Стратеги төлөвлөгөө - san.edu.mnsan.edu.mn/wp-content/.../3.Стандарт-2.Стратеги-төлөвлөгөө.pdf · Үйл ажиллагааны төлөвлөгөө

Стратеги төлөвлөгөө Стандарт 2

Улаанбаатар хот

2016 он

1

Агуулга

СанБС-ийн стратеги ......................................................................... 2

I. Стратегийн зорилтууд -2021 .................................................... 4 II. СанБС-ийн хөгжлийн хөтөлбөр-2021 ..................................... 7

III. Үйл ажиллагааны төлөвлөгөө 2016-2017.............................. 10 IV. “Санхүүгийн салбарын тогтвортой хөгжил” сэдэвт

судалгааны ажлын төлөвлөгөө -2021 ............................................ 17

1. Дэлхийн улс орнуудын макро эдийн засаг, санхүүгийн

орчин 18

2. Монгол улсын макро эдийн засаг, санхүүгийн орчин . 18 3. Улсын төсвийн бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг

хэрэгжүүлэх аргууд .................................................................... 19

4. Татварын бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг хэрэгжүүлэх

аргууд ........................................................................................... 20

5. Мөнгө, зээлийн бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг

хэрэгжүүлэх аргууд .................................................................... 22 6. Өрийн бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг хэрэгжүүлэх

аргууд ........................................................................................... 23 7. Өрсөлдөх чадварыг сайжруулах зорилтууд, тэдгээрийг

хэрэгжүүлэх аргууд .................................................................... 24 8. Гадаад худалдааны бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг

хэрэгжүүлэх аргууд .................................................................... 24 Эдийн засгийн бодит салбаруудын санхүүгийн бодлого ........... 26

1. Боловсруулах аж үйлдвэрийн салбарын санхүүгийн

бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг хэрэгжүүлэх аргууд ............ 26 2. Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн санхүүгийн бодлогын

зорилтууд, тэдгээрийг хэрэгжүүлэх аргууд ............................. 27 3. Хөдөө аж ахуй, хүнсний салбарын санхүүгийн

бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг хэрэгжүүлэх аргууд ............ 27

4. Аялал жуулчлалын салбарын санхүүгийн бодлогын

зорилтууд, тэдгээрийг хэрэгжүүлэх аргууд ............................. 28 IV. Судалгааны ажлын чиглэлүүд ............................................... 29

Нэг: Дэлхийн эдийн засаг, санхүүгийн орчин ......................... 29

Хоёр: Монгол улсын эдийн засаг, санхүүгийн орчин ............. 31 V. Ашиглах материалууд ............................................................ 34

2

СанБС-ийн стратеги

Үнэт зүйлс (Values)

Монгол эх орон;

Монгол үндэстэн;

Монгол бахархал;

Сургуулийн сайн засаглал;

Нийгмийн хариуцлага;

Уламжлал ба шинэчлэл.

Алсын хараа (Vision)

Судалгаанд суурилсан сургалт явуулж 2021 онд Азийн шилдэг

100 их сургуулийн нэг болно.

Эрхэм зорилго (Mission)

Бүтээлч боловсрол-Бүтээгч мэргэжилтэн

Зорилтууд (Task)

Сургалтын агуулгын стандартыг тасралтгүй боловсронгуй

болгох;

Сургалтанд дэвшилтэт техник, технологи нэвтрүүлэх;

Багш нарын заах арга зүй, ур чадварыг хөгжүүлэх;

Бэлтгэж буй мэргэжилтний мэдлэг,чадварыг сайжруулах;

Судалгаанд суурилсан Кейс сургалтыг хөгжүүлэх;

Шинийг санаачлагч, бүтээгч байх.

СанБС-ийн уриа (Poster)

Чанартай сургалт – бидний ирээдүй.

3

Удирдлагын шийдвэр (Decision)

Оюутны амжилт;

Сэтгэл ханамж (эрдэмтэн багш, магистрант, оюутан,

ажилтан);

Санхүүгийн хүчин чадвар;

Элсэлт.

Сургалтын стратеги (Strategy)

Асуудал шийдвэрлэх чадвар;

Багаар ажиллах чадвар;

IQ-ийн чадвар;

IT-ийн чадвар.

Сургуулийн удирдлага (Management)

Өрсөлдөх чадвар;

Бусдаас ялгарах;

Өндөр үүрэг хариуцлага, сахилга бат.

4

I. Стратегийн зорилтууд -2021

Боловсролын салбарын хөгжлийн зорилтод хувь нэмэр оруулж,

өндөр чадвартай мэргэжилтэн бэлтгэнэ.

Стратегийн зорилт 1. Боловсролын салбарын шинэчлэлийн зарчмуудыг хэрэгжүүлнэ.

Хүрэх үр дүн:

Багш төвтэй сургалтаас оюутан төвтэй сургалт хэрэгжинэ

Бүтээмж (Орц-Гарц)-ийн зарчим хэрэгжинэ

Оюунлаг (Мэдлэг-Чадвар) байх зарчим хэрэгжинэ

Стратегийн зорилт 2. Багшийн хөгжил хөтөлбөрийг тасралтгүй хэрэгжүүлнэ.


Багшийн эрх ашгийг сургуулийн чиг үүрэг, хэрэгцээ

шаардлагад нийцүүлнэ

Багшийн мэргэжлийн ур чадварыг дээшлүүлэх

төлөвлөгөөг хамтын оролцоотойгоор хэрэгжүүлнэ

Багшийн хөгжлийн асуудлаар богино, дунд хугацааны

зорилтыг тодорхойлж хэрэгжүүлнэ

Стратегийн зорилт 3.

Олон улсын бизнесийн сургуулиудын хөтөлбөрүүдийн магадлан

итгэмжлэлийн туршлагыг хэрэгжүүлнэ.


Зайн (Online) сургалтыг нэвтрүүлнэ

Сургалтын агуулгын стандартыг тасралтгүй

боловсронгуй болгоно

Сургалтын стандарт, шалгууруудыг хэрэгжүүлнэ

Стратегийн зорилт 4. Сургалт – эрдэм шинжилгээ – үйлдвэрлэлийг цогц байдлаар

хөгжүүлнэ.


Сургалт, судалгааны талаар мэргэжлийн зөвлөгөө өгдөг

төвтэй болно

Үйлдвэрлэлийн дадлагыг Мэргэшсэн нягтлан бодох

бүртгэлийн институт, Сангийн яам, Татварын ерөнхий

5

газар, Арилжааны банкууд, Орон нутгийн санхүүгийн

байгууллагууд, Аж ахуйн нэгжүүд дээр хийнэ

Судалгаанд суурилсан сургалт явуулна


Мэргэжлийн хичээлүүдээр Кейс сургалтыг нэвтрүүлнэ.


Мэргэжлийн багш нар Кейс сургалтанд зориулсан

сургалтын иж бүрэн материалтай байна

Бүртгэлийн хичээлийг СРА эрхтэй багш нар заана

Мэргэжлийн хичээлүүдийн 7 хоногийн цагийн 1/3 Кейс

сургалтын цаг байна


Сургалтанд шинэ техник, технологи тасралтгүй нэвтрүүлнэ.


Сургуулийн web сайтыг багш, оюутнуудын мэдлэг,

мэдээллийн эх сурвалж болгон ашиглана

Цахим номын санг багш нар, оюутнууд, судлаачид

судалгааны зориулалтаар тогтмол ашиглана

Мэргэжлийн хичээлүүдээр IT лабораториуд байгуулна


Олон улсын бизнесийн сургуулиудтай хамтран ажиллана.


Олон улсын шилдэг менежментийг нэвтрүүлнэ

АНУ–ын бизнесийн сургуулиудын хөтөлбөрүүдийн

давуу талуудыг сургалтанд нэвтрүүлнэ

АНУ, ОХУ, Япон, Солонгос, Хятад болон Европын

өндөр хөгжилтэй орнуудад мастерт сургана


Сургуулийн засаглалыг ил тод, нээлттэй болгоно.


Сургуулийн нийгэм дэх үнэлэмж дээшилнэ

Сургуулийн үйл ажиллагааны нээлттэй, ил тод байдал

хангагдана

Сургуулийн дотоод хяналтын систем боловсронгуй

болно


6

Суралцагчдыг нийгмийн хүн болгож төлөвшүүлнэ.


Суралцагчид бие дааж асуудал шийдвэрлэх чадвартай

болно

Суралцагчид идэвхтэй оролцсоноор сургууль бодитой

хөгжинө

Суралцагчид нийгмийн хүн болж төлөвшсөнөөр улс орон

бодитой хөгжинө

7

II. СанБС-ийн хөгжлийн хөтөлбөр-2021

1. Сургуулийн хөгжлийн бодлогын зорилтуудын талаар:

Үндэсний болон бүс нутгийн түвшинд хөгжих нөхцлийг

дэмжсэн сургалтын эрх зүйн орчныг бий болгож,

тасралтгүй сайжруулан ажиллах;

Шинжлэх ухааны үг, хэллэгийг сайн эзэмшсэн, судалгаа

хийх чадвартай баг бүрдүүлж ажиллах;

Сургалтыг олон улсын жишигт ойртуулахад чиглэсэн

сургалтын хөтөлбөрүүдийн стандарт, шалгууруудыг

сургалтын онцлогийг харгалзан нэвтрүүлэх;

Эрдэм шинжилгээний ажлын хүрээнд санхүүгийн

салбарын тогтвортой хөгжил сэдэвт судалгааны ажлыг

багш, оюутнуудын оролцоотойгоор хэрэгжүүлж,

сургалтыг эрдэмжүүлэх;

Сургалтанд орчин үеийн дэвшилтэт техник, технологи

нэвтрүүлэх, мэргэжлийн IT лабораториудыг байгуулж

ажиллуулах;

Суралцагчдад хүртээмжтэй, чанартай дээд боловсрол

эзэмших тэгш боломж бүрдүүлэх, тэдний авъяас,

чадварыг нээн хөгжүүлж, бүтээгч мэргэжилтэн бэлтгэх;

Багш, оюутны ёс зүйн хэм хэмжээг чанд мөрдөх;

Нийгмийн хариуцлагатай сургуулийн үүрэг, ролийг

тасралтгүй сайжруулж, оролцоог бий болгох;

Оюутны зөвлөл, клубуудын үйл ажиллагааг идэвхжүүлж,

сайжруулж ажиллах;

Асуудал шийдвэрлэх сургалтыг нэвтрүүлж, багш, оюутан

бүр шинийг санаачлагч байх (Багш бүр сард 2-оос

доошгүй шинэ санаа гаргаж, төлөвлөгөөндөө тусгах,

сургалтанд нэвтрүүлэх);

Цахим номын санд ерөнхий эрдмийн суурь, мэргэжлийн

суурь, мэргэшүүлэх хичээлүүдийн ном, сурах бичгүүдийг

оруулж, багш, оюутны хэрэглээ болгох;

Хөгжлийн бодлогын зорилтуудыг хэрэгжүүлэхэд

чиглэсэн бусад ажлуудыг хийж гүйцэтгэхэд багш,

оюутнуудын оролцоог бий болгох.

8

2. ACBSP-ийн стандарт, шалгууруудыг хэрэгжүүлэх

талаар:

Манлайлал (Leadership)-н хэрэгжилт, үр дүн,

сайжруулалт;

Стратегийн төлөвлөлт (Strategic plan)-ийн хэрэгжилт үр

дүн сайжруулалт;

Оюутан ба оролцогч талуудад чиглэсэн үйл ажиллагаа

(Student and Stakeholders focus)-ны хэрэгжилт, үр дүн,


Оюутны сурахуйн үр дүнд хийсэн дүн шинжилгээ

(Measurement and analysis of student learning and

performance) ний хэрэгжилт, үр дүн сайжруулалт;

Багш ажилчдад чиглэсэн үйл ажиллагаа (Faculty and staff

focus)-ны хэрэгжилт, үр дүн сайжруулат;

Сургалтын болон бизнесийн үйл ажиллагаа (Educational

and business process management)-ны хэрэгжилт, үр дүн

сайжруулалт.

3. Үүлэн тооцоолуурыг хэрэгжүүлэх талаар:

Сургалтын кредит систем буюу хичээлийн чөлөөт

төлөвлөлтийн нэвтрүүлэлт, үр дүн, сайжруулалт;

Харилцан тооцоолол буюу багшийн сургалт, эрдэм

шинжилгээ, бусад ажлын гүйцэтгэл, үр дүн,


Оюутан буюу оюутны чөлөөт сургалтын системийн

хэрэгжилт, үр дүн, сайжруулалт;

Вертуаль багш буюу багш нар бие биеэ нөхөж заадаг

системийн хэрэгжилт, үр дүн, сайжруулалт;

Олон нийтийн харилцаа буюу багш, эцэг эхчүүд,

оролцогч талуудын хамтын ажиллагааны хэрэгжилт, үр

дүн, сайжруулалт;

Хөдөлмөрийн зах зээл буюу мэдээллийн сангийн

хэрэгжилт, үр дүн сайжрууалт;

Онлайн сургалт буюу чөлөөт сургалтын системийн

хэрэгжилт, үр дүн, сайжруулалт;

9

Удирдлагын мэдээллийн систем буюу бүртгэлийн

системийн хэрэгжилт, үр дүн, сайжруулалт

10

III. Үйл ажиллагааны төлөвлөгөө 2016-2017

№ Хийх ажил Хугацаа Хариуцах эзэн

I. Сургалтын бодлого, төлөвлөлт

1. Сургалтын бодлого

боловсруулахад

боловсролын салбар

(бүтээмж, олон нийтийн

хяналт, зах зээлийн эрэлт

хэрэгцээ, мэдлэг чадвар)-

ын шинэчлэлийн

зарчмуудыг үндэслэл

болгох

9-р сар

ТУЗ

2. Сургуулийн Алсын хараа,

Эрхэм зорилго, Зорилтууд,

Үнэт зүйлс, Уриаг

оюутнуудад сурталчлан

таниулах

9-р сар

Сургуулийн

захирал,

сургалтын алба,

багш нар

3. Сургуулийн стратеги

төлөвлөгөөнд шинэ санал

санаачлагуудыг оруулах

ажлыг зохион байгуулах

6-р сар

ТУЗ

4. Багшийн хөгжил хөтөлбөр

(багшийн мэдлэг чадвар, ур

чадварын хөгжил)-ийг

боловсронгуй болгон

шинэчилж байх

5-р сар

ТУЗ

5. Сургалтын хөтөлбөрийн

агуулгын стандарт

(сургалтын төлөвлөгөө,

мэргэжлийн тодорхойлолт,

судлах хичээлүүдийн

агуулгын стандарт, судлах

хичээлүүдийн сэдэвчилсэн

төлөвлөгөө, судлах

хичээлүүдийн хөтөлбөр)-

Хичээлийн

жилийн

турш

ТУЗ, Сургуулийн

захирал,

сургалтын алба

11

уудыг тасралтгүй

сайжруулах

6. АНУ-н Бизнесийн

сургуулуудийн

хөтөлбөрүүдийн

стандартуудыг сургалтанд

нэвтрүүлэх

Хичээлийн

жилийн

турш


захирал,


7. Web page(suggestion)-д

сургуулийн сургалт, эрдэм

шинжилгээ, бусад ажлын

мэдээллийг байнга

шинэчлэн тавих

Долоо хоног

бүр


захирал,


Web хариуцсан

багш

8. Санхүүгийн салбарын дунд

хугацааны хөгжлийн

хөтөлбөрийг шинэчлэн


9-р сар

ТУЗ

9. “Кейс” сургалтыг

сайжруулах ажлыг зохион

байгуулах

1, 2-р

семестр


захирал,


багш нар

10. Магистр, оюутнуудад

зориулсан “Судалгааны

арга зүй” судалгааны ажил

бичих гарын авлагыг

шинэчлэн сайжруулах

9-р сар

Профессорын баг

11. Номын сангийн

үйлчилгээг шинэчлэн


1, 2-р

семестр


захирал,


номын санч

12. 4-р курсын оюутнуудын

далагын программыг


10-р сар

Профессорын

баг, сургалтын

алба

13. Төгсөх курсын оюутнуудад

зориулсан “Хөгжлийн

санхүү” сэдэвт судалгааны

цогц асуудлуудыг


11-р сар

Профессорын баг

12

14. Сургалтанд орчин үеийн

дэвшилтэт техник,

технологи нэвтрүүлэх

1, 2-р

семестр

ТУЗ

15. Оюутнуудын дадлагын

бааз газруудтай байгуулсан

гэрээг шинэчлэн


6, 12-р сар


захирал,


16. Багшийн заасан хичээлээр

семестрийн төгсгөлд

оюутнуудаас шалгалт авч,

сайжруулах арга хэмжээ

авах

1, 2-р

семестр


захирал,


17. Багш нарын сургалт заах

арга зүйн ажлын тайланг

хэлэлцэж, дүгнэлт гаргах

6-р сар

Эрдмийн зөвлөл

II. Эрдэм судалгааны ажлын бодлого, төлөвлөлт

1. “Санхүүгийн салбарын

тогтвортой хөгжил” сэдэвт

судалгааны ажлыг


1,2-р

семестр


2. Гадаадын болон өөрийн

орны эрдэмтэдтэй

хамтарсан судалгаа хийх

1, 2-р

семестр


3. Багш, оюутнуудын эрдэм

шинжилгээний хурал

зохион байгуулах

4-р сар


4. Их, Дээд сургуулиуд,

мэргэжлийн байгууллагууд,

эрдэмтэд судлаачдыг

хамарсан эрдэм

шинжилгээний хурал


4-р сар


5. Магистрантуудын

судалгааны ажлын үр дүнг

хэлэлцэх, зөвлөгөө өгөх

10, 11-р сар Эрдмийн зөвлөл

6. Багш нарын судалгааны

ажлын үр дүнг хэлэцэх,

9, 2-р сар


13

зөвлөгөө өгөх

7. “Сан” сэтгүүлд багш,

магистр, оюутнуудын

судалгааны ажлын үр дүнг

нийтлэх

1, 2-р

семестр


захирал,


8. Сургуулын эрдмийн бичигт

багш, магистр оюутнуудын

эрдэм шинжилгээний

ажлын үр дүнг нийтлэх

4-р сар


захирал,


9. Эрдэмтэд, судлаачдаар

“Хөгжлийн санхүү, эдийн

засаг”–ийн тулгамдсан

асуудлуудаар багш,

оюутнуудад лекц уншуулах

1, 2-р

семестр


10. Багш нар гарын авлага, ном

хэвлүүлэх

1, 2-р

семестр


11. Багш нарын эрдэм

шинжилгээний ажлын

тайланг хэлэлцэж, дүгнэлт

гаргах

6-р сар


III. Оюутнууд болон сонирхогч бүлгүүдэд хандсан бодлого,

төлөвлөлт

1. Хөтөлбөр бүрээр оюутны

талаарх мэдээллийн

нэгдсэн сан (шаардлагтай

мэдээллийг цуглуулж,

мэдээлийн санд нэмж

оруулах)-г баяжуулах

9-р сар


захирал,сургалты

н алба

2. Оюутан тус бүрийн

онцлогийг тодорхойлох,

онцлогт нь тохирсон

(academic and support)

ажлуудыг төлөвлөх

Шинээр элсэн

суралцагчыг оюутан

болгон төлөвшүүлэх

ажлыг зохион

1, 2-р

семестр

Эхний

долоо хоног


захирал,


оюутны зөвлөл

14

байгуулах (сурах ур

чадвар, техникийн ур

чадвар, ажлаа төлөвлөх

ур чадвар)

“Оюутнуудыг

нийгмийн хүн“ болгон

төлөвшүүлэх (эссэ

бичих ур чадвар,

харилцааны ур чадвар,

соёл, хүмүүжлийн

ажил)-эд чиглэсэн

ажлыг зохион

байгуулах

3, 4-р

семестр


захирал,



3. Хөтөлбөр бүрээс гол

оролцогч талын (ажил

олгогч, хандивлагч

байгууллага гэх мэт)

талаарх мэдээлэл

цуглуулах

10-р сар Сургуулийн

захирал,


4. Бакалаврын сургалтын

нэгдсэн үнэлгээ хийх

Өрсөлдөгчийн судалгаа

Student questionanaire

Үнэлгээний ажлын үр дүнг

ажил хэрэг болгох

төлөвлөгөөний хамт

сургуулийн нийт багш нарт

танилцуулах

1, 2 семестр

1, 2-р сар


захирал,



захирал,


5. Сэтгэл ханамжийн судалгаа

(questionnaire and on-line)

Student satisfaction

Employer’s satisfaction

Graduate’s satisfaction

Parent’s satisfaction

Сэтгэл ханамжийн

судалгааны үр дүнг

4, 5-р сар


захирал,



15

сургуулийн нийт багш нарт

танилцуулах /ажил зохион

байгуулах/

6. Ажил олгогч,

хандивлагчдын уулзалт,

өдөрлөг

Ажил олгогчдын

шаардлага, төгсөгчдийн

ажил эрхлэлтийн

талаарх танилцуулга

5-р сар


захирал,


оюутны холбоо,

төгсөгчдийн

холбоо

7. Эцэг, эхчүүдтэй хийх

уулзалт өдөрлөг

Эцэг эхчүүдийн санал

хүсэлтийг сонсох,

сургууль хөтөлбөрийг

танилцуулах

9-р сар


захирал,


оюутны холбоо

8. Багш нар оюутнууддаа

мэрэгжлийн зөвлөгөө өгөх

Долоо хоног

бүр


захирал,


9. Багш нар оюутнуудын

төгсөлтийн ажил, курсын

ажил удирдаж

хамгаалуулах

1, 2-р

семестр


захирал,


10. Оюутны зөвлөлийн ажлын

тайланг сонсож, зөвлөгөө

өгөх

1, 2-р

семестр

Эрдмийн зөвлөл,

сургуулийн

захирал,


11. Сургуулийн оюутнуудын

спортын аварга

шалгаруулах тэмцээн


2-р семестр


захирал, оюутны

зөвлөл

12. Сурлага хүмүүжлээрээ

тэргүүний оюутнуудыг

шалгаруулж, тодорхой

урамшуулах

1-р семестр


захирал, багш нар

13. Оюутнуудын дунд

мэргэжлээ хэн сайн мэдэх

1-р семестр Сургуулийн

захирал,

16

вэ? өдөрлөг зохион

байгуулах


14. Гадаад хэл хэн сайн мэдэх

вэ? өдөрлөг оюутнуудын

дунд зохион байгуулах

2-р семестр Сургуулийн

захирал,


15. Төгсөгчдийн холбоотой

хамтран уулзалт зохион

байгуулах

1, 2-р

семестр


захирал,

төгсөгчдийн

холбоо

17

IV. “Санхүүгийн салбарын тогтвортой хөгжил” сэдэвт

судалгааны ажлын төлөвлөгөө -2021

Үндэслэл

Сүүлийн 10 гаруй жил дэлхийн 90 гаруй оронд хэд хэдэн

удаагийн санхүүгийн хямрал болж, хямралыг зохицуулах

зорилгоор зарим орнууд дотоодын нийт бүтээгдэхүүнийхээ 40-

50 хувийг зарцуулсан байдаг. Энэ нь санхүүгийн салбарын

тогтвортой байдлыг хангах асуудал маш чухал гэдгийг нотолж

байна. Монгол улсын 2021 он хүртэлх хөгжлийн хөтөлбөр,

Санхүүгийн дунд болон урт хугацааны хөгжлийн программ,

бусад хөгжлийн баримт бичгүүдийг үндэслэн судалгааны ажлын

бүтцийг тодорхойлов.

Судалгааны зорилго

Эдийн засгийг түргэн хурдацтай хөгжүүлэх арга зам,

боломжийг нээн илрүүлэхэд “Санхүүгийн салбарын тогтвортой

хөгжил” сэдэвт судалгааны ажлын гол зорилго чиглэгдэнэ.

Судалгааны ажлын зорилтууд

Зах зээлийн эдийн засгийн харилцаа өндөр хөгжсөн улс

орнуудын эдийн засгийн хөгжлийн шинэ үзэл баримтлал,

арга туршлагыг судлах;

Эрнандо Сото (Нобелийн шагналт эдийн засагч) –гийн

“Хөгжлийн шинэ загвар”-ыг судлах, Монгол улсын

хөгжлийн шинэ загварыг тодорхойлох;

Нийгэм, эдийн засгийн салбарт тулгамдаж байгаа

асуудлуудыг шийдвэрлэх санхүүгийн механизмыг

өнөөгийн хөгжлийн шаардлагад нийцүүлэн цогц

байдлаар тодорхойлох;

Бодит эдийн засаг, санхүүгийн салбарын харилцан

хамаарлыг судлах;

Хөгжлийн санхүүгийн үзэл баримтлал, хөтөлбөрийг

боловсруулах.

Судалгааны аргачлал

18

1. Бодлогын судалгааг хийхдээ санхүүгийн салбарын

бүрэлдэхүүн хэсгүүдийг тодорхойлох, тэдгээрийн

шалтгаант уялдаа холбоо, харилцан хамаарлыг нээн

илрүүлэхэд анхаарах;

2. Тулгамдсан асуудлуудыг тодорхойлж, тэдгээрийг

шийдвэрлэх арга, аргачлалыг санал болгох;

3. Судалгаандаа эконометрик, эдийн засгийн хөгжлийн

загварын аргуудыг ашиглах.

1. Дэлхийн улс орнуудын макро эдийн засаг, санхүүгийн

орчин

Өндөр хөгжсөн улс орнуудын макро эдийн засгийн орчныг

судална. Тухайлбал;

Эдийн засгийн өсөлт, ДНБ-ий хэмжээ

Эдийн засгийн өсөлт, түүнд нөлөөлж буй хүчин зүйлүүд,

бодит эдийн засгийн бүтэц ямар байгааг судална. ДНБ-ийг

тооцдог аргууд, үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүний хэрэглээ,

хуримтлалын харьцааг судална.

Инфляци

Өндөр хөгжсөн болон хөгжиж байгаа орнуудын инфляцийн

түвшин, инфляцийн нийлүүлэлтийн болон эрэлтийн талын

нөлөөллийг судална.

Төсвийн алдагдал

Өндөр хөгжсөн болон хөгжиж байгаа орнуудын төсвийн

алдагдал, түүнийг бууруулж буй арга замуудыг судална.

Валютын ханшийн бодлого

Олон улсын валютын ханшийн бодлогыг судална. Америк

доллар, Евро, Юань, бусад орнуудын валютын ханшийн

өөрчлөлт, нөлөөллийг судална.

Санхүүгийн зах зээл

Олон улсын хөрөнгийн зах зээл, мөнгөний зах зээл,

даатгалын зах зээл болон бусад зах зээлүүдийн хөгжлийн

туршлагыг судална.

2. Монгол улсын макро эдийн засаг, санхүүгийн орчин

19

Судалгаанд суурилсан хөгжлийн бодлого нь макро эдийн засаг,

санхүүгийн нэн таатай орчин бүрдүүлэх, улсын төсвийн

төлөвлөлтийг оновчтой болгох, татварын бодлогоор экспортын

чиглэлийн үйлдвэрлэл, үйлчилгээг дэмжих, төлбөрийн

балансын тэнцвэртэй байдлыг хангах, өрийг оновчтой удирдах,

инфляцийг тогтвортой нам түвшинд барих,төгрөгийн ханшийн

тогтвортой байдлыг хангах, санхүүгийн бүтээгдэхүүн(үнэт цаас,

даатгал, зээл, хадгаламж)-ийг иргэн бүрт хүргэх санхүүгийн

тогтолцоог хөгжүүлж, санхүүгийн салбарт эрсдэлийн

менежментийг хэрэгжүүлнэ.

3. Улсын төсвийн бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг

хэрэгжүүлэх аргууд

Зорилт 1. Судалгаанд суурилсан хөгжлийн стратеги бодлого,

Засгийн газрын санхүүгийн дунд болон урт хугацааны

хөгжлийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд санхүүгийн төлөвлөлтийг

чиглүүлнэ.

Хэрэгжүүлэх аргууд:

Үндсэн чиглэл, төсөв, мөнгөний бодлогын уялдаа

холбоог өнөөгийн хөгжлийн шаардлагад нийцүүлэн

хэрэгжүүлэх;

Улсын болон орон нутгийн төсвийн төлөвлөлтийн уялдаа

холбоог хангах;

Орон нутгийн төсвийн удирдлага, санхүүжилтийн эрх

хэмжээг нэмэгдүүлж, хариуцлагын тогтолцоог

сайжруулах;

Төсвийн байгууллагуудын төсвийг бодит хэрэгцээнд нь

нийцүүлэн төлөвлөж санхүүжүүлэх;

Санхүүгийн дунд болон урт хугацааны хөгжлийн

хөтөлбөрийг оновчтой болгох;

Санхүүгийн эрсдэлийн удирдлагыг хэрэгжүүлэх.

Зорилт 2. Төсвийн хөрөнгө оруулалтыг судалгаанд суурилсан

хөгжлийн стратеги бодлоготой уялдуулан тогтвортой

нэмэгдүүлнэ.


20

Судалгаанд суурилсан хөгжлийн бодлогын

хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлэхэд төсвийн бодлогыг

чиглүүлэх;

төслүүдэд тулгуурлан улсын төсвийн хөрөнгө

оруулалтыг хэрэгжүүлэх;

Төсвийн хөрөнгө оруулалтыг хүнд өгөөжтэй эдийн

засгийн өсөлтийг дэмжиж, эдийн засгийн оновчтой

бүтцийг бүрдүүлэхэд чиглүүлэх;

Бүсүүдийн хөгжлийг хурдасгах төслүүдийг төсвийн

хөрөнгө оруулалтаар дэмжих;

Эдийн засгийн чөлөөт бүс, үйлдвэрлэл технологийн

паркууд байгуулахад шаардлагатай дэд бүтцийг барьж

байгуулахыг улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар

дэмжих.

Зорилт 3. Хүн амын орлого багатай хэсэгт хандсан төсвийн

зарлагын бодлогыг хэрэгжүүлнэ.


Хүний хөгжлийн хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх;

Ажлын байр шинээр бий болгоход чиглэсэн улсын

төсвийн санхүүжилтийг нэмэгдүүлэх;

Тэтгэвэр, тэтгэмжийг үндэсний орлогын өсөлттэй

оновчтой уялдуулан нэмэгдүүлэх;

Гадаадад өндөр мэргэшсэн мэргэжилтнүүдийг бэлтгэхэд

төсийн бодлогоор дэмжих.

Зорилт 4. Стратегийн орд газруудыг “ Хөгжлийн сан” бүрдүүлэх

замаар зохистой ашиглана.


"Хөгжлийн сан", "Эрсдэлийн сан" болон бусад сангуудыг

бүрдүүлж нийгэм эдийн засгийн хөгжлийг хурдасгах,

макро эдийн засгийн тогтворжилтыг хангахад ашиглах.

4. Татварын бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг хэрэгжүүлэх

аргууд

Зорилт1. Экспортын баримжаатай үйлдвэрлэл, үйлчилгээ,

импортыг орлох үйлдвэрлэлийг татварын бодлогоор дэмжинэ.

21


Эрдэс түүхий эд, ноос, ноолуур, мах, сүү, арьс шир

боловсруулах салбарын үйлдвэрлэлд өндөр технологи

нэвтрүүлэхийг татварын бодлогоор дэмжих;

Нэмүү өртөг шингэсэн эцсийн бүтээгдэхүүний

үйлдвэрлэлийг татварын бодлогоор дэмжих;

Дотоодын болон гадаадын хөрөнгө оруулалтыг дэмжих

татварын бодлогоор дэмжих;

Экспортын баримжаатай "Бренд" бүтээгдэхүүний

үйлдвэрлэлийг татварын бодлогоор дэмжих;

Гаалийн тарифын бодлогыг үйлдвэрлэл, хэрэглээний

зохистой харьцааг бий болгох, боловсруулах

үйлдвэрлэлийн бүтээгдэхүүний экспортыг дэмжихэд

чиглүүлэх.

Зорилт 2. Татварын бааз суурийг өргөтгөн, татвар хураалтыг

сайжруулах замаар татварын тогтолцоог шинэчилнэ.


Татварын бодлогын шинэчлэлийг хэрэгжүүлэх;

Татварын ачааллыг зохистой нам түвшинд барих;

Хуримтлагдсан болон зээлийн татварын бодлогыг

хэрэгжүүлэх;

Татварын бааз суурийг жил бүрийн инфляцтай уялдуулан

шинэчлэх;

Цахим татварын системийг бүрэн нэвтрүүлэх;

Татварын эрсдэлийн удирдлагыг хэрэгжүүлэх.

Зорилт З. Бүс нутгийн хөгжлийг татварын бодлогоор дэмжинэ.


Бүс нутгуудын жижиг, дунд үйлдвэрлэл, үйлчилгээг

татварын бодлогоор дэмжих;

Бүсийн тулгуур төвүүдийн хөгжлийг татварын бодлогоор

дэмжих;

Улсын хил орчмын бүс нутгийн хөгжлийг татварын

бодлогоор дэмжих.

22

5. Мөнгө, зээлийн бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг


Зорилт 1. Хэрэглээний үнийн индексээр илэрхийлэгдсэн

инфляцийг тогтвортой нам түвшинд барьж, төгрөгийн ханшийн

тогтвортой байдлыг хангана.


Инфляцийн түвшинг 5- 7 хувийн хооронд байлгаж, эдийн

засаг дахь инфляцийн дарамтыг бууруулах;

Дунд хугацаанд мөнгөний төлөвлөлтийг оновчтой

болгох;

Эрэлтийн болон нийлүүлэлтийн инфляциас хамгаалах

оновчтой бодлогыг хэрэгжүүлэх;

Төгрөгийн гадаад валюттай харьцах ханшийн оновчтой

бодлогыг хэрэгжүүлэх;

Гадаад валютын цэвэр албан нөөцийг эдийн засгийн

өсөлттэй уялдуулан нэмэгдүүлэх;

Хадгаламжийн даатгалын хууль, эрх зүйн таатай орчин

бүрдүүлэх.

Зорилт 2. Санхүү – банкны тогтолцоо, үйлчилгээг боловсронгуй

болгоно.


Санхүү – банкны тогтолцоог өндөр хөгжсөн орнуудын

нийтлэг жишигт нийцүүлэн боловсронгуй болгох;

Хөрөнгийн зах зээлийг сонгомол утгаар нь хөгжүүлэх;

өрсөлдөх чадвар бүхий үнэт цаасыг гадаад зах зээлд

гаргаж, хөрөнгийн гадаад эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэх;

Засгийн газрын үнэт цаасны арилжааг хөрөнгө

оруулалтын чиглэлээр өргөтгөх;

Улаанбаатар хотыг Азийн бүс нутгийн санхүүгийн

томоохон төв болгох.

Зорилт 3. Зээлийн хүүг бууруулж хөрөнгө оруулалт, бизнесийн

нэн таатай орчин бүрдүүлнэ.


Зээлийн эрэлт, нийлүүлэлттэй уялдуулан зээлийн хүүг

тогтоох;

23

Зээлийн хүүг бууруулах бодлогыг банкны эрсдэлийг

багасгах бодлоготой нягт уялдуулан хэрэгжүүлэх;

Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих, ажлын байр

нэмэгдүүлэх зориулалт бүхий зээлийн хүүг бууруулж,

хугацааг нь уртасгах.

6. Өрийн бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг хэрэгжүүлэх

аргууд

Зорилт 1. Гадаад зээлийн хэмжээг зохистой түвшинд байлгаж,

өрийн эрсдэлийг бууруулна.


Засгийн газрын дунд болон хугацааны гадаад зээлийн

хэрэгцээг оновчтой тогтоох;

ДНБ-д эзлэх гадаад зээлийн хэмжээг зохистой түвшинд

барих;

Олон улсын санхүүгийн байгууллагууд, донор орнуудаас

эдийн засаг, санхүүгийн хувьд өндөр үр ашигтай зээл

авах чиглэлийг баримтлах;

Дотоодын санхүүгийн зах зээлийг хөгжүүлж, дотоод

хуримтлалыг нэмэгдүүлэх замаар гадаадын зээл,

тусламжаас хамаарах хамаарлыг багасгах;

Гадаадын буцалтгүй тусламжийг нийгмийн салбарт

чиглүүлэх.

Зорилт 2. Өрийн удирдлагыг оновчтой болгоно.


Тухайн жилд авч болох зээлийн дээд хязгаарыг Засгийн

газар тооцож, УИХ баталдаг байх эрх зүйн

зохицуулалтыг бий болгох;

Гадаад зээлийн үр дүнг нь тооцдог бүртгэл, хяналтын

механизмыг бий болгох;

Эдийн засгийн өсөлт. тогтворжилтыг дэмжсэн сангийн

бодлоготой өрийн бодлогыг оновчтой уялдуулах.

24

7. Өрсөлдөх чадварыг сайжруулах зорилтууд, тэдгээрийг


Зорилт 1.Хүнээ хөгжүүлж, мэдлэг чадварыг нь дээшлүүлэхэд

чиглэсэн санхүүгийн оновчтой бодлого явуулна.


Гадаадын оюунжсан өндөр технологид нэвтрэх

боломжийг санхүүгийн бодлогоор дэмжих;

Багш, оюутнуудын англи хэлний мэдлэг, чадварыг

дээшлүүлж, ТОEFL шалгалт өгөх сургалт явуулах,

хичээлүүдийг англи хэлээр ороход чиглэсэн санхүүгийн

дэмжлэг үзүүлэх.

Зорилт 2. Үйлдвэрлэл, үйлчилгээнд өндөр технологийг

нэвтрүүлж өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлэхэд чиглэсэн

санхүүгийн бодлого явуулна.


Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтыг татах санхүүгийн

хууль, эрх зүйн таатай орчин бүрдүүлэх;

Эдийн засгийн чөлөөт бүсүүдийг хөгжүүлж өндөр

технологи нутагшуулахад чиглэсэн санхүүгийн бодлого

явуулах.

8. Гадаад худалдааны бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг


Зорилт 1. Гадаад худалдааны нэн таатай орчин бүрдүүлэхэд

чиглэсэн санхүүгийн бодлого явуулна.


1. Гадаад худалдааны санхүүгийн хууль эрх зүйн орчин

бүрдүүлэх;

2. Дэлхийн худалдааны байгууллагын гишүүний хувьд

худалдааны тааламжтай нөхцөлийг үр дүнтэй ашиглах;

Экспортын хөнгөлөлт, тусгай нөхцөлийг бүрэн ашиглах;

Дэлхийн болон бүс нутгийн худалдааны интеграцид

идэвхтэй оролцож, байр сууриа бэхжүүлэхэд чиглэсэн

санхүүгийн бодлого явуулах;

25

Бүс нутгийн эдийн засаг, худалдааны хамтын

ажиллагааны байгууллагуудын хүрээнд идэвхтэй үйл

ажиллагаа явуулж экспортын бүтээгдэхүүнийг

санхүүгийн бодлогоор дэмжих.

Зорилт 2. Экспортын бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийн нэр төрөл,

тоо хэмжээг нэмэгдүүлэх чиглэсэн санхүүгийн бодлого явуулна.


Эрдэс түүхий эдийн эцсийн бэлэн бүтээгдэхүүний

экспортыг нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн санхүүгийн оновчтой

бодлого явуулах;

Арьс шир, ноос, ноолуур зэрэг мал аж ахуйн гаралтай

түүхий эдийн боловсруулалтын түвшинг дээшлүүлж,

эрүүл ахуйн болон дэлхийн стандартын шаардлага

хангасан экологийн цэвэр эцсийн бүтээгдэхүүний

экспортыг санхүүгийн бодлогоор дэмжих.

Зорилт 3. Импортын бүтээгдэхүүний нэр төрөл, хэмжээг эдийн

засгийн хөгжлийн хэтийн чиг хандлагатай оновчтой уялдуулан

сайжруулахад чиглэсэн санхүүгийн бодлого явуулна.


Импортын бүтээгдэхүүний нэр төрөл, хэмжээг оновчтой

болгох санхүүгийн бодлогыг чиглүүлэх;

Өндөр технологи бүхий боловсруулах үйлдвэрлэл,

үйлчилгээ болон техник, тоног төхөөрөмжийн импортыг

санхүүгийн бодлогоор дэмжих.

26

Эдийн засгийн бодит салбаруудын санхүүгийн бодлого

Эдийн засгийн бодит салбаруудыг санхүүгийн бодлогоор

дэмжих замаар түргэн хурдацтай хөгжүүлнэ. Өндөр технологид

тулгуурлан стратегийн орд газруудыг ашиглаж, эдийн засгийн

бодит салбаруудыг хөгжүүлэх санхүүгийн хуримтлалыг

бүрдүүлнэ.


бодлогын зорилтууд, тэдгээрийг хэрэгжүүлэх аргууд

Зорилт 1. Боловсруулах аж үйлдвэрийн салбарт өндөр

технологийг нэвтрүүлж, гадаад зах зээлд өрсөлдөх чадвартай

эцсийн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг

санхүүгийн бодлогоор дэмжинэ.


Өндөр технологийг тууштай нэвтрүүлж, дэлхийн зах

зээлийн эрэлтэд нийцсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг

боловсруулах аж үйлдвэрийн салбаруудыг хөгжүүлэхэд

чиглэсэн санхүүгийн бодлого явуулах;

Экспортын баримжаатай, оюуны багтаамжтай, өрсөлдөх

чадвартай, бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг санхүүгийн

бодлогоор дэмжих;

Оёмол, нэхмэл, сүлжмэл бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг

хөгжүүлж, өрсөлдөх чадварыг нь санхүүгийн бодлогоор

дэмжих;

Бүтээгдэхүүний чанарыг олон улсын стандартад

нийцүүлэн тасралтгүй сайжруулах.

Зорилт 2. Ноос, ноолуур боловсруулах үйлдвэрлэлийн дэлхийн

зах зээлд өрсөлдөх чадварыг нь дээшлүүлнэ.


Ноос, ноолуур, боловсруулах үйлдвэрлэлийг

хөгжүүлэхэд чиглэсэн санхүүгийн бодлого явуулах;

Үйлдвэрлэлийн техник, технологийг сайжруулах,

бүтээгдэхүүний загварыг шинэчлэх замаар дэлхийн зах

зээлд өрсөлдөх чадварыг нь дээшлүүлэх чиглэсэн

санхүүгийн бодлого явуулах.

27

2. Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн санхүүгийн бодлогын

зорилтууд, тэдгээрийг хэрэгжүүлэх аргууд

Зорилт 1. Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн хөгжлийг дэмжих

санхүүгийн эрх зүйн таатай орчинг бүрдүүлнэ.


Экспортын баримжаатай жижиг, дунд үйлдвэрлэл

эрхлэгчдийг гаалийн болон нэмэгдсэн өртгийн татварын

бодлогоор дэмжих;

Жижиг, дунд үйлдвэр эрхлэгчдэд үзүүлдэг төрийн

үйлчилгээг оновчтой болгох;

Улсын болон орон нутгийн төсвийн захиалгаар бараа,

үйлчилгээ худалдан авахад жижиг, дунд үйлдвэр

эрхлэгчдийг түлхүү оролцуулах;

Тусгай зөвшөөрлийн тухай хуулийн дагуу олгогдож

байгаа лиценз, зөвшөөрлийг On-line үйлчилгээнд бүрэн

шилжүүлэх.

3. Хөдөө аж ахуй, хүнсний салбарын санхүүгийн бодлогын


Зорилт 1. Мал аж ахуйн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийг

нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн санхүүгийн бодлогыг хэрэгжүүлнэ.


Малын чанар, үржлийн ажлыг сайжруулж эрчимжсэн

мал аж ахуйг бүсчлэн хөгжүүлэхэд чиглэсэн санхүүгийн

бодлого явуулах;

Бэлчээрийг зохистой ашиглах, эзэмшүүлэх, сайжруулах,

хамгаалахад чиглэсэн санхүүгийн арга, хэрэгслүүдийг

ашиглах.

Зорилт 2. Газар ашиглалтыг сайжруулж, усалгаатай тариаланг

хөгжүүлэн, газар тариалангийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийг

санхүүгийн бодлогоор дэмжинэ.


28

Усалгаатай газар тариалангийн техник, тоног

төхөөрөмжийг урт хугацааны бага хүүтэй зээл (лизинг)-

ээр олгох;

Төмс, хүнсний ногоо, жимсгэний үйлдвэрлэлийг

санхүүгийн бодлогоор дэмжих;

Өрхийн аж ахуйн гар ажиллагааг хөнгөвчлөх орчин

үеийн бага оврын техник, тоног төхөөрөмж, багаж

хэрэгслийг импортлодог болон дотооддоо үйлдвэрлэж

байгаа аж ахуйн нэгжийг санхүүгийн бодлогоор дэмжих.

Зорилт 3. Хүнсний үйлдвэрлэлд өндөр технологийг нэвтрүүлж

бүтээгдэхүүний өрсөлдөх чадварыг сайжруулахад чиглэсэн

санхүүгийн бодлогыг хэрэгжүүлнэ.


Экологийн цэвэр хүнсний бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг

болон импортыг орлох хүнсний зарим бүтээгдэхүүний

үйлдвэрлэлийг санхүүгийн бодлогоор дэмжих;

Тохиромжтой бүс нутгуудад бөөний худалдааны төв,

бирж байгуулж хүнсний бүтээгдэхүүний борлуулалтын

оновчтой сүлжээг бий болгоход чиглэсэн санхүүгийн

бодлого хэрэгжүүлэх.



Зорилт 1. Жуулчин тээвэрлэлтийн болон жуулчин хүлээн авах

байрны хүчин чадлыг нэмэгдүүлж, аялал жуулчлалын гол бүс

нутгийн зам харилцаа, холбоо, эрчим хүчний хангамжийг

сайжруулахад чиглэсэн санхүүгийн бодлого явуулна.


Аялал жуулчлалын гол бүс нутгуудын харилцаа холбоо,

эрчим хүчний хангамжийг сайжруулах ажлыг бусад

салбарын хөгжлийн бодлого, төлөвлөгөөтэй уялдуулан

хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн санхүүгийн бодлого явуулах;

Дээд зэрэглэлийн зочид буудал байгуулах зэрэг аялал

жуулчлалын салбарт оруулах хувийн хөрөнгө

оруулалтыг санхүүгийн бодлогоор дэмжих.

29

Зорилт 2. Аялал жуулчлалын томоохон цогцолборуудыг барьж

байгуулан аялагч, жуулчдын сонирхлыг татсан аяллын

төрлүүдийг бүс нутгуудаар төрөлжүүлэн хөгжүүлэхэд чиглэсэн

санхүүгийн бодлого явуулна.


Улаанбаатар хот, Хөвсгөл нуурын орчим өвлийн спортын

цогцолбор, Хужирт, Шаргалжуут, Цэнхэрийн халуун

рашааныг түшиглэсэн жилийн турш жуулчин хүлээн авах

бололцоотой амралт, сувиллын цогцолборуудыг

байгуулж ажиллуулахад чиглэсэн санхүүгийн бодлого

явуулах;

Аялал жуулчлалын мэргэжил сургалтын төвүүдийг

Улаанбаатар хот, бүсийн төвүүдэд байгуулахыг

санхүүгийн бодлогоор дэмжих;

Аялал жуулчлалын салбарын бодлогыг хэрэгжүүлэх чиг

үүрэг бүхий Аялал жуулчлалын үндэсний төвийг

байгуулж ажиллуулах.

IV. Судалгааны ажлын чиглэлүүд

Нэг: Дэлхийн эдийн засаг, санхүүгийн орчин

1. Дэлхийн эдийн засгийн дунд хугацааны хөгжлийн

төлөвлөгөө (2013-2016), урт хугацааны хөгжлийн

прогноз (2017-2025)

2. 2009 оны Нобелын шагналт эдийн засагч Индианагийн

их сургуулийн профессор Элинор Остромын нийгмийн

өмч, түүний талаар дэвшүүлсэн санал

3. Япон улсын 21-р зууны хөгжлийн загвар

4. 21-р зууны боловсролын шинэчлэлийн зарчим

5. Орчин үеийн эдийн засаг(Хаос эдийн засаг)-ийн

хөгжлийн хандлага

6. Байгалийн баялаг ихтэй орнуудын ядуурлын шалтгаан

7. Төсөв тооцдог олон улсын аргачлал

8. Тогтвортой, тэнцвэртэй, оролцоотой өсөлт, хөгжлийн

загвар

9. Санхүүгийн ажлын шинжлэх ухааны үндэслэл

30

10. АНУ-ын магадлан итгэмжлэгдсэн бизнесийн

сургуулиудын хөтөлбөрүүдийн туршлага

11. 21-р зууны хөгжлийн шинэ загвар(Нобелийн шагналт

эдийн засагч Эрнандо Дэ Сото)

12. Дэлхийн банк, түүний зорилго, үйл ажиллагаа

13. Олон улсын хөрөнгийн биржийн зорилго, үйл ажиллагаа

14. Маркс, Фридман, Кейнсийн хөгжлийн загвар

15. Эдийн засгийн өсөлт ба орлогын хуваарилалт

16. Хүн ам зүйн бодлого

17. Олон улсын худалдааны туршлага ба сургамж(хөгжлийн

гадаад хүчин зүйл)

18. Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт ба зээл

тусламж(хөгжлийн гадаад хүчин зүйл)

19. Хөгжлийн банк, түүний зорилго, үйл ажиллагаа

20. Хөдөө аж ахуйн секторын өөрчлөлт ба орон нутгийн

хөгжил(хөгжлийн хүчин зүйл)

21. Хүрээлэн буй орчин(хөгжлийн хүчин зүйл)

22. Олон улсын валютын сан, түүний зорилго, үйл ажиллагаа

23. Банкны үйл ажиллагааг хянан шинжлэх CAMEL

24. Олон улсын төлбөр тооцооны банк, түүний зорилго үйл

ажиллагаа

25. Европын шинэчлэл, хөгжлийн банк, түүний зорилго, үйл

ажиллагаа

26. Европын төв банк, түүний зорилго, үйл ажиллагаа

27. Азийн хөгжлийн банк, түүний зорилго, үйл ажиллагаа

28. Дэлхийн худалдааны байгууллага, түүний зорилго, үйл

ажиллагаа

29. Хөрөнгө оруулалтын банк, түүний зорилго, үйл

ажиллагаа

30. Шашин ба шинжлэх ухаан 21-р зууны хөгжлийн

хөдөлгүүр болох нь

31. Олон улсын санхүүгийн корпораци

32. Олон улсын санхүүгийн зах зээл

33. Олон улсын арилжааны банкны үйл ажиллагаа

34. Олон улсын хөрөнгө оруулалтын үйл ажиллагаа

35. Дэлхийн санхүүгийн орчин

31

Хоёр: Монгол улсын эдийн засаг, санхүүгийн орчин

A. Макро эдийн засгийн бодлого

1. Монгол улсын хөгжлийн өнөөгийн байдал, хандлага

2. Чингисийн менежментийн бодлого- дэлхийн эдийн засаг,

санхүүгийн хөгжлийн хөдөлгүүр болсон нь

3. Монгол улсын хөгжлийн цогц бодлогын тулгуур

зарчмууд

4. Монгол улсын хөгжлийн стратеги зорилт(2012-2016),

түүнийг хэрэгжүүлэх аргууд

5. Монгол улсын хөгжлийн стратеги зорилт(2017-2021),


6. Монгол улсын макро эдийн засгийн хөгжлийн бодлогын

зорилт(2012-2016), түүнийг хэрэгжүүлэх аргууд

7. Монгол улсын макро эдийн засгийн хөгжлийн бодлогын

зорилт(2017-2021), түүнийг хэрэгжүүлэх аргууд

8. Улсын төсвийн бодлогын зорилт (санхүүгийн төлөвлөлт),


9. Улсын төсвийн бодлогын зорилт (төсвийн хөрөнгө

оруулалт), түүнийг хэрэгжүүлэх аргууд

10. Улсын төсвийн бодлогын зорилт (иргэдийн орлогыг

нэмэгдүүлэх бодлого), түүнийг хэрэгжүүлэх арга замууд

11. Татварын бодлогын зорилт (экспортыг дэмжих татварын

бодлого), түүнийг хэрэгжүүлэх арга замууд

12. Татварын бодлогын зорилт (татварын бааз суурийг

өргөтгөх, татвар хураалтыг сайжруулах бодлого),

түүнийг хэрэгжүүлэх арга замууд

13. Татварын бодлогын зорилт (бүс нутгийн татварын


14. Мөнгөний бодлогын зорилт (төгрөгийн худалдан авах

чадвар), түүнийг хэрэгжүүлэх аргууд

15. Мөнгөний бодлогын хэрэгжилт

16. Мөнгөний бодлогын зорилт(зээлийн хүү), түүнийг


17. Өрийн бодлогын зорилт(гадаад зээлийн бодлого),


18. Өрийн бодлогын зорилт(өрийн удирдлага), түүнийг


32

19. Өрсөлдөх чадварыг сайжруулах бодлогын зорилт(хүний

хөгжлийн бодлого), түүнийг хэрэгжүүлэх арга замууд

20. Өрсөлдөх чадварыг сайжруулах бодлогын

зорилт(технологийн бодлого), түүнийг хэрэгжүүлэх арга

замууд

21. Өрсөлдөх чадварыг сайжруулах санхүүгийн бодлогын

зорилт(бизнесийн орчин), түүнийг хэрэгжүүлэх аргууд

22. Гадаад худалдааны бодлогын зорилт(экспортын

үйлдвэрлэлийг дэмжих санхүүгийн бодлого), түүнийг

хэрэгжүүлэх арга замууд

23. Гадаад худалдааны бодлогын зорилт(импортын бодлого),



бодлогын зорилт(технологи, өрсөлдөх чадварын



бодлогын зорилт(ноос, ноолуур боловсруулах

үйлдвэрлэлийн санхүүгийн бодлого), түүнийг

хэрэгжүүлэх арга замууд


бодлогын зорилт(жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх

санхүүгийн бодлого), түүнийг хэрэгжүүлэх арга замууд

27. ХАА, хүнсний салбарын санхүүгийн бодлогын зорилт,



зорилт, түүнийг хэрэгжүүлэх арга замууд

29. Дэд бүтцийн салбарын санхүүгийн бодлогын зорилт,


30. Эрчим хүчний салбарын санхүүгийн бодлогын зорилт,


31. Түлшний салбарын санхүүгийн бодлогын зорилт,


32. Мэдээлэл холбооны технологийн салбарын санхүүгийн

бодлогын зорилт, түүнийг хэрэгжүүлэх арга замууд

33. Барилгын салбарын санхүүгийн бодлогын зорилт,


B. Хөгжлийн бодлого

33

34. Хөгжлийн бодлого(Үйлдвэржилт)

35. Хөгжлийн бодлого(Хөгжлийн загвар ба хүнд өгөөжтэй

өсөлт)

36. Хөгжлийн бодлого(Өрсөлдөх чадварын хэмжүүр,

кластер, инноваци )

37. Хөгжлийн бодлого(Төсөв, төлөвлөлт)

38. Хөгжлийн бодлого(Хүний хөгжил)

39. Хөгжлийн бодлого(Байгаль орчин, ногоон эдийн засаг)

40. Хөгжлийн бодлого(Санхүүгийн зах зээл)

41. Хөгжлийн бодлого( Хувьцаа )

42. Хөгжлийн бодлого(Санхүү, зээлийн бодлого)

43. Хөгжлийн бодлого(Мянганы хөгжлийн зорилтууд)

44. Хөгжлийн бодлого(Үндсэн чиглэл, төсөв, мөнгөний

бодлого)

45. Хөгжлийн бодлого(Улсын бүртгэлийн шинэчлэл)

46. Хөгжлийн бодлого(Засаглал буюу төрийн албаны

шинэчлэл)

47. Хөгжлийн бодлого(Бизнесийн таатай орчин)

48. Хөгжлийн бодлого(Дэд бүтцийн хөгжил)

49. Хөгжлийн бодлого(Төсвийн хүрээний мэдэгдэл)

50. Хөгжлийн бодлого(Татварын тайлангийн зорилго, ач

холбогдол, татвараа төсөвт төлөх тайлагнах хугацаа)

51. Хөгжлийн бодлого(Эдийн засгийн хөгжил, иргэдийн

орлогын хамаарал)

52. Хөгжлийн бодлого(Банкны системийн тогтвортой

байдал)

53. Хөгжлийн бодлого(Санхүүгийн тогтвортой байдлын

тайлан, түүний агуулга)

54. Хөгжлийн бодлого(Хотын хөгжил)

55. Хөгжлийн бодлого(Орон нутгийн хөгжил)

34

V. Ашиглах материалууд

www.bloomberg.com

www.worldeconomicforum.com

www.oecd.org and OECD Economic Survey of the USA

www.cia.gov- CIA- The World Factbook-nited States Gross

Domestic Product Growth- USA

www.euroekonom.com

www.imf.org

www.worldeconomicforum.com

www.bis.org

www.worldbank.com

www.asiandevelopmentbank.com

www.worldeconomiccondition.com

www.economyoftheworldcountries.com

www.iltod.gov.mn

www.mof.gov.mn (Сангийн яам)

www.mta.mn -Татварын ерөнхий газар

www.ecustoms.mn -Гаалийн ерөнхий газар

www.e-procurement.mn -Засгийн газрын худалдан авах

үйл ажиллагааa.mn

www.monicpa.mn -Мэргэшсэн нягтлан бодогчдын

институт

www.mca.mn - Мянганы сорилын сан

www.meforum.mn -Монголын эдийн засгийн форум

www.ndic.gov.mn (Үндэсний хөгжил, шинэтгэлийн

хороо)

www.meforum.mn - Монголын эдийн засгийн форум

www.ndic.gov.mn - Үндэсний хөгжил, шинэтгэлийн хороо

Mongolbank.mn

Khanbank.mn

Savingsbank.mn

Developmentbank.mn

DevelopmentTradebank.mn

www.amazon.com/books

http://www.bloomberg.com/

http://www.worldeconomicforum.com/

http://www.oecd.org/

http://www.cia.gov-/

http://www.euroekonom.com/

http://www.imf.org/

http://www.worldeconomicforum.com/

http://www.bis.org/

http://www.worldbank.com/

http://www.asiandevelopmentbank.com/

http://www.worldeconomiccondition.com/

http://www.economyoftheworldcountries.com/

http://www.iltod.gov.mn/

http://www.mof.gov.mn/

http://www.mta.mn/

http://www.ecustoms.mn/

http://www.e-procurement.mn/

http://www.monicpa.mn/

http://www.mca.mn/

http://www.meforum.mn/

http://www.ndic.gov.mn/

http://www.meforum.mn/

http://www.ndic.gov.mn/

35

Хэвлэмэл материалууд

De Soto Hernando. 2000, The mystery of capital, New York:

Bantam Press.

Global Development Finance, 2011, Review, Analysis and

Outlook, World Bank, Bashington D.C.

IMF: World Economic Outlook, 2011.

Монгол улсын үндэсний хөгжлийн цогц бодлого-2008

Монгол улсын санхүүгийн хөгжлийн хөтөлбөр

Монгол улсын санхүүгийн хуулиуд.

Монгол улсын 2009-2011 оны төсвийн төсөл

Мянганы хөгжлийн зорилтуудын хэрэгжилт-2007

Монгол улсын нийгэм, эдийн засгийн хөгжлийн тойм

(2004-2007, 2008 оноос хойших судалгаа)

Documents

Стратеги төлөвлөгөө - san.edu.mnsan.edu.mn/wp-content/.../3.Стандарт-2.Стратеги-төлөвлөгөө.pdf · Үйл ажиллагааны төлөвлөгөө