سم الله الرحمن الرحیمبوزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی

معاونت بهداشتمرکز سالمت محیط و کار

کنترل مواجهه شاغلین با سرب در محیط کار

استاد:آقای دکتر بهرامی

تهیه کننده : آمنه فیاضی1391دی ماه

فهرستمقدمه•جذب سرب از طریق بدن•بیماریهای ناشی� از سرب•گروه های حساس به سرب•عوامل تشدید کننده•روشهای تش�خیص بیماری- درمان•موارد مصرف-تولید سرب و ترکیبات آن•حد مجاز سرب و ترکیبات آن در هوای تنفسی�•اندازه گیری غلظت سرب در هوای تنفس�ی•کنترل تماس سرب در محیط کار•کنترل های اجرایی�•نظافت محیط کار•تجهیزات حفاظ�ت فردی•وظ�ایف کارفرمایان در راستای ارتقاء ک�یفیت محیط کار•وظ�ایف کارگ�ران در راستای ارتقاء ک�یفیت محیط کار•بازرسی� و نظارت بر کنترل مواجهه شغلی� با سرب•

مقدمه : اولي�ن كس�ي ك�ه عالئ�م مس�موميت ب�ا س�رب را شرح

.داد بقراط بودپاراس�لسوس بيماري معدنچيان معادن س�رب را شرح

رامازين����ي لرزش )ترمور( دس����ت و فل����ج در .دادكارگران كوزه گري ك��ه ب��ا س��رب تماس داشتن��د را

.كشف كرد س��رب خاكس��تري رن��گ , چك��ش خوار , مقاوم در

برابر خوردگي در بدن هيچگونه وظيفه حياتي ندارد.

عنص�ردر جدول تناوب�ی ب�ه عنوان فلز 80-105 حدود هستند. که یکی از آنها سرب می باشد.

HEALTH EFFECTS OF LEAD )PB(

پ�ر مص�رف صنعتي فل�ز آه�ن دومي�ن از پ�س س�رب محس�وب م�ي شود. فعالي�ت هاي شغل�ي نظي�ر كار با جارو سرب، حاوي خميرهاي ي�ا و مايعات پودره�ا، كردن ي�ا نظاف�ت خش�ك محي�ط هاي آلوده ب�ه سرب، ذوب، س�وزاندن، بريدن، سوراخ كردن، ماشينكاري، كاري، پرداخت س�ائيدن، تراشيدن، بالس�ت، س�ند طور به س�رب حاوي وتركيبات س�رب جوشکاري مس�تقيم در معرض تماس تنفس�ي ب�ا گر�د و غبار و يا فيوم هاي س�رب هس�تند. س�رب و تركيبات آن در دو

شکل آلي و معدني استفاده مي شوند.

:جذب سرب از طریق بدن تماس ب�ا س�رب معدن�ي وتركيبات آ�ن در محي�ط هاي شغلي

ب�ه روش هاي تنفس�ي، گوارش�ي و پوس�تي انجام و زمينه س�از ص�دمات و مس�موميت س�ربي در كارگران مي شود. اقتضاي شغلي ب�ه افرادي را ك�ه تنه�ا س�المتي ن�ه س�رب مجبور ب�ه تماس ب�ا آ�ن هس�تند را ب�ه خط�ر م�ي اندازد، بلکه يک�ي از شاي�ع تري�ن آالينده هاي زيس�ت محيط�ي محسوب م�ي شود ك�ه س�المتي جامع�ه و بويژ�ه كودكان را به طور جدي ب�ه خط�ر م�ي اندازد.كودكان دراث�ر تماس ب�ا رنگ هاي س�ربي ب�ه كار رفت�ه در اس�باب بازي ه�ا و پوش�ش خوراكي ه�ا و ي�ا بر اث�ر تماس ب�ا س�ربي ك�ه توس�ط والدين شان از محي�ط كار ب�ه منزل آورده م�ي شود ب�ه مس�موميت مزمن مبتال م�ي شوند. س�رب باع�ث کاه�ش جذب کلس�یم و آهن

در بدن می شود.

ABSORPTION OF LEAD

DISTRIBUTION OF LEAD

95% long bones.Binds into matrix.Released during

osteolysis.4% brain,liver, kidneys.1% blood.Crosses placenta,

foetal BBB is open

بیماریهای ناشی از سرب:

عوارض خونی:كم خوني )آنمي ( كه اغلب با رنگ پريدگي پوست همراه

.سنتز هموگلوبين مهار بي با شدت بيماري نداردساست و تناميشود. طول عمر گلبولهاي قرمز كاهش مي يابد .

عوارض عصبيبصورت ( آنسفالوپاتي س�ربي)التهاب بافت مغز ناش�ي از س�رب

س�ردرد , ضع�ف حافظ�ه , اختالل . حاد ومزم�ن ديده م�ي شوددر تمرك�ز حواس , بيقراري , تحري�ك پذيري و س�رگيجه ميباش�د اس�تفراغ ممت�د و جهنده , ب�ي حال�ي , خواب آلودگ�ي , اغم�ا و

تشنج

عوارض عصبيختالل حركت�ي همراه ب�ا اختالل حس�ي خفي�ف بص�ورت ا

درد بدن , حس�اس بودن عضالت و مفاص�ل , افزاي�ش خس��تگي پذيري عضالت و لرزش خفي��ف , ضع��ف و كاه�ش قدرت عضالن�ي و الغري عضالت افتادگ�ي م�چ

عوارضدر دس�ت راس�ت از ب�ا سرب شاي�ع مواجه�ه می باشد

"The Dangles" was an occupational hazard for printers

A house painter affected by chronic lead poisoning. Wasted muscles and wrist drop are tell-tale symptoms of lead poisoning

عوارض كليوي مواجهه طوالني و شديد با سرب مي تواند منجر به بيماري

كليوي پيشرونده و غير قابل برگشت شود كه اغلب همراه .باهيپرتانسيون است

انكلوژن بادي )كمپلكس سرب , پروتئين (در هسته سلولهاي.توبولهاي كليه اختصاصي است

بازجذب اسيد هاي آمينه , گلوكز , فسفات كاهش مي يابد ميزان اسيد اوريك خون افزايش مي يابد و كريستالهاي اسيد

س( اوريك در مفاصل رسوب مي كنند)نقر

عوارض گوارشي كاه�ش اشته�ا , اختالل در هض�م غذا , احس�اس ناراحت�ي اپيگاس�تر

كوليكی شدی�د ، دردهاو بع�د از خوردن غذا , اس�هال و ي�ا يبوس�تشکم اس�پاسم م�ی باشد. شك�م ) قولن�ج س�رب( و يبوس�ت شدي�د

.بيمار از درد به خود مي پيچدو حاشي�ه بورتون : خطوط آ�بي رن�گ روي لث�ه ه�ا اس�ت ك�ه در اث�ر

ي�د و فق�ط نشان آدر لث�ه ه�ا بوجود م�ي رس�وب س�ولفيد س�ربدهنده مواجه�ه ب�ا س�رب بوده و بيشت�ر در افرادي ك�ه بهداش�ت

. دهان و دندان را رعايت نمي كنند ديده ميشود

www.hse.needs.it

عوارض قلبي عروقي

در مراحل حاد مسموميت با سرب فشارخون باال ميباشدهيپرتانسيون , آترواسكلروز , انفاركتوس ميوكارد و بيماري

گزارش عروق مغز را پس ار مواجهه هاي شديد و طوالني مدت.شده است

ساير عوارضكاهش باروري و قدرت توليد مثلآسيب جنيناختالل عملكرد تيروئيدسرطانزائي

گروه های حساس به کار با سرب: زي�ر جوان بارداري، 18كارگران آستانه در جوان زنان س�ال،

افراد ب�ا مشکالت پزشک�ي خاص نظيراختالل در سيستم كليوي، تولي�د مثل�ي، عص�بي، خون�ي مجاز ب�ه كار در صنايع و فرايندهاي

زير نمي باشند:1 فرايندهاي ذوب و پاالي�ش س�رب،ك�ه نيازمن�د تماس نزدي�ك با-

ك�ه حداقل موادي ي�ا و معدن تص�فيه س�نگ و ذوب فرايندهاي درصد سرب هستند، مي باشند.5حاوي

2توليد باتري هاي سربي - كار دس�تي ب�ا س�رب فلزي در بخ�ش تولي�د ميل�ه ه�ا و صفحات -

سربي اكس�يد سرب ليتاژ، از جمل�ه اكس�يدهاي س�رب ب�ا -كار دس�تي

قرمز و يا اكسيدهاي خاكستري تيره آن

.در بخش توليد مواد فعال سازنده صفحات سربي تعمير باتري ها و صفحات سربي معيوب كه-

نيازمند تهيه و لکه گيري با خ�ميرهاي اكسيد سرب هستند.

3 درصد سرب 5- كار با موادي كه حداقل حاوي هستند.

4 نظافت محيط هاي كاري آلوده به گرد و غبار-سرب

عوامل تشدید کننده :

- سن )جوان یا پیر بودن(1- تغذیه2- مواد آلرژی زا3-فرم سرب4- استعمال سیگار و یا الکل5- نوع شغل6- محیط زندگی7

در تس�ریع بیماری های ناش�ی از س�رب تاثی�ر گذار می باشند.

بیماری:روشهاي تشخيص

شرح حال كامل شغلياندازه گيري غلظت سرب خون( PbB) اندازه گيريALA در ادرار اندازه گيريZPPخون

:درمان

اولين اقدام جدا كردن فرد از تماس

داروهاي شالته كننده مانندEDTA ( اتيلن دي آمين تترا

د(استيك اسي

دي پني سيالمين

موارد مصرف:بيشترين مصرف در صنايع توليد باطري صنايع كابل سازي از آلياژ سرب )قلع , آنتيموان و

سرب (براي پوشش كابل ) در صنايع الكترونيك از آلياژ سرب ) قلع و سرب

جهت لحيم كاري در صنايع اتومبيل سازي در ساخت رادياتور در ساختمان سازي از ورق هاي سرب براي كاهش

اشعه ایکسانتقال صدا و ارتعاش و محافظت از در صنايع نظامي براي ساخت گلوله

ع , سرب و مسلع چاپ از آلياژ هاي قیدر صنا در صنايع توليد رنگ وساخت پالستيك بعنوان ماده

رنگي و تثبيت كننده درصنايع توليد سراميك از سرب بعنوان ماده

درخشان كننده چيني , لعاب(درصنايع توليد حشره كش )آرسنات سرب)در صنایع تولید بنزین)تترا اتیل و تترا متیل سربدر صنایع هواپیماییلحیم کاریبلورسازی و لعابهای شیشه ایتهیه ورنی

سرب:

- تولید سرب و ترکیبات آن1

معادن س]رب از معدن اس]تخراج از سنگ س�رب تولید (PbSO4)و آنژلس�یت ( PbCO3)، س�روسیت (PbS)گال�ن

و س�ایر فراورده های آ�ن از س�رب خال�ص بدس�ت می آیند. گال�ن مهمتری�ن منب�ع اولی�ه اس�تخراج س�رب است ک�ه بیشت�ر ب�ه ص�ورت ذخیره همراه ب�ا س�ایر کان�ی هایی

% تولیدات سرب 70ک�ه حاوی روی هس�تند وجود دارد. اولی�ه از مخلوط س�نگ معدن های س�رب و روی بدست

% سرب و 20م�ی آید. س�نگ های معدن عمدت�ا حاوی % روی می باشند.30

- ذوب و پاالیش سرب2 س�رب ذوب شده از كنس�انتره مواد تغليظ شده

توليد مي شود. محصول اين مرحله سرب اوليه حاوي ماندهاي پس از س�رب بازياب�ي اس�ت. س�رب ه�م انجام م�ي شودك�ه محص�ول آ�ن سرب تولي�د سرب براي خام مواد باشد. م�ي ثانوي�ه ثانوي�ه، پ�س ماندهاي تولي�د شده در حي�ن فرايند هاي صنعتي و پس ماندهاي بازيافت شده بويژه

از باطري هاي سربي قديمي مي باشند.

مصارف سرب و ترکیبات آن: اس�تفاده در حالت ترکی�ب س�رب جه�ت اكس�يد س�رب مهمتری�ن

ي�ا ب�ه ص�ورت تركيبات شيمياي�ي م�ی باشدكه های خال�ص،آلياژ�ی عمدت�ا ب�ه ص�ورت پودري و دانه اي اس�تفاده م�ی شود. فلز نرم و حروف ياتاقان، باطري، صفحه هاي س�اخت در س�رب س�نگين اسید تهی��ه آ��ب، مخازن س��ربي، لوله هاي حفاري، چاپ، و آلياژ)برنز س�ازی، اتومبی�ل س�ربي، هاي ورق�ه س�ولفوریک، مفرغ(، مهمات ، لحيم كاري، حروف چاپ�ی، غالف كابل ها ، رنگ ، شيشه ، س�راميك ، کاش�ی، الس�تیک، پالستیک، حفاري، لباس های

(.آرسنات 1حفاظت�ی مقاوم در برابر اشع�ه اس�تفاده میشود)جدولس�رب در تولی�د حشره ک�ش و نیترات و کرومات س�رب به عنوان ماده رنگ�ي اس�تفاده م�ی شوند.ب�ه طور كل�ي بیشتری�ن مصرف فلز

.سرب در بخش ترابري و الكتريكي مي باشد 

- صنایع باطری سازی 1 باطري هاي تولید دو س�وم س�رب مص�رفي ص�رف نزدي�ك

اس�يدي مورد اس�تفاده در اتومبيل ه�ا، ماشين آالت، كشتي ها، س�يستم هاي برق اضطراري بيمارس�تان ها، شبكه هاي عظيم

تولی�د باطری های الکتریکی .كامپيوتري و ارتباطي مي شودباالتری�ن مص�رف س�رب را ب�ه خود اختص�اص داده است. در و موان( آنتی س�رب- )آلیاژ فلزی س�رب ص�نعت ای�ن

نس�بت مس�اوی مص�رف می شود. ب�ه آ�ن در اکس�یدهای آلیاژ در س�اخت میله و س�اخت باطری، س�رب ب�ه ص�ورت لوله و سیم مصرف م�ی شود در حال�ی ک�ه اکسیدهای آن از

قرم�ز اکس�ید س�رب لیتاژ، اکسیدهای ( Pb3O4)جمل�ه ی�ا و آ�ن تیره سازنده ( PbO2)خاکس�تری فعال مواد عنوان ب�ه

صفحات مورد استفاده قرار می گیرد.

تجارت باطري بيشتري�ن ميزان س�رب دني�ا را به خودتعداد افزايش ب�ا طوریک�ه ب�ه اس�ت داده اختص�اص اتومبي�ل ه�ا در جهان، تجارت باطري از رش�د ثابت در

درصد برخوردار است، ب�ا ای�ن حال ميزان سرب 6ح�د و شبكه ه�ا، ديواره در مص�رفي س�رب تركيبات و ب�ه كاهش بوده ب�ه طور مداوم رو باتري ه�ا پوش�ش كاهش وري، بهره افزاي�ش ام�ر اي�ن عل�ت اس�ت. س�رب مص�رفی و افزاي�ش عم�ر� باطری ه�ا بوده است. ص�نایع باطری س�ازی مهمتری�ن منب�ع تولی�د س�رب ثانویه

از بی�ش م�ی شوند. % س�رب مصرف 80محس�وب شده در باطری س�ازی در پاالی�ش ثانوی�ه بازیاب�ی می

شود.

-صنایع کابل سازی 2 ب�ا س�رب باع�ث مي شود که كابل هاي روک�ش س�يم ها

زيرزمين�ي و زي�ر درياي�ي ب�ه دور از اختالالت ناشي از . اهمیت نسبی خوردگي و رطوبت به كار خود بپردازند

سرب در صنعت کابل سازی به طور قابل مالحظه ای کاه�ش یافت�ه ک�ه ای�ن ام�ر عمدت�ا ب�ه عل�ت تولی�د پوشش

های پالستیکی است.

- صنایع شیمیایی 3 لیتاژ ح�ل شده در محلول هیدروکس�ید سدیم برای جدا

س�ازی ترکیبات گوگردی بنزی�ن پاالی�ش شده در صنعت نف�ت اس�تفاده م�ی شود.در دس�تگاه هاي رسوب دهنده و خوردگي ك�ه ذوب پاالي�ش- ص�نايع اس�يدي، میس�ت نشت�ی از مس�ايل و مشكالت مه�م محس�وب م�ی شوند، انواع تهیه در س�رب شود. م�ی اس�تفاده س�رب از آلیاژه�ا ب�ا آنت�ی موان، قل�ع و مس، در انواع جال و لعاب تهیه س�ازی، ک�بریت ص�نعت در لیتاژ، ص�ورت ب�ه ه�ا برخ�ی از انواع پالس�تیک، در س�اخت اتاق های سربی در ص�نعت اسید س�ولفوریک سازی و باالخره در تهی�ه ورنی لیتاژ از در ص�نایع الس�تیک سازی م�ی شود. اس�تفاده برای تس�ریع عم�ل ولکانیزاس�یون اس�تفاده می شود. در ص�نعت س�اختمان سازي از س�ولفات و بورات سرب در ساخت ترکیبات پی وی سی تقویت شده استفاده می

شود.

-صنایع رنگ سازی 4 كادم�يوم، س�رب و كروم، رن�گ دانه هاي اص�لي تولی�د رنگ های مرغوب

آبي رن�گ تولي�د در بار اولي�ن براي س�رب از شوند. م�ی محس�وب حاوی سرب س�اختمانی های رن�گ تولی�د اگرچ�ه م�ی شد. اس�تفاده کاه�ش یافت�ه ول�ی بعض�ي از کاربردهای س�رب در تولید رنگدانه هاي رن�گ های ص�نعتی و رن�گ های ض�د میکروب و ض�د جلب�ک دیواره کشتی

همچنان بي جانشين مانده اند. اكس�يد س�رب ي�ا س�رب قرم�ز ب�ا نام تجاري ضدزنگ براي جلوگيري از

م�ي شود فلزي مص�رف اس�كلت هاي و آه�ن در زنگ زدگ�ي همچنين .رنگ هاي مخص�وصي ك�ه در مقاب�ل خوردگ�ي مقاوم هس�تند از اكسيد سرب استفاده مي شود. اي�ن رنگ ها ب�ه ص�ورت پوش�ش لعابی، اجسام مي كنند. حفظ زدگ�ي زن�گ و رطوب�ت برابر در را س�اختمان ها و مي استفاده ني�ز جاده ه�ا در عالم�ت گذاري براي س�ربي رنگ هاي

شوند.کروم�ات سرب اغلب به عنوان رنگ زرد استفاده می شود.

- صنایع سراميك سازی5 .اکس�ید س�رب پودری کاربرد زيادی در لعاب هاي ص�نعت سراميك دارد

لعاب ه�ا براي نفوذ ناپذي�ر كردن بدن�ه س�فال به كار مي روند. لعاب براي اس�تحكام بيشت�ر س�راميك و ب�ه وجود آمدن س�طح ص�اف و تزئين�ي پس از پخت�ه شدن س�راميك اس�تفاده م�ی شود. نقط�ه ذوب پائي�ن سرب و ويس�كوزيته آ�ن باع�ث بوجود آمدن درخش�ش باال و جالي زيب�ا و سختي برابر در بااليي مقاوم�ت از س�ربي لعاب هاي شود. م�ی لعاب باالت�ر لعاب هاي برخوردار هست�ند. آ�ب در و ح�ل شدن پوس�ته شدن پوس�ته انواع س�رب دار هس�تند. هنگام�ي كه ميزان از بدون س�رب كم دوام ت�ر

% باش�د، خطرات بهداشتی كمتری را 5س�رب موجود در لعاب كمت�ر از ایجاد م�ی کن�د. در فرایندهای اس�پری لعاب، لعاب ب�ه شک�ل گرد يا ذرات

ريز معلق در هوا منتشر و استن�شاق می شوند .9س�رب در س�اخت حروف چاپ�ی اس�تفاده می شودو -س]ایر مص]ارف

مي گيرد قرار مورداس�تفاده بل�ب�رينگ تولي�د در س�رب لحيم همچنی�ن .مهمترين کاربرد سرب در صنايع مهندسي و الكترونيك است.

مواجهه

The use of lead additives in

gasoline and paint comprise

two of the most harmful uses of

lead .

Radiator repair is an industry where

workers may be exposed to lead

fumes. Ventilation is designed to draw

the fumes away from the worker .

هوای در آن ترکیبات و سرب مجاز حدتنفسی

و سرب ب�ا تنفس�ي تماس براي شغل�ي حدتماس كاري شيفت ي�ك ط�ي در س�رب معدن�ي تركيبات

مي 51س�اعته، 8 هوا مکع�ب مت�ر در ميکروگرم ساير و كشور اي حرف�ه بهداش�ت فن�ي باشد.كميت�ه براي مجازي حد الملل�ي، بي�ن معت�بر هاي س�ازمان مواجه�ه تماس�ي كوتاه مدت و س�قفي ب�ا س�رب ارائه

نداده اند.

اندازه گیری غلظت سرب در هوای تنفسی كارفرم�ا باي�د از روش�ي براي اندازه گيري و آنالي�ز س�رب استفاده

%± غلظت مجاز 21 % اطمينان از ص�حتي درح�د 95كن�د ك�ه ب�ا ميکروگرم در مت�ر مکعب هوا) برخوردار باشد. اندازه 51س�رب (

گيري س�رب و تركيبات آ�ن در هواي محي�ط كار ي�ا منطق�ه تنفسي ايران به شماره ب�ه روش اس�تاندارد مل�ي انجام 9545كارگران

تنفسي منطق�ه از هوا معين�ي حج�م روش اي�ن در شود. م�ي برداري نمونه پم�پ از بااس�تفاده كار، محي�ط هواي ي�ا كارگران جم�ع آوري م�ي شود. هواي جم�ع آوري شده از ميان فيلت�ر غشايي تركيبات و سرب ذرات ت�ا شود م�ي داده عبور اس�ترسلولزي س�رب جم�ع آوري شوند. س�پس با بهره گيري از روش هاي انحالل و گرديده حل ص�افي روي بر شده آوري جم�ع نمون�ه مناس�ب، س�رب آ�ن استخراج م�ي شود. تعيي�ن مقدار سرب موجود در نمونه اتمي از اس�پکترومتري جذب ب�ا اس�تفاده آ�ن ب�ه غلظ�ت ب�ا توج�ه

شعله اي يا كوره گرافيتي انجام مي شود.

ميکروگرم س�رب در نمونه هاي جمع آوري 211 ت�ا 1اندازه گيري جرم هاي شده بر س�طح فيلت�ر، بابهره گيري از روش جذب اتم�ي شعل�ه اي انجام مي شود. در اي�ن روش محلول حاوي نمونه به داخ�ل شعله اكس�نده هوا- استيلن ي�ك دس�تگاه اس�پکترومتر جذب اتم�ي مجه�ز ب�ه الم�پ كات�د توخال�ي پاشيدهمي

موج در طول جذب گيري اندازه با 283شود. گيرد. م�ي انجام نانومت�ر مقايس�ه جذب حاص�ل ازآنالي�ز ب�ا منحن�ي كاليبراس�يون، غلظ�ت سرب موجود در نمون�ه محاس�به م�ي شود. تعيي�ن دقي�ق مقدار س�رب در محلول هاي�ي كه

ميکروگرم س�رب در نمون�ه اس�ت، با 211 ت�ا 1غلظ�ت س�رب درآنه�ا در ح�د اين ب�ه شود. م�ي انجام گرافيت�ي كوره اتم�ي جذب روش از گيري بهره تزري�ق مي گرافيت�ي كوره ب�ه آزمون محلول از مقادي�ر مشخص�ي منظور روش به شدن خاكس�تر و شدن خش�ك مراح�ل از پ�س نمون�ه شود.

تبديل شده و ميزان جذب در طول موج اتم�ي ب�ه بخار 283الکتروترمال يا تنفس�ي هواي در موجود مقدار س�رب م�ي شود. گيري اندازه نانومت�ر هواي محي�ط كار بر حس�ب ميکروگرم س�رب در مترمکع�ب هوا گزارش مي

شود. ارزياب�ي تماس تنفس�ي ب�ا آلکي�ل هاي س�رب ب�ا اس�تفاده از استاندارد نايوش

براي تترا متي�ل س�رب انجام مي 2524 براي تترااتي�ل س�رب وروش 2533شود.

تفسیر نتایج اندازه گیری سرب در هوای تنفسی

در خص�وص ارزياب�ي تماس تنفس�ي كارگران ب�ا س�رب و يا تركيباتس�رب ب�ه اس�تثناء الکي�ل هاي س�ربكه روزانه به مدت چن�د ساعت در معرض تماس ب�ا س�رب هس�تند، ابتدا غلظ�ت متوس�ط وزن�ي- زماني

س�اعتي، تماس تنفس�ي كارگران محاس�به م�ي شود. نتاي�ج حاصل 8ميزان كه ص�ورتي ودر شده مقايس�ه شده توص�يه مجاز ح�د ب�ا تماس، از ي�ك دوم ح�د توص�يه شده بيشت�ر شود، تماس تنفس�ي با

سرب معني داربوده و نياز به انجام اقدامات زير است: هدف با فرايندي كارشناس�ان نظرو ص�احب افراد ب�ا مشورت -

تعيين علت باال بودن غلظت آلودگي اينکه از اطمينان منظور ب�ه كنترل�ي اقدامات مجدد بررس�ي -

س�يستم هاي كنترل�ي موجود ب�ه درس�تي ودر حدود تعريف شده كار مي كنند.

-

به تنفس�ي حفاظ�ت وس�ايل از اس�تفاده ب�ه نياز بررس�ي به برگش�ت شراي�ط زمان ت�ا موقت�ي ح�ل راه ي�ك عنوان آموزش كارگر- ب��ه نتاي��ج رس��اني اطالع عادي حال��ت اقدامات اص�الحي الزم ب�ه منظور كنترل تماس ت�ا كمتر از حد مجاز به كارگر و استفاده ازماسك هاي تنفس�ي مناسب كنترلي اقدامات اجراي در خص�وص س�ريع گيري تص�ميم مناس�ب انجام نمون�ه برداري هاي بعدي ب�ا هدف تأيي�د نتايج

اندازه گيري قبلي

کنترل تماس با سرب در محیط کار اولويت ترتي�ب ب�ه ب�ا س�رب تماس كنترل هاي روش

هاي كنترل و جايگزين�ي، جداسازي از حذف، عبارتن�د مهندس�ي ك�ه ب�ه ص�ورت تركي�ب ب�ا ه�م ني�ز قاب�ل استفاده هاي ريسك فوق هاي كنترل اعمال از پ�س هس�تند. از تجهيزات حفاظت فردي و ب�ا بهره گيري باقيمانده

رعايت بهداشت فردي كنترل خواهند شد.

حذف سرب از فرایند سالمتي از حفاظ��ت روش بهتري��ن و مؤثرتري��ن

كارگران حذف س�رب از فراين�د م�ي باشدك�ه س�بب مي با تماس و خط�ر ريس�ك فاق�د در محيط�ي كار شود از استفاده مثال، براي شود. انجام س���رب

رادياتورهاي آلومينيوم�ي ب�ا مخزن پالس�تيکي در صنعت خودروس�ازي ب�ه جاي اس�تفاده از رادياتورهاي مس�ي با پايدار از ب�ا س�رب، استفاده مخزن لحي�م كاري شده كننده هاي كلس�يم/ روي ب�ه جاي پايدار كننده هاي با پاي�ه س�رب در محص�والت پ�ي وي س�ي مثال هايي از حذف س�رب از فراين�د تولي�د و محص�ول محس�وب مي

شوند.

جایگزینی كارفرمايان بايس�تي در اولي�ن فرص�ت نس�بت ب�ه جايگزيني

مواد حاوي سرب با مواد فاقد سرب اقدام كنند در غير اين ص�ورت از مواد حاوي س�رب كمت�ر ي�ا حاوي تركيبات سربي ترتيب خطرات اي�ن ب�ه كنند. ت�ر اس�تفاده پايي�ن ب�ا حاللي�ت حداقل ب�ه ي�ا و حذف باس�رب تماس از ناش�ي بهداشت�ي خواهن�د رس�يد. جايگزين�ي ياتاقان هاي س�ربي با ياتاقان هاي س�اخته شده برپاي�ه قل�ع، جايگزين�ي رن�گ س�فيد پاي�ه س�ربي با هاي رنگ جايگزين�ي تيتانيوم، اكس�يد دي پاي�ه س�فيد رن�گ

س�رب، استفاده 2 س�رب ب�ا رن�گ هاي حاوي% 21حاوي% ب�ه جاي استفاده از ب�ه شک�ل دوغاب�ه پاي�ه س�ربي لعاب از مواد پودري ب�ه منظور كنترل انتشار گرد و غبار، نمونه اي

از روش هاي جايگزيني محسوب می شوند.

کنترل های مهندسی روز در سال 31در محي�ط هاي كاري ك�ه كارگران حداق�ل ب�ه مدت

در معرض تماس ب�ا گرد و غبارس�رب در غلظ�ت هاي�ي باالت�ر از حد هاي كنترل از گيري بهره با بايس�ت م�ي كارفرم�ا هس�تند، مجاز به تنفس�ي هواي در غلظ�ت س�رب از كاس�تن ب�ه اقدام مهندس�ي

از در غلظت هاي 211كمت�ر كند. مت�ر مکع�ب هوا در ميکروگرم از به منظور 211كمت�ر توان هوا م�ي مت�ر مکع�ب در ميکروگرم

ميکروگرم در متر مکعب 51كاس�تن از غلظ�ت ب�ه كمت�ر از حد مجاز هواي تنفس�ي از تركي�بي از كنترل هاي مهندس�ي،اجراي�ي و ماسك نيازمند مهندس�ي هاي كنترل اجراي كرد. اس�تفاده تنفس�ي هاي دارد كه توجي�ه بوده و در مواردي تولي�د بررس�ي دقي�ق فرايندهاي امکان جايگزين�ي س�رب و مواد حاوي س�رب ب�ا تركيبات ك�م خط�ر تر وجود ندارد. كنترل هاي مهندس�ي از نوع كنترل هاي فيزيک�ي هستند ك�ه ب�ا كنترل انتشارآلودگ�ي در نزدي�ك تري�ن نقط�ه ب�ه منب�ع مانع از از انتشار گرد و غبار، فيوم و ي�ا ميس�ت ب�ه محي�ط كار و باع�ث كاستن

از تراز آلودگي محيطي و تماس هاي كارگري مي شوند.

سيستم تهويه موضعي طراحي سيستم تهويه مؤثر و كارا با توجه به پارامترهاي

زير امکان پذير است: گازها، بخارات، گرد و غبار و فيوم هايي که توليد و -

منتشر مي شوند. نحوه حركت و انتشار توده آلودگي همراه با جريان هاي -

هواي محيطي..فرايندهايي كه داراي منابع انتشار آلودگي هستند - تعداد كارگران و خصوصيات و ويژگي هاي كاري آنها در -

كنار منابع انتشار آلودگيغلظت آلودگي در محيط كار و ميزان كنترل مورد نياز -قدرت آزادسازي منبع انتشار آلودگي -

جه�ت دس�تيابي ب�ه كنترل مؤث�ر، س�يستم كنترلي را درنزديك ترين نقطه به منبع انتشار آلودگي نصب شود.

كنترل منظور به كننده درياف�ت هودهاي از اس�تفاده

ذوب هاي كوره نظير داغ مناب�ع در آلودگ�ي انتشار در هود بايد انتشار منب�ع ابعاد ب�ه توج�ه ب�ا س�رب، ارتفاع�ي نص�ب شود ك�ه مان�ع از ورود كارگ�ر ب�ه منطقه

عبور هواي آلوده شود.

به آلوده ي�ا و س�رب حاوي مواد ي�ا س�رب نگهداري س�رب در بشک�ه ه�ا و كيس�ه هاي غي�ر قاب�ل نفوذ وغير قاب�ل نشت�ي )محص�ورسازي كام�ل( و اس�تفاده از آنها در

شرايط تهويه موضعي. انجام كاره�ا در اتاق�ك هاي نيم�ه محص�ور ك�ه با ورود -

هاي اثرجريان حذف و اتاقك داخ�ل ب�ه تمي�ز هواي هواي�ي س�رگردان در محي�ط كار مان�ع از انتشار سرب

به هواي تنفسي مي شوند)محصور سازي جزئي(

سيستم تهويه بايد به نحوي استفاده شود كه بدونعبور جريان هواي آلوده از منطقه تنفسي كارگر قادر

به كنترل آلودگي در منبع توليد باشد. به آلوده ي�ا و س�رب حاوي مواد ي�ا س�رب نگهداري

س�رب در بشک�ه ه�ا و كيس�ه هاي غي�ر قاب�ل نفوذ وغير قاب�ل نشت�ي )محص�ورسازي كام�ل( و اس�تفاده از آنها در

شرايط تهويه موضعي. انجام كاره�ا در اتاق�ك هاي نيم�ه محص�ور ك�ه با ورود -

هاي اثرجريان حذف و اتاقك داخ�ل ب�ه تمي�ز هواي هواي�ي س�رگردان در محي�ط كار مان�ع از انتشار سرب

به هواي تنفسي مي شوند)محصور سازي جزئي(.

به اصول ارگونومي در طراحي و استفاده از هود توجهب�ا كاري ك�ه كارگرانجام مي كرده و از هماهنگ�ي هود

دهد اطمينان حاصل شود. تهويه در از س�يستم از هواي خروج�ي اس�تفاده مجدد

س�الن تولي�د منوط ب�ه نص�ب فيلت�ر هپ�ا در س�يستم تهويه، همراه ب�ا فيلت�ر پشتيبان مطمئ�ن و س�يستم هاي پايش

سرب در مسير هواي برگشتي به سالن است. ف�ن ب�ه كار رفت�ه در س�يستم تهوي�ه باي�د بع�د از فيلت�ر هپا

نص�ب شود ت�ا هرگون�ه نشت�ي و انتشار مجددآلودگ�ي به هواي محيطي به حداقل برسد.

بازديد دوره ای از سيستم تهويه موضعي س�يستم تهوي�ه باي�د در فواص�ل منظ�م ب�ه شرح زي�ر بازدي�د و نتيج�ه بررسي و

ب�ه مدت و حداق�ل ثب�ت نگهداري� 5تس�ت س�يستم انجام، تاريخ از س�ال شود.

