عمده ترين مشخصه هاي

سيستمهاي خبره

Major characteristics of ES’s

Vali Derhami

Yazd University, Computer Department . .vderhami@yazd ac ir

2/15

ساختار سيستم خبره .خبره: كسي كه دانش مربوط به مساله را دارد

( Domain Knowledge)اين دانش را دانش قلمرو گويند.

( حافظه بلند مدتLong Term Memory :) محلذخيره دانش خبره

:ابتدا حقايق مروبطه را اخد كرده، و در روال کار ( خود Short Term Memoryحافظه كوتاه مدت )

ذخيره نموده، آنگاه با تركيب آنها با دانش خود استدالل كرده و پيشنهاد مي دهد.

مدل حل مساله توسط يك خبره

مدت بلند حافظهLTM

کاري حافظهWM

استداللپيشنهادات

3/15

مدل حل مساله توسط سيستم خبره

كاربراستنتاج موتور

IEکاري حافظه

WM

دانش پايگاهKB

پايگاه دانش(Knowledge Base:) قسمتي از سيستم خبره كه شامل دانش

قلمرو مي شود.

( حافظه كاريWorking Memory :)

قسمتي از سيستم خبره كه شامل حقايق

بدست آمده در طول جلسه مي باشد.

4/15

نمونه اي از ارائه دانش1) If the car not start

Then the problem may be in the electronic system

2) If the problem may be in the electronic system and

the battery voltage<=10 v

Then fault is a bad battery

5/15

موتور استنتاج:پردازشگري كه اطالعات )حقايق( موتور استنتاج

موجود در حافظه كاري را با پايگاه دانش تطبيق داده و نتايج جديد را استنتاج كرده و به حافظه

كاري اضافه مي نمايد.:مثال

Step 1

ES: Does the car not start?

User: True

Step 2:

ES: Is the battery voltage below 10 volts?

User: True

6/15

Facilities How: How it reached some conclusion.

Why: Why it is asking a question.

:مزاياشفافيت عملكرد براي كاربر

.كمك به مهندس دانش براي رفع عيب سيستم

Interface تعامل بين كاربر و سيستم خبره بايد به :سبك زبان هاي طبيعي باشد.

Expert Systems: Principles and Programming, Fourth Edition

7

Figure 1.6 Structure of aRule-Based Expert System

8/15

مشخصات يك سيستم خبرهجداسازي دانش و كنترلبه تصرف در آوردن دانش يك خبرهتمركز روي تخصص

Car Diagnostics

Fuelsystem

Electricalsystem

Fuel PumCarburetorChargerBattery

Choke

9/15

مشخصات يك سيستم خبره )ادامه(استدالل با سمبولها استفاده از دانش تجربي يا ابتكاري(Heuristic)( اجازه استنتاج نا دقيقInexact)محدود به مساله قابل حلبهبود در مسايلي با پيچيدگي معقولامكان اشتباه

10/15

مقايسه برنامه هاي سنتي با سيستم هاي خبره

سنتي هاي سيستم برنامه خبره

سمبليک عددي

تجربي الگوريتميک

و کنترل سازي جدا هم با دانش و کنترلدانش

دقيق نا اطالعات صريح اطالعات

قبول قابل حل راه بهينه حل راه

با اطالعات ورود فرمان خط طريق از اطالعات ورودطبيعي زبانهاي

تفسير با را نتيجه ميشود داده نهايي نتيجهداريم

11/15

برنامه هاي سنتي در مقابل مهندسي دانش

برنامه هاي سنتي: يك فرآيند متوالي :طراحي كد كردن .رفع عيب

برنامه قابل تحويل است بعد از آنكه مرحله نهاييبه انجام رسيد.

12/15

مهندسي دانش مهندسي دانش: فرآيند ساخت يك سيستم خبره را

گويند.

مراحل ساخت يك سيستم خبرهارزيابي 1.

كسب دانش 2.

پروسس حصول،ساختار بندي، و مطالعه دانش حلمساله را كسب دانش گويند.

طراحي: تعيين ساختار3.

تست: ارزيابي4.

مستند سازي: محصول5.

تعمير و نگهداري6.

13/15

برنامه نويسي سنتي سيستم خبره

تمرکز روي حل مسئله تمرکز روي حل مسئله داريم و حلش

را خبره انجام مي دهد

معموال کار به تنهايي انجام مي شود کار به صورت تيمي انجام

مي شود

معموال غير تکراري است تکراري است

تا تمام نشود قابل تحويل نيست توسعه سلسله

اي است

عمده ترين تفاوتهاي برنامه نويسي سنتي با توسعه يك سيستم خبره

14/15

افراد درگير در يك پروژه سيستم خبره

خبره قلمرو(Domain Expert شخصي كه دانش و :)مهارت حل يك مساله خاص را به طريقي برتر از

ديگران دارد...داراي دانش مسالهمهارت حل مساله در يك راه موثرتوان گفتگو و شرح در خصوص دانش براي انتقال آنامكان اختصاص وقتآمادگي و حس همكاري

مهندس دانش: شخصي كه طراحي، ساخت وتست سيستم خبره را انجام ميدهد.

مهارتهاي عمومي مهندسي دانش و هنر ساخت يكسيستم خبره.

.مهارتهاي ارتباطي.توانايي كد كردن دانش و برنامه نويسي سيستم خبره

15/15

افراد درگير در يك پروژه سيستم خبره )ادامه(

كاربر توان كمك به تعريف مشخصات واسط

كمك در كسب دانش

كمك در توسعه سيستم