6/16/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 1fin.bus.ku.ac.th/135512 Economic Environment for Finance...6/16/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 5 ห วข อบรรยาย Project

6/16/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 1

Economic Environment for

Finance

ณฐวฒ ควฒนเธยรชย


Email:

[email protected]

Homepage:

http://fin.bus.ku.ac.th/nattawoot.htm

Phone:

02-9428777 Ext. 1221

Mobile:

087- 5393525

Office:

ชน 9 ตกใหมคณะบรหารธรกจ ม.

เกษตรศาสตร บางเขน

http://fin.bus.ku.ac.th/nattawoot.htm


Lecture 1

Economic Analysis of Investment Projects


หวขอบรรยาย

Project feasibility

analysis

Financial analysis

Economic analysis

Case Study: Wastewater

Treatment Plant

Project Feasibility Analysis

การวเคราะหความเหมาะสมของโครงการไมวาจะ

พจารณาดานการเงนหรอดานเศรษฐศาสตรลวน

ตองใชวธตนทน-ผลประโยชน

กระบวนการระบและก าหนดมลคาตนทนและ

ผลประโยชนทงหมดทเกดขนจากการด าเนนโครงการ

ในชวงวงจรชวตของโครงการ หลงจากนนตนทนและ

ผลประโยชนทระบและก าหนดมลคาไดจะถกคดลด

(discount) ใหเปนมลคาปจจบน โดยขนตอนสดทายจะ

เปนการน าผลประโยชนและตนทนทอยในรปมลคา

ปจจบนมาเปรยบเทยบและรวมกน เพอประมาณคา

ผลตอบแทนจากการลงทนโครงการ


Return on the Investment Project

ระยะเวลาคนทน

(payback period)

มลคาปจจบนสทธ (net

present value)

อตราผลตอบแทนภายใน

(internal rate of return)

อตราสวนผลประโยชน-

ตนทน (benefit-cost

ratio)


Payback Period

d จะเปนระยะเวลาคนทน ถาหลงจากทน าโครงการ

ไปปฏบต d ป แลวโครงการใหผลประโยชนสทธ

เทากบคาใชจายในการลงทน

Gross benefitst = ผลประโยชนรวมในปท t

Operating costst = คาใชจายในการด าเนนงานในปท t

Investment costst = คาใชจายในการลงทนในปท t


d

t

d

t 0

t

0

tt costs Investmentcosts Operatingbenefits Gross

Payback Period

โครงการขางลางม PP = 3 + 3/20 = 3.15 ป

กฎ PP

ควรลงทนในโครงการทม PP นอยกวาระยะเวลาทตง

เอาไวโดยองคกร


0 1 2 3 4 5

-$40 $10 $12 $15 $20 $7

Net Present Value

มลคาปจจบนสทธ บอกมลคาปจจบนของ

ผลประโยชนสทธคดลด

i = อตราคดลด

กฎของ NPV

ควรลงทนในโครงการทม NPV เปนบวก

ควรลงทนในโครงการทม NPV มากทสด ถาตองเลอก


N

tt

i0

ttt

1

costs Investmentcosts Operatingbenefits GrossNPV

ค านวณ NPV ใน EXCEL

EXCEL ท าใหการค านวณ NPV งายขน

การใชฟงกชน NPV ใน EXCEL

=NPV(เซลลทเกบอตราคดลด,ชวงของเซลลทเกบผลประโยชนสทธทตองการค านวณ NPV)

บวกผลประโยชนสทธเรมแรกของโครงการภายหลงทค านวณ NPV แลว


Internal Rate of Return

นยามของ IRR

อตราคดลดทท าให NPV = 0

กฎ IRR

ควรลงทนในโครงการทม IRR สงกวาอตราคดลด

ควรลงทนในโครงการทม IRR สงทสด


0IRR1

costs Investmentcosts Operatingbenefits Gross

0

ttt

N

tt

ตวอยางการค านวณ IRR

IRR ของโครงการตอไปน = 19.4%


0 1 2 3

$50 $100 $150

-$200

32 )1(

150$

)1(

100$

)1(

50$2000

IRRIRRIRRNPV

ค านวณ IRR ใน EXCEL

เรมตนดวยการใสผลประโยชนสทธในแตละปไวใน

เซลลใน EXCEL

การใชฟงกชน IRR

=IRR(ชวงของเซลลทเกบผลประโยชนสทธทตองการ

ค านวณ IRR, ตวเลขคาดคะเน)

ไมจ าเปนตองใสตวเลขคาดคะเนกได

ค าตอบท EXCEL คดใหจะเปนจ านวนเตม ซงเรา

สามารถสงให EXCEL คดค าตอบทเปนจดทศนยมได

ดวยการกดปม “increase decimal

6/16/2013 14Nattawoot Koowattanatianchai

Benefit-Cost Ratio

อตราสวนระหวางมลคาปจจบนของผลประโยชน

สทธและมลคาปจจบนของคาใชจายในการลงทน

ทงหมด

กฎ

เลอกลงทนในโครงการทม B/C > 1

NPV > 0 เมอ B/C > 1

เลอกลงทนในโครงการทให B/C สงสด


N

tt

N

tt

i

i

0

t

0

tt

1

costs Investment

1

costs Operatingbenefits Gross

BC


Financial Analysis

การวเคราะหทางการเงนใชกระแสเงนสดค านวณตวชวดผลการด าเนนงานทางการเงน เชน NPV และ IRR (มกถกเรยกวา FNPV และ FIRR)

พจารณาแคกระแสเงนสด (แคกระแสเงนสดทถกจายออกจากหนวยงานทบรหารโครงการ หรอทหนวยงานทบรหารโครงการรบมา) ซงไมรวมถง คาเสอมหรอรายการทางบญชทไมใชกระแสเงนสด

กระแสเงนสดของโครงการถกประเมนดวยหลก “สวนบวกเพม” หรอ incremental ความแตกตางระหวางตนทนและผลประโยชนในกรณทม

โครงการ กบกรณทไมมโครงการ

ใชอตราคดลดทสะทอนถงตนทนเงนทน (WACC)


กระแสเงนสดทใชใน FA

กระแสเงนสดใชใน FA

ของโครงการ A คอ กระแส

เงนสดทเกดขน (หรอไม

เกดขน) ถาลงทนใน

โครงการ A

กระแสเงนสดทจะเกดขนไม

วาโครงการ A จะถกยอมรบ

หรอไมกตาม ไมใชกระแส

เงนสดทใชในการจดงบ

ลงทน

กระแสเงนสดทใชในการจดงบลงทน

กระแสเงนสดสวนบวกเพม

(incremental cash flows)

การเปลยนแปลงของกระแส

เงนสดรวมของธรกจทเปนผล

โดยตรงจากการยอมรบ

โครงการนนๆ

กระแสเงนสดรวมของธรกจ

ถารบโครงการนน - กระแส

เงนสดรวมของธรกจถาไมรบ

โครงการนน




ตนทนจม (sunk costs) ไมเปนกระแสเงนสดสวน

บวกเพม

ตนทนจมเปนตนทนทเกดขนไปแลว และจะไม

เปลยนแปลงไมวาจะตดสนใจยอมรบโครงการหรอไม

“ถงแมวาเราจะเดนหนามาแลวหลายกาว” กไมได

หมายความวาเราควรตองเสยเงนลงทนตอในโครงการท

ไมมก าไร

พจารณาราคาของคอมพวเตอรโนตบคตวเกาวามผลตอ

การพจารณาซอคอมพวเตอรโนตบคตวใหมของเรา

หรอไม



ตนทนคาเสยโอกาส (opportunity costs) เปน


ถงแมวาโครงการจะม NPV > 0 กไมแนวาโครงการนน

ควรถกยอมรบทนท กจการอาจปลอยผานโครงการทม

NPV สงกวาโครงการทก าลงพจารณากได

กระแสเงนสดทเสยไปจากการยอมรบโครงการควรถก

พจารณา

พจารณาการตงโรงงานในทดนทเปนของกจการอยแลว

กบการตงโรงงานในทดนทตองซอ (มคาเสยโอกาสใน

การขายทดนของกจการเกดขน)



ผลขางเคยง (side effects) เปนกระแสเงนสดสวนบวกเพม

เนองจากกจการทมการบรหารงานหลายสวน การลงทนในโครงการใดโครงการหนงอาจสงผลกระทบตอกระแสเงนสดดานอนๆของกจการ

การกรอน (erosion) คอ การไดมาซงรายไดของโครงการท าใหรายไดจากผลตภณฑหรอบรการดานอนๆ ของกจการลดลง

การเสรมซงกนและกน (synergy) คอ การไดมาซงรายไดของโครงการท าใหรายไดจากผลตภณฑหรอบรการดานอนๆ ของกจการเพมขน



ภาษ (taxes)


ควรถกหกภาษกอนน ามา

พจารณาในการจดงบลงทน

ถามการเปลยนแปลงของ

ภาษทธรกจตองจาย การ

เปลยนแปลงนควรจะถก

พจารณาดวยในการคด


ดวย


ภาษ (taxes)

พจารณาเกราะปองกนภาษ (tax shield) ทไดจากคา

เสอมสภาพ

ถาเราแทนทเครองจกรตวเดมทยงเหลออาย 3 ป และมคาเสอม

$5000 ตอป ดวยเครองจกรใหมทมราคา $45000 และจะเสอม

อายแบบเสนตรงตลอดอาย 5 ป สมมตวาอตราภาษ = 40%

เกราะปองกนภาษสวนบวกเพมทไดจากการเสอมสภาพของ

เครองจกรใหมในกรณนจะเทากบ $1600 ในสามปแรก และ

$3600 ในปท 4 และ 5




รายจายจากดอกเบย (interest expenses) ไมเปนกระแสเงนสดสวนบวกเพม

ในความเปนจรงแลวระดบของหนในโครงสรางทนของกจการจะสงผลกระทบตอมลคาของกจการ แตตอนนเราจะตงสมมตฐานวาระดบการกอหนของกจการ (หรอรายจายจากดอกเบย) ไมมผลตอมลคาของโครงการ

การตดสนใจดานการลงทนและการตดสนใจดานการระดมทนแยกจากกน ดงนนรายจายจากดอกเบยซงเปนผลมาจากการตดสนใจดานการระดมทนจะไมถกพจารณาในกระแสเงนสดของโครงการลงทน

ตนทนของการระดมทน (เชน ดอกเบย เงนตน เงนปนผล ฯลฯ) สงผลกระทบตออตราทใชคดลดกระแสเงนสด


การค านวณกระแสเงนสด

กระแสเงนสดจากการด าเนนงาน

Operating Cash Flows = EBIT – Taxes + Depreciation EBIT = Revenues – Costs – Depreciation

Taxes = EBIT × (1 – Tax Rate)

มลคาซาก (residual value)

ตองไมลมพจารณามลคาซาก (residual value) ของสนทรพยถาวรหลงจากหกภาษ

สวนประกอบส าคญของ FA

European Commission (2008): “Guide to

CBA of investment projects”

อายโครงการ

ตนทนจากการลงทน (investment costs)

รายไดและตนทนจากการด าเนนงาน (operating

revenues and costs)



Investment cost

Investment cost

เงนลงทนในสนทรพยถาวร

(fixed investment)

ตองไมลมพจารณามลคาซาก

(residual value) ของสนทรพย

ถาวรหลงจากหกภาษ

ตนทนในอนาคตจากการแทนท

สนทรพยหรอการบ ารงรกษาท

ไมไดเกดขนตามปกต


Investment cost

Investment cost

เงนลงทนเพอการเรมธรกจ

(start-up costs)

การเปลยนแปลงของเงนทน

หมนเวยนสทธ (changes in

net working capital)

∆NWC = ∆CA - ∆CL

โครงการในระยะแรกมกมสวน

บวกเพมของเงนสด สนคา

คงเหลอ และลกหนการคา ไว

เพอด าเนนการ ซงมกจะนอยลง

จนไมมการเปลยนแปลงใน

ภายหลง


สวนประกอบส าคญของ FA

ตนทนจากการ

ลงทนทงหมด

ตามค าแนะน า

ของ European

Commission

(2008)


Operating revenues and costs

ตนทนจากการด าเนนงาน

ตนทนโดยตรงจากการผลต (วตถดบ คนงาน การ

บ ารงรกษา ตนทนการผลตอนๆ)

รายจายบรหาร

รายจายในการขายหรอแจกจายสนคา

รายไดจากการด าเนนงาน

จ านวนสนคาหรอบรการทคาดหมายวาจะขายได ×

ราคาตลาดของสนคาหรอบรการ



ขอควรระวงในการค านวณ operating costs

คาเสอมไมถกรวมในตนทนจากการด าเนนงาน เนองจาก

ไมใชเงนสด

เงนทนส ารองเพอลงทนในอนาคต ไมควรถกคดเปน

ตนทนจากการด าเนนงาน เนองจากไมไดสะทอนถง

ตนทนจากการบรโภคสนคาและบรการอยางแทจรง

เงนทส ารองไวเผอความไมแนนอนของกระแสเงนสด ไม

ควรถกคดเปนตนทนจากการด าเนนงาน ซงความไม

แนนอนนเราควรใชการวเคราