12
ОНЦЛОХ Бүх эрх хуулиар хамгаалагдана © 00807 ЦАГ АГААРЫН ДЭЛГЭРЭНГYЙ МЭДЭЭЛЛИЙГ 8 ДУГААР НҮҮРЭЭС УНШИНА УУ. УЛААНБААТАР 2018.01.11 БАГАВТАР ҮҮЛТЭЙ -13° -22° АМ.ДОЛЛАР ЮАНЬ РУБЛЬ 2433.66 372.95 42.75 ЗЭС ГЭРЭГЭ БОНД 101.70 0.03% 99.830 0.04% АЛТ MSE ALL 10-ЧИНГИС БОНД 1315.00 0.11% УЛС ТӨР Өргөдлийн байнгын хороонд татварын нэмэгдэлтэй холбоо- той 1400 гаруй гомдол иржээ. Засгийн газраас төрийн өмчит зарим үйлдвэрийн газрыг татан буулгах шийдвэр гаргалаа. БНХАУ-ын Манжуур хотод Консулын газар нээн ажиллуулна. Ардчилсан намаас УИХ-ын дарга болон Ерөнхий сайдад шаардлага хүргүүллээ. Улсын нисэхийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулна. ЭДИЙН ЗАСАГ Хөрөнгийн биржийн “MSE ALL” индекс 1151.18 нэгж болж, 0.74 хувиар буурлаа. Санхүүгийн зохицуулах хороо таван аж ахуйн нэгжийн тусгай зөвшөөрлийг түдгэлзүүлэв. “Нэг бүс, нэг зам” санаачилгын бүтээн байгуулалтад 150-250 сая тонн ган шаардлагатай. Монголбанкнаас "Санхүүгийн хэрэглэгчийг хамгаалах" аяныг зарлалаа. Даатгалын дөрвөн компани дүрмийн сангийнхаа доод хэмжээг хангажээ. НИЙГЭМ Өнгөрсөн онд нийслэлд гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас 757 гэмт хэрэг үйлдэгджээ. МҮЭХ нэгдүгээр сарын 12-нд эсэргүүцлийн жагсаалыг орон даяар зохион байгуулна. Нийслэлийн хэмжээнд цэргийн тоо бүртгэл 38.5 хувьтай байна. Гадаад паспорт энгийнээр захиалах бол Нийслэлийн үйл- чилгээний төвүүдийг зориорой. Нийслэлийн сургууль, цэцэр- лэгүүдийн дулааны алдагдлыг бууруулах төсөл хэрэгжинэ. ДЭЛХИЙ АНУ Оросыг тогтоон бари- хын тулд цөмийн шинэ хошуу бүтээж буйг хэвлэлд мэдээлжээ. Өмнөд Солонгос “зугаацуу- лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө Токио уучлал хүсэх ёстой гэв. Пакистан улс АНУ-тай тагнуулын шугамаар хамтын ажиллагаагаа зогсоосон байна. Францын нэрт жүжигчин Катрин Денев эрчүүдийг үзэн ядах үзлийг шүүмжиллээ. АНУ-д цалингаа нэмүүлэхийг шаардсан багшийг сургуулийн хурал дээрээс баривчилжээ. 7102 0.32% 1151.18 0.74% 2018.01.11, ПҮРЭВ ~ №008 (807) YНЭ: 1000₮ ~ СОЁЛТ ХҮНИЙ ӨГЛӨӨ СОНИН УНШИХААС ЭХЭЛДЭГ ~ ЗГМ Үнийн тогтвортой байдлыг онцолсон шинэчлэл "Тоглоомын дүрэм"-ээ илүү тодорхой болгох хэрэгцээ, шаардлага үүсэж байна. > 11 Эрх баригчид Засгийн газрыг нь огцруулахаас л айна Энэ олон татвараа бууруулах талаар ОУВС-тай ярих хэрэгтэй. > 2 Сөүл, Пхеньян хоёр цэргийн хэлэлцээ хийнэ Дэлхийн өсөлт оргилдоо туллаа Ubinfo.mn сайт шилдэгт багтлаа Gogo.mn Xopom.com Ikon.mn Caak.mn Ubinfo.mn “Засгийн газрын мэдээ” сонины цахим хуудас Ubinfo.mn нь Монголын мэдээллийн шилдэг сайтуудын тавдугаарт бичигдлээ. Zaluu.com News.mn Medee.mn Olloo.mn Peak.mn Эх сурвалж: Alexa.com© ubinfo.mn БҮРЭЛДЭХҮҮН КОМПАНИ THE OFFICIAL GAZETTE Залууд сурсан эрдэм хадан дээр сийлсэн мэт, хожуу сурсан нь мөсөн дээр сийлсэн мэт байдаг Х.Мэргэн ЦАГ АГААР Орон сууцны зах зээлийн төлбөрийн чадвартай хэсэг хумигджээ. Харин нэг ам метр талбайг 1.3 сая төгрөгөөр худалдан авах сонирхолтой 200 гаруй мянган өрх орон сууцны шинэ зах зээлийг бүрдүүлж байна. 12 Б.Ганбаяр / ЗГМ© Орон сууцны шинэ зах зээлийн сорилт 6 НИЙТЛЭЛЧИЙН БУЛАН АМЬДРАЛЫН ХЭВ МАЯГ Авдраа ухах бус айлаас эрэхийг илүүд үзэв Ачаа хөнгөлдөг ухаалаг туслахууд Олон жил дуншсан ДЦС V-ыг зогсооно, эрчим хүчний импортыг өсгөнө… Ойрын өдрүүдэд эрчим хүчний салбараас ийм л шинэ мэдээ дуулдлаа. Хэдхэн хоногийн зайтай гарсан эдгээр мэдээллээс төвийн бүсийн эрчим хүчний илтгэл найдвар болж байсан нэг төслийг зогсоож, гадаадаас авах цахилгаан нэмэгдэхийг түвэггүй ойлгож болох нь. Уг нь Монгол Улс эрчим хүч худалдаж авдаг бус худалддаг орон болох зорилт тээгээд удаж Монголын ухаалаг утас хэрэглэгчдийн тоо 2.4 саяд хүрч, хүн амын 70 гаруй хувь нь гар утас хэрэглэж байна. 2014 онд үүнээс 30 хувиар бага буюу 1.7 сая хэрэглэгч байлаа. Зогсолтгүй өсөн нэмэгдэж буй ухаалаг утасны хэрэглээнд хүн бүр янз бүрээр ханддаг. Зарим нь хэчнээн үнэтэй, өндөр хүчин чадалтай эд барьсан ч түүнийгээ ярих, зурвас бичих төдийхнөөр ашиглах нь бий. Гар утасны хэрэглээ улам бүр амьдралд ойртсоор. АНУ-ын 3 буй. Үе, үеийн сайд, дарга нар эрчим хүчний экспортлогч орон болгоно хэмээн том дуугардаг. Гэвч эрчим хүч үйлдвэрлэж, илүүдлээ хилийн чанадад ху- далдах нь бүү хэл, дотоодын хэрэгцээгээ ч хүний гар харалгүй хангаж чадахгүй, гал алдахад ойрхон байна. Сүүлийн 10 орчим жил, хоёр хөршөөс худалдан авсан эрчим хүчний хэмжээ тасралт- гүй өссөн. Энэ онд л гэхэд Орос, Хятад улсаас нийт 1.6 тэрбум кВт цаг цахилгаан импортлохоор төлөвлөсөн нь 2010, 2011 оныхоос даруй 5-6 дахин их байгаа юм. насанд хүрэгчдийн 28 хувь нь ажил хайхдаа гар утсаа ашигладаг гэсэн судалгааг Pew Research Center байгууллагаас гаргажээ. Түүнчлэн, 51 хувь нь гар утаснаасаа онлайн худалдан авалт хийдэг байна. Ухаалаг утас бол технологийн ертөнцийн толь, өрсөлдөөний чухал талбар. Хүний амьдралыг хөнгөвчлөх, цаг хэмнэх технологийн олон боломж, ирээдүйн хандлагыг гар утасны хөгжлөөс харж болно. Ялангуяа ухаалаг гар утсанд зориулсан аппликэйшн үүний хамгийн тод тусгал нь. Г.Байгал @baigalZGM Б.Баярмаа @bayarmaaZGM Аж ахуйн нэгж, байгууллага, айл өрх, ард иргэд ээ, Монгол Улсын Хүнсний тухай хуульд монгол хүний физиологийн хэрэгцээнд зайлшгүй шаардлагатай хүнсний бүтээгдэхүүн сүүг стратегийн хүнсэнд тооцож, Улсын Их Хурлын 2016 оны 19 дүгээр тогтоолоор баталсан “Монгол Улсын тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал-2030” бодлогын баримт бичигт хүн амын буруу дадал, зуршлыг бууруулж, эрүүл амьдралын хэвшлийг төлөвшүүлэх, үр ашигтай, хэмнэлттэй байх зарчмыг бүх салбарт чанд баримтлах зорилт тавьжээ. Өдгөөгөөс нэгэн зууны тэртээ 1918 онд хийсэн судалгаагаар монголчуудын хоол хүнсний 55.0 хувийг сүү, цагаан идээ эзэлж байсныг тогтоосон байдаг. Гэвч хүн амын дийлэнх хот, суурин газарт шилжин суурьшсанаар үндэсний уламжлалт хоол хүнсний дадал зуршил өөрчлөгдөж, чихэр, хийжүүлсэн ундааны хэрэглээ эрс нэмэгдэн сүү, цагаан идээний хэрэглээ буурсаар байна. Тухайлбал, Гаалийн ерөнхий газрын 2012-2017 оны мэдээгээр жилд дунджаар 21.3 сая ам.долларын үнэтэй 10.6 мянган тонн хатуу чихэр, чихэр орлуулагчаар хийсэн бүтээгдэхүүнийг импортоор авч хэрэглэжээ. Энэ үзүүлэлт жил ирэх тусам нэмэгдэж, хүн амын дунд зонхилж буй хоол боловсруулах, зүрх судасны тогтолцооны өвчний суурь болж байна. 2016 оны судалгаагаар сүүлийн 10 жилд хоол боловсруулах тогтолцооны өвчин 55.2, зүрх судасны тогтолцооны өвчин 74.4 хувь өсчээ. “Эрүүл хүүхэд” аяны хүрээнд 2012 онд хийсэн судалгаагаар шүдний өвчний тархалт 6-8 настнуудын хувьд 85 хувь, олон улсын жишиг үзүүлэлт болох 12 настнуудын хувьд 94 хувьтай байна. Тав хүртэл насны хүүхдийн жингийн илүүдлээр Ази, Номхон далайн баруун бүсэд хоёрдугаарт орж байна. Хүнсний зохисгүй хэрэглээ нь нэг талаас цагаан идээний үнэ өндөр, үйлдвэрлэлийн чанар, стандарт, нийлүүлэлт хангалтгүй, нөгөө талаас иргэдийн буруу дадал зуршил, хүнсний зохистой хэрэглээний мэдлэг тааруу байгаатай холбоотой гэж үзэж байна. Сүү, сүүн бүтээгдэхүүн нь агаар, орчны бохирдлоос үүссэн болон бусад хордлогыг тайлж, хүүхдийн өсөлт, эрүүл мэндэд эергээр нөлөөлдгийг судлаачид онцолдог. Тиймээс Засгийн газрын 2016-2020 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт туссан “Мах, сүүний анхдугаар аян”-ыг эрчимжүүлэх, хүн амыг эрүүл, аюулгүй хүнсээр хангах “Эрүүл хүнс-Эрүүл монгол хүн” уриалга, зорилтоо бодит үр дүнд хүргэх талаар онцгой анхаарах нь зүйтэй. Миний бие Монгол Улсын Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн гишүүн, Улсын Их Хурлын дарга, төрд түмнээ төлөөлж буй түшээгийн хувьд монгол хүний хоол хүнсний аюулгүй байдлыг хангах, үндэсний уламжлалт сүү, цагаан идээний үйлдвэрлэл, хэрэглээг нэмэгдүүлэх нь нэн чухал болоод байгааг эш болгон энэхүү уриалгыг Та бүхэндээ хүргүүлж байгаа юм. Цагаан сарын баяр дөхөж байгаатай холбогдуулан үндэсний уламжлалт цагаан идээг тогтмол хэрэглэж хэвшихийг байгууллага, аж ахуйн нэгж, нийт иргэдэд уриалж байна. Цаашид албан байгууллага, аж ахуйн нэгж, иргэд идээний тавгаа уламжлалт цагаан идээгээр засаж хэвших, өдөр тутам цагаан идээг түлхүү хэрэглэж занших нь иргэдийн эрүүл мэндэд төдийгүй улс орны эдийн засгийн хөгжил, үндэсний үйлдвэрлэлд ихээхэн дэмжлэг үзүүлж, хүн амын суурьшлын төвлөрлийг сааруулах, улмаар ажлын байр нэмэгдэх, иргэд тогтвортой орлоготой болох эх үүсвэр баталгаажих болно. Ариун цагаан сүү, амтат цагаан идээгээ хэрэг- лэцгээе. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА МИЕЭГОМБЫН ЭНХБОЛД 2017 оны нэгдүгээр сарын 11 Улаанбаатар хот. МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА МИЕЭГОМБЫН ЭНХБОЛДЫН УРИАЛГА

сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

  • Upload
    others

  • View
    22

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

ОНЦЛОХ

Бүх эрх хуулиар хамгаалагдана ©0 0 8 0 7

ЦАГ АГААРЫН ДЭЛГЭРЭНГYЙ МЭДЭЭЛЛИЙГ 8 ДУГААР НҮҮРЭЭС УНШИНА УУ.

УЛААНБААТАР2018.01.11

БАГАВТАР ҮҮЛТЭЙ

-13° -22°

АМ.ДОЛЛАР ЮАНЬ РУБЛЬ

2433.66 372.95 42.75

ЗЭС ГЭРЭГЭ БОНД

101.700.03%

99.8300.04%

АЛТMSE ALL 10-ЧИНГИС БОНД

1315.000.11%

УЛС ТӨРӨргөдлийн байнгын хороонд татварын нэмэгдэлтэй холбоо­той 1400 гаруй гомдол иржээ. Засгийн газраас төрийн өмчит зарим үйлдвэрийн газрыг татан буулгах шийдвэр гаргалаа.БНХАУ-ын Манжуур хотод Консулын газар нээн ажиллуулна. Ардчилсан намаас УИХ-ын дарга болон Ерөнхий сайдад шаардлага хүргүүллээ.Улсын нисэхийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулна.

ЭДИЙН ЗАСАГХөрөнгийн биржийн “MSE ALL” индекс 1151.18 нэгж болж, 0.74 хувиар буурлаа.Санхүүгийн зохицуулах хороо таван аж ахуйн нэгжийн тусгай зөвшөөрлийг түдгэлзүүлэв.“Нэг бүс, нэг зам” санаачил гын бүтээн байгуулалтад 150­250 сая тонн ган шаардлагатай.Монголбанкнаас "Санхүү гийн хэрэглэгчийг хамгаалах" аяныг зарлалаа.Даатгалын дөрвөн компани дүрмийн сангийнхаа доод хэмжээг хангажээ.

НИЙГЭМӨнгөрсөн онд нийслэлд гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас 757 гэмт хэрэг үйлдэгджээ.МҮЭХ нэгдүгээр сарын 12-нд эсэргүүцлийн жагсаалыг орон даяар зохион байгуулна.Нийслэлийн хэмжээнд цэргийн тоо бүртгэл 38.5 хувьтай байна.Гадаад паспорт энгийнээр захиалах бол Нийслэлийн үйл­чил гээний төвүүдийг зориорой. Нийслэлийн сургууль, цэцэр-лэ гүүдийн дулааны алдагд лыг бууруулах төсөл хэрэгжинэ.

ДЭЛХИЙАНУ Оросыг тогтоон ба ри­хын тулд цөмийн шинэ хо шуу бүтээж буйг хэвлэлд мэдээлжээ. Өмнөд Солонгос “зугаацуу-лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө Токио уучлал хүсэх ёстой гэв. Пакистан улс АНУ-тай тагнуулын шугамаар хамтын ажиллагаагаа зогсоосон байна. Францын нэрт жүжигчин Катрин Денев эрчүүдийг үзэн ядах үзлийг шүүмжиллээ. АНУ-д цалингаа нэмүүлэхийг шаардсан багшийг сургуулийн хурал дээрээс баривчилжээ.

71020.32%

1151.180.74%

2018.01.11, ПҮРЭВ ~ №008 (807) YНЭ: 1000₮~ СОЁЛТ ХҮНИЙ ӨГЛӨӨ СОНИН УНШИХААС ЭХЭЛДЭГ ~

ЗГМ

Үнийн тогтвортой байдлыг онцолсон шинэчлэл"Тоглоомын дүрэм"­ээ илүү тодорхой болгох хэрэгцээ, шаардлага үүсэж байна. > 11

Эрх баригчид Засгийн газрыг нь огцруулахаас л айнаЭнэ олон татвараа бууруулах талаар ОУВС­тай ярих хэрэгтэй. > 2

Сөүл, Пхеньян хоёр цэргийн хэлэлцээ хийнэ

Дэлхийн өсөлт оргилдоо туллаа

Ubinfo.mn сайт шилдэгт багтлааGogo.mnXopom.comIkon.mnCaak.mnUbinfo.mn

“Засгийн газрын мэдээ” сонины цахим хуудас Ubinfo.mn нь Монголын мэдээллийн шилдэг сайтуудын тавдугаарт бичигдлээ.

Zaluu.comNews.mnMedee.mnOlloo.mnPeak.mn

Эх сурвалж: Alexa.com©

ubinfo.mnБҮРЭЛДЭХҮҮНКОМПАНИ

THE OFFICIAL GAZETTE

Залууд сурсан эрдэм хадан дээр сийлсэн мэт, хожуу сурсан нь мөсөн дээр сийлсэн мэт байдагХ.Мэргэн

ЦАГ АГААР

Орон сууцны зах зээлийн төлбөрийн чадвартай хэсэг хумигджээ. Харин нэг ам метр талбайг 1.3 сая төгрөгөөр худалдан авах сонирхолтой 200 гаруй мянган өрх орон сууцны шинэ зах зээлийг бүрдүүлж байна. 12

Б.Ганбаяр / ЗГМ©

Орон сууцны шинэ зах зээлийн сорилт

6

НИЙТЛЭЛЧИЙН БУЛАН

АМЬДРАЛЫН ХЭВ МАЯГ

Авдраа ухах бус айлаас эрэхийг илүүд үзэв

Ачаа хөнгөлдөг ухаалаг туслахууд

Олон жил дуншсан ДЦС V-ыг зогсооно, эрчим хүчний импортыг өсгөнө… Ойрын өдрүүдэд эрчим хүчний салба раас ийм л шинэ мэдээ дуулд лаа. Хэдхэн хоногийн зайтай гарсан эдгээр мэдээллээс төвийн бүсийн эрчим хүчний илтгэл найдвар болж байсан нэг төслийг зогсоож, гадаадаас авах цахилгаан нэмэгдэхийг түвэггүй ойлгож болох нь.

Уг нь Монгол Улс эрчим хүч худалдаж авдаг бус худалддаг орон болох зорилт тээгээд удаж

Монголын ухаалаг утас хэрэглэгчдийн тоо 2.4 саяд хүрч, хүн амын 70 гаруй хувь нь гар утас хэрэглэж байна. 2014 онд үүнээс 30 хувиар бага буюу 1.7 сая хэрэглэгч байлаа. Зогсолтгүй өсөн нэмэгдэж буй ухаалаг утасны хэрэглээнд хүн бүр янз бүрээр ханддаг. Зарим нь хэчнээн үнэтэй, өндөр хүчин чадалтай эд барьсан ч түүнийгээ ярих, зурвас бичих төдийхнөөр ашиглах нь бий. Гар утасны хэрэглээ улам бүр амьдралд ойртсоор. АНУ-ын

3

буй. Үе, үеийн сайд, дарга нар эр чим хүчний экспортлогч орон бол го но хэмээн том дуугардаг. Гэвч эрчим хүч үйлдвэрлэж, илүүд лээ хилийн чанадад ху-дал дах нь бүү хэл, дотоодын хэ рэг цээгээ ч хүний гар харалгүй хан гаж чадахгүй, гал алдахад ойрхон байна. Сүүлийн 10 орчим жил, хоёр хөршөөс худалдан авсан эрчим хүчний хэмжээ тас ралт-гүй өссөн. Энэ онд л гэхэд Орос, Хятад улсаас нийт 1.6 тэр бум кВт цаг цахилгаан им порт лохоор төлөвлөсөн нь 2010, 2011 оныхоос даруй 5-6 дахин их байгаа юм.

насанд хүрэгчдийн 28 хувь нь ажил хайхдаа гар утсаа ашигладаг гэсэн судалгааг Pew Research Center байгууллагаас гаргажээ. Түүнчлэн, 51 хувь нь гар утаснаасаа онлайн худалдан авалт хийдэг байна.

Ухаалаг утас бол технологийн ертөнцийн толь, өрсөлдөөний чухал талбар. Хүний амьдралыг хөнгөвчлөх, цаг хэмнэх технологийн олон боломж, ирээдүйн хандлагыг гар утасны хөгжлөөс харж болно. Ялангуяа ухаалаг гар утсанд зориулсан аппликэйшн үүний хамгийн тод тусгал нь.

Г.Байгал@baigalZGM

Б.Баярмаа@bayarmaaZGM

Аж ахуйн нэгж, байгууллага, айл өрх, ард иргэд ээ,Монгол Улсын Хүнсний тухай хуульд монгол

хүний физиологийн хэрэгцээнд зайлшгүй шаардлагатай хүнсний бүтээгдэхүүн сүүг стратегийн хүнсэнд тооцож, Улсын Их Хурлын 2016 оны 19 дүгээр тогтоолоор баталсан “Монгол Улсын тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал-2030” бодлогын баримт бичигт хүн амын буруу дадал, зуршлыг бууруулж, эрүүл амьдралын хэвшлийг төлөвшүүлэх, үр ашигтай, хэмнэлттэй байх зарчмыг бүх салбарт чанд баримтлах зорилт тавьжээ.

