ОНЦЛОХ

Бүх эрх хуулиар хамгаалагдана ©0 0 7 3 7

Оффшор бүсэд хадгалж буй олон сая ам.доллараас 4.3 сая нь Монголд орж ирээд байна. "Эх орондоо" ирсэн энэ мөнгийг авдарт хийгээд хадгалах уу, эсвэл санхүүгийн зах зээлд эргэлтэд оруулах уу гэдгээс эдийн засгийн нөлөө нь хамаарна. 3

ЦАГ АГААРЫН ДЭЛГЭРЭНГYЙ МЭДЭЭЛЛИЙГ 8 ДУГААР НҮҮРЭЭС УНШИНА УУ.

ЦАГ АГААР

УЛААНБААТАР2017.10.06

ҮҮЛШИНЭ

10° 2°

АМ.ДОЛЛАР ЮАНЬ РУБЛЬ

2462.97 370.18 42.51

ЗЭС 5-ЧИНГИС БОНД

100.470.04%

97.5900.16%

АЛТMSE ALL 10-ЧИНГИС БОНД

1275.860.1%

УЛС ТӨРЕрөнхий сайд ОУВС-гийн гүйцэтгэх захирал Кристин Лагардад албан захидал илгээв. Далайд гарцгүй хөгжиж буй орнуудын Олон улсын судалгааны төвийг албажуулна. Эрүүл мэндийн салбарынхан цалин нэмэх шаардлагыг ЕС-д хүргүүлэв.УИХ-аар энэ оны төсвийн тодот голын эхний хэлэлцүүлгийг хийлээ. Вьетнам улс Монголоос мах экспортлох хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлжээ.

ЭДИЙН ЗАСАГМонголбанк, Засгийн газар 24.6 тэрбум төгрөгийн ипотекийн зээлийн санхүүжилт гаргав.Хөрөнгийн биржийн "MSE ALL" индекс1076.29 нэгж болж, 0:41 хувиар өсчээ. “Говьфайнэншл групп”-ийн оноосон нэрийг “Силк нэт” ХК болгон өөрчиллөө."Amazon компани 300 сая ам.долларын торгууль төлөхөөр болжээ.

НИЙГЭМЭнэ сарын 19-нд буюу “Монгол бахархлын өдөр”-өөр бүх нийтээр амарна. МХЕГ-аас хотсуурин газрын хөрсийг цацрагийн шинжилгээнд хамруулж байна.Нийтийн тээврийн автобуснуудад зогсоол зарлах автомат систем суурилуулжээ. Жирэмсэн ээжүүдэд утаанаас хамгаалах маск тарааж эхэллээ.Сүхбаатарын талбайд ирэх бямба гарагт спорт өдөрлөг болно.

ДЭЛХИЙОХУ-ын иргэдийн 82.2 хувь нь Ерөнхийлөгчийнхөө үйл ажиллагааг дэмжиж байна. Лас Вегаст болсон хядлагыг давтахаар заналхийлсэн этгээдийг АНУ-д баривчиллаа. АНУ дахь “Дизельгэйт”-ийн засвар Volkswagen-д 30 тэрбум еврогийн зардалтай. Дэлхийн дулаарал хэвээр үргэлжилбэл Сидней, Мельбурнд цельсийн 50 хэм халдаг болно. Бангладеш рохинжа нарыг тээвэрлэдэг завь онгоцнуудыг устгах ажиллагаа явуулав.

6554.500.5%

1076.290.41%

С.Батсайхан / ЗГМ©

2017.10.06, БААСАН ~ №191 (737) YНЭ: 600₮~ СОЁЛТ ХҮНИЙ ӨГЛӨӨ СОНИН УНШИХААС ЭХЭЛДЭГ ~

ЗГМ

Орлогын “луужин” уналт зааж байнаМанай экспортын гол түүхий эдүүдийн ханш өндөр өсөлтөөр бэлэг барихгүй байх нь. > 11

Ерөнхийлөн захирагчдын төсвийг 25 тэрбумаар нэмнэ1.8 тэрбум төгрөгөөр үндэслэлгүйгээр ха лагд-сан албан хаагчдын хохирлыг барагдуулна. > 2

Инфляцыг өсгөх онол байхгүй

Испанийн эзэн хааныг буруутгав

Ubinfo.mn сайт шилдэгт багтлааGogo.mnIkon.mnXopom.comCaak.mnZaluu.com

“Засгийн газрын мэдээ” сонины цахим хуудас Ubinfo.mn нь Монголын мэдээллийн шилдэг сайтуудын зургадугаарт бичигдлээ.

Ubinfo.mnMedee.mnNews.mnBiznetwork.mnView.mn

Эх сурвалж: Alexa.com©

Битгий бууж өг, эхлэл нь үргэлж хэцүү байдагД.Равжаа

ubinfo.mnБҮРЭЛДЭХҮҮНКОМПАНИ

THE OFFICIAL GAZETTE

Оффшороос тасарсан үндэсний хөрөнгө

ЗГМ: СЭДЭВ

Зоог мэт болсон зохисгүй хэрэглээ Б.Бямбасүрэн@byambaab_ZGM

Зургаан сартай хүүхэд нь ханиад хүрсэн ээж өрхийн эмнэлэгт очив. Харин өрхийн эмч хүүхдийг нь үзээд ханиадыг нь дарах антибиотик, аскорутины хүчил хүүхдийн тунгаар, халуурвал өвчинг нь намдааж үрэвсэл дарах ибупрофен нэмээд хоолойны болон сүүлийн үед ханиалга сайн дардгаараа “гайхагдаж” буй гэх шинэ төрлийн эм бичиж өглөө. Дөрвөн төрлийн эм өдрийн гурваар, мөн гурван хоног уух заавартай. Гэвч гурав хоноод хүүхдийн ханиалга намдаагүй тул эмнэлгийн байгууллагын шат алгасч, дүүргийн эмнэлэгт хүрэв. Дахиад л хэд хэдэн төрлийн эм бичүүлж аваад гарлаа. Ихэнх нь антибиотик агуулсан эмнүүд.

Харин ойрхон давтамжтай өгөх гашуун зүйлээс халширсан хүүхдийнхээ эмийг уулгах нь ээжид хүндхэн ажил болж о р­хив. Гэвч эмч бичиж өгсөн тул өгөхөөс өөр аргагүй. Эндээс л монголчуудын эмийн хэрэглээ ямар хэмжээнд байгааг харж болох.

Эм бол онцгой хэрэглээ. Харин монголчууд хоол шиг хэрэглэж байна. Иргэдийн гар дээр очиж байгаа эмэнд эмч, жор баригчид хайхрамжгүй хандаж байна гэх шүүмжлэл олон нийтийн дунд бий. Гэвч бусдаас бурууг хайхын өмнө өөрөөсөө эхлээд асуугаад үзэж яагаад болохгүй гэж.

5

УЛС ТӨР

Ганхах эрхгүй Засгийн газарИх Британи, Европын холбооны төлөвлөгөөг АНУ эсэргүүцэж байнаБ.Даваатогтох

@datoZGM

УИХ­д үнэмлэхүй ялалт байгуулж, 65 суудалтай бүлэг байгуулсан МАН сонгуулийн үр дүнгээр байгуулсан Засгийн газраа 14 сарын дараа татан буулгаж, хоёр дахь засгаа эмхлэн байгуулахаар зэхэж байна. УИХ­аас 100 хувийн са на лаар У.Хүрэлсүхийг Монгол Улсын 30 дахь Ерөнхий сай даар томилсон ч тус намын бүлгийн зарим гишүүн нэгдсэн байр суурьт хүрээгүй байгааг тодотгосон юм. Ингэснээр

нэг нам парламентад үнэмлэхүй олонх болсноор улс төрийн тогтвортой байдал батжина гэсэн таамгийг өнгөрсөн есдүгээр сард эрх баригчид өөрсдөө эвдсэн.

Улс төрийн тогтворгүй орчин бий болгож, Засгийн газраараа “тоглох” нь хэнд ашигтай хувил­бар вэ. Үүний цаана эрх мэдлийн төлөөх “тулаан” өрнөж, энэ хэрээр олон улсын санхүүгийн зах зээл дээрх Монгол Улсын нэр хүнд уруудаж байдаг гэдгийг бод лого тодорхойлогчид төдийгүй ард түмэн ч мэддэг болоод удаж байна.

Шон ДоннанИх Британи, Европын холбоо­

ны хооронд хөдөө аж ахуйн импортын чухал квотуудыг хуваах төлөвлөгөөг эсэргүүцэгч улсуудын бүлэгт Трампын засаг захир гаа нэгдлээ. Уг арга хэмжээ нь АНУ болон бусад улс орон хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүний

амин чухал зах зээлээ нээлттэй байлгах шахалтыг Их Британид тулгах нь ихсэж буйн илрэл юм.

Ерөнхийлөгч Дональд Трамп олон улсын тавцанд Brexit­ийг уухайлан дэмжиж байсан гол хүмүүсийн нэг.

9

2

АТГ-Т УРЬДЧИЛСАН МЭДҮҮЛЭГ ГАРГАЖ БУЙ ШАЛТГААН

186,458төрийн албан

хаагч

2015

2015

2015

2015

2015

2015

2015 2015

850

2006

26

2575

236

956

1044 7893

1895

4050

103

3758

34

1134

866 11840

2016

2016

2016

2016

2016

2016

2016 2016

нийт

21%39,583

эрх бүхий албан тушаалтан

БУЮУ

ЗГМ: ИНФОГРАФИК

Нийтийн албанд шинээр томилогдсон

Албан тушаалын ангилал, зэрэглэл дэвшсэн

Албан тушаалын ангилал, зэрэглэл буурсан

Шилжин томилогдсон

Зөрчлийг арилгаж дахин томилогдохоор нэр дэвшсэн

Эрхлэх асуудлын чиг үүрэг өөрчлөгдсөн

Нээлттэй нийгэм форум©

БУСАД ДҮН

2017 оны төсөвт тодотгол хий хээр УИХ хэлэлцэж эхэллээ. Төсвийн тодотголд нэгдсэн төс ­вийн тэнцвэржүүлсэн нийт ор­ло гыг 501.4 тэрбум төгрөгөөр нэ мэг дүүлэхээр боловсруулжээ. Харин нэгдсэн төсвийн зарлага ба цэвэр зээлийн дүнг 498.5 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлж 9,2 их наяд байхаар Сангийн яам боловсруулсан байна. Ингэснээр төсвийн нийт алдагдлыг ­2,711.5 тэрбум төгрөг буюу ДНБ­ний ­9.9 хувьд хүргэх юм.

Энэ оны төсвийн орлого давж биелж байгаа бөгөөд үүнээс 500 тэрбум хүртэл төгрөгийг Засгийн газрын нэг удаагийн зардалд зар цуулахаар болсон байна. Үү­нийг задалбал хүүхдийн мөн­гөн тэтгэмжийг бүх хүүхдэд ол го ход 105 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт шаардлагатай юм байна.

Энэ жилийн хувьд зуншлага муу байгаа тул нутгийн дийлэнх хэсэгт гандуу, гантай байгаа. Үүнээс болж тариалангийн сал­барт ургац алдах, мөн бэлчээрийн гарц багатайгаас шалтгаалж мал өвөлжилт хүндэрч болзошгүй гэж Засгийн газар үзэж байгаа юм. Айсуй өвөл учирч болзошгүй хүндрэлийг тооцон орон нут­гийн хэрэгцээ болон улсын нөөцөд өвс, тэжээл бэлтгэх, мөн дотоодын хэрэгцээнд дутагдах өвс, тэжээлийг импортлох, ирэх хаврын тариалалтад шаард­лагатай үрийн нөөцийн 50 хүртэл хувийг нөөцлөх зэрэг арга хэмжээнд шаардлагатай хөрөнгийн эх үүсвэрийг мөн төсвийн давсан орлогоос зарцуулахаар шийдвэрлэжээ.

Монгол Улс жилд 1.2 сая тонн өвс, тэжээл бэлтгэдэг. Харин энэ жилийн зуншлага тааруу байгаагаас 800 мянган тонныг бэлдээд байгааг салбарын сайд мэдэгдлээ. Харин үлдэж буй өвс, тэжээлийн нөөцийг бэлтгэхийн тулд нийт 4.5 тэрбум төгрөгийн аюулгүй нөөц бүрдүүлнэ.

Тэгвэл УИХ­ын гишүүдийн хувьд төсвийн давсан орлогоо нөөцөлж он гараад төлөх өрөндөө “нэмэрлэх” санал гаргаж байв.

Мөн төсвийн ерөнхийлөн захирагч нарын төсвийг 25 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлж байгаа бөгөөд үүний 8.9 тэрбум төгрөг Засгийн газрын нэг удаа­гийн урсгал зардалд суухаар орж ирсэн нь багагүй маргаан дагуулж байлаа. Харин Сангийн яамны Төсвийн зарлагын хэлт­сийн даргын тайлбарласнаар дээрх мөнгөний дийлэнх буюу 8.8 тэрбум төгрөг нь шүүхээс гомдлыг нь барагдуулах шийдвэр гарсан 277 иргэн, аж ахуйн нэг­жид олгоно. Үүний 1.8 тэрбум нь үндэслэлгүйгээр ажлаасаа халагдсан төрийн албан хаагчдын хохирлыг барагдуулахад зар­луулахаас 800 орчим сая нь 2016 оноос өмнөх гомдол аж.

Түүнээс гадна хувийн сур­гуулийн хувьсах зардал, төрийн албан хаагчдын тэтгэвэрт га­рахдаа авдаг 36 хүртэл сарын нэг удаагийн тэтгэмж, алслагдсан сум, сууринд багш эмч нар ажилласны таван жил тутмын тэтгэмж зэрэгт 100 гаруй тэрбум төгрөг зарцуулах юм. Хувийн сургуулийн хувьсах зардалд гэхэд 2017 онд 17 тэрбум төгрөг олгох бөгөөд, энэ нь хүүхэд бүр дунд боловсролыг үнэ төлбөргүй эзэмших Үндсэн хуулийн заалттай холбоотойг Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн тайлбарлалаа.

Засгийн газар энэ онд нийт 32 сая тонн нүүрс экспортлохоор төлөвлөжээ. Тэгвэл эхний хагас жилд 19.8 сая тонныг гаргаад байгаа бөгөөд, улс төрийн тодорхой шалтгааны улмаас энэ үйл явц удааширсныг мөн Сангийн сайд дуулгав.

Төсвийн тодотголын хэлэл­цүүлгийн үеэр хамгийн анхаарал татсан сэдэв нь он гарангуут төлж эхлэх бондын эргэн төлөлт. Гишүүд ч ямар гарц байгааг Засгийн газраас асуусан боловч Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн “нууцын зэрэг лэлтэй” хэмээн ам нээсэнгүй.

2014 онд Н.Алтанхуягийн Засгийн газар огцорсноор зөвхөн ам.долларын өсөлтөөс болж 48 тэрбум төгрөг салхинд хийсгэсэн гэсэн тоо баримт бий.

Б.Энхжаргал @enkhjrglZGM

2 ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН 2017.10.06, БААСАН ~ №191 (737)

Улс төрЗАСГИЙН ГАЗАР

ТОДРУУЛГА & ЗАЛРУУЛГА

Уншигч та манай сонины мэдээ, нийтлэл, сурвалжилгатай холбоотой тодруулж, залруулах шаардлагатай

санал, хүсэлт байвал

› INFO@ZASAG.CO

Утас: 99903584 хаягаар бидэнтэй холбогдоно уу.

ТОВЧХОН

Б.Ганбаяр / ЗГМ©

ТӨСӨВ

1Тухайлбал, 2014 оны арван­

нэгдүгээр сарын 5­нд Шинэч­лэлийн Засгийн газрыг огцруулах үед ам.долларын ханш ганц cap хүрэхгүй хугацаанд 100 орчим төгрөгөөр чангарч, 1900 төгрөгт дөхсөн байдаг. Төгрөгтэй харьцах ам.долларын ханш чангарах тусам манай эдийн засаг “сульдаж” бай­даг юм. Энэ үед зөвхөн ам.дол­ларын өсөлтөөс болж 48 тэрбум төгрөг салхинд хийсгэсэн гэсэн тоо баримт бий.

Харин өнгөрсөн есдүгээр сард мэргэжлийн гэх тодотголтой Ж.Эрдэнэбатын кабинетыг огц руулах үед олон улсын сан­хүүгийн зах зээл дээрх Мон­голоор овог лосон бондуудын ханшид өөрч лөлт гарсан юм. Тухайлбал, Засгийн газар огцорсны дараа олон улсын хөрөнгийн зах зээлд Засгийн газрын “Хуралдай” бондын ханш буурч, уналт нь гурван долоо хоног дараалан үргэлжлэв. Ингэснээр өнгөрсөн сарын 6­нд 114 нэгжээр илэр хийлэгдэж байсан “Хуралдай” бондын ханш уруудсаар өнгөрсөн сарын эцэст 112.46 нэгжид хүртлээ буурчээ. Энэ хугацаанд тус бон­дын өгөөж 0.26 хувиар өсөж, 6.37 хувьд хүрсэн байна. Үүнээс гадна таван жилийн хугацаатай “Чингис” бондын өгөөж 2.30­2.43 хувь болтлоо өсчээ. Харин

Ганхах эрхгүй Засгийн газар

“Энгийн” үйл явц нь эдийн засагт үлэмж хэмжээний эрсдэл үүсгэдэг

Ерөнхийлөн захирагчдын төсвийг 25 тэрбумаар нэмж тодотгоно

арван жилийн хугацаатай бондын өгөөжийн түвшин 0.2 хувиар дээшилж, 5.72 хувьд хүрсэн юм. Угтаа бол олон улсын зах зээлд АНУ­ын үнэт цаасны өгөөж буурч, үүнийг даган Монгол Улсын гадаад зах зээл дэх бондын өгөөж Засгийн газрын хувьд таатай түвшинд хадгалагдаж байсан юм. Гэвч Монгол Улсын гүйцэтгэх засаглалын савлагааг дагаад бондын ханш болоод өгөөж хэлбэлзсэн нь энэ.

Олон улсын шинжээчдийн

таамаглаж буйгаар энэ удаад Монгол Улс 50 орчим сая ам.долларын алдагдал хүлээжээ. Гэхдээ бодит тоогоор илэрхийлэх боломжгүй эрсдэл ч бий. Тухайлбал, намрын саруудад бизнесийн байгууллагуудын үйл ажиллагааны оргил үе байдаг. Энэ оны гүйцэтгэлээ дүгнэхээр зэхэж, ирэх жилийн төлөвлөлт хийдэг. Гэвч энэ жил улс төрийн тогтворгүй орчноос үүдэн биз­несийн байгууллагууд үйл ажил­лагаагаа зогсоож, харзнах төлөвт

» ЗАСГИЙН ГАЗАРЕрөнхий сайд У.Хүрэлсүх ОУВС-гийн Монгол дахь суурин төлөөлөгч Нейл Сакерыг хүлээн авч уулзлаа. Энэ үеэр ОУВС-гийн Монгол Улсад хэрэгжүүлж буй хөтөлбөрөө үргэлжлүүлэхийг хүссэн Ерөнхий сайдын албан захидлыг ноён Нейл Сакерт гардуулж, тус сангийн гүйцэтгэх захирал Кристин Лагардад дамжуулж өгөхийг хүсэв.

» ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА Далайд гарцгүй хөгжиж байгаа орнуудын Олон улсын судалгааны төвийг Улаанбаатар хотноо байгуулах хэлэлцээр өнөөдөр албажна. Энэхүү арга хэмжээ АНУ-ын Нью-Йорк хотноо болж буй юм. Олон улсын Засгийн газар хоорондын энэхүү байгууллага нь далайд гарцгүй хөгжиж байгаа орнуудын өмнө тулгарч байгааг хүндрэл бэрхшээлийг тодорхойлж, түүнээс гарах арга замыг эрэлхийлж, бодлогын зөвлөмж өгөх чиг үүрэгтэй.

» ТОО

26Тэрбум төгрөг. “Элэг бүтэн Монгол” хөтөлбөрийн хүрээнд 40-65 насны 32785 иргэн С вирүсийн шинжилгээнд хамрагдана. Энэхүү ажлыг гүйцэтгэхэд шаардлагатай 26 тэрбум төгрөгийг 2017 оны төсвийн тодотголд суулгажээ.

» ХҮСЭЛТУИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан Вьетнам улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Доан Тхи Хуонгийг хүлээн авч уулзан, хоёр улсын бизнес, худалдааны эргэлтийн талаар санал солилцов. Энэ үеэр тус улсын чулуун эдлэлийн чиглэлээр бизнес эрхлэгчид Монгол Улсын зах зээлийг сонирхож байгааг дуулгалаа. Харин тус орон Монгол Улсаас мах экспортлох хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлэв.

» УУЛЗАЛТГадаад харилцааны яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Даваасүрэн Ираны Гадаад хэргийн яамны Олон улсын боловсрол, судалгааны төвийн дэд захирал, Элчин сайд И.Даманпак тэргүүтэй төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзав. Тэд Монгол, Ираны эрдэмтдийн хамтарсан Ил хант улсын түүхийг судлах төслийн хоёрдугаар шатыг эхлүүлэхээр Монгол Улсад ажиллаж буй аж. Монгол, Ираны эрдэмтдийн хамтарсан Ил хант улсын түүхийг судлах төслийн нэгдүгээр шат 2015–2016 онд амжилттай хэрэгжсэн юм.

» ШААРДЛАГА Монгол Улсын шинэ Ерөнхий сайд томилогдсонтой холбогдуулан эрүүл мэндийн салбарынхан шаардлага хүргүүлжээ. Уг шаардлагад 15 мянга гаруй эмч гарын үсэг зурсан бөгөөд цалин, тэтгэмжийг нэмэгдүүлэх ёстойг дурджээ. Мөн МАН-ын 2016 оны сонгуулийн мөрийн хөтөлбөрт тусгасны дагуу Эрүүл мэндийн салбарыг мэргэжлийн боловсон хүчнээр удирдуулах ёстойг ч онцолсон байна. Эрүүл мэндийн салбарын ажилчдын цалинг нэмэхэд 54.5 тэрбум төгрөг шаардлагатай байгаа юм.

ОРЧУУЛАГЧ:

Эдийн засаг, уул уурхай, улс төрөөр дагнан мэдээ, мэдээлэл нийтлэн уншигчдад хүргэдэг ЗГМСонин ХМХ нь Орчуулагч таныг ажилд урьж байна.

АЖЛЫН БАЙРАНД ТАВИГДАХ ШААРДЛАГА: • Эдийн засаг, уул уурхайн чиглэлээр өргөн мэдлэгтэй байх, • Эдийн засаг, уул уурхайн чиглэлээрх мэдээ мэдээллийг төлөвлөсөн хугацаанд орчуулан нийтлүүлэх, • Мэдээний эх сурвалжийн утгыг алдагдуулалгүй орчуулгыг чанарын өндөр түвшинд гүйцэтгэх, • Англиас Монгол болон Монголоос Англи хэл рүү орчуулга хийж байсан туршлагатай байх, • Монгол хэлний өндөр мэдлэгтэй байх.

АЖИЛ ГОРИЛОГЧИД ТАВИГДАХ ШААРДЛАГА: • Цаг хугацааны хувьд давчуу, ажлын ачаалал ихтэй орчинд дасан зохицож, ачаалал дааж ажиллах туршлагатай байх, • Сэтгүүл зүйн салбарт ажиллаж байсан туршлагатай бол давуу тал болно, • Багийн гишүүн байж, бусадтай үр дүнтэй хамтран ажиллах чадвартай байх, • Хурдан, алдаагүй бичиж шивдэг байх, • Төлөвлөлт болон бэлтгэл ажлыг оновчтой хийдэг байх, • Англи хэлнээс гадна өөр хэл эзэмшсэн бол давуу тал болно, • Холбогдох чиглэлийн Бакалавр болон Магистрын зэрэг, эсвэл ажлын туршлагатай байх. • Хэрвээ та өөрийгөө дээрх ажлын байранд нийцэх боловсон хүчин гэж үзэж байгаа бол Англи болон Монгол хэлээр бэлтгэсэн CV­гээ бидэн рүү доорх хаягаар ирүүлээрэй. Бид тантай холбогдож дараагийн алхмуудыг хэлэлцэх болно.

БҮРДҮҮЛЭХ МАТЕРИАЛ: Ажилд орохыг хүссэн өргөдөл, анкет, гурван үеийн намтар, ерөнхий боловсролын гэрчилгээ, их, дээд сургуулийн диплом болон мэргэжлийн, үнэмлэхийн хуулбарыг нотариатаар баталгаажуулсан байх, 2 хувь цээж зураг (сүүлийн 3 сарын дотор авахуулсан), оршин суугаа хаягийн тодорхойлолт, өмнө нь ажиллаж байсан байгууллагын тодорхойлолт.

НЭЭЛТТЭЙ АЖЛЫН БАЙРАНД УРЬЖ БАЙНА

Ажилд орохыг хүссэн анкетыг

“Засгийн газрын мэдээ сонин” ХМХ-ийн байранд

ирж бөглөх ба Dulamkhor-

loo.b@zasag.co, Baasan.b@zasag.co и-мэйл хаягт илгээж болно.

Бүрдүүлэх материалын мэдээллийг

70103131 утсаар лавлана уу.

“Хуралдай” бонд 2024 - өгөөж

(хувь, 2017 он)Ерөнхий сайдыг огцруулах шийдвэрийн дараа

VIII/15 VIII/31 IX/15 IX/296,100

6,150

6,200

6,250

6,300

6,350

6,400

6,336

“Чингис бонд” 2022 - өгөөж

(хувь, 2017 он)Ерөнхий сайдыг огцруулах шийдвэрийн дараа

VIII/15VIII/1 VIII/31 IX/15 IX/295,4505,5005,5505,6005,6505,7005,7506,8006,850

5,667

VIII/1

шилжив. Үүнээс үүдэн хэдий хэмжээний алдагдал хүлээж бай гааг тооцох гаргах сонирхол улстөрчдөд алга.

Засгийн газар огцрох нь парламентын засаглалтай улс орнуудад байдаг л зүйл хэмээн зөвтгөх хүн цөөнгүй бий. Энэ бол хэдхэн албан тушаалтныг нэгийг нь нөгөөгөөр нь солих улс төрийн үйл явц хэмээн үздэг. Гэвч үнэн хэрэгтээ улс төрийн энэхүү “энгийн” үйл явц нь эдийн засагт үлэмж хэмжээний эрсдэл үүсгэж байгааг өнгөрсөн хугацаанд өрнөсөн үйл явдлууд

болоод үүний үр дагавар болох дээрх тоо баримтууд хангалттай харуулж байгаа юм. Эдийн зас­гийг дэмжинэ, эх орноо хөг­жүүл нэ хэмээн амлалт өгдөг улстөрчид ийнхүү хөгжлийг чө­дөрлөгч, басхүү эдийн засгийн “алуурчин” болж хувираад байна. Нөгөөтэйгүүр, гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулагчдад улс төрийн тогтвортой орчин амласан эрх баригчдын барьцгүй тоглолт мэр гэжлийн гэх тодотголтой Ж.Эрдэнэбатын танхимыг огц­руулснаар дуусгавар болно гэж найдъя.

байна. Ирэх оны нэгдүгээр сард төлөх хуваарьтай Чингис бондын өрийг барагдуулахад ч багагүй нэмэртэй.

Гэвч энэ бол санаснаар бүтчих амар зүйл биш. Учир нь оффшор бүсэд монголчуудын хуулийн дагуу хөдөлмөрлөж олсон мөнгө ч бий, авлига, хээл хахуулиар дамжиж очсон хөрөнгө ч байх

Оффшороос тасарсан үндэсний хөрөнгө

Бахамын арлуудТёркс-кайкосын арлууд

Доминикийн Хамтын Нөхөрлөлийн улс

Ангиль

Андоррагийн хант улс

АнтигуаАруба

Барбадос улс

Самоагийн тусгаар улс

Бахрейны хаант улс

Белиз улс

Бермудын арал

Британийн Виржинийн арлууд

Бүгд Найрамдах Вануату улс

Бүгд Найрамдах Жибути улс

Бүгд Найрамдах Кипр улс

Бүгд Найрамдах Коста-Рика улс Бүгд Найрамдах

Либери улс

Бүгд Найрамдах Ливан улс

Бүгд Найрамдах Мавритан улс

Бүгд Найрамдах Науру улс

Бүгд Найрамдах Панам улс

Бүгд Найрамдах Уругвай улс

Гернси

Гибралтар

Гренад улсГуам

Жерси

Кайманы арлууд

Күүкийн арлууд

Тахити

Лихтенштейний Вант улс

Мадейра

Марианы арлууд

Танжер хотБүгд Найрамдах Малта улс

Оффшор бүсэд багтдаг

орнуудын ихэнх нь жижиг

нутаг дэвсгэр, цөөн хүн

амтай арлын орнууд. Эдгээр

нь мөнгөн хадгаламжаас

гадна бизнес эрхлэхэд таатай татварын орчин

бүрдүүлсэн санхүүгийн

төвүүдтэй тул мөнгөн

урсгалыг соронз мэт

татдаг.

Монголчууд оффшор бүсээс мөнгөө татах нь улсын эдийн засагт тустай

Б.Баярмаа@bayarmaaZGM

Нийтлэлчийн булан

2017.10.06, БААСАН ~ №191 (737) 3ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН

• Хар тамхины наймаачид юуг мөнгө угаах арга болгож, хуулийнхны нүднээс далд вант улс байгуулсан нь өдгөө ч хумигдаагүй.

• Нийтийн албан тушаалтан ямар бүсэд данс нээсэн нь тогтоогдвол төрийн албанаас чөлөөлнө.

• Оффшор бүсээс оруулж ирээд буй 4.3 сая ам.долларыг хуулийн дагуу олсон орлого эсэхийг хараахан тогтоогоогүй.

С.ЦОГТБАЯР ЗУРЖ БАЙНА

Дэлхийн улс орнуудын 15 хувьд нь гаднын иргэдээс тун бага татвар авдаг “татварын диваажин”­гууд бий. ОУВС, Олон улсын эдийн засгийн х а м т ы н а ж и л л а г а а н ы байгууллага нийт 42 улсыг оффшор бүст тооцжээ. Эдгээр нь мөнгөн хадгаламжаас гадна бизнес эрхлэхэд таатай татварын орчин бүрдүүлсэн санхүүгийн төвүүдтэй тул мөнгөн урсгалыг соронз мэт татаж байдаг.

Оффшор санхүүгийн төвүүд бий болсон нь 1950­аад оноос эхтэй. Ирландын улс төрчид гаднын хөрөнгө оруулалтыг татахын тулд үндэстэн дамнасан компаниудад давуу

эрх олгож, татварын таатай орчин бүрдүүлэх санааг анх гаргаж байв. Энэ санаа тухайн үед багагүй эсэргүүцэлтэй тулгарсан ч 1970­аад оноос амьдралд бодитоор хэрэгжиж эхэлсэн юм. Тухайлбал, Франц болон Английн дунд оршдог Жерси, Карибын тэнгис дэх Кайманы арал, Энэтхэгийн далай дахь Маврик зэрэг жижиг арал улсуудад дэлхийн баячуудын үлэмж өв хөрөнгүүд бий.

Улс төр нь тогтворгүй, эдийн засаг нь савлагаатай байдаг орнуудын бизнесменүүд оффшор бүсэд мөнгөө хадгалахаас гадна хөрөнгө худалдан авч, бизнес эрхэлдэг. Гэвч оффшор төвүүд олноор бий болсныг дагаад хууль бус аргаар олсон бохир мөнгөний урсгал мөн ийшээ цутгаж эхэлжээ. 1980 он бол оффшор санхүүгийн төвүүдийн ид цэцэглэлтийн үе байлаа. Гэвч хар тамхины наймаачид үүнийг мөнгө угаах арга болгож, хуулийнхны нүднээс далд вант улс байгуулсан нь өдгөө ч хумигдаагүй.

1994 онд АНУ­ын Нью Йорк хотод сууж байсан Болгарын хүндэт консул, тус хотын цагдаа,

хуульч, брокер, Швейцарын Цюрих хотын банкны ажилтан гээд 24 хүн холбогдсон томоохон хэрэг мандсан юм. Тэд хар тамхины наймаанаас олсон мөнгийг тээврийн бизнест оруулан “угааж”, түүнийгээ Н ью ­Йорк и й н Cit iba n k банкны дансанд байршуулжээ. Үүнийгээ Европын хэд хэдэн банк руу шилжүүлсний нэг нь Швейцарийн Цюрих хотын банк байв. Тэд 1993­1994 оны хооронд нийт 100 сая ам.доллар шилжүүлсэн нь илэрчээ.

Энэ мэт “татварын диваажин”­гийн сүүдэрт нуугдсан хар мөртэй хэргүүдийг хэдэн зуугаар нь нэрлэж болохоор байна.

Манай улсын хувьд зарим

улстөрч оффшор бүсэд данстай нь ил болоод удаж буй. Эдийн засаг хүнд үед улсад татвар төлөхөөс зугтах нь ёс зүйгүй үйлдэл хэмээн олон нийт бухимдсаар. Мөн төсвөөс завшсан мөнгөө хил давуулан нуудаг гэх хардлага тасрахгүй байна. Харин Ерөнхийлөгч Х.Баттулга өнгөрсөн долдугаар сард улстөрчид, төрийн албан хаагчид, тэдний хамаарал бүхий этгээдүүдийг 49 хоногийн дотор оффшор бүс дэх данснаасаа мөнгөө татаж, Монгол Улсад оруулж ирэхийг уриалсан. Гэвч энэ хугацаанд Авлигатай тэмцэх газар 20 гаруй хүнийг дуудаж, уулзсан ч ганц л иргэн мөнгөө эргүүлэн татсан нь чамлахаар үзүүлэлт. Харин мөнгөн дүн нь чамгүй. Ганцхан иргэн 4.3 сая ам.доллар буюу ойролцоогоор 10.6 тэрбум төгрөг оруулж иржээ. Угтаа бол 49 хүн ийм бүсэд данстай гэдгийг хуулийн байгууллага тогтоогоод буй. Нэг хүн иргэний зориг гаргаад 4.3 сая ам.долларыг эх нутагтаа оруулж ирж байгаа юм бол оффшор бүсэд хөрөнгө, мөнгөтэй монголчууд уруу дорой эдийн засгийг эдгээх боломж харагдаж

магадлалтай. Тиймээс ялгаж, салгахад багагүй цаг хугацаа орно. Засгийн газрын өнгөрсөн лхагва гарагийн хуралдаанаар оффшор бүсэд хамаарах нутаг дэвсгэрийг тогтоож, үүнээс хойш гурван сарын дотор татваргүй бүсээс мөнгө, хөрөнгөө татахыг үүрэг болгосон. АТГ­ын Хяналт шалгалт, дүн шинжилгээний хэлтсийн дарга, эрхэлсэн комиссар Х.Хашбаатар “Энэ хугацаанд оффшор бүсээс татсан хөрөнгө, мөнгөө хэрхэн зохицуулснаа манай байгууллагад сарын дотор тайлагнах ёстой. Хэрэв нийтийн албан тушаалтан ийм бүсэд данс нээсэн нь тогтоогдвол төрийн албанаас чөлөөлөх хуультай. Харин уг хөрөнгө, мөнгийг хууль бусаар олсон гэдэг нь нотлогдвол эрүүгийн хариуцлагад татна” гэв. Төрийн албан хаагчдын хөрөнгөд хатуу хяналт тавьж буй ийм жишиг олон улсад цөөн юм билээ. Одоогоор энэ жагсаалт Сингапур, Хонконг, Унгар, Украйн зэрэг цөөн орноор хязгаарлагдаж буй.

Монголчууд оффшор бүсээс мөнгөө татах нь аль ч талаасаа улсын эдийн засагт тустай. Хэрэв хээл, хахууль, буруу гарын мөнгө байвал улсын орлого болно.

Харин шударга хөдөлмөрөөр олсон мөнгө бол Монголын эдийн засгийн эргэлтэд цус сэлбэж, нэмэр болох нь гарцаагүй. Хилийн чанадаас орж ирэх энэ мөнгө ам.доллараар шилжих тул манай улсын валютын нөөцөд ч дэмжлэг болно. “Монголбанкны ахлах эдийн засагч Б.Түмэнцэнгэл: “Монгол Улсын нутагт дэвсгэрт ам.доллар орж ирэх нь валютын нөөцөд, зах зээлд оролцогчдын хүлээлтэд мэдээж эерэг нөлөөтэй. Энэ нь тухайн үеийн эдийн засагт хэрхэн нөлөөлөх нь тэр мөнгийг авдарт хийгээд хадгалах уу, эсвэл санхүүгийн зах зээлд эргэлтэд оруулах уу гэдгээс шууд хамаарна” гэв. Одоогоор оффшор бүсээс оруулж ирээд буй 4.3 сая ам.долларыг хуулийн дагуу олсон мөнгө эсэхийг хараахан тогтоогоогүй байна. Тухайн хүн ямар албан тушаалтай байх, мөнгө нь хууль ёсны орлого эсэхээс багагүй зүйл шалтгаална.

Засгийн газраас оффшор бүсэд хөрөнгөтэй иргэдийг 49 хоногийн дотор мөнгөө татахыг үүрэг болгосон. Гэвч “хаалга хаах” хугацааг гурван сараар ийнхүү сунгалаа. Тиймээс энэ бүсэд хөрөнгө, мөнгөө байршуулсан иргэдийг орлогынхоо эх үүсвэрийг хуулийн дагуу шалгуулахыг уриалъя. Авлига, хээл хахуулийн мөнгө хэмээн хардаж буй иргэдийн бухимдлыг ч тайлах цаг иржээ. Эдийн засаг хүнд байгаа энэ үед иргэний зориг гарга. Эс бөгөөс төр төмөр нүүрээ харуулах биз ээ.

Эдийн засаг хүнд үед

татвараас зугтах нь ёс зүйгүй

үйлдэл

Маршаллын арлууд

Холбооны Микронез улс

Монакогийн Хант улс

Монтсеррат улс

Мэнийн арал

Сейшелийн арлын Бүгд найрамдах улсПуэрто Рикогийн

Хамтын нөхөрлөлийн улс

Ниуэ

Сент-Китс-Невисийн Холбооны улсСент-Люси улс

Нидерландын Антиллийн арлууд

Сент-Винсент-Гренадин улс

4 ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН 2017.10.06, БААСАН ~ №191 (737)

Судлаачийн үг

“Хайран сайхан зөвлөлт ах нар” хэмээн уянгалуулан дуу алдагсдад зориулсан түүхэн үнэн. Зөвлөлтийн цэргийг Монголоос хөөж гаргасан буруутнаар ард­чилсан хүчнийхнийг тодруулан, тэр арга барилаараа МАН­ыг сонгуульд ялуулr ирсэн түүх рүү хариу тайлбар өгч энэхүү нийтлэлийг бичлээ.

1970­аад онд Хятадын маоис­тууд тэр үеийн СССР­ийн эсрэг хийрхэл дэгдээхдээ, “Гурван ертөн цийн онол” гэгчийн бү­дүүвч лэл зохиомжилсон. Үүнд СССР­ийн социал­империализм бол нэгдүгээр ертөнцийн “Хоёр хэт их гүр ний” хамгийн аюул­тай за налт дай сан нь хэмээн гүтгэс нээс энэ түүх эхэл дэг. Стра те гийн хүчний тэнц вэрийг алдагдуулахгүйн тулд Хятад­АНУ­ЗСБНХУ­ын гурвал жин до тор Хятад улс тэр хоёрын алин тай нь ч холбоотон болох­гүй хэмээн Дэн Сяопин байнга мэдэгдэж байв. Улмаар Зөвлөлт­тэй харилцаагаа хэвийн болгох үйл явцын гараа зөвхөн жанж ­лалын эсрэг тэмцлийн байр суури наас эхэлнэ гэж хатуу тогт ­сон юм. Өөрөөр хэлбэл, Хятад эргэн тойрон доо таатай орчин бүрдүүл сэн тохиолдолд харил­цаа хэвийн болно. Тэгж хэвийн болгоогүй цагт хөдлөхгүй гэсэн санаа байв. Тэр үеийн БНМАУ­аас Зөвлөлтийн цэр гийг гаргах шаардлагыг Хятадын дээд удир­дагчдаас 1978 онд ХКН­ын Төв Хороо ны дарга, БНХАУ­ын Төрийн зөвлөлийн Ерөнхий сайд Хуа Гофэн анх илээр тавьж, Төв хорооны Бүгд хурлын илтгэлдээ дурдаж байв.

Дэн Сяопиний энэ хатуу заалт ХКН­ын XII Их хурлаар (1982 он) сайшаагдаж, 1980­аад оны турш олон үе шаттай явагдсан Зөвлөлт­Хятадын улс төрийн зөвлөлдөх уул залтын явцад “Гурван харш саад” хэмээх болзлыг хятадууд

Олхонуд БаярхүүСудлаач профессор

Бид тэднийг хөөгөөгүй-1улиг болтол мөрдөнө чинээ тэр үедээ хэн ч төсөөлөөгүй.

Тэрхүү харш саад нь нэгдүгээрт, Хятадтай залгаа хилийн дагуу Зөвлөлтийн цэргийг 1964 оны өм­нөх түвшинд хүртэл хорогдуулах байв. Харин хоёрдугаарт, Монго­лоос Зөвлөлтийн цэргийг гаргах, эцэст нь Камбожаас Вьетнамын цэр гийг гаргуулах зэрэг хөндүүр сэдвүүд байсан. Гэхдээ үүн дээр дөрөв дэх харш саад нэмэгдэж Афга нис танаас Зөвлөлтийн цэргийг гаргах болов.

Хятадын Төрийн зөвлөлийн дэргэдэх Стратегийн судалгааны төвийн захирал Хуань Сян 1984 онд Бээжин дэх Зөвлөлтийн ЭСЯ­ны Элчин зөвлөхтэй уул зах даа, “Гурван харш саад” гэдэг нь Хятадыг гурван талаас нь бү­сэл сэн байдлыг хэлж буй тухай Зөвлөлтийн талд ягштал ойлгуул­сан юм.

Ийм зогсонги үед М.С.Горба­чевоос Владивостокт (1986 он), Красноряарскт (1988 он) дэв­шүүл сэн энх тайвны цогцолбор санаачилгын үзэл санаа Азид “Хүйтэн дайн”­ыг эцэслүүлэх шинэ уриа дуудлага болон цууриат жээ. Тэрээр “Өөрчлөн байгуу лалт ба шинэ сэтгэлгээ: Манай оронд болон дэлхий дахинд” ном доо Хятадын “Дөр­вөн шинэч лэл”­ийг анх удаа өөд рөгөөр үнэлэн дүгнэ сэн байлаа. Тухайлбал, аугаа их социа лист Хятадтай найрсаг харил цаа, хамтын ажиллагааг сэргээж “Дөрвөн шинэчлэл”­ийн үр шимийг түүндээ ашиглахыг уриал сан нь БНХАУ­ын эрх баригч дын анхаарлыг зүй ёсоор татсан юм.

Тухайлбал, 1987 онд Дэн Сяо­пин Японы Социалист намын Төв гүйцэтгэх хорооны дарга хатаг тай Т.Доитой уулзахдаа, нас өндөр болсон учраас хилийн чана дад ямар нэг айлчлал хийх гэж төлөвлөөгүй байв. Гэвч Зөвлөлтийн ямар ч газар, тэр ч байтугай Москва орж М.С.Горбачев той дуртайяа уул­захад бэлэн байна гэж мэдэгд сэн юм. Харин энэ нь дэлхий нийтийг гайхаш руулж байлаа.

ХКН­ын XIII Их хуралд бэлтгэх асуудлаар Бэйдайхэд зөвлөлдөх үед “Хонконгийг Хятадад нэг­дэхийг хүлээе гэсэн ч нас дээр гар чээ. Харин Хятад­Зөвлөлтийн харил цаа хэвийн болох үйл явцыг гэрчлэгч, оролцогч байхыг хүсч буй” тухай түүний яриа гадаа дын хэвлэ лүүдэд цухалзав. Эдгээр яриа наас гадныхан эл дэв таамаг­лал дэвшүүлж, Хятад­Зөвлөл т дээд хэм жээнд уулзах боломжтой төдий гүй шаард лагатай гэдэг асууд лыг Дэн Сяопин гаргаж та вих нь гэж урьд чилан дүгнэж байлаа.

ЗСБНХУ­тай харилцаагаа сайж­руулах боломжийг эрэлхийлж Хятадын талаас гуравдагч этгээ­дээр Москва руу аман мэндчилгээ уламж лах зэргээр нөгөө талаас санаачилга гаргаж байжээ. Тухайл бал, Румыны Коммунист намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, БНСРУ­ын Ерөнхийлөгч Н.Чаушеску ийм зуучийн үүргийг идэвхтэй (1982 он, 1985 он) гүйцэтгэжээ. 1985 онд Дэн Сяопин, Чаушеску нарын уулзалтаар, хэрэв Камбожаас Вьетнамын цэр гийг гаргуулвал өтөл 80 насыг үл харгалзан Москвад очиж М.С.Горбачевтай уулзахад бэлэн

байгаагаа илэрхийлэв. Тэгэхдээ ХКН­ын Төв хорооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ху Яобан мөн ийм илгээлтийг Москва руу уламжилсан.

“Элчин сайдын зочин” нэрээр ГХЯ­ны чиглэлийн газрын дарга нар М.С.Капица, Юй Хунлян нарыг харилцан томилж, яриа хэлэлцээ эхлүүлэх асуудлаар тан­далт хийж байсан нь шат ахиж, дэд сайд Л.Ф.Ильичев, Ван Юпин нарын хооронд тасарсан хэлэлцээ сэргэж, 1982­1988 он дуустал үргэлжилжээ.

1988 оны арванхоёрдугаар сард НҮБ­ын Ерөнхий Ассамблейн 43 дугаар чуулганы индрээс М.С.Горбачев энх тайванч шинэ санаачилга дэвшүүлэхдээ зэвсэгт хүч нийг үлэмж хорогдуулна гэж зар ла жээ. Түүний дотор Мон го лоос цэргээ гаргана гэдгээ анх удаа ил зарласан юм. М.С.Горбачев ийнхүү гүйлгээ ухаанаар буулт хийхдээ Монголыг орхиж (Монголоор “шатрын хүү” хийх сонирхолгүй гэсэн санаа) Бээжин рүү хандсан ба юуны өмнө Хятадын талаас удаа дараа тулган шаард сан “Гурван харш саад” гэгч болзлыг хүлээн авсан юм.

Тэрбээр 1989 оны хавар түүхэн айлчла лаа хийхээсээ өмнө сайн санааны урьдчилгаа алхам болгож Бээжин гээс мянгаадхан километр (Дорноговь аймгийг хэлж байна­Зох) зайд байрлах Зөвлөлтийн их цэр гийг гэдрэг татаж гаргасан байх явдал гэж хатуу үзсэн байв.

Зөвлөл тийн удирдагч НҮБ­д үг хэлэхээс өмнөхөн БНХАУ­ын Гадаад явдлын сайд Цянь Цичэнь 1988 оны арваннэгдүгээр сард Москвад айлчлах үедээ “Гурван харш саад” гэгч болзлоо яриа хэлэл цээнээс татаж авснаа нотол­сон юм. Харин Зөвлөлт­Хятадын хэлэлцээний 12 дахь уулзалтаар зөвхөн Камбожийн асууд лыг хэлэлцэв. Зөвлөлт­Хята дын дээд хэмжээний уулзалт 1989 оны эхний хагаст болно гэдгийг Цянь Цичэнийн айлчлалын өм нөхөн БНХАУ­ын Ерөнхий сайд Жао Зыян нийтэд зарлав. 1989 онд ЗСБНХУ­ын Гадаад явдлын сайд Э.Шевардназе Хятадад айл чилж, С.М.Горбачевын айлч лалын тов, дээд хэмжээний уулзал тын хөтөл­бөрийг нарийвчлан тохирол цов.

Зөвлөлтийн тал нутаг дэвс­гэрийн хээ дорнод хэсэгт цэргээ 200 мянгаар өмнөд хэсэгт (тэр үеийн Дундад Ази) 60 мянгаар хорог дуулж, БНМАУ­д түр байр­лаж буй цэргийнхээ дөрөвний гур ван хувийг хоёр жилийн дотор гаргахаа зарлав.

БНХАУ нь 1985­1987 онд зэв сэгт хүчнээ нэг сая хүнээр хорог дуулсан ба мөн хагас сая цэргийг албанаас нь халахаар зар­ла сан зэрэг урьдчилгаа харилцан буулт Зөвлөлтийн Гадаад хэргийн сайдын айлчлалын өмнө хийгдсэн байлаа. Энэ бүхнийг нэгтгэн дүгнэж, Хятадын удирдагч Дэн Сяопин: Хятад­Зөвлөлтийн

ном лолтой нийцүүлэн, Мон­голын Ардын армийг ийнхүү хорго дуулс наа хурандаа генерал Ж.Ёндон тайлбарлаж байв.

1988 онд ЗСБНХУ­ын Дээд Зөв лөлийн Тэргүүлэгчид “Зөвлөлтийн зэвсэгт хүчнийг болон батлан хамгаалах зардлыг 1989­1990 онд хорог дуулах тухай” том тог тоол баталж, тогтоолын дагуу цэргийн бие бүрэлдэхүүнээ хагас сая хүнээр цөөлөх, улсын төсвөөс бат лан хамгаалах зардлыг үлэмж хэмжээ гээр хорогдуулахаар заасан юм. М.С.Горбачев Брита­нид айл чилж байхдаа хэлсэн үгэндээ, тухайн цагт Зөвлөлтийн зэв сэгт хүчин, тэнгисийн цэргийн флотод дөрвөн сая 258 мянган цэргийн албан хаагч байжээ. Энэ тоо Хята дынхаас нэг саяар илүү, АНУ­ынхаас хоёр дахин их байв. Эрүүл ухаанаар төсөөлөөд үзэхэд олон улсын харилцааны уур амьсгал нь цэргийн хэт давуу нүсэр байдлаа орхихыг СССР­т тул гасан юм. Тэгэхээс ч өөр арга­гүй болсон, хэрэв эсрэгээр явбал олон улсын харилцаа сайжрахгүй, цэрэг зэвсэглэлд СССР­ийн улсын төсөв тэр чигтээ хөвсөөр байх, үүнээс улбаалан Зөвлөлтийн ард түмний аж байдал сайжрахгүй. Харин хохирогч нь өөрсдөө болно гэд гийг сайтар ухаарч цэргээ хорогдуулъя гэдэг дээр Москва эргэлт буцалтгүй болсон байв. 1955 онд цэргээ 640 мянгаар, 1956 онд 1.8 саяар, 1960 онд 1.2 саяар хорог дуулж байсан туршлага ч байлаа.

Азийн хэсэг, Алс Дорнодод хорогдуулах 200 мянган цэргийн 120 мянга нь БНМАУ, Зөвлөлт­Хятадын хил орчимд цөөрүүлэх бие бүрэлдэхүүнийг хорогдуулна гэсэн төлөвлөгөөг ЗСБНХУ­ын БХЯ хэрэгжүүлжээ. Үүнд 12 дивиз, нисэх хүчний 11 дивиз, зэвсэг лэлээс хасах 16 хөлөг онгоц, 436 дунд болон ойр тусгалтай пуу­жинг 1991 оны нэгдүгээр сарын 1­ний өдөр хүртэл хорогдуулж устгасан юм.

Энэ лут төлөвлөгөөний хү­рээнд Монгол дахь цэргийн бүрэл дэхүүнийг татах асуудал тусгагдсан юм билээ.

ТАСС­ын тэр үеийн “Согласно графику” гэсэн нэгэн мэдээг ор­чуулж буулгая. Зөвлөлт Засгийн газраас шийдвэрлэсэн болон Варшавын гэрээний Байгуул­лагын гишүүн улсууд, мөн БНМАУ­ын Засгийн газартай тохиролц соны дагуу БНМАУ дахь Зөвлөл тийн цэргийн бүлгээс 1989 онд гаргахаар төлөвлөсөн анги нэгт гэлүүдийг гаргаж дуусав. БНМАУ­д байрлаж буй цэргийн бүлгийн бие бүрэлдэхүүний тоо 50320 хүнээр хасагдав. Мөн 3118 танк, 768 их буу, 351 байлдааны нисэх он гоцыг гаргав. Түүнчлэн БНМАУ­аас цэргийн анги нэгтгэлүүдийг гаргах ажил 1990 онд үргэлжилнэ гэсэн байв.

Эндээс ганцхан дүгнэлт хийе. Монголчууд, ялангуяа ардчилсан хүч нийхэн тус удсын цэргийг өдөр шөнөгүй хөөж туугаад, тэр үеийн МАХН ганцаараа тэднийг өмгөөлж хамгаалаад байж уу. Эрүүлээр логиктой сэтгээд үзээрэй!

Зөвлөлтийн энх тайванч санаа-чилгын тусгал Монголыг мөн тойрч гараагүй

1989-1990 онд баг таан 13 мянгаар цөө рүүлэх, байлдааны авто ма шин 1000, гинжит болон хуягт машин 90, байлдааны 18 нисэх онгоцыг зэвсэглэлээс ха-сахаа зарлажээ.

0 0 7 3 7

ТУЗ-ийн даргаЭрдэнэбаатарын ДОЛГИОН

Тэргүүн орлогч эрхлэгч Баатарын ДУЛАМХОРЛОО

Утас: 99997481

Орлогч эрхлэгчЛхагважавын СУГАРМАА

Утас: 99903584

Улс төр, нийгэм, эрэн сурвалжлах мэдээллийн албаЭдитор Б.Даваатогтох

Утас: 99901637

Эдийн засаг, уул уурхайн мэдээллийн албаЭдитор Б.Баяртогтох

Утас: 99901532

Цахим контент, бүтээлч үйлдвэрлэлийн албаЭдитор Г.Баярсайхан

Утас: 99903574

Э.ЭнхбаатарУтас: 99903578

Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, I хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө,

“Блю Скай тауэр” 407 тоотУлсын бүртгэлийн дугаар. 1024

Утас: 70103131, Факс: 70106065

ubinfo.mn

Дугаарын удирдагчБ.Энхжаргал

“Засгийн газрын мэдээ” сонин нь ардчилсан, шударга ёс, хүний эрхийг дээдэлж, чөлөөт

сэтгүүл зүйн хэм хэмжээг бүрнээ сахин, олон ургальч үзлийг илэрхийлэх мэдээллийн

индэр байж, нийт Монгол үндэстний ойлголцол, эв нэгдлийг бэхжүүлэхийг эрхэм

зорилгоо болгоно.

РЕДАКЦИ

ЗАР СУРТАЛЧИЛГАА

ХАЯГ

ЦАХИМ ХУВИЛБАР

Тендер шалгаруулалтын нэр: Техникийн давсТендер шалгаруулалтын дугаар: МС-66/2017

“ДЦС-4” ТӨХК нь эрх бүхий тендерт оролцогчдоос “Техникийн давс” нийлүү­лэх тухай цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.

Энэхүү ажлын тендер шалгаруулалт нь цахим худалдан авах ажиллагааны систе мээр зарлаг даж байгаа цахим тендер тул www.tender.gov.mn хаягаар орж дэлгэ­рэнгүй мэдээлэл болон цахим тендерийн баримт бичгийг үнэ төлбөргүйгээр татан авна уу.

Тендерт оролцогч нь тендер илгээхийн өмнө 50.000 /тавин мянга/ төгрөгийг ца­хим сис тем ашиглан төлсөн байх ёстой.

Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эх­лэн 45 хоногийн дотор хүчинтэй байна.

Тендерт оролцогч нь санхүүгийн бо лон туршлагын дараах шаардлагыг ханга сан байна. Үүнд:

1. Борлуулалтын хэмжээ: сүүлийн 2 жилийн аль нэг жилийн борлуулалтын хэм жээ тендерт санал болгосон үнийн дүн гээс багагүй байх

2. Түргэн хөрвөх чадвартай хөрөнгө болон авах боломжтой зээлийн хэмжээ: Тендерт санал болгож буй үнийн дүнгээс багагүй байна.

3. Сүүлийн 2 жилд хэрэгжүүлсэн ижил төстэй ажлын өртөг: Сүү лийн 2 жил буюу 2015, 2016 онд ижил төстэй гэ­рээт ажил гүйцэтгэсэн байна.

Тендерийн хамт 6,000,000 (зургаан сая) төгрөгийн үнийн дүнтэй тендерийн батал гаа Засгийн газрын бондоор ирүүл сэн тендерийн баталгааг хүлээн зөвшөөрнө.

Тендерийг 2017 оны 11 дугаар сарын 06­ны өдрийн 10.00 цагаас өмнө цахим сис те мээр илгээх ба нээлтэд орол цох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуу­лан тенде рийг 2017 оны 11 дугаар сарын 06­ны өдрийн 10 цаг 30 минутад нээнэ.

Гадаадын этгээд тендер ирүүлэх эрхгүй.

Монгол улсын гарал үүсэлтэй бараанд давуу эрх тооцно.

Сонирхсон этгээд бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.

ТЕНДЕРИЙН УРИЛГАОгноо: 2017 оны 10 дүгээр сарын 06-ны өдөр

Улаанбаатар хот, Баянгол дүүрэг, 20 дугаар хороо, Эрчим хүчний гудамж, “ДЦС-4” ТӨХК-ийн Захиргааны байр, 3 дугаар давхар, 312, 313 тоот өрөө

Худалдан авах ажиллагааны хэлтэс Утас 7018-1309, 7000-1357, 7017-1357, Факс 7018-1309 7000-1357

харил цааг сайжруулахад саад болох учир шалт гаан байхгүй гэж мэдэгдэв.

Э.Шевардназег дагалдан Бээ­жинд айлчилсан, уг айлчлалын халуун мөрөөр явсан Зөвлөлтийн ГЯЯ­ны орлогч сайд И.Рогачев (хожим Бээжинд ОХУ­ын Элчин сайдаар удтал ажил ласан) Монголд ажлын айлч лал хийсэн. Тэгэхдээ НҮБ­ын инд рээс М.С.Горба чевын дэвшүүлсэн тэрхүү энх тайванч санаачилгыг Монголын удирдлагад мэдээлжээ. Тэрбээр Ц.Гомбосүрэн, Д.Ёндон зэрэг БНМАУ­ын ГЯЯ­ны удирд лагатай хэлэл цээ хийхдээ Зөвлөлтийн цэрэг гаргах асуудлыг нухацтай ярилцсан юм.

Энэ тухайгаа ч “Ази, Номхон далайн бүс нутгийн асуудлаар хоёр талын Гадаад явдлын яам дын харилцан ажиллах тухай төлөв­лөгөө”­нд тусгав. Зөвлөлтийн дип ло матч ноён И.Рогачев Мон­голын сэтгүүлчдэд “Бусдын нутаг дэвс гэрт гадаадын цэрэг байх тай холбогд сон Зөвлөлт Холбоот Ул­сын зарчмын байр суурь нь аливаа цэрэг гагцхүү үндэснийхээ хил хязгаарын дотор байх ёстой гэдэгт оршиж байна. Бидний ам ажил зөрдөггүй хэмээн тов тодорхой мэдэгдээд, зарим тоо баримтыг дурдсан. Үүнд Зөвлөлтийн цэр­гийн ихээхэн хэсгийг буюу 75 хувийг гаргаж, Монгол дахь нисэх хүчний бүх нэгтгэл ангиудаа татан буулгана хэмээн ярив. Ингэхдээ БНМАУ­ын Засгийн газартай хамгийн нягт зохицон хэрэгжүүлнэ гэж ярьж байхад би тэр түүхэн хуралд сууж байсан амьд гэрч болсон юм.

НҮБ­ын Ерөнхий Ассамблейн 43 дугаар чуулганы индрээс М.С.Горбачевын дэвшүүлсэн энхийн уриа дуудлага нь Вар­шавын гэрээний холбоотон орнууд ба Монгол Улсад шууд тусга лаа олж улс бүр зэвсэгт хүчин, зэвсэглэлээ хорогдуулах алхмуу дыг уралдан хийж эхэл сэн

билээ. ЗСБНХУ тэр үед Афганис­танаас цэргээ бүрмөсөн гаргаж дууссан, зэвсэгт хүчнээ 12 хувиар буюу хагас сая хүнээр багасгаж эхэлсэн байв. Үүнд Европт 240 мянга, Азид 200, Төв Азид 60 мянгааар хорогдуулж, ингэс­нээр батлан хамгаалах төсвөө 14.2 хувь, цэргийн үйлдвэрлэлээ 19.5 хувиар хэмнэхээр шийдсэн юм. Социалист орнууд энх тай­ванч энэ санаачилгад нэгдэхдээ Польш, Унгар, Ардчилсан Герман, Болгар, Чехословак, Румын нь бие бүрэлдэхүүнийх цэрэ г, дивиз, анги нэт гэлийг татан буулгаж, цэргийн зар длаа улсын төсөвт багасгаж, зэвсэглэл танк, их буу, флотоос төдөн хөлөг он гоцуудаа хасав гэхчлэн олон алха м хийжээ.

Варшавын гэрээний холбоотон орнуудын дээрх нааштай алхам, Зөвлөлтийн энх тайванч санаа­чилгын тусгал Монголыг мөн тойрч гараагүй. Монголчууд бид зөв хөн Зөвлөлтийн цэргийг үдэж мор дуул чихаад зүгээр сууж байсан гэвэл эндүүрэл болох тул тэр үеийн Батлан хамгаалахын сайд Ж.Ёндон гийн хэлснээс эшлэх нь зүйтэй байх. 1989 оны гуравдугаар сард сайд Ж.Ёндон сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийхэд би байлцсан тул барим таа саа дэлгэе. Тэрбээр “БНМАУ зэвсэгт хүчнийхээ бие бүрэл дэхүүнийг 1989­1990 онд баг таан 13 мянгаар цөө рүүлэх, байлдааны авто ма­шин 1000, гинжит болон хуягт машин 90, байлдааны 18 нисэх онгоцыг зэвсэглэлээс ха сахаа зарлажээ. Ингэснээр манай улсын цэргийн зардал 11 хувиар багасаж, Монголын арми дахь Зөвлөлтийн цэргийн зөвлөхүүдийг нэлээд цөөрүүлэх болсон юм. Нэгэнтээ манай бүс нутагт энх тайван, аюулгүй байдал бэх жих алхам хийгдэж, хоёр хөрш харилцаагаа сайж руулах нь гарцаагүй болж, гаднаа дайсангүй болсон тул, нөгөө талаас Варшавын гэрээний цэр гийн хориглон хамгаалах шинэ

байна. Defacto.cc цахим хуудсанд мэдээлснээр хордсон эмийн жагсаалтад манайд өргөн хэрэглэдэг амоксациллин, капесула, ибупрофен, суспензия, алклофенак, сумамед, ингалипт, панадол, сансол зэрэг эм байжээ.

Хоёр хөршийнхний хяналтаас гадуурх уг эм манайд орж ирснийг үгүйсгэх аргагүй. Тэгвэл Монгол Улс хуурамч эм хилээр орж ирэхээс хэрхэн сэргийлж байгааг НЭМГ, МХЕГ­аас лавлахад “Энэ талаар сонсоогүй. Манайд мэдээлэл ирээгүй” гэв. Харин ЭМЯ “Манай яам бодлого боловсруулдаг болохоос хяналт тавьдаггүй. Мэргэжлийн хяналтын газартай бид холбоотой ажилладаг. Хилээр хуурамч эм орж ирсэн тохиолдол байхгүй” гэсэн тайлбар өглөө.

Хуурамч эмийн жагсаалтад

хотод нэг эмийн санд 1300 хүн ногдож байна гэсэн үг. Гэхдээ байршлын хувьд 1000 гаруй эмийн сангийн дийлэнх нь хотын төвд байрлалтай. Нэг жилийн хугацаанд Улаанбаатарт 100 гаруй эмийн сан нээгдэж буйг харахад эмийн бизнес ямар ашигтай бай гааг харж болохоор.

Тэгвэл эмийн сангуудад хаа наас хяналт тавьж, ямар шал­гуураар зөвшөөрөл олгодог вэ. НЭМГ­ын Эмнэлгийн туслам­жийн хэлтсийн мэргэжилтэн Б.Батцоож “Өмнө нь 500 ам метр тутамд нэг эмийн сан байна гэсэн заалт байсан. Гэсэн ч ШӨХТГ өрсөлдөөнийг хяз­гаарлаж байна гэж дүгнэсэн. Мэдээж хэрэг, эмийн сангийн тоонд анхаарал хандуулах ёстой. Ялангуяа, хотын төвд маш олон эмийн сан үйл ажиллагаа явуулж байгаа. Тиймээс манайх тусгай зөвшөөрөл олгохдоо төвийн байр шилд өгөхгүй, аль болох гэр хороолол, алслагдсан бүс, шинээр барьсан байшин хороолол гэх мэт эмнэлгийн тусламж хүртээмж муу газарт байгуулах чиглэлтэй байна” гэв.

Өнгөрсөн зургадугаар сард ОХУ­д 3­12 насны 12 хүүхэд эмэнд хордож, амиа алдсан харамсалтай хэрэг гарсан. Хүүхдүүд эмэнд маш хүчтэй хордсон бөгөөд хэн нь ч анхан шатны тусламж авч чадалгүй, гэртээ болон эмнэлэг хүрэх замдаа нас баржээ.

Зоог мэт болсон зохисгүй хэрэглээ

Хуурамч эм манай хилээр

орж ирэхээс хэрхэн

сэргийлж байгааг НЭМГ,

МХЕГ-аас лавлахад

“Энэ талаар сонсоогүй.

Манайд мэдээлэл

ирээгүй” гэв.

Улаанбаатарт 1000 орчим эмийн сан үйл ажиллагаа явуулж байна

ЗГМ: Сэдэв

2017.10.06, БААСАН ~ №191 (737) 5ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН

1Эрүүл мэндийн хөгжлийн

тө вийн судалгаагаар өвчин нь хүн дэрч, эмнэлэгт хэвтэн эмч­лүү лэгсдийн 60 гаруй хувь нь эмийн зохисгүй хэрэглээнээс бол сон байдаг. Хамгийн наад зах нь толгой өвдөх, хамрын ханиад хүрэх төдийд эмийн сан руу очиж, өвчний шинж тэмдгээ хэлэн эм авдаг. Эмчээс асуу гэвэл загнаад ч хамаагүй эм авч байж л гардаг. Хүнсний мухлаг мэт олш роод байгаа эмийн сангууд оршин тогтноод, бүр ашигтай ажил ладгийн гол хөшүүрэг нь мон голчуудын эмийн хэт хэ рэг­лээ юм. Гэвч эцсийн мөчид эмийн буруу хэ рэглээнээс хохирогч нь иргэд өөрсдөө болдог тул гарах муу үр дагавраас бид л өөрийгөө хамгаалах ёстой.

