- پرۆژەی ماڵپەڕی چاوی خەڵك

- كۆرسی رۆژنامەوانی لەرانیە

- كۆرسی رۆژنامەوانی چەمچەماڵ

- كۆرسی رۆژنامەوانی كەالر

- كۆنفرانسی میدیای بۆ باڵوكردنەوەی بابەتە كۆمەاڵیەتیەكان

- دەركردنی باڵوكراوەیەكی تایبەت

- پڕۆژەی بەرەنگاربونەوەی هاوسەرگیری بەزۆر

- پڕۆژەی دیالۆكی كراوەی نێوان مامۆستایانی ئاینی و ژنانی ڕێكخراوەكان دەربارەی بەرەنگاربونەوەی

توندوتیژی دژی ژنان :بۆ ساڵی ٢٠١١ بۆ ٢٠١٢ و ٢٠١٣

- پڕۆژەی سەنتەری بەرەنگاربونەوەی توندوتیژی دژ بە ڕەگەزی مێینە لە ) كەالر ،ڕانیە (

- ڕاپۆرتی )نا بۆ كوشتنی ژنان بە بیانوی ناموسەوە (

- پڕۆژەی بەرزكردنەوەی هۆشیاری تەندروستی ژنان

- پڕۆژەی بەرزكردنەوەی هۆشیاری خراپ بەكارنەهێنانی ئامێرەكانی پەیوەندیكردن

- پڕۆژەی بەرزكردنەوەی هۆشیاری یاسایی

- گروپی ژیان

-گروپی ٢5 نۆڤەمبەر )ساڵی ٢٠١٢(

پرۆژەکانی کۆمەڵەی خەڵک بۆگەشەپێدان:١- پرۆژەی میدیا

٢:پرۆژەی ژنان:

٣: کۆمەڵەی خەڵک بۆ گەشەپێدان ئەندامە لە:

،)PDA( بۆ گەشەپێدان كۆمەڵەی خەڵك قازانج ناحكومی ناوخۆیی كۆمەڵەیەكی لەئەنجامی ٢٠٠4 لەساڵی ، نەویستە مەدەنییەكانی چاالكییە خۆماڵیكردنی بەرنامەی گەشەپێدانی كۆمەڵ لە ڕێكخراوی لە NPA نەرویجی گەلی فریاگوزاری چەندین ئێستا تا دامەزراوە. كوردستاندا لەبوارەكانی ستراتیژی گرنگ و پرۆژەی )مافی مرۆڤ، ژنان ، گەشەپێدانی كلتور، بەئەنجام ڕادەربڕین(دا ئازادی گەنجان،

گەیاندووە.بە فەرمی بەشێوەیەكی ٢٠٠7 لەساڵی )١4٢5٠/١88١( ژمارە وەزاری فەرمانی لە مۆڵەتی ٢٠٠7/١٠/١٠ بەرواری لە وەرگرتووە كوردستان هەرێمی حكومەتی

كەسایەتیەكی وەك و سەربەخۆ مەعنەوی لەهەموو كارەكانی كوردستاندا ناوچەكانی

ڕادەپەڕێنێت .

PDA كورتەیەك لەسەر ڕێكخراوی

بەهار مونزیر - بەڕێوەبەری گشتیی کۆمەڵەی خەڵک بۆگەشەپێدان

١

١ـ پرۆژەی ماڵپەڕی چاوی خەڵك

لەپرۆژە یەكێكە خەڵك، چاوی ماڵپەری كۆمەڵەی میدیای پرۆگرامی بەردەوامەكانی میدیایی سەرچاوەیەكی گەشەپێدان. بۆ خەڵك خەڵك چاوی كوردستان. لەهەرێمی ئەهلییە ئێستا تاوەكو كەوتوەتەكار و ٢٠٠7ەوە ساڵی لە رۆژنامەوانی شیكاری مەیدانی و راپۆرتی چەندین كەزۆربەیان بەرهەمی كۆرسەكانی پرۆگرامی میدیان چاوی )٢٠١٢( ئەمساڵ باڵوكراوەتەوە. تیایدا بەپالن و كاركردن و كەوتەوە نوێوە بەدیزاینێكی خەڵك ستراتیژێكی نوێ بەردەوام بوە. لەگەڵ بالوكردنەوەی بەرهەمی كۆرسەكانی ئەمساڵی )PDA(كەبریتی بوە لە ١٢٠ راپۆرتی مەیدانی، هەوڵدراوە چەندین

نوسەری تازە و الو لەدەوری ماڵپەڕەكە كۆبكرێتەوە.

بابەتی چەندین كەلەماڵپەرەكەدا جگەلەوەی ئەمە كار، دەرفەتی دۆكیومێنت، وەكو خزمەتگوزاری زانیاری ....وەرگێران و رۆژنامەوانی، ڤیدیۆی ماڵپەرە ئەم باڵوكراوتەوە. تیایدا رۆژنامەوانی كەئێستا خۆیەتی كاونتی خاوەنی لەفەیسبوك ژمارەی هاوڕێیانی ٣ هەزار تێپەڕی كردوە. رۆژانە ١٠ـ١5 كەس داوادەكەن ببنە هاوڕێی چاوی خەڵك و وەرگرن و الی خۆیان ماڵپەرەكە بابەتەكانی بەرهەم و تیایدا خەڵك، چاوی ماڵپەڕی بكەنەوە. باڵوی دیكەی پرۆگرامەكانی چاالكیەكانی بەرهەم و بەمەسەلەكانی داوە تایبەتی بایەخی بالوكردوەتەوە و

ژنان و مافەكانی مرۆڤ.

خەڵك، چاوی پرۆژەی كورتخایەنی ئامانجی كەسانەیە ئەو بەشداریپێكردنی پێگەیاندن و خوازیارن كاربكەن و ئەهلی لەمیدیای كەدەیانەوێت

رێگەیەكی سەربەخۆ بدۆزنەوە تاوەكو لێوەی توانا

رۆژنامەوانیەكانیان پەرەپێبدەن.

هەروەها، ئامانجی درێژخایەنی ماڵپەرەكە، كاركردنی ئەهلی میدیای سەرچاوەیەكی وەكو بەردەوامە بەرچاو ژماریەكی ئەوەیە ئامانجی سەربەخۆ و خۆی لەدەوری میدیا خەڵكی رۆژنامەنوس و چاوی كارمیدیایی. بۆ بدات هانیان كۆبكاتەوە و خەڵك دەیەوێت ببێتە سەرچاوەیەكی گرنگی زانیاری ئەوەی وەك دیكە. ئەهلیەكانی لەمیدیا زۆرێك بۆ رۆژنامەی سەرەكی یارمەتیدەرێكی كەئەمساڵ هاواڵتی بوە لەوەی كەتوانیویانە وەك سەرچاوەیەكی میدیای سود لە راپۆرتەكانی چاوی خەڵ وەرگرن و

دووبارە لەرۆژنامە راپۆرتەكان باڵوبكەنەوە.

زۆربەی الی خەڵك چاوی مالپەری لەئێستادا، شوناسێكی بوەتە تەنانەت ناسراوە و خەڵكی زۆری گرنگ بۆ )PDA( و توانیوەیەتی زیاتر بیباتە ناو

خەڵك و بەخەڵكی بناسێنێت.

٢ـ كۆرسی رۆژنامەوانی لەرانیە

بۆ خەڵك كۆمەڵەی میدیای پرۆگرامی ئەمساڵ شەشی لەمانگی )PDA(گەشەپێدانكۆرسێكی بەئەنجامدانی هەستا )٢٠١٢(راپۆرتی نوسینی »چۆنێتی لەسەر رۆژنامەوانی دوای دەوروبەری. رانیەو لەشاری رۆژنامەوانی« هەڵواسینی بەشێوەی دووهەفتەیی بانگەوازێكی جۆراو میدیا لەرێگەی ئاگاداركردنەوە پۆستەر و وەكو وەربگیرێن كەس ٢٠ توانرا جۆرەكانەوە، بەشداربووی كۆرسەكە. ماوەی ١٠ رۆژ لەناوچەی بەشێوەیەكی رانیە( گشتی )لەكتێبخانەی خۆیان

تیۆری فێری چۆنێتی نوسینی راپۆرتی رۆژنامەوانی كران. لەدواییدا بۆماوەی دوو مانگ ئەو بەشداربوانە بەشێوەیەكی بەردەوام خەریكی كاری مەیدانی بون و پرۆگرامی موحەریری راهێنەر و ستافی لەالیەن

تێبینیان كراوە و بەرهەمەكانیان لەسەر كار میدیاوە بریاری بەرهەمەكانیان ئەوەی دوای دواتر پێدراوە، بالوبونەتەوە و خەڵك لەچاوی دراوە، بالوبونەوەی كۆنتراكتەی ئەو بەپێی هاواڵتیش رۆژنامەی كەلەگەڵ )PDA( هەیبوە دووبارە باڵویكردونەتەوە.

٣ـ كۆرسی رۆژنامەوانی چەمچەماڵ

رانیە شاری رۆژنامەوانی كۆرسی ئەوەی دوای پالنی وەك )PDA( بەدەستهێنا، سەركەوتنی چاالكیەكانی كەویستویەتی ئەمساڵی ستراتیجی كۆرسی پارێزگان، سەنتەری دەرەوەی بباتە چەمچەماڵ لەشاری رۆژنامەنوسی دووەمی لەكۆتایی مانگی ئابی ئەمساڵ ئەنجامدا. ئامانج لەچۆنێتی كەسێكە چەند فێركردنی كۆرسە لەم نوسینی راپۆرتی رۆژنامەوانی. دوای بانگەوازێكی دووهەفتەیی توانرا لەرێگەی سیڤی و شۆرت لیستەوە

١9 كەس وەربگیرێت بۆ كۆرسەكە. ئەم بەشداربوانە ماوە ١٠ رۆژ بەشێوەی تیۆری وانەی رۆژنامەوانیان كاری ئەنجامدانی بۆ ئامادەكران پێوترایەوە و

رۆژنامەوانی مەیدانی.

پرۆژەكانی پرۆگرامی میدیای )PDA( لەساڵی ٢٠١٢

٢

مەیدانیان كاری مەیدان و نێردرانە بەشداربوان دواتر ئەنجامدا بۆماوەی دوو مانگ و لەو ماوەیەدا ستافی راهینەر و موحەریری )PDA( راو سەرنجی خۆیان دوای راپۆرتەكانیان، لەسەر ناردوە بەشداربوان بۆ ئەوەی راپۆرتەكانیان تەحریر كرا، رۆژانە لەماڵپەری

هاوالتی و چاوی خەڵك بالوكرایەوە.

4ـ كۆرسی رۆژنامەوانی كەالر

سێیەمین كۆرسی رۆژنامەوانی پرۆگرامی میدیای كۆمەڵەی خەڵك بۆ گەشەپێدان)PDA( لەسەرەتای كۆرسەش ئەم بەرێوەچوو. ئەمساڵ ١٠ی مانگی وەكو دوو كۆرسەكەی پێشوتر بۆ مەبەستی چۆنێتی دوای ئەنجامدراوە، رۆژنامەوانی راپۆرتی نوسینی میدیایەك و لەچەند بانگەوازێك باڵوكردنەوەی لەشاری ئاگاداری الفیتەی پۆستەر و هەڵواسینی كەالر، خەڵكی كەالر ماوەی ١٠ رۆژیان لەبەردەست

ئەو بەشداریكردنی فۆرمی بتوانن بۆئەوەی بوو سیڤی و بنەمای لەسەری دواتر وەربگرن، كۆرسە فۆرمەكان توانرا ١8 كەس وەكو بەشداربوی كۆرسەكە تیۆری بەشێوەی رۆژ هەشت ماوەی وەربگیرین. لەالیەن ستافی میدیای كۆمەڵەوە، بەشداربوان فێری

چۆنێتی نوسینی راپۆرتی رۆژنامەوانی كران.

خرانە ئەمانیش مانگ دوو ماوەی بۆ پاشان مەیدانەوە بۆ ئەنجامدانی كاری رۆژنامەوانی. ئەو بەشداربوانە بەهاوكاری راستەوخۆی ستافی راهێنەر و راپۆرتی 4٠ توانیان میدیا پرۆگرامی موحەریری

مەیدانی ئەنجامبدەن.ئامانجی كردنەوەی ئەم كۆرسانە سەبارەت بەچۆنێتی سەرچاوەی لەوەوە رۆژنامەوانی، راپۆرتی نوسینی كوردستان، لەمیدیاكانی لەزۆرێك كە گرتبوو نەدەبینرا، ورد تەحقیقی مەیدانی راپۆرتی تیایاندا بەرنامە و بۆیە وەكو )PDA( سااڵنیكە بەچەندین پالنی جۆراجۆرەوە كاردەكەین تاوەكو بتوانین كەلینێك مەبەستە بۆئەو رۆژنامەنوس پركەینەوە و لەمڕوەوە

بەشێوەی تیۆری و پراكتیكی پێبگەیەنین.

