Чингис хааныг залгамжлагч Өгэдэй, Гүюг, Мөнх , Хубилай хаадын үйл ажиллагааг мэдэх , харьцуулан үнэлэлт дүгнэлт өгөх

Зорилт

Өгэдэй хааны түүхэнд гүйцэтгэсэн үүрэг

Гүюг хааны гүйцэтгэсэн үүрэг

Мөнх хааны гүйцэтгэсэн үүрэг

Хубилай хааны гүйцэтгэсэн үүрэг

.

•Гадаад бодлого

• Байлдан эзэлсэн орнуудад

даргач нарыг томилсон.

•Гадаад орнуудаас авах алба

татварын хэмжээг нарийвчлан

тогтоожээ.

•1230 онд Персийг байлдан

эзлэсэн.

• 1234 онд Сүн улстай хамтран

Алтан улсыг эзлэн авчээ.

•1235 онд Баруун зүгийн

орнуудыг байлдан эзлэх үүргийг

Батад эрхлүүлэхээр

шийдвэрлэсэн. /ахмад

хөвгүүдийн дайн/

•1238-13-239 онд Киев хотыг

эзлэн авсан.

Дотоод бодлого

•Засгийн хэргийг ерөнхийлөн

захирах үйл ажиллагааг

эрхлэх яамыг байгуулж

ерөнхий сайдаар Елюй-Чуцайг

томилж байжээ.

•Худаг гаргах бэлчээр өргөтгөх

арга хэмжээ авсан.

•Алба татварын шинэ хууль

гаргав /1229 он/

•Улсын өртөөг шинээр бий

болгосон байна.

•Авилга хэмээх тусламжийн

санг бий болгосон.

•1236 оны эхнээс цаасан

мөнгө гаргаж эхэлсэн.

Дотоод бодлого

Туракина хатны явуулсан

алдаатай бодлого, үйл хэргийг

залруулсан.

•Хавчигдан огцорсон сайд

• түшмэдүүдийг хуучин албанд

буцаан томилсон.

•Чингай Чинсаныг баруун

этгээдийн сайдын албанд

эргүүлэн тавьсан.

•Хүн амын тооллого явуулах

•Цэрэг татлагыг журамлах

зэрэг бодлогуудыг

хэрэгжүүлжээ.

Дотоод бодлого

Туракина хатны явуулсан

алдаатай бодлого, үйл

хэргийг залруулсан.

•Хавчигдан огцорсон сайд

• түшмэдүүдийг хуучин

албанд буцаан томилсон.

•Чингай Чинсаныг баруун

этгээдийн сайдын албанд

эргүүлэн тавьсан.

•Хүн амын тооллого

явуулах

•Цэрэг татлагыг журамлах

зэрэг бодлогуудыг

хэрэгжүүлжээ.

Дотоод бодлого

•. Албан татварын хуулийг

чангатгах

•Нийслэл Хархорумын үүргийг

өндөржүүлэх

• Хямрал самууныг дарах

•Өмнөх хаадын үйл

ажиллагааг үргэлжүүлэх

Гадаад бодлого

• Өөрийн дүү Хүлэгүд

Багдадын халифт гүрнийг

эзлэх даалгавар өгч байсан.

•Хубилайд Сүн улсыг

байлдан дагуулах

•Өөрөө Сүн улсын үлдсэн

хэсгийг эзлэн авахаар явч

байгаад 1259 онд халуун

өвчнөөр нас баржээ.

Дотоод бодлого

• Эзлэгдсэн орны бүх газар нутаг,

хүн амын хөрөнгө баялаг, дайны

олз зэргийг өөрсдийн өмч гэж

үзэж байсан.

•Эзлэгдсэн ард түмнийг олон

зэрэг дэвд хуваасан.

•Худалдаачин, эрдэмтэн бичгийн

хүн шашин номлогчдын Юан

гүрэнд ирэхийг ихээхэн дэмжиж

байжээ.

•Буддын шашныг дэлгэрүүлж,

Пагва ламыг улсын их багшид

өргөмжилж байсан.

Гадаад бодлого

• Сүн улсыг 1279 онд бүр

мөсөн байлдан эзэлсэн.

•Японыг эзлэх бодлого

явуулж хэд хэдэн удаа

довтолж байсан ч далайн

шуурганаас болоод

амжилтгүй болсон.

•Вьетнам улсыг маш их

хүчээр хараат улс болгосон.

•1287 онд Бирм улсыг

байлдан дагуулсан.

•1292 нд Явын арлуудыг

эзлэн авч чаджээ.

Чингис хааны дараа төр барьж байсан хаад нь

улс гүрнийхээ хил хязгаарыг тэлэх, төрийн чухал

шинэчлэл бодлогуудыг баримталж байсан ч хаан

ширээний төлөө тэмцэл ,зөрчил төрсөн ах

дүүсийн хооронд маш их гарч байжээ.

Хубилай хааны үед Хятад гүрнийг өөрийн

эрхшээлд оруулж чадсан ч түүний дараах хаад

түүний үйл хэргийг хэвээр үргэлжлүүлж чадаагүй

байдаг.