09 Oferta Dhe Percaktimi i Cmimeve Ne Konkurence Te Plote

11

OFERTA DHE PËRCAKTIMI I ÇMIMEVE NË OFERTA DHE PËRCAKTIMI I ÇMIMEVE NË KONKURRENCËN E PLOTËKONKURRENCËN E PLOTË

Universiteti Universiteti AAB-RIINVESTAAB-RIINVEST

Lënda: Mikroekonomia ILënda: Mikroekonomia I

22

Tiparet e tregut konkurrencial Maksimizimi i fitimit në periudhë afatshkurtër Maksimizimi i fitimit për firmën që merr fitim normal Minimizimi i humbjes për firmën me humbje Oferta e firmës dhe oferta e degës Sjellja e firmës dhe e degës në periudha afatgjata

33

““Treg konkurrencial”Treg konkurrencial”

““Konkurrencë e Konkurrencë e mirëfilltë”mirëfilltë”

““Konkurrencë e përsosur (perfekte)Konkurrencë e përsosur (perfekte) ””

““Konkurrencë e thjeshtë ”Konkurrencë e thjeshtë ”

““Konkurrencë e lirë ”Konkurrencë e lirë ”

““Konkurrencë e kulluar ”Konkurrencë e kulluar ”

““Konkurrencë e plotë”Konkurrencë e plotë”

44

Format e tregut / Tiparet e tregut konkurrencial

Karakteristikat Konkurrenca e plotë

Monopoli Konkurrenca monopolistike

Oligopoli

Numri i firmave Shumë Një Shumë Disa

Llojet e produkteve Homogjene Të diferencuar

Të diferencuar Të diferenc & jo të difer.

Kushtet e hyrjes në degë

E lehtë E pamundur Relativisht e lehtë

E vështirë

Kurba e kërkesës së firmës

Horizontale E pjerrtë E pjerrtë E pjerrtë

Profiti afatgjatë Zero Po Zero Varësisht

55

Firmat në konkurrencë të plotë janë çmimpranuese, pra nuk mund të ndikojnë mbi çmimin e produkteve që ofrojnë në treg.

Firma merr vendime vetëm lidhur me sasinë e prodhimit. Firma zgjedh nivelin e prodhimit që maksimizon fitimin e saj.

66

E ardhura totale (TR)

TR = Q x P

Fitimi (∏)

∏ = TR - TC

E ardhura mestare (AR )

AR = TR / Q

77

E ardhura marxhinale (MR)

E ardhura marxhinale =Ndryshimi në të ardhurën totale

Ndryshimi në sasinë e prodhuar

MR = ΔTR/ ΔQ

E ardhura marxhinale është shtesa absolute në të

ardhurën totale kur prodhimi rritet për një njësi.

88

Në konkurrencë të plotë, p =d = MR = AR

Meqenëse MC=P, atëherë kushti maksimizimit të fitimit është MC=MR

99

QQ TCTC MCMC ATCATC PP TRTR MRMR ∏

00 55 -- -- 55 00 -- -5-5

11 77 22 77 55 55 55 -2-2

22 88 11 44 55 1010 55 22

33 1010 22 3.33.3 55 1515 55 55

44 1313 33 3.23.2 55 2020 55 77

55 1717 44 3.43.4 55 2525 55 88

66 2222 55 3.63.6 55 3030 55 88

77 2828 66 44 55 3535 55 77

88 3535 77 4.374.37 55 4040 55 55

99 4343 88 4.74.7 55 4545 55 22

1010 5252 99 5.25.2 55 5050 55 -2-2

1010


00 55 -- -- 55 00 -- -5-5

11 77 22 77 55 55 55 -2-2

22 88 11 44 55 1010 55 22

33 1010 22 3.33.3 55 1515 55 55

44 1313 33 3.23.2 55 2020 55 77

55 1717 44 3.43.4 55 2525 55 88

66 2222 55 3.63.6 55 3030 55 88

77 2828 66 44 55 3535 55 77

88 3535 77 4.374.37 55 4040 55 55

99 4343 88 4.74.7 55 4545 55 22

1010 5252 99 5.25.2 55 5050 55 -2-2

MR=MC

1111

Maksimizimi i fitimit nga firma në periudhë afatshkurtë

. a) Metoda e maksimizimit të diferencës (TR-TC)

