18

_____________________________

* นกวทยาศาสตรชานาญการ โครงการฟสกสและวศวกรรม

กอพงศ หงษศร*

กระดาษเปนสงหนงทมการใชจำานวนมากใน

ชวตประจำาวน ทงใชในการทำาเปนสงพมพ งานเขยน

ตลอดจนทำาเปนบรรจภณฑตางๆ อยางไรกตามไดม

การรณรงค ใหมการใชกระดาษอยางคมคาเพอลดการใช

กระดาษ ลดการผลตกระดาษ เนองจากอตสาหกรรม

การผลตเยอและกระดาษเปนหนงในอตสาหกรรมทม

ผลกระทบตอคณภาพของสงแวดลอม โดยในกระบวนการ

ฟอก จำาเปนตองใชสารเคมชนดตางๆ โรงงานผลตเยอ

และกระดาษในประเทศไทยมากกวารอยละ 80 ม

การใชคลอรนและสารประกอบคลอรนในการฟอกเยอ

อยางไรกตาม ถงแมวาการฟอกโดยใชคลอรนจะเปนผลด

ในทางเศรษฐกจ เนองจากสามารถลดปรมาณลกนนไดมาก

และมราคาถก แตทำาใหเกดสารพษ ซงมผลกระทบตอ

สงมชวตทกชนดรวมทงมนษย โดยเฉพาะสารประกอบ

AdsorbableOrganicHalogen (AOX)ซงเปนสารทม

ความเปนพษสงไมสลายตวโดยธรรมชาตสามารถสะสม

ในสงมชวต สารดงกลาวจะละลายปนเปอนออกมากบ

นำาเสยจากระบวนการฟอกและตกคางอยในเยอกระดาษ

ฟอกขาว

การทำาปฏกรยาของลกนนกบคลอรน นอกจาก

จะทำาใหเกดสารประกอบAOX แลว ยงม สารประกอบ

ไดออกซน (Polychlorinated dibenzo-p-dioxin)

ซงเปนสารกอมะเรงในรางกายมนษยเกดขนดวย

สารประกอบAOXเมอเขาสรางกายมผลทำาใหภมตานทาน

ของรางการลดลงประสาทสวนกลางและสมองเกดปญหา

อวยวะทารกพการ เปนหนงในสาเหตการแทงบตร

การเปนหมนประจำาเดอนผดปกต เกดความผดปกตของ

ระบบการสบพนธ พฒนาการทางเพศ กระตนใหเกด

โรคเบาหวาน รวมไปถงการกอใหเกดโรคตางๆ เชน

โรคผวหนงเรอรง โรคผดปกตของเดก การผดปกตของ

ระบบประสาทไทรอยด

ตงแตป พ.ศ. 2528 ประเทศในยโรปไดเรมมการ

ตนตว และใหความสำาคญเกยวกบสารพษและสารกอ

มะเรง ซงเกดจากอตสาหกรรมเยอและกระดาษ ตอมา

จงไดมการกำาหนดระดบของปรมาณสารพษตางๆ

โดยเฉพาะอยางยงสารประกอบคลอรเนเตดออรแกนก

ทง ไดออกซนและ AOX ในนำาทงจากโรงงานผลตเยอ

และกระดาษ กอนปลอยออกสธรรมชาตแตในประเทศไทย

ใหความสำาคญกบดชน AOX นอยมาก และยงไมม

กฎหมายควบคมอยางชดเจนมเพยงผลตภณฑฉลากเขยว

ประเภทกระดาษเทานนทระบวา ผลตภณฑกระดาษท

จะไดฉลากเขยว ตองมคาปรมาณสารประกอบ AOX

ตกคางไมเกน0.12กโลกรมตอตนกระดาษซงขอกำาหนดน

ครอบคลมเฉพาะผลตภณฑประเภทกระดาษ

ปจจบนพบวาปรมาณสารประกอบAOXทปนเปอน

ในแหลงนำาธรรมชาตใกลโรงงานผลตเยอกระดาษมคา

ตำากวานำาเสยหลงบำาบดของโรงงาน ประมาณ 315 เทา

และปรมาณการปนเปอนมคาไมเกน 0.1 มลลกรมตอลตร

ซงถอวาตำากวาเกณฑ ของตางประเทศ สำาหรบปรมาณ

สารประกอบ AOX ทตกคางในเยอกระดาษฟอกขาว

กระดาษพมพเขยนกระดาษอนามย(ทชช)และกระดาษ

หนงสอพมพ ทผลตภายในประเทศไทย มการตกคางตำา

กวาเกณฑของฉลากเขยวผลตภณฑกระดาษกำาหนดไว

สวนเกณฑของตางประเทศพบวาตำากวาเกณฑของ

ประเทศแคนนาดา ฟนแลนด เยอรมน และนอรเวย

แตกยงสงกวาเกณฑของประเทศสวเดนกำาหนด

สรรสาระ AOX สารพ�ษทเกดจากอตสาหกรรมเยอและกระดาษท ไม�ควรมองข�าม

5707011L01d.indd 18 2/27/14 11:40 AM

19

กรมวทยาศาสตรบรการ โดยโครงการฟสกสและวศวกรรมเปดใหบรการทดสอบคาสารประกอบ AOX

แกภาคเอกชนและหนวยงานตางๆตดตอสอบถามหรอขอรบขอมลเพมเตมไดในวนและเวลาราชการ

โทรศพท022017000,022017121โทรสาร022017307

เอกสารอางองFolke,J.andEdde,H.Effectiveandeconomicenvironmentcontrolbyinitiativetakingratherthan

response,environmentalissues.In:ATAPPIPressanthologyofpublishedpapers,1990,pp.12

International Organization for Standardization. Determination of Halogenated organic (AOX)emissionsintothewaterduringproductionofpulpsuspensions.InternationalStandard:PTS-RH011/91

InternationalOrganization forStandardization.Waterquality–Determinationofadsorbableorganichalogens(AOX).ISO9562:2004

Noma,Yukio.,Yamane,Sayuri.andKida,Akiko.Adsorbableorganichalides(AOX),AOXformationpotential, and PCDDs/DFs in landfill leachate and their removal inwater treatmentprocesses. Journal ofMaterial Cycles andWasteManagement. [online]. vol.3, 2001,126-34[viewed4November2013].Availablefrom:http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.182.5625

Reeve,DouglasW.OrganochlorineinBleachedKrafePulp,environmentalissues.In:ATAPPIPressanthologyofpublishedpapers,1990,pp.15-166

Sjoblom,Krister.Pulpmillemissionsandenvironmental,environmentalissues.In:ATAPPIPressanthologyofpublishedpapers,1990,pp.19

ภาพท 1เครองมอวเคราะหAOXAnalyzerModelECS3000

5707011L01d.indd 19 2/27/14 11:41 AM