01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

  • Upload
    chunasp

  • View
    229

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    1/31

    VI TCH PHN A2

    Chng 5. PHNG TRNH VI PHN

    CBGD. L Hoi Nhn

    Ngy 10 thng 11 nm 2014

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 1 / 28

    http://find/http://goback/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    2/31

    Mc lc

    1 Phng trnh tch bin

    2 Phng trnh thun nht

    3 Phng trnh vi phn ton phn

    4 Phng trnh tuyn tnh cp mt

    5 Phng trnh Bernoulli

    6 Phng trnh vi phn tuyn tnh cp hai h s hng

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 2 / 28

    http://find/http://goback/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    3/31

  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    4/31

    Phng trnh tch bin

    V d 1.2

    Gii cc phng trnh sau:

    1dydx

    =6y2xviy(1) = 125

    .

    2 y =3x3 +4x 4

    2y 4 viy(1) =3.

    3 y = xy3

    1+x2viy(0) = 1

    4 y =ey(2x 4)viy(5) =0.

    5 drd = r

    2

    vir(1) =2.

    6dydt

    =eyt1+t2

    cos y viy(0) =0.

    7 y

    (4x

    y+1)2 =0 viy(0) =2.

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 4 / 28

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    5/31

    Phng trnh thun nht

    nh ngha 2.1

    Hm s hai bin f(x, y)tha iu kin

    f(k.x; k.y) =f(x, y),k=0.

    Mi hm s thun nht u biu din c di dng

    f(x, y) =f(1,y

    x

    ) =g(y

    x

    ) =g(u),

    x=0

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 5 / 28

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    6/31

  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    7/31

    Phng trnh thun nht

    V d 2.1Kim tra cc phng trnh sau l phng trnh thun nht v giichng

    1

    y

    =

    x2

    xy+y2

    xy .

    2dydx

    =y+

    x2 y2x

    vix>0.

    3 xyy +4x2 +y2 =0 viy(2) =7 vx>0. a

    4 xy

    =y(ln x ln y)viy(1) =4 vx>0.aNgun http://tutorial.math.lamar.edu/Classes/DE/Substitutions.aspx

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 7 / 28

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    8/31

    Phng trnh vi phn ton phn

    nh ngha 3.1Phng trnh vi phn ton phn l phng trnh c dng

    P(x, y)dx+Q(x, y)dy =0

    trong P v Q l cc hm s hai bin x, y tha iu kin Py

    =Qx

    .

    Cch gii 3.1

    Tm hm (x, y)l th v ca trng vectorF =Pi +QjTch phn tng qutca phng trnh trn c dng(x, y) =C

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 8 / 28

    http://find/http://goback/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    9/31

    Phng trnh vi phn ton phn

    V d 3.1Kim tra c phng trnh sau l phng trnh vi phn ton phn. Giicc phng trnh .

    1 (3y2 +2xy+2x)dx+ (6xy+x2 +3)dy =0.2 (x+y 1)dx+ (ey +x)dy=0.3 2xy 9x2 + (2y+x2 +1) dy

    dx =0 viy(0) = 3.

    4 4xy2 +4=2(3 x2y)y =0 viy(1) =8.5 2tyt2 +1 2t (2 ln(t2 +1))y

    =0 viy(5) =0

    6 3y3e3xy 1+ (2ye3xy +3xy2e3xy)y =0 viy(0) =1.

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 9 / 28

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    10/31

  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    11/31

    Tha s tch phn

    Bi ton 3.1Gi s phng trnh M(x, y)dx+N(x, y)dy =0 khng phi l phngtrnh vi phn ton phn. Hy tm mt hm s= (x, y)sao cho phngtrnh

    (x, y).M(x, y)dx+ (x, y).N(x, y)dy =0l phng trnh vi phn ton phn.

    nh ngha 3.2

    Hm s(x, y)trong bi ton trn c gi l tha s tch phn caphng trnh cho.