- ماهه14در ش�رايط� كاري معمو�ل: ح�داقل� يك بار در فو�اص�ل در ساير مو�ارد: در فو�اص�ل زماني مناس�ب� به تش�خيص� كارشناسي-بازديد چش�مي�: حداقل هفته اي يك بار - ماه ي�ك� بار انج�ام م�ي ش�ود مي 14در بررس�ي س�يستم تهوي�ه ك�ه ه�ر

پارامترهاي با ت�ا مح�ل تخلي�ه همراه از هود بايس�ت� تمام�ي� س�يس�تم عمليات�ي نظي�ر س�رع�ت� رباي�ش�، س�رعت� در كانال، فشار اس�تاتيك� به

دقت� بررسي شو�ند. روز پ�س از هرگونه 5اندازه گيري كاراي�ي س�يس�تم كنترل�ي حداكث�ر

تغيي�ر در مح�ص�والت، فراينده�ا و س�اير س�يستم هاي كنترل�ي ك�ه ممکن انجام بايد باش�ن�د مؤ�ث�ر آلودگ�ي ب�ا تماس� و انتشار ميزان بر اس�ت�

شود.

اصالح فرایند دربرخ�ي از موقعي�ت ه�ا ب�ا اص�الح فراين�د م�ي توان ب�ه نحو مؤثري از

تولي�د و انتشارگرد و غبار و فيوم هاي س�رب ب�ه محي�ط كار كاست. برخي از مهمترين روش هاي اصالح فرايند به شرح زير مي باشند:

استفاده از روش هاي كاري مرطوب - ب�ا آ�ب تح�ت فشار به جاي - الي�ه برداري رن�گ هاي س�ربي قديم�ي

شعله و كاردكنظافت محيط كار به روش هاي مکشي و يا روش هاي مرطوب - بريدن سرب يا فلزات حاوي سرب با اره يا وسايل برشي سرد به -

جاي برش كاري با ترچ هوابرش، يا قوس الکتريکياستفاده از سرب به شکل امولسيون، دوغاب و يا خمير - درج�ه س�انتيگراد وكاه�ش معني 451-كنترل دماي مذاب ب�ه كمت�ر از

دار در انتشار فيوم هاي سرب

محصور سازي كامل سرب، مواد حاوي سرب و يا آلوده به سربدر بشکه ها و كيسه هاي غير قابل نفوذ و غير قابل نشتي و

استفاده از اين منابع در شرايط تهويه موضعي مرطوب سازي سرب در فرايندهاي آسياب خيس و يا فرايندهاي

توليد خمير مرطوب سازي كف كارگاه و سطح ميزهاي كار كه بر روي آنها

فعاليت هايي نظير توليد خمير، اندود سازي سطوح تيغه هاي باطري ها با خمير انجام مي شود. كارايي اين روش فقط تا زماني

كه سطوح مرطوب هستند مي باشد و پس از آن انتشار گرد و غبار افزايش مي يابد.

:استفاده از روش مرطوب در موارد زير ممنوع استدر كنار كوره ها بواسطه احتمال ايجاد خطر انفجار - در مجاورت مواد سربي حاوي آرسنيك و آنيموان كه منجر به -

توليد گازهاي آرسين و آستيبين مي شود.

در زمين�ه كنترل و پيشگيري از پخ�ش و انتشار سربدر محيط كار مواردی قابل به ذکر مي باشد:

نگهداري پسماند هاي سربي در ظروف دربسته - اس�تفاده از س�يستم هاي تهوي�ه مجه�ز ب�ه سيستم غبار -

گير جلوگيري از انتقال ناخواس�ته س�رب ب�ه خارج از محل -

كار توسط كارگر با لباس و بدن آلوده مکان ياب�ي مح�ل تأس�يسات شس�تشو، دوش و تعويض -

رفع بخ�ش بدون عبوراز كارگران ك�ه نحوي ب�ه لباس نداشته را تمي�ز نواح�ي ب�ه س�اير امکان ورود آلودگ�ي

باشند.

کنترل های اجرایی نقش ك�ه هس�تند كاري هاي س�يستم واق�ع در ه�ا كنترل اي�ن

مکمل در پيشگيري و يا كاستن از ريسك تماس با سرب دارند. در ص�ورتي ك�ه ب�ا اجراي س�اير روش هاي كنترل�ي باز ه�م برخي از خطرات كنترل نشده و مقداري ريس�ك باقيمانده در محيط

وجود داشته باشد كنترل هاي اجرايي توجيه پيدا مي كنند. اطالعات، دس�تورالعمل ه�ا و آموزش، نظاف�ت مناس�ب محيط

دوش، و محلهاي شستشو كار، محي�ط مناس�ب كار، طراح�ي كار، محيط از جداي اس��تراحت مح��ل و تمي��ز غذاخوري فرايندهاي كار ايم�ن،تعمي�ر و نگهداري مناس�ب، چرخ�ش شغلي، تغيي�ر در الگوهاي كاري،� ممانع�ت از اضاف�ه كار كارگران،عالئم برنام�ه مراقبت گيري كار ب�ه كاره�ا، بندي زمان ه�ا، نشان�ه و

پزشکي در گروه كنترل هاي اجرايي قابل بررسي هستند.

نظافت محيط كار مناط�ق و ايس�تگاه هاي كار ب�ا س�رب باي�د تميز و عاري از گرد و

كارگران و كارفرما گروت�عام�ل در مه�م اي�ن باشند. غبار س�رب اس�ت. تمي�ز س�ازي منظ�م محي�ط كار، نق�ش مؤثري در كاستن از

تماس هايتنفسي وگوارشي با سرب دارد. با باي�س�تي نخس�ت وهل�ه در ب�ه س�رب آلوده نظاف�ت س�طوح -

س�يستم مکش�ي (فشار منف�ي) مجه�ز ب�ه فيلترهپا، ترجيحاً از نوع مركزي و در غير اين صورت ب�ا دستمال مرطوب انجام شود.

روش نظاف�ت باي�د مان�ع از انتشار آلودگ�ي ب�ه محي�ط كار و ساير -نواح�ي تمي�ز شود. اس�تفاده از هواي فشرده و� ي�ا جاروي خشك ممنوع اس�ت. نظاف�ت ب�ا جاروي برق�ي مركزي و ي�ا متحرك مجهز ب�ه فيلت�ر هپ�ا و درغي�ر اينص�ورت ب�ا اس�تفاده از روش هاي ت�ر نظير

نظافت با دستمال مرطوب مجاز مي باشد.

اس�تفاده از جاروي خش�ك و ت�ر فق�ط در جاي�ي مجاز اس�ت كهروش هاي فشار منفي آزموده و موثرنبوده اند.

اگ�ر نظافت ب�ه روش فشار منف�ي انجام مي شود جمع آوري -و تخلي�ه گرد و غبار جم�ع آوري شده بايدب�ه روشي انجام شود

كه منجر به انتشار مجدد گرد و غبار به محيط نشود. تمي�ز س�ازي محي�ط كار باي�د ب�ا تأكي�د بر مناط�ق ب�ا استعداد -

انتشار آلودگ�ي و مح�ل هاي ب�ا احتمال تجم�ع گرد و غبار نظير لب�ه ه�ا، قفس�ه ه�ا، س�طوح زبر، روي لول�ه ه�ا و كاب�ل ه�ا، سطح ديواره�ا، س�قف، ميزهاي كاري و س�طوح خارج�ي ماشين آالت

انجام شوند. دس�تمال ه�ا و فيلترهاي آلوده ب�ه س�رب بايس�تي بر اساس -

جمع كارفرم�ا از س�وي معرف�ي شده ايم�ن دف�ع هاي روش آوري و دفع شوند.

،ب�ه منظور كنترل انتشار گرد و غبار از مناب�ع غير فرايندي -طاقچ�ه ه�ا و لب�ه هاي باالي س�ر، س�طح ديواره�ا، سقف، روي تيرهاي عرض�ي، لول�ه ه�ا و تمام�ي نقاط�ي ك�ه ب�ه نحوي محل

تجمع گرد و غبارهستند بايد به طور منظم تميز شوند.1

تجهیزات حفاظت فردی كاراي�ي وس�ايل حفاظ�ت فردي وابس�ته ب�ه اس�تفاده ص�حيح از آنها

از س�وي كارگران اس�ت، از اينرو اتکاءب�ه وس�ايل حفاظت فردي در زمينه كنترل ريسك توصيه نمي شود.

در مواردي كه نياز ب�ه اس�تفاده طوالن�ي و ي�ا در مواقعي كه نياز -ب�ه مهارت در كار، راحت�ي در دي�د وكنترل فراين�د، و يا در مواردي ك�ه آموزش الزم در زمين�ه اس�تفاده ص�حيح از تجهيزات حفاظت فردي ارائ�ه نشده باش�د تمايل�ي ب�ه اس�تفاده و ي�ا اس�تفاده صحيح

از اين وسايل وجود ندارد. اس�تفاده از اي�ن تجهيزات ب�ه عنوان ي�ك گزين�ه در زمينه كنترل -

اي�ن اساس بر ب�ه نظارت دقي�ق و مداوم اس�ت. ريس�ك منوط اين از و انجام ديگ�ر هاي ب�ه روش ترجيحاً باي�د ريس�ك كنترل وس�ايل تنه�ا ب�ه عنوان راه ح�ل موقت�ي و ي�ا حداق�ل در جاهاي�ي كه كنترلي هاي روش س�اير از اس�تفاده ب�ا تماس كنترل امکان

مهندسي يا عملياتي امکان پذير نباشد، استفاده شود.-

اتکاي به كنترل�ي،كارگ�ر هاي س�يستم خراب�ي درص�ورت تجهيزات حفاظ�ت فردي مجاز ب�ه كار باس�رب نمي باشد. براي مثال اس�تفاده از دس�تگاه فرز دس�تي براي برداشت

درص�د وزن�ي سرب 11پوش�ش هاي رنگ�ي حاوي بي�ش� از در ي�ك شيف�ت كاري در فضاي محص�ور شده فاق�د سيستم تهوي�ه مناس�ب ب�ا اس�تفاده از وس�ايل حفاظ�ت تنفس�ي نمونه اي از اي�ن نوع هس�تند. تح�ت اي�ن شراي�ط ب�ه دالي�ل مختلف نظي�ر عدم انطباق مناس�ب ماس�ك ب�ا ص�ورت، خراب�ي ماسك

و... تماس تنفسي قابل مالحظه اي رخ مي دهد.

تجهيزات حفاظ�ت فردي م�ي بايس�ت متناس�ب ب�ا نوع و غلظتشوند. انتخاب كاربر خصوصيات و كار ويژگيهاي آلودگ��ي، همواره آماده ب�ه كار، تمي�ز و در دس�ترس بوده و توسط افراد

مجرب به طور مرتب بازديد شوند. ،مناسب فردي حفاظ�ت تجهيزات تأمي�ن مس�ئول -كارفرم�ا

آنها بودن كار ب�ه آماده و تمي�ز از اطمينان و كار ب�ا متناس�ب است.

تعمي�ر و نگهداري كه همواره در معرض - در خص�وص پرس�نل شرايط پيش بيني نشده اي در حين كارهستند و امکان استفاده آنها براي عمليات�ي و مهندس�ي تنفس�ي مواجه�ه هاي كنترل از

وجود ندارد. بويژ�ه وس�ايل حفاظت و فردي تجهيزات حفاظ�ت از اس�تفاده

تنفسي به عنوان يك ضرورت مطرح است. ب�ه عنوان ي�ك قاعده كل�ي اس�تفاده از اقالم حفاظت فردي و -

بويژ�ه وس�ايل حفاظ�ت تنفس�ي در مواردي توص�يه م�ي شود ك�ه با بهره گيري از س�اير س�يستم هاي كنترل�ي نظي�ر تهوي�ه موضعي

امکان كنترل آلودگي وجود ندارد.

انتقال سرب از محیط کار به منزل مس�ئوليت ص�يانت از س�المتي افراد زي�ر ك�ه ب�ه طور اتفاق�ي و ناخواسته در

معرض مواجهه احتمالي با سرب و تركيبات بر عهده كارفرما است. كارگران تعمير و نگهداري و نظافت چي ها كه به طور اتفاقي در معرض-

تماس قرار مي گيرند.بازديد كنندگان از محل كار- خانواده هاي كارگران در معرض تماس ك�ه ب�ه طور مس�تقيم از طريق -

انتقال ناخواس�ته س�رب از طري�ق لباس و كف�ش و م�و و دست آلوده از محل كار به منزل در معرض مواجهه قرار مي گيرند.

سال ح�ق بازدي�د از فرايندها 18- از ديدگاه بهداشت�ي، كودكان و افراد زي�ر و مناطق آلوده به سرب راندارند.

برخ�ي ازكارگران در پايان كار ب�ه نح�و مناس�بي اس�تحمام و رف�ع آلودگي -آلوده،� هاي لباس و وس�ايل،� سطوح ب�ا تماس اث�ر بر اينک�ه ي�ا و نکرده آلودگي را به همراه خود به اتومبيل و منزل برده و به اين ترتيب مقدمات با را باردار زنان و كودكان بويژ�ه خانواده اعضاء مس�موميت و تماس

سرب و تركيبات آن فراهم می کنند.

كودكان از ريس�ك تماس باالتري برخودار هس�تند چون از رابطهو بوده برخوردار بزرگساالن ب�ه نس�بت باالتري دهان�ي دس�تي- از بيشتر در جذب س�رب آنه�ا گوارش�ي كاراي�ي دس�تگاه ضمناً از وسيعي طي�ف كودكان در مس�موميت اس�ت. بزرگس�االن بيماري ه�ا از بيماري هاي رفتاري ت�ا آسيب هاي مغزي رابدنبال

خواهد داشت. در كودكان به علت عدم تکامل كافي سد خوني- مغزي تا قبل -

عصبي 3از دس�تگاه جذب س�رب بيشتري مقادي�ر س�الگي از ناشي انس�فالوپاتي ي�ا مغزي مس�موميت و شده مركزي ايجاد تماس در معرض دركودكان تشنج،اغماء ب�ا عالئ�م س�رب

مي شود. افزاي�ش غلظ�ت س�رب در خون بزرگس�االن تأثي�ر نامطلوبي بر -

س�يستم تولي�د مث�ل و بر جني�ن در حال رش�د داشت�ه و سبب بروز آسيب هاي عصبي دائمي در جنين مي شود.

به آ�ن ناخواس�ته انتشار از پيشگيري و س�رب ب�ا ايم�ن كار -دو تعامل و نيازمندهمکاري خانواده اعضاء و منزل اتومبي�ل،

.طرفه كارگر و كارفرما است

وظایف کارفرمایان در راستای ارتقاء کیفیت محیط کار

در اغل�ب موارد كارفرمايان از ناايم�ن بودن محي�ط هاي كار بي اطالع بوده وشراي�ط الزم براي مواجه�ه پرس�نل ب�ا س�رب و تركيبات آ�ن را فراه�م مي كنند. كارگران حق دارندكه در مقابل تماس با سرب محافظت شده و تماس آنها با س�رب ب�ه حداق�ل ممک�ن برس�د.كنترل تماس هاي شغل�ي و بهس�ازي محيط كار

تنها در سايه مشاركت كارفرما و كارگران قابل دستيابي است. كارفرمايان وظيف�ه دارن�د محي�ط كار را ب�ه نحوي ايم�ن س�ازي كنن�د كه تماس-

يا فن�ي لحاظ ب�ه كار اي�ن ك�ه جاهاي�ي در و كنترل شود ب�ا س�رب كارگران عملياتي امکان پذير نيست، تا حد امکان كنترل شده باشد.

كارفرم�ا موظ�ف اس�ت بر اس�اس اولوي�ت بندي اقدامات كنترل�ي در برنامه-ارزيابي ريسك اقدام به ايمن سازي ايستگاه هاي كاري و محيط كاري نمايد.

به طور كارك�ه از مح�ل كننده بازدي�د افراد از س�المتي - مس�ئوليت ص�يانت عهده بر گيرند م�ي قرار س�رب ب�ا تماس معرض در ناخواس�ته و اتفاق�ي

كارفرما است.-

حفاظتي تجهيزات و لباس اس�ت موظ�ف كارفرم�ا مناسب براي كارگران فراهم كند.

هاي آموزش اجراي با اس��ت موظ��ف -كارفرم��ا رعايت ب�ه تشوي�ق قانون، اعمال و وض�ع تخص�صي، ي�ا اقدامات بهداشت�ي مناس�ب از سودمندي توص�يه ه�ا

برنامه هاي پيشگيرانه مطمئن شود. شستشوي تس�هيالت تأمي��ن ب�ه موظ�ف -كارفرم��ا

هاي لباس رختکن هاي بخ�ش بر مشتم�ل مناس�ب آلوده،دوش و رختکن لباس هاي تميز مي باشد.

كارفرم�ا موظ�ف ب�ه ارائ�ه آموزش هاي الزم در زمينه-كار ايمن با سرب مي باشد.

و و شس�تشوي دست تس�هيالت دوش اس�ت كارفرم�ا موظ�ف مطمئن و كرده فراه�م كارگران براي را بدن تمام و ص�ورت شود ك�ه كارگران قب�ل از خروج از مح�ل كار حتم�ا دوش گرفته و

بدون آلودگي از محيط كار خارج مي شوند. 211- در خص�وص كارگران�ي ك�ه در معرض غلظ�ت هاي كمتر از

باشند، م�ي تنفس�ي هواي مکع�ب مت�ر در س�رب ميکروگرم جهت مناس�ب هاي شوي�ي دس�ت تأمي�ن ب�ه موظ�ف كارفرم�ا

شستشوي دست و و دست شس�تشوي ب�ه موظ�ف كارگران باشد. م�ي ص�ورت

صورت خود پيش از خروج از محل كار مي باشند. هاي لباس از صحيح اس�تفاده نحوه اس�ت موظ�ف -كارفرم�ا

حفاظت�ي را ب�ه كارگران آموزش داده و ازرعاي�ت اي�ن آموزش ها توسط كارگران مطمئن شود.

-

كارفرم�ا موظ�ف اس�ت لباس حفاظت�ي كارگران�ي راكه در معرض ميکروگرم در 211تماس ب�ا س�رب هوابرد در غلظت�ي بيش از

مت�ر مکع�ب هوا هس�تند، را در پايان ه�ر روز كاري ب�ه طور كامل شستشو كند.

كارفرم�ا موظ�ف اس�ت،كارگران را نس�بت ب�ه خطرات بهداشتي-بهداشتي در ب�ا س�رب و اهمي�ت رعاي�ت دقي�ق توص�يه هاي كار زمين�ه تعوي�ض لباس كار، اس�تحمام، شس�ستن دس�ت ها در پايان كار و عدم انتقال وس�ايل كاري آلوده ب�ه خارج از محل كار آگاه

نمايد. برنامه اث�ر بخش�ي بررس�ي ب�ه منظور -كارفرم�ا موظ�ف اس�ت

به اقدام حفاظت�ي در مقاب�ل س�رب، در فواص�ل زمان�ي منظ�م اتومبيل داخل�ي و س�طوح پوس�ت از س�طح نمون�ه آوري جم�ع

كارگران كند.

،هوا برداري نم�ونه نتاي�ج اس�ت موظ�ف كارفرم�ا نمون�ه ب�رداري از س�طح پوس�ت ي�ا از محي�ط داخلي اتومبي�ل را ب�ه اطالع كارگ�ر رس�انيده و توصيه هاي

الزم را به كارگران ارائه كند. كارفرم�ا ب�اي�د س�يستم هاي تمي�ز كننده فشار منفي-

فيلترهاي به مجه�ز مركزي هاي جاروبرق�ي نظي�ر آوري جمع و نظاف�ت ج�ه�ت كار مح�ل در را هپ�ا كار، هاي لباس سطح ب�ر شده ن�شي�ن ت�ه س�رب ماس�ك هاي تنفسي و تجهيزات كاري در پ�ايان كار را فراه�م كنند. س�يستم هاي نظافت�ي باي�د به نحوي طراح�ي شده باشن�د ك�ه مانع از انتشار مجدد گرد و

غبار سرب جمع آوري شده به محيط شوند.

وظایف کارگران در راستای ارتقاء کیفیت محیط کار كارگر مسئول رعايت جنبه هاي ايمني و بهداشت در كاري كه انجام

مي دهد مي باشد.شود م��ي سيستم انجام نظي��ر شده تأمي��ن كارفرم��ا توس��ط ك��ه

تهوي�ه،س�يستم هاي نظاف�ت فشار منف�ي، س�يستم هاي كنترل دما، تجهيزات حفاظت فردي و...

رعاي�ت دس�تورالعمل هاي كار ايم�ن، رف�ع آلودگ�ي پي�ش از ورود به -غذاخوري، خروج از محل كارو...

پرهي�ز از خوردن، نوشيدن و ي�ا جوئيدن آدام�س و اس�تعمال سيگار -و يا آوردن خوراكي، نوشيدني ويا سيگار به محل كار

ص�رف غذا، نوشيدن�ي و اس�تعمال دخانيات در مح�ل هاي تميز و -عاري از آلودگي به سرب كه ازسوي كارفرما معين شده اند.

هاي لباس يا و لباس ياتعوي�ض و وص�ورت دس�ت شس�شتوي -حفاظتي آلوده پيش از ورود به غذاخوري يا محل صرف نوشيدني