Fitimi total

TR

TC

Te ardhurat totale, kostot totale, fitimi total

P=MC

Fitimi maksimal

5

P=MC

vëllimi optimal i prodhimit

1212

Q

P=MCP=MC

ATCMC

Fitimi d=p=MR=AR

MR=MCMR=MC

1. P>ATC1. P>ATC

P>MC P<MC

Maksimizimi i fitimit nga firma në periudhë afatshkurtë

. b) Mënyra MR=MC

1313


00 55 -- -- 55 00 -- -5-5

11 77 22 77 55 55 55 -2-2

22 88 11 44 55 1010 55 22

33 1010 22 3.33.3 55 1515 55 55

44 1313 33 3.23.2 55 2020 55 77

55 1717 44 3.43.4 55 2525 55 88

66 2222 55 3.63.6 55 3030 55 88

77 2828 66 44 55 3535 55 77

88 3535 77 4.374.37 55 4040 55 55

99 4343 88 4.74.7 55 4545 55 22

1010 5252 99 5.25.2 55 5050 55 -2-2

MR=MC

1414

Q

AVC

ATC

MC

2. P=ATC2. P=ATC

d=p=MR=AR

MR=MC

P

q

P

Maksimizimi i fitimit për firmën që merr fitim normal

1515

Minimizimi i humbjes për firmën me humbje

D=p=MR=AR

P

2

2.5

1.5

Q

P<AVC firma mbyllet

P<AVC firma mbyllet

AVC

ATC

MCP=AVC pika e mbylljes

P=AVC pika e mbylljes

P>AVC firma vazhdon prodhimin


3. P<ATC3. P<ATC

Humbja

1616

Kurba e ofertës së firmës çmimpranuese në periudhë afatshkurtër

Ps= minimumi i AVC

P

0.10

Q

P<AVC firma mbyllet

P<AVC firma mbyllet

AVC

ATC

MCP=AVC pika e mbylljes

P=AVC pika e mbylljes



1717

Tregu

Firma AFirma B

SA

p1

p2

10 20 Q

P

SB

p1

p2

12 25 Q

P

S tregut

p1

p2

22 45 Q

P

Kurba e ofertës së degës (tregut)

1818

Sjellja e firmës dhe e degës në periudhë Sjellja e firmës dhe e degës në periudhë afatgjatëafatgjatë

Ekuilibri momentalEkuilibri momental Ekuilibri afatshkurtërEkuilibri afatshkurtër Ekuilibri afatgjatëEkuilibri afatgjatë

1919

Ekuilibri afatgjatë për një firmë konkurruese

Q

P LMCLAC

0.20

P=LAC

Konkurrenca e plotë e detyron firmën të prodhojë në nivelin më të ulët të mundshëm të kostos mesatare afatgjatë.

2020

Në konkurrencë të plotë në periudhë afatgjatë:

Fitimi ekonomik zero

P = LAC

Në konkurrencë të plotë në periudhë afatgjatë:

Fitimi ekonomik zero

P = LAC

2121

Oferta e degës (tregut) në periudhë afatgjatë

Hyrja e firmave të reja Çmimi i inputeve

Dega me kosto konstante

Dega me kosto rritëse

Dega me kosto zbritëse

2222

1523

Kurba e ofertës së tregut në periudhë afatgjatë me kosto konstante

LAC

LMC

SAC

SMC

50 52q (000s) Q (M.)

$$

10 18

SS0

D0

D1

SS1

LS

n** = 18M / 52,000 = 360

2323

Çka na mëson konkurrenca e plotë?

2424

Konkurrenca e plotë dhe Konkurrenca e plotë dhe efiçenca ekonomikeefiçenca ekonomike

2525

Efiçenca ekonomikeEfiçenca ekonomike (sipas (sipas ekonomistit italian Vilfredo Pareto) ekonomistit italian Vilfredo Pareto) përfaqëson atë situatë kupërfaqëson atë situatë kurr prodhimiprodhimi i i një malli të dhënë një malli të dhënë nuk mund të rritet nuk mund të rritet pa ulur prodhimin e një malli tjetërpa ulur prodhimin e një malli tjetër dhe kur dhe kur konsumikonsumi i një konsumatori i një konsumatori nuk mund të rritet pa pakësuar nuk mund të rritet pa pakësuar konsumin e një tjetri.konsumin e një tjetri.

2626

Ekonomia e këmbimitEkonomia e këmbimit• 2 individë / konsumatorë (A dhe B)2 individë / konsumatorë (A dhe B)• 2 produkte (X dhe Y)2 produkte (X dhe Y)

Ekonomia e prodhimitEkonomia e prodhimit• 2 produkte (X dhe Y)2 produkte (X dhe Y)• 2 faktorë (L dhe K)2 faktorë (L dhe K)

Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm• 2 individë / konsumatorë (A 2 individë / konsumatorë (A dhedhe B) B)• 2 produkte (X dhe Y)2 produkte (X dhe Y)• 2 faktorë (L dhe K)2 faktorë (L dhe K)

2727

I.I.Ekonomia e këmbimitEkonomia e këmbimit

2 individë: A dhe B

2 produkte: ¯ dhe ¯

Si mund t’i përndajmë (alokojmë) këto dy të mira në mënyrë efiçinete midis dy individëve?

