11
Дотоод болон хараат бус аудитын хамтын ажиллагаа www.pwc.kz Лэйла Ник-Заде Ахлах менежер PwC

- Institute of Internal Auditors...дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: - Institute of Internal Auditors...дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага

Дотоод болон хараат бус аудитын хамтын ажиллагаа

www.pwc.kzЛэйла Ник-Заде

Ахлах менежер

PwC

Page 2: - Institute of Internal Auditors...дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага

Агуулга:

1. Дотоод болон хараатбус аудитын ялгаа

2. Дотоод аудитын мэргэжлийн практикийн олон улсын стандартын шаардлагууд (Дотоод аудитын стандартууд)

3. Аудитын олон улсын стандартын шаардлагууд (Хөндлөнгийн аудитын стандартууд)

4. Дотоод болон хөндлөнгийн аудитын хамтын ажиллагааг сайжруулах нь

Page 3: - Institute of Internal Auditors...дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага

2018 General Audit

Management Conference

Дотоод аудит болон гадаад аудитын ялгаа

Дотоод аудит Хөндлөнгийн аудит

Ажлын цар хүрээ

• Үйл ажиллагаа• байгууллагын хөрөнгийг хамгаалах• хуулиар хүлээсэн үүргээ биелүүлж буй байдал• тайлагналын найдвартай байдал

Санхүүгийн тайлагналтайхолбоотой хяналтууд,

процессууд

Шалгалт болон тестийн түвшин

Бага Өндөр

Эрсдлийн хүрээ Өргөн Хязгаарлагдмал

Цаг хугацааны хувьд Одоо байгаа асуудлууд болон эдгаарийн ирээдүйн үр дагавар

Түүхэн, өнгөрсөн цаг хугацааны мэдээлэл

Тулгамддаг асуудал Тооцоолж болохуйц болон үл болохуйц асуудлууд Тооцоолж болохуйц

Материаллаг байдалболон гол анхааралхандуулдаг зүйлс

Үр ашигт байдал, үр дүнтэй байдал, өрсөлдөх чадвар, харилцагчийн үйлчилгээ, эрх зүйн зохицуулалтууд,

олон нийтийн ойлголт, тогтвортой үйл ажиллагаа г.м

Санхүүгийн тайлагнал

Эх сурвалж: The IIA at https://iaonline.theiia.org/2017/Pages/Materiality-Defined.aspx

Page 4: - Institute of Internal Auditors...дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага

2018 General Audit

Management Conference

Дотоод аудитын стандартууд

Стандарт 2050 – Хамтын ажиллагаа болон бусдын ажилд үндэслэх нь

Ерөнхий дотоод аудитор нь дараах зүйлсийг хийх нь зүйтэй. Үүнд:

• мэдээлэл солилцох;

• үйл ажиллагааг уялдуулах;

• бусад дотоод, гадаад баталгаажуулалтын болон зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэгчдийн ажилд үндэслэх

Хамрах ёстой хүрээгээ хамарч чадаж байгаа эсэхийг бататгаж, хүчин чармайлт хүч нөөцийн давхардлыг багасгах

Page 5: - Institute of Internal Auditors...дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага

2018 General Audit

Management Conference

Дотоод аудитын стандартууд

Стандарт 2050-н тайлбарын гол ойлголтуудаас:

• Ерөнхий дотоод аудитор нь бусад баталгаажуулах үйлчилгээ үзүүлэгчдийн ажилд үндэслэж болно (жишээ нь: хөндлөнгийн аудитор);

• Ерөнхий дотоод аудитор нь тухайн баталгаажуулах үйлчилгээ үзүүлэгчийн мэргэжлийн ур чадвар, хараат бус байдал болон мэргэжлийн хянамгай байдлыг авч үзэх хэрэгтэй;

• Ерөнхий дотоод аудитор нь тухайн баталгаажуулах үйлчилгээ үзүүлэгчдийн ажлын цар хүрээ, зорилго болон хийгдсэн ажлын үр дүнгийн талаар нарийн ойлголттой байх хэрэгтэй;

• Ерөнхий дотоод аудитор нь дотоод аудитын үйл ажиллагааны үр дүнд гаргасан дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага хүлээнэ.

Page 6: - Institute of Internal Auditors...дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага

2018 General Audit

Management Conference

Хөндлөнгийн аудитын стандартууд

Аудитын олон улсын стандарт 610

Хөндлөнгийн аудитор нь:

• дотоод аудитын ажлыг ашиглах эсвэл

• дотоод аудиторуудын шууд туслалцааг ашиглах боломжтой.

Энэ тохиолдолд хөндлөнгийн аудитор нь:

• тухайн хийгдсэн ажил нь хөндлөнгийн аудитын зорилгын хүрээнд хангалттай эсэхийг тодорхойлох;

• дотоод аудиторуудын шууд туслалцааг ашиглаж буй бол ажлыг нь удирдан чиглүүлж, хянах шаардлагатай.

Page 7: - Institute of Internal Auditors...дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага

2018 General Audit

Management Conference

Хөндлөнгийн аудитын стандартууд

Аудитын олон улсын стандарт 610 (23 дугаар бүлэг)

Хэрэв хөндлөнгийн аудит дотоод аудитын ажлыг ашиглахаар төлөвлөж буй бол дараах зүйлсийг үнэлэх нь зүйтэй. Үүнд:

1. Ажлыг зохистой төлөвлөж, гүйцэтгэж, удирдан чиглүүлж, хянаж, тэмдэглэн баримтжуулсан эсэх;

2. Үндэслэлтэй дүгнэлт гаргах үүднээс зохистой болон хангалттай хэмжээний нотолгоог олж авсан эсэх; болон

3. Гаргасан дүгнэлтүүд нь нөхцөл байдалтай нийцэж буй эсэх, бэлтгэсэн тайлан нь гүйцэтгэсэн ажлын үр дүнтэй тохирч буй эсэх.

Page 8: - Institute of Internal Auditors...дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага

2018 General Audit

Management Conference

Дотоод болон хөндлөнгийн аудит хоорондын хамтын ажиллагааг сайжруулах

Хийгдсэн ажлын үр дүнд, ирээдүйн төлөвлөсөн ажлын цаг хугацааг өөрчлөх эсэхийг тодорхойлох

зорилгоор уулзалт зохион байгуулах.

Баталгаажуулах үйличилгээний арга техник, аргачлал, нэр

томъёоны талаарх нийтлэг ойлголтыг бий болгох

Төлөвлөж буй ажлын шинж чанар, хэмжээ, цаг

хугацааг зэрэгцүүлэх.

Ажлын хөтөлбөр, ажлын баримтжуулалт,

тайлангуудад хандах эрхийг өгөх.

Ажлын давхардлыг багасгахын тулд бие

биенийхээ ажилд үндэслэх

Дотоод аудиторуудын институтээс гаргасан удирдамжинд багтсан жишээнүүдээс

Page 9: - Institute of Internal Auditors...дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага

Дотоод болон хөндлөнгийн аудит хоорондын хамтын ажиллагааг сайжруулах

• Дотоод болон хөндлөнгийн аудиторууд давхар ажил хийхгүй байх, гэнэтийн асуудлуудаас сэргийлэх зорилгоор, мөн үр ашгийг болон аудитын чанарыг дээшлүүлэхийн тулд эртнээс холбоотой байх нь зүйтэй.

• Дотоод аудитын ажилтнуудад хөндлөнгийн аудиторт шаардагддаг аудитын нотолгоонуудын талаар сургалт явуулах нь дотоод аудитын хийсэн ажлыг хяналтын тестэнд ашиглах, хэрэгцээт байдлыг нь нэмэгдүүлэхэд ихээхэн тус дөхөм болдог.

• Дотоод болон хөндлөнгийн аудиторууд нь эрсдлийн удирдлагын үйл явц болон хөндлөнгийн аудитын горимуудыг сайжруулахын тулд албан ба албан бус шугамаар харилцаж байх нь зүйтэй.

Хөндлөнгийн аудитын үр ашгийг нэмэгдүүлэх:

Эх сурвалж: CAQ and The IIA Intersecting Roles report

Page 10: - Institute of Internal Auditors...дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага

Дотоод болон хөндлөнгийн аудит хоорондын хамтын ажиллагааг сайжруулах

• Процесс болон хяналтын талаар ойлголт авах(walkthroughs) үйл явцыг давхардуулахгүй байхаар дотоод болон хөндлөнгийн аудитаас зохицуулах;

• Боломжтой тохиолдлуудад дотоод болон хөндлөнгийн аудитын ажилд ижил загварыг ашиглах, ингэснээр ажлыг дахин нэг загварт оруулахад нэмэлт хугацаа зарцуулахгүй;

• Ажлыг хоёул давхардуулж хийхгүй байх үүднээс ажлаа хэрхэн хувиарлахаа тохиролцох

Аудитын үр өгөөжийг дээшлүүлэх:

Эх сурвалж: CAQ and The IIA Intersecting Roles report

Page 11: - Institute of Internal Auditors...дүгнэлт, тайлангууд нь хангалттай нотолгоон дээр суурилсан эсэх дээр хариуцлага

© 2018 PwC. All rights reserved. Not for further distribution without the permission of PwC. "PwC" refers to the network of member firms of PricewaterhouseCoopers International Limited (PwCIL), or, as the context requires, individual member firms of the PwC network. Each member firm is a separate legal entity and does not act as agent of PwCIL or any other member firm. PwCIL does not provide any services to clients. PwCIL is not responsible or liable for the acts or omissions of any of its member firms nor can it control the exercise of their professional judgment or bind them in any way. No member firm is responsible or liable for the acts or omissions of any other member firm nor can it control the exercise of another member firm's professional judgment or bind another member firm or PwCIL in any way.

Анхаарал тавьсан танд баярлалаа!

Лэйла Ник-ЗадеАхлах менежер[email protected]+7 701 212 5925