóóí, Òàðèàëàí, Ñàãèë ñóìäàä, òºìñíèé 82.2 õóâü íü Óëààíãîì, Áàðóóíòóðóóí, Òàðèàëàí, Íàðàíáóëàã ñóìäàä, õ¿íñíèé íîãîîíû 84.1 õóâü íü Óëààíãîì, Áàðóóíòóðóóí, Òàðèàëàí ñóìäàä òóñ òóñ íîîãäîæ áàéíà.

49.5 ìÿíãàí òí õàäëàí ºâñ, 2520 òí ãàð òýæýýë áýëòãýõ òºëºâëºãººòýéãýýñ 51.5 ìÿíãàí òí áàéãàëèéí õàäëàí, 2375.8 òí ãàð òýæýýë áýëòãýæ òºëºâëºãººíèé áèåëýëò 94.3 – 104.0 õóâüòàé áàéíà.

51.5 ìÿíãàí òí áàéãàëèéí õàäëàí áýëòãýñýí íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ 3755 òí-îîð èë¿¿ áàéíà

2908.2

3951.9

5668

7860.1

0.0

1000.0

2000.0

3000.0

4000.0

5000.0

6000.0

7000.0

8000.0

9000.0

2008 X 2009 X 2010 X 2011 X

¯ð òàðèà /òí/

¿ð òàðèà

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

24 

1685

1560.7

1841 1745.5

2231.6 2109

2171 2573.8

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

2008 X 2009 X 2010 X 2011 X

Òºìñ, õ¿íñíèé íîãîî /òí/

õ¿íñíèé íîãîî òºìñ

48.0 42.9

47.8 51.5

1460 1408 1634 2375.8

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

2008 X 2009 X 2010 X 2011 X

Áýëòãýñýí õàäëàí, ãàð òýæýýë

áýëòãýñýí ºâñ ìÿ.òí ãàð òýæýýë

3.1.2 պ人 àæ àõóéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé äóíäàæ ¿íý

Ìàëûí ¿íý: 2011 îíû 10-ð ñàðûí 28-íû áàéäëààð òóñ àéìàãò áóóð, íàñ ã¿éöñýí ýð áà ýì òýìýý, ºñâºð íàñíû òýìýý, áîòãî 200.0 - 600.0 ìÿíãà, óíàãà, ºñâºð áîëîí íàñ ã¿éöñýí ýð áà ýì àäóó, àçàðãà 100.0 – 475.0 ìÿíãà, áóõ, ºñâºð íàñíû áîëîí íàñ ã¿éöñýí ýì áà ýð ¿õýð, òóãàë 100.0 – 516.7 ìÿíãà, õóðãà, ºñâºð íàñíû òºëºã, íàñ ã¿éöñýí ýð áà ýì õîíü, õóö 25.1 – 92.5 ìÿíãà, èøèã, ºñâºð íàñíû áîðëîí, íàñ ã¿éöñýí ýð áà ýì ÿìàà, óõíà 19.6 – 71.7 ìÿíãàí òºãðºãíèé äóíäàæ ¿íýòýé áàéíà.

ªìíºõ ñàðòàé õàðüöóóëàõàä àçàðãàíû ¿íý 25.0 ìÿíãààð áóóð÷, õàðèí áóñàä ìàëûí ¿íý 1.6 – 73.7 ìÿíãàí òºãðºãººð ºñ÷ýý.

ÕÀÀ - í çàðèì á¿òýýãäýõ¿¿í:

Ãîë íýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿í áîëîõ òýìýýíèé øèð 5000, àäóóíû øèð 30000, ¿õðèéí øèð 19000, õîíèíû àðüñ 16000, ÿìààíû àðüñ 11000, íîîëóóð 54000, çºãèéí áàë 20000, ºíäºã 250, áîãèéí ñ¿¿ 900 òºãðºãèéí äóíäàæ ¿íýòýé áàéíà.

Ìàë, àìüòíû ãàðàëòàé çàðèì ò¿¿õèé ýäèéí ¿íèéã ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åòýé õàðüöóóëàõàä 2.0 – 18.0 ìÿíãàí òºãðºãººð, ºìíºõ ñàðòàé õàðüöóóëàõàä ìàë áà àìüòíû ãàðàëòàé ò¿¿õèé ýäèéí ¿íý 300 – 6500 òºãðºãººð ºñ÷ýý.

Ãàçàð òàðèàëàí áîëîí áóñàä á¿òýýãäýõ¿¿í :

¯õðèéí í¿ä 3500 ¥, ñîíãèíî 1500 ¥, ÷àöàðãàíà 3167 ¥, áîîäîëòîé ºâñ 3017 ¥, ºðãºñò õýìõ 3500 ¥, ò¿ëýýíèé ìîä /ì 3 / 22.5 ìÿíãà, çàäãàé ºâñ òí íü 70.0 ìÿíãà, õóæèð ø¿¿ 27.5 ìÿíãà, àðãàë 22.0 ìÿíãà, õºðçºí 30.0 ìÿíãà, óëààí áóóäàé 441.7 ìÿíãàí òºãðºãèéí äóíäàæ ¿íýòýé áàéíà.

ªìíºõ ñàðòàé õàðüöóóëàõàä çàäãàé áà áîîäîëòîé ºâñ, ò¿ëýýíèé ìîä, õóæèð ø¿¿íèé ¿íý 0.3 – 32.7 ìÿíãàí òºãðºãººð áóóð÷, áóñàä á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íý 1.0 – 54.2 ìÿíãàí òºãðºãººð ºññºí áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

25 

0

20000

10000 12000

30000

21500

21500

6000 9000

19000

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

2007 X 2008 X 2009 X 2010 X 2011 X

Àäóó, ¿õðèéí øèðíèé ¿íèéí ºñºëò, áóóðàëò

àäóóíû ¿õðèéí 

6500 

3500  500 

8000 

16000 

9000 

4000 

2500 

9000 

11000 

0 

2000 

4000 

6000 

8000 

10000 

12000 

14000 

16000 

18000 

2007 X  2008 X  2009 X  2010 X  2011 X 

Õîíü, ÿìààíû àðüñíû ¿íèéí ºñºëò, áóóðàëò

õîíèíû ÿìààíû

1800

2500

2300

2200

3300

600 750

500

1000 900

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

2007 X 2008 X 2009 X 2010 X 2011 X

Õîíèíû ìàõ, ¿íýýíèé ñ¿¿íèé ¿íèéí ºñºëò, áóóðàëò

õîíèíû ìàõ ¿íýýíèé ñ¿¿

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

26 

31000 18000 

26000 

45500  54000 

45000 

80000  73750 

41666 

70000 

0 

20000 

40000 

60000 

80000 

100000 

120000 

140000 

2007 X  2008 X  2009 X  2010 X  2011 X 

Íîîëóóð, çàäãàé ºâñíèé ¿íèéí ºñºëò, áóóðàëò

çàäãàé ºâñ íîîëóóð

45000

68000

54000

50000

53000

53500

54000

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

80000

îí 2011 III

2011 IY 2011 Y 2011 YI 2011 YII 2011 IX 2011 X

Íîîëóóðûí ¿íý / ñàð á¿ðýýð /

íîîëóóð

3.2 ÀÆ ¯ÉËÄÂÝÐ

Àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí á¿òýýãäýõ¿¿íèé íèéò ¿éëäâýðëýë 2005 îíû çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð 4.2 òýðáóì òºãðºã áîëæ ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åèéíõýýс 3.3 õóâèàð áóþу 134.7 сая төгрөгөөр ºññºí байна.

Àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºñºëò áóóðàëò

/2005 îíû çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð/ 

3341.9  3083.2  3550.5 4096.3  4231.0 

0.0 

1000.0 

2000.0 

3000.0 

4000.0 

5000.0 

2007 ‐X  2008 ‐ X  2009 ‐X  2010 ‐ X  2011 ‐ X 

Àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí íèéò á¿òýýãäõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýë îíû ¿íýýð 2011 îíû ýõíèé 10 ñàðä 8.4 òýðáóì òºãðºã áîëæ, ºìíºõ îíû ìºí ¿åèéíõýýс 2.0 òýðáóì òºãðºãººð áóþу 30.9 õóâèàð ºññºí áàéíà.

Íèéò ¿éëäâýðëýëòèéí 82.2 õóâèéã áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð ¿éëäâýðëýë, 12.0 õóâèéã ýð÷èì õ¿÷ óñàí õàíãàìæ, 5.8 õóâèéã óóë óóðõàéí ñàëáàð ýçýëæ áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

27 

12.0%

5.8 %

82.2%

Ýð÷èì õ¿÷ ò¿ãýýëò óñàí õàíãàìæ

Óóë óóðõàé îëáîðëîëò

Áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð

Äýä ñàëáàðààð òîîöâîë íèéò ¿éëäâýðëýëòèéí 72.1 õóâèéã õ¿íñ óíäààíû ¿éëäâýðëýëò, 10.8 õóâèéã ýð÷èì õ¿÷ ò¿ãýýëò, 5.8 õóâèéã óóë óóðõàé îëáîðëîëò, 3.8 õóâèéã ºëºí ãýäýñ áîëîâñðóóëàëò, 1,2 õóâèéã óñàí õàíãàìæ, 0.7 õóâèéã àðüñ øèð, ãóòàë ¿éëäâýðëýë, 0.6  хувийг мод модон  бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, 4.6 õóâèéã áàðèëãûí ìàòåðèàëûí ¿éëäâýðëýë ýçýëæ áàéíà.

Àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí á¿òýö /õóâèàð/

Ýð÷èì õ¿÷ ò¿ãýýëò ,

10.8

Óóë óóðõàé îëáîðëîëò, 5.8%

Õ¿íñ óíäààíû ¿éëäâýðëýëò,

72.1

Óñàí õàíãàìæ,

1.2%

Õóâöàñ ¿éëäâýðëýëò, 0.0

ìîäîí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýëò,

0.6% áàðèëãûí ìàòåðèàë

¿éëäâýðëýëò, 4.6%

àðüñ øèð ãóòëûí ¿éëäâýðëýë,

0.7% ºëºí

áîëîâñðóóëàëò, 3.8%

0.4%áóñàä áîëîâñðóóëàõ

ªíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ / çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð òîîöñîíîîð/ óóë óóðõàéí îëáîðëîëò 16.3, õ¿íñ óíäààíû ¿éëäâýðëýë 7.7, óñàí õàíãàìæ 6.0, ºëºí áîëîâñðóóëàëò 21.3, àðüñ øèð ãóòëûí ¿éëäâýðëýë 64.2, áàðèëãûí ìàòåðèàëûí ¿éëäâýðëýë 3.6 õóâèàð ºñ÷, äóëààí ò¿ãýýëò 16.1, ìîä ìîäîí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýë 23.7, áóñàä áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýðëýë 34.3, õóâöàñ ¿éëäâýðëýë 41.5, õóâèàð áóóðñàí áàéíà. Àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí áîðëóóëàëò îíû ¿íýýð ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ 49.6 õóâèàð ºñ뺺. Àæ

¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí áîðëóóëñàí á¿òýýãäэõ¿¿í 2011 îíû ýõíèé 10 ñàðä îíû ¿íýýð 9.4 òýðáóì òºãðºã áîëæ ¿¿íèé 2.7 òýðáóì òºãðºã áóþó 28.3 õóâèéã ãàäààä çàõ çýýëä áîðëóóëæýý. Ìîí òóâà, Áóìíîìèí, Ýíõìàíäàë, Øóäðàãà óóë ÕÕÊ-óóä ¿éëäâýðëýñýí á¿òýýãäýõ¿¿íýý ÎÕÓ áîëîí Ãîëëàíä óëñàä ýêñïîðòëîñîí áàéíà.

ªíãºðñºí îíû ìºí ¿åòýé õàðüöóóëàõàä àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðò ýçëýõ ýð÷èì õ¿÷ óñàí õàíãàìæ 3.1 ïóíêòýýð áóóð÷, óóë óóðõàé 1.1, áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð 2.0 хувиар òóñ òóñ ºññºí áàéíà. 

2009  ­  X  2010 ­ X  2011 ­ X

Öàõèëãààí äóëààí ò¿ãýýëò, óñàí õàíãàìæ 11.2 15.1 12.0

Óóë óóðõàé îëáîðëîëò 3.3 4.7 5.8

Áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð 85.6 80.2 82.2

Ä¿í 100.0 100.0 100.0

Ñàëáàðûí á¿òýö

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

28 

2005 îíû çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð òîîöñîíîîð ñóóðü îí áîëîõ 2005 îíîîñ áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýðëýë 2.4 äàõèí, ýð÷èì õ¿÷ óñàí õàíãàìæèéí ò¿ãýýëò 14.2, óóë óóðõàé îëáîðëîëòûí ñàëáàð 91.1  хувиар òóñ òóñ ºññºí áàéíà.

114.6 115.0 137.1 114.2

132.9 110.7 176.4 191.1

100

334.4

389.9 476.3

244.2

0

100

200

300

400

500

600

2005- X 2008 - X 2009 - X 2010 - X 2011 - X

àæ ¿éëäâýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºñºëò áóóðàëò/2005 I-X =100%/

Ýð÷èì õ¿÷ óñàí õàíãàìæ óóë óóðõàé îëáîðëîëò

áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð

Àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí çàðèì íýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýëòèéã 2005 îíû ìºí ¿åòýé õàðüöóóëáàë àðõè 3,0 ä, í¿¿ðñ 89.5 õóâèàð, íàðèéí áîîв 2,1 ä, ºëºí áîëîâñðóóëàëò 10,9, ò¿ãýýñýí öýâýð óñ 15,6, äóëààí ò¿ãýýëò 27,4 õóâèàð ºñ÷, óíäàà ¿éëäâýðëýë 96,9 õóâèàð áóóðñàí áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

29 

2005 îíîîñ èìïîðòûí öàõèëãààí 2,2 äàõèí, öàõèëãààíû õýðýãëýý 2,1 дахин ºññºí áàéíà.

Àæ ¿éëäâýðèéí ÷èãëýëèéí 58 àæ àõóéí íýãæ 48 íýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýñýí áàéíà. Àæ ¿éëäâýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ãîë íýð òºðëèéã ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åòýé õàðüöóóëàõàä 20 íýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýëòýíä ºñºëò ãàð÷, 18 íýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýë áóóð÷, øèíýýð 10 íýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿í íýìæ ¿éëäâýðëýñýí, 5 íýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýãäýýã¿é, áàéíà.

Ãîë íýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿íýýñ ñàâëаñàí öýâýð óñ 7.2, áóëèãàð 2.0,ãýðèéí ìîä 2.2, костюм пиджак 2.7, áîëîâñðóóëñàí ìàõ 2.1äàõèí, ãóðèë 86.7,âàêóì öîíõ 75.5, çàìûí àëàã õàâòàí 60.6, õýð÷ñýí ãóðèë 18.5, òîîñãî 34.3, æ¿¿ñ 48.0, í¿¿ðñ 16.3, ºëºí áîëîâñðóóëàëò 21.3, áàðèëãûí äýýâðèéí õàâòàí 17.7, íàðèéí áîîâ 8.3, архи 1.2, ò¿ãýýñýí öýâýð óñ 5.8, øåâðî 42.9,  гутал 21.6,  тоосго 34.3, чацарганы тос 34.8 õóâèàð ºññºí áàéíà.