X Y

2828

Kuadrati Edgeworth (i këmbimitKuadrati Edgeworth (i këmbimit))

1.1. Paraqesim kurbat e indiferencës për Paraqesim kurbat e indiferencës për individin individin AA

2.2. Paraqesim kurbat e indiferencës për Paraqesim kurbat e indiferencës për individin individin BB

3.3. Paraqesim kurbat e indiferencës për Paraqesim kurbat e indiferencës për individin A dhe B në kuadratin e individin A dhe B në kuadratin e këmbimit.këmbimit.

2929

Kurbat e indiferencës për individin Kurbat e indiferencës për individin AA

Y

X

Sasia e tërësishme

Individi A

A1U

A2U


MRSA xy

3030

Y

XB1U

B2U

Individi B

Kurbat e indiferencës për individin Kurbat e indiferencës për individin BBSasia e

tërësishme


MRSBxy

3131

Y

XIndividi B

Kuadrati i këmbimitKuadrati i këmbimit

Individi A

Çdo pikë brenda kuadratit paraqet një përndarje të veçant të të dy produkteve mes dy individëve



3232

Efiçenca alokative ParetoEfiçenca alokative Pareto

Efiçenca alokative: Efiçenca alokative: Çdo individ Çdo individ është në kurbën më të lart të është në kurbën më të lart të indiferencës, kur është e dhënë indiferencës, kur është e dhënë kurba e indiferencës së individit kurba e indiferencës së individit tjetër.tjetër.

3333


Y

XXA

YB



Individi B

Individi A

a dhe b alokimea dhe b alokimePareto joefiçientePareto joefiçiente

3434

PsePse dhe dhe janë janë Pareto joefiçiente?Pareto joefiçiente?

Sepse ekziston mundësia e ndryshimit në Sepse ekziston mundësia e ndryshimit në përndarje, duke filluar nga përndarje, duke filluar nga apo apo që do që do të mund të bënte së paku të mund të bënte së paku njërin njërin individin individin më mirë pa dëmtuar individin tjetër.më mirë pa dëmtuar individin tjetër.

3535


Individi A

Y

X

Individi B

është pika Pareto efiçiente



3636

Alokimi Pareto efiçientAlokimi Pareto efiçient

Në pikën Në pikën ((alokiminalokimin))

• Individi A është në kurbën më të lartë të Individi A është në kurbën më të lartë të indiferencës nga kurbat e dhëna për indiferencës nga kurbat e dhëna për individin B.individin B.

• Individi B është në kurbën më të lartë të Individi B është në kurbën më të lartë të indiferencës nga kurbat e dhëna për indiferencës nga kurbat e dhëna për individin A.individin A.

• Kështu, Kështu, është alokim Pareto efiçient është alokim Pareto efiçient

• Dy kurbat e indiferencës janë tangjente Dy kurbat e indiferencës janë tangjente njëra me tjetrën. njëra me tjetrën.

3737

Alokimi Pareto efiçientAlokimi Pareto efiçient

Individi A

Y

X

Individi B

and janë pika Pareto efiçiente



3838

Kurba kontraktueseKurba kontraktuese

Individi A

Y

X

Individi B

Nga bashkimi i pikave efiçiente fitojmë kurbën kontraktuese

Sasia e

tërësishme


3939

Në çdo pikë të kurbës kontraktuese, Në çdo pikë të kurbës kontraktuese, MRS për A dhe B janë të barabarta:MRS për A dhe B janë të barabarta:

MRSMRSAAxyxy = = MRSMRSBB

xyxy

Efiçenca alokative arrihet kur MRS e Efiçenca alokative arrihet kur MRS e

çdo malli me çdo mall tjetër duhet të çdo malli me çdo mall tjetër duhet të

jetë e barabartë për të gjithë individëtjetë e barabartë për të gjithë individët

4040

II.II.Ekonomia e prodhimitEkonomia e prodhimit

Dy firma prodhojnë dy produkte (X Dy firma prodhojnë dy produkte (X dhe Y)dhe Y)

Firmat përdorin dy faktor të Firmat përdorin dy faktor të prodhimit: kapitalin (K) dhe punën (L)prodhimit: kapitalin (K) dhe punën (L)

