Embed Size (px)
Citation preview
4
ค�ำน�ำ เจรญพรศรทธาญาตโยมสาธชนทกทาน ฉบบนเปนจลสารฯฉบบท ๕
ประจ�าเดอนพฤษภาคม เผลอเพยงครเดยว กลวงมาเกอบจะครงปของ
พ.ศ.๒๕๕๕ แลว วนคนลวงไปๆอยางรวดเรว ฉะนนสาธชนทกทานอยาได
ประมาท เรงสงสมคณงามความด เรงขวนขวายท�าบญไวใหมากๆ
ในเดอนเมษายนทผานมาวดจากแดงมกจกรรมทเปนประโยชน
ตอพระพทธศาสนาและสงคมมากมาย เชนพธบรรพชาอปสมบท ซงม
พระภกษบวช ณ วดจากแดง มากถงเกอบ ๒๐๐ รป อกทงยงมประเพณ
มหาสงกรานต การสรงน�าพระพทธรป พระเถรานเถระ พระภกษ
สามเณร ตลอดจนผเฒาผแก เปนการอนรกษวฒนธรรมไทยใหยงยน
ตอไป หากใครไดมารวมงาน กคงจะไดรบความประทบใจ ไดทราบซง
ถงขนบธรรมเนยมประเพณอนงดงามของชาวไทย ทหาไดยากในโลก
สวนในเดอนมถนายนน จะเปนเดอนทมวนส�าคญในทางพระพทธ
ศาสนา และเปนวนส�าคญของชาวพทธทวโลกอกวนหนงคอวนวสาขบชา
ทางวดจากแดง ไดจดใหมโครงการปฏบตธรรมเนองในวนวสาขบชาขน
ระหวางวนท ๑-๕ มถนายน ๒๕๕๕ หากพทธศาสนกชนทานใดสนใจ
สามารถอานรายละเอยดและตารางการปฏบตธรรมจากภายในฉบบนได
หากทานผอานมขอคดเหน ขอเสนอแนะ สามารถสงมาแจงไดท
Email:[email protected] เพอเปนก�าลงใจใหกบคณะผ
จดท�าจลสารโพธยาลยในโอกาสตอๆไป กจกเปนพระคณอยางสง
คณะผจดท�ำ
5
ตำยเพรำะโลภมำกเกนไป
ประณต กองสมทร
ในสมยเมอพระบรมศาสดาทรงประทบอยทพระวหารเชตวน ทรง
ปรารภพวกพอคาชาวเมองสาวตถ จงตรสมหาวาณชชาดก ดวยเรองราว
ตอไปน
พวกพอคาเหลานน เมอจะเดนทางไปคาขาย ไดถวายมหาทาน
แกพระบรมศาสดากอน ตงมนในสรณคมนและศล กราบทลวา ถาพวก
ขาพระองคกลบมาดวยความสวสด กจกถวายบงคมพระบาทของพระองค
อกพระเจาขา ดงนแลวจงออกเดนทางไปกบเกวยน ๕๐๐ เลม ถงแดน
กนดาร หาทางไปไมถก พากนหลงทางอยในปา ขาดน�าและอาหาร
พวกเขาไดเหนตนไทรใหญตนหนง ซงพวกนาคยดครองอย โดยทพวก
เขามทราบ จงชวนกนปลดเกวยน นงพกทโคนไม พวกพอคาพวกนน
สงเกตเหนตนไทรมใบเขยวชอม ประหนงตะไครน�า กงไทรเลาดเหมอน
อมดวยน�า จงคดกนวา ตนไทรนปรากฏเหมอนมน�าเอบอาบ พวกเราตด
กงดานตะวนออกของตนไทรนดเถด อาจจะไดน�าดม ดงนแลวพอคาคน
หนงกขนตนไทร ตดกงไทรดานตะวนออกขาด ทอน�าขนาดล�าตาลไหลพร
พอคาไดน�าดม และน�าอาบ ณ ทนน
ตอมา พวกพอคาไดตดกงไทรดานใต โภชนะมรสเลศตางๆ
กพรงพรออกจากทนน พวกเขากไดบรโภคโภชนะเหลานน ครนพวก
เขาตดกงไทรดานตะวนตก เหลาสตรแตงกายงดงาม พากนออกมาจาก
ทกงนนพวกพอคากไดรวมอภรมยกบสตรเหลานน ครงสดทายเขาตด
กงไทรดานเหนอ แกว ๗ ประการหลงไหลออกมาจากกงนน พวก
พอคาพากนเกบแกวเหลานนบรรทกเตมเกวยน ๕๐๐ เลม แลวเดนทาง
6กลบไปเมองสาวตถ เกบทรพยเรยบรอยแลว ชวนกนถอดอกไมและของ
หอมเปนตน ไปเฝาพระบรมศาสดาทพระวหารเชตวน ฟงพระธรรมกถา
แลวกราบทลนมนตถวายมหาทานในวนรงขน ครนถวายทานเสรจแลว
กราบทลวา ขาแตพระองคผเจรญ พวกขาพระองคขอใหสวนบญในทาน
ครงนแกรกขเทวดาผใหทรพยแกพวกขาพระองคพระเจาขา พระศาสดา
ตรสถามวา พวกเธอใหสวนบญแกรกขเทวดาองคไหน พวกพอคา
กราบทลวา พวกขาพระองคไดทรพยจากรกขเทวดาทตนไทร พระเจาขา
พระศาสดาตรสยกยองวา พวกเธอมไดลแกอ�านาจตณหา เพราะเปนผ
ร จกประมาณไมโลภมากจงไดทรพย แตในครงกอน พวกทลแกอ�านาจ
ตณหา เพราะไมร จกประมาณ จงเสยทงทรพยและชวต พวกพอคาเหลา
นนจงกราบทลขอใหทรงเลาเรองนน พระศาสดาจงทรงน�าอดตนทานมา
ตรสเลาดงตอไปน
ในอดตกาล พอคาชาวเมองพาราณสจากรฐตาง ๆ ประชมกนใน
เมองพาราณส ตงพอคาคนหนงใหเปนหวหนา เดนทางไปคาขาย แต
เมอมาถงทางกนดารกตองหลงทาง ขาดอาหารและน�าดม ไดพบตนไทร
ใหญตนเดมนนแหละ มรมเงาเยนสบาย จงพากนนงพก แตพอคาพวก
นเปนคนโงเขลาถกโมหะครอบง�า คดรวมกนวา ตนไมนบางทจะมน�าไหล
ซมออกมา เรามาชวยกนตดกงดานตะวนออกดเถด พอกงถกตดออกน�า
ใสไมขนมวกไหลออกมา พวกพอคากไดดมน�าและอาบน�าสมปรารถนา
พวกพอคาผโงเขลาเหลานนถกโมหะครอบง�า รวมคดกนเปน
ครงท ๒ ตดกงไมทางดานใต กไดขาวสาล เนอสก ขนมถว แกงและ
กบขาวไหลออกมามากมาย พอคาเหลานนกไดบรโภคขาวและอาหาร
เหลานนจนอมหน�าส�าราญ แลวคดรวมกนเปนครงท ๓ ตดกงไมดาน
ทศตะวนตก กมเหลานารแตงกายงดงาม ประดบดวยแกวมณออก
7มาแวดลอมบ�าเรอพวกพอคาเหลานน จากนนพวกพอคาเหลานนผโง
เขลาถกโมหะครอบง�า พากนคดเปนครงท ๔ ตดกงไมดานเหนอออก
แกวมกดาเปนตน ตลอดจนเงนทอง ผากาสาวพสตรและผากมพล
กพรงพรไหลออกมา พอคาเหลานนพากนขนบรรทกเกวยนจนเตม แต
พอคาเหลานนยงไมพอใจ คดกนเปนครงท ๕ วา พวกเราชวยกนโคน
ตนไทรดกวา อาจจะไดทรพยมากกวาน นายกองเกวยนผเปนหวหนา
ลกขนยกมอไหวขอรองวา ตนไทรท�าอะไรผดหรอ พวกทานจงจะท�ากบ
ตนไทร ในเมอตนไทรไดใหน�า ใหอาหาร ใหนาร ใหทรพยสนเงนทอง
ทกอยาง ทานทงหลายอยาไดตดตนไทรเลย ขอพวกทานจงมความเจรญ