Õàðèí óíäàà 97.5, ýñãèé 28.0, ãîéìîí 72,0, ãýðèéí á¿ðýýñ 50,8, àæëûí õóâöàñ 67,6, õºíæèë 57,1, âàðåíü 55,6, çàéðìàã 32.8, ýì õîñëîë 44,4, ÷àöàðãàíû ø¿¿ñ 6,4, äóëààí ò¿ãýýëò 16,1, ìîäîí ýäëýë 29.3, äýýë 10,5, òàëõ 25,0, ïàëüòî 28,6, ñèðîï 3,8 õóâèàð áóóð÷, èîäæóóëñàí äàâñ, áîðüäþð, ç¿ñìýë, çýðýã á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ¿éëäâýðëýýã¿é áàéíà.

Îíû ýõíèé 10 ñàðä àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí àæèëëàãñàäûí òîî 571 áîëæ ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åýñ 86 õ¿íýýð áóþó 16.3 õóâèàð íýìýãäýæ 1 àæèëëàãñäûí õºäºëìºðèéí á¿òýýìæ 11.2 õóâèàð áóóðñàí áàéíà.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

30 

Çàðèì íýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýëò

/áèåò õýìæýýãýýð/ 2006 I-X 2008 I-X 2009 I-X 2010 I-X 2011 I-X

í¿¿ðñ òí 22 24.1 18 29.5 34.3

àðõè ìÿí ë 364.4 374.3 441.4 506.6 512.8

óíäàà ìÿí ë 176.5 98.7 160.4 132 3.3

íàðèéí áîîâ òí 59.7 171 124.9 147.7 159.9

ºëºí ìÿí ãîã 125.9 107.7 87.6 83.2 100.9

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

31 

Çàðèì íýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýëò

/áèåò õýìæýýãýýð/ 

Цаг уурын байдал

2011 îíû 10-ð ñàðä àãààðûí äóíäàæ òåìïåðàòóð Çàâõàí, Õîâä, Íàðàíáóëàã, Äàâñò, Ç¿¿íãîâüд 3,5 õýìýýñ 5,5 õýì äóëààí, õºðñíèé äóíäàæ òåìïåðàòóð Íàðàíáóëàã, Äàâñò, Ç¿¿íãîâü, Óëààíãîì, Çàâõàí, Сагиль ñóìäàä 5,0 ýýñ 8,1 õýì äóëààí áàéëàà. 10 ì/ñåê –ýýñ èõ ñàëõèòàé ºäºð Áàðóóíòóðóóí 7, Çàâõàí 4, ªìíºãîâü 4, Íàðàíáóëàã 6, Ç¿¿íãîâü 6

õîíîã áàéâ.  Сагил 4,  Түргэн 5,  Хяргас 4 õîíîã òóíäàñòàé áàéæ íèéëáýðýýðýý  Өмнөговь 17,8мм, Сагил 17,5 ìì,  Түргэн 45,8 ìì õóð òóíäàñ îðñîí íü àéìãèéí õýìæýýíä õàìãèéí èõ òóíäàñòàé ñóìäóóä áîëæ áàéíà. Аймгийн хэмжээнд Өндөрхангай 1см, Малчин 6см, Сагиль 2 см зузаантай цас орсон байна.

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

32 

ÀÉÌÃÈÉÍ ÍÈÉÃÝÌ, ÝÄÈÉÍ ÇÀÑÃÈÉÍ ¯ÍÄÑÝÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ¯¯Ä,

2011 ÎÍÛ ÝÕÍÈÉ 10 ÑÀÐÄ

2007 I-X 2008 I-X 2009 I-X 2010 I-X 2011 I-X

15.5 26.8 -2.4 4.3 2.1

950 1357 2442 1696 745

133.4 92.3 115.2 115.4 103.3

2005 îíû çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð ñàÿ.òºã 3341.9 3083.2 3550.5 4096.3 4231.0

Àæ ¿éëäâýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºñºëò, áóóðàëòûí õóâü / ºìíºõ îíû ìºí ¿å/

Õýðýãëýýíèé ¿íèéí èíäåêñ, îíû ýõíýýñ

Á¿ðòãýëòýé àæèëã¿é÷¿¿äèéí òîî, ñàðûí ýöýñò, õ¿í

¯¿íýý

ñ

Óóë óóðõàé îëáîðëîõ ¿éëäâýð 581.1 446.4 124.0 203.3 236.4

Áîëîâñðóóëàõ àæ ¿éëäâýð 2040.5 1766.2 2471.6 3058.5 3285.7

Öàõèëãààí,äóëààí, ýð÷èì õ¿÷, óñàí õàíãàìæ

720.3 670.7 689.6 829.0 709.0

3251.5 2937.3 3566.5 5731.9 7538.0

¯¿íýý

ñ

Òàðèàëñàí òàëáàé á¿ãä, ãà

¯¿íýý

ñ

¿ð òàðèà , ãà 1561.5 2211.8 2942.7 4724.5 6518.2

òºìñ, ãà 182.7 225.1 239.7 225.1 234.4

õ¿íñíèé íîãîî , ãà 126.3 164.5 162.6 172.7 175.4

Òýæýýëèéí óðãàìàë, ãà 1381 335.9 221.5 609.6 610.0

5503.9 6824.8 7621.6 9680 12179.4 Õóðààí àâñàí óðãàö, á¿ãä, òí

¯¿íýý

ñ

¯¿íýý

ñ

¿ð òàðèà , 2156.4 2908.2 3951.9 5668.0 7860.1

òºìñ, 1890.7 2231.6 2109 2171 2573.8

õ¿íñíèé íîãîî , 1456.8 1685 1560.7 1841 1745.5

45.3 48.0 42.9 47.8 51.5

Àéìãèéí òºñâèéí îðëîãî, îíû ¿íýýð, ñàÿ òºã 1719.7 2594.7  3596.1 5922.5 7030.0

Òºñâèéí çàðëàãà, îíû ¿íýýð, ñàÿ òºã 11678.1 18219.7 19621.3 21203.9  28523.3

Òºñâèéí ºãëºã, ñàÿ òºã 14.2 113.2 154.2 539.2 416.6

Áàíêíû çýýëèéí ¿ëäýãäýë, ñàÿ òºã 24720 32278.1 28065.3 32894.3 62296.4

¯¿íýýñ: õóãàöàà õýòýðñýí 256.5 329.2 1690.1 1270.1 211.3

Á¿ðòãýãäñýí ãýìò õýðãèéí òîî 308 365 327 338 283

Òºðñºí õ¿¿õäèéí òîî 1509 1884 2076 1637 1658

0- 5 íàñíû õ¿¿õäèéí ýíäýãäýë, òîî 61 48 72 78 49

1000 àìüä òºðºëòºíä íîîãäîõ 40.4 25.5 34.7 47.7 29.5

0-1 íàñíû õ¿¿õäèéí ýíäýãäýë 53 38 58 59 41

1000 àìüä òºðºëòºíä íîîãäîõ 35.1 20.2 27.9 36.0 25

Íàñ áàðñàí õ¿íèé òîî 354 328 453 440 379

Õàëäâàðò ºâ÷íèé ãàðàëò 609 594 800 671 1011

10000 õ¿íä íîîãäîõ õàëäâàðò ºâ÷èí 74.5 74.7 100.7 87 135

Áýëòãýñýí õàäëàí, ìÿí. òí

¯¿íýý

ñ

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

33 

Á¯ÐÒÃÝËÒÝÉ ÀÆÈËïÉׯ¯ÄÈÉÍ ÒÎÎ, 2011 îíû ýõíèé 10 ñàð

Á¿ãä ¯¿íýýñ ýìýãòýé

1. ªìíºõ ñàðûí ýöýñò áàéñàí àæèëã¿é÷¿¿ä 796 522 2. Òàéëàíò ñàðä íýìýãäñýí àæèëã¿é÷¿¿ä 124 70 ¯¿íýýñ: - Îðîí òîîíû öîìõòãîëîîñ 0 0

- Áàéãóóëëàãà òàòàí áóóãäñàíààñ 0 0 - ªºð ãàçðààñ øèëæèæ èðñýí 0 0 - Ñóðãóóëü òºãññºí 1 1 - Öýðãýýñ õàëàãäñàí 0 0 - Ìýðãýæëèéí àæèë îëäîõã¿éãýýñ 0 0 - Öàëèí áàãàòàéãààñ 0 0 - Áóñàä 123 69

3. Àæèëã¿é÷¿¿äýýñ òàéëàíò ñàðä àæèëä îðñîí 141 77 ¯ - Óëñûí ¿éëäâýðèéí ãàçàð 0 0 ¿ - Òºðèéí òºñºâò áàéãóóëëàãà 45 27 í - ͺõºðëºë, Êîìïàíè 4 2 ýý - Õîðøîî 2 1 ñ - Áóñàä 90 47

4. Òàéëàíò ñàðä àæèëã¿é÷¿¿äèéí á¿ðòãýëýýñ õàñàãäñàí 34 20 5. Òàéëàíò ñàðûí ýöýñò áàéãàà àæèëã¿é÷¿¿ä 745 495

¯¿íýýñ: - Óðä àæèë õèéæ áàéñàí 730 487 - Àíõ óäàà àæèë ýðæ áàéãàà 15 8

Ñàðûí ýöýñò áàéãàà àæèëã¿é÷¿¿ä íàñíû á¿ëãýýð:

- 16-24 íàñ 219 154 - 25-34 íàñ 288 189 - 35-44 íàñ 162 108 - 45-60 íàñ 76 44

6. Îíû ýõýíä áàéñàí àæèëã¿é÷¿¿ä 1230 736 7. 2011 îíä àæèëã¿é÷¿¿äýä íýìæ á¿ðòãýãäñýí 1045 479 8. 2011 îíä àæèëä çóó÷ëàãäàí îðñîí 976 466

Àæèëã¿é÷¿¿äèéí òîî,áîëîâñðîëîîð 2010 îí 2011 îí õàðüöóóëñàí

X X õóâü

Àæèëã¿é÷¿¿ä á¿ãä 1696 745 43.9 -äýýä 289 158 54.7 -òóñãàé äóíä 118 90 76.3 -ìýðãýæëèéí àíõàí øàòíû 133 58 43.6 -á¿ðýí äóíä 753 331 44.0 -á¿ðýí áóñ äóíä 323 94 29.1 -áàãà 78 13 16.7 -áîëîâñðîëã¿é 2 1 50.0

Íàñàíä õ¿ðñýí 10,0 ìÿí õ¿íä íîîãäîõ õ¿í 350 155 44.3

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

34 

\ ñàÿ.òºã \ 2011

10 ñàð

2893.9

Òýòãýâðèéí ã¿éöýòãýë 3057.4

äààòãàëûí Òºëºâëºãººíèé áèåëýëò 105.6

ñàí Îëãîâîë çîõèõ òýòãýâýð 9303.6 Îëãîñîí òýòãýâýð 9113.9 ÝÌÄ-ûí îðëîãûí òºëºâëºãºº 1661.0

Ý.Ì-èéí ã¿éöýòãýë 1633.7

äààòãàëûí Òºëºâëºãººíèé áèåëýëò 98.4

ñàí Îëãîõ ñàíõ¿¿æèëò 1433.3

Îëãîñîí çàðäàë 1316.5

Òýòãýìæèéí îðëîãûí òºëºâëºãºº 209.8

Òýòãýìæèéí ÿéöýòãýë 220.5

äààòãàëûí Òºëºâëºãººíèé áèåëýëò 105.1

ñàí Îëãîâîë çîõèõ òýòãýìæ 534.2

Îëãîñîí òýòãýìæ 482.0

¯ÎÌت-èé îðëîãûí òºëºâëºãºº 260.0

¯ÎÌت ÿéöýòãýë 268.3

äààòãàë Òºëºâëºãººíèé áèåëýëò 103.2

Îëãîâîë çîõèõ òýòãýìæ 74

Îëãîñîí òýòãýìæ 63.5

Àæèëã¿éä- Àæèëã¿éäëûí îðëîãî òºëºâëºãºº 202.6

ëèéí ÿéöýòãýë 214.6

äààòãàëûí Òºëºâëºãººíèé áèåëýëò 105.9

ñàí Îëãîâîë çîõèõ òýòãýìæ 88.5

Îëãîñîí òýòãýìæ 53.4

6 Øèìòãýëèéí îðëîãûí ä¿í 5394.5

7 Øèìòãýëèéí òºëºâëºãººíèé áèåëýëò 103.2 8 ÍÄÑ-ûí çàðëàãûí ä¿í 11029.3 9 Àâëàãà á¿ãä 174.1

¯¿íýýñ òºñºâò áàéãóóëëàãà 21.4

5

3

4

2

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËÛÍ ÑÀÍÃÈÉÍ ÇÀÐÖÓÓËÀËÒ

1

Òýòãýâðèéí îðëîãûí òºëºâëºãºº

¹ ¯ç¿¿ëýëò¿¿ä

ÍªÕªÍ ÎËÃÎÂÎÐ ÎËÃÎËÒ, ìÿí.òºã

¯¿íýýñ ýìýãòýé

2011 10 ñàð

1053.0

1 ͺõºí îëãîâîðò õàìðàãäñàí õ¿íèé òîî

Òýòãýâðèéí õóóëèàð òîãòîîãäñîí á¿ãä

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

35 

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÕÀËÀÌÆ ¯ÉË×ÈËÃÝÝ, ñàÿ.òºã

Õàëàìæèéí ñàíãèéí îðëîãî á¿ãä 21753.7

Õàëàìæèéí ñàíãèéí çàðöóóëàëò á¿ãä 84963 21202

¯¿íýýñ: Õàëàìæèéí òýòãýâýð 1808 944.6

ͺõöºëò ìºíãºí òýòãýìæ 1390 419.7

Àìæèðãàà äýìæèõ çºâëºëèéí ãèø¿¿äèéí óðàìøóóëàë

- -

Àõìàä íàñòàí, ÕÁÈ-äýä îëãîñîí õºíãºëºëò 4968 249.7

Õ¿íèé õºãæèë ñàíãèéí õèøèã, õóâü 75722 17826.6

Àëäàðò ýõèéí îäîíòîé àõìàäóóäàä îëãîñîí ìºíãºí òóñëàìæ

9395 1011.4

ÀÕ¯Ò-ä àñðóóëàã÷ á¿ãä 21 145.2

¯¿íýýñ: Ýìýãòýé 10 69.2

Õ¿¿õýä 2 13.8

õ¿íèé òîî

2011 10 ñàð

òýòãýìæ ñàÿ.òºã

Íèéãìèéí õàëàìæèéí äýìæëýã òóñëàëöàà øààðäëàãàòàé èðãýíä ¿ç¿¿ëýõ õºíãºëºëò,

òóñëàìæ 1165 108.6

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËÛÍ ÑÀÍÃÈÉÍ ÇÀÐÖÓÓËÀËÒ, 10-р сар

Áàðóóíòóðóóí 338 354089 46 9462.2 Áºõìºðºí 200 162187.8 18 6136.8 Äàâñò 135 122325.7 51 16868.2 Çàâõàí 192 190700.5 39 17616.5

Ç¿¿íãîâü 239 228621.5 71 16164.7

Ç¿¿íõàíãàé 264 232253.1 54 11685.1

Ìàë÷èí 259 257243.9 48 15581.7

Íàðàíáóëàã 401 368088.1 65 15448.6

ªëãèé 180 177802.8 59 17720.9

ªìíºãîâü 372 361874.9 55 19759.3

ªíäºðõàíãàé 320 313714.2 50 20403.5

Ñàãèë 187 178586.7 19 8250.2

Òàðèàëàí 336 333964.1 66 20001.8

Ò¿ðãýí 204 198237.5 34 8409

Òýñ 506 483925.2 76 20833.9

Õîâä 234 231183.7 34 14767

Õÿðãàñ 189 203299.8 35 12475.2

Öàãààíõàéðõàí 216 213346.4 36 10597.2

Óëààíãîì 3191 3584898.6 1161 219856.5

Îëãîñîí òýòãýìæ ìÿí.òºã

Òýòãýâýð àâàã÷äûí òîî

Ñóìûí íýðñ Îëãîñîí òýòãýâýð

ìÿí.òºã Òýòãýìæ

àâàã÷äûí òîî

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

36 

ҪЪËÒ, ÝÕ, Õ¯¯ÕÄÈÉÍ ÝÍÄÝÃÄËÈÉÍ ÒÎÎ

¿ç¿¿ëýëò¿¿ä õýìæèõ íýãæ 2010.I-X 2011.I-X çºð¿¿

Òºðñºí ýõèéí òîî òîî 1640 1658 18

¿¿íýýñ: ãýðòýý òîî 31 12 -19

Àìüä òºðñºí õ¿¿õýä òîî 1637 1658 21

Àìüã¿é òºðñºí õ¿¿õýä òîî 22 13 -9

òîî 78 49 -29

1000 àìüä òºðºëò 47.7 29.6 -18.1

òîî 59 41 -18

1000 àìüä òºðºëò 36 24.7 -11.3

òîî 4 0 -4

100000 àìüä òºðºëò 244.3 0 -244.3

òîî 440 379 -61

1000 õ¿íä 5.5 5.1 -0.4

òîî 96 78 -18

ýçëýõ õóâü 21.8 20.6 -1.2

òîî 23 24 1.0

ýçëýõ õóâü 23.9 30.8 6.9

ºâ÷ëºë 135 114 -21.0

íàñ áàðàëò 113 113 0

ºâ÷ëºë 751 611 -140

íàñ áàðàëò 49 47 -2 Îñîë ãýìòëèéí

¿¿íýýñ: ýìíýëýãò

Õîðò õàâäðûí

5 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäèéí ýíäýãäýë

Õîíîã áîëîîã¿é íàñ áàðàëò

¿¿íýýñ íÿëõñûí ýíäýãäýë

Ýõèéí ýíäýãäýë

Íèéò íàñ áàðàëò

ÍÝà կÐÒÝËÕ ÍÀÑÀÍÄÀÀ ÝÍÄÑÝÍ Õ¯¯ÕÄÈÉÍ ÒÎÎ, ñóìààð

ñóìûí íýð

2008-I-X 2009-I-X 2010-I-X 2011-I-X 2008-I-X 2009-I-X 2010-I-X 2011-I-X

Áàðóóíòóðóóí 0 0 1 0 0.0 0.0 38.5 0.0

Áºõìºðºí 0 0 1 1 0.0 0.0 55.6 58.8

Äàâñò 0 0 1 0 0.0 0.0 83.3 0.0

Çàâõàí 1 1 0 1 55.6 50.0 0.0 45.5

Ç¿¿íãîâü 2 0 2 0 76.9 0.0 142.8 0.0

Ç¿¿íõàíãàé 0 0 2 0 0.0 0.0 62.5 0.0

Ìàë÷èí 1 3 1 0 31.3 100.0 32.3 0.0

Íàðàíáóëàã 1 1 1 0 20.8 32.3 45.4 0.0

ªëãèé 0 2 1 3 0.0 76.9 62.5 150.0

ªìíºãîâü 2 4 0 2 23.8 52.6 0.0 29.0

ªíäºðõàíãàé 0 1 4 1 0.0 22.7 137.9 25.0

Ñàãèë 0 0 2 2 0.0 0.0 90.9 153.8

Òàðèàëàí 4 7 4 2 52.6 101.4 67.8 41.7

Ò¿ðãýí 0 1 2 1 0.0 47.6 333.3 166.7

Òýñ 2 4 4 2 21.5 40.8 55.5 40.0

Õîâä 3 1 1 3 76.9 17.5 32.3 81.1

Õÿðãàñ 1 2 3 1 17.2 55.6 88.2 25.6

Öàãààíõàéðõàí 0 2 2 0 0.0 54.1 80.0 0.0

Óëààíãîì 21 29 27 22 18.2 22.0 24.2 19.2

Ä¿í 38 58 59 41 20.2 27.9 36.0 24.7

íàñ áàðñàí 1 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õýä 1000 àìüä òºðºëòºíä íîãäîõ íÿëõñûí

ýíäýãäýë  71

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

37 

5 Õ¯ÐÒÝËÕ ÍÀÑÀÍÄÀÀ ÝÍÄÑÝÍ Õ¯¯ÕÄÈÉÍ ÒÎÎ, ñóìààð

ñóìûí íýð

2008-I-X 2009-I-X 2010-I-X 2011-I-X 2008-I-X 2009-I-X 2010-I-X 2011-I-X

Áàðóóíòóðóóí 0 0 2 0 0.0 0.0 76.9 0.0

Áºõìºðºí 0 2 1 2 0.0 100.0 55.6 117.6

Äàâñò 1 0 2 0 0.0 0.0 153.8 0.0

Çàâõàí 1 1 0 1 55.5 50.0 0.0 45.5

Ç¿¿íãîâü 2 0 2 1 76.9 0.0 142.9 66.7

Ç¿¿íõàíãàé 0 2 2 0 0.0 36.4 62.5 0.0

Ìàë÷èí 4 3 1 1 125.0 100.0 32.3 34.5

Íàðàíáóëàã 3 2 1 1 62.5 64.5 45.5 71.4

ªëãèé 0 3 4 3 0.0 115.4 250.0 150.0

ªìíºãîâü 2 6 2 3 23.8 78.9 35.1 43.5

ªíäºðõàíãàé 0 1 5 1 0.0 22.7 172.4 25.0

Ñàãèë 1 0 2 2 62.5 0.0 90.9 153.8

Òàðèàëàí 4 9 6 2 52.6 130.4 101.7 41.7

Ò¿ðãýí 0 1 4 1 0.0 47.6 666.7 166.7

Òýñ 2 4 5 3 21.5 40.8 69.4 60.0

Õîâä 3 2 1 3 76.9 35.1 32.3 81.1

Õÿðãàñ 1 2 3 1 17.2 55.6 88.2 25.6

Öàãààíõàéðõàí 0 2 3 0 0.0 54.1 120.0 0.0

Óëààíãîì 24 32 31 24 25.5 24.3 27.8 20.9

Ä¿í 48 72 77 49 20.1 34.7 47.0 29.6

íàñ áàðñàí 5 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õýä 1000 àìüä òºðºëòºíä íîãäîõ ýíäýãäýë

ÕÀËÄÂÀÐÒ ªÂ×ÍÈÉ ÃÀÐÀËÒ , ºâ÷íèé íýðýýð

¿ç¿¿ëýëò¿¿ä õýìæèõ íýãæ 2010.I-X 2011.I-X çºð¿¿

òîî 671 1011 340

10000 õ¿í àìä 86.7 135.3 48.6

òîî 105 669 564

10000 õ¿í àìä 13.6 89.5 75.9

òîî 1 2 1

10000 õ¿í àìä 0.1 0.3 0.2

òîî 55 50 -5

10000 õ¿í àìä 7.1 6.7 -0.4

òîî 48 22 -26

10000 õ¿í àìä 6.2 2.9 -3.3

òîî 98 88 -10

10000 õ¿í àìä 12.7 11.8 -0.9

òîî 25 40 15

10000 õ¿í àìä 3.2 5.4 2.2

òîî 11 11 0

10000 õ¿í àìä 1.4 1.4 0.0

òîî 16 33 17

10000 õ¿í àìä 2.1 4.4 2.3

òîî 206 15 -191.0

10000 õ¿í àìä 26.6 2.01 -24.6

òîî 52 19 -33

10000 õ¿í àìä 6.7 2.5 -4.2

òîî 0 0 0

10000 õ¿í àìä 0 0 0

òîî 3 0 -3

10000 õ¿í àìä 0.4 0 -0.4

òîî 1 4 3

10000 õ¿í àìä 0.1 0.54 0.44

òîî 34 45 11

10000 õ¿í àìä 4.4 6.0 1.6 òîî 15 5 -10

10000 õ¿í àìä 1.9 0.7 -1.2

òîî 0 1 1.0

1000 õ¿í àìä 0 0.13 0.1

òîî 1 0 -1.0

1000 õ¿íä 0.1 0 -0.1

òîî 0 7 7

1000 õ¿í àìä 0 0.9 0.7

Áîîì

Óëààíóóä

Ñ¿ðüåý

Õàìóó

Õ¿éòýí

Òýìá¿¿

Ãåïàòèò

Ìýíýí

Ñàëõèíöýöýã

Áðóöåëë¸ç

̺ºãºíöºð

Ãàõàéí õàâäàð

Òðèõîìàíèàç

Ñóóëãàëò õàëäâàð

Öóñàí ñóóëãà

ñàëüìîí¸ëë¸ç

Áóñàä

ãàð õºë àìíû ºâ÷èí

Íèéò õàëäâàðò ºâ÷èí

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

38 

ÕÀËÄÂÀÐÒ ªÂ×ͪªÐ ªÂ×˪Ã×ÄÈÉÍ ÒÎÎ,  эхний 10 сарын ä¿í, ñóìäààð

âèðóñò ãåïàòèò

ñ¿ðüåý ñàëõèí öýöýã

ãàõàéí õàâäàð

òýìá¿¿ òðèõî- ìàíèàç

Áàðóóíòóðóóí 2 15 1 0 0 0 0

Áºõìºðºí 4 6 0 0 2 0 0

Äàâñò 9 30 2 0 0 0 0

Çàâõàí 5 0 0 4 1 0 0

Ç¿¿íãîâü 3 18 0 0 0 2 0

Ç¿¿íõàíãàé 2 0 1 1 0 0 0

Ìàë÷èí 25 44 4 0 0 0 0

Íàðàíáóëàã 27 33 1 0 0 5 0

ªëãèé 16 9 0 8 0 1 1

ªìíºãîâü 13 12 0 4 0 0 0

ªíäºðõàíãàé 1 0 1 0 0 0 0

Ñàãèë 7 12 0 0 0 3 2

Òàðèàëàí 28 49 3 0 0 0 0

Ò¿ðãýí 24 28 1 0 0 0 0

Òýñ 13 29 4 0 0 1 0

Õîâä 2 2 0 0 0 0 0

Õÿðãàñ 8 0 0 0 8 0 0

Öàãààíõàéðõàí 0 1 0 0 0 0 0

Óëààíãîì 283 381 32 28 4 28 16

Ä¿í 472 669 50 45 15 40 19

Õàëäâàðò ºâ÷íººð

ºâ÷ëºã÷èä á¿ãä

¿¿íýýñ

ÝÌ×˯¯ËÑÝÍ ÁÎËÎÍ ÍÀÑ ÁÀÐÑÀÍ Õ¯ÍÈÉ ÒÎÎ, эхний 10 сарын ä¿íãýýð, ñóìààð

Ýì÷ë¿¿ëñýí õ¿íèé òîî

2010-I-X 2011-I-X 11/10% 2010-I-X 2011-I-X 11/10% 2010-I-X 2011-I-X 11/10%

Áàðóóíòóðóóí 602 606 100.7 20 11 55.0 1 1 100.0

Áºõìºðºí 392 365 93.1 14 8 57.1 5 1 20.0

Äàâñò 320 306 95.6 7 9 128.6 4 0 0.0

Çàâõàí 299 310 103.7 10 12 120.0 0 3

Ç¿¿íãîâü 264 319 120.8 12 12 100.0 2 2 100.0

Ç¿¿íõàíãàé 392 409 104.3 20 12 60.0 3 2 66.7

Ìàë÷èí 353 341 96.6 21 11 52.4 4 0 0.0

Íàðàíáóëàã 359 370 103.1 15 12 80.0 0 3 #DIV/0!

ªëãèé 331 294 88.8 15 17 113.3 4 7 175.0

ªìíºãîâü 545 529 97.1 22 32 145.5 1 3 300.0

ªíäºðõàíãàé 543 552 101.7 27 21 77.8 6 6 100.0

Ñàãèë 271 338 124.7 13 8 61.5 6 3 50.0

Òàðèàëàí 606 594 98.0 28 20 71.4 5 1 20.0

Ò¿ðãýí 303 282 93.1 14 10 71.4 2 0 0.0

Òýñ 769 709 92.2 29 22 75.9 7 2 28.6

Õîâä 342 348 101.8 13 11 84.6 1 1 100.0

Õÿðãàñ 281 332 118.1 21 12 57.1 4 1 25.0

Öàãààíõàéðõàí 410 368 89.8 14 9 64.3 2 0 0.0

Óëààíãîì 8869 8965 101.1 125 130 104.0 39 42 107.7

Ä¿í 16251 16337 100.5 440 379 86.1 96 78 81.3

¿¿íýýñ: ýìíýëýãò íàñ áàðñàí õ¿íèé òîî

Íàñ áàðñàí õ¿íèé òîî

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

39 

Á¯ÐÒÃÝÃÄÑÝÍ ÃÝÌÒ ÕÝÐÃÈÉÍ ÒÎÎ

õýðãèéí òºðºë 2010 I- X 2011 I- X õóâü

Á¿ðòãýãäñýí õýðýã á¿ãä 338 283 83.7

Ãýìò õýðãèéí èëð¿¿ëýëòèéí õóâü 41.2 67.1 162.9

¯íäýñíèé àþóëã¿é áàéäëûí ýñðýã ãýìò õýðýã 9 3 33.3

Õ¿íèé àìü áèå, ýð¿¿ë ìýíäèéí ýñðýã ãýìò õýðýã 97 77 79.4

¯¿íýýñ: õ¿íèéã ñàíààòàé àëàõ 4 2 50.0

áóñäûã áîëãîîìæã¿é àëàõ

èðãýäèéí ýðõ ÷ºëºº, ýð¿¿ë ìýíäèéí ýñðýã  79  69 87.3

áóñäûã àìèà õîðëîõîä õ¿ðãýõ  14  6 42.9

Õ¿íèé ýðõ, ýðõ ÷ºëºº, àëäàð õ¿íä, íýð òºðèéí ýñðýã

Õ¿¿õýä ãýð á¿ë, íèéãìèéí ¸ñ ñóðòàõóóíû ýñðýã ãýìò õýðýã  4  7 175.0

Èðãýäèéí óëñ òºðèéí áîëîí áóñàä ýðõ ÷ºëºº ýñðýã ãýìò õýðýã  2  1 50.0

ªì÷ëºõ ýðõèéí ýñðýã ãýìò õýðýã 136 124 91.2

Íèéò õóëãàéí ãýìò õýðýã 102 103 101.0

¯¿íýýñ: èðãýäèéí ºì÷èéí õóëãàé  39  44 112.8

ìàëûí õóëãàé  50  55 110.0

áóñàä õóëãàé  13  4 30.8

Áóëààëò  2  3 150.0

Äýýðýì  2  2

Çàëèëàí  5  6 120.0

Çàâøèõ, ¿ðýãä¿¿ëýõ  4  4

Áóñàä  21  6 28.6

Àæ àõóéí íýãæèéí ýñðýã ãýìò õýðýã  7  2 28.6

¯¿íýýñ: Ýä ç¿éëñ õóóëü áóñààð õèë íýâòð¿¿ëýõ  7  2 28.6

Íèéãìèéí àþóëã¿é áàéäëûí ýñðýã ãýìò õýðýã  44  32 72.7

¯¿íýýñ: Òàíõàé  44  31 70.5

Õ¿í àìûí ýð¿¿ë ìýíäèéí ýñðýã ãýìò õýðýã  1

Áàéãàëü õàìãààëàõ æóðìûí ýñðýã ãýìò õýðýã  1  9 900.0

¯¿íýýñ: Îé õýýðèéí ò¿éìýð òàâèõ  1  9 900.0

Òýýâðèéí õýðýãñëèéí ÕÀÁ, àøèãëàëòûí æóðìûí ýñðýã  26  16 61.5

Çàõèðãààíû æóðìûí ýñðýã ãýìò õýðýã  10  7 70.0

Ø¿¿í òàñëàõ àæèëëàãààíû ýñðýã ãýìò õýðýã  4

Àëáàí òóøààëûí ãýìò õýðýã

Öýðãèéí àëáàíû ýñðýã ãýìò õýðýã  2

Êîìïüþòåðèéí ìýäýýëëèéí àþóëã¿é áàéäëûí ýñðýã

Áóñàä

Ãýìò õýðýãò õîëáîãäñîí ñýæèãòýí, ÿëëàãäàã÷èä  336  287 85.4

¿¿íýýñ: ýìýãòýé  15  19 126.7

18 õ¿ðòýë íàñíû õ¿¿õýä  6  21 350.0

Òºðèéí àëáà õààã÷  22  18 81.8

Èðãýä áàéãóóëëàãàä ó÷ðóóëñàí õîõèðîë, ñàÿ.òºã  164.2  276.9 168.6

Õîõèðîë íºõºí òºëºëò  106.8  173.3 162.3

Õýðýã ¿éëäýõäýý: á¿ëýãëýñýí  46  73 158.7

- ñîãòóóãààð  96  74 77.1

- ãóäàìæ, òàëáàéä  41  28 68.3

Ø¿¿õýýð òàñëóóëñàí ãýìò õýðýã  111  106 95.5

ÿë øèéòã¿¿ëñýí õ¿íèé òîî  150  180 120.0

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

40 

Áàðóóíòóðóóí 4 1 3 0

Áºõìºðºí 6  2 4  4

Äàâñò 4  1  1 1  1 Çàâõàí 4  1  1 2  2

Ç¿¿íãîâü 5  2 2  1  1

Ç¿¿íõàíãàé 5  1  1 2  1  1 Ìàë÷èí 9  2 5  5 Íàðàíáóëàã 10  1  3 4  1  3

ªëãèé 5  1 3  1  2 ªìíºãîâü 5  2  1 1  1 ªíäºðõàíãàé 5  1 4  1  3 Ñàãèë 5  1  2 1  1  1

Òàðèàëàí 9  1  1  1  1 5  2  3 Ò¿ðãýí 10  1 4  2  2  1 Òýñ 13  1  1 3  3  1 Õîâä 8  1  2 4  1  3

Õÿðãàñ 3  3 0 Öàãààíõàéðõàí 26  2  1  1  2 13  1  12  3 Óëààíãîì 147  4  2  24  40 43  33  8  2  2  3 Áóñàä ãàçàð 0 0

Ä¿í 283  2  6  7  3  30  69 101  44  55  2  3  8

Áóñ

àä

õóë

ãàé

Òà

íõà

é

Á¿õ

ºì

÷èéí

õó

ëãà

é

Èðã

ýäèé

í º

ì÷è

éí

õóë

ãàé

Çà

ëè

ëà

í

Ìà

ëû

í õó

ëãà

é

Ý.×

.Ý.Ì

ýñð

ýã

201

1 I-

X

á¿õ

õýð

ýã

Ãàðñàí õýðãèéí ãîë ºíãº

Á¯ÐÒÃÝÃÄÑÝÍ ÃÝÌÒÕÝÐÃÈÉÍ ÒÎÎ, ñóìäààð

Áóë

àà

ëò

Ñóìóóä

Õ¿í

àì

ü

Õ¿÷

èí

Äýý

ðýì

Ó÷ð

àë

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

41 

ÅÁÑ-èéí ñóðàëöàã÷èä 2011-2012 îíû õè÷ýýëèéí æèëä

Á¿ãä Ýì á¿ãä ýì

Á¯ÃÄ 18664 9519 980 758 

Цогцолбор 1 öîãöîëáîð 2142 1135 110 87 

Цогцолбор 2 öîãöîëáîð 2089 1060 95 74 

Ахлах 3  ахлах 1310 667 67 53 

Ахлах 4  ахлах 985 510 49 38

×àíäìàíü ýðäýì àõëàõ 432 224 26 19

Óâñ ýðäýì 985 896 456 38 25

Áàðóóíòóðóóí àõëàõ 624 290 44 32

Áºõìºðºí äóíä 465 230 26 21

Äàâñò äóíä 251 117 16 13

Çàâõàí äóíä 313 166 16 13

Ç¿¿íãîâü àõëàõ 525 272 30 22

Ç¿¿íõàíãàé àõëàõ 553 248 32 25

Ìàë÷èí äóíä 525 246 27 20

Íàðàíáóëàã äóíä 645 326 38 32

ªëãèé àõëàõ 620 322 36 24

ªìíºãîâü àõëàõ 911 494 46 32

ªíäºðõàíãàé àõëàõ 770 385 39 29

Ñàãèë äóíä 320 164 15 13

Òàðèàëàí àõëàõ 874 423 43 37

Ò¿ðãýí äóíä 216 113 15 12

Òýñ àõëàõ àõëàõ 1006 575 56 42

Òýñ 1-ð áàãà áàãà 73 34 5 5

Òýñ 2-ð áàãà áàãà 80 37 5 5

Óëèàñòàé áàãà áàãà 43 21 4 3

Õàðõèðàà áàãà áàãà 88 40 6 5

Õîâä äóíä 580 292 29 24

Õÿðãàñ àõëàõ 661 324 35 26

Öàãààíõàéðõàí äóíä 451 231 23 19

Äýâøèë áàãà 108 57 3 2

Òàâàí òýñ áàãà 108 60 6 6

¯íäñýí áàãø íàðûí òîî Á¿ãä

àíãèëàë

ѪÁ-ä õàìðàãäàã÷èä

2011-2012

á¿ãä ýì

5826 2830

2434 1198

<2 70 36

2 822 420

3 994 451

4 836 416

5 909 456

6 19 3

0 0

39 26

2 1

10 8

357 172

1688 804

131 72

179 ѪÁ-ûí á¿ëãèéí òîî

õºãæëèéí áýðõøýýëòýé ¿ãä

ѪÁ-ä õàìðàãäàã÷èä á¿ãä

í¿¿äëèéí öýöýðëýã

¿¿íýýñ:ìàë÷äûí õ¿¿õýä

ýýëæèéí á¿ëýã

áóñàä

íàñí

û á

¿ëãý

ýð

Íèéò õ¿

¿õäýý

ñ õàëàìæ ýäýëäýã

¿¿íýýñ: îþóí óõààíû áýðõøýýëòýé

áèå ýðõòíèé áýðõøýýëòýé

ѪÁ-ä

õàìðà

ãäàã÷

äàà

ñ

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

42 

ХЭРЭГЛЭЭНИЙ ҮНИЙН ИНДЕКС    2011­10 сар

2011-10/ 2011-10/ 2011-10/ 2011-10/

2005-12 2010-10 2010-12 2011-09

ÅЪÍÕÈÉ ÈÍÄÅÊÑ 194.1 110.0 102.1 101.8

01. ÕYÍÑÍÈÉ ÁÀÐÀÀ, ÑÎÃÒÓÓÐÓÓËÀÕ ÁÓÑ ÓÍÄÀÀ 186.5 104.3 89.2 102.3

01.1 ÕYÍÑÍÈÉ ÁÀÐÀÀ 188.4 103.8 88.4 102.0

01.1.1 ÒÀËÕ, ÃÓÐÈË, ÁÓÄÀÀ 229.9 102.1 100.8 100.3

01.1.2 ÌÀÕ, ÌÀÕÀÍ ÁYÒÝÝÃÄÝÕYYÍ 215.6 147.4 108.0 99.9

01.1.4 ÑYY, ÑYYÍ ÁYÒÝÝÃÄÝÕYYÍ, ªÍĪà 133.8 84.0 61.7 110.1

01.1.5 ÒªÐªË ÁYÐÈÉÍ ªªÕ, ÒÎÑ 125.9 76.4 76.4 100.0

01.1.6 ÆÈÌÑ, ÆÈÌÑÃÝÍÝ 369.2 126.6 103.5 100.0

01.1.7 ÕYÍÑÍÈÉ ÍÎÃÎÎ 157.4 125.0 78.8 100.1 210.5 104.4 104.4 100.0

01.1.9 ÕYÍÑÍÈÉ ÁÓÑÀÄ ÁYÒÝÝÃÄÝÕYYÍ 212.6 110.1 110.1 100.0

01.2 ÑÎÃÒÓÓÐÓÓËÀÕ ÁÓÑ ÓÍÄÀÀ 152.2 117.0 112.5 109.3

02. ÑÎÃÒÓÓÐÓÓËÀÕ ÓÍÄÀÀ, ÒÀÌÕÈ, ÌÀÍÑÓÓÐÓÓËÀÕ ÁÎÄÈÑ 152.8 102.5 102.1 101.2

02.1 ÑÎÃÒÓÓÐÓÓËÀÕ ÓÍÄÀÀ 147.3 99.6 99.6 100.0

02.2 ÒÀÌÕÈ 165.6 109.0 107.7 103.7

03. ÕÓÂÖÀÑ, ÁªÑ ÁÀÐÀÀ, ÃÓÒÀË 202.8 124.1 116.6 104.0

03.1 ÕÓÂÖÀÑ, ÁªÑ ÁÀÐÀÀ 196.8 119.8 110.2 101.2

03.1.1 ժªÍ, ÁªÑ ÁÀÐÀÀ 182.0 109.2 107.8 100.0

03.1.2 ÁYÕ ÒªÐËÈÉÍ ÕÓÂÖÀÑ 203.4 124.7 112.0 101.7

ÝÐÝÃÒÝÉ ÁÝËÝÍ ÕÓÂÖÀÑ 200.8 118.2 104.6 101.1

188.0 131.4 123.8 103.2

228.1 129.9 114.3 101.1

03.1.3 ÆÈÆÈÃ ÝÄËÝË, ÕÝÐÝÃÑÝË 180.9 107.1 100.0 100.0

03.2 ÃÓÒÀË 212.9 131.5 128.4 108.8

213.8 113.7 113.7 102.5

224.2 125.5 125.5 99.9

204.9 100.0 100.0 100.0

04.3 ÖÀÕÈËÃÀÀÍ, ÕÈÉÍ ÁÎËÎÍ ÁÓÑÀÄ ÒYËØ 207.1 107.3 107.3 104.8

05. ÃÝÐ ÀÕÓÉÍ ÒÀÂÈËÃÀ, ÃÝÐ ÀÕÓÉÍ ÁÀÐÀÀ 218.1 109.6 107.8 100.0 232.4 115.0 113.1 100.0

05.2 ÃÝÐ ÀÕÓÉÍ Î¨ÌÎË, ÍÝÕÌÝË ÝÄËÝË 223.1 132.7 132.7 100.0

05.3 ÃÝÐ ÀÕÓÉÍ ÖÀÕÈËÃÀÀÍ ÁÀÐÀÀ 224.1 104.5 103.6 100.0

05.4 ÃÝÐ ÀÕÓÉÍ ØÈËÝÍ ÝÄËÝË, ÑÀÂ ÑÓÓËÃÀ 241.1 103.9 103.9 100.0 128.1 104.6 104.6 100.0

203.5 104.2 100.0 100.0

06. ÝÌ, ÒÀÐÈÀ, ÝÌÍÝËÃÈÉÍ YÉË×ÈËÃÝÝ 153.3 100.0 100.0 100.0

06.1 ÝÌ, ÒÀÐÈÀ, ÝÌÍÝËÃÈÉÍ ÕÝÐÝÃÑÝË 137.4 100.0 100.0 100.0

06.2 ÀÌÁÓËÒÎÐÛÍ YÉË×ÈËÃÝÝ 350.0 100.0 100.0 100.0

06.3 ÝÌÍÝËÝÃÒ ÕÝÂÒÝÆ YÇYYËÑÝÍ YÉË×ÈËÃÝÝ 339.2 100.0 100.0 100.0

07. ÒÝÝÂÝÐ 175.3 113.3 112.6 98.8

07.1 ÒÝÝÂÐÈÉÍ ÕÝÐÝÃÑËÈÉÍ ÕÓÄÀËÄÀÍ ÀÂÀËÒ 123.5 100.4 100.4 100.0

210.0 127.8 126.3 100.0

07.3 ÒÝÝÂÐÈÉÍ YÉË×ÈËÃÝÝ 181.3 98.9 98.9 94.6

08. ÕÎËÁÎÎÍÛ ÕÝÐÝÃÑÝË, ØÓÓÄÀÍÃÈÉÍ YÉË×ÈËÃÝÝ 114.4 100.0 100.0 100.0

114.4 100.0 100.0 100.0

09. ÀÌÐÀËÒ, ת˪ªÒ ÖÀÃ, ÑΨËÛÍ ÁÀÐÀÀ, YÉË×ÈËÃÝÝ 128.2 108.6 108.6 101.0 189.5 109.4 109.4 102.1

09.2 ת˪ªÒ ÖÀÃ, ÑΨËÛÍ YÉË×ÈËÃÝÝ 81.9 97.1 97.1 100.0

09.3 ÍÎÌ, ÑÎÍÈÍ, ÁÈ×ÃÈÉÍ ÕÝÐÝÃÑÝË 111.7 112.8 112.8 100.0

10. ÁÎËÎÂÑÐÎËÛÍ YÉË×ÈËÃÝÝ 273.4 107.1 107.1 100.0

10.1 ÁÎËÎÂÑÐÎËÛÍ YÉË×ÈËÃÝÝ 273.4 107.1 107.1 100.0

233.3 106.0 106.0 100.0

11.1 ÍÈÉÒÈÉÍ ÕÎÎËÍÛ YÉË×ÈËÃÝÝ 240.2 107.2 107.2 100.0

11.2 ÇÎ×ÈÄ ÁÓÓÄÀË ÄÎÒÓÓÐ ÁÀÉÐÍÛ YÉË×ÈËÃÝÝ 200.0 100.0 100.0 100.0

12. ÁÓÑÀÄ ÁÀÐÀÀ, YÉË×ÈËÃÝÝ 175.4 106.1 106.1 100.0

12.1 ÕÓÂÜ ÕYÍÄ ÕÀÍÄÑÀÍ YÉË×ÈËÃÝÝ 170.4 100.0 100.0 100.0

12.2 ÕÓÂÜ ÕYÍÈÉ ÝÄ ÇYÉË, ÕÝÐÝÃËÝË 197.1 133.0 133.0 100.0

12.3 ÑÀÍÕYYÃÈÉÍ YÉË×ÈËÃÝÝ 100.0 100.0 100.0 100.0

11. ÇÎ×ÈÄ ÁÓÓÄÀË, ÍÈÉÒÈÉÍ ÕÎÎË, ÄÎÒÓÓÐ ÁÀÉÐÍÛ YÉË×ÈËÃÝÝ

04. ÎÐÎÍ ÑÓÓÖ, ÓÑ, ÖÀÕÈËÃÀÀÍ, ÕÈÉÍ ÁÎËÎÍ ÁÓÑÀÄ ÒYËØ

Áàðààíû á¿ëãýýð

01.1.8 ÑÀÀÕÀÐ, ÆÈÌÑÍÈÉ ×ÀÍÀÌÀË, ǪÃÈÉÍ ÁÀË, ×ÈÕÝÐ, ØÎÊÎËÀÄ

05.6 ÃÝÐ ÀÕÓÉÍ ÖÝÂÝÐËÝÃÝÝÍÈÉ ÁÎËÎÍ ÁÓÑÀÄ ÆÈÆÈà ÁÀÐÀÀ, ÃÝÐÈÉÍ YÉË×ÈËÃÝÝ

09.1 ÄÓÓ, ÄYÐÑ, ÃÝÐÝË ÇÓÐÀÃ, ÌÝÄÝÝËËÈÉà ÁÎËÎÂÑÐÓÓËÀÕ ÒÎÍÎà ҪժªÐªÌÆ

ÝÌÝÃÒÝÉ ÁÝËÝÍ ÕÓÂÖÀÑ

ÕYYÕÄÈÉÍ ÁÝËÝÍ ÕÓÂÖÀÑ

05.1 ÃÝÐ ÀÕÓÉÍ ÒÀÂÈËÃÀ, ÕÝÐÝÃÑÝË, ÕÈÂÑ ÁÎËÎÍ ØÀËÍÛ ÁÓÑÀÄ ÄÝÂÑÃÝÐ

05.5 ÃÝÐ ÀÕÓÉ, ÖÝÖÝÐËÝÃÈÉÍ ÇÎÐÈÓËÀËÒÒÀÉ ÕªÄªË̪ÐÈÉÍ ÁÀÃÀÆ ÕÝÐÝÃÑÝË

04.1 ÎÐÎÍ ÑÓÓÖÍÛ ÒÅÕÍÈÊÈÉÍ ÁÎËÎÍ ÇÀÑÂÀÐÛÍ YÉË×ÈËÃÝÝ

04.2 ÓÑÀÍ ÕÀÍÃÀÌÆ ÁÎËÎÍ ÎÐÎÍ ÑÓÓÖÍÛ ÁÓÑÀÄ YÉË×ÈËÃÝÝ

07.2 ÕÓÂÈÉÍ ÒÝÝÂÐÈÉÍ ÕÝÐÝÃÑËÈÉÍ ÇÀÑÂÀÐ, YÉË×ÈËÃÝÝ

08.1 ÕÎËÁÎÎÍÛ YÉË×ÈËÃÝÝ, ØÓÓÄÀÍÃÈÉÍ YÉË×ÈËÃÝÝ

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

43 

Гол нэр төрлийн барааны үнэ     10 ­ р сар, 7 хоногоор

Ãóðèë, I çýðýã, êã 800 800 800 800  100.0  800 100.0

Õîíèíû ìàõ, êã 3300 3300 3300 3500  101.5  3350 104.7

¯õðèéí ìàõ, êã 3500 3500 3400 3500  100.0  3475 99.3

ßìààíû ÿñòàé ìàõ 2300 2200 2200 2200  97.8  2225 87.3

Ýëñýí ÷èõýð, êã 1700 1700 1700 1700  100.0  1700 100.0

Öàãààí áóäàà, êã 1566 1600 1600 1600  101.1  1592 97.5

Øèíãýí ñ¿¿, ë 700 750 800 900  108.4  788 113.9

Íîîëóóðûí ¿íý 1êã: 53000 53000 53000 53000  100.0  53000 100.0 

Холимог Áåíçèí, À-80, 1 ëèòð 1490 1490 1487 1487  99.9  1489 99.9

Áåíçèí, À-92, 1 ëèòð 1900 1900 1900 1900  100.0  1900 100.0

Äèçåëèéí ò¿ëø, 1 ëèòð 1800 1800 1800 1800  100.0  1800 100.0

Ñàðûí äóíäàæ ºñºëò %

Ñàðûí äóíäàæ

¿íý

ªìíºõ ñàðûí

äóíäæààñ

I II III IV

ÁÀÍÊÍÛ ÊÀÑÑÛÍ ÎÐËÎÃÎ, ÇÀÐËÀÃÀ, ÇÝÝË, ÕÀÄÃÀËÀÌÆ,

( ìÿíãàí òºãðºã)

¯ç¿¿ëýëò 2010 I - X 2011 I - X

Áàíêíû çóçààòãàëààð àâñàí 17567000.0 28893500.0

Êàññûí îðëîãî 127458434.1 210351364.3

Áàíêàíä ýðã¿¿ëýí òàòñàí 8885925.0 19166102.0

Êàññûí çàðëàãà 124778002.0 177366550.9

Çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäýë 32894317.0 62296409.5

¯¿íýýñ õóãàöàà õýòýðñýí 1270057.9 246588.1

Íàéäâàðã¿é çýýë 1220140.3 211307.7

Õàäãàëàìæèéí ¿ëäýãäýë 17579878.3 28168728.3

Õàðüöóóëñàí

õóâü

164.5

165.0

215.7

142.1

160.2

17.3

189.4

19.4

ÕÓÃÀÖÀÀ ÕÝÒÝÐÑÝÍ ÇÝÝË, Ò¯¯ÍÈÉ ÕÓÂÜ, àðèëæààíû áàíêóóäààð, ìÿíãàí òºãðºã

Íèéò çýýëýíä

Áàíêíû 2010 I - X 2011 I - X ýçëýõ õóâü

íýð 2010 I - X 2011 I - X

Õàäãàëàìæ áàíê 234659.5 49221.0 24.8 1.0

ÕÀÀ-í áàíê 961257.8 155274.4 3.8 0.4

Øóóäàí áàíê - - - -

Õàñ áàíê 60643.2 38934.8 1.0 0.3

Tºðèéí áàíê 13497.3 3157.9 3.5 0.6 Ä ¯ Í 1270057.8 246588.1 3.9 0.4

ÀÆ ÀÕÓÉÍ ÍÝÃÆ, ÈÐÃÝÄÝÄ ÎËÃÎÑÎÍ ÇÝÝËÈÉÍ ªÐÈÉÍ ¯ËÄÝÃÄÝË,

àðèëæààíû áàíêóóäààð, ñàÿ òºãðºã

Áàíêíû 2008 I - X 2009 I - X 2010 I - X 2011 I - X

íýð Õàñ áàíê 3222.0 3954.5 6244.1 12591.8

Õàäãàëàìæ áàíê 669.0 511.8 947.7 5009.1

Çîîñ áàíê 1886.6 1350.9 - -

Øóóäàí áàíê 1655.7 915.4 - -

ÕÀÀ-í áàíê 24821.9 21332.7 25315.0 44121.3

Òºðèéí áàíê 387.5 574.2

Áàäðàíãóé êðåäèò ÁÁÑÁ 22.8

Ä¿í 32278.0 28065.3 32894.3 62296.4

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

44 

ÇÝÝËÈÉÍ Á¯ÒÝÝÃÄÝÕ¯¯Í ÁÀÍÊÓÓÄÀÀÐ 2011 îíû 10 ñàð

ä/ä Ìýäýý

1 Òºãðºãèéí õàäãàëàìæèéí æèëèéí äóíäàæ õ¿¿/õóâèàð/

2 Òºãðºãèéí çýýëèéí æèëèéí äóíäàæ õ¿¿/õóâèàð/

Çýýëä/òîî Ä¿í Çýýëä/òîî Ä¿í Çýýëä/òîî Ä¿í Çýýëä/òîî Ä¿í

1 Ëèçèíãèéí çýýë 5275 2906775 4451 1810858 893 594430 788 393713

2 Õàäãàëàìæ áàðüöààëñàí çýýë 3858 4806411 1452 2104291 432 595070 149 221072

3 Öàëèíãèéí çýýë 9887 16900944 4238 14413125 862 2539018 469 1647828 4 Òýòãýâðèéí çýýë 25169 4979398 3301 2938688 5170 2414678 1923 1223475 5 Ìàë÷íû çýýë 3684 3955070 2754 2980880 430 502060 347 368700

6 Õýðýãëýýíèé çýýë 20 291600 49 578543 115 124829 91 72131 7 Òºñëèéí çýýë 144 265050 225 461919 2 7500 16 174320

8 Õºðºí㺠îðóóëàëòûí çýýë 36 712600 51 852415 14 263500 12 200196

9 Îðîí ñóóö, õàøàà áàéøèíãèéí çýýë 223 4008956 397 4464921 14 81075 14 76443

10 ÕÀÀ-í çýýë 84 85730 103 155108 28 29752 42 36510

11

Áèçíåñèéí çýýë /Áèçíåñèéí,×åíæèéí,Çýýëè éí øóãàì,Áººíèé,áè÷èë áèçíåñèéí çýýë/

1910 16354095 1510 13360591 183 377650 133 241492

12 ¯íýò ç¿éë áàðüöààëñàí çýýë 0 0 0 0 0 0 0 0

13 Êàðòûí çýýë 0 0 0 0 0 0 0 0 14 Á¿ëãèéí çýýë 0 0 0 0 0 0 0 0

15 Áóñàä 0 0 0 0 91 554550 69 353214

16 íèéò ä¿í 50290 55266629 18531 44121339 8234 8084112 4053 5009094 1àì.äîëëàð /òºãðºãººð/

1.66 1.55

0.88 0.89

ÕÀÀÍ ÕÀÄÃÀËÀÌÆ

Çýýëèéí á¿òýýãäýõ¿¿í

Îëãîñîí çýýë /ºññºí ä¿íãýýð/

Çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäýë Îëãîñîí çýýë /ºññºí

ä¿íãýýð/ Çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäýë

1297.1 1297.1

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

45 

ÇÝÝËÈÉÍ Á¯ÒÝÝÃÄÝÕ¯¯Í ÁÀÍÊÓÓÄÀÀÐ 2011 îíû 10 ñàð

ä/ä Ìýäýý

1 Òºãðºãèéí õàäãàëàìæèéí æèëèéí äóíäàæ õ¿¿/õóâèàð/

2 Òºãðºãèéí çýýëèéí æèëèéí äóíäàæ õ¿¿/õóâèàð/

Çýýëä/òîî Ä¿í Çýýëä/òî

î Ä¿í

Çýýëä/òî î

Ä¿í Çýýëä/òîî Ä¿í Çýýëä/òîî Ä¿í Çýýëä/òîî Ä¿í

1 Ëèçèíãèéí çýýë 1184 1019139 1263 825722 1 36500 1 31467 7353 4556844 6503 3061759

2 Õàäãàëàìæ áàðüöààëñàí çýýë 445 449659 166 166824 45 181742 14 40621 4780 6032882 1781 2532807

3 Öàëèíãèéí çýýë 122 343402 104 215100 5 16300 12 17945 10876 19799664 4823 16293999

4 Òýòãýâðèéí çýýë 19 5057 0 0 204 59908 70 20580 30562 7459040 5294 4182743

5 Ìàë÷íû çýýë 7 10200 11 12072 0 0 0 0 4121 4467330 3112 3361653

6 Õýðýãëýýíèé çýýë 367 583682 323 425974 0 0 0 0 502 1000111 463 1076648

7 Òºñëèéí çýýë 113 2352431 167 1927077 2 18000 2 18000 261 2642981 410 2581316

8 Õºðºí㺠îðóóëàëòûí çýýë 0 0 0 0 1 100000 1 95437 51 1076100 64 1148048

9 Îðîí ñóóö, õàøàà áàéøèíãèéí çýýë 93 1411926 136 1602617 1 13500 11 51403 331 5515457 558 6195384

10 ÕÀÀ-í çýýë 3 4500 3 2524 0 0 0 0 115 119982 148 194142

11

Áèçíåñèéí çýýë /Áèçíåñèéí,×åíæèéí,Çýýë èéí øóãàì,Áººíèé,áè÷èë áèçíåñèéí çýýë/

778 8201070 776 7353937 54 351550 57 298694 2925 25284365 2476 21254713

12 ¯íýò ç¿éë áàðüöààëñàí çýýë 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

13 Êàðòûí çýýë 36 15633 10 2139 0 0 0 0 36 15633 10 2139

14 Á¿ëãèéí çýýë 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

15 Áóñàä 33 118399 57 57846 0 0 0 0 124 672949 126 411059

16 íèéò ä¿í 3200 14515098 3016 12591831 313 777500 168 574146 62037 78643339 25768 62296409

1àì.äîëëàð /òºãðºãººð/

1.49 1.56

ÍÈÉÒ

0.86 0.85 -

ÕÀÑ ÒªÐÈÉÍ

-

Îëãîñîí çýýë /ºññºí ä¿íãýýð/

Çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäýë

Çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäýë

1297.1

Çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäýë

1297.1 1297.1

Îëãîñîí çýýë /ºññºí ä¿íãýýð/

Îëãîñîí çýýë /ºññºí ä¿íãýýð/

Çýýëèéí á¿òýýãäýõ¿¿í

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

46 

ÀÉÌÃÈÉÍ ÍÝÃÄÑÝÍ ÒªÑÂÈÉÍ ÎÐËÎÃÎ, îíû ¿íýýð, ñàÿ òºãðºã

Òºëºâëº- 㺺

ÿéöýò- ãýë

2011 I - X / 2010 I - X

ÒÁ %

ÎÐÎÍ ÍÓÒÃÈÉÍ ÒªÑÂÈÉÍ ÎÐËÎÃÎ ÁÀ ÒÓÑËÀÌÆÈÉÍ ÄYÍ  5238.4  7859.6  8586.2  163.9  109.2

À. ÓÐÑÃÀË ÎÐËÎÃΠ 1930.4  2272.0  2600.8  134.7  114.5

1. Òàòâàðûí îðëîãî  1813.3  2200.7  2430.4  134.0  110.4

1.1 Îðëîãûí àëáàí òàòâàð  1324.3  1715.8  1857.9  140.3  108.3

à. Õóâèàðàà àæ àõóé ýðõëýã÷äèéí 19.8  16.7  22.2  112.1  132.9

á. Ìàë á¿õèé èðãýíèé 5.0  ­  2.1 â. Îðëîãî òîäîðõîéëîõ

áîëîìæã¿é èðãýíèé 11.9  14.9  15.0  126.1  100.7 ã. Öàëèíãèéí àøèã 1210.5  1628.9  1686.7  139.3  103.5

ã. Áóñàä 77.1  55.3  131.9  171.1  238.5 1.2. ªì÷èéí òàòâàð  125.1  167.1  164.5  131.5  98.4

¯ÕÝÕºðºíãèéí, áóóíû òàòâàð  43.7  63.6  61.2  140.0  96.2 àâòî ººðºº ÿâàã÷

õýðýãñëýëèéí 81.4  103.5  103.3  126.9  99.8 1.4. Áóñàä òàòâàð  363.9  317.8  408.0  112.1  128.4

à. Óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæ 19.0  40.0  110.5  581.6  276.3 â. Ãàçðûí òºëáºð 55.0  55.4  61.7  112.2  111.4

ã. Îéãîîñ õýðýãëýýíèé ìîä, ò¿ëýý àøèãëàñíû òºëáºð 52.6  32.2  57.6  109.5  178.9 Õàéãóóëûí áîëîí àøèãëàëòûí ëèöåíçèéí òºëáºð 199.7  130.7  130.7  65.4  100.0

àãíóóðûí íººö àøèãëàñíû 0.8  13.9  17.2  2150.0  123.7

Ò¿ãýýìýë òàðõàöòàé à/ì, áóñàä íººö àøèãëàñíû òºëáºð 4.5  10.5  11.6  257.8  110.5

å. Ðàøààí óñ àøèãëàñíû  7.0  3.7  10.0  66.7  270.3 2. Òàòâàðûí áóñ îðëîãî  117.1  71.3  170.4  145.5  239.0

à. Õóâüöààíû íîîãäîë àøèã  ­  ­ á. Õ¿¿ òîðãóóëèéí îðëîãî 16.1  13.5  29.1  180.7  215.6

ã. Òºñºâò ãàçðûí ººðèéí îðëîãî 0.0  ­  ­ ä. Íýð çààãäààã¿é îðëîãî 101.0  57.8  141.3  139.9  244.5

2011 I - X

Àøèãò ìàëòìàëûí íººöèéí òºëáºð 25.3

õàðüöóóëñàí õóâü 

31.4  8.7  34.4  27.7

201

0

I -

X

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

47 

ÀÉÌÃÈÉÍ ÍÝÃÄÑÝÍ ÒªÑÂÈÉÍ ÎÐËÎÃÎ, îíû ¿íýýð, ñàÿ òºãðºã

òºëºâëº-㺺 ã¿éöýò-ãýë 2011 I- X / 2010 I- X

ÒÁ %

Á. ժЪÍÃÈÉÍ ÎÐËÎÃÎ 0.0 0.0 0.0 õºðºí㺠õóäàëäñàíû îðëîãî 0 - -

Â. ÒÓÑËÀÌÆÈÉÍ ÎÐËÎÃÎ 3308.0 5587.6 5985.4  180.9  107.1 à. ͪÀÒ-ûí øèëæ¿¿ëýã - - - á. Óëñûí òºñâèéí ñàíõ¿¿ãèéí

äýìæëýã 3308.0 5587.6 5985.4  180.9  107.1

Óëñûí òºñâèéí ñàíõ¿¿æèëò 17939.0 22504.8 22715.5  126.6  100.9 Ýð¿¿ë ìýíäèéí äààòãàë 914.8 1200.0 1126.7  123.2  93.9

ÓËÑÛÍ ÒªÂ˪ÐÑªÍ ÒªÑªÂÒ ÒªÂ˪ÐYYËÝÕ ÎÐËÎÃÛÍ ÒªËªÂ˪êªÍÈÉ ÁÈÅËÝËÒ, îíû ¿íýýð, ñàÿ òºã

òºëºâëº-㺺 ã¿éöýò-ãýë 2011 I- X / 2001 I- X

ÒÁ %

ÁYÃÄ ÄYÍ 3992.1 4879.7 4429.2  110.9  90.8 ÀÀÍÁ-ûí îðëîãûí à\òàòâàð 217.7 396.5 287.7  132.2  72.6 íýìýãäñýí ºðòãèéí òàòâàð 885.6 1131.0 868.0  98.0  76.7 îíöãîé àëáàí òàòâàð 2872.4 3282.6 3252.0  113.2  99.1

õóâüöààíû íîîãäîë à/ òàòâàð 0 0 0.0 Àøèãò ìàëòìàëûí íººöèéí

òºëáºð 16.4 14.5 14.1  86.0  97.2 Àãààðûí áîõèðäëûí òºëáºð 0 55.1 7.4  13.4

ÀÉÌÃÈÉÍ ÒªÑÂÈÉÍ ÎÐËÎÃÎ, ÑÀß ÒªÃЪÃ

Òºëºâëºãºº ã¿éöýòãýë 2011 I- X / 2010 I- X

ÒÁ %

Àéìãèéí òºñâèéí îðëîãî 5922.5 7151.7 7030.0  118.7  98.3

Óëñûí òºâëºðñºí òºñºâò 3992.1 4879.7 4429.2  110.9  90.8

Àéìãèéí òºñºâò 1930.4 2272.0 2600.8 134.7 114.5

201

0 I-

X

2011 I - X

öàëèí õºëñ ò¿¿íòýé àäèëòãàõ îðëîãî

- - -

Õàðüöóóëñàí õóâü

õàðüöóóëñàí õóâü 20

10

I-

X

2011 I - X

õàðüöóóëñàí õóâü

201

0 I-

X

2011 I - X

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

48 

ÓËÑ, ÎÐÎÍ ÍÓÒÃÈÉÍ ÒªÑÂÈÉÍ ÇÀÐËÀÃÀ, îíû ¿íýýð (ñàÿ.òºã)

2010 I- X 2011 I- X

Á¿õ çàðëàãûí ä¿í  21203.9  29486.2  28523.3  96.7  134.5  100.0  100.0

Öàëèí õºëñ  12759.3  17111.9  16629.1  97.2  130.3  60.2  58.3 ÍÄØ  1297.2  1805.9  1742.1  96.5  134.3  6.1  6.1 Áóñàä çàðäàë  5793.1  8274.5  7668.8  92.7  132.4  27.3  26.9

Óðñãàë øèëæ¿¿ëýã  1179.6  1304.9  1096.3  84.0  92.9  5.6  3.8 Õºðºí㺠îðóóëàëò  174.5  989.1  1386.9  140.2  794.8  0.8  4.9 Èõ çàñâàð  ­  ­  ­

òºñºâò ºãëºã  539.2  416.6  77.3

áàéãóó-ûí àâëàãà  75.5  95.7  126.8

Òºñâèéí çàðëàãà, ñàëáàðààð

Ñ Íèéòèéí å \ ¿éë÷èëãýý  3536.0  6003.8  6382.8  106.3  180.5  16.7  22.4 à íèéãìèéí õýâ æóðàì, à\á  655.2  837.2  846.8  101.1  129.2  3.1  3.0 ë Áîëîâñðîëûí ñàëáàð  11495.5  15310.1  14034.0  91.7  122.1  54.2  49.2 á Ýð¿¿ë ìýíäèéí ñàëáàð  4302.8  5526.2  5315.4  96.2  123.5  20.3  18.6 à Í\ äààòãàë, õàëàìæ  181.6  251.2  242.1  96.4  133.3  0.9  0.8 ð Àìðàëò, ñïîðò  0.0  0.0

à ÕÀÀ, îé àãíóóð  131.6  202.5  280.5  138.5  213.1  0.6  1.0 óñ öàã óóð, áàéãàëü îð÷èí  426.3  546.7  599.9  109.7  140.7  2.0  2.1

ð áóñàä ¿éë àæèëëàãàà  474.8  808.3  821.8  101.7  173.1  2.2  2.9 ÀÆÈËËÀÃÑÀÄÛÍ ÒÎÎ

Á Y à Ġ 4541  4678  4678  103.0 Óäèðäàõ  373  391  391  104.8 ÿéöýòãýõ  2781  2830  2830  101.8 Yéë÷ëýõ  1387  1177  1177  84.9 ãýðýýò àæèëòàí  280  280 * Òºñâèéí çàðäàëä Óëñûí òºñºâò ºãñºí øèëæ¿¿ëýãèéã îðóóëààã¿é

Çàðëàãûí òºðºë

201

0 I - X

2011 I - X Ä¿íä ýçëýõ

õóâü, % ÒÁ %

ÿéöýò- ãýë

Òºëºâëº ãºº

2011 I- X / 2010 I- X %

ҪѪÂÒ ÁÀÉÃÓÓËËÀÃÛÍ ªÃ˪Ã, 10- ð ñàðûí ýöýñò \ íýð òºð뺺ð,ìÿíãàí òºãðºã\

Íèéò ºãëºã  448872.6  416573.8  92.8

-Öàëèí  69879.9  26569.3  38.0

-ÍÄØ  33704.3  25602.3  76.0

-ÝÌÄØ -Ãýðýë, öàõèëãààí  13355.9  14657.1  109.7

-ò¿ëø, õàëààëò  148170.7  152554.3  103.0

-öýâýð áîõèð óñ  13532.3  36505.5  269.8

- òýýâýð øàòàõóóí  45160.4  53564.0  118.6

-øóóäàí õîëáîî  528.5  691.3  130.8

- àëáàí òîìèëîëò  8745.4  11231.3  128.4

-õîîë  22726.4  23103.9  101.7

-ýì  22633.8  19056.2  84.2

-áóñàä çàðäàë  58824.8  39399.8  67.0

óðñãàë çàñâàð  7333.5  11941.8  162.8

áàéðíû ò¿ðýýñ  3676.8  1697.0  46.2

31-60 ºäºð  137534.4  137534.4  100.0

61-120 ºäºð  118310.4  118310.4  100.0

121 ºäðººñ äýýø  193027.8  193027.8  100.0

10- ð ñàðä òºëºãäñºí ºð øèíýýð áèé áîëñîí ºð

¯¿ññýí ºäðººð íü :

ªñºëò, áóóðàëò

õóâü 

158849.4 126550.6

Íýð òºðºë Ýõíèé ¿ëäýãäýë Ýöñèéí ¿ëäýãäýë

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

49 

ÝÊÑÏÎÐÒ,ÈÌÏÎÐÒ, ãîë íýðýýð

òîî õýìæýý ¿íèéí ä¿í /ìÿí.àì äîëëàð/

Íèéò ýêñïîðò \ ¿íèéí ä¿íãýýð, ìÿí.àì. äîë \ - 2101.1 ¯õðèéí ìàõ \ òí \ 218.7 426.4 Àäóóíû ìàõ \ òí\ 726 1667.8 Ìîíãîë ãýð \ ø\ 4 6.9 Ñóóäëûí àâòî ìàøèí \ø\ Òðàêòîð \ø\ Õººâºð, õÿëãàñ \òí\ Õîíèíû íîîñ \ òí \ Çàãàñ \ òí \ Áîäûí øèð \ø\ Áîãûí àðüñ \ø\ Õ¿ðýí í¿¿ðñ /òí/ Чулуулгын дээж /тн/ 1.53 4.0 Íèéò èìïîðò \ ¿íèéí ä¿í, ìÿí.àì.äîë \ - 36855.8 Òîîñãî / ìÿí. øèð 9.4 5.2 Ãóðèë \ òí \ 3433 1208.2 Àâòî áåíçèí \ òí \ 18444 20419.9 Äèçåëü ò¿ëø \ òí \ 11032 12170 Öåìåíò \ òí \ À÷ààíû àâòî ìàøèí, ÷èðã¿¿ë \ òîî \ 5 5.6 Ñóóäëûí àâòî ìàøèí, ôóðãîí 2 24.3 Àâòîáóñ \ ø \ 1 4.2 Ðàäèàòîð /òí/ 76.4 113.8 ¯íñ çàéëóóëàã÷ òºõººðºìæ 1 12.7 Öàõèëãààí \ ìÿí.êâò. öàã \ 48467 2496.2 Õèâýã, òí Áººðºíõèé ñîíãèíî \ òí \ Ìîòîöèêëü \ ø \ Ìåáåëü òàâèëãà 1248 135.7 Îâú¸ñ, òí 82.5 15.3 Àñôàëüò \ òí \ Ëîíõ /ìÿí.ø/ Õ¿íñíèé áàðàà /òí/ Õàòóó ÷èõýð \ òí \ Óðãàìëûí òîñ, ë Óíäàà, ìÿí. ë

Õºö áóäàà / òí / 56 26.2 Õ¿¿õäèéí áóäàà / òí / 3 1.72 Ãîéìîí / òí / 131.8 86 Ìîä õºðººäºõ ìàøèí /ø / 7 35.3 Òºìºð õîîëîé /òí / 27.4 36.8 Хэлхээ таслагч /ш/ 7 37.4 Лист /тн/ 0.6 0.8 Арматур /тн/ 0.2 0.2 Швеллеры /тн / 1.5 1.5 Талх нарийн боовны төхөөрөмж /ш/ 3 22.6 Ундаа хийжүүлсэн /л/ 4500 1.41 Рашаан /л/ 4998 2.59 Двутавры / тн / 0.3 0.5 Àÿãà, øààçàí / ìÿí.ø/ 6 4.5 Тосол /тн / 10 13.4 Торх ба төмөр гангаар хийсэн нөөцлүүр / ш / 5 13.8 Àâòîêðàí /ø/ 1 1.9

Ãîë íýð òºðºë

2011 I-X ñàð

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

50 

ÓÐÃÀÖ ÕÓÐÀÀËÒ, òºð뺺ð, æèë á¿ðèéí ýõíèé 10 ñàðûí áàéäëààð

2009 I-X 2010 I-X 2011 I-X 2010 I-X / 2009 I-X

2011 I-X / 2010 I- X

Á¿ãä 7621.6 9680.0 12179.4 127.0  125.8

¯ð òàðèà 3951.9 5668.0 7860.1 143.4  138.7

Òºìñ 2109 2171 2573.8 102.9  118.6

Õ¿íñíèé íîãîî 1560.7 1841 1745.5 118.0  94.8

Áàéãàëèéí õàäëàí, ìÿí.òí

42.9 47.8 51.5 111.4  107.7

ÓÐÃÀÖÛÍ ÒªÐªË ÕÓÐÀÀÍ ÀÂÑÀÍ ÓÐÃÀÖ, òí ªñºëòèéí õóâü

ÓÐÃÀÖ ÕÓÐÀÀËÒ, ñóìààð, æèë á¿ðèéí ýõíèé 10 ñàðûí áàéäëààð

2010 I-X 2011 I-X õàðüöóóëñà í õóâü

2010 I-X 2011 I-X õàðüöóóëñà í õóâü

Áàðóóíòóðóóí 3795.7 5737.2 151.1 3659.2 5516.7 150.8

Áºõìºðºí

Äàâñò 2.5 1

Çàâõàí

Ç¿¿íãîâü 3

Ç¿¿íõàíãàé 25 30

Ìàë÷èí 110 30 27.3 15

Íàðàíáóëàã 45.4 42.5 27.5 13

ªëãèé

ªìíºãîâü 9.5 9.5

ªíäºðõàíãàé

Ñàãèë 670 875 130.6 660 875 132.6

Òàðèàëàí 927 1105.9 119.3 624 940 150.6

Ò¿ðãýí 14.1 10 70.9 14.1 10

Òýñ

Õîâä

Õÿðãàñ 2 15 750.0

Öàãààíõàéðõàí

Óëààíãîì 66.3 42 63.3 65.3 42 64.3

Àéìãèéí ä¿í 5668 7860.1 138.7 5104.6 7397.7 144.9

Ñóìûí íýð ¯Ð ÒÀÐÈÀ ¯¯ÍÝÝÑ ÓËÀÀÍ ÁÓÓÄÀÉ

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

51 

ÓÐÃÀÖ ÕÓÐÀÀËÒ, ñóìààð, æèë á¿ðèéí ýõíèé 10 ñàðûí áàéäëààð 

тн

2010 I-X 2011 I-X õàðüöóóëñ àí õóâü

2010 I-X 2011 I-X õàðüöóóëñ àí õóâü

2010 I-X 2011 I-X õàðüöóóëñ àí õóâü

Áàðóóíòóðóóí  300 393.6 131.2 288 215.6 74.9  2500  3628 145.1

Áºõìºðºí  18 20 111.1 10 12 120.0  3900  3500 89.7

Äàâñò  22.7 30 132.2 11.5 18.8 163.5  3575  3444 96.3

Çàâõàí  0.0 0.15 0.2 0.1 30.0  170  450 264.7

Ç¿¿íãîâü  31 36 116.1 23 26 113.0  1520  1520 100.0

Ç¿¿íõàíãàé  8.5 35 411.8 1.3 1.5 115.4  900  1260 140.0

Ìàë÷èí  26 40 153.8 22.5 18 80.0  854  1100 128.8

Íàðàíáóëàã  115.6 106.5 92.1 74.9 62 82.8  1305  1030 78.9

ªëãèé  32 35 109.4 12 9 75.0  100  390 390.0

ªìíºãîâü  28 36.5 130.4 23.4 9 38.5  750  1200 160.0

ªíäºðõàíãàé  15 14.5 96.7 6.5 6.6 101.5  882  2500 283.4

Ñàãèë  54.2 59.7 110.1 34.5 42.9 124.3  1570  2125 135.4

Òàðèàëàí  165 210 127.3 160 190 118.8  4100  4280 104.4

Ò¿ðãýí  34.1 60.8 178.3 42.7 18.8 44.0  720  890 123.6

Òýñ  14.1 9.5 67.4 4.5 2 44.4  16600  16350 98.5

Õîâä  28 21 75.0 25 18.2 73.0  2000  1750 87.5

Õÿðãàñ  22.6 30 132.7 14.2 22 154.9  1411  1800 127.6

Öàãààíõàéðõàí  36 28.5 79.2 7 11.5 164.3  693  788 113.7

Óëààíãîì  1220.2 1407 115.3 1079.8 1061.5 98.3  4200  3500 83.3

Àéìãèéí ä¿í 2171.0 2573.8 118.6 1841.0 1745.5 94.8 47750 51505 107.9

Áàéãàëèéí õàäëàí

Ñóìûí íýð

Òºìñ Õ¿íñíèé íîãîî

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

52 

ÕÀÀ-Í Á¯ÒÝÝÃÄÕ¯¯ÍÈÉ ÄÓÍÄÀÆ ¯ÍÝ, òºã

Áóóð òîë  475000  550000  600000 Àò òîë  431428  508333  525000 Èíãý òîë  368571  412000  458333

ªñâºð íàñíû

òîë  253750  300000  373750 Áîòãî / òºë ìàë/ òîë  90000  200000

Àçàðãà òîë  410000  500000  475000

Ìîðü òîë  297000  421538  435000 ÿ¿ òîë  253333  354545  366667

ªñâºð íàñíû

òîë  221000  248000  295000 Óíàãà / òºë ìàë / òîë  100000  100000  100000

Áóõ òîë  350000  450000  516667 Øàð òîë  357777  441666  491667 ¯íýý òîë  306666  355833  400000

ªñâºð íàñíû

òîë  214880  267857  286112 Òóãàë / òºë ìàë / òîë  80000  80000  100000

Õóö òîë  65000  76666  92500

Ýð õîíü òîë  56153  86210  92278 Ýì õîíü òîë  38083  61187  67947 

эр ба эм төлөг òîë  29259  46153  50500 Õóðãà / òºë ìàë / òîë  18475  23500  25071

Óõíà òîë  61666  52500  71667 Ýð ÿìàà òîë  36166  53125  59737 Ýì ÿìàà òîë  25750  42333  46389 

эр ба эм борлон òîë  18550  26818  33250 Èøèã /òºë ìàë/ òîë  13250  15500  19583

Õî

íü

2011 îíû 9 ñàð

2011 îíû 10 ñàð

Íà

ñ ã¿

éöñ

ýí

Íà

ñ ã¿

éö

ñýí

Òýì

ýý

Íà

ñ ã¿

éöñ

ýí

¯õý

ð Íà

ñ ã¿

éöñ

ýí

Íà

ñ ã¿

éö

ñýí

õýìæèõ íýãæ

Àä

óó

ßì

àà

2010 îíû 10 ñàð

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

53 

ÕÀÀ-Í Á¯ÒÝÝÃÄÕ¯¯ÍÈÉ ÄÓÍÄÀÆ ¯ÍÝ, òºã

Òýìýýíèé  кг  2500  3000

Òàõèàíû  кг Ãàõàéíû  кг 

Өндөг  ш  200  250  250

Ǻãèéí áàë  кг  20000  20000  20000

Èíãýíèé  л  2000

ÿ¿íèé  л  1000

Áîãèéí  л  700  600  900

Òýìýýíèé íîîñ  кг Íîîëóóð  кг  45500  53500  54000

Áîäûí õººâºð  кг Áîäûí õÿëãàñ /äýë/  кг

Òýìýýíèé øèð  ш  5000

Àäóóíû øèð  ш  12000  25000  30000

¯õðèéí øèð  ш  9000  16500  19000

Õîíèíû àðüñ  ш  8000  15500  16000

ßìààíû àðüñ  ш  9000  4500  11000

Õîíèíû íîîñ  ш  600

Óëààíáóóäàé  тн  500000  387500  441666

Çàäãàé ºâñ  тн  41666  86142  70000

Áîîëäîëòîé ºâñ  кг  3177  3285  3017

õóæèð ø¿¿  кг  75000  60000  27500

ªðãºñò õýìõ  кг  3500

Ñîíãèíî  кг  1500

×àöàðãàíà  кг  2625  2166  3167

¯õðèéí í¿ä  кг  3500  2000  3500

Ò¿ëýýíèé ìîä  м3  24666  28000  22475 

Аргал  тн  60000  15000  22000 

Хөрзөн  тн  12000  21333  30000 

2011 оны 10 сар

Ìàë

, à

ìüò

íû

ãàðà

ëòà

é á

¿òýý

ãäýõ

¿¿í

2011 îíû 9 ñàð

ÕÀ

À-í

áóñ

àä

á¿ò

ýýãä

ýõ¿¿

í

Ñ¿¿

Õººâºð, õÿëãàñ, àðüñ, øèð

Ãàçàð òàðèàëàí

õýìæèõ íýãæ 2010 îíû

10 ñàð

Ìàõ áà áóñàä á¿òýýãäýõ¿¿í

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

54 

ñàÿ òºã

1 Ýð÷èì õ¿÷ ò¿ãýýëò óñàí õàíãàìæ 1015.2 720.3 670.7 689.6 829.0 709.0

¿¿íýýñ: äóëààí 915.8 649.1 595.6 628.6 768.5 645.0

öàõèëãààí 0 17.0 16.8 0 0 0

óñàí õàíãàìæ 99.4 54.2 58.3 61.1 60.4 64.0

2 Óóë óóðõàé îëáîðëîëò 486.1 581.1 446.4 124 203.3 236.4

¿¿íýýñ: àëò 0 468.1 280.3 0 0 0

í¿¿ðñ 486.1 113 166.1 124 203.3 236.4

äàâñ

3 Áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð 4380.4 2040.5 1966.2 2736.8 3064.0 2378.8

3à Õ¿íñ óíäààíû ¿éëäâýðëýëò 3525.6 1814.6 1570.5 2473.9 2553 1836.2

¿¿íýýñ: ìàõ çàãàñ 2587.1 10.2 217.5 965.0 794.8 919.6

ñ¿¿ ñ¿¿í á¿ò/í 3.8 7.8 11.1 6.7 0.5 1.1

ãóðèë ãóðèëàí á¿òýýãäýõ¿¿í 335.9 194.3 142.6 108.9 155.8 164.4

óíäàà àðõè 3075.5 1573.8 1156.8 1359.7 1555.7 1583.5

õ¿íñíèé áóñàä 83.6 28.4 42.6 20.5 40.6 74.4

3á áóñàä áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýðëýë 854.8 225.9 395.7 262.9 511.1 542.6

¯¿íýýñ: Õóâöàñ ¿éëäâýðëýëò 4.1 3.2 2.0 2.8 5.3 3.1

Ìîä ìîäîí á¿òýýãäýõ¿¿íèé

¿éëäâýðëýëò 54.3 6.7 44.8 23.7 51.5 39.3

áàðèëãûí ìàòåðèàëûí

¿éëäâýðëýëò 390.6 67.8 153.8 59.4 282.5 292.6

àðüñ øèð ãóòëûí ¿éëäâýðëýë 56.4 14.1 13.1 23.1 25.7 42.2

ºëºí áîëîâñðóóëàëò 324.9 109.4 161.6 131.4 124.8 151.4

áóñàä áîëîâñðóóëàõ

¿éëäâýðëýëò 24.5 24.7 20.4 22.4 21.3 14

Á¿ãä  8442.0  3341.9  3083.2  3550.5  4096.3  4231.0 

Áîðëóóëàëòûí îðëîãî /îíû ¿íýýð/  3358.5  4222.1  5329.2  6300.1  9426.0 

Àæèëëàãñäûí òîî 400 539 555 526 612

Õºäºëìºðèéí á¿òýýìæ /ñàÿ òºã/  8.4  5.7  6.4  7.8  6.9 

Àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí 2011 îíû 10-ð ñàðûí íèéò á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýëò

¹ Ñàëáàðûí àíãèëàë ÍÁ îíû ¿íýýð

2005 îíû çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð

2007 - X 2008 - X 2009 - X 2010 - X 2011 - X

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

55 

Ýð÷èì õ¿÷ ò¿ãýýëò óñàí õàíãàìæ 85.5  102.8  105.7  98.4  12.0 

¿¿íýýñ: äóëààí  83.9  102.6  108.3  99.4 

öàõèëãààí  0.0  0.0 

óñàí õàíãàìæ  106.0  104.7  109.8  118.1 

Óóë óóðõàé îëáîðëîëò  116.3  190.6  53.0  40.7  5.8 

¿¿íýýñ: àëò  0.0  0.0 

í¿¿ðñ  116.3  190.6  142.3  209.2 

äàâñ

Áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð  77.6  86.9  121.0  116.6  51.9 

Õ¿íñ óíäààíû ¿éëäâýðëýëò  71.9  74.2  116.9  101.2 

¿¿íýýñ: ìàõ çàãàñ  115.7  95.3  422.8  9015.7 

ñ¿¿ ñ¿¿í á¿ò/í  220.0  16.4  9.9  14.1 

ãóðèë ãóðèëàí á¿òýýãäýõ¿¿í  105.5  151.0  115.3  84.6 

óíäàà àðõè  101.8  116.5  136.9  100.6 

õ¿íñíèé áóñàä  183.3  362.9  174.6  262.0 

áóñàä áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýðëýë  106.2  206.4  137.1  240.2 

¯¿íýýñ: Õóâöàñ ¿éëäâýðëýëò  58.5  110.7  155.0  96.9 

Ìîä ìîäîí á¿òýýãäýõ¿¿íèé

¿éëäâýðëýëò  76.3  165.8  87.7  586.6 

áàðèëãûí ìàòåðèàëûí

¿éëäâýðëýëò  103.6  492.6  190.2  431.6 

àðüñ øèð ãóòëûí ¿éëäâýðëýë  164.2  182.7  322.1  299.3 

ºëºí áîëîâñðóóëàëò  121.3  115.2  93.7  138.4 

áóñàä áîëîâñðóóëàõ

¿éëäâýðëýëò  65.7  62.5  68.6  56.7 

á¿ãä  103.3  119.2  137.2  126.6  69.7 

Áîðëóóëàëòûí îðëîãî /îíû ¿íýýð/  149.6  176.9  223.3  280.7 

Àæèëëàãñäûí òîî  116.3  110.3  113.5  153.0 

Õºäºëìºðèéí á¿òýýìæ /ìÿí òºã/  88.8  108.1  120.9  82.7 

õàðüöóóëñàí õóâü

Ñàëáàðûí àíãèëàë

õàðüöóóëñàí õóâü

ñàëáàðûí õóâèéí æèí

2011/2010 2011/2009 2011/2008 2011/2007

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

56 

Àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí íèéò á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýë /äýä ñàëáàð, îíû ¿íýýð, ñàÿ òºã/

2010 2011

1 Ýð÷èì õ¿÷ ò¿ãýýëò óñàí õàíãàìæ 181.7 264.5 974.2 1015.2 104.2 15.1 12.0 ¿¿íýýñ: äóëààí 173.8 252.8 902.4 915.8 101.5 14.0 10.8