Өдгөөгөөс нэгэн зууны тэртээ 1918 онд хийсэн судалгаагаар монголчуудын хоол хүнсний 55.0 хувийг сүү, цагаан идээ эзэлж байсныг тогтоосон байдаг.

Гэвч хүн амын дийлэнх хот, суурин газарт шилжин суурьшсанаар үндэсний уламжлалт хоол хүнсний дадал зуршил өөрчлөгдөж, чихэр, хийжүүлсэн ундааны хэрэглээ эрс нэмэгдэн сүү, цагаан идээний хэрэглээ буурсаар байна. Тухайлбал, Гаалийн ерөнхий газрын 2012-2017 оны мэдээгээр жилд дунджаар 21.3 сая ам.долларын үнэтэй 10.6 мянган тонн хатуу чихэр, чихэр орлуулагчаар хийсэн бүтээгдэхүүнийг импортоор авч хэрэглэжээ.

Энэ үзүүлэлт жил ирэх тусам нэмэгдэж, хүн амын дунд зонхилж буй хоол боловсруулах, зүрх судасны тогтолцооны өвчний суурь болж байна. 2016 оны судалгаагаар сүүлийн 10 жилд хоол боловсруулах тогтолцооны өвчин 55.2, зүрх судасны тогтолцооны

өвчин 74.4 хувь өсчээ. “Эрүүл хүүхэд” аяны хүрээнд 2012 онд хийсэн судалгаагаар шүдний өвчний тархалт 6-8 настнуудын хувьд 85 хувь, олон улсын жишиг үзүүлэлт болох 12 настнуудын хувьд 94 хувьтай байна. Тав хүртэл насны хүүхдийн жингийн илүүдлээр Ази, Номхон далайн баруун бүсэд хоёрдугаарт орж байна.

Хүнсний зохисгүй хэрэглээ нь нэг талаас цагаан идээний үнэ өндөр, үйлдвэрлэлийн чанар, стандарт, нийлүүлэлт хангалтгүй, нөгөө талаас иргэдийн буруу дадал зуршил, хүнсний зохистой хэрэглээний мэдлэг тааруу байгаатай холбоотой гэж үзэж байна. Сүү, сүүн бүтээгдэхүүн нь агаар, орчны бохирдлоос үүссэн болон бусад хордлогыг тайлж, хүүхдийн өсөлт, эрүүл мэндэд эергээр нөлөөлдгийг судлаачид онцолдог.

Тиймээс Засгийн газрын 2016-2020 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт туссан “Мах, сүүний анхдугаар аян”-ыг эрчимжүүлэх, хүн амыг эрүүл, аюулгүй хүнсээр хангах “Эрүүл хүнс-Эрүүл монгол хүн” уриалга, зорилтоо бодит үр дүнд хүргэх талаар онцгой анхаарах нь зүйтэй.

Миний бие Монгол Улсын Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн гишүүн, Улсын Их Хурлын дарга, төрд түмнээ төлөөлж буй түшээгийн хувьд монгол хүний хоол хүнсний аюулгүй байдлыг хангах, үндэсний уламжлалт сүү, цагаан идээний үйлдвэрлэл, хэрэглээг нэмэгдүүлэх нь нэн чухал болоод байгааг эш болгон энэхүү уриалгыг Та бүхэндээ хүргүүлж байгаа юм.

Цагаан сарын баяр дөхөж байгаатай холбогдуулан үндэсний уламжлалт цагаан идээг тогтмол хэрэглэж хэвшихийг байгууллага, аж ахуйн нэгж, нийт иргэдэд уриалж байна.

Цаашид албан байгууллага, аж ахуйн нэгж, иргэд идээний тавгаа уламжлалт цагаан идээгээр засаж хэвших, өдөр тутам цагаан идээг түлхүү хэрэглэж занших нь иргэдийн эрүүл мэндэд төдийгүй улс орны эдийн засгийн хөгжил, үндэсний үйлдвэрлэлд ихээхэн дэмжлэг үзүүлж, хүн амын суурьшлын төвлөрлийг сааруулах, улмаар ажлын байр нэмэгдэх, иргэд тогтвортой орлоготой болох эх үүсвэр баталгаажих болно.

Ариун цагаан сүү, амтат цагаан идээгээ хэ рэг-лэцгээе.

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА МИЕЭГОМБЫН ЭНХБОЛД2017 оны нэгдүгээр сарын 11 Улаанбаатар хот.

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА МИЕЭГОМБЫН ЭНХБОЛДЫН УРИАЛГА

Page 2: сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

2 ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН 2018.01.11, ПҮРЭВ ~ №008 (807)

Улс төрБАЙР СУУРЬ

ТОДРУУЛГА & ЗАЛРУУЛГА

Уншигч та манай сонины мэдээ, нийтлэл, сурвалжилгатай холбоотой тодруулж, залруулах шаардлагатай

санал, хүсэлт байвал

[email protected]

Утас: 99903584 хаягаар бидэнтэй холбогдоно уу.

Я.Санжмятав: Эрх баригчид Засгийн газрыг нь огцруулахаас л айна

ЭШЛЭЛ

НАМУУД ЗАСГИЙН ГАЗАР

ТОВЧХОН

Ардчилсан нам гурван асууд-лын хүрээнд УИХ, Засгийн газрын удирдлагуудад шаардлага хүргүүлж буйгаа өчигдөр мэдэгд-лээ. Хэрэв ирэх сарын 1-ны өдөр гэхэд шаардлагын хариуг өгөхгүй бол Засгийн газрыг огцруулж, УИХ-ыг тараах алхам эхлүүлнэ гэдгээ мөн хэлэв.

Тус шаардлагад шинэ оны эхнээс хэрэгжиж эхэлсэн тат варын нэмэгдэлтэй холбоотой хуулиудаа эргэн харж, ачааны хүндийг ард түмэнд үүрүүлэхгүй байхыг юун түрүүнд дурджээ.Онцгой албан татварыг нэмс нээр шатахууны үнэ литр ту там даа нэмэгдэж, дагаад өргөн хэрэглээний барааны үнэ өссөн байна. Мөн ХАОАТ-ыг шат лал тайгаар нэмсэн нь хүн амын дөнгөж зургаан хувийг бүрдүүлж буй дундаж давхаргыг татан унагах үйлдэл гэдгийг онцолсон юм.

Ардчилсан намын дарга С.Эрдэнэ агаарын бохирдлын улмаас Улаанбаатар хотод

Ардчилсан нам шаардлага хүргүүлэв

Төрийн өмчит зарим үйлдвэрийн газрыг татан буулгана

“Малын эрүүл мэнд” үндэсний хөтөлбөрийг баталлаа

“Цэргийн гэрээт алба хаах журам”-ыг баталлаа

Иргэдийн хуримтлал руу гар дүрж болохгүй

Ардчилсан намаас УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайдад хүргүүлсэн шаардлагатай холбогдуулан УИХ-ын дэд дарга Я.Санжмятавын байр суурийг сонирхлоо. Тэрбээр Ардчилсан намын шаардлага ард түмний бухимдал гудамжинд гарахаас сэргийлсэн алхам тодотгож хэлж байна.

-Ардчилсан нам эрх баригч-дад шаардлага хүргүүл лээ. Хариуд нь ямар үр дүн хүлээж байна?

-Өнөөдөр тавьж буй Ардчилсан намын шаардлага бол ард түмэн болон нийгэмд байгаа бухимдлыг гудманд гаргахгүйн төлөө хийж байгаа үйлдэл юм. Мөн иргэдийн эрх ашгийг УИХ, Засгийн газраар дамжуулан хэрэгжүүлэхийн төлөөх шаардлага гэж ойлгох хэрэгтэй. Түүнээс гадна энэ сарын 25-нд ОУВС-тай хэлэлцээрт орох Засгийн газарт Ардчилсан намын зүгээс өгч буй дэмжлэг. Өөрөөр хэлбэл, Засгийн газрыг хэлэлцээрт ороход нь бид бэлтгэж өгч байна. Хэлэлцээрийн үеэр энэ олон татвараа бууруулах талаар ОУВС-тай ярих хэрэгтэй.

-Энэ Засгийн газар байгуу-лагдаад удаагүй боловч зарим асуудлаар хурдан хуга цаанд тодорхой шийдвэр гаргаад байгаа юм биш үү?

-Нийгэм нэлээд бухимдалтай байна. Харин тэр бухимдлыг Засгийн газар зохиомлоор зогсоо-чихсон байгаа. Одоо нийслэлийн замын түгжрэл багасч, ханиад томууны дэгдэлт буурсан. Яагаад гэж бодож байна. Утаа, ханиад хоёроос хүнээ, хүүхдээ хамгаалж байна гээд сургуулийн хүүхдүүдийг амраачихсан. Уг нь хүүхдүүд жилийн найман

Б.Ганбаяр / ЗГМ ©

» БАЙНГЫН ХОРОО БНХАУ­аас Монгол Улсын Дорноговь аймгийн Замын­Үүд суманд суугаа Ерөнхий консулын газрын барилга байгууламж барих зориулалтаар хоёр га газар олгохыг Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороо дэмжив.

» ТОО

1461 Иргэн. Өргөдлийн байнгын хороонд Хувь хүний орлогын албан татварын хувь хэмжээ нэмэгдсэн нь амьдралд хүнд тусч буй талаар 1461 иргэн өргөдөл ирүүлжээ. Улмаар уг хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төслийг санаачлан батлуулж өгөхийг эдгээр иргэн хүссэн байна.

» МЭДЭГДЭЛ ГХЯ­ны хэвлэлийн төлөөлөгч БНСУ, БНАСАУ­ын хооронд Засгийн газрын түвшний уулзалт хийж буйтай холбогдуулан мэдэгдэл гаргалаа. Тус мэдэгдэлд “Энэ уулзалт нь Солонгосын хойгийн аюулгүй байдлыг хангахад чиглэсэн яриа хэлэлцээг сэргээх, бүс нутагт итгэлцлийг бэхжүүлэхэд чухал түлхэц болно гэдэгт найдаж байна” гэжээ.

» ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭГ Нийслэлийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийн талаарх хэлэлцүүлгийг УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэг өнөөдөр зохион байгуулна. Тус хэлэлцүүлэгт УИХ­ын гишүүд, Улаанбаатар хотын өмнөх болоод одоогийн удирдлагууд, НИТХ­ын дарга, зарим төлөөлөгч, иргэдийн төлөөлөл оролцох аж.

» ХАРИЛЦАА Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд Д.Сумъяабазар Австрали улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Жон Лангтриг хүлээн авч уулзлаа.Энэ үеэр Австрали­Монголын олборлох салбарын төслийн хүрээнд цаашид хэрэгжүүлэх арга хэмжээг тодорхойлох, тус улсын Гео­шинжлэх ухааны байгууллага, Гадаад хэрэг, худалдааны яамтай геологийн салбарыг хөгжүүлэх хүрээнд хамтран ажиллах боломжийн талаар талууд санал солилцов.

-Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүн, Төрийн албаны зөвлөлийн даргыг зургаан жилээр сонгодог. Сонгуулийн дараа сольдоггүйн учир энэ. Төрийн захиргааны дээд албан тушаалтнуудын томилгоог сонгуулийн циклээс зөрүүлж байгаа юм. Мөн бүх албан тушаал дээр шаардлага тавьж байна. Жишээлбэл, Төрийн нарийн бичгийн дарга 16 жил ажилласан байх, яамдын газрын дарга нар 12, яамны ахлах мэргэжилтэн найман жил, яаманд шинээр орох мэргэжилтэн дөрвөн жилд төрийн албан ажилласан байна гэсэн шаардлагуудыг тусгаж өгсөн. Энэ нь нөгөө шатлал гэсэн үг.

Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга

Д.Тогтохсүрэн

сарын хугацаанд сургуульд сурах ёстой. Гэтэл хоёр сарыг нь хасчихлаа. Дунд сургуулийн сурагчид зуун хувийн хичээлийн программынхаа 25 хувийг нь хэзээ нөхөж авах болж байна. Энэ бол нэгдүгээрт, ханиаднаас урьдчилан сэргийлсэн, нөгөө талдаа иргэдийн замын хөдөлгөөний түгжрэл бөглөөгүй зорчиж байгааг шийдсэн зүйл биш. Харин түр зуур зохиомлоор зогсоочихоод байна. Уг нь бол асуудлыг нэг мөр шийдсэн тодорхой шийдэл байх ёстой юм. Хүүхэд сурах, боловсрох эрхийг нь хязгаарлаж байгаа л үйлдэл. Эсвэл хичээлийн хөтөлбөрийг зун гүйцээж орох юм уу. Энэ талаар ямар ч тодорхой хариултыг Засгийн газар өгөхгүй байна. Ийм байдалтай эвлэрч болохгүй.

-Татваруудын тухайд нийт иргэдийг хамраагүй, хүн амын найман хувьд л үйлчилнэ гэж Засгийн газар тайлбарласан…?

-Орон сууц авъя гэсэн иргэн шууд хуримтлал үүсгээд авч чад даггүй. Ипотекийн зээлийн шалгуур болох 30 хувийн урьдчилгаагаа аль ч банк, барилгын компани шаар дана. Тэгвэл орон сууцны урьдчил гаа бүрдүүлэх гэж банкинд хад-галсан мөнгөнийх нь хүүнээс тат вар авах шийдвэрийг Зас-гийн газар гаргасан. Энэ бол авсан татварынхаа хэмжээгээр иргэдийн байранд орох хугацааг нь хойшлуулж байгаа хэлбэр. Үүнийгээ боль л гэж байгаа юм. Хүүхдийнхээ сургал тын төлбөр, өөрийнхөө эрүүл мэндэд зориулахаар хадгалж байсан мөнгөнөөс нь дээрэм дэж байна.

хөтөлбөрүүд, гэр хорооллыг орон сууцжуулах ажлуудыг үргэл ж лүүлэхийг шаарджээ. Дагуул хотуу дыг хөгжүүлж, Тавантолгой, Оюутолгойг эрчим хүчээр хангах Цахилгаан станц барих зэрэг царцаасан төслүүдээ урагшлуулахыг сануулая.

Эцэст нь хэт олонх УИХ, Засгийн газар ажиллаж буй үед Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруу лах нь зохимжгүй тул энэ асуудлыг бүх нийтийн санал асуул гаар шийдэхийг шаардсан юм.

Мэдээллийнхээ төгсгөлд Ард-чилсан намын дарга С.Эрдэнэ “Тэвчээрт хязгаар бий, эрх бариг чид даварч байна” хэмээн мэдэгдлээ.

5-6 сая төгрөгийн татварын ачааг Засгийн газар шууд өгчихлөө.

-Эдийн засаг хүнд байна. Дээрээс нь ОУВС-гийн зүгээс тавьж буй шаардлага Засгийн газрыг татвар нэмэхээс аргагүй байдалд оруулж байгаа юм биш үү?

-Татвар нэмэхгүйгээр асууд-лыг шийдэх олон гарц бий. Оюутолгой болон бусад хөрөнгө оруулаг чидтай хэлцлүүдээ эхлүүлэх хэрэгтэй. Тэдгээр компанийн орлогыг шууд биш Монголоор дам жуулж гаргах

Б.Энхжаргал @enkhjrglZGM

Б.Сэлэнгэ ЗГМ

Ирэх сарын 1-ний дотор хариу өгөхгүй бол ЗГ-ыг огцруулж, УИХ-ыг тараана гэлээ

Засгийн газар өөрөө хуримтлал үүсгэж чадах гүй байж болно. Харин хөдөлмөр лөж, хөлсөө урсган байж хуримт луулсан иргэдийнхээ мөнгөнөөс шууд 15-25 хувийн татвар авна гэдэг “хамтдаа зүтгэнэ, хамтдаа хөг-жинө” гэдэг амлалтаасаа буцаж байгаа хэрэг юм.

Мөн приус машины татварыг 50 хувь хөнгөлж байгаа нэрээр татварыг нь мөн л нэмчихсэн. Одоо бага, дунд орлоготой иргэд автомашин авах бололцоогүй болж байна. Дахиад тэр хүмүүст

бололцоо бий. Мөн зөвхөн дэд сайдын орон тооноос гадна яамдын олон агентлагуудыг цомхон болгож, төрийн албан хаагчдын тоог цөөлөх хэрэгтэй. Тансаг хэрэглээгээ бууруулж багасгахыг хүсвэл шийдэл их. Бид тэвчээртэй хандаж, асуудлыг тавьж байна. Энэ намрын чуулган завсарлах хүртлээ шуурхай ажиллаж, тодорхой арга шийдлийг олооч гэж хэлээд байгаа юм. Энэ хүртэл нь явж, гудамжинд жагсах гэсэн ард түмний бухимдлыг тодорхой хугацаагаар хойшлуулж өгч байгаа юм шүү. Үүнээс цааш Ардчилсан нам ард түмэнтэй хамт шахалт үзүүлнэ. Есхөн гишүүн цөөхүүлээ, бүгдээрээ хэлээд ч хүч хүрэхгүй байгаа тул намаараа дамжуулан парламентад шаардлага хүргүүлж байгаа нь энэ. У. Хүрэлсүх “шударга байя”, “хууль бус зүйлтэй эвлэрэхгүй” гэдэг үг, ёсолгоогоо Ерөнхий сайд болчихоод мартаж болохгүй. Тэр хүн намын дарга, Ерөнхий сайдаас гадна үнэмлэхүй олонх парламентын дэмжлэгтэй. Ажил хийхэд саад тотгор алга. Тиймээс Ардчилсан нам тавих ёстой шаардлагаа тавьж байна.

-Та бүхний шаардлагад Зас-гийн газрыг огцруулах хүртэл асуудлыг тавина гэсэн байна. Энэ Засгийн газар байгуу-лагдаад удаагүй байгаа. Огцрох хэмжээний хариуцлага хүлээх хугацаа хүрсэн гэж үү?

-Засгийн газар хэлсэн амлалтаа биелүүлээгүй байхаас айхгүй байна. Ард түмний бухимдлаас бас айхгүй байна. Ардчилсан нам сөрөг хүчний хувиар хэлээд байхад мөн л айхгүй байгаа. Одоо нэг л зүйлээс айна. Тэр нь Засгийн газар огцрох вий гэдэг болгоомжлол. Тиймээс бид ийм асуудлыг тавьсан. Түүнээс биш унагаад, зогсоогоод өгье гэдэг байдлаар асуудалд хандаагүй. Хүүхдийг “Хадны мангаа” гэж айлгадаг шиг Засгийн газрыг чинь огцруулна шүү гэж байж эрх баригчдыг айлгаж, ажлыг нь хийлгүүлье л гэж байгаа юм.

Энэ олон татвараа

бууруулах талаар ОУВС-тай ярих

хэрэгтэй

жилдээ 3700 хүн нас барж байна хэмээн хэлсэн нь онцгой анхаарал татаж байлаа. Тэрбээр энэхүү судалгааг ДЭМБ-аас гаргасан гэдгийг эш татсан юм. Эрх баригчид өнөөдрийг хүртэл утааг бууруулах шийдвэртэй арга хэмжээ авалгүй, иргэдийг төөрөгдүүлэх, хууран мэхлэх замаар асуудлаас бул тахыг оролдсоор байна гэж Ардчилсан нам үзэж байгаа аж.

Тиймээс шаардлагадаа агаа рын бохирдлыг бууруулах чиглэ-лээр чиг, үүрэг бүхий төрийн байгууллагын бүтцийг бий болгож, тогтвортой ажил луу ла-хыг тусгажээ. Мөн Ард чил сан нам засгийн эрхийг барьж байх хуга-цаанд эхлүүлсэн сайн тодотголтой

“Аж үйлдвэрийн цогцолбор”, “Монгол тариалан корпораци”, “Монгол мах корпораци”, “Монгол тамга”, “Авто замын тоног төхөө-рөм жийн түрээс” төрийн өмчит үйлдвэрийн газ руудыг татан буул-гахаар боллоо.

Дээрх газрууд байгуулагд-санаасаа хойш үйл ажиллагаа явуулаагүй, их хэмжээний өртэй, санхүү, хөрөнгийн эх үүсвэргүй

зэрэг үндэслэлээр Засгийн газар дээрх шийдвэрийг гаргажээ.

Мөн “Эрдэнэт үйлдвэр” хязгаар-лагдмал хариуцлагатай компанийг нээлттэй хувьцаат компани болгож, нийт хувьцааны тодорхой хувийг иргэдэд эзэмшүүлэхээр Засгийн газрын хуралдаанаас шийдлээ.Үүнтэй холбоотойгоор “Эрдэнэт үйлдвэр”-т хөрөнгийн үнэлгээ хийхээр болсон байна.

Хөтөлбөр нь мал, амьтны гоц халдварт болон халдварт өвчин гарах, тархах шалтгаан, нөхцөлийг хязгаарлах, эрүүл жүүлэх чиг лэлээр цогц арга хэмжээ авах зорил готой юм. Мөн малын өвчнөөр тайван, эрүүл байдлаа дотоод, гадаадад

баталгаажуулан хадгалах, иргэ-дийг эрүүл, аюулгүй хүнсээр, боловс руулах үйлдвэрийг чанар-тай түүхий эдээр хангаж мал аж ахуйн гаралтай түүхий эд, бүтээг дэхүүнийг экспортлох нь хөтөлбөрийн зорилго аж.

Цэргийн албаны тухай хууль батлагдсаны дагуу “Цэргийн гэрээт алба хаах журам”-ыг шинэчлэн боловсруулж мөрдөх шаардлагатай болсон байна.

Журам батлагдсанаар тухайн иргэн цэргийн байгууллагад ахлагч, офицерын албан ту шаалд гэрээгээр алба хаах нөх цөл бүрдэх юм. Мөн тодор хой хугацаанд хэрэгжих төсөл, хөтөлбөрт чухал

шаард лага тай мэргэжилтэй хүнийг орол цуу лах, цэргийн сургуульд бэлтгэх боломжгүй мэргэжилтнийг их, дээд сур гуульд захиалгаар сургаж бэлтгэх төсөв, зардал болон алба хаагч тэтгэвэрт гарахад олгох нэг удаагийн тэтгэмжийн зардлыг хэмнэх боломж бүрдэж байна. Гэрээт албыг байлдагч, тү-рүү чээр хаах хугацаа 24 сар бөгөөд сунгаж болно.

Page 3: сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

2018.01.11, ПҮРЭВ ~ №008 (807)

Нийтлэлчийн булан

3ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН

Цахилгааны эрэлт жилд дунджаар 3-4 хувиар өсөж байна

Б.Ганбаяр / ЗГМ©

◄1Эдүгээ Монгол Улс эрчим

хүч ний хэрэглээнийхээ 19-21 хувийг хоёр хөршөөсөө импор-толж, дотоодын хэрэгцээг хангаж байна. Хилийн чанадаас импортолж буй цахилгааны дийлэнх буюу 75 хувийг Хятад, үлдсэнийг нь ОХУ-аас худал-дан авдаг. Өмнийн говьд өрнөж буй “Оюутолгой” төсөл бол урд хөршийн цахилгааны нийлүү-лэлтийн гол хэрэглэгч нь. Энэ төсөл өдгөө 100 сая ам.долларыг БНХАУ-аас ца хил гаан худалдан авахад зар цуулдгийг холбогдох эх сурвалж мэдээлж байна.

Тэгвэл төвийн бүсийн эрчим хүчний сүлжээ өнгөрсөн онд

Дотооддоо эрчим хүч үйлдвэрлэх бус илүү амархан атлаа ашиггүй хувилбарыг сонгож айлаас гуйх аргаар л цахилгааны хэрэгцээгээ хангасаар суух нь.

• “Баруун бүсийн эрчим хүчний систем” нэг кВт цаг эрчим хүчийг ОХУ-аас 116.3 төгрөг, БНХАУ-аас 240.5 төгрөгөөр худалдаж авдаг.

• Эдүгээ Монгол Улс эрчим хүчний хэрэглээнийхээ 19-21 хувийг хоёр хөршөөсөө импортолж, дотоодын хэрэгцээг хангаж байна.

• Энэ онд л гэхэд Орос, Хятад улсаас нийт 1.6 тэрбум кВт цаг цахилгаан импортлохоор төлөвлөсөн нь 2010, 2011 оныхоос даруй 5-6 дахин их.

Импорт(Хэмжих нэгж: сая кВт.цаг)

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

0 200 400 1000600 1200800 1400 1600

1,446.3

1,416.8

1,349.2

1,195.5

366.0

275.5

262.9

Эрчим хүчний импортын 2018 оны төлөвлөгөө

1.6тэрбум кВт цаг

эрчим хүч

75%

25%

Авдраа ухах бус айлаас эрэхийг илүүд үзэвимпортын эрчим хүчинд 50 гаруй тэрбум төгрөг зарцуулжээ. Үүнээс үзэхэд, Монгол Улс багагүй хэм жээний валютын урсгалыг хилийн чанадаас эрчим хүч худалдан авахад зарцуулдаг гэсэн үг. Ингэж валют урсгаад зогсохгүй импор тын эрчим хүчнээс алдагдал хүлээ дэг гээч.

Хамгийн гол нь импортын цахилгааныг дотоо дын ханшнаас өндөр үнээр худалдаж авч байна. “Баруун бүсийн эрчим хүчний систем” нэг кВт цаг эрчим хүчийг ОХУ-аас 116.3 төгрөг, БНХАУ-аас 240.5 төг рөгөөр худалдаж авдаг атлаа хэрэглэгчдэд дунд жаар 102.3 төгрөгөөр борлуулдаг. Нийслэлийн иргэн би нэг кВт цахилгаан эрчим хүчиндээ дунджаар 98.40 төгрөг төлдөг бол Ховдын оршин суугч импор-тын эрчим хүчинд илүү өндөр үнэ төлдөг.

Энгийн иргэд ингэж илүү үнэ төлөөд зогсохгүй улсын төсвөөс импортын эрчим хүчний зөрүүнд татаас олгодог юм. Өөрөөр хэлбэл, улс дотоодын эрчим хүчнээс өндөр

үнээр цахилгаан импортлодог атлаа түүнийгээ хямд үнээр борлуулдаг нь эрүүл тогтолцоо юу. Энэ борлуулалтын зөрүүнээс эрчим хүчний систем нэг кВт цагт 96.7 төгрөгийн алдагдал хүлээдэг. Энэ бүх алдагдлыг татвар төлөгчдийн мөнгөөр татаас өгч, хаасаар ирсэн. Сүүлийн гурван жилд гэхэд баруун бүсийн эрчим хүчний борлуулалтаас үүссэн үнийн зөрүүнд улсын төсвөөс нийт 25.8 тэрбум төгрөгийн татаас олгожээ. Ингэж Монгол Улс өөрөө эрчим хүч үйлдвэр лэлгүй, хилийн чанадаас импортолж, үүнийхээ алдагдлыг татварын мөнгөөр төлж байна. Гэлээ гээд компаниудын алдагдал буурдаггүй. Улсын төсвөөс татаас өгсөөр байхад “Баруун бүсийн эрчим хүчний систем” компани 2017 онд 2.7 тэрбум төгрөгийн алдагдал хүлээх нь гэсэн урьдчилсан тооцоо гарчээ. Ийнхүү гадаадаас цахилгаан

өндөр үнээр импортолж, иргэн төдийгүй улсын төсөвтөө дарамт учруулсаар буй.

Уг нь Монгол Улс эрчим хүч-ний салбарт ингэтлээ бусдаас хамаа рахаар орон биш. Нүүрс, занар, уран, нар, салхи гээд эрчим хүчний нөөц баялгийг тооцвол тал нутгаар зогсохгүй Төв Азийг ч гэрэлтүүлж дөнгөх боломжтой гэхэд дэгэсдэхгүй байх. Гэсэн ч өнөөг хүртэл бус-даас цахилгаан гуйсаар.

Сүүлийн 30 жилд, “Амга лан” ДЦС, нар, салхи, усны багахан хэмжээний хүчин чадалтай станцыг эс тооцвол манай улсын эрчим хүчний үйлдвэрлэлд дорвитой нөлөө үзүүлчих, том хэмжээний нэг ч эрчим хүчний эх үүсвэр үүдээ нээсэнгүй. Гэтэл энэ хуга цаанд Монгол Улсын эрчим хүчний эрэлт тогтмол өссөөр ирсэн. Салбарын яамны мэдээлснээр Монгол Улсын цахилгааны эрэлт жилд дунджаар 3-4 хувиар өсөж буй.

Тэгвэл өсөн нэмэгдэж буй энэ хэрэг цээн дээр нэмээд өдгөө импортоор авч буй 20 гаруй хувийн цахилгааны дутагдлаа нөхөх төслүүд манайд бий. Зогсооно гэдгийг нь албан ёсоор мэдэгдсэн ДЦС V гэхэд энэ дутагдлын багагүй хувийг хангахаар байв. Сүүлийн 10 гаруй жилийн турш энэ төслийг урагш-луулахаар үе үеийн Засгийн газар ажиллаж, тоо цоо судалгаанд ч багагүй хөрөнгө, хүч зарцуулсан. 450 МВт-ын хүчин чадалтай, ТЭЗҮ нь бараг бэлэн болсон энэ төслийг бодлого тодорхойлогчид зогсоочихлоо.

Уг нь Тавантолгой, Эгийн гол гээд цахилгаан станцуудаа ашиглалтад оруулбал бид өндөр үнээр цахилгаан авч, бусдаас царай алдахгүй. 450 МВт-ын хүчин чадалтай Тавантолгойн цахилгаан станц гэхэд багаар бодоход 100 сая ам.долларын мөнгөн урсгалыг Монголд тог-тоогоод зогсохгүй ул сын төсөвт

жилд татвар, ху раамж хэлбэрээр 150 тэр бум хүртэл төгрөгийн орлого төв лөрүүлэх тооцоо гарсан. Гэтэл ТЭЗҮ, эрчим хүч худалдан авагч нь бэлэн бол-чихсон энэ төсөл өдгөө таг чиг.

Хэрэв зогсож, гацсан эдгээр төслүүд амилвал бид одоогийнх шигээ хүний гар харахгүй.Тавантолгой болон ДЦС V аль аль нь импор тын эрчим хүчний үнээс хямдаар цахилгаан нийлүүлэх боломжтой гэдгийг мэдэгдсэн. ДЦС V гэхэд ОХУ-аас цахилгаан худалдаж авдгаас хоёр дахин бага үнийн санал өгч байсан юм. Гэтэл энэ төсөл амьсгал хураалаа.

Эрчим хүчний нэмэлт эрэлт үүслээ гэхэд хэд л бол хэдийг бидэнд нийлүүлэх хүчин чадал-тай ОХУ, Хятад гэх хоёр оронтой Монгол Улс хиллэдэг нь үнэн. ОХУ-ын удирдлагууд ч эрчим хүч найдвартай нийлүүлнэ гэдгээ хэзээнээсээ мэдэгдсээр ирсэн. Сэлэнгэ мөрний сав газарт усан цахилгаан станц барих талаар хоёр улсын сонирхол нэмэх, хасахын туйл мэт салсан цагаас эхлээд энэ саналаа ОХУ-ын талаас идэвхтэй тавьсан байдаг.

Гэлээ гээд эрчим хүчээр бусад орноос хараат бус байх монгол -чуудын мөрөөдөл хөсөр хаягдвал хайран. Дээрээс нь нүүрс, занар, уранаас эхлээд нар, салхины эрчим хүчний нөөцөөрөө дэлхийд гайхуулдаг Монгол Улс хэдий хүртэл бусдаас эрчим хүчний гуйлга гуйх вэ.

Манай улс Сахарын цөлийн араас бичигдэх нар, салхины эрчим хүчний нөөцтэй төдийгүй 170 тэрбум тонн нүүрсний баялагтай. Ийм их нөөц, бололцоо газар дээр ч, газар доор ч байхад бид эрчим хүч экспортлох нь байтугай импортолсоор л сууна. Өнөө, маргаашаа бодсон, өөрийн гэсэн толгой, урт хуга цааны тогтвортой бодлогүйн үр дүн энэ. Энэ байдлаараа ирэх жилүүдэд эрчим хүчний гуйлга чин нэрнээсээ салахгүй нь.

Эрчим хүчний импорт нь иргэн төдийгүй улсын төсөвт дарамт

учруулдаг

УХААРАЛ ХАЙРЛАХ УРАН ШОГ

Херлуф Бидструп Уран шог©

Археологийн олдвор

Page 4: сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

4 ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН 2018.01.11, ПҮРЭВ ~ №008 (807)

Технологи

0 0 8 0 7

ТУЗ-ийн даргаЭрдэнэбаатарын ДОЛГИОН

Ерөнхий эрхлэгч Баатарын ДУЛАМХОРЛОО

ЗөвлөхШатарбалын ДАВААДОРЖ

Орлогч эрхлэгчЛхагважавын СУГАРМАА

Утас: 99903584

Улс төр, нийгэм, эрэн сурвалжлах мэдээллийн албаЭдитор Б.Даваатогтох

Утас: 99901637

Эдийн засаг, уул уурхайн мэдээллийн албаЭдитор Б.Баяртогтох

Утас: 99901532

Цахим контент, бүтээлч үйлдвэрлэлийн албаЭдитор Г.Баярсайхан

Утас: 99903574

Э.ЭнхбаатарУтас: 99903578

Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, I хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө,

“Блю Скай тауэр” 407 тоотУлсын бүртгэлийн дугаар. 1024

Утас: 70103131, Факс: 70106065

ubinfo.mn

Дугаарын удирдагчБ.Баяртогтох

“Засгийн газрын мэдээ” сонин нь ардчилсан, шударга ёс, хүний эрхийг дээдэлж, чөлөөт

сэтгүүл зүйн хэм хэмжээг бүрнээ сахин, олон ургальч үзлийг илэрхийлэх мэдээллийн

индэр байж, нийт Монгол үндэстний ойлголцол, эв нэгдлийг бэхжүүлэхийг эрхэм

зорилгоо болгоно.

РЕДАКЦИ

ЗАР СУРТАЛЧИЛГАА

ХАЯГ

ЦАХИМ ХУВИЛБАР

Өмнөд Солонгосын LG ком-пани Лас Вегаст болж буй хэрэглэгчийн цахим бүтээг-дэхүүний CES шоу үзэсгэлэнд робот техникийн гурван шинэ бүтээл сонирхуулж байна. Роботуудыг хүн ихтэй олон нийтийн газарт ашиглахаар тооцоолон бүтээжээ.

Тус компани 2018 оны өв-лийн олимпийн наамдын өм нөхөн робот-замчлагч, робот-цэвэрлэгчийг Өмнөд Солонгосын Инчоны олон улсын нисэх буу далд туршиж эхэлсэн юм. Гэхдээ LG компани технологи хөгжүүлэх ажлаа энэхүү хоёр төрлийн робот, олон улсын нисэх буудлын барилгаар хязгаарлах бодолгүй байгаа. CES 2018 үзэсгэлэнд тус компани CLOi цувралын дээр дурдсан робот цэвэрлэгч, робот замчлагч хоёроос гадна бүрэн

Роботуудыг хүн ихтэй олон нийтийн газарт ашиглахаар тоо-цоолон бүтээжээ

автомат гурван робот шинээр танилцуулж байна.

Цувралд робот-үйлч лэгч, робот-зөөгч, мөн дэлгүүрт ажиллах робот-зөвлөх шинээр нэмэгджээ. Гурван төрөл бүгд овор хэмжээгээр хоорондоо төстэй, дугуй хэлбэртэй толгой, хаш өнгөөр гэрэлтэх нүдтэй.

Робот-үйлчлэгчийг зочид буудал, нисэх буудлын хү-лээл гийн болон нийтийн үйл-чилгээний танхимд ашиглана. Үйлчлүүлэгчид шаардлагатай хөнгөн хоол унд, ойр зуурын хэрэгцээний зүйлсийг роботын

хөдөлгөөнт тавиур дээр байр-луулах юм.

Робот-зөөгч нь зочид буудалд шинээр бууж буй, эсвэл бууд-лаас явж буй үйлчлүүлэгчийн ачаа тээшийг зөөх үүрэгтэй. Уг зөөгчийн автоматжуулсан систем нь буудлын хоногийн төлбөр тооцож, тээшийн баримт бүрдүүлж, буудлын барилга дотор зөөх чадвартай.

Харин дэлгүүрт наймаа хий-хэд туслах үүрэгтэй робот-зөвлөхийг Өмнөд Солонгосын дээд зэ рэг лэлийн шоппинг төвүүдэд ашиг лахаар төлөвлөж

байна. Бүтээгдэхүүний са вал-гаан дээрх баар-кодыг нь ун-ших замаар худалдан авагчийг үнэ ханш зэрэг хэрэгцээт мэдээллээр хангах уг робот нь хэрэглэгчийн хүсэлд нийцсэн наймааны жагсаалт үүсгэх авьяастай. Мөн тодорхой бараа бүтээгдэхүүн дэлгүүрийн чухам аль хэсэгт байрлаж байгааг зааж өгөөд зогсохгүй хэрэглэгчид газарчлан дөхүүлж өгнө. Дэлгүүрээр үйлчлүүлэгч уг роботыг ашиглахын тулд гар утсандаа тусгай программ суулгах шаардлагатай.

О.МишээлЗГМ

Нидерландын шигшээд зориулсан өвөрмөц өмсгөл

Үс оношилгооны ухаалаг систем

АНУ ирэх онд шинэ үеийн 5G cүлжээ ашиглаж эхэлнэ

Олимпийн зочдод роботууд тусална

Марк Цукербергийн шинэ оны зорилт

Сонгуулийн кампанид хөнд-лөнгөөс оролцох, бусдыг да-рамтлах явдалтай хийх тэмцэлд Facebook-ээс “хийх ажил их байгаа”-г тус компанийн ерөн-хий захирал Марк Цукерберг мэдэгдэж байна. “Энэхүү ноцтой бэрхшээлд төвлөрч ажиллах” нь шинэ 2018 онд тавьж буй гол зорилго нь болохыг тэрбээр тайлбарлав.

Марк Цукерберг 2009 оноос эхлэн жил бүр дэлхийн цар хүрээтэй зорилго тогтмол тавьж иржээ. Гэхдээ түүний зорилго ихэвчлэн шинэ хүмүүстэй танил цах, шинэ ном унших зэрэг байсан юм. Харин энэ онд олон нийтийн сүлжээг үндэслэгчийн зорилго тэс өөр.

Сүүлийн хэдхэн жилд Face-book нь интернет сүлжээнд мэдээллийн гол эх сурвалжийн нэг болж хувирлаа. Олон ний-тийн сүлжээ сайт ийнхүү ху-вирсны бүхий л сөрөг үр да-гаврыг багасгах арга хэмжээ авахад Facebook компани хүчин чадлаа дайчлан ажиллана хэмээн ноён Цукерберг мэдэгдэж байна.

“Мэдээж бид алдаа эндлээс бүгдээс нь урьдчилсан сэр-гийлж чадахгүй. Гэхдээ бид-ний үүсгэсэн хэрэглүүрийг буруугаар ашиглах явдлыг урьдчилан зог соохтой холбоотой ажилд сүүлийн үед бид арай л олон алджээ. Хэрвээ бид энэ онд амжилт гаргаж чадвал оны эцэс гэхэд байдал хавьгүй өөдрөг чиглэлд хувирна” хэмээн тэрбээр бичжээ.

Facebook байнга гэрэл гэгээ-тэй, сайн сайхан зорилго тавьж ирсэн ч хэрэг дээрээ ажил хэрэг нь тэр бүр санасанчлан өрнөж байгаагүйг захирал тайлбарлаж байна. Үүнд гэм буруугүй хэрэг-лэгчийн аккаунтыг түгжиж бай-

хад хууль журам зөрчигч нар ял шийтгэлгүй дургисаар байгааг тэрбээр жишээ татав.

Мэдээллийг нууцлах тех-нологи, криптовалют гэсэн хоёр салбарт “өрсөлдөөн ширүүсэж байгаа”-г Цукерберг мөн ан-хаарууллаа. Тэрбээр энэ хоёр технологийн нөлөө, Facebook-д ашиглах боломжийг судлах сонирхолтой байгаа юм.

Энэ оны өвлийн олимпийн наадмын үеэр Өмнөд Солон-госын компанийн Samsung Benelux салбар Нидерландын тэшүүрчдэд зориулсан өвөрмөц ухаалаг өмсгөл сонирхуулах гэж байна. Өмнөд Солонгосын мөсөн замд шорт-трекийн тө-рөлд өрсөлдөх Нидерландын шигшээ багийн тамирчин Шинки Кнегт, Сюзан Шултинг хоёрт дэвшилтэт технологи туслах юм.

Технологийн шинэхэн олол тод тулгуурласан спор-тын энэхүү өмсгөл гадна та-лаасаа уламжлалт ухаалаг өмсгөлүүдээс ялгарах зүйл-гүй. Нидерландын тамирчдын өмс гөлд бэхлээстэй мэдрэгч-сенсорууд мэдээллээ мо байл төхөөрөмжид дамжуулж, түү-нийг нь компьютер сис тем шуурхай задлан шин жилж, зохих зөвлөгөөг дасгалжуулагчид тэр

дор нь өгч байх юм. SmartSuit хэмээн нэрлээд

буй өмсгөл нь богино зайд өрсөлдөх тамирчдын бие махбодын хам гийн оновчтой

байрлалыг тодор хойлох замаар өрсөлдөх чадварыг нь боломжит хязгаарт үнэмлэхүй дайчлах санаанд тулгуурлаж ажиллана. Тамирчид уг өмсгөлийн ачаар

бие махбодынхоо хамгийн зөв байрлалыг дасгал сургуулилтын явцад тодор хойлж, гарсан үр дүнг нь жинхэнэ тэмцээнд ашиглах юм.

Бэлхүүснээс мөсний гадарга хүртэлх зайг оролцуулаад орон зай дахь тамирчны бие махбодын янз бүр хэмжээг тооцоолох үүрэгтэй таван сенсорыг Smart-Suit өмсгөлд суурилуулжээ.

Дас гал сургуулилтын үеэр хэмжсэн янз бүр өгөгд лийг тухайн агшинд нь дасгал-жуулагчийн гар утсанд дам-жуулж явна. Уг өгөгдлийг тус-гай программын тусламжтай бо ловсруулж, тэшүүрчинд ба -рим талбал зохих заавар зөвлөгөө болгон хувиргах юм.

Дасгалжуулагч SmartSuit-ээс орж ирсэн өгөгдөлд тул гуур-лан тамирчны биеийн байрлал оновчгүй байгааг тухай бүр нь сануулах боломжтой. Учир нь ухаалаг өмсгөлийн хан цуй орчимд байрлуулсан чичир-хийлэгч төхөөрөмж алдаа илэр-сэн тохиолдолд тамирчинд дор нь мэдээлэх юм.

Үс арчилгаа хэвшиж дадсан уламжлалт аргаас гадна инно-вацлаг байж болохыг ХБНГУ-ын Heinkel Beauty Care компанийн салбар - Schwarzkopf Professional харуулахаар шийдлээ. Тус компани CES 2018 үзэсгэлэнд толгойн үсний гадаргын шин-жилгээ хийдэг SalonLab тө хөө-рөмжийг хэрэглэгчдэд сонир-хуулж байна.

Schwarzkopf SalonLab ана ли-затор төхөөрөмж нь цуглуулсан өгөгдөлд тулгуурлан үсний чийгшлийг хэмжиж, төрөлх өн-гийг нь тодорхойлох замаар ча-нарын үнэлгээ дүгнэлт хийх чадвартай. Үс муудсан то хиол -долд төхөөрөмж тухайн хэрэг-

лэгчид нийцсэн сэргээх арчилгаа үйлчилгээний цогц үйлчилгээ дэвшүүлнэ.

Энэ төхөөрөмж нь Schwarzkopf компаниас гаргасан үс арчилгааны орчин үеийн гур валсан цогц системийн бүрдэл. Уг бүрдэлд гоо сайхны үйлчилгээ хослуулах SalonLab Customizer, augmented reality буюу нэмэлт бодит байдлын технологиор үс будахад өнгө сонгох зөвлөгөө өг дөг тусгай программ мөн багтдаг.

АНУ, Европын холбооны гоо сайхны тэргүүлэх салонууд энэ оноос Schwarzkopf SalonLab системийг хэрэглээнд өргөн хү-рээ тэй нэвтрүүлэхээр төлөв лөж байна.

АНУ-ын AT&T компани ер-дөө ирэх оны эцсээс үүрэн холбооны тав дахь үеийн өргөн хэрэглээний сүлжээ ажиллуулж эхлэхээр тө лөвлөж байна.

Үүрэн холбооны стандарт боловсруулагч 3GPP консор-циумын харьяа Радио сүлжээний техник нөхцөл хөгжүүлэгч группээс (TSG RAM) 5G сүл-жээний радио давтамжийн NR (New Radio) техникийн нөхцөлийг өнгөрсөн оны эцсээр Лиссабон хотноо танилцуулсан юм. Уг техник нөхцөлийг хөгжүүлэхэд AT&T, BT, China Mobile, China Telecom, China Unicom, Deutsche Telekom, Er-

icsson, Fujitsu, Huawei, Intel, LG Electronics, MediaTek, Nokia, Samsung Electronics, SK Telecom, Sony Mobile Communications, ZTE зэрэг дэлхийн тэргүүлэх компаниуд оролцжээ.

5G технологийг хэрэглээнд нэвтрүүлэх бэлтгэл ажлын шинэ шат эхэлж байгааг AT&T компани тайлбарлаж байна. Шинэ стандарт нь “3GPP кон-сорциумын гишүүд харилцаа холбооны салбарт нэгэн зорилгод нэгдмэл манлайлагч болж буйн баталгаа төдийгүй шинэ технологийн стандарт хөгжүүлэх ажлыг хурдасгах хүсэлтэйн илрэл” хэмээн тус

компани мэдэгдсэн юм. AT&T компани ирэх оны эцэс

гэхэд АНУ-ын 12 хотод тав дахь үеийн үүрэн сүлжээ ашиглалтад оруулахаар төлөвлөжээ. Эхний ээлжинд үйлчлүүлэгч нар 5G дэмждэг нэг мобайл төхөөрөмж ашиглах боломжтой.

Эхний хувилбараар 5G сүл-жээний ха раат болон хараат бус бүтцийн ерөнхий стандарт хөгжүүлэх аж лын дийлэнх хэс гийг бүрэн дуусгана. Уг хувилбарын үндсэн дээр дэл-хий нийтийг хамарсан 5G тог толцооны найдвартай нэд-сэн суурь бүтэц бэлэн болох юм.

Робот­үйлчлэгч

1

23

Робот­зөөгч,

Робот­зөвлөх

Page 5: сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

2018.01.11, ПҮРЭВ ~ №008 (807)

Сурталчилгаа

5ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН

Соёлт хүний өглөө сонин уншихаас эхэлдэг

Засгийн газрын мэдээ сонины 2018 оны I улирлын нэмэлт захиалга

явагдаж байна

Улиралд: 30,000₮ (62 дугаар) Хагас жилд: 60,000₮ (124 дугаар)

Бүтэн жилд: 120,000₮ (248 дугаар)Нэмэлт захиалга: 21,000₮ (42 дугаар)

Утас: 7010 3131, 9990 3581

Та энэхүү QR кодыг уншуулан гүйлгээний утга хэсэгт өөрийн и-мэйл хаяг, утасны дугаараа бүртгүүлэн дижитал сонинг захиална уу?

Таны эрх ажлын 8 цагийн дотор идэвхжих болно.

tdbpay үйлчилгээгээр цахим сонин худалдан авах

Page 6: сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

Ачаа хөнгөлдөг ухаалаг туслахууд

◄1Өнгөрсөн онд дэлхий

нийтэд нийгмийн сүлжээний аппликэйшнүүд хамгийн эрэлттэй байсан. 2018 онд ч энэ чиг хандлага хэвээр үргэлжилнэ гэдгийг технологийн салбарын шинжээчид хэлж байна. Түүнчлэн, төлбөр төлөх болон гадаад хэл сурахад зориулсан аппликэйшнууд гар утасны гол “чимэг” хэвээр байх нь.

Ирэх онд олон улсад интер-нэтийн 5G сүлжээ хэрэглээнд нэвтэрнэ. Үүнийг дагаад гар утасны хүчин чадал, аппликэйшнүүд нь улам хөгжих нь гарцаагүй. Мөн 2018 онд программ хангамжийн компаниуд AR технологийг түлхүү ашиглах хандлагатай байгаа. Энэ нь аливаа график дүрслэлийг бодит орчинтой хослуулан харуулдаг шинэ үеийн технологи юм. Газрын зураг, тоглоом, танин мэдэхүйн аппликэйшнд өргөн хэрэглэх боломжтой.

Ухаалаг утас хэрэглэгчдийн хувьд хамгийн чухал нь аюулгүй байдал. Хэдийгээр аппликэйшн бидний цаг хугацаа, мөнгийг

Цаг хэмнэх монгол аппликэйшнүүд нэмэгдсээр

С.Батсайхан / ЗГМ ©

6 ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН 2018.01.11, ПҮРЭВ ~ №008 (807)

Амьдралын хэв маяг

Мөн хаалттай, осол гарсан зам, төлбөртэй зогсоолын байршлыг харж болдог. Одоогийн болон очих байршлаа оруулснаар зорьсон газартаа хүрэхэд хэр хугацаа зарцуулахыг тооцоолж, мөн хамгийн дөт, түгжрэл багатай зам сонгоорой.

2. UBSMARTBUS.MNӨвлийн хүйтэнд автобус

ирэхийг хүлээж зогсох хэцүү. Зарим үед ямар зогсоолоос аль чиглэлийн автобусанд суухаа мэдэхгүй байх нь бий. Иймд үе гар утсандаа хандахад болно. Ubsmartbus.mn-д нийслэлийн бүх чиглэлийн автобусыг аль буудал дээр явж буйг харах боломжтой. Түүнчлэн автобусны U Money картын борлуулалтын цэгүүдийг эндээс үзээрэй.

3. ЦАХИЛГААН ХЭРЭГЛЭГЧ

Цахилгааны төлбөрөө хэд гарсныг мэдэхэд ганцхан минут зарцуулдаг болсон. Улаанбаатар цахилгаан түгээх станцаас гаргасан аппликэйшнээс тоолуурын заалт, төлбөрийн хэмжээгээ хараарай. Мөн төлбөрөө виза, мастер карт

ашиглан төлөх цэс энд бий. Яаралтай үед дуудлага өгч, дуудлагын явц ямар байгааг харах боломжтой.

4. ХҮЧИРХЭГ ОХИД, ХҮЧИРХЭГ УЛС

Хүүхэд, эмэгтэйчүүдийн эсрэг бүх төрлийн хүчирхийллийг таних, түүнээс урьдчилан сэр гийлэх мэдлэг, ойлголт өгнө. Аппликэйшний сонжоог бөглөснөөр өөрийгөө эсвэл хэн нэгнийг хүчирхийлэлд өртөж байгаа эсэхийг мэдэж болдог. 3-10, 11-14, 15-18 болон 18-аас дээш насныхан гэсэн дөрвөн ангилалтай. 10-аас доош насныхан уг аппликэйшнийг эцэг, эхтэйгээ хамт ашиглах зориулалттай.

5. МОНГОЛ АПП Google play, App store-ийн

монгол хувилбар гэж болно. Эндээс монгол хэлээр бүтээсэн хэрэгцээт аппликэйшнүүдээ татаарай. Бизнес, боловсрол, энтертайнмент, тоглоом гэх мэт төрлөөр нь хайх боломжтой. Хэрэв таны хүссэн аппликэйшн байхгүй бол хүсэлт илгээснээр нэмж оруулдаг.

ЗӨВЛӨГӨӨ

ДЭЛХИЙД

Кэмбрижийн их сургуулийн судлаачид андройд үйлдлийн системтэй гар утаснаас устгасан мэдээллийг сэргээх туршилт хийжээ. Судлаачид Google, HTC, LG, Motorola, Samsung компанийн үйлдвэрлэсэн 21 өөр ухаалаг утсыг шалгаж үзсэн байна. Ингэхэд ихэнх тохиолдолд устсан мессеж, цахим шуудан, гэрэл зураг зэргийг сэргээж чаджээ. Тухайлбал, гар утсаараа хүлээж авсан цахим шуудангийн 80 гаруй хувь нь утасны мэдээллийн санд үлдсэн байжээ. Харин туршилт хийсэн

Английн Zanco компани дэл-хийн хамгийн жижиг дэлгэцтэй Zanco Tiny T1 гар утасны дээд амжилтыг эзэмшдэг. 2017 оны сүүлээр худалдаанд гаргасан уг бүтээгдэхүүн нь таван см Утсаа зарах нь эрсдэлтэй

Хамгийн жижиг дэлгэцтэй гар утас

Э.ЭнхЗГМ

Э.СоёлЗГМ

гар утаснуудаас Google nexus-4 мэдээллийг хамгийн найдвартай устгасан байна.

Гар утасны зах зээлд жилд 630 сая орчим андройд үйлдлийн системтэй хуучин утас борлогд-дог. Тиймээс бусдад гар утсаа зарвал худалдан авсан хүн хүссэн тохиолдолд таны хувийн мэдээллийг олж үзэх боломжтой гэсэн үг юм. Хэрэглэгчид хуучин гар утсаа зарахдаа мэдээллээ нэг нэгээр нь устгавал аюулгүй гэж боддог. Гэвч дээх судалгаанд энэ арга нь ч мөн найдваргүй гэдгийг дурджээ. Тиймд гар утсаа бусдад зарахгүй, устгах нь хувийн мэдээллээ хадгалах хамгийн зөв арга юм.

хүрэхгүй урттай, 13 грамм жин-тэй. Энэхүү авсаар хан гар утас нь дууд лага хийх, зурвас бичих зэрэг үндсэн үйлд лийг гүйцэтгэх чадвартай. Үүнийг орой гадуур гарахдаа эсвэл хэн нэгэнд гар утастай яваа гэдгээ мэдэгдэхийг хүсээгүй үед ашиглах нь тохиромжтой гэж зохион бүтээгчид нь тайлбарлажээ.

Түүнчлэн спор тоор хичээллэх, олон нийтийн ар га хэмжээнд цүнхгүй явах үе дээ хэрэглэхийг зөвлөж байна. Zanco компани уг бүтээг дэхүүнээ худалдаанд гаргахаа саа өмнө олон нийтийн хөрөн гө бос годог kikcstarter сүлжээнд та нил цуулс наар 95 мянган ам.дол ларын дэмжлэг авч чаджээ.

хэм нэ дэг ч эрсдэл ихтэй. Тиймээс 2018 онд хэрэглэгчид, үйлдвэр лэгчдийн аль аль тал нь аппликэйшний аюулгүй байдалд онцгой анхаарна гэд гийг мэргэжилтнүүд хэлж байна.

Монголчуудын хувьд НӨАТ-ын баримт бүртгэдэг ebarimt аппликэйшнийг хамгийн их ашигладаг хэмээн Similarweb.com платформд дурджээ. Төлбөр төлөх, замын түгжрэлээс зайлсхийх, мэдээлэл авах, гадаад хэл сурах аппликэйшнийг монголчууд хамгийн өргөн хэрэглэдэг аж. Ухаалаг утастай хүн бүрийн хэрэглэвэл зохих, цаг хэмнэх дараах туслахуудыг санал болгож байна.

1. UBTRAFFIC.MNГар утсаа ухаалгаар ашиглаж

чадвал замын түгжрэлд цаг үрэх хэрэггүй болно. Замын хөдөлгөөний удирдлагын төвөөс гаргасан Ubtraffic.mn нь нийслэлийн замын хөдөлгөөний байдлыг газрын зургаар болон хяналтын камераар шууд дамжуулдаг. Мөн ачааллыг хэвийн, удаашралтай, ачаалал ихтэй гэсэн гурван түвшинд ангилан харах боломжтой.

ТОВЧХОН » БОРЛУУЛАЛТ

1.5 Тэрбум гар утас. 2016 онд дэлхий даяар нийт 1.5 тэрбум ухаалаг гар утас борлуулагджээ. Үүний 81.7 хувийг андройд үйлдлийн системтэй гар утас эзлэв.

» ҮҮРЭН ХОЛБООМанай улсын үүрэн холбооны хэрэглэгчийн тоо 3.7 сая болжээ. Үүнд гурван сарын дотор ашигласан гар утасны дугаарыг тооцсон байна. Нэг хэрэглэгч сард дунджаар 42 зурвас илгээдэг аж.

» ХУВЬЦАА

3Хувь. Samsung компанийн хувьцааны ханш өнгөрсөн оны арваннэгдүгээр сард түүхэн дээд цэгтээ хүрсэн. Харин 2018 он гарснаар тус компанийн хувьцаа гурван хувиар унаад байна. Reu­ters агентлаг уг компани 2017 онд 15.9 их наяд вонын ашигтай ажиллана гэж таамаглаж байсан. Гэвч оны эцэст энэ таамагт хүрээгүй нь хувьцааны ханш унах шалтгаан болсон гэж үзэж буй.

» ТААМАГ

2.87Тэрбум хэрэглэгч. Дэлхийн ухаалаг гар утас хэрэглэгчдийн тоо 2014 онд 1.57 тэрбум байсан бол өнгөрсөн онд 2.32 тэрбумд хүрсэн. 2020 онд энэ хэмжээ 2.87 тэрбум болно гэж таамаглаж байна.

» ТҮҮХАнхны гар утсыг "Mo­torola" компани 1983 онд үйлдвэрлэжээ. Энэ нь 789 грамм жинтэй байжээ. Авч явахад нэлээд хүндрэлтэй тул, нийтэд олон сая ширхэг худалдаагүй. Харин өнөө үед хамгийн бага жинтэй гар утас 45 грамм болжээ.

Apple компани 2007 онд iPhone­ийн эхний хувилбарыг танилцуулсан нь анхны мэдрэгчтэй гар утас байв. Жилийн дараа Google­ийн санхүүжилтээр анхны андройд үйлдлийн системтэй HTC Dream гар утсыг бүтээжээ.

» ДАТАҮүрэн холбооны дата хэрэглэгчдийн 82.7 хувь нь шилэн кабелиар интернэтэд холбогддог бол 4.48 хувь нь wifi хэрэглэдэг.

» СУДАЛГАА Токиогийн их сургуулийн судлаачид хагарсан ч эргээд “эдгэдэг” гар утсанд зориулсан материал бүтээжээ. Science сэтгүүлд нийтэлсэн өгүүлэлд дурдсанаар уг материал нь шил шиг харагддаг полимер юм байна. Ийм материалыг 21 хэмд халаахад л хагарч, цуурсан хэсэг нь эргээд нөхөгддөг аж.

» ХУВЬ

22.8Хувь. Энэ оны эхний улиралд Samsung корпораци 79.2 сая ширхэг гар утас борлуулснаар уг зах зээлийг тэргүүлж байна. Тус компани зах зээлийн 22.8, Apple компани 14.9 хувийг эзэлжээ.

1,776,0342014 Ухаалаг утас хэрэглэгч

1,927,797

2,356,627

2,436,734

2015

2017

2016

Андройд 65%

17.5% IOS,Бусад

Монголчуудын гар утасны хэрэглээ

2017- 2,476,3962016-2,430,289

Хамгийн олон хэрэглэгчтэй монгол аппликэйшнууд

Similarweb.com©

EbarimtIkon.mnUbinfo

МазаалайLook Tv Ub smart busMongolian text editor

Lend.mn Unegui zar

Монгол толь

6. 5Х ЦЭНЭГЛЭГЧГар утсыг ердийнхөөс нь тав

дахин хурдан цэнэглэхэд зориул-сан програм. Утсаа цэнэглэх үедээ “хэмнэх” гэсэн товчлуур дээр дарвал хэрэг цээгүй нэмэлт аппликэйшн, прог раммуу дыг

автоматаар унтраадаг. Мөн гар утасныхаа зайны талаарх дэлгэ рэнгүй мэдээллийг эндээс харж болно. Утсаа цэнэглээгүй үедээ 5x-ийг ашиглан нэмэлт апп ликэйшнүүдийг унтраах нь илүү хялбар байдаг.

Ам.доллараар

3.0

2.5

2.0

1.5

2013 20182,442.000

1.0

Нийслэлийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газраас Хөрөнгийн үнэлгээ хийх аж ахуйн нэгжийг сонгох сонгон шалгаруулалт зарлаж байна. Оролцогчид

дараах материалыг бүрдүүлж ирүүлнэ.

Үүнд:Компаний гэрчилгээ, танилцуулгаХөрөнгийн үнэлгээ хийх тусгай зөвшөөрлийн хуулбарАжиллах хүчний талаарх мэдээлэлТуршлагын талаарх мэдээлэл

Материалыг 2018 оны 01 дүгээр сарын 15-ны 17 цагаас өмнө Нийслэлийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын

410 тоот өрөөнд ирүүлнэ үү.

ЗАРЛАЛ

дата хэрэглэгчид

Page 7: сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

ZGM DAILY2018.01.11, THURSDAY ~ №008 (807) 7THE OFFICIAL GAZETTE

ZGM: INFOGRAPHIC

FINANCIAL MARKET

INDUSTRY

ZGM: HIGHLIGHTS

POLITICSSpokesperson of the Ministry of Foreign Affairs of Mongolia releases a statement regarding the high­level meeting of the Democratic People's Republic of Korea and the Republic of Korea.

Sumiyabazar Dolgorsuren, Minister of Mining and Heavy Industry, receives John Langtry, Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary from Australia to Mongolia.

IMF’s staff team to arrive on January 25.

DP’s group in the Parliament submits three demands to revoke tax raise, take effective measures to reduce air pollution and halt amendments to the Constitution.

ECONOMYFinancial Regulatory Commission suspends licenses of five companies.

A total of 15 companies issued pre­orders worth MNT 3 billion at the Mongolian Commodity Exchange.

World Bank Group forecasts Mongolia’s economy to grow by 3.1 percent in 2018.

MSE ALL index falls 0.74 percent, to 1,151.18 points. The market cap stands at MNT 2.43 trillion.

SOCIETYConfederation of Mongolian Trade Unions announces to protest against income tax and retirement age increase on January 12.

A delegation led by Parliament Speaker Enkhbold Miyegombo visits food factories.

Fire broke out at University of Commerce and Industry in Bayankhongor aimag. Firefighters successfully pulled out 18 people from the fire.

Tugsbilig.B@tugsbiligZGM

Bloomberg TV Mongolia holds Smoke-Free Ulaanbaatar Forum

Bloomberg TV Mongolia, in cooperation with the Ministry of Construction and Urban Devel-opment and Mongolian Mortgage Corporation, held a forum under the theme “Smoke-Free Ulaan-baatar” on Wednesday.

Dolgion Erdenebaatar, CEO of Bloomberg TV Mongolia, addressed “The air pollution in Ulaanbaatar has exceeded the international air quality standards by 5-10 times. World Health Organization advises the children and elders to not leave the house and avoid physical labors if Air Quality Index(AQI) exceeds 500. However, the AQI of Ulaanbaatar is f luctuating between 2 - 5 thousand. Housing is an effective measure to tackle air pollution. Therefore, the forum is covering three panel discussions of housing, namely Clean Air, Housing Market and Sustainable Financing.”

He then added “The Government has issued a policy to combat

Leaders seek solutions: Tackling air pollution with accommodation

air pollution and is struggling to implement by itself; hence, overlooking the private sector. The construction companies are confident in solving this issue. Furthermore, Mr. Dolgion Erdenebaatar advised the Government to stop the empty promises and welfare policies, and make visible changes in the society by directing the finances to housing the target groups.

According to the Ministry of Construction and Urban Devel-opment, approximately 1.4 million citizens and 381 thousand house-holds reside in Ulaanbaatar, 40 percent of which are living in com-fortable apartments connected to central heating and other utilities, while the remaining 60 percent live in ger districts. Furthermore, around 80 thousand people who are lodging in apartments have 8

percent mortgage loans. Mongol i a n Ma rke t i ng

Consulting Group’s 2016 study shows that housing demand is limited to only 33 thousand households who have the purchasing power to afford accommodation. Therefore, the main challenge is accommodating 200 thousand households at low cost. The study dictates that the majority can afford a housing price

of MNT 1.3 million per square meter; however, only 20 percent of const ruction companies can sell accom modation lower than MNT 1.5 mil lion per square meter.

Additionally, the representative of Mongolian Mortgage Corpora-tion addressed that improving legal environment of financial instru-ments, such as insurance and secu-rities, can increase access to loans and reduce housing prices.

Smoke-Free Ulaanbaatar Forum takes place

Ministry of Food introduces 2018 plans

Study dictates the majority of the public can afford a housing price of MNT 1.3 million per square meter.

Laws on Animal Genetics and Animal Health to take effect starting from June 1, 2018.

CMTU announces to protest against income tax increase

Consumer Protection Campaign launches

The protest is scheduled take place nation­wide on January 12.

According to the Bank of Mongolia, the campaign will run until May 31.

33,634 household accomodations (41 percent) are currently ready for sale.

88,383 household accommodation

93% 7%82,107 6,276

of 467 projects

33,634 Ready for order 1,535 37,432 Not commissioned 3,68711,041 Cancelled orders 1,054

As of December 2017 in Ulaanbaatar city

467projects for

88,383 households are implementing

Public Housing93%

Private Housing7%

PROPOSED HOUSING INFO

The Parliament’s Standing Com-mittee on Environment, Food and Agriculture assessed the operations of Ministry of Food, Agriculture and Light Industry, and discussed the implementation of the draft laws to be submitted to the Parliament.

Batzorig Batjargal, Minister of Food, Agriculture and Light Indus-try, briefly introduced the objectives and actions of the ministry, and pre-

The Bank of Mongolia (BoM) launched “Consumer Protection Campaign”, on Wednesday. The campaign is set to cover the en-tire financial sector and cooperate with the regional department of the BoM, commercial banks, Min-istry of Finance, Financial Regu-latory Commission, Authority for Fair Competition and Consumer Protection, Mongolian Mortgage Corporation, Mongolian Banking Association, Deposit Insurance Corporation, Microfinance De-velopment Fund, government and non-government organizations. According to the BoM, the cam-paign will run until May 31, 2018.

At the launch ceremony, the Governor of BoM Bayartsaikhan Nadmid addressed “The balance of relations between banks and herders has been disturbed. Same goes to insurance companies and herders. We reached a conclusion that we must focus on balancing

the relations between these orga-nizations and the people. There-fore, we are planning to prepare a draft Law on Financial Consumer Protection within the campaign period. I will personally be held responsible for submitting the draft to the Parliament. The final

product of this campaign will be a draft law. As a result, Mongolian people and the financial organiza-tions will benefit from it.”

According to the Legal Depart-ment of the BoM, the BoM has im-plemented a consumer protection project in cooperation with the

Asian Development Bank and is now launching a campaign as a re-sult of the project. Since the BoM is responsible for regulating the banking sector, the main partners will be the commercial banks. The BoM has set an objective to coop-erate with 14 commercial banks in the following 5 months and take five types of actions.

The key focuses of the campaign:

Financial products and ser-vices - Information Method-ology

Personal information, priva-cy security and protection of financial consumers

Complaint settlements of financial consumers

Proper use and security of credit cards

Mortgage loan and database

BoM promises favorable environment for financial consumers

Ministry of Food reports: 11 programs to implement in 2018sented the eight draft resolutions on improving the legal environment of the sector, six other laws and elev-en national programs planned to be implemented in 2018.

After the presentation, El-dev-Ochir Lkhagvaa, Head of Par-liament's Standing Committee on Environment, Food and Agricul-ture, addressed “The bills will be discussed in accordance with the parliamentary law. Special attention should be paid to the concepts and quality of these bills. The Law on Animal Genetics and the Law on Animal Health have been approved last year. These will start implement-ing from June 1, 2018. Therefore, it is advisable to pay close attention to the promotion and implementation of these laws.” Also, the Ministry requested a working group to amend the Law on Procurement of Goods and Services.

Bills to be implemented within the frames of creating favorable legal for food industry:

National programs to be implemented in 2018:

Ready for submission bills: Law on Animal Genetic Re-

sources, Law on Animal Health and four other related laws;

Law on Dairy Products; Law on Ratifying Mongolia’s

membership in the Interna-tional Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agri-culture of UNFAO;

Law on Pasture Protection and its accompanying drafts;

Law on Cooperatives;

Bills in preparatory process: Law on Regulatory Food; Law on Crop Insurance; Amendment to the Law on

Small and Medium Industry; Law on Extending Agricultural

Service; Amendments to the Law on

Food; Law on Trade.

Animal Health Industrialization 21:100 Cashmere Supporting Small and Medium

Enterprises Promoting intensive livestock

breeding Health food-healthy Mongolian Control of veterinary drugs Mongolian herdsman Social program on cooperative

development Development of service sector Professional worker

Ganbayar.B / ZGM©

Page 8: сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

УЛААНБААТАР ЧУУЛГАУлаанбаатар чуулгын уран бүтээлчид “Уянгат замбуулин” тоглолтоо өнөөдөр 19.00 цагт толилуулах гэж байна. Тоглолтод уртын дуучин Г.Хонгорзул, Б.Батболд, beatbox Ray, хөгжимчин Бархүү, Мягмарцэрэн, “Хангарьд” үндэсний хөгжмийн найрал болон бүжигчид сор болсон уран бүтээлүүдийг дээжлэн тоглох юм. Тасалбарын үнэ 10 мянган төгрөг.

УДЭТ“Ромео & Жульетта” сонгодог жүжгийн 120 дахь удаагийн тоглолт энэ сарын 16-18-ны 17.00 цагт болно. Хагас мянганы тэртээд бичигдэж, зуун зууны туршид хүн төрөлхтний аугаа хайр сэтгэлийн бэлгэ тэмдэг болон мөнхөрч, хэн бүхний зүрх сэтгэлийг эзэмдсэн энэ бүтээлийг УДЭТ гурав дахь удаагаа Төрийн соёрхолт Н.Наранбаатарын орчин цагийн шинэ тавилтаар дахин туурвилаа. Тасалбарын үнэ суудлын зэрэглэлээс хамаарч 10-30 мянган төгрөг.

МОНГОЛ УЛСЫН ФИЛАРМОНИ

Морин хуурын чуулгын жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Торгоны хээ” ардын дууны цуврал тоглолт ирэх сарын 8, 9-нд болох гэж байна. Тоглолтод улсын Филармонийн Морин хуурын чуулга, удирдаач Д.Түвшинсайхан, дуучин Б.Мөнхбаатар, Б.Номин-Эрдэнэ нар оролцоно. Тоглолтыг 25 мянган төгрөгөөр таалан соёрхоорой.

УДБЭТА.Хачатуряны "Спартак" балетыг энэ сарын 27, 28-нд УДБЭТ-ын тайзнаа тоглоно. “Спартак” балет нь жүжигчдээс мэргэжлийн өндөр ур чадвар, нэн ялангуяа драма тиз мыг шаарддаг, драм, бүжиг, хөгжмийн цогц бүтээл гэдгээрээ бусдаас ялгардаг байна. Тасалбарын үнэ 10-20 мянган төгрөг.

8 ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН 2018.01.11, ПҮРЭВ ~ №008 (807)

Лавлах

08.00

12.00

14.00

18.00

20.00

22.00

09.00 “Дотрын тасаг” УСК 11, 12 дугаар анги

11.00 “Монголын мэдээ” мэдээллийн хөтөлбөр /шууд/

14.00 Сурагчдын амралтанд: “Нисдэг Честимер” УСК 3, 4 дүгээр анги

18.15 Эмийн чанар, аюулгүй байдал

19.40 Туульсын хаан Жангар: “Жангарын дуулал”

22:10 “Хавар” ОАК 9 дүгээр анги

08.45 “Монголчууд нийгэм журамд давшин орсон нь” 17 дугаар цуврал

12.10 “Көсем” ОАК 2.8 дугаар анги

14.10 Кино миний амьдрал

18.05 “Бяцхан оцон шувуу Пороро” хүүхэлдэйн кино

20.40 “МонГал товчоон” баримтат туурь

23.20 “Их хотын амьдрал” ОАК 1.17-18 дугаар анги

09.30 Тог тог тог /season 4/ 6 дугаар анги

12.00 Хөтөч мэдээллийн хөтөлбөр

14.30 Наашаа цаашаа

17.30 “Пэппа торой” хүүхэлдэйн кино

20.00 “Оргил цаг” мэдээллийн хөтөлбөр

22.30 “Даунтон эдлэн” ОАК /season 6/ 8 дугаар анги

11.30 “Алсын хараа” нэвтрүүлэг

14.00 “Технологийн шийдэл” нэвтрүүлэг

18.00 “Бизнесийн төв цэг” давталт

20.00 Made in Mongolia: Монфрэш ХХК

22.00 “Дэвид Рубенштэйний шоу” нэвтрүүлэг

MNB Bloomberg Боловсрол Монгол ТВ07.30 “Студи 1.0” нэвтрүүлэг

ТВ ХӨТӨЛБӨР

Нийслэл хотод камер, до-хиоллын систем суурилуулдаг иргэн, байгууллага, аж ахуйн нэг жүүдийн төлөөлөл бүхий 56 хүнийг оролцуулсан “Нийс -лэл хотын камерын хя налт” хэлэлцүүлэг боллоо.

Хэ лэл цүү лэгт оролцогчдын тө лөөлөл “Камержуулалтын үйл ажил лагааны чанар, стандарт”, “Орчин үеийн теле-камерын техник технологи, тоног төхөөрөмж, ашиг лалтын өнөөгийн байдал”, “Камерын ач холбогдол, үр дүн”, “Ка-мерын хяналтын тогтолцоог хэрэгжүүлэхэд нөлөөлж буй хүчин зүйл” сэдвээр асуудал дэвшүүлж, хэлэлцүүлсэн юм. Хэлэл цүүлгийн үеэр гарсан санал санаачилгыг гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажилд нэвтрүүлэхээр болжээ.

ҮЗВЭР

ЦАГ АГААР

УЛААНБААТАР

УВС -26o

-36o

ХОВД -18o

-28o

ЗАВХАН -15o

-29o

БАЯНХОНГОР -9o

-21o

ГОВЬ-АЛТАЙ -9o

-24o

ӨВӨРХАНГАЙ-9o

-18o

АРХАНГАЙ -4o -16o

ХӨВСГӨЛ -10o

-22o

БУЛГАН -8o

-21o

ТӨВ -14o

-24o

ДУНДГОВЬ -8o -21o

ӨМНӨГОВЬ-5o

-18o

ГОВЬ-СҮМБЭР -11o

-23o

ДОРНОГОВЬ-9o

-23o

СҮХБААТАР -16o

-28o

ХЭНТИЙ -15o

-30o

СЭЛЭНГЭ -12o

-23o

ОРХОН -7o

-18o

ДАРХАН-УУЛ -13o

-24o

ДОРНОД -11o

-24o

БАЯН-ӨЛГИЙ -10o

-19o

ОНЦЛОХ ҮЗВЭР

I.13 -13o

-17o 8 м/с

5 м/с

Ялимгүй цастай

I.12 -9o

-20o 6 м/с

5 м/с

Багавтар үүлтэй

I.11 -13o

-22o 5 м/с

4 м/с

Багавтар үүлтэй

I.15 -15o

-24o 6 м/с

5 м/с

Үүлшинэ

I.14 -15o

-21o 6 м/с

5 м/с

Үүлшинэ

ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭГ

ЗӨВЛӨГӨӨ

Камерын хяналтыг сайжруулна

Хатгалгааг таних арга

Б.ЭнхжинЗГМ

Италийн нэрт хөгжмийн зохиолч Ж.Пуччинийн “Чио Чио Сан” дуурийг УДБЭТ-ын тайзнаа энэ сарын 20-21-нд тоглоно. Хоёр бүлэг, гурван үзэгдэлт энэхүү дуурийн үнэ суудлын зэрэглэлээсээ хамаарч 10-20 мянган төгрөг байна. Пуччини энэхүү дууриа анх 1904 оны хоёрдугаар сарын 17-нд алдарт Ла Скала театрт тоглоход үзэгчид огтхон ч хүлээж аваагүй гэдэг. Тиймээс Пуччини богино хугацаанд засварлаж, тавдугаар сард нь Брессиагийн театрт дахин тавьсан нь гайхалтай амжилтад хүрч, өнөөдрийг хүртэл үзэгчдийн таашаан үздэг сонгодог бүтээл болжээ. “Чио Чио Сан” өдгөө дэлхий дахинаа тогтвортой, хамгийн их тоглогддог дуурийн зургадугаарт бичигдэж байна. Манай орны тухайд анх 1967 оны дөрөвдүгээр сарын 17-нд үзэгчдийн хүртээл болж байв.

Цэргийн бүртгэл 38.5 хувьтай байна

УЛААНБААТАР

(Өмнөх дугаарын хариу)

1

3

2

7

2

75

9

3

469

4

6

4

8

9

7

41

2

6

6

1

972

264178953

643789125

375296418

758612349

819534762

921345876

186423597

492857631

537961284

ЗГМ: СҮДОКҮЗГМ: ҮГИЙН СҮЛЖЭЭ

Батлан хамгаалахын сайдын тушаалын дагуу энэ сарын 4-20-ны хооронд улс орон даяар цэргийн бүртгэл явагдаж буй. Одоогоор нийслэлийн хэмжээнд бүртгэл 38.5 хувьтай байгааг албан хүмүүс мэдээллээ. Бүрт-гэлийг хорооны байранд ажлын өдрүүдэд 08:30-19:00 цагийн хооронд, амралтын өдрүүдэд 10:00-18:00 цагийн хооронд зохион байгуулж байгаа юм. Бүртгэлд 18-50 насны цэргийн алба хаасан, хаагаагүй бүх эр-чүүд, 60 хүртэлх насны бэлтгэл офицерууд хамрагдах ёстой.

НЗДТГ-ын Цэргийн штабаас 2018 оныг “Батлан хам гаа-лах хууль тогтоомжийг хэ рэг жүүлэх, дайчилгааны бэлт гэл нөөцийг сайжруулах жил” болгон зарлаж байгаа аж. Тус ажлын хүрээнд энэ онд анх удаа цэргийн насны залуучуудын эрүүл мэндийн программ бий болгосон байна. Ингэснээр дүүргийн Цэргийн штаб, Эрүүл мэндийн төвтэй цахимаар холбогдон ямар хүн ямар өвчтэй гарч байна, түүний эрүүлжүүлэлтийн асуудалд хэрхэн ажиллаж байна гэдгийг харж болох аж.

“Чио Чио Сан” дуурь

Билгийн тооллын 25Өвлийн дунд хар хулгана сарын дөрвөн ногоон мэнгэтэй харагчин туулай өдөр. Үс засуулбал: Нүд бүрэлзэн улцайнаНаран ургах: шингэх: 08.30-17.25Барилдлага: Хүчин төгсөхШүтэн барилдлага: Нэр өнгөСуудал: Огторгуй

ЗУРХАЙ

УБ-Москва 08.00 09.50УБ-Бээжин 07.30 09.45Бээжин-УБ 10.50 13.20УБ-Хонконг 07.50 12.25Хонконг-УБ 13.25 18.05УБ-Бусан 07.35 12.00Бусан-УБ 13.00 16.10УБ-Өлгий 11.40 13.40Өлгий-УБ 14.10 18.10УБ-Ханбумбат 07.40 09.10Ханбумбат-УБ 09.40 11.10

НИСЛЭГИЙН ЦАГИЙН ХУВААРЬ

ГАЛТ ТЭРЭГНИЙ ЦАГИЙН ХУВААРЬ

Москва-УБ 21.35 07.30УБ-Эрээн 20.00 10.25УБ-Бээжин 07.15 14.04УБ-Эрхүү 21.10 02.40Эрхүү-УБ 15.35 06.20УБ-Сүхбаатар 21.15 05.12Сүхбаатар-УБ 20.55 05.03УБ-Эрдэнэт 20.30 07.45Эрдэнэт-УБ 19.10 05.48УБ-Замын-Үүд 17.20 07.05Замын-Үүд-УБ 17.35 08.55УБ-Зүүнхараа 17.30 21.45

Аргын тооллын нэгдүгээр сарын 11, Бар хас вадь гараг. Билгийн тооллын 25, Хонгорцог одтой, харагчин туулай өдөр.

Өдрийн наран 08.30 цагт мандан, 17.25 цагт жаргана. Тухайн өдөр гахай жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба үхэр, луу, хонь, нохой жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. Эл өдөр буян номын үйл эхлэх, дээдсээс халамж хүсэх, лам хуврага болох, багш шавьд барилдах, номын абшиг авах, шинэ гэр ба байр авах, лус тахих, мал аж ахуйн үйл, удирдлагын суудалд суух, огторгуйн үүдийг боох, их хүмүүнтэй уулзахад сайн. Сэтгэлд сэвтэй газар очих, газар хагалах, ус булгийн эх малтах, балгадын суурь тавих, нохой худапдан авахад муу. Өдрийн сайн цаг нь хулгана, бар, туулай, морь, хонь, тахиа болой. Хол газар яваар одогсод зүүн хойш мөрөө гаргавал зохистой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй.

ЗГМ. КОМИКС

Өмнөх дугаарын хариу / 1.10

БОСООГООР:1. Нисэх онгоцыг анхлан зохион бүтээж, өөрсдөө туршин ниссэн авьяаслаг ах дүү нар (АНУ)2. Хар Хорумаас

Дайдуд шилжин суугаад тэндээ хорлогдон амь үрэгдсэн хаан, Хубилай хааны гуч хүү3. Гурван аймгийн найман сумын

нутгаар дайран урсдаг томоохон гол4. Тариа, будааны ерөнхий нэр5. Дууны шүлгийн мастер, нэрт яруу найрагч агсан9. Шүүс, унд

11. Нөөцөлж дарсан хүнс12. Өвөрхангай аймгийн театрыг түүний нэрэмжит болгосон МУГЖ агсан

ХӨНДЛӨНГӨӨР:6. Ардын дуу

7. Спортын хувцас хэрэглэлийн тэргүүлэгч, АНУ-ын томоохон компани8. Уурганы үзүүр дэх цалам10. Орвог гашууны бор толгой, Монгол шарын

даваа орших Монгол орны захын цэгүүдийн байршил 13. UNIVERSE BEST SONGS-2016 уралдааны шилдэг оролцогчийн нэг, 16 настай хүү

Х ЭӨ

ИО

Н

Л

ЙА

А

Х ӨГ

А

Р

Р

ЯК

Б

А

Ө

Б

Р

ХӨӨ

О

ЦАГ

И

ТНРООР

Т

Э

Д

НӨ

Н

А

РУ

Б

ГЁ

Е

С

Ө Р

ГН

Ө

Ө

А

Г

КК

АГ

ТЕР

П

1

2

6

7

10

13

11

9

12

8

3 4 5

Mr. Баагийгийн ПАЯН....

Өө нартай байгаа юм уу?

Ханиад томуу хүрсний да раа буюу даарсны улмаас хүний биеийн дархлаа суларч, амьсгалын замд байх хэвийн болон эмгэг бичил биетээр уушгины эд үрэвсэхийг хат-галгаа өвчин гэдэг. Бага насны хүүхдийн дархлаа гүйцэд тогтоогүй байдаг тул өвчлөх эрсдэл илүү өндөр. Хэрэв таны хүүхдэд ханиалгах, ха-луурах, нус гоожих, тайван бус болох, хоолонд дур гүй болох, амьсгаадах, цээж шуу гих зэрэг шинж тэмдэг илэрвэл уушгины хатгалгаа гэж үзнэ. Энэ тохиолдолд эх ний ээлжинд хүүхдийнхээ халууныг тогтмол шалга-хаас гадна сайтар хооллож, халуун бүлээн шингэн уулгах хэрэгтэй.

Ханиадын эхний үед зөөлөн чанарын эм бэлдмэл /аньсны ханд, читамон, чигатуссин зэрэг/ хэрэглэх нь үр дүнтэй байдаг. Харин зөвхөн хатгалгаа өвчний үед антибиотик буюу амоксициллиныг эмчийн заав-рын дагуу уулгах хэрэгтэйг мэргэжлийн байгууллагууд зөвлөж байна. Гэрээр эмчлэх эхний аргуудын дараа биеийн байдал дээрдэхгүй бол эмнэ-лэгт яаралтай хандаарай.

Page 9: сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

Виртуал туслах хамтран хөгжүүлнэ АНУ Израилийг буруутгав

Amazon өнгөрсөн онд "ухаалаг гэр" хөгжүүлэхэд голлон анхаарсан бол энэ онд автомашины зүг эргэлээ. > 10

Саудын албаны хүмүүс эсэргүүцлийн ажиллагаатай холбогдуулан тайлбар өгсөнгүй. > 10

Хятад улс тэргүүн генералаа авлигын хэргээр байцаанаГэнэтийн чөлөөлөлт түүнийг мөрдөн шалгах дохио гэсэн яриа дэгдэхэд хүргэсэн юм. > 10

Сөүл, Пхеньян цэргийн хэлэлцээ хийнэБрайн Харрис, Катрина Мансон

Өнгөрсөн онд Солонгосын хойг мөргөлдөөний ирмэгт тулсны дараа хурцадмал байдлыг намжаахын тулд Хойд Солонгос Өмнөдтэй цэргийн хэлэлцээ хийхийг зөвшөөрчээ. Талуудын харилцаа хоёр жил тасарснаас хойш анх удаа болсон уулзалтын үеэр Пхеньян ирэх сард Өмнөд Солонгосын Пёнчанд болох өвлийн олимпод тамирчид болон албаны төлөөлөгчдөө илгээхийг мөн зөвшөөрсөн байна. Өмнөд Солонгосын шинэ Ерөнхийлөгч Мүн Жэ Ин Умардтай харил-цаагаа сайжруулах бодлого баримталж буй энэ үед Сөүлийн тал Умардын төлөөлөгчдийг найрсгаар угтан авсан юм. ийнхүү хоёр Солонгосын дулаарал Пхеньяны цөмийн ба пуужингийн хөтөлбөрийг зогсоохоор дээд зэргийн шахалт үзүүлж буй Вашингтоны хүчин чармайлтад бэрхшээл учруулж болзошгүй.

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп өмнө нь Хойд Солонгосын заналхийллийг “догшин галаар угтана” гэж байсан бол үг яриагаа зөөлрүүлжээ. Тэрбээр хэлэлцээ сэргэж буйг 100 хувь дэмжихийн сацуу асуудлыг олимпоос гүнзгийрүүлж харахыг дэмжиж байгаагаа мэдэгдэв. Гэвч Умардын олимпийн төлөө-лөгчдийг нутагтаа оруулахын тулд зарим хоригийг түр цуцлах тухай Өмнөдийн санаачилга

Пхеньяныг тусгаарлах АНУ-ын зүтгэлээр арай ядан санал нэгдсэн олон улсын хоригийг нурааж магадгүй гэж шинжээчид анхааруулав.

