واحد مديريت دانش مرکز تحقيقات ايمني بيمار ...new.iums.ac.ir/files/vct/files/angin_sadri.pdfدا آیرابج دازح ف تکد نايليکو هو

1

دبیرخانه شورای راهبردی تدوین راهنماهای بالینی

مدیریت آنژین صدری پایدار بالینی کار طبابتراه

بیمارایمنی واحد مدیریت دانش بالینی

مشهدانشگاه علوم پزشکی د

1395بهمن

درمان معاونت معاونت آموزشی

مقدمه:

است شده موجب جهان در یپزشک علوم گسترش نيز و اخير سده دو در ژهیو به سلامت، یها نظام گسترش و جوامع توسعه

، ها استيس ،راهکارهاراهنماهای بالينی ) تدوین به خود، محور سلامت ینيازها شدن برآورده منظور به كشورها تمام تقریباً كه

ستانداردها و پروتکل های بالينی ستا در (ا ست يس نیتدو نيهمچن و خدمت ارائه یكم و یفيك سطح ارتقا یرا در كلان یها ا

ستقرار چارچوب شک ا آموختگان دانش اراتياخت ثغور و حدود نييتع ضرورت ییسو از. دارند بر گام شواهد بر ینمبت یپز

شک مختلف حرف ستاندارد و یپز ضا ا سنامه تدوین تا شد سبب خدمات ارائه یندهایفرآ و یکیزيف یف به مرتبط یها شنا

. رديگ قرار متبوع وزارت كار دستور در یبخش اثر نهیهز و یبخش اثر ،یمنیا شیافزا منظور

تیریمد و تامين عملکردها، زمينه در قضوواوت جامعه، آحاد رضووایت حصووو و اطمينان جلب برای كيفيت گيری اندازه

به تا نمود خواهد كمك زين سياستگذاران به نيهمچن مهم نیا. باشد یم ییهانماراه نيچن تدوین ازمندين محدود، منابع مصرف

مراقبت و خدمات ارائه به نسووبت كه یاهداف به را آنان ق،یطر نیا از و نموده اقدام خدمات شیپا و توسووعه به مند، نظام طور

سخ هجامع و مردم یازهاين به شکل نیبهتر به تا دینما نائل دارند، سلامت های بر نظارت ها،نماراه نیتدو بر علاوه. دهند پا

نظام یور بهره و تيفيك شیافزا و مارانيب یتمندیرضوووا شیافزا موجب تواند یم و باشووود یم تياهم حائز زين ها آن تیرعا

سب یهانماراه نیتدو و یطراح. گردد سلامت خدمات ارائه نینو تیریمد ابعاد نیمهمتر زمره در سلامت، خدمات یبرا منا

شورمان، در اكنون. دیآ یم شمار به سلامت، بخش در ست و وجود به نياز ك یخوب به سلامت، بخش در ملی هاینماراه رارقا

.است شده نیتدو شواهد، نیبهتر بر یمبتن و مند نظام یکردیرو با و شده شناخته

محترم معاون ،«یآقاجان یحاج محمد دكتر یآقا جناب » درمان محترم معاون غیدر یب یها یهمکار از تا دارد جا انی پا در

ش طبابت یهانماراه نیتدو تیریمد در ینيبال یراهنماها نیتدو یراهبرد یشورا و «یجانیلار باقر دكتر یآقا جناب » یآموز

و ینيبال دانش تیریمد مراكز یعلم ئتيه محترم اعضاء مربوطه، یتخصص یعلم یها انجمن و بورد یها اتيه زين و ،ینيبال

مهيب یها سازمان و یاجتماع رفاه و تعاون ،كار وزارت ران،یا یاسلام یجمهور یپزشک نظام سازمان موثر یهماهنگ نيهمچن

. مینما تشکر و ریتقد یپزشک آموزش و درمان بهداشت، وزارت مختلف یها معاونت در همکاران ریسا و گر

ستاندارد نیتدو ،یفناور یابیارز دفتر یفن نظارت تحت شده نیتدو ینيبال طبابت یهانماراه رود یم انتظار سلامت تعرفه و ا

ته قرار مخاطب مراجع و نهادها یتمام تی عنا مورد ،ینيبال یراهنماها نیتدو یفن ته يكم و و عملکرد اري مع عنوان به و گرف

. شود شناخته سلامت خدمات ارائه نظام در آنان یها تيفعال محك

.گردد محقق سووتهیشووا ینحو به ر،يمسوو نیا در نهادن گام پرتو در كشووورمان سوولامت امنظ یمتعال اهداف اسووت ديام

دكتر سید حسن قاضی زاده هاشمی

وزیر

تدوین كنندگان:

دکتر آرمين شيرواني دکتر آزاده سلطاني فر محمود محمدزاده شبستریدکتر

آزاددکتر فرحزاد جباریدکتر فروه وکيلياندکتر رزیتا داودی

دکتر گلناز صبوریدکتر سيد مهدی پيغمبریدکتر علي اشراقي

دکتر سيف ا... عبدیدکتر فریدون نوحي

دکتر شاپور بدیعي اولدکتر هورک پورزند

:ت فنیرانظ تحت

استانداردسازی و تدوین راهنماهای بالینی گروه

و تعرفه سلامت یاستانداردساز ،یفن آور یابیدفتر ارز

دكتر علیرضا اولیایی منش، دكتر مجید داوری، دكتر آرمان زندی، دكتر آرمین شیروانی، مجید حسن قمی،

مرتضی سلمان ماهینیدكترعطیه صباغیان پی رو، دكتر مریم خیری، دكتر بیتا لشکری،

4

ارتپیشگف

شرفت انگيز حيرت سرعت به توجه با شکی تحقيقات و علوم پي امکان و عدم امروز جهان در جدید های آوری فن و پز

بومی تأليف، گردآوری، پزشکان، لزوم زمانی محدودیت به توجه با ها آن شواهد جدیدترین و معتبرترین مطالعه و دسترسی

درمانی های روش آخرین به التحصيلان سریع فارغ و آسان دسترسی تحقق برای بالينی راهنماهای رسانی روز به و سازی

.گردد احساس می پيش از بيش نظر صاحب اساتيد توسط شده تأیيد

های ما یدترین بالينی، راهن يه جد ياتی های توصووو ندارد عمل تا نه با اسووو ند پشوووتوا قد پژوهشوووی مسوووت شوووده ن

(Critically Appraised Topic) تحقيقاتی چند كار یا یك حداقل خود پس در آن مطالب كه معنی بدین باشند، می

.دهند می مند پاسخ نظام طور به خاص بيماری یك از شفاف و مشخص بالينی سؤالات به و دارد را شده نقد

شخيص شخيص عنوان به آن تعيين و صدری آنژین ت فعاليت و دهد تغيير را فرد زندگی كيفيت تواند می بيماری، یك ت

ست مزمن بيماری یك پایدار صدری آنژین علاوه به .نماید محدود را او تفریحی های فعاليت حتی و كاری های آن از ا

افزایش و دارد قلب حاد كرونری حوادث بروز افزایش بر محسووس تأثيری كه باشود می مضواعف اهميت دارای جهت

وجود پایدار صدری آنژین به نسبت درمانی -تشخيصی رویکرد زمينه در معدودی بالينی راهکارهای .شود می مرگ احتما

لزوم از اینرو .است نشده تدوین بيماری این به رویکرد برای فارسی زبان به ای شده سازی بومی راهکار تاكنون ولی دارد،

ستا روند سيد. در این را ضروری بنظر می ر شور، شرایط بومی ك صدری پایدار با توجه به تدوین راهنمای بالينی ملی آنژین

تدوین این راهنمای بالينی به سفارش اداره استانداردسازی و تدوین راهنماهای سلامت معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان

سط واحد مدیر شکی و تو شهد با روش زیر آغاز مركز تحقيقات ایمنی بيماریت دانش و آموزش پز شکی م شگاه علوم پز دان

گردید.

كار روش از ای خلاصه

مورد مرتبط وب گاههای و اطلاعاتی پایگاههای ،آنژین صدری پایدار زمينه در موجود بالينی راهنماهای استخراج برای ابتدا

ستجو ستخراج بالينی راهنماهای سپس .گرفتند قرار ج ستفاده با شده ا سی بالينی، نقد راهنمای ابزار از ا دهی امتياز و برر

س بالينی راهنماهای .دندش ست امتيازات، اسبرا مورد بالينی راهنماهای عنوان به بالينی راهنمای سه نهایتاً و گردیده فهر

.شدند انتخاب استناد

صدری پایدار به مربوط سوالات بعد مرحله در سط آنژین به چهار جدو سوا هر برای و مطرح همکاران و مجریان تو

:گردید تکميل ذیل شرح

(Patient, Intervention, Comparison, Outcome) سوووا اجزا بالينی، سوووا جدو این در :1 جدو

,[PICO]شد وارد 1 جدو در است، شده استخراج استناد مورد بالينی راهنماهای از كه سوا پاسخ و.

5

ضاد یا و ابهام وجود صورت در: 2 جدو سخ در ت ستناد مورد بالينی راهنماهای در سوا پا سوا وجود صورت در یا و ا

ساس بر 2 جدو و شدند جستجو دیگر، شواهد یافتن برای اطلاعاتی پایگاههای جدید، ستخراج شواهد ا تکميل شده، ا

.گردید

و منافع هزینه،( آن بالينی مزیت معيارهای به عنایت با و پشوتيبان شوواهد به توجه با گروه شوده بومی توصويه :3جدو

.گردید وارد 3 جدو در (عوارض

مهارت ، لزوم مورد- تجهيزات وجود( كارگيری به قابليت -1 معيار سه براساس ،3 جدو در شده نوشته توصيه :4 جدو

و بيماران خصوصيات تشابه ميزان( پذیری تعميم -2( ها آن تهيه برای بيمار Affordability و تجهيزات این از استفاده

فرهنگ و عرف قبو بيمار، ترجيح( توصويه پذیرش قابليت -3 و )شوده مطالعه شوواهد با ها آن مداخله و بيماری نوع

.گردید وارد 4 جدو در و بازبينی مجدداً )بيمار توسط درمانی پروتکل تحمل و جامعه

ستناد، مورد بالينی راهنماهای در ضی ا صيه بع شتيبان شواهد نقص یا كمبود علت به ها تو صورت نظر به آنها پ

.گردیده است مطرح شکل همين به نيز بالينی راهنمای این در طبيعتا و اند شده ارائه (consensus) اجماع

ست ذكر شایان ستخراج طی در كه ا سخ تحليل و ا سی مورد مجددا سوالات ها، پا یك لزوم در صورت و گرفتند قرار برر

.انجام شد سوا هر برای مذكور مراحل كليه و شد مطرح تر جزئی سوا چند قالب در سوا

محترم برای اساتيد دهی نمره جهت )پشتيبان شواهد ( توصيه هر به طمربو جداو و راهنما یك مراهه به ها توصيه سپس

توصيه از یك هر كل نمره و سازی بومی بالينی، مزیت نمره شد كه درخواست محترم اساتيد از و شد ارسا نظر صاحب

توصيه مضمون تغيير باعث تواند می كه شناسند می است شده ضميمه از آنچه بيشتر شواهدی اگر و نمایند مشخص را ها

.فرمایند ارائه مقاله خلاصه همچنين و توصيه شماره ذكر با صفحه ملاحظات در را آن شود، گروه

ساتيد توصيه هر برای ميزان توافق و شده آناليز ها نمره سپس .دادند انجام را دهی نمره Rand مد طبق نظر، صاحب ا

سه در توافق كامل، عدم موارد و نهایی توصيه بعنوان توافق مورد های توصيه سپس .گردید مشخص مجددا حضوری جل

.گرفت قرار بحث مورد

صيه مجددا نهایت در صدری پایدار " بالينی راهنمای و شدند ویرایش ها تو برای جمعيت شده بومی( "مدیریت آنژین

گردید. تدوین بالينی توصيه 131 شامل )ایرانی

6

بالینی راهنمای خلاصه:فهرست

(3و 111-108)توصيه شماره بيمار ECGتست ورزش و اثربخشي

تستهاي عملکردي در افراد مبتلا به سندروم قلبي )توصيه شماره

38-44)

ي توصيه ها

يش آگه

پي

ي توصيه ها

ي خطري فاکتورها

اصلاح

(15و12و4 )توصيه هاي شمارهآموزش تغيير سبک زندگي

(10 )توصيه هاي شمارهجلوگيري از تماس با هواي آلوده

(11 )توصيه هاي شمارهرژيم مناسب

(7 )توصيه هاي شمارهمتعادل توصيه به حفظ وزن

(5 )توصيه هاي شمارهتوصيه به ورزش و فعاليت هوازي

(8 )توصيه هاي شمارهترک سيگار

(20-17 )توصيه هاي شمارهدرمان ديابت

(16-15 )توصيه هاي شمارهدرمان فشار خون

(14-12 )توصيه هاي شمارهاصلاح پروفايل ليپيدي

آنژین صدری پایدار )بومی شده برای جمعیت ایرانی(

(2-1و 27-21)توصيه شماره مداخلات دارويي

(103و 95 -48)توصيه شماره رواسکولاريزاسيون

(127-126)توصيه شماره TENSتأثير

(127-126)توصيه شماره EECPتأثير

(128-127)توصيه شماره طب سوزني

(131)توصيه شماره بيمارمديريت درد توسط

ي توصيه ها

يدرمان

ي توصيه ها

يپيگير

)توصيه شماره پيگيري بيماران آنژين صدري پايدار که تحت رواسکولاريزاسيون قرار گرفته اند

97-102) (107-104)توصيه شماره ارزيابي باليني و اکو در طول پيگيري دوره اي

125-121)توصيه شماره ( اقدامات تصويربرداريبيماران آنژين صدري پايدار پس از رواسکولاريزاسيون )پيگيري

(116و که با علائم آنژين شناخته شده با نشانه ها و علائم جديد يا تشديد علائم SIHDاقدامات غير تهاجمي در

( 115-108 )توصيه شماره ناپايدار سازگاري ندارند

(120-117)توصيه شماره شناخته شده و بدون علامت يا با علائم پايدار SIHDاقدامات غير تهاجمي در

7

(20.8I :ICD10تعریف بیماری )كد -

آنژین پایدار مزمن سندرمی است ناشی از افزایش نياز ميوكارد به اكسيژن در شرایط محدودیت عرضه اكسيژن و نيز ناشی از

(. این 1كاهش دیناميك در عرضه اكسيژن به ميوكارد می باشد كه اكثر این حالات در اثر وقایع شایع روزمره ایجاد می شوند)

ضعيت مزمن بوده كه افر ست و بيماری یك و سيار مهم ا صدری ب سالها با آن زندگی كنند ،اپيزودهای آنژین ست اد ممکن ا

شند) شته با شدن علائم آگاهی لازم و كافی را دا 50( .بيمار مبتلا به آنژین ، اغلب مردی بالای 2بيماران باید در صورت پایدار

ین ناراحتی را بصورت سنگينی ، فشار، فشردگی ، سا است كه از ناراحتی سينه شکایت دارد و اغلب ا 60سا یا زنی بالای

خفقان یا گرفتگی و ندرتا به شکل درد واضح توصيف می كند . آنژین معمولا ماهيت افزایشی ، كاهشی دارد و بطور مشخص

دقيقه طو می كشود و می تواند به شوانه و هر دو بازو و بخصووص سوطوح اولنار سواعد دسوت انتشوار یابد.این درد 5تا 2

همچنين می تواند از پشووت ، ناحيه بين دو كتف ، گردن ، فك ، دندانها و اپيگاسووتر منشوواء بگيرد و یا به این نواحی منتشوور

(. 3شود)

آنژین صوودری پایدار الگوی ثابتی دارد كه با فعاليت بدنی ،تماس با سوورما ، غذا خوردن و فشووار روحی ایجاد می شووود و با

سيرین زی ستراحت و نيتروگلي در این بيماران در خط پایه اغلب طبيعی یا تغييرات غير ECG ر زبانی بهبود می یابد. الگوی ا

صی صا شد.بيماران مبتلا به آنژین پایدار تنگی بيش از STقلبی ، نزو قطعه MI ، علائم ST-Tاخت در طی آنژین می با

تيك دارند.آنژین صودری مزمن پایدار در برخی از درصود در لومن یك یا چند شوریان كرونر ناشوی از پلات آترواسوکلرو 70

شرایط شریان كرونر در سکمی ثانویه به انقباض عروقی دیناميك در ستقرار CAD بيماران به دليل ایجاد ای سکلروتيك ا آترو

رفت (.كنتر هيپرتانسوويون ، دیابت ، هيپرليپيدمی ، چاقی و قطع مصوورف سوويگار مهمترین اقدام در كنتر پيشوو 1یافته اسووت)

(.3اترواسکلروز كرونر هستند)

اپیدمیولوژی بیماری )جهانی / منطقه/ كشور( -

درصد كل بيماران مبتلا به آنژین صدری و حتی 70این سندرم حمله ای بالينی ناشی از ایسکمی گذرای ميوكارد است . حدود

اری ایسکميك قلبی شایعترین و جدی ترین (. بيم3سا را مردان تشکيل می دهند) 50درصد بيشتری از گروه سنی پایين تر از

6ميليون نفر به بيماری ایسووکميك قلبی ، بيش از 13بيماری مزمن تهدیدكننده حيات در ایالات متحده اسووت.در این كشووور

ر ميليون نفر به انفاركتوس ميوكارد مبتلا می باشووند.در ایالات متحده سووالانه د 7ميليون نفر به آنژین قفسووه صوودری وبيش از

مرگها در كشورها ی %25مورد حوادث قلبی كشنده روی می دهد ، تقریبا نيمی از مرگ ها در كشورهای صنعتی و 2/1حدود

-5(. شيوع آنژین صدری پایدار در هر دو جنس با افزایش سن افزایش می یابد) 1می باشند) CHD در حا توسعه به علت

65-84 %12-14سوووا تا 64-45در مردان %7-4سوووا و 65-84ن در زنا %10-12سوووا تا 45-64درصووود در زنان 7%

شيوع بالاتر 4سا () شد كه احتمالا به علت شایعتر از مردان می با سالی سنين ميان CAD(.آنژین صدری پایدار در زنان در

سنين بالاتر در مرد شد و بالعکس در سن می با سکولار در این شتر می عملکردی در زنان مانند آنژین ميکرو وا شيوع آن بي ان

شد) سنين 6.5با سالانه آنژین صدری پایدار بدون عارضه در جوامع غربی را در مردان درصد و 1، 65-45(.مطالعات ، بروز

(. و با افزایش سن بروز آنژین صدر ی پایدار هم در مردان و 4،7سا را نشان می دهند) 65بروز كمی بالاتردر زنان كمتر از

(.شووواهد بالينی اخير نشووان می دهند اختلالات كرونری وازوموتور)آنژین 7درصوود می رسوود) 4فزایش یافته وبه هم در زنان ا

8

ميکرواسووکولار و آنژین وازواسووپاسووتيك ( در دو سوووم بيماران مبتلا به آنژین پایدار كه هير تنگی كرونری در آنژیوگرافی

شود وجود دارد) شاهده نمی سالا 8م شود با %4/2-2/1نه بيماری عروق كرونری ( . ميزان مرگ و مير سا تخمين زده می در

سالانه مرگ قلبی بين صد و انفاركتوس قلبی 4/1تا 6/0شيوع صد) 7/2تا 6/0در شده در 9در سيهای انجام ساس برر ( . بر ا

صدری پایدار سالانه آنژین شيوع سکاتلند شد) نفر جمعيت می 1000درزنان در هر 6/7در مردان و 3/8ا (. با توجه به 10با

شهرنشينی در كشورهای در حا توسعه شيوع عوامل خطر سریعا در این مناطق در حا افزایش است و لذا قسمت اعظم بار

شدید در شورهای با درامد كم و متوسط اتفاق می افتد.با توجه به افزایش ضر در ك سکميك قلبی در حا حا جهانی بيماری ای

(.1به شایعترین علت مرگ در جهان تبدیل خواهد شد) 2020ا سا بيماری ایسکميك قلبی ت

اهمیت موضوع و دلایل انتخاب این بیماری جهت تدوین راهنما -

بيماری های قلب و عروق شایعترین بيماری جدی در ممالك پيشرفته می باشند و در كشورهای در حا توسعه به سرعت در

سکميك قلبی ) ستند.بيماری ای سایر IHDحا افزایش ه سبت به شترین مرگ و ناتوانی و بار مالی را ن شرفته بي ( در جهان پي

علاوه بر تاثير بر روی ميزان مرگ ومير بر روی ناتوانی، معلوليت و كاهش قدرت توليد نيز IHD(. 3بيماریها ایجاد می كند )

تحرت با ظهور بيماری ایسکميك قلبی همراه (. رژیم غنی از چربی و انرژی ،سيگاركشيدن،شيوه زندگی بی 1تاثير می گذارد )

در حا افزایش می باشند و عوامل خطر مهمی برای بيماری ایسکميك 2بوده است. چاقی ، مقاومت به انسولين و دیابت تيپ

(. 3قلبی محسوب می شوند )

جلوگيری از پيشرفت بيماری هدف اصلی درمان آنژین صدری پایدار، كاهش علائم، افزایش طو عمر، ارتقاء كيفيت زندگی و

از ميزان مرگ CHDمی باشد. خوشبختانه در طی چند دهه گذشته به تدریج با بهبود روشهای تشخيص ، پيشگيری و درمان

و مير ناشی از این بيماری كاسته شده است .بنابراین انتخاب بيماران خاص و درمانهای ویژه بر اساس كارایی نسبی آنها منطقی

شهری و وجود اختلاف نظرها به نظر مير ستانی و بين شيوع این بيماری و درصد بالایی از ارجاعات بين بيمار سد.با توجه به

در مورد چگونگی مدیریت بيماران مبتلا به آنژین صووودری پایدار از جمله تشوووخيص ، ارزیابی و درمان و از طرفی در جهت

زایش طو عمر، وجود یك راهنمای بالينی یکپارچه و موثر برای این افزایش رضوووایتمندی بيماران و بهبود كيفيت زندگی و اف

بيماران به شدت احساس می شود و ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد.

اهمیت و دلایل انتخاب كاربران هدف -

شخيص بيماری ،ارزیابی ها به نظر می ستاندارد در زمينه ارجاع بيماران ، ت شخص و ا سد كه كمبود حد و مرزهای م ی لازم ، ر

ئه خدمات در این مقوله گردیده اسوووت.در این ناهمگونی و تنوع ارا به موقع و بجا موجب درمان های موثر، لزوم مداخلات

شتر ارایه سازی بي ستاندارد سازی و ا سان سعی گردیده با تعيين راهکارهای عملی و بومی برای كاربران هدف، به یک راهنما

خدمات نایل شویم.

ت بالینی مصوب كه طبق پروپوزال مصوب راهنما به آن ها پاسخ خواهد دادفهرست سوالا -

مناسب بودن تجویز داروهای كوتاه اثر در مدیریت نشانه ها و علائم آنژین صدری پایدارچيست؟ .1

9

سه با تركيب بتا بلاكر و .2 سيم به تنهایی در مقای سب بودن تجویز داروهای بتابلاكر یا مهاركننده های كانا كل منا

هاركننده های كانا كلسيم در مدیریت بيماران مبتلا به آنژین صدری پایدار چه می باشد؟م

مناسب بودن افزودن تركيبات نيترات طولانی اثر به داروهای بتابلاكر یا مهاركننده های كانا كلسيم در مدیریت .3

بيماران مبتلا به آنژین صدری پایدار چيست؟

مدیریت بيماران مبتلا به آنژین صدری پایدار چگونه است؟ مناسب بودن تجویز ایوابرادین در .4

مناسب بودن تجویز رانولازین در مدیریت بيماران مبتلا به آنژین صدری پایدار چگونه است؟ .5

در بيماران مبتلا به آنژین صدری پایدار چگونه است؟ CABGمناسب بودن مداخلات دارویی در مقاسه با .6

در بيماران مبتلا به آنژین صدری پایدار چگونه است؟ PCIمناسب بودن مداخلات دارویی درمقایسه با .7

در بيماران مبتلا به آنژین صدری پایدار چگونه CABGیا PCIمناسب بودن مداخلات دارویی در مقایسه با .8

است؟

بتلا به آنژین صوودری پایدار چگونه مناسووب بودن تجویز آسووپرین جهت بهبود طولانی اثر پيامدها در بيماران م .9

است؟

در بيماران مبتلا به آنژین صدری پایدار چگونه است؟ ACE /ARBSمناسب بودن تجویز مهاركننده های .10

حين فعاليت به عنوان یك فاكتور پيشگویی كننده خطر در پيش بينی پيامدهای قلبی ECG اثربخشی و ارزش .11

ی پایدارچگونه می باشد؟عروقی در بالغين مبتلا به آنژین صدر

در طو پيگيری دوره ای چگونه است؟ SIHDاثربخشی و ارزش اكوكاردیوگرافی در بيماران .12

آنژین صدری استنت گذاری و پيگيری بيماران مناسب بودن درمان آنتی پلاكت تك دارویی و یا دو دارویی در .13

باشد؟تحت رواسکولاریزاسيون قرار گرفته اند چگونه می كه پایدار

شی و .14 ستهای ورز شی و ارزش ت شگویی كننده خطر در پيش بينی سيار ECGاثربخ به عنوان یك فاكتور پي

پيامدهای جانبی قلبی عروقی در بالغين مبتلا به آنژین صدری پایدارچگونه می باشد؟

سب بودن تجویز روغن ماهی ، ویتامين .15 شانه ها و علائم ،عوارض، مرگ ومير و Eمنا بهبود كيفيت در كاهش ن

زندگی در بيماران مبتلا به آنژین صدری پایدار چگونه می باشد؟

در بيماران مبتلا به آنژین صدری پایدار چگونه می باشد؟ TENSمناسب بودن .16

در بيماران مبتلا به آنژین صدری پایدار چگونه می باشد؟ EECPمناسب بودن .17

ه آنژین صدری پایدار چگونه می باشد؟در بيماران مبتلا ب مناسب بودن درمان طب سوزنی .18

در بيماران مبتلا به آنژین صدری پایدار چگونه می باشد؟ مناسب بودن مدیریت درد توسط خود بيمار .19

شی و ارزش .20 سينه و عروق اثربخ سه سندرم قلبی) مثل : افراد با درد قف ستهای عملکردی در بالغين مبتلا به ت

شگویی كننده خطر در پيش بينی پيامدهای جانبی قلبی عروقی چگونه به عنوان یك فاكت كرونری نرما ( ور پي

می باشد؟

در بيماران آنژین CABG)ترانس ميوكاردیا رواسوووکولاریزاسووويون( به عنوان ادجوانت TMRاثربخشوووی .21

صدری پایدار چگونه می باشد؟

10

صحيح .22 شارخون، كم تحركی، تغذیه نا صلاح فاكتورهای خطر )دیابت، ف شی ا ، اختلالات پروفایل ليپيدی، اثربخ

عدم آگاهی بيمار در خصوص بيماری مربوطه( در مبتلایان به آنژین صدری پایدار چگونه است؟

سته ای، اثر بخشی اقدامات غيرتهاجمی) .23 سکن پرفيوژن ه سترس با ا ست ا با دارو یا CMRاكوكاردیوگرافی ت

شناخته شده چگونه است؟ SIHDدر:پيگيری بيماران با ( ورزش

11

منابع بخش مقدمه -

1. Michaels AD .Coronary heart disease :Andereoli T, Benjamin IJ, Griggs RC, Wing EJ. Cecil essential s of medicine .8thed.China; 2010:95-105.

2. Royal College of Physicians. National clinical guideline for Stable Angina.. Regents Park, London: NationalClinical Guideline Centre. June2012; p25.

3. Antman EM, Selwyn AP.loscalzo J. Ischemic heart disease: Longo D, Kasper DL, Jameson

JL , Fanci A, Hanser SL , LoschalzoJ.Harrison’s principle s of internal medicine .18thed .United states of American.McGraw-hill; 2012:p1998-2015

4. National Institutes of Health NH, Lung, and Blood Institute. Morbidity & Mortality: Chart Book on Cardiovascular, Lung, and Blood Diseases. National Heart, Lung, and Blood Institute; 2012.

5. Reis SE, Holubkov R, Conrad Smith AJ, Kelsey SF, Sharaf BL, Reichek N,etal. Coronary microvascular dysfunction is highly prevalent in women with chest pain in the absence of

coronary artery disease: results from the NHLBI WISE study. Am Heart J 2001; 1 41:735–741.

6. Han SH, Bae JH, Holmes DR, Lennon RJ, Eeckhout E, Barsness GW, etal. Sex differences

in atheroma burden and endothelial function in patients with early coronary atheroscleros is. Eur Heart J 2008; 29: 1359–1369.

7. HemingwayH, McCallum A, Shipley M, Manderbacka K, Martikainen P, Keskimaki I.Incidence and prognostic implications of stable angina pectoris among women and men. JAMA 2006; 295: 1404–1411.

8. Ong P, Athanasiadis A, Borgulya G, Mahrholdt H, Kaski JC, Sechtem U. High prevalence of a pathological response to acetylcholine testing in patients with stable angina pectoris

and unobstructed coronary arteries. The ACOVAStudy(AbnormalCOronaryVAsomotioninpatients with stable angina and unobstructed coronaryarteries). J Am Coll Cardiol 2012;59 :655–662.

9. Montalescot G, Sechtem U, Achenbach S, Andreotti F, Arden C, Budaj A,et al. guidelines on the management of stable coronary artery disease: The Task Force on the management

of stable coronary artery disease of the European Society of Cardiology. Eur Heart J .2013; 34: 2949–3003.

10. Management of stable angina. Edinburgh, UK: Scottish Intercollegiate Guidelines Network;

2007

متدولوژی

راهنماكاربران هدف -

متخصصين قلب -

متخصصين داخلی -

پزشکان عمومی -

( CCUهای اورژانس، قلب، پرستاران )بخصوص پرستاران شاغل در بخش -

http://www.rcplondon.ac.uk/Pages/index.aspx

12

فهرست پایگاه های اطلاعاتی مورد استفاده جهت جستجوی راهنماهای بالینی و شواهد پشتیبان -

یافت مدیریت آنژین صدری پایدار راهنمای بالينی مربوط به تمامی منابع راهنمای آدرس داده شده ذیل، جستجو شد و چندین

گردید.

National Institute for Clinical Excellence (NICE )

National Guidelines Clearinghouse (NGC)

Guidelines International Network (G-I-N)

Scottish Intercollegiate Guidelines Network (SIGN

Ontario Guidelines Advisory Committee (GAC) 5 New Zealand Guidelines Group

National Health and Medical Research Council (NHMRC)

Pub med

Cochrane Library

Trip database

Google

Google scholar

راهنماهای بالینی مورد استفاده -

های اشاره شده در راهنما های بالينی ذیل صورت آنژین صدری پایدار بر اساس توصيهبومی سازی راهنمای بالينی مدیریت

گرفت :

1. ESC guidelines on the management of stable coronary artery disease 2013). European society of cardiology.)

2. Stable Angina (July 2011).National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE).

3. Diagnosis and Management of Patients with Stable Ischemic Heart Disease (2012). ACCF/AHA/ACP/AATS/PCNA/SCAI/STS Guideline.

بالینی راهنماهای ارزیابی و غربالگری روش -

جستجو مرتبط وب گاههای و اطلاعاتی پایگاههای ،صدری پایدار آنژین زمينه در موجود بالينی راهنماهای استخراج برای ابتدا

تعلق بالينی راهنمای به ای نمره هر آیتم، اساس بر كه شد استفاده راهنما نقد ابزار از بالينی راهنماهای ارزیابی برای .شدند

.گيرد می

13

Critical Score

The health question(s) covered by the guideline is (are) specifically described.

There is an explicit link between the recommendations and the supporting evidence.

The overall objective(s) of the guideline is (are) specifically described.

The population (patients, public, etc.) to whom the guideline is meant to apply is specifically described.

The guideline development group includes individuals from all relevant professional

groups.

The views and preferences of the target population (patients, public, etc.) have been sought.

The target users of the guideline are clearly defined.

Systematic methods were used to search for evidence.

The criteria for selecting the evidence are clearly described.

The strengths and limitations of the body of evidence are clearly described.

The methods for formulating the recommendations are clearly described.

The health benefits, side effects, and risks have been considered in formulating the

recommendations.

The guideline has been externally reviewed by experts prior to its publication.

A procedure for updating the guideline is provided.

The recommendations are specific and unambiguous.

The different options for management of the condition or health issue are clearly presented.

Key recommendations are easily identifiable.

The guideline describes facilitators and barriers to its application.

The guideline provides advice and/or tools on how the recommendations can be put into practice.

The potential resource implications of applying the recommendations have been

considered.

The guideline presents monitoring and/or auditing criteria.

The views of the funding body have not influenced the content of the guideline.

Competing interests of guideline development group members have been recorded and addressed.

( و 2011) ESC (2013 ،)NICE بالينی راهنمای سه نهایتا و گردیده فهرست امتيازات، براساس بالينی راهنماهای سپس

2012 ACCF/AHA/ACP/AATS/PCNA/SCAI/STS Guideline استفاده مورد بالينی عنوان راهنماهای به

.شدند انتخاب )استناد(

نقد راهنماابزار راهنماابزار بومی سازی

S7T10

14

جدول راهنمای بالینی مورد استفاده و نمراتش -

اجزا مراهه به سوالات بالينی از یك هر .شد طرح همکاران و مجریان توسط آنژین صدری پایدار به طمربو سوا 23 سپس

پس .گردیدند وارد 0 جدو شماره در (Patient, Intervention, Comparison, Outcome) [PICO] سوا

همخوانی عدم صورت در .شد درج 1 جدو شماره در تفکيك به و استخراج فوق بالينی راهنماهای از سوا پاسخ آن، از

از استفاده با جستجو .شدند جستجو تکميلی شواهد برای یافتن اطلاعاتی پایگاههای جدید، سوالات وجود یا و ها پاسخ در

PICO گردید وارد 2 شماره جدو در هر مقاله به طمربو اطلاعات سپس .گردید انجام

.

15

كلید ارزیابی شواهد و درجه توصیه ها -

1سطوح شواهد

بسيار ناچيز ها با خطایRCT ( ،RCTمتاآناليز با كيفيت بالا، مرورنظام مند ، مطالعات كارآزمایی بالينی تصادفی) 1++

دتها با خطای انRCT ( ،RCTمطالعات كارآزمایی بالينی تصادفی )متاآناليزخوب طراحی شده، مرورنظام مند، 1+

ها با احتما خطای بالاRCT ( ،RCTعات كارآزمایی بالينی تصادفی)متاآناليزها ، مرورنظام مند مطال 1-

بالاو با يتمرورنظام مند با كيفيت بالا از مطالعات مورد شوواهدی و كوهورت، مطالعات مورد شوواهدی و كوهورت با كيف 2++

احتما بسيار ناچيز خطا و مخدوش شدگی و احتما زیاد اینکه رابطه عليتی است .

مطالعات مورد شوواهدی و كوهورت خوب طراحی شووده با احتما كم خطا و مخدوش شوودگی و احتما متوسووط اینکه 2+

رابطه عليتی است .

ش شدگی و خطر بارزی كه رابطه عليتی نيست .مطالعات مورد شاهدی و كوهورت با احتما زیاد خطا و مخدو 2-

مطالعات غير تحليلی مثل گزارش موارد و گزارش موردی 3

نظر متخصصين 4

2 درجه توصیه ها -

اشد .بمربوط به قدرت شواهد مطالعاتی كه توصيه براساس آنها می باشد، است و نشانگر اهميت بالينی توصيه نمی

A - داقل شوووامل یك متا آناليز ، مرورنظام مند مطالعات كارآزمایی بالينی تصوووادفی و یا حRCT ++ كه بطور 1در سوووطح

سطح + شامل مطالعات شواهد شد و یا مجموعه ای از ستفاده با ستقيم برای جمعيت هدف قابل ا ستقي 1م م برای كه بطور م

مشابه باشند .جمعيت هدف قابل استفاده باشد و دركل نشانگر نتایج

B - كه بطور مستقيم برای جمعيت هدف قابل استفاده باشد و دركل نشانگر 2ز شواهد شامل مطالعات سطح ++مجموعه ای ا

باشد. 1یا ++ 1نتایج مشابه باشند ویا منتج از مطالعات سطح +

C - ل استفاده باشد و دركل نشانگر كه بطور مستقيم برای جمعيت هدف قاب 2جموعه ای از شواهد شامل مطالعات سطح + م

باشد. 2نتایج مشابه باشند ویا منتج از مطالعات سطح ++

D - باشد. 2ویا منتج از مطالعات سطح + 4یا 3واهد سطح ش

سی و تحليل از پس سخهای برر ستخراج پا ستناد مورد بالينی راهنماهای از شده ا صيه ت ،2 در جدو موجود شواهد و ا و

با سپس .شد نوشته 3 جدو جانبی در عوارض و منافع هزینه، شامل بالينی مزیت معيارهای به عنایت با گروه، شده بومی

و يزاتتجه این از اسووتفاده مهارت لزوم،- مورد تجهيزات وجود( كارگيری به قابليت -1 معيار سووه گرفتن نظر در

Affordability ها آن تهيه برای بيمار

و )شده مطالعه شواهد با ها آن مداخله و بيماری نوع و بيماران خصوصيات تشابه ميزان( پذیری تعميم -2

1 Level of Evidence 2 Grade of Recommendation

16

بومی قابليت )بيمار توسط درمانی پروتکل تحمل و جامعه فرهنگ و عرف قبو بيمار، ترجيح(توصيه پذیرش- قابليت -3

.شد اصلاح توصيه متن لزوم صورت در و گرفت قرار بررسی مورد توصيه سازی

و گرفتند قرار بررسی مورد مجددا پروپوزا در شده مطرح سوالات ها، پاسخ تحليل و استخراج طی در كه است ذكر شایان

.شد انجام سوا هر برای مذكور مراحل كليه و شد مطرح تر جزئی سوا چند قالب در سوا یك لزوم صورت در

صاحب نظر برای اساتيد دهی نمره جهت )پشتيبان شواهد ( توصيه هر به مربو جداو و راهنما یك بهمراه ها توصيه سپس

مشخص را ها توصيه از یك هر كل نمره و سازی بومی بالينی، مزیت كه نمره شد درخواست محترم اساتيد از و شد ارسا

آن شود، گروه توصيه مضمون تغيير باعث تواند می كه شناسند می است شده ضميمه از آنچه بيشتر شواهدی اگر و نمایند

.فرمایند ارائه مقاله خلاصه همچنين و توصيه شماره ذكر با صفحه ملاحظات در را

ساتيد توصيه هر توافق برای ميزان و شده آناليز ها نمره سپس .دادند انجام Rand مد طبق را دهی نمره نظر، صاحب ا

سه كامل، در توافق عدم موارد و نهایی توصيه بعنوان توافق مورد های توصيه سپس .گردید مشخص مجددا حضوری جل

.گرفتند قرار بحث مورد

.گردید تدوین بالينی توصيه 131 و شدند ویرایش و بازبينی ها توصيه نهایت در

.است شده تفکيك مشخص به آن شواهد سطح و توصيه هر )پشتيبان شواهد( منابع شماره بالينی، های توصيه قسمت در

17

نامه واژه -ACEI: angiotensin-converting enzyme inhibitors

ACS: Acute Coronary Syndrom

ARBs: Angiotensin Receptor Blockers

BMI: Body Mass Index

BMS: Bare-Metal Coronary Stent

CABG: Coronary Artery Bypass Graft

CCTA: Cardiac Computed Tomography Angiography

CHF: Chronic Heart Failure

CKD: Chronic Kidney Disease

CMR: Cardiovascular magnetic resonance imaging

DAPT: Dual Antiplatelet therapy

DES: drug-eluting stent

ECG: Electro Cardio Graphy

EECP: Enhanced External CounterPulsation

FFR: Fractional Flow Reserve

IVSU: intravascular ultrasound

GDMT: GDMT - Guideline Determined Medical Therapy

LAD: Left Anterior Descending

LIMA Graft: left internal mammary artery (LIMA) graft

MPI: myocardial perfusion Imaging

NSTE MI: Non ST Segment Elevation Myocardial Infarction

OCT: optical coherence tomography

OMT: Optimal Medical Treatment

PCI: Percutaneous coronary intervention

SAPT: single Antiplatelet therapy

SCAD: Spontaneous Coronary Artery Dissection

SCS: Spinal Cord Stimulation

SIHD: stable ischemic heart diseas

STE MI: ST segment elevation myocardial infarction

SYNTAX Score: The SYNTAX score is an angiographic grading tool to determine the

complexity of coronary artery disease

TENS: Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation

TI MI : Thrombolysis In Myocardial Infarction

TMLR: Transmyocardial Laser Revascularization

TMR: trans myocardial Revascularization

UA : Unstable Angina

http://www.google.com/url?url=http://www.medicinenet.com/angiotensin_ii_receptor_blockers/article.htm&rct=j&frm=1&q=&esrc=s&sa=U&ved=0ahUKEwipvszBgJLKAhUGuhQKHamkDk4QFggTMAA&usg=AFQjCNG83U-YzUmHRAweahLduDXfHxknYg

http://www.google.com/url?url=http://www.medicinenet.com/coronary_artery_bypass_graft/article.htm&rct=j&frm=1&q=&esrc=s&sa=U&ved=0ahUKEwjAsKPygJLKAhXGyRQKHSxwA2sQFggcMAE&usg=AFQjCNGbLrFLrQ2kyrQs_B0IGH3k_fTVqA

http://www.google.com/url?url=http://www.medicinenet.com/coronary_artery_bypass_graft/article.htm&rct=j&frm=1&q=&esrc=s&sa=U&ved=0ahUKEwjAsKPygJLKAhXGyRQKHSxwA2sQFggcMAE&usg=AFQjCNGbLrFLrQ2kyrQs_B0IGH3k_fTVqA

http://www.google.com/url?url=http://www.uwhealth.org/heart-cardiovascular/cardiac-computed-tomography-angiography-ccta/11773&rct=j&frm=1&q=&esrc=s&sa=U&ved=0ahUKEwjVz4-MgZLKAhWB0xQKHbjPDnMQFgg9MAk&usg=AFQjCNF8NLi1q6eyIGf-Aw9FYD2pElhBFg

http://www.google.com/url?url=http://www.ptca.org/ivus/FFR.html&rct=j&frm=1&q=&esrc=s&sa=U&ved=0ahUKEwidiKrngpLKAhXrq3IKHTO4CGoQFggTMAA&usg=AFQjCNFYoU5Iz9kP-EVoaXp9WGT1PJC9Kg

http://www.google.com/url?url=http://www.acronymfinder.com/Guideline-Determined-Medical-Therapy-(cardiology)-(GDMT).html&rct=j&frm=1&q=&esrc=s&sa=U&ved=0ahUKEwjyheT-gpLKAhUHl3IKHWE0AGQQFggTMAA&usg=AFQjCNF61kUq-p7S0Fnd-AMTerkYVayn0A

18

ی بالینی به تفکیک موضوع توصیه ها -

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

9 مصرف آسپرین در

ژینهنگام آن

علت احتمالی درد سينه بيمار نژین پایداربه عنوان آسپرین را زمانی در نظر بگيرید كه آ .1

مطرح باشد تا وقتی كه تشخيص )نهایی( داده شود.اگر شواهد روشن بر مصرف منظم

اسپرین توسط افراد تا كنون وجود دارد و یا شواهدی دا بر حساسيت افراد به آن

موجود باشد مصرف آسپرین اضافه را توصيه نکنيد.

بوده وسمپتوم های بيمار مشخصه انژین پایداراست در شرایطی كه منتظر نتایج بررسيها .2 1

،پروتکل های منطقه ای برای آنژین پایداررا دنبا كنيد.

14

اصلاح ریسك فاكتورها:

ارزیابی خطر

جهت تعيين پيش آگهی

تست ورزش جهت انجامبرای تمام بيماران با سابقه فعاليت بدنی و یا ارزیابی خطر .3

III )سطح شواهد( . نشان دادن پيش آكهی و كمك به تجویز )درست( توصيه ميشود

1-2رفرنس :

15 آموزش تغيير بازتوانی:

سبك زندگی

سبك زندگی ) برای مثا توصيه به ورزش و ترت سيگار رژیم و كنتر اصلاح -1-4

وزن( و حمایتهای روانپزشکی را در صورت نياز توصيه نمایيد.

:آموزش به بيمار

جهت بهينه سازی مراقبتها وافزایش بهبودی باید برنامه SIHDبيماران با -2-4

آموزشی مجزایی از سایرین داشته باشند شامل:

آموزش اهميت پيگيری درمان برای كنتر كردن سمپتومها وبه تاخيرانداختن پيشرفت -الف

III )سطح شواهد( بيماری

استراتژیهای كاهش ریسك به نحوی كه سطح فهم وادرات توضيح كنتر درمان و -ب

II )سطح شواهد( وقوميت بيمار در نظر گرفته شود

II )سطح شواهد( بررسی جامع همه راهکارهای درمانی -ج

تشریح سطوح متناسب ورزش با تشویق به حفظ سطوح پيشنهادی فعاليت روزانه -د

III )سطح شواهد(

III )سطح شواهد( نظارتی معرفی مهارتهای خود -ه

سطح ( انجام واكنش متناسب سمپتومهای قلبی عروقی و تشدید آموزش در مورد -و

III )شواهد

)توانبخشی قلبی( وبرنامه های انجام شونده در منز برنامه های نظارت بر درمان -3-4

با هدایت پزشك برای بيماران در معرض خطر در ابتدای تشخيص توصيه

I )شواهدسطح ( . ميشود

سبك زندگی كه اجزایی از راهکارهای اصلاح و كنتر باید SIHDبه بيماران با -4-4

ميتوانند برپيش آگهی موثر باشند را آموزش داد:

و حفظ دور )شکم( كمتر از 24.9تا 18.5 در حد BMIكنتر وزن .نگه داشتن -الف

102cm (40 در مردها و كمتر از )88اینر cm (35 اینر( در زنان )برای گروه های نژادی

معين كمتر است(.

كنتر چربی خون -ب

كنتر فشار خون -ج

ترت سيگار و جلوگيری از در معرض مجدد قرار گرفتن -د

تغييرات در سبك زندگی. تغذیه ودرمان های فردی برای بيماران دیابتی تا اهداف درمان -ه

III )سطح شواهد( (.3-8) دیابت و آموزشهای آن كامل گردد

19

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

22

توصيه فعاليتهای فيزیکی:

به ورزش و فعاليت

هوازی

60تا 30پزشك باید تمام بيماران را به انجام فعاليت هوازی متوسط تا شدید به مدت .5

روز در هفته تشویق كند.این فرایند 7روز و ترجيحا 5تند حداقل پياده رویدقيقه مثل

باغبانی و ميتواند با افزایش فعاليتهای موجود در شيوه زندگی روزانه ) مثل پياده روی و

(7) (II)سطح شواهد . بر نامه ریزی شودقلبی تنفسی وضعيتخانه داری( برای بهبود

22 . )سطح بار در هفته توسط پزشك توصيه ميشود 2حداقل انجام آموزشهای مداوم تکميلی

III) (9)شواهد

22 توصيه به حفظ وزن

متعاد

1-7- BMI و یا دور كمر باید در هر ویزیت اندازه گيری شود وپزشك باید مدام بيمار

، ورزش، یا كاهش آن از طریق فعاليت بدنی روزانه و ایده آ را به حفظ وزن

كالری دریافتی و برنامه های رفتاری تشویق كند تا به حفظ یا رسيدن به تنظيم

BMI 24.9 و 18.5بين kg/m2 102و دور كمر كمتر از cm (40 در )اینر

اینر( در زنان )برای گروه های نژادی معين كمتر cm (35 88مردان و كمتر از

(II)سطح شواهد است( موفق شود.

نسبت یه %10تا 5هدف ابتدایی درمان كاهش وزن باید كاهش وزن بدن تقریبا -2-7

ميتوان برای كاهش وزن بيشتر اقدام كرد. در صورت موفقيت پایه باشد. وزن

(III)سطح شواهد (11-10)

22 توصيه به ترت

SIHDسيگاردربيماران

محيطی با دود ری از مواجهه يباید به ترت سيگار و جلوگSIHD تمام بيماران -8

تنباكودر محل كار یا منز ترغيب شوند.پيگيری و ارجاع به برنامه های تخصصی و

، توصيه، )خواستن سيگار دارو درمانی همچون یك استراتژی گام به گام برای ترت

(II)سطح شواهد پيشگيری( توصيه ميشود. ی وسازمانده، حمایت و یاری، ارزیابی

(13-12)

22

مدیریت عوامل

:روانپزشکی

غربالگری بيماران

SIHD ای افسردگی بر

برای افسردگی و ارجاع یا درمان آنها در صورت لزوم SIHD غربالگری بيماران -9-1

II )سطح شواهد( معقو به نظر ميرسد

اثبات نشده استبيماری قلبی عروقی outcome بر بهبوددرمان افسردگی تاثير -9-2

III )شواهدسطح ( (16-14)

22 جلوگيری از تماس با

هوای آلوده

جهت كاهش خطر وقایع قلبی SIHD برای بيمارانه آلود ی.جلوگيری از تماس با هوا10

(III)سطح شواهد (17عروقی معقو می باشد. )

ژیم مناسبر 22

را از كل انرژی دریافتی %10كمتر از باید polyunsaturatedاسيدهای چرب -11-1

تامين نماید.

از كل انرژی دریافتی را تشکيل ميدهند. %1اسيدهای چرب غير اشباع ترانس كمتر از -11-2

گرم نمك در روز 5كمتر از -11-3

گرم فيبر در روز ازميوه ها و سبزیها 30-45 -11-4

نوبت( 3-2گرم ميوه در روز ) 200 -11-5

نوبت( 3-2گرم سبزی در روز) 200 -11-6

(I)سطح شواهد (18-20حداقل دو بار در هفته ) ماهی -11-7

20

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

22

مدیریت پروفایل چربی :

اصلاح سبك زندگی

ورژیم غذایی

اصلاح شيوه زندگی شامل فعاليت بدنی روزانه و كنتر وزن برای تمام -1 -12

II )سطح شواهد( قویا توصيه ميشود. SIHDبيماران

كل %7رژیم درمانی برای تمام بيماران باید شامل كاهش دریافت چربيهای اشباع)تا -12-2

ميلی گرم 200كل كالری(، و كلسترو )تا %1كالری(، اسيدهای چرب ترانس)تا

(II)سطح شواهد (21روزانه( باشد. )

22

اصلاح پروفایل ليپيدی

وتجویز استاتين برای

SCAD بيماران

I )سطح شواهد( .توصيه ميشود SCAD استاتينها در تمام بيماران -13-1

پيشنهاد كنيد. رژیم غذایی چربی درمان با استاتينها را همراه با اصلاح -13-2

پيشگيری ثانویه

در صورت فقدان استاتين تراپی با دوز متوسط تا بالا علاوه بر تغييرات سبك زندگی -13-3

(I)سطح شواهد (22-23جانبی ثابت شده تجویز گردد. )كنترااندیکاسيون یا عواض

22 اصلاح ریسك فاكتورها:

مدیریت پروفایل چربی

كلسترو با LDLبرای بيمارانی كه قادر به تحمل استاتينها نيستند درمان كاهش -14

)سطح (24اسيدهای صفراوی، نياسين یا هر دو معقو به نظر ميرسد. ) باندشونده ها به

(IIشواهد

22


مدیریت فشار خون

:توصيه به اصلاح سبك

زندگی

:انجام شودتمام بيماران باید توصيه به اصلاح سبك زندگی در -15

كنتر وزن، افزایش فعاليت بدنی، كاهش مصرف سدیم، و تاكيد بر افزایش مصرف ميوه تازه

(II)سطح شواهد (25-26سبزی ومحصولات لبنی كم چرب. )


مدیریت فشار خون

پيشگيری ثانویه:

پيشنهاد كنيد. در بيماراندرمان فشار خون بالا -16-1

همراه یا پس از یا بالاتر، mm Hg 140/90با فشار خون SIHD در بيماران -16-2

I )سطح شواهد( باید صورت گيرد.درمان ضد فشار خون اصلاح سبك زندگی

داروهای تخصصی باید برای درمان فشار خون بالا بر اساس ویژگيهای بيماران خاص -16-3

و یا بتا بلوكرها و اگر هدف دستيابی به ACEتجویز گردد شامل مهار كننده های

باشد افزودن سایر داروها همچون دیورتيك mm Hg 140/90فشار خون كمتر از

)سطح شواهد (27-29لسيم ميتواند مد نظر باشد. )های تيازیدی یا بلوكرهای كانا ك

II )

22


درمان دیابت

و اميد به زندگیافرادی با ابتلای كوتاه مدت به دیابت مانند انتخاب شدهبرای افراد -17

یا كمتر درصد 7در سطح A1c، درمان باید با هدف نگهداری هموگلوبين طولانی

(II)سطح شواهد (30-31 .)باشد

22



برای بيماران بر اساس سن، سابقه افت قند، %9و 7بين A1cنگهداری هموگلوبين -18

طبی همراه معقو به نظر بيماریهایو وجود عوارض ميکرو و ماكرو واسکولار

(III)سطح شواهد (32ميرسد. )

22

فاكتورها:اصلاح ریسك


هدف ممکن است معقو باشد.) HbA1cشروع مداخلات دارویی برای دستيابی به -19

(I)سطح شواهد (34-33



(35شروع شود. ) SIHD درمان با روزیگليتازون نباید در بيماران -20


21

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

22 درمانهای دارویی در

بيماری عروق كرونر

ملاحظات كلی:

درمان طبی ایده ا ، شامل حداقل یك دارو برای تسکين آنژین/ ایسکمی به -1-1-21

برای پيشگيری از وقایع قلبی می باشند. ییاضافه داروها


.رهای خطر و استراتژی درمانی توصيه ميگرددوفاكتآموزش بيماران درباره بيماری،


.از شروع درمان اندیکاسيون داردلافاصله پس بررسی پاسخ درمانی بيمار ب -2-1-21


كنيد. درمان را انتخاب افراد با درمان دارویی ایده ا برای كنتر اوليه آنژین پایدار-2-21

ی داروها ، به اضافهیك یا دو داروی ضد آنژین ميباشد شاملایده ا یداروی

پيشگيری ثانویه بيماری قلبی عروقی

به بيماران توصيه كنيد كه هدف از درمان دارویی ضد آنژین در آنها پيشگيری از -3-21

حملات آنژین بوده و هدف از درمان پيشگيرانه ثانویه، جلوگيری از وقایع قلبی و

سکته مغزی است.عروقی همچون حمله قلبی و

هفته بعد از 4-2عارضه جانبی بروز پاسخ به درمان بيماران را مرور كنيد كه شامل -4-21

شروع یا تغيير در درمان دارویی ميباشد.

اضافه كنيد. دوز داروی ضد سمپتوم بيمار را تا حداكثر قابل تحمل -5-21

فرد موثر باشد درباره عوارض جانبی درمان دارویی كه ممکن است بر فعاليت روزانه -6-21

بحث كرده و راجع به اهميت مصرف منظم دارو توضيح دهيد.

درخواست متفاوتند. وبيماران از نظر نوع و ميزان اطلاعات مورد نياز -7-21

بنابر این اطلاعات باید به صورت فردی تدارت دیده شود و احتمالا شامل موارد زیر -8-21

محدود نميشود: موارد به این هرچندبوده

؟درمان چيست -

درمان چطور وضعيت بيماران راتحت تاثير قرار ميدهد؟)منظور فواید آن -

است.(

چه را تجربه كردندواگر انها آن كدامند عوارض جانبی مهم یا احتمالی -

كنند.

دارو چگونه استفاده شود؟ -

اگر یك دوز دارو را فراموش كنند چه كنند؟ -

ز خواهد بود؟آیا دوره های بيشتردارودرمانی بعد از تجویز او نيا -

چگونه فراورده های بعدی دارو را تهيه كنند؟ )این توصيه ها -

(Medicines Adherenceاز

22

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

1

درمانهای دارویی در

بيماری عروق كرونر

:درمان آنژین/ایسکمی

II )سطح شواهد( .نيتراتهای كوتاه اثر توصيه ميشوند-1-22

.كوتاه اثر برای پيشگيری و درمان حملات آنژین ارائه نمایيدیك نيترات -2-22

:به بيماران آنژین پایدار آگاهی دهيد كه -22-3

.چطور نيترات كوتاه اثر را مصرف كنند -

.استعما دارو بلافاصله قبل از هر كارسخت یا ورزش باشد -

.عوارض جانبی مثل فلاشينگ، سردرد و سبکی سر ممکن است رخ دهد -

اگر احساس سبکی سر دست بدهد باید بشينند یا چيزی برای نگه داشتن آن -

.بيابند

هنگامی كه یك نيترات كوتاه اثربرای درمان حمله آنژین استفاده می گردد، به بيمار -22-4

:توضيح دهيد كه

.دقيقه تکرار كند 5اگر درد برطرف نشد دوز را بعد از -

.دوم بهبود نيافت، با اورژانس تماس بگيرددقيقه پس از دوز 5اگر درد -

نيتروگليسيرین زیر زبانی یا اسپری نيتروگليسيرین برای تسکين فوری آنژین در -22-5

(36) ((II)سطح شواهد توصيه ميشود. SIHDبيماران

2

خط او درمان با بتا

بلوكرهاو یا مهاركننده

های كانا كلسيم یا

تركيبی از دو دارو بر

شرایط و تحمل اساس

بيمار

درمان آنژین:

خط او درمان جهت كنتر ریت قلبی و سمپتومها بتا بلوكرها و یا بلوكرهای كانا 23-1

I )سطح شواهد( هستندكلسيم

:بتا بلوكر یا بلوت كننده كانا كلسيم

پایدار یك بتا بلوكر یا بلوت كننده كانا كلسيم را به عنوان خط او درمان آنژین -23-2

.ارائه دهيد

تصميم بگيرید كه كدام دارو با توجه به بيماریهای همزمان، كنترا اندیکاسيونها و -23-3

.ترجيح بيمار استفاده گردد

بتا بلوكر یا بلوت كننده كانا كلسيم یکی از دو دسته اگر فرد قادر به تحمل -23-4

وت كننده كانا كلسيم(.) بتا بلوكر یا بلداروی دسته دیگر انتخاب شودنباشد،

به صورت روتين ضد آنژینهای غير از بتا بلوكر یا بلوت كننده كانا كلسيم رابه -23-5

.عنوان خط او درمان آنژین پایدار توصيه نکنيد

: بتا بلوكر یا بلوت كننده كانا كلسيم درمان با تركيب

بلوكر یا یك بلوت كننده اگر سمپتومهای بيمار به صورت رضایتبخشی با یك بتا -23-6

.كانا كلسيم كنتر نشد، سایر انتخابها یا استفاده تركيبی از دو دارو را در نظر بگيرید

درصورت تركيب یك بلوت كننده كانا كلسيم با یك بتا بلوكر،از یك بلوت كننده -23-7

ين یا كانا كلسيم دی هيدروپریدینی، برای مثا ، نيفيدیپين آهسته رهش، آملودیپ

.فلودیپين بهره بگيرید

برای بيمارانی كه آنژین پایدار آنها با دو داروی ضد آنژین كنتر شده، دارو ضد -23-8

آنژین سوم را تجویز نکنيد.

:افزودن دارو ضد آنژین سوم را فقط وقتی در نظر بگيرید كه -23-9

سمپتومهای بيمار به صورت رضایتبخشی با دو داروی ضد آنژین كنتر -

نشود و

بيمار در انتظار رواسکولاریزاسيون بوده یا رواسکولاریزاسيون مناسب یا -

.مورد پذیرش نبوده است

23

تصميم بگيرید كه كدام دارو با توجه به بيماریهای همزمان، كنترا -

.اندیکاسيونها ، ترجيح بيمارو هزینه دارو استفاده گردد

درمان آنژین/ایسکمی:

SIHD به عنوان درمان اوليه برای تسکين سمپتومها در بيمارانبتا بلوكرها باید -23-10

II )سطح شواهد( .تجویز گردند

درمان با یك بلوت كننده كانا كلسيم غير دی هيدروپریدینی طولانی اثر )وراپاميل -23-11

یا دیلتيازم( به جای یك بتا بلوكر به عنوان درمان اوليه برای تسکين سمپتومها در

(37-45معقو است. ) SIHDبيماران

(II)سطح شواهد

5و 4و 3

درمان دارویی در بيماران

با بيماری پایدار عروق

(SCAD)كرونر

تسکين درد

برای خط دوم درمان افزودن نيترات طولانی اثر یا ایوابرادین یا نيکوراندین یا -24-1

سطح ( ميشودرانولازین، بر اساس ریت قلبی،فشار خون وتحمل بيمار توصيه

I )شواهد

اگر فرد قادر به تحمل بتا بلوكر و بلوت كننده كانا كلسيم نباشد یا هر دو آنها كنترا -24-2

:اندیکاسيون داشته باشند، تك درمانی با یکی از داروهای زیر را در نظر بگيرید

یك نيترات طولانی اثریا -

ایوابرادین یا -

نيکوراندین یا -

.رانولازین -

تصميم بگيرید كه كدام دارو با توجه به بيماریهای همزمان، كنترا اندیکاسيونها ، -24-3

.ترجيح بيمارو هزینه استفاده گردد

با درمان تك دارویی با بتا بلوكر و بلوت كننده انان برای بيمارانی كه سمپتومهای -24-4

كننده كانا كلسيم( كانا كلسيم كنتر نشده باشد و سایر انتخابها )بتا بلوكر و بلوت

یکی از داروهای زیر را در نظر بایدكنترا اندیکاسيون داشته باشند یا قابل تحمل نباشد

:بگيرید

یك نيترات طولانی اثریا -

ایوابرادین یا -

نيکوراندین یا -

.رانولازین -

وقتی تركيب ایوابرادین با یك بلوت كننده كانا كلسيم مد نظر باشد، از یك بلوت -24-5

ه كانا كلسيم دی هيدروپریدینی ،مثلا نيفيدیپين آهسته روش، آملودیپين یا كنند

.فلودیپين استفاده نمایيد

درمان دارویی برای كاهش علایم:

استفاده از داروهای ضدایسکمی

زمانی كه درمان اوليه با بتا بلوكرهای نا موفق باشد باید بلوت SIHD در بيماران -24-6

كلسيم یا نيتراتهای طولانی اثر، در تركيب با بتا بلوكرها تجویز كننده های كانا

II )سطح شواهد( گردند

درمان دارویی برای كاهش علایم:


24

زمانی كه درمان با بتا بلوكر ها كنترا اندیکاسيون داشته یا به دليل SIHDدر بيماران -24-7

ید بلوت كننده های كانا كلسيم یا نيتراتهای طولانی اثر، تجویز عوارض جانبی نا موفق باشد با

II )سطح شواهد( گردند.


نا موفق باشد، تجویز رانولازین در تركيب SIHD وقتی درمان اوليه با بتا بلوكرهای در بيماران -24-8

I )سطح شواهد( .با بتا بلوكرها ميتواند مفيد باشد


اگر درمان اوليه با بتابلوكرها منجر به بروز عوارض شده یا غيرموثر بوده ویا SIHDدر بيماران -24-9

-55ممنوعيت داشته باشد، آنها رانولازین می تواند به عنوان جایگزین بتا بلوكرها تجویز گردد. )

(I)سطح شواهد (46

(I)سطح شواهد (56دوم تریمتازین ممکن است در نظر گرفته شود.)برای درمان خط -25 22

تسکين درد 2( بتا بلوكرها باید مدنظر %10در بيماران بی علامت با نواحی ایسکميك بزرگ )بيشتر از -26

III )سطح شواهد( قرار گيرند.

تسکين درد 22كلسيم ونيتراتها باید مد نظر باشد و در بيماران با آنژین وازواسپاستيك بلوت كننده كانا -27

(II)سطح شواهد (.57بتا بلوكرها مصرف نشود )

2

درمان دارویی اضافی

برای جلوگيری از

حوادث قلبی

عروقی:درمان با بتا

بلوكرها

،بتا بلوكر درمانی باید شروع شده ACSیا MIبعد از LVدر بيماران با عملکرد نرما -28

(II)سطح شواهد (58-59ه یابد.)سا ادام 3و برای

2



حوادث قلبی


بلوكرها

با نارسایی قلبی یا (LVEF<40%)در تمام بيماران با اختلا عملکرد سيستوليك -29

MI قبلی، بتا بلوكر درصورت فقدان ممنوعيت استفاده شود. )استفاده باید محدود به

كه خطر مرگ را كاهش باشد كارودیلو ، متوپرولو سوكسينيت، یا بيزوپرولو

(I)سطح شواهد (.60ميدهند.( )

2



حوادث قلبی


بلوكرها

بلوكرها ممکن است به عنوان درمان مزمن برای سایر بيماران با بيماری كرونری یا بتا -30

III)سطح شواهد )های عروقی دیگر در نظر گرفته شودبيماری

9

درمان دارویی در بيماران

با بيماری پایدار عروق

(SCAD)كرونر

پيشگيری

I )سطح شواهد( توصيه ميشود. SCADآسپيرین با دوز كم روزانه در تمام بيماران -1 -31-1

سطح ( كلوپيدوگر یه عنوان یك جایگزین در شرایط عدم تحمل آسپيرین اندیکاسين دارد. -31-1-2

II )شواهد


ميلی گرم روزانه برای بيماران با آنژین پایدار، با در نظر گرفتن ریسك خونریزی و 75آسپيرین -31-2

ظر قرار دهيد.بيماریهای همزمان مدن

درمان دارویی اضافی برای جلوگيری از حوادث قلبی عروقی:

درمان ضد پلاكت:

در شرایط عدم ممنوعيت به SIHDميلی گرم روزانه در بيماران 162تا 75درمان با آسپرین -31-3-1

I )سطح شواهد( صورت نامحدود باید ادامه یابد.

SIHDزمانی كه مصرف آسپيرین كنترا اندیکاسيون دارد، درمان با كلوپيدوگر در بيماران -31-3-2

(I)سطح شواهد (61-66معقو است. )

25

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

9



حوادث قلبی عروقی:

ميلی گرم روزانه در 75ميلی گرم روزانه وكلوپيدوگر 162تا 75درمان با آسپرین -32

)سطح شواهد .(67با ریسك بالای معين ممکن است معقو باشد ) SIHDبيماران

I)

22




درمان ضد پلاكتی

درمان ضدپلاكتی

(68توصيه نشده است. ) SIHDدیپریدامو به عنوان درمان ضد پلاكت در بيماران -33

(I)سطح شواهد

9

پيشگيری

در صورت وجود سایر شرایط )مثل نارسایی قلبی، فشارخون یا دیابت( استفاده از -34-1

I )سطح شواهد( توصيه ميشود. ACEمهاركننده های


بگيرید. را در نظر ACEدر بيماران با آنژین پایدار و دیابت مهاركننده های -34-2

CKDیا كمتر یا LVEF 40%كه فشار خون ،دیابت، SIHD در تمام بيماران با -34-3

-72باید تجویز گردد ) ACEدارند درصورت عدم وجود ممنوعيت، مهاركننده های

(I)سطح شواهد (.69

22

صورت وجود سایر شرایط )مثل نارسایی قلبی، فشارخون یا دیابت( استفاده در -35-1

I )سطح شواهد( توصيه ميشود. ARBsاز

CKDكه فشار خون، دیابت، اختلا عملکرد سيستوليك یا SIHD برای بيماران با -35-2

را داشته ولی قادر به تحمل آنها ACEدارند و اندیکاسيون درمان با مهاركننده های

(I)سطح شواهد (73توصيه ميشود ) ARBsنيستند،

9




همراه با سایر بيماریهای عروقی SIHD در بيماران با ACEدرمان با یك مهاركننده -36

(I)سطح شواهد (.74-75معقو به نظر می رسد )

9 ARBsدارند ، استفاده از ACEدر سایر بيماران كه عدم تحمل به مهاركننده های -37

(III)سطح شواهد .(76 است )معقو

قلبیXسندرم 20در بيماران با عروق كرونری نرما در آنژیوگرافی و تداوم سمپتومهای آنژین تشخيص -38

قلبی را در نظر داشته باشيد. Xسندرم

9و 20

بيماران مبتلا به درمان

آنژین ميکروواسکولار:

پيشگيری ثانویه:آسپرین

و استاتين ها

توصيه ميشود كه تمام بيماران پيشگيری ثانویه دارویی با آسپرین و استاتينها را دریافت -39

II )سطح شواهد( .كنند

2و 20

درمان بيماران مبتلا به


بتا بلوكرها

(I)سطح شواهد ( 77بتا بلوكرها به عنوان یك درمان خط او توصيه ميشود. ) -40

2و 20


آنژین

انتاگونیميکروواسکولار:

ستهای كلسيم

اگر بتابلوكرها سودمندی سمپتوماتيك كافی ندارند یا قابل تحمل نيستند،انتاگونيستهای -41

(I)سطح شواهد (78كلسيم پيشنهاد ميشوند. )

26

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

9و 20



یا ACEمهاركننده های

نيکوراندیل

یا نيکوراندیل در بيماران با سمپتومهای مقاوم ممکن است در ACEمهاركننده های -42

(I)سطح شواهد (79-80نظر گرفته شوند. )

20



مشتقات گزانتين یا

درمانهای غير دارویی

مثل تکنيکهای تحریك

عصبی

مشتقات گزانتين یا درمانهای غير دارویی مثل تکنيکهای تحریك عصبی ممکن است -43-1

سطح ( .بالا در نظر گرفته شوددر بيماران با سمپتومهای مقاوم به داروهای ليست شده

II )شواهد

قلبی را Xدرمان دارویی برای آنژین پایدار، اكر سمپتومهای فرد مشکوت به سندرم -43-2

(Iو II)سطح شواهد (.81-83بهبود می بخشد، ادامه دهيد )

20



دارو جهت پيشگيری

ثانویه

ارائه داروهایی برای پيشگيری ثانویه بيماری قلبی عروقی درافراد مشکوت به سندرم -44

X سطح شواهد (.84) قلبی معمو نيست(II)

22

درمان با استروژن

جهت كاهش خطر

حوادث قلبی عروقی یا

بهبود پيامدهای بيماری

به منظور كاهش ریسك قلبی عروقی SIHDاستروژن درمانی در زنان پست منوپوز با -45

(. 85-87یا بهبود سرانجام بالينی توصيه نميشود )


15


درمانهای اضافی برای

كاهش حوادث قلبی

عروقی ومرگ


نکنيد.افراد را مکملهای ویتامينی یا روغن ماهی را برای درمان آنژین پایدار پيشنهاد -46-1

آگاه كنيد كه مدركی دا بر كمك آنها به درمان آنژین پایدار وجود ندارد.

، به قصد كاهش SIHDوبتاكاروتن در بيماران EوCدرمان با مکمل های ویتامين -46-2

I )سطح شواهد( ریسك قلبی عروقی یا بهبود سرانجام بالينی توصيه نميشود.

در بيماران B12 و B6درمان هموسيستئين افزایش یافته با فولات یا ویتامين -46-3

SIHD به قصد كاهش ریسك قلبی عروقی یا بهبود سرانجام بالينی توصيه نميشود ،

(Iو II)سطح شواهد (. 90-88)

22

درمانهای اضافی برای

كاهش حوادث قلبی

عروقی ومرگ

، به قصد كاهش SIHD، سلنيم یا كروم در بيماران Q10درمان با سير، كوآنزیم -47

III )سطح شواهد( شود. ریسك قلبی عروقی یا بهبود سرانجام بالينی توصيه نمی

13

رویکردهای ضدپلاكتی

در برای استنتگذاری

SCADبيماران

طولانی نداشته DAPTتحت استنت گذاری اگر ممنوعيتی برای SCADدر بيماران -48

I )سطح شواهد( توصيه ميشود. DESباشند،

13 واكسن سالانه آنفلانزا در

SIHDبيماران II )سطح شواهد(واكسن سالانه آنفلانزا توصيه ميشود SIHDدر بيماران -49

13



آسپرین :SCADبيماران

II )سطح شواهد(تجویز آسپيرین برای استنت گذاری الکتيو توصيه ميشود.-50

27

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

13



:كلوپيدوSCADبيماران

گر

I )سطح شواهد( كلوپيدوگر برای استنت گذاری الکتيو توصيه ميشود -51

13



:SCADبيماران

پراسوگر یا تيکاگرلر

در بيماران با ترومبوز استنت كه تحت درمان كلوپيدوگر بوده اند، بدون قطع -52

درمان،تجویز پراسوگر یا تيکاگرلر باید در نظر گرفته شود.


13



:SCADبيماران

IIbIIIaآنتاگونيستهای

)سطح شواهد( فقط باید در شرایط حاد در نظر گرفته شود. IIbIIIaآنتاگونيستهای -53

III

13



: تست SCADبيماران

عملکرد پلاكتی یا

تستهای ژنتيك

تستهای عملکرد پلاكتی و ژنتيك، اگر منجر به تغيير استراتژی درمانی گردند، ممکن -54

است در شرایط پرخطر یا ویژه در نظر گرفته شود.) به طور مثا سابقه قبلی ترومبوز استنت

سطح ( (،بيماران با مشکل كمپليانس ،شك به وجود مقاومت، خطر بالای خونریزی

III )شواهد

13



:SCADبيماران

پراسوگر یا تيکاگرلر

با شرایط پرخطر و ویژه در استنت گذاری الکتيو، پراسوگر یا تيکاگرلر باید در بيماران -55

در نظر گرفته شود.)به طور مثا استنت گذاری شریان كرونر اصلی چپ با خطر بالای تروبوز

III )سطح شواهد( استنت، دیابت(

13



:SCADبيماران

كلوپيدوگر

-93درمان با كلوپيدوگر )وقتی آناتومی كرونری ناشناخته است،( توصيه نميشود ) -56

(I)سطح شواهد (.91

13



:SCADبيماران

تستهای روتين عملکرد

پلاكتی

تستهای روتين عملکرد پلاكتی )كلوپيدوگر و آسپيرین( برای تنظيم درمان ضدپلاكتی -57

(I)سطح شواهد (.94قبل و بعد از استنت گذاری الکتيو توصيه نميشود )

13



:SCADبيماران

تستهای روتين عملکرد

پلاكتی

تستهای روتين عملکرد پلاكتی در بيماران با خطر پایين استنت گذاری الکتيو توصيه -58

III )سطح شواهد( .نميشود

22

استفاده از

FFR،IVUSوOCT

:SCAD در بيماران

برای تشخيص FFRوقتی مدركی دا بر وجود ایسکمی در دسترس نيست، -59

(Iو II)سطح شواهد (.95-96همودیناميکی ضایعات كرونری مرتبط توصيه ميشود )

28

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

22

استفاده از

FFR،IVUSوOCT


در بيماران با سمپتومهای آنژین یا تست FFR<80/0رواسکولاریزاسيون تنگی با -60

(I)سطح شواهد (.97استرس مثبت توصيه ميشود )

22

استفاده از

FFR،IVUSوOCT


در نظر گرفته OCTو IVUSبرای بررسی خصوصيات ضایعات ممکن است -61-1

II )سطح شواهد( شود.

61-2- IVUSْ یاOCTسطح ( .ممکن است برای بهبود استنت گذاری در نظر گرفته شود

II )شواهد

22

استفاده از

FFR،IVUSوOCT


یا و ایسکمی مرتبط وجود آنژیوگرافی بدون درتنگی متوسط بيماران با تشخيص در -62

FFR<80/0 ( 95،98،رواسکولاریزاسيون توصيه نميشود.) سطح شواهد(I)

22

رواسکولاریزاسيون:

اندیکاسيونهای

رواسکولاریزاسيون در

ژین پایدار كه بيماران باآن

تحت درمان دارویی

اپتيما می باشند

شامل جراح قلب و اینترونشنا كاردیولوژیست( برای تيم قلبی ی)یك رویکرد تيم -63-1

-2 درگيریرواسکولاریزاسيون در بيماران با شریان كرونر اصلی چپ حفاظت نشده،

(I)سطح شواهد رگی، دیابت یا بيماریهای همزمان توصيه ميشود. 3

22 رواسکولاریزاسيون:

بحث راجع به خطرها و منافع به منظور جلسات منظم درمانی اطمينان یابيد كه تيم -63-2

( برای بيماران CABGیا PCIادامه درمان دارویی یا استراتژی رواسکولاریزاسيون )

.این تيم باید شامل جراحان قلب و كاردیولوژیسهای مداخله گر دارند با آنژین پایدار

ده بيماران وبخصوص بيماران با شرایط ذیل توضيح داباشد.استراتژی درمان باید برای

شود

تنه اصلی شریان كرونر چپ یا بيماری سه رگی پيچيده از نظر درگيری افراد با -

آناتوميکی

بهترین روش رواسکولاریزاسيون در آنها به علت پيچيدگی انتخاب افرادی كه در -

یا سایر علل در سطح وسيع آناتومی عروق كرونری، نياز به استنت گذاری

(I)سطح شواهد تردید وجود دارد. ،همراهبالينی مرتبط و بيماریهای

29

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن


با را CABGو PCI انجام در بيماران با آنژین پایدار خطرات نسبی و فواید -63-3

و برای ارزیابی شدت و پيچيدگی بيماری عروق كرونر منظم یاستفاده از رویکرد

)سطح در نظر بگيرید.سایر فاكتورهای بالينی مرتبط و بيماریهای همزمان همچنين

(Iشواهد

22 تخصصی تيمیرویکرد

برای رواسکولاریزاسيون

برای رواسکولاریزاسيون در بيماران با شریان كرونر تخصصی تيمییك رویکرد -63-4

(I)سطح شواهد پيچيده توصيه ميشود. CADاصلی چپ حفاظت نشده یا

در بيماران با با شریان كرونر اصلی چپ SYNTAXو STS ی محاسبه اسکورها -63-5

(I)سطح شواهد (. 99-102پيچيده معقو است ) CADحفاظت نشده یا


اطمينان حاصل كنيد كه بيماران با آنژین پایدار آگاهی متعادلی دریافت نموده و -64-1

CABGفرصتی برای بحث راجع به مزایا، محدودیتها و خطرات ادامه درمان دارویی،

برای كمك به گرفتن تصميم آگاهانه برای درمانشان، دارند. PCI و

وضيح دهيد:وقتی رواسکولاریزاسيون مناسب است، برای فرد ت

هدف اصلی رواسکولاریزاسيون بهبود سمپتومها در آنژین پایدار است. -

- CABG و PCI .در تسکين سمپتوم موثر هستند

ضروری PCIیا CABGتکرار رواسکولاریزاسيون ممکن است بعد از هر -

پایينتر است. CABGباشد وریت آن بعد از

دو روش درناشایع بوده و بروز آن PCI یا CABGسکته مغزی بعد از -

مشابه است.

- CABG بصورت بالقوه اميد به زندگی برای برخی افراد با بيماری چند رگی

.را افزایش می دهد

بایستی توضيح دهيد.این توضيحات PCI و CABGبه افراد درباره جوانب عملی -64-2

:شامل موارد زیر باشند

ورید و/ یا شریان برداشت -

طو مدت احتمالی بستری -

مدت ریکاوری -

درمان دارویی بعد از پروسيجر -

30

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

6

با بيمارانی كه سمپتومها ی آنها با درمان دارویی به طور رضایت بخشی كنتر شده -65-1

درباره موارد زیر بحث كنيد:

بيشترپيش اگهی آنها بدون ارزیابی -

شانس داشتن بيماری تنه اصلی شریان كرونری چپ یا بيماری پروگزیما سه -

رگی

در زیر گروه بيماران با پيش آگهیجهت بهبود CABGدر دسترس بودن -

بيماری تنه اصلی شریان كرونر چپ یا بيماری سه رگی پروگزیما

فرایند و خطر های ارزیابی -

افزایش اميد به زندگیشامل CABGمنافع و خطرات -

بعد ازگفتگو با اشخاصی كه سمپتومها ی آنها با درمان دارویی به طور رضایت بخشی -65-2

كنتر شده، یك تست آناتوميکا عملکردی یا غيرتهاجمی را برای تشخيص افرادی كه

کا ، در نظر بگيرید. نتایج تست آناتوميی بيشتر شودجراحاميد به زندگيشان باممکن است كه

در دسترس باشد. یا عملکردی ممکن است تا كنون برای بررسی تشخيصی

22

بعد ازگفتگو با اشخاصی كه سمپتومها ی آنها با درمان دارویی به طور رضایت بخشی -66

كنتر شده، آنژیوگرافی كرونری را وقتی در نظر بگيرید كه:

تستهای آناتوميکا غير تستهای عملکردی دلالت بر ایسکمی گسترده داشته یا -

تهاجمی دلالت بر احتما بيماری تنه اصلی شریان كرونری چپ یا بيماری سه

رگی پروگزیما داشته باشند.و

یزاسيون قابل قبو و مناسب باشد.رواسکولار -

22

درمان طبی در برابر

رواسکولاریزاسيون

67- CABG را در بيماران با آنژین پایدار و آناتومی مناسب عروق كرونر كه سمپتومها ی

آنها با درمان دارویی به طور رضایت بخشی كنتر شده، اما آنژیوگرافی كرونری دلالت بر

احتما بيماری تنه اصلی شریان كرونری چپ یا بيماری سه رگی پروگزیما دارد، در نظر

(Iواهد )سطح ش(. 103-106بگيرید )

22



در بيماران با آنژین پایدار كه سمپتومها ی آنها با درمان دارویی مطلوب به طور رضایت -68

استراتژی درمانی پيشنهاد كنيد. تعيينبخشی كنتر نشده، آنژیوگرافی كرونری را جهت

بررسی عملکردی تهاجمی یا غير تهاجمی اضافی ممکن است برای ارزیابی یافته های

آنژیوگرافی وكمك به تصميمگيری درمانی لازم باشد.

31

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

8



آنژین پایدار كه سمپتومها ی آنها با درمان دارویی مطلوب به طور رضایت در بيماران با -69

، 103( را در نظر داشته باشيد )PCIیا CABGبخشی كنتر نشده، رواسکولاریزاسيون )

(Iو II)سطح شواهد (. 119-107

رواسکولاریزاسيون 7و 6

را CABGدر بيماران با آنژین پایدار وآناتومی مناسب عروق كرونری زمانی -70-1

پيشنهاد كنيد كه:

سمپتومها ی آنها با درمان دارویی مطلوب به طور رضایت بخشی كنتر نشده -

باشد.

رواسکولاریزاسيون مناسب به نظر برسد. -

- PCI .مناسب نباشد

را پيشنهاد PCIر وآناتومی مناسب عروق كرونری زمانی در بيماران با آنژین پایدا -70-2

كنيد كه:

سمپتومها ی آنها با درمان دارویی مطلوب به طور رضایت بخشی كنتر نشده -

باشد.

رواسکولاریزاسيون مناسب به نظر برسد. -

- CABG .مناسب نباشد

نظر آناتومی كمتر روش مناسب باشد، برای بيماران با بيماریی كه از دو وقتی هر -70-3

پيچيدگی داشته و سمپتومها ی آنها با درمان دارویی مطلوب به طور رضایت بخشی كنتر

توضيح دهيد. CABG و PCIنشده باشد، درباره خطرات و مزایای

را به عنوان روش مقرون PCIاگر فرد ترجيح خود را بيان نميکند، دلایلی را مطرح كنيد كه

به صرفه تر در انتخاب دوره درمانی پيشنهاد ميکند.

افزایش بالقوه اميد به زندگی در ، مزایای بنظر ميرسدمناسب دو روش وقتی هر -70-4

برای بيماران با بيماری چند رگی كه سمپتومها ی آنها با PCIنسبت به را CABG روش

ت بخشی كنتر نشده باشد و كسانی كه:درمان دارویی مطلوب به طور رضای

دیابت دارند یا-

سا دارند یا 65سن بيش از -

بيماری پيچيده سه رگی با یا بدون درگيری تنه اصلی شریان كرونر چپ دارند-

(I)سطح شواهد (. 120-132مطرح كنيد )

32

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

8و 6

رواسکولاریزاسيون:

اندیکاسيونهای

رواسکولاریزاسيون در

ژین پایدار كه بيماران باآن

تحت درمان دارویی


ژین پایدار كه تحت درمان دارویی اندیکاسيونهای رواسکولاریزاسيون در بيماران باآن-72-1


I )سطح شواهد( قطر تنگی %50 <شریان كرونر اصلی چپ -

I )سطح شواهد( قطر تنگی %50 <با LAD ما پروگزی -

II )سطح شواهد( CHFآسيب دیده / LVرگی با عملکرد 3-2بيماری -

III )سطح شواهد( قطر تنگی( %50 <تنها رگ باقی مانده ) -

II )سطح شواهد( (LVc %10 <ناحيه بزرگ )یك در ایسکمی ثابت شده -

OMTهر تنگی با اهميت با سمپتومهای محدود یا سمپتومهای بی پاسخ/ با تحمل به -

I )سطح شواهد(

%50 </وایابيليتی حمایت شده با تنگی %10 <تنگی نفس/نارسایی قلبی با ایسکمی -

II )سطح شواهد(

ا در رگ بيش از تنه اصلی كرونر چپ یا پروگزیم OMTسمپتومهای محدود نشده با -

LAD ميوكارد یا %10>یا رگ تنها باقی مانده یا رگ شامل ناحيه ایسکمیFFR ≥80/0


72-2- CABG ( تنه %50 <جهت بهبود بقا برای بيماران با تنگی با اهميت )قطر تنگی

. ( Iو II)سطح شواهد (.133-138اصلی شریان كرونر چپ پيشنهاد ميگردد )

7


: بقاجهت بهبود


Left Main

73- PCI جهت بهبود بقا به عنوان یك تست جایگزین برای CABG دربيماران انتخاب

قطر تنگی( و حفاظت نشده تنه اصلی چپ %50 <) قابل توجه CADشده آنژین پایدار با

با:

و احتما سرانجام خوب در آنها كم PCIعوارض كه احتما شرایط آناتومی -1

{ ، متوسط 22كم } SYNTAX )مثلا نمره دهی در آنها زیاد باشدطولانی مدت

{33 }CAD ) ودهانه یا تنه اصلی كرونر چپ

خصوصيات بالينی پيشگویی كننده افزایش خطر عوارض جراحی)مانند بيماری -2

ه مغزی قبلی،یا جراحی انسدادی ریوی مزمن نتوسط تا شدید، ناتوانی ناش از سکت

پيش بينی كننده خطر مرگ ومير جراحی برابر STS ;نمره دهی ،قلبی پيشين

(.II( )140-139 ( )سطح شواهد5%- 2%

7




Left Main

74- PCI جهت بهبود بقا در بيماران باUA/NSTEMI زمانی كه شریان كرونر اصلی

نيست، معقو به نظر CABG چپ محافظت نشده، ضایعه مسئو بوده و بيمار كاندید

(II)سطح شواهد (. 141-143ميرسد )

7




Left Main

75- PCI جهت بهبود بقا در بيماران باSTEMI حاد ،زمانی كه شریان كرونر اصلی چپ

)ترومبوليز در TIMIمحافظت نشده، ضایعه مسئو بوده و جریان كرونری دیستا كمتر از

انجام CABG بتواند سریعتر و بی خطر تر از PCIبوده و 3انفاركتوس ميوكارد( گرید

( I)سطح شواهد(. 144شود، معقو به نظر ميرسد)

22




Left Main

76- PCI جهت بهبود بقا دربيماران آنژین پایدار باCAD قطر تنگی( %50 <) قابل توجه

داشته و آنهایی كه كاندید PCIو حفاظت نشده تنه اصلی چپ كه آناتومی نا مطلوبی برای

(Iو II)سطح شواهد (. 145،138هستند، نباید انجام شود ) CABGخوبی برای

33

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

22




Left Main

77- CABG ( در %70 <جهت بهبود بقا دربيماران با تنگی های با اهميت )قطر تنگی

( یا در پروگزیما LADعروق بزرگ كرونری ) با یا بدون درگيری پروگزیما شریان

(.146-147به اضافه یکی از سایر شریانهای كرونری بزرگ، سودمند است ) LAD شریان


8




Leftعروق غير از

Main

78- CABG یاPCI بيماران نجات یافته از مرگ ناگهانی قلبی اميد به زندگی جهت بهبود

قطر( در یك %70<) قابل توجهبا فرض ایسکمی مرتبط با تاكی كاردی بطنی در زمينه تنگی

شریان كرونری ماژور سودمند است.

(350,1003,1004); (PCI )سطح شواهد( II

6





Main

79- CABG قطر تنگی( در دو %70 <) قابل توجه جهت بهبود بقا دربيماران با تنگی های

شریان كرونری ماژوربا ایسکمی ميوكارد وسيع یا شدید )مانند كرایتریای خطر بالا در استرس

نقص پرفيوژن در %20 -تست، ارزیابی همودیناميك داخل كرونری غير طبيعی، یا

عروق هدف مشروب كننده ناحيه در حالتی كه سترس پرفيوژن ميکارد( یا تصویربرداری ا

(II)سطح شواهد (148، سودمند است )باشند بزرگی از ميوكارد زنده

6





Main

جهت بهبود بقا دربيماران با اختلا خفيف تا متوسط عملکرد سيستوليك CABGانجام -80

%70 <( و بيماری چند رگی عروق كرونری واضح )%50تا 35بطن چپ )كسر جهشی برابر

زمانی كه ميوكارد زنده در محل انجام LADقطر تنگی( یا تنگی پروگزیما

(II)سطح شواهد (.149-150) معقو بنظر ميرسدرواسکولاریزاسيون وجود دارد

6





Main

81- CABG ( قطر %70 <با پيوند یك شریان مامری داخلی در بيماران با تنگی واضح

و مداركی دا بر ایسکمی گسترده، جهت بهبود بقا سودمند LADتنگی( در پروگزیما

(I)سطح شواهد (. 151-153) است

6





Main

83- CABG احتمالا بر PCI برای بهبود بقا بيماران باCAD با درگيری عروق متعدد و

آناستوموز شود، ترجيح LADبا شریان LIMAابتلا به دیابت خصوصا زمانی كه گرفت

(I)سطح شواهد (. 157-158ه ميشود )داد

6





Main

شریان كرونری 2در %70برای بهبود بقا در بيماران با قطر تنگی CABGسودمندی -84

. پروگزیما و بدون ایسکمی وسيع، نا معلوم است. LADماژوربدون درگيری شریان


7





Main

رگ) با یا بدون 3-2با درگيری CADبرای بهبود بقا دربيماران PCIسودمندی -85

، نا معلوم است LADپروگزیما ( یا بيماری یك رگی پروگزیما LADدرگيری شریان

(I)سطح شواهد (.151)

34

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

6-8





Main

86- CABG ممکن است به عنوان روش اوليه یا تنها روش افزایش ميزان بقا بيماران

SIHD ( بدون در نظر %35با اختلا عملکرد سيستوليك بطن چپ شدید )كسر جهشی

(. 159گرفتن وجود ميوكارد زنده مطرح شود )


6-8





Main

با ایسکمی CABGجهت افزایش بقا دربيماران با سابقه PCIیا CABGمفيد بودن -87

)سطح (. 160-161وسيع دیواره قدامی بر اساس تستهای غير تهاجمی نامشخص است )

(IوII شواهد

6-8


بقا:جهت بهبود

CABG یا PCI

88- CABG یاPCI بصورت اوليه یا به تنهایی جهت افزایش بقا دربيماران مبتلا به

SIHD با یك یا بيشتر تنگی شریان كرونری كه از نظر آناتوميکی یا تکنيکی با اهميت نمی

FFR، %70باشند)مانند قطر تنگی شریان كرونری غير از تنه شریان كرونر چپ كمتر از

و درگيری (یا ایسکی خفيف بر اساس تستهای غير تهاجمی عدم وجود ایسکمی ،80/0برابر

صرفا در شریان كرونری راست یا سيركمفلکس چپ، یا شامل یك فضای كوچك از ميوكارد

(II)سطح شواهد (. 148، 162نباید انجام شود ) است، زنده

6-8


جهت بهبود

یا CABG :نشانه ها

PCI

89- PCI CABG or ( یك %70جهت بهبود نشانه ها در بيماران با تنگی با اهميت )قطر

شریان كرونری یا بيشتر، مناسب برای رواسکولاریزاسيون و وجود انژین غير قابل قبو علی

(I)سطح شواهد (. 163-164( سودمند است )GDMTرغم درمان دارویی مستقيم )

6-8


جهت بهبود

یا CABG :ها نشانه

PCI

( %70جهت بهبود نشانه ها دربيماران با تنگی با اهميت )قطر PCI CABG orانجام -90

یك شریان كرونری یا بيشتر و وجود علائم آنژین غير قابل قبو در كسانی كه درمان دارویی

( به دليل كنترااندیکاسيونهای دارویی، عوارض جانبی یا ترجيح بيماران GDMTمستقيم )

III )سطح شواهد( . قابل اجرا نمی باشد، معقو است.

6-8


جهت بهبود

PCI :نشانه ها

91- PCI جهت بهبود نشانه ها در بيماران با سابقهCABG ( یك %70، تنگی واضح )قطر

شریان كرونری یا بيشتر مرتبط با ایسکمی و آنژین غير قابل قبو عليرغم درمان دارویی

(II)سطح شواهد (. 160معقو است ) (GDMTمستقيم )

6-8


جهت بهبود

CABG :نشانه ها

بيماران با ونيز بقادر,جهت بهبود نشانه هاPCI به جای CABGمعقو است كه -92

( با یا بدون درگيری 22رگ)مانند نمره سينتاكس برابر 3بيماری شریان كرونری با درگيری

، 154-156هستند، انتخاب گردد ) CABGپروگزیما ، كه كاندید خوبی برای LADشریان

(IوII )سطح شواهد (. 151

6-8


جهت بهبود

CABG :نشانه ها

93- CABG جهت بهبود نشانه ها در بيماران با سابقهCABG و تنگی واضح )قطر

قابل انجام نمی باشد و آنژین غير قابل قبو PCI ( یك شریان كرونری یا بيشتر كه 70%

سطح ( ( دارند ، ممکن است معقو باشد.GDMTعلارغم درمان دارویی مستقيم )

III )شواهد

21

جهت رواسکولاریزاسيون

TMR :بهبود نشانه ها

)ترانس ميوكاردیا

رواسکولاریزاسيون( به

CABGعنوان ادجوانت

94- TMLR ترانس ميوكاردیا ليزر رواسکولاریزاسيون( به عنوان ادجوانت(CABG

جهت بهبود سمپتوم دربيماران با ميوكارد ایسکميك زنده كه از طریق شریانها خون رسانی می

(I)سطح شواهد (.165-166شود و قابل پيوند نمی باشند، ممکن است معقو باشد )

35

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

6-8


:جهت بهبود نشانه ها

CABG یا PCI

95- CABG یا PCI ( جهت بهبود نشانه ها نباید در بيمارانی كه كرایتریای آناتوميك

شریان غير اصلی چپ( یا ویژگيهای فيزیولوژیکا )به %70شریان چپ یا %50دیامتر تنگی

III )سطح شواهد( غير نرما ( رواسکولاریزاسيون را ندارند، انجام شود. FFRعنوان مثا

6-8

ثانویه وپيگيری پيشگيری

بيماران مبتلا به آنژین

صدری پایداركه تحت

رواسکولاریزاسيون)ترمی

م عروق كرونر( قرار

كليات گرفتند:

توصيه ميشود كه تمام بيماران ترميم عروق كرونرشده )رواسکولاریزه شده( باید تحت -96

I )سطح شواهد( مه ریزی برای پيگيری قرار گيرند.پيشگيری ثانویه و برنا

22

پيگيری بيماران مبتلا به

آنژین صدری پایداركه

تحت رواسکولاریزاسيون

)ترميم عروق كرونر(

قرار گرفتند:

آموزش قبل ترخيص

آموزش بيماران قبل از ترخيص در باره برگشت به كار و بازگشت به فعاليت كامل -97

درصورت وقوع توصيه ميشود. بيماران باید توصيه به درخواست تماس پزشکی فوری

III )سطح شواهد( سمپتومها گردند.

13





قرار گرفتند:

درمان آنتی پلاكت تك

دارویی

98- SAPT ( 167معمولا با آسپرین به صورت نامحدود توصيه ميشود.)


13





قرار گرفتند:درمان آنتی

پلاكت دوگانه

99- DAPT بعد از BMS ( 168برای حداقل یك ماه اندیکاسيون دارد .)


13



رواسکولاریزاسيونتحت

)ترميم عروق كرونر( قرار

گرفتند:

درمان آنتی پلاكت دوگانه

( بيشتر از یکسا ممکن است در بيماران با خطر DAPTدرمان آنتی پلاكت دوگانه ) -100

منتشر( CADیا MI ، پس از DAPTراجعه با ACSبالای ایسکمی )مثلا ترومبوز استنت،

(. 168و خطر كم خونریزی استفاده شود )


13




)ترميم عروق كرونر( قرار

گرفتند:

درمان آنتی پلاكت دوگانه

است در ممکن DES ماه بعد از 3( برای یك تا DAPTدرمان آنتی پلاكت دوگانه ) -101

بيماران باخطر خونریزی بالا یا جراحی غير قابل تاخير یا درمان ضدانعقادی همزمان استفاده

III )سطح شواهد( شود.

36

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

13





گرفتند:قرار

درمان آنتی پلاكت

دوگانه وترومبوز استنت

102- PCI با استنت كرونری(BMS or DES) در بيمارانی كه احتما عدم توانایی و

( برای مدت مناسب درمان براساس نوع DAPTعدم تحمل درمان آنتی پلاكت دوگانه )

نباید انجام شود. استنت را ندارد


6-8 رواسکولاریزاسيون

كرونری تركيبی

و LADبه LIMA رواسکولاریزاسيون كرونری تركيبی )كه به تركيب پيوند شریانی -103

PCI برروی شریانهای كرونری غيرLAD شناخته ميشود.( دربيماران دارای یکی یا بيشتر از

موارد ذیل معقو است:

شدیدا كلسيفيه شده معمو مانند آئورت پروگزیما CABGمحدودیت -الف

CABGیا عروق هدف ضعيف برای

فقدان گرفت مناسب -ب

)مانند انحنای عروقی شدید یا انسداد PCI نامناسب جهت LADشریان -ج

II )سطح شواهد( كامل مزمن(

12

ارزیابی

بالينی،اكوكاردیوگرافی

در طو پيگيری دوره ای

باید پيگيری دوره ای حداقل سالانه ،شامل موارد ذیل را دریافت SIHDبيماران -104

كنند:

ارزیابی نشانه ها و عملکرد بالينی -

و آریتمی SIHD بررسی عوارض شامل نارسایی قلبی -

مانيتورینگ فاكتورهای خطر قلبی و -

سطح ( ارزیابی كفایت و پایبندی به توصيه تغيير شيوه زندگی و درمان دارویی -

III )واهدش

12

ارزیابی



و حركت دیواره ای ناحيه ای با اكوكاردیوگرافی یا تصویربرداری LVEFبررسی -105

رادیونوكلئيد در بيماران با نارسایی قلبی جدید یا تشدید نارسایی قلبی یا شواهدی از

توصيه ECGرگرفته با توجه به شرح حا یا انفاركتوس ميوكارد كه تحت مداخله قرا

III )سطح شواهد( ميشود.

12

ارزیابی



شایع می باشد SIHDغربالگری دوره ای برای بيماریهای همراه مهم كه در بيماران -106-1

III )سطح شواهد( باشد.يوی مزمن، ممکن است معقو مانند دیابت،افسردگی،و بيماری كل

106-2- ECG ليدی سالانه یا با فواصل طولانی تردر بيماران با 12در حا استراحت

III )سطح شواهد( سمپتومهای پایدار ممکن است معقو باشد.

12

ارزیابی



رادیونوكلویيد بصورت روتين جهت اندازه گيری اكوكاردیوگرافی یا تصویربرداری -107

عملکرد بطن چپ در بيماران بدون تغيير وضعيت بالينی یا با خطر پایين عوارض جانبی قلبی

III )سطح شواهد( عروقی توصيه نمی شود .

37

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

23

اقدامات غيرتهاجمی در

SIHD شناخته شده

با نشانه ها و علائم

جدید یا تشدید علائم

كه با علائم آنژین

ناپایدار سازگاری ندارد

بيمارانی كه قادر به

ورزش هستند.

شناخته شده با نشا نه ها و علائم جدید یا SIHDتست ورزش استاندارد دربيماران با -108

سانی كه :تشدید علائم كه با علائم آنژین ناپایدار سازگاری ندارد و ك

دارای حداقل عملکرد فيزیکی متوسط و بدون بيماری زمينه ای ناتوان -الف

كننده و

قابل تفسير باشند. ECG -ب

(I)سطح شواهد (.169-170توصيه ميشود )

23









بيماران قادر به انجام ورزش: -109

تست استرس با ورزش از طریق تصویربرداری پرفيوژن ميوكارد هسته ای یا اكوكاردیوگرافی

ه با نشانه ها و علائم جدید یا تشدید علائم كه با علائم شناخته شد SIHDدربيماران با

آنژین ناپایدار سازگاری ندارد و بيمارانی كه:

دارای حداقل عملکرد فيزیکی متوسط و بدون بيماری زمينه ای ناتوان كننده -الف

اما

غيرقابل تفسير باشد.ECG -ب

(Iو II)سطح شواهد (. 171-173توصيه ميشود )

23










تست استرس با ورزش از طریق تصویربرداری پرفيوژن ميوكارد هسته ای یا اكوكاردیوگرافی

شناخته شده با نشانه ها و علائم جدید یا تشدید علائم كه با علائم آنژین SIHDبيماران با

ناپایدار سازگاری ندارد ودرافرادی كه دارای:

مينه ای ناتوان كنندهحداقل عملکرد فيزیکی متوسط و بدون بيماری ز -الف

تصویربرداری ضروری قبلی با تست ورزش -ب

بيماری شناخته شده چندعروقی یا با خطر بالای بيماری عروق متعدد توصيه -ج

(II)سطح شواهد (. 174-175ميشود )

38

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

23










تست استرس با دارو از طریق تصویربرداری پرفيوژن ميوكارد هسته ای یا اكوكاردیوگرافی یا

CMR دربيماران با SIHD شناخته شده با نشا نه ها و علائم جدید یا تشدید علائمی كه

با علائم آنژین ناپایدار سازگاری ندارد كه دارای حداقل عملکرد فيزیکی متوسط بدون

(I)سطح شواهد (. 176بيماری زمينه ای ناتوان كننده می باشند، توصيه نمی شود )

23








ورزش نيستند

بيماران ناتوان به انجام ورزش: -112

یا اكو كاردیوگرافی در MPI) تصویربرداری استرسی با دارو از طریق كاردیولوژی هسته ای )

شناخته شده با نشا نه ها و علائم جدید یا تشدید علائمی كه با علائم SIHD بيماران با

آنژین ناپایدار سازگاری ندارد و ناتوانی برای حداقل عملکرد فيزیکی متوسط یا وجود بيماری

(III)سطح شواهد (. 177-180زمينه ای ناتوان كننده، توصيه نمی شود )

23







صرفنظر از توانایی

:ورزش كردن

صرف نظر از توانایی انجام ورزش: -113

CT آنژیوگرافی قلبی جهت بررسی باز بودنCABG ميلی 3یا استنتهای كرونری با قطر

شناخته شده با نشانه ها و علائم جدید یا تشدید SIHD متری یا بزرگتر،در بيماران با

علائمی كه با علائم آنژین ناپایدار سازگاری ندارد، بدون در نظر گرفتن توانایی بيمار برای

(.181-185فعاليت، ممکن است معقو باشد )

(Iو III)سطح شواهد

23










CT آنژیوگرافی در بيماران با SIHD شناخته شده با نشا نه ها و علائم جدید یا تشدید

علائم كه با علائم آنژین ناپایدارسازگاری ندارد، بدون در نظر گرفتن توانایی بيمار برای

CCTAفعاليت ، در صورت عدم وجود كلسيفيکاسيون متوسط یا شدید یا اگرقصد انجام

، ممکن است در نظر گرفته شود ميلی متر وجود دارد3برای ارزیابی استنت با قطركمتر از

(III)سطح شواهد (. 187-186)

39

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

23










CT دربيماران با آنژیوگرافی SIHD شناخته شده با نشا نه ها و علائم جدید یا تشدید

علائم كه با علائم آنژین ناپایدار سازگاری ندارد، بدون در نظر گرفتن توانایی بيمار برای

تا شدید شناخته شده یا فعاليت، جهت ارزیابی شریانهای كرونری با كلسيفيکاسيون متوسط

(III)سطح شواهد (. 182-185ميليمتر، نباید انجام شود ) 3استنتهای كرونری با قطركمتر از

20

پيگيری بيماران با آنژین

صدری پایدار پس از

رواسکولاریزیشن:

مدیریت اقدامات تصویر

برداری

استرس اكوكاردیوگرافی

ECGاسترس و

در بيماران علامتدار،تست استرس با روش تصویربرداری )استرس اكوكاردیوگرافی( -116

III )سطح شواهد(اندیکاسيون دارد. ECGبيشتر از استرس

23



وبدون علامت یا با

تست پيگيری علایم پایدار:

استرس با اسکن پرفيوژن

،MPIهسته ای

یا اكوكاردیوگرافی،

CMR با دارو یا ورزش

با دارو یا CMR،اكوكاردیوگرافی ،یا MPIتست استرس با اسکن پرفيوژن هسته ای -117

با شواهد SIHDورزش، جهت ارزیابی پيگيری در فواصل دو سا یا طولانی تردر بيماران

-1قبلی ایسکمی خاموش یا بيمارانی كه در معرض خطربالای عود حوادث قلبی هستند و

و یا سابقه ای از یك -3غير قابل تفسير دارند، ECG-2قادر به ورزش تا حد كافی نيستند،

III )سطح شواهد( رواسکولاریزاسيون ناكامل دارند، ميتواند مفيد باشد.

23

در اقدامات غيرتهاجمی



علایم پایدار:پيگيری

تست ورزش

تست ورزش استاندارد سالانه یا با فواصل طولانی ترجهت ارزیابی پيگيری بيماران -118

SIHD با شواهد قبلی ایسکمی خاموش یا بيمارانی كه در معرض خطر بالای عود حوادث

قابل تفسير دارند، ممکن است در ECGافی نبوده و قلبی هستندو قادر به ورزش به ميزان ك

نظر گرفته شود.


23




پيگيری علایم پایدار:

تست ورزش

در بيماران بدون نشانه ها و علائم جدید یا شواهد قبلی از ایسکمی خاموش وبيمارانی -119

زش معرض خطر بالای عود حوادث قلبی نيستند و مفيد بودن ارزیابی باتست ور كه در

III)سطح شواهد(سالانه به خوبی ثابت نشده است

23



وبدون علامت یا با علایم

تست استرس پایدار:پيگيری

با اسکن پرفيوژن هسته ای،

با CMRاكوكاردیوگرافی

دارو یا ورزش

با دارو یا ورزش CMRتست استرس با اسکن پرفيوژن هسته ای،اكوكاردیوگرافی -120

، در صورت انجام تستها به صورت مکرر SIHD،جهت ارزیابی پيگيری دربيماران

CABGسا پس از 5بيشتر از با فواصل -الف

PCIسا پس از 2بيشتر از -ب

III )شواهد سطح( توصيه نمی شود.

40

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

23





برداری

درصد ميوكاردیوم( در تست استرس با 5دربيماران با خطر كم ایسکمی )كمتر از -121

پيشنهاد ميشود. روش تصویربرداری، درمان دارویی مناسب


23





برداری

درصد ميوكاردیوم( در تست استرس با 10دربيماران با خطرزیاد ایسکمی )بيشتراز -122

III )شواهد سطح( روش تصویربرداری، آنژیوكرافی كرونری پيشنهاد ميشود.

23





برداری

ماه( با روش تصویربرداری بعد از رواسکولاریزاسيون 6تست استرس تاخيری )پس از -123

ن جهت تشخيص بيماران با تنگی مجدد پس از استنت گذاری یا انسداد رگهای پيوندی بدو

III )سطح شواهد( در نظرگرفتن نشانه ها، ممکن است در نظر گرفته شود.

23





برداری

ماه( بدون در نظر گرفتن نشانه ها دربيماران پس از 12تا 3آنژیوگرافی كنتر تاخيری ) -124

)PCIs كرونری از طریق پوست( با خطر بالا)مانند بيماریشریان اصلی كرونر چپ( مداخله

III )سطح شواهد( ممکن است در نظر گرفته شود.

23





برداری

توصيه نمی شود. PCIآنژیوگرافی كنتر سيستماتيك زودرس یا تاخيری بعد از -125


17و 16

استفاده از -

Enhanced external

counter pulsation

(EECP) در

درمان علامتی آنژین

مقاوم

126-1- EECP باید جهت تسکين علائم در بيماران با آنژین ناتوان كننده و مقاوم به

استراتژی های دارویی ورواسکولاریزاسيون ، در نظر گرفته شود.


برای اداره آنژین پایدار مداخلات زیر را پيشنهاد نکنيد: -126-2

(TENSتحریك الکتریکی عصبی از راه پوست) -

- enhanced external counter pulsation (EECP) طب سوزنی -

126-3- EECP ممکن است جهت تسکين آنژین مقاوم در بيمارانSIHD در نظر ،

(IوIII و II)سطح شواهد (. 188-193گرفته شود )

طب سوزنی 18و 17و 16


(TENSاز راه پوست) تحریك الکتریکی عصبی -

- enhanced external counter pulsation (EECP) طب سوزنی -

طب سوزنی نباید به هدف بهبود سمپتوم ها یا كاهش خطر قلبی عروقی در بيماران -127-2

SIHD( 194-198، استفاده گردد .) سطح شواهد(II وI)

41

توصيه کد

(Recommendation

code)

توصيه متن

18و 17

TENS تحریك عصبی(

الکتریکی از طریق

پوست(برای بهبود علائم

جهت راهکار دارویی

ورواسکولاریزاسيون

مناسب

)تحریك عصبی الکتریکی از طریق پوست( ممکن است برای بهبود علائم آنژین -128-1

ناتوان كننده و مقاوم به استراتژی های مناسب دارویی ورواسکولاریزاسيون ، در نظر گرفته

III )سطح شواهد( شود.


(TENSتحریك الکتریکی عصبی از راه پوست) -

- enhanced external counter pulsation (EECP)

طب سوزنی -

15

SCS )تحریك نخاعی(

جهت بهبود علائم و

كيفيت زندگی در آنژین

مقاوم

129-1- SCS ممکن است برای بهبود علائم و كيفيت زندگی در بيماران با آنژین ناتوان

كننده و مقاوم به استراتژی های مناسب دارویی ورواسکولاریزاسيون ، در نظر گرفته شود.


، در نظر SIHDتحریك نخاعی ممکن است جهت تسکين آنژین مقاوم در بيماران -129-2

(Iو II)سطح شواهد (. 199-201گرفته شود )

21

ليزر رواسکولاریزاسيون

از طریق ميوكارد

(TMLR)

130-1- TMLR در بيماران با آنژین ناتوان كننده و مقاوم به استراتژی های مناسب دارویی

I )سطح شواهد( ورواسکولاریزاسيون ، اندیکاسيون ندارد.

( ممکن است جهت تسکين TMLRليزر از طریق ميوكارد ) رواسکولاریزاسيون -130-2

(Iو II)سطح شواهد (. 202-203، در نظر گرفته شود ) SIHDآنژین مقاوم در بيماران

19 مدیریت آنژین توسط

خود بيمار

به افرادی كه آنژین پایدار بدون پاسخ به درمان دارویی و/یا رواسکولاریزاسيون -131

است شامل:،ارزیابی مجدد جامع را پيشنهاد كنيد كه ممکن

كشف فهم فرد از شرایط خودش -

كشف اثر سمپتومها بر كيفيت زندگی فرد -

مرور تشخيص و در نظر گرفتن علل غير ایسکمی درد -

مروردرمان دارویی و در نظر گرفتن درمان دارویی وانتخابهای -

رواسکولاریزاسيون آینده

آگاهی از محدودیتهای درمانهای آینده -

چه افرادی می توانند درد شان را اداره كنند.توضيح اینکه -

توجه خاص به نقش فاكتورهای روانشناختی در درد -

)سطح (. 204-205رفتار مرتبط با درد ) توسعه مهارتهای اصلاح شناختها و -

(Iشواهد

42

)شواهد پشتیبان توصیه ها( منابع -

Recommendation code (3):

1- Ken-Dror G, Lerman Y, Segev S, et al. [Development of a Hebrew questionnaire to be used in

epidemiological studies to assess physical fitness—validation against sub maximal stress test

and predicted VO2max]. Harefuah. 2004;143:566 –72, 623.

2- Nowak Z, Plewa M, Skowron M, et al. Paffenbarger Physical Activity Questionnaire as an

additional tool in clinical assessment of patients with coronary artery disease treated with

angioplasty. Kardiol Pol. 2010;68:32–9.


3- Todd IC, Ballantyne D. Antianginal efficacy of exercise training: a comparison with beta

blockade. Br Heart J 1990;64:14-9.

4- Hambrecht R, Walther C, Mobius-Winkler S, et al. Percutaneous coronary angioplasty

compared with exercise training in patients with stable coronary artery disease: a randomized

trial. Circulation 2004 Mar 23;109:1371-8.

5- Schuler G, Hambrecht R, Schlierf G, et al. Regular physical exercise and low-fat diet. Effects

on progression of coronary artery disease. Circulation 1992 Jul;86:1-11.

6- McGillion M, Watt-Watson J, LeFort S, et al. Positive shifts in the perceived meaning of cardiac

pain following a psychoeducation program for chronic stable angina. Can J Nurs Res.

2007;39:48–65.

7- Taylor RS, Brown A, Ebrahim S, et al. Exercise-based rehabilitation for patients with coronary

heart disease: systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Am J Med.

2004;116: 682–92.

8- Critchley JA, Capewell S. Mortality risk reduction associated with smoking cessation in

patients with coronary heart disease: a systematic review. JAMA. 2003;290:86 –97.


1. Taylor RS, Brown A, Ebrahim S, et al. Exercise-based rehabilitation for patients with

coronary heart disease: systematic review and meta-analysis of randomized controlled

trials. Am J Med. 2004;116: 682–92.


1. Beniamini Y, Rubenstein JJ, Faigenbaum AD, et al. High-intensity strength training of

patients enrolled in an outpatient cardiac rehabilitation program. J Cardiopulm Rehabil.

1999;19:8 –17.


1. Bogers RP, Bemelmans WJ, Hoogenveen RT, et al. Association of overweight with

increased risk of coronary heart disease partly independent of blood pressure and

cholesterol levels: a meta-analysis of 21 cohort studies including more than 300 000

persons. Arch Intern Med. 2007;167:1720–8.

2. Jensen MK, Chiuve SE, Rimm EB, et al. Obesity, behavioral lifestyle factors, and risk

of acute coronary events. Circulation.2008;117:3062–9.

43


3. Critchley J, Capewell S. Smoking cessation for the secondary prevention of coronary

heart disease. Cochrane Database Syst Rev. 2003;CD003041.

4. Smith PM, Burgess E. Smoking cessation initiated during hospital stay for patients with

coronary artery disease: a randomized controlled trial. CMAJ. 2009;180:1297–303.


5. Ruo B, Rumsfeld JS, Hlatky MA, et al. Depressive symptoms and health-related quality

of life: the Heart and Soul Study. JAMA. 2003;290:215–21.

6. Lesperance F, Frasure-Smith N, Koszycki D, et al. Effects of citalopram and

interpersonal psychotherapy on depression in patients with coronary artery disease: the

Canadian Cardiac Randomized Evaluation of Antidepressant and Psychotherapy

Efficacy (CREATE) trial. JAMA. 2007;297:367–79.

7. DiMatteo MR, Lepper HS, Croghan TW. Depression is a risk factor for noncompliance

with medical treatment: meta-analysis of the effects of anxiety and depression on patient

adherence. Arch Intern Med. 2000;160:2101–7.


8. Pope CA, III, Burnett RT, Thurston GD, et al. Cardiovascular mortality and long- term

exposure to particulate air pollution: epidemiological evidence of general

pathophysiological pathways of disease. Circulation. 2004;109:71–7.


9. Filion KB, ElKhoury F, Bielinski M, Schiller I, DendukuriN, Brophy JM.Omega-3

fatty acids in high-risk cardiovascular patients: a meta-analysis of randomized

controlled trials. BMC Cardiovasc Disord 2010;10:24.

10. Kwak SM, Myung SK, Lee YJ, Seo HG. Efficacy of Omega-3 Fatty Acid Supplements

(Eicosapentaenoic Acid and Docosahexaenoic Acid) in the Secondary Prevention of

Cardiovascular Disease:AMeta-analysis of Randomized, Double-blind, Placebo

Controlled Trials. Arch Intern Med 2012;172(9):686–94.

11. Baigent C, Blackwell L, Emberson J, et al. Efficacy and safety of more intens ive

lowering of LDL cholesterol: a meta-analysis of data from 170,000 participants in 26

randomised trials. Lancet. 2010;376:1670–81.


1. Dattilo AM, Kris-Etherton PM. Effects of weight reduction on blood lipids and

lipoproteins: a meta-analysis. Am J Clin Nutr. 1992;56:320–8.

44


2. MRC-BHF Heart Protection Study of cholesterol lowering with simvastatin in 20,536

high-risk individuals: a randomised placebocontrolled trial. Lancet. 2002;360:7–22.

3. LaRosa JC, Grundy SM, Waters DD, et al. Intensive lipid lowering with atorvastatin in

patients with stable coronary disease. N Engl J Med. 2005;352:1425–35.


4. Canner PL, Berge KG, Wenger NK, et al. Fifteen year mortality in Coronary Drug

Project patients: long-term benefit with niacin. J Am Coll Cardiol. 1986;8:1245–55


5. Effects of weight loss and sodium reduction intervention on blood pressure and

hypertension incidence in overweight people with high-normal blood pressure. The

Trials of Hypertension Prevention,phase II. The Trials of Hypertension Prevention

Collaborative Research Group. Arch Intern Med. 1997;157:657– 67.

6. Stevens VJ, Corrigan SA, Obarzanek E, et al. Weight loss intervention in phase 1 of the

Trials of Hypertension Prevention. The TOHP Collaborative Research Group. Arch

Intern Med. 1993;153: 849–58.


1. Medical Research Council trial of treatment of hypertension in older adults: principa l

results. MRC Working Party. BMJ. 1992; 304:405–12.

2. Prevention of stroke by antihypertensive drug treatment in older persons with isolated

systolic hypertension. Final results of the Systolic Hypertension in the Elderly Program

(SHEP). SHEP Cooperative Research Group. JAMA. 1991;265:3255– 64.

3. The effect of treatment on mortality in “mild” hypertension: results of the hypertens ion

detection and follow-up program. N Engl J Med. 1982;307:976–80.


4. The effect of intensive treatment of diabetes on the development and progression of

long-term complications in insulin-dependent diabetes mellitus. The Diabetes Control

and Complications Trial Research Group. N Engl J Med. 1993;329:977– 86.

5. Intensive blood-glucose control with sulphonylureas or insulin compared with

conventional treatment and risk of complications in patients with type 2 diabetes

(UKPDS 33). UK Prospective Diabetes Study (UKPDS) Group. Lancet. 1998;352:837–

53.


6. Duckworth W, Abraira C, Moritz T, et al. Glucose Control and Vascular Complicat ions

in Veterans with Type 2 Diabetes. N Engl J Med. 2009;360:129 –39.


7. Dormandy JA, Charbonnel B, Eckland DJ, et al. Secondary prevention of macrovascular

events in patients with type 2 diabetes in the PROactive Study (PROspective

45

pioglitAzone Clinical Trial In macroVascular Events): a randomised controlled trial.

Lancet. 2005;366:1279–89.

8. Kelly TN, Bazzano LA, Fonseca VA, et al. Systematic review: glucose control and

cardiovascular disease in type 2 diabetes. Ann Intern Med. 2009;151:394–403.


9. Loke YK, Kwok CS, Singh S. Comparative cardiovascular effects of thiazolidinediones :

systematic review and meta-analysis of observational studies. BMJ. 2011;342:1309.


10. Wight LJ, VandenBurg MJ, Potter CE, et al. A large scale comparative study in general

practice with nitroglycerin spray and tablet formulations in elderly patients with angina

pectoris. Eur J Clin Pharmacol. 1992;42:341–2.


11. Davies RF, Habibi H, Klinke WP, Dessain P, Nadeau C, Phaneuf DC, Lepage S,Raman

S, Herbert M, Foris K et al. Effect of amlodipine, atenolol and their combination on

myocardial ischemia during treadmill exercise and ambulatory monitoring. Canadian

Amlodipine/Atenolol in Silent Ischemia Study (CASIS) Investigators. J Am Coll

Cardiol 1995;25:619–625.

12. van Dijk RB, Lie KI, Crijns HJ. Diltiazem in comparison with metoprolol in stable

angina pectoris. Eur Heart J 1988 Nov;9:1194-9.

13. Kawanishi DT, Reid CL, Morrison EC, et al. Response of angina and ischemia to long-

term treatment in patients with chronic stable angina: a double-blind randomized

individualized dosing trial of nifedipine, propranolol and their combination. J Am Coll

Cardiol 1992 Feb;19:409-17.

14. Pepine CJ, Handberg EM, Cooper-DeHoff RM, et al. A calcium antagonist vs a non-

calcium antagonist hypertension treatment strategy for patients with coronary artery

disease. The International Verapamil-Trandolapril Study (INVEST): a randomized

controlled trial. Journal of the American Medical Association 2003 Dec 3;290:2805-16.

15. Rehnqvist N, Hjemdahl P, Billing E, et al. Effects of metoprolol vs verapamil in patients

with stable angina pectoris. The Angina Prognosis Study in Stockholm (APSIS). Eur

Heart J 1996;17:76-81.

16. Pehrsson SK, Ringqvist I, Ekdahl S, et al. Monotherapy with amlodipine or atenolol

versus their combination in stable angina pectoris. Clin Cardiol 2000 Oct;23:763-70.

17. Poole-Wilson PA, Lubsen J, Kirwan B, et al. Effect of long-acting nifedipine on

mortality and cardiovascular morbidity in patients with stable angina requiring

treatment (ACTION trial): randomised controlled trial. Lancet 2004 Sep 4;364:849-57.

18. Frishman WH, Heiman M, Soberman J, et al. Comparison of celiprolol and propranolol

in stable angina pectoris. Celiprolol International Angina Study Group. Am J Cardiol.

1991;67:665–70.

19. Bonaa KH, Njolstad I, Ueland PM, et al. Homocysteine lowering and cardiovascular

events after acute myocardial infarction. N Engl J Med. 2006;354:1578–88.


46

20. Effect of nicorandil on coronary events in patients with stable angina: the Impact Of

Nicorandil in Angina (IONA) randomised trial. Lancet 2002;359:1269–1275.

21. Tardif JC, Ford I, Tendera M, Bourassa MG, Fox K. Efficacy of ivabradine, a new

selective I(f) inhibitor, compared with atenolol in patients with chronic stable

angina.Eur Heart J 2005;26:2529–2536.

22. Tardif JC, Ford I, Tendera M, et al. Efficacy of ivabradine, a new selective I(f) inhibitor,

compared with atenolol in patients with chronic stable angina. Eur Heart J

2005;26:2529-36.

23. Chrysant SG, Glasser SP, Bittar N, Shahidi FE, Danisa K, Ibrahim R, Watts LE,Garutt i

RJ, Ferraresi R, Casareto R. Efficacy and safety of extended-release isosorbide

mononitrate for stable effort angina pectoris. Am J Cardiol 1993;72:1249–1256.

24. Tardif JC, Ponikowski P, Kahan T. Efficacy of the I(f) current inhibitor ivabradine in

patients with chronic stable angina receiving beta-blocker therapy: a 4-month,

randomized,placebo-controlled trial. Eur Heart J 2009;30:540–548.

25. Wilson SR, Scirica BM, Braunwald E, Murphy SA, Karwatowska-Prokopczuk E,Buros

JL, Chaitman BR, Morrow DA. Efficacy of ranolazine in patients with chronic angina

observations from the randomized, double-blind, placebocontrolled MERLIN-TIMI

(Metabolic Efficiency With Ranolazine for Less Ischemia in Non-ST-Segment

Elevation Acute Coronary Syndromes) 36 Trial. J Am Coll Cardiol 2009;53:1510 –

1516.

26. Borer JS, Fox K, Jaillon P, et al. Antianginal and antiischemic effects of ivabradine, an

I(f) inhibitor, in stable angina: A randomized, double-blind, multicentered, placebo-

controlled trial. Circulation 2003;107:817-23.

27. Fox KM, Ford I, Steg PG, et al. Relationship between ivabradine treatment and

cardiovascular outcomes in patients with stable coronary artery disease and left

ventricular systolic dysfunction with limiting angina: a subgroup analysis of the

randomized, controlled BEAUTIFUL trial. Eur Heart J 2009 Aug 31;30:2337-45.

28. Tardif JC, Ponikowski P, Kahan T, et al. Efficacy of the I(f) current inhibitor ivabradine

in patients with chronic stable angina receiving beta-blocker therapy: a 4-month,

randomized, placebo-controlled trial. Eur Heart J 2009 Mar;30:540-8.

29. Ruzyllo W, Tendera M, Ford I, et al. Antianginal efficacy and safety of ivabradine

compared with amlodipine in patients with stable effort angina pectoris: A 3-month

randomised, double-blind, multicentre, noninferiority trial. Drugs 2007;67:393-405.


30. Detry JM, Sellier P, Pennaforte S, Cokkinos D, Dargie H, Mathes P. Trimetazidine: a

new concept in the treatment of angina. Comparison with propranolol in patients with

stable angina. Trimetazidine European Multicenter Study Group. Br J Clin Pharmacol

1994;37:279–288.

47


31. Sueda S, Kohno H, Fukuda H,Watanabe K, Ochi N, Kawada H, Uraoka T. Limitat ions

of medical therapy in patients with pure coronary spastic angina. Chest 2003;123:380 –

386.


32. Kernis SJ, Harjai KJ, Stone GW, et al. Does beta-blocker therapy improve clinica l

outcomes of acute myocardial infarction after successful primary angioplasty? J Am

Coll Cardiol. 2004;43:1773–9.

33. Freemantle N, Cleland J, Young P, et al. beta Blockade after myocardial infarct ion:

systematic review and meta regression analysis.BMJ. 1999;318:1730 –7.


34. Packer M, Bristow MR, Cohn JN, et al. The effect of carvedilol on morbidity and

mortality in patients with chronic heart failure. U.S.Carvedilol Heart Failure Study

Group. N Engl J Med. 1996;334: 1349–55.


35. Collaborative meta-analysis of randomised trials of antiplatelet therapy for prevention

of death, myocardial infarction, and stroke in high risk patients. BMJ 2002;324:71–86.

36. Collaborative meta-analysis of randomised trials of antiplatelet therapy for prevention

of death, myocardial infarction, and stroke in high risk patients. BMJ. 2002;324:71– 86.

37. Juul-Moller S, Edvardsson N, Jahnmatz B, Rosen A, Sorensen S, Omblus R.

Doubleblind trial of aspirin in primary prevention of myocardial infarction in patients

with stable chronic angina pectoris. The Swedish Angina Pectoris Aspirin Trial

(SAPAT) Group. Lancet 1992;340:1421–1425.

1. Juul-Moller S, Edvardsson N, Jahnmatz B, et al. Double-blind trial of aspirin in primary

prevention of myocardial infarction in patients with stable chronic angina pectoris.

Lancet 1992;340:1421-5.

2. Arandomised, blinded, trial of clopidogrel versus aspirin in patients at risk of ischaemic

events (CAPRIE). CAPRIE Steering Committee. Lancet 1996;348:1329–1339

3. Ridker PM, Manson JE, Gaziano JM, et al. Low-dose aspirin therapy for chronic stable

angina. A randomized, placebo-controlled clinical trial. Ann Intern Med 1991 May

15;114:835-9.


38. Bhatt DL, Flather MD, Hacke W, et al. Patients with prior myocardial infarction, stroke,

or symptomatic peripheral arterial disease in the CHARISMA trial. J Am Coll Cardiol.

2007;49:1982–8.


4. The Persantine-aspirin reinfarction study. The Persantine-aspirin Reinfarction Study

(PARIS) research group. Circulation. 1980;62: V85–V88.

48


1. Effect of enalapril on survival in patients with reduced left ventricular ejection fractions

and congestive heart failure. The SOLVDInvestigators.NEng J Med 1991;325:293–302.

2. Pfeffer MA, Braunwald E, Moye LA, Basta L, Brown EJ Jr., Cuddy TE, Davis

BR,Geltman EM, Goldman S, FlakerGCet al. Effect of captopril on mortality and

morbidity in patients with left ventricular dysfunction after myocardia l

infarction.Results of the survival and ventricular enlargement trial. The SAVE

Investigators.N Eng J Med 1992;327:669–677.

3. Klein WW, Khurmi NS, Eber B, et al. Effects of benazepril and metoprolol OROS alone

and in combination on myocardial ischemia in patients with chronic stable angina. J Am

Coll Cardiol 1990 Oct;16:948-56.

4. Braunwald E, Domanski MJ, Fowler SE, et al. Angiotensinconverting- enzyme

inhibition in stable coronary artery disease.N Engl J Med. 2004;351:2058–68.


5. McMurray JJ, Ostergren J, Swedberg K, et al. Effects of candesartan in patients with

chronic heart failure and reduced left-ventricular systolic function taking angiotens in-

converting-enzyme inhibitors:the CHARM-Added trial. Lancet. 2003;362:767–71.


6. Danchin N, Cucherat M, Thuillez C, et al. Angiotensin-converting enzyme inhibitors in

patients with coronary artery disease and absence of heart failure or left ventricular

systolic dysfunction: an overview of long-term randomized controlled trials. Arch Intern

Med. 2006;166:787–96.

7. Al-Mallah MH, Tleyjeh IM, bdel-Latif AA, et al. Angiotensinconverting enzyme

inhibitors in coronary artery disease and preserved left ventricular systolic function: a

systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. J Am Coll Cardiol.

2006;47:1576–83.


1. Pitt B, O’Neill B, Feldman R, et al. The QUinapril Ischemic Event Trial (QUIET):

evaluation of chronic ACE inhibitor therapy in patients with ischemic heart disease and

preserved left ventricular function. Am J Cardiol. 2001;87:1058–63.


2. Bugiardini R, Borghi A, Biagetti L, et al. Comparison of verapamil versus propranolol

therapy in syndrome X. Am J Cardiol 1989 Feb 1;63:286-90.


3. Cannon RO 3rd,Watson RM, Rosing DR, Epstein SE. Efficacy of calcium channel

blocker therapy for angina pectoris resulting from small-vessel coronary artery disease

and abnormal vasodilator reserve. Am J Cardiol 1985;56:242–246.


49

4. Chen JW, Lee WL, HsuNW, Lin SJ, Ting CT,Wang SP, Chang MS. Effects of shortterm

treatment of nicorandil on exercise-induced myocardial ischemia and abnormal

cardiacautonomic activity in microvascular angina.AmJ Cardiol 1997;80:32–38.

5. Chen JW, Lee WL, Hsu NW, et al. Effects of short-term treatment of nicorandil on

exercise-induced myocardial ischemia and abnormal cardiac autonomic activity in

icrovascular angina. Am J Cardiol 1997 Jul 1;80:32-8.


6. Emdin M, Picano E, Lattanzi F, L’Abbate A. Improved exercise capacity with acute

aminophylline administration in patients with syndrome X. J Am Coll Cardiol 1989;

14:1450–1453.

7. Cannon RO 3rd, Quyyumi AA, Mincemoyer R, Stine AM, Gracely RH, Smith WB,

Geraci MF, Black BC, Uhde TW,Waclawiw MA et al. Imipramine in patients with chest

pain despite normal coronary angiograms.NEng JMed1994;330:1411–1417.

8. Sgueglia GA, Sestito A, Spinelli A, Cioni B, Infusino F, Papacci F, Bellocci F, Meglio

M, Crea F, Lanza GA. Long-term follow-up of patients with cardiac syndrome X treated

by spinal cord stimulation. Heart 2007;93:591–597.


9. Pizzi C, Manfrini O, Fontana F, et al. Angiotensin-converting enzyme inhibitors and 3-

hydroxy-3-methylglutaryl coenzyme A reductase in cardiac Syndrome X: role of

superoxide dismutase activity. Circulation 2004 Jan 6;109:53-8.


10. Hulley S, Grady D, Bush T, et al. Randomized trial of estrogen plus progestin for

secondary prevention of coronary heart disease in postmenopausal women. Heart and

Estrogen/progestin Replacement Study (HERS) Research Group. JAMA.

1998;280:605.

11. Anderson GL, Limacher M, Assaf AR, et al. Effects of conjugated equine estrogen in

postmenopausal women with hysterectomy: the Women’s Health Initiative randomized

controlled trial. JAMA. 2004;291:1701–12.

12. Manson JE, Hsia J, Johnson KC, et al. Estrogen plus progestin and the risk of coronary

heart disease. N Engl J Med. 2003;349:523–34.


1. Salachas A, Papadopoulos C, Sakadamis G, et al. Effects of a low-dose fish oil

concentrate on angina, exercise tolerance time, serum triglycerides, and platelet

function. Angiology 1994 Dec;45:1023-31.

2. Burr ML, Ashfield-Watt PA, Dunstan FD, et al. Lack of benefit of dietary advice to

men with angina: results of a controlled trial. Eur J Clin Nutr 2003 Feb;57:193-200.

3. de Gaetano G. Low-dose aspirin and vitamin E in people at cardiovascular risk: a

randomised trial in general practice. Collaborative Group of the Primary Prevention

Project. Lancet. 2001;357: 89–95.


50

1. Bellemain-Appaix A, O’Connor SA, Silvain J, Cucherat M, Beygui F, Barthelemy O,

Collet JP, Jacq L, Bernasconi F, Montalescot G, Group A. Association of clopidogre l

pretreatment with mortality, cardiovascular events, and major bleeding among patients

undergoing percutaneous coronary intervention: a systematic review and meta-analys is.

JAMA 2012;308:2507–2516.

2. Widimsky P, Motovska Z, Kala SS, Pudil P, Holm R, Petr F, Bilkova R, Skalicka D,

Kuchynka H, Poloczek P, Miklik M, Maly R, Aschermann MM; Prague- Trial

Investigators. Clopidogrel pre-treatment in stable angina: for all patients.6 h before

elective coronary angiography or only for angiographically selected patients a few

minutes before PCI? A randomized multicentre trial PRAGUE-8. Eur Heart J

2008;29:1495–1503.

3. Steinhubl SR, Berger PB, Mann JT 3rd, Fry ET, DeLago A, Wilmer C, Topol EJ;

CREDO Investigators. Early and sustained dual oral antiplatelet therapy following

percutaneous coronary intervention: a randomized controlled trial. JAMA 2002;

288:2411–2420.


1. Price MJ, Berger PB, Teirstein PS, Tanguay JF, Angiolillo DJ, Spriggs D, Puri S,

Robbins M, Garratt KN, Bertrand OF, Stillabower ME, Aragon JR, Kandzari DE, Stinis

CT, Lee MS, Manoukian SV, Cannon CP, Schork NJ, Topol EJ; GRAVITAS

Investigators. Standard- vs high-dose clopidogrel based on platelet function testing after

percutaneous coronary intervention: the GRAVITAS randomized trial. JAMA

2011;305:1097–1105.


1. Pijls NH, Fearon WF, Tonino PA, Siebert U, Ikeno F, Bornschein B, van’t Veer M,

Klauss V, Manoharan G, Engstrom T, Oldroyd KG, Ver Lee PN, MacCarthy PA, De

Bruyne B. Fractional flow reserve versus angiography for guiding percutaneous

coronary intervention in patients with multivessel coronary artery disease: 2-year

follow-up of the FAME (Fractional Flow Reserve Versus Angiography for Multivesse l

Evaluation) study. J Am Coll Cardiol 2010;56:177–184.

2. Hamilos M, Muller O, Cuisset T, Ntalianis A, Chlouverakis G, Sarno G, Nelis O,

Bartunek J, Vanderheyden M, Wyffels E, Barbato E, Heyndrickx GR, Wijns W, De

Bruyne B. Long-term clinical outcome after fractional flow reserve-guided treatment in

patients with angiographically equivocal left main coronary artery stenosis. Circulat ion

2009;120:1505–1512.


1. de Bruyne B, Pijls NH, Kalesan B, Barbato E, Tonino PA, Piroth Z, Jagic N,Mobius-

Winckler S, Rioufol G, Witt N, Kala P, MacCarthy P, Engstrom T,Oldroyd KG,

Mavromatis K, Manoharan G, Verlee P, Frobert O, Curzen N,Johnson JB, Juni P,

Fearon WF. Fractional flow reserve-guided PCI versus medical therapy in stable

coronary disease. N Eng J Med 2012;367:991–1001.

51


1. Pijls NH, Fearon WF, Tonino PA, Siebert U, Ikeno F, Bornschein B, van’t Veer M,

Klauss V, Manoharan G, Engstrom T, Oldroyd KG, Ver Lee PN, MacCarthy PA, De

Bruyne B. Fractional flow reserve versus angiography for guiding percutaneous

coronary intervention in patients with multivessel coronary artery disease: 2-year

follow-up of the FAME (Fractional Flow Reserve Versus Angiography for Multivesse l

Evaluation) study. J Am Coll Cardiol 2010;56:177–184.

2. Pijls NH, van Schaardenburgh P, Manoharan G, Boersma E, Bech JW, van’t Veer M,

Bar F, Hoorntje J, Koolen J, WijnsW, de BruyneB. Percutaneous coronary intervention

of functionally nonsignificant stenosis: 5-year follow-up of the DEFER Study.J Am

Coll Cardiol 2007;49:2105–2111.


1. Farkouh ME, Domanski M, Sleeper LA, Siami FS, Dangas G, Mack M, Yang M, Cohen

DJ, Rosenberg Y, Solomon SD, Desai AS, Gersh BJ, Magnuson EA, Lansky A, Boineau

R, Weinberger J, Ramanathan K, Sousa JE, Rankin J,Bhargava B, Buse J, Hueb W,

Smith CR, Muratov V, Bansilal S, King S 3rd,Bertrand M, Fuster V; FREEDOM Trial

Investigators. Strategies for multivessel revascularization in patients with diabetes. N

Engl J Med 2012;367:2375–2384.

2. Serruys PW, Morice MC, Kappetein AP, Colombo A, Holmes DR, Mack MJ,Stahle E,

Feldman TE, van den Brand M, Bass EJ, Van Dyck N, Leadley K, Dawkins KD, Mohr

FW. Percutaneous coronary intervention versus coronary-artery bypass grafting for

severe coronary artery disease. N Eng J Med 2009;360:961–972.

3. Morice MC, Serruys PW, Kappetein AP, et al. Outcomes in patients with de novo left

main disease treated with either percutaneous coronary intervention using paclitaxe l -

eluting stents or coronary artery bypass graft treatment in the Synergy Between

Percutaneous Coronary Intervention with TAXUS and Cardiac Surgery (SYNTAX)

trial. Circulation. 2010;121:2645–53.

4. Chakravarty T, Buch MH, Naik H, et al. Predictive accuracy of SYNTAX score for

predicting long-term outcomes of unprotected left main coronary artery

revascularization. Am J Cardiol. 2011;107: 360–6.


1. Rogers WJ, Coggin CJ, Gersh BJ, et al. Ten-year follow-up of quality of life in patients

randomized to receive medical therapy or coronary artery bypass graft surgery. The

Coronary Artery Surgery Study (CASS). Circulation 1990;82:1647-58.

2. Loop FD, Lytle BW, Cosgrove DM, et al. Influence of the internal-mammary-artery

graft on 10-year survival and other cardiac events. N Engl J Med 1986 Jan 2;314:1-6.

3. Lytle BW, Blackstone EH, Sabik JF, et al. The effect of bilateral internal thoracic artery

grafting on survival during 20 postoperative years. Ann Thorac Surg 2004 Dec;78:2005 -

12.

4. Chaitman BR, Hardison RM, Adler D, et al. The Bypass Angioplasty Revascularizat ion

Investigation 2 Diabetes randomized trial of different treatment strategies in type 2

diabetes mellitus with stable ischemic heart disease: impact of treatment strategy on

cardiac mortality and myocardial infarction. Circulation 2009 Dec 22;120:2529-40.

52


1. Rogers WJ, Coggin CJ, Gersh BJ, et al. Ten-year follow-up of quality of life in patients

randomized to receive medical therapy or coronary artery bypass graft surgery. The

Coronary Artery Surgery Study (CASS). Circulation 1990;82:1647-58.

2. Hueb W, Soares PR, Gersh BJ, et al. The Medicine, Angioplasty, or Surgery Study

(MASS-II): a randomized, controlled clinical trial of three therapeutic strategies for

multivessel coronary artery disease. One-year results. J Am Coll Cardiol 2004;43:1743-

51.

3. Soares PR, Hueb WA, Lemos PA, et al. Coronary revascularization (surgical or

percutaneous) decreases mortality after the first year in diabetic subjects but not in

nondiabetic subjects with multivessel disease: An analysis from the medicine,

angioplasty, or surgery study (MASS II). Circulation 2006;114:I420-I424.

4. Varnauskas E, Olsson SB, Carlstrom E. Prospective randomised study of coronary

artery bypass surgery in stable angina pectoris. Second interim report by the European

Coronary Surgery Study Group. Lancet 1980;2:491-5.

5. Guinn GA, Mathur VS. Surgical versus medical treatment for stable angina pectoris:

prospective randomized study with 1- to 4-year follow-up. Ann Thorac Surg

1976;22:524-7.

6. Frick MH, Harjola PT, Valle M. Coronary bypass surgery in stable angina pectoris. A

randomized study of the effects on morbidity, mortality and employment. Acta Med

Scand 1985;218:148-54.

7. Kloster FE, Kremkau EL, Ritzmann LW, et al. Coronary bypass for stable angina: a

prospective randomized study. N Engl J Med 1979;300:149-57.

8. Peduzzi P, Kamina A, Detre K. Twenty-two-year follow-up in the VA Cooperative

Study of Coronary Artery Bypass Surgery for Stable Angina. Am J Cardiol

1998;81:1393-9.

9. Varnauskas E. Twelve-year follow-up of survival in the randomized European

Coronary Surgery Study. N Engl J Med 1988 Aug 11;319:332-7.

10. Bhayana JN, Gage AA, Takaro T. Long-term results of internal mammary artery

implantation for coronary artery disease: a controlled trial by the participants of the

Veterans Administration Coronary Bypass Surgery Cooperative Study Group. Ann

Thorac Surg 1980 Mar;29:234-42.

11. Peduzzi P. Eighteen-year follow-up in the Veterans Affairs Cooperative Study of

Coronary Artery Bypass Surgery for stable angina. Circulation 1992;86:121-30.

12. Varnauskas E, Olsson SB, Carlstrom E. Long-term results of prospective randomised

study of coronary artery bypass surgery in stable angina pectoris. Lancet 1982;2:1173-

80.

13. Chamberlain DA, Fox K.A., Henderson RA, et al. Coronary angioplasty versus medical

therapy for angina: The second randomised intervention treatment of angina (RITA-2)

trial. Lancet 1997;350:461-8.

14. Pitt B, Waters D, Brown WV, et al. Aggressive lipid-lowering therapy compared with

angioplasty in stable coronary artery disease. N Engl J Med 1999 Jul 8;341:70-6.

53


1. Eefting F, Nathoe H, van Dijk D, et al. Randomized comparison between stenting and

off-pump bypass surgery in patients referred for angioplasty. Circulation 2003 Dec

9;108:2870-6.

2. Hamm CW, Reimers J, Ischinger T, et al. A randomized study of coronary angioplas ty

compared with bypass surgery in patients with symptomatic multivessel coronary

disease. N Engl J Med 1994 Oct 20;331:1037-43.

3. King SB, III, Lembo NJ, Weintraub WS, et al. A randomized trial comparing coronary

angioplasty with coronary bypass surgery. Emory Angioplasty versus Surgery Trial

(EAST). N Engl J Med 1994 Oct 20;331:1044-50.

4. Zhang Z, Mahoney EM, Spertus JA, et al. The impact of age on outcomes after coronary

artery bypass surgery versus stent-assisted percutaneous coronary intervention: one-

year results from the Stent or Surgery (SoS) trial. Am Heart J 2006 Dec;152:1153-60.

5. Abizaid A, Costa MA, Centemero M, et al. Clinical and economic impact of diabetes

mellitus on percutaneous and surgical treatment of multivessel coronary disease

patients: insights from the Arterial Revascularization Therapy Study (ARTS) trial.

Circulation 2001 Jul 31;104:533-8.

6. Buszman P, Wiernek S, Szymanski R, et al. Percutaneous versus surgica l

revascularization for multivessel coronary artery disease: a single center 10 year follow-

up of SOS trial patients. Catheter Cardiovasc Interv 2009 Sep 1;74:420-6.

7. Henderson RA, Pocock SJ, Sharp SJ, et al. Long-term results of RITA-1 trial: clinica l

and cost comparisons of coronary angioplasty and coronary-artery bypass grafting.

Lancet 1998 Oct 31;352:1419-25.

8. Cisowski M, Drzewiecki J, Drzewiecka-Gerber A, et al. Primary stenting versus

MIDCAB: preliminary report-comparision of two methods of revascularization in

single left anterior descending coronary artery stenosis. Ann Thorac Surg 2002

Oct;74:S1334-S1339.

9. Drenth DJ, Veeger NJ, Grandjean JG, et al. Isolated high-grade lesion of the proximal

LAD: a stent or off-pump LIMA? Eur J Cardiothorac Surg 2004 Apr;25:567-71.

10. Goy JJ, Kaufmann U, Goy-Eggenberger D, et al. A prospective randomized trial

comparing stenting to internal mammary artery grafting for proximal, isolated de novo

left anterior coronary artery stenosis: the SIMA trial. Mayo Clin Proc 2000

Nov;75:1116-23.

11. Hueb WA, Bellotti G, de Oliveira SA, et al. The Medicine, Angioplasty or Surgery

Study (MASS): a prospective, randomized trial of medical therapy, balloon angioplas ty

or bypass surgery for single proximal left anterior descending artery stenoses. J Am Coll

Cardiol 1995;26:1600-5.

12. Buszman PE, Kiesz SR, Bochenek A, et al. Acute and late outcomes of unprotected left

main stenting in comparison with surgical revascularization. J Am Coll Cardiol 2008

Feb 5;51:538-45.

13. Banning AP, Westaby S, Morice MC, et al. Diabetic and nondiabetic patients with left

main and/or 3-vessel coronary artery disease comparison of outcomes with cardiac

surgery and paclitaxel-eluting stents. J Am Coll Cardiol 2010 Mar 16;55:1067-75.

54


1. Eefting F, Nathoe H, van Dijk D, et al. Randomized comparison between stenting and

off-pump bypass surgery in patients referred for angioplasty. Circulation 2003 Dec

9;108:2870-6.

2. Hamm CW, Reimers J, Ischinger T, et al. A randomized study of coronary angioplas ty

compared with bypass surgery in patients with symptomatic multivessel coronary

disease. N Engl J Med 1994 Oct 20;331:1037-43.

3. King SB, III, Lembo NJ, Weintraub WS, et al. A randomized trial comparing coronary

angioplasty with coronary bypass surgery. Emory Angioplasty versus Surgery Trial

(EAST). N Engl J Med 1994 Oct 20;331:1044-50.

4. Zhang Z, Mahoney EM, Spertus JA, et al. The impact of age on outcomes after coronary

artery bypass surgery versus stent-assisted percutaneous coronary intervention: one-

year results from the Stent or Surgery (SoS) trial. Am Heart J 2006 Dec;152:1153-60.

5. Abizaid A, Costa MA, Centemero M, et al. Clinical and economic impact of diabetes

mellitus on percutaneous and surgical treatment of multivessel coronary disease

patients: insights from the Arterial Revascularization Therapy Study (ARTS) trial.

Circulation 2001 Jul 31;104:533-8.


1. Bonow RO, Maurer G, Lee KL, Holly TA, Binkley PF, Desvigne-Nickens P, Drozdz J,

Farsky PS, FeldmanAM, Doenst T, Michler RE, Berman DS, Nicolau JC, Pellikka PA,

Wrobel K, Alotti N, Asch FM, Favaloro LE, She L, Velazquez EJ, Jones RH, Panza JA.

Myocardial viability and survival in ischemic left ventricular dysfunction.NEng J Med

2011;364:1617–1625.

2. Velazquez EJ, Lee KL, Deja MA, Jain A, Sopko G, Marchenko A, Ali IS, Pohost

G,Gradinac S, Abraham WT, Yii M, Prabhakaran D, Szwed H, Ferrazzi P, Petrie

MC,O’Connor CM, Panchavinnin P, She L, Bonow RO, Rankin GR, Jones RH,Rouleau

JL. Coronary artery bypass surgery in patients with left ventricular dysfunction.N Eng

J Med 2011;364:1607–1616.

3. Boden WE, O’Rourke RA, Teo KK, Hartigan PM, Maron DJ, Kostuk WJ,Knudtson M,

Dada M, Casperson P, Harris CL, Chaitman BR, Shaw L,Gosselin G, Nawaz S, Title

LM, Gau G, Blaustein AS, Booth DC, Bates ER,Spertus JA, Berman DS, Mancini GB,

Weintraub WS. Optimal medical therapy with or without PCI for stable coronary

disease.NEng JMed 2007;356:1503–1516.

4. Caracciolo EA, Davis KB, Sopko G, et al. Comparison of surgical and medical group

survival in patients with left main coronary artery disease. Long-term CASS experience.

Circulation. 1995;91:2325–34.

5. Yusuf S, Zucker D, Peduzzi P, et al. Effect of coronary artery bypass graft surgery on

survival: overview of 10-year results from randomized trials by the Coronary Artery

Bypass Graft Surgery Trialists Collaboration. Lancet. 1994;344:563–70.

6. Takaro T, Hultgren HN, Lipton MJ, et al. The VA cooperative randomized study of

surgery for coronary arterial occlusive disease II. Subgroup with significant left main

lesions. Circulation. 1976;54:III107–III117.

55


1. Hannan EL, Wu C, Walford G, et al. Drug-eluting stents vs.coronary-artery bypass

grafting in multivessel coronary disease.N Engl J Med. 2008;358:331– 41.

2. Chieffo A, Magni V, Latib A, et al. 5-year outcomes following percutaneous coronary

intervention with drug-eluting stent implantation versus coronary artery bypass graft for

unprotected left main coronary artery lesions the milan experience. J Am Coll Cardiol

Intv. 2010;3:595– 601.


1. Lee MS, Kapoor N, Jamal F, et al. Comparison of coronary artery bypass surgery with

percutaneous coronary intervention with drugeluting stents for unprotected left main

coronary artery disease. J Am Coll Cardiol. 2006;47:864 –70.

2. Seung KB, Park DW, Kim YH, et al. Stents versus coronary-artery bypass grafting for

left main coronary artery disease. N Engl J Med.2008;358:1781–92.

3. Montalescot G, Brieger D, Eagle KA, et al. Unprotected left main revascularization in

patients with acute coronary syndromes. Eur Heart J. 2009;30:2308 –17.


1. Lee MS, Tseng CH, Barker CM, et al. Outcome after surgery and percutaneous

intervention for cardiogenic shock and left main disease. Ann Thorac Surg. 2008;86:29

–34.


1.Takaro T, Hultgren HN, Lipton MJ, et al. The VA cooperative randomized study of

surgery for coronary arterial occlusive disease II. Subgroup with significant left main

lesions. Circulation. 1976;54:III107–III117.

2. Dzavik V, Ghali WA, Norris C, et al. Long-term survival in 11,661 patients with

multivessel coronary artery disease in the era of stenting: a report from the Alberta

Provincial Project for Outcome Assessment in Coronary Heart Disease (APPROACH)

Investigators.Am Heart J. 2001;142:119 –26.


1. Myers WO, Schaff HV, Gersh BJ, et al. Improved survival of surgically treated patients

with triple vessel coronary artery disease and severe angina pectoris. A report from the

Coronary Artery Surgery Study (CASS) registry. J Thorac Cardiovasc Surg.

1989;97:487–95.

2. Varnauskas E. Twelve-year follow-up of survival in the randomized European Coronary

Surgery Study. N Engl J Med. 1988;319:332–7.


1. Di Carli MF, Maddahi J, Rokhsar S, et al. Long-term survival of patients with coronary

artery disease and left ventricular dysfunction:implications for the role of myocardia l

viability assessment in management decisions. J Thorac Cardiovasc Surg.

1998;116:997–1004.

56


1. O’Connor CM, Velazquez EJ, Gardner LH, et al. Comparison of coronary artery bypass

grafting versus medical therapy on long-term outcome in patients with ischemic

cardiomyopathy (a 25-year experience from the Duke Cardiovascular Disease

Databank). Am J Cardiol. 2002;90:101–7.

2. Tsuyuki RT, Shrive FM, Galbraith PD, et al. Revascularization in patients with heart

failure. CMAJ. 2006;175:361–5.


1. Smith PK, Califf RM, Tuttle RH, et al. Selection of surgical or percutaneous coronary

intervention provides differential longevity benefit. Ann Thorac Surg. 2006;82:1420–8.

2. Cameron A, Davis KB, Green G, et al. Coronary bypass surgery with internal-thorac ic-

artery grafts— effects on survival over a 15-year period. N Engl J Med. 1996;334:216

–9.

3. Loop FD, Lytle BW, Cosgrove DM, et al. Influence of the internal-mammary-artery

graft on 10-year survival and other cardiac events. N Engl J Med. 1986;314:1– 6.




2. Kappetein AP, Feldman TE, Mack MJ, et al. Comparison of coronary bypass surgery

with drug-eluting stenting for the treatment of left main and/or three-vessel disease: 3-

year follow-up of the SYNTAX trial. Eur Heart J. 2011;32:2125–34.

3. Brener SJ, Lytle BW, Casserly IP, et al. Propensity analysis of long-term survival after

surgical or percutaneous revascularization in patients with multivessel coronary artery

disease and high-risk features. Circulation. 2004;109:2290 –5.

4. Hannan EL, Racz MJ, Walford G, et al. Long-term outcomes of coronary-artery bypass

grafting versus stent implantation. N Engl J Med. 2005;352:2174–83.


1. The BARI Investigators. Influence of diabetes on 5-year mortality and morbidity in a

randomized trial comparing CABG and PTCA in patients with multivessel disease: the

Bypass Angioplasty Revascularization Investigation (BARI). Circulat ion.

1997;96:1761–9.

2. Banning AP, Westaby S, Morice MC, et al. Diabetic and nondiabetic patients with left

main and/or 3-vessel coronary artery disease: comparison of outcomes with cardiac

surgery and paclitaxel-eluting stents. J Am Coll Cardiol. 2010;55:1067–75.





1.Velazquez EJ, Lee KL, Deja MA, et al. Coronary-artery bypass surgery in patients

with left ventricular dysfunction. N Engl J Med.2011;364:1607–16.

57


1. Gurfinkel EP, Perez de la Hoz R, Brito VM, et al. Invasive vs non-invasive treatment in

acute coronary syndromes and prior bypass surgery. Int J Cardiol. 2007;119:65–72.

2. Morrison DA, Sethi G, Sacks J, et al. Percutaneous coronary intervention versus

coronary artery bypass graft surgery for patients with medically refractory myocardia l

ischemia and risk factors for adverse outcomes with bypass: a multicenter, randomized

trial. Investigators of the Department of Veterans Affairs Cooperative Study #385, the

Angina With Extremely Serious Operative Mortality Evaluation (AWESOME). J Am

Coll Cardiol. 2001;38: 143–9.


1. Di Carli MF, Maddahi J, Rokhsar S, et al. Long-term survival of patients with coronary

artery disease and left ventricular dysfunction:implications for the role of myocardia l

viability assessment in management decisions. J Thorac Cardiovasc Surg.

1998;116:997–1004.2.

2. Hachamovitch R, Hayes SW, Friedman JD, et al. Comparison of the short-term surviva l

benefit associated with revascularization compared with medical therapy in patients

with no prior coronary artery disease undergoing stress myocardial perfusion single

photon emission computed tomography. Circulation. 2003;107:2900 –7.


1. Boden WE, O’Rourke RA, Teo KK, et al. Optimal medical therapy with or without PCI

for stable coronary disease. N Engl J Med.2007;356:1503–16.

2. Bucher HC, Hengstler P, Schindler C, et al. Percutaneous transluminal coronary

angioplasty versus medical treatment for non-acute coronary heart disease: meta-

analysis of randomised controlled trials. BMJ. 2000;321:73–7.


1. Gurfinkel EP, Perez de la Hoz R, Brito VM, et al. Invasive vs non-invasive treatment in

acute coronary syndromes and prior bypass surgery. Int J Cardiol. 2007;119:65–72.




2. Kappetein AP, Feldman TE, Mack MJ, et al. Comparison of coronary bypass surgery

with drug-eluting stenting for the treatment of left main and/or three-vessel disease: 3-

year follow-up of the SYNTAX trial. Eur Heart J. 2011;32:2125–34.

3. Brener SJ, Lytle BW, Casserly IP, et al. Propensity analysis of long-term survival after

surgical or percutaneous revascularization in patients with multivessel coronary artery

disease and high-risk features. Circulation. 2004;109:2290 –5.

4. Hannan EL, Racz MJ, Walford G, et al. Long-term outcomes of coronary-artery bypass

grafting versus stent implantation. N Engl J Med. 2005;352:2174–83.


1. Burkhoff D, Schmidt S, Schulman SP, et al. Transmyocardial laser revascularisat ion

compared with continued medical therapy for treatment of refractory angina pectoris: a

58

prospective randomized trial. ATLANTIC Investigators. Angina Treatments-Lasers and

Normal Therapies in Comparison. Lancet. 1999;354:885–90.

2. Schofield PM, Sharples LD, Caine N, et al. Transmyocardial laser revascularisation in

patients with refractory angina: a randomized controlled trial. Lancet. 1999;353:519 –

24.


1. Baigent C, Blackwell L, Collins R, Emberson J, Godwin J, Peto R, Buring J,Hennekens

C, Kearney P, Meade T, Patrono C, Roncaglioni MC, Zanchetti A.Aspirin in the primary

and secondary prevention of vascular disease: collaborative meta-analysis of individua l

participant data from randomised trials. Lancet 2009;373:1849–1860.


1. Schomig A,Neumann FJ, Kastrati A, Schuhlen H, Blasini R,Hadamitzky M,Walter H,

Zitzmann-Roth EM, Richardt G, Alt E, Schmitt C, Ulm K.Arandomized comparison of

antiplatelet and anticoagulant therapy after the placement of coronary-artery stents. N

Eng J Med 1996;334:1084–1089.


1. Schomig A,Neumann FJ, Kastrati A, Schuhlen H, Blasini R,Hadamitzky M,Walter H,

Zitzmann-Roth EM, Richardt G, Alt E, Schmitt C, Ulm K.Arandomized comparison of

antiplatelet and anticoagulant therapy after the placement of coronary-artery stents. N

Eng J Med 1996;334:1084–1089.


1. Sabharwal NK, Stoykova B, Taneja AK, et al. A randomized trial of exercise treadmill

ECG versus stress SPECT myocardial perfusion imaging as an initial diagnostic strategy

in stable patients with chest pain and suspected CAD: cost analysis. J Nucl Cardiol.

2007;14:174–86.

2. Kwok Y, Kim C, Grady D, et al. Meta-analysis of exercise testing to detect coronary

artery disease in women. Am J Cardiol. 1999;83:660–6.


1. Schwitter J, Wacker CM, van Rossum AC, et al. MR-IMPACT:comparison of

perfusion-cardiac magnetic resonance with singlephoton emission computed

tomography for the detection of coronary artery disease in a multicentre, multivendor,

randomized trial. Eur Heart J. 2008;29:480 –9.

2. Shaw L, Cerqueira M, Brooks M, et al. Impact of left ventricular function and the extent

of ischemia and scar by stress myocardial perfusion imaging on prognosis and

therapeutic risk reduction in diabetic patients with coronary artery disease: results from

the Bypass Angioplasty Revascuarization Investigation 2 Diabetes (BARI 2D) Trial. J

Nucl Cardiol. 2012.

3. Doesch C, Seeger A, Doering J, et al. Risk stratification by adenosine stress cardiac

magnetic resonance in patients with coronary artery stenoses of intermed ia te

angiographic severity. J Am Coll Cardiol Cardiovasc Imaging. 2009;2:424 –33.

59


1. Chatziioannou SN, Moore WH, Ford PV, et al. Prognostic value of myocardia l

perfusion imaging in patients with high exercise tolerance. Circulation. 1999;99:867 –

72.

2. Peteiro J, Monserrrat L, Pineiro M, et al. Comparison of exercise echocardiography and

the Duke treadmill score for risk stratification in patients with known or suspected

coronary artery disease and normal resting electrocardiogram. Am Heart J.

2006;151:1324 –10.


1. Parisi AF, Hartigan PM, Folland ED. Evaluation of exercise thallium scintigraphy

versus exercise electrocardiography in predicting survival outcomes and morbid cardiac

events in patients with single- and double-vessel disease. Findings from the Angioplas ty

Compared to Medicine (ACME) Study. J Am Coll Cardiol. 1997;30:1256–63.


1. Biagini E, Shaw LJ, Poldermans D, et al. Accuracy of non-invasive techniques for

diagnosis of coronary artery disease and prediction of cardiac events in patients with

left bundle branch block: a metaanalysis. Eur J Nucl Med Mol Imaging. 2006;33:1442 –

51.

2. Geleijnse ML, Krenning BJ, Soliman OI, et al. Dobutamine stress echocardiography for

the detection of coronary artery disease in women. Am J Cardiol. 2007;99:714 –7.

3. Imran MB, Palinkas A, Picano E. Head-to-head comparison of dipyridamole

echocardiography and stress perfusion scintigraphy for the detection of coronary artery

disease: a meta-analysis. Comparison between stress echo and scintigraphy. Int J

Cardiovasc Imaging. 2003;19:23– 8.

4. Picano E, Molinaro S, Pasanisi E. The diagnostic accuracy of pharmacological stress

echocardiography for the assessment of coronary artery disease: a meta-analys is.

Cardiovasc Ultrasound.2008;60:30. Published online 2008 June 19, doi:10.1186/1476 -

7120-6-30.


1. Mowatt G, Cook JA, Hillis GS, et al. 64-Slice computed tomography angiography in

the diagnosis and assessment of coronary artery disease: systematic review and meta -

analysis. Heart. 2008;94:1386 –93

2. Jones CM, Athanasiou T, Dunne N, et al. Multi-detector computed tomography in

coronary artery bypass graft assessment: a metaanalysis.Ann Thorac Surg.

2007;83:341– 8.

3. Hamon M, Lepage O, Malagutti P, et al. Diagnostic performance of 1– and 6–section

spiral CT for coronary artery bypass graft assessment: meta-analysis. Radiology.

2008;247:679–86.

4. Carrabba N, Schuijf JD, de Graaf FR, et al. Diagnostic accuracy of 64-slice computed

tomography coronary angiography for the detection of in-stent restenosis: a meta-

analysis. J Nucl Cardiol. 2010;17:470–8.

5. Sun Z, Almutairi AM. Diagnostic accuracy of 64-multislice CT angiography in the

assessment of coronary in-stent restenosis: a meta-analysis. Eur J Radiol. 2010;73:266

–73.

60


1. Schuetz GM, Zacharopoulou NM, Schlattmann P, et al. Metaanalysis: noninvas ive

coronary angiography using computed tomography versus magnetic resonance imaging.

Ann Intern Med. 2010; 152:167–77.

2. Janne d’Othee B, Siebert U, Cury R, et al. A systematic review on diagnostic accuracy

of CT-based detection of significant coronary artery disease. Eur J Radiol.

2008;65:449–61.


1. Jones CM, Athanasiou T, Dunne N, et al. Multi-detector computed tomography in

coronary artery bypass graft assessment: a metaanalysis.Ann Thorac Surg.

2007;83:341– 8.

2. Hamon M, Lepage O, Malagutti P, et al. Diagnostic performance of 1– and 6–section

spiral CT for coronary artery bypass graft assessment: meta-analysis. Radiology.

2008;247:679–86.

3. Carrabba N, Schuijf JD, de Graaf FR, et al. Diagnostic accuracy of 64-slice computed

tomography coronary angiography for the detection of in-stent restenosis: a meta-

analysis. J Nucl Cardiol. 2010;17:470–8.

4. Sun Z, Almutairi AM. Diagnostic accuracy of 64-multislice CT angiography in the

assessment of coronary in-stent restenosis: a meta-analysis. Eur J Radiol. 2010;73:266

–73.


1. Arora RR, Chou TM, Jain D, et al. The multicenter study of enhanced external

counterpulsation (MUST-EECP): effect of EECP on exercise-induced myocardia l

ischemia and anginal episodes. J Am Coll Cardiol 1999 Jun;33:1833-40.

2. Arora RR,Chou TM, Jain D, Fleishman B, Crawford L,McKiernanT, NestoRW. The

multicenter study of enhanced external counterpulsation (MUST-EECP): effect of

EECP on exercise-induced myocardial ischemia and anginal episodes. J Am Coll

Cardiol 1999;33:1833–1840.

3. Arora RR, Chou TM, Jain D, et al. The multicenter study of enhanced external

counterpulsation (MUST-EECP): effect of EECP on exercise-induced myocardia l

ischemia and anginal episodes.J Am Coll Cardiol. 1999;33:1833– 40.

4. Arora RR, Chou TM, Jain D, et al. Effects of enhanced external counterpulsation on

Health-Related Quality of Life continue 12 months after treatment: a substudy of the

Multicenter Study of Enhanced External Counterpulsation. J Investig Med 2002

Jan;50:25-32.

5. Loh PH, Cleland JG, Louis AA, et al. Enhanced external counterpulsation in the

treatment of chronic refractory angina: a long-term follow-up outcome from the

International Enhanced External Counterpulsation Patient Registry. Clin Cardiol 2008

Apr;31:159-64.

6. McKenna C, McDaid C, Suekarran S, et al. Enhanced external counterpulsation (EECP)

for stable angina or heart failure. Southampton: National Coordinating Centre for Health

Technology Assessment; 2009. Report No.: 13.

61


1. Ballegaard S, Pedersen F, Pietersen A, et al. Effects of acupuncture in moderate, stable

angina pectoris: a controlled study. J Intern Med. 1990;227:25–30.

2. Ballegaard S, Pedersen F, Pietersen A, et al. Effects of acupuncture in moderate, stable

angina pectoris: a controlled study. J Intern Med 1990 Jan;227:25-30.

3. Ballegaard MD, Johannessen A, Karpatschof B, et al. Addition of acupuncture and self-

care education in the treatment of patients with severe angina pectoris may be cost

beneficial: an open, prospective study. J Altern Complement Med 1999;5:405-13.

4. Ballegaard S, Jensen G, Pedersen F, et al. Acupuncture in severe,stable angina pectoris:

a randomized trial. Acta Med Scand. 1986;220:307–13.

5. Ballegaard S, Jensen G, Pedersen F, et al. Acupuncture in severe, stable angina ectoris:

a randomized trial. Acta Med Scand 1986;220:307-13.


1. Andrell P, YuW, Gersbach P, Gillberg L, Pehrsson K, Hardy I, Stahle A, Andersen C,

Mannheimer C. Long-term effects of spinal cord stimulation on angina symptoms and

quality of life in patients with refractory angina pectoris: results from the European

Angina Registry Link Study (EARL). Heart 2010;96:1132–1136.

2. Mannheimer C, Eliasson T, Augustinsson LE, et al. Electrical stimulation versus

coronary artery bypass surgery in severe angina pectoris: the ESBY study. Circulat ion.

1998;97:1157– 63.

3. Hautvast RW, DeJongste MJ, Staal MJ, et al. Spinal cord stimulation in chronic

intractable angina pectoris: a randomized, controlled efficacy study. Am Heart J.

1998;136:1114 –20.


1. van der Sloot JA, Huikeshoven M, Tukkie R, et al. Transmyocardial revascularizat ion

using an XeCl excimer laser: results of a randomized trial. Ann Thorac Surg.

2004;78:875– 81.

2. Guleserian KJ, Maniar HS, Camillo CJ, et al. Quality of life and survival after

transmyocardial laser revascularization with the holmium:YAG laser. Ann Thorac Surg.

2003;75:1842–7.


1. McGillion M, Watt-Watson J., Stevens B, et al. Randomized controlled trial of a

psychoeducation program for the self-management of chronic cardiac pain. J Pain

Symptom Manage 2008 Aug;36:126-40.

2. Payne TJ, Johnson CA, Penzien DB, et al. Chest pain self-management training for

patients with coronary artery disease. J Psychosom Res 1994 Jul;38:409-18.

Documents

واحد مديريت دانش مرکز تحقيقات ايمني بيمار ...new.iums.ac.ir/files/vct/files/angin_sadri.pdfدا آیرابج دازح ف تکد نايليکو هو