öàõèëãààí 0 0 0.0 0.0 óñàí õàíãàìæ 7.9 11.7 71.8 99.4 138.4 1.1 1.2

2 Óóë óóðõàé îëáîðëîëò 68.9 73.9 300.2 486.1 161.9 4.7 5.8 ¿¿íýýñ: àëò 0 0 0.0 0.0

í¿¿ðñ 68.9 73.9 300.2 486.1 161.9 4.7 5.8 äàâñ 0 0 0.0 0.0

3 Áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð 1485.1 2746.4 5173.9 6940.7 134.1 80.2 82.2 3à Õ¿íñ óíäààíû ¿éëäâýðëýëò 1438.8 2641.5 4533.8 6085.9 134.2 70.3 72.1

¿¿íýýñ: ìàõ çàãàñ 674 2561.7 689.3 2587.1 375.3 10.7 30.6 ñ¿¿ ñ¿¿í á¿ò/í 0 0 1.6 3.8 0.0 0.0

ãóðèë ãóðèëàí á¿òýýãäýõ¿¿í 34.7 30.6 320.9 335.9 104.7 5.0 4.0 óíäàà àðõè 325.9 46.7 3072.2 3075.5 100.1 47.6 36.4 õ¿íñíèé áóñàä 404.2 2.5 449.8 83.6 18.6 7.0 1.0

3á áóñàä áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýðëýë 81.3 107.9 640.1 854.8 133.5 9.9 10.1 ¯¿íýýñ: Õóâöàñ ¿éëäâýðëýëò 0.6 0.3 6.1 4.1 67.2 0.1 0.0 Ìîä ìîäîí á¿òýýãäýõ¿¿íèé 0 0 0.0 0.0 ¿éëäâýðëýëò 7.4 0 63.5 54.3 85.5 1.0 0.6 áàðèëãûí ìàòåðèàëûí 0 0 0.0 0.0 ¿éëäâýðëýëò 10 34.5 346.8 390.6 112.6 5.4 4.6 àðüñ øèð ãóòëûí ¿éëäâýðëýë 2.3 21.2 34.1 56.4 165.4 0.5 0.7 ºëºí áîëîâñðóóëàëò 26 47 164.1 324.9 198.0 2.5 3.8 áóñàä áîëîâñðóóëàõ 0 0 0.0 0.0 ¿éëäâýðëýëò 0 1.9 25.5 24.5 96.1 0.4 0.3 Á¿ãä 1735.7 3084.8 6448.3 8442.0 130.9 100.0 100.0

¹ Ñàëáàðûí àíãèëàë

X ñàð ä¿íä ýçëýõ õóâü

2010 2011 2010 2011

I-X ñàð õóâü 2011/ 2010

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

57 

Àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýëò

õóâü

1 Äóëààí ìÿí ãêàë 47.3 43.4 45.8 56 47 83.9

2 Öàõèëãààí ìÿí êâòö 57.8 57.1 0 0 0

3 àëò êã 0 0 0 0 0

3 í¿¿ðñ ìÿí òí 16.4 24.1 18 29.5 34.3 116.3

4 Ãóðèë ìÿí òí 150.6 400 340 210 392 186.7

5 íàðèéí áîîâ òí 229.6 171 124.9 147.7 159.9 108.3

6 àðõè ìÿí ë 514.9 374.3 441.4 506.6 512.8 101.2

7 óíäàà ìÿí ë 143.4 98.7 160.4 132 3.3 2.5

8 ãîéìîí òí 0 0 0 12.5 3.5 28.0

10 ÷àöàðãàíû ø¿¿ñ ìÿí ë 0 0 4.7 4.7 4.4 93.6

11 ÷àöàðãàíû òîñ êã 30.1 147.3 118.1 154.1 207.8 134.8

12 ÷àöàðãàíû ñèðîï ìÿí ë 23.9 31.6 4.1 10.5 10.1 96.2

13 âàðåíü òí 0 0.5 0.3 0.9 0.4 44.4

14 èîäæóóëñàí äàâñ òí 130.8 48.3 40.9 39.4 0 0.0

15 òàëõ òí 67.8 28.8 49.8 103.7 77.8 75.0

16 õýð÷ñýí ãóðèë òí 47 43.4 22.2 31.4 37.2 118.5

17 òàðàã ìÿí ë 6.2 2 1.9 0 1.5

18 âèòàâèò æ¿¿ñ ìÿí ë 2.3 5.5 5.1 2.5 3.7 148.0

19 çàéðìàã ìÿí ø 58 31.8 7.7 6.7 4.5 67.2

20 èíãýíèé õîîðìîã ìÿí ë 0 6.9 3 0 0

21 õèàì òí 4.9 8.4 3.4 4.8 4.6 95.8

22 ìàõ òí 0 200 957.9 392.4 830 211.5

23 ºëºí ãýäýñ ìÿí ãîã 72.9 107.7 87.6 83.2 100.9 121.3

24 öýâýð óñ ò¿ãýýëò ìÿí êóá ì 375.7 403.7 423.3 418.8 443.2 105.8

25 ç¿ñìýë ì êóá 200 1227.4 313.6 200.7 0 0.0

26 øàëíû áàíç êóá ì 0 0 0 0 0

27 ìîäîí ýäëýë ìÿí òºã 3964 480 3344 3466 2452 70.7

28 äýýë ø 119 74 103 133 119 89.5

29 ýì õîñëîë õîñ 57 25 47 36 20 55.6

30 êîñòþì ïèäæàê õîñ 2 0 10 4 11 275.0

31 àæëûí õóâöàñ ø 0 0 0 145 47 32.4

32 ñóðàã÷ ôîðì ø 0 0 0 22 0

33 ïàëüòî ø 6 2 5 7 5 71.4

34 áóëèãàð ìÿí êâ ì 1.1 1 1.6 0.9 1.8 200.0

35 øåâðî ìÿí êâ ì 0.6 0.7 1.2 0.7 1 142.9

36 õºõ øèð òí 0.3 0.8 0.8 0.6 0.5 83.3

37 ãóòàë õîñ 542 371 722 849 1032 121.6

38 ýñãèé ì 3.5 2.9 3.6 2.5 1.8 72.0

39 ãýðèéí õºøèã ø 46 52 40 0 41

40 õºíæèë ø 115 50 67 70 30 42.9

41 ãýðèéí á¿ðýýñ ø 190 129 112 122 60 49.2

42 øîõîé òí 2 0 0 0 3

43 çàìûí õàâòàí ìÿí ø 15 77 50 24.9 40 160.6

44 òîîñãî ìÿí ø 580 1250 210 1528 2052.4 134.3

45 áîðüäþð ìÿí ø 0 0 0 9.1 0

46 âàêóì öîíõ êâ ì 277.7 338.6 76.7 125.3 219.9 175.5

46 Äýýâðèéí õàâòàí êâ ì 154.8 242 267.5 3303.3 3886.9 117.7

47 öýâýð óñ ìÿí ë 0.2 0 0 10.4 75.1 722.1

48 ãýðèéí ìîä êîì 35 80 228.6

49 õèâýã òí 0 0 0 0 268

50 îð ø 0 0 0 0 25

51 òàâèëãà ø 0 0 0 0 2

52 ïå÷åíü òí  0  0  0  0  4.2

53 òîðò òí  0  0  0  0  3.4

54 áëîê ìÿí ø  0  0  0  0  4.5

55 ìîðèí õóóð ø  0  0  0  0  3

2011 2010

¿éëäâýðëýñýí á¿òýýãäýõ¿¿íèé íýð ¹ õýìæèõ

íýãæ

¿éëäâýðëýñýí á¿òýýãäýõ¿¿í /áèåò õýìæýýãýýð/

2007 X ñàð

2008 X ñàð

2009 X ñàð

2010 X ñàð

2011 X ñàð

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

58 

Ñóìäûí íýð

Äóí

äàæ

Õà

ìãè

éí è

õ

Õà

ìãè

éí á

àãà

-30-à

àñ

äóë

àà

í

ºä

ºð

Äóí

äàæ

Õà

ìãè

éí è

õ

Õà

ìãè

éí á

àãà

-40 -

ººñ

èõ

ºä

ºð

Èõ

õóðä

10ì

-ñåê-

ýýñ

èõ

ºä

ºð

Õýì

æýý

ìì

-ýýð

ªä

ðèéí

òîî 

Цасны

 зузаан

/см

/ 

Цасны

 балл

/ц/га

/ 

Цасны

 байдал

/бал

л/

Áàðóóíòóðóóí 2.6 19.6 -10.3 - 3.7 36.9 -14.1 - 14 4 1.9 3 - - - Áºõìºðºí - - - - - - - - - - - - - - - Äàâñò 5.0 16.6 -10.0 - 7.1 33.4 -13.2 - 7 0 1.4 2 - - -

Çàâõàí 4.0 20.5 -11.2 - 5.4 33.9 -14.2 - 18 4 0.0 1 - - - Ç¿¿íãîâü 3.5 19.2 -13.1 - 5.6 30.2 -14.0 - 14 6 0.6 3 - - - Ç¿¿íõàíãàé 0.8 16.0 -14.0 - 1.7 30.0 -18.5 - 6 - 0.5 2 - - -

Ìàë÷èí 1.7 16.2 -13.8 - 1.7 27.0 -21.6 - 14 1 8.6 3 6 - 10 Íàðàíáóëàã 5.5 17.9 -9.6 - 8.1 31.5 -12.6 - 17 6 1.7 1 - - - ªëãèé 2.1 19.5 -11.7 - 3.7 32.4 -14.3 - 12 1 0.4 2 - - -

ªìíºãîâü 1.2 19.0 -12.0 - 2.9 30.5 -13.8 0 18 4 17.8 3 - - - ªíäºðõàíãàé 0.9 14.9 -16.3 - 0.8 31.7 -20.7 - 8 - 1.0 2 1 - 10 Ñàãèëü 3.4 15.7 -13.7 - 5.0 33.9 -16.8 - 7 0 17.5 4 2 - 10

Òàðèàëàí - - - - - - - - - - - - - - - Ò¿ðãýí 2.9 15.4 -7.0 - 4.4 35.5 -11.5 - 12 3 45.8 5 - - - Òýñ 2.7 19.7 -11.2 - 3.6 35.1 -13.0 - 6 0 0.3 3 - - -

Õîâä 3.8 21.6 -9.8 - 2.3 39.2 -18.6 - 12 1 0.5 1 - - - Õÿðãàñ 3.0 15.1 -12.4 - 4.6 32.8 -15.3 - 12 1 5.1 4 - - - Öàãààíõàéðõàí 2.5 16.5 -10.5 - 2.9 24.5 -14.5 - 9 - 0.8 2 - - -

Óëààíãîì 3.4 17.6 -8.4 - 5.0 31.9 -11.7 - 14 2 6.6 1 - - - 

Цас Õóð òóíàäàñ

ÖÀà ÓÓÐÛÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ¯¯Ä, 10 - ð ñàð

Àãààðûí t o Õºðñíèé t o Ñàëõè

Нийгэм эдийн засгийн байдлын танилцуулга 

59 

ÒÎÎËËÎÃÎ, Ò¯¯ÂÝÐ ÑÓÄÀËÃÀÀÍÛ ¯Ð Ä¯Í :

ÀÆÈËËÀÃÑÄÛÍ ÒÎÎ,  ДУНДАЖ ЦАЛИНГИЙН СУДАЛГААНЫ ДҮН 

Ажиллагчдын  дундаж  цалингийн  түүвэр  судалгааг  улирал  тутам  явуулж,  дүнг  эдийн  засгийн бүх салбар,  аж  ахуйн  нэгж  байгууллага,  өмчийн  болон  хариуцлагын  хэлбэрээр,  ажиллагчдын  хүйс, ажил мэргэжлийн ангиллаар  гаргаж  байна.  Түүвэр судалгаанд  улиралд дунджаар 40  аж  ахуйн нэгж, байгууллагын 3516 ажиллагчид хамрагдаж байна. 

Ажиллагчдын сарын дундаж цалин 2011 оны 3-р улирлын байдлаар 341.5 мянган төгрөг болж 1-р улирлын дундаж  цалингаас 2.9  хувиар, 2-р улирлын дундаж  цалингаас 0.3  хувиар тус  тус өссөн байна. 

2011  I­ III  2011  IY­YI  2011 VII ­IX Аймгийн äундаж  332  340.4  341.5 

Үүнээс: 

Хөдөө аж ахуй, ан агнуур,ойн аж ахуй  0  0  0 Уул уурхай,олборлох үйлдвэр  0  0  0 Боловсруулах үйлдвэр  215.6  215.6  205.4 

Цахилгаан, дулааны үйлдвэрлэл, усан ханггамж  268.4  268.4  269.8 Барилга  238.7  238.7  238.7 Бөөний жижиглэн худалдаа, гэр ахуйн барааны засвар  163  163  175.7 Зочид буудал, зоогийн газар  177.7  177.7  177.7 Тээвэр, агуулахын аж ахуй, холбоо  100.7  100.7  100.7 

Санхүүгийн гүйлгээ хийх үйл ажиллагаа  245.8  245.8  346.1 Үл хөдлөх хөрөнгө, түрээс, бизнэсийн бусад үйл ажиллагаа  179  179  179 Төрийн байгууллагын үйл ажиллагаа  473.6  473.6  474 Боловсрол  302.5  302.5  341 Эрүүл мэнд, нийгмийн халамж  300.3  300.3  405.1 Нийгмийн болон хувийн үйлчилгээ  137.6  137.6  254.2 

2011  I­ III  2011  IY­YI  2011 VII ­IX Аймгийн дундаж  332  340.4  341.5 

Үүнээс: Хууль тогтоогч, төрийн ба төрийн бус байгууллагын удирдах ажилтан, менежер  444.1  463.6  460.5 

Мэргэжилтэн  405.8  433  443.5 Инженер, техникийн ажилтан  324.4  317  307 Бичиг хэргийн туслах ажилтан  246.4  259.8  248.8 Үйлчилгээний ба худалдааны ажилтан  212.7  228.2  234.4 Хөдөө аж ахуйн болон загасны аж ахуйн ажилтан  0  325.4  140 Үйлдвэрийн ба худалдааны ажилчин  225.1  193.5  210.9 

Машин тоног төхөөрөмжийн операторч угсрагч  338.7  335.4  309.5 

Энгийн ажил, мэргэжил  224.3  198.5  211.4 

Сарын дундаж цалин, мян.төг 

АЖ АХУЙ НЭГЖ, БАЙГУУЛЛАГЫН АЖИЛЛАГЧДЫН САРЫН ДУНДАЖ ЦАЛИН, ажил мэргэжлийн ангилалаар 

Салбар 

АЖ АХУЙ НЭГЖ, БАЙГУУЛЛАГЫН АЖИЛЛАГЧДЫН САРЫН ДУНДАЖ ЦАЛИН, салбараар 

Салбар 

Сарын дундаж цалин, мян.төг