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 10 / 28

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    12/31

    Tha s tch phn

    V d 3.2

    Xt phng trnh ydx+dy=0. Khi , hm s(x) =ex lm chophng trnh

    exydx+exdy=0

    l phng trnh vi phn ton phn. Do , (x) =ex l mt hm s cn

    tm.

    Cng thc 3.1

    1 NuMy Nx

    N

    =f(x)-hm mt bin xth phng trnh c tha s

    tch phn dng= (x)v (x) =e f(x)dx.

    2 NuNxMy

    M =f(y)-hm mt bin yth phng trnh c tha s

    tch phn dng= (y)v (y) =e f(y)dy.

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 11 / 28

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    13/31

    Tha s tch phn

    V d 3.3Bng cch tm tha s tch phn hy gii cc phng trnh vi phn sau

    1 (2xy+x2y+y3

    3)dx+ (x2 +y2)dy=0

    2

    y(1+xy)dx xdy=03 (x+y2)dx+xydy=04 (x2 +2y)dx xdy=05 (xex +xln y+y)dx+

    x2

    y

    +xln y+xsin y dy=06 2y2(x+y2)dx+xy(x+6y2)dy=07 ydx (2x+y3ey)dy=0

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 12 / 28

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    14/31

    Phng trnh tuyn tnh cp mt

    Phng trnh tuyn tnh cp mt l phng trnh c dng

    y

    +P(x).y=Q(x)

    Cng thc nghim:y=eP(x)dx

    Q(x)e

    P(x)dxdx+C

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 13 / 28

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    15/31

    Phng trnh tuyn tnh cp mt

    Phng trnh tuyn tnh cp mt l phng trnh c dng

    y

    +P(x).y=Q(x)

    Cng thc nghim:y=eP(x)dx

    Q(x)e

    P(x)dxdx+C

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 13 / 28

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    16/31

    Ph h B lli

  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    17/31

    Phng trnh Bernoulli

    nh ngha 5.1Phng trnh Bernoulli l phng trnh c dng

    y +P(x).y=Q(x).y

    vi Q(x)khng ng nht0v l hng s khc 0 v khc 1.

    Cch gii 5.1

    Xem xt y=0c l nghim ca phng trnh hay khng.

    Gi s y=0. Chia hai v ca phng trnh cho y v t z=y1

    Chuyn phng trnh v dng tuyn tnh cp mt vi n hm z.

    Gii phng trnh ny v suy ra nghim y.

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 15 / 28

    Ph h B lli

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    18/31

    Phng trnh Bernoulli

    V d 5.1Xc nh gi tr trong cc phng trnh Bernoulli sau v gii chng

    1 y +1x

    y=xy2.

    2 dydx.x3 sin y+2y=xdydx

    3 y +4x

    y=x3y2 viy(2) = 1vx>04 y =5y+e2xy2 viy(0) =2

    5 6y 2y =xy4 viy(0) = 26 y +

    yx

    =

    xviy(1) =0

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 16 / 28

    Ph h h h i h h

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    19/31

    Phng trnh tuyn tnh cp hai h s hng

    nh ngha 6.1

    Phng trnh tuyn tnh cp hai h s hng l phng trnh c dng

    y +py +qy=f(x) (1)

    vi p, q l cc hng s.Nu f(x) 0th ta c phng trnhthun nht.Nu f(x)khng ng nht0th ta c phng trnhkhng thunnht.

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 17 / 28

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    20/31

  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    21/31

    Phng trnh tuyn tnh cp hai h s hng

  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    22/31

    Phng trnh tuyn tnh cp hai h s hng

    V d 6.1

    Xc nh phng trnh c trng, sau vit nghim tng qut cacc phng trnh thun nht sau:

    1 y +5y

    6y=0.2 y 4y=0.3 y +2y =0.4 y +2y +y=0.5

    y

    +2y

    +2y=0.6 y +9y=0.

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 19 / 28

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    23/31

    V phi c dng f (x) = ex P (x)

  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    24/31

    V phi c dng f(x) =e .Pn(x)

    Nu . . .ca phng trnh c trng thYc dng . . .

    khngl nghim Y =exQn(x)

    lnghimn Y =exxQn(x)

    l nghimkp Y =exx2Qn(x)

    trong Qn(x)l a thc bcnm cc h s ca n cn c xc nh.

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 21 / 28

    V phi c dng f (x) = ex P (x)

    http://goforward/http://find/http://goback/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    25/31

    V phi c dng f(x) =e .Pn(x)

    CC TRNG HP C BIT

    Nu . . . v nu . . .ca p.trnh c trng thYc dng . . .

    f(x) =a.ex khngl nghim Y =Aex

    lnghimn Y =Aexxlnghimkp Y =Aexx2

    f(x) =ax+b 0khngl nghim Y =Ax+B0l nghimn Y =x(Ax+B)0lnghimkp Y =x2(Ax+B)

    f(x) =ax2 +bx+c 0khngl nghim Y =Ax2 +Bx+C0l nghimn Y =x(Ax2 +Bx+C)0lnghimkp Y =x2(Ax2 +Bx+C)

    trong A,B,Cl cc h s cn c xc nh.CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 22 / 28

    Nghim ring ca phng trnh vi v phi

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    26/31

    Nghim ring ca phng trnh vi v phif(x) =ex.Pn(x)

    V d 6.2

    Xc nh tham s trong cc phng trnh sau y, nhn nh c l

    nghim ca phng trnh c trng hay khng v gii cc phng trnh

    1 y 3y +2y=4x.2 y 3y +2y=ex(3 4x)3 y

    4y

    +4y=4.e2x

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 23 / 28

    Nghim ring ca phng trnh vi v phi

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    27/31

    Nghim ring ca phng trnh vi v phif(x) =ex (Ur(x). cos x+Vs(x). sin x)

    Nu . . .ca phng trnh c trng thYc dng . . .

    ikhngl nghim Y =ex (Pn(x). cos x+Qn(x). sin x)

    i lnghimn Y =exx(Pn(x). cos x+Qn(x). sin x)

    Trong n=max(r, s);Pn(x)vQn(x)l a thc bcnm cc h sca chng cn c xc nh.

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 24 / 28

    Nghim ring ca phng trnh vi v phi

    http://goforward/http://find/http://goback/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    28/31

    Nghim ring ca phng trnh vi v phif(x) =ex (Ur(x). cos x+Vs(x). sin x)

    CC TRNG HP C BITNu . . . v nu . . .

    ca p.trnh c trng thYc dng . . .

    f(x) =a. sinx ikhngl nghim Y =A cos x+Bsin xi lnghimn Y =x(A cos x+Bsinx)

    f(x) =a. cosx ikhngl nghim Y =A cos x+Bsin xi lnghimn Y =x(A cos x+Bsinx)

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 25 / 28

    Nghim ring ca phng trnh vi v phi

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    29/31

    Nghim ring ca phng trnh vi v phif(x) =ex (Ur(x). cos x+Vs(x). sin x)

    V d 6.3

    Gii phng trnh1 y +y 2y=cos x 3sin x.2 y +y=4x. sin x.

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 26 / 28

    Nguyn l chng cht nghim

    http://find/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    30/31

    Nguyn l chng cht nghim

    nh l 6.1Nu Y1v Y2ln lt l nghim ca phng trnh:

    y +py +qy=f1(x)

    vy +py +qy=f2(x)

    thY1+Y2l nghim ca phng trnh

    y

    +py

    +qy=f1(x) +f2(x).

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 27 / 28

    Nguyn l chng cht nghim

    http://goforward/http://find/http://goback/
  • 7/24/2019 01 Slide - Chuong 4 Phuong Trinh Vi Phan

    31/31

    Nguyn l chng cht nghim

    V d 6.4

    Tmdng nghim tng qut ca cc phng trnh sau:

    1 y +y=xex +2ex.2 y 2y =2 cos2 x.3 y 4y +4y=sin xsin 3x.

    CBGD. L Hoi Nhn () Chng 5. PHNG TRNH VI PHN Ngy 10 thng 11 nm 2014 28 / 28

    http://goforward/http://find/http://goback/