АРГА ЗҮЙН ХӨГЖИЛД: АРГАЛАХ УУ, АРГАДАХ УУ?

Илтгэгч: Ц. Лувсандорж, Т.Ганбаатар

Улаанбаатар 2013

АГУУЛГА

Би хэн бэ?

Тархи судлал юуг нотлов

Диконструктивизм юуг номнов

Бүлгийн арга зүйн субьект нь хэн бэ?

Аргалах уу, аргадах уу?

Арга зүйн өнөөгийн бодлого аргалах нь уу, аргадах нь уу?

БИ ХЭН БЭ?

Миний нэр л лав “ би” биш, тэр зүгээр л миний нэр төдий үг

Миний иргэний үнэмлэх лав л “би” биш, тэр зүгээр л миний тухай мэдээлэл тээсэн баримт бичиг

Миний биологи дангаар лав л “ би” биш, надад биологи биш олон зүйл бий. (Миний бодол, миний бодомж, миний эргэцүүлэл, миний тухай нэр, миний иргэний үнэмлэх, миний нийтлэл, миний амьдрал, миний сүнс ...)

Миний оюун дангаар лав л “би” биш, надад оюунлаг биш олон зүйл бий. (Миний эс, миний эд, миний гене, миний (DNА), миний сүнс…)

Би тэгэхээр хэн бэ? Намайг хамгийн сайн адитгаж чадах тийм зүйл орших уу? Тэр юу бэ?

ТАРХИ СУДЛАЛ ЮУГ НОТЛОВ

Хүний тархи биологи бүтцийн хувьд ч, физиологи үүргийн ч хувьд байнга өөрчлөгдөнө (Naftolin, F et al., 1996 in Luvsandorj.Ts 2010)

Тархи 100 тэрбум эс, төв, тэдгээрийн хоорондын холбоос (synapses) Тархины холбоос суларна, алга болно, дахин бий болно. (DeFelipe, J 1997 in

Luvsandorj.Ts 2010)

Өчигдрийн “би” өнөөдрийн “ би” биш, учир нь өчигдрийн миний тархи өнөөдрийн минийх биш.

Миний тархи л намайг хамгийн сайн адитгах зүйл (өнөөдрийн шинжлэх ухааны түвшнээр хэлбэл)

Тэр миний биологийн хэсэг Тэр миний бодлыг бүтээгч үйлдвэр Тэр миний үйл, амьдралыг бүтээгч эрхтэн. (Оюунд олсныг үйлээр үйлдэнэ)

Би өөрчлөгдөж байна. Тэр ч өөрчлөгдөж байна. Ижил хоёр тархитай хоёр хүн үгүй. Бид иймд их ялгаатай.

ДИКОНСТРУКТИВИЗМ ЮУГ НОМНОВ

Диконструктивизм (deconstructivism)=ди +конструктивизм (de+contructivism) Ди (de-undo)- хийсэн үйлдлээ буцаах (Jacques Derrida, 1930-2004, in

http://plato.standford.edu.)

Диконструкц (de-cоnstruct )-конструкцийг задлах, нураах оюуны үйлдэл

Гол зарчим: Аливаа конструкци диконструкц үйлдлээр өөртөөгөө үл адитгагдана.

Байшинг нураахад гарах нуранга нь барихаас өмнөх материалтайгаа адилхан биш.

“Аливаа өгүүлбэр (конструкци)-ийг нэг утгатай бүтээж үл чадна. Аливаа өгүүлбэр дор хаяж хоёр янзаар ойлгогдоно.

“Ард түмэнтэйгээ амь нэгтэй байна” “Би чамд хайртай”..... Аргазүй эхэндээ ч,эцэстээ ч өгүүлбэрийн л дараалал . Өгүүлбэр дор хаяж хоёр

утгатай. Тэгэхээр хүн бүр яг адилхан хүлээж авах арга зүйн боловсруулалт гэж үгүй. (Лувсандорж. Ц. 2012)

Би бусдаас өөрөөр ойлгоно, сэтгэнэ. Бид ер нь ойлгох, ухаарах, бодохоороо ч их ялгаатай.

Бүлгийн арга зүйн субьект нь хэн бэ?

•Бүлгийн арга зүйн гол субьект нь бүлэг, хэсэг хүн. •Гол итгэл: Бүлгийн гишүүд нийтлэг шинжтэй. Иймд тэдний ялгааг нь бус харин нийтлэгийг тусгаж арга зүйг боловсруулж болно.•Насаар нь бүлэглэх аргачлал...

Гэвч дараах үндэслэлийг тооцвол бүлгийн арга зүй бүтэлгүйдэнэ:

• Би өөрчлөгдөж байна. Тэр ч өөрчлөгдөж байна.•Ижил хоёр тархитай хоёр хүн үгүй. Бид иймд их ялгаатай

• Би бусдаас өөрөө ойлгоно, сэтгэнэ. Бид ер нь ойлгох, ухаарах, бодохоороо ч ялгаатай.

• Бүлгийн арга зүй бүтэлгүйдсээр. Субьектгүй учир тэр хуурмаг. Иймд үр дүн нь худал, хоосон.

АРГАЛАХ УУ, АРГАДАХ УУ?• Бүлгийн арга зүй аргалах төдий л үйл. Учир нь бүлгийн бүх гишүүд ялгаатай. Түүнд оносон субьект огт алга.

• Ялгааг тусгасан арга зүй эцэстээ аргадахад л хөтлөгдөнө. Учир нь ялгааг тооцоход арга дутна. Цаг дутна. Нөөц хомсдоно. Аргадах, хайрлах л иймд гол арга болж харагдана.

• Аргалаад байвал лав л онохгүй, харин аргадаад байвал лав л алдахгүй.

Арга зүйн өнөөгийн бодлого аргалах нь уу, аргадах нь уу?

Ном зүй

DeFelipe, J 1997 Types of neurons, synaptic connections and chemical characteristics of cells immunoreactive for calbindin-D28K, parvalbumin and calretinin in the neocortex (review article), Instituto Cajal (CSIC), Avenida Dr. Arce, 37, 28002 Madrid, Spain,

Jacques Derrida in http://plato.standford.edu

Naftolin, F; Leranth, C, Horvath, T,L and Garcia-Segura, L, M 1996, Potential neuronal mechanisms of estrogen actions in synaptogenesis and synaptic plasticity, Cellular and Molecular Neurobiology, vol.16 1996, pp.213-223.

Luvsandorj.Ts 2010, essay titled as Towards Reconsidering Strategies for Ensuring Gender Equality In Education in the Light of Neuroscience: Either Equality through Difference or Equality through Sameness or Neither ‘Through Difference’ nor ‘Through Sameness’? Available in http://mr-institute.blogspot.com

Монгол хэлээр:

Лувсандорж. Ц. 2012, Диконструктив буюу ул хууртах ухаан, нийтлэл, http://undesniibolovsrol.blogsot.com –оос олж үзэх боломжтой.