2016 оны байдлаар Улаан­баатар хотод 894 эмийн санд тусгай зөвшөөрөл олгосон бол энэ оны аравдугаар сарын байдлаар 1000 орчим эмийн сан үйл ажиллагаа явуулж байна гэсэн мэдээллийг НЭМГ өглөө. Тэгэхээр 1.3 сая хүн амтай

Амоксациллин, ибупрофен,

панадол зэрэг эмийг хуурамчаар

үйлдвэрлэжээ

Б.Ганбаяр / ЗГМ©

Соёлт хүний өглөө Сонин уншихаас эхэлдэг

Засгийн газрын мэдээ сонины нэмэлт захиалга явагдаж байна

2017 оны аравдугаар сарын 15-ныг дуустал

Улиралд: 30,000₮ (64 дугаар) Хагас жилд: 60,000₮ (128 дугаар)

Бүтэн жилд: 120,000₮ (256 дугаар)Нэмэлт захиалга: 21,000₮ (44 дугаар)

Утас: 7010 3131, 9990 3581 Та энэхүү QR кодыг уншуулан гүйлгээний утга хэсэгт өөрийн и-мэйл хаяг, утасны дугаараа бүртгүүлэн дижитал сонинг захиална уу?

tdbpay үйлчилгээгээр цахим сонин худалдан авах

Таны эрх ажлын 8 цагийн дотор идэвхжих болно.

ЗГМ: ИНФОГРАФИК

Улсын хэмжээнд

Эмийн импорт

Эрүүл мэндийн хөгжлийн төв ©

ЭМИЙН БҮРТГЭЛИЙН ӨНӨӨГИЙН БАЙДАЛ

Нийт

60 улсын нэр төрлийн эм, эмийн түүхий эд бүртгэлтэй байна

4871547 үйлдвэрлэгчийн

Борлуулалт

183.00 тэрбум төгрөг

Буянт-Ухаа, Сүхбаатар, Алтанбулаг, Замын-Үүд гэсэн хилийн 4 боомтоор эм, эмнэлгийн хэрэгслийг нэвтрүүлж байна.

Эмийн импорт

214.58 тэрбум төгрөг

(бөөний үнээр)

Нийт бүртгэлтэй

эмийн

72.5%

3531 импортын

23.9%

1164 үндэсний

үйлдвэрийнх

3.6% буюу 171 нэр төрөл нь эмийн түүхий эд эзэлж байна

29%жоргүй олгодог

71% жороор

• Эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлэгсдийн 60 хувь нь эмийн зохисгүй хэрэглээнээс болсон байдаг.

• Нэг жилийн хугацаанд Улаанбаатарт 100 гаруй эмийн сан нээгдэж байна.

• Өнгөрсөн зургадугаар сард ОХУ-д 3-12 насны 12 хүүхэд эмэнд хордож, амиа алдсан харамсалтай хэрэг гарсан.

бид өдөр тутам хүүхдэдээ өг дөг, өөрсдөө ч мөн хэрэглэдэг амок­сациллин, ибупрофен, ингалипт, панадол, сансол зэрэг эм байна. Эмийн зохисгүй хэрэглээг хянаж чадахгүй байгаа өнөө цагт гаднаас хуурамч эм орж ирвэл бид яах вэ. Манайхан гаднаас ирсэн эм гэхээр л сайн мэт ойлгож, бараг л үйлдвэрлэсэн он сар, өдрийг нь нягтлалгүй худалдан авдаг.

Сүүлийн жилүүдэд ОХУ­тай харилцан визгүй болсны ул маас Улаан­Үдээс их хэмжээ­ний эм, био бэлдмэл, дархлаа сэргээх лаа зэрэг бүтээгдэхүүн олноор оруулж ирэх болжээ. Энэ та лаар ЦЕГ­ын хэвлэл мэдээллийн төвийн ахлах мэр гэжил тэн Ё.Лхагвасүрэн “Сэлэн гийн боомтоор хуурамч эм, бэлд мэл оруулахыг завдсан 10 тохиол дол илэрсэн. Харин Замын­Үүдээр таван хэрэг гарч, холбогдох газрууд нь шал гаж байна” гэв. Эм ханган ний лүүлэх байгууллагууд яам­наас зөв шөөрөлтэй, лицензтэй эм оруулж ирдэг. Харин ган­зага буюу гараар оруулж ирж байгаа эмүүдэд ямар ч баталгаа байдаггүй. Хам гийн аюултай нь иргэд хувь хүмүү сээс эм худалдаж авсаар байгаа явдал. Тиймээс хувь хүмүүсээс эм ху дал даж авахгүй байхыг дор бүр нээ анхаарах шаардлагатай болоод байгааг анхаарууллаа.

Тус улсын эмийн бүртгэлд байхгүй, гадаадаас авчирсан гэх хуурамч эмнээс хүүхдүүд хордсон болохыг ОХУ­ын холбогдох албаныхан тогтоосон

Японы хамгийн чинээ лэг 50 эрхмийн нийт хөрөнгийн хэмжээ 152 тэрбум ам.доллар болжээ

6 ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН 2017.10.06, БААСАН ~ №191 (737)

Мөнгөний урсгал

1. Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газар “Чингэл тэй дүүргийн 2 дугаар амбулаторийн хуучин барилгыг буулгаж, шинээр барих оношилгоо, эмчилгээний төвийн барилгын зураг төсөл боловсруулах” НХААГ-17/0171 дугаартай ажлыг хэрэгжүүлэх зорилгоор зөвлөх үйлчилгээний гэрээ байгуулах гэж байгаа тул зөвлөхийн үйлчилгээ үзүүлэх хүсэлтэй этгээдийг мэдүүлгээ ирүүлэхийг урьж байна.

2. Энэхүү зөвлөх үйлчилгээ нь Нийслэлийн Хөрөнгө оруу лалтын газраас 2017 онд хийгдэх болно.

3. Мэдүүлгээ ирүүлж буй зөвлөх нь уг үйлчилгээг гүйцэтгэх чадвартайг нотлох дараах мэдээллийг ирүүлнэ:

• Аж ахуйн нэгжийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар

• Тусгай зөвшөөрлийн хуулбар­Барилга хот байгуулалтын яамны:-1.2.1 1­10 хүртэл давхар барилга байгууламжийн барилга

архитектур, орчны ерөнхий төлөвлөгөө, тохижилт, өндөржилт, барилга бүтээцийн зураг төсөл, барилгын зохион байгуулалтын зураг төсөл (БЗБТ, АГТ, ҮЗБТ)

-1.2.4. Дотор усан хангамж, ариутгах татуурга, халаалт, салхивч агаар сэлгэлт, хөргөлтийн систем, гадна салбар шугам сүлжээ, түүнтэй холбогдох барилга байгууламжийн технологийн зураг төсөл

-1.2.5. Дотор гэрэлтүүлэг, цахилгаан хангамж, гадна салбар шугам сүлжээ, түүнтэй холбогдох барилга байгууламжийн технологийн зураг төсөл (10 кВ хүртэл ) Дотор радио холбоо, галын болон бусад дохиоллын систем, дохиолол, мэдээллийн байгууламжийн зураг төсөл, хамгаалалтын систем, түүнтэй холбогдох барилга байгууламжийн технологи, компьютер хангамжийн дотоод сүлжээ, гадна салбар шугам сүлжээний зураг төсөл орон сууц, олон нийт, үйлдвэрийн барилгын болон тоног төхөөрөмжийн хянах, хэмжих хэрэгсэл /КИП/, автома­тикийн зураг төсөл тусгай зөвшөөрлийн хуулбар

• Тус ажлыг хийж гүйцэтгэх инженер техникийн ажилтны дэлгэрэнгүй мэдээлэл, CV

• Сүүлийн 3 жилд /2014, 2015, 2016 он/ хийж гүйцэтгэсэн

ижил төстэй ажлын жагсаалт, дэлгэрэнгүй мэдээлэл • Зөвлөх хуулийн этгээдийн санхүүгийн чадавхийн

мэдээлэл /Сүүлийн 3 жилийн / 2014, 2015, 2016 он/ санхүүгийн тайлангийн аудитаар баталгаажуулсан дүгнэлт/

• Монгол Улсын, эсхүл үүсгэн байгуулагдсан улсын хуулийн дагуу татвар, хураамж, төлбөрөө тухайн тендер нээсэн өдрийн байдлаар бүрэн төлсөн байна. Татварын ерөнхий газрын www.e-tax.mta.mn сайтыг ашиглан цахим тодорхойлолт /Хэвлэмэл хуудсыг үнийн саналын баримт бичигт ирүүлэх ба ингэхдээ хуудсын доод хэсэгт байрлах тоо, тэмдэгт орсон 36 оронтой нууц дугаарыг гаргацтай байхаар ирүүлнэ. Тодорхойлолт нь тендер нээсэн өдрийн байдлаар хүчин төгөлдөр байна.

• Харьяалагдах банк, нийгмийн даатгал, шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн төрөлжсөн архив, шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газар болон холбогдох байгууллагаас тодорхойлолт ирүүлнэ.

Чадварыг нэмэгдүүлж сайжруулах зорилгоор зөвлөхүүд

түншлэлийн хэлбэрээр оролцож болно. Тендерийн материалыг Цахим худалдан авах

ажиллагааны систем (www.tender.gov.mn) хаягаар өөрийн ААН­ийн хувийн нууцлалын кодыг ашиглан нэвтэрч цахим хэлбэр (pdf)­ээр илгээнэ.Цахим систем ашиглан илгээх нийт файлын хэмжээ 100 Mb, нэг файлын хэмжээ 15 Mb байна.

4. Сонирхсон этгээд нэмэлт мэдээллийг 2017 оны 10 дугаар сарын 06-ны өдрийн 08:00 цагаас 2017 оны 10 дугаар сарын 17-ны өдрийн 17:00 цаг хүртэл авч болох бөгөөд Цахим Худалдан авах систем (www.tender.gov.mn)­ээр 2017 оны 10 дугаар сарын 18–ны өдрийн 10:00 цагийн дотор ирүүлнэ үү.

Чингэлтэй дүүрэг, Багатойруу-15, Самбуугийн гудамж, Нийслэлийн Засаг захиргааны 4 дүгээр байр, 10 давхар,

Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газар, 1011 тоот. Утас: 75757810

Том нэр, том амжилт

Японы эдийн засгийн байдал царцанги байж болох ч Nikkei индекс 13 хувийн өсөлт үзүүлсэн нь Японы хөрөнгийн бирж идэвхжиж эхэлснийг илтгэнэ. Уг өсөлт өнгөрсөн жил Японы хамгийн чинээлгээр шалгарсан 50 эрхмийн дөрөвний гурвынх нь хөрөнгө нэмэгдэхэд нөлөөлжээ. Харилцаа холбоо, технологи, видео тоглоомын салбарт үйл ажил лагаа явуулдаг компаниуд хамгийн өндөр үзүүлэлттэй гарав.

Өнгөрсөн жил хоёрдугаарт бичигдэж байсан харилцаа холбооны магнат Масаёши Сон ам.доллараар илэрхийлэгдэх ашиг хамгийн их олж энэ удаа нэгдүгээрт жагслаа. Соныг арванхоёрдугаар сарын эхээр АНУ­ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамптай уулзсаны дараахан хөрөнгө оруулагчид Softbank­ийн хувьцааны үнийг ихэд өсгөж, улмаар Соны нийт хөрөнгө 5.5 тэрбум ам.доллараар дээшилж 20.4 тэрбум ам.долларт хүрчээ.

Ашиг орлогоороо хоёрдугаарт бичигдсэн Такэмицү Такиза­кигийн хөрөнгө 51 хувиар өсөж 12.5 тэрбум ам.доллар болсон байна. Токиод байрлах түүний мэдрэгч төхөөрөмжийн Key­ence үйлдвэр бүтээгдэхүүнээ олон улсын зах зээлд амжилтай борлуулснаар ихээхэн хөрөнгө босгож байгаа бөгөөд JP Morgan компанийн мэдээлснээр өдгөө тэдний орлогын 50 хувийг гадаад зах зээл бүрдүүлж буй. Key­

20.4 тэрбум интернэт, харилцаа холбоо

1Масаёши Сон

нас: 59

16.4 тэрбумбэлэн хувцас худалдаа

2Тадаши Янай

нас: 68

13.2 тэрбумшингэн хүнс

3Нобүтада Сажи

нас: 71

12.5 тэрбуммэдрэгч төхөөрөмж

4Такэмицү Такизаки

нас: 71

6.1 тэрбумцахим худалдаа

5Хироши

Микитани нас: 52

4.5 тэрбумживх

6Кэичиро Такахара нас: 86

4.4 тэрбумүл хөдлөх хөрөнгө

7Акира Мори

нас: 80

4.2 тэрбумпачинко тоглоом

8Хидэюки Бүсүжима

нас: 64

3.7 тэрбумжижиглэн худалдаа

9Масатоши Ито

нас: 92

3.65 тэрбумгутлын үйлдвэр

10Масахиро

Мики нас: 61

ЖАГСААЛТ (ам.долдараар)

ence­ийн үйлчлүүлэгч авто сэлбэг үйлдвэрлэгч BorgWarner тэдний автомат тохируулгчтай камерыг бар код уншуулахад ашигладаг бол бусад төхөөрөмж нь гол төлөв хүнсний савлагаанд ашиглагддаг. Keyence ашгаа нэмэгдүүлэхийн тулд бүх бүтээг дэхүүнээ туслан гүйцэтгэгч гэрээт компаниудаар хийлгэдэг.

Энэ жилийн жагсаалтад шинээр нэмэгдсэн цор ганц хос бол Ёичи болон Кейко Эрикава нар бөгөөд 40 жилийн өмнө тэдний үүсгэн байгуулсан видео тоглоомын Koei компани өдгөө нэрээ өөрчилж Koei Tec­mo Holdings болжээ. Кейко ком­панийг удирдаж, харин Ёичи гүйцэтгэх захирлаар ажилладаг. Компанийн борлуулалтын орло­го нэмэгдсэнээр тэдний хувь­

цааны ханш өнгөрсөн жил 22 хувиар өсчээ. Koei Tecmo Hold­ings нь Samurai Warriors хэмээх тоглоомоороо олонд танигдсан юм.

Компьютерийн оптик болон хатуу диск үйлдвэрлэгч Nidec компанийн хувьцааны ханш 30 орчим хувиар өссөнөөр Шигэ­нобү Нагаморигийн хөрөнгө 800 сая ам.долларт хүрчээ. Компанийнхаа үүсгэн байгуулагч хийгээд ТУЗ­ийн даргын алба хашиж буй тэрбээр компани худалдан авах зарчмаар 2021 он гэхэд орлогоо хоёр дахин өсгөж, 18 тэрбум ам.долларт хүр гэх зорилт тавьжээ.

Хоолны жор түгээгч вэбсайт Cookpad­ийг үүсгэн байгуулсан Акимицү Сано уналтад ороод бай гаа нь анхаарал татаж байна.

Зөвлөлийн гишүүдийн маргаа­наас болж тэдний хувьцааны ханш өнгөрсөн жил 50 орчим хувиар унасан юм. Үүний адил огцом уналт үзүүлсэн Риочи Жиннай хэрэглээний зээл олгогч Promise компанийнхаа хөрөнгөөс 400 сая ам.долларыг Хоккайдо арлын хойд хэсэгт хөдөө аж ахуйн салбар хөгжүүлж буй байгууллагуудад хандивласан юм. Энэхүү жагсаалт дахь хөрөн­гийн үзүүлэлтийг гуравдугаар сарын 24­ний өдрийн валют, хувьцааны ханшид тулгуурлан бэлтгэлээ. Японы хамгийн чинээ­лэг 50 эрхмийн нийт хөрөнгийн хэмжээ өнгөрсөн жил 137 тэрбум ам.доллараар хэмжигдэж байсан бол энэ жил 152 тэрбум ам.доллар болжээ.

Такэмицү Такизаки: Мэдрэгч төхөөрөмж үйлдвэрлэдэг түүний Keyence компанийн хувьцааны ханш огцом өсөж байна.

ЮСАКҮ МАЭЗАВА: БАРДАМ ЦУГЛУУЛАГЧУран зургийн суут бүтээ­

лүүдэд Маэзава чин сэтгэлээсээ дурладаг нь өнгөрсөн жил бүх нийтэд тодорхой болсон юм. Арваннэгдүгээр сард тэрбээр Пикассогийн “Buste de femme (Dora Maar)” зургийг Их Британийн дуудлага худалдааны Christy’s­ээс 22.6 сая ам.доллараар худалдан авсан. Үүний өмнөхөн буюу 2016 оны тавдугаар сард мөн Жан Мишель

Баскиягийн нэргүй зургийг 57 сая ам.доллараар өөрийн болгосон нь тус уран бүтээлчийн хамгийн өндөр үнэд хүрсэн бүтээл болжээ. Бэлэн хувцасны онлайн дэлгүүр Zozotown сайтаараа гурван тэрбум ам.долларын хөрөнгө босгосон тэрбээр Жефф Кунс, Рой Лихтенштейн гэх мэт олон зураачийн бүтээлээр цуглуулгаа арвижуулж, олон түмэнд толилуулахаар Чибад шинэ музей барих төлөвлөгөө гаргаад байна.

ЗӨВЛӨХ ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ТУХАЙ ЗАРЛАЛ2017.10.06 Улаанбаатар хот

ТАДАШИ ЯНАЙ “UNIQLO“-ИЙН ХААН

Бэлэн хувцасны жижиглэн худалдаа эрхэлдэг Тадаши Янай Америк даяар Uniqlo­ийн 1000 салбар дэлгүүр нээхээр төлөвлөж байгаа гэх амбийцлаг зорилгоо таван жилийн өмнө дэлгэсэн юм. Гэвч тус брэндийн хөнгөн өдөн хүрэм, оксфорд цамц зэрэг эгэл жирийн загвартай бэлэн хувцаснууд түүний төсөөлсөн шиг америкчуудыг байлдан дагуулж чадсангүй. Зургаан салбарынхаа үүдийг барьсны дараа АНУ­д ердөө 47 дэлгүүртэй болоод буй тус компани одоогийн байдлаар дахин салбар нээх талаар дурсаагүй байна.

Гэсэн ч Янай бууж өгсөнгүй. 2016 оны санхүүгийн жилд 17 тэрбум ам.долларын орлоготой ажилласан Uniqlo­ийн толгой компани Fast Retailing­ийн орлогыг 2020 онд 29 тэрбум ам.долларт хүргэж өсгөхөөр зорьж буйгаа тэрбээр зургадугаар

сарын сүүлчээр Манхэттенд айлчлах үедээ Forbes Asia­д ярьсан юм. Янай Азид, тэр дундаа Хятад, Тайландыг чиглэн хүчээ сорихоор шийдэж “Мэдээлэл судалгаа, дижитал шинэчлэл л ялагчийг тодруулна. Харин бидэнд аль аль нь бий” хэмээн инээвхийлэн ярьсан юм. Үгүй юм аа гэхэд хүссэн ч байж болох юм. Янай онлайн борлуулалтын орлогоо одоогийн таван хувиас өсгөж, 30 хувь давуулахыг хүсэж буй. Нийт худалдан авалтын 20 хувь нь цахимаар хийгддэг АНУ тэдний хувьд хамгийн гол хэрэглэгч юм.

Тэрбээр бөс бараагаа илүү чанартай, бат бөх болгон сайжруулснаар бизнесээ өснө хэмээн найдаж байна. Бөмбөрцгийн эргэн тойронд байршсан судалгаа хөгжлийн гурван төвд бөс даавуу шинжээчид “боловсруулаагүй” хөвөн даавууг улам эвтэйхэн болгох, ноолуур, хурганы ноосыг гурван хэмжээсээр хэвлэх судалгаа шинжилгээний ажлыг гардан гүйцэтгэж буй. Тэрчлэн Netf lix компани үзэгчдийн өмнө нь үзсэн кинонуудыг үндэслэн дараагийн киногоо санал болгодогтой адил хэрэглэгчдийн худалдан авалтад тулгуурлан дараагийн загварыг гаргадаг хиймэл оюун ухааны технологийг Янай хэрэглэж байна. “Бүтээгдэхүүнд мэдээлэл нь маш хурдан шингэх хэрэгтэй. Энэ бол тоглоомын гол дүрэм” гэж Янай ярилаа.

ЁШИКО ШИНОХАРА: УЛБАА ТАТУУЛАГЧ

Өнгөрсөн жил Токиод байр­ладаг Temp Holdings компанийн хувьцааны ханш 30 хувиар өссөний дүнд эх баригчийн охин Шинохара өөрийн хүчээр тэрбумтан болсон Японы анхны эмэгтэйгээр тодорлоо. Гэр бүлээ цуцлуулсан Шинохара Австралид нарийн бичгээр ажиллаж байгаад 1973 онд Японд эргэн ирж эмэгтэйчүүдийг ажлын байраар хангах зорилгоор цагийн ажилд зуучлах Temp Holdings компаниа Токио дахь гэртээ, унтлагын өрөөндөө үүсгэн байгуулсан түүхтэй.

PM nominee's rate of support (2007-2017)

Khurelsukh Ukhnaa1

(2017)

100%

2

(2016)

97.1%

Erdenebat Jargaltulga

6

(2007)

97.1%

Bayar Sanj

3 Saikhanbileg Chimed

(2014)

95.5%

4 Altankhuyag Norov

(2012)

72.4%

5 Batbold Sukhbaatar

(2009)

93.9%

ZGM: INFOGRAPHICZGM: HIGHLIGHTS

POLITICSPM Khurelsukh Ukhnaa met with Neil Saker, the IMF’s Resident Representative in Mongolia. During the meeting, PM handed over to Neil Saker a formal letter addressed to Christian Lagarde, IMF’s MD. In the letter, PM wants the IMF to continue its Extended Facility Fund facility program in Mongolia.

A formal agreement to estab-lish an International study cen-ter for land locked developing countries will be signed in New York today. The intergov-ernmental organization claims to clarify problems which land locked developing countries face and recommend policy guidance.