เถด บคคลพงนงหรอนอนทรมเงาของตนไมใด ไมควรหกรานกงของ
ตนไมนน เพราะผประทษรายมตรเปนผเลวทราม แตพอคาเหลานนมได
เชอฟง ถอเอาขวานทลบจนคมแลว เขาไปหมายจะตดตนไม
ครงนนพญานาคทอยทตนไทรนน เหนพอคาเหลานนจะตด
ตนไทร กคดวาเราใหพวกเขาไดน�าดม อาหาร นางบ�าเรอ และรตนะเตม
๕๐๐ เลมเกวยน กยงไมพอใจ จะตดโคนตนไมเสยทเดยว ชางละโมบ
โลภมากเสยเหลอเกน ควรทพวกเราจะฆาเสยใหหมด เวนแตนายกอง
เกวยนผเปนหวหนา พญานาคคดแลวกใหพวกนาคทเปนบรวาร จบพวก
พอคามดไวแลวฆาเสย เวนแตนายกองเกวยน แลวพวกนาคกขบเกวยน
บรรทกสงของและรตนะมคาดวยตนเอง พานายกองเกวยนไปสงยงเมอง
พาราณส มอบทรพยทงปวงใหแลวกลากลบไปนาคพภพของตน
ดวยเหตนพระบรมศาสดาจงตรสพระคาถาวา “เพราะเหตนนนน
แล บรษผเปนบณฑตเมอพจารณาถงประโยชนของตน ไมควรลแก
อ�านาจความโลภ พงก�าจดใจอนประกอบดวยความโลภเสย ภกษร โทษ
อยางนและรตณหาวาเปนแดนเกดแหงความทกข พงเปนผปราศจาก
8ตณหา ไมมความถอมน พงเปนผมสตเวนรอบ” ดงนแลวทรงประกาศ
อรยสจ เมอจบอรยสจ พวกพอคาเหลานนพากนด�ารงอยในโสดาปตตผล
เปนพระโสดาบน แลวทรงประชมชาดกวา พญานาค ในครงนนไดมาเปน
สารบตร สวนนายกองเกวยน ไดมาเปนเราตถาคต ดงนแล
(เกบความจากชาดก มหาวาณชชาดก ปกณณกนบาตชาดก ขอ ๑๙๙๐-๑๙๙๓)
9
กำรประเคน
หนงสอวนยพระนาร คมอโยม
การประเคนเปนเรองใกลตวมาก และเปนเรองจ�าเปนส�าหรบ
พระภกษสามเณรและพทธศาสนกชนทกคนควรทราบ เพราะพระรบ
ประเคนทกวน ฉนทกวน โยมกประเคนพระอยทกวน ไมควรถอวาเปน
เรองเลกนอยท�าอยางไรกได ควรศกษาเรองการประเคนนใหเขาใจอยาง
ถองแททงพระและโยม เพราะพระและโยมมความเกยวของกน ถาพระ
เขาใจเรองการประเคนด จะไดเอาไปแนะน�าสงสอนญาตโยมชผดชถก
และปองกนอาบตใหพระไดดวย
สวนโยมนน ถาเขาใจเรองการประเคนดแลว จะประเคนไดอยาง
ถกตอง ชวยปองกนพระไมใหเปนอาบต และชวยเผยแพรค�าสอนทถก
ตองนไปยงญาตสนทมตรสหายของตนใหเขาใจสบตอไป
การรกษาพระพทธศาสนาใหด�ารงคงอยนน จะตองศกษาเรยนร
เรองทจ�าเปนและเกยวของใหเขาใจดรวมกน อยาปลอยใหเปนหนาทของ
พระหรอโยมแตเพยงฝายเดยว พระพทธศาสนาลวงกาลผานเวลามานาน
พอมาถงยคนมอะไรแปลกๆตางๆ เกดขนมากมาย
กำรประเคนทไมถกตองตำมพระวนย เรองการประเคนกเชนเดยวกน มความเหนทแตกตางกนออกไป
มการประพฤตปฏบตตางกนออกไป บางอาจารยบางส�านกสอนวา การท
ญาตโยมน�าอาหารหวานคาวมาวางไวบนโตะทหอฉน แลวพดวา ผมเอา
อาหารมาถวายนะครบ แตบางคนกไมพดอะไร การท�าอยางนชอวา เขา
ใหแลว หรอประเคนแลว ไมตองประเคนซ�าอก
อาจารยบางทานสอนวาการประเคนนน ผประเคนตองยกของขน
10สงจากพนพอแมวรอดไดหรอสงจากพนประมาณ ๑ ก�ามอ อาจารยบาง
ทานสอนวา ใหน�าเอาอาหารหวานคาวทงหมดทจะประเคนมาตอๆกน
พระจบขางนโยมจบขางโนน กถอวาประเคนแลว เรยกวาการประเคน
แบบจบชนกน การประเคนแบบนไดรบความนยมอยางมาก และท�ากน
ทวไปทงในเมองและชนบท เพราะท�างายไมยงยาก ไมเสยเวลา
อาจารยบางทานสอนวา ถาไมมโยมมาประเคน ใหใชมอจบของ
นนแลวพดวา “อมง ปงสกลง อสสามกง มยหง ปาปณาต. แปลวา
ของบงสกลนไมมเจาของ ยอมถงแกเรา” น�ามาฉนไดโดยไมเปนอาบต
เรยกวธนวาบงสกลฉน บางอาจารยบางทานสอนวา ประเคนครงเดยว
ฉนไดจนหมด ถาไมหมดกเกบไวฉนวนตอๆไป แมหลายวนกไดกม
อาจารยบางทานสอนวาถาหาคนประเคนยาก เมอมโยมมาวด ถาพระ
อยากฉนมะมวง มะขาม มะพราวเปนตน กใหโยมประเคนทงตนเลย
พระตองการฉนเมอไร กใชไมสอยเอามาฉนได วธประเคนใหโยมจบตน
มะมวงขางหนง พระจบขางหนง กชอวาประเคนแลว เรยกวาประเคนทง
ตนฉนไดจนหมดลก มะมวงออกใหมกประเคนใหมเปนตน
ทกลาวมานเปนเพยงมตความเหนของบางอาจารยบางส�านก
ทสอนกนและประพฤตกน ทานเหลานนบางองคเปนพระเกจชอดง บาง
องคเปนนกปฏบต บางองคเปนพระผใหญมคนนบถอมาก บางองคเปน
พระหลวงปหลวงตาธรรมดาทวๆไป แตจะเปนพระอะไรกตาม หากไม
ศกษาเลาเรยน เรองพระวนยใหดแลวกจะไมร วาอะไรผดอะไรถก ได
แตท�าๆตามกนมา อาจารยพาท�า กท�าตามอาจารย กคดวาถกตองแลว
ถาหากผด อาจารยคงไมพาท�า การท�าอะไรตามกนเปนเวลานานๆ ไมใช
จะถกตองเสมอไป บางครงเรองทผดคดวาถก เรองทถกคดวาผด
หรอบางองคกศกษาเลาเรยนมา รผดร ถก แตเพราะความเหนแกปาก
11แกทอง อดทนตอความหวไมไดหรออาจเปนเพราะมกงายจงท�าอะไรงายๆ
จนละเลยและมองขามการประเคนทถกตอง หรอจะมขออางอน ๆ ทไมถก
ไมควร
การเปนพระจะท�าอะไร พดอะไร คดอะไร ควรค�านงถงศลของตว
เองใหมาก อยาเอาความคดความเหนของตวเองเปนใหญ ตองค�านงถง
ความถกตองตามพระธรรมวนย ไมใชเอาแตความถกใจเพยงอยางเดยว
ตองมหลกฐานอางองโดยเฉพาะพระบาล อรรถกถา และฎกาททานวางไว
เปนแบบอยาง
กำรประเคนทถกตองประกอบดวยองค๕คอ ๑. สงของนนไมใหญจนเกนไป บรษมก�าลงปานกลางพอยกได
๒. เขามาในหตถบาส
๓. นอมเขามาถวาย
๔. ผประเคนเปนเทวดา มนษย หรอสตวเดรจฉานกได
๕. ภกษรบประเคนสงของนนดวยกาย หรอ ของเนองดวยกาย
(อรรถกถา มหาวภงค ๑/๕๖๒)
องคของกำรประเคน ๑.โยมจดอาหารหวานคาวจ�านวนมากไวบนโตะทไมใหญและไม
ยาวนก อาหารรวมทงโตะนน บรษผมก�าลงปานกลางสามารถยกขนได
ล�าพงคนเดยว เวลาประเคน โยมหลายๆคนพรอมกนยกประเคนใชได
แตถาโตะใหญและยาวอาหารกมาก จนบรษผมก�าลงปานกลางยกขนไม
ไหว ถงแมโยมหลายคนชวยกนยกประเคน การประเคนนนกใชไมได
(อรรถกถา มหาวภงค ๒/๕๖๔)
12 ๒. หตถบาส ๑ เทากบ ๒ ศอกคบ ดงททานกลาวไววา ๒ ศอก
คบพงทราบวา หตถบาส ถาภกษนงก�าหนดตงแตรมสดดานหลงของ
อาสนะไป (จากเขาไป ๑ ศอกคบ) ถายน ก�าหนดตงแตทสดสนเทาไป
ถานอน ก�าหนดตงแตทสดดานนอกแหงสขางทนอนไป ดวยทสดดานใน
แหงอวยวะทใกลกวาของทายกผนงอยกตาม ยนอยกตาม นอนอยกตาม
ยกเวนมอทเหยยดออก (อรรถกถา มหาวภงค ๒/๕๑๑)
หตถบาสทางอากาศ พงก�าหนดเอาศรษะของผยนอยเปนเกณฑ
ทานกลาวไววา “บรรดาผให และผรบประเคน ฝายหนงอยบนอากาศ
อกฝายหนงอยบนพนดน” พงก�าหนดเอาประมาณหตถบาสทางศรษะ
ของผยนอยบนพนดน และรมดานในแหงอวยวะทใกลกวาของผยนอยบน
อากาศ ยกเวนมอทเหยยดออก เพอใหหรอเพอรบ “ถาฝายหนงอยใน
บอ อกฝายหนงอยปากบอ” “หรออกฝายหนงอยบนตนไม อกฝาย
หนงอยบนแผนดน” กพงก�าหนดหตถบาส โดยนยดงกลาว”
(อรรถกถา มหาวภงค ๒/๕๖๒)
นกเอาปากคาบดอกไมหรอผลไมถวาย ชางเอางวงจบดอกไมหรอ
ผลไมอยในหตถบาสพระรบประเคน การรบประเคนนนใชได พระนงอย
บนคอชางสง ๗ ศอกคบ จะรบของทชางนนถวายดวยงวงกควรเหมอน
กน (อรรถกถา มหาวภงค ๒/๕๖๒ )
๓. การนอมถวายเปนการใหดวยความเคารพ และออนนอม
เวลาโยมมาถวายอาหาร ถาการนอมถวายยงไมปรากฏ ไมสมควรรบ ถา
โยมนอมกายหรอศรษะลงมาเพยงเลกนอย กรบประเคนได ทานกลาวไววา
“ทายกคนหนงทนภาชนะขาวสวยและกบขาวเปนอนมากไวบนศรษะมาท
วด ยนพดวานมนตทานรบเถด การนอมถวายยงไมปรากฏ เพราะฉะนน
จงไมควรรบ แตถาเขานอมมาแมเพยงเลกนอย ภกษเหยยดแขนออกรบ
ภาชนะ ดวยอาการเพยงเทาน ภาชนะทงหมดเปนอนประเคนแลว”
13
เหตไรตองมกำรสรำงค�ำศพทบำฬ
รงอรณ จนทรสงคราม
ในการศกษาภาษาบาฬ โดยเฉพาะเนอหาทเกยวกบไวยากรณ
จะมกระบวนวธทเรยกวา “การสรางค�า” ซงเรยกกนโดยทวไปวา “ท�าตว”
หรอ “ท�ารป”
เปนทสงสยวา เหตไรตองมกระบวนวธดงกลาวดวยเพราะเมอ
เทยบกบภาษาไทยตามทคนเคยกนอย ไมเหนวาตองมกระบวนวธดงกลาว
กสามารถเขาใจความหมายในภาษาไทยได
เปนความจรงทภาษาไทยของเราสามารถสอเขาใจได แมไมตองม
กระบวนวธสรางค�าแบบภาษาบาฬ นนเพราะถอยค�าในภาษาไทยของเรา
คงรปค�าอยตามเดม ไมวาจะสอความหมายในลกษณะใดๆกตาม รปค�า
ไมไดเปลยนแปลงผดไปจากเดม ยกเวนทเกดการกลมกลนเสยงขนบาง
เหมอนอยางสนธในภาษาบาฬ
แตส�าหรบภาษาบาฬแลว สภาพของถอยค�าตางๆนน มการ
เปลยนแปลงไปตามความหมายทสอ รปค�าจงมหลากหลายแบบแมมาจาก
ค�าตงตนค�าเดยวกน
ยกตวอยางเชน ในเรองของค�านาม มการแจกถอยค�าทเรยกวา
“ปทมาลา” จากค�าตนแบบเพยงค�าเดยว สามารถแจกค�าออกไดประมาณ
๒๐ ค�า นนคอความเปลยนแปลงทเกดขนกบรปค�าเพราะความหมายท
แตกตางกน
เมอภาษาบาฬมสภาพเชนน การฝกใหผศกษาคนเคยกบความ
เปลยนแปลงหลากหลายในรปแบบของถอยค�า ดวยกระบวนวธทเรยกวา
“การสรางค�า” นนจงเปนเรองส�าคญในการศกษาเนอหาไวยากรณ
14ครบาอาจารยรนกอนไดกลาวไววา “ท�าตวรปมาก ช�านาญหนงสอมาก
ท�าตวรปนอย ช�านาญหนงสอนอย”
ททานกลาวเชนน เพอหวงกระตนใหผศกษาไดตระหนกและฝกฝน
ในกระบวนวธการสรางค�า
การสรางหรอการท�าอะไรกตาม ทมสวนประกอบตางๆรวมกนอย
ใหเขาเปนรปส�าเรจตามทประสงค ผสรางสรรคทท �าเชนนนอยบอยๆ
จะเกดความช�านาญ แคลวคลอง และมองไดทะลถงกระบวนวธหรอขนตอน
ตางๆ ในการท�าสงนน
เมอผศกษาภาษาบาฬ มความช�านช�านาญเชยวชาญในการสราง
ค�าตางๆ อยางทะลปรโปรง การเขาใจความหมายกเกดขนไดงาย เพราะ
รถงความแตกตางหลากหลายของรปค�าทมความหมายแตกตางกน
กระบวนวธการสรางค�าน มปรากฏสบทอดมานานแลว เชนใน
คมภรมขมตตทปนหรอทเรยกกนวา “นยาสะ” ไดแสดงวธการสรางค�า
ไวอยางชดเจนโดยตลอด และใชค�าวา “รปสทธ” สรปปดทายเสมอ
ตอมาทานอาจารยพระพทธปปยเถระไดน�าค�านมาใชเรยกคมภรท
ทานเรยบเรยงขนวา “รปสทธ” หรอ “ปทรปสทธ”
ค�าวา “รปสทธ” หรอ “ปทรปสทธ”น แมแปลโดยศพทจะ
แปลไดวา “การส�าเรจรปค�า” แตกสามารถแปลไดวา “การสรางรปค�า”
เพราะการสรางมจดหมายปลายทางคอใหส�าเรจ
อยาลมนะวา " ฝกฝนสรางค�ามากๆ ท�าใหช�านาญหนงสอ "
15
ธรรมทควรพจำรณำเนองๆ
ตถตา
พระผมพระภาคเจาตรสเตอนแกภกษทงหลายวา ภกษทงหลาย
ธรรม ๕ ประการน เปนธรรมททงบรรพชตและคฤหสถควรพจารณา
เนองๆ วา
- เรามความแกเปนธรรมดา ไมลวงพนจากความแกไปได ๑
- เรามความเจบไขเปนธรรมดา ไมลวงพนจากความเจบไขไปได ๑
- เรามความตายเปนธรรมดา ไมลวงพนจากความตายไปได ๑
- เราจกตองพลดพรากจากของรก ของชอบใจทงสน ๑
- เรามกรรมเปนของตน เปนทายาทของกรรม มกรรมเปนก�าเนด
มกรรมเปนเผาพนธ มกรรมเปนทพง ผใดท�ากรรมอนใดไว ดกตาม
ชวกตาม จกเปนผรบผลของกรรมนน ๑
ภกษทงหลาย เพราะเหตใด คฤหสถและบรรพชตจงควรพจารณา
ถงความแก
ภกษทงหลาย ความมวเมาในความเปนหนมสาวมอยแกสตวทงหลาย
เปนเหตใหสตวทงหลายประพฤตทจรตดวยกาย วาจา ใจ เมอพจารณา
ฐานะนนอยเนองๆ ยอมละความมวเมาในความเปนหนมสาว นนไดโดย
สนเชง หรอท�าใหเบาบางลง
ภกษทงหลาย เพราะเหตใด คฤหสถและบรรพชตจงควรพจารณา
ถงความเจบไข
ภกษทงหลาย ความมวเมาในความไมมโรคมอยแกสตวทงหลาย
ซงเปนเหตใหสตวทงหลายประพฤตทจรตดวยกาย วาจา ใจ เมอพจารณา
ฐานะนนอยเนองๆ ยอมละความมวเมาในความไมมโรค นนไดโดยสนเชง
หรอท�าใหเบาบางลง
16 ภกษทงหลาย เพราะเหตใด คฤหสถและบรรพชตจงควรพจารณา
ถงความตาย
ภกษทงหลาย ความมวเมาในชวตมอยแกสตวทงหลาย ซงเปนเหต
ใหสตวทงหลายประพฤตทจรตดวยกาย วาจา ใจ เมอพจารณาฐานะนนอย
เนองๆ ยอมละความมวเมาในชวต นนไดโดยสนเชง หรอท�าใหเบาบางลง
ภกษทงหลาย เพราะเหตใด คฤหสถและบรรพชตจงควรพจารณา
ถงความพลดพรากจากของรกของชอบใจ
ภกษทงหลาย ความพอใจความรกใครในของรกมอยแกสตวทง
หลาย ซงเปนเหตใหสตวทงหลายประพฤตทจรตดวยกาย วาจา ใจ
เมอพจารณาฐานะนนอยเนองๆ ยอมละความพลดพรากจากของรกของ
ชอบใจ นนไดโดยสนเชง หรอท�าใหเบาบางลง
ภกษทงหลาย เพราะเหตใด คฤหสถและบรรพชตจงควรพจารณา
ถงเรองกรรม
ภกษทงหลาย กายทจรต วจทจรต มโนทจรตมอยแกสตวทงหลาย
เมอพจารณาฐานะนนอยเนองๆ ยอมละกายทจรต วจทจรต มโนทจรต
นนไดโดยสนเชง หรอท�าใหเบาบางลง
ภกษทงหลาย เมอพจารณาเหนดงนอยวา มใชแตเราผเดยวทม
ความแก ความเจบไข ความตาย ความพลดพรากจากของรกของชอบใจ
และมกรรมเปนของตน
ความจรงสตวทงปวงมการไปการมา คอตายและเกด ลวนมความ
แก ความเจบไข ความตาย ความพลดพรากจากของรกของชอบใจ และม
กรรมเปนของตนดวยกนทงสน
เมอภกษพจารณาอยางนอยเนองๆ มรรคมองค ๘ ยอมเกด มรรค
คอหนทางทจะน�าไปสความพนจากทกข ทกขในวฏฏะ หรอเรยกกนวา
มชฌมาปฏปทา คอขอปฏบตในทางสายกลางม ๘ ทาง ไดแก
17 ๑.สมมำทฏฐ ความเหนชอบ ไดแกความรอรยสจ ๔ หรอเหน
ไตรลกษณ หรอร วาสงไรเปนกศล สงไรเปนอกศล อะไรเปนเหตใหเกด
กศลและอกศล หรอเหนปฏจจสมปบาท
๒.สมมำสงกปปะ ความด�ารชอบ ไดแกด�ารออกจากกาม ไม
มวเมา หมกมนพวพน ตดของในสงทตอบสนอมความอยากตางๆ ความ
คดทปราศจากความเหนแกตว ความคดทเสยสละ ความคดทเปนกศลทก
อยาง เปนด�ารทปราศจากราคะหรอโลภะ
ด�ารทจะไมพยาบาท ไมเคยดแคนชงชง ขดเคอง หรอเพงมองผ
อนในแงราย แตกลบมความเมตตาปรารถนาดตองการใหผอนมความสข
เปนความด�ารทปราศจากโทสะ
ด�ารทจะไมเบยดเบยน ไมคดราย ท�ารายใหผอนไดรบความทกข
ด�ารชวยเหลอใหผอนพนจากความทกข เปนความด�ารทปราศจากโทสะ
เชนเดยวกน
๓.สมมำวำจำ เจรจาชอบ ไดแก วจสจรต ๔ คอ เวนจากการ
กลาวเทจ พดตามความเปนจรง เมอรสงใดกพดสงนน ไมเปนผกลาวเทจ
ทงทร ไมวาจะเพราะประโยชนแหงตน หรอผอน หรอเพราะเหนแกอามส
สนจาง
เวนจากการกลาววาจาสอเสยด ไมเอาความขางนไปบอกขางโนน
เอาความขางโนนมาบอกขางน ดวยขอความทไมตรงกน อนเปนเหตให
เกดความเขาใจผด
เวนจากการกลาวค�าหยาบคาย กลาวแตถอยค�าทนารก สภาพ
ตอคนทงหลาย
เวนจากการกลาวค�าเพอเจอ เหลวไหล ไรสาระ พดแตเรองทเปน
อรรถ เปนธรรม เปนวนย
18 ๔.สมมำกมมนตะ การกระท�าชอบ ไดแก กายสจรต ๓ คอ
เวนจากการฆาสตว วางอาวธ ละอายตอการกระท�าบาป มใจ
ประกอบดวยความเมตตา ใฝใจชวยเหลอเกอกลแกปวงสตวโลก
เวนจากการลกทรพย ไมถอเอาทรพยสงของทเจาของหวงแหน
มไดใหดวยการขโมย ไมวาของนนจะอยในปา หรอในบาน
เวนจากการประพฤตผดในกาม กบภรรยาสามของผอน ไมลวง
ละเมดในหญงทมบดามารดา หรอมผรกษา หญงทหมนหมายแลว
๕.สมมาอาชวะ เลยงชพชอบ ไดแก อาชพนนเวนจากกายทจรต
๓ วจทจรต ๔ ดงกลาว และเวนจากการคาขาย ๕ ประการ คอ คามนษย
ขายศสตราวธ ขายสงทมชวต ขายสราเมรย และคายาพษ
๖.สมมำวำยำมะ พยายามชอบ ไดแก
พยายาม ระวงบาปอกศล ทยงไมเกดไมใหเกดขน ๑
พยายาม ก�าจดอกศล ทเกดแลวใหหมดไป ๑
พยายาม เจรญกศล ทยงไมเกดใหเกดขน ๑
พยายาม รกษากศล ทเกดขนแลวใหเจรญยงขน ๑
๗.สมมำสต ระลกชอบ ไดแก ระลกดวยความถกตอง ตามความ
เปนจรง คอ
สต ทเปนไปในกาย ชอวา กายานปสสนาสตปฏฐาน
สต ทเปนไปในเวทนา ชอวา เวทนานปสสนาสตปฏฐาน
สต ทเปนไปในจต ชอวา จตตานปสสนาสตปฏฐาน
สต ทเปนไปในธรรม ชอวา ธมมานปสสนาสตปฏฐาน
19 ๘.สมมำสมำธ ตงจตมนชอบ ความสงบแหงจต มอารมณ
ไมฟงซาน ไดแกสมาธในฌาน ๔ คอ ปฐมฌาน ทตยฌาน ตตยฌาน และ
จตตถฌาน
ภกษทงหลาย เธอทงหลายพงศกษาและอบรมมรรคมองค ๘ นให
มาก ยอมท�ากเลสใหสนไป เปนอสสระ บรรลถงจดหมายคอพระนพพาน
พนจากทกขไดในทสด
(องคตตรนกาย ปญจกนบาต เลม ๓ หนา ๑๓๘ – ๑๔๔ ฐานะสตร)
20
ตำยแลวเกดหรอตำยแลวไมเกด
คณะสหายธรรม
ถำม ไดยนโตเถยงกนเรองตายแลวเกด ตายแลวไมเกด ตางคน
ตางกหาหลกฐานมาอางอง ผมจงอยากฟงความเหนของคณะสหายธรรม
บาง เพราะเชอวาคงมทไปทมาจากพระไตรปฎกมาใหฟง
ตอบ ความจรงการพดวาตายแลวเกดกด ตายแลวไมเกดกด
ถาพดลอยๆอยางนถอวาพดผด ตองพดวาถามเหตปจจยใหเกดกเกด
ถาไมมเหตปจจยใหเกดกไมเกด เพราะถาหากพดลอยๆวาตายแลวเกด
จะเปนสสสตทฏฐ หากพดวาตายแลวไมเกดหรอตายสญเปนอจเฉททฏฐ
ทงนเพราะธรรมทงหลายมเหตเปนแดนเกด การเกด การตายกเชนกน
ตองมเหตปจจยใหเกดจงเกด ไมมเหตปจจยใหเกดกไมเกด หรอหมดเหต
ปจจยกไมเกด ในเรองนพระผมพระภาคเจาตรสไวในทหลายแหง และ
ทพสจนการตาย การเกดอยางชดเจนกคอ เรองราวของพระองคเองใน
ขททกนกายชาดก ตงแตสมยทยงบ�าเพญบารม คอยงเปนพระโพธสตวอย
ตองเกด ตองตาย วนเวยนอยในสคตบาง ทคตบาง ตลอดมาจนชาต
สดทายเปนเจาชายสทธตถะ แลวจงตรสรพระอนตตรสมมาสมโพธญาณ
เปนพระอรหนตสมมาสมพทธเจา สนกเลสอนเปนเหตใหตองเกดอก
ดงนนเมอดบขนธปรนพพานแลว จงไมตองเกดอกเลย ทงนเพราะเหต
ปจจยทจะใหเกดกคอกเลส พดใหสนเขาอกคอตณหา พระผมพระภาค
ตรสไววา ตณหาเปนเหตใหเกด เพราะฉะนน เมอดบตณหาสนแลวดวย
อรหตมรรคกไมตองเกดอก
ในตอนทพระองคตรสร ใหมๆ พระองคทรงเปลงอทานวา เมอเรา
แสวงหานายชาง คอตณหาผสรางเรอนยงไมพบ จงตองทองเทยวไปส
21สงสารนบชาตไมถวน การเกดบอยๆเปนทกข ดกอนนายชางคอตณหา
ผสรางเรอน เราไดพบทานแลว ทานจกสรางเรอนไมไดอกแลว ซโครง
คอกเลสทงมวลของทานเรากหกเสยแลว ยอดเรอนคออวชชาเรากรอ
เสยแลว จตของเราถงวสงขารคอนพพานแลว ไดถงความสนไปแหง
ตณหาแลว จากพระอทานนกแสดงวา คนเราไมไดเกดหนเดยว แลวกไม
เกดอก หากแตยงมอวชชาและตณหาอยตราบใดกยงตองเกดอยตราบนน
เพราะฉะนนการเกดบอยๆ จงเปนทกข การดบเสยไดกสนทกข
ในวมานวตถ พระผมพระภาคเจาตรสถงบคคลทท�าบญ มทาน
เปนตน แลวไดเกดในวมาน คอในสวรรคไวเปนอนมาก ซงกแสดงวาคนท
ท�าบญนนยงท�าบญไมถงทสด คอยงไมบรรลอรหตมรรค จงไดรบผลของ
บญนนดวยการเกดในโลกสวรรค กบในเปตวตถ ไดรบทกขทรมานมาก
ดวยผลของบาปกรรมทท�าไว ยงมอกมากมายหลายพระสตรทกลาวถง
เรองเหลาน
อกประการหนง ถาทานทเชอวาคนเราตายแลวสญ คอเกดกนหน
เดยวตายหนเดยว ไมมชาตอดตชาตอนาคตมแตชาตปจจบนอยางเดยว
ไดโปรดพจารณาถงการตรสรของพระพทธเจาของเราแลว กจะพบวาใน
วนตรสร นน
ในปฐมยาม (ยามตน) พระองคทรงบรรลปพเพนวาสานสสตญาณ
คอญาณทระลกชาตในหนหลงไดวา ในอดตทานไดเกดเปนใคร อยทไหน
มผวพรรณอยางไร เปนตน ครนถงมชฌมยาม (ยามกลาง) พระองค
ทรงบรรลจตปปาตญาณ คอญาณทรถงการตายและการเกดของสตวทง
หลายวา สตวทงหลายตายแลวไปเกดทไหน ดวยกรรมอะไร นกแสดงวา
ในยามตนนน ทรงรชาตกอน ยามกลางทรงรชาตหนา ครนถงปจฉมยาม
(ยามปลาย) จงทรงบรรลอาสวกขยญาณ ญาณทรถงความสนอาสวะกเลส
22แลวบรรลเปนพระอรหนตสมมาสมพทธเจา ผทรงคณประกอบดวย
พระสพพญญตญาณ คอญาณททรงรอบรธรรมทงปวง โดยไมมตดขด
ไมมอะไรมาขวางกน ถาทานยอมรบพระญาณทง ๓ ในวนตรสรแลว ก
เทากบทานยอมรบวานอกจากชาตปจจบนแลว ชาตอดตกม ชาตอนาคตม
หากยงมเชอคอกเลสอนเปนเหตใหเกด แตถาทานเหลานนยงปฏเสธการ
ตายแลวเกด เมอยงมเหตปจจยใหเกด กเทากบวาทานไดปฏเสธญาณคอ
ปพเพนวาสานสสตญาณ และจตปปาตญาณของพระสมมาสมพทธเจาดวย
เมอเปนเชนนนทานเหลานนจะชอวานบถอพระพทธเจาเปนสรณะได
อยางไร ในเมอปฏเสธพระปญญาตรสรของพระองค
ในอนมตคคสงยตแหงสงยตตนกาย นทานวรรค ขอ ๔๒๑ เปนตน
พระผมพระภาคเจาตรสถงสงสาร คอความสบตอของขนธ ของอายตนะ
เปนตน ทสบตอกนเปนล�าดบชาตแลวชาตเลาวา ไมสามารถจะก�าหนด
เบองตนและเบองปลายได แมจะตามก�าหนดดวยญาณตลอดรอยป พนป
หรอนานกวานน กไมอาจทราบถงทสดของเบองตนและเบองปลายของ
สงสารได เพราะความทสตวเกดกนมานานมากจนไมอาจจะสบสาวเขาไป
หาเบองตนของการเกดได โดยพระองคตรสวา
ดกอนภกษทงหลาย สงสารนก�าหนดทสดเบองตนเบองปลายไม
ได เมอเหลาสตวผมอวชชาเปนทกางกน มตณหาเปนเครองประกอบไว
ทองเทยวไปมาอย ทสดเบองตนยอมไมปรากฏ แลวทรงอปมาใหฟงวา
เหมอนอยางวา บรษตดทอนหญา ไม กงไม ใบไม ในชมพทวปน แลวจง
รวมกนไว ครนแลวพงกระท�าใหเปนมดๆ มดละ ๔ นว วางไว สมมตวา น
เปนมารดาของเรา นเปนมารดาของมารดาของเรา โดยล�าดบ มารดาของ
มารดาของบรษนนไมพงสนสด สวนวาหญา ไม กงไม ใบไม ในชมพทวป
พงถงความหมดสนไปเสยกอน ขอนนเพราะเหตไร เพราะวาสงสารน
ก�าหนดทสดเบองตน ทามกลาง และเบองปลายไมได เมอเหลาสตวผม
23อวชชาเปนทกางกน มตณหาเปนเครองประกอบไว ทองเทยวไปมาอย
ทสดเบองตนยอมไมปรากฏ พวกเธอไดเสวยความทกข ความเผดรอน
ความพนาศ ไดเพมพนปฐพทเปนปาชาตลอดกาลนาน เหมอนฉะนน
ดกอนภกษทงหลาย กเหตเพยงเทานน พอทเดยวทจะเบอหนายในสงขาร
ทงปวง พอเพอจะคลายก�าหนด พอเพอจะหลดพน ดงน
จากพระด�ารสของพระผมพระภาคเจานจะเหนไดวา สตวโลกทง
หลายลวนไดเกดกนมานานมาก จนไมอาจก�าหนดทสดของเบองตนได
ทงไมอาจจะก�าหนดทสดของเบองปลายไดวา เมอไรจะสนสด ในเมอสตว
ทงหลาย ยงมอวชชาและตณหาครอบง�าอย ในทนพระผมพระภาคเจา
ตรสใหทราบวา สตวทงหลายตองเกดเพราะมเหตปจจยใหเกด เหตปจจย
นนคออวชชาและตณหา สนอวชชาและตณหาอนเปนเหตปจจยเมอใด
สตวทงหลายกไมตองเกด สตวทไมตองเกดอกนนชอวาไดท�าสงสารใหสน
สดลงแลว
ทสดเบองปลายของสงสารปรากฏแลว กในอนมตคคสงยตน
พระผมพระภาคเจาทรงแสดงถงความยาวนานของสงสารดวยอปมามาก
หลาย แตเพยงทน�ามาอางแลวน กพอเปนเครองชชดวา สตวทงหลายรวม
ทงคนเราดวย ไดตายแลวเกด ตายแลวเกด กนมานานจนนบไมได ไดทอด
ทงซากศพทบถมปาชามานมนาน คอนมนานมากพอทจะเกดความเบอ
หนายในสงขาร คอขนธหาอนประกอบกนเปนคนเปนสตวนเสย
ทานทยงไมเชอเรองตายแลวเกด เมอมเหตปจจยใหเกด เมอได
ฟงทมาทไป ทคณะยกมาจากพระไตรปฎกแลว ไมทราบวาจะยงยนยน
ความคดเดมอยหรอไม ถากระไรลองฟงขอความทพระผมพระภาคเจา
ตรสไวในองคตตรนกายเอกนบาต เอกธมมาทบาล อกสกนด ตอนหนง
พระผมพระภาคเจาตรสวา
24 สตวทจตจากมนษยกลบมาเกดเปนมนษยมเปนสวนนอย สตวท
จตจากมนษยไปเกดในนรก เกดในก�าเนดเดยรจฉาน เกดในปตตวสย
มากกวาโดยแท
สตวทจตจากมนษยไปเกดในเทพยดามเปนสวนนอย สตวทจตจาก
มนษยไปเกดในนรก เกดในก�าเนดเดยรจฉาน เกดในปตตวสย มากกวา
โดยแท
สตวทจตจากเทพยดา กลบมาเกดในเทพยดา มเปนสวนนอย สตว
ทจตจากเทพยดาไปเกดในนรก เกดในก�าเนดเดยรจฉาน เกดในปตตวสย
มากกวาโดยแท
สตวทจตจากนรก กลบมาเกดเปนมนษย มเปนสวนนอย สตว
ทจตจากนรก ไปเกดในนรก เกดในก�าเนดเดยรจฉาน เกดในปตตวสย
มากกวาโดยแท
สตวทจตจากก�าเนดเดยรจฉาน ไปเกดในมนษย มเปนสวนนอย
สตวทจตจากก�าเนดเดยรจฉาน ไปเกดในนรก เกดในก�าเนดเดยรจฉาน
เกดในปตตวสย มากกวาโดยแท
สตวทจตจากก�าเนดเดยรจฉาน ไปเกดในเทพยดา มเปนสวนนอย
สตวทจตจากก�าเนดเดยรจฉาน ไปเกดในนรก เกดในก�าเนดเดยรจฉาน
เกดในปตตวสย มากกวาโดยแท
สตวทจตจากปตตวสยกลบมาเกดเปนมนษยมเปนสวนนอย สตวท
จตจากปตตวสยไปเกดในนรก เกดในก�าเนดเดยรจฉาน เกดในปตตวสย
มากกวาโดยแท
สตวทจตจากปตตวสยไปเกดใน เทพยดามเปนสวนนอย
สตวทจตจาก ปตตวสยไปเกดในนรก เกดในก�าเนดเดยรจฉาน
เกดในปตตวสย มากกวาโดยแท
25 เปรยบเหมอนในชมพทวปนมสวนทนารนรมย มปาทนารนรมย ม
ภมประเทศทนารนรมย มสระโบกขรณทนารนรมย เพยงเลกนอย มท
ดอน ทลม เปนล�าน�า เปนทตงแหงตอและหนาม มภเขาระเกะระกะ โดย
แท ฉะนน
ทงหมดนคอ พระด�ารสของพระผมพระภาคเจาทตรสแกภกษ
ทงหลาย ซงแสดงใหเหนวา สตวทเกดอยในสคตเปนมนษยและเทวดา
แลว ตายไปทจะไดกลบไปเกดในสคตเปนมนษยและเทวดาอกนน มนอย
คอเปนไปไดยากนนเอง แตตายแลวไปเกดในอบาย คอในนรก เปรต
เดรจฉานนนมากกวา นกเปนการแสดงถงสตวทจต คอ ตายแลววายงตอง
เกดอก เมอมเหตปจจยใหเกด แตยากนกทจะไดไปเกดในภพภมทด สวน
มากนนมกจะไปเกดในภมต�าเปนทคตภมเสยเปนสวนมาก เพราะฉะนน
สตวตายแลวไมสญแน หากยงท�าลายอวชชาและตณหาใหสนไปไมได
อกประการหนง พระผมพระภาคตรสถงบคคลทบรรลมรรคผล
ขนตน เปนพระโสดาบนวา จะเกดในมนษยและเทวดาอกไมเกน ๗ ชาต
แลวจกปรนพพาน พระสกทาคามจะกลบมาเกดในโลกนอกครงเดยวแลว
จกปรนพพาน พระอนาคามไมกลบมาเกดในโลกนอก แตเกดในพรหม
โลก แลวปรนพพานในพรหมโลกนนเอง สวนพระอรหนตปรนพพานแลว
ไมเกดอกเลย
เพราะฉะนน ทานใดทอางวาตายแลวไมเกด กแสดงวา ทานเปน
พระอรหนตแลว เพราะถาเปนพระโสดาบน พระสกทาคามและพระ
อนาคามกยงตองเกด ยงถาเปนปถชนแลว ตายแลวจะไมเกดอกนนเปน
ไปไมไดเลย เพราะยงบรบรณทงกรรมและกเลสอนเปนเหตปจจยใหเกด
26
อยำกเกดทไหนคณเลอกไดตอนท๑พระวรฤทธ โอภาโส
เจรญพรผอาน อาตมาขอเปนก�าลงใจใหทกคนท�าชวตตนใหม
ความสขทแทจรง คอความสขใจดวยบญนนเอง เพราะความสขทองดวย
วตถสงของเปนความสขทไมจรงยงยน แตความสขทางใจทเปนบญกศล
คอความสขทยงยน ฉบบนจะเปนธรรมะเรองการเลอกหนทางทจะไปเกด
ในทตางๆทง ๓๑ ภม และการไปพระนพพาน ไมมการเกดอกตอไป
เสนทำงท๑ การไปเกดในนรก ถงคณไมตองการไป แตถาคณท�า
สงน คณกมสทธไป เทากบวาคณก�าลงเลอกทจะไปเกดทภมนรก กลาว
คอ การทคณกระท�าบาปดวยอ�านาจโทสะ คอ ความโกรธ ความอาฆาต
พยาบาท ความไมพอใจ ความหงดหงด ความกลว ความระแวง ความ
กระวนกระวายทงทางกาย วาจา ใจ กตาม ถาการกระท�านนมอ�านาจพอท
จะน�าไปสอบาย คณกตองไปเกดในนรก และถาบคคลในสมยใด ไดสงสม
อกศลดวยอ�านาจโทสะมามากในอดต เมอมาเกดในปจจบน คนในยค
นนจะมากไปดวยการรบราฆาฟนประหตประหาร กอสงครามตอกน ม
แตความไมสงบสข ซงบคคลในยคของเราในปจจบนนกดวาจะเปนเชน
นน และยงไมมความรความเขาใจทแทจรง จงยงคงท�าบาปเพมเตมดวย
อ�านาจโทสะอก ซงจะพาบคคลนนไปสนรก แลวเมอไดมาเกดเปนมนษย
อกครง กจะมาเกดในยคทมสงครามอก
เสนทางท ๒ การไปเกดเปนเปรตและอสรกาย คอการทคณสงสม
การกระท�าบาปดวยอ�านาจโลภะ คอ ความโลภ ความอยากได ความตดใจ
ในสงตางๆ ความพอใจในกามคณอารมณตางๆ กามคณอารมณ คอ รป
เสยง กลน รส สมผส มใชหมายถงเฉพาะการมเพศสมพนธเทานน ทาง
กาย วาจา ใจ ถามความไมชอบธรรม มพลงอ�านาจของบาปพอ
27จะสามารถน�าคณไปสอบายภม คณกไปเกดเปนเปรต หรอ อสรกายได
และถาบคคลในสมยใด ไดสงสมอกศลดวยอ�านาจโลภะมามากในอดต
เมอมาเกดในปจจบน คนในยคนนจะมากไปดวยความอดอยาก ขาวยาก
หมากแพง หวโหย เศรษฐกจฝดเคอง เกดการแกงแยงการอยการกนซง
กนและกน ยคปจจบนมมาก เพราะคนมกไมร จกพอ ถงมสมบตมาก กยง
คงอยากไดมากขนไปอก รวยแลวอยากรวยใหมากกวาเดมอก ท�าใหความ
เปนอยของคนในปจจบนยงมแตความล�าบาก เปนหนเปนสนกนมากขน
เพราะความฟมเฟอย ไมร จกพอ มนอยแตใชจายมาก อยแบบพออยพอ
กนไมเปน พยายามหลอกลอใหเกดโลภะกนมากขน ทงการโฆษณา การ
ลดแลกแจกแถม ลวนเปนกลยทธทตองการใหคนเกดความอยากมากขน
สดทายกแยดวยกนหมดทกคน สงสมความโลภมากๆ ชาตหนากมโอกาส
ไปเกดเปนเปรต หรออสรกาย เมอพนจากความเปนเปรต หรออสรกาย
แลว กลบมาเกดเปนมนษย กจะมาอยในยคทขาวยากหมากแพง มแต
ความหวโหย อดอยากอกครง
เสนทางท ๓ การไปเกดเปนสตวเดรจฉาน คอการทคณสงสมการ
กระท�าบาปดวยอ�านาจโมหะ คอ ความหลง ความโง ความไมรตามความ
เปนจรง (ไมใชความโมโห เพราะ โมโห คอ โทสะ) โมหะเปนความสงสย
ความไมเขาใจวาทจรงแลว สตว บคคลตางๆ ลวนแตเปนเพยงรปนาม ท
เกดดบตดตอกนอยตลอดเวลานนเอง มใชสงทเราควรยดวาเปนตวตน
ของเราทแทจรง การทคณท�าบาปทางกาย วาจา ใจ ดวยความสงสย ไมร
ตามความเปนจรง กมสทธไปเกดเปนสตวเดรจฉานได ถาบาปนนมอ�านาจ
พอทจะน�าเกด เชนในสมยกอน ทมชายหนมผหนง ในเวลาใกลตาย เกด
เหนสนขไดรบการดแลเอาใจใสจากเจาของอยางด เกดความรสกวาเปน
สนขนไดกนดอยด จตใจชอบในความเปนอยทดของสนข เมอตายแลวจง
28ไปเกดเปนสนข เขาหาร ไมวา การทสนขนนไดรบการดแลเอาใจใสอยางด
เกดจากอ�านาจบญเกาในอดตทสนขไดกระท�าไว
สวนการเกดเปนสนขเปนอ�านาจบาปเกาในอดตประเภทโมหะนเอง เพราะ
ความไมรของเขาแทๆ เขาจงไปเกดเปนสนขในชาตตอมา
สวนบคคลในสมยใด ไดสงสมอกศลดวยอ�านาจโมหะมามาก
ในอดต เมอมาเกดในปจจบน คนในยคนนจะมากไปดวยโรคภยไขเจบ
ประเภทตางๆ มากมาย และเกดภยธรรมชาตตางๆอยเสมอ ซงดในยค
ปจจบน กจะเหนวาคนในยคน คงเกดจากเมอในอดตไดสงสมโมหะมา
มากเชนกน เพราะยคนโรคภยไขเจบประเภทตางๆ เพมเตมมากขน ทง
โรคเอดส โรคซาร โรคไขหวดนก โรคมะเรง โรคตางๆพฒนากนมากขน
ทกท คนตองมาคอยวจยหายารกษาโรคตลอดเวลา ซงทจรงแลว ศลธรรม
ในจตใจเรานแหละรกษาโรคได และในปจจบนเมอบคคลสงสมอ�านาจ
โมหะมากขน กมสทธไปเกดเปนสตวเดรจฉาน และเมอกลบมาเกดเปน
มนษยอก ยอมมาเกดในยคทมโรคภยไขเจบมากมาย และมความหลงกน
มากอยเสมอ
ดงนนการไปเกดในภมตางๆเปนไปดวยการเลอกของตวเราเอง
ทเลอกไปเกดโดยการกระท�าบญบาปของเราเอง ดวยอ�านาจของอกศลท
เราท�าจะน�าใหเราตองไปเกดในอบายภมและยงตองท�าใหเรามชวตอยใน
ยคทประสบชะตากรรมทไมด อยดวยความยากล�าบาก เหตนคณยงคดจะ
เลอกเสนทางเหลานอกหรอ ดงนนจงควรสงสมบญบอยๆ ลดละความโลภ
ความโกรธ ความหลง เสยบางกจะด เจรญพร
29
30
ขอเชญรวมบรจำคสมทบทนสรำงศำลำกำรเปรยญณวดจำกแดง
ตดตอขอรวมบรจำคไดทฝำยประชำสมพนธวดจำกแดง
02-464-1122, 02-462-5928
หรอโอนเขำบญชชอพระมหำประนอม,พระธตพงศ,นำยอคเดช
เลขทบญช037-1-47659-4
ธนำคำรกรงศรอยธยำสำขำพระประแดง
ขอเรยนเชญทำนสำธชน
รวมท�ำบญทอดผำปำสำมคคจ�ำนวน๘๔,๐๐๐กองๆละ๕๐๐บำท
เพอจดซอทดนส�ำหรบสรำงศนยปฏบตธรรมและโรงเรยนพระปรยตธรรม
ตดตอขอรวมบรจำคไดทฝำยประชำสมพนธวดจำกแดง
02-464-1122, 02-462-5928
หรอโอนเขำบญชกองทนจดซอทดน
ชอบญชพระมหำประนอม,อ.อศรยำ,คณสรณำ
เลขทบญช742-2-25200-7
ธนำคำรกสกรไทยสำขำยอยบ กซ
ขำวประชำสมพนธ- ขอเชญสาธชนรวมสวดมนตท�าวตรแปล สาธยายพระปรตร เจรญจตภาวนา
แผเมตตา ฟงธรรมบรรยาย รวมกบคณะสงฆวดจากแดง
ณ ศาลาท�าบญ ทกวนอาทตย และวนพระ เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๐.๔๕ น. ๑๒.๑๕ - ๑๓.๐๐ น.
ณ วหารหลวงพอหน ทกวน เวลา ๐๗.๓๐ - ๑๙.๐๐ น.
- ขอเชญรวมบชาพระเจดย ทกวนอาทตย และวนพระ เพอรวมสบสานประเพณอนดงามของ
บณฑตทงหลาย เวลา ๑๙.๐๐ - ๐๙.๔๐ น. ถอศล ๘ ในวนพระ
- ขอเชญรบฟงรายการธรรมะทางวทยชมชนเพอพระพทธศาสนาและสงคม วดจากแดง
คลนเอฟเอม 96.75 MHz ไดทกวนตงแตเวลา ๐๔.๐๐ - ๒๓.๐๐ น.
และรบฟงรายการธรรมะผานระบบอนเตอรเนทไดท www.bodhiyalai.org
32
รำยนำมเจำภำพน�ำปำนะและอนๆเดอนเมษำยน๒๕๕๕๏ พระมหาไพบลย พทธวรโย
๏ หมอมหลวงสพชาน ทองใหญ
๏ พลโทนรวร - คณเสรมสข ปทมสถาน
๏ พล.ต.ต. สพรง - คณณทภรณ อณปาทร
๏ คณชวลต - คณลลญตา ปรตะนนท
๏ คณทวชย - กณยาณ คงเจรญสขยง
๏ คณยาใจ จารวฒนะ
๏ คณสรเสฏฐ จารวฒนะ
๏ คณนคม - คณปยะจต ทาแดง
๏ คณกลชล พจนชยด
๏ คณชานท ธรรมพรหมกล
๏ คณไอรนทร ลนา
๏ คณนจตกร ทพรตน
๏ ชมรมพทธธรรมรามค�าแหง
๏ คณแมเสงยม ศรอนนต และครอบครว
๏ คณกงกาญจน อารกษพทธนนท
๏ คณณรงคศกด เตชะไกรศร
๏ คณประภาศร ว
๏ คณทพพา วนวเวก
๏ คณวชย อจฉรยเสถยร
๏ คณอษณ อลปาธรณ
๏ คณผกาศร เลกสกลชย
๏ คณศรอร วดลอม
๏ คณเพญศร บญญรตน และคณะ
๏ คณตอพงษ - รทธญา
๏ คณสรณา จรารตนสกล
และผทมไดเอยนำมทกทำน
33
รำยนำมเจำภำพภตตำหำรเดอนเมษำยน๒๕๕๕๏ หมอมหลวงสพชาน ทองใหญ และครอบครว
๏ อาจารยอศรยา นตสาระ และคณะ
๏ แพทยหญงสดใส เวชชาชวะ
๏ คณแมเสงยม ศรอนนต และครอบครว
๏ คณกงกาญจน อารกษพทธนนท
๏ คณะอาจารยธรรม นยมกจสมฤทธ
๏ คณประภาศร ว
๏ คณปนดดา แซโลว
๏ คณธราดล โตศกลวรรณ และครอบครว
๏ คณยายต สรอยทอง
๏ คณกาญจนา เอยมทบทม
๏ คณสกนธรตน จารเจตรงสรรค
๏ V.T. (GARMENT) CO.,LTD.
๏ ครอบครววไลเลศวฒนา
๏ คณมะลวลย สหสสขมนคง
๏ คณศรสวฒน เอยมเจรญ
๏ คณศกดศร ปาณะกลอทศ - คณวภา คตระกล -
คณซม - คณอยจงสอ ปาณะกล
๏ คณธดารตน ศรวฒนธนรตน
๏ คณนพนธ เตอนในยา
๏ คณพรพมล อมพรโกศลกจ และครอบครว
๏ คณตอพงศ - คณรกธญา และครอบครว
๏ คณวชญา ซาโต
๏ คณศรณยธร วฒนาพร (วนเกด)
๏ คณชวนชน ชวะกานนท
๏ คณอภลกษณ ณ นคร
๏ คณสภาพร ตงสขสวางพร
๏ คณสธ - คณสมศกด ธญคณากร และครอบครว
อทศใหคณหมยฮง ธญคณากร
๏ คณชญญาพร เขจรดวง - คณสภาภรณ เชาวกจ
คณสดาภรณ ตวนชะเอม
คณฉฐกนก วาณชกรพพฒน
๏ คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด
๏ ชมนมพทธธรรมศรราช คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล
กลมผเรยนทศบารม และผมกศลจต
๏ ครอบครวเผอกประเสรฐ - ฟทองรอด
๏ คณสรศกด จนาพนธ
๏ ครอบครวงามสนตสข, ครอบครวฉววาณชยกล
ครอบครวมมทอง, ครอบครวเฟองจนดาวงศ,
ครอบครวสรสรรเสรญ
๏ คณสรณา จรารตนสกล
๏ คณวรภาส มหทธโนบล อทศใหนายปอ แซตง
๏ คณประเวศ - คณศรกาญจน คหฏฐา,
คณอ�าไพ - ร.ต.สวาท มงเจรญ
๏ คณกญญา บญมาก อปสมบทพระอาคมมงคลชย พนหอม
๏ คณกฤษณะ บญเกด อทศใหคณแมกานตระว ออนแรง
๏ คณชอลดดา จนทรดลกรตน - คณชวล แซอง อทศให
คณแมเมยวลง แซจง, คณพอเกยงหยวย และบรรพบรษ
ผลวงลบ
๏ คณเยาวลกษณ วรรธนะพศษฐ อทศใหคณพอบญเจา แซฮอ
๏ พ.ต.อ. ศภรกฤษฏ ประชากตตกล
และคณะขาราชการต�ารวจ สภอ.พระประแดง
๏ คณพรไพเราะ ตนตกลสนทร(วนเกด) และครอบครว
๏ คณสายชล สกาญจนกล (อปสมบท) และครอบครว
๏ คณศรณยธร วฒนาพร บงสกลอทศใหแด
คณพอสข, คณศรวฒน, คณภญโญ, ดร.สมใจ
๏ คณอณชา ไพศาลอทยกล - คณณฐศกย ตนตยานพนธ
๏ คณเอกชย - คณอรชร - คณกมล - คณสงวนศร -
ด.ญ. อมรา - ด.ช. จรญพฒน โควาวสารช และครอบครว
๏ คณมนญ - รศ.นงนารถ - คณจนทภา เดชณรงค
คณอภชาต - คณจรยทธ - คณโสภา สขมาลจนทร
และครอบครว
และผทมไดเอยนำมทกทำน
