(ราง) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท ๑๑

(พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๙)

ส า ร บส า ร บ ญญ

หนา

ปฐมบท ก-ซ

สวนท ๑ : สรปสาระส าคญ(ราง)แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฌ-พ

ฉบบท ๑๑(พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๙)

สวนท ๒ : การประเมนสถานการณ ความเสยง และการสรางภมคมกน

ของประเทศ วสยทศน และทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ บทท ๑ การประเมนสถานการณ ความเสยง และการสรางภมคมกนของประเทศ ๑

บทท ๒ วสยทศนและทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ ๒๐

สวนท ๓ : ยทธศาสตรการพฒนาในระยะแผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ บทท ๓ ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมในสงคม ๒๖

บทท ๔ ยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน ๓๘

บทท ๕ ยทธศาสตรความเขมแขงภาคเกษตร ความมนคงของอาหารและพลงงาน ๕๐

บทท ๖ ยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเตบโตอยางมคณภาพและยงยน๖๓

บทท ๗ ยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคเพอความมนคง ๘๑

ทางเศรษฐกจและสงคม

บทท ๘ ยทธศาสตรการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางยงยน ๙๔

สวนท ๔ : การบรหารจดการแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท ๑๑ สการปฏบต

บทท ๙ การบรหารจดการแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ ๑๑๖ สการปฏบต

ภาคผนวก : กรอบแนวทางการลงทนภาครฐทส าคญเบองตนภายใต

(ราง)แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๙)

ส ร ป ส า ร ะ ส า ค ญส ร ป ส า ร ะ ส า ค ญ

(ราง) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๕๙)

๑ บทน า

การจดท าแผนพฒนาประเทศของไทยนบตงแตแผนพฒนาฯ ฉบบแรกเมอป ๒๕๐๔ จนถงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ มพฒนาการมาอยางตอเนองภายใตสถานการณและเงอนไข รวมท งการเปลยนแปลงในมตตางๆ ทงภายในและภายนอกประเทศ โดยเฉพาะในชวงของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ การพฒนาประเทศอยภายใตกระแสโลกาภวตน จงเปนจดเปลยนกระบวนทศนของการวางแผนทยด “คนเปนศนยกลางการพฒนา” ตามแนวพระราชด ารส “เศรษฐกจพอเพยง” ม “การพฒนาแบบองครวม” และเรมใหความส าคญกบกระบวนการมสวนรวมของภาคการพฒนา ตอมาในชวงของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ และฉบบท ๑๐ ได นอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญาน าทางในการพฒนาและบรหารประเทศ

ผลการพฒนาประเทศกอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ ไดขอสรปวา การพฒนาเศรษฐกจกาวหนา การพฒนาสงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมมปญหา การพฒนาไมยงยน และการนอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงประยกตใชในการพฒนาประเทศทเรมด าเนนการตงแตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ ตอเนองถงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ โดยแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ เปลยนแนวคดจากเดมทมงพฒนาเศรษฐกจ เปนการเนนใหคนเปนศนยกลางการพฒนาประเทศทกขนตอนตามหลกการทรงงานของพระบาทสมเดจพระเจาอย ตอเนองแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ ยงคงอญเชญหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญาน าทางการพฒนาประเทศ เนนการสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงใหกบภาคสวนตางๆ และแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ยงคงนอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญาพนฐาน มงสรางภมคมกนใหกบประเทศภายใตทนส าคญ ๓ ทน ไดแก ทนเศรษฐกจ ทนสงคม ทนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยผลการพฒนาประเทศในระยะของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ พบวาสงคมไทยไดน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาปรบใชอยางกวางขวางในทกภาคสวน ขณะทความอยเยนเปนสขในชวงของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ อยระหวางรอยละ ๖๖ – ๖๗ ใกลเคยงกบรอยละ ๖๕ ในป ๒๕๔๙ ซงเปนปสดทายของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ โดยปจจยดานเศรษฐกจทเขมแขง การมงานท า ความเขมแขงของชมชน และความอบอนของครอบครว สงผลตอความอยเยนเปนสข อยางไรกตาม ปจจยทยงเปนอปสรรคทส าคญ ไดแก ความสมานฉนทในสงคม สภาพแวดลอมและระบบนเวศขาดความสมดล รวมถงสขภาวะของคนไทยในดานคณภาพการศกษา

การพฒนาประเทศในระยะแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๕๙) ประเทศไทยจะตองเผชญกบการเปลยนแปลงทส าคญ ทงระดบโลกและในประเทศทสงผลกระทบตอการพฒนาประเทศทงโอกาสทสามารถน ามาใชประโยชน ขณะทตองค านงถงภยคกคามและจดแขงทใชผลกดนการพฒนาใหกาวหนา รวมทงแกจดออนทมอยไมใหเปนอปสรรคการด าเนนงาน จงจ าเปนตองประเมนสถานการณการเปลยนแปลงทจะมผลตอการพฒนาประเทศในระยะตอไปอยางรอบคอบ พรอมทงประเมนศกยภาพของประเทศและผลการพฒนาทผานมา เพอเตรยมความพรอมใหแกคน สงคม และระบบเศรษฐกจของประเทศใหมภมคมกนตอการเปลยนแปลงไดอยางเหมาะสม สามารถพฒนาประเทศใหกาวหนาตอไปเพอประโยชนสขทย งยนของสงคมไทยตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

๒ การประเมนสถานการณ ความเสยงและการสรางภมคมกนของประเทศ

๒.๑ สถานการณการเปลยนแปลงทมผลตอการพฒนาประเทศ

ประเทศไทยยงตองเผชญกบการเปลยนแปลงในระดบโลกส าคญทสงผลกระทบตอการพฒนาประเทศ ทงทจะเปนโอกาสและอปสรรค ดงน

๒.๑.๑ การเปลยนแปลงในระดบโลกทส าคญ สรปไดดงน

๑) กฎ กตกาใหมของโลกหลายดานสงผลใหทกประเทศตองปรบตว วกฤตเศรษฐกจและการเงนของโลกทผานมาไดสงผลใหเกดการปรบเปลยนกฎระเบยบในการบรหารจดการเศรษฐกจโลกทงดานการคา การลงทน การเงน สงแวดลอม และสงคมเพอการจดระเบยบใหมของโลก ครอบคลมถงกฎ ระเบยบดานการคา การลงทน การเงน การคมครองทรพยสนทางปญญา พนธกรณและขอตกลงเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ มาตรการทางการคาทเกยวของกบการแกไขปญหาโลกรอน และกฎ ระเบยบดานสงคมมบทบาทส าคญมากขน โดยเฉพาะดานสทธมนษยชน ทใ หความส าคญกบการสงเสรมใหเกดความเคารพและรกษาศกดศรความเปนมนษยของทกคนอยางเทาเทยมกน

๒) การปรบตวเขาส เศรษฐกจโลกแบบหลายศนยกลาง รวมทงภมภาคเอเชยซงทวความส าคญเพมขน โดยเฉพาะกลมประเทศอตสาหกรรมใหม อาท ฮองกง เกาหล สงคโปร ไตหวน และกลมประเทศอาเซยน ทมแนวโนมเปนศนยกลางการผลตสนคาอตสาหกรรมโลก ขณะทนโยบายการเปดประเทศของจน รสเซย พลวตการขยายตวของบราซลและอนเดย และการเพมขนของชนชนกลางในภมภาคเอเชย จะชวยเพมก าลงซอในตลาดโลก ทงน การรวมกลมเศรษฐกจทส าคญตอประเทศไทยในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ไดแก การรวมกลมในภมภาคเอเชย ภายใตกรอบการคาเสรของอาเซยนกบจน ญปน และอนเดย และการเปนประชาคมอาเซยนในป ๒๕๕๘ รวมทงกรอบความร ว ม ม อ อ น ๆ อ า ท ก ร อ บ ค ว า ม ร ว ม ม อ เ อ เ ช ย - แปซฟค จะมผลกระทบตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของไทย โดยเฉพาะการพฒนาทรพยากรมนษยทจะรองรบการรวมกลมทางเศรษฐกจ

๓) การเขาสสงคมผสงอายของโลก ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ประชากรสงอายในโลกจะเพมขนอก ๘๑.๘๖ ลานคน และการเปนสงคมผสงอายของประเทศส าคญๆในโลก มผลกระทบตอการเคลอนยายก าลงคนขามประเทศ เกดความหลากหลายทางวฒนธรรม ขณะทโครงสรางการผลตเปลยนจากการใชแรงงานเขมขนเปนการใชองคความรและเทคโนโลยมากขน มการพฒนาเทคโนโลยเพอใชทดแทนก าลงแรงงานทขาดแคลน โครงสรางการใชจายงบประมาณเปลยนแปลงไป ประเทศทเขาสสงคมผสงอายจะมรายจายดานสขภาพเพมขน ท าใหงบประมาณส าหรบการลงทนพฒนาดานอนๆ ลดลง

๔) การเปลยนแปลงภมอากาศโลก ในชวง ๓๐ ปทผานมา อณหภมโลกสงขนโดยเฉลย ๐.๒ องศาเซลเซยสตอทศวรรษ สงผลใหสภาพภมอากาศแปรปรวน กอใหเกดภยพบตทางธรรมชาตบอยครงและทวความรนแรง อาท แผนดนไหว ดนถลม ภเขาไฟระเบด อทกภย วาตภย ภยแลง ไฟปา ระบบนเวศในหลายพนทของโลกออนแอ สญเสยพนธพชและสตว พนผวโลกเปลยนแปลงทางกายภาพ โดยเฉพาะการสญเสยพนทชายฝ งเนองจากระดบน าทะเลทสงขน น าไปสการยายถนของประชากรทอยอาศยบรเวณชายฝ งทะเล รวมทงสรางความเสยหายตอโครงสรางพนฐาน เขตทองเทยว เขตอตสาหกรรมทมการลงทนสงบรเวณพนทชายฝ ง โรคระบาดเพมขนกอใหเกดปญหาสขภาพของ

ประชากร รวมทงการระบาดของโรคและแมลงศตรพชจากสภาพอากาศทเปลยนแปลง สรางความเสยหายแกผลผลตทางการเกษตรและธญญาหารของโลก รวมทงกระทบตอภาคสงคม อาท ปญหาความยากจน การอพยพยายถน และการแยงชงทรพยากร

๕) ความมนคงทางอาหารและพลงงานของโลกมแนวโนมจะเปนปญหาส า ค ญ ความตองการพชพลงงาน สนคาเกษตรและอาหารมแนวโนมเพมขนจากการเพมประชากรโลก แตการผลตพชอาหารลดลงดวยขอจ ากดดานพนท เทคโนโลยทมอย และการเปลยนแปลงของภมอากาศ ท าใหเกดความขดแยงระหวางการผลตพชอาหารและพชพลงงานในอนาคต สงผลใหผลผลตอาหารสตลาดลดลง ไมเพยงพอกบความตองการของประชากรโลก หรอมราคาสงเกนกวาก าลงซอโดยเฉพาะในกลมประเทศยากจน อาจน าไปสการเกดวกฤตอาหารโลก

๖) ความกาวหนาทางเทคโนโลย ทงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร นาโนเทคโนโลย เทคโนโลยชวภาพ และเทคโนโลยเกยวกบการท างานของสมองและจต ซงจะเปนไดทงโอกาสหรอภยคกคามในการพฒนา อาท การจารกรรมขอมลธรกจหรอขอมลสวนบคคล ประเทศทพฒนาเทคโนโลยไดชาจะกลายเปนผซอและมผลตภาพต า ไมสามารถแขงขนกบประเทศอนๆ และการเขาถงเทคโนโลยทไมเทาเทยมกนของกลมคนในสงคมจะท าใหเกดความเหลอมล าในการพฒนาจงเปนความทาทายในการเพมขดความสามารถในการแขงขนและลดความเหลอมล า

๗) การกอการรายสากลเปนภยคกคามประชาคมโลก การกอการรายและอาชญากรรมขามชาตมแนวโนมขยายตวทวโลกและรนแรง มรปแบบและโครงขายทซบซอนมากขน สงผลกระทบตอความมนคงของประเทศ ตองเตรยมความพรอมและสรางความรวมมอในเวทระหวางป ร ะ เ ท ศ เพอปกปองผลประโยชนของชาตจากภยกอการราย

๒.๑.๒ การเปลยนแปลงภายในประเทศ สรปไดดงน

๑) การเปลยนแปลงสภาวะดานเศรษฐกจ อตราการขยายตวและเสถยรภาพทางเศรษฐกจของประเทศไทยอยในเกณฑด โดยภาคอตสาหกรรมเปนภาคการผลตทมบทบาทสง ภาคเกษตรเปนแหลงสรางรายไดหลกของประชาชนสวนใหญในประเทศและเปนฐานในการสรางมลคาเพมของภาคอตสาหกรรม ภาคบรการมบทบาทส าคญในการสรางมลคาเพมใหแกเศรษฐกจ ขณะทการเชอมโยงเศรษฐกจของประเทศกบเศรษฐกจตางประเทศท าใหเกดกจกรรมทางเศรษฐกจระหวางประเทศ โดยเฉพาะกจกรรมทางการคาและการลงทน โดยการลงทนโดยตรงจากตางประเทศยงคงมบทบาทส าคญตอการขยายตวของระบบเศรษฐกจไทย แตจากภาวะเศรษฐกจโลกทตกต าและขดความสามารถในการแขงขนลดลง ท าใหบทบาทของการลงทนในการขบเคลอนเศรษฐกจมแนวโนมลดลง อยางไรกตาม ระบบเศรษฐกจของไทยยงมความออนแอดานปจจยสนบสนนในสวนของวทยาศาสตรและเทคโนโลย คณภาพการบรการของโครงสรางพนฐาน กฎหมาย กฎ และระเบยบทางเศรษฐกจทไมเออตอการจดระบบการแขงขนทเปนธรรมและเหมาะสมกบสถานการณการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ

๒) การเปลยนแปลงสภาวะดานสงคม ประเทศไทยกาวสสงคมผสงอายจากการมโครงสรางประชากรทวยสงอายเพมขน วยเดกและวยแรงงานลดลง คนไทยไดรบการพฒนาศกยภาพทกชวงวย แตยงมปญหาดานคณภาพการศกษาและสตปญญาของเดก มพฤตกรรมเสยงตอสขภาพ และผลต

ภาพแรงงานต า ประชาชนไดรบการคมครองทางสงคมเพมขนและมการจดสวสดการทางสงคมในหลายรปแบบ แตกลมผดอยโอกาสยงไมสามารถเขาถงบรการทางสงคมไดอยางทวถง ความเหลอมล าทางรายไดของประชากรและโอกาสการเขาถงทรพยากรเปนปญหาการพฒนาประเทศ สงคมไทยเผชญวกฤตความเสอมถอยดานคณธรรมและจรยธรรม และมการเปลยนแปลงทางวฒนธรรมทหลากหลาย รวมถงเผชญปญหาการแพรระบาดของ ยาเสพตดและการเพมขนของการพนนโดยเฉพาะในกลมเดกและเ ย า ว ช น แ ต ค น ไ ท ย ต น ต ว ท า ง ก า ร เ ม อ ง แ ล ะ ใหความส าคญกบความรบผดชอบตอสงคมและระบบธรรมาภบาลมากขน

๓) การเปลยนแปลงสภาวะดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทนทรพยากร ธรรมชาตเสอมโทรม การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศสงผลซ าเตมใหปญหาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรนแรง กระทบตอผลผลตภาคเกษตรและความยากจน การบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมยงไมมประสทธภาพเทาทควร ขณะทมความขดแยงทางนโยบายในการบรณาการการอนรกษสงแวดลอมกบการพฒนาเศรษฐกจ ทงน ประเทศไทยยงมความมนคงดานอาหาร แมจะตองเผชญกบความ ทาทายจากการเปลยนแปลงภมอากาศและความตองการพชพลงงาน

๔) การเปลยนแปลงดานการบรหารจดการการพฒนาประเทศ ประชาชนมความตนตวทางการเมองสงขน แตความขดแยงทางการเมองและความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใตยงด ารงอยและสงผลตอเศรษฐกจ การด ารงชวตของประชาชน ความเชอมนของนานาประเทศ ตลอดจนความสงบสขทลดลง ขณะทประสทธภาพภาครฐมการเปลยนแปลงในภาพรวมทดข น แตขดความสามารถในการปองกนการทจรตตองปรบปรง การกระจายอ านาจประสบความส าเรจในเรองการเพมรายไดใหองคกรปกครองสวนทองถน แตมความลาชาในการถายโอนภารกจและมความไมชดเจนในการแบงบทบาทหนาทกบราชการสวนกลาง ขณะเดยวกน การคอรรปชนยงคงเปนปญหาส าคญของไทย กลมคนรนใหมเหนวาการคอรรปชนเปนเรองทยอมรบได

๒.๒ การประเมนความเสยง ในชวงแผนพฒนาฯฉบบท ๑๑ ประเทศไทยจะเผชญกบความเ ส ย ง ทตองเตรยมการสรางภมคมกนใหประเทศพรอมเผชญการเปลยนแปลงอยางมประสทธภาพ ๖ ประการ ดงน

๒.๒.๑ การบรหารภาครฐออนแอ ไมสามารถขบเคลอนการบรหารจดการไดอยางมประสทธภาพ อ านาจรฐถกใชเพอผลประโยชนของคนบางกลม ความสมพนธระหวางภาครฐกบภาคประชาชนและระหวางประชาชนกบประชาชนในบางพนทมชองวางมากขน ประชาชนมสวนรวมในการใหขอคดเหนแตการมสวนรวมตดสนใจในระดบนโยบายมนอย เจาหนาทรฐยอหยอนในการปฏบตตามหนาท การบงคบใชกฎหมายไมจรงจง การด าเนนงานไมโปรงใส เกดการทจรตประพฤตมชอบ น าไปสความเหลอมล าและไมเปนธรรมในมตเศรษฐกจ สงคม การเมอง สงผลกระทบตอความเชอถอของตางชาตทมตอประเทศไทย

๒.๒.๒ โครงสรางทางเศรษฐกจไมสามารถรองรบการเจรญเตบโตอยางยงยน เศรษฐกจไทยมความออนไหวตอความผนผวนของเศรษฐกจโลกและปจจยแวดลอมโลกทเปลยนแปลงไป การขยายตวทางเศรษฐกจขนอยกบปจจยการผลตดงเดมโดยเฉพาะทน และแรงงานราคาถกทมผลตภาพ

การผลตต า เปนอปสรรคตอการเพมความสามารถในการแขงขนในตลาดโลก การพฒนาเศรษฐกจไทยในระยะทผานมาพงภาคการสงออกและการลงทนเปนหลก ผลตอบแทนแรงงานในภาคเกษตรมสดสวนต าเมอเทยบกบนอกภาคเกษตร เกษตรกรยงประสบความยากจนและมปญหาหนสน ความตองการใชพลงงานของไทยมแนวโนมสงขน มการพงพงการน าเขาพลงงานจากตางประเทศจ านวนมาก

๒.๒.๓ โครงสรางประชากรทมวยสงอายเพมขน ขณะทประชากรวยเดกและวยแรงงานลดลง ประเทศไทยจะเปนสงคมผสงอายอยางสมบรณในป ๒๕๖๘ ขณะทประชากรวยเดกมสดสวนลดลงอยางตอเนอง ท าใหสดสวนประชากรวยแรงงานลดลงในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ อาจกระทบตอความตองการแรงงานในระบบเศรษฐกจในอนาคต การแขงขนเพอแยงชงแรงงานจะมมากขน โดยเฉพาะแรงงานคณภาพ ภาครฐและครวเรอนจะมภาระคาใชจายเพมขนในการดแลและพฒนาคณภาพชวตของผสงอายในดานตางๆ สงผลตอภาระงบประมาณของภาครฐ และคาใชจายของครวเรอนในการดแลสขภาพอนามย และการจดสวสดการทางสงคม

๒.๒.๔ คานยมทดงามของไทยเสอมถอย กระแสโลกาภวตนมผลกระทบตอวฒนธรรมประเพณดงเดมทดงาม สงผลใหสงคมไทยมความเปนวตถนยม คนไทยใหความส าคญกบศลธรรมและวฒนธรรมทดงามลดลง ทงการด ารงชวตประจ าวน การใชชวตและความสมพนธกบผอน มงหารายไดเพอสนองความตองการ การชวยเหลอเกอกลกนลดลง ความมน าใจไมตรนอยลง ตางแกงแยงเอารดเอาเปรยบกน ท าใหคนไทยขาดความสามคค การเคารพสทธผอน และการยดถอประโยชนสวนรวม

๒.๒.๕ ฐานทรพยากรธรรมชาตและสภาพแวดลอมของประเทศมแนวโนมเสอมโทรมรนแรง จากการเปลยนแปลงทงในดานกายภาพ การใชประโยชน การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศสงผลใหสถานการณและแนวโนมความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทวความรนแรง โดยเฉพาะการขาดแคลนน า การใชทรพยากรอยางสนเปลอง ไมคมคา และปรมาณของเสยทเพมขน น าไปสความเสยงตอการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ รวมไปถงการกดเซาะชายฝ งอยางตอเนอง ข ณ ะ ท ภ ย พ บ ต จะเกดขนบอยครง กระทบตอฐานการผลตภาคเกษตร ความมนคงดานอาหาร พลงงาน สขภาวะและคณภาพชวตของประชาชน

๒.๒.๖ ประเทศไทยยงคงมความเสยงดานความมนคง ทงทมาจากปญหาการกอความไมสงบในประเทศ ปญหาการกอการราย วกฤตเศรษฐกจและการแขงขนดานตางๆ ในเวทระหวางประเทศ รวมทง ภยพบตทเกดจากมนษยและธรรมชาตมความรนแรงและผลกระทบสง มแนวโนมจะมความรนแรงและผลกระทบเพมขนในระยะตอไป เปนประเดนทาทายตอการบรหารจดการความเสยงทงการบรหารวกฤตการณ การเตรยมความพรอมเพอตอบสนองอยางฉบไว และการบรหารจดการในภาวะฉกเฉน รวมทงการเสรมสรางศกยภาพของประเทศใหมความเขมแขงทางเศรษฐกจและสามารถแขงขนไดในเวทโลกอยางตอเนอง

๒.๓ การสรางภมคมกนของประเทศ เพอใหประเทศไทยสามารถรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงไดอยางมประสทธภาพ จ าเปนตองสรางภมคมกนประเทศ ดงน

๒.๓.๑ ประเทศไทยมการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สถาบนพระมหากษตรยเปนสถาบนหลกทยดโยงคนในชาตใหเกาะเกยวกนอยางแนนแฟน เปนแบบอยางในการด าเนนชวตของคนในสงคม โดยเฉพาะรชกาลปจจบนททรงเปนแบบอยางของการ

ด ารงชวตบนทางสายกลางและความพอเพยง รวมถงทรงใหความส าคญกบการพฒนาชวตความเปนอยข อ ง พ ส ก น ก ร ในทกดาน

๒.๓.๒ การพฒนาประเทศใหอยบนฐานความรและเทคโนโลยททนสมย การวจยพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนแรงขบเคลอนทส าคญส าหรบการพฒนาประเทศ ในการปรบเปลยนการผลตจากการใชทรพยากรธรรมชาต เงนทน และแรงงานทมผลตภาพต า ไปสการใชความรและความช านาญดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

๒.๓.๓ สงคมไทยมคานยมและวฒนธรรมทดงาม วฒนธรรมไทยทดงามสามารถยดโยงคนไทยใหเปนเอกภาพ ลดอทธพลของความทนสมยและความขดแยงในสงคมไทย ประชาชนน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชกบชวตประจ าวน ครอบครวบมเพาะความเปนไทยทมจตส านกและอตลกษณใหบตรหลานไดตระหนกถงรากเหงาของตนเอง

๒.๓.๔ ภาคการเกษตรเปนฐานรายไดหลกและความมนคงดานอาหารของประเทศ กอใหเกดประโยชนหลายดาน ทงแหลงสรางงาน แหลงผลตอาหาร และเชอมโยงวถชวตของสงคมไทย มสวนส าคญในการลดความยากจน สรางงาน และลดผลกระทบจากภาวะโลกรอน

๒.๓.๕ ชมชนเปนกลไกทมความสามารถในการบรหารจดการ มสวนรวมในการพฒนาคณภาพชวตและเชอมโยงกนเปนสงคมสวสดการ เปนพลงหลกในการพฒนารากฐานของประเทศใหมนคง ชมชนพงตนเองสามารถบรรเทาปญหาเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในระดบทองถนไดอยางมประสทธภาพ กลไกชมชนสามารถพฒนาทองถนใหเจรญรงเรอง

๓ ประเดนการพฒนาประเทศในระยะตอไป

ภายใตสถานการณการเปลยนแปลงทจะสงผลกระทบตอการพฒนาประเทศในชวงของแผนพฒนาฯฉบบท ๑๑ พรอมทงการวเคราะหจดออนและขอจ ากดทเปนจดเสยงของประเทศ รวมทงภมคมกนทจะตองเรงเสรมสรางใหเขมแขงมากขนในสงคมไทย ไดน ามาสการก าหนดประเดนการพฒนาส า ค ญ เ พ อ เ ป น ก ร อ บ การจดท ายทธศาสตรการพฒนาในชวงของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ดงน

๓.๑ การเตรยมคนไทยใหมการเรยนรตลอดชวต มงพฒนาคนไทยใหมศกยภาพในการคดวเคราะห สงเคราะห มความคดสรางสรรค ใฝเรยนร มคณธรรมจรยธรรม คานยมทดงาม รจกสทธหนาทของตนเองและผอน ควบคกบการเสรมสรางและพฒนาโครงสรางพนฐานทางปญญาและแหลงเรยนรในระดบชมชน

๓.๒ การสรางความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมใหทกคนในสงคมไทย มงปรบโครงสรางเศรษฐกจทมคณภาพและยงยน มฐานการพฒนาทท วถง ใหความส าคญกบการปรบโครงสรางการคาและการลงทนใหสอดคลองกบการขยายตวทางเศรษฐกจของเอเชย ตะวนออกกลาง แอฟรกา และเศรษฐกจในป ร ะ เ ท ศ ปรบโครงสรางอตสาหกรรมทเนนการใชเทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรค และการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอม สรางมลคาเพมกบสาขาบรการทมศกยภาพบนฐานของความคดสรางสรรคและ

นวตกรรม พฒนาธรกจสรางสรรคและเมองสรางสรรค สรางความเขมแขงภาคเกษตรและความมนคงดานอาหาร พรอมทงขยายเศรษฐกจฐานรากใหมความหลากหลายและแขงแกรงมากขน มระบบคาจางแรงงานและสวสดการแรงงานทเปนธรรม มการคมครองแรงงานทเหมาะสมกบการด ารงชวตอยางมคณภาพ ควบคไปกบการพฒนาทกษะและความรทงดานการผลตและการบรหารจดการ การเขาถงทรพยากร โครงสรางพนฐาน และพฒนาระบบการเงนฐานรากและระบบการออมทหลากหลาย เพอเพมโอกาสการประกอบสมมาชพทม นคง รวมทงพฒนาระบบการคมครองทางสงคมใหมคณภาพและครอบคลมอยางทวถง

๓.๓ การเสรมสรางความเขมแขงของชมชน และสงเสรมบทบาทภาคประชาสงคมและธรกจเอกชนใหเปนพลงรวมในการพฒนาสงคมไทย มงยกระดบศกยภาพและขดความสามารถของช ม ช น ใ น การพฒนาคณภาพชวตคนในชมชน และการจดการความร ควบคไปกบการสงเสรมบทบาทภาคเอกชนในการด าเนนธรกจทใหผลประโยชนตอบแทนคนสสงคมและเปนมตรกบสงแวดลอม รวมทงกระตนชมชนและภาคประชาสงคมรวมตรวจสอบการด าเนนงานของภาครฐ และสงเสรมใหชมชนสามารถเชอมโยงทศทางการพฒนากบบรบทการเปลยนแปลงในอนภมภาค อาเซยน และโลก

๓.๔ การพฒนาปจจยสนบสนนทเออตอการปรบโครงสรางเศรษฐกจเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนและระบบการแขงขนทเปนธรรม เนนการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรค ควบคกบการพฒนาก าลงคนทมสมรรถนะสง บรหารจดการโลจสตกส พฒนาการขนสงตอเนองหลายรปแบบ ระบบราง พฒนาบรการอนเตอรเนตความเรวสง และสรางความมนคงดานพลงงาน รวมทงปฏรปกฎหมาย กฎ ระเบยบทางเศรษฐกจทเกยวของใหเหมาะสมและทนตอสถานการณ

๓.๕ การสงเสรมความรวมมออยางเปนหนสวนการพฒนาทงในระดบอนภมภาคและภมภาค เนนสรางความเชอมโยงดานการขนสงและระบบโลจสตกสทมประสทธภาพรองรบการขยายตวดานการคา การลงทนผานการอ านวยความสะดวกในการขนสงสนคาผานแดนและขามแดน การพฒนาเขตเศรษฐกจชายแดนและการเปดพนทเศรษฐกจใหมทเชอมโยงภมภาคเอเชยใต

๓.๖ การเตรยมความพรอมของไทยเขาสประชาคมอาเซยน ใหความส าคญในการสรางความตระหนกในความส าคญของประชาคมอาเซยน และผลกระทบทจะเกดขน พฒนาขดความสามารถของผประกอบการใหสามารถแขงขนไดและใชประโยชนจากประชาคมเศรษฐกจอาเซยน พฒนาทกษะแรงงานใหมความสามารถเปนทยอมรบของตลาดแรงงานอาเซยน รวมทงการปรบกฎ ระเบยบ และการจดการเชงสถาบนใหสอดรบกบกตกาของอาเซยน

๓.๗ การบรหารจดการน าและทดนเพอสนบสนนความมนคงดานอาหารและการปรบโครงสรางทางเศรษฐกจ มงพฒนา ปรบปรงและฟนฟแหลงน าเพอเพมปรมาณน าตนทน พฒนาระบบโครงขายกระจายน า และความมนคงดานน าอยางทวถงและเปนธรรม ปรบปรงประสทธภาพการใชน า ฟนฟและพฒนาดนทเสอมสภาพใหเหมาะสมกบการท าเกษตรกรรม แกไขปญหาการบกรกทดนในเขตอนรกษ ปรบปรงการบรหารจดการทดนทงระบบ กระจายการถอครองทดนใหเปนธรรม ปองกนการสญเสยกรรมสทธทดนของเกษตรกรรายยอย

๓.๘ การยกระดบขดความสามารถในการปรบตวรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และ ภยพบตทางธรรมชาต ใหความส าคญกบการวางแผนรองรบและจดการปญหาทเกดจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ สนบสนนการวจยและพฒนา รวมทงนวตกรรมทเกยวของกบการลดกาซเรอนกระจกและการปรบตว และการสรางความเขมแขงใหกบชมชนทองถนเพอรองรบภยพบตและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ตลอดจนสรางภมคมกนดานการคาจากเงอนไขดานสงแวดลอมและวกฤตภาวะโลกรอน

๓.๙ การบรหารจดการประเทศเพอสรางความเปนธรรมในสงคม พฒนาระบบราชการและขาราชการโดยยดหลกธรรมาภบาล เพมประสทธภาพการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พฒนาระบบและกลไกการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบอยางมสวนรวม สงเสรมใหประชาชนทกระดบมโอกาสเขาถงกระบวนการยตธรรมอยางเทาเทยมและสรางความเปนธรรมในการเขาถงทรพยากร ควบคไปกบปลกฝงจตส านก คานยมประชาธปไตยและธรรมาภบาลแกประชาชนทกกลม

๔ วสยทศนและทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑

แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ มงพฒนาภายใตหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และขบเคลอนใหบงเกดผลในทางปฏบตทชดเจนยงขนในทกระดบ ยดคนเปนศนยกลางของการพฒนา ใหความส าคญกบการสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในสงคม พฒนาประเทศสความสมดลในทกมต อยางบรณาการ และเปนองครวม และยดวสยทศนป พ.ศ. ๒๕๗๐ ดงน

“คนไทยภาคภมใจในความเปนไทย มมตรไมตรบนวถชวตแหงความพอเพยง ยดมนในวฒนธรรมประชาธปไตย และหลกธรรมาภบาล การบรการสาธารณะขนพนฐานททวถง มคณภาพ สงคมมความปลอดภยและมนคง อยในสภาวะแวดลอมทด เกอกลและเอออาทรซงกนและกน ระบบการผลตเปนมตรกบสงแวดลอม มความมนคงดานอาหารและพลงงาน อยบนฐานทางเศรษฐกจทพงตนเองและแขงขนไดในเวทโลก สามารถอยในประชาคมภมภาคและโลกไดอยางมศกดศร”

๔.๑ วสยทศนและพนธกจการพฒนาประเทศ การจดท าแผนพฒนาในระยะ ๕ ป ทสอดคลองกบวสยทศนระยะยาวดงกลาว จ าเปนตองมการก าหนดวสยทศน พนธกจ วตถประสงค ยทธศาสตร และแนวทางการพฒนาทมล าดบความส าคญสงในชวงระยะ ๕ ป แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จงประกอบดวยวสยทศนและพนธกจ ดงน

๔.๑.๑ วสยทศน “สงคมอยรวมกนอยางมความสข ดวยความเสมอภาค เปนธรรม และมภมคมกนตอการเปลยนแปลง”

๔.๑.๒ พนธกจ

๑) สรางสงคมเปนธรรมและเปนสงคมทมคณภาพ ทกคนมความมนคงในชวต ไดร บการคมครองทางสงคมทมคณภาพอยางทวถงและเทาเทยม มโอกาสเขาถงทรพยากรและกระบวนการยตธรรมอยางเสมอภาค ทกภาคสวนไดร บการเสรมพลงใหสามารถมสวนรวมในกระบวนการพฒนา ภายใตระบบบรหารจดการภาครฐทโปรงใส เปนธรรม

๒) พฒนาคณภาพคนไทยใหมคณธรรม เรยนรตลอดชวต มทกษะและการด ารงชวตอยางเหมาะสมในแตละชวงวย สถาบนทางสงคมและชมชนทองถนมความเขมแขง สามารถปรบตวรเทาทนกบการเปลยนแปลง

๓) พฒนาฐานการผลตและบรการใหเขมแขงและมคณภาพบนฐานความร ความคดสรางสรรค และภมปญญา สรางความมนคงดานอาหารและพลงงาน ปรบโครงสรางการผลตและการบรโภคใหเปนมตรกบสงแวดลอม พรอมสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม

๔) สรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สนบสนนการมสวนรวมของชมชน รวมทงสรางภมคมกนเพอรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและภยพบตทางธรรมชาต

๔.๒. วตถประสงคและเปาหมาย

๔.๒.๑ วตถประสงค

๑) เพอเสรมสรางสงคมทเปนธรรมและเปนสงคมสงบสนตสข

๒) เพอพฒนาคนไทยทกกลมวยอยางเปนองครวมทงทางกาย ใจ สตปญญา อารมณ คณธรรม จรยธรรม และสถาบนทางสงคมมบทบาทหลกในการพฒนาคนใหมคณภาพ

๓) เพอพฒนาเศรษฐกจใหเตบโตอยางมเสถยรภาพ คณภาพ และยงยน เปนผน า การผลตสนคาและบรการบนฐานปญญาและความคดสรางสรรคในภมภาคอาเซยน มความมนคงทางอาหารและพลงงาน การผลตและการบรโภคเปนมตรตอสงแวดลอม น าไปสการเปนสงคมคารบอนต า

๔) เพอบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหเพยงพอตอการรกษาสมดลของระบบนเวศ และเปนฐานทม นคงของการพฒนาประเทศ

๔.๒.๒ เปาหมายหลก

๑) ความอยเยนเปนสขและความสงบสขของสงคมไทยเพมขน ความเหลอมล าในสงคมลดลง และภาพลกษณการคอรรปชนดขน

๒) คนไทยมการเรยนรอยางตอเนอง มสขภาวะดขน และสถาบนทางสงคมมความเขมแขงมากขน

๓) เศรษฐกจเตบโตในอตราทเหมาะสมตามศกยภาพของประเทศ โดยใหความส าคญกบการเพมผลตภาพรวมไมต ากวารอยละ ๓ ตอป เพมขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศ เพมมลคาผลตภณฑของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมตอ GDP ใหมสดสวนไมต ากวารอยละ ๔๐ และลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก

๔) คณภาพสงแวดลอมอยในเกณฑมาตรฐาน เพมประสทธภาพการลดการปลอยกาซเรอนกระจก รวมทงเพมพนทปาไมเพอรกษาสมดลของระบบนเวศ

๔.๒.๓ ตวชวด

๑) ดชนความอยเยนเปนสข ดชนความสงบสข สดสวนรายไดระหวางกลมประชากรทมรายไดสงสดรอยละ ๑๐ กบกลมทมรายไดนอยรอยละ ๑๐ สดสวนแรงงานนอกระบบท

สามารถเขาถง การคมครองทางสงคม คดความขดแยงกบเจาหนาทรฐตอ ๑๐,๐๐๐ ครวเรอน คดในศาลปกครองตอ ๑๐,๐๐๐ ครวเรอน และดชนภาพลกษณการทจรตประพฤตมชอบไมต ากวา ๕.๐ คะแนน

๒) จ านวนปการศกษาเฉลยของคนไทย สดสวนผใชอนเตอรเนตเพอการเรยนร จ านวนบคลากรดานการวจยและพฒนา อตราการเจบปวยดวยโรคไมตดตอ และดชนความอบอนของครอบครว

๓) อตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ อตราเงนเฟอ ผลตภาพการผลตรวม อนดบความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศ สดสวนมลคาผลตภณฑของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมตอ GDP

๔) คณภาพน าและอากาศอยในเกณฑมาตรฐาน รอยละของพนทปาไมตอพนทประเทศ และสดสวนการปลอยกาซเรอนกระจกตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศ

๕ ยทธศาสตรการพฒนา

การพฒนาประเทศใหคนในสงคมอยรวมกนอยางสงบสข เศรษฐกจเจรญเตบโตอยางมคณภาพและยงยน ภายใตกระแสการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกประเทศทปรบเปลยนเรว คาดการณไดยากและซบซอนมากยงขน การพฒนาในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จงจ าเปนตองก าหนดทศทางและยทธศาสตรการพฒนาทเหมาะสม โดยเรงสรางภมคมกนเพอปองกนปจจยเสยง และเสรมรากฐานของประเทศดานตางๆ ใหเขมแขง ยทธศาสตรการพฒนาทส าคญในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ มดงน

๕.๑ ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมในสงคม เพอสรางโอกาสการเขาถงปจจยการประกอบอาชพ ทงแหลงทน โครงสรางพนฐานและทกษะความรทจะเปนฐานการประกอบอาชพทม นคง รวมทงโอกาสทางธรกจน าไปสการยกระดบคณภาพชวตใหทกคนในสงคมไทย ทกคนในสงคมไทยมความเทาเทยมกนในการเขาถงบรการทางสงคมทมคณภาพและสามารถด ารงชวตอยไดอยางมศกดศร ประชาชนทกคนไดรบการคมครองสทธพนฐานอนพงมพงได เขาถงกระบวนการยตธรรมอยางเสมอภาค รวมทงสรางความโปรงใสในกระบวนการตดสนใจของระบบบรหารราชการแผนดนบนพนฐานของการใชหลกนตธรรม หลกคณธรรมและจรยธรรม และหลกผลประโยชนสวนรวมของประเทศ สนบสนนใหภาคการพฒนาทกภาคสวนมสวนรวมแกไขปญหาความเหลอมล าและลดความขดแยงในสงคมไทยและด ารงชวตอยในสงคมอยางเปนน าหนงใจเดยวกน มแนวทางส าคญ ดงน

๕.๑.๑ สรางความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมใหทกคนในสงคมไทยสามารถจดการความเสยงและสรางโอกาสในชวตใหแกตนเอง โดยปรบโครงสรางเศรษฐกจใหมฐานการพฒนาททวถงและยงยน พรอมทงเศรษฐกจฐานรากทมความหลากหลายและแขงแกรงมากขน สงเสรมการจดสรรทรพยากรใหเกดความเปนธรรม พฒนาการใชประโยชนเทคโนโลยสารสนเทศในการพฒนาอาชพและยกระดบคณภาพชวต สงเสรมบทบาทของภาคธรกจเอกชนในการเสรมสรางความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมแกคนในสงคมไทย ยกระดบคณภาพของระบบการคมครองทางสงคมใหครอบคลมทกคนอยางทวถง สอดคลองกบความตองการและความจ าเปน

๕.๑.๒ จดบรการทางสงคมใหทกคนตามสทธพงมพงได เนนการสรางภมคมกนระดบปจเจกและสรางการมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจในการพฒนาประเทศ โดยพฒนาชองทางการเขาถงบรการสาธารณะอยางทวถงเพอสรางโอกาสใหกลมดอยโอกาสสามารถเขาถงบรการสาธารณะทมคณภาพอยางเทาเทยมและทวถง สนบสนนการจดหาทอยอาศยของผมรายไดนอยและการเขาถงระบบสาธารณปโภค พฒนาระบบสวสดการทางสงคม และระบบการเงนฐานรากและระบบการออมทหลากหลาย เสรมสรางเจตคตดานความเสมอภาคระหวางหญงและชาย ปรบปรงฐานขอมลทสะทอน

ค ณ ภ า พ บ ร ก า ร ส า ธ า ร ณ ะ แ ล ะ พ ฒ น า ชองทางการเผยแพรเพอการคมครองผบรโภคดานบรการสาธารณะ

๕.๑.๓ เสรมสรางพลงใหทกภาคสวนสามารถเพมทางเลอกการใชชวตในสงคมและสรางการมสวนรวมในเชงเศรษฐกจ สงคม และการเมองไดอยางมคณคาและศกดศร โดยเสรมสรางพลงทางสงคมใหทกคนสามารถแสดงออกทางความคดอยางสรางสรรค เพมศกยภาพและขดความสามารถของชมชนในการจดการปญหาของชมชนดวยตวเอง สนบสนนการรวมกลมอาชพทสอดคลองกบศกยภาพของพนท สงเสรมใหภาคเอกชน ภาคประชาสงคม และองคกรปกครองสวนทองถนเปนพลงรวมในการพฒนาสงคมไทย พฒนาชองทางใหประชาชนเขาถงขอมลขาวสารการปฏบตงานภาครฐ การด าเนนโครงการขนาดใหญ การจดสรรทรพยากร และมสวนรวมในการตรวจสอบคาใชจายภาครฐ สงเสรมบทบาทสตรในทางการเมองโดยก าหนดใหเปนพนธกจส าคญของแผนพฒนาสตรในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ปรบปรงและพฒนากฎหมายเพอการคมครองผบรโภครวมทงการบงคบใชอยางเขมงวด

๕.๑.๔ เสรมสรางความสมพนธของคนในสงคมใหแนนแฟนเปนน าหนงใจเดยวกน โดยสรางคานยมใหมทยอมรบรวมกนบนฐานของความไวเนอเชอใจและเกอกลกนในสงคม สงเสรมวฒนธรรมการเมองทมธรรมาภบาลน าไปสการเปนประชาธปไตยทถกตองและเหมาะสม เสรมสรางระบบบรหารราชการใหเขมแขงมประสทธภาพ มระบบถวงดลอ านาจการตรวจสอบทเขมงวดและรอบดาน พฒนาขาราชการใหมคณภาพสง มคณธรรม จรยธรรมทางอาชพ และมความรบผดรบชอบ ปฏรปการเมองไทยทงระบบใหเปนประชาธปไตยของมวลชน สรางความเทาเทยมในกระบวนการยตธรรม เพมชองทางในการรบขอรองเรยนและใหความชวยเหลอเยยวยาแกผเสยหายและผไดรบผลกระทบจากกระบวนการยตธรรม สนบสนนการใชสอเพอสงคมทงในระดบประเทศและทองถน และสงคมออนไลน

๕.๒ ยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน เพอพฒนาคณภาพคนไทยทกกลมวยใหมความพรอมทงกาย ใจ สตปญญา มระเบยบวนย มจตส านกวฒนธรรมทดง า ม แ ล ะ รคณคาความเปนไทย มโอกาสและสามารถเรยนรตลอดชวต ยกระดบการพฒนาคณภาพการศกษาไทยใหไดมาตรฐานสากล และเพมโอกาสทางการศกษาและการเรยนรในรปแบบทหลากหลาย เสรมสรางสภาพแวดลอมทางครอบครว ชมชน และสงคมใหมนคงและเออตอการพฒนาคนอยางสอดคลองกบบรบทการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคมในอนาคต โดยมแนวทางส าคญ ดงน

๕.๒.๑ ปรบโครงสรางและการกระจายตวประชากรใหเหมาะสม โดยสงเสรมคสมรสทมศกยภาพและความพรอมใหมบตรเพมขนและรกษาระดบอตราเจรญพนธไมใหต ากวาระดบทเปนอยปจจบน สนบสนนการกระจายตวและสงเสรมการตงถนฐานของประชากรใหเหมาะสมสอดคลองกบศกยภาพ โอกาส และทรพยากรธรรมชาตของพนท

๕.๒.๒ พฒนาคณภาพคนไทยใหมภมคมกนตอการเปลยนแปลง โดยพฒนาคณภาพคนไทยทกชวงวย สนบสนนกระบวนการเรยนรสวฒนธรรมการเกอกล เสรมสรางทกษะใหคนมการเรยนรตอเนองตลอดชวต การตอยอดสนวตกรรมความร การฝกฝนจนเกดความคดสรางสรรค การเปดใจกวางพรอมรบทกความคดเหน และการปลกฝงจตใจทมคณธรรม มระเบยบวนย ควบคกบการพฒนาคนดวยการเรยนรในศาสตรวทยาการใหสามารถประกอบอาชพไดอยางหลากหลาย สอดคลองกบแนวโนมการ

จางงานในอนาคต รวมทงการพฒนาตอยอดตามศกยภาพและความถนด รวมทงสรางจตส านกของประชาชนใหมความรบผดชอบตอสงคม โดยสรางความตระหนกถงการเคารพกฎหมาย หลกสทธมนษยชน การสรางคานยมใหมพฤตกรรมการผลตและบรโภคทรบผดชอบตอสงแวดลอม การสรางความรความเขาใจและจตส านกในการอนรกษพลงงาน เพอน าไปสการสรางสงคมนาอย

๕.๒.๓ สงเสรมการลดปจจยเสยงดานสขภาพอยางเปนองครวม โดยสรางเสรมสขภาวะคนไทยใหมความสมบรณแขงแรงทงรางกายและจตใจ โดยการพฒนาความรและทกษะในการดแลสขภาพของตนเอง ครอบครว ชมชน และลดปจจยเสยงจากสภาพแวดลอมทมผลตอสขภาพ รวมทงมงสรางกระบวนการมสวนรวมในการพฒนานโยบายสาธารณะทเออตอสขภาพ การใชประโยชนจากยาสมนไพรเพอการปองกนและการรกษาเบองตน และการใชเทคโนโลยสมยใหมในการสอสารสงคมเพอการสงเสรมสขภาพเชงรก และพฒนาระบบบรการสาธารณสขใหมคณภาพอยางทวถง โดยเฉพาะระบบบรการขนพนฐาน ควบคกบการสงเสรมการแพทยทางเลอก การพฒนาดานเวชศาสตรผสงอาย การพฒนาระบบฐานขอมลสขภาพของประเทศ การพฒนาบคลากรดานสาธารณสขใหเหมาะสมทงการผลต การกระจายดานสาธารณสข คาตอบแทน และการอ านวยความสะดวกในชวตความเปนอยเพอเปนสงจงใจใหบคลากรมการกระจายทเหมาะสม รวมทงการใชมาตรการการเงนการคลงเพอสขภาพทมประสทธภาพและยงยน

๕.๒.๔ สงเสรมการเรยนรตลอดชวต โดยกระตนใหเกดวฒนธรรมการเรยนรดวยการสรางกระแสสงคมใหการเรยนรเปนหนาทของคนไทยทกคน สรางนสยใฝร รกการอานตงแตวยเดก และสงเสรมการเรยนรรวมกนของคนตางวย ควบคกบการสงเสรมใหองคกร กลมบคคล ชมชน ประชาชน และสอทกประเภทเปนแหลงเรยนรอยางสรางสรรค สอสารดวยภาษาทเขาใจงาย สงเสรมการศกษาทางเลอกทสอดคลองกบความตองการของผเรยน สรางปจจยสนบสนนใหเกดการเรยนรตลอดชวต

๕.๒.๕ เสรมสรางความเขมแขงของสถาบนทางสงคม สงเสรมใหทกภาคสวนน าคานยมและวฒนธรรมทดงามของไทยเปนฐานในการพฒนาคนและสงคม โดยสงเสรมความเขมแขงของสถาบนหลกทางสงคม พฒนาบทบาทของสถาบนทางสงคมใหเออตอการพฒนาคน และสรางคานยมใหคนไทยภาคภมใจในวฒนธรรมไทย และยอมรบความแตกตางของความหลากหลายทางวฒนธรรม เพอลดปญหาความขดแยงทางความคด และสรางความเปนเอกภาพในสงคม ตลอดจนสรางเครอขายความรวมมอทางวฒนธรรมรวมกบประชาคมโลก โดยเฉพาะประชาคมอาเซยน เพอใหเกดการไหลเวยนทางวฒนธรรมในรปแบบการแลกเปลยนเรยนร เพอสงเสรมความเขาใจระหวางประชาชนในการเรยนรประวตศาสตร วฒนธรรม และการรบรขอมลขาวสารของกนและกน

๕.๓ ยทธศาสตรความเขมแขงภาคเกษตร ความมนคงของอาหารและพลงงาน เพอใหภาคเกษตรเปนฐานการผลตทม นคงและเตบโตอยางมประสทธภาพ สามารถผลตสนคาเกษตร อาหารและพลงงานทมมลคาเพม มคณภาพ มาตรฐาน ปลอดภย เปนมตรกบสงแวดลอม และมปรมาณเพยงพอกบความตองการของตลาดในระดบราคาทเหมาะสมและเปนธรรม พฒนาคณภาพชวตและเสรมสรางความมนคงในอาชพและรายไดเกษตรกร สนบสนนครวเรอนและองคกรเกษตรกร ชมชนและเกษตรกรใหเขมแขงและสามารถพงพาตนเองไดอยางยงยน โดยมแนวทางส าคญ ดงน

๕.๓.๑ พฒนาทรพยากรธรรมชาตทเปนฐานการผลตภาคเกษตรใหเขมแขงและยงยน รกษา ปองกน และคมครองพนททมศกยภาพทางการเกษตร สนบสนนใหเกษตรกรรายยอยมทดนเปนของตนเองหรอมสทธท ากนในทดน สนบสนนการกระจายการถอครองทดนอยางเทาเทยมและ

เปนธรรม โดยเรงรดใหมการซอทดนจากเอกชนหรอบคคลทถอครองจ านวนมากและไมใชประโยชน เรงรดการจดใหมองคกรและระบบบรหารจดการทดนใหเปนรปธรรมโดยเรว รวมถงฟนฟคณภาพของทรพยากรดนใหมความอดมสมบรณ บรหารจดการน าอยางบรณาการ และเพมประสทธภาพการใชน าภาคเกษตร เพอเปนปจจยสนบสนนการเพมประสทธภาพการผลตในภาคเกษตร ตลอดจนฟนฟและสงเสรมวถชวตและวฒนธรรมทางการเกษตรทใหความส าคญกบการพฒนาระบบเกษตรกรรมยงยนเพอชวยสรางความสมดลและการใชทรพยากรธรรมชาตทงดน น า และปาไมอยางยงยน ซงจะเปนฐานการผลตทางการเกษตรตอไปในอนาคต

๕.๓.๒ เพมประสทธภาพและศกยภาพการผลตภาคเกษตร รฐควรใหความส าคญกบการวจยและพฒนาอยางตอเนอง รวมทงสนบสนนการวจยและพฒนาของภาคเอกชน สนบสนนการผลตทางการเกษตรทสอดคลองกบสภาพพนท ควบคมและก ากบดแลการน าเขาและใชสารเคมทางการเกษตรทไดมาตรฐาน และ สนบสนนการใชสารชวภาพใหมากขน พรอมไปกบการปรบปรงบรการขนพนฐานเพอการผลตใหทวถง อาท ศนยเครองจกรกลการเกษตร ศนยเรยนรและถายทอดเทคโนโลยระดบชมชน สงเสรมการผลตทคงไวซงความหลากหลายของพนธพชและสตวทเหมาะสมกบสภาพภมอากาศและสงแวดลอมของประเทศ และสนบสนนการทดลองวจยและพฒนาเทคโนโลยตางๆ อยางตอเนองและเหมาะสม พฒนาและเสรมสรางองคความร วทยาศาสตรและเทคโนโลยตางๆ ทเหมาะสมทางการเกษตร รวมทงสนบสนนการใชเทคโนโลยการผลตทเปนมตรตอสงแวดลอมใหแกเกษตรกรอยางตอเนองและทวถง

๕.๓.๓ สรางมลคาเพมผลผลตทางการเกษตรตลอดหวงโซการผลต โดยสนบสนนการผลตและบรการของชมชนในการสรางมลคาเพมสนคาเกษตร อาหาร และพลงงาน สงเสรมสถาบนการศกษาในพนทเขามารวมท าการศกษาวจยกบภาคเอกชน ควบคกบการใชมาตรการดานสนเชอผอนปรนและดานภาษ จงใจเกษตรกรและผประกอบการน าองคความร นวตกรรม และเทคโนโลยการผลตทเปนมตรตอสงแวดลอม มาใชประโยชน สนบสนนการยกระดบมาตรฐานระบบการผลตและคณภาพสนคาเกษตรและอาหาร ใหเทยบเทาระดบสากล อาท การเพาะเลยงสตวน าเศรษฐกจ ปศสตว ตลอดจนสรางแรงจงใจใหเกษตรกรผลตสนคาเกษตรและอาหารตามมาตรฐานทก าหนด สงเสรมระบบตลาดกลางสนคาเกษตรและตลาดซอขายสนคาเกษตรลวงหนาใหเขมแขง มประสทธภาพ สงเสรมภาคเอกชนและองคกรชมชนเขามามบทบาทรวมกนบรหารจดการระบบสนคาเกษตรและอาหาร การเพมมลคา และการจดการดานการตลาด รวมกบสถาบนเกษตรกร สนบสนนการพฒนาและเพมประสทธภาพระบบการบรหารจดการโลจสตกสของภาคเกษตรทเชอมโยงตลอดหวงโซอปทานและสามารถตรวจสอบการเคลอนยายของสนคา

๕.๓.๔ สรางความมนคงในอาชพและรายไดใหแกเกษตรกร พฒนาระบบการสรางหลกประกนดานรายไดของเกษตรกรใหมความมนคง และใหครอบคลมเกษตรกรทงหมด เรงพฒนาระบบประกนภยพชผลการเกษตร ใหสามารถคมครองความเสยงดานการผลตทางการเกษตรจากทกภยพบตใหกบเกษตรกรในทกพนท สงเสรมระบบการท าการเกษตรแบบมพนธสญญาทเปนธรรมแกทกฝายทเกยวของ ยกระดบคณภาพชวตและความเปนอยของเกษตรกรใหดขน สรางแรงจงใจใหเยาวชน หรอเกษตรกรรนใหม และแรงงานทมคณภาพเขาสอาชพเกษตรกรรม พฒนาสถาบนเกษตรกรและวสาหกจชมชนใหเปนกลไกสนบสนนการพงพาตนเองของเกษตรกรไดอยางแทจรง และเสรมสรางความเขมแขงใหกบเกษตรกรรายยอยทไดรบผลกระทบจากการน าเขาสนคาเกษตรและอาหารทมตนทนต า อนเปนผลจากขอตกลงการเปดการคาเสร

๕.๓.๕ สรางความมนคงดานอาหารและพฒนาพลงงานชวภาพในระดบครวเรอนและชมชน สงเสรมใหมการปลกปาโดยชมชนและเพอชมชนเพมขน สงเสรมใหเกษตรกรท าการเกษตรดวยระบบเกษตรกรรมยงยนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง สนบสนนการจดการและเผยแพรองคความรและการพฒนาดานอาหารศกษาทกรปแบบอยางตอเนองรวมทงสงเสรมพฤตกรรมการบรโภคทเหมาะสมของบคคลและชมชน สนบสนนการสรางเครอขายการผลตและการบรโภคทเกอกลกนในระดบชมชนทอยบรเวณใกลเคยงกน สนบสนนการผลตพลงงานทดแทนภายในชมชน โดยพฒนาองคความรดานเทคโนโลยการผลตพลงงานทดแทน ทงจากวตถดบเหลอใชจากครวเรอนและการเกษตร สงเสรมและพฒนาโครงสรางพนฐานในพนทใหเปนเครองมอในการสรางความเขมแขงดานอาหารใหกบเกษตรกรและชมชนอยางเปนระบบ

๕.๓.๖ สรางความมนคงดานพลงงานชวภาพเพอสนบสนนการพฒนาประเทศและความเขมแขงภาคเกษตร สงเสรมการวจยและพฒนาเพอเพมประสทธภาพการผลตพลงงานจากพชพลงงาน จดใหมระบบการบรหารจดการสนคาเกษตรทเปนทงอาหารและพลงงาน เพมประสทธภาพการผลตและการใชพลงงานชวภาพทเกยวเนองกบภาคการผลตและบรการ เพอลดการพงพาการใชน ามนเชอเพลง จดใหมกลไกในการก ากบดแลโครงสรางราคาของพลงงานชวภาพ ทไมสงผลกระทบตอการสรางเสถยรภาพและความเปนธรรมตอผบรโภคและผผลต ปลกจตส านกในการใชพลงงานชวภาพอยางมประสทธภาพและคมคา

๕.๓.๗ ปรบระบบบรหารจดการภาครฐเพอเสรมสรางความมนคงดานอาหารและพลงงาน สนบสนนบทบาทของเกษตรกร เครอขายปราชญชาวบาน ภาคเอกชน และชมชนใหเขามามสวนรวมในการก าหนดทศทางและวางแผนการผลตทางการเกษตรเชอมโยงกบภาครฐ รวมทงรวมตดตามตรวจสอบการท างานของภาครฐอยางเปนระบบ ปรบระบบการท างานของหนวยงานรฐใหมการบรณาการอยางจรงจงทงในสวนกลางและระดบพนท พฒนาระบบฐานขอมลสารสนเทศดานอาหารและพลงงานตงแตการผลต การตลาดไปจนถงการบรโภคใหมความถกตอง สามารถเขาถงและใชประโยชนไดโดยงาย พฒนากฎหมายทเกยวของกบการพฒนาดานการเกษตรเพอใหเออตอการพฒนาอยางยงยน สงเสรมความรวมมอระหวางประเทศทงในระดบพหภาคและทวภาค โดยเฉพาะประชาคมอาเซยน ในการสนบสนนการวจยและพฒนา ความรวมมอในการผลตการตลาด การจดตงระบบส ารองขาวฉกเฉน ปรบปรงกฎระเบยบ และเสรมสรางความเขมแขงใหกบกลไกทมอย เพอใหเกดความมนคงดานอาหารและพลงงาน

๕.๔ ยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเตบโตอยางมคณภาพและยงยน เพอปรบโครงสรางเศรษฐกจใหเจรญเตบโตอยางมคณภาพและยงยน รกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจและสรางระบบการแขงขนเสรและเปนธรรม ใหประเทศไทยมความเชอมโยงกบเครอขายดานการผลตสนคาและบรการบนฐานปญญา นวตกรรม ความคดสรางสรรค และเปนมตรกบสงแวดลอม ในภมภาคอาเซยน โดยมแนวทางส าคญ ดงน

๕.๔.๑ ปรบโครงสรางเศรษฐกจโดยใชเทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรค เปนพนฐานส าคญในการขบเคลอนสการพฒนาทยงยนและมคณภาพ โดยปรบโครงสรางการคาและการลงทนใหสอดคลองกบการขยายตวทางเศรษฐกจของเอเชย ตะวนออกกลาง แอฟรกาและเศรษฐกจภายในประเทศ โดยเสรมสรางประสทธภาพดานการตลาด การกระจายผลผลตไปสตลาดใหมทมศกยภาพ ผลกดนและเรงรดความตกลงการคาเสร สงเสรมผประกอบการไทยไปลงทน

ตางประเทศ และสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหเตบโตอยางมคณภาพ พรอมทงปรบโครงสรางภาคบรการใหสามารถสรางมลคาเพมกบสาขาบรการทมศกยภาพและเปนมตรกบสงแวดลอม บนฐานความคดสรางสรรคและนวตกรรม ฟนฟและพฒนาคณภาพแหลงทองเทยวและการบรหารจดการใหเกดความสมดลและยงยน พฒนาเศรษฐกจสรางสรรค พฒนาภาคเกษตรบนฐานการเพมผลตภาพในการผลตและยกระดบการสรางมลคาเพมดวยเทคโนโลยและกระบวนการทเปนมตรกบสงแวดลอม พฒนาภาคเกษตรบนฐานการเพมผลตภาพในการผลตและยกระดบการสรางมลคาเพมดวยเทคโนโลยและกระบวนการทเปนมตรกบสงแวดลอม พฒนาภาคอตสาหกรรมทมงการปรบโครงสรางอตสาหกรรมใหยงยนและมคณภาพ ดวยการเนนการใชความรดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และความคดสรางสรรค สอตสาหกรรมฐานความรเชงสรางสรรค เปนมตรตอสงแวดลอม และมความเชอมโยงกบอตสาหกรรมทองถน โดยสรางกระบวนการวจยและพฒนาตงแตตนน า (ระบบการศกษา) จนถงปลายน า(พฒนาผลตภณฑ) และน าไปสการจดทะเบยนลขสทธและทรพยสนทางปญญา เพอใหเศรษฐกจไทยกาวเขาสยคของการใชเทคโนโลยและทนทางปญญาเปนตวน า

๕.๔.๒ พฒนาระบบการแขงขนทมประสทธภาพ เทาเทยม และเปนธรรม พฒนาปจจยการผลตใหเออตอการปรบโครงสรางเศรษฐกจโดยพฒนาตลาดเงนและตลาดทน ไดแก พฒนาสถาบนการเงนใหมเสถยรภาพ ประสทธภาพ มระบบก ากบดแลระบบบรหารความเสยงทเขมงวด และครอบคลมมากขน ใหบรการประชาชนและธรกจอยางทงถง พฒนาศกยภาพของระบบการเงนฐานราก และสรางความร ความเขาใจในเรองวนยการเงนแกประชาชน พฒนาก าลงแรงงานและตลาดแรงงานใหสมดลกบภาคการผลตและบรการ ทงในดานขดความสามารถ ความเชยวชาญ และจ านวนทสอดคลองกบตลาดแรงงาน พฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม ทเนนการน าความคดสรางสรรค ทรพยสนทางปญญา วจยและพฒนา ไปตอยอด ถายทอด และประยกตใชทงเชงพาณชย สงคม และชมชน พฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส โดยผลกดนการพฒนาดานการขนสงตอเนองหลายรปแบบ ปรบปรงประสทธภาพการบรหารจดการ พฒนาระบบขนสงทางรถไฟ ปรบปรงพฒนาโครงขายขนสงมวลชนใหทนสมย และสอดคลองกบการขยายตวของเมองและการใชประโยชนทดน พฒนาโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารททนสมย พฒนาศกยภาพการใหบรการน าอปโภคบรโภคทงปรมาณและคณภาพทมมาตรฐานสากลทงใน เขตเมองและพนทชนบท ตลอดจนสรางความมนคงดานพลงงาน การใชพลงงานสะอาด พฒนาพลงงานทางเลอกตางๆ ก ากบดแลใหมราคาทเหมาะสม เปนธรรม และปฏรปกฎหมาย และกฎ ระเบยบตางๆ ทางเศรษฐกจทเกยวของใหเออตอการเพมประสทธภาพการแขงขน

๕.๔.๓ บรหารจดการเศรษฐกจสวนรวมอยางมประสทธภาพ โดยการบรหารจดการดานการเงน โดยด าเนนนโยบายการเงนทมความเหมาะสมกบสถานการณแวดลอมและทนตอเหตการณ เพมบทบาทตลาดทนในระบบเศรษฐกจ ปรบปรงโครงสรางพนฐานทางการเงน พฒนากลไกการเฝาระวงความผนผวนทางเศรษฐกจและพฒนาระบบเตอนภยแบบองครวม เพมประสทธภาพในการบรหารจดการเงนทนระหวางประเทศ เพมบทบาทของสกลเงนเอเชยในตลาดระหวางประเทศ รกษาระดบการออมและการลงทน (ดลบญชเดนสะพด) ของประเทศใหเหมาะสมกบการเตบโตทางเศรษฐกจ และอยในระดบทสามารถปองกนความเสยงจากวกฤตในอนาคตได บรหารจดการดานการคลง โดยปรบปรงระบบการจดเกบรายไดของประเทศ เพมประสทธภาพของการจดสรรและการบรหารงบประมาณ ปองกนความเสยงทางการคลง พฒนาประสทธภาพการด าเนนงานของรฐวสาหกจ เสรมสรางความเขมแขงทางการคลงของภาคองคกรปกครอง สวนทองถน

๕.๕ ยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม มงเพมศกยภาพในการใชประโยชนจากความไดเปรยบดานทต งของประเทศในเชงยทธศาสตร ซงเปนจดเชอมโยงทส าคญในภมภาคอาเซยนและเอเชยแปซฟก เสรมสรางประโยชนของไทยในดานการคา การลงทน การเงนและโอกาสดานการตลาดระหวางประเทศ ในการเขาสประชาคมอาเซยน รวมทงเชอมโยงดานการคาการลงทนกบมหาอ านาจทางเศรษฐกจใหมในเอเชยและกลมเศรษฐกจใหมใน

เอเชยแปซฟก รวมทงผลกดนบทบาทของไทยใหเปนสวนส าคญของความรวมมอในการพฒนาภายใตกรอบตางๆ ไดแก อนภมภาค อาเซยน อาเซยนและพนธมตร รวมทงเอเชยแปซฟก โดยมแนวทางส าคญ ดงน

๕.๕.๑ พฒนาความเชอมโยงดานการขนสงและระบบโลจสตกสภายใตกรอบความรวมมอในอนภมภาคตางๆ โดยพฒนาบรการขนสงและโลจสตกสทมประสทธภาพและไดมาตรฐานสากล ปรบปรงกฎระเบยบการขนสงคนและสนคาทเกยวของ เพอลดจ านวนเอกสาร ตนทนการด าเนนงาน และระยะเวลาทใชในกระบวนการขนสงผานแดนและขามแดน พฒนาบคลากรในธรกจการขนสงและโลจสตกส เพอเพมศกยภาพของภาคเอกชนไทยทงในดานทกษะภาษาตางประเทศ และความรดานการบรหารจดการโลจสตกส และเชอมโยงการพฒนาเศรษฐกจตามแนวพนทชายแดน/เขตเศรษฐกจชายแดน ตลอดจนเชอมโยงระบบการผลตกบพนทตอนในของประเทศ

๕.๕.๒ พฒนาฐานลงทนโดยเพมขดความสามารถในการแขงขนในอนภมภาค โดยพฒนาพนทในภมภาคตางๆ ของประเทศใหเชอมโยงกบประเทศเพอนบานและภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เพอเปนฐานการพฒนาดานอตสาหกรรม การเกษตรและการแปรรปการเกษตร และการทองเทยวในภมภาค พฒนาเขตเศรษฐกจชายแดนและเมองชายแดนใหมบทบาทการเปนประตเชอมโยงเศรษฐกจกบประเทศ เพอนบาน ทงพนทเศรษฐกจชายแดนทพฒนาตอเนองและพนทใหม โดยเฉพาะการพฒนาระบบคมนาคมขนสง ระบบโลจสตกส มาตรฐานการใหบรการและอ านวยความสะดวกบรเวณจดผานแดน และบรณาการแผนพฒนาพนทเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน

๕.๒.๓ สรางความพรอมในการเขาสประชาคมอาเซยน โดยพฒนาความรวมมอระหวางภาครฐและภาคธรกจเอกชนทมศกยภาพในการรวมพฒนาบคลากรในทกภาคสวนเศรษฐกจ ภาคการผลต อตสาหกรรมแปรรป รวมทงผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม (SME) เสรมสรางความเขมแขงใหสถาบนการศกษาทงของรฐและเอกชนใหมมาตรฐานเปนทยอมรบในระดบสากล ตลอดจนการยกระดบทกษะฝมอแรงงาน ทกษะดานภาษาและความรอบรดานภาษาขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรม และก าหนดมาตรฐานขนพนฐานของคณภาพสนคาและบรการ เพอปองกนสนคาและบรการน าเขาทไมไดคณภาพทงในประเทศไทยและประเทศเพอนบาน

๕.๒.๔ เขารวมเปนภาคความรวมมอระหวางประเทศระหวางภมภาคโดยมบทบาททสรางสรรค เพอเปนทางเลอกในการด าเนนนโยบายระหวางประเทศในเวทโลก โดยรกษาบทบาทของไทยในการมสวนรวมก าหนดยทธศาสตรของกรอบความรวมมอทด าเนนอย เชน เอเปค กรอบการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก รวมทงเฝาตดตามพฒนาการและพจารณาเขารวมกรอบทเปนทางเลอกใหม รกษาดลยภาพของปฏสมพนธกบมหาอ านาจทางเศรษฐกจเดมและมหาอ านาจใหม เพอความมนคงทางเศรษฐกจของประเทศอยางยงยน โอกาสในการเขาถงนวตกรรม และโอกาสในการด าเนนนโยบายทางเศรษฐกจทเปดกวาง

๕.๒.๕ สรางความเปนหนสวนทางเศรษฐกจในภมภาคดานการพฒนาทรพยากรมนษย การเคลอนยายแรงงาน และการสงเสรมแรงงานไทยในตางประเทศ โดยเรงด าเนนการดานการยอมรบมาตรฐานฝมอระหวางประเทศเพออ านวยความสะดวกการเคลอนยายแรงงาน สงเสรมผประกอบการไทยในการขยายการลงทนไปสตางประเทศ โดยเฉพาะในประเทศเพอนบาน เพอแกปญหาการขาดแคลนแรงงานและวตถดบในประเทศ และใชประโยชนจากสทธพเศษ (GSP) ของประเทศเพอน

บานในการผลตเพอสงออก และคมครองและสงเสรมสทธและผลประโยชนของคนไทยและแรงงานไทยในตางประเทศ และสนบสนนการสรางความเขมแขงใหแกชมชนไทยในตางประเทศ

๕.๒.๖ มสวนรวมอยางส าคญในการปองกนภยจากการกอการรายและอาชญากรรม ยาเสพตด ภยพบต และการแพรระบาดของโรคภย โดยพฒนาศกยภาพและความพรอมในการปองกนและแกปญหาขามชาตดานการกอการราย ปญหายาเสพตด และการหลบหนเขาเมองทงระบบ เ ต ร ย ม พ ร อ ม ร บ ภยพบตทางธรรมชาตและเหตฉกเฉน โดยพฒนาศกยภาพและความรวมมอภายในภมภาค เพอพรอมรบตอเหตการณฉกเฉนและภยทางธรรมชาต และรวมมอในการปองกนการตดเชอและการแพรระบาดของโรคภยประเภททเกดขนใหมในโลก โดยสรางศกยภาพในการเตรยมความพรอมรบการดแลดานสาธารณสข รวมทงการแพรระบาดของโรคอบตใหมและโรคระบาดซ า

๕.๒.๗ เสรมสรางความรวมมอทดระหวางประเทศในการสนบสนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางมจรยธรรมและไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม โดยด าเนนการตามกรอบความรวมมอดานสงแวดลอมในระดบอนภมภาค อาท แผนงานดานสงแวดลอมและความหลากหลายทางชวภาพ ภายใตกรอบความรวมมอในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ และความรวมมอซงการพฒนาแมน าโขงอยางยงยน และระดบภมภาค และเสรมสรางการผลตและบรโภคสนคาและบรการทน าสการลดก า ร ป ล อ ย ก า ซ เ ร อ น ก ร ะ จ ก ลดมลพษ ลดการใชทรพยากรธรรมชาตอยางไมมประสทธภาพ และลดผลกระทบตอสงแวดลอม

๕.๒.๘ เรงรดการใชประโยชนจากขอตกลงการคาเสรทมผลบงคบใชแลว โดยสราง องคความรใหกบภาคธรกจโดยเฉพาะผไดรบผลกระทบทงเชงบวกและลบเพอใหสามารถพฒนาศกยภาพและโอกาสของตนเองในการใชประโยชนจากการเปดการคาเสร โดยเฉพาะอยางยง ภาคธรกจขนาดกลางและขนาดยอมไดรบการสนบสนน เยยวยาและดแลจากรฐในกรณทไมสามารถปรบตวไดทน

๕.๒.๙ ปรบปรงและเสรมสรางความเขมแขงของภาคการพฒนาภายในประเทศตงแตระดบชมชนทองถน ใหพรอมตอการเชอมโยงทศทางการพฒนาทเปลยนแปลงในบรบทโลก เอเชยแปซฟก อาเซยน และอนภมภาค โดยเสรมสรางศกยภาพชมชนทองถนใหรบรและเตรยมพรอมรบกระแสการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกประเทศ สนบสนนกลไกการพฒนาระดบพนท โดยเฉพาะคณะกรรมการบรหารงานจงหวดแบบบรณาการ (กบจ.) คณะกรรมการบรหารงานกลมจงหวดแบบบรณาการ (กบก.) คณะกรรมการ กรอ. จงหวด และคณะกรรมการ กรอ. กลมจงหวด รวมทงหนวยงานดานความมนคงในพนท ในการก าหนดยทธศาสตรการพฒนาระดบจงหวดและกลมจงหวด โดยเฉพาะจงหวดชายแดน ใหมวสยทศนทกาวทนโลกและสามารถพฒนาเชอมโยงกบประเทศเพอนบานในทศทางทสอดคลองกบนโยบายการพฒนารวมกนระหวางประเทศ และสงเสรมศกยภาพดานวชาการและเครอขายข อ ง ส ถ า บ น ก า ร ศ ก ษ า ข อ ง ไ ท ย เพอสรางความใกลชดทางสงคม วฒนธรรม และปฏสมพนธกบประเทศในอนภมภาค

๕.๖ ยทธศาสตรการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางยงยน โดยการอนรกษ และฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหเพยงพอตอการรกษาสมดลของระบบนเวศ และเปนฐานทม นคงของการพฒนาประเทศ ขบเคลอนการผลตและการบรโภคทเปนมตรตอสงแวดลอม เพอใหประเทศกาวไปสการเปนสงคมคารบอนต า สรางภมคมกน และเตรยมความพรอมในการรองรบและปรบตวตอผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และประเดนสงแวดลอมโลก สรางความเปนธรรมในการเขาถงและใชประโยชนทรพยากรธรรมชาต และมการคมครองรกษาผลประโยชนของประเทศจากขอตกลงและพนธกรณระหวางประเทศ โดยมแนวทางส าคญ ดงน

๕.๖.๑ อนรกษ ฟนฟ และสรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยคมครอง ปองกน รกษา ฟนฟพนทปาไม และเขตอนรกษ พฒนาระบบฐานขอมล ระบบ

สารสนเทศภมศาสตร และการจดการองคความร เพอใชเปนเครองมอในการวางแผนและพฒนาประสทธภาพการบรหารจดการ ปรบปรงการบรหารจดการทดนทงระบบ กระจายการถอครองทดนใหเกดความเปนธรรม เรงรดพฒนาและฟนฟคณภาพดนเพอสนบสนนการเพมประสทธภาพการผลตการเกษตรแ ล ะ ค ว า ม ม น ค ง ท า ง อ า ห า ร วางระบบการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝ ง เรงรดการบรหารจดการน าแบบบรณาการ เพอสนบสนนความมนคงดานอาหารและพลงงาน และลดปญหาน าทวม น าแลงไดอยางยงยน พฒนาปรบปรงและฟนฟแหลงน า เพอเพมปรมาณน าตนทนในแหลงน าทมศกยภาพในการกกเกบน า เพอสนบสนนการสรางความมนคงดานอาหารและพลงงานแกประเทศ พฒนาและสงเสรมใหเกดการใชน าอยางมประสทธภาพ คมคา และไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม จดท าแผนแมบทโครงสรางพนฐานดานทรพยากรน าเพอการอปโภค บรโภคอยางเปนระบบ สงเสรมการอนรกษ ใชประโยชนจากทรพยากรชวภาพ และแบงปนผลประโยชนอยางเปนธรรม

๕.๖.๒ ปรบกระบวนทศนการพฒนาและขบเคลอนประเทศไปสการเปนเศรษฐกจและสงคมคารบอนต าและเปนมตรกบสงแวดลอม โดยปรบโครงสรางการผลตของประเทศสเศรษฐกจคารบอนต าและเปนมตรกบสงแวดลอม เพมประสทธภาพการใชพลงงานในภาคขนสง เพอลดปรมาณกาซเรอนกระจก พฒนาเมองทเปนมตรกบสงแวดลอมเนนการวางผงเมองทผสมผสานวฒนธรรม สงคม ระบบนเวศเขาดวยกน ปรบพฤตกรรมการบรโภคสสงคมคารบอนต าทเปนมตรกบสงแวดลอม

๕.๖.๓ ยกระดบขดความสามารถในการรบมอและปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เพอใหสงคมมภมคมกน โดยพฒนาองคความรเกยวกบผลกระทบ และการปรบตวรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พฒนาเครองมอในการบรหารจดการเพอรบมอกบความทาทายจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พฒนาศกยภาพชมชนใหเขมแขงพรอมรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

๕.๖.๔ เตรยมความพรอมเพอรบมอกบภยพบตทางธรรมชาต โดยจดท าแผนทเพอบงชพนทเสยงภยทงในระดบประเทศ ภมภาคและจงหวด และจดล าดบความเสยงพนทเสยง พฒนายกระดบการจดการภยพบตใหมประสทธภาพ สามารถรองรบแนวโนมการเกดภยพบตทรนแรงในอนาคต พฒนาระบบฐานขอมล ระบบการสอสารโทรคมนาคม สงเสรมการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยดานก า ร จ ด ก า ร ภยพบต วางระบบเพอสงเสรมการด าเนนงานของภาคสวนตางๆ พฒนาระบบงานอาสาสมครของประเทศอยางจรงจง และมมาตรฐานตามหลกสากล สนบสนนภาคเอกชน สถานประกอบการ โรงเรยน และทองถน ใหมการเตรยมความพรอม จดท าแผนปฏบตการรองรบภยพบต การอพยพ วางระบบปฏบตการส ารองในระดบองคกร และการฝกซอมรบมอภยพบตอยางสม าเสมอ

๕.๖.๕ สรางภมคมกนดานการคาจากเงอนไขดานสงแวดลอมและวกฤตจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยตดตามและเฝาระวงมาตรการการอนรกษสงแวดลอมทอาจสงผลกระทบตอการคาและการลงทน เตรยมมาตรการรองรบผลกระทบทจะเกดขนจากมาตรการทางการคาและขอตกลงระหวางประเทศเกยวกบสงแวดลอมและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ศกษาผลกระทบและก า ห น ด แ ผ น กลยทธรายสนคา รวมทงก าหนดมาตรการเยยวยาในสนคาและธรกจทเกยวของ สงเสรมใหผสงออกท าคารบอนฟตพรนต สรางแรงจงใจใหเกดอตสาหกรรมใหมๆ

๕.๖.๖ เพมบทบาทประเทศไทยในเวทประชาคมโลกทเกยวของกบกรอบความตกลงและพนธกรณดานสงแวดลอมระหวางประเทศ โดยศกษารายละเอยดและสรางความเขาใจของพนธกรณ รวมทงตดตามสถานการณการเจรจาและทาทของประเทศตางๆ สรางความพรอมและพฒนาบคลากรของหนวยงานภาครฐเพอเสรมสรางเทคนคการเจรจา พฒนาความรวมมอในกลมอาเซยน และประเทศคคาส าคญ สนบสนนการด าเนนงานตามพนธกรณและขอตกลงระหวางประเทศดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

๕.๖.๗ ควบคมและลดมลพษ เพอสรางคณภาพสงแวดลอมทดใหกบประชาชนโดยลดปรมาณมลพษทางอากาศ เพมประสทธภาพการจดการขยะและน าเสยชมชน พฒนาระบบการจดการของเสยอนตราย ขยะอเลกทรอนกส และขยะตดเชอ ลดความเสยงอนตราย การรวไหล และการเกด อบตภยจากสารเคม พฒนาระบบเตอนภย แจงเหตฉกเฉน และระบบการจดการเมอเกดอบตภยดานมลพษ

๕.๖.๘ พฒนาระบบการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหมประสทธภาพ โปรงใสและเปนธรรมอยางบรณาการ โดยพฒนาชมชนใหเขมแขง และสงเสรมสทธชมชนในการเขาถงและใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตอยางสมดลและยงยน สนบสนนกระบวนการมสวนรวมและพฒนาศกยภาพของทองถนและชมชน ปรบปรงกฎหมายใหสอดคลองกบสถานการณการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคมและบงคบใชอยางเสมอภาคเปนธรรม

๖ การบรหารจดการแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ สการปฏบต

๖.๑ หลกการ ไดแก ๑) ขบเคลอนการพฒนาประเทศตามแผนพฒนาฯในทกระดบ เปนกรอบทศทางหลกในการพฒนาประเทศ และแปลงสการปฏบตในระดบตางๆ ทสอดคลองกบสภาพภมสงคม ๒) กระจายการพฒนาลงสพนทโดยตรง โดยยดหลกการพฒนาพนท ภารกจ และการมสวนรวม ใหจงหวดเปนพนทด าเนนการขบเคลอนการพฒนา และเปนจดเชอมโยงการพฒนาจากระดบชมชนสประเทศและประเทศสชมชน ๓) เพมการใชองคความร เทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรคใหเปนเครองมอหลกในการขบเคลอนการพฒนาในทกภาคสวนในระดบพนท ทองถน และชมชน และ ๔) ใชกลไกและเครองมอการพฒนาของภาครฐ ภาคประชาชน ภาคธรกจเอกชน และสอมวลชนอยางบรณาการเพอใหการขบเคลอนเกดประสทธภาพโดยกระบวนการสรางเครอขายหรอคลสเตอร

๖.๒ แนวทางการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบต

๖.๒.๑ สรางความรความเขาใจใหทกภาคสวนตระหนกถงความส าคญและพรอมเขารวมในการผลกดนแผนฯ ๑๑ ไปสการปฏบต โดยจดท าแนวทางการสอสารประชาสมพนธใหทกภาคสวนตระหนกและยอมรบแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ และสรางความเขาใจใหภาคการเมองในเปาประสงคและแนวทางของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ และผลกดนใหภาคการเมองน าประเดนการพฒนาส าคญไปผสมผสานในการจดท านโยบาย รวมทงจดท าคมอการแปลงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ เผยแพรใหภาคการพฒนารบร

๖.๒.๒ สรางความเชอมโยงระหวางแผนฯ ๑๑ นโยบายรฐบาล แผนการบรหารราชการแผนดน และแผนระดบอนๆ โดยก าหนดประเดนการพฒนาส าคญภายใตยทธศาสตรของแผน

ฯ ๑ ๑ ทเสนอตอสาธารณะอยางชดเจน อาท สงคมสงบสข ภาคเกษตรเขมแขง เศรษฐกจสเขยว เศรษฐกจสรางสรรค บรณาการประเดนการพฒนาภายใตยทธศาสตรทมความเชอมโยงกน และจดท าเปนแผนการลงทนหรอแผนพฒนาเฉพาะดานทตอบสนองการพฒนาในหลายมต เชอมโยงแนวคดพนฐาน ยทธศาสตร ประเดนพฒนาส าคญ และแผนพฒนาเฉพาะดานภายใตแผนฯ ๑๑ เขากบนโยบายรฐบาล แผนการบรหารราชการแผนดน และแผนระดบตางๆ จดท ายทธศาสตรการจดสรรงบประมาณแบบมสวนรวม โดยบรณาการสาระส าคญของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ และการจดสรรงบประมาณทสอดคลองกน รวมถงก าหนดแนวทางจดสรรงบประมาณสนบสนนแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวด และทองถนภายใตแนวทางการพฒนาภาคทเชอมโยงกบแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ผลกดนใหภาคเอกชนน าประเดนการพฒนาส าคญในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ พจารณาประกอบการจดท าแผนการลงทนทางธรกจ

๖.๒.๓ สรางสภาพแวดลอมใหเออตอการขบเคลอนแผนของภาคการพฒนาตางๆ น าการวจยเปนเครองมอในการขบเคลอนการพฒนา ปรบปรงกฎหมายตางๆ ใหเออตอการขบเคลอนการพฒนา น าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชเปนเครองมอในการสอสาร จดท าฐานขอมลทภาคสวนตางๆ เขาถงและใชประโยชนไดงาย สรางชองทางใหประชาสงคมมโอกาสแสดงความคดเหนและรวมกจกรรมการพฒนา

๖.๒.๔ เพมประสทธภาพกลไกรบผดชอบการขบเคลอนแผนฯ ทชดเจน สามารถขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ในระดบประเทศและระดบพนทไดอยางมประสทธภาพ โดยเชอมโยงคณะกรรมการระดบชาตทมอยน าแผนฯ ๑๑ มาเปนกรอบด าเนนงานอยางเปนรปธรรม ใหจ ง ห ว ด เ ป น จดประสานการพฒนาระดบพนท ประสานและผลกดนกลไกนอกภาครฐมสวนรวมขบเคลอนแผนฯ มากขน

๖.๒.๕ เสรมสรางบทบาทของทกภาคสวนใหสามารถขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ไดอยางมประสทธภาพ อาท พฒนาศกยภาพประชาชนใหมบทบาทส าคญในกระบวนการพฒนา สรางความเขมแขงของชมชนใหพรอมรบมอกบความเปลยนแปลง เสรมสรางความเขมแขงใหองคกรปกครองสวนทองถนทกรปแบบ ผลกดนใหสถาบนการศกษาในพนทเขารวมพฒนาชมชนใหมากขน สนบสนนใหเอกชนมบทบาทน าในการขบเคลอนเศรษฐกจและสงคมทด ปรบบทบาทภาครฐทงทศนคตและวธการด าเนนงาน

๖.๒.๖ ตดตามประเมนผลแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ตดตามความกาวหนา การประเมนผลส าเรจและผลกระทบของการด าเนนงานอยางตอเนองตามประเดนการพฒนายทธศาสตรและผลการพฒนาในภาพรวม พฒนากลไกการตดตามประเมนผลแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ทงการตดตามประเมนผลการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบตในภาพรวม การตดตามประเมนผลการพฒนาระดบพนท และการตรวจสอบของภาคประชาชนใหเขมแขง โดยสนบสนนใหภาคประชาชนรวมกลมตดตามความกาวหนา ตรวจสอบความโปรงใสและความส าเรจของโครงการตางๆ ตลอดจนพฒนาระบบฐานขอมลใหเชอมโยงเปนเครอขายในทกระดบ ทงฐานขอมลระดบภาพรวมและระดบพนท

บ ท ทบ ท ท ๑๑

การประเมนสถานการณ ความเสยง และการสรางภมคมกน ของประเทศ

๑ การพฒนาประเทศในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑ – ๑๐ (พ.ศ.๒๕๐๔–๒๕๕๔)

การจดท าแผนพฒนาประเทศของไทยนบตงแตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑ จนถงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ มพฒนาการมาอยางตอเนองภายใตสถานการณและเงอนไข รวมทงการเปลยนแปลงในมตตางๆ ทงภายในและภายนอกประเทศ ในชวงของแผนพฒนาฯฉบบท๘ การพฒนาประเทศอยภายใตกระแสโลกาภวตน จงเปนจดเปลยนกระบวนทศนของการวางแผนทยด “คนเปนศนยกลางการพฒนา” ตามแนวพระราชด ารส “เศรษฐกจพอเพยง” ม “การพฒนาแบบองครวม” และเรมใหความส าคญกบกระบวนการมสวนรวมของภาคการพฒนา ตอมาในชวงของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ ไดนอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญาน าทางในการพฒนาและบรหารประเทศ ส าหรบแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ (พ.ศ. ๒๕๕๐ – ๒๕๕๔) เปนแผนยทธศาสตรชน าทศทางการปรบตวของประเทศเพอรองรบการเปลยนแปลงในระยะ ๑๐ – ๑๕ ปขางหนา และยงคงอญเชญ “ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” มาเปนแนวปฏบตในการพฒนาแบบบรณาการ เปนองครวมทม “คนเปนศนยกลางการพฒนา” ตอเนองจากแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ และ ๙ มงการเชอมโยงและประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการก าหนดกรอบยทธศาสตรการพฒนาประเทศใหชดเจน และผลกดนการขบเคลอนยทธศาสตรส าคญสการปฏบตใหเกดผลอยางเปนรปธรรมในระยะ ๕ ปของแผนฯ

ในระยะของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ สงคมไทยไดน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาปรบใชอยางกวางขวางในทกภาคสวน ภาครฐก าหนดไวในนโยบายและจดท าแผนงาน โครงการตางๆ รองรบจ านวนมาก การลงทนในโครงการขนาดใหญค านงถงเหตผลและมการบรหารความเสยงอยางมประสทธภาพ ขณะทภาคเอกชนทงธรกจขนาดยอมและขนาดใหญหลายแหง รวมทงเกษตรกรไดทบทวนและปรบกลยทธการลงทนเพอใหธรกจมภมคมกนจากความเสยง ภาคประชาชนและชมชนมการปรบวถการด ารงชวตใหสามารถพงพาตนเองมากขน การยดมนและปรบใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสามารถสรางภมคมกนใหกบประชาชน ชมชน ตลอดจนประเทศชาต ประเทศไทยสามารถปรบตวรบกบภาวะวกฤตเศรษฐกจโลกไดอยางมประสทธภาพ ความอยเยนเปนสขของคนไทยโดยรวมไมไดรบผลกระทบ ดชนความอยเยนเปนสขในชวงของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ อยระหวางรอยละ ๖๕ – ๖๗ ใกลเคยงกบรอยละ ๖๖ ในป ๒๕๔๙ ซงเปนปสดทายของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ โดยปจจยดานเศรษฐกจทเขมแขง การมงานท า และสขภาวะสงผลตอความอยเยนเปนสข

ผลการพฒนาประเทศในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ บรรลความส าเรจทนาพอใจ เศรษฐกจของประเทศไทยเขมแขง และมภมคมกน สามารถรบมอกบวกฤตเศรษฐกจการเงนโลกและวกฤตการเมองภายในประเทศไดอยางมประสทธภาพ เศรษฐกจเรมเตบโตอยางมคณภาพ การขยายตว

เพมขนเปนรอยละ ๗.๘๐ ในป ๒๕๕๓ หลงจากชะลอตวอยางตอเนองจากรอยละ ๕.๐๙ ในป ๒๕๔๙ และหดตวลงรอยละ ๒.๓๓ ในป ๒๕๕๒ สอดคลองกบผลตภาพการผลตรวมทขยายตวเพมขนเปนรอยละ ๕.๐๘ ในป ๒๕๕๓ หลงจากชะลอตวลงจากรอยละ ๒.๔๑ ในป ๒๕๔๙ และหดตวลงรอยละ ๔.๒๘ ในป ๒๕๕๒ อยางไรกตามความสามารถในการพงพาตนเองทางเศรษฐกจเรมลดลง สดสวนการออมตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศทลดลงอยางตอเนองจาก รอยละ ๓๒.๗๖ ในป ๒๕๕๐ เปนรอยละ ๒๙.๕๙ ในป ๒๕๕๒ สะทอนวาการออมในประเทศอาจมไมเพยงพอตอความตองการลงทนในประเทศในอนาคต นอกจากนประเทศไทยยงคงพงพงตลาดระหวางประเทศ สดสวนอปสงคในประเทศตอภาคเศรษฐกจระหวางประเทศลดลงเปนรอยละ ๖๗.๕๐ ในป ๒๕๕๓ จากรอยละ ๗๘.๘๑ ในป ๒๕๕๒ รวมทงปญหาหนสาธารณะทมแนวโนมเพมสงขนอาจเปนตวบนทอนเสถยรภาพของเศรษฐกจในอนาคต

ในดานคณภาพชวตของคนไทยดขน สดสวนความยากจนไดลดลงจากรอยละ ๙.๕๕ ในป ๒๕๔๙ เหลอรอยละ ๗.๗๕ ในป ๒๕๕๓ และความเหลอมล าทางรายไดระหวางคนจนกบคนรวยมแ น ว โ น ม ด ข น คนไทยมงานท า ระดบการจางงานอยในระดบคอนขางเตมทและสงกวาเปาหมาย คณภาพชวตของประชาชนดขนมากอนเนองมาจากการด าเนนการเสรมสรางสขภาพอนามย ท าใหคนไทยรอยละ ๙๙.๓๖ มหลกประกนสขภาพ รวมทงคนสวนใหญไดรบบรการโครงสรางพนฐานและบรการของสงคมมากขน มหลกประกนความมนคงทางเศรษฐกจ และสงคมทหลากหลาย ส าหรบศกยภาพคนไทยโดยรวมถงแมวาจะดขนแตยงต ากวาเปาหมายหลายดาน จ านวนการศกษาเฉลย ๘.๑ ป ขณะทเปาหมายก าหนด ๑๐ ป การยกระดบการศกษาของแรงงานไทยทมการศกษาระดบมธยมตนมเพยงรอยละ ๔๕.๘ ต ากวาเปาหมายรอยละ ๖๐ ขณะทการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดมการด าเนนงานอยางจรงจง แตความรนแรงของปญหากลบมแนวโนมเพมสงขนอยางตอเนองโดยเฉพาะมกลมเยาวชนอายต ากวา ๑๐ ป เขามาเกยวของในประเดนการครอบครองเพอจ าหนาย ปญหาทยงตองใหความส าคญตอเนอง ไดแก การพฒนาคณภาพคนและสงคม การลดความเหลอมล าของประชาชน การสรางความปลอดภยในชวตและทรพยสน ความเขมแขงของสถาบนครอบครว การบรหารจดการภาครฐในเรองความโปรงใส

การพฒนาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมสงผลใหระบบนเวศมความอดมสมบรณมากขน โดยการรณรงคใหมการปลกปาประเภทตางๆ อาท ปาชายเลน ปาชมชน ปลกปาสาธต สวนปาของภาคเอกชน และการคมครองปาอนรกษ ท าใหพนทปาไมเพมขนอยางตอเนองจากรอยละ ๓๒.๖๖ ของพนทประเทศ ในป ๒๕๔๙ เปนรอยละ ๓๓.๕๖ ของพนทประเทศ ในป ๒๕๕๓ เชนเดยวกบการพฒนาพนทชลประทานทงขนาดใหญ กลาง เลก โครงการแกมลง ไดสงผลใหพนทชลประทานเปน ๒๙.๓๔ ลานไรในป ๒๕๕๓ อยางไรกตามการพฒนาฟนฟคณภาพดนยงด าเนนการไดต ากวาเปาหมาย การรกษาคณภาพสงแวดลอมและการลดมลพษยงมปญหาการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดเพมสงขน คณภาพน าและอากาศต ากวามาตรฐาน แหลงน ามสภาวะเสอมโทรม คณภาพแมน าสายหลกลดลงตอเนอง แหลงน าทมคณภาพเกณฑพอใชขนไปมจ านวนลดลงเหลอรอยละ ๖๑ ในป ๒๕๕๓ ลดจากรอยละ ๗๔ ในป ๒๕๔๙ นอกจากนนการควบคมการใชและ การแพรกระจายของสารเคมอนตรายขาดประสทธภาพ สงผลตอคณภาพอากาศทมมลภาวะมากขน การจดการของเสยอนตรายยงท าไดต ากวาเปาหมาย ในระยะตอไปจงจ าเปนตองเรงฟนฟและรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหคงความสมบรณ เพอเปนรากฐานทม นคงของประเทศ และเพอการด ารงชวตของคนไทยอยางยงยน

๒ สถานการณการเปลยนแปลงทมผลตอการพฒนาประเทศ

การพฒนาประเทศในระยะแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๕๙) ซงอยในชวงเวลาทจะตองเผชญกบการเปลยนแปลงทส าคญ ทงระดบโลกและในประเทศทสงผลกระทบตอการพฒนาประเทศทงโอกาสทสามารถน ามาใชประโยชน ขณะทตองค านงถงภยคกคามและจดแขงทใชผลกดนการพฒนาใหกาวหนา รวมทงแกจดออนทมอยไมใหเปนอปสรรคการด าเนนงาน จงจ าเปนตองประเมนสถานการณการเปลยนแปลงทจะมผลตอการพฒนาประเทศในระยะตอไปอย างรอบคอบ พรอมทงประเมนศกยภาพของประเทศเพอเตรยมความพรอมใหแกคน สงคม และระบบเศรษฐกจของประเทศใหมภมคมกนตอการเปลยนแปลงไดอยางเหมาะสม สามารถพฒนาประเทศใหกาวหนาตอไปเพอประโยชนสขทย งยนของสงคมไทยตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ส าหรบการเปลยนแปลงทส าคญในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สรปได ดงน

๒.๑ การเปลยนแปลงส าคญระดบโลก ประกอบดวย การเปลยนแปลงกฎ กตกาใหมของโลก การเกดขวเศรษฐกจหลายศนยกลางในโลก การเปนสงคมผสงอายของโลก ภาวะโลกรอน และวกฤตความสมดลของพลงงานและอาหาร สรปไดดงน

๒.๑.๑ กฎ กตกาใหมของโลกหลายดานสงผลใหทกประเทศตองปรบตว วกฤตเศรษฐกจและการเงนของโลกทผานมาไดสงผลใหเกดการปรบเปลยนกฎระเบยบในการบรหารจดการเศรษฐกจโลกทงดานการคา การลงทน การเงน สงแวดลอม และสงคมเพอการจดระเบยบใหมของโลกทส าคญ ดงน

๑) กฎ ระเบยบดานการคาและการลงทนเนนสรางความโปรงใส และแกไขปญหาโลกรอนมากขน ภายใตขอจ ากดการขยายตวของเศรษฐกจโลกภายหลงวกฤตเศรษฐกจ การคาและการลงทนระหวางประเทศทแขงขนรนแรง ความไมสมดลของธรรมชาตทกอใหเกดภยพบตทรนแรงบอยครง รวมทงกระแสการปองกนการละเมดทรพยสนทางปญญา ตลอดจนการเคารพสทธมนษยชนและรกษาศกดศรความเปนมนษย ไดน าไปสการปรบนโยบายและมาตรการทางเศรษฐกจของหลายประเทศทงทเปนการด าเนนมาตรการการปกปองผประกอบการภายในประเทศ การรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศในภมภาคเดยวกน การปรบตวของเศรษฐกจสฐานความร การสรางกฎ ระเบยบดานทรพยสนทางปญญามากขน กฎ กตกาใหมดานการคาและการลงทนของโลกทไทยจะตองเผชญในอนาคต ไดแก

(๑) มาตรการกดกนทางการคาในรปแบบทไมใชภาษ เปนมาตรการทท าใหภาครฐและผประกอบการแตละประเทศตองปรบตว ยกระดบการผลตใหไดมาตรฐานสามารถแขงขนได สนบสนนความพยายามในการแกไขปญหาสงแวดลอม สรางความเปนธรรมในการแขงขน และความรบผดชอบตอสงคม เชน มาตรการแรงงาน มาตรการสงแวดลอม มาตรการสขอนามยและสขอนามยพช มาตรการตอบโตการทมตลาดและการอดหนน เปนตน

(๒) การเปดเสรในสาขาการคา บรการ และการลงทนในบางสาขาผานความรวมมอแบบทวภาคหรอขอตกลงในภมภาค ประเทศสมาชกตองใหความส าคญในการไมเลอกปฏบตระหวางประเทศผลงทน การปฏบตตอผลงทนของประเทศสมาชกเสมอนผลงทนของตน ความโปรงใสของกฎเกณฑการลงทน และการระงบขอพพาทระหวางกน เกดการสรางบรรยากาศทโปรงใสและมเสถยรภาพตอการคาระหวางประเทศและการลงทนระยะยาว

(๓) การคมครองทรพยสนทางปญญา ทครอบคลมเครองหมายการคา เครองหมายบรการ สงบงชทางภมศาสตร การออกแบบผลตภณฑ สทธบตร และความลบทางการคา ซงเปนสงส าคญในการสรางนวตกรรมและภมปญญา ส าหรบการพฒนาเศรษฐกจฐานความร

(๔) ประเทศพฒนาแลวมมาตรการทางการคาเพอแกไขภาวะโลกรอนมากขนทงในรปแบบทเปนมาตรการภาษและทไมใชมาตรการภาษ ททวความเขมขน และสงผลใหการสงออกสนคาจากประเทศก าลงพฒนาไปประเทศพฒนาแลวท าไดยากขน เชน การเรยกเกบภาษคารบอนจากสนคาน าเขาประเทศสหรฐอเมรกา การก าหนดใหรายงานปรมาณคารบอนทเกดจากการผลตสนคา การเกบคาธรรมเนยมการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคขนสงและการบนของสหภาพยโรป เปนตน

๒) กฎ ระเบยบดานการเงน วกฤตเศรษฐกจโลกป ๒๕๕๑ ท าใหเกดการปรบปรงกฎ กตกาภาคการเงนทส าคญในชวงป ๒๕๕๕ - ๒๕๕๙ ดงน

(๑) กฎ ระเบยบ ขอบงคบและมาตรฐานทางบญชมความเขมงวดมากขน หลายประเทศไดปรบปรงระบบการก ากบดแล กฎเกณฑ และเครองมอบรหารความเสยง อาท การเพมเกณฑขนต าของเงนกนส ารองตามกฎหมาย ขยายขอบเขตการก ากบดแลใหครอบคลมความเสยงทเพมขนทงในระดบจลภาคและมหภาค โดยเฉพาะการก ากบดแลธรกรรมระหวางภาคสวนทส าคญตอระบบเศรษฐกจ ธรกรรมระหวางบรษทในเครอธรกจขนาดใหญทมความส าคญตอระบบการเงน

(๒) ความรวมมอระหวางประเทศและองคกรก ากบดแลดานการเงนของ แตละประเทศในการเฝาระวงและเตอนภยจะมเพมขน เพอก าหนดแนวทางรวมกนระหวางประเทศในการปองกนการลกลามและจ ากดขอบเขตความเสยหายไมใหขยายวงกวางจนเกดผลกระทบตอเนอง การก าหนดมาตรการก ากบดแลทเปนไปในแนวทางและมาตรฐานเดยวกน รวมทงเพมการแลกเปลยนขอมลระหวางกนโดยเฉพาะสถาบนการเงนระหวางประเทศทมสาขาในหลายประเทศส าหรบปองกนการเกดวกฤตครงใหม นอกจากนมแนวคดในการปรบบทบาทคณะกรรมการดแลเสถยรภาพทางการเงนใหเปนองคกรเฝาระวงระหวางประเทศ

๓) กฎ ระเบยบดานสงแวดลอมสงผลกระทบในวงกวางทมตอการด าเนนชวต การคา การลงทน การพฒนาเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมของประเทศ กลมประเทศก าลงพฒนาตองมสวนรวมในการลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกมากขน และเผชญขอจ ากดทกลมประเทศพฒนาแลวก าลงด าเนนมาตรการใหมๆในรปแบบตางๆ ทงมาตรการพหภาค และมาตรการฝายเดยวในลกษณะสมครใจและบงคบ เพอใหประเทศก าลงพฒนาตองลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก ซงอาจเปนอปสรรคตอการพฒนาเศรษฐกจ วถชวตของประชากร และอาจจะซ าเตมปญหาความยากจนของประเทศก าลงพฒนาอกดวย ดงน

(๑) การยายฐานการผลตคารบอนจากประเทศพฒนาแลวมาอยใน

ประเทศก าลงพฒนา ท าใหปรมาณคารบอนของประเทศก าลงพฒนาเพมขนอยางรวดเรว ขณะทประเทศ

พฒนาแลวยงคงสามารถรกษารปแบบการบรโภคอยางฟมเฟอยไวเชนเดม สงผลใหเกดความไมเปนธรรม

ตอประเทศก าลงพฒนาทอาจถกกดดนใหตองรบภาระการลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตท

ตนเองไมไดบรโภคในอนาคต

(๒) มาตรการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทท าใหประเทศก าลงพฒนา

เสยเปรยบ อาท มาตรการลดการปลอยกาซเรอนกระจกรายสาขา เชน รายสาขาอตสาหกรรม จะเปน

การก าหนดระดบการปลอยกาซเรอนกระจกรวมกนระหวางผผลตของแตละประเภทอตสาหกรรม

โดยอตสาหกรรมใดสามารถลดการปลอยกาซเรอนกระจกไดต ากวาระดบเปาหมาย จะไดรบคารบอน

เครดต ซงสามารถน าไปซอขายในตลาดคาคารบอนเครดตได อยางไรกดอตสาหกรรมทต งอยในประเทศ

พฒนาแลวมเทคโนโลยการผลตททนสมยและมประสทธภาพสงกวาประเทศก าลงพฒนา จงมแนวโนมท

ประเทศก าลงพฒนาอาจจะเสยเปรยบหากแนวทางนมขอผกพนทางกฎหมาย เนองจากสงผลกระทบตอ

ความสามารถในการแขงขนทางการคา การลดการปลอยกาซเรอนกระจกตามความเหมาะสมของ

แตละประเทศ เปนมาตรการทด าเนนการดวยความสมครใจ เมอด าเนนการจะไดรบการสนบสนนจาก

กองทนหรอความชวยเหลอระหวางประเทศ โดยผานกระบวนการตรวจวดและตรวจสอบทยอมรบในระดบ

นานาชาต ปจจบนขอก าหนดนยงขาดความชดเจนในทางปฏบต และเปนอปสรรคตอการลดการปลอย

กาซเรอนกระจกของประเทศก าลงพฒนา ขณะทการท าลายปาและความเสอมโทรมของปาใน

ประเทศก าลงพฒนา ซงเปนสาเหตส าคญทท าใหเกดการปลอยกาซเรอนกระจก จงตองเรงด าเนนการ

ดวยความสมครใจ ค านงถงความตองการของชมชนทองถน ใหความชวยเหลอทางวชาการ ถายทอด

เทคโนโลย และจดการปาอยางยงยน

๔) กฎ ระเบยบดานสงคมเรมมบทบาทส าคญมากขน ในเชงการคาและความรวมมอระหวางประเทศโดยเฉพาะดานสทธมนษยชน เปนประเดนทประเทศพฒนาแลวเรยกรองใหประเทศก าลงพฒนาปฏบตตาม เชน กระบวนการผลตสนคาจะตองไมใชแรงงานเดก การผลตสนคาหรอทมาของวตถดบจะตองไมเปนการละเมดสทธในการเขาถงทรพยากรของบคคลหรอชมชน การลงทนของบรรษทขามชาตในประเทศก าลงพฒนาตองค านงถงประเดนสทธมนษยชนนอกเหนอไปจากความไดเปรยบในดานตนทน เปนตน ขอผกพนทเกดจากสนธสญญาวาดวยสทธมนษยชนทประเทศไทยไดเขารวมและมพนธกรณทตองปฏบต ไดแก (๑) สทธพลเมองและสทธทางการเมอง ทมงใหทกคนรจกสทธหนาทของตนเองและผอน เคารพสทธมนษยชน สทธการมชวต เสรภาพและความมนคงแหงบคคล มความเสมอภาคทางสงคมและการแสดงความคดเหน (๒) สทธการไดรบบรการดานเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ใหความส าคญกบการจดบรการพนฐานทงดานสขภาพ การศกษา การเปดพนทเรยนรใหกวางขวาง การจดสวสดการและการคมครองทางสงคม (๓) สทธเดก ดแลและคมครองเดกทกคนอยางเทาเทยมกน ทงการมชวตการอยรอด การพฒนาจตใจ อารมณ สงคม รวมถงการแสดงความคดเหน (๔) การขจดการเลอกปฏบตตอสตร ทมสทธไดรบการปฏบตและดแลจากรฐอยางเสมอภาค ทงการประกอบอาชพความกาวหนาในอาชพ การปองกนความรนแรงตอสตร การปราบปรามการลกลอบคาและแสวงหาประโยชนทางเพศ (๕) สทธของคนพการ การเคารพในศกดศร มเสรภาพในการตดสนใจและมอสระ การไมเลอกปฏบต การเขาไปมสวนรวมทางสงคมอยางเสมอภาค การเขาถงและใชประโยชนของบรการตางๆ ทางสงคม (๖) การขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาตในทกรปแบบ ทกคนมสทธในความเปนพลเมอง สทธทางการเมอง สทธทางเศรษฐกจ สงคม การศกษาและวฒนธรรมอยางทวถงและเทาเทยมกน และ (๗) การตอตานความรนแรง ผดอยโอกาสทางสงคม ผตองขง หรอผกระท าความผด

จะตองไดรบความเปนธรรม ไดรบการดแลตามมาตรฐาน ไมถกกดขจากเจาหนาทของรฐหรอบคคลอนๆ ใหเจบปวดหรอทกขทรมานอยางสาหส

กฎ กตกาใหมของโลกเหลาน จะเปนเครองมอในการตอรองทางการคาทผลกดนผประกอบการไทย ตองยกระดบการผลตใหไดมาตรฐานทก าหนดสามารถแขงขนได ขอตกลงระหวางประเทศดานสงแวดลอม สทธมนษยชน และธรรมาภบาลจะเปนแรงกดดนใหตองปรบกระบวนการผลตทค านงถงสงแวดลอมมากขน ใหความส าคญกบการการแสดงความรบผดชอบตอสงคมและการสรางความเปนธรรมในการแขงขนสงขน

๒.๑.๒ การปรบตวเขาสเศรษฐกจโลกแบบหลายศนยกลาง รวมทงภมภาคเอเชยซง ทวความส าคญเพมขน โดยเฉพาะกลมประเทศอตสาหกรรมใหม อาท ฮองกง เกาหล สงคโปร ไตหวน และกลมประเทศอาเซยน ทมแนวโนมเปนศนยกลางการผลตสนคาอตสาหกรรมโลก โดยมปจจยสนบสนนทส าคญ ไดแก ความสมพนธของหวงโซการผลตภายในภมภาคและตนทนการผลตทต า ประเทศในตะวนออกกลาง รสเซย และประเทศผผลตสนคาทเปนวตถดบจะไดรบผลประโยชนจากราคาน ามนและราคาสนคาโภคภณฑในตลาดโลกทมแนวโนมปรบตวสงขน ขณะเดยวกนนโยบายการเปดประเทศของจน รสเซย พลวตการขยายตวของบราซลและอนเดย และการเพมขนของชนชนกลางในภมภาคเอเชย จะชวยเพมก าลงซอในตลาดโลก นอกจากนวกฤตเศรษฐกจทเกดขนสงผลกระทบตอศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศพฒนาแลวมากกวาประเทศก าลงพฒนาและประเทศเศรษฐกจใหม ท าใหเศรษฐกจโลกมแนวโนมพฒนาไปสความเปนโลกหลายศนยกลางทงในดานเศรษฐกจและการเงนในระยะปานกลาง ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ คาดวาเศรษฐกจโลกจะขยายตวเฉลยรอยละ ๔ ตอป ขณะทเศรษฐกจของภมภาคเอเชยจะขยายตวเฉลยรอยละ ๘.๙ ตอป1

การรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคตางๆ ของโลก จะมมากขนและการรวมกลมเศรษฐกจทส าคญตอประเทศไทยในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ไดแก การรวมกลมในภมภาคเอเชย ภายใตกรอบการคาเสรของอาเซยนกบจน ญปน และอนเดย และการเปนประชาคมอาเซยนในป ๒๕๕๘ ซงประเทศไทยตองมการเตรยมความพรอมในหลายดาน อาท การพฒนาทรพยากรมนษย ทงทางดานการศกษา ทกษะดานภาษา ทกษะฝมอแรงงาน รวมถงการพฒนากลไกตางๆ อาท การบรหารจดการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในระดบภมภาคและแกไขปญหาความขดแยงรวมกนเพอน าไปสการอนรกษและใชประโยชนทรพยากรอยางยงยนของภมภาค

๒.๑.๓ การเขาสสงคมผสงอายของโลกเกดขนอยางตอเนอง ประเทศพฒนาแลวสวน

ใหญเปนสงคมผสงอายมานานกวา ๔๐ - ๕๐ ป อาท ฝรงเศส สวเดน สหรฐอเมรกา อตาล และญปน สวน

ประเทศก าลงพฒนา อาท เกาหล สงคโปร จน อนโดนเซย บรไน ไทย และเวยดนาม ไดกาวเขาสการเปน

สงคมผสงอายแลวในชวง ๕ ปทผานมา และในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ประชากรสงอายในโลกจะ

เพมขนอก ๘๑.๘๖ ลานคน เกดผลกระทบหลายอยาง อาท การยายถนของแรงงานขามชาตทงแรงงานทม

ฝมอและไรฝมอเพอทดแทนก าลงแรงงานในประเทศทเปนสงคมผสงอาย เกดความหลากหลายทาง

วฒนธรรม ขณะเดยวกน กเกดภาวะสมองไหล โครงสรางการผลตเปลยนจากการใชแรงงานเขมขนมาเปน

1 International Monetary Fund, World Economic Outlook Database, April 2011

การใชองคความรและเทคโนโลยมากขน ท าใหการพฒนาคนมงสรางใหมความร มศกยภาพ ทกษะและ

ความช านาญ ควบคกบการพฒนาเทคโนโลยทดแทนก าลงแรงงานทขาดแคลน ประเทศทเขาสสงคม

ผสงอายจะมรายจายดานสขภาพเพมขน ท าใหงบประมาณส าหรบการลงทนพฒนาดานอนๆ ลดลง

การทสดสวนผสงอายของประชากรโลกโดยรวมมแนวโนมเพมขนในอนาคต จะเปนโอกาสของประเทศไทยในการใหบรการดแลผสงอายและการใหบรการการแพทยและสขภาพ แตในขณะเดยวกนประเทศไทยเองกตองปรบตวเตรยมความพรอมดานโครงสรางพนฐานและระบบสวสดการสงคมเพอรองรบการปรบตวเขาสโครงสรางสงคมผสงอายโดยเฉพาะอยางยงภายใตแรง กดดนดานงบประมาณทมมากขนในภาวะทเศรษฐกจโลกมความผนผวน รวมทงยงตองเตรยมรบมอกบปญหาขนาดของก าลงแรงงานทจะขยายตวชาลงและลดลงในอนาคต ซงอาจจะเปนอปสรรคตอการขยายตวทางเศรษฐกจในระยะยาว

๒.๑.๔ การเปลยนแปลงภมอากาศโลกสงผลใหสภาพภมอากาศแปรปรวน กอใหเกด

ภยพบตทางธรรมชาตและผลกระทบตอระบบการผลตของโลกทรนแรงมากขน อณหภมโลกสงขนโดย

เฉลย ๐.๒ องศาเซลเซยสตอ ๑๐ ป ท าใหเกดภยธรรมชาตบอยครงและทวความรนแรง ทงอทกภย

แผนดนไหว ดนถลม ภเขาไฟระเบด วาตภย ภยแลง และไฟปา เปนเหตใหเกดการสญเสยพนทปาไมและ

ความหลากหลายทางชวภาพ ระบบนเวศในหลายพนทของโลกจะออนแอ เปราะบาง และสญเสยพนธพช

และสตว พนผวโลกมการเปลยนแปลงทางกายภาพ โดยเฉพาะการสญเสยพนทชายฝ งเนองมาจาก

ระดบน าทะเลทสงขน น าไปสการยายถนของประชากรทอยอาศยบรเวณชายฝ งทะเล รวมทงสรางความ

เสยหายตอโครงสรางพนฐาน เขตทองเทยว เขตอตสาหกรรมทมการลงทนสงบรเวณพนทชายฝ ง รวมถง

ภมภาคในเขตรอนมฤดแลงยาวนาน เกดการขาดแคลนน า โรคระบาดเพมขน อาท กลมโรคมาลาเรย และ

อหวาตกโรค โดยเฉพาะในประเทศเขตหนาว ซงไมเคยมการระบาดของโรคดงกลาวมากอน และมความ

เ ส ย ง จ า ก โ ร ค อ บ ต ใ ห ม แ ล ะ อ บ ต ซ า เ ช น โ ร ค ซ า ร ส

ไขหวดนก โรคชคนกนยา และโรคไขหวดใหญสายพนธใหม ๒๐๐๙ กอใหเกดปญหาสขภาพของประชากร

และสงผลตอผลตภาพของก าลงแรงงาน และการสญเสยทางเศรษฐกจ นอกจากน ระดบ

คารบอนไดออกไซดและอณหภมสงขน ระบบการเพาะปลกและปรมาณผลผลตทางการเกษตรในหลาย

พนทของโลก โดยเฉพาะพชอาหารไดรบผลกระทบอยางรนแรงจากความแปรปรวนของปรมาณน าฝน ภย

ธรรมชาตทรนแรง และการระบาดของโรคและแมลงศตรพช เกดปญหาความยากจน การอพยพยายถน

และการแยงชงทรพยากรเพมขน

ในระยะยาว ปญหาการเปลยนแปลงในสภาพภมอากาศของโลกมแนวโนมรนแรง

มากขน และสงผลซ าเตมใหปญหาการขาดแคลนอาหารและสนคาทรพยากรธรรมชาตเพมขนตาม

ขณะเดยวกน ความเสยหายของพชผลทางการเกษตรมแนวโนมเพมขน ซงจะสงผลเสยหายทางเศรษฐกจ

ใหกบประเทศทมภาคเกษตรเปนแหลงรายไดส าคญรวมทงประเทศไทย นอกจากน ภยพบตทางธรรมชาต

ทรนแรงและเกดขนบอยครงจะเปนตวฉดใหการพฒนาประเทศไมบรรลผลเทาทควร

๒.๑.๕ ความมนคงทางอาหารและพลงงานโลกมแนวโนมจะเปนปญหาส าคญ อตรา

การใชพลงงานของโลกในภาพรวมจะเพมขนอยางกาวกระโดด ขณะทพลงงานฟอสซลมจ ากด จงเกดการ

พฒนาและสงเสรมการใชพลงงานทดแทนจากพชเพมขน เชน มนส าปะหลง ออย ปาลมน ามน เปนตน

กอใหเกดผลกระทบตอผลผลตอาหาร ความมนคงทางอาหารของประเทศและการสงออก

ความตองการบรโภคสนคาเกษตรและอาหารเพมขนจากการเพมของประชากรโลก

และการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทคาดวาจะสงขน โดยเฉพาะในทวปเอเชยและแอฟรกา แตผลผลตพช

อาหารโลกลดลงจากขอจ ากดดานพนทและศกยภาพทางเทคโนโลยทมอย ประกอบกบการเปลยนแปลง

ภมอากาศ การเกดภยพบตทางธรรมชาต ปญหาการครอบครองทรพยากรพนธกรรมและการผกขาดทาง

การคาเมลดพนธพช สงผลกระทบตอวถชวตของเกษตรกรรายยอยจ านวนมากทพงพาอาศยทรพยากรปา

ไม พนธพชตางๆ เปนอาหารและยาสมนไพร และความมนคงทางอาหารของประเทศในระยะยาว

ส าหรบประเทศไทยซงเปนแหลงผลตอาหารของโลก วกฤตอาหารถอเปนโอกาสใน

การพฒนาสนคาภาคเกษตรเพอการสงออก แตประเทศไทยเองกยงพงพงการน าเขาพลงงานจาก

ตางประเทศทมราคาสง และหนมาใหความส าคญกบการการสงเสรมพลงงานทดแทน แตอาจน าไปสความ

ไมสมดลระหวางการปลกพชอาหารและพลงงาน และเกดการแยงชงพนทเพาะปลกตามมาหรอปญหาอนๆ

ตามมา

๒.๑.๖ ความกาวหนาทางเทคโนโลยมบทบาทส าคญตอการพฒนาเศรษฐกจและ

สงคมรวมทงตอบสนองการด ารงชวตของประชาชนมากยงขน โดยเฉพาะการน าเทคโนโลย

สารสนเทศ และการสอสารมาใชในการเพมประสทธภาพการบรหารจดการทงดานการเงน การผลตและ

การควบคมคลงสนคา รวมถงนาโนเทคโนโลย เทคโนโลยชวภาพ และเทคโนโลยเกยวกบการท างานของ

สมองและจต เปนโอกาสในการพฒนาเศรษฐกจและสงคม เชน การสงเสรมเศรษฐกจสรางสรรค การ

พ ฒ น า พ ล ง ง า น แ ล ะ ว ส ด ต า ง ๆ

จากพช การทดแทนแรงงานดวยเครองจกร การพฒนาสขภาพและศกยภาพในการท างานของผสงอาย

เปนตน ขณะเดยวกน อาจเปนภยคกคามตอความมนคงของประเทศ เชน การจารกรรมขอมลธรกจหรอ

ขอมลสวนบคคล การลนไหลของวฒนธรรมอยางไรพรมแดน การใชสอเผยแพรขอมลเทจ และเปน

เครองมอของการกอการราย เปนตน ประเทศทพฒนาเทคโนโลยชาจะกลายเปนผซอและมผลตภาพต า

ก ว า ป ร ะ เ ท ศ อ น ๆ

ไมสามารถแขงขนกบประเทศคแขงได รวมทงการเขาถงเทคโนโลยทไมเทาเทยมกนของกลมคนในสงคมก

เปนชองวางทจะท าใหเกดความเหลอมล าในการพฒนา

ทงน ประเทศไทยยงอยในสถานะของผซอเทคโนโลยมากกวาผคดคนหรอ สรางขนมาเอง ท าใหการยงมการพงพาจากภายนอกในระดบทสง ขณะทเทคโนโลยสารสนเทศไดกอใหเกดการแลกเปลยนดานวฒนธรรมอยางหลากหลาย โดยทยงขาดแนวทางรองรบหรอคดกรองการไหลเขามาของขอมลขาวสารทไมเหมาะสม อาจน าไปสวกฤตศลธรรมและปญหาสงคมอนๆ ตามมา

๒.๑.๗ การกอการรายสากลเปนภยคกคามประชาคมโลก การกอการรายและ

อาชญากรรมขามชาตมแนวโนมขยายตวทวโลกและรนแรง มรปแบบและโครงขายทซบซอนมากขน เกด

กระแสการปองกนการกอการรายทวโลก องคการสหประชาชาตไดเขามามสวนรวมแกปญหาภยคกคาม

จากการกอการราย อาท การจดท าอนสญญาตลอดจนพธสารตางๆ ทเกยวของกบแนวทางแกไขปญหา

การกอการรายสากลใหประเทศสมาชกถอปฏบตใหสอดคลองกน ขณะทสหรฐอเมรกามมาตรการท

เขมงวด สงผลกระทบตอการบรหารจดการและตนทนการสงออกของผประกอบการไทย ดงนน การสราง

ความรวมมอภายใตกรอบตางๆ ตองเตรยมความพรอมในการควบคมปจจยทเกอหนนการกอการราย

ระหวางประเทศ เพอปกปองผลประโยชนของชาต

ส าหรบประเทศไทย สถานการณการกอการรายในตางประเทศ อาจสงผลตอ

แรงจงใจในเชงอดมการณทางศาสนาและลทธความเชอตางๆ ท าใหสถานการณความไมสงบในพนท

ภาคใตของประเทศยงคงมอยตอไป ในขณะเดยวกนแนวโนมความกาวหนาทางวทยาศาสตรและ

เทคโนโลยคาดวาจะท าใหขดความสามารถในการปฏบตการของกลมการกอการรายเพมขน กอใหเกด

ค ว า ม เ ส ย ห า ย อ ย า ง ร น แ ร ง แ ล ะ

เปนวงกวางมากกวาเดม

๒.๒ การเปลยนแปลงภายในประเทศ ประกอบดวย การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และการบรหารจดการการพฒนาประเทศ สรปไดดงน

๒.๒.๑ การเปลยนแปลงสภาวะดานเศรษฐกจ

๑) ในชวงทผานมา ประเทศไทยสามารถรกษาอตราการขยายตวและเสถยรภาพทางเศรษฐกจของประเทศไทยใหอยในเกณฑด โดยเศรษฐกจไทยขยายตวเฉลยรอยละ ๓ . ๘ ๕ ร ะ ห ว า ง ป ๒๕๓๕-๒๕๕๒ ขณะเดยวกนโครงสรางการผลตและบรการไดปรบเปลยนจากการขบเคลอนดวยภาคเกษตรสภาคอตสาหกรรม ภาคอตสาหกรรมกลายเปนภาคการผลตทมบทบาทสงตอระบบเศรษฐกจไทย โดยมสดสวนตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศเพมขนอยางรวดเรวจากรอยละ ๓๘.๑ ในป ๒๕๔๒ เปนรอยละ ๔๐.๘ ในป ๒๕๕๒ ซงเปนผลมาจากการยายฐานการผลตเพอการสงออกของประเทศญปน อยางไรกตาม ผลตภาพการผลตรวมของภาคอตสาหกรรมยงอยในระดบต าเนองจากความสามารถในการพฒนานวตกรรมและการดดซบเทคโนโลยจากตางประเทศยงคงคอนขางจ ากด โดยใน ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ (พ.ศ. ๒๕๕๐-๒๕๕๒) ขยายตวเฉลยเพยงรอยละ ๑.๑๑ เทานน

๒) ภาคเกษตรมความส าคญตอระบบเศรษฐกจของประเทศเนองจากภาคเกษตร

เปนแหลงสรางรายไดหลกของประชาชนสวนใหญในประเทศและเปนฐานในการสรางมลคาเพม

ของภาคอตสาหกรรม จากความเขมแขงของฐานทรพยากรธรรมชาตและความเหมาะสมของสภาพ

ภมอากาศ รวมทงการสะสมความรและภมปญญาทางการเกษตรอยางตอเนอง และภาคบรการมบทบาท

ส าคญในการสรางมลคาเพมใหแกเศรษฐกจ ชวยลดการขาดดลการคา พฒนาคณภาพชวตประชาชน

และรองรบการเคลอนยายแรงงานจากภาคการผลตอนของประเทศ

๓) การเชอมโยงเศรษฐกจของประเทศกบเศรษฐกจตางประเทศจากการ

ปรบโครงสรางดงกลาวท าใหเกดกจกรรมทางเศรษฐกจระหวางประเทศโดยเฉพาะกจกรรมทาง

การคาและการลงทนระหวางประเทศ ซงมบทบาทส าคญตอการพฒนาเศรษฐกจมาโดยตลอด ทงน

การสงออกของไทยมการขยายตวอยางตอเนองในชวง ๑๐ ปทผานมา (ป ๒๕๔๑ - ๒๕๕๑) และสามารถ

รกษาสดสวนการสงออกในตลาดโลกทรอยละ ๑.๑ ตอเนองมาตลอดนบแตป ๒๕๔๙ ถง ๒๕๕๑ ซงสงผล

ใหสดสวนการพงพาตางประเทศเพมสงขนจากรอยละ ๘๔.๘๕ ตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

(GDP) ในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ (พ.ศ. ๒๕๓๕-๒๕๓๙) เปนรอยละ ๑๓๘.๓๗ ในชวง ๓ ปแรกของ

แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ส าหรบการลงทนโดยตรงจากตางประเทศยงคงมบทบาทส าคญตอการขยายตว

ของระบบเศรษฐกจไทย แตจากภาวะเศรษฐกจโลกทตกต าและขดความสามารถในการแขงขนลดลง ท าให

บทบาทของการลงทนในการขบเคลอนเศรษฐกจมแนวโนมลดลงจากรอยละ ๔๑.๑๖ ตอ GDP ในชวง

แผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ เปนรอยละ ๒๕.๕๙ ในปชวง ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐

๔) เมอพจารณาปจจยแวดลอมและระบบการแขงขนของไทย พบวา ระบบ

เศรษฐกจของไทยยงมความออนแอดานปจจยสนบสนนในสวนของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

คณภาพการบรการของโครงสรางพนฐาน กฎหมาย กฎ และระเบยบทางเศรษฐกจทไมเออตอการ

จดระบบการแขงขนทเปนธรรมและเหมาะสมกบสถานการณการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ

ดงนน ผลการพฒนาทผานมาชใหเหนวาโครงสรางเศรษฐกจของไทยไมสามารถรองรบการเจรญเตบโตได

อยางยงยน และยงตองพงพงและเผชญกบการเปลยนแปลงจากปจจยภายนอกประเทศมากขนตามล าดบ

นอกจากน เมอพจารณาแนวโนมการกระจายผลตอบแทนของปจจยการผลต พบวา การกระจาย

ผลตอบแทนตอปจจยแรงงานของประเทศไทยมแนวโนมลดลงอยางตอเนองจากรอยละ ๓๐.๒ ในชวง

แผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ เปนรอยละ ๒๙.๔ และ ๒๘.๙ ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ และ ๓ ปแรกของ

แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ตามล าดบ ในขณะทผลตอบแทนของปจจยการผลตอนๆ ทไมใชแรงงาน เชน

ผลตอบแทนของทน ผประกอบการ และทดน เปนตน มแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง

ทศทางการพฒนาในระยะตอไปจงตองใหความส าคญกบการปรบโครงสราง

เศรษฐกจสการพฒนาทยงยนและมคณภาพโดยใชองคความร เทคโนโลย นวตกรรม และ

ความคดสรางสรรค เปนพนฐานส าคญในการขบเคลอน ภายใตปจจยสนบสนนทเอออ านวยและ

ระบบการแขงขนทเปนธรรม พรอมทงใชโอกาสจากปจจยภายนอกใหเกดประโยชนกบประเทศไดอยาง

เหมาะสมและขยายฐานการพฒนาใหทวถงมากขน

๒.๒.๒ การเปลยนแปลงสภาวะดานสงคม

๑) ประเทศไทยกาวสสงคมผสงอายจากการมโครงสรางประชากรทวยสงอายเพมขน วยเดกและวยแรงงานลดลง ขณะทการยายถนของประชากรสงผลใหความเปนเมองสงขน โครงสรางประชากรวยเดกและวยแรงงานมสดสวนลดลงอยางตอเนอง อนเนองมาจากภาวะ

เจรญพนธของสตรไทยลดต าลงอยท ๑.๖ ในป ๒๕๕๑ สงผลใหสดสวนประชากรวยเดก : วยแรงงาน : ผสงอาย ลดลงจากรอยละ ๒๐.๕ : ๖๗.๖ : ๑๑.๙ ในป ๒๕๕๓ เปนรอยละ ๑๘.๓ : ๖๖.๙ : ๑๔.๘ ในป ๒๕๕๙ ท าใหประเทศไทยเผชญภาวะขาดแคลนก าลงคนในอนาคตทอาจสงผลกระทบตอผลตภาพการผลตของประเทศ นอกจากน ประชากรจากชนบทอพยพเขามาท างานในเมองอยางตอเนอง ท าใหสดสวนประชากรในเขตเมองเพมขนจากรอยละ ๓๑.๑ ในป ๒๕๔๓ เปนรอยละ ๔๕.๗ ในป ๒๕๕๓ หรอเพมขนถงรอยละ ๔๖.๙ ความเปนเมองทขยายไปอยางรวดเรวสงผลใหวถชวตมลกษณะตางคนตางอย การอยอาศยแบบเครอญาตเปลยนไปสการเปนปจเจกมากขน โครงสรางครอบครวเปลยนไปสครวเรอนทอยคนเดยว ครวเรอนทอยดวยกนแบบไมใชญาต และครวเรอนทมอายรนเดยวกน สองรน และรนกระโดด (ตายาย - หลาน) หรอครวเรอนทเปนเพศเดยวกน สมพนธภาพระหวางสมาชกในครอบครวมความเปราะบางจนน าไปสปญหาทางสงคมเพมขน เชน อตราการหยารางเพมขนจาก ๔.๕ คตอพนครวเรอน ในป ๒๕๔๕ เปน ๕.๓ คตอพนครวเรอน ในป ๒๕๕๑ ปญหาความรนแรงในครอบครวและความรนแรงทางเพศตอเดกและสตรเพมขน

๒) คนไทยไดรบการพฒนาศกยภาพทกชวงวย แตยงมปญหาดานคณภาพการศกษาและสตปญญาของเดก มพฤตกรรมเสยงตอสขภาพ และผลตภาพแรงงานต า การพฒนาทผานมาท าใหเดกและเยาวชนมโอกาสทางการศกษาเพมขน ระดบการศกษาเฉลยของคนไทยมแนวโนมสงขน ในป ๒๕๕๑ จ านวนปการศกษาเฉลยของประชากรวย ๑๕ ปขนไปเพมเปน ๘.๙ ป แตยงมปญหาคณภาพการศกษา โดยคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนลดลงจากรอยละ ๓๙.๐ ในป ๒๕๕๐ เปนรอยละ ๓๒.๒ ในป ๒๕๕๒ ซงต ากวาเปาหมายทก าหนดไวรอยละ ๕๕ อกทง ยงมปญหาพฤตกรรมเสยงทางสขภาพทท าใหเกดปญหาการตงครรภในวยรนเพมสงขน อตราการตงครรภของวยรนหญงอาย ๑๕-๑๙ ป เพมจาก ๕๔.๙ ตอประชากรหญงอาย ๑๕-๑๙ ปพนคนในป ๒๕๔๘ เปน ๕๖.๒ ในป ๒๕๕๓ สวนกลมวยเดกมพฒนาการดานความสามารถทางเชาวปญญา และความฉลาดทางอารมณคอนขางต า โดยเดกอาย ๐-๕ ปทมพฒนาการสมวยมสดสวนลดลงจากรอยละ ๗๒ เหลอเพยงรอยละ ๖๗ ขณะทกลมวยท างานยงมผลตภาพต า มอตราเพมเฉลยของผลตภาพแรงงานชวงป ๒๕๕๐ – ๒๕๕๑ เพยงรอยละ ๑.๘ ขณะเดยวกน จากการด าเนนนโยบายความรวมมอทางเศรษฐกจระดบทวภาคและระดบพหภาค สงผลใหมแรงงานตางชาตเขามาในประเทศไทย ๑.๕ ลานคน ในป ๒๕๕๒ คดเปนแรงงานถกกฎหมายรอยละ ๑๔.๑ และแรงงานผดกฎหมายถงรอยละ ๕๘.๙ นอกจากน คนไทยสวนใหญยงมปญหาเจบปวยดวยโรคทปองกนได ๕ อนดบแรกสงขนในทกโรค ทงโรคเบาหวาน ความดนโลหตสง หลอดเลอดในสมอง โรคหวใจ และมะเรง โดยเฉพาะกลมวยสงอายเจบปวยดวยโรคเรอรงเพมขน โดยพบวารอยละ ๓๑.๗ ปวยเปนโรคความดนโลหตสง รองลงมาคอ เบาหวาน รอยละ ๑๓.๓ และหวใจ รอยละ ๗.๐ ทจะสงผลตอภาระคาใชจายในการรกษาพยาบาลของภาครฐในอนาคต

๓) ประชาชนไดรบการคมครองทางสงคมเพมขนและมการจดสวสดการทางสงคมในหลายรปแบบ แตกลมผดอยโอกาสยงไมสามารถเขาถงบรการทางสงคมไดอยางทวถง คนไทยสามารถเขาถงหลกประกนสขภาพไดถง ๖๒.๔ ลานคน คดเปนรอยละ ๙๙.๕ ของประชากรผมสทธทงประเทศ จากการด าเนนนโยบายหลกประกนสขภาพถวนหนา และมการด าเนนการเรองการคมครองทางสงคมในรปแบบทหลากหลาย ไดแก การจดตงกองทนสวสดการชมชน การใหความคมครองสงเสรมสทธประโยชนคนไทยและแรงงานไทย การรเรมจดท ากองทนการออมแหงชาตเพอเปนการออมระยะยาวส าหรบผสงอาย เปนตน แตยงมบางกลมทไมสามารถเขาถงหลกประกนทางสงคม กลาวคอ

ก าลงแรงงานของประเทศมหลกประกนทางสงคมเพยงรอยละ ๓๖.๖ ขณะทแรงงานอกรอยละ ๖๒.๑ ยงไมมหลกประกนทางสงคม อยางไรกตาม ไดมการขยายความคมครองใหแรงงานนอกระบบภายใตการประกนสงคมมาตรา ๔๐ แหงพระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ. ๒๕๕๓ โดยเรมใหผสนใจสมครเปนผประกนตนเมอเดอนพฤษภาคม ๒๕๕๔ ขณะเดยวกนผสงอายรอยละ ๗๐ หรอ ๕ ลานคนมหลกประกนความมนคงในชวตเพยงเบยยงชพ และกลมผมรายไดต าสดรอยละ ๑๐ ของประชากรมระดบการศกษาไมเกนมธยมศกษาตอนตนถงรอยละ ๙๔ นอกจากน คณภาพบรการดานการศกษาและสาธารณสขยงคงมความแตกตางกน สะทอนใหเหนจากผลการประเมนสถานศกษา ผลสมฤทธทางการศกษารายพนท และการกระจายทรพยากรสาธารณสขในแตละภมภาค

๔) ความเหลอมล าทางรายไดของประชากรและโอกาสการเขาถงทรพยากรเปนปญหาการพฒนาประเทศ การกระจายรายไดระหวางกลมประชากรชใหเหนวา ผลประโยชนสวนใหญอยในกลมทมโอกาสและรายไดสง ท าใหสดสวนรายไดระหวางกลมคนรวยรอยละ ๑๐ ของประชากร กบกลมคนจนรอยละ ๑๐ ของประชากร มความแตกตางกนถง ๒๒.๘ เทา ในป ๒๕๕๒ แมวารฐบาลไดพยายามแกปญหาความเหลอมล าของการกระจายรายไดผานนโยบายตางๆ อาท กองทนหมบานและชมชนเมอง และนโยบายการใหสนเชอเพอกระตนใหเกดการใชจาย ท าใหคนยากจนในประเทศไทยลดลงอยางตอเนองจากรอยละ ๔๒.๒ หรอ ๒๒.๑ ลานคน ในป ๒๕๓๑ เหลอรอยละ ๘.๙ หรอ ๕.๘ ลานคน ในป ๒๕๕๑ ความเหลอมล าทางรายไดและโอกาสการเขาถงบรการของรฐเปนสาเหตทน าไปสความขดแยงในสงคม และเปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศ อาท ปญหาการทจรตคอรรปชน คนยากจนขาดโอกาสทางการศกษา การรบรขาวสาร และอ านาจตอรอง การประทวง การใชความรนแรง ปญหาอาชญากรรม และยาเสพตด เปนปจจยลดทอนความเขมแขงทางเศรษฐกจ ความมนคงทางสงคม และท าใหประชาธปไตยออนแอ ขณะเดยวกน การกระจายผลตอบแทนระหวางปจจยการผลต และการกระจายรายไดระหวางภมภาคแตกตางกน ผลตอบแทนของแรงงานมแนวโนมลดลงตอเนองจากรอยละ ๓๐.๒ ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ เปนรอยละ ๒๘.๙ ในชวง ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ขณะทผลตอบแทนของทน ผประกอบการ และทดนมแนวโนมเพมขน

๕) สงคมไทยเผชญวกฤตความเสอมถอยดานคณธรรมและจรยธรรม และม

การเปลยนแปลงทางวฒนธรรมทหลากหลาย การเปลยนแปลงอยางรวดเรวผานกระแสโลกาภวตน

และโลก ไซเบอร ท าใหคนไทยมงแสวงหาความสขและสรางอตลกษณสวนตวผานเครอขายสงคม

ออนไลน เกดเปนวฒนธรรมยอยรวมสมยทหลากหลายในรปแบบการรวมกลมของบคคลทสนใจเรอง

เดยวกน โดยทว ฒนธรรมทบงบอกความเปนไทยไมสามารถแสดงบทบาททชดเจน ขณะเดยวกน

สงคมไทยกเผชญกบความเสอมถอยดานคณธรรมจรยธรรม ซงสะทอนไดจากคนในสงคมมความถในการ

ใชความรนแรงในการแกไขปญหามากขน ทงปญหาครอบครว การแยงชงทรพยากรระหวางชมชน และ

ความคดเหนแตกตางทางการเมอง ขณะทกระบวนการยตธรรมแกไขปญหาไดไมเตมท ผท ใชความรนแรง

มกขาดความยบยงชงใจ มพฤตกรรมเลยนแบบหรออาจเกดจากการเลยงด ขาดการใชเหตใชผล ขาด

ความเออเฟอ เอออาทร สงผลใหความมคณธรรมและจรยธรรมของคนในสงคมลดนอยลง

๖) สงคมไทยเผชญปญหาการแพรระบาดของยาเสพตดและการเพมขนของ

การพนนโดยเฉพาะในกลมเดกและเยาวชน ในชวง ๓ ป ของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ เดกและ

เยาวชนถกด าเนนคดโดยสถานพนจและคมครองเดกและเยาวชน มสดสวน ๕.๐๒ - ๕.๓๙ คดตอเดกพน

คน สงกวาในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ - ๙ ทมสดสวน ๓.๓๔ - ๕.๐๕ คดยาเสพตดเพมขนอยาง

ตอเนองจาก ๘,๘๐๓ คด ในป ๒๕๔๙ เพมขนเปน ๑๒,๓๕๒ คด ในป ๒๕๕๒ ทงน ปญหาการแพรระบาด

ของยาเสพตดในโรงเรยนและสถานศกษาเพมขนอยางนาเปนหวง จากการส ารวจความคดเหนของ

ประชาชนพบวา ปญหาการแพรระบาด ยาเสพตดในสถานศกษาเพมขนจากรอยละ ๑๙.๒ ป ๒๕๕๒ เปน

รอยละ ๕๑.๓ ป ๒๕๕๓ ขณะเดยวกนกลมเดกและเยาวชนมแนวโนมเลนการพนนมากขน

๗) สงคมไทยตนตวทางการเมองและใหความส าคญกบความรบผดชอบตอ

สงคมและระบบธรรมาภบาลมากขน ประชาชนไทยมความตนตวในทางการเมองสงขน การใชสทธ

ลงคะแนนเลอกผแทนราษฎรเพมขน การตรวจสอบทางการเมองเกดขนตอเนอง ขณะทภาคธรกจเอกชน

เขามามบทบาทในการพฒนาประเทศมากขน มการจดตงเครอขายดานความรบผดชอบตอสงคมของ

บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย มการด าเนนธรกจในรปแบบกจการเพอสงคม ซง

เปนแนวทางการลงทนใหมของการประกอบธรกจเพอการเจรญเตบโตของภาคสงคมเปนหลก ไมมงก าไร

สงสด อยางไรกตามในดานการบรหารจดการยงมปญหาความโปรงใส และไมสจรต ดชนภาพลกษณการ

คอรรปชนในชวงป ๒๕๕๐-๒๕๕๓ มคะแนนในชวง ๓.๓ – ๓.๕ เทยบกบในชวงของแผนพฒนาฯ ฉบบท

๙ ทคะแนนอยในชวง ๓.๒-๓.๘ จากคะแนนเตม ๑๐ คะแนน

๒.๒.๓ การเปลยนแปลงสภาวะดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

๑) ทนทรพยากรธรรมชาตเสอมโทรม จากการเพมขนของประชากร การพฒนาเศรษฐกจทมงการเจรญเตบโตและการแขงขนทางดานการคา และการลงทน ซงท าใหมการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตเกนศกยภาพและกระทบตอความสมดลของระบบนเวศ พนทปาไมของประเทศไทยมแนวโนมลดลงอยางตอเนอง จากรอยละ ๕๓.๓๓ ในป ๒๕๐๔ เหลอรอยละ ๓๓.๕๖ ในป ๒๕๕๓ อยในระดบต ากวาเกณฑทจะรกษาสมดลของระบบนเวศ พนทปาตนน าอยในขนวกฤตถง ๑๔ ลานไร สงผลใหการเกดอทกภยและปญหาภยแลง รวมทงการขาดแคลนน ามความรนแรงเพมขน ปจจบนมปรมาณน าตนทนเพยง ๒ ใน ๓ ของความตองการใชน าเทานน การสญเสยความหลากหลายทางชวภาพมแนวโนมสงขนจากกจกรรมตางๆ ของมนษย การกดเซาะชายฝ งในพนทหลายแหงอยในภาวะวกฤต ป ๒๕๕๐ แนวชายฝ งทะเลทวประเทศถกกดเซาะ ๑๕๕ แหง รวมเปนความยาวประมาณ ๖๐๐ กโลเมตร เกดการสญเสยทดนไปถง ๑๑๓,๐๔๒ ไร คดเปนมลคาความเสยหายเฉพาะทดนประมาณ ๑ แสนลานบาท สวนพนทแนวชายฝ งทะเลอาวไทยตอนในทงหมดซงไดรบการจดเปนพนทชมน าทมความส าคญระดบชาต มอตราการกดเซาะรนแรงมากกวา ๕ เมตรตอป ขณะททรพยากรดนทเปนปจจยการผลตทส าคญ มความเสอมโทรมและมปญหาความขดแยงในการใชประโยชนทดน พนทดนเสอมโทรมในระดบรนแรงและระดบวกฤตเทากบ ๓๕.๙๗ ลานไร คดเปนรอยละ ๑๑.๒๔ ของพนทประเทศ การใชทดนทไมเหมาะสมกบศกยภาพพนท และปญหาการกระจายการถอครอง มการเขาครอบครองใชประโยชนทดนในพนทอนรกษ รวมทงการขยายตวของเมอง พนทอตสาหกรรมและพาณชยกรรม รกพนทเกษตรกรรมมากขน

๒) ก า ร เ ป ล ย น แป ล ง ส ภ า พ ภ ม อ า ก า ศ ส ง ผ ล ซ า เ ต ม ใ ห ป ญ ห าทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรนแรง กระทบตอผลผลตภาคเกษตรและความยากจน ภาวะโลกรอนทเกดขนอยางรวดเรวในชวง ๕๐ ปทผานมาท าใหเกดการเสยสมดลของธรรมชาต สงผลกระทบเชอมโยงในหลายมต ทงดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม การเปลยนแปลงในเชงพนททเรมปรากฏชดเจนในบรเวณภาคกลางเขตลมแมน าเจาพระยาและภาคอสานตอนลางทมอณหภมสงขน ท าใหพชและสตวตองปรบตวเขาสระบบนเวศทเปลยนไป เกดการเปลยนแปลงของพนธพช สตวปา และสงมชวตทอาศยอยในปา ความหลากหลายทางชวภาพกจะเปลยนแปลงตามไปดวย ระบบนเวศทางทะเลกไดรบผลกระทบจากภาวะโลกรอน เนองจากอณหภมผวน าทเพมขนและระดบน าทะเลทสงขนในบางพนทสงผลใหพชและสตวทะเลบางชนดสญพนธ เกดการกดเซาะพนทชายฝ งอยางตอเนอง น าไปสปญหาความเสอม

โทรมของดน หลายพนทเปนทอยอาศยของชาวบาน ผมอาชพท าประมงน ากรอยไดรบผลกระทบโดยตรงหากไมไดรบการปองกน แหลงทองเทยวทส าคญมความเสยหายทางเศรษฐกจและสงคม ปรมาณน าฝนในระยะ ๒๐ ปขางหนาในบางพนทมแนวโนมลดลง เกดภยพบต ภาวะน าทวมฉบพลน น าหลาก ภยแลงยาวนาน หรอดนถลมในหลายพนท เกดความเสยหายตอผลผลตทางการเกษตรคดเปนมลคากวาสพนลานบาทตอป การสญเสยผลผลตทางการเกษตรจากการเกดภยแลงยาวนานหรอน าทวมซ าซากสงผลกระทบตอเศรษฐกจและวถชวตของประชาชน โดยเฉพาะเกษตรกรทตองประสบปญหาทอยอาศย ทดนท ากน หรอตนทนการผลตทสงขน ขณะทผลผลตตกต า เกดการสญเสยทดนของเกษตรกรรายยอย น าไปสการบกรกทปาเพมขน และความขดแยงแยงชงการใชประโยชนทดน

๓) การบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและ สงแวดลอมยงไ ม มประสทธภาพเทาทควร ขณะทมความขดแยงทางนโยบายในการบรณาการการอนรกษสงแวดลอมกบการพฒนาเศรษฐกจ การบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมขาดการบรณาการรวมระหวางหนวยงานรบผดชอบทเกยวของ สงผลใหการก าหนดเครองมอและกลไกในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเปนแบบแยกสวน ระบบการจดการขอมลดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมไมไดมาตรฐาน ไมครอบคลม และขาดการเชอมโยงกบขอมลดานเศรษฐกจและสงคม กฎหมายมลกษณะของการบรหารจดการทรพยากรรายสาขา ขาดประสทธภาพในการบงคบใช ขาดความเปนธรรม และความโปรงใส นอกจากน มปญหาการทจรตคอรรปชน และความไมเปนธรรมในการจดสรรทรพยากร เชน ทดน น า และปาไม เปนตน ขณะทเกดความขดแยงของนโยบายระหวางการลงทนในภาคอตสาหกรรมเพอความกาวหนาทางเศรษฐกจ และการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สงผลใหภาคประชาชนขาดความเชอมนตอการพฒนาอตสาหกรรมและการแกไขปญหาสงแวดลอมของภาครฐ ดงเชนกรณปญหามลพษในพนทนคมอตสาหกรรมมาบตาพด จงหวดระยอง ทสงผลกระทบทงในมตเศรษฐกจและชวตความเปนอยของคนในพนท

๔) ประเทศไทยยงมความมนคงดานอาหาร แมจะตองเผชญกบความ ทาทายจากการเปลยนแปลงภมอากาศและความตองการพชพลงงาน ผลผลตเกษตรมเพยงพอส าหรบการบรโภคและสงออก แมวาจะมการปรบเปลยนการเพาะปลกไปสพชพลงงานเพมขน โดยเฉพาะปาลมน ามน และมนส าปะหลง แตยงไมสงผลกระทบตอการผลตพชอาหารส าคญในภาพรวมของประเทศ เชน ขาวนาปทมพนทการผลตไมเปลยนแปลง อยางไรกด ผลกระทบจะเกดขนมากหรอนอยขนอยกบความสามารถในการพฒนายกระดบคณภาพระบบการผลตของภาคการเกษตรในอนาคต รวมถงแนวนโยบายภาคเกษตรของประเทศทใหความส าคญในการเลอกสงเสรมการผลตพชอาหารและพชพลงงานอยางสมดล

๒.๒.๔ การเปลยนแปลงสภาวะดานการบรหารจดการการพฒนาประเทศ

๑) รฐธรรมนญฉบบทใชอยในปจจบนใหความส าคญกบการมสวนรวมของ

ประชาชน และวางรากฐานธรรมาภบาลของประเทศมาอยางตอเนอง สงผลใหประชาชนมความ

ตนตวทางการเมองสงขน วกฤตการณทางการเมองป ๒๕๔๙ สงผลใหคาดชนประชาธปไตยของไทยม

คาคะแนน ๕.๖๗ คะแนน จากคะแนนเตม ๑๐ คะแนน อยในล าดบท ๙๐ จากประเทศกลมตวอยางทงหมด

แตภายหลงจากการประกาศใชรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๕๐ ทน าไปสกระบวนการเลอกตง สงผลใหคาดชน

ประชาธปไตยในป ๒๕๕๑ เพมขนเปน ๖.๘ เปนอนดบหนงเมอเปรยบเทยบกบประเทศเพอนบาน และอย

ล าดบท ๕๔ จากประเทศกลมตวอยางทงหมด ซงสะทอนใหเหนวา ประชาชนเกดความตนตวในการมสวน

รวมบรหารประเทศทสงกวาในอดต การรวมตวแสดงความคดเหนทางการเมองหรอการตรวจสอบการ

ท างานของภาครฐเปนการวางรากฐานการพฒนาวฒนธรรมประชาธปไตยและธรรมาภบาลใหเปนสวน

หนงของวถการด าเนนชวตในสงคมไทย และเสรมสรางการเมองใหโปรงใส สจรตมากขน

๒) ความขดแยงทางการเมองและความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใต

สงผลตอเศรษฐกจ การด ารงชวตของประชาชน ความเชอมนของนานาประเทศ และท าใหความ

สงบสขลดลง ความขดแยงทางการเมองอนเนองมาจากการชมนมประทวงและการกอความรนแรงใน

เหตการณตางๆ สงผลกระทบโดยตรงตอความมนคงและความสามคคของคนในชาต เปนเหตใหรฐบาล

ขาดเสถยรภาพ ไมสามารถบรหารประเทศไดเตมความสามารถ ลดความเชอมนจากนกลงทนจาก

ตางประเทศ รวมทงการใชความรนแรงในการยตปญหาระหวางเจาหนาทรฐกบประชาชนท าใหเกดการ

บาดเจบและความลมตายของผคน ความรนแรงทเกดขนยงท าใหประชาชนสวนใหญมความเครยด ความ

วตกกงวล และหวาดระแวงเพมมากขน ขณะทความไมสงบใน ๓ จงหวดชายแดนภาคใตทยงรนแรง ท าให

มผเสยชวต ไดรบบาดเจบ และทรพยสนเสยหายเปนจ านวนมาก เหตการณความไมสงบยงท าให

เศรษฐกจภาคใตออนแอ มการวางงาน คนจนเพมขน และการทเจาหนาทรฐถกท าราย ท าใหไมสามารถลง

พนทใหบรการประชาชนไดตามปกต คนในทองถนจงมขอจ ากดในการเขาถงบรการของรฐ อาท ดาน

สขภาพอนามย สถานการณความรนแรงทง ๒ กรณ เปนปจจยลบทสงผลใหไทยถกจดเปนประเทศทม

ระดบดชนวดความสงบสขอยในระดบต าทสดประเทศหนงในโลก และต าทสดเปนอนดบทสองในกลม

ประเทศอาเซยน รองจากประเทศพมาเพยงประเทศเดยว

๓) ประสทธภาพภาครฐมการเปลยนแปลงในภาพรวมทดขนจากชวงตน

แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ แตขดความสามารถในการปองกนการทจรตตองปรบปรง ระดบขด

ความสามารถในการแขงขนของไทยดานประสทธภาพของภาครฐในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ มการ

เปลยนแปลงทดขนถง ๑๐ ล าดบจากล าดบท ๒๗ ในป ๒๕๕๐ เปนล าดบท ๑๘ ในป ในป ๒๕๕๓ ม

สาเหตมาจากการปรบโครงสรางระบบราชการใหการบรหารงานมอสระและคลองตว มการกระจายอ านาจ

จากสวนกลางสสวนภมภาคและสวนทองถนไดผลเปนรปธรรม โดยจงหวดสามารถจดท าแผนและตงค าขอ

งบประมาณของจงหวดไดเอง รวมถงการกระจายอ านาจสทองถนมความคบหนามากขน อยาไรกตาม

จากการทขดความสามารถการพฒนาระบบราชการไทยดานความการทจรตและประพฤตมชอบ

เปรยบเทยบกบ ๕๘ ประเทศ ลดลงจาก ๒.๙๖ คะแนนเปน ๑.๗๙ คะแนน ในชวงเวลาเดยวกน สะทอนให

เหนวา ระบบราชการไทยยงตองเรงปรบปรงในเรองคณธรรม จรยธรรม การปฏบตงานภายใตวนยทดและ

การตรวจสอบการด าเนนงาน

๔) การกระจายอ านาจประสบความส าเรจในเรองการเพมรายไดใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) แตมความลาชาในการถายโอนภารกจและมความไมชดเจนในการ

แบงบทบาทหนาทกบราชการสวนกลาง การปรบปรงแผนก าหนดขนตอนและแผนปฏบตการกระจายอ านาจให อปท. อยางเปนระบบ ชวยให อปท. มรายไดเพมขน แตยงมความลาชาในดานการถายโอนภารกจอยหลายประการ เนองจากมความลาชาของการแกไขกฎหมายและระเบยบตางๆ ทจ าเปน รวมทงบคลากรทจะถายโอนไมมความพรอมหรอมปญหาในการปรบตว ขณะเดยวกน การจดบรการสาธารณะในพนทของ อปท. มความซ าซอนกบสวนกลาง ท าใหขาดความชดเจนในการแบงบทบาทหนาททงในเชงก ากบดแล การควบคม และการตรวจสอบ สงผลตอประสทธภาพของการใหบรการและตนทนการบรหารจดการ รวมทงขาดการบรณาการแผนงานระดบตางๆ อปสรรคดงกลาวสงผลให อปท. ไมสามารถด าเนนการภารกจภายใตกฎหมายในการจดบรการเพอรองรบความตองการของประชาชนในพนทไดอยางเตมประสทธภาพ สงผลตอการพฒนาความเปนอยของประชาชนในภาพรวม

๕) การคอรรปชนเปนปญหาส าคญของไทย ปญหาการทจรตคอรรปชนยงคงบอนท าลายประเทศ แมวาภาครฐจะมนโยบายการปราบปรามและรณรงคเพอปองกนคอรรปชนอยางตอเนอง แตภาพลกษณการคอรรปชนโดยรวมของประเทศไทยยงไมดขน ในป ๒๕๕๐ - ๒๕๕๒ อยระหวาง ๓.๒ – ๓.๕ คะแนน จาก ๑๐ คะแนนเตม ต ากวาประเทศเพอน เชน สงคโปร และมาเลเซย แตสงกวา เวยดนาม ฟลปปนส และอนโดนเชย สงผลใหหลายภาคสวนชมนม รวมกลมตอตาน เรยกรองและกดดนใหเกดการเปลยนแปลงรฐบาลหลายครง ขณะเดยวกน เมอมการส ารวจทศนคตของประชาชนไทยตอปญหาการทจรต พบวา ประชาชนบางกลมยอมรบไดกบการทจรตคอรรปชนหากท าใหประเทศชาตรงเรอง ประชาชนกนดอยด ผลส ารวจของเอแบคโพล พบวา ผถกสมภาษณรอยละ ๗๓.๒ คดวาทกรฐบาลมการทจรตคอรรปชน แตหากท าแลวประเทศรงเรอง ประชาชนกนดอยดกยอมรบได จงเปนประเดนทนาเปนหวงและเปนอปสรรคส าคญตอการพฒนาประเทศตามวถประชาธปไตยและหลกธรรมาภบาลอยางยงยน

๓ การประเมนความเสยง

การเปลยนแปลงภายในและภายนอกประเทศทจะเกดขนอยางรวดเรว สงผลใหประเทศไทยตองเผชญกบความเสยงในหลายมตทสงผลกระทบตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของไทย ในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ ซงความเสยงทส าคญ ประกอบดวย

๓.๑ การบรหารภาครฐออนแอ ไมสามารถขบเคลอนการบรหารจดการไดอยางมประสทธภาพ อ านาจรฐถกใชเพอผลประโยชนของคนบางกลม ความสมพนธระหวางภาครฐกบภาคประชาชนและระหวางประชาชนกบประชาชนในบางพนทมชองวางมากขน ประชาชนมสวนรวมในการใหขอคดเหนแตการมสวนรวมตดสนใจในระดบนโยบายมนอย เจาหนาทรฐยอหยอนในการปฏบตตามหนาท การบงคบใชกฎหมายไมจรงจง การด าเนนงานไมโปรงใส เกดการทจรตประพฤตมชอบ น าไปสความเหลอมล าและไมเปนธรรมในมตเศรษฐกจ สงคม การเมอง สงผลกระทบตอความเชอถอของตางชาตทมตอประเทศไทย

๓.๒ โครงสรางทางเศรษฐกจไมสามารถรองรบการเจรญเตบโตอยางยงยน จากการพฒนาทโครงสรางเศรษฐกจพงภาคอตสาหกรรมในสดสวนสงและมอตสาหกรรมหลกนอยประเภท สงผลใหเศรษฐกจไทยมความออนไหวตอความผนผวนของเศรษฐกจโลกและปจจยแวดลอมโลกทเปลยนแปลงไป การขยายตวทางเศรษฐกจขนอยกบปจจยการผลตดงเดมโดยเฉพาะทน และแรงงานราคาถกทมผลตภาพการผลตต า เปนอปสรรคตอการเพมความสามารถในการแขงขนในตลาดโลก และคณภาพชวตลดลง

วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมเปนแหลงจางงานส าคญของประเทศ แตยงมบทบาทเพยงรอยละ ๓๗.๘ ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ การพฒนาเศรษฐกจไทยในระยะทผานมาพงภาคการสงออกและการลงทนเปนหลก ผลตอบแทนแรงงานในภาคเกษตรมสดสวนต าเมอเทยบกบนอกภาคเกษตร เกษตรกรยงประสบความยากจนและมปญหาหนสน ความตองการใชพลงงานของไทยมแนวโนมสงขน มการพงพงการน าเขาพลงงานจากตางประเทศจ านวนมาก

๓.๓ โครงสรางประชากรทมวยสงอายเพมขน ขณะทประชากรวยเดกและวยแรงงาน

ลดลง ประชากรผสงอายมสดสวนรอยละ ๑๑.๙ ในปจจบน และจะเพมเปนรอยละ ๑๔.๘ เมอสนสดแผนฯ

๑๑ ประเทศไทยจงจะเปนสงคมผสงอายอยางสมบรณในป ๒๕๖๘ ขณะทประชากรวยเดกมสดสวนลดลด

อยางตอเนองจากรอยละ ๒๐.๕ ในปจจบนเหลอรอยละ ๑๘.๓ ในป ๒๕๕๙ เปนผลมาจากภาวะเจรญพนธ

ของสตรไทยทลดลงต ากวาระดบทดแทน การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรดงกลาวท าใหสดสวน

ประชากรวยแรงงานลดลงในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จากสดสวนประชากรเดก : แรงงาน : ผสงอาย

๒๐.๕ : ๖๗.๖ : ๑๑.๙ ในป ๒๕๕๓ เปน ๑๘.๓ : ๖๖.๙ : ๑๔.๘ ในป ๒๕๕๙ แมสดสวนประชากรวย

แรงงานจะไมเปลยนแปลงมากนกในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ แตในอนาคตความตองการแรงงานใน

ระบบเศรษฐกจอาจเพมขน การขาดแคลนแรงงานจะเปนปญหาส าคญไมเฉพาะแตประเทศไทย ภายใต

สถานการณทประเทศตางๆ เขาสสงคมผสงอายและการเคลอนยายแรงงานเปนไปอยางเสร การแขงขน

เพอแยงชงแรงงานจะมมากขน โดยเฉพาะแรงงานคณภาพ จะเปนอปสรรคตอการขยายตวทางเศรษฐกจ

ของไทยทยงมขอจ ากดดานการบรหารจดการแรงงานตางชาต นอกจากนภาครฐและครวเรอนจะมภาระ

คาใชจายเพมขนในการดแลและพฒนาคณภาพชวตของผสงอายในดานตางๆ สงผลตอภาระงบประมาณ

ของภาครฐ และคาใชจายของครวเรอนในการดแลสขภาพอนามย และการจดสวสดการทางสงคม เปน

อปสรรคตอการพฒนาประเทศ หากไมมการเตรยมความพรอมทเหมาะสมและสอดคลองกบสถานการณ

๓.๔ คานยมทดงามของไทยเสอมถอย การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและกระแสโลกาภวตนมผลกระทบตอวฒนธรรมประเพณดงเดมทดงาม สงผลใหสงคมไทยมความเปนวตถนยม พฤตกรรมของคนในสงคมเปลยนแปลง คนไทยใหความส าคญกบศลธรรมและวฒนธรรมทดงามลดลง ทงการด ารงชวตประจ าวน การใชชวตและความสมพนธกบผอน มงหารายไดเพอสนองความตองการ การชวยเหลอเกอกลกนลดลง ความมน าใจไมตรนอยลง ตางแกงแยงเอารดเอาเปรยบกน ท าใหคนไทยขาดความสามคค การเคารพสทธผอน และการยดถอประโยชนสวนรวม สงผลตอวถชวตคนไทยทงระดบครอบครว ชมชน และประเทศ

๓.๕ ฐานทรพยากรธรรมชาตและสภาพแวดลอมของประเทศมแนวโนมเสอมโทรมรนแรง จากการเปลยนแปลงทงในดานกายภาพ การใชประโยชน การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศสงผลใหสถานการณและแนวโนมความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทวความรนแรง โดยเฉพาะการขาดแคลนน า รปแบบและพฤตกรรมการบรโภคทฟมเฟอยทงในภาคประชาชนและภาคการผลต ท าใหมการใชทรพยากรอยางสนเปลอง ไมคมคา และปรมาณของเสยเพมขน เกดความเสยงตอการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพในระบบนเวศทางทะเล ชายฝ ง พนทชมน า และปาไม รวมไปถงการกดเซาะชายฝ งอยางตอเนอง สรางความเสยหายตอพนทอยอาศย พนทการเกษตร หรอแหลงทองเทยว

และการประกอบอาชพ เกดการอพยพยายถนท าใหวฒนธรรมพนถนสญหาย ขณะทภยพบตจะเกดขนบอยครง มพนทเสยงตออทกภย วาตภย และภยแลงเพมขน กระทบตอฐานการผลตภาคเกษตร ความมนคงดานอาหาร พลงงาน สขภาวะและคณภาพชวตของประชาชน

๓.๖ ประเทศไทยยงคงมความเสยงดานความมนคง ทงทมาจากปญหาการกอความไมสงบในประเทศ ปญหาการกอการราย วกฤตเศรษฐกจและการแขงขนดานตางๆ ในเวทระหวางประเทศ รวมทงภยพบตทเกดจากมนษยและธรรมชาตมความรนแรงและผลกระทบสง มแนวโนมจะมความรนแรงและผลกระทบเพมขนในระยะตอไป เปนประเดนทาทายตอการบรหารจดการความเสยงทงการบรหารวกฤตการณ การเตรยมความพรอมเพอตอบสนองอยางฉบไว และการบรหารจดการในภาวะฉกเฉน รวมทงการเสรมสรางศกยภาพของประเทศใหมความเขมแขงทางเศรษฐกจและสามารถแขงขนไดในเวทโลกอยางตอเนอง

๔ การสรางภมคมกนของประเทศ

สงคมไทยด ารงอยไดภายใตกระแสการเปลยนแปลงทงดานเศรษฐกจและสงคม ในตลอดระยะเวลาทผานมาภายใตความเขมแขงของสถาบนทางสงคม ความเขมแขงของวฒนธรรมและการด าเนนยทธศาสตรการพฒนาทเหมาะสม โดยเฉพาะในชวงของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ทกระแสการเปลยนแปลงจะรนแรงมากขนและจะกระทบตอการพฒนาประเทศและวถการด ารงชวตของประชาชนในวงกวาง จงไดควรพจารณาน า จดแขงของสงคมไทยทมมาแตในอดต ตลอดจนจดเดนของการด าเนนยทธศาสตรในอดตมาสรางเปนภมคมกนใหประเทศสามารถพฒนาไดอยางกาวหนาและมนคงตอไปในอนาคต ดงน

๔.๑ ประเทศไทยมการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนป ร ะ ม ข สถาบนพระมหากษตรยเปนสถาบนหลกทยดโยงคนในชาตใหเกาะเกยวกนอยางแนนแฟน เปนแบบอยางในการด าเนนชวตของคนในสงคม โดยเฉพาะรชกาลปจจบนททรงเปนแบบอยางของการด ารงชวตบนทางสายกลางและความพอเพยง รวมถงทรงใหความส าคญกบการพฒนาชวตความเปนอยของพสกนกรในทกดาน นอกจากน การทพระมหากษตรยไทยตงแตอดตถงปจจบนทรงใหความส าคญกบการด าเนนวเทโศบายกบนานาประเทศอยางชาญฉลาด สงผลใหประเทศไทยมความเปนเอกราช ยนอยบนเวทโลกอยางมศกดศร มสมพนธทดกบประเทศตางๆ รวมถงมศกยภาพและความพรอมในการคงไวซงอธปไตยของชาต ใหความส าคญตอการเปนพนธมตรและภาคการพฒนากบประเทศตางๆ โดยยดความเปนกลางในการสรางความรวมมอระหวางประเทศ

๔.๒ การพฒนาประเทศใหอยบนฐานความรและเทคโนโลยททนสมย การวจยพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนแรงขบเคลอนทส าคญส าหรบการพฒนาประเทศ ในการปรบเปลยนการผลตจากการใชทรพยากรธรรมชาต เงนทน และแรงงานทมผลตภาพต า ไปสการใชความรและความช านาญดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย สงคมเศรษฐกจฐานความรเปนพลงขบเคลอนและภมคมกนประเทศไทยในกระแสโลกาภวตน

๔.๓ สงคมไทยมคานยมและวฒนธรรมทดงาม ความเปนไทยไดถกสะทอนอยในวฒนธรรมทเปนเอกลกษณเฉพาะ การเปลยนแปลงทางวฒนธรรมเกยวโยงกบสภาพสงคมของประเทศ วฒนธรรมไทยทดงามสามารถยดโยงคนไทยใหเปนเอกภาพ ลดอทธพลของความทนสมยและความขดแยงใน

สงคมไทย ประชาชนน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชกบชวตประจ าวน ครอบครวบมเพาะความเปนไทยทมจตส านกและอตลกษณใหบตรหลานไดตระหนกถงรากเหงาของตนเอง

๔.๔ ภาคการเกษตรเปนฐานรายไดหลกและความมนคงดานอาหารของประเทศ ภาคการเกษตรมความส าคญในสงคมไทย กอใหเกดประโยชนหลายดาน ทงแหลงสรางงาน แหลงผลตอาหาร และเชอมโยงวถชวตของสงคมไทย มสวนส าคญในการลดความยากจน สรางงาน และลดผลกระทบจากภาวะโลกรอน การรกษาภาคการเกษตรเปนแหลงอาหารหลกของประเทศ สรางกระแสธรรมชาตนยม และเสรมสรางเศรษฐกจฐานรากใหเขมแขง

๔.๕ ชมชนเปนกลไกทมความสามารถในการบรหารจดการ มสวนรวมในการพฒนาคณภาพชวตและเชอมโยงกนเปนสงคมสวสดการ ชมชนเปนหนวยส าคญทสดของประเทศ วถชมชนพงพงและอาศยธรรมชาตเปนหลก ชมชนเขมแขง คนในชมชนพงตนเองไดตงแตระดบปจเจก ครอบครว และชมชน จะเปนพลงหลกในการพฒนารากฐานของประเทศใหมนคง ชมชนพงตนเองสามารถบรรเทาปญหาเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในระดบทองถนไดอยางมประสทธภาพ กลไกชมชนสามารถพฒนาทองถนใหเจรญรงเรอง

๕ ประเดนการพฒนาทส าคญในระยะตอไป

ภายใตสถานการณการเปลยนแปลงทจะสงผลกระทบตอการพฒนาประเทศในชวงของแผนพฒนาฯฉบบท ๑๑ พรอมทงการวเคราะหจดออนและขอจ ากดทเปนจดเสยงของประเทศ รวมทงภมคมกนทจะตองเรงเสรมสรางใหเขมแขงมากขนในสงคมไทย ไดน ามาสการก าหนดประเดนการพฒนาส าคญเพอเปนกรอบการจดท ายทธศาสตรการพฒนาในชวงของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ดงน

๕.๑ การเตรยมคนไทยใหมการเรยนรตลอดชวต มงพฒนาคนไทยใหมศกยภาพในการคดวเคราะห สงเคราะห มความคดสรางสรรค ใฝเรยนร มคณธรรมจรยธรรม คานยมทดงาม รจกสทธหนาทของตนเองและผอน ควบคกบการเสรมสรางและพฒนาโครงสรางพนฐานทางปญญาและแหลงเรยนรในระดบชมชน

๕.๒ การสรางความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมใหทกคนในสงคมไทย มงปรบโครงสรางเศรษฐกจทมคณภาพและยงยน มฐานการพฒนาทท วถง ใหความส าคญกบการปรบโครงสรางการคาและการลงทนใหสอดคลองกบการขยายตวทางเศรษฐกจของเอเชย ตะวนออกกลาง แอฟรกา และเศรษฐกจในประเทศ ปรบโครงสรางอตสาหกรรมทเนนการใชเทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรค และการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอม สรางมลคาเพมกบสาขาบรการทมศกยภาพบนฐานของความคดสรางสรรคและนวตกรรม พฒนาธรกจสรางสรรคและเมองสรางสรรค สรางความเขมแขงภาคเกษตรและความมนคงดานอาหาร พรอมทงขยายเศรษฐกจฐานรากใหมความหลากหลายและแขงแกรงมากขน มระบบคาจางแรงงานและสวสดการแรงงานทเปนธรรม มการคมครองแรงงานทเหมาะสมกบการด ารงชวตอยางมคณภาพ ควบคไปกบการพฒนาทกษะและความรทงดานการผลตและการบรหารจดการ การเขาถงทรพยากร โครงสรางพนฐาน และพฒนาระบบการเงนฐานรากและระบบการออมทหลากหลาย เพอเพมโอกาสการประกอบสมมาชพทม นคง รวมทงพฒนาระบบการคมครองทางสงคมใหมคณภาพและครอบคลมอยางทวถง

๕.๓ การเสรมสรางความเขมแขงของชมชน และสงเสรมบทบาทภาคประชาสงคมและ

ธรกจเอกชนใหเปนพลงรวมในการพฒนาสงคมไทย มงยกระดบศกยภาพและขดความสามารถของ

ชมชนในการพฒนาคณภาพชวตคนในชมชน และการจดการความร ควบคไปกบการสงเสรมบทบาท

ภาคเอกชนในการด าเนนธรกจทใหผลประโยชนตอบแทนคนสสงคมและเปนมตรกบสงแวดลอม รวมทง

กระตนชมชนและภาคประชาสงคมรวมตรวจสอบการด าเนนงานของภาครฐ และสงเสรมใหชมชนสามารถ

เชอมโยงทศทางการพฒนากบบรบทการเปลยนแปลงในอนภมภาค อาเซยน และโลก

๕.๔ การพฒนาปจจยสนบสนนทเออตอการปรบโครงสรางเศรษฐกจเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนและระบบการแขงขนทเปนธรรม เนนการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรค ควบคกบการพฒนาก าลงคนทมสมรรถนะสง บรหารจดการโลจสตกส พฒนาการขนสงตอเนองหลายรปแบบ ระบบราง พฒนาบรการอนเตอรเนตความเรวสง และสรางความมนคงดานพลงงาน รวมทงปฏรปกฎหมาย กฎ ระเบยบทางเศรษฐกจทเกย วของใหเหมาะสมและทนตอสถานการณ

๕.๕ การสงเสรมความรวมมออยางเปนหนสวนการพฒนาทงในระดบอนภมภาคและภมภาค เนนสรางความเชอมโยงดานการขนสงและระบบโลจสตกสทมประสทธภาพรองรบการขยายตวด า น ก า ร ค า การลงทนผานการอ านวยความสะดวกในการขนสงสนคาผานแดนและขามแดน การพฒนาเขตเศรษฐกจชายแดนและการเปดพนทเศรษฐกจใหมทเชอมโยงภมภาคเอเชยใต

๕.๖ การเตรยมความพรอมของไทยเขาสประชาคมอาเซยน ใหความส าคญในการสรางความตระหนกในความส าคญของประชาคมอาเซยน และผลกระทบทจะเกดขน พฒนาขดความสามารถของผประกอบการใหสามารถแขงขนไดและใชประโยชนจากประชาคมเศรษฐกจอาเซยน พฒนาทกษะแรงงานใหมความสามารถเปนทยอมรบของตลาดแรงงานอาเซยน รวมทงการปรบกฎ ระเบยบ และการจดการเชงสถาบนใหสอดรบกบกตกาของอาเซยน

๕.๗ การบรหารจดการน าและทดนเพอสนบสนนความมนคงดานอาหารและการปรบ

โครงสรางทางเศรษฐกจ มงพฒนา ปรบปรงและฟนฟแหลงน าเพอเพมปรมาณน าตนทน พฒนาระบบ

โครงขายกระจายน า และความมนคงดานน าอยางทวถงและเปนธรรม ปรบปรงประสทธภาพการใชน า

ฟนฟและพฒนาดนทเสอมสภาพใหเหมาะสมกบการท าเกษตรกรรม แกไขปญหาการบกรกทดนในเขต

อนรกษ ปรบปรงการบรหารจดการทดนทงระบบ กระจายการถอครองทดนใหเปนธรรม ปองกนการ

สญเสยกรรมสทธทดนของเกษตรกรรายยอย

๕.๘ การยกระดบขดความสามารถในการปรบตวรองรบการเปลยนแปลงสภาพ

ภมอากาศ และภยพบตทางธรรมชาต ใหความส าคญกบการวางแผนรองรบและจดการปญหาทเกด

จากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ สนบสนนการวจยและพฒนา รวมทงนวตกรรมทเกยวของกบการ

ลดกาซเรอนกระจกและการปรบตว และการสรางความเขมแขงใหกบชมชนทองถนเพอรองรบภยพบตและ

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ตลอดจนสรางภมคมกนดานการคาจากเงอนไขดานสงแวดลอมและ

วกฤตภาวะโลกรอน

๕.๙ การบรหารจดการประเทศเพอสรางความเปนธรรมในสงคม พฒนาระบบราชการและขาราชการโดยยดหลกธรรมาภบาล เพมประสทธภาพการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พฒนาระบบและกลไกการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบอยางมสวนรวม สงเสรมใหประชาชนทกระดบมโอกาสเขาถงกระบวนการยตธรรมอยางเทาเทยมและสรางความเปนธรรมในการเขาถงทรพยากร ควบคไปกบปลกฝงจตส านก คานยมประชาธปไตยและธรรมาภบาลแกประชาชนทกกลม

โดยสรป จากการวเคราะหสถานการณการเปลยนแปลงทจะมผลตอทศทางการพฒนาประเทศในระยะตอไป และการทบทวนประเมนผลการพฒนาทผานมา ลวนบงชวาประเทศไทยยงตองเผชญกระแส การเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกทผนผวน ซบซอนและคาดการณผลกระทบทจะเกดขนไดยาก แมวาในระยะทผานมาการพฒนาประเทศจะใหความส าคญกบการสรางภมคมกนใหเขมแขง แตกยงไมเพยงพอรองรบสถานการณการเปลยนแปลงในอนาคตไดอยางมประสทธภาพ การพฒนาประเทศใหมคณภาพและยงยนในระยะตอไป จ าเปนตองปรบปรงใหระบบภมคมกนตางๆ มความเขมแขงขนตามแนวทางการพฒนาภายใตหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ไมวาจะเปนการพฒนาคนใหมคณภาพพรอมกาวสเศรษฐกจและสงคมสเขยวบนฐานความรและสรางสรรค สงคมมความเปนธรรม การเชอมโยงการพฒนากบนานาประเทศ และการรกษาสมดลของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอนจะเปนฐานทม นคงในการพฒนาประเทศและพรอมทจะรองรบสถานการณการเปลยนแปลงในอนาคต

บบ ท ท ท ท ๒๒

วสยทศนและทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑

การทบทวนผลการพฒนาประเทศทผานมาบงชวาเศรษฐกจ สงคม และการเมองของประเทศมความเจรญกาวหนาในหลายดาน แตขณะเดยวกนไดสะทอนปญหาเชงโครงสรางของระบบเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม และการบรหารจดการประเทศทมความบดเบอนไมเออตอการพฒนาทย งยนในระยะยาว ทงยงเปนความเสยงทอาจท าใหปญหาตางๆ รนแรงมากขน และเปนอปสรรคส าคญตอการพฒนาประเทศ ประกอบกบประเทศไทยยงตองเผชญกระแสการเปลยนแปลงทงภายนอกและภายในประเทศทรวดเรวและจะมผลกระทบอยางกวางขวางตอการพฒนาประเทศในอนาคต จงจ าเปนตองน าภมคมกนทมอยพรอมทงสรางภมคมกนใหเขมแขงภายใตหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอ เตรยมพรอมใหประเทศสามารถปรบตวด ารงอยไดอยางมนคงและยงยน

การพฒนาประเทศในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จงมแนวคดทมความตอเนองจากแนวคดของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘-๑๐ โดยยงคงยดหลก “ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” และ “คนเปนศนยกลางของการพฒนา”และ “สรางสมดลการพฒนา” ในทกมต แตการประยกตใชแนวคดดงกลาว และสรางความมนใจวาการพฒนาจะเปนในแนวทางทย งยนและสรางความสขใหกบคนไทย จ าเปนตองพจารณาการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกประเทศอยางรอบดานและวางจดยนการพฒนาในระยะยาว ภายใตวสยทศนประเทศไทยป พ.ศ. ๒๕๗๐ ซงพจารณาถงบรบทการเปลยนแปลงในอนาคต และก าหนดวสยทศนป พ.ศ. ๒๕๗๐ ไวดงน

“คนไทยภาคภมใจในความเปนไทย มมตรไมตรบนวถชวตแหงความพอเพยง ยดมนในวฒนธรรมประชาธปไตย และหลกธรรมาภบาล การบรการสาธารณะขนพนฐานททวถง มคณภาพ สงคมมความปลอดภยและมนคง อยในสภาวะแวดลอมทด เกอกลและเอออาทรซงกนและกน ระบบการผลตเปนมตรกบสงแวดลอม มความมนคงดานอาหารและพลงงาน อยบนฐานทางเศรษฐกจทพงตนเองและแขงขนไดในเวทโลก สามารถอยในประชาคมภมภาคและโลกไดอยางมศกดศร”

๑ กรอบแนวคดหลก

กรอบแนวคดของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จงเปนการด าเนนการเพอบรรลถงวสยทศนระยะยาว โดยมปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญาน าทาง และค านงถงบรบทการเปลยนแปลงทจะเปนทงโอกาสและขอจ ากดของการพฒนาในแนวทางดงกลาว แนวคดส าคญของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จงมดงน

๑.๑ พฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และขบเคลอนใหบงเกดผลในทางปฏบตทชดเจนยงขนในทกระดบ เพอใหการพฒนาและบรหารประเทศเปนไปในทางสายกลาง มการเชอมโยงทก

มตของการพฒนาอยางบรณาการ ทงมตตวคน สงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและการเมอง โดยมการวเคราะหอยาง “มเหตผล” และใชหลก “ความพอประมาณ” ใหเกดความสมดลระหวางมตทางวตถกบจ ต ใ จ ข อ ง คนในชาต ความสมดลระหวางความสามารถในการพงตนเองกบความสามารถในการแขงขนในเวทโลก ความสมดลระหวางสงคมชนบทกบสงคมเมอง มการเตรยม “ระบบภมคมกน” ดวยการบรหารจดการความเสยงใหเพยงพอพรอมรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงทงจากภายนอกและภายในประเทศ ทงน การขบเคลอนกระบวนการพฒนาทกขนตอนตองใช “ความรอบร” ในการพฒนาดานตางๆ ดวยความรอบคอบ เปนไปตามล าดบขนตอน และสอดคลองกบวถชวตของสงคมไทย รวมทงการเสรมสรางศลธรรมและส านกใน “คณธรรม” จรยธรรมในการปฏบตหนาทและด าเนนชวตดวย “ความเพยร” อนจะเปนภมคมกนในตวทดใหพรอมเผชญการเปลยนแปลงทเกดขนทงในระดบครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต

๑.๒ ยดคนเปนศนยกลางของการพฒนา ใหความส าคญกบการสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในสงคม และการมสวนรวมในการตดสนใจของประชาชน

๑.๓ พฒนาประเทศสความสมดลและเชอมโยงทกมตของการพฒนาอยางบรณาการและเ ป น องครวม ทงมตตวคน สงคม เศรษฐกจ สงแวดลอม และการเมอง

๑.๔ ยดวสยทศนป พ.ศ. ๒๕๗๐ เปนเปาหมาย ซงจะสงผลใหบรรลการพฒนาทอยบนรากฐานของสงคมไทย อยบนกรอบแนวคดของการพฒนาบนหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ประเทศมสถาบนพระมหากษตรยเปนเสาหลกของความเปนปกแผนของคนในชาต ครอบครวมความสขเปนพนฐานทสรางคนเปนคนด ชมชนมความเขมแขงและมบทบาทในการพฒนา ระบบเศรษฐกจมเสถยรภาพและความสามารถในการแขงขน มการบรการสาธารณะทมคณภาพ มกฎระเบยบและกฎหมายทบงคบใชอยางเปนธรรม และประเทศไทยมความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคและอยรวมกนอยางสมานฉนทบนพนฐานของการพงพาและผลประโยชนรวมกน

๒ วสยทศนและพนธกจการพฒนาประเทศ

การจดท าเปนแผนพฒนาประเทศในระยะ ๕ ป ทสอดคลองกบวสยทศนระยะยาวดงกลาว จ าเปนตองมการก าหนดวสยทศน พนธกจ วตถประสงค ยทธศาสตร และแนวทางการพฒนาทมล าดบความส าคญสงในชวงระยะ ๕ ปของแผน กรอบทศทางของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จงประกอบดวยวสยทศนและพนธกจ ดงน

๒.๑ วสยทศน “สงคมอยรวมกนอยางมความสข ดวยความเสมอภาค เปนธรรม และมภมคมกนตอการเปลยนแปลง”

๒.๒ พนธกจ

๒.๒.๑ สรางสงคมเปนธรรมและเปนสงคมทมคณภาพ ทกคนมความมนคงในชวต ไดรบการคมครองทางสงคมทมคณภาพอยางทวถงและเทาเทยม มโอกาสเขาถงทรพยากรและกระบวนการ

ยตธรรมอยางเสมอภาค ทกภาคสวนไดรบการเสรมพลงใหสามารถมสวนรวมในกระบวนการพฒนา ภายใตระบบบรหารจดการภาครฐทโปรงใส เปนธรรม

๒.๒.๒ พฒนาคณภาพคนไทยใหมคณธรรม เรยนรตลอดชวต มทกษะและการด ารงชวตอยางเหมาะสมในแตละชวงวย สถาบนทางสงคมและชมชนทองถนมความเขมแขง สามารถปรบตวรเทาทนกบการเปลยนแปลง

๒.๒.๓ พฒนาฐานการผลตและบรการใหเขมแขงและมคณภาพบนฐานความร ความคดสรางสรรค และภมปญญา สรางความมนคงดานอาหารและพลงงาน ปรบโครงสรางการผลตและการบรโภคใหเปนมตรกบสงแวดลอม พรอมสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม

๒.๒.๔ สรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สนบสนนการมสวนรวมของชมชน รวมทงสรางภมคมกนเพอรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและภยพบตทางธรรมชาต

๓ วตถประสงคและเปาหมาย

๓.๑ วตถประสงค

๓.๑.๑ เพอเสรมสรางสงคมทเปนธรรมและเปนสงคมสงบสนตสข

๓.๑.๒ เพอพฒนาคนไทยทกกลมวยอยางเปนองครวมทงทางกาย ใจ สตปญญา อารมณ คณธรรม จรยธรรม และสถาบนทางสงคมมบทบาทหลกในการพฒนาคนใหมคณภาพ

๓.๑.๓ เพอพฒนาเศรษฐกจใหเตบโตอยางมเสถยรภาพ คณภาพ และยงยน เปนผน าการผลตสนคาและบรการบนฐานปญญาและความคดสรางสรรคในภมภาคอาเซยน มความมนคงทางอาหารและพลงงาน การผลตและการบรโภคเปนมตรตอสงแวดลอม น าไปสการเปนสงคมคารบอนต า

๓.๑.๔ เพอบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหเพยงพอตอการรกษาสมดลของระบบนเวศ และเปนฐานทม นคงของการพฒนาประเทศ

๓.๒ เปาหมายหลก

๓.๒.๑ ความอยเยนเปนสขและความสงบสขของสงคมไทยเพมขน และความเหลอมล าในสงคมลดลง2 และภาพลกษณการคอรรปชนดขน

๓.๒.๒ คนไทยมการเรยนรอยางตอเนอง มสขภาวะดขน และสถาบนทางสงคมมความเขมแขงมากขน

๓.๒.๓ เศรษฐกจเตบโตในอตราทเหมาะสมตามศกยภาพของประเทศ โดยใหความส าคญกบการเพมผลตภาพรวมไมต ากวารอยละ ๓ ตอป เพมขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของ

2 ความเหลอมล าในสงคม หมายรวมถงความเหลอมล าในทกมตท งเศรษฐกจ สงคม

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงช วดโดย การถอครองทดน การเขาถงสนเชอและ

แหลงเงนทน กระบวนการยตธรรม บรการทางสงคม การกระจายรายได

ประเทศ เพมมลคาผลตภณฑของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมตอ GDP ใหมสดสวนไมต ากวารอยละ ๔๐ และลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก

๓.๒.๔ คณภาพสงแวดลอมอยในเกณฑมาตรฐาน เพมประสทธภาพการลดการปลอยกาซเรอนกระจก รวมทงเพมพนทปาไมเพอรกษาสมดลของระบบนเวศ

๓.๓ ตวชวด

๓.๓.๑ ดชนความอยเยนเปนสข ดชนความสงบสข สดสวนรายไดระหวางกลมประชากรทมรายไดสงสดรอยละ ๑๐ กบกลมทมรายไดนอยรอยละ ๑๐ สดสวนแรงงานนอกระบบทสามารถเขาถงการคมครองทางสงคม คดความขดแยงกบเจาหนาทรฐตอ ๑๐,๐๐๐ ครวเรอน คดในศาลปกครองตอ ๑๐,๐๐๐ ครวเรอน และดชนภาพลกษณการทจรตประพฤตมชอบไมต ากวา ๕.๐ คะแนน

๓.๓.๒ จ านวนปการศกษาเฉลยของคนไทย สดสวนผใชอนเทอรเนตเพอการเรยนร จ านวนบคลากรดานการวจยและพฒนา อตราการเจบปวยดวยโรคไมตดตอ และดชนความอบอนของครอบครว

๓.๓.๓ อตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ อตราเงนเฟอ ผลตภาพการผลตรวม อนดบความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศ สดสวนมลคาผลตภณฑของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมตอ GDP

๓.๓.๔ คณภาพน าและอากาศอยในเกณฑมาตรฐาน รอยละของพนทปาไมตอพนทประเทศ และสดสวนการปลอยกาซเรอนกระจกตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศ

๔ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ

การพฒนาประเทศใหคนในสงคมอยรวมกนอยางสงบสข เศรษฐกจเจรญเตบโตอยางมคณภาพและยงยน ภายใตกระแสการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกประเทศทปรบเปลยนเรว คาดการณไดยากและซบซอนมากยงขน การพฒนาในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จงจ าเปนตองก าหนดทศทางและยทธศาสตรการพฒนาทเหมาะสม โดยเรงสรางภมคมกนเพอปองกนปจจยเสยง และเสรมรากฐานของประเทศดานตางๆ ใหเขมแขง ควบคกบการใหความส าคญกบการพฒนาคนและสงคมไทยใหมคณภาพ กาวทนตอการเปลยนแปลง มโอกาสการเขาถงทรพยากรและไดรบประโยชนจากการพฒนาเศรษฐกจและสงคมอยางเปนธรรม รวมทงสรางโอกาสทางเศรษฐกจดวยฐานความรและความคดสรางสรรคบนพนฐานการผลตและการบรโภคทเปนมตรตอสงแวดลอมอนจะน าไปสการพฒนาประเทศทม นคงและยงยน มยทธศาสตรการพฒนาทส าคญในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ดงน

๔.๑ ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมในสงคม มงสรางภมคมกนตงแตระดบปจเจก ครอบครว และชมชน เพอใหเปนสงคมทมคณภาพ สามารถปรบตวเขากบการเปลยนแปลงและบรหารจดการความเสยงไดอยางมประสทธภาพ โดยใหความส าคญกบการสรางความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมใหทกคนในสงคมไทยสามารถเขาถงบรการทางสงคมทมคณภาพ ไดรบการคมครองทางสงคมทครอบคลมทวถงและมคณภาพเทาเทยมกน มโอกาสเขาถงทรพยากรและโครงสรางพนฐานในการสรางอาชพและรายไดทม นคง สามารถเขาถงกระบวนการยตธรรมอยางเสมอภาค ไดรบการคมครองสทธ ผลประโยชนและความมนคงปลอดภยในชวตและทรพยสนอยางเทาเทยม และสามารถด ารงชวตอยไดอยางมศกดศร ภายใตระบบบรหารจดการภาครฐทโปรงใส ยดประโยชนสวนรวม และเปดโอกาสการมสวนรวมของประชาชนทกภาคสวนในกระบวนการพฒนาประเทศ

๔.๒ ยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน มงเตรยมคนใหพรอมรบการเปลยนแปลง โดยใหความส าคญกบการพฒนาคณภาพคนไทยทกชวงวยใหมภมคมกนเพอเขาสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาเสรมสราง

ศกยภาพของคนในทกมตใหมความพรอมทงดานรางกายทสมบรณแขงแรง มสตปญญาทรอบร และมจตใจทส านกในคณธรรม จรยธรรม มความเพยร และรคณคาความเปนไทย มโอกาสและสามารถเรยนรตลอดชวต ควบคกบการเสรมสรางสภาพแวดลอมในสงคมและสถาบนทางสงคมใหเขมแขงและเออตอการพฒนาคน รวมทงสงเสรมการพฒนาชมชนทองถนใหเขมแขงและสามารถสรางภมคมกนใหคนในชมชน และเปนพลงทางสงคมในการพฒนาประเทศ

๔.๓ ยทธศาสตรความเขมแขงภาคเกษตร ความมนคงของอาหารและพลงงาน ใหความส าคญกบการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตทเปนฐานการผลตภาคเกษตรใหเขมแขงและสามารถใชประโยชนไดอยางยงยน เพอใหภาคเกษตรเปนฐานการผลตอาหารและพลงงานทมความมนคง โดยการเพมประสทธภาพและศกยภาพการผลตภาคเกษตร สนบสนนการวจยและพฒนาพนธพช พนธสตวและสตวน า รวมถงเทคโนโลยการเกษตรทเหมาะสมและเปนมตรกบสงแวดลอม สงเสรมการสรางมลคาเพมสนคาเกษตร อาหาร และพลงงาน บนพนฐานของภมปญญาทองถนและความรสรางสรรค การสรางความมนคงในอาชพและรายไดใหแกเกษตรกรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ขณะเดยวกน ใหความส าคญกบการสรางความมนคงดานอาหารและพลงงานชวภาพทงในระดบครวเรอน ชมชน และประเทศ เพอสรางภมคมกนใหภาคเกษตรสามารถพงตนเองไดและเผชญกบปจจยเสยงตางๆ ไดอยางมนคง

๔.๔ ยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเตบโตอยางมคณภาพและยงยน ใหความส าคญกบการปรบโครงสรางเศรษฐกจบนฐานความร ความคดสรางสรรค และภมปญญา ภายใตปจจยสนบสนนทเอออ านวยและระบบการแขงขนทเปนธรรม เพอสรางภมคมกนใหกบประเทศ มงปรบโครงสรางการคาและการลงทนใหสอดคลองกบความตองการของตลาดทงภายในและตางประเทศ สรางมลคาเพมใหกบสาขาบรการทมศกยภาพบนพนฐานของนวตกรรมและความคดสรางสรรค พฒนาธรกจสรางสรรคและเมองสรางสรรค เพมผลตภาพของภาคเกษตร และสรางมลคาเพมดวยเทคโนโลยและกระบวนการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอม พฒนาภาคอตสาหกรรมสอตสาหกรรมฐานความรเชงสรางสรรคและเปนมตรตอสงแวดลอม พฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส สรางความมนคงดานพลงงาน ควบคไปกบการปฏรปกฎหมาย และกฎระเบยบตางๆ ทางเศรษฐกจ และบรหารจดการเศรษฐกจสวนรวมอยางมประสทธภาพ เพอใหเปนฐานเศรษฐกจของประเทศทเขมแขงและขยายตวอยางมคณภาพ

๔.๕ ยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม มงเชอมโยงมตของการพฒนาเศรษฐกจภายในประเทศกบมตของความรวมมอกบประเทศในภมภาคตางๆ บนพนฐานของการพงพาซงกนและกน และมภมคมกนตอกระแสการเปลยนแปลงจากภายนอก โดยใหความส าคญกบการพฒนาฐานการผลตและการลงทนของประเทศใหเชอมโยงกบประเทศเพอนบานและภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต รวมทงเชอมโยงกบการผลตในประเทศ พฒนาความรวมมอแบบหนสวนการพฒนาทย งยนบนพนฐานของผลประโยชนรวมกนทงในระดบอนภมภาคและภมภาค และสรางปฏสมพนธในความรวมมอระหวางประเทศอยางสรางสรรค เตรยมค ว า ม พ ร อ ม ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ใ น ก า ร เ ข า ส ป ร ะ ช า ค ม อ า เ ซ ย น ใหความส าคญกบการพฒนาก าลงคนในทกภาคสวนใหมทกษะททนตอการเปลยนแปลง ควบคไปกบการพฒนาความเชอมโยงดานขนสงและระบบโลจสตกสภายใตกรอบรวมมออนภมภาค ปรบปรงกฎ ระเบยบการขนสงคนและสนคาเพอลดตนทนการด าเนนธรกจและเสรมสรางความเขมแขงของภาคการพฒนาภายในประเทศตงแตระดบชมชนทองถนใหกาวทนการเปลยนแปลง

๔.๖ ยทธศาสตรการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางยงยน มงบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหเพยงพอตอการรกษาสมดลของระบบนเวศบนพนฐานของการมสวนรวมของชมชนในการดแล รกษาและใชประโยชน ควบคไปกบการเตรยมความพรอมรองรบการเปลยนแปลงภมอากาศและภยพบตทางธรรมชาตเพอใหสงคมมภมคมกน สามารถสนบสนนการพฒนาเศรษฐกจและยกระดบคณภาพชวตใหคนในสงคมไทย โดยใหความส าคญกบการอนรกษ ฟนฟ และสราง

ความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ปรบกระบวนทศนการพฒนาและขบเคล อนประเทศไปสการเปนเศรษฐกจและสงคมคารบอนต าและเปนมตรกบสงแวดลอม ยกระดบขดความสามารถในการรบมอและปรบตวตอการเปลยนแปลงภมอากาศและภยพบตทางธรรมชาต ควบคมและลดมลพษ และพฒนาระบบการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหมประสทธภาพ โปรงใสและเปนธรรมอยางบรณาการ สรางภมคมกนดานการคาจากเงอนไขดานสงแวดลอมและวกฤตภาวะโลกรอน และเพมบทบาทประเทศไทยในเวทประชาคมโลกทเกยวของกบกรอบความตกลงและพนธกรณดานสงแวดลอมระหวางประเทศ

บ ท ทบ ท ท ๓๓

ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมในสงคม

๑ สถานการณการเปลยนแปลง

การพฒนาประเทศในชวงหาทศวรรษทผานมาในภาพรวมสามารถยกระดบคณภาพชวตของประชาชนใหดขน ประชาชนมงานท าและมความมนคงในอาชพมากขน รายไดเฉลยของประชาชนเพมสงขน ปญหายากจนลดลงและประชาชนเขาถงบรการทางสงคมและสาธารณปโภคอนเปนปจจยจ าเปนพนฐานในการด ารงชวตไดกวางขวางมากขน อยางไรกด ความไมเทาเทยมกนในโอกาสของประชาชนกลมตางๆ โอกาสของคนในเมองกบชนบทในการเขาถงบรการสาธารณะหลกทมคณภาพยงมชองวางมากและการเขาถงสทธในกระบวนการยตธรรมยงไมเทาเทยมกนเปนปญหาทสะทอนถงความเหลอมล าทเปนปญหาเชงโครงสรางในสงคมไทย ดงน

๑.๑ โครงสรางเศรษฐกจมฐานอตสาหกรรมและการสงออกเปนสดสวนทสงแตรองรบแรงงานในสด สวน ทต าก ว าภาคเกษตรมาก ในขณะ ทผ ลตภาพภาคเกษตรต าก ว าภาคอตสาหกรรม สงผลใหเกดความเหลอมล าของรายไดในระหวางสาขาการผลต ในป ๒๕๕๒ ภาคอตสาหกรรมเปนสดสวนรอยละ ๓๔ ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ แตมการจางงานในประเทศคดเปนสดสวนเพยงรอยละ ๑๕ ขณะทภาคเกษตรกรรมมสดสวนมลคาผลผลตลดลงเหลอเพยงรอยละ ๙ ในป ๒๕๕๒ และผลตภาพการผลตต า แตยงตองการแหลงจางงานหลกของประเทศถงรอยละ ๓๘ ท าใหผลตอบแทนแรงงานในภาคอตสาหกรรมและภาคเกษตรมความแตกตางกนมาก โดยรายไดทเปนคาจางแรงงานในภาคเกษตรตอรายไดรวมของประเทศอยในระดบต าเพยงประมาณรอยละ ๔ สงผลใหครวเรอนในภาคเกษตรมรายไดต ากวาในภาคเศรษฐกจอน ซงครวเรอนเกษตรสวนใหญหวหนาครวเรอนมการศกษานอยและอยนอกระบบประกนสงคมมรายไดต าและไมแนนอน โดยเฉพาะทเปนครอบครวใหญทมทงเดกและผสงอาย สงผลใหปญหาความยากจนในภาคเกษตรมความรนแรงกวาในภาคเศรษฐกจอน ในป ๒๕๕๒ สดสวนคนจนในภาคเกษตรมรอยละ ๑๓.๘ เทยบกบรอยละ ๒.๖ ในภาคนอกเกษตร

๑.๒ รายไดมความแตกตางกนมากระหวางกลมคน สะทอนถงโอกาสทไมเทาเทยมกนในการเขาถงโอกาสทางเศรษฐกจและสงคม การเขาถงทรพยากร และสทธทพงมพงได รวมทงความไมเปนธรรมดานอ านาจตอรอง ในป ๒๕๕๒ กลมประชากรทมรายไดสงสดรอยละ ๑๐ ของประชากรรวมมรายไดคดเปนสดสวนสงถงรอยละ ๓๘.๔ ของรายไดคนทงประเทศในขณะทกลมจนทสดรอยละ ๑๐ ของประชากรมสดสวนรายไดเพยงรอยละ ๑.๗ ของรายไดทงหมด ความตางกนของรายไดระหวางสองกลมนสงถง ๒๒.๘ เทา ขณะทกลมรายไดอนๆ ทอยระหวางกลมรวยทสดและจนทสดกมสดสวนรายไดต ากวากลมรวยทสดหลายเทา แมวาการแกปญหาความยากจนของประเทศไทยจะท าใหกลมประชากรทอยใตเสนความยากจนลดลงมาอยางตอเนอง จากรอยละ ๙.๕๕ ในป ๒๕๔๙ เหลอรอยละ ๘.๑๒ ในป ๒๕๕๒ หรอประมาณ ๕ ลานคนแตยงมประชากรกลมทอยเหนอเสนความยากจนเพยงเลกนอยอกกวา ๕ ลานคน ซงเปนกลมทมความเสยงทจะตกอยในภาวะความยากจนไดงายหากเผชญกบวกฤตการณตางๆ นอกจากนนเมอพจารณาในภมภาคตางๆ ในป ๒๕๕๒ พบวาภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอม

รายไดเฉลยตอประชากรวยท างานต ากวาภาคอนๆ ประชากรในเขตเมองมรายไดสงกวาชนบทและคนในกรงเทพมหานครมรายไดสงกวาจงหวดอนๆ ในขณะเดยวกน การถอครองสนทรพยทางการเงนทอยในรปของเงนฝากกมความกระจกตวเชนกนพจารณาไดจากบญชเงนฝากประจ าและออมทรพยระยะ ๓ เดอนขนไปในธนาคารทงหมด พบวา เพยงรอยละ ๐.๐๙ เปนบญชทมปรมาณเงนฝาก ๑๐ ลานบาทขนไป แตมวงเงนรวมกนคดเปนรอยละ ๔๐ ขณะทบญชเงนฝากขนาดเลกมสดสวนสงถงรอยละ ๙๙.๙ ของจ านวนบญชเงนฝากทงหมดและมวงเงนรวมคดเปนรอยละ ๖๐ ซงแสดงใหเหนถงการกระจกตวของสนทรพยทางการเงน รวมถงการถอครองทดนมการกระจกตวในกลมคนจ านวนนอย บคคลธรรมดาทถอครองทดนขนาดเกน ๓๐๐ ไรม ๔,๖๑๓ ราย และในจ านวนนม ๑๑๓ ราย ถอครองทดนเกนกวา ๑,๐๐๐ ไร ขณะทเกษตรกรยากจนจ านวนสงถง ๖.๖ แสนรายไรทดนท ากน สถานการณดงกลาวสะทอนถงการขาดโอกาสเชงเศรษฐกจและสงคมและการเขาถงทรพยากรของประชาชนในบางกลมบางพนท รวมทงความไมเปนธรรมดานสทธและการขาดอ านาจตอรองของประชาชนบางกลม ซงสงผลตอการสรางรายไดและการสะสมสนทรพยประเภทตาง ๆ

๑.๓ คนไทยไดรบการคมครองผานสวสดการตางๆ ทมความครอบคลมมากขน แตยงมปญหาดานคณภาพบรการทางสงคมทแตกตางกนโดยเฉพาะอยางยงระหวางเมองและชนบท และผดอยโอกาสยงไมสามารถเขาถงบรการทางสงคมไดอยางทวถง รวมทงแรงงานนอกระบบสวนใหญยงไมมหลกประกน ทางสงคม คนไทยไดรบการคมครองดานการดแลสขภาพ ปองกน รกษาและฟนฟผปวยเพมขนอยางตอเนอง คอ จากรอยละ ๙๓.๔ ในป พ.ศ. ๒๕๔๗ เปนรอยละ ๙๙.๔๗ ของประชากรไทยทงหมดในป พ.ศ. ๒๕๕๓ แตคณภาพดานสาธารณสขยงแตกตางกนมากในระหวางพนท มความเหลอมล าในการกระจายทรพยากรทางสาธารณสขรายพนท การคมครองทางสงคมส าหรบกลมดอยโอกาสนนมความครอบคลมมากขนโดยในปงบประมาณ ๒๕๕๓ มผสงอายรอยละ ๗๐ หรอประมาณ ๕.๖ ลานคนมหลกประกนความมนคงในชวตเพยงเบยยงชพ คนพการไดรบเบยยงชพคนพการและสวสดการเบยความพการ ๘๓๕,๐๖๒ คน แตอยางไรกตาม คณภาพชวตกยงแตกตางกนมาก นอกจากนนก าลงแรงงานของประเทศเขาถงหลกประกนทางสงคมเพยงรอยละ ๓๖.๖ ขณะทมแรงงานทอยนอกระบบหลกประกนทางสงคมมถงรอยละ ๖๒.๑ แมวาไดมการขยายความคมครองใหแรงงานนอกระบบภายใตการประกนสงคมมาตรา ๔๐ แหงพระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ. ๒๕๕๓ แลวกตาม ในขณะเดยวกน กลมผมรายไดต าสดรอยละ ๑๐ ของประชากรมระดบการศกษาไมเกนมธยมศกษาตอนตนถงรอยละ ๙๔ ขณะทกลมรายไดสงสดรอยละ ๑๐ ของประชากรมผจบปรญญาตรขนไปรอยละ ๓๘ ในขณะทคณภาพบรการดานการศกษายงแตกตางกนระหวางพนท สะทอนใหเหนทงจากผลการประเมนสถานศกษา ผลการประเมนผลสมฤทธทางการศกษารายพนท

๑.๔ ความเทาเทยมระหวางหญงและชายมการเปลยนแปลงในทศทางทดขน เดกทงหญงและชายไดรบโอกาสในการศกษาภาคบงคบขนพนฐานอยางเทาเทยมกน และในการศกษาระดบสงขนไปอตราสวนระหวางหญงและชายใกลเคยง อยางไรกตาม ความเทาเทยมระหวางผหญงและผชายในระดบผบรหารยงมความเหลอมล าอย โดยในระบบราชการพลเรอนสามญนน มขาราชการพลเรอนสามญผหญงจ านวนมากกวาผชาย คอ รอยละ ๖๑.๗ แตโอกาสทผหญงจะกาวเขาสต าแหนงทางการบรหารมนอยกวาผชายมาก และถาพจารณาแนวโนมการพฒนาในระยะเวลาสบหาปทผานมากจะเหนวาประเทศไทยมพฒนาการในการมผหญงเปนผบรหารในระบบราชการนอย ในขณะเดยวกน ผหญงทสมครรบเลอกตงต าแหนงทางการเมองตางๆ มจ านวนนอยกวาผชายมากในทกพนทของประเทศ แตอตราการไดรบเลอกตงของผหญงและผชายใกลเคยงกน อยางไรกตาม ในระดบทองถนยงคงมจ านวนผหญงทไดรบเลอกตงเปนผบรหารนอย โดยในป ๒๕๕๐ มผหญงเปนผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพยงรอยละ ๘ และมสดสวนผหญงเพยงรอยละ ๓ เทานนทไดรบเลอกเปนก านน และผใหญบานในสวนของการปกครองสวนทองท

๑.๕ ความตนตวทางการเมองของคนไทยสงขน การรบรขอมลขาวสารมมากขน แตยงมปญหาเรองการบรหารจดการทดในทกระดบ แมวาสทธทางการเมองจะมพฒนาการทดมาโดยตลอด

เนองจากประชาชนไดแสดงการมสวนรวมในการใชสทธของตนในการก าหนดวถทางในการบรหารประเทศผานการใชสทธในการเลอกตงผแทนในระดบตางๆ ซงเปนสวนส าคญในการพฒนาประชาธปไตยในรปแบบของการเลอกตงใหเจรญกาวหนา และลดปญหาการเหลอมล าในดานการสรางโอกาสอยางเปนธรรมของสงคมได โดยเฉพาะในสวนของภาคประชาชนทมความตนตวทางการเมองสงขน มการใชสทธลงคะแนนเลอกผแทนราษฎรเพมขนตอเนอง รวมทงการรบรขอมลขาวสารและการเขารวมตรวจสอบทางการเมองกนมากขน แตผลการพฒนาดานการบรหารจดการทดในชวง ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ สะทอนวาการบรหารจดการทดของไทยยงคงเผชญกบปญหาการทจรตคอรรปชนในภาครฐ โดยดชนภาพลกษณการคอรรปชนในชวงป ๒๕๕๐ - ๒๕๕๒ มคะแนนอยในชวง ๓.๓ - ๓.๕ เทยบกบในชวงของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ ทคะแนนอยในชวง ๓.๒-๓.๘ ขณะทภาพลกษณของภาคเอกชนในตลาดหลกทรพยในป ๒๕๕๐ - ๒๕๕๒ ดขนอยางตอเนอง โดยเฉพาะเรองบทบาทกรรมการ ความเชอถอผบรหาร ความรบผดชอบตอสงคม และการใหความส าคญกบลกคา

๑.๖ สถาบนการเมองการปกครองและสถาบนทางเศรษฐกจทขาดความโปรงใสและความ เปนธรรม ท าใหความไววางใจของคนในสงคมลดนอยถอยลง น ามาซงการสรางเครอขายทางสงคมแบบกลมใครกลมมน แตละกลมมคานยมและบรรทดฐานทแตกตางกน อนสงผลกระทบตอความสมพนธของคนในสงคมทงหมด ดงจะเหนไดจากดชนความสงบสขของโลกทอนดบของประเทศไทยลดลงจากอนดบท ๑๐๕ ในป พ.ศ. ๒๕๕๐ มาเปนอนดบท ๑๑๘ ในป พ.ศ. ๒๕๕๑ ซงสอดคลองกบการส ารวจความคดเหนเรองความสามคคของคนในชาตทคนสวนใหญมองเหนวาสงคมไทยปจจบนมความแตกแยกและขาดความเปนอนหนงอนเดยวกน

๑.๗ ชมชนและองคกรปกครองสวนทองถนเปนพลงส าคญในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ พระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ มผลบงคบใช ไดสงผลตอการพฒนาความเขมแขงของชมชนและองคกรปกครองสวนทองถนโดยเฉพาะงานสงเสรมคณภาพชวตการขยายฐานรายไดททองถนจดเกบเองและการบรหารงานขององคกรทเนนประสทธภาพเปนหลกประกนวาประชาชนในทองถนจะไดรบการบรการสาธารณะทมคณภาพและไดมาตรฐาน รวมทงเปนกลไกส าคญในการสรางวฒนธรรมประชาธปไตยและธรรมาภบาลในระดบชมชนนอกจากนการใหชมชนเขามามสวนรวมในกระบวนการพฒนาเชนการจดท าแผนชมชนโดยมเวทแลกเปลยนรวมกนคด รวมกนหาแนวทางแกไขปญหาดานตาง ๆ น าไปสการสรางเปาหมายรวมกนของการพฒนาชมชนทองถนซงเปนทมาของการประกาศและบงคบใชพระราชบญญตองคกรสภาชมชนเมอป พ.ศ. ๒๕๕๑ โดยมจดมงหมายใหชมชนเขามามสวนรวมในการพฒนาทองถนตามความหลากหลายของวถชวต วฒนธรรมและภมปญญาทองถน

สถานการณดงกลาวขางตนสะทอนใหเหนถงความไมสมดลของการพฒนาและความเหลอมล าทเกดขนในสงคมไทยทเปนปญหาสงสมมานาน แมจะมความพยายามแกไขปญหาความไมเทาเทยมกนในสงคมมาตลอด แตเมอพจารณาจากสถานการณในปจจบนและแนวโนมการเปลยนแปลงในอนาคตไดบงชถงความเสยงหลายประการทตองน ามาวเคราะหหารากเหงาของปญหาเพอน าไปสการสรางภมคมกนในสงคมไทยและก าหนดแนวทางการพฒนาในระยะ ๕ ปขางหนา เพอท าใหสงคมไทยเปนสงคมทมคณภาพ และเปนสงคมทคนไทยอยรวมกนอยางมความสข

๒ การประเมนความเสยง

ผลการพฒนาทผานมาสงผลใหเศรษฐกจ สงคม และการเมองของประเทศมความกาวหนาในหลายดาน แตในขณะเดยวกนกสงผลใหโครงสรางทางเศรษฐกจ โครงสรางทางสงคม และโครงสรางทางอ านาจมความบดเบอน ไมเออตอการพฒนาทย งยนในระยะยาว และเปนความเสยงทอาจท าใหความเหลอมล าทางเศรษฐกจและสงคมรนแรงมากขน รวมทงสงผลใหการพฒนาในชวงของแผนพฒนาเศรษฐกจฯ ฉบบท ๑๑ ไมสามารถบรรลวตถประสงคและเปาหมายทก าหนดไว ปญหาเชงโครงสรางดงกลาวและความเสยงตอการสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมล าทส าคญมหลายประการ ดงน

๒.๑ โครงสรางทางเศรษฐกจไมเออตอการพฒนาททวถงและยงยนและเปนปจจยเสยงทจะท าใหเกดชองวางทางเศรษฐกจ ภาคอตสาหกรรมมสดสวนมลคาการผลตและผลตภาพสงกวาภาคเกษตรมาก และการสงออกสนคาอตสาหกรรมเปนองคประกอบหลกของการสงออกของประเทศ ในขณะทเศรษฐกจภายในมสดสวนต า วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมซงเปนแหลงการจางงานและฐานรายไดส าคญของประชาชนสวนใหญยงออนแอและเปนปญหาหลกของสงคมในปจจบน ซงนบเปนโครงสรางทเออประโยชนตอเจาของทนมากกวาแรงงาน ประกอบกบการกระจายความมงคงและผลประโยชนทางเศรษฐกจ ทงดานรายได การถอครองสนทรพยทางการเงน และทรพยสนถาวรโดยเฉพาะทดนกยงมความเหลอมล ามากในปจจบน จงสงผลใหโอกาสในการตอยอดในการสรางรายไดและอาชพของกลมตาง ๆ ในระยะตอไปยงมความแตกตางกน และกลายเปนความเสยงทจะยงท าใหเกดชองวางในสงคมทรนแรงขนไดในอนาคต

๒.๑.๑ โครงสรางทางเศรษฐกจเออประโยชนตอกลมเจาของทนมากกวาเจาของแรงงาน และธรกจขนาดกลางและขนาดยอมมการพฒนาชา การมงเนนการพฒนาการสงออกโดยเฉพาะในกลมสนคาอตสาหกรรมเพอเรงการขยายตวทางเศรษฐกจภายใตกระแสโลกาภวตนทเขมขนขนตามล าดบนนท าใหภาคอตสาหกรรมมความกาวหนามากกวาภาคเกษตร สดสวนมลคาผลผลตและผลตภาพสงกวาภาคเกษตรมาก กลมทนจงมอ านาจการตอรองและมอทธพลตอการตดสนใจเชงนโยบายของรฐบาล ผลประโยชนจากกระแสโลกาภวตนและนโยบายเศรษฐกจทมน าหนกในภาคอตสากรรมมากจงมกเออประโยชนตอเจาของทนมากกวาแรงงาน ท าใหสดสวนรายไดทเปนผลตอบแทนแรงงานต ากวาผลตอบแทนทน กลายเปนชองวางระหวางชนชนรายไดและความขดแยงระหวางผประกอบการและเจาของแรงงาน

นอกจากนน การพฒนาดานเศรษฐกจทพงพงการสงออกสนคาและบรการรวมทงทนจากตางประเทศสงท าใหมความออนไหวสงตอการเปลยนแปลงของเศรษฐกจโลก และมความผนผวนไดงาย ในชวงเศรษฐกจขาขน ผลประโยชนจากการขยายตวทางเศรษฐกจและกระแสโลกาภวฒนตกอยกบเจาทนในสดสวนทสงกวากลมแรงงานมาก แตผลกระทบจากความผนผวนและภาวะวกฤตมกจะน าไปสการลดตนทนคาจางแรงงาน การปรบตวมกจะเรมจากการเลกจางและมปญหาการวางงานตามมา แรงงานโดยเฉพาะในกลมทกษะต าและกงทกษะทท างานในอตสาหกรรมทใชแรงงานเขมขนมกจะมความเสยงสง แตในขาขนของเศรษฐกจโครงสรางเศรษฐกจมกจะคอย ๆ ปรบตวใหมประสทธภาพมากขนโดยเฉพาะการพงพงเทคโนโลยใหม แรงงานสวนหนงจะไมสามารถปรบทกษะตามความตองการของตลาดไดทนเปนปญหาการวางงานเชงโครงสราง

ในขณะเดยวกน การผกขาดทางการคาเปนอปสรรคตอการสรางโอกาสทางธรกจส าหรบรายยอย ธรกจขนาดกลางขนาดยอมพฒนาไดชากวาธรกจขนาดใหญ มผลตภาพต า เขาถงเทคโนโลยและขอมลขาวสารไดนอยกวา รวมทงมอ านาจตอรองในเชงนโยบายนอยกวา ในขณะทการสงเสรมวสาหกจชมชนยงกาวหนาชาจงไมสามารถเปนแหลงสรางงานและรายไดหลกของประชาชนในชมชน

๒.๑.๒ โครงสรางภาษมความไมเปนธรรมจงไมสามารถชวยสนบสนนการกระจายผลประโยชนการพฒนาในอกทางหนงได และหากไมปฏรปทงระบบใหมโครงสรางทเปนธรรมมากขนกจะยงซ าเตมปญหาความเหลอมล า การพงพงภาษทางออมเปนสดสวนทสงกวาภาษทางตรงท าใหเกดการผลกภาระ ภาษมโครงสรางทเออประโยชนตอฐานรายไดทไมใชผลตอบแทนแรงงาน (non-wage income) และรายไดจากทรพยสน (property tax) มากกวารายไดทเปนตอบแทนคาแรงงาน (wage income) ประชาชนทท างานรบคาจางหรอเงนเดอนเปนลกษณะประจ านนมระบบภาษควบคมทเขมงวดชดเจน ในขณะทผลประโยชนจากทรพยสนและผลตอบแทนจากเงนทนนนมกจะมภาระภาษในสดสวนทต ากวาและมกจะมชองโหวของกฎหมายภาษใหสามารถหลบเลยงภาระภาษไดงาย ในขณะทการลดหยอนและการใหประโยชนทางภาษกเออตอกลมรายไดระดบบนมากกวาระดบลาง โดยทผมรายไดสงมชองทางลดหยอนมาก ดงนนระบบภาษแทนทจะชวยสนบสนนใหเกดกลไกการกระจายผลประโยชนจากการพฒนาอกทางหนงกลบซ าเตมใหเกดความเหลอมล าในดานรายได ซงในชวงทผานมานนรายไดทคาตอบแทนแรงงานและสวสดการเปนสดสวนเฉลยเพยงประมาณรอยละ ๔๐ ของรายไดประชาชาตในขณะทรายไดสวนอนเปนสดสวนรอยละ ๖๐

๒.๑.๓ การพฒนาทยงกระจกตวในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑลรวมทง เมองใหญตางๆ และการรวมศนยบรหารจดการภาครฐท าใหความกาวหนาทางเศรษฐกจแตกตางกนมากในระดบพนทและกลายเปนความขดแยงทางสงคม นอกจากนน ความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและโอกาสในการสรางอาชพและรายไดทด รวมทงบรการทางสงคมทมคณภาพทดกวาในกรงเทพและปรมณฑลรวมทงเมองใหญ เปนปจจยดงดดใหเกดการยายถนจากชนบทสเมอง ซงแรงงานทมการศกษานอยและขาดทกษะมทางเลอกนอยจงเขาสการท างานนอกระบบ ท างานเปนชวโมงยาวนาน และมความเปนอยทแออดไมปลอดภย กลายเปนปญหาความยากจนเมอง ทสรางความแตกตาง ปญหาอาชญากรรมและความขดแยงในสงคมไดงาย

๒.๒ โครงสรางทางสงคมยงมชองวางทแตกตางกนมากระหวางชนชนทงในดานองคความรการเขาถงขอมลขาวสาร และคณภาพบรการทางสงคม ผดอยโอกาสยงไมสามารถเขาถงบรการทางสงคมไดอยางทวถงและแรงงานนอกระบบสวนใหญยงไมมหลกประกนทางสงคม และคณภาพของบรการทางสงคมแตกตางกนมากระหวางพนท สาเหตดงกลาวเปนปจจยผลกใหประชาชนยายถนเขาสเมองซงสวนใหญเปนแรงงานไรฝมอและคาแรงต า กลายเปนปญหาผมรายไดนอยในเขตเมองทมชองวางทางสงคมกบกลมชนชนกลางและกลมรายไดสงโดยเฉพาะโอกาสในการเขาถงบรการสาธารณะทมคณภาพและความมนคงดานรายได ซงความแตกตางดานรายได ฐานะทางสงคมและองคความรย งท าใหการเขาถงขอมลขาวสารและการใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศมความแตกตางกน โครงสรางทางสงคมทแตกตางกนมากท าใหการด าเนนนโยบายในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมมความยากล าบากขน โดยทจะตองใหความส าคญกบนโยบายในระดบจลภาคทก าหนดกลมเปาหมายอยางชดเจนมากขน

นอกจากนสงคมไทยยงขาดความสมดลระหวางโอกาสของหญงและชาย โอกาสของผหญงมขอจ ากดมากกวาผชายทงในดานการศกษาระดบสงในบางสาขาและในดานอาชพ และโอกาสของผหญงในภาคการเมองทงระดบชาตและการเมองทองถนและการเปนผบรหารระดบสงในภาครฐและภาคธรกจเอกชนยงไมกระจายอยางหลากหลาย สดสวนผหญงทด ารงต าแหนงสมาชกสภาผแทนราษฎรจากระบบการเลอกตงแบบสดสวนต ามาก กลาวคอ ในป ๒๕๔๘ มผหญงเพยง ๖ คนจากทงหมด ๑๐๐ คน และในป ๒๕๕๐ มผหญง ๗ คน จากทงหมด ๘๐ คน นอกจากน คณะรฐมนตรทง ๓ ชด ระหวางป ๒๕๔๘-๒๕๕๑ มรฐมนตรหญงไมเกนชดละ ๓ คน หรอไมเกนรอยละ ๘ ส าหรบระดบทองถนยงคงมจ านวนผหญงทไดรบเ ล อ ก ต ง เ ป น ผ บ ร ห า ร นอยมาก เนองจากมผหญงสมครรบการเลอกตงนอย ในป ๒๕๕๐ ผหญงเปนผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน เพยงรอยละ ๘-๑๔ และมสดสวนผหญงเพยงรอยละ ๓-๖ เทานนทไดรบเลอกเปนก านน และผใหญบาน ส าหรบในกรณของขาราชการพลเรอนสามญมผหญงจ านวนมากกวาคอ รอยละ ๖๑.๗ แตโอกาสทผหญงจะกาวเขาสต าแหนงทางการบรหารมนอยกวาผชายมาก ในป ๒๕๕๐ ผบรหารหญงในต าแหนงปลดกระทรวงมเพยงรอยละ ๕.๓ และหากพจารณาแนวโนมการพฒนาในระยะเวลาสบหาปทผานมา กจะเหนวา ประเทศไทยมพฒนาการในการลดชองวางทางเพศในเรองนชามาก

๒.๓ การทจรตประพฤตมชอบยงคงเปนอปสรรคส าคญในการบรหารราชการแผนดน ขณะทการเขาถงสทธและกระบวนการยตธรรมของคนกลมตางๆ ในสงคมไทยยงไมเทาเทยมเปนธรรมเชนปญหาการปฏบตหนาทโดยมชอบและการทจรตคอรรปชนของเจาหนาทรฐ การละเวนหรอเลอกปฏบตตอประชาชน ปญหาความไมเทาเทยมของกระบวนการยตธรรมในสงคมไทยประกอบกบแนวโนมการขยายตวของความเปนเมองสงผลใหรปแบบการใชชวตและปฏสมพนธทางสงคมแบบเครอญาตทมความเออเฟอเผอแผ ชวยเหลอเกอกลกนลดลง กลายไปเปนรปแบบสงคมทตางคนตางอยปรากฏการณดงกลาวยงสะทอนใหเหนถงความลมเหลวของสถาบนทางสงคม โดยเฉพาะสถาบนครอบครว สถาบนชมชนและสถาบนการศกษาและศาสนา อาท วด และโรงเรยนทไมสามารถเปนทยดเหนยวและศนยรวมจตใจใหคนเปนอนหนงอนเดยวกนและมสมพนธภาพทดตอกนไดอกตอไป

๒.๔ การเขาไมถงการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตท าใหชมชนสญเสยความสามารถในการพงตนเอง การพฒนาเศรษฐกจทมงเนนการขยายตวเชงปรมาณมาเปนเวลายาวนานท าใหกลมทนตกตวงผลประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตมากเกนไป ขณะทชมชนไมสามารถเขาถงและใชประโยชนได โดยเฉพาะคนยากจนทอาศยและพงพาปาเปนแหลงอาหารส าคญ ท าใหชมชนพงตนเองไดลดลง ตองอาศยแหลงอาหารจากภายนอกชมชนทมตนทนสง ขณะเดยวกนการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศเปนตวเรงใหเกดความยากล าบากในการด ารงชวตของคนในชมชนชนบท ควบคกบการพฒนาอตสาหกรรมทรกล าพนทเกษตรกรรมและแหลงท ามาหากนท าใหเกดเปนตนทนของชมชน เพราะกอใหเกดมลพษสงผลกระทบตอสขภาพของคนในชมชน นอกจากน อทธพลของกลมทนตอนโยบายตาง ๆ สงผลใหชมชนมชองทางนอยลงในการท ามาหากนในทองถนและไมสามารถดแล รกษา อนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมไดอยางเตมท

๓ การสรางภมคมกนใหเกดสงคมคณภาพ

จากการวเคราะหความเสยงทเกดขนชใหเหนถงความจ าเปนทตองสรางสงคมทมภมคมกนเขมแขง มากขน โดยตองสรางความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมแกคนทกกลม ใหความส าคญกบ

ความเทาเทยมกนของโอกาสและการมสวนรวม เพอใหเปนสงคมทมคณภาพ ประชาชนปรบตวเขากบความเปลยนแปลงและสามารถบรหารจดการปจจยเสยงไดอยางมประสทธภาพ โดยสงคมไทยตองมภมคมกนทส าคญ ไดแก

๓.๑ ทกคนในสงคมไทยมความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมไดรบโอกาสในการประกอบสมมาอาชพอยางเทาเทยมกน เขาถงบรการทางสงคมและทรพยากรอยางเปนธรรม และไดรบการคมครองทางสงคมอยางทวถง เพอปองกนมใหตกอยในวงจรความยากจนและความอดอยาก

๓.๒ กลมผดอยโอกาสไดรบโอกาสและการพฒนาศกยภาพอยางทวถงและเทาเทยมกนสามารถเขาถงบรการสาธารณะทมคณภาพและเทาเทยม เขาถงทรพยากรและโครงสรางพนฐานตางๆ การพฒนาเศรษฐกจมฐานกวาง มความทวถงและสรางโอกาสส าหรบกลมดอยโอกาสมากขน บนหลกการการยอมรบอยางมศกดศรความเปนมนษย

๓.๓ ประชาชนมการเสรมสรางความเขมแขงเปนพลงรวมของสงคมไทยมการพฒนาตนเองไดอยางเตมศกยภาพและสามารถเขามสวนรวมในการพฒนาประเทศอยางเตมทและเปนธรรม โดยทสามารถปรบตวทามกลางการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคมทเกดขนอยางรวดเรวได

๓.๔ ชมชนและสงคมเปนน าหนงใจเดยวกน มคานยมรวมในการอยรวมกนไดอยางสนตสขระหวาง กลมคน ระหวางพนท และระหวางวย พงพาอาศยและเกอกลกนภายใตความหลากหลายทางวฒนธรรม

๔ วตถประสงคและเปาหมาย

๔.๑ วตถประสงค

๔.๑.๑ เพอสรางโอกาสการเขาถงปจจยการประกอบอาชพ ทงแหลงทน โครงสรางพนฐานและทกษะความรทจะเปนฐานการประกอบอาชพทม นคง รวมทงโอกาสทางธรกจน าไปสการยกระดบคณภาพชวตใหทกคนในสงคมไทย

๔.๑.๒ เพอใหทกคนในสงคมไทยมความเทาเทยมกนในการเขาถงบรการทางสงคมทมคณภาพและสามารถด ารงชวตอยไดอยางมศกดศร

๔.๑.๓ เพอใหประชาชนทกคนไดร บการคมครองสทธพนฐานอนพงมพงได เขาถงกระบวนการยตธรรมอยางเสมอภาค รวมทงสรางความโปรงใสในกระบวนการตดสนใจของระบบบรหารราชการแผนดนบนพนฐานของการใชหลกนตธรรม หลกคณธรรมและจรยธรรม และหลกผลประโยชนสวนรวมของประเทศ

๔.๑.๔ เพอสนบสนนใหภาคการพฒนาทกภาคสวนมสวนรวมแกไขปญหาความเหลอมล าและลดความขดแยงในสงคมไทยและด ารงชวตอยในสงคมอยางเปนน าหนงใจเดยวกน

๔.๒ เปาหมายการพฒนา

๔.๒.๑ ลดชองวางรายไดระหวางกลมคนและพนทตางๆ รวมทงเสรมสรางความแขงแกรงใหเศรษฐกจฐานรากและโอกาสทางเศรษฐกจใหผประกอบการรายยอยและชมชน

๔.๒.๒ มการคมครองทางสงคมทมคณภาพและครอบคลมอยางทวถง รวมทงความเทาเทยมทางเพศมมากขน ทงในเรองรายได โอกาสทางอาชพ โอกาสทางการเมองและการด ารงต าแหนงในระดบสงและการบรหารจดการ

๔.๒.๓ ประชาชนรบรสทธหนาทและเขาถงบรการของหนวยงานกระบวนการยตธรรมไดอยางสะดวกและรวดเรว มการบงคบใชกฎหมายอยางเสมอภาคและเปนธรรม ภาคการพฒนาตางๆ มสวนรวมในกระบวนการยตธรรม

๔.๒.๔ คนยากจนและดอยโอกาสมภมคมกนและสามารถปรบตวตอการเปลยนแปลงไดดขน

๔.๒.๕ มการบรหารจดการทโปรงใสและเพมการมสวนรวมของทกภาคในการพฒนาประเทศ

๔.๓ ตวชวด

๔.๓.๑ สดสวนรายไดระหวางกลมประชากรและพนท

๔.๓.๒ สดสวนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมในผลตภณฑมวลรวมในประเทศ

๔.๓.๓ อตราการเขาสตลาดแรงงาน (Participation rate) ของผสงอายและสตรเพมขน

๔.๓.๔ สดสวนประชากรทสามารถเขาถงการคมครองทางสงคมทมคณภาพจ าแนกตามเพศ อาย อาชพ และสดสวนของแรงงานนอกระบบประกนสงคมทเขาถงระบบสวสดการสงคมของก าลงแรงงานทงหมด

๔.๓.๕ สดสวนผหญงทไดรบเลอกตงหรอแตงตงเปนผแทนในรฐสภา องคการบรหารสวนต าบล และต าแหนงผบรหารระดบสงของราชการ และชองวางรายไดระหวางแรงงานชายและหญง

๔.๓.๖ ดชนภาพลกษณการทจรตประพฤตมชอบ

๔.๓.๗ ดชนความสงบสข

๔.๓.๘ ดชนชวดความเขมแขงของชมชน

๕ แนวทางการพฒนา

๕.๑ การสรางความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมใหทกคนในสงคมไทยสามารถจดการความเสยงและสรางโอกาสในชวตใหแกตนเอง

๕.๑.๑ ปรบโครงสรางเศรษฐกจใหมฐานการพฒนาททวถงและยงยน พรอมทงเศรษฐกจฐานรากทมความหลากหลายและแขงแกรงมากขน โดยการสรางโอกาสเพอใหเกดผประกอบการใหม สนบสนนวสาหกจขนาดกลางขนาดยอม วสาหกจชมชน เพมการสรางงานในภาคอตสาหกรรมและบรการมากขน มระบบคาจางแรงงานและสวสดการแรงงานทเปนธรรม เพมผลตภาพแรงงานใหเปนฐานในการเพมศกยภาพในการสรางรายได ยกระดบและสรางเสถยรภาพรายไดเกษตรกร เพมโอกาสการประกอบสมมาอาชพทหลากหลาย เขาถงทรพยากรและแหลงทนในการประกอบอาชพทกวางขวาง จดใหมสนเชอทสอดคลองกบความตองการของชมชนและธรกจขนาดกลางขนาดยอม

และกระจายการพฒนาโครงสรางพนฐานใหมความทวถงมากขน ควบคกบการพฒนาทกษะความสามารถทงดานการผลตและการบรหารจดการ

๕.๑.๒ สงเสรมการจดสรรทรพยากรใหเกดความเปนธรรม โดยสงเสรมการกระจายสทธการถอครองและใชประโยชนทดนส าหรบเกษตรกรไรทดนท ากนและเกษตรกรยากจน ปรบปรงกฎหมาย กฎระเบยบและบงคบใชกฎหมายใหชมชนเขาถงและใชประโยชนทรพยากรอยางทวถง และปรบโครงสรางภาษทเนนภาษทางตรงมากขนโดยเฉพาะภาษทจดเกบจากฐานรายไดทไมใชผลตอบจากการท างาน รวมทงการปรบระบบการจดสรรงบประมาณใหสอดคลองกบความตองการของพนทและกลมเปาหมายนโยบาย

๕.๑.๓ พฒนาการใชประโยชนเทคโนโลยสารสนเทศในการพฒนาอาชพและยกระดบคณภาพชวต เปดชองทางการเขาถงและใชประโยชนเทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลยการผลตทเหมาะสมกบทกษะและอาชพใหกบแรงงานเปนการสรางทางเลอกและเพมโอกาสการแสวงหารายได

๕.๑.๔ สงเสรมบทบาทของภาคธรกจเอกชนในการเสรมสรางความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมแกคนในสงคมไทย โดยการรณรงคและการใหผลประโยชนทางภาษส าหรบภาคธรกจทด าเนนกจกรรมเพอรบผดชอบทางสงคมและวสาหกจเพอสงคม เปนการสนบสนนการสรางความเปนธรรมตอแรงงานทงในดานคาจางแรงงาน ความปลอดภยและคณภาพของชวตการท างานของแรงงานในทกระดบ รวมทงความเปนธรรมตอผบรโภค ชมชนและสงคมสวนรวม

๕.๑.๕ ยกระดบคณภาพของระบบการคมครองทางสงคมใหครอบคลมทกคนอยางทวถง สอดคลองกบความตองการและความจ าเปน ดวยการก าหนดนโยบาย มาตรการทางกฎหมายและทางสงคมในการจดหลกประกนทางสงคมแกแรงงานทงในระบบและนอกระบบอยางเทาเทยมและเปนธรรม มสวสดการแรงงานทเหมาะสมกบการด ารงชวตอยางมคณภาพ ควบคกบการพฒนาระบบขอมลการใหความคมครองทางสงคมใหมมาตรฐาน สามารถเชอมโยงกนไดอยางมประสทธภาพ

๕.๒ การจดบรการทางสงคมใหทกคนตามสทธพงมพงได เนนการสรางภมคมกนระดบปจเจกและสรางการมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจในการพฒนาประเทศ

๕.๒.๑ พฒนาชองทางการเขาถงบรการสาธารณะอยางทวถงเพอสรางโอกาสใหกลมดอยโอกาสสามารถเขาถงบรการสาธารณะทมคณภาพอยางเทาเทยมและทวถง โดยสนบสนนการกระจายอ านาจสทองถนตามกรอบทรฐธรรมนญก าหนด ทงบรการการศกษา สขภาพ สวสดการสงคม กระบวนการยตธรรม รวมทงสรางโอกาสการมสวนรวมในกจกรรมตางๆ โดยเฉพาะในกลมเดก เยาวชน สตร ผพการหรอทพพลภาพ ผสงอาย ผดอยโอกาสทางสงคม คนยากจนและผอยในพนทหางไกล

๕.๒.๒ สนบสนนการจดหาทอยอาศยของผมรายไดนอยและการเขาถงระบบสาธารณปโภค ใหมถกก าหนดไวภายใตกรอบนโยบายทอยอาศยแหงชาต และเมองนาอย พฒนาโครงการทอยอาศยแกปญหาชมชนแออดในเมองโดยด าเนนการรวมกบภาคธรกจเอกชน รวมทงสงเสรมบทบาทภาคธรกจเอกชนใหการชวยเหลอสงคมดานทอยอาศย เชน การชวยเหลอแรงงานใหมอยอาศยทปลอดภย จดเขตทพกอาศยแรงงานตางดาวทชดเจนไมขดตอการจดระเบยบสงคม และ การรวมกบรฐบาลในการพฒนาโครงการทอยอาศยผมรายไดทมการกระจายตวอยางทวถงมากขน

๕.๒.๓ พฒนาระบบสวสดการทางสงคม โดยจดระบบความสมพนธของสวสดการทางสงคมตงแตระดบชาต ทองถน และชมชนใหมคณภาพอยางเชอมโยง ดวยบทบาทการมสวนรวมของทกภาคสวนทมงสความยงยน โดยเฉพาะบทบาทสถาบนครอบครว ชมชนทองถน องคกรเอกชนทไมแสวงหาก าไร และภาคเอกชนทแสดงความรบผดชอบตอสงคมและการลงทนในธรกจเพอสงคม

๕.๒.๔ พฒนาระบบการเงนฐานรากและระบบการออมทหลากหลาย เพอเปนหลกประกนความมนคงเมอชราภาพ ตอยอดการออมในชมชน สนบสนนการระดมทรพยากรในชมชนเพอการพฒนา โดยบทบาทภาครฐ ภาคชมชนทองถน และภาคเอกชน

๕.๒.๕ การเสรมสรางเจตคตดานความเสมอภาคระหวางหญงและชาย เพอใหเดก เยาวชน และประชาชนทวไปทงผหญงและผชายมเจตคตบนพนฐานแนวทางของความเสมอภาคระหวางหญงและชาย โดยการประสานความรวมมอระหวางครอบครว สถานศกษา สถาบนศาสนา และสอในการปลกฝงคานยมและเจตคตทถกตองเหมาะสม รวมถงการเพมโอกาสการมสวนรวมในการตดสนใจทางการเมองและการบรหาร การก าหนดทศทางการพฒนาของประเทศ โดยการเสรมสรางศกยภาพสตรใหมความพรอม ความร ความเขาใจ ปลกจตส านก อดมการณ คานยม จรยธรรม วฒนธรรมประชาธปไตย และธรรมาภบาล เพอยกระดบการมสวนรวมของสตรในกระบวนการตดสนใจตางๆ

๕.๒.๖ ปรบปรงฐานขอมลทสะทอนคณภาพบรการสาธารณะและพฒนาชองทางการเผยแพรเพอการคมครองผบรโภคดานบรการสาธารณะ อาท ดานการศกษา ดานสขภาพ เปนตน เพอสรางความเปนธรรมแกผบรโภค และลดความแตกตางคณภาพบรการสาธารณะในระหวางพนทและกลมคน รวมทงการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอประโยชนตอการสรางองคความรเพอการคมครองผบรโภค

๕.๓ การเสรมสรางพลงใหทกภาคสวนสามารถเพมทางเลอกการใชชวตในสงคมและสรางการมสวนรวมในเชงเศรษฐกจ สงคม และการเมองไดอยางมคณคาและศกดศร

๕.๓.๑ เสรมสรางพลงทางสงคมใหทกคนสามารถแสดงออกทางความคดอยางสรางสรรค โดยเรยนร เขาใจ และปฏบตหนาท ความรบผดชอบในฐานะพลเมองทดของประเทศ มคานยมไมยอมรบการกระท าผด มสวนรวมในกระบวนการพฒนาประเทศตงแตรวมคด รวมท า รวมตดสนใจ รวมตรวจสอบการด าเนนงานของภาครฐและภาคการพฒนาตางๆ เปดพนทในการแลกเปลยนเรยนร แสดงความคดเหนทแตกตางในทางสรางสรรค

๕.๓.๒ เพมศกยภาพและขดความสามารถของชมชนในการจดการปญหาของชมชนดวยตวเอง เนนการกระจายอ านาจใหชมชนทองถน และการพฒนาศกยภาพของชมชนทองถนใหเขมแขงโดยบทบาทของสถาบนการศกษาในพนท พรอมทงใหมการเชอมโยงแผนแมบทชมชนกบแผนระดบตางๆ ในพนทและระดบชาต รวมทงใหชมชนทองถน สามารถเชอมโยงทศทางการพฒนากบบรบทการเปลยนแปลงในโลก อาเซยน และอนภมภาค สรางความใกลชดทางสงคม วฒนธรรม และปฏสมพนธกบประเทศในอนภมภาค

๕.๓.๓ สนบสนนการรวมกลมอาชพทสอดคลองกบศกยภาพของพนท เชอมโยงภมปญญาและวฒนธรรมทองถน พฒนาตอยอดสคณภาพมาตรฐานทยอมรบทงในประเทศและตางประเทศ พรอมทงการเพมขดความสามารถแกเกษตรกรใหมผลตภาพสงขน

๕.๓.๔ สงเสรมใหภาคเอกชน ภาคประชาสงคม และองคกรปกครองสวนทองถนเปนพลงรวมในการพฒนาสงคมไทย โดยรณรงค กระตน สรางจตส านกในการด าเนนธรกจทเปนมตรกบสงแวดลอมและใหผลประโยชนตอบแทนคนกลบสสงคมอยางชดเจน และใหภาคธรกจจดท ามาตรฐานการด าเนนงานทแสดงถงจรยธรรม กจกรรมเพอสงคม มการเผยแพรบรรษทภบาลและการประกอบการเพอสงคมของภาคเอกชนสสาธารณชนอยางตอเนองรวมทงมสวนรวมในการแกไขปญหาทจรตคอรรปชน

๕.๓.๕ พฒนาชองทางใหประชาชนเขาถงขอมลขาวสารการปฏบตงานภาครฐ การด าเนนโครงการขนาดใหญ การจดสรรทรพยากร และมสวนรวมในการตรวจสอบคาใชจายภาครฐ โดยการพฒนาระบบสารสนเทศ เพอเปดเผยขอมลการจดซอจดจาง งบประมาณรายจาย โครงการภาครฐ รวมทงสนบสนนบทบาทของภาคประชาชนในการตดตามและตรวจสอบการด าเนนงานของภาครฐและองคกรปกครองสวนทองถนในทกระดบ

๕.๓.๖ สงเสรมบทบาทสตรในทางการเมองโดยก าหนดใหเปนพนธกจส าคญของแผนพฒนาสตรในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ โดยใหความส าคญกบการสรางความเขาใจและเจตคตใหมแกหนวยงานและสงคม การแกไขกฎหมายเพอก าหนดองคประกอบของคณะกรรมการระดบชาตและองคกรปกครองสวนทองถน และการใชมาตรการพเศษชวคราวในการเพมสดสวนของสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลใหมจ านวนชายและหญงใกลเคยงกน รวมทงการสงเสรมใหพรรคการเมองสนบสนนสตรลงสมครรบเลอกตง ส าหรบในระบบราชการสนบสนนใหผบรหารดานการเสรมสรางบทบาทหญงชายในหนวยงานเปนกลไกส าคญในการผลกดนเพอเพมจ านวนสตรนกบรหารใหมสดสวนทเหมาะสมตามกรอบแผนแมบทของสวนราชการ และขยายกลไกดงกลาวไปสรฐวสาหกจ องคการมหาชน องคกรอสระ รวมทงในระดบจงหวด และองคกรปกครองสวนทองถน

๕.๓.๗ ปรบปรงและพฒนากฎหมายเพอการคมครองผบรโภครวมทงการบงคบใชอยางเขมงวด ควบคไปกบการสรางองคความร สรางโอกาสการเขาถงขอมลและขาวสารเกยวกบการผลตและการบรโภคทปลอดภยและยงยน และการสรางความตระหนกของผบรโภคในการรกษาสทธและดแลผลกระทบดานสขภาพอนามยของตนเองและผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอมจากการใชสนคาและบรการ พรอมทงกระตนจตส านกความรบผดชอบตอสงคมของภาคธรกจเอกชน

๕.๔ การเสรมสรางความสมพนธของคนในสงคมใหแนนแฟนเปนน าหนงใจเดยวกน

๕.๔.๑ สรางคานยมใหมทยอมรบรวมกนบนฐานของความไวเนอเชอใจและเกอกลกนในสงคม โดยการเสรมสรางทนทางสงคมและความสมพนธของคนในสงคม ปลกฝงกระบวนการคดในการเคารพสทธซงกนและกนการอยรวมกนในสงคมทมความเชอและวฒนธรรมทหลากหลาย ยอมรบขอจ ากดความแตกตางของอตลกษณในพนท และเคารพในศกดศรความเปนมนษย และรอฟนคานยมทดและสรางคานยมใหมทเปนทยอมรบบนพนฐานของความไวเนอเชอใจ เกดความรวมมอ แบงปนและเอออาทรกนในสงคม

๕.๔.๒ สงเสรมวฒนธรรมการเมองทมธรรมาภบาลน าไปสการเปนประชาธปไตยทถกตองและเหมาะสม โดยเสรมสรางจตส านก วฒนธรรม และวถประชาธปไตยทดใหแกประชาชน ดวยการปลกฝง สรางความรความเขาใจ และสงเสรมการใชสทธตามกฎหมายและรฐธรรมนญ ตลอดจนสรางวฒนธรรมทยอมรบความแตกตางหลากหลายในสงคมและวฒนธรรมประชาธปไตย โดยรณรงคสงเสรมใหคนไทยมการปรบเปลยนความคด ความเชอ คานยม และระบบคณคาในระดบปจเจก ครอบครว ชมชน จนถงระดบชาตใหสอดรบกบวฒนธรรมประชาธปไตย

๕.๔.๓ เสรมสรางระบบบรหารราชการใหเขมแขงมประสทธภาพ มระบบถวงดลอ านาจการตรวจสอบทเขมงวดและรอบดาน โดยปรบระบบการปฏบตงานของภาครฐใหมงประโยชนสขของประชาชนอยางมสวนรวมเนนการบรณาการแผนปฏบตงานทเชอมโยงสาขาการพฒนา พนท และบทบาทของภาคการพฒนารวมทงเชอมโยงภาคการเมอง ภาครฐ และภาคประชาสงคมเปนพลงรวมสรางประโยชนแกสงคม เพมความโปรงใสในการใชงบประมาณใหเปนไปอยางมประสทธภาพ และสรางเครอขายการตรวจสอบกบภาคอนๆ อาท องคกรอสระ ภาคประชาสงคม ภาควชาการ และสอมวลชนและปรบเปลยนการประเมนผลการปฏบตงานของขาราชการไปสระบบการประเมนรอบดาน

๕.๔.๔ พฒนาขาราชการใหมคณภาพสง มคณธรรม จรยธรรมทางอาชพ และมความรบผดรบชอบ ควบคกบการก าหนดคาตอบแทนทเหมาะสมสามารถปฏบตงานมงผลสมฤทธไดอยางเตมท ปองกนและปราบปรามการทจรตประพฤตมชอบใหเกดผลอยางเปนรปธรรม รวมทงใหความส าคญกบการมสวนรวมของทกภาคสวน

๕.๔.๕ ปฏรปการเมองไทยทงระบบใหเปนประชาธปไตยของมวลชน โดยสรางความรความเขาใจและจตส านกทถกตองแกเยาวชนและประชาชนในเรองสทธและหนาททางการเมองในระดบชมชน ทองถน และประเทศ พฒนากลไกตรวจสอบการใชอ านาจรฐในทกระดบ ดวยการสงเสรมกระบวนการมสวนรวมของประชาชนในนโยบายหรอมาตรการสาธารณะ รวมทงการใชจายงบประมาณ พฒนาจรยธรรมของผน าทางการเมองใหมความเสยสละ ยดมนผลประโยชนสวนรวม ควบคกบการสรางกลไกและมาตรการทเขมงวดในการด าเนนการกบพรรคและนกการเมองทมงแสวงหาประโยชนสวนตนทงทางตรงและทางออม

๕.๔.๖ สรางความเทาเทยมในกระบวนการยตธรรม โดยสนบสนนยตธรรมกระแสหลกควบคกบยตธรรมทางเลอก ทน าไปสการเสรมสรางโอกาสและการเขาถงกระบวนการยตธรรมของประชาชนอยางมบรณาการตามล าดบขนตอนดวยความโปรงใสรวมทงการหนนเสรมเครอขายยตธรรมชมชนใหชมชนทองถนจดการตนเองในการลดความขดแยงในชมชน และสนบสนนใหประชาชนรบรสทธหนาทและเขาถงบรการของหนวยงานกระบวนการยตธรรมไดอยางสะดวกและรวดเรว

๕.๔.๗ เพมชองทางในการรบขอรองเรยนและใหความชวยเหลอเยยวยาแกผเสยหายและผไดรบผลกระทบจากกระบวนการยตธรรม โดยใหความชวยเหลอประชาชนในดานกฎหมาย การฟองรอง การด าเนนคด การบงคบคด การคมครองสทธและเสรภาพของผไดรบความเดอดรอน ผไมไดรบความเปนธรรม หรอผไดรบผลกระทบจากความผดพลาดของกระบวนการยตธรรม รวมทงวางกลไกในการตดตามความคบหนาของการด าเนนการ

๕.๔.๘ สนบสนนการใชสอเพอสงคมทงในระดบประเทศและทองถน และสงคมออนไลน เปนชองทางเขาถงผคนทกภาคสวนของสงคม ในการรบรขอมลขาวสารทสรางสรรคและเปนธรรมโดยเฉพาะการเสรมสรางคานยมใหมๆ ทดงาม โดยมกระบวนการสรางความเขาใจในการกลนกรองความนาเชอถอของขาวสารพรอมกบการสงเสรมและยดมนในจรรยาบรรณของสอ ควบคกบการพฒนาสอปลอดภยและสอสรางสรรคใหเกดขนในสงคมไทย โดยเปดโอกาสใหผรบสอมารวมเปนผผลตและเผยแพรขอมลขาวสารสสาธารณะทเปนประโยชนตอทกคน

บ ท ทบ ท ท ๔๔

ยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน

๑ สถานการณการเปลยนแปลง

การพฒนาประเทศสความสมดลและยงยนจะตองใหความส าคญกบการเสรมสรางทนของประเทศทมอยใหเขมแขงและมพลงเพยงพอในการขบเคลอนกระบวนการพฒนาประเทศ โดยเฉพาะการพฒนาคนหรอทนมนษยใหเขมแขง พรอมรบการเปลยนแปลงโลกในยคศตวรรษท ๒๑ และการเสรมสรางปจจยแวดลอมทเออตอการพฒนาคณภาพของคนทงในเชงสถาบน ระบบ โครงสรางของสงคม ใหเขมแขง สามารถเปนภมคมกนการเปลยนแปลงตางๆ ทจะเกดขนในอนาคต อยางไรกตาม สถานการณการพฒนาทผานมาสงผลกระทบตอคนและสงคมไทยหลายประการ ดงน

๑.๑ โครงสรางประชากรมแนวโนมประชากรวยสงอายเพมขน ประชากรวยเดกและวยแรงงานลดลง ขณะทการยายถนของประชากรสงผลใหความเปนเมองสงขน ชวงแผนฯ ๑๑ ประเทศไทยไดเขาสส งคมผสงอายและจะเปนสงคมผสงอายอยางสมบรณในป ๒๕๖๘ โดยภาคตะวนออกเฉยงเหนอจะมประชากรวยสงอายมากทสดถงเกอบ ๑ ใน ๓ ของประชากรสงอายทงประเทศ ขณะทกรงเทพมหานครจะมการเพมขนของประชากรวยสงอายอยางรวดเรว ส าหรบโครงสรางประชากรวยเดกและวยแรงงานมสดสวนลดลงอยางตอเนอง ซงเปนผลมาจากภาวะเจรญพนธของสตรไทยทลดลงต าอยท ๑.๖ ในป๒๕๕๑ ท าใหสดสวนประชากรวยเดก : วยแรงงาน : ผสงอาย ลดลงจากรอยละ ๒๐.๕ : ๖๗.๖ : ๑๑.๙ ในป ๒๕๕๓ เปนรอยละ ๑๘.๓ : ๖๖.๙ : ๑๔.๘ ในป ๒๕๕๙ ขณะเดยวกนคนไทยสวนใหญขาดความรความเขาใจดานอนามยการเจรญพนธทถกตองและเหมาะสม สงผลตอความไมสมดลระหวางปรมาณและคณภาพของประชากรของประเทศ นอกจากน การยายถนของประชากรจากชนบทเขาสเมองอยางตอเนองท าใหมการขยายตวของความเปนเมองมากขน โดยสดสวนประชากรในเขตเมองเพมสงขนจากรอยละ ๓๑.๑ ในป ๒๕๔๓ เปนรอยละ ๔๕.๗ ในป ๒๕๕๓

๑.๒ คนไทยไดรบการพฒนาศกยภาพทกชวงวย แตยงมปญหาดานสตปญญา คณภาพการศกษา และมพฤตกรรมเสยงทางสขภาพ ผลการพฒนาตามชวงวย พบวา กลมวยเดก ระดบเชาวปญญามคาเฉลยลดลงจาก ๙๑ เปน ๘๘ ในชวงป ๒๕๔๐-๒๕๕๒ (องคการอนามยโลกก าหนดไวท ๙๐-๑๑๐) เดกอาย ๐-๕ ป ทมพฒนาการสมวยมสดสวนลดลงจากรอยละ ๗๒ เหลอเพยงรอยละ ๖๗ ขณะเดยวกนยงมภาวะโภชนาการเกนและโรคอวนจากพฤตกรรมการบรโภคทไมเหมาะสม โดยในป ๒๕๔๙ เดกอายต ากวา ๕ ปมภาวะโภชนาการเกนถงรอยละ ๑๐.๖ และคาดวาอก ๑๐ ปขางหนา ๑ ใน ๕ ของเดกปฐมวยจะเปนโรคอวน สวนเดกวยเรยน มผลสมฤทธทางการเรยนต ากวารอยละ ๕๐ และมาตรฐานความสามารถของผเรยนในเรองการคดวเคราะห สงเคราะห มวจารณญาณ และคดสรางสรรค คอนขางต า นอกจากน จากพฤตกรรมเสยงทางสขภาพท าใหเกดปญหาการตงครรภในวยรนเพมสงขน

อตราการตงครรภของวยรนหญงอาย ๑๕-๑๙ ป เพมจาก ๕๔.๙ ตอประชากรหญงอาย ๑๕-๑๙ ปพนคนในป ๒๕๔๘ เปน ๕๖.๒ ในป ๒๕๕๓ ขณะทกลมวยท างาน ภาพรวมก าลงแรงงานมการศกษาสงขน โดยป ๒๕๕๑ มก าลงแรงงานจบการศกษาสงกวาระดบประถมศกษาเพมขนเปนรอยละ ๔๓.๑ และสดสวนนกเรยนสายอาชพตอสายสามญอยในอตรา ๔๐:๖๐ แตการเรยนตอในสายอาชวศกษายงไมสอดคลองกบความตองการก าลงคนระดบกลางของประเทศ ขณะเดยวกนอตราเพมของผลตภาพแรงงานในชวงป ๒๕๕๐-๒๕๕๑ โดยเฉลยยงคงอยในระดบต าเพยงรอยละ ๑.๘ นบเปนจดออนตอการขยายการผลตในภาคอตสาหกรรมและเพมผลตภาพโดยรวมของประเทศ กลมวยสงอาย แมจะมอายยนยาวขนแตประสบปญหาการเจบปวยดวยโรคเรอรงเพมขน โดยพบวารอยละ ๓๑.๗ ปวยเปนโรคความดนโลหตสง รองลงมาคอ เบาหวาน รอยละ ๑๓.๓ และหวใจรอยละ ๗.๐ สงผลตอภาระคาใชจายดานการรกษาพยาบาลของภาครฐในอนาคต

๑.๓ ความปลอดภยในชวตและทรพยสน การแพรระบาดของยาเสพตด และการเพมขนของการพนนเปนปญหาส าคญตอคณภาพชวตของประชาชน การกออาชญากรรมทมแนวโนมสงขนอยางตอเนองตลอดชวงป ๒๕๔๘-๒๕๕๒ สะทอนไดจากภาพรวมคดอาญาทส าคญทงการกอคดชวต รางกาย และเพศ คดประทษรายตอทรพย และคดยาเสพตด โดยในป ๒๕๔๘ มจ านวน ๓๕๕.๘๙ คดตอประชากรแสนคน และเพมขนอยางตอเนองจนถงป ๒๕๕๒ เปน ๕๑๖.๖๘ คดตอประชากรแสนคน จ านวนคดอาญาดงกลาวเปนคดยาเสพตดมากทสด โดยป ๒๕๔๘ มจ านวน ๑๖๐.๓๗ คดตอประชากรแสนคน และไดเพมขนอยางตอเนองถงกวาเทาตวในป ๒๕๕๒ เปนจ านวน ๓๗๑.๕๗ คดตอประชากรแสนคน ป จ จ บ น ป ญ ห า ก า ร แ พ ร ร ะ บ า ด ข อ ง ยาเสพตดเปนภยรายแรงทสงผลกระทบตอกลมเดกและเยาวชนอยางกวางขวาง ทงน จากการส ารวจความคดเหนของประชาชนพบวาปญหาการแพรระบาดยาเสพตดในสถานศกษาเพมขนจากรอยละ ๑๙.๒ ป ๒๕๕๒ เปนรอยละ ๕๑.๓ ป ๒๕๕๓ นอกจากน ผลกระทบจากปญหาทางเศรษฐกจ สงผลใหคนไทยเขาสวงจรการเสยงโชคมากขน เชน เลนพนนบอล หวยใตดน หวยหน เปนตน ทงน จากสถตการจบกมคดต า ม พ . ร . บ . การพนน พบวา ป ๒๕๕๓ มการจบกมผเลนการพนนจ านวน ๑๖๓,๕๕๓ คน ขณะเดยวกน กลมเดกและเยาวชนมแนวโนมเลนการพนนมากขน

๑.๔ สงคมไทยเผชญวกฤตความเสอมถอยดานคณธรรมจรยธรรม มการเปลยนแปลงทางวฒนธรรมทหลากหลาย และมแนวโนมเปนสงคมปจเจกมากขน การเปลยนแปลงอยางรวดเรวผานกระแสโลกาภวตนและโลกไซเบอร ท าใหคนไทยมงแสวงหาความสขและสรางอตลกษณสวนตวผานเครอขายสงคมออนไลน เกดเปนวฒนธรรมยอยรวมสมยทหลากหลายในรปแบบการรวมกลมของบคคล ทสนใจเรองเดยวกน ขณะเดยวกนมการค านงถงประโยชนสวนตนและพวกพองมากกวาสวนรวม ทงน จากการจดอนดบคะแนนดชนชวดภาพลกษณคอรรปชนทวโลกบงชถงความไมสมดลของธรรมาภบาลการปกครองและปญหาคอรรปชนในประเทศ โดยในป ๒๕๕๒ ประเทศไทยไดรบคะแนนความโปรงใส ไมทจรต และคนในประเทศยอมรบไมไดกบการทจรตเพยง ๓.๔๐ คะแนน จากคะแนนเตม ๑๐ คะแนน จดอยในล าดบท ๘๔ จาก ๑๘๐ ประเทศ และอยในล าดบท ๑๑ ของภมภาคเอเชย ขณะทภาคสวนตางๆ ไดมการสงเสรมใหมการรวมกลมท ากจกรรมตางๆ แตการมสวนรวมในการท ากจกรรมเพอประโยชนสวนรวมยงอยในระดบต า โดยมสดสวนมลคาเพมขององคกรไมแสวงหาก าไรและอาสาสมครตอผลตภณฑมวลรวม

ในประเทศเพยงรอยละ ๑.๖ ในชวงป ๒๕๔๙ – ๒๕๕๑ เมอเปรยบเทยบกบประเทศทพฒนาแลวมสดสวนอยทรอยละ ๔-๗

นอกจากน ความสมพนธแบบเครอญาตทมความเออเฟอเผอแผชวยเหลอเกอกลกนเรมหมดไป จากโครงสรางครอบครวทเปลยนแปลงไปสครวเรอนทอยคนเดยว ครวเรอนทอยดวยกนแบบไมใชญาต และครวเรอนทมอายรนเดยวกน สองรน และรนกระโดด (ตายาย-หลาน) หรอครวเรอนทเปนเพศเดยวกน พฤตกรรมการอยรวมกนของสมาชกในครอบครวเปนแบบตางคนตางอย สมพนธภาพระหวางสมาชกในครอบครวมความเปราะบางจนน าไปสปญหาทางสงคมเพมขน เชน อตราการหยารางเพมขนจาก ๔.๕ คตอพนครวเรอนในป ๒๕๔๕ เปน ๕.๓ คตอพนครวเรอนในป ๒๕๕๑ ปญหาความรนแรงในครอบครวและความรนแรงทางเพศตอเดกและสตรเพมขน

๑.๕ สอมอทธพลตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมของประชาชน แตยงมบทบาทในการสงเสรมการพฒนาคณภาพคนคอนขางนอย สอทางสงคมในปจจบนมอทธพลอยางมากตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมของประชาชน แตการเผยแพรสอตางๆ ยงไมมบทบาทตอการสงเสรมการเรยนรและคณธรรมจรยธรรม สะทอนไดจากรายการโทรทศนในหนงชวโมงของรายการทออกอากาศทงหมด มภาพของความรนแรงมากทสดถง ๓.๒๙ ครง ภาพทตอกย าการสรางอคตเชงลบตอผอน จ านวน ๑.๓๔ ครง ภาษากาวราว ๐.๒๕ ครง ความไมเหมาะสมทางเพศ ๐.๑๓ ครง ขณะทการเผยแพรขอมลขาวสารผานทางเวบไซดตางๆ สวนใหญมเนอหาเกยวกบเรองเพศและการใชภาษาทไมเหมาะสม และบางสวนเปนเวบไซตทเขาขายลามกอนาจาร ใชภาษาทหยาบคาย รวมถงเนอหาทรนแรง ขณะทเกมคอมพวเตอรซงเปนสอออนไลนทมอทธพลตอเดกและเยาวชนอยางมาก พบวา ป ๒๕๕๐ รอยละ ๔๒.๒ ของเดกและเยาวชนตดเกมออนไลน ซงเกมสวนใหญทนยมเลนเนนการตอส ใชความรนแรง มเนอหาทางเพศ และการใชภาษาในเกมทไมเหมาะสมตอการเรยนรและเสรมสรางคณธรรมจรยธรรม

๑.๖ บรบทการเปลยนแปลงกระแสโลกกอใหเกดความรวมมอทางเศรษฐกจทงในระดบทวภาคและระดบพหภาค รวมทงมการเคลอนยายแรงงานไดอยางเสรมากขน ความรวมมอกบกลมประเทศเพอนบานมอทธพลตอการเคลอนยายแรงงานเขาสประเทศไทย ทงแรงงานตางชาตทเขามาในประเทศไทยอยางถกกฎหมายและผดกฎหมาย ในป ๒๕๕๒ มแรงงานตางดาวเขาเมองทถกกฎหมายจ านวน ๒๑๙,๗๙๔ คน และผดกฎหมาย จ านวน ๑,๓๓๔,๑๕๗ คน ทงน ในป ๒๕๕๘ จะมการเคลอนยายแรงงานทมทกษะฝมออยางเสรตามกรอบความรวมมอประชาคมเศรษฐกจอาเซยน โดยมขอตกลงรวมกนถงคณสมบตในสายวชาชพเพอใหมการเคลอนยายแรงงานใน ๗ สาขา ไดแก วศวกรรม พยาบาล ส ถ า ป ต ย ก ร ร ม ว ช า ช พ ส า ร ว จ แ พ ท ย ทนตแพทย และนกบญช และในระยะตอไปจะเปดในสาขาอนๆ รวมทงแรงงานกงทกษะฝมอดวย ซงจะมผลท าใหประเทศตองมเกณฑเพอเปนมาตรฐานในการประเมนความสามารถของแรงงานทจะมการเคลอนยายแรงงานในภมภาคอาเซยน

๒ การประเมนความเสยง

การพฒนาคนและสงคมทผานมาตองเผชญกบความทาทายจากบรบทการเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจและสงคมทงภายในและภายนอกประเทศทกอใหเกดความเสยงตอการเปลยนแปลงเชงโครงสราง สถาบนทางสงคม และปจเจกบคคล โดยมความเสยงทส าคญ ดงน

๒.๑ โครงสรางประชากรมความไมสมดลทงในเชงปรมาณและคณภาพ สงผลตอการขยายตวทางเศรษฐกจและขดความสามารถในการพฒนาประเทศ โดยประชากรวยเดกนอกจากมอตราการเกดทลดลง ยงมปญหาพฒนาการดานสตปญญา อารมณและสงคม สงผลใหประเทศไทยอาจประสบปญหาภาวะขาดแคลนก าลงแรงงานทมคณภาพในอนาคต ขณะทประชากรวยท างานมแนวโนมลดลง โดยเฉพาะภาคการเกษตรทมสดสวนก าลงแรงงานลดลงอยางตอเนอง จากรอยละ ๔๑ ในป ๒๕๔๕ เปนรอยละ ๓๗.๗ ในป ๒๕๕๒ และเรมมอายเฉลยสงขนเรอยๆ ในป ๒๕๕๒ เฉลยอยท ๔๓ ป โดยเปนผมอายมากกวา ๕๐ ปขนไปถงรอยละ ๒๐.๕ และอายมากกวา ๖๐ ปขนไป รอยละ ๑๒ สถานการณดงกลาวอาจน าไปสปญหาการขาดแคลนแรงงานภาคเกษตร จนอาจตองมการน าเขาแรงงานตางดาวจ านวนมาก ขณะเดยวกนผลตภาพและทกษะความรของก าลงแรงงานในปจจบนยงอยในระดบต า สงผลใหผลตภาพการผลตและการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศชะลอตวลง นอกจากนประชากรวยสงอายมสดสวนเพมขน แตมงานท ามเพยงรอยละ ๓๘.๒ ในป ๒๕๕๒ และสวนใหญท างานอยในภาคการเกษตร

๒.๒ คณภาพชวตของประชาชนยงมความเสยงจากความปลอดภยในชวตและทรพยสน และการแพรระบาดของยาเสพตด สถานการณปญหาดานคดอาญา โดยเฉพาะทเกยวกบคดยาเสพตดทมแนวโนมเพมขน อนเปนผลพวงมาจากปญหาทางเศรษฐกจ ประชาชนสวนหนงถกครอบง าจากกระแสวตถนยมและตองการหาเงนแบบงายๆ เชน เขารวมขบวนการคายาเสพตด การลกลอบเลนพนนฟตบอลโลก การขายบรการทางเพศ เปนตน สงผลใหมการกระท าผดหรอกอคดอาชญากรรมไดงายขน ทงคดชวต รางกาย และเพศ คดประทษรายตอทรพยสน และคดยาเสพตด ซงเปนภยคกคามตอคณภาพชวตประชาชน

๒.๓ ความเสอมถอยทางคณธรรมจรยธรรมและคานยมไทย สงผลใหสถาบนทางสงคมมแนวโนมออนแอ คนในสงคมขาดความไวเนอเชอใจและขาดการมสวนรวมทางสงคม วกฤตปญหาดานคณธรรมจรยธรรม เปนความเสยงทจะสงผลใหประชาชนอยรวมกนยากล าบาก มความถในการใชความรนแรงแกไขปญหามากขน ทงปญหาในระดบครอบครว และปญหาความคดเหนแตกตางทางการเมอง ประกอบกบกระบวนการยตธรรมแกไขปญหาไดไมเตมท ท าใหขาดความไวเนอเชอใจกน นอกจากน กระแสวฒนธรรมเสมอนจรงทแพรเขามาผานโลกไซเบอร ท าใหมการสรางเครอขายทางสงคมมากขน มอทธพลตอพฤตกรรมและวจารณญาณในการเลอกรบ -ปรบ-ใชวฒนธรรม สงผลใหคานยมไทยมการปรบเปลยนไปตามวฒนธรรมทรบมา เดกและเยาวชนทยงไมมภมคมกนทดพอ หรอขาดการใชวจารณญาณกลนกรอง จะเสยงตอการรบวฒนธรรมทไมดงามมาใชโดยงาย นอกจากน ยงมการใชประโยชนจากวฒนธรรมเสมอนจรงในเชงของการสรางปญหามากกวาเชงสรางสรรค ท าใหความสมพนธกบคนรอบขางลดลง สรางพนทสวนตวมากขน น าไปสความแตกแยกในครอบครวและการมสวนรวมในสงคมลดลง

๒.๔ การเคลอนยายแรงงานอยางเสรสงผลกระทบตอการมงานท าและคณภาพชวต การแขงขนทางการคาอยางรนแรง การเคลอนยายเงนทนของบรรษทขามชาต และการเคลอนยายแรงงานอยางเสร ท าใหมความตองการน าเขาแรงงานจากตางประเทศทงในสวนแรงงานทมทกษะฝมอ/ความเชยวชาญเฉพาะทาง และแรงงานไรฝมอ ซงจะสงผลกระทบตอภาวะการมงานท าของแรงงานไทย นอกจากน การเขามาของแรงงาน ตางดาวยงสงผลกระทบตอความมนคงของคนไทยทงในดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน ดานสขภาพโดยเฉพาะโรคตดตออบตใหมอบตซ า กอใหเกดภาระคาใชจาย

ของภาครฐเพมสงขน ขณะทแรงงานตางดาวผดกฎหมายและผตดตามแรงงานตางดาว รวมทงการออกลกหลานโดยไรสญชาต ท าใหเกดปญหาในเรองการรบรองสถานะ การใหบรการตางๆ ประเดนปญหามนษยธรรม และความขดแยงระหวางประเทศ

๓ การสรางภมคมกน

จากสถานการณการเปลยนแปลงและปจจยเสยงในอนาคตทคาดวาจะเปนอปสรรคส าคญในการ พฒนาคน การยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนแนวทางในการด าเนนชวต บนหลกการพนฐานส าคญทคนไทยตองมความร ใฝเรยนร ตดสนใจดวยความระมดระวง มส านกในศลธรรมและจรยธรรม ด าเนนชวตดวยความเพยร อดทน มสตใชปญญา จะน าไปสความพอประมาณ ความมเหตผล และการมภมคมกนตอผลกระทบจากการเปลยนแปลง สามารถด าเนนชวตอยางสมดลทกดาน จงจ าเปนตองสรางภมคมกนใหคนและสงคมไทย ในประเดนส าคญ ดงน

๓.๑ คนไทยมการเรยนรตลอดชวต ใหมการเรยนรอยางตอเนองทงในเรองการศกษา ทกษะการท างาน และการด าเนนชวต เพอเปนภมคมกนส าคญในการด ารงชวตและปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของโลกในยคศตวรรษท ๒๑

๓.๒ คนไทยตระหนกถงคณคาวฒนธรรมและภมปญญาไทย สรางจตส านกทด มคานยมทพงประสงค อยรวมกนดวยความรก ความสามคค เปนน าหนงใจเดยวกน บนความแตกตางหลากหลายทางวฒนธรรม เพอเปนฐานในการกาวไปสสงคมทมความใสใจและแบงปนตอผอน ตลอดจนน าไปสการสรางและพฒนานวตกรรมและผลตภณฑทางวฒนธรรมทเชอมตอกบเศรษฐกจสรางสรรคของประเทศในอนาคต

๓.๓ สถาบนทางสงคมมความเขมแขง ท าหนาทและบทบาทของตนเองไดอยางเหมาะสมกบสถานการณทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา ทงสถาบนครอบครว สถาบนศาสนา สถาบนการศกษา และชมชนใหเปนสถาบนหลกในการพฒนาความร ปลกฝงจรยธรรม คณธรรม คานยมทดงาม

๔ วตถประสงคและเปาหมาย

๔.๑ วตถประสงค

๔.๑.๑ เพอพฒนาคณภาพคนไทยทกกลมวยใหมความพรอมทงกาย ใจ สตปญญา ม

ระเบยบวนย มจตส านกวฒนธรรมทดงามและรคณคาความเปนไทย มโอกาสและสามารถเรยนรตลอด

ชวต มภมคมกนตอการเปลยนแปลง และเปนพลงทางสงคมในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ

๔.๑.๒ เพอยกระดบการพฒนาคณภาพการศกษาไทยใหไดมาตรฐานสากล และเพม

โอกาสทางการศกษาและการเรยนรในรปแบบทหลากหลาย

๔.๑.๓ เพอเสรมสรางสภาพแวดลอมทางครอบครว ชมชน และสงคมใหมนคงและเออตอ

การพฒนาคนอยางสอดคลองกบบรบทการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคมในอนาคต

๔.๒ เปาหมายการพฒนา

๔.๒.๑ คนไทยทกคนไดรบการพฒนาทงทางรางกายและจตใจ มอนามยการเจรญพนธทเหมาะสมในทกชวงวย มความร ความสามารถในการคด วเคราะห สงเคราะห มนสยใฝเรยนรตลอดชวต มความคดสรางสรรค มวนย มคณธรรมจรยธรรม มคานยมความเปนไทย รจกสทธหนาทของตนเองและของผอน มจตส านกรบผดชอบตอสงคม

๔.๒.๒ คณภาพการศกษาไดร บการยกระดบสมาตรฐานสากล ตอยอดองคความรสนวตกรรม และโอกาสการเขาถงการศกษาและการเรยนรในรปแบบทหลากหลายเพมมากขน

๔.๒.๓ โอกาสในการเขาถงระบบสขภาพทมคณภาพเพมขนและปจจยเสยงตอสขภาพลดลงอยางเปนองครวม

๔.๒.๔ สถาบนครอบครว สถาบนการศกษา สถาบนศาสนา มบทบาทหลกในการหลอหลอม บมเพาะคนไทยโดยเฉพาะเดกและเยาวชน ใหเปนคนด มคณธรรม จรยธรรมในวถชวต และค านงถงประโยชนตอสวนรวม

๔.๓ ตวชวด

๔.๓.๑ คณภาพของประชากรดขน โดย

๑) อตราเจรญพนธรวมของประชากรไทยไมต ากวา ๑.๖

๒) ระดบคาเฉลยเชาวนปญญาของเดกเพมขนอยในชวง ๙๐-๑๑๐

๔.๓.๒ คณภาพคนโดยรวมดขน โดย

๑) ปการศกษาเฉลยของคนไทยเพมขนเปน ๑๒ ป

๒) สดสวนผใชอนเทอรเนตเพอการเรยนรตอประชากรอาย ๖ ปขนไป เพมขนเปน รอยละ ๔๕ และเพมสดสวนประชากรทสามารถเขาถงโครงขายคมนาคมและอนเทอรเนตความเรวสงใหได รอยละ ๘๐ ของประชากรทวประเทศ

๓) จ านวนบคลากรดานการวจยและพฒนาเพมขนเปน ๑๕ คนตอประชากร ๑๐,๐๐๐ คน

๔) อตราเพมของผลตภาพแรงงานเฉลยไมต ากวารอยละ ๓ ตอป

๕) อตราการปวยดวยโรคหวใจ หลอดเลอดสมองตบ และอตราการควบคมภาวะเบาหวานและความดนโลหตสงในผปวยลดลง

๔.๓.๓ สถาบนทางสงคมมความเขมแขงมากขน โดย

๑) จ านวนคดตามพ.ร.บ.คมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครวลดลง

๒) ดชนครอบครวอบอนอยในระดบดขน

๓) คนในครวเรอนมสวนรวมท ากจกรรมสาธารณะของหมบาน/ชมชนเพมขน

๕ แนวทางการพฒนา

จากสถานการณการเปลยนแปลงและแนวโนมในอนาคต สะทอนใหเหนความเสยงทอาจเกดทงการเปลยนแปลงเชงโครงสราง สถาบนทางสงคม และปจเจกบคคล การเตรยมคนใหพรอมรบการเปลยนแปลง ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จงมงเนนการพฒนาคนทกชวงวยใหเขาสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน ใหความส าคญกบการน าหลกคดหลกปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาเสรมสรางศกยภาพของคนในทกมต ทงดานรางกายทสมบรณแขงแรง มสตปญญาทรอบร และมจตใจทส านกในคณธรรม มจรยธรรม และความเพยร มภมคมกนตอการเปลยนแปลง รวมทงการเสรมสรางสภาพแวดลอมในสงคม และหนนเสรมสถาบนทางสงคมใหแขงแกรงและเออตอการพฒนาคน ดงน

๕.๑ การปรบโครงสรางและการกระจายตวประชากรใหเหมาะสม สงเสรมใหคนไทยมบตรทมคณภาพและมการกระจายตวประชากรทสอดคลองกบศกยภาพและโอกาสของพนท

๕.๑.๑ สงเสรมคสมรสทมความพรอมใหมบตรเพมขนและรกษาระดบอตราเจรญพนธไมให ต ากวาระดบทเปนอยปจจบน โดย

๑) สงเสรมอนามยการเจรญพนธทเหมาะสมในทกชวงวยอยางทวถงไดมาตรฐานและมคณภาพ รวมทงก าหนดมาตรการทเออตอการมบตรเพมขนอยางมคณภาพทงในดานภาษและสวสดการในการเลยงดบตร

๒) สงเสรมใหมระบบการจดการความรในเรองครอบครวศกษา อาหารศกษา พฤตกรรมอนามยการเจรญพนธและสขภาพทางเพศทเหมาะสมปลอดภย รวมถงการเตรยมความพรอมพอแมกอนตงครรภ ระหวางตงครรภ ระยะคลอด และหลงคลอด

๕.๑.๒ สนบสนนการกระจายตวและสงเสรมการตงถนฐานของประชากรใหเหมาะสมสอดคลองกบศกยภาพ โอกาส และทรพยากรธรรมชาตของพนท โดย

๑) เพมโอกาสการจางงานและการมงานท าในภมภาค เพอลดการยายถนออกและจงใจใหมการยายถนกลบภมล าเนาเดม

๒) พฒนาโครงสรางพนฐาน บรการทางดานเศรษฐกจและสงคมใหเพยงพอและมคณภาพมาตรฐานเทาเทยมกนระหวางเขตเมองและชนบท เพอจงใจใหประชาชนอยในพนท

๕.๒ การพฒนาคณภาพคนไทยใหมภมคมกนตอการเปลยนแปลง มการเรยนรอยางตอเนองทงการศกษา การเสรมสรางขดความสามารถในการประกอบสมมาชพ และการด ารงชวตทเหมาะสมในแตละ ชวงวย

๕.๒.๑ การพฒนาคณภาพคนไทยทกชวงวย

๑) พฒนาเดกปฐมวยอยางเปนองครวมทงดานสตปญญา อารมณ คณธรรมและจรยธรรม โดย

(๑) เตรยมความพรอมของพอแมและผดแลในการเลยงดเดกทเหมาะสมกบพฒนาการทางสมอง สตปญญา และรางกาย ผลกดนใหเกดการเรยนรอยางมความสขดวยการกระตนใหไดคดและลงมอท าดวยตนเอง เชอมโยงสงทไดเรยนรเขากบชวตจรง และปฏบตตนเปนตนแบบทดดานคณธรรมและจรยธรรม

(๒) สงเสรมและพฒนาคณภาพศนยเดกเลกทงในชมชน สถานประกอบการ และหนวยงานภาครฐใหมมาตรฐานสอดคลองกบภมสงคม โดยใหความส าคญกบคณภาพของผดแลเดก และการสนบสนนใหผสงอายทมศกยภาพมสวนรวมในการเสรมสรางพฒนาการของเดก เพอสรางสมพนธภาพทดระหวางคนสามวย

๒) พฒนาเดกวยเรยนใหมความรทางวชาการ และสตปญญาทางอารมณทเขมแขงสามารถศกษาหาความรและตอยอดองคความรไดดวยตนเอง โดย

(๑) การพฒนาหลกสตรและปรบกระบวนการเรยนการสอนทเออตอการพฒนาผเรยนอยางรอบดานทเชอมโยงกบภมสงคม โดย

(๑.๑) บรณาการการเรยนรใหหลากหลายวชาทงดานวชาการ ทกษะชวต และสนทนาการทครอบคลมทงศลปะ ดนตร กฬา วฒนธรรม ประชาธปไตย ศาสนา ความเปนไทย และเรองอาเซยนศกษา

(๑.๒) ปรบปรงกระบวนการจดการเรยนการสอนทงการเรยนรในหองเรยนและจดกจกรรมการเรยนรนอกหองเรยน ทเออตอการพฒนาผเรยนอยางรอบดาน เรยนรเปนกลมและสรางนสยใฝร มทกษะในการคด วเคราะห แกปญหาเฉพาะหนาและรบฟงความเหนของผอน สนบสนนการตอยอดความคดสรางสรรค การจดกจกรรมอาสาสมครเพอสาธารณะประโยชน โดยเฉพาะกจกรรมลกเสอ เนตรนาร และอาสาดแลผสงอายในชมชน เปนตน

(๑.๓) คนหาเดกทมอจฉรยภาพและผมความสามารถพเศษดานตางๆ ใหไดรบการสงเสรม สนบสนน และพฒนาศกยภาพใหมความเปนเลศ สามารถแสดงศกยภาพในเชงสรางสรรคไดอยางเตมทและตอเนอง

(๒) สงเสรมการใชและการอนรกษภาษาทองถน การใชภาษาไทยอยางถกตอง ควบคกบการเรยนรภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศหลก รวมทงการเรยนรภาษาสากล และภาษาเพอนบานในกลมอาเซยน

(๓) เนนครผสอนใหมวฒตรงตามวชาทสอน มระบบ กระบวนการผลตและพฒนาครทมคณภาพ สามารถดงดดคนเกงและด มจตวญญาณความเปนคร โดยใหทกภาคสวนมสวนรวมในการสนบสนนและยกยองครเพอศษยและหรอครสอนด เพอเปนตนแบบใหแกครอนๆ รวมทงมระบบจงใจใหครพฒนาตนเองอยางตอเนอง ควบคกบการปรบวธประเมนสมรรถนะทสะทอนประสทธภาพในการจดการเรยนการสอนและการพฒนาคณภาพผเรยนเปนส าคญ

(๔) เสรมสรางทกษะชวตและพฤตกรรมสขภาพทเหมาะสมและถกตองใหแกเดก โดยเฉพาะการสรางสมพนธภาพทดกบผอน สามารถจดการ ควบคม ดแลอารมณไดอยางเหมาะสม มความร ความเขาใจในหลกโภชนาการ คณคาของอาหาร การออกก าลงกาย และการใชเวลาอยางสรางสรรคและมคณภาพ ตลอดจนมการพฒนาสขาภบาลโรงเรยน โดยจดโรงเรยนใหถกสขลกษณะเออตอการมสขภาวะ มการควบคมดแลและปรบปรงสงแวดลอมตางๆ ในโรงเรยนใหอยในสภาพทดปลอดภยจากโรค การเจบปวย หรออบตเหตตางๆ

๓) พฒนาก าลงแรงงานใหมความรและสมรรถนะทสอดคลองกบโครงสรางการผลตและบรการบนฐานความรและเศรษฐกจสรางสรรค

(๑) พฒนาก าลงแรงงานในภาคเกษตร โดยจดระบบการศกษาเพอสรางเกษตรกรรนใหมทมความรความสามารถดานการเกษตรทใชความรและเทคโนโลยสมยใหมอยางครบวงจร ปฏรปการฝกอบรมอาชพสการปฏบตจรง พรอมทงสรางจตส านกและแรงจงใจใหเยาวชนเขาสอาชพเกษตรกรรมอยางมศกดศร เพอใหภาคการเกษตรเปนฐานการผลตทม นคงของประเทศ

(๒) สนบสนนการผลตและพฒนานกวจย ผสรางและพฒนานวตกรรมในสาขาตางๆ สรางเครอขายนกวจยทงในและตางประเทศ ตลอดจนตอยอดสการสรางสรรคนวตกรรมระดบสงทเชอมโยงองคความรใหมกบภมปญญาวฒนธรรมไทย สเศรษฐกจสรางสรรคเพอเพมมลคาและคณคาของสนคาและบรการทสามารถใชประโยชนในเชงพาณชยหรอเชงสงคม โดยใหความส าคญในการพฒนาการเรยนรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ตงแตระดบการศกษาขนพนฐาน การอาชวศกษาฐานวทยาศาสตรเทคโนโลย และระดบอดมศกษา อยางตอเนองและเชอมโยงกนเปนระบบ รวมทงการสงเสรมทกษะการเรยนรดานศลปวฒนธรรมเพอตอยอดไปสเศรษฐกจสรางสรรค

(๓) พฒนาก าลงแรงงานระดบกลาง โดยเนนการจดการเรยนการสอนตามแนวทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญา การยกระดบคณภาพมาตรฐานอาชวศกษาใหผเรยนมสมรรถนะในการประกอบอาชพทเชอมโยงกบกลมอตสาหกรรมเปาหมาย และสอดคลองกบความเชยวชาญของสถานศกษา รวมทงสรางเครอขายการผลตและพฒนาก าลงแรงงานกบภาคสวนตางๆ โดยเฉพาะสถานประกอบการ สถาบนเฉพาะทาง ควบคกบการสรางเครอขายการเรยนรนานาชาต

(๔) จดท ากรอบคณวฒแหงชาต เพอเปนแนวทางในการพฒนาระบบคณวฒวชาชพระดบตางๆ สนบสนนการเตรยมความพรอมรองรบการเปดเสรดานแรงงานภายใตกรอบความรวมมอประชาคมเศรษฐกจอาเซยนอยางเปนรปธรรม เพอใหแรงงานมสมรรถนะและมเสนทางความกาวหนาในวชาชพทชดเจน

(๕) เตรยมความพรอมคนไทยในการรบประโยชนและลดผลกระทบทจะเขามาพรอมกบการเขาออกของแรงงานอยางเสร สรางโอกาสและเพมขดความสามารถของคนไทยในการออกไปท างานตางประเทศ ยกระดบทกษะดานอาชพและทกษะดานภาษา ควบคกบการสรางภมคมกนทางสงคมจากผลกระทบของการเคลอนยายแรงงานเสร

(๖) เรงปรบปรงการบรหารจดการแรงงานขามชาตใหเปนระบบ ทงการจดระเบยบแรงงานไรฝมอ การดงดดแรงงานทมการศกษาสงเขามาท างานในประเทศ การพฒนาระบบฐานขอมลของแรงงานขามชาตใหมประสทธภาพและน าไปใชในการบรหารจดการแรงงานไดอยางเปนรปธรรม

(๗) จดใหมการวางแผนและพฒนาทรพยากรมนษยในองคกรภาครฐอยางเปนระบบและตอเนอง สรางความชดเจนในบทบาทและภาระงานของขาราชการ พนกงาน และลกจาง เพอเพมประสทธภาพการปฏบตงานของภาครฐใหมผลตภาพสงขน รวมทงปรบปรงระบบบรหารงานบคคลใหเออตอการสงเสรมคณธรรม จรยธรรม และธรรมาภบาลของภาครฐ

๔) พฒนาผสงอายใหมความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม มคณภาพ มคณคา

สามารถปรบตวเทาทนการเปลยนแปลง เปนพลงในการพฒนาสงคม

(๑) สงเสรมการสรางรายไดและการมงานท าในผสงอาย โดยก าหนดลกษณะประเภทงานและอตราคาจางทเหมาะสม ควบคกบการเพมพนความร ทกษะทงดานวชาการและการใชสอการเรยนรสมยใหมใหแกผสงอาย เพอการประกอบอาชพและการพฒนาตวเองอยางตอเนอง

(๒) สงเสรมและสนบสนนใหมการน าความรและประสบการณของผสงอายทเปนคลงสมองของชาตทงภาครฐและเอกชน ปราชญชาวบาน/ผมความรภมปญญาทองถนมาใชประโยชนในการพฒนาชมชน ทองถน และประเทศ

(๓) สงเสรมใหผสงอายสามารถพงตนเอง โดยการปรบปรงสภาพแวดลอมและความจ าเปนทางกายภาพใหเหมาะกบวย และการพฒนาระบบการดแลผสงอายในรปแบบทหลากหลายทงในดานการจดบรการสขภาพและสวสดการสงคมอยางบรณาการ โดยการมสวนรวมของทกภาคสวนอยางตอเนอง รวมทงพฒนาชมชนทมศกยภาพและความพรอมใหเปนตนแบบของการดแลผสงอายเพอขยายผลไปสชมชนอน

๕.๒.๒ สนบสนนกระบวนการเรยนรสวฒนธรรมการเกอกล เสรมสรางทกษะใหคนมการเรยนรตอเนองตลอดชวต การตอยอดสนวตกรรมความร การฝกฝนจนเกดความคดสรางสรรค การเปดใจกวางพรอมรบทกความคดเหน และการปลกฝงจตใจทมคณธรรม มระเบยบวนย ควบคกบการพฒนาคนดวยการเรยนรในศาสตรวทยาการใหสามารถประกอบอาชพไดอยางหลากหลาย สอดคลองกบแนวโนมการจางงานในอนาคต รวมทงการพฒนาตอยอดตามศกยภาพและความถนด

๕.๒.๓ สรางจตส านกของประชาชนใหมความรบผดชอบตอสงคม โดยสรางความตระหนกถงการเคารพกฎหมาย หลกสทธมนษยชน การสรางคานยมใหมพฤตกรรมการผลตและบรโภคทรบผดชอบตอสงแวดลอม การสรางความรความเขาใจและจตส านกในการอนรกษพลงงาน มการเรยนรในการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและภยพบต เพอน าไปสการสรางสงคมนาอย

๕.๓ การสงเสรมการลดปจจยเสยงดานสขภาพอยางเปนองครวม สรางเสรมสขภาวะควบคกบการพฒนาคณภาพระบบบรการสาธารณสข โดย

๕.๓.๑ การสรางเสรมสขภาวะคนไทยใหมความสมบรณแขงแรงทงรางกายและจตใจ โดยการพฒนาความรและทกษะในการดแลสขภาพของตนเอง ครอบครว ชมชน และลดปจจยเสยงจากสภาพแวดลอมทมผลตอสขภาพ รวมทงมงสรางกระบวนการมสวนรวมในการพฒนานโยบายสาธารณะทเออตอสขภาพ การใชประโยชนจากยาสมนไพรเพอการปองกนและการรกษาเบองตน และการใชเทคโนโลยสมยใหมในการสอสารสงคมเพอการสงเสรมสขภาพเชงรก

๕.๓.๒ พฒนาระบบบรการสาธารณสขใหมคณภาพอยางทวถง โดยเฉพาะระบบบรการขนพนฐาน ควบคกบการสงเสรมการแพทยทางเลอก การพฒนาดานเวชศาสตรผสงอาย การพฒนาระบบฐานขอมลสขภาพของประเทศ การพฒนาบคลากรดานสาธารณสขใหเหมาะสมทงการผลต การกระจายดานสาธารณสข คาตอบแทน และการอ านวยความสะดวกในชวตความเปนอยเพอเปนสงจงใจใหบคลากรมการกระจายทเหมาะสม รวมทงการใชมาตรการการเงนการคลงเพอสขภาพทมประสทธภาพและยงยน

๕.๔ การสงเสรมการเรยนรตลอดชวต สรางโอกาสการเรยนรอยางตอเนองใหคนทกกลมทกวยสามารถเขาถงแหลงเรยนรและองคความรทหลากหลาย ทงทเปนวฒนธรรม ภมปญญา และองคความรใหม

๕.๔.๑ กระตนใหเกดวฒนธรรมการเรยนรดวยการสรางกระแสสงคมใหการเรยนรเปนหนาทของคนไทยทกคน สรางนสยใฝร รกการอานตงแตวยเดก และสงเสรมการเรยนรรวมกนของคนตาง

วย ควบคกบการสงเสรมใหองคกร กลมบคคล ชมชน ประชาชน และสอทกประเภทเปนแหลงเรยนรอยางสรางสรรค สอสารดวยภาษาทเขาใจงาย

๕.๔.๒ สงเสรมการศกษาทางเลอกทสอดคลองกบความตองการของผเรยน

๑) จดการศกษาและการเรยนรทมคณภาพ ยดหยน หลากหลาย เขาถงไดงาย ทสมพนธสอดคลองกบวฒนธรรม วถชวต และการประกอบอาชพในแตละทองถน โดยเนนการพฒนาผเรยนเปนส าคญ ใหผเรยนสามารถเรยนรไดดวยตนเอง เรยนรเปนกลมจนตดเปนนสยใฝเรยนร

๒) มระบบเทยบโอนความรและประสบการณ ปรบระบบการวดประเมนผลผเรยน และระบบการเขารบการศกษาตอใหเออตอการจดการศกษาทางเลอกในประชากรทกกลมตามศกยภาพของผเรยน

๓) สงเสรมใหมการพฒนาบทเรยนผานเครอขายอนเทอรเนต และการใชมาตรการทางภาษในการสนบสนนการผลตสอเพอการเรยนร และเปนชองทางส าหรบคนทกกลมวยแสดงออกอยางสรางสรรค

๕.๔.๓ การสรางปจจยสนบสนนใหเกดการเรยนรตลอดชวต

๑) เสรมสรางและพฒนาโครงสรางพนฐานทางปญญาในระดบทองถน ชมชน และประเทศ โดยพฒนาโครงขายโทรคมนาคมและบรการอนเทอรเนตความเรวสงใหครอบคลมพนททวประเทศ พฒนาแหลงเรยนรของชมชนในรปแบบทหลากหลายสอดคลองกบภมสงคม และพฒนายกระดบศนยความเปนเลศดานตางๆ สภมภาคและชมชน

๒) พฒนาและเปดโอกาสใหประชาชนและชมชนไดใชประโยชนจากแหลงเรยนรทวไป อาท สถานศกษา หองสมด พพธภณฑ ศนยการเรยนร ศนยกฬา รวมทงเปดพนท/เวทสาธารณะใหเปนศนยรวมการแลกเปลยนใหกบนกคด และน าเสนอผลงานเชงสรางสรรค โดยกระตนใหเกดการเรยนรรวมกนเรมตงแตวยเดก เยาวชน และประชาชนใหเขาถงอยางสะดวกและใชบรการไดเตมศกยภาพ มการผสมผสานภมปญญาทองถนและความรสมยใหมทสามารถน าไปใชประโยชนเชงพาณชยได

๓) พฒนาองคความรของทองถนทงจากผร ปราชญชาวบาน และจดใหมการวจยเชงประจกษของชมชน การจดการองคความรในชมชนอยางเปนระบบ ควบคกบการพฒนาทกษะดานภาษาและเทคโนโลยเพอการศกษาใหเออตอการเขาถงแหลงเรยนรทหลากหลาย ตลอดจนเนอหาสาระทเหมาะสมกบการพฒนาการเรยนรดวยตนเอง

๔) การปรบปรงและผลกดนกฎ ระเบยบ และกฎหมายทเกยวของกบการเรยนรตลอดชวต มาตรการภาษทเกยวของ ใหเอออ านวยและสงเสรมใหเกดการจดการเรยนรอยางตอเนอง

๕.๕ การเสรมสรางความเขมแขงของสถาบนทางสงคม สงเสรมใหทกภาคสวนน าคานยมและวฒนธรรมทดงามของไทยเปนฐานในการพฒนาคนและสงคม

๕.๕.๑ สงเสรมความเขมแขงของสถาบนหลกทางสงคม

๑) เสรมสรางความเขมแขงของสถาบนครอบครวในการบมเพาะใหคนมจรยธรรม คณธรรมในวถชวต

(๑) พฒนาศกยภาพครอบครว โดยสงเสรมการมอาชพและรายไดทแนนอน สามารถด ารงชวตอยางพอเพยง สนบสนนการจดกระบวนการเรยนรทเหมาะสมกบศกยภาพของครอบครว มการถายทอดและแลกเปลยนประสบการณการเรยนรรวมกนเพอใหเกดสมพนธภาพทดระหวางสมาชกในครอบครวและเชอมโยงกบเครอขายครอบครว ใหสงจงใจแกครอบครวทมปฏสมพนธทด

รวมทงพฒนาความรทางเทคโนโลยสารสนเทศใหกบพอแมและผปกครอง โดยสรางโอกาสในการเขาถงเทคโนโลยสารสนเทศและรจกใชประโยชนอยางมคณคาเพอลดชองวางระหวางครอบครว

(๒) ฟนฟวฒนธรรมทดและน าคณคาอนดงามของครอบครวไทย อาท ความเอออาทร และการเปนเครอญาต ควบคกบการปลกฝงคณธรรมจรยธรรม เพอใหสมาชกในครอบครวรจกใชปญญาในทางทถกตอง และมจตส านกในการเฝาระวงทางวฒนธรรมทจะมผลกระทบตอการเบยงเบนทางวฒนธรรม

(๓) ผลกดนใหชมชนและองคกรปกครองสวนทองถนสนบสนนการเปดพนทสาธารณะในการจดกจกรรมสรางสมพนธอนดตอครอบครวและชมชน และภาคธรกจสงเสรมใหครอบครวมสวนรวมในกจกรรมทเปนประโยชนตอสงคม

๒) พฒนาชมชนทองถนใหเขมแขงและสามารถสรางภมคมกนใหคนในชมชน

(๑) สนบสนนการคนหาอตลกษณอนโดดเดนของชมชน การสรางกระบวนการเรยนร และปลกฝงความเปนอตลกษณของชมชน โดยอนรกษและฟนฟภมปญญาทองถน

(๒) สนบสนนใหคนในชมชนมสวนรวมคดและรวมก าหนดแนวทางการพฒนาชมชนทองถนบนหลกการพงพาตนเองทค านงถงศกยภาพ ทรพยากร ภมปญญา วถชวต วฒนธรรม และสงแวดลอมในชมชนเปนหลก โดยใหความส าคญกบการจดการการเรยนรในชมชน การศกษาถอดองคความรของชมชนและชมชนตนแบบ การจดการตนเองไดตามบรบทของพนท และการถายทอดภมปญญาทชวยพฒนาทกษะในการประกอบอาชพ

(๓) สงเสรมการขยายผลและพฒนาศกยภาพของคนสามวย เพอเปนแหลงเรยนรและสรางความเขาใจทจะน าไปสการพฒนาคณภาพชวตในการอยรวมกบครอบครว ชมชนอยางอบอนและเขมแขง

(๔) สรางเครอขายความรวมมอระหวางชมชนกบเครอขายภาคประชาสงคม และภาคสวนตางๆ ในการพฒนาระบบเฝาระวงปญหาทางดานสงคมและวฒนธรรม โดยเฉพาะในกลมเดกและเยาวชนในชมชน

๓) สงเสรมภาคประชาสงคมและองคกรธรกจเอกชนในการท างานเปนเครอขายเชอมโยงกบกลไกภาครฐ และรวมกนสรางจตส านกรบผดชอบตอสงคม รวมทงการสงเสรมภาคเอกชนทประกอบกจการเพอสงคมทสรางสมดลระหวางผลประโยชนขององคกรและผลประโยชนของชมชนและสงคม โดยเฉพาะสงเสรมใหภาคเอกชนเขามามสวนรวมในการจดการเรยนรและจดหาทอยอาศยใหกบแรงงานในสถานประกอบการหรอบรเวณใกลเคยง การยกยององคกรธรกจเอกชนทมความรบผดชอบตอสงคมใหเปนแบบอยางทดตอสาธารณะ ตลอดจนการยกยองคนดในสงคมใหเปนตนแบบและตวอยางทดผานสอตางๆ อยางตอเนอง

๔) สรางเสรมความศรทธาในสถาบนศาสนาเพอใหมบทบาทส าคญตอการสงเสรมศลธรรมและสรางความเปนปกแผนในสงคม โดยสนบสนนใหสถาบนศาสนาเผยแพรแกนของศาสนาทถกตองและจดพนทในการปฏบตธรรมอยางทวถง เพอใหคนไทยสามารถน าหลกธรรมค าสอนมาใชในชวตประจ าวนและมความสะดวกในการเขาถงสถานทปฏบตธรรม

๕.๕.๒ พฒนาบทบาทของสถาบนทางสงคมใหเออตอการพฒนาคน

๑) สงเสรมใหสถาบนการศกษาทตงอยในพนทหรอจงหวดตางๆ มบทบาทหนาทส าคญในการพฒนาคน ชมชน และสงคมในพนทอยางเปนองครวม

๒) สงเสรมความรวมมอของสถาบนครอบครว สถาบนการศกษา สถาบนศาสนาในการปลกฝงกระบวนการคดทอยบนฐานของศลธรรม การยอมรบความแตกตาง ส านกความเปนพลเมอง และวฒนธรรมประชาธปไตย รวมทงการใชประโยชนทนทางสงคมในการหลอหลอมและสรางคานยมทด การฟนฟวฒนธรรมทดงาม

๓) สรางเสรมความเขมแขงของเครอขายสงคมออนไลนใหเปนพลงส าคญทมบทบาทตอการสะทอนความตองการของประชาชน รวมทงใหขอคดเหนอยางสรางสรรค โดยจดสรรพนทออนไลนเพอการเรยนรตามความสนใจ วเคราะหแนวทางการใชประโยชนในการใชสอออนไลน และมการจดระบบระเบยบการบรหารจดการอยางเขมงวด

๕.๕.๓ สรางคานยมใหคนไทยภาคภมใจในวฒนธรรมไทย และยอมรบความแตกตางของความหลากหลายทางวฒนธรรม เพอลดปญหาความขดแยงทางความคด และสรางความเปนเอกภาพในสงคม ตลอดจนสรางเครอขายความรวมมอทางวฒนธรรมรวมกบประชาคมโลก โดยเฉพาะประชาคมอาเซยน เพอใหเกดการไหลเวยนทางวฒนธรรมในรปแบบการแลกเปลยนเรยนร เพอสงเสรมความเขาใจระหวางประชาชนในการเรยนรประวตศาสตร วฒนธรรม และการรบรขอมลขาวสารของกนและกน

บ ท ทบ ท ท ๕๕

ยทธศาสตรความเขมแขงภาคเกษตร ความมนคงของอาหาร และพลงงาน

๑ สถานการณการเปลยนแปลง

การพฒนาประเทศในชวงเวลาทผานมา ภาคเกษตรมบทบาทส าคญตอการเตบโตทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ทงในมตของการผลตทสามารถพงพาตนเองดานอาหารและเปนแหลงสรางรายไดใหแกครวเรอนภาคเกษตร และเปนฐานการผลตทสนบสนนการสรางมลคาเพมเพอการคาและการสงออกส าหรบภาคการผลตและบรการอนๆ รวมถงในมตการพฒนาสแหลงการผลตพลงงานทดแทนทส าคญของประเทศ เนองจากภาคเกษตรเปนฐานการผลตทเขมแขงดวยมทตงทางภมประเทศและภมอากาศเหมาะสม มภมปญญาดานการผลต การประยกตดดแปลง และวฒนธรรมอาหารทเขมแขงและหลากหลาย รวมถงเปนประเทศผผลตอาหารสงออกทส าคญรายใหญของโลก ซงสถานการณการพฒนาของภาคเกษตรตลอดชวงทผานมาสรปได ดงน

๑.๑ บทบาทภาคเกษตรเรมลดลงแตยงเปนฐานการผลตทส าคญของประเทศ โดยปจจบนมพนทท าการเกษตร รอยละ ๔๐ ของพนททงประเทศ ครวเรอนเกษตรกร ๖.๙ ลานครวเรอน ซงประกอบดวย เกษตรกรรายยอยทผลตเพอพงพาตนเอง เกษตรกรทผลตเชงพาณชย และเกษตรกรทแปรรปผลตผลเกษตรเพอสรางมลคาเพม โดยในป ๒๕๕๓ สามารถท าการผลตสนคาเกษตรและอาหารทงพช ปศสตว และประมง รวมมลคา ๓๘๑,๕๙๔ ลานบาท หรอคดเปนรอยละ ๘.๓ ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ลดลงจากรอยละ ๙.๐๑ ในป ๒๕๔๙ ในขณะทการผลตสวนใหญยงมปรมาณผลผลตพอเพยงกบความตองการใชภายในประเทศ สามารถเปนหลกประกนในการพงพาและสรางความมนคงของสนคาเกษตรและอาหารทใชภายในประเทศได และมเหลอสงออกสรางรายไดใหกบประเทศ เชน ขาว มนส าปะหลง ออย และปาลมน ามน โดยเฉพาะขาว มผลผลตเหลอสงออกรอยละ ๔๕ ของผลผลตทงหมดทผลตได มนส าปะหลง สงออกรอยละ ๓๑ ออย (น าตาล) สงออกรอยละ ๖๗ ของผลผลตทงหมด ขณะทสนคาปศสตวและประมงสงออกทส าคญ เชน กง และไก มปรมาณการสงออกคดเปนรอยละ ๘๖ และ ๓๒ ของปรมาณผลผลตทงหมด ตามล าดบ อยางไรกตามปจจบนตลาดสนคาเกษตรมการแขงขนรนแรงและมแนวโนมถกแยงสวนแบงตลาดจากประเทศคแขงทส าคญมากขน

๑.๒ ความเขมแขงของภาคเกษตรไทยมแนวโนมลดลงในชวงหลายปทผานมา โดยจะเหนไดจากประสทธภาพการผลตโดยเฉลยในบางสนคาทยงคงต าหากเปรยบเทยบกบประเทศเพอนบาน เนองจากภาคเกษตรไมสามารถเรงพฒนาผลตภาพการผลตไดทนตอสภาพการแขงขนในตลาดโลกททวความรนแรงมากขนไดอยางมประสทธภาพ การสงออกหลกของภาคเกษตรยงคงอยในรปของสนคาขนปฐม และเกษตรกรสวนใหญยงประสบปญหาหนสนและความยากจน โดยในป ๒๕๕๐ ประเทศไทยมคนยากจนทงสน ๕.๔๒ ลานคน ในจ านวนนเปนเกษตรกร รอยละ ๕๖.๘๗ อนมสาเหตมาจากปจจยหลาย

ประการ เชน พนทขาดความอดมสมบรณโดยเฉพาะภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอ ขาดแคลนแหลงน าเพอการเกษตร ผลผลตเฉลยตอไรในบางพนทไมสงเทาทควร และมคณภาพผลผลตไมสม าเสมอ เกษตรกรสวนใหญพงพาปจจยการผลตจากภายนอกโดยเฉพาะป ยเคมและสารก าจดศตรพช ท าใหตนทนการผลตสง และผลตพชเชงเดยวเปนหลก ในขณะทการพฒนาระบบเกษตรกรรมยงยนยงไมสามารถขยายตวไดเทาทควร ท าใหมความเสยงจากเปลยนแปลงของราคามากขน ในขณะทราคาผลผลตเกษตรผนผวนและขนกบราคาในตลาดโลก การเกดภยพบตจากธรรมชาตบอยครง เปนตน นอกจากนนปจจบนเกษตรกรมแนวโนมสญเสยการเปนเจาของทดนและกลายเปนผเชามากขน ท าใหขาดความมนคงในอาชพเกษตร ในขณะเดยวกนพบวา รายไดเงนสดสทธทางการเกษตรมแนวโนมสงขน โดยเพมจาก ๕๒,๙๓๓ บาทตอครวเรอน ในปการผลต ๒๕๔๘/๔๙ เปน ๕๘,๖๓๒ บาทตอครวเรอน ในปการผลต ๒๕๕๒/๕๓ ซงรายไดทเพมขนสวนหนงเนองจากราคาผลตผลการเกษตรทปรบตวสงขนในสนคาเกษตรทส าคญ เชน ยางพารา มนส าปะหลง เปนตน อยางไรกตาม เกษตรกรกมขนาดหนสนตอครวเรอนเพมขนเชนกน จาก ๕๒,๘๙๗ บาท ในป ๒๕๔๘/๔๙ เปน ๕๔,๔๐๙ บาท ในป ๒๕๕๒/๕๓

๑.๓ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและการครอบครองทรพยากรพนธกรรม สงผลกระทบตอวถการผลตของเกษตรกร เนองจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยเฉพาะอยางยงการเปลยนแปลงในเรองของปรมาณและการกระจายตวของน าฝน ระดบอณหภมเฉลยทมแนวโนมสงขน รวมทงการเปลยนแปลงในเชงฤดกาลตางๆ จะสงผลกระทบโดยตรงตอการผลตสนคาส าคญทมบทบาทอยางมากตอความมนคงอาหารและพลงงานของประเทศ ในขณะเดยวกน ปญหาการครอบครองทรพยากรพนธกรรมและการผกขาดทางการคาเมลดพนธพช จะสงผลกระทบตอวถชวตของเกษตรกรรายยอยจ านวนมากทพงพาอาศยทรพยากรปาไม พนธพชตางๆ เพอเปนอาหารและยาสมนไพร และกระทบตอความมนคงทางอาหารของประเทศในระยะยาว

๑.๔ การขาดแคลนแรงงานภาคเกษตรจากการเขาสสงคมผสงอายของประเทศไทย ผลกระทบจากการทประเทศเขาสสงคมผสงอายท าใหเกษตรกรทมอาย ๕๐ ปขนไปมแนวโนมเพมขน ประกอบกบคนหนมสาวไมสนใจท าการเกษตร โดยในชวงป ๒๕๔๑-๒๕๕๐ จ านวนแรงงานภาคเกษตรลดลงประมาณรอยละ ๑.๘๗ ตอป สงผลตอการขาดแคลนแรงงานในภาคเกษตรและศกยภาพภาคเกษตรในอนาคต ในขณะทความตองการอาหารทงภายในประเทศและของโลกมแนวโนมเพมขนอยางรวดเรว อนเกดจากจ านวนประชากรทเพมขนสงผลตอความมนคงอาหารในอนาคต

๑.๕ ความตองการพชทสามารถน าไปผลตเปนพลงงานเพมขนอยางตอเนอง สบเนองผลจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและสถานการณราคาน ามนในตลาดโลกทปรบตวสงขนและผนผวนอยางมาก ประกอบความตองการใชพลงงานมแนวโนมเพมสงขนตามการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ สงผลใหหลายประเทศในโลก รวมทงประเทศไทยมนโยบายพฒนาและสงเสรมการใชพลงงานทดแทนจากพชแทนการใชพลงงานจากเชอเพลงฟอสซลมากขน และท าใหความตองการพชทสามารถน าไปผลตพลงงานเ พ ม ข น เ ช น มนส าปะหลง ออย ปาลมน ามน เปนตน และมการเปลยนแปลงรปแบบการใชประโยชนผลผลตการเกษตรจากการปลกเพอเปนพชอาหารมาเปนพชพลงงานมากขน ซงสามารถกอใหเกดผลกระทบตอปรมาณผลผลตอาหาร รวมทงความมนคงอาหารของประเทศและการสงออกได ดงนน แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จงไดใหความส าคญกบการสรางความมนคงดานอาหารและพลงงาน โดยพยายามสรางฐานภาคเกษตรใหมความเขมแขงและเกษตรกรมรายไดทม นคง สามารถผลตอาหารไดเพยงพอ มคณภาพ ควบคไปกบการ

พฒนาพลงงานทดแทนจากพชทเพยงพอ เพอเปนแนวทางหนงในการสรางภมคมกนใหกบประเทศเมอราคาพลงงานเกดความผนผวน รวมถงสรางหลกประกนรายไดใหแกครวเรอนเกษตรกรในระบบดวย

๒ การประเมนความเสยง

สถานการณการเปลยนแปลงทเกดขนทงจากปจจยภายในและภายนอกในปจจบนและแนวโนมในอนาคต ไดสะทอนใหเหนถงปจจยเสยงทภาคเกษตรก าลงเผชญในหลายมต ทงในเชงทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม วถชวต และความสามารถในการแขงขน รวมถงสถานะความมนคงดานอาหารและพลงงานชวภาพของประเทศ ซงจะสงผลกระทบตอความเขมแขงของภาคเกษตรใหลดลงได โดยมปจจยเสยงทส าคญหลายประการ ดงน

๒.๑ ทรพยากรธรรมชาตซงเปนฐานการผลตภาคเกษตรมความเสอมโทรมมากขน การพ ฒ น า ทผานมาไดมการใชทรพยากรธรรมชาตตางๆ จ านวนมาก เพอการผลตทางเศรษฐกจ รวมทงภาคเกษตร เพอใหมการขยายตวอยางตอเนอง และเปนการใชอยางสนเปลอง ไมมประสทธภาพ และขาดการบ ารงรกษา ท าใหในปจจบนทรพยากรธรรมชาตทเปนฐานการผลตของภาคเกษตรทส าคญมความเสอมโทรม โดยเฉพาะทรพยากรดน ทพบปญหาดนเสอมสภาพจ านวน ๑๙๐ ลานไร หรอคดเปนรอยละ ๖๐ ของพนททงประเทศ ซงขยายตวเพมขนถงเกอบปละ ๑ ลานไร เนองจากการเสอมไปตามสภาพการใชประโยชนทดนทไมถกตองตามสมรรถนะของดน ในขณะทเปาหมายตามแผนการฟนฟดนของภาครฐก าหนดไวประมาณปละ ๒ ลานไร ท าใหการด าเนนงานไมทนตอปญหาทเกดขน สงผลใหความเสอมโทรมของดนรนแรงขน นอกจากน มการใชสารเคมทางการเกษตรในปรมาณมาก โดยมการน าเขาป ยเคมและสารเคมการเกษตรปละประมาณ ๖ ลานตน มลคากวา ๘๐,๐๐๐ ลานบาท รวมทงมปญหาการขาดแคลนน าเพอการผลตทางการเกษตร เนองจากประสบปญหาน าตนทนลดลงอยางมาก ปญหาน าทวม และปญหาคณภาพน า ตลอดจนความหลากหลายทางชวภาพทถกท าลายมากขน ซงปญหาดงกลาวเปนปจจยเสยง ทสงผลตอความมนคงและยงยน รวมถงความสามารถในการแขงขนของภาคเกษตรในอนาคต

๒.๒ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศมแนวโนมรนแรงเพมมากขน สงผลตอการผลตภาคเกษตร โดยเฉพาะภาวะภยแลง น าทวม และฝนตกไมตรงตามฤดกาล รวมถงโรคและแมลงศตรพชระบาด ซงผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศมผลโดยตรงตอปรมาณผลผลตทางการเกษตร จากการคาดการณของศนยเครอขายงานวเคราะหวจยและฝกอบรมการเปลยนแปลงของโลกแหงเอเซยต ะ ว น อ อ ก เฉยงใต (๒๕๔๗) พบวา การเพมขนของปรมาณน าฝนในภาคกลาง จะท าใหเกดน าทวมบอยครงและจ านวนความถมากขน มผลใหการผลตขาวในแถบลมน าเจาพระยาไดผลผลตลดลง นอกจากน ยงเกดโรคและแมลงศตรพชระบาดรนแรงขน เชน การระบาดของเพลยแปงสชมพในมนส าปะหลง ประมาณ ๑ ลานไ ร ในป ๒๕๕๒ เปนตน รวมถงการระบาดของโรคพชบางประเภททไมเคยเกดขนมากอน และทเคยเกดขนมาแลวแตเพมระดบความรนแรงยงขน อาท การระบาดของเพลยกระโดดสน าตาลในนาขาว โรคเขยวเตยและโรคใบหงกในนาขาวภาคกลาง ประมาณ ๒.๓๙ ลานไร ซงสงผลตอศกยภาพการผลตของภาคเกษตร

๒.๓ ความออนแอของภาคเกษตรทเปนฐานการผลตทส าคญของประเทศ โดยเฉพาะเ ก ษ ต ร ก ร รายยอย ทงน เปนผลจากหลายปจจยทส าคญ คอ การเปลยนแปลงของวถชวตในสงคมเกษตร ทเขาสสงคมปจเจกมากขน มลกษณะตางคนตางอย ความสมพนธแบบเครอญาตทมความเออเฟอเผอแผชวยเหลอเกอกลกนเรมหมดไป ขาดการปฏสมพนธและท ากจกรรมรวมกน ในขณะทผลตภาพการผลตของภาคเกษตรลดลง อนเกดจากการวจยและพฒนา การพฒนาพนธพชพนธสตว และโครงสรางพนฐานดานการเกษตรทยงไมเพยงพอตอการเพมผลตภาพการผลต โดยเฉพาะพนทชลประทานทมเพยง ๒๘ ลานไร หรอรอยละ ๒๒ ของพนททางการเกษตร การถอครองทดนท าการเกษตรของครวเรอนเกษตรทมแนวโนมลดลงจากเฉลย ๒๓.๐๑ ไร/ครวเรอน ในป ๒๕๔๙ เปน ๒๒.๖๒ ไร/ครวเรอน ในป ๒๕๕๒ และมแนวโนมการเปนผเชาเพมขน โดยป ๒๕๔๙ มการท าการเกษตรบนเนอทของคนอนเพยง ๓๖.๙๙ ลานไร (รอยละ ๒๘.๔ ของเนอทถอครองทางการเกษตร) และเพมเปน ๖๕.๒๕ ลานไร (รอยละ ๔๙.๕๑ ของเนอทถอครองทางการเกษตร) ในป ๒๕๕๑ โดยเฉพาะอยางยงในภาคกลาง ในขณะเดยวกน ตนทนการผลตทมแนวโนมสงขน อนเนองจากราคาปจจยการผลตและการขนสงสงขนทปรบตวตามราคาพลงงาน ท าใหไมสามารถลดตนทนการผลตลงไดเทาทควร ประกอบกบแรงงานเกษตรมแนวโนมลดลงและเปนผสงอาย รวมทงเกษตรกรรนใหมไมไดรบการสงเสรมอยางจรงจง และมการยายออกจากภาคเกษตรไปในภาคการผลตอน เชน ภาคอตสาหกรรมและภาคบรการทใหผลตอบแทนสงกวา เปนตน ท าใหภาคเกษตรตองเผชญกบความเสยงดานแรงงานมากขน นอกจากนน ยงมการพงพาตางประเทศทงปจจยการผลตและตลาดสงออก เชน เทคโนโลย ป ยเคมและสารก าจดศตรพช ทตองน าเขาปละกวา ๘๐,๐๐๐ ลานบาท เปนตน ซงเปนปจจยการผลตทสงผลตอตนทนการผลต และตองเผชญความเสยงจากความผนผวนดานราคา ขณะทผลผลตทางการเกษตรทส าคญสวนใหญของไทยประมาณรอยละ ๖๐-๗๐ ตองพงพงตลาดสงออก รวมถงเปนสนคาขนปฐมทมมลคาเพมนอย ท าใหเกษตรกรมรายไดต าและไมมเสถยรภาพ ประกอบกบการเปดเขตการคาเสรสงผลกระทบตอเกษตรกรรายยอยในประเทศ เนองจากไมสามารถแขงขนกบสนคาเกษตรจากประเทศเพอนบานทมตนทนการผลตต ากวา ซงจะเหนไดจากปรมาณการน าเขาวตถดบอาหารและสนคาเกษตรจากตางประเทศมแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง ตงแตมการเปดเจรจาเขตการคาเสรในป ๒๕๔๗ รวมมลคาปละประมาณ ๒๐๐,๐๐๐ ลานบาท ในขณะททรพยากรถกแยงชงจากภาคการผลตอน ทงทรพยากรทดนและน า เพอตอบสนองความตองการตามการขยายตวทางเศรษฐกจและการเพมขนของประชากร โดยเฉพาะในพนทชานเมองทมการขยายตวของหมบานจดสรรในพนทการเกษตรเดมมากขน

๒.๔ ประเทศไทยมการใชพลงงานทผลตจากพชเพอทดแทนพลงงานเชอเพลงจากฟ อ ส ซ ล มากขน ท าใหมความตองการพชทสามารถน าไปผลตเปนพลงงานเพมมากขน เชน ออย มนส าปะหลง ปาลมน ามน เปนตน เกษตรกรจงมการเปลยนรปแบบการใชประโยชนพนทเกษตรจากการปลกพชอาหารมาเปนการปลกพชพลงงานแทน ซงสงผลใหพนทเพาะปลกพชอาหารลดลง และท าใหราคาพชอาหารมแนวโนมเพมสงขน ประกอบกบรฐบาลไดมนโยบายสงเสรมการผลตและใชเอทานอล ไบโอดเซลใหมสดสวนทสงขน เพอลดการน าเขาและการใชพลงงานจากเชอเพลงฟอสซลเพอสรางความมนคงดานพลงงาน โดยมเปาหมายการเพมการใชเอทานอล และไบโอดเซล เปนสวนประกอบในน ามนเบนซนและดเซลไมนอยกวา ๙ และ ๔.๕ ลานลตรตอวน ภายในป ๒๕๖๕ ตามล าดบ เพมขนจากปจจบนทมการใชเอ

ท า น อ ล ๑ . ๒ ๔ ล า น ล ต ร ต อ ว น แ ล ะ ไบโอดเซล ๑.๗๓ ลานลตรตอวน และทผานมา พบวา มปรมาณเอทานอลทผลตจากมนส าปะหลงเพมขน จาก ๒.๒๕ ลานลตร ในป ๒๕๔๖ เปน ๕๖.๕๗๕ ลานลตร ในป ๒๕๔๙ และเปน ๔๒๖ ลานลตร ในป ๒๕๕๓ ขณะทปรมาณไบโอดเซลเพมขนจาก ๓.๓๘ ลานลตร ในป ๒๕๔๙ เปน ๕๙๕ ลานลตร ในป ๒ ๕ ๕ ๓ ซงสถานการณแนวโนมดงกลาวนบเปนปจจยเสยงตอความมนคงทางดานอาหารของประเทศในระยะยาว

๓ การสรางภมคมกน

การประเมนปจจยความเสยงทจะมผลกระทบตอความเขมแขงของภาคเกษตรซงเปนทงความมนคงดานสงคม สงแวดลอม และความมนคงดานอาหารและพลงงานชวภาพของประเทศ จ าเปนตองเรงสรางภมคมกนใหเพมขนและรกษาภมคมกนทมอยแลว เพอใหสามารถปองกนและลดผลกระทบจากปจจยเสยงทเกดขนในปจจบนและแนวโนมในอนาคต โดยมภมคมกนทส าคญ ดงน

๓.๑ ความเหมาะสมของทตงทางภมศาสตรและทรพยากรธรรมชาตทมความอดมส ม บ ร ณ ซงจ าเปนตองรกษาและใชประโยชนจากศกยภาพทมอยอยางรคณคา เพอใหสามารถพฒนาสการเปนฐานการผลตทเหมาะสม และสนบสนนใหการผลตทางการเกษตรมประสทธภาพและสรางมลคาเพมไดมากขน โดยเฉพาะทรพยากรดน น า แรงงาน รวมทงเทคโนโลยและเครองจกรกลการเกษตรทเหมาะสม ไมสงผลกระทบกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงจะน าไปสการพฒนาอยางยงยน

๓.๒ ฐานการผลตการเกษตรทเขมแขง ทสามารถสรางอาชพ สรางรายไดและความมนคงดานอาหารและพลงงานใหกบประเทศ ใหกบเกษตรกรและสงคมชนบท รวมทงสรางความอดมสมบรณของสภาวะแวดลอม วถชวต ขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนาธรรมทเอออาทรของสงคมเกษตรกรรม และสนบสนนการผลตดานอตสาหกรรม การคาและบรการ โดยใหความส าคญกบระบบเกษตรกรรมยงยนเพมขน

๓.๓ องคความรและเทคโนโลยทเหมาะสม ซงจ าเปนตองสรางความรพนฐานใหเกษตรกรใหมความสามารถในการผลต เฝาระวง ปองกนภยพบตทจะเกดขนอยางตอเนองและทวถง เพอสนบสนนใหเกษตรกรสามารถน าองคความรทมไปใชในการวางแผนและพฒนาภาคเกษตร การผลตพชอาหารและพลงงานใหเกดประสทธภาพ ประสทธผลอยางมนคงมากขน และมความสามารถในการแขงขน รวมทงสามารถปรบตวไดอยางเหมาะสมและสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลงไป ทงดานการใชประโยชน ก า ย ภ า พ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ความผนผวนดานราคา และภาวะทางเศรษฐกจ

๓.๔ การเพมประสทธภาพการผลต ซงสามารถทจะเพมปรมาณการผลตใหเพยงพอทจะใชเปนอาหารและพลงงานชวภาพในปรมาณทเหมาะสม โดยไมสงผลกระทบตอปรมาณผลผลตอาหาร และใหความส าคญกบการสรางความมนคงระหวางพชอาหารและพชพลงงาน และการใชวสดเหลอใชในครวเรอนและการเกษตรใหเกดประโยชนสงสด เพอใหมการน าวสดเหลอใช เชน แกลบ ฟางขาว ซงขาวโพด เศษไม มลสตว เปนตน มาใชในการผลตพลงงานจากชวมวลและกาซชวภาพ ซงชวยลดมลภาวะแกชมชนอกทางหนง

๓.๕ กลไกการบรหารจดการทมธรรมาภบาล จะเปนเครองมอสนบสนนใหเกดการพฒนาภาคเกษตรใหมความเขมแขงทงดานการผลตและการตลาด การสรางมลคาเพม การแบงปนผลประโยชนอยางเปนธรรม มการเขาถงและใชทรพยากรธรรมชาตอยางคมคา ไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม เพอสรางความเทาเทยมกนในสงคมและความเขมแขงในชมชนชนบท รวมทงเพอใหเกดกลไกในการสรางความมนคงในการบรหารจดการอาหารและพลงงานชวภาพของประเทศ

๔ วตถประสงคและเปาหมาย

๔.๑ วตถประสงค

๔.๑.๑ เพอใหภาคเกษตรเปนฐานการผลตทมความมนคงและมการเตบโตอยางมประสทธภาพ สามารถผลตสนคาเกษตร อาหารและพลงงานทมมลคาเพม มคณภาพ มาตรฐาน ปลอดภย เปนมตรกบสงแวดลอม และมปรมาณเพยงพอกบความตองการของตลาดในระดบราคาทเหมาะสมและเปนธรรม โดยใหความส าคญกบความมนคงดานอาหารเปนล าดบแรก

๔.๑.๒ เพอพฒนาคณภาพชวตและเสรมสรางความมนคงในอาชพและรายไดเกษตรกรใหมความเขมแขงและยงยน รวมทงสนบสนนครวเรอนและองคกรเกษตรกรใหมความเขมแขงและสามารถพงพาตนเองไดอยางยงยนดวยระบบเกษตรกรรมยงยน

๔.๑.๓ เพอสงเสรมชมชนและเกษตรกรใหมสวนรวมและสนบสนนความมนคงดานอาหารและพลงงาน รวมถงสามารถพงพาตนเองได

๔.๒ เปาหมาย

๔.๒.๑ เพมสดสวนมลคาสนคาเกษตรและอตสาหกรรมเกษตรไมต ากวารอยละ ๑๕ ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

๔.๒.๒ ปรมาณการผลตสนคาเกษตรและอาหารเพยงพอตอความตองการของตลาด พฒนาคณภาพมาตรฐานและความปลอดภยของสนคาเกษตรและอาหารอยางตอเนอง โดยเพมพนทการท าเกษตรกรรมยงยนอยางนอยรอยละ ๕ ตอป รวมทงผบรโภคสามารถเขาถงอาหารทมคณคาทางโ ภ ช น า ก า ร และปลอดภยไดอยางทวถงในราคาทเหมาะสมและเปนธรรม

๔.๒.๓ เกษตรกรมหลกประกนทม นคงดานอาชพและรายได มความสามารถในการช าระหนสนเพมขน และมคณภาพชวตทด รวมทงเกษตรกรรนใหมเขาสภาคเกษตรอยางตอเนอง

๔.๒.๔ เพมปรมาณการผลตพลงงานทดแทนจากพชพลงงาน ไดแก เอทานอล และไบโอดเซล ในป ๒๕๕๙ ไมนอยกวา ๖.๒ และ ๓.๖ ลานลตรตอวน ตามล าดบ และ เพมผลผลตพลงงานไฟฟา และพลงความรอนจากชวมวล กาซชวภาพ ของเสยจากครวเรอน วสดเหลอใชจากภาคเกษตร และอตสาหกรรมเกษตร ไมนอยกวา ๓,๔๔๐ เมกะวตต และ ๕,๕๖๔ พนตนเทยบเทาน ามนดบ ในป ๒๕๕๙ ตามล าดบ และสงเสรมการใชอยางมประสทธภาพ

๔.๓ ตวชวด

๔.๓.๑ สดสวนมลคาสนคาเกษตรและ อตสาหกรรมเกษตรตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

๔.๓.๒ ผลผลตและตนทนการผลตตอหนวยของสนคาเกษตร

๔.๓.๓ จ านวนฟารมทไดรบรองมาตรฐานในแตละปเพมขน และการเพมขนของพนทท าเกษตรกรรมยงยน อาท พนทเกษตรอนทรย เปนตน

๔.๓.๔ รอยละของจ านวนเดกวยเรยน (อาย ๖-๑๔ ป) ทมน าหนกต ากวาเกณฑ

๔.๓.๕ สดสวนรายไดเงนสดสทธทางการเกษตรตอรายไดเงนสดสทธของครวเรอนเกษตร

๔.๓.๖ สดสวนเกษตรกรรนใหมตอเกษตรกรทงหมด

๔.๓.๗ ระบบประกนภยพชผลทสามารถชวยเหลอเกษตรกรไดอยางทวถง

๔.๓.๘ ปรมาณผลผลตพลงงานทดแทนจากพชพลงงาน และผลผลตพลงงานไฟฟาและพลงความรอนจากชวมวล กาซชวภาพ ของเสยจากครวเรอนและวสดเหลอใชจากภาคเกษตรและอตสาหกรรมเกษตร

๕ แนวทางการพฒนา

การพฒนาประเทศในชวงทผานมา แมวาภาคเกษตรจะมบทบาทส าคญทงในแงของการผลตทสามารถพงพาตนเองไดในดานอาหารและเปนแหลงสรางรายไดใหแกประชากรสวนใหญของประเทศ รวมถงเปนฐานการผลตทสนบสนนการสรางมลคาเพมเพอการคาและการสงออกส าหรบภาคการผลตและบรการอนๆ แตกลบพบวาความเขมแขงและความสามารถในการแขงขนของภาคเกษตรมแนวโนมลดลง เนองจากทรพยากรธรรมชาตซงเปนฐานการผลตทส าคญของการผลตในภาคเกษตรมความเสอมโทรมและถกใชไปในชวงของการพฒนาทผานมาเปนจ านวนมาก โดยไมมการบ ารงรกษาเพอใหสามารถใชประโยชนไดอยางยงยนเทาทควร ประกอบกบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทรนแรงเพมมากขน และการเปดเขตการคาเสรทสงผลกระทบตอความสามารถในการแขงขนของเกษตรกรรายยอย ขณะเดยวกนแนวโนมสถานการณการใชพลงงานทดแทนจากผลผลตพชกลบเปนประเดนออนไหวและจ าเปนตองมการบรหารจดการทเหมาะสม เพอไมใหสงกระทบตอความมนคงดานอาหารในอนาคต ท าใหภาคเกษตรตองมการปรบตวเพอรองรบบทบาททเพมมากขนในดานเปนแหลงการผลตพลงงานทดแทนทส าคญของประเทศ ดงนน ทศทางการพฒนาในระยะตอไปจงตองใหความส าคญกบการดแลและใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตทเปนฐานการผลตภาคเกษตรอยางรคณคาเพอความยงยนในการพฒนา เพมศกยภาพการผลตภาคเกษตร สนบสนนการวจยและพฒนาพนธพช พนธสตวและสตวน ารวมถงเทคโนโลยการเกษตรทเหมาะสมและเปนมตรกบสงแวดลอม สงเสรมการสรางมลคาเพมสนคาเกษตร อาหารและพลงงาน บนฐานของภมปญญาทองถนและความรสรางสรรค สรางความมนคงในอาชพและรายไดแกเกษตรกร รวมถงสรางความมนคงดานอาหารและพลงงานชวภาพในครวเรอน ชมชนและประเทศ ซงจะเปนแนวทางในการสรางภมคมกนและความเขมแขงใหกบภาคเกษตรเมอตองเผชญกบปจจยเสยงดานตางๆ ไดอยางมนคงและยงยน โดยไดนอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาเปนกรอบส าหรบการพฒนาภาคเกษตรใหเกดความยงยน โดยครอบคลมทงการเกษตรเพอพงพาตนเอง การเกษตรในเชงพาณชย และการเกษตรแปรรปเพอสรางมลคาเพม ดงน

๕.๑ การพฒนาทรพยากรธรรมชาตทเปนฐานการผลตภาคเกษตรใหเขมแขงและยงยน โดยมแนวทางการด าเนนงาน ดงน

๕.๑.๑ รกษา ปองกน และคมครองพนททมศกยภาพทางการเกษตรและสนบสนนใหเกษตรกรรายยอยมทดนเปนของตนเองหรอมสทธท ากนในทดน โดยการปรบปรงกฎ ระเบยบ ทมอยใหเออตอการน าทดนมาใชเพอการเกษตร เชน พระราชบญญตการเชาทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ.๒๕๒๔ เปนตน รวมถงการเรงรดการออกกฎหมายเกยวกบการรกษาและควบคมการใชพนทเกษตรกรรมทมศกยภาพสงทรฐบาลไดมการลงทนโครงสรางพนฐานไวแลว เชน ระบบชลประทาน ระบบคมนาคม ขนสง เปนตน และบงคบใชกฎหมายทเกยวของอยางจรงจงโดยเฉพาะพระราชบญญตผงเมอง เพอคมครองพนททางการเกษตรใหเปนฐานการผลตทมประสทธภาพและยงยนของประเทศ

๕.๑.๒ เรงรดใหมการจดซอทดนจากเอกชนมาด าเนนการปฏรปเพอเกษตรกรรม และใชมาตรการทางภาษเพอบงคบหรอจงใจใหบคคลผถอครองทดนไวเปนจ านวนมากโดยไมไดท าประโยชนในทางเศรษฐกจและสงคม ใหหนมาท าประโยชนในพนทดงกลาวมากขน รวมทงสนบสนนการกระจายการถอครองทดนอยางเทาเทยมและเปนธรรม

๕.๑.๓ เรงรดการจดใหมองคกรและระบบบรหารจดการทดนใหเปนรปธรรมโดยเรว เพอเปนกลไกในการกระจายการถอครองทดนอยางเปนธรรมและด าเนนการใหเกษตรกรมกรรมสทธในทดนเพอประกอบเกษตรกรรมอยางทวถง และสนบสนนการใชประโยชนทดนของรฐอยางคมคาโดยเกษตรกรและชมชน รวมทงเรงรดการออกเอกสารสทธหรอจดสรรสทธในทดนใหแกเกษตรกรผไรทท ากนใหมทดนเปนของตนเองอยางเปนธรรม

๕.๑.๔ พฒนาทรพยากรธรรมชาตทเปนฐานการผลตภาคการเกษตร ทงในเรองการฟนฟคณภาพของทรพยากรดนใหมความอดมสมบรณ การบรหารจดการน าอยางบรณาการ และการเพมประสทธภาพการใชน าภาคเกษตร เพอเปนปจจยสนบสนนการเพมประสทธภาพการผลตในภาคเกษตร

๕.๑.๕ ฟนฟและสงเสรมคานยมและวฒนธรรมทดของชมชน โดยเฉพาะวถชวตและวฒนธรรมทางการเกษตรทใหความส าคญกบการพฒนาระบบเกษตรกรรมยงยนเพอชวยสรางความสมดลและการใชทรพยากรธรรมชาตทงดน น า และปาไมอยางยงยน ซงจะเปนฐานการผลตทางการเกษตรตอไปในอนาคต

๕.๒ การเพมประสทธภาพและศกยภาพการผลตภาคเกษตร โดยมแนวทางการด าเนนงาน ดงน

๕.๒.๑ รฐควรใหความส าคญกบการวจยและพฒนาอยางตอเนอง โดยเฉพาะพนธพช พนธสตวและสตวน า ทสามารถเจรญเตบโตไดอยางมประสทธภาพรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลก และ สงเสรมบทบาทของสถาบนเกษตรกร วสาหกจชมชน องคกรชมชน และ เกษตรกร ในการพ ฒ น า พ น ธ พ ช พนธสตวและสตวน า และการวจยทเกยวของกบภาคเกษตร รวมทงสนบสนนการบรหารจดการและการสรางนวตกรรมตลอดหวงโซการผลตสนคาเกษตร เพอใหประเทศไทยสามารถพงพาตนเองดานอาหารและพลงงาน และคงความเปนผน าดานการเกษตรของโลกในอนาคตไดอยางยงยน

๕.๒.๒ สนบสนนการวจยและพฒนาของภาคเอกชน โดยสนบสนนสนเชอผอนปรนและมาตรการทางดานภาษแกเกษตรกรและผประกอบการธรกจเกษตร ทมการใชเทคโนโลยอยางเหมาะสมและคมคา เพอปรบปรงประสทธภาพและขยายการลงทนใหเหมาะสมกบสถานการณการแขงขนในตลาดโลก

๕.๒.๓ สนบสนนการผลตทางการเกษตรทสอดคลองกบสภาพพนท เชน ศกยภาพของดน แหลงรองรบผลผลต และปจจยพนฐานทางการเกษตรทส าคญ เชน ระบบชลประทาน ระบบโลจสตกส เปนตน เพอใหเกดการใชทรพยากรและการจดสรรทรพยากรอยางมประสทธภาพ บนพนฐานของความสมครใจและการมสวนรวมของเกษตรกร โดยก าหนดเขตการใชทดนและมาตรการจงใจใหเกษตรกรท าการผลตตามศกยภาพของพนทและสนบสนนขอมลเพอการตดสนใจ เชน สนเชอเงอนไขผอนปรน เปนตน และสงเสรมใหมการขนทะเบยนเกษตรกรผปลกพชแตละชนด เพอสามารถวางแผนการผลตไดอยางมประสทธภาพ

๕.๒.๔ ควบคมและก ากบดแลใหมการน าเขาและใชสารเคมทางการเกษตรทไดมาตรฐาน และ สนบสนนการใชสารชวภาพใหมากขน เพอลดตนทนการผลต และสรางความปลอดภยในสขภาพของทงผผลตและผบรโภค รวมทงลดผลกระทบตอสงแวดลอม รวมทง รณรงคสรางความเขาใจใหเกษตรกรใชสารเคมทางการเกษตรอยางถกวธตามหลกวชาการ

๕.๒.๕ ปรบปรงบรการขนพนฐานเพอการผลตใหทวถง เชน ศนยเครองจกรกลการเกษตรหรอศนยเรยนรและถายทอดเทคโนโลยการผลตในระดบชมชน เปนตน เพอสนบสนนการผลตไดอยางมประสทธภาพและยงยน และสอดคลองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

๕.๒.๖ สงเสรมการผลตทคงไวซงความหลากหลายของพนธพชและสตวทเหมาะสมกบสภาพภมอากาศและสงแวดลอมของประเทศ และสนบสนนการทดลองวจยและพฒนาเทคโนโลยตางๆ อยางตอเนองและเหมาะสม เชน เทคโนโลยชวภาพ เทคโนโลยพนธวศวกรรม เปนตน เพอใหมองคความรทเทาทนการเปลยนแปลงเทคโนโลยของโลกในระยะตอไป

๕.๒.๗ พฒนาและเสรมสรางองคความร วทยาศาสตรและเทคโนโลยตางๆ ทเหมาะสมทางการเกษตร รวมทงสนบสนนการใชเทคโนโลยการผลตทเปนมตรตอสงแวดลอมใหแกเกษตรกรอยางตอเนองและทวถง โดยผานศนยเรยนรและถายทอดเทคโนโลยการผลต เครอขายเกษตรกรทมความรความเชยวชาญในแตละพนท และจากเกษตรกรทประสบความส าเรจหรอปราชญชาวบาน ตลอดจนเพมความสามารถและชองทางในการรบรขาวสารใหแกเกษตรกรอยางทวถง รวมถงพฒนาสอทางการเกษตรในวงกวาง เพอถายทอดเทคโนโลยและนวตกรรมทางการเกษตรสเกษตรกรและประชาชนทมความสนใจใหทวถงมากขน

๕.๓ การสรางมลคาเพมผลผลตทางการเกษตรตลอดหวงโซการผลต โดยมแนวทางการด าเนนงาน ดงน

๕.๓.๑ สนบสนนการผลตและบรการของชมชนในการสรางมลคาเพมสนคาเกษตร อาหาร และพลงงาน โดยพฒนาศกยภาพการพฒนาเศรษฐกจจากฐานทรพยากรความหลากหลายทางชวภาพและภมปญญาทองถนในชมชน บนฐานความรทสรางสรรคเพอสรางเอกลกษณของสนคา เชน สมนไพร ผลตภณฑอาหารและบรการเพอสขภาพ เปนตน รวมถงสนคาเกษตรทมใชอาหาร เชน ผลตภณฑยาง ไมยาง สนคาจ าพวกวสดชวภาพ ผลตภณฑยาและอาหารเสรมเพอสขภาพ เปนตน ตลอดจนการสนบสนนการวจยและพฒนาตอยอดใหมโอกาสทางการตลาดและเสรมสรางความสามารถในการแขงขน รวมถงสนบสนนการผลตและการตลาดสนคาเกษตรชนดใหมๆ ทมมลคาสงเพอรองรบความตองการของตลาดเฉพาะกลมและตลาดโลก

๕.๓.๒ สงเสรมสถาบนการศกษาในพนทเขามารวมท าการศกษาวจยกบภาคเอกชน ควบคกบการใชมาตรการดานสนเชอผอนปรนและมาตรการดานภาษ เพอสนบสนนใหเกษตรกรและผประกอบการน าองคความร นวตกรรม และเทคโนโลยการผลตทเปนมตรตอสงแวดลอม บนฐานความคดรเรมสรางสรรคมาใชในการสรางมลคาเพม

๕.๓.๓ สนบสนนการยกระดบคณภาพมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหาร และมาตรฐานระบบการผลตสนคาเกษตรใหเทยบเทาระดบสากล รวมทงควบคม ดแลกระบวนการตรวจรบรองคณภาพอยางเขมงวด รวมทงพฒนาระบบตรวจสอบยอนกลบ และความสามารถในการตดตามการขนสงหรอเคลอนยายสนคา เพอใหเปนทยอมรบของตลาดทงภายในและตางประเทศรวมถงเปนการสรางโอกาสและการใชประโยชนจากการเปดการคาเสร ตลอดจนมความรวดเรว ทวถง และประหยดส าหรบเกษตรกรและผประกอบการ

๕.๓.๔ สงเสรมและพฒนาการเพาะเลยงสตวน าเศรษฐกจ การใชเทคโนโลยทลดตนทนการผลตอยางยงยน รวมถงปรบปรงและพฒนาสายพนธสตวน าเพอผลตพอแมพนธและลกพนธคณภาพ

รวมทงเสรมสรางความสามารถในการปรบตวของผประกอบการประมงในทกระดบ ใหพรอมตอการเปลยนแปลงตางๆ ทเกดขนทงการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ กฎ ระเบยบ ขอก าหนดตางๆ ทงภายในและระหวางประเทศ เกยวกบการปองกน ยบยง และขจดการท าประมงทผดกฎหมาย ขาดการรายงานและไรการควบคม ใหสามารถท าประมงอยางมความรบผดชอบเพอรกษาสมดลของการผลตและการใชทรพยากรประมงอยางยงยน

๕.๓.๕ เพมมลคาผลผลตดานปศสตวใหสงขน โดยปรบรปแบบและวธการเลยงใหมมาตรฐานตามหลกวชาการ ทงรปแบบของโรงเรอน ชนด และประเภทของอาหารรวมถงยาทใชในการเลยงปศสตว เพอใหไดผลผลตทมคณภาพและปลอดภยตอผบรโภค รวมทงสงเสรมการท าปศสตวชนดอนๆ ทมมลคาสงใหมากขน โดยการสนบสนนความร เงนทน เทคโนโลยการผลต และการวจยและพฒนาพนธปศสตวทมอตราแลกเนอทด มโอกาสทางการตลาด และใหผลตอบแทนตอการลงทนสง รวมถงสนบสนนการพฒนาการผลตอาหารเสรมส าหรบปศสตวจากวตถดบในประเทศ

๕.๓.๖ สรางแรงจงใจใหเกษตรกรผลตสนคาเกษตรและอาหารตามมาตรฐานทก าหนด รวมทงการผลตสนคาเกษตรอนทรยตามมาตรฐานเกษตรอนทรย โดยการถายทอดความรความเขาใจเกยวกบมาตรฐาน ลดภาระคาใชจายในการตรวจสอบรบรอง เพอขยายการผลตสนคาเกษตรและอาหารทมคณภาพมาตรฐานและความปลอดภย และสรางความเชอมนใหแกผบรโภค

๕.๓.๗ สงเสรมระบบตลาดกลางสนคาเกษตรและตลาดซอขายสนคาเกษตรลวงหนาใหเขมแขงและมประสทธภาพ โดยการสนบสนนสงจงใจ เชน สนเชอเงอนไขผอนปรนใหกบผประกอบการ โดยเฉพาะอยางยงผประกอบการตลาดกลางสนคาเกษตร เพอใหเกดกลไกตลาดทมความเ ปนธรรม และสนบสนนใหสถาบนเกษตรกรสามารถเขามาท าธรกรรมในตลาดสนคาเกษตรลวงหนา เปนตน

๕.๓.๘ สงเสรมภาคเอกชนและองคกรชมชนเขามามบทบาทรวมกนบรหารจดการระบบสนคาเกษตรและอาหาร การเพมมลคา และการจดการดานการตลาด รวมกบสถาบนเกษตรกร เพอชวยใหเกษตรกรมชองทางในการสรางรายไดทเปนธรรมและเหมาะสมเพมขน รวมถงสนบสนนการบรหารจดการสนคาเกษตรแบบกลมการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอม เพอยกระดบและตอยอดการแปรรปสนคาเกษตร

๕.๓.๙ สนบสนนการพฒนาและเพมประสทธภาพระบบการบรหารจดการโลจสตกสของภาคเกษตรทเชอมโยงตลอดหวงโซอปทานและสามารถตรวจสอบการเคลอนยายของสนคา เพอลดความสญเสยและตนทนตลอดหวงโซอปทานจากการเนาเสยของสนคาทมสาเหตจากกระบวนการเกบรกษาและระบบขนสงสนคาทไมไดมาตรฐาน โดยพฒนาระบบขนสงทมการควบคมอณหภม ระบบตรวจสอบยอนกลบ และสนบสนนใหผผลตหรอสมาคมธรกจเฉพาะดานเขามามบทบาทในการจดระบบการบรหารโลจสตกสของภาคเกษตรรวมกบภาครฐ รวมทงพฒนาและเชอมโยงฐานขอมลดานการผลตและตลาดสนคาเกษตรและผลตภณฑ

๕.๔ การสรางความมนคงในอาชพและรายไดใหแกเกษตรกร โดยมแนวทางการด าเนนงาน ดงน

๕.๔.๑ พฒนาระบบการสรางหลกประกนดานรายไดของเกษตรกรใหมความมนคง และใหครอบคลมเกษตรกรทงหมด เพอน าไปสการปรบโครงสรางการผลตอยางยงยน ควบคไปกบการเพม

ประสทธภาพการผลต เพอสรางความมนใจกบเกษตรกรในรายไดขนต าทสามารถยดการเกษตรเปนอาชพไดอยางมนคงตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และเพมขดความสามารถในการแขงขนในระยะยาว

๕.๔.๒ เรงพฒนาระบบประกนภยพชผลการเกษตร ใหสามารถคมครองความเสยงดานการผลตทางการเกษตรจากทกภยพบตใหกบเกษตรกรในทกพนท โดยใหเกษตรกรมสวนรบผดชอบช าระเบยประกนตามความเสยงของพนท

๕.๔.๓ สงเสรมระบบการท าการเกษตรแบบมพนธสญญาทเปนธรรมแกทกฝายทเกยวของ เพอเปนหลกประกนทงทางดานรายไดใหกบเกษตรกรและความมนคงดานวตถดบแกภาคอตสาหกรรมการเกษตร อาหาร และพลงงาน

๕.๔.๔ ยกระดบคณภาพชวตและความเปนอยของเกษตรกรใหดขน โดยพฒนาระบบสวสดการใหครอบคลมแรงงานนอกระบบ ซงรวมถงเกษตรกรในทกสาขาอาชพ และสนบสนนการแกไขปญหาหนสนเกษตรกรใหสามารถพงพาตนเองไดอยางยงยน

๕.๔.๕ สรางแรงจงใจใหเยาวชน หรอเกษตรกรรนใหม และแรงงานทมคณภาพเขาสอาชพเกษตรกรรม เพอใหมจตส านก เหนคณคาของอาชพเกษตรและวถชวตครอบครวทอบอน ดวยการสนบสนนองคความรอยางครบวงจร การจดหาทดนท ากน สรางโอกาสเขาถงแหลงทน รวมทงสนบสนนกระบวนการสรางภาพลกษณทดแกอาชพเกษตรกรรม และเปดโอกาสการมสวนรวมการพฒนาภาคเกษตรของเกษตรกรตนแบบใหมากขน

๕.๔.๖ พฒนาสถาบนเกษตรกรและวสาหกจชมชนใหเปนกลไกสนบสนนการพงพาตนเองของเกษตรกรไดอยางแทจรง โดยการพฒนาความรและความสามารถดานการตลาดและการบรหารจดการ ดวยการศกษาดงานจากเกษตรกรหรอองคกรทประสบความส าเรจ และ การสนบสนนสนเชอเงอนไขผอนปรนทจ าเปนตอการด าเนนงาน ภายใตระบบการควบคมตรวจสอบทรดกม รวมทงการเชอมโยงบทบาทของสถาบนเกษตรกรกบสภาเกษตรกรแหงชาต เพอรวมวางแนวทางการพฒนาภาคเกษตรกรรมตามพนฐานและความตองการของเกษตรกรอยางเปนระบบ

๕.๔.๗ เสรมสรางความเขมแขงใหกบเกษตรกรรายยอยทไดรบผลกระทบจากการน าเขาสนคาเกษตรและอาหารทมตนทนต า อนเปนผลจากขอตกลงการเปดการคาเสร โดยสนบสนนการปรบตวและเพมขดความสามารถใหเกษตรกรไทย สามารถผลตสนคาเกษตรและอาหารใหไดตามมาตรฐาน พรอมทงใหความส าคญกบการตรวจสอบคณภาพมาตรฐานและความปลอดภยอาหารของสนคาเกษตรและอาหารน าเขา เพอปองกนสนคาน าเขาทมคณภาพไมไดตามมาตรฐานทก าหนดไว และสงเสรมใหไทยเปนศนยกลางในการแปรรปเพอเพมมลคาสนคาเกษตรและอาหาร จากการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน โดยการปรบปรงกระบวนการน าเขาวตถดบมาแปรรปใหสะดวกและรวดเรวยงขน

๕.๕ การสรางความมนคงดานอาหารและพฒนาพลงงานชวภาพในระดบครวเรอนและช ม ช น มแนวทางการด าเนนงาน ดงน

๕.๕.๑ สงเสรมใหมการปลกปาโดยชมชนและเพอชมชนเพมขน เพอรกษาสมดลของระบบนเวศทจะเปนฐานการผลตดานการเกษตรและอาหาร และใชเปนแหลงชวยดดซบกาซคารบอนไดออกไซด

๕.๕.๒ สงเสรมใหเกษตรกรท าการเกษตรดวยระบบเกษตรกรรมยงยนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เชน เกษตรอนทรย เกษตรผสมผสาน เกษตรทฤษฏใหม วนเกษตร เปนตน โดยเฉพาะเกษตรกรรายยอย เพอสรางความมนคง ความหลากหลาย การพงพาตนเองและสามารถเขาถงดานอาหารทกครวเรอนทงในเชงของปรมาณ คณภาพ โภชนาการ และความปลอดภย โดยการถายทอดความรและเทคโนโลยการผลตผานเครอขายปราชญชาวบาน เกษตรกรทประสบความส าเรจ และแหลงความรในพนท

๕.๕.๓ สงเสรมและสนบสนนใหมการจดการและเผยแพรองคความรและการพฒนา ดานอาหารศกษาทกรปแบบอยางตอเนองและทวถง รวมทงสงเสรมพฤตกรรมการบรโภคทเหมาะสมของบคคลและชมชน เพอใหมพฤตกรรมการบรโภคทใหความส าคญกบคณภาพชวตและการบรโภคทเหมาะสมกบภาวะสขภาพของแตละบคคล โดยสงเสรมใหเกดความรวมมอและบรณาการของหนวยงานทเกยวของทกภาคสวน ในการสนบสนนดานอาหารศกษา และเนนการวจยและพฒนาดานอาหารในมตตางๆ ควบคไปกบการใหความรแกผบรโภคในการเลอกซอสนคาทปลอดภยและมคณคาตอการบรโภค

๕.๕.๔ สนบสนนการสรางเครอขายการผลตและการบรโภคทเกอกลกนในระดบชมชนทอยบรเวณใกลเคยงกน โดยมเกษตรกรผผลตและผบรโภคทมความสมพนธกนโดยตรง เชน ตลาดทองถน ตลาดเกษตรกร เปนตน ซงจะท าใหปรมาณผลผลตมตลาดรองรบมากขน สามารถพฒนาเปนวสาหกจชมชนและน าไปสการสรางชมชนทเขมแขงมศกยภาพในการผลตและเขาถงอาหารและโภชนาการทด รวมทงมความรในการดแลสขภาพอนามยของตนเอง

๕.๕.๕ สงเสรมการน าวตถดบทางการเกษตรทผลตไดในชมชนและทเหลอใชจากการเกษตรมาผลตเปนพลงงานทดแทนใชในระดบครวเรอนและชมชน เชน ไบโอดเซล พลงงานความรอนจากการเผาไมเศษวสดทางการเกษตร กาซชวภาพทไดจากการหมกมลสตว และเศษขยะอนทรย เปนตน

๕.๕.๖ สนบสนนการผลตพลงงานทดแทนภายในชมชน โดยการสนบสนนองคความรดานเทคโนโลยการผลตพลงงานทดแทน ทงจากวตถดบเหลอใชจากครวเรอนและการเกษตร อาท มลสตว ขยะ ฟาง แกลบ เศษไม ตลอดจนถายทอดวธการดแลรกษาและการซอมบ ารงใหแกชมชนหรอองคกรปกครองสวนทองถนใหมศกยภาพในการผลตพลงงานทดแทน เพอน าไปสการพฒนาพลงงานทดแทนอยางมนคงและยงยนในระดบชมชนและทองถน ทงน เพอเปนการลดตนทนดานพลงงาน รวมถงลดมลภาวะแกชมชนและทองถน รวมทงสงเสรมการผลตพชพลงงานทดแทนทไมใชอาหารและมความเหมาะสมกบสภาพทองถน เชน สบด า เปนตน

๕.๕.๗ สงเสรมและพฒนาโครงสรางพนฐานในพนทใหเปนเครองมอในการสรางความเขมแขงดานอาหารใหกบเกษตรกรและชมชนอยางเปนระบบ โดยสนบสนนบทบาทการบรหารจดการโครงสรางพนฐานภายในชมชน เชน ศนยพนธขาวชมชน โรงป ยชวภาพป ยอนทรย โรงส และลานตาก เปนตน เพอเพมประสทธภาพและคณภาพผลตผลการเกษตรในชมชน

๕.๖ การสรางความมนคงดานพลงงานชวภาพเพอสนบสนนการพฒนาประเทศและความเขมแขงภาคเกษตร มแนวทางการด าเนนงาน ดงน

๕.๖.๑ สงเสรมการวจยและพฒนาเพอเพมประสทธภาพการผลตพลงงานจากพชพลงงาน โดยการวจยและพฒนาพนธพชพลงงานทเหมาะสมกบประเทศและใหผลผลตสง และการใชเทคโนโลยเพอเพมปรมาณผลผลตตอไรใหสงขน รวมทงศกษาแนวทางการเพมประสทธภาพในกระบวนการผลต

พลงงานจากพช เพอใหสามารถผลตพลงงานไดมากขนในปรมาณพชเทากน ตลอดจนสงเสรมการวจยพชพลงงานอนทไมไดใชเปนวตถดบในการผลตอาหาร เชน สาหราย เปนตน ทงน เพอลดปญหาภาวะขาดแคลนในพชทใชเปนทงวตถดบในการผลตอาหารและพลงงาน

๕.๖.๒ จดใหมระบบการบรหารจดการสนคาเกษตรทใชเปนทงอาหารและพลงงาน โดยใหความส าคญกบความมนคงดานอาหาร เชน ปาลมน ามน มนส าปะหลง และออย เปนตน เพอใหมการผลตและการใชอยางเปนระบบทเชอมโยงกนอยางชดเจน ไมกระทบตอความมนคงดานอาหารของประเทศ

๕.๖.๓ เพมประสทธภาพการผลตและการใชพลงงานชวภาพทเกยวเนองกบภาคการผลตและบรการ เพอลดการพงพาการใชน ามนเชอเพลงจากการน าเขาตางประเทศ ซงจะท าใหเกดการสรางภมคมกนใหกบผลผลตทางการเกษตรเกดความมนคงและราคาสนคาเกษตรมเสถยรภาพ

๕.๖.๔ จดใหมกลไกในการก ากบดแลโครงสรางราคาของพลงงานชวภาพ ทไมสงผลกระทบตอการสรางเสถยรภาพและความเปนธรรมตอผบรโภคและผผลต เพอเปนเครองมอในการสรางความมนคงของการใชพลงงานชวภาพและศกยภาพการผลตทเหมาะสม โดยไมกระทบตอการผลตอาหารของประเทศ

๕.๖.๕ ปลกจตส านกในการใชพลงงานชวภาพอยางมประสทธภาพและคมคา โดยสรางความรความเขาใจแกประชาชนถงประโยชนและผลกระทบของการใชพลงงานชวภาพ

๕.๗ การปรบระบบบรหารจดการภาครฐเพอเสรมสรางความมนคงดานอาหารและพ ล ง ง า น มแนวทางการด าเนนงาน ดงน

๕.๗.๑ สนบสนนบทบาทของเกษตรกร เครอขายปราชญชาวบาน ภาคเอกชน และชมชนใหเขามามสวนรวมในการก าหนดทศทางและวางแผนการผลตทางการเกษตร เพอสรางความมนคงดานอาหารและพลงงานทงในระดบชมชนและระดบประเทศเชอมโยงกบกลไกการบรหารจดการภาครฐและองคกรเกษตรกรทเกยวของทงในระดบพนทและสวนกลาง เชน สภาเกษตรกรแหงชาต เปนตน รวมทงมสวนรวมในการตดตามตรวจสอบการท างานของภาครฐอยางเปนระบบ เพอสรางความรบผดชอบตอสงคม

๕.๗.๒ ปรบกระบวนการท างานของหนวยงานภาครฐทเกยวของ อาท กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวง อตสาหกรรม กระทรวงสาธารณสข กระทรวงพาณชย กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และ กระทรวงพลงงาน ใหมการรวมมอและบรณาการการท างานอยางจรงจง ทงในสวนกลางและระดบพนทโดยมเปาหมายรวมกน เพอสนบสนนการสรางความมนคงทางดานอาหารและพลงงาน รวมถงเปนผผลกดนและสนบสนนการพฒนาการเกษตร อาหารและพลงงานใหสอดคลองกบความตองการในระดบชมชนในพนทและระดบประเทศ นอกจากน ก าหนดใหมกลไกการประสานการท างานระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และเกษตรกร และตรวจสอบการด าเนนงานแบบมสวนรวมของชมชนในพนท

๕.๗.๓ พฒนาระบบฐานขอมลสารสนเทศดานอาหารและพลงงานตงแตการผลต การตลาดไปจนถงการบรโภคใหมความถกตอง สามารถเขาถงและใชประโยชนไดโดยงาย เพอใชในการวางแผน พฒนา แกไขปญหา และเตอนภย โดยพฒนารปแบบการเผยแพรขอมลในระบบอนเตอรเนต รวมทงพฒนาการสรางตวชวดการพงพาตนเองดานอาหารในระดบประเทศ เพอใชเปนเครองมอในการวางแผนนโยบายดานการเกษตรในระยะตอไป

๕.๗.๔ พฒนากฎหมายทเกยวของกบการพฒนาดานการเกษตรเพอใหเออตอการพฒนาอยางยงยน อาท การเรงรดออกกฎระเบยบตามพระราชบญญตคมครองพนธพช โดยเฉพาะการคมครองพนธพนเมองและสทธชมชน ใหประชาชนและประเทศไดรบประโยชนจากการเขาถงฐานทรพยากรทมอยอยางเหมาะสม เปนธรรม และมความเปนสากล ปรบปรงพระราชบญญตการเชาทดนเพอเกษตรกรรม

โดยใหรวมถงการเชาทดนเพอเกษตรกรรมของชาวตางชาต โดยใหมการเกบภาษในอตราทสงกวาคนไทย เพอใหเกดการใชทดนอยางมประสทธภาพ คมคา สนบสนนใหมกฎหมายทเกยวของกบการสงเสรมและพฒนาระบบเกษตรกรรมยงยน การสงเสรมการพฒนาเศรษฐกจจากฐานชวภาพ เพอใหเกดการท างานในเชงระบบทเปนองครวม ตอเนอง และมกระบวนการมสวนรวมของผเกยวของ

๕.๗.๕ สงเสรมความรวมมอระหวางประเทศทงในระดบพหภาคและทวภาค โดยเฉพาะประชาคมอาเซยน ในการสนบสนนการวจยและพฒนา ความรวมมอในการผลตการตลาด การจดตงระบบส ารองขาวฉกเฉน ปรบปรงกฎระเบยบ และเสรมสรางความเขมแขงใหกบกลไกทมอย เพอใหเกดความมนคงดานอาหารและพลงงาน

บ ท ทบ ท ท ๖๖

ยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเตบโตอยางมคณภาพและยงยน

๑ สถานการณการเปลยนแปลง

ในชวงระยะเวลาตงแตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๗ จนถงปจจบน (พ.ศ. ๒๕๓๕-๒๕๕๒) ประเทศไทยมอตราการขยายตวทางเศรษฐกจเฉลยรอยละ ๓.๘๕ และสามารถรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจโดยรวมไวได โดยฐานะการคลงมความแขงแกรง ทนส ารองระหวางประเทศเพมขนอยางตอเนอง รวมทงการจางงานและดลบญชเดนสะพดอยในเกณฑดสอดคลองกบเปาหมายของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ขณะเดยวกนโครงสรางการผลตและบรการไดปรบเปลยนจากการขบเคลอนดวยภาคเกษตรสภาคอตสาหกรรม ดงจะเหนไดจากสดสวนการผลตของภาคเกษตร อตสาหกรรม และบรการ เ ป ล ย น จ า ก ร อ ย ล ะ ๑ :๓ :๖ ในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ (พ.ศ. ๒๕๓๕-๒๕๓๙) เปน ๑:๔:๕ ในชวง ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ (พ.ศ. ๒๕๕๐-๒๕๕๒) โดยมผลของการพฒนาดานตางๆ ดงน

๑.๑ ภาคอตสาหกรรมเปนภาคการผลตทมบทบาทสงตอระบบเศรษฐกจแตผลตภาพการผลตโดยรวมของภาคอตสาหกรรมยงไมไดรบการพฒนาเทาทควร โดยมสดสวนตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (Gross Domestic Product: GDP) เพมขนจากรอยละ ๓๘.๑ ในป ๒๕๔๒ เปนรอยละ ๔๐.๘ ในป ๒๕๕๒ ซงเปนผลมาจากการยายฐานการผลตเพอการสงออกของประเทศญปนและกลมประเทศอตสาหกรรมใหมใน ๔ กลมอตสาหกรรมหลก ไดแก ปโตรเลยม อเลกทรอนกส ยานยนต และเครองใชไฟฟา ซงมสดสวนของการผลตสงถงรอยละ ๔๑.๘ ของภาคอตสาหกรรมทงหมด นอกจากน สนคาอตสาหกรรมยงเปนสนคาสงออกหลกของประเทศ โดยมสดสวนกวารอยละ ๗๕ ของการสงออกรวมในชวง ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ อยางไรกตาม ผลตภาพการผลตรวมของภาคอตสาหกรรมย ง อ ย ใ น ร ะ ด บ ต า โดยใน ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ขยายตวเฉลยเพยงรอยละ ๑.๑ เทานน

๑.๒ ภาคเกษตรนบเปนภาคการผลตทมความส าคญตอระบบเศรษฐกจโดยรวมของประเทศเนองจากเปนแหลงสรางรายไดหลกของคนสวนใหญในประเทศและเปนฐานในการสรางมลคาเพมของภาคอตสาหกรรม ดวยความอดมสมบรณของฐานทรพยากรธรรมชาตและความเหมาะสมของสภาพภมอากาศ รวมทงการสะสมความรและภมปญญาทางการเกษตรอยางตอเนอง และการใชผลผลตการเกษตรเปนวตถดบทงในดานอาหาร พลงงาน และวสดชวภาพมแนวโนมเพมสงขนอยางรวดเรว อยางไรกตาม ภาคเกษตรยงมการเตบโตนอยกวาภาคการผลตอนโดยเปรยบเทยบ ดงจะเหนไดจากสดสวนผลตภณฑภาคเกษตรตอ GDP ลดลงจากรอยละ ๑๐.๔ ในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ เปนรอยละ ๘ . ๙ ใ น ช ว ง ๓ ป แ ร ก ข อ ง แ ผ น พ ฒ น า ฯ ฉบบท ๑๐ เนองจากภาคเกษตรไมสามารถเรงพฒนาผลตภาพการผลตไดทนตอสภาพการแขงขนในตลาดโลกททวความรนแรงมากขนไดอยางมประสทธภาพ และตองพงพาการสงออกสนคาเกษตรส าคญโดยไมไดยกระดบการผลตและแปรรปเพอเพมมลคาสนคาเทาทควร

๑.๓ ภาคบรการยงคงมบทบาทส าคญในการสรางมลคาเพมใหกบภาคเศรษฐกจ ชวยลดการขาดดลการคา และพฒนาคณภาพชวตประชาชน แมวาสดสวนผลตภณฑบรการจะลดลงอยางตอเนองภายหลงจากเกดวกฤตเศรษฐกจในป ๒๕๔๐ เปนตนมา โดยในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ ภาคบ ร ก า ร มสดสวนเฉลยรอยละ ๕๖.๓ และไดลดลงเหลอรอยละ ๔๙.๔ ในชวงระยะ ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ภาคบรการยงมบทบาทส าคญในการเปนแหลงจางงานขนาดใหญของประเทศ โดยมสดสวนแรงงานถ ง รอยละ ๔๕.๓ ของจ านวนผมงานท าทงหมดในชวง ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ เพมขนจากรอยละ ๓๕.๕ ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ การเพมขนของจ านวนแรงงานในภาคบรการสอดคลองกบการลดลงของแรงงานในภาคการเกษตร ซงสงผลท าใหแรงงานในภาคบรการสวนใหญยงคงเปนแรงงานระดบลาง ดงนน สดสวนคาตอบแทนแรงงานตอมลคาเพมของภาคบรการจงคอนขางต าและผลตภาพการผลตโดยรวมหดตวลงเฉลยรอยละ ๐.๙๔ ในชวงระยะ ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐

๑.๔ การเชอมโยงเศรษฐกจของประเทศกบเศรษฐกจตางประเทศจากการปรบโครงสรางเศรษฐกจดงกลาวท าใหเกดกจกรรมทางเศรษฐกจระหวางประเทศโดยเฉพาะกจกรรมทางการคาและการลงทนระหวางประเทศ ซงมบทบาทส าคญตอการพฒนาเศรษฐกจมาโดยตลอด ทงน การสงออกของไทยมการขยายตวอยางตอเนองในชวง ๑๐ ปทผานมา (พ.ศ. ๒๕๔๑ - ๒๕๕๑) แมวาเรมขยายตวลดลงในป ๒๕๕๒ อนเปนผลมาจากวกฤตเศรษฐกจโลกและขดความสามารถในการแขงขนลดลง แตประเทศไทยยงสามารถรกษาสดสวนการสงออกในตลาดโลกทรอยละ ๑.๑ ตอเนองมาตลอดในชวงป ๒๕๔๙ ถง ๒๕๕๑ ซงสงผลใหสดสวนการคาระหวางประเทศเพมสงขนจากรอยละ ๘๔.๘ ตอ GDP ในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ เปนรอยละ ๑๓๘.๔ ในชวง ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ โดยสนคาอตสาหกรรมยงเปนสนคาสงออกหลก และมตลาดสงออกส าคญคอ ตลาดอาเซยน สหภาพยโรป และญปน

๑.๕ อยางไรกตาม ประเทศไทยยงตองพงพงการน าเขาในสดสวนทสงเชนกน โดยอตราสวนการน าเขาตอการผลตในประเทศของสนคาและบรการเพมจาก ๒:๑ ในชวงปลายแผนพฒนาฯ ฉ บ บ ท ๗ เ ป น ๔:๑ ในชวง ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ในขณะทการพงพาการน าเขาวตถดบและสนคากงส าเรจรปสงถงรอยละ ๔๐ ของการน าเขาทงหมด ส าหรบการลงทนโดยตรงจากตางประเทศยงคงมบ ท บ า ท ส า ค ญ ตอการขยายตวของระบบเศรษฐกจไทย แตจากภาวะเศรษฐกจโลกทตกต าและขดความสามารถในการแขงขนลดลง ท าใหบทบาทของการลงทนในการขบเคลอนเศรษฐกจมแนวโนมลดลงจากรอยละ ๔๑.๒ ตอ GDP ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ เปนรอยละ ๒๕.๖ ในปชวง ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ โดยสดสวนการลงทนจากตางประเทศลดลงจากรอยละ ๒๒.๒ ตอ GDP ในป ๒๕๔๑ เปนรอยละ ๘.๐ ในป ๒๕๕๒

๑.๖ ผลตอบแทนปจจยการผลต เมอพจารณาแนวโนมการกระจายผลตอบแทนของปจจยการผลต พบวา การกระจายผลตอบแทนของปจจยแรงงานมแนวโนมลดลงอยางตอเนองจากรอยละ ๓๐.๒ ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ เปนรอยละ ๒๙.๔ และ ๒๘.๙ ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ และ ๓ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ตามล าดบ ในขณะทผลตอบแทนของปจจยการผลตอนๆ ทไมใชแรงงาน เชน ผลตอบแทนของทน ผประกอบการ และทดน เปนตน มแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง พรอมทง

ชองวางของ GDP กบผลตภณฑประชาชาต (Gross National Product: GNP) ไดเพมขนจาก ๔๕.๙ พ น ล า น บ า ท ห ร อ รอยละ ๑.๕ ของ GDP ในป ๒๕๓๖ เปน ๔๓๖.๐ พนลานบาทหรอรอยละ ๔.๓ ในป ๒๕๕๓ ซงสะทอนถง การน าก าไรจากการประกอบการภายในประเทศสงกลบไปทบรษทแมในตางประเทศเพมขนในชวงทผานมา

๑.๗ เมอพจารณาปจจยแวดลอมและระบบการแขงขนในปจจบนของไทย สถาบนการจดอนดบความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจทส าคญของโลก3 มขอสรปตรงกนวาประเทศไทยยงมความออนแอดานปจจยสนบสนนในสวนของวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยตวชวดหลกดานการลงทนในการวจยและพฒนา การลงทนในโครงสรางพนฐานวทยาศาสตรและเทคโนโลย จ านวนบคลากรทางการวจยและพฒนา จ านวนสทธบตร และการคมครองทรพยสนทางปญญา ยงเปนขอจ ากดตอการน าเอาองคความรวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาใชสนบสนนการเพมศกยภาพการแขงขนของประเทศโดยรวม นอกจากน หนวยงานตางๆ ภายใตระบบวจยของไทยยงขาดการบรณาการในการท างานระหวางกน รวมทงขาดกลไกทมประสทธภาพในการสรางความเชอมโยงการวจยระหวางภาคเอกชนและชมชน และการจดการความเสยงตลอดจนการจดสรรผลประโยชนทเกดจากการวจยและพฒนาในเชงพาณชยยงไมชดเจน ท าใหไมสามารถน าผลงานวจยไปประยกตใชในเชงพาณชยไดเทาทควร

๑.๘ ส าหรบการพฒนาโครงสรางพนฐานทผานมา ภาครฐมบทบาทน าในการสรางโครงสรางพนฐานเพอสนบสนนการเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ ในระยะทผานมา มการพฒนาโครงสรางพนฐานทงทางบก ทางเรอ และทางอากาศ โดยมสดสวนการขนสงผโดยสารภ า ย ใ น ป ร ะ เ ท ศ ทางถนนรอยละ ๗๔ ทางรถไฟรอยละ ๒๑ ทเหลอเปนทางอากาศรอยละ ๕ ส าหรบการขนสงสนคานน สวนใหญเปนการขนสงทางถนนรอยละ ๘๒ ทางน ารอยละ ๑๕ และทางรถไฟรอยละ ๓ ทงน แมวาการพฒนาโครงสรางพนฐานของประเทศในระยะทผานมาจะประสบความส าเรจในดานปรมาณ แตยงตองพฒนาดานคณภาพและสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนใหมากขน นอกจากน ขอจ ากดดานการคลง ตลอดจนกฎ ระเบยบ และหลกเกณฑทบงคบใชไมสอดคลองและเหมาะสมกบสถานการณในปจจบน ซงสงผลใหการพฒนาโครงสรางพนฐานลาชาและเปนอปสรรคตอการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศในระยะยาว ในขณะทความตองการใชพลงงานของไทยมแนวโนมสงขนและตองพงพงการน าเขาพลงงานจากตางประเทศจ านวนมาก โดยความตองการใชพลงงานของไทยมมลคาสงถงปละ ๑ ลานลานบาท หรอคดเปนรอยละ ๑๑ ของ GDP พรอมน การผลตพลงงานในประเทศยงไมสามารถต อ บ ส น อ ง ค ว า ม ต อ ง ก า ร ใ ช พ ล ง ง า น ทเพมขนไดอยางเพยงพอ โดยการผลตพลงงานในประเทศสามารถตอบสนองความตองการใชในประเทศไดเพยงรอยละ ๕๐ เทานน

๒ การประเมนความเสยง

ประเทศไทยตองเผชญกบความเสยงส าคญหลายดานซงเปนทงขอจ ากดตอการพฒนาประเทศและจดออนภายในประเทศทจ าเปนตองแกไขตอไป ดงนน ประเทศไทยตองเตรยมความพรอมและจดการความเสยงตางๆ เพอใหกระบวนการปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเตบโตอยางมคณภาพและยงยนมความตอเนอง โดยความเสยงทางเศรษฐกจส าคญของประเทศไทยมดงน

๒.๑ เศรษฐกจโลกฟนตวชากวาทคาด เนองจากความไมสมดลของระบบเศรษฐกจและการเงนของประเทศเศรษฐกจหลกยงไมไดรบการแกไข อาท ปญหาในภาคการคลงในภมภาคยโรป 3

สถาบนการจดการนานาชาต (International Institute for Management Development:

IMD) และเวลด อโคโนมก ฟอรม (World Economic Forum: WEF)

ปญหาเงนเฟอในภมภาคเอเชย จากปญหาทแตกตางกนท าใหแตละประเทศมการด าเนนนโยบายทตางกน ซงอาจน าไปสการแกไขกฎระเบยบดานการคาจนน าไปสลทธกดกนทางการคาและยกระดบการแขงขนใหมความรนแรงมากขน ซงประเทศตางๆ รวมทงไทยจ าเปนตองเสรมสรางสมรรถนะทางการแขงขน และกระตนอปสงคในประเทศเพอรองรบความเสยงน

๒.๒ การเคลอนยายเงนทนเพมขนอยางรวดเรวท าใหอตราแลกเปลยนมความผนผวนสงและการด าเนนนโยบายการเงนมความยากล าบากขน การพฒนาตลาดทนโลก การสรางนวตกรรมใหมทางการเงน ความเชอมโยงระหวางระบบเศรษฐกจทเพมสงขน รวมทงการเปดเสรทางการคาและการเงน สงผลใหการเคลอนยายเงนทนในระหวางภมภาคตางๆ ของโลกเพมขนอยางรวดเรว และตนทนการบรหารความเสยงจากอตราแลกเปลยนทงในภาครฐและเอกชนเพมสงขน ในขณะทการพฒนาของตลาดทนไทยยงไมสามารถแขงขนไดในตลาดโลก

๒.๓ ความเสยงเชงระบบของสถาบนการเงน ซงเปนผลกระทบของวกฤตเศรษฐกจโลกป ๒๕๕๑ ยงไมไดรบการจดการดแลอยางจรงจง หากไมด าเนนการแกไขตอไปอาจสงผลกระทบรนแรงในอนาคต ดวยเหตน ประเทศไทยจงจ าเปนตองปรบปรงการก ากบดแลสถาบนการเงนตามหลกเกณฑสากล Basel III ซงจะมการก าหนดมาตรการด ารงเงนกองทนและสภาพคลองของสถาบนการเงนทเขมงวดขน จนอาจสงผลใหสถาบนการเงนตลอดจนภาคธรกจมตนทนทางการเงนสงขน

๒.๔ การบรหารจดการทางการคลงมขอจ ากดมากขน แมวาจะมการตงเปาหมายใหงบประมาณสมดลในชวงปลายแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ แตภาระงบประมาณรายจายประจ าปตามเงอนไขของรฐธรรมนญป 2550 ทงรายจายทางดานการศกษาและสาธารณสข และรายจายเงนอดหนนใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ซงเปนรายจายประจ ามแนวโนมเพมสงขนอยางตอเนอง นอกจากนยงมความเสยงทางการคลงทเกดจากการใชจายเงนนอกงบประมาณและการด าเนนกจกรรมกงการคลงผานรฐวสาหกจและสถาบนการเงนเฉพาะกจทอาจสรางภาระตองบประมาณในอนาคต

๒.๕ ผลตภาพการผลตในภาคการผลตและบรการยงอยในระดบต าท าใหประเทศไทย ไมสามารถยกระดบความสามารถในการแขงขนและขบเคลอนการเตบโตทางเศรษฐกจไดอยางยงยน อนดบความสามารถในการแขงขนของไทยจากสถาบน IMD และ WEF ในป ๒๕๕๓ อยทอนดบ ๒๖ และอนดบ ๓๘ ตามล าดบ ซงไมเปลยนแปลงจากเดมมากนกในระยะทผานมา โดยปญหาและอ ป ส ร ร ค ส า ค ญ ตอการพฒนาและขบเคลอนเศรษฐกจไทยใหแขงขนไดและเตบโตอยางยงยนอยทความออนแอดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย คณภาพการบรการของโครงสรางพนฐาน กฎหมาย กฎ และระเบยบทางเศรษฐกจทไมเออตอการจดระบบการแขงขนทเปนธรรมและเหมาะสมกบสถานการณการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจในปจจบน รวมถงการพงพาการสงออก การน าเขาสนคาทน-พลงงาน และการลงทนโดยตรงจากตางประเทศในสดสวนสง จนท าใหเศรษฐกจไทยไดรบอทธพลจากความผนผวนของปจจยภายนอก อยางมนยส าคญในชวงทผานมา

๒.๖ บรบทการเปลยนแปลงของโลกอนๆ อาทเชน ภาวะโลกรอนซงสงผลใหเกดวกฤตดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในโลก โครงสรางประชากรโลกทเขาสสงคมผสงอาย ก ฎ ร ะ เ บ ย บ แ ล ะ กฎ กตกาใหมๆ ในการบรหารจดการเศรษฐกจทมความเขมงวด และการเปดเสรการคาการลงทน สงผลใหผประกอบไทยตองปรบกระบวนการผลตไปสสงคมคารบอนต า อตสาหกรรมทเปนมตรตอส ง แ ว ด ล อ ม

การยกระดบมาตรฐานการผลตและการตระหนกถงความรบผดชอบตอสงคม และการเสรมสรางสมรรถนะทางธรกจเพอรองรบสภาพการแขงขนทจะทวความรนแรงมากขนในอนาคต

๓ การสรางภมคมกน

ผลการพฒนาทผานมา การนอมน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชในการพฒนาประเทศ และวถชวต วฒนธรรม และภมปญญาไทยทหลากหลาย เขมแขง และเปนพลงตอการพฒนาประเทศ ท าใหประเทศไทยมภมคมกนและความพรอมในการเผชญกบการเปลยนแปลง อยางไรกตาม ความเสยงทประเทศไทยตองเผชญมแนวโนมทวความรนแรงมากขนและเปลยนแปลงอยางรวดเรว ดงนน ประเทศไทยจ าเปนตองเสรมสรางจดแขงหรอภมคมกนทมอยในภาคการผลต รวมทงพฒนาภมคมกนใหมเพอรองรบความเสยงทจะเกดขน และใชโอกาสทเอออ านายใหเกดประโยชนตอการพฒนาประเทศไดอยางเหมาะสมและรเทาทน ดงน

๓.๑ ความมเสถยรภาพของระบบเศรษฐกจโดยรวม เศรษฐกจสามารถขยายตวไดตามศกยภาพ รกษาระดบการจางงาน และมการกระจายรายไดและความมงคงอยางทวถงและเปนธรรม

๓.๒ ความมเสถยรภาพทางการคลงและประสทธภาพของนโยบายการคลง มฐานะการคลงทแขงแกรงเพอรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจของประเทศโดยรวม มเครองมอทางการคลงทงการจดเกบภาษและการจดสรรงบประมาณทมประสทธภาพ เพอสนบสนนการด าเนนนโยบายของรฐบาลและการประกอบกจกรรมทางเศรษฐกจของภาคเอกชน

๓.๓ การมระบบการเงนทสนบสนนการเตบโตทางเศรษฐกจ โดยตลาดเงนและตลาดทนมเสถยรภาพและมประสทธภาพ เรงด าเนนการตามแผนพฒนาระบบสถาบนการเงนระยะท ๒ และแผนพฒนาตลาดทนเพอใหตลาดเงนและตลาดทนเปนแหลงสนบสนนเงนทนและการใหบรการทางการเงนแกทกภาคสวนอยางทวถงและเปนธรรม มโครงสรางพนฐานทางการเงนทเออตอการเตบโตทางเศรษฐกจอยางยงยน และสามารถจดการความเสยงจากตนทนทางการเงนของภาคธรกจทมแนวโนมสงขน

๓.๔ การปรบโครงสรางการผลตสการใชองคความร ภมปญญา วทยาศาสตร เทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรค การผลตทเปนมตรตอสงแวดลอมตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง การใชประโยชนจากศกยภาพทประเทศไทยมอยโดยเฉพาะภาคเกษตร บรการ และเศรษฐกจสรางสรรค รวมถงการเพมประสทธภาพการใชพลงงานและการสนบสนนการใชพลงงานสะอาด ภายใตกฎหมาย กฎ ระเบยบ และสภาวะแวดลอมทางเศรษฐกจทเออตอการปรบโครงสรางเศรษฐกจในทศทางดงกลาว รวมทงการสรางระบบการแขงขนทเทาเทยมและเปนธรรม ซงจะสนบสนนใหเกดการขยายตวทางเศรษฐกจอยางมคณภาพและยงยน

๓.๕ การใชประโยชนจากการเปลยนแปลงของสภาวะแวดลอมหรอปจจยภายนอกประเทศไดอยางเหมาะสมและรเทาทน อาท การเปลยนแปลงพฤตกรรมผบรโภคในตลาดหลกและต ล า ด เ ก ด ใ ห ม การปรบเปลยนกฎ ระเบยบ และกตการะหวางประเทศทสงผลกระทบตอประเทศไทย และความกาวหนาทางเทคโนโลยทงทเกยวของกบกระบวนการผลตหรอกระทบตอวถการด าเนนชวตของประชาชน ซงจะเปนปจจยส าคญซงสนบสนนการปรบโครงสรางเศรษฐกจใหเกดผลลพธทเปนรปธรรม ขณะเดยวกน ควรเตรยมความพรอมรองรบและบรรเทาผลกระทบทางลบจากการเปลยนแปลงและความผนผวนของปจจยภายนอกดวยเชนเดยวกน

๔ วตถประสงคและเปาหมาย

๔.๑ วตถประสงค

๔.๑.๑ เพอปรบโครงสรางเศรษฐกจใหเจรญเตบโตอยางมคณภาพและยงยน

๔.๑.๒ เพอรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจและสรางระบบการแขงขนเสรและเปนธรรม

๔.๑.๓ เพอใหประเทศไทยมความเชอมโยงกบเครอขายดานการผลตสนคาและบรการบนฐานปญญา นวตกรรม ความคดสรางสรรค และเปนมตรกบสงแวดลอม ในภมภาคอาเซยน

๔.๒ เปาหมาย

๔.๒.๑ เศรษฐกจขยายตวอยางมคณภาพและยงยน

๑) เศรษฐกจขยายตวอยางเหมาะสมและมเสถยรภาพ และอตราเงนเฟอเฉลยไมเกนรอยละ ๓.๕ ตอป

๒) ผลตภาพการผลตรวมเพมขนเฉลยไมต ากวารอยละ ๓ ตอป โดยภาคเกษตรม ผลตภาพการผลตเพมขนเฉลยไมต ากวารอยละ ๑.๕ ภาคอตสาหกรรมไมต ากวารอยละ ๕ และภาคบรการ ไมต ากวารอยละ ๓ ตอป

๓) เพมสดสวนมลคาภาคเกษตรและอตสาหกรรมเกษตรใหไดไมต ากวารอยละ ๑๕ ของ GDP และเพมสดสวนมลคาภาคบรการใหไดไมต ากวารอยละ ๕๐ ของ GDP รวมทงยกระดบอตสาหกรรมสการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอม ชมชน และมมลคาสง

๔) พฒนาสนคาและบรการสรางสรรคใหมอตราการขยายตวไมต ากวารอยละ ๕ ตอป

๔.๒.๒ เลอนอนดบความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศโดย IMD เปนอนดบ ๑๖ ของโลกและเพมอนดบความสามารถในการประกอบธรกจใหเปน ๑ ใน ๑๐ ของโลก

๔.๒.๓ เพมสดสวนคาใชจายการลงทนเพอการวจยและพฒนาเปนไมนอยกวารอยละ ๑ ของ GDP โดยมสดสวนการลงทนวจยและพฒนาของภาคเอกชนตอภาครฐเพมขนเปน ๗๐:๓๐

๔.๒.๔ ลดสดสวนตนทนโลจสตกสตอ GDP ใหต ากวารอยละ ๑๕ และเพมสดสวนการข น ส ง ทางรางเปนรอยละ ๕

๔.๒.๕ เพมสดสวนการใชพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอกตอปรมาณการใชพลงงานขนสดทายไมนอยกวารอยละ ๑๙ ลดสดสวนการน าเขาพลงงานจากตางประเทศลงไมนอยกวารอยละ ๓ แ ล ะ ลดความเขมการใชพลงงานลงรอยละ ๒

๔.๓ ดชนชวด

๔.๓.๑ ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

๔.๓.๒ อตราเงนเฟอ

๔.๓.๓ ผลตภาพการผลตรวมและรายสาขาการผลต

๔.๓.๔ สดสวนของผลตภณฑมวลรวมสาขาเกษตร อตสาหกรรม และบรการ ตอ GDP

๔.๓..๕ อตราการขยายตวของสนคาและบรการสรางสรรค

๔.๓.๖ อนดบความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศทจดท าโดย IMD และอนดบความสามารถในการประกอบธรกจโดยธนาคารโลก

๔.๓.๗ สดสวนคาใชจายการลงทนเพอการวจยและพฒนาตอ GDP และสดสวนการลงทนวจยและพฒนาของภาคเอกชนตอภาครฐ

๔.๓.๘ สดสวนตนทนโลจสตกสตอ GDP

๔.๓.๙ สดสวนการใชพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอกตอปรมาณการใชพลงงาน ขนสดทาย สดสวนการน าเขาพลงงานจากตางประเทศตอการใชพลงงานทงหมด และความเขมการใชพลงงาน

๕ แนวทางการพฒนา

ผลการพฒนาทผานมาชใหเหนวาโครงสรางเศรษฐกจของไทยไมสามารถรองรบการเจรญเตบโตไดอยางยงยน และยงตองพงพงและเผชญกบการเปลยนแปลงจากปจจยภายนอกประเทศมากขนตามล าดบ นอกจากน ระบบเศรษฐกจของไทยยงมความออนแอดานปจจยสนบสนนในสวนของวทยาศาสตรและเทคโนโลย คณภาพการใหบรการของโครงสรางพนฐาน กฎหมาย กฎ และระเบยบทางเศรษฐกจทไมเออตอการจดระบบการแขงขนทเปนธรรมและเหมาะสมกบสถานการณการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ อยางไรกตาม ประเทศไทยมภมคมกนทางเศรษฐกจอยแลว แตยงไมเพยงพอทจะขบเคลอนไปอ ย า ง ม น ค ง ใ น ส ถ า น ก า ร ณ การเปลยนแปลงทด าเนนอยในปจจบน ดงนน ทศทางการพฒนาในระยะตอไปจะตองใหความส าคญก บ การปรบโครงสรางเศรษฐกจสการพฒนาทมคณภาพและยงยน โดยใชปญญา ความร และความคดสรางสรรค เปนพนฐานส าคญในการขบเคลอน ภายใตปจจยสนบสนนทเอออ านวยและระบบการแขงขนทเปนธรรม พรอมทงใชโอกาสจากปจจยภายนอกใหเกดประโยชนกบประเทศไดอยางเหมาะสม ซงจะเปนแนวทางหนงในการสรางภมคมกนใหกบประเทศเมอเกดความผนผวนจากปจจยภายนอกประเทศ รวมทงจะตองสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจใหเกดขนจากปจจยภายในประเทศเปนส าคญ

๕.๑ การปรบโครงสรางเศรษฐกจโดยใชเทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรค เปนพนฐานส าคญในการขบเคลอนสการพฒนาทยงยนและมคณภาพ โดยมแนวทางการด าเนนงาน ดงน

๕.๑.๑ ปรบโครงสรางการคาและการลงทนใหสอดคลองกบการขยายตวทางเศรษฐกจของเอเชย ตะวนออกกลาง แอฟรกาและเศรษฐกจภายในประเทศ โดย

๑) เสรมสรางประสทธภาพดานการตลาดและการกระจายผลผลตไปสตลาดเอเชยและแอฟรกา โดยสงเสรมภาคเอกชนในการกระจายตลาดสนคาไปสตลาดใหมทมศกยภาพทงตลาดเอเชยและแอฟรกา และกลมเศรษฐกจตางๆ ทงระดบทวภาคและพหภาค สรางโอกาสทางการตลาดและดแลรกษาเสถยรภาพราคาสนคาเกษตร เชอมโยงการกระจายผลผลตจากแหลงผลตไปยงผบรโภค ร ว ม ท ง พ ฒ น า การใหบรการของกจการคลงสนคา ไซโล และหองเยน ตลอดจนพฒนาสนคาทมเครองหมายการคาของต น เ อ ง ทเนนคณภาพและมาตรฐานมการวางระบบการขายและกระจายสนคาอยางครบวงจร ดวยการสนบสนน การใชกลไกการประสานความรวมมอของหนวยงานภาครฐในตางประเทศ

๒) พฒนาสนคาและบรการใหสอดคลองกบความตองการของตลาดใหม โดยศกษาพฤตกรรมการบรโภคในเชงลกของผบรโภคในตลาดเปาหมายทมการเปลยนแปลงไปตามระดบรายไดทเพมขนโดยเฉพาะกลมผบรโภครายไดปานกลางในจนและอนเดย ทมแนวโนมจะเปนก าลงซอหลกของประเทศ รวมทงศกษากฎระเบยบและมาตรการทมใชภาษรปแบบใหมๆ ทเกดขนทงทเออประโยชนและเปนอปสรรคในการสงออกของไทยไปยงตลาดใหม ตลอดจนใหความส าคญกบการสงเสรมและกระตนผประกอบการไทยใหน ามาตรฐานสากลมาใชในการผลต รวมทงมงเนนการสรางมลคาเพมและความแตกตางใหกบสนคาและบรการ เพอพฒนาไปสอตสาหกรรมและบรการสรางสรรคมากขน

๓) ผลกดนการจดท าความตกลงการคาเสร และเรงรดการใชประโยชนจากขอตกลงทมผลบงคบใชแลว พรอมทงวางแนวทางปองกนผลเสยทจะเกดขน โดยเรงขยายความรวมมอทางเศรษฐกจผานความตกลงเขตการคาเสร และสนบสนนการใชประโยชนจากขอตกลงการคา การลงทนทมผลบงคบใชแลว พรอมทงก าหนดมาตรการการใหความชวยเหลอผทไดรบผลกระทบ และเปดโอกาสใหทกภาคสวนทเกยวของไดเขามามสวนรวมในการก าหนดทาทเจรจาการคาระหวางประเทศ ตลอดจนสรางความรความเขาใจเกยวกบกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจและความตกลงการคาเสรตางๆ เพอเตรยมพรอมในการพฒนาสนคาและบรการใหสอดคลองกบกฎระเบยบ มาตรฐานตางๆ รวมทงบรบทของการเปลยนแปลงของโลกทสงผลตอความตองการของตลาดในอนาคต

๔) สงเสรมการลงทนทยงยนและสรางความสมดลของการเจรญเตบโตในทกมตทงดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม โดยใหความส าคญกบการลงทนทเปนมตรตอสงแวดลอมและชมชน และสรางแรงจงใจใหเกดการลงทนในอตสาหกรรมฐานปญญาและความรทใชเทคโนโลยขนสงและเทคโนโลยการลดคารบอน

๕) สงเสรมผประกอบการไทยในการขยายการลงทนไปส ตางประเทศ โดยเฉพาะในประเทศเพอนบาน เพอแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงานและวตถดบในประเทศ และใชประโยชนจากสทธพเศษ (GSP) ของประเทศเพอนบานในการผลตเพอสงออก รวมทงเรงสรางมลคาเพม โดยการสรางตราสญลกษณ และสรางเครอขายธรกจโดยการหาตวแทนและหนสวนในตางประเทศ

๖) สงเสรมและพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหสามารถเตบโตไดอยางมคณภาพ โดยสงเสรมการยกระดบองคความรและทกษะของผประกอบการ ทงในดานการผลต การตลาด และการใชเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการด าเนนธรกจ รวมทงพฒนาตอยอดองคความร ทงวทยาศาสตร เทคโนโลย ภมปญญาทองถน และความคดสรางสรรค ในการสรางนวตกรรม ตลอดจนพฒนาความสามารถในการบรหารจดการธรกจอยางมธรรมาภบาล นอกจากนจะตองมมาตรการทางการเงนทเหมาะสมเพอชวยเหลอผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหสามารถเขาถงแหลงเงนทนทชวยตอยอดธรกจหรอชวยใหสามารถประคองหรอปรบปรงธรกจได

๕.๑.๒ ปรบโครงสรางภาคบรการใหสามารถสรางมลคาเพมกบสาขาบรการทมศกยภาพและเปนมตรกบสงแวดลอม บนฐานความคดสรางสรรคและนวตกรรม โดย

๑) เสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนของธรกจบรการทมศกยภาพสธรกจเชงสรางสรรค โดยสนบสนนการวจยพฒนาและสรางนวตกรรมใหกบธรกจ สงเสรมการใชองค

ความรและเทคโนโลยใหมๆ ในการพฒนาสนคาและบรการ และสงเสรมการลงทนธรกจบรการทมศกยภาพ โดยอาศยความไดเปรยบของท าเลทตงทางภมศาสตรของประเทศ ความหลากหลายทางชวภาพและวฒนธรรม และเอกลกษณความเปนไทย ตลอดจนสามารถรองรบการเปดเสรทางการคาและกระแสความตองการของตลาดโลก ไดแก ธรกจการทองเทยว ธรกจบรการสขภาพ ธรกจบรการโลจสตกส ธรกจภาพยนตร ธรกจการจดประชมและแสดงนทรรศการนานาชาต เปนตน

๒) ขยายฐานการผลตและการตลาดภาคธรกจบรการทมศกยภาพออกสตลาดตางประเทศ โดยพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการตลอดหวงโซการผลตแ ล ะ บ ร ก า ร สนบสนนมาตรการดานการเงนและภาษใหทดเทยมกบประเทศคแขง สงเสรมการคนหาและบกเบกตลาดใหมๆ ทมศกยภาพ เสรมสรางเครอขายความรวมมอของธรกจทเกยวเนองกบการลงทนในตลาดตางประเทศเพอสนบสนนการขยายตลาดของธรกจบรการทมศกยภาพของไทย พฒนาศกยภาพของบคลากรใหมทกษะการบรหารและความเชยวชาญในสายอาชพ และพฒนามาตรฐานธรกจและวชาชพใหเปนทยอมรบในระดบสากล

๓) พฒนาปจจยแวดลอมใหเออตอการลงทนภายในประเทศและดงดดการลงทนจากตางประเทศในภาคบรการ โดยปรบปรงประสทธภาพการใหบรการของโครงสรางพนฐาน พฒนาระบบฐานขอมลภาคบรการโดยรวมของประเทศและขอมลเชงลกในสาขาบรการทมศกยภาพ ปรบปรงกฎระเบยบและสทธประโยชนใหเออตอการลงทน สงเสรมการวจยพฒนาและถายทอดเทคโนโลย สงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการประกอบธรกจ สงเสรมธรกจบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม ตลอดจนผลตและพฒนาบคลากรใหมศกยภาพสอดคลองกบความตองการของธรกจ

๔) ฟนฟและพฒนาคณภาพแหลงทองเทยวใหสอดคลองกบความตองการของตลาด โดยการฟนฟพฒนาแหลงทองเทยวหลกทเสอมโทรม พฒนาเครอขายวสาหกจของธรกจทองเทยวในกลมพนททมศกยภาพสง สงเสรมกจกรรมการทองเทยวทสอดคลองกบศกยภาพของพนทและกระแสความตองการของตลาดโลก เชน การทองเทยวเชงสขภาพ การทองเทยวเชงนเวศ การทองเทยวเชงศกษาเรยนรประวตศาสตร วฒนธรรม และสมผสวถชวตชมชน รวมทงสงเสรมการด าเนนกลยทธทางการตลาดรปแบบใหมทสามารถเขาถงกลมลกคาและขยายไปยงตลาดใหมๆ ทมศกยภาพ

๕) บรหารจดการการทองเทยวใหเกดความสมดลและยง ยน โดยใหความส าคญกบการพฒนาการทองเทยวเชงสรางสรรคและเปนมตรตอสงแวดลอม ค านงถงความสมดลและความสามารถในการรองรบของแหลงทองเทยว พฒนายกระดบมาตรฐานสนคาและบรการ พฒนาโครงสรางพนฐานใหมคณภาพและเพยงพอ และบรณาการการทองเทยวใหเชอมโยงกบวถชวต วฒนธรรม ทรพยากรธรรมชาต รวมถงสาขาการผลตและบรการอนๆ

๖) เสรมสรางความเขมแขงของทองถน ชมชน ผประกอบการรายยอย วสาหกจชมชน และบคลากรภาครฐ เพอรวมกนพฒนาและเชอมโยงกบสาขาการผลตและบรการทเกยวเนองในพนทตามแนวทางการพฒนาเครอขายวสาหกจ พฒนาทกษะและองคความรของบคลากรภาครฐ องคกรปกครองสวนทองถน และชมชน รวมทงเสรมสรางศกยภาพของผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหสามารถปรบตวเพอรองรบผลกระทบตางๆ ทอาจจะเกดขนจากการเปลยนแปลงเงอนไขตามกฎระเบยบใหมของโลก

๕.๑.๓ พฒนาเศรษฐกจสรางสรรค โดยมแนวทางการด าเนนงาน ดงน

๑) สนบสนนการพฒนาธรกจสรางสรรคตามแนวทางเครอขายวสาหกจ ทม การเชอมโยงและท างานรวมกนอยางมทศทางทชดเจนของธรกจสรางสรรคตลอดหวงโซอปทาน ใหมการแลกเปลยนเรยนรและพฒนาการใชความคดสรางสรรค และใชทรพยากรรวมกนระหวางอตสาหกรรมทเกยวของและสนบสนนในการผลตสนคาและบรการ การจดจ าหนาย และการด าเนนกจกรรมเชงพาณชย และสงเสรมการแขงขนของธรกจทเปนธรรมเพอการยกระดบคณภาพและมาตรฐานสนคาและบรการท

สงขน ตลอดจนสงเสรมการปรบบทบาทของสถาบนหรอหนวยงานทเกยวของใหสนบสนนการเชอมโยงเปนเครอขายของธรกจสรางสรรค

๒) สงเสรมการพฒนาเมองสรางสรรค โดยการพฒนาปจจยแวดลอมดานตางๆ ของพนทหรอเมอง ทงในดานโครงสรางพนฐานทางกายภาพ ทรพยากรมนษย กฎระเบยบ การบรหารจดการทเออตอการพฒนาเครอขายวสาหกจของธรกจสรางสรรคทมการสรางสรรคสนคาและบรการใหมๆ ทมเอกลกษณและสะทอนอตลกษณของพนทหรอเมอง สามารถดงดดการลงทนของธรกจตางๆ ทเกยวของ เขามาในพนทหรอเมอง รวมทงสงเสรมการลงทนในโครงสรางพนฐานตางๆ เพอสรางบรรยากาศและสภาวะทเอออ านวยตอการเรยนรและการพฒนาความคดสรางสรรค อาท การพฒนาแหลงเรยนร พนทสาธารณะรปแบบตางๆ การจดกจกรรม และงานแสดงสนคาและบรการสรางสรรค เพอเปนชองทางหรอเวทในการพฒนาและแสดงออก ของนกคดและนกสรางสรรคสาขาตางๆ

๓) เสรมสรางศกยภาพของผประกอบการและบคลากรในการใชความคดสรางสรรคเพอเพมมลคาของสนคาและบรการทกสาขา โดยพฒนาทกษะและองคความรของผประกอบการธรกจโดยเฉพาะวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม และบคลากรสรางสรรคทส าคญในธรกจตางๆ ของหวงโซอปทานของอตสาหกรรมสรางสรรคทงดานการออกแบบ การวจยและพฒนา การสรางนวตกรรม การบรหารจดการธรกจ เทคโนโลย และการตลาด โดยใชศลปวฒนธรรมแบบดงเดมและรวมสมยเปนพนฐาน ผสมผสานการใชเทคโนโลย เพอสรางความแตกตางและความโดดเดนของสนคาและบรการทตรงกบความตองการของตลาด รวมทงเสรมสรางความเขมแขงของธรกจสรางสรรคใหสามารถปรบเปลยนการด าเนนธรกจใหสอดคลองกบสถานการณแวดลอมภายในและภายนอกประเทศทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว รวมทงสนบสนนการศกษาวจยในประเดนส าคญทเกยวของกบการพฒนาเศรษฐกจสรางสรรค และเรงพฒนาฐานขอมลเชงลกของอตสาหกรรมสรางสรรคสาขาตางๆ

๔) พฒนาระบบการเงนเพอสนบสนนการลงทนและการพฒนาอตสาหกรรมสรางสรรค โดยการจดหาหรออ านวยความสะดวกในการเขาถงแหลงเงนทนทมตนทนทเหมาะสมส าหรบธรกจสรางสรรคทยงขาดแคลนเงนลงทน เชน กองทนเศรษฐกจสรางสรรค กองทนตางๆ เพอสนบสนนผประกอบการธรกจ สถาบนการเงนตางๆ เปนตน เพอใหผประกอบการและผทมความประสงคจะด าเนนธรกจสรางสรรคสามารถกอตง ด าเนนกจการ และพฒนาธรกจได

๕) สงเสรมการจดทะเบยน การใช และการคมครองทรพยสนทางปญญาเพอเปนปจจยขบเคลอนการเตบโตของธรกจสรางสรรค โดยสรางความตนตวและความตระหนกของธ ร ก จ แ ล ะ ทกภาคสวนถงความส าคญของทรพยสนทางปญญาทมตอการสรางมลคาเพม ตอยอดการเตบโตของธรกจ และยกระดบมาตรฐานของสนคาและบรการ เรงรดการลดขนตอนและความซบซอนในการจดทะเบยนทรพยสนทางปญญา เพออ านวยความสะดวกแกธรกจสรางสรรคในการครอบครองทรพยสนทางปญญาไดอยางรวดเรว ทนตอการเปลยนแปลงของตลาดมากขน รวมทงบงคบใชกฎหมายเพอควบคมการละเมดทรพยสนปญญาอยางมประสทธภาพ

๕.๑.๔ พฒนาภาคเกษตรบนฐานการเพมผลตภาพในการผลตและยกระดบการสรางมลคาเพมดวยเทคโนโลยและกระบวนการทเปนมตรกบสงแวดลอม รวมถงปรบปรงฟนฟคณภาพดนและเพมประสทธภาพการใชน า สนบสนนการผลตทางการเกษตรทสอดคลองกบสภาพพนท พฒนาคณภาพ

มาตรฐานของผลตภณฑแปรรปสนคาเกษตร เพมมลคาสนคาเกษตร และพฒนาปจจยแวดลอมดานการเกษตร เชน ระบบโลจสตกสของภาคเกษตร เปนตน (รายละเอยดปรากฏในยทธศาสตรสรางความเขมแขงภาคเกษตร ความมนคงของอาหารและพลงงานของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑)

๕.๑.๕ พฒนาภาคอตสาหกรรมทมงการปรบโครงสรางอตสาหกรรมใหยงยนและมคณภาพ ดวยการเนนการใชความรดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และความคดสรางสรรค สอตสาหกรรมฐานความรเชงสรางสรรค และเปนมตรตอสงแวดลอม โดย

๑) พฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศและฟนฟ สงแวดลอมในพนทอตสาหกรรมหลกของประเทศอยางตอเนอง โดยการสรางความตระหนกถงการอยรวมกนของอตสาหกรรมและชมชน และสงเสรมใหภาคเอกชน ชมชน สถาบนการศกษาและภาครฐรวมกนพฒนา ตงแตการก าหนดกรอบแนวทางการพฒนา มาตรฐานขององคประกอบทจ าเปนของอตสาหกรรมเชงนเวศ ก าหนดมาตรการการบรหารจดการคณภาพสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต และผลกระทบดานสขภาพของประชาชนในพนท ไปจนถงการมศนยเฝาระวงคณภาพสงแวดลอมในพนท ก าหนดมาตรการใหภาคเอกชนลงทนเพอฟนฟสงแวดลอมรวมกบชมชนและภาคราชการในรปแบบการสนบสนนกจการเพอสงคม รวมทงเตรยมพฒนาพนทเศรษฐกจหลกแหงใหม โดยการก าหนดเขตพนทส าหรบการพฒนาอตสาหกรรมในแตละพนทใหมขนาดทเหมาะสมสอดคลองกบขนาดของชมชนและขดความสามารถในการรองรบของพนท และจดท าขอมลขดความสามารถการรองรบมลพษของพนทเพอเปนเกณฑก ากบการพฒนาอตสาหกรรมใหมสมดลกบพนทและชมชน

๒) พฒนาและสงเสรมอตสาหกรรมเกษตรแปรรปบนฐานความร ความคดสรางสรรค ภมปญญาทองถน และนวตกรรมเพอเพมมลคาและยกระดบสนคาใหมคณภาพ เปนมตรกบสงแวดลอม มความปลอดภยตามมาตรฐานสากล และสรางโอกาสทางการตลาด โดยสนบสนนใหมการรวมกลมพฒนาในลกษณะเครอขายวสาหกจ โดยสรางเครอขายความรวมมอและเชอมโยงการผลตกบวสาหกจหรอธรกจอนๆ และหนวยงานตางๆ ทเกยวของ รวมทงสงเสรมการวจยและพฒนาดานการผลตและแปรรปสนคา

๓) เพมผลตภาพและประสทธภาพภาคอตสาหกรรม โดยการพฒนาปจจยพนฐานทสงเสรมประสทธภาพและยกระดบมาตรฐานการผลต สนบสนนการประยกตใชวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมในการสรางคณคาสนคาอตสาหกรรม รวมทงประสานความรวมมอการพฒนาระหวางภาครฐ ภาคเอกชน สถาบนการศกษา และสถาบนเฉพาะทางในการฝกอบรมบคลากรใหมทกษะ มการใชความคดสรางสรรค และองคความร ทสามารถรองรบตอกฎกตกาในรปแบบใหมๆ

๔) สงเสรมและสนบสนนใหมการเชอมโยงการผลตภาคอตสาหกรรมกบอตสาหกรรมทองถน และกระจายการพฒนาอตสาหกรรมไปสภมภาค โดยสรางความเชอมโยงระหวางผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมและผประกอบการหนงต าบล หนงผลตภณฑ (OTOP) กบภาคอตสาหกรรม ผานระบบหวงโซอปทาน และเนนการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมทใชเทคโนโลยและนวตกรรม ควบคไปกบการสรางการจบคทางธรกจเพอพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมรวมกน

๕.๒ การพฒนาระบบการแขงขนทมประสทธภาพ เทาเทยม และเปนธรรม โดยมแนวทางการด าเนนงาน ดงน

๕.๒.๑ พฒนาปจจยการผลต ใหเออตอการปรบโครงสรางเศรษฐกจ โดย

๑) พฒนาตลาดเงนและตลาดทนใหเออตอการปรบโครงสรางภาคการผลตและบรการ และเปนชองทางการออมเงนของประชาชน โดย

(๑) พฒนาระบบสถาบนการเงนใหมเสถยรภาพ ประสทธภาพ และ ลดตนทน โดยพฒนาระบบโครงสรางพนฐานและระบบรกษาความปลอดภยทเออตอการใหบรการและพฒนาบคลากรในภาคการเงน สนบสนนการใหบรการทางการเงนดวยชองทางอเลกทรอนกส นอกจากน ควรเรงรดด าเนนการตามแผนพฒนาระบบสถาบนการเงนระยะทสอง และแผนพฒนาสถาบนการเงนเฉพาะกจ รวมทงการปฏรประบบก ากบดแลและพฒนาระบบบรหารความเสยงของสถาบนการเงนใหมความเขมงวดแ ล ะ ค ร อ บ ค ล ม มากขน

(๒) สงเสรมใหทกภาคสวนเขาถงแหลงเงนทนอยางเทาเทยมดวยตนทนทเหมาะสม โดยก ากบดแลการด าเนนงานของธนาคารพาณชยใหเออตอการใหบรการประชาชนและธรกจอยางทวถงภายใตการบรหารความเสยงทด ซงจะเปนประโยชนตอการด าเนนงานของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ผประกอบการรายใหม และกลมผมรายไดนอย รวมทงใหสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐเขามาเตมเตมชองวางการใหบรการของสถาบนการเงนเอกชน และควรเพมบทบาทของธรกจรวมลงทน แ ฟ ค ต อ ร ง แ ล ะ ลสซงใหมมากขน

(๓) เพมศกยภาพและความครอบคลมของการใหบรการของระบบการเงนฐานราก โดยสนบสนนและพฒนาขดความสามารถในการด าเนนงานขององคกรการเงนชมชนและสหกรณทกระดบ สรางความเขมแขง ยกระดบมาตรฐานการด าเนนงาน สรางกลไกเชอมโยงเงนทนระหวางกลมการเงนดวยกน และกลมการเงนกบสถาบนการเงน เพอใหเปนแหลงสนบสนนเงนทนและเปนกลไกส าคญในการปลกฝงนสยการออมเงนและการบรหารจดการดานการเงนในระดบครวเรอน

(๔) สรางความรความเขาใจทางการเงน สรางวนยทางการเงนใหแกประชาชนและผประกอบการรายยอย และสงเสรมการออมโดยเฉพาะภาคครวเรอน ก าหนดใหองคกรนายจาง และสถาบนการเงนมหนาทในการสรางความรความเขาใจทางการเงน ทงดานการออม การลงทน การบรหารความเสยง การวางแผนการเงนสวนบคคล สนบสนนการท าบญชรายรบรายจาย และสรางความเขาใจถงความเสยงของเงนกนอกระบบ

๒) พฒนาก าลงแรงงานและตลาดแรงงานใหสมดลกบภาคการผลตและบรการ โดย

(๑) เพมขดความสามารถของผจบการศกษาในทกระดบ โดยเฉพาะดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ใหมมาตรฐานสอดคลองกบความตองการของสาขาเกษตร อตสาหกรรม และบรการ เพอรองรบการเปลยนแปลงของตลาดแรงงานและความกาวหนาของเทคโนโลย

(๒) ยกระดบคณภาพทนมนษยโดยการด าเนนการรวมกนทงภาครฐ ภาคธรกจเอกชน และสถาบนการศกษาและการฝกอบรม ในการตอยอดความรความสามารถใหมความเชยวชาญและความช านาญการเฉพาะทาง เพอเพมผลตภาพทนมนษยและเพมขดความสามารถในการแขงขนของป ร ะ เ ท ศ ควบคกบการสนบสนนการใชระบบคณวฒวชาชพ และระบบมาตรฐานฝมอแรงงานทมความเชอมโยงกนทงระบบมาตรฐานอาชพและคาตอบแทนทเปนไปตามความสามารถและสมรรถนะของก าลงแรงงาน

(๓) จดท าฐานขอมลแรงงานแหงชาตเพอเปนศนยรวมของขอมลตลาดแรงงานไทยทงในดานก าลงแรงงานและความตองการจ าแนกตามรายสาขาเศรษฐกจ ระดบการศกษา และคณวฒวชาชพ รวมทงขอมลแรงงานขามชาตทเปนระบบ เพอเปนฐานขอมลทใชในการจบคใหเกดความสมดลระหวางก าลงแรงงานกบความตองการในตลาดแรงงาน รวมทงเปนฐานขอมลประกอบการตดสนใจเชงนโยบายแรงงาน เพอใหก าลงแรงงานไดท างานตามศกยภาพและขดความสามารถซงจะชวยสนบสนนการเ พ ม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ แ ล ะ ความยดหยนของก าลงแรงงาน

๕.๒.๒ พฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม ใหเปนพลงขบเคลอนการปรบโครงสรางเศรษฐกจใหเตบโตอยางมคณภาพและยงยน ทเนนการน าความคดสรางสรรค ทรพยสนทางปญญา วจยและพฒนา ไปตอยอด ถายทอด และประยกตใชประโยชนทงเชงพาณชย สงคม และชมชน โดย

๑) สรางสภาพแวดลอมทเ อออ านวยตอการพฒนาและประยกตใ ชวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม เพอสงเสรมการใชความคดสรางสรรคและสรางม ล ค า เ พ ม ใ ห ก บ ภาคการผลต

(๑) ปฏรประบบการใหสงจงใจทงดานการเงนการคลงและอนๆ โดยลดขนตอนปฏบตในกระบวนการใหสทธประโยชนใหมความคลองตวเออตอการปฏบตจรง เพมมาตรการจงใจทงดานการเงน การคลง และอนๆ ในรปการรวมทนหรอการจดตงกองทนวจยรวมภาครฐและเอกชน ใหสทธประโยชนดานภาษทครอบคลมถงการพฒนาเทคโนโลย และปรบปรงกฎหมายกฎระเบยบทเปนอปสรรคตอการท าวจยและพฒนาและการใชประโยชน

(๒) มมาตรการสงเสรมโครงการลงทนวจยและพฒนาขนาดใหญในสาขาทเปนเปาหมายการพฒนาประเทศ และมาตรการดดซบเทคโนโลยจากการลงทนตรงจากตางประเทศ รวมทงสงเสรมการเลยงและใชสตวเพองานทางวทยาศาสตรทไดมาตรฐานสากลเพอเปนพนฐานในการพฒนาอตสาหกรรมเกยวเนอง ตลอดจนสงเสรมระบบทรพยสนทางปญญา อาท มกลไกสนบสนนการจดส ท ธ บ ต ร ใ น ต า ง ป ร ะ เ ท ศ มระบบการบรหารจดการทรพยสนทางปญญาทมประสทธภาพ รวมถงสทธในการครอบครองลขสทธในผลตภณฑทจดสทธบตรในตางประเทศ

(๓) ปรบระบบบรหารจดการดานวทยาศาสตร เทคโนโลย วจยและนวตกรรมใหมเอกภาพและประสทธภาพ โดยมการประสานและเชอมโยงการท างานระหวางหนวยงานทเกยวของทงในระดบนโยบายและระดบปฏบตทงในภาครฐและเอกชนอยางมบรณาการ และมระบบตดตามประเมนผลการด าเนนงาน

๒) พฒนาโครงสรางพนฐานทางวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมใหทวถงและเพยงพอทงในเชงปรมาณและคณภาพในลกษณะของความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน โดย

(๑) เรงพฒนาอทยานวทยาศาสตร ศนยความเปนเลศ ศนยบมเพาะ สถาบนวจยและพฒนา สถาบนวจยเฉพาะทางในสาขาวทยาศาสตร และศนยบรการวเคราะหทดสอบอยางเพยงพอและสอดคลองกบความตองการ หรอสนบสนนใหภาคเอกชนและนกลงทนตางประเทศจดตงศ น ย ว จ ย ใ น ประเทศไทย

(๒) สงเสรมการลงทนวจยและพฒนานวตกรรมทสามารถน าไปใชประโยชนทง เชงพาณชยและชมชน โดยใหความส าคญกบการสรางความเชอมโยงและรวมมอในรปแบบเครอขายวจยระหวางสถาบนการศกษา สถาบนวจย ภาคการผลตและชมชน เครอขายวสาหกจตางๆ และสมาคมและองคกรทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศ โดยมการถายทอด แลกเปลยนความร จดการความเสยงและผลประโยชนทชดเจน รวมทงมการสรางกระบวนการวจยและพฒนาทเปนระบบ โดยบรณาการการท างานระหวางหนวยงานหลกทเกยวของ กบสถาบนการศกษา สถาบนเฉพาะทางตางๆ ภาคเอกชน และชมชน ตงแตเรมกระบวนการจดท าและพฒนาแผนวจย บคลากรวจย แหลงทนวจย การบรหารจดการความร และการจดท าฐานขอมลทมความเชอมโยงกน โดยมดชนชว ดการประเมนนโยบายวจยและความกาวหนาทางเทคโนโลยทชดเจน เพอชวยใหระบบการวจยของประเทศมประสทธภาพ

(๓) สงเสรมการผลตและพฒนาบคลากรวจยในสาขาวทยาศาสตรและวศวกรรม ทมบรณาการระหวางการเรยนรกบการท างานจรงในสถานประกอบการ สนบสนนนกเรยนทนและผมความสามารถพเศษ พฒนาครวทยาศาสตร รปแบบและสอการเรยนการสอนททนสมย และสรางความตระหนกของประชาชนใหเรยนร คดและท าอยางเปนวทยาศาสตร

๕.๒.๓ พฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส โดย

๑) ผลกดนการพฒนาการขนสงตอเนองหลายรปแบบ โดยพฒนาปรบเปลยนรปแบบการขนสง ไปสการขนสงในรปแบบอน ๆ ทมตนทนการขนสงตอหนวยต าและมการใชพลงงานทม ประสทธภาพ พฒนาระบบโครงสรางพนฐานและระบบบรหารจดการขนสงตอเนองหลายรปแบบทเชอมโยงการขนสงทางถนน ทางราง ทางน า และทางอากาศในลกษณะบรณาการทงภายในประเทศและระหวางประเทศ เพอเพมประสทธภาพและมาตรฐานการขนสงสนคาสสากล ทงดานความรวดเรว ความปลอดภย และความตรงตอเวลา รวมทงสนบสนนการพฒนาเศรษฐกจภายใตกรอบความรวมมอระดบภมภาค และพฒนาระบบบรหารจดการรวบรวมและกระจายสนคาทมประสทธภาพ เพอลดตนทนระบบโลจสตกสของประเทศในภาพรวม

๒) ปรบปรงประสทธภาพการบรหารจดการโลจสตกส โดยผลตบคลากรดาน โลจสตกสทมความเปนมออาชพ พฒนาระบบและบรหารเครอขายธรกจขนสงและโลจสตกสตลอดทงหวงโซอปทานและปรบปรงกฎหมายและระเบยบทเกยวของ รวมทงสนบสนนการวจย พฒนา นวตกรรมเพอการพฒนาโลจสตสก ตลอดจนยกระดบประสทธภาพกระบวนการอ านวยความสะดวกทางดานการคาและการขนสงสนคาผานแดนและขามแดน เชน การพฒนาระบบ National Single Window และดานการคาชายแดน เปนตน รวมทงเพมประสทธภาพการบรหารจดการขนสงและการก าหนดบทบาทของทาอากาศยานและทาเรอหลกของประเทศเพอลดตนทนการขนสงสนคาและเพมความสามารถในการแขงขนของประเทศในระยะยาว

๓) พฒนาระบบขนสงทางรถไฟ โดยบรณะปรบปรงทางรถไฟ และจดตดระหวางโครงขายรถไฟและโครงขายถนนเพอเพมความปลอดภยในการใหบรการ กอสรางทางคในเสนทางรถไฟสายหลก และจดหารถจกรและลอเลอน รวมทงการปรบปรงระบบอาณตสญญาณใหมความทนสมยเพอเพมขดความสามารถในการใหบรการขนสงผโดยสารและสนคาไดอยางมประสทธภาพ การพฒนาเสนทางรถไฟความเรวสงเชอมโยงสเมองตางๆ ในภมภาค และกลมประเทศอาเซยน ตลอดจนการปรบโครงสรางการรถไฟแหงประเทศไทย

๔) ปรบปรงพฒนาโครงขายขนสงมวลชนทมอยในปจจบ นใหมความทนสมย ครอบคลมพนทบรการเพมขนและสอดคลองกบการขยายตวของเมองและการใชประโยชนทดน โดยการกอสรางโครงขายระบบรถไฟฟาขนสงมวลชน และเพมประสทธภาพรถโดยสารสาธารณะในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล และพฒนาสงอ านวยความสะดวกทจะสนบสนนใหเกดการเปลยนแปลงรปแบบการเดนทางจากรถยนตสวนบคคลเปนระบบขนสงสาธารณะอยางเปนรปธรรม การปรบปรงประสทธภาพการใหบรการรถโดยสารสาธารณะในภมภาค รวมทงการปรบโครงสรางการบรหารจดการระบบขนสงสาธารณะทงระบบ เพอใหการบรการมคณภาพ มาตรฐาน และเปนธรรมตอผใชบรการ

๕) พฒนาโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารททนสมย โดยพฒนาโครงขายโทรคมนาคมเพอใหบรการสอสารขอมลความเรวสง หรอบรการอนเทอรเนตความเรวสง ใหครอบคลมพนทท วประเทศ บนพนฐานของการแขงขนเสรและเปนธรรม เพอสรางโอกาสในการเขาถงบรการทเทาเทยมกน และพฒนาระบบการใหบรการภาครฐผานโครงขายสอสารความเรวสง ทงในดานการศกษา การสาธารณสข และสงเสรมใหประชาชนและผประกอบการธรกจขนาดกลางและขนาดยอมมความสามารถในการใชประโยชนจากบรการสอสารความเรวสงและเทคโนโลยสารสนเทศ เพอยกระดบคณภาพชวตและสรางรายได ตลอดจนสนบสนนการพฒนาเนอหาสาระและโปรแกรมประยกตทเชอมโยงกบการพฒนาเศรษฐกจสรางสรรค

๖) พฒนาศกยภาพการใหบรการน าอปโภคบรโภคทงในเชงปรมาณและคณภาพทมมาตรฐานสากลครอบคลมทงในเขตเมองและพนทชนบท โดยผลกดนใหมองคกรก ากบดแลคาบรการทงในดานน าดบและน าอปโภคบรโภคทเขมแขง รวมทงก าหนดอตราคาบรการทเหมาะสมและเปนธรรมกบทกภาคสวน ตลอดจนสนบสนนการวจยและพฒนาเทคโนโลยเพอประยกตใชในการวางแผนและบรหารจดการน าอปโภคบรโภคของประเทศ

๕.๒.๔ สรางความมนคงดานพลงงาน โดย

๑) สงเสรมการใชพลงงานสะอาดและพฒนาพลงงานทางเลอก โดยก าหนดมาตรการจงใจทเหมาะสมเพอสนบสนนการผลตและการใชพลงงานทดแทน ทงในภาคการผลตไฟฟาและภาคขนสง โดยเฉพาะเชอเพลงชวภาพและชวมวล เชน แกสโซฮอล ไบโอดเซล ขยะและมลสตว เปนตน รวมทงสรางความรความเขาใจเกยวกบพลงงานนวเคลยรใหกบประชาชน

๒) ก ากบดแลกจการพลงงานใหมราคาทเหมาะสม มเสถยรภาพ และเปนธ ร ร ม ตอผใชและผจดหาพลงงาน โดยก าหนดโครงสรางราคาพลงงานทสะทอนตนทนทมประสทธภาพและค านงถงผลกระทบดานสงแวดลอม และก าหนดโครงสรางราคาพลงงานทดแทนทเหมาะสม โดยค านงถงศกยภาพการผลตพลงงานทดแทนของประเทศ ควบคไปกบพจารณาตนทนการผลต เพอสงเสรมการพฒนาพลงงานทดแทนอยางยงยน และมราคาทเปนธรรมทงตอผผลตและผบรโภค

๓) สงเสรมการวจยและพฒนาการผลตพลงงานจากแหลงธรรมชาต เพอทดแทนเชอเพลงจากฟอสซล เชน พลงงานลม พลงงานแสงอาทตย พลงงานน า และสงเหลอใชตางๆ เปนต น ค ว บ ค ไปกบก าหนดมาตรการสงเสรมและเผยแพรผลงานวจย สนบสนนเงนทน และโครงสรางพนฐานเพอน าไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม

๔) เพมประสทธภาพการใชพลงงานในทกระดบ โดยสรางแรงจงใจในการลดการใชพลงงาน และด าเนนมาตรการสงเสรมการอนรกษพลงงาน ตงแตระดบบคคล ครวเรอน ชมชน องคกร และประเทศ รวมทงสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมในภาคการผลตทกอใหเกดการ

ประหยดและใชพลงงานอยางคมคา ตลอดจนพฒนาสนคาประเภทอปกรณ เครองมอเครองใช ในระดบครวเรอน ทจะน าไปสการลดการใชพลงงาน

๕.๒.๕ ปฏรปกฎหมาย และกฎ ระเบยบตางๆ ทางเศรษฐกจ ในดานตางๆ โดย

๑) การประกอบธรกจการคา การลงทน โดยเรงปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบและสทธประโยชน เพอลดอปสรรคและขนตอนในการด าเนนธรกจการคาและการลงทนทงในและนอกประเทศ และเออตอการลงทนทเนนการใชองคความร วจยและพฒนาดานวทยาศาสตร เทคโนโลย รวมทงผลกดนใหมการประกาศใชกฎหมายใหมๆ เพอรองรบการเปดเสรและการรวมกลมทางเศรษฐกจทงในระดบอนภมภาคและภมภาค

๒) การผลตและบรการ โดยทบทวน ปรบปรง และตรากฎหมาย กฎ ระเบยบ และสทธประโยชนตางๆ เพอสงเสรมการพฒนาเมอง เขต และนคมอตสาหกรรมเชงนเวศ สรางโอกาสใหผประกอบการรายยอยและวสาหกจชมชนสามารถเขาถงสนเชอ การประกนความเสยงในภาคการคาการลงทน การเขาสตลาด และการท าวจยและพฒนาผลตภณฑบนฐานความรและสรางสรรค ดงดดบรษทขามชาตหรอนกลงทนจากตางประเทศใหรวมลงทนกบภาคเอกชนและชมชนไทยในการพฒนาสนคาบรการเชงสรางสรรค และดงดดแรงงงานทมฝมอใหเขามาท างานในประเทศ

๓) การสอสารและโทรคมนาคม โดยทบทวนและปรบกฎ ระเบยบ ใหสอดคลองกบขอตกลงระหวางประเทศทประเทศไทยมสวนเกยวของ ไดแก การจดตงองคกรและกฏเกณฑดานเทคนคเกยวกบการสอสารโทรคมนาคม ขอตกลงระหวางประเทศทเกยวของกบการจดระเบยบการสอสารระหวางประเทศใหม และขอตกลงระหวางประเทศทเกยวของกบการคาบรการและอปกรณโทรคมนาคม เปนตน

๔) การปรบปรงกฎหมายและกฎระเบยบทางดานการเงนและการคลง โดยเฉพาะกฎหมายทสนบสนนการพฒนาของตลาดทน การสงเสรมการแขงขนของผใหบรการทางการเงน การก ากบดแลสถาบนการเงน และการคมครองนกลงทน และกฎหมาย กฎระเบยบอนๆ ทอยภายใตแผนพฒนาระบบสถาบนการเงนระยะท 2 และแผนพฒนาตลาดทนไทย รวมถงการประกาศใชพระราชบญญตการเงนการคลงของภาครฐ

๕) การเสรมสรางใหมการบงคบใชกฎหมาย กฎ ระเบยบตางๆ ทโปรงใสและตรวจสอบได โดยการสรางกระบวนการตรวจสอบใหเปนทยอมรบของผมสวนไดสวนเสยเพอต อ บ ส น อ ง ตอกระแสเรยกรองความรบผดชอบตอสงคมและมาตรการระหวางประเทศ

๖) การสรางบรรทดฐานการบงคบใชกฎหมายของผปฏบตใหมความเปนเอกภาพและเสมอภาค โดยมกระบวนการบงคบใชกฎหมายเพอพทกษและปองกนการละเมด ใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจและสงคม และความตกลงระหวางประเทศอยางมประสทธภาพ

๗) การเรงรดการพฒนาบคลากรดานกฎหมายและผทเกยวของกบการบงคบใชกฎหมายใหมศกยภาพสอดคลองกบกระแสการเปลยนแปลงของสงคมโลก

๔.๓ การบรหารจดการเศรษฐกจสวนรวมอยางมเสถยรภาพโดยมแนวทางการด าเนนงาน ดงน

๔.๓.๑ การบรหารจดการดานการเงน โดย

๑) ด าเนนนโยบายการเงนทมความเหมาะสมกบสถานการณแวดลอมและท น ตอเหตการณ ทงทางดานการรกษาเสถยรภาพของราคา การรกษาเสถยรภาพของระบบเศรษฐกจการเงนโดยรวม รวมถงการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ และสอสารใหสาธารณะทราบถงเปาหมายและเหตผลของการด าเนนนโยบายเพอสรางความโปรงใส ความนาเชอถอ และความมวนยในการด าเนนนโยบายการเงน

๒) เพมบทบาทตลาดทนในระบบเศรษฐกจ ใหสอดคลองกบทศทางการพฒนาภาคการเงนโลกและยกระดบตลาดทนใหทดเทยมกบประเทศในภมภาค โดยการขยายฐานผลงทน สรางความรความเขาใจเกยวกบการลงทนในตลาดทน เพมความหลากหลายของผลตภณฑ พฒนาขดความสามารถของบคลากรในตลาดทน และเรงพฒนาความรวมมอกบประเทศในภมภาค ตลอดจนสงเสรมการใชเทคโนโลยคอมพวเตอร และสนบสนนใหธนาคารพาณชยและสถาบนการเงนเฉพาะกจเปนชองทางการออมและการลงทนในตราสารทนและตราสารหน

๓) ปรบปรงโครงสรางพนฐานทางการเงน โดยการปรบปรงกฎหมาย ภาษ กฎระเบยบ การก ากบดแล และการบนทกบญช ใหรองรบบรรยากาศของการแขงขน คมครองผบรโภค สงเสรมหลกธรรมาภบาล เชน ปรบปรงระบบภาษใหมความเปนกลางและสนบสนนการพฒนาตลาดทน ปฏรประบบก ากบดแลใหมความชดเจน โปรงใส ครอบคลมความเสยงทจะเกดขนตอระบบการเงนและระบบเศรษฐกจโดยรวม และสอดคลองกบมาตรฐานสากล โดยค านงถงความพรอมของสถาบนการเงนและระบบการเงนในประเทศเปนส าคญ

๔) พฒนากลไกการเฝาระวงความผนผวนทางเศรษฐกจและพฒนาระบบเตอนภยแบบองครวม ครอบคลมความเสยงในทกดาน เชน ความเสยงตอระบบสถาบนการเงน ความเสยงทางการคลง ความเสยงตอภาคการผลตทมความส าคญตอประเทศ เปนตน โดยเชอมโยงระบบขอมล พฒนาฐานขอมล และน ามาใชประโยชนในการวเคราะหเชงลกรวมกน

๕) เพมประสทธภาพในการบรหารจดการเงนทนระหวางประเทศ โดยการปรบปรงกฎระเบยบทเปนอปสรรคตอการน าเงนทนจากตางประเทศไปใชประโยชนและการน าเงนไปลงทนในตางประเทศ ซงรวมถงการบรหารจดการเงนทนส ารองระหวางประเทศใหเกดประโยชนสงสด โดยศกษาความเหมาะสมและความเปนไปไดของการจดตงกองทนความมงคงแหงชาต การสนบสนนใหรฐวสาหกจทมศกยภาพจดตงกองทนโครงสรางพนฐาน อยางไรกตาม ควรเพมความเขมงวดในการก ากบดแลเงนทนไหลเขาระยะสน พฒนาเครองมอทางการเงนเพอการบรหารความเสยงจากอตราแลกเปลยน และสงเสรมใหภาคเอกชนใชประโยชนจากเครองมอดงกลาว

๖) เพมบทบาทของสกลเงนเอเชยในตลาดระหวางประเทศ โดยการพฒนาตลาดพนธบตรเอเชยใหมขนาดใหญและมสภาพคลองมากขน สงเสรมใหมการซอขายแลกเปลยนดวยเงนสกลเอเชยทมศกยภาพ เพอน าไปสการเปนเงนสกลกลางในการท าธรกรรมทางเศรษฐกจในระดบภมภาค

๗) รกษาระดบการออมและการลงทนของประเทศใหเหมาะสมกบการเตบโตทางเศรษฐกจ และอยในระดบทสามารถปองกนความเสยงจากวกฤตในอนาคตได โดยการสงเสรมการออมระยะยาว ก าหนดระดบการลงทนในภาพรวม และจดล าดบความส าคญของสาขาการลงทนทเหมาะสมและเสนอมาตรการจงใจเพอสนบสนนการลงทนในสาขาการลงทนทมความส าคญสง

๔.๓.๒ บรหารจดการดานการคลง โดย

๑) ปรบปรงระบบการจดเกบรายไดของประเทศ โดยการปรบโครงสรางและทบทวนอตราการจดเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาและภาษเงนไดนตบคคล โดยเฉพาะการปรบลดหรอใหแรงจงใจทางดานภาษแกวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม และผประกอบการรายใหมหรอรายยอย ปรบปรงฐานการจดเกบและอตราภาษสรรพสามตใหสอดคลองกบสภาวะเศรษฐกจ ทบทวนคาลดหยอนและการยกเวนภาษใหเหมาะสม ขยายฐานภาษโดยการใหผทอยนอกระบบภาษเขามาอยในระบบภาษมากขน ตลอดจนปรบปรงประสทธภาพในการจดเกบ รวมถงการเพมรายไดอนทไมใชภาษ เชน รายไดจากทรพยสนของรฐ และการปรบการสงรายไดของรฐวสาหกจ รวมถงเรงรดการน าภาษใหมๆ ทจะสามารถใชเปนเครองมอในการสรางความเปนธรรมในสงคม เชน ภาษทดนและสงปลกสราง ภาษทรพยสน และภาษสงแวดลอม

๒) เพมประสทธภาพของการจดสรรและการบรหารงบประมาณ โดยจดล าดบความส าคญของการจดสรรงบประมาณรายจายใหสอดคลองกบประเดนการพฒนาทมล าดบความส าคญสงในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ อาท การพฒนาคณภาพชวต การพฒนาเศรษฐกจทเปนมตรกบสงแวดลอม การใชความรและความคดสรางสรรค การพฒนาโครงสรางพนฐานเพอสนบสนนการลงทนภาคเอกชนและกระตนการขยายตวของเศรษฐกจ รวมทงการวจยและพฒนาเพอเพมผลตภาพการผลตและสนบสนนการปรบโครงสรางการผลต และมการวดประสทธผลการใชจายเงนงบประมาณ นอกเหนอจากการวดประสทธภาพทางดานการเบกจายงบประมาณ

๓) ปองกนความเสยงทางการคลง โดยพจารณาความเสยงทางการคลงใหครอบคลมการคลงภาคสาธารณะใหมความครบถวน สมบรณ ทงดานขอมลการคลงรฐบาลซงรวมเงนนอกงบประมาณและกองทนนอกงบประมาณ องคกรปกครองสวนทองถน รฐวสาหกจ และสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ รวมถงภาระทางการคลงทอาจจะเกดขนในอนาคต เพอจะไดรบรถงสถานะทางการคลงทแทจรงของภาครฐ

๔) พฒนาประสทธภาพการด าเนนงานของรฐวสาหกจ โดยการพฒนาระบบการบรหารจดการ และการบรหารความเสยงเพอเพมประสทธภาพการด าเนนงานใหมความโปรงใสตามหลกธรรมมาภบาล รวมทงเรงปรบปรงโครงสรางการก ากบดแลการด าเนนงานและการลงทนของรฐวสาหกจทมสถานะเปนบรษทมหาชนใหมความชดเจน และสามารถด าเนนกจการไดอยางคลองตวและสอดคลองกบสภาพแวดลอมการแขงขนทางธรกจ

๕) สงเสรมใหเอกชนเขามสวนรวมในการลงทนพฒนาโครงสรางพนฐานและการใหบรการขนพนฐานของภาครฐเพมขน โดยการปรบปรงระเบยบและกฎหมายทเกยวของ รวมทงพฒนากลไกและรปแบบการใหเอกชนเขารวมลงทนในโครงสรางพนฐานและบรการสาธารณะอน เชน ดานการศกษา และสาธารณสข เปนตน โดยพจารณารปแบบทเหมาะสมและสอดคลองกบลกษณะของกจการประเภทตาง ๆ รวมทงยดหลกความโปรงใสในการด าเนนการ และมการกระจายความเสยงทชดเจนและเปนธรรมระหวางภาครฐและภาคเอกชน

๖) เสรมสรางความเขมแขงทางการคลงของภาคองคกรปกครองสวนทองถนโดยเรงรดการเพมประสทธภาพและพฒนาแหลงรายไดขององคกรปกครองสวนทองถนใหสามารถพงพงรายไดทจดเกบไดเองใหมากกวาเงนอดหนนจากรฐบาล ดวยการพฒนาฐานรายไดทงทเปนภาษและ

ไมใชภาษ และแบงแยกประเภทการจดเกบภาษโดยรฐบาลกลางและองคกรปกครองสวนทองถนอยางชดเจน การเกบภาษสงแวดลอม การเพมขดความสามารถของบคลากรในองคกรปกครองสวนทองถนในการบรหารจดการดานคลง รวมทงปรบปรงวธการงบประมาณใหทนสมยและสอดคลองกบระบบงบประมาณของรฐบาล โดยน าระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงานมาใช สนบสนนใหประชาชนเขามามสวนรวมในการจดท างบประมาณองคกรปกครองสวนทองถนใหเกดความโปรงใสในกระบวนการในการจดท างบประมาณ การบรหาร และประเมนผลการใชจาย และการกระจายอ านาจดานการกอหนและการบรหารหนใหกบองคกรปกครองสวนทองถนภายใตเงอนไขทก าหนด

บ ท ท บ ท ท ๗๗

ยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาค

เพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม

๑ สถานการณการเปลยนแปลง

ในขณะทประเทศไทยอยในสถานการณทมการเปลยนแปลงภายในประเทศทางดานเศรษฐกจโดยตองเรงรดการ

ปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเตบโตอยางยงยนและมคณภาพ การขบเคลอนการปรบโครงสรางเศรษฐกจของไทยจะตอง

ใชโอกาสจากการเปลยนแปลงทเกดขนในระดบภมภาคและโลก อาท การขยายตวของขวอ านาจทางเศรษฐกจใหมใน

เอเชยโดยเฉพาะการด าเนนนโยบายของขวอ านาจทางเศรษฐกจเหลานนกบประเทศเพอนบานของไทย รวมทงความ

เปลยนแปลงดานตลาดในโลก ในขณะทการพฒนาปรบปรงดานสมรรถนะในการแขงขนโดยเฉพาะดานปจจยการผลต

จะตองสมพนธและรวมพฒนาในฐานะหนสวนทเสมอภาคกบประเทศเพอนบานมากยงขน ทงในดานปจจยแรงงาน

พลงงาน ทรพยากรธรรมชาต ฐานและหวงโซการผลตและการแปรรป ตลอดจนการเชอมโยงระบบโลจสตกส และยงม

ความจ าเปนทประเทศไทยจะตองเปดกวางตอตลาดเงนและตลาดทนทมศกยภาพโดยเฉพาะในภมภาคเอเชยแปซฟกเพอ

รองรบการขยายตวทางเศรษฐกจอยางตอเนองและยงยน

สถานการณดงกลาวมความสอดคลองและตอเน องกบสภาวะแวดลอมทางเศรษฐกจของประเทศไทยในชวง

แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ทมความเปลยนแปลงอยางรวดเรว โดยผลกระทบจากโลกาภวตนไดเชอมโยงประเทศใน

ภมภาคตางๆ ของโลกใหใกลชดกนมากขน น าไปสการเปลยนแปลงครงใหญทงในดานเศรษฐกจและสงคม โดยเฉพาะ

การกาวสความเปนโลกหลายศนยกลางอนเนองจากการขยายตวของขวอ านาจทางเศรษฐกจใหม คอ บราซล รสเซย

อนเดย และจน (BRIC) ซงสงผลกระทบในวงกวางตอระบบเศรษฐกจและการปรบตวของแตละประเทศ ท าใหการก าหนด

ทศทางด าเนนนโยบายการรวมกลมทางเศรษฐกจของประเทศในภมภาคตางๆ ทงในระดบทวภาค และระดบพหภาค และ

ภมภาคมความส าคญเพมมากขน ในฐานะเปนเครองมอเพอสรางอ านาจตอรองทางเศรษฐกจและเพมขดความสามารถใน

ก า ร แ ข ง ข น ข อ ง ก ล ม ก บ ก ล ม เ ศ ร ษ ฐ ก จ อ น ๆ

ดวยเหตดงกลาว ในระยะตอไปในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ประเทศไทยจงตองปรบเพมบทบาทในดานความเชอมโยง

กบประเทศในภมภาคตางๆ เพอรองรบการเปลยนแปลงและรกษาสถานะความมนคงดานเศรษฐกจและสงคมของประเทศ

และเชอมโยงมตของการพฒนาเศรษฐกจภายในประเทศกบมตของความเชอมโยงกบประเทศในภมภาค โดยพจารณา

จากสถานการณในบรบทความสมพนธกบประเทศเพอนบานทงในกรอบอนภมภาค กรอบความรวมมออาเซยน และ

กรอบภมภาคอนๆ

๑.๑ สถานการณความรวมมอในกรอบอนภมภาค

๑.๑.๑ การด าเนนนโยบายความสมพนธกบประเทศเพอนบานในอนภมภาคเปนการด าเนนนโยบายตางประเทศสวนทส าคญทสดของไทยมาอยางตอเนอง เนองจากมปจจยทางเศรษฐกจทตองพงพาซงกนและกนอยางใกลชด โดยในระยะทผานมาไทยไดมงเนนดานการเปนหนสวน

การพฒนากบประเทศเพอนบานเพอใหเกดการพฒนาอยางมบรณาการเชงยทธศาสตรกบการพฒนาเศรษฐกจโดยรวมของไทยผานกรอบความรวมมอระดบอนภมภาคทส าคญ ไดแก แผนงานการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ (Greater Mekong Subregion Economic Cooperation Program: GMS) และยทธศาสตรความรวมมอทางเศรษฐกจอระวด-เจาพระยา-แมโขง (Ayeyawaddy-Chao Phraya-Mekong Economic Cooperation Strategy: ACMECS) สวนทางดานใตของไทยมกรอบแผนงานการพฒนาเขตเศรษฐกจสามฝาย อนโดนเซย-มาเลเซย-ไทย (Indonesia-Malaysia-Thailand Growth Triangle: IMT-GT) ซงมแนวพนทเศรษฐกจทมศกยภาพในการเชอมโยงกบ GMS ทงยงมศกยภาพในการเชอมโยงสประเทศในกรอบความรวมมออนภมภาคนอกกลมอาเซยนไดแก กลมเอเชยใตในกรอบความรเรมแหงอาวเบงกอลส าหรบความรวมมอหลากหลายสาขาทางวชาการและเศรษฐกจ (Bay of Bengal Initiative on Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation: BIMSTEC) ทเปนผลจากบทบาทและนโยบายมงตะวนออกของอนเดย เหนไดจากการพฒนาทาเรอและฐานอตสาหกรรมดานอาวเบงกอลโดยเชอมโยงดานโลจสตกสกบตะวนออก และการพฒนาโครงสรางพนฐานเชอมโยงกบพมา

๑.๑.๒ ปจจบนมหาอ านาจตางใหความส าคญและพยายามก าหนดยทธศาสตรเชอมโยงกบกลมประเทศ GMS และ ACMECS โดยเฉพาะจนไดพยายามเปดพนทเศรษฐกจของตนดานมณฑลยนนานและกวางสเชอมโยงออกสกลม GMS ในเสนทางทางบกทงรถไฟ รถไฟความเรวสงและถนน รวมทงเสนทางทางน าผานทางแมน าโขง โดยใชการสนบสนนแบบใหเปลาในการพฒนาโครงสรางพนฐานจ านวนมาก รวมทงมการลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษตางๆ ในลาว พมา และเวยดนาม สวนญปนใหความสนใจรวมพฒนาในกรอบความรวมมอลมแมน าโขง-ญปน ขณะท สหรฐอเมรกาไดเสนอกรอบความรวมมอสหรฐอเมรกาและประเทศลมแมน าโขงตอนใต รวมทงจากสถานการณการเปดประเทศของสหภาพพมามากขน โดยเปดโอกาสใหมโครงการพฒนาขนาดใหญทประเทศมหาอ านาจใหความสนใจ เ ช น โ ค ร ง ก า ร ท า เ ร อ น า ล ก ท ว า ย ด ง น น เ ห น ไ ด ว า มบทบาทของประเทศมหาอ านาจทางเศรษฐกจทเขามาเปนผน าในการก าหนดยทธศาสตรเพอสรางผลประโยชนทางเศรษฐกจในอนภมภาคตางๆ อกทงยงจะมผลกระทบตอการก าหนดยทธศาสตรของการขนสงและโลจสตกส รวมทงยทธศาสตรดานการคาการลงทนของทงภมภาคในภาพรวม

๑.๒ สถานการณในกรอบอาเซยน

๑.๒.๑ การเปนประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) จะสงผลใหเกดความรวมมอทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและความมนคงในภมภาคอาเซยนทแนนแฟนยงขน โดยทการจดตงประชาคมอาเซยนภายในป ๒๕๕๘ มองคประกอบส าคญ ๓ สวนกลาวคอ ประชาคมความมนคงอาเซยน ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน และประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงถอเปน ๓ เสาหลก ทจะสงผลใหเกดความรวมมอทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและความมนคง โดยเฉพาะดานเศรษฐกจทจะม ก า ร พ ฒ น า ห วงโซ มลคาเพมในภมภาค (Regional Value Chain) การเพมความสามารถในการแข งขน การเพมอ านาจในการตอรอง และการขยายตลาดอาเซยนทมประชากรกวา ๖๐๐ ลานคน เพอเขาสประชาคมอาเซยนทมความสามารถในการแขงขนทย งยนทางเศรษฐกจ โดยมสงคมแหงสนตภาพและภราดรภาพ

๑.๒.๒ การรวมตวกนอยางใกลชดทงทางดานเศรษฐกจและสงคมในประชาคมอาเซยนกอใหเกดโอกาสทางการคาและการลงทนทเพมขนใหกบไทย อกทงสงผลใหไทยมศกยภาพทจะเปนจดเชอมโยงทส าคญในการเชอมโยงทางการคมนาคมและขนสงของอาเซยน ทม การเคลอนยายสนคา บรการ และบคคล ระหวางประเทศสมาชกทสะดวกยงขน โดยไทยจะตองเรงพฒนาดานความพรอมของประเทศในการเขาสภาวะการแขงขนเสรในประชาคมอาเซยน ทงในดานการเสรมสราง ประชาสมพนธและซกซอมความรความเขาใจตอทกภาคสวนของประเทศในภาพรวมของประโยชนของการเขาสประชาคมอาเซยนตลอดจนผลกระทบในดานอนๆ การปรบโครงสรางการผลตทเหมาะสมและมสมรรถนะในการแขงขน การเสรมสรางความพรอมของผประกอบการและความรอบรเกยวกบระบบการตลาด ภาษา สงคมและวฒนธรรมของประเทศอาเซยน รวมทงเรงรดพฒนาพนทเศรษฐกจชายแดนและผประกอบการโดยเฉพาะระดบกลาง-ระดบยอมใหมความพรอมเขาสประชาคมอาเซยน

๑.๒.๓ การรวมตวกนของอาเซยนมสวนส าคญในการสงเสรมความรวมมอทางเศรษฐกจและสงคมในภมภาคอยางครอบคลมโดยเฉพาะดานการปองกนภยทสงผลกระทบตอประชาชนโดยตรง เชน SARs ไขหวดนก การคามนษย การตอตานการกอการราย ภยพบตทางธรรมชาต หมอกควน ยาเสพตด ปญหาโลกรอน ปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และปญหาความยากจน เปนตน

๑.๓ สถานการณในกรอบเอเชยแปซฟก ๑.๓.๑ การเชอมโยงกนระหวางอาเซยนกบกลมอ านาจเดมและกลมอ านาจทาง

เศรษฐกจใหมทพยายามเขามบทบาทในภมภาคเอเชยตะวนออกและตะวนออกเฉยงใตเปนปรากฏการณทเกดขนอยางเดนชด เชน ในกรอบ ASEAN+๓ ซงขยายประเทศพนธมตรจากประเทศในเอเชยตะวนออก ไดแก ญปน สาธารณรฐเกาหลและจน และในกรอบ ASEAN+๖ ไปยงอนเดย ออสเตรเลยและนวซแลนด รวมทงความรวมมอกรอบ ASEAN-US ทเนนประเดนดานความมนคงและเสถยรภาพของภมภาค นอกจากนนอาเซยนยงอาศยการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก (East Asia Summit) เปนยทธศาสตรส าคญในการรกษาประโยชนของกลมโดยการมปฏสมพนธทเหมาะสมกบมหาอ านาจตางๆ ในโลก

๑.๓.๒ ประเทศไทยไดด าเนนนโยบายในเชงรกในการก าหนดยทธศาสตรในการเปนผน ารวมในอาเซยนกบประเทศในกลมเอเชยแปซฟก และยงคงใชประโยชนในกรอบเอเปคทกอตงมาเปนเวลานานทยงคงมบทบาทอย

๑) ไทยไดใชโอกาสรวมกบประเทศสมาชกอาเซยนด าเนนนโยบายทเนนการรกษาผลประโยชนของไทยกบประเทศในกลมเอเชยแปซฟกทมศกยภาพในการเปนตลาดของไทย โดยด าเนนนโยบายดานปฏสมพนธของไทยกบกลมประเทศดงกลาวเพอใหไทยเปนสวนส าคญของการพฒนาทางเศรษฐกจของภมภาคเอเชยแปซฟก พรอมทงสามารถพฒนาศกยภาพและความมนคงทางการเงนการลงทนรองรบการพฒนาเศรษฐกจททนสมยและมคณภาพของประเทศในระยะยาว

๒) ไทยยงคงรกษาความสามารถในการใชประโยชนในกรอบความรวมมอทกอตงมาเปนเวลานาน ไดแก กรอบเอเปคหรอความรวมมอทางเศรษฐกจในเอเชยแปซฟก (Asia-Pacific Economic Cooperation: APEC) ซงมงเนนยทธศาสตรการเจรญเตบโตรปแบบใหม ทใหความส าคญกบการเจรญเตบโตอยางสมดล เทาเทยม ยงยน บนพนฐานนวตกรรม และความมนคงของภมภาค โดยใหความส าคญกบการเปดเสรการคาและการลงทน รวมทงสนบสนนการผลกดนในการเจรจาการคาหลายฝายรอบโดฮา

๑.๓.๓ ประเทศไทยเปดกวางตอพฒนาการดานการจดตงกลมความรวมมอทเกดขนใหมในภมภาคเอเชยแปซฟก ส าหรบกรอบความรวมมอพหภาค ทไทยเพงเขารวมและเปนกรอบความรวมมอทมศกยภาพทางเศรษฐกจหลายดาน กลาวคอ กรอบ Asia-Middle East Dialogue

(AMED) ซงเปนกรอบความรวมมอระหวางเอเชย ตะวนออกกลางและแอฟรกาเหนอ มสมาชกถง ๕๐ ประเทศ เปนโอกาสทไทยจะเสนอประเดนเรองความมนคงของอาหาร และความมนคงของพลงงาน สวนความรวมมอทไทยตองเรมพจารณาใหความส าคญมากขนคอกรอบความตกลง Trans Pacific Partnership หรอ TPP ทสหรฐฯมบทบาทผลกดน ปจจบนมสมาชก ๙ ประเทศ (นวซแลนด ชล สงคโปร บรไน ออสเตรเลย มาเลเซย เปร สหรฐอเมรกา เวยดนาม) และมโอกาสการพฒนาไปสการคาเสรเอเชยแปซฟก ทอาจมผลตอลดความส าคญของความตกลงการคาเสรอาเซยน AFTA และความตกลงการคาเสรในกรอบ ASEAN+๓ และ ASEAN+๖

๒ การประเมนความเสยง

จากผลการพฒนาทผานมาประเทศไทยไดด าเนนนโยบายในเชงรกเพอเสรมสรางความรวมมอในทกมตและทกระดบสงผลใหไทยมความเชอมโยงกบประเทศในระดบอนภมภาคและภมภาคทงดานเศรษฐกจและสงคมทแนนแฟนยงขน อยางไรกด เพอใหทกภาคสวนในประเทศมศกยภาพและมความพรอมทจะใชประโยชนจากทประเทศไดสรางความรวมมอทางเศรษฐกจและสงคมอยางเปดกวางนน จ าเปนตองใหความส าคญกบการแกไขความเสยงภายในประเทศซงเปนอปสรรคตอการเชอมโยงกบภมภาค ไดแก

๒.๑ ผประกอบการไทยขาดศกยภาพในการลงทนในตางประเทศรวมทงการลงทนในประเทศ เพอนบานและขาดความพรอมตอการแขงขนเสรภายในประเทศ เนองจากขาดทกษะของผประกอบการในการประกอบธรกจรวมกบประเทศเพอนบาน ขาดการรวมพลงในรปแบบของสภาธรกจและกรอบการหารอภาครฐรวมกบเอกชนอยางมประสทธภาพเพอเสนอแนวการลงทนรวมกบประเทศเพอนบาน หรอรบขอเสนอการรวมลงทน ท าใหเสยโอกาสในการรวมลงทนในกระบวนการแปรรปเพมมลคาในสายการผลตรวม ในขณะทภาครฐในพนทย งขาดศกยภาพในการเปนผประสานงานกบผประกอบการดานการใชประโยชนจากกรอบความรวมมอกบประเทศเพอนบาน รวมทงขาดการก าหนดกรอบยทธศาสตรภาพรวมในการลงทนของผประกอบการไทยในประเทศเพอนบานทมบทบาทเชงรกและสามารถสรางเสรมผลประโยชนของไทย พรอมทงมความรบผดชอบทางสงคมในประเทศเพอนบานเพอความไวเนอเชอใจและการพฒนารวมกนทย งยน และขาดยทธศาสตรภาพรวมอยางมบรณาการและแผนปฏบตการเชงลกในการชวยเหลอผประกอบการ รวมทงเกษตรกรภายในประเทศทไดรบผลกระทบเชงลบจากการแขงขนเสรในกรอบประชาคมอาเซยน

๒.๒ แรงงานไทยขาดการยอมรบในมาตรฐานฝมอแรงงานและมขอจ ากดดานภาษาตางประเทศรวมทงความรความเขาใจดานขนบธรรมเนยมและวฒนธรรมของประเทศภมภาค พรอมทงภาครฐยงขาดการวางแผนงานดานแรงงานรวมกบประเทศทเปนตลาดแรงงานไทย เพอการพฒนาทยงยนรวมกน สงผลใหเกดความเสยเปรยบในการเคลอนยายแรงงานและการลงทนจากตางประเทศ โดยไทยขาดแคลนแรงงานมทกษะฝมอในสาขาทมความตองการ และแมวาจะมการรบรองขอตกลงยอมรบรวมคณสมบตนกวชาชพอาเซยน (ASEAN Mutual Recognition Arrangement) ไปแลว ๗ สาขา ไดแก แพทย ทนตแพทย พยาบาล สถาปนก วศวกร ชางส ารวจ และนกบญช และอยระหวางการด าเนนการรบรองในสาขาบรการทองเทยว แตยงจ าเปนตองด าเนนการใหสามารถใชประโยชนจากมาตรฐานรวมดงกลาวไดอยางเตมท ในขณะเดยวกน ไทยยงตองพงพาแรงงานตางดาว แตยงขาดนโยบายทชดเจนดานการใชแรงงานตางประเทศ สวสดการและการเคลอนยายแรงงาน

และมความลาชาในการจดตงเขตเศรษฐกจชายแดนและการวางแผนดานการพฒนาดานแรงงานรองรบเขตเศรษฐกจ เปนเหตใหเกดปญหาสงคมทกระทบตอความมนคงและวถชวตของคนไทยในพนท รวมทงประเดนสทธ สวสดการของแรงงานตางดาวและเดกไรสญชาต

๒.๓ ภาคสวนทเกยวของขาดความรบรอยางพอเพยงในการใชประโยชนจากความเชอมโยงระบบโลจสตกสและการคมนาคมขนสงภายใตแผนแมบทความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน และผลกระทบจากยทธศาสตรเชอมโยงระบบโลจสตกสของมหาอ านาจในภมภาค ขาดก ล ไ ก ก ล า ง ใ น ก า ร บรณาการแผนงานและโครงการในระดบพนทท าใหเสยโอกาสในการเชอมโยงระบบจากแนวพนทเศรษฐกจตางๆในอนภมภาค เชน แนวพนทพฒนาเศรษฐกจเหนอ -ใต แนวพนทพฒนาเศรษฐกจตะวนออก-ตะวนตก แนวพนทเศรษฐกจตอนใต และแนวพนทพฒนาเศรษฐกจอนๆ ภายใตแผนงาน GMS รวมทงการเชอมโยงกบประเทศเพอนบานระหวางเมองชายแดนส าคญในกรอบ GMS และ IMT-GT ตลอดไปถงภมภาคอาเซยนเพอโอกาสการเชอมโยงสตลาดภายในอนภมภาค ระหวางอนภมภาคตางๆและภมภาคอาเซยน และตลาดภายนอก อาท แผนงานพฒนาโครงขายรถไฟความเรวสงของจนในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต การพฒนาทาเรอยทธศาสตรในอาวเบงกอลของจนในพมา และของอนเดย การพฒนาสรางความเชอมโยงภายในภมภาคมความลาชาและมจ านวนโครงการทเสนอเขาสแผนไมครอบคลมอยางเพยงพอ เนองจากการขาดความรความเขาใจในกระบวนการพฒนาดวยความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน ท าใหเสยโอกาสในการเชอมโยงแผนงานระหวางประเทศ

๒.๔ การมบทบาทในเชงตงรบตอประเดนความเคลอนไหวในดานการสรางขอกดกนทางการคาใหมๆ อนเนองจากกระแสการเปลยนแปลงในโลกทมแนวโนมน ามาใชเปนขอกดกนในระดบภมภาค เชน ปญหาโลกรอน ความแหงแลงขาดแคลนน าอยางรนแรงในหลายภมภาคของโลก ไดกอใหเกดขอก าหนดใหมๆในการเปนตวเลอกในการบรโภคสนคา เชน รองรอยการสรางสารคารบอน รองรอยการใชน า ซงเรมเปนประเดนขอกดกนในบางภมภาคของโลก โดยไทยยงขาดความเขาใจและเตรยมการดานการใหความรแกภาคธรกจ/ภาคการผลตของไทยเองและการเปนผน าในการใหความรกบประเทศเพอนบานเพอปรบกระบวนการผลตเพอรองรบมาตรการใหมๆทจะทวความรนแรงยงขนในอนาคต

๒.๕ ความไมพรอมในการพฒนาเมองชายแดนและเขตเศรษฐกจชายแดนของไทยตามแนวพนทพฒนาเศรษฐกจเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน เนองจากขาดการวางแผนพฒนาเศรษฐกจช า ย แ ด น ท ม บรณาการทงในสวนของไทย และในสวนทจะเชอมโยงกบการพฒนาในพนทของประเทศเพอนบาน รวมทงความไมพรอมในดานการรวมก าหนดยทธศาสตรการลงทนเพอใชประโยชนเขตเศรษฐกจชายแดนกอนการเกดประชาคมอาเซยน ตลอดจนความไมพรอมในการพฒนาบคลากรและแรงงานทกษะรองรบการพฒนาเศรษฐกจในอนาคต สงผลใหเศรษฐกจชายแดนไทยยงไมไดรบประโยชนจากการเชอมโยงตามแ น ว พ น ท เ ศ ร ษ ฐ ก จ อยางเตมท

๒.๖ ขอจ ากดทท าใหการขบเคลอนการอ านวยความสะดวกทางการคาและการขนสงผานแดนและขามแดนคอนขางลาชา และไมสามารถด าเนนการตามขอตกลงความรวมมอ

ดานการขนสงสนคาผานแดนและขามแดนไดอยางสมบรณ เปนผลใหไมสามารถใชโครงสรางพนฐานทพฒนาขนตามแนวพนทเศรษฐกจเชอมโยงกบประเทศเพอนบานอยางเตมประสทธภาพ สงผลใหประเทศไทยเสยโอกาสทางเศรษฐกจ และประสบกบสถานการณการแขงขนทรนแรงจากบรษทตางชาตทมความไดเปรยบทงดานเงนทน เทคโนโลย และความช านาญเฉพาะดาน โดยเฉพาะธรกจโลจสตกส

๒.๗ ความไมแนนอนทางการเมองและความมนคงในประเทศเพอนบาน โดยทประเทศเพอนบานหลายประเทศอยระหวางการเปลยนผานไปสการพฒนาเศรษฐกจและสงคมทดข น รวมทงมการเปลยนแปลงดานการเมองเพอสรางเสถยรภาพและความมนคงเพมขน จะตองอาศยเวลาในการปรบตวใหสอดคลองกบโลกาภวตนและเศรษฐกจโลก จงจ าเปนตองตดตามพฒนาการทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศเพอนบานอยางใกลชด เพอประโยชนในการสงเสรมเศรษฐกจ การคา และสงคมอยางยงยน

๓ การสรางภมคมกน

จากการประเมนความเสยงทเกดขนชใหเหนวาการเตรยมความพรอมของทกภาคสวนภายในประเทศเพอใหสามารถปรบตว มองคความร และสามารถใชประโยชนจากความรวมมอทางเ ศ ร ษ ฐ ก จ แ ล ะ ส ง ค ม ทเกดขนในภมภาคได ประเทศไทยตองใหความส าคญตอการสรางภมคมกน ไดแก

๓.๑ การก าหนดบทบาทและทศทางการพฒนาของประเทศทจะกระตนใหเกดการเตบโตและเชอมโยงของสาขาตางๆ ทางเศรษฐกจ บนโครงขายคมนาคมระหวางประเทศในปจจบนและทจะขยายเพมเตมในอนาคต เพอใหสามารถยกระดบใหเปนแนวพนทพฒนาเศรษฐกจ (Economic Corridor) ทเปนเสนทางการคาและการลงทนของอนภมภาคไดอยางเตมศกยภาพ โดยบรณาการเชอมโยงทงในอนภมภาคและระหวางอนภมภาค ทงในกรอบอาเซยนในแผนแมบทการเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน และพ น ท ตอเนองอนๆ

๓.๒ การใชศกยภาพความไดเปรยบของทตงทางภมศาสตรเศรษฐกจ และศกยภาพของพนทในภมภาคตางๆ ของประเทศ เพอสรางฐานการผลตใหสามารถแขงขนไดในตลาดโลก โดยก าหนดทศทางการพฒนาพนทของประเทศใหสอดคลองกบโอกาสและศกยภาพการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของแตละภมภาคตอไป โดยเชอมโยงในแตละกรอบความรวมมอ พรอมทงเปดโอกาสในการพฒนาพนทเมองชายแดนตลอดตอเนองถงเมองและชมชนศนยกลางในภมภาคทส าคญของประเทศ ซงอยในแนวเชอมโยงระหวางประเทศตามแนวพนทเศรษฐกจตางๆ เพอกอใหเกดการกระจายความเจรญไปสภมภาคและทองถน

๓.๓ การสรางความเขมแขงและการพฒนาความสามารถในการปรบตวของผประกอบการไทย ใหทนกบสถานการณการเชอมโยงระหวางภมภาคทเกดขนอยางรวดเรว เพอเสรมสรางโอกาสทางเศรษฐกจและเพมระดบความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยในเวทระหวางประเทศ โดยเฉพาะในกจกรรมทางเศรษฐกจทมแนวโนมจะมบทบาทสงในอนาคต เชน เศรษฐกจส ร า ง ส ร ร ค เ ป น ต น โ ด ย เ น น บ ท บ า ท ข อ ง สภาธรกจ และกรอบการหารอระหวางภาครฐ/ภาคเอกชนดานธรกจ ในพนทของกรอบความรวมมอ โดย

ภาครฐใหการสนบสนนในการพฒนาผประกอบการไทยและผประกอบการของประเทศเพอนบานในบรเวณพนทการพฒนารวม

๓.๔ การพฒนาเขตเศรษฐกจชายแดนและเมองชายแดนแบบมสมดลบนพนฐานของการสรางผลประโยชนรวมกบประเทศเพอนบานและความไวเนอเชอใจระหวางกน โดยมบรณาการดานกจกรรมทางเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (Co-production Scheme) เปนไปตามหลกวเคราะหความไดเปรยบเปรยบเทยบระหวางไทยกบประเทศเพอนบานในดานทต งทางยทธศาสตร ประเภทการผลต และความใกลชดกบแหลงวตถดบ แรงงานและทาสงออก โดยเปนการจดสรรบทบาทหนาทระหวางเขตเศรษฐกจในภาคตางๆอยางเหมาะสม มการพฒนาโครงสรางพนฐานดานทาสงออกรองรบตามความเหมาะสมในปจจบนและโอกาสในการพฒนาตอเนองในอนาคต โดยไทยใหการสนบสนนประเทศเพอนบานในการพฒนาในลกษณะหนสวนการพฒนาทมความเสมอภาค

๔ วตถประสงคและเปาหมาย

๔.๑ วตถประสงค

๔.๑.๑ เพอเพมศกยภาพในการใชประโยชนจากความไดเปรยบดานทตงของประเทศในเชงยทธศาสตร ซงเปนจดเชอมโยงทส าคญในภมภาคอาเซยนและเอเชยแปซฟก

๔.๑.๒ เพอเสรมสรางประโยชนของไทยในดานการคา การลงทน การเงนและโอกาสดานการตลาดระหวางประเทศ ในการเขาสประชาคมอาเซยน รวมทงเชอมโยงดานการคาการลงทนกบมหาอ านาจทางเศรษฐกจใหมในเอเชยและกลมเศรษฐกจใหมในเอเชยแปซฟก

๔.๑.๓ เพอผลกดนบทบาทของไทยใหเปนสวนส าคญของความรวมมอในการพฒนาภายใตกรอบตางๆ ไดแก อนภมภาค อาเซยน อาเซยนและพนธมตร รวมทงเอเชยแปซฟก

๔.๒ เปาหมาย

๔.๒.๑ ระบบหวงโซอปทานในอนภมภาคมความเชอมโยงระหวางกนเพอรองรบการพฒนาทางเศรษฐกจอยางตอเนอง

๔.๒.๒ ประเทศไทยมบทบาททส าคญในดานการคาและการลงทนในภมภาค บนพนฐานของผลประโยชนและความมนคงรวมกน

๔.๒.๓ เพมสดสวนการใชสทธประโยชนจากความตกลงการคาเสรตอมลคาสงออกรวมเพมขนเปนรอยละ ๕๐ ในป ๒๕๕๙ ภายใตความตกลงทางการคาเสรในทกกรอบทเจรจาแลวเสรจ และเพมโอกาสและทางเลอกบนพนฐานของประโยชนและขอจ ากดของประเทศในการเขาถงตลาดใหมทเปนกรอบการคาเสรทจะมบทบาทมากขนในอนาคต

๔.๒.๔ ลดตนทนการประกอบธรกจภายในประเทศและระหวางประเทศภายในภมภาคใหเขาสมาตรฐานสากล

๔.๒.๕ เพมมลคาการคาชายแดนและการลงทนโดยตรงของไทยในกลมประเทศเพอนบาน ใหขยายตวเพมขนรอยละ ๑๕ และรอยละ ๑๐ ตอป ตามล าดบ

๔.๓ ตวชวด

๔.๓.๑ ดชนความสามารถในการอ านวยความสะดวกทางการคา (Enabling Trade Index) รวมทงดชนยอยความสามารถในการบรหารจดการ ณ พรมแดนของประเทศไทย และดชนยอยความสามารถดานโครงสรางพนฐานของประเทศ

๔.๓.๒ อนดบความยาก-งายในการประกอบธรกจ ใน ๕ ดานทมล าดบส าคญ ไดแก การเรมตนธรกจ การไดรบสนเชอ การคาระหวางประเทศ การด าเนนการใหเปนไปตามขอตกลง และการขออนญาตกอสราง

๔.๓.๓ อตราการเตบโตของมลคาการคาชายแดนระหวางไทยกบประเทศในอนภมภาค

๔.๓.๔ อตราการเตบโตของมลคาการลงทนของผประกอบการไทยในประเทศในอนภมภาคและภมภาคอาเซยน

๕ แนวทางการพฒนา

เพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายของการสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมในระยะ ๕ ป ของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จ าเปนตองใหความส าคญตอการเชอมโยงการพฒนาเศรษฐกจและสงคมกบประเทศในภมภาคใหเขากบการพฒนาเศรษฐกจและสงคมภายในประเทศอยางสอดคลองกน โดยมแนวทางการด าเนนงานทส าคญ ดงน

๕.๑ การพฒนาความเชอมโยงดานการขนสงและระบบโลจสตกสภายใตกรอบความร ว ม ม อ ใ น อนภมภาคตางๆ โดยเฉพาะแผนงานการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ (GMS) รวมกบยทธศาสตรความรวมมอทางเศรษฐกจอระวด-เจาพระยา-แมโขง (ACMECS) แผนงานการพฒนาเขตเศรษฐกจสามฝาย อนโดนเซย-มาเลเซย-ไทย (IMT-GT) ความรเรมแหงอาวเบงกอลส าหรบความรวมมอหลากหลายสาขาทางวชาการและเศรษฐกจ (BIMSTEC) และความรวมมอภายใตคณะกรรมการวาดวยยทธศาสตรรวมในการพฒนาพนทชายแดนไทย -มาเลเซย(Thailand-Malaysia on Joint Development Strategy for Border Areas: JDS) เพออ านวยความสะดวกและลดตนทนดานโลจสตกส โดย

๕.๑.๑ พฒนาบรการขนสงและโลจสตกสทมประสทธภาพและไดมาตรฐานสากล โดยเฉพาะรปแบบบรการขนสงทงทางถนน รถไฟ รถไฟรางค รถไฟความเรวสง และการขนสงทางน า/การเดนเรอชายฝ ง ตลอดจนการพฒนาดานศลกากรชายแดน ศนยเศรษฐกจชายแดน และการอ านวยความสะดวกการผานแดนทรวดเรว ทจะชวยเพมประสทธภาพการใชพลงงาน การพฒนาระบบเครอขายและการบรหารเครอขายธรกจของภาคบรการขนสงและโลจสตกสตลอดทงหวงโซอปทานในภมภาค เพอใหสามารถใชทรพยากรรวมกนและเกดการถายทอดองคความร ซงจะน าไปสการลดตนทนการท าธรกจ การปรบปรงประสทธภาพความเชอมโยงระบบการขนสง ระบบอ านวยความสะดวกการเดนทาง การคา และการขนสงสนคาผานแดนและขามแดน โดยใชศกยภาพการเชอมโยงดานโครงสรางพนฐานในทกแนวพนทเศรษฐกจทมอยางสงสด โดยมการบรณาการแผนยทธศาสตรทสามารถน าไปสการเชอมโยงในภาพรวมของประเทศและการเชอมโยงในแตละแนวพนทพฒนาเศรษฐกจในแตละอนภมภาคและระหวางอนภมภาคในพนทอาเซยน และพฒนาความเชอมโยงตอเนองตามกรอบแผนแมบทการเชอมโยงร ะ ห ว า ง ก น ใ น อ า เ ซ ย น ร ว ม ท ง แ ผ น ค ว า ม เ ช อ ม โ ย ง ก บ ร ะ บ บ ก า ร ข น ส ง แ ล ะ โลจสตกสของอนภมภาคขางเคยง พรอมทงค านงถงยทธศาสตรและแผนพฒนาของประเทศมหาอ านาจของโลกและขวอ านาจใหมในเอเชยในประเทศเพอนบานของไทยและแผนงานของประเทศเพอนบานแตละประเทศทงทไดน าเสนอในกรอบความรวมมอกบไทยและทยงมไดน าเสนอและอาจเสนอในอนาคต โดยรฐลงทนน าในโครงการทมความส าคญเชงยทธศาสตรของประเทศในแตละแนวพนทเศรษฐกจ พรอมทงเปดโอกาสการรวมลงทนแบบความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน (Public Private Partnership: PPP)

๕.๑.๒ ปรบปรงกฎระเบยบการขนสงคนและสนคาทเกยวของ เพอลดจ านวนเอกสาร ตนทนการด าเนนงาน และระยะเวลาทใชในกระบวนการขนสงผานแดนและขามแดน เพอขดความสามารถในการแขงขนของไทยและอนภมประเทศโดยรวมในดานการลดตนทนคาขนสงและโลจสตกส โดยไทยใหความสนบสนนทางวชาการกบประเทศเพอนบานในฐานะหนสวนการพฒนา

๕.๑.๓ พฒนาบคลากรในธรกจการขนสงและโลจสตกส เพอเพมศกยภาพของภาคเอกชนไทยทงในดานทกษะภาษาตางประเทศ และความรดานการบรหารจดการโลจสตกส ซงจะชวยใหผประกอบการไทยสามารถเชอมโยงการด าเนนธรกจขนสงและโลจสตกสไดตลอดทงหวงโซอปทาน ทงในระดบภายในประเทศและระหวางประเทศ รวมทงพฒนาผประกอบการโดยเฉพาะระดบ SMEs ใหมความรดานศกยภาพการพฒนาธรกจรวมกบประเทศเพอนบานและความรในการใชประโยชนจากโครงสรางพนฐานเชอมโยงตามแนวพนทเศรษฐกจและชองทางสงออกในอนภมภาค และพฒนาสมรรถนะการเปนผประกอบการของไทยในระดบสากลเพอใหสามารถรเรมธรกจระหวางประเทศได โดยไทยใหความ

สนบสนนทางวชาการกบประเทศเพอนบานในการพฒนาบคลากรดานธรกจการขนสงและโลจสตกสดวยในฐานะหนสวนการพฒนา

๕.๑.๔ เชอมโยงการพฒนาเศรษฐกจตามแนวพนทชายแดน/เขตเศรษฐกจชายแดน ตลอดจนเชอมโยงระบบการผลตกบพนทตอนในของประเทศ โดยเชอมโยงเครอขายการขนสงทเชอมโยงปจจยการผลต ระบบการผลต หวงโซการผลตระหวางประเทศ และประตสงออกตามมาตรฐานสากล อยางมประสทธภาพ รวมทงสรางเครอขายเชอมโยงทางเศรษฐกจกบพนทเศรษฐกจขนาดใหญทมการพฒนาในประเทศเพอนบานกบเขตเศรษฐกจชายแดนไทยและพนทเศรษฐกจตอนใน ทงน โดยมศนยประสานงานระหวางไทยกบประเทศเพอนบานบรเวณเมองชายแดนทส าคญ

๕.๒ การพฒนาฐานลงทนโดยเพมขดความสามารถในการแขงขนในอนภมภาค มงเนนความรวมมอกบประเทศเพอนบานในการสรางฐานการผลตตามแนวพนทพฒนาเศรษฐกจ ซงเปนยทธศาสตรเชงพนททสามารถสนองตอบการปรบโครงสรางทางเศรษฐกจของประเทศ โดย

๕.๒.๑ พฒนาพนทในภมภาคตางๆ ของประเทศใหเชอมโยงกบประเทศเพอนบานและภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เพอเปนฐานการพฒนาดานอตสาหกรรม การเกษตรและการแปรรปการเกษตร และการทองเทยวในภมภาค โดยมแผนงานเชงรกทรเทาทนตอการด าเนนนโยบายของมหาอ านาจในภมภาคดานการลงทนในประเทศเพอนบานโดยเฉพาะการพฒนาตามแนวพนทพฒนาเศรษฐกจเชอมโยงตามแนวตะวนออก-ตะวนตก ตามแนวเหนอ-ใต และแนวตอนใตของแผนงาน GMS และเชอมโยงแนวพนทเศรษฐกจของ IMT-GT ทมศกยภาพและมความเปนไปไดในการเชอมโยง เพอใหเปดชองทางการเชอมโยงทมความหลากหลายและเปนทางเลอกใหไทยในทกสถานการณ ทงน โดยหนวยงานรฐทเกยวของรวมหารอกบภาคเอกชนในการก าหนดแผนการลงทน และหารอกบภาครฐและภาคเอกชนของประเทศเพอนบานในกรอบ การหารอระหวางภาครฐ/ภาคเอกชนดานธรกจ โดยค านงถงผลกระทบตอเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอมของทกประเทศโดยก าหนดมาตรการดแลปองกนผลกระทบใหเกดประโยชนตอทกประเทศอยางเสมอภาคและเปนธรรม และเปนผลใหทกประเทศยงสามารถรกษาอตลกษณของตนไวไดเพอประโยชนในเชงความสามารถในการแขงขนในเชงการตลาด ดานสงคมวฒนธรรมและความมนคงภายใน รวมทงโดยค านงถงการพฒนาแบบเศรษฐกจพอเพยง กบค านงถงศกยภาพการพฒนาตอยอดของผลผลตเกษตรในทองถนทมศกยภาพทแทจรงและเปนทยอมรบในการพฒนาในพนท

๕.๒.๒ พฒนาเขตเศรษฐกจชายแดนและเมองชายแดนใหมบทบาทการเปนประตเชอมโยงเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน ทงพนทเศรษฐกจชายแดนทพฒนาตอเนองและพนทใหม โดยเฉพาะการพฒนาระบบคมนาคมขนสง ระบบโลจสตกส มาตรฐานการใหบรการและอ านวยความสะดวกบรเวณจด ผานแดน ขดความสามารถของบคลากรและผประกอบการทองถน เพอสนบสนนการพฒนาการคา การลงทน การทองเทยว โดยค านงถงและมมาตรการรองรบทเหมาะสมตอผลกระทบเขาสประเทศโดยสวนรวมอนอาจเกดจากการเคลอนยายแรงงานจากประเทศเพอนบาน การขนยายยาเสพตดและสงผดกฎหมายขามแดนเขาสพนทอนๆของประเทศ ทงน ในการพฒนาเขตเศรษฐกจชายแดนและเมองชายแดนจะตองค านงถงศกยภาพดานกายภาพ เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรมของพนท มแผนบรณาการดานการบรหารจดการและพฒนาดานแรงงานเพอการใชประโยชนรวมกนระหวางไทยและประเทศเพอนบานตามกรอบความรวมมออนภมภาคตางๆ และความสอดคลองกบแผนการพฒนาโครงสรางพนฐานเชอมโยงระหวางประเทศตามแผนแมบทการเชอมโยงระหวางกนในอาเซยนและยทธศาสตรในภาพรวมอนๆ

๕.๒.๓ บรณาการแผนพฒนาพนทเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน โดยเชอมโยงแผนพฒนาเพอใหบรรลประโยชนรวมทงในดานความมนคงและเสถยรภาพของพนท ซงเปนปจจยเรมแรกของการพฒนาเศรษฐกจทย งยน และเพอใหเกดการพฒนาจากระบบการผลตรวมทสรางสรรคประโยชนททดเทยมระหวางกน จากการบรการ การจดสรรและการใชทรพยากรธรรมชาตและแรงงานทเปนประโยชนรวมกน โดยอาจพฒนาไปสการเปนคลสเตอรการผลตรวมกบประเทศเพอนบานในสถานะทมความเสมอภาคตอไปเมอทกประเทศมความพรอมทวกน ทงน ในการรวมพฒนาผลตภณฑสนคาในหวงโซการผลตรวมกบประเทศเพอนบานควรค านงถงอปทานในตลาดอนภมภาคและตลาดเปาหมายเปนหลก

๕.๓ การสรางความพรอมในการเขาสประชาคมอาเซยน โดยผลกดนใหไทยมบทบาทน าทสรางสรรคในเวทระหวางประเทศในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงจะตองมการเตรยมการ ไดแก

๕.๓.๑ พฒนาความรวมมอระหวางภาครฐและภาคธรกจเอกชนทมศกยภาพในการรวมพฒนาบคลากรในทกภาคสวนเศรษฐกจ ภาคการผลต อตสาหกรรมแปรรป รวมทงผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม (SME) โดยเสรมสรางความร ความเขาใจ ในเรองประชาคมอาเซยน ใหไดรบขอมลและศกษากฎระเบยบและขอตกลงตางๆทเกยวของ รวมทงภาษาและขนบธรรมเนยมและวฒนธรรมเพอใหมความเขาใจชดเจน เพอใหมความรและมสมรรถนะในการแขงขนในระบบเสร เพอเตรยมความพรอมของธรกจในการไดประโยชนจากความเปนเสรทงดานการคา การลงทนและบรการ การเสรมสรางความรดานทรพยสนทางปญญา ตลอดจนแนวทางการขยายตลาดตามโอกาสและขอตกลงใหมๆ ทจะเกดขน พรอมทงมระบบการเยยวยาชวยเหลอผไดรบผลกระทบจากการปรบโครงสรางและการแขงขน พรอมทงเตรยมการรองรบผลกระทบในดานการเปลยนแปลงราคาสนคาเกษตร พลงงานและโอกาสในการเกดการขาดแคลนสนคาเกษตรอนเนองจากการเคลอนไหวเสรของสนคาโดยแสวงหาความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนผผลตรายใหญ

๕.๓.๒ เสรมสรางความเขมแขงใหสถาบนการศกษาทงของรฐและเอกชนใหมมาตรฐานเปนทยอมรบในระดบสากล ตลอดจนการยกระดบทกษะฝมอแรงงาน ทกษะดานภาษาและความรอบรดานภาษาขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรม เพอเตรยมความพรอมของแรงงานไทยเขาสตลาดแรงงานในภมภาคอาเซยน โดยไทยมบทบาทน าในอาเซยนรวมกบประเทศอนทมศกยภาพ

๕.๓.๓ ก าหนดมาตรฐานขนพนฐานของคณภาพสนคาและบรการ เพอปองกนสนคาและบรการน าเขาทไมไดคณภาพทงในประเทศไทยและประเทศเพอนบาน ซงอาจกอใหเกดภยอนตรายตอชวตและทรพยสน และกอใหเกดมลพษตอสงแวดลอม ตลอดจนการก าหนดระบบบรหารจดการรวมดานการพฒนาทกษะและดานคณสมบตของแรงงานน าเขา เพอใหไดแรงงานทมคณภาพ และตรงกบความตองการส าหรบทกประเทศ

๕.๔ การเขารวมเปนภาคความรวมมอระหวางประเทศระหวางภมภาคโดยมบทบาททสรางสรรค เพอเปนทางเลอกในการด าเนนนโยบายระหวางประเทศในเวทโลก เพอรกษาสมดลในปฏสมพนธระหวางไทยและมหาอ านาจตางๆ ทงในระดบโลกและภมภาค และประโยชนอนๆ ของประเทศทงในดานการคา ความมนคงของอาหาร/พลงงาน โอกาสทางการตลาดของผลตภณฑไทย โอกาสในการเขาถงตลาดเงนและตลาดทนททนสมยและเปนทางเลอกของประเทศ การสรางปฏสมพนธระหวางประชาชนในกรอบนานาชาตและการรกษาเสถยรภาพและความมนคงของไทยและภมภาคโดยรวม

๕.๔.๑ รกษาบทบาทของไทยในการมสวนรวมก าหนดยทธศาสตรของกรอบความรวมมอทด าเนนอย เชน เอเปค กรอบการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก รวมทงเฝาตดตามพฒนาการและพจารณาเขารวมกรอบทเปนทางเลอกใหม เชน กรอบ Asia-Middle East Dialogue (AMED) และกรอบความตกลง Trans Pacific Partnership (TPP) ในลกษณะเชงรก เปนตน

๕.๔.๒ รกษาดลยภาพของปฏสมพนธกบมหาอ านาจทางเศรษฐกจเดมและมหาอ านาจใหม เพอความมนคงทางเศรษฐกจของประเทศอยางยงยน โอกาสในการเขาถงนวตกรรม และโอกาสในการด าเนนนโยบายทางเศรษฐกจทเปดกวาง

๕.๕ การสรางความเปนหนสวนทางเศรษฐกจในภมภาคดานการพฒนาทรพยากรมนษย การเคลอนยายแรงงาน และการสงเสรมแรงงานไทยในตางประเทศ ในลกษณะเกอกลกน ผานกจกรรมเชอมโยงหวงโซการผลตและการเคลอนยายแรงงานระหวางกนอยางเสรและมประสทธภาพ โดย

๕.๕.๑ เรงด าเนนการดานการยอมรบมาตรฐานฝมอระหวางประเทศเพออ านวยความสะดวกการเคลอนยายแรงงาน ซงจะชวยเพมความสามารถในการแขงขนของไทยและประเทศเพอนบานไปพรอมกน และจดท าแผนบรณาการกบประเทศเพอนบานดานการพฒนาทรพยากรมนษย การศกษาและทกษะแรงงานรองรบการปรบโครงสรางเศรษฐกจภายในประเทศและอนภมภาค และการเขาสสงคมผสงอายของไทยเพอใหมการจดแรงงานรองรบประเทศไทยทไดรบผลกระทบจากการเขาสสงคมผสงอายแลวกอนประเทศเพอนบาน

๕.๕.๒ สงเสรมผประกอบการไทยในการขยายการลงทนไปสตางประเทศ โดยเฉพาะในประเทศเพอนบาน เพอแกปญหาการขาดแคลนแรงงานและวตถดบในประเทศ และใชประโยชนจากสทธพเศษ (GSP) ของประเทศเพอนบานในการผลตเพอสงออก โดยการสรางตราสญลกษณ และสรางเครอขายธรกจโดยการหาตวแทนและหนสวนในตางประเทศ การสนบสนนดานสนเช อ การใหความรเกยวกบการจดตงธรกจและการเขาสตลาดตางประเทศ การจดตงหอการคาและสมาคมธรกจเอกชนไทยในตางประเทศ จดตงเวทประสานงานระหวางภาครฐและภาคเอกชน ควบคกบสภาธรกจของกรอบความรวมมออนภมภาค และศนยประสานงานระดบทองถนกบประเทศเพอนบานบรเวณชายแดน การสงเสรมใหผประกอบการและผสงออกไทยใชสทธพเศษทางการคาตามขอตกลงทางการคาตางๆ

๕.๕.๓ คมครองและสงเสรมสทธและผลประโยชนของคนไทยและแรงงานไทยในตางประเทศ และสนบสนนการสรางความเขมแขงใหแกชมชนไทยในตางประเทศ โดยการใหความรดานกฎหมายทองถน สนบสนนกจกรรมคนไทย เสรมสรางชมชนไทยในตางประเทศใหอยไดอยางมศกดศรและมคณภาพชวตทด สนบสนนการฝกอบรมทกษะฝมอและทกษะการใชภาษา การสรางหลกประกน การคมครองดแลการจดสงแรงงานไปท างานในตางประเทศ และการตดตามดแลชวยเหลอคนไทยทประสบปญหาในตางประเทศ และคมครองสทธประโยชนแรงงานไทยในตางประเทศใหไดรบประโยชนตามทกฎหมายก าหนด

๕.๖ การมสวนรวมอยางส าคญในการปองกนภยจากการกอการรายและอาชญากรรม ยาเสพตด ภยพบต และการแพรระบาดของโรคภย ทสงผลตอสภาวะทางเศรษฐกจในระยะยาว จากผลกระทบในดานความมนคงแหงชวต เศรษฐกจ ความเปนอย เพอใหเกดการพฒนาอยางยงยนในภมภาค โดย

๕.๖.๑ พฒนาศกยภาพและความพรอมในการปองกนและแกปญหาขามชาตดานการกอการราย ปญหายาเสพตด และการหลบหนเขาเมองทงระบบ เพอลดผลกระทบจากการเปดเสรและสรางความมนทางเศรษฐกจ ควบคไปกบการปรบปรงระบบการเขาเมอง การจดระเบยบชายแดน การจดระบบแ ร ง ง า น ตางดาว และการแกไขปญหาสถานะและสทธของบคคลทชดเจน รวมกบประเทศเพอนบานและนานาประเทศตลอดจนการรกษาผลประโยชนของชาตทงทางบกและทางทะเล

๕.๖.๒ เตรยมพรอมรบภยพบตทางธรรมชาตและเหตฉกเฉน โดยพฒนาศกยภาพและความรวมมอภายในภมภาค เพอพรอมรบตอเหตการณฉกเฉนและภยทางธรรมชาต โดยใหมการบรหารจดการโดยใชแผนด าเนนธรกจตอเนอง เรงสรางความสมพนธระหวางภาครฐและเอกชน เพอปกปองธรกจ การคา และความเสยหายทเกดขนตอคน ตลอดจนรกษาการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและคณภาพชวต ผานการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทมประสทธภาพ

๕.๖.๓ รวมมอในการปองกนการตดเชอและการแพรระบาดของโรคภยประเภททเกดขนใหมในโลก โดยสรางศกยภาพในการเตรยมความพรอมรบการดแลดานสาธารณสข รวมทงการแพรระบาดของโรคอบตใหมและโรคระบาดซ า

๕.๗ การเสรมสรางความรวมมอทดระหวางประเทศในการสนบสนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางมจรยธรรมและไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม โดย

๕.๗.๑ ด าเนนการตามกรอบความรวมมอดานสงแวดลอมในระดบอนภมภาค อาท แผนงานดานสงแวดลอมและความหลากหลายทางชวภาพ ภายใตกรอบความรวมมอในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ และความรวมมอซงการพฒนาแมน าโขงอยางยงยน และระดบภมภาค อาท มตทประชมรฐมนตรสงแวดลอมอาเซยน รวมทงพนธกรณระหวางประเทศดานสงแวดลอมตางๆ อยางตอเนอง

๕.๗.๒ เสรมสรางการผลตและบรโภคสนคาและบรการทน าสการลดการปลอยกาซเรอนกระจก ลดมลพษ ลดการใชทรพยากรธรรมชาตอยางไมมประสทธภาพ และลดผลกระทบตอสงแวดลอม เชน การขยายอตสาหกรรมสเขยว การใชพลงงานทดแทน การผลตทมคารบอนต า การบรหารจดการน าอยางมประสทธภาพ โดยการเผยแพรความรเรองเทคโนโลยทมประสทธผลในการน าไปใชไดอยางเหมาะสมและมตนทนทต า การสรางแรงจงใจในภาคเอกชน และการสรางหนสวนความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน

๕.๘ การเรงรดการใชประโยชนจากขอตกลงการคาเสรทมผลบงคบใชแลว โดยสรางองคความรใหกบภาคธรกจโดยเฉพาะผไดรบผลกระทบทงเชงบวกและลบเพอใหสามารถพฒนาศกยภาพและโอกาสของตนเองในการใชประโยชนจากการเปดการคาเสร โดยเฉพาะอยางยง ภาคธรกจขนาดกลางและขนาดยอมไดรบการสนบสนน เยยวยาและดแลจากรฐในกรณทไมสามารถปรบตวไดทน

๕.๙ การปรบปรงและเสรมสรางความเขมแขงของภาคการพฒนาภายในประเทศตงแตระดบชมชนทองถน ใหพรอมตอการเชอมโยงทศทางการพฒนาทเปลยนแปลงในบรบทโลก เอเชยแปซฟก อาเซยน และอนภมภาค โดย

๕.๙.๑ เสรมสรางศกยภาพชมชนทองถนใหร บรและเตรยมพรอมรบกระแสการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกประเทศ โดยการพฒนาองคความรและสรางเครอขายแลกเปลยนเรยนร รวมทงสงเสรมการสรางความสมพนธและความเขาใจทดตอกนในระดบประชาชนโดยผานการเชอมโยงเครอขายทางชมชนและวฒนธรรม

๕.๙.๒ สนบสนนกลไกการพฒนาระดบพนท โดยเฉพาะคณะกรรมการบรหารงานจงหวดแบบบรณาการ (กบจ.) คณะกรรมการบรหารงานกลมจงหวดแบบบรณาการ (กบก.) คณะกรรมการ กรอ. จงหวด และคณะกรรมการ กรอ. กลมจงหวด รวมทงหนวยงานดานความมนคงในพนท ในการก าหนดยทธศาสตรการพฒนาระดบจงหวดและกลมจงหวด โดยเฉพาะจงหวดชายแดน ใหมวสยทศนทกาวทนโลกและสามารถพฒนาเชอมโยงกบประเทศเพอนบานในทศทางทสอดคลองกบนโยบายการพฒนารวมกนระหวางประเทศ

๕.๙.๓ สงเสรมศกยภาพดานวชาการและเครอขายของสถาบนการศกษาของไทย เพอสรางความใกลชดทางสงคม วฒนธรรม และปฏสมพนธกบประเทศในอนภมภาค

บ ท ทบ ท ท ๘๘

ยทธศาสตรการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางยงยน

๑ สถานการณการเปลยนแปลงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

สถานการณทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศไทย ไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงในบรบทโลก และปจจยภายในประเทศ ทงเรองการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ การเพมขนของประชากร การพฒนาเศรษฐกจทมงการเจรญเตบโตและการแขงขนทางดานการคา และการลงทน ท าใหมการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตเกนศกยภาพในการรองรบของระบบนเวศ ในขณะทขดความสามารถของการบรหารจดการและเครองมอทางนโยบาย เชน ฐานขอมล กฎระเบยบ การบงคบใชกฎหมาย และเครองมอทางเศรษฐศาสตร ยงไมสามารถน ามาใชไดอยางมประสทธภาพ น าไปสความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และสงผลตอความสมดลของระบบนเวศโดยรวมอยางตอเนอง

๑.๑ พนทปาไมยงคงถกบกรกท าลาย สงผลกระทบตอความสมดลของระบบนเวศและความหลากหลายทางชวภาพ พนทปาไมของประเทศไทยมแนวโนมลดลงอยางตอเนอง โดยลดลงจาก ๑๗๑ ลานไร ในป ๒๕๐๔ หรอคดเปนรอยละ ๕๓.๓๓ เหลอ ๑๐๗.๖ ลานไรในป ๒๕๕๒ หรอคดเปนรอยละ ๓๓.๕๖ ของพนทประเทศ จากพนทปาทลดลงไดสงผลกระทบตอระบบนเวศปาและความหลากหลายทางชวภาพ ซงเปนแหลงพงพงในการด ารงชวตของชมชน และเปนพนฐานการพฒนาเศรษฐกจของประเทศในอนาคต ไดมการบรหารจดการเพอการอนรกษและใชประโยชน โดยมการคนพบสงมชวตชนดพนธใหมในประเทศไทยหลายชนด แตจ านวนชนดพนธทเสยงตอการสญพนธกมจ านวนเพมมากขน

๑.๒ ทรพยากรทางทะเลและชายฝงมแนวโนมเสอมโทรมลงอยางตอเนอง ปจจบนประเทศไทยมพนทปาชายเลนรวม ๑.๕ ลานไร คดเปนรอยละ ๐.๔๗ ของพนทประเทศ ทรพยากรชายฝ งยงคงไดรบแรงกดดนจากการขยายตวของการพฒนา การกอสรางโครงสรางพนฐาน และการทองเทยว รวมทง การเปลยนแปลงทางกายภาพอนไดแกปญหาการกดเซาะชายฝ ง โดยตงแตอดตถงป ๒๕๕๐ แนวชายฝ งทะเลทวประเทศถกกดเซาะ ๑๕๕ แหง รวมเปนความยาวประมาณ ๖๐๐ กโลเมตร สญเสยทดนไปถง ๑๑๓,๐๔๒ ไร คดเปนมลคาความเสยหายเฉพาะทดนประมาณ ๑ แสนลานบาท สวนพนทแนวชายฝ งทะเลอาวไทยตอนในทงหมดซงไดรบการจดเปนพนทชมน าทมความส าคญระดบชาต พบวา มอตราการกดเซาะรนแรงมากกวา ๕ เมตรตอป

๑.๓ ทรพยากรดนเสอมโทรมและมความขดแยงในการใชประโยชนทดน ทรพยากรดนซงเปนปจจยการผลตทส าคญ มทงปญหาคณภาพดนเสอมโทรม การใชทดนทไมเหมาะสมกบศกยภาพพนท และปญหาการกระจายการถอครองทดน พนทดนเสอมโทรมในระดบรนแรงและระดบวกฤตเทากบ

๓๕.๙๗ ลานไร คดเปนรอยละ ๑๑.๒๔ ของพนทประเทศ มการเขาครอบครองใชประโยชนทดนในพนทอนรกษ รวมทงมการขยายตวของเมอง พนทอตสาหกรรมและพาณชยกรรม รกพนทเกษตรกรรมมากขน

๑.๔ ความขาดแคลนน ามแนวโนมทวความรนแรงมากขน การเกดภยพบตทางธรรมชาต ทงอทกภยและปญหาภยแลงมแนวโนมบอยครงและรนแรงขน การขาดแคลนน าจะมความรนแรงขนจากความตองการใชน าทเพมขน โดยปจจบนมปรมาณน าตนทนเพยง ๒ ใน ๓ ของความตองการใชน าเทานน ความสามารถเกบกกน าเพอน ามาใชงานไดในฤดแลงในป ๒๕๕๓ มเพยง ๗๔,๐๐๐ ลาน ลบ.ม. ขณะท ความตองการใชน าจะเพมขนจาก ๗๓,๗๘๘ ลาน ลบ.ม./ป ในป ๒๕๕๑ เปน ๗๗,๖๓๒ ลาน ลบ.ม./ป ในป ๒๕๕๔ และเพมเปน ๘๘,๕๒๑ ลาน ลบ.ม./ป ในป ๒๕๕๙ โดยความตองการน าของภาคกลางจะมากทสด รองลงมาคอภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคเหนอ และภาคใต ตามล าดบ ดงนน โอกาสทความรนแรงของปญหาการขาดแคลนน า และความขดแยงจากการแยงชงน าระหวางลมน าและระหวางภาคการผลตจะเพมสงขนในทกสาขาการผลต ทงนหมบานทมความเสยงตอการเกดภยแลงในระดบปานกลางถงระดบรนแรงมประมาณรอยละ ๓๔ ของจ านวนหมบานทงประเทศ โดยลมน าภาคตะวนออกเฉยงเหนอมความเสยงมากทสด ในขณะทมหมบานเสยงตออทกภย น าหลากและดนถลมม ๒,๓๗๐ หมบาน โดยหมบานทเสยงภยสงม ๓๙๘ หมบาน ทงน ภาคกลางมความเสยงมากทสด สาเหตส าคญเกดจากการทพนทปาตนน าถกบกรกท าลาย

๑.๕ ความตองการใชแรและพลงงานมเพมขนอยางตอเนอง กอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม ความตองการทรพยากรแรเพอเปนฐานการผลตในภาคอตสาหกรรมเพอการกอสรางพนฐานและการพฒนาอนๆ ยงคงเพมสงขน ท าใหมการผลตและน าเขาจากตางประเทศเพมขน ซงผลจากการพฒนาทรพยากรแรไดสงผลกระทบตอสงแวดลอม สขภาพอนามย และวถชวตของประชาชนและชมชน เชน กรณปญหาการปนเปอนของตะกวในล าหวยคลต อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร ทเกดจากการชะลางกากตะกอนและการแตงแร และการปนเปอนของสารแคดเมยมในดน ในขาว และพนทเกษตรกรรม จากการท าเหมองแรสงกะสในอ าเภอแมสอด จงหวดตาก เปนตน รวมทงยงมปญหาการจดการหนาดน และการปนเปอนในพนทเหมองทปดกจการแลวและพนทโดยรอบ

ความตองการใชพลงงานของประเทศเพมขนตลอด ๓๐ ปทผานมา โดยในชวง ๕ ปทผานมา มการใชพลงงานเพมขนเฉลยรอยละ ๒.๑ ตอป จงตองมการน าเขาพลงงานจากตางประเทศ โดยเฉพาะน ามนดบทมสดสวนการน าเขาสงถงเกอบรอยละ ๗๐ ของปรมาณการน าเขาพลงงานเชงพาณชยทงหมด รวมทงมการพฒนาพลงงานทางเลอกอนๆ เพอทดแทนการน าเขาพลงงานจากตางประเทศ โดยสนบสนนใหมการวจยและพฒนาดานพลงงานหมนเวยน และพลงงานทดแทนทเปนมตรตอสงแวดลอม อยางไรกตาม การพฒนาและการใชพลงงานไดกอใหเกดผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางมาก เนองจากการผลตพลงงานมการใชทรพยากรธรรมชาตหลายประเภท เชน ทรพยากรน า ปาไม และแร อกทงการพฒนาและการใชพลงงานทมการปลอยสารมลพษทางอากาศไดกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม และมแนวโนมเพมสงขน ดงเชนกรณการผลตพลงงานไฟฟาทใชถานหน กาซธรรมชาต หรอชวมวลเปนเชอเพลง เปนตน รวมทงยงเปนสาเหตส าคญประการหนงในการท าใหเกดการเปลยนแปลง

สภาพภมอากาศ นอกจากน ความตองการและราคาพลงงานทเพมสงขนอาจน าไปสการบกรกพนทปาไมเพอขยายพนทเพาะปลกพชพลงงานอกดวย

๑.๖ สถานการณมลพษและสงแวดลอมดานตางๆ เชน มลพษทางอากาศ น า และขยะมลฝอยมแนวโนมเสอมโทรมและรนแรงเพมขนจากการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ การขยายตวของชมชน และพฤตกรรมการบรโภคทฟ มเฟอย กลาวคอ

๑.๖.๑ มลพษทางอากาศในเขตเมองใหญและพนทเศรษฐกจทส าคญมคาเกนมาตรฐาน ในป ๒๕๕๑ มการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด ๑๙๓.๘ ลานตน หรอรอยละ ๙๘ ของการปลอยสารมลพษทางอากาศทงหมด โดยสวนใหญมาจากกจกรรมการผลตไฟฟา คมนาคมขนสง และอตสาหกรรมการผลต ในขณะทคณภาพอากาศยงคงมปญหาเรองฝนละอองขนาดเลก (PM๑๐) เกนคามาตรฐาน เชน ในจงหวดสระบร แมฮองสอน เชยงราย ล าปาง กรงเทพมหานคร เชยงใหม พระนครศรอยธยา สมทรปราการ ระยอง และชลบร เปนตน สาเหตหลกเกดจากการจราจรขนสงในเขตเมอง การอตสาหกรรม หมอกควนจากการเผาในทโลงและไฟปา บรเวณพนทรมถนน ในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑล ยงคงไดรบผลกระทบจากมลพษทางเสยงทมาจากการจราจร ทมคาสงเกนมาตรฐาน รวมทงยงมปญหาการจดการมลพษทางเสยงของทาอากาศยานสวรรณภม

๑.๖.๒ สถานการณการปลอยกาซเรอนกระจกเพมขนอยางตอเนอง ในป ๒๕๔๗ ประเทศไทยปลอยกาซเรอนกระจกรวมทงสน ๒๖๕.๘๙ ลานตน รวม F gases ซงไดแก กาซไฮโดรฟลโอโรคารบอน (HFCs) เปอรฟลออโรคารบอน (PFCs) และซลเฟอรเฮกซาฟลออไรด (SF6) และการปลอยจากภาคการเปลยนแปลงการใชพนทและปาไม ทงนอตราการปลอยกาซเรอนกระจก เพมขนรอยละ ๕.๖๑ จากป ๒๕๔๖โดยภาคพลงงานปลอยกาซเรอนกระจกมากทสด คดเปนรอยละ ๗๖.๗๑ (รวมการผลตพลงงาน การใชพลงงานในภาคสวนตางๆ เชน การขนสง และการพาณชย เปนตน) รองลงมาคอภาคเกษตร คดเปนรอยละ ๒๐.๖๙ และภาคอตสาหกรรม คดเปนรอยละ ๘.๗๘ ของการปลอยกาซเรอนกระจกทงหมด

๑.๖.๓ ปญหามลพษทางน านบวนจะรนแรงมากขนจากการเพมขนของจ านวนประชากรและจ านวนโรงงานอตสาหกรรมทเตบโตขนตามการขยายตวของเศรษฐกจ ในป ๒๕๕๓ คณภาพน าในแมน าสายหลกและแหลงน าส าคญของประเทศ ทมคณภาพอยในเกณฑดและพอใช คดเปนรอยละ ๖๑ โดยมแนวโนมเสอมโทรมลงเมอเทยบกบป ๒๕๕๒ และ ๒๕๕๑ ทมสดสวนคณภาพน าทอยในเกณฑดและพอใชรวมกนถง รอยละ ๖๖ และ ๗๖ ตามล าดบ สวนน าบาดาลในหลายพนทมการปนเปอนจากสารเคมทเปนอนตราย

๑.๖.๔ ปรมาณของเสยทงจากชมชนและอตสาหกรรมเพมขนและยงขาดการจดการทถกตอง ปรมาณขยะมลฝอยชมชนมจ านวนประมาณ ๑๕.๑๖ ลานตน แตไดรบการก าจดอยางถกตองเพยง รอยละ ๓๘ และมอตราการน ากลบมาใชประโยชนใหม เพยงรอยละ ๒๖ ส าหรบของเสยอนตรายเกดขนประมาณ ๓.๐๙ ลานตนในป ๒๕๕๓ โดยมาจากภาคอตสาหกรรมรอยละ ๗๗ ทงนของเสยอนตรายทเกดขนมากกวารอยละ ๗๐ เกดขนในพนทภาคตะวนออก และกรงเทพมหานครและปรมณฑล โดยรอยละ ๙๗ ของของเสยอนตรายจากภาคอตสาหกรรมไดรบการจดการอยางเหมาะสม โดยมโรงงานทรบจดการของเสยอนตราย ๓๑๑ แหง ขดความสามารถในการรองรบ ๑๐.๗๓ ลานตนตอป แตโรงงานสวนใหญ

ตงอยในพนทภาคกลางและภาคตะวนออก สงผลใหแหลงก าเนดของเสยอนตรายในภมภาคอนตองเสยคาใชจายในการขนสงเพอน าไปก าจดสง จงท าใหมการเกบรวบรวมของเสยอนตรายไวในโรงงาน หรอมการลกลอบทงปนไปกบขยะมลฝอยชมชน

๑.๖.๕ การใชสารเคมในภาคเกษตรกรรมและภาคอตสาหกรรมยงคงมแนวโนมเพมขน แตการใชกลไกควบคมยงขาดประสทธภาพ ท าใหมทะเบยนสารเคมทางการเกษตรมากเปนอนดบ ๑ ของโลก ในป ๒๕๕๓ มการผลตและน าเขาสารเคมจากตางประเทศรวม ๔๐.๕ ลานตน โดยเปนการน าเขาจากตางประเทศประมาณ ๑๕.๕ ลานตน และผลตเองในประเทศ ๒๕ ลานตน เพมขนจากป ๒๕๕๑ ซงมการผลตและน าเขาสารเคมจากตางประเทศ ๒๙.๔๕ ลานตน ท าใหมโอกาสเสยงตอการเกดปญหาดานสงแวดลอม และสขภาพอนามยของประชาชน อนเนองมาจากการรวไหลจากการขนสง การจดเกบทไมปลอดภย การใชทไมถกวธ นอกจากน การเกดอบตภยจากสารเคมกมแนวโนมเพมขนดวยเชนกน

๑.๗ การบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในปจจบนยงไมม

ประสทธภาพเทาทควร ขาดการบรณาการรวมระหวางหนวยงานรบผดชอบทเกยวของ สงผลใหการ

ก าหนดเครองมอและกลไกในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเปนแบบแยกสวน ระบบการ

จดการขอมลดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมยงไมเปนมาตรฐาน ไมครอบคลม และขาดการ

เชอมโยงกบขอมลดานเศรษฐกจและสงคม กฎหมายมลกษณะของการบรหารจดการทรพยากรรายสาขา

ขาดประสทธภาพในการบงคบใช ขาดความเปนธรรม และไมโปรงใส นอกจากน ยงมปญหาการทจรต

คอรรปชน และความไมเปนธรรมในการจดสรรทรพยากร เชน ทดน น า และปาไม เปนตน สงผลใหเกด

ความไมไววางใจในการบรหารจดการของภาครฐ ในขณะทเกดชองวางทางนโยบายในการบรณาการการ

อนรกษสงแวดลอมกบการพฒนาเศรษฐกจ ประกอบกบความออนแอของกลไกการจดการสงแวดลอมและ

การบงคบใชกฎหมาย และความไมมประสทธภาพของเครองมอก ากบและควบคมในการบรรเทา

ผลกระทบของโครงการขนาดใหญ สงผลใหเกดผลกระทบมากมายจากโครงการพฒนาเศรษฐกจขนาด

ใหญของทงภาครฐและเอกชน แมโครงการพฒนาเหลานจะตอบสนองเปาหมายทางเศรษฐกจและเพม

รายได แตกอใหเกดผลกระทบทางดานสงคมและสงแวดลอมหลายประการ ดงเชน กรณปญหามลพษใน

พนทมาบตาพดและบรเวณใกลเคยงจงหวดระยอง ซงเปนผลสบเนองมาจากการเตบโตของอตสาหกรรม

โดยขาดการควบคมการปลอยมลพษใหเปนไปตามกฎหมายก าหนด กอใหเกดมลพษดานอากาศเกน

มาตรฐานคณภาพอากาศในบางจดตรวจวด การปนเปอนโลหะหนกและสารอนทรยระเหยงายของน าผว

ดน น าใตดนและน าทะเล ปญหาขยะและกากของเสยชมชน การลกลอบทงขยะอตสาหกรรม และการเกด

อบตภยจากการรวไหลของสารเคมบอยครง กอใหเกดความเสยงตอสขภาพของประชาชนในพนท และม

ผลกระทบตอความเปนอยของประชาชนและคณภาพสงแวดลอม สงผลใหภาคประชาชนขาดความเชอมน

ตอการพฒนาอตสาหกรรมและการแกไขปญหาสงแวดลอมของภาครฐ ซงมผลกระทบตอการขยายพนท

อตสาหกรรมแหงใหม

๑.๘ พนธกรณและขอตกลงระหวางประเทศทงดานการคา การลงทน และการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยเฉพาะอยางยงพนธกรณทเกยวของกบโลกรอน มแนวโนมทวความเขมขนและจะสมพนธกนมากขน โดยคาดวาพนธกรณและขอตกลงเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ภายหลงการสนสดระยะแรกของการด าเนนการตามพธสารเกยวโตในป ๒๕๕๕ จะท าใหกลมประเทศก าลงพฒนาตองมสวนรวมมากขนในการลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก ประกอบกบการกดกนทางการคาทเปนผลมาจากมาตรการแกไขปญหาจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศจะเพมมากขน ทงในรปแบบทเปนมาตรการภาษ และในรปแบบทไมใชมาตรการภาษ นบเปนความทาทายในการวางยทธศาสตรการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศตอไปในอนาคตใหสามารถรองรบการเปลยนแปลงในบรบทโลกดงกลาว

๒ การประเมนความเสยง

การเปลยนแปลงภายในและภายนอกประเทศทจะเกดขนอยางรวดเรว สงผลใหประเทศไทยตองเผชญกบความเสยงในหลายมตทสงผลกระทบตอฐานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ ดงน

๒.๑ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศจะสงผลใหสถานการณและแนวโนม

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทเสอมโทรม ทวความรนแรงยงขน ประเทศไทยมความ

เปราะบางหลายดานและมแนวโนมทจะไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ดงน

๒.๑.๑ การสญเสยพนทชายฝง พนทชายฝ งประเทศไทยทมความเสยงสงทจะไดรบ

ผลกระทบจากการเปลยนแปลงภมอากาศในอนาคตอยางรนแรง ทงจากปญหาชายฝ งถกกดเซาะ และ

แนวโนมการเพมสงขนของระดบน าทะเล ซงจะสงผลกระทบตอทรพยากรทางทะเลและชายฝ งโดยตรง

รวมทงการประกอบอาชพและแหลงทอยอาศยของประชาชน ท าใหเกดการยายถนฐาน

๒.๑.๒ การขาดแคลนน า จากการทปรมาณฝนทมความแปรปรวนในหลายพนท ในขณะ

ทความตองการใชน าเพมสงขน สงผลใหสมดลน ามแนวโนมลดลง รวมทงมปรมาณน าเพอการอปโภค

บรโภคลดลง

๒.๑.๓ ความไมมนคงดานอาหารและพลงงาน การเปลยนแปลงภมอากาศมแนวโนม

ท าใหผลผลตทางเกษตรทส าคญของไทยลดลง อาท ขาว น าตาล และมนส าปะหลง ประกอบกบการหนมา

ผลตพลงงานทดแทนจากพชอาจสงผลกระทบตอราคาและความมนคงดานอาหารในทสด และอาจสงผล

กระทบตอปญหาดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมตามมา เชน การบกรกพนทปาไมเพอขยายพนท

การเกษตร เพอการผลตพลงงาน การขยายตวของการใชป ยและสารเคมเกษตรอยางไมถกตอง เปนตน

๒.๑.๔ ภยพบตธรรมชาต การเปลยนแปลงภมอากาศคาดวาจะเปนปจจยเสรมทงดาน

ความถและระดบความรนแรงของภยพบตในหลายพนทของประเทศ ไดแก ไฟปา ภยแลง อทกภย

แผนดนถลม และวาตภย ซงกระทบตอความมนคงของมนษย โดยเฉพาะประชากรทมขดความสามารถใน

การรบมอกบผลกระทบดวยตนเองต า

๒.๒ รปแบบการผลตและพฤตกรรมการบรโภคทฟ มเฟอยท าใหทรพยากรธรรมชาตถก

ใชอยางสนเปลองโดยไมค านงถงขอจ ากด ซงมสาเหตมาจากหลายปจจย ดงน

๒.๒.๑ ประชาชนขาดจตส านกสาธารณะและความตระหนกเกยวกบการบรโภคทยงยน อาจเปนผลมาจากการขาดความรและความเขาใจ รวมทงไมสามารถเขาถงขอมล เพราะไมมระบบการใหขอมลทเพยงพอตอการตดสนใจ จงใชจายอยางฟมเฟอยตามกระแสวตถนยม กอใหเกดน าเสย อากาศเสย ขยะ และกากของเสยอนตรายเพมมากขน โดยเฉพาะในเขตพนทเมอง

๒.๒.๒ ภาคอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดเลกสวนใหญยงคงใชเทคโนโลยทมประสทธภาพต าในการผลตและจดการของเสย ท าใหสงผลกระทบกบสงแวดลอม และทรพยากรธรรมชาตถกใชอยางสนเปลอง ขาดประสทธภาพ ไมคมคา และเพมปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกซงเปนตนเหตของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ นอกจากน การออกแบบผลตภณฑใหมวงจรอายทส นลงภายใตอทธพลของกระแสบรโภคนยม ท าใหทรพยากรธรรมชาตถกใชหมดไปอยางรวดเรว

๒.๒.๓ ภาคเกษตรเรงเพมผลผลตตอบสนองตลาดจนสงผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและระบบนเวศ การปลกพชเชงเดยวและขยายพนทบกรกพนทปา ใชสารเคมปรมาณมาก ทงป ยและยาปราบศตรพช เหลอเปนสารตกคาง ท าลายความอดมสมบรณของดนและท าลายความหลากหลายทางชวภาพในทสด รวมทงการไมใหความส าคญกบการสงเสรมและพฒนาระบบเกษตรกรรมยงยนอยางจรงจง เพอชวยสรางความสมดลและการใชทรพยากรธรรมชาตใหเปนไปอยางยงยนและลดมลพษ จงสงผลกระทบใหทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเสอมโทรมลง

๒.๓ ความขดแยงเชงนโยบายและความออนแอในการบรหารจดการของภาครฐ

๒.๓.๑ นโยบายการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมกบนโยบายการพฒนาเศรษฐกจมความขดแยงในทางปฏบต โดยเฉพาะนโยบายสงเสรมอตสาหกรรมทเปดรบการยายฐานการผลตของอตสาหกรรมทกอมลพษสง สงผลใหทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรอยหรอเสอมโทรม ในทางกลบกน รฐธรรมนญมาตรา ๖๗ วรรค ๒ สงผลใหการพฒนาโครงสรางพนฐานหรอการลงทนขนาดใหญด าเนนการไดยากขน ซงแมจะเปนผลดตอทรพยากรธรรมชาต แตกลบเปนขอจ ากดตอการพฒนา อาท โครงการพลงงานไฟฟา และอางเกบน าขนาดใหญ เปนตน

๒.๓.๒ กลไกการบรหารไมมประสทธภาพ ขาดการบรณาการ ขาดเอกภาพและความโปรงใส เนนการสงการและควบคม ขาดกระบวนการมสวนรวมของทองถนและชมชน โดยเฉพาะการจดการทรพยากรน าและปาไม การบงคบใชกฎหมายไมเขมงวด ไมเปนธรรม และไมโปรงใส เกดความไมเทาเทยมกนและเออตอการท าลายทรพยากรธรรมชาตในบางกรณ นอกจากน การด าเนนงานตามแผนยงขาดความตอเนอง

๒.๓.๓ การขาดองคความรและระบบขอมลททนสมยของภาครฐ ท าใหการบรหารจดการของภาครฐไมมประสทธผล เชน ระบบฐานขอมลทดนและการใชทดน การบกรกท าลายปา ตลอดจนการขาดองคความรทางวทยาศาสตรดานผลกระทบและการเปลยนแปลงระบบนเวศ

๒.๔ มาตรการดานสงแวดลอมทเกยวของกบการคาเพอแกไขปญหาโลกรอนทจะ

ซบซอนและทวความเขมขนมากขน รวมทงกระแสแรงกดดนของประชาคมโลก จะสงผลให

ประเทศไทยตองเตรยมพรอมรบภาระในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกในอนาคตอนใกล การ

เจรจาภายใตอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เพอหาขอสรปเกยวกบ

กรอบพนธกรณในอนาคตในการลดกาซเรอนกระจก รวมทงการใชมาตรการกดกนทางการคาทงทเปน

มาตรการภาษและไมใชภาษเพอแกไขปญหาจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ มาตรการดานการ

ก าหนดมาตรฐานดานสงแวดลอม และขอบงคบในการเปดเผยขอมลปรมาณคารบอนหรอขอมลการใชน า

บนฉลากสนคา หรอแหลงทมาของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทใชเปนวตถดบในการผลตสนคา

ทงทเปนมาตรการฝายเดยวและความรวมมอในกรอบทวภาคของหลายประเทศคคาส าคญ ท าใหการผลต

ทงดานเกษตร อตสาหกรรมและบรการของประเทศตองปรบเปลยนวธการใหเปนมตรกบสงแวดลอมมาก

ขน

๓ การสรางภมคมกน

จากการพจารณาสถานการณและความเสยงทเกดขนในปจจบนและแนวโนมในอนาคตทประเทศ

ไทยตองเผชญ ชใหเหนถงผลกระทบทจะเกดกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมซงเปนฐานการพฒนา

ของประเทศในอนาคต จงจ าเปนตองสรางภมคมกน เพอใหประเทศสามารถลดความเสยงและบรหาร

จดการ รวมทงสรางความพรอมในการรบมอกบกบปจจยเสยงดงกลาวขางตนได ทงนเพอให

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเปนฐานทม นคงในการพฒนาประเทศไดอยางยงยน โดยภมคมกนท

ส าคญ ไดแก

๓.๑ การมระบบฐานขอมลและองคความร เทคโนโลย และภมปญญาทองถนทเหมาะสม

ในการปรบตวเพอรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทงายตอการเขาถงและ

ใชประโยชน ทงดานภยพบตจากธรรมชาต โรคระบาด ปจจยการผลตทลดลงหรอเปลยนแปลงไป รวมไป

ถงการลงทนดานการพฒนาโครงสรางพนฐานทางกายภาพและการฟนฟระบบนเวศ เชน การปองกน

ชายฝ ง การแกปญหาดนเคม แหลงกกเกบน า การคนสมดล และการบรรเทาความแหงแลงและน าทวม

๓.๒ การด าเนนชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง วถชวตไทย และความ

ตระหนกถงประโยชนและคณคาของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม จะเปนภมคมกนน าไปส

สงคมและเศรษฐกจ

สเขยวทมแบบแผนการผลตและบรโภคอยางยงยนและเปนมตรตอสงแวดลอม การแกไขปญหาดวย

เทคโนโลยเพยงอยางเดยวอาจไมทนกบปญหาทสะสมอยางตอเนอง หากประชาชนยงคงมพฤตกรรมการ

บรโภคเกนพอด ขาดความตระหนก รกและหวงแหนในทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การไมให

ความส าคญกบระบบเกษตรกรรมยงยนเทาทควร อนจะเปนพนฐานในการเปลยนพฤตกรรมไปสวถแหง

การผลตและบรโภคทมความพอด ประหยด รคณคาและยงยน

๓.๓ เครองมอและกลไกบรหารจดการเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

และระบบ

ธรรมาภบาลในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม จะชวยใหการก าหนด

นโยบายและมาตรการเออตอการอนรกษและใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตอยางเหมาะสม ม

ประสทธภาพ มองคความร ขอมล และระบบตดตามประเมนผลทมประสทธภาพ มกฎหมาย ระเบยบ

ขอบงคบ และเครองมอทางเศรษฐศาสตรเพอสรางแรงจงใจและเปลยนแปลงพฤตกรรม ลดการปลอยกาซ

เรอนกระจกและมลพษ อกทงชวยใหการบรหารจดการเกดความโปรงใสเปนธรรมกบทกภาคสวนในการ

เขาถงและใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาต

๓.๔ ความเขมแขงของชมชนในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

การทชมชนมความเขมแขงมากขน สามารถรวมกลมเพอแกไขปญหาและพฒนาเศรษฐกจและสงคมของ

ชมชนไดมากขน รวมทงบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตในทองถนของตนเองไดอยางเหมาะสม ท าให

สามารถอนรกษและฟนฟฐานทรพยากรความหลากหลายทางชวภาพไดอยางยงยน นอกจากนการ

เปลยนแปลงกระบวนการพฒนาทเนนการมสวนรวมและยดหลกเศรษฐกจพอเพยง สงผลใหชมชนมขด

ความสามารถในการพฒนาทสอดคลองกบสภาพภมสงคม ท าใหปรบไปสวถการพงตนเองและเกดความ

ยงยนได

๓.๕ การบรหารจดการทด โดยมงเนนการบรณาการในการจดการทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม การปรบปรงเครองมอและกลไกในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหม

ประสทธภาพ การพฒนาฐานขอมลเพอประกอบการก าหนดนโยบาย และวางแผนการจดการ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทกระดบ การเพมประสทธภาพการบงคบใชกฏหมายใหเขมงวด

เปนธรรม และโปรงใส การแกไขปญหาการทจรตคอรรปชน และการจดสรรทรพยากรอยางทวถง เทา

เทยมและเปนธรรม การสรางความตระหนกและจตส านกรบผดชอบของทกภาคสวน และการเสรมสราง

ศกยภาพในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของหนวยงานในระดบภมภาคและทองถน

รวมทงการพฒนาศกยภาพในการด าเนนงานภายใตกรอบความรวมมอระหวางประเทศดานสงแวดลอม

และทเชอมโยงกบการคาและการลงทนอยางเปนระบบ

๔ วตถประสงคและเปาหมาย

๔.๑ วตถประสงค

๔.๑.๑ เพออนรกษ และฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหเพยงพอตอการ

รกษาสมดลของระบบนเวศ และเปนฐานทม นคงของการพฒนาประเทศ

๔.๑.๒ เพอขบเคลอนการผลตและการบรโภคทเปนมตรตอสงแวดลอม เพอใหประเทศ

กาวไปสการเปนสงคมคารบอนต า

๔.๑.๓ เพอสรางภมคมกน และเตรยมความพรอมในการรองรบและปรบตวตอผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และประเดนสงแวดลอมโลก

๔.๑.๔ เพอสรางความเปนธรรมในการเขาถงและใชประโยชนทรพยากรธรรมชาต และมการคมครองรกษาผลประโยชนของประเทศจากขอตกลงและพนธกรณระหวางประเทศ

๔.๒ เปาหมาย

๔.๒.๑ เพมความอดมสมบรณของฐานทรพยากรธรรมชาตและความหลากหลายทางชวภาพ โดยรกษาพนทอนรกษไวไมนอยกวารอยละ ๑๙ เพมพนทปาไมใหไดรอยละ ๔๐ ของพนทประเทศ และเพมพนทปาชายเลนไมนอยกวาปละ ๕,๐๐๐ ไร

๔.๒.๒ เพมประสทธภาพการบรหารจดการน าทงระบบเพอลดปญหาการขาดแคลนน าและการบรรเทาอทกภย รวมทงเพมพนทชลประทานเฉลยปละ ๒๐๐,๐๐๐ ไร เพอสนบสนนความมนคงดานอาหาร

๔.๒.๓ สรางคณภาพสงแวดลอมทด ลดมลพษและผลกระทบตอสขภาพของประชาชนจากการพฒนา โดยควบคมคณภาพน าในแหลงน าหลกและแมน าสายส าคญใหอยในเกณฑตงแตพอใชขนไปไมนอยกวารอยละ ๘๐ คณภาพอากาศในเขตเมองและเขตอตสาหกรรมอยในเกณฑมาตรฐาน การจดการขยะชมชนถกหลกสขาภบาลเพมขนมากกวารอยละ ๕๐ ของปรมาณขยะมลฝอยทเกดขน และมการน าขยะกลบมาใชใหมไมนอยกวารอยละ ๓๐

๔.๒.๔ เพมขดความสามารถในการปรบตวเพอรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและภยพบตใหมความพรอมทงระดบประเทศ พนท และชมชน

๔.๒.๕ เพมประสทธภาพการลดการปลอยกาซเรอนกระจก

๔.๒.๖ เพมประสทธภาพการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และชมชนสามารถอยรวมกบปาไดอยางเกอกลกน

๔.๓ ตวชวด

๔.๓.๑ สดสวนพนทปาไม และสดสวนพนทอนรกษตอพนทประเทศ

๔.๓.๒ สดสวนจ านวนหมบานทขาดแคลนน าตอจ านวนหมบานทงประเทศ สดสวนจ านวนหมบานทประสบอทกภยตอจ านวนหมบานทงประเทศ พนทชลประทาน และปรมาณกกเกบน าตอจ านวนประชากร

๔.๓.๓ คณภาพน าในแหลงน าหลกและแมน าสายส าคญ คณภาพอากาศในเขตเมองและเขตอตสาหกรรม อตราการก าจดขยะชมชนถกหลกสขาภบาล และอตราการน าขยะกลบมาใชใหม

๔.๓.๔ สดสวนการปลอยกาซเรอนกระจกตอมลคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

๔.๓.๕ เครองมอและกลไกในการบรหารจดการรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ฐานขอมลและแผนทแสดงพนทเสยงภยจากผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ทงระดบประเทศ ภมภาค และจงหวด กลไกการเฝาระวงและระบบเตอนภยลวงหนาในพนททไดรบผลกระทบและพนทเสยงภยธรรมชาต

๔.๓.๖ ปรมาณและมลคาความเสยหายจากภยพบตทางธรรมชาต

๔.๓.๗ จ านวนองคกรทสามารถพฒนาใหเปนสภาสงแวดลอมชมชนทองถน กฎหมายใน

การคมครองรกษาผลประโยชนของประเทศใหสอดคลองกบการเขาสประชาคมอาเซยน และประชาคม

อนๆ

๕ แนวทางการพฒนา

ปญหาความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สะทอนใหเหนวาการพฒนาประเทศในชวงทผานมาขาดความสมดลและไมยงยน ขณะทประเทศไทยก าลงจะตองเผชญกบความทาทายทส าคญยงในมตของการพฒนาจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ดงนน ในการก าหนดทศทางยทธศาสตรการพฒนาประเทศภายใตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จงควรใหความส าคญกบการอนรกษและฟนฟดแลฐานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ควบคกบการใชอยางตระหนกรคณคา บรหารจดการอยางด สรางความเปนธรรม ลดความเหลอมล าและความขดแยงในการเขาถงและการใชประโยชนทรพยากร และค านงถงตนทนสงแวดลอมของประเทศ การปรบกระบวนทศนการพฒนาและขบเคลอนประเทศไปสการเปนเศรษฐกจและสงคมคารบอนต าและเปนมตรกบสงแวดลอม การยกระดบขดความสามารถในการรบมอและปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เพอใหสงคมมภมคมกน และการเตรยมความพรอมเพอรบมอกบภยพบตทางธรรมชาต รวมทงการควบคมและลดมลพษเพอสรางคณภาพสงแวดลอมทดใหกบประชาชน ตลอดจนการพฒนาระบบการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหมประสทธภาพ โปรงใสและเปนธรรม ดงน

๕.๑ การอนรกษ ฟนฟ และสรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม มแนวทางหลก ดงน

๕.๑.๑ คมครอง ปองกน รกษา ฟนฟพนทปาไม และเขตอนรกษ อนรกษพนท

เปราะบางทมความส าคญเชงนเวศ สรางพนทเชอมตอระหวางปา วางระบบเพอแกไขปญหาการบกรกถอ

ครองทดนในพนทปาไม โดยใหมการจดท าทะเบยนผถอครองทดนในพนทอนรกษทงหมด ด าเนนการ

พสจนสทธ และรวมมอกบผมสวนไดเสยจดท าแนวเขตพนทอนรกษ เพอใหเปนทยอมรบรวมกน ควบคม

การใชประโยชนพนทตนน าและการใชสารเคมการเกษตรในพนทตนน าอยางเขมงวด สงเสรมเครอขาย

อนรกษและปองกนการบกรกปาไม โดยภาคประชาชนและชมชน สงเสรมหลกการชมชนอยรวมกบปา การ

ปลกปา ๓ อยาง ประโยชน ๔ อยาง สงเสรมการจดการปาชมชน การฟนฟและการปลกปาในรปแบบวน

เกษตร โดยใหความส าคญกบพนทตนน าและพนทรอยตอตามแนวเขตอนรกษ รวมทงสนบสนนการปลก

ปาของครวเรอนและชมชน ภายใตแนวคดและกลไกสงเสรมทเหมาะสม เชน ธนาคารตนไม หรอการปลก

ตนไมใชหน

๕.๑.๒ พฒนาระบบฐานขอมล ระบบสารสนเทศภมศาสตร และการจดการองค

ความร เพอใชเปนเครองมอในการวางแผนและพฒนาประสทธภาพการบรหารจดการ โดยสนบสนนใหม

การจดท าแผนทแนวเขตทดนของรฐและการใชประโยชนในเขตพนทอนรกษใหเกดความชดเจน เพอให

ทราบถงขอเทจจรงและสามารถวางระบบการจดการแกไขปญหาใหสอดคลองกบสถานการณปจจบน

รวมทงสนบสนนการจดท าฐานขอมลทรพยากรปาไม ความหลากหลายทางชวภาพ ทรพยากรชายฝ ง ปา

ชายเลน แหลงน า ทดน และทรพยากรแร เผยแพรตอสาธารณะอยางตอเนองทกปผานทางสอ

อเลกทรอนกสและสออนๆ ปรบปรงระบบการจดท าฐานขอมลพนทปาไม และการใชประโยชนทดนในเขต

อนรกษ โดยใชระบบเทคโนโลยอวกาศและภาพถายดาวเทยม ใหเปนมาตรฐานและเปนทยอมรบรวมกน

และสามารถตดตามตรวจสอบการเปลยนแปลงพนทปาและการใชประโยชนทดนได

๕.๑.๓ ปรบปรงการบรหารจดการทดนทงระบบ กระจายการถอครองทดนใหเกด

ความเปนธรรม โดยใหมการจดท าระบบสารสนเทศและทะเบยนขอมลทดนและแผนทแหงชาต แสดงการ

ครอบครองใชประโยชนทดนประเภทตางๆ ในทดนของรฐ ทดนเอกชน รวมทงผถอครองทดนโดยไมม

เอกสารสทธ เพอใชเปนขอมลการบรหารจดการและและปองกนการขยายพนทเกษตรกรรมเขาไปในเขต

อนรกษ ก าหนดมาตรการเพอกระจายการถอครองทดนใหเปนธรรม เชน การจดเกบภาษทดนในอตรา

กาวหนา รวมทงจดใหมระบบและองคกรบรหารจดการทดนใหเปนรปธรรมโดยเรว เพอลดความสญเสย

พนททเหมาะสมส าหรบการเกษตรกรรม และเปนการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมให

เปนไปอยางเหมาะสม ตลอดจนก าหนดมาตรการปองกนการสญเสยกรรมสทธทดนของเกษตรกรรายยอย

เพอคมครองความมนคงและฐานการด ารงชวตของเกษตรกรยากจน

๕.๑.๔ เรงรดพฒนาและฟนฟคณภาพดนเพอสนบสนนการเพมประสทธภาพการ

ผลตการเกษตรและความมนคงทางอาหาร โดยการสงเสรมและพฒนาระบบเกษตรกรรมยงยน การ

แกไขปญหาดนเคม ดนขาดอนทรยวตถ และปญหาการชะลางพงทลายของหนาดน ดวยเทคโนโลยและ

นวตกรรมทเหมาะสม อาท การพฒนาพนธพชทนเคมทใชในการฟนฟบ ารงดน การใชน าหมกชวภาพและ

ป ยอนทรยเพอเพมธาตอาหารในดน สงเสรมการปลกหญาแฝกและการปลกพชคลมดนเพอลดการชะลาง

พงทลายของหนาดน สงเสรมการท าวจยเพอแกปญหาดนเปรยว ดนเคม สนบสนนการด าเนนงานของ

หมอดนอาสา และการรวมมอระหวางภาครฐ ภาควชาการและภาคเอกชนในการพฒนาเทคโนโลย

ถายทอดองคความร พฒนากระบวนการสงเสรมและการจดการ สรางศนยการเรยนรและบมเพาะ

เกษตรกร เพอใหสามารถน าความรและเทคโนโลยการอนรกษฟนฟบ ารงดนไปใชประโยชนในพนทอยาง

ไดผล

๕.๑.๕ วางระบบการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝง โดยพฒนาระบบ

การจดการรวมในการจดการทรพยากรชายฝ ง ทงดานการอนรกษ การทองเทยว และการพฒนาฟนฟ

ทรพยากรประมง ผลกดนยทธศาสตรความมนคงแหงชาตทางทะเล บรรเทาผลกระทบจากภยธรรมชาตท

รนแรงและการกดเซาะชายฝ ง โดยสงเสรมการปลกปาชายเลน ฟนฟแนวปะการง อนรกษแหลงหญาทะเล

และสาหรายทะเล สงเสรมการจดการพนทชายฝ งโดยการมสวนรวมของชมชน เพอการใชประโยชน

ทรพยากรและการท าประมงชายฝ งอยางยงยน ปรบปรงการออกแบบและมาตรฐานการกอสรางเขตชมชน

อตสาหกรรม และโครงสรางพนฐานบรเวณชายฝ ง โดยค านงถงผลกระทบของการเปลยนแปลงทางสมทร

ศาสตรและปญหาการกดเซาะชายฝ งในภาพรวม รวมทงใหมการวางแผนระยะยาวเพอรองรบการเพมขน

ของน าทะเล ทจะสงผลกระทบตอเมองและพนทชายฝ ง

๕.๑.๖ เรงรดการบรหารจดการน าแบบบรณาการ เพอสนบสนนความมนคงดาน

อาหารและพลงงาน และลดปญหาน าทวม น าแลงไดอยางยงยน โดยปรบปรงองคกรก ากบดแลการ

จดการน าแบบองครวม ทงการปรบปรงกฎหมายการจดการน า การเสรมสรางความเขมแขงขององคกรลม

น าและองคกรทองถนในการจดการน า การจดท าแผนบรหารจดการน าในแตละลมน าอยางบรณาการท

เชอมโยงกบแผนพฒนาในทองถนทงระดบจงหวด กลมจงหวดและเกดประสทธภาพในการจดการน า การ

พฒนาระบบโครงขายน าและการพฒนาระบบขอมลความมนคงดานน าและการพยากรณน าเพอประโยชน

ในการจดสรรน าทเปนธรรมกบทกภาคสวน รวมทงการปองกนภยและเตอนภยน าแลงและน าทวม การ

ปองกนและเฝาระวงคณภาพน าใหมมาตรฐานเหมาะสมและปลอดภยส าหรบการบรโภค การด าเนน

กจกรรมทางเศรษฐกจ และการรกษาระบบนเวศโดยใหองคกรปกครองทองถน ชมชนและ

สถาบนการศกษาในทองถนมสวนรวมในการวางแผนและบรหารจดการดวยภมปญญาและวฒนธรรม

ทองถนผสานกบเทคโนโลยการจดการน า

๕.๑.๗ พฒนาปรบปรงและฟนฟแหลงน า เพอเพมปรมาณน าตนทนในแหลงน าทม

ศกยภาพในการกกเกบน า เพอสนบสนนการสรางความมนคงดานอาหารและพลงงานแกประเทศ

โดยการเพมพนทชลประทานและประสทธภาพการกระจายน าของระบบชลประทานอยางทวถงและเปน

ธรรม การพฒนาแหลงน า ทงแหลงน าผวดน แหลงน าบาดาล และแหลงน าในไรนา ตลอดจนการผนน า

ระหวางลมน าทงภายในและระหวางประเทศโดยค านงถงความเหมาะสมของศกยภาพของพนท ควบคกบ

การจดการความตองการใชน า โดยค านงถงความสมดลและเปนธรรมในการจดสรรน าใหภาคการใชน า

ตางๆ กบปรมาณน าตนทนทมอย

๕.๑.๘ พฒนาและสงเสรมใหเกดการใชน าอยางมประสทธภาพ คมคา และไมสงผล

กระทบตอสงแวดลอม โดยจดระบบการกระจายน าใหเหมาะสมในทกภาคสวน ทงภาคเกษตร

อตสาหกรรม และอปโภคบรโภค ใชหลกการลด การใชซ า และการน ากลบมาใชใหม และจดท าขอมลการ

ใชน า (Water Footprint) รวมทงเพมประสทธภาพการใชน าของภาคการเกษตร และสงเสรมการปลกพชท

ใชน านอยในชวงฤดแลง เพอลดปญหาการขาดแคลนน า

๕.๑.๙ จดท าแผนแมบทโครงสรางพนฐานดานทรพยากรน าเพอการอปโภค บรโภค

อยางเปนระบบ โดยจดการน าผวดนและน าใตดนอยางผสมผสานตามศกยภาพของพนท เพอให

ประชาชนสามารถเขาถงน าสะอาดไดอยางทวถง

๕.๑.๑๐ สงเสรมการอนรกษ ใชประโยชนจากทรพยากรชวภาพ และแบงปน

ผลประโยชนอยางเปนธรรม โดยจดใหมการคมครองพนทอนรกษและระบบนเวศทเปราะบาง ซงเปนถน

ก าเนดของสมนไพร มความหลากหลายทางชวภาพทสมบรณ และเปนถนทอยของพนธพชพนธสตวทหา

ยากและใกลสญพนธ สงเสรมการอนรกษพนธกรรมทองถนโดยองคกรชมชน ปรบปรงกฎระเบยบใหเออ

ตอการเขาถงและการใชประโยชนทรพยากรชวภาพเพอการพงตนเองและการสรางความมนคงดานอาหาร

และสขภาพในระดบชมชน รวมทงการสรางนวตกรรมจากทรพยากรชวภาพ เพอการพฒนาเศรษฐกจของ

ประเทศ ภายใตกลไกการแบงปนผลประโยชนอยางเปนธรรม รวมทงการสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจจาก

นวตกรรมและการใชประโยชนทรพยากรชวภาพอยางยงยน

๕.๒ การปรบกระบวนทศนการพฒนาและขบเคลอนประเทศไปสการเปนเศรษฐกจและ

สงคมคารบอนต าและเปนมตรกบสงแวดลอม มแนวทางหลก ดงน

๕.๒.๑ ปรบโครงสรางการผลตของประเทศสเศรษฐกจคารบอนต าและเปนมตรกบสงแวดลอม โดย

๑) เพมโอกาสในการปรบเปลยนกระบวนการผลตภาคอตสาหกรรมโดยเฉพาะอตสาหกรรมทมการปลอยกาซเรอนกระจกสง อาท อตสาหกรรมการผลตไฟฟา อตสาหกรรมซเมนต อตสาหกรรมเหลก อเลกทรอนกส ยานยนต รวมทงวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ไปสการผลตทสะอาดและเปนมตรตอสงแวดลอม ดวยการสนบสนนสนเชอดอกเบยต าและสทธพเศษดานภาษ เพอการปรบปรงประสทธภาพของอปกรณตามศกยภาพการพฒนาเทคโนโลย การเพมประสทธภาพการใชพลงงาน และการปรบเปลยนเชอเพลงมาใชพลงงานทดแทนทไมกอใหเกดผลกระทบกบสงแวดลอม

๒) ปรบนโยบายสงเสรมการลงทนใหเออสทธประโยชนมากขนส าหรบอตสาหกรรมทปลอยคารบอนต าหรอชวยลดคารบอน รวมทงไมสงเสรมการลงทนในอตสาหกรรมขามชาตทสงผลกระทบสงตอทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม

๓) เรงพฒนากลไกและมาตรการลดกาซเรอนกระจกในประเทศ ทสนบสนนการพฒนาทย งยนและตอบสนองตอการปรบตวของกลไกและมาตรการระหวางประเทศดานการลดกาซเรอนกระจก รวมทงเรงพฒนาเครองมอทางเศรษฐศาสตรและหลกเกณฑ และเงอนไขทน าไปสการเปนสงคมทเปนมตรกบสงแวดลอม อาท การจดเกบภาษสงแวดลอม ภาษคารบอน การพฒนาระบบฉลากคารบอน และคารบอนฟตพรนทตดกบสนคาทมาจากการผลตทลดกาซเรอนกระจก การเพมมาตรฐานบงคบเฉพาะดานสงแวดลอม การสงเสรมระบบการประเมนวฏจกรชวตผลตภณฑ รวมถงการสงเสรมการออกแบบและพฒนาผลตภณฑทลดการปลอยกาซเรอนกระจก ตลอดจนสนบสนนการวจยพฒนาทางวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมในสาขาการผลตตางๆทน าไปสการลดกาซเรอนกระจก

๔) สนบสนนการอยรวมกนของอตสาหกรรมและชมชนอยางยงยนในลกษณะเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ ทมการใชทรพยากรหมนเวยนใหไดมากทสด และบรหารจดการวตถดบและของเสยอยางเปนระบบครบวงจร และวางกลไกการสอสารกบทกภาคในพนท เพอสรางความรความเขาใจเกยวกบผลประโยชนทจะไดรบจากการพฒนาพนทเชงนเวศ และปรบเปลยนทศนคตของชมชนตอการพฒนาเศรษฐกจ ภาคการผลตและบรการ กอนการจดตงเขต/พนทนเวศ เพอใหเกดการยอมรบจากทกภาคสวน รวมทงสงเสรมภาคเอกชนใหด าเนนธรกจภายใตความรบผดชอบตอสงคม (Corporate Social Responsibility : CSR) มากขน โดยเปดโอกาสใหชมชนทองถนลงทนรวมกบภาคธรกจ การเปดโอกาสใหคนในพนทรวมเปนเจาของ จะท าใหเกดการรวมกนดแลรกษา ไมใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม รวมทงสงเสรมแนวคดในการท าธรกจเพอสงคมโดยเฉพาะ (Social Enterprise : SE)

๕) สงเสรมการท าการเกษตรทเกอกลกบระบบนเวศ ตามแนวคดของการท าเกษตรกรรมยงยนเพอใหเกดความสมดลโดยจดใหมกลไกใหความรและขบเคลอนทงระดบชมชนและระดบประเทศ สงเสรมการท าเกษตรอนทรย เกษตรผสมผสาน วนเกษตร และเกษตรทฤษฎใหมทชวยลดการปลอยกาซมเทน/กาซเรอนกระจก รณรงคใหเกษตรกรใชสารชวภาพทดแทนการใชสารเคม เพอลดผลกระทบกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ลดตนทนการผลต และเพมประสทธภาพการผลตในระยะยาว พฒนาเทคโนโลยการเกษตรทเหมาะสมกบสภาวะและภมสงคมของประเทศ ปรบระบบการใช

ทดน และการคนควาชนดพนธ สามารถปลกไดในทททนสภาพอากาศรอนจด หรอหนาวจด หรอทนแลง ทนน าทวม เชน ขาวขนน า และขาวน าลก เปนตน รวมทงสนบสนนการสรางตลาดรองรบสนคาเกษตรอนทรย ดานปศสตว สนบสนนใหมการจดการอาหารทใชเลยงโคและกระบอเพอลดการเกดกาซมเทน ในขณะทดานประมง สงเสรมใหมการท าประมงทค านงถงความสมดลของทรพยากรสตวน าและระบบนเวศ รวมทงปรบปรงระบบการบรหารจดการใหสอดคลองกบมาตรฐานสากล เชน กฎระเบยบตอตานการประมงทผดกฎหมาย (Illegal Unreported and Unregulated Fishing : IUU Fishing) ของสหภาพยโรป เปนตน

๖) สงเสรมภาคบรการใหเปนตวขบเคลอนเศรษฐกจ โดยสงเสรมธรกจบรการทม ผลกระทบตอสงแวดลอมนอยและประเทศไทยมศกยภาพสง เชน การทองเทยว การรกษาพยาบาลและสขภาพ รวมทงสงเสรมการทองเทยวเชงนเวศ โดยก าหนดทศทางการพฒนาแหลงทองเทยวใหสอดคลองกบศกยภาพการรองรบของระบบนเวศในพนทและบรหารจดการการใชน าทไมสงผลกระทบตอชมชนและเกษตรกรรายยอย เพอสรางความยงยนใหกบระบบนเวศและการทองเทยวในทองถน เชน สนบสนนและเพมมาตรการดานการทองเทยวเชงคณภาพเพอลดปญหาจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในพนทอทยานแหงชาตหรอชมชนตนแบบ ตลอดจน สงเสรมการใชประโยชนภมปญญาทองถนในการผลตสนคาและบรการสเขยว และสนคาและบรการเชงสรางสรรค เพอน าไปสสงคมเศรษฐกจคารบอนต า

๗) สรางโอกาสทางการตลาดใหกบสนคาหรอบรการทเปนมตรตอสงแวดลอม โดยขยายผลการจดซอจดจางทเปนมตรกบสงแวดลอมของภาครฐใหครอบคลมกวางขวางถงระดบทองถน รวมทงใหครอบคลมถงการจดซอสนคาทางการเกษตรทเปนมตรกบสงแวดลอม เพอกระตนใหเกดการขยายตวของการผลตใหมากขน ใหสทธพเศษดานภาษกบผประกอบการหรอสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม เพอใหสามารถแขงขนกบสนคาอนๆ รวมทงก าหนดหลกเกณฑและใหรางวลกบหนวยงานของรฐทเปนมตรกบสงแวดลอม ตลอดจนสงเสรมการจดซอจดจางทเปนมตรกบสงแวดลอมในองคกรเอกชนผานหวงโซอปทานหรอการจดการสงแวดลอมผานคคาทางธรกจ

๕.๒.๒ เพมประสทธภาพการใชพลงงานในภาคขนสง เพอลดปรมาณกาซเรอนกระจก

โดย

๑) สงเสรมใหประชาชนเปลยนแปลงรปแบบการเดนทางและขนสงสนคาดวยระบบ

ขนสงทใชพลงงานตอหนวยต ากวาการขนสงทางถนนทเปนรปแบบการเดนทางและขนสงสนคาหลกใน

ปจจบน เพอลดสดสวนการใชพลงงานในภาคขนสง ซงจะน าไปสการเพมประสทธภาพการใชพลงงานใน

ภาพรวมของประเทศ

๒) สงเสรมการใชยานพาหนะทใชพลงงานทสะอาดขน หรอใชพลงงานทสามารถ

น ากลบมาใชใหม โดยสงเสรมการใชเชอเพลงชวภาพและกาซธรรมชาตส าหรบยานยนต พฒนา

เทคโนโลย

ยานยนตทสะอาดและชวยประหยดพลงงาน ควบคกบการควบคมประสทธภาพการใชพลงงานภายใต

ศกยภาพของเทคโนโลย โดยการก าหนดมาตรฐานอตราการบรโภคเชอเพลง เพอใหเกดการใช

ทรพยากรธรรมชาตอยางคมคา และลดการใชน ามนเชอเพลง ซงจะเปนกลไกส าคญในการลดปรมาณกาซ

เรอนกระจกในระยะยาว

๓) สรางวนยและสงเสรมพฤตกรรมการขบขของประชาชน เพอลดการเผาผลาญ

น ามนเชอเพลง ตลอดจนการดแลเครองยนตใหอยในสภาพสมบรณพรอมทงก าหนดใหมการควบคมการ

ปลอยมลพษไมเกนอตราทกฎหมายก าหนดอยางเครงครด

๕.๒.๓ พฒนาเมองทเปนมตรกบสงแวดลอมเนนการวางผงเมองทผสมผสาน

วฒนธรรม สงคม ระบบนเวศเขาดวยกน โดย

๑) พฒนาเมองแบบกระชบ (Compact urban design) ทมการใชพนทอยางมประสทธภาพ ใหความส าคญกบการเพมพนทสเขยว และการเพมประสทธภาพการใชพลงงานในพนทเมอง โดยการใชเทคโนโลยการออกแบบโครงสรางพนฐาน ระบบขนสง และอาคารทอยอาศยทประหยดพลงงาน รวมทงพฒนาตนแบบเมองทเปนมตรกบสงแวดลอม ตลอดจนสงเสรมการอนรกษพนทสเขยวในเมองเพอการท าเกษตรบางประเภท การท าฟารมในเมอง (City Farm) เพอสงเสรมคนในเมองใหสามารถผลตอาหารไดในพนทวางเปลาทไมไดใชประโยชน เชน พนทรมเสนทางรถไฟ หรอพนทสาธารณะรวมกน เพอเปนการเพมพนทสเขยว รวมทงปรบปรงภมทศนใหสวยงาม

๒) ใชมาตรการสรางแรงจงใจและมาตรการสนบสนนทางดานภาษเพอสงเสรมใหเกดการปรบเปลยนเทคโนโลยหรอใชวสดอปกรณ ซงประหยดพลงงาน และใชพลงงานทดแทน ควบคกบการพฒนาและปรบปรงกฏระเบยบและมาตรฐานดานการจดการพลงงานเพอใหเกดการประหยดและใชพลงงานอยางมประสทธภาพในอาคารแตละประเภท รวมทงอปกรณและเครองใชไฟฟา

๓) ก ากบการใชประโยชนทดนตามผงเมองอยางเขมขน ทงในเขตและนอกเขตเมอง และใหความส าคญกบการพฒนาโครงขายเชอมโยงระบบขนสงมวลชนและระบบขนสงสาธารณะอนๆ ทมการปรบปรงการใหบรการทสามารถครอบคลมถงประชาชนทกกลมไดอยางมประสทธภาพ ตลอดจนก าหนดและวางผงแหลงสงแวดลอมศลปกรรมและแหลงมรดกทางวฒนธรรม โดยใหองคกรปกครองทองถนมสวนรวมในการพฒนา

๔) จดการสงแวดลอมเมองอยางบรณาการดวยเทคโนโลยทเหมาะสม ทงดานการจดการน าเสย และขยะมลฝอย ภายใตหลกการลด การใชซ าและการน ากลบมาใชใหม (๓Rs) ตลอดจนสงเสรมและเพมศกยภาพของทองถนใหสามารถบรหารจดการสงแวดลอมในพนทไดอยางมประสทธภาพ ภายใตการมสวนรวมของทกภาคสวน

๕.๒.๔ ปรบพฤตกรรมการบรโภคสสงคมคารบอนต าทเปนมตรกบสงแวดลอม โดย

๑) สงเสรมใหประชาชนทกภาคสวนมส านกรบผดชอบเรองสงแวดลอม โดยน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต เพอเปนตนแบบของสงคมทเปนมตรกบสงแวดลอมผานระบบการเรยนการสอนตงแตระดบปฐมวย โดยใหเชอมโยงกบวถชวตและสามารถน าไปประยกตใชไดจรง ปลกฝงแนวคดใหเกดความตระหนกวาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเกอกลตอการอยรอดและการพฒนาของสงคมมนษย ควบคไปกบการเปลยนแนวคดจากการใชทรพยากรธรรมชาตเพอผลประโยชนตอบแทนทางเศรษฐกจสงสดในระยะสน สการอยรวมกนอยางเกอกล และการใชประโยชนอยางยงยน

๒) รณรงคปรบเปลยนทศนคตและสรางคานยมการบรโภคทย งยนใหเปนบรรทดฐานของสงคม โดยการใชหลกศาสนา วฒนธรรม ประเพณ การด ารงชวตตามวถไทยเปนเครองมอ เพอปลกฝงคานยมการบรโภคอยางพอเพยง โดยค านงถงความพอด พอประมาณ ยกยองและใหเกยรตบคคลและชมชนทเปนแบบอยางทดของการบรโภคทย งยนบนฐานภมปญญาดงเดม ผานกระบวนการศกษาทงในระบบและนอกระบบโรงเรยน อาท เวทการเรยนรของชมชนและเครอขายปราชญชาวบาน รวมทงผานทางสอวทย โทรทศน และอนๆ

๓) เผยแพรและประชาสมพนธขอมลขาวสารและถายทอดความรเกยวกบการบรโภคทย งยนเพอเพมขดความสามารถของประชาชนในการเลอกบรโภคสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม

๔) เสรมสรางกลไกคมครองผบรโภค และสงเสรมเครอขาย สอ โฆษณา และประชาสมพนธใหเขามามบทบาทในการปรบเปลยนสงคมไปสการบรโภคทย งยน โดยสรางความเขมแขงของกลไกการคมครองสทธผบรโภคปรบปรงกฎหมายควบคมและก ากบดแลสอ ใหเผยแพรขอมลแกผบรโภคอยางมความรบผดชอบ และจดใหมเครอขายใหความรและแลกเปลยนประสบการณเพอสงเสรมใหธรกจดานการผลตสอและโฆษณา เกดความรความเขาใจมจตส านก และสามารถปรบเปลยนแนวทางการผลตสอเผยแพรโฆษณาทเออตอรปแบบการบรโภคทย งยน

๕.๓ การยกระดบขดความสามารถในการรบมอและปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เพอใหสงคมมภมคมกน มแนวทางส าคญ ดงน

๕.๓.๑ พฒนาองคความรเกยวกบผลกระทบ และการปรบตวรองรบการ

เปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดย

๑) ศกษาวจยและพฒนาความรเกยวกบสาเหตและการคาดการณ การประเมนความเสยง ความเปราะบาง และผลกระทบทจะเกดขนจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในรายสาขาทงดานเศรษฐกจและสงคมใหมความแมนย ามากขน ทงตอระบบนเวศปาไม ความหลากหลายทางชวภาพ พนทชายฝ ง การขาดแคลนน า ภยธรรมชาต และภาคการผลตทส าคญของประเทศ เพอวางแผนในการรบมอและจดการแกไขปญหาไดอยางเหมาะสม

๒) สนบสนนการวจยพฒนาทางวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมทเกยวของกบการลดกาซเรอนกระจกและการปรบตว โดยครอบคลมการศกษาเพอเสนอแนะแนวทาง/มาตรการดานการลดกาซเรอนกระจกในภาคการปลอยกาซทส าคญและมความเสยงสง โดยค านงถงศกยภาพ ประสทธภาพและความคมคาในการลดกาซเรอนกระจก การศกษาวจยเพอเตรยมการพฒนาระบบ ตลาดคารบอนในประเทศ การศกษาวจยเพอเตรยมการรองรบการลดกาซเรอนกระจกรายสาขา เชน สาขาพลงงาน สาขาเกษตรกรรม การศกษาวจยเพอเตรยมการรองรบมาตรการหรอกลไกใหมๆ ทส าคญ อาท การลดกาซเรอนกระจกอยางเหมาะสมในระดบชาต (National Appropriation Mitigation Action : NAMA) การลดการปลอยกาซเรอนกระจกทเกดจากการท าลายปาและความเสอมโทรมของปา การอนรกษ การจดการปาไมอยางยงยน และการเพมการกกเกบคารบอนในพนทปาในประเทศก าลงพฒนา (Reducing Emission from Deforestation and Degradation and the Role of Forest Carbon Stocks in Developing Countries : REDD-Plus) และโครงการกลไกพฒนาทสะอาดรายสาขา (Sectoral CDM) เปนตน

๓) สรางนกวจยและเครอขายวจยดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ รวมทงพฒนาเครอขายความร และการมสวนรวม ตลอดจนจดหลกสตรการศกษาวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

๔) พฒนากลไกการประเมนองคความร รวมทงเผยแพรองคความรเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ใหทกภาคสวนไดทราบ เพอสรางความตระหนกใหแกประชาชนในการรวมกนด าเนนการแกไขและบรรเทาผลกระทบทเกดขนจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

๕.๓.๒ พฒนาเครองมอในการบรหารจดการเพอรบมอกบความทาทายจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดย

๑) สนบสนนใหมการจดท าแผนเตรยมความพรอมของประเทศเพอรองรบผลกระทบอนเนองมาจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในระยะยาว ๒๐ ป โดยใหความส าคญกบผลกระทบทจะเกดขนในดานเศรษฐกจและสงคม เชน การวางแผนปองกนเมองและพนทชายฝ ง และการปองกนน าทวม รวมทงการจดท าแผนระยะยาวในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศ

๒) พฒนาระบบฐานขอมลและระบบการรายงานเกยวกบขอมลการปลอยและการลดกาซเรอนกระจกและดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยจดท าฐานขอมลทเกยวของกบผลของภาวะโลกรอน และผลทเกดขนจากพนธกรณตางๆ จดท าฐานขอมลกาซเรอนกระจกของประเทศ และขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกรายสาขาใหทนสมยและมมาตรฐาน จดท าระบบฐานขอมลเชงพนทเพอบงชพนทเสยงภย รวมทงฐานขอมลเกยวกบฉลากคารบอน และคารบอนฟตพรนตของการประกอบกจกรรมตางๆ ระบบขอมลโครงการเทคโนโลยสะอาดของประเทศ และขอมลการซอขายคารบอนเครดตในตลาดภาคบงคบและคารบอนออฟเซตในตลาดภาคสมครใจ ตลอดจนท าการประเมนความตองการในดานตางๆ ทงดานการเงน และเทคโนโลย เพอใชเปนขอมลพนฐานของประเทศในการขอรบการสนบสนนทางการเงนและเทคโนโลยจากตางประเทศ

๓) น ามาตรการทางการคลงมาใชเปนเครองมอในการบรหารจดการดาน

สงแวดลอม เชน จดเกบภาษสงแวดลอม หรอคาธรรมเนยมผลตภณฑ การประกนความเสยง การก าหนด

สทธการปลอยมลพษ รวมทงมาตรการดานการตลาด และมาตรการทางดานสงคมตางๆ มาประยกตใชใน

สาขาตางๆ ตามความเหมาะสม ตลอดจนการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมตางๆ ควบคกบมาตรการ

สงเสรมและสนบสนนการด าเนนการในเรองทเกยวของ

๔) สนบสนนใหมการจดท าเปาหมายและแผนปฏบตการระยะกลางและระยะยาว

ในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกโดยสมครใจ โดยค านงถงประโยชนรวม รวมทงพฒนาระบบตดตาม

โครงการลดการปลอยกาซเรอนกระจก และระบบการตรวจวด การรายงาน และการทวนสอบ

(Measurable, Reportable and Verifiable : MRV) ทงในระดบโครงการและระดบประเทศ รวมทงสราง

ระบบจงใจและกลไกเพอใหกจกรรมของภาคสวนตางๆในประเทศทด าเนนกจกรรมแบบสมครใจในการลด

กาซเรอนกระจกถกบนทกอยางเปนระบบ

๕) ศกษาวจยและพฒนาตลาดคารบอนทกรปแบบ เพอแสวงหาโอกาสจากการ

สรางรายไดจากการขายคารบอนเครดตของผประกอบการทงขนาดใหญและขนาดเลก รวมถงชมชน

ศกษารปแบบและมาตรฐานทจะสามารถเชอมตอกบตลาดคารบอนในตางประเทศทงแบบสมครใจและแบบ

ทางการ ศกษาการก าหนดปรมาณการควบคมการปลอยกาซเรอนกระจก และระบบการจดสรรสทธการ

ปลอยกาซ รวมถงศกษาความคมทนและประสทธภาพในการลดการปลอยกาซเรอนกระจก และตนทนใน

การบรหารจดการ เมอเทยบกบการเกบภาษคารบอน

๖) จดท าการขนทะเบยนเพอสนบสนนการลดกาซเรอนกระจกของประเทศ

(National Registry System) โดยใหมระบบการรายงานและบนทกกจกรรมการจดการกาซเรอนกระจก

ภายใตมาตรการการลดกาซเรอนกระจกอยางเหมาะสม (NAMAs) ทงนเพอแสวงหาการสนบสนนดาน

การเงน เทคโนโลย และการเพมขดความสามารถจากตางประเทศ รวมทงการจดตงตลาดคารบอนของ

ประเทศไทยในอนาคต

๗) จดตงและพฒนากองทนคารบอน เพอเปนแหลงรบซอคารบอนเครดตและ

คารบอนออฟเซทในประเทศ ตลอดจนการศกษาความเปนไปไดในการจดตงตลาดคารบอนของกลม

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

๕.๓.๓ พฒนาศกยภาพชมชนใหเขมแขงพรอมรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพ

ภมอากาศ โดย

๑) ยกระดบขดความสามารถของกลมเสยงในการปรบตวรบมอกบการ

เปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ดวยการจดสรรทรพยากรทจ าเปน และถายทอดความรดานขอมลเสยงภย

และการจดการความเสยงของหนวยงานตางๆ สชมชนและเครอขายการเรยนรระหวางชมชน รวมทงเรง

ฟนฟพนทเสยงทไดรบความเสยหายและฟนฟทรพยากรธรรมชาตทเสอมโทรมลง รวมทงสงเสรมการจาง

งานเพอเพมรายไดของประชากรกลมเสยง

๒) ก าหนดมาตรการรองรบผลกระทบตอชมชนและสงคมทชดเจน ทงมาตรการ

ระยะสนและระยะยาว

๓) สนบสนนกระบวนการวางแผนชมชนระยะยาว รวมทงปรบปรงกฎหมาย และ

บทบาทของหนวยงานทเกยวของในพนท รวมทงองคการปกครองสวนทองถน ใหมขดความสามารถใน

การสนบสนนการสรางความเขมแขงของชมชนไดอยางเทาทนตอสถานการณทเปลยนแปลงไป

๕.๔ การเตรยมความพรอมเพอรบมอกบภยพบตทางธรรมชาต โดย

๕.๔.๑ จดท าแผนทเพอบงชพนทเสยงภยทงในระดบประเทศ ภมภาคและจงหวด และ

จดล าดบความเสยงพนทเสยง เพอก าหนดแนวทางเฝาระวง และแนวทางบรรเทาและปองกนผลกระทบ ท

ใชทงมาตรการดานกายภาพและโครงสรางพนฐาน และมาตรการควบคมกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคม

ในเขตพนทเสยงภย ประเมนความเสยงของระบบสาธารณปโภคและโครงสรางพนฐานส าคญในปจจบนตอ

แนวโนมการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เพอเสนอทางเลอกในการลดความเสยงและปองกนผลกระทบท

อาจเกดขน รวมถงก าหนดใหการวางระบบสาธารณปโภคและโครงการพนฐานในอนาคตตองสามารถ

รบมอกบสภาพอากาศรนแรงและโอกาสเกดภยพบตทางธรรมชาตทรนแรง

๕.๔.๒ พฒนายกระดบการจดการภยพบตใหมประสทธภาพ สามารถรองรบแนวโนมการ

เกดภยพบตทรนแรงในอนาคต ก าหนดมาตรการใหครอบคลมทงดานการเตรยมพรอม การปองกน การ

ลดผลกระทบ การเตอนภย การจดการในภาวะฉกเฉน การชวยเหลอบรรเทาทกข และการฟนฟบรณะ

โดยใหความส าคญกบการบรณาการและสรางเอกภาพในการบรหารจดการ

๕.๔.๓ พฒนาระบบฐานขอมล ระบบการสอสารโทรคมนาคม สงเสรมการพฒนา

วทยาศาสตรและเทคโนโลยดานการจดการภยพบต โดยบรณาการหนวยงานทเกยวของ พฒนาเครอขาย

การจดการภยพบตระดบภมภาค ใหมการเชอมโยงขอมล การถายทอดเทคโนโลย สงเสรมความรวมมอ

ทางวชาการและการสรางองคความรดานการเตอนภย และการจดการในภาวะฉกเฉน

๕.๔.๔ วางระบบเพอสงเสรมการด าเนนงานของภาคสวนตางๆ พฒนาระบบงาน

อาสาสมครของประเทศอยางจรงจง และมมาตรฐานตามหลกสากล ใหความส าคญกบการพฒนาศกยภาพ

ของชมชนและผน าทองถน โดยฝกอบรมและสรางองคความรเกยวกบการจดการภยพบต ผนกก าลงของ

ภาคสวนตางๆ ทงภาครฐ ภาคเอกชน ภาควชาการ สอมวลชน กองทพ และภาคประชาสงคมเพอการ

ระดมสรรพก าลง และบรณาการระบบการจดการภยพบตของประเทศใหมประสทธภาพ

๕.๔.๕ สนบสนนภาคเอกชน สถานประกอบการ โรงเรยน และทองถน ใหมการเตรยม

ความพรอม จดท าแผนปฏบตการรองรบภยพบต การอพยพ วางระบบปฏบตการส ารองในระดบองคกร

และการฝกซอมรบมอภยพบตอยางสม าเสมอ เพอสรางความตนตวใหกบสาธารณชน สรางหลกประกน

ดานความปลอดภยในชวต ทรพยสน และความตอเนองของการด าเนนธรกจ

๕.๕ การสรางภมคมกนดานการคาจากเงอนไขดานสงแวดลอมและวกฤตจากการ

เปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดย

๕.๕.๑ ตดตามและเฝาระวงมาตรการการอนรกษสงแวดลอมทอาจสงผลกระทบตอ

การคาและการลงทน ทงทเปนมาตรการฝายเดยวของภาคการคาหลก และมาตรการในกรอบทวภาค

และพหภาคทเกยวของ เพอเตรยมพรอมในการปองกนหรอรองรบมาตรการดงกลาว โดยสนบสนนใหเกด

ความรวมมอจากทกภาคสวนทเกยวของ โดยเฉพาะภาคเอกชน

๕.๕.๒ เตรยมมาตรการรองรบผลกระทบทจะเกดขนจากมาตรการทางการคาและ

ขอตกลงระหวางประเทศเกยวกบสงแวดลอมและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยเฉพาะ

มาตรการภาษทเกบจากสนคาขามพรมแดน (Border Tax Adjustments : BTAs) ตามบทบญญตของ

ขอตกลงทวไปวาดวยภาษศลกากรและการคาหรอแกตต ซงอาจน ามาใชในการเกบภาษคารบอน ณ จด

ผานแดน การบงคบซอใบอนญาตปลอยกาซเรอนกระจก การเกบภาษคารบอนกบสนคาน าเขา และการใช

มาตรการทไมใชภาษ เชน มาตรการฉลากคารบอน และขอมลทแสดงการใชน า เปนตน เพอลดเงอนไข

การกดกนการคากบประเทศไทย

๕.๕.๓ ศกษาผลกระทบและก าหนดแผนกลยทธรายสนคา รวมทงก าหนดมาตรการ

เยยวยาในสนคาและธรกจทเกยวของ ควบคกบการสนบสนนและสงเสรมการผลตสนคา บรการ และ

อตสาหกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม และการเปนพนธมตรรวมทนกบประเทศทมความกาวหนาทาง

เทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอม

๕.๕.๔ สงเสรมใหผสงออกท าคารบอนฟตพรนต โดยสนบสนนทงดานการเงน การให

ความร และการอ านวยความสะดวกเพอใหผสงออกรายยอยไดรบการรบรองมากขน รวมทงสงเสรมการ

ท าบญชตนทนคารบอนในระดบแหลงวตถดบ โดยเฉพาะในภาคเกษตรและประมง ตลอดจนพฒนาระบบ

ตรวจสอบและรบรองผลตภณฑ

๕.๕.๕ สรางแรงจงใจใหเกดอตสาหกรรมใหมๆ เพอการพฒนาสงแวดลอมอยางยงยน

หรอทเนนความคดสรางสรรค รวมทงสรางตลาดรองรบ โดยสงเสรมงานวจยและพฒนาเพอตอยอดดาน

การคาการลงทน ตลอดจนสนบสนนธรกจการคาคารบอนเครดต

๕.๖ การเพมบทบาทประเทศไทยในเวทประชาคมโลกทเกยวของกบกรอบความตกลง

และพนธกรณดานสงแวดลอมระหวางประเทศ โดย

๕.๖.๑ ศกษารายละเอยดและสรางความเขาใจของพนธกรณ รวมทงตดตาม

สถานการณการเจรจาและทาทของประเทศตางๆ ภายใตอนสญญาขอตกลงและพนธกรณดาน

สงแวดลอมและกรอบความตกลงอนๆ ทมประเดนเกยวของกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทจะม

ผลกระทบทงเชงบวกและลบตอประเทศ ทงในดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม เพอใหสามารถ

ก าหนดทาทของประเทศทเหมาะสม โดยเฉพาะทาทการเจรจาในเชงรก โดยตองเสรมสรางความเขาใจ

และสนบสนนใหเกดความรวมมอจากทกภาคสวนทเกยวของ ระหวางภาคการเมอง หนวยงานภาครฐ

ภาคประชาชน และภาคเอกชน

๕.๖.๒ สรางความพรอมและพฒนาบคลากรของหนวยงานภาครฐเพอเสรมสราง

เทคนคการเจรจา โดยสรางทมผเชยวชาญทมความรความสามารถ และสรางเครอขายการเรยนร การ

ท างานรวมกน รวมทงจดเตรยมบคลากรรนใหมใหสามารถรองรบการปฏบตงานอยางตอเนอง

๕.๖.๓ พฒนาความรวมมอในกลมอาเซยน และประเทศคคาส าคญ เพอประโยชน

รวมกนโดยเฉพาะความรวมมอในการพฒนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยการลดกาซเรอนกระจก และ

การปรบตว การบรหารจดการและการใชทรพยากรธรรมชาตรวมกนอยางยงยน อาท ดานทรพยากรน า

ความหลากหลายทางชวภาพ และสรางแนวรวมเพอสรางอ านาจตอรองในเวทระหวางประเทศดานการคา

การลงทน และสงแวดลอม รวมทงจดเตรยมแผนรองรบการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนทจะสงผล

กระทบตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศ ทงในระดบภาคและระดบประเทศ

๕.๖.๔ สนบสนนการด าเนนงานตามพนธกรณและขอตกลงระหวางประเทศดาน

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมทงขอตกลง อนสญญา และพธสารทเกยวของ อาท อนสญญา

วาดวยความหลากหลายทางชวภาพ และพธสารทเกยวของเพอคมครองและอนรกษทรพยากรความ

หลากหลายทางชวภาพและพนธกรรม โดยใหชมชนมการเขาถงเพอใชประโยชนอยางยงยน ก าหนด

มาตรการเพอความปลอดภยทางชวภาพ และสนบสนนใหเกดกลไกการแบงปนผลประโยชนทเปนธรรม

เมอมการใชประโยชนเชงพาณชย รวมทงพนธกรณและขอตกลงวาดวยการพฒนาทย งยน อนสญญาวา

ดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ อนสญญาบาเซล อนสญญาสตอกโฮลมวาดวยสารมลพษทตกคาง

ยาวนาน และพธสารทเกยวของ เปนตน

๕.๗ การควบคมและลดมลพษ เพอสรางคณภาพสงแวดลอมทดใหกบประชาชน มแนวทาง

ส าคญ ดงน

๕.๗.๑ ลดปรมาณมลพษทางอากาศ โดยเฉพาะปรมาณฝนละอองขนาดเลก โดย

สงเสรมใหมระบบขนสงมวลชนในพนทเมองใหญ สงเสรมใหประชาชนลดการใชรถยนตสวนบคคล

พจารณาเกบคาธรรมเนยมเขาพนททการจราจรแออด ก าหนดอายการใชงานรถยนตและรถรบจาง และ

สนบสนนมาตรการดานผงเมอง เพอลดปญหาจราจรและมลพษทางอากาศและเสยง เปดโอกาสใหภาค

ประชาชนมสวนรวมในการก าหนดมาตรการปองกนและการชดเชยผลกระทบทเกดจากการพฒนา รวมทง

สงเสรมและสนบสนนการใชเทคโนโลยสะอาดและเชอเพลงสะอาดในกระบวนการผลตของ

ภาคอตสาหกรรม ตลอดจนการใชกฎหมายในการควบคมการเผาในพนทโลงอยางเครงครด

๕.๗.๒ เพมประสทธภาพการจดการขยะและน าเสยชมชน โดยสนบสนนการจดตง

ระบบทสอดคลองกบปญหาและศกยภาพของทองถน และสงเสรมใหเอกชนเขามารวมลงทนในการ

ด าเนนงาน สนบสนนการลดปรมาณของเสย ณ แหลงก าเนด โดยสงเสรมใหเกดกลไกการคดแยกขยะเพอ

น ากลบมาใชใหมใหมากทสด รวมทงใชเครองมอทางเศรษฐศาสตรในการสรางแรงจงใจเพอลดปรมาณ

ขยะและน าเสย เชน การเกบภาษการปลอยมลพษ หรอคาธรรมเนยมการใชสนคาทกอมลพษสง เรงรด

การลงทนกอสรางระบบบ าบดน าเสยรวมชมชน และระบบการจดการขยะแบบครบวงจร ประกอบดวยการ

คดแยกทตนทาง ระบบการก าจดทถกหลกวชาการและการใชประโยชน เชน การท าป ย การผลตพลงงาน

สงเสรมธรกจชมชน และธรกจเอกชนจากขยะรไซเคล รวมทงสนบสนนใหมการผลตและใชพลงงาน

ทดแทนจากของเสย โดยสรางมาตรการจงใจในการแปรรปขยะเปนพลงงานใหเกดผลในทางปฏบต

ตลอดจนออกกฎระเบยบทเกยวของเพอใหมการจดเกบคาธรรมเนยมการใหบรการบ าบดน าเสยและก าจด

ขยะมลฝอยเพอใหทองถนมรายไดเพยงพอในการบรหารจดการและบ ารงรกษาระบบบ าบดและก าจดของ

เสยอยางตอเนองและยงยน

๕.๗.๓ พฒนาระบบการจดการของเสยอนตราย ขยะอเลกทรอนกส และขยะตดเชอ

โดยสนบสนนการกอสรางศนยจดการของเสยอนตรายจากชมชน เพมความรบผดชอบของผประกอบการ

ในการจดการขยะอนตรายและสารอนตรายใหมากขน ตดตามและเฝาระวงไมใหมการลกลอบทงสาร

อนตราย กากอตสาหกรรมและขยะตดเชอในสงแวดลอม ปองกนการลกลอบน าเขาสารอนตรายมาใชใน

กจการทผดวตถประสงค สนบสนนการจดท าระบบฐานขอมลเอกลกษณของกากอตสาหกรรมอนตราย

(Waste Fingerprint) จากโรงงานอตสาหกรรมประเภทตางๆ ก าหนดใหโรงงานทมการใชสารเคม หรอม

กากอตสาหกรรมอนตรายตองวางหลกประกนเมอขออนญาตหรอขอขยายการประกอบกจการ แกไข

กฎระเบยบเกยวกบระบบเอกสารก ากบการขนสงและการรไซเคลกากอตสาหกรรมอนตราย ใหสามารถ

ด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ และก าหนดมาตรการจดการกากอตสาหกรรมอนตรายจากโรงงาน ร

ไซเคลใหเขมงวดเชนเดยวกบโรงงานประเภทอน รวมทงจดใหมการวจยและพฒนาเทคโนโลยการก าจด

กากอตสาหกรรมอนตราย ทไมยงยากและประหยดคาใชจาย ตลอดจนก าหนดมาตรการควบคมคณภาพ

สนคาทน าเขา ทจะกอใหเกดปญหาการจดการขยะและปญหาสงแวดลอมภายในประเทศ เพอรองรบ

มาตรการสงเสรมการคาเสรภายในกรอบความรวมมออาเซยน-จน เปนตน

๕.๗.๔ ลดความเสยงอนตราย การรวไหล และการเกดอบตภยจากสารเคม โดยให

ความส าคญกบการจดการสารเคมอยางครบวงจร พจารณาจ ากด หรอยกเลกการน าเขาและการใชสารเคม

ทางการเกษตรทมความเสยงสง สงเสรมการใชสารทดแทนสารเคม พฒนาและเชอมโยงฐานขอมลสารเคม

ของแตละหนวยงานตงแตตนน าถงปลายน า ทงบญชการน าเขา การผลต การด าเนนการกบสารเคมทมอย

ตลอดถงการก าจด และจดท าระบบขอมลทสามารถตดตามประเมนสถานะของการใชสารเคมการเกษตร

และวตถอนตรายถงระดบหมบาน โดยการมสวนรวมของประชาชนในพนท สอสารความเสยงให

ผประกอบการมความรความเขาใจเพอลดการใชสารเคมทมอนตรายตอสขภาพและสงแวดลอมใน

กระบวนการผลต รวมทงสงเสรมการคมครองผบรโภค โดยสรางระบบเฝาระวงและตดตามตรวจสอบดาน

ความปลอดภยสารเคมและสนคาทอาจเปนอนตรายตอสขภาพอนามยของผบรโภค พฒนาผลกดนระบบ

GHS (Globally Harmonized System of Classification and Labeling of Chemicals) ระบบการจ าแนก

ความอนตราย และระบบการตดฉลาก พรอมทงใหความรแกประชาชนและกลมเสยงทอาจไดรบอนตราย

จากสารเคมเพอใหเกดการปองกนตนเองไดอยางถกตอง ตลอดจนสรางเครอขายทางสงคมในการเฝาระวง

และจดการสารเคม

๕.๗.๕ พฒนาระบบเตอนภย แจงเหตฉกเฉน และระบบการจดการเมอเกดอบตภย

ดานมลพษ ทงระดบประเทศและระดบทองถน รวมทงพฒนาศกยภาพบคลากรในการตอบสนองตอภาวะ

ฉกเฉน ตลอดจนก าหนดมาตรการรกษา เยยวยาและฟนฟสงแวดลอมและผไดรบผลกระทบเมอมเหต

อบตภยดานมลพษ โดยจดใหมกองทนเยยวยาและฟนฟผไดรบผลกระทบและสงแวดลอมโดยระดมทน

จากผผลต ผประกอบการ และโรงงานผกอมลพษ รวมทงก าหนดการใชมาตรการทางการคลงทเหมาะสม

สอดคลองตามหลกการผกอมลพษเปนผจาย

๕.๘ การพฒนาระบบการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหมประสทธภาพ โปรงใสและเปนธรรมอยางบรณาการ มแนวทางหลก ดงน

๕.๘.๑ พฒนาชมชนใหเขมแขง และสงเสรมสทธชมชนในการเขาถงและใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตอยางสมดลและยงยน สนบสนนแนวทางการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตเชงอนรกษและแนวทางการพฒนาเศรษฐกจจากฐานชวภาพ ตามวถชวต ภมปญญา และวฒนธรรมดงเดม ภายใตหลกการคนอยรวมกบระบบนเวศอยางเกอกล สนบสนนสทธและบทบาทของชมชนในการจดการทรพยากรธรรมชาตเพอการพงตนเอง ทงดานทรพยากรชวภาพ ปาชมชน การจดการน า การจดการทรพยากรชายฝ ง รวมทงการใชประโยชนทดนรวมกน สรางความรความเขาใจทถกตองเกยวกบระบบนเวศเพอใหชมชนเกดความรกและหวงแหนทรพยากรธรรมชาต สนบสนนใหชมชนจดท าโครงการเพอส ารวจท าฐานขอมลทรพยากรธรรมชาต ความหลากหลายทางชวภาพ และภมปญญาทองถน โดยรวมกบองคกรทองถน สงเสรมกจกรรมทตอยอดการใชประโยชนจากฐานทรพยากรและองคความรของทองถน ตลอดจนสงเสรมระบบการจดการทเคารพสทธทางปญญาและปกปองทรพยากรของชมชน

๕.๘.๒ สนบสนนกระบวนการมสวนรวมและพฒนาศกยภาพของทองถนและชมชน โดยผลกดนใหเกดความเปนหนสวนในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางเหมาะสม พฒนากลไกการจดการรวมทประกอบดวยภาครฐ ภาคเอกชน ภาควชาการ องคกรปกครองทองถน และชมชน รวมทงการจดตงสภาสงแวดลอมชมชนทองถน เพอการพฒนา แกไขปญหา รบฟงความคดเหนเกยวกบโครงการพฒนาของภาครฐทอาจสงผลกระทบตอวถชวตความเปนอย สขภาพอนามยและสงแวดลอมของชมชนในทกขนตอน บนพนฐานขององคความร ขอมลทถกตอง เปดเผย โปรงใส สามารถเขาถงไดอยางเทาเทยม และเปนกลไกการถวงดล ตดตามและตรวจสอบทโปรงใสและมประสทธภาพ สรางจตส านกในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยพฒนาการจดการศกษา สรางความตระหนกใหแกสาธารณชน เยาวชน ชมชน นกการเมองระดบทองถนและระดบชาต เสรมสรางบทบาทของสอมวลชนในการสรางความตระหนกรและความตนตวของสาธารณชนในการดแลคมครองทนทางทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศ รวมทงพฒนาศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนใหเขมแขง สามารถตอบสนองปญหาและความตองการของชมชนไดอยางมประสทธภาพ โดยเฉพาะการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทงดานการอนรกษและการจดการทรพยากรน า การปองกนและแกไขมลพษทางน า การปองกนภยน าแลงและน าทวม รวมทงการจดการขยะและของเสยอนตราย

๕.๘.๓ ปรบปรงกฎหมายใหสอดคลองกบสถานการณการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคมและบงคบใชอยางเสมอภาคเปนธรรม ปรบปรงกฎหมายและกฎระเบยบของภาครฐ เพอลดความขดแยง แกไขปญหาความเหลอมล าในการเขาถงและใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตของชมชน รวมทงจดท ากฎหมายรองเพอสนบสนนการอนรกษ ใชประโยชนอยางยงยนและแบงปนผลประโยชนอยางเปนธรรม ผลกดนการจดเกบภาษทดนแบบกาวหนาเพอกระจายการถอครองทดน และรางพระราชบญญตการมสวนรวมของประชาชนในกระบวนการนโยบายสาธารณะไปสการปฏบต ปรบปรงกฎหมายผงเมองใหทนสมยและบงคบใชอยางเทาเทยมและจรงจง สงเสรมบทบาทของชมชนและทองถนในการจดท าแผนพฒนาพนท ผงเมอง ทงในระดบต าบล อ าเภอ และจงหวด พจารณาออกกฎระเบยบทสนบสนนและจงใจใหเกดการอนรกษ ทบทวนหลกเกณฑการจดสรรผลประโยชนจากการใชทรพยากรแร เพมบทลงโทษตอผบกรกท าลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมทงพฒนากระบวนการยตธรรมสงแวดลอมทครอบคลมตงแตการเขาถงขอมลขาวสาร การคมครองสทธชมชน การพสจนความเสยหาย และการพฒนาองคความรทางวทยาศาสตรเพอใชประกอบการพจารณา นอกจากนน ควรใชกลไกทางสงคมตดตามตรวจสอบ ก ากบดแลผละเมดกฎหมายและการด าเนนงานของภาครฐใหเปนไปตามกฎหมาย

๕.๘.๔ ปรบนโยบายการลงทนภาครฐใหเออตอการอนรกษและฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยปรบนโยบายไมสงเสรมการลงทนในอตสาหกรรมทสงผลกระทบสงตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ก าหนดมาตรการควบคมการขยายตวของเมองและพนทชมชน ในเขตชลประทาน พนทเกษตรกรรม และเขตอนรกษ รวมทงมมาตรการควบคมการใชพนทตามนโยบายสงเสรมพชเศรษฐกจไมใหเกดการบกรกท าลายพนทอนรกษและระบบนเวศทเปราะบาง ค านงถงการสญเสยตนทนทางสงคมและสงแวดลอม สนบสนนการศกษาวจยเพอประเมนมลคาทแทจรงและมลคาในอนาคตของทรพยากรธรรมชาตในการท าหนาทของระบบนเวศ ปรบปรงกระบวนการจดท ารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม พฒนาหลกเกณฑการประเมนความคมคาของโครงการลงทนทคดรวมตนทนการใชหรอสญเสยทรพยากรธรรมชาต การกอมลพษ และการสงผลกระทบตอสขภาพและวถชวต

ของชมชนเพอประกอบการตดสนใจเชงนโยบาย จดท าเขตเศรษฐกจแรทงประเทศ เพอประกอบการวางแผนการพฒนาและบรหารจดการทรพยากรแรอยางยงยน

๕.๘.๕ ผลกดนใหมการจดเกบภาษสงแวดลอม รวมถงการปฏรปการบรหารจดการงบประมาณของประเทศ เพอสรางแรงจงใจในการใชทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และลดการกอมลพษ ตามแนวทางการปฏรประบบภาษเพอการรกษาสงแวดลอมใหเปนรปธรรม เชน การเกบภาษการปลอยมลพษ การเกบภาษหรอคาธรรมเนยมในการใชสนคาทกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม ปรบราคาน ามนเชอเพลงใหสะทอนตนทนทแทจรงและเปนไปตามกลไกตลาด ใชมาตรการดานภาษเพอการจดการสารเคม และน ารายไดจากการเกบภาษและคาธรรมเนยมดงกลาวมาสนบสนนการฟนฟสงแวดลอม และสขภาพอนามยของประชาชนทไดรบผลกระทบจากมลพษ และสงเสรมการผลตทย งยน รวมทงการพฒนาระบบการประเมน ทงการประเมนผลกระทบสงแวดล อมเชงยทธศาสตร การประเมนผลกระทบสงแวดลอมและสขภาพ และการประเมนความเสยง ทงในระดบพนทและระดบประเทศ เชน ประเมนความเสยงทางสขภาพเชงพนทดานสารเคม เปนตน ตลอดจนเพมประสทธภาพในการก ากบ ดแล ใหเปนไปตามมาตรการหรอมาตรฐานคณภาพสงแวดลอมทก าหนด

๕.๘.๖ สรางรายไดจากการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและความหลากหลายทางชวภาพ สงเสรมการพฒนาเศรษฐกจจากทรพยากรพนธกรรมและความหลากหลายทางชวภาพ ใหมการอนรกษ การวจยและพฒนาพนธกรรมทองถนและพชพนบาน เพอสรางนวตกรรมในการผลตสนคาและบรการทมมลคาเพมและเปนเอกลกษณของประเทศ เชน สมนไพร เวชภณฑ เครองส าอาง และผลตภณฑธรรมชาต ตามแนวทางการพฒนาเศรษฐกจสรางสรรค โดยค านงถงการอนรกษและฟนฟแหลงก าเนดทรพยากรทใชรวมดวย สนบสนนการน ากลไกใหมๆ ทเกดขนในเวทประชาคมโลก มาปรบใชเพอสรางรายไดทางเศรษฐกจใหกบชมชนและภาคทเกยวของในการดแลทรพยากรธรรมชาตอยางเหมาะสม อาท กลไกการลดกาซเรอนกระจกจากการท าลายปาและความเสอมโทรมของปา การอนรกษ การจดการปาอยางยงยน และการเพมพนปรมาณคารบอนในประเทศก าลงพฒนา การเกบคาบรการเชงนเวศ (Payment for Ecosystem Services : PES) และกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism : CDM) โดยรวมมอกบภาคการพฒนาทงภายในประเทศและระหวางประเทศ รวมถงภาคเอกชน ควบคกบการพฒนาเครอขายเฝาระวงการรกล าพนทอนรกษ โดยสนบสนนบทบาทภาคประชาชนและชมชน

๕.๘.๗ พฒนาระบบฐานขอมลและระบบตดตามประเมนผล รวมทงสงเสรมการศกษาวจย เพอสรางระบบบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทมประสทธภาพอยางบรณาการ โดยสงเสรมและพฒนาระบบฐานขอมลทเปนปจจบน สามารถน ามาใชประกอบการตดสนใจในเชงนโยบายไดอยางรวดเรว รวมทงจดใหมระบบการศกษาวจยทสามารถน าใชประโยชนใหเกดผลในทางปฏบตอยางเปนรปธรรม และพฒนากลไกและระบบการตดตามประเมนผลการด าเนนงานตามนโยบายรฐบาล เพอศกษาผลกระทบอยางรอบดาน โดยเฉพาะมตดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และน ามาใชเปนขอมลประกอบการปรบนโยบายไปสการพฒนาทย งยนและลดความขดแยงเชงนโยบายระหวางการพฒนาและการอนรกษ

บบ ท ท ท ท ๙๙

แนวทางการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบต

๑ บทน า การบรหารจดการการพฒนาประเทศเปนกระบวนการส าคญทจะน าแผนพฒนาประเทศไป

ป ฏ บ ต ใหเกดผลตามวตถประสงคและเปาหมายของแผน กระบวนการดงกลาวไดมพฒนาการมาเปนล าดบทงกลไก กระบวนการ และผมสวนเกยวของภายใตสถานการณแวดลอมทเปลยนแปลงและมผลตอการบรหารการพฒนาประเทศนบตงแตเรมใชแผนพฒนาเปนเครองมอจากแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑ ถงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ในระยะของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ซงเปนชวงทสงคมไทยก าลงเผชญกบความทาทายทมความซบซอนและหลากหลายมากขนทกขณะ การผนกพลงของทกภาคสวนในการสรางสงคมทมความสข มความเสมอภาค เปนธรรม และมภมคมกนภายใตวสยทศนของแผนจงเปนเงอนไขทส าคญของการบรหารจดการแผนฯ สการปฏบต

ในภาวะทประเทศไทยตองเผชญกบบรบทการเปลยนแปลงทเปนอยในปจจบนและมแนวโนมทจะเกดขนในระยะของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ทงทจะเปนโอกาสและขอจ ากดของการบรหารจดการการพฒนาประเทศ จงจ าเปนตองทบทวนการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ฉบบทผานมา ตลอดจนวเคราะหสถานะดานการบรหารประเทศในปจจบนทจะมผลตอการบรหารจดการแผนฯ ทงในดานความเสยงทตองตระหนกและศกยภาพทมอย น ามาสรปบทเรยนของการขบเคลอนแผนและก าหนดรปแบบและแนวทางการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบตทชดเจนและมประสทธภาพทงในระดบภาพรวมและระดบพนทภายใตสภาวะแวดลอมและเงอนไขทซบซอนมากขนตอไป

๒ การประเมนสถานการณทผานมา

๒.๑ การทบทวนการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑ – ๑๐ สการปฏบต

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศไทยมววฒนาการและการเปลยนแปลงของ

แนวคดการพฒนาตามยคสมย มปรชญาพนฐาน จดมงหมายหลก รปแบบ วธการและกระบวนการจดท า

แผน ตลอดจนแนวทางการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ทแตกตางกนออกไป จ าแนกไดเปน ๓ ระยะ ดงน

ระยะท ๑ แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑ – ๔ ภาครฐเปนกลไกหลกในการบรหารจดการ

แผนสการปฏบต แผนพฒนาฯ ระยะแรก จดท าโดยกลมนกวชาการรวมกบผเชยวชาญจากตางประเทศ

มวตถประสงคทเนนการเพมอตราการขยายตวทางเศรษฐกจ และการลงทนในโครงการพนฐานตางๆ อาท

การคมนาคมและขนสง เขอนเพอการชลประทานและพลงงานไฟฟา เพอสรางพนฐานรองรบการลงทน

ของภาคเอกชน ในระยะตอมา วตถประสงคหลกยงคงมงการพฒนาเศรษฐกจอยางตอเนองใหเปน

เครองมอในการสรางความเปนธรรมในสงคม

การขบเคลอนการพฒนาอาศยมตคณะรฐมนตรในการสงการ และหนวยงานน าไป

ด าเนนการอยางเครงครดผานแผนปฏบตการกระทรวง โดยมการจดสรรงบประมาณหรอเงนสนบสนน

ชดเจน ในชวงน ภาครฐเปนกลไกการพฒนาหลก และการด าเนนงานเปนการสงการจากบนลงลาง ขณะท

ภ า ค ส ว น อ น ๆ

มสวนรวมนอยในการบรหารจดการแผนพฒนาประเทศ

ระยะท ๒ แผนพฒนาฯ ฉบบท ๕ – ๗ ภาคเอกชนเรมเขามามบทบาทรวมในการขบเคลอนการพฒนา การเมองในประเทศมความมนคง แตความยากจนของคนในชนบทอยในระดบสง การพฒนาจงเนนการขยายตวทางเศรษฐกจอยางมเสถยรภาพและมงแกปญหาความยากจน โดยเฉพาะในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ เรมใหความส าคญกบการพฒนาทย งยน เนนความสมดลระหวางความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ การกระจายรายได คณภาพชวต และสงแวดลอม โดยผนกก าลงภาคสวนตางๆ ในการปองกนและแกไขปญหาสงแวดลอม ขณะทประเทศไดเปดเชอมโยงกบเศรษฐกจโลกมากขน วธการวางแผนเรมเปลยนจากรายสาขามาเปนแผนงาน “เชงรก” อาท แผนงานการพฒนาชายฝ งทะเลตะวนออก และการพฒนาชนบทมการกระจายการวางแผนลงสระดบภมภาคและพนทใหเจาหนาทและผน าชมชนเขามามบทบาท และเปดโอกาสใหภาคเอกชนมสวนรวมในการพฒนามากขน

การขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๕ - ๗ ไดเปดโอกาสใหภาคสวนตางๆ มสวนรวมใน

รปแบบของกลไกคณะกรรมการตางๆ อาท คณะกรรมการพฒนาชนบทแหงชาต คณะกรรมการพฒนา

พนทชายฝ งทะเลตะวนออก คณะกรรมการรวมภาครฐและเอกชนเพอแกไขปญหาเศรษฐกจ ท าหนาท

ก าหนดนโยบาย จดท าแผน ขบเคลอนการพฒนา ตดตามประเมนผล โดยระดมความรวมมอจากภาค

ตางๆ ในลกษณะหนสวนการพฒนา และไดรเรมแนวคดการจดท างบประมาณตามแผนงานท าให

หนวยงานสามารถจดท าแผนปฏบตการทตอบสนองแผนพฒนาฯ มากขน

ระยะท ๓ แผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ – ๑๐ ภาคการพฒนาขยายสภาคประชาสงคมและ

ชมชน ขณะทการขบเคลอนใชกระบวนการมสวนรวมหลากหลายรปแบบ ในระยะน การวางแผนได

ปรบเปลยนรปแบบเปนแผนเชงยทธศาสตรทมงก าหนดทศทางการท างานรวมกนส าหรบรองรบความผน

ผวนของการเปลยนแปลงตางๆ เปนการปรบเปลยนแนวคดและรปแบบการวางแผนการพฒนาประเทศส

มตใหม เนนการพฒนาแบบองครวมทมคนเปนศนยกลางและพฒนากระบวนการมสวนรวม กระจายการ

วางแผนไปสระดบลางมากขน การบรหารจดการแผนฯ สการปฏบตในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘

ด าเนนการโดยก าหนดแนวทางการแปลงแผนงาน โครงการ และมาตรการทยดพนท ภารกจ และการม

สวนรวม สงเสรมใหมการจดท าแผนพฒนาระดบชมชน แตประเทศไทยประสบปญหาวกฤตเศรษฐกจ

ตงแตป ๒๕๔๐ สงผลใหการบรหารจดการประเทศมงไปทการแกปญหาเศรษฐกจเปนส าคญ

ขณะทในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ ภาครฐขบเคลอนการพฒนาโดยใชแผนการบรหาร

ราชการแผนดนทจดท าขนจากการบรณาการแนวนโยบายพนฐานแหงรฐในรฐธรรมนญ พ.ศ.๒๕๔๐ และ

นโยบายของรฐบาลเปนเครองมอส าคญ ประกอบกบภาคการเมองมความเขมแขง การด าเนนงานของ

หนวยงานภาครฐจงมงใชนโยบายรฐบาลเปนกรอบในการจดท าแผนงาน/โครงการผานแผนการบรหาร

ราชการแผนดนมากกวาการใชแผนพฒนาฯ อยางไรกตาม ในชวงป ๒๕๔๙ ประเทศไทยเกดการ

เปลยนแปลงทางการเมอง มการยกเลกรฐธรรมนญ พ.ศ.๒๕๔๐ สงผลใหการพฒนาโดยใชแผนการบรหาร

ราชการแผนดนชะงกลง การจดท ายทธศาสตรการจดสรรงบประมาณประจ าป จงใชแผนพฒนาเปนกรอบ

การด าเนนงาน

ส าหรบในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ แผนฯ ครอบคลมมตการพฒนาทกวางขวาง ท าให

ขาดจดเนนทชดเจน ตลอดจนขาดแนวทางและกลไกขบเคลอนทเปนรปธรรม ท าใหการขบเคลอนแผนฯ

ของแตละหนวยงานท าไดยากและการจดสรรงบประมาณไมเออตอการพฒนาในเชงยทธศาสตร เนองจาก

ยทธศาสตรของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ บางประเดนการพฒนาครอบคลมภารกจหลายกระทรวง แตไม

สามารถจดสรรงบประมาณใหแตละกระทรวงด าเนนการกระจายไปในหลายยทธศาสตรหรอจดสรร

งบประมาณใหเกดการท างานรวมกนระหวางกระทรวงได ขณะทในระดบพนทมยทธศาสตรการพฒนา

ภาคเปนกรอบการจดท าแผนพฒนาจงหวดและกลมจงหวด แผนระดบทองถนและชมชน นอกจากน มการ

จดท าแผนแมบทเฉพาะเรอง รวมทงการจดตงคณะกรรมการระดบชาตขนมาก ากบการด าเนนงาน

อยางไรกตาม การน าเสนอประเดนการพฒนาทมความส าคญสงในแผนพฒนาฯ ไมชดเจน ท าใหการ

จดท าแผนระดบรองเพอแปลงสการปฏบตไมสามารถสะทอนผลการพฒนา

โดยสรป พฒนาการการวางแผนในชวงแผนพฒนาฯฉบบท ๑ - ๑๐ ทงในแงสาระและ

กระบวนการไดปรบเปลยนไปตามบรบทการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกประเทศ โดยเฉพาะ

กระบวนการวางแผนและขบเคลอนการพฒนา ขอสรปส าคญทจะตองน ามาพจารณาประกอบการวางแผน

ในชวงตอไปม ๒ ประการ ดงน

๑. แนวคดการพฒนาทเรมตนจากบนลงลางและแนวคดทผลกดนใหมการพฒนาทรเรมจากลางขนบน ภายใตกรอบของแนวคดพนท-ภารกจ-การมสวนรวม ซงไดพฒนามาถงจดทแนวคดจากบนลงลางและจากลางขนบน จะตองหาจดเชอมโยงในระดบพนทเพอใหเกดการบรณาการ ทงในดานสาระของการวางแผน และกระบวนการขบเคลอนทจะตองมการสนบสนนทงในดานความร เทคโนโลย นวตกรรม ความคดสรางสรรค การจดสรรและใชทรพยากร รวมทงงบประมาณทสอดคลองกบแนวคดพนท-ภารกจ-การมสวนรวมอยางมประสทธภาพ

๒. แนวคดทเคยยดแนวทางทใหความส าคญตออปทานมาตงแตเรมการพฒนาภายใตระบบการวางแผนมแนวโนมปรบเปลยนมาค านงถงหลกอปสงค ผานกลไกและกระบวนการมสวนรวมในระดบตางๆ เชน กลไกคณะกรรมการรวมภาครฐและภาคเอกชน หรอ กลไกแผนทองถนและแผนชมชน โดยเฉพาะการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชตองใหความส าคญกบปจจย“ภมสงคม”ของพนท ดงนน การวางแผนในระยะตอไป ควรใหความส าคญกบการสรางความเชอมโยงระหวางอปทานและอปสงคของการพฒนาทงในระดบภาพรวม พนท ทองถน และชมชน โดยมงสรางความสมดลและค ว า ม ย ง ย น ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ในระยะยาว

๒.๒ การเปลยนแปลงทมผลตอการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบต

๒.๒.๑ การบรหารการพฒนาประเทศในระยะทผานมามขอจ ากด ทงความผนผวนทางการเมอง วกฤตเศรษฐกจ และความขดแยงในสงคมไทย สะทอนวาการขบเคลอนการพฒนาในระยะตอไป ตองอาศยความรวมมอของภาคตางๆ ในลกษณะ “หนสวนการพฒนา” ภายใตการท างานอยางบรณาการ เมอพจารณาบทบาทภาคการพฒนา พบวามปญหาอปสรรคของแตละภาค ดงน

๑) ภาคราชการยงมบทบาทสง บรหารงานลกษณะรวมศนยทสวนกลาง การปฏรประบบการบรหารจดการภาครฐ ภายใตแนวคดการบรหารกจการบานเมองแบบมสวนรวมสงผลใหโครงสรางการบรหารประเทศเชอมโยงกน และท างานภายใตเครอขายภาคการพฒนา โดยมกลไกและเครองมอรองรบในทกระดบตงแตประเทศ จงหวด ทองถนและชมชน อยางไรกตาม การพฒนากลไกจงหวดและกลมจงหวดแบบบรณาการท าใหการกระจายอ านาจมงสราชการภมภาคมากกวาทองถน สงผลใหการมสวนรวมและเขาถงทรพยากรของประชาชนฐานลางมขอจ ากด ขณะเดยวกน การบรหารงานตางๆ ของภาคราชการยงไมสามารถปรบใหเขากบการเปลยนแปลงและความแตกตางในเชงพนทได ประกอบกบการท างานตองยดกฎระเบยบเดยวกนทวประเทศ ท าใหขาดความยดหยน เปนอปสรรคตอการท างานรวมกบภาคตางๆ และสงผลตามมา ดงน

(๑) หนวยงานระดบภาคไมสามารถปรบตวรองรบการพฒนาในมตและรปแบบใหม เจาหนาทภาครฐในภมภาคไดรบการเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบประเดนการพฒนาและวธการการพฒนาใหมๆ ไมเพยงพอทจะตอบสนองตอรปแบบการพฒนาของกลมหรอคลสเตอรการพฒนาในมตตางๆ โดยเฉพาะมตเศรษฐกจ ขณะเดยวกน การจดท ายทธศาสตรการพฒนาในระดบจงหวดถงชมชนมความสอดคลองเชอมโยงและบรณาการกนนอย ไมสามารถสอดประสานกบแผนงานระดบภาคและประเทศในทศทางเดยวกน

(๒) องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ไมสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ เนองจากความลาชาของการถายโอนบางภารกจ รวมถงมความซ าซอนในภารกจการจดบรการสาธารณะกบหนวยงานตางๆ แมวาจะมการก าหนดแนวทางการถายโอนภารกจใหกบ อปท. อ ย า ง เ ป น ร ะ บ บ แตการด าเนนงานมความกาวหนาคอนขางนอย สวนหนงมาจากบคลากรทจะรบการถายโอนขาดความพ ร อ ม มปญหาในการปรบทศนคตในการท างาน หรอคณสมบตของบคลากรทจะโอนยายไมตรงกบความตองการของ อปท. ขณะทการจดบรการสาธารณะในพนทมท งหนวยงานจากสวนกลางและสวนทองถน ขาดความชดเจนในการก าหนดบทบาทหนาทท งในเชงก ากบดแล การควบคมและการตรวจสอบ ขาดการบรณาการแผนงานระดบตางๆ และ อปท. เองยงมฐานรายไดคอนขางจ ากด

๒) ชมชนไมสามารถจดท าแผนชมชนทเชอมโยงกบแผนระดบอนๆ ในพนทไดอยางเหมาะสม โดยเฉพาะแผนทองถนและแผนจงหวด แมวาไดมการจดสรรงบประมาณใหแกจงหวดโดยตรง และจดท าประชาคมในพนท เพอใหแผนชมชน แผนทองถน และแผนจงหวดสอดคลองเชอมโยงกน แตในทางปฏบตหลายชมชนประสบปญหาตางๆ อาท ไมสามารถเสนอแผนชมชนไดทนกบกรอบเวลาการจดท าแผนจงหวด หรอแผนชมชนถกน าไปรวบรวมโดยขาดการวเคราะหในเชงความเชอมโยง และไมสอดคลองกบยทธศาสตรของแผนจงหวด นอกจากน ชมชนยงขาดพลงและมบทบาทนอยในการตดตามความกาวหนาของแผนงาน/โครงการ รวมถงขาดการตดตามและประเมนผลแผนทองถนอยางเปนระบบ

๓) ภาคเอกชนมบทบาทมากขน แตอยในวงจ ากด โดยมสวนรวมพฒนาทเนนเฉพาะเรองทเกยวเนองกบธรกจ ซงมกเปนการพฒนารายสาขาทยงไมไดค านงถงภาพรวมการพฒนาเศรษฐกจและสงคม ขณะเดยวกน การท างานรวมกบทองถน/ชมชน ในลกษณะภาคการพฒนาม

นอย สวนใหญเปนไปในลกษณะคคาหรอผใหบรการกบผรบบรการ โดยบทบาทภาคเอกชนทงในระดบคณะกรรมการพฒนาจงหวดและระดบของคณะกรรมการรวมภาครฐและเอกชนในการแกไขปญหาเศรษฐกจ (กรอ.) มจ ากดในดานของประเดนความสนใจและไมสามารถด าเนนการดานการบรหารการพฒนาไดดวยตนเอง ตองอาศยการสนบสนนจากภาครฐอยมาก ทงน ปจจยดานกฎหมายและกฎระเบยบของทางราชการบางสวนเปนอปสรรคตอการเปดโอกาสใหภาคเอกชนเขามามสวนรวมในการพฒนาไดอยางเตมท

๔) สถาบนการศกษาโดยเฉพาะมหาวทยาลยในสวนกลาง และหนวยงานวจยตางๆ มบทบาทมากขนในยคของเศรษฐกจฐานความร แตมบทบาทนอยในการเขารวมการพฒนาทองถน โดยทการศกษาวจยเพอคนหาองคความรหรอนวตกรรม เปนนโยบายทภาครฐรวมถงภาคเอกชนใหความส าคญ สงผลใหสถาบนการศกษาและหนวยงานวจยตางๆ โดยทสวนกลางไดรบการสนบสนนทรพยากรอยางตอเนองในการพฒนาความรและเทคโนโลยโดยรวมมากกวาระดบพนท ท าใหมบทบาทรวมพฒนาทองถน/ชมชนนอย การสงเสรมใหสถาบนการศกษาและหนวยงานวจยในสวนกลางและในระดบพนทรวมกบทองถน/ชมชนในการคนหาความรทสอดคลองกบพนทจงมความจ าเปน โดยเฉพาะการสนบสนนใหพนทก าหนดประเดนการพฒนาและขบเคลอนไดดวยตนเอง นอกจากน ตองผลกดนใหสถาบนการศกษาในระดบพนทซงมความใกลชดกบชมชนอยแลวใหความส าคญกบการใชความรและงานวจยเพอพฒนาพนทมากขนเชนกน

๒.๒.๒ ปจจยทเปนความเสยง/ขอจ ากดตอการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ การขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบตใหเกดผลเปนรปธรรม ตองค านงถงความเสยง/ขอจ ากดตางๆ ทจะมผลตอความส าเรจของการขบเคลอนแผนฯ ในอนาคต ดงน

๑) การน าแผนพฒนาฯ ไปใชประโยชนอยางจรงจงในทางปฏบตมนอย เพราะภาคการเมองยดนโยบายของพรรคเปนหลก ขณะทหนวยงานภาครฐด าเนนการตามนโยบายรฐบาลทบรรจไวในแผนการบรหารราชการแผนดน ท าใหแผนพฒนาฯ ไดรบความส าคญนอยลง ขณะเดยวกน หนวยงานภาครฐเหนวาแผนพฒนาฯ มเนอหาสาระทครอบคลมทกประเดนการพฒนาทกวางขวางและคอนขางเปนนามธรรม แมจะมเปาหมายทงเชงคณภาพและปรมาณ แตไมมการก าหนดตวชวดและหนวยงานหรอกลไกรบผดชอบทชดเจนยากตอการปฏบตและการตดตามประเมนผล

๒) ระยะเวลาการจดสรรงบประมาณไมสอดคลองกบการประกาศใชแผนพฒนาฯ การประกาศใชแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ในเดอนตลาคม ๒๕๕๔ เปนชวงเวลาทหนวยราชการไดจดท าค าของบประมาณประจ าป ๒๕๕๕ รวมถงหนวยงานระดบจงหวดไดจดท าแผนยทธศาสตรจงหวดระยะเวลา ๔ ปและองคกรปกครองสวนทองถนจดท าแผนพฒนาทองถนระยะเวลา ๓ ปไวกอนแลว จงไมสามารถน าแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ไปบรณาการไดทนในปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑

๓) การจดสรรงบประมาณลงสพนทแมมจ านวนสงขน แตมขอจ ากดดานการบรหารทท าใหการใชจายไมกอใหเกดประสทธผลและประสทธภาพสงเทาทควร การจดสรรงบประมาณลงสพนทมหลายชองทาง ไดแก งบประมาณกระทรวงตางๆ ในแผนงาน/โครงการทเปนภารกจหลก จงหวด/กลมจงหวดทไดรบจดสรรเพอการพฒนาภายใตยทธศาสตรจงหวด/กลมจงหวด ทองถนไดรบงบประมาณตามภารกจทระบอยในกฎหมาย ชมชนไดรบงบประมาณทจดสรรภายใต

โครงการตางๆ ตามนโยบายรฐบาล อาท กองทนหมบานและชมชนเมอง จงท าใหมงบประมาณกระจายอยในพนท จ าเปนตองก าหนดวธบรหารจดการงบประมาณใหมประสทธภาพ โปรงใส และตอบสนองยทธศาสตรการพฒนาพนทอยางเปนรปธรรม เกดประโยชนสงสดแกประชาชน

๔) กลไกการขบเคลอนแผนพฒนาประเทศขาดการก ากบดแลในภาพรวม ในระยะทผานมา ภาครฐเปนกลไกหลกทขบเคลอนแผนใน ๒ รปแบบ ไดแก การผลกดนแผนสภารกจปกตของกระทรวง และการก าหนดประเดนการพฒนาเฉพาะเรองทมกลไกก ากบการด าเนนงานเปนการเฉพาะ อาท คณะกรรมการนโยบายการทองเทยวแหงชาต คณะกรรมการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม คณะกรรมการวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต และคณะกรรมการทรพยากรน าแหงชาต แตขาดกลไกประสานการด าเนนงานในภาพรวม ทจะเชอมโยงนโยบาย แนวปฏบต และการตดตามประเมนผล ใหการขบเคลอนแผนพฒนาประเทศบรรลผลตามวตถประสงค

๕) การทจรตคอรรปชนสงผลตอประสทธภาพและความเชอมนในระยะยาว การทจรตคอรรปชนท าใหการบรหารจดการประเทศมความลาชา เนองจากกลไกตางๆ ไมสามารถท างานไดเตมประสทธภาพ ผลกระทบจากการคอรรปชนมสวนอยางส าคญทกอใหเกดความเหลอมล าในการกระจายผลประโยชน น ามาสความขดแยงระหวางกลมตางๆ ในสงคม จ าเปนตองก าหนดแนวทางแกไขในระยะยาวทอยบนพนฐานของการมสวนรวมของภาคตางๆ เหตผลส าคญท าใหการแกปญหาเปนไปอยางลาชา เกดจากรปแบบการคอรรปชนมความซบซอน โดยเฉพาะการทจรตเชงนโยบายทอาศยการเปลยนแปลงแกไขกฎ ระเบยบ หรอเงอนไขสมปทานทมผลประโยชนสง ขณะทกลไกตรวจสอบมประสทธภาพคอนขางจ ากดในทางปฏบต

๒.๒.๓ ปจจยเสรมสรางประสทธภาพการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบตใหประสบผลส าเรจ จากการพจารณาจดแขง/โอกาสดานการบรหารจดการประเทศภายใตบทบาทของภาคสวนตางๆ ประกอบดวย

๑) ภาคราชการมเครองมอและวธการใหมๆ ดานการกระจายอ านาจทเสรมใหการบรหารราชการสวนภมภาคและทองถนมประสทธภาพมากขน สามารถสนบสนนการพฒนาในระดบพนทไดอยางเปนรปธรรม ในระยะ ๓ ปของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ มการปรบโครงสราง กลไก และหลกเกณฑการจดสรรทรพยากรภาครฐใหกระจายอ านาจการตดสนใจสภมภาค ทองถน และชมชนเพมขน อาท ปรบปรง พ.ร.บ. ก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (ฉบบท ๒ พ.ศ. ๒๕๔๙) มผลตอการแกไขปญหาการถายโอนงาน - คน - เงนใหทองถนและสรางความชดเจนในบทบาทของกระทรวง กรม จงหวด และองคกรปกครองสวนทองถน สงผลใหทองถนมขดความสามารถเพมชอในการบรหารจดการภารกจของทองถน สามารถขบเคลอนการพฒนาและสนบสนนการปฏบตงานในระดบจงหวด/กลมจงหวดมากขน นอกจากน การม พ.ร.บ.ระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท ๗) พ.ศ. ๒๕๕๐ ทก าหนดใหจงหวด/กลมจงหวดยนค าขอจดตงงบประมาณได และใหถอวาจงหวด/กลมจงหวดเปนสวนราชการตามกฎหมายวาดวยวธการงบประมาณ ท าใหจงหวดสามารถของบประมาณพฒนาภายใตแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวดทตอบสนองความตองการของคนในพนทไดโดยตรง

๒) ภาคชมชนและภาคประชาชนมความเขมแขงและมโอกาสเพมขนในการมสวนรวมการบรหารจดการประเทศ ประชาชนในวงกวางตระหนกถงความส าคญของการมสวนรวมในการปกปองสทธประโยชนของตนเองและชมชนมากขน และมชองทางในการมสวนรวมกบภาครฐและภาคพฒนาอนๆ อาท การมสวนรวมในสภาองคกรชมชนทใหสทธผแทนชมชนมสวนรวมในการพฒนาชมชน/ทองถน การเขารวมเปนผแทนในคณะกรรมการธรรมาภบาลจงหวด (ก.ธ.จ.) ท าหนาทสอดสองและเสนอแนะการปฏบตภารกจของหนวยงานภาครฐในจงหวด ตลอดจนรวมเปนผแทนในเครอขายทปรกษาผตรวจราชการภาคประชาชนในการตรวจราชการระดบพนทรวมกบผตรวจราชการส านกนายกรฐมนตร

และผตรวจราชการกระทรวง โดยเฉพาะการตรวจตดตามนโยบายส าคญของรฐบาล เปนชองทางใหประชาชนทกระดบทวประเทศเขารวมในกระบวนการพฒนาและตรวจสอบการด าเนนงานของภาครฐไดกวางขวาง

๓) ภาคธรกจเอกชนตระหนกถงความส าคญของการมสวนรวมในการพฒนาประเทศมแนวคดการด าเนนธรกจทรบผดชอบตอสงคมและท าธรกจเพอสงคมมากขน ภาคเอกชนไดตระหนกถงความส าคญของการดแลรบผดชอบสงคมและมสวนรวมในการพฒนาประเทศมากขน ทงในดานการพฒนาภาคการผลต การทองเทยว การสงเสรมธรกจชมชน และการตอตานการทจรตประพฤตมชอบ โดยจดท าแผนยทธศาสตรและมกลไกขบเคลอนทส าคญ อาท คณะกรรมการรวมภาครฐและเอกชนเพอแกไขปญหาเศรษฐกจ สภาหอการคาแหงประเทศไทย สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย และสภาอตสาหกรรมการทองเทยวแหงประเทศไทย ทงในระดบชาตและจงหวด

๔) ภาควชาการตนตวและไดรบการยอมรบมากขนในฐานะแกนหลกของ

การพฒนาในชวงตอไป หนวยงานการวจยและพฒนามบทบาทมากขนในการเชอมโยงงานวจยลงสพนท

โดยน าหลกการทางวชาการมาสรางกระบวนการเรยนร การบรหารจดการในชมชน สงเสรมใหเกดความ

รวมมอภายในชมชนตงแตการรวบรวมขอมล การรวมกนคดวเคราะหเพอตดสนใจ ไปจนถงก าหนด

แผนการแกไขปญหาของตนเอง เกดเปนเครอขายภาคในการพฒนาทท างานประสานความรวมมอกบ

ภาครฐ ภาคเอกชน นกวชาการ และองคกรปกครองสวนทองถนเพอตอบสนองการแกปญหาเฉพาะพนท

อ า ท ป ญ ห า ค ว า ม

เหลอมล า และปญหาสงคมอนๆ อยางมประสทธภาพ

๓ หลกการและวตถประสงคการบรหารจดการแผนฯ สการปฏบต

ความส าเรจของการขบเคลอนแผนพฒนาประเทศสการปฏบตข นอยกบความชดเจนของแผนและระบบการบรหารจดการแผนสการปฏบต การรบร เขาใจ และตระหนกถงภารกจและความรบผดชอบรวมกนของทกภาคสวนในสงคมตอการพฒนาประเทศภายใตทศทางทไดรวมกนก าหนดขน โดยมหลกการและวตถประสงค ดงน

๓.๑ หลกการ

หลกการพนฐานเพอการบรหารจดการแผนพฒนาฯฉบบท ๑๑ สการปฏบต เปนการขบเคลอนการพฒนาอยางเปนขนเปนตอน สรางการยอมรบ และมสวนรวมพฒนาประเทศอยางกวางขวาง มงใหเกดการบรณาการเชอมโยงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ กบนโยบายรฐบาลและแผนระดบตางๆ พรอมทงผลกดนใหคนไทย ชมชน และองคกรทกภาคสวนรวมพฒนาตนเอง ชมชน และสงคม โดยใชองคความรทสอดคลองกบภมสงคม ดวยความเสมอภาค เปนธรรม และเกดภมคมกนตอการเปลยนแปลง ดงน

๓.๑.๑ ขบเคลอนการพฒนาประเทศตามแผนพฒนาฯในทกระดบ เปนกรอบทศทางหลกในการพฒนาประเทศ และแปลงสการปฏบตในระดบตางๆ ทสอดคลองกบสภาพภมสงคม

๓.๑.๒ กระจายการพฒนาลงสพนท โดยยดหลกการพฒนาพนท ภารกจ และการมสวนรวม (Area Function Participation : A-F-P ) ใหจงหวดเปนพนทด าเนนการขบเคลอนการพฒนา และเปนจดเชอมโยงการพฒนาจากชมชนสประเทศ และประเทศสชมชน

๓.๑.๓ เพมการใชองคความร เทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรค ใหเปนเครองมอหลกในการขบเคลอนการพฒนาในทกภาคสวนในระดบพนท ทองถน และชมชน

๓.๑.๔ ใชกลไกและเครองมอการพฒนาของภาครฐ ภาคประชาชน ภาคธรกจเอกชน และสอมวลชนอยางบรณาการใหการขบเคลอนเกดประสทธภาพโดยกระบวนการสรางเครอขายหรอคลสเตอร

๓.๒ วตถประสงค

๓.๒.๑ เพอใหการขบเคลอนยทธศาสตรของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบตดวยการมสวนรวมของทกภาคสวน

๓.๒.๒ เพอบรณาการแผนงานจากสวนกลาง พนท และทองถน/ชมชน ในการขบเคลอนยทธศาสตรแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบต

๓.๒.๓ เพอใหการตดตามและประเมนผลเชอมโยงอยางเปนระบบตงแตภาพรวมของประเทศลงสภมภาค พนท และชมชน

๔ แนวทางการขบเคลอนแผนฯ สการปฏบต

แนวทางการขบเคลอนแผนพฒนาประเทศสการปฏบตมงด าเนนการอยางเปนระบบ ครบวงจร ดงน

การพฒนาการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ฉบบ ท ๑๑ อย างม

ประสทธภาพและเกดประสทธผล สามารถนาแนวคด Plan-Do-Check-Act

(P-D-C-A) มาปรบใชได เรมต งแตจดทาแนวทางยทธศาสตรใหชดเจนท ง

วตถประสงค เปาหมายและแนวทาง รวมท งจดทาการบรหารจดการ อาท

กระบวนการ วธการและเครองมอตางๆ ในการนาทางและกากบการ

บรหารจดการแผนไปสการปฏบตทมประสทธภาพ โดยทกภาคสวนมการ

ปฏบตงานภายใตระบบทออกแบบไวอยางจรงจง รวมถงตรวจสอบ

ตดตามความกาวหนาและประเมนผลทสะทอนผลกระทบและความพง

พอใจของประชาชนทมตอผลการพฒนาทเกดข น นาไปสการปรบเปลยน

กระบวนการและวธการดาเนนงานใหการขบเคลอนแผนบรรลตาม

วตถประสงคทกาหนด

๔.๑ การสรางความรความเขาใจใหทกภาคสวนตระหนกถงความส าคญและพรอมเขา

รวมในการผลกดนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ไปสการปฏบต สศช. สรางความเขาใจกบภาคทกภาคสวน ถงวตถประสงค เปาหมายของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ผานกระบวนการและเครองมอตางๆ ดงน

๔.๑.๑ จดท าแนวทางการสอสารประชาสมพนธ โดยใชหลกการตลาดสรางความตระหนกและยอมรบแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ เปนเครองมอในการพฒนาแบบบรณาการททกภาคสามารถน าไปปรบใชใหบงเกดผลไดจรง โดยสอสารประชาสมพนธอยางเหมาะสม สามารถเขาถงกลมเปาหมายอยางมประสทธภาพผานบคคล สอมวลชนทงระดบชาตและทองถน กจกรรม สอสมยใหม จ ด ท า แ ผ น พ ฒ น า ฯ ฉบบท ๑๑ ฉบบประชาชนทเขาใจงาย รวมทงการสรางเครอขายใหขอมลขาวสารกระจายไปยงพนทตางๆ อยางกวางขวางและตอเนอง พรอมทงพฒนาบคลากรทเกยวของใหสามารถท าหนาทส อสารและถายทอดสาระหลกของแผนพฒนาไดอยางมประสทธภาพ

๔.๑.๒ สรางความเขาใจใหภาคการเมองในเปาประสงคและแนวทางของแ ผ น พ ฒ น า ฯ ฉบบท ๑๑ และผลกดนใหพรรคการเมองน าประเดนการพฒนาส าคญไปผสมผสานในการจดท านโยบายของพรรคและนโยบายของรฐบาล

๔.๑.๓ จดท าคมอการแปลงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ เผยแพรแกภาคการพฒนา เกดความรวมมอในการน าแผนไปปฏบตอยางจรงจง เปนคมอการประสานแผนแตละระดบททกภาคสวนสามารถน าไปปรบใชใหเกดบรณาการการท างานรวมกน จดท าเอกสารรวบรวมวธการขบเคลอนแผนและกจกรรมการพฒนาในรปแบบตางๆ หรอกรณตวอยางทประสบความส าเรจดวยการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐและภาคตางๆ เพอเผยแพรใหภาคการพฒนาน าไปปรบใชตามความเหมาะสม รวมทงน าเสนอแนวทางการลงทนในประเดนการพฒนาส าคญ ส าหรบหนวยปฏบตน าไปประกอบการจดท าแผนระดบรอง แผนงาน/โครงการตางๆ ใหมความชดเจนในการพฒนาดานตางๆ อยางเปนรปธรรม

๔.๒ การสรางความเชอมโยงระหวางแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ นโยบายรฐบาล แผนการบรหารราชการแผนดน และแผนระดบอนๆ โดย

๔.๒.๑ ก าหนดประเดนการพฒนาส าคญภายใตยทธศาสตรของแผนพฒนาฉบบท ๑ ๑ เสนอตอสาธารณะอยางชดเจน น าไปสการก าหนดแผนงานโครงการ การระดมทรพยากร และแนวทางการรวมด าเนนงานของภาคสวนตางๆ อยางมประสทธภาพ อาท

๑) สรางสงคมสงบสข ประชาชนมคณภาพชวตดขน ทกภาคสวนใหความส าคญกบการแกปญหาความเหลอมล าในเชงโครงสรางเศรษฐกจและสงคม ภาครฐจดบรการทางสงคม ตามสทธทประชาชนพงมพงไดอยางทวถงและเทาเทยม อาท การศกษา สาธารณสข กระบวนการยตธรรม ภาคเอกชนและองคกรพฒนาเอกชนเขามามสวนรวมรบผดชอบตอสงคมมากขน องคกรปกครองสวนทองถนและชมชนรวมกนดแลชวยเหลอกลมผส งอายและผดอยโอกาสในชมชน คณะกรรมการหมบานเปนแกนประสานการฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกนปองกนปญหายาเสพตด โดยเฉพาะในกลมเดกและเยาวชน สถาบนการศกษารวมกบวสาหกจชมชน/องคการเงนชมชนสรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจในพนท อาท พฒนาทกษะความรและสงเสรมการประกอบอาชพทสอดคลองกบวถชวต วฒนธรรม ภมปญญาในแตละทองถน สงเสรมความรดานธรกจและการพฒนาอตสาหกรรมบางประเภททเพมรายไดใหกบคนในชมชน

๒) พฒนาภาคเกษตรใหเขมแขง สรางความมนคงใหอาชพเกษตรกร และบรหารจดการน าอยางมประสทธภาพ ภาครฐก าหนดมาตรการทท าใหเกษตรกรมหลกประกนทางดานรายไดและไดรบความคมครองจากปญหาทควบคมไมได อาท ภยธรรมชาต สรางเกษตรกรรนใหมทมความรความสามารถดานการเกษตรทสามารถใชความรและเทคโนโลยสมยใหมอยางครบวงจร เกษตรกรรวมตวเปนกลมหรอเครอขายสรางความเขมแขงในการท าธรกจการเกษตร การเจรจาตอรอง และการจดสรรผลประโยชน ชมชนเปดรบเทคโนโลยและกระบวนการผลตแบบสมยใหมในรปแบบตางๆ และรวมกบองคกรปกครองสวนทองถนและสถาบนการศกษาจดการความตองการใชน าของเกษตรกรโดยค านงถงความเชอมโยงกบน าทงระบบดวยภมปญญาทองถนควบคกบความรและเทคโนโลยททนสมย

๓) พฒนาเศรษฐกจทเปนมตรกบสงแวดลอม ทกภาคสวนรวมกนพฒนาการใชพลงงานทเปนมตรกบสงแวดลอม ภาครฐก าหนดมาตรการจงใจใหภาคอตสาหกรรมเนนกระบวนการการผลตคารบอนต า ภาคเอกชนปรบตวรองรบพนธกรณตางๆ เกยวกบการปลอยกาซเรอนกระจกทจะสงผลใหตนทนการผลตสงขน สถาบนการศกษาพฒนางานวจย เทคโนโลย และนวตกรรมทเกยวของ องคกรปกครองสวนทองถนและชมชนเปนแกนหลกในการสรางพฤตกรรมการบรโภคทไมท าลายสภาพแวดลอม ควบคกบวางแผนอนรกษ ฟนฟ และสรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาต ในพนทดวยกระบวนการมสวนรวมและใชความรเปนเครองมอในการพฒนาระบบนเวศ

๔) ปรบตวสเศรษฐกจสรางสรรคในการสรางสนคาและบรการใหมๆ ภาครฐและภาคเอกชนสงเสรมการลงทนดานวจยและพฒนา พรอมทงผลกดนใหมการน างานวจยไปตอยอด ถายทอด และประยกตใชประโยชนทงเชงพาณชยและพฒนาชมชน สงเสรมกลมสนคาเศรษฐกจสรางสรรคเพอผลตสนคาและบรการใหมๆ ทางเลอกหนงในการสรางเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ รวมทงพฒนาปจจยสนบสนนทเออตอพฒนาธรกจสรางสรรค อาท ระบบโลจสตกสทสามารถรวบรวมและกระจายสนคาจากชมชนสตลาดอยางมประสทธภาพ สถาบนการศกษาน าระบบงานวจยลงสชมชนเปนการจดประกายความคดน าทนทางสงคมและทรพยากรทมอยมาเพมมลคาใหกบสนคาและบรการในพนทและสอดคลองกบความตองการของตลาด โดยค านงถงความยงยน ไมสงผลลบตอวถชวตทมและความหลากหลายทางชวภาพ

๕) เรงแกปญหาทจรตคอรรปชน หนวยงานตรวจสอบรวมกนศกษาวเคราะหสาเหตของการขาดประสทธภาพหรอความลมเหลวของกลไก กระบวนการ และการบงคบใชกฎหมาย กฎ ระเบยบในการปองกนและปราบปรามการทจรตคอรรปชนในสงคมไทย น าไปสการบรณาการยทธศาสตรและการท างานรวมกนทสอดคลองกบสถานการณและเกดผลส าเรจอยางเปนรปธรรม ภาคเอกชนยดหลกบรรษทภบาลภาคประชาสงคมรวมตวเปนเครอขายตรวจสอบการท างานของภาครฐ สถาบนการศกษา สอมวลชน และองคกรพฒนาเอกชน สรางกระบวนการเรยนรใหคนในสงคมรบรถงผลกระทบของการคอรรปชนตอการพฒนาประเทศน าไปสการปฏเสธการคอรรปชนทกรปแบบ

๔.๒.๒ บรณาการประเดนการพฒนาภายใตยทธศาสตรทมความเชอมโยงกนและจดท าเปนแผนการลงทนการพฒนา/แผนพฒนาเฉพาะดานทตอบสนองการพฒนาในหลายมตภายใตยทธศาสตรแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ครอบคลมสาระและบทบาทภาคการพฒนาทกวางขวาง มแผนปฏบตการทมความชดเจนทงแผนงาน โครงการ งบประมาณด าเนนงาน ผรบผดชอบหลก ผมสวนรวม กระบวนการท างาน และระยะเวลา เปนเครองมอในการขบเคลอนแผนสการปฏบตไดอยางจรงจง ซงตองใหความส าคญตอการคดเลอกบคลากรในต าแหนงส าคญทมความรความสามารถมาบรหารโครงการเพอใหสามารถท างานไดตอเนอง โดยน าวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาใชประโยชนในแผนงานและโครงการเหลาน โดย

๑) จดท าแผนการลงทนการพฒนาในประเดนทมความส าคญล าดบสงในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ทสอดคลองกบสาระหลกในดานการลดความเหลอมล า การเขาสเศรษฐกจสเขยวและเศรษฐกจสรางสรรค ทแสดงใหเหนถงการจดสรรงบประมาณทเหมาะสม กอใหเกดผลการพฒนาในภาพรวม

๒) น าประเดนการพฒนาทตองแปลงเปนโครงการขนาดใหญ อาท การพฒนาโครงสรางพนฐาน การพฒนาระบบโลจสตกส ขบเคลอนภายใตหลกการการรวมลงทนระหวางรฐกบเอกชน (Public-Private Partnership : PPP) ทสรางการมสวนรวมของภาคเอกชนในการพฒนาประเทศ สามารถขยายการลงทนขนาดใหญไดอยางมประสทธภาพ ตอบสนองความตองการของประชาชนไดทนการณ และเกดความคมคาของการลงทน

๓) ผลกดนใหประเดนการพฒนาในแตละยทธศาสตรแปลงสการปฏบตผานแผนงานระดบกระทรวงส พนทระดบตางๆ ผสมผสานอยในภารกจหลกของหนวยงานทมเปาหมายและตวชวดชดเจน โดย สศช. และหนวยงานเกยวของรวมจดท าและตดตามประเมนผลแผนดงกลาวทสะทอนความสอดคลองและบรรลเปาหมายของยทธศาสตรการพฒนาในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ รวมถงใหความส าคญกบการบรณาการแผนงาน/โครงการทงภายในและภายนอกหนวยงาน

๔.๒.๓ เชอมโยงแนวคดพนฐาน ยทธศาสตรและประเดนการพฒนาส าคญ ตลอดจนแผนพฒนาเฉพาะดานภายใตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ เขากบนโยบายรฐบาล แผนการบรหารราชการแผนดน และแผนระดบตางๆ การขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบต จะด าเนนการในหลายระดบตงแตนโยบายรฐบาล แผนการบรหารราชการแผนดน แผนของหนวยงานภาครฐสวนกลาง สวนภมภาค ทองถน/ชมชน ตลอดจนแผนของภาคการพฒนาตางๆ อยางเปนขนเปนตอน

ตงแตทศทาง วตถประสงค เปาหมาย และตวชวดความส าเรจของยทธศาสตรของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ดงน

๑) รฐบาลน าประเดนการพฒนาทมล าดบความส าคญสงและแผนพฒนาเฉพาะดานภายใตยทธศาสตรแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ เปนกรอบรวมกบนโยบายทแถลงตอรฐสภา จดท าแผนการบรหารราชการแผนดนทมการประมาณการงบประมาณและทรพยากรตางๆ ระยะเวลาด าเนนการ และการตดตามประเมนผล หนวยงานกลางน าแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ บรณาการกบยทธศาสตรการจดสรรงบประมาณ เปนกรอบส าหรบกระทรวง/กรมพจารณาใชประกอบการจดท าค าของบประมาณสนบสนน แผนปฏบตราชการ ๔ ป และแผนปฏบตราชการประจ าปภายใตภารกจหลกทรบผดชอบ

๒) สศช. จดท าแนวทางการพฒนาภาค ทเชอมโยงกบแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ และเปนเครองมอขบเคลอนสการปฏบตในระดบพนท ใหจงหวดและกลมจงหวดใชเปนกรอบการจดท าแผนพฒนาและแผนปฏบตราชการประจ าปส าหรบการสนบสนนงบประมาณ และภาคการพฒนาใชประกอบการจดท าแผนใหสอดคลองกน

๓) กระทรวง/กรมทมหนวยงานในภมภาคด าเนนการบรณาการแผนงาน/โ ค ร ง ก า ร และงบประมาณรวมกบแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวด กระทรวง/กรม สนบสนนการขบเคลอน แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ลงสพนท โดยยดหลกการและแนวทางการบรหารงานจงหวดและกลมจงหวดแบบบรณาการภายใตพระราชกฤษฎกาวาดวยการบรหารงานจงหวดและกลมจงหวดแบบบรณาการ พ.ศ. ๒๕๕๑ ทก าหนดวาเมอแผนพฒนาจงหวดไดรบความเหนชอบจากคณะรฐมนตรและประกาศใชแลว การจดท าแผนของหนวยงานของรฐทเกยวของตองสอดคลองกบแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวด

๔) จงหวด/กลมจงหวดจดท ายทธศาสตร และแผนพฒนาฯรวมท งแผนปฏบตราชการประจ าปของจงหวดและกลมจงหวด โดยจดท าแผนพฒนาจงหวดและกลมจงหวดใหสอดคลองกบนโยบายรฐบาล แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ และแนวทางพฒนาภาค ควบคกบการประมวลปญหาและความตองการของประชาชนทงในระดบชมชน ทองถนและอ าเภอ เพอวเคราะหก าหนดเปนประเดนการพฒนาในแผนพฒนาจงหวดและกลมจงหวดด าเนนการพฒนาทตรงกบความตองการของป ร ะ ช า ช น

๕) องคกรปกครองสวนทองถนเสนอแผนงาน/โครงการทตอบสนองความ

ตองการของชมชนเขาสระดบจงหวด เทศบาลนครหรอเทศบาลเมองทมศกยภาพสงน าแนวคด “การจดระบบเมอง” ทมงการยกระดบคณภาพชวตของประชากรเมอง การอ านวยความสะดวกตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของเมองและพนทโดยรอบ รวมทงความยงยนของสงแวดลอมทสรางใหเกดความสมดลระหวางมนษยกบทรพยากรธรรมชาต องคการบรหารสวนต าบล (อบต.) ส ารวจสภาพปญหาและความตองการของประชาชน/ชมชนในพนท น ามาวเคราะหจดท าเปนประเดนการพฒนาตางๆ แลวด าเนนการตามภารกจทไดรบมอบหมายภายใตกฎหมายของทองถน ขณะทองคการบรหารสวนจงหวด

(อบจ.) ท าหนาทประสานการจดท าแผนพฒนาทองถนภายในจงหวด และผลกดนแผนงาน/โครงการทเกนขดความสามารถของทองถนและมความส าคญตองด าเนนการ ใหอยในแผนพฒนาจงหวด

๔.๒.๔ จดท ายทธศาสตรการจดสรรงบประมาณแบบมสวนรวม การจดสรรงบประมาณรายจายประจ าปสามารถใชเปนเครองมอในการก าหนดล าดบความส าคญของภารกจห น ว ย ง า น ท ส อ ด ค ล อ ง ก บ แนวทางการพฒนาภายใตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ เพอใหการด าเนนงานสามารถบรรลวตถประสงคและเปาหมายทก าหนดไวในแผนฯ อยางมประสทธผลบนพนฐานการมสวนรวมของประชาชน โดย

๑) ส านกงบประมาณและ สศช. หารอรวมกนในการบรณาการสาระส าคญของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ และการจดสรรงบประมาณทสอดคลองกน โดยเฉพาะประเดนการพฒนาทมความส าคญล าดบสง ไวในการจดท าแผนการบรหารราชการแผนดน ยทธศาสตรการจดสรรงบประมาณระยะปานกลาง ๕ ปและประจ าป รวมทงแนวทางการจดท าแผนงาน/โครงการ และจดท ารายงานตดตามประเมนผลการพฒนาประเทศทงในระดบภาพรวม ระดบพนท และแผนงานโครงการส าคญเปนขอมลประกอบการพจารณาอนมตงบประมาณทงในขนตอนการเสนอคณะรฐมนตรและการอภปรายของคณะกรรมาธการวสามญพจารณารางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป กอนน าเสนอรฐสภาอนมตตอไป

๒) ส านกงบประมาณ สศช. และหนวยงานทเกยวของรวมกนก าหนดแนวทางพจารณาจดสรรงบประมาณสนบสนนแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวด และทองถนภายใตแนวทางการพฒนาภาคทเชอมโยงกบแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ โดยสรางกระบวนการใหทกกระทรวง จงหวด และองคกรปกครองสวนทองถนเขาใจความเชอมโยงระหวางแผนพฒนาฯ กบระบบงบประมาณของประเทศ ทงการจดสรรงบประมาณแบบรายกระทรวง ตามวาระระดบชาต และมตพนท รวมทงก าหนดใหมผแทนจากภาคการพฒนาทงภาคเอกชน และประชาชนในสดสวนทเหมาะสมเขารวมในกลไกและกระบวนการงบประมาณตงแตการบรหารจดการและการตดตามประเมนผลการใชจายงบประมาณ ใหสอดคลองกบกจกรรมการพฒนาทตอบสนองความตองการของประชาชนในพนทอยางจรงจง

๔.๒.๕ ผลกดนใหภาคเอกชนน าประเดนการพฒนาส าคญในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ พจารณาประกอบการจดท าแผนการลงทนทางธรกจ ทสรางการมสวนรวมในการพฒนาประเทศอยางเปนหนสวนการพฒนา และสงเสรมใหคณะกรรมการรวมภาครฐและเอกชน (กรอ.) เปนกลไกหลกในการเชอมโยงการพฒนาระหวางภาครฐและเอกชน รวมทงให กรอ. สวนกลางกระจายอ านาจการตดสนใจให กรอ.จงหวด/กลมจงหวดมากขน

๔.๓ การสรางสภาพแวดลอมใหเออตอการขบเคลอนแผนของภาคการพฒนาตางๆ โดยก าหนดใหมการผลกดนปจจยหลกใหสามารถปรบเปลยนเพอเปนเครองมอทส าคญ ดงน

๔.๓.๑ น าการศกษาวจยมาเปนเครองมอส าคญในการขบเคลอนการพฒนาในทกม ต บรณาการการท างานของหนวยงานระดบนโยบายและใชทรพยากรในการวจยใหรองรบการพฒนาทงสวนกลางและพนท รวมถงน าการวจยเปนเครองมอพฒนา สงเสรมใหเกดความรวมมอระหวางหนวยงานสงเสรมการวจย โดยเฉพาะอยางยงการรวมมอกนอยางเปนเครอขายระหวางส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย

แหงชาต (สวทช.) ส านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) สถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.) และส านกงานพฒนาการวจยการเกษตร (สวก.) รวมถงสถาบนการศกษาและหนวยงานทมภารกจชดเจนในพนท อาท อทยานวทยาศาสตรระดบภมภาค เปนแกนหลกในการเชอมโยงเครอขายการวจยกบจงหวด/กลมจงหวด องคกรปกครองสวนทองถน ชมชน เพอน ากระบวนการวจยและพฒนามาประยกตใชใหเหมาะสม โดยเฉพาะการพฒนาทมความส าคญสงของแตละพนท

๔.๓.๒ ปรบปรงกฎ ระเบยบ และกฎหมายตางๆ ใหเออตอการขบเคลอนการพฒนา ในระดบตางๆ โดยปรบปรงกฎหมายใหเหมาะสมและสอดคลองกบสถานการณ ลดความซ าซอนและเพมประสทธภาพกลไกและเครองมอทมอยใหมากขน เปนการลดอปสรรคการพฒนาประเทศในดานตางๆ อาท เรงแกไขเพมเตมประกาศใชรางพระราชบญญตการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. ... เพอสนบสนนการด าเนนงานดานการคลงของภาครฐเปนไปอยางมประสทธภาพและโปรงใส เรงจดท านโยบายและแผนวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต ฉบบท ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๖๔) ใหเปนกรอบในการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมมประสทธภาพ เรงจดท าแผนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (ฉบบท ๓) และแผนปฏบตการก าหนดขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (ฉบบท ๓) ตามพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจ พ.ศ. ๒๕๔๒ รวมถงเรงออกพระราชบญญตระเบยบขาราชการสวนทองถน พ.ศ...... เพอใชแทนพระราชบญญตระเบยบบรหารงานบคคลสวนทองถน พ.ศ.๒๕๔๒

๔.๓.๓ น าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชเปนเครองมอในการสอสารและสรางค ว า ม ส ม พ น ธ ท าใหขอมลขาวสารตางๆ เลอนไหลระหวางภาคการพฒนา สามารถสรางความเขาใจทตรงกนไดอยางถกตอง พรอมทงปรบปรงขอมลใหทนสมย น าไปสการจดท ายทธศาสตรการพฒนาของแตละพนทหรอจงหวดทสอดคลองกบความตองการของประชาชน

๔.๓.๔ จดท าฐานขอมลการพฒนาทสาธารณชนสามารถเขาถงและใชประโยชนในการมสวนรวมพฒนาดานตางๆ โดยพฒนาระบบฐานขอมลเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม พรอมทงปรบปรงขอมลใหทนสมย เปนขอมลทแสดงถงลกษณะเฉพาะของแตละพนท สามารถน ามาวเคราะหเชอมโยงใหสอดคลองกบแนวทางในยทธศาสตรของแผนพฒนาฯ น าไปสการจดท าแ ผ น พ ฒ น า ข อ ง แ ต ล ะ พ น ท ทสอดคลองกบความตองการของประชาชน

๔.๓.๕ สรางชองทางใหประชาสงคมมโอกาสแสดงความคดเหนและเขารวมกจกรรมการพฒนาอยางกวางขวางทงระดบนโยบายและพนท โดยเปดพนทสาธารณะใหทกภาคใชประโยชนในการจดเวทระดมความคดเหนในรปแบบตางๆ อาท การจดเวทประชาคม การสานเสวนา รวมถงใชชองทางเครอขายออนไลน ส าหรบแลกเปลยนเรยนร รวมด าเนนกจกรรมตางๆ เพอพฒนาประเทศ

๔.๔ การเพมประสทธภาพกลไกรบผดชอบการขบเคลอนแผนฯ ทชดเจน สามารถขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ในระดบประเทศและระดบพนทไดอยางมประสทธภาพ สศช. ภายใตการก ากบของคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ในการท าหนาทสรางความ

เขาใจ และประสานความรวมมอระหวางภาคการพฒนาตางๆ และคณะกรรมการขบเคลอนแผนระดบตางๆ ทงในสวนกลางและพนท ใหสามารถผลกดนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบตอยางจรงจง โดย

๔.๔.๑ เชอมโยงคณะกรรมการระดบชาตทมอยใหน ายทธศาสตรของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ มาเปนกรอบการด าเนนงานอยางเปนรปธรรม โดยประสานใหหนวยงานทรบผดชอบการพฒนารายสาขาไดท างานรวมกนในลกษณะ “แนวราบ” ผานคณะกรรมการระดบชาตชดตางๆ ซงมหนาทข บ เคล อนการพฒนาท มล าดบความส าคญส งและ เก ย วขอ งกบ งานหลากหลายมต อ าท คณะกรรมการนโยบายเศรษฐกจสรางสรรคแหงชาต คณะกรรมการรวมภาครฐและเอกชนเพอแกไขปญหาเศรษฐกจ คณะกรรมการทรพยากรน าแหงชาต และคณะกรรมการพฒนาระบบการบรหารจดการขนสงสนคาและบรการของประเทศ (โลจสตกส) คณะกรรมการระดบชาตเหลานจะตองน าสาระ เปาหมาย และตวชวดของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ มาเปนกรอบในการด าเนนการ รวมทงคณะกรรมการระดบชาตชดตางๆ ควรรบผดชอบเปาหมายและตวชวดในภาพรวมของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ รวมกน

๔.๔.๒ ขบเคลอนประเดนการพฒนาระดบประเทศและพนทโดยใหจงหวดเปนจดประสาน จากการทจงหวดมหนาทตามกฎหมายในการท าแผนยทธศาสตรการพฒนาจงหวด เชอมโยงกระบวนการและสาระของแผนทงในลกษณะจากบนลงลาง ไดแก แผนพฒนาประเทศ แผนการบรหารราชการแผนดน แผนปฏบตราชการของกระทรวง และจากลางขนบน ไดแก แผนชมชน แผนทองถน และแผนภาคเอกชน โดยแปลงวตถประสงค เปาหมาย ตวชวดตลอดจนประเดนการพฒนาส าคญสการปฏบตในระดบพนทไวในแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวด และมกระบวนการท างานทสามารถบรณาการภารกจของหนวยงานตางๆ และผเกยวของทกภาคสวนในพนทใหเปนไปในทศทางเดยวกน สามารถรองรบการเปลยนแปลงหรอผลกระทบของแตละพนทไดอยางมประสทธภาพ อาท การรบมอภยพบต และการปองกนอาชญากรรม

๔.๔.๓ ประสานและผลกดนใหกลไกนอกภาครฐมสวนรวมขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ มากขน เนองจากปจจบน การขบเคลอนการพฒนาจะอาศยการท างานจากภาครฐเพยงฝายเดยวไมเพยงพอ การแปลงแผนพฒนาประเทศสการปฏบตจงจ าเปนตองสรางการท างานรวมกนระหวางภาคสวนตางๆในรปของเครอขายการพฒนา ทงภาคเอกชน สถาบนการศกษา สมาคมวชาชพ รวมถงองคกรอสระตางๆ อาท สภาเกษตรกร สภาหอการคาแหงประเทศไทย สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย โดยสงเสรมใหภาคสวนทเขมแขงเปนแกนหลกในการขบเคลอน และก าหนดแนวทางการท างานรวมกน

๔.๕ การเสรมสรางบทบาทของทกภาคสวนใหสามารถขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ไดอยางมประสทธภาพ มงเสรมสรางความเขมแขงใหภาคตางๆ สามารถผลกดนและด าเนนการตามแนวทางการพฒนาของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ไดอยางเหมาะสม โดย

๔.๕.๑ พฒนาศกยภาพประชาชนใหมบทบาทส าคญในกระบวนการพฒนา สามารถรกษาและใชสทธหนาทความเปนพลเมองอยางถกตองและเหมาะสม เปนพลเมองดของสงคม มคณธรรมและจรยธรรมในการด าเนนชวต ตระหนกถงบทบาทหนาททจะตองปฏบต ดวยความรบผดชอบอยางเตมทตามบทบาททางสงคมทตนด ารงอย ใหสอดคลองกบวฒนธรรมประเพณ และรฐธรรมนญทก าหนดไว เคารพกฎหมาย เคารพสทธเสรภาพของผอน มจตสาธารณะและกระตอรอรนทจะเขามามสวนรวมในการแกปญหาของชมชนและสงคม โดยผลกดนใหเกดกระบวนการเรยนรทงในและนอกระบบ

การศกษาทสรางประชาชนไทยใหมความเปนพลเมองทเขมแขง เปนก าลงส าคญทจะสรางชาตไทยใหเจรญกาวหนาและสงคมสงบสนต

๔.๕.๒ เสรมสรางความเขมแขงของชมชนใหพรอมรบความเปลยนแปลง มสวนรวมพฒนาชมชนกบภาคการพฒนาตางๆ โดยพฒนาความรและการจดการความเสยงใหชมชน เสรมดวยความรจากภายนอกผานเครอขายการวจยในพนท และสงเสรมใหเกดการแลกเปลยนเรยนรใหกวางขวางในทกระดบจากชมชน ต าบล สอ าเภอและจงหวด เกดความรทสามารถน ามาใชในการพฒนาและบรหารจดการความเสยงตางๆ สงเสรมการรวมกลมรวมคดรวมท าในชมชนอยางกวางขวาง สามารถท าแผนพฒนาทสอดคลองกบวฒนธรรมอนหลากหลายของชมชนทองถน ขบเคลอนการพฒนาดวยตนเอง และสงเสรมใหเกดการท างานรวมกนระหวางภาคประชาชน องคกรปกครองสวนทองถนและสถาบนการศกษาในทองถน

๔.๕.๓ เสรมสรางความเขมแขงใหองคกรปกครองสวนทองถนทกรปแบบ สามารถด าเนนงานตามภารกจอยางมประสทธภาพ โดยพฒนาศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนใหแขงแกรง มการบรหารจดการทคลองตว ยดหยน ลดขนตอน และก าหนดกฎระเบยบทเออใหการด าเนนงานเปนไปไดรวดเรวและราบรน สามารถพงตนเองไดเตมท ขณะเดยวกน ภาคราชการสวนกลางท าหนาทก ากบดแลใหทองถนบรหารจดการตนเองไดเตมศกยภาพ สามารถคดและตดสนใจไดอยางเตมทใ น ก า ร พ ฒ น า ท อ ง ถ น ถายโอนภารกจและบคลากรจากสวนกลางและภมภาคไปสทองถนใหบรรลเปาหมายทก าหนดและสรางความชดเจนในบทบาทภารกจททองถนตองรบผดชอบ เพมขดความสามารถใหองคกรปกครองสวนทองถนสามารถปฏบตหนาทตอบสนองความตองการของประชาชนในพนท ดานการบรหารจดการ ดานการเงนการคลงทองถน การแกไขปญหาทจรตคอรรปชนและการสรางธรรมาภบาลในระดบทองถน

๔.๕.๔ ผลกดนใหสถาบนการศกษาในพนทเขารวมพฒนาชมชนใหมากขน โดยเฉพาะมหาวทยาลยในระดบภาค/จงหวด เนนบทบาทการเปนสถาบนอดมศกษาเพอพฒนาทองถน โดยน าองคความรจากการศกษาวจยมาประยกตใช และเปนแกนประสานภาคสวนอนๆ สนบสนนใหเกดการพฒนาชมชนอยางครบวงจร และเนนการใชแนวคดคลสเตอรเปนเครองมอเชงกระบวนการ

๔.๕.๕ สงเสรมใหภาคเอกชนมบทบาทน าในการขบเคลอนเศรษฐกจและเสรมสรางสงคมทด ยดหลกบรรษทภบาล เชอมโยงเปาหมายทางธรกจกบการพฒนาประเทศ ท างานเชงรก และส ร า ง ส ร ร ค สงใหมๆ ควบคกบความรบผดชอบตอสงคม โดยปรบแนวคดภาคเอกชนใหสามารถท างานรวมกบชมชน องคกรพฒนาเอกชน และสถาบนการศกษาไดอยางเปนพนธมตร และสรางเครอขายความรบผดชอบทางสงคมของกลมธรกจตางๆ น าไปสการท ากจกรรมเพอสงคมรวมกน

๔.๕.๖ สงเสรมใหสอมวลชนพฒนาบทบาทการเปนสอกลางเผยแพรขอมลขาวสารเชงสรางสรรค เปนสอสาธารณะทมงประโยชนของสวนรวมเปนหลก มความเปนกลาง น าเสนอขอมลขาวสารทเปนขอเทจจรงและสะทอนความตองการของประชาชน

๔.๕.๗ สงเสรมการมสวนรวมองคกรพฒนาเอกชนในการท างานรวมกบหนวยงานสวนภมภาค/ทองถน และภาคประชาสงคมอยางเขมแขง โดยภาครฐสนบสนนหรอเปดโอกาสใหองคกรพฒนาเอกชนไดเขารวมกจกรรมการพฒนาตางๆ มากขน เปนการอาศยขอไดเปรยบขององคกร

พฒนาเอกชนในดานความยดหยนของกฎระเบยบ ความคลองตวของการท างาน และความใกลชดกบประชาชนในพนท ขบเคลอนการพฒนาใหบรรลเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ

๔.๕.๘ ปรบบทบาทภาครฐทงทศนคตและวธการด าเนนงาน โดยรฐบาลและหนวยงานกลางท าหนาทดแลในระดบนโยบายและยทธศาสตรภาพรวมของประเทศ กระทรวงมบทบาทในการประสานแผนงาน แผนเงน และแผนคน รวมทงอ านวยความสะดวกใหสวนราชการสวนภมภาค และทองถน สามารถผลกดนแผนสการปฏบตเปนรปธรรมและมประสทธภาพ หนวยงานภาครฐในสวนภมภาคตองมความเขาใจในแผนพฒนาฯ เปนอยางดและสามารถบรหารจดการใหการด าเนนงานตามแผนพฒนาฯ ค ว บ ค ไ ป ก บ ภ า ร ก จ ทไดรบมอบหมายจากฝายการเมองหรอหนวยงานสวนกลาง ผวาราชการจงหวดมบทบาทประสานนโยบาย/ยทธศาสตร สนบสนนความร ประสานความรวมมอระหวางภาคการพฒนาตางๆ ในพนท เกดเปนเครอขายการพฒนารวมกน สามารถเชอมโยงการด าเนนงานของทกภาคใหเปนไปในทศทางเดยวกนในการขบเคลอนยทธศาสตรจงหวด/กลมจงหวดใหบรรลผล และองคกรปกครองสวนทองถนท าหนาทดแลการปฏบตการในพนทอยางตอเนอง

๔.๕.๙ เสรมสรางความรวมมอกบประชาคม และองคการระหวางประเทศ ในการจดเวทแลกเปลยนเรยนรประสบการณระหวางประเทศตางๆ โดยเฉพาะในกรอบความรวมมอกบประเทศเพอนบานและประเทศในกลมอนภมภาค น าไปสการสรางความรวมมอในประเดนการพฒนาส าคญ โดยเฉพาะประเดนทอยภายใตขอตกลงตางๆ ใหมความเชอมโยงและเกอหนนการพฒนาระหวางกนรวมทงสงเสรมความรวมมอดานวชาการและการสรางนวตกรรมสนบสนนการพฒนาทงภายในประเทศและระหวางประเทศ

๔.๖ การตดตามประเมนผลแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑

๔.๖.๑ ใหความส าคญกบการตดตามความกาวหนา การประเมนผลส าเรจและผลกระทบของการด าเนนงานอยางตอเนองตามประเดนการพฒนายทธศาสตรและผลการพฒนาในภาพรวม โดยใชการตดตามประเมนผลเปนเครองมอในการบรหารแผนพฒนาฯ ตงแตการตดตามความกาวหนาของกระบวนการผลกดนแผนสการปฏบตตอเนองจากแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ พฒนาตวชวดทสะทอนผลการพฒนาอยางชดเจน ตดตามความกาวหนาการด าเนนงานภายใตประเดนการพฒนาทมล าดบความส าคญสง พรอมทงประเมนผลผลต ผลลพธ และผลกระทบทเกดขน เพอจดท ารายงานเสนอคณะรฐมนตรทกป

๔.๖.๒ กลไกการตดตามประเมนผลแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑

๑) การตดตามประเมนผลการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบตในภาพรวม สศช. ภายใตการก ากบของคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ท าหนาทก าหนดแนวทางการตดตามความกาวหนาการบรหารจดการแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สการปฏบต พฒนาตวชวดความส าเรจของการแปลงแผนฯ ประสานการตดตามประเมนผลกบคณะกรรมการระดบชาตชดตางๆ ด าเนนการตดตามประเมนผลกระทบการพฒนาในภาพรวม และรายงานตอคณะรฐมนตรทกป

๒) การตดตามประเมนผลการพฒนาระดบพนท ด าเนนการโดยคณะกรรมการ นโยบายบรหารงานจงหวดและกลมจงหวดแบบบรณาการ (ก.น.จ.) คณะกรรมการก ากบการปฏบตราชการในภมภาค (กกภ.) และปรบระบบการตรวจราชการ ใหเปนเครองมอในการก ากบและตดตามประเมนผลการแปลงแผนสการปฏบตอยางมประสทธภาพ โดยจดตงกลไกกลางทประกอบดวยผตรวจราชการของกระทรวงตางๆ มอ านาจในการตรวจสอบ ตงแตขนตอนและกระบวนการในการจดท าแผน การมสวนรวมของภาคในขนตอนการปฏบต และประสทธภาพของการใชงบประมาณ รวมทงใหมอ านาจในการเสนอแนะใหมการทบทวนการจดสรรงบประมาณในปตอไป

๓) เสรมสรางกลไกการตรวจสอบของภาคประชาชนใหเขมแขง โดยส น บ ส น น ใ ห ภาคประชาชนรวมกลมตดตามความกาวหนา ตรวจสอบความโปรงใสและความส าเรจของ โครงการพฒนาตางๆ ทเกยวของกบชมชนของตน รวมทงพฒนาศกยภาพใหมทกษะในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ ในการตรวจสอบโครงการตางๆไดอยางมประสทธภาพ และจดท าขอมลทน ามาใชประกอบการตรวจสอบไดอยางถกตองชดเจน

๔.๖.๓ พฒนาระบบฐานขอมลใหเชอมโยงเปนเครอขายในทกระดบ ส าหรบการตดตามประเมนผลทมประสทธภาพ

๑) พฒนาระบบฐานขอมลระดบภาพรวม โดยพฒนาระบบโครงขายขอมลขาวสารของหนวยงานระดบนโยบาย ในการตดตามผลการด าเนนงานตามประเดนการพฒนาส าคญ การเปลยนแปลงของสถานการณและเงอนไขตาง ๆ ทมผลกระทบตอการพฒนาประเทศ โดยประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการเพมประสทธภาพและประสทธผลของฐานขอมลทมอยเปนจ านวนมาก

๒) จดท าระบบฐานขอมลระดบพนท โดย

๒.๑) สงเสรมการจดท าระบบขอมลขาวสารทบงชศกยภาพบคคล องคกรชมชน ชมชน และประชาสงคมอยางเปนระบบภายใตกระบวนการมสวนรวมจากทกภาคสวนทเกยวของ

๒.๒) ประสานความรวมมอจากหนวยงานทเกยวของ และสถาบนการศกษาพนท ใหการสนบสนนดานวชาการแกทองถนและชมชนในการจดท าฐานขอมลเพอการวางแผน และใชประโยชนในการตดตามประเมนผลความกาวหนาการพฒนา การบรหารจดการฐานขอมลใหยดการมสวนรวมของภาคประชาสงคมในทองถนและชมชนเปนส าคญ

๓) สรางการเชอมโยงโครงขายขอมลระหวางหนวยงานสวนกลางและทองถนใหเปนระบบทเขาใจไดงายและใชประโยชนไดสะดวก เพอใหทกฝายมขอมลทถกตองแมนย า เปนประโยชนตอการวางแผนและตดตามประเมนผลในระดบตางๆ ใหมความสมพนธสอดคลองไปในทศทางเดยวกนมากขน

ภาคผนวก (1) กรอบแนวทางการลงทนภาครฐทส าคญเบองตน ภายใต(ราง)แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๕๙)

กรอบแนวทางการลงทนของภาครฐเพอการขบเคลอนยทธศาสตรในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ในเบองตนรวบรวมจากแผนงานโครงการทคณะรฐมนตรใหความเหนชอบแลวทงในลกษณะทเปนแผนงานโครงการลงทนขนาดใหญ และโครงการภายใตแผนแมบทหรอแผนปฏบตการของหนวยงานในระยะยาวทส อ ด ค ล อ ง ก บ แนวทางการพฒนาตามยทธศาสตรตางๆ และอกสวนหนงเปนโครงการรเรมใหมๆ ภายใตกรอบแนวคดทจะชวยพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศในระยะ ๕ ป ขางหนา เพอใหบรรลตามวตถประสงคและเปาหมายของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ซงประมาณการในเบองตนของแผนลงทนมมลคารวมทงสน ๓,๗๖๔,๕๐๘.๗๓ ลานบาท

กรอบแนวทางการลงทนดงกลาวเปนการลงทนเพอขบเคลอนยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเตบโตอยางมคณภาพและยงยนสงสดในวงเงน ๒,๗๓๗,๒๘๖ ลานบาท หรอคดเปนรอยละ ๗๒.๗๑ ของวงเงนลงทนรวม รองลงมาเปนยทธศาสตรการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน ในสดสวนรอยละ ๗.๗๙ และ ๗.๕๙ ตามล าดบ โดยมร า ย ล ะ เ อ ย ด ใ น แตละยทธศาสตรดงน

ยทธศาสตรการพฒนา ในชวงแผนฯ ๑๑ (ประมาณการเบองตน)

แหลงเงนทน

วงเงนลงทนภายใตแผนฯ ฉบบท ๑๑ ๓,๗๖๔,๕๐๘.๗๓ ๑. การสรางความเปนธรรมในสงคม ๕๕๐.๐๐

(รอยละ ๐.๐๑ ) งบประมาณแผนดน

๒. การพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน

๒๘๕,๘๐๐.๐๐ (รอยละ ๗.๕๙)

งบประมาณแผนดน

๒.๑ ปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ.๒๕๕๕-๒๕๖๑)

๒.๒ พฒนาคณภาพระบบบรการสาธารณสข เพอรองรบการเปนสงคมผสงอาย

๒.๓ พฒนาระบบฐานขอมลแรงงานขามชาต ทงระบบ พฒนาระบบบรหารจดการความรสความเขมแขงของชมชน (KM Mapping) วางระบบขอมลและเชอมโยงขอมลความชวยเหลอหรอคมครองทางสงคม และสนบสนนใหคนจนเขาถงเทคโนโลยและสารสนเทศ

๒.๔ พฒนาทนมนษยในองคกรธรกจและสถานประกอบการ

๓. ความเขมแขงภาคเกษตร ความมนคงของอาหารและพลงงาน

๒๕๘,๓๐๐.๐๐ (รอยละ ๖.๘๖ )

งบประมาณแผนดน

ยทธศาสตรการพฒนา ในชวงแผนฯ ๑๑ (ประมาณการเบองตน)

แหลงเงนทน

๓.๑ ประกนภยพชผลและและโครงการประกนภยขาวนาป ปการผลต ๒๕๕๔

๓.๒ สรางหลกประกนรายไดเกษตรกร

๘,๓๐๐.๐๐

๒๕๐,๐๐๐.๐๐

๔. การปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเตบโตอยางมคณภาพและยงยน

๒,๗๓๗,๒๘๖.๐๐ (รอยละ ๗๒.๗๑)

๒.๑ ปรบโครงสรางการคาและการลงทนให

สอดคลองกบความตองการของตลาดทงภายในและตางประเทศ สรางมลคาเพมใหกบสาขาบรการทมศกยภาพบนพนฐานของนวตกรรมและความคดสรางสรรค พฒนาธรกจสรางสรรคและเมองสรางสรรค พฒนาภาคอตสาหกรรมทมมลคาสงและเปนมตรตอสงแวดลอม

๖๐,๙๐๐.๐๐

(รอยละ ๑.๖๑)

งบประมาณแผนดน เงนลงทนภาคเอกชน รายไดจากรฐวสาหกจ เงนก

๒.๒ พฒนาและปรบปรงระบบการแขงขนใหเออตอการปรบโครงสรางเศรษฐกจ ๑) โครงสรางพนฐาน ๒) ระบบขนสงมวลชนสาธารณะทางราง ๓) ปรบปรงการบรหารจดการโลจสตกส ๔) เทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร ๕) ใหบรการน าอปโภคบรโภคทงในเชง

ปรมาณ/คณภาพทมมาตรฐานสากล ทงในเขตเมองและพนทชนบท

๖) พฒนาทอยอาศยภาครฐและเอกชน ใหสอดคลองกบผงเมองและการใชประโยชนทดน

๗) สงเสรมใหเอกชนเขามสวนรวมในการลงทนพฒนาโครงสรางพนฐานและการใหบรการขนพนฐานของภาครฐเพมขน

๘) พฒนาประสทธภาพการด าเนนงานของรฐวสาหกจ

๙) พลงงาน ๑๐) วทยาศาสตร เทคโนโลย นวตกรรม

๒,๖๗๖,๓๘๖.๐๐ (รอยละ ๗๑.๑๐) ๗๒๖,๕๖๐.๐๐ ๔๐๔,๐๐๐.๐๐ ๑,๔๙๐.๐๐ ๔๗,๐๐๐.๐๐ ๕๘,๖๒๐.๐๐

๙๒,๒๔๗.๐๐

๖๒,๒๓๐.๐๐

๒๕๑,๐๐๐.๐๐

๘๐๑,๘๑๐.๐๐ ๒๓๑,๔๒๙.๐๐

งบประมาณแผนดน เงนรายไดรฐวสาหกจ เงนก เงนอดหนน เงนลงทนภาคเอกชน รวมทน กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน

๕. การสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและ

๑๘๙,๓๐๒.๗๓ (รอยละ ๕.๐๓)

งบประมาณแผนดน เงนก เงนลงทนภาคเอกชน

ยทธศาสตรการพฒนา ในชวงแผนฯ ๑๑ (ประมาณการเบองตน)

แหลงเงนทน

สงคม รวมทน เงนสะสมของส านกงานพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน

๖. การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดย

๖.๑ พฒนาทรพยากรดนและทดน ทรพยากรน า ๖.๒ แกไขปญหาสงแวดลอม โดยเฉพาะใน

บรเวณมาบตาพดและบรเวณใกลเคยง ระยอง

๒๙๓,๒๗๐.๐๐ (รอยละ ๗.๗๙)

งบประมาณรฐ เงนลงทนภาคเอกชน

ภาคผนวก (2) กรอบแนวทางการลงทนภาครฐทส าคญเบองตนภายใต(ราง)แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕ -๒๕๕๙)

หนวย: ลานบาท

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

วงเงนลงทนภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ ๓,๗๖๔,๕๐๘.๗๓

๑. ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมในสงคม ๕๕๐.๐๐

๑.๑ การวางระบบขอมลและเชอมโยงขอมลความชวยเหลอหรอคมครองทางสงคม

เพอยกระดบการคมครองทางสงคมใหมประสทธภาพ ครอบคลมทวถงและลดความซ าซอน เชน การบรรจขอมลการไดรบความคมครองทางสงคมไดแก เบยยงชพ โครงการหลกประกนสขภาพถวนหนาฯ ลงใน smart card )

๕๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● สศช. ประมาณการจากรายจายการท า labor bank

ประมาณ ๓๐๐ กวาลานบาท มาเปน benchmark

ในการคด ๑.๒ การสนบสนนใหคนจนเขาถงเทคโนโลยและสารสนเทศ โดยการสรางศนยการ

เรยนร ICT ชมชน ทตอยอดจากสมาคมประชากรและชมชนรวมกบบรษทไมโครซอฟทจ านวน ๑๑,๐๐๐ ชมชน หรอการสราง wireless broadband ทวทงประเทศ

๕๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● (ไ ม ร ว ม บ ร ก า ร wireless

broadband ทใหแกชมชนฟร)

● สศช. ทตอยอดจากก จ ก ร ร ม ท ส ม า ค มประชากรและช มชนร ว ม ก บ บ ร ษ ทไ ม โ ค รซ อฟท อ บ ร มบคลากรใน ๑๑,๐๐๐ ชมชน เปนเงน ๖ ลานบ า ท แ ล ะ จ ด ห า

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

hardware มอสองให ๖๐ ชมชน

๒. ยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน ๒๘๕,๘๐๐.๐๐

๒.๑ การพฒนาคณภาพคนไทยผานการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๖๑) โดยพฒนากระบวนการเรยนรใหม ปรบหลกสตรและจดกระบวนการเรยนการสอนและการประเมนผล เรงรดผลตครพนธใหม ครสาขาขาดแคลนและครวชาชพ พฒนาคณภาพและยกระดบสถานศกษา สรางโอกาสการเขาถงมาตรฐานการศกษาและเทคโนโลยสารสนเทศ รวมทงการและปรบระบบการบรหารจดการใหม เนนการดแลใหโอกาสกบเดกและเยาวชนทกคนโดยเฉพาะเดกนอกระบบการศกษา การจดสรรงบประมาณ ทเนนอปสงคหรอผเรยน รวมทงสงเสรมระบบ ธรรมาภบาลและความรบผดชอบตอสงคม และสงเสรมเครอขายความรวมมอ/ความเปนหนสวนทางการศกษาระหวางภาครฐและเอกชน

๒๗๐,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● มตครม. เมอ ๓ พ.ค . ๕๔

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๒.๒ การพฒนาคณภาพระบบบรการสาธารณสขเพอรองรบการเปนสงคมผสงอาย ๑๑,๑๐๐.๐๐

๒.๒.๑ การลดปจจยเสยงดานสขภาพอยางเปนองครวม โดยการสรางสภาพแวดลอมทเออตอการมสขภาพทด การสรางกลไกและกระบวนการเชงรกในการเฝาระวงปญหาสขภาพในชมชน การจดการความรและพฒนานวตกรรมดานสขภาพ

๕๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● มตครม.เมอ ๘ ม.ค. ๕๔

๒.๒.๒ การพฒนาระบบขอมลสขภาพของประเทศ โดยพฒนาระบบขอมลดานสาธารณสขอยางเปนระบบทครอบคลมสถานบรการในทกสงกดและทกระดบ เพอใหการจดเกบขอมลสขภาพดานสขภาพของหนวยงานตางๆ เปนรปแบบเดยวกน

๓,๐๐๐.๐๐ ● สศช. (แนวทางการลงทนในแผนการลงทนข น า ด ใ ห ญ ด า นสาธารณสขเดม)

๒.๒.๓ การพฒนาระบบการดแลระยะยาว (Long-term Care) พฒนาระบบการดแลส าหรบผสงอายเพอรองรบปญหาการเจบปวยดวยโรคเรอรงของผสงอายทมแนวโนมเพมขนจากการเปนสงคมผสงอาย ควบคกบการพฒนาและเพมการผลตบคลากรดานเวชศาสตรผสงอาย

๗,๐๐๐.๐๐ ● สศช. (แนวทางการลงทนในแผนการลงทนข น า ด ใ ห ญ ด า นสาธารณสขเดม)

๒.๒.๔ การพฒนาแพทยทางเลอกและแพทยแผนไทย การลงทนพฒนาตอยอดภมปญญาการแพทยแผนไทย โดยจดท าศนยตนแบบในการบรการ ศกษาวจย และถายทอดความรการแพทยแผนไทยและสมนไพรแบบครบวงจร เพอน าไปใชประโยชนในการรกษาพยาบาลและเชงพาณชย

๖๐๐.๐๐ ● สศช. (แนวทางการลงทนในแผนการลงทนข น า ด ใ ห ญ ด า นสาธารณสขเดม)

๒.๓ การพฒนาระบบฐานขอมลแรงงานขามชาตทงระบบ ๒๐๐.๐๐

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๒.๓.๑ พฒนาระบบฐานขอมลแรงงานขามชาตถกกฎหมาย เพอรองรบการเปดเสรการเคลอนยายแรงงานฝมอเสรอาเซยนในป ๒๕๕๘ โดยมเปาหมายใหมฐานขอมลแรงงานทมทกษะฝมอ ตลาดแรงงาน/สถานประกอบการทตองการจางแรงงานทมทกษะฝมอของกลมประเทศอาเซยน ๑๐ ประเทศ ซงจะเปนการส ารวจและจดเกบขอมลแรงงานไทยและแรงงานขามชาตทมทกษะฝมอทมการจางงาน และขอมลความตองการแรงงานทมทกษะฝมอของตลาดแรงงานในกลมประเทศอาเซยน รวมทงจะเชอมโยงขอมลแรงงานและสถานประกอบการของกลมประเทศอาเซยนทง ๑๐ ประเทศ

๑๕๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● สศช. (การหารอในคณะ อนกรรมการพฒนาทนมนษย)

๒.๓.๒ พฒนาระบบและเชอมโยงฐานขอมลแรงงานขามชาตทถกกฎหมายและผดกฎหมาย เพอใหการบรหารจดการแรงงานขามชาตทงระบบอยางมประสทธภาพและสามารถน าเขาแรงงานตางขามชาตไดตามความตองการของสถานประกอบการโดย พฒนาระบบฐานขอมลแรงงานขามชาตทงระบบทมอยในประเทศไทยใหสามารถเชอมโยงกนไดและจดท าฐานขอมลความตองการจางแรงงานขามชาตของสถานประกอบการเพอประมาณการน าเขาแรงงานขามชาตได

๕๐.๐๐ ● สศช.

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๒.๔ การพฒนาระบบบรหารจดการความรสความเขมแขงของชมชน (KM Mapping)

โดยด าเนนการใหครอบคลมทกต าบลทวประเทศ (๗,๔๐๕ ต าบล) โดย ส ารวจ คนหา และจดเกบขอมลชมชนทแสดงถงอตลกษณของชมชน เชน ภมปญญาทองถน รากเหงาของชมชน เปนตน และจดท าฐานขอมลและมระบบสารสนเทศเชงบรณาการทสามารถเชอมโยงตงแตระดบชมชน ระดบภาค และระดบประเทศผานโครงสรางพนฐานทางโทรคมนาคมและเทคโนโลยสารสนเทศอยางเปนระบบ

และจดเวทสรางความรความเขาใจใหกบประชาชนในพนทและผด าเนนโครงการ/กจกรรม เพอเปนกรอบในการเกบขอมล รวมทงสรางการเรยนรและแลกเปลยนขอมลแบบมสวนรวมของภาคสวนตางๆ ในพนทรวมทงจดพนททแสดงใหเหนถงคณคาอนเปนอตลกษณและรากเหงาของชมชน รวมทงสงเสรมใหเกดความรสกรก ผกพน หวงแหน และสามารถน าอตลกษณของชมชนไปสรางประโยชนได

๔,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● สศช. (งานศกษาวจยพลวตรการเปลยนแปลงทางวฒนธรรมโลกทมผ ล ก ร ะ ท บ ต อวฒนธรรม-สงคมไทย)

๒.๕ การพฒนาทนมนษยในองคกรธรกจ/สถานประกอบการ ส าหรบเตรยมพรอมสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนและรองรบธรกจสรางสรรค โดยการพฒนาและตอยอดทนมนษยในองคกรธรกจเอกชน/สถานประกอบการ ทงการพฒนาทกษะทางวชาชพ ทกษะการปฏบตงาน ทกษะทางดานภาษา ทกษะในการเรยนร/คดอยางสรางสรรค ตลอดจนการพฒนาศกยภาพในการประกอบการ อยางเปนระบบและบรณาการ เพอเพมขดความสามารถของภาคธรกจไทยใหสามารถแขงขนไดในเวทโลก

๕๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๓. ยทธศาสตรความเขมแขงภาคเกษตร ความมนคงของอาหารและพลงงาน ๒๕๘,๓๐๐.๐๐

๓.๑ สรางความเขมแขงภาคเกษตร ความมนคงของอาหารและพลงงาน ๒๕๘,๓๐๐.๐๐

๓.๑.๑ โครงการประกนภยพชผล และโครงการประกนภยขาวนาป ปการผลต ๒๕๕๔ เพอใหมรปแบบประกนภยทเหมาะสมส าหรบพช ๓ ชนดหลก ไดแก ขาวนาป ขาวโพดเลยงสตว และมนส าปะหลง และเพอใหเกษตรกรผปลกพชทง ๓ ชนด ทกรายและทกพนท ทมทางเลอกใชเครองมอประกนภยเพอคมครองตนทนการผลตทไดรบผลกระทบจากภยธรรมชาต รวมทงเพอเกษตรกรทขนทะเบยนอยางนอย ๑ ลานครวเรอนเขาสระบบประกนภยพชผล โดยมกจกรรมทส าคญคอ

พฒนาการประกนภยพชผล เพอใหมรปแบบประกนภยใหเหมาะสมกบพชเศรษฐกจหลกและสามารถใชรองรบภาวะความแปรปรวนของสภาพภมอากาศ และชดเชยใหผประสบภยโดยภาครฐปกต ประมาณ ๓,๗๐๐ ลานบาทตอป รวมทงสรางระบบฐานขอมล วจยพฒนา เสรมสรางความรความเขาใจ

๘,๓๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● มต ครม. วนท ๓ พ.ค. ๒๕๕๔

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๓.๑.๒ โครงการสรางหลกประกนดานรายไดของเกษตรกร เพอใหเกษตรกร

ประมาณ ๔ ลานครวเรอน มหลกประกนรายไดในการปลกขาว ขาวโพด และมนส าปะหลง

๒๕๐,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● แผนฯ ๑๐ ด าเนนตามมต ครม. วนท ๒๑ ก.ย. และ ๑๓ ต.ค. ๒๕๕๒ โดยไดเ ร ม ด า เ น น ก า ร ใ นปงบประมาณ ๒๕๕๓ - ๕๔ และแผนฯ ๑๑ ไดประมาณวงเงนโครงการตลอด ๕ ป

๔. การปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเตบโตอยางมคณภาพและยงยน ๒,๗๓๗,๒๘๖.๐๐

๔.๑ ปรบโครงสรางภาคการผลตและบรการ ๖๐,๙๐๐.๐๐

๔.๑.๑ การปรบโครงสรางการคาและการลงทน โดย ๑๑,๒๐๐.๐๐

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๑) พฒนาขดความสามารถในการแขงขนการสงออก โดย เนนการพฒนาตลาดเชงรกเพอสรางตลาดใหม และเพมมลคาในตลาดเดมพฒนาและสงเสรมการสรางมลคาเพมสนคาและบรการเพอการสงออก สงเสรมการประยกตใชทรพยสนทางปญญาเพอสรางมลคาเพมเชงพาณชย สงเสรมผประกอบการไทยไปด าเนนธรกจในตางประเทศ พฒนาระบบโลจสตกสการคาเพอเพมประสทธภาพการสงออก

๑๐,๔๕๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● สศช.

๒) โครงการชวยเหลอเพอการรองรบและปรบตวของภาคการผลตและบรการทไดรบผลกระทบจากการเปดเสรทางการคา โดยสงเสรมการวจยพฒนาเพอปรบปรงประสทธภาพการด าเนนธรกจเพอรองรบผลกระทบการเปดเสรทางการคา สงเสรมการพฒนาความร ทกษะความช านาญของบคลากรและผประกอบการ และการจดหาทปรกษาเพอชวยเหลอในการปรบปรงธรกจ

๗๕๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● สศช.

๔.๑.๒ การปรบโครงสรางภาคอตสาหกรรม โดย ๑๖,๕๐๐.๐๐

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๑) สงเสรมและพฒนาอตสาหกรรมนเวศน โดย สงเสรมการบรหารจดการกากของเสยและวสดเหลอใชอยางครบวงจรพฒนากลไกในการเฝาระวง ก ากบดแล และฟนฟคณภาพสงแวดลอม

สนบสนนและสงเสรมการมสวนรวมภาคประชาชน และสรางความร ความเขาเกยวกบอตสาห กรรมทถกตอง สงเสรมการบรหารจดการดานสงแวดลอม และความปลอดภยของสถานประกอบการ สงเสรมอตสาหกรรมทใชวตถดบทางการเกษตรภายในประเทศรวมทงจดท านคมอตสาหกรรมนเวศนน ารอง

๖,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● รายไดรฐวสาหกจ (กนอ.) ● แผนปฏบตการ ๔ ป พ .ศ . ๒๕๕๓ -๒๕๕๖ กระทรวงอตสาหกรรม (วงเงนประมาณการโดย สศช.)

๒) เพมประสทธภาพและผลตภาพภาคอตสาหกรรม โดย สงเสรมและสนบสนนงานวจยและพฒนาระบบมาตรฐานผลตภณฑใหสอดคลองรองรบกบมาตรฐานโลก สงเสรมการพฒนาความร ทกษะความช านาญของบคลากรและผประกอบการ SMEs พฒนาประสทธภาพระบบโลจสตกสภาคอตสาหกรรมทงภายในองคกร

และตลอดโซอปทาน สงเสรมการเชอมโยงวสาหกจชมชน และ SMEs กบภาคอตสาหกรรมขนาดใหญ รวมทงสงเสรมการใชพลงงานสะอาด อยางมประสทธภาพ

๓,๐๐๐.๐๐ ● เงนสมทบภาคเอกชน ● แผนปฏบตการ ๔ ป พ .ศ . ๒๕๕๓ -๒๕๕๖ กระทรวงอตสาหกรรม (วงเงนประมาณการโดย สศช.)

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๓) แผนพฒนาอตสาหกรรมสรางสรรค โดยเผยแพรความรดานแนวคดเศรษฐกจสรางสรรคใหกบผประกอบการทงผประกอบการขนาดใหญ และ SMEs สรางและพฒนาบคลากรดานการผลตสรางสรรค สงเสรมการประยกตใชเทคโนโลย นวตกรรม อตลกษณ และภมปญญาไทยในการะบวนการผลตสนคา รวมทงพฒนาตนแบบผลตภณฑสรางสรรคในแตละสาขาอตสาหกรรม

๕,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● เงนสมทบภาคเอกชน

● แผนปฏบตการ ๔ ป พ .ศ . ๒๕๕๓ -๒๕๕๖ กระทรวงอตสาหกรรม (วงเงนประมาณการโดย สศช.)

๔) บรหารจดการพนทรองรบอตสาหกรรม โดย ศกษาศกยภาพและความเหมาะสมของพนท สงเสรมการลงทนพฒนาอตสาหกรรมทเหมาะสมกบศกยภาพของพนท รวมทงจดท าโครงการพฒนาพนทน ารองในเขตพนทนคมอตสาหกรรม

๒,๕๐๐.๐๐ ● แผนปฏบตการ ๔ ป พ .ศ . ๒๕๕๓ -๒๕๕๖ กระทรวงอตสาหกรรม (วงเงนประมาณการโดย สศช.)

๔.๑.๓ การปรบโครงสรางภาคบรการ ๒๔,๕๐๐.๐๐

๑) พฒนาและสรางนวตกรรมใหมๆ เพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการไทย โดยสนบสนนใหหนวยงานวจยของประเทศรวมกบภาคเอกชน ด าเนนโครงการศกษาวจยพฒนาเทคโนโลยและสรางนวตกรรมใหมๆ ในอตสาหกรรมทไทยมศกยภาพ เพอพฒนาคณภาพสนคาหรอสรางความแตกตางของสนคาไดตามความตองการของตลาด เชน เทคโนโลยการกอสรางอาคารใชพลงงานแสงอาทตย การพฒนาโมเดลเรอขนถายน ามน/

๑,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● สศช.

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

เรอส าราญ การพฒนาอาหารเสรมจากพชสมนไพร เปนตน

๒) จดตงสถาบนพฒนาวชาชพบคลากรในธรกจบรการทมศกยภาพ โดย กอสรางสถาบนพฒนาวชาชพการใหบรการในทกสาขาอาชพทเกยวของกบธรกจบรการ ซงไทยมศกยภาพและสอดรบกบกระแสความตองการของตลาดโลก อาท บรการสขภาพ

บรการทองเทยว บรการในธรกจภาพยนตร บรการในธรกจ MICE

บรการในธรกจทปรกษาดานวศวกรรมและสถาปตยกรรม เปนตน

พรอมทงจดโปรแกรมการฝกอบรมใหสอดคลองกบความตองการของธรกจและตลาด

๑,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● รายไดรฐวสาหกจ (กนอ.) ● สศช.

๓) โครงการกอสรางศนยสงเสรมธรกจบรการสขภาพของประเทศ

เพอใหประเทศไทยเปนศนยกลางบรการสขภาพของเอเชยโดย

จดหาพนทเพอด าเนนการกอสรางศนยสงเสรมธรกจบรการสขภาพของประเทศ จดหาอปกรณเครองมอททนสมยส าหรบการใหบรการทางการแพทยเฉพาะทาง รวมทงเรงผลตบคลากรทางการแพทยและบคลากรสนบสนนใหเพยงพอ และปรบปรงกฎระเบยบดานวซา และ Work Permit เพออนญาตใหแพทยและบคลากรทางการแพทยจากตางประเทศเขามาท างานในประเทศไทยเพมมากขน

๕,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● เงนสมทบภาคเอกชน

● สศช.

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๔) โครงการกอสรางศนยบรการถายท าภาพยนตร เพอใหประเทศไทยเปนศนยกลางบรการถายท าภาพยนตรของเอเชย โดย จดหาพนทพรอมลงทนกอสรางอาคารศนยบรการถายท าภาพยนตรพรอมจดหาอปกรณททนสมย

๒,๐๐๐.๐๐ ● สศช.

๕) โครงการเสนอตวเปนเจาภาพจดงานมหกรรมโลก World Expo

๒๐๒๐ เพอใหประเทศไทยตดอนดบ ๑ ใน ๓ ของประเทศทจะไดรบการคดเลอกเปนเจาภาพจดงานมหกรรมแหงมนษยชาตระดบโลก อยางเชน งานมหกรรมโลก World Expo เพอเผยแพรภาพลกษณของประเทศใหเปนทรจกของนกทองเทยวทวโลก

โดยยนเสนอตวการเปนเจาภาพอยางเปนทางการกบส านกงานมหกรรมโลก (BIE) และด าเนนการประชาสมพนธโครงการทงภายในประเทศและตางประเทศ ทงน BIE จะประกาศผลประเทศทไดรบการคดเลอกในป ๒๐๑๔ ซงหากประเทศไทยไดรบการคดเลอกจะมระยะเวลาในการเตรยมการกอสรางสถานทและสาธารณปโภค ๖ ป กอนถงวนจดงานในชวงปลายป ๒๐๒๐

๕๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● มต ครม.

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๖) โครงการฟนฟแหลงทองเทยวทเสอมโทรม เพอใหแหลงทองเทยวหลกไดรบการฟนฟกลบมาเปนทนยมของนกทองเทยวทวโลก

สรางรายไดหลกและกระจายรายไดใหกบทองถน โดย จดระเบยบการประกอบธรกจและควบคม ก ากบกจกรรมการทองเทยวทเสยงตอการบกรกท าลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และปรบปรงภมทศนและสงอ านวยความสะดวกใหดสวยงามและเหมาะสม รวมทงสรางไกดทองถนและผประกอบการทองถนทรกษบานเกด ตลอดจนส ารวจและกอสรางโรงบ าบดน าเสยและโรงก าจดขยะใหเพยงพอกบการขยายตวของธรกจและนกทองเทยว

๕,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● สศช.

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๗) โครงการพฒนาแหลงทองเทยวทมศกยภาพของประเทศ เพอใหแหลงทองเทยวไดร บการพฒนายกระดบคณภาพมาตรฐานเพมขน มจ านวนนกทองเทยวและรายไดจากการทองเทยวเพมขนในแตละกลมพนท โดยเฉพาะสดสวนนกทองเทยวชาวตางชาต โดย ฟนฟบรณะแหลงโบราณสถาน ประเพณทองถนและกจกรรมของชมชนทเชอมโยงกบแหลงโบราณสถาน

และกอสรางพพธภณฑอารยธรรมของภมภาค เพอสงเสรมการทองเทยวเชงวฒนธรรมในกลมอารยธรรมลานนา อารยธรรมอสานใต และแหลงมรดกโลก อกทงอนรกษวฒนธรรม วถชวตชมชน และสงเสรมการด าเนนธรกจของวสาหกจชมชน เพอสงเสรมการทองเทยวในกลมทองเทยววถชวตลมน าภาคกลางและลมน าโขง ตลอดจนพฒนากจกรรมการทองเทยวทางทะเล การกฬาทางน า พพธภณฑโลกใตทะเล Boutique Hotel and Resort

ศนยดแลผสงอาย และศนยฟนฟบ าบดสขภาพ เพอสงเสรมการทองเทยวทางธรรมชาตในกลมทองเทยวชายหาดภาคตะวนออก กลม Royal Coast และกลมมหศจรรยสองสมทร

๖,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● มต ครม.

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๘) โครงการพฒนาโครงสรางพนฐานเพอสนบสนนการทองเทยวและการขยายตลาดการลงทนธรกจบรการ ทมศกยภาพ เพอประเทศไทยมความพรอมในการรองรบนกทองเทยวทวไปและทมความสนใจเฉพาะดาน รวมทงการขยายตลาดและการลงทนในธรกจบรการทมศกยภาพ โดยปรบปรงสนามบนนานาชาตสวรรณภม

ดอนเมอง และอตะเภา ใหพรอมรบการขยายตวของจ านวนนกทองเทยว การคา การลงทน และวกฤตการณตางๆ ทเกดขนอยางฉบพลน และพฒนาโครงขายถนนใหเชอมโยงทวประเทศทงถนนสายหลก สายรอง ถนนชมวว และสถานขนสง รวมทงพฒนาเสนทางรถไฟ สถานรถไฟ และคณภาพการใหบรการ เพอสงเสรมการทองเทยวทางรถไฟตลอดจนพฒนาทาเทยบเรอทองเทยวและเสนทางการเดนเรอเชอมโยงถงแหลงทองเทยวและโครงขายถนนหลก เพอสงเสรมการทองเทยวทางน าหรอทางทะเล

๑๐,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● สศช.

๔.๑.๔ พฒนาเศรษฐกจสรางสรรค ๘,๗๐๐.๐๐

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๑) สนบสนนการพฒนาและการพฒนาเมองสรางสรรค และธรกจสรางสรรคตามแนวทางเครอขายวสาหกจ (Cluster) เพอใหมเมองสรางสรรคทมปจจยแวดลอมทดทเออตอการพฒนาอตสาหกรรมสรางสรรคทผลตสนคาและบรการใหมๆ ทมเอกลกษณ และสะทอนอตลกษณของพนทหรอเมอง สามารถดงดดการลงทนของธรกจตางๆ ทเกยวของ เขามาในพนทหรอเมองนน

๒,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● เ ง น ส น บ ส น น จ า กภาคเอกชน

● แนวคด สศช.

๒) การพฒนาคนเพอสนบสนนการพฒนาเศรษฐกจสรางสรรค ทงในเรองการพฒนาระบบการศกษาและทกษะของแรงงานและผประกอบการ ใหมการใชความคดสรางสรรค ในการเพมมลคาของสนคาและบรการทกสาขามากขน โดยเฉพาะวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม และบคลากรสรางสรรคทส าคญในธรกจตางๆ ของหวงโซอปทานของอตสาหกรรมสรางสรรค โดยมงเนนการพฒนาทกษะและองคความรในดานการออกแบบ การวจยและพฒนา การสรางนวตกรรม การบรหารจดการธรกจ เทคโนโลย และการตลาด โดยใชศลปวฒนธรรมทงแบบดงเดมและรวมสมยเปนพนฐาน ผสมผสานการใชเทคโนโลยสมยใหม ตลอดจนเสรมสรางความเขมแขงของธรกจสรางสรรคใหสามารถปรบเปลยนการด าเนนธรกจใหสอดคลองกบสถานการณแวดลอมทงภายในและภายนอกประเทศทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว

๒,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● เ ง น ส น บ ส น น จ า กภาคเอกชน

● แนวคด สศช.

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

เพอใหธรกจเตบโตไดอยางตอเนองและยงยน รวมทงปรบระบบการศกษา ใหสนบสนนการคดสรางสรรคตงแตวยประถมจนถงวยท างาน

๓) พฒนาระบบการเงนเพอสนบสนนการลงทนและการพฒนาอตสาหกรรม สรางสรรค เพอผประกอบการสามารถเขาถงแหลงเ ง น ท น ท ม ต น ท น ทเหมาะสมส าหรบธรกจสรางสรรค

๑,๕๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● คณะกรรมการนโยบายเศรษฐกจสรางสรรคแหงชาต

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๔) พฒนาฐานขอมลเชงลกของอตสาหกรรมสรางสรรคสาขาตางๆ เพอมระบบฐานขอมลอตสาหกรรมสรางสรรคเชงลกทไดมาตรฐานและมการบรหารจดการอยางตอเนอง และการจดการความรในแหลงเรยนรเดมและพฒนาแหลงเรยนรใหม เพอ เกดการจดการองคความรในแหลงเรยนรเดมอยางระบบและเกดแหลงเรยนรใหมในเมอง/ชมชน ทมศกยภาพ

๑,๖๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● คณะกรรมการนโยบายเศรษฐกจสรางสรรคแหงชาต

๔.๒ พฒนาและปรบปรงระบบการแขงขนใหเออตอการปรบโครงสรางเศรษฐกจ ๒,๖๗๖,๓๘๖.๐๐

๔.๒.๑ การพฒนาโครงสรางพนฐาน ๗๒๖,๕๖๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● รายไดรฐวสาหกจ

● เงนก

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๑) โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ประกอบดวย ทางราง ม ๒ โครงการ คอ โครงการกอสรางทางคในเสนทางรถไฟสายชายฝ งทะเลตะวนออกชวงฉะเชงเทรา-ศรราชา-แหลมฉบง ระยะทาง ๗๘ กม. (รฟท.) และโครงการจดหารถโบกบรรทกสนคา ๑๑๒ คน (รฟท.) ทางถนน ม ๖ โครงการคอ โครงการเรงรดขยายทางสายประธานใหเปน ๔ ชองจราจร (ระยะท ๒) (ทล.) จ านวน ๘ สายทาง รวมระยะทาง ๔๓๓ กโลเมตร โครงการกอสรางทางหลวงสนบสนนการขนสงแบบตอเนอง (ทล.)โครงการถนนไรฝน (ทช.) โครงการกอสรางสะพานขามแมน าเจาพระยาบรเวณถนนนนทบร ๑ (ทช.) โครงการทางเชอมตอทางพเศษสายบางพล-สขสวสด กบทางพเศษบรพาวถและถนนวงแหวนอตสาหกรรม และโครงการกอสรางถนนเชอมตอถนนราชพฤกษ-ถนนกาญจนาภเษก (แนวตะวนออก-ตะวนตก) (ทช.) ทางน า ม ๒ คอโครงการกอสรางทาเทยบเรออเนกประสงคคลองใหญ จงหวดตราดและโครงการกอสรางทาเรอเชยงแสนแหงท ๒ จงหวดเชยงราย และทางอากาศ คอโครงการจดหาเครองบนใหม A ๓๓๐-๓๐๐ จ านวน ๘ ล า เพอทดแทนเครองบนเกาพสยกลางแบบ A๓๐๐-๖๐๐ จ านวน ๖ ล า และพสยไกลแบบ B๗๔๗-๓๐๐ จ านวน ๒ ล า ทมอายการใชงานประมาณ ๒๐ ป

● แผนแมบทการพฒนาโครงขายทางหลวงและทางหลวงพเศษระหวางเมอง ของกรมทางหลวง

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๒) โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ประกอบดวย ทางราง ม ๑ แผนงาน และ ๓ โครงการ คอ ๑) แผนการลงทนดานโครงสรางพนฐาน รฟท. ระยะเรงดวน พ.ศ. ๒๕๕๓ - ๒๕๕๗ วงเงนลงทน ๑๗๖,๘๐๘ ลานบาท (มโครงการทส าคญ ไดแก

โครงการกอสรางทางค ( จ านวน ๖ เสนทาง ไดแก ชวงฉะเชงเทรา-คลองสบเกา-แกงคอยชวงลพบร - ปากน าโพ ชวงมาบกะเบา - ถนนจระ นครราชสมา ชวงจระ - ขอนแกน ชวงนครปฐม - หนองปลาดก - หวหน ชวงประจวบครขนธ - ชมพร) และโครงการปรบปรงทางรถไฟ (ประกอบดวยโครงการปรบปรงทางรถไฟ ระยะท ๕ ระยะทาง ๓๐๘ กม. ไดแก ชวงสถานทางแกงคอย - แกงเสอเตน สรนารายณ - ชมทางบวใหญ และถนนจระ - ชมทางบวใหญ) โครงการปรบปรงทางรถไฟ ระยะท ๖ ระยะทาง ๒๗๘ กม. ไดแก สถานบวใหญ - หนองคาย โครงการจดหารถจกรดเซลไฟฟา ๑๓ คน (๒๐ตน/เพลา) โครงการจดหารถจกรดเซลาไฟฟา GE ๕๐ คน และโครงการ Refurbish รถจกร ๕๖ คน) ๒) โครงการจดหารถจกรดเซลไฟฟา น าหนกกดเพลาสงสด ๑๕ ตน/เพลา จ านวน ๗ คน (รฟท.) ๓) โครงการจดหารถจกรดเซลาไฟฟา น าหนกกดเพลาสงสด ๒๐ ตน/เพลา จ านวน ๗ คนโครงการจดหารถโบกบรรทกตสนคาจ านวน ๓๐๘ คน ๔) โครงการกอสรางสถานบรรจและแยกสนคากลอง ICD แหงท ๒

เพอเพมศกยภาพรองรบการขนสงสนคาจากภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอสทาเรอแหลมฉบง ๕) โครงการกอสรางทางรถไฟเชอมโยงจากสถานน าตก จ.กาญจนบร ไปยงทาเรอทวายบรเวณดานบานพน ารอนระยะทางประมาณ ๑๓๕ กโลเมตร ส าหรบทางถนนม ๔ โครงการ คอ โครงการเรงรดขยายทางสาย

● แผนหลกการขนสงและจราจร พ.ศ. ๒๕๕๔ - ๒๕๖๓ ของกระทรวงคมนาคม แผนแมบทเพอพฒนาระบบรางและรถไฟความเรวสง ของกระทรวงคมนาคม แผนแ ม บ ท ก า ร พ ฒ น าโครงขายทางหลวงและทางหลวงพเศษระหวางเมอง (มหาชน) ของกรมทางหลวง แผนยทธศาสตร ป ๒๕๕๓ - ๒๕๕๗ และ ป ๒๕๕๔ - ๒๕๖๐ ของบรษท การบนไทย จ ากด

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

และโครงการทางพเศษสายศรรช-วงแหวนรอบนอกฯ (กทพ.) ระยะทางทงสน ๑๖.๗ กม.โดยมแนวเสนทางเรมตนจากถนนกาญจนาภเษก บรเวณโรงกรองน ามหาสวสดไปทางทศตะวนออกตามแนวเขตทางรถไฟสายใตเดมขามแมน าเจาพระยาทสะพานพระรามหก และไปสนสดททางพเศษศรรชสวน A บรเวณดานเหนอของสถานขนสงสายเหนอ (หมอชต ๒) โครงการสรางทางหลวงจาก จ.กาญจนบร ไปยงดานบานพน ารอน (เพมเตม) ๑๐ กโลเมตร สวนทางน า ม ๔ โครงการคอ โครงการกอสรางทาเทยบเรออเนกประสงคคลองใหญ จงหวดตราด (จท.)และโครงการกอสรางทาเรอน าลกปากบารา จ.สตล (จท.) โครงการกอสรางทาเทยบเรอ จ.ชมพร (จท.)เพอเปนทาเทยบเรอน าลกศนยกลางการเชอมตอระหวางทะเลอาวไทยดาน จ.ชมพร และทะเลอนดามนดาน จ.ระนอง และเชอมตอกบเสนทางคมนาคมภาคตะวนออก ไดแก ทาเรอแหลมฉบง ทาเรอมาบตาพด ทาเรอกรงเทพฯ ทาเรอสราษฎรธาน ทาเรอสงขลา และทาเรอปตตาน

รวมทงโครงการกอสรางสถานขนสงสนคาทางล าน าเพอการประหยดพลงงาน (จท.) ในขณะททางอากาศม ๔ โครงการคอ โครงการจดหาเครองบน ป ๒๕๕๓-๒๕๕๗ (บกท.) จ านวน ๑๕ ล า โครงการกอสรางทาอากาศยานสวรรณภมระยะท ๒ (ทอท.) โครงการกอสรางทาอากาศยานภเกต (ทอท.) และโครงการ

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

พฒนาโครงสรางพนฐานระบบบรการการเดนอากาศ (บวท.) ประกอบดวย ๓ โครงการ คอ การจดตงศนยบรหารจราจรทางอากาศ การเพมขดความสามารถระบบ/เทคโนโลยจราจรทางอากาศและการพฒนาระบบเชอมโยงตอโครงขายการบรหารจ ร า จ ร ท า ง อ า ก า ศ ทวประเทศ และการจดหาอากาศยานบนทดสอบประสทธภาพสง

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๔.๒.๒ ปรบปรงประสทธภาพบรหารจดการโลจสตกส ๑,๔๙๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● เงนก ● แผนปฏบตการพฒนาระบบ NSW ของประเทศ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๕๘ (NSW National Action Plan)

๑) โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ประกอบดวย

แผนปฏบตการพฒนาระบบ NSW ของประเทศ เพอชวยอ านวยความสะดวกทางการคาใหแกผประกอบการ ลดอปสรรคตางๆ

แผนพฒนาก าลงคนดาน Logisticและโครงการพฒนาศกยภาพการขนสงดวยรถบรรทกเพอรองรบการพฒนาระบบโลจสตกส (ขบ.)

๒) โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ประกอบดวย

แผนปฏบตการพฒนาระบบ NSW ของประเทศ จ านวน ๑,๔๐๐ ลานบาท และแผนพฒนาก าลงคนดาน Logistic จ านวน ๘๗.๔๐ ลานบาท

๔.๒.๓ พฒนาระบบขนสงมวลชนสาธารณะทางราง ๔๐๔,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● เงนก

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๑) โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ประกอบดวย

โครงการระบบรถไฟชานเมอง (สายสแดง) ชวงบางซอ-ตลงชน (รฟท.) (มต ครม. ๒๒ พ.ค. ๒๕๕๐) โครงการระบบขนสงทางร ถ ไ ฟ เ ช อ ม ต อ ทาอากาศยานสวรรณภมและสถานรบสงผโดยสารอากาศยานในเมอง (รฟท.) (มต ครม. ๑๗ ส.ค. ๒๕๔๗) โครงการรถไฟฟาสายสมวง ชวงบางใหญ - บางซอ (รฟม.) ระยะทาง ๒๓ กม. สถานยกระดบ ๑๖ สถาน ( มต ครม. ๒ ต.ค. ๒๕๕๐)

● แผนแมบทการขนส งมวลชนระบบรางในเขตก ร ง เ ท พ ม ห า น ค ร แ ล ะ พ น ทตอเนอง (URMAP)

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๒) โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ประกอบดวย

โครงการรถไฟฟาสายสมวง ชวงบางใหญ - บางซอ (รฟม.) โครงการรถไฟฟาสายสน าเงน หวล าโพง-บางแค และบางซอ-ทาพระ (รฟม.) ระยะทาง ๒๒ กม. สถานยกระดบ ๑๗ สถาน และโครงสรางรถไฟฟาแบบใตดนระยะทาง ๕ กม. สถานใตดน ๔ สถาน เพอเชอมโยงฝ งธนบร - พระนคร (มต ครม. ๒๗ พ.ค. ๒๕๕๑) โครงการรถไฟฟาสายสมวง ชวงเตาปน - ราษฎรบรณะ (รฟม.) ระยะทางรวมประมาณ ๒๐ กม. เปนโครงสรางทางวงใตดน ๑๓.๒ กม. และเปนโครงสรางทางยกระดบ ๖.๘ กม. มสถานทงสน ๑๖ สถาน โครงการรถไฟฟาสายสเขยว ชวงแบรง - สมทรปราการ และชวงหมอชต - สะพานใหม (รฟม.) ยกระดบระยะทางรวม ๒๕ กม. สถานยกระดบทงหมด ๒๑ สถาน (มต ครม. ๒๕ พ.ย. ๒๕๕๑) โครงการรถไฟฟาสายสชมพ ชวงแคราย - มนบร (รฟม.) ระยะทางรวม ๓๖ กโลเมตร เปนโครงสรางทางยกระดบทงหมด โดยมสถานทงสน ๒๔ สถาน โครงการรถไฟฟาสายสสม ชวงบางกะป - มนบร (รฟม.) ระยะทางรวม ๓๗.๕ กม. เปนโครงสรางทางวงใตดน ๒๖.๕ กม. และเปนโครงสรางทางยกระดบ ๑๑ กม. มสถานทงสน ๒๙ สถาน (สถานใตดน ๒๑ สถาน ,สถานยกระดบ ๘ สถาน) โครงการรถไฟชานเมอง สายสแดง ชวงบางซอ - ตลงชน และชวงบางซอ - รงสต -ม.

● แผนแมบทระบบขนสงมวลชนทางรางในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล (M- MAP)

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

ธรรมศาสตร ศนยรงสต (มต ครม. ๑๖ ต.ค. ๒๕๕๐) และ ชวงบางซอ -พญาไท - มกกะสน - หวหมาก (รฟท.) และโครงการจดหารถโดยสารใหม จ านวน ๑,๙๕๗ คน เพอทดแทนรถโดยสารทเสอมสภาพ (ขสมก.) แบงเปน รถเมลธรรมดา (รถรอน) จ านวน ๑,๕๗๙ คน และรถเมลปรบอากาศ จ านวน ๓๗๘ คน

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๔.๒.๔ พฒนาโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสารททนสมย

๔๗,๐๐๐.๐๐ ● รายไดรฐวสาหกจ

● เงนก

๑) โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ประกอบดวยโครงการขยายโครงขาย Broadband IP วงเงน ๔,๗๖๕ ลานบาท (TOT)( มต ครม. ๓ ม.ย. ๕๑) และโครงการระบบเคเบลใตน าใยแกว AAG วงเงน ๓,๖๐๐ ลานบาท (CAT) (มต ครม. ๑๘ ธ.ค. ๕๐)

● แผนแมบทเทคโนโลยส า ร สน เทศแล ะก า รสอสารของประเทศไทย ฉ บบ ท ๑ ( ๒ ๕๔๕ -๒๕๕๑)

๒) โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ประกอบดวย

โครงการสรางโครงขายโทรศพทเคลอนท ยคท ๓ วงเงน ๑ ๙ ,๙ ๘ ๐ ลานบาท (TOT) (มต ครม. ๒๘ ก.ย. ๕๓) โครงการขยายโครงขายโทรศพทเคลอนทระบบ CDMA ในสวนภมภาค วงเงน ๓,๘๐๐ ลานบาท (CAT) (มต ครม. ๒๗ เม.ย. ๕๓) โครงการ Fiber to the X

วงเงน ๖,๐๐๐ ลานบาท (CAT) (มต ครม. ๒๗ เม.ย. ๕๓) โครงการเคเบลใตน าใยแกวอาวไทย วงเงน ๒,๗๓๐ ลานบาท (CAT)(มต ครม. ๒๔ ม.ค. ๕๔) โครงการปรบปรงประสทธภาพโครงขาย IP วงเงน ๑,๓๕๐ ลานบาท (CAT) โครงการปรบเปลยนโครงขาย NGN เพอทดแทนอปกรณชมสายและขายสายทห ม ด อ า ย ว ง เ ง น ๒ ,๖ ๐ ๐

● น โ ย บ า ย บ ร อ ด แ บ น ดแหงชาต

● กรอบนโยบายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารระยะ ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย (ICT ๒๐๒๐)

● แ ผ น แ ม บ ท เ ท ค โ น โ ล ยสารสนเทศและการสอสาร ฉบบท ๒ ของประเทศไทย (๒๕๕๒-๒๕๕๖)

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

ลานบาท (TOT) และโครงการปรบเปลยนโครงขาย NGN เพอจดหาอปกรณ FTTx และขายสาย Optic Fiber Cable เพมเตม วงเงน ๑๐,๘๘๔.๘๕ ลานบาท (TOT)

๔.๒.๕ พฒนาศกยภาพการใหบรการน าอปโภคบรโภคทงในเชงปรมาณและคณภาพทมมาตรฐานสากลครอบคลมทงในเขตเมองและพนทชนบท

๕๘,๖๒๐.๐๐ ● รายไดรฐวสาหกจ

● เงนก ● เงนอดหนน

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๑) โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ประกอบดวย กปน. วงเงน ๑๑,๖๒๘.๗๐ ลานบาท (โครงการปรบปรงกจการประปาแผนหลกครงท ๗ (มต ครม. ๕ เม.ย. ๔๒) และโครงการปรบปรงกจการประปาแผนหลก ๘ (มต ครม. ๑๐ ม.ย. ๕๑) และ กปภ. วงเงน ๑๖,๐๓๐.๖๖ ลานบาท (โครงการปรบปรงขยายประปาป ๕๐ (มต ครม. ๒๐ ม.ค. ๕๐) ๕๑ (มต ครม. ๔ พ.ย. ๕๑) และ ๕๔ และโครงการปรบปรงขยายประปาสมทรสาคร (มต ครม. ๒๐ ม.ค. ๕๐))

● แ ผ น แ ม บ ท ก า รใหบรการน าประปาของการประปานครหลวง แ ล ะ แผน แม บ ทก า รใหบรการน าประปาของการประปาสวนภมภาค

๒) โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ประกอบดวย กปน. ๑๗,๑๒๐.๘ ลานบาท แบงเปน (โครงการหลก ๗ ลงเงน ๑,๗๔๙.๕ ลานบาท โครงการหลก ๘ วงเงน ๕,๐๒๙.๘ ลานบาท และโครงการหลก ๙ วงเงน ๑๐,๓๔๑.๕ ลานบาท) และ กปภ. ๔๑,๕๐๐ ลานบาท (โครงการปรบปรงขยายประปาป ๕๕ วงเงน ๑๑,๐๐๐ ลานบาท โครงการปรบปรงขยายประปาป ๕๖ วงเงน ๑๓,๗๐๐ ลานบาท โครงการปรบปรงขยายประปาป ๕๗ วงเงน

๗,๐๐๐ ลานบาท โครงการปรบปรงขยายประปาป ๕๘ วงเงน ๕,๗๐๐ ลานบาท โครงการปรบปรงขยายประปาป ๕๙ วงเงน ๔,๑๐๐ ลานบาท

● แ ผ น แ ม บ ท ก า รใหบรการน าประปาของการประปาสวนภมภาค ๒๕๕๕-๒๕๕๙

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๔.๒.๖ วางแผนพฒนาทอยอาศยของภาครฐและเอกชนใหสอดคลองกบผง

เมองและการใชประโยชนทดน

๙๒,๒๔๗.๐๐ ● เงนก

๑) โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ประกอบดวย

โครงการบานเอออาทร กคช. เปนโครงการพฒนาทอยอาศยตามนโยบายของรฐ ส าหรบประชาชนผดอยโอกาส ผมรายไดนอย

ขาราชการและพนกงานชนผนอยของหนวยงานรฐ ทมรายไดครวเรอนไมเกน ๔๐,๐๐๐ บาทตอเดอน ณ ป ๒๕๕๒ เปนตนไป (มต ครม. ๑๔ มกราคม ๒๕๔๖) และโครงการบานพกขาราชการทหารกรมมหาดเลกฯ

● แผนพฒนาทอยอาศยข อ ง ผ ม ร า ย ไ ด น อ ยในช ว ง แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๒) โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ประกอบดวย

แผนบรหารทรพยสนรอการพฒนา ของ กคช. เปนโครงการพฒนาทอยอาศยส าหรบผมรายไดปานกลาง-นอย โดยพฒนาบนทรพยสนเดมของโครงการบานเอออาทรทระงบการด าเนนการ (แ ผ น บ ร ห า ร ท ร พ ย ส น รอการพฒนา ๖๗ โครงการ วงเงน ๓๓,๙๙๒ ลานบาท และแผนบรหารทรพยสนรอการพฒนา ๗๖ โครงการ วงเงน ๒๖,๖๕๙ ลานบาท) และแผนบรหารสนทรพยเดมของ กคช. วงเงน ๑๓,๕๙๖ ลานบาท เปนโครงการพฒนาทอยอาศยส าหรบผมรายไดปานกลาง-นอย โดยพฒนาบนทรพยสนเดมของ กคช. รวมทง โครงการบานรฐสวสดการ ของ กคช. วงเงน ๓,๐๐๐ ลานบาท เปนโครงการพฒนาทอยอาศยส าหรบขาราชการผมรายไดนอยใหไดมทอยอาศยเปนของตนเองในระดบราคาตลอดจนโครงการอาคารเชาส าหรบประชาชนทวไป วงเงน ๑๕,๐๐๐ ลานบาท

● แผนพฒนาทอยอาศยข อ ง ผ ม ร า ย ไ ด น อ ยในช ว ง แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑

๔.๒.๗ บรหารจดการดานการคลง ๓๑๓,๒๓๐.๐๐

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๑) สงเสรมและสนบสนนใหเอกชนเขามสวนรวมในการลงทนพฒนาโครงสรางพนฐานและการใหบรการขนพนฐานของภาครฐเพมขน

(Public-Private Partnership) เพอพฒนาปรบปรงระเบยบและกฎหมายทเกยวของ รวมทงพฒนารปแบบหรอวธการใหเอกชนเขารวมลงทนในโครงสรางพนฐานและการจดหาสงอ านวยความสะดวกทจ าเปนในการใหบรการขนพนฐานของภาครฐโดยเฉพาะในดานการศกษาและสาธารณสขทเหมาะสมและสอดคลองกบกจการประเภทตาง ๆ ของภาครฐ มความโปรงใสในการด าเนนการ และมการกระจายความเสยงทชดเจนและเปนธรรมระหวางภาครฐและภาคเอกชน

๖๒,๒๓๐.๐๐ ● เงนลงทนของภาคเอกชน

โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ประกอบดวย

โครงการรถไฟฟาสายสมวง ( มต ครม. ๒ ต.ค. ๒๕๕๐) และโครงการรถไฟฟาสายสน าเงน หวล าโพง-บางแค และบางซอ-ทาพระ (มต ครม. ๒๗ พ.ค. ๒๕๕๑)

● แผนแมบทการขนส งมวลชนระบบรางในเขตก ร ง เ ท พ ม ห า น ค ร แ ล ะ พ น ทตอเนอง (URMAP)

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ประกอบดวย

โครงการรถไฟฟาสายสมวง ชวงเตาปน - ราษฎรบรณะ โครงการรถไฟฟาสายสเขยว ชวงแบรง - สมทรปราการและชวงหมอชต - สะพานใหม (มต ครม. ๒๕ พ.ย. ๒๕๕๑) โครงการรถไฟฟาสายสชมพ ชวงแคราย - มนบร โครงการรถไฟฟาสายสสม ชวงบางกะป - มนบร โครงการทางพเศษศรรช - วงแหวนรอบนอก (มต ครม. ๒๔ ม.ค. ๒๕๕๔) โครงการพฒนาอสงหารมทรพย (จฬาฯ) ๕,๕๗๙.๙๘ ลานบาท เปนโครงการรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชน โดยเอกชนเปนผลงทนพฒนาและบรหารจดการโครงการอสงหารมทรพยแบบหลายรปแบบ

(Mixed Use) บนทดนของจฬาฯ เพอสรางมลคาเพมใหแกทรพยสนของหนวยงานภาครฐ (แบงออกเปน โครงการหมอน ๕๖-๕๗ วงเงน ๔,๒๘๕.๒๐ ลานบาท และโครงการ Block L วงเงน ๑,๒๙๔.๗๘ ลานบาท)

● แผนแมบทระบบขนสงมวลชนทางรางในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล (M- MAP)

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๒) พฒนาประสทธภาพการด าเนนงานของรฐวสาหกจ เพอพฒนาประสทธภาพการด าเนนงาน พฒนาระบบบรหารความเสยง

ปรบปรงการก ากบดแลและการรายงานผลการด าเนนงานใหมความโปรงใส รวมทงสงเสรมใหเกดการแขงขนในการใหบรการจากภาคเอกชนเพอลดตนทน ในการใหบรการ และเพมผลก าไรซงเปนรายไดใหกบรฐ นอกจากน ควรมแนวทางในการบรหารจดการทรพยากรของรฐเพอสรางมลคาเพมใหกบทรพยสนของประเทศและเพอเพมรายไดใหกบภาครฐ ปจจบนลงทนเพอจดหาเทคโนโลยสารสนเทศเพอชวยเพอประสทธภาพการด าเนนงานของรฐวสาหกจ และลงทนเพอจดหาเครองมอ เครองใชและอปกรณ เพอรองรบการใหบรการของรฐวสาหกจ

๒๕๑,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● รายไดรฐวสาหกจ

● เงนก

๔.๒.๘ สรางความมนคงดานพลงงาน ๘๐๑,๘๑๐.๐๐

๑) สงเสรมการใชพลงงานสะอาดและพฒนาพลงงานทางเลอก ๑๔๕,๓๑๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● กองทน เพ อส ง เสรมการอนรกษพลงงาน

● รายไดรฐวสาหกจ

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

โ ค ร ง ก า ร ท ส า คญ ใน ช ว ง แผนพฒนาฯ ฉบบ ท ๑ ๐

ประกอบดวย การลงทนของภาคเอกชนในดานพลงงานทดแทน ไดแก พลงงานแสงอาทตย ลม ชวมวล กาซชวภาพ ขยะ เอทานอล ไบโอดเซล ประมาณ ๑๓๔,๑๖๕ ลานบาท การลงทนของภาครฐในดานพลงงานทดแทน ไดแกพลงงานแสงอาทตย ลม ช ว ม ว ล ก า ซ ช ว ภ า พ ข ย ะ เอทานอล ไบโอดเซล ประมาณ ๙,๓๔๓ ลานบาท และการลงทน NGV ประมาณ ๑๒,๕๔๑ ลานบาท

● แผนพฒนาพลง ง านทดแทน ๑๕ ป (๒๕๕๑-๒๕๖๕) ครม.อนมต ๒๒ มกราคม ๒๕๕๓

โ ค ร ง กา ร ท ส าคญ ใน ช ว ง แผนพฒนาฯ ฉบบ ท ๑๑

ประกอบดวย การลงทนของภาคเอกชนในดานพลงงานทดแทน ไดแก พลงงานแสงอาทตย ลม ชวมวล กาซชวภาพ ขยะ เอทานอล ไบโอดเซล ประมาณ ๑๐๒,๗๒๖ ลานบาท และ การลงทนของภาครฐในดานพลงงานทดแทน ไดแกพลงงานแสงอาทตย ลม ชวมวล กาซชวภาพ ขยะ เอทานอล ไบโอดเซล ประมาณ ๒๗,๑๒๔ ลานบาทและการลงทน NGV ประมาณ ๑๕,๔๖๐ ลานบาท

● แผนพฒนาพลง ง านทดแทน ๑๕ ป (๒๕๕๑-๒๕๖๕) ครม.อนมต ๒๒ มกราคม ๒๕๕๓

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๒) สงเสรมการวจยและพฒนาการผลตพลงงานจากแหลงธรรมชาต เพอทดแทนเชอเพลงจากฟอสซล

๗,๐๐๐.๐๐ ● เงนก ● เงนลงทนของภาคเอกชน

● รายไดรฐวสาหกจ

● กองทนเพอสงเสรมอนรกษพลงงาน

● แผนพฒนาพลง ง านทดแทน ๑๕ ป (๒๕๕๑-๒๕๖๕) ครม.อนมต ๒๒ มกราคม ๒๕๕๔

โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ และ ๑๑

ประกอบดวย สนบสนนการศกษา วจย พฒนาในโครงการทเกยวกบพลงงานทดแทน ทงพลงงานลม น า แสงอาทตย ชวมวล

ขยะ ชวภาพ เอทานอลและสนบสนนทนวจ ยแกนกศกษาระดบอดมศกษา รวมทงประชาสมพนธ ใหความรความเขาใจเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน และพฒนาศกยภาพบคลากรทางดานพลงงานทดแทน

● แผนพฒนาพลง ง านทดแทน ๑๕ ป (๒๕๕๑-๒๕๖๕) ครม.อนมต ๒๒ มกราคม ๒๕๕๕

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๓) เพมประสทธภาพการใชพลงงานในทกระดบ โดยสรางแรงจงใจในการลดการใชพลงงาน และด าเนนมาตรการสงเสรมการอนรกษพลงงาน

๒๙,๕๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● เงนก ● เงนลงทนภาค เอกชน

● กองทน เพ อส ง เสรมการอนรกษพลงงาน

โครงการทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ประกอบดวย

โครงการระบบสงเพอรบซอไฟฟาจากโรงไฟฟาพลงความรอนหงสาลกไนต วงเงน ๒๑,๑๖๐ ลานบาท(๑๓ กรกฎาคม ๒๕๕๓) โครงการโรงไฟฟาวงนอย ชดท ๔ วงเงน ๒๑,๔๗๔ ลานบาท(๒๒ กมภาพนธ ๒๕๕๔) โครงการโรงไฟฟาจะนะ ชดท ๒ วงเงน ๒๓,๗๒๕ ลานบาท(๒๒ กมภาพนธ ๒๕๕๔) โครงการเรงรดขยายเขตระบบไฟฟาใหครวเรอนทไมมไฟฟาใช วงเงน ๒,๐๔๕

ลานบาท (๒๕ พฤศจกายน ๒๕๕๓) โครงการขยายระบบสงไฟฟา ระยะท ๑๑ วงเงน ๒๓,๐๐๐ ลานบาท (๒ ตลาคม พ.ศ. ๒๕๕๐)โครงการกอสรางระบบจ าหนายดวยเคเบลใตน าไปยงเกาะตางๆ วงเงนรวม ๖,๕๘๒ ลานบาท *และการลงทนในสวนของ ปตท. ประมาณ ๑๕๐,๐๐๐ ลานบาท

● แผนอนรกษพลงงงาน ๒๐ ป (พ .ศ .๒๕๕๔ -๒๕๗๓)

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

โ ค ร ง กา ร ท ส าคญ ใน ช ว ง แผนพฒนาฯ ฉบบ ท ๑๑

ประกอบดวย ด าเนนมาตรการตางๆ ทงมาตรการบงคบดวยกฎระเบยบและมาตรฐาน รวมทงการสงเสรมและสนบสนนดวยการจงใจ เพอเพมประสทธภาพการใชพลงงานในทกภาคสวนเศรษฐกจ ดงน ภาคอตสาหกรรม ๑๑,๐๐๐ ลานบาท ภาคขนสง ๙,๕๐๐ ลานบาท ภาคอาคารธรกจขนาดใหญ ๔,๐๐๐ ลานบาท

และภาคอาคารธรกจขนาดเลกและบานอยอาศย ๕,๐๐๐ ลานบาท

● แผนอนรกษพลงงงาน ๒๐ ป (พ .ศ .๒๕๕๔ -๒๕๗๓)

๔) จดหาพลงงาน เพอความมนคงและเนนการกระจายแหลง

เชอเพลง (Fuel Diversification)

๖๒๐,๐๐๐.๐๐ ● รายไดรฐวสาหกจ

● เงนก

โ ค ร ง ก า ร ท ส า คญ ใน ช ว ง แผนพฒนาฯ ฉบบ ท ๑ ๐

ประกอบดวย โครงการระบบสงเพอรบซอไฟฟาจากโรงไฟฟาพลงความรอนหงสาลกไนต วงเงน ๒๑,๑๖๐ ลานบาท โครงการโรงไฟฟาวงนอย ชดท ๔ วงเงน ๒๑,๔๗๔ ลานบาท โครงการโรงไฟฟาจะนะ ชดท ๒ วงเงน ๒๓,๗๒๕ ลานบาท โครงการเรงรดขยายเขตระบบไฟฟาใหครวเรอนทไมมไฟฟาใช วงเงน ๒,๐๔๕ ลานบาท โครงการขยายระบบสงไฟฟา ระยะท ๑๑ วงเงน ๒๓,๐๐๐ ลานบาท โครงการกอสรางระบบจ าหนายดวยเคเบลใตน าไปยงเกาะตางๆ วงเงนรวม ๖,๕๘๒ ลานบาท และการลงทนในสวนของ ปตท. ประมาณ ๑๕๐,๐๐๐ ลานบาท

● แผนพฒนาระบบไฟฟาใ น ช ว ง แ ผ น พ ฒ น าเศ รษฐกจแล ะสง คมแห ง ช า ต ฉบบ ท ๑ ๐

(พ.ศ.๒๕๕๐ -๒๕๕๔) ของ กฟภ.

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

โ ค ร ง กา ร ท ส าคญ ใน ช ว ง แผนพฒนาฯ ฉบบ ท ๑๑ ประกอบดวย (๑) โครงการเพมความเชอถอไดของระบบไฟฟา ระยะท ๓ วงเงน ๑๕,๑๕๕ ลานบาท และ โครงการขยายระบบสงไฟฟา ระยะท ๑๒ วงเงน ๓๑,๓๑๒ ลานบาท (๒) โครงการขยายระบบสงไฟฟาหลกเพอรองรบโรงไฟฟาผผลตเอกชนรายเลกระบบ Cogeneration ตามระเบยบการรบซอไฟฟาป ๒๕๕๓ วงเงน ๑๐,๖๑๐ ลานบาท และโครงการโรงไฟฟาพลงความรอน วงเงน

๑๘,๘๐๐ ลานบาท แผนปรบปรงและขยายระบบจ าหนายพลงไฟฟา ฉบบท ๑๑ วงเงน ๒๖,๓๖๕ ลานบาท และการลงทนในสวนของ ปตท. ประมาณ ๒๐๐,๐๐๐ ลานบาท

(๑) แผนพฒนาระบบไฟฟาใ น ช ว ง แ ผ นพฒน าเศรษฐกจและสงคมแห งชาตฉบบท ๑๐ และ๑๑ ของ กฟภ.

(๒) แผนพฒนาก าลงการผลตไฟฟาของประเทศไ ท ย ป ป ๒ ๕ ๕ ๓ -๒๕๗๓

๔.๒.๙ พฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม ๒๓๑,๔๒๙.๐๐

๑) แผนลงทนเพอการวจยและพฒนา เพอใหเกดงานวจยและพฒนาทชวยเพมประสทธภาพและมลคาเพมในภาคการผลตและบรการ

พฒนาความเขมแขงในภาคสงคม และเสรมสรางความมนคงดานพลงงานและสงแวดลอม

๑๓๐,๕๗๔.๐๐ ●งบประมาณแผนดน ● สศช. รวมกบ สวทน. สอดคลองกบรางแผน วทน. (๒๕๕๕-๒๕๖๔) ร า ง แ ผ น พ ฒ น า ฯ

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๒) แผนการพฒนาก าลงคนและเพมประสทธภาพบคลากรดานวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม (วทน.) เพอสนบสนนการพฒนาก าลงคนและสงเสรมประสทธภาพบคลากรดาน วทน. ใหตอบสนองตอเปาหมายการเพมจ านวนบคลากรวจยเปน ๑๕:๑๐,๐๐๐ คน ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑

๖๗,๗๙๐.๐๐ ฉบบท ๑๑ และนโยบายและยทธศาสตรการวจยของชาต ฉบบท ๘ (๒๕๕๕-๒๕๕๙)

๓) แผนงานเสรมสรางปจจยแวดลอมเพอสนบสนนการพฒนา วทน. เพอพฒนาโครงสรางพนฐาน การบรหารจดการปจจยแวดลอมดานกฎระเบยบ การบรหารจดการองคความร ระบบคมครองทรพยสนทางปญญา และปจจยแวดลอมอนๆ ใหเออตอการวจยพฒนาและสรางนวตกรรมเพอจงใจใหภาคเอกชนเพมการลงทนวจ ยพฒนาอยางตอเน อง และมงานวจยพฒนาทสามารถตอบสนองความตองการของผใช และใชประโยชนโดยเฉพาะในเชงพาณชยไดเพมมากขน

๓๓,๐๖๕.๐๐

๕. ยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม

๑๘๙,๓๐๒.๗๓

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๕.๑ แผนงานพฒนาโครงสรางพนฐานเชอมโยงประเทศเพอนบาน เพอลดชองวางการพฒนาระหวางไทยและประเทศเพอนบาน สรางความสมพนธในเชงหนสวนทใกลชดและยงยน ประกอบดวย การปรบปรงและกอสรางโครงสรางพนฐาน ไดแก

สนามบน ถนน และเสนทางรถไฟในประเทศเพอนบาน หรอจากประเทศไทยเชอมโยงไปยงประเทศเพอนบานโครงการเพอการพฒนาเมอง เชน ระบบสาธารณปโภคและระบบสารณปการ ระบบระบายน า และปองกนน าทวม

โครงการเพอสงเสรมการพฒนายงยน เชน การบ ารงรกษาถนน และการใชถนนอยางปลอดภย โครงการเพอสนบสนนการพฒนากจกรรมทางเศรษฐกจอนๆ เชน

การจดท าแผนทการทองเทยว

๑๕,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● เงนกสถาบนการเงนอน

● เ งนสะสมของส านกงานพฒนาความร วมมอทางเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (สพพ.)

● แผนลงทนของ NEDA

และมต ครม.บางสวน

๕.๒ โครงการพฒนาเสนทางรถไฟความเรวสง กทม. (บางซอ) - หนองคายเพอเพมประสทธภาพการเชอมโยงโครงขายขนสงระบบรางในภาคตะวนออกฉยงเหนอเชอมโยงสปป.ลาว และจน ประกอบดวย พฒนาเสนทางรถไฟความเรวสง กทม. (บางซอ) - หนองคาย ระยะทาง ๖๑๕ กโลเมตร ซงเปนสวนหนงของโครงการกอสรางเสนทางรถไฟความเรวสงไทย-จน ระบบรางค จากคนหมง-หลวงพระบาง-เวยงจนทน-หนองคาย-กรงเทพฯ

๑๔๘,๖๐๐.๐๐ ● เงนรวมลงทนระหวางไทยและจน

● มต ครม. วนท ๗ ก.ย. ๒ ๕ ๕ ๓ แ ล ะ แ ผ นกระทรวง

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๕.๓ โครงการพฒนาทาเรอเชยงแสน แหงท ๒ เพอเพมศกยภาพทาเรอเชยงแสนใหสามารถรองรบการขยายตวของการคาและการขนสงตามแนวล าน าโขง และแกปญหาทาเรอเชยงแสนแหงท ๑ ทมพนทจ ากด รองรบการเปนประตการคาเชอมโยงภมภาคของจงหวดเชยงราย ประกอบดวยกอสรางทาเรอระยะแรก ๑๑ ท า ร ะ ย ะ ท ๒ เ พ ม อ ก ๙ ทา (ประกอบดวย ทาเรอขนถายสนคาทวไปดวยแรงงานคน ๖ ทา และดวยเ ค ร น ๕ ทา ทาเรอปโตรเลยม ๑ ทา ทาเรอคอนเทนเนอร ๘ ทา) และกอสรางอาคารส านกงาน อาคารเอนกประสงค โรงพกสนคา และบานพกเจาหนาท

๓๐๒.๗๓ ● งบประมาณแผนดน ● มต ครม. วนท ๑๖ ต.ค. ๒๕๕๐

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๕.๔ โครงการพฒนาเศรษฐกจบรเวณชายแดนเพอพฒนาศกยภาพของเมองชายแดนเพอเปนประตการคา ฐานการผลตและการลงทนเชอมโยงประเทศเพอนบาน เชน จงหวดตาก กาญจนบร นครพนม มกดาหาร อบลราชธาน เชยงราย เปนตน ประกอบดวย พฒนาโครงสรางพนฐานเพอรองรบการพฒนาและแกไขปญหาเมอง พฒนาระบบคมนาคมขนสงเชอมโยงสฐานการผลต/ทาเรอ/ตลาดในประเทศเพอนบาน และเชอมโยงกรงเทพ และพฒนาแผนสนบสนนดานคน สงคมและสงแวดลอม วางผงเมอง และการอนรกษเมอง ฯ กฎระเบยบทสนบสนนการลงทน การบรหารจดการเงน และแรงงานรวมทงพฒนาทท าการดานพรมแดน พนทตรวจรวม อาคารคลงสนคา และทท าการดานศลกากร ตรวจคนเขาเมอง และหนวยงานทเกยวของกบการตรวจปลอยสนคาขามพรมแดนใหสามารถรองรบการปฏบตงานตามความตกลงระหวางประเทศ และจดหาอปกรณ สงอ านวยความสะดวก และระบบเทคโนโลยสารสนเทศทจ าเปนในอาคารทท าการดานชายแดน

ตลอดจนพจารณากอสรางสงอ านวยความสะดวกเพอสงเสรมความไดเปรยบทางโลจสตกส เชน ศนยกระจายสนคา ศนยบรการโลจสตกส ลานจอดรถบรรทก ฯลฯ

๓,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● เงนสมทบภาค เอกชน

● มต ครม. วนท ๙ พ.ย. ๒๕๔๒ และ วนท ๑๙ ม.ค. ๒๕๔๕

๕.๕ แผนงานการพฒนาเขตเศรษฐกจสามฝาย อนโดนเซย-มาเลเซย-ไทย ๒๒,๔๐๐.๐๐

๕.๕.๑ โครงการกอสรางทางพเศษหาดใหญ-สะเดาเพออ านวยความสะดวกในการ

ขนสงและระบบโลจสตกส เชอมโยงอนภมภาค IMT-GT โดยเฉพาะการเชอมโยงพนทการพฒนาภาคใตของไทยและแผนพฒนาพนทเศรษฐกจ

๑๒,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● หรออาจเ ปนโครงการทด าเนนการในลกษณะ PPP

● มต ค.รม. เมอ ๗ เม.ย๒๕๕๔ ร บท ร าบมต กพบ. ครงท ๒/๒๕๕๔

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

ภาคเหนอ (NCER) ของมาเลเซย และเตรยมเสนอเปนสวนหนงของ IMT-GT

Implementation Blueprint ๒๐๑๒-๒๐๑๖ กบเปนสวนหนงของการเชอมโยงตามแผนแมบทการเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน หากผลการศกษาพบวามความเปนไปได และผลการจดเวทประชาคมเปนทยอมรบจากทกภาคสวนของการพฒนา

เม อ ๗ ม . ค . ๒๕๕๔

(วงเงนประมาณการโดย สศช.)

๕.๕.๒ โครงการกอสรางอโมงคเชอมโยงทางหลวงระหวางจงหวดสตล-รฐปะลสเพออ านวยความสะดวกในการขนสงและระบบโลจสตกส เชอมโยงอนภมภาค IMT-GT โดยเฉพาะการเชอมโยงพนทการพฒนาภาคใตของไทยและแผนพฒนาพนทเศรษฐกจภาคเหนอ (NCER) ของมาเลเซย และเตรยมเสนอเปนสวนหนงของ IMT-GT Implementation Blueprint

๒๐๑๒-๒๐๑๖ กบเปนสวนหนงของการเชอมโยงตามแผนแมบทการเ ช อ ม โ ย ง ร ะ ห ว า ง ก น ในอาเซยน หากผลการศกษาพบวามความเปนไปได และผลการจดเวทประชาคมเปนทยอมรบจากทกภาคสวนของการพฒนา

๑,๕๐๐.๐๐ ● เงนงบประมาณอโมงคซงตองรบผดชอบฝายละกงหนงและทางหลวงในประเทศไทยทรบผดชอบฝายเดยว

● มต ค.รม. เมอ ๗ ก.พ. ๒๕๕๔ รบทราบมต กพบ. ครงท ๑/๒๕๕๔ เม อ ๑๐ ม.ค. ๒๕๕๔

(วงเงนประมาณการโดย สศช.)

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๕.๕.๓ โครงการกอสรางดานศลกากรสะเดา (สวนขยาย) และการพฒนาเมองชายแดนตอเนองเพอปรบปรงการอ านวยความสะดวกการเชอมโยงดานดานศลกากรสะเดา เพอใหมสมรรถนะทดเทยมดานศลกากรบกตกายฮตม ซงจะอ านวยความสะดวกในการขนสงและระบบโลจสตกส เชอมโยงอนภมภาค IMT-GT โดยเฉพาะการเชอมโยงพนทการพฒนาภาคใตของไทยและแผนพฒนาพนทเศรษฐกจภาคเหนอ (NCER) ของมาเลเซย และเตรยมเสนอเปนสวนหนงของ IMT-GT Implementation

Blueprint ๒๐๑๒-๒๐๑๖ กบเปนสวนหนงของการเชอมโยงตามแผนแมบทการเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน โดยมการจดระบบความเชอมโยงกบโครงการกอสรางทางพเศษหาดใหญ-สะเดาเชอมโยงกบพนทดานศลกากร

๑,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● มต ค.รม. เมอ ๗ ก.พ. ๒๕๕๔ รบทราบมต กพบ. ครงท ๑/๒๕๕๔ เม อ ๑๐ ม.ค. ๒๕๕๔

(วงเงนประมาณการโดย สศช.)

๕.๕.๔ โครงการกอสรางสะพานขามแมน าโกลกทอ าเภอตากใบ จงหวดนราธวาส และอาคารดานศลกากรเพอปรบปรงการอ านวยความสะดวกการเชอมโยงดานดานศลกากรตากใบแหงใหม โดยการกอสรางสะพานขามแมน าโกลก ทดแทนการใชแพขนานยนต ซงจะอ านวยความสะดวกในการขนสงและระบบโลจสตกส เชอมโยงอนภมภาค IMT-GT

โดยเฉพาะการเชอมโยงพนทการพฒนาภาคใตของไทยและแผนพฒนาพนทเศรษฐกจภาคตะวนออก (ECER) ของมาเลเซย และเตรยมเสนอเปนสวนหนงของ IMT-GT Implementation Blueprint ๒๐๑๒-๒๐๑๖ กบ

๕,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● มต ค.รม. เมอ ๗ ก.พ. ๒๕๕๔ รบทราบมต กพบ. ครงท ๑/๒๕๕๔ เม อ ๑๐ ม.ค. ๒๕๕๔

(วงเงนประมาณการโดย สศช.)

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

เปนสวนหนงของการเชอมโยงตามแผนแมบทการเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน

๕.๕.๕ โครงการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษชายแดนไทย-มาเลเซย ทอ าเภอสะเดา จงหวดสงขลา - เมองบกตกายฮตม มาเลเซยเพอปรบปรงสงอ านวยความสะดวกดานการคาชายแดนไทย-มาเลเซย เขอมโยงเศรษฐกจภาคใตของไทยกบพนทแผนงาน NCER ของมาเลเซย โดยการกอสรางคลงสนคาและศนยโลจสตกส ทเชอมโยงหวงโซอปทานกบมาเลเซย

๑,๐๐๐.๐๐ ● เอกชนลงทนในแบบ PPP

ในพนทโครงการ ● มต ค.รม. เมอ ๗ ก.พ. ๒๕๕๔ รบทราบมต กพบ. ครงท ๑/๒๕๕๔ เม อ ๑๐ ม.ค. ๒๕๕๔

(วงเงนประมาณการโดย สศช.)

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๕.๕.๖ โครงการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษชายแดนไทย-มาเลเซย ทอ าเภอแวง

อ าเภอสไหงโกลก และอ าเภอตากใบ จงหวดนราธวาส โดยมกจกรรมเชอมโยงกบรฐกลนตน มาเลเซย เพอปรบปรงสงอ านวยความสะดวกดานการคาชายแดนไทย-มาเลเซย เขอมโยงเศรษฐกจภาคใตของไทยกบพนทแผนงาน ECER ของมาเลเซย โดยการกอสรางคลงสนคาและศนยโลจสตกส ทเชอมโยงหวงโซอปทานกบมาเลเซย อาท พฒนาโครงสรางพนฐานสนบสนน เชน ถนนเขา-ออก การพฒนาแหลงน า การพฒนาระบบสาธารณปโภคสาธารณปการ สถานศกษา

โรงพยาบาล

๑,๑๐๐.๐๐ ● รฐลงท นด านโครงสร า งพ น ฐ า น ส น บ ส น น เ ง นงบประมาณ

● มต ค.รม. เมอ ๗ ก.พ. ๒๕๕๔ รบทราบมต กพบ. ครงท ๑/๒๕๕๔ เม อ ๑๐ ม.ค. ๒๕๕๔

(วงเงนประมาณการโดย สศช.)

๕.๕.๗ โครงการจดตงศนยโลจสตกสภาคใตทอ าเภอทงสง จงหวดนครศรธรรมราชเพอพฒนาระบบโลจสตกสเชอมโยงระหวางภาคใตตอนกลางของไทยกบกรอบ IMT-GT เชน ทางรถไฟ (เชอมโยงกบท า เ ร อ ก น ต ง จ ง ห ว ด ต ร ง ) ถนนเขา-ออก การพฒนาระบบสาธารณปโภคสาธารณปการ เปนตน

๗๐๐.๐๐ ● เอกชนลงทนในแบบ PPP

ในพนทโครงการ ● มต ค.รม. เมอ ๗ เม.ย๒๕๕๔ รบทราบมต กพบ. ครงท ๒/๒๕๕๔ เม อ ๗ ม .ค . ๒๕๕๔

(วงเงนประมาณการโดย สศช.)

๕.๕.๘ โครงการกอสรางอาคารผโดยสารระหวางประเทศ ทาเรอภเกต เพอกอสรางอาคารผโดยสารทาเรอระหวางประเทศ ททาเรอภเกต รองรบการเชอมโยงการทองเทยวในอนภมภาค IMT-GT

๑๐๐.๐๐ ● มต ค.รม. เมอ ๗ ก.พ. ๒๕๕๔ รบทราบมต กพบ. ครงท ๑/๒๕๕๔ เม อ ๑๐ ม.ค. ๒๕๕๔

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

(วงเงนประมาณการโดย สศช.)

๖. การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๒๙๓,๒๗๐.๐๐

๖.๑ แผนงานดานทรพยากรดนและทดน ๑๗,๐๐๐.๐๐

๖.๑.๑ ส ารวจแนวเขตทดนของรฐใหเปนมาตรฐานเดยวกน เพอใหมแนวเขตทดนของรฐทวประเทศ เพอลดปญหาความขดแยงทดนระหวางรฐกบเอกชน และใหมแผนททมมาตรฐานทกหนวยงาน

๓,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

๖.๑.๒ การพฒนาระบบสารสนเทศทดน เพอใหมระบบและฐานขอมลถอครองทดนและการจดทะเบยนนตกรรมทดนของรฐดวยระบบเทคโนโลยสารสนเทศทหนวยงานทเกยวของสามารถเรยกใชประโยชนไดอยางถกตองและรวดเรว

๑๔,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● มต ครม. วนท ๒ ม.ค. ๒๕๕๑ เสนอโดยกระทรวงมหาดไทย

๖.๒ แผนงานดานทรพยากรน า ๗๓,๒๕๐.๐๐

๖.๒.๑ การพฒนาแหลงน าขนาดกลางและขนาดใหญ เพอสรางระบบเกบกกน าตนทนและระบบกระจายน าในเขตพนทชลประทาน

๗๓,๒๕๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● มต ครม.

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๖.๓ แผนงานดานสงแวดลอม ๑๘๔,๔๒๐.๐๐

๖.๓.๑ สนบสนนใหมการกอสรางระบบก าจดของเสยรวมใหกบองคกรปกครองสวนทองถน โดย เสรมสรางความพรอมใหกบองคกรปกครองสวนทองถนอยางตอเนองในการจดท าโครงการ/ ตรวจสอบ/ ควบคมคณภาพรายงานการศกษาความเหมาะสม การออกแบบรายละเอยดการกอสราง และการกอสรางระบบก าจดของเสยรวม รวมทงจดท าบญชรายชอทปรกษาทมความเหมาะสมเปนผจดท ารายงานการศกษาความเหมาะสม การออกแบบรายละเอยดการกอสรางระบบก าจดของเสยรวม ตลอดจนสนบสนนงบประมาณส าหรบการศกษาความเหมาะสม (Feasibility Study: FS) และการออกแบบรายละเอยดการกอสราง (Detailed Design: DD) ระบบก าจดของเสยรวม นอกจากนยงไดสนบสนนงบประมาณส าหรบการกอสรางระบบก าจดของเสยรวม

(ระบบบ าบดน าเสยรวมชมชน ระบบการจดการขยะมลฝอย มลฝอยตดเชอ และของเสยอนตรายจากชมชน) ทสอดคลองกบปญหาและศกยภาพในการบรหารจดการขององคปกครองสวนทองถน

๑๘๔,๔๒๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน

● งบประมาณกระจายอ านาจ

● กองทนสง แวดลอม

● กรมควบคมมลพษ

๖.๔ การแกไขปญหาสงแวดลอมในพนทมาบตาพดและบรเวณใกลเคยง จงหวดระยอง ๑๘,๖๐๐.๐๐

โครงการ (รายการ) (เปาหมายและกจกรรม) ในชวงแผนฯ๑๑

(ประมาณการเบองตน) แหลงเงนทน ทมาโครงการ

๖.๔.๑ การลงทนของภาคเอกชนตามแผนปฏบตการเพอลดและขจดมลพษในเขตควบคมมลพษ พ.ศ. ๒๕๕๓-๒๕๕๖ ประกอบดวย การควบคมการปลอย SO๒ และ NOX การลด VOCs การควบคมปรมาณน าเสย การลดกากของเสย VOCs Inventory การตดตามผล และอนๆ

๑๑,๕๐๐.๐๐ ● ภาคเอกชน ● แผนปฏบตการเพอลดและขจดมลพษในเขตควบคมมลพษจงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๕๓ -๒๕๕๖ (ภาคเอกชน)

๖.๔.๒ การลงทนของภาคราชการตามแผนปฏบตการเพอลดและขจดมลพษในเขตควบคมมลพษ จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๕๓-๒๕๕๖ ประกอบดวย ๗ แผนงาน ๗๑ โครงการ (บ าบดฟนฟ/เฝาระวงและปองกน/สรางจตส านก/ศกษาวจยเชงปฏบต/การบงคบใชกฏหมาย/รองรบเหตฉกเฉนและเตอนภยสารพษ/ตดตามประเมนผล)

๒,๑๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผ นดน / งบ กนอ./งบกองทนสงแวดลอมฯ

● แผนปฏบตการเพอลดและขจดมลพษในเขตควบคมมลพษจงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๕๓ -๒๕๕๖ (ภาคราชการ)

๖.๔.๓ การลงทนของภาคราชการตามแผนแกไขปญหามาบตาพดดานอนๆ ๕,๐๐๐.๐๐ ● งบประมาณแผนดน ● ประมาณการโดย สศช.