АНУ-ын Төрийн департамент мягмар гарагийн уулзалтад баяр хүргээд Хойд Солонгосын тамирчид олимпийн тоглолтод оролцох нь НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөлийн хоригийг зөрчих-гүй байх тал дээр Өмнөдийн албаныхан анхаарал тавина гэдэгт итгэж буйгаа илэрхийллээ. АНУ түүнчлэн өндөр хэм-жээ ний Ерөнхийлөгчийн тө лөө лөгчөө олимп илгээхээ мэдэг дэв. Үүний зэрэгцээ Хойд Со лон госын дарангуйлагч Ким Жон Ун Сөүлийн эвийг олох замаар түрэмгий хурц Трампаас хол дуулж болзошгүй гэсэн бол гоомж лол үүссэн бололтой. Пхеньян Өмнөд Солонгостой найр саж байгаа ч АНУ-д занал-хийлсээр буй.

Хэлэлцээр дэх Умардын төлөөлөгч Ри Сон Гвон “Хойд Солонгосын зэвсэглэл манай ахан дүүс Хятад, Оросыг бус зөвхөн АНУ-ыг онилсон” хэ мээн мэдэгджээ. Хоёр Солон-го сыг заагласан цэрэггүй бүсийн Панмунжон тосгон дахь уул залт ноён Трамп, Ким нарын дайсаг-насан үгс шидэлцэж, байдал үлэмж хурцадсаны дараахан боллоо. Умардын удирдагч Ким шинэ жилийн мэндчилгээндээ

Өмнөд Солонгостой хэлэлцээ хийх санал дэвшүүлсэн боловч ноён Трампад хандаж, миний ширээн дээр цөмийн товчлуур байна хэмээн сануулсан билээ.

Ерөнхийлөгч Бушийн үед Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн Солонгосын асуудлыг хариуцдаг байсан Тагнуулын төв газрын ажилтан Сү Ми Терри “Энэ яриа хэлэлцээг хийхэд Хойд Солонгосоос ямар ч санхүүгийн болон улс төрийн өртөг зардал гарахгүй. Харин Вашингтон ба Сөүлийг салгах сайн стратеги юм” хэмээн дүгнэв. Пхеньян Пёнчаны олимпод тамирчдаа илгээхийн сацуу нээлт, хаалтын ёслолд Өмнөдийн тамирчидтай хамт гарч ирэх тухай мэдээ тарсан боловч одоохондоо нотлогдоогүй байна. Пхеньян хариуд нь цэргийн асуудлаар хэлэлцээг сэргээхийг зөвшөөрсөн агаад хоёр талын хамтарсан мэдэгдэлд “Цэргийн хурцадмал байдлыг шийдвэрлэх ёстой” хэмээн дурджээ.

Өнгөрсөн онд Сөүлийн талаас яриа хэлэлцээг сэргээх санал тавьсан боловч Пхеньян үл хайхарсан билээ. Хэдийгээр харилцаа нааштай болсон ч АНУ-ын шинжээчид олимпийн гэрээ цаашдын дулааралд хүр гэнэ гэдэгт эргэлзэж байна. 2007, 2011, 2014 онд болсон өмнөх цэргийн хэлэлцээрүүд амжилтад хүрээгүй юм. АНУ-ын Номхон далайн цэргийн командлагч асан адмирал

Деннис Блэр хэлэхдээ “Хойд Солонгос хэзээ ч тохиролцоогоо мөрдөж байгаагүй. Хатуу валют олж авахыг л хүсэж байгаа. Цаашид харилцаа сайжирна гэдэг итгэхгүй байна” гэв. Гадаад харилцааны зөвлөлийн ажилтан Скотт Снайдер “АНУ харилцааны сувгийг өргөтгөх ямар ч санаачилгыг дэмжинэ. Өмнөд Солонгос Вашингтонтой зөвлөлдөлгүйгээр Пхеньянд ямар нэгэн зүйл санал болгохгүй байх” хэмээн тайлбарлав.

Олимпийн гэрээ болон цэргийн хэлэлцээ хийх санаачилгаас гадна Сөүл 1950-1953 оны дайнаар тусгаарлагдсан гэр бүлүүдийг нэгтгэх асуудлыг хөндсөн Өмнөд Солонгосын тал хэлэлцээнд их найдвар тавьж буйн дохио боллоо. Тус улсын Нэгдлийн дэд сайд Чун Хэ Сун “Бид Солонгосын хойгт хурцадмал байдлыг даамжруулах үйлдэл хийхээс татгалзах, энхийн хэрэлцээг сэргээх, цөмийн зэвсгийг зайлуулах асуудлыг хөндсөн” хэмээв. Тэрбээр Умардын төлөөлөгчид цөмийн асуудлаар Сөүлийн байр суурийг сонссон авч олон улсын хоригийн талаар үг хэлээгүй гэж мэдээлсэн байна. Гэтэл АНУ-ын Өмнөд Каролина мужаас сонгогдсон Сенатч Линдси Грэм Хойд Солонгос оролцвол АНУ өвлийн олимпийг бойкотлох ёстой гэж мэдэгджээ.

Дональд Трамп Давосын чуулганд оролцоноСэм Флеминг

АНУ-ын Ерөнхийлөгч До-нальд Трамп даяарчлалыг шүүмжилдэг, популист удирдагч хэмээх нэр зүүсэн ч энэ сарын сүүлээр болох Давосын эдийн засгийн чуулганд ирэхээ зарлажээ. Тэрбээр 18 жилийн өмнө Билл Клинтон дэлхийн томчуудын цугларалтад ирж байснаас хойш анх удаа Давост ирэх АНУ-ын үүрэгт ажлаа гүйцэтгэж буй Ерөнхийлөгч болох юм. Энэ удаагийн чуулган “Хагаралдсан дэлхий ертөнцөд хамтын ирээдүйг хуваалцах нь” уриан дор явагдана. Өнгөрсөн нэгдүгээр сард Трампын баг хэдхэн хүн энд ирсэн нь Давос ноён Трампын популист үзэл санаатай нийцэхгүй гэдэг үг яриа гарахад хүргэсэн.

Энэ байдал чуулганы гол суудлыг Хятадын Ерөнхийлөгч

Ши Жиньпинд үлдээж, тэрбээр өөрийгөө АНУ-ын шинэ Ерөн-хийлөгчөөс ялгаатай харагдуулах оролдлого хийсэн билээ. Ноён Ши ноднин хэлсэн үгэндээ даяарчлалыг хамгаалж, өөрийн

эрх ашгийг бусдынхаас дээгүүр тавьдаг улс орнуудыг зэмлэсэн. Мөн уулзалтын үеэр Трампын гэнэтийн ялалтад гайхширсан болон АНУ-ын олон улс дахь тэргүүлэл алдагдах нь гэсэн уур

амьсгал ноёлж байв. Тухайн үед Трампын зөвлөгч байсан Энтони Скарамуччи 2017 оны Давост шинэ Ерөнхийлөгчийн ганц дуу хоолой болсон бол огцорч буй Дэд ерөнхийлөгч Жо Байден,

Төрийн нарийн бичгийн дарга Жон Керри нар байлцсан юм.

Мягмар гарагт Цагаан ор дон Давосын талаарх байр суу риа өөрчлөх мессеж өглөө. Хэв -лэлийн төлөөлөгч Сара Сан дерс “Ерөнхийлөгч Америкийн эн тэргүүнд гэдэг үзэл санаагаа дэлхийн удирдагчидтай хуваал-цах боломжийг дэмжиж байгаа. Энэ оны Дэлхийн эдийн засгийн чуулган дээр Ерөнхийлөгч Америкийн бизнес, Америкийн аж үйлдвэр, Америкийн ажилч-дыг хүчирхэгжүүлэх бодлогоо сурталчлах бодолтой байна” гэжээ. Давост дэлхийн хамгийн нөлөөл бүхий, баян эрхмүүд цуглардаг агаад 100 гаруй орны 2500 гаруй төлөөлөгч ирдэг. Альпын нурууны хөндийд жил бүр болдог хэлэлцүүлэг олон улсын хамтын ажиллагаа ба харилцан зөвшилцлийн уур

амьсгалд өрнөдөг юм.Энэ удаагийн уулзалт нэгдү-

гээр сарын 23-26-нд болох агаад дэлхий ертөнцийн өнөөгийн байдлыг сайжруулахын тулд газар газрын удирдагчид нэгдсэн үзэл санаагаа боловсруулахад чиглэнэ. Дэлхийн эдийн засгийн чуулганыг санаачлагч бөгөөд гүйцэтгэх захирал Клаус Швабб дэлхийн 60 орны төр, засгийн тэргүүний дотор АНУ-ын Ерөнхийлөгч ирэх гэж буйд баяр хүргэсэн байна. Тэрбээр “Ноён Трамп энд ирснээр чуулганд оролцогсод АНУ-ын улс төр, эдийн засгийн бодлогын талаар шууд мэдээлэл авна. Давост ирэх АНУ-ын төлөөлөгчдийн бүрэлдэхүүнд гол сайд нар болон Конгрессын гишүүд багтана” гэсэн байна.

BBМ©

Дэлхийн өсөлт оргилдоо туллааШон Доннан

Дэлхийн банкны тайланд хүн амын тоо, хөрөнгө оруу-лалтын дутагдал, бүтээмжийн сааралт болон мөнгөний бодлого чангарч буй зэргээс дэлхийн өсөлт оргилдоо туллаа гэж дүгнэсэн байна. Тус банкны эдийн засагчид өнгөрсөн онд өсөлт гурван хувьд хүрсэн нь олонх эдийн засагт хөрөнгө оруулалт баахан сэргэж, худалдаа, үйлдвэрлэл идэвхэжсэнтэй холбоотой хэмээн дүгнэсэн байна. Дэлхийн эдийн засаг одоогийн өсөлтөө 2020 он гартал хадгалах байх гэж уг тайланд таамаглажээ. Гэвч Дэлхийн банкнаас гаргасан жил бүрийн тайланд өсөлт явц дундаа сайжирч магадгүй гэсэн байна.

2008 оны санхүүгийн хям ра лаас дөнгөж гарч буй дэл хий ертөнцөд тулгарах гол асуудал нь хамгийн өндөр хөг жил тэй эдийн засгуудад бодит ба боломжит өсөлтийн зөрүү ойртож байгаа явдал гэжээ. Үүгээр зогсохгүй хэрэв банкууд болон судалгааны байгууллагуудын шаардаж байгаачлан Засгийн газрууд шинэчлэл ба зорилтот хө рөнгө оруулалт хийхгүй бол байд-лыг өөрчлөх боломжгүй гэж дүгнэсэн байна. Дэлхийн банк-ны эдийн засгийн хөгж лийн газрын захирал Шан таяанан Деваражан “Өнөөгийн сайн өсөлтийг үл харгалзан түүхэн дэвшлийн үүднээс бидний ажиглаж буйгаар өсөлт бо-дитой бөгөөд үр ашигтай бай на. Гэхдээ боломжит өсөл тийн үүднээс авч үзвэл дэл хийн эдийн засаг ирээдүйд хяз гаар-лаг даж магадгүй” гэж мягмар гарагт мэдэгдэв.

Нэг бүлгийн хувьд тэргүүлэх

эдийн засгуудад төв банкууд инфляцыг тогтоохын тулд бодлогын хүүгээ нэмж, ажил эрхлэлт бараг зуун хувьд дөхөж байгаа учир ирэх жилүүдэд өсөлт саарна гэж тайланд дурдсан байна. Энд тооцоолсноор тэргүүлэх орнуудад өсөлт өнгөрсөн онд 2.3 хувь байснаа энэ жил 2.2 руу уруудаж, улмаар 2020 онд 1.7 хувь руу буух төлөвтэй байгаа аж. Гэтэл шинэ тутам болон хөгжиж буй эдийн засгуудад өсөлт өнгөрсөн онд 4.3 байсан боловч удахгүй таазандаа тулж, дэлхийн өсөлтийг дээшлүүлэхээ болино гэж үзсэн байна. Шинэ тутам томоохон эдийн засгууд дэлхийн өсөлтийг түлхэж байсан боловч сүүлийн 10 жилд боломжит өсөлт нь нэлээд буурлаа. Энэ байдал ирэх 10 жилд үргэлжилнэ гэж Дэлхийн банк таамагласан байна.

Тус банкны эдийн засагчид энэхүү бодит байдал нь олон жил хүн амын өсөлт буурсны үр дүн гэж дүгнэжээ. Хятад зэрэг орнуудад хүн амын наслалт нэмэгдэхийн хэрээр ажиллах хүчний тоо буурч байна. Энэ байдал бүтээмжийн өсөлт саарсантай давхцав. Эдгээр асуудлыг хөрөнгө оруулалт, инновацын арга замаар шийдэх боломжтой агаад хоёулаа маш чухал ач холбогдолтой гэж ноён Деваражан хэллээ. Урт хугацааны бэрхшээ-лийн зэрэгцээ дэлхийн эдийн засагт өнөөдөр тулгамд-сан асуудлууд ч бий. Шинэ тайланг зохиогчдын нэг Аяхан Косе “Энэ жил дэлхийн эдийн засгийг буурах эрсдэл байнга дагах болно. Өнөөдөр бол ирээдүйг харсан бодлого боловсруулах цаг” хэмээн анхааруулсан байна.

BBМ©

Дэлхийн өсөлтийн төлөв(хувиар)

OECD©

Дэлхий2017 2018 2019

Хөгжингүй ЭЗ­үүдЕвро бүс

АНУЯпон

Их БританиХятад

0 2 4 6 8

Page 10: сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

Лас Вегас дахь үзэсгэлэнгийн сургалтын туслах Cue робот.

төрийн хэлтсийн тэргүүн асан генерал Шью Цайхоу, цэргийн төв комиссын дэд тэргүүн асан Гуо Босюн нарыг дурдаж болно. Генерал Гуог өнгөрсөн онд шоронд хорих ялаар шийтгэсэн бол генерал Шью цэргийн шүүхээр орохоосоо өмнө 2015 онд хавдрын улмаас нас баржээ. Зэвсэгт хүчний удирдлагад арав гаруй жил ажилласан энэ хоёр хүнийг ХАЧА-д ивээн тэтгэх, авлига өгч авалцах соёл нэвтрүүлэгчид хэмээн буруутгасан юм.

Хоёр эрхмийг чөлөөлсний дараахнаас зэвсэгт хүчний дээд удирдлага “Гуо, Шью нарын хорт нөлөө”-г устгах ажлын нийт армийн хэмжээнд өрнүүлэх уриалга гаргаж байв.

Авлигыг дарах аян нь БНХАУ-ын даргаас ХАЧА-д хэвшмэл соёлыг устгаж, нэгдсэн командлалын бүтэц бүхий орчин үеийн мэргэжлийн арми болгон өөрчлөх ажилд тулгуур болсон хэмээн цэргийн экспертүүд үздэг. ХКН-ын Их хурал өнгөрсөн онд өндөрлөхөд БНХАУ-ын дарга тус улсын нам төдийгүй цэргийн бүтцэд бүрэн хяналтаа тогтоосон байлаа. Цэргийн төв комиссоос арданнэгдүгээр сард гаргасан шинэ удирдамжийн дагуу Хятадын зэвсэгт хүчин “Ши Жиньпинд чин үнэнч, бат найдвартай зүтгэх”-ээр тангараг өргөв.

Анх 2012 оноос эхэлсэн авлига тай тэмцэх мөрдөн шалгах арга хэмжээнд цэргийнхнийг оролцуулж, олон шатны 1.5 сая албан тушаалтан өртөөд байна.

Зэвсэгт хүчний салбарт авлигыг нухчин дарах Ши Жиньпиний арга хэмжээ 2012 онд ХАЧА-ийн ложистикийн хэлтсийн орлогч дарга, дэслэгч генерал Гу Жуньшанийг баривчилснаас эхэлсэн. Мөрдлөг гүнзгийрсээр 2014 онд генерал Шью Цайхоуд хүрч гэрийг нь нэгж-сэний дараахан генерал Гуобосюн буруутжээ.

Хятад улс тэргүүн генералаа авлигын хэргээр байцаана

АНУ, Израилийг буруутгав

GE компанийн хурдан буцалгагч, Нью Йоркийн Vuzix компанийн Bluetooth холболттой чихэвч, ухаалаг цаг, ухаалаг нүдний шилэнд нэгтгэж өгөхөөр хэлэлцэж байна.

“Alexa хаа сайгүй тийм л хорвоог бид төсөөлдөг” хэмээн Amazon AVS-ын (Alexa Voice Service) захирал Прия Абани Wired сэтгүүлд тайлбарлав. Amazon компани үзэсгэлэнд өөрийн хэсэггүй ч Лас Вегасын Venetian зочид буудалд түншүүд-тэйгээ ажил хэргийн яриа хэлэл цээ өрнүүлэх томоохон талбай түрээсэлжээ.

Харин Google компани оролцогчдын нүдэнд тусахуйц ажиллаж буй нь содон. Лас Вегас Стрип (томоохон зочид буудал, казино төвлөрдөг гол өргөн чөлөө) даяар Assistant-ын аварга дижитал сурталчилгааны самбар гэрэлтэж, брэндийн нэр хотын монорейлс шугамын гадна, дотногүй нүдэнд өртөнө. Мягмар гарагт албан ёсоор эхэлсэн шоунд зориулж тус компани сүүлийн долоон жилд анх удаа конференц-төвд аварга танхим түрээсэлжээ.

Бүр даваа гарагийн үдшээс Amazon компани Assistant бүхий олон шинэ бүтээгдэхүүн толилуул сан. Assistant дуут туслахыг эдүгээ 1500 гаруй бүтээгдэхүүнд нэгтгээд байгааг

Нажме БозоргмерНаад зах нь 21 хүний амь

аваад байгаа Исламын дэглэмийг эсэргүүцсэн хөдөлгөөний ар талд АНУ, Израиль болон Ираны сөрөг хүч нуугдаж байгаа хэмээн Ираны дээд удирдагч мягмар гарагт мэдэгдлээ.

Аятолла Али Хаменеи эсэр-гүүц лийн жагсаалын бас нэг буруутнаар бүс нутаг дахь Ираны өрсөлдөгч Саудын Арабыг тодруулж, үймээн самууныг санхүүжүүлсэн хэмээн буруутгав. Амьжиргааны өртөг зардал өссөнтэй холбоотой иргэдийн гомдлоор эхэлсэн эсэргүүцэл сүүлдээ санваартнуудын засаг-лалыг эцэс болгож, дэглэмийг өөрчлөх утга бүхий улс төрийн уриа лоозон болж хувирсан юм.

“Хуйвалдааныг америкчууд, сионистууд зохион байгуулсан. Хөдөөгийн жижиг хотуудад хэдэн сар эсэргүүцлийн ажиллагаа турхирч байгаад Тегеранд халд-вар луулах гэсэн хэрэг” хэмээн ноён Хаменеи нийтэд хандан тайлбарлав. “Америкчууд мөнгө зарж чадахааргүй байгаа боло-хоор Персийн булан дахь Саудын Арабын мөнгөний туламнууд ийм юм санхүүжүүлж байгаа” хэмээн дээд удирдагч шүүмжиллээ.

Ираны “Можахедийн байгуул-лага” (MEK) хэмээх хөөгдмөл сөрөг хүчин эсэргүүцлийн хөдөл-

Чарльз КловерБНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин

таван жил үргэлжилж буй авлигыг нухчин дарах эрчимжүүлсэнтэй уялдан тус улсын цэргийн хамгийн дээд албан тушаалтны нэг нь хээл хахуулийн хэргээр байцаагдах гэж байна.

Хятадын ардын чөлөөлөх армийн (ХАЧА) дээд удирдлага болох Хятадын цэргийн төв комиссын гишүүн асан генерал Фан Фэнхуйг мягмар гарагт цэргийн шүүхэд шилжүүлснийг тус улсын төрийн мэдээлийн “Шиньхуа” агентлаг мэдээлэв.

Генерал Фаныг наймдугаар сард АНУ-ын Штабын дарга нарын хорооны дарга Жозеф Данфордтой уулзсаны дараахан нь ХАЧА-ийн Ерөнхий штабын даргын албанаас чөлөөлсөн. Гэнэтийн чөлөөлөлт түүнийг мөрдөн шалгах дохио гэсэн яриа дэгдэхэд хүргэсэн юм. Тухайн үед ХАЧА-ийн Ерөнхий штабын даргыг өөрчилсөнтэй холбоотой тайлбар гараагүй.

Ши Жиньпин 2012 оноос төрийн эрхийг атгах болсноос хойш Хятадын цэргийн олон дээд тушаалтан авлигын хэргээр хусагдсан нь БНХАУ-ын даргын эрх мэдлийг үлэмж бэхжүүлжээ.

Авлигад холбогдсон цэргийн дээд албаныхныг ихэвчлэн эхлээд чөлөөнд гаргадаг байсан юм. Харин генерал Фан нь албан тушаалаа хашиж байхдаа баривчлагдсан цэргийн төв комиссын хоёр гишүүний нэг нь. Нөгөө нь ХАЧА-ийн Улс төрийн хэлтсийн тэргүүн асан Жан Ян. Авлигач офицеруудтай хэлхээ холбоотой гэсэн хэргээр мөрдөн шалгагдаж байсан Жан Ян арваннэгдүгээр сард боомилж үхсэнийг “Шиньхуа” агентлаг хожим нь мэдээлжээ. Өнгөрсөн онд чуулсан ХКН-ын XIX Их хурал хэрэгт холбогдсон энэ хоёр хүнийг бүрэлдэхүүнээсээ хассан.

Авлигын хэргээс болж чөлөөн дөө гар сан цэргийн дээд тушаалт нуудад ХАЧА-ийн Улс

гөөнд гадныхны “шатрын хүү” болсон хэмээн ноён Хаменеи хардаж байна. Хэрэг дээрээ Исла-мын Бүгд Найрамдах Улсын улс төрийн зохион байгуу лалт хам-гийн сайтай сөрөг хүчин болох “Можахедийн байгууллага” нь тус улсын дотоодод дэмжлэг султай.

Эцэстээ олон зуун хүн баривч-лагдаж төгссөн үймээн самуунд буруутай гэх зэмлэлийг АНУ эрс няцаалаа. Саудын албаны хүмүүс эсэргүүцлийн ажил лагаатай холбог дуулан тайлбар өгсөнгүй.

Иргэдийн дургүйцэл нь Ираны залуу үе болон тус улсын удир-дагч дын хооронд үүссэн “ан цав”-аас шалт гаалс ныг даваа гарагт тайл барласан Ерөн-хий лөгч Хасан Руханигийн мэдэгд лээс ноён Хаменеин шүүмж эрс зөрж байна.

Өнгөрсөн арванхоёрдугаар сарын 28-нд эхэлсэн анхны эсэр гүүцэл нь ноён Рухани болоод түүний шинэчлэлийн хөтөл бөрийг эсэргүүцэгч эрс байр суурь баримт лагч даас үүдэл тэй хэмээн Ираны рефор-мист улс төрчид сэжиглэв. Уг эсэргүүцлийн ажиллагаа давал-гаал саар Ираны олон арван хотыг хамарсан юм.

Жагсагчдаас олон хүн “Хаме-неин үхэл” хэмээн хаш хичиж байсан нь дээд удирдагч засгийн

Тим БрэдшоуCES буюу Хэрэглээний цахим

бүтээгдэхүүний шоу үзэс гэлэн-гийн хамгийн сонирхолтой хэсэг нь элдэв технологи бус, хаалттай хаалганы цаадах яриа хэлэлцээ гэлцэх нь түгээмэл. Технологийн компани, автомашин болон бусад бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч, чип хөгжүүлэгчид, старт-апуудаас “юмсын интернет”-ийн эринд ажил хэргийн яриа хэлэлцээ өрнүүлэх талбар нь энэ оны CES үзэсгэлэн болж байна. Amazon, Google хоёр хиймэл оюуны платформоо түгээн дэлгэрүүлэхээр түншүүдээ дайчилж буй энэ үзэсгэлэн шиг виртуал туслахын ертөнц хаа сайгүй харагдах өөр газар хаа ч байхгүй.

Amazon өнгөрсөн онд “ухаалаг гэр” хөгжүүлэхэд голлон анхаар-сан бол энэ онд автомашины зүг эргэлээ. Тус компани авто-машины инфотэймент систем хөгжүүлэгч гол үйлдвэрлэгчийн нэг Panasonic, Хятадын цахил-гаан хөдөлгүүртэй машины Byton старт-ап, үзэсгэлэнд “e-Palette” хэмээх футурист машин сонир-хуулж буй Toyota-тай ажил хэргийн тохиролцоонд хүрэв. Дижитал туслахынхаа ажил үүргийн хуваарийг өргөжүүлэх зорилготой Amazon компани Alexa үйлчилгээгээ Whirlpool,

орхино” хэмээн Samsung-ийн цахим бүтээгдэхүүний салбарын тэргүүн Х. С. Ким тайлбарлав. Ердөө 2020 он гэхэд Samsung компани бүх холболттой төхөө-рөмждөө Bixby-гийн оюун ухаа ныг “суулгана” хэмээн захи-рал амлаж байна.

Samsung, Google, Apple зэрэг мобайл зах зээлд тэр гүү-лэгчид ухаалаг утсыг ч гүйцэж түрүүлэх дижитал төхөө рөмж хөгжүүлцгээж байгаа нь хэрэг-лэгчдийн дадал зуршилд хувьсгал хийх төлөв тэй. Консалтингийн Accenture компаниас саяхан явуулсан сонирхолтой судалгаа бий. Уг судалгаанд хамрагдсан

хэрэглэгчдийн 68 хувь нь ухаалаг чанга яригчтай болсноосоо хойш хөгжим сонсох, кино үзэх зэрэг энтертэйнмент хэрэглээнд ухаалаг утас ашиглах нь эрс багасжээ. Мөн ухаалаг чанга яригчтай хэрэглэгчдийн ихэнх нь цахим худалдаа, интернет хайгуулд гар утсаа ашиглах нь буурсан байна.

“Дуу хоолойд тулгуурлаж ажил-ладаг платформд ухаалаг утас тохиромжгүй. Учир нь ухаалаг утас хурууг чухалчилдаг эд” хэмээн Baidu-гийн удирдлагын нэг Чи Лю даваа гарагт сэтгүүлч дэд тайлбарлаж байв.

интернет групп тайлбарлаж байна. Үүнд дуу хоолойгоор идэвхжиж ажилладаг LG, JBL-ийн спикер буюу чанга яригч, Sony, TCL-ийн телевизийг дурдаж болно.

Тус компани түгээмэл нэвтэр-сэн Android төхөөрөмжийн сүлжээг Assistant дэлгэрүүлэх суурь болгон ашиглаж байгаа. Учир нь Ford, GM, Volkswagen, Volvo-гийн сая сая автомашин бүгд Assistant бүхий Android инфотэймент системтэй.

Amazon компани хэдхэн сарын өмнө дэлгэц бүхий Echo чанга яригч зах зээлд гаргасан. Google уг бүтээгдэхүүнтэй өрсөлдөх үүднээс YouTube-ийн клип, Google Photos-д хадгалаастай гэрэл зураг үзэж, видео дуудлага хийж болдог “ухаалаг дэлгэц” бүхий цахим төхөөрөмж хөгжүү-лэхэд JBL, Lenovo, LG, Sony-той хүч хавсарч эхэллээ.

Дэлгэцэнд виртуал туслах үүсгэх технологиор Amazon нь Google-д ялагдаж болзошгүй. Гэхдээ ийм технологийн анхдагч нь Хятадын Baidu интернет групп. Тус групп бүр жилийн өмнө дэлгэц бүхий виртуал туслахыг CES-д сонирхуулж байсан юм.

Baidu энэ удаагийн үзэсгэлэнд өөрийн хиймэл оюуны DuerOS платформд суурилсан гурван ч ухаалаг чанга яригч толилуулж байна. Үүнд Японы зах зээлд

ВВМ©

эрхэнд гарсан 29 жилд нийтийн зүгээс өрнүүлсэн хамгийн том дайралт боллоо.

Дээд удирдагч болоход өөрий гөө шашны үүднээс зэрэг тэнцэхгүй хэмээн ноён Хаменеи 1989 онд тайлбарласан, эдүгээ хүртэл нийтэд мэдэгдээгүй видео бичлэг даваа гарагт тархсан нь түүнийг бүр ч хүнд байдалд оруу-лав. Аятолла Рухолла Хомейни нас барс ны дараа оронд нь түүнийг сонгохоор Ираны эрх баригч дээд байгууллага-Экспер-түүдийн зөвлөлөөс санал гаргах үед уг бичлэгийг хийжээ.

Видео бичлэгт дээд түвшний улс төрч, санваартнуудын шахал тад тулгамдаж албан тушаа лыг хүлээн авахаас арга-гүй болсон Хаменеи өөрөөс нь

өөр сонголтгүй улс орондоо харам сал төрж буйгаа өгүүлжээ. “Би ёслолын үүрэг тэй удирдагч л болох биз” хэмээн тэрбээр дургүйцсэн аж.

Харин 1979 оны Исламын хувьсгалын гол тулгуурын нэг, Ерөнхийлөгч асан Акбар Хашеми Рафсанжани ноён Хаменеиг тайвшруулж Хянагчдын зөв-лөлийн шийдвэр нь “бүх нийтийн санал хураалт явуулах хүртэл үйлчлэх түр хүчинтэй”-г тайлбарлажээ.

Энд дурдсан санал хураалт нь дээд удирдагчид “үнэмлэхүй” эрх мэдэл олгосон 1989 оны Үндсэн хуулийн санал хураалтыг хэлж буй эсэх нь тодорхойгүй байгаа юм.

Виртуал туслах хамтран хөгжүүлнэ

зориулсан popIn Aladdin хэмээх чанга яригч, таазны ухаалаг гэрэл, видео проекторын цогц загвар, Amazon-ы Echo Show-той төстэй сенсор дэлгэц бүхий Little Fish VSI Smart Speaker багтаж байна.

Дэлгэц бүхий ухаалаг чанга яригч нь зөвхөн дуу таньж ажил -ладаг төхөө рөмжтэй харьцуу лахад хэрэг лэгчид “асар ялгаа тай” сэтгэг дэл төрүүлд гийг Baidu-гийн Duer сал барын захирал Кунь Жин тайлбар ласан юм. “Та бид ухаалаг төхөөрөмжтэй харьцах хамгийн зөв арга бол дуу хоолойгоо ашиглах. Харин компьютерээс та бидэн тэй харьцах хамгийн үр дүнтэй арга бол дэлгэц” хэмээн ноён Жин өгүүллээ.

Сүр дуулиантай олон то-хирол цоо болсон ч цахим бүтээг дэхүү ний ком пани болгон Amazon, Google-ийн байр суурийг хуваал цахгүй байгаа.

Жишээ нь, Samsung бүтээг-дэхүүнээ танилцуулахдаа Alexa, Google Assistant-ийн алийг ч дурдсангүй. Тус компани Bixby дижитал туслахаа Harman сал-бараа раа дамжуулан өөрийн ухаалаг телевиз, Gear ухаалаг цаг, интернет холболттой автомашинд түлхүү нэвтрүүлэх гэж байгаагаа ойлгуулсан юм.

Bixby-гийн “шинэ шатны оюун ухаан таныг асууж ч амжаагүй байхад юу хэрэгтэйг чинь ойлгож

ВВМ©

ВВМ©

Page 11: сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

2018.01.11, ПҮРЭВ ~ №008 (807)

Эдийн засаг

11ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН

ЗГМ ТОВЧХОН

АНУ доллар 2,430.35

Евро 2,930.52

Япон иен 21.48

ОХУ рубль 42.60

БНХАУ юань 374.81

БНСУ вон 2.29

ВАЛЮТЫН ХАНШ

» АРИЛЖАА

0.74 Хувь. Монголын хөрөнгийн биржийн “MSE ALL” индекс лхагва гарагт 1151.18 нэгж болж, 0.74 хувиар буурав. Ингэснээр зах зээлийн үнэлгээ 2.4 их наяд төгрөг боллоо. Энэ өдөр 26 компанийн 142, 607 ширхэг хувьцаа арилжаалжээ. Үүнээс 11 компанийн хувьцааны ханш өсөж, 12 компанийн хувьцааны ханш буурсан бол гурван компанийнх тогтвортой байлаа. Засгийн газрын үнэт цаасны хоёрдогч зах зээлийн арилжаагаар нийт 209 ширхэг үнэт цаас 20.8 сая төгрөгөөр арилжсан байна.

» БАНК, САНХҮҮСанхүүгийн зохицуулах хороо 2018 оны анхны ээлжит хуралдаанаа хийлээ. Тус хурлаар зарим банк бус санхүүгийн байгууллагын үйл ажиллагааг өргөжүүлж, таван аж ахуйн нэгжийн тусгай зөвшөөрлийг түдгэлзүүлэв.

» СТАТИСТИК

290 Хадгаламж, зээлийн хоршоо. Улсын хэмжээнд нийт 290 гаруй хадгаламж, зээлийн хоршоо үйл ажиллагаа явуулж байна. Үүнээс 53 хоршооны тусгай зөвшөөрлийн хүчинтэй хугацаа энэ оны эхний улиралд дуусгавар болохоор байна.

» ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ

1.3 Тэрбум ам.доллар. Монгол Улсад 2017 оны эцэст нийт 1.3 тэрбум ам.долларын гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт орж иржээ.

» ТӨСӨЛ, ХӨТӨЛБӨР

250 Сая тонн. “Нэг бүс, нэг зам” санаачилгын бүтээн байгуулалтад 150­250 сая тонн ган шаардлагатай болно гэсэн таамаг гарчээ.

» УУЛ УУРХАЙ

52.5 Тэрбум ам.доллар. Австралийн уул уурхайн бүтээгдэхүүний экспорт 2017 оны сүүлийн улиралд 1.2 хувиар өсөж, түүхэн дээд түвшин болох 52.5 тэрбум ам.долларт хүрэв.

» ДЭЛХИЙ

8.7 Хувь. Евро бүсийн ажилгүйдлийн түвшин 2009 оноос хойших хамгийн доод түвшиндээ хүрч буурлаа. Бүсийн хэмжээнд ажилгүйдлийн түвшинд өнгөрсөн оны арваннэгдүгээр сард "Bloomberg"­ийн шинжээчдийн таамаглаж байсанчлан 8.7 хувь болж буурсан байна.

БАЙР СУУРЬ:

Үнийн тогтвортой байдлыг онцолсон шинэчлэл

Банк, санхүүгийн салбарыг зохицуулж буй 10 гаруй хуулийн шинэчлэл үргэлжилж байна. Уг шинэчлэлийн хүрээнд Төв банкны тухай хуулийн өөрчлөлт олон нийтийн анхаарлын төвд байгаа юм. Үүнтэй холбогдуулан эдийн засагчдын байр суурийг сонирхлоо.

Монголбанкны зорилго тодорхой, хэмжигдэхүйц байх ёстой

Б.МөнхЗГМ

ИНФЛЯЦИЙГ ОНИЛОХ НЬ ВАЛЮТЫН ХАНШИЙГ

ШУУД, ШУУД БУСААР УДИРДАХЫГ ХЭЛНЭ

ХОЁР ТУУЛАЙ ХӨӨСӨН АНЧИН ХООСОН

ХОЦОРДОГ

САЙН ТУРШЛАГЫГ ӨӨРИЙН ХӨРСӨНД

БУУЛГААД АВАХ НЬ ЧУХАЛ

БИЕ ДААСАН БАЙДАЛ САЙЖИРНА

ГЭСЭН ХҮЛЭЭЛТТЭЙ БАЙНА

ТӨВ БАНКУУД ЭЦСИЙН ЗОРИЛГОО ҮНИЙН

ТОГТВОРТОЙ БАЙДАЛ ГЭЖ ЗАРЛАХ БОЛСОН

С.Дэмбэрэл /УИХ-ын гишүүн асан,

эдийн засагч/-Өнөөдөр дэлхийн бүх төв

банк инфляцийг онилох бодлого явуулж байна. Хөгжиж байгаа, хөгжингүй гээд бүгд шүү. Монголбанк энэ дэвшилтэд зүйл рүү шилжүүлэх төслийг оруулж ирлээ гэж харсан. Гэтэл УИХ-ын хэлэлцүүлгийг харахаар нэгд, мөнгөний бодлого, хоёрт, инфляцыг онилох, валютын ханш зэрэг ойлголтын хоорондын холбооны талаар гишүүдийн ойлголт дутмаг байгаагаас андуурах тохиолдол их гарч байна.Тэгэхээр инфляцийг онилно гэдэг нь нөгөө талдаа валютын ханшийг шууд болон шууд бус замаар зохицуулж удирдана гэсэн үг. Тиймээс төв банкны үндсэн зорилго өөрчлөгдөж байгаа учраас ханш тэдэнд хамаагүй боллоо гэсэн буруу ойлголттой гишүүд байгаа нь харамсалтай.

Ж.Үнэнбат /Монголын банкны холбооны

гүйцэтгэх захирал/-Үнийн тогтвортой байдлаас

төгрөгийн тогтвортой байдлын зорилт руу буцаж шилжих санал зонхилох хандлагатай байна. Төгрөгийн тогтвортой байдал гэдэг бол уг нь түүний дотоод үнэлэмж буюу хэрэглээний үнэ гадаад үнэлэмж буюу ханшийн тогтвортой байдлыг агуулсан ойлголт. Харамсалтай нь ханшийг дан ганц мөнгөний бодлогоор зохицуулах боломж-гүй. Харин ч хоёр давхар зорил тыг тулгах нь аль биелэгдэж буй зорилтоор нь өөрийгөө хай-цаалах, хариуцлагаас мултрах боломжийг Төв банкинд олгоно. Хамгийн муу тохиолдлыг хоёр туулай хөөсөн анчин хоосон хоцордогтой зүйрлэж болох юм. Харин үнийн тогтвортой байдлыг Төв банк хэрэглээний үнийн өсөлтөд импортын барааны үнэ хэт нөлөөлчихгүй байх хэмжээнд нь ханшаа удирдах ёстой.

Б.Лхагважав /МҮХАҮТ-ын Ерөнхийлөгч/

-“Тоглоом дүрэм”-ээ илүү тодор хой болгох хэрэгцээ, шаард-лага үүсэж байна. Мөнгөний бодлого үнийн тогтвортой байдлыг хангах үндсэн зорилгод чиглэх нь дэлхий нийтийн түгээмэл хандлага. Олон улсын туршлагыг өөрийн хөрсөнд буулгахаар зорьж байгаа нь сайн хэрэг. Том зургаар нь авч үзвэл, банкны салбарын эрх зүйн орчныг сайжруулах, зах зээлийн эрэлт, хэрэгцээг хангах хэмжээнд хүргэх нь чухал гэдэгт санал нэг байна.

Дунд болон урт хугацааны тогтвортой хөгжлийг хангасан өөрчлөлт хийх байх гэж харж байгаа. Хоёрдмол утгатай зорилт байж болохгүй. 1996 онд батлагдсан Төв банкны тухай хуулийн зарим зохицуулалтыг нь өнөө цагийн хэрэгцээ, шаардлагад нийцүүлэх, шинээр томьёолох шаардлагатай.

Л.Амар /Азийн хөгжлийн банкны Монгол

Улс дахь суурин төлөөлөгчийн газрын эдийн засагч/

-Төв банкны бие даасан, хараат бус байдал нь тухайн улс орны эдийн засгийн тогтвортой өсөлт, санхүүгийн тогтвортой байдалд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Энэ утгаараа хуулийн шинэчлэлд ихээхэн ач холбогдол өгч байгаа. Засаглал болон бие даасан байдал сайжирна гэсэн хүлээлттэй байна. Мөн шийдвэр гаргалтад дэвшил гарч, хамтын удирдлага бий болно гэж олзуурхаж байгаа. Зорилго нь салаа утга агуулгатай байсан бол хүлээгдэж байгаа өөрчлөлтөөр энэ байдал засагдах учиртай. Үнийн тогтвортой байдал буюу инфляц нам бөгөөд тогтвортой байна гэдэг макро эдийн засгийн олон үзүүлэлт хэвийн, эрүүл байхын илэрхийлэл. Төв банкны үйл ажиллагаанд үнэлэлт дүгнэлт өгөхөд илүү хялбар болохоор харагдаж байгаа.

Д.Түвшинжаргал /СЭЗИС-ийн Экономиксийн тэнхимийн багш, судлаач/

-Сүүлийн арваад жил инфляцыг онилох бодлого гэж ярьсан. Энэ зорилго бол 1990-ээд оноос хойш олон улсын төв банкуудаар шалгагдаж ирсэн бодлогын сонголт юм. Өнөөдөр олон төв банкууд эцсийн зорилгоо үнийн тогтвортой байдал гэж зарлаж байна. Монголбанк одоо бодлогын тэргүүн зорилгоо үнийн тогтвортой байдал гэж зарлах хэрэгтэй.

Макро эдийн засгийн тогт-сон баримтаа харсан ч үнэ тогтвортой байдал эдийн засгийн тогтвортой өсөлт бий болох, зээлийн хүү бага, ажил эрхлэлт нэмэгдэх зэрэг бусад зорилттой уялддаг, дээр нь хариуцлага хүлээлгэх эзэн ч тодорхой, олон нийтэд ойлгомжтой байна Монголбанкны зорилго тодорхой, хэмжигдэхүйц байх ёстой..

С.Батсайхан / ЗГМ©

ТӨЛӨВ

Монголын эдийн засаг энэ онд 3.1 хувиар өснө

Дэлхийн эдийн засгийн өсөлтийн төлөвийг Дэлхийн банк нэмэгдүүлж, 2011 оноос хойших хамгийн өндөр хурдаар өснө гэж үзлээ. Тус байгууллага дэлхийн эдийн засаг энэ онд 3.1 хувиар өснө гэж тооцоолсон бол Монгол Улсын эдийн засаг энэ онд мөн 3.1 хувиар өснө хэмээн урьдчилан таамаглаад байна. 2019 онд Монгол Улсын дотоодын нийт бүтээгдэхүүний өсөлтийг 7.3, 2020 онд 5.5 хувьд хүрнэ хэмээн тэд тооцоолж буй. Харин Азийн хөгжлийн банк энэ онд Монгол Улсын эдийн засгийг гурван хувиар, Олон улсын валютын сан 4.2 хувиар өснө гэж таамаглажээ. Монголбанкны мэдээлснээр 2017 онд гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт 1.2 тэрбум ам.долларт хүрч, гадаад худалдааны тэнцэл 1.9 тэрбум ам.долларын ашигтай байсныг эдийн засагт эерэг үр дүн гараад байна. Мөн экспортын хэмжээ анх удаа зургаан тэрбум ам.доллар давж, алт худалдан авалт 20 тоннд хүрчээ. Өнгөрсөн онд манай улсын эдийн засагт үүссэн хүндрэлийг арилгаж, хөрөнгө оруулагчдын итгэлийг сэргээсэн гэж Засгийн газар үзэж байна. Улмаар дотоодын нийт бүтээгдэхүүний өсөлт

2017 онд хүлээгдэж буй гүйцэтгэлээр 3.8 хувьд хүрсэн талаар Засгийн газар мэдээллээ. Түүхий эд экспортлогч орнуудын нийлүүлэлт үргэлжлэн сэргэхтэй холбоотойгоор хөгжиж буй эдийн засагтай улсуудын эдийн засаг 2018 онд 4.5 хувиар тэлнэ гэдгийг Дэлхийн банк тайландаа дурджээ. Өөрөөр хэлбэл энэ онд хөгжиж буй эдийн засагтай улсуудын эдийн засгийн өсөлт эрчимжинэ гэж тус байгууллага үзэж байна. Үүнээс гадна “Moody's” агентлаг хөгжиж буй орнуудын эдийн засгийг энэ онд 5.9 хувиар өснө гэж үзсэн байна. Ялангуяа Ази, Номхон далайн хөгжиж буй орнуудын эдийн засгийн өсөлтийг 6.5 хувьд хүрнэ гэж тооцоолсон

бол хөгжингүй орнуудын эдийн засаг 1.8 хувиар тэлнэ гэж үзжээ. Харин хөгжингүй эдийн засагтай улсуудын хувьд дотоодын нийт бүтээгдэхүүний өсөлт нь 2.2 хувьд хүрнэ гэж тооцоолжээ. Тэргүүлэх Төв банкнууд санхүүгийн хямралаас хойш баримталж байсан бодлогоосоо татгалзаж, хөрөнгө оруулалтын өсөлт тогтворжиж байгаа зэрэг нь үүнд нөлөөлнө гэж Дэлхийн банк үзэж байгаа юм. Тодруулбал, дэлхийн тэргүүлэх эдийн засагтай АНУ-ын дотоодын нийт бүтээгдэхүүн 2.5 хувиар өснө гэж харж байна. Энэ нь өнгөрсөн оны зургаадугаар сард Дэлхийн банкнаас гаргасан таамгаас 0.3 хувиар өссөн үзүүлэлт юм.

