ИДЕОЛОГИЈАИДЕОЛОГИЈА

Поимот идеологијаПоимот идеологија ЗборотЗборот „идеологија„ е кованица од два грчки збора „идеологија„ е кованица од два грчки збораn ИдеаИдеа, со значење на претстава, замисла, поим, , со значење на претстава, замисла, поим,

сфаќање и сл.сфаќање и сл.n ЛогосЛогос, што значи учење., што значи учење. Значи во слободен превод идеологија значи Значи во слободен превод идеологија значи учењеучење

за за идеите, замислите, плановите што се идеите, замислите, плановите што се јавуваат во човечкиот умјавуваат во човечкиот ум..

Самиот термин идеологија прв го употребил Самиот термин идеологија прв го употребил францускиот филозоф францускиот филозоф Дести де ТресиДести де Треси и со него и со него означил една нова наука за идеите.означил една нова наука за идеите.

НаполеонНаполеон, идеолози ги нарекувал неговите , идеолози ги нарекувал неговите критичари. критичари.

Идеологијата е сместена помеѓу Идеологијата е сместена помеѓу науката и политиката и затоа има науката и политиката и затоа има

различни толкувањаразлични толкувања Систем на политички уверувања;Систем на политички уверувања; Идеи на владеачката класа;Идеи на владеачката класа; Поглед на светот на некоја општествена група или Поглед на светот на некоја општествена група или

класа;класа; Идеи кои го одржуваат мирот во општеството Идеи кои го одржуваат мирот во општеството

бидејки ги уверуваат потчинетите во нужноста и бидејки ги уверуваат потчинетите во нужноста и непроменливоста на нивната положба;непроменливоста на нивната положба;

Збир на идеи кои даваат легитимност на постоечкото Збир на идеи кои даваат легитимност на постоечкото уредување;уредување;

Политичка доктрина со „монопол на вистината“Политичка доктрина со „монопол на вистината“

Општествена улога на идеите Општествена улога на идеите и идеологијатаи идеологијата

Идеите и идеологијата можат да го Идеите и идеологијата можат да го фрагментираат т.е. да го поделат фрагментираат т.е. да го поделат општествотоопштеството и да го вовлечат во и да го вовлечат во длабоки и трајни внатрешни судиридлабоки и трајни внатрешни судири

Идеите и идеологијата можат да Идеите и идеологијата можат да делуваат и како делуваат и како „општествен „општествен цемент“цемент“ како силна кохезивна сила како силна кохезивна сила која ги обединува индивидуалните која ги обединува индивидуалните напори и ги усмерува во одреден напори и ги усмерува во одреден правец.правец.

Значење на поимот Значење на поимот идеологија денесидеологија денес

Поимот Поимот „„идеологија“идеологија“ денес се употребува во повеќе денес се употребува во повеќе значењазначења

n Најопшто и најнепрецизно значењеНајопшто и најнепрецизно значење е дека е дека идеологија претставува идеологија претставува збир на уверувања, ставови збир на уверувања, ставови и мислења кои се усогласени и поврзани меѓу и мислења кои се усогласени и поврзани меѓу себесебе..

n Во потестна смислаВо потестна смисла идеологија претставува идеологија претставува цврсто цврсто поврзан систем на уверувања, организиран околу поврзан систем на уверувања, организиран околу неколку централни вредности.неколку централни вредности.

n Поимот идеологија, Поимот идеологија, во рамки на општествените во рамки на општествените наукинауки се сфаќа како се сфаќа како политичка идеологијаполитичка идеологија и како и како таква претставува таква претставува збир од идеи кои даваат основа збир од идеи кои даваат основа за организирана политичка акцијаза организирана политичка акција, без разлика , без разлика дали целта на таа политичка акција е дали целта на таа политичка акција е променапромена, , рушењерушење или или зачувувањезачувување на некој општествен или на некој општествен или политички систем. политички систем.

Политичка идеологијаПолитичка идеологија

Секоја политичка идеологија, главно се Секоја политичка идеологија, главно се состои од состои од три делатри дела

n Опис или приказ на постоечкиот Опис или приказ на постоечкиот поредокпоредок

n Визија за иднината на општеството, Визија за иднината на општеството, или за доброто општествоили за доброто општество

n Начинот на кој може и треба да се Начинот на кој може и треба да се извршат политичките промени за да се извршат политичките промени за да се дојде до посакуваната општествена дојде до посакуваната општествена состојба.состојба.

Видови на идеологииВидови на идеологии

Прогресивни идеологииПрогресивни идеологии имаат стремеж имаат стремеж кон достигнување на кон достигнување на похуман светпохуман свет, кон , кон прогресивно движење на човештвото преку прогресивно движење на човештвото преку научниот развиток и достигањанаучниот развиток и достигања

Реакционерни идеологииРеакционерни идеологии се стремат кон се стремат кон постигања на некои постигања на некои нехумани идеинехумани идеи и замисли и замисли на поединци или групи на луѓе кои се на поединци или групи на луѓе кои се судираат со општите интереси и со реалните судираат со општите интереси и со реалните прилики и потреби на една заедница.прилики и потреби на една заедница.

Идеологијата и современостаИдеологијата и современоста Даниел БелДаниел Бел излегува со тврдењето дека излегува со тврдењето дека во во

современото општество сите политички современото општество сите политички идеи се исцрпениидеи се исцрпени

Аргументите за вакво тврдење се тие дека под Аргументите за вакво тврдење се тие дека под влијание на влијание на научно-технолошката научно-технолошката револуцијареволуција и напредоки напредок и капиталистичкиот и капиталистичкиот и комунистичкиот општествен систем се движат и комунистичкиот општествен систем се движат во ист правец а тоа е во ист правец а тоа е изградбта на едно изградбта на едно постиндустриско-технократско општество постиндустриско-технократско општество а со тоа доаѓа до „крај на идеологијата“.а со тоа доаѓа до „крај на идеологијата“.

Френсис ФукујамаФренсис Фукујама

Аргументите за вакво тврдење доаѓаат Аргументите за вакво тврдење доаѓаат и од и од Френсис ФукујамаФренсис Фукујама кој тврди кој тврди дека либералната демократија како дека либералната демократија како политичка идеологија политичка идеологија ги победи сите ги победи сите други идеологиидруги идеологии и таа победа е и таа победа е конечна па во таа смисла се дојде до конечна па во таа смисла се дојде до „крајот на историјата“„крајот на историјата“

Ентони ГиденсЕнтони Гиденс

Ентони ГиденсЕнтони Гиденс тврди декатврди дека во во современиот свет кој се глобализира, современиот свет кој се глобализира, модернизира и поврзува модернизира и поврзува идеологиите идеологиите стануваат бесмислени.стануваат бесмислени.

Највлијателни политички идеологии Највлијателни политички идеологии во современото општествово современото општество

Либерализам Либерализам НеолиберализамНеолиберализам СоцијализамСоцијализам СоцијалдемократијаСоцијалдемократија КонзерватизамКонзерватизам КомунитаризамКомунитаризам ФундаментализамФундаментализам ФашизамФашизам Национализам Национализам АнархизамАнархизам ЕкологизамЕкологизам Феминизам Феминизам