ECONOMYFollowing positive develop-ments in the mineral sector, real GDP growth is expected to improve to 2.8 percent in 2017 compared to -0.2 percent initially projected. Growth outlook remains positive in 2018 and beyond mainly on account of increased private investment in the mining sec-tor and new impetus in trade and transport services.

Mongolia Stock exchange is listed out of the watchlist of the FTSE Frontier index. Con-sequently, chances to attract foreign and domestic investors and link the domestic listed companies to overseas market will be limited.

Mineral resources and petro-leum authority stated that 71 licenses for exploration and excavation were issued in the first seven months of 2017. The agency earned 27.1 bn MNT from license fees and tenders.

SOCIETYGeneral agency for specialized inspection analyzed the radiation examination in soil in UB. At first, experts took the samples from the 10 points in Khan-Uul districts. The examination is an important action to prevent the disasters of radiation for citizens.

Khurelsukh Ukhnaa comes to the rescue

When a new PM is appointed, Mongolians ex-pect he will be decisive, brave and efficient. Supposedly, the new PM expressed he will work up to the expectation and rule with a “rod of iron”.

Enkhjargal Baatar,Tselmeg Zorig

Pension must be linked to the current economic situation

Мongolia’s Parliament con­firmed Khurelsukh Ukhnaa as the 30th Prime Minister of Mon­golia on Wednesday. Khurelsukh Ukhnaa who served as the Depu­ty Prime Minister for Erdenebat Jargaltulga’s cabinet, became the first PM to receive unanimous approval from the lawma kers

Ganbayar.B / ZGM©

ZGM ENGLISH2017.10.06, FRIDAY ~ №191 (737) 7THE OFFICIAL GAZETTE

Davaatogtokh Batsukh, Ulam-Undrakh Tsevegmid

BUDGET

2018 State budget deficit expected at 8.6 percent of GDP

Mongolia’s Government intro­duced state budget amendment for 2017 and draft budget for 2018 to the State Great Khural. The Government needs to amend this year’s budget due to the funding for livestock feeding preparation and allowance of child money. Consequently, the fiscal balance gap decreased by 0.5 percent of GDP and the deficit equalled 9.9 percent of GDP.

over the last decade.He also is the first non-MP

Prime Minister since 2007 when Bayar Sanj held tenure as the country's 25th PM.

47 out of the 76 MPs attended the Plenary session of the State Great Khural. Some members who supported Erdenebat Jargal­tulga’s cabinet, refused to attend. A close source to the matter said “Those members disagreed with the nomination for the new cabi­net’s members during the MPRP group meeting which took place before the Plenary session.

With that said, votes of eight members of the opposition, Democratic Party and two inde­pendent members were decisive to Khurelsukh Ukhnaa’s appoint­ment.

When a new PM is appointed,

Mongolians expect he will be de­cisive, brave and efficient. Sup­posedly, the new PM expressed he will work up to the expecta­tion and rule with a “rod of iron”.

His appointment comes at a time when Mongolia's govern­ment faces its biggest debrt re­payment needs. The challenges his government faces require him to stand firmly on his position and make decisive actions in a short term. At the Parliament session, Khurelsukh Ukhnaa pledged that he will implement rule of law. He also stated that the government will will commit to the IMF's Ex­tended Fund Facility program.

When answering to socio­eco­nomic questions that came from the MPs, he said that the Govern­ment will not be able to increase base salary of teachers and doc­

tors next year. If economic situa­tion allows, it will be discussed in 2019, Khuresukh said. Furt­hermore, Mongolia’s Govern­ment reached agreement with the IMF to not increase salary. So the only possibility is to study a way to increase the salary in the near future. Therefore, pension must be linked to the current economic situation as well.

MPs were also concerned about the rail way transit ability, the pri vate sec tor freedom, saying those should be the prio­ri ties of the new cabinet. Erdene­bat Don dog dorj, head of the DP group at the Parliament, said “New Prime Minister should ap­point his ministers who will be res pon sible for heading general func tional mi nist ries from the Parliament”.

ZGM: INFOGRAPHIC

BOM©

TYPES OF PROPERTY

SECTORS

FUNDING RESOURCES

SME Funding

Self investment Foreign investment

Joint venture

97% 3% 1%

Construction Agriculture OtherAnimal

husbandry

Trade

45%

4%

Sevice

29%

3%

Industry

13%

2% 3%

81% 7% 6% 4% 2%

Commercial banks

NBFIs Soft loans Individuals Other

65% of all companies require 10-50 bn MNT loans with low interest rate.

Mergen Chuluun, a represen­tative of the business community, Executive Director of the Business Council of Mongolia highlighted that the private sector companies wish the new Government to con­tinue its action plan.. He spoke to the Official Gazette about the changing political environment.

-September was a crucial month for Mongolia’s politics

and economy. How did it im-pact the business community?

­Businessmen and investors, not only foreign but also Mongo­lian need stable, equal, transpar­ent environment to do business. Business environment in Mongo­lia is full of burdens. The Govern­ment’s instability makes it more complicated. Mongolia competes with almost 200 countries to at­tract foreign investment. So we have to be more stable than our rivals.

-What is the business’s expec-tation from the new cabinet?

­Ruling party’s action plan should continue. The action plan has clauses that support business activities such as not imposing additional taxes. Also, it would be recommended to not change the state staffs.

-Other than mining, what sec-tors promise the greatest poten-tial for future development?

­If we can advance, every sec­tor is capable. But tourism is fea­sible in the near future. Moreover, agriculture, information technol­ogy has greater potentials than others.

INTERVIEW

Ch.Mergen: Mongolia has to be more stable than its rivals

For 2018, budget income is ex­pected to equal 7.2 trillion MNT, whereas expenditure will be 9.8 trillion MNT. The expec ted bud­get deficit is 2.6 trillion MNT, or equals to 8.6 percent of GDP. According to the Fiscal Stability Law (FSL), budget deficit mustn’t be higher than 9.5 percent of GDP. So, in the suggested budget bill, the deficit is 0.9 percent low­er than maximum limit set by the law.

2.6Trillion MNT. The expec-ted budget deficit is 2.6 trillion MNT, or equals to 8.6 percent of GDP.

Tselmeg Zorig@tselmegZGM

Ganbayar.B / ZGM©

THE CORPORATE HOTEL AND CONVENTION CENTER

Улсын филармонийн 25 жилийн ойд зориулсан “Чингисийн хүүхдүүд” уран сайхны киноны хөгжим болон дэлхийн шилдэг кинонуудын шилмэл хөгжмийн концерт энэ пүрэв гарагийн 19.00 цагт болно. Тасалбарын үнэ 60 мянган төгрөг.

БӨХИЙН ӨРГӨӨАя зохиогч, дуучин Ч.Амаржаргалын бие даасан тоглолт энэ сарын 18-нд болох гэж байна. “Сэтгэлийн өнгө” тоглолтод харааны бэрхшээлтэй иргэдийн амьд хөгжмийн “Найзууд” хамтлаг оролцоно.Тоглолтын тасалбар 20 мянган төгрөг бөгөөд тасалбар бүрт “Сэтгэлийн өнгө” тоглолтын 18 дуунаас бүрдсэн шинэ цомог дагалдах аж. Тус тоглолтын үеэр хөгжлийн бэрхшээлтэй хүнтэй ханилсан гурван гэр бүлд хүндэтгэл үзүүлж, хөгжлийн бэрхшээлтэй тэргүүний гурван оюутанд тэтгэлэг олгох юм.

УЛААНБААТАР ЧУУЛГАА.Ундрал, Б.Батжин, Ө.Үнэн-бүрэн зэрэг гарааны бизнес эрхлэгчид энэ сарын 8-ны 11.30 цагт залууст зориулан илтгэл тавих гэж байна. Мөн гарааны бизнес эрхлэхэд туул сан зам, олж авсан турш лага болон хэтийн зорилго сэдвийн хүрээнд ярилцах аж.

УДБЭТТус театрын уран бүтээлчид “Autumn melody” намар цагийн ээлжит тоглолтоо энэ сарын 18-ны 19.00 цагт үзэгчдийн хүртээл болгох гэж байна. Тасалбарын үнэ 10-20 мянган төгрөг.

Билгийн тооллын 16Намрын дунд шарагчин тахиа сарын хоёр хар мэнгэтэй, улаан бар өдөр.Үс засуулбал: Өвчин ирнэ Наран ургах, шингэх: 07.07-18.30 Барилдлага: ИдэрШүтэн барилдлага: АвахуйСуудал: Төмөр

Аргын тооллын аравдугаар сарын 6, Сугар гараг. Бил гийн тооллын 16. Дэлгэрүүлэгч од той, улаан бар өдөр.

Өдрийн наран 07.07 цагт мандаж, 18.30 цагт жаргана. Тухайн өдөр морь, нохой жилтнээ аливаа үйл хийхэд эерэг сайн ба бар, туулай жилт нээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. Эл өдөр эе эвээ ололцох, хамтын хөдөлмөр эхлэх, гэрээ хэлцэл байгуулах, найр хурим хийх, бэр гуйх, инж өгөх, авах, үнэт эрдэнийн зүйл авах, хараал жатга буцаах, амьлуулах, өглөгийн түллэг хийх, хишиг дуудуулах, хот балгадын үйл, цэрэг, цагдаагийн үйл, тангарага буцаа хад сайн. Золиг гаргах, бумбын үйл, хүүхэд хөлд оруулахад муу. Өдрийн сайн цаг нь хулгана, үхэр, луу, могой, хонь, нохой болой.Хол газар яваар одогсод баруун урагш мөрөө гаргавал зохистой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй.

(Өмнөх дугаарын хариу)

7 5 4 3 9 6 1 8 2

1 7 9 6 2 3 8 5 4

9 3 1 8 5 2 6 4 7

2 8 6 4 7 5 3 1 9

6 2 8 7 4 1 5 9 3

3 4 5 9 1 8 7 2 6

8 1 7 2 6 9 4 3 5

4 9 3 5 8 7 2 6 1

5 6 2 1 3 4 9 7 8

6 1 8 7

7 8 5 9 2

7 9 6

2

8 2

9 1 7

5 6

6 9

3 7

ЗГМ: СҮДОКҮ

08.00

12.00

14.00

18.00

20.00

22.00

07.00 “Өглөө” хөтөлбөр

11.00 “Монголын мэдээ” мэдээллийн хөтөлбөр

14.00 “Цэлмэг” өдрийн хөтөлбөр

18.30 “Амьдрал чиний төлөө” ОАК 52 дугаар анги

20.00 “Цагийн хүрд” мэдээллийн хөтөлбөр

22:05 “Амраг сэтгэл ариухан тагтаа” УСК

08.00 "Bloomberg Daybreak Asia"

11.30 "Ажил хэрэгч өглөө" нэвтрүүлэг

14.00 "Эзэнт гүрнийг босгосон нь" нэвтрүүлэг

17.00 "Bloomberg Surveillance"

20.00 "Блумбергийн ярилцах цаг" нэвтрүүлэг

22.30 "Студио 1.0" нэвтрүүлэг

08.05 "Монголчууд XX зууны эхэнд" нэвтрүүлэг

12.00 "4 өнгө" цаг агаарын хөтөлбөр

14.10 "Mөрөөдлийн театр" продакшн /Сошиал ертөнцийн гол дүр/

19.00 "Хаанаас урвагч Хон Гил дон" ОАК 4 дүгээр анги

21:00 "Үзэл бодлын зөрөг" нэвтрүүлэг

23.00 "Харваач" ОАК 3.14 дугаар анги

12.00 “Хөтөч” мэдээллийн хөтөлбөр

14.30 “Наашаа Цаашаа”

18.00 "Тог тог тог" /season-5/ 13 дугаар хэсэг

20.00 “Оргил цаг” мэдээллийн хөтөлбөр

22.30 "Тэрслүү хөвгүүд" ОАК /season-7/9 дүгээр анги

MNB Bloomberg Боловсрол Монгол ТВ06.30 “Өнөө өглөө”

ТВ ХӨТӨЛБӨР

ЗУРХАЙ

ҮЗВЭР

ЦАГ АГААР

УЛААНБААТАР

УВС 8o

-2o

ХОВД 9o

2o

ЗАВХАН 8o

-4o

БАЯНХОНГОР 12o

-1o

ГОВЬ-АЛТАЙ 7o

-2o

ӨВӨРХАНГАЙ 13o

3o

АРХАНГАЙ 12o 0o

ХӨВСГӨЛ 10o

-2o

БУЛГАН10o

-2o

ТӨВ 10o

1o

ДУНДГОВЬ 16o 4o

ӨМНӨГОВЬ18o

7o

ГОВЬ-СҮМБЭР 18o

4o

ДОРНОГОВЬ 20o

8o

СҮХБААТАР 18o

7o

ХЭНТИЙ 12o

-7o

СЭЛЭНГЭ 9o

1o

ОРХОН 10o

-1o

ДАРХАН-УУЛ 11o

1o

ДОРНОД 15o

6o

БАЯН-ӨЛГИЙ 4o

-3o

ОНЦЛОХ ҮЗВЭР

Дуурь бүжгийн эрдмийн театр “Севилийн үсчин” хоёр бүлэг, дөрвөн үзэгдэлт хошин дуурийг энэ сарын 28, 29-нд толилуулах гэж байна. Уг дуурийг Ж.Россини 1816 онд Чезаре Стербинигийн Итали цомнол дээр бичжээ. Цомнолыг Францын алдарт хошин зохиолч П.О.Бомаршегийн "Севилийн үсчин" гурамсан жүжгийн нэгдүгээр хэсгээс сэдэвлэн бичсэн бөгөөд ухаалаг, сэргэлэн Фигаро хэмээх баатрыг үзэгчдэд таниулдаг.“Севилийн үсчин” дуурийг УДБЭТ-ын тайзнаа 1979 онд анх Л.Эрдэнэбулган найруулан тавьж, Ч.Жамсранжав удирдсан байна.Тоглолт 125 минут үргэлжлэх бөгөөд тасалбарын үнэ суудлаасаа хамаараад 10-30 мянган төгрөг.

“Севилийн үсчин” дуурь

Улаанбаатар хотын 378 жилийн ойн хүрээнд “UB Sport 2017” биеийн тамир, спортын өдөр лөгийг энэ сарын 7­нд Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулна. Өдөр лөгт нийслэл, дүүргийн Биеийн тамир, спортын хороод, нийслэлийн Засаг даргын дэргэдэх өсвөрийн шиг шээ багийн тамирчид, фитнессийн болон спорт клубүүд оролцоно. Мөн нийслэлийн иргэ дийн спортын VI наадмын оролцог чид, Геронтологийн үндэс ний төвийн хамт олон зэрэг 70 гаруй байгуул­лагын төлөөлөл оролцох юм.

Өдөрлөгийн үеэр иргэдийн дунд дугуй, сагсан бөмбөг, хөлбөмбөг, экстрим спорт, шатар, үндэсний ширээний шагайн наадгай, ширээний теннис, гэр бүлийн буухиа төрлийн тэмцээн зохион байгуулна.

“UB Sport 2017” өдөрлөг болно

СПОРТ

X.9 -1o

-9o 9 м/с

8 м/с

Үүл багасна

X.8 0o

-3o 10 м/с

10 м/с

Бага зэргийн цастай

X.6 10o

2o

X.7 5o

0o 9 м/с

7 м/с

11 м/с

8 м/с

Үүлшинэ Хур тунадастай

X.10 -1o

-10o 7 м/с

5 м/с

Үүлшинэ

ЗГМ: ҮГИЙН СҮЛЖЭЭ

НИСЛЭГИЙН ЦАГИЙН ХУВААРЬ

УБ-Сөүл 08.45 12.50Сөүл-УБ 14.20 16.50УБ-Москва 09.15 10.55Москва-УБ 19.25 06.35 +1Москва-Берлин 11.55 13.35Берлин-Москва 14.55 18.20УБ-Бээжин 17.55 20.10Бээжин-УБ 21.10 23.40

ГАЛТ ТЭРЭГНИЙ ЦАГИЙН ХУВААРЬ

Москва-УБ 21.35 07.30УБ-Эрхүү 21.10 02.40Эрхүү-УБ 15.35 06.20УБ-Замын-Үүд 20.00 07.50Замын-Үүд-УБ 21.35 09.55УБ-Эрдэнэт 20.30 07.45Эрдэнэт-УБ 19.10 05.48УБ-Сүхбаатар 10.55 19.52Сүхбаатар-УБ 06.30 15.35Сайншанд-УБ 20.25 07.01УБ-Сайншанд 09.15 19.15

ТЕХНОЛОГИ

Базаж болдог утас

М.ЗулЗГМ

Мэргэжлийн хяналтын бай­гуул лага хүний эрүүл мэндэд үзүү лэх цацрагийн сөрөг нө­лөөл лөөс урьдчилан сэр гий лэх болон, аюулгүйн нормд хяналт тавихаар нийслэ лийн суурьш­лын бүсэд хөрсний шин жилгээ хийж эхэллээ. Энэ ажлын хү­рээнд Хан­Уул дүүр гийн нутаг дэвсгэрийн 10 цэгээс хөрсний дээж авчээ. Уг дээжийг хүнсний аюулгүй байд лын үндэсний лабораторид байга лийн цацраг идэвхит изо то пын идэвх то­дор хойлох шин жил гээнд хам руу лаад байна.

Хөрс шинжилж эхэллээ

МЭДЭЭ

Google­ийн танилцуулсан Pixel 2 болон Pixel 2 XL заг­варуу дыг HTC компани үйлд вэрлэлээ. Зарим зүйлсийг эс тооцвол өмнөх хувилбартай ижил загвартай бүтээсэн байна. Шинэ бүтээгдэхүүний хамгийн их анхаарал татаж буй зүйл нь базаж болдог хүрээ юм. HTC U11 загвартай адил тус заг­варуудын хөдөлгөөн мэдрэгч нь базсаны дараа дижитал тус лахыг идэвхжүүлдэг аж. Шинэ загварын урьдчилсан захиал га өнөөдрөөс эхэлж байгаа бөгөөд аравдугаар сарын 19­нд худалдаанд гарах юм. Үнийн хувьд Pixel 2 загварын 64 GB хувилбар 649 ам.доллар, Pixel 2 XL загварын үнэ 849 ам.доллар юм байна.

ЗГМ: КОМИКС

INFO@ZASAG.CO

Өдөрт дөрвөн аяга кофе уувал сахарын өвчөөс 50 хувь сэргийлнэ. Хэр вээ сахартай бол кофе эсрэгээр нөлөөлнө. Дасгал хөдөлгөөн хийхийн өмнө нэг аяга кофе уувал бид сай наар нөлөөлнө. Кофенд агуулагддаг кофейн нь цусний эргэлтийн өөх тосны бөөгнөрлийг нэмэг­дүүлж өөх тосыг булчин болгох үйл ажил лагааг хурдасгадаг аж. Мөн 15 цагын үед кофе уувал тэр өдөртөө сэргэлэн цовоо, ухаан хурц байдгийг Өмнөд Флори­дагийн их сургуулийн судлаа чид тогтоожээ. Тиймээс энэ үед шийдвэр гаргахад тохиромжтой байдаг байна.

Өдөр бүр кофе уугаарай

ЗӨВЛӨГӨӨ

Өмнөх дугаарын хариу / 10.03

БОСООГООР:1. Найман тахилын нэг2. Дорнод аймгийн сум3. Мэргэнд

хэрэглэдэг яс4. Хурдан моринд зориулсан аялга5. Татарыг цохиход

тусалсанд талархаж Алтан улсын хаанаас Хэрэйдын Тоорил хаанд соёрхсон цол

агсан6. Нэгэн шашин7. Давхар бус 8. Шоглож нэрлэсэн нэр10. Гутлын өсгий болон морины уланд хаддаг зүйл

12. Өндөр гэгээн Занабазрын эцэг Түшээт ханы нэр13.В.Шекспирийн эмгэнэлт жүжгийн гол баатар

1

8 9 11

12

13

10

3 5

6 7

4

28. Эрт нийлүүлэгт орохоос сэргийлж, хуц, ухнын гэдсээр унжуулдаг хэрэгсэл9. Цагаан сараар бурхандаа болон хүндэтгэлийн ширээндээ тавьдаг шар тос, арвайн гурил10. Монгол гэрийн модны нэг11. Үхэр туухад хэрэглэх үг

ХӨНДЛӨНГӨӨР:1. Богино хугацаа3. СГЗ нэрт шог зохиолч, зураач

Лавлах

8 ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН 2017.10.06, БААСАН ~ №191 (737)

Ц

А Т

ӨУ

А А У Й

А ЙМ Э

Б

ГН

О

А Г

Х

ИЭ

И

Н

С

А

Л

А Г

А

Р

М Л Р Р

НС

А

Ч

Н

С

Н

Р

Н А

У

А

А

Н

А Р

Г

А

РХ

Э

АО

Ж

Л А

М

З Л

Я

Чи надад хайртай юу?

Хайртай. Харин чи?

Би ч гэсэн өөртөө

хайртай...

Mr. Баагийгийн ПАЯН....

Bloomberg хямд чат санал болголоо

Хааны айлчлалаар Оростой гурван тэрбумын хэлцэл байгуулна

Bloomberg нөхцөлөөс хамааран зөвхөн чат ашиглах үйлчилгээнийхээ үнийг сард 10 ам.доллар болгов. > 10

Өмнө нь үл итгэлцлээр тодорхойлогдож байсан харилцаа стратегийн хамтын ажиллагаагаар солигдож байна. > 10

Их Британи, Европын холбооны төлөвлөгөөг АНУ эсэргүүцэж байна

Испанийн эзэн хааныг буруутгав

Goldman Sachs Франкфуртэд оффис түрээслэвТус банк Парис, Дублинд том оффистой агаад Франк фурт дэх төв нь Польш улсад өргөжиж буй үйл ажиллагааг дэмжинэ. > 10

Майкл Стотард Бүс нутагт төв Засгийн газрын

баримталж буй “сүйрлийн ур ­шигт” бодлогыг дэмжлээ хэ мээн Испа нийн Хаан VI Филип пийг буруут гасан Каталонийн Ерөн­хийлөгч Карлес Пучдемон албан ёсоор тусгаар тогтнолоо зарлахаар амлав.

Испанийн Хааны мягмар гарагт хэлсэн үгс 1970­аад онд ардчиллын замд шилжсэн цагаас

Зарим төрлийн бараа бүтээг­дэхүүнийг тодорхой хэмжээнээс хэтрүүлэлгүй квотын дагуу экспортлох тохиолдолд Дэлхийн худалдааны байгууллагын жур­маар гаалийн хөнгөлөлт эдэл дэг. Brexit­ийн дараа ийм бараа бүтээгдэхүүний гаалийн татвар эргээд өсөх ёстой. Гэтэл Европын холбооны квот нь Аргентин, Шинэ Зеланд зэрэг хөдөө аж ахуйн экспортод түшиглэдэг улс, АНУ зэрэг фермерийн лобби хүч тэй улсад амин чухал үнэ цэнэтэй.

Их Британи нь Дэлхийн худал­дааны байгууллагыг үндэс лэгчийн нэг. Уг байгууллага үүсэхээс өмнө

үйлчилж байсан бүтэц ­ Тариф, худалдааны ерөнхий гэрээнд анхлан гарын үсэг зурсан улсын нэг билээ. Гэсэн ч гишүүний эрх үүргийг нь эдүгээ хүртэл Европын холбоо өөртөө хүлээж иржээ.

Европын холбоо, Их Британийн тохиролцож буй төлөв лөгөө гөөр, одоо үйлчилж буй Европын холбооны квотыг Brexit­ийн дараа уламжилж ирсэн түүхэн нөхцөл, хэрэглээнд тулгуур лан хуваах юм.

Гэтэл АНУ зэрэг Дэлхийн худал дааны байгуул лагын бу­сад гишүүд уг төлөвлөгөөг эсэргүүцлээ. Шинэ төлөвлөгөө нь Дэлхийн худалдааны байгуул­

лагын бусад гишүүдийн өмнө Европын холбооны хүлээдэг үүргийг багасгаж, Их Британид тавих учиртай хатуу шаардлагыг зөөлрүүллээ хэмээн дээрх бүлэг шүүмжилж байна.

“Дэлхийн худалдааны бай­гуул лагын бусад гишүүдтэй зөвлөлдөлгүй гаргасан шийдвэр нь одоогийн тарифын квотын нөхцө лийг сахин биелүүлээгүй хэрэг. Ийм хэлэлцээрийг бид хүлээн зөвшөөрөхгүй” хэмээн эсэргүүцэгч бүлгийн захидалд тайлбарлажээ. Брюссель, Лон­доны алинд ч Дэлхийн худалдааны байгуул лагын квотыг Вашинг­

Квот хуваах төлөвлөгөө нь Шинэ Зеландын цөцгийн тос, хурганы мах, АНУ-ын тахианы мах, улаан буудай зэрэг бараа бүтээгдэхүүн хамарч байна.

Инфляцыг өсгөх онол байхгүйСэм Флэминг

Төв банкууд инфляцын хө­дөл гөгч хүч гэж юу болохыг эр гэл зээгүй тайлбарладаг онол­гүйгээр эдийн засгийг удирдаж буйг Холбооны нөөцийн гол шийдвэр гаргагч байсан эрхэм өгүүллээ. АНУ­ын төв банкны удирд лагын зөвлөлийн суудлаа энэ оны эхээр орхисон Дэниэль Тэруло онолын загварыг бага, бодитой өгөгдлийг илүү анхаа­рахыг бодлого тодор хойлогч нарт

уриалж байна. Үнэн зөв эсэхэд нь өөрсдөө ч

эргэлздэг мөртлөө бодлогын бодит саармаг хүү, ажилгүйдлийн бодит хувь гэх мэт ажиглаж хэмжих боломжгүй концепцын хэрэг нь гарна гэсэн таамаг шинжтэй итгэл үнэмшилд эдийн засагч нар хөтлөгдөж байгааг ноён Таруло тайлбарлав.

Яаж үүсдэг, хэрхэн хэмжих нь эдү гээ ч бүрхэг инфляц хэ мээх үзэгдэл бодлогын хүү тодор хой­

лоход үлэмж үүрэг гүйцэтгэдэг гэсэн ойлголтод тэрбээр тун ч эргэл зэж байна. “Мөнгөний боди той бодлого тодорхойлоход инфля цын динамик хэрхэн үйлчилд гийг найдвартай тайл­бар ладаг онол одоо ч байхгүй нь гол бэрхшээл” хэмээн ноён Таруло Вашингтон дахь Brookings судалгааны хүрээлэнд үг хэлэх үеэрээ мэдэгдсэн юм.

Уламжлалт загварт ашиглаж болохгүй байгаа хэт бага хувьтай

инфляц өсгөх арга олохоор Холбоо ны нөөц чармайж буй үед ноён Тарулогийн тайлбар гарч байна. Филлипсийн му руй гэгддэг графикаар бол ажилгүй дэл багасах тусам цалин, үнэ хоёр өсөх ёстой. Гэтэл энэ онд суурь инфляц бүр багаслаа.

Жанет Йеллен ажилгүйдэл буурс наар үнэ өсөх хурдац ихсэж, дүнд нь бодлогын хүүг шат дараа­тай өсгөх боломж бүр дэж буй талаар тайлбарладаг. Гэхдээ хатаг­

тай өнгөрсөн сард хэлсэн үгэндээ төв банкнаас инфляц тоо цох ажилд тодорхой бус олон нөхцөл саад учруулж буйг хү лээн зөвшөөр сөн. “Бага хувь тай инфляц санаанд оромгүй удаан, шаргуу байгаа” талаар АНУ­ын төв банкны тэргүүн өгүүлж байлаа.

Инфляцын хандлагыг тодор­хойлохдоо эдийн засгийг ажиглан хэмжиж үл болох концепцд найдахын оронд “ажиглаж болох зүйлс”­д анхаарах нь илүү утга

1Тэрбээр нэгдсэн вант улс

Европын холбооноос гарчвал “худалдааны чухал сайн тохиролцоо” шууд байгуулах тухай мэдэгдэж байсан. Гэтэл Брюссель, Лондон хоёр тохиролцоод байгаа урьдчилсан төлөв лөгөөг Трампын засаг захиргаа зөвшөөрөхөөс татгалзсан нь шинэ хүндрэл үүсгэв. Тусдаа гарах Их Британи нь Дэлхийн худалдааны байгууллагын (WTO) журамд нийцүүлэн “тарифын квот”­ыг Европын холбоотой хуваах ёстой. Brexit­ийн дараа Дэлхийн худалдааны байгууллагын өмнө хүлээх энэхүү үүрэг Вашингтоны хувьд хүлээн авахад хэцүү нөхцөл болжээ.

Европын холбоотой байгуулсан тохиролцоо хатагтай Мэйн зас­гийн газарт чухал ялалт болсон ч Brexit­ийг дэмжиж байсан ноён Трампын засаг захиргаанд бэрхшээл учруулав. Европын холбоо болон Дэлхийн худалдааны байгууллага дахь Их Британийн Элчин төлөөлөгчид хандсан захидалд хамтран гарын үсэг зурсан Аргентин, Бразил, Шинэ Зеланд зэрэг хөдөө аж ахуйн гол экспортлогч улсуудын эгнээнд АНУ өнгөрсөн долоо хоногт нэгдлээ. Шинэ Зеландын цөцгийн тос, хурганы мах, АНУ­ын тахианы мах, улаан буудай зэрэг бараа бүтээгдэхүүн хамаарч буй квотыг Их Британи, Европын холбооны хооронд хуваах төлөвлөгөөг уг захидалд тусгажээ.

хойш тус улсад тохиолдож буй улс төрийн хамгийн хямралт уур амьсгалыг зөөлрүүлж дийлсэнгүй. Лхагва гарагт ноён Пучдемон Испанийн Хаан, төвийн Засгийн газрыг улс төрийн хямрал зохицуулахдаа “хариуцлагагүй хандсан” хэмээн шүүмжиллээ.

Филипп Хаан мягмар гарагт нийт үндэстэнд хандаж үг хэлэхдээ эрх баригч, төвч

Каталаны Засгийн газар эдүгээ тусгаар тогтнолоо яг хэзээ, хэр­хэн зарлахаа төлөвлөж байна. Каталаны парламентаас гарга сан хуулиар бол тус бүс нутаг санал асуул гын эцсийн дүн гарс наас хойш 48 цагийн дотор Испаниас салж, тусгаар тогтнолоо зарлах ёстой. Эцсийн дүн бүрэн гараагүй байгаа тул тусгаар тогт нолоо зарлах ажиллагаа энэ долоо хоногийн эцэс, ирэх долоо хоногийн эхээр болох төлөвтэй.

Даваа гарагт парламентын хурал дааны дараа тусгаар тогт­нолоо зарлахаар тус мужийн салан тусгаарлах байр суурь баримтлагч Ардын нэгдэл намын гишүүн, каталан хууль тогтоогч Мирея Бойя мэдэгдлээ. “Эрх цуцлах, баривчлах гэх мэт зүйл гарна. Гэхдээ бид бэлтгэлтэй байгаа” хэмээн хатагтай өгүүлж байна. Тусгаар тогтнол зарлах товын талаар ноён Пучдемон лхагва гарагийн орой дахин шинэ мэдээлэл өгөөгүй ч тун удахгүй хэмээн мэдэгдсэн. “Санал асуулгын дүнг ойрын өдрүүдэд хэрэг жүүлэхийн тулд бид чадах бүхнээ хийнэ” хэмээн тэрбээр

тайлбарлаж байна. Тусгаар тогтнолоо зарлах

то хиол долд Испанийн төвийн Засгийн газар Каталаны автономит эрхийг 1978 оны Үндсэн хуулийн 155 дугаар зүйлийн дагуу түдгэлзүүлнэ хэмээн шинжээчид таамаглав. Уг тохиолдолд Испанийн Засгийн газар ноён Пучдемоныг албан тушаалаас нь огцруулж, шинэ сонгууль явуулах эрхтэй. Хэдий хууль бус ч ням гарагийн санал асуулгын дүн нэг талд гарсан учраас Мадридын хуулиар асуудлыг шийдвэрлэж дөнгөхгүй ч байж болзошгүй.

Туйлдаа тулсан зөрчил лхагва гарагт бүс нутгийн эдийн засагт ч нөлөөллөө. Салан тусгаарлагч Засгийн газар тусгаар тогтнолоо зарлах тохиолдолд компаниа бүс нутгаас нүүлгэх талаар зарим удирдлага төлөвлөж байна. Каталонид байрладаг Caixabank, Banco Sabadell гэдэг хоёр ч банкны хувьцаа тав гаруй хувиар уналаа. Мөн Испанийн хөрөнгийн гол биржийн индекс гурван хувиар буурав.

16­нд ДХБ­ын хөдөө аж ахуйн долоо хоног гэдэг худалдааны яриа хэлэл цээ өрнөх үеэр Их Британи, Европын холбоо хоёр төлөв лөгөөгөө бусад гишүүдэд танилцуулна.

Их Британийн хувьд ХАА­н бүтээгдэхүүний квот тогтоохдоо тус байгууллагын бусад гишүү­дийн зөвшөөрөлгүйгээр шийдэх хувилбарыг сонгох сонирхолтой. Гэтэл Европын холбоо болон Их Британийн Элчин төлөөлөгчид ханд сан захидлаас үз вэл уг аргыг АНУ болон бусад гишүүд эрс эсэр­гүүцэж байна.

учиртайг ноён Тарулло анхаа­руулав. Түүний тайлбар нь байнга сул байгаа бодит инфляцыг илүү анхаар гэсэн үг болж байна. “Бодлогын хүү тэг хувьд харь­цангуй ойр байгаа үед инфляц эрчимтэй өсөх магадлал тун бага. Ажиглаж болж буй инфляцын түвшин ч зорилтот түвшин хүр тэл өсөөгүй. Тэгэхээр бод ло гын хүүг үргэлжлүүлэн өсгөх нь зөв бодлого байж чадах нь эргэл зээтэй” хэмээн тэрбээр тайлбарлаж байна.

Уг тайлбар нь хүүгийн саармаг хувь, үйлдвэрлэлийн гарцын зөрүү гэх мэт ажиглаж үл болох хү чин зүйл сэд тулгуурлаж буй нөх цөлд, бодлогын хүү тог тоох доо мөнгө­ний бодлогын уламж лалт дүрэмд найдах хэрэг гүй гэж буй хэрэг юм. Кон сер ва тив байр суурьтай бод­лого тодор хойлогч доос Холбоо ны нөөцийн сис те мийг мөнгө, зээлийн бод логод түлхүү анхаа рахыг уриа­лах нь цөөн гүй ч ийм бодлогыг төв банк ны удирдлагын зөвлөл эсэр гүүцсээр иржээ.

“Бодлого тодорхойлоход Фил­лип сийн муруй зэрэг загвар ашиг лаж болохгүй тодор хой бус нөхцөлд бид мөнгө, зээ лийн бод­логыг сөрөх хэрэг гар на” хэмээн ноён Таруло өгүүлж байна. Сан хүү гийн зохицуу лалтад түл хүү анхаарч байсан, хуульч мэргэ жилтэй тэрбээр инфляцын хөдөлгөгч хүч юу болохыг шинэ сэргэг байр суури наас тайлбарлаж буй, макро эдийн засгийн хил хязгаа рын гад на орчноос гаралтай ганц хоёр дуу хоолой Холбооны нөө цөд өөрт нь тустайг өгүүлсэн юм. Хамгийн сүүлд АНУ­ын Ерөн хийлөгч Дональд Трамп Холбооны нөөцийн системийн тэр гүүн болон удирд лагын зөвлө­лийн зарим гишүүний суудалд хэд хэдэн хүнийг нэр дэв шүүлэх үед ноён Таруллог дурдаж байв.

тон той уялдуулах тодор хой төлөвлөгөө байхгүйг АНУ­ын худал дааны төлөөлөгч Роберт Лайт хайзерын хэвлэ лийн төлөө­лөгч Эмили Дэвис мэдэгд лээ. “Их Британи, Европын холбоотой хамт ран тарифын квотын ирээ­дүйг хэрхэн ший дэхийг АНУ бусад түншүүдийн хамт анхаа­ралтай ажиглаж байгаа”­г хатагтай Дэвис тайлбарласан юм. Тэрбээр “АНУ­ын хүнс, хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүн экспортлогч нарт Brexit­ийн дараа ч Европын зах зээл нээлттэй байх нь чухал” гэдгийг онцлон өгүүлж байлаа.

Женев хотноо аравдугаар сарын

барууны Популяр намын Засгийн газрын эрс хатуу байр суурийг дэмжсэн. Хаан Каталаны салан тусгаарлагч Засгийн газ рыг хууль зөрчиж “Испани орны эв нэгдлийг хагалан бутар гах” арга эрэлхийлж байна хэмээн буруутгалаа.

Хааны үг зөрчилтэй талуудыг эвлэрүүлэх зуучийн үүрэг гүйцэт гэж чадаагүйг Каталаны улс төрчид төдийгүй ажиглагчид шүүм жилж байна. Каталаны Засгийн газар тусгаар тогтнох байр сууриа саа ух рах нь хямралыг эцэс болгох цорын ганц арга хэмээн Хаан мэдэгдсэн юм.

Нийт хоёр сая каталан сонгогч Испаниас тусгаарлахаар санал өгсөн ням гарагийн маргаантай санал асуулгын дараа Каталанид хям рал гаарлаа. Испанийн хуулиар хууль бусад тооцогдож буй санал асуулгад каталанчуудын ердөө 40 хувь нь оролцсон. Гэсэн ч автономит мужийн салан тусгаар лагч Засгийн газрын санал асуулгын дүнг энэ долоо хоногт багтан тусгаар тогтнолоо зарлахад хангалттай үзүүлэлт хэмээн мэдэгдэв.

BBM©

BBM©

Хенри Фой, Ахмед ОмранСаудын Арабын хаан Салман

бин Абдулазиз мягмарт гарагт Москвад түүхэн айлчлалаа эхлүүлсэн. Тэрбээр айлчлалынхаа хүрээнд эрчим хүчний хоёр том гүрний харилцааг зузаатгахын хамт хөрөнгө оруулалт, Сирийн мөргөлдөөн, газрын тосны зах зээл зэрэг асуудалд ахиц гаргах зорилго тавьсан байна. Албаны мэдээгээр уг айлчлалын явцад хоёр улсын компаниуд гурван тэрбум ам.долларын өртөгтэй хэлцэлд гарын үсэг зурахаар төлөвлөжээ. Энэ бол Саудын хаан анх удаа Орост ирж буй хэрэг. Улмаар шинэхэн найрамдал нефть экспортлогч хоёр улс дэлхийн зах зээлд үнийг өсгөх зөвшилцөлд хүрсний илрэл юм.

Өмнө нь үл итгэлцлээр тодорхойлогдож байсан харилцаа сүүлийн жил эдийн засаг, худалдаа, геополитикийн эрх ашгаар дэмжүүлсэн стратегийн хамтын ажиллагаагаар солигдож байна. Москвагийн өрнөдтэй харилцаа хүйтэрсэн. Үүнтэй зэрэгцээд Оросын Сири дэх цэргийн оролцооны дараа Ойрх Дорнодод нэр нөлөө нь өсөхийн хэрээр хоёр орны хэлхээ холбоо зузаарлаа. Ерөнхийлөгч Владимир Путин лхагва гарагт хэлсэн үгэндээ “Урьд нь Саудын Арабтай харилцаа үзэгдэх төдий байсан бол одоо түргэн хөгжиж байна. Сайн боломж харагдаж буй тул Саудын Араб болон ер нь Ойрх Дорнод руу бид итгэлтэй

харж байна” хэмээн мэдэгдэв.Өнгөрсөн арванхоёрдугаар сард

Москва, Эр Рияд хоёр Орос болон ОПЕК­ийн нефтийн гарцыг танаж, баррелийн үнийг 50 ам.долларт хүргэсэн. Энэ нь эв найрамдлын бэлгэдэл болж, газрын тосны экспортоос хамааралтай хоёр эдийн засгийн төсвийн дарамтыг зөөллөж чадсан билээ. Оросын Эрчим хүчний сайд Александр Новак Financial Times сонинд ярихдаа “Хамтын ажиллагааны өргөн төслүүдийг ярилцаж байгаа нь зах зээлийг тогтворжуулах хамтарсан хүчин чармайлтаас хол давсан зүйл” хэмээн онцлов.

RBC Capital Markets фирмийн таваарын стратегийн захирал Хелима Крофт “Эрчим хүчний хэлцэл бол Орос, Саудын өргөн харилцааны нэг бүрдэл. Тэд нефтийн зах зээлийг хамтран зохицуулаад зогсохгүй Ойрх Дорнодыг геополитикийн үүд­нээс хамтран удирдах хүсэлтэй байгаа” хэмээн тайлбарлажээ.

Хоёр жилийн өмнө ОХУ Сирид цэргээ илгээснээр иргэний дайныг Ерөнхийлөгч Башар Асадад ашигтайгаар эргүүлсэн. Гэвч Саудын эртний өстөн Иран улстай холбоотон болоход хүргэсэн юм. Асадын эсрэг босогч дыг дэмжиж байсан Рияд одоо Иран улс Арабын ертөнцөд нөлөөгөө өргөжүүлэх вий хэмээн болгоомжилж буй.

Хаан Салман Ерөнхийлөгч Путинээс Сирийн ирээдүйд Риядын оролцооны талаар батал­гаа авахыг эрмэлзэж байгаа аж. Ираны цэргүүд болон шийтийн дайчид Сирийн Засгийн газрын хүчинтэй мөр зэрэгцэн Оросын дэмжлэгтэйгээр Исламын босогчдын эсрэг дайтаж байгаа үед Саудын Араб үйл явцын гадна үлдэх эрсдэл үүсжээ. АНУ­ын Жорж Мейсоны их сургуулийн улс төр судлалын профессор Марк Карц “Москва Сирид болон бүс нутагт Ираны нөлөөг хязгаарлаж чадвал Рияд Асадыг засгийн

эрхэнд үлдээхийг зөвшөөрч магадгүй гэсэн сэтгэгдэл төрж байна. Гэхдээ Москва үүнийг хийх чадвартай эсэх нь тодорхойгүй. Москва Иранаас зайгаа баривал саудууд Оростой бизнес хийхийг хүсэж байгаа” гэжээ.

Хаант улсын санал болгож буй худалдаа, хөрөнгө оруулалтын ашиг тусыг Москва хүлээн авбал Рияд эрчим хүчний харил цаагаа гүнзгийрүүлэн стратегийн ивээн тэтгэгч олж авах алхам хийх болно гэж хатагтай Крофт таамаглажээ. Саудын эдийн засгийг шинэчлэн гадаад бодлогыг идэвхжүүлэх үйл явцыг тэргүүлж буй ханхүү Мохаммед бин Салман Оростой шинэ харилцааг санаачилсан гэж шинжээчид үздэг. “Энэ нь түүнд АНУ­тай жишихүйц өөр нэг хүчирхэг холбоотон бий болгоно” гэж Крофт тайлбарлав.

Оросын сайд Новак хэлэхдээ Саудын компаниуд хөрөнгө оруулалтаас гадна Оросын Новатек компанийн Арктикт хэрэгжүүлж байгаа байгалийн хийн төсөлд оролцохоор хэлэл­цээ хийж байгааг дурдав. Тэрбээр “Орос, Сауд хоёрт ижил бэрхшээл тулгарч байгаа тул хамтран ажиллах нь аль аль талдаа ашигтай” хэмээв. Ханхүүгийн 2030 он хүртэл шинэчлэлийн хүрээнд Саудын Арабын талаас залуу иргэдийн чадварыг хөгжүүлэх салбарт Оросоос хөрөн гө оруу­лалт та тахыг эрмэлзэж байна.

Бен МкЛаннаханBloomberg компани мес­

сеж үйлчилгээнийхээ үнийг

буурууллаа. Энэ нь Уол Стри­тийн томоохон компанийн дэмжлэгтэй Symphony үйл­

чил гээний өрсөл дөөнөөс хам­гаалах зорилготой аж. Нью Йоркт төвтэй санхүүгийн

мэдээлэл түгээгч үнийн бүтцээ нэлээн өөрчилж, санхүүгийн өгөгдлөөс эхлээд тогтмол

Хааны айлчлалаар Оростой гурван тэрбумын хэлцэл байгуулна

Мартин АрнольдGoldman Sachs Брекситийн

дараа Британиас Германы сан­хүүгийн төв Франкфуртэд үйл ажиллагаагаа тэлэх зорил гоор энд 800 ажилтан нэмж ирүүлэх оффис түрээслэн авчээ. АНУ­ын хөрөнгө оруулалтын банк хотын төв дэх 38 давхар Marienturm цамхгийн дээд найман давхрыг түрээслэв. Уг хэлцлээр Goldman 1000 ажилтан багтаах, 900 ам метр талбай эзэмших болсон нь одоо байгаа 200 ажилтны тоог нэмэх зорилготой. Уг цамхгийн барилгын ажил 2019 онд дуусах юм байна.

Goldman банк Парис, Дуб­линд мөн том оффистой агаад Франкфурт дэх төв нь

Польш улсад өргөжиж буй үйл ажиллагааг дэмжинэ. Гэвч АНУ­ын хөрөнгө оруулалтын банк 2019 оны дөрөвдүгээр сард Их Британи Европын холбооноос гарсны дараа эндэх үйл ажиллагаагаа хаана төвлөрү үлэх нь шийдэгдээгүй хэвээр байна. Тус банкны мэдэгдэлд “Франкфуртэд бариг даж буй оффисын барилгын дээд давхруудыг Goldman Sachs түрээслэх хэлцэл байгууллаа. Энэ гэрээ Герман дахь манай үйл ажиллагааг өргөжүүлж, үйлчлүүлэгчдэдээ хүрэх боломж олгоно. Түүнчлэн Брек ситийн зардлын төлөвлөгөөг боловс­руулахад шаардлагатай орон зай болно” гэжээ.

Goldman­ыхан компаниудад

дасан зохицох цаг өгөхийн тулд Британийн Засгийн газрыг шилжилтийн хугацааг сунгахыг ятгаж буй. Ийм тохиролцоонд хүрч чадахгүй бол ажилтнуудаа нэн даруй Британиас нүүлгэнэ хэмээн анхааруулжээ. Тус банк Британид 6500 ажилтантайгаас олонх нь Лондонд төвлөрдөг. Улмаар Фаррингдон дүүрэгт Европын ажиллагааны шинэ төвөө барьж байсан юм. Гэвч 80000 орчим ам метр талбайтай уг байгууламжийг бүрэн ашиглах шаардлагагүй бол үлдсэн талбайг түрээсээр өгөх бодолтой байна. Goldman­ы ерөнхий захирал Ллойд Бланкфейн оны эхээр Лондон хот ирэх 10 жилдээ тус банкны Европ дахь төв хэвээр

байх ба эндээс нүүх хугацааг аль болох хойшлуулна хэмээн мэдэгдэж байв.

Гэвч тэрбээр “Британиас Европт үйл ажиллагаа явуулах нь ашиггүй буюу ямар шинэ журам, шийдвэр гарахыг хэн ч мэдэхгүй. Тиймээс тул зохицуулалт хийх шаардлага үүсэх ба зарим нь Британиас явах байх” гэж анхааруулсан юм. Ноён Бланкфейн Брекситийн гэрээг хэрэгжүүлэхэд хоёр жилийн хугацаа өгөхгүй бол “Тус банк урьдчилсан арга хэмжээ авах ба бид зарим зүйлийг сэрэмжлэх алхам болгож хэрэгжүүлнэ. Гэвч одоохондоо бид үүнээс зайлсхийхийг хичээж байна” гэсэн юм.

Goldman Sachs Франкфуртэд оффис түрээслэв

Bloomberg хямд чат санал болголоо

үнийн жагсаалт өгөх хүртэл үйлчилгээ үзүүлдэг терминал нь хоёр жилийн хугацаанд 22000 ам.долларын бөөний үнэтэй байдаг. Борлуулалтын талаар мэдэх хүний ярьснаар Bloomberg нөхцөлөөс хамааран зөвхөн чат ашиглах үйлчилгээнийхээ үнийг сард 10 ам.доллар болгов. Тус компани тодорхой хэрэглэгчдэд Enterprise IB ангиллын үйл­чилгээ үзүүлж, үүнийгээ өргө­жүүлэхээр төлөвлөж байгаа юм.

Symphony компани сан­хүүгийн үйлчилгээний салбарын нийгмийн сүлжээ болохыг эрмэлзэн өөрийгөө илүү хямд, тохиромжтой үйлчилгээ хэмээн сурталчилж, Bloomberg­тэй өрсөлдөж эхэлсэн юм. Пало Алтод төвтэй тус компани хоёр жилийн өмнө сард 20 ам.долларын үнэтэй харилцааны хэрэглүүр ажиллуулж, 235 мянган хэрэглэгчтэй болсон нь гол төлөв JPMorgan Chase, Citi­group, Goldman Sachs, Nomu­ra зэрэг томоохон банкны

байгаа үед банкууд зардлаа танаж эхэлсэн. Иймээс Bloomberg­ийн терминалыг ажилтнуудын чатад ашиглах нь хэр өгөөжтэй вэ гэдгийг бодож байгаа нь дамжиггүй гэж тэрбээр хэлсэн юм. Ноён Гарл цааш нь “Ийм тохиолдолд мэдээлэл, анализ зэрэг бүх багцыг худалдан авдаг боловч зөвхөн нэг хэсгийг ашиглах болдог” хэмээн тайлбарласан юм. 2013 онд Bloomberg­ийн мөрдлөгийн дуулианы дараа үүссэн Symphony хувьцаагаар 340 сая ам.доллар босгосон бөгөөд дахиад 100 саяыг босгох төлөвлөгөөтэй байгааг сайн мэдэх эх сурвалж хэллээ. Гэвч урьд Symphony мэтийн үйлчилгээг санхүүжүүлж байсан банкууд дампуурч байсан түүх бий.

Харин Bloomberg чатаас гадна хэдэн зуун үйлчилгээ санал болгохын хамт илүү төлбөр шаардалгүйгээр өрсөл­дөгчдийнхөө хамгийн сайн материалыг хуулбарлан терми­налдаа байрлуулдаг. Үүний

ажилтнууд байв. Тэднээс 118 мянган орчмыг идэвхтэй гэж тодорхойлж болох ба сүүлийн сард наад зах нь нэг мессеж илгээ сэн буюу хүлээн авсан гэсэн үг.

Өнгөрсөн онд Bloomberg түүхэндээ хоёр дахь терминал унасан тохиолдол гарсны улмаас суурилагдсан нийт төхөөрөмжийн тоо гурван мянгаар цөөрч, 324485 болсныг Burton­Taylor International Con­sulting мэдээлсэн. Энэ бол 27 тэрбум ам.долларын өртөгтэй санхүүгийн зах зээлийн 33 хувийг эзэлдэг компанийн тодорхой үзүүлэлт юм. Thomson Reuters­ын 23 хувиас нэлээн дээгүүр тоо. Symphony ком па нийн ерөнхий захирал Дэвид Гарл хэлэхдээ Enterprise IB­ыг эхлүүлсэн нь банкны хэлтсүүд хоорондын маш чухал харилцаанд өөрийнх нь үйлчилгээ ялж байгааг харуул­лаа гэв. Уг сегмэнтэд өмнө нь Bloomberg чат болон Slack, Skype зэрэг үйлчилгээ зонхилж байсан юм.

Бондын арилжаа гэх мэт үйл ажиллагааны орлого буурсаар

үр дүнд салбар дотроо өндөр үнэтэйд тооцогддог юм. Улмаар хэрэглэгчид нь хэдэн зуун саяар тоологдох санхүүгийн мэдээллийн зардлаа танахыг оролдох болсон аж. Enter­prise IB үйлчилгээ наад зах нь Bloom berg­ийн нэг терми­налтай үйлчлүүлэгчид хүр­тээмж тэй бөгөөд зөвхөн нэг компанид дотоодын харилцаанд ашиглаж болохыг мэргэжилтэн тайлбарласан байна.

Хэрэглэгчид түүнчлэн баримт ба мэйлийг чат маягаар солил­цох боломжтой нь Symphony­той олон талаар төсөөтэй. Bloomberg чатаа терминалаас салган үнэлсэн гайхалтай гэж money.net сайтын захирал Морган Доуни хэллээ. Тэрбээр 2014 онд Sympho­ny мэтийн чат апп ажиллуулдаг платформ нээхээсээ өмнө Bloomberg­т ажиллаж байсан хүн. Тэрбээр “Бүхэл систем чатгүйгээр 21900 ам.долларын үнэтэй гэж тооцож байгаа юм уу? Хуучны бондын худалдаачдад бол магадгүй. Бусдад нь бол үгүй” гэжээ.

СЭТГҮҮЛЧ:

Эдийн засаг, уул уурхай, улс төрөөр дагнан мэдээ, мэдээлэл нийтлэн уншигчдад хүргэдэг ЗГМСонин ХМХ нь Сэтгүүлч таныг ажилд урьж байна.

АЖЛЫН БАЙРАНД ТАВИГДАХ ШААРДЛАГА: • Уул уурхай, эдийн засаг, бизнесийн салбарын мэдээллийг төлөвлөж, эрэл хайгуул хийж боловсруулж, төлөвлөсөн хугацаанд багтан нийтлэл бичих чадвартай байх, • Мэдээний эх сурвалжид үндэслэн цаг үеийн мэдрэмжтэй, сэтгүүлзүйн шаардлагуудыг хангасан нийтлэл бэлдэх, • Нийгэмд шаардагдаж буй өнцгөөс харж нийтлэлүүд бичих, цаг үеийн байдлыг оновчтойгоор сурвалжлах, • Эдийн засаг, уул уурхайн чиглэлээр мэдлэгтэй байх.

АЖИЛ ГОРИЛОГЧИД ТАВИГДАХ ШААРДЛАГА: • Цаг хугацааны хувьд давчуу, ажлын ачаалал ихтэй орчинд ачаалал дааж ажиллах чадвартай байх, • Уул уурхайн болон бизнесийн чиглэлээр сэтгүүл зүйн бүтээл туурвиж байсан туршлагатай байх, • Багийн гишүүн байж, бусадтай үр дүнтэй хамтран ажиллах чадвартай байх, • Хурдан, алдаагүй бичиж шивдэг байх, • Төлөвлөлт болон бэлтгэл ажлыг оновчтой хийдэг байх, • Англи болон Орос хэлийг эзэмшсэн бол давуу тал болно, • Холбогдох чиглэлийн Бакалавр болон түүнээс дээш зэрэгтэй, эсвэл ажлын туршлагатай. • Хэрвээ та өөрийгөө дээрх ажлын байранд нийцэх боловсон хүчин гэж үзэж байгаа бол Англи болон Монгол хэлээр бэлтгэсэн CV­гээ бидэн рүү доорх хаягаар ирүүлээрэй. Бид тантай холбогдож дараагийн алхмуудыг хэлэлцэх болно.

БҮРДҮҮЛЭХ МАТЕРИАЛ: Ажилд орохыг хүссэн өргөдөл, анкет, гурван үеийн намтар, ерөнхий боловсролын гэрчилгээ, их, дээд сургуулийн диплом болон мэргэжлийн, үнэмлэхийн хуулбарыг нотариатаар баталгаажуулсан байх, 2 хувь цээж зураг (сүүлийн 3 сарын дотор авахуулсан), оршин суугаа хаягийн тодорхойлолт, өмнө нь ажиллаж байсан байгууллагын тодорхойлолт.

НЭЭЛТТЭЙ АЖЛЫН БАЙРАНД УРЬЖ БАЙНА

Ажилд орохыг хүссэн анкетыг “Засгийн газрын мэдээ сонин” ХМХ-ийн байранд ирж бөглөх ба Dulamkhorloo.b@zasag.co,

Baasan.b@zasag.co и-мэйл хаягт илгээж болно.Бүрдүүлэх материалын мэдээллийг 70103131 утсаар лавлана уу.

Symphony компани сан хүүгийн үйлчилгээний салбарын нийгмийн сүлжээ болохыг эрмэлзэн өөрийгөө илүү хямд, тохиромжтой үйлчилгээ хэмээн сурталчилж, Bloomberg-тэй өрсөлдөж эхэлсэн юм.

Энэ оны эхний долоон сарын байдлаар ашигт малтмалын болон хайгуулын 71 тусгай зөвшөөрөл олгоод буйг Ашигт малт мал, газрын тосны газраас мэдээл лээ. Мөн сонгон шалгаруу лал таар 10 тэрбум төгрөг, тус гай зөвшөөрлийн ээлжит жи лийн төлбөрөөр

17.1 тэрбум төгрөгийг одоогоор улсын тө сөвт төвлөрүүлжээ.

Мөн нийт нутаг дэвсгэрийн 6.5 хувьд хайгуулын, нэг хувьд нь ашиглалтын тусгай зөвшөөрөл олгосон бөгөөд хүчинтэй байгаа аж. Монгол Улсын нийт нутаг дэвсгэрийн 31.8 сая га талбайд хайгуулын ли ценз олгох боломжтой. Тиймээс солбилцлыг нь тогтоос­ныг албаныхан мэдээлсэн. Үүнээс өргөдлийн журмаар

13.6 сая га талбайд хайгуу­лын тусгай зөвшөөрөл олгох шийд вэрийг Ж.Эрдэнэбатын Засгийн газар гаргасан байжээ. Өргөдлийн жур маар лиценз олгохдоо компаниудад өргө­дөл гаргах эрх олгох дугаарыг цахимаар олгохоор болж байв. Гэвч туршилтаар 600 гаруй компанид дугаар олгохоор төлөвлөж байсан ч системд гэмтэл гарсны улмаас зогсоосон байна.

Т.ЭлисаШинжээч

УУЛ УУРХАЙ

71 тусгай зөвшөөрөл олгожээ

дэвшүүлжээ. Ингэснээр хориг, хар салхи зэрэг гэнэтийн хүчин зүйлийн нөлөөгөөр дээшилсэн нүүрсний ханшийн “хөөс” хагарч, өсөлтийн мөчлөг төгсөж магад­гүй нь. Хэрэв энэ таамаг ёсоор дэлхийн нүүрсний зах зээлийн “луужин” уналтын зүг заавал Монгол Улс ч энэ онд олсон их хэмжээний орлогоо ирэх онд хүртэхэд амаргүй болно гэсэн үг.

Нүүрснээс гадна Монголын эдийн засагт үлэмж нөлөөтэй зэсийн ханшийг анхаарах нь

зүйтэй. Учир нь есдүгээр сарын эхээр 6970 ам.доллар хүртлээ чан гарсан зэсийн ханш суларч эхэл лээ. Гэхдээ энэ нь гэнэ тийн уналт гэхээсээ илүү шинжээч­дийн таамагласан үр дүн. 2017 болон 2018 онд зэсийн ханш 6000 ам.доллараас доош хадгалагдана гэж олон улсын шинжээчдийн олонх таамагласан. Дэлхийн банкны шинжээчид гэхэд 2018 онд зэсийн ханш 5838 ам.дол­ларт хэлбэлзэнэ гэж өнгөрсөн

долдугаар сарын тоймдоо дурд жээ. Зэсийн зах зээлийг жо лоо догч БНХАУ­аас сайнгүй мэдээ ирж байгаа. Тус улсын эрэлт алгуур атлаа тогтвортой буурч буй нь ханш хадгалагдахад хүр гэж байна. Өнгөрсөн саруудад зэсийн ханшийг өдөөсөн Хятадын зарим салбарын эерэг байдал удаан үргэлжлэхгүй. Улмаар ирэх саруудад зэсийн ханш суларна гэж “Macquarie”­ийн шинжээчид дүгнэсэн бол “Barclays” ч үүнтэй адил таамаг дэвшүүллээ. Өөрөөр хэлбэл, зэсийн ханш өнгөрсөн саруудынх шиг өндөр өсөхгүйг шинжээчдийн таамаг баталж байгаа юм. Монголын эдийн засаг болон төсвийн өнгийг тодорхойлдог зэсийн зах зээлээс сайнгүй дохио ирж байна.

Тэрчлэн үнэт металлын зах зээлд эргэлзээ үүсээд байна. Улс хоорондын харилцаа, АНУ­ын мөнгөний бодлогын нөлөөгөөр алтны ханш савлаж байгаа. Олон улсын хэмжээнд геополитикийн эрсдэл хурцадсаар байгаа энэ үед алтны ханшийг таамаглахад улам түвэгтэй болж буйг шинжээчид сануулж байна. Олон улсад өрнөж буй үйл явдалтай зэрэгцээд алтны ханшид үлэмж нөлөөтэй АНУ­ын мөнгөний бодлого тойрсон тодорхойгүй байдал эргэлзээ дагууллаа. Дэлхийн тэргүүлэх эдийн засагтай АНУ­ын санхүү сэргэж, суурь үзүүлэлтүүд зо рил­тот түвшиндээ хүрээд буй.

Эдийн засаг

2017.10.06, БААСАН ~ №191 (737) 11

ЗГМ ТОВЧХОН

Ам.доллар 2462.97

Евро 2895.84

Япон иен 21.89

ОХУ рубль 42.62

БНХАУ юань 370.18

БНСУ вон 2.16

ВАЛЮТЫН ХАНШ

Бодит таамгаар сангийн бодлогоо тодор хойлох нь чухал

» БОНД

5Тэрбум . Засгийн газрын таван тэрбум төгрөгийн бондыг 13.945 хувийн хүүтэй арилжлаа.

» ҮНЭТ ЦААС Мэдээлэл технологийн "Ай түүлс" олон нийтэд үнэт цаасаа санал болгон, санхүүжилт татаж, нээлттэй хувьцаат компани болох гэж байна.

» ХӨРӨНГИЙН ЗАХ ЗЭЭЛ

132.54 Тэрбум төгрөг. Есдүгээр сард хөрөнгийн зах зээлд АПУ, “Тавантолгой”, “Говь” зэрэг компанийн зах зээлийн үнэлгээ өндөр өссөн байна. Тухайлбал, АПУ компанийн зах зээлийн үнэлгээ хамгийн өндөр буюу 132.54 тэрбум төгрөгөөр өсчээ.

» ТҮҮХИЙ ЭД

49.76Ам.доллар. Brent төрлийн газрын тосны ханш баррель нь 55.38 ам.долларт хүрлээ. Харин WTI-ийн ханш дөрвөн долоо хоног дараалан буурч, 49.76 ам.доллартай тэнцэв.

» ИНДЕКС

MSE ALL индекс пүрэв гарагт 0.41 хувиар өсөж 1076.29 нэгжид хүрэв.

» ДЭЛХИЙД

0.5Хувь. Иентэй харьцах ам.дол-ларын ханш 112.77 нэгжид хүрч өслөө. Мөн австрали долларын эсрэг 0.5 хувиар дээшилж, 78 центэд хүрэв.

Австралид орон сууцны үнэ Их Британи, АНУ-ынхаас илүү өндөр байна.

» АВТО ЗАХ ЗЭЭЛЯпоны автомашин үйлдвэр-лэгч "Honda motor" компани 2022 он гэхэд Саяама хот дахь үйлдвэрлэлээ зогсоохоор болжээ.

Энэ оныг өсөлттэй угтсан уул уурхайн түүхий эдүүд жилийн эцсийг уналттай үдэж магадгүй байна. Монгол Улсад хамаатай тавааруудын ханш гуравдугаар улирлаас эхлэн уруудлаа. Хэдхэн сарын өмнө 7000 ам.долларт дөхөж байсан зэсийн ханш л гэхэд бараг 500 ам.доллараар буурчээ. Лондоны металлын биржид пүрэв гарагт тонн зэсийн ханш 6521 ам.доллартай тэнцэж байна. Зэсээс гадна нүүрс, алт гээд олон улсын зах зээлийг өнгөлж байсан таваарын ханш уналаа. Арав гаруй сарын дээд цэгт хүрч байсан алтны ханш өдгөө зургаан долоо хоногт доод цэгт хэлбэлзэж явна.

Угаас таваарын ханшид өсөлт, уналт ээлжилдэг нь зах зээлийн хууль. Уг нь өнгөрсөн онд ёроолын цэгт хүрч байсан зэс, нүүрс, газрын тос зэрэг түүхий эдийн ханш энэ онд эргэн өссөн. Үнэ болон экспорт дээшилснээс үүдэн уул уурхайн компаниудын санхүүгийн чадавх тэр хэрээр сайжирч, олон салбарыг өсөлтөөр тэтгэсэн юм. Гэвч энэ оны эхэн болон дунд үеийг эерэгээр үдсэн таваарын ханшийн муруй өдгөө уруудах чиглэлд шилжчихээд байна. Тэгвэл энэ оны эцэс болон ирэх онд хаашаа чиглэх бол. Олон улсын байгууллага болон шинжээчдийн таамгийг тандъя.

2017 оны наймдугаар сарын байдлаар Монгол Улсын нийт экспортын 40 хувийг дангаар бүрдүүлж буй кoксжих нүүрсний ханш энэ онд үнийн мөчлөгөөр гурван удаа өндөр өссөн. Энэ онд тус металлын ханшид байгалийн гамшиг, дэлхийн геополитикийн нөхцөл байдал нөлөөлж, үнийн өсөлтийг өдөөсөн юм. Харин ирэх онд нүүрсний үнийг өсгөх үндсэн нөхцөлүүд тун бүүдгэр байна. Энэ зах зээлийн гол худалдан авагч болох Хятад улс нүүрснээс татгалзаж, нүүр бууруулах бодлого хэрэгжүүлж буй нь ханшийн төлөвт сүүдэр дагуулж байгаа. Тиймээс шинжээчид урт хугацаанд нүүрсний үнийн төлөвийг сөргөөр үнэлж буй. Энэ онд дунджаар 150 ам.долларт хэлбэлзэж буй коксжих нүүрс­ний ханш ирэх жилд буурч, 100 ам.долларт хүрнэ гэж CITI групп тооцоолсон. Тэгвэл “Fo­cusEconomics”­ийн шинжээ чид ханшийг энэ оны төгсгөл гэ­хэд тогтворжиж, ирэх онд 133 ам.долларт хэлбэлзэх таамаг

Г.Байгал @baigalZGM

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН

Орлогын “луужин” уналт зааж байнаТҮҮХИЙ ЭД

Эдгээр гол таваараас гадна Монгол Улсын төсөвт төвлөрүү­лэх орлого нь нэмэгдэж буй газрын тос, төмрийн хүдэр, цай рыг мартаж болохгүй. Дэл хийн банкны таамгаар газ рын тосноос бусад түүхий эдийн ханш буу рахаар байна. Газрын тосны ханш ирэх онд 60 ам.долларт хэлбэлзэх төлөвтэй. Харин энэ онд өссөн цайрын ханш ирэх онд уруудаж, 2750 ам.доллараас 2600­д хүрнэ. Төмрийн хүдэр ч энэ оны дун­даж ханшаас 10 ам.доллараар суларч, 55 ам.долларт хүрэхээр байна. Цайр, төмрийн хүдэр зэрэг зарим түүхий эдийн ханш өссөн нь зэсийн үнийн уналтыг нөхсөн гэдгийг Сангийн яамнаас мэдээлсэн. Тэгвэл энэ онд зэсийн уналтыг нөхөж байсан түүхий эдүүдийн дийлэнх нь эргээд унах бүүдгэр таамаг давамгайлж байна.