4141

Izokuantat për firmën Izokuantat për firmën AA

K


Firma që prodhon X


L

X0

X1

MRTSXLK

4242



Izokuantat për firmënIzokuantat për firmën BB

K

L

Y0

Y1

Firma që prodhon Y

MRTSYLK

4343

Kuadrati Edgeworth (Kuadrati Edgeworth (i pi prodhimitrodhimit))

K

L

Y1

Y0

X0

X1 Në pikat tangjenciale:

MRTSXLK=MRTSY

LK

KK

Firma që prodhon Y

Firma që prodhon X Sasia e

tërësishme


4444

K

L

Y*

Y1

Y0

X0

X1

Firma që prodhon Y

Firma që prodhon X Sasia e

tërësishme


Kuadrati Edgeworth (Kuadrati Edgeworth (i pi prodhimitrodhimit))

Nga bashkimi i pikave efiçiente fitojmë kurbën kontraktuese

4545

Efiçenca Efiçenca prodhueseprodhuese arrihet kur MRTS arrihet kur MRTS e çdo faktori me çdo faktor tjetër e çdo faktori me çdo faktor tjetër është e barabartë për të gjitha është e barabartë për të gjitha mallrat.mallrat.

MRTSXLK= MRTSY

LK

Efiçenca prodhuese

4646

Kurba e mundësive të prodhimitKurba e mundësive të prodhimit

x

yÇdo pikë në

kurbën e mundësive të

prodhimit është (Pareto)

efiçiente

4747

x

y


Çdo pikë në kurbën e

mundësive të prodhimit është

(Pareto) efiçiente

4848

x

y Pikat brenda KMP janë (Pareto) jo efiçiente


4949

yPjerrësia e

KMP = y/x Nga sa njësi të së mirës y duhet hequr dorë për të prodhuar një njësi më shumë X

Norma margjinale e transformimit (MRT)


5050

Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm

Në ekuilibër, firmat do të prodhojnë Në ekuilibër, firmat do të prodhojnë në pikën në kurbën e mundësive të në pikën në kurbën e mundësive të prodhimit në të cilën MRT = prodhimit në të cilën MRT = PPxx/P/Pyy

Nëse MRT < PNëse MRT < Pxx/P/Pyy prodhon më prodhon më shumë X dhe më pak Y shumë X dhe më pak Y

Nëse MRT > PNëse MRT > Pxx/P/Pyy prodhon më pak prodhon më pak X dhe më shumë YX dhe më shumë Y

[MRS[MRSxyxy = = PPxx/P/Py y MRTMRTxy xy = MRS= MRSxyxy]]

5151

Efiçenca në shpërndarjeEfiçenca në shpërndarje arrihet kur MRS arrihet kur MRS i përbashkët është i barabartë me MRTi përbashkët është i barabartë me MRT për të gjitha çiftet e mallrave.për të gjitha çiftet e mallrave.

MRTxy = MRSxy

Efiçenca në shpërndarje

5252

x

y

Px/Py

Pjerrësia e KMP = Px/Py

III.III.Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm

5353

x

y

Px/Py

Kjo është sasia e produktit X

X


5454

x

y

Px/Py

Kjo është sasia e produktit Y

Y


5555

x

y

Px/Py

Kuadrati Edgeworth

X

Y


5656

x

y

Px/Py

X

Y

Individi A

Individi B


5757

x

y

Px/Py

X

Y

Individi A

Individi B


5858

x

y

Px/Py

X

Y

Individi A

Individi B

MRSxy= Px/Py


5959

x

y

Px/Py

MRS = MRT = Px/Py

X

Y

Px/Py UB

UA


6060

Tri kushtet për ekuilibrin e përgjithshëm:

Y

XBXY

AXY P

PMRSMRS (1)

r

w

P

PMRTSMRTS

K

LYLK

XLK (2)

XYY

XXY MRS

P

PMRPT (3)


Efiçenca alokative

Efiçenca në shpërndarje

Efiçenca prodhuese

6161

Ekonomia e mirëqeniesEkonomia e mirëqenies

Teoria e fundamentale e Ekonomisë së Teoria e fundamentale e Ekonomisë së Mirëqenies :Mirëqenies :

Nëse të gjitha tregjet janë në Nëse të gjitha tregjet janë në konkurrencë të plotë, alokimi konkurrencë të plotë, alokimi ii burimeve do të jetë Pareto burimeve do të jetë Pareto efiçiefiçieent.nt.

6262

Kreu në vijim: MONOPOLI

Documents

09 Oferta Dhe Percaktimi i Cmimeve Ne Konkurence Te Plote