Погода на 20-30 июнь

Курсы валют

Москваднем +240 Cночью+120 C

Бишкекднем +340 Cночью+220 C

USD 47.24EUR 59.42RUB 1.44

USD 32.52 (-0.2882)EUR 41.3230 (+.1267)

Москва Бишкек

www.birge.ru

Российско-кыРгызский издательский пРоект

Июнь, 2012 г. / N 6 (16)

КонКурсубуз 30-июлга

чейин уланат. чамдагыла!

2-беттен Караңыз

Айджигит БУРАНОВ: «По Прямой между Бишкеком и Баку»

КУРМАНЖАН - ДАТКА

«ЖИгИттеР» кОмАНдА -

сыНАН БекеР күлкү

кыргыздар, єз БаалуулугуБузду

Биле жїрсєк

кадыров Нургазы: «кыРгызстАНымА

БАРып кИчИНе БОлсО дА сАлымымды

кОшОм»

р о н а л д у -м е с с и д у э л и

Египетке саякат

на 4-й стр.

6-бетте

10-бетте

7-бетте

на 5-й стр.

13-бетте

19-бетте

8-9-беттерде

Окурмандардын эсине!!!Урматтуу окурман гезитибиздин

кийинки сандары эми «БИРге.РУ» деген ат менен чыгат!

сОхРАНИть И

пРеУмНОЖИть

2 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru«Бирге» долбоорунун жаңылыктары

12-июнь күнү Серебрянный бордо «Бирге» социал-дык долбоору уюштурган «кыргыздын таланттуу кыз-дары» долбооруна карата кастинг болуп өттү.

Кастингге: Кушбек кызы Каныкей, Токтогулова Ай-дана, Жолдошова Асель, Канназарова Аймээрим, Маликова Гулкыз, Гульбахар Якубова, Мариям Бо-руева, Болотбекова Аида катышып өз өнөрлөрүн

Кыргыздын Кымча белдүү, таланттуу Кыздарына

Кастинг болуП өттүкөрсөтө алышты. Аталган дол-боор Москвада өсүп келе жаткан кыргыздын жаш кыздарын ата-бабаларыбыздын салтын кан-чалык деңгээлде билишет жана баркташат. Ошондой эле кыргыз-дын кызы кандай болушу керек деген суроолорго жоопторун сөз менен эле эмес, таланты менен да көрсөтүп берүүсү керек болду. Москванын жай айындагы салкын аба-ырайысына карабай, жаш таланттуу кыздар өз өнөрлөрүн көрсөтө алышты. Кастингге калыс катары Бишкектен «Жигиттер» командасынын капитаны Азамат Исмаилов да чакырылган. Кыз-

дардын ар биринин таланттарына жараша «Бирге» студиясы тарабынан ар кандай долбоорлорго каты-шууга мүмкүнчүлүк алышты. Ал эми бул кастингдин видео роликтери жана сүрөттөрү тууралуу «Бирге-нин» сайтынан көрсөңүздөр болот.

Эскерте кетсек: алдыда кыздар үчүн долбоорлору-буз бар.

Эргешбай кызы Айсалкын 240 добуш

Эргешбай кызы Айсалкын 90 добуш

Алтын Исманов 56 добуш

Эргешбай кызы Айпери39 добуш

Калпакчандар37 добуш

Күчүгүм32 добуш

Келечек 28 добуш Акбаралиева

Алина 26 добуш

Аманкулова Жазгүл 6 добуш

КонКурсубуз 30-июлга чейин уланат. чамдагыла!

Акбаралиева Алина 24 добуш

Торпогум

Жибек Кулумбаева

Тунук булагым

Дружба

Урматтуу окурмандар, партнерубуз БТФ банкынын демөөрчүлүгү менен өткөрүлүп жаткан конкурсу-буз 30-июлга чейин узартылды. Демек, сиз үчүн конкурска катышууга мүмкүнчүлүк түзүлдү. Конкур-ска катышуу шарты жөпжөнөкөй birgekomanda@ yandex.ru почтасына кызыктуу сүрөтүңүздү салып жибериңиз. Ал эми сүрөттөргө добуш берүү үчүн www.birge.ru сайтына кирип катталып, «лица кыргызстанцев» бөлүмүнө кирип добушуңузду бере аласыз. Эскерте кетсек конкурстун жыйынтыгында: 1-орунга CANON фотоаппараты,2-орунга iPod3-орунга Безлимит тарифиндеги алтын номер

Глазки ангелаЭламан Тойчубайев

Алтын Исманов Анжела Оморова

Ре д а к то рд у н коло н к а с ы

мадина ЖАпАРОВА,«БИРге» гезитинин башкы редактору8 (915) 006 - 43 - 818 (925) 402 - 45 - 85jamesosh@rambler.rumagia-osh@mail.ru

Ар бир көз ирмем өзүнчө баалуу эмеспи. Бүгүнкү күн эртең жок, аманат күндөр. Барктай билели. өткөн күндү эстегенде сыймык менен, суктануу, сагынуу менен карап, арман, атаганат деп, жүрөк кыйналбай турган болсун.

Мен жашоонун бар керемети болгону Күндөрүбүз экенине ынандым. Сиз да окурманым ой толгоп көрүңүзчү? Мүмкүн мен ынанган ойго Сиз да ына-наарсыз... Жашоонун бардыгы бүгүн... Кечээги-си жок, эртеңкиси белгисиз... Бул биздин күндөр, бактылуу, азаптуу, зериктирген, бир түстө өткөн коендой окшош күндөр, шаңдуу кызыктарга бай күндөр,... Ар бир күнүбүз өзүнчө бир дүйнө, бир та-рых тура, көрсө. Ар бир күндү акыркы күндү жашап жаткандай жашай билиш керектигин ойчулдар эчак эле айтып өткөн. Бирок сизде суроо пайда болгон чыгаар. Эртеңкини ойлобобу деген. Албетте ой-лойбуз, кантип ойлонбойлу. Кечээгини эскерип, бүгүнкү күн менен жашап, эртеңкиге жакшы тилек кылып жашайлы дегеним. Жашообуз маанисин жо-готпосун. Келечек бүгүнкүдөн куралат эмеспи. Эс алууга да жетишиңизди каалап кетээр элем окур-маным. Жумуш-үй-жумуш деп, анан москвалык-тарга окшоп, ичимдик ичип коюп же жаштарыбыз дискотекага гана барып койбостон, убакыт таап табияттын кооз жерлерин көргөнгө шартты өзүбүз түзөрүбүздү унутпаңыз, урматтуу окурманым. Жашооңузду кандай жашоо өзүңүздүн колуңузда. Бакытты, байлыкты, бийликти, ийгиликти багынды-рып үйрөнөлү, албетте, сүйүүнүн жардамы менен. Дүйнөнү сулуулук сактап турат деген сөз бар. Мен бул сөздү тууралап кетким келип турат. Дүйнөдө сүйүү бар үчүн сакталып турат деп. Анткени сүйүү бар болгону үчүн бири-бирибизге болгон жылуу ма-миле, көз караш, жакшылык иштер баары жасалып жатат. Сүйүү жок болгондо жашоо уланмак эмес, дүйнө турмак да эмес. Жашоонун баары сүйүүгө келип чечилерине маани бериңиз. ар бирибиздин жүрөгүбүздө сүйүү жашаган учурда гана жашообуз көрктүү болот. Сүйгөн адам бүгүнкү күн, көз ирмем менен жашап, эртеңкиге тилек кылат, кечээгисин эскерет. Жашоо-дүйнө кооз, керемет көрүнөт. Ал адам жашоосун бактылуу жашап өтүү үчүн умту-лат. Жумушту да, эс алууну да бирдей алып кете алат. Жүрөгүндө сүйүү жашаган үчүн дүйнөнүн ке-реметин көрө алат. Дүйнө адам үчүн жаралганына ынанат, анын сулуулугун көрүп, аны менен бир агымда жашоого үйрөнөт. Мына ошондой сүйүп жашаган адамдар бу жарык дүйнөдө көп болгону үчүн, жашоо уланып келет. Сүйүү жүрөгүндө жаша-ган адам бул биз, жалпы адам баласы. Жамандык-тан алыс болуп, жакшылыкты жар кылып, ар бир көз ирмемди баалап, сүйүүнү өчүрбөй жашайлы урматтуу окурманым.

Ар бирибиздин жүрөгүбүздө СҮЙҮҮ жашасын! Ар бир күнүбүз керемет болсун!

Күндөрүбүз Керемет...

3Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruБирге - пресс

29 июня, посольство Кыргызстана в Японии в рамках празднования 20-летия установления дипломатических от-ношений провело пре-зентацию для членов японского элитного клуба «Арк Хиллз Клаб». Об этом сообщили в пресс-

службе Министерства иностранных дел.По ее данным, посол Кыргызстана в Японии Рыс-

бек Молдогазиев рассказал об истории, культуре и традициях кыргызского народа, туристическом по-тенциале, а также о политическом и экономическом развитии страны.

В ходе презентации был показан видеоролик о Кыргызстане на японском языке. Представители по-сольства призвали японцев посетить и воочию уви-деть красоты страны.

В МИД подчеркнули, что многие японские слушате-ли отметили глубокое содержание и красоту пейзажей страны, а также схожесть между кыргызами и японца-ми. Среди слушателей презентации присутствовала дочь известного японского писателя Иноуе Ясуши, ко-торая поделилась своими позитивными впечатления-ми о поездке в Кыргызстан в рамках фестиваля «Око Азии» на побережье озера Иссык-Куль.

Об этом 29 июня, в Жогорку Кенеше сообщил депутат Каныбек Иманали-ев (Ар-Намыс).

Он пояснил, что недавно вернулся из командировки в Россию и узнал от кыргызстанско-го посла о трудно-стях мигрантов.

«Посол расска-зал, что сбежав-шие из Кыргыз-

стана лидеры наших преступных групп обложили данью всех таксистов, торговцев и предпринимате-лей», – сообщил Каныбек Иманалиев.

Депутат обратился к министру внутренних дел Зарылбеку Рысалиеву с просьбой отправить в Мо-скву следственную группу, чтобы задержать пре-ступников. По словам парламентария, фамилии и места проживания членов криминалитета уже из-вестны.

В Кыргызстане стартует масштабный международ-ный проект Nomadic Art Camp

С 1 по 14 июля в Кыргызстане будет реализован международный проект Nomadic Art Camp. Об этом сегодня, 29 июня, сообщили в его оргкомитете.

Проект начнется с симпозиума «Био-культурное наследие и идентичность», который пройдет с 1 по 2 июля в Кыргызском национальном музее изобрази-тельных искусств.

Его цель - обсуждение вопросов, связанных с со-хранением горных ландшафтов и культурного насле-дия, укреплением гармоничных отношений между человеком и природой.

В симпозиуме примут участие художники, политоло-ги, экологи, социологи, философы из стран Централь-ной Азии, Турции, Франции, Германии. Свои доклады представят ученые из Швейцарии и Кыргызстана.

Следующим этапом станет кочевой лагерь искусств, который пройдет на побережье Иссык-Куля в селе То-сор с 3 по 10 июля. Художники попытаются передать важность био-культурного наследия через современ-ное искусство. Кроме этого планируется проведение акций, семинаров, мастер-классов известных зарубеж-ных художников. Произведения в стиле land art, создан-ные участниками проекта, станут экспонатами художе-ственного музея на открытом воздухе.

Завершающим мероприятием проекта станет вы-ставка современного искусства, на которой будут пред-ставлены произведения более 30 художников из раз-ных стран.

«Основной лейтмотив выставки – это процесс пре-вращения культурного наследия, как источника вдох-новения, в произведения современного искусства с помощью новых визуальных технологий – видео-, фотообъектов, инсталляций и акций», - отметили в оргкомитете.

По итогам проекта состоится круглый стол, а так-же планируется выпуск каталога, который будет распространяться по всему миру.

Ожидается, что следующим этапом Nomadic Art Camp станет передвижная выставка, которая прой-дет осенью в Караколе, Нарыне, Джалал-Абаде, Оше, Баткене, Таласе, Токмоке и Кара-Балте.

Проект реализуют центр современного искусства Б’Art при поддержке Фонда Кристенсена, Швейцар-ского бюро по сотрудничеству, Швейцарской ас-социации «Двигающаяся культура», отеля «Хаятт Ридженси Бишкек» и Кыргызского национального музея изобразительных искусств.

Баракелде - Ысык-Көлдөгү Тамчы айылында жай-гашкан эл аралык аэропорт 29-июнь саат 8:30да ал-гачкы жолу Алматы-Тамчы-Алматы маршруту менен жүргөн Як-42 учагын кабыл алат.

Аталган учакка 102 адам батат. Ушундай типтеги учактарды кабыл алуу максатында «Манас» аэропор-ту учуу-конуу тилкесинин кошумча 500 метрин куруп, ишке киргизди. Эми тилкенин узундугу 2500 метрди түзөт жана инвестициялардын суммасы 6 млн доллар болду. Буга чейин Тамчы аэропорту Ан-24 сыяктуу кичи учактарды гана кабыл алууга мүмкүнчүлүгү бар эле.

Жергиликтүү өнүктүрүү боюнча USAID программа-сы SCAT авиакомпаниясын, Компас жана Муза ту-ристтик компаниялардын чоңурак учак киргизүү де-милгесин колдоп, алардын Тамчы аэропорту менен болгон шериктеш мамилелерин түзүүгө кол кабыш кылды. Программа ошондой эле аталган рейстердин Алматыдан маркетингдик алдыга жылдыруусун кар-жылап турат.

SCAT авиакомпаниясы август айынын аягына чей-ин жума жана дүйшөмбү күндөрү эртең менен учу-уларды жүргүзүп турат. Туристтерге ылайыктуу кы-лып, учуу мөөнөтү 35 мүнөткө чейин кыскартылды.

Баракелде - Өкмөттүн 15-июндагы ж ы й ы н ы н -да «КРнын 2012-жылга р е с п у б л и -калык бюд-жети жана

2013-2014-жылдарга болжолу жөнүндө» Мыйзамына өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү туура-луу маселе каралды.

Каржы министри Акылбек Жапаров өкмөттүн 15-июндагы жыйынында билдиргендей, өзгөртүүлөргө ылайык, ички дүң продукциянын ре-алдуу өсүшү 1,8%га болжолдонуп, 2012-жылга анык-талган 7,5% өсүшкө каршы келүүдө.

Министр билдиргендей, 2012-жылга мамлекеттик бюджеттин жалпы кирешесин 90 621,3 млн сомго чо-гултуу болжолдонууда. Бул аныкталган көрсөткүчтөн 365,2 млн сомго көп дегенди билдирет.

Ал эми республикалык бюджеттин жалпы киреше-си ПГИ гранттарын эсепке алганда 80 945 млн сомду түзүп, 365,2 млн сомго өскөн. Мамлекеттик бюджет-тин ресурстук бөлүгүн 809,5 млн сом менен бекитүү сунушталууда.

А.Жапаровдун айтымында, мамлекеттик бюджет-тин чыгымы 2012-жылга 109 118,6 млн сом (ИДПга 35,7%) деңгээлинде же аныкталган бюджеттен 2 446,6 млн сомго көп каралууда. Республикалык бюд-жеттин чыгымы 99 442,3 млн сом (ИДПга 32,6%) түзүп, аныкталган бюджеттен 2 446,6 млн сомго көп каралууда.

«Муну менен бюджеттик каражат 92 622 млн сомду түзүп, аныкталган бюджеттен 1055,3 млн сомго өсүшү пландалууда, ал эми атайын кара-жаттар аныкталган бюджеттен 6 751 млн сомду түзүп, 1 322 млн сомго өсүш болууда», - деди ми-нистр.

Ал кошумчалагандай, республикалык бюджет-тин дефицити 2012-жылга 18 497,3 млн сомду түзүүдө же аныкталган көрсөткүчтөн 2 81,5 млн сомго көп болууда.

В ЯПонии ознаКомились с историей и Культурой

Кыргызстана

КаныбеК иманалиеВ: Криминалитет обложил данью КыргызстансКих

мигрантоВ В мосКВе

В Кыргызстане стартует масштабный

международный ПроеКт Nomadic art camp

Во вре-мя второго з а с е д а н и я кыргызско-п о л ь с к о й м еж п р а в и -тельствен-ной комис-сии сообщил Чрезвычай-ный и Пол-н о м о ч н ы й

посол Польши в Кыргызстане и Казахстане Яцек Ключковский.

«Мы заинтересованы в развитии сотрудничества

ПольсКаЯ сторона Планирует сотрудни-

чать с джалал-абадом

между городами Кыргызстана и Польши в таких сферах, как формирование муниципальной на-логовой базы, увеличение собираемости налогов, применение современных методов сбора доходов в муниципальный бюджет», - сказал он.

По словам посла, польская сторона решила на-чать сотрудничать с Джалал-Абадом.

«Пока мы не выбрали, какой именно город будет представлять Польшу, но Джалал-Абад имеет для нас особенное значение – во время войны там был лагерь для поляков», - добавил Яцек Ключковский.

Министр экономики и антимонопольной по-литики Кыргызстана Темир Сариев, в свою оче-редь, отметил, что в Кыргызстане много других хороших городов и необходимо развивать со-трудничество и с ними.

ысыК-Көлгө алматыдан жарым эле

саатта жетүүгө болгон жаңы учаК ишКе Киргизилет

2012-жылга мамлеКеттиК

бюджеттин жалПы Кирешесин 90 621,3 млн

сомго чогултуу болжолдонууда

4 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruВ посольстве

среди стран, сотрудничество с которыми у кыргызстана раз-вивается сейчас особенно ин-тенсивно, значится, и Азербайд-жан. На данный момент в этой республике (а также в Армении, грузии и Финляндии) аккредито-вано посольство кыргызстана в России. О перспективах кыргыз-ско– азербайджанских отношений “Вечернему Бишкеку” рассказал курирующий данную сферу совет-ник–консул посольства, чрезвы-чайный и полномочный послан-ник Айджигит БУРАНОВ.

— сегодня отношения между Бишкеком и Баку переживают настоящий ренессанс. Что, по–вашему, способствует тому?

— Я бы ответил словами главы Азербайджана Ильхама Алиева, про-изнесенными во время недавнего официального визита в эту страну президента Кыргызстана Алмазбека Атамбаева. Алиев тогда подчеркнул: “Нам надо быть вместе. Наша сила — в единстве, тем более для этого есть исторические предпосылки, наши вза-имные интересы и в политической, и в экономической сферах. Мы активно взаимодействуем в международных структурах, поддерживаем друг друга в Организации Объединенных Наций, Организации Исламского сотрудниче-ства, ЭКО, СНГ”.

Такую точку зрения полностью раз-деляет и наш президент Алмазбек Атамбаев. По его словам, нам необ-ходимо развивать партнерские отно-шения и на двустороннем уровне, и в рамках авторитетных международных и региональных организаций, где обе страны выступают как равноправные партнеры и друзья, чьи позиции по ак-туальным международным вопросам близки или совпадают.

— И все–таки, согласимся, до по-следнего времени кыргызско–азер-байджанское сотрудничество не проявлялось столь активно, как в случае с некоторыми другими госу-дарствами сНг.

— Сегодняшний внешнеполитиче-ский курс Кыргызстана, характеризу-ющийся открытостью и готовностью к равноправному диалогу, позволяет выстраивать конструктивные отноше-ния и со всем мировым сообществом, и с отдельными его субъектами. Что касается конкретно Азербайджана, то взаимный интерес здесь присутство-вал постоянно, подкреплялся обоюд-ными встречными шагами. Достаточ-но вспомнить состоявшийся в январе нынешнего года приезд в Бишкек де-легации во главе с руководителем Го-сударственной нефтяной компании Азербайджана (SOCAR) Ровнагом Абдуллаевым, когда была достигну-та принципиальная договоренность о начале строительства в Кыргызста-не нефтеперерабатывающего завода мощностью 2 миллиона тонн в год. Но по–настоящему знаковым, открывшим новые горизонты сотрудничества в

Айджигит БУРАНОВ:

«По Прямой между Бишкеком и Баку»

самых различных сферах стал упоми-навшийся визит в Азербайджан наше-го президента, который прошел 29–31 марта 2012 года.

— Напомним читателям “Вечер-него Бишкека” об основных момен-тах этого посещения.

— В дружественной стране Алмазбек Атамбаев побывал по личному пригла-шению Ильхама Алиева. И обсудил перспективы сотрудничества не только с ним, но и с премьер–министром Ар-туром Раси–заде (который, кстати, уча-ствовал в церемонии инаугурации пре-зидента Атамбаева), с председателем Милли Меджлиса Октаем Асадовым, выступил перед депутатами парла-мента Азербайджанской Республики. По мнению обеих сторон, переговоры на высшем уровне подтвердили твер-дое обоюдное стремление поддержи-вать на постоянной основе тесный и конструктивный политический диалог, развивать партнерские отношения на основе доверия и взаимной под-держки. Этому будет способствовать и деятельность Межгосударственно-го совета на уровне глав государств, договоренность о создании которого была достигнута в ходе визита.

— а какие сферы представляют-ся приоритетными для сотрудни-чества?

— Во время визита в их числе были названы торгово–экономическая, транспортная, коммуникационная, ту-ристическая, образовательная, куль-турная, природоохранная и другие. Президенты обеих республик вырази-ли готовность поддерживать развитие сотрудничества в финансовой и бан-ковской областях, создание совмест-ных предприятий, наращивание связей между хозяйствующими субъектами и объединениями.

Отметив, что “Азербайджан — на-дежный партнер, дружественная для Кыргызстана страна”, Ильхам Алиев сказал, что благодаря инвестициям можно еще больше укрепить существу-ющие связи. Азербайджанская сторо-на готова рассмотреть наше предло-жение об учреждении в Кыргызстане совместного инвестиционного фонда. Не исключена возможность и приобре-тения одного из отечественных банков с целью его укрепления и развития.

— имеется в виду “залкар Банк”?— Вопрос сейчас изучается, пока

рано говорить о какой–то конкретике.

— достигнутые в Баку догово-ренности уже начали реализовы-ваться?

— В конце апреля в Бишкеке состо-ялось первое заседание межправи-тельственной комиссии по торгово–экономическому, научно–техническому и гуманитарному сотрудничеству. По его результатам конкретизированы на-правления совместной работы, опре-делены пути оптимизации и диверси-фикации структуры товарооборота, развития сотрудничества в инвести-ционной сфере, налаживания прямых

связей между хозяйствующими субъ-ектами и деловыми кругами обеих республик, расширения и углубления производственной кооперации, созда-ния совместных предприятий в сфере перерабатывающей промышленности.

— а что по поводу строитель-ства в кыргызстане нефтепе-рерабатывающего завода?

— На межправкомисии решено про-должить работу по реализации этого проекта с участием Государственной нефтяной компании Азербайджана. Предстоит также провести совместные переговоры с казахстанскими партне-рами для согласования вопроса о вза-имопоставках сырой нефти в Кыргыз-стан с последующим взаиморасчетом между Азербайджаном и Казахстаном. Более того, обе наши стороны догово-рились рассмотреть возможность по-ставки в республику углеводородного сырья, нефтепромыслового оборудо-вания, комплектующих и запасных ча-стей для буровых агрегатов по добы-че нефти и газа, осуществлять обмен опытом в области государственного регулирования нефтегазовой отрасли.

— Включается ли в сотрудни-чество между нашими страна-ми бизнес?

— Этому поспособствует и прошед-ший в период заседания межправко-миссии кыргызско–азербайджанский бизнес–форум, на котором были пре-зентованы перспективные для нашей республики инвестиционные проекты. Рассматривается возможность раз-вития транспортной инфраструктуры, открытия прямого авиасообщения между обеими столицами, что, безус-ловно, поспособствует расширению и деловых связей между нашими госу-дарствами. Кыргызстаном предложено осуществить инвестиции в туротрасль и реконструкцию аэропорта “Тамчы” Иссык–Кульской области. Азербайд-жанская сторона направит в Кыргыз-стан соответствующих специалистов для изучения и обсуждения данных во-просов.

— Качество партнерства зависит и от контактов в гуманитарной сфере…

— Отношения в ней также отнесе-ны к числу приоритетных. Важные заделы создают принятые протоколь-ные решения по развитию сотруд-ничества в области науки, культуры, молодежной политики и спорта. В частности, нами поддержана иници-атива азербайджанской стороны по созданию в Бишкеке парка имени об-щенационального лидера азербайд-жанского народа Гейдара Алиева, выражено намерение активно уча-ствовать в этом. Как заявил прези-дент Атамбаев, для нас представляет большой интерес работа Азербайд-жана с диаспорой. Об обмене опытом в этом направлении договорились министр иностранных дел Кыргызста-на Руслан Казакбаев и председатель Государственного комитета по рабо-те с диаспорой Азербайджана Назим Ибрагимов.

Обе страны также готовы играть дей-

ственную роль в усилении взаимодей-ствия между тюркоязычными государ-ствами. Вот что говорит по данному поводу президент Ильхам Алиев: “У нас полное совпадение точек зрения, и нам очень приятно, что в лице пре-зидента Атамбаева тюркский мир по-лучил очень активного проводника и сторонника единства наших народов и сближения независимых государств, которых объединяют общая история и общая культура. Мы договорились и дальше крепить единство тюркского мира, активно участвовать в интегра-ционных процессах, поддерживать все инициативы, направленные на сбли-жение тюркских народов, населяющих нашу планету”.

— На протяжении нескольких лет в Бишкеке функционирует посольство Азербайджана. К сожалению, Кыргыз-стан до сих пор не имеет своего дип-представительства в Азербайджане.

— Вопрос открытия нашей дипмис-сии в Баку уже стоит в повестке дня. Азербайджанской стороной обещано всемерное содействие в этом вопросе. В настоящее время руководство Кыр-гызстана рассматривает вопрос деле-гирования Временного Поверенного в делах Кыргызстана в Азербайджане.

— главы наших государств подписали ряд двусторонних документов, определяющих ос-новные и перспективные на-правления сотрудничества как на двустороннем уровне, так и в многостороннем формате. како-ва их судьба?

— Кыргызстану теперь необходимо своевременно выполнить внутриго-сударственные процедуры, необхо-димые для вступления в силу этих документов. А нашим заинтересован-ным министерствам и ведомствам — четко исполнять поручения, данные в этой связи президентом, готовить но-вые предложения. Тем временем от-ношения продолжают укрепляться по различным направлениям. Подтверж-дение тому — состоявшийся недавно визит в Бишкек спикера Милли Мед-жлиса Азербайджана Октая Асадо-ва. Встречаясь с ним, президент Ал-мазбек Атамбаев заявил: “Я уверен, что все наши намерения перейдут в практическое измерение. Впереди у нас много совместных проектов”. Не-которые из таких проектов, не исклю-чено, вступят в практическую фазу уже к следующему заседанию меж-правкомиссии, которое планируется провести в 2013 году в Баку. И, ко-нечно же, новые импульсы сотрудни-честву придадут встречи на высшем уровне. Президент Кыргызстана при-гласил своего азербайджанского кол-легу посетить республику с ответным официальным визитом, и приглаше-ние было принято. Визит, возможно, будет совмещен с участием главы Азербайджана в саммите Совета со-трудничества тюркоязычных госу-дарств, планируемом на нынешнее лето в Бишкек.

е. денисенко“Вечерний Бишкек”

5Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru Наши партнеры

кирилл БычкОВглавный маркетологдирекции розничного бизнесакБ «БтФ» ОООтел.: +7 (495) 748-35-50 доб. 113

добрый день, уважаемый Чи-татель!

В продолжение цикла статей о финансовых услугах, предо-ставляемых банками и другими финансовыми организациями, хочу рассказать Вам об услуге, позволяющей накопить и пре-умножить денежные средства. одной из самых популярных во всем мире услуг для сбереже-ния и преумножения денежных средств физическими лицами, на мой взгляд, является бан-ковский вклад (или депозит). В настоящее время существует большое количество различ-ных вкладов, давайте попробу-ем в них разобраться.

Виды банковских вкладов:

- Вклад до востребования. Это вклад без указания срока раз-мещения и выдается по первому требованию вкладчика.

- Срочный вклад. Это вклад, размещенный на определенный срок.

Как правило, проценты, начис-ляемые по вкладу до востребо-вания существенно меньше про-центов, начисляемых по срочным вкладам.

Например, если Вы хотите вло-жить 100 000 рублей, то в тече-ние года на указанную сумму будут начислены проценты по вкладу до востребования – при-мерно 100 рублей, по срочному вкладу можно получить дополни-тельный доход за год свыше 10 000 рублей!

так же, вклады бывают:

- С капитализацией. Капита-лизация – это причисление про-центов к сумме вклада, что по-зволяет в дальнейшем начислять проценты не только на средства внесенные вкладчиком, но и на начисленные проценты. Это очень выгодно!

- С возможностью досрочного снятия. Некоторые вклады под-разумевают частичное досроч-ное снятие средств с депозита. Например, если Вам понадоби-лись деньги, Вы может восполь-зоваться частью размещенных во вклад средств, в некоторых случаях, процентная ставка по вкладу не будет изменена.

- С единоразовым начислением процентов (в начале размещения вклада или в конце), с ежемесяч-ным или ежеквартальным начис-лением процентов. Начисленные

проценты могут перечисляться на Ваш личный счет в банке или на пластиковую карту, в этом случае, Вы сразу же сможете воспользоваться начисленными процентами.

- С возможностью пополнения. Такие вклады можно пополнять в течение срока действия договора вклада. Это очень удобно для на-копления определенной суммы, например, к праздникам или к ка-кой-либо покупке.

- Мультивалютные. Такие вкла-ды можно открывать в различных валютах и в течение действия договора полностью или частич-но переводить свои сбережения, размещенные во вкладе, в дру-гие валюты, в зависимости от их курса.

На что следует обратить внимание:

1. Размещать вклады следу-ет только в банках, чьи вклады застрахованы. Узнать застра-хованы ли вклады можно очень просто, в отделениях таких бан-ков обязательно есть вот такая наклейка:

Наличие такой на-

клейки гарантирует, что если с банком что-то произойдет, ваши сред-ства в размере не более 700 000 рублей будут возвращены Вам Агент-ством по страхованию вкладов. Кстати, финан-совые организации, не включенные в реестр Агентства по страхова-нию вкладов, не имеют права по закону прини-мать у населения денеж-ные средства во вклады.

2. Читайте внима-тельно условия разме-щения вклада, а так же договор. Необходимо внимательно изучить все, что написано мел-ким шрифтом!

3. Запомните, чем больше размещенная во вклад сумма и больше период размещения, тем больше будет процент-ная ставка по вкладу и тем больше Вы сможете дополнительно зарабо-тать!

Обратите внимание на вкла-ды кБ «БтФ» ООО. В нашем банке представлена широкая линейка вкладов, рассчитан-ная практически на любого клиеннта. приходите к нам в отделения, наши сотрудники помогут Вам подобрать вклад. Отделения кБ «БтФ» ООО, где Вы можете открыть вклад:

- «Академический» м. Ака-демическая, пр-т 60-летия Октября, д. 16, корп. 1

тел.: (495) 779-76-33

- «Багратионовский» м. Багратионовская, ул. Бар-клая, д. 8, тЦ «горбушка», 4 этаж, пав. №№ 473,474

тел.: (495) 971-68-11

- «дубровка» м. дубровка, ул. шарикоподшипниковая, д. 15, стр.1

тел.: (495) 787-33-10

- «кировоградский» м. Улица Академика Янгеля, ул. кировоградская, д. 42, стр.1а

тел.: (495) 386-49-72

- «коньково» м. конько-во, ул. Островитянова, вл. 29 (в павильоне «шины, диски, велосипеды») тел.: (495) 727-06-53

- «печатники» м. печатни-ки, ул. шоссейная, д, 1/2, стр. 4, тЦ «сирень», 1 этаж

тел.: (495) 353-15-39

- «проспект мира» м. ВдНх, ул. проспект мира, д. 146

тел.: (495) 686-09-38

- «Центральный» м. ка-лужская, ул. профсоюзная, д. 84/32, стр. 14 подъезд №6

тел.: (495) 748-35-50, доб. 180, 322, 323

Сохранить и

Преумножить

6 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruБиздин сыймыктуу жаштар

- саламатсызбы Нургазы! окууларыңыз, иштериңиз кандай?

- Саламатсыздарбы! Рахмат, окууларым жакшы азыр экзамендер башталып, экзамен тапшырып нары-бери чуркап жүргөн абалым. Шүгүр ишим да жакшы акырын болуп атат.

- Бул жакта кимдер менен турасыз?

- Үй-бүлөм менен турам. Баарыбыз ушул жакта, инилерим да ушул жерде окушат.

- канча бир туугансыз жана алар жөнүндө айта кетсеңиз?

- Ой биз көп бир тууганбыз деп койбойунбу. Биз 6 бир тууганбыз, 3 кыз 3 бала, Кичинекей иним да мен окуган университетте окуйт.

- Эмне үчүн бул кесипти тандадыңыз? - Биринчиден атам да фармацевт болгондуктан, анан өзүм да аябай кызыгам. Медик болгон мага аябай жагат.

- окуудан тышкары эмне менен алектене-сиз?

- Окуудан тышкары фармацевтикалык компания-да «Желаем здоровья» аптекасында фармацевт болуп иштейм.

- окууну аяктагандан кийинки пландарыңыз?

- Буюрса өз кесибим боюнча иштейм эми. Албет-те, өзүмдүн Кыргызстаныма барып, кичине болсо да өз салымымды кошконго аракет кылып иш-тейм деп жүрөм.

кадыров Нургазы:

«кыРгызстАНымА БАРып кИчИНе БОлсО дА

сАлымымды кОшОм»

кадыров Нургазы ибрахимовичатасы: кадыров ибрагим Эшбаевич, фармацевтапасы: кадырова Мария туйгуновна, үй кожойкеси1987- жылы 10 – июнда кадамжайда төрөлгөн1994-жылы кадамжайдагы №17, 40-жыл-дык орто мектебине биринчи класска барган 1994 – 2004-жылдары 10-классты аяк-таган 2004 – 2005 - жылдары 11-классты ка-дамжайдагы кыргыз лицейин аяктаган.2005-жылы Москва шаарына келген2006 -2009-жылдары 10-Фармацевтика коледжин аяктайт2009-жылы ( РУдНге) медициналык фа-культетине тапшырат учурда 3-кур-ста окуйт.2010- жылдан баштап микробиология-ны үйрөнүп келе жатат.

- Москвага келгениңизге эмне түрткү болду?

- Мен да башка жаштарга окшоп, иштегени, окууга тапшырганы келгем. Баары өз оюмдагыдай болуп атат, Аллага шүгүр.

- Хоббиңиз. Бош убактыңызда эмне менен алектенесиз?

- Хоббим акча табуу (күлүп), азырынча бош убактым да жок, бош болуп калсам эле микробио-логия менен алектенем, изилдеп, окуп үйрөнүп дегендей...

- Нургазы 10 жылдан кийин?

- Буюрса, балдарымдын жакшы атасы. Жубайым-дын сүйүктүү жолдошу.

- кыргызстандын келечегине кандай карайсыз?

- Кыргызстан жаш мамлекет болгондуктан - келе-чеги кенен! Буюрса баары алдыда!

маектешкен: Айсалкын Эргешбай кызы

Аты-жөнү: Алымкулова диана муратбековна

туулган айы, жылы: 29. 12. 1996.туулган жери: Бишкек шаарыБою: 165 смсалмагы: 47кгчачынын узундугу: 87смОкуган жери: гБОУ сОш 1974максаты: менин мак-сатым келечекте кыр-гызстанга көп пайда алып келгим ке-лет.кумири: менин апам кумиримЖакшы көргөн тамактары: манты, ку-урдак, лагман.кыздарга каалаганы: Бактылуу болу-шун каалайм.

Аты-жөнү: Ибрахымова Бермет Ибрахымовна

туулган айы, жылы: 04.04.1996туулган жери: кадам-жай шаарчасыБою: 163 смсалмагы: 46кгчачынын узундугу: 90 смОкуган жери: гБОУ сОш 1974максаты: чон окуу жайларга тапшырып, бактылуу кыздардан

болгум келеткумири: ӨзүЖакшы көргөн тамактары: Баарын жактыраткыздарга каалаганы: Аман-эсен, бактылуу болушсун.

Б И з д И Н к е л е ч е г И Б И зАты-жөнү: Нукеева Алина Аалыевнатуулган айы, жылы:27.06. 2000.туулган жери: ОшБою: 168 смсалмагы: 52кг.чачынын узунду-гу: 85см.Окуган жери: гБОУ сОш 160максаты: менин макса-тым, дүйнөдөгү белгилүү универ-

ситетердин биринде окуп билим алуу.кумири: менин кумирим эжем.Жакшы көргөн тамактары: шириндик-тер.кыздарга каалаганы: Окуу, окуу жана окуу.

7Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruБизде конокто

- саламатсызбы азамат, кош келип-сиз Москвага.

- Саламатыздарбы рахмат, келип калдык.

– азамат, үй-бүлөңүз тууралуу айтып өтпөйсүзбү?

- Мен өзү үч бир ту-уганмын, эң улуу 1983 -жылкы байкем бар. Врач стоматолог, 1986-жыл-кы эжем бар, анан мен 1988-жылкы үйдүн эң кенжесимин. Үйдө атам менен апам экөө тең врач. Өзүм болсо Шоу-мен, сүрөтчү.

- Бир туугандарыңыздын кенжеси болсоңуз, ата-энеңиздин эркеси турбайсызбы?

- Кенжесимин бирок, эркеси эмесин. Көп деле эркелебейм. Билбейм.

- Өзүңүздүн жакшы жана жаман сапаттарыңызды санап өтсөңүз?

- Албетте, ар бир адамдын жаман адатта-ры бар да менде да бар. Аны мойнума алам. Жакшы сапаттарым, ичпейм, чекпейм.

Жаман сапатым, аябай ишенчекмин, эч кимге жок деп айта албайм, аябай эле боо-рукермин, коп ойлоном.

- командаңыздын аты эмне үчүн Жи-гиттеР?

- Мен чыныгы жигиттерди көрсөтөм деп, намыскөй, жетимиш өнөр аздык кылган, ушундай жигиттерди топтоп алгам.

- сахна менен анын артындагы жа-шоо такыр башка да. сахна артындагы азамат байке менен таанышып албай-лыбы?

- Сахнада аябай шайыр, «зажигатель-ный». Жашоодо мындай «серьезный» эле, туура жүргөн, «скромный».

- кандай кызыктар башыңыздан өттү сахнада жүрүп?

- Аябай көп кызыктар өткөн баштан, мен үчүн ар бир жолу сахнага чыккан өзү кызык.

- кыздар чалып тийишкен учурларда кутулуу жолуңуз кандай?

- Алооо! алоооооооуу! Укпай жатам чык.. пшык... чыкк... тук.

- ар кандай сюрприздерди уюштурган романтик балдардын катарындасыз-бы?

- Ооба, өтө романтикмин. Менден өткөн романтик жок.

- Жакшы тамаша жаратуу үчүн кан-дай рецепттерди колдоносуңар?

- Баарын жашоодон эле алабыз, жашоодо болгон окуяларды, көчөдөгү көрүнүштөрдү.

-Эгер сиз кыз болуп жаралып калганы-нызда?...

- Аны ващее-е элесте албайм да ( күлүп)

- Чемпион болуу үчүн эмнеге даярсыз?- Чемпион болуу үчүн эмгектенгенге даяр-

мын

- куудулдардын кимисин сатиранын “атасы” деп атайсыз?

- Күмөндөр Абыловду.

Маегинизге чон рахмат! дайыма ушундай позитивде журо бериниз!

Исмаилов Азамат «тАмАшОУ» курама командасынын капитаны жана «ЖИгИттеР» командасын капитаны.толук аты-жөнү: – Исмаилов Аза-мат Искендеровичтуулган жери: – Нарынтуулган күнү: –1987- жылдан бир жыл өткөндөн кийин 12-апрелге бир күн жетпей төрөлгөнБою: – 2 метрге 45 см жетпейтсалмагы: – 1 мүшөк ун, 8 кг. кар-тошкаЖынысы: –Накта, нукура эркек.лакап аты: – шоколадӨзүнө жаккан сапаты: – Аябай ишенчек, жумшаксүйлөшкөн кызы: –кыздар сүйгөн кызым жок (ыйлап жиберди)Жактырган тамагы: – 4 бармак 5 бармактай эле бирок порциясы ки-чинерекдежур сөзү: – кыргыз элим алгакумири: –манасмаксаты: – Аябай көп түгөнбөс, айта берсем бир ай гезитке чыгы-шым керекАт тезегин кургатпай барган жери: – мечитЭмнеден уялбайт: –Уялгандан уялбайткол тамгасын ала албай жүргөн кумири: – джеки чанБеш жылдан кийин: - Бою узун, апапакай, бакыран көз, жигиттер-ге окшопогон, кара тору кичинекей красавчик.

ЖИгИттеР кОмАНдАсы БекеР күлкү тАРтУУлАшты

турдыев Азамат хамиджанович «Жигиттер» командасында ойнойттолук аты-жөнү: –турдыев Азамат хамиджановичтуулган жери: –Баткен облусу, сүлүктү шаарыБою: –Вандамм менен теңсалмагы: –сүйгөн кызы көтөрө алат

Бир күнү ки-чинекей бала, үйдөн акырын сыртка тамеки чеккени чыгып, жыгылып бу-тун сындырып алыптыр да, көрдүңөрбү та-меки чегүү ден соолукка зыян.

Мактаган кыз, тойдун алдын-да ичине катуу суук тийгизип алыптыр да.

АзАмАттАН тАмАшА :

- сүйгөн кызынын арты-нан чуркап жүргөн жигит азыр дүйнөдө чуркоо боюн-ча ЧеМпиоН.

саламаттыкты сактоо Министрлиги эскертет, кыздаРдыН кыска ЮБка кийгеНи МыРзалаРдыН деН-соолУгУНа зыЯН!!!

А з А м А т 2 д е Н тА м А ш А

Жынысы: –Бар бирок көргөзбөйт, Өзү карагандан уялатлакап аты: –тукеӨзүнө жаккан сапаты: – Айткан сөзүнө турат кээде жатып алатсүйлөшкөн кызы: –чолпон джолидежур сөзү: –Аа-а болбойт элеби?кумири: –Өзүммаксаты: –максат менен урушуп азыр залкар менен досЭмнеден уялбайт: –Уктаганданкол тамгасын ала албай жүргөн кумири: –Өзүмдөн алалбай жүрөмБеш жылдан кийин: - Ошону да билбейсиңерби, 5 жылдан кийин 6 жыл да.

дАЯРдАгАН: АйсАлкыН ЭРгешБАй кызы

«ЖИгИттеР» БекеР күлкү тАРтУУлАшты

«Жигиттер» командасынын капитаны Азамат Исмаилов жана Аза-мат турдиев москвадагы мекендештерге 13-июнь күнү кыргызстан павильонунда бекер күлкү тартуулашты. Эки саат бою тамашалуу оюндар коштогон күлкүлүү сатиралары менен мекендештердин жарпын жазып, белектерди тартуулап, өздөрүнүн күлкү дисктерин да бекер беришти. «Жигиттерге» ыраазы болушкан мекендештер аларга чыгармачылык ийгиликтерди каалашты.

8 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruЖер тааны

Египет эң байыркы мамлекеттер-дин бири. Арабча аты Миср.Борбор шаары: каир

Калкынын саны: 80 миллион Чек арасы: Батыш жагынан ливия, түштүк жагынан су-дан менен чектешет. Ошондой эле түндүк жагын Жер Ортолук деңизи чыгыш жагынан кызыл деңиз менен чектелип турат. Ал эми деңизден сауд Аравия жана Иордания менен чектешет. Суэц каналынын узундугу: 163 км. тереңдиги 20 метр.

Экономикасы: туризм тармагы, дыйканчылык пахта, жеңил өндүрүш жана суэц каналын-дагы жүк ташуучулорго салын-ган пошлина. Экспортко нефть продуктылары, пахта, текстиль чыгарат.

Абасы: тропикалык, эң жогор-ку температурасы 50 градуска жетет.

Чоң шаарлары: каир, Алексан-дрия, гиза, шубра-Эль-хейма, порт-саид, суэц

Нил дарыясы: Узундугу 6671 км.

Жашоочулары: 98 пайызы Араб-тар, калгандары бедуиндер, нубиялыктар ж.б.

Шарм-эль шейх: Эң жаш ша-арларынын бири. курулга-нына 30 жылдай болгон. Не-гизинен туристтерге абдан ыңгайлаштырылган шаар.

Александрия:Биздин заманга чейинки 332-жылы Александр македонский тарабынан курулган. Жер Ор-толук деңизинин жээгиндеги узундугу 32 км. болгон чоң порт шаарлардын бири.

Жер Ортолук Деңизи: Аянты: 2500 миң км.2, көлөмү: 3839 миң км2, тереңдиги 5121 метр.

Кызыл Деңиз: Аянты: 450 км2, көлөмү: 251 км3 тереңдиги 3040 метрге жетет.

Египетке саякат

Жай айы, эс алуу үчүн жакшы мез-гилдерден эмеспи. Биз да жайкы күндү деңизде өткөрүүнү чечтик. 13-июндан 21-июнга чейин турист-тик виза ачып, 13 кыргыз Мисрге барып келдик. египетке болгон жети күндүк саякатыбыз аябагандай кызыктуу болду. египет байыркы менен азыркы замандын ортосунда-гы көпүрө десе да болот. Бүтүндөй адамзатынын тарыхын бул өлкөдөн табууга болот.

Саякатчылар:Мамлакат, Махабат, Сагынбай, Алтын-

бек, Бурул, Мадина, Зейнеп, Талгат, Мак-сат, Зарина, Айсалкын, Мээргуль, Картай болушту.

Шереметьево аэропортунан кечки саат 5 тен 45 мүнөт өткөндө биз олтур-ган БОИНГ самолету жерден көтөрүлдү. 5 саат аба мейкиндигинде жүрүп олту-руп, Шарм-эль Шейх шаарына Египеттин убактысы боюнча кечки саат 9 жарымда туристтердин катарында «Шармин Ама-рейн» мейманканасына барып жайгаш-тык.

13-июнь. шарм Эль шейх. меркато

«Шармин Амарейн» отелине барып жайгашкан соң, кечки тамактан кийин, Шарм-эль шейх шаарын айландыык. Такси менен 5 минуталык жол. Жого-руда жазгандай, аталган шаар эң жаш шаарлардын бири. Атайын туристтер-ге ылайыкташтырып салынган шаар. Жергиликтүү жашоочуларды бул жерден көрө албадык. Шарм-эль шейхтин так ор-тосундагы көчөлөрүнүн биринде накта мөмө-жемиштердин ширесин ичип, кеч-ки салкын абада эс алып олтурдук. Не-гизи Египетте жашоо кечинде башталат экен. Анткени, күндүз күнү 50 градустун тегерегиндеги абада эч ким жүрө албайт. Ошондуктан жашоо кечкисин башталат десек жаңылышпайбыз экен. Биз шире ичип олтурган ачык кафелер жайгашкан көчө «Меркато» деп аталат экен. Так эле Москвадагы «Арбат» көчөсүнө окшошуп кетет. Ал эми биз ичкен мөмө жемиш-терден манго, гавафа, каркаденин накта ширелери 1 стаканы 1 доллардын теге-регинде турат. 1 доллар египет фунтуна 6 фунтту түзөт. Ал эми арабтар «жунай» деп коюшат экен.

14-июнь. кызыл деңиз. дайвингШарм-Эль Шейх Кызыл Деңиздин жэ-

эгинде жайгашкан. Эрте мененки тамак-тан кийин 8,30да чогулуп Кызыл Деңизге жөнөдүк. Деңизге чейинки транспорт менен баргандагы аралык 5-10 мину-талык эле. Жээкке жакын жерде сууга түшүүгө керек болгон ооз менен дем ал-ганга ылайыктуу түтүкчөсү бар маска жана жилет, баллончиктерди купальник-терди сатып алуучу дүкөндөрдү жолук-турууга болот. Жээкте бир канча убакыт яхтаны күтүп олтуруп калдык. Анткени, ар бир турист яхтага түшөөр алдында тиешелүү жерден паспорту менен катта-лып анан түшөт. Бул албетте, коопсуздук жана тактоо иретинде. Ошентип эрте мененки саат 10 жарымдарда биздин «Аль-Мухтар-1» деп аталган яхтабыз да жээкке келип туруп калды. Египетке бол-

гон саякатыбыздын биринчи күнү ушин-тип, яхта, Кызыл деңизден башталды. Яхтада кызматкерлер жана туристтер жалпысынан 30 дун тегерегиндеги адам деңизде жүрүп баштадык. Инструктор-лор туристтердин билген тилине карата яхтада жана деңизде кандай жүрүү керек эрежелерин айтып түшүндүрүштү. Бизге албетте орус тилинде араб улутундагы жигит түшүндүрүп бул күндөгү биздин саякатыбыздын графиги тууралуу айтып өттү. Яхтабыз 2 кабаттуу экинчи кабаты эс алып жатканга да ылайыкташтырыл-ган биринчи кабатында сууга түшүүгө керектүү буюмдар коюлуп ошондой эле санузел жана ички бөлмөсү ашкана.

Күндүз күнү күн аябай ысык болгону менен деңизде жүргөнүбүз үчүн бул күнү анча байкалган жок. Анткени, деңиздин салкын жүрүп турган сыдырым жели, жакшы эс алганга шарт түздү. Бизди ку-бандырган дагы бир нерсе делфиндер көрүнгөнү болду. Анткени яхта кызмат-керлеринин айтуусуна караганда бардык эле туристтер көрө алышпай калат. Кээ бир гана учурда ушундай көрүнүп калат дейт.

Инструктордун жардамы менен сууда сүзө албаган туристтер деңизге түшүп, Кызыл Деңиздин астындагы кызыл китеп-ке кирген корал таштарын, балыктардын түрлөрүн көрүүгө мүмкүнчүлүк алышты. Ал эми, суунун астында сүзө алгандар кычкылтек толтурулган баллондун жар-дамы менен деңиздин терең эмес жери-не токтолуп көрө алышты. Ошентип бул күн дайвинг күнү болду.

15-июнь. каирге сапар. мечиттерге зыярат. каир мунарасы. Нил дарыясындагы тойДеңизден жагымдуу маанайда келип,

кайра түнкү саат 1де Каирге жол тарттык. Каир Египеттин борбору (Аль-Кахира

- жеңүүчү дегенди билдирет). Египеттик-тер Маср деп коюшат.

Каир менен Шарм-эль шейхтин аралы-гындагы убакыт салыштырып айтканда Бишкек-Ош жолуна кеткендей убакыттай эле. Жолдо токтосоңуз көп убакытты ээ-лейт, токтобой Каирге кирип барсаңыз 10-12 саатка жетпей кирип барасыз. Ту-ристтерди Каирге кирүү үчүн уруксат алуу үчүн белгилүү департаментке кайрыла өтүп, ал жерден ар бир туристтин па-спорту катталып, шаардан чыгып жаткан учурда туристтер жүргөн автобустар үчүн аскерлери менен жүргөн фургон коштоп Каирдин чек арасына келгенче жүрүштү. Бул албетте, туристтердин коопсуздугу үчүн. Техника деген техника эмеспи, ал өзүнүкүн алат, Суец каналынан туннель аркылуу өткөндө солярка күтүп бир кан-ча убакыт дагы күтүп туруп калдык.

Суец каналы Кызыл деңиз менен Жер Ортолук Деңизди бириктирип турган ка-нал. Тарыхта б.з.ч. 500-жылдары Дарий-1дин заманында курулган деп жазылат. Узундугу 163 км. тереңдиги 20 метр. Еги-петтин бюджетинин негизин түзөт. Ми-салы, 2011-жылда 5,22 млрд. долларды түзгөн. Ошентип Каирге түшкү саат 1 жарымда аскер шаарчасындагы бир көп кабаттуу үйлөрдүн бирине келип түштүк. Жолдо 12 сааттан ашык жүрүп чарчага-ныбызга карабай квартирага кирип кий-

имдерди которуп чыктык. Каирге болгон эң биринчи саякатыбызды мечиттерге зыярат кылуудан баштоону чечип, жоо-луктарыбызды салынып алып түштөнүп алып жөнөдүк.

Шарм-эль шейхке караганда Каир ая-багандай чоң шаар, Египеттин борбору, мусулмандар жашаган шаар болгону ме-нен, көчөлөрү тазаланбаган шаар болуп чыкты. Бизге ал маанилүү деле болгон жок. Анткени биздин максат, көздөгөнүбүз бөлөк болчу. Ошентип Египеттин тары-хий жайларын көрүүгө кириштик. Ка-ирдин ортосунда жайгашкан тарыхий комплекстеринин бири болгон Мухамед Али тарыхий мечитине киргенге жетишип калдык. Таң калбаңыз адаттагыдай эле музейлер кечки саат 4-5 ке чейин эле иш-тейт экен. Аскер жана полиция музейине билет алганыбыз менен киргенге жетиш-пей калдык. Аталган тарыхий комплекс шаардын эң бийик жеринде жайгашкан-дыктан Каирдин жалпы көрүнүшүн көрүп кайттык.

Андан ары баратып «өлүк шаарчаны» бойлоп өттүк. Эмне деген өлүк шаар деп атасызбы? Каирде жер маселеси бар экен. Сизде дагы суроо пайда болот да 96 пайызы чалкып жаткан чөл болсо кантип дейсизби? Деген менен адам баласына суу аябай керек да. Ал эми чөлгө өлгөн адамдын сөөгүн жеткирүү өзү тозок ме-нен барабар болуп калаар. Жанагы айт-кан «өлүк шаарча» деген жайда үстүндө 5 млн. адам жашайт. Ал эми асты мүрзө адам өлгөндө ошол жерге алып барып көмүшөт да ал сөөк чирип жок болгондон кийин, сүрүп таштап ордуна башкасын көмүшөт. Мына ушундай жер мисрликтер үчүн маселе экен.

Андан ары жолубуз уланып дагы эки тарыхий аябагандай зор мечиттерди зы-ярат кылууга жетиштик.

Күндүн батышын Каир мунарасынан көрүүгө насип этиптир, Каир мунарасы-нын узундугу 108 метр, 65 кабат. Лифт аркылуу көтөрүлүп бийик жеринен Ка-ирдин бүт көрүнүшүн көрүүгө шарттап коюшуптур. Дагы бир жолу Каирдин па-норамалык көрүнүшүн күбө болдук. Атал-ган мунара Нил дарыясына жакын жерге курулган.

Нилдин суусун ичкен Египетке кайра келет деген ырым сөз бар экен. Биздин топтон кимиси ичип, ичпегени белгисиз го, бирок, Нилдин жээгине турган кеме-лердин бирөөсүнө келип түшө алдык. Нил дарыясы Каирдин ортосунан агып өтөт экен. Кечки сейилибиз мына ушул Нил дарыясында коноктор үчүн кызмат кылган кемеде уланды. Кечки Каирди, дүйнөлүк белгилүү соода маркалары жазылган имараттарды так ушул Нилде сүзүп жүргөн жүрүп көрдүк. Андан да кы-зыктуусу биз түшкөн кеме 3 кабаттуу бол-чу. Биз биринчи кабатында элүүдөй адам жайгаштык. Экинчи кабаты да биздикине окшош. Биздин кабатта кытай, япондор, англичан, француздар, италянецтер да олтурушту. Узунунан столду жасап койго-нун көрүп банкет бар экен деп ойлогон-буз, ойдогудай эле эки жаштын тою бул жерде уланды. Бири-бирине таттуу болуп жүрсүн деген тилек менен официант эки жаштын тортун кесип эң биринчи экөөнө даам тарттырды. Эки жаштын урматы-

(Уландысы 9-бетте)

мадина жаПарова

9Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruСаякат

на жана кемедеги жалпы конокторго ар-налган чакан шоу концерт уюштурулуп, биздин топтогу эжелер да коштоп, кеме жүргүнчүлөрүнүн маанайын көтөрдү. Каирде жеңил унаалар жүрчү эң узун көпүрө «6-октябрь» атындагы көчөсү ша-ардын үстүнөн жүрүп, жолго кеткен уба-кытты бир кыйла кыскартат. Деген менен конгон жайыбызга келгенче түнкү саат 1 жарым болуп калды.

16-июнь. Александрия. кайт-Бей. Байыркы китепкана. Жер Ортолук деңизиЭрте мененки саат 7 жарымга бизди

ташып жүргөн Салама аттуу араб улутун-дагы орто жаштагы айдоочубуз адатынча микроавтобусу менен келип күтүп калды. Каирден Александрияга чейинки жол 3-4 саат. Бул шаар Александр Македонский-дин мекени. Александрияны арабтар Искендерия деп коюшат экен. Ал жакка жол тарттык. Шарм-эль шейхтен Каирге чейинки жол негизинен чалкып жаткан чөл менен Кызыл Деңизи болсо, Каирден Александрияга чейинки жол бир кыйла кызыктуу. Эмнеси менен дейсизби? Чет-тен баштайлы.

Египеттин эли дыйканчылык, чарба-чылык, мал багуу, балыкчылык менен алектенишип жашашат. Жол боюн карап баратып эч кандай чөлгө окшоштура ал-байсыз. Анткени, курма дарактары, паль-малар, жүзүм бактары, бак-дарактын башка түрлөрүн, жер жемиштин түрүн, гүрүч-шалы талааларын көрүп чөл экени-не ишенбей кетесиз. Курма дарагынын элүү миң түрү өсөт экен. Египеттиктер бир жылда 3 жолу түшүм алышат экен. Биз менен кээ-кээде жарышып картошка, помидор, болгар калемпири, дарбыздар-ды жүктөп алган Портерлер өтүп калат. Андан ары мал айдаган адамдарды, дагы жүрүп олтуруп, балык уулап олту-рушкан египеттиктерди көрдүк. Жол бо-юна курулган кант заводун көрбөй өтүүгө болбойт. Египетти чөл болсо да бекери-нен кудайдын назары түшкөн жер деп айтышпаганына ынанып Александрияга кантип үч жарым сааттын өткөнүн байка-бай кирип бардык.

Александрия Каирге караганда бир аз салкын. Каирда абанын температурасы 50нүн тегерегинде болсо бул жакта 40 градуска жетпеген салкын деңиздин ша-малы жүрүп турат. Александрия шаары Жер Ортолук Деңизге бойлой жайгашкан.

Жээкте, 15-кылымда Кайт-Бей деген

султан курган крепостко кирдик. Александрия шаарында да дүйнөгө

белгилүү, 1307-жылы курулган Аль-Мурси Абуль-Аббас мечитине кирип ти-легибизди айтып андан ары шаар айла-нып жөнөдүк. Дүйнөнү багындырган

Андан ары Александрия китепканасы-на жөнөдүк. Бул китепкана Египеттин па-

дышасы Птоломей 2нин убагында, б.з.ч. 3-кылымдын башында курулган уникал-дуу байыркы китепкана. тарыхтагы бай-ыркы белгилүү Евклид, Сократ сыяктуу окумуштууларынын окуусу жана жазган эмгектери ушул китепканада сакталган. Жалпы эле, адамзаттын тарыхындагы жазуу тарыхына тиешеси бар жана да учурдагы китептердин түрлөрүн тарыхты мына ушул музей китепканадан көрсөңүз болот экен. Бирок эч убакта фараондун мумиялары турган кабинетке фотоаппа-рат, видеокамера менен кире албайсыз. Жөн гана өзүңүз кирип, накта байыркы египеттик, римдик, грециялык мумия-лардын калыптарын (гробторун) көрүп чыксаңыз болот. Ар доордун өзүнүн та-рыхий деталдарын мына ушул китепка-надан көрүүгө болот.

Андан ары Жер ортолук Деңизди бой-лой жайгашкан шаардын панорамалык көрүнүшүн көрүү үчүн дүйнөлүк «Шера-тон» 5 жылдыздуу мейманканасынын 16 кабатына чыгып көрө алдык. Ал мейман-канага кантип неге чыгып калганыбыз сыр бойдон эле калуусун чечтик.

Деңиздин жээгине түшкөн резиденция чоң сейил эс алуу багынын ортосун-да жайгашкан. Деңиз бойлой курулган шаар, деңизде эле жашоочудай сезилет. Анткени, деңиздин жээги пляж. Алексан-дриялыктар жээкте, пляжда эле жашоо-чудай сезилет. Кызыл-ала болгон пляж чатырлары өзүнчө көрк берет. Кеч кирип баратканына карабай деңизге түшкөнгө

убакыт таптык, чөмүлдүк. Жээкке жакын курулган Александр Македонскийдин ур-матына ачылган «ATHINEOS» рестора-нынан кечки тамактануу менен Алексан-дрияга болгон сапарыбыз бүтүп Каирге жөнөдүк. Кайра эле саат түнкү 1 жарым-да квартирага келдик.

17-июнь. гиза пирамидалары. чоң сфинкс. Африка өлкөлөрүндөгү би-

ринчи түшкөн мечит. каирдеги кыргыз студент-

тер менен жолугушууГиза Каирдин күн батыш жагында жай-

гашкан шаар. Биз конгон квартирадан Пирамидаларга чейин 45 минуталык жол. Саат 11лер чамасында Пирамидалар та-рапка жол тарттык. Бул күндөрү Египет-тин калкы жаңы бийлик башчы шайлап жаткан күндөрдөн эле. Көчөлөр тынч дем алыш күндөр. Каир менен Москва окшо-шуп кетет. ВАЗ автомобилдери Москвада ар кандай түстө болсо аларда сары-кара түстө. Бир кездерде Россия Египетке ВАЗ автомобилин куруу үчүн заводун ачкан экен. Гизага кетип баратканда жаңы ку-рулуп жаткан шаардын районун бойлоп өттүк. Шоферубуз Саламанын айтуусу-на караганда мурдагы президент Хосни Мубарактын көзгө көрүнөрлүк иши ушул болду дейт. Андан сырткары мрамор, гранит таштарына плиталарды жасашып

экспортко да чыгарышат экен. Пирами-даларга жакын калганда Улуттук музей-ди көчүрүү үчүн курулуш иштери жүрүп жатыптыр. Ошентип, тарых сабагынан мектеп жашыбызда гана окуган Пирами-даларга да жетип келдик. Күн ысык. Ту-ристтер пирамидаларды көрүү үчүн би-лет алып анан киришет. Билеттин баасы 60 египет фунту.

Пирамидалардын сырларын азыркыга чейин ачып бүтүшө элек. Дүйнөдөгү жети кереметтин бири ушул. 3 чоң калгандары кичине пирамидалар. Үчөөнүн аттары Хеопс, Хефрена, Микерина. Алардын ку-рулган эң кичинекей ташынын салмагы 2 тонна чоңдору 5 тонна. Ар бир пирами-да бир фараонго тиешелүү. Фараондор өлгөндө пирамидаларга коюлган. Биз үч чоң пирамиданын шаар жактан келат-канда эсептегенде биринчисине кирдик. Ал Хеопс. Пирамидалардын тегерегинде төөлөрү менен бедуиндер жүрүшөт. Хе-опс пирамидасынын ичине билеттерди көрсөтүп, кире баштадык, өкүнүчтүүсү фотоаппарат, видеокамераларды кир-гизбейт экен. Ичи лабиринт тура. Бирок ичинен эчтеке таба алган жокпуз. Баарын француз, англичан археологдор казып Англия, Франция, Германиядагы музей-лерге алып барып коюшкан дейт. Бирок

барибир ичинде сыр көп экендиги сези-лип турат. Шахтада жүргөнсүп жыгачтан атайын жасап кой-гон шаты менен чы-гып кетип баратабыз

шашылып. Жет-тик, фараондун өлгөндөн кийин-ки коюлган орду турат, бош. Ошону гана көрүп, кайра түшүп келе бердик. Ылдый жагында биз-дин заманга чейинки курулган кеменин музейи бар Хефрена пирамидасынын алдында жайгашкан ага кирдик. Айткан-дарына караганда Клеопатра мезгилин-де деп тиешелүү экен. Учурда музейде кеменин макетин өзүнүн көлөмүндөй жа-сап коюшкан. Бирок вакуумда кеменин калдыктары сакталып турат.

Баш жагы адам денеси арстан бул Сфинкс. Пирамидалардын сакчысы. Неге мындай түзүлүш? Башы адамды-кы – акылдуу, денеси арстан – күчтүү деп сүрөттөлүп фараондор заманында коюл-ган эстелик. Учурга чейин фараондорду болбосо да пирамидаларды коргоп ту-рат.

Каирдин базары. Арабтар соодалаш-канды жактырышат. Ал пайгамбарыбыз Мухамед С.А.В.дан калган дешет. Еги-петте билбеген туристтер оңой эле ал-данып долларын алдырып коерун баа-ры билбесе керек. Египеттен эстеликке сувенирлерди алуу үчүн базарда соода-лашып алып кайттык. Түнкү саат 12-1 ге чейин базар болот дешет.

Базардын жанында белгилүү мусул-мандар дин илимин окуп, үйрөнүү үчүн «Аль Азхар» Университети жайгашкан. Ал эми базардын дагы бир жанында Мухамед пайгамбарыбыздын небереси Хусейндин атына коюлган мечит бар. Бул мечитке анын башы коюлган дешет. Ислам мамлекети болгону үчүн намаз убактарында азан кадимкидей ар кайсы мечиттерден жаңырып турат.

Каирге болгон сапарыбыз арый баш-тады. Бизди Каирге келгенден баштап бизди күтүп алышып, жардамдашып жа-тышкан бул, биздин Каирде окуп, жашап жүрүшкөн студент балдар, кыздарыбыз.

Каирдеги бешбармак. Болуп жаткан экзамендерине карабай бизди коноктоп

күтүп жатышкан биздин студенттери-бизге ыраазы болдук. Колдо барын жа-сап, боорсогун бышырып, салаттардын түрлөрүн жасап, олтурганыбызда беш-бармакты алып келишти. Бешбармактын эки түрүн жасашыптыр. Ойлоп кетесин, кээде ушул бешбармакты Кыргызстанда да жебейсин деп.

Каирде 400дүн тегерегинде студент кыргыздар бар. Кээ бирлери Кыргызстан-дан үйлөнүп, Каирде балалуу-чакалуу болгону бар. Балдары арабтардын бал-дарындай бирдей укукта, эч ким бөлбөйт. Мектепке барганы да бар. Ал келечек муундар кыргызча, арабча, англисче да окуп үйрөнүшөт. Жалпысы болуп 20 дай кыргыздар менен жолугуштук. Жигит-тер өзүнчө, аялдары өзүнчө квартирада бизди күтүп алышты. Ал эми, Египетте Каирден башка шаарларында иштейм, бизнес кылам деп жүргөн кыргыздар да көп дешет, студент балдарыбыз. Москва-дагы жердештерге салам айта баргыла деп бизди узатып калышты. Кайра эле түнкү саат 1-2. Эрте менен жолго чыкмай болдук.

18-июнь. муса пайгамбар-дын кудуктары.

шарм-Эль шейхке кайтууЭртеси эрте жолго чыктык. Аябай чар-

чаганбыз. Диний китептерде Муса пай-гамбардын кудуктары тууралуу жазылган. Ал өзүнчө чоң тарых. Ошол кудуктардын экөөсүн көрө алдык. Ээн, какырап жат-кан чөл кудуктун жанында араб соодагер аялдар аялдардын шуру мончокторун, сувенирлерин жайып алып пальманын дарагын бастырма жасап көлөкөлөп ол-турушат. Биз жолубузду уладык. Түшкү саат 1 жарымда биз конгон мейманкана-га келип түштүк.

19-июнь. кызыл деңизде сүзүү, муса тоосунда күндү тосуу. 1001 түн.

Эрте мененки чайды ичип алып, Кы-зыл деңиздин жээгине жөнөдүк. Бирин-чи күндөн айырмаланып бул күнү өз ал-дыбызча деңизге түшүп сүзө баштадык. Деңиз кирпилерине, башка дагы деңиз жаныбарларына буттарыбызды чакты-рып алгандарыбыз да болду. Коралдар-ды, балыктардын түрлөрүн суу астынан көрө алдык.

Кечки саат 9да мейманкананын алды-на микроавтобус келди. Муса тоосуна чы-гып күндү тосууну каалагандар үчүн. Бул тоо ыйык тоо дейт. Тоону көргөнү, күндү тоскону ар кайсы диндеги, улуттагы адамдар келишет. Мусулмандар, Христи-андар, Буддисттер, күнгө сыйынуучулар ж.б. Анын ыйыктыгы Муса пайгамбар ме-нен Кудайдын жолугушкан жери дешет. Жол алыс түн ичинде жол жүрүшөт.

Шарм-эль шейхте «1001» деп аталган оюн-зоок комплекси бар экен ал жакка бардык кечинде. Кирүү акысы 60 фунт. Кечки саат 11де шоу концерт башташат. Аталган комплекстин ичин жомоктогу каармандардын эстеликтери менен ко-оздоп жомоктогудай сулуу жасап койгон толтура ар жерде жасалма шаркыратма-ларды көрүп, чөлдү элестете албайсын. 2 саатка созулган шоу-концертин көрүп кайттык.

20-июнь. сапардан кайтуу.Ошентип тоого чыккандар 20-июнь

күнү түшкү саат 2ге жакын келип калыш-ты. Чоң автобус кечки саат 6да 636 рей-ске, Москвага учуучулардын баарын ар кайсы мейманканалардан жыйнап Шарм-Эль Шейх аэропортуна жөнөдү. Кечки саат 9дан 20 минута өткөндө Египеттен Москвага учуп жөнөдүк. 21-июнь күнү Мо-сква убактысы боюнча 3төн 45 минута өткөндө кондук. Москванын муздак таңы бизди тосуп алып, тез кыймылда жүргөн агымга тез эле кошуп койду.

Египетке саякат

(Башы 8-бетте)

10 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruЗов предков

Мы в стой бище на берег у золотого озера .

Каган во главе огня.Красные языки пламени

устремлялись В небе. Где

закончилоспламя,звездыМерцают.Языке огня , как

лучи солнца.Полнолуние .Великий был огонь.Хозяин

огня-тот,кто зажег его .Людям,уКоторых горит в очаге Огонь,

благодать с неба дается.Жар Огня словно проходит че-

рез девять сфер Кёкё-тенгри …Жар

Огня словно достигает до сердца Земли –матери сквозь семь слоев.

Мы приблизились к Огню.Нельзя не преклониться перед

Огнем.И лучи Солнца берут на-чало

Разнотравьем.Все живое по-гибло бы.

Каган гневен и жесток . Вит огня унимает гнев .

Он сидит в кругу у Огня . В глу-бокой задумчивости,молчит.

Все понимает мудрый старец.ВетьОгонь-велик.Он завориживает.Огонь очищает душу и тело.

Оберигает от всякой хвори.Вблизи заклекотал беркут. А великий Огонь все пылает.

Его зарницы отражаются в золо-том озере.

Это наш Огонь.Это наш озера.Мы –небольшой ,как пучок

Хвороста,нарот.Но мы удачли-вы и горячи.

До утренней зари мы были у Огня.Огонь-матерь зажглапла-мень в

Сердце каждого из нас.Пока не погас пламень в сердцах,

Продолжили путь к Эне-Саю.Поутру слышали трель жаварон-ка.

Перед тем как сесть на коней, мы умаслили кострище.Боевой поход продолжается.

Рассвет наш пахнет душит-цей…

Сила очага священна.Не топчи Огонь!Не ругай Огонь!Не плюй Огонь!Неперешагивай через очаг!Не кружись вокруг Огня!Не одавай огонь чужаку!Огонь-священен.

к а н ы б е к И м а н а л и е в

К а г а н а т

о г о н ь

Курманжан датканын аброю кыр-гыз тарыхында көрүнүктүү орунду ээлейт. Ал өзү жаратылыш ыйгарган жекече бийик инсандык жана мамле-кеттик сапаттары менен журт башы-на көтөрүлгөн таңгаларлык акылдуу, эрктүү-талапчыл жана кайраттуу зайып болгон. Анын иштери менен ысымы легендаларга айланган. Ошол алыскы замандын көчүндө аны «Алай каныша-сы» деп аташкан.

Уламадан уланган сөздө Курман-жандын мүнөзүнүн чыйрактыгы менен акылынын тунуктугу анын ата-энеси тандап берген күйөсүн чанып таш-тап кеткен кыз кезинде эле эл көзүнө көрүнгөнү айтылат. Айтканынан кайт-паган кыз өзүнөн үч эсе улуу күйөсүнүн боз үйүндө бир күн гана болуп, үйүнө баса бериптир. Ал учурда мындай окуя адам укпаган өзгөчө жорук болгон. Анан ошол учурда анын жерине Алым-бек деген бек келип калат. өзүнүн бий-лигине салып кайындалган жаш келин-ди бошотуп алат да, никелүү жубайы катары өзу менен ала кетет.

Алайды башкарып турган Алымбек Кокондогу хан бийлигине жакын болуп, кеп сандаган сарай оюндарына жигер-дуу катышкан. Гүлчөдөгү өз конушунда тынч алып жата албай, хан сарайын-

да парваначы деген жогорку даража-га жеткен Алымбек датка 1862-жылы кезектеги сарай төңкөрүшүндө козго-лончулардын тузагына илинип, өмүрү кыйылат.

Күйөсү каза тапкан мезгилде Кур-манжан Алайдын тагдырын өз колуна бек кармап турган. Ал бир гана алай-лыктардын урматтоосуна арзыбастан, ошол эле учурда иш жүзүндө он миң жигиттен куралган ишенимдүү ко-шунга таянган. Ошол заманда аялга карата Чыгышта жасалган мамилеге карабастан, Кокон башкаруучулары Курманжанды «датка» даражасы ме-нен Алайдын башкы башкаруучусунун тактысына көтөрүүгө макул болушкан. өзүнүн бой көтөргөн мүнөзу менен белгилуу болгон Кокондун жогорку өкүмдары Кудаяр хан Курманжан дат-каны эң атактуу бек катары тосуп алуу-га аргасыз болгон.

Кийинки, балким, Курманжан датка-нын өмүрүндөгү эң маанилүү учур XIX кылымдын 70-жылдарында өз аскери менен Кокон хандыгынын аймагына келген Россияга карата кылган мами-леси менен байланышкан. Биринчи ке-зекте өрөөндө «Ак падышанын» аскер-леринин пайда болушун Курманжан датка терс кабылдаган. Анын бул көз карашы көп жагынан уулдары тара-бынан аныкталган сыяктуудай, ал эми датканын алты уулу болгон. Алар тоого бекинип алып, өзгөчө улуу уулу Абдыл-дабек баштап россиялык аскерлерге куралдуу каршылык көрсөтүшкөн.

Курманжан датканын Алайдагы ка-дыр-баркын жакшы түшүнүү менен, Фергананын биринчи аскер губерна-тору, Шипканын болочок баатыры, өзүнүн мейманын «княгиня» деп атаган генерал М.Скобелев аны бардык сый-урматын көрсөтүп тосуп алган. Орус генералы ага: «О, эр жүрөк, тайманбас уулдардын энеси. Мени да өзүмдүн уулум деп кабыл ал», - деп айткан де-шет. Бул чыгыш аялынын жүрөгүн жы-лытат. Ал аны уулдарына каршьшык көрсөтүүнү токтотуу жөнүндө кат жа-

зууга үгүттөйт. Курманжан датка орус башкаруучулары менен андан ары мамиле түзүүдө акыл-эстүүлүктү жана кыраакылыкты көрсөткөн. Бул иште ошол кездеги кыргыздардын арасында кадыр-баркы чоң Шабдан Баатыр көп жагынан көмөгүн тийгизген.

А ошондон кийин, 1893-жылы кайгы-луу окуя болуп өткөн. Курманжан дат-канын уулдары Камчыбек, Мамытбек жана небереси Арстанбек контрабан-дисттердин тобунун уюштуруучулары катары камакка алынышат. «Алай ка-нышасы» орус бийликтерине жардам сурап кайрылат. Камчыбекти куткарып калууга мүмкүн болбоду. 1895-жылы аны даргага асышат. Курманжан датка сүйүктүү уулун өлүм жазасына тартып жатышканда катышып турган.

Мамытбек менен Арстанбек болсо энесинин канатын сууга салып кор-гогон жигердуу аракетинин, ошондой эле ага жан тарткан орус бийлигинин өкүлдөрүнүн жардамы аркасында эки жылдан кийин сүргүндөн кайтып ке-лишкен. Бул ал учун чыныгы майрам болгон. Ошол жылы Курманжан датка 85ке чыккан.

Курманжан датканын кадыр-бар-кын ушунчалык жогору болгондуктан, ал жөнүндө император Николай IIнин өзүнө айтышкан, падыша ага атай-ын белек тартуулоону чечкен. Бе-лекти камдоодо зергердик иштин эң мыкты чеберлери мээнеттенген. Им-ператордун белегин тапшыруу учун Мады кыштагына көп сандаган атчан күзөтчүлөрдүн коштоосунда Оштун уезддик начальниги келген. Ал тартуу чындыгында эле падышанын атына та-тыктуу белек - ичине империянын мам-лекеттик гербинин сүрөтү тартылып, жакут жана розалар менен кооздолгон чынжырчасы жана төөнөгүчү бар аял-дардын алтын сааты болучу.

1907-жылдын 1 -февралында «Алай канышасы» Курманжан датка 97 жа-шында каза болгон. Бул күн бүткүл кыргыздар үчүн аза күну эле.

КУРМАНЖАН - ДАТКА

КратКаЯ информациЯ из историиВ V веке начался переход к оседло-

му образу жизни и у кочевников, на-селявших Северный Кыргызстан. К Х веку относятся первые свидетельства письменных источников о населяю-щих Тянь-Шань кыргызских племенах. Широко известным памятником древ-ности являются наскальные изобра-жения в урочище Саймалы-Таш. Эти уникальные росписи говорят о высо-ком уровне цивилизации кыргызов того времени. До сих пор поражают вооб-ражение башня Бурана и Узгенский ар-хитектурный комплекс, свидетельству-ющие о высоком мастерстве зодчих и строителей. В V веке тюркоязычные племена, а также кыргызы, оказывают-ся под властью набравшего силу Жу-жаньского каганата. При сложившихся тяжелейших обстоятельствах жизни кыргызы были вынуждены перекоче-вать на север, к берегам Енисея, чтобы защитить себя от гнета и притеснения жужаней. Данные исторические собы-тия в большинстве своем переклика-ются, имея много общего с событиями, изложенными в устно-художественном памятнике кыргызского народа - эпосе «Манас».

Кыргызы на Енисее. Эпоха «кыргыз-ского великодержавия». Едва пере-

селившись на новые земли Енисея, кыргызы очень быстро оформляются здесь в самостоятельное политиче-ское объединение. Исторические ис-точники свидетельствуют о том, что уже к середине VI века кыргызы соз-дают свою собственную независимую кочевую державу. В этот период к 552-му году в Центральной Азии набирает силу Великий Тюркский каганат, кото-рый становится серьезной угрозой для независимости Кыргызского каганата. Известно также, что в последующие годы посол Кыргызского каганата был участником траурной церемонии по умершему Бумыну-кагану, основателю Великого Тюркского каганата. Однако союзнические миролюбивые взаимо-отношения между двумя крупнейшими кочевыми патриархально-родовыми державами были очень кратковремен-ны, и уже в 555 году новый каган тюр-ков Мухан совершает грабительский набег, закончившийся подавлением кыргызов.

Тем не менее кыргызы не признава-ли полностью над собой власти Тюрк-ского каганата и выжидали удобного случая для возвращения своей само-стоятельности. В начале VII века, по-сле распада Великого Тюркского кага-

ната на два самостоятельных кочевых государства, кыргызы незамедлитель-но воспользовались сложившейся для них благоприятной обстановкой, чтобы восстановить и утвердить собственную самостоятельность. К концу VII - нача-лу VIII века кыргызы становятся влия-тельной силой, заставившей считать-ся с собой могущественные державы Центральной Азии.

С VIII века политическое господство в Центральной Азии переходит в руки уйгурского кагана, и кыргызы стано-вятся подданными властителей Уйгур-ской державы. В дальнейшем, по про-шествии почти ста лет, кыргызы вновь набирают силы, разбивают Уйгурскую державу к 40-м годам IX века и осно-вывают невиданную по военной мощи крупную кочевую империю. Восточное пространство Центральной Азии, на-чиная от Манчжурии и доходя до Вос-точного Туркестана, до 20-х годов Х века полностью находится под полити-ческой властью кыргызов. Именно этот период истории древних кыргызов ака-демик В. В. Бартольд назвал «эпохой кыргызского великодержавия». В эту эпоху слава и могущество Кыргызского каганата распространились далеко за пределами Центральной Азии.

11Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruКожейкеге

Ашкана идиштериңизди күзгүдөй жалтыратуу эң эле оңой. Эгер ал-бетте, сырларын билсеңиз. Идиш-аяктардагы кирлерден же майлуу тактардан арылууга сизге бир гана заманбап каражаттар эмес, жөнөкөй ыкмалар да жардамга келет. Бирок эсиңизде болсун, жасалган материа-лына жараша ар бир идишке өзүнчө кам көрүү зарыл. Ашкана идиштери сизге көпкө кызмат кылат, эгерде аларга талаптагыдай кам көрсөңүз.

кАшык, ВИлкА

Кашык, вилкаларды жуугандан соң дароо кургата сүртүп коюңуз. Болбосо суунун тактары агарып калып калат.

Кашык, вилкалар тамакка салынган боюнча же жуулбаган калыбында көпкө турбасын. Мындан алар жалтыракты-гын жоготуп, тез эле бозоруп кетет.

Күмүш кашыктарды нержавейка ка-шыктарга кошуп жуубаңыз - мындан күмүш чийилип кетет.

Күмүш же алтын жалатылган кымбат-баалуу кашыктарды кадимки каражат-тар менен жууганга болбойт. Алар үчүн зер дүкөндөрүндө атайын тазалоочу каражаттар сатылат.

Күмүш кашыктар назик болот, алар чийилип калбаш үчүн жумшак кездеме-ге ороп сактаңыз.

Кашык, вилканын жана бычактын дат баскан жерине пияздын кесимин сүртсөңүз, даттан дайын калбайт.

Кашык, вилкаңыздын дайыма жал-тырап туруусун кааласаңыз, аларды пайдалангандан кийин бир аз сода ко-шулган кайнак сууга салып жибериңиз.

Картошка кайнаган жылуу сууга ка-шык, вилкаларыңызды жуусаңыз, алар жалтырап калат.

Кашык, вилкаларды сактоодо карма-гычын ылдый жакты каратып коюңуз.

БычАк

Лимон, анар кескенден кийин бычак-ты дароо жууп коюңуз. Болбосо бычак-ты дат басып кетет.

Бычакты кашык-вилкалар менен чо-

гуу бир жерге койбоңуз, мындан бычак тез мокойт.

Бычакты ысык сууга жуу жана ысык нерсенин үстүнө коюу да анын тез мо-кошуна алып келет.

мИскей

Эмаль идиштин бекем болуусу үчүн колдонулган бир ыкма бар: Жаңы са-тып алган эмаль мискейди пайдалан-бай туруп ичине толтура туздуу суу куясыз (1 л сууга 5 чай кашык туз). Аны отко коёсуз да, кайнаганда оттон чыгарасыз. Муздаган соң сууну төгүп саласыз.

Алюминий мискейиңиздин карарып калышын каалабасаңыз, ага тузсуз суу жана кабыгы аарчылбаган картошка кайнатпаңыз.

Алюминий мискейди тазалоого ка-пуста жардам берет. Капустанын жал-бырагына күлдү ороп, алар менен мискейиңизди сүрүп тазалайсыз.

Температуранын кескин өзгөрүлүүсүнөн эмаль жаракага дуу-шар болушу мүмкүн. Андыктан, ысык мискейге муздак суу же тескерисин-че, муздак мискейге кайнак суу куюуга болбойт.

Мискейдин капталындагы сүттүн күйүп калган калдыгын жана датты кетирүү үчүн идиш жууган чүпүрөктү кофенин данына малып алып, ошону менен сүртүңүз.

Эгер алюминий, эмаль мискейлериңиздин ичи карарып кетсе, ага алманын, алмуруттун кабыктарын салып алып кайнатыңыз. Мындан ми-скей агарат.

Карарып кеткен алюминий мискейге толтура суудан куюп, 3-4 чоң кашык уксус кошуп 10-15 мүнөт кайнатсаңыз, мискейиңиз таптаза болуп калат.

АйНек ИдИштеРХрусталь стаканды ысык сууга жуу-

ганга болбойт, мындан ал бозоруп ке-тет.

Стакандарды жууганда бутунан эмес, үстүнөн кармоо керек.

Айнек стакандарды уксус кошулган муздак суу менен чайкап койсоңуз, хру-сталь сыяктуу жылтырап калат.

Оозу кууш айнек идиштерди мындай ыкма менен жуу натыйжалуу болот: идишке жылуу суудан куюп, жуучу ка-ражат жана бир чоң кашык ирик кум саласыз. Анан идишти ары-бери бир нече жолу чайкайсыз да, ичиндегиле-рин төгүп саласыз.

Бөтөлкөнүн түбүндөгү шараптын, ши-ренин катып калган калдыгын кетирүү үчүн бөтөлкөгө жылуу суу куюп, бир чоң кашык сода саласыз да, бир саат коюп коёсуз. Андан соң жакшылап чай-кап, чоргодон агып жаткан сууга жууп саласыз.

Жаңы алган стакандарыңыздын көпкө кызмат кылуусун кааласаңыз, аларды мискейдеги сууга салыңыз. Ортолорун калың кагаз менен бөлүп койсоңуз, бири-бирине тийишкенде сынбайт. Анан мискейди отко коёсуз. Суу кайнаганда мискейди оттон чы-гарасыз. Качан гана суу толук бойдон муздаганда стакандарды мискейден чыгарасыз.

Ичине май куюлган бөтөлкөнү жууда кофенин даны жардамга келет. Алар-ды бөтөлкөнүн ичине себелейсиз, анан бир аз жылуу суу куюп, чайкайсыз.

кАзАН

Чоюн казанды жуугандан кийин отко коюп кургатып, андан кийин ичин өсүмдүк майы менен майлап коюңуз. А пайдаланарда алгач жакшылап кызы-тып аласыз.

Эгерде чоюн казандын кармагычы пластиктен болсо, казанды 230 граду-стан ашык ысытууга болбойт.

Казанга жасалган тамакты башка идишке, мисалы, эмаль мискейге оода-рып алыңыз. Чоюн тамакты карайтып жиберет.

Чоюндан жасалган жаңы көмөчтанды иштетерден мурун жакшылап кызытып, анан ирик туз менен сүртүп койсоңуз, түбүнө тамак күйбөйт жана ал сизге көпкө кызмат кылат.

Көмөчтанга бир нерсе кууруп жат-кан учуруңузда газдын экинчи көзүндө чайнек же мискей турбасын. Алардагы көмөчтандан чачыраган майдын тагын жууп кетирүү абдан кыйын болот.

чАйНек

Чай демдеген чайнектеги чайдын тагын кетирүү үчүн ага сода кошулган ысык сууну куюп, 2-3 саат коюп коёсуз да, андан соң жууп саласыз.

Эгер сиздин чайнегиңизде демдел-ген эски чайдын калдыгы калып, ал көгөрүп кеткен болсо, алгач аны таза жууп туруп кургатыңыз. Андан соң чай-некке 2 даана ак кант салып, бир сутка коюп койсоңуз, жагымсыз жыт жоголот.

Чай кайнаткан чайнектин кеберин кетирүүдө сизге картошканын кабыгы жардамга келет. Аны чайнекке салып, үстүнө суу куясыз да, чайнекти отко коёсуз. Кебердин абалына жараша 10мүнөттөн 1 саатка чейин кайната-сыз.

Аймээрим кУРБАНАлИеВА

идиш - аЯКтарыңызга туура Кам Көрсөңүз, алар сизге КөПКө

Кызмат КылатКонечно. Все так и есть. Нет ничего

сложного в том, чтобы просто взять и на-строиться на генеральную уборку своего дома или квартиры. Главное – это уби-раться во время хорошего настроения. Но также стоит соблюдать некоторые со-веты, которые мы Вам сегодня любезно предоставим. Итак, как же сделать уто-мительную уборку легкой и интересной?

Про хорошее бодрое настроение мы уже сказали, так что переходим к даль-нейшим действиям. Кстати, всегда ду-майте про уборку своего обихода так, будто бы это всего лишь пустяковое дело. Ведь даже такое занятие можно превратить в интересное увлечение. Очень помогает в процессе привода в порядок своего очага любимая музыка. Поставьте какую-нибудь заводную лег-кую композицию, под которую так и тянет на всевозможные движения и действия.

Постарайтесь выделять на генераль-ную уборку достаточное количество времени, например, час или полтора (в зависимости от размеров квартиры или дома). Не экономьте на этом. Вы же не хотите после небольшой операции по уборке снова и снова доделывать ее каждый раз. Также советуем проводить уборочные занятия во всех комнатах и помещениях дома либо квартиры.

Вот, например, если Вы пройдете на кухню, то можете обнаружить небольшую гору немытой посуды. Не расстраивай-тесь. Для того, чтобы быстро ее отмыть, советуем просто наполнить раковину до-статочно горячей водой, сложить в нее всю посуду, подождать минут 5, и после этого отмыть. Таким методом все тарел-ки, ложки, вилки и чашки вымоются го-раздо легче и качественнее.

Пройдем в туалет. Естественно, все-возможные чистящие средства здесь яв-ляются незаменимыми помощниками (не считая тотальной химической детоксика-ции лабораторными препаратами). Если говорить о ванной, то на случай скорого прихода гостей советуем вместо кусков мыла выложить новое целое, за место старых полотенец повесить свежие и чистые. Также рекомендуем выставить парочку ароматических флакончиков для приятного запаха (особенно, если сану-зел совмещенный).

Насчет уборки пола моющими предме-тами лучше всего отказаться от привычное многим моющей тряпки. Куда легче просто купить механическую швабру с отжимани-ем при помощи рычажка. Советы по со-биранию пыли: лучше всего с этим справ-ляются влажные салфетки, которые могут собрать все пылинки даже с самых гладких и полированных поверхностей.

Советуем для уборки шерсти за Ва-шим домашним любимцем использовать пылесос вместо ручной очистки пола и мебели. Что касается вездесущих раз-бросанных вещей, мягких игрушек, каких-либо украшающих предметов интерьера, то их собирательством заниматься про-ще простого. Легче всего (да и правиль-нее всего) разложить мягкие игрушки на самые невзрачные места для их украше-ния, безделушки и им подобные штучки расставьте по своим местам.

Применение данных совсем неслож-ных советов по улучшению домашней уборки превратит Вашу уборку в легкое и, может, даже увлекательное занятие. Рекомендуем выполнять обычную базо-вую уборку раз в неделю, а генеральную раз в месяц. Тогда Ваш дом или квартира станет приятным местом проживания и приема гостей.

сО В е т ы п О г е Н е РА л ь Н О й

У Б О Р к е к ВА Рт И Р ы И д О м А .

Вс е л е г к О И п РО стО .

12 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruВ мире интересного

1. Почти все прибывающие в космическое пространство испытывают, так на-зываемую «космическую болезнь». Это неприятные ощущения вследствие того, что внутреннее ухо получает искаженные сигналы. Болезнь выражается в голов-ной боли и тошноте.

2. В условиях невесомости жидкость в организме человека перемещается вверх, это является причиной закупорки носа. Лица становятся несколько одут-ловатые. Кости интенсивно теряют кальций. Происходит замедление функцио-нирования кишечника.

3. В 2001 году был проведен эксперимент, который показал, что храпящие на Земле, не храпят в космосе.

4. Быстро заснуть на орбите достаточно сложно, так как биологический цикл меняется из-за наблюдения 16 раз солнечного восхода ежедневно.

5. Скорее всего, женщины, у которых есть искусственная грудь, не смогут быть космическими туристами. Специалисты фирмы Virgin Galactic, которая занимает-ся туризмом в космосе, считают, что имплантанты могут взорваться.

6. Астронавт Джон Гленн в свое время имел проблему с проглатыванием пере-жеванной пищи, по причине отсутствия силы тяжести. Первых астронавтов снаб-жали обезвоженной пищей в кубических брикетах и тюбиках.

7. Современные астронавты могут использовать для приправы жидкий перец и жидкую соль. Если твердые гранулы рассыпаются, то могут разлететься и по-падать в вентиляцию или нос и глаза людей.

8. Для пользования космическим унитазом, на него нужно садиться точно по цен-тру. Правильная техника отрабатывается на специальном макете, имеющем камеру.

9. Инженеры НАСА делали попытку организовать мини туалет прямо в ска-фандре. Для женщин должна была использоваться гинекологическая вставка специальной формы, для мужчин плотный презерватив. Позднее от этой идеи отказались и стали использовать памперсы.

10. Сразу после возвращения на земную поверхность, астронавты с трудом могут пошевелить конечностями. По этой причине посадка у них называется вто-рым рождением.

11. Люди проведшие долгое время в условиях невесомости, говорят, что труднее все-го привыкнуть в нормальной жизни, это то, что предметы падают, когда их отпускаешь.

фа К т ы о Ко с м о с е с о сл о В са м и х

Ко с м о н а В т о ВП л ач у щ а я

женщина ста-новится ме-нее привлека-тельной для мужчины. И дело не в том, что у нее те-чет тушь или глаза стано-вятся опухши-ми. Механизм воздействия женской сле-зы на мужское сознание го-раздо тоньше.

Человек вы-деляет много различных жидкостей, запахи которых несут в себе закодирован-ные сигналы для других особей того же вида. Но слезы не имеют запаха.

Исследование Ноама Собеля (Noam Sobel) из Вейцмановского научного ин-ститута в Реховоте (Израиль) показало, что слезы не только визуальный способ выражения эмоций, как считалось ранее, но и способ коммуникации.

Эксперимент проходил в несколько этапов. Сначала мужчинам предлагали распознать слёзы по запаху — никто не смог этого сделать. Затем мужчины ню-хали слезы и обычный солевой раствор, глядя на фотографии женщин. Тест про-водили вслепую, то есть испытуемые не знали, что у них в пробирке. На следую-щий день те, кто нюхал слезы, получили раствор соли и наоборот. В результате оказалось, что «запах» слез делал женщин на снимках в глазах испытуемых ме-нее привлекательными.

Это выяснили не только при прямом опросе, так и с помощью косвенных фак-торов. У мужчин, вдыхающих запах женских слез, снижались температура тела, уровень тестостерона в крови, частота дыхания, активность определенных до-лей головного мозга.

Авторы исследования считают, что открытый ими химический механизм обще-ния противоположных полов через слезы позволяет женщинам избегать неже-лательных связей. С точки зрения эволюции это может быть оправдано, когда половые контакты не могут привести к зачатию ребенка. Статистика утверждает, что эмоции со слезами часто проявляются у женщин непосредственно перед и во время менструации, когда шанс оплодотворения минимален.

Исследование ставит перед учеными много интересных вопросов. Чем отлича-ются женские, мужские и детские слезы? Насколько сильно химические сигналы, даже те, которые мы не ощущаем, влияют на наше поведение? И какое именно вещество в составе слезы снижает половое влечение мужчины к женщине?

Каких только чудес не произрастает в наших садах и огородах. Судя по всему, любимая наша приправа в виде всяких химических удобрений дает о себе знать в виде разнообразных мутаций обычных овощей, фруктов, корнеплодов.

Немецкий художник Ули Вестфал, как-то раз нашел на полке в супермаркете пятиголовый баклажан и решил создать целую серию фотографий, посвященную нестандартным дарам природы. Глядя на такие чудеса, можно улыбаться, но не-плохо и призадуматься.

з аП а х ж е н с К и х сл е з с н и ж а е т П ол о В о е

Вл е ч е н и е у м у ж ч и н

ч т о рас т е т у н ас н а г рЯ д К е . . .

что Происходит После того, КаК Вы ВыПьете одну

0.5 coca-cola:Через 10 минут.10 чайных ложек сахара “ударят”

по вашей системе (это ежедневная рекомендуемая норма). Вас не тя-нет рвать, потому что фосфорная кислота подавляет действие саха-ра.

Через 20 минут.Произойдет скачок инсулина в

крови. Печень превращает весь са-хар в жиры.

Через 40 минут.Поглощение кофеина завершено.

Ваши зрачки расширятся. Кровяное давление увеличится, потому что печень выбрасывает больше сахара в кровь. Блокируются аденозиновые рецепторы, тем самым предотвращая сонливость.

Через 45 минут.Ваше тело увеличит производство гормона дофамина, стимулирующего центр

удовольствия мозга. Такой же принцип действия у героина.Спустя час.Фосфорная кислота связывает кальций, магний и цинк в вашем кишечнике,

ускоряя метаболизм. Увеличивается выделения кальция через мочу.Более чем через час.Мочегонные действия входит в игру. Выводятся кальций, магний и цинк, кото-

рые находятся в ваших костях, так же как и натрий, электролит и вода.Через полтора часа.Вы становитесь раздражительным или вялым. Вся вода, содержащаяся в кока-

коле, выводится через мочу.

13Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru Спорт

Е в р о п а өлкөлөрүндө ички футбол чемпионатта-ры көптөгөн сенсаци-ялардын коштоосун-да аяктады. Англия, Франция, Италия, Ис-пания өлкөлөрүндө чемпиондор алма-шышты.

Ф р а н ц у з д а р д ы н элиталык дивизиону-на 2 жыл мурун гана кошулган «Монпелье» клубу эми мынтип чемпион аталганга жетишишти. Эсиңерге сала кетсек 1974-жылы Луи Николлен тарабынан бул футболдук клуб сатылып алынган. Ошол жылдан тарта Луи клубдун пре-зиденти жана негизги акциялардын ээси аталат. «Монпелье» француздар-дын быйылкы футболдук сезонунда эң стабилдүү жана эң жакшы уюшулган футболдук клуб аталганга жетишти. Бул сезондун башкы байгеге талап-кер аталган «ПСЖ», «Лион», «Лилль», «Бордо» клубдары менен беттешти эмес, согушту жеңүү тактикасын колдо-нуу менен 2011-2012-ж франция чем-пионаттын утуп алышты. Клубдун эң мыкты чабуулчусу Оливье Жиру атаан-даштарынын дарбазасына 21 жолу топ киргизүүгө жетишкен.

Тумандык Альбион аталган Англия чемпионатында, 2 жыл мурун гана шейх Халдун Аль-Мубарак тарабынан сатылып алынган «Манчестер Сити» клубу акыркы ирээт 1968-жылы чем-пион аталган. Быйыл шейхтин акчасын трансфер терезесинде чачып мыкты оюнчуларды өз курамына чогултуп, жак-

р о н а л д у - м е с с и д у э л и

шы оюн көргөзүү менен Англия чемпиону аталды. Сезондун башы-нан аягына чейин 2 «Манчестер-дин» салгылашуу-су болду десек эч жаңылышпайбыз. Себеби, чемпио-наттын акырына 5 тур калганда «Ман Юнайтед» «Сити» клубунан 7 упайга астыда жүргөн. Көптөгөн футбол серепчи-лери ошол кезде Фергюсондун клубуна алдын ала эле чемпиондукту ыйгарып койгонун жакшы билебиз. Бирок, топ тоголоктугун билгизип, оюн 90 мүнөт жана ортодогу калыс кошкон бир канча мүнөт созулаарын даңазалаган «Ман-честер Сити» 2011-2012-жж чемпиону аталды.

«Англия Кубогунун» жеңүүчүсү «Чел-

си» болду. Финалдык беттеште аристо-краттык клуб мурдагы «Великолепная четверкада» жүргөн санаалаштары «Ливерпулду» «Уембли» стадионунда кабыл алып (3:2) эсебинде жеңишке жетишкен. Айта кетсек быйыл Роман Абромовичтин клубу Англия чемпио-натында 4 эң мыкты клубдардын ара-сына кире албаганы менен, «Англия Кубогунун» жана көптөн бери самап жүргөн «Чемпиондор Лигасынын» да жеңе алышкан.

Испания чемпионаты мурдагы кы-лымдан бери тирешип келе жаткан 2 грандтын ортосунда кайрадан кайта-ланды. Бирок, бул сезонду «Барсело-на» «Реал» тиреши дебестен футбол

күйөрмандары Месси Роналдо тире-ши деп атап алышканы айтпаса да көрүнүп турду. Себеби, бул оюнчулар чемпионаттын башынан аягына чейин эн мыкты «бомбардир» аталганга күч сынашып келишкен. Месси бул сезон-до 50 гол киргизгенге жетишсе, Ронал-до 46 гол киргизип, өзү ойногон клубу «Реалды» чемпион аталганга эң чон

салым кошо алды.Бул 2 гиганттын тирешин «Чемпион-

дор Лигасынын» финалында канчалык күтүшкөнү менен экөө тең финалга жолдомо ала албай ара жолдо кала беришкен.

Бирок, Месси да, Роналдо да 2011-2012-жылдын эң мыкты оюнчусу аталганга эң алдыңкы талапкерлердин катарын толукташат.

Италия чемпионатында 5-6 жыл мурун чыр чатактын кесепетинен ылдыйкы дивизионго түшүп калган «Ювентус» 1 жылдан кийин «Серия А» дивизионуна кайтып келип «Чем-пиондор Лигасына» да илине албай жүрүшкөн, мына эми быйыл кудай кол-доп чемпион болгону бышык. Сезон башталгандан тарта туриндик клуб, Сильвио Берлусконин «Милан» аттуу клубу менен жакалашып келишкени футбол күйөрмандарын өтө кубантып чемпионаттын акырына чейин интрига-ны сактай алган.

Италия чемпионатынын эң кызык-туусу 2 жыл мурун гана «ЧЛ»да ички чемпионаттарда байма-бай ат салы-шып жүргөн «Рома» жана «Интер» клубтарынын эң мыкты 4 клубдун ара-сына кире албай калгандыгы. Келээрки жылы «Чемпиондор Лигасында» бул клубтардын катышпоосу анык. Демек, булардын ордун өлкө чемпионатында 3-4 орунга ээ болгон «Удинезе» жана «Лацио» оюнчулары толуктайт.

Эң кызыктуу өлкө чемпионаттары “бүттү эми эмне кылабыз”-дебей, кыр-гыз футбол күйөрмандары күчүбүздү топтоп алдыда келе жаткан өлкөлөр арасындагы Украина, Польшада боло турган «Европа Чемпионатына» даяр-дык көрөлү.

Интернет булактарынан алынды

сборнаЯ Кыргызстана ПроВедет третий матч на чемПионате азии

По футболуВ Саудовской Аравии 23 июня стартовал отбо-

рочный раунд к чемпионату Азии по футболу сре-ди сборных команд (U-22) группы «В».

Сборная Кыргызстана на старте потерпела 2 по-ражения, проиграв сборным Сирии и Саудовской Аравии с одинаковым счетом 1:0. Сегодня, 28 июня, футболисты из Кыргызстана проведут тре-тий матч на турнире против сборной Пакистана.

Пакистанцы в стартовом матче сыграли вничью со Шри-Ланкой 1:1, затем проиграли Сирии 1:2.

В турнирной таблице группы «В» лидируют ко-манды Саудовской Аравии и Сирии (6 очков), сборная Кыргызстана с нулем в графе «Очки» за-нимает последнюю строчку.

три бильЯрдиста из Кыргызстана

ВыстуПЯт на КубКе легенд В КазахстанеСпортсмены из Кыргызстана примут участие в Куб-

ке легенд по бильярду в Алматы (Казахстан), кото-рый стартует 29 июня.

Как сообщил Sport АКИpress директор СДЮШОР по бильярдному спорту Константин Коробов, в дан-ном турнире примут участие сильнейшие спортсме-ны, достигшие высоких результатов. Кыргызстан на турнире будет представлен тремя спортсменами, среди которых двукратный чемпион мира Каныбек Сагынбаев.

Также от Кыргызстана на турнире будут играть Са-пар Алыкулов и Нурбек Эшбаев. Турнир завершится 1 июля, после чего там же в Алматы стартует чемпи-онат Азии.

чемПионат азии По шахматам:

а.соломКо занимает 4 место По итогам 4

туроВВ столице Шри-Ланки городе Коломбо продолжа-

ется чемпионат Азии по шахматам среди юношей и девушек. 27 июня на турнире прошли поединки 3 и 4 туров.

Как сообщает официальный сайт соревнований, в самой младшей возрастной категории (6 лет) кыр-гызстанец Артур Соломко по итогам 4 туров занима-ет 4 место с 2 очками. Как и в первый игровой день, он один поединок проиграл, а в другом был сильнее своего соперника.

Мусаева Шахнози (12 лет) по итогам 4 туров имеет в активе 2.5 очка и занимает 12 место среди 27 спор-тсменов. Чынгыз Исаев (14 лет) заработал 2 очка из 4 возможных и занимает 16 строчку. Эсенбек уулу Ба-кай (16 лет) имеет в активе также 2 очка (12 место).

У остальных юных гроссмейстеров из Кыргызстана дела идут менее удачно. У Руслана Съездбекова (10 лет) и Дианы Лобода (16 лет) по 1.5 очка и 23 и 16 места соответственно.

Олжобай Кызы Алина (14 лет), Алия Сыдыкова (10 лет), Айпери Майрамбекова (10 лет) и Актилек Тей-итбаев (12 лет) заработали по 1 очку.

Эвр Олжобай (12 лет) пока имеет 0.5 очка, Нурай Советбекова (8 лет) очков еще не заработала.

14 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru

Реклама

15Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruРеклама

16 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruРеклама

17Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru Текшерип көр

сууда сүзүү - спорттун эң пай-далуу түрлөрүнүн бири. Жай ке-лип, аптап мээ кайнатып тур-ганда баарыбыз сууну көздөй чуркайбыз. анткени, чындыгында сууда сүзүүнүн пайдалуу жактары оголе көп.

ЖүРӨк-кАН тАмыР сИстемАсы

Сууда сүзүү - жүрөк-кан тамыр систе-масынын абалына эң жакшы натыйжа берет. Дененин жаткан калыбы, терең дем алуу, бардык булчуңдардын кый-мылда болуусу жүрөккө кандын куюлу-усун шарттап, анын ишин жакшыртат. Сууда сүзүү менен такай алектенген адамдардын кан тамырлары чоюлуп калат жана пульсу төмөн болот. Жый-ынтыгында, алардын жүрөгү кубаттуу, ошол эле учурда сарамжалдуу иштейт.

Н е Р В с И ст е м Ас ы

Адам сууда сүзүп жүргөн учурда суу анын терисин жана булчуңдарын на-зик массаж кылат. Бул массаж нерв системасына оң таасир этип, ашыкча чыңалууну жазат. Өзгөчө уйкусуздуктан жабыр тартып жүргөн адамдар үчүн бул маанилүү, анткени, сууда сүзүүдөн кийин адам таттуу жана терең уктайт.

О м У Р т к А л А Р

Дене сууда болгон учурда булчуңдарга белгилүү бир жүк келип, алар өсөт. Ошондой эле суу омуртка-лардын чыңалуусун жазат. Бул болсо дене-бойдун түз болушуна шарт түзөт жана сколиоздун алдын алат.

И м м У Н И т е т

Сууда сүзүү иммунитетти бекемдейт, организмди суукка сасык тумоо оору-ларына чыдамкай кылат.

дем АлУУ сИстемАсы

Сууда сүзүү учурунда дем алуу терең, активдүү болгондуктан, адам-дын өпкөсүнүн көлөмү чоңоёт. Сүзгөн адам өпкөсүн толук бойдон пайдала-нат, бул болсо өпкөдө көмүр кычкыл газынын топтолуп калышынын алдын алат. Ошон үчүн сууда сүзүү - дем алуу системасын машыктыруу жана аны

бекемдөөнүн эң натыйжалуу куралы.

ЭРкектеРдИН ЖыНыстык ФУНкЦИЯсы

Эркек сууда сүзгөндө кан айлануу жакшырып, жыныс органына кан жак-шы барат. Ал эми анда кан канчалык көп болсо, эрекция ошончолук бекем болот.

сУУдА сүзүп АРыктООгО БОлОБУ?

Болот. Анткени, сууда сүзүү учурун-

сууда сүзүП, жагымдууну Пайдалууменен айКалыштырыңыз!

кандай өлчөмдө ичүү керек? Бээнин сүтү күчтүү болгондуктан, 2

жашка чейинки балдарга көп сунуштал-байт. Ал эми 2 жаштан 5 жашка чейинки балдар бир күндө 400 грамм өлчөмүн ар бир ичкен сайын 50 граммдан ашык эмес ичүүсү зарыл. 5 жаштан жогору 10, 15 жашка чейинкилерге күнүнө 700, 800 грамм ичүүгө уруксат берилет. 15 жаштан жогоркулар күнүнө 1л ичсе болот. Орто жаштагылар канча көп ичишсе, ошончо-лук пайдасы көбүрөөк. Ошондой эле 60 жаштан жогоркулар бээнин сүтүн ичүүдө өлчөмүн бир аз азайтуу керек. Эгерде ор-ганизм аябай талап кылса, андай учурда коркпой иче беришсе болот.

Бээнин сүтүн кайсыл мезгилде ичүү керек?

Бээнин сүтүн ичүүдө ак боз же кула бээнин деп өңүн тандагандар бар. Чын-дыгында, бул эч кандай мааниге ээ эмес. Бээ кулундагандан кийин 15 күнгө чейин уузу тарабайт. Уузу тарай элек бээнин сүтүн утурлай ичсе дарылык касиетке ээ. Ал эми уузу тарагандан кийин дарылык касиети жоголот. Эгер-де уузу тарай элек менен уузу тараган бээнин сүтүн аралаштырып ичсе дары-лыкка пайдасы жок. Бирок тазаланууга таасири тиет.

таза дарылангысы келгендерге ууз сүттү ичүү жолу

Эртең менен ач карын 30 граммдан ичип баштап, андан кийин ар бир саан-да 30 граммдан көбөйтүү зарыл. Күнүнө 5 саан болсо, 150 грамм, ал эми 7 саан болсо, 710 грамм ичүү керектелет. Ууз сүт ичип жатканда кычкыл майлуу тамак-тар жана кыямдын бардык түрлөрүнөн баш тартып, мүнөздүү тузу кем тамактар-ды ичүү керек.

Бээнин сүтү айыкпаган дартты сакайтат

Мунун дагы бир дарылык касиети 30 грамм бээ сүтүнө нак 30 грамм кымыз кошуп ичип, 5-7 күн жогорулатып ичип, кайра артка тартсаң, өзгөчө ашказан, ички жараларга, боордун циррозуна, кант диабети менен жабыркагандардын дартын жеңилдетет. Сүткө караганда саамалдын жогоруда айтылган оору-ларга дабасы жогору турат. Саамал ичип дарылануучуларга жана бээнин сүтүн сатуучулардын эсине сала кет-сек, колдо байланып, кургак чөп жеген бээнин сүтү дарылык касиетке ээ эмес. Өрөөндүү же жайлоодогу миң түркүн чөптүн гүлүн искеп жеген бээнин сүтү айыкпаган дартты сакайтат. Узак уба-кыт кыштоодо байланган желенин сүтү жагымсыз болот.

Бээнин сүтү кайсыл учурда 200 ооруга дары

Эгерде жаңы тууган бээнин ууз сүтүн 15 күнгө чейин жана сааган учурдан үч мүнөткө жеткирбей жылуу кезинде, башка бээлердин сүтүнө аралаштырбай ичсе, мына ошондо гана 200 ооруга дары боло алат.

Бээнин сүтүнүн зыян жагы барбы?

Негизинен зыяны жокко эсе. Бирок бэ-энин сүтүн жаңыдан ичип баштаганда, ичип жаткан кишинин ичин алат. Ошол мезгилде адамдын организми көнүп кет-кичекти кыйналышы мүмкүн. Бул учур-да атайын ич ооруга каршы дарыларды ичпөө керек. Негизи эле таптакыр дары аралаштырууга болбойт. Кан басымы жо-гору болгон кишилер бээнин сүтүн ичүүдө алгач аз-аздан ичип баштап, организи-мин көндүрбөсө башы ооруп, кыйналып, кускусун келтирет.

кайсыл учурда Бээнин сїтї

200 ооруга дары Боло алат?

да саатына 600 килокалорийге чейин энергия сарпталат. Бирок, натыйжа-луу максатка жетүү үчүн айрым эре-желерди сактоо зарыл:

1. Сууда сүзүүнүн жардамы менен арыктоону кааласаңыз, жумасына 3-4 жолудан кем эмес бассеинге каттап, ар биринде 45 мүнөттөн сүзүшүңүз зарыл.

2. Сууда сүзүү көп энергияны та-лап кылгандыктан, суудан чыккан соң тамакка болгон табиттин болуп көрбөгөндөй ачылып калары турган иш. Мындай учурда организмиңиздин тамакка болгон талабын толук ка-нааттандырып алсаңыз, эч кандай жыйынтык чыкпайт. Суудан чыккан-да ашказаныңызды жеңил салат же кефир менен «алдап» туруңуз. Бир сааттан кийин гана балыктан же жашылчалардан жасалган тамак жесеңиз болот. Өзүңүз каалагандай калориялуу тамактарды машыгууга эң эле аз дегенде 2,5 саат калганда жешиңиз керек.

3. Булчуң клеткаларындагы май-лар күйүү үчүн дене белгилүү бир кыймылда болууга тийиш. Андыктан, суунун ичинде жөн эле жүрө бербей сүзүшүңүз зарыл. Ошондо гана арык-тоого болгон аракетиңиздин акыбети кайтат.

4. 24 градустан төмөнкү темпера-турадагы суу адамдын организмин теринин астындагы майдын топтолу-шуна мажбур кылат. Андыктан, өтө муздак сууда сүзүү сунуш кылынбайт.

18 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru

Орозону утурлап

орозо медициналык жактан да жогору мааниге ээ. Чынында да ал ичеги ооруларына өтө пайда-луу. анын зандын катышына (за-пор) кошкон салымы зор.

ошондой эле орозо кээ бир тери ооруларынын, ашказандын жана ичегилердин жакшырышын камсыз кылат. Бул себептен улам дүйнөнүн кээ бир жерлерин-де жалаң, орозо менен дарылаган ооруканалар курулган.

ОРОзО ЖАНА АзыктАНУУ Биз жеген тамактардан белоктук

болгондору кислоталарды, түрдүү туз-дарды пайда кылат. Клеткаларыбызда, ткандарыбызда туздардын турлөрү дайыма өзгөрүп турат. Азыктарыбыз-да жетиштуу өлчөмдө негиз болбосо, кислоталар тузга айлана албай калат да уулануу пайда болот. Денеде бул теңсалмаксыздыкты жоё турган бе-лен кампалар бар болсо дагы, ошол тең салмаксыздык кайталана берген сайын ден соолук бузулат. Оорулар-дын 50% ашказан ооруларынан улам пайда болот. Кислота, негиз жана туз-дун деңгээли ден-соолук үчүн керек болсо дагы, биз жеген нерселер буга жараша эмес, биздин каалообузга, же мүмкүнчүлүгүбүзгө жараша болот. Дененин бул тең салмаксыздыгын жылына бир ай күндүз ачка калуу ар-кылуу жойсо болот. Ушул жол аркылуу кармалган орозо адамдын ички орган-дарын каптаган зыяндуу майлардын ээришине оң таасирин тийгизет. Дарак-тардын жылына бир жолу буталышына окшош болгон бул абалдан кийин зат алмашуу жанданат. Бөйрөк, боор, өт баштыкчасы, шекер, жүрөк жана тамыр ооруларына каршы дененин чыдам-кайлыгы күчтөнөт, Бирок бир шарт бар - оозду жабаарда жана ачаарда ашык-ча көп ичип-жебеш керек.

Алексис Карел мындай дейт:«Тамак-ашсыз калганда адам алгач ачка бол-гонун сезет, кээде нерви чыңалышы мүмкүн жана акыры алсырайт. Бирок кээ бир абдан маанилүү окуяларга жол ачат. Боордогу шекерлер теринин астындагы май катмарлары жана бул-чундардагы, бездердеги, көк боор клет-каларындагы протеиндер кыймылга ке-лет. Бүткүл органдар өз заттарын ички чөйрөнүн жана жүрөктүн сакталышы үчүн аяшпайт. Орозо ушинтип тканда-рыбызды тазалап, алмаштырат».

Орозо адамды ачкачылыкка жана су-усуздукка чыдоо жөндөмүн көбөйтөт. Кээ бир ыйык күндөрдө жана дүйшөмбү, бейшемби күндөруө тутулган нафил, тактап айтканда, парз болбогон оро-золор гормоналдык функцияларды тартипке келтирип, энергиясын ишке жана спортко сарптабаган адамдар-ды, өзгөчө жаштарды энергияны туура эмес жакка колдонуудан коргойт. Аллах Тааланын ыраазылыгы үчүн кармалган орозо негизинен, дененин рухка болгон басымын азайтып, рухтун эркиндигине мүмкүнчүлүк түзөт.

ОРОзО ЖАНА БУлчУңдУН Иш АРАкеттеРИ

Борбордук нерв системасына караш-

туу болгон мотордук нерв системасы-нын башкаруусунда иштеген булчуңдар аркылуу адамдын денеси кыймылга келет. Кыймылдай алышыбыз үчүн белгилүү булчуңдарыбыздын түйүлүшү жана жазылышы керек. Булчуңдардын түйүлүп, жазылышы башка органдар-ды да чарчатат. Булчуңдар милдетин аткара алышы үчүн жүрөк жана кан айлануу керектүү заттарды берет. Кан канчалык көп өлчөмдө булчуңдарга жүгүрсө, булчуңдардын ошончолук көбүрөөк түйүлүп жазылуу функцияла-ры, чарчоого чыдоо жөндөмү көбөйөт. Кан айлануу алсыз, же аз өлчөмдө бол-со, булчуңдар жалкоолошуп, сергекти-гинен ажырайт.

Булчуңдарга келген кан белгилүү ички шарттарда көбөйүп, азайып турат. Тамырлардагы бүткүл денеге тиешелүү кандын өлчөмү дайыма туруктуу бой-дон калса, эмне үчүн булчуңдарга кээ-де аз, кээде көп кан келет?

Денеде жалгыз гана булчуң жана кыймыл системасы эмес, башка систе-малар менен органдар дагы бар. Алар дагы булчуңдардай эле канга муктаж. Бир органдын канга болгон муктаждыгы азайса, дененин калган жактары кандан көбүрөөк пайдалануу мүмкүнчүлүгүнө ээ болушат жана кандын көбүрөөк өлчөмдө келишине шарт түзөт.

Сиңируу системасы бүткүл милдетте-рин аткара алышы үчүн кеп өлчөмдөгө канга муктаждыгы бар. Анткени тамак-тын сиңирилишине керектүү бөлүп чы-гаруу, кыймылдоо, өзгөртүү жана эмүү функциялары кан аркылуу камсыз кы-лынат. Бул үчүн сиңирүү башталгандан акыркы этабына чейин кан айлануунун чоң бир бөлүгү сиңирүү менен алек болот. Ошол учурда булчуңдар жана кыймылды камсыз кылган системалар жетиштүү өлчөмдө кандан кур калы-шат. Бул абал дененин жандуулугун, кубатын жана чарчоого каршы чыдам-кайлыгын азайтат. Дене ыкшоо тартып, оорлошот.

Эми спортсмендерге төмөнкү су-нуш кылынат: «Оор жана кыйын көөнүгүүлөрдү, сөзсүз түрдө, ачкачы-лык сезими менен баштагыла».

Орозо аркылуу дене булчуңдардын кубаты жана сергектиги да күчтүрөөк болот. Булчундар орозо учурунда баш-ка жөн учурларга караганда көбүрөөк

кыймыл жасай алат. Орозо айы Рамазанда аң-сезим жана

тулку-бой чегинен тышкары иштесе дагы, дене арыктабайт. Анткени оро-зо денеге азык заттардан көбүрөөк өлчөмдө пайдаланышын камсыз кылат.

Орозо айында аз дагы болсо кээ бир адамдарда пайда болгон арык-тык орозодон эмес, уйкусуздуктан жана эс алуу убактыларынын азайышынан улам пайда болот.

Кээде дене орозо аркылуу семи-рип кетиши мумкун, Анткени орозо жандуураак сиңирүүнү камсыздайт. Орозо учурунда аппетит көбүрөөк ачылып, сиңирүү системасы жакшы-раак иштей баштайт. Ашказан бош болуп турганда дене дайыма жеңил болуп, жакшы иштейт. Күндүзү түшкү менен түштөн кийинки окулчу бешим менен аср намаздары дене-ни жана ан-сезимди жандандырат.

Мөөнөтүнө, алтургай секундасы-на чейин кылдат тартипке салын-ган Исламдан башка жашоо таризи бул дүйнөдө жок.

ОРОзО ЖАНА псИхОлОгИЯ

Студенттерден, абитуриенттерден алынган маалыматтарга караганда, өз жашоосундагы эң маанилүү экзамен-дерге кирээрде орозонун толкундануу-га, коркууга, нерв жана аң-сезим бузу-лууларына тийгизген оң таасири бар.

Рухтун бир калыпта болбой өзгөрүшү, шок, экзамен, сот жана со-гуш сыяктуу өзгөчө кырдаалдарда пайда болгон толкундануу жана кор-куудан улам пайда болот. Жүздүн, көздүн канталашы, колу-буттун тити-реши жана тилдин буулушунун себеби – күтүүсүздөн пайда бол-гон гормоналдык жана ички бездердин бөлүнүп чыгып, ички системанын бузулушунан болот. Ме-дициналык изилдөөлөр мындай адамдарда кан-дын адреналинде гормон-дун деңгээлинин жогору-лашын, мунун себебинен күтүүсүз шекер диабети оорусун аныктап далил-деген.

Мына ушундай абалдарга тушук-кан адамдарга психологдордун суну-шу: «Ачка болуу». Тагыраак айтсак, орозо кармоо. Анткени орозо нервдер чьңалып турганда, чыдоо жөндөмүн күчтөндүрөт, гормоналдык бөлүп чы-гарууларды тартипке келтирет, рухий толкунданууну басаңдатат.

ОРОзО - БУл кАлкАН Айбандык сезимдердин ойгонуп

кыймылга келиши жыныстык гормон-дордун таасиринин күчтүүлүгүнө жана өлчөмүнө жараша болот, ал эми бул болсо гормондордун гендик органдар-га болгон таасири менен байланыштуу, Бул канда жыныстык гормондордун деңгээлинин көтөрүлүшүнүн натыйжа-сында болот. Кандагы бул көтөрүлүш көп тамак жеш аркылуу болот.

Орозонун жыныстык сезимдерге тий-гизген таасирин Пайгамбарыбыз Му-хаммед (САВ) минтип айткан:

«Жаштардын үйлөнө ала турганда-ры дароо уйлөнүшсүн. Үйлөнө албай тургандары орозо кармасын, анткени орозо - бул коргоочу калкан»72.

Ырас, эң эле коркунучтуу жыныстык этапта жашаган кызуу кандуу жаштар-га жыныстык толкундануулардын кор-кунучтарынан коргонуу, ден соолукту, ар-намысты сакташ учун Пайгамбары-быздын (САВ) бул сунушунун канчалык орундуу экенин учурдун илимий фак-тылары далилдеп чыкты.

ОРОзО ЖАНА кУлчУлУкАллах Таала жер жүзүн баа жеткис

ырыскылары менен дасторкон сыяк-туу кылып койгон. Сан жеткис көптөгөн ырыскыларды берүү менен бизге Рах-ман жана Рахим өтө ырайымдуу, өтө боорукер) экенин көрсөткөндөй эле, триллиондогон клеткаларыбыздын ар бирине азыктарын убагында жеткизуу аркылуу бардык нерсенин Жаратканы, Тарбиячысы экенин билдирүүдө. Мын-дай Аллах Таалага кулчулук менен жооп бериш керек болсо дагы, адам-дар кайдыгерлик пардасынын астын-да жана себептер алкагында ал абал айтып турган чындыкты даана көрө ал-байт, кээде унутуп, кулчулук милдетин аткарышпайт.

Рамазан айында орозо кармаган мусулмандар тартиптүү кошуун сыяк-туу болуп калат. Өзгөчө кечке жакын Аллах Тааланын сый-тамагына чакы-рылгандай «Келгиле!» деген буйрук-ту күтүп турушкандай кулчулук ма-милесин көрсөтүшөт. Ушинтип, ошол мээримдүү, боорукер Аллах Таалага чоң жана тартиптүү кулчулук менен жооп беришет. Андай болсо, өзун адам-мын деп эсептеген киши ушул нарктуу кулчулукка кошулушу керек.

орозо медициналыК жаКтан да жогору мааниге ээ

19Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru

Ой санат

«Кыргыз түркөй, малдан башканы билген эмес» деген кептер да көп. Би-рок ошол эле тоодо жүрүп, терең фи-лософияны, ден соолукка, сулуулукка кам көрүүнү цивилизацияга жеткен эл-ден кем билген эмес.

Улуттук мурасты жайылтуучу фонд-дун негиздөөчүсү Дастан Сарыгулов бул тууралуу айтып берди.

Элечек – келБеттүүлүктүН пАйдУБАлы

Кыргыздар илгертеден баш кийимге өзгөчө мамиле кылышкан. Улуттук баш кийимдерибиздин бири элечек орому-на жараша 3, 5, 7, 9 ором деп бөлүнөт. Орому аз элечектерди көбүнчө үйдө жумуш кылып жүргөндө кийишкен. Ал эми орому чоңдорун сыйлуу деп эсептешип, көчүү убагында, тойлордо эл аралай кийип чыгышкан. Элечек-тин дагы бир сыры, муну кийген айым эч убакта башын жерге салып жүргөн эмес. Оор болгондуктан, башты дай-ыма түз кармоого мажбурлайт. Эң не-гизгиси, көчүү учурунда, келиндер көз жарып калса же тоо-таштан жыгылып, бир жерин сындырып алгандар болсо, таңылып калган жүктү чачып отурба-стан, жалаяк жана шак-шак койгонго элечектин оромун жазып, айрып жи-берип абалдан чыгышкан. Ошондой

эле жаш наристелер кокустан чарчап калса, кепин катары да пайдаланылган (чоңдордун сөөгүнө өтө олуттуу мами-ле кылышкандыктан, аны атка артып алып кетишкен). Элечектин кулак, жаак моюндарды жаап тургандыгы, бирин-чиден, сууктан коргосо, экинчиден, кене, чиркейлердин чагып алышынан сактаган. Айымдарга көрк берип, бой-луу көрсөткөн элечектин мындан баш-ка да сырлары көп.

ч Ач Ө Р ү м ү Н Ө к Ат ы л гА Н с ы Рл А Р

Кыргыздар келинди чачына карап тандашкан. Эгерде кыздын чачы узун, калың болсо, аны дени сак, мээнеткеч жана ырыстуу кыз деп баалашып, ага куда түшүп келишкен. Чачы жакшы өспөй, суюк болсо, муну оорукчан же чачын жакшы күтө албаган жалкоо деп билишкен. Кызыктуусу, бойго жеткен кыздардын чачын 40 кылып өргөнү “кы-зым бойго жетти, куда түшүп келсеңер болот” дегенин билдирсе, эки өрүм чач үй-бүлөлүү дегенди, бир өрүм же-сирликтен кабар берет. Жолдошунан жаңы айрылган аял чачын жайган, бул “жан дүйнөм чачырады, аска-зо-ом урады”дегенди билдирсе, ашын бергенден кийин “өзүмдү бекем кар-маймын” деген мааниде чачын өйдөгө түйүп алган.

Ал эми чач учтук болсо, дене бойду түз кармаганга жана каалгып басканга шарт түзгөн (учурда чач учтук менен бассаңыз, моделдерди артка калты-расыз). Ошондуктан мурда азыркыдай омуртка оорулары көп кезиккен эмес. Чачпак жез, коло жана күмүштөн жа-салып, аны чачына таккан айым шагы-

ратпай басууга тийиш болгон. Демек, мында басуу маданияты да камтылган. Эң алгачкы чач учтуктар металл колдону-ла электе үлүлдүн уясынан жасалган экен.

АРкАР тӨштүү, кымчА Бел, кыздАРы сУлУУ кыРгыздыН

Белдемчи кыргыздын эң байыркы жана даанышман эл экендигин да-лилдеген кийимдеринин бири. Анын топчусунун жоктугу, топчу пайда боло элек доордо эле энелерибиздин кий-ип жүргөндүгүнөн кабар берет. Кыргыз эли көчмөн калк болгондуктан, атка минүүгө ыңгайлуу, бели калыңдалып тигилип, бөйрөктү сууктан сактайт. Ан-дан тышкары жаңы көз жарган келин-кесектер үчүн белди бекем бууп, кош бойлуу кезде чоюлуп, чыгып калган курсакты тартууга алмаштыргыс кийим (азыркы курсакты тартуучу резина бел-диктерди элестете бериңиз). Бел дайы-ма кысылып тургандыктан, кыргыздын келиндери кымча бел келишкен. Ошол эле учурда белдемчиде азыркыдай өлчөм деген жок, арык чырайына да, толмочуна да ырас келе берет. Бели менен этегине сайма сайып, кундуздун териси менен кырларын кармап койсо, өтө кооз болуп, элибиздин акылманды-гын дагы бир ирет далилдей түшөт.

тУРУп тӨРӨӨ кыРгыздАН кАлгАН

Учурда “батыштан келген жаңы ыкма боюнча айымдар туруп көз жарып жа-тышат. Мындай ыкма менен төрөт жеңил болот” деп айтып жүрүшөт. А

кыргыздар илгери эле боз үйдө бакан-ды кармап туруп төрөп келишкен. Мын-дай ыкмада бала өз салмагы менен ылдый жүткүнүп, энесине төрөт жеңил болгон.

Жаңы төрөлгөн баланын киндиги

кесилер замат энесинин чачынын учу менен таңдайын сайгылап, аны кусту-руп, май менен оозандырышкан. Бала ичтен чыгып келатканда чарайнанын суусун жутуп алган болсо, аны кусуп салат да, кийин торолгонго чейин көп куспай калат. Андан тышкары төрөттөн кийин кыргыздар баланын тонуна чоң маани беришкен. “Аны бут баспаган жерге көмүп койбосо, жаңы төрөлгөн ымыркайдын жашоосу кийин оор болуп калат” дешкен.

Ж е т И АтА Б ы Ж е д Н к б ы ?

“Жети атасын билбеген кул” деп ай-тышкан кыргыздар. Бул дагы бекери-нен эмес. Биздин заманда гана или-мий жактан ДНК хромосомдор 7 ата өткөндөн кийин тазаланып, бири-бири менен баш кошсо болорун аныкташса, кыргыздар муну тээ илгери эле билиш-кен. Жети ата өтмөйүн баш кошушкан эмес. Азыркы күндө бул нерсеге маа-ни берип, териштирүү токтогондуктан, майып балдардын саны да күн санап өсүүдө.

чолпон сүйүНБАеВА

кыргыздар, єз БаалуулугуБузду Биле жїрсєк

султанова гулдастаБишкек шаары35 жаштакассирС а л а м ат с ы з д а р б ы !

Кыргызстанга кудайым кааласа күзүндө жөнөп атам. Алтындарым, бал-дарымды, апамды аябай сагындым. Жада калса Кыргызстанымды да сагын-дым, өз жерим, мекеним-ди сагындым. Силердин гезитиңерди үзбөй окуймун. Азаматсыңар, силерге да ийгилик каалайм. Жалпы эле Москвадагы кыргыздар аман болгула!

камбаралиева Жылдызкарасуу району20 жашта. студентка Кыргызстанга бир жыл-

дан кийин кетем го бу-юрса. Ата- энемди бир туугандарым кел, кел батырак деп, телефон чалган сайын айтышат, Жакында эле сиңдимди узаттым Кыргызстанга өзүм да кетип калгым келди кошо. Буюрса ке-тем го аз күндө, сагынып кетсем бүгүн да кетип кала берем.

Бактыбек уулу мелисжашы 19да Ош шаары,хБк микрорайонупиццмейкер

Оо кандайсыздар, мен жакшымын. Кыр-гызстанга буюрса ба-рам. Кыргызымдын чыныгы патриоту бол-гондуктан, туулуп өскөн жериме барып иштейм, ошол жакта жашаймын да. Көп болсо бул жакта 3 жылдай болом, анан кетем, кудайым ошол күндү буюрсун!

Саламатсыздарбы! Ме-кенге буюрса, август ичи кетүүгө ниет бар. Орозо ичинде же оро-зодон кийин да болушу мүмкүн. Орозо ичи бо-луусун өзүм да каалап турам. Анткени, биз жакта анын өзгөчө ат-мосферасы бар, бир ай-лык майрамдык маанай, элдердин бири-бирине конокко баруусу, бирге

Жороев ЭлдиярБаткен шаары 24 жаштасварщик

Кыргызстанга буюрса, кудайым буюрган күнү кетем го. Пландарымда эмки жылы кетем деген оюм бар. Көптөгөн нер-селерди бүтүргөнү кел-гем. Ошол иштерим бу-юрса ишке ашса, кетем. Учурдан пайдаланып жубайым Айгүлгө салам айтам, баламды сагын-дым аябай.

Кыргызстанга Качан Кетейин деген оюңуз бар?

ооз ачуусу булардын ба-ары абдан позитивдүү көрүнүш. Мен ал учур-ларды абдан сагындым. Учурдан пайдаланып бардык момун мусул-мандарды келе жаткан ыйык Рамазан айы ме-нен куттуктаймын. Ба-арына Алладан ден со-олук, бакыт каалаймын жана берекелүү өтүүсүн тилеймин.

Жоробаев Айбек төрөбаевичжашы 28де. Араван району. Оператор отдел снабжение

20 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruСтудиябызда

жарыя, жарыя, жарыя!!!

тамашалуу роликтерге (скетч-шоуга) актер,

актриса болууну каалаган таланттуу жаштарды

тартылууга чакырабыз. Ошондой эле мыкты сценарийлерди

кабыл алабыз. 8 (915) 006 43 818 (925) 885 14 06

«Бирге»студиясынын

кардарларынын эсине!Урматтуу мекендештер,

«БИРге» студиясынын кызматтарынан комплекстүү пайдаланган кардарлар

жыл аягында өтүүчү конкурска катыша алышат. конкурстун жеңүүчүсүнө эс

алуу үчүн жолдомо берилмекчи.

т о ю ң а р т о й г оу л а н с ы нмадина ЖАпАРОВА

8 (915) 006 43 818 (925) 885 14 06

тоюңар тойго улансын, той берген киши кубансын де-мекчи, биздин да тилегенибиз жакшылыктар гана. ай сайын «Бирге» студиясынын кызматтарынан пайда-ланган биздин кардарларыбыздын той-мааракерлерин

сиздерге кабарлап туруу адатка айланып калган да. Май айы өзгөчө майрамдарга өтө бай эмеспи. Бул айда

той-маараке өткөргөн бактылуу мекендештерибиз тууралуу кабар берүүнү уланта бермекчибиз.

3-июнь күнү Нурик менен Роза кыргызстанда болуп жаткан той-лордон кем эмес той беришти. ата-бабаларыбыздын салтын унутпай баарын орду ордуна коюп, күйөө балдар чогулуп, кай-

ын журтуна барып, ийиле салам берип, Роза тарап чоң себетин балдарга даярдап, Нурик лимузин менен алып кетти. лимузинден

лимузин тандап, күндүз күндү кечке достору, жакындары менен тойлошуп, кечкисин сыйлуу конокторду кафеге чакырып, алардын батасын алып чогуу жашоосун башташты. Биз эмне демекчибиз, НУРик жана Роза кӨШӨгӨҢӨР кӨгӨРсҮН, БактылУУ БолгУла!!!

24-июнда токтали аке менен Жамал эже ата-энелик парыздарын аткарып уулу темирланга сүннөт той берди. Баланын туулганы-на эмес турганына сүйүн дегендей, темирлан чуркап жүргөн кези.

Биз да теМиРлаНга кең келечек, бактылуу балалык, өмүрлүү, кыргыздын чыгаан жигиттеринен болушун каалайбыз!

21Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruЖерде жанган жылдыздар

Айкөкүл: - Беш жыл мурдагы султан ме-

нен азыркы султандын демин бил-гим келип жатат. көтөрүлдүбү же төмөндөдүбү?

- Мен силерге кечээки эле болуп өткөн окуяны айтып берейин. Подьезд-дин алдында турсам, бир кыз келип: «Байке, таанышып албайлыбы?»деп мага кайрылды. Жок демек белем, мен дагы каршы болгон жокмун. Аркы-бер-кини сүйлөшүп турдук. Бардык суроо-лорунда сиз деп сылык мамиле кылды.Жаш өйдөлөп бара жатканын ошондо билдим.Учурдагы Султан бир топ ток-тоо тартып калды окшойт.

- ал кыз сиз менен атайын таа-нышууну каалаган бекен?

- Ооба, менин чыгармачылыгымды сыйлап жүргөн, катардагы күйөрман кыздарымдын бири. Баарлаша келсек, анын жашоого болгон ойлонуусу башка, а меники көбүнчө турмуштук ойлор экен.

Фатима: - көп концерттерде «Жамгыр

төктүнү» төгүп ырдайсыз да, анан эле кайырмасына келип калганда микрофондун башын элге сунуп каласыз. Бул сиздин кайталанып турчу адатыңызбы?

- Үнүм жетпей калган жерден элге микрофонду сунам да. (Күлүп) Эки жылдан бери жандуу концерт берип ке-лем. Албетте, жандуу ырдап жатканда кез-кезде үнүм жетпей калган учурлар болот. Бул нерсе да өзүнүн оригинал-дуулугу менен башкалардан айырма-ланат. Жасалма эч нерсе жок, баары жандуу, эл дагы ошону күтөт жана жакшы кабыл алат. Техника менен ба-арын сонун кылып жасап алып, өзүңдү көрсөтүп кыймылдаганча, кээде үнүң жетпей калып ырдаган жакшы жана сахнада эффект пайда болуп ырдап

жаткан чыгармаң ошонусу менен кы-зыктуу болот.

Алмагүл: - атаңыз бозо сатчу беле? - Жок. Атам эмес мен өзүм бозо сат-

чумун.- анда ошол тууралуу кенен ай-

тып бербейсизби?

- Кыргызда «кайнененин камыры-нан» деген жакшы макал бар. Менин чоң апам бозону жакшы салчу экен. Ал мен төрөлгөн жылы каза болуп калган. Кийин апам бозо салып калды. Ошол убакта бөтөлкөгө апам куюп берген бозону дүкөндөргө алып барып таш-тап келчүмүн. Үйдө жалгыз атам эле 480 сом айлык алчу. Албетте, атамдын маянасы үй-бүлөбүзгө тартыштык ме-нен жетер эле. Айылда ар ким өзүнүн жерин иштетип оокат кылышат. Биз дагы жыйырма сотук жерге жаз келген-де жүрөгү айдап, аны багып, сугарып, оруп, кампага жыйнап алгандан кийин кышы менен бозо жасап сатчубуз.

Айзирек: - Биринчи маянаңыз эсиңиздеби? - Ооба, азыр да көз алдымда турат.

Сегизинчи классымда Атай Огонбаев-дин 100 жылдыгына катышып, 2-орунду алып, жыйырма миң сом акчалай сый-лыктын ээси болгом. Сүйүнгөнүмдөн атамды мал базарга ээрчитип барып, үйгө үч торпок жетелеп келген элем. Андан мурдагы жылы эле банкабыз жок салат жаба албай калганбыз. Ашып калган акчама апама:»Жүрүңүз, апа, базарга барып банка, аны-муну алып келип быйыл салат жабалычы»-деп, ошол жылы салат жапканыбыз да эсимде. Ошондон тартып той-топурга чакыргандар четинен чыкты. Анан ой-лонуп көрсөм менин жашоом чыгар-мачылык менен байланыштуу экенин түшүнүп, ушул тармакка ыктап калдым.

- сиз дастанды жакшы айтасыз, эмнеге ырчы болуп калдыңыз?

- Ойлонуп көрсөм, ошол убакта бир жерге барып дастан айтып калсам жаш кыздар, балдар көп деле көңүл бурчу эмес. Улуулар гана «ай, баракелде» деп сыйлап, алардын көңүл чордонунда бол-чумун. Анан эстрада жанры менен элдин жүрөгүнөн орун алып, дастан айтсам жакшы болот го деген ойлор болду. Эл таанып билип турса, мен айткан дастан-дар өтүмдүү болгондой сезилчү.

гүлбүбү: - Жөнөкөй адам болгуңуз келеби? Султан: - Ооба, көп ойлоном. Азыркы

убакта астымда машина, үстүмдө үйүм жок. Үй-бүлө куруп, балалуу болгондон кийин көчүп жашаган жаман экен. Бир жерге барып калсаң да «үйүң жокпу?» дешет, же таксилерге түшүп калсам «машинаң жокпу?» деп сурашат. Жыл өткөн сайын уялат экенсиң.

- Менин билишимче, 2005-2006-жыл-дары шоу-биснесте акчаны жакшы эле тапчусуз. ошондо бир үй алган-га акчаңыз жеткен жокпу, же бойдок-чулук менен короттуңузбу?

- Жок, үй алганга жетет болчу. Тур-мушта ата-энемди ыраазы кылмайын, өзүм үчүн эч нерсе сатып алгым келбейт. Ата-энеме чоң там салып бердим. Алар азыр жаңы үйдө, жаңы дүйнөдө жаша-шат. Атамдын 60 жылдыгында айылыма жыйырма күн гастролдоп барып, элге рахматымды айтып, атама бир темир тулпар белек кылдым. Өзүм үчүн бай-лык-бийлик топтогум келбейт. Кийинсем да эки-үч айда бир жолу кийинем.

- ак көңүл кишинин аты арыбайт,

аты арыса да өзү жарыбайт деген макал бар го...

- Ооба, ал макалды дагы келинчегим бир күндө үч жолу айтат.

Бактыгүл: - келиңчегиңиз экөөңүздөр таа-

рыныша кетсеңиздер, кимиңиздер биринчи кечирим сурайсыздар?

- Ал мени таарынткан күндө да, мен биринчи кечирим сурап, көңүлүн көтөрөм. Анткени, мен Аселди жакшы көрүп алгам. «Артисттердин жүрөгү жок болот. Алар бат эле сүйүп, бир заматта эле унутуп калат»,-деген сөздөрдү көп угам. Турмушта андай болгум келбейт. Үй-бүлөдө мен кечиримдүү болсом, ке-линчегимдин турмушка болгон көз ка-рашы туруктуу. Мен таарынсам бат эле жазылып калам, келинчегимдин оңой менен таарынычы жазылбайт. Жакшы сөз айтып, жалдырап, эркелетип атып араң жазам. Кээде:»Сен мени сүйбөйт окшойсуң. Сүйгөн жүрөк бир-бирине жарым саат деген ырлар бар го?» деп сурап калсам, ал: «Ал деген ыр, бул деген жашоо»,- деп жооп берет. Мен кыялдануу менен ойлонсом, ал бүгүнкү күн менен жашайт.

Жылдыз Абдыкерим кызы

султан садыралиев:

«Бозо сатууну токтотуП, маданият їйїндє иштеП калдым»

Несмотря на многократное исполь-зование одних и тех же вещей за год герцогиня Кэтрин потратила на одежду 35 000 фунтов. Рассмотрев ее счета и одобрив выбор «рабочей одежды», принц Чарльз оплатил их полностью из бюджета королевской семьи, хотя ра-нее предполагалось, что за некоторые дизайнерские вещи Кэтрин придётся расплатиться самостоятельно.

В отличие от других женщин коро-левской семьи Кэтрин не имеет лич-ного портного и вынуждена лично за-ботиться о гардеробе. Чтобы снизить расходы на одежду, Кэтрин отказыва-ется от услуг модельеров и дизайнеров и выбирает вещи сама, руководствуясь своим безупречным чувством стиля. Герцогиня не стесняется посещать ма-газины в сезон распродаж и не требу-ет от персонала особого отношения к себе.

Кейт Потратила на одежду 35000 фунтоВ

Жанна Фриске всегда с гордостью выставляла напоказ свои пышные формы и носила облегающую одежду. Однако на церемонии открытия Мо-сковского Международного фестиваля Жанна обнажила лишь плечи, тща-тельно скрыв талию за множеством складок летящего платья. Репортеры расценили нетипичный наряд звезды как первый признак беременности. Другим косвенным признаком инте-ресного положения был тот факт, что Жанна впервые появилась на публике под руку с шоуменом Дмитрием Шепе-левым, что подтвердило слухи об их романе.

жанна фрисКе, Похоже,

беременна

22 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruИНтерНЕТ

твоя мечта ))):Я....чья-то Нежность....чья-то Боль....Я....чьё-то Неземное наваждение....Кому-то....очень трудно быть со мной....А кто-то....Молит вновь о наслажденьи....Я....чей-то Неоконченый роман,В безумно драгоценном переплёте....Я....чей-то Оберег и Талисман....Сильней которых в мире не найдёте....Я....чья-то Безответная любовь....Что мечется порой между годами....А...может быть....Я просто Ангел твой....На землю посланный тебе....Богами...

статуска :-)):Ты где была?- На встрече однокласс-ников..! - Три дня..?- Мы вспоминали..! - Что вспоминали..? .....- Где я живу...

...SAID...$ .:КОГДА ЧЕЛОВЕК ПЛАЧЕТ-ЭТО НЕ ЗНАЧИТ,ЧТО ОН СЛАБ И СДАЛСЯ. ЭТО ЗНАЧИТ,ЧТО В ДАННЫЙ МОМЕНТ ОН ЧУВСТВУЕТ БОЛЬШЕ, ЧЕМ МОЖЕТ ВЫ-ТЕРПЕТЬ ЕГО СЕРДЦЕ...)

Жыпар Исабаева:Мен сенин суйуунду сагындым, Козун-дон корунуп турчу эле. Кун санап кузгу-дой тазарып, Турганын журогум туйчу эле. (Эски дептерден)

Эльдана Боронбаева: СЕМЬЯ – это счастье, любовь и удача,СЕМЬЯ – это летом поездки на дачу.СЕМЬЯ – это праздник, семейныедаты,подарки, покупки,приятные траты. Рождение детей,первый шаг, первый лепет,мечты охорошем, волнение и трепет.СЕМЬЯ – это труд, друг о друге забота,СЕМЬЯ – это много домашней работы.СЕМЬЯ – это важно!СЕМЬЯ – это сложно! Но счастливо житьодному невозможно! Всегда будьтевместе, любовь берегите,обиды и ссорыподальше гоните,хочу, чтоб про васговорили друзья: КАКАЯ ХОРОШАЯ

Бегимай Бекемирова:Мы не ценим то,что у нас есть. Мы це-ним то,чего у нас нет. И переоцениваем то,чего у нас никогда не будет.

Жийдегул Эмилбекова:Ар бирибиздин журогубуздо патриоттук сезим болуш керек. Анткени каныбыз-да Айкол Манас атабыздын каны бар.

ALINA @@@:ЖЕНЩИНА-ЭТО ЦВЕТОК....А МУЖЧИ-НА -САДОВНИК ....У САМОГО ЗАБОТ-ЛИВОГО САДОВНИКА, САМЫЙ ПРЕ-КРАСНЫЙ ЦВЕТОК.................................

гульдана: «Странные у вас женщины, - сказала одна мусульманка , - вы можете целый час одеваться и краситься, чтобы вый-ти на улицу и покорять своей красотой чужих мужчин, а потом прийти домой, снять с себя все красивое, смыть кос-метику и лахудрой ходить перед мужем в засаленном халате и бигуди. У нас все наоборот мы перед мужьями кра-

сиво одеваемся и красимся, а на улицу выходим одеваясь скромно, зачем нам чужих мужчин своим красивым видом соблазнять?»

Рахат Жолчуева:Алтын апа чоктурбочу маанайынды. Ак басыптыр апаке саамайынды.Гул-го айлансын энекемдин омуру деп.Издейинчи сенин бакыт таалайынды. Алтын кумуш шуру мончок тагайынчы.Туркун тамак берип сизди багайынчы.Эмне кылсам сиз БАКТЫЛУУ болосуз.Мен ошону издеп журуп табайынчы. АПАМ АЙТАТ!!!Мага бакыт сен жыл-майып кулгонун.Мандайымда сен жар-кырап жургонун.Чексиз бакыт АПАН учун берекем.Сен оорубай таттуу омур сургонун. Жаным апа журогумдон сени суйом. Сен болсон мен бактылуу омур суром. Жаным АПА журогудон сени суйом.Сен болсон мен бактылуу омур суром. Дуйнодогу ЭН БАКТЫЛУУ АПА болчу.Мен оорубайм ыйлабаймын ку-луп журом.

кыРгызстАНдыН ЖАРАААНы:Тундук жана туштук жалпыбыз, бир эле кыргыз калкыбыз. Бир журт болуп туруп, бөлүнгөндүн не кереги бар? Түндүктүн да, түштүктүн да бир эле кызыл желеги бар. Бөлүнсөк бөөрү жеп кетет. Ынтымагы жок деп бөтөн элге ушак кеп кетет. Ынтымак бар өлкөдө ырыс болот. Бөлүнбөгөн өлкөдө алга жылыш болот. Эл журттун ажырагыс бүтүмдүүлүгү жана бир жакадан баш, бир женден кол чыгарган ички бирим-диги керек бизге!!!

мунарбек ташматов:ЗАПОМНИ!!!: никогда не ревнуй его. Если он выбрал тебя, значит, ты гораз-до дороже остальных.

! Miss KG !:Девушки крутыми не бывают, девуш-ка должна быть нежной, и похожей на маму, чтобы дарить тепло от сердца, уметь одним только взглядом успоко-ить сердце мужчины, вот в этом вся сила девушки.

сатывалды сайпидин уулу:Мен бактылуу уй-булоонун атасы, атакемдин тийген алкыш батасы. Мен омурдо жашасам дейм кубанып, ба-скан жолдун болбосо деп катасы.

Gulzat Danieva:Лучший советник по жизни,-это ваше СЕРДЦЕ,-берегите его!Лучшая попут-чица по жизни,- это ваша СОВЕСТЬ,-не теряйте её!

ЖОНОкОй кыРгыз кызы!!!: Ойлонуп,сансыз ойдон каарып буттум.Канча ирет мен озумо батып,тyттyм.Ойлосом,бул кундорум баары бекер.А мен деген,ушул кунду канча куттум?Чарчадым,чар тараптан келген ойдон.Чалыктым,учу бутпос,таштак жолдон.Санаанын сандыгынан ары-лалбай.Оо,кудай,калсам эмне бала бойдон?

мail.Ru Агент — бесплатная про-грамма для быстрого обмена сооб-щениями через Интернет, разрабо-танная компанией Mail.ru в 2003 году.

Помимо быстрого обмена сообще-ниями, программа поддерживает так-же возможности IP-телефонии, виде-озвонки и бесплатную отправку SMS, а также уведомляет о новой почте, пришедшей по email. При нажатии на уведомление открывается страница с веб-почтой. Любой пользователь Mail.ru может загрузить себе программу с официального сайта. Для входа в программу необходимо использовать учётную запись в доменах @mail.ru, @inbox.ru, @list.ru, @bk.ru. Учётные записи из других доменов не поддер-живаются. Сервис бесплатный. Ра-боту голосовых сервисов Mail.Ru Агент обеспечивает Sipnet.

По утверждениям компании Mail.ru, у Mail.Ru Агент 21 млн пользовате-лей в месяц (за счёт того, что Mail.Ru Агент зачастую устанавливается на компьютер вместе с другим софтом без ведома пользователя), в одну и ту же минуту онлайн находятся более 3 млн человек.

Начиная с версии 5.2, официальный клиент поддерживает протокол ICQ.

В августе 2008 года Mail.ru приоб-ретает российскую компанию Smape, выпускавшую один из самых популяр-ных на тот момент ICQ-мессенджеров для смартфонов - SmapeR. На основе этого продукта, в декабре 2008 года Mail.ru выпустила Мобильный Агент для смартфонов, работающих под управлением операционной системы Symbian.

29 июля 2010 года версия Mail.Ru Агента разработана для операцион-ной системы Android.

Начиная с версии 5.8 (от 21 апреля 2011 года), официальный клиент начи-нает поддерживать частично протокол XMPP (Jabber), таким образом стали доступны такие социальные сети и службы обмена мгновенными со-общениями как В контакте, Одно-классники.ru, Facebook, Google Talk, Я.Онлайн, QIP, LiveJournal и др.

В версии 5.9 произошла интеропе-рабельность протоколов на стороне серверов Mail.Ru Агента и ICQ — пользователи Mail.Ru Агента могут добавлять в свои списки контактов пользователей ICQ и наоборот. Пока данная функция работает в тестовом режиме.

Внутренний протокол обмена дан-ными Mail.Ru Агента является ча-стично открытым. В частности, в до-кументации протокола нет описания VoIP-звонков и игр. К тому же, описа-ние протокола не обновляется в со-ответствии с действующей версией протокола между официальным сер-верным и клиентским ПО.

В настоящее время уже разра-ботаны версии мессенджера для почти всех популярных платформ — Windows, Mac OS, Java, Windows Mobile, Symbian, iPhone и Android. Кроме того, существует специальная версия Mail.Ru Агента, не требующая установки и работающая прямо в бра-узере в почтовом сервисе или соци-альной сети портала — Веб-Агент.

Функции программыМгновенный обмен расширенными

текстовыми сообщениями, а также: Возможность вставки графических

смайликов (34 анимированных ко-

лобка, 42 статических, 32 анимиро-ванных маленьких, 32 статических продвинутых, 54 анимированных больших, 6 анимированных котов, 9 для дня Всех Влюблённых, 15 в честь международного женского дня) и Flash-мультов (30 шт.);

Проверка орфографии в сообщени-ях;

Публикация коротких сообщений (до 500 символов) по типу «что я сейчас делаю» (функция «Микробло-гинг»);

Отправка сообщений нескольким контактам;

Конференции — одновременная переписка между тремя и более кон-тактами;

Отправка контактов;Отправка бесплатных текстовых со-

общений на мобильные телефоны;звонки на телефоны непосред-

ственно из программы;Видео- и аудиозвонки контактам;Отправка и приём файлов (до 4

гб);Интеграция с: Проектами Mail.ru: Онлайн-игры — 88 мини-игр, 43

клиентских игр, 31 браузерная игра, 778 простых игр, 136 игр для PC;

Электронная почта (@mail.ru, @list.ru, @bk.ru, @inbox.ru);

Микроблог и другие.ICQ;Одноклассники;Вконтакте;Facebook;Google Talk;Я.Онлайн;QIP;поиск новых контактов: по анкетным данным: по присутствию в онлайне;псевдониму;Имени;Фамилии;полу;стране;Региону;дню рождения (знаку зодиака).по местоположению на карте;по наличию веб-камеры.Возможность видеть статус собе-

седника (в отдельном окошке) и от-правлять ему сообщения, не открывая полный список контактов (функция «плавающие контакты»);

Возможность найти знакомых, при наличии созданной страницы на про-екте Мой Мир@mail.ru (функция «Возможно, вы знакомы»):

через общих друзей;по схожим анкетным данным: Названиям города;Названиям улицы;Номерам дома (квартиры);Названиям учебного заведения,

места работы или места отдыха;И тому подобное.По переписке электронными пись-

мами;Дополнительные учётные записи;Определение географического по-

ложения на карте;Защита от спам-сообщений;Уведомления о новой версии про-

граммы;Формирование списков видимости и

игнорирования;Настройка цветовой гаммы;поддержка операционных систем

Windows 2000/XP/Vista/7 и Mac OS X

Мail.Ru Агент

23Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru

Гороскоп

Үй-бүлөдө канча бала болсо, алар-дын ар биринин ошончо түрдүү мүнөзү бар. ага жараша ата-эне ар бир баласына өзүнчө мамиле жа-сап, тарбияны да ошого жараша берүүгө туура келет. Балаңызды жылдыз белгисине жараша тарбияласаңыз адашпайсыз.

кОй-БАлА оң сапатта-

ры: энергиялуу, тырышчаак, көз ка-рандысыз, демил-гечил, күчтүү, өзүнө ишенимдүү.

терс сапатта-ры: тил албас, жинди чалыш, өзүмчүл, туруксуз, орой, ашыкча эле өзүнө ишенимдүү.

тарбиялоодо сунуштар: Кой-баланын тубаса активдүүлүгү - такай кыймыл аракетти талап кылат, андык-тан, аны тыюунун, бир аз токтоороок болууга чакыруунун пайдасы жок. Ан-дан көрө кандайдыр бир бийик идеалга жол көрсөтүп, энергиясын ошол жакка буруп коюңуз.

БУкАчАР-БАлА оң сапатта-

ры: айтканынан кайтпайт, туруктуу, ишенимдүү, ис-кусствону сүйөт, чечкиндүү, эмгек-чил, сабырдуу, өз алдынча.

терс сапаттары: көк, жөнөкөй, жай кыймылдайт.

тарбиялоодо сунуштар: Букачар-балаңызга эч качан буйрук бербеңиз жана аны басынтпаңыз, мындайдан эч нерсе чыкпайт. Анткени, ал жан-да жок өжөр. Сүйүү менен, эркелетүү менен мамиле кылсаңыз, ал да сиз-ди угат, сизге чын дилинен бери-лет. Балаңыздын жашоосун кандай-дыр бир жолдор менен көңүлдүү кылганга аракет кылыңыз. Аны менен көбүрөөк сүйлөшүңүз, жаратылышка алып чыгыңыз, кызыктуу саякаттар-ды уюштуруңуз. Дайыма олуттуу бо-луу - букачар-бала үчүн оор. Бирок, балаңызга сизди башкарып алууга жол бербеңиз. Чоңойгон сайын кеңештерди бере башташы мүмкүн, эгер 1-2 жолу эле аны угуп койсоңуз, ал сизди кан-тип башкарып алганын өзүңүз да сез-бей каласыз. Андыктан, кеңешин угуп коюңуз, бирок, ага жүз пайыз макул экениңизди билдирбеңиз.

ЭгИздеР-БАлА оң сапатта-

ры: дүйнө тааны-мы кенен, кандай гана иш болбосун, баарын жасап кете алат, бир нерсени тез түшүнүп, жооп кылат, бир эле учур-

да бир нече жумуш менен алектенүүгө жөндөмдүү, мамилечил.

терс сапаттары: тил албас, шаш-калак, нерви жука, туруксуз, жумуштун баарын моюнуна алып алат да, жый-ынтыгында, эч нерсеге жетишпейт.

тарбиялоодо сунуштар: Эгиздер-баланы бир орунга кармоонун кажети жок. Катуу тартип, жазалоону бул бала өтө оор кабыл алат да, мунун айынан нерв системасы жабыркап, депрес-сияга чейин жетиши мүмкүн. Андан көрө анын туура эмес кылып жатка-

Балаўызды жылдыз Белгисине караП тарБиялаўыз

нын далилдөө үчүн акылга, логикага таяныңыз.

БӨйӨН-БАлА

оң сапат-тары: сезим-тал, баамчыл, ой жүгүртүүсү өнүккөн, жоопкерчиликтүү, өз алдынча, кам-кор, боорукер, үнөмчүл, кыялкеч.

терс сапаттары: курулай шектенүүчү, жалгыз, түнт, таарынчаак, коркок, заар тилдүү.

тарбиялоодо сунуштар: Сиз-дин балаңызга бир гана мээрим ке-рек. Аны катуу кармабаңыз, ага кара-та орой сөздөрдү колдонбоңуз жана кыйкырбаңыз. Бөйөн-бала сизден кан-чалык жылуу сөздөрдү көп укса, өзүн ошончолук жакшы алып жүрөт. Бирок, бөйөндөр сырткы сезимталдыгына ка-рабай куу, митаам болот. Балаңыздагы бул сапатты эрте күндө жок кылуу үчүн куулуктун пайдасынан зыяны көп экен-дигин, анын ирээнжүүлөрдү алып келэ-эрин түшүндүрүңүз.

АРстАН-БАлА оң сапаттары:

ак көңүл, боорукер, март, меймандос, жоопкерчиликтүү, олуттуу.

терс сапатта-ры: менменсин-ген, башкалардын

өзүнө көңүл буруусун талап кылган, чыргоо, жеткен өзүмчүл.

тарбиялоодо сунуштар: Аны көбүрөөк мактаңыз, эркелетиңиз. Ал деген «кичинекей мышык» эмеспи, а мышыктардын баары эркелеткенди жакшы көрүшөт.

БИйкеч-БАлА оң сапатта-

ры: токтоо, ишке берилген, майда-барат нерселерге чейин көңүл бурган, так, интеллекттүү.

терс сапатта-ры: эмоциясы жок, муздак, жумушка

гана байланган, майдачыл, өзүнүн ден-соолугунан курулай шектене берген, тынчы жок, сынчы.

тарбиялоодо сунуштар: Анын көз карашын, пикирин сыйлаганга аракет

кылыңыз. Балаңызга кыйкырбаңыз, дайыма шайыр болгонго аракет жасаңыз. Ата-эненин мактоосу, сый-мыктануусу бийкеч-баланын өзүнө-өзү ишенимдүү болуп чоңоюусуна жар-дам берет. Эгер ата-эненин мээрими жетишсиз болсо, чоңойгондо адамдар менен тил табышуусунда маселе келип чыгат. Балаңызга үй-бүлөлүк маанилүү сырларды айтпай эле койгонуңуз оң.

тАРАзА-БАлА оң сапат-

тары: мамиле-чил, жылдыздуу, табити жакшы, чыдамдуу, кара-ма-каршылыкка барбайт, бардык жерде «алтын ортолукту» тап-

канга жөндөмдүү.терс сапаттары: чечкинсиз, бол-

богон нерселерге тынчы кете берет, маанайы күтүлбөгөн жерден түшүп ке-тет.

тарбиялоодо сунуштар: Тара-за-баланы мактаңыз, бирок, чектен чыкпаңыз. Болбосо ал «мага баары уруксат» деген ой менен өсүп ка-лат. Балаңызды бул жашоо ал эле-стеткендей жаман эмес экендиги-не ишендириңиз. Жашоонун жакшы жактарын, оң жактарын көбүрөөк көрсөтүңүз.

чАЯН-БАлА оң сапат-

тары: максат-ка умтула би-лет, сабырдуу, көз каранды-сыз, интуиция-сы өнүккөн, ка-туу, чечкиндүү,

жоопкерчиликтүү.терс сапаттары: бийликти сүйөт,

өзүнүкүн гана туура деп эсептейт, баш-каларды укпайт, кызганчаак, таш боор, кекчил.

тарбиялоодо сунуштар: Ча-ян-балага катуураак тарбия ке-рек. Аны менен тил табышуу кыйыныраак, анткени, ал тубаса козголоңчу. Чаян-баланы кичи-несинен чыдамдуулукка, алсыз-дарды аёого, кечиримдүүлүккө, эмоциясын кармаганга үйрөтүп тарбиялоо зарыл.

ЖААчы-БАлА оң сапатта-

ры: ачык, ак көңүл, шайыр, чынчыл, калыс, кайраттуу, максатка умтула билет, жетекчилик сапатка ээ.

терс сапат-тары: чыдамы

жок, акыл менен ойлонуп иш кылбайт, өзүмчүл, буйрук бергенди жакшы көрөт.

тарбиялоодо сунуштар: Ата-эне-си калыс жана чынчыл болууга тийиш. Калпты жана жасалмалуулукту сезген Жаачы - бала өзүнүн ат-энесине бол-гон ишенимин жоготот.

текечеР-БАлА оң сапаттары:

эмгекчил, максат-ка умтула билет, жоопкерчиликтүү, баш ийгенди да, башкарганды да билет, туруктуу.

терс сапатта-ры: зериктирме, кызганчаак, эсепчил, жалгыздыкка жакын, бийликти сүйөт.

тарбиялоодо сунуштар: Теке-чер-баланы шаштырууга болбойт, жөндөмү жок ишти зордоп аткартпоо керек. Балаңызды өжөрлүгү жана жай кыймылдаганы үчүн урушпаңыз. Те-кечер-баланы дээрлик тарбиялаштын деле кереги жок. Табиятынан берилген акылдуулугунан жашоодо туура жолду ал өзү эле тандап алат. Негизгиси - аны басынтпоо керек.

сУУкУйдУ-БАлА оң сапатта-

ры: көз каранды-сыз, оригиналдуу, ойлоп тапкыч, ма-милечил, туруктуу, чындыкты издөөдө айтканынан кайт-пайт, гуманист.

терс сапатта-ры: өзүмчүл, ашыкча көп сүйлөөк, ту-руксуз, жоопкерчиликсиз.

тарбиялоодо сунуштар: Балаңызга кыйкырбаңыз, жазалабаңыз, дайыма аны көңүл коюп угуңуз. Интеллекту-алдык деңгээлин жогорулатып, энци-клопедияларды, китептерди сатып бериңиз. Бирок, үй тапшырманы атка-руусун жакшыраак көзөмөлдөңүз. Сиз-дин чыгармачыл кичинекейиңиз башка нерселерге алаксып, үй тапшырмасы тууралуу унутуп коюшу мүмкүн.

БАлыктАР-БАлА оң сапатта-

ры: ийилчээк, жумшак, сезим-тал, динге жакын, ак көңүл, камкор, ар дайым жардам-га келүүгө даяр.

терс сапатта-ры: чечкинсиз,

ар кандай таасирлерге бат берилет, муңдуу, реалдуулуктан сыртка бөлүнүп чыгып кетет.

тарбиялоодо сунуштар: Ба-лыктар-бала менен өтө жумшак жана мээримдүү сүйлөшүңүз. Би-рок, аны ашыкча эле өзүнө-өзү ишенимдүүлүгүнөн арылтууга аракет кылыңыз. Дүйнөдө андан башка да адамдар бар экенин мүмкүн болушун-ча тез-тез түшүндүрүп туруңуз.

24 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruСканворд

25Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru Ден - соолук бети

көрө албастар инфаркт менен оорушат

Көрө албагандык адамдын организ-миндеги уу менен барабар. Ал адам-дын жүрөгүн жай ууланта берет. Ошон-дуктан, башка адамдын ийгилигин көрө албаган адамдар инфарктка кабылы-шат.

кызганчаактар импотентке тез кабылышат

Өзүнүн оюнан кайтпаган жана май-дачыл адамдар кызганчаак болушат. Жакындарын кызгануу менен алар өздөрүнө оору пайда кылып алышат. Эгерде адам аябай эле кызганып, кызганычы ашып кетсе, гормоналдык система бузулуп, импотенцияга алып келет. Себеби, кызганычтан жыныстык гормондордун иштелип чыгышы бир топ төмөндөйт.

күнөөкөрлөр онкологиялык ооруларга кабылышат

Эгер адам өзүнүн күнөөсүн билсе, сасык тумоолорго жана вирустук ин-фекцияларга туруштук бере албай ка-лат. Ошону менен катар ар бир оору анын кылган күнөөсү үчүн кудай тара-бынан берилип, жазаланып аткан сы-яктуу кабыл алышат. Күнөөлүү адам

адамдын ден соолугун талКалаган сезимдер

өзүнүн оорусу менен алышпай да ка-лат. Доктурлардан 30 пайыз гана жар-дам болот, калган 70 пайызын оорулуу өзү психологиялык жактан айыгам деп атып айыгып кетет деп бекеринен ай-тылып жүрбөсө керек.

Өзүн байкуш сезгендердин боору ооруйт

Эгерде адамда кандайдыр бир масе-

ле же көйгөй болуп, аны көтөрө албай, башкаларга айтып байкуштун кейпин кийгендер катуу оорушат. Себеби, «ба-ары эле мага жаман мамиле кылышат, мени эч ким түшүнбөйт, баары жаман көрүшөт» ж.б.у.с. көрүнүштөрдөн улам адамдын организминде чоң көлөмдөгү ацетилхолин (алсыздык гормону) бөлүнүп чыга баштайт. Андан сырт-

кары, кандын курамындагы канттын деңгээли төмөндөп, тамактануу бузула баштайт. Ошону менен адам өзүнүн боорун өзү оорутуп алат.

зыкымдардын тамак сиңирүүсү начар болот

Зыкымдыктын айынан жапа чеккен-дер арабызда арбын эле болсо керек. Себеби, акчанын айынан ар кандай эмоцияга дуушар болуп келебиз. Бар-дык эле адамдар, айрыкча, аял заты базарга, дүкөндөргө барып кийим са-тып алганды абдан жактырышат. Кээ бирлери сатып алган буюму жакпай калса, өзүн-өзү жеп, акчасына ичи ачышып абдан жаман болушат. Ошон-дуктан, андай зыкымдардын тамак сиңирүүсү начарлап, тез-тез эле ичи катып оорушат.

кызуу кандуулук адамдарды келесоо кылат

Адамдардын башында дайыма негативдүү, жаман ойлор жүрсө, ички органдары гана эмес, адамдын интел-лекти да жабыр тартат. Өч алган, кызуу кандуу адамдар акыл жагынан бир аз аксашат. Адам катуу жинденип турган кезде акылга сыйбаган иштерди көп жасашат.

РадикулитКүнкараманын гүлүн жыйнап алып, ан-

дан бирууч алып, 0,5 литр аракка кошуп, караңгы жерге бир апта ачытасыз. Андан соң аны тундуруп алып, аны тамак алдында 30 мүнөт 30 граммдан 3 маал ичесиз.

тамекини таштайм десениз…

100 грамм сулунун жаш чөбүн майда – майда кесип, 0,5 лирт аракка 7 күн жы-луу маалда караңгы жерде тындырасыз. Чыпкалоодон өткөргөндөн кийин күнүнө 3 маал тамакка 1 саат калганда 1 аш кашыктан үзбөй ичесиз. Чылым чекпей калган күндөн тартып кычкыл, жашыл түстөгү алманы жеңиз. Ал тамекиге бол-гон табитти басат. 1 аш кашык бака жал-бырактын чөбүн 1 стакан кайнак сууга 1 саат тындырып, күнүнө 4 маал 1-4 ста-кандан ичкениңиз оң. Болбосо күнүнө 2 маал эртең менен кечкисин жарым ста-кандан ичиңиз.

АнемияДенеге темир жетишпегендиктен пайда

болгон дарт.Темирдин көбөйтүүгө койондун, уйдун, индейканын тилин пайдалануу. Эгер мындай мүмкүнчүлүк болбосо карам, каба-чок, патиссон, баклажан, шинат, абрикос, са-рымсак, алча, жүзүм, мейиз, козу карын да жардам бере алат.

Анемияга тоонун балы жана жаңгак миңдин бири болуп эсептелет. Эртең менен эрте ач карын экөөнүн аралашмасын жеп, 10 күндөн кийин анализ тапшырсаңыз ге-моглобин көтөрүлүп калат. Бирок 10 күндүк курсту токтотуп койбостон, 2-3 ай улантып, темирдин жыйымын толуктап алуу керек.

согончок кесилип калганда...

Картошканы сууга кайнатып, суусуна бутту жарым саатай карамаңыз. Дарылоо бүткөндөн кийин бутту жылуу сууга жууп салыңыз.

дене шишигендеДене шишигенин бир нече себеби

болот. Боор цирроз оорусуна чалдык-канда, бөйрөк шишип кеткенде, жүрөк ооруганда колу-буту шишийт. Ошо-лорго элдик медицинаны төмөндөгү чөптөрдүн курамында дары жасап бе-рет:

Жүгөрүнүн чачысы, 1аш кашыктан аралаштырып 0,5 кайнак сууга дем-дейт. Күнүнө 3 жолу ичет.

Муундагы шишик ооруну же сары сууну уйгак жалбырагын 5 саат тартуу менен чыгарса болот.

АрпаЭлдин медицинада бойго кубат

берүүчу касиетке ээ. Арпанын данын жыгач идишке салып, арыктын суусуна чылап, үстүн жаап, караңгы жайга 5-6 күн койсо бүртүк жарып көктөйт.

Аны көлөкөгө жайып кургатып, тал-калайт да анын 200 гр. 2 литр сууга кошуп, жарым саат кайнатып, 1саат тундуруп, чыпкалап, 150 гр. уксус кыч-кылын кошуп, аралаштырат. (6% алма кошулган уксус кычкылы болуусу ка-жет).

Муну менен ашказан, ичеги ка-рын, денедеги иритүү нерселерди, бөйрөктөгү таштын түшүшүнө жардам берет. Геморрой түйүндөрүн кетирүүгө көмөктөшөт. Күнүгө 50 гр. 4-5 жолу 2 ай ичет.

Ал эми 1 кг. арпанын өнгөн данын 2 литр сууга салып, 2 саат кайнатып ван-надагы жылуу сууга кошуп, ар түрдүү тери ооруларына учураган адам жата-арда түшүп буулануусу керек. Артынан алма кошулган уксус кычкылына чай-канып жатат. Муну сакайганча кайта-лоо керек.

Бөрү карагатЖапайы бадал өсүмдүк. Көбүнчө

тамыры, жалбырагы, мөмөсү дары-лык касиетке ээ. Мөмөсү органикалык

кислоталарга-лимон, алма кислотасы-на, Е, С, К витаминдерге бай. Бышып жетилген мөмөсүндө, жалбырагында алколоиддер бар. Мөмөсү сергитүүчү, заара чыгаруучу дары катары пайда-лангыла.

Гүлдөп бүтөөрү менен жыйналган жалбырагы көлөкө жерге кургатылат. Кургатылган жалбырактын тундурма-сы боор, бөйрөк ооруларына, өзөчө өттүн таш оорусуна кеңири колдонулат.

пиязПиязга кой-

дун этин кошуп жеп жүрсөңүз, өпкөңүз таза-ланат. Балга кошуп көзгө сүртсө ак чел жана эт баскан көздү айыкты-

рууга жардам берет, көрүү күчүн жак-шыртат.

Пияздын суусуна сыгып алып мурун көңдөйүнө тамчылатса анын ички дем алуу жолун тазалайт. Жугуштуу оору-лардан сактайт. Бетке сүртсө көркүн ачат. Ошондой эле суусун кулактын ичине тамызса кирлерин тазалап, ан-дагы жараттардын айыктырат.

сарым-сак

Көп орууга дары. Анын тутумуда фи-лоцид, эфир май, С, В вита-миндери бол-гондуктан ар

кандай микробдорду жок кылууга жар-дамы тийет. Эгерде сасык тумоо тий-ген болсо сарымсакты боткодой кылып жанчып, дакиге ороп алып, мурундун ич көңдөйүнө коюу керек. Мурунда пай-

да болгон микробду өлтүрөт.Сарымсакты такай жеп жүрсө,

өмүрдү узартууга пайдалуу таасирин тийгизет.

лимонА п р е л д и н

аягы, май-дын башында гүлдөп, мөмөсү август айын-да бышат. Ж ы г а ч т а р д а ө с ү н д ү л ө р ү жай-кышы же-миш берет.

Лимондун жалбырагын көлөкө жайда кургатып, талкалап 1 аш кашыгын 1 литр сууга кошуп чай сыяктуу демдеп, күнүгө үч маал 30граммдан 2 ай ичсе кант диабетине эм болот. Анын шире-син сыгып алып бетке түшкөн кара так менен сепкилге жапса, кетирет. Анын күн сайын 50 гр дан 3 жолу үзгүлтүксүз 1 ай ичсе бөйрөктөгү таш менен кумду түшүрөт.

Кан басымы мезгил –мезгили менен көтөрүлүп кете турган адамдар лимон-ду үзбөй чайга кошуп ичип жүрсө, кан-дын айлануусун иретке келтирет.

сабизК л е т к а -

л а р д ы н ө с ү ш ү н ө , и ч е г и г е , а ш к а аз а н -га, жарага, көзүн жакшы к ө р ү ш ү н ө ,

кандын көбөйүшүнө жардам берет. 1 кичине сабизди 1 ст кайнак сууга 15 мүнөт демдеп пайдаланат. Бул жаш балдарга 1 кашыктан, чоң адамга 1 стаканды 4 бөлүп ичсе болот.

Анархан чОлпОНОВА

д а р т К а д а б а а К е ң е ш т е р

26 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruБаш чакма

С у д о к у

С у д о к у

27Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru

Окурмандар жазышат

«доченька, как тебя зовут? ты чья будешь? Откуда родом?» (Атын ким? кимдин кызысын? кайдан болосун?).

Хорошо заученные ответы отскаки-вают от зубов, хотя правильно выгово-рить длинное, да еще с несколькими “р” название нашего села было нелег-ко. И никого такие вопросы милых ба-бушек и дедушек не шокировали.

И меня не удивляло, почему я долж-на говорить про какую-то далекую деревню, хотя родилась и живу во Фрунзе. Просто традиции у нас такие. А обвинять в трайбализме наших ак-сакалов было, по крайней мере, глупо.

Но с некоторых пор говорить, откуда ты, стало как-то неприлично. Пытаясь любой ценой выглядеть прогрессив-ным, политически корректным или как у нас модно стало вставлять везде - патриотом, начинаем в духе времени кричать: Я – кыргызстанка!

А мне хочется, не оглядываясь и не шепотом, громко добавить: Я – с Ис-сык-Куля! Там, далеко от больших до-рог, у подножия высоченных, тенистых гор, родились мои прадеды и деды, там в голодные военные годы бегал бо-сиком в школу мой папа. Там в детстве мы проводили каждое лето. Там – мои корни.

Таких красивых и родных мест в Кыргызстане много. И каждый вправе ими гордиться. В начале 90-х по рабо-те объехала почти всю страну. Бабье лето в Арсланбобе, чайхана у свежего арыка в центре Оша, бархатные горы по дороге в Нарын, таласский бешбар-мак, который готовят, как оказалось, по-другому, чем у нас. Я люблю это разнообразие. Разные – не обязатель-

но плохо.Плохо, когда дети со школы делятся

на южных и северных. У нас в классе кыргызов было немного, но я до сих пор не знаю, кто откуда.

Плохо, когда на должность назнача-ют по географии. Но еще хуже, когда то ли из-за страха или перестраховки начинают создавать искусственный «баланс». Иной раз жертвуя хорошими кадрами, лишь бы не обвинили в реги-онализме.

Плохо, если не смешно, когда люди, особенно руководители, как бы оправ-дываясь, начинают с пеной у рта рас-сказывать, что у него или у нее друзья и сваты и с севера и с юга, и с запада и с востока. Это же естественно, когда ты дружишь с людьми, независимо от того, где они родились. К тому же Кыр-гызстан такой маленький, что у каждо-го найдутся если не родственники, то хорошие знакомые, близкие друзья, однокашники в разных районах стра-ны.

А дома, вдали от микрофонов, я поч-ти уверена, те же политики или публич-ные люди презрительно называют друг друга «ошский» или «аркалыкский».

Плохо, когда политкорректность гра-ничит с лицемерием.

Айнура Жекше кызы

Балдарга жакшы тарбия берүүдө ата-энеси үлгү болууга тийиш. Ошондуктан ата -энелер кээ бир нерселерге көңүл буруусу керек.

Үй -бүлөдө ата-эне бири-бирине жылуу-жумшак мамиле кылып, сүйүү, урмат-сый, т ү ш ү н ү ү ч ү л ү к жана жардам-дашуу аркылуу таалайлуу тур-муш куруулары керек. Анткени балдардын руха-ний жана психо-логиялык жактан чың болуусу үчүн мына ушундай үй-бүлөгө муктаж-дык бар. Ошон-дуктан аял жана эркек экөөсү эки тараптан балда-рынын келечегин ойлоп, мындай ийгиликке жетүү үчүн аракеттенүүсү керек. Ал эми дайыма бири-бирине каршы чыгып, урушуп-талашып жүргөн ата эненин балдары болсо, туура ой пикирге жана жакшы адаттарга ээ боло алышпайт. Андыктан ата-эне балда-рынын телевизор көрүүсүнөн тартып көчөгө чыгуусу, сабактарына катышу-усу, ибадаттарын аткаруусу сыяктуу бардык жүрүм-турумуна көңүл буруусу абзел.

Ата энелер бири-бирине жана бал-дарына жалган айтуу менен балдарын чынчыл болууга тарбиялай албайт.

Ата-эне бош убактыларын эч нерсе кылбастан өткөрүү менен балдарын аракет-чил жана эмгек-чил кылып тар-бия бере албайт.

Бир адамдын китеп окууга бол-гон кызыгуусу да, жаш убагында чоңдорду көрүп үйрөнө турган адат экендигин эч ким тана албайт.

Аз. Пайгамба-рыбыз (с.а.в.) кээ бир ибадаттарды үйдө аткарып, үйдү мазарга ай-ландырбай жан-дандырып туру-убузду эскертип

өткөн. Тагыраак айтканда Пайгамба-рыбыз өзүнүн төмөнкү хадистеринде: «Үйүңөрдү мазарга айландырбастан Куран окуп тургула. Куран окуган үйгө шайтан кире албайт», «Напил (ко-шумча) намаздарды үйүңөрдө окугу-ла. Үйүңөр мазарга айланбасын» деп айткан. Бул хадистер мыкты тарбия берүүдө үй-бүлөнүн ролун чагылдырат.

Айсулуу

О РОДиНе шепОТОМ. . .

ү л г ү б о л у у

28 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruРеклама

29Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru

Реклама

30 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru

О к У Рм А Н д А Рд А Н А Н е к д О т тО Р

Сынак

Анекдотторконкурсукызыктуу аНекдот же

кызыктуу окуяларды жазган окурмандардын

тамашаларын гезит бетине чыгарабыз жана смс - добуш берүүгө ко-юлуп жеңүүчүгө белек-

тер берилет. аНекдотуңузду төмөндөгү эл. почтага жөнөтүңүз же биз менен байланышыңыз.

jamesosh@rambler.ru8 (926) 402 45 85

кУттУктАйБыз!!!УРмАттУУ мекеНдештеР

ЖАкыНдАРыңызды мАйРАмдАРы меНеН кУттУктАп, кААлОО тИлектеРИңИздИ

гезИт БетИНеН АйткАНгА ОРУН БеРеБИз. сИздИН кУттУктООлОРУңУздУ күтӨБүз

8 (926) 402 45 85; 8 (925) 885 14 06

8 (926) 402 45 85«БИРге» сөзүн жазып жиберсеңиз болотУрматтуу окурмандар, жүрөгүңүздү кыйнаган, угаар адам таппай, айта албай жүргөн сөзүңүз болсо же социалдык темадагы жарыяңыз болсо, сМс - БилдиРҮҮ аркылуу жогорудагы телефон номерине жөнөтсөңүз.

Ну что тебе, родная, пожелатьВ тот день, когда исполнилось 12?как можно больше и уметь, и знать,как можно чаще весело смеяться.ты дольше не черствей душой,И лучше обучайся в школе,И глубже развивать большойталант, а заодно и силу воли.ты крепче всех родных люби,легко и быстро забывай обиды,ты чище и достойнее живи,И выше выбирай орбиты.

пАпА, мАмА

Военкоматтын босогосунда бир сулуу ыйлап турат. Часовой сурайт: - Эмне, сүйгөн жигитиңди армияга алыштыбы? - Ооба да, алганда да бешөөнү бирдей албадыбы!

- Мен сулуумунбу? - Ооба, сулуусуз. - А минтсем сулуумунбу? - Ооба, антсеңиз деле сулуусуз. - А моминтип турсамчы, сулуумунбу? - Ошентсеңиз да сулуусуз. Жолдош лейтенант, правамды бериңизчи, шашып атам, май түгөнүп жатат...

Экзамен жүрүп жаткан учур, мугалим студенттерден сурап жатат:-Экзаменге даярсыңбы?-Даярбыз. -Анда эмесе, билетте эки суроо гана берилет, эки суроого так жооп берсеңер, экзаменден өтөсүңөр! Кана киминер даярсынар?-деп мугалим экза-мен ала баштайт. Аңгыча адыраңдап Акматов Канат доскага чыгат.Мугалим: -Фамилияң ким? -Акматов.-Атың ким? -Канат.Канат сүйүнүп кол чаап жиберет.Мугалим Канатты карап таң калып:-Сага эмне болду?.. Аябай сүйүңдүн го? -Ку-дайым буйруса, эки суроого тең жакшы жооп бердим. Эжей мен экзаменден өттүм да- деген экен.

Эки студен ачка болуп, акчалары жок эмне кылышаарын билбей жолдо кетип бара жатышса, алдынан эки мас чыгат: -Биз ачка жүрсөк бул экөөнү кара арак-ка тоюп алышкандарын деп жиндери келет. Аңгыча болбой эле, мастардын бирөөсү кусуп жиберет.Студенттердин бири: -Фу, жүрөктү айланткан десе.Экинчи студент: -Бол тез кашык алып кел, ысыгында жеп алалы.

Бир семиз, бир арык чымындар сүйлөшүп атышат:Арыгы: -ого.. семизидигиң укмуш ко... кимдикинде жашайсын?-Министрдикинде. Тамагыңа конуп койсом эле, та-мактын баардыгын төгүп коет. Ошону жеп эле семи-ре берем.-Өзүңчү мынча тыртайып арыксын? -Сеники жыр-гал экен. Мен студенттердин общагасында жашайм.

Алардын тамагына түшүп кетсем, мени кошо жутуп ала жаздашат анан озунан мени жалап-жуктап жерге таштап салышат.

Сапсая түшкөн Бакиев чач тарачты алдырат. Тигиниси кайчысын шакылдатып чач тегиздеп атып эле «Текебаев, Текеба-ев...» деп коёт дейт. Бакиев көзүн алайтып карап койсо токтоп калат. Бир маал-да кайра эле чачтарач «Текебаев, Текебаев...» дейт. Бакиев жини келип:- Өй, үка, неле Текебаев, Текебаев деп атасың эй?Чачтарач жерди карап калат дагы минтип жооп берет:- Мен канчалык Текебаев, Текебаев деген сайын сиздин төбө чачтарыңыз тик туруп, мага чач тегиздегенге өлө ыңгайлуу болуп атат...

Жигит менен кыз сейилдеп жүрүп, көпкө унчукпай калышыптыр. Бир убакта, кыз жигитине: - Эмнени ойлонуп атасың? -десе, жигит: - Сен ойлоп жатканды. -дейт экен. Кыз: - Ай, уятың жок немесиң го! -дептир

Чек арадан өгүз жетелеп бараткан аксакалды көрүп солдаттар аксакалдын кы-жырына тийиш үчүн: -Аксакал жетелеп баратканыңыз эмне - деп сурашыптыр. Анда аксакал: - Бул студент дептир. Солдаттар таң калып коюңузчу аксакал бул өгүзгө дешсе. Аксакал: -Өгүз Бишкекте окуп жүрөт бул студент, студент деп өтүп кеткен экен.

таятам Жороев тешебайды келе жаткан 1 - июль туулган күнү менен куттуктаймын, өмүрүңүз узун, ден-соолугуңуз чың, уул кыздарыңыздын, неберелериңиздин жакшылы-гын көрүңүз, ар дайым бар бо-лунуз! москвадан небереңиз Айсалкын.

Апабыз Назгүлдү 50 - жылдык юбилейи менен куттуктайбыз. Апабызга, чың ден-соолук, узак өмүр, кажыбас кайрат, уул-кыздарыңыздын, неберелериңиздин жанында жаркырап, жайнап балпай-ган байбиче болуп, ойноп күлүп атабыз менен жүрө бериңиз. 50 жаштан дагы экөөнү жашаңыз! Биздин бактыбызга ар дайым бар болуңуз! Жолдошу Нусурат, кыздарыңыз Эльмира, Венера, динара уулдарыңыз Эрнест, Асан, үсөн. 6 штук неберелериңиз.

БУл ЖеР сИздИН кУттУктООңУздУН ОРдУ

8 915 006 43 81, 8 926 402 45 85, 8 925 885 14 06

Бс-001 Мени силерди сагын-дым, Кыргызстан, кеч күзүндө барам деп жүрөм кудай каала-са. Мени күт... 8 925 0233 669

Бс-002 Кыргыз жери эң соонун баардыгынан Ош сонун, Кучагы толгон ооматтка, куш келиңиз Ноокатка. Ноокаттыктар барсы-нарбы. Каховская метросундагы кафеге ай сайын жолугушкан-ды унутпагыла. Биз силерди күтөбүз. 8 962 316 008 12

Бс-003 Карасуулук кыздар менен таанышам. Ак-Сайдан болом. Бардык кыздарга салам! 8 926 331 99 21

Бс- 004 2010-жылы бир вагондо чогуу келген Зулфияны издейм. Окуп калсаң телефон чал мага 8 967 127 14 47

31Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ru

Учредитель газетыООО «мобильные сети»г. москва 129110,Банный пер.д. 6, цокольный этаж.

Газета зарегистрирована вФедеральной службе по надзорув сфере связи, информационныхтехнологий и массовой коммуникаций(Роскомнадзор) Свидетельство:ПИ № ФС 77 - 44734 от 25 апреля2011 г.

главный редакторДжапарова Мадина

заместитель гл. редактораНукеева Венера

дизайнер-верстальщикУзбекова Венера

менеджер по рекламеКусаиров Улукбек

члены ред. коллегии:

Шамеев Арсен

Кайыпбердиева Умай

Кусаиров Улукбек

Нукеева Венера

Эргешбай кызы Айсалкын

Газета не несетответсвенности за содержание рекланыхобъявлений и сообщений информационных агенств.

Мнения авторов могут не совпадать с мнением редакции.

Адрес редакции: г. МоскваБанный переулок дом 6+7 (926) 402 45 85для отправки письмо birgekomanda@yandex.ruwww.birge.ru

Газета отпечатано в ОАО «Московская газетная типография»

Заказ № 2371

Тираж: 10 000

Бул жер сиздин рекламаңыздын орду

8 (915) 006 43 818 (925) 885 14 06

тойлорго керектерүүчү кызматтар бар:

кафе - ресторандар, лимузин-дер, чач жасалгасы, макияж, той көйнөктөрү, ырчылар,

бийчилер, тамадалар, фото жана видео операторлор дагы башка кызматтар.8 (915) 006 43 818 (925) 885 14 06

Жарнактар

Такси. Машина менен Украинага чыгарып келе-биз. Арзан баада жана ишенимдүү.

Ишке уруксат кагазы, патент жана үч айлык учетко кою, узартуу.

Арзан жана ишенимдүү.8 (925) 376-80-04 замир8 (926) 922-47-42 Өмүр

Авиабилеттер сатылат, бардык багыттарга. метро Автозаводская (первый вагон из цен-тра), ул. трофимова, д. 1/17 тел: 8 (926) 405 - 05 - 60

принимаем строчные рекламы

по 100 рублей8 926 402 45 85 8 925 885 14 06 birgekomanda@yandex.ru

место для вашей реламы8 926 402 45 85 8 925 885 14 06 birgekomanda@yandex.ru

Работа, подработка график свободный 8 926 701 57 29 Бермет

Бухгалтердин кызматы

Жеке ишкерлердин жана ком-пания, фирмалардын бухгалте-риялык, эсеп-кысап иштерине профессионал бухгалтерлер кызмат көрсөтөт.Ошондой эле, жаңы фирма, жеке ишкана ачканга юридика-лык кызматтарын (регистра-ция жана перерегистрация юр. лиц и индивидуальный пред-принимателей)

8 (926) 405 05 608 (499) 505 50 07

к ы з БУ РА к тА м А д А

ыРчы да өзү, мУзыкАНт да өзү. сиздин тоюңузду,

мааракеңизди, туулган күнүңүздү кызыктуу програм-

мада башынан аягына чей-ин эсте каларлык деңгээлде

өткөрүп берет.

8 (925) 202 44 03квартирант алам.

полежаевская метросуна жа-кын жерде. тазалыкты сак-

таган, кв. платаны убагында төлөгөн, ичпеген, ыймандуу

адамдарды алам. Бардык шарты бар.

8 (925) 885 14 06

32 Июнь, 2012 г. №6 www.birge.ruРеклама