Эцэст нь, олон улсад бодло­гын жанжин шугам болдог гол шинжээчдийн таамгийг ажвал манай экспортын гол түүхий эдүүдийн ханш өндөр өсөлтөөр бэлэг барихгүй байх нь. Харин ч ханш унаж, төсөв, санхүүд харан га дэгдээж магадгүй байна. Өөрөөр хэлбэл, манай орлогын “луужин” уналт зааж байна. Тиймээс бод лого тодор хойлогчид ч энэ онд гарсан шиг үнэ болон орлогын өсөл тийг ирэх оноос хүлээх хэрэг гүй гэдгийг санхүүгийн шин жээч дийн таамаг сануулж байна. Ялангуяа, улсын төсвийг дахин өргөн барьж, хэлэлцэхээр хүлээг дэж буй энэ үед хөрсөнд буусан, бодит таамгаар ирэх оны сангийн бодлогоо тодорхойлох нь чухал. Өмнөх жилүүдэд олон улсын шинжээчид бүүдгэр төлөв танилцуулсаар байхад Монгол Улс төсөв, сангийн бодлогоо хэт өөдрөг, гэгээн төсөөллөөр боловсруулж, төсвийн алдагдал, өрийн дарамтаа өсгөж байсан бараан түүх бий. Иймд ханшийн уналтыг тооцоолж, хөрсөнд буусан төсвийн бодлогыг хэрэг­жүү лэх нь чухал байна.

С.Батсайхан / ЗГМ©

• Олон улсад бодлогын жанжин шугам болдог гол шинжээчдийн таамгийг ажвал манай экспортын үндсэн түүхий эдүүдийн ханш лав л өндөр өсөлтөөр бэлэг барихгүй байх нь.

• Энэ онд зэсийн уналтыг нөхөж байсан түүхий эдүүдийн дийлэнх нь эргээд унах бүүдгэр таамаг давамгайлж байна.

• Олон улсын шинжээ-чид бүүдгэр төлөв танил-цуулсаар байхад Монгол Улс төсвийн бодлогоо хэт өөдрөгөөр төсөөлж, өрийн дарамтаа өсгөж байсан.

Энэ оныг өсөлттэй угт сан түү хий эдүүд жи лийн

эц сийг уналт тай үдэж магад гүй

Үүнээс үүдэн Холбооны нөө цийн банкны бодлого тодор­хойлогчид хямралын эдийн засагт зориулсан мөнгөний бодлогоо эцэслэх нь зүйтэй хэмээн үзэж байгаа юм. Иймд мөнгөний бодлогын хүүгээ алгуур нэмж, ам.долларын урсгалыг татна гэдгээ мэдэгдээд байна. Долларын урсгал саарахын хэрээр үнэ нь өснө. Ингэснээр ам.доллартай урвуу хамааралтай алтны ханш сулрах эрсдэл бийг санах хэрэгтэй. Алтны ханш тойрсон эргэлзээнээс үүдээд шинжээчдийн таамаг ч зөрүүтэй байна. Нэг хэсэг нь унци алт 1200 ам.долларт хүрнэ гэж таамаглаж байхад нөгөө нь 1400 ам.доллараар үнэлж байх жишээтэй. Тухайлбал, “Bank of America Merrill Lynch”­ийн шин жээчид алтны ханш 2018 оны эхэн үед 1400 ам.долларт хүрнэ гэж таамаглажээ. Харин Дэл хийн банк үүнээс бага буюу 1200 ам.доллараар үнэлсэн байна.

ЦАХИМ СЭТГҮҮЛЧ:

Эдийн засаг, уул уурхай, улс төрөөр дагнан мэдээ, мэдээлэл нийтлэн уншигчдад хүргэдэг ЗГМСонин ХМХ нь цахим хэвлэл мэдээлэл /Контент/ хариуцсан Сэтгүүлч таныг ажилд урьж байна.

АЖЛЫН БАЙРАНД ТАВИГДАХ ШААРДЛАГА: • Сонинд нийтлэгдсэн мэдээ, нийтлэлийг цаг алдалгүй цахим хэлбэрт шилжүүлэн бүтээлчээр нийтлэх. • Мэдээллийг оновчтой гарчиглан уншигчдад үнэн зөв, алдаагүй хүргэх. • Нийгмийн сүлжээний хуудсуудыг идэвхжүүлэх, хөгжүүлэх. • Мэдээний эх сурвалжид үндэслэн нийтлэлийг зурагжуулах, дүрсжүүлэх үзэгдэх байдлыг баяжуулах. • Уншигчдад сэтгэгдэл төрүүлэхүйц мэдээллийг сонгох.

АЖИЛ ГОРИЛОГЧИД ТАВИГДАХ ШААРДЛАГА: • Цаг хугацааны хувьд давчуу, ажлын ачаалал ихтэй орчинд ачаалал дааж ажиллах чадвартай байх, • Сошиал орчинд бүтээлчээр ажилладаг байх, технологийн шинэ дэвшлүүд, шинэ бүтээгдэхүүнүүдэд мэдрэг байж, санаачлагатай ажиллах, • Эдийн засаг, Уул уурхай болон бизнесийн салбарын сэтгүүл зүйн туршлага, мэдлэг ойлголттой байх, • Хурдан, алдаагүй бичиж шивдэг байх, • Төлөвлөлт болон бэлтгэл ажлыг оновчтой хийдэг байх, • Англи болон Орос хэлийг эзэмшсэн бол давуу тал болно, • Холбогдох чиглэлийн Бакалавр, эсвэл түүнээс дээш зэрэгтэй, ажлын туршлагатай байх. • Хэрвээ та өөрийгөө дээрх ажлын байранд нийцэх боловсон хүчин гэж үзэж байгаа бол Англи болон Монгол хэлээр бэлтгэсэн CV­гээ бидэн рүү доорх хаягаар ирүүлээрэй. Бид тантай холбогдож дараагийн алхмуудыг хэлэлцэх болно.

БҮРДҮҮЛЭХ МАТЕРИАЛ: Ажилд орохыг хүссэн өргөдөл, анкет, гурван үеийн намтар, ерөнхий боловсролын гэрчилгээ, их, дээд сургуулийн диплом болон мэргэжлийн, үнэмлэхийн хуулбарыг нотариатаар баталгаажуулсан байх, 2 хувь цээж зураг (сүүлийн 3 сарын дотор авахуулсан), оршин суугаа хаягийн тодорхойлолт, өмнө нь ажиллаж байсан байгууллагын тодорхойлолт.

НЭЭЛТТЭЙ АЖЛЫН БАЙРАНД УРЬЖ БАЙНА

Ажилд орохыг хүссэн анкетыг

“Засгийн газрын мэдээ сонин” ХМХ-ийн байранд

ирж бөглөх ба Dulamkhor-

loo.b@zasag.co, Baasan.b@zasag.co и-мэйл хаягт илгээж болно.

Бүрдүүлэх материалын мэдээллийг

70103131 утсаар лавлана уу.

MSE АLL индекс(нэгжээр)

2017 9/2017800

900

1,000

1,100

Алтны ханш 2014-2030(ам.доллар) төлөв

Дэлхийн банк©2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2025 2030

200400600800100012001400

Зэсийн ханш 2014-2030(ам.доллар) төлөв

Дэлхийн банк©2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2025 2030

10002000300040005000600070008000

түгээмэл алдаа нь төслийн үе шат, цаг хүрээг тодорхойлдоггүй явдал. Үүнээсээ болж эрсдэл хүлээдэг. Тиймээс төслөө өргөн хүрээнд зураглаж, төлөвлөлт сайн байхаас дараа дараагийн үйл ажиллагаа илүү амар хялбар болох талтай.

Энэ удаа гийн чуулганд үндэсний компаниуд түлхүү оролцож байна. Аливаа улс орны хөгжил томоохон төсөл, мега бүтээн байгуулалтаас ихээхэн хамаардаг. Тухайн төслөө дагаж боловсон хүчин нь мэргэшиж байдаг гэдгийг дээр тэмдэглэсэн. Монголд олон сонирхолтой төс­лүүд одоогоор хэрэгжиж байна. Тухайлбал, “Оюутолгой” төслийн хоёр дахь шат болон шинэ нисэх онгоцны буудал, “Эрдэнэс Мон­гол” компанийн төлөвлөж буй төслүүдийг энд дурдаж болох юм. Монгол Улсад гаднын төсөл, хөрөнгө оруулалт нэмэгдэж буй өнөө үед аливаа төслийн эдийн засгийн үр ашгийг сайжруулахад дөрөв дэх чуулган үр дүнгээ өгнө гэж харж байна. Олон улсын хэмжээнд хүлээн зөвшөөрөгдөх төслийн удирдлагын чиглэлээр бэлтгэгдсэн боловсон хүчин, төс­лийн удирдлагын ахисан түвш­ний мэдлэгийн бааз, төслийн сайн туршлагыг бий болгох зайлшгүй шаардлагатай байна. Бид төслийн удирдлагын талаарх хүмүүсийн хэвшмэл ойлголтыг тэлэхийг хи­чээж байна.

12 ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН 2017.10.06, БААСАН ~ №191 (737)

Эдийн засаг

Каталонийн Засгийн газар Ис паниас салан тусгаарлахад цаашид авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээг хэлэлцэж байна. Үүнээс үүдэн Европын хө рөнгийн зах зээлд хөдөлгөөн оров. Stoxx 600 индекс гэхэд пүрэв гарагт 0.1 хувиар буурчээ.

Энэ нь гурван долоо хоногийн хамгийн огцом уналтад тоо­цогдож байна. Гэхдээ Ис панийн хөрөнгийн зах зээлийн IBEX

индекс 0.5 хувиар өссөнийг онцлох хэрэгтэй.

Еврогийн ханш даваа гарагаас эхлэн уруудсаар байгаа. Ам.доллартай харьцах еврогийн ханш гэхэд 11 долоо хоногийн доод цэгт хүрээд байна. Үүнтэй зэрэгцээд хөгжиж буй орнуудын хөрөнгийн зах зээлийн жишиг индекс 0.1 хувиар өсөж, хоёр долоо хоногийн дээд цэгт хүрээд байна.

Stoxx 600 индекс 0.1 хувиар буурав

Монголд олон сонирхолтой

төс лүүд одоогоор хэрэгжиж

байна. Тухайлбал,

“Оюутолгой” төслийн хоёр

дахь шат болон шинэ

нисэх онгоцны буудал,

“Эрдэнэс Мон гол”

компанийн төлөвлөж буй

төслүүдийг энд дурдаж болох

юм.

МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ

Тухайн өдөр арилжаалагдсан хувьцаа

НЭР СИМБОЛ ХАНШ (нэгж) ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНООАПУ ХК APU 624.76 -0.66% 10/5/2017ГОВЬ ХК GOV 19270 2.61% 10/5/2017МАХ ИМПЕКС ХК MMX 2750 -0.47% 10/5/2017МОНГОЛ ШУУДАН ХК MNP 379 0.49% 10/5/2017СҮҮ ХК SUU 188.02 -0.71% 10/5/2017ТАЛХ ЧИХЭР ХК TCK 24000 0% 10/5/2017ТАВАНТОЛГОЙ ХК TTL 9045 0.89% 10/5/2017БАГАНУУР ХК BAN 2400 -1.40% 10/5/2017БИ ДИ СЕК ХК BDS 1200 0% 10/5/2017ЖЕНКО ТУР БЮРА ХК JTB 58 0.02% 10/5/2017МАТЕРИАЛ ИМПЕКС ХК MIE 10000 5.26% 10/5/2017МЕРЕКС ХК MRX 39.91 -0.23% 10/5/2017РЕМИКОН ХК RMC 41.81 1.36% 10/5/2017ШИВЭЭ ГОВЬ ХК SHG 2550 7.78% 10/5/2017ШИВЭЭ ОВОО ХК SHV 2245 -10.02% 10/5/2017УИД ХК UID 510 0% 10/5/2017

▼▲▼▲▼

◄►▲▲

◄►▲▲▼▲▲▼

◄►

МОНГОЛД ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ЯВУУЛДАГ ГАДААД КОМПАНИУД

ТҮҮХИЙ ЭД

НЭР СИМБОЛ НЭГЖ ХАНШ ($) ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНОО

АЛТНЫ СПОТ XAU унци 1277.95 0.24% 10/5/2017

ЦАГААН АЛТ PLA унци 920 0.57% 10/5/2017

МӨНГӨ SIA унци 16.705 0.49% 10/5/2017

ЗЭС (COMEX) HGA фунт 298.2 0.78% 10/5/2017

ТӨМРИЙН ХҮДЭР TIOA тонн 62.95 0.14% 10/5/2017

WTI ТОС CLA баррель 50.19 0.42% 10/5/2017

БРЕНТ COA баррель 56.23 0.77% 10/5/2017

БЕНЗИН XBA 160.15 1.33% 10/5/2017

БАЙГАЛИЙН ХИЙ NGA Mmbtu 2.935 -0.17% 10/5/2017

НҮҮРС (NYMEX) QZA тонн 336.55 0.21% 10/5/2017

НҮҮРС (NEW CASTLE) XWA тонн 96.9 1.73% 10/5/2017

ЭЛСЭН ЧИХЭР SBA фунт 0.142 -0.28% 10/5/2017

БУДАА RRA центнер 12.05 0.17% 10/5/2017

БУУДАЙ WA бушель 443.25 0.28% 10/5/2017

КАКАО CCA тонн 2084 0.29% 10/5/2017

КОФЕ KCA фунт 1.254 0.20% 10/5/2017

Энэхүү ханшийн мэдээлэл нь хүснэгтэд заасан өдрийн 15 цагийн байдлаарх дүн тул үүнээс хойш өөрчлөгдсөн байх боломжтой.

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▼

▲

▲

▼

▲

▲

▲

▲

RIO TINTO RIO ASX AUD

WOLF PETROLEUM WOF ASX AUD

PETRO MATAD MATD LON GBX

ASPIRE MINING AKM ASX AUD

GUILDFORD COAL GUF ASX AUD

PROPHECY DEVELOPMENT PCY TSX CAD

TURQUOISE HILL RESOURCES TRQ TSX CAD

SOUTHGOBI RESOURCES SGQ TSX CAD

XANADU MINES XAM ASX AUD

ENTREE GOLD ETG TSX CAD

НЭР СИМБОЛ ХАНШ (нэгж) ӨӨРЧЛӨЛТ ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНОО

NASDAQ COMPOSITE CCMP 6534.629 +2.92 +0.04% 10/5/2017DAX INDEX DAX 12941.6 -28.92 -0.22% 10/5/2017TORONTO STOCK EXCHANGE SPTSX 15721 -7.51 -0.05% 10/5/2017S&P/ASX 200 AS51 5651.766 -0.29 -0.01% 10/5/2017S&P 500 INX 2537.74 +3.16 +0.12% 10/5/2017SHANGHAI COMPOSITE SHCOMP 3348.943 +9.3 +0.28% 10/5/2017TOP 20 MSETOP 18735.6 +134.51 +0.72% 10/5/2017FTSE 100 UKX 7479.78 +12.2 +0.16% 10/5/2017HANG SENG HSI 28379.18 +205.97 +0.73% 10/5/2017NIKKEI 225 NKY 20628.56 +1.9 +0.01% 10/5/2017

▲▼▼ ▼▲▲▲▲ ▲▲

ДЭЛХИЙН ГОЛЛОХ ИНДЕКСҮҮД

НЭР СИМБОЛ БИРЖ ВАЛЮТ ХАНШ ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНОО

67.99 0.83% 10/5/2017

0.02 5.26% 10/5/2017

7.875 27.91% 10/5/2017

0.019 -5% 10/5/2017

0.013 -7.69% 10/5/2017

4.3 1.63% 10/5/2017

4.08 0.74% 10/5/2017

0.145 -46.30% 10/5/2017

0.24 6.67% 10/5/2017

0.5 -3.85% 10/5/2017

▲

▲

▲

▼

▼

▲

▲

▼

▲

▼

ТӨСЛИЙН МЕНЕЖМЕНТ

asiarussia.ru©

Монгол Улсын шилдэг төс­лийн менежерүүд, мега төсөл хэрэгжүүлэгч байгууллагууд цуг­лах “Үндэсний хөгжилд хөтлөх төслийн удирдлага” сэдэвт олон улсын чуулган дөрөв дэх жилдээ болж байна. Өнөөдөр болон мар гааш үргэлжлэх тус арга хэмжээг зохион байгуулж буй “Пи Эм Ай Монголиа Чаптер”­ийн Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Марк Тассетай цөөн хором ярилцлаа. Олон улсын төслийн удирдлагын хамгийн том холбоо PMI нь дэлхийн хэмжээнд 700 мянга гаруй гишүүнтэй бөгөөд 190 гаруй оронд үйл ажиллагаа явуулж байна.

Б.ТулгатЗГМ

Төслийн төлөвлөлтөөс эцсийн дүн шалтгаална

Тухайн компани төслөө эхнээсээ зөв тодорхойлох нь чухал

-Танайх Монголд албан ёсоор үйл ажиллагаагаа эхлүүлээд хэдэн жил болж байна вэ?

­Төслийн удирдлагын олон улсын институтыг АНУ­д 1969 онд анх байгуулсан. Харин Мон­голд 2012 онд байгуулагдсан бөгөөд хоёр жилийн хугацаанд үйл ажиллагаагаа тогтворжуулж, өргөжүүлсэн. Үүний үндсэн дээр 2014 оноос албан ёсны эрхтэйгээр төслийн удирдлагын хөгжлийг дэмжих зорилгоор ажил лаж эхэлсэн. Олон улсын төслийн удирд лагын арга барил, чиг хандлагыг энэ удаагийн хурлаараа та нил цуулна. Төслийн удирдлагын тодорхой асуудалд

форум чиглэж байна. Төслийн менежер болон хувийн хэвшлийн компани, төрийн байгууллага, бу­сад бүх оролцогч талуудыг нэг дор цуглуулан төслийн удирдлагын үндэсний хөгжилд оруулах хувь нэмэр, сайн туршлагыг харилцан ярилцах, бие биенээсээ суралцах боломжийг бүрдүүлэх юм.

-Чуулга уулзалтын гол зо-рилгыг илүү тодотгож болох уу?

­Төслийн удирдлага гэж юу болох, дотоод гадаадын ком паниуд хэр өгөөжтэй эсэх, түүний ач холбогдлыг таниулахад гол зорилго оршиж байна. Тухайн компани төслөө эхнээсээ зөв тодорхойлох хэрэгтэй. Ингэснээр цаг хугацаа,

зардал мөнгөө хэмнэх боломжтой. Төслийн санаа бүхэн амжилтад хүрээд байдаггүй. Тий мээс хэрэг­жүүлэх төслийнхөө цар хүрээ, үе шатыг өмнө нь тооцоолох хэрэгтэй. Зарим компани төслийн талаар санал гаргаад тэр нь саадгүй болж бүтэх юм шиг санадаг. Хэдий ийм боловч цагаа тулахад төсөл ашиг өгөхгүй байх нь бий. Энэ нь төслөө цааш хэрэгжүүлэх боломжгүй болох, алдагдал хүлээ хэд хүргэх жишээтэй. Ийм түүхийг аль болох давтахгүй байх нь чухал.

-Гараа сайн бол бариа сайн гэдэг. Сайн төсөл хэрэгжүүлэхийн тулд юуг анхаарах ёстой вэ?

­Төслийн үнэ цэнэ, ашгийг

эртнээс тодорхойлох нь оновчтой. Үүнээс их зүйл шалтгаална. Төс­лийн санаагаа юуны өмнө тал талаас нь судалж, шинжлэх хэрэг­тэй байдаг. Энэ нь ирээдүйн эрсдэл хийгээд боломжийг урьдчилж харах давуу тал юм. Ямар төсөл хэрэгжүүлэх гэж байгаагаа сай­тар тодорхойлсон бол энэ нь үр дүнтэй төлөвлөлт, хэрэгжилтэд хөтөлдөг. Бидний хувьд төслийг сайжруулахаас гадна байгууллагыг хөгжүүлэхээр ажиллаж байна. Төслөө дагаж компанийн хүний нөөц сайжирдаг. Тэрчлэн туршлага хуримтлуулдаг. Энэ бол баялаг.

-Танайх төслийн удирдлагын менежер бэлтгэж байна уу?

­Тийм ээ. Энэ чиглэлд идэвхтэй ажиллаж байгаа. Монгол дахь төслийн менежерүүдэд туслах зорилгоор сургалтын материал гаргаж байгаа. Төслийн удир даг­чийн батламж авахад жил орчим хугацаа шаарддаг. Мөн дунд хугацааны сургалт санал болго­дог. Төслийн удирдлагын хүрээнд Монголын олон компанитай хамт ­ран ажиллаж байна. Гаднын төс­лүүдийг хэрэгжүүлэхэд төслийн нэгдсэн стандарт нэн чухал байдаг.

-Төслийн удирдлагын тал дээр гаргадаг хамгийн том алдаа юу вэ?

­Зөвхөн Монголын гэлтгүй ком паниудын гаргадаг хамгийн

385

390

380

375

37010/05 391

Сүүлийн нэг сар

• Олон улсын төслийн удирд лагын арга барил, чиг хандлагыг энэ удаагийн хурлаараа та нил цуулна.

• Зарим компани төслийн талаар санал гаргаад тэр нь саадгүй бүтэх юм шиг санадаг. Хэдий ийм боловч цагаа тулахад төсөл ашиг өгөхгүй байх нь бий.

• Бидний хувьд төслийг сайжруулахаас гадна байгууллагыг хөгжүүлэхээр ажиллаж байна.

(нэгжээр)