ХӨРШ

БНХАУ-ын хэрэглээний үнийн индекс өсөлтөө хадгалав

БНХАУ-ын үйлдвэрлэлийн үнийн индекс арванхоёрдугаар сард сүүлийн нэг жилийн доод түвшинд хүрч буурав. Жилийн дүнгээр 4.9 хувиар өссөн нь шинжээчдийн таамгаас давсан ч өнгөрсөн сараас 0.9 хувиар буурсан үзүүлэлт болсон байна. Харин хэрэглээний үнийн индекс өсөлтөө тогтвортой хадгалж, жилийн дүнгээр 1.8 хувиар өсчээ.

Энэ нь шинжээчдийн таамагт хараахан хүрээгүй ч өнгөрсөн сараас бага зэрэг өссөн дүн юм. Өнгөрсөн онд Хятад улсын инфляцын түвшин тус улсын Засгийн газрын гурван хувийн зорилтот түвшнээс доогуур байв. Гэсэн ч Хятадын төв банк өсөж буй инфляциас илүү өрийн асуудалдаа анхаарах шаардлага тулгараад буй. Тиймээс өнгөрсөн сард тус улсын Төв банк өрийн хэмжээгээ хязгаарлах зорилгоор бодлогын хүүгээ нэмэгдүүлэх арга хэмжээ аваад байна.

Б.АриунболдШинжээч

ДААТГАЛ

Дүрмийн сангийн доод хэмжээг дөрвөн компани хангаад байна

Даатгалын компаниуд дүр мийн сангийн доод хэмжээг хангах хугацаа дуусахад хагас жил үлдээд байна. 2012 онд Санхүү-гийн зохицуулах хороо ердийн даатгалын үйл ажил лагаа эрхлэх компанийн дүрмийн сангийн доод хэмжээг таван тэрбум төгрөгөөр тогтоосон бол урт хугацааны даатгалын үйл ажиллагаа эрх-лэх компаниудынхыг зургаан тэрбум төгрөг байхаар шийдвэр-лэсэн. Энэхүү шийд вэрийн

бүрэн хэрэгжих хугацааг 2018 оны зургадугаар сарын 30-ны өдрөөр тогтоогоод буй. Одоогийн байдлаар 16 даатгалын компаниас дөрөв нь дүрмийн сангийн доод хэмжээг хангаад байна. "Өнгөрсөн оноос иргэдийн даатгалын талаарх ойлголт нэмэгдэж эхэлсэн нь сайн дураар даатгуулагчдын тоо өсөхөд нөлөөлж байна" хэмээн тус хорооны Даатгалын газрын дарга М.Өлзийбат онцоллоо.

Page 12: сонины цахим хуудас Xopom.com News.mn Ikon.mn Medee.mn … · Өмнөд Солонгос “зугаацуу - лагч эмэгтэйчүүдийн” төлөө

12 ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН 2018.01.11, ПҮРЭВ ~ №008 (807)

Эдийн засаг

“Утаагүй Улаанбаатар” форумын оролцогчид орон сууцны шинэ зах зээлд ямар эрсдэл, сорилт байгааг хэлж байна.

МИУС-ийн багш, эдийн засагч

Ч.Хашчулуун-Өдий хүртэл орон сууцны

борлуулалт 50-100 сая төг-рөгийн зээл авах чадвартай хүмүүст чиглэсэн. Тэдэнд банк шалгуур тавьж зээл олгох замаар нийгмийн тодорхой хэс гийг орон сууцжуулсан. Гэтэл хувиараа хөдөлмөр эрх лээд олон жил болсон, өөрөөр хэлбэл лангууны ард тогтвортой 10 жил сууж байгаа ч орлогоо баталгаажуулаагүй иргэд орон сууцны шинэ зах зээлийн дийлэнхийг бүрдүүлж байна. Тэднийг орон сууцжуулах нь нэг том сорилт болж байна. Харин нөгөө хэсэгт нийгмийн халамжаар л амьдардаг хэсэг байна. Уг нь сонгодог утгаараа тэднийг нийгмийн халамжид оруулах боломжгүй.

Гэтэл өнөөдөр орон сууцанд оруулах тухай ярьж буй нь тэд амьдардаг газартаа маш их утаа үйлдвэрлэж буйтай холбоотой. Утааг бууруулах нэг шийдэл нь тэднийг хотын зах руу нүүлгэх гэж байна. Гэхдээ амьжиргаа нь дээшлээгүй цагт хаана ч очсон утаа үйлдвэрлэсээр байна. Харин үүнээс нь салгах эцсийн шийдэл нь орон сууцжуулах. Тиймээс төлбөрийн чадвартай хэсэг шигээ орон сууцны зээлд хамрагдаад, түрээс төлөөд амьдарч чадах уу үгүй юу гэдэгт илүү зохицуулалт хэрэгтэй.

МИК-ийн Актив үнэлгээ, удирдлагын хэлтсийн захирал

Х.Маргад-ЭрдэнэНийслэлд ипотекийн зээл авсан

60-70 мянган өрхийн 30 хувь нь гэр хорооллоос орон сууцанд шилжсэн иргэн.

Харин одоо байгаа гэр хо-рооллын 250 орчим мянган өрх бүгд бага орлоготой, орон сууц худалдаж авах чадваргүй биш. Гэхдээ бүгд утаа үйлдвэрлэгч. Харин тэдний тулгамдсан асуудал бол байрны урьдчилгаа төлбөр, банкуудын шаардлага. Энэ бүх хязгаарлалт өнөөдөр биш гэхэд ойрын хугацаанд багасаж, эсвэл зээл авахаар хүлээгдэж байгаа иргэдийг орон сууцанд оруулах нь цаг хугацааны асуудал. Тиймээс яндангийн тоо буурч, утаа тодорхой хэмжээгээр багасна.

Харин үлдсэн буюу илүү өндөр түвшний эрсдэлтэй бү-лэгт чиглэсэн шийдлийг бид

эрэлхийлж байна. Түрээсийн болон дулаан алдагдал багатай хувийн сууц барьж, дэд бүт-цийг нь улсаас шийдье гэдэг хувилбарыг их ярьж байна. Харамсалтай нь энэ бол МИК-ийн дангаараа хийчих ажил биш. Харин илүү олон хүнд хүргэхийн тулд тогтвортой санхүүжилт хэрэгтэй. Уг санхүүжилтийг дан ганц МИК биш хоёрдогч зах зээл дээрх байгууллагууд хамтарч ажилласнаар илүү олон айл, иргэнд үр өгөөж нь хүрч, орчны бохирдлыг бууруулна.

“Эрэл” компанийн захирал Б.Эрдэнэбат

-Монгол Улсын Засгийн газ-рын хувьд нэн тэргүүнд шийдэх зүйл нь утааг арилгах л гэж би ойлгож байна. Уул уурхай, ХАА, аялал жуулчлалын аль нь ч биш. Иргэн бүр эрүүл саруул амьдрах, шинээр төрж буй хүүхэд бүр гажиггүй, эсэн мэнд байх вэ гэдэгт л анхаарч, ирээдүй мөхөх нь хэмээн зовниж байна. Би ч үүнтэй санал нэг байна. Гэтэл утааг арилгахад гол тулгарч байгаа бэрхшээл нь санхүүжилт. Тиймээс Засгийн газар хөрөнгийн эх үүсвэрээ маш богино хугацаанд орон сууцжуулахад чиглүүлэх шаард лагатай. Зуух, яндан, ду-лааны дээвэр туургаасаа илүү барилгажуулахад гол анхаарлаа хандуулаач. Барилгын салбар ч орон сууцны чанарт эргэлт хийхэд бэлэн байна.

MMCG компанийн гүйцэтгэх захирал

Д.Бум-Эрдэнэ-Гэр хорооллын 250 гаруй

мянган айл орон сууцанд орох хэрэгцээтэй байгаа ч өнөөдрийн хувьд 5000 нь л ипотекийн зээлд хамрагдах эх үүсвэр байна. Гэр хорооллын айл өрхүүдийн 55 хувь нь урьдчилгаа төлбөр бүрдүүлэх боломжгүй, 20 гаруй хувь нь нийгмийн даатгал төлдөггүй буюу орлого нь баталгаажаагүй. Ийм байхад тэд хэзээ орон сууцтай болох вэ гэдэг нь үнэхээр том сорилт юм. Тиймээс үүний санхүүжилтийн эх үүсвэрийг урт хугацаанд тогтвортой болгоход их ажил хийгээсэй, найм биш таван хувийн хүүтэй зээлээр санхүүжих боломжийг бүрдүүлэх механизмыг тавих хэрэгтэй юм. Энэ салбарт үйл ажиллагаа явуулж байгаа хувийн хэвшлийг санхүүгийн томоохон сангуудтай холбох ажлыг идэвхтэй хиймээр байна. Өөрөөр хэлбэл, дотоодын компаниуд олон улсын түвшинд очоод санхүүжилт авахад нь дэмжих хэрэгтэй.

ЗГМ НЭГ АСУУЛТ

ТҮҮХИЙ ЭД

НЭР СИМБОЛ НЭГЖ ХАНШ ($) ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНОО

АЛТНЫ СПОТ XAU унци 1324.86 0.91% 1/10/2018

ЦАГААН АЛТ PLA унци 972.3 0.01% 1/10/2018

МӨНГӨ SIA унци 17.19 1.06% 1/10/2018

ЗЭС (COMEX) HGA фунт 324.85 1.01% 1/10/2018

ТӨМРИЙН ХҮДЭР TIOA тонн 77.62 0.82% 1/10/2018

WTI ТОС CLA баррель 63.49 0.84% 1/10/2018

БРЕНТ COA баррель 69.18 0.52% 1/10/2018

БЕНЗИН XBA 184.78 0.63% 1/10/2018

БАЙГАЛИЙН ХИЙ NGA Mmbtu 2.952 0.99% 1/10/2018

НҮҮРС (NYMEX) QZA тонн 336.55 0.21% 1/10/2018

НҮҮРС (NEW CASTLE) XWA тонн 105.8 0.33% 1/10/2018

ЭЛСЭН ЧИХЭР SBA фунт 0.146 -0.27% 1/10/2018

БУДАА RRA центнер 11.925 -0.17% 1/10/2018

БУУДАЙ WA бушель 433.5 0.29% 1/10/2018

КАКАО CCA тонн 1926 1.42% 1/10/2018

КОФЕ KCA фунт 1.25 0.08% 1/10/2018

Энэхүү ханшийн мэдээлэл нь хүснэгтэд заасан өдрийн 15 цагийн байдлаарх дүн тул үүнээс хойш өөрчлөгдсөн байх боломжтой.

МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ

Тухайн өдөр арилжаалагдсан хувьцаа

НЭР СИМБОЛ ХАНШ (нэгж) ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНООАПУ ХК APU 686.27 -1.46% 1/10/2018ГОВЬ ХК GOV 24220 -2.26% 1/10/2018МОНГОЛ ШУУДАН ХК MNP 609.9 0.70% 1/10/2018ДАРХАН НЭХИЙ ХК NEH 22000 0.36% 1/10/2018СҮҮ ХК SUU 255.68 1.28% 1/10/2018ТАВАНТОЛГОЙ ХК TTL 9290 2.03% 1/10/2018АТАР ӨРГӨӨ ХК ATR 80000 0% 1/10/2018БАГАНУУР ХК BAN 2081 -1.19% 1/10/2018БИ ДИ СЕК ХК BDS 1151 -1.71% 1/10/2018БАЯНГОЛ ЗОЧИД БУУДАЛ ХК BNG 32340 -0.31% 1/10/2018УБ-БҮК ХК BUK 400.16 -11.08% 1/10/2018Э-ТРАНС ЛОЖИСТИКС ХК ETR 98.9 3.67% 1/10/2018ГЕРМЕС ЦЕНТР ХК HRM 140 0% 1/10/2018АЙТҮҮЛС ХК ITLS 161.65 -3.35% 1/10/2018ЖЕНКО ТУР БЮРА ХК JTB 62.63 1.02% 1/10/2018МОН НАБ ХК MNB 2130 14.95% 1/10/2018

▼▼▲▲▲▲◄► ▼▼▼▼▲▲▼▲▲

ЗГМ: СУРВАЛЖИЛГА

Орон сууцны шинэ зах зээлийн сорилт

Улаанбаатар хотын төв цэгээс төр, хувийн хэвшил, иргэний нийгмийн байгууллагын тө-лөөлөл утааг бууруулах гарц шийдлийн талаар хагас өдрийн турш уугьтал хэлэлцлээ. Гэхдээ утааг бууруулах тухай бус. Харин ор мөргүй арилгах төгс шийдэл болсон орон сууцны хүртээмжийг нэмэгдүүлэхэд санал бодлоо нээлттэй солилцож нэгдсэн ойлголтод хүрэх бо-ломжийг БХБЯ, Монголын Ипотекийн Корпораци, “Блум-берг” телевизийн хамтран зо хион байгуулсан “Утаагүй Улаан-баатар” форум олгосон юм.

ЦУОШГ-ын Орчны шин-жил гээний хэлтсийн дарга Ж.Батбаяр Улаанбаатар хотод өвлийн улиралд байгаль өөрөө өөрийгөө цэвэршүүлэх явц агаарын температур, салхины чиглэл зэрэг олон хүчин зүйлээс болж 70 орчим хувиар буурдаг. Тиймээс өвлийн улиралд түү-хий нүүрсний хэрэглээний улмаас агаарын чанар хүлцэх хэмжээнээс хэд дахин давдаг тул яндан зэрэг бохирдлын эх үүсвэрийг бууруулах зайлшгүй шаардлагатай талаар форумын эхэнд оролцогчдод шинжлэх ухаанч ойлголт өгсөн юм.

Нийслэлд 381 мянган өрхөд 1.4 сая иргэн аж төрдөг бөгөөд үүний 40 хувь нь орчин үеийн стандартад нийцсэн, төвлөрсөн шугам сүлжээнд холбогдсон тохилог сууцанд амьдардаг. Үлдсэн 60 хувь нь гэр хороололд аж төрж байна гэх мэдээллийг Барилга, хот байгуулалтын яам-наас өгөв. Харин орон сууцны ипотекийн зээлд хамрагдсан 90

З.Цэлмэг@tselmegZGM

Санхүүжилтийн дийлэнхийг орон сууцны төслийг дэмжихэд чиглүүлнэ

орчим мянган өрхөөс 80 гаруй мянга нь найман хувийн зээл авсан байна. Үүний 20-иод хувь нь орон нутагт орон сууц ху-дал дан авсан байна. Үндсэндээ нийслэлийн орон сууцанд аж төрдөг 154 мянган өрхийн тал орчим хувь нь ипотекийн зээ-лийн тусламжтай орон сууцны хэрэгцээгээ хангажээ.

Ипотекийн зээл нь Монгол Улс зах зээлийн харилцаанд шилж сэн өнгөрсөн 30 шахам жилийн хугацаанд худалдан авах чадвартай иргэд нийгмийн гол асуудлаа шийдэхэд томоохон дэмжлэг болсон аж. Орон сууцны урьдчилгаа төлбөрөө бүрдүүлж, сар тутам тогтмол төлөлт хийх чадвартай зах зээлийн ачаар барилгын салбар өндийж, банк санхүүгийн хөгжилд ахиц гарсан.

Гэхдээ энэ зах зээл хумигдаж байгааг сүүлийн үеийн статистик харуулж буй. Тиймээс ч хөл дээрээ боссон, хөгжлийн түү-чээнүүд хүчээ нэгтгэж утааны эх үүсвэрийг дайлаар мордохоор хэлэлцэж байна. Хуримтлуул-сан туршлага, нөөц боломждоо тул гуурлан гэр хороололд аж төрж буй 252 мянган өрхийн орон сууцны хэрэгцээг хангаж, нийслэлийн агаар, хөрсний бо-хирдлыг арилгах нь тэдний гол зорилт болоод буй юм.

Харин орон сууцны энэ шинэ зах зээл ямар онцлогтой бо лохыг MMCG судалгааны бай гууллага судалж тогтоожээ. 2016 онд хийсэн зах зээлийн судалгаагаар гэр хорооллын 252 мянган өрхийн 33 мянгад нь л худалдан авах чадвараар баталгаажсан орон сууцны эрэлт байгаа аж. Харин үлдсэн 200 гаруй мянга нь найман хувийн

зээлийн шалгуураар зорилтот бүлэг болж таарав. Тиймээс тэд нийг яаж орон сууцжуулах нь шинэ зах зээлийн гол сорилт болж байгаа юм. Энэ зах зээл орон сууцны нэг ам метр талбайг 1.3 сая төгрөгөөр худалдан авах сонирхолтой байгаа бол нийлүүлэлтийн дөнгөж 20 хувь л 1.5 сая төгрөгөөс доош үнээр борлуулах боломжтойг зах зээлийн судалгаагаар тогтоожээ.

Уг нь барилгын салбар хүчин чадал сайтай, түүхий эдийн 70 орчим хувийг дотооддоо үйлдвэрлэж байгаа нь хямд үнэ тэй орон сууц барих бо-лолцоо байгаагийн илрэл. Мон голын барилгачдын хол-бооны төлөөлөл М.Батбаатар “Барилгын салбарын хан орон сууцны хөгжилд ча нарын эр-гэлт хийхэд хэдийнэ бэлэн болсон. Гуравдугаар сард гэр хорооллын 10 айлын газрыг чөлөөлөхөд арваннэгдүгээр сард нь 500 айлын орон сууц босгох хэмжээнд хүрээд байна” гэв. Хамгийн гол нь худалдан авах талын санхүүгийн эх үүсвэрийг сайжруулахад бэрхшээл үүсэж буй.

Задалж харвал, зах зээлийн хэрэглэгч буюу орон сууц ху -дал дан авагчдын суурь асуу дал шийдэгдээгүй буюу орлого бага тай, ажилгүйдлийн түв-шин өндөр байгаа. Тиймээс бүхнийг зах зээлийн зарчимд даат гаад орхиж болохгүйг Барилга, хот байгуулалтын дэд сайд Ш.Лхамсүрэн онцоллоо. Үүнийг шийд вэрлэж байж ипотекийн зээл эрчээ алдахгүй үргэлжилнэ. Харамсалтай нь өнөө дөр энэ бүхэн сорилт болж, найман хувийн зээлийн журмыг дахин боловсруулах шаардлага тулгараад буй нь бодит үнэн юм.

Харин санхүүгийн эх үүс-вэрийг нэмэгдүүлэх талаар Сан гийн дэд сайд Х.Булгантуяа “Улсын төс вөөс гадна олон улсын төсөл хөтөлбөр, хөнгөлөлттэй зээлийг орон сууцжуулах бүхий л төсөл, хөтөлбөрт чиглүүлэхэд анхаарна. Өнгөрсөн онд Агаар, орчны бо хирдлоо бууруулах үндэсний хөтөлбөртэй болсон нь

донор байгууллагаас санхүүжилт та тахад томоохон дэмжлэг болж байна. Гэхдээ санхүүжилт, бүтээн байгуулалтын үр дүнд орчны бохирдол хэр зэрэг буурсан нь үндэсний хөтөлбөртэй нарийн уялдаж байх шаардлагатай бай-на” гэв. Нөгөөтэйгүүр, даатгал, үнэт цаас гэх мэт санхүүгийн тогтолцооны эрх зүйн орчныг сайжруулж, хөгжүүлснээр орон сууцны зээлийн эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэх, хямдруулах гол гарц гэдгийг МИК-ийн төлөөлөл, эдийн засагчид онцолсон юм.

Утааг арилгах гол шийдлээ то-дорхойлсон байгаа нь “Утаагүй Улаанбаатар” форумын хамгийн гол ололт гэдгийг Монголын банкны холбооны ерөнхийлөгч О.Орхон онцлов. Тэрбээр гэр хорооллын дэд бүтцийг хөг-жүүлэх дэлхийд хаана ч байхгүй технологийг монгол залуу аав-тайгаа хамтраад олчихсон байна. Энэ шийдлээр бол 40-50 сая төгрөгөөр хувийн сууцтай болох боломжтой аж. Ийм сууцыг 30 жилийн хугацаатай, найман хувийн зээлээр санхүүжүүлэхэд нэг өрх жилд дунджаар 1.5 сая төгрөг л төлөх тооцоо гарч байгаа юм байна.

“Утаагүй Улаанбаатар” хэ-лэлцүүл гийн үеэр нийс лэлийн агаа рын температур 15 градус хүй тэн, агаарын чанарын индекс дунд зэр гийн бохир-долтой байв.

Өнөөгийн шалгуураар

220 мянган өрх зорилтот бүлэг

болов

• Орон сууцны зах зээлийн төлбөрийн чадвартай хэсэг хумигдаж байна.

• Нэг ам метр талбайг 1.3 сая төгрөгөөр худалдан авах сонирхолтой 200 гаруй мянган өрх байна.

• Гэтэл бэлэн орон сууцны 20 хувийг л 1.5 сая төгрөгөөс доош үнээр нийлүүлэх боломжтой.

Б.Ганбаяр / ЗГМ©