بابەتە باڵوكردنەوەی بۆ میدیای كۆنفرانسی 5ـ كۆمەاڵیەتیەكان

ئەو بۆگەشەپێدان)PDA(، هەموو پرۆگرامی میدیای كۆمەڵەی خەڵك تەواوبوونی كۆرسەكانی دوای بەشداربوانەی كەتوانیان سەركەوتوانە كاری رۆژنامەوانی ئەنجامبدەن، كۆنفرانسێكی تایبەتیان بۆ سازكرا بەمەبەستی ئاشنابونیان لەچۆنێتی كاركردنیان لەسەر پرسە كۆمەاڵیەتیەكان و پێدانی زانیاری گرنگ لەسەر ئەو پرسانە لەرووی یاسایی و كۆمەاڵیەتی و دەروونی. ئەو كۆنفرانسە كەیەكەم رۆژی مانگی دوانزە لەشاری

سلێمانی بەرێوەچوو، تیایدا سێ بابەتی كۆمەاڵیەتی و یاسایی و دەروونی پێشكەشكران و گفتگۆ كرا لەسەر ناوەرۆكی بابەتەكان و چۆنێتی كاركردنیان لەداهاتوودا لەسەر بابەتە كۆمەاڵیەتیەكان. ئامانج لەم كۆنفرانسە بكەن گفتگۆ وەرگرن و یەكتری لەئەزومونی سود بتوانن تاوەكو پێكەوە بەشداربوانە هەموو كۆكردنەوەی لەبارەی كۆرسەكانەوە. هەروەها ئاشنابن بەكۆمەڵیك پرسی گرنگی رۆژنامەوانی و زانستی كۆمەالیەتی و ئەو بەخشرایە بروانامە تایبەتدا لەئاهەنگێكی كۆنفرانسەكە تەواوبوونی دوای باسە، شایانی دەروونی.

بەشداربوانەی كەتوانیویان سەركەوتوبن لەكۆرسەكاندا.

6ـ دەركردنی باڵوكراوەیەكی تایبەت

كۆتا چاالكی ئەمساڵی پرۆگرامی میدیای كۆمەڵەی خەڵك بۆ گەشەپێدان)PDA( بریتیە لەدەركردنی لەخۆگرتوە بابەتانەی ئەو هەموو باڵوكراوەیە ئەم خەڵك«. »چاوی بەناوی تایبەت بالوكراوەیەكی لەدەركردنی ئامانج كران. میدیا رۆژنامەوانی كۆرسەكانی بەشداربوانی پێشكەشكی كەلەكۆنفرانسەكەدا ئەو كوردستان هەرێمی میدیاكارانی لەرۆژنامەنوسان و بەرفراوان ژمارەیەكی بۆئەوەیە باڵوكراوەیە ئەم بابەتە رۆژنامەوانیانەیان پێبگات و سودی لێوەرگرن. لەگەڵئەوەدا مەبەستمان بوو خەڵكی ئاگاداربن لەكار و گرنگ زانیاری هاتوە، باڵوكراوەیەدا كەلەم مەیدانی راپۆرتێكی لەرێگەی ئەمساڵمان و چاالكیەكانی

بخەینەڕوو لەسەر دەسكەوت و كارەكانی پرۆگرامی میدیا.

٣

ئاسۆ ئەمین - بەڕێوەبەری پرۆژەی میدیا ◄

یاسین عومەر - ترەینەر - موحەریر ◄

عامر سالح - ترەینەر◄

١. پڕۆژەی بەرەنگاربونەوەی هاوسەرگیری بەزۆر

بەزۆر ( )بەرەنگاربوونەوەی هاوسەرگیری پڕۆژەی پڕۆژەكانی لەچوارچێوەی پڕۆژانەی لەو یەكێكە هەردوو هاوكاری بە PDA رێكخراوی ، ژنان رێكخراوی فریاگوزاری میللەتی نەرویجNPA و بەپێ ی وە لەساڵی ٢٠٠9 IMMDI رێكخراویهەردوو لەسنوری و ستراتیژی درێژخایەن پالنێكی

پارێزگای هەولێرو سلێمانی بەڕێوە دەچێت .،كە لەساڵی ٢٠٠9 ،٢٠١٠،٢٠١١ ،٢٠١٢ دەستی بەجێبەجێكردن كردووە بەپێ ی ئەو پالنەی كە بۆی

داڕێژراوە . ئەنجامدان لە یە بریتی پڕۆژەكە بواری چاالكی ژنانەی ئەو بۆ كراوە گفتوگۆیەكی وڕێكخستنی كۆمەڵگەی ڕێكخراوەكانی لەبواری چاالكن كە مەدەنی )یان ئەندام پەرلەمانن یاخود كەسایەتییەكی مامۆستایانی ژنان(، مافەكانی لە داكۆكیكەرن توێژەرانی ، ،ڕۆژنامەنوسان پارێزەران ، ئاینی ناحكومیەكان،و ڕێكخراوە نوێنەری ، كۆمەاڵیەتی و ڕادیۆیی وبەرنامەی سیمینار ئەنجامدانی ئەنجامدانی سیمینارو كۆبونەوە لە وواڵتی نەرویج ،و باڵوكردنەوەی و هەڵواسین هەڵمەتێكی ئەنجامدانی پۆستەر ، كە وێنەو دروشمەكانی گوزارشت لەو كێشەیە سەرجەم و دەسەاڵت هاندانی بەمەبەستی بكات ودروستكردنی پەیوەندیدارەكان كەسایەتییە و الیەن پێشنیار چەندین بەدەستهێنانی و پێكەوەیی كاری یاسایی ڕێوشوێنی گرتنەبەری بۆ پشتگیری و كێشەی كەمكردنەوەی بۆ پێویست ئەمنی و

PDA زانیاری دەربارەی پڕۆژەكانی پڕۆگرامی ژنان لە ڕێكخراوی

كێشەی وروژاندنی ، بەزۆر هاوسەرگیری كێشەیەكی ببێتە ئەوەی بۆ بەزۆر هاوسەرگیری توێژو بەردەوامی گفتوگۆی جێگای پێشینەو لە پێناو گۆرانكاری لە كۆمەڵگابێت جیاوازی كەرتی كاریگەرییە كەمكردنەوەی بۆ هەوڵدان باشترو بەرەو

خراپەكانی ئەم كێشە كۆمەاڵیەتیە.

ئامانجەكانی پڕۆژەی بەرەنگاربوونەوەی هاوسەرگیری بەزۆر

◄ ئامانجی كورت خایەن: كۆمەڵگا هوشیاری بەرزكردنەوەی .١بە لەپەیوەند بەتایبەتی مێ ڕەگەزی بەگشتی، پرسی هاوسەرگیری و ماف و ئازادی هاوسەرگرتن و مەترسی و كاریگەریە خراپەكانی ئەم دیاردەیە بۆ

سەر كۆمەڵگە بە گشتی و تاك بە تایبەتی.

پێشكەشكردنی ڕێنمایی و خزمەتگوزاری .٢یاسایی و كۆمەاڵیەتی بۆ ئەو ژن و كەسانەی كە

بوونەتە قوربانی بەزۆر پێكهێنانی هاوسەرگیری. هاندانی ڕێكخراوو و دامودەزگا حكومی .٣خاوەن كەسانی و پەیوەندیدارەكان ناحكومییە و داكۆكیكردن بۆ ئایینی و كۆمەاڵیەتی پێگەی وەرگرتن هەڵوێست و كۆدەنگی ودروستكردنی بەزۆر هاوسەرگیری بەرەنگاربوونەوەی بەمەبەستی

لە كۆمەڵگادا. بەزۆر هاوسەرگیری كێشەی وروژاندنی .4جێگای پێشینەو لە كێشەیەكی ببێتە ئەوەی بۆ جیاوازی كەرتی توێژو بەردەوامی گفتوگۆی

كۆمەڵگا. ناحكومییەكان، ڕێكخراوە بەتواناكردنی .5پرسی بە پەیوەندیدار ڕێكخراوەكانی بەتایبەت بۆ ڕێكخراوەییانە ڕۆڵبینینی بەمەبەستی ژنان

٤

شلێر ئەحمەد - ◄ بەڕێوەبەری پرۆگرامی

ژنان

بەرەنگاربونەوی هاوسەرگیری بەزۆر. و پێشنیار چەندین بەدەستهێنانی .6شوێنی رێو گرتنەبەری مەبەستی بە پشتگیری

پێویست بۆ نەهێشتنی كێشەكە .ئاڵوگۆڕكردنی بیروڕاو ئەزمون لە پەیوەند .7بەكاركردن لەسەر پرسی هاوسەرگیری بەزۆر لەگەڵ ڕێكخراوە چاالكەكانی ئەم بوارەی كاركردن لە واڵتی

نەرویج .

◄ ئامانجی درێژ خایەن :نەهێشتن و بەرەنگاربوونەوەی دیاردەی هاوسەرگیری بە زۆر لە رێگەی بەرزكردنەوەی ئاستی هۆشیاری بۆ ) )حكومەت دەسەاڵت وهاندانی خەڵكی گرتنەبەری رێوشوێنی یاسایی و ئەمنی لە پێناو

گۆرانكاری بەرەو باشتر لەو بارەیەوە .

چاالكیە ئەنجامدراوەكانی پڕۆژەی بەرەنگاربونەوەی هاوسەرگیری بەزۆر لەساڵی ٢٠٠9 و ٢٠١٠

بوارو لە شارەزا ڕاهێنەرو پێگەیاندنی .١بەرەنگاربونەوەی پڕۆژەی جیاوازەكانی چاالكیە هاوسەرگیری بەزۆر. رێكخستنی كۆرسێكی راهێنان هەردوو لە هەولێر و سلێمانی لە كەس ١6 بۆ راهێنانی كۆرسی لە بەشداریكردنیان بۆ رەگەز پرۆژەكە بۆ ماوەی دە رۆژ لە سلێمانی بە مەبەستی بە توانا كردن و راهێنانیان و بەرزكردنەوەی ئاستی و هاوسەرگیری بابەتی سەر لە زانیاریەكانیان یاساكانی باری كەسێتی عێراقی و یاسای سزادانی عێراقی سەبارەت بە زۆرلێكردن یاخوود رێگەگرتن لە

كەسێك بۆ پێكهێنای هاوسەرگیری .

، ڕاهێنان )8(خولی ئەنجامدانی .٢ڕێكخراوەكانی بۆ تایبەت ژنان پرسی بە پەیوەندیدار لە دەربارەی ڕۆڵی ڕێكخراوەیی هاوسەرگیری بەرەنگاربونەوەی بەزۆر لە كۆمەڵگادا . ژمارەی خوولی چاالكی بەشداربووانی هەردوو سنوری لە راهێنان هەولێر و سلێمانی پارێزگای بریتی یە لە )١١١( سوودمەند.

) ٣١( ئەنجامدانی .٣كوردستان )٢١(لە سیمینار، و نەرویج واڵتانی لە )١٠( و كوردستان بە سەبارەت سوید،

سیمینارەكان لە سنووری هەردوو پارێزگای هەولێرو )7٠9( لە بوون بریتی كە دراوە ئەنجام سلێمانیدا بەشداربوو ، بۆ خەڵكی گشتی دانیشتوانی ناوچە دەست نیشانكراوەكان لە هەردوو رەگەزەكە بە جیاوازی

پایەی ,پلەو رۆشنبیری تەمەن,ئاستی رووی لە كۆمەاڵیەتی و وەزیفی یەوە ، سەبارەت بە واڵتانی نەرویج و سویدیش، سیمینارەكان ) ٢٢9 ( كەس بەشداریان كرد كە پێكهاتبوون لە پەناهەندەی كوردی

دانیشتووی ئەم واڵتانەو كادیری ڕێكخراوەكانی ژنان و كەسایەتی نێو پارت و الیەنە سیاسی و حكومییەكانی ئەم واڵتانە. بەمەش كۆی سوودمەندانی سمینارەكان بریتی بوون لە )9٣8( كەس. كە تیایدا بابەتەكانی چەمكی هاوسەرگیری و بنەماكانی هاوسەرگیری پێشكەش كراون وئەو تاوانانەی كە لەسەر پرۆسەی هاوسەرگیری درووست دەبێت رۆڵی هەردوو یاسای سزادانی عێراقی و یاسای باری كەسێتی لە سزادانی ئەو كەسانەی كە زۆر لە كچەكانیان یان كورەكانیان یاخوود هاوسەرگیری ژیانی ناو چوونە بۆ دەكەن

هاوبەشی هەڵبژاردنی بۆ لەبەردەمیان رێگردەبن ژیانیان.

لە كراوە گفتوگۆی )٢٢( سازدانی .4

بە سلێمانی هەولێرو پارێزگای هەردوو سنوری مەبەستی هاندان و هەماهەنگی و ڕێككەوتن لەسەر ئەنجامدانی هەڵمەتی داكۆكی و هەڵوێست وەرگرتنی هاوسەرگیری كێشەی بە پەیوەند لە پێكەوەییانە

پێویست پێشنیاری بیروڕاو ئاڵوگۆڕكردنی و بەزۆر لەهەردوو كەس تیایدا)46٢( كە , لەمبارەیەوە كراوەكاندا گفتوگۆ سەرجەم لە بەشداربوون ڕەگەز ، هەروەها هەر گفتوگۆیەكی كراوە بە ئامادەكردنی

پالنێكی كار كۆتایی هاتووە .

ڕادیۆیی بەرنامەیەكی لەچوارچێوەی .5لە كە بەزۆر( هاوسەرگیری )بەرەنگاربوونەوەی )9( توانراوە دەكرێت، پێشكەش نەوا( )ڕادیۆی بنەماكانی و هاوسەرگیری بابەتی لەسەر بەرنامە ڕوونكردنەوەی و هاوسەرگیری لەڕووی بەزۆر هاوسەرگیری و ئایینییەوە و یاسایی بۆ گونجاو چارەسەری دیاردەیە ئەم كەمكردنەوەی گفتوگۆی و بكرێت پێشكەش لەبارەوە بكرێت، ئەو میوانانەی بەرنامەكە لە بەشداربوون كە بریتی بوون لە كەسانی پسپۆڕ لەبواری یاسایی و مامۆستای بواری شارەزایانی و ئایینی و دەروونی و كۆمەاڵیەتی

پزیشكی.

بۆ هەڵمەتێك پڕۆژەكەدا چوارچێوەی لە .6بەرەنگاربوونەوەی هاوسەرگیری بەزۆر بەڕێوەبردرا لە پۆستەری باڵوكردنەوەی 45٠ و ڕێگەی چاپكردن بەزۆر، هاوسەرگیری بەرەنگاربوەنەوی بە تایبەت

٥

لە هەردوو ئینگلیزی بە هەردوو زمانی كوردی و پارێزگای هەولێرو سلێمانی .

لیفلێتی )٣٠٠( كردنی درووست .7كۆمەڵێك لە هاتووە پێك كە پرۆژەكە، بە تایبەت زانیاری لەسەر ئەو چاالكیانەی كە ئەنجام دراون لە چوارچێوەی پرۆژەكە دا بە هەردوو زمانی كوردی و

ئینگلیزی .

8.ئامادەكردنی راپۆرتی ) هاوسەرگیری بەزۆر ژیان مەیدانییە توێژینەوە ئەم ) دژوار چارەنووسێكی و لەسەر دیاردەی هاوسەرگیری بەزۆر لە ناوچەی پشدەر ئەنجامدراوە، ڕاستەوخۆ لەگەاڵ ژمارەیەك قوربانیانی بە زۆر پێكهێنانی هاوسەرگیری چاوپێكەوتن كراوە، بەرپرسی وەكو پەیوەندیدار الیەنێكی چەند وێڕای مامۆستایانی قوربانیان، كەسوكاری حكومی، و كۆمەاڵیەتی توێژەری و خێاڵ سەرۆك ئایینی، و مرۆڤ مافی نووسینگەی و ژنان ڕێكخراوی توندوتیژی بەرەنگاربوونەوەی نووسینگەی دادگاو و كچان شوودانی بە بەزۆر سەبارەت ڕانیە لە مارەكردنیان لە تەمەنێكی مناڵیدا بەبێ ڕەزامەندی و خواستی خۆیان و لە ژێر فشارێكی زۆری دەروونی و جەستەیی لەالیەن باوك یان برا یاخود مام و هەندێجار خەڵكانی دیكە. باڵوكردنەوەی ڕاپۆرتی چاودێری پێشێلكردنی مافی هاوسەرگیری لە ناوچەی پشدەر یاساكانی بۆ نێودەوڵەتی پەیمانگای بەهاوكاری داتاو كۆكردنەوەی و .IHRL مرۆڤ مافی زانیاری پێویست لەم بارەیەوە لەڕێگەی ئەنجامدانی چاوپێكەوتنی ڕاستەوخۆ لەگەاڵ قوربانیەكان كراوە ، راپۆرتەكەش بە هەردوو زمانی كوردی و ئینگلیزی

باڵوكراوەتەوە .

كۆتایی سیمیناری )٢( ئەنجامدانی .9لە )٢٠١٠ و ٢٠٠9( ساڵی لەكۆتایی پرۆژەكە هاتبوون پێك بەشداربووەكان سەرجەم كە سلێمانی و ڕێكخراوەكان نوێنەری و حكومەت لەنوێنەری ڕۆژنامە و كەسانی شارەزاو پەیوەندیدار بە پڕۆژەكە پێك بەشداربووان سەرجەم ژمارەی تیایدا كە ،گرنگی لە باس تیایدا كەس،كە )67( لە هاتبون رونكردنەوەی لەگەڵ و كرا پرۆژەكە ئامانجی و خستنەڕووی هەروەها پرۆژەكە چاالكیەكانی كارو هەرجۆرە وەرگرتنی و پڕۆژەكە دەرئەنجامەكانی دیاردەی بەرەنگاربوونەوەی باشتر بۆ پێشنیارێك بابەت لە داهاتوودا.پاشان دوو بەزۆر هاوسەرگیری لە دادگا )رۆلێ ناونیشانی ژێر لە كرا پێشكەش بەرەنگاربوونەوەی هاوسەرگیری بە زۆر لە هەرێمی و شەرعی )مەئزوونی بابەتی و ) كوردستان ) دا هاوسەرگیری پرۆسەی لە بوونی پێویستی لەبەر رۆشنایی رەشنووسی پرۆژەی پێشنیاركراو بۆ

پەرلەمانی كوردستان .

چاالكیە ئەنجامدراوەكانی پڕۆژەی بەرەنگاربوونەوەی هاوسەرگیری بەزۆر لەساڵی ٢٠١١

◄ گفتوگۆی كراوە : ئەنجامدان و ڕێكخستنی )8( گفتوگۆی كراوە بۆ

هەر یەكێك لەم گروپانە :پارێزەران ،ڕۆژنامەنوسان ، توێژەرانی كۆمەاڵیەتی ، نوێنەری ڕێكخراوە ناحكومیەكان، ژنان )ئەو ژنانەی كۆمەڵگەی ڕێكخراوەكانی لەبواری چاالكن كە مەدەنی یان ئەندام پەرلەمانن یاخود كەسایەتییەكی مامۆستایانی ژنان(، مافەكانی لە داكۆكیكەرن ئاینی ، سەبارەت بەكێشەی هاوسەرگیری بەزۆر و

ئاڵوگۆڕكردنی بیروڕاو پێشنیاری پێویست لەمبارەیەوە .كە )١9٢( كەس بەشداربوون ،)١٣٣( لە ڕەگەزی

نێر )59( لە ڕەگەزی مێ بوون.◄ سیمینار :

ئاسایی خەڵكی بۆ سیمینار ئەنجامدانی)١٠(

گەنجان و ژنان لە توێژەكان و چین سەرجەم یاساییەكانی ماددە بڕگەو بە سەبارەت وخێزانەكان لە ڕێگە گرتن تاوانی و هاوسەرگیری پێكهێنانی هاوسەرگیری و هاوسەرگیری پرۆسەی پێكهێنانی ئەنجامدانی و وەخت پێش هاوسەرگیری و بەزۆر

هاوسەرگیری لە دەرەوەوی دادگاكانكە )4٢5( كەس بەشداربوون )١١7( لە ڕەگەزی نێر

)٣٠8( لە ڕەگەزی مێ بوون .

◄ بەرنامەی ڕادیۆیی :

پێشكەشكردنی )١4( پڕۆگرامی ڕادیۆیی تایبەت پسپۆڕو كەسانی بانگهێشتی و گفتوگۆكردن بە . هاوسەرگیری پرسی بە پەیوەندیدار شارەزای لەیەكێك لە ڕادیۆ ناوخۆییەكان بەمەبەستی گەیاندنی

پەیام و ناوەڕۆكی پڕۆژەكە بەخەڵكی بەگشتی .

٦

◄ پۆستەر:و هەڵواسین هەڵمەتێكی ئەنجامدانی باڵوكردنەوەی)6٠٠٠( پۆستەر بەپرسی هاوسەرگیری بەرەنگاربونەوەی و هاوسەرگرتن مافی و هاوسەرگیری بەزۆر . بە هەردوو زمانی كوردی و

ئینگلیزی .◄ دروستكردنی لفلێت:

دروستكردنی)٢5٠٠( لفلێتی تایبەت و باڵوكردنەوەی

بە هەرسێ زمانی كوردی و عەرەبی وئینگلیزی و سودبەخش زانیاری كۆمەڵێك پەخشكردنی بۆ

پەیوەندیدار بە كێشەی هاوسەرگیری بەزۆر .

◄ ئەنجامدانی كەمپین :باڵو بەشێوەی كەمپین هەڵمەتی ئەنجامدنی كێشەی بە پەیوەندیدار دروشمێكی كردنەوەی چەند كوردیدا كۆمەڵگای لە بەزۆر هاوسەرگیری ڕادیۆو )لە ڕاگەیاندن كەناڵەكانی لەڕێگەی

تەلەفزیۆن و ڕۆژنامەكان( .

◄ ئەنجامدانی سیمینار لە نەرویج :ئاڵوگۆڕكردنی بیروڕاو ئەزمون لە پەیوەند بەكاركردن بەهاوكاری بەزۆر هاوسەرگیری پرسی لەسەر لەگەڵ ڕێكخراوە چاالكەكانی ئەم بوارەی كاركردن گفتوگۆی سیمینارو كۆمەڵێك نەرویج واڵتی لە لەگەڵ بەزۆر هاوسەرگیری دەربارەی تایبەت

پەنابەرانی كورد ڕێكدەخرێت .

◄ پاڵپشتكردنی كاری تاكەكەسی:بە هەڵدەستێت جێبەجێكردنیدا لەماوەی پڕۆژەكە هاندانی ئەو كەسانەی كە دەیانەوێت لەڕێگەی تاكە بەزۆر هاوسەرگیری بابەتی دەربارەی كەسییەوە

لەم پڕۆژەكە ، بدەن ئەنجام چاالكیەك یان كارێك ڕووەوە یارمەتی دارایی پێشكەشی ئەوانە دەكات .

بەرەنگاربوونەوەی پڕۆژەی چاالكیەكانی هاوسەرگیری بەزۆر لەساڵی ٢٠١٢

◄ گفتوگۆی كراوە :

ئەنجامدان و ڕێكخستنی )١٠( گفتوگۆی كراوە بۆ هەر یەكێك لەم گروپانە :

پارێزەران ،ڕۆژنامەنوسان ، توێژەرانی كۆمەاڵیەتی ، نوێنەری ڕێكخراوە ناحكومیەكان، ژنان )ئەو ژنانەی كۆمەڵگەی ڕێكخراوەكانی لەبواری چاالكن كە مەدەنی یان ئەندام پەرلەمانن یاخود كەسایەتییەكی مامۆستایانی ژنان(، مافەكانی لە داكۆكیكەرن بەزۆر هاوسەرگیری بەكێشەی سەبارەت ، ئاینی پێویست پێشنیاری بیروڕاو ئاڵوگۆڕكردنی و

لەمبارەیەوە .لە گفتوگۆكراوانەدا توانراوە )١7٣( كەس بەشداربن

ڕەگەزی لە )59( نێرو لەڕەگەزی )١١4( كە ،مێ بوون .

◄ سیمینار :ئاسایی خەڵكی بۆ سیمینار )١7( ئەنجامدانی گەنجان و ژنان لە توێژەكان و چین سەرجەم یاساییەكانی ماددە بڕگەو بە سەبارەت وخێزانەكان لە ڕێگە گرتن تاوانی و هاوسەرگیری پێكهێنانی هاوسەرگیری و هاوسەرگیری پرۆسەی پێكهێنانی ئەنجامدانی و وەخت پێش هاوسەرگیری و بەزۆر

هاوسەرگیری لە دەرەوەوی دادگاكان . بەشداربن )٣5٣(كەس توانراوە سیمینارانەدا لەو ،)١78( لە ڕەگەزی نێرو )١75( لە ڕەگەزی مێ

بوون .

◄ بەرنامەی ڕادیۆیی : پێشكەشكردنی )9( پڕۆگرامی ڕادیۆیی تایبەت بە گفتوگۆكردن و بانگهێشتی كەسانی پسپۆڕو شارەزای لە لەیەكێك . هاوسەرگیری پرسی بە پەیوەندیدار و پەیام گەیاندنی بەمەبەستی ناوخۆییەكان ڕادیۆ

ناوەڕۆكی پڕۆژەكە بەخەڵكی بەگشتی .

◄ ئەنجامدانی سیمینار لە نەرویج :ئاڵوگۆڕكردنی بیروڕاو ئەزمون لە پەیوەند بەكاركردن بەهاوكاری بەزۆر هاوسەرگیری پرسی لەسەر لەگەڵ ڕێكخراوە چاالكەكانی ئەم بوارەی كاركردن گفتوگۆی سیمینارو كۆمەڵێك نەرویج واڵتی لە لەگەڵ بەزۆر هاوسەرگیری دەربارەی تایبەت

پەنابەرانی كورد ڕێكدەخرێت .

نێوان كراوەی دیالۆكی پڕۆژەی .٢مامۆستایانی ئاینی و ژنانی ڕێكخراوەكان دەربارەی ساڵی :بۆ ژنان دژی توندوتیژی بەرەنگاربونەوەی

٢٠١١ بۆ ٢٠١٢

رێكخراوی هاوكاری بە PDA رێكخراوی ، NPAنەرویج میللەتی فریاگوزاری دایلۆكی پڕۆژەی جێبەجێكردنی لەچوارچێوەی

٧

رۆژە حەسەن - ◄بەڕێوەبەری پڕۆژەی

دیالۆكی كراوەی نێوان مامۆستایانی ئاینی

و ژنان

و ژنان ڕێكخراوەكانی و چاالكەوان نێوان لە كراوە پیاوان و زانایانی ئاینی دەربارەی بەرەنگاربونەوەی پارێزگای هەردوو لە ژنان دژی توندوتیژی سلێمانی و كركوك بۆ ماوەی حەوت مانگ و نیو درێژە بەجێبەجێكردنی چاالكیەكانی پرۆژەكە دەدات تاوەكو ٣١/5/٢٠١٢ لەبەرواری ٢٠١١/١٠/١5 ،كە دەستی بەجێبەجێكردن كردووە بەپێ ی ئەو پالنەی كە

بۆی داڕێژراوە . پڕۆژەكە چاالكی بواری ئەنجامدانی لە یە بریتی بەرنامەیەكی چەند بەرنامەی و ڕادیۆیی هەروەها تەلەفزیۆنی وڕێكخستنی ئەنجامدان و كۆبونەوە چەند لەنێوان كراوە گفتوگۆی چاالكن كە ژنانەی ئەو ڕێكخراوەكانی لەبواری یان مەدەنی كۆمەڵگەی كەسایەتییەكی یاخود مافەكانی لە داكۆكیكەرن ئاینی زانایانی و ژنان مەسەلەكانی ،دەربارەی چۆنێتی و ژنان

بەرەنگاربونەوەی سازدانی لەڕێگەی ، ژنان دژی توندوتیژی زەمینەیەك لەنێوان ئەو دوو گروپەدا تاوەكو بەهۆی كلتوریەوە ڕێگر و بۆچونی سیاسی بیرو جیاوازی مەسەلەكانی پێشكەوتنی بۆ كاركردن لەبەردەم دروست دژیان توندوتیژی نەهێشتنی و ژنان زانایانی و ژنان رێكخراوەكانی چونكە ، نەبێت لەسەر خۆیان تایبەتی كاریگەری هەریەك ئاینیش زمانی لەڕێگەی و هەیە كوردستان كۆمەڵگای قبوڵكردن یەكتر بیروڕاو ڕێزگرتنی گفتوگۆو دەكرێت مەسەلەكانی ژنان زیاتر برەوی پێبدرێت لە

كۆمەڵگای كوردیدا .

ئەم سەرەكی ئامانجی بۆ كاركردن لە بریتیە پرۆژەیە توندوتیژی رووبەروبوونەوەی لەڕێگەی ، ژنان بە دژ لەنێوان زەمینەیەك سازدانی ئەو دوو گروپەدا تاوەكو بەهۆی

ڕێگر كلتوریەوە و سیاسی بۆچونی بیرو جیاوازی مەسەلەكانی پێشكەوتنی بۆ كاركردن لەبەردەم دروست دژیان توندوتیژی نەهێشتنی و ژنان زانایانی و ژنان رێكخراوەكانی چونكە ، نەبێت لەسەر خۆیان تایبەتی كاریگەری هەریەك ئاینیش زمانی لەڕێگەی و هەیە كوردستان كۆمەڵگای قبوڵكردن یەكتر بیروڕاو ڕێزگرتنی گفتوگۆو

لە پێبدرێت برەوی زیاتر ژنان دەكرێت مەسەلەكانی كۆمەڵگای كوردیدا .

◄ ئەنجامدانی سیمینار :شاری لە گەورە سیمیناری یەك ئەنجامدانی ئاینی زانایانی و ڕێكخراوەكان ژنانی بۆ سلێمانی سەبارەت بەبابەتەكانی توندو تیژی دژی ژنان ،كە تیایدا) 5٠( بەشداربوو لە پارێزگای سلێمانی و كركوك لەهەردوو ڕەگەز بەشداربوون لە سیمینارەكەدا كە )٣٠( لە بەشداربوان لە ڕەگەزی نێربوون و )٢٠(

لە بەشداربوان لە ڕەگەزی مێ بوون .

◄ ئەنجامدانی كۆبونەوە :لەنێوان كۆبونەوە )4( ڕێكخستنی و ئەنجامدان لەبواری چاالك ژنانی یان ڕێكخراوەكان ژنانی ڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی و مامۆستایانی ئاینی . دوو لەو كۆبونەوانە تایبەت بون بە گروپی ڕێكخراوەكان ژنانی كۆبونەوەی دوو و بە بوون تایبەت تریش ئاینی مامۆستایانی بەكێشەی سەبارەت ،

بەرەنگاربونەوەی ژنان دژی توندوتیژی سەرنج نوسینی و پێویست پێشنیاری و

لەمبارەیەوە . )55( تیایدا كە چوار هەر لە بەشداربوو ئامادەبون كۆبونەوەكە لە بەشداربوو )٢5( ، )٣٠( و نێر ڕەگەزی ڕەگەزی لە بەشداربوو لە بەشداربون مێ سەرجەم كۆبەنەوەكاندا .

◄ ئەنجامدانی گفتوگۆی كراوە : كراوە گفتوگۆی )9( ڕێكخستنی و ئەنجامدان كە ژنانەی یان)ئەو ڕێكخراوەكان ژنانی لەنێوان كۆمەڵگەی ڕێكخراوەكانی لەبواری چاالكن لە داكۆكیكەرن كەسایەتییەكی یاخود مەدەنی سەبارەت ، ئاینی مامۆستایانی ژنان(، مافەكانی دژی توندوتیژی بەرەنگاربونەوەی بەكێشەی پێویست پێشنیاری بیروڕاو ئاڵوگۆڕكردنی ژنان و لەهەردوو تیایدا) ١9١( كەس ،كە لەمبارەیەوە ( كە بەشداربوون ڕەگەز ١٢4 ( لە ڕەگەزی مێ ڕەگەزی لە ) 67 ( و گفتوگۆ لە بەشداربوون نێر

كراوەكاندا .

◄ بەرنامەی ڕادیۆیی : پێشكەشكردنی پڕۆگرامی بە تایبەت ڕادیۆیی

٨

پسپۆڕو كەسانی بانگهێشتی و گفتوگۆكردن شارەزای پەیوەندیدار بە پرسی توندوتیژی دژی ژنان ڕادیۆی لە بەرنامە ) ١٠ ( پێشكەشكردنی .نەوا لەناو شاری سلێمانی وهەروەها پێشكەشكردنی )5( بەرنامە لە ڕادیۆی دەنگ لە قەزای كەالر و یەكگرتوو لە ڕادیۆی بەرنامە پێشكەشكردنی )٣( و پەیام گەیاندنی بەمەبەستی ڕانیە قەزای لە

ناوەڕۆكی پڕۆژەكە بەخەڵكی بەگشتی .

◄ بەرنامەی تەلەفزیۆنی :تایبەت تەلەفزیۆنی پڕۆگرامی پێشكەشكردنی پسپۆڕو كەسانی بانگهێشتی و گفتوگۆكردن بە دژی توندوتیژی پرسی بە پەیوەندیدار شارەزای ژنان . پێشكەشكردنی ) ١٠ ( بەرنامە لە كەناڵی )٢( پێشكەشكردنی وهەروەها KNN ئاسمانی كەالر قەزای لە ئایندە تەلەفزیۆنی لە بەرنامە پڕۆژەكە ناوەڕۆكی و پەیام گەیاندنی بەمەبەستی

بەخەڵكی بەگشتی .

نێوان كراوەی دیالۆكی پڕۆژەی .٣مامۆستایانی ئاینی و ژنانی ڕێكخراوەكان دەربارەی ساڵی بۆ ژنان توندوتیژی دژی بەرەنگاربونەوەی

٢٠١٢ بۆ ٢٠١٣

رێكخراوی هاوكاری بە PDA رێكخراوی ، NPAنەرویج میللەتی فریاگوزاری دایلۆكی پڕۆژەی جێبەجێكردنی لەچوارچێوەی و ژنان ڕێكخراوەكانی و چاالكەوان نێوان لە كراوە بەرەنگاربونەوەی دەربارەی ئاینی زانایانی و پیاوان پارێزگای هەردوو لە ژنان دژی توندوتیژی درێژە ماوەی حەوت مانگ بۆ هەولێر و سلێمانی ،كە دەدات پرۆژەكە چاالكیەكانی بەجێبەجێكردنی لەبەرواری ٢٠١٢/١٠/١ تاوەكو ٢٠١٢/4/٣١ دەستی بەجێبەجێكردن كردووە بەپێ ی ئەو پالنەی كە بۆی

داڕێژراوە . بواری چاالكی پڕۆژەكە بریتی یە لە ئەنجامدانی چەند بەرنامەیەكی ڕادیۆیی و بەرنامەی تەلەفزیۆنی هەروەها ئەنجامدان وڕێكخستنی چەند ۆرك شۆپێك و كۆرس و گفتوگۆی كراوە لەنێوان ئەو ژنانەی كە چاالكن لەبواری ڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی یان یاخود كەسایەتییەكی داكۆكیكەرن لە مافەكانی ژنان و زانایانی ئاینی ،دەربارەی مەسەلەكانی ژنان ژنان توندوتیژی دژی بەرەنگاربونەوەی و چۆنێتی دوو ئەو لەنێوان زەمینەیەك سازدانی لەڕێگەی ،گروپەدا تاوەكو بەهۆی جیاوازی بیرو بۆچونی سیاسی و كلتوریەوە ڕێگر لەبەردەم كاركردن بۆ پێشكەوتنی دژیان توندوتیژی نەهێشتنی و ژنان مەسەلەكانی و ژنان رێكخراوەكانی چونكە ، نەبێت دروست زانایانی ئاینیش هەریەك كاریگەری تایبەتی خۆیان

لەڕێگەی و هەیە كوردستان كۆمەڵگای لەسەر زمانی گفتوگۆو ڕێزگرتنی بیروڕاو یەكتر قبوڵكردن لە پێبدرێت برەوی زیاتر ژنان دەكرێت مەسەلەكانی

كۆمەڵگای كوردیدا .

ئامانجی سەرەكی ئەم پرۆژەیە بریتیە لە كاركردن بۆ رووبەروبوونەوەی توندوتیژی دژ بە ژنان ، لەڕێگەی سازدانی زەمینەیەك لەنێوان ئەو دوو گروپەدا تاوەكو بەهۆی جیاوازی بیرو بۆچونی سیاسی و كلتوریەوە

ڕێگر لەبەردەم كاركردن بۆ پێشكەوتنی مەسەلەكانی دروست دژیان توندوتیژی نەهێشتنی و ژنان زانایانی و ژنان رێكخراوەكانی چونكە ، نەبێت ئاینیش هەریەك كاریگەری تایبەتی خۆیان لەسەر زمانی لەڕێگەی و هەیە كوردستان كۆمەڵگای قبوڵكردن یەكتر بیروڕاو ڕێزگرتنی گفتوگۆو دەكرێت مەسەلەكانی ژنان زیاتر برەوی پێبدرێت لە

كۆمەڵگای كوردیدا .

٩

◄ ئەنجامدانی كۆنفرانس :شاری لە گەورە كۆنفرانسی یەك ئەنجامدانی ئاینی زانایانی و ڕێكخراوەكان ژنانی بۆ بەغداد سەبارەت بەبابەتەكانی توندو تیژی دژی ژنان ،كە تیایدابەشداربووان لە پارێزگای بەغداد و پارێزگای هەولێر وپارێزگای سلێمانی پارێزگای و نەجەف

بەشدار ئەبن .

◄ ئەنجامدانی ۆرك شۆپ :ئەنجامدان و ڕێكخستنی )6( ۆرك شۆپ لەنێوان لەبواری چاالك ژنانی یان ڕێكخراوەكان ژنانی ڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی و مامۆستایانی بە ئەبن تایبەت لەو ۆرك شۆپانە ئاینی . سێ شۆپی ۆرك سێ و ڕێكخراوەكان ژنانی گروپی تریش تایبەت ئەبن بە مامۆستایانی ئاینی ، سەبارەت بەكێشەی بەرەنگاربونەوەی توندوتیژی دژی ژنان و نوسینی سەرنج و پێشنیاری پێویست لەمبارەیەوە .

◄ ئەنجامدانی كۆرس :بۆ كۆرس )یەك( ڕێكخستنی و ئەنجامدان ڕۆژ سێ كۆرسە ئەو .كە ئاینی مامۆستایانی بەرەنگاربونەوەی بەكێشەی سەەبارەت ئەخایەنێت توندوتیژی دژی ژنان ویاسای توندوتیژی خێزانی

.◄ ئەنجامدانی گفتوگۆی كراوە :

كراوە گفتوگۆی )6( ڕێكخستنی و ئەنجامدان كە ژنانەی یان)ئەو ڕێكخراوەكان ژنانی لەنێوان كۆمەڵگەی ڕێكخراوەكانی لەبواری چاالكن لە داكۆكیكەرن كەسایەتییەكی یاخود مەدەنی سەبارەت ، ئاینی مامۆستایانی ژنان(، مافەكانی دژی توندوتیژی بەرەنگاربونەوەی بەكێشەی ژنان و ئاڵوگۆڕكردنی بیروڕاو پێشنیاری پێویست

لەمبارەیەوە..

◄ بەرنامەی ڕادیۆیی :تایبەت ڕادیۆیی پڕۆگرامی پێشكەشكردنی پسپۆڕو كەسانی بانگهێشتی و گفتوگۆكردن بە شارەزای پەیوەندیدار بە پرسی توندوتیژی دژی ژنان . پێشكەشكردنی ) ١٠ ( بەرنامە لە ڕادیۆی نەوا لەناو شاری سلێمانی بەمەبەستی گەیاندنی پەیام و

ناوەڕۆكی پڕۆژەكە بەخەڵكی بەگشتی .

◄ بەرنامەی تەلەفزیۆنی :تایبەت تەلەفزیۆنی پڕۆگرامی پێشكەشكردنی پسپۆڕو كەسانی بانگهێشتی و گفتوگۆكردن بە دژی توندوتیژی پرسی بە پەیوەندیدار شارەزای ژنان . پێشكەشكردنی ) 5 ( بەرنامە لە كەناڵی و پەیام گەیاندنی بەمەبەستی NRT ئاسمانی

ناوەڕۆكی پڕۆژەكە بەخەڵكی بەگشتی .

◄ دروستكردنی پۆستەر:

و هەڵواسین هەڵمەتێكی ئەنجامدانی ناساندنی بە تایبەت پۆستەر باڵوكردنەوەی)٢5٠( بە خێزانی توندوتیژی بەرەنگاربونەوەی یاسای

هەردوو زمانی كوردی و ئینگلیزی .◄ دروستكردنی لفلێت:

دروستكردنی)75٠( لفلێتی تایبەت و باڵوكردنەوەی بە هەردوو زمانی كوردی وئینگلیزی بۆ پەخشكردنی كۆمەڵێك زانیاری سودبەخش و پەیوەندیدار بە یاسای

بەرەنگاربونەوەی توندوتیژی خێزانی .

4ـ

دژ توندوتیژی بەرەنگاربونەوەی پڕۆژەی سەنتەری بە ڕەگەزی مێینە لە ) كەالر ،ڕانیە (

سەنتەری كەالر

دژ تووندوتیژی بوونەوەی بەرەنگار سەنتەری بەرەگەزی میێنە لەكەالر یەكێك بوو لە پرۆژەكانی رێكخراوی)NPA(ی نەرویجی كە لەسالێ ٢٠٠6

ەوەلەناوچەی گەرمیان لەشاری )كەالر( دامەزرا .كۆمەڵەی رێكخراوی ئەوەی پاش ٢٠٠7 لەسالی

)NPA( خەلك بۆگەشەپێدان كە لەالیەن رێكخراوینەرویجی یەوە دروست بوو بووبەرێكخراوێكی سەربەخۆ لەهەرێمی كوردستان.. سەنتەری كەالر بوو بەپرۆژەی كۆمەلەی خەڵك بۆ گەشەپێدان وتوانرا بەشیۆیەیەكی گەرمیان لەناوچەی بكات كار سەركەوتوو بەمەبەستی بەتایبەت كەالر لەشاری و بەگشتی بەهەمووشیۆەیەك میێنە رەگەزی كردنی هاوكاری وبەرەنگار بوونەوەی هەمووشێۆازەكانی تووندووتیژی كەرووبەرووی رەگەزی مێینە ئەبێتەوە لەم ناوچەیەو زانستی رێگایەكی دۆزینەوەی لەرێگای ئەویش لەرووی كێشەكان كردنی چارەسەر بۆ وگونجاو

و وتەندرووستیەوە ودەروونی ویاسای كۆمەالیەتی كە كوشتنانەی هەرەشەو لەو بەتایبەت پاراستنیان

رووبەروویان دەبێتەوەو بەردەوامە .ئاشناكردنی بۆ دانە هەوڵ سەنتەرە ئەم گرنگی بەرزكردنەوەی و مافەكانی بە میێنە رەگەزی جێندەری )یەكسانی لەبوارەكانی هۆشیاری ئاستی ونەهێشتنی یاسایەكان ،مافە ئابووری ,سەربەستی ئەو جیاكاریە كۆمەاڵیەتیانەی كە دروستكراون لەنێۆان نەگەتیڤ كەلتوورێكی وكەبۆتە رەگەز هەردوو ئەو كەمكردنەوەی بۆ كاردەكات لەكۆمەڵگاداو

١٠

بەڕێوەبەری - ئەمین سابر ڤیان سەنتەری کەالر

هێرۆ یوسف محەمەد - توێژەری دەرونی

- محەمەد مدحەت روستەم شۆفێر

ستافی سەنتەرى بەرەنگاربونەوەى توندوتیژى دژ بە ڕەگەزى مێینە لە کەالر

وقوربانیەكەی دەنالێنی پیۆە كەكۆمەڵگا كێشانەی وەهەروەها گشتی بەشیۆەیەكی میێنە رەگەزی گرووپێكی وبەهێزكردنی دروستكردن بۆ تێدەكۆشێ رای لەسەر پۆزیتیڤ كاریگەری ودانانی فشار جیاكاری هەمووجۆرەكانی نەهێشتنی بۆ گشتی پیۆیست ولەكاتی كۆمەڵگادا تاكەكانی لەنێۆان پاراستنی ئەو ژنانەی رووبەرووی هەرەشەی كوشتن خێزان چیۆەی ئەبنەوەلەناوهەرچوار وئەشكەنجە

وكۆمەڵگادا.توندوتیژی ڕووبەڕووی كەسێكت یان تۆ ئەگەر

)جەستەیی،دەرونی..( بویتەوە پەیوەندی بكە بە : سەنتەری كەالر / گەڕەكی ئەندازیاران / سەرجادەی

پەنجا ماڵ / خانووی ژمارە ١٢یان میدیا تلیكوم \٠748٠٢٢5٣٢٠

سەنتەری ڕانیە

توندوتیژی بەرەنگاربونەوەی پڕۆژەی ( سەنتەری دژی ڕەگەزی مێینە لە ڕانیە ) یەكێكە لە پڕۆژەكانی مێینە ڕەگەزی دژی توندوتیژی بەرەنگاربونەوەی بە PDA گەشەپێدان بۆ خەڵك كۆمەڵەی كە

هاوكاری رێكخراوی فریاگوزاری میللەتی نەرویجNPA جێ بە جێ دەكرێت وە ئەم سەنتەرە لە بەپێی ، ڕانیە قەزای لە دامەزراوە ٢٠٠9 ساڵی دەچێت بەڕێوە ستراتیژی و درێژخایەن پالنێكی بەمەبەستی كاركردن بۆ نەهێشتنی توندوتیژی لە سەر ڕەگەزی مێینە لەو ناوچەیە ، وەك لەو بارودۆخە و سیاسی و ئابووری و كۆمەاڵیەتی دواكەوتووە ڕەگەزی و بەگشتی كۆمەڵگا كە فەرهەنگییەی لەڕێگای .ئەویش بووە دووچاری بەتایبەتی مێ جۆربەجۆرەكان و لەتوندوتیژیە لێیان پارێزگاریكردن بەتایبەت هەڕەشەی كوشتن كە لەناوخێزانەكان دروست بەپلەیەك، قوربانی دەبێتە میێنە رەگەزی و دەبێت

بۆگەشەپێدانی وكاردەكات بێت بەهەربیانویەك ڕێزگرتن جێندەریی و یەكسانی بەقازانجی كەلتور لەمافەكانی مرۆڤ و هێنانەدی مافەكانی مرۆڤی مێ لەكۆمەڵگادا، جگە لەپاراستن و ئارام كردنەوەی خزمەتگوزاری كۆمەڵێك توندوتیژی، قوربانیانی پێشكەش دەروونی كۆمەاڵیەتی و یاسایی و و بەڕەگەزی مێ دەكرێت. ئەم خزمەتگوزاریانە لەالیەن پێشكەش دۆستەوە مرۆڤ بەتواناو پسپۆڕ و كەسی

وۆرك سمینارو دانی ئەنجام لەرێگای دەكرێت شۆپ گفتوگۆی كراوە و خوولی هۆشیاری وپێش كەش كردنی بەرنامەی رادیۆی بۆخەڵكی ناوچەكە ئاست لە نەبن بێدەنگ بكرێنەوە ووشیار ژنان تا ئەو زوڵم و زۆرەی بەرامبەریان دەكرێت تا بتوانن لە ڕێگای یاسایی داوای حەق و مافی خۆیان بكەن مامۆستایان گەڕەكی دەكەوێتە ڕانیەش ،سەنتەری سەر دووسایدی سەیداوا بەرامبەر پەیمانگای هونەرە

جوانەكان .توندوتیژی ڕووبەڕووی كەسێكت یان تۆ ئەگەر

)جەستەیی،دەرونی..( بویتەوە پەیوەندی بكە بە : _ مامۆستایان گەڕەكی / ڕانیە سەنتەری پەیمانگای بەرامبەر - سەیداوا سایدی جووت

هونەرەجوانەكان ژمارەی تەلەفوون:

٠748٠٢56١55 ئیمێڵی سەنتەر:

pda_ rani@yahoo.com

كار و چاالكیەكانی سەنتەرەكان : سەنتەری بەرەنگار بوونەوەی تووندووتیژی دژ ڕانیە و كەالر قەزای لەهەردوو میێنە بەرەگەزی

لەسەر چەند بوارێكی گرنگ كاردەكات ئەویش:١.وەرگرتنی كەیس بەگشتی ..

٢.ئەنجام دانی سیمینار و گفتوگۆی كراوە .٣.كردنەوەی خول بۆ توێژی كچان و ژنان ....

بەرنامەی و رادیۆی بەرنامەی دانی 4.ئەنجام تەلەفزیۆنی.5.توێژینەوە.

6.ئەنجامدانی كۆنفرانس .7.ئەنجامدانی فاصلی تەلەفزیۆنی.

8.دروستكردن و باڵو كردنەوەی پۆستەرو لفلێت و نامیلكەی تایبەت بە توندوتیژیەكانی ژنان.

شیۆازی كاركردنمان لە سەنتەرەكان بەم شیۆەیەی الی خوارەوەیە :

◄ شیۆازی یەكەم :لەبواری پسپۆر كەكارمەندی شیۆازەیە ئەم ئەركە ئەم دانی بەئەنجام هەڵدەستێ كۆمەالیەتی وەك وەرگرتنی كەیس سەردانی كردن وبەدواداچوون بۆكێشەكان بەگشتی وهەوڵ دان بۆ چارەسەركردنی

كێشەكان لەرووی كۆمەاڵیەتیەوە.

◄ شیۆازی دووەم:بواری لە پسپۆڕی كارمەندی كە شێوازەیە ئەم

یوسف عومەر - توێژەری کۆمەاڵیەتی

ساوێن عەلی - توێژەری کۆمەاڵیەتی

کانی بەختیار- پارێزەر

ستافی سەنتەرى بەرەنگاربونەوەى توندوتیژى دژ بە ڕەگەزى مێینە لە ڕانیە

محەمەد پیرۆت - شۆفێر

١١

ئەنجامدانی بە هەڵدەستێ دەروونی ڕێنمایكاری كە كەیسانەی ئەو هەموو بۆ دەروونی ڕێنمایی لە هەوڵی تا هەیە دەوونی ڕێنمایی بە پێویستیان نەبێتە ئەو كێشە دەروونییە گەڵدا بكرێ بۆ ئەوەی بەربەست لە بەر دەم ژیانیدا چارەسەری گونجاوی

بو بدۆزرێتەوە .

◄ شێوازی سێیەم :ئەم شیۆازەیە كە كارمەندی پسپۆر لەبواری یاسایی هەڵ دەستێ بەئەنجام دان بە دواداچوونی یاسایی بۆ ئەو كەیسانەی كە لە سەنتەرە كەمانن بۆ ئەوەی هاوكاری خاوەن كەیس بكات بەمەبەستی وەرگرتنی چارەسەری بۆ یاساییەوە لەرووی مافەكانیان یاسایەكان الیەنە كردنەوەی روون وە و كێشەكەی

بی بەرامبەر .

ئامانجەكانی سەنتەر دابەش دەكڕێت بۆ دوو ئامانج :

ئامانجە كورت خایەنەكان :◄ پێشكەش كردنی رێنمای دەروونی وكۆمەاڵیەتی بۆ تایبەت بە كۆمەڵگا بۆتاكەكانی یاسایی لەو ڕێنمایی ئەوەی بۆ توندوتیژی قوربانیانی بوارانەدا بكرێن تا خۆیان بگونجێنن لە تەك كێشەكان تا كێشەكانیان لە ڕێگەی یاساوە چارەسەر بكەن كە

داوای مافی خۆیان بكەن .

◄ بەرزكردنەوەی ووشیاری و ڕۆشنبیری تاكەكانی لە رێگەی نا حیەو گوندەكان قەزاو لە كۆمەڵگا سمینارو ووڕك شۆپ گفتوگۆی كراوە بە تایبەت ڕەگەزی دژی توندوتیژی پرسی بە لەپەیوەند مێینە و كاریگەریە خراپەكانی ئەم دیاردەیە بۆ سەر

كۆمەڵگە بە گشتی و تاك بە تایبەتی.

لە هەماهەنگی و پەیوەندی كردنی دروست ◄و حكومی دامودەزگا و ڕێكخراوو سەرجەم گەڵ هاندانیان مەبەستی بە ناوجەكە ناحكومییەكانی كردن ئیش بۆ ئاڕاستە یەك بە هەموو ئەوەی بۆ بەرەنگاربوونەوەی بە مەبەستی وەرگرتن وهەڵوێست

توندوتیژی دژی ڕەگەزی مێینە لە كۆمەڵگادا .

◄ بەرزكردنەوەی ووشیاری تاكەكانی كۆمەڵگا لە ڕێگەی ڕدیۆ كەناڵە لۆكاڵییەكان لە سەر مەسەلەی وە ژنان دژی جەستەیی و دەروونی توندوتیژی ببێتە مەسەلەیە ئەم ئەوەی بۆ كێشەكە وورژاندنی و سەركردنی لە قسە بۆ پێشینە لە كێشەیەكی توێژو الیەن لە بەرامبەری لە وەرگرتن هەڵوێستە

چینە جیاجیاكانی كۆمەڵگا .

پێشنیارو چەندین پڕۆژانەدا ئەم ئەنجامی لە ◄هاتون دەست بە شارەزا كەسانی الیەن لە ڕاسپاردە بە مەبەستی ڕێگرتن لە سەر مەسەلەی توندوتیژی

ئەم نەهێشتنی بۆ پێویست ڕێوشوێنی ئامانجی بە كێشەیە لە كۆمەڵگادا .

تەندروستی و كۆمەاڵیەتی و ◄ كردنەوەی خولی پەروەردەی بۆ ژنان و كچانی ناوچەكە بە ئامانجی بەرزكردنەوەی تواناكانیان و بە گەرخستنیان لە بوارە لە تەعبیر ڕێگەیەوە لەم خۆیان تا جیاجیاكاندا

كێشەكانی خۆیان بكەن لە ڕێگەی نوسین .

پۆستەر هەڵواسینی و فلێكس بالوكردنەوەی ◄مەبەستی بە ژنان دژی توندوتیژی سەر لە ئەوەی بۆ كۆمەڵگا تاكەكانی ووشیاركردنەوەی شارەزایی بدرێت لە سەر زیانەكانی ئەو توندوتیژییە

كە دەرهەق بە ڕەگەزی مێینە دەكرێت .

ئامانجی درێژ خایەن :بریتییە پڕۆژەكە درێژخایەنی ئامانجی

توندوتیژی هەمووشێوازەكانی لەبەرەنگاربوونەوەی رێگەی لە ،ئەویش مێینە ڕەگەزی دژی تاكەكانی هۆشیاری ئاستی بەرزكردنەوەی زیانەكانی سەر لە گشتی بە خەڵكی و كۆمەڵگا توندوتیژی وە لە هەمان كاتیشدا وا لە دەسەاڵتیش بكرێت كە زیاتر هەوڵەكانی زیاتر بخاتە گەڕ بۆ گرتنەبەری رێوشوێنی یاسایی و ئەمنی لە پێناو گۆرانكاری وكەم كردنەوەی حاڵەتەكانی توندوتیژی

دژی ڕەگەزی مێینە لەم كۆمەڵگایەدا.

كاریگەرییەكان:ئەنجام كە چاالكیانەی كارو ئەو كاریگەریەكانی بە و كەیس وەرگرتنی [ بوارەكانی لە دراون بۆ یاسای و كۆمەاڵیەتی و دەروونی دواداچونی بەرنامەی , ڕادیۆیی بەرنامەی , سمینار , یان كچانی و ژنان بۆ خول كردنەوەی تەلەفزیۆنی، ناوچەكە , گفتوگۆی كراوە , وە كاری ئەوكەسانەی

١٢

١٣

دەدەن ئەنجام بۆ چاالكیمان كارو خۆبەخش بە كە باڵوكردنەوەی و هەڵواسین . جیاجیاكاندا بوارە لە پۆستەرات و فلێت دەربارەی توندوتیژی دژی ژنان لە كاریگەریەكانی ڕاستەوخۆ ئەمانە هەموو كە ]زیانەكانی دەبارەی كۆمەڵگا ووشیاركردنەوەی سەر توندوتیژی بە دەردەكەوێت كە ئەمەش لە كۆمێنتەكانی ئەو كەسانەی كە دێنە المان و چارەسەری كێشەكانیان وڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی وە دەكرێت بۆ

تا كە دەركەوتووە بۆمان پەیوەندیدار والیەنی خۆیان كاریگەرییان چاالكییانە ئەو زۆر ئاستێكی لە ناوچەكە جێهێشتووە بۆیە لە ڕێگەی ئەنجام دانی خزمەتێكی گەورە توانیومانە كارو چاالكیانەوە ئەو بە بواری ژنان بكرێت و تا لە ساڵی ئایندەشدا پالنی زیاتر دابنێین بۆ بەرەنگاربونەوەی ئەو توندوتیژییەی ئەویش بونی هەیە ناوچەیە ئەو لە سەر ژنانی كە بۆ كاروچاالكییەكانمان كردنەوەی چڕ بە زیاتر ووشاركردنەوەی كۆمەڵگاو بە تایبەتیش توێژی ژنان و زۆرەی كە زووڵم ئەو ئاست لە نەبن بێدەنگ تا

چاالكیانەی كار ئەو هەموو بۆیە دەكرێت لێیان ئەنجام دراون راستەوخۆ كا ریگەری هەبووە بۆ سەر بەشداروان و دەوروبەریان لە ڕووی تێگەیشتنیان لە مەسەی مافەكانیان و بێدەنگ نەبوون لە ئاست ئەو

توندوتیژیانەی دەرهەقیان دەكرێت.

سودمەندە ڕاستەوخۆكانی سەنتەرەكان :سودمەندە ڕاستەوخۆكانی ئەم سەنتەرانە ئەو كەسانن

الیەن لە كە توندوتیژین دەستی قوربانی كە ئەو یان كەسوكارییانەوە ڕووبەرووی مێردەكانیانەوە توندوتیژییان هەڕەشەی یان وە بونەتەوە توندوتیژە قوربانی مناڵەكان و خێزانەكان ،هەروەها سەرە لە پڕۆژەیە لەم وەردەگرن سود بەڕاستەوخۆ كە ترن بە كۆمەڵگا و خێزان سودمەندان بلێن دەتوانین ،وە گشتی و حكومەت بە تایبەتی وە چین و توێژەكانی تر لە كچان و كوڕان و خوێندكاران هەموو ئەمانە سودمەندی ڕاستەوخۆن لە پڕۆژەكانمان وە ئامانجی سەرەكیمان ئەوەیە كە گرنگی پاراستنی ژیان و ڕوح

و كەرامەتی مرۆڤە وە دۆزینەوە ئەو خەوشانەی كە دەبنە بە ربەست و ڕێگر لە بەردەم مافەكانی مرۆڤ و بە مەدەنیكردنی كۆمەڵگاو پارێزگاریكردن لێی .وە تا بتوانین دەست نیشانی ئەو كێشانەی توندوتیژییە و بەرگرتن و شوێنەكانی ڕێو و دەكەن دروست چارەسەركردنی گونجاویان بۆ بدۆزینەوە وە لە گەڵ سەر دەكەوێتە بەرپرسیارێتییان سودمەندان ئەوەشدا منداڵ گەل لە تایبەت بە ڕووەوە هەندێ لە شان وە پەروەردەكردنیان لە شێوای وە و خێزانەكانەكانیان مامەڵەی لەگەڵ مێردەكەی لە سەر بنەمای ڕێزو بە بین ئاشنا ووردی بە تا بكات. خۆشەویستی دەست نیشان كردنی ئەو كێشانەی توندوتیژی دروست دەكەن وە ڕێوشوێنەكانی بەرگرتن و چارەسەركردنی تا دەروونی كۆمەاڵیەتی و یاسایی ڕووی لە هەموو پێكەوە لە كۆمەڵگایەكی ئارام و ئاسودەدا و دوور لە تاوان و تاوانكاری و پێشلكردنی مافەكانی

مرۆڤ خزمەت بە كۆمەڵگا بكەین .

بیانوی بە ژنان كوشتنی بۆ )نا 5.ڕاپۆرتی ناموسەوە ( :

گەشەپێدان بۆ خەڵك كۆمەڵەی ٢٠١٢ لەساڵی لەالیەن بتوێن پشدەرو و گەرمیان ناوچەی لە دژی توندوتیژی بەرەنگاربونەوەی سەنتەرەكانی لەنێوان دراوە، ئەنجام ڕاپرسیەك مێینە ڕەگەزی ئەو جیاوازەكانی توێژە و چین لە كەس )١٠٠٠(دوو شوێنە سەبارەت بە ئەنجامدانی توندوتیژی دژی لەسەر هۆشیاری بەرزكردنەوەی ئامانجی ،بە ژنان ئەم جیاكاری و توندوتیژیانەی كە ڕووبەڕووی ژنانی كورد دەبێتەوە . وە لەم ڕاپۆرتەدا چاوپێكەوتن لەگەڵ نزیكەكانی خزمە و پۆلیس و قوربانیان خێزانی قوربانیان ئەنجام دراوە ، ئەم ڕاپۆرتە لە ناوەندەكانی ڕاگەیاندن و ڕێكخراوە ناوخۆیی و نێو دەوڵەتیەكان لە سنوری پارێزگای سلێمانی و هەولێر باڵو كراوەتەوە.

نووسینی راپۆرت:

جوانا ریڤێرا - پێشنیار، پڕۆژە و

توێژینەوە ◄

پرۆژەی )بەرزكردنەوەی هۆشیاری تەندروستی ژنان ( یەكێكە لەپرۆژەكانی پانتاییی كاری ژنان لەساڵی ٢٠١٢ وە كۆمەڵەی خەڵك بۆ گەشەپێدان PDA بە هاوكاری ئاسیا سێڵ لە سنوری پارێزگای سلێمانی )هەڵەبجە ، قەرەداغ ، ڕانیە ، كەالر ، شارباژێڕ ( ئەنجامی دەدات. ئەم پرۆژەیە بریتییە لەئەنجامدانی چەند چاالكییەكی جۆراوجۆر، وەك: ڕێكخستنی چەند كۆرسێكی تەندروستی) دەربارەی نەخۆشیەكانی ژنان ، نەخۆشیە دەرونیەكان الی ژنان ، شێرپەنجەی مەمك، نەخۆشی زەخت و شەكرە ( بۆ ئەو كچ و ژنانەی كە دانیشتوی سنوری پارێزگای سلێمانین و ئەنجامدانی )4( بەرنامەی ڕادیۆیی و چاپكردنی لفلێتی تایبەت،

بەمەبەستی بەرزكرنەوەی هۆشیاری ژنان و كچان دەربارەی تەندروستیان لەو ناوچانەدا.

◄ بەرنامەی ڕادیۆیی : پێشكەشكردنی )4( پڕۆگرامی ڕادیۆیی تایبەت بە گفتوگۆكردن و بانگهێشتی كەسانی پسپۆڕو شارەزای پەیوەندیدار بە نەخۆشیەكانی ژنان . بەمەبەستی گەیاندنی پەیام و ناوەڕۆكی پڕۆژەكە بەخەڵكی بەگشتی .

◄ كۆرسی تەندروستی :ئەنجامدانی )١5( كۆرسی تایبەت بە نەخۆشیەكانی مەمك شێرپەنجەی بە تایبەت كۆرسی )5( ژنان ،)5( كۆرسی تایبەت بە نەخۆشیە دەرونیەكانی ژنان و زەخت نەخۆشیەكانی بە تایبەت كۆرسی )5( ، ، شەهید هەڵەبجەی )قەرزای ژنانی بۆ شەكرە

كەالر ، ڕانیە ، قەرەداغ، شارباژێڕ( ئەنجام دراوە .

◄ چاپكردنی لفلێت :شێرپەنجەی لەسەر لفلێت دانە )4٠٠( چاپكردنی نەخۆشیەكانی لەسەر لفلێت دانە )٣٠٠(، مەمك نەخۆشیەكانی لەسەر لفلێت دانە دەرونی ، )٣٠٠(

بەشداربوواندا بەسەر كۆرسەكاندا لەناو ژنان دابەشكراوە .

خراپ هۆشیاری بەرزكردنەوەی 7.پڕۆژەی بەكارنەهێنانی ئامێرەكانی پەیوەندیكردن :

خراپ هۆشیاری )بەرزكردنەوەی پرۆژەی یەكێكە ) پەیوەندیكردن ئامێرەكانی بەكارنەهێنانی لەساڵی ٢٠١٢ پانتاییی كاری ژنان لەپرۆژەكانی بە PDA گەشەپێدان بۆ خەڵك كۆمەڵەی وە هاوكاری ئاسیا سێڵ لە سنوری پارێزگای سلێمانی پرۆژەیە ئەم دەدات. ئەنجامی هەولێر پارێزگای و بریتییە لەئەنجامدانی چەند چاالكییەكی جۆراوجۆر، هۆشیاری سیمینارێكی چەند ڕێكخستنی وەك:

ئامێرەكانی بەكارهێنانی خراپ یاسای بە تایبەت دانیشتوی كە كەسانەی ئەو بۆ پەیوەندیكردن سنوری پارێزگای سلێمانی و هەولێرن و چاپكردنی لفلێت و پۆستەری تایبەت، بەمەبەستی بەرزكرنەوەی

هۆشیاری خەڵكی لەو ناوچانەدا.

◄ ئەنجامدانی سیمینار :یاسای بە تایبەت سیمیناری )٢٠( ئەنجامدانی كە ، پەیوەندیكردن ئامێرەكانی بەكارهێنانی خراپ )١٠( لەو سیمینارانە بۆ خەڵكانێكی ئاسایی ئەنجام ناوەندەكانی لەناو سیمینارانە لەو )١٠( و ئەدرێت

خوێندن ئەنجام ئەدرێت .

◄ چاپكردنی لفلێت :چاپكردنی )١٠٠٠( دانە لفلێت لەسەر یاسای خراپ لەناو كە پەیوەندیكردن ئامێرەكانی بەكارهێنانی سیمینارەكاندا بەسەر بەشداربوواندا دابەش دەكرێت .

◄ چاپكردنی پۆستەر :چاپكردنی )١٠٠٠( دانە پۆستەر لەسەر هۆشیاری كە پەیوەندیكردن ئامێرەكانی بەكارنەهێنانی خراپ دابەش بەشداربوواندا بەسەر سیمینارەكاندا لەناو

دەكرێت و لە شوێنە گشتیەكان هەڵدەواسرێت .

١٤

ستافی پرۆژەی بەرزكردنەوەی هۆشیاری تەندروستی ژنانکەنار ئەمین ◄

6.پڕۆژەی بەرزكردنەوەی هۆشیاری تەندروستی ژنان :

8.پڕۆژەی بەرزكردنەوەی هۆشیاری یاسایی:

یەكێكە ) ژنان یاسایی هۆشیاری )بەرزكردنەوەی پرۆژەی كۆمەڵەی وە ٢٠١٢ لەساڵی ژنان كاری پانتاییی لەپرۆژەكانی خەڵك بۆ گەشەپێدان PDA بە هاوكاری ئاسیا سێڵ لە سنوری سیدصادق، ، قەرەداغ ، شەهید )هەڵەبجەی سلێمانی پارێزگای كەالر ،() قوشتەپە لەسنوری پارێزگای هەولێر ( ئەنجامی دەدات. دەربارەی شۆپێك ۆرك چەند لەئەنجامدانی بریتییە پرۆژەیە ئەم كچ ئەو بۆ ژنان مافەكانی و كەسێتی باری یاسای هۆشیاری و ژنانەی كە دانیشتوی سنوری پارێزگای سلێمانین . بەمەبەستی لەو مافەكانیان دەربارەی كچان و ژنان هۆشیاری بەرزكردنەوەی ناوچانەدا. .كە )99( كەس بەشداربوون ،)6( لە ڕەگەزی نێر )9٣(

كەس لە ڕەگەزی مێ بوون.

9.گروپی ژیان :

ڕێكخراوەكانی لە كۆمەڵێك الیەن لە ٢٠١٢/8/٢ لە ژیان گروپی كۆمەڵگەی مەدەنی و كەسایەتی و كەسانی داكۆكیكەر لە مافەكانی گەشەپێدان بۆ خەڵك كۆمەڵەی ، دامەزراوە كوردستان لە ژنان لەو داكۆكیكردن لەپێناو دەکات کار گرووپە ئەم ئەندامی وەکوو ژنانەی كە بونەتە قوربانی و بەبیانوی ناموسەوە لەالیەن كەس و ئەم كاری لەسەرە. كوشتنیان هەڕەشەی یاخود كوژراون كاریانەوە گروپە داكۆكیكردنە لە مافەكانی ژنان و دروستكردنی فشارە بۆ سەر حكومەت و بڕیاربەدەستان تاوەكو بتوانین ئەو ژنانەی كە توندوتیژیان

بەرامبەر دەكرێت ڕۆح و كەرامەتیان پارێزراو بێت.

١٠.گروپی ٢5 نۆڤەمبەر :

لە كۆمەڵێك الیەن لە ٢٠١٢/١١/٢5 لە نۆڤەمبەر ٢5 گروپی كەسانی و كەسایەتی و مەدەنی كۆمەڵگەی ڕێكخراوەكانی داكۆكیكەر لە مافەكانی ژنان لە كوردستان كە كۆمەڵەی خەڵك بۆ گەشەپێدان PDA یەكێك بوو لەو ڕێكخراوە چاالكانە بەهاوكاری ئەنجومەنی بااڵی خانمان بۆ ماوەی ١6 ڕۆژ بۆ ناساندنی ڕۆژی ٢5 نۆڤەمبەرو بەرەنگاربونەوەی توندوتیژی لەناو خێزان و كۆمەڵگا ئەنجامدانی وەكو ، ئەنجامدا جۆراوجۆری چاالكیەكی چەند ناوەندەكانی لەناو تایبەت سیمیناری پێشكەشكردنی و كۆنفرانس كارو و ژیان گروپی دەربارەی ڕاپۆرت ئامادەكردنی و خوێندن چاالكیەكانی گروپی ژیان كە تایبەتە بەو كەیسانەی كە بەبیانوی

ناموسەوە كوژراون .

١٥

بەڕێوەبەری حیساباتی کۆمەڵەی خەڵک بۆگەشەپێدان

بەهار عزەت ◄

عومەر عەلی - شۆفێر ◄

ئاوارە محەمەد- شۆفێر ◄

نەوزاد محەمەد - شۆفێر ◄

ستافی ئامادەکاری کۆمەڵەی خەڵک بۆ گەشەپێدان

١٦

کۆمەڵەی خەڵک بۆ گەشەپێدانPeople’s Development Association

2012

Contact us Office phone: +964 - 0533194727 Iraq - Kurdistan Web address: www.xelk.org Email: p.d.oxelk@gmail.com pda@xelk.org

١٥

PDA Accountant staff

◄ Bahar izat

omar ali◄ Driver

Awara mohamad◄ Driver

Nawzad muhamad◄ Driver

PDA Supplies staff

15

cooperation with AsiaCell through some workshops in which 99 persons attended. 93 females attended them.

8- Zhiyan Group:This Group was created in August 2012 by a group of NGOs and people advocating for the rights of women in Kurdistan. It was created upon the suggestion of the PDA to advocate for the rights of those women facing violence or death threats from their relatives under the excuse of honor, or being killed under that excuse. It has been run by the PDA since then. It seeks to create lobbying and pressure on concerned parties to take appropriate measures to protect women from violence.

9- 25th November Group :This group was founded by the NGOs and people advocating for the rights of women. The PDA was of the founding organizations of this group in cooperation with Supreme Council for Women, which all worked for 16 days to introduce 25th November and combating violence against women through many activities such as special seminars and conference in the educational institutions and producing reports on Zhiyan Group and its activities.

on giving information on breast cancer and ways to protect women from suffering it and similarly 300 leaflets on mental diseases and 300 more on blood pressure and diabetes.

6- Project to Raise people awareness of consequences of misuse of communication means :This project has been implemented since 2012 in cooperation with AsiaCell in Sulaimani and Erbil. It contains awareness-raising seminars on laws pertaining to punishments for misues of communication means and producing publications on it as well.

► Seminars Conducting 20 seminars on laws on misuse of communication means- 10 of them were arranged for ordinary people and 10 in educational institutions.

► Leaflets Producing and distributing 1000 copies of a leaflet on laws pertaining to misuse of communication means. ► Poster campaign :Producing and hanging 1000 posters in the public places to inform people of laws pertaining to misuse of communication means.

7- Awareness-raising on legal issues pertaining to women›s questions :This project seeks to introduce women in Halabja, Qaradax, Saed Sadiq, Kalar in Sulaimani Province and Qushtapa in Erbil to the Iraqi personal status law and their legal rights. This project has been implemented since 2012 in

14

13

4- No For Killing Women under the Name of Honor» Report :In 2012, the PDA conducted a survey in participation of 1000 persons from all various groups in Garmiyan and Pishdar areas on studying the case of violence against women. This survey aimed to raise people›s awareness of consequences of discrimination and violence against women. This report contained interviews with relatives of victims of violence against women and police forces, which was published in the media and among the local NGOs based in Erbil and Sulaimani.

5- Health Awareness-raising For Women :This project was conducted by the PDA in cooperation with AsiaCell in Halabja, Qaradax, Raniya, Kalar and Sharbasher areas of Sulaimani province. This project contained sveral activities such as : healthcare training courses on women›s diseases such as women›s breast cancer, blood pressure, diabetes and mental diseases in addition to four radio programs and producing some publications to raise people›s knowledge about healthcare. Radio Programs :Presenting four radio programs in attendance of experts in women›s diseases and convey the project›s messages to the people.

- Healthcare training course :Conducting 15 healthcare courses divided as 5 courses for women breast cancer, 5 for mental diseases, and the remaining 5 for blood pressure and diabetes for women in the mentioned areas.

- Producing 400 copies of a leaflet

Health Awareness-raising For Women staff◄ Kanar amin

Johanna Rivera ◄ Grants & Research

Writing report:

12

represent themselves once they face problems. - Publishing flexes and conducting poster campaigns to raise public awareness of negative consequences of violence against women.

Long-term Objective :Seeking all ways to combat violence against women in all forms through raising people›s awareness of the negative consequences of violence against women and putting pressure on government to take appropriate legal and security measures to combat and protect women from violence.

Impacts :According to the comments and notes given by those people and women who got legal, social and psychological service from our centers, perceptions on our activities in community and media channels and our volunteers, our activities have had direct impacts on the community and its perception. Thus, we are committed to outline more plans to combat violence against women and we are committed not to keep silence over the violence against women in the Kurdish community

Direct beneficiaries of the centers :Female victims of the violence or those facing threats from their relatives, their children were the direct beneficiaries of the centers. We can also say that the community including students, families and government people were the direct beneficiaries.

11

Types of the centers› activities

1- Case intake 2- Conducting seminars and open discussion events 3- Opening training courses for women 4- Producing radio and TV programs 5- Conducting research 6- Conducting conference 7- Producing TV infomercials 8- Producing poster, leaflets and booklets on violence against women Centers

Approaches For Delivering their services:1- First approach : the social worker is tasked with taking cases of victims of violence through visiting them and then conducting follow-ups to solve their problems from social point of view

2- Second Approach : A person specialized in psychology offers

psychological instructions to the victims who need such instructions and help them overcome the negative consequences of violence committed against. 3- Third Approach : A person specialized in law, or a lawyer, continues to conduct legal follow-ups on the cases of women visiting the center for help. So, he seeks to solve their problems through legal means and restore their privileges.

Objectives of the Centers :Short-term objectives ► Offering legal, social and psychological instructions to the victims of the violence against women so as to provide them with appropriate solutions to their problems and access their rights.

► Raising people›s awareness of equality between men and women and negative consequences of forced marriage and violence against women through workshops

and open discussion events.

► Seeking coopertaion and coordination with the relevant orgnanizations and governmental institutions aiming at wokring in line with one objective and taking stance over violence against women. ► Raising people›s awareness of equality between man and woman and negative consequences of forced marriage through TV and radio channels.

► Generating appropriate suggestions and recommendations on ways to combat violence against women

► Opening health, social and educational courses for women of both areas to improve their mental and educational capacity in order to help them stand on their own feet and protect themselves and

Yousif omar-Adviser

Sawen ali-Adviser

Kani bakhtyar-Attorney

Centers for Combating Violence against Women in Raniya staff

Muhamad pirot-Driver

10

3- Centers for Combating Violence against Women in Kalar and RaniyaKalar Center:

Kalar center:This center was a project of NPA established in 2006, which was later handed over to the PDA in 2007. Since then, it could successfully contribute to supporting women and combating violence against women in Kalar through providing legal, social and psychological services to the victims of forced marriage and protect them from threats. This center aims to introduce women to their rights and raise people›s awareness of gender equality and prevention of discrimination on gender basis.

If you or your relative face physical and psychological violence, you can contact : Kalar Center - Andazyaran Quarter - Panja Mal Street, House No. 12. Or call 07480225320

Raniya Center : Like Kalar Center, since it was established by the PDA in 2009 in partnership with NPA, Rnaiya Center aims , it could successfully contribute to supporting women and combating violence against women in Kalar through providing legal, social and psychological services to the victims of forced marriage and protect them from threats. This center aims to introduce women to their rights and raise people›s awareness of gender equality and prevention of discrimination on gender basis.

If you or your relative face violence physical or psychological violence, you can contact :Raniya Center - Mamostayan

viyan sabir-Secretary Centers

Hero yousif-Adviser

Rostam mdhat-Driver

Centers for Combating Violence against Women in Kalar staff

Quarter- Said Awa Street, opposite to Fine Arts Institute . Or call 07480256155Email : pda_ rani@yahoo.com

9

NGOs and religious clerics on forced marriage in a bid to exchange views on ways to combat it.

► Radio Programs:10 radio programs were conducted via Radio Nawa on forced marriage and principles of free marriage and explanation of forced marriage from legal and religious perspectives. The guests attending these programs were social workers, legal and religious experts, and people specialized in psychology and physicians.

