55
دوم ت م س ق ی ح را ط صاد ت ق ه و ا ن ی ر ه وم ه ف م ده! ه ش" ن" ق ر گ ن ر" ظ ن ار در ی" ع م "ل و م عا0 وان " ن ع ه4 ول ب"8 " پ ی ن م"ا ر ش! ک"ه ارر س ی ا ل در ح"ا اه مدت ون ک های ه ن ی ز گ ل ی حل ت دو، ش! خ4 ت هدف د:! م ش ی ه وا خ لU ئ ا وع ن ض و م0 ن ی ه ا4 له بU ی س م وع پ ا سه4 د. ما ن! اش4 ن1 ) س ه4 ر ب س طه ق ن( 0 ان ن د و ر و س ی4 ن صادی ت ق ل ا ی حل ت) 2 ی ه ش"ار ن" هی4 ب) ی ت! س ا4 ی ی ه ا ن ی ر ه ی ح را ط3 ر ض صادی حال حا ت ق ا عات ل مطا) و4 ن م4 ج ر8 پ و س مای یz ی وا ه ری س ه4 ر ب س طه ق نA380 در شال اش4 رن پ ا ت ک ر! س ی که ن ما ر2000 ت خمه شا ا رن4 پ ا4 لادی ن ی مA380 رای4 " پ ط ق" ف ود ک"ه4 " پ ده ر0 ن می خ ت زد، ک ت ق ف وا م! زوش" ف ه"ا ن یرش"د،4 پ "ری س ه4 "ر ب" س ط"ه ق ن ه4 ما ب یz ی وا ه وارر8 پ که ی ی ا250 ی ار ل د ص555 دای ی"4 ی . در ا س ی ا ف م"ا، ک"ا یz ی وا ه! ش ی ا4 ح" ن گ ی ل د ص م"ا یz ی وا ه0 ن ی د ا ی" ق م م ع ک"ه ت ق ی ر م ار ط" ت ی ا0 ن ی ن8 " خ ام"ه رن4 پ751 ه ه4 ی ب"! " ش ی ا ز فی ا ه"ا ه ن" ی ر ه ی و ن "ولا ط رات ی خ ا ی ن" ل د. و! اش"4 ی ن ن ا4 ح"4 ت ا4 ح

ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

قسمت دوم

مفهوم هزینه و اقتصاد طراحی

هدف بخش دو، تحلیل گزینه های کوتاه م��دت در ح��الی اس��ت ک��ه ارزش زم��انی پ��ول ب��ه عن��وان عامل و معیار در نظر نگرفته شده باشد. ما با سه نوع مسئله به این موضوع نائ��ل خ��واهیم ش�د:

(3( بهینه سازی طراحی هزینه انباش��تی 2( تحلیل اقتصادی بی سود و زیان )نقطه سر به سر( 1مطالعات اقتصادی حال حاضر

A380نقطه سر به سری هواپیمای سوپرجمبو م�وافقت ک�رد،A380 میالدی ب�ا برنام��ه س�اخت 2000زمانی که شرکت ایرباس در سال

250تخمین زده بود که فقط برای اینکه پرواز هواپیما به نقطه سر به سری برسد، تنه��ا ف��روش صندلی گنجایش هواپیما، کافی است. در ابتدای برنامه چنین انتظار می رفت ک��ه555صندلی از

جابجایی باشد. ولی تاخیرات طوالنی و هزینه ه��ای افزایش��ی ب��ه ه��ر751عمر مفید این هواپیما این2005حال باعث تغییرات چشمگیری در نقطه سر به سری اولیه ایجاد کرده است. در س��ال

Financial) صندلی افزایش ی��افت. بن��ا ب��ه مقال��ه ای در فایننش��ال ت��ایمز 270عدد سر به سری به

Times, October 20, 2006, p.18 �) صندلی از هواپیما را بفروشد تا به420شرکت ایرباس می بایست 262% افزایش نسبت به تصور اولیه. ت��ا ب��ه کن��ون تنه��ا 68نقطه سر به سری برسد و این یعنی

سفارش شرکتی برای این هواپیم��ا از ج��انب ایرب��اس دری��افت ش��ده اس��ت. در این بخش عن��وان"نقطه سر به سری" عضو اساسی و بنیادین است.

راه حل صحیح برای هر مسئله ای بستگی به فهم درست و حقیقی از آنچه که واقعاً است، دارد.(1887-آرتور م. ولینگتون )

Page 2: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

واژگان هزینه2.1 هزینه های بسیار زیادی برای در نظر گرفتن در تحلی��ل اقتص��اد مهندس��ی وج��ود دارد. این هزینه ها در تکرار وق��وع، ب��زرگی نس��بت آن و مق��دار ت��اثیر آن ب��ر مطالع��ه، متف��اوت و گس��ترده هستند. ما در اینجا چند دسته از هزینه ها را توضیح می دهیم و به روشنی نشان می دهیم چگونه

در تحلیل اقتصاد مهندسی بکار برده می شوند. هزینه های ثابت، متغیر و افزایشی2.1.1

هزینه های ثابت آن دسته از هزینه ها هستند ک��ه در اث��ر تغی��یرات س��طح فع��الیت گس��تره عملیات های محتمل برای ظرفیت و یا توانایی موجود، بی ت��اثیر باش��ند. ب��ه ط��ور معم��ول هزین��ه های ثابت شامل بیمه و مالیات تسهیالت، مدیریت عمومی و حقوق مسئوالن، هزینه گواهینام��ه و هزینه های نرخ سودی که بر س�رمایه در گ��ردش محاس�به می ش��ود وغ�یره می باش�د. البت��ه ه��ر هزینه ای مطیع تغییرات است ولی هزینه های ثابت در گ��ذر گس��تره ش��رایط عملی��اتی مش��خص، ثابت باقی می مانند. زمانی هزینه های ثابت دستخوش تغییر می شود ک��ه تغی��یرات عم��ده ای در

مصرف منابع، یا طرح ریزی و توسعه و یا تعطیلی واحد صنفی را شامل شود. هزینه های متغیر هزینه های در ارتباط با عملی��ات اس��ت ک��ه خ��ود ش��امل ان��واع گون��اگون تعداد محصول خروجی و دیگر معیارهای سنجش سطح فعالیت می باش��د. ب��ه ط��ور مث��ال هزین��ه های مواد و کارگری که در محصول یا خدمت مصرف شده است، هزینه متغیر است، زیرا وابسته به تعداد محصول خروجی و واحد محصول دارد که با کم و زیاد شدن تع��داد محص��ول، این هزین��ه

ها نیز تغییر می کند )گرچه هزینه تولید هر واحد محصول ثابت باقی بماند(. هزینه افزایشی )یا درآمد افزایشی( هزینه )ی��ا درآم��د( اض��افی اس��ت ک��ه نتیج��ه اف��زایش خروجی یک سیستم به ازای یک واحد )و یا بیش��تر( اس��ت. هزین��ه افزایش��ی ب��ه ط��ور معم��ول در ارتباط با تصمیمات "ادامه-توقف" است که شامل تغییرات محدود در خروجی و یا سطح فع��الیت است. برای مثال هزینه افزایشی برای رانندگی یک اتومبی�ل ب�ه ازای ه��ر ی��ک مای�ل ممکن اس�ت

$ باشد ولی این هزین��ه وابس��ته ب��ه بررس��ی ه��ای دقیقی از جمل��ه ک��ل مس��افت طی ش��ده0.49 اتومبیل در سال )گستره عملیات متوسط(، مسافت مورد انتظار برای سفر بعدی و عمر اتومبیل است. همچنین مطالعه مواردی چون " هزینه افزایشی تولید هر بشکه نفت" و " هزینه افزایش��ی

می تواند مفید باشد. همانطور که مثال های اخیر نش��ان داده" تحصیل یک دانش آموز برای ایالتاست، هزینه )یا درآمد( افزایشی معموال به راحتی بدست نمی آید.

( هزینه های ثابت و متغیر2.1مثال در ارتباط با روکش کردن ی��ک بزرگ��راه جدی��د االح��داث، پیمانک��ار دو گزین��ه مک��انی ب��رای احداث تجهیزات مخلوط کن آسفالت دارد. پیمانک��ار تخمین زده اس��ت هزین��ه جابج��ایی و حم��ل و

$ ب��رای2.75نقل تجهیزات هموار سازی از مکان اسقرار مخلوط کننده اسفالت به مح��ل اج��را، هر یارد مکعب خواهد بود. عوامل مرب��وط ب��ه دو مک��ان اس��تقرار تجه��یزات ب��دین ص��ورت اس��ت

)هزینه تولید برای هر دو مکان مساوی است(:

Page 3: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

مکان بمکان الففاکتور هزینه

مایل3 مایل4متوسط مسافت حمل و نقل$7000$2000اجاره ماهانه مکان

هزینه احداث و جمع آوریتجهیزات

15000$50000$

به ازای هر یارد مکعب$2.75 به ازای هر یارد مکعب$2.75هزینه حمل و نقل در روز$150نیازی نیستفرد نگهدارنده پرچم

یارد مکعب مواد مخلوط آسفالت می باشد. همچنین مدت زمان برای50000این کار نیازمند به هفته پنج روز کار در هفته( در نظر گرفته شده است. حال می17 ماه )4انجام پروژه را برابر با

بایست دو گزینه مکانی را از منظر هزینه ثابت، متغ��یر، افزایش��ی و کلی مقایس��ه ک��رد. همچ��نین تصور می شود که هزینه سفر برگشتی ناچیز است. حال، کدام گزینه مک��انی به��تر اس��ت؟ ب��رای

$ به ازای هر یارد مکعب جابجا شده به محل کار پرداخت کند، چند ی��ارد12مکان منتخب اگر وی مکعب مواد حمل و نقلی، پیمانکار بایستی قبل از شروع به سودآوری جابجا کند ؟

راه حل( هرینه های ثابت و متغیر برای این مسئله در جدول پایین معرفی شده است. هزینه های اجاره، راه اندازی و جمع آوری )و هزینه فرد نگهدارنده پرچم مکان ب به عنوان هزینه ثابت برای کل کار در نظر گرفته ش��ده اس��ت ولی هزین��ه حم��ل و نقلی ب��ه ازای مق��دار جابج��ایی ک��ل م��واد

را مقدار کل خروجی یارد مکعب در نظر می گیریم.xمتفاوت است لذا متغیر متغیثابتهزینه

رمکان بمکان الف

$28000$8000⦁اجاره راه اندازی/ جمع

آوری⦁15000$50000

فرد نگهدارندهپرچم

⦁012750( =150$()17)5

()$2.75= )$55000⦁حمل و نقل50000)4

412500( =2.75$()50000)3

$503250$573000جمع مکان ب که هزینه ثابت باالتری است، هزینه کلی کمتری برای انجام کار دارد. شایان ذک��ر اس��ت

که اضافه هزینه ثابت مکان ب با هزینه متغیر این مکان معاوضه شده است. پیمانکار از جایی شروع به س��ودآوری می کن��د ک��ه درآم��د کلی براب��ر هزین��ه عملی��ات ی��ارد مکعب

آسفالت جابجا شده باشد. بنا به مکان ب داریم: 3$(2.75 در متغیر هزینه به ازای هر یارد مکعب جابجا شده = )8.25$

هزینه کلی= درآمد کلی

Page 4: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

X12= x8.25$ + 90750$

x یارد مکعب جابجا شده= 24200

یارد مکعب مواد شروع به س��ود24200بنابراین با استفاده از مکان ب، پیمانکار بعد از جابجایی آوری می کند.

هزینه های مستقیم، غیر مستقیم و استاندارد2.1.2 این عناوین هزینه غالبا تکراری ش�امل اک��ثر عناص�ر هزین�ه ای می ش�ود ک�ه در دس�ته بن�دی ه�ای پیشین )هزینه های ثابت و مستقیم( جای می گیرند. هزینه های مستقیم هزینه ای اس��ت ک��ه می ت��وان آن را منطقی اندازه گیری کرد و بتوان ب��ه قس��متی از محص��ول نه��ایی )خ��روجی( تخص��یص داد. هزین��ه ه��ای کارگری و مواد مستقیماً با محصول، خدمت و ی��ا س��اخت در ارتب��اط اس��ت. ب��رای مث��ال، م��واد الزم جهت

ساخت یک عدد قیچی را می توان به عنوان هزینه مستقیم در نظر گرفت. هزینه های غیر مستقیم هزینه ای است که نمی ت��وان ب��ه ط��ور مس��تقیم ب��ه قس��متی از محص��ول نهایی مربوط و تخصیص داد. به طور معمول تخصیص هزینه از طریق روابط )متناسب با ساعات مستقیم کاری، هزینه مسقیم کارگری و یا هزینه مستقیم مواد( نسبت ب��ه خ��روجی و ی��ا فع��الیت ک��اری می باش��د. برای مثال، هزینه ابزار معمول، منابع عمومی و نگهداری تجهیزات در واحد ص��نفی ب�ه عن��وان هزین�ه ه�ای

غیر مستقیم شناخته می شود. باالسری شامل هزینه هایی همچون هزینه های عملیاتی کارخانه است که در دسته هزینه مس��تقیمک����������������������������ارگری و ی����������������������������ا م����������������������������واد گنجان����������������������������ده نمی شود. در این کتاب عناوینی چون هزینه های غیر مستقیم، باالسری و باری ب��ه ج��ای هم اس��تفاده می شوند. مثال های باالسری شامل برق، تعمیرات کلی، مالیات بر مستغالت و نظارت است. مخارج اداری و فروش معموالً در جرگه هزینه های مستقیم و هزینه های باالسری در قیمت فروش واحد برای محص��ول و

توضیحات بیشتری در مورد عناوین محاس�به هزین��ه رادر ب�رA-2یا خدمت تقسیم بندی می شود. )ضمیمه می گیرد(

هزینه های استاندارد هزینه های کارخانه به ازای هر واح��د خ��روجی قب��ل از تولی��د واقعی و ی��ا خ��دمت صورت گرفته، می باشد. هزینه استاندارد از هزینه ساعات مس��تقیم ک��اری، م��واد و باالس��ری )ب��ه هم��راه هزینه های ایجاد شده در هر واحد( پیش بینی شده، توسعه یافته تر اس�ت. ب�ه این خ�اطر ک�ه هزین�ه ه�ای باالسری در ارتباط با سطح دقیقی از تولید است، شرایط بسیار مهمی را ب��ه وج��ود می آورد ک��ه بایس��تی

را ببینید(. هزین��ه2.4.2حتماً در محاسبه اطالعات هزینه های استاندارد بدان توجه شود )برای مثال بخش های استاندارد نقش کلیدی در کنترل هزینه و دیگر عملکرد های مدیریتی دارد. چند استفاده معمول آن به

صورت زیر است:تخمین هزینه های تولیدی آینده.1اندازه گیری عملکرد عملیاتی توسط مقایسه هزینه واقعی به ازای واحد با هزینه استاندارد واحد..2آماده سازی پیشنهادات و مزایده برای محصوالت یا خدمات مطالبه شده از سوی مشتریان.3ایجاد کردن ارزش کار در فرآیند و کنترل موجودی نهایی.4

هزینه نقدی و هزینه کتابی2.1.3 هزینه ایی که شامل پرداخت هزینه می شود را هزینه نقدی )و در جریان نقدی خالص��ه می ش��ود( گویند، که متمایز از آنچه ک�ه ش�امل ت�راکنش نق�دی و منعکس ش�ده در سیس�تم حس�ابداری تحت عن�وانهزین�����ه غ�����یر نق�����دی، اس�����ت. این هزین�����ه غیرنق�����دی غالب�����اً ب�����ه هزین�����ه کت�����ابی اش�����اره

، بخش3می کند. هزینه های نقدی هزینه های هستند که از چش��م ان�داز ایج��اد ش��ده ب�رای تحلی�ل )عن��وان ( تخمین زده می شوند و هزینه های آینده متحمل شده برای گزینه های تحت تحلیل است. هزینه ه��ای1.2

کتابی هزینه هایی هستند که شامل هزینه های پرداخت نمی شوند ولی نسبتاً نشانگر بهبود مصرف گذشته در بازه زمانی خاص است. معمول ت�رین مث��ال در م��ورد هزین�ه کت�ابی هزین��ه اس�تهالک ب�رای اس��تفاده از

Page 5: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

تجهیزات شامل کارخانه و تسهیالت است. در تحلیل اقتصاد مهندسی، تنها هزین��ه ه��ای جری��ان نق��دی و ی��ا جریان نقدی بالقوه از منظر تعریف شده برای تحلیل، نیاز است که در نظر گرفته شود. استهالک به ط��ور مثال یک جریان نقدی نیست و در تحلیل مهم است زیرا تاثیر گذار بر مالیات بر درآمد که از جمل��ه جری��ان

ص��حبت خ��واهیم7های نقدی است، می باشد. )ما در مورد عناوین استهالک و مالیات بر درآم��د در بخش کرد(

هزینه غرق شده2.1.4 هزینه غرق شده هزینه ای است که در گذشته اتفاق افتاده است و هیچ ارتباطی ب��ا تخمین هزین��ه های آینده و درآمد مرتبط با عملیات جایگزین ندارد. بنابراین هزینه غرق شده در تمامی گزینه ها مش��ترک است و قسمتی از جریان نقدی آینده )چشم انداز( نیست و می توان�د در تحلی��ل اقتص��اد مهندس��ی نادی�ده گرفته شود. برای مثال هزینه های غرق شده هزینه نقدی غیر قابل استرداد از جمله بیعانه یک خانه یا پول

صرف شده برای اخذ پاسپورت. مفهوم هزینه غرق شده در مثال بعدی به وضوح روشن است.تصور کنید شخصی بنام "جو ک��الج"

$ به عنوان پیش پ��رداخت داده اس��ت40وجود دراد که موتورسیکلتی که مورد عالقش بود را پیدا کرده و $ خواهد رسید اما اگر جو نخواهد موتور را بگیرد قابل برگش��ت اس��ت. در1300که به سقف قیمت خرید

آخر همان هفته جو موتوری دیگر به همان اندازه مطلوب پیدا کرد که فکر کرده به هم��ان ان��دازه مناس��ب $ در اینج��ا40$ است. برای تصمیم گیری اینک��ه ک��دام موت��ور مناس��ب خری��د اس��ت، 1230خرید با قیمت

هزین�������������ه غ�������������رق شدس�������������ت و در فرآین�������������د تص�������������میم گ�������������یری وارد نمی شود به جز اینکه قیمت باقی مانده موتور اولی باز کمتر باشد. هم اکنون زم��ان ب��رای تص��میم گ��یری

$ برای موتور دومی ؟1230$ برای خرید موتور اولی پرداخت کند و یا 1260این است که ایا به طور کلی هزینه های غرق شده عواقب غیر قابل استرداد تصمیمات گذش��ته هس��تند و بن��ابراین در تحلیل و مقایسه گزینه ها که آینده را تاثیر گذار باشد، غیر مرتبط است. اگرچه گ��اهی اوق�ات از لح��اظ احساسی شاید سخت باشد ولی بایستی هزینه های غرق شده را فراموش کنیم به غیر از اینکه احتماالً در

حدی وجودیت آنها کمکی کند به شما تا پیش بینی بهتری برای آینده داشته باشید.( هزینه های غرق شده در تحلیل جابگزینی2.2مثال

مثال کالسیک هزینه غرق شده شامل جایگزینی دارایی هاست. چنین تصور کنید که شرکت شما جایگزینی $ ب��وده و س��وابق بایگ��انی و محاس��بات50000قسمتی از تجهیزاتش را در نظر دارد. در ابتدا ارزش آنه��ا

$ اس��ت. ب�ه منظ��ور تحلی��ل5000$ می دان��د ولی قیمت ف�روش تخمی��نی آن 20000تئوری ارزش آن را $ هزینه غرق شده است. اگرچ��ه چن��ان ی��ک دی��دگاه این اس��ت ک��ه50000جایگزینی برخی تجهیزات مبلغ

انتظار می رود که هزینه غرق شده مابه التفاوت ارزش فروش انها و استهالک س��ازمانی باش��د. ب��ه ط��ور $ اس��ت. اگرچ��ه هیچ ی��ک از15000$ و ی��ا 5000$ منه��ای 20000مثال هزینه غرق شده در این مسئله

$ در تحلیل اقتصاد مهندس��ی در نظ��ر نگرفت��ه ش��ده اس��ت، ب��ه غ��یر از ح��التی ک��ه15000$ و نه 50000 می باشد(.9$ ممکن باشد باعث تغییرات در مالیات بر درآمد باشد )که در قسمت 15000

هزینه فرصت2.1.5 هزینه فرصت، متحمل شده بر سیستم اس��ت بخ��اطر اس��تفاده مح��دود از من��ابع همچ��ون فرص��ت استفاده از آن منابعی که منفعت مالی آن بخاطر مح��دود ب��ودن ب��ه اتم��ام رس��یده اس��ت. بن��ابراین هزین��ه فرصت، هزینه رد بهترین فرصتی است که معموالً مخفی و ضمنی می باشد. برای مثال، دانش آم��وزی را

$در سال درآمد داش��ته باش��د ولی بج��ای ک��ار رفتن ب��ه مدرس��ه را20000در نظر بگیرید که می توناست )25000$ نیز پ��رداخت کن��د. ل��ذا هزین��ه او 5000انتخاب کرده و برای تحصیل نیز می بایست سالیانه �$

$ هزینه فرصت از دست رفته( است. )این مثال ب��دون در نظ��ر گ��رفتن20000$ هزینه مستقیم و 5000مالیات است و تصور بر این می باشد که در حین تحصیل نیز نمی تواند کار کند(

Page 6: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

( هزینه فرصت در تحلیل جایگزینی2.3مثال مفهوم هزینه فرصت معموالً در تحلیل جایگزینی قطعه ای از تجهیزات مورد استفاده ق��رار می گ��یرد. ی��ک

را در نظ���������������������������ر 2-2ب���������������������������ار دیگ���������������������������ر مث���������������������������ال می گیریم، این بار شرکت مذکور تصور کرده است ک��ه تع��ویض قطع��ه ح��ال حاض��ر دس��تگاه ک��ه در ابت��دا

$ ثبت ش��ده اس��ت ولی ارزش20000$ ارزش دارد، اکنون در سوایف بایگانی شرکت ارزش آن 50000 $ است. به منظور تحلیل اقتصادی اینکه قطعه را تعویض نماییم یا خ��یر، س��رمایه5000واقعی بازاری آن

$ در نظ��ر گرفت��ه ش��ود، زی��را ب��ا نگه��داری آن قطع��ه5000گذاری حاضر شرکت برای آن قطعه بایس��تی $ از دست داده است. بنابراین قیمت فروش فوری5000شرکت فرصت اسقاط آن در بازار را به ارزش

$ آن هزینه واقعی سرمایه گذاری عدم تعویض تجهزات است و این مثال بر پایه مفه��وم فرص��ت از5000 دست رفته است.

هزینه چرخه عمر2.1.6 در حرفه مهندسی، عبارت " هزینه چرخه عمر" به طور اغلب استفاده می شود. این عبارت یعنی جمع کل هزینه هایی که در ارتباط با محصول، ساختار، سیستم و یا خدمت در طول چرخه زن��دگی آن می

نشان داده شده است. چرخه عم��ر ی��ک محص��ول ب��ا1-2باشد. عبارت ساده شده چرخه زندگی در شکل شناسایی یک خواسته اقتصادی یا نیاز است و با ازکارافتادگی و اسقاط شدن، ب��ه پای��ان می رس��د. این در اصل به معنای افق زمانی است که که باید در شرایط مشخصی معلوم شود )می تواند ی��ک پ��ل بزرگ��راه، موتور جت برای یک هواپیما و یا یک سلول انعطاف پذیر تولید اتوماتیک ی�ک کارخان��ه باش��د(. پای�ان چرخ��ه

مدتعمر یک محصول می تواند بر اساس اقتصاد و عملکرد فنی آن برنامه ریزی شده باشد. برای مثال، زمانی که یک ساختمان و یا قطعه ای تواند به صورت اقتص��ادی خ��دمت ده��د کم��تر از م��دت زم��ان مج��از تعیین شده برای آن باشد. تغییرات در طراحی بهره وری یک کتری می تواند گوی��ای مس��ئله باش��د. ک��تری

فاز چرخه عمر و نسبت هزینه انها1-2جدول

Page 7: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

قدیمی می توانست مقدار بخار مورد نیاز را تامین کند ولی نمی توانست برای مدت زم��انی م��ورد اتتظ��ارآن را نگه دارد.

چرخه عمر به دو قسمت بازه زمانی تقسیم می شود: فاز به ک��ارگیری و ف��از عملی��اتی. هم��انطور ک��ه در نشان داده شده است، هر یک از فازها خود به زیرمجمومه هایی منسجم ولی بازه های زم��انی1-2شکل

ال�زام تحلی�ل واجب ب�ودن بررس�ی ب�ه–متفاوت تقسیم شده است. فاز به کاگیری با تحلیل نیاز اقتصادی شروع می شود. آنگاه با آشکارس��ازی ال��زام واقعی خواس��ته دیگ��ر–خواسته، محصول، سیستم و خدمت

فعالیت های فاز به کارگیری می تواند با سیر منطقی رخ دهند. فع��الیت ه��ای ط��راحی مفه��ومی، نیازه��ایعملی��������������اتی و تک��������������نیکی را ب��������������ه ط��������������راحی پای��������������ه ای ترجم��������������ه می کند. از جمله موارد مشمول این فاز، توسعه گزینه های شدنی و تحلی��ل اقتص��اد مهندس��ی ب��ه منظ��ور ارزیابی انتخاب طراحی اولیه است. همچنین توسعه عالی و آزمایش نمونه اولیه ب��رای پش��تیبانی از ط��رح

اولیه، در این بازه رخ می دهد. گروه بعدی فعالیت های موجود در فاز به کارگیری شامل طراحی دقیق و طرح ریزی ب��رای تولی��د یا ساخت است. این گام به دنبال فعالیت های الزم به منظور آم��اده س��ازی، ب��ه ک��ارگیری و مهی��ا س��اختن

تاکی��د می ش��ود، مطالع��ات اقتص��ادی قس��مت مهمبرای عملیات تسهیالت و دیگر منابع مورد نیاز اس��ت. فرآیند طراحی برای تحلیل و مقایسه گزینه ها می باشد و همچنین کمک می کند تا طراحی دقیق نهایی را

مشخص کند. در فاز عملیاتی، رخدادهای تولید، جابجایی و یا ساخت قسمت های پای��انی خ��دمات ی��ا محص��والت اتفاق می افتد. این فاز با ازکارافتادگی عملیات های فعال و یا استفاده از آنها همراه است. اول��ویت ه��ای

( دس�تیابی ب��ه پش��تیبانی کارآم�د و1مطالعات اقتصاد مهندسی در طی فاز عملیاتی ب�دین ص��ورت اس��ت: ( مشخص کردن زمان ازکارافت��ادگی و3( تعیین زمان جایگزینی مطلوب قطعات 2اثربخش بر عملیات ها

خاتمه فعالیت ها. نشان دهنده نمایه های نسبت هزینه برای چرخه عمر است. عالی ترین پتانسیل برای1-2شمایل

دستیابی به پس اندازهای هزینه چرخه عمر، در ابتدار فاز به ک��ارگیری اس��ت. اینک��ه چق��در از هزین��ه ه��ای چرخه عمر یک محصول )برای مثال( می تواند پس انداز شود، وابسته ب��ه عوام��ل متع��ددی اس��ت. ب��ا این حال طراحی اثربخش مهندسی و تحلیل اقتصادی در طی این فاز در بیشینه کردن پس اندازها، بسیار مهم

می باشد. %80منحنی هزینه تجمعی سپرده چرخه عمر در فاز به کارگیری سریعاً رشد می کن�د. در ک��ل نزدی�ک ب�ه

هزینه های چرخه عمر در انتهای این فاز توسط تصمیمات اتخاذ شده طی تحلی�ل نیازه�ا و ط�راحی اولی�ه، %20جمع شده است. بر خالف آن همانگونه که منحنی هزینه تجمعی چرخه عم�ر نش�ان می ده��د، فق��ط

% آن در طی فاز عملیاتی می باشد.80هزینه های واقعی در فاز به کارگیری رخ می دهند و ما بقیه بنابراین یکی از اهداف مفهوم چرخه عمر این است که تاثیرات درونی همبسته هزینه ها در ط��ول چرخه عمر یک محصول را به روشنی نشان دهد. هدف فرآیند طراحی کمینه کردن هزینه چرخ��ه عم��ر، در عین برآورد سازی دیگر نیازها، توسط ایجاد تبادل صحیح بین چشم انداز هزینه ها در طی فاز به ک��ارگیری

و دیگر عوامل در فاز عملیاتی است. عناصر هزینه چرخه عمر که نیاز است در نظر گرفته شود، با توج��ه ب��ه ش��رایط ه��ر م��ورد بس��یار متنوع است. بخاطر استفاده معمول آنها با این حال چند دسته بن��دی پای��ه هزین��ه چرخ��ه عم�ر را در ادام��ه

مطرح می کنیم. هزینه سرمایه گذاری سرمایه مورد نیاز بیشتر فعالیت ها در فاز به کارگیری است. به زب��ان دیگ��ر به طور مثال هزینه سرمای گذاری برای به کارگیری قطعه ای مش��خص، می توان��د ب��ه عن��وان ص��رفاً ی��ک خرج ساده تحمیل ش��ود. در پ�روژه ه��ای ب��زرگ و پیچی��ده بن��ابراین ی�ک س��ری از هزین��ه ه��ا در طی زم��ان

طوالنی می تواند ایجاد شود. این نوع هزینه نیز سرمایه گذاری نامیده می شود.

Page 8: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

( شامل چندین هزینه و مصارف است که ساالنه در ارتب��اطO&Mهزینه های عملیاتی و نگهداری )ب����������������������ا ف����������������������از عملی����������������������اتی چرخ����������������������ه عم����������������������ر می باشد. هزینه های مستقیم و غیر مستقیم عملیات ب��ا پنج ح��وزه اص��لی من��ابع- انس��ان، ماش��ین، م��واد،

انرژی و اطالعات- در ارتباط است که همین مهمترین قسمت هزینه ها در این دسته بندی است. هزینه اسقاط شامل آن دسته از هزینه های غیر تکراری است که در اثر توقف کامل خط تولی��د و از کارافتادگی قطعات در پای��ان چرخ��ه عم��ر رخ می ده��د. ب��ه ط��ور معم��ولهزین ه��ای مرب��وط ب��ه ن��یروی انسانی، مواد، حمل و نقل، فعالیت های خاص یکباری می تواند انتظ��ار می رود. این هزین��ه ه��ا در چن��دین مورد با وصول ارزش مادی فروش قطعات با قیمت بازاری آنها، تقسیم می ش��وند. م��دل کالس��یک هزین��ه

اسقاط مرتبط است با تمیزکاری مکانی که طرح فرآیند شیمیایی در آن مستقر شده است.

محیط اقتصاد عمومی2.2 تعداد بی شماری مفاهیم اقتصاد عمومی وجود دارد که در مطالعات مهندسی می بایس��ت آنه��ا را برشمرد. به طور خالصه مع��امالت اقتص��ادی ب��ه هم��راه فع��ل و انفع��االت م��ا بین انس��ان ه��ا و س��رمایه و مهندسی مرتبط است با استفاده مقرون به صرفه از دانش علمی سودآوری انسانی. این قس��مت بعض��ی از ساده ترین مفاهیم اقتصادی را معرفی می کند و همچنین نشان می دهد چگونه آنها می توانند ع��واملی

برای در نظر گرفتن در مطالعات مهندسی و تصمیمات مدیریتی باشند.

خدمات و کاالهای مصرف کننده و تولید کننده2.21 خدمات و کاالهایی که تولید و راه اندازی می شوند به راحتی در دو دسته تقسیم بندی می ش��وند. خدمات و کاالهای مصرف کننده، کاالها و خدماتی هستند که مستقیماً توسط افراد به منظور جوابگویی به نیازهایشان استفاده می شود. غذا، پوشاک، مسکن، اتومبیل، تلویزیون، لوازم آرایشی و خ��دمات پزش��کی از این دست مثال هستند. تهیه کنندگان کاالهای مصرفی و خ�دمات مص�رف کنن��دگان بایس�تی از تغی�یرات

خواسته های مشتریان خود آگاه و با خبر باشند. تولید کنندگان کاالها و خدمات کسانی هستند که این کاالها و خدمات را و یا کاالهای تولید کنندگان دیگر را فراهم می کنند. لوازم ابزار، ساختمان های کارخانه، اتوبوس ها و ل�وازم وادوات کش��اورزی از این دس��ت مثال ها هستند. مقدار تولیدی کاالها و خدمات تولید کنندگان به ط�ور غ�یر مس�تقیم توس�ط خواس�ته ه�ای مشتریان که خواهان آن کاالها و خدمات هستند، مشخص می شود. بنابراین بخاط اینکه رابطه بین مق��دار تولیدی تولید کننده و مقدار مصرفی مصرف کننده غیر مس��تقیم اس��ت، مق��دار تقاض��ا ب��رای تولی��د ممکن

است که کمی بزرگتر و با کوچکتر از تقاضای واقعی بازار و مشتریان باشد.

معیارهای ارزش اقتصادی2.2.2 کاالها و خدمات به این دلی��ل ک��ه س��ودمند هس��تند- ق��درت جوابگ��ویی نیازه��ای مش��تریان را دارد- تولی��د و عرضه می شوند. لذا ممکن است آنها مستقیماً مصرف شوند و یا ب��رای تولی��د دیگ��ر محص��والت اس��تفاده شوند. سودمندی بهترین واحد سنجش ارزش محصول یا خدمت است. به طوری که متوسط تبادل قیمتی

است که بایستی پرداخت شود تا کاالی مورد نظر بدست آید. بسیاری از فعالیت های تجاری ما، همچون مهندسی، بر افزایش سودمندی )ارزش( م��واد و محص��والت ب��ا تغییر در شکل و مکان آنها، متمرکز است. لذا سنگ آهن فقط چند دالر به ازای یک تن ارزش دارد ولی به طور قابل مالحظه ای این ارزش کاال زمانی که در طی فرآیند، ترکیب با عناصر دیگر می شود و در نهایت به صورت تیغ ریش تراشی در می آید، افزایش می یابد. به همین صورت برف زمانی که روی ک��وه ه��ا در فاصله ی بسیار زیادی است، بی ارزش است ولی اگر همین برف به صورت آب از طریق لول�ه کش��ی ب�ه

مناطق خشک جنوب کالیفرنیا منتقل شود، ارزش آن بسیار باال خواهد بود.

تقاضای ضرورت، تجمالت و قیمت2.2.3

Page 9: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی
Page 10: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

1 مطالعه در مورد ساختن در مقایسه با خریداری کردن )برون سپاری(2.4.2

در کوتاه مدت، به طور مثال یک سال و یا کمتر، شرکتی ممکن است تصور کند که می توان��د ی��ک قلم جنس را در کارخانه خود تولید کند حتی اینکه تولید کننده ای در بازار وجود دارد ک��ه قیمت ارزان��تر از

را ببینید( این تنه��ا زم��انی اتف��اق می2.1.2قیمت تولیدی، قطعه مورد نظر را بفروش می رساند. )بخش ( هزینه های مستقیم، غیر مس��تقیم و باالس��ری، ب��دون در نظ��ر گ��رفتن اینک��ه قطع��ه از خری��دار1افتد که

( هزینه های افزایشی تولید یک قطعه در کوتاه م��دت کم��تر2بیرونی تهیه شده، بر سیستم تحمیل شده و از خریداری کردن آن از فروشنده است. بنابراین هزینه های مرتبط تولیدی در کوتاه م��دت در مقایس��ه ب��ا تصمیم خریداری کردن، هزینه های افزایشی متحمل شده و هزین��ه ه��ای فرص��ت من��ابع را ن��یز ش��امل می

شود. هزینه های فرصت زمانی که تولید درون کارخانه ای یک قطعه که باعث از بین رفتن فرصت ه��ای تولیدی دیگر می شود ) غالباً بخاطر ظرفیت ناکافی(، قابل توجه و چشمگیر خواهد بود. ولی در بلند مدت سرمایه گذاری اضافی در بخش طرح تولید و ظرفیت، معموالً گزین��ه ه��ای منطقی ت��ری نس��بت ب��ه ب�رون سپاری است. )بیشتر حجم این کتاب در مورد ارزیابی شایستگی اقتص��ادی س�رمایه گ��ذاری ه��ای پیش��نهاد شده است.( بخاطر اینکه اقتصاد مهندسی معموالً با تغییرات در عملیات موجود سروکار دارد، هزینه ه��ای استاندارد ممکن است برای مطالعات "ساختن در مقایسه با خری��داری ک��ردن" مناس��ب و ک��ارا باش��د. درحقیقت اگ���ر از آنه��ا اس���تفاده ش���ود ممکن اس���ت ک���ه ب��ه نت���ایج غ��یر اقتص���ادی منتهی ش���ود. مث��ال

می تواند فرآیند صحیح اجرای مطالعه " تولید در مقایسه خریداری کردن" را به وضوح نشان دهد.2-10 ( تولید کردن یا تولید نکردن؟ سوال این است10-2مثال

متر مربع یک گوشه100یک کارخانه ای شامل سه واحد تولیدی است. واحد های الف، ب و ج. واحد الف یکی از چندین محصولی است که در این واحد تولی��د می ش��ود.xاز کارخانه را اشغال کرده است. قطعه

واحد است. سوابق حسابداری هزینه آن در جدول پایین هزینه متوسط تولی��د576تولید روزانه این قطعه را نشان می دهد:xروزانه محصول

کار مستقیم $ در22.5 ساعت در روز کار می کند که مزد وی 4یک کارگر

ساعت است و این شامل مزایای جانبی، و همچنین سرکارگری$ در روز است30پاره وقت به ازای

120$

$86.4مواد مستقیم$82 به ازای هر متر مربع از سطح کارخانه($0.82)باالسری

$288.4هزینه کلی در روز=

$ می0.35 را ب��ه قیمت xسرکارگر واحد تولیدی متوج�ه ش��ده اس��ت ک�ه ش��رکتی وج��ود دارد ک��ه قطع�ه عدد است و قیمت خریداری ک��ردن ه��ر576فروشد. بنابراین با حساب کردن اینکه مصرف روزانه قطعه

$ اس��ت، یع��نی288.4$ می تواند هزینه کند و با توجه به هزینه تولی��دی آن ک��ه 201.6$ یعنی 0.35کدام $ در روز صرف جویی کند. بنابراین پیشنهادی به مدیریت کارخانه نوش��ت ک��ه بج��ای تولی��د86.8می تواند

کردن، قطعه مورد نظر را از بیرون خریداری کنن��د و آن واح��د تولی��دی در کارخان��ه را ن��یز از ک��ار متوق��فکنند.

اگرچه با آزمایشات هر قطعه به صورت جداگانه، مدیریت واحد پیشنهاد سرکارگر در مورد قیمت واحد هر، را قبول نکرد:xواحد محصول

تمایل بسیار در برون سپاری صورت گرفته است. برای مثال می توانید پی کیلوس " تحلیل هزینه، کنترل و 1 را37-31، صفحه 1995، زمستان 4استراتژیک درتصمیم گیری برون سپاری" ، "مجله مدیریت هزینه" شماره

بخوانید.

Page 11: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

تولید می شد، نیزx بخاطر اینکه آن سرکارگر عالوه بر واحدی که در آن محصول کار مستقیم:.1 به صورت ناظر در در دیگر قسمت ها نیز مشغول به کار بود، تنها زمانی امکان پس ان��داز ک��ردن

ساعت کار در روز وجود داشت که وی بعد از توقف آن خط تولید دوباره منصوب4از مزد کارگر $ در روز.90نشود. و این یعنی حداکثر سود پس اندازی

$ خواه��د ب��ود. اگرچ�ه این ع��دد86.4 حداکثر پس انداز کردن از مواد ب��ه ص�ورت مس��تقیم مواد:.2 از اضافه های دیگر محصوالت نیز بدست آید، می توان��د کم��ترxزمانی که بعضی از مواد محصول

نیز باشد. در کارخانه جایی در نظر گرفته شده است،x بخاطر اینکه از قبل برای تولید محصول باالسری:.3

با حذف آن و خریداری کردن از بیرون در حقیقت کاهشی در هزینه باالسری به وجود نخواهد آمد. $ در هزین�ه3ولی تخمین زده شده که با حذف فرآیند تولید قطعه، پس انداز روزان�ه ای در ح�دود

های باالسری متغیر بخاطر کاهش در استفاده منبع انرژی )برق( و حق بیمه، صورت می گیرد.

راه حل

$ بخ��اطر م��واد86.4$ بخ��اطر ک��ار مس��تقیم، 90 قط��ع ش��ود، کارخان��ه تقریب��اً xاگر تولید قطع��ه $ ب��ه179.4 $ بخ��اطر ه��زین ه��ای باالس��ری در روز پس ان��داز می کن��د و این یع��نی 3مستقیم و

صورت روزان�ه. این تخمین پس ان�داز هزین��ه ه��ای واقعی در روز کم��تر از پس ان�داز ه��ای ب��القوه $( است و این مقدار نیز به اندازه288.4است که از سوابق حسابداری هزینه ها بدست می آید )

$ که می بایست به شرکت خارجی جهت خریداری پرداخت می شد، کمتر نیست بن��ابراین201.6 مدیریت واحد فرض مخالف را انتخاب می کند و پیشنهاد سرکارگر را رد می کند و تولید محص��ول

x.را ادامه می دهد نتیجه می گیریم که چگونه می شود که بخاطر عدم اس��تفاده از تحلی��ل ه��ای دقی��ق10-2از مثال

را ب��ه ص��ورت واقعی در نظ��ر نگ��یریم و از آن نت��ایج اش��تباهی ص��ورتxهزینه هر واحد محص��ول ، که موجود و حاض��ر اس��ت ح��تی زم��انی ک��هxبگیرد. هزینه واقعی ثابت تولید هر قطعه محصول

تولید نشود، به صورت واقعی و صحیح از جانب سرکارگر مورد تحلیل صورت نگرفته بود.

مطالعات در مورد تجارت بهره وری انرژی2.4.3 بهره وری انرژی به صورت ساالنه باعث تاثیر گذاری در هزینه عملی��اتی وس��ایلی می ش��ود ک��ه ب��ا انرژی الکتریکی، همچون الکتروموتور و پمپ، کار می کنند. به صورت معم��ول وس��ایلی ک��ه از به��ره وری باالتر انرژی برخوردار هستند دارای قیمت باالتری نسبت به محصوالت مثل خود ولی با بهره وری پایین تر هستند و نیاز به سرمایه گذاری بیشتری هستند ولی این سرمایه گ��ذاری بیش��تر در ط��والنی م��دت بخ��اطر استفاده کمتر وسایل برقی از برق، ب�اعث ص��رفه ج�ویی و پس ان�داز بیش��تری خواه�د ش��د. این مبادل�ه وتج���������ارت مهم م���������ا بین س���������رمایه گ���������ذاری بیش���������تر ب���������رای وس���������ایل ب���������ا بهره وری باالتر و از آن ط�رف ص��رفه ج��ویی در مص��رف ب�رق کم�تر، در چن��دین بخش کت��اب تحت توج��ه

کت��اب بی��ان چگ��ونگی محاس��به هزین��ه س��الیانه عملی��ات وس��یله2.4.3خواهد بود. از این رو، ه��دف بخش الکتریکی و مبادله آن در برابر هزینه سرمایه گذاری است.

اگر یک پمپ الکتریکی برای مثال توانایی جابجایی بر حسب اسب بخار و یا کیلووات در مقایسه با مقیاس صنعتی دارد، انرژی مورد نیاز ورودی آن با تقسیم کردن انرژی خروجی بر بهره وری دستگاه قابل محاسبه است. آنگاه ورودی مورد نیاز در اسب بخار و یا کیلووات در مقدار زمان سالیانه عملیاتی و هزینه واحد برق مصرفی ضرب می شود. در اینصورت می بینیم ک��ه موت�وری ب��ا به�ره وری ب��االتر ب��اعث هزین��ه

کمتر در سال خواهد بود.

Page 12: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

( سرمایه گذاری در بهره وری الکتریکی11-2مثال اسب بخار برای مصرف کشاورزی مورد مطالعه اقتص��ادی ق��رار100دو موتر الکتریکی با قدرت یکسان

گرفته است. پمپ انتخابی فقط یکسال ک��ار می کن��د و در انته��ای س��ال دیگ��ر هیچ ارزش ب��ازاری نخواه��دداشت. اطالعات مربوطه به صورت زیر خالصه شده است.

موتور بموتور الف$6200$2900قیمت خرید

$510$170هزینه نگهداری%90%80بهره وری

س��اعت در س��ال هم4000$ به ازای هر کیلووات ساعت هزین��ه داش��ته باش��د و 0.1اگر موتور الکتریکی کیلووات(0.746عملیات داشته باشد، کدام یک گزینه بهتری خواهد بود؟ )یک اسب بخار=

راه حلهزینه پمپ الکتریکی الف عبارتند از:

)100 hp/0.80()0.746 kW/hp()$0.10/kWh()4,000 hours/yr( = $37,300.و همچنین برای موتور ب خواهیم داشت:

)100 hp/0.90()0.746 kW/hp()$0.10/kWh()4,000 hours/yr( = $33,156. $ است در حالیکه کل هزینه عملی�اتی و نگه�داری از40370لذا کل هزینه خریداری و نگهداری موتور الف

$.�������������������� 39866موت��������������������ور ب ب��������������������رار اس��������������������ت ب��������������������ا موتور با بهره وری باالتر ب می بایست انتخاب شود تا کل هزین��ه ه��ا را کمین��ه کن��د. قاب��ل توج��هدر نتیجه

% اس��ت. این80% نس��بت ب��ه 90$( مروط به بهره وری باالتری 4144است که اختالف هزینه مصرفی ) $ در نگهداری و تعمیرات مورد نیاز برای موتور340$ در کل سرمایه گذاری و 3300کاهش هزینه شامل

ب است.

اقتصاد چراغ های روشن در طول روز– مطالعه موردی 2.5 استفاده از چراغ ها در طول روز، به تازگی در صنعت خودرو از سوی طراحان مورد توجه بوده اس��ت. در بعضی از کشورها حتی موتورس��یکلت س��وارها موظ��ف هس��تند ک��ه چ��راغ وس��یله خ��ود را همیش��ه هنگ��ام استفاده روشن نگه دارند. در ایاالت متحده تولید کنندگان خودرو مدل هایی را ارائه می دهند که مجهز ب��ه چراغ های مخصوصی است که صرفاً برای روش��نایی در روز ط��راحی ش��دند. اک��ثر م��ردم مواف�ق ان�د ک��ه رانندگی در شب و استفاده از چراغ ها که باعث اف��زایش مص��رف س��وخت و ایم��نی می ش��ود )ن��ه اینک��ه قانون اجبار کرده باشد( منطقی و کارآمد خواهد بود. کارآم�د ب�ودن یع��نی اینک�ه س��ودمندی آن نس�بت ب�ه هزینه اش برتری دارد )اصطالحاً می چرید(. اگرچه بعضی از رانندگان سوال کرده اند ک��ه آی��ا رانن��دگی ب��ا

چراغ روشن در طول روز نیز می تواند موثر و مفید باشد؟برای جواب دادن به این سوال ابتدا بایستی اطالعات پیش فرض زیر را در نظر گرفت:

زمان رانندگی ها در طول روز صورت می گیرد75% از مصرف سوخت صرف تجهیزات می شود )رادیو، چراغ ها،،،(2%

Page 13: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

$ در گالن4هزینه سوخت = مایل15000متوسط مسافت رانندگی در سال

$2800متوسط هزینه در تصادفات = $ هر جفت )دو چراغ(25هزینه تجهیز چراغ ها =

ساعت350متوسط زمانی که ماشین در سال مورد استفاده است = ساعت 200متوسط عمر مفید چراغ ها =

مایل30 گالن در 1متوسط مصرف سوخت = حال هزینه اثربخشی رانندگی با چراغ های روشن در طول روز را توسط مجموعه سوال های زیر، تحلی��ل

می کنیم:هزینه های اضافی در حین رانندگی با چراغ روشن در طول روز چه چیزهایی هستند؟منفعت رانندگی با چراغ روشن در طول روز چه چیزی را شامل می شود؟چه فرضیه های اضافی نیاز هست ک��ه م��ورد توج��ه ق�رار گ��یرد ت�ا این تحلی��ل ب�ه درس��تی ص��ورت

بگیرد؟آیا رانندگی با چراغ روشن در طول روز دارای منفعت است یا خیر؟

راه حل بعد کمی تامل بر روی سواالت باال، ممکن است این نتیجه را بگیرید که با روشن نگ��ه داش��تن چ��راغ ه��ای ماشین، نه تنها باعث افزایش مصرف سوخت می شود بلکه باعث تعویض زودرس المپ ها نیز می شود. ولی روشن نگه داشتن المپ ها در حقیقت راننده مقابل را از وج��ود خ��ودرو آگ��اه می کن��د و همین ب��اعث

پایین آمدن احتمال تصادفات است. فرض های دیگر که نیاز است آنها را برای تحلیل مسئله، مد نظر قرار داد شامل موارد زیر است:

سهم مصرف انرژی المپ ها از سوخت ماشین به تنهایی.1از بروز چند واحد تصادف می توان در واحد زمان جلوگیری نمود..2

با انتخاب دالر به عنوان واحد پولی خود، می توانیم هزینه اضافی مربوط ب��ه اس��تفاده از چ��راغ خ��ودرو در طول روز را بیابیم و در برابر سود مورد انتظار مقایسه کنیم ) همچنین به بیان واحد دالر (. هم��انطور ک��ه قبالً ذکر شد هزینه اضافی در مورد این مسئله شامل مصرف سوخت بیشتر و تعویض زود به زود چراغ ها

است.حاال نوبت به تخمین اولیه هزینه سالیانه سوخت است:

$ در2000 دالر در گالن(=4 گالن در سی مایل()1 مایل در سال()15000هزینه سالیانه سوخت = )سال

% مصرف سوخت ماشین مربوط به استفاده از چراغ ها به2حاال در بدترین شرایط تصور می کنیم صورت معمولی )در شب( است.

$ در سال40%(=2$()2000هزینه سوخت بنا به استفاده معمول= )$ در سال160$ در سال(=40)4هزینه سوخت بنا به روشن بودن همیشگی چراغ ها=

ساعت برای جفت()200ساعت در سال تقسیم بر 350()0.25هزینه چراغ ها برای استفاده معمول= )$ در سال10.94$ برای هر جفت(= 25

Page 14: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

$ برای25 ساعت برای جفت()200ساعت در سال تقسیم بر 350هزینه چراغ ها برای استفاده ممتد = ) در سال$43.75هر جفت(=

$152.81$( = 43.75$ - 10.94$( + )160$ - 40هزینه کل در ارتباط با استفاده چراغ ها در روز = )در سال.

=� 152.81$(/)2800اگر رانندگی با چراغ روشن در ط�ول روز در ) س�ال آین�ده فق�ط و فق�ط$18.3(� باعث جلوگیری از یک تصادف شود، آنگاه استفاده از چراغ روشن در طول روز به صرفه خواهد بود! ولی در کوتاه مدت ممکن است فکر کنید روشن نگه داشتن چراغ در طول روز باعث افزایش مصرف سوخت و تعویض زودرس چراغ ها خواهد ب�ود ولی این ام��ر س�بب اف�زایش ایم�نی و ک��اهش احتم�ال تص��ادفات و

سوانح رانندگی و در بلند مدت بسیار به نفع و سودمند خواهند بود.

تقویت مهارت شخصی2.6 عدد موجود در پرانتز که در ادامه هر مسئله است مربوط به قسمتی است که در مورد آن مسئله صحبت

موجود است.Gشده است. راه حل های این مسائل در ضمیمه شرکتی مواد خاصی را تولید می کند که این ماده خوراک اولیه شرکت های شیمیایی تولید کننده-الف 2

6 نفر را به اشتغال می گیرد. حاال لیستی ش��امل 300پالستیک است. طرح تولیدی این ماده تقریباً ت��ایی هزین��ه ه��ای6نوع هزینه مختلف که شامل یک لیست شش تایی هزینه های ثابت و یک لیست

(.2.1متغیر است را بنویسید ) بوشل )پیمانه1000-ب کشاوری تخمین زده است که اگر محصول سویای خود را االن برداشت کند، 2

لیتر یا هشت گالن( خواه��د داش��ت35/24غالت و میوه جات که معادل است با سی و دو کوارتز یا $ درآمد خواهد داشت. اگرچه وی تخمین زده است که اگر ه��ر3000$ بفروشد 3و اگر هرکدام را

بوشل نصیبش خواهد ش��د، ولی قیمت آن ب�ه هم��ان ت��رتیب1200هفته درو کردن را عقب بیاندازد 200سنت در هفته کاهش پیدا خواهد کرد. همچنین اگر هر هفته عقب بیان��دازد چ��یزی در ح��دود 50

بوشل در هفته محصولش فاسد و غیر قابل مصرف خواهد بود. حاال س��وال اینج��ا مط��رح می ش��ود که چه زمانی می بایست درو کند تا بیشترین س��ود ممکن��ه را داش��ته باش��د و چق��در عای��دی خواه��د

(2.3داشت؟ )

خالصه2.7 در این قسمت ما با مفاهیم اولیه هزینه آشنا شدیم و در مورد مفروضات اساسی که در اقتصاد مهندس��ی بکار می روند صحبت کردیم. لذا دانستن و فهم مفاهیم اولیه هزینه همچ��ون هزین��ه ه��ای ث��ابت، مس��تقیم، استاندارد و غیره برای ایجاد برقراری ارتب��اط ب��ه ص��ورت م��وثر ب��ا دیگ��ر کارکن��ان الزم و ض��روری اس��ت.

آمده است.Bلیستی از اختصارها مهم و نکات کلیدی این قسمت در ضمیمه چند مفاهیم عمومی اقتصادی نیز در این بخش مطرح و بحث شد. ابتدا تص��ورات و خواس��ته ه��ای متقابل مصرف کننده و تولید کننده کاالها و خدمات، معیارهای افزایش رشد اقتصادی و رقابت بی��ان ش��د. بعد روابط مابین قیمت ، هزینه و تقاضا به میان آمد همچون مفاهیم نقطه بهینه تقاض��اها و نقط�ه س��ر ب�ه

سری. مفاهیم مهم اقتصادی از جمله بهینه سازی طراحی نیز در این قسمت مطرح شد. استفاده از مطالعات اقتصاد معاصر در تصمیم گیری مهندسی می تواند نتایج خیره کننده و ص��رفه ج��ویی در زمان تحلیل ها شود. زمانی که تحلیل های کافی )ولی نه ع��الی( اقتص��اد مهندس��ی ب��ا در نظ��ر گ��رفتن نتایج مختلف مالی در کوتاه مدت )معموالً یکسال کمتر( صورت می گیرد، مطالعه اقتص��اد معاص��ر الزم و

ضروری است.

Page 15: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

مسائلاعداد درون پرانتز به معنای این است که آن مسئله از کدام بخش کتاب اخذ شده است.

یک قطعه موتور ک��امپوزیتی آزمایش��ی ب��رای.2-1 اتوموبیل، نسبت به مدل قبلی خ��ود ک��ه از طری��ق

پوند سبکتر است.20ریخته گری درست می شد، همچنین تخمیت زده می شود که ه��ر پون��د ک��اهش

2500وزن در وزن موت��ور س��بب ص��رفه ج��ویی ساله م��ورد انتظ��ار موت��ور8دالری در چرخه عمر

8می شود. با فرض همین ک��ه ط�ول عم�ر موت�ور س��ال اس��ت، چ��ه فرض��یه ه��ایی ب��رای پس ان��داز

$ ب������������ه ازای ه������������ر پون������������د 2500(2.1می بایست در نظر گرفت؟ )

هر کدام از اقالم زیر را در گروه هزینه ث��ابت.2-2(2.1یا هزینه متغیر دسته بندی کنید: )

م���واد خ���ام حق���وق بخشاداری

کارگری مستقیم مالیات بر درآمد استهالک بیمه )س��اختمان و

تجهیزات(تدارکات تسهیالت

مالیات دارایی حقوق کارکنان س���ود ب���ر اوراق قرض���ه کمیس���یون

فروشاجاره

گ��روهی از دانش��جویان مهندس��ی مش��اغل،.2-3 فرآیندی را توس�عه دادن�د ک��ه می توان�د گ�از مت�ان قابل اح��تراق از ک��ود کش��اورزی حاص��ل از گ��او را استخراج کند. ب��ا اقتب��اس گ��رفتن دقی��ق از موت��ور درون سوز، دانشجویان ادع�ا دارن�د ک�ه اتوم�وبیلی

15که از این موت��ور اس��تفاده می کن��د، می توان��د مایل در روز از سوخت " گ��از گ��او" حاص��ل از ی��ک گاو، حرکت کند. اتوموبیل آزمایشی آنها می توان��د

$ پیمایش کن��د.5 مایل در روز با هزینه تقریبی 60 $ دالر هم مختص به تجهیزات استخراج5) که این

گ��از مت��ان اس��ت ولی پس��ماند گ��او ک��امال مج��انی(2.1است( )

مای��ل1000000ال��ف( چن��د گ��او ب��رای س��وخت سالیانه یک ناوگ��ان حم��ل و نق��ل اتوم��وبیلی م��ورد

نیاز است؟ هزینه سالیانه چقدر است؟ ب( ج��واب ش��ما ب��ه قس��مت اول در مقایس��ه ب��ا اتوموبیلی که سی مایل را با یک گ��الن ب��نزین طی

$ اس��ت، چ��ه3می کند و هزینه هر گالن بنزین هم تفاوتی دارد؟

ی��ک س��ایت زبال��ه جام��د ش��هری می بایس��ت.2-4 ایجاد شود که برای استقرار آن دو مک��ان پیش��نهاد شده است. بعد از دسته بندی بعضی از زبال��ه ه��ا

تولی��د ب��رق ش��هر ارس��ال می ش��ود. اطالع��ات در مورد هزینه تخلی��ه م��واد ض��ایعاتی ک��ه ب��ه کارخان��ه

برق ارسال می شود در جدول زیر موجود است:مکان بمکان الف

متوسط مسافت مایل3 مایل4تخلیه

هزینه اجاره سالیانه بابت سایت

اله جامدبز5000$100000$

در یارد$1.5هزینه تخلیهمکعب - مایل

در یارد1.5$مکعب - مایل

اگ��ر کارخان��ه ب��رق ب��ه ازای ه��ر ی��ارد مکعب زبال��ه $ پ�رداخت8جامدی ک�ه ب�ه آنج�ا حم�ل می ش�ود،

نماید کجا باید سایت بازی��افت زبال��ه جام��د ش��هری قرار بگیرد؟ با در نظر گرفتن منظر ش��هر و اینک��ه

یارد مکعب ضایعات ب��رای انتق��ال20000سالیانه (2.1جابجا می شود، یک سایت را انتخاب کنید؟ )

شخص��ی بن��ام اس��تن در ح��ال حاض��ر مال��ک.�� 2-5 خ��ودرویی اس��ت ک��ه ده س��ال ک��ار ک��رده اس��ت و

مایل هم مسافت پیموده است.78000نزدیک یه $2500بن��ا ب��ه نظ��ر کارشناس��ی، قیمت خ��ودرو

تخمین زده شده است. بعد از مدتی اتف��اقی افت��اد $ هم ب��رای تعم��یر آن1500که استن مجب��ور ش��د

هزینه کند تا دوباره حرکت کند. بع��د از ش��ش م��اه استن تصمیم به فروش خودرو گرفت. قیم��تی ک��ه

+1500$ اس���ت )4000وی در نظ���ر دارد، ��$ $(. ولی همچین قیم��تی ت��ا ح��اال خری��داری2500

نداشته است. چند روز بعد مشتری پیش��نهاد قیمت $ نق��د را داده اس��ت. ب��ه نظ��ر ش��ما اس��تن3000

(2.1اتوموبیل خود را بفروشد؟ )

شما از ط��رف دوس��ت خ��ود ب��ه س��فری ب��ه.�� 2-6 مقصد آلمان برای سال بعد دعوت شده اید. ب��رای سفرهای خارجی ملزم به داشتن گذرنامه هستید و

10$ هزین��ه کردی��د و ب��رای 97ب��رای دری��افت آن سال هم اعتبار دارد. حال، بعد از دریافت گذرنام��هش�����������رکت م�����������ذکور بن�����������ا ب�����������ه سیاست ه��ای انقباض��ی خ��ود، س��فر را لغ��و ک��رده است. همچنین شما هم از سفر کردن تنهایی لذتنمی بری���د، ل���ذا ش���ما هم س���فر خ���ود را لغ���و می کنی��د. اکن��ون ب��ه نظ��ر ش��ما، هزین��ه دری��افت گذرنامه هزینه غرق شد اس��ت ی��ا هزین��ه فرص��ت؟

(2.1جواب خود را با دلیل توضیح دهید. )

تصور کنی��د ک��ه ش��رکت ش��ما قطع��ه ای ب��ه.�� 2-7 $ را در انبار کارخان�ه پی�دا100000ارزش استوک

کرده است. رئیس ش��ما ازت�ان خواس��ته ای دارد و ( آن1می خواهد که آن دو گزینه را ارزیابی کنی��د:

Page 16: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

قطعه پیدا شده را تعمیر کنید که هزین��ه تعم��یر آنبه عنوان سوخت مورد نیاز به کارخانه برق برای$ خواهد 30000

$ ف�روخت؟ و ی�ا60000بود و با احتمال می توان ( آن را ب��ه هم��ان ص��ورتی ک��ه هس��ت ب��ه2اینک��ه

$15000ص��ورت اوراق ش��ده ب��ه قیمت تض��مینی فروخت؟ شما کدام را ارجح می دانید و دلیل خ�ود

(2.1را شرح دهید؟ ) دوست ش�ما چن�د وق�تی اس�ت ک��ه در م�ورد.2-8

تصمیمی فکر می کند. اینکه شغل خود را رها کن��د برود دنبال کار دیگر، ی��ا همین ج��ایی اس��ت بمان��د.

$ درآم��د دارد و60000وی در حال حاض��ر س��الی می دان��د در س��ال بع��د هیچ ترفی��ع و افزایش��ی هم درکار نیست. ولی وی باور دارد که اگر شغل خ��ود را رها کند و برای خودش کار کند می تواند س��الی

$ به عنوان مشاور شیش سیگما20000بیشتر از و کمربند مشکی درآمد داش��ته باش��د. البت��ه هزین��ه ش���روع آم���وزش این تخص���ص ه���ا هم کم���تر از

$ نخواهد بود تا به مرحله درآم��د برس��د.120000 حاال اگر وی بخواهد که ش��غل خ��ود را ادام��ه ده��د، هزینه فرصت وی چقدر خواهد بود؟ و هچ��نین اگ��ر شما بخواهید وی را پیش��نهاد دهی��د، چ��ه نت��ایجی را

(2.1خواهید گفت؟ )

تصور کنید که فامیل ثروتمند ش��ما هدی��ه ای.�� 2-9 $ نقد کادو داده است! و شما س�ه30000به مبلغ

( بروی��د و1گزین��ه ب��رای خ��رج آن در نظ��ر داری��د: ماش��ین ن��و بخری��د و زن��دگی تجملی ت��ری خواهی��د

( و یا آن پول را در بازار ب��ورس س��رمایه2داشت گذاری کنید و سهام شرکت فناوری پیشرفته ای را

% س��ود می ده��د )البت��ه ب��ا20بخرید ک��ه س��الیانه ( در بانکی سرمایه گذاری کنی��د ک��ه3احتمال( و یا

% قطعی سود6سپرده سه ساله است و سالیانه (2.1می دهد. )

الف( اگر تصمیم بگیرید که ماشن نو بخرید، هزینه فرصت شما چه خواهد بود؟ جواب خود را توض��یح

دهید ب(اگر پول خود را در شرکت فناوری پیشرفته ب��ه صورت سهام سرمایه گذاری کنید، هزین��ه فرص��ت

شما چه خواهد بود؟ توضیح دهید

به زبان خود هزینه چرخ��ه عم��ر را توض��یح .2-10 دهید؟ و چ��را در ف��از بک��ارگیری، دس��تیابی ب��ه پس ان��دازی هزین��ه ه��ای چرخ��ه عم��ر از اهمیت ب��االی

(2.1برخوردار است؟ )

ش��رکت عظیم هواپیم��ایی بین المللی ک��ه.�� 2-11 ب��ا ظ��رفیت737صاحب چندین نوع هواپیم��ا م��دل

مسافر است، طی ابالغیه سازمانی132حداکثری خود بعد از کارشناسی های مختل��ف ب��ه این نتیج��ه

مس��افر62رسیدند که نقطه سر به س��ری پ��رواز

و تقلیل دهد تا نقطه سر به سری کاهش پیدا کند؟توضیح دهید

ج( سه هزینه متغیر را معرفی کنید که احتمال می رود باعث کاهش نقطه سر به سری باشد. و دلیل

انتخاب خود را شرح دهید.

تع��دیل کنن��ده ش��الق )قطع��ه داخ��ل موت��ور.2-12 ماشین( فضار دائمی را بر سوپاپ ها وارد می کندک�����ه ب�����اعث اف�����زایش مص�����رف س�����وخت

D و تقاضای ماهیان��ه pمی شود. رابطه بین قیمت ب��رای ه��ر تع��دیل کنن��ده ش��الق از طری��ق رابط��هش�����رکت ویک�����یز ب�����دین ص�����ورت اس�����ت:

D=(2000-p)/0.1ح��اال زمانیک��ه درآم��د ب��ه ح��داکثر چق���در اس���ت؟Dخ���ود می رس���د تقاض���ای کلی

اطالع��ات مهم م��ورد نی��از ب��رای محاس��به س��ود(2.2حداکثری چقدر است؟ )

ی��ک ش��رکت ب��زرگ در زمین��ه تبلیغ��ات و.�� 2-13 صنعت نشر، رابط��ه بین قیمت و تقاض��ای یکی از محصوالت خود را پیدا کرده است که بدین صورت

و هزین��ه ث��ابت س��الیانهPrice=150-0.01*Dاست: ک��ه ب��ه ازای ه��ر پ��رینت اس��ت براب��ر اس��ت ب��ا

$40$ و هزینه متغیر به ازای هر واحد نیز 50000 اس��ت. ح��داکثر س��ودی قاب��ل دری��افت در ص��ورت

واح��د تقاض��ا در س��ال6000رس��یدن ب��ه ح��داکثر چقدر خواهد بود؟ و قیمت هر واح��د در این ان��دازه

(2.2تقاضا چقدر خواهد بود؟ )

ی��ک ش��رکت تولی��د کنن��ده چ��وب در ح��ال.2-14 مذاکره برای بستن ق��رداد ف��روش تخت��ه چن��دال ب��ه کشور خ��ارجی اس�ت. هزین��ه ث�ابت را ب�رای تولی��د

$ اختص��اص می دهیم.800000تخت��ه ک��ه ماهان��ه $ است.155.5هزینه متغیر به ازای هر هزار تخته

قیمت محص���ول از این رابط���ه دس���ت می آی���د:P=600$-(0.5)D( .2.2 به ازای هر هزار تا تخته)

ال��ف( ب��رای این ش��رایط حجم بهین��ه ف��روش را محاسبه کنید و همچنین درآمد و یا هزینه در ح��الت

بهینه را بدست آورید ب( دامنه حجم تقاضایی ک��ه از پاس��خ ب��ه آن س��ود

می کنیم در ماه چقدر است؟

ش���رکتی تولی���د کنن���ده و عرض���ه کنن���ده.��� 2-15محص��������������والتی اس��������������ت ک��������������ه می تواند دامنه جوابگویی ب��ه تقاض��اها را ب��ا تغی��یر نرخ قیمت محصول، کنترل کند. رابطه تقریبی بین

تقاضا و قیمت به این صورت است.

Page 17: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

(2.2است. ) الف( نموداری را ترسیم کنید که بیانگر ک��ل هزین��ه

ها و درآمد های حال شرکت باشد. ب( سه هزینه ثابت را معرفی کنید که می بایس��ت

شرکت آنها را پیدا

p=38 $+ 2700D

−5000D2

, for D>1

Dبه معنای قیمت کاال به ازای واح��د در دالر و Pو تقاضای سالیانه اس��ت. ش��رکت ب��ه دنب��ال ح��داکثر

$ در م��اه1000ک��ردن س��ود اس��ت. هزین��ه ث��ابت $ در واحد کاال می باشد. )40است و هزینه متغیر

2.2) الف( تعداد واحد کاالی تولیدی جهت فروش چق��در

باید باشد تا سود حداکثری شود؟

ب( همچ��نین نش��ان دهی��د ک��ه ج��واب ش��ما ب��رایقسمت اول باعث حداکثر کردن سود است؟

یک کارخانه تولیدی برق، از زباله های جامد.2-16 y. هزین��ه به عنوان سوخت خ��ود اس��تفاده می کند

هم مق��دارXدر ساعت ب��رای تولی��د ب��رق اس��ت و y=12+0.3x+0.27مگ���اوات اس���ت. x2درآم���د .

ماهانه بر حسب دالر برای فروش ب��رق می ش��ود:15 x−0.2 x2 ح���اال .xرا بیابی���د در ص���ورتی ک���ه

(2.2حداکثر سود را بدست آورد؟ )

$ و10000 هزین��ه ث��ابت ش��رکتی س��الیانه.2-17 % کار ک��ردن70 که با $140000هزینه متغیر آن

$280000ظ��رفیت کارخان��ه، درآم��دی در ح��دود خواهد داشت. نقطه سر به سری تولی��د و ف��روش برای این واحد محص�ول زمانیک�ه هزین��ه ه�ر واح�د

$ باشد، چقدر خواهد بود؟40

قیمت جه��انی فل��ز روی بق��دری ب��اال رفت��ه.2-18 است که نگهداری معادن روی با نفتالین در ش��رق ایالت تنسی، بخاطر سوددهی باالی آن، دوباره ب��ه راه افتاده است. الف( سود تخمینی یک معدن ک��ه

$ تن تولی��د می کن��د ) ب��ا ظ��رفیت20000سالیانه $ می فروشد، چق��در1%( و هر تن را پوندی 100

%100اس���ت؟ هزین���ه متغ���یر س���الیانه تولی���دی میلی��ون دالر17میلی��ون دالر و هزین��ه ث��ابت آن 20

تن در س��ال17000است. اگر مسئله تولید فق��ط (2.2بود، آیا دوباره معدن سودده می بود؟ )

شرکت مخابراتی به صورت ماهیان��ه دارای.2-19 $ ب��ه20و هزین��ه متغ��یر $ 1500000هزینه ث��ابت

ازای ه��ر مش��ترک دارد. همچ��نین ش��رکت هزین��ه $ را از مشتریان خ��ود ماهان��ه دری��افت می39.95(2.2کند. )

الف( نقطه سر به سری آن کدام است؟ مش��ترک دارد و73000ب( اپراتور در حال حاضر

در نظ���ر دارد قبض ماهان���ه مش���تریان خ���ود ب���ه $ در ماه به منظور پوشش بیشتر خ��دمانی49.95

عملی�����ات کارخان�����ه ای هزین�����ه ث�����ابت.2-20 $ در سال دارد و ظ��رفیت خ��روجی آن2000000

محص��ول ب��رقی در س��ال اس��ت. هزین��ه100000 $ می90$ و ه��ر واح��د را 40متغ��یر ه��ر واح��د

فروشد. الف( نمودار نقطه س��ر ب��ه س��ری اقتص��ادی آن را

ترسیم کنید. %90ب( سود کارخان�ه را زم�انی ک�ه ب�ا ظ�رفیت %100کار می کند نسبت به زمانیک��ه ب��ا ظ��رفیت

%90کار می کند، مقایسه کنید. با این ف��رض ک��ه $ بف��روش رفت��ه و90خ��روجی تولی��دی ب��ا قیمت

$ فروخت��ه ش��د. )70% ب��اقی مان��ده ب��ا قیمت 102.2)

ش��رکت هواپیم��ایی داخلی چهارس��ال پیش.�� 2-21 طی تحقیقات داخل شرکتی که داشت، هزین��ه ه��ر

$ برای هزین��ه س��وخت در30پوند پرواز هواپیما را سال تخمین زده بودند. حاال هزینه س��وخت نس��بت به چهارسال گذشته دو برابر افزایش یافته اس��ت. گروهی از محققین داخلی طی مطالع��ات خ��ود ب��ه این نتیجه رسیدند که اگر در برنامه نوسازی کابین، بج��ای ص��ندلی گذش��ته از روکش چ��رمی اس��تفاده

پوند600کنیم، وزن کاهش یافته برای هر هواپیما خواه�����������������د ب�����������������ود. اگ�����������������ر ص��ندلی ه��ا س��الیانه )در ب��دترین ص��ورت( تع��ویض شوند، این شرکت هواپیمایی چقدر می تواند برای برنام��ه نوس��ازی محقق��ان خ��ود هزین��ه کن��د؟ چ��ه مزایای غیر مادی از برنامه نوسازی حاصل خواه��د ش��د؟ آی��ا ش��ما پیش��نهاد مهندس��ان را حم��ایت می

(2.1کنید؟ )

شخصی بنام ج��ری اس��میت مش��کلی را در 2-22 سیستم س��رمایش خان��ه خ��ود پی��دا ک��رده ک��ه نمی

فارانهایت نگه دارد. وی90تواند دمای منزل رادر به تعمیرکار زنگ زده و آن هم می گوید که مشکل

$40نشتی در تبخیر کنند اس��ت. هزین��ه تعم��یر آن $ ب��رای دس��تمزد اس��ت ولی45ب��رای قطع��ات و

ممکنه نشتی دوباره به وجود بیاید و حتی گس��ترده ش��ود. تعمیرک��ار اخط��ار داد ک��ه اگ��ر تبخ��یر کنن��ده تعویض نشود، ممکن��ه هرس��ال نی��از ب��ه این نش��تی

Page 18: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

همچون پیامک، دانلود آهنگ، بازی، تماشای وی��دیو، افزایش دهد. نقطه سر به س��ری جدی��د در ح��التی

$ اف��زایش25که هزینه متغ��یر مش��تریان خ��ود ب��ه شدهد، چقدر خواهد بود؟

نف��ر از مش��ترکین ب��ه خ��اطر10000ج( اگ��ر اگ��ر افزایش هزین��ه ه��ای ش��رکت، از دری��افت خ��دمات صرف نظر و ترک کنند، آیا باز هم شرکت ش��رکتبا توجه به نرخ ماهیانه قسمت ب، سودده است؟

گیری است که م��وقت می توان��د سیس��تم را بک��ار $850 ت�ا 800اندازد. هزینه ی�ک تبخ�یر کنن�ده بین

است. جری تصمیم گرفته که تعمیر سالیانه آن، راه مورد

سال تعمیر سیس��تم10پیش رو است. ولی هزینه برابری می کند با تعویض دستگاه به ص��ورت کلی.

نظرتان را در مورد تصمیم جری بگویید.

اتانول مخلوط با ب��نزین می توان��د س��وختی.2-23 جدی��د ب��رای ماش��ین ه��ای "منعط��ف" در تغذی��ه

که ترکیب مع��روفی همE85سوخت باشد. ترکیب % از ب��نزین تش��کیل15% از ات��انول و 85اس��ت،

% هم پ��اکتر از ب��نزی خ��الی می80شده است که سوزد و همچین باعث کاهش وابس��تگی ب��ه ب��نزین خ��ارجی می ش��ود. ولی تولی��د خ��ودرویی ک��ه ب��ا

$ نس��بت ب��ه م��دل1000سوخت جدی��د ک��ار کن��د، معمولی خود گرانتر است و

% مس���افت کم���تری را نس���بت ب���ه10همچ���نین س��������������������وخت مهم��������������������ولی طی می کند. حاال تصور کنید که خودوری تمام��اً بنزی��نی

مای��ل ب��ه ازای ه��ر گ��الن طی می کن��د. پس30 خودوری با سوخت ترکیبی مس��افت پیم��وده ش��ده

81000 م��ایلی دارد. اگ��ر ه��ر دو م��دل خ��ودرو27 مای��ل ت��ا قب��ل از بازنشس��تگی مس��افت طی کن��د،

بایستی صرفE85چقدر هزینه بابت سوخت مدل کنیم تا مدل ترکیبی به همان اندازه مدل معم��ولی

$ ب��ه ازای ه��ر3.89جذاب دربیای��د؟ هزین��ه ب��نزین گالن اس��ت. این مس��ئله را ب��دون در نظ��ر گ��رفتن

(2.1ارزش زمانی پول حل نمایید. )

. هزین��ه ث��ابت تولی��د لول��ه پلیک�ایی از رابط��ه2-24450 X $+50 در سال بدس��ت می آی��د. همچ��نین$

هزینه از دست دادن گرما از هر م��تر لول��ه در حین4.8تولید $ X1 نماین��دهX در سال است. در اینجا 2/

متغ��یر دائمیXضخامت عایق در هر م��تر اس��ت و (2.3طراحی نیز است. )

الف( ضخامت بهینه مورد نظر را برای عایق پی��داکنید؟

ب( چگونه می دانید که ج��واب ش��ما در بخش ی��کباعث بهینه شدن هزینه ها می وشد؟

ج(پایه ترین مبادل��ه ص��ورت گرفت��ه در این مس��ئلهچقدر است؟

هزین��ه ه��ای ث��ابت ی��ک ازمایش��گاه ژنتی��ک.2-25 $ در سال است. و همچنین هزینه متغ��یر200000

% از درآم��د س��الیانه اس��ت. اگ��ر درآم��د60آن $ باشد، س��ود س��الیانه )ی��ا ح��تی300000سالیانه

(2.2ضرر( بیشتر به کدام عدد صحیح است؟ )

عایق( به عنوان اقتصادی ترین حالت خواهد بوداگر هزینه عایق سه برابر شود؟ توضیح دهید )

2.3)

بنا به گزارش وزارت داخلی ایاالت متح��ده.�� 2-28 آمریک�ا، اتالف ان�رژی خان�ه ه�ای آمریک�ا، ب�ه علت نبود عایق بن��دی مناس��ب، چ��یزی در ح��دود ان��رژی

میلی��ون بش��که نفت در روز اس��ت. در2حاصل از این عدد بیشتر از آنچه بود ک��ه ای��االت2009سال

متحده از عربستان سعودی، روزان��ه نفت وارد می م��ا هم خان��ه هایم��ان را7-2کرد. اگر همانند مثال

عایق بندی می کردیم، دیگر نی��ازی ب��ه وارد ک��ردننفت از عربس��������������������تان نب��������������������ود.

از قول نویسنده کتاب ک��ه آمریک��ایی اس��ت بی��ان] $0.15ش��ده[ اگ��ر هرین��ه ه��ر کیل��و وات ب��رق ب��ه

افزایش یابد، و هزینه عایق بندی چهار برابر ش��ود، چقدر مواد عایقی برای استفاده مورد نیاز اس��ت؟

(2.3)

یک قس��متی از هزین��ه چرخ��ه عم��ر، هزین��ه.2-29 خرابی است. و این نوع هزین��ه ب��ا ط��راحی به��تر و دقیق تر قابل جبران اس��ت. ی��ک تعری��ف س��اده از

را می ت��وان ب��ر اس��س هزین��هcهزینه چرخه عمر خرابی سیستم نوشت:

c=c Iγ

+CR . γ .t

cکه در اینجا Iهزینه سرمایه گذاری )$ به ازای = ساعت هر خرابی(

��= CR هزین��ه تعم��یر سیس��تمγن��رخ خ��رابی = = س��اعاتtسیستم) تعداد خ��رابی در س��اعت( و

کارکردی

Page 19: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

$80000% ض�رر ج(66000$ س�ود ب(66000ال��ف( $ ض���������������������رر 80000س���������������������ود د(

ب��هCOهزینه عملی��اتی ی��ک کش��تی ب��زرگ .�� 2-26CO ب��ه خص��وص vازای مرب��ع س��رعت خ��ود =

knv2 که nمسافت پیموده شده کشتی بر حسب ضریب ثابت تناسب آن اس��ت. می دانیمkمایل و

مای��ل ب��ر س��اعت، هزین��ه متوس��ط12ک��ه در ه��ر $ در مای��ل اس��ت. مال��ک کش��تی ب��ه100عملیاتی

دنبال کمینه کردن هزینه های ج��اری کش��تی اس��ت ولی بایستی در مقابل هزینه های روزمره محموله

Cc در س��اعت در1500 ک��ه مش��تری ب��ابت آن $ نظر دارد، تعادل برقرار کند. در چه سرعتی س��فر

برنامهCTبایستی به منظور کمینه کردن هزینه ها ریزی شود؟ و مجموع هزینه های عملی��اتی کش��تی

(2.3و روزمره محموله چقدر است؟ )

، ک��دام43-42 در ص��فحه 7-2 بنا ب��ه مث��ال .2-27جایگزین )ضخامت

cال��ف( ف��رض کنی��د که I و CR و tث��ابت باش��ند. و ، متغیر دیگ��ری باش��د بن��امγهمچنین اشتقاق شده

γ¿( .2.3 که بهینه می کند) ب(آیا معادله در قسمت اول مربوط به ح��داکثر ی��ا

است؟ توضیح دهیدcحداقل ارزش ج( مقدار مبادله صورت گرفته در این مسئله

چقدر است؟

اس��تن م��انی میک��ر ب��ه دنب��ال خری��د ی��ک.2-30 4اتوموبی��ل اس��ت. وی در خری��دن ی��ک ماش��ین 28سیلندر سدان که متوسط مصرف س��وخت آن

مایل به ازای هر گالن اس��ت، مج��ذوب ش��ده. ولی فروشنده شدیداً به دنبال قانع ک��ردن اس��تن اس��ت

س��یلندر همین6که بجای این نوع مدل، بیاید مدل ماشین را بخرد که هم راحتتر و هم قوی تر اس��ت

$ گرانتر است. استن هم فکر میکند2500و فقط که راحتی بیشتر و قوی ت��ر ب��ودن می توان��د مفی��د

هم آنقدر زیاد نیست. اگر$2500باشد و پرداخت مایل در گالن س��وخت22 سیلندر متوسط 6مدل

مصرف کند، استن واقعاً چقدر برای خرید این نوع م�دل هزین�ه ص�رف می کن�د؟ ف�رض اینک�ه اس�تن

مایل با خودرو خ��ود رانن��دگی می کن��د و100000 $ است و هزینه نگه��داری هم ب��رای4بنزین گالنی

هر دو یکسان می باشد. فرضیه های خود را برای خرید خودرو

(2.4بیان کنید؟ )

یک تولید کنن��ده روغن ه��ای ترکی��بی ب��رای.�� 2-31 اتوموبیل ها و کامیون ها س��بک، چ��نین بی��ان ک��رده است: اگر یک پیمانه )تقریباً ی��ک لی��تری( محص��ول دینولوب را هنگام تعویض روغن ب��ه موت��ور اض��افه کنی��د، مس��افت طی ش��ده ب�ا هم�ان س��وخت قبلی

% بیشتر خواهد ب��ود. این اف��زایش ی��ک درص��دی1 مایل رانندگی مصرف سوخت شما50000بعد از

(2.4را به مراتب بهتر خواهد کرد. ) الف( فرض اینکه گفته شرکت درست باشد، چقدر پول از بابت اضافه کردن محصول دینول��وب، )اگ��ر

20$ و ماش��ین ش��ما 4هزین��ه ه��ر گ��الن س��وخت مایل به ازای هر گالن برود( پس انداز خواهد شد؟

$19.95ب( اگ��ر ه��ر پیمان��ه محص��ول دینول��وب فروخته شود، آیا شما حاض��ر ب��ه خری��دن آن ب��رای

ماشین خودتان هستید؟

فروشنده خ��ودرویی ب��ه ش��ما پیش��نهاد می.�� 2-32 دهد که باد تایر های اتوموبیل شما را با گ��از کام��ل

$20نی��تروژن پ��ر کن��د ک��ه هزین��ه چه��ار چ��رخ آن خواهد بود. وی ادعا می کند که گاز نیتروژن س��بب می شود که تایرها خنک تر باشد و سبب بشود ک��ه

% بیش��تر25مسافت طی شده )عمر الستیک ها(

کدام را انتخاب می کنید؟

دو گزینه ب��رای ط��راحی پین چفت و بس��ت.2-35 مخروطی تحت تصمیم گیری است. پین های چفت

$ قیمت دارد. ه��ر0.7و بستی ه��ر ک��دام جداگان��ه ک��دام از ط��راحی از ی��ک ن��وع م��واد و اب��زار آالت اس��تفاده می کنن��د ب��ه غ��یر از م��دل دومی فرآین��د دریل کردن آن متفاوت است. طراحی الف نیاز به

س��اعت ت��راش و پنج س��اعت دری��ل ک��اری در12 7 واح��د محص��ول دارد و ط��راحی ب نی��از 1000

ساعت دریل دارد. هزینه متغ��یر8ساعت تراش و $ در18.6عملی��اتی تراش��کاری از جمل��ه ک��ارگری

ساعت است. هزین��ه عملی��اتی متغ��یر دری��ل ک��اری $ در ساعت است. در نهایت16.9شامل کارگری،

$ ب��رای ط��راحی ال��ف و5000هزنی��ه غ��رق ش��ده $ ب���رای ط���راحی ب بن���ا ب���ه اب���زار آالت9000

(2.4مخصوص است. ) 125000الف( کدام طراحی در صورتی که سالی

قطعه سفارش شود، مورد نیاز است؟ ب( پس ان��داز س��الیانه از ب��ابت اس��تفاده از این

طرح چقدر است؟

ش��رکتی تولی��د کنن��ده ت��وپی چ��رخ ب��رای.2-36 دوچرخه است. دو فرآیند برای تولی��د ممکن اس��ت

و متغیر های آنان در جدول پایین می باشد:

Page 20: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

$ هر کدام هزین��ه50خواهد بود. اگر تایرهای جدید در بر بگیرد و تضمین ش��ود ک��ه عم��ر مفی��د آن هم

مای��ل باش��د )پ��ر ش��ده توس��ط ه��وا(، آی��ا50000پیشنهاد فروشنده خوب است یا خیر؟

در ط��راحی رادی��اتور ی��ک خ��ودروی جدی��د،.�� 2-33 مهندس دو گزینه استفاده از آلیاژ ریخته گری شده مس-برنج و یا مدل پالستیکی را دارد. اگرچه آلی��اژ

پون����د و م����دل25مس-ب����رنج وزنی در ح����دود پون��د دارد. ه��ر پون��د20پالستیکی وزنی در ح��دود

$ ب��رای6وزن بیشتر در وزن ماشین دارای جریمه افزایش مصرف سوخت دوران چرخه عمر موت��ور ماشین اس��ت. هزین��ه ریخت��ه گ��ری ه��ر پون��د آلی��اژ

$ اس��ت.7.4$ و م��دل پالس��تیکی 3.35برنج-مس $ ب��ه6همچ��نین هزین��ه ماش��ین آالت م��دل آلی��اژی

ازای هر ریخته گری است. چه موادی مهندس می بایست انتخاب کند و چه تفاوتی در بین آنها است؟

(2.4)

را دوباره با در نظر گرفتن اینک��ه9-2 مثال .2-34 % بخ��اطر خ��رابی ه��ای25ظ��رفیت ه��ر ماش��ین

ماشین، کمبود مواد و خطا های اپرات��وری، ک��اهش پیدا کرده است، آنگاه با شرایطی ک��ه ی��ک ش��یفت در روز کار می کند که هفته ش��امل پنج روز ک��اری اس��ت، و ش��رکت می بایس��ت ت��ا س��ه م��اه آین��ده

(2.4 واحد محصول سالم تولید نماید. )30000الف( آیا سفارش به موقع صورت می گیرد؟

در قسمت ال��ف B یا Aب( اگر فقط یک ماشین قبل استفاده باشد،

1فرآیند2فرآیند قطعه در15

ساعت قطعه در35

نرخ تولیدساعت ساعت در7

روز ساعت در4

روز زمان تولید

روزانه

9%20% مقدار بازرسی که بعد از نظارت از خط تولید حذف

می شود تصور کنید که تقاضای روزان��ه ب��ه این ح��دی اس��ت که جوابگو باشد، و هچنین فقط توپ ه��ای تولی��دی همگی س���الم وص���حیح ان���د و قطع���ات خ���راب و آزمایش شده قابل فروش نیستند. فرآیندی را پیدا کنید ک��ه س�ود روزان�ه ش�ما را ب�ا هزین�ه م�واد ه�ر

$ به ازای هرکدام، ح��داکثر30$ و فروش 4قطعه کنی��د و همچ��نین ه��ر دو فرآین��د اتوماتی��ک اس��ت و

$ در س��اعت40هزین��ه متغ��یر باالس��ری ه��ر ک��دام (2.4است )

سرعت اتوموبیل شما تاثیر بسیار زیادی بر.� 2-37 مق�دار مص��رف س��وخت خ��ودرو دارد. رانن��دگی ب�ا

مای�ل در55 مایل در ساعت نسبت به 65سرعت % مصرف سوخت بیشتری دارد. بنا به20ساعت،

مایل در ساعت، به55قانونی در سرعت باالتر از % مصرف2 مایل در ساعت افزایشی، 1ازای هر

س��وخت هم اف��زایش می بای��د. ب��رای مث��ال اگ��ر مای��ل را ب��ا س��رعت30خودروی شما با یک گ��الن

مای��ل در س��اعت طی کن��د، براب��ر اس��ت ب��ا55 مای�ل در س�اعت.70 مایل با س��رعت 21پیمایش

مای��ل باش��د و ب��ا س��رعت400اگ��ر س��فر ش��ما مایل در ساعت80متوسط

مایل در70هم حرکت کنید )که سرعت استاندارد ساعت بوده( هزینه اضافی که بابت سوخت بیشتر مص��رف کردی��د چق��در ب��وده اس��ت؟ )ب��ا در نظ��ر

$ اس��ت و خ��ودروی4گرفتن اینکه هر گالن ب��نزین 60 مای��ل در گ��الن در س��رعت 30ش��ما مص��رفی

(2.4مایل در ساعت دارد( )

تصور کنید که مالک جایگاه سوخت هستید..� 2-38 89 پمپ ب�نزین اکت�ان 3 و 85 پمپ بنزین اکتان 4

روز ب��ه5در جایگاه سوخت محلی ش��ما در ط��ول پمپ ب��نزین3هم��ان مق��داری س��ود می ده��د ک��ه

روز ک��ار4 در 89 پمپ بنزین اکت��ان 5 و 85اکتان کنند. به نظ��ر ش�ما ک�دام پمپ دارای س��ود بیش�تر

(2.4برای جایگاه است؟ )

اگر هزین��ه ه��ر کیل��و11-2 با توجه به مثال .2-39 $ باشد، پیشنهاد پمپ تغییر خواه��د0.15وات برق

س��اعت ک��ار کنن��د3000کرد؟ اگر پمپ ه��ا فق��ط (2.4چطور؟ باز هم جواب ثابت است؟ )

پون��د فل��ز را300شده. معاقباً فرآین��د جداس��ازی، ازهر تن سنگ آهن فرآوری شده با هزینه ف��رآوری

$ در تن بدست می آورد. فل��ز بدس��ت آم��ده را40$ به ازای هر پوند فروخت.0.8می توان

اگر هدف بیشینه ک��ردن س��ود حاص��ل از اس��تخراجباش��د، ش��ما ک��دام گزین��ه را پیش��نهاد می دهی��د؟ )

2.4)

پوند طال در هر تن0.9آب اقیانوس حاوی .� 2-43 اس��ت. روش اول ب��رای بدس��ت آوردن این مق��دار

% فلز موج��ود را بدس��ت می90طال این است که $ اس��ت.550آورد ولی هزین��ه ه��ر تن فع��الیت آن

$ در ه��ر تن را دارد می400روش دوم که هزین��ه % فلز طال را بدس��ت آورد. ه��ر دو گزین��ه60تواند

یک مقدار برابر نی��از ب��ه س��رمایه گ��ذاری دارن��د و می توانند مقدار مس��اوی طال روزان��ه تولی��د کنن��د.

$1750اگر طالی بازیافت شده را بت��وان اونس��ی ف��روخت، ک��دام روش را پیش��نها می دهی��د؟ منب��ع اولی��ه یع��نی اب دری��ا نامح��دود اس��ت. نکت��ه: این مس���ئله را ب���ا س���ود حاص���له از ه���ر اونس طال

Page 21: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

شرکتی در حال مطالعه و تحلیل خریدن یا.� 2-40 تولید قطعه ای است که در چن��د محص��ول ب��ه ک��ار می رود. مهندس����ان ش����رکت این اطالع����ات را

استخراج کرده اند: واحد قطعه در سال خریداری10000گزینه الف(

$ اس��ت. هزین��ه8.5کنیم که قیمت ثابت هر کدان سفارش دهی و تدارکات بنا به مق��دار هزین��ه ه��ای

محاسباتی، ناچیز در نظر گرفته می شود. واحد در سال را ب��ا اس��تفاده از10000گزینه ب(

ظ��رفیت موج��ود در کارخان��ه تولی��د ک��نیم. هزین��ه $ و هزینه ک��ارگری5مستقیم مواد هر واحد قطعه

$ خواهد بود. هزینه تولید باالسری1.5مستقیم آن % هزینه مستقیم کارگری است )با قیمت200هم

$ در هرواحد(.3 با توجه به اطالعات باال، آیا شرکت بهتر اس��ت ک��ه

(2.4قطعات را تولید کند و یا خریداری کند؟ )

تصور کنید از بنگاهی که خودور کرای��ه می.�� 2-41 دهد، اتوم�وبیلی ق�رض گرفت��ه ای�د. مس��ئول بنگ�اه سوالی می کند: "آیا خودور مدل مصرف اقتصادی را با باک پر بر میگردانید و یا با باک خالی؟ اگر م��ا

$3.5برای شما ب��نزین ب��زنیم قیمت ه��ر گ��الن آن س��نت کم��تر از قیمت ب��نزین50خواه��د ب��ود ک��ه

محلی است." حاال شما چه تص��میمی می گیری��د.؟(2.4فرضیات خود را بیان کنید )

تن100000معدنی را با محتویات تخمینی .� 2-42 س��نگ آهن تص��ور کنی��د. دو را ب��رای اس��تخراج آن

% آن ب��ا62موج��ود اس��ت. روش اول اس��تخراج $ برای تن مواد. روش دوم که کام��ل ت��ر23هزینه

% م��واد را اس��تخراج می کن��د ولی ب��ا50اس��ت، $ برای هر تن مواد استخراج15هزینه

(2.4استخراج شده حل نمایید )

ک��دامیک از جمالت زی��ر درس��ت هس��تند و.�� 2-44کدامیک غلط؟

a..سرمایه در گردش هزینه متغیر استb.بیشترین پتانسیل پس ان��دازی هزین��ه ه��ای

چرخه عمر در فاز عملیاتی است.c.اگر ظرفیت عملیات ب��ه ط��ور چش��مگیری

تغییر کرده است )به طور مث��ال، تغی��یرات در طرح ریزی کارخانه( هزین��ه ه��ای ث��ابت

نیز تغییر خواهد کرد.d.هزین��ه ه��ای غیرنف��دی ج��زیی از جری��ان

نقدینگی است.e.کااله��ا و خ��دمات س��ودمند هس��تند چ��ون

دارای قدرت ارضای خواسته ها و نیازه��ایانسان ها هستند.

f.تقاض���ا ب���رای اقالم ض���روری غ��یر قاب���ل انعطاف تر از تقاضاهای تجمالتی هستند.

g.هزینه ه��ای غ��یر مس��تقیم را می ت��وان ب��ه خروجی خاص و یا فعالیتی اختصاص داد.

h.مطالعات اقتصادی اخیر اکثراً ب��ه ص��ورتی انجام می شوند ک��ه ارزش زم��انی پ��ول راب�����ه عن�����وان عام�����ل مهم در نظ�����ر

نمی گیرند.i.هزینه های باالس��ری معم��والً ش��امل تم��ام

هزین����������������������ه ه���������������������ایی می شوند که مستقیم نیستند.

j.تقاضای بهینه زمانی رخ می دهد که هزینه های کل با درآمد کل برابر باشد.

k.هزین��ه ه��ای اس��تاندارد ب��ه ازای ه��ر واح��د خروجی در تولید واقعی ی��ا انج��ام خ��دمات

آتی، محاسبه شده است.l.هزین��ه مرتب��ط غ��رق ش��ده معم��والً منظ��ر

جریان نقدینگی شرایط را تحت تاثیر قرارمی دهد.

m.چرخه عمر محصولی نیاز به تعریف دقی��ق و ضوابط اجرایی خاصی دارد.

n.بزرگترین رخدادهای هزینه ها در زمان فاز بکارگیری اتفاق می افتد.

o.نق��اط س��ر ب��ه س��ری ب��اال از نظ��ر ص��نایع پسندیده تر و مطلوب تر است.

p.مقدار حجم پول ثابت بازگشتی از سرمایه گذاری )نرخ سود( نس��بت ب��ه مق��دار پ��ول پ���رداخت ش���ده ب���ه س���هام داران، دارای

ریسک بیشتری است.q. هیچD¿ ب��ا ش��رایط 1 برای سناریو p=40-

0.2D و Ct=100$+50$.وجود ندارد

$ به ازای گالن است. )2است و هزینه بنزین نیز 2.2)

الف( در چه مسافتی، هزین��ه ه��ر دو وس��یله نقلی��هبرابر خواهد بود؟

ب( بنگاه ماشین پیشنهاد جدیدی داده است، اینکه می توانن��د از تخفی��ف دانش��جویی اس��تفاده کنن��د،

مایل مجانی در روز. حاال نقطه س��ر ب�ه100یعنی سری چه خواهد بود؟

ج( فرض کنید ک��ه وس�یله نقلی�ه موت�وری )حم�ل و $ در0.34نقل عمومی( تمام هزینه های خود را تا

مایل ک��اهش داده اس��ت و بنگ��اه ماش��ین هم ن��رخ $ در مایل اف��زایش0.28$ در روز و 30خود را به

داده است. در این صورت بنگ��اه دار ب�رای ت�رغیب مای���ل900آن���ان پیش���نهاد جدی���دی داده اس���ت:

رانن���دگی مج���انی ب���رای س���فر ش���ش روزه. وی مایل750همچنین ادعا کرده که اگر سفر بیش از

Page 22: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

r.اکثر تصمیمات بر پایه تغییراتی هستند ک��ه در می�����������������������������������������������ان

گزینه ها درک شده اند.s.پول غیر قابل بازگشن خرج شده )به طور

مث��ال گذرنام��ه( ن��وعی از هزین��ه فرص��تاست.

چکه کردن شیر آب گ��رم یکی از روش��ویی.2-45ه��������������������������ای آپارتم��������������������������ان می توان��د اس��راف باش��د. چک��ه ک��ردن منظم ب��ه صورت یک چهارم لی��تر در س��اعت )چک��ه آرام( ب��ا

درج���ه فرانه���ایت ب���اعث ه���دررفت155دم���ای میلی��ون بی تی ی��و در س��ال می ش��ود. ح��اال1.75

شما تصور کنید آبگرمکنتان برقی است. بی تی12000الف( اگر یک پوند زغالسنگ ح��اوی

یو انرژی باشد فرآیند گرم ک��ردن آب در آبگ��رمکن % کار کن��د، چق��در زغالس��نگ نی��از30با بهره وری

است تا به کارخانه ب��رق ب��رده ش��ود و ب��رق م��وردنیاز برای گرم کردن آب هدررفته را تامین کند؟

پون��د ک��ربن دی1.83ب( اگر ه��ر پون��د زغالس��نگ اکس��ید در طی فرآین��د گ��رم ک��ردن ایج��اد کن��د، هدررفت آب از شیر چقدر باعث تولید گاز گلخان��ه

ای شده است؟

" جامع���هتم���رین ی���ادگیری توس���عه یافته".2-46 مهندس��ین مکانی��ک آمریک��ا، برنام��ه ای دارد ک��ه دانشجویان را طی سفری شش روزه به کنفرانس ملی در شهر آلب��انی در ای��الت نیوی��ورک، می ب��رد. برای حمل و نقل گ��روه ممکن اس��ت ک��ه از بنگ��اه ماشین، خ��ودوریی را ق��رض بگیرن��د ی��ا ب��ا وس��ایل عمومی سفر کنند. وسایل حمل و نقل عمومی ب��ه

$ هزین��ه دارد و هیچ هزین��ه0.36ازای ه��ر مای��ل دیگ��ر روزان��ه ن��دارد. ولی کرای��ه ماش��ین هزین��ه

$ دارد ولی هزین��ه0.2$ و ه��ر مای��ل 30روزان��ه بنزین گ��روهی پ��رداخت می ش��ود. مص��رف ب��نزین

مایل 20خودرو گالنی

باشد آنها با هزینه یک ماشین سود کرده ان��د . اگ��ر مایلی )در مجموع( داشته2000دانشجویان سفر

باشند، از که باید خودرو کرایه کنند؟ آیا ادعا بنگ��اهدار درست است؟

محاس��به و مطالع��ات"تم��رین تحت وب".�� 2-47 صورت گرفته درم��ورد گرم��ایش م��نزل در آمریک��ا حاکی از این است ک��ه ی��ک س��وم ان��رژی مص��رفی خانه را به خود اختصاص می دهد. سوای اف��زایش قیمت نفت، زغالس���نگ و گازه���ای ط���بیعی، این امکان وجود دارد ک��ه ب��ا نص��ب اج��اق ف�وق الع��اده

$2400مناس��ب س��وزاندن ذرت ک��ه در مج��اورت هزینه دارد، می ت��وان هزین��ه گرم��ایش خان��ه را در طی زمستان ثابت و غیر تورمی نگه داشت. و این کامالً حقیقت دارد که اجاقی وجود دارد که فقط با ذرت کار می کند و هیچ آلودگی برای هوا و محی��طزیس��������������������������ت ایج��������������������������اد

$ از هزین��ه ه��ای300نمی کن��د می توان��د س��الیانه سوختی منازل، بنا به اتحادی��ه کش��اورزان، ک��اهش ده�����������د و این اج�����������اق از وبس�����������ایت

www.magnumfireplace.com .قابل خرید است تحقیقی را در م����ورد مق����دار مص����رف ل����وازم گرمایشی خانه که به وبسایت ب��اال دسترس��ی دارد را انجام دهید. آیا پس انداز شما به صورت س��االنه از مصرف این اجاق سوزاندن ذرت، برای یک خانه

ف��وت م��ربعی س��بک مزرع��ه ب��ه ان��دازه ای2000 اس��ت ک��ه بت��وان نظرت��ان را ب��رای خری��دش جلب

کند؟ چه عواملی به غیر از دالر وجود دارد که می توانند ش��ما را از خری��دن این اج��اق ص��رف نظ��ر کن��د؟

(2.4جواب کاملی ارائه نمایید )

تمرین های بیشتر اگ��ر ه��دف ش��ما ک��اهش4-2 بن��ا ب��ه مث��ال .2-48

هزین��ه ه��ا باش��د، ک��دام م��ورد را ب��رای کم ک��ردن ترجیح می دهید: هزین��ه ه�ای ث�ابت ی�ا هزین�ه ه��ای

% تغی��یر در ه��ر دو عام��ل چق��در10متغ��یر؟ ت��اثیر (2.2خواهد بود؟ )

اگ��ر دم�ای می�انگین خان�ه7-2بنا به مث�ال .� 2-49 درج��ه72 درج��ه ب��ه 65مورد نظر در ویرجینی��ا از

فارانهایت برسد، بهترین مقدار اقتصادی برای

مصرف عایق بندی چقدر خواهد ب��ود؟ ف��رض کنی��د بی تی ی��و بخ��اطر نب��ود ع��ایق100000000ک��ه

فارانه��ایت65بن��دی، هنگ��امی ک��ه ترموس��تات در ثابت می باشد، هدر رود و هزینه هر کیلووات ب�رق

$ است و همچنین از طرف دیگر قیمت0.086هم % افزایش یافته است. جوابی برای50عایق بندی

(2.3این مسئله بیابید. )

Page 23: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

تمرین های مطالعه موردی عوام��ل کلی��دی و مهم در این تحلی��ل چ��ه.2-50

خواهد بود و تصمیم شما بعد از تغی��یر این مق�ادیر، چه دگرگونی هایی خواهد داشت؟ برای مثال، تاثیر افزایش قیمت بنزین بر روی این تحلیل چه خواهد بود؟ یا اگر مطالعات نشان دهد که رانندگان توق��ع ی��ک تص��ادف در ده س��ال را داش��ته باش��ند، ب��از استفاده از چراغ روشن در روز چه تغییری خواه��د

کرد؟

یک بنگاه کرایه ماشین محلی را پی��دا کنی��د.�� 2-51 )فردی یا آنالین( تا هزینه روشن نگه داشتن چ��راغ در طول روز را بیابید. حاال به نظر ش��ما رانن��دگان بایس��تی توق��ع دوری از تص��ادف را در چن��د س��ال داشته باشند تا روش��ن نگ�ه داش��تن چ��راغ در روز،

موثر و مفید واقع شود؟

مسائل ش��رکتی توانس��ته رابط��ه ای بین قیمت و تقاض��ای

ماهیانه برای یکی از محصوالت خود را پیدا کند:D=√(400−p )

همD قیمت ه��ر واح��د در دالر اس��ت و pدر اینج��ا تقاضای ماهیان��ه اس��ت. هزین��ه ه��ای مرتب��ط ث��ابت

$ در100$ در ماه و هزینه های متغ��یر ن��یز 1125(2.2واحد است. به دو سوال زیر جواب دهید. )

مقدار تولید بهینه هر ماه چقدر خواهد بود؟.2-52 25 واحد د( 20 واحد ج( 15 واحد ب(10الف( واحد

نشانگر نقطه سر به س��ریDکدام مقدار .�� 2-53است؟ 25 واح��د د( 20 واح��د ج(15 واحد ب( 10الف(واحد

ش���رکت تولی���دی س���اختمانی را ب���رای اس���تقرار $ در س��ال کرای��ه100000تجه��یزاتش ب��ا قیمت

کرده است. همچنین تسهیالت و تجهیزات وجود در $ در20000کارخان��ه دارای قس��طی ب��ه مبل��ف $ هزین��ه15سال است. هر واح��د محص��ول دارای

$ در مواد است. محص��ول ب��ه قیمت10کارگری و $ به فروش می رود. حاال ب�ه س��ه س�وال زی�ر40

جواب دهید: چن��د واح��د محص��ول در س��ال می بایس��ت.�� 2-54

تولید شود تا کارخانه به نقطه سر به سری برسد؟ ه(6667 د(8000 ج(3000 ب(4800ال��ف(4000

واحد در س��ال بفروش��د، س��ود10000اگر .�� 2-55ساالنه چقدر است؟

$ د(150000$ ج(50000$ ب(280000ال��ف($30000-$ ه(50000

اگر قیمت فروش هر محص��ول ب��ه واح��دی.�� 2-56 $ کاهش یابد، چند واح��د در س��ال بای��د ف��روش35

$ در س��ال را دس��ت60000شود تا س��ود س��االنه یابد؟

$ د(16000$ ج(10000$ ب(12000ال������ف($5143$ ه(18000

هزین��ه ه��ای ث��ابت ی��ک آزمایش��گاه ژن��تیکی.2-57 %60$ در سال است. هزینه های متغیر 200000

از در آم���د س���االنه اس���ت. اگ���ر درآم���د س���ال $ باشد، آنگاه مقدار س��ود/زی�ان ش��رکت300000

چه خواهد بود؟ض�����رر ج(66000$س�����ود ب(66000ال�����ف(ضرر80000سود د(80000

تراش��ه ک��ارت7900000 ش��رکتی س��االنه .2-58 دقی��ق زم��ان0.4حافظ��ه می س��ازد. ه��ر ک��دام

$ در س��اعت زم��ان 8س��اخت و ک��ارگری ب��ا ن��رخ $ به11می برد. هزینه های باالسری هم به مقدار

ازای هر ساعت کارگری مستقیم می باشد. فرآیند دقیق��ه0.01جدی��د زم��ان اولی��د ه��ر واح��د را ب��ه

کاهش می دهد. اگر هزینه های باالسری به مق��دار $ به ازای هر ساعت کار مستقیم )ک��ه آن ن��یز5.5

ک��اهش یافت��ه اس��ت( ک��اهش یاب�د، ش��رکت چق�درحداکثر بابت فرایند جدید باید پرداخت کند؟ فرض

کنید که تغییر فرآیند، خود می بایست هزینه های(2.4خود را تا آخر سال جبران کند )

$ د(10533$ ج(1066500$ ب(25017الف($711000$ ه(17775

اصول بنیادی حسابداریA-2ضمیمه معموالً حسابداری را زبان تجارت می دانند. مهندس��ان می بایس��ت همت ج��دی و تالش زی��ادی ب��رای فهم حسابداری شرکت به منظور ارتباط بهتر با مدیران باالتر داش��ته باش��ند. این بخش ح��اوی ش��رح روش��ن و

Page 24: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

خالصه ای از اصول بنیادی حسابداری در ثبت و بایگانی و معامله که در امور مالی و دارایی ش��رکت م�وثر است، بیان شده است. این اصول ارائه شده در هر ابعادی از حسابداری شخصی ت��ا موسس��ات ب��زرگ را

برای همه ابعاد مذکور استفاده می کنیم."شرکت"شامل می شود و ما اینجا از اصطالح 2-A.1معادله حسابداری

تمام علم حسابداری بر همین معادله و تعادل در حسابداری برقرار است که:دارایی= بدهی + حقوق صاحبان سهام

(2-A-1) بدهی برابر است با تمامی ارزش پ��ولی ک��ه ش��رکت داراس��ت، داراییو این بدان معناست که

یعنی آنچه که شرکت بهحقوق صاحبان سهامتمامی ارزش پولی است که شرکت بدهکار می باشد و سهام داران )معموالً هم معنای سهام، ارزش خالص می باشد( بدهکار است. به عنوان نمون��ه رواب��ط بین

اقسام حسابداری معمولی را در زیر مشاهده می کنیم: حسابداری حقوق صاحبانحسابداری بدهی هاحسابداری دارایی

سهام سهام انتشار نیافته تضمینیبدهی کوتاه مدتموجودی

شرکت سود انباشته )درآمد محفوظ دربدهیمطالبات

شرکت(بدهی بلند مدتموجودیتجهیزات

ساختمان هازمین

است، ک��ه این یکی از دو مهم��ترینتراز نامهاصول و اساس حسابداری در حقیقت بیانگر قالب بیانیه های حسابداری می باشد که جایگاه مالی شرکت در هر نقطه زمانی را نشان می دهد. یکی دیگر از

معادله های حسابداری )ولی به همان مقدار آشکار( این می باشد: درآمد–سود )یا ضرر( = مخارج

(2-A-2) این رابطه بیانگر قالب بیانیه درآمد )همچنین معروف است به بیانیه سود و ض��رر( می باش��د، ک��ه

را می ت��وان ب��ه بس��طA-1-2مقدار سود و یا ضرر نهایی عملیاتی را در انتهای دوره بیان می کند. معادله بیان شده، گسترش داد:A-2-2سود حساب همانطوری که در رابطه

بدهی ها = دارایی + (هزینه ها - درآمد + حقوق اولیه صاحبان سهام)

(2-A-3)

سود یعنی افزایش ارزش پول )با پول نقد اشتباه نشود( ک��ه از فرآین��د ش��رکت بدس��ت می آی��د وبرای توزیع به صاحبان سهام آماده است. بنابراین نماینگر مقدار بازگشت سرمایه صاحبان سهام است.

یک مقایسه مفید مانند این می باشد که ترازنامه همانند عکس فوری از ش��رکت در زم��ان اس��ت، در حالیکه بیانیه درآمد خالصه تصویر متحرک شرکت در بازه زمانی اس��ت. همچ��نین گفتن این حقیقت هم جالب است که بدانید درآمد خدمتکار افزایش منافع صاحبان ش��رکت اس��ت ولی مخ��ارج خ��دمتکار ک��اهش

حجم حقوق صاحبان سهام در شرکت است.

Page 25: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

برای خالصه کردن عملکرد حسابداری در بازتاب تصمیمات و عملیات های شرکت، تصور کنید ک��هفردی تصمیم می گیرد فرصت سرمایه گذاری و نتایج ادامه ی اتفاقات در طول سال را به عهده بگیرد:

$ پول نقد به عنوان سرمایه اولیه بکار اندازد.3000شرکتی را بنا کند .1$ به صورت نقد2000خرید تجهیزات به مبلغ .2$ 1500وام بانکی به مبلغ .3تولید مایحتاج یکسال شرکت به صورت زیر:.4

a) نقد برای کارگری1200پرداخت $b) حساب قابل پرداخت برای مواد400تحمیل $c) 500تشخیص بخشی از سرمایه از دست رفته )استهالک( در تجهیزات به مبلغ$

واحد. تش��خیص1000$ برای 3فروش اعتباری تمام محصوالت تولید شده برای یکسال به قیمت .5 $900$ اس��ت و نتیج��ه آن اف��زایش در دارایی ب��ه مبل��غ 2100اینکه هزینه حس��ابداری این کااله��ا

است$ از حساب های دست یافتنی2200جمع آوری .6$ از قسط بانک1000$ حساب های پرداختنی و 300پرداخت .7

یک نسخه خالصه تر شده حسابداری، سوابق بایگانی را به همان صورت اطالع��ات ک��ه بازت��اب دهن��ده به معنای کاهش( ک��ه در معادل��ه–تاثیرات بر معادله اساسی حسابداری است )که + به معنای افزایش و

2-A-2 .آمده است، می باشد قابل ذکر اس��ت ک�ه س�ود در دوره مش�خص هم�ان خ�دمتکار اف�زایش ارزش پ�ولی اس�ت ک��ه ب�ه

$ )=700صاحبان سهام شرکت پرداخت می شود است. همچنین واضح است که جریان نقدینگی خالص که مصرف سرمایه )اس��تهالک(4c$( همان سود نیست! این مقدار پول در معامله $2200-$1200-300

$ بیان شد، شناخته شده است. استهالک به معنای تبدیل بخشی از دارایی به500برای تجهیزات به مقدار $ اس��ت ی��ا900(، می باش��د. از این رو س��ود A-2-2هزینه ها که در س��ود ش��رکت نمای��ان ش��ده )معادل��ه

$ بیشتر از جریان نقدینگی خالص. ب��رای خواس��ته م��ورد نظ��ر، درآم��د زم��انی ش��ناخته می ش��ود ک��ه200بدست آید و مخارج هم زمانی شناسایی می شوند که هزینه شده باشند.

بدست می آی��د،A-2-2یک شاخص مهم و بالقوه گمراه کننده عملکرد مالی پس از واقعیت که از "نرخ بازگشت سالیانه" است. اگ�ر پ�ول س�رمایه گ�ذاری ش�ده س�هامداران ب�ه خودش�ان ب�از گ��ردد، ن�رخ

% خواهد بود.23$=3900$/900بازگشت سالیانه در پایان سال مورد نظر ی�ا چن�د س�ال اس�تفاده ش�وند بس�یار ب�ا ارزش2بیانیه های حسابداری زمانیکه ق�رار باش�د ب�رای

خواهند بود )یا بازه زمانی دیگر مورد نظر مانند یک چهارم ماه( برای چن��د ش��خص ی��ا ح��تی چن��د ش��رکت.چ�����نین آم�����ار و ارق�����ام مقایس�����ه ای ب�����رای ش�����اخص ه�����ای م�����الی ی�����ا رون�����دهایی ک�����ه

سرمایه گذاران و مدیران را از موثر بودن سرمایه گذاری مطمئن می کند، بکار برده می شوند.

2-A-2حسابداری هزینه حسابداری هزینه یا حسابداری مدیریت فازی از حسابداری است که تحلیل اقتص��اد مهندس��ی نقش مهمی را بازی می کند و رابطه تناتنگی با تصمیم گیری کن�ترل در ش�رکت دارد. ب�ه دنب�ال آن، حس�ابداری هزین�ه منبع اطالعات وافری است که برای مطالعات اقتصاد مهندسی مورد نی��از اس��ت. حس��ابداری هزین��ه ن��وین

ممکن است همه یا بعضی از موارد زیر را پاسخگو باشد:تعیین هزینه واقعی محصوالنت یا خدمات.1ارائه یک اساس منطقی برای قیمت گذاری محصوالت و خدمات.2ارائه ابزار الزم جهت تخصیص و کنترل هزینه ها.3 ارائه اطالعات که در آن تصمیم گیری عامل ممکن است بر اس��اس و ب��ا اس��تفاده از اینک��ه ک��دام.4

تصمیمات عملیاتی ممکن است مورد ارزیابی قرار گیرد.

Page 26: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

اگرچه هدف اساسی حسابداری هزینه ساده است، تعیین دقیق هزینه ها به همین راحتی نیست. در نتیج��ه بعضی از رویه های استفاده شده، دستگاه های دلخواهی اند ک��ه امک��ان دسترس��ی ب��ه ج��واب ه��ای دقی��ق برای بیشتر موارد را داراست ولی امک��ان ب��روز کمی خط��ا در ه��ر بقی��ه ب��ه خص��وص در جری��ان نق��دینگی

واقعی، وجود دارد.

اثرات حسابداری در معامله شرکت مورد نظر A-1-2جدول

Page 27: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

A-1-2 ترازنامه و درآمد حاصل از معامله شکل A-2-2جدول

2-A-3مثال حسابداری هزینه این مثال نسبیتی شامل سیستم کار-سفارشی است که در آن هزینه ها توسط اعداد به کار اختصاص پیدا

می کنند. به صورت شماتیک فرآیند در دیاگرام زیر خالصه شده است:

هزینه ها تحت قاعده زیر به کارها اختصاص داده می شوند:مواد خام متصل به کارها از طریق تقاضای مواد.1کارگری مستقیم متصل به کارها از طریق بلیط ها مستقیم کاری.2

Page 28: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

هزین های باالسری نمی تواند به صورت مستقیم به کارها متصل شوند ولی بایستی رویه.3 تخصیصی داشته باشند که آن را به یکی از عوامل اصلی، همچون کارگری مستقیم که قبالً توسط

کار جمع شده است، مرتبط کند. عدد راکت تنیس در شرکت بولینگ اسپورت، چه هزینه های100تصور کنید که سفارش ساخت

متراکم شده ای دارد:161کار شماره نرخ کارگری

چرمنخ ابریشمی

گرافیتساعات کارگری برای کار

جمع هزینه های باالسری ساالنه کارخانهجمع ساعات مستقیم کارگری ساالنه

عدد راکت تنیس100 در ساعت7$$ به ازای هر یارد است2 یارد که 50

$ می باشد0.5 یارد که هر یارد 300$ به ازای هر پوند است3 پوند که 180 ساعت200

600000$ ساعت200000

سه هزینه عمده مستقیم اکنون به کار متصل است. مخارج کارگری مستقیم و مواد از نوع کامالً واضح وروشن است:

161کار شماره کارگری مستقیم

مواد مستقیم

مخارج عمده )هزینه کارگری+هزینه مواد(

200*7$=1400$100$=2*50چرم:

150$=0.5*300نخ: 540$=3*180گرافیت:

2190$

البته قابل توجه است که بدانیم این هزینه کل، تمام هزینه ها نیست! ما می بایست به هر صورت شده راهی برای تخصیص هزینه های کارخانه ک��ه نمی ت��وان آنه��ا را مس��تقیماً شناس��ایی ک��رد و ب��ه کاره��ا

عدد راکت مشمول شده اند.100تخصیص داد، پیدا کنیم، زیرا اینها همگی هزینه هایی هستند که در تولید هزینه هایی همچون برق مورد نیاز برای روشن نگه داشتن ماشین مدلسازی گرافیت، استهالک مربوط به ماشین، استهالک مربوط به ساختمان کارخانه و هزینه هایی دیگر مثل حقوق مهندسان و ناظران کیفی در

ع��دد محص��ول راکت100خط تولید. این هزینه های باالسری، از جمله هزینه ه��ایی هس��تند ک��ه در تولی��د وجود دارند ولی نمی توان آنها مستقیماً به قسمت خاصی از فرآیند تولید محصول ربط داد. همچنین آیا ما

عدد محصول راکت تنیس واقع��اً چق��در ماش��ین آالت م��ا فرت��وت ش��ده ان��د؟100واقعاً می دانیم از تولید هزینه استفاده از ماشین آالت چقدر است؟ شاید نه. به همین خ�اطر م�ا بای�د هزین�ه ه�ای باالس�ری تولی�د

راکت را با نرخ تجربی همانند زیر بدست آوریم:100$ به ازای هر ساعت کار مستقیم3= 200000$/600000نرخ باالسری=

)600این بدان معناست که �$3* ( از هزینه کلی باالسری ساالنه کارخان��ه مختص ب��ه ک��ار�$200 به صورت زیر است:161 است. از اینرو هزینه کلی کار شماره 161شماره

کارگری مستقیممواد مستقیم

باالسری کارخانهجمع

1400$790600

2790$ $ خوااهد بود. اگر هزینه های فروش و هزینه ه�ای دف�تری را27.9هزینه تولید هر راکت در نهایت

$39.06$( یعنی 27.9)1.4% از فروش محصول بدانیم، هزینه کلی هر عدد تنیس به میزان 40به میزان خواهد رسید.

Page 29: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

مسائلA-2ضمیمه 2-A-1.جی��ل اس��میت ب��ه ت��ازگی ش��غل "آپارتم��ان

یابی" را کنار دانشگاهی، به راه انداخت��ه اس��ت. او تنها مالک شرکت خودش است بنام "آپارتمان یاب دانشگاه". در طی اولین ماه فعالیت خ��ود، ج��والی

، هزین��ه ه��ا و مع��امالت زی��ر را انج��ام داده2015است:

a. از پس انداز خ��ودش را35000اسمیت $ ب��رای راه ان��دازی این ک��ار ص��رف ک��رده

است.b. برای خرید تجهیزات اداری و350صرف $

دفتری.c. نق��د ب��ابت اس��تفاده از30000اس��میت $

قطعه زمینی کنار دانشگاه پ��رداخت ک��رده اس��ت. وی قص��د دارد ک��ه از آن زمین در آینده به عنوان مکانی ب��رای دف��تر تج��ارت

خود استفاده کند.d.اسمیت آپارتم��انی ب��رای مش��تری ه��ا پی��دا

$ نق����د1900می کن����د و از این ب����ایت دریافت می کند.

e. ب��ابت حس��اب ه��ای پرداخت��نی100وی $ خ��ود ک��ه در مع��امالت ایج��اد ک��رده اس��ت،

پرداخت کرده.f.2000$از پس انداز شخصی ب��رای س��فر

هزینه کرده است.g.400$ ب��ابت100 بابت اجاره آپارتمان و $

تجهیزات پرادخت کرده است.h.بنگاه تجهیزات خود را به بنگاهی دیگ��ر ب��ه

$ فروخته.150قیمت خرید خود یعنی i. نق��د ب��ابت ک��ار شخص��ی از1200امیت $

حساب خود دریافت کرده است.خواسته مسئله:

معامالت ماقبل را از منظر تاثیراتی که ب��ر.1 معادل����ه حس����ابداری "آپارتم����ان ی����ابی

،A-1-2دانش��گاه" دارد، ب��ه کم��ک معادل��ه تحلیل نمایید

ترازنامه و بیانیه درآمد بنگاه را بعد از ثبت.2 ،A-2-2مع��امالت ف��وق ب��ه کم��ک مع��ادل

آماده کنید.

2-A-2 .دنی��ل پی��وی ص��احب و ط��راح ش��رکت معماری بن��ام "ط��راحی پی��وی" اس��ت. ج��دول

p2-A-2به طور خالصه جایگ��اه تج��ارتی وی را بیان می کند. در طی م��اه2015 آوریل 30تا

رخدادهای زیر به وقوع پیوست:2015می a. نق��د ب��ه عن��وان ک��ادو12000پی��وی $

دری��افت ک��رد و آن��را در ب��انکی تحتسپرده خواباند.

b.وی حساب های پرداخت��نی اولی��ه خ��ود را صاف کرد.

c.خ��دمتی را ب��رای مش��تری انج��ام داد $ دریافت نمود.1100

d.از مشتری قبلی طلب خود را به مبل��غ $ دریافت کرد.750

e. بابت تجهیزات خ��ود خ��رج720پیوی $ کرد.

f.وی ب��ابت ط��راحی داخلی ی��ک دف��تر اداری مهم مش������اوره داد و ب������ابت

$ دری�افت5000خدمات عرضه ش��ده کرد.

g. از پس انداز خودش را در1700وی $ کارش سرمایه گذاری کرد.

h.:مخارج زیر را در طی ماه انجام داد پ��رداخت اج��اره دف��تر ب��ه مبل��غ.1

1200$$660پرداخت تبلیغات به مبلغ .2

i.پیوی تجهزات خود را به طراح دیگ��ری $ ک��ه ب��ه هم��ان ان��دازه80ب��ه مبل��غ

خریده بود، فروخت.j. بابت استفاده شخص��ی از4000وی $

بانک دریافت کرد.خواسته مسئله:

معامالت ماقبل را از منظر تاثیراتی که ب��ر.1 معادله حسابداری " دف��تر ط��راحی پی��وی"

تحلیل نمایید.A-1-2دارد، به کمک معادله بیانیه درآمد دف��تر ط��راحی پی��وی را ب��رای.2

آم���اده کنی���د.2015 می 31پای���ان م���اه لیس��ت هزین��ه ه��ا ب��ه ص��ورت کاهش��ی در

مقدار باشد. می31ترازنامه دفتر طراحی پی�وی ب�رای .3

بیابید.2015

Page 30: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

A-2-2اطالعات مسئله p2-A-2جدول حقوق سهام دارانبدهی ها+دارایی ها=حساب ها

ماشین+دریافتنی+تجهیزات+زمین

سرمایه دنیل پیویحساب های پرداختنی+

1720 3240 241005400236602-A-3 .شرکت مش��اوره ای لووب��ک، ی��ک ش��رکت

مهندس��ی عم��ران تخصص��ی اس��ت. معم��والً ک��ار تحقیقاتی برای صنایع عظیم ای��الت تگ��زاس انج��ام می دهد. شرکت ک��ار خ��ود را ب��ا دادن قیمت ه��ای ثابت )مزنده( فراهم می کن��د، ل��ذا س��ودآوری ک��ار وابسته به توانایی ح��دس دقی��ق زم�ان ه�ای انج�ام زیرمجموع��ه ه��ر ک��دام از کاره��ا اس��ت. )این ک��ار شباهت زیادی ب��ه ه��نر آزم��ایی تخصص��ی دارد ک��ه زمان ها برای هر گ��ام مم��یزی تط��بیق نق��دینگی و تایی��د حس��اب ه��ای پرداخت��نی، بودج��ه بن��دی ش��ده است(. یک مشتری ممکن است که توسط چن��دین کارمند متخصص که هر کدام دارای مق��ام سلس��له مراتبی در ش��رکت از کارمن��د ت��ا م��دیران می��انی و عالی مرتبه و یا دستیار هستند، خدمت رسانی می شوند. همچنین در س��ازمان چن��د منش��ی کاربل��د و کارمند دیگر هم هستند. ش��رکت مهندس��ی لووب��ک

این بودجه بندی را دارد:2016برای سال

هر کارمند حرفه ایی می بایست هر هفته گ��زارش عملکردی خود که شامل س��اعات پاس��خ گ��ویی ب��ه مشتری هاست را ب��ه م��دیر باالدس��ت خ��ود ارج��اع دهد. این گزارش شامل هفت ستون است که ه��ر کدام مختص ب�ه روز هفت��ه اس�ت. ردی�ف آن ب�دین

صورت است:ساعات مشغول پاسخ گویی

156مشتری 183مشتری

بقیهساعات غیر پاسخ گویی

حضور در سمینار آموزشی تجهیزات جدیدزمان اختصاص داده نشده

بقیه به نوبه خود این گزارش های زمانی برای س��اعات کاری و هزینه های سوابق کار سفارش��ی مش��تری است. همکار مدیرتی سازمان، این گ��زارش ه��ا را بس��یار واجب و حی��اتی می دان��د از این جهت ک��ه اب��زار مناس��بی ب��رای ان��دازه گ��یری عملک��رد و اثربخش��ی کاره��ای مختل��ف اس��ت و تجرب��ه پای�ه و

می کند.a.شرکت مقداری باالسری برای کارهایی که

از بودج��ه بن��دی مس��تقیماً درص��دی را ب��ه عن��وان "ک��ارگری مس��تقیم" دری��افت می کنند، به کار برده است. ب��رای هم��ه ان��واع دسته بن��دی کارکن��ان حرف��ه ایی، س��اعات متوسط کاری که پاسخگو مشتری هس��تند

% از س��اعات موج��ود اس��ت. س��اعات85 غ��یر ک��اری را ب��ه هزین���ه ه��ای اض���افی باالسری تخصیص می دهیم. نرخ باالس��ری از "کارگری مستقیم"، هزینه جبران پاس��خ

گویی، چقدر است؟b. 40 هفت��ه س��االنه و 48یک مدیر باالمرتب��ه

ساعت کار در هفته مشغول است. پاداش $ است. وی در دو هفت��ه60000و مزد او

اخ��یر در دو ج��ا مش��غول ب�ه ک��ار ب��وده ب��ه 156 ساعت در کار ش��ماره10صورتی که

. چق��در183 ساعت در ک��ار ش��ماره 30و 156هزینه می بایست ب��رای ک��ار ش��ماره

بخاطر حضور وی در آنجا، در نظر گرفت؟ کمک هزینه بیکاری ) و یا پاداش و

خسارت( کارمندان حرفه ایی360000

0$144900هزینه های دیگر

0$504900کل بودجه هزینه ها

0$

Page 31: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

اساس برای تخمین م��دت زم��ان الزم جهت انج��امکارهای آتی را فراهم

3فصل

تکنیک های برآورد هزینه هدف این بخش ارائه دسته ای از روش های تخمین عوامل مهم در مطالعات

اقتصاد مهندسی است

هزینه سنگین پاکسازی محیط زیست ، کنگره آمریکا الیحه ای بنام پاسخ فراگیر محیط زیستی، خسارت و عم��ل1980در دسامبر سال

که همچنین به " بودجه ی از میان برداری انباشته های م��واد س��می کارخان��ه2(CERCLA)تعهد و مسئولیت ها" معروف است، تصویب کرد. این قانون اجازه و اقتدار گس��ترده ای در اختی��ار پلیس ف�درال آمریک��ا ب�ه

CERCLAجهت مقابله ب�ا پس��ماند ه��ا و م��واد خطرن�اک س��می بج��ا مان��ده از ص��نایع، واگ��ذار ک��رده اس��ت. مسئولیت و تعهد سنگینی برای شرکت هایی ملزم ک��رد ک��ه در فرآین�د خ�ود دارای تولی�د زبال�ه و فاض��الب هایی هستند که برای محیط زیست بسیار خطرن��اک اس��ت. ولی متاس��فانه ش��رکت ه��ا و موسس��ات تحت تاثیر این قانون متوجه شدند که هزینه نادیده گرفتن مراکز دفع زباله و بازیافت آن، بسیار سینگین و گران

است. ولی چقدر گران است؟ زم��انی ک��ه ش��رکت ه��ا و موسس��ات تولی��دی ب��زرگ دچ��ار دگرگ��ونی و تغی��یرات1980تا قب��ل از

س�������������������ازمانی ب�������������������ه منظ�������������������ور تکام�������������������ل و پیش�������������������رفت می شدند، هیچگاه بودجه و منابعی را ب��ه عن��وان هزین��ه الزم ب��رای پاکس��ازی و بازی��افت زبال��ه ه��ای خ��ود تخصیص نمی دادند. به طور مث��ال م��واد ش��یمیایی خطرن��اک در تان��ک ه��ا و لول��ه ه��ا ب��دون هیچ نگ��رانی و استانداردی، رها می شدند و از آزبست برای عایق کاری استفاده می کردند. همچنین ترانس��فورماتورهای حاوی روغن که معموالً آلوده به مواد شیمیایی صفحات رسانای الکترونیکی هستند. همانطور که با گذشت زمان، تجهیزات بیشتر حاوی موادی شدند که برای محیط زیست خطرناک است، این گونه مواد ش��یمیایی

2 Comprehensive Environmental Response, Compensation and Liability Act )CERCLA(

Page 32: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

بعد از خارج از شدن از چرخه عمر، مواد سمی آنها به محیط زیست انتقال می ی��افت و زمین و آب ه��ایزیر زمینی را نیز آلوده می کرد. لذا هزینه پاکسازی آنگاه به صورت نجومی خواهد بود.

Page 33: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

عالوه بر تاثیرات محتمل مخربی که بر انسان و محیط زیست خواهد گذاشت، پر واضح اس��ت ک��ه هزین��ه انجام یک تجارت می بایست شامل نظارت، نگهداری و حذف و بازیافت صحیح تجه��یزات آل��وده باش��د. در بلند مدت این کار باعث صرف جویی فراوان در جریان مالی می شود که نتیج��ه آن پایبن��دی زودهنگ��ام ب�ه

CERCLAاست. در فصل س��وم ش��ما روش ه��ای بس��یار مفی��د و س��ودمندی ب��رای تخمین هزین��ه پاکس��ازی محی����������������������������������������������������������������ط زیس����������������������������������������������������������������ت

فرا خواهید گرفت. تصمیمات هرچقدر کوچک و بزرگ باشند وابسته به تخمین ها هستند. برای یک مهندس "در مع��رض خط��ر بزرگی قرار گرفتن" خجالت آور نخواهد بود اگ��ر تکنی��ک ه��ای جدی��د، ن��یروی انس��انی حرف��ه ایی و آگ��اهی

بیشتر برای عمل تخمین هزینه مهندسی، اختصاص یافته باشد. مقدمه 3.1

مرحله صحبت کردیم. در این فصل ما7در فصل اول ما در مورد روند تحلیل اقتصاد مهندسی در به قسمت سوم که توسعه نتایج خروجی ها و جریان مالی برای هر گزینه است، اش��اره خ��واهیم ک��رد. ب��ه این خاطرکه مطالعات اقتصاد مهندسی با مسائلی از جنس آینده سروکار دارد، تخمین جریان ه��ای نق��دی آینده برای گزینه های ممکن، قدم بسیار مهم و حیاتی در روند تحلیل اقتصاد مهندس��ی اس��ت. اغلب وقت گیر ترین، مشکل ترین،پر هزینه ترین قسمت مطالعه اقتصاد مهندس�ی همین تخمین هزین�ه ه�ا، درآم�دها، چرخه عمرها، ارزش افزوده و دیگر صفات مربوط به گزینه هاس��ت ک��ه می بایس��ت حتم��اً ب��ا دقت م��ورد کاوش قرار گیرد. تصمیم مبتنی بر تحلیل از لحاظ اقتصادی صرفاً در اندازه و حجمی است ک��ه این تخمین های درآمدی و هزینه به ص��ورت نم��ادین و تقری��بی از آنچ��ه هس��ت ک��ه واقع��اً اتف��اق خواه��د افت��اد. در این قسمت، ما نقش تخمین هزینه در فرآیند واقعی مهندسی را معرفی خواهیم کرد. تعاریف و مثال های مهم

مفهوم هزینه در قسمت دوم بیان خواهد شد. هرگاه تحلیل اقتصاد مهندسی برای یک سرمایه گ�ذاری عظیم مط�رح ش�د، چ�الش بدس�ت آوردن تخمین هزینه می بایست قس��مت یکپارچ��ه رون��د ط��راحی و ط��رح ری��زی کلی باش��د ک��ه خ��ود نیازمن��د ب��ه مشارکت فعال نه تنها طراحان مهندسی بلکه نیروی انسانی از جمله بازاریابی و فروش ، ساخت و تولید، مالی و سطح مدیریت عالی است. نتایج بدست آمده از تخمین هزینه برای گستره عظیمی از خواسته ه��ا

مورد استفاده است از جمله: فراهم نمودن اطالعاتی که در ارزیابی اولیه قرارداد، حراج، پیشنهاد قیمت و نقل و قول ه��ا م��ورد.1

استفاده است. برآورد اینکه محص��ول پیش��نهادی ب��ا چ��ه قیم��تی س��اخته و توزی��ع ش��ود )ب��ه ط��ور س��اده: قیمت=.2

هزینه+سود(ارزیابی اینکه چقدر سرمایه برای تغییر و یا دیگر پیشرفت ها مورد نیاز است..3پایه گذاری معیار سنجش برای برنامه های پیشرفت بهره وری..4

ب��اال" اس��ت. در–برای تخمین هزینه دو رویکرد وجود دارد: رویکرد "باال - پایین" و دیگ��ری "پ��ایین رویکرد باال-پایین از داده های بایگانی ثبت شده از پروژه های مشابه مهندسی به منظور تخمین هزینه ها، درآمدها، و دیگر داده ها برای پروژه جاری به کمک مشخص نمودن این اطالعات در جریان تورم و رکود، سطح فعالیت، اهمیت، مصرف انرژی، وسعت و دیگر عوامل، استفاده می شود. این رویکرد به عنوان بهترین رویکرد م��ورد نظ��ر ب�رای تخمین فرآین��د زمانیک��ه گزین��ه ه��ا همچن��ان در ح��ال توس��عه و

پیشرفت اند، مناسب است. باال، رویکردی نظام مند ت��ر و پ��ر جزئی��ات ب��رای تخمین هزین��ه اس��ت. این رویک��رد–رویکرد پایین

پروژه را به قسمت های بسیار کوچکتر، واحدهای قابل مدیریتی تر تقسیم می کند و جداگانه نتایج ه��رک������دام را تخمین می زن������د. این واح������د ه������ای کوچک������تر هزین������ه ب������ا ان������واع دیگ������ر هزینه ها با هم جمع می شوند تا یک تخمین کلی هزینه را بدست آورند. این رویکرد زم��انی ب��ه به��ترین وجه خود کاراست که جزییات مرتبط با خواسته های مطلوب )محصول ی��ا خ��دمت( ب��ه ص��ورت کام��ل

توضیح و تفسیر شده باشند.

Page 34: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی
Page 35: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

( تخمین هزینه مدرک دانشگاه1-3مثال یک مثال ساده برای فهم بهتر این قسمت تخمین هزین�ه اخ�ذ م��درک دانش��گاهی در مقط��ع کارشناس��ی از دانشگاهی که در آن مشغول به تحصیل هستنید، می باشد. ما به زب��ان خ��ود در اینج��ا دو رویک��رد اساس��ی

برای حل مسئله صرفاً بخاطر توضیح روش های تخمین هزینه را به شکل کلی بیان می کنیم.راه حل

روش باال به پایین ممکن است از هزینه های سابق یک دانش�جوی دیگ�ر ک�ه قبالً چه�ار س�ال را در برای اخذ مدرک لیسانس در همان دانشگاه )یا شبیه به آن( ص��رف ک��رده اس��ت ب��ه عالوه مق��دار ت��ورم و هزینه های جانبی دیگر مثل عضویت کانون ها و تشکل های دانشجویی و هزینه های آموزش��ی اختصاص��ی،

$ ب��رای س��ال ج��اری اس��ت. این15750استفاده کند. برای مثال تصور کنید هزین��ه ص��رفاً دانش��گاه ش��ما % ساالنه است و شاملت تحصیل تم�ام وقت، اس�کان خوابگ�اهی و خ�ورد و خ�وراک6مقدار شامل تورم

روزانه است. این مقدار در نظر گرفته ش��امل هزین��ه ه��ای کت��اب، ت��دارکات و دبگ��ر هزین��ه ه��ای شخص��ی $ در س��ال در نظ��ر می5000نیست. برای تخمین اولیه مقدار هزینه های "دیگر" را به صورت ثابت االن��ه

گیریم. حاال تخمین هزینه تحصیل برای چهار سال قابل محاسبه است. ما تنها کاری می ک��نیم هزین��ه ه��ای

ثابت دانشگاه و خرج های در نظر گرفته دیگر را به صورت ساالنه با هم جمع می کنیم. هزینه تحصیل،سال

خوابگاه و خوراک هزینه کلی تخمینیهزینه های "دیگر"

ساالنه116695$=1.06*

15750$5000$21695$

217697=1.06*16695$

500022697

318759=1.06*17697

500023759

419885=1.06*18759

500024885

$93036کل

باال برای همان تخمین هزینه می توانست اولین شکس��ت– پایین، رویکرد پایین –در مقایسه با رویکرد باال ب�ه زای ه�ر س�ال از دانش�گاه باش��د. هزین��ه1-3پیش بینی هزینه ها برای همان مشخص��ه ابت��دایی ش��کل

تحصیل و آموزسی در هر سال به راحتی و با دقت همانند کت�اب و ت�دارکات، قاب�ل دس��تیابی اس�ت. ب��رای $ باشد. می توان حدس زد ک��ه هزین��ه کت��اب100مثال فرض می کنیم که هزینه متوسط کتاب دانشگاهی

ساالنه تحصیل به ازای میانگین قیمت کتاب ضرب در تعداد دروسی که قرار است در آن اخذ نمایید، برابر درس را در ت�رم )در س�ال اول( اخ�ذ می کنی��د. هزین��ه5با هزینه کتاب س��االنه اس��ت. ف�رض اینک�ه ش��ما

تخمینی کتاب شمابرابر است با: $1000$(=100 کتاب در ترم()1 ترم()2 درس(/ترم*)5)

دو نوع دیگر هزینه ها شامل هزینه زندگی و حمل و نقل روزانه ممکن است بیشتر به سبک زندگی شما وابسته باشد. برای مثال اگر شما صاحب خودرویی باشید و در طبقه لوکس آپارتمان دانشگاه زندگی کنید

مطمئناً تخمین هزینه ها چیزی دیگر خواهد بود.

Page 36: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

رویکرد پایین - باال به منشور تخمین هزینه تحصیل دانشگاه1رسم توضيحي

رویکرد یکپارچه3.2 نمای��ان2-3رویکرد یکپارچه برای توسعه جریان خالص نق��دی ب��رای گزین��ه ه��ای عملی و ممکن در ش��کل

است. این رویکرد یکپارچه شامل سه قدم کلی است: (. این تکنیک به ص��راحت پی در پی جزئی��ات و س��اختار آن و رواب��ط درونیWBS. ساختار شکست کار )1

آن را بیان می کند. )همچنین ساختار ناصر کار نیز می گویند( . ساختار هزینه و درآمد )طبقه بندی( شرح دسته بندی هزینه و درآمد و عناصر هر کدام از تخمین جریان2

های نقدی در هر طبقه از ساختار شکست کار آمده است. . تکنیک های تخمینی )مدل ها( مدل های تخمینی ریاض��ی ب��رای تخمین هزین��ه ه��ای آتی و درآم��د در طی3

زمان تحلیل به کار برده می شوند. این سه پایه در کنار گام های روند یکپارچه شدن، یک رویکرد نظام مند برای توسعه و بس��ط جری��ان ه��ای

نقدینگی گزینه ها، خواهد ساخت.

Page 37: ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد مهندسی

آمده است، رویکرد یکپارچ��ه ب�ا تعری�ف و تفس��یر پ�روژه تحت عب��ارات2-3همانطور که در شکل ساختار شکست کار شروع می شود. ساختار شکست کار هر جز از پ��روه را ب��ه بی��ان ط��راحی، ک��ارگری، مواد اولیه، نیازمندی ها و دیگر فرایند های کار توضیح و دسته بندی می کند. و بعد این تنوع و گستردگی و ریزبینی در طراحی و نیازمندی منابع و خصوصیات دیگر در تخمین هزین��ه ه��ای آتی و همچ��نین درآم��د آنه��ا

)جریان نقدی خالص( برای گزینه ها بازتاب خواهند شد. برای تخمین هزینه آینده و درآمد هر کدام از گزینه ها، منظر )چش��م ان��داز و ه��دف( ه��ر ک��دام از جریان های نقدی می بایست پایه گذاری شود و پایه و اس��اس تخمین و تحلی��ل می بیس��ت حتم�اً مش��خصش�����ود. ب�����ه ص�����ورت معم�����ول چش�����م ان�����داز م�����الی از منظ�����ر ص�����احب فرآین�����د تب�����یین می شود. جریان نقدی خالص برای هر گزینه بیانگر آنچه هست که تخمین زده شده و انتظ��ار می رود ک��ه رخ دهد. بنابراین، تخمین تغییراتی که ممکن است در هزینه آینده و درآمد مرتبط با گزینه ه��ا رخ ده��د می

بایست با پایه و اساس همگام باشد و برای تمام گزینه های تحت مقایسه یکسان باشد.

رویکرد یکپارچه برای توسعه جریان های نقدی گزینه ها 2-3شکل