66
Η ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΑΛΛΕΣ ΑΡΧΕΣ ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΕ ΕΝΑ ΠΛΗΡΗ ΜΙΚΡΟΚΥΚΛΟ, ΜΕΤΑΞΥ ΔΥΟ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΑΓΩΝΩΝ Ο ΠΛΗΡΗΣ ΚΥΚΛΟΣ ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ ΕΝΟΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΗ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ Περίοδος φυσικής προσαρμογής με την μπάλα και το παιγνίδι 5-10 ετών ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΩΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ 10-12 ΧΡΟΝΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ 12 14 ΧΡΟΝΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ 16 18 ΧΡΟΝΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΕΩΝ 18-21 ΧΡΟΝΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ 21 23 ΧΡΟΝΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ 23-32/35 ΧΡΟΝΩΝ Η ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΠΟΛΛΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΤΑΝΙΚΗΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΙΚΟΥ ΒΑΡΟΥΣ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΜΕ ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΕ ΤΕΤΡΑΓΩΝΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΥΠΟ ΠΙΕΣΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΟΜΑΔΙΚΩΝ ΑΘΛΗΜΑΤΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ «FOOTING» ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ «FARTLEK» ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΤΕΣΤ ΚΟΥΠΕΡ ΜΕΘΟΔΟΣ ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΑΓΩΝΕΣ ΜΕ ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΑΡΙΘΜΟ ΠΑΙΚΤΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΣΤΑΤΙΚΕΣ ΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΑΛΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΔΥΝΑΜΗ - ΤΑΧΥΤΗΤΑ) Χωρίς μπάλα. Με μπάλα. ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΧΑΛΑΡΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ

ΜΟΝΤΕΡΝΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

Embed Size (px)

Citation preview

Η ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΨΗ

ΑΛΛΕΣ ΑΡΧΕΣ ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΕ ΕΝΑ ΠΛΗΡΗ ΜΙΚΡΟΚΥΚΛΟ, ΜΕΤΑΞΥ ΔΥΟ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΑΓΩΝΩΝ

Ο ΠΛΗΡΗΣ ΚΥΚΛΟΣ ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ ΕΝΟΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΗ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝΠερίοδος φυσικής προσαρμογής με την μπάλα και το παιγνίδι 5-10 ετώνΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΩΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ 10-12 ΧΡΟΝΩΝΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ 12 14 ΧΡΟΝΩΝΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ 16 18 ΧΡΟΝΩΝΠΕΡΙΟΔΟΣ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΕΩΝ 18-21 ΧΡΟΝΩΝΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ 21 23 ΧΡΟΝΩΝΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ 23-32/35 ΧΡΟΝΩΝ

Η ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΠΟΛΛΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΤΑΝΙΚΗΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΙΚΟΥ ΒΑΡΟΥΣ

ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΜΕ ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΕ ΤΕΤΡΑΓΩΝΑ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΥΠΟ ΠΙΕΣΗ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΟΜΑΔΙΚΩΝ ΑΘΛΗΜΑΤΩΝ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ «FOOTING»

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ «FARTLEK»

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΤΕΣΤ ΚΟΥΠΕΡ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΑΓΩΝΕΣ ΜΕ ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΑΡΙΘΜΟ ΠΑΙΚΤΩΝ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΣΤΑΤΙΚΕΣ ΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΑΛΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΔΥΝΑΜΗ - ΤΑΧΥΤΗΤΑ)Χωρίς μπάλα.Με μπάλα.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΧΑΛΑΡΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΩΝ 45

ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΥΤΟΓΕΝΟΥΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΑΓΩΝΑ

ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΑ ΜΕΣΑ (ΑΣΚΗΣΕΙΣ, ΜΟΝΤΕΛΑ, ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΜΕΤΑΞΥ ΔΥΟ ΠΡΟΠΟΝΗΣΕΩΝΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ – ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ ΜΕ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΜΕΣΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΕ ΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΟΥΣΙΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ – ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΖΩΝΤΑΝΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ ΟΜΑΔΩΝ, ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΜΕΤΑΞΥ ΔΥΟ ΠΡΟΠΟΝΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝ ΓΙΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΖΗΤΗΣΕΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΣΤΑ ΑΠΟΔΥΤΗΡΙΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΖΕΣΤΑΜΑ ΤΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΩΝΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΖΕΣΤΑΜΑ ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΖΕΣΤΑΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΕΠΙΣΗΜΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ Ι ΚΑΙ II ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΔΥΝΑΜΗΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΑΝΤΟΧΗΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΤΟΜΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΛΕΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΕΛΕΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΜΙΑΣ ΟΜΑΔΑΣ

ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΜΕΤΑΞΥ 2 ΗΜΙΧΡΟΝΩΝ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥ Η ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΑΓΩΝΑ Η ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

Η ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΗ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ(ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ - ΜΕΘΟΔΟΙ - ΜΕΣΑ)

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ1. Η προπονησιολογία στο μοντέρνο ποδόσφαιρο έχει σαν βασική αρχή την μοντελοποίηση όλης

της προετοιμασίας και ιδιαίτερα της προπόνησης σε επίπεδο επίσημου παιγνιδιού ποδοσφαίρου.2. Για να πραγματοποιηθεί αυτή η σύνδεση πρέπει να γίνει αντιληπτό, ότι οι επιδόσεις, τόσο σε

εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο, είναι αποτέλεσμα της σκληρής δουλειάς της τεχνικής ηγεσίας της ομάδας, που πρέπει να είναι όσο το δυνατόν καλύτερα προετοιμασμένη.

3. Το ποδόσφαιρο επιδόσεων, εδώ και πολύ καιρό, δεν αποτελεί πλέον διασκέδαση και ούτεείναι πια μια εθελοντική δραστηριότητα χωρίς υπευθυνότητες, κοινωνικές και αθλητικές. Το

ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα μεγάλων επιδόσεων, που εκδηλώνεται με μια διαρκή πάλη να ξεπεράσεις τον ίδιο σου τον εαυτό σε ατομικό επίπεδο, ενώ σε ομαδικό έχει σαν σκοπό να επικρατήσεις ενός αντιπάλου μόνο με όπλα αθλητικά.

4. Η προπονησιολογία μιας ομάδας ποδοσφαίρου, από το πιο μικρό επίπεδο, μέχρι το μεγα-λύτερο, πρέπει να έχει:

— κανόνες— αρχές— μεθόδους— μέσατα οποία όλα μαζί αποτελούν το σύνολο προετοιμασίας μιας ομάδας και ενός προπονητή στο

μοντέρνο ποδόσφαιρο.5. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο στη μοντέρνα προπόνηση είναι το ότι η ατομική προπόνηση

έχει τον πρώτο λόγω, ενώ η ομαδική ακολουθεί κατά σειρά σπουδαιότητας.6. Ολόκληρη η προπόνηση πρέπει να πραγματοποιηθεί μέσα από προγράμματα προπονητικά,

τα οποία θα έχουν σαν μοντέλο 11, απαιτήσεις του παιγνιδιού, στα οποία θα εμπεριέχονται οι αρχές, οι μέθοδοι και τα προπονητικά μέσα, τα οποία θα εκτελούνται, κατά σειρά, από έναν παίκτη, από ομάδες παικτών, από ολόκληρη την ποδοσφαιρική ομάδα.

Σχεδιάγραμμα 1.7. Το μεγάλο μυστικό της σημερινής προπονητικής είναι ο συναγωνισμός. Όλα όσα κάνουμε

λοιπόν στην προπόνηση πρέπει να έχουν ένα χαρακτήρα συναγωνισμού και υπέρβασης (άμιλλα), κατά πρώτο λόγω, του ίδιου του εαυτού του αθλητή, κατά δεύτερο, των προσωπικών αντιπάλων, κατά τρίτο, των μη προσωπικών αντιπάλων και κατά τέταρτο, ολόκληρης της αντίπαλης ομάδας. 8. Η καλύτερη προπόνηση για τα παιδιά (νεαρούς αθλητές) είναι το ίδιο το παιγνίδι, ενώ για τους εφήβους και τους άντρες ο συνδυασμός της ατομικής προπόνησης με το παιγνίδι. Το σχεδιάγραμμα που ακολουθεί είναι ενδεικτικό της αρχής της μοντελοποίησης της προπόνησης σε συνθήκες κανονικού παιγνιδιού. (Βλ. σχεδ. 1). Πραγματοποιώντας τον συνδυασμό των βασικών στοιχείων της θεωρίας του παιγνιδιού και της προπονητικής αντίληψης, κατορθώνουμε να μοντελοποιήσουμε το παιγνίδι μέσα στην προπόνηση, για το ίδιο το παιγνίδι. Δηλαδή κάνουμε μια πραγματική προετοιμασία, έτσι όπως απαιτεί ο αθλητισμός μεγάλων επιδόσεων

ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΨΗΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΨΗ1. Αρχή μεγίστων προσπαθειών.Η πραγματοποίηση μεγίστων προσπαθειών σε κάθε προπόνηση έχει σαν αποτέλεσμα την ικανό-

τητα να καταφέρνει ο αθλητής να αντέχει τις μεγάλες φυσικές προσπάθειες του κάθε αγώνα και ο-πωσδήποτε να ξεπερνάει τον ίδιο του τον εαυτό, αλλά και τους αντιπάλους και να επιτυγχάνει την πολυπόθητη νίκη.

2. Αρχή της ατομικότητας.ΑΡΧΕΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

Σχεδ. 2Είναι η πιο σημαντική απ' όλες τις φυσιολογικές αρχές του ποδοσφαίρου επιδόσεων. Η προπο-

νητική αυτού του επιπέδου πρέπει να προβλέπει, ώστε όλα να γίνονται μέσα στο πλαίσιο της ατομι-κότητας, επειδή μόνο έτσι δίνεται η δυνατότητα σε κάθε άτομο (αθλητή) να καθιερωθεί, αποδίδοντας σύμφωνα με τις δυνατότητες του. (Βλ. σχεδ. 2).

3. Αρχή της βαθμονόμησης (διαβάθμισης) της προσπάθειας.Αυτή η αρχή αναφέρεται στην κλιμάκωση των προσπαθειών στην προπόνηση, κατά κατηγορία

ηλικίας (παιδιά — έφηβοι — άντρες) σε σχέση με τη χρονική διάρκεια της προσπάθειας (από άσκηση

σε άσκηση, προπόνηση — προπόνηση, μικρόκυκλο — μικρόκυκλο, μεσόκυκλο — μεσόκυκλο) για όλη την προπονητική δραστηριότητα, αλλά και για ολόκληρη την αθλητική ζωή των ποδοσφαιριστών.

4. Αρχή της επανάληψης.Με τις συνεχείς επαναλήψεις επιτυγχάνουμε την τόσο απαραίτητη εξοικείωση, τον αυτοματισμό,

την άριστη τεχνική, που είναι το άλφα και το ωμέγα του μοντέρνου παιγνιδιού.5. Αρχή της εναλλαγής.Αυτή η αρχή επιτυγχάνει την πραγματοποίηση των συνεχών μεγίστων προσπαθειών, που επα-

ναλαμβάνονται επ' αόριστο διάστημα, χάρις στηναλληλοδιαδοχή της ειδικής προσπάθειας με την μη ειδική, της συμμετοχής στην άσκηση εξειδι-

κευμένων μυϊκών μαζών με μη εξειδικευμένες, την άσκηση των πάνω άκρων, αλλά και των κάτω.6. Αρχή της συνεχούς ακολουθίας.Αυτή η αρχή πραγματοποιείται με συνεχή δραστηριότητα, η οποία θα αυξάνεται ομοιόμορφα, ενώ

θα συνδυάζεται, αλλά και θα εναλλάσσεται η γενική προετοιμασία με την ειδική.

ΑΛΛΕΣ ΑΡΧΕΣ ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΕ ΕΝΑ ΠΛΗΡΗ ΜΙΚΡΟΚΥΚΛΟ, ΜΕΤΑΞΥ ΑΛΛΕΣ ΑΡΧΕΣ ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΕ ΕΝΑ ΠΛΗΡΗ ΜΙΚΡΟΚΥΚΛΟ, ΜΕΤΑΞΥ ΔΥΟ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΑΓΩΝΩΝΔΥΟ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΑΓΩΝΩΝ

1. Ολόκληρη η δραστηριότητα πρέπει να προσανατολιστεί στην συνέχιση της προπόνησης, με την εφαρμογή μερικών προγραμμάτων ανόρθωσης και επαναφοράς του οργανισμού στην κανονική του κατάσταση. Αυτά τα προγράμματα θα πρέπει να αναφέρονται στην:

— Κατάσταση υγείας.— Πνευματική κατάσταση των παικτών.— Προπονητική κατάσταση. «Έτοιμος για αγώνα».— Η προετοιμασία για τον επόμενο αγώνα θα γίνει όταν υπάρχει πλήρη αποκατάσταση.— Έλεγχος στη διατροφή και στις ουσίες που βοηθάνε και στηρίζουν την φυσική προσπάθεια.2. Η μεταβίβαση της προπόνησης (μεταβατική περίοδος) αναφέρεται στις προπονητικές συσ-

σωρεύσεις, που δημιουργούνται εν καιρώ και που πραγματοποιούνται μόνο με μια συνεχή, προοδευ-τική, έντονη, αλλά και ατομική προπόνηση.

Το διάγραμμα το προπονητικό πρέπει να είναι ελαφρώς ανοδικό, ώστε να εξασφαλίζει μια καλή αθλητική φόρμα καθ' όλη τη διάρκεια του πρωταθλήματος.

3. Η προληπτική προπόνηση, η οποία αποτελείται από μια ειδική προπόνηση της ομάδας, εν όψει της αντιμετώπισης ενός σημαντικού αντιπάλου και έχει σαν σκοπό τον αιφνιδιασμό του αντι-πάλου και την κατάκτηση της νίκης. Αυτή η αρχή της μοντέρνας προπόνησης έχει ιδιαίτερη σημασία, μια και ο κάθε αγώνας είναι διαφορετικός από τον άλλο. Αυτό οφείλεται στα στοιχεία του αγώνα, δηλαδή στην ψυχολογική ένταση, στην αξία των ομάδων, στην παράδοση των μεταξύ τους αγώνων, στον διαιτητή, στους φιλάθλους, στην σπουδαιότητα του αγώνα.

4. Η ολόκληρη προπόνηση αποτελεί την σύνδεση και ολοκλήρωση των προηγούμενων τριών αρχών προπονητικής, ούτως ώστε να μπορεί η ομάδα να παίξει αυτό το οποίο προετοίμαζε στο διάστημα μεταξύ δύο αγώνων.

Ο ΠΛΗΡΗΣ ΚΥΚΛΟΣ ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ ΕΝΟΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΗ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝΟ ΠΛΗΡΗΣ ΚΥΚΛΟΣ ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ ΕΝΟΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΗ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ

Περίοδος φυσικής προσαρμογής με την μπάλα και το παιγνίδι 5-10 ετώνΠερίοδος φυσικής προσαρμογής με την μπάλα και το παιγνίδι 5-10 ετών

Σχεδ. 3Τα τελευταία χρόνια έχει επικρατήσει, και στο ποδόσφαιρο, η συνήθεια να γίνεται επιλογή παι-

κτών σε μικρή ηλικία. Σ' αυτή την περίοδο όλη η δραστηριότητα διεξάγεται ανοργάνωτα, χωρίς υποδείξεις και οπουδήποτε (σχολεία - σπίτι -δρόμο - παραλία) αρκεί να υπάρχουν περισσότερα από δύο παιδιά και μία μπάλα. Πραγματοποιούνται διάφοροι αγώνες με χαρακτήρα συναγωνισμού, όπου μπορούμε να καταλάβουμε κατά πόσο κατέχουν οι νέοι αθλητές τα απλά τεχνικά και τακτικά στοιχεία, που χρειάζονται οι αρχάριοι. Επιπλέον τους συνηθίζουμε, με φυσικό τρόπο, με την μπάλα και το παιγνίδι και διαπιστώνουμε την ύπαρξη ή όχι ταλέντου για ποδόσφαιρο. (Βλ. σχεδ.

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΩΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ 10-12 ΧΡΟΝΩΝΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΩΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ 10-12 ΧΡΟΝΩΝ

Στη διάρκεια αυτής της περιόδου το παιδί μαθαίνει τα βασικά στοιχεία του ποδοσφαίρου, ορ-γανωμένα πλέον.

Πρέπει να τραβήξουμε την προσοχή των παιδιών πάνω στον τρόπο που παίζουν οι μεγάλες ο-μάδες και ιδιαίτερα οι πολύ μεγάλοι παίκτες, μια και σ' αυτή την ηλικία η ικανότητα μίμησης είναι πολύ ανεπτυγμένη.

Οι βασικοί στόχοι αυτής της περιόδου είναι οι εξής:1. Αρμονική φυσική ανάπτυξη με την απασχόληση με άλλα αθλήματα, όπως: Μπάσκετ —

Κολύμπι — Τρέξιμο — Άλματα κ.ά.2. Τεχνική προετοιμασία, με τεστ — διαγωνισμό ξεχωριστά για κάθε τεχνικό στοιχείο, οπουδή-

ποτε είναι δυνατό αυτό (σπίτι — δρόμο) και έχοντας σαν κύριο στόχο την ατομική καλυτέρευση.3. Σφαιρική τακτική προετοιμασία. Την επιτυγχάνουμε με αγώνες, στους οποίους, όμως, πρέπει

να αφήσουμε τα παιδιά να εκφρασθούν εντελώς ελεύθερα, χωρίς καθόλου πίεση από μέρους μας. Θα πρέπει να εφαρμόσουνε τους κανονισμούς, που ήδη ξέρουνε από τους επίσημους αγώνες που έχουνε παρακολουθήσει. Ταυτόχρονα, πρέπει να αναπτυχθούν και ορισμένες ψυχολογικές ικανότητες, όπως: θέληση — επιθετικότητα — αφοσίωση — ατομικό πνεύμα — ομαδικό πνεύμα — επιθυμία για νίκη. Σ' αυτή την περίοδο ο προπονητής οφείλει να δείξει μεγάλη κατανόηση και υπομονή και να ασχοληθεί πολύ και με την ζωή των παιδιών εκτός αθλητικού προγράμματος.

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ 12 14 ΧΡΟΝΩΝΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ 12 14 ΧΡΟΝΩΝ

Επαναλαμβάνουμε τα βασικά στοιχεία που ήδη έχουνε διδαχτεί, προσπαθώντας να φτάσουμε στα όρια της τελειοποίησης. Πρέπει να επιτύχουμε μια σύνδεση μεταξύ της χρονολογικής ηλικίας και της ψυχολογικής και αθλητικοφυσικής, όπως επίσης και της κοινωνικής σχολικής ηλικίας και της αθλητικής των μεγάλων επιδόσεων. Αντικειμενικός στόχος αυτής της περιόδου είναι η προετοιμασία των μεγάλων ταλέντων για το ποδόσφαιρο επιδόσεων.

Σημαντική περίοδος για το μέλλον των νεαρών ποδοσφαιριστών, μια και, χωρίς να γίνεται απόλυ-τος, ο συγγραφέας, τόσο από δικές του έρευνες, όσο και από άλλων ειδικών, έχει φτάσει στο συμ-πέρασμα, ότι όσοι παίκτες μέχρι σ' αυτή την ηλικία έχουνε δείξει τεχνική αριστοτεχνία, φυσική ανάπτυξη, αρμονική και τεχνικο - τακτική επιδεξιότητα στους αγώνες προετοιμασίας, αλλά και επίσημους, με την πάροδο του χρόνου κατορθώνουν να τελειοποιούνται και να επιτύχουν μεγάλες επιδόσεις στην ανδρική ηλικία.

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

Η εφηβική ηλικία, εξ αιτίας της ψυχομορφοφυσιολογικής της ιδιαιτερότητας, αναγκάζει τονπροπονητή να επαναλάβει στοιχεία που είχε διδάξει την περίοδο 10-12 ετών και να τα εφαρμόσει

στην δύσκολη αυτή ηλικία.

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ 16 18 ΧΡΟΝΩΝΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ 16 18 ΧΡΟΝΩΝ

Έχει τους ίδιους στόχους αυτή η περίοδος με την περίοδο 12-14 ετών, που πρέπει όμως να προσαρμοστούνε στην ηλικία των 16-18 ετών. Αυτές οι δύο περίοδοι είναι και οι πιο σημαντικές για την δεξιοτεχνία των βασικών αρετών του ποδοσφαίρου, μια και είναι απαραίτητες και υποχρεωτικές για μεγάλες επιδόσεις στην παιδική και εφηβική ηλικία.

Υπάρχουν σχολές ποδοσφαίρου σε διεθνές επίπεδο με λιγότερο καλούς παίκτες, που όμως σε ανδρικό επίπεδο βρίσκονται στην κορυφή (Δυτ. Γερμανία — Ισπανία — Βραζιλία).

Η εξήγηση είναι, ότι το ποδόσφαιρο έχει τα δικά του ψυχοφυσιολογικά προβλήματα. Γι' αυτό τον λόγω, δεν φορτσάρουν να κερδίσουν τίτλους και διακρίσεις στις μικρές ηλικίες, μια και οι μεγάλες επιδόσεις σε εθνικό, αλλά και διεθνές επίπεδο επιτυγχάνονται στην ανδρική ηλικία.

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΕΩΝ 18-21 ΧΡΟΝΩΝΠΕΡΙΟΔΟΣ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΕΩΝ 18-21 ΧΡΟΝΩΝ

Είναι η περίοδος που σημαίνει πολλά για το μέλλον του ποδοσφαιριστή, όσον αφορά την καριέρα, αλλά και τη ζωή του.

Ξεπερνώντας την ηλικία του έφηβου, πρέπει πια να αποφασίσει για το επάγγελμα που θα ακο-λουθήσει, σε ποια ομάδα θα αγωνιστεί, εάν θα σπουδάσει και γενικά να καταλήξει στις μελλοντικές του κατευθύνσεις. Σε αγωνιστικό επίπεδο, θα πρέπει να έχει φτάσει πια σε μια ομάδα εθνικής κατηγορίας και να συσσωρεύει εμπειρίες, που θα του χρησιμεύσουν στην καθιέρωση στο δύσκολο επίπεδο των ανδρών.

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ 21 23 ΧΡΟΝΩΝΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ 21 23 ΧΡΟΝΩΝ

Είναι η περίοδος καθιέρωσης στις ανδρικές ομάδες και εδραίωσης της θέσης σε μια ενδεκάδα μεγάλης ομάδας, ακόμη και εθνικής, για να μπορέσει και εδώ να συσσωρεύσει εμπειρίες από αγώνες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ 23-32/35 ΧΡΟΝΩΝΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ 23-32/35 ΧΡΟΝΩΝ

Η τήρηση των περιόδων, που περιγράψαμε ανωτέρω, είναι απαραίτητο να είναι σχολαστική και χωρίς άλματα από τη μία περίοδο ηλικίας στην άλλη.

Όποιος δεν αφομοίωσε τα βασικά στοιχεία τεχνικής — τακτικής — φυσικής κατάστασης τότε όταν έπρεπε, δεν θα μπορέσει να πραγματοποιήσει και να αποκτήσει ευχέρεια, αυτοματοποιημένη κίνηση και δεξιοτεχνία. Οτιδήποτε προσπαθήσουμε σε ηλικία 18-21 χρονών, θα έχει σαν αποτέλεσμα να φορτσάρουμε τον οργανισμό πάνω από τις δυνατότητες του και σε καμία περίπτωση να φέρει επιδόσεις σε εθνικό επίπεδο, πόσο μάλλον σε διεθνές.

Ένα άλλο στοιχείο που βοηθάει σημαντικά τον προπονητή είναι η ικανότητα συσχετισμού των ηλικιών του οργανισμού του ποδοσφαιριστή. Έχουμε τέσσερις διαφορετικές ηλικίες.

1. Χρονολογική ηλικία.Η κανονική ηλικία σε χρόνια από τη στιγμή της γέννησης μέχρι τώρα.2. Ψυχοφυσικομορφολογική ηλικία.

Τις τελευταίες δεκαετίες οι γενιές των παιδιών παρουσιάζουν μια καλύτερη ανάπτυξη σε όλα τα σημεία.

Από ψυχολογικής άποψης, εξαιτίας του βομβαρδισμού πληροφοριών που δέχονται από το πε-ριβάλλον τους, τα παιδιά αποκτούν καλύτερες και πληρέστερες γνώσεις για όλα τα φαινόμενα ζωής, κοινωνίας, αθλητισμού.

Από σωματικής άποψης, η έρευνα της σχέσης μεταξύ βάρους και ύψους ή η σκελετική και μυϊκή ανάπτυξη αποδεικνύουν την ανωτερότητα των νεοτέρων γενιών.

3. Διαγωγή κοινωνικο-σχολική.Αυτή τη διαγωγή δεν μπορούμε να την συγκρίνουμε με παλαιότερα, επειδή, από κοινωνικής

άποψης, τα παιδιά του παρόντος έχουν εξασφαλισμένες άνετες συνθήκες διαβίωσης, διατροφής, αλλά και λιγότερους χώρους, ελάχιστες ώρες παιγνιδιού.

4. Προϋπόθεση των μεγάλων επιδόσεων.Σε σύγκριση με το παρελθόν, ο σημερινός ποδοσφαιριστής επιδόσεων θα πρέπει να έχει καλή

απόδοση σε 2-3 προπονήσεις τη μέρα και 2-3 αγώνες τη βδομάδα, καθημερινές μέγιστες φυσικές προσπάθειες και θυσίες, όπως επίσης να ξεχάσει το κανονικό ημερολόγιο και να ασχολείται μόνο με το αθλητικό καλεντάρι.

Σε γενικές γραμμές, μπορεί να έχει 8-12 ώρες δραστηριότητα καθημερινά, εάν προσθέσουμε και τις ώρες χαλάρωσης και επαναφοράς. Το ποδόσφαιρο μεγάλων επιδόσεων έχει φτάσει να είναι ένας μαραθώνιος φυσικής και ψυχικής αντοχής.

Η Αγγλία και η Βραζιλία είναι τα πιο κλασικά παραδείγματα πολλών αγώνων: 70-80 το χρόνο, δηλαδή 3 ή και 4 τη βδομάδα στους 8 μήνες αγωνιστικής περιόδου.

Η ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΠΟΛΛΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ Η ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΠΟΛΛΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

1. Η προπονητική αντίληψη εξαρτάται από το μοντέλο των αγώνων, που δημιουργείται από τον τρόπο διεξαγωγής των μεγάλων διοργανώσεων μεταξύ των κορυφαίων ομάδων.

2. Η διαδικασία της προετοιμασίας έχει ένα μοντέλο προπόνησης, το οποίο περιέχει:α. Το μοντέλο του προγραμματισμού της προπόνησης.β. Το μοντέλο της ειδικής προσπάθειας του παιγνιδιού και ιδιαίτερα της αξίας των παικτών μας.

Το μοντέλο των παικτών και του παιγνιδιού της ομάδας.γ. Το μοντέλο της ειδικής αθλητικής φόρμας, των δύο σημαντικών περιόδων (1ος και 2ος γύρος)

το οποίο στις μεγάλες επιδόσεις συγχέεται με το ημερολογιακό καλεντάρι.δ. Το κοινωνικό μοντέλο που είναι ικανό να πραγματοποιεί μεγάλες αθλητικές επιδόσεις.ε. Το ψυχολογικό μοντέλο.στ. Το βιολογικό μοντέλο περιλαμβάνει:— Στοιχεία μορφολογικά.— Στοιχεία λειτουργικά.— Στοιχεία κινητικά.ζ. Όλα αυτά τα μοντέλα πρέπει να έχουν ένα τελικό μοντέλο ελέγχου και διόρθωσης σύμφωνα με

τις πραγματικές επιδόσεις, τις οποίες έχουμεστα τεραίν του παιγνιδιού.3. Τα ανωτέρω μας βοηθάνε να αντιληφθούμε ότι οι επιδόσεις, ιδίως σε διεθνές επίπεδο, επιτυγ-

χάνονται με την βοήθεια πολλών άλλων ειδικών διαφόρων κλάδων.α. Το μοντέλο των αγώνων πρέπει να το επεξεργάζεται ο πρώτος προπονητής ή ο τεχνικός

διευθυντής ή ο μάνατζερ της ομάδας.β. Το μοντέλο προετοιμασίας μπορεί να αποδοθεί από προετοιμαστές φυσικής κατάστασης

(γυμναστές), προπονητές, αθλητικούς γιατρούς, ψυχοκοινωνιολόγους κ.τ.λ.γ. Το μοντέλο προγραμματισμού από προγραμματιστές ή στατιστικολόγους.δ. Το μοντέλο της προσπάθειας και της αθλητικής φόρμας από τον αθλητικό γιατρό και ψυχο-

λόγο, μαζί με ειδικούς βιοχημικούς, φαρμακολόγους, διαιτολόγους, μασέρ.ε. Το ψυχο-κοινωνιολογικό μοντέλο από ένα ειδικό στην αθλητική ψυχολογία και κοινωνιολογία.στ. Τα ίδια ισχύουν και για το βιολογικό μοντέλο.ζ. Το μοντέλο ελέγχου δίνεται από την ομάδα των ειδικών, ο καθένας στον τομέα δραστηριότητας

του.η. Το κινητικό μοντέλο ή του παιγνιδιού είναι επεξεργασμένο και κατευθυνόμενο από τον πρώτο

προπονητή και από τους συμβούλους του, τους μεθοδολόγους.

ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙΟι μέθοδοι προπόνησης είναι τα εργαλεία, με τα οποία οι προπονητές μπορούν να μετρήσουν με

μεγάλη ακρίβεια την δραστηριότητα την αθλητική στις προπονήσεις, ξεκινώντας από τη μοντελο-ποίηση της προπόνησης σε συνθήκες επίσημου παιγνιδιού.

ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΔιαλειμματική προπόνηση χωρίς ιδιαιτερότητα για ποδόσφαιρο.1. Σκοπός: — Προετοιμασία καρδιάς για μέγιστες επαναλαμβανόμενες προσπάθειες. —

Προετοιμασία των μεγάλων λειτουργιών του οργανισμού σε επαναλαμβανόμενες προσπάθειες. Περιεχόμενο: — Τρέξιμο 10-15 φορές απόσταση 100 μ. σε 18-17-16-15-14 δευτερ. με διάλειμμα μεταξύ 60'' και 75'' μετά από κάθε επανάληψη. Διάρκεια 3-4 βδομάδες όταν είμαστε στην περίοδο προετοιμασίας πριν το πρωτάθλημα. Ή 1-2 φορές τη βδομάδα στην αγωνιστική περίοδο ή όσες φορές νιώσει ότι υπάρχει ανάγκη να βάλει ή να ξαναβάλει σε φόρμα ατομικά όσους παίκτες το χρειάζονται.

— Για μερικές περιόδους προετοιμασίας, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε διαδρομές διάφορες που βοηθάνε τη γενική προπόνηση των παικτών.

Σχεδ. 42. Σκοπός: Προετοιμασία της αντοχής της καρδιάς σε συνθήκες προσπάθειας χωρίς

ιδιαιτερότητα, σε ρυθμούς ατομικούς ειδικά για τον κάθε αθλητή.Περιεχόμενο: Διαλέγουμε μια διαδρομή σε ανώμαλο έδαφος, κυκλικά, που θα έχει περίπου 1.500

μ. μήκος. Τρέχουμε ως εξής:— 600 μ. σε έδαφος ομαλό.— 200 μ. σε έδαφος με κλίση προς τα πάνω, που αυξάνει σιγά-σιγά.— 400 μ. σε έδαφος με κλίση ελαφριά προς τα κάτω, ώστε να επιτύχουμε μεγάλη ταχύτητα,

χωρίς μεγάλη προσπάθεια.— 300 μ. σε ομαλό έδαφος, χαλαρά, με σκοπό την επάνοδο και το χαλάρωμα.Αυτή την απόσταση την τρέχουμε 1-2-3-4 ή 5 φορές, αναλόγως της αξίας των παικτών της

ομάδας, την ηλικία, την περίοδο προετοιμασίας. Το διάλειμμα μεταξύ επαναλήψεων είναι5' περίπου και το συνδυάζουμε με χαλαρωτικές και αναπνευστικές κινήσεις, όπως και διατατικές.

3. Περιεχόμενο: 3/4 ή 5 επαναλήψεις του εξής προγράμματος.

1.500-1.000-400-100 Χ 1-2-3-4-5 επαναλήψεις με 5' διάλειμμα μεταξύ των επαναλήψεων. (Βλ. σχεδ. 4).

Γενικές οδηγίεςΑυτές οι αποστάσεις των 4 παραδειγμάτων ενδείκνυνται για την περίοδο προετοιμασίας σε βουνά

και φτάνουν τον οργανισμό στα όρια του, τα οποία ακόμα δεν έχουνε καθοριστεί. Αυτό το είδος προσπάθειας είναι πολύ σημαντικό και για την αγωνιστική περίοδο, Τρίτη — Τετάρτη, σε ατομικούς ρυθμούς.

ΑντενδείξειςΕάν υπερβάλλουμε στην εκτέλεση αυτής της μεθόδου, καταλήγουμε στο να μην αναπτύξουμε την

αντοχή σε σχέση με την ταχύτητα.Διαλειμματική προπόνηση με ιδιαίτερα ποδοσφαιρικά χαρακτηριστικά5. Τρέχουμε αποστάσεις ειδικά για το ποδόσφαιρο 10 μ. + 20 + 30 + 40 + 50 + 60, ξεκινώντας απ'

τη γραμμή τέρματος, όλοι οι παίκτες μαζί, έχοντας σαν διάλειμμα την επάνοδο στη γραμμή. Το τρέξιμο είναι στο μάξιμουμ της ταχύτητας.

— Τρέξιμο των ιδίων αποστάσεων, ξεκινώντας ανάποδα 60 + 50 + 40 + 30 + 20 + 10.— Τρέξιμο των ιδίων αποστάσεων, με διαφορετική σειρά όμως: 10 + 60 + 20 + 50 + 30 + 40 μ.Μεθοδικές οδηγίες— Πραγματοποιείται το τρέξιμο σε ευθεία γραμμή.— Κυκλικό τρέξιμο, προς αριστερά η δεξιά, όπως συμβαίνει στο παιγνίδι.— Το επίπεδο, που ξεκινάμε στο τρέξιμο, είναι 120 παλμοί το λεπτό.— Όλες οι επαναλήψεις γίνονται σε μέγιστη ταχύτητα.— Αν η ομάδα είναι καλά προετοιμασμένη, θα γίνουν περισσότερες επαναλήψεις.— Θα λάβουμε υπ' όψη και την ηλικία των παικτών (τα παιδιά 1 επανάληψη, οι έφηβοι 2-3, οι

άνδρες 4-5).6. — Τρέξιμο από το κέντρο του γηπέδου προς το τέρμα, με τη μορφή συναγωνισμού σε

συνθέσεις 1-1, 2-1, 1-2, 3-2, 2-3, 3-3 ή 4-4. Όποιος κερδίσει την μπάλα γίνεται επιθετικός και προσπαθεί να βάλει γκολ.

7. — Μικρά παιγνίδια, με μικρό αριθμό παικτών. 1-1, 2-2, 3-3, 4-4, 5-5, μέχρι 11-11, πραγματοποιώντας σε κάθε παιγνίδι στην άμυνα και επίθεση, επαναλαμβάνοντας τις ενέργειες που καθορίζει ο προπονητής.

Μεθοδικές οδηγίεςΑυτό το σύνολο των ασκήσεων, που επαναλαμβάνονται με τη φόρμα των ειδικών διαλειμμάτων,

είναι η πιο ουσιαστική άσκηση και προπόνηση για τους παίκτες και την ομάδα.— Επαναλαμβάνεται, απλοποιώντας ή συνδυάζοντας αναλόγως τις πραγματικές ανάγκες και

σύμφωνα με τη θεωρητική αντίληψη για το παιγνίδι.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΜΕΘΟΔΟΣ ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

Σχεδ. 5Αναφέρεται σε όλους τους παράγοντες της προπονητικής και σε όλες τις φυσικές ικανότητες των

ποδοσφαιριστών.Βασική αρχή της μεθόδου είναι η διαφοροποίηση της προσπάθειας των μυϊκών μαζών ανά

σταθμό. (Μια άσκηση για στήθος, άλλη για πόδια, άλλη για χέρια κ.τ.λ.).1. Ανάπτυξη δύναμης.α. Φτιάχνουμε 6-8 σταθμούς ως εξής:

— Διπλώσεις χεριών από ανάταση με μπάρα.— Άλματα με σχοινάκι.— Ανύψωση μπάρας 30 κιλών από κάτω, μέχρι πάνω απ' το κεφάλι.— Βαθιά καθίσματα με την μπάρα των 30 κιλών στους ώμους., — Τρέξιμο με γόνατα ψηλά.— Άλματα με τα γόνατα στο στήθος κ.τ.λ. Αυτή η άσκηση των 6 σταθμών μπορεί ναπραγματοποιηθεί ως εξής: Κάθε παίκτης εκτελεί όσες περισσότερες επαναλήψεις μπορεί σε μια

περίοδο 20 "- 30 "- 40 "- 60 " ή 20 επαναλήψεις για κάθε άσκηση χωρίς να σταματήσει. (Βλ. σχεδ. 5).2. Ανάπτυξη τεχνικής.

Σχεδ. 6α. Σε γκρουπ 2 ή 3 παικτών οργανώνουμε περισσότερους σταθμούς. Πάσες μεταξύ τριών (2

παίκτες, μ' ένα τρίτο στη μέση, κοροΐδο, σε ορισμένο χώρο) πάσα με τη μία, αν αυτός στη μέση α-κουμπήσει μπάλα αλλάζει με αυτόν που έκανε το λάθος.

6. Πάσες με το κεφάλι μεταξύ τριών.γ. Ρίξιμο μπάλας με τα χέρια απ' το πλάι, όσο πιο μακριά και σωστά.δ. Σουτ στο τέρμα από συνδυασμούς μεταξύ 3 παικτών.ε. Παιγνίδι 2 εναντίον 1 με σουτ στην πρώτη ευκαιρία.στ. Σουτ στο τέρμα από 20 μ. με την μπάλα στατική. (Βλ. σχεδ. 6).Μπορούμε να βάλουμε 10' διάρκεια για κάθε άσκηση 6 Χ 10' = 60'

ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΤΑΝΙΚΗΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΙΚΟΥ ΒΑΡΟΥΣΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΤΑΝΙΚΗΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΙΚΟΥ ΒΑΡΟΥΣ1. Κυκλική για κατανίκηση προσωπικού σωματικού βάρους.

Σχεδ. 7— Πους απς.— Επικύψεις, με άγγιγμα άκρης ποδιών, με ξεκίνημα από ύπτια θέση.— Εκτάσεις κορμού από ξαπλωμένος μπρούμυτα (πρηνή θέση).— Βαθιά καθίσματα.— Ανορθώσεις ποδιών μέχρι την κατακόρυφο από ύπτια θέση.— Άλματα με τα γόνατα στο στήθος.Εκτελούνται 1-2-3-4-5 φορές χωρίς σταμάτημα, με διάλειμμα 1' μεταξύ των επαναλήψεων. (Βλ.

σχεδ. 7).2. Κυκλική, ειδικά για τον κάθε ποδοσφαιριστή.Παράδειγμα για τερματοφύλακα.α. Πλάγιο τρέξιμο δεξιά, αριστερά, μπροστά, πίσω για 7 μ. σε κάθε κατεύθυνση, διατηρώντας την

βασική θέση, έτοιμος για επέμβαση.β. Στο τέρμα, τρέξιμο στη δεξιά γωνία, προσποίηση χτυπήματος μπάλας με γροθιά.γ. Πλονζόν στην αριστερή κάτω γωνία.δ. Τρέξιμο μπροστά 10 μ. και μπλοκάρισμα.ε. Τρέξιμο προς τα πίσω στο τέρμα.στ. 10 άλματα με τα γόνατα στο στήθος.Παράδειγμα για πλάγιους αμυντικούς και εξτρέμ. (Βλ. σχεδ. 8).

Σχεδ. 8α. Τρέξιμο απ' τη γωνία της μικρής περιοχής, προς την πλάγια γραμμή.6. Προσποίηση μαρκαρίσματος με τάκλιν.γ. Προσποίηση πασαρίσματος μπάλας στο δεξί ή αριστερό εξτρέμ.δ. Τρέξιμο με μέγιστη ταχύτητα, ξεπέρασμα γραμμής του κέντρου, με σκοπό μια ενδεχόμενη

πάσα σε θέση εξτρέμ.ε. Σε θέση εξτρέμ, υποδοχή μπάλας, καθοδήγηση, σέντρα.στ. Τρέξιμο με μέγιστη ταχύτητα προς την άμυνα, και καταλαμβάνει την θέση του στο αμυντικό

σύστημα της ομάδας.Παράδειγμα για μεσαίους παίχτες (χαφ).α. Στη γραμμή της μεγάλης περιοχής προσποίηση πάσας με κεφαλιά ή με το πόδι στον πιο

κοντινό παίχτη.β. Τρέξιμο στη μέση του γηπέδου, προσποίηση πραγματοποίησης 1-2 και αλλαγή ρυθμού σε

μέγιστη ταχύτητα, υποδοχή και πασάρισμα, ή άνοιγμα των παιχτών προς τα πλάγια.γ. Ο παίχτης τρέχει μπροστά στο τέρμα στο ύψος της μεγάλης περιοχής, παρακολουθώντας την

μπάλα που έρχεται από το πλάι, και την χτυπάει εν κινήσει με το πόδι ή το κεφάλι.δ. Τρέξιμο προς την άμυνα, 25 μ. απ' το αντίπαλο τέρμα, προσποίηση μαρκαρίσματος 1 εναντίον

1 για κλέψιμο μπάλας, επάνοδος προς την άμυνα με τρέξιμο με την πλάτη και προσποιήσεις δεξιά-αριστερά.

ε. Πλάγιο τρέξιμο προς τα πίσω 5-10 μ. αριστερά, μετά πλάγια προς τα πίσω 5-10 μ. δεξιά, προσποίηση υποδοχής μπάλας σε σπριντ μπροστά με καθοδήγηση μπάλας, πάσα 1-2 για κάποιον τρίτο.

Παράδειγμα για κεντρικούς αμυντικούς.α. Κεφαλιά μέσα στην περιοχή, με προσποίηση απόκρουσης μπάλας προς την αντίθετη κατεύ-

θυνση απ' όπου ήρθε.β. Σπριντ, που συμβολίζει την έξοδο από την αμυντική ζώνη.γ. Βασική θέση και προσποίηση παιγνιδιού 1 εναντίον 1 με προσποιήσεις και πλάγιες μετακι-

νήσεις, περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή για κλέψιμο.δ. Κλέψιμο με τάκλιν, πέσιμο σε καθιστή θέση, ανασήκωμα.ε. Τρέξιμο προς την αμυντική ζώνη.στ. Ανάποδη εκτέλεση της πρώτης άσκησης ως προς την μεριά του τεραίν και σπριντ για έξοδο

από την άμυνα.Αυτές τις ασκήσεις για καλύτερο αποτέλεσμα τις κάνουμε και με μπάλα, με αντίπαλο, έτσι ώστε

να πλησιάσουμε με τις πραγματικές συνθήκες αγώνα.Ξεχωρίζουμε 4 μεγάλες κατηγορίες πόστων στους ποδοσφαιριστές — τερματοφύλακες:— πλάγιοι αμυντικοί και εξτρέμ,— κεντρικοί αμυντικοί,

— κεντρώοι και επιθετικοί.Πρέπει λοιπόν οι παίκτες να μπορούν να παίξουν σε περισσότερες θέσεις και ζώνες του γηπέ-

δου, αναλόγως των απαιτήσεων του αγώνα.

ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΜΕ ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΜΕ ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ Πρόγραμμα με λάστιχα από καουτσούκ για την ανάπτυξη της δύναμης και της

ταχύτητας.Με το πόδι πιασμένο με το λάστιχο απ' το πολύζυγο.α. Χτύπημα μπάλας με το κουτουπιέ, 20 φορές.Β. Χτύπημα μπάλας με το πλάι του ποδιού, 20 φορές.γ. Χτύπημα μπάλας με το εξωτερικό του ποδιού, 20 φορές.δ. Χτύπημα μπάλας με το εσωτερικό του ποδιού, 20 φορές.ε. Χτύπημα μπάλας με το τακούνι, 20 φορές.στ. Χτύπημα μπάλας με βολέ με το εσωτερικό του ποδιού, 20 φορές.ζ. Χτύπημα μπάλας με βολέ με το εξωτερικό του ποδιού, 20 φορές.η. Χτύπημα μπάλας με βολέ με το πλάι του ποδιού, 20 φορές.Παρατηρήσεις μεθοδικές. 1. Εκτελούμε με το λάστιχο τεντωμένο, ώστε να χρησιμοποιούμε δύναμη χτυπήματος. 2. Πρέπει

να επαναλάβουμε το πρόγραμμα 2-3 φορές, ώστε να έχουμε ένα σύνολο 320 ή 480 επαναλήψεων σε μια προπόνηση. 3. Μπορούν να δουλεύουν σε γκρουπ των δύο, ώστε όταν εκτελεί ο ένας, ο άλλος να ξεκουράζεται και να αναλαμβάνει.

2. Πρόγραμμα φυσικής ανάπτυξης με ιατρικές μπάλες.α. Κύλισμα μπάλας στο έδαφος για 40 μ. με το κάθε χέρι και πόδι.6. Πετάμε τη μπάλα με τα 2 χέρια ψηλά και μετά την αμορτιζάρουμε (μετριάζουμε την πτώση) 10

φορές με το κάθε πόδι.γ. Ρίξιμο της μπάλας με τα 2 χέρια πάνω από το κεφάλι και πιάσιμο. Δέκα φορές με την ιατρική

μπάλα.δ. Ρίξιμο της μπάλας με τα 2 χέρια πάνω από το κεφάλι και αμορτιζάρισμα με το κεφάλι, μετά

υποδοχή με το πόδι, εν κινήσει.ε. Σπρώξιμο της ιατρικής μπάλας, που βρίσκεται σε στατική θέση, μπροστά. Δέκα φορές με το

κάθε πόδι.στ. Ρίξιμο μπάλας ψηλά, υποδοχή στο στήθος, μετά στο έδαφος και καθοδήγηση για 2-3 μ. Δέκα

φορές.3. Πρόγραμμα ανάπτυξης της δύναμης και της ταχύτητας (άλματος) με την βοήθεια από

σχοινάκι.α. Τρέξιμο με σχοινάκι 60 μ. Το κάθε βήμα με ένα πόδι.6. Άλματα και με τα 2 πόδια. 200 επαναλήψεις.γ. Χαλάρωμα και επαναφορά σε ύπτια θέση.δ. Επί τόπου: 10 άλματα με το δεξί, 10 με το αριστερό, 10 και με τα δύο, εκτελούμε 1-2-3 φορές

χωρίς σταμάτημα.ε. Τρέξιμο με σχοινάκι 60 μ. (πας — έρχεσαι) όπως μπορεί ο καθένας.στ. 200 άλματα και με τα 2 πόδια, επί τόπου.4. Προγράμματα με τη βοήθεια βοηθητικών αντικειμένων — μπάλες από άλλα ομαδικά

αθλήματα.α. Το χειρόσφαιρο είναι το πιο συγγενικό ομαδικό άθλημα. Συνδυασμός παιγνιδιού χειρόσφαιρου

με ποδόσφαιρο. Σε γήπεδο χειροσφαΐρου παίζουμε ποδόσφαιρο μέχρι να μπει γκολ, μετά χειρόσφαιρο μέχρι να σημειωθεί τέρμα.

6. Παιγνίδι μπάσκετ σε συνδυασμό με παιγνίδι ποδοσφαίρου. Με τον ίδιο τρόπο του χειρόσφαιρου.

γ. Παιγνίδι βόλεϊ, με το φιλέ κανονικά υψωμένο, μόνο που αντί για χέρια χρησιμοποιούμε το κεφάλι. Ο κάθε παίχτης 2 φορές με το κεφάλι ή μία με το κεφάλι και μία με το πόδι.

δ. Ποδόσφαιρο σε γήπεδο βόλεϊ με το φιλέ κατεβασμένο κάτω σαν να είναι του τένις και παίζουμε τένις με το πόδι και το κεφάλι.

Τα ομαδικά αθλήματα αποτελούνε μία από τις σημαντικότερες μεθόδους προπόνησης για το ποδόσφαιρο.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΕ ΤΕΤΡΑΓΩΝΑΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΕ ΤΕΤΡΑΓΩΝΑ

Σχεδ. 9Σε 1 τετράγωνο κομμάτι 40 Χ 40 σχηματίζουμε 16 τετράγωνα 10 Χ 10. (Βλ. σχεδ. 9).Τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου είναι:— Ελέγχουμε όλο το ανθρώπινο δυναμικό της ομάδας σε συνθήκες πλεονασμού.— Πραγματοποιείται ατομική προπόνηση σε μεγάλο βαθμό.— Μπορούμε να υπολογίσουμε σε χρόνο ή σε αριθμό επαναλήψεων το τι εκτελείται, με ακρίβεια

σχεδόν ίδια με του παιγνιδιού.— Η κίνηση ολόκληρης της ομάδας γίνεται πολύ γρήγορα, χωρίς να κάνουμε άσκοπες μετακι-

νήσεις και να χάνουμε χρήσιμο χρόνο.— Χάρις σ' αυτή τη μέθοδο, κάνουμε προπόνηση και σε ζώνες του γηπέδου που δεν χρησιμο-

ποιούνται συνήθως (κέντρο και πλαϊνά γηπέδου).1. Παιγνίδι 1 εναντίον 1 μέσα σε ένα τετράγωνο.α. Ο παίκτης με την μπάλα κάθεται πάνω στη μία πλευρά του τετραγώνου. Ο άλλος στην αντίθετη

ή σε άλλη πλευρά του ίδιου τετράγωνου.β. Όταν ξεκινάει ο κάτοχος της μπάλας, ξεκινάει και ο αντίπαλος με σκοπό να του πάρει την

μπάλα, στα πλαίσια των κανονισμών πάντα.γ. Ο παίκτης με την μπάλα κερδίζει, εάν φτάσει με τη μπάλα στα πόδια στην απέναντι γραμμή

που έχει οριστεί από πριν.δ. Ο αμυνόμενος, εάν πάρει την μπάλα στην κατοχή του, αλλάζει ρόλο με τον επιτιθέμενο.ε. Εάν κανονιστεί ένας αριθμός 20 ενεργειών, 10 για τον κάθε αντίπαλο, με νικητή τον παίκτη που

επικράτησε τις περισσότερες φορές, το ενδιαφέρον θα κορυφωθεί.2. Παιγνίδι 2 εναντίον 1 ή 1 εναντίον 2. (Σε 1 ή 2 τετράγωνα).3. Παίρνουν μέρος 3 παίκτες: 1 τερματοφύλακας, 1 αμυντικός, 1 επιθετικός. Γίνονται σέντρες και

σουτ προς το τέρμα, από πάσες που προέρχονται από τα πλάγια. Παίζεται σε 2 τετράγωνα.4. Παιγνίδι 4 εναντίον 4 σε μεγάλα τέρματα. Τέσσερα τετράγωνα.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΥΠΟ ΠΙΕΣΗΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΥΠΟ ΠΙΕΣΗΑυτή η μέθοδος έχει σαν αποτέλεσμα τα εξής:— Προετοιμάζει την καρδιά για ταχύτητα και αντοχή.— Πραγματοποιεί τεχνική κατάσταση άριστη για παιγνίδι.— Παρουσιάζεται ο παράγοντας τακτική στην προπόνηση.

1. Τέσσερεις παίκτες σε κύκλο, 1 στη μέση (γκρουπ των 5). Όποιος έχει μπάλα την πασάρει στον παίκτη του κέντρου που την επιστρέφει με απ' ευθείας χτύπημα.

Σχεδ. 10Ο χρόνος γι' αυτό το παιγνίδι πάσας είναι περίπου 45'. Για να έχουμε βελτίωση σε ταχύτητα, ο

κάθε παίκτης αλλάζεται στα 60" περίπου. Μ' αυτό τον τρόπο έχουμε 4'-5' διάλειμμα για τον καθένα. Η καρδιά επανέρχεται σχεδόν εντελώς και τα αποτελέσματα στην ταχύτητα είναι σημαντικά. Εάν θέλουμε να αναπτύξουμε την αντοχή σε σχέση με την ταχύτητα, ο χρόνος που κάθεται στον κύκλο ο κάθε παίκτης πρέπει να φτάνει σε 2 '-3 '-4'-5'. Μ' αυτό τον τρόπο ο παλμός θα φτάσει σ' ένα επίπεδο 140-160 χτύπων το λεπτό, θα πλησιάζει δηλαδή αυτόν του αγώνα. (Βλ. σχεδ. 10).

2. Η ίδια άσκηση, όμως, αντί να επιστρέφει η πάσα, να γίνεται σουτ στο τέρμα από το ύψος τηςμεγάλης περιοχής. Οι πάσες μπορούνε να έρχονται από κοντά 10-15-20 μ. Η αλλαγή των

παικτών που βρίσκονται στη μέση μπορούν να γίνονται κάθε 45"-Γ-2'-3'-4'-5'-6'-7'-8'-9' μέχρι και 10' λεπτά. Τότε πια οι μπαλιές θα γίνονται ίδιες με του αγώνα:

— ψηλές για χτύπημα με το κεφάλι,— σε μέτριο ύψος (μεσαίο) για κεφαλιά με πλονζόν,— χαμηλές για βολέ στο τέρμα.3. Παιγνίδι 1 εναντίον 1 σε ζώνη οριοθετημένη, στα σημεία που συνήθως δημιουργούνται ζευ-

γάρια αντιπάλων: 7-3, 11-2, 9-4, 8-10. (Αριθμοί παικτών 7-11-9 επιθετικοί). Παίζουν από τη μέση έως το τέρμα και τελειώνουν, όταν ο επιθετικός σουτάρει στο τέρμα ή όταν ο αμυντικός (2,3,4) ξεπεράσει την γραμμή του κέντρου με την μπάλα στα πόδια.

Η διάρκεια μπορεί να είναι 20 ενέργειες με 30 ή 3 λεπτά συνέχεια με διάλειμμα 10"- 20" σε σχέση πάντα με τον βαθμό προπόνησης της ομάδας και την δεξιοτεχνία των παικτών.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΜΕΘΟΔΟΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ(Μέθοδος σφαιρικής και μερικής προπόνησης)Ο προπονητής και οι παίκτες σε κάθε προπόνηση ετοιμάζουν ορισμένα μέρη (κομμάτια) παι-

γνιδιού, επαναλαμβανόμενα με μια σειρά, την οποία ο κάθε ειδικός την επιλέγει αναλόγως τωνκαταστάσεων και φάσεων που είχαν επιτυχία μέχρι τώρα στα παιγνίδια ή όχι.

Μεθοδική εκτέλεση.1. Βγάζουμε από τον επίσημο αγώνα τα στοιχεία που είχαμε ή όχι επιτυχία.2. Τα ξεχωρίζουμε, διαχωρίζοντας τα σε κομμάτια, έτσι ώστε όλοι να μπορούν να τα καταλάβουν.3. Εκτελείται στο γήπεδο, πηγαίνοντας από το παιγνίδι στα κομμάτια του παιγνιδιού εν όψει του

επόμενου επίσημου παιγνιδιού. Σε μια προπόνηση διάρκειας 90-120', αυτή η μέθοδος διαφοροποι-είται ή συνδυάζεται με όλες τις άλλες.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΟΜΑΔΙΚΩΝ ΑΘΛΗΜΑΤΩΝΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΟΜΑΔΙΚΩΝ ΑΘΛΗΜΑΤΩΝ1. Παιγνίδι χειρόσφαιρου 4 εναντίον 4 με τερματοφύλακες.2. Παιγνίδι μπάσκετ 5 εναντίον 5. Χωρίς τους κανόνες των βημάτων και των 3'.3. Τένις με το πόδι.4. Βόλεϊ με το πόδι και το κεφάλι.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ «ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ «FOOTINGFOOTING»»Αυτή η μέθοδος αναφέρεται στην βελτίωση της ικανότητας του όγκου της καρδιάς να δουλέψει για

παρατεταμένο διάστημα. Ο ρόλος της:— Στην παιδική ηλικία, καθοριστική η αύξηση του όγκου για τις μελλοντικές επιδόσεις.— Στην εφηβική, διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ της ανάπτυξης του όγκου της καρδιάς και της

δύναμης εκτοξεύσεως του αίματος στο σώμα.— Στην ανδρική, απαραίτητο μέσο για χαλάρωμα και επαναφορά με την ενεργοποίηση της ο-

ξυγόνωσης και της αποβολής των τοξινών.Δοσολογία.1. Τρέξιμο 1-1.000 μ. οπουδήποτε υπάρχει χώρος.2. Ο ρυθμός είναι ατομικός ή σε γκρουπ ιδίας αξίας αθλητών. Η ένταση είναι η ισορροπία μεταξύ

της προσπάθειας και της δυνατότητας επαναφοράς.3. — για παιδιά, σειρές 500, 800, 1.000 μ.- για έφηβους, σειρές 500, 800, 1.000-5.000μ·— για άνδρες, σειρές 1.000-10.000 μ. Τα διαλείμματα από 2'-30'.Μεθοδικές οδηγίες.Χρησιμοποιείται και πριν και μετά από αγωνιστικές περιόδους, η όποτε υπάρχει ανάγκη

επαναφοράς.Κανονικά, θα έπρεπε να εφαρμόζεται σε κάθε ειδική προπόνηση για ανάπτυξη της αντοχής,

ιδιαίτερα στους νεαρούς αθλητές. Ο συγγραφέας προτείνει την χρήση της, αφού τελειώσει η ειδικήπροπόνηση, η μετά από κάθε προπόνηση, ή τη μία φορά ναι και την άλλη όχι.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ «ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ «FARTLEKFARTLEK»»Αποτελεί έναν συνδυασμό των μεθόδων «Footing» και της διαλειμματική ς προπόνησης.Χρησιμοποιείται στα πλαίσια του μικρόκυκλου, για να διατηρήσει το επίπεδο προετοιμασίας

υψηλό.Δοσολογία.1. 800 μ. χαλαρό τρέξιμο σε ρυθμό 25%-50% των δυνατοτήτων.2. 10' διατατικές ασκήσεις με πολλές αναπνοές.3. 6 Χ 30 μ. ως εξής: — 1 σειρά με ταχύτητα 75%. — 2 σειρά μέχρι και 6 με ταχύτητα 100%.4. Σύνθετες ασκήσεις για την γενική φυσική κατάσταση ή για την ανάπτυξη της δύναμης με

κατανίκηση ατομικού σωματικού βάρους.5. 800 μ. σε ρυθμό 50%.Πραγματοποιείται 3 φορές τη βδομάδα την περίοδο προετοιμασίας και 2 φορές την αγωνιστική

περίοδο.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΤΕΣΤ ΚΟΥΠΕΡΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΤΕΣΤ ΚΟΥΠΕΡΗ μέθοδος αυτή είναι έλεγχος επιπέδου προπόνησης και αποτελείται από τρέξιμο διαρκείας 12'

κατά την οποία ο αθλητής καλύπτει όσο περισσότερα μέτρα μπορεί.Δοσολογία.Διεξάγεται σε γκρουπ 6-10 παικτών αναλόγως των δυνατοτήτων. Χρησιμοποιείται 3 φορές τη

βδομάδα την περίοδο προετοιμασίας και 1 την αγωνιστική. Στην περίοδο προετοιμασίας μπορούν να γίνουν 2 ή και 3 τέτοιες προσπάθειες με διάλειμμα 5'.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΜΕΘΟΔΟΣ ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΟ κύριος στόχος της είναι να αυξηθεί ο μυϊκός όγκος. Ο συγγραφέας την προτείνει για τα μέρη

του σώματος που κινδυνεύουν με τραυματισμούς κατά την διάρκεια των αγώνων.

Σχεδ. 11Δοσολογία.Αυχενικοί μυς (σβέρκος).1. Πιάνουμε το κεφάλι με τα 2 χέρια και εξασκούμε πίεση ως εξής:— σπρώξιμο κεφαλιού μπροστά,— σπρώξιμο κεφαλιού πίσω,— σπρώξιμο κεφαλιού πλάι δεξιά,— σπρώξιμο κεφαλιού πλάι αριστερά. Εκτελείται 6 φορές η κάθε άσκηση.2. Εξασκούμε πίεση με σπρώξιμο, έτσι ώστε η αντίδραση των αυχενικών να κρατάει το κεφάλιόρθιο σε ισορροπία για 6'' και μετά για 6 " το χαλαρώνουμε.Εκτελούνται μία φορά σε κάθε προπόνηση, 2 φορές τη βδομάδα.Μυς διαφράγματος.1. Από πρηνή θέση (ανάσκελα) ανασήκωση ταυτόχρονη κορμού και ποδιών, μέχρι της ορθής

γωνίας (εκέρ). Στεκόμαστε 6" σ' αυτή τη θέση, επαναφορά στην αρχική 6" χαλάρωμα.2. Πρηνή θέση με πόδια λίγο λυγισμένα, στηριγμένα στον τοίχο, πιέζουμε δυνατά για 6", μετά 6"

χαλάρωμα. Εκτελείται 6 φορές σε μια προπόνηση, τρεις φορές την εβδομάδα στην προετοιμασία, δύο φορές στην αγωνιστική περίοδο.

Μυς γονάτων.1. Από όρθια θέση, με τα πόδια λίγο λυγισμένα, πιέζουμε έναν τοίχο ή κάποια σκληρή επιφάνεια

με τα χέρια, έτσι ώστε οι μυώνες να είναι σε μέγιστη σύσπαση για 6". Μετά 6" χαλάρωμα.2. Πρηνή θέση, με τα πόδια λίγο λυγισμένα, στηριγμένα στον τοίχο, πιέζουμε δυνατά για 6",έξι φορές, με 6 " διάλειμμα μεταξύ των επαναλήψεων.Εκτελούνται μία φορά στη διάρκεια της προπόνησης, 3 στην προετοιμασία, 2 στην αγωνιστική

περίοδο.Μυς ποδοκνημικής (αστραγάλους).1. Με έναν συμπαίκτη ιδίου βάρους στους ώμους, εκτελούμε ανασήκωση στις μύτες για 6 ", με 6"

χαλάρωμα. 6 φορές επαναλαμβάνουμε την άσκηση.2. Από ύψος 1 μ. εκτελούμε άλμα με προσγείωση στις μύτες των ποδιών για 6 ", με 6 " χαλάρω-

μα, 6 φορές. Δοσολογία ίδια με τις προηγούμενες ασκήσεις.Στην εφηβική ηλικία ενδείκνυται η ισομετρική μέθοδος, συνδυασμένη όμως με την ισοτονική.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΑΓΩΝΕΣ ΜΕ ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΑΡΙΘΜΟ ΠΑΙΚΤΩΝΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΑΓΩΝΕΣ ΜΕ ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΑΡΙΘΜΟ ΠΑΙΚΤΩΝΜπορούμε να παίξουμε παιγνίδι με 1-1, 2-2, 3-3, 4-4, 5-5, 6-6, 7-7, 9-9 μέχρι 11-11. Μπορεί να

γίνει με υπεροχή αριθμητική ως εξής: 2-1, 3-1, 3-2, 4-2, 4-3, 5-3, 7-5, 9-7 κ.τ.λ.Άλλη παραλλαγή είναι η αριθμητική κατωτερότητα: 1-2, 1-3, 2-3, 2-4, 3-5, 5-7, 7-9 κ.τ.λ.Όπως επίσης να ξεκινήσουμε από 11-11 και σταδιακά να φτάσουμε στο 1-1 ή και το ανάποδο.Ο χρόνος παιξίματος εξαρτάται απ' τον αριθμό των παιχτών. Ο δε χώρος μπορεί να είναι

οποιοδήποτε γήπεδο ή άλλος κατάλληλος χώρος.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣΟ κάθε προπονητής διδάσκει την ομάδα του να αποδίδει με ένα βασικό τρόπο (σύστημα). Χρησι-

μοποιώντας τις ειδικές τακτικές για κάθε αγώνα ξεχωριστά, κάθε αντίπαλο, γήπεδο. Εξηγεί και προετοιμάζει θεωρητικά και πρακτικά αυτές τις τακτικές. Η ομάδα πρέπει να ξέρει από θεωρητικής άποψης τον δικό της τρόπο παιγνιδιού. Ο κάθε παίκτης πρέπει να ξέρει ακριβώς ποια είναι τα αβαντάζ και ποια τα ντεζαβαντάζ του ατομικού παιγνιδιού, αλλά και της ομάδας.

Διακρίνουμε τα εξής μέρη σ' αυτή τη μέθοδο:— 11 εναντίον 11, ενεργούν ακριβώς όπως και στον αγώνα, όπως καθορίζουν ακριβώς οι

προπονητές.— Οι παίκτες ενεργούν λειτουργικά και στην άμυνα και στην επίθεση, στην αρχή χωρίς μπάλα,

μετά με μπάλα, ξεκινώντας από το ένα τέρμα προς το άλλο, ή με τον προπονητή να πετάει την

μπάλα στη ζώνη του γηπέδου, όπου πρέπει να διορθωθούν ορισμένα στοιχεία του παιξίματος των ομάδων.

— Παίζουν συνέχεια 1'-2'-3'-4'-5', γίνονται όμως διακοπές για διορθώσεις, επαναλαμβάνοντας ένα και μόνο στοιχείο, ή άσκηση, ή τακτική, ή μέρος παιγνιδιού σε σχέση πάντα με τον τρόπο

παιγνιδιού της ομάδας.Στον μικρόκυκλο αυτή η μέθοδος προετοιμάζεται από την επομένη του αγώνα, μέχρι την παρα-

μονή του επόμενου αγώνα. Όλοι οι προπονητές έχουν μια σειρά βασικών ασκήσεων για την πραγ-ματοποίηση της προπόνησης τακτικής. Πολλοί την χρησιμοποιούν χωρίς μπάλα ή την συνδυάζουν και με μπάλα, οργανώνοντας παιγνίδια με μικρό αριθμό παικτών, αναλόγως με την στρατηγική του καθενός.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΣΤΑΤΙΚΕΣ ΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΣΤΑΤΙΚΕΣ ΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥΟι προπονητές, για κάθε στατική φάση, πρέπει να προετοιμάσουν 1-2-3 παραλλαγές τακτικής, τις

οποίες οι παίκτες πρέπει να ξέρουνε τέλεια. Να τους έχει καθοριστεί τι μπορεί να γίνει πιο απλά και με ακρίβεια, ανάλογα με τα προσόντα τους.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΑΛΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΔΥΝΑΜΗ - ΤΑΧΥΤΗΤΑ)ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΑΛΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΔΥΝΑΜΗ - ΤΑΧΥΤΗΤΑ)

Χωρίς μπάλα.Χωρίς μπάλα.

1. Πους απς με παλαμάκια.2. Στήριξη χεριών μπροστά, τεντωμένα χέρια, πόδια. Άλματα συνεχή μέχρι την θέση βαθύ κάθι-

σμα και πάλι πίσω. Δέκα άλματα.3. Από ύπτια θέση εκτελούμε εκέρ σε μεγάληταχύτητα σε γωνία 45° και επάνοδο κάτω. Δέκα φορές.4. Άλμα και με τα δύο πόδια, από όρθια θέση, με προσποίηση στον αέρα ότι χτυπάει την μπάλα

με το κεφάλι, πέσιμο σε βαθύ κάθισμα στις μύτες, και ξανά το ίδιο από την αρχή. Δέκα άλματα.5. Σπριντ, μπροστά-πίσω, δεξιά-πίσω, αριστερά-πίσω, όλες οι αποστάσεις 3 μ. Εκτελείται 3

φορές όλο μαζί.6. Από πρηνή θέση, στήριξη χεριών μπροστά. Άλμα και προσποίηση χτυπήματος με το κεφάλι

ψηλά, πέσιμο στην ύπτια θέση, σήκωμα με άλμα, προσποίηση κεφαλιάς κ.τ.λ, για 10 φορές.Διαφορετικά είδη αλμάτων.1. Βήμα τριπλούν. Από αριστερό στο δεξί και ανάποδα για 30 μ.2. Βήμα άλματος σε ύψος. Μόνο με το αριστερό. 30 μ.3. Βήμα άλματος σε ύψος. Μόνο με το δεξί. 30 μ.4. Άλματα και με τα 2 πόδια. 30 μ.5. Χαλαρό τρέξιμο. Εκτελείται 3 φορές.

Με μπάλα.Με μπάλα.

1. Πάσες μεταξύ τριών, σε γραμμή 5-10 μ. απόσταση. Οι πάσες είναι δυνατές 1-2 μ. δίπλα από τον παίκτη χωρίς μπάλα, ο οποίος προσπαθεί με άλμα να σταματήσει την μπάλα. 10-20 επαναλήψεις δεξιά-αριστερά.

2. Ίδια άσκηση με την μπάλα πεταγμένη με το χέρι. Ο μεσαίος παίκτης προσπαθεί να την χτυπήσει με το κεφάλι. 10-20 επαναλήψεις.

3. Καθοδήγηση μπάλας ανάμεσα σε εμπόδια και σουτ στο τέρμα. 10 επαναλήψεις.4. Δύο παίκτες μία μπάλα. Ο τρίτος πετάει την μπάλα ψηλά για κεφαλιά στο ύψος της μεγάλης

περιοχής. Οι άλλοι 2 πηδάνε, την διεκδικούνε, όποιος την κερδίσει σουτάρει στο τέρμα. 10-20-30 φορές για τον καθένα.

Σε παιγνίδια με μικρό αριθμό παικτών. Στην επίθεση:— Ξεμαρκάρισμα με μέγιστη ταχύτητα, για να φτάσει πρώτος στην μπάλα ή σε έναν ελεύθερο

χώρο για να τη δεχτεί.— Αλλαγή κατεύθυνσης, διπλή-τριπλή, με προσποιήσεις, για να ξεγελάσει τον αντίπαλο και να

φύγει από την άλλη μεριά.— Διεκδίκηση στον αέρα και ισορροπία με πόδια και χέρια, για την συνέχιση της πορείας με την

μπάλα.Στην άμυνα:

— Μαρκάρισμα άνθρωπος με άνθρωπο (μαν του μαν) και εκρηκτική κίνηση, για κλέψιμο, όταν ο αντίπαλος φτάσει ανάμεσα σε δύο κινήσεις.

— Προσπάθεια για κλέψιμο με πλονζόν με το κεφάλι μπροστά-πλάι.— Παρακολούθηση του αντιπάλου, με συνεχή κίνηση, ώστε να είναι πολύ κοντά του, όταν δεχτεί

την μπάλα ή για να τον δυσκολέψει να την παίξει.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΧΑΛΑΡΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΧΑΛΑΡΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣΣτο παιγνίδι του ποδοσφαίρου η χαλάρωση και η αυτοσυγκέντρωση αποτελούνε τις δύο πιο

σημαντικές φάσεις του αγώνα, εφόσον η μία αλληλοδιαδέχεται την άλλη.Δοσολογία.1. Σε παιγνίδι 1 εναντίον 1, ξάφνιασμα αντιπάλου που χαλαρώνει, χάρη στην προσωπική του

αυτοσυγκέντρωση και ξεμαρκάρισμα προς μια κατεύθυνση που δεν μπορεί να αντιδράσει.2. Στις στατικές φάσεις: η ομάδα που σταμάτησε το παιγνίδι με ένα φάουλ ή ένα πλάγιο άουτ,

αυτόματα χαλαρώνει. Στοιχείο που πρέπει να εκμεταλλευτεί η ομάδα που είναι στην επίθεση.3. Στην περίπτωση που αρχίζει ή ξαναρχίζει (β' ημίχρονο) το παιγνίδι: η ομάδα, η οποία από το

πρώτο δευτερόλεπτο επιτίθεται με όλη της την δύναμη, απόλυτα αυτοσυγκεντρωμένη, έχει πιθα-νότητες να αιφνιδιάσει τον αντίπαλο και να κερδίσει τον αγώνα από την αρχή.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΩΝ 45ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΩΝ 45Με αυτή τη μέθοδο επιτυγχάνουμε την ανάπτυξη και τελειοποίηση της ταχύτητας και της αντοχής

τόσο της ειδικής, όσο και της γενικής. Οχρόνος των 45" αποτελεί τον μέγιστο οριακό χρόνο, κατά την διάρκεια του οποίου ο οργανισμός

μπορεί να ενεργήσει σε μέγιστη ταχύτητα και μετά από τον οποίο ακολουθεί η διάλειψη της ενέργειας.Α ' Εφαρμογή στην ταχύτητα.Οι παίκτες είναι τοποθετημένοι στο γήπεδο, στις θέσεις που παίζουν συνήθως. Στο σινιάλο του

προπονητή, οι παίκτες εκτελούν με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα κινήσεις χαρακτηριστικές του παιγνιδιού τους, για χρόνο 5", 7", 10", 13", 17", 20".

Αν μετά από αυτή την δραστηριότητα, ο παλμός επανέλθει στο όριο των 120 παλμών το λεπτό, τότε έχουμε ταχύτητα.

Αν το τρέξιμο επαναληφθεί χωρίς ο παλμός να έχει φτάσει στο όριο των 120 παλμών το λεπτό, τότε έχουμε αντοχή σε σχέση με την ταχύτητα.

Β' Εφαρμογή στην αντοχή.Ίδια άσκηση, μόνο ο χρόνος ξεκινάει από 5" και φτάνει τα 45". Η πρώτη επανάληψη γίνεται χωρίς

να αφήσουμε τον παλμό να κατέβει στο αρχικό επίπεδο των 120 παλμών το λεπτό, από 130 και πάνω, μέχρι 180/200.

Γ' Εφαρμογή στην τεχνική προετοιμασία.Κάθε παίκτης, με μπάλα στα πόδια, εκτελεί στο σινιάλο του προπονητή διάφορους συνδυασμούς

τεχνικών στοιχείων. Εκτελείται για 3 "-5' '- 7 "-10 "-20" μέχρι 45", ανάλογα με την αξία της ομάδας.Δ ' Εφαρμογή στην τεχνικοτακτική προετοιμασία.Σε όλα τα παιγνίδια από 1 εναντίον 1 μέχρι 11 εναντίον 11, μόλις βάλουμε και το όριο του χρόνου

σε δευτερόλεπτα, τότε πραγματοποιούμε μια μοντελοποίηση σε συνθήκες επίσημου αγώνα, ο-ρισμένες φορές μάλιστα, τις ξεπερνάμε.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΚάθε κίνηση απαιτεί μια φυσική και ψυχική προσπάθεια. Η θεωρητική προπόνηση είναι αυτή που

δίνει ουσία και νόημα στο πρακτικό μέρος της προπόνησης.Σε κάθε προπόνηση η ομάδα πρέπει να συζητάει για διάφορα προβλήματα, όπως: — Τι έγινε

στην περασμένη προπόνηση, τι το ξεχωριστό πετύχαμε. Αυτό τώρα πρέπει να το διατηρήσουμε και τελειοποιήσουμε. — Τι πρόκειται να εκτελεστεί στις μελλοντικές προπονήσεις. — Καθορίζονται οι στόχοι και οι εβδομαδιαίες υποχρεώσεις για τον επόμενο αγώνα, οι ομαδικοί, αλλά και οι ατομικοί. — Τα διάφορα θέματα επεξηγούνται στον πίνακα, προβάλλονται φιλμ διδακτικά, αγώνες, ασκείται κριτική, με σκοπό να κατακρατηθεί η ουσία από τους παίκτες.

— Ακολουθεί η επίδειξη στο γήπεδο, για να αντιληφθούν ακριβώς τι πρέπει να εκτελεστεί. Μετά οι αντίστοιχες ασκήσεις εκτελούνται κανονικά στα πλαίσια των πρακτικών προπονήσεων.

Οι μεγάλες ποδοσφαιρικές ομάδες, Δευτέρα ή Τρίτη, αφού έχουν συζητηθεί όλα σε προηγούμενη συγκέντρωση, βλέπουν σε βίντεο τον αγώνα τους με όλα τα συν και πλην του. Εντυπώνονται πλέον οι επιτυχημένες φάσεις που επιτύχανε, αλλά και οι αποτυχημένες και ιδιαίτερα μάλιστα οι φάσεις των

γκολ.Αυτή η προπόνηση αναπτύσσει στους παίκτες μια νοερή αναπαράσταση του παιγνιδιού, που

βοηθάει την διεργασία σχηματισμού εξοικειώσεων για να παίξουν ποδόσφαιρο. Όπως επίσης και την σύνθετη προετοιμασία του προπονητή.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΥΤΟΓΕΝΟΥΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΜΕΘΟΔΟΣ ΑΥΤΟΓΕΝΟΥΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΑυτή η μορφή προπόνησης χρησιμοποιείται από τους ποδοσφαιριστές μεγάλων επιδόσεων.Τι μέτρα προετοιμασίας παίρνουμε: Είναι διάλειμμα μεταξύ 1 και 2 ημιχρόνου.Στα αποδυτήρια παραμένουν μόνο οι παίκτες, οι προπονητές, ο γιατρός και ο ψυχολόγος.— Αμέσως μετά το σφύριγμα του διαιτητή, κάθε παίκτης κάνει μια δυναμική αναπνοή και τινάζει

χέρια και πόδια, ώστε να μπει στα αποδυτήρια όσον το δυνατόν καλύτερα χαλαρωμένος.— Στα αποδυτήρια βγάζουν τις φανέλες και χαλαρώνουν τα κορδόνια των παπουτσιών.

Πλένονται μέχρι τη μέση, για να απομακρύνουν τον ιδρώτα.— Αφού όλοι πιούν το τσάι τους, ή το μεταλλικό νερό, — ή το χυμό τους (εξαρτάται από τις και-

ρικές συνθήκες), οι παίκτες περνάνε στο δωμάτιο οξυγόνωσης και ξαπλώνουν σε αναπαυτικές πολυ-θρόνες (σεζ-λονγκ). Εάν δεν υπάρχουν αυτές, τότε ξαπλώνουν στους πάγκους των αποδυτηρίων, όσο πιο άνετα γίνεται, για να υπάρξει πλήρη χαλάρωση, σε πρηνή θέση, με κλειστά μάτια, αναπνέον-τας ελεύθερα.

— Μετά από όλα αυτά, ο ειδικός ξεκινάει την διαδικασία.I. Παραλλαγή.Είμαστε ξαπλωμένοι σε πρηνή θέση, εντελώς χαλαρωμένοι, με τις παλάμες τεντωμένες κοντά στο

σώμα, πόδια τεντωμένα, με τις μύτες προς τα έξω και το κεφάλι στην πιο άνετη δυνατή θέση. «Το χαλάρωμα το φανερώνουν οι ρυθμικοί κανονικοί χτύποι της καρδιάς, ήσυχα σαν την αναπνοή, που είναι αραιή, ήρεμη, όπως στην ανάπαυση. Αυτά, γιατί είμαστε καλά προετοιμασμένοι, καλά προπονημένοι, γιατί είμαστε οι καλύτεροι, γιατί είμαστε η ομάδα που θα κερδίσει... Και τώρα μετράμε μέχρι το 10, όσο γίνεται πιο αραιή η αρίθμηση, χρόνος στον οποίο όλοι οι παίκτες θα ησυχάσουν και χαλαρώσουν εντελώς. 1-2-3-4-5-6-7-8-9-10». (Η φωνή του ειδικού, που κατευθύνει την διαδικασία, σωπαίνει για 3'-5'). Μετά επαναφέρουμε τους παίκτες στο κανονικό. «Και τώρα είμαστε έτοιμοι, ανοίξτε τα μάτια, αισθανόσαστε σαν μετά από μια νύχτα που έχετε κοιμηθεί καλά, ξεκούραστοι, έτοιμοι για το δεύτερο ημίχρονο». Εκεί παρεμβαίνει ο προπονητής και δίνει τις τελευταίες οδηγίες, την ώρα που ξαναντύνονται και ετοιμάζονται οι παίκτες. Προσοχή!! Πριν να ξαναρχίσει το β' ημίχρονο, υποχρεωτικά μερικές κινήσεις-ασκήσεις ζεστάματος, για να αποκτήσουν μυϊκό τόνο.

II. Παραλλαγή.Η διαδικασία αρχίζει από τη θέση χαλαρώματος. « Όλο το βάρος του σώματος είναι στα πόδια,

όπως και όλη η κούραση, η οποία, ταυτόχρονα με τη βαθιά αναπνοή, ανεβαίνει προς το στήθος, απ' όπου βγαίνει έξω από το σώμα με την αναπνοή (επαναλαμβάνεται 2-3 φορές). Τώρα είμαστε εντε-λώς ξεκούραστοι, η κούραση πέρασε, το σώμα είναι χαλαρωμένο, η καρδιά χτυπάει πιο αραιά, είμαστε ήσυχοι... μέχρι το 5 είμαστε εντελώς χαλαρωμένοι: 1-2-3-4-5». Μετά για 3'-5' αφήνονται σε ολοκληρωτική ανάπαυση. Τα υπόλοιπα, όπως στην Ι παραλλαγή.

3'-5'-7'-10' από τα 15 του ημιχρόνου είναι αφιερωμένα σε αυτό το πρόγραμμα χαλάρωσης, με υποβολή και αυθυποβολή, για να αναπτυχθεί στους παίχτες για το II ημίχρονο η ψυχική αυτο-συγκέντρωση, που χρειάζεται, για να κερδηθεί ο αγώνας.

Μερικοί χρησιμοποιούν και την κατάλληλη μουσική, αλλά ο συγγραφέας προτιμάει την χρήση της μουσικής μετά τον αγώνα ή την προπόνηση.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΑΓΩΝΑΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΑΓΩΝΑΑυτή η μέθοδος αποβλέπει στην φωτογράφηση του επίσημου αγώνα, για τον κάθε παίκτη, για

ζευγάρια παικτών, για όλη την ομάδα στην επίθεση και άμυνα, για την αριστερή — δεξιά μεριά, για το κέντρο, για το παιγνίδι στο μισό γήπεδο της άμυνας και στο μισό της επίθεσης, για τις στατικές φάσεις.

Ο κάθε προπονητής πρέπει να κάνει στατιστικές την ώρα του αγώνα.— Νούμερο σπριντ και ταχύτητα εκτέλεσης τους, όπως και της απόστασης σε μέτρα.Της τροχιάς της μπάλας, των διαδρόμων που μπαίνουν τα γκολ και τους παίκτες που τα

πραγματοποιούν.Ακολουθεί η εξεύρεση των μέσων για κάλυψη των κενών, για διατήρηση, καλυτέρευση και τε-

λειοποίηση των προσόντων.

ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΑ ΜΕΣΑ (ΑΣΚΗΣΕΙΣ, ΜΟΝΤΕΛΑ, ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΑ ΜΕΣΑ (ΑΣΚΗΣΕΙΣ, ΜΟΝΤΕΛΑ, ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ)ΤΑ)

Σχεδ. 12

Σχεδ. 13Για να κάνουμε την προπονητική αντίληψη πραγματικότητα, οφείλουμε να δημιουργήσουμε

προπονητικά προγράμματα, τα οποία θα περιέχουν κομμάτια από αγώνα επίσημο, βαλμένα στις προπονήσεις και στα οποία βρίσκονται όλες οι αρχές, οι μέθοδοι και τα μέσα, που ακολουθούν τους βιολογικούς νόμους του οργανισμού και ταυτόχρονα τους ψυχολογικο-κοινωνικο-επαγγελματικούς νόμους με ιδιαιτερότητα στο παιγνίδι του ποδοσφαίρου. (Βλ. σχεδ. 12 και 13).

Μεθοδικές παρατηρήσεις που οδηγήσανε στην δημιουργία προγραμμάτων.1. Βιολογικές παρατηρήσεις.Στο ποδόσφαιρο δεν υπάρχουν παίχτες υπερ-προπονημένοι, τα όρια του οργανισμού είναι και θα

παραμείνουν εντελώς άγνωστα.2. Ψυχολογικές παρατηρήσεις.Δεν υπάρχει σήμερα μεγάλη επίδοση χωρίς την ολοκληρωτική αυταπάρνηση των παικτών, χωρίς

μια σφοδρή μάχη με τον ίδιο σου τον εαυτό. Τα προπονητικά προγράμματα έχουν σαν σκοπό την αυτογνωσία και ακόμα περισσότερο το ξεπέρασμα του ίδιου σου του εαυτού, εξ' αιτίας των ορίων που πρέπει καθημερινά να ξεπεραστούν. Όλη η προετοιμασία πρέπει να γίνεται χρονομετρημένη, εκφρασμένη σε χιλιόμετρα, μέτρα, δευτερόλεπτα, αριθμό επαναλήψεων, αριθμό σετ.

3. Κοινωνιολογικές παρατηρήσεις.Το παιγνίδι του ποδοσφαίρου είναι εξ' ορισμού ομαδικό (football association). Οι τελευταίες

μεγάλες διοργανώσεις μας δείξανε ότι οι ομάδες είναι οι βεντέτες και όχι οι παίκτες, γεγονός που επηρέασε την θεωρητική αντίληψη του παιγνιδιού, και της προπόνησης, έτσι ώστε οι παίκτες να παίζουν για την ομάδα.

Τα μοντέρνα προπονητικά προγράμματα πρέπει να γίνονται λαμβάνοντας υπ' όψιν τους οργα-νωτικούς - μεθοδολογικούς — τεχνικούς — ειδικούς παράγοντες του ποδοσφαίρου.

Μορφολογικό σχήμα προπόνησης.1. Περίοδος χρονική απ' την τελευταία προπόνηση μέχρι την τωρινή. Μπορεί να είναι 5-6 ώρες

για 2-3 την μέρα ή 24 για 1 την μέρα.2. Περίοδος πριν από κάθε προπόνηση.— Προετοιμασία παικτών για προπόνηση στα αποδυτήρια.— Συζητήσεις παικτών — προπονητή στα αποδυτήρια.3. Περίοδος ζεστάματος του οργανισμού και γενικής φυσικής ανάπτυξης.4. Πρώτο μέρος προπόνησης, που αφιερώνεται στο α' ημίχρονο του αγώνα, μια και η προπό-

νηση είναι μοντελοποιημένη.5. Διάλειμμα μεταξύ των δύο μερών της προπόνησης, έχοντας σαν σκοπό την επαφορά και το

χαλάρωμα.6. Δεύτερο μέρος προπόνησης, αντιστοιχεί στο β' ημίχρονο του αγώνα.7. Περίοδος λήξης προπόνησης.— Πρώτο μέρος, για χαλάρωμα και επαναφορά με μέσα μη ειδικά.— Δεύτερο μέρος, για χαλάρωμα και επαναφορά με μια σειρά μανουβρών και ειδικευμένων προ-

γραμμάτων.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΜΕΤΑΞΥ ΔΥΟ ΠΡΟΠΟΝΗΣΕΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΜΕΤΑΞΥ ΔΥΟ ΠΡΟΠΟΝΗΣΕΩΝ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ – ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ ΜΕ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΜΕΣΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ – ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ ΜΕ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΜΕΣΑ

α) Πλύσιμο δέρματος για τον ιδρώτα και τις άλλες βρωμιές.β) Σάουνα.γ) Ντους για το πλύσιμο του δέρματος, ζεστό-κρύο, αυτομασάζ.δ) Πισίνα με ζεστό νερό.ε) Μασάζ με μασέρ, και με πετσέτα σε όλη την επιφάνεια του σώματος.στ) Ξεκούραση πάνω σε κρεβάτια μέχρι και 60', δυνατός και ο ύπνος.ζ) Ξεκούραση πάνω σε κρεβάτια με ταυτόχρονο διάβασμα και μουσική.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΕ ΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΟΥΣΙΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΕ ΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΟΥΣΙΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ

α) Ζεστό γάλα ή τσάι (ανάλογα με τις προτιμήσεις), χορηγούνται μαζί και οι ουσίες που βοηθάνε την προπόνηση και εγκρίνει ο γιατρός.

β) Σάντουιτς + γάλα ή τσάι μέχρι την ώρα του γεύματος.γ) Χορήγηση ουσιών βοηθητικών για αντοχή στην προσπάθεια, σε συνδυασμό με βιταμίνες και

διάφορα υγρά.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

α) Σάντουιτς + γάλα ή τσάι ή διάφορους χυμούς. (Καιρικές συνθήκες).β) Το γεύμα μεταξύ 2 προπονήσεων είναι ελαφρύ και χωνεύεται εύκολα.γ) Συμπλήρωμα γεύματος με φρούτα, χυμούς, μπισκότα κ.τ.λ.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΓΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ - ΤΡΕΙΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΕΙΣ ΤΗΝ ΜΕΡΑ

α) Σάντουιτς μικτά.β) Ουσίες βοηθητικές για την αντοχή σε φυσική προσπάθεια.γ) Μεταλλικά άλατα, βιταμίνες συνδυασμένες με συμπυκνωμένους χυμούς, πλούσιους σε γλυκό-

ζη, με την φροντίδα των διαιτολόγων.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ – ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ – ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝ

α. Ανάγνωση αθλητικού τύπου και ανεύρεση περιπτώσεων που μοιάζουν με αυτές της ομάδας και των παικτών.

β. Μελέτη ντόπιων και ξένων περιοδικών, συγκέντρωση ιδεών και στοιχείων.γ. Παρακολούθηση αγώνων ποδοσφαίρου απευθείας ή παρμένους από άλλες χώρες γειτονικές ή

μη. Τα στοιχεία που παρατήρησαν οι παίκτες τα συζητούνε την επομένη με τον προπονητή.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΖΩΝΤΑΝΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ ΟΜΑΔΩΝ, ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΖΩΝΤΑΝΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ ΟΜΑΔΩΝ, ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΜΕΤΑΞΥ ΔΥΟ ΠΡΟΠΟΝΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣΜΕΤΑΞΥ ΔΥΟ ΠΡΟΠΟΝΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣ

α. Μετά την πρωινή προπόνηση, όλη η ομάδα μαζί παρακολουθεί μερικά παιγνίδια προπόνησης και πραγματοποιεί θεωρητική μελέτη του παιγνιδιού του αντιπάλου.

β. Ο κάθε παίκτης έχει καθήκον να παρακολουθεί τον προσωπικό του αντίπαλο ή τις παρα-πλήσιες θέσεις, έτσι ώστε να φωτογραφίσει στο μυαλό του τον τρόπο παιγνιδιού του αντιπάλου τόσο στην επίθεση, όσο και στην άμυνα.

γ. Ανάλυση των αντιπάλων και μετά της δικής μας ομάδας, όσον αφορά τα προσόντα, αλλά και τις εξελίξεις, έτσι ώστε η πνευματική γυμναστική να αναπτυχτεί και να βοηθήσει την εκμάθηση, την τελειοποίηση και την ανώτερη ικανότητα που θέλουμε να επιτύχουμε.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥ

α. Η πνευματική επανάληψη των φάσεων του αγώνα είναι ένα καθήκον μεγάλης σημασίας για να έχουμε πρόοδο τόσο στο ίδιο το παιγνίδι, όσο και στην τελειοποίηση της αντίληψης γι' αυτό.

β. Οι προπονητές συζητούν ατομικά, ή σε γκρουπ, ή σε γραμμές, ή σε τμήματα, ή με όλη την ομάδα για διάφορες περιπτώσεις του παιγνιδιού.

— Άμυνα και επίθεση.— Διεξαγωγή του αγώνα και στατικές φάσεις.— Για το αντίπαλο μισό του γηπέδου, αλλά και για το ατομικό.— Για την αριστερή ή δεξιά μεριά ή το κέντρο του γηπέδου.— Για τα γενικά και ειδικά καθήκοντα του κάθε παίκτη.γ. Επανάληψη εκείνων των φάσεων, περιπτώσεων, συνδυασμών, τα οποία οι προπονητές τα δη-

μιουργούν θεωρητικά και πρακτικά.δ. Επανάληψη συζητήσεων μετά τις προπονήσεις, ξεχωρίζοντας τις περιπτώσεις που πρέπει να

πραγματοποιηθούν στο επίσημο παιγνίδι.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝ ΓΙΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝ ΓΙΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ

α. Προσέλευση στην προπόνηση εντελώς ξεκούραστος και χαλαρωμένος.β Οι παίκτες πρέπει να μπαίνουν στα αποδυτήρια μ' ευχαρίστηση και να βρίσκουν τα αθλητικά

τους είδη έτοιμα και καθαρά.γ. Αλλαγή των πολιτικών ρούχων.δ. Φυσικές ανάγκες.ε. Ατομικό μέτρημα βάρους.στ. Συζήτηση με τον γιατρό για ενδεχόμενα προβλήματα υγείας.ζ. Γίνεται μασάζ ή αυτομασάζ.η. Συζήτηση με τον ψυχο-κοινωνιολόγο για προβλήματα ατομικά, οικογενειακά.θ. Συζήτηση με τον βοηθό (βοηθούς) προπονητή για την προπονητική κατάσταση τους και ι-

διαίτερα για τα καθήκοντα στο παιγνίδι γενικά και για το παιγνίδι της Κυριακής ειδικά.ι. Συζήτηση με τον υπεύθυνο της φυσικής κατάστασης για περιπτώσεις φορμαρίσματος, επα-

ναφοράς μετά από τραυματισμό, ρύθμιση φόρμας πριν από σημαντικά παιγνίδια.κ. Χορήγηση βοηθητικών ουσιών συνδυασμένων με χυμούς.λ. Συζητούνται τα τελευταία νέα, διαβάζεται η αθλητική ειδησεογραφία, έτσι ώστε πριν την προ-

πόνηση να έχει πραγματοποιηθεί η πνευματική και ηθική ενότητα της ομάδας.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΖΗΤΗΣΕΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΣΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΖΗΤΗΣΕΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΣΤΑ ΑΠΟΔΥΤΗΡΙΑΑΠΟΔΥΤΗΡΙΑ

α) Ο α' προπονητής, ο τεχνικός διευθυντής ή ο μάνατζερ της ομάδας παρουσιάζει: — Την κα-τάσταση του παιγνιδιού της ομάδας και ότι έχει γίνει μέχρι εκείνη τη στιγμή.

— Τι πρέπει να πραγματοποιηθεί στις ερχόμενες προπονήσεις μέχρι τον επόμενο αγώνα.β) Πρέπει να υποδείξει τα βασικά στοιχεία της προπόνησης και ιδιαίτερα τον σκοπό, για τον

οποίο πρέπει να πραγματοποιηθεί αυτό το προπονητικό πρόγραμμα και όχι άλλο, ούτως ώστε οι παίκτες να ξέρουν ακριβώς τι κάνουνε κάθε στιγμή. Χρειάζεται λοιπόν τέλεια συνεργασία μεταξύ προπονητή και παικτών.

γ) Χρήση του πίνακα τακτικής για απευθείας επεξηγήσεις, φιλμ, σχημάτων, σλάιτς, φωτογραφιών, άρθρων εφημερίδων.

δ) Αυτό το τμήμα της προπονητικής αναγκάζει τον προπονητή να είναι πολύ καλά προετοιμα-σμένος για κάθε προπόνηση.

ε) Επειδή το κύριο καθήκον του προπονητή είναι να μάθει την ομάδα να παίζει ένα ορισμένο σύστημα παιγνιδιού:

— Ολοκληρωτικό παιγνίδι και στην άμυνα και στην επίθεση.— Να έχει αρχές στο παιγνίδι του, με περιεχόμενο διεθνούς επιπέδου.— Να έχει μια αντίληψη παιγνιδιού εφαρμοσμένη στο ντόπιο ποδόσφαιρο και στις ιδιαιτερότητες

των ποδοσφαιριστών και των ομάδων.— Να έχει σταθερότητα στους βασικούς συνδυασμούς και στην άμυνα και στην επίθεση κατά την

διεξαγωγή του αγώνα, ούτως ώστε να υπάρχει μια αποσύνδεση και μια σύνδεση του παιγνιδιού από τον 1 παίκτη στους 11 και ανάποδα.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΖΕΣΤΑΜΑ ΤΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΩΝΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΖΕΣΤΑΜΑ ΤΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΩΝ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΖΕΣΤΑΜΑ ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΖΕΣΤΑΜΑ ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ζέσταμα για φυσικο-τεχνικο-τακτική προπόνηση.1. Πρόγραμμα για γυμναστική αρθρώσεων 3'-5' λεπτά.— Εκτελούνται ασκήσεις κάμψεων, εκτάσεων, περιφορών για όλες τις αρθρώσεις του σώματος,

αρχίζοντας από την άρθρωση του καρπού, του αγκώνα, του ώμου, του στήθους, της λεκάνης, του γονάτου και τελειώνοντας με τους αστραγάλους, 3-5 επαναλήψεις για τον καθένα, και προς τις δύο κατευθύνσεις.

2. Πρόγραμμα για την ομογενοποιήσει την ψυχολογική της ομάδας 1’-3’ λεπτά. Εκτελείται με την μορφή διαφόρων παιγνιδιών:

— Κυνηγητό.— Παιγνίδι χειρόσφαιρου, συνδυασμένο με ποδόσφαιρο.— Σουτ στο τέρμα, από πλάγιες πάσες με όλη την ομάδα συγκεντρωμένη στη μεγάλη περιοχή.3. Πρόγραμμα για φυσική γενική ανάπτυξη. 2'-3' λεπτά. Ένας κύκλος 6 ασκήσεων.— Πους απς 10 επαναλήψεις.— Βαθιά καθίσματα. 10.— Από πρηνή θέση εκτάσεις προς τα πίσω. 10.— Από ύπτια θέση κάμψεις κορμού προς τα πόδια. 10.— Από ύπτια θέση ανασηκώσεις ποδιών. 10. Άλματα με τα γόνατα στο στήθος. 10.4. Πρόγραμμα τρεξίματος.— Τρέξιμο κανονικό, χαλαρό, με αναπνοή κάθε 4 βήματα.— Τρέξιμο με τα τακούνια να φτάνουν στην πλάτη, 20 Χ 2.— Τρέξιμο με τα γόνατα στο στήθος 2 σειρές από 20 βήματα.— Πλάγιο τρέξιμο αριστερά, με διασταύρωση ποδιών, 2 φορές δεξιά, 2 αριστερά, από 20 βήματα

την κάθε φορά.— 3 ανοίγματα 30-60 μ. με επιτάχυνση έως και 75% της μέγιστης ταχύτητας.— 3 ανοίγματα 30-60 με μέγιστη ταχύτητα 100%.Παρατηρήσεις.Αυτά τα προγράμματα ανεβάζουν τους παλμούς σε 160-180 το λεπτό. Για τις προπονήσεις

φυσικής κατάστασης, μπορούμε ακόμη να προσθέσουμε:— ταχύτητα (διπλώσεις — εκτάσεις πλάγιες, βαθιά καθίσματα, άλματα κ.τ.λ.).— δύναμη. (Ασκήσεις με παρτενέρ, ασκήσεις για κατανίκηση του ατομικού σωματικού βάρους).— επιδεξιότητα. (Προσποιήσεις απλές — διπλές — μικτές — στροφές 180°, αλλαγές ρυθμού και

κατεύθυνσης).— αντοχή. (Επανάληψη ορισμένων προγραμμάτων, χωρίς διάλειμμα, χωρίς ξεκούραση μεταξύτων επαναλήψεων).Για τις προπονήσεις τεχνικής κατάστασης, επαναλαμβάνουμε ασκήσεις ευκινησίας, ευλυγισίας,

ισορροπίας, ακριβείας, με ή χωρίς μπάλα. Για τις προπονήσεις τακτικής, δυνατό ζέσταμα ώστε να υπάρχει δυνατότητα εξάσκησης μέγιστης προσπάθειας από την αρχή. Π.χ. πάσα — ξεμαρκάρισμα — μαρκάρισμα — ξεμαρκάρισμα.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΖΕΣΤΑΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΕΠΙΣΗΜΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΖΕΣΤΑΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΕΠΙΣΗΜΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ

Το ζέσταμα αποτελεί το σύνολο των ενεργειών, με τις οποίες περνάμε τον οργανισμό από την κατάσταση χαλάρωσης στην κατάσταση φυσικής προσπάθειας μυϊκού τόνου.

Έχουμε — πρόγραμμα τεχνικής. Κάθε παίκτης επαφή με μπάλα.Έχουμε — πρόγραμμα τακτικής. Επίθεση εναντίον άμυνας, επανάληψη, φάουλ απευθείας ή

έμμεσα.Έχουμε — πρόγραμμα ψυχολογικής προετοιμασίας.Οι διάφοροι τρόποι ζεστάματος εξαρτώνται από διάφορους λόγους:1. Από άποψης σημαντικών σκοπών:— Ζέσταμα για προπόνηση.— Ζέσταμα για αγώνα.2. Από άποψης κλιματολογικών συνθηκών:— Ζέσταμα με ζεστό καιρό.— Ζέσταμα με κρύο-δροσερό καιρό.3. Από άποψης σκοπών προπονητικής:— Ζέσταμα για προπόνηση φυσικής κατάστασης.— Ζέσταμα για προπόνηση τεχνικής κατάστασης.— Ζέσταμα για προπόνηση τακτικής κατάστασης.4. Σε σχέση με τους παίκτες:— Ζέσταμα για παίκτες με μεγάλο μυϊκό όγκο.— Ζέσταμα για παίκτες με μικρό μυϊκό όγκο ή μέτριο.5. Σε σχέση με την συμμετοχή των παικτών:— Ατομικό ζέσταμα.— Ομαδικό ζέσταμα.6. Από άποψης καθοδήγησης:— Από τον προπονητή.— Από τον αρχηγό.— Ατομική. Άλλες μέθοδοι είναι:1. Ζέσταμα με μηχανήματα. (Μασάζ - ηλεκτρικοί δονητές — διεγερτές - νευρομυικοΐ).2. Ζέσταμα με αλοιφές.3. Ζέσταμα ψυχολογικό.Ενέργειες στα αποδυτήρια.— Ζέσταμα ψυχολογο-θεωρητικό με υποβολή και αυθυποβολή.— Επάλειψη με αλοιφές, λαμβάνοντας υπ' όψη την κατάσταση του καιρού, του γηπέδου και της

εποχής.— Πρόγραμμα γυμναστικής για κατανίκηση του ατομικού βάρους.— Πρόγραμμα για αίσθηση μπάλας, με ή χωρίς μπάλα.Ενέργειες μέσα στον αγωνιστικό χώρο.— Πρόγραμμα τρεξίματος.— Πρόγραμμα για ομαδική αίσθηση μπάλας.— Πρόγραμμα για ζέσταμα τακτικής (επίθεση— άμυνα, τερματοφύλακας).— Πρόγραμμα για επαναφορά, προετοιμασία πριν τον αγώνα.— Τελευταίες οδηγίες πριν τον αγώνα.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ Ι ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ Ι ΚΑΙ IIII ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ

Βασικά φυσικά προσόντα των ποδοσφαιριστών.Δύναμη — ταχύτητα — αντοχή — επιδεξιότητα.Ειδικά φυσικά προσόντα για το ποδόσφαιρο.

Σχεδ. 14Ευκινησία — σβελτάδα — ισορροπία — άλμα — συντονισμός. (Βλ. σχεδ. 14).Η προπονητική στο μοντέρνο ποδόσφαιρο έχει σαν στόχο δύο θεμελιακά στοιχεία:— Προετοιμασία με μορφή συνθηκών αγώνα.— Προπόνηση εξατομικευμένη σε μέρη, σεπροσόντα, σε παράγοντες, σε στοιχεία, σε μεθόδους.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΔΥΝΑΜΗΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΔΥΝΑΜΗ

1. Πρόγραμμα για την ανάπτυξη της γενικής σωματικής δύναμης με τη βοήθεια της μεθόδου κατανίκησης του ατομικού σωματικού βάρους.

Πραγματοποιείται σε δόσεις των 5, 10, 15, 20, 25, 30 επαναλήψεων, χωρίς σταμάτημα μεταξύ των ασκήσεων. Ο ρυθμός είναι αργός και ισόρροπη-

μένος, όταν θέλουμε να αναπτύξουμε την δύναμη. Επαναλαμβάνεται 3 φορές σε μία προπόνηση, στην αρχή, μετά το ζέσταμα, στη μέση και στο τέλος. Σε περιόδους προετοιμασίας σε βουνά είναι δυνατόν να διπλασιαστεί ή τριπλασιαστεί ο αριθμός των επαναλήψεων.

2. Πρόγραμμα για την ανάπτυξη της γενικής και της ειδικής σωματικής δύναμης με βάρη.Περιγραφή.Εκτελείται με μπάρα που έχει το 30% του βάρους του αθλητή.α. Διάσταση, τα πόδια στο ύψος των ώμων. Υψώνουμε την μπάρα στο στήθος και μετά ψηλά, με

ορθοστασία, παραμένοντας σ' αυτή τη θέση με τεντωμένα χέρια για 3"-5", μετά κατεβάζουμε την μπάρα σιγά στο έδαφος. Άσκηση για κορμό και μπράτσα.

β. Με τη μπάρα στους ώμους, βαθιά καθίσματα, μια φορά στις μύτες, μια φορά σε όλο το πέλμα εναλλάξ. Άσκηση για πόδια.

γ. Με τη μπάρα στους ώμους, χαλαρά άλματα στις μύτες. Για άλμα.Δοσολογία.Αυτές οι ασκήσεις γίνονται 5-10-15-20-25 φορές η κάθε μία, σε 2 σετ.Υποδείξεις.— Στην περίοδο προετοιμασίας 3 φορές τη βδομάδα, 1 φορά στην αγωνιστική.— Οι ασκήσεις έχουν ένα χαρακτήρα έκρηξης για να αναπτύξουμε το άλμα.— Εφαρμόζεται ατομικά, ανάλογα με τις ανάγκες της φυσικής ανάπτυξης.3. Πρόγραμμα για την ανάπτυξη της δύναμης και της ταχύτητας. (Ειδική αλτικότητα).Περιγραφή.α. Σε γραμμή ο ένας πίσω από τον άλλο, άλμα τριπλούν σε απόσταση 30 μ.β. Σε γραμμή ο ένας πίσω από τον άλλο, άλμα ύψους, πέσιμο στο δεξί, αριστερό και στα 2 για 30

μέτρα.Ένας συνδυασμός αυτών των δύο.α. Άλμα τριπλούν για 30 μ. Μετράμε με πόσα βήματα τα κάλυψε.6. Άλμα ύψους για 30 μ. με πέσιμο στο δεξί.γ. 3η διαδρομή ίσια με την 1η.δ. Ίδιο με την 2η, αλλά το πέσιμο γίνεται στο αριστερό.

ε. Ίδιο με 1η και 3η.στ. Άλματα με τα 2 πόδια προς τα μπροστά, ίδια απόσταση.Δοσολογία.Εκτελείται σε σχέση με ηλικία, ή βαθμό προετοιμασίας.— Για παιδιά, συναγωνισμός απόστασης 10 μ.- Για έφηβο 20-30-40 μ.— Για άντρες 30-40-50-60 μ.Υποδείξεις.Αυτό το πρόγραμμα μπορεί να εκτελεστεί σε οποιεσδήποτε καιρικές και γηπεδικές συνθήκες.Φορμάρει πολύ γρήγορα τους παίκτες.4. Πρόγραμμα για την ανάπτυξη δύναμης σε σκαλιά.50-60 σκαλιά γηπέδου.α. Τρέξιμο προς τα πάνω, με ταχύτητα, γόνατα ψηλά, κορμός σκυμμένος.β. 10 άλματα με το δεξί, 10 αριστερό, 10 και με τα δύο, κατέβασμα με χαλαρό τρέξιμο σκαλί -

σκαλί.γ. Τρέξιμο προς τα πάνω, ανά 2 τα σκαλιά με μέγιστη ταχύτητα. Κατέβασμα χαλαρό, με αναπνοές

και τινάγματα ποδιών-χεριών.δ. Άλματα με το δεξί και στα 60 σκαλιά. Κατέβασμα με τρέξιμο, χαλάρωμα — αναπνοές.ε. Το ίδιο για το αριστερό.στ. Το ίδιο και με τα δύο πόδια.Δοσολογία.— 1 φορά στα παιδιά.— 2 φορές στους έφηβους.— 3-4-5 φορές στους άντρες.Υποδείξεις.— 4 φορές τη βδομάδα, με αγώνες Κυριακή-Κυριακή.— 2 φορές τη βδομάδα, όταν έχουμε 3 αγώνες σε 8 μέρες.— Αυτό το πρόγραμμα έχει μέγιστη ένταση.5. Πρόγραμμα για ανάπτυξη και τελειοποίηση δύναμης, με τη μέθοδο δουλειάς με

παρτενέρ.Περιγραφή.α. Άσκηση για ευλυγισία:— 2 παίκτες σε διάσταση, πιασμένοι απ' τα χέρια εκτελούν επικύψεις κορμού προς τα μπροστά,

κοιτάζοντας ψηλά 10-20 φορές.β. Άσκηση για δύναμη:— ο παίκτης nr. 1 στηρίζεται στο έδαφος με τα 4 άκρα, ο nr. 2 τον κρατάει από τα πόδια. Περπά-

τημα στα 2 χέρια 20 μ. μετά αλλάζουν οι ρόλοι.γ. Άσκηση για ευλυγισία:— Γέφυρα από κάτω ο nr. 1. Ο nr. 2 τον κρατάει με τα 2 χέρια. 3 φορές.δ. Άσκηση για δύναμη:— Και οι δύο μαζί, πιασμένοι από τα χέρια, τραβάνε ταυτόχρονα, με σκοπό να χάσει ο ένας από

τους δύο την ισορροπία του σε ένα χώρο 2 μ. 6 φορές.ε. Άσκηση ευλυγισίας:— Πλάτη με πλάτη, το αριστερό χέρι στον ώμο του παρτενέρ, μπαλάνς 10 φορές το δεξί, 10 το

αριστερό.στ. Άσκηση δύναμης:— Και οι δύο μαζί, με τις παλάμες κολλημένες, σπρώχνονται μέχρι να βγει ο ένας απ' το όριο τουχώρου των 2 μ. 6 φορές.

Σχεδ. 15ζ. Άσκηση ευλυγισίας:— Οι παίκτες, πιασμένοι απ' τα χέρια, γυρίζουν ταυτόχρονα γύρω από τον εαυτό τους. 5 φορές

από δεξιά, 5 από αριστερά. (Βλ. σχεδ. 15).η. Άσκηση δύναμης:— Άλμα και χτύπημα στήθος με στήθος ανοιχτό. Επαναφορά και συνέχεια το ίδιο για 30".

Διάλειμμα 10", 20", 30". 5 φορές σύνολο.θ. Άσκηση ευλυγισίας και ισορροπίας:— Πρόσωπο με πρόσωπο, 50 πόντους ο ένας απ' τον άλλον, με τις παλάμες σηκωμένες στο ύ-

ψος των ώμων, ο καθένας προσπαθεί να πιέσει τον αντίπαλο με τα δύο χέρια, με χτύπημα-σπρώξιμο στις παλάμες του. Όποιος επιτύχει 10 πιο γρήγορα.

ι. Άσκηση δύναμης:— Άλματα με τα γόνατα στο στήθος. Ο ένας εκτελεί, ο άλλος μετράει 30 άλματα, όσο πιο ψηλά

με το σώμα μαζεμένο καλά στον αέρα.Υποδείξεις.— 1 φορά για παιδιά, 2-3 έφηβοι, 3-5 οι άντρες.— Βοηθάει στη διόρθωση των κινήσεων και είναι μια πρόκληση για ατομικό ξεπέρασμα.Παραλλαγή.Δοσολογία.Τρέξιμο 50 μ. από τη γραμμή τέρματος προς το κέντρο του γηπέδου με μορφή σκυταλοδρομίας.— Με τον παρτενέρ.— Με τον παρτενέρ στους ώμους.— Με τον παρτενέρ στα χέρια.Υποδείξεις.— 1-2 επαναλήψεις.— Οι άντρες μπορούν μέχρι και 2-3 φορές, με μεγάλη προσοχή στη διαφορά βάρους μεταξύτους.6. Πρόγραμμα για ανάπτυξη και τελειοποίηση δύναμης με την βοήθεια λάστιχων.Περιγραφή.α) Τα λάστιχα πιασμένα σε ένα σταθερό σημείο, όρθιος, κάθε χέρι σε μια άκρη λάστιχου, ε-

κτελείται τράβηγμα με περιστροφή χεριών από πίσω-μπροστά. 20 δεξί + 20 αριστερό, ένα σετ Χ 5 σετ (φορές).

β) Το λάστιχο είναι πιασμένο απ' το χαμηλότερο σημείο του στηρίγματος, στη μέσα μεριά της

γάμπας. Μιμούμαστε το χτύπημα μπάλας με το πόδι:— με το κουτουπιέ προς τα μπροστά (20 φορές),— με το εξωτερικό προς τα μπροστά (20 φορές),— με το εσωτερικό προς τα μπροστά (20 φορές),— με το τακούνι προς τα πίσω (20 φορές),— 20 χτυπήματα μπάλας με το γόνατο προς τα μπροστά,— 100 με το δεξί και 100 χτυπήματα με το αριστερό.Για 3-4-5 φορές, δηλαδή φτάνουμε στα 500χτυπήματα το σύνολο.γ) Καθιστός, το λάστιχο πιάνει ώμους και στήριγμα, έκταση σώματος προς τα πίσω και ελεύθερη

επαναφορά, 30 Χ 2-3 σετ.δ) Άλματα με το λάστιχο (σαν σχοινάκι):— 20 με το δεξί,— 20 με το αριστερό,— 20 και με τα δύο.5 σετ. 300 επαναλήψεις σύνολο, χωρίς σταμάτημα.Υποδείξεις.Εκτελείται 3 φορές τη βδομάδα.7. Πρόγραμμα ανάπτυξης και τελειοποίησης της δύναμης με τη βοήθεια της ισομετρικής

μεθόδου.α. Για τους αυχενικούς μυς.— Με τα χέρια στο μέτωπο εξασκείται αντίσταση, σπρωξίματος του κεφαλιού προς τα μπροστά.— Το ανάποδο προς τα πίσω.— Το ίδιο προς τα δεξιά.— Το ίδιο προς τα αριστερά.Δοσολογία.3 φορές κάθε άσκηση, για 6 " η κάθε μία, ακολουθούμενες από 6'' διάλειμμα.β. Για τους μυς του διαφράγματος.— Ζευγάρια. Ο ένας καθιστός, ο άλλος πιέζει τους ώμους για 6".Ίδια κίνηση, αλλά τώρα ο κορμός βρίσκεται μεταξύ έκτασης και ολικής κάμψης του κορμού πάνω

στα πόδια.— Το ίδιο, αλλά τώρα η κάμψη του κορμού είναι ολική.Δοσολογία.Κάθε θέση εκτελείται για 6 φορές Χ 3 σετ. 6" διάλειμμα μετά από κάθε εκτέλεση.γ. Για τους μυς των γονάτων (σε ζευγάρια).— Οι παίκτες σε ζευγάρια, σχεδόν ίδιου βάρους, προσπαθεί με τον παρτενέρ του στην πλάτη, να

σταθεί στο ένα πόδι, στη μύτη, σε ισορροπία για 6'' φορές για κάθε πόδι.— Από ίδια θέση, σε ημιβαθύ κάθισμα, ίδια εκτέλεση.— Από ίδια θέση με βαθύ κάθισμα, ίδια εκτέλεση.Δοσολογία.6 φορές η κάθε άσκηση με διαλείμματα 6". δ. Για τους μυς του αστραγάλου (σε ζευγάρια).— Από όρθια θέση, ανασήκωμα, με παραμονή στις μύτες για 6".— Πίεση-σπρώξιμο για 6 " σ' ένα τοίχο, και με τα δύο πόδια στις μύτες.— Η μύτη του δεξιού ποδιού πιασμένη πίσω από οτιδήποτε εμπόδιο, τραβάμε το άλλο μπροστά

και πάνω.Δοσολογία.6 επαναλήψεις των ασκήσεων = 18 για το κάθε πόδι, με εναλλαγή των ποδιών και 6" διάλειμμα

μεταξύ των ασκήσεων.Υποδείξεις.Εκτελείται μία φορά τη βδομάδα στην αγωνιστική περίοδο και 3 φορές στις περιόδους

προετοιμασίας.Την ισομετρική προπόνηση πρέπει να την συνδυάζουμε με μια δυναμική (ισοτονική) προπόνηση

για να μην προκαλέσουμε υπερβολές.8. Πρόγραμμα για ανάπτυξη και τελειοποίηση της δύναμης σε σχέση με την ταχύτητα, την

αντοχή και την επιδεξιότητα.Περιγραφή.

Όλη η ομάδα ταυτόχρονα, σε πρηνή θέση (μπρούμυτα) με τα χέρια στο ύψος των ώμων. Εκτελείται στο σινιάλο, χωρίς σταμάτημα.

— Με μία μόνο κίνηση σε βαθύ κάθισμα στις μύτες των ποδιών και από εκεί άλμα. (Προσποίηση χτυπήματος μπάλας με το κεφάλι).

— Ακολουθεί προσγείωση στις μύτες, με πέσιμο σε πρηνή θέση, από την οποία σηκώνεται, πηδώντας ψηλά (ίδια προσποίηση).

Δοσολογία. Εκτελείται— 10 φορές, χωρίς σταμάτημα στα παιδιά.— 15 φορές, χωρίς σταμάτημα στους έφηβους.— 20 φορές και πάνω, χωρίς σταμάτημα στους άντρες.Τα σετ είναι:— 2 στα παιδιά, 20 επαναλήψεις σύνολο λοιπόν.— 3 στους έφηβους, 45 επαναλήψεις σύνολο λοιπόν.— 3-5 στους άντρες, 60-100 επαναλήψεις σύνολο λοιπόν.Υποδείξεις.Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε προπονητική περίοδο, σε κάποια προπόνηση που η

προσπάθεια μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν ήτανε αυτή που αρμόζει, κι αυτό γιατί φτάνει τους παλμούς περίπου 180-200 το λεπτό.

9. Πρόγραμμα ανάπτυξης και προετοιμασίας της δύναμης με τη βοήθεια τρεξίματος σε ανώμαλο έδαφος.

I. Παραλλαγή.Χειμώνας, με χιόνι.— Περπάτημα σε λόφο με κλίση πολύ απότομη για 300 μ. περίπου.— Κατέβασμα σε ελαφριά κλίση, με τρέξιμο 500 μ.— Τρέξιμο σε επίπεδο μέρος 700 μ. Εκτελείται 2-3 φορές.II. Παραλλαγή.Τρέξιμο στην άμμο σε απόσταση 1.500-2.000-3.000 μ. χ 2-3 φορές.III. Παραλλαγή.Στον χώρο (πόλη) της ομάδας.- Ποδήλατο για 5-10 χιλιόμετρα με ρυθμό 59%-75% των δυνατοτήτων.— Κολύμπι 30' χωρίς σταμάτημα.- Τρέξιμο σε έδαφος διαρκώς μεταβαλλόμενο 45'.— Παιγνίδι χειρόσφαιρου ή μπάσκετ για 30 '-45'.10. Ατομικά προγράμματα για τη βελτίωση της φόρμας των αθλητών, στο σπίτι ή στον

ελεύθερο, μεταξύ 2 προπονήσεων, χρόνο.Αυτά απευθύνονται στους παίκτες, που δεν μπορούν να συμμετάσχουν σε όλες τις προπονήσεις

ή σ' αυτούς που χρειάζονται κάτι παραπάνω ή για νέους παίκτες, οι οποίοι αν δουλευτούν ατομικά έχουν σημαντική πρόοδο.

I. Παραλλαγή.Εκτέλεση του προγράμματος στο σπίτι για 3 φορές, βράδυ πριν το φαγητό.Π. Παραλλαγή.Προγράμματα, τα οποία ο προπονητής τα βρίσκει ικανοποιητικά, από αυτά που αναφερθήκανε

πιο πάνω.III. Παραλλαγή.Άλλα προγράμματα, τα οποία ο προπονητής μαζί με τον παίκτη τα φτιάχνουν για να υπάρξει

καλύτερη προετοιμασία.Δοσολογία — Υποδείξεις.Πρέπει να γνωρίζει ο προπονητής:— Σε τι κατάσταση βρίσκεται ο παίκτης,— Την επιθυμία του παίκτη να επανέλθει και να μπει στην ομάδα,— Πόσο θα έπρεπε να αγωνιστεί ο παίκτης για να μπει ή ξαναμπεί στην ομάδα, για να διατηρη-

θεί, για να είναι ο καλύτερος,— Πώς πρέπει να ενεργήσει ο παίκτης για να επιτύχει αυτή την πρόοδο. Ποια είναι τα προγράμ-

ματα τα καλύτερα για να ξεπερνάει τον ίδιο του τον εαυτό συνέχεια, καθημερινά.— Επιτυγχάνεται με όλα αυτά η ψυχολογική προπόνηση ή αυτοπροπόνηση των παικτών.

— Η φυσική προετοιμασία.— Η ρύθμιση της κατάστασης για αγώνα — πάλη των παικτών.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ

Μορφές ταχύτητας:— Η γενετική ταχύτητα.— Η ατομική ταχύτητα χειρισμού της μπάλας (κοντρόλ - πάσα).— Η τακτική ταχύτητα του παιγνιδιού της ομάδας.Ο κάθε παίκτης έχει μια μορφή ταχύτητας καλύτερα αναπτυγμένη από τις άλλες. Αυτό που

πρέπει να πραγματοποιήσουμε στην πρακτική είναι να βελτιώσουμε τα προσόντα που κυριαρχούν στους παίκτες σε σχέση με το τι ζητάει και επιβάλλει ο τρόπος παιγνιδιού της ομάδας.

1. Πρόγραμμα για την βελτίωση και τελειοποίηση της ταχύτητας με τη συνδρομή της διαλειμματικής μεθόδου προπόνησης.

Περιγραφή.Αποτελείται από γρήγορο τρέξιμο σε απόσταση 10-20-30-40-50-60-70-80 μ. για 6-10-15-20 φο-

ρές, σύμφωνα με την αρχή της επανόδου των παλμών στο αρχικό επίπεδο των 120 το λεπτό, απ' ό-που και ξεκίνησε η όλη προσπάθεια.

Υπόδειξη.Εάν η επόμενη επανάληψη αρχίσει πριν επανέλθει ο παλμός στους 120/' τότε θα έχουμε απο-

τέλεσμα στην αντοχή σε σχέση με την ταχύτητα.2. Πρόγραμμα για την βελτίωση και τελειοποίηση της ταχύτητας με τη συνδρομή της

μεθόδου των βοηθητικών ομαδικών αθλημάτων.Περιγραφή.Το παιγνίδι του χειρόσφαιρου είναι από αυτά που πλησιάζουν πιο πολύ τον χαρακτήρα του πο-

δοσφαίρου, ιδιαίτερα όσον αφορά την ειδική και γενική ταχύτητα.α) Χειρόσφαιρο 2 Χ 20 συνεχές παιγνίδι.β) Εναλλάξ ένα γκολ ποδόσφαιρο, ένα γκολ χειρόσφαιρο.γ) Παιγνίδι μπάσκετ με την ίδια εναλλαγή.δ) Παιγνίδι βόλεϊ, πάνω από φιλέ κανονικό με κεφάλι και πόδι.ε) Παιγνίδι βόλεϊ, πάνω από φιλέ κατεβασμένο ή σηκωμένο.στ) Παιγνίδι ράγκμπι, σε περιορισμένο χώρο για να πραγματοποιούνται αλλαγές κατεύθυνσης

γρήγορες τόσο των παικτών, όσο και της μπάλας.Δοσολογία.Παίζεται σε μικρά ημίχρονα 5'-10'-20'-30'.Υποδείξεις.Μπορεί να συνδυαστεί με άλλα στοιχεία του παιγνιδιού (κίνηση στο γήπεδο, αλλαγή θέσεων,

πάσες μεταξύ δύο για κάποιον τρίτο, σουτ στο τέρμα με τη μία τόσο στο μπάσκετ, όσο και στο χειρόσφαιρο και στο ποδόσφαιρο.

3. Πρόγραμμα για την βελτίωση και την τελειοποίηση της ταχύτητας προς όλες τις κατευ-θύνσεις και της ειδικής ταχύτητας.

— Τρέξιμο 5 μ. μπροστά — πίσω — δεξιά — αριστερά για 10 φορές.α. 5 μ. μπροστά + 10 μ. πίσω + 5 μ. αριστερά.β. 10 μ. σπριντ μπροστά + 5 μ. δεξιά + 5 μ. πίσω.γ. 10 μ. μπροστά + 10 μ. πίσω. δ. 15 μ. μπροστά + 5 μ. πίσω.— α. 5 μ. περπάτημα + 10 μ. μέγιστη ταχύτητα μπροστά + 5 μ. τρέξιμο χαλαρό + 5 μ. σπριντ μέ-

γιστο.β. 5 μ. ταχύτητα μέγιστη, 5 μ. περπάτημα, 10 μ. πλάγιο τρέξιμο, 5 μ. χαλαρό τρέξιμο, 5 μ. μέγιστη

ταχύτητα.Υποδείξεις.Μπορούν να γίνουν πάρα πολλοί συνδυασμοί και οι επαναλήψεις να είναι περίπου 10.4. Πρόγραμμα για βελτίωση και τελειοποίηση της αμιγούς ταχύτητας.— Τρέξιμο σε πλαγιά με ελαφριά κλίση, 100-200-300 μ., στα οποία υπάρχει τάση επιτάχυνσης,

(χωρίς μεγάλη προσπάθεια στην αρχή και σιγά-σιγά όλο και πιο γρήγορα) μέχρι πάνω από τα όρια της πραγματικής ταχύτητας του κάθε παίκτη.

— Επάνοδος στο μέρος εκκίνησης με χαλαρωτικές κινήσεις και αναπνοές, μέχρι να φτάσουν οι παλμοί περίπου στους 120/'.

Δοσολογία.Εκτελείται 5-10-15-20 φορές.Υποδείξεις.— Για να πραγματοποιήσουμε αυτές τις διαδρομές πρέπει να λάβουμε υπ' όψη μας τις

ιδιαιτερότητες της ταχύτητας των παικτών.— Όλα αυτά τα φορτσαρίσματα του οργανισμού (όσο πιο γρήγορα και έντονα) και του μυϊκού

συστήματος (πιο γρήγορα και ευρύτερα) είναι ενέργειες μεγάλης επιβάρυνσης, χωρίς τις οποίες δεν είναι δυνατή η πρόοδος.

— Όταν οι κλίσεις των πλαγιών είναι πολύ απότομες, είναι επιθυμητό να βρούμε και πλαγιές με κόντρα κλίση (μετά το κατέβασμα — ανέβασμα), ώστε να μπορεί ο παίκτης να σταματήσει δυναμικά μετά απ' αυτό το τρέξιμο σε ανισορροπία.

5. Πρόγραμμα για την βελτίωση της ειδικής ταχύτητας.Περιγραφή.10 μ. μέγιστη ταχύτητα, 5 μ. περπάτημα, 10 μ. μέγιστη ταχύτητα, απότομο σταμάτημα, άλμα για

κεφαλιά, τρέξιμο με την πλάτη 5 μ. σε μέγιστη ταχύτητα, 5 μ. βάδισμα πλαϊνό, 5 μ. τρέξιμο πλαϊνό, σπριντ μπροστά 10 μ., σπριντ. 10 μ. πίσω με τάκλιν και πέσιμο που ακολουθείται από άλμα για κεφαλιά.

Υποδείξεις — Δοσολογία.Τρέξιμο 3 "-5 "-7 "-10 "-20 "-30 "-40 "-45" σε μέγιστη ταχύτητα, πραγματοποιώντας διάφορους

συνδυασμούς στοιχείων φυσικο-τακτικών τάκλιν και φυσικο-τεχνικών.Η κάθε επανάληψη ξεκινάει από 120/' περίπου.6. Πρόγραμμα για την βελτίωση της ειδικής ταχύτητας, με την βοήθεια των ειδικών για

κάθε παίκτη μοντέλων.Περιγραφή.Οι παίκτες μαζί με τους προπονητές δημιουργούν αυτές τις ασκήσεις, τις οποίες πρέπει να ε-

κτελέσουν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και στο παιγνίδι.30 μ. σπριντ, προσποίηση υποδοχής μπάλας, κοφτή στροφή με υποδοχή από δεξιά στα αριστε-

ρά και σουτ με το αριστερό πόδι στο τέρμα. Χαλαρό τρέξιμο μέχρι το κέντρο του γηπέδου για να ε-πανέλθει ο παλμός στους 120/'. Μ' αυτό τον συνδυασμό ένας παίκτης μπορεί να σημειώσει πολλά γκολ στο πρωτάθλημα.

Δοσολογία.Περίπου 10 επαναλήψεις.Υποδείξεις.Η σειρά των ενεργειών:— Ξεκινάμε απ' αυτό που μπορεί να κάνει πολύ καλά στο γήπεδο ο κάθε παίκτης.— Ανάλυση, με τους παίκτες, των φυσικών στοιχείων που απαιτούνται (ταχύτητα μετακίνησης,

ξεκινήματος, σταματήματος, αλλαγή κατεύθυνσης,' στροφή χωρίς μπάλα, προσποιήσεις, καθοδήγηση, τριπλά) με μπάλα ή χωρίς μπάλα.

Επεξήγηση σε κάθε παίκτη και εκτέλεση των στοιχείων των σχετικών με την ταχύτητα, επιδιώκοντας την διανοητική τελειοποίηση και μετά την εφαρμογή σε προπονήσεις και αγώνες.

— Επαναλαμβάνεται και τελειοποιείται το μοντέλο μέχρι να φτάσουμε σε ανώτερα επίπεδα δεξιοτεχνίας, διατηρώντας πάντα το επίπεδο της ταχύτητας στο ανώτατο πλαίσιο, μια και είναι ο παράγοντας που μπορεί να αποφασίσει τον νικητή ενός αγώνα.

7. Πρόγραμμα για την τελειοποίηση της ταχύτητας, της τακτικής της μπάλας με την συνδρομή παιγνιδιών με μικρότερο αριθμό παικτών.

Σχεδ. 16

Περιγραφή.— Πάσες μεταξύ 3 παικτών επί τόπου και εν κινήσει.— Παιγνίδι 2 εναντίον 1 σε καθορισμένο χώρο, με πάσα με τη μία.— Παιγνίδι βόλεϊ με το πόδι και το κεφάλι πάνω από φιλέ με τους κανονισμούς του βόλεϊ. 1

εναντίον 1, 2 εναντίον 2.— Παιγνίδι 5 εναντίον 5 με θέμα το πασάρισμα της μπάλας όσο πιο γρήγορα γίνεται. Χωρίς τέρ-

ματα. Η ομάδα που πασάρει τις περισσότερες φορές κερδίζει 1 πόντο. (Κάθε κλέψιμο αλλάζει η κατοχή της μπάλας). (Βλ. σχεδ. 16).

Δοσολογία.Παίζεται από 5'-20', όσο πιο πολλές πάσες γίνεται.Προσπάθεια, ώστε η ταχύτητα του πασαρίσματος να είναι η μεγαλύτερη δυνατή.Υποδείξεις.Οι παρεκκλίσεις, οι απ' ευθείας πάσες, οι πάσες στον υποστηρικτή προς τα πίσω, η κοφτή τριπλά

και πάσα, το 1-2 για κάποιον τρίτο είναι στοιχεία καινούργια, τα οποία οι μοντέρνοι παίκτες πρέπει να τα κατέχουν, ώστε να μπορούν να διεκδικήσουν την νίκη.

8. Πρόγραμμα για βελτίωση της ταχύτητας της τακτικής, πραγματοποιημένο με εξειδικευμένα μέσα.

Περιγραφή.α. Παιγνίδι 2 εναντίον 1 με προσανατολισμό προς το τέρμα. Ο παίκτης με τη μπάλα περιμένει την

τελευταία στιγμή την γρήγορη μετακίνηση αυτού χωρίς μπάλα, για να του την πασάρει, ή εξ' αιτίας της κίνησης του αντιπάλου, περιμένει να πλησιάσει ο ίδιος στο τέρμα και να σουτάρει.

β. Παιγνίδι 3 εναντίον 1 με προσανατολισμό προς το τέρμα. Εκτελείται 1-2 για έναν τρίτο που βρίσκεται απέναντι από τον αμυντικό.

γ. Παιγνίδι 3 εναντίον 3 σε δύο κανονικά τέρματα και προσπάθεια για ολοκληρωτικό παιγνίδι τόσο στην επίθεση, όσο και στην άμυνα.

Η ταχύτητα των παικτών χωρίς μπάλα αποφασίζει για την τελική πάσα, που είναι η πιο σημαντική και δύσκολη στο παιγνίδι του ποδοσφαίρου, όπως και η συνέχεια, η εκτέλεση δηλαδή.

Δοσολογία — Υποδείξεις.— Αυτά τα παιγνίδια πρέπει να αποτελούν κομμάτι της προπόνησης και να είναι οργανωμένα σε

γκρουπ λειτουργικά, όπως είναι στην ομάδα. Δηλαδή, 2-7, 9-5, 3-11.— Μπορούν να παιχτούν για 3'-4'-5' στα οποία εκτελούνται αυτές οι τακτικές μανούβρες τα-

χύτατα και μετά μεσολαβεί διάλειμμα, ώστε να ξανααναλυθεί η διεξαγωγή του παιγνιδιού.9. Πρόγραμμα βελτίωσης και τελειοποίησης της ταχύτητας χειρισμού της μπάλας, σε

συνθήκες δύσκολες και σύνθετες.Περιγραφή.— Καθοδήγηση μπάλας ανάμεσα σε 20 εμπόδια τοποθετημένα σε 1-2-3 μ. το ένα από το άλλο.α. Καθοδήγηση με το εσωτερικό και εξωτερικό μέρος του ενός ποδιού.6. Καθοδήγηση με το εσωτερικό μέρος και των δύο ποδιών.γ. Καθοδήγηση με το εξωτερικό μέρος και των δύο ποδιών.Δοσολογία.— Εκτελείται μία μόνο φορά για κάθε τεχνικό στοιχείο.— Η εκτέλεση να γίνεται ταχύτατα (εμπόδιο στο 1 μ.).— Μπορεί να χρονομετρηθεί για τον κάθε παίκτη ξεχωριστά.— Αν εισαγάγουμε και δεύτερη μπάλα, τότε θα έχουμε επιβάρυνση 100% μια και ο παίκτης θα α-

ναγκαστεί να χρησιμοποιεί ταυτόχρονα και τα δύο πόδια του.Υποδείξεις.— Μπορεί να γίνει και με τη μορφή σκυταλοδρομίας, φτιάχνοντας δύο διαδρομές με εμπόδια.— Άλλη επιβάρυνση θα μπορούσε να είναι: α. Πάσες μεταξύ 2 παικτών στο διάστημα μεταξύ 2

εμποδίων.β. Κάθε παίκτης τριπλάρει ένα εμπόδιο και μετά πασάρει.γ. Πάσες ανά 2 μεταξύ των εμποδίων με το κεφάλι.10. Πρόγραμμα για βελτίωση και τελειοποίηση όλων των μορφών της ταχύτητας με

παιγνίδι 11-11.Περιγραφή.— Παιγνίδι προετοιμασίας χωρίς αντίπαλο, με τον προπονητή να πετάει την μπάλα όπου θέλει

να δημιουργήσει καταστάσεις για εξάσκηση της τακτικής.

— Παιγνίδι ετοιμασίας με μια ομάδα εφήβων (σ' αυτό όλα μπορούν να εφαρμοστούν με μεγάλη ακρίβεια).

— Παιγνίδι προετοιμασίας με μια πιο αδύνατη ανδρική ομάδα.— Παιγνίδι με ομάδα της ίδιας κατηγορίας.— Παιγνίδι με ομάδα πιο δυνατή.— Παιγνίδι επίσημο για πρωτάθλημα ή κύπελλο.Δοσολογία.— Ο κανονικός χρόνος μιας προπόνησης.— Χρόνος περιορισμένος σε μικροημίχρονα, ώστε να εξασκούνται και να πραγματοποιούνται τα

επιδιωκόμενα θέματα.Υποδείξεις.Αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη άσκηση βελτίωσης και τελειοποίησης όλων των μορφών τα-

χύτητας.Η βασική αρχή για την ταχύτητα είναι το ότι ξεκινάμε απ' το επίπεδο των 120/' και εκτελούμε στο

μάξιμουμ των δυνατοτήτων για 3", 5", 7", 10 "-45" και μετά αφή νοούμε τον παλμό να επιστρέψει στους 120/' για να έχουμε αποτελέσματα μόνο σε ταχύτητα. Όμως αυτή μέσα στο παιγνίδι

έχει σχέση και με τη δύναμη και με την αντοχή. Και πρέπει λοιπόν να ξεκινήσουμε, σε ορισμένες ασκήσεις, τις επαναλήψεις πριν ο σφυγμός φτάσει στους 120/'.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΑΝΤΟΧΗΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΑΝΤΟΧΗ

1. Πρόγραμμα γενικής αντοχής με την μέθοδο «Footing».Περιγραφή. Ι. Παραλλαγή.Τρέξιμο σε γραμμή ο ένας πίσω από τον άλλο, πάνω σε μια διαδρομή φτιαγμένη στο δάσος,

μεγάλης απόστασης, ατομικά, μια και ο κάθε παίκτης έχει το δικό του όριο αντοχής.II. Παραλλαγή.Το τεστ Κούπερ.III. Παραλλαγή.Τρέξιμο αποστάσεων, προοδευτικά, σε ανώμαλο έδαφος (κρος) από 3.000-10.000 μ.Δοσολογία.— Ο ρυθμός τρεξίματος είναι ομαδικός.— Η ταχύτητα μετακίνησης εξαρτάται από την κούραση που μαζεύεται σε κάθε παίκτη.— Η απόσταση είναι ποικίλη, αλλά όχι κάτω από 3.000 μ., απόσταση στην οποία έχουμε απο-

τέλεσμα συσωρευτικά (διαφοροποιήσεων).Υποδείξεις.Αυτή η προπόνηση πρέπει να γίνεται κάθε μέρα για τα παιδιά και τους εφήβους και 2-3 φορές τη

βδομάδα για τους άντρες, συνήθως μετά την κανονική προπόνηση. Μια και αυτό το είδος προ-πόνησης πρέπει να αποτελεί ένα μέσον χαλαρώματος και επαναφοράς, μετά από ειδική προπόνηση στην τεχνική του ποδοσφαίρου.

2. Πρόγραμμα γενικής και ειδικής αντοχής με τη μέθοδο «FARTLEK».— 800 μ. χαλαρό τρέξιμο, σε ρυθμό 50% ή και 75% των δυνατοτήτων.— Πρόγραμμα γυμναστικής κατανίκησης του ατομικού βάρους (6 ασκήσεις — 1 επανάληψη).— Πρόγραμμα γυμναστικής αρθρώσεων (διατάσεις) συνδυασμένη με αναπνοές και χαλάρωμα.

Μέχρι να φτάσει ο παλμός στους 120/'.— Τρέξιμο με μέγιστη ταχύτητα 3 Χ 60 μ.— Τρέξιμο χαλαρό 400 μ.Δοσολογία.Ο κύκλος αυτός επαναλαμβάνεται 2-3 φορές με διαλείμματα 5 λεπτών μεταξύ της κάθε επανάλη-

ψης.Υποδείξεις.— Αυτή η μορφή προπόνησης αποτελεί την σύνδεση μεταξύ της γενικής και ειδικής αντοχής που

είναι διαλειμματική.— Το πρόγραμμα FARTLEK χρησιμοποιείται πιο πολύ τις μέρες πριν τους επίσημους αγώνες,

όταν έχουμε ανάγκη από μια προπόνηση συνδυασμένη, μεικτή, ψυχοφυσική.— Επαναλαμβάνεται 3-5 φορές, έχοντας υπ' όψη το επίπεδο προπόνησης. Μπορούμε να

μεγαλώσουμε τις αποστάσεις για κάθε διαδρομή ανάλογα με την κρίση μας και όπου υπάρχει ανάγκη

για την ομάδα και για τους παίκτες της.3. Πρόγραμμα ειδικής και γενικής αντοχής.Περιγραφή. Ι. Παραλλαγή.Τρέξιμο 100 μ. σε 16 "-18" με 75" διάλειμμα, 4 βδομάδες πριν το πρωτάθλημα.II. Παραλλαγή.Τρέξιμο εξειδικευμένο στο χώρο που παίζει ο κάθε παίκτης. Με μέγιστη ταχύτητα για 5"-7"-10 "-15

"-20". Επαναλαμβάνεται για 3 φορές.III. Παραλλαγή.Τρέξιμο σε μικρές αποστάσεις με πολλές επαναλήψεις 5-10-20-30 μ. Χ 20 φορές.Υποδείξεις.— Στην περίοδο προετοιμασίας μιας μεγάλης ομάδας, ανώτερης κατηγορίας, αν αρχίσουμε με

την Ι παραλλαγή για 15 φορές, 4-5 φορές την βδομάδα, συνδυασμένη με την II και μετά με την III παραλλαγή, τότε θα έχουμε μια επιβάρυνση ανάλογη με τις δυνατότητες του οργανισμού.

— Ο συνδυασμός αυτών των παραλλαγών, μετην διαλειμματική μέθοδο, συντελεί στην καλή δοσολογία της προσπάθειας.— Η Ι παραλλαγή δυναμώνει την καρδιά των παικτών, ενώ οι άλλες δύο την ειδική ταχύτητα.4. Προγράμματα ανάπτυξης της αντοχής, σε σχέση με δύναμη και ταχύτητα, με τη βοήθεια

της κυκλικής προπόνησης.Περιγραφή.Οργανώνουμε την ομάδα σε γκρουπ-σταθμούς.Ι. Γκρουπ: Πέταγμα ιατρικής μπάλας στον αέρα και σταμάτημα με το κάτω μέρος του ποδιού. 10

φορές και με τα δύο πόδια.II. Γκρουπ: Σχοινάκι. 10 στο αριστερό, 10 στο δεξί, 10 και στα δύο πόδια, εκτελεσμένα 3-4-5-10

φορές χωρίς σταμάτημα.III. Γκρουπ: Μπάρα με βάρη ή βάρη. Από κάτω σηκώνεται ψηλά με μία κίνηση, και κάτω. 10

φορές. Το βάρος 1/3 του βάρους του παίκτη.IV. Γκρουπ: Με μπάλες ποδοσφαίρου. Παίξιμο μπάλας με κεφάλι και πόδι, χωρίς να πέφτει κάτω

αυτή.V. Γκρουπ: Άλματα με τα γόνατα στο στήθος, για 30 " ή 40 άλματα συνεχόμενα.Δοσολογία.Έχουμε δύο δυνατότητες.α) Όσες περισσότερες εκτελέσεις σε 45" ή 30". Έχουμε αποτέλεσμα ταχύτητας, όμως η εμφάνιση

ασκήσεων δύναμης και ιδιαίτερα το μεγάλο νούμερο των εκτελέσεων, χωρίς σταμάτημα, αναπτύσσει την αντοχή σε σχέση με την ταχύτητα και την δύναμη, κατά κύριο λόγω, αλλά και σε σχέση με την ισορροπία, τον συντονισμό, το άλμα, την ευκινησία, την σβελτάδα, την ευλυγισία και τα υπόλοιπα σωματικά προσόντα, κατά δεύτερο λόγω, που πρέπει να έχει ένας ποδοσφαιριστής. 6) Εκτελείται ένα ορισμένο νούμερο επαναλήψεων.

— 20 για το Ι γκρουπ.— 30 Χ 5 για το II γκρουπ. Σύνολο 150.— 10 Χ 5 για το III γκρουπ.— 300 Χ 5 για το IV γκρουπ.— 40 Χ 5 για το V γκρουπ.Όλο το πρόγραμμα εκτελείται 1-2-3 φορές.Υποδείξεις.— Παρόμοια προγράμματα μπορούν να δημιουργηθούν για κάθε κατηγορία ομάδας ή για τον

κάθε παίκτη ξεχωριστά. Αυτός ο κύκλος, που παρουσιάστηκε στα ανωτέρω, αποβλέπει στην αντοχή σε σχέση με δύναμη και ταχύτητα, για εφήβους και άντρες.

— Χρησιμοποιούνται συνήθως στην περίοδο προετοιμασίας, και 1 φορά τη βδομάδα στην αγω-νιστική περίοδο, σε συνδυασμό με άλλα προγράμματα δύναμης και αντοχής.

5. Πρόγραμμα για την αντοχή με την μέθοδο των 45".Περιγραφή.Στο σήμα του προπονητή, εκτελείται τρέξιμο σε μέγιστη ταχύτητα, συνδυασμένο με κινήσεις από

το παιγνίδι του ποδοσφαίρου. Στο παράγγελμα στοπ! ελέγχουμε αν όλα γίνανε σε μέγιστη ταχύτητα, παίρνοντας τον παλμό, που θα πρέπει να φτάνει πάνω από 180/λεπτό.

Δοσολογία.

— Για παιδιά 2 "-3 "-4 "-5 "-10" όλη η διάρκεια της εκτέλεσης.— Για έφηβους 15' '-20' '-25' '-30'' όλη η διάρκεια της εκτέλεσης.— Για άντρες 3 "-5 "-15 "-20 "-25 "-30 "-35"-40' '-45'' παρμένα με τη σειρά ή χωρίς σειρά.Παραλλαγή.α. Τρέξιμο από τη γραμμή τέρματος του γηπέδου για 2".β. Τρέξιμο από τη γραμμή τέρματος του γηπέδου για 3" (15 μ.).γ. Τρέξιμο από τη γραμμή τέρματος του γηπέδου για 4" (25-30 μ.) κ.τ.λ, μέχρι τα 15".Υποδείξεις.Μπορεί να εφαρμοστεί το πρόγραμμα αυτό σε όλες τις περιόδους, εποχές, ηλικίες, ομάδες, χωρίς

άλλες συμπληρώσεις.6. Πρόγραμμα για τη βελτίωση της γενικής και ειδικής αντοχής με την μέθοδο της

πιεστικής προπόνησης.Περιγραφή. Ι. Παραλλαγή.4 παίκτες σε κύκλο, με 1 πέμπτο στη μέση. Πάσες στον μεσαίο για 30' '-40' '-45'' αν δουλεύουμε

για ταχύτητα και 2'-3'-4'-5' για αντοχή σε σχέση με δύναμη, ταχύτητα και ιδιαίτερα με ειδική επιδεξιότητα με τη μπάλα. Π. Παραλλαγή.

Το ίδιο γκρουπ παικτών, στη μεγάλη περιοχή. Ο μεσαίος υποδέχεται την κάθε μπαλιά και σου-τάρει απ' ευθείας στο τέρμα κάτω από την πίεση των μπαλιών που παίρνει.

III. Παραλλαγή. Παιγνίδι 3-1 ή 4-2.IV. Παραλλαγή. Παιγνίδι 7-11.Δοσολογία.— Για την αντοχή σε σχέση με ταχύτητα, δύναμη και τεχνική ή ακόμα και τακτική δεν πρέπει η

προσπάθεια να ξεπερνάει τα 45''.— Όταν η επανάληψη γίνεται ενώ ο παλμός βρίσκεται στους 130-140-150 ανά λεπτό, τότε έ-

χουμε αποτελέσματα στην αντοχή.— Κάθε παίκτης 1 μπάλα, εκτός από τον μεσαίο.7. Πρόγραμμα για ανάπτυξη και βελτίωση αντοχής με τη βοήθεια της μεθόδου

προπόνησης σε τετράγωνα.Περιγραφή.— Παιγνίδι 1-1 σε ένα τετράγωνο.— Παιγνίδι 2-1 σε ένα τετράγωνο.— Παιγνίδι 3-1 σε ένα ή δύο τετράγωνα.— Παιγνίδι 3-2 και 2-3 σε δύο τετράγωνα.— Παιγνίδι 4-2 σε τέσσερα τετράγωνα.— Παιγνίδι 4-4 σε τέσσερα τετράγωνα.Δοσολογία.Ο κάθε παίκτης είναι υποχρεωμένος να περάσει από όλες αυτές τις μορφές παιγνιδιού. Για το

καθένα θα χρειαστεί περίπου 5'. Ενώ για το τελευταίο 20'. Σύνολο 45', ένα ημίχρονο δηλαδή.Υποδείξεις.Ένα πρόγραμμα σαν κι αυτό μπορεί να εκτελεστεί ως εξής:— 45' (ένας γύρος 25' + 20' το τελευταίο παιγνίδι).— 10 '-15' διάλειμμα.— 45' το ίδιο του πρώτου μέρους.8. Πρόγραμμα για αντοχή, με διαστήματα ειδικά του παιγνιδιού του ποδοσφαίρου.Ι. Παραλλαγή.Τρέξιμο 30 μ. ή 60 μ. για 10 φορές. Διάλειμμα όσο χρειάζεται για επάνοδο.Υποδείξεις.— Χρονομετρείται ο κάθε παίκτης σε κάθε διαδρομή.— Κάνοντας ένα διάγραμμα για τις 10 διαδρομές, μπορούμε να δούμε από πού αρχίζουν να πέ-

φτουν οι επιδόσεις.II. Παραλλαγή.Οι παίκτες βρίσκονται στη γραμμή τέρματος και ο προπονητής ανακοινώνει τις αποστάσεις 10-

20-30-40-50-60 μ. με μέγιστη ταχύτητα.

α. 10-20-30-40-50-60 μ.β. 60-50-40-30-20-10 μ.γ. 10-60-20-50-30-40 μ.Δοσολογία., 2-3 φορές στην περίοδο προετοιμασίας και μία στην αγωνιστική.III. Παραλλαγή.

Σχεδ. 17Ίδια διαδικασία, αλλά με επιβάρυνση που να πλησιάζει τις ιδιαιτερότητες του παιγνιδιού του

ποδοσφαίρου. Τρέξιμο 10-20-30-40-50-60 μ. σε κύκλο:1 τρέξιμο: 10 μ. σε μέγιστη ταχύτητα, 50 μ. περπάτημα.2 τρέξιμο: 20 μ. σε μέγιστη ταχύτητα, 40 μ. περπάτημα.3 τρέξιμο: 30 μ. σε μέγιστη ταχύτητα, 30 μ. περπάτημα. (Βλ. σχεδ. 17).Υποδείξεις.Μπορεί να γίνουν τα τρεξίματα σύμφωνα με τη II παραλλαγή. Η ίδια άσκηση μπορεί να εκτελεστεί

και με μπάλα.VI. Παραλλαγή.Δύο παίκτες βρίσκονται στο κέντρο του γηπέδου, σε αντίθετα πόστα. Nr. 2-11, nr. 7 - nr. 3 κ.τ.λ.— Ο προπονητής πετάει την μπάλα σε μια ζώνη του γηπέδου, στην οποία παίζουν αυτοί οι παί-

κτες συνήθως ή που μπορούνε να φτάσουνε κατάτην διάρκεια του παιγνιδιού. Μάχονται για την μπάλα, όποιος την κερδίσει γίνεται επιθετικός, ο

άλλος αμυνόμενος. Όποιος κατορθώσει και κάνει σουτ κερδίζει 1 πόντο. Μπορούν να γίνουν 10-15 ή 20 προσπάθειες.

V. Παραλλαγή.Παιγνίδι 2-1, 3-1, 1-3, 2-3 και 3-3 από τη μέση του γηπέδου μέχρι το τέρμα. Παίζεται 10-15-20

φορές, αρχίζοντας, όπως αρχίζει ο αγώνας στην άμυνα ή στην επίθεση.9. Πρόγραμμα για την ανάπτυξη και προετοιμασία (εξάσκηση) της αντοχής με τη μέθοδο

των βοηθητικών παιγνιδιών.Περιγραφή.Ι. Παραλλαγή.Χειρόσφαιρο.— Μπορεί να παιχτεί χωρίς τριπλά, μόνο με πάσα.— Ένα γκολ χειρόσφαιρο, ένα γκολ ποδόσφαιρο.II. Παραλλαγή. Μπάσκετ.

III. Παραλλαγή.Βόλεϊ. Με το πόδι ή το κεφάλι 1-1, 2-2, 3-3 με κανονισμούς βόλεϊ ή τένις.IV. Παραλλαγή.Ράγκμπι. Μόνο σε χιόνι, ή στα ρηχά της θάλασσας, για να αποφύγουμε τραυματισμούς, μια και τα

πεσίματα είναι πολύ συχνά.Δοσολογία.— Παίζονται συνήθως με γκρουπ μεγάλα από παίκτες, για να έχει μεγάλη αποτελεσματικότητα,

με μικρά διαλείμματα, για να πραγματοποιήσουμε μέγιστες εντάσεις.— Παίζονται κυκλικά, σε συνδυασμό με το ποδόσφαιρο, ούτως ώστε η ειδική προετοιμασία να

έχει τον κύριο λόγω, αν και χρησιμοποιούμε μέσα μη εξειδικευμένα.Υποδείξεις.— Αυτά τα παιγνίδια αποτελούν ένα ψυχολογικό δυναμωτικό για τους παίκτες.— Στα αποτελέσματα τα ειδικά για το ποδόσφαιρο προσθέτουμε κι αυτά της τακτικής.10. Πρόγραμμα ειδικής αντοχής μέσα από αγώνα ποδοσφαίρου.Περιγραφή.Παιγνίδι 11-11.Δοσολογία.α. Παιγνίδι μικρών ημιχρόνων 5'. Καθορίζουμε ένα θέμα και παρακολουθούμε την πραγματο-

ποίηση του- την πλήρη από όλους τους παίκτες (π.χ. πάσα εν κινήσει με τη μία — ή με 2 αγγίγματα).β. Παιγνίδι 10 -15' λεπτών, με θέμα, 3' ημίχρονο, όπου συζητούνται και επαναλαμβάνονται τα

θέματα τακτικής και γίνονται διορθώσεις. Ακολουθεί άλλο ημίχρονο παιγνιδιού κ.τ.λ.γ. Παιγνίδια έχοντας μια σειρά σε σχέση με την δυναμικότητα των αντιπάλων. Ομάδες εφήβων -

εναντίον αντρών, ομάδες παιδιών - εναντίον εφήβων, ομάδες κατώτερης ή ίδιας κατηγορίας, ομάδες πιο δυνατές από την ομάδα μας.

Υποδείξεις.— Οι παραλλαγές είναι αμέτρητες, σε σχέση πάντα με τον σκοπό που προσπαθούμε να επιτύ-

χουμε.— Το παιγνίδι 11-11 επιλύει πολλά από τα προβλήματα που παρουσιάζονται σ' έναν αγώνα και

κρατάει την προπόνηση κάτω από συνεχή πίεση.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ

Τεχνική προετοιμασία.

Το ποδόσφαιρο μεγάλων επιδόσεων μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με μια τεχνική υψηλού ε-πιπέδου δεξιοτεχνίας. Αυτή είναι που επιφέρει διαφοροποιήσεις στο παιγνίδι των ομάδων, αυτή αλλάζει τα συστήματα, συνεισφέροντας τα μέγιστα στο ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο. Ξεχωρίζουν τρεις κατηγορίες τεχνικής, απαραίτητες για κάθε ομάδα.

1. Η τεχνική του ποδοσφαίρου.— Εξαφανίστηκε το σταμάτημα της μπάλας, τη θέση του πήρε η υποδοχή με διάφορα μέρη του

σώματος, με ταχύτητα ή πασάρισμα απευθείας μπροστά ή για υποστήριξη πίσω.— Οι υποδοχές γίνανε δυσκολότερες και εμφανίστηκε αναγκαστικά η παρέκκλιση της μπάλας

(πάσα στον εαυτό μου — πάσα με την μία, πάσα κοντρολαρίσματος και δέξιμό της σε μελλοντική θέση, 1-2 απευθείας, 1-2 για έναν τρίτο παίκτη κ.ά.), η οποία απαιτεί μεγάλη ταχύτητα και ιδιαίτερα την έξυπνη τακτική αντιμετώπιση των παρουσιαζομένων καταστάσεων.

— Οι κεφαλιές από δυνατές πλάγιες σέντρες, με πλονζόν ή με ψηλό άλμα, επιβάλλουν και αυτές μια επανατοποθέτηση στην προπονητική αντίληψη του ψηλού παιγνιδιού.

2. Ατομική τεχνική.Η τεχνική του κάθε παίκτη είναι συνάρτηση των φυσικών προσόντων του σε σχέση με τις ελ-

λείψεις του.Υπάρχουν παίκτες πολύ υψηλού επιπέδου τεχνικά, επειδή τα γενετικά τους προσόντα, τους

διαφοροποιούν από άλλους. Αυτοί πρέπει να αντιμετωπιστούνε, προετοιμαστούνε και προπονη-θούνε, λαμβάνοντας υπ' όψη τα προσόντα τους, ατομικά.

3. Τεχνική για ένα ορισμένο σύστημα παιγνιδιού μιας ομάδας. Πολλές ομάδες έχουν διαφορετικότρόπο παιγνιδιού από άλλες, όχι γιατί είναι από διαφορετικά μέρη, αλλά γιατί στη σύνθεση τους

έχουν μερικούς παίκτες, πάνω στους οποίους είναι βασισμένος ο τρόπος παιγνιδιού της ομάδας.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥα. Πρόγραμμα για εκμάθηση και τελειοποίηση των υποδοχών εν κινήσει.Περιγραφή.— Σε ζευγάρια, πάσες: σε διαφορετικά ύψη, αποστάσεις, σε δύναμη, έτσι ώστε η υποδοχή να

γίνεται σε απειροελάχιστο χρόνο και το κοντρόλ της μπάλας να είναι τέτοιο, ώστε στη μεταβίβαση που θα ακολουθήσει ο παρτενέρ του να μπορεί να παίξει με καλές συνθήκες. Τα ζευγάρια είναι πάλι 2-11,3-7, 5-9, 6-8 κ.τ.λ.

— Δυνατή πάσα 15-20 μ. προς τον προχωρημένο επιθετικό. Αυτός εκτελεί υποδοχή με ένα μόνο άγγιγμα και σουτάρει στο τέρμα.

— Ίδια άσκηση, μόνο που η αιχμή κάνει προσποίηση και πασάρει προς τα πίσω, για ένα τρίτο παίκτη που σουτάρει στο τέρμα.

— Γκρουπ 3 παικτών. Πασάρει ο nr. 2 στον nr. 8 αυτός στον nr. 7 που έρχεται και σουτάρει στοτέρμα. Η ταχύτητα που φεύγει ο παίκτης είναι καθορισμένη και η πάσα δίνεται με τη μία και αφού

γίνει προσποίηση προς την αντίθετη κατεύθυνση. Εάν ο τρίτος παίκτης είναι μαρκαρισμένος, τότε πρέπει να τελειώσει την φάση αυτός που την ξεκίνησε. Ο nr. 2 δηλαδή, που συνεχίζει και σουτάρει αυτός.

— Κάθε ομάδα έχει γκρουπ 3 παικτών, που αξίζει να τα τελειοποιήσει. Οι παίκτες μπορεί να είναι από το ίδιο ή άλλο τμήμα της ομάδας και να εκτελούν 1-2 για έναν τρίτο με ταχύτητα.

β. Πρόγραμμα για εναέρια υποδοχή και πάσα με μία με το πόδι, ή με το κεφάλι, ή με οποιοδήποτε σημείο του σώματος.

Ποδόσφαιρο πάνω από φιλέ βόλεϊ. 1-1 ή 2-2 ή 3-3, χρησιμοποιώντας την υποδοχή μπάλας με το πόδι ή με το κεφάλι. Η μεταβίβαση της μπάλας είναι με τη μία ή με τις δύο.

γ. Πρόγραμμα για την τελειοποίηση του συνεχούς τριπλαρίσματος σε ταχύτητα.Ι. 10-20 εμπόδια είναι τοποθετημένα μπροστά στο τέρμα, από το κέντρο μέχρι το τέρμα. Πέρασμα

με ταχύτητα, όσο γίνεται πιο γρήγορα και σουτ στο τέρμα.II. Ένας παίκτης βρίσκεται στο κέντρο του γηπέδου, 3-4 αμυντικοί βρίσκονται σε μία γραμμή, στην

κατεύθυνση του τέρματος, 8-10 μ. ο έναςαπό τον άλλο. Προσπάθεια ξεπεράσματος σε μέγιστη ταχύτητα μεταξύ των αμυντικών, που

αμύνονται με τα 3/4 των δυνατοτήτων τους. Μετά, ίδια προσπάθεια, αλλά η άμυνα με όλη της την δύναμη τώρα.

III. Παιγνίδι 5-5 σε ένα γήπεδο 40x20 μ. Δίνεται σημασία στο τριπλάρισμα με ταχύτητα, συν-δυασμένο με πάσες 1-2 ή 1-2 για έναν τρίτο που έρχεται γρήγορα και σουτάρει στο τέρμα.

Υποδείξεις.Η προσπάθεια λοιπόν γίνεται για να έχουμε μεγάλη ταχύτητα και απλή τεχνική, για να απε-

λευθερωθεί για ένα κλάσμα δευτερολέπτου μπροστά στο τέρμα και να σουτάρει απ' ευθείας, ξαφνικά, από οποιαδήποτε γωνία, από οποιαδήποτε πλευρά του γηπέδου.

δ. Πρόγραμμα για εκμάθηση και τελειοποίηση του σουτ στο τέρμα.Περιγραφή.1. Παιγνίδι σε τετράγωνα:— 1-1 με σουτ στο τέρμα.— 2-1 με σουτ στο τέρμα.— 3-3 με σουτ και με τερματοφύλακες.2. Προπόνηση κάτω από πίεση: 4 παίκτες στον κύκλο της μεγάλης περιοχής. Δίνουν την μπάλα

και σουτάρουν στο τέρμα με την πρώτη ευκαιρία.3. Παιγνίδια με λίγους παίκτες, σε διάφορες παραλλαγές, όλες με τερματοφύλακα, με κύριο

καθήκον το σουτ στο τέρμα.Υποδείξεις.— Όλες οι ασκήσεις πρέπει να αρχίζουν και να τελειώνουν με το σουτ στο τέρμα.— Στα πλαίσια όλων των παιγνιδιών ή των ασκήσεων με θέμα, πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη ση-

μασία στο τελευταίο μέρος της άσκησης, το οποίο είναι η τελική πάσα και το σουτ στο τέρμα.— Πρέπει να καλλιεργηθεί στους παίκτες η επιθυμία και η ευχαρίστηση του σουτ στο τέρμα. Αυτό

το τεχνικό στοιχείο, εξαιτίας της σπουδαιότητας του, πρέπει να προετοιμαστεί ειδικά και συνεχώς, ώστε να δημιουργηθεί μεγάλη εξοικείωση με το σουτ στο τέρμα.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΤΟΜΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΤΟΜΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ1. Πρόγραμμα για παίκτες (τερματοφύλακα).

Παράδειγμα.— Στην επίθεση: πασάρισμα μπάλας με το χέρι, σε έναν από τους αμυντικούς ή σε εξτρέμ από

τη μία ή την άλλη πλευρά του γηπέδου, βγάλσιμο από το τέρμα, μέχρι την άκρη της μεγάλης περιο-χής. Από εκεί κατευθύνει την ομάδα. Όση ώρα η μπάλα παίζεται μακριά, πρέπει να κινείται.

— Στην άμυνα: επιστροφή στο τέρμα αμέσως μόλις ο αντίπαλος μπει στην κατοχή της μπάλας. Κλείνει τη γωνία επίθεσης και κατευθύνει τους αμυντικούς για να καλύψουνε τις ζώνες του τέρματος. Παίρνει την βασική θέση στο τέρμα, έτοιμος να επέμβει στις πλαϊνές σέντρες και για πλονζόν προς τους προωθημένους παίκτες.

2. Πρόγραμμα για την τεχνική προετοιμασία ενός αμυντικού, ο οποίος έχει μοντέρνα προσόντα γι' αυτή τη θέση.

— Έχει καλή τεχνική, παίζοντας στις φάσεις της επίθεσης σαν εξτρέμ, δημιουργώντας κινδύνους στην αντίπαλη άμυνα, ενώ οι συμπαίκτες του τον καλύπτουν σε περίπτωση χασίματος της μπάλας.

— Παίρνει την μπάλα σταλμένη από τον τερματοφύλακα, την υποδέχεται, την κοντρολάρει και την πασάρει στο εξτρέμ της πλευράς του, περνάει στην θέση του, τρέχοντας μπροστά.

— Ο εξτρέμ με την μπάλα προχωράει προς το εσωτερικό του τερέν, παρασύροντας τον αντίπαλο του και αφήνοντας την πλευρά του ελεύθερη στον αμυντικό που ξαναπαίρνει την μπάλα και προσπαθεί να σεντράρει. Αυτή θα μπορούσε να είναι μια κομπίνα ειδικά για αυτόν τον παίκτη που έχει τα ανάλογα προσόντα.

Στην άμυνα — επειδή είναι πολύ επιθετικός παίκτης, ο προπονητής πρέπει να καλύψει την πλευρά του σε περίπτωση που χαθεί η μπάλα από έναν χαφ ή τον λίμπερο, ενώ ο ίδιος καλύπτει κάποιον χώρο στο κέντρο, επειδή δεν προλαβαίνει να καλύψει την απόσταση και επειδή υπάρχουν 1-2 αντίπαλοι ακόμα πίσω. Αυτή την θέση την κρατάει μέχρι να τελειώσει αυτή η φάση και να ξαναπάρουν όλοι οι παίκτες τις κανονικές τους θέσεις.

Αντενδείξεις.— Στην επίθεση θα έπρεπε να μην παίρνει τόσες πρωτοβουλίες, επειδή τις ρεζέρβες της ενέρ-

γειας που έχει πρέπει να τις κρατάει για τις φάσεις στις οποίες έχει ψηλό ποσοστό επιτυχίας.— Στην άμυνα, μεγάλη προσοχή στη θέση που αφήνει, αν η αντίπαλη ομάδα έχει παίκτες γρήγο-

ρους σ' αυτή την πλευρά.Υποδείξεις.— Παρόμοια προγράμματα πρέπει να πραγματοποιούνται για κάθε παίκτη από την πιο μικρή η-

λικία, μέχρι την μεγαλύτερη.— Αφού ξεχωρίσουμε τις τεχνικο-τακτικές ενέργειες αυτού του προγράμματος, που είναι ατομικό,

οι παίκτες θα πρέπει να εξασκηθούν στα τμήματα αυτού του προγράμματος.Όπως: — Προσποίηση, υποδοχή μπάλας με ταχύτητα εν κινήσει, σέντρα και τρέξιμο προς το

τέρμα για να είναι παρών στην εκτέλεση ή να κερδίσει κάποια απόκρουση.— 1-2 για έναν τρίτο και τρέξιμο στην ζώνη της εκτέλεσης.— Υποδοχή μπάλας, με την πλάτη προς το τέρμα, προσποίηση, κοντρόλ, στροφή και σουτ με

την πρώτη κ.ά.Σ' αυτά τα προγράμματα οι προπονητές πρέπει να σκεφτούν τον τρόπο παιγνιδιού, που

μπορούνε να παίξουνε οι παίκτες και τον οποίο οι ίδιοι θέλουνε. Δηλαδή:— Για τους παίκτες δημιουργούνται προγράμματα που μπορούν να τα πραγματοποιήσουν με τις

ικανότητες τους.— Οι προπονητές προσθέτουν ορισμένα στοιχεία που μπορούν να εκτελεστούν από τους παί-

κτες και που αναπτύσσουν τον τρόπο παιγνιδιού της ομάδας.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΛΕΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΛΕΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣΤΑΚΤΙΚΗΣ

Α. Πρόγραμμα για τον τακτικό έλεγχο της πάσας της ομάδας.Περιγραφή.Χωρίζουμε τους παίκτες σε 2 ομάδες, με ίδιο αριθμό παικτών και παίζουν προσπαθώντας:— Το πασάρισμα να γίνεται εν κινήσει. Μετράμε τις πάσες που έδωσε η κάθε ομάδα, νικήτρια

είναι αυτή που έδωσε 40 συνεχόμενες.— Αλλαγή παιγνιδιού απ' τη μία πλευρά στην άλλη. Πάσες προετοιμασίας στη μία πλευρά του

γηπέδου και αλλαγή παιγνιδιού προς την άλλη.— Ταυτόχρονο ξεμαρκάρισμα των παικτών. Μετά την αλλαγή παιγνιδιού, ο κάτοχος της μπάλας

περιμένει το ξεμαρκάρισμα των συμπαικτών του, φεύγοντας ο καθένας σε θέση και ζώνη ελεύθερη

του γηπέδου. Οι παίκτες που διαθέτουν αξιόλογη τεχνική κρατούν την μπάλα πιο πολύ. Σ' αυτό το διάστημα οι υπόλοιποι αλλάζουν θέσεις μεταξύ τους, το παιγνίδι κερδίζοντας σε αποτελεσματικότητα.

Ζώνη Ι. 5-10-15 μ. γύρω από την μπάλα, 2-3-4 παίκτες έρχονται να υποστηρίζουν τον παίκτη με την μπάλα.

Ζώνη II. Μεταξύ 10-15 και 20-25 μ. από την μπάλα, έχουμε μια άλλη γραμμή φτιαγμένη από 2-3 παίκτες, που ξεμαρκάρονται στους ελεύθερους χώρους, για να δεχτούν την μπάλα πάνω ή μεταξύ των αντιπάλων.

Ζώνη III. 20-25 μ. μέχρι τις γραμμές του γηπέδου. Δεν έχουμε πια καθορισμένες θέσεις, μια και ο κάθε παίκτης εκτελεί αναλόγως των πραγματικών συνθηκών της μιας ή της άλλης φάσης.

— Μαρκάρισμα και παιγνίδι 1-1 για κλέψιμο της μπάλας. Με τον ίδιο τρόπο ασχολούμαστε και με τα άλλα στοιχεία του παιγνιδιού, ανάλογα με την κρίση της τεχνικής ηγεσίας.

Β. Πρόγραμμα για τον έλεγχο του παιγνιδιού μπροστά στα 2 τέρματα.Περιγραφή.Κανονικό παιγνίδι σε 2 τέρματα, αλλά όχι στο κέντρο του γηπέδου. Το παιγνίδι διεξάγεται μόνο

στις τελευταίες φάσεις, που απαιτούνται για να φτάσεις μπροστά στο αντίπαλο τέρμα. Με αυτό τον τρόπο, πηδάμε απ' ευθείας από τις φάσεις μπροστά στο τέρμα μας, στις φάσεις μπροστά στο αντίπαλο τέρμα.

Παίζεται 7-7, 9-9, 11-11.Γ. Πρόγραμμα για την τεχνική σε σχέση με την τακτική, για να πραγματοποιηθεί η

αντίληψη του παιγνιδιού (τρόπος παιξίματος).Περιγραφή.Αναφέρεται πάλι στο παιγνίδι 11-11, εφαρμοσμένο ως εξής.α. Αγώνες με ομάδες πιο αδύνατες, στους οποίους η τεχνική της ομάδας μπορεί εύκολα να

πραγματοποιηθεί.β. Αγώνες με ομάδες της ίδιας δυναμικότητας, στους οποίους η τεχνική έχει ένα βαθμό δυσκολίας

κανονικό.γ. Αγώνες με ομάδες καλύτερης δυναμικότητας.Υποδείξεις.Στο πλαίσιο αυτών των αγώνων επιδιώκουμε την πραγματοποίηση των 3 μορφών της τεχνικής.— Για τα νέα στοιχεία του παιγνιδιού των μεγαλύτερων ομάδων του κόσμου. (Μοντέλο πρωτα-

θλητών).— Για το τι μπορεί να κάνει ο κάθε παίκτης από τεχνικής άποψης, με τα προσόντα και τις ελ-

λείψεις του.— Τεχνική σε σχέση με τον τρόπο παιγνιδιού. Μεγάλη σημασία στην εκμάθηση μιας ομαδικής

τεχνικής έχει η καθολική υποταγή των παικτών στην τακτική αντίληψη της ομάδας.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΕΛΕΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΜΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΕΛΕΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΜΙΑΣ ΟΜΑΔΑΣΟΜΑΔΑΣ

Αρχίζουμε το φτιάξιμο των προγραμμάτων, λαμβάνοντας υπ' όψη μας αυτό που μπορεί η ομάδα να παίξει φυσικά, τα προσόντα των παικτών της, την πείρα που έχει το σύνολο των παικτών, την ηλικία και την αξία των ποδοσφαιριστών, τις ικανότητες των προπονητών, τα συστήματα που η ομάδα έχει δουλέψει μέχρι τώρα κ.ά.

Α. Το παιγνίδι της ομάδας — Επίσημος αγώνας. Περιγραφή.α. Μετράμε το παιγνίδι της ομάδας με την βοήθεια των στατιστικών.β. Υπολογίζουμε τα συνολικά αποτελέσματα για κάθε παίκτη, έτσι ώστε να έχουμε σε σειρά τα

προσόντα τους.γ. Υπολογίζουμε πώς λειτουργεί η ομάδα στην άμυνα και στην επίθεση, ψυχολογικά, φυσικά.

Επίσης, πώς αντιδράει στην διεξαγωγή του αγώνα, στις στατικές φάσεις.Β. Πρόγραμμα για το χτίσιμο της ομάδας με το παιγνίδι 1-1.Περιγραφή.— 1-1- σε 1 τετράγωνο 10 Χ 10 μ.— 1-1 σε 1 τετράγωνο 20 x 10 με τέρμα 1 μ. για σουτ και από μακριά.— 1-1 σε μια ζώνη 20 Χ 20 με τερματοφύλακες για να πλησιάσουμε περισσότερο τον επίσημο

αγώνα.— 1-1 με μονομαχία για την κατοχή της μπάλας, αφού την ρίξει ο προπονητής. Ο κάτοχος γί-

νεται επιθετικός, υπολογίζοντας ως εξής τους βαθμούς: — Όποιος κατορθώσει να σουτάρει, 2 πόν-τους. Όποιος βάλει γκολ, 3. Όποιος φτάσει στη μεγάλη περιοχή, 1 πόντο.

— 1-1 σε αντίπαλα πόστα. Δηλαδή, 9-4, 7-3, 11-2 κ.τ.λ.— Παίζεται ξεκινώντας από τη μέση του γηπέδου. Την στιγμή που φεύγει ο επιθετικός, φεύγει και

ο αμυντικός από τη γραμμή της μεγάλης περιοχής, στη συνέχεια κανονικά.Η μάχη δίνεται για να φτάσει στο τέρμα με τεχνικά στοιχεία (πάσα δίπλα από τον αμυντικό, σε

μέγιστη ταχύτητα, ντρίπλα με προσποίηση). Ο κάθε παίκτης όπως μπορεί ευκολότερα και πιο σίγουρα το ξεπέρασμα του αντιπάλου.

Παίζεται με 10-20-30-50 προσπάθειες, ούτως ώστε να δημιουργούμε μια πολύ καλή προπόνηση από τεχνικής, τακτικής και φυσικής άποψης.

— 2 ομάδες 5-5 ζευγάρια στο μαρκάρισμα στο πλάτος του γηπέδου. Παίζεται με 5 μπάλες και 2 τερματοφύλακες. Ο κάθε παίκτης παίρνει την μπάλα από τον τερματοφύλακα, απειλώντας το αντίπαλο τέρμα με το παιγνίδι 1-1. Ο κάτοχος της μπάλας προσπαθεί να σουτάρει στο τέρμα, μετά ο αντίπαλος παίζει την δική του φάση, αλλάζοντας ρόλους. Διάρκεια 10'-20'-30' λεπτών, με αλλαγή ζευγαριών κάθε 5' λεπτά.

— 1-1 πάνω από χαμηλό φιλέ, με κανονισμούς βόλεϊ.Δοσολογία.— Παίζεται σε ημίχρονα 3' λεπτών συνέχεια.— Μέτριονται οι ενέργειες μέσα στο παιγνίδι (10, 20, 30, 50).— Το νούμερο των γκολ που επιτυγχάνονται.— Το νούμερο των βαθμών.Υποδείξεις.Οι προπονητές γνωρίζουν τους παίκτες τους από όλες τις απόψεις.α. Φυσική. Η επιστροφή στην άμυνα με το ίδιο πείσμα, που ενεργεί στην επίθεση, μας δείχνει αν

έχει δυνάμεις και για τις 2 φάσεις του παιγνιδιού.β. Τεχνική. Εάν κατέχει τα τεχνικά στοιχεία για το ξεπέρασμα ενός αντιπάλου που βρίσκεται σε

διαφορετικές θέσεις απ' αυτόν.γ. Τακτική. Εάν έχει την εξυπνάδα να κρίνει σωστά τις πιθανότητες επιτυχίας σε μια επίθεση, αν

μετά το χάσιμο της μπάλας ξέρει να επιστρέψει, να επιτίθεται, να προσποιείται επίθεση κ.ά.Το παιγνίδι 1-1 είναι η πιο πλήρης και ολοκληρωμένη μορφή ατομικής τακτικής της προπόνησης

για το μοντέρνο παιγνίδι του ποδοσφαίρου.Γ. Πρόγραμμα για τακτική προετοιμασία με παιγνίδι 2-1 ή 1-2.Περιγραφή.

Σχεδ. 18— Παιγνίδι 2-1 σε ζώνες με τακτικό περιεχόμενο.— Παιγνίδι 2-1 σε τετράγωνα 10 x 10 μ. Εκτελείται συνδυάζοντας τους παίκτες όπως είναι στην

ομάδα και ιδιαίτερα όπως κατορθώνουν αυτοί να συνεργάζονται μεταξύ τους. Χρησιμοποιούνται οι 2 τρόποι ξεπεράσματος του αντιπάλου: με τριπλά ή πάσα 1-2.

— Παιγνίδι 2-1 σε μια ζώνη γηπέδου χωρίς όρια. Ποιος κρατάει την μπάλα πιο πολύ με συν-δυασμούς μεταξύ 2 παικτών, δηλαδή στην επίθεση.

— Παιγνίδι 2-1 στην κατεύθυνση του τέρματος, σε πόστα σχεδόν γειτονικά 7+8-4, 8 + 9-3, 11 + 10-2 κ.τ.λ.

— 2-1. Ο nr. 7 σεντράρει προς τον nr. 9, που προσπαθεί να ξεπεράσει το εμπόδιο του nr. 3 και να σουτάρει στο τέρμα. (Βλ. σχεδ. 18).

— 2-1 μπροστά στη μεγάλη περιοχή. Πάσα μακρινή από 40 μ. απόσταση. Ο nr. 8 με τον nr. 9 συνεργάζονται για να αποφύγουν το μαρκάρισμα των προσωπικών αντιπάλων και να σουτάρουν.

— Ο λίμπερο, τρέχοντας με μεγάλη ταχύτητα, φεύγει με την μπάλα στην επίθεση, φτάνει μπροστά στο τέρμα και, σε συνθήκες 2-1, εκτελεί 1-2 ή κάνει προσποίηση πάσας και μετά προχωράει μόνος και σουτάρει στο τέρμα.

Υποδείξεις.— Η μάχη δίνεται για το ξεπέρασμα του αντιπάλου και τη συνέχιση του δρόμου της μπάλας προς

το αντίπαλο τέρμα.— Η γωνία πασαρίσματος της μπάλας έχει μεγάλη σημασία για το γρήγορο και με ακρίβεια

παιγνίδι.— Προσποιήσεις για το ξεγέλασμα του αμυντικού (του σώματος, του ποδιού, με το βλέμμα).— Όλα αυτά τα παιγνίδια προϋποθέτουν καλή συνεργασία μεταξύ τεχνικής ηγεσίας και παικτών,

χωρίς την οποία δεν είναι δυνατή η μεγάλη επίδοση.Δ. Πρόγραμμα για τακτική προετοιμασία με παιγνίδι 2-2.Περιγραφή.— Στην επίθεση για το ξεπέρασμα του προσωπικού αντιπάλου.— Στην άμυνα, αμοιβαία βοήθεια για το σταμάτημα των αντιπάλων.— Στην α' φάση, ο κάτοχος της μπάλας είναι σε θέση 1-2.— Στην β' φάση, ένας αμυντικός του επιτίθεται, δημιουργώντας το 1-1.— Η πρώτη αντίδραση του επιθετικού, χωρίς την μπάλα, είναι να ξεμαρκαριστεί για. να βοηθήσει

τον κάτοχο της μπάλας. Δηλαδή:α) Να περάσει απ' ευθείας με την μπάλα, τραβώντας τον αντίπαλο του σε άλλη κατεύθυνση.β) Να εκτελέσει 1-2 για να κάνει ξεπέρασμα χωρίς μπάλα και να συνεχίσει σουτάροντας στο

τέρμα.— Στην δ' φάση, ο ελεύθερος αμυντικός προσπαθεί να βοηθήσει τον συμπαίκτη του, που προσ-

παθεί να κλέψει την μπάλα, πλησιάζοντας και παίρνοντας μια θέση μεταξύ του τέρματος και του επιθετικού, προσέχοντας να μην τον ξεπεράσουν.

— Στην ε' φάση, φτάνουμε στο παιγνίδι 2-2 που αποτελεί την πλήρη ισορροπία αυτού του παι-γνιδιού, και μετά προσπαθούμε μια καινούργια αναμέτρηση για επικράτηση, συνεχίζοντας κανονικά.

Δοσολογία.— Στους νέους παίκτες, ο χαρακτήρας αυτών των ασκήσεων πρέπει να είναι εκείνος της εκμά-

θησης βήμα με βήμα, για να γίνει καταληπτό το τι ζητείται και για να μην χάνεται ιδιαίτερος χρόνος στην ανδρική ηλικία.

— Στους παίκτες επιδόσεων αυτές οι ασκήσεις πρέπει να ξανασυζητηθούν, οργανωθούν και επαναληφθούν στην προπόνηση.

— Μερικοί συνδυασμοί:α) Παιγνίδι 2-2 σε τετράγωνο 10 x 10 μ.β) Παιγνίδι 2-2 σε τετράγωνο 20 Χ 10 μ. Η ομάδα που περνάει πρώτη την γραμμή των 10 μ.

κερδίζει 1 πόντο. Δύο πόντους κερδίζει αυτή που θα περάσει τη δεύτερη γραμμή.γ) Παιγνίδι 2-2 σε μια ζώνη 30 Χ 20 μ., με τερματοφύλακες, με σκοπό το ξεπέρασμα και το σουτ

στο τέρμα.δ) Παιγνίδι 2-2, όπου παίζουν συνήθως:— Οι επιθετικοί 7 και 8 εναντίον των αμυντικών 4 και 6.— Οι επιθετικοί 11 και 10 εναντίον των αμυντικών 2 και 3.

Σχεδ. 19— Οι μέσοι (χαφ) 8 και 10 εναντίον των αμυντικών 3 και 6. (Βλ. σχεδ. 19).ε) Παιγνίδι 2-2 με τον συνδυασμό:— Επιθετικός nr. 7 + τον αμυντικό 2 της ομάδας Α εναντίον του αμυντικού 4 και του επιθετικού

11 της ομάδας Β.— Δεξιός χαφ + αριστερό εξτρέμ - nr. 2 + nr. 10 των αντιπάλων.Υποδείξεις.Η επίθεση είναι σχετικά πιο εύκολη από την άμυνα.α) Και οι δύο αμυντικοί είναι πολύ κοντά, επιθετικά, χωρίς να τους επιτρέπουν να ενεργούν

ελεύθερα για να δημιουργηθεί η ανάγκη να εμφανιστεί και τρίτος επιθετικός.β) Ο χωρίς μπάλα επιθετικός μαρκάρεται στενά, ενώ αυτός που μαρκάρει τον κάτοχο τον αφήνει

πιο ελεύθερο με τον εξής τακτικό σκοπό:' — Για να καθυστερήσει τον ρυθμό επίσης των αντιπάλων.— Για να περιμένει να δημιουργηθεί αριθμητική υπεροχή των αμυντικών.— Για να δει και αναλύσει τις προθέσεις του επιθετικού.Ε. Πρόγραμμα τακτικής προετοιμασίας με τη βοήθεια των συνδυασμών μεταξύ 3 παικτών.I. Παραλλαγή. Παιγνίδι 3-1.α. Η αριθμητική υπεροχή είναι η μέγιστη δυνατή και οι δυνατότητες των 3 για σουτ στο τέρμα είναι

μεγάλες.β. Το παιγνίδι εξελίσσεται απλά, με σίγουρες πάσες, όσο πιο μακριά γίνεται από τον αντίπαλο

χωρίς μπάλα.

Σχεδ. 20γ. Παράδειγμα 2+7+9-3. (Βλ. σχεδ. 20).— Ο nr. 7 με μπάλα προχωράει προς τα μέσα και πασάρει στον nr. 9.— Αυτός περιμένει, προσποιείται ότι δίνει πάσα στον nr. 7 και πασάρει στον nr. 2 που βγήκε σε

θέση εξτρέμ απ' όπου σεντράρει ή σουτάρει στο τέρμα.δ. Σ' αυτό το παράδειγμα ο αμυντικός nr. 3 κλείνει τον διάδρομο μετακίνησης του nr. 7 και του nr.

9 που έχει τη μπάλα, μένοντας ελεύθερο το εξτρέμ, το οποίο μπορεί να δημιουργήσει μια καινούργια φάση.

II. Παραλλαγή 3-2, 2-3.

Στο προηγούμενο παράδειγμα προσθέτουμε τον αμυντικό nr. 4. (Βλ. σχεδ. 21 και 22).— Ο nr. 7 μπαίνει, πασάρει στον nr. 9 που μαρκάρεται στενά από τον 4.— Ο nr. 2 ξεμαρκάρεται σε θέση εξτρέμ, τρέχοντας γρήγορα στην ελεύθερη ζώνη που

δημιουργήθηκε από τον nr. 3 που ακολούθησε τον nr. 7.— Ο nr. 9 μπορεί να έχει και μια άλλη επιλογή, να αλλάξει το παιγνίδι προς την απέναντι πλευρά.III. Παραλλαγή 1-3.Τρόποι αντιμετώπισης.α. Θα πασάρει μακριά στην απέναντι πλευρά για να απομακρύνει τον κίνδυνο, αν το παιγνίδι

γίνεται στην άμυνα της ομάδας του.β. Θα προχωρήσει προς μία κατεύθυνση, ώστε να δημιουργήσει συνθήκες παιγνιδιού 1-1 (ισορ-

ροπία).γ. Προσπαθεί να περάσει με ταχύτητα μεταξύ των παικτών και να τριπλάρει, βρίσκοντας ένα

ρήγμα για να σουτάρει στο τέρμα ή να τραβήξει μαζί του και τους τρεις για να πασάρει σε συμπαίκτη ξεμαρκάριστο, ξεγελώντας τους με την ιδέα να παίξει ατομικά.

Αν τριπλάρει καλά, τότε μπορεί να ενεργήσει ως εξής:• Να σουτάρει πριν τριπλάρει, ξαφνιάζοντας τους αμυντικούς.• Να σουτάρει μετά την πρώτη ή δεύτερη τριπλά.• Προσπαθεί να κερδίσει πέναλτυ, μπαίνοντας με ταχύτητα και δείχνοντας ότι προσπαθεί να

σουτάρει, ενώ μονομαχεί με 2-3 αντιπάλους.Σε περίπτωση 1-3 μπορεί ο κάτοχος της μπάλας να δημιουργήσει τον εξής συνδυασμό:• Να τριπλάρει τον πρώτο αμυντικό, να παίξει 1-2 για τον δεύτερο, μετά να τριπλάρει τον τρίτο

και να σουτάρει στο τέρμα.Όταν η αντίπαλη άμυνα προσπαθεί να παίξει οφσάιντ, τότε παρουσιάζονται καταστάσεις 1-3 που

μπορούν να επιλυθούν με την μεγάλη ταχύτητα, την κοφτή τριπλά, την μακρινή πάσα, ανάμεσα ή πάνω από τους αμυντικούς, στον ίδιο σου τον εαυτό και επιτάχυνση για να την προλάβεις πριν τους αμυντικούς.

IV. Παραλλαγή 3-3.α. Το παιγνίδι αρχίζει πάλι από 1-1.β. Προστίθεται ένας επιθετικός 1-1.γ. Προστίθεται ένας αμυντικός 2-2.δ. Προστίθεται ένας επιθετικός που προέρχεται από άλλη ζώνη 3-2.ε. Προστίθεται ένας αμυντικός 3-3.Αυτό που έχει σημασία είναι το ότι στον συνδυασμό των δύο προστίθεται ένας τρίτος, που μπορεί

να αιφνιδιάσει τους αμυντικούς.Δοσολογία.1. Παίζεται σε 4 τετράγωνα 10 x 10 το καθένα και προσπαθείτε το ξεπέρασμα της τελικής

γραμμής των αντιπάλων με πάσες.

Σχεδ. 232. 3-3 σε 6 τετράγωνα 10 Χ 10, με τερματοφύλακες. Παρουσιάζεται η πιθανότητα με μία μόνη

πάσα να δημιουργηθούν προϋποθέσεις σουτ. (Βλ. σχεδ. 23).,3. Παίζουν 3-3 σε μια ορισμένη ζώνη του γηπέδου, στο κέντρο, στην αριστερή ή δεξιά πλευρά

συναζόμενοι οι παίκτες, όπως συμβαίνει στο κανονικό παιγνίδι.- Onr. 7+8+9 - 4+5 + 3.- Onr. 2+8 + 7 - 11 + 10+2 κ.τ.λ.Υποδείξεις.— Σε όλα αυτά πρέπει να υπάρχει διαρκής προσπάθεια για ξεμαρκάρισμα διαδοχικό των 2

παικτών, αλλά και ταυτόχρονη διατήρηση της μπάλας, έτσι ώστε να υπάρχει χρόνος της καταλ-ληλότερης διαλογής για πασάρισμα από τις 2.

— Σε μια πιο προχωρημένη φάση του παιγνιδιού 3-3, προσθέτουμε 1-2 ή και 3 παίκτες ξαφνικά, τους οποίους κάθε ζευγάρι 2 παικτών θα μπορούσε να αξιοποιήσει, δουλεύοντας οι δύο για έναν τρίτο. (Βλ. σχεδ. 24).

ΣΤ. Πρόγραμμα τακτικής προετοιμασίας με παιγνίδια 4 παικτών.Περιγραφή.Ι. Παραλλαγή 4-2.

Σχεδ. 24Έχουμε μια διαφορά 2 παικτών, που είναι σημαντική για να δημιουργήσουμε ανισορροπία στην

αντίπαλη άμυνα. Μαθαίνουμε 4 επιθετικούς να διαλέγουνε την εύκολη λύση και γρήγορη, σε περιπτώσεις που φαίνονται απλές, αλλά τότε η αυτοσυγκέντρωση χαλαρώνει, επειδή υπάρχουν οι 2 περισσότεροι. Για τους αμυντικούς χρησιμεύει στο να μάθουν να παίρνουν την κατάλληλη θέση

για να επέμβουν στην μπάλα και τον έξυπνο τρόπο του να αμύνεσαι, αν και είσαι σε δυσκολότερη

θέση.II. Παραλλαγή 2-4.Ο κάτοχος της μπάλας προσπαθεί να ανοίξει την άμυνα από το πλάι για να απομακρύνει τους α-

μυντικούς τον ένα από τον άλλο. Μετά προσπαθεί να ξεπεράσει τους 2 αμυντικούς που έρχονται ο ένας μετά τον άλλο, να τους τριπλάρει και, την στιγμή που οι άλλοι περιμένουν να συνεχίσει με τον ίδιο τρόπο, να πασάρει στον συμπαίκτη του και να τρέξει να τον υποστηρίξει, μετατρέποντας το παιγνίδι σε 2-2.

Οι περισσότερες ενέργειες αυτής της παραλλαγής είναι ενέργειες ατομικής εφόδου που ξεκινάει από πίσω, με μπάλα, με μεγάλη ταχύτητα ή αναπαριστά την υποστήριξη 2 παικτών (προετοιμασία αντεπίθεσης) για έναν άλλο γρήγορο παίκτη που έρχεται από πίσω ή από το πλάι.

Ζ. Πρόγραμμα τακτικής προετοιμασίας 5-5, με ή χωρίς τερματοφύλακες.

Σχεδ. 25Είναι το παιγνίδι που περιέχει παίκτες από τις περισσότερες γραμμές της ομάδας και βοηθάει ι-

διαίτερα τους παίδες και τους εφήβους, γιατί μπορούν να συνδυαστούν όλες οι γραμμές, τα διαμερίσματα και τα κομμάτια της ομάδας.

Δοσολογία.α. 5-5 σε καθορισμένη ζώνη (20 Χ 20), χωρίς τερματοφύλακα.β. 5-5 σε καθορισμένη ζώνη (40 Χ 40), με τερματοφύλακα.γ. 5-5 στο μισό γήπεδο, με τους επιθετικούς να προσπαθούν να σουτάρουν στο τέρμα, ενώ οι α-

μυντικοί, με πάσες, να περάσουν την γραμμή του κέντρου.Υποδείξεις.ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΣΩΝ

1 2 3 4/1

12-17 ή 20-08 8-10 ή 8-16 15-30' 45-60'

Προγράμματα για την περίοδο -ο χρόνος μεταξύ δύο προπονήσεων

Προγράμματα για την περίοδο προετοιμασίας πριν από την προπόνηση 8-10 ή 8-16 (μέχρι την πρώτη προπόνηση)

Προγράμματα για την προσαρμογή του οργανισμού στην προσπάθεια (προθέρμανση του οργανισμού πριν από το παιχνίδι και την προπόνηση)

Προγράμματα για το θεμελιώδες μέρος του μαθήματος, μέρος 1, ημίχρονο 11 της προπόνησης ή του παιχνιδιού

5 4/2 6/1 6/2

10-20' 45-60' 10-30' 10-60'

Προγράμματα για το διάλειμμα μεταξύ δύο προπονήσεων της ημέρας - δύο ημίχρονα της προπόνησης ή του παιχνιδιού

Προγράμματα για το θεμελιώδες μέρος του μαθήματος, μέρος 11, ημίχρονο 11 της προπόνησης και του παιχνιδιού

Προγράμματα για να συνέλθει ο οργανισμός, ανάκτηση δυνάμεων με μη ειδικά μέσα προπόνησης

Προγράμματα για ανάκτηση δυνάμεων με πρόσθετα μη ειδικά μέσα (ειδικές αίθουσες ανάκτησης δυνάμεων) '

α. Για τα παιδιά το 5-5 γίνεται πολύ καλά σε γήπεδα χάντμπολ ή μπάσκετ, αναλόγως των γηπεδικών συνθηκών. (Βλ. σχεδ. 26).

β. Μπορεί να παιχτεί 5-5 στο πλάτος του γηπέδου, από άντρες και έφηβους, με συνθήκες κανονικού παιγνιδιού.

Η. Πρόγραμμα προετοιμασίας για την εκμάθηση της τακτικής για όλες τις ηλικίες, με παι-γνίδι 7-7.

Υποδείξεις.Μπορεί να παιχτεί σε οποιαδήποτε ζώνη του γηπέδου, παίρνοντας από την ενδιάμεση φάση 3-3,

4-4, 5-5 και τείνοντας προς το 11-11. Αυτός ο αριθμός παικτών είναι ότι χρειάζεται για τους παίδες και τους έφηβους και από ψυχολογικής και από βιολογικής άποψης.

Θ. Πρόγραμμα τεχνικο-τακτικής προετοιμασίας με παιγνίδια 9 παικτών.Περιγραφή.Τα παιγνίδια 9-7, 7-9, 9-9, σε σύγκριση με τα προηγούμενα, έχουν ένα παραπάνω βαθμό δυσκο-

λίας, επειδή εισάγουν ένα νέο σύνθετο στοιχείο. Τα παιγνίδια 9-7 αναπτύσσουν μια ανισορροπία, δίνοντας την ευκαιρία να διαλεχτεί ένας τρίτος παίκτης από άλλες ζώνες.

Στο παιγνίδι 7-9 το παιγνίδι παίζεται με μεγάλη κυκλοφορία της μπάλας, με γρήγορη αλλαγή παιγνιδιού από τη μία πλευρά στην άλλη, με τριπλές, μετά με συνδυασμούς με πάσες, για να διατη-ρήσει την μπάλα στην πορεία του προς το τέρμα.

Ι. Πρόγραμμα για την τακτική προετοιμασία σε συνθήκες παιγνιδιού 11-11.Περιγραφή.Παρακολουθούμε τις διαδρομές της μπάλας από το ένα τέρμα στο άλλο με δύο συνδυασμούς: —

Με απ' ευθείας παιγνίδι ή— με παιγνίδι συνδυασμών με πάσες.Επίσης, το πώς ενεργεί στην επίθεση η ομάδα:— Αν έχει σαν κατεύθυνση τις πάσες με μία.— Αν διεξάγει παιγνίδι σε όλο το πλάτος του γηπέδου για ν' ανοίξει τον αντίπαλο.— Αν στην περιοχή της εκτέλεσης μπορεί να αυτοσχεδιάσει και να δημιουργήσει.— Αν οι αμυντικοί συμμετέχουν στην επίθεση.— Αν ο λίμπερο συμμετέχει σε ορισμένες επιθετικές ενέργειες.— Ποιος εκτελεί τα απ' ευθείας φάουλ, σε μια απόσταση 16-20 μ. από το τέρμα.Το πώς ενεργεί στην άμυνα:— Πώς επιστρέφει, όταν χάνει την μπάλα.— Πώς και πού εκτελείται το μαρκάρισμα και το πρεσάρισμα το ομαδικό.— Πώς γίνεται το μαρκάρισμα μαν του μαν.— Πώς παίζει η ομάδα σε ζώνη, ή σε συνδυασμένη άμυνα, ή σε ζώνη με μαν του μαν.— Πώς πραγματοποιείται το κλέψιμο της μπάλας. Σ' αυτό το παιγνίδι έχουνε θέση όλες οι

λεπτομέρειες του τρόπου παιγνιδιού της ομάδας που περιγράφηκε από το 1-1 μέχρι το 11-11.Δοσολογία.1. Παίζεται σε όλο το γήπεδο 11-11, για την πραγματοποίηση του ελέγχου της πάσας της ομά-

δας.2. Παιγνίδι 11-11, χωρίς τερματοφύλακες, με την υποχρέωση να περάσουν τη γραμμή του κέν-

τρου, με μπάλα, οι περισσότεροι παίκτες της ομάδας που επιτίθεται.3. Παιγνίδι 11-11 σε καθορισμένη περιοχή, εκτός του κέντρου του γηπέδου. Με φορητά τέρματα

που μπαίνουν στις γραμμές της μεγάλης περιοχής. Προσπαθείτε να επιτευχθεί ο έλεγχος παιγνιδιού μπροστά στα τέρματα.

4. Παιγνίδι 11-11 κανονικό, σε μεγάλο γήπεδο, με αδύνατο αντίπαλο. Μια ομάδα εθνικής κα-τηγορίας μπορεί να παίξει με την ομάδα των εφήβων της, ή μια ομάδα τοπικού πρωταθλήματος.

5. Παιγνίδι 11-11 με ομάδα ίδιας κατηγορίας, στο οποίο εφαρμόζεται ο έλεγχος του παιγνιδιού της ομάδας.

6. Παιγνίδι 11-11 με μια ανώτερη ομάδα και προσπάθεια να εφαρμοστεί ο τρόπος παιγνιδιού της

ομάδας.7. Παιγνίδι 11-11 με ειδικές οδηγίες παιγνιδιού. Παράδειγμα: Όταν θέλουμε να εμποδίσουμε 1-2

αντίπαλους παίκτες να κάνουνε το παιγνίδι τους ή όταν εφαρμόζουμε μια ειδική τακτική για να αιφνιδιάσουμε με τον τρόπο παιγνιδιού.

ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΜΕΤΑΞΥ 2 ΗΜΙΧΡΟΝΩΝ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥ Η ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΜΕΤΑΞΥ 2 ΗΜΙΧΡΟΝΩΝ ΠΑΙΓΝΙΔΙΟΥ Η ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΑ. Πρόγραμμα για χαλάρωμα και επαναφορά μετά από προσπάθεια. Τα πρώτα 3 Γ-4'

λεπτά.Περιγραφή.Τη στιγμή του σφυρίγματος του διαιτητή οιπαίκτες πρέπει να χαλαρώνουν εντελώς, εκτελώντας βαθιές αναπνοές, τινάγματα χεριών και πο-

διών. Την ίδια ώρα ο κάθε παίκτης πρέπει να σκέπτεται το τακτικό πλάνο του Ι ημιχρόνου.• Τι πέτυχε απ' αυτά που είχε το ατομικό του πλάνο.• Τι δεν πέτυχε απ' αυτά που είχε το ατομικό του πλάνο.• Πολύ σύντομα, τι πρέπει να κάνει στο II ημίχρονο.Όσο είναι δυνατό, οι παίκτες δεν πρέπει να συζητάνε με κανένα την πραγματοποίηση αυτού του

πλάνου. Μετά απ' αυτό, οι παίκτες φτάνουν στα αποδυτήρια.Β. Πρόγραμμα για τα επόμενα 5 '-7'.Περιγραφή.Βγάζουν τη στολή τους και τα παπούτσια τους και:— Πλένουν το σώμα και το πρόσωπο με νερό, σκουπίζονται με πετσέτα, καθαρίζουν τα παπού-

τσια τους και, ενδεχομένως, αλλάζουν κάλτσες.— Χορηγούνται οι ουσίες που τους βοηθούν στην προσπάθεια τους από τον γιατρό.— Αφήνονται οι παίκτες να ξεκουραστούν, να ησυχάσουν και να χαλαρώσουν.Αν υπάρχει κάποιος με ειδικές γνώσεις, μπορεί να πραγματοποιηθεί και αυτογενής προπόνηση.Γ. Πρόγραμμα για την προετοιμασία της ομάδας να συνεχίσει τις προσπάθειες της στο II η-

μίχρονο.1. Έχοντας υπ' όψη ότι ο χρόνος είναι ελάχιστος, ενώ οι ενέργειες πρέπει να γίνουν με ακρίβεια,

για 1-2 λεπτά, ο προπονητής επαναλαμβάνει στα γρήγορα τον τρόπο παιγνιδιού.— Διορθώσεις στην σύνθεση της ομάδας, εξηγώντας τους λόγους της αλλαγής και ζητώντας να

βοηθηθεί ο καινούργιος.— Σύντομη εκτίμηση του τι δεν πέτυχε στο Ι ημίχρονο η ομάδα εξ' αιτίας:• Της καλύτερης έμπνευσης του αντιπάλου.• Του αργού παιγνιδιού και της έλλειψης έμπνευσης της δικής μας ομάδας.• Του ότι ορισμένοι παίκτες δεν ακολούθησαν τις οδηγίες του προπονητή.• Γρήγορη αναφορά στο τι ήτανε καλό στο πρώτο ημίχρονο και οδηγίες για την διατήρηση του

και στο β' ημίχρονο.• Στο τέλος αναφέρει ακριβώς πώς πρέπει να παίξει η ομάδα στο β' ημίχρονο.2. Πολλές ομάδες, πριν βγουν στο γήπεδο, συνηθίζουν οι παίκτες να δίνουν τα χέρια και τον όρ-

κο της νίκης. Αυτό, γιατί το «πνεύμα της ομάδας» είναι η κινητήριος δύναμη που κάνει από διαφο-ρετικές προσωπικότητες μια ομάδα, ένα σύνολο. Όλα αυτά μπορούν να καλλιεργηθούν και ανα-πτυχθούν με την βοήθεια ορισμένων παλαιών παικτών, πιο μεγάλων σε ηλικία, οι οποίοι, χάρη στη δόξα τους, μπορούν να αποτελέσουν για τους παίκτες σύμβουλους και κατευθυντές της φυσικής,τεχνικο-τακτικής και ψυχικής προσπάθειας, αν το επιδιώξει ο προπονητής.

3. Για τους παίκτες που αντιμετώπισαν προβλήματα, πρέπει να κάνει διορθώσεις ο προπονητής τη στιγμή που βγαίνουν από τα αποδυτήρια και επαναλαμβάνοντας ορισμένα στοιχεία που έχουνε γίνει σε προηγούμενες προπονήσεις και που πρέπει να επιτύχουνε και στον εν λόγω αγώνα ή προπόνηση.

ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΑΓΩΝΑ Η ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΚΛΕΙΣΙΜΟ ΑΓΩΝΑ Η ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣΕίναι το τελευταίο μέρος της προσπάθειας που έρχεται μετά το κύριο μέρος της προπόνησης, ή

του αγώνα. Περιλαμβάνει ένα σύνολο προγραμμάτων που αναφέρονται σε ορισμένες βασικές αρχές·— Επαναφορά και επανάκτηση δυνάμεων μετά από εξειδικευμένη προσπάθεια, με το να

ασχοληθούμε με τις μυϊκές μάζες που δεν δουλεύουν άμεσα στο ποδόσφαιρο.— Επαναφορά και επανάκτηση με την εφαρμογή ορισμένων μεθόδων μετά την προπόνηση.— Πραγματοποίηση επαναφοράς και επανάκτησης με την διατροφή, βιταμίνες, ξεκούραση και

ύπνο.1. Πρόγραμμα για γενική φυσική κατάσταση.Περιγραφή.— Πους απς. - Από ύπτια θέση, ανασηκώσεις κορμού. — Από πρηνή θέση, εκτάσεις προς τα πίσω. — Από ύπτια θέση, ανασηκώσεις ποδιών. — Βαθιά καθίσματα. — Άλματα με τα γόνατα στο στήθος.Δοσολογία.— Για τους άντρες 30 επαναλήψεις για κάθε άσκηση.— Το πρόγραμμα εκτελείται μόνο μία φορά.— Για τους παίδες και έφηβους 10-15-20 επαναλήψεις.Υποδείξεις.— Στην αρχή οι παίκτες δεν θα δεχτούν την προσπάθεια αυτή του τέλους, αν δεν τους εξηγηθεί ο

λόγος.— Πραγματοποιείται μια αρχική επαναφορά και επανάκτηση με την δραστηριοποίηση των μυϊ-

κών μαζών που δεν δέχονται επιδράσεις από το παιγνίδι, δημιουργώντας μια θετική μεταβίβαση στα γκρουπ που επηρεάστηκαν.

2. Πρόγραμμα για την λειτουργική προπόνηση (εξάσκηση) της επαναφοράς με συνεχές τρέξιμο.

Περιγραφή.— Συνεχές τρέξιμο, σε ατομικούς ρυθμούς, αν υπάρχουν χώροι έξω από το γήπεδο, καλύτερα

να προτιμώνται.— Η αναπνοή και το χαλάρωμα πρέπει να γι-νουν συνδυαστικά.α. Εισπνοή σε 4-6-8-10 βήματα.β. Εκπνοή σε 4-6-8-10 βήματα.γ. Αναπνοή κανονική για 4-6-8-10 βήματα.Δοσολογία.— Για τα παιδιά και τους έφηβους αυτό το τρέξιμο είναι απαραίτητο, έχοντας σαν σκοπό την

επάνοδο του οργανισμού στο κανονικό, αλλά και την βελτίωση.— Για τους άντρες μπορεί να διαρκέσει 2'-3'-4'-5'-10' λεπτά.Υποδείξεις.— Αυτή η μέθοδος αναπτύσσει τον όγκο της καρδιάς.— Η ποδοσφαιρική προπόνηση βελτιώνει την δύναμη της πίεσης του μυός της καρδιάς.— Αναπτύσσει τις διαμέτρους της καρδιάς και βοηθάει την κυκλοφορία της επιστροφής του αί-

ματος στην καρδιά.3. Πρόγραμμα επανόδου με τη μέθοδο γυμναστικής αρθρώσεων, συνδυασμένης με

αναπνευστική άσκηση.Περιγραφή.— Οι βασικές κινήσεις.— Κάμψη και έκταση.— Περιστροφή μπροστά και πίσω.Το πρόγραμμα εκτελείται ατομικά ή ομαδικά.Οι μορφές των κινήσεων είναι ειδικές των αρθρώσεων που επιβαρύνουμε σ' αυτό το πρόγραμμα:• Άρθρωση λαιμού.• Άρθρωση ώμων.• Αρθρώσεις σπονδυλικής στήλης.• Άρθρωση μηρού.• Άρθρωση γόνατου.• Άρθρωση αστραγάλου. Δοσολογία.Άρθρωση λαιμού.— Το κεφάλι πίσω με εισπνοή και ανασήκωμα στην μύτη των ποδιών.— Το κεφάλι μπροστά με εκπνοή. Ώμοι.— Περιφορές μπροστά των χεριών, 10 φορές, με εισπνοή σε κάθε 2 κινήσεις και με εκπνοή σε

άλλες 2.

— Ίδια άσκηση με ανάποδη φορά.Υποδείξεις.— Είναι φυσιολογικά απαραίτητο ένα τέτοιο πρόγραμμα.— Συνδυασμούς που μπορεί να κάνει ο προπονητής:• Μία άσκηση ευλυγισίας και μία ευκινησίας, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια.• Να συνδυάζεται με αναπνευστικές και χαλα-ρωτικές κινήσεις.— Σ' αυτά πρέπει να προσθέσουμε και τις αλλαγές θέσεων.— Άλλα μέσα που χρησιμοποιούμε:• Τις αναπνοές του τρεξίματος για πολλή ώρα.• Τις κινήσεις της αναπνευστικής γυμναστικής.• Τις κινήσεις για την ενεργοποίηση των μυϊκών μαζών που δεν συμμετέχουν στην αγωνιστική

δραστηριότητα.• Βάδισμα στις μύτες.• Βαθιές εισπνοές και δυνατές εκπνοές.• Τρέξιμο επί τόπου με άλματα από το ένα πόδι στο άλλο.4. Πρόγραμμα επανόδου και ανάκτησης μετά την προπόνηση.α. Γδύσιμο.β. Ντους για καθαρισμό του δέρματος.γ. Σάουνα για λίγα λεπτά.δ. Καθαρισμός δέρματος με ντους μετά την σάουνα.ε. Είσοδος στην πισίνα του ζεστού νερού για την αποβολή των τοξικών ουσιών από τους μυς.στ. Ντους για τον καθαρισμό δέρματος.ζ. Χορήγηση ουσιών για αντοχή στην προσπάθεια. Υγρά που τα διαθέτει η τεχνική ηγεσία.η. Μασάζ με μασέρ. Οι ομάδες που δεν έχουν αυτομασάζ.θ. Ντους, μία ζεστό, μία κρύο.ι. Μασάζ με πετσέτα.ια. Ξάπλωμα σε κρεβάτια, σεζ-λονγκ ή άλλα αναπαυτικά μέσα. Οι παίκτες στεγνώνουν,

διαβάζουν περιοδικά, ξεκουράζονται, συνομιλούν κ.τ.λ. Ταυτόχρονα, γίνονται θεραπευτικές αγωγές σε όσους το έχουν ανάγκη.

ιβ. Χορηγούνται σάντουιτς και χυμοί (γάλα, τσάι, μέλι, γλυκά).5. Πρόγραμμα διατροφής.Σε όλες τις περιπτώσεις, σε όλες τις ηλικίες παρατίθεται γεύμα προσαρμοσμένο, ώστε να απο-

ζημιώσει ενεργειακά τον οργανισμό και να επιφέρει ισορροπία μεταξύ της επαναφοράς και της προσπάθειας. Τα μενού είναι φτιαγμένα από τους γιατρούς, τους διαιτολόγους, τους ειδικούς σε α-θλητικά μενού. Η διατροφή πρέπει να ελέγχεται και να εξατομικεύεται, λαμβάνοντας υπ' όψη τις ψυχοφυσικές ιδιότητες των παικτών.

Β. Πρόγραμμα υποχρεωτικού ύπνου.Ιδιαίτερα για τα παιδιά και τους έφηβους, για αυτούς που έχουν ειδικό πρόγραμμα προετοιμασίας

2-3 προπονήσεων την ημέρα. Είναι απολύτως αναγκαίο να κοιμόνται μεταξύ των προπονήσεων, αλλά πριν τη δυνατή προπόνηση απαραιτήτως 8-10 ώρες. Ώρα κατάκλισης αρκετά πριν τις δώδεκα. Το πρόγραμμα πρέπει να εκτελείται ελεύθερα. Μόνο στην αρχή ελεγχόμενο και μετά στην ελεύθερη θέληση των παικτών. Αυτό βοηθάει στο να είναι ελεύθερος ο χρόνος μεταξύ 2 προπονήσεων, με καλή συνεργασία μεταξύ γιατρού και παικτών, παικτών και προπονητών, ομάδας και ποδοσφαίρου μεγάλων επιδόσεων.