► TV programs :Presenting 5 TV programs broadcasted by NRT satellite TV in attendance of experts in women's issues to convey the message of the project to the people.

► Poster Campaign :A poster campaign was conducted, in which 250 copies of a poster carrying the message of combating forced marriage. The poster flyers were in Kurdish and English.

► Leaflet :Producing leaflets discussing general information on the project and laws pertaining to combating violence against women, 750 copies of it were printed and published.

8

► TV Programs

3- Open Dialogue Project for Women Activists and Religious Clerics - 2012 to 2013 This phase of the project started on October 1st, 2012 to 31 April 2013. The activities included radio and TV programs, workshops, open discussion events for women activists and religious clerics on women's questions and mechanisms to combat violence against women through providing discussion opportunities so that they could refrain from their cultural and political views once they come to combat violence and prevent these views from making progress in women's questions. It also aimed to make dialogue as the only means to solve the controversies.

► Conference :Conducting a

conference in Baghdad for women activists and religious clerics on seeking ways to combat violence against women. The participants were from Baghdad, Najaf, Sulaimani and Erbil .

► Workshop :Conducting six workshops. Three of them were arranged for women activists and the remaining were for religious clerics on the question of violence against women.

► Course : One training course was arranged, lasting for three days, for religious clerics on question of violence

against women and laws ertaining to domestic violence.

► Open discussion events :Conducting 6 open discussion events for women activists or women advocates working the

7

Roja hasan- project manager◄

in order to create an agreement on campaigning and standing up together against forced marriage. 173 people attended these events in total. 59 persons of this figure were females.

► seminars:Conducting 17 seminars arranged in target areas in Erbil and Sulaimani. The target people included ordinary people, employees and people with different levels of knowledge and age. 353 people attended our seminars.

► Radio programs :Presenting 9 editions of a radio program on marriage aired by a local radio station, in which experts in various areas were invited to discuss the relevant topics.

► Seminars in Norway : Exchanging views with several concerned parties based in Norway on forced marriage and ways to combat it.

2- Open Dialogue Between Religious Clerics and Women Activists:

The PDA in partnership with NPA conducted a project to provide discussion opportunities for women activists and religious clerics running for seven months and half from October 15, 2011 and May 31, 2012 in Kirkuk and Sulaimani. Activities included conducting several radio and TV programs and open discussion dialogues between women activists and religious clerics. This project sought to explore ways to combat forced marriage given that both targeted groups could reach an agreement to combat forced marriage together through tolerance.

► Seminars : Conducting one large-scale seminar in Sulaimani for women activists and religious clerics on violence against women. 50 people attended this event, 20 of them were females.

► Meeting :Four meetings were arranged for women activists and religious clerics. Two of them were for women activists while the remaining was for religious clerics. Notes and suggestions were given in these meetings on ways to combat violence against women. .In total, 55 people attended these meetings. 30 of them were females.

► Open discussion events :Nine open discussion events were arranged for women activists from NGOs and religious clerics on ways

explore ways to combat forced marriage given that both targeted groups could reach an agreement to combat forced marriage together through tolerance.

► Seminars : Conducting one large-scale seminar in Sulaimani for women activists and religious clerics on violence against women. 50 people attended this event, 20 of them were females.

► Meeting :Four meetings were arranged for women activists and religious clerics. Two of them were for

6

marriage without consent of the female partners. This research was conducted in cooperation with

International Human Rights Law Institute, which was published in Kurdish and English.

9- Conducting two final seminars in late 2009 and 2010 in Sulaimani in attendance of KRG representatives, NGOs, media and specialized people. In total, 67 persons

attended the seminars where the work and activities of the project were discussed. Also, views of the participants were taken into account to combat forced marriage. Two topics were also addressed during

the seminars - " Role of Court in Combating Force Marriage- Marriage Office and its Need in

Marriage Process" in the light of the proposed bill to the parliament accordingly. Activities in 2011► Open Discussion events : conducting 8 open discussion events for each of these groups : lawyers, journalists, social workers, NGOs, women activists or women

lawmakers and religious clerics. In total, 192 persons attended them - 133 men and 59 women.

► Seminars Conducting 10 seminars for all

targeted groups and ordinary people in which articles and laws pertaining to marriage and punishment for perpetuators of forced marriage were discussed. In total, 425 persons, out of whom 308 were females, attended the seminars.

► Radio programs :Presenting 14 editions of a radio program on marriage aired by a local radio station, in which experts in various areas were invited to discuss the relevant topics.

► Poster campaign :6000 copies of a poster were printed in Kurdish and English and hanged in different locations on forced marriage.

► Leaflets:Printing and publishing 2500 leaflets in Kurdish, Arabic and English on forced marriage. Infomercials: Several radio spot, print and TV infomercials were produced and published containing message to combat forced marriage.

► Seminars in Norway : Several seminars were conducted in Norway in cooperation with relevant NGOs based in Norway to shed light on forced marriage and exchange views in this regard.

► Individual support :The project sought to provide financial support the efforts by certain individuals to do activities in line with the project's goals.

Activities in 2012

► Open discussion events :

Conducting 10 open discussion events in Erbil and Sulaimani

5

Conducted Activities of Project to Combat Forced Marriage from 2009 to 2010

1- Producing trainers and experts in the areas of women's issues. A training course was held for 10 days to train 16 persons of both sexes in Erbil and Sulaimani. The course aimed to build the capacity and knowledge of participants over the Iraqi personal status law and Iraqi criminal codes and ways too prevent people from arranging forced marriage.

2- Conducting 8 training courses for the members of women's organizations on women's issues in Erbil and Sulaimani. The total number of participants was 111 persons.

3- Conducting 31 seminars: 21 in Kurdistan and 10 in Norway and Sweden. 709 persons of both sexes attended the seminars arranged in target

areas in Erbil and Sulaimani. The target people included ordinary people, employees and people with different levels of knowledge and age. 229 people attended our

seminars in Norway and Sweden. The target people included members of women's organizations, political figures and Kurdish residents of Norway. Thus, the grand total number of participants was 938 persons whom were well-informed about the question of forced marriage and its consequences and legal penalties for those people

who mediated forced marriage and prevented people from their choices to marriage.

4- Conducting 22 open discussion events in Erbil and Sulaimani in order to create an agreement on campaigning and standing up together against forced marriage. 462 people attended these events in total. Each event was concluded with an action plan to be conducted by the participants.

5- Nine radio programs were conducted via Radio Nawa on forced marriage and principles of free marriage and explanation of forced marriage from legal and religious perspectives. The guests attending these programs were social workers, legal and religious experts, and people specialized in psychology and physicians.

6- A poster campaign was conducted in which 450 posters were produced reading messages around forced marriage in Kurdish and English. And, they were hanged across Sulaimani and Erbil. 7- Producing leaflets discussing general information on the project, 300 copies of it were printed and published.

8- Conducting a research entitled " Forced Marriage and Critical Destiny" . This research was conducted in Pishdar Area, where direct talks were held with victims of forced marriage. Moreover, several concerned parties, relatives of victims of forced marriage, religious clerics, tribal leaders, social workers,

human rights office, court and office to combat violence against women were interviewed concerning early marriage and other forms of

Aso Amin-Media program manager◄

Yassin Omar-trainer & Editor ◄

Amer Goli-trainer◄

Information on Women’s Program

4

Project to combat forced marriage staff

Shler Ahmad-manaer of Project to combat forced marriage◄

1- Project to combat forced marriage :This project continues to be implemented in partnership with NPA and IMDI since 2009 according to a long-term and strategic plan in Sulaimani and Erbil provinces. The project activities include conducting open discussion events for women activists advocating for the rights of women, NGOs, religious clerics, social workers and lawyers. They also contains radio programs, seminars in Norway and poster campaign depicting the issues around forced marriage in a bid to encourage the concerned parties to take appropriate measures and to promote joint work to combat forced marriage.

Objectives of Project to Combat Forced Marriage

►Short-term objectives 1- Raising people's awareness, especially women, of questions around marriage and choice and freedom within marriage process

and inform them about the consequences of forced marriage.

2- Offering social and legal services to the victims of forced marriage

3- Encouraging non-governmental parties, concerned sides, religious clerics and people with strong social status in order to create a consensus on finding mechanisms to combat forced marrige.

4- Arising the question of forced marriage among people to as to become among the top-listed issues in our community.

5- Improving the capacity of NGOs,

especially women's organizations to better confront forced marriage.

6- Developing numerous suggestions and recommendations on ways to combat forced marriage.

7- Exchanging views on questions around forced marriage with Norway-based organizations in a bid to find ways to combat it.

►Long-term Objective :

Prevention and eradication of forced marriage through riasing people's awareness and encouraging the ruling authorities to take legal and security measures accordingly.

3

have activities in the outside areas of central cities. This course was conducted during the late August 2012. After being shortlisted, 19 people were qualified to attend the course. And they were given theoretical instructions for 10 days on how to prepare press reports

Later, they were sent out to do the reporting, which took them two months to produce many reports which were alter published on Chawyxelk and Hawlati.

-Media Training course in Kalar :

The third media training course was conducted in early October 2012. After being shortlisted, 18 people were qualified to attend the course and they were given theoretical instructions for eight days on how to prepare press reporting. Later, they were sent out to complete the practical approach for two months through producing reports on the ground. In total, they could produce 40 reports in cooperation with the trainer and news editor of the

Website.

The aim of these training courses lies in the fact that the Kurdish media lacks in-depth reports investigating a specific issue. Thus, the PDO has sought for years to fill that gap in the Kurdish media through opening such training courses.

-Media Conference on Publishing Social Issues

After successfully completed their courses, all the reporters were gathered once again in a conference on introducing them to the approaches to cover the social issues in their reports and they were given necessary information from legal, social and psychological aspects during this event. It was arranged during the first day of December in Sulaimani, in which three social, legal and psychological lectures were given and later discussions were made on their contents and explores mechanisms to cover social issues in media reports. It was also an opportunity for the tranining courses’ participants to get to know each other and benefit from their experiments among themselves. The conference was concluded with certificate grants to the participants of the courses. -Producing a special publication

The final activity of the media

program of the PDO for 2012 was the production of a special publication which contained all information given during the conference aiming at conveying our objectives and information to as many journalists as possible and be informed of our activities as well.

1- Chawyxelk Website :

This is an ongoing project within

the media projects of the PDO. It is an independent and private media outlet in Kurdistan Region. Chawyxelk was founded in 2007 where numerous media reports covering analysis and issues on the ground, most of which were the outcome of the training courses, have been published. The Website re-launched its activities for 2012 with a new design and content. It also published the products of its training courses along with 120 media reports. We also sought to gather new journalists and writers around our website. In addition to the media reports, the website offered several services to its readers such as job vacancies, documents, press videos, relevant translation work and media information. It has also an account on Facebook where so far more than three thousand people joined. 15 to 20 people try to join us on our social page. Moreover, the Website pays a special attention to

Projects of Media Program in 2012:

2

human rights issues and women’s questions.

The short-term objective of the website is to engage people who are interested in working in private media and they seek to find their independent path to improve their capacity as journalists.The long-term objective of the project is to become a sustainable and independent media source where a large number of journalists can gather around it. It also seeks to become a reliable and useful source of information for other media. Hawlati, an independent media outlet, for example, has made use of our reports and republish them in its print and online versions.

Chawyxelk has now become a well-known media source which could introduce the PDA and its activities as well.

-Media training course in Raniya :

In June 2012, the media program launched a training course for reporters in Raniya and outskirts on how to produce press reports. After the course was announced through poster campaign and press releases, 20 people were qualified to attend the course. The course was started with a theorituical approach by which the course participants were introduced with the principles of press reports for 10 days at Raniya Library. Later, the participants were recommended to go out and start producing reports on the goround, whose products were continuously edited by the trainers and informed about the necessary information that they have to take into account once they want to do press reports. The practical approach took two months. Later, their reports were published on Chawyxelk and Hawlati also republished them according to a joint contract.

-Media training course in Chamchamal :

After the Raniya training course was successfully ended, we tried to have similar course in Chamchamal, as a strategic plan of the PDO to

independent and not-for-profit organization which was founded in 2004 as a result of nationalizing civic activities of Community Development Program, which was run by Norwegain People’s Aid. Since then, it has implemented many strategic projects in the areas of human and women’s rights, culture development, youth and freedom of expression. It was granted an official

work permit in 2007 by the Kurdistan

Regional Government.

People’s Development Association is an

Bahar munzir, PDA Secretary-General

1

- Chawyxelk website

- Journalism Course in Raniya

- Journalism Course in Chamchamal

- Journalism Course in Kalar

- Media Conference on Publishing Social Issues

- Special Magazin

- Project to combat forced marriage

- Open Dialogue Between Religious Clerics and Women Activists

- Centers for Combating Violence against Women in Kalar and Raniya Kalar Center

- No For Killing Women under the Name of Honor» Report

- Health Awareness-raising For Women

- Project to Raise people awareness of consequences of misuse of communication means

- Awareness-raising on legal issues pertaining to women›s questions

- Zhiyan Group

- 25th November Group (during 2012)

PDA’s Projects1- Media Projects:

2- Women’s Projects:

3- PDA member in: