محمدی رضا دکترکارگروه دبیرخانه مسئول کارشناس

غیرمترقبه حوادث در درمان بهداشتبهداشت وزارت

تروما استانداردهای

) تروما) مراکز طراحی اصول

پایه تعاریف

سیستم 1. تروما

سنتر 2. تروما

اورژانس )3. خدمات (EMSسيستم

تروما4.

تروما

EMS(115) ED Other Deps(ICU,CCU,OR,…)

Rehab( و. کاردرمانی .(...فیزیوتراپی

EARLY WARNING

توان حداکثر با انسانی

حادثه

سیستم تروما

برای • يافته سازمان روشی تراما، سيستميک در حاد مجروحين مطلوب و کامل درمانسيستم با که باشد می معين جغرافيايی منطقه

( اورژانس يکپارچه( EMSخدمات صورت به . جويی صرفه برای سيستم اين نمايد می عملبا خود منابع نمودن يكپارچه با بايد ها هزينه درارائه به اورژانس و محلی بهداشت سيستم

. بپردازد ها مراقبت از کاملی دامنه

سیستم تروما مدلهای

1 -Angloamerican2- Francogerman

سنتر تروما

می • بیمارستانی خدمات دهنده ارایه مراکز بهگویند.

EMS

بیمارستانی • پیش اورژانس خدمات ارایه مراکز

سنتر تروما انواع

یک- 1 سطح تروما مرکزدو- 2 سطح تروما مرکزسه- 3 سطح تروما مرکزچهار- 4 سطح تروما مرکزتروما- 5 شاک

ترامايسطح 1مرکز

سطح • تراماي که 1مرکز است ثالثيه مراقبت بيمارستان يک ،سرويس بزرگ شهري جوامع به توسعه معموال در و دهد مي

و آموزش کيفيت، تقويت تراما، مطلوب مراقبت سيستم، . منبع عنوان به مرکز، اين دارد کننده هدايت نقش تحقيقاتبه تراما هاي مراقبت ترين پيچيده دهنده ارائه اي منطقهمديريت و توانبخشي تا احيا از آن خدمات حيطه و رفته شمارروزي شبانه حضور با ديده آسيب شديدا بيماران بسيار تعداد

. شود مي گسترده تراما جراحانسطح • تراماي به 1مراکز مربوط مسائل و عمومي آموزش به

دهندگان ارائه براي و پرداخته منطقه سطح در پيشگيريمستمر هاي آموزش سطوح، همه در تراما هاي مراقبت

. نمايد مي برگزار

ترامايسطح 2مرکز

سطح • تراماي هاي 2مراکز مراقبت است ممکن نيزجوامع هاي بيمارستان تنها که چرا دهند ارائه نهاييتخصص. و منابع سازي بهينه براي مراکز اين هستنداز مراقبت بهترين ارائه جهت ضروري کلينيکي هايتراماي مراکز همکاري از بايد ديده آسيب قربانيان

. 1سطح سطح تراماي مراکز امکانات جويند 2سود . باشد نمي يک سطح مراکز امکانات وسعت بهو است يکسان مركز دو اين در تراما جراحان حضوربيمار اوليه هاي مراقبت در تراما جراحان بايد . ضروري تحقيقات و تحصيالت باشند داشته شرکت

نيست.

ترامايسطح 3مرکزسطح • تراماي تراماي 3مرکز مرکز فاقد جوامع به معموال

. 2و 1سطح براي تعهد حداکثر دهند مي ارائه خدماتطريق از نهايي درمان ضرورت صورت در و احيا ارزيابي،

. سطح مرکز وظيفه مهمترين است ضروري جراحي 3عملبيمار رساندن تعديل حالت به ترامايي، اصلي بيماران برايباالتر سطح بيمارستان به او ايمن و موثر انتقال و مصدوم

. است نهايي مراقبت برايسطح • تراماي مرکز در انتقال هاي موافقتنامه و ها 3پروتکل

. ارگان پرسنل براي آموزشي برنامه برگزاري است ضروريسطح مرکز وظيفه از قمستي بهداشتي هاي مراقبت 3هاي

. تراماي مرکز تنها بيمارستان اين است ممکن زيرا باشد مي. باشد جامعه آن در اختصاصي

ترامايسطح 4مرکز

سطح • تراماي است 4مرکز بيمارستاني معموال . انتظار دارد قرار روستايي منطقه يک در که

سطح تراماي مراکز رود و 4مي مراقبتارائه حاد مصدوم بيماران به را اوليه ارزيابيبايد. انتقال هاي نامه موافقت و ها پروتکل دهنداکثر معمولي، حالت در زيرا باشند داشته وجودرا قطعي جراحي هاي قابليت ها بيمارستان اين

ندارند.

تروما شوک

امکانات • با تخصصی فوق ویژه مراکز پرسنل و

تروما در مراقبت مراکز اصول

آن 1• شناسایی و تروما مراکز بخشی اعتباربه • تروما« مركز نام» اطالق از مانع كه عللي مهمترين

: از عبارتند شوند مي بیمارستانهاكيفيت • ارتقاء برنامه فقدانتروما • دچار بيمار براي مشخص خدمات نبوداورژانس • متخصص و تروما جراح حضور سازي مستند در نقص

اورژانس دپارتمان درتروما • جراحی مداوم آموزي باز در اشكالاعصاب • جراحي به كافي دسترسي عدمسرویس • عملیاتی فرآیند سازی مستند به مربوط نقايص ساير

تروما

تروما -2 مقابل در درمانی واکنشمراکز انواع

تروماسیستم 1معادلسوم، ارجاعیسطح مراکز

تخصصه تخصصها اکلیه فوق وکامل صورت به

بیمارستانهای مرجع

با سوم سطح ارجاع مراکزتخصصهاو از خاصی سطح

تخصصها فوق

تروماسیستم 2معادلجراح دارای بیمارستانهای

سایرتخصص و ارتوپد عمومی،ها

بیمارستانهای تخصصی

جراح دارای بیمارستانهایارتوپد و عمومی

جراح دارای بیمارستانهایعمومی

تروماسیستم 3معادلپزشک با بیمارستانهای

عمل انجام قابلیت و عمومی) جراح) فراخواندن با جراحی

بیمارستانهای عمومی

پزشک با بیمارستانهایعمومی

تروماسیستم 4معادلپزشک دارای های درمانگاه پایه درمانگاههای

یا پرستار دارای درمانگاههایپزشکیار

روستایی بهداشت خانه

تروما تیمتروما • تیم رهبر•) ( بیهوشی متخصص m معموال هوایی راه حفظ مسئول پزشکدرمانی • تکنیکهای انجام و خون گردش وضع بررسی مسئول پزشک

(Procedures)اورژانس • پزشک•) ( بیهوشی تکنسین یا هوایی راه نگهداشتن باز مسئول پرستارالزم • اقدامات انجام و مناسب خون گردش وضع حفظ مسئول پرستارگفته • دستورات و شده انجام اقدامات سازی مستند مسئول پرستار

) تیم) ناظر شده• ) ( ارتوپد m ترجیحا بیمار های اندام بررسی مسئول پزشکرادیولوژی • تکنسیناجتماعی • مددکارخدماتی • پرسنلو • تخصصی دستیاران آموزشی بخشهای در ویژه به است ممکن این بر عالوه

. شوند حاضر رهبرتیم موافقت با نیز آموزشی های دوره سایر و تخصصی فوق

سطح ترومای مرکز به مربوط Iاستانداردهایاجرایی • استانداردتروما • خدمت• - سازمان و پرسنل جراحی خدمات• - سازمان و پرسنل جراحی غیر تخصصی سرویسهایاورژانس • دپارتمانریکاوری • و عمل اتاقهای•ICU, PIC

بازآموزی • و آموزشتجهیزات•آزمایشگاهی • سرویسهایهمودیالیز•رادیولوژی • سرویسهای

سوختگی • یافته سازمان مراقبتحاد • نخاعی و مغزی آسیب اداره قابلیتحاد • بازتوانی سرویس• - اجتماعی روانی حمایتهای سیستمای • توسعه های برنامهکیفیت • مدیریتتروما • پژوهشهای

اجرایی استاندارد

فیزیکی • و انسانی ، مالی ابعاد در بیمارستان تعهد بر مبنی رئیسه هیئت تعهد ، رنگ از صرفنظر و شده پذیرفته سطح حد در بیماران کلیه درمان برای

. آنان درآمد سطح و اقامت ملیت، نژاد، ، جنسبر • حاکم محلی و ای منطقه قوانین به پایبندی بر مبنی رئیسه هیئت تعهد

بهداشتی خدمات سیستمبرنامه • و تروما مراقبتهای در پشتیبانی جهت مکفی و خاص بودجه اختصاص

بیمارستانی درون ریزیدادن • یا و همجوار بیمارستانهای به تروما ارجاعات کلیه کردن قانونمند

آنان به پذیرشبیمار • به رسانی خدمت سیستم پویایی برای الزم سیاستهای و ضوابط تنظیم

قسمت) (IIتروما ج وزارت • درخواست اساس بر بیمار درمان به مربوط اطالعات نمودن آماده

آن نماینده یا متبوعمجاور • مراکز به بیماران ارجاع نامه موافقت رسمی تنظیم

تروما خدمت

سازمانی( مقتضیات الف)) ومدیر: پزشکی رئیس یک با قرارداد عقد مثال

اجرایی( مقتضیات ب).... . و) . بحران جامع برنامه جایگزینی پزشکان آموزش

بیمار( از مراقبت و پزشکی مقتضیات جبا) مرتبط های دستورالعمل و ...(CPRو PICUو ICUوجود

مدیریتی( پرسنل صالحیت د)...... . و) ویژه های دوره کارشناسی مدارک

- سازمان و پرسنل جراحی خدمات

صورت( • عمومی جراحی تیم ساعته 24الفصورت( • اعصاب جراحی ساعته 24بدسترس( • در باید زیر های رشته متخصصین ج

باشند:جراحی قابلیتهای وجود دست، جراح قلب، جراح

چشم جراح وزایمان، زنان جراح میکروسکوپی،جراح ارتوپد، جراح صورت، و فک جراح ، پزشک

- جراح ترمیمی جراح بینی، و حلق و گوشاورولوژیست جراح توراکس،

- و پرسنل جراحی غیر تخصصی سرویسهایسازمان

• : حضور( باید بیهوشی متخصص بیهوشی 24الفاز پس بالفاصله و داشته تروما مرکز در ساعته

جایگزین . عنوان به یابد حضور بیمار بالین بر اطالعفوق یا و بیهوشی ارشد رزیدنت یک توان می وی

جراحی تخصص در شرایط همان با بیهوشی لیسانس. نمود انتخاب

الزم( • که جراحی غیر تخصصی های رشته سایر ب: ) ( از عبارتند روز شبانه در باشند دسترس در است

نفرولوژی، • داخلی، عفونی، گوارش،خون، قلب،رادیولوژی ریه، روانپزشکی، پاتولوژی،کودکان،

اورژانس دپارتمان

بخش( • در الزم استاندارد مقتضیات الفاورژانس

پزشکان( • شرایط بتروما( • احیاء اتاق پرستاران شرایطتروما( • احیاء اتاق پرونده ثبت شرایط دتروما( • قبال در اورژانس دپارتمان وظایف هـ

ریکاوری و عمل اتاقهای

 •: عمل( اتاقهای الفآمادگی • با عمل اتاق یک حداقل ساعته24وجودنیاز • صورت در ساعت نیم از کمتر زمان مدت در دوم عمل اتاق شدن آمادهعمل • اتاق هر در سیرکوالر پرستار یک و اسکراب تکنسین یا پرستار یک وجود•. است ضروری اتاق در شد اشاره m قبال که همانطور نیز بیهوشی متخصص حضور•. باشند دیده را تروما خصوص در الزم آموزشهای که پرسنلی از استفاده

• . : نوع( هر است تروما مرکز عمل اتاق ضروریات از ریکاوری وجود ریکاوری بICU و شرایط واجد پرسنل دارای که قبول 24جراحی قابل نیز باشد داشته ساعته

در . مقیم پزشک یک حضور .ICUاست است الزامی ریکاوری یاو • ریکاوری پرسنل .ICUکلیه باشند کرده سپری را الزم های دوره باید نیز جراحی

ICU, PIC

بالغین ICUالف( •اطفال ICUب( •جریان( • نمودار صفحه همانند مشخصات ثبت ج

در( Flow Sheetکار) تروما احیاء نیز ICUاتاق. است ضروری

و( • فوری دسترسی آزمایشگاه 24د به ساعته. است الزامی

• 

بازآموزی و آموزش

باز • های دوره برگزاری و آموزش اولیه سطحبر ها دوره این در شرکت لزوم و مداوم آموزی

برای فعالیت جایگاه و علمی مرتبه اساس . است ضروری تروما مراکز در شاغل پرسنل

بخشی و مرکز درون ها بازآموزی این از بخشی . می باعث مسئله این است مرکز از خارج درتضمین زیادی حدود تا خدمات صحت تا شودپرستاران ویژه به برای تشویقی m ضمنا و شده

. باشد ها گواهینامه و اخذ جهت

تجهیزات

اتاق( • برای ضروری امکانات و تجهیزات الفتروما احیاء

عمل( • اتاق برای ضروری امکانات و تجهیزات بریکاوری( • برای ضروری امکانات و تجهیزات جبرای( • ضروری امکانات و تجهیزات ICUوPICUدبخشهای( • برای ضروری امکانات و تجهیزات هـ

جراحی و داخلی

آزمایشگاهی سرویسهای

صورت( • به زیر آزمایشهای انجام های قابلیت و 24الف ساعتهباشد : داشته وجود باید تروما مرکز در فوری

خون • های بدن،آنالیزگاز مایعات آنالیز ادرار، کامل سرولوژی،از) کمتر مدت ظرف ( 5شریانی انعقادی، تستهای ، دقیقه

) ( ، مخدر داروهای مانند الکلی و دارویی غربالگریادرار و خون اسموالریته تعیین میکروبیولوژی،

•. باشد( دارا را زیر قابلیتهای باید خون بانک ب• - و غربالگری خون گروه و- Cross Matchتعیین پالکت در- FFPتهیه

حداقل داشتن خون 10اختیار گروه آن Oواحد واحد سه Rhکه. باشد منفی

انجام( • در بیمار اولویت تعیین جهت در الزم های پروتکل ج. باشد داشته وجود باید نیز آزمایشها

همودیالیز

ساعات • تمام در اورژانس همودیالیز 24امکان. باشد داشته وجود باید ساعت

رادیولوژی سرویسهای

صورت • به باید رادیولوژی خدمت ساعته 24این: باشد اختیار در تروما مرکز یک بیماران برای

انجام • زمان حداکثر با آنژیوگرافی نوع 60همهدرخواست از پس دقیقه

اسکن • تی سیرادیولوژیک • روتین و ساده بررسیهای

) معمول) گرافیهای

سوختگی یافته سازمان مراقبت• )، تریاژ خصوص در مکتوب مشخص های دستورالعمل و ها سیاست باید تروما مرکز الف

( خارج یا و بیمارستانی درون سوختگی بخش به انتقال و اورژانس درمان ، تثبیت ، ارزیابی. باشد ( داشته را سوخته بیماران ازآن

واجد( • که نماید فعالیت نیز سوختگی مرکز عنوان به تواند می تروما مرکز صورتی در ب. باشد زیر شرایط

سوختگی- 1• مرکز خصوص در الزم مجوزهای اخذحداقل- 2• حداقل 60داشتن که سال هر در حاد سوختگی با بستری این 40بیمار از مورد

. باشند داشته را شدید سوختگی معیارهای بیمارانحداقل- 3• سوختگی، بخش کننده اداره به 2جراحان را سال در سوختگی بازآموزی دوره

. باشند کرده شرکت زمینه این در آموزی باز دوره در نیز خود برنامه از بخشی عنواناز- 4• مراقبت و پیشگیری زمینه در همگانی آموزش ساالنه برنامه یک حداقل مرکز

. باشد داده ارائه سوختگیاست( • الزم نماید فعالیت نیز سوختگی مرکز عنوان به نتواند تروما مرکز که صورتی در ج

مکتوب قراردادهای ، است ضروری دهد اختصاص مقوله این به را خود تختهای از تعدادیمراکز آن به بیمار ایمن و موقع به و سریع ارسال تضمین منظور به ارجاعی مراکز سایر با

. باشد داشته

حاد نخاعی و مغزی آسیب اداره قابلیت

• تروما( • مرکز دستورالعملهای الف و سیاستها باید

درمان ، تثبیت ، ارزیابی تریاژ، خصوص در مکتوب ) بازتوانی ) و مرکز برون یا درون انتقال و اورژانس

. باشد دارا را مغزی یا نخاعی دیدگان آسیب برایاین( • ارجاع به نیاز موارد برای ، مکتوب قراردادی ب

داشته وجود باید نیز تخصصی مراکز سایر با ، بیمارانبیمار انتقال خطر وبدون موقع به که نحوی به باشد

. شود انجام• 

حاد بازتوانی سرویس

مصدوم • بیماران مراقبت از تروما مرکز هدفجامعه به فعال شکل به را او که است اینمراحل در ضروری بازتوانی هر و بازگرداندعوارض ایجاد خطر کار، این بر عالوه اولیه

و بیمار m ضمنا ، رساند می حداقل به را ثانویهفیزیکی، سطح ترین مطلوب به را اش خانواده

برساند- عاطفی و اجتماعی روانی

- اجتماعی روانی حمایتهای سیستم

فراهم( • جهت مکتوب دستورالعملهای و سیاستها باید تروما مرکز الفهای حمایت و اطفال، حمایتی سرویسهای روان، سالمت خدمات نمودن

. باشد داشته را هایشان خانواده و تروما بیماران از روحیاین • ارائه جهت شرایط واجد افراد باید می ها دستورالعمل این در

از پس بیمار بالین بر آنان موقع به و سریع حضور نیزضرورت و خدمات. باشد شده ،درج فراخوان

•: باشند( زیر گروههای از توانند می شرایط واجد افراد ب• - -) یا) و بیمار وکیل مسئول روحانی فرد احیاء اتاق پرسنل اضافه به پرستار

- - - اجتماعی مددکار روانپزشک و روانشناس مشاور پزشک او نمایندهبیمار( • ارجاع نیزسیستم و الکل و مواد مصرف سوء خصوص در مشاوره ج

. باشد داشته وجود باید می آنان خانواده و بیماران برای خاص مراکز به• می( مذکورانجام گروه توسط که دیگری اقدام هرگونه یا و فوق موارد د

گردد بایگانی بیمار پرونده در و شود ثبت باید گردد

ای توسعه های برنامهآموزش( • برنامه دو حداقل در فعال مشارکت بر دال مستندات باید تروما سرویس الف

)2عمومی،- 1همگانی) ) آسیب- از پیشگیری برنامه دو و کودکان ویژه- 2عمومی،- 1ویژهنیازهای( اساس بر آسیب از پیشگیری برنامه که باشد داشته سال هر در کودکان

خاص ارزشیابی روشهای که است الزم و گردد می تعیین ای منطقه اپیدمیولوژیک. باشد داشته وجود ها برنامه موفقیت تعیین برای نیز بیمارستانی

• می( • بستری ویژه بخشهای در که بیمارانی خصوص در تروما سرویس است ضروری ب

مرکز ) یا و اورژانس بیمارستانی پیش اقدامات بررسی یا و مشاوره جهت جلساتی گردند،. دهند ( تشکیل بازخورد ارائه و دهنده ارجاع

صورت( • به است الزم تروما مرکز هر تحت 24ج مناطق به مشاوره ارائه برای ساعته ( و پزشکی دستورات ارائه باشد داشته آمادگی تروما بیمار از مراقبت جهت در خود پوشش

. ) گردند ثبت انجام از پس موارد و مستقیم صورت به الزم های راهنماییپذیرش( • معالج پزشک با تماس به مربوط مستند مطالب کلیه بیمار، اعزام موارد در د

. شوند ثبت باید دهندهحداقل( • ساالنه اداره 10هـ حیث از تروما بیماران بررسی برای گروهی چند کنفرانس

بیماران مرور باشد؛ می الزم بیمارستانی پیش سیستم اصالح و آموزشی موارد ، بیمارشود می شامل را دو هر اطفال و بزرگسال موارد

کیفیت مدیریتبرنامه • قبال در مسئولیت و اختیارات داشتنتشکیالت • برای mمشخص کامال سازمانی ساختار

اعضاء وظایف شرح و ای کمیتهکیفیت • تعیین برای مشخص استانداردهای وجود

ها مراقبتپایه • بر انتظار مورد نتایج مورد در صریح تعاریف

شده تعریف استانداردهای

تروما پژوهشهای

پژوهش • انجام به افراد تعهدبرآیند • و مراقبت اجراء روند یا مکانیسم ، به مربوط مطالعات

مراقبتها اجرایپژوهشی • گروه منظم جلساتمطالعات • انجام جهت الزم مالی پشتوانه داشتن•) کشوری) یا و ای منطقه نشریات در نتایج انتشار سوابقگروهی • چند مطالعات انجام• ( قابل خاص نتایجی حصول به منجر که پژوهشهایی انجام

. باشند( شده تعمیمپژوهش • کمیته توسط ها پروپوزال بررسی• 

تروما مراکز اورژانس واحد یک طراحی در استاندارد ضوابط (Design) اولیه – مالحظات

اورژانس – برای مناسب نقشه طراحی داشتن اهمیتاورژانس – بخش طراحی در اساسی عوامل–. شود خواهی نظر اورژانس نقشه مورد در باید گروههای چه ازبخش – طراحی در اساسی اصولاورژانس – در بحرانی وضعیت با بیماران به اختصاص برای نیاز مورد تخت تعداد مورد در کننده راهنمایی اصولاورژانس – در اولیه ریزی طرح برای پیشنهاداتی گواهیشود – گرفته نظر در باید بخش خود در که اتاقهایی انواعاورژانس – های ترالی و ستهاتریاژ – محل طراحیبیمار – ورودی و پذیرش های طراحی در مالحظاتانتظار – سالن طراحی در مالحظاتپرستاری – ایستگاه طراحی در مالحظاتپزشکان – کار محل طراحی در مالحظات–) تروما ) اتاق احیاء اتاق طراحی در مالحظات– ( بیماران مانیتورینگ دارای های تخت محل طراحی در (Emergentمراقبتحاد – تخت بیماران نگهداری محل طراحی در مالحظاتاورژانس – زایمان و زنان اتاق طراحی در مالحظاتروانپزشکی – معاینه اتاق طراحی در مالحظاتگیری / – گچ ارتوپدی معاینات اتای طراحی در مالحظاتاطفال – معاینه اتاق طراحی در مالحظاتها – اتاق سایربخش – در بیمار گردش سیر در عمومی مالحظاتاورژانس – بخش طراحی در عمومی مالحظاتطراحی – روند جریان در عمومی تذکرات و نکاتحبابی – دیاگرام تنظیمشماتیک – طرح در بنیادین عامل عنوان به عملیاتطرح – توسعه مراحل

ساختمانی « سازی مستند مرحلهمناقصه « مرحله

جایگزین – روشهایمهم – نکات

•