สรรสาระ

วารสารกรมวทยาศาสตรบรการ 13

อญญาดา ตงดวงดนกวทยาศาสตรชำานาญการพเศษ

สำานกหอสมดและศนยสารสนเทศวทยาศาสตรและเทคโนโลยสวศร เตชะภาส

นกวทยาศาสตรชำานาญการสำานกหอสมดและศนยสารสนเทศวทยาศาสตรและเทคโนโลย

หลกการบรหารคณภาพ (Quality Management

Principles; QMPs) เปนหลกการสำาคญของระบบบรหารงาน

คณภาพทชวยใหองคกรบรรลเปาหมายคณภาพ ใน ISO 9001 :

2008 ม 8 ประการ และใน ISO 9001 : 2015 ฉบบใหม

ทกำาลงจะประกาศใชประมาณปลายป พ.ศ. 2558 น มการ

ปรบเปลยนเหลอ 7 ประการดงภาพ โดยขอทตดออกไป

คอ ขอท 5 System Approach to Management เพราะ

ถอวา ISO 9001 เปนระบบบรหารจดการอยแลว นอกจากน

ยงมการเปลยนแปลงคำาในบางขอ เพอขยายขอบเขต

ใหครอบคลมบรบทตางๆ มากขน ตามตารางเปรยบเทยบ

Quality Management Principles (QMPs) โดยคำาทขดเสนใต

คอคำาทเปลยนแปลง

าตรฐาน ISO 9001 ถอเปนมาตรฐานหนงในมาตรฐานชด ISO 9000 ซงเปนชดมาตรฐานระบบบรหารงาน

คณภาพ (Quality Management System; QMS) ทมองคกรตางๆ ทวโลกนำาไปใชอยางแพรหลาย ทกองคกรสามารถนำา

ไปประยกตใชไดอยางไมมขอจำากดทงประเภทกจการและขนาดองคกร เพอพฒนาและเพมประสทธภาพการบรหารงาน

และการดำาเนนงานในหนวยงาน สามารถใชเปนหลกประกนของการดำาเนนงานทมคณภาพ รวมทงสรางความมนใจให

แกผใชบรการ เนองจากเปนระบบทเกยวของกบการจดการและการประกนคณภาพ โดยเนนความพงพอใจของลกคา

เปนสำาคญ และตงอยบนความคดพนฐานทวาเมอกระบวนการด ผลทไดออกมากจะดตามไปดวย พนกงานจะตองไดรบ

การอบรมเพอใหเกดทกษะ และมความรบผดชอบทจะปฏบตงานใหถกตองเปนระบบทกขนตอนตามเอกสารทไดจดทำา

ขน รวมถงมการปรบปรงอยางตอเนองและยดหยน

ม

ระบบบรหารคณภาพ ISO 9001 กบการประยกตใชในงานบรการของหนวยงานในกรมวทยาศาสตรบรการ

ทมา : https://lh6.googleusercontent.com/-fZLXtmVFtWo/VMZXaNNYixI/AAAAAAAAAJw/DVsNSj1lu64/w700-h579-no/

th_iso9001-DIS%252Bqmp.jpg

วารสารกรมวทยาศาสตรบรการ14

กรมวทยาศาสตรบรการไดนำาระบบบรหารงานคณภาพ ISO 9001 มาประยกตใชกบ

งานใหบรการในหลายสวน โดยปจจบนหนวยงานภายใตกรมวทยาศาสตรบรการทไดรบการ

รบรองระบบบรหารงานคณภาพ ISO 9001 : 2008 จากสถาบนรบรองมาตรฐานไอเอสโอ

(สรอ.) ม 3 หนวยงาน 3 ขอบขาย ไดแก

1. สำานกหอสมดและศนยสารสนเทศวทยาศาสตรและเทคโนโลย ในขอบขาย

“การใหบรการหอสมดและสารสนเทศวทยาศาสตรและเทคโนโลย” การนำาระบบบรหาร

งานคณภาพ ISO 9001 มาประยกตใชชวยใหการบรหารจดการงานบรการหอสมดและ

สารสนเทศมคณภาพไดมาตรฐาน ตลอดจนการใหความสำาคญตอขอคดเหนทไดรบจาก

ผใชบรการ และนำามาปรบปรงทำาใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง เชน การนำาขอมล

เอกสารทไดรบการแนะนำามาใชในกระบวนการจดหาทรพยากรสารสนเทศเขามาใหบรการ

เพอใหการจดหาเปนไปอยางมประสทธภาพสอดคลองกบความตองการ ขอคดเหนเกยว

กบการใหบรการตางๆ จะถกนำามาพจารณาเพอใชปรบปรงการใหบรการตางๆ ใหดยงๆ

ขนตอไป

ISO 9001 : 2008 ISO/DIS 9001

QMP 1 Customer Focus QMP 1 Customer Focus

QMP 2 Leadership QMP 2 Leadership

QMP 3 Involvement of People QMP 3 Engagement of People

QMP 4 Process Approach QMP 4 Process Approach

QMP 5 System Approach to Management - -

QMP 6 Continual Improvement QMP 5 Improvement

QMP 7 Factual Approach to Decision Making QMP 6 Evidence-Based Decision Making

QMP 8 Mutually Beneficial Supplier Relationship QMP 7 Relationship Management

สรรสาระ

ตารางเปรยบเทยบ Quality Management Principles (QMPs)

วารสารกรมวทยาศาสตรบรการ 15

สรรสาระ

2. สำานกพฒนาศกยภาพนกวทยาศาสตร หอง

ปฏบตการ มขอบขายคอ “การบรการฝกอบรมเทคนคทาง

วทยาศาสตรหองปฏบตการทางเคม วทยาศาสตรชวภาพ และ

ฟสกส” การนำาระบบบรหารงานคณภาพ ISO 9001 มาชวยใน

การพฒนากระบวนการฝกอบรมใหมคณภาพไดตามมาตรฐาน

ลกคาคอผเขารบการฝกอบรมมความพงพอใจ มการประเมน

หลงจากฝกอบรมเปนระบบชดเจน ชวยเพมความมนใจใหแก

ลกคาในคณภาพของหลกสตรทผานการอบรม ผลการประเมน

ความพงพอใจยงสามารถนำาไปสการพฒนากระบวนการฝก

อบรมอยางตอเนอง รวมถงพฒนาหลกสตรการอบรมให

สอดคลองกบความตองการของลกคา โดยมการสำารวจความ

ตองการฝกอบรมไปยงกลมลกคา เพอนำาไปใชประกอบการ

จดทำาหลกสตรตางๆ ระบบบรหารงานคณภาพ ISO 9001

จงชวยใหบรการฝกอบรมเทคนคทางวทยาศาสตรหองปฏบต

การทางเคม วทยาศาสตรชวภาพ และฟสกส เปนไปอยางม

ประสทธภาพและประสทธผล

3. สำานกเทคโนโลยชมชน มขอบขายคอ “การ

บรการถายทอดเทคโนโลย” ซงเทคโนโลยทจะถายทอดน

เรยกไดวาเปน “เทคโนโลยพรอมใช” มาจากผลงานวจยของ

กรมวทยาศาสตรบรการทสำาเรจแลวและพรอมถายทอดส

ผประกอบการทมความพรอม การนำาระบบบรหารงานคณภาพ

ISO 9001 มาประยกตใช ชวยใหการบรหารจดการงานบรการ

ถายทอดเทคโนโลยมประสทธภาพและประสทธผล สอดคลอง

กบความตองการของผประกอบการ โดยการจดทำาหลกสตร

จะตองมการสำารวจทงในสวนงานวจยทสำาเรจพรอมถายทอด

ของกรมวทยาศาสตรบรการ และสำารวจกลมผประกอบการ

ทตองการรบถายทอดเทคโนโลย เพอนำามาประมวลและจด

ทำาหลกสตร รวมถงมการประเมนผลหลงจากรบการถายทอด

เทคโนโลยแลว เพอนำาผลการประเมนและขอเสนอแนะตางๆ

ไปใชปรบปรงทงเรองการบรหารจดการ เนอหาทางวชาการ

วทยากร ฯลฯ ใหมการพฒนาอยางตอเนอง ซงเปนหลกการ

ขอหนงของระบบบรหารงานคณภาพ ISO 9001

ผบรหารระดบสงของกรมวทยาศาสตรบรการมความมงมนทจะปรบปรงและพฒนา

งานบรการของหนวยงานภายในกรมวทยาศาสตรบรการใหมคณภาพไดมาตรฐานสากล

โดยจะดำาเนนการผลกดนใหไดรบการรบรองระบบบรหารงานคณภาพ ISO 9001 เพมอก 1

หนวยงาน ไดแก สำานกงานเลขานการกรม

สำาหรบนโยบายคณภาพ กรมวทยาศาสตรบรการทไดประกาศไว เมอ 29 มกราคม 2558

คอ “กรมวทยาศาสตรบรการ มความมงมนใหบรการดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

อยางมคณภาพ โปรงใส เปนธรรม และเปนกลาง เพอสรางความพงพอใจใหแกผใชบรการ

และจะพฒนาอยางตอเนอง”

เอกสารอางองกรมวทยาศาสตรบรการ. สำานกหอสมดและศนยสารสนเทศวทยาศาสตรและเทคโนโลย. เอกสารประกอบการอบรมกจกรรมแลกเปลยน

เรยนร เรอง ระบบบรหารงานคณภาพ ISO 9001 : 2008 วนท 5 กรกฎาคม 2556. กรงเทพฯ : กรม, 2556._____ . สำานกพฒนาศกยภาพนกวทยาศาสตรหองปฏบตการ. เอกสารประกอบการอบรมเชงปฏบตการ หลกสตร การเปลยนแปลงสำาคญ

ใน ISO 9001 : 2015 วนท 17 กมภาพนธ 2558. กรงเทพฯ : กรม, 2558.