1

Daniel Kraqevski

ZABRANETO BLADAWE

2

Slika za korica: Irena Andonovi}Dizajn na korica: Daniel Kraqevski

Izdavaweto na ovaa kniga finansiski go pomognaa:Stopanska banka – Kumanovo; Kafe bar Agora –garnizon Kumanovo; advokat Ivica Angelovski tel:070350965, Kumanovo; Ambulanta “Sanitas”Kumanovo.

CIP - Katalogizacija vo publikacija, Nacionalna i univer-zitetska biblioteka “Sv. Kliment Ohridski”, Skopje

821.163.3-32

KRAQEVSKI, DanielZabraneto bladawe / Daniel Kraqevski. - Skopje :

Akvarius pet, 2009. - 143 str. ; 18 sm

ISBN 978-608-4502-22-7

COBISS.MK-ID 79102218

Pe~ateno vo Makedonija

Za izdava~ot:Sne`ana [trkovska

Site prava zadr`ani. Nitu eden del od ova izdaniene smee da bide prepe~atuvan, kopiran ili objavuvanvo koja bilo forma ili na koj bilo na~in voelektronskite ili pe~atenite mediumi, bez pismenasoglasnost od avtorot i izdava~ot.

3

Daniel Kraqevski

ZABRANETOBLADAWE

2009

4

Na Bokas!Nasmevkata koja ja ~uvstvuvam!

...podari nasmevka... sakaj go svetot...

*

Razbiraweto e najva`no...~uvaj go onoj {to te razbira...

5

Prv del(Kiliar i Blaras)

6

7

DENOT NA TI[INATA

ivko vetre ja gali planetata Zemja. Po uli-cite normalno dvi`ewe na iljadnici likovi so ~o-ve~ki izgled. Dvi`eweto im e identi~no na site,perfekcijata im tancuva so ritam na ~ekorot neba-re se raboti za vojni~ki mar{.

Nikoj ne bi se zapra{al dali ima lu|e naplanetava, no koga bi ja videl patrolata od crnimetali sklopeni vo ~ove~ki oblik koi nosat fej-zerski pu{ki, bi se zapra{al koi se tie i zo{tobaraat identifikacija na sekoj minuva~.

Planetata Zemja be{e naselena so ~ove~kivid to~no pred trinaeset godini. @ivotot si te~e-{e vo normalna ~ove~ka atmosfera koja nam ni epoznata bidej}i sme lu|e, no ona {to se slu~i predtrinaeset godini, si dade pravo da se nare~e istre-buvawe na ~ove~kiot vid. ̂ ovekot sozdade androidikoi bea sposobni za razmisluvawe i za skoro site~ove~ki ve{tini, no ne bea programirani za iskre-ni ~uvstva, a toa i ne be{e vozmo`no. To~no predonie dolgi trinaeset godini, na dene{en den be{eodigran denot na ti{inata, toj koben nastan kojre{i da gi izbri{e lu|eto od planetata zatoa {tose samouni{tuva~i po svojata priroda. Ne deka nese samoubijci, no poimot samouni{tuva~i pove}epretpo~ita{e da zna~i uni{tuvawe na sopstveniotvid.

T

8

Ne! Androidite ne bea vinovni. Na planeta-ta se odigra treta svetska vojna vo koja se koriste{ebiolo{ko oru`je {to izleze od sekakva mo`na kon-trola poradi izleguvaweto na besot i negovo raste-kuvawe vrz gnevnite lica na nekolku lu|e koi imaamo} da stavat traen pe~at vrz ~ove~kiot opstanok.Namerno sozdadenata bolest uspe{no si go doodipatot do svojata cel, taa i ne razmisluva{e za onieinteresni momenti po patot tuku glavna preokupa-cija $ be{e stigawe do celta. Toa vpro~em be{eglavna preokupacija na sekoj android, da ima svojacel! Androidite bea spremni vo sekoj moment da sija ka`at identifikacijata, destinacijata i celta.Toa e ona {to se narekuva perfektnost!

Do zao|aweto na najsvetloto sonce koe to-ga{ se poka`a najspremno da mu odade posledna nas-mevka na ~ove~kiot vid; brojot na umrenite seizedna~i so brojot na `itelite na planetata. Ne-ma{e ~ovek. Ostanaa samo umnite androidi koi naj-~esto gi u~ea decata da go primenat mototo koe pro-pagira{e deka znaeweto e mo}, zna~i androiditegi zamenuvaa u~itelite i profesorite, no i ~ista~-kite i site fizi~ki rabotnici. No toga{ {to pra-vea lu|eto? Lu|eto bea gospodari. Androidite beaprogramirani na poslu{nost, a lu|eto kako niko-ga{ dosega, se pribli`ija do titulata GOSPOD.S# im be{e naredeno do perfekcija, no nivniotambiciozen duh koj be{e odreden da prodol`i dago bara vrvot duri i koga ve}e go na{ol; im donesesamouni{tuvawe. Androidite prodol`ija bez daslu`at. Prodol`ija da sozdavaat novi androidi i

9

nov sistem koj zabranuva{e sozdavawe na lu|e soobrazlo`enie deka pretstavuvaat zakana za site. Palu|eto ne se sovr{eni, zo{to se potrebni?

Tivko vetre trepere{e od radost {to plane-tava kone~no e oslobodena od nesovr{enost i vonea vladee apsolutna perfekcija.

-Koj sum jas? – Pra{a edno ~ove~ko su{tes-tvo na vozrast od 20 godini.

-Ti si ~ovek, jas sum android. Tvojata cel eda se zdobie{ so dovolno znaewe i da ja obnovi{planetata so lu|e. –Re~e Alersi. Toj be{e nau~niki ~len na androidskiot sovet. Toj kreira{e ~ove~-ko su{testvo so pomo{ na ~ove~ka DNK. Be{e pre-mnogu privrzan so lu|eto i saka{e pak da bide kakoporano. Toga{ sigurno bi nemalo androidi pita~ikoi sega gi ima vo zagri`uva~ki broj. Sepak rabo-te{e ilegalno, sozdavawe ~ovek be{e kaznivo sosmrt. No nikoj ne znae{e za ~ovekot, ̀ iveeja vo ma-la ku}a na planina. Go krsti Kiliar.

Kiliar ne mo`e{e da go prifati faktotdeka e edinstven ~ovek na planetata i deka mu ezabraneto da `ivee, a da ne mu zastane zdivot vo}elijata kade stravot i tagata go igraat tancot napatetikata.

-Ne zaslu`uvam da `iveam!! –vika{e sosilen glas, no ne mo`e{e da predizvika nemir kajAlersi, mo`e{e samo kaj sebe... Be{e o~aen posoznavaweto. Be{e besen!

-Jas sum nesovr{eno su{testvo!! –Izvika iizleze niz vratata. Za prvpat se soo~i so priroda.

10

* * *

Vetrecot gi miluva{e gran~iwata borova{uma dodeka Kiliar besno ja gaze{e po~vata od kojayirkaa najubavi cvet~iwa. Vo {umata nema{e ni-kakva opasnost bidej}i na planetata ne postoe{ecica~ osven Kiliar... ili mo`ebi postoe{e? Aler-si tr~a{e po nego dodeka ne go stigna. No ve}e be{edocna ili ne ba{? Pogledot na Alersi ni malku nebe{e dlabok, nitu prepla{en od gletkata, toj dobroja znae{e ~ove~kata priroda. Kiliar be{e mrtov!Be{e skoknal od karpa siguren deka }e odleta vosvetot kade {to `iveat negovite... kade {to ima`ivotinki, mileni~iwa... detstvo, detski ̀ agor vomaaloto vo predve~ernite ~asovi koga e vreme zafudbal ili ko{arka... Ne! Kiliar zgre{i! Ne sme-e{e da bega od odgovornosta, celiot raj na plane-tava e vo negovi race, toj treba da se potrudi da goizgradi. Mora nekoj da po~ne, toa {to nemu mu sepru`i {ansata i ne e tolku tragi~no kolku {to bibilo ne{to {to i sega ne e tolku va`no...

Kiliar ima{e vtora {ansa, androidot go od-nese doma i napravi klon od nego, pa toga{ go zako-pa teloto. Vtoriot den na ti{inata treba{e dabide tokmu denes, posle to~no trinaeset godini an-droidsko vladeewe na planetata Zemja. Alersi be-{e svesen za toa i go nau~i Kiliar kako da gi ones-posobi androidite, go nau~i na site potrebni ve{-tini za povtorno da zavladee ~ove{tvoto na plane-tata.

11

-Ne sakam da ve uni{tam! –Re~e Kiliar-Nema da n# uni{ti{, samo }e ni ja isklu~i{

energijata dodeka da se namno`at lu|eto. –Go ubedu-va{e Alersi.

-Misli{ deka planetava bi bila poubava solu|e namesto so androidi?

-Da, pohumana }e e.-Nema! Poidiotska }e e! A onie iskreni lu|e

}e se gu{at vo pekolot na svesnata agresivnost namnozinstvoto. Nie sme samouni{tuva~i, zo{to godozvoluva{ slu~uvaweto na istata gre{ka po vtorpat?

-Ne e gre{ka. Takva e mojata programa, jastreba da im pomagam na nau~nicite. Nie bez lu|etonemame cel, ne znaeme {to da pravime. Vo gradoviteima premnogu pita~i koi zaludno tro{at energija.

-Pa zo{to ne gi isklu~ite?-Ako gi isklu~ime niv, zo{to pak nie da sme

vklu~eni? Koja e celta na na{eto postoewe?-Vi trebaat emocii! Mora da programirate

androidi so iskreni emocii. Toa e smislata napostoeweto.

-Ne. Smislata ne postoi za nas. Toa e svoj-stveno za lu|eto, za na{ite gospodari.

-Mislam deka zaedno bi funkcionirale naj-dobro. Zaedni~ki e sekoga{ poubavo. –Re~e Kiliar,no konfuzijata mu trepna za mig. –A kako da `ive-eme zaedno koga androidite imaat sovet vo koj ere{eno deka ne smee da postoi ~ovek na planetava?

12

-]e treba da n# isklu~i{ site i da ni gi izva-di{ programite zamenuvaj}i gi so novi, so {to nie}e staneme poslu{ni. Potoa }e po~ne{ nov ̀ ivot.

-Kako? Potrebna mi e `ena!-Znam, go srediv i toa. -Re~e androidot i mu

ja poka`a Blaras koja spie{e na bela postela do-deka planinskiot vozduh $ go gale{e liceto. Kiliarse zagleda vo nea tolku dolgo kolku {to be{epotrebno za da seti deka devojkata mu e vgradena vokrvta. Blaras be{e s# {to mu treba{e na Kiliarza da `ivee. Ni{to pove}e ne be{e va`no, siteproblemi so planetata bea izbri{ani od nego iedinstvenoto {to ostana e imeto Blaras! Mo`ebise vqubi...

* * *

Osamna utro so xagorot na {umskite vrap-~iwa. Kiliar se razbudi vo postelata na Blaras.Utrinskiot vozduh go potturnuva{e poblisku donea. Ja bakna vo obrazot, a taa poleka gi otvori o~i-te. Nasmevka ima{e na liceto. I toj se nasmea.

-Treba da ja naselime planetava so lu|e, zna-e{? – Go pra{a Blaras.

-Ma ostaj toa, ~uvstvuvaj ja qubovta... Mi ve-li da te baknam pak. –Se nasmea i zapo~na ne`no daja baknuva po celoto telo. Bukvalno be{e sozda-dena za nego, ne postoe{e drug ma` na planetava.Taa nema{e izbor, a ne be{e vqubena. Kiliar be{e

13

sozdaden pred nea i vo negovata krv be{e vgradenose}avaweto na edno mom~e koe se vika{e Kiliar,no toa ̀ ivee{e dolgo pred da dojde denot na ti{i-nata. Be{e vqubeno vo devoj~eto Blaras za koe nikojne znae{e dali znae {to e toa qubov, no toa na an-droidot ne mu be{e pre~ka pri kreacijata bidej}ii samiot ne znae{e {to be{e toa qubov.

Androidite pred nekoj den imaa napravenoskeneri koi otkrivaat ~ove~ki su{testva, pa zapo~-naa so skenirawe na celata planeta. Bea otkrienidve ~ove~ki bitija vo podno`jeto na planinata Sti-arfija. Vedna{ be{e ispratena patrolata so oniestra{ni androidi vo robokapski formi, so crnizaobleni limovi povrzani so metalni creva, so ske-neri mesto o~i i fejzorski mo}ni pu{ki (sli~nina onie {to gi prodava{e Kuark vo holosutot naDip Spejs Najn).

-Denes e denot koga mora da go isklu~ite na-pojuvaweto na site androidi. –Re~e Alersi vle-guvaj}i vo sobata. –Nema pove}e vreme, patrolata etrgnata kon ku}ava.

Stanaa i dvajcata od krevetot i se upatijakon {umata. Ja izbegnaa patrolata i se spu{tija vogradot kade {to be{e glavnoto napojuvawe. Vo me|u-vreme patrolata stigna vo ku}ata.

-Kade se lu|eto?-Ne postojat lu|e na planetava. –Odgovori

Alersi.-Postojat i tuka prestojuvale. –Uporni bea

robokapcite.

14

-Negativno. –Povtoruva{e Alersi po sekoepra{awe.

-Te vodime vo Karnitonot.-Ne dozvoluvam. –Re~e Alersi, no ne be{e

mo}en da im se sprotivstavi, pa robokapcite goodvedoa vo gradot.

Karnitonot be{e sala kade {to predavni-cite se onesposobuvaa i se zaka~uvaa na stolbot kojse izdiga{e na sredinata. Sekoj den vleguvaat an-droidi koi kru`at okolu stolbot gledaj}i go usmr-teniot predavnik i u~ej}i deka predavnicite senepo`elni. Kolku samo perfektno funkcioniraaandroidite celi trinaeset godini... {to }e im selu|e...

* * *

Vetreto tivko gi gale{e site objekti i sub-jekti na planetata, saka{e da go dolovi denot nati{inata, no na nikogo ne mu tekna deka denes edenot. Sekako, ne se otka`a, dodeka ima idnina, }eima i nade`.

Kiliar ja dr`e{e Blaras za raka dodekatr~aa kon zgradata.

-Se umori? –Pra{a.-Ne, tuku mislam deka ne e vo red ova da go

napravime. –Re~e Blaras.-Nemaj gajle, pak }e gi vratime vo ̀ ivot site,

samo malku }e se poinakvi, }e im stavime drugaprograma.

15

-Ne, mislam deka e podobro da gi ostavimeda `iveat, da odime nie na druga planeta, a?

-Koga e ladno, sakam da umram... Sakam da sumtopol... Mo`ebi e najdobro da gi ostavime. ]enajdeme topla planeta.

Vlegoa vo zgradata kaj {to ima{e vselenskiletala i poletaa kon temninata koja najverojatnoporadi kazna be{e izbockana so bezbroj svetli to~-ki. Androidite prodol`ija so perfektnoto funk-cionirawe, a Alersi be{e usmrten i zaka~en nastolbot vo Karnitonot i okolu nego sekojdnevnokru`ea stotici androidi. Toa trae{e pet dena, apotoa pak s# si be{e normalno kako i prethodnitetrinaeset godini. Kiliar i Blaras patuvaa od pla-neta na planeta vo potraga po mesto na koe u{te muse potrebni nesovr{eni ̀ iteli. Zemjata ostana dabide sovr{enstvo i sekoj nejzin den be{e den nati{inata...

16

ZABRANETO BLADAWE

o}ta dlaboko be{e navlegla vo yidovite nasite zgradi na planetata. Ku}ite ve}e odamna siimaa mrak duri i vo denot. Sonceto se javuva{e se-koe utro okolu osum ~asot, no kako i site drugi son-ca, i toa be{e la`no. A site gledaa vo nego i ja ~ekaasvetlinata da im gi zaslepi zenicite, no ne do~eku-vaa. Sonceto svete{e so strogo regulirana svetli-na, to~no onolku kolku {to be{e potrebno. Blada-weto im be{e omilena ve`ba na sonuva~ite {to`iveeja na planetata (B.O.K.).* No ne sekoj mo`e{eda ja napravi realnost.

-Blaaaaa... blaa... sakam blaaaaaaaa. Sakamda bladam, dodeka spijam so otvoreni o~i! -Blada{e Kiliar zjapaj}i vo yidot kade {to be{eizgraviran nejziniot lik so edvaj vidlivi konturina liceto.

Vo sosednata ku}a nikoj pove}e ne se obidu-va{e da blada. Znaeja deka kaj niv toa e nevozmo`no,nikoj ja nema{e taa sposobnost. Mu zaviduvaa naKiliar koj be{e edinstveniot od nivnoto maalokoj mo`e{e da blada. Kolku samo vnimatelno goslu{aa {to zboruva{e, duri i mu gi zapi{uvaa zbo-

H

(B.O.K.)* saka{e da zna~i ne{to, pa jas mu dadov dveopcii: “Bokas e Obratnoproporcionalna so Kralot”i “Blaras Ostana bez Kiliar”, no niedna ne mu sedopadna i re{i da ne zna~i ni{to.

17

rovite. Toj se smee{e vo bladaweto, vo tie migovinajbrzo mu se la~e{e hormonot serotin koj mu gokreva{e zadovolstvoto do najvisokite granki koinekoga{ bea preletani od sokolite.

Pred da go zamol~at, re{i da go izblada naj-vpe~atliviot son vo `ivotot koj drasti~no mu gosmeni tekot na `iveeweto. Be{e tolku realen itolku golem {to slobodno mo`e{e da se pra{a dalimo`ebi toa be{e patuvawe vo idninata i ̀ iveewetamu cela godina, no nema{e sposobnost za da si gopostavi pra{aweto, mo`e{e samo da go izblada.Be{e mnogu sli~no na procesot {to go primenuvaavlastite za kaznuvawe na zatvorenicite, vo koj imdavaa kontroliran son od onolku godini kolku {totreba{e da odle`at vo zatvor.

Vo sonot vleze bez da zabele`i deka e ne{toporazli~no od tekot po koj mu te~e{e ̀ ivotot. Siprodol`i po istiot tek i vo sonot, duri cela godina`ivee{e tamu. Go zavr{i u~ili{teto i ve}e vlegu-va{e vo vozrasni vodi, a u{te be{e adolescent.Koga slu~ajno si napravi mal muabet so edno devoj~ekoe go vikaa Blaras, tekot na negovite misli dobisosema razli~en pravec. Sekojdnevno misle{e nanea i probuva{e da go crta svojot lik vo nejzinitemisli. Tamu si nacrta preubava slika za nego, noBlaras ne go gleda{e vo taa slika koga }e se videavo ~ar{ijata. Sepak toj re{i da $ nacrta kompletnoubava slika za nego vo nejziniot um, pa i nadvo-re{not izgled go promeni. Se zbli`ija dovolno za

18

nivnoto dru`ewe da rezultira so sudir na usnite.Se baknaa. Od toga{ sekoj den bea zaedno, toj $ kupu-va{e ~okolada i jadea zaedno so spoeni usni. Zboru-vaa za site mo`ni temi, nikoga{ ne krieja ne{taeden od drug zatoa {to perfektno se razbiraa izaedno gi ras~istuvaa site kupovi pra{ina {toobi~no se natalo`uvaa vo se~ij `ivot. Po~naa dagi prodlabo~uvaat mislite za site detali koiskri{no gi opkru`uvaa, po~naa da gi zapi{uvaatsvetnatite iskri od udarot na dva ili pove}e kame-wa, koi gi predizvikuvaa samite kreiraj}i gi vol-{ebnite pateki {to gi poslaa na `ivotnata trasapo koja sekoj den ~ekorea dr`ej}i se za race. Pi{u-vaa stihovi eden za drug i gi ostavaa da gi ~itaato~ite na celiot svet nare~en (B.O.K.). Se sakaa mno-gu, no nikoga{ ne si go ka`aa toa, sekako deka nema-{e potreba da se ka`e ne{to {to se podrazbira.

Kiliar se razbudi od sonot vo vremeto koeod nekade mu be{e poznato. Edvaj se seti deka e vra-ten nazad cela godina. Potoa razbra deka sonuval ivedna{ go izgubi pametot. Re{i pametot vedna{da go vrati vo sonot, treba{e da se spasi ona {tomo`e{e. Ostana malku pamet so koj mo`e{e samoda blada i da blada... Taka do beskraj, ako mo`e{eda sfati {to be{e toa beskraj...

Nekoi se posomnevaa deka sonot mu be{ekontroliran od vlastite koi sigurno gi ispituvalenovite metodi na promena na ̀ ivotot {to gi izmis-lija nau~nicite. No toa ostana samo somne` dodeka

19

vlastite vo me|uvreme go bea smenile tekot na`ivotot na site lu|e na planetata. Na site ̀ elbataim be{e da bladaat, a onie koi ne mo`ea, bea proiz-vod na kompletna neuspe{nost na eksperimentot.Niv ne im ostana ni najmal del od pametot {to goimaa, celiot im ostana da `ivee vo sonot koj pro-dol`i da lebdi nad najvisokite granki. Site soni{-ta izletaa od kontrola na nau~nicite i se razletaaokolu orbitata na planetata. Sozdadoa svoj svet vokoj se `ivee{e samo so svesta. A planetata ostanada se davi vo bladawata koi umiraa edno po ednosekoja sekunda, od avtomatskite pu{ki na onie koigo sprovedoa neuspe{niot eksperiment.Nau~nikot koj go be{e prona{ol na~inot zakontrola na sonot so vnesuvawe na idninata vo nego,be{e proglasen za genij i vo istiot moment ubienzaradi za{tita od pro{iruvawe na genijalnostame|u ostanatite.

Ona {to zasekoga{ }e ostane misterja za Ki-liar e postoeweto na istoto devoj~e so imeto Bla-ras i toa so istiot karakter kako {to ja znae{etoj. Nikoga{ ne dozna dali taa postoi i nikoga{ne se zapoznaa, a vsu{nost se znaeja mnogu podobrood koj bilo drug, no samo vo svetot na soni{tatakaj {to im be{e zarobena idninata. So eden piskotna sokolot koj kulira{e na najvisokata granka, sezamolknuvaa nekolku iljadnici bladawa... A kolkusamo bea interesni za nabquduva~ite... Vistinska{teta!

20

SENKA ILI SENI[TE...

troto be{e mra~no. Izleze nadvor i pog-ledna kon neboto, be{e pet ~asot, a neboto temno-sino. Senka bdee{e s# u{te vrz ku}ite, be{e na poa-|awe. No}ta si ode{e, a senkata mole{e za u{tenekoj mig dru`ba so mrtviloto od ku}ni yidini izaspani ogradi nalo`eni so Ipomoea. Ja vide sen-kata kako najmrzlivo izbleduva vle~ena od no}takoja se vovlekuva{e vo neboto ostavaj}i svetlo zadsebe. Vrap~iwata zboruvaa silno, kolku gi dr`iglasot, se nadvikuvaa. ^ini{ detski xagor sredetvojot dvor, nebare u~ili{teto e tuka. Senkatau{te ne be{e oti{la nad neboto. Kiliar go golta-{e morskiot vozduh koj mu go boe{e grloto so beli-na. Misle{e na nea i lakomo go vdi{uva{e vozdu-hot. Iako nema{e more vo blizina, sepak vozduhotbe{e morski! Gradot s# u{te be{e pod senka, a nebo-to svete{e s# pojasno i pojasno. Stoe{e na balkonotso skrsteni race i gleda{e vo ulicata. Mislej}ina nea, kone~no ja izmisli. Taa ode{e po ulicata,be{e vo pi`ami i so zatvoreni o~i. Ne!... ne jaizmisli, Blaras navistina ode{e po ulicata.

- Eeeeeej Blaraaaas... –Mu se izgubi glasotvo senkata {to mrzelivo se lizga{e po yidovite.

Taa ne re~e ni{to. Toj ja ripna ogradata i sespu{ti dolu vo dvorot, mu be{e strav deka akovleze vo ku}ata, }e ja snema Blaras od ulicata.

Y

21

Pogledot mu be{e vperen vo nea dodeka se spu{ta{eod balkonot, be{e na prviot kat, pa nepretstavuva{e te{kotija. Se str~a vedna{ kon neai silno ja gu{na, be{e ladna, vsu{nost be{esmrznata, a i spie{e u{te, no ~ekore{e.

- Blaras, kade odi{? –Ja pra{a tivko greej}ija so zdivot. Taa ne re~e ni{to.

Ja odnese kaj nego doma, ja legna i ja pokri so}ebe. Ja bakna vo ~eloto i ja pogali milno po vcrve-netite obrav~iwa od studeniloto. Taa se razbudibez da gi otvori o~ite. Go fati za raka i silno gostisna, patem go pogledna i vedna{ se povle~e.Be{e ispani~ena, vedna{ stana.

- Kade sum, {to se slu~i? –Se raspuka so pra-{awa gledaj}i go so podignati ve|i i zagri`enonacrtani linii na liceto.

Kiliar $ raska`a {to se slu~ilo. Patem janavedna glavata. – Mo`ebi ne treba{e da mislamna tebe. ^uvstvuvam deka jas sum kriv {to si ovde.Te dovedov so mislite. – Ja pogledna so ~uvstvo navina. Taa go gu{na, go bakna vo obrazot blagodarnoi pojde. Kiliar $ dade farmerki i bluza i vedna{povika taksi.

- Znae{... jas sakam da postoi{... samo tolku,dovolno e. Samo da znam deka postoi nekoj koj mi enajblizok i vo koj sum vquben. ]e se gri`am za tebesekoga{. Samo sakam da postoi{. –Ja pregrna so ednaraka preku rameto, a taa mu podlegna na rakata. Nepostoe{e vremeto vo toj mig. Nema{e ni zdivovi.

22

Vozduhot be{e spre~en da postoi, a senkata na no}tazastana da se odmori od mrzelivoto dvi`ewe popokrivite. Ja bakna i taa zamina doma so taksi.

Zdivot prodol`i da ja golta voobi~enata be-lina na utrinskiot vozduh, a Kiliar za mig be{evo svojot krevet. U{te ne mo`e{e da poveruva dekataa be{e tuka pred malku. Kako da mu is~ezna slika-ta, ne mo`e{e da si doka`e deka Blaras dojde ovde.Zaspa koga najmalku o~ekuva{e.

Se razbudi vo tri ~asot popladne, izleze nabalkonot i ja vide razigranosta na grankite, razbra-netosta na vozduhot od dvi`ewe na avtomobilite,insektite, vrap~iwata... Senkata ja nema{e. Patemistr~a prepla{en i sedna na kompjuterot. Ja nema-{e Blaras na netot. Toj $ se javi na mobilniot.

- Zdravo... {to pravi{?- Ne e ne{to posebno, se spremam da ~itam

ne{to. – Se nasmea suvo vrz mobilniot.- Se vrati li sino}a, se se}ava{ li ne{to? –

Nesigurno se raspra{a Kiliar, mu be{e strav dane sonuval samo...

- [toooo... {to se slu~ilo?!? – Se ispla{ii taa.

Se slu~i tokmu toa od {to toj se pla{e{e.Be{e razo~aran i voedno zbunet. - Ne mo`e{e dane se slu~ilo voop{to! - Si re~e na sebe. Toj be{esiguren deka be{e buden toa rano utro, deka senkatana no}ta se lizga{e po krovovite... Be{e li vistinasenkata, ili samo seni{tata si poigraa so negoviot

23

luciden son. Toa treba{e da ostane misterija zanego, mo`ebi taka }e be{e podobro. No toj be{eitar, pa mu tekna deka $ dade farmerki i bluza, pa-tem vedna{ se str~a i gi pobara vo regalot. Pobaraso strav, no ete, soznanieto na vistinata mu be{epove}e potrebno. Rizikuva{e da bide razo~aran,no sepak vistinata mu be{e najva`na, otsekoga{mu bila. Ja navedna glavata gr~ej}i gi facijalnitemuskuli, go fati bluzonot gu`vaj}i go so rakata isilno povle~e od razo~aruva~kiot vozduh, svesendeka kaznata mora da ja podnese, samiot si izbra.Pove}e nikoga{ ne soni luciden son.

24

ONA [TO BE[E NAJVA@NOTO...

e be{e va`en ~asovnikot. No site znaeja dekasekoj mig koj se slu~il edna{, pove}e nikoga{ nemada se povtori. Vremeto sepak ne be{e va`no, a sonego i ~asovnikot. Se pletea nastani vo sobata sekojden. Toj zboruva{e so nea, a i taa zboruva{e so nego.Nasmeani sekoga{, osven nekoga{. Nejzinite po-gledi koi izviraa od mali perfektno zaobleni o~i-wa smesteni vo mazna ko`na perfekcija na male~-koto lice, zavr{uvaa vo negovoto kru`no lice sodlaboki crti i vnimatelno go sledea sekoe pomestu-vawe na usnite. Taa zboruva{e pametno. Iako ima-{e isklu~oci vo koi umee{e da bide ponisko odpluknatiot pod. Be{e pametna so dlabokite zboro-vi od isto tolku pametno izrezbani misli. Be{equbopitna za sekoj nastan. Toj neumorno $ gi raska-`uva{e site detali. Toa mu be{e edno od mnogutezadovolstva. Ponekoga{ umee{e da $ ja stisne raka-ta po {to vedna{ }e mu se pojave{e vla`nina voo~ite koi }e mu go zamatea pogledot. Bakne` $ fale-{e na rakata. Tolku $ fale{e i na vla`ninata vonegovite o~i za da kapne na podot. ̂ asovnikot nikojne go zabele`uva{e. Pa ~asovnikot i onaka ne be{eva`en.

- Prestani!!- Zo{to se prepoznava{ tamu kade {to ne te

nacrtav?- Znam deka me posadi tamu, vo tvojata niva

H

25

koja ja izbrazdija na{ite solzi, a tolku godinipominaa... ti s# u{te go ~eka{ ‘rtot vo brazdite.Te poznavam! Ja prepoznavam sekoja bukva... Ne la`ime!! –Glasot $ trepere{e kako vo ona ~uvstvo kogaja gubime omilenata igra i pove}e nema ni{to...samo praznina.

- Gospo|ice, toa {to go re~e nema da go deman-tiram, no obidi se sledniot pat da ne ja sogoluva{igrata na vistinskite kapki. Se sramat, nezgodnoim e. Stojat kako stolbovi na koi e iscrtano srcetood ~ija qubov se sramat da prozborat.

- Govornik! -Izusti krckavo, preku lut po-gled.

- Tatko mi mi vele{e: “Te falea vo u~ili{-teto, rekoa umno pi{uva{, od tebe mo`e nema dabide govornik, no }e mo`e{ da napi{e{ s# {tosaka{.”

Igrata se gordee{e so ume{niot tanc. Sekojden tancuva{e i sekoga{ so nasmevki gi odigruva{eposlednite ~ekori. Kiliar obi~no gi znae{e sme{-nite to~ki re~isi vo sekoj ~ekor. Umee{e da giskrie ve{to svoite ve{tini i da gi pretstavi kakoobi~ni slu~ajnosti na koi Blaras be{e voodu{e-vena. Be{e zadovolen so toa, i taa be{e. Toj crta{enejzin portret za da ja zabele`i nejzinata ubavinaporadi strav od banalniot miris na relativnosta.Ima{e razli~en zbor za sekoj nejzin pogled. Toj vni-mava{e taa da ne se po~uvstvuva nedostojna za ona{to $ be{e podareno. Sekoe su{testvo ja ima{etaa osobina, no taa be{e posebna. Mo`no e da e od

26

druga planeta. Dokolku nekoj mu spomne{e deka taane e od ovde, toj so mo} vo glasot }e re~e{e: “Znaev!Znaev deka ima ne{to posebno vo nea, otsekoga{imalo.” ^asovnikot nikoj ne go zabele`uva{e, toji ne be{e va`en.

Ovde nikoj ne mo`e{e da umre od glad, odo~aj se umira{e. Mrtovcite ne bea vidlivi, beaobi~na pra{ina koja so raketi leta{e vo vselenata.Sekoj si ima{e cena za pla}awe. @ivotot sekoga{be{e ~esen kon sekogo, no nikoj so nikogo ne be{e~esen. Sekoja aktivnost bara{e laga i podmolnost.Bara{e {teti i posledici. Kiliar treba{e da sesnajde vo takviot svet, no nikoga{ ne uspea celosnovo toa. Blaras be{e ista, no taa s# u{te ne razmis-luva{e za prilagoduvawe. Ne $ be{e potrebno zasega, pomala be{e. Dvete razigrani ptici vo niv-nite srcevini go splotuvaa i ostatokot od svetot.Ostatokot se sostoe{e od nekoja mala brojka nalu|e. Toa bea onie koi im obrnuvaa vnimanie nasitnicite, odnosno detalite vo `ivotecot. Deta-lite vsu{nost ja so~inuvaa srcevinata na `ivote-cot, no ne sekoj go znae{e toa. ̂ asovnikot, sekako,ne be{e va`en.

- Na{ite pogledi nemaat kraj. –Ne`no ozvu-~en glas strue{e od polunasmeanata usna na Blaras.

- To~no, ne im treba granica, neka patuvaatdo ve~nosta da ja osvetlat nivata kaj {to treba daiz’rti{. Nivata na koja so godini se natalo`uvatmali temnici za da donesat ti{ina.

- Ajde pozdrav! ]e se vidime utre vo istoto

27

vreme, }e ti ka`am ne{to va`no! –Re~e niz smeatana nejziniot glas.

- Va`i! –Svetka{e so pogledot i ra{irenatausna, patem go pobara ~asovnikot da go zapametivremeto.

Go najde skrien vo me|uprostorot na dvasoedineti yida. Go najde vo zaglaven pogled me|u dveidenti~ni crtki. Be{e odamna mrtov, a so toa ivremeto {to go mere{e vo sobata. Odamna nema{evreme tamu, a ima{e s# {to mu be{e potrebno naKiliar, tamu be{e taa so zaedni~kata igra, soportretot {to toj $ go crta{e, so beskrajnitepogledi koi ja osvetluvaa negovata niva od spomenikoja so solzi be{e nabrazdena... Vsu{nost bez vremene mo`e{e ni{to od toa da bide realnost... Kobnabe{e gre{kata {to nikoj ne go zabele`a ~asovni-kot i negovoto prestanuvawe da go meri vremeto.Migot {to ve}e se slu~il, nikoga{ pove}e nema dase povtori po vtor pat, osven ako ne se re{i da skok-ne vedna{ na tretot pat...

Go simna ~asovnikot i go stavi vrz krevetot,setne toj po~na da go pu{ta poznatiot zvuk na tik-takawe. Ottoga{ s# po~na od po~etok, ona {to seslu~uva{e prethodno, is~ezna zaedno so bezvremen-skiot prostor koj prethodno `ivee{e vo sobata.Pogledot na Kiliar ne ja pretrpe silnata prazninana realnosta. Ostana zabien vo me|uprostorot kade{to se spojuvaa dvata yida, na mestoto kade {to be{ezaka~en ~asovnikot... Ete, pogledot na Kiliar godobi svojot kraj.

28

@IVATA PRIKAZNA NA RASKA@UVA^OT

oleto miruva{e sekoga{ vo istata polo`-ba! Tamu ne postoe{e veter i nema{e koj da girastreperi grankite ili da gi duvne lisjata, a u{tepomalku da ja pogali niskata treva. Ne gi broejagodinite, a ne se va`ni ni za ovaa prikazna. Tamu(ili tuka) postoe{e devoj~e koe toga{ be{e dete!Raste{e, se razbira, no vo prikaznava nema daporasne!

- Aaaaaaaa... dete eeee... Ne! Ne, ne sfa}a...nema ni da sfati! – Kiliar vika{e kako po obi~aj,sekoja no} koga }e mu propadnea mislite vo najdla-bokata mozo~na }elija i }e mu go poremetea odnesu-vaweto.

Devoj~evo navistina be{e malo ama dostapametno, no Kiliar ne mo`e{e da sfati deka taaima pravo na takvo detsko odnesuvawe i takvo sfa-}awe kakvo {to si ima{e. Kiliar be{e vquben vonea. Faktot deka migovite na nivnoto ra|awe zabe-gale celi pet svetlosni godini, toj go znae{e u{tepred da ja zasaka. No ja ima{e samo nea vo mislitei ako ja trgne, }e snema misli. A tamu se umira{ebez misli! Lu|eto koga }e nemaa {to da mislat, iliumiraa vo istiot mig ili vedna{ pieja halucino-geni supstancii i im doa|aa misli od prethodnite`ivoti, onie koi im bea vgradeni vo DNK. Kiliarja saka{e samo za da ja saka! Ne da ja poseduva kako

P

29

devojka zatoa {to toa ne be{e prakti~no uspe{naopcija. I koga site bi se soglasile, pak toa ne }ebe{e realno. Vtorata opcija si ja za~uva vo najsigur-niot del od sebe oti site mu ja baraa da ja ubijat,sakaj}i da go spasat od fiktiven ̀ ivot ili ̀ iveewevo son. Ili sonuvawe `ivot.

Devoj~eto sega vo prikaznava se pojavuva sosvoeto svetlo ime: Blaras! E pa milo $ e {to gozapozna ~itatelot, sega i taa }e si gi ka`e karakte-ristikite. Blaras saka{e knigi. Ja voodu{evuvaaprikaznite i be{e qubitel na dlabokite misli.Takvata osobina kaj decata navestuva{e deka seponapredni od drugite (vo ova nema da se soglasatnejzinite drugarki, od ~ista sueta). Be{e de pamet-na, ne preteruvam! No be{e i palava, poto~no – diva.Saka{e da drugaruva so Kiliar, bidej}i bea mnogubliski vo sebesfa}aweto. Imaa zaedni~ki razgovo-ri koi gi nemaa i ne mo`ea da gi imaat so nikojdrug! Taa znae{e deka toj ja saka i toa $ pre~e{e. Esega se pra{uvate zo{to? Toa jas go de{ifriravama ne mi e prijatno da vi go prenesam. ]e vi re~amsamo deka nikoj ne e vinoven za toa. No nea $ pre~ii faktot {to toj napi{al tri knigi posveteni nanea, bidej}i taa go bara{e ~ovekot na nejziniot ̀ i-vot, a fakt~evo $ zadava{e sopki. E tuka na Kiliarmu be{e zagrozen opstanokot na edinstvenata opci-ja za pre`ivuvawe (vtorata opcija, onaa so koja Bla-ras sekoga{ }e mu e najmila). Zna~i, nekoj od nivmora{e da se otka`e od svoeto postoewe za drugiot

30

da `ivee normalno. No duri so toj sfaten fakt,Kiliar ne se otka`a od stavot deka sekoga{ }e esre}en {to ja zapoznal!

Prikaznava zafati dosta golem razmer natagata na Blaras sega dodeka ja ~ita, no jas moramda ja raska`am. Odamna zastanav vo redovite na ras-ka`uva~kata garda i }e raska`uvam vo nejzino imedodeka ne prestanam da go di{am vozduhot pove}eod eden ~as. (Vsu{nost, ne sum probal kolku mo`amda izdr`am, a da ne umram).

- Odime?- Ajde. – Re~e taa i trgnaa vo, za nea, nepoznat

pravec.No Kiliar dobro go znae{e pravecot i ne

mol~e{e, tuku postojano drdore{e za pravcite inasokite, a negoviot um navleguva{e vo s# pote{kifilozofii, koi mo`ea da dr`at voda, bar za nivdvajca.

- Vo red, }e bidam direkten. Odime na drugaplaneta, kaj {to ima veter koj mo`e da razmrda~ove~ki ~uvstva. – Re~e, ne mnogu zadovolen odka`anoto.

- Ne sakam tamu! Ajde smisli ne{to drugo. –Re~e, ama i~ nezadovolna od toa {to go re~e.

- Sakam samo da si nasmeana, jas }e napravams# {to e potrebno, ne sakam da si ta`na. –Klepkitemu svenaa... Kako da be{e spremen za ukinuvawe naopcijata {to mu ostana.

- Ajde ka`i mi {to treba da napravam za dame zaboravi{? – Re~e vidno voznemirena.

31

- Samo re~i mi deka ne treba da postojam! –Pukna nekoj glas bez da misli na ni{to.

Blaras ni{to ne re~e, si pojde doma. Kiliarostana zamislen i legna na trevata. Ostanaa iyvezdite so nego, za da go potsetat deka nekade nad-vor od planetata mu ima spas. Ne! Toa be{e laga.Nemu mu nema spas ako se otka`e da ja saka i da mu emila.

Po barawe na ~itatelot, prikaznava da imasre}en kraj, }e ja zavr{am kako takva!

Kiliar gi pogledna yvezdite za posleden pat,go izvadi ubavoto srebreno magnum~e od xebot i siispuka kur{um vo slepoo~nicata.

* * *

Ne vresna, samo gi otvori o~ite i zadovolnovozdivna.

- [to sonuva{e? – Go pra{a Blaras kojale`e{e do nego i go baknuva{e ne`no po obrazot.

- Ne saka{ da znae{... – Re~e tivko. A ti{i-nata vo negovite misli nikoga{ ne uspea da bidecelosna...

Krajot na prikaznata nikoga{ nema da sevika kraj, bidej}i likovite s# u{te `iveat me|unas, pa i me|u vas. A prikaznava s# u{te e `iva!Kojznae u{te kolku nedo`iveani prodol`enija }ese ispi{at...

32

VREME KOE RAZDELUVA

i otvori o~ite i ja pogledna praznata polo-vina na svojot krevet. Vo negovite misli u{te siigraa usnite na nejzinoto sovr{enstvo i negovotoviso~estvo. Bea toa ostatoci od sonot, koi letnuvaanagore kako razleani par~iwa od mozaik. Gi fa}a-{e edno po edno i se trude{e da go doslika moza-ikot na sonot, no tropaweto na lim {to doa|a{eod zad prozorecot, go potseti deka sonceto ovoj patnema da se pojavi i da mu gi zeme par~iwata od moza-ikot. Se zavrte na drugata strana i povtorno zaspadosonuvaj}i si go bla`eniot son.

- Kiliar ajde stanuvaj – si zbore{e na sebe, -denes e denot koga ~ovekot za prvpat }e vleze vowormhole* i ba{ ti si toj, izbraniot.

Si poigra so ku~eto i zamina kaj nea. Blarasbe{e podgotvena i netrpelivo go ~eka{e.

- Eeeeej, ajde, docni{, - celata vozbudena muskokna vo pregratki.

- Haha... odime ajde. Denes jas i ti vleguvamevo istorijata na ~ove{tvoto.

Gi oblea radost na licata, cvrsto se dr`eaza raka i potskoknuvaa od radost {to se imaa me|u-sebno. Zaedno bea posilni od s#, pa i od smrtta.

G

wormhole* - (prev. od angl.) - Crvojadina - toa e poim sokoj se opi{uva onoj tunel od prekrasni boi koj soedi-nuva dva kvartali vo vselenata.

33

Denot pla~e{e i negovata taga navleguva{e dlabo-ko vo sr`ta na milioni ̀ iteli na planetava, no nei na Kiliar i Blaras. Tie go ~ekaa svoeto prvo pate-{estvie kon nepoznatite boi.

Vlegoa vo spejs{ipot i vnimatelno gi islu-{aa instrukciite od operativcite na vladata koirabotea na istra`uva~ka misija vo vselenata. Pole-taa. Za nekolku minuti ve}e bea pred ogromniotkrug so {areni boi, koga be{e presmetano deka }ese otvori denes. Vlegoa vo ~udoto.

Zapo~naa turbulencii i letaa par~iwa odtrupot, brodot ne mo`e{e da go izdr`i pritisokoti ve}e se znae{e deka toj }e se raspadne. Se pogled-naa dvajcata piloti, no sega pogledite im bea podla-boki i od nepoznatite boi pred niv. Se gu{naa i~ekaa da se slu~i ~udo. ^udoto ve}e se slu~uva{e,bea prvite lu|e koi nekoga{ vlegle vo wormhole, noete, mo`ebi ne bil denes denot za izleguvawe odtamu. Silnite turbulencii gi oddelija od pregrat-kite i brodot se podeli na dva dela, a vo sekoj odniv ostana po eden pilot. Delot vo koj be{e Kiliarostana cel po izleguvaweto od oboeniot tunel. Senajde na nepoznata planeta so dve sonca i bez malku,sli~na so Zemjata. Vedna{ ja izvadi opremata za ko-municirawe i se obide da prati signal na Zemjata.Go primija. Celiot izbezumen im zboruva{e za raz-li~nostite na planetata, no tie ne bea mnogu raspo-lo`eni. Ja slu{na i Blaras, no i taa be{e ta`na,taa ~ustvuva{e ogromna te`ina na bolka koja saka-

34

{e da $ ja zeme ramnote`ata. Kiliar ne be{e mnogusre}en, no ima{e barem nade` pred da mu go ka`atona {to mu ja ubi nade`ta zasekoga{. Mu rekoa dekaBlaras e spasena i deka ve}e trieset godini `iveena Zemjata. Za ̀ al be{e se pomirila so sostojbatai se oma`ila za drug.

- Ne e mo`noooo!!! – Vreska{e Kiliar, - ovdepominaa samo trieset minuti...

Solzite mu kapnaa na svetlata zemja na ne-poznatata planeta i tamu za dve minuti porasnaogromno drvo vo forma na solza. Go dopre vnima-telno so celata raka i ostavi vdlabnatina vo formana rakata. Blaras pla~e{e neprekinato, pove}e neznae{e {to mo`e da napravi od sebe, a {to od qu-bovta nivna... s# be{e izme{ano, ni solzite ne mo-`ea da go soedinat mozaikot.

Od vselenata bleskaa svetulki koi ja dopreasr`ta na razdvoenata qubov i ja izgradija beskraj-nata dale~ina na prostorot me|u nejzinite dva dela.Ponekoga{ pogledot kon yvezdite }e im gi zbli`e-{e mislite, a vedna{ potoa stisnatite race vo boksi silnoto zami`uvawe }e im ja nadopolne{e tagatavo srcata za u{te nekolku kapki soleni solzi...

35

SINOTO SONCE

na {to se narekuva{e gubewe na vremeto di-{ej}i od svetlinata koja go navestuva{e doa|awetona denot koga }e izgree sinoto sonce, vsu{nost be{e~ekawe. I site taka go narekuvaa. Kiliar go pred-vide izgrevot na sinoto sonce, no ne go znae{e to~-niot datum, site bea vo is~ekuvawe na toj nastan.Nekoi za ~ekaweto imaa predrasudi deka e toa badi-jala tro{ewe na vremeto, no Kiliar be{e izoliranod takvite misli. Toj znae{e deka ako razmislimepodlaboko vsu{nost sekoj zemen zdiv ni pretstavuvabadijala tro{ewe na osvetleniot vozduh. Site ~e-kaa. Avtomobilite iako vozea, sepak bea vo is~eku-vawe, lu|eto iako tr~aa po trotoarite i tie so mis-lite o~ekuvaa ne{to, rekite te~ea o~ekuvaj}i spo-koj. Kiliar ~eka{e u{te pred drugite da nau~at da~ekaat. Toj ja ~eka{e nea, o~ekuva{e deka taa }evleze vo vozrasniot svet polna so mudrost za da imdonese svetlina na golemite odluki od koi zavisienergijata na mnogu svetla.

- Sinoto sonce }e izgree vo momentot koga}e zgasne ̀ oltoto, siniot spektar }e ni poka`e boiso koi za prvpat se sre}avame. Sonceto }e ni giizramni neramninite {to ni gi popre~uvaat pogle-dite, }e ni go ispie vozduhot me|u nas, toga{ }e smezaedno zasekoga{, toga{... –Kiliar go zagubi svojotpogled nekade zad Blaras koja stoe{e pred nego ivnimatelno slu{a{e, no sprotivno se odnesuva{e.

O

36

- Sinoto nema li da gi oladi lu|eto? –pra{azabele`uvaj}i deka Kiliar nema namera da prodol`i.

- Zo{to bi gi oladilo, ladninata ja boimesina so umot, no taa e bela, sne`no bela..

- Da ~ekame, predlaga{? A zo{to sega ne sezbli`ime, kade se pre~kite?

- Onamu – Poka`a so prst kon horizontot. –Gi gleda{?

- Ne, ne razbiram {to saka{ da ka`e{.- Znam, tokmu zatoa sakam da ~ekame. Ti go

poka`av horizontot, koga }e nau~i{ da go gleda{kako pole pod tvoja kontrola, toga{ }e si spremnaza golemite odluki.

- Toga{ da ~ekame. – Gi podigna ve|ite koigi povlekoa dvata kraja na usnite i formiraanasmevka.

- Dotoga{ najdi si de~ko!- [tooooo... Zo{to?- Za da go pre`ivee{ periodot kako site {to

go ̀ iveat, zabavno!Mol~e{e vozduhot. Yidovite im gi zarobija

pogledite i na dvajcata, {umot od bieweto na srcatago oboi prostorot so crveni ~uvstva. Kiliar ja bak-na. Taa zbuneto gleda{e celi dva miga i potoa stras-no go bakna. Nadvor be{e tivko i vedro, ~asovnikotmo`e{e da gi konstatira docnite ~asovi, tie dvajcas# u{te bea gu{nati, ~ekaj}i go utroto.

- Pogledni go izgrevot, sega najjasno se gledalinijata {to ja narekuvame horizont, – re~e toj,poka`uvaj}i na ̀ oltoto svetlo vo prozorecot. – Koga

37

gi gledame oblacite, drvjata, horizontot, toga{ smedel od niv, na{ata energija ja delime so niv, a i tieja delat nivnata so nas. Se ~uvstvuvame mo}ni kakonikoga{ dosega. Po avtomatizam ~uvstvuvame po-treba da vospostavime kontrola vrz niv, toga{ kon-trolata vrz nas samite, se zgolemuva. Toga{ du{atani raste!

- Rasnam, neli... – Celata be{e vperena konhorizontot, a toj be{e s# posvetol i linijata pole-ka mu is~eznuva{e.

Pominaa dve godini, sonceto u{te be{e`olto. Kiliar gi dele{e site idei i tajni so Bla-ras, vremeto go minuvaa vo sekojdnevna smea, a sepak~ekaa ne{to. Sepak mislea deka ne{to seriozno seslu~uva koga }e poglednea kolku vreme pominalo,no {to se slu~uva, ili poto~no, {to o~ekuvaa?

- Utre `oltoto sonce }e padne. ]e izgreesinoto, a lu|eto zasekoga{ }e ja smenat svojata navi-ka za gledawe na dosega{niot spektar. – Kiliarzboruva{e dostoinstveno, a vsu{nost dlaboko vosebe se pla{e{e od noviot spektar, dali Blaras }ese navikne na nego... Ja gu{na i zaedno ja pominaano}ta, zboruvaj}i za rasteweto na du{ata...

^asot poka`uva{e pet i polovina od {est.Neboto ve}e be{e sino, a senkata bdee{e nad ku}itekako ~uvar na no}nata ti{ina. Blaras go zavr{u-va{e bakne`ot za da pogledne od prozorecot.

- Rano e, vo {est ~asot i {est minuti }e sepoka`e prviot sin zrak od noviot horizont. – Re~eKiliar i pak $ go podzede liceto. Usnite $ bea miriz-

38

liva hartija so vkus na crveno ~uvstvo {to se nareku-va{e strastna qubov. Na~inot na koj taa go gleda{ebe{e od onie koi `oltoto sonce gi koriste{e za daproni`e kristalna kapka i da go poka`e svojot spektarvo vistinska harmonija od nijansi na boi.

- Ene go! – Poka`a Blaras so pokazalecot. –Toa e prviot sin zrak, neli?

-Da mila, zami`i sega. – Re~e kuso i ja gu{nami`ej}i.

* * *

Sino sonce go ispolni horizontot so per-fektno sinilo i toj is~ezna pred o~ite na mili-jarda lu|e. Horizontot is~ezna! Nebesnoto siniloi sinata zemja oboena od sonceto, se gu{naa vo neraz-delni pregratki. Horizontot vsu{nost postoe{e,no be{e nevidliv poradi perfektnoto sinilo koebe{e nasekade. Lu|eto niz celiot svet gledaa voprviot sin zrak. Toj po nekolku miga se zasili, anegovata mo} im ja odzede vla`nosta na site o~ikoi gledaa vo nego. Milijardi lu|e go predadoa svo-jot vid na sonceto preku sinata parea. Pani~notr~aa, vreskaa, kr{ea s# okolu sebe. Siniloto seprobiva{e vo najtemnite delovi i bara{e u{te, imja bara{e bednata du{a. Site mu ja podarija, a i dane sakaa toa samoto mo`e{e da im ja zeme. Du{itevo vid na parea se upatija kon prvite mo}ni zracina novoto sonce.

Kiliar i Blaras zami`aa u{te pred da sezasili prviot zrak. Du{ite im bea porasnati pora-

39

di soznanieto deka golemite ne{ta okolu niv (hori-zontot, neboto, oblacite, drvjata, planinite) mo-`at da ja soedinat svojata mo} so lu|eto koi umeatdlaboko da poglednat vo niv i da im ja vidat energi-jata. Sinoto sonce ne mo`e{e porasnatite du{ida gi pretvori vo parea, oti tie ja imaa energijatana neboto, oblacite, horizontot (koj e sega nevidlivno prisuten), planinite. Nivnite du{i ja imaaqubovta na celata energija na planetata, bea vis-tinski zaqubeni! Gu{nati stoeja dodeka bakne`otim ja razmenuva{e energijata. Krvta im se pretvorivo sina i vo istiot mig stanaa edinstveni `itelina planetata. Imaa kralska, sina krv! Planetata jakrstija Kralska Zemja.

- Kili, koj go donese sinoto sonce, od kadeti zna{e za seto ova? – Go pra{a dodeka {etaa posinata livada vo oblasta Er-ka.

- Soniv deka siniloto eden den }e ja obnoviplanetata so vistinska qubov. - Re~e spokojno, i leg-naa na livadata zagledani vo licata. A podocna seizgubi ti{inata zatoa {to se razbranuva vozduhotod nejzinoto di{ewe...

Kralskata planeta gledana od vselenata iz-gleda{e idealno sina, izgleda{e perfektna! Odda-le~uvaj}i se od nea, stanuva{e s# pomala i pomala,se smaluva{e do to~kast oblik i potoa se zagubi, seizme{a me|u nebrojnite svetli to~ki koi ja ispol-nuvaa sodr`inata na vselenata so isto pravo na toakako {to i detalite ja ispolnuvaa sodr`inata na`ivotot.

40

BUKVITE NA NEJZINATA RAKA

o sekoja izminata minutka, neboto dobiva{eonolku svetlina kolku {to sodr`e{e minutkata.Kiliar pi{uva{e po tastaturata, a o~ite mu sezatvoraa i glavata mu pa|a{e nadolu, no toj ume-e{e da izdr`i, be{e naviknat na sekakvi te{kotii.Pove}e ne gleda{e vo tastaturata nitu vo bukvite.Pove}e ne ni gleda{e, o~ite mu bea zatvoreni, nos# u{te pi{uva{e, be{e pet ipol sabajle. Nebotogo dobi najsilnoto indigo sinilo, a toj go pi{uva{eposledniot raskaz i planira{e sledniot den da jasklopi tretata kniga na koja kako i na prvite dve,}e pi{uva deka e posvetena na Blaras!

Pominaa nekolku dena. Toj gi be{e sredilsite tri knigi i planira{e da gi izdade, no go ma~e-{e edna mol~liva misla. Se pra{uva{e dali mo`e-bi }e se naluti Blaras, kako }e vlijae ovoj ̀ ivotenpe~at vrz nejziniot ̀ ivot... Znae{e deka }e $ pre~i,taa saka{e drug (iako ne veruva{e mnogu vo qubov)...Mo`ebi e pogre{no voop{to da pi{uva... No ako etaka zo{to bi bilo nepogre{no da ̀ ivee... Bezbroj-ni pra{awa mu go matea pogledot kon idninata.Niedno od niv nema{e broj, bea haoti~no rasfrla-ni, ponekoga{ kopuliraa vo edno edinstveno koe}e go pra{a{e dali treba da prodol`i da `ivee.Odgovorite nikoga{ ne umee{e da gi pronajde.

Kone~no gi ispe~ati knigite, ne be{e mnoguskapo, a i vedna{ se najdoa po kni`arnicite. Ne-

C

41

ma{e zarabotka, no toa mu pri~inuva{e zadovol-stvo. Pa vsu{nost so parite se kupuva zadovolstvo,a toj sekoga{ go skoka{e delot so parite i direktnoseto dejstvuvawe go prenaso~uva{e kon zadovol-stvoto (duhovnoto zadovolstvo).

Blaras dozna deka na prvata stranica odknigite e ispi{ano nejzinoto ime. Tagata $ se raz-lea po liceto. Gi ~ita{e nasilno. Potoa gi prelis-tuva{e nabrzina so tenkite prstiwa i vedna{ lis-tovite se razletaa po sobata, bukvite gi drobe{egu`vaj}i gi listovite so race. Se zatr~a po sobatai listovite se zatr~aa po nea... Pomina edno soncepokraj prozorecot, bez pozdrav zamina i pak dojde.Taa sega be{e sednata na podot i gleda{e vo beli-nata na listovite, go slu{a{e pla~ot na pateti~-nite bukvi {to se bea zalepile na nejzinite racedodeka gi gu`va{e listovite. Stana razluteno iotide kaj Kiliar doma.

-\ubre! – Mu se razvika gledaj}i gi zalepe-nite bukvi na racete.

-Stoka! – Vikna i toj, i ra{iri nasmevka. Nemu be{e gajle {to taa e luta.

Taa vedna{ istr~a na ulicata i se upati konsudskata palata. Podnese tu`ba so obrazlo`eniedeka ne se soglasuva nejzinoto ime da stoi izgravi-rano na beli stranici so bezvredni kupi{ta muvlo-sani bukvi. Tu`bata be{e prifatena i razgledana,tokmu kako {to $ rekoa. Sudeweto zapo~na vo osum~asot posle nekolku denovi. Toj dobi kulturnapokana i sekako, kulturno otide.

42

-Bla blaaaaaa bla... – Sudijata blada{e cita-ti od zakoni so potto~ki od ustavot so 134 ~lenovi.– Obvinetiot se proglasuva za vinoven, a knigitemu se osudeni na smrtna kazna so palewe na kladana plo{tadot! – izvika sudijata i udri so ~ekanotza da zakova u{te edna {ajka {to }e pretstavuva{edokaz za u{te eden razre{en slu~aj.

Kiliar ne re~e ni{to, be{e indiferentendo samiot kraj na sudeweto. A posle samo ja prodol-`i indiferentnosta. Be{e zatvoren na ~etiri go-dini. Nau~no be{e doka`ano deka kakva i da biloqubov, sepak taa se zaborava posle ~etiri godini,pa zatoa sudot mu odredi tokmu tolku, smetaj}i dekakoga }e izleze, nema da pi{uva. Vleze vo }elijata isedna na krevetot. Be{e sam i bez uslovi za pi{u-vawe. Se zagleda vo yidot, a toj gi prifati site ne-govi misli. Sekoj den so pogled vo yidot, mu podaru-va{e misli. Knigite mu bea zapaleni na plo{tadot,a edinstvenite bukvi {to ostanaa bea onie koi $ sezalepija na rakata na Blaras.

Taa be{e zadovolna. Knigite so nejzinotoime se storija pra{ina i is~eznaa vo vselenata. Nopo nekolku dena taa po~ustvuva studenilo vo sebe ivedna{ potoa vrelina vo obrazite.

- Ako ne veruvam vo qubov, nema da postoini{to dobro za mene... – Si re~e tivko. Dodeka voistiot moment bez`ivotniot Kiliar be{e izvle-~en od }elijata na race i odnesen na obdukcija, a`ivotniot Kiliar se vovle~e vo yidot vo koj gleda-{e sekoj den.

43

Blaras vedna{ se str~a kon zatvorot, no jas,zlobnoto narator~e, nikoga{ ne $ dozvoliv da stig-ne tamu. Pi{uvav dolgi pati{ta i ja izma~uvav daodi do beskone~nost... Taa nikoga{ pove}e nema dago vidi! Mo`e samo da gi ~uva bukvite na rakata...

44

SMRTTA NA PRIKAZNITE

i raska`av site prikazni i gi ispiv sitenivni otrovi. Morav da se otrujam za gi raska`amoti otrovot najsilno se ~uvstvuval na svojata sluzo-ko`a. Mi ostana u{te da ja raska`am nivnata smrt.Taa otsekoga{ bila poslednata kapka mastilo nasekoja belina na koja $ e uni{tena perfekcijata sonaredeni bukvi po nea. A poslednoto sekoga{ esostaveno od temna to~ka.

Kiliar be{e vquben vo Blaras, no negovataqubov be{e razli~na od kakva bilo druga {to pos-toe{e me|u lu|eto. Ne oti be{e silna, tuku razli~-nosta se sostoe{e vo toa {to taa be{e sostavenasamo od emocii, bez strasti. Nekoi ja vikaa duhovnaqubov, no sepak, taa ne mo`e da se sporedi so nekoja{to dosega postoela. Be{e razli~na, vo izvornasmisla na zborot. Bidej}i sum dobro zapoznat sotakvata qubov koja be{e edinstveno svojstvena zaKiliar, }e ja nare~am izvorna qubov. Izvornataqubov e onaa koja te~e bez prestanuvawe i ne baravra}awe na istata, bidej}i ima dovolno za site. Anajmnogu izvira{e za da se napie Blaras, oti taaima{e poseben karakter koj na Kiliar mu be{emnogu mil. Taa treba{e da pie so sigurnost deka nepravi ni{to lo{o, a pieweto treba{e da se sostoiod verbata me|u niv, gu{kawata, bakne`ite i iskre-ni nasmevki koi govorat deka bliskosta me|u niv

G

45

im dozvoluva da si ka`at bukvalno s#. Blaras nema-{e potreba za qubov so strasti, sekoga{ na drugar-kite im vele{e deka toa ne e za nea. Se ~uvstvuva{erazli~na, no sepak drugaruva{e so niv. S# {to tre-ba{e da napravi e da pie od izvornata qubov na Ki-liar bez da ~uvstvuva vina.

Se znaeja dovolno dolgo, no Blaras ne ja raz-bra taa qubov s# dodeka Kiliar ne $ ja objasni. Mutrebaa godini za toa, no toj ima{e trpenie. Na kra-jot negoviot trud se rasposla pred Blaras kako belasvetlina i taa se po~uvstvuva deka go sozna ona {tosekoga{ posakuva{e da postoi me|u lu|eto. Be{esre}na onolku kolku {to ne mo`e{e da se izmeri!Vedna{ istr~a da go najde i da mu soop{ti deka gosaka so ista takva qubov. Po~uvstvuva deka simnalaogromna te`ina od sebe.

- Te sakam! - Po~na da vreska koga go vide.- Ha!... [to ti se slu~ilo? – Edvaj uspea da

pra{a od bakne`ite na Blaras. Mu se prilepijakako peperutki na majski cvetovi.

Si {etkaa cel den i si zboruvaa za site obi~-ni ne{ta okolu niv.

- Neli ti teknalo nekoga{ deka e mo`no dane sme od ovaa planeta? Ovde ne postoi vakva qubovkakva {to ja poseduvame nie... ovde sekoja qubovmora da fini{ira so intimen odnos, da ne re~amseks. – Pra{a Kiliar koristej}i naivni boi naliceto.

- Ona {to e najva`no e deka sme edinstveniovde i sakam da sme zaedno zasekoga{. Nema potreba

46

od pravila za odgovornost, nema da sme vo nekakvavrska od ovie koi {to ve}e postojat me|u lu|eto.Dovolna ni e me|usebnata verba. – Re~e so milioninasmevki i go pogledna naivno.

@ivotot im se ispolni so radost!Toga{ se slu~i smrtta na site prikazni vo

koi jas, naratorot, gi izma~uvav likovite koi o~aj-no se obiduvaa da si ja doka`at izvornata qubov.Toga{ ~itatelot vozdivna zadovolno i potvrdideka qubovnite prikazni mora da `iveat dodekalikovite ne gi soznaat boite na izvornata qubov.A potoa sleduva nivnata smrt zbiena vo edna malato~ka, re~isi doprena do poslednata bukva na krajotod prikaznata.

47

Vtor del(Toj i taa..)

48

49

PODVSELENSKA RAMNINA

las koj ne znae da se brani, ne e glas! – Takaobi~no zboruvaa nejznite soveti koi i ne bea mnoguzborlivi, no znaeja so malku da go ispolnat maksi-mumot. Saka{e da mu ja otkrie goleminata na potre-bata za odbrana od napadot na kapkite koi ~estopa|aa vrz site vo svetot. Si davaa soveti od li~niiskustva i za ~udo, se sfa}aa eden so drug! No zo{toim doa|a{e bran od zadovolstva koga si gi objasnu-vaa ne{tata? Zo{to si ka`uvaa soveti? Altruistili bea, ili samo se sakaat ili pak toa be{e isto?

- ^ovekot nikoga{ do kraj ne ja razbralpotrebata od dru`ewe so drugi lu|e.

- Ne znam... Ti ja razbira{?- Se obiduvam!- I?- ]e te izvestam koga }e ima progres!So pominuvawe na nekolku brojki {to bro-

eja godini, se zabravi celiot razgovor, zaedno sovetenoto i neispolentoto... Sega pove}e nemaa in-teres za istiot razgovor, pa i da se potsetea, nema{eda go prodol`at. Sedea na klupa vo parkot kojabe{e sostavena od dve klupi spoeni vo forma nabukvata G. Zboruvaa za svetulkite {to imaa vorppogon i se dvi`ea nasekade okolu niv. Toj duri fatiedna so rakata i ja nabquduva{e nejzinata mo} zasvetewe...

G

50

- Vselenata e ve}e istra`ena... site ja pro-{etaa i na dol` i vo {irina, nema pove}e kaj da seodi...

- Sega }e si patuvame niz vremeto... toa u{tene e celosno istra`eno!

- ]e `iveeme vo podvselenskata ramnina?- Ne znam, no mo`ebi i toa }e se slu~i

nekoga{...Izminatite vekovi zapo~naa da svedo~at za

ispolnuvaweto na nivnite nekoga{ni prazni zbo-rovi. Sega ve}e ni samite ne bea sigurni za svoetopostoewe, mo`ea da is~ezat i da se pojavat koga ikade }e posakaat. Stanaa podvselenski patnici ipo~naa da jadat delovi od ramninata. Moraa da jaistra`at celata!

- Misli{ deka postoime?- Sekako! [tom mo`am da mislam, toa zna~i

deka postoime.- Sakam da se vratime vo vremeto koga zboru-

vavme za dru`eweto na lu|eto, ti teknuva?- A zo{to ne go prdol`ime razgovorot sega?- Pa... jas nikoga{ ne go doznav odgovorot na

ona {to me pra{a toga{...- Ama zatoa jas go doznav!- I?- Lu|eto otsekoga{ imale potreba od me|u-

sebno razbirawe i kako edinstveno sredstvo za toa,go koristele govorot. Nivnata potreba za razbi-rawe se sostoi vo ̀ elbata za spojuvawe, t.e. soedinu-

51

vawe na nivnite umovi. Toga{ se slu~uva ona naj-va`noto od koe zavisi egzistencijata na ~ovekot, atoa e fizi~kata privle~nost, dodeka poradi vza-emno dejstvo na dvata vida privle~nost kon soedinu-vawe, se javuva qubov.

- Sovr{eno!- Qubovta e najnerazbirlivata pojava za lu|e-

to... Najgolem del od niv sekoga{ bludno veruvalena pogre{na definicija za nea...

- Ne gi razbiram ludilata na lu|eto... Nieodamna prestanavme da sme lu|e.

- Samo ne znam {to }e ni se slu~i nam koga}e ja pro{etame celata podvselenska ramnina...

- ]e go doznaeme i toa! Ni{to dosega neostanalo nedoznaeno!

- Ajde, trgnuvame.- Ajde...

52

DIM OD CIGARA

Nekoj od minatotoS# u{te misli deka `ivee ve~no...

a vla`na klupa pokraj ulicata bea sednatidve magii vo vid na dim od cigara koj se podelil nadva dela. Go menuvaa oblikot so sekoj minat mig, anivnite stavovi sekoga{ ostanuvaa isti. Temata imbe{e nekoja me{avina od pisatelskiot `ivot inegovata neobi~nost i vo istata be{e vmetnat pro-fil za analizirawe na eden pisatel. Postoe{e imala vdlabnatina vo asfaltot koja be{e popolnetaso voda i istata kreira{e video zapis od razgovo-rot na dvata razletani ubiva~i na ~istiot vozduh.Izleguvaa od namerno zaboravena cigara na pisatel{to izlegol vo pro{etka vo dva ~asot po polno}.Be{e po{ol vo potraga po vozduh za ubivawe nanegovite neobi~ni misli koi ve}e go ubedija dekae neobi~no prokleto su{testvo.

- Fan e skrateno od fanatik, znae{? – Pra{aprviot dim.

- Ne. Ete denes nau~iv ne{to novo... Zna~imo`elo i od svojot dvojnik da nau~i{ ne{to...

- A znae{ {to e dvojnik? Toa e zloto vo tebe,tvoeto vtoro jas. – Pra{a i odgovori prviot dim,ne o~ekuvaj}i odgovor od ti{inata.

- Ama jas ne sum zloben!

H

53

- Pa toa zna~i deka ne si mi dvojnik.- Verojatno... No neli treba{e da zboruvame

za pisatelot? Eve, dali nekoj nekoga{ se zapra{alzo{to pi{uvaat tie prokleti su{testva?

- Toa ako go pra{a{e nego, }e ti odgovore{es# {to saka{ da slu{ne{.

- No ti gi znae{ site odgovori, neli?- Da, no ne i sekoga{. Za sre}a ovojpat no}ta

gi sinhronizirala migovite i mi ovozmo`i pris-tap do site odgovori. – Dimot go smeni oblikot vonasmevka. – Prokletnikot ili bednikot koj go ima-at vo sebe, gi sovladuva vo celost i vo toj mig po~nu-vaat da pi{uvaat, toga{ go napu{taat realniot svetbidej}i tamu postojat samo kako bednici, a toa bolivo realnosta. Mene pove}e me interesira zo{toobi~nite lu|e gi ~itaat tie neobi~ni misli izbega-ni od nivnite o~ajni umovi koi nemaat potreba zazabava...

- Vsu{nost i ne gi ~itaat...- Mo`no e! A sepak imaat publika. Fanovi...- Racionalnata publika se razlikuva od fa-

novite. Fanovite se fanatici koi go kultiviraatona {to }e go zasakaat i slepo veruvaat deka s# {topravi kultnata li~nost e dobro. Publikata naj-~esto e sostavena od neobi~ni, do odreden stepen,lu|e koi umeat da go zasakaat deloto poradi toa {tose pronao|aat vo nego.

- Vo pravo si! – Pak se pretvori vo nasmevka.- Kako i sekoga{! – I vtoriot dim napravi

oblik na nasmev.

54

Po nekolku minuti pomina brza kola. Pred-noto levo trkalo na skapata kola vo brzo pominu-vawe ne go odbegna vir~eto, go zgazna za da istotoletne vrz klupata i ja izgasne cigarata koja i onakabe{e pri kraj so goreweto. No so nejzinoto gasnewe,dimot {to se razdeluva{e na dva dela, is~ezna vovla`nata temnina na vozduhot. Ona {to edinstvenoostana, be{e video zapisot na vir~eto koe go ukradegumata na trkaloto i go odnese vo prodavnicata zaneobi~ni prikazni.

Pisatelot i ovaa no} prodol`i da si igraso mislite za sre}nite likovi od svoeto minato,koi navistina mislea deka `iveat ve~no vo spo-menite...

- Da ti podadam raka?- Ne treba! Ve}e kupiv edna...

55

IKS PRI^INI ZA IPSILON NASTANI

...Nekoga{ vo nekoja iks godinapred mnogu iks godini

ekoe nepoznato su{testvo od planetava sizelo za pravo da go sostavi zborot “sudbina” ne raz-misluvaj}i za posledicite od neto~no definirawena zborot. Sudbina gi narekol rabotite koi se slu-~uvaat bez nekoja osnova i toa naj~esto se lo{i ra-boti, dodeka dobrite raboti gi narekol sre}a. Sezafatil toga{ narodot so svojata omilena dejnost– ozboruvawe. Sudbinata dobila oblik na ne{toprethodno predvideno i so toa se zdobila so najmo}-nata osnova za nejzinoto postoewe. Se pojavil i mi-tot “pi{ano”, pa lu|eto sosema normalno si go sfa-}ale fenomenot koj ne im bil jasen. Dodeka malagrupa poni{tuva~i na pravilata i moralnite vred-nosti ~esto im gi urivale ve}e izgradenite mitovi,obredi, religii i sli~ni gluposti. Narodot niv gibe{e narekol pakosnici i {tetnici na najvred-noto.

Protivnicite si bea prona{le zbor koj jaopi{uva nivnata dejnost i si go imenuvale “kontra-kultura”. Glavniot vo redovite na ova kontrakul-turno dvi`ewe be{e toj – gospodinot iks. Toj dr`e-{e govori na plo{tadot pred tolpa kontrakul-turolozi i iska`uva{e stavovi vo koi lebdea mili-

H

56

oni pri~ini poradi koi treba da se ukine zborot“sudbina”. Site mu aplaudiraa, dodeka od strana gle-da{e ostanatiot narod koj si pluka{e vo pazuvi ise krste{e so leva raka. Na eden policaec mu dojdepreku glava, pa istapi od redicata na svojata edi-nica i mu stavi lisici na racete na gospodinot iks,koi prethodno mu gi fati od zad grb. Tolpata serasturi napa|aj}i gi policajcite. Polovina odtolpata toga{ zavr{ija vo zatvor.

Po edna godina ve}e be{e iskovan planot zavmetnuvawe na kontrakulturata vo sistemot. Gospo-dinot iks ve}e odamna be{e izlegol od zatvor ibe{e poln so entuzijazam i sigurnost vo uspehot naplanot - da go urne sistemot. Kon krajot na prolet-niot mesec iks, ve}e se zavr{ija site mo`ni podgo-tovki i vo prviot den od nekoj iks mesec kon krajotna proletta treba{e da se zazeme glavnata vladinazgrada.

Dojde posledniot den nosej}i ja poslednatano} vo koja gospodinot iks ~ekore{e kon svojot dom.Na ulicata nenadejno ja sretna gospo|icata ipsilonkoja go pogledna so istiot pogled koj gospodinotiks go sonuva{e utroto. Zastana pred nea i ja gle-da{e zbuneto. I taa se zbuni, kako zbunlivosta dabe{e zarazna. Ja fati za rakata i $ re~e deka ja sonu-val. Gospo|icata toga{ znae{e deka toj e vistin-skiot koj taa go bara{e po re~isi site uli~ki vogradot otkako prethodno vo son od nekoj iks glas $be{e re~eno deka mora da go spasi gospodinot iks

57

od sigurna smrt voveduvaj}i go vo svojot svet vo kojsite opstanuvaa kako sovest, nikoj nema{e ni{tomaterijalno na sebe i vo sebe. Toga{ go fati za dve-te race i is~eznaa vo svetlinata koja blesna namestoto kade {to stoeja.

Koga osamna utroto, site kontrakultu-rolozi i poddr`uva~i na kontrakulturata se sobraapred vladinata zgrada i go ~ekaa osnova~ot na kon-trakulturata - gospodin iks, da dojde i da dade nared-ba. Toj ne se pojavi bidej}i nema{e telo, a tuka be{e,vo blizina. Zbesnatata tolpa haoti~no pojde poosvojuvawe na tvrdinata i uspea da vleze vnatre.Dojdoa uniformirani specijalci so avtomatskipu{ki i pukaa vo telata na site buntovnici koi nebaraa ni{to pove}e, samo zabrana na zborot “sudbi-na”. Site do eden bea ubieni. A zborot "sudbina"izleguva{e od ustata na ostanatiot del od narodoti slatko $ se nasituva{e na pobedata.

-Go mrazam zborot “sudbina”! –Re~e gospo-dinot iks gledaj}i vo ubienite svoi drugari vo ~ijakrv, razleana po ulicite, mrtva te~e{e poslednatanade` za realizacija na planot za padot na dosega{-niot sistem i vladeewe na kontrakulturata.

58

TEMNINA VO MRA^NO LICE

o iskinata refleksija na liceto i direktenpogled {to ni`e{e nekolku boi pred sebe, gleda{evo ogledaloto koe ilustrira{e deka tamu ima skri-ena fantazija na site sonovi, pa i na onie, u{teneotsonuvani... Bara{e nade`i istovremeno umrt-vuvaj}i gi site sliki vo boja, sega ve}e potopeni vokrvta od negovite ubieni misli. [epote{e ne{toakcentiraj}i gi samoglaskite. Na niv se odmara{e,go ispu{ta{e o~ajno zemeniot vozduh i zanemuva{eso tivkiot glas, a otvorenata usta ne znae{e ve}e{to da ispu{ti, nema{e pove}e ni vozduh. Gizatvori o~ite i se strupoli na podot...

-[to }e pravi{ sega? –Vozduhot si govore{epo inercija.

-]e pra{am nekoj za pomo{. –]e si odgovo-re{e istiot, pak po inercija.

Svesnosta go napu{ti teloto i nesvesna oti-de nekade zad temnite sliki na site likovi koi do-sega gi be{e sretnala. Site bea temni pa i onaa,koja sekoga{ nose{e svetlina na liniite {to $ goocrtuvaa liceto, ra~iwata...

-Pri~ina baram!? –zbuneto o~ite japretresuvaa sekoja bukva.

-Nemo}, dosta e?-Ne!-A premnogu nemo}?

C

59

-Mnogu e...Se razbudi le`ej}i vo bolni~ki krevet so

isprepleteni mali cev~iwa od infuzii na dveteiskasapeni race. Gi slu{na lekarite koi vo momen-tot se konsultiraa na kogo da javat deka teloto go~eka sigurna smrt. Toga{ sosema spokojno gi spu{tio~nite kapaci i nasmevka protegna niz rasparta-lenoto lice. No nasmevkata ne mo`e{e da se vidikako nasmev. Toa be{e samo u{te edno zgr~eno licekoe so svojata temnina gi odvra}a{e site slu~ajnozatalkani pogledi na slu~ajnite minuva~i...

60

@ALNA VEST

esnite sekoj den nosea `alni vesti, no toani od daleku ne e glavnata tema na raskazov! Sepakvo nivnata melodija toj sekoga{ slu{a{e `alnivesti, nivnite zborovi bea izvadeni od melanho-li~na ~esti~ka {to nekoga{ nekako zaskitala vonajsre}niot vozduh. Na{iot junak nikako ne smeeda se nare~e junak, bidej}i toj samiot go mraze{espomenatiot zbor. Vistinskoto ime voop{to ne nie va`no bidej}i site go vikaa Litik i vo raskazov}e go upotrebime toa ime poradi sovr{enosta nanegovata praznina.

Litik ̀ ivee{e vo svetot koj od neodamna sezagubi vo te`inata na vselenskata magla {to vire-e{e samo od `alnite vesti. Na{iot nesre}nik jaima{e taa sre}a da bide edinstveniot nosa~ na ̀ al-nite vesti od svojot svet do temnata magla. Najmnogunose{e `alni vesti od svoja du{a koja ~esto mu se`ale{e deka poradi svojata te`ina ne mo`ela dapodnese u{te solzi. Sekoj den se zakanuva{e opas-nost istata da se raspuka i da iste~at site sobranisolzi od svetot. Litik cel ̀ ivot sobira{e najmno-gu svoi sozli, no ima{e i mnogu drugi koi kako da-rovi gi dobiva{e od najbliskite su{testva. Ikibe{e najbliskata i voedno najdare`liva negova pri-jatelka. Im olesnuva{e na du{ata koga daruvaa, anemu mu nate`nuva{e negovata, no potoa na istata

P

61

$ olesnuva{e koga uspeva{e da im pomogne so raz-birlivo prifa}awe na darot.

Negovite sozli gi predizvikuva{e temnatastrana na qubovta, onaa {to nikoga{ ne bila osvet-lena od yvezdite poradi faktot {to site yvezdi oko-lu nea ne svetea, tuku bea samo beli pra{livi li-nii nacrtani vrz raspukana ulica... Istite, neko-ga{ odamna, svetea so dovolen sjaj za Litik da gledapri~ina za nade` vo qubovta. No zgasnaa na denotkoga toj se ponese sebesi kako poslednata ̀ alna vestza podaruvawe na maglovitata pra{ina ~ie sozdava-we i pri~ina za sobirawe na ̀ alnite vesti, ostanamisterija za izgubeniot svet.

Taa {to ja saka{e, zasekoga{ ostana posebnai edinstvena vo koja vistinski se zaqubil... Be{eviso~inata na koja ni letaj}i ne mo`e{e da $ sedobli`i, no mo`e{e barem da ja saka zasekoga{.

Nejzinata posebnost so koja gi smee{e nas-mevkite be{e sovr{ena ramka na negoviot `ivotkoja mu dava{e smisla. Bez nea ne }e postoe{e ona{to postoi vo nego... Qubov...

@alnite vesti {to gi nose{e bea samo tem-ni ni{ki koi edna po edna sekoj den ja polnea temni-nata so praznotija na neosvetlenata qubov. Taa ve-~er sam se dvi`e{e po ulicata na koja bea iscrtanitemnite yvezdi. Gi izbri{a so racete i sedna sopodkolenicite vrz vla`nata ulica od rasprskanitesolzi od negovata du{a koja toga{ se prepolni soposlednata {to mu kapna vo rakavot dr`ej}i janavednatata glava so rakata...

62

Toj samiot be{e poslednata `alna vest zakoja nekoga{ slu{nal svetot vo koj ̀ ivee{e i kojvedna{ potoa se zagubi vo, za nas, nepostoe~ki delod vselenata.

63

SOPSTVENIOT @IVOT

o ka`a svoeto ime i ~eka{e poteg od ni{-toto pred sebe. Mo`ebi i ne treba{e da si go ka`eimeto, nikoj ne go pra{a. - Se zamisli. Potegot odni{toto malku zadocni, no sepak pristigna.

- Pojdi so mene. – Re~e glasot od svetilkataso pre~nik od eden i pol santimetar koja prethodnomu se pribli`i. Taa znae{e od kade dojde, no toj ne.

- ]e mi ka`e{ li {to se slu~uva so lu|etokoga }e umrat? – Be{e prili~no nestrpliv, pa gopra{a ona za koe nikoga{ ne mo`e{e da si odgo-vori, osven da si pretpostavi (kako {to toa go pra-vam jas sega).

- Strpi se, te vodam kaj objasnuvaweto. Tamu}e doznae{ mnogu ne{ta. – Smiruva~ki se odnesu-va{e glasot od svetulkata koja volontira{e za dago izvr{i prenesuvaweto.

Dvete svetilki koi sodr`ea umstvena ener-gija i so toa sposobnost za razmisluvawe, se dvi`eaniz vselenskata pustina kon mestoto kade {to pos-toe{e podvselenski procep. Koga vlegoa vo podvse-lenskata ramnina toj ostana sam i stoej}i pred gole-moto filmsko platno, zbuneto ~eka{e nekoj da muobjasni {to ponatamu. Na platnoto po~na da se emi-tuva vistinski film! Filmot vsu{nost be{e negov,toa be{e ona {to samiot si go re`iral `iveej}i

F

64

na Zemjata. Se za~udi. Si go gleda{e svojot `ivotod momentot na ra|aweto, pa s# do momentot kogasamiot si ja oddeli `ivotnata energija od telotokoe s# u{te be{e mlado. Vo pozadina se emituva{eglas koj mu gi bele`e{e gre{kite i prezentira{emo`ni opcii. Dokumentarnoit film se vika{e“sopstveniot `ivot” i trae{e {est ~asa i dvaeseti edna minuta, be{e `ivotna lekcija za nego. Segleda{e koga be{e malo ~ove~ko su{testvo koerasne{e vo dobro semejstvo, vo golema ku}a... imaas#. No ne{tata se smenija vo nekoja opasna nasokakoja mu pomogna u{te od mal da se pra{a – zo{to`ivee... Porasna nekako vo umno mom~e, sekoga{ima{e omilen predmet vo u~ili{te, vo osnovnototoa be{e biologija, a vo sredno se naso~i na make-donski jazik. Ima{e doza na patriotizam i `elbaza imaginacija vo koja mu pomagaa knigite, gi saka-{e poetite i pisatelite... Go zavr{i u~ili{tetoso re~isi site petki vo diplomata, no toga{ slede-{e soznanieto za te`inata na ̀ ivotot, toga{ po~nada ̀ ivee bez nasoka, ne be{e dovolno mo}en, ni pa-ri~no, ni moralno, za da si opredeli sli~na celkako drugite, pa re{i da ̀ ivee za da se nadograduvaduhovno, site ostanati vrednosti nemaa va`nost zanego.

Koga se zdru`i so perfektnoto ~ove~ko su{-testvo, otkri jasen moment vo `ivotot. Ne znae{ekoj `iveel vo negovoto telo prethodno, se po~uv-stvuva svoj kako nikoga{ prethodno, be{e zaquben...

65

Dovolno se zbli`ija, no nivnata bliskost be{ezasnovana vrz negovata qubov! Tokmu toa pridoneseda se skr{i osnovata koga qubovta ne mu be{e voz-vratena vo posakuvanata boja. Glasot vo pozadinare~e: – Ne mu be{e vozvratena od sosema opravdanipri~ini. Toa i ne go iznenadi, ve}e go znae{e pret-hodno. So site sili se trude{e da sozdade baremprijatelstvo, no potisnuvaweto na emociite seko-ga{ koga taa }e gi spomne nejzinite mom~iwa, nemo`e{e da go izdr`i pritisokot i re{i da preki-ne sekakva komunikacija pred da mu eksplodiraumot. Poslednite nekolku meseci od `ivotot gi`ivee{e pacifisti~ki, pi{uva{e nekakvi crtkiza da ja potkrepi skr{enata `elba za `iveewe. Jadobi i titulata altruist poradi svojata podgot-venost na samo`rtvuawe za da im pomogne na speci-jalnite najiskreni prijatel~iwa, posebno na buk-vata “I”. Mnogu ja saka{e. Celo vreme znae{e deka`ivotot mu zavr{uva za nekolku meseci, a skorosekoj ~ovek e pacifist ako znae deka mu se odbroja-ni denovite, pa zatoa i toj si ja podzede taa titula.

Mu umre teloto po negova volja, koga toj sija oddeli `ivotnata energija od nego i stana malatop~esta svetlina. Se zatemni filmskoto platno,a toj ve}e be{e vo trans sostojba od pregolemataemotivnost i ve~nata svoja nemo} da ja kontroliraistata.

- Ajde poetu, – se po{eguva vodi~ot, – odimesega vo podgotovka za osve`uvawe na vistinskatatvoja memorija.

66

- Ha! Pa kolku memorii imam vo mene? – Sezasmea i za moment se osvesti deka tuka ne{tata sepremnogu seriozni i nepoznati za nego, pa vedna{u~tivo se izvini.

Go zatvorija vo temna {estoagolna kutija sogolemina na ~a{a i so po~etokot na nejzino hao-ti~no dvi`ewe so golema brzina, po~na vo nego dase ispi{uva negovata celosna memorija. Toga{dozna deka e podvselensko su{testvo i takvite su{-testva ra|aweto na nekoja planeta go izbiraat posvoja volja i istoto ima za cel da soberat pove}eiskustva. Normalno, toa zna~i i privremeno bri-{ewe na prethodnata memorija.

- @ivotot sepak bil ne{to pove}e od glume-weto retardirani klovnovi na Zemjata – si re~evo sebe i prodol`i so prebaruvawe vo golemiotekran koj prika`uva{e razli~ni naseleni planetii site nivni karakteristiki zaedno so site infor-macii za funkcionirawe na ̀ itelite. Sepak go od-lo`i izbiraweto kade da se rodi, vo migot pomislina nea i posaka da ja pri~eka...

Ni{to ne mo`e da go napravi ~oveka posre}enod migot na svoeto me~taewe...

67

TELO VO DU[A (HOLOSUITE)

acete mu zastanaa vo vozduh, pogledot mu sevperi vo re~enicata {to ja napi{a, mislata muizbega od sobata... -Sakam da te napi{am vo eden zbor. –& re~e,svrtuvaj}i se naglo na levata strana. -Ajde probaj, -mu re~e taa, so pogled prekukosata i nasmevka vo o~ite. -“Du{a” }e napi{am i tebe }e te vdomam vonea, ti }e bide{ telo vo du{a – izusti tiho. -^ija e du{ata? –Pra{a so podotvoreni o~i,kako da ja pobara okolu sebe. -Tvoja, sega e tvoja, jas ti ja podariv. –Ja gu{nabaknuvaj}i $ ja kosata.

Taa mu legna na rameto i trepna so nasolze-nite o~iwa, no ne ispu{ti solza. Zami`a silno. -Ti si najmiloto su{testvo, milo mi e {to tezapoznav...

Nekolku miga zdivovite im lebdea vo vna-tre{nosta na prostorot na vozduhot vo belata soba. -Sakam da ti napi{am pesna, – mu re~e. -Jas }e ti napi{am kniga, - se nasmea toj.

Taa ve~er vo belata soba, mo`ebi se raspos-laa najmirnite i najiskrenite dopiri, so ~uvstva

P

*(holosuite) - zbor koj ne postoi vo angliskata literatu-ra, iskovan e od star trek kreatorite. Toa e vsu{nnostprograma koja sozdava prostor od hologram vo koj mo-`e{ da vleze{ i da do`ivee{ realni ~uvstva vo nere-alen svet.

68

koi ja preminuvaa granicata na prostorot vo pod-ra~jeto od nivniot mozok. Dvete energii se sinhro-niziraa vo sovr{en spoj... Vkusovi na proletnivetrovi so miris na cvet od jagotka, im gi dopreausnite, a tie im ja vozdignaa vla`nosta, pa vozduhotstana devedeset i tri procenti vla`en. Ne si ka`aadeka se sakaat, pa i nema{e potreba od tolku iskli-{irani zbor~iwa. ^uvstvata vo toj moment im gispojuvaa duhovite vo edno i sekoj zbor bi bil nedos-toen za kultniot moment, a ne pak tie eftini zbo-rovi koi se izgovaraa vo sekoj }o{ od temnite uli~-ki od razgoreni tela, po dveste ~etirieset i edenpat so sekoja izminata sekunda na planetava. -Ah... u{te da be{e vo realnosta vaka, -si re~ekoga izleze od holosuitot. -No zo{to, koga real-nosta ne e vo harmonija so nerealnosta. – Se osporisebesi, po kojznae koj pat do sega i so nasmev ja zani-{a glavata.

Go ispolni vetuvaweto, $ napi{a kniga, none ka`a nikomu. Saka{e da ja iznenadi koga pak }evleze{e vo holosuitot. @ivee{e zadovolno! Si goima{e najpotrebnoto zrak~e iluzija vo svojata soba.

Ja zatvori knigata otkako ja prepro~ita ponezapamten broj pati, no prethodno napi{a re~e-nica na poslednata strana so svoj rakopis: “Ti soz-dadov du{a, vlezi vo nea i po~uvstvuvaj ja energijatana emociite.” Se str~a da $ ja podari knigata, anade`i vo kapki pot mu se pojavuvaa na racete. Se-koja sredba be{e posebna, no ovaa be{e beskrajna...Nikoga{ ne zavr{i...

69

DREAMCATCHER

ite soni{ta pripa|aat na edno mesto, vo ne-kolku re~enici napikani vo debelo kup~e listoviso cvrsti korici! Taka misle{e toj, dodeka sonavednata glava negoviot pogled gi pre~krtuva{ere~enicite edna po edna, na leviot list, dvi`ej}ise po nivnata pravoliniska nasoka od levo kon des-no. Sekoga{ navednat kako pokoren pred bega~otpo kogo neumorno tr~a{e so pogledot, baraj}i ener-gija od nego za da prodol`i da sozdava nade`i dekasonovite `iveat vo prostorot me|u koi bilo dvareda na s# u{te nepronajdenata re~enica.

Son, koj treba{e da se otsonuva so site vis-nati ni{ki vo razni boi, so svetlina na liniite{to gi crtaa likovite. Son koj magi~no treba{eda se konstruira so vnimatelno naredeni bukvi nadtemelite. Takov son toj saka{e da dofati so dveterace, ne davaj}i mu ni nade` za begstvo. Sonuvaj}igo so neumorno plivawe vo vodite koi isparuvaatkoga taa be{e vo nivniot dopir na negovoto golotelo {to silno se drazne{e frlaj}i se vo neumornomaftawe na negovite muskuli, to~no tolku oprede-leno ednakvi so negovite {iroko razlistani mislikoi nekoj drug vo momentot gi pre~krtuva{e, a tojvo niv nao|a{e orientacija za pravecot na dvi`ewe.Da ne zaskita vo nekoja od mnogute zlobni isposta-veni nasoki pred negoviot pogled.

C

70

Nezabele`livo minuvaa minutite, pa i ~aso-vite, a pravoproporcionalno na toa, za ednakov parna minuti, negovite race vrtea po eden list, napogled obi~en kako i site ostanati vo knigata, bez{arenila, ispolnet so crno bela magija vo koja pog-ledot dlabe{e baraj}i izgubeni sni{ta. Kako {a-histot {to neumorno gleda po nekolku ~asa vo obi~-na drvena tabla so crno beli poliwa i sozdava pla-novi za izvedeni dvi`ewa koi se urivaat poradimala gre{ka vo po~etniot del od konstrukcijata.Site isplanirani soni{ta propa|aa vo nekakvadale~ina bez dno, {to be{e vo beliot prostor me|ucrnite linii. Propa|aa poradi nivnata nesovr{e-nost vo postavuvawe ramnote`a so silnata energija{to se javuva kako `elba za silno stiskawe na nej-zinoto telo dodeka se qubea nivnite pregratki voizbezumen zdiv, koj ima{e zada~a da go stopluvaokolniot prostor v`aruvaj}i gi nivnite tela kakocrveni jagotki, do polovina vlezeni vo {e}er kojse topi od nivnata crvena `ar, gledaj}i seme|usebno, direktno vo crnite to~ki na irisot koisekoga{ ja dekodiraa mislata na pogledot.

Kone~no go dofati sonot {to se provle~eme|u kupi{ta neuspe{ni sni{ta i zaigra so ne-kolku potezi vo boja {to gi be{e nau~il od crnobelite listovi na knigata, pred negovite, sega ve}ezatvoreni o~i. Uspehot na ovoj son e tajnata {to`ivee{e vo negovata bujna imaginacija i silnaverba deka bega~ot }e se predade vra}aj}i mu gi site

71

ukradeni ̀ elbi koi }e bidat potro{eni na planoviza brojni soni{ta od koi samo eden }e uspee. Vonego }e tancuva nejziniot dopir zaplivan vo topolvoden bazen so negoviot cvrst stisok na rakata.

Zaspa so navednata glava pred napolu ispu{-tenata kniga, dodeka zvucite na tivkata pesna kojatoj sekoga{ ja bira{e so vnimatelnost za ispolnu-vawe na minutkite za planirawe na sonot, se {ireaharmoni~no dvi`ej}i se eden do drug. Kojznae dali}e se priseti na sonot koga }e se razbudi, no edno esigurno, toj uspea da go fati i go dobi pravoto da sepofali so titulata Dreamcatcher!

72

PRIKAZNA ZA VISTINSKIOT SON

radot be{e od onie so malku `iteli iakobe{e me|u prvite tri najgolemi gradovi vo dr`a-vata. Pove}eto `iteli `iveeja po selata, vo grat-~eto re~isi site se znaeja od viduvawe. Toj ne znae{ekako dojde tuka, no se se}ava{e na detstvoto, igran-kite vo parkot, brkaweto vo lavirintite na, toga{napu{teniot trgovski centar so mali du}an~iwaso iskr{eni stakla kade {to ~esto se ku~ea ku~i-wata skitnici. Go izrasnaa fini lu|e, bea go na{levo no}ta, zaguben na svoite ~etiri godini. Go nare-koa Naliti. Mo{ne gri`livo go u~ea za svetot inegovata ubavina, za zna~ajnosta na otkrivawe naodgovorite na svoite pra{awa...

Naliti toga{ ima{e osumnaeset godini ibe{e se zaqubil vo najubavata devojka vo klasot.^esto se dru`ea, $ be{e najdobar prijatel i sekoga{sede{e do nea. Ima{e potreba da raska`uva, naj-~esto $ raska`uva{e za neobi~nite slu~ki, za pro-~itanite raskazi koi go ostavile bez zdiv, za nau~nofantasti~nite filmovi koi se te{ki za sfa}awei ~esto od nesfa}aweto nekoi gi smetaa za gluposti.Taa be{e sre}na so takov prijatel. Samo toj mo`e{eda $ ja dopre du{ata, umee{e da ja nasmee zadovolnokako koga go sonuva najslatkiot son. Saka{e da {e-taat zaedno, da pijat sladok xus vo skromnite kafu-liwa na mo{ne maloto grat~e so tesni uli~ki.Izlegoa samo edna{ i toa be{e denot koj Naliti

G

73

go ~uvstvuva{e kako poseben sekoja godina. I sega nasvoite pedeset i tri godini }e razgleda{e nekolkusliki od toj den i }e zami`e{e silno obiduvaj}i se zamig da se vrati vo najzna~ajnite minutki od, za nego,najzna~ajniot den, denot koga prvpat ja bakna nausnite, koga pomisli deka ja dofatil celta na svoeto`iveewe. Nikoga{ ne $ re~e deka ja saka, no taa znae{ei nema{e potreba od takvi izbledeni zborovi... Neja pu{taa nejzinite da izleguva no}e, bea mnogu strogiso nea, a i onaka `iveeja mo{ne daleku od centarot.No toj sekoja no} doa|a{e do nejzinata porta i do-dava{e po edno kamen~e vo boja pred portata. Kam-~iwata bea zapo~nale mala forma na srce.

Eden den nejzinite se iselija od gradot, se-kako i taa so niv. Nikoj ne znae{e kade zaminaa.Toa be{e glupav esenski den koj i onaka tkae{epraznini vo du{ite na lu|eto poradi ta`nite drvjana koi veterot im gi zema{e listovite. Nilititoga{ pla~e{e cel den. Od toga{ ja nema{e nitivideno, niti zaboraveno. Nejzinoto ne`no, detskolice sekoga{ mu be{e vo mislite, mu pretstavu-va{e inspiracija za sekoj napi{an raskaz. Po ne-kolku pominati godini od toj koben den, toj se po-vle~e vo najubavata planina koja be{e vo okolinatana grat~eto, tamu napravi mala kolipka i si gi doz-voli osnovnite potrebi za ̀ iveewe. Nave~er pi{u-va{e so crno penkalo na belata hartija od golemiottefter. Sekoj den ode{e da gi pro{eta kozite doizvor~eto i da mu ja pro~ita prikaznata {to ja napi-{al vo minatata no}.

74

Edna{, vo eden leten den, se re{i da pojde vograt~eto, da ja poseti ku}ata kade {to izrasna, a ida si kupi nekolku potrebni raboti za vo kolibata,saka{e da ja izraduva malku so novi raboti. Be{edenot koj go bele`e{e negoviot rodenden, vsu{nosttoj ne znae{e koga e roden, tuku denot koga be{enajden go smeta{e za rodenden. Odej}i krevko po, segave}e razvieniot grad so novi uli~ki koi gi kraseadrvoredi od lipa koja tokmu ova vreme od godinatago boe{e gradot so svojot voodu{evuva~ki miris, oddaleku zdogleda poznat lik, ne znae{e od kade mu epoznat, no premnogu be{e sli~en so onoj od mislite,osvestuvaj}i se, pro{epoti tivko: “Taa e”. Taa be{eja prifatila zada~ata od {efot da zavr{i nekojarabota vo grat~eto nadevaj}i se deka }e go najdeizgubenoto drugar~e od detstvoto. Voodu{even odnastanot, $ se pribli`i i se zagleda vo nea. Taa be{evidno smeneta vo likot, no crtite bea isti. Ja fatiza rakata i se frlija vo pregratki i dvajcata.

Nenadejno se strese zemjata pod nivnite no-ze, po~naa da se urivaat zgradite kako da bea peso~nikuli. Toj ja stisna silno vo pregratka za da ja za{ti-ti vo momentot koga golem del od zgradata pokrajniv se odeli od armaturnata konstrukcija i gi pok-ri nivnite tela. Umre gu{kaj}i ja! Isto kako vosonot na koj ne mu veruva{e zatoa {to sekoja no} gola`e{e deka navistina ja gu{ka i ja baknuva, a vsu{-nost toa be{e samo belata postela. Ovojpat ne goizla`a, ovojpat be{e vistinski. Dovolno vistin-ski za da ne se razbudi nikoga{ povtorno.

75

SENKA VO UMOVI NA SMRTNICI

o zvucite na apstraktna pesna koja ~as bo-de{e {ilci vo yidot, ~as go mazne{e istiot milu-vaj}i go ne`no, lebde{e toj so umot vovle~en vocrvenila koi mu ja cicaat poslednata kapka mo}.Magnum vo srebrena boja svetka{e od zracite {tose probivaa od prozorecot za da doprat do masata igrebnat malku od bojata na magnumot. Posede na sto-lot nekolku minuti ili ~asovi, ni samiot ne znae{eto~no, bidej}i ne mu be{e potrebno da go meri vre-meto za{to go ima{e vo neograni~eni koli~estva,pa skokna i go zema pi{tolot od masata. Se razvrtepo sobata vo koja ima{e samo prozorci, krevet imasi~ka so edno stol~e, pa po~na da puka vo yidovi-te. Misle{e taka }e ja ubie pesnata koja kako crn~ad od zapaleni spomeni se lizga{e po neramninitena yidot ostavaj}i crni, nedovolno vidlivi tragi.Toj puka{e, taa mu se smee{e:

“...it’s a beautiful night...let’s take rideon the satellite...”

Porano se gri`e{e za vremeto, da ne izminevremeto, a toj u{te ne svr{il nekoja rabota... Mo-`ebi i pointeresno be{e taka. Sega, koga dozna dekanikoga{ nema da ostare nitu da umre, `iveewetomu se svede na bezdelni~ewe i dosada. Ne mu bea

B

76

ineresni ni knigite kako porano, sega odlo`uva{eza drugpat, bidej}i mo`e{e da ~ita koga saka... Mo-`e{e da ima s# {to }e posaka, no ona {to mu treba-{e toj ne go posakuva{e. Voljata za ̀ iveewe mo`e-bi ja nema{e. Nea najverojatno ja ubila besmrtnosta.

Ne, toj ne si veruva{e deka predizvikot gonapu{til! ]e izleze{e me|u lu|eto i }e se raspuka-{e so `ivotni pra{awa vo nivnite tela, a tie }emu vratea so sli~en intenzitet, pa posle zaedni~ki}e gi popolnuvaa ranite so odgovori. S# be{e vonormalni granici, no koga }e se vrate{e doma neznae{e {to da pravi, nema{e nikakva obvrska,dodeka drugite tr~aa da svr{at nekoja zada~a bo-rej}i se so vremeto. Toj na toa gleda{e kako besko-risno tro{ewe na energijata.

Site za nego bea robotizirani ~ove~ki su{-testva koi go davaa vremeto za da zarabotat pari ida si go platat `iveeweto. Nekoi ne razmisluvaadeka ne mo`at ni za svoeto da platat, a sozdavaa idrugi ̀ ivoti i pla}aa i za niv, kolku mo`ea. Toj gigleda{e od prozorecot so molivot vo usta i hartijavo raka i gi zapi{uva{e nivnite brzi ~ekori, vle-guva{e vo nivniot um kako senka i im gi krade{emislite. Sudbinite im gi raspletuva{e i vgradu-va{e apstrakcija, potoa gi rezba{e za da na kraj gisklopi vo simbiozni mirisi i zatvori vo kutiv~eso {areni, debeli korici.

Taka prodol`i da `ivee. Toa be{e edin-stvenoto ne{to koe mu go popolnuva{e neograni-

77

~enoto vreme so interesni misli i mu ja razviva{eimaginacijata, koja mu be{e potrebna za da se im-presionira sebesi, {to }e pottikne sozdavawe nau{te mnogu misli koi toj }e gi pu{ta{e nave~erda letaat kako svetulki niz gradot, za da koga }e sevratea so sobranite mirisi, toj }e si otpo~ne{e sonivna sinhronizacija...

78

KUPOVI ̂ OKOLADI NEMA DA JA ZAMENATOMILENATA

nstitucijata be{e zatvorena koga negoviotpogled probi nekolku son~evi zraci i se upati konvratite na u~ili{teto vo koe u~e{e nekoga{ lek-cii na golem odmor, bidej}i doma ne mo`e{e da senatera sebesi. Nema{e atmosfera za u~ewe vo soba-ta kaj {to ̀ ivee{e, pa ode{e vo ladna soba. Ni tamunema{e koncentracija, od ladnoto. Najubavo mu be-{e vo u~ili{nata klupa so nozete ka~eni na daska-ta koja treba{e da slu`i kako soba na rancite.Iako ima{e vreva, toj poseduva{e mo} da formiraza{titno pole okolu sebe i da ne ja slu{a vrevata,osven nekoj ako, pominuvaj}i gordelivo kako Crn-cite od rap spotovite ili mafija{ite od semej-stvoto Sopranovi, go udri po glavata, {to i ~estose slu~uva{e.

Pominuvaj}i pokraj u~ili{teto gleda{e vovratite bez da trepne. Vo gradite mu se sozdavaavla`ni vozdi{ki koi budea spomeni, a so niv i tagaporadi soznavaweto na faktot deka nikoga{ nemada se vratat. Se seti koga ode{e po {kolskiot dvorvo temni dekemvriski no}i so misla {to pobrgu dazavr{i. A sega ne znae{e {to ~eka{e da zavr{i,u{te di{eweto mu ostana. Mislite mu gi prekinataa, koga go pogali po liceto i namesti blaga nas-mevka:

I

79

-Malku si mi zamislen denes.-Pomisliv deka e mo`no vistinski da sme

zaedno, da {etame dr`ej}i se za race... da se gri`imeeden za drug. –re~e toj,

-Zar jas ne sum vistinska?-Ne, hologram si, te zamisliv..Taa silno zema zdiv, no toj vedna{ ja isklu~i,

ne davaj}i $ da ka`e ne{to. Istoto dejstvo se pov-tori u{te edna{ i se dodade vo kup~eto na bezbrojpovtoruvawa... Se upati pak kon prodavnicata izema nekolku ~okoladi. Nema{e prodava~, vsu{-nost nema{e lu|e vo gradot. Site gi snema vo istiotmig koga silna svetlina go razbudi od nemnogu ubavson. Mo`ebi be{e edinstveniot na planetava, nozo{to samo toj ostana? Mo`ebi vonzemjanite nemo`ele da go teleportiraat nego, ili ne sakale...Edno be{e sigurno, iako gi ima{e site ~okoladina svetot, toj ne mo`e{e da se zasladi. Mu nedosti-gaa nejzinite zborovi, nasmevki, nejzinata isklu~i-telnost...

80

@IVOT VO POSLEDNOTO ZBOR^E

areni }ebiwa gi pokrivaa oblacitebidej}i no}ta ovoj pat pra}a{e studeni vetrovi zada go dr`i sonceto vo dlabokiot son. Sonceto zna-e{e da sonuva duri i koga no}ta izbleduva{e zemaj}isi gi so sebe }ebiwata na oblacite. Jas sonlivo giotvarav o~ite gledaj}i ja najtemnata sinata boja naprozorcite. Mislev u{te malku da pospijam, baremu{te nekoja minutka... Ma ne, ne sakav ni da pomis-lam na stanuvawe, ne vo ovoj moment. Se vrtam nadrugata strana i me do~ekuva nejziniot lik, s# u{tenepobeden od rasonuvaweto. Nasmejano gi postroju-vam mislite i zapo~nuvam razgovor so likot. Ja dob-li`iv glavata do nejzinata usta i ja po~ustvuvav vre-linata na vozduhot vo tesniot prostor me|u na{iteusni. Ja baknav vistinski, barem vistinski za edenson..” –^ita vnukot na dedo si.

–Arno e dedo? – Pra{uva.-Sinko, si go sonuval ova? –dedoto frla

zaspan pogled turkaj}i gi o~ilata nagore so eden prst.-Da! –Se istrgna golemata zadovolna nasmev-

ka na liceto i mrdna so glavata na desno, so pogle-dot nagore.

-Sonuvanoto, vnu~e, e dobro za inspiracija,no mora da se preraboti i da go nahrani{ so malkuimaginacija... –Vnukot so navednata glava, no bezizvi~nici po liceto, si sedna da napi{e u{te ne{-to, pointeresno.

“[

81

Dedoto be{e bravar i ~esto raska`uva{e zanegoviot kolega Tito. Ima{e i jugoslovenski serti-fikat – specijalist za bravarija. Be{e cvrsto~ove~e i znae{e mnogu od istorijata, pa nekoga{raska`uva{e na vnukot, no toga{ so razgoreni ze-nici od jadost bidej}i sega{nite politiki na dr`a-vite sosedi ja iskrivuvaa istorijata vo svoja korist.Be{e pro{etan ~ovek, vo mladost ima{e pominatoiladnici kolimetri po tu|i dr`avi. Takva mu be{erabotata, mora{e na teren.

-Jas, vnu~e, koga bev vo Bugarija na teren pre-ku firmata, tie bea zaostanat narod, za ni{to negi biva{e i siroma{ni bea mnogu. Mojot Trista}za niv be{e Mercedes, pla~ea za mojot jugosloven-ski paso{... Doa|aa na praksa i molea za {esticaili sedmica. Imav prijatel tamu, be{e od Vietnam,majka mu i tatko mu zaginale vo vojnata. Se vika{eVu. Site gi tepa{e koga }e posaka{e da pove`ba naulica, haha! Be{e student tamu, ima{e mnogu stu-denti od Vietnam. Go sakav mnogu. Vu ima{e sitnio~iwa, kako i site Vietnamci, be{e slab i cvrst.Gledav vistinski film za Brus Li vo `ivo.

-Dedo, aj ka`i mi koja ti e prvata qubov, sese}ava{ li? –Vnukot se zavrte so pra{alen pogled.

-Oh... ti, sinko, zaquben si. Zatoa pi{uva{,saka{ da si poigra{ so boite na magijata i doka`e{na ne~ie srce kolku si mu potreben... E toga{vnu~ko pi{uvaj za boite od tvoite sliki so nea.

-Nemam slika so nea –Mu svetna, malku, is-pla{en pogled na liceto.

82

-Koga se zapoznavme so baba ti, se smenivcelosno vo druga li~nost. Toa e sli~no kako kogaprvpat proba{ droga, vo pogledite zasekoga{ osta-nuva bojata... Mi nudea da ̀ iveam vo Avstralija, voHolandija... i u{te mnogu mo`nosti imav, no osta-nav ovde poradi nea. Ja sakav... -Celiot `ivot muse zabi vo zbor~eto.

“Teloto mu trepere{e cel `ivot. Listotna rastenieto neumorno tancuva{e koga be{e taavo blizina. Mu treba{e taa, za da porasne. Taa mugo oboi pogledot zasekoga{, mu gi otkri boite nanasmevkite... o~iwata detski... iskreni... Koga viu-licata se dobli`i, toj zatreperi so mislite. Zara-di nea. I onaka s# prave{e zaradi nea. Ja saka{e...”–Pro~ita vnukot i pogledna vo dedoto koj so pogle-dot vo plafonot le`e{e na foteljata. Pred da pra-{a dali e arno, mu se iskrivi liceto koe so pogledprobiva{e yidini. Poslednoto {to dedoto go re~e,be{e: “Ja sakav...”

Duri po nekolku dena, sedej}i na foteljatana dedo mu, razmisluvaj}i za odnosite na dedoto ibabata, sfati deka dedoto vo mladosta se zaqubilvsu{nost vo druga. Nikoga{ ne mu ka`a, no vnukotumee{e da gi pro~ita ~esti~kite vo prostorot me|uzborovite... “Prvata qubov ne se zaborava” –pro{e-poti vnukot i pogledna kon prozorecot kade {tosonceto svete{e od radost, no najverojatno za nekojdrug...

...Vu postoi... nekade vo Vietnam

83

IGRATA NA TVORECOT

naka od dosada si gleda{e vo neboto, vo sil-nata svetlina koja mu gi zema{e minutite kako let-nati pikavci od brzi koli ili trepkawe na onaa{to ja zamisluva{e tamu... Pred negoviot iris kojgi reflektira{e nejzinite boi i maloto lice koeu{te be{e bez silni crti no so silni gluposti voglavata.

- Ti rekov }e gi bide zaedno.- Ne zezaj, glej kolku si gi povreduvaat

du{ite.- Abe aj, ti si se zabil vo toj idiotot tamu

{to zjapa vo neboto, glej vo parkot kolku ubav par.- Mnogu se razli~ni be... ma` i ̀ ena vo eden

svet, kaj ti tekna ovaa idiotska ideja. Ne virejatzaedno, ne!

- E da be, poarno li be{e ma`ite sami naMars, a `enite sami na Venera... Glej kolku im eubavo zaedno. Poezijata go nema{e ovoj mirisporano kako sega.

- Ne be, daj ne se foliraj, daj }e gi vratimena svoe mesto. Ne idat ma` i `ena zaedno.

- Zo{to be?!? Ne mo`e! Ne gi vra}am!- Jas }e gi vratam! Ti napravi si tvoj svet pa

tamu me{aj {to saka{, ovoj ne go davam na zlobnatabol da ja raspara du{ata na ma`i{tata! –Zamavtaso pogled i site ma`i od zemjata gi stavi na Mars, a

O

84

`enite gi vrati na Venera. Pri toa im ja izbri{amemorijata na site. Nikoj ne se se}ava{e deka neko-ga{ ̀ iveele na zemjata i toa so drug pol. Ima{e lidrug pol? (I jas ne se se}avam na drug pol).

Mom~eto {to zjapa{e vo oblakot be{e edin-stveniot {to tolku dlaboko ja vnesol vo sebe devoj-kata {to ja saka{e, ta nikoj ne mo`e{e da ja izvadiod nego. Ja ~uva{e vo sebe, taa be{e del od nego.Treba{e da go ubijat ako sakaa da nema traga od ona{to se slu~uva{e na Zemjata. Se izbezumi momokotkoga pogledna {to se slu~uva okolu nego, taa be{edaleku, podaleku od bilo koga. Tr~a{e, vika{e naglas so nejzinoto ime. Drugite ve}e sfatija deka elud, no nema{e ludnici za da go zatvorat. Go igno-riraa, a toj zbudale...

Tvorecot sega be{e zbunet, ova prvpat se slu-~uva{e vo negovoto bogato minato od bezbroj ve-kovi...

- Silna bila ovaa qubov, {to mi napravi beortak, sega }e treba da go ubijam mom~eto...

- Epa ti rekov, poarno e da si ̀ iveat zaedno!- Ne! ]e go ubijam! Ne mo`e toa qubovta da

im gi izdup~i du{ite na moite ~ove~iwa.Taka i napravi. Mom~eto spoulaveno tr~a{e

kako Amok*, koga se umori, legna na pesokot i ja

*Toa be{e tropska bolest, blisku do ludost, vsu{noste ludilo koe manifestira so kolewe na site {to predsebe }e gi sretne Amok trka~ot. Bolesta poznata ekaj malajskite domorodci.

85

ispu{ti du{ata plukaj}i crvena pena od ustata.Nekoj mu ja zede nasilno, isto kako {to ja odale~inea... No nikoga{ ne uspea da mu ja izvadi od mis-lite. Duri ni sega.

Tvorecot i natamu bezmilosno si igra{e so`ivotite na tie mali ~ove~iwa koi imaa ne{to{to nemu od sekoga{ mu falelo, imaa du{a.

86

TAA SAKA[E PERFEKTNOST...

i dojde doma umoren od burnata ve~er kojakulminira{e so smea niz ~adot od cigarite i aneg-dotite {to gi ka`uva{e so drugarite. Gi otvorivratite i sedna na skalite da gi odvrze patikite, jaizvle~e ednata patika od nogata i se zagleda vo vra-tite ne gledaj}i gi niv, tuku probivaj}i gi so pogle-dot gleda{e vo matniot vozduh na nekoja planina,daleku od gradot... Pak mislite mu go okupiraa vni-manieto i sosema is~ezna so svojata svesna prisut-nost. Se seti na re~enicata na drugarka mu: “Sekojden {etame so nea i gledame pogledi na ubavi mom-~iwa, a tie gi fa}aat na{ite trepkawa i gi goltaatso srame`livi nasmevki”. Si re~e vo sebe “nema daspijam ve~erva!” Saka{e da go snema. Posaka nikojda ne go vidi, da is~ezne. Ne mo`e{e pove}e da gopodnese faktot deka toj ne e onakov kako {to sakataa da e. Mo`e{e s# da napravi... i svetovi da izmis-li i samiot da se izmisli vo najubava forma, notoa {to nejze $ treba{e, ne mo`e{e da go napravi,toa samo tvorecot negov mo`el da go napravi to-ga{... odamna. Mu se naredija ta`ni misli i go tur-kaa nadolu. Pove}e ne be{e svesen deka so teloto eprisuten vo sobata. Nesvesno zede da pi{uva. Se~uvstvuva{e vinoven, iako ne be{e:

“Izvini {to ne sum takovizvini za se {to otslikav

C

87

izvini za site boi {to ti gi dadov.Ne sum sovr{en..ne onakov kako {to zamisluva{.Zo{to ne mo`am da ti dadamperfektnost?Ne sum toj... ne znam zo{to sum vakov..Ima li nekoj polza od seto ovabilo kakva?”

A na kogo se izvinuva{e? Nejze ne ja intere-sira{e toa, a i zo{to bi $ se izvinuval... Ako nasebesi se izvinuva{e, pak ne e logi~no... Ne znae{eve}e {to pravi i {to treba da pravi. Po~na da gokorne liceto so racete ne ~uvstvuvaj}i bolka, ima-{e malku alkohol vo krvta od zabavata. Posaka daja smeni celata glava. Da najde druga. “Nema da spi-jam pove}e” – si povtoruva{e, “nema potreba ni da`iveam”. Zaspa so ~eloto na masata i penkaloto vraka. Koga izgrea sonceto, vrap~iwata si po~naamuabet. Vleze majka mu vo sobata i ja vide negovatapatika pod masata, no nego go nema{e. Go zede liv-~eto {to se belee{e na masata i pro~ita vo sebe.Po~na da pla~e. Go bara{e nasekade po ku}ata, gonema{e. Izmina cel den, javija vo policija ve~erta.Toga{ doznaa i drugarite i site {to go znaeja. Siteja znaeja negovata prikazna i vedna{ gi zadlabo~ijapogledite, znaej}i deka seto ova mirisa na nea...

Liv~eto be{e edinstvenoto {to ostana.Majka mu go gleda{e dolgo, a koga go svrti na drugata

88

strana pro~ita: “Ova par~e $ pripa|a nejze”, i be{enapi{ano nejzinoto ime. Po nekolku dena liv~etootpatuva vo racete na imeto {to stoe{e kategori~-no na belinata, nebare e pe~at. Taa go gleda{e dol-go, ~ini{ go skenira{e so pogledot sekoe negovozbor~e {to go sodr`e{e. Toj se razbudi i pred sebeja gleda{e nea kako zjapa vo nego. Se zasmea, duriposle se seti da se pra{a kade se nao|a. Najposlesfati deka be{e samo zbor. Se vovlekol vo edenzbor od liv~eto, tokmu vo onoj koj go posakuva{ecelo vreme: “Perfektnost”.

Toj den se ispolni negovata ̀ elba. Toj be{eperfektnost i le`e{e vo nejzinata raka. Nema{emerka koja bi ja izrazila goleminata na negovatasre}a vo toj mig. Potoa ni{to ne be{e va`no. Tojne postoe{e podolgo od eden mig, no zbor~eto“perfektnost” ostana da ja gazi belinata na liv~etokoe skapuva{e vo nekoja korpa za otpadoci.

89

NEJZINIOT DEN

Gubitokot na nekoe par~e svetlina gi terasite ~estici da se obojat vo temno. A tie grabaatu{te svetlina od par~eto {to se izbezumuva odgubitokot i mu go zemaat poslednoto svetul~e koetoj otsekoga{ go ~uva{e vo onaa fioka kade {tove~no spie{e nejzinoto ime.. Imeto koe nikoga{ne vle~e{e prezime, edinstvenoto kup~e bukvi koego crta{e nejziniot lik so poseben miris koj goznaeja nekolkumina, no toj go ~ustvuva{e posebno.Nikoga{ ne mu bilo identi~no so ve}e postoe~kitemirisi.. be{e samo nejzino svojstvo, be{e nejzinmiris!

Svetul~eto {to sekoj den go gu{ka{enejzinoto ime, sega voznemireno trepka i gi razbivafaktite {to mu gi bockaat gradite kako milionimali igli~ki koi velat deka ne smee da svetka.Svetul~eto mora da trepne za posleden pat, moraposle trepkaweto da se vgradi vo ogromna temninai da ne postoi znak deka svetul~eto postoi ilipostoelo.

Denot ne be{e koj bilo, svete{e so celatasvetlina na svetul~eto koe toj go izvadi od fiokatakaj {to po~iva{e imeto. Celata svetlina ja podarina site svetulki so fluoroscentni crveni o~i koigrabaa neansitno.. Bea nesporedlivi so nieden zborili krvopijno `ivotin~e na planetava.

90

Fascinantna gletka gi rastrgnuva{e site onieprvopijni ~esti~ki koi sobiraa svetlina sonajvozbudlivoto vreskawe i pla~ewe. Prskawetona svetlinata im gi raskinuva{e sodr`inite vonevidlivi i nevredni delovi koi si go gubeapostoeweto me{aj}i se vo zvukot od piskotnicite.Svetlinata si gi ima{e ve}e izbroeno pogleditei nivnata dol`ina i znae{e koga to~no }e bidatprekinati od granicata koja sebesi se narekuva{ekraj. Moraa da privr{at gledaj}i go pisokot nanegovata du{a koja se raskinuva{e od `al poradipredsmrtniot tanc na svetul~eto

Ima{e i ne{to ubavo vo blizina. Vonegovata misla se rodi idejata koja go izvadinejzinoto ime od fiokata i ? go podari istiot den,proglasuvaj}i go denot za nejzin oti toj ve}e nemo`e{e da ima denovi, no gi ima{e no}ite.Posledniot den ? go podari zaedno so imeto koe sibe{e svojstveno za nea, a za nego ostanaa samono}ite.. tamu toj prodol`i da go pameti posledniotden.. Nejziniot den..

Posle i toj den me|u drugite se izme{a kakoda be{e eden od niv, a vsu{nost be{e nejzin..

91

KAMEWA VO KAL

^esto pi{uvav vo treto liceza{to mi e strav prvoto da ne bidesfateno pogre{no...

ekoi gradbi se izgradeni so radost za da seurnat so taga. Drugi se izgradeni so bolka i jad vonekoi izgrebani delovi od srcata na graditelite;za da mo`at site da se raduvaat koga tie }e bidaturnati... Da, nekoi ne{ta najdobro e da ne postojat!Nekade vo nekoja ni{to`nica, postoe{e ~ove~kosu{testvo koe ne znae{e dali treba da postoi,ednakvo isto kako {to i ne znae{e dali treba da jasaka onaa {to ja saka{e, ili da ja zaboravi zabora-vaj}i go i svoeto postoewe. Nema{e pove}e opciibidej}i negoviot um be{e nau~en u{te od mal daima samo edna `elba, pove}e ne mu bea potrebni.Obo`ava{e skromnost i ~esto ja bara{e vo sitesu{testva za koi znae{e deka postojat, a postoejadovolno mnogu za da i brojkite se zbunat koga }eposakaa da gi izbrojat. No skromnost ne nao|a{enikade, ne barem onakva kakva {to bara{e, ~ista,iskrena... Postoe{e samo la`na kako polimer nanezasiten jaglevodorod na etilenot t.e. polietilen,{to vo princip bi bilo plasti~na sinteti~namaterija... Edinstveno objasnuvawe e deka toj nesmee da propa|a tuka, no toj toa go odbiva{e i bara-{e drugo, bara{e... i povotorno bara{e...

H

92

Ona {to mu ja grabna sakanata opsesija – daja saka blisku do sebe onaa {to ja saka{e i taa da se~uvstvuva sre}na koga toj }e ja bakne{e; se vika{enesre}a oti toj taka ja nare~e, a taa mo`ebi ima{ei drugo ime, no toa ne mu be{e zna~ajno. Toj ja mraze-{e nesre}ata, ne oti e pametna, tuku oti ne e ubava,a i ne znam dali svesno, no taa prave{e ne{to zasite da se ~uvstvuvaat nesre}no. Taa tolku go zasaka{to pobara od nego i negovoto ime da e nesre}a.Taka i stana.

So sila ukradenata opsesija od nego, ne mo-`e{e nikako da ja zameni, ni{to ne be{e ni prib-li`no sli~no na nea. Dodeka ne se pojavi taa – nej-zinata kopija! Od toga{ site ne{ta potkrenuvaanovi nade`ni kamewa koi skoro celi vlegle vo bez-nade`nata kal, site pomagaa i nade`ite poleka po~-nuvaa da se zdobivaat so titulata postoewe. Od kadeli se pojavi taa sina kopija na crnoto? – Se pra{u-va{e, ne deka ne mu be{e jasno, tuku mu be{e inte-resno da gi prodlabo~uva ne{tata, pa taka dozna izo{to se pojavi taa. No bidej}i mnogu ne{ta beapovrzani so prethodnata alka, pa dozna i deka toane e kopija, tuku taa e taa, istata. Istata zabranetaovo{ka {to vise{e nad bludniot oblak od sonlivibladawa na pesnite za nea ispeani.

Koga te~e{e migog vo koj pa|a{e mrakot voni{to`nijata, su{testvoto ne zaboravi da gi ispeeposlednite pesni... so posledniot zdiv na nade`nitekamewa koi povtorno propadnaa vo beznade`natakal...

93

Del treti

(Avtorsko bladawe)

94

95

TVOITE BOI VO MOJOT SON

oga sonceto ja zaleva malata zelena treva sosvoi dopiri, trevata se smee so sini, mali cvet-~iwa... Moite dopiri sekoga{ ti gi galat mislite,a tamu mali nasmevki mol~livo gledaat. Znam dekamo`am da gi najdam site mali ne{ta vo svetot, notebe nikoga{ nema da te pronajdam. Ti si onamukade {to ne e mojot svet. Ti si kralska peperutkakoja ne e od moeto kralstvo...

Tvojata ti{ina se ~ini najmala, no celosna.Ova e mojot `ivot! @ivotec pod senkata na pravkonec. Linearno se dvi`am bez da pomislam dekamo`ebi koplikaciite bi bile pointeresni. La-`am! Patot mi e isprevrten kako {arite na arle-kinskata kapa. No jas sum samo la`livec, skrienpod senkata na pravoliniskiot konec tegnej}i govo mojot pravec. Jas ja odreduvam nejzinata golemina,gi crtam liniite na nejzinite krilja i gi bojamistite so najubavi boi koi gi ima vo mojot dvorec.Ja duvam visoko nad mene. Taa leta radosno odale~u-vaj}i se od zamokot, a tamu, vo dale~ina samo tivkitragi na oblacite od boite na nejzinite krilja. Mo-`ev samo da se voshituvam bidej}i toa bea moiteboi. Moite boi... na nejzinite krilja.. .

Tamu ostanaa site moi soni{ta! Pogledninagore... s# u{te se tamu...

Koga }e izgree novoto sonce, }e poglednamvo tvojot pravec. Nade`ite s# u{te gi pra}am po

K

96

tebe kako povik da si dojde{... Nasmevkite gi delamna sekoj cvet koj slu`el kako tvoe ogledalo. Pogle-dite gi vra}am vo sebe i zami`uvam, spremen za novpogled vo novo utro so novi nade`i i starite misliisprateni po tebe. Po tvoite nasmeani o~iwa koisekoga{ me gledaa od dolu, duri i koga te duvnavpovisoko od oblacite...

Ponekoga{ mislam deka postoi{ samo vomoite izbledeni misli... navistina bledneat... Na-mini pak te molam, napoj gi so tvoite boi... Pos-toi{ li ili jas s# u{te ne nau~iv {to e `ivot, a{to son...

97

KUP^E SO BUKVI...ZA NASLOV NAMENETI...

e iznagledav vo {iro~inata, a taa misla mipodari so koja se zapra{av: -Da se povozam okoluorbitata ili da skoknam od mostov? A mo`no li ei dvete da gi lapnam kako poga~ata na baba, petpatiso vilu{ka probodena… [to mo`am jas so mojatako`na obleka? Mo`am da ja postelam na ulica zada ja peglaat ̀ e{kite gumi na u{te po`e{kiot as-falt. Moeto par~e ko`na za{tita pove}e ne mi epotrebno, a i nikoga{ ne mi ni bilo, site mo`eada me doprat odvnatre... Da ja ispijam li krvta nadinusaurus so koja }e sum dovolno silen za da se pre-dadam ili da ja baknam onaa {to ja sakam, no taadrugarka mi bila... smeam li?

]e izmine denov izgreban, pa }e se iscrtamvo kup~e krv na ulicata, koli }e go preripaat za dase za{titat, a jas }e mu go odzemam zdivot oti voapril se umiralo za da nikne rajot pod sirovitepetici na nejzinite bosi noze... No`iwa beli sa-kaat da gazat na meko zelenilo... Ra~iwa tenki saka-at da pogalat detelinki koi so sini mali cvet~iwa}e gi baknuvaat na migovi... Taa e sonot na koj mis-lam cela no}, no ne mo`am da go otsonuvam. Go pi{u-vam so altruisti~ka misla koja veli deka barem~itatelot }e mo`e. Umoren sum za da bidam ~ita-tel... dovolno mi e da sum me~tatel koj ne`no ja dr`i

C

98

za raka realnosta i ja vodi kon onaa livada koja samsi ja sozdal...

Jas, junakot... denes }e ja izvadam seta mojakrv za da ja napojam crnicata koja }e ti podari cvetza da go stavi{ v kosi... Ah {iro~inata od pod mos-tov me odnese vo rajot od tvoite mirisi soyidan...Sega li da ti go podaram? Sakam da te vidam, baremodaleku... za posleden pat...

Potreben mi e pulsot, za da me potturne...jas ve}e gi zatvoriv o~ite...

99

DENOT POSLE DENES

a denot koga }e umram odnosno koga }e sespali moeto nesovr{eno telo i ona par~e parea zakoe lu|eto izmislile soodvetna te`ina, }e se vivneso veterot kone~no oddeluvaj}i se od zagu{liviot~ad; toga{ sonceto }e se razbudi od ko{marniotson i }e svetne kako nikoga{ prethodno... Denot }ego ukrasi so site onie boi koi dosega nikoj ne gividel. Sovr{enstvoto }e go osvoi celiot svet i ni-koj nema da pi{uva zborovi, toa nema da dozvoliopi{uvawe, s# }e bide do`iveano so svojstven dopir.Site }e se raduvaat bez zapirka i nikoga{ to~ka...

Posebna nasmevka }e iznudi taa, ovoj pat is-krena, za prvpat iskrena nasmevka, so dlabo~ina vokoja site nejzini misli propa|aat do nekoe mestodolu koe sigurno ne se vika dno zatoa {to nema pod-loga. So nejzinoto najdlaboko razmisluvawe za s#{to se slu~ilo prethodno, }e go dovede i faktotpred sebe koj najiskreno }e re~e deka nasmevkitese altruisti i taa }e se nasmevne so perfekcija nakonturite na koi sonceto }e gi podari svoite naju-bavi zraci. Vo site usni }e se izgovara moeto imevo sledniot format: “Dobro {to mu tekna da si odi,inaku ve~no }e se gu{evme vo negovite ko{mari...”

Denot na koj }e prestanam da postojam }eosamne posle denes. Toj }e bide osiroma{en so neza-pamten broj nesovr{enosti, koi na svetot mu bea

H

100

potrebni za da si gi opravda tagata i bolkata, nikojnema da ~uvstvuva bolka i taga, tie dve zombiwakone~no nema da postojat! Den koj kone~no i celos-no }e go dobie pravoto da se nare~e den, }e bidedenot posle denes.

Zar tokmu mene }e mi se dade pravoto da imgo popre~am po~etokot na toj rajski den...

101

ZBOROT KOJ NEDOSTASUVA

aa znae deka yvezdite ne mo`at da padnat,nitu jas mo`am da gi fatam i da $ gi stavam vo o~ite,a sepak me pra{a dali }e $ simnam yvezda. Vo salataima{e samo reflektori, no toa ne be{e pre~ka dare~am deka mo`am da gi zamol~am zracite na siteyvezdi. Ne mo`ev da gi simnam i da $ gi podarambidej}i bea pogolemi i od na{ata planeta, a jaspomal od dva metra, no mo`ev da napravam iluzijaod se` {to gledavme da bide pomalo od vistinskataforma, a ostanatoto da e pogolemo i povol{ebnood koja bilo magija. Na nikogo ne mu be{e va`navistinata...

* * *

Tvoite krilja me stavaat me|u dve boi koise sli~ni edna so druga poradi {to slobodno mo-`eme da gi nare~eme nijansi na nekoja treta. A jasme|u niv go krojam najubavoto zbor~e za da te opi-{am, no nikako ne mo`am da go napravam pogolemood tvoeto ime koe sekoga{ koga }e go slu{nam mise otvora dlabok tunel koj dopira do srcevo i ~uv-stvuvam dopir dlaboko vo mene. Me zatresuva so ne-poznato ~uvstvo od koe mi ostanuva samo da se ~u-dam, oti e misterija od zbir na slu~uvawa koi istotaka ne mi se poznati. Edistvenoto {to go znam e

T

102

deka toga{ go gledam tvoeto lice pred mene i voisto vreme ~uvstvuvam i radost i taga. Se poklopu-vaat dvete sprotivni ne{ta koi gi soedinuva samofaktot deka i dvete se ~uvstva.

Zborot koj go baram ni samiot ne znae kakose vika, a jas uporno go pretresuvam sekoe gran~eod bukvi so ~udni emocii, no posle kupi{ta izmi-nato vreme, moram da se soglasam so faktot koj znaeda mi re~e deka toa {to go baram ne postoi ili s#u{te ne e imenuvano. Istiot glupav mig sekoja no}se pojavuva i mi go stopira baraweto na zborot ba-raj}i od mene da go preskoknam vremeto za nekolkugodini i da se uveram deka toga{ nema da se se}avamna nea, a u{te pomalku da ja sakam. Ne mu veruvav igo preskoknuvav istiot bez da po~uvstvuvam nimalku somne` vo sebe.

U{te ne go skovav zborot koj bi mo`el da teopfati okolu polovinata i da te pogledne vo o~itedobli`uvaj}i gi usnite spremni za sudir so tvoite.Zborot koj mo`e da ja izmeri tvojata svetlina i daja ograni~i nejzinata vol{ebnost, ne mo`e{e dapostoi vo ovoj svet kade realnosta e tvrda i te{kaod bezbroj bolki koi se vitkaat vo nejzinata utrobadrobej}i ja na sitni ~esti~ki koi se gubat vo dla-bo~inata na nekoj son.

Vo sekojdnevni napori baraj}i go zborot, jagubam silinata na pulsot koj eden den }e prestaneod nedostig na sila i mo`ebi toga{ }e se osmelamda re~am deka nikoga{ nema da mo`am da te opi{am

103

bez zborot {to treba{e da go dopolni prostorotme|u na{ite usni koj otsekoga{ go ispolnuva{etvojot negativen stav za mene i go dele{e na{iotvozduh nebare }e se slu~i kraj na opstanokot na siteopstanuva~i ako se spoevme vo edno...

* * *

Reflektori zra~ea vo moite o~i dodeka gominuvav migot vo koj pomisliv deka mo`am da $ gidofatam site yvezdi so eden zbor i da $ go podaramzborot nebare sum $ gi dal i yvezdite za da $ svetkaatvo o~iwata vo tivki i vedri no}i.

Rekov oti sum dostoen samo za reflektoriteda gi fatam neotka`uvaj}i se da go baram semo}niotzbor. Me pogledna bez znaci deka me razbira i pro-dol`i da me vle~e za rakata za da lebdime vo notitezaboravaj}i na s# {to bi mo`elo da gi isprekineliniite {to gi crtaa na{ite nasmevki...

104

BUKVENI KRILJA

inoto ne izgleda{e tolku kiselo kako vonekolkute minati vremiwa koga na{ite silniambicii za piewe se pijan~ea so deset ~a{i na ekskoi prethodno bea naredeni na {ank od ograda nafudbalsko igrali{te vo {kolskiot dvor. Vkusotbe{e ne{to posilen od voda so malku limon. Vino-to kako i nekoga{ taka i otsekoga{, si ima{e po-sledovatelno vlijanie vrz mislite na obi~niotsmrtnik koi ve}e odamna ja izbri{aa omilenatanejzina nasmevka za ovaa ve~er da izigraat nekojapartija poker so `ivotot, sigurni deka nema dazagubat, a i da zagubat, {tetata ne }e e golemaporadi toa {to vlogot e samo misli i zborovi (atoa sepak e ni{to).

Nasmevot na nejzinite zborovi nikoga{ nego zaboraviv! Toj sekoj den me potsetuva{e so zraciod svojot miris. Negovite perfektni nesovr{e-nosti me budea od sonot – ̀ iveewe. Mu davaa poseb-na smisla na sekoj moj zbor, na site moi ~ekori popatot do nejzinata pregratka...

(Po dve kup~iwa godinivo koi ima{e po nekolku{estocifreni brojki...)

* * *

B

105

Dodeka gledav vo peperutkata na cvetot vobeskrajnoto pole od {areni boi, ja dr`ev nejzinataraka i zboruvav slatki re~enici koi zaedno gi pre-livavme so {lag za da posle natro{ime malku ~oko-lada i da gi jademe kako sladoled od bakne`i... ̂ uv-stvuvam deka nikoga{ nema da se zasitime, mi pee{eso dvi`ewe niz teloto, i mi gi dolovuva{e zvucitebaknuvaj}i me...

Zaladen vozduh nadojde od promenliv pravecza da se razdvi`i naokolu.

- ]e me fati{ li ako padnam nekoga{? –Pra{av.

- Sekoj den se molam da padne{! Si letnaldo neboto i mi veli{ deka ima{ krilja, a znam dekatie se bukveni, ne se od perduvi... – Mi gi isplukazborovite smireno, so vperen pogled od iskreni boivo moite o~i.

- Ostaj me vo let... ti ne znae{ deka mi e pou-bavo so bukveni krilja! No te molam fati me akopadnam. Ti si onaa, ~ija pregratka mi go odzema zdi-vot za da mo`am da se razletam po son~evoto nebo...

* * *

Denes zdivovite se izme{aa so pesnite bezglas. Pak ~ekoram bos, vrz tepih so tro{ki odnepoznati materijali koi nekoga{ ̀ iveele zaedno,a sega se samo umrtveni delovi od edno pogolemomrtvilo...

106

Ne{tata nikoga{ ne uspeale da bidat ni{ta.Vo se~ij `ivot postoi energija koja mu gi crta so-ni{tata, vo site soni{ta postoi lik koj na sonuva-~ite im gi budi naj~udnite ~uvstva...

Iako bukvenite krilja se ~inat krilesti,tie se samo u{te edno begstvo od svetot vo koj nascena se iska~ile materijalite. A stra`arite seve{ti odr`uva~i na redot, sekoga{ gi vra}aatleta~ite vo svoite zandani, zarobeni od potrebaza egzistencija na teloto...

Potrebata od bukveni krilja otsekoga{ mija nadminuvala potrebata od `iveewe...

107

KOGA PI[UVAM

zgleda kako ritualna slu~ka ili navika kojami go okupirala delot od mozokot koj funkcionirabez moja svesnost (zna~i ne mi ka`uva {to pravi),taa e mislata koja mi izleguva pred mene sekoga{koga }e re{am da pi{uvam. Mislata go jade gorniotza{titen sloj na nervite koi gi dr`at zaedno idrugite misli. Istite takvi nagrizani povrzuva~i}e se iznerviraat i gi ispu{taat site misli dalutaat haoti~no, toga{ dobivam nedefiniranisliki pred mene koi na delovi imaat impresivniboi, dodeka vo nekoi segmenti ni samite ne znaat{to saka gleda~ot da vidi vo niv. Ednostavno goostavaat gleda~ot da si sozdade svoja imaginacija,pa toga{ sekoj razli~no gi sfa}a.

Vo takvite momenti obi~no mi se pojavuva~uvstvo na rezignacija, pa toga{ gi napnuvam grut-~iwata vo muskulite i zapo~nuvam vojna so toa ~uv-stvo pred da po~ne da implicira indiferentnost.Od site posledici od vojnata niknuvaat ~esti~kivo vozduhot koi gi fa}am so pogledot i gi pi{uvamvo vid na bukvi. Nekoga{ pogledot se zamatuva odsolzi poradi silnite boi na ~esti~kite, no i za nivima lek {to se vika rakav ili vo alternativno re-{enie - paloma koja ~esto e topla od visokata tem-peratura vo xebot, a jas ja sakam ladna!

Se slu~uva i sonovite da gi izrazat svoiteboi, pa da gi dovr{uvam so del~iwa od bukvi koi

I

108

te{ko se slo`uvaat kako i slo`uvalkata na zaspana-ta princeza od zaspaniot crtan film koj nikoga{ne bil izre`iran od zaspaniot `itel na sonot.

Jas kako jas ili ona ne{to koe go baram vomene, sum najnesovr{eno su{testvo koe se davi vokupi{ta na ogromni prostranstva na ni{toto i sefokusira na posmatrawe na o~iwata na edno devoj~ekoe neumorno si plovi bez da znae deka ne~ij pogledgo {titi od opasnite ̀ ivotni gre{ki. Bidej}i sumnajopieniot pliva~ od vodite {to ja sozdavaat ima-ginacijata koja go dofatuva, ~esto nedofatlivotome~taewe i zasekoga{ otka`an od realnata pustina,plivam bez da im veruvam na drugite koga mi velatdeka sum ja proma{il celta na `ivotnata meta, paduri i nadvor od metata sum pogodil so strelkatakoja si ja narekov stil na `iveewe.

109

SPAKUVANOTO SE RASPAKUVA

e prodavaa spakuvani vo nerazdelni pre-gratki, no so mislite zaskitani vo stra{na paja`i-na koja duri i mene me ispla{i. Ne{tata nekoga{sami si go pravea pekolot, a {to e najlo{o - ne beasvesni... No tie ne bea od mojot kraj, ne znam od kadedojdoa, a mnogu gi zasakav. Bev spremen svetulkatamoja da im ja podaram za da se sre}ni, pa i da ovenemoeto telo, }e znam deka altruisti~ki go zavr{ilosvojot pogled vperen vo nivnite dlaboki o~iwa sotolku iskrenost od solzi nabiena, od kade izviraatkako vrutoci site nivni napori da gi otpletkaatpaja`inite vo koi se zavitkaa nesakaj}i.

Taka spakuvani vo cvrsta kesi~ka lebdea vovakuum i nervozno ~ekaa sve`iot vozduh od super-marketot da im ja osve`i svilenata kosi~ka kakona reklama na najskapiot {ampon. Koga bea pomalise zdru`uvaa pove}e, bea pobliski, no so rastewetoim raste{e i prazninata me|u sebe. Kesi~kata ~eka-{e heroj da ja eksplodira prazninata me|u nivnitesu{tini koi se vgnezdile vo glatki ramnini od det-ska ko`a. Jas ne }e bev Kral ako ne ja krunisam rabo-tava, pa bez da gi pra{am mislite, so eden potegrazvlekov dolga linija {to ja oddeli proyirnatakesi~ka na dva dela. Letnaa zlatnite vo site mo`nipravci i zasekoga{ se razdelija. O~ajno se obiduvavda gi fatam i da gi soberam pak zaedno, tie bea

C

110

nasekade po podot, me izbezumija... Me zabole glava-ta doka`uvaj}i im deka treba da se zaedno za damo`e da se rodi produktivna i gusta supa koja }ezra~i so vrela parea. Povtorno niz glava mi sezapletkaa mislite od nivnata nasmevka prvpat kogagi vidov na trotoarot. Toga{ zbunet stoev i im gisme{av imiwata, a tie se smeeja na glas, pa i jas soniv... Ah... sakam pak da ja vidam istata slika sled-niot pat koga }e izlezam na umrenite ulici vo kocka.

Prodava~ot ne me kazni bidej}i bev vme{envo objasnuvawe (ili ubeduvawe, a najto~no – la`e-we), pa se izvlekov od gorkata manxa koja se sozdadena podot pri me{awe na zlatnite sostojki od kesi~-kata so vodenite plo~ki od kalta na ~evlite nagluv~iwata koi gluvo go nabquduvaa nastanot. Sob-rav nekolku od moite omileni drugar~iwa i gistaviv vo xebot. Si vetiv deka nikoga{ nema da gizagubam i izletav od prodavnicata gazej}i gi gluvi-te gluv~iwa za da ne ja ra{irat vesta za mojata vme-{anost vo zlobnite slu~ajni okolnosti koi mefatija vo tesno.

@elba mi gore{e vo vozduhot {to go ispu{-tav zabrzano, da gi spakuvam ovie spaseni drugar~i-wa vo xebot. Doma imav vakuum kesi~ka vo koja ima-{e hrana za ribite {to mi gi odmaraa mislite kogaim gi sledev {arenite opa{ki preku akvarium-skoto staklo. Ja isfrliv hranata {to smrde{e nariba, gi staviv omilenite drugar~iwa vo kesi~katai stisnav silno pri {to vnatre se sozdade vakuum

111

prostor. Su{tinata vo zlatnite nivni kosi~ki iiskrenite o~iwa, zra~ea so ta`ni pogledi poradirazli~niot miris, no jas gi ubediv deka toa be{es# {to mo`ev jas da storam za da gi gledam pak spaku-vani i bliski.

Ostanuva{e samo da ja baram verbata vo menekoja mi vetuva{e deka eden den pak }e gi gledam sorastegnati nasmevki i }e si ka`eme po nekolkusme{ki za da slobodno si se nare~eme najdobridrugar~iwa.

...Na Ire, Sani, Eli i Maja

112

POVA@NO OD SEBE

i urivam yidovite od lavirintot, a mislitemi se zdebeluvaat okolu slepoo~nicata, demek dami ka`at deka taa misli oti jas sum dobro su{testvo{to ne mo`e da se nare~e ~ovek zemaj}i go predvidfaktot deka toj e heterogen, a ~ovekot e ve~en stere-otip. Vo stilot na nekoj si onakov sistem se boivozduhot okolu nas, kolku da ni dade sovet deka smesli~ni, no ne! Jas sum prili~no zagledan vo yido-vite so, nekoga{ seriozni neramnini, a i nekoga{so oboeni kultni linii koi pak po bezbroj zafrle-ni kup~iwa od obidi, }e gi sporedam so liniite nanejzinata silueta od liceto. Iako sonovite gigradam so grade`en materijal koj go sobiram kakopar~iwa istro{eni od nejzinite dvi`ewa, nasmev-ki i meki zbor~iwa letnati kako belite padobran-~iwa na gluvar~eto, pridru`eni so trepkavi o~iwakoi sekoga{ bea do perfekcija iskreirani, inspi-riraj}i se od kreator od japonskite crtani fil-movi.

Nikoga{ ne go gledav zrnoto koe li~e{e nanekoja cel vo nekoja si idnina, principielno di{evi konstruirav vozdi{ki od mislite vo koi taa be{ene{to inakvo. Ama zatoa i nevidlivo do nekojasmisla na nejzinata besmislenost. Izbegan odmislite kako ludakot izbegan od `oltoto kombekoe ve}e prestanalo da go bara, tr~av vleguvaj}i vo

G

113

uli~ki od mislite, koi s# pove}e se isprepletuvaatvo lavirinti od koi zbesnuvam do nikakva granica,do beskrajno simetralni krugovi koi mi se iscrtu-vaat bez da im re~am deka pove}e nemam ni{to odsebe, gi kr{am odnovo yidovite i delirium me vitkavo hartija dodeka nekoj od levata strana se obiduvada ja zapali hartijata. Na ~etvrtiot obid plamnuva`oltiot uni{tuva~ i hartijata gori bez da go ispu{-ti ~adot (mi teknuva koga palevme dolar vo ednokafule, nema{e da go zapalime ako zapalkata nezapali od ~etvrtiot pat). Mo`ebi se zaglavil ~adotili ne mu e dozvoleno da izleze poradi stra{nataapstraktivna slika na bezdu{niot prostor koj nepoznava{e granici ili poto~no, yidovi.

Nea }e ja poglednam za da pottiknam vozvra-ten pogled i duri potoa }e re~am deka bi sakal da $ja poglednam rakata od blizu, za da ja najdam zagube-nata slika vo glavata. Taa ima{e sekoga{ ubavamisla za nejziniot vozvi{uva~ na duhot kako kultso magi~ni boi prekrien. ]e mi re~e{e nekoja uba-va re~enica koja sega ne mo`am da ja zapametam i davi ja ka`am bidej}i u{te ne mi ja ka`ala ili mo`e-bi u{te ja ~ekam slednata nadevaj}i se deka }e e pou-bava. Va`noto }e $ go re~ev jas! Toa nema{e da e dekaja sakam, bidej}i za toa nema{e potreba ako zabele-`evme kolku blesokot moj go doka`uva negovotopodrazbirawe.

Toa bez malku, }e be{e deka $ vetuvam oti}e $ doka`am deka sum $ potreben pove}e od koj bilo

114

i deka ako slu~ajno nekoga{ vo glavata mi se vre`emisla vo koja taa e nekoja druga i pove}e nepoznataza mene, {to }e inducira odbivnost, e toga{ }e gizapalam site knigi koi $ gi posvetiv, palej}i go iposledniot zdiv {to }e go vdi{ev. Za{to moetodi{ewe egzistira{e od nejzinoto postoewe kakokult vo mene, koe mi be{e mnogu pova`no od sebe.

115

KOGA JA SAKAM...

oga sonuvam deka nejzinata raka e vrz mojatana istata pernica koja ja delime zaedni~ki gledaj}ise vo o~ite, ja stegam silno dodeka taa gi otvarao~iwata i me gleda so nasmevka i pred da re{i daprozbori milozvu~no, jas ja pregrnuvam i velam:“Ajde da spieme...” Povtorno go poklopuvam ra~etoi zaspivam gledaj}i ja kone~no najblisku do mene.

Koga se budam, sfa}am deka sonot odamnaprestanal da bide son, a vo mene spijat site misliosven onaa koja o~ajno ja bara slikata kako taa le`ina istata pernica so mene. Odlu~uvam da ja baramzadeno so mislata, u{te onolku vreme kolku e po-trebno da ja najdam, no beskorisno... samo go izgubivvremeto ilustriraj}i kopii od slikata koi ni pri-bli`no ne bea kako originalot. Taa ostana vo sonot,a jas prodol`iv da ja baram vo realnosta, bez nade`,no so o~ekuvawe deka vo sekoj moment }e ja vidam sote{kiot ranec na grbot, tolku slu~ajno kako prviotpat koga ja vidov, onaka nespremen i so nenamestenafrizura... so to~akot i so jure` na vetrot pokrajzvu~ni~iwata na MP4 –to.

Koga ve}e razbuden i mamuren si go pijamutrinskoto zimsko ~aj~e, zagleduvam vo ~a{ata, vre-lina sli~na kako onaa na nejzinata raka koga jadr`ev vo sonot. Ja vkusuvam precizno kako kogagri`livo se trudev da ne ja razbudam, a da ja pogalam

K

116

i baknam ne`no vo obrav~eto. [trakam po tastatu-rata i ~uvstvuvam, tolku umor mi se vgnezdil {toja isklu~uvam melodijata i vo momentot koga ja pru-`am rakata da go izgasam monitorot, taa se vklu~uvana mesenxerot i vedna{ mi blika neograni~enaenergija koja me frla vo energi~en razgovor so nea,apostrofiraj}i ja sekoja nejzina re~enica za da mo-`am posle vo sonot da ja struktuiram po moja volja.

Koga izleguvam nave~er so prethodono sozna-nie deka taa }e dojde da se vidime, mi se polni zdivotso energija koja me turka da poskoknuvam po ulicatakako malo devoj~e so kiki rep~iwa... (morav so de-voj~e da se sporedam bidej}i ma{kite nemaat tolka-va energija). Izgrebanite nervi od ~ekawe postoja-no me turkaat da ne mislam na toa i da si prodol`amso probata zad mikrofonot, koga odedna{ ja zdogle-duvam i bez da poveruvam deka e pred mene, se frlamvo beskrajna pregratka koja ostanuva sre}no zagla-vena vo bezvremenski prostor. A jas, sonuva~ot, sebudam baraj}i ja istata misla koja ja bara{e v~eranejzinata slika so likot na pernicata, za da ja po-bara sega pregratkata bidej}i pak ja zaboraviv odpremnogu mislewe za da go dolovam ~uvstvoto kogaja sakam...

117

NA PATOT ZNAK – “NAJDI JA RAZLIKATA!”

Koga najmnogu si siguren vo sebe,pra{aj se dali si vo pravo

ati{tata ~esto bea polni so muvlosani sta-pici koi gledaat so crnite o~i i ~ekaat `rtva.@ivotot be{e se vgnezdil po }o{iwata na patotkoj nie uporno go gazevme, pa nekoga{ i ripavme voedno mesto pove}epati vodeni od silinata kojaizleguva{e od puknatinite na na{ite ve}e prepol-neti nervi so lo{o izme{ani boi. Sekoj be{e samodiletant na svojot ̀ ivot. No ima{e i takvi za koimo`e{e da se ka`e deka ja imaat najubavata smislana zborot “diletant”. Delovite od patot retko beaso crveno vapcani, no zatoa bea po~esto so rozovo.Nekoi mislea deka rozovoto e qubov, pa se zaqubu-vaa mnogu ~esto. No koga }e ja fatea “qubovta”, }esplasnea ~uvstvata i }e zagine{e predizvikot kojgi turka{e kon planot – da se fati de~koto ilidevojkata so koja nikoga{ ne razmenile zbor, notolku e ubava ili ubav {to sekoja no} go sonuvaatlikot. Pri~inata za zaginuvaweto na predizvikotbe{e tokmu faktot deka li~nosta za koja misleledeka e sovr{ena, po nekolku razmeneti re~enici}e sfatat deka voop{to ne e onakva kakva {toegzistirala vo nivnite glavi pred da se fatat vostrastvenite mre`i.

Kratkovidnite devoj~iwa se “zaqubuvaa”mnogu ~esto, vsu{nost tie mislea deka se zaqubu-

P

118

vaat, a be{e sosema poinaku! Bea polni so nagonina ispukani strasti od topovite {to glumea soni{-ta. Vistinskata qubov se krie{e po rabovite napatot, koi bea temno crveni i `area so duhovnozadovolstvo. No retko mo`e{e nekoj da gi zabele`ibidej}i retko koj }e go svrte{e pogledot na nekojaod dvete strani koi nekoj gi narekol desna i leva.Onoj koj }e go svrte{e ~esto }e be{e prinuden so{amar. Pa ~esto se pra{uvav – zo{to treba dapo~uvstvuvame bolka za da se osvestime i dobiemevistinska, jasna slika za `ivotot...

-Imam li {ansi so nego, {to misli{? –mepra{a.

-Nema{! –rekov otse~no, kako da e najedno-stavno pra{awe. No taa po~na da pla~e. Ne go pred-videv toa, inaku nema{e da bidam iskren. Nekoga{iskrenosta i ne e po`elna iako saka{ samo dobroda napravi{.

Znaev deka taa ne zboruvala so nego nikoga{i deka toj e najubaviot fraer vo dru{tvoto i siteluduvaat po nego, pa proceniv deka {ansite za qu-bov $ se mnogu mali. Znam, ne treba{e da re~am dekanema {ansi! Znaev deka taa e devoj~e i ima {ansikaj sekoe ma{ko, gi znam dobro ma{kite i tie mnoguretko odbivaat. So toa {to go rekov samo sakav da$ go razbudam predizvikot za da me soslu{a koga }e$ objasnev deka ne e tolku va`no dali ima {ansi zada se zaedno, tuku pova`noto e da se zadr`i nivnatavrska vo mre`i na interesni migovi i vreli pre-

119

gratki polni so gri`livost... Vo prodol`enie sa-kav da $ objasnam {to e toa qubov i da $ uka`am narazlikata me|u strastite i qubovta. Da $ re~amdeka ako nekoj ne $ e drugar, nikoga{ ne mo`e daegzistira qubov me|u niv, mo`at da se rodat strastii da se stopat, no {to potoa? Ni{to! Potoa se naso-~uvaat kon drug, pa koga pak }e se povtori istoto,odat na tret i taka natamu...

Zastanav pred nea dodeka taa ~ekore{e posvojot pat, i rekov: “Te molam najdi ja razlikatame|u duhovnoto i materijalnoto, taka polesno }e janajde{ i razlikata me|u qubovta i strasta. Se nas-meav i zaminav kon mojata qubov za da ja gu{nampred da is~ezne vo do`dliviot oblak koj ~esto pla-~e{e poradi mnogute kratkovidni devoj~iwa i mom-~iwa koi goltnale zabluda na popladnevniot ru~ek.

120

IZGUBENI BUKVI OD NASLOV

eboto po kojznae koj pat ja poka`uva svojatatemna boja dewe. Lisjata poleka treperat za go ot-krijat prisustvoto na slab veter koj tivko se pri-kraduva od site strani dvi`ej}i go vozduhot kolkuda ne` potseti deka ne{to se dvi`i. Zaboraviv dekanekoga{ se dvi`ev sekade...

Gran~iwata go poka`uvaa pravecot kaj {tose nao|a{ sega, no jas stojam. Mo`am samo da di{am,nemav ambicii za ni{to od ostanatite ne{ta {tosite ostanati gi pravea...

-Zo{to ne go zeme{ vozduhot... ne go sakampove}e, mi zdosadi!

Vo sekoja udavena senka {to }e ja izgasi dnev-nata svetlina vo moite o~i, postoi nasmevka kojasamo ti mo`e{ da ja predizvika{. Tvoite zbor~iwagi palat site izgasnati no}i, stavaat yvezdi vo tem-ninata, gi polnat ezerata so miris...

- Zar nekoga{ }e mi prosti{ {to te vospe-vam? [to gi izdavam tvoite prekrasii {to nadvis-nuvaat na sekoj tvoj zbor?

- Pra{aj me pa }e ti ka`am!- Te pra{av! Vsu{nost ne ni o~ekuvav odgo-

vor, ve}e go znam.- Toga{ prodol`i da gleda{ kon neboto... -

Nejziniot glas umee{e da treperi.Neboto sega be{e svetlo, a no}ta u{te spie-

{e vrz pokrivite. Mnogu sporo se budi i u{te po-

H

121

sporo zaminuva. Vozduhot sekoga{ ostanuva ist vosvojata koli~ina za da me potseti deka s# u{tepostoi beskone~nosta. Voop{to ne bev svesen dekadi{ev dodeka nekoj ne go zede i nego. Toga{ gi po~uv-stvuvav tvoite najubavi pogledi, tvojata ne`nost{to be{e spakuvana vo najubavoto su{testvo. Toga{uspeav da gi izgubam bukvite od site naslovi {tonekoga{ postoele zaradi tebe. Eve... kone~no sezdru`ija yvezdite i go osvetlija neboto...

122

U@IVAJ!

o slobodno vreme u~am da `iveam vo `ivo-tot prepu{taj}i mu se na u`ivaweto. No {to pravevkoga rabotev, a rabotev li? U`ivam bez prestan ise umoruvav od toa, pa sekako se opu{tav so son kojsam si go upravuvav. Da, ako dobro razbravte, toa selucidni sni{ta... Ah, }e odmoram li od u`ivawevo...Imav odgovori za site pra{awa, samo me mrze{eda gi baram. Naj~esto gi nao|av vaka, pi{uvaj}i...Na {to li mislam toga{? Mislam na ubavite misliizleani od bregot i frleni vo reka od zborovi,mirni kako vetrot koga n# duva, ne`ni kako det-skoto ra~e koga }e go bakne{, ubavi kako nejziniotduh koj plovi niz mene so sekoja nejzina re~enica…Naj~esto me fa}a dlaboka razmisla od sva{tarii,koga }e mi ka`e deka ne{to ja potsetilo na mene.Denes ja potsetil idiotot od knigata na Dostoevski.Mi teknuva{e koga mu gi raska`av moite pove}e-`ivotni storii (sekako deka se se}avav na sekoj`ivot), a toj ja odbral tokmu idiotskata i ja stavilvo kniga. Ah, koga }e go vidam, }e mu soop{tam ubavivesti. ]e se preplavi svetot so moite ligavi storiiod vistinski `ivot.

Taa mi gi plete{e site u`ivawa, taa be{esvetkava boja koja, koga }e $ ka`ev deka ja sakam,stanuva{e ahromatizirana. Pa dobro de }e ja sakamvaka, kako {to taa saka, platonski (vsu{nost i

B

123

otsekoga{ taka ja sakav, zatoa {to duhovnoto seko-ga{ mi be{e pova`no od materijalnoto).

-[to e toa rabota, a {to e u`ivawe? Ajdeizjasni se. –Mi frli zvu~nikot nekolku {kor~iwa,ne deka ne gorev, no toj saka{e da me razgori po-ubavo.

-Haha! – se drznav prvo na smeewe i vedna{potoa isplukav vo nego tapi, no vo cvrsta sostojba,re~enici. –Rabotam koga mislam, rabotam i kogasum fizi~ki aktiven, rabotam i koga u`ivam zatoa{to u`ivaweto mi se sostoe{e od misli. Zna~itvrdam deka rabotata e u`ivawe, a u`ivaweto –rabota. -Taka }e si ka`ev i }e ja poglednev tokmunea, sakaj}i od o~ite da stvoram razigrana vo nekol-ku boi, a sepak samo obi~na, blaga nasmevka.

-Poveli pa vidi go likot koj go najdov vo po-slednoto }o{ence ne nadevaj}i se deka tokmu toa,svetlo oboeno duh~e, }e mi gi vpi{e site kru`nici{to gi sodr`ea boite koi gi gledame gledaj}i gosonceto niz prizma.

-Prekrasna e. Ima ne{to vo nea, vo nejziniteo~iwa. Tajno mi se nasmevnuvaat.–So lesni zbor-~iwa me natera da se nasmejam kako blagoto vorastopena forma...

Se spoiv so nejziniot um, pa si muabetevmebez da zboruvame. Ajde da go oboime del~eto {tone` prave{e posilni, {to ni dozvoluva{e da smeradosni gu{kaj}i se, {to mi gi ispolni site atomiso beskrajna energija koga te baknav... Ajde... ili ne...

124

Se {alam, u`ivaj vo svojata trka, jas }e sum tukanekade, vo publikata. ]e te gu{nam koga }e posa-ka{, }e ti zapeam koga si ta`na. ]e te ~uvam vo sebe,ne za{to taka }e u`ivam, tuku zatoa {to ti taka }eu`iva{. A toa me raduva! Probaj, lesno e. Kako ve`-bite, eden, dva, tri... Dedoto na Timoti }e re~e{e:“Nikoga{ nemoj da bide{ kako drugite”. Toj }e goposlu{a{e i }e go zatvorea, pove}emina nema{eda go sfatat. No sepak lesno e da si razli~en (nopozitivno razli~en). U`ivaj! Tolku e lesno {to emnogu te{ko da se izmeri lesnotijata... Ogromnae... Kako tvojata energija {to me uspiva sekoj den. Avo sekoj moj zbor vnesuva svoj miris...

125

^ETVORKA

etvorkite gi pametam po premnogu crvenataboja koja u~itelot od osnovnoto {kolo ja zdebe-luva{e i povtoruva{e so kredata s# dodeka ne puknecrvenoto par~e kalcium karbonat (CaCO3). Boej}ija brojkata, ni vele{e deka petkata i ~etvorkata seisti, za{to od ~etvorka, so malku znaewe }e se iska-~i{ na petka. Zboruva{e ne{ta koi sekako ne beaizdr`ani argumenti deka ocenkive se isti, nou~enicite ne gi ni interesira{e izdr`livosta.

Jas u{te toga{ doznav zo{to ja sakam broj-kava! Imeno, znaev deka onoj koj gi ima{e site petkivo dnevnikot, be{e glupav za dru`ewe i negovitepogledi za sovr{enost gi otfrlaa site zabavnine{ta so koi go ispolnuvavme detstvoto. Sekakodeka toj ne be{e sovr{en, no so nekoj preteran trudcrpe{e volja kaj u~itelot da mu stavi petki po sekojpredmet. Ne sakav da bidam rob na petkite, jas ionaka }e sum istiot po forma i boja (osven po vkus),samo }e treba{e da gi tro{am najinteresnite mi-nutki od fudbal i drugi igranki, na onie glupavilekcii od knigi koi se napi{ani od nesovr{eniavtori i sodr`at premnogu nepotrebni gluposti!Pa zar mora da se znae s# od knigite? Ne! Ni{to nemora da se pravi moralno, osven ni{toto.

Ubavi bea ~etvorkite, imaa debela crvenapra{liva pokrivka koja ni sun|erot ne mo`e{e da

^

126

ja trgne od tablata, no pova`noto e {to imaa nasme-an lik so svesno priznavawe na nedostigot na sovr-{enosta... Iskrenost im gi kite{e nasmevkite!Petkite bea so sina kreda iscrtani do perfekcija,imaa licemerna nasmevka i duri paunski krilja,ednostavno najubavi... site gi sakaa... No u~itelotja potencitra{e temata: "Bidi skromen i iskrennamesto da si al~en kon perfektnost i da bide{licemeren." Iskr{i mnogu kredi, a vo glavata s#u{te mu brm~e{e negativniot glas deka zaludnoobjasnuva... E koj }e sfate{e toga{, site bevme glu-pavi razigrani de~i{ta koi u{te vnimatelno godu{kaa finkcioniraweto na prirodnite i op{tes-tvenite zakoni. U~itelot verojatno se nadeva{edeka ne{to posle tolku godini }e ni ostane vo umoti }e se prisetime na nego i porakata {to toga{treba{e da ja sfatime... E, pa, ako se nadeva{e natoa, eve go dobi od mene! Znam deka mu e dovolnobarem eden od u~enicite da go sfati onaka kako{to toj zamislil...

^etvorkata vo mojot um sekoga{ }e imacrvena zdebelena boja od koja e sostavena krvta vosite ranlivi su{testva na planetava (so isklu~okna jastogot i mo`ebi u{te nekoi aristokrati),dodeka celoto sino nebo }e $ pripadne na petkata...

...Na mojot u~itel Gace

127

NAJTE[KOTO NE E VO NASLOVOT

ajte{koto par~e nevidliva ~okolada te`ionolku kolku {to te`i celata taga na svetot, zavit-kana vo malo par~e aluminiumska hartija! Koganajte{kite solzi }e padnat vrz toa par~e ~okolada,nema da go stopat iako se vreli, tuku }e se soedinat,a par~eto }e bide u{te pote{ko. I koga ne{to }estane pote{ko od najte{koto, toga{ sednuvam predakvariumot i pla~am... Te`inata izleguva od menei go polni najte{koto, ona {to nikoga{ ne biloizmereno so merka za te`ina. Takvite te`ini senajlesni koga }e se izrazat vo edinica merka zate`ina.

Taa e nekade vo dale~ina... I taa ne e sekoga{nasmeana kako {to mislev prethodno, no koga e krajmene, na nejzinite usni ne postoi druga boja osvennasmeanata. Nikoga{ ne prestanav... s# u{te mitreperi vnatre{nosta koga taa }e mi ka`e nekojzbor, ili koga }e napi{e ne{to... No ne poa|am konnea, bidej}i toa ne e vo red, dovolno e vaka. Dovolnoe da ja sakam odaleku... pa i pove}e od dovolno... Taaotide zad svetot, nikoga{ nema da se zavrti navamu,a i taktot nikoga{ nema da mi prestane. Taa e dalekuso umot, so teloto, so nasmevkite sose pogledot za-bien vo ne{ta na koi ne im go znam imeto... Taa ezad svetot, zad mojot svet. Tamu `iveat sovr{en-stvata i taa so pravo pripa|a tamu!

H

128

U{te edna{ go otvoriv par~eto najte{ko~okolado i pak go zatvoriv dopolnuvaj}i go u{teso nekolku kapki te{kotija... Mo`ebi nekoga{ }eja izbri{am od svetot.

Crnoto tikve{ko ne gi sobira solzite, nitimo`e da ja sobere te{kotijata na celiot svet. Vla-do Janevski la`e! Toa ne e najte{koto! Najte{kise mislite koi gi sonuvaat nejzinite najubavinasmevki i gi smestuvaat vo kup~e so zborovi...

129

NASLOV OD SON SO MIRIS NA POP KEK

op kek e najubavoto par~e blagodet za du{a-ta! Vo momentov samo toa mi e potrebno, sekako, odnejzinoto, od ona de {to taa mi go kupi. Vkusot muse pome{al so nejziniot pa sozdava ~uvstvo na qu-bov i seto toa samo poradi toa {to taa go dr`e{evo raka. Nikoga{ ne go vkusiv! No go pomirisav imu se iznagledav na sovr{enstvoto vpivaj}i mu gisite misli {to saka{e da mi gi ka`e. Pop kek eona tamu na slikata, a jas ova ovde vo zborovite. Sosaati o~ajno se obiduvam da mu se dobli`am do vnat-re{nosta.

Za nikakva bitka ne sum bil spremen, no zo{-to da bidam koga znam deka nikoga{ nema da pobe-dam. Dosega ne sum dobil niedna bitka osven onaana Belasica (laugh...). Vsu{nost i ne sum vleguval vobitki osven nekolku pati. Za Pop kek ne mi tre-ba{e bitka, mo`ev da slezam do prodavnicata dolui da si zemam, no za nejziniot, mi treba{e! Potreb-no be{e skri{um da se vovle~am vo slikata i da govkusam vkusot na qubovta {to go sozdava{e me{avi-nata od nejziniot i mirisot na Pop kekot. Patemzborovite }e mirisaat na uloveniot vkus jas }e gopodaruvam na sekoj {to }e rastegne nasmevka.

Toa e samo son...Moite soni{ta nikoga{ ne letaat po ulici-

te za da se dru`at so mirisot na lipite, tuku ostanu-vaat zarobeni vo oblacite {to im gi crtam. Neboto

P

130

e nivnata rajska gradina. Sekoj mo`e da poglednenagore i da gi vidi. Pop kekot ostanuva par~e nanade`niot son koj se ubiva za da sleze na ulicata ida zaigra so lipite. Toa sekako be{e zabraneto, toanikoga{ ne se slu~ilo. No jas uporno ~ekam dozvolada vlezam vo slikava i da go oslobodam sonot, pamakar i po cena da e mrtov.

A nekoj od dale~ina }e re~e{e deka sonovitese ili sonovi ili mrtvila od neuspe{ni al~niobidi na sonuva~ot da gi pretvori vo realnost...Ah... toa e mojot glas...

131

ZAD PROZORECOT

ajmnogu ja sakam vo do`dlivi denovi. A tienajmnogu ja sakaat koga jas ja sakam. Sekoj den sepra{uvam kolku li sakani zbor~iwa $ doletuvaatod neboto... kolku li nasmevki pra}a na istite mag-loviti pra{ini {to go polnat vozduhot...

Dodeka go gledam prozorecot i tancot nalisjata od udarot na brzite kapki do`d, nejzinitekonturi od liceto se tetoviraat na prozorecot. Gilepam usnite na nego, a toj se zamagluva od sram.Samo u{te da ja gu{nam pa potoa mo`am da potonamvo site do`dovni kapki... Sekoj del od mene gi ~ekanejzinite nasmevki da se probijat preku brzitedo`dovni kapki i da pristignat do mojot prozorec.Znam deka me saka i toa e dovolno!

- ]e gi ispi{e{ site nejzini sokovi. ]e janacrta{ na sekoja bela povr{ina, sekoj malku pis-men, }e ja prepoznae. Sekoga{ }e ja saka{, duri ikoga... – Preraska`uva~ot ne uspea da ja dovr{ire~enicata od silniot ton na povra}a~ot na pivokoj ja prekina harmonijata na vozduhot.

- Dosta so tie skapani re~enici, mi se gadiod niv, nikoga{ nema{e da povra}am ako ti mol-~e{e! – Povra}a~ot se iska`a i pak ja navali gla-vata kon tepihot.

Ne me interesira{e ve}e ni{to. Znaev dekataa nikoga{ nema da e do mene. Znaev deka sekoj od

H

132

zborovite vo sobata be{e ednakvo prazen kako ini{toto vo koe zjapav so ~asovi pred da go vidamsonceto nadvor. A potoa… ostaviv nedovr{enare~enica, is~eznuvaj}i od vozduhot za da se vselamvo nejzinite misli i da ja baknuvam vo nasmevkatadodeka nadvor brzite kapki ja bri{at pra{inataod listovite koi za vozvrat go izveduvaat svojottanc...

133

MAGLA OD ZBOROVI

va utro, pred da si legnam vo prazniot krevet,go otvoriv i poglednav, niz prozorecot. Ima{ebeskrajna magla od do`dot koj ne prestana celiotprethoden den. Mi maglosaa i mislite {to v~erado`dot gi izvadi od mene, pretvorija vo beskrajnimagloviti ni{to`nici ispolneti so praznotija.A jas popusto se nadevav deka nejziniot lik }e bideotslikan tamu. Za prvpat nema{e horizont, nitivertikal...

Sakav da $ ja pratam pesnata {to mi pee{ecel den, za da ja po~uvstvuva i taa.

Zaspav...Koga gi otvoriv o~ite, telefonot mi pi{te-

{e za da mi ka`e deka e ve}e ~etiri ~asot i nedosta-suvat u{te dva ~asa za da go prespijam celiot den.Se poglednav vo ogledalo podigaj}i ja glavata. Vi-dov mrtov odraz... lik vo koj boite umrele u{te vodetstvoto. Svetlata vo o~ite zgasnale vo nekoja go-dina pred nekolku takvi godini, toga{ koga po~na-la da izvira solza po to~no nekolku milioni pati.Mrtvila od misli mi se mno`ea gledaj}i kako voogledaloto zgasnuva poslednoto par~e volja za ̀ i-veewe.

- Koga }e sfati{ deka celiot `ivot po-gre{no si mislel, site misli pa|aat vo voda, a oniezapi{anite gi gori{ od sram i ostanuva{ bez

O

134

ni{to. Oti s# {to si imal bile samo misli i zbo-rovi... Sega s$ {to mo`e{ da napravi{ e najtivkoda is~ezne{ i toa nikoj da ne go zabele`i... – Na-slu{nuvav zborovi, s# u{te ubeduvaj}i se deka nesum lud i deka s# {to mo`e da se slu~i e vo ramkitena normalnosta poradi faktot deka ne postoigranica me|u ludost i normalnost, toa e zaedni~kone{to.

Sepak sakav pak da si se osporam... po nekojbroj pati koj nikoj ne go znae:

-Ne! Nikoga{ nema da sfatam deka sitemisli mi bea zaludno izar~eni.. Taa sekoga{ }e bidevo mene, duri iako... – Zamolknav. Sfativ deka ne-ma{e potreba da se raspravam so sebe.

Verojatno ne{to mi go izgreba denot. Ne{tozasekoga{ mi gi ubi soni{tata {to gi sonuvav zanea. Ne{toto koe mi ja izgasna nade`ta, go izgovoritokmu taa, a pri toa zaplaka...

135

PRINUDNA @ELBA

red okolu {esnaeset godini imav stra{natemperatura koja samo mene mi ovozmo`uva{e dago izgubam razumot. So nejzina pomo{ gledav grdilikovi vo ubavo navezenite gobleni na yidot i sonejzina pomo{ istite stanuvaa tolku grdi {to po-misliv deka mo`ebi do{le od pekolot za da me ize-dat. Se ispla{iv i vreskav so ~asovi...

Po nekolku dena dojde baba mi od Grcija,be{e oti{la na letuvawe preku gradinkata kade{to rabote{e kako ~ista~ka, mi donese bel kala{-wikov od plastika, no toa voop{to ne me izraduvaiako dotoga{ nemav dobieno tolku skapa igra~ka.Nemav `elba za ni{to osven prinudnata – za umi-rawe. Site soni{ta za idealna devojka, avtomobil,ku}a, semejstvo; is~eznaa vo temnata senka na gob-lenite.

Dojde i migot koga ja skr{iv belata igra~kaso dve crveni ra~ki i malo trepkavo svetil~e nani{anot koe reagira{e pri povlekuvaweto narezeto do prvata ra~ka. Toga{ i po~nav da se som-nevam vo pomislata deka voop{to ima ne{to stra{-no vo goblenite, {to be{e znak deka temperaturatapoleka stivnuva. Igra~kata ja skr{iv koga vo ispo-teniot son vresnav pla{ej}i se od posledniot stra-{en lik od pekolot koj treba{e da si odi taa no};pri {to brzo ja zgrabiv belata plastika i po~nav

P

136

da pukam so trepkavata dioda, vo vozduh. Toga{ miispu{ti od racete poradi vozbuda i ni{anot seskr{i na polovina so {to se odvoi i trepkavotosvetil~e od pu{kata. Ja poglednav izgubeno i zna-ej}i deka pu{kata e kupena na rati od gradinkata,vedna{ mi proleta mislata deka igra~kata u{tene e isplatena, a jas ve}e ja skr{iv. Zaplakav...

Toa be{e slika za pekolot na edno pet go-di{no dete, a ona {to go gledam sega vo vozrasnataslika za pekolot e ne{to sosema razli~no i po-stra{no, tokmu poradi toa {to e posofisticirano,a so toa i pokomplicirano. Sega razmisluvawetoza proma{enoto funkcionirawe na svetot, se vikadepresija. A jas ne se ni se}avam ve}e kolku godinine sum izlegol od mre`ite na takvoto razmislu-vawe. Sekoj den pa|am s# podlaboko i edinstvenanade` deka postoi dno e soznanieto za postoewe naprinudnata `elba.

Denes stanav vo osum nautro i gledaj}i gosjajot na sonceto, intuicijata mi re~e deka denot}e bide sovr{en. Ne me razveseli toa...

Koga nemam izbor, ne izbiram.Pa|am.

137

SAMO U[TE MALKU

Ostani so mene.. ostanii ne zboruvaj za emocii!

once, veter, oblak, do`d... Pominuvaat de-novi vle~ej}i gi no}ite koi mrzelivo se prevrtu-vaat mislej}i se dali da zemat antibiotik za spi-ewe... Brzinata na minuvawe na vremeto zavisi odmoite misli! S# zavisi od mene, no jas ne znam kakoda go kontroliram seto toa... Povtorno ja pu{tampesnata da padne na podot i ne znam {to ponatamu...Ako nekoj nekoga{ mi nedostiga{e, toa e tokmu taai tokmu sega... Go pametam najiskreniot momentkoga si ka`avme deka ne bi znaele {to }e pravimeeden bez drug. Zar na ova mislevme...

Zaspav bez da zabele`am kako. Sonuvav bezda znam {to... Se razbudiv so posledniot son zaro-ben vo do`dlivo utro vo osum i pol. Ne se ni obidu-va{e da izbega, niti pak jas go brkav nekade. Dodekase odmarav od spieweto gledaj}i vo matniot do`d,sonot mi se pribli`i i zapo~na da mi ja raska`uvanegovata prikazna. Ne znam kako uspeav, no ostanavmiren i vnimatelno go slu{av sekoj negov mig odrazma~kani ~uvstva...

Po samo eden mesec, na denot na mojot roden-den, yidot se oboi so site, sega ve}e razma~kani, ~uv-stva koi nekoga{ gi poseduvav za da mu gi podaramna svetot. Teloto ne be{e mo}no da `ivee bez niv,

C

138

pa ostana bez`ivotno da le`i vo svojot ve~en sondodeka jas se pretvoriv vo mala top~esta svetlinaso pre~nik od eden i pol santimetar koja ako nekojbi ja videl, }e ima{e mali zrak~iwa i }e naliku-va{e na yvezdi~ka. Letnav kon vselenata i ostanavtamu s# dodeka ne dojde onaa {to ja ~ekav, bidej}ipred da go pu{tam kur{umot da gi razma~ka ~uv-stvata, $ pi{av:

“Nekoga{ priseti se deka na neboto te ~ekamala yvezdi~ka vo koja e implozirana mojata ̀ ivot-na energija i nema da se rodi s# dodeka i ti ne sta-ne{ zrak~e svetlina koe }e izgleda kako yvezda, apotoa }e se najdeme i }e se rodime zaedno na nekojapoubava planeta kade `ivotot ne e borba, tukuqubov!”

Sonot privr{uva{e so svojata prikazna, ajas ostanv da le`am izbegan od realnosta ne mo`ej}ida go ponesam seto ona {to mi go raska`a sonot...Zar samo za eden mesec toa }e stigne{e vo real-nosta...

Vsu{nost, koga pominaa nekolku brojki {togo broeja vremeto, se zapra{av: – A zo{to da ne...

Ovoj mal raj vo moeto srce,za tebe e... Za tebe!

139

PRIKAZNATA OD EDNA ULICA

odeka molekulite se raspa|aa vovle~eni vonekoja scena so teleportirawe od nekoj Star Trekfilm, nie zboruvavme bezvu~no preku nekolku vet-rovi i u{te kojznae kolku slu~ajni popatni pre-preki ili zapirki od nekoja entuzijasti~no propad-nata prikazna. Pred mene si reflektiram ise~okod slikata vo koja nekoga{ vegetirav. Od desnatastrana na slikata, zvu~nikot be{e posilen, poraditoa {to kabelot {to ja nosi energijata, vleguva prvovo nego, pa posle vo leviot. Radiohead kako i obi~nosi gi raska`uvaa svoite emocionalno kreirani zvu-ci. No ovoj pat naredeni bez nekoj poseben princippri redewe, pesnite ispu{taa smiruva~ki zvuk i pomalku naludni~av vo momenti na eskalacija na moiteudari vrz crnata testatura koja be{e malku nakri-vena kon leviot del od slikata. So eden pogled, sose-ma slu~ajno naletav na nea. Odev srede ulicata, bi-dej}i ne bev vidliv od nikogo (ni od vozilata), paprodol`iv qubopitno da gi sledam nejzinite ~ekoriod koi mu se stega{e zdivot na asfaltot koga se pod-gotvuva{e da primi u{te eden ubod od nejzinite{tikli. Zastana. Pred nea se ispre~i patnik so oko-lu 20 godini vrz mislite i so slu~ajno zatalkan pog-led vo nejziniot bex koj be{e go zaboravila na sebe,od brzawe.

-Poznato mi e tvoeto ime od nekade... - $prozbore.

- A koj si ti, se znaeme?

D

140

-Mi tekna, ti si muzata na onoj ligaviot poet,neli?

-Nemam nikakva vrska so toa, ba{ka i ne znamna kogo misli{. – ^uvstvua{e nekoja ~udna vibra-cija vo predelot okolu grloto. Se sprema{e dagoltne nekakva stara rana od nevkusni spomeni.

-Okej, nema vrska, verojatno sum pome{alne{to, pozdrav! – Si zamina mladi~ot bez da po~uv-stvuva nikakva vina za toa {to go stori pred samonekolku sekundi. Vpro~em, samo telepat bi mo`elda po~uvstvuva vina vo vakva polo`ba.

Desnoto u{no tapan~e $ registrira{e nedo-volno razbirliv zvuk, no taa vedna{ znae{e dekatoa nesomneno e pesna od Radiohead poradi toa {toi taa be{e nekade zapi{ana vo spomenite {to $ givrati minuva~ot bez da po~uvstvuva ni malku sramili vina za toa {to go stori. Se svrte na desno sovnimatelnen pogled, a usnite poleka kako da sakaada iscrtaat linija na nasmev. Se sepnav. Za migpomisliv deka mo`e da me vidi.

-Optimistic.. od Radiohead – izgovori poleka, neobrnuvaj}i vnimanie deka nekoj mo`e da ja slu{ne.– Od kade doa|a pesnava – $ govore{e za~udeniotpogled.

-If you try the best you can... The best you can is goodenough... – potpevnuvav so nade` deka }e doznam dalie mo`no da me slu{ne. Znaev deka dosega nikoj neslu{nal duh, ili barem bev siguren vo toa.

Vo me|uvreme pomina star avtomobil soizlupena farba i ostavi nekolku pogolemi oblaci

141

so crn vozduh koi ja izbrkaa pesnata so pesimis-ti~kiot glas na Tom Jork. A moite pogledi dovolnose zamatija za da moram da ja promenam mestopo-lo`bata za nekolku metri nad ulicata.

Taa prodol`i so brzite ~ekori, nebare sebe{e potsetila deka brza kon nekoja od zada~ite{to gi ima{e predhodno postaveno. Jas ostanavpokosen vo pogledot. Navistina se nadevav dekamo`e da me slu{ne... Duri i nekolku milioni mislimi preletaa koi sakav da $ gi ka`am ako mo`e{eda me slu{ne. Bea netrpelivo spremni da izlezatod mene so bezvremenska brzna i da $ ka`at s# {tozaboraviv da dopi{am i da dore~am vo ̀ ivotot. Da,vo toj mizeren `ivot vo koj barem imav ~est da jabaknam, da ja gu{nam.

S# u{te me poplavuvaa pra{awa vrzani sonea, no so odamna izbledeni pra{alnici. Ako `i-votot e son, kako {to ~esto napomnuva{e Reamonnvo svojata istoimena pesna, }e mo`e li taa bar dago otsonuva kako {to u`iva voljata na nejzinite`elbi i ~uvstva ili }e ostane zaroben kako konecvo ne~ii race {to improviziraat pretstava...

Sonceto, ~inam, so sekoj nejzin zdiv, s# pove-}e mi se pribli`uva, a jas krevam raka po avtomati-zam, ne ni pomisluvaj}i deka toa ne e soodvetnaza{tita... Za samo nekolku sekundi se pojavi plamenod sve}a koj zapo~na da me dogoruva dodeka bezglas-no baram od vosokot da me vovle~e vo negovite solziza potoa pak da bidam cvrst bri{ej}i gi site misliso nejziniot lik...

142

SODR@INA

Prv del (Kiliar i Blaras)Denot na ti{inata ……………………………..... 7Zabraneto bladawe ………........….……….... 16Senka ili seni{te... …………….....…………. 20Ona {to be{e najva`noto.. …………..………… 24@ivata prikazna na raska`uva~ot ……..…… 28Vreme koe razdeluva …………….............…….... 32Sinoto sonce ………………………….................. 35Bukvite na nejzinata raka ………….................. 40Smrtta na prikaznite ……………..................... 44

Vtor del (Toj i taa)Podvselenska ramnina ……………….….............. 49Dim od cigara ……………………….................... 52Iks pri~ini za ipsilon nastani …………...... 55Temnina vo mra~no lice .................................... 58@alna vest .............................................................. 60Sopstveniot ̀ ivot …………………….…........... 63Telo vo du{a (holosuite) ……………………....... 67Dreamcatcher ………………………....................... 69Prikazna za vistinskiot son ………….............. 72Senka vo umovi na smrtnici ………………..... 75Kupovi ~okoladi nema da ja zamenatomilenata ................................................................ 78@ivot vo poslednoto zbor~e ……………........ 80Igrata na tvorecot …………….…….................. 83Taa saka{e perfektnost.. …………….…........... 86

143

Nejziniot den ………………………..…............... 89Kamewa vo kal ……………………….…............... 91

Treti del (Avtorsko bladawe)Tvoite boi vo mojot son …………..................… 95Kup~e so bukvi... za naslov nameneti... .......... 97Denot posle denes ……………………………… 99Zborot koj nedostasuva …………..…...........…. 101Bukveni krilja …………………………......…... 104Koga pi{uvam ………………………………....... 107Spakuvanoto se raspakuva ……………............ 109Pova`no od sebe ……………………...……..… 112Koga ja sakam... …………………...........………... 115Na patot znak – “Najdi ja razlikata!” ……….117Izgubeni bukvi od naslov ……………..........… 120U`ivaj! ………………........................…………... 122^etvorka ……………………………...........……. 125Najte{koto ne e vo naslovot ………………... 127Naslov od son so miris na Pop kek ……........ 129Zad prozorecot ………………..………………… 131Magla od zborovi …………………………….... 133Prinudna `elba ……………………………….. 135Samo u{te malku... …………………………..... 137Prikazna od edna ulica ……………………..... 139