15
ЭСИЙН ДАН МЕМБРАНТ ЭРХТЭНЦЭРҮҮД

эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ЭСИЙН ДАН МЕМБРАНТ

ЭРХТЭНЦЭРҮҮД

Page 2: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ЗОРИЛГОЭсийн дан мембрант эрхтэнцрүүдийн бүтэц үүрэгтэй танилцах

Үүнд:Эндоплазмын торГольджын аппаратЛизосомВакуоль

Page 3: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ЭСИЙН ЭРХТЭНЦЭРҮҮД

o Дан мембрант: Эндоплазмын тор Гольджын аппарат Лизосом Вакуольo Давхар мембрант: Митохондри Пластид Бөөмo Мембрангүй: Рибосом Эсийн төв Хөдөлгөөний эрхтэнцэр

Page 4: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ЭНДОПЛАЗМЫН ТОРХөндий, хоолой, суваг хэлбэртэй дан мембрант бүтэцтэй.Эндоплазмын торБЭТ ГЭТ Рибосом агуулсан Рибосомгүй

Бөөмийн бүрхүүл

БЭТ ГЭТ

Page 5: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ЭНДОПЛАЗМЫН ТОРЫН ҮҮРЭГ

1. БЭТ уураг нийлэгжүүлнэ.

2. ГЭТ нүүрус липид нийлэгжүүлнэ.

3. Нийлэгжүүлсэн бодисоо хөндийдөө хуримтлуулна.

4. Эсийн дотор бодис зөөвөрлөнө

5. Хортой бодисыг хоргүйжүүлнэ.

Page 6: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ГОЛЬДЖЫН АППАРАТ Давхарласан хавчиг

хөндий ба цэврүү хэлбэртэй дан мембранаас тогтсон эрхтэнцэр.

Үүрэг: ЭПТ-д үүссэн бодисэнд

ирж хувиралд орно Бодисыг ангилах,

савлах үүрэгтэй Эсээс гадагш бодис

зөөвөрлөх

Page 7: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ГОЛЬДЖЫН АППАРАТЫН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ЭПТ-д үүссэн бодис ГА-

д зөөгдөн ирж хувиралд орж ангилагдан ферментүүд лизосом хэлбэрээр

Эсээс гадагш гарах бодисууд тухайлбал гормон зэрэг нь шүүрлийн мөхлөг болж экзоцитозоор гадагшилна.

Жишээлбэл: Булчирхайн эсүүдэд ГА их байна.

Page 8: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ЛИЗОСОМ Органик бодис

задлагч олон тооны фермент агуулсан цэврүү хэлбэртэй дан мембрант эрхтэнцэр

Лизосом Гольджын аппаратаас үүснэ.

Page 9: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ЛИЗОСОМЫН ҮҮРЭГ Эсэд гаднаас орж

ирсэн тэжээлийн бодисыг задлах

Эсийн гэмтсэн эрхтэнцэрийг задлах

Мөхсөн эсийг задлах

Зарим эрхтэнг хүртэл алга болгоно

Жишээлбэл:мэлхийний шанаганцарын сүүл алга болох

Page 10: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ЛИЗОСОМЫН ҮҮРЭГ Мэлхийний

шанаганцар загас шиг сүүлтэй байдаг боловч хөгжлийнхөө явцад сүүл нь алга болж мөч үүсдэг.

Энэ нь лизосомын үйл ажиллагаа юм.

Page 11: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ВАКУОЛЬ Зөвхөн ургамлын эсэд

байх ба нэг эст амьтанд хоол боловсруулах вакуоль, агших вакуоль хэлбэрээр байдаг бөгөөд амьтны эсэд байдаггүй.

Гадуураа дан мембранан бүрхүүлтэй дотроо усанд ууссан химийн бодсууд буюу эсийн шүүсийг агуулдаг.

Page 12: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ВАКУОЛЬ Вакуоль

ургамлын залуу эсэд жижиг олон байна.

Харин хөгшин эсэд эсийн ихэнх зайг эзлэн бөөм сийвэнг эсийн хана руу шахаж байрлана.

Page 13: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

ВАКУОЛЫН ҮҮРЭГ

Эсийн шүүсийг ба бодсын солилцооны эцсийн бүтээгдэхүүнийг нөөцлөх

Эсийн ханын даралтыг зохицуулах

Фотосинтезэд шаардагдах усыг нөөцлөх

Нэг эстэнд ХБ ба эсээс бодис гадагшилуулах үүрэгтэй

Page 14: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

БАТАТГАЛ Эндоплазмын

торын бүтэц ,үүрэг, ангилал

Гольджын аппаратын бүтэц үүрэг

Лизосомын үүсэл, бүтэц, үүрэг

Вакуолийн бүтэц,үүрэг

Эс дотор бодис нийлэгжих ба зөөвөрлөгдөх зам

Эсээс гадагшлах бодсын үүсэх ба зөөгдөх зам

Page 15: эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд

БЭЛТГЭСЭННийслэлийн

лаборатори 1-р сургууль багш Ойдов овогтой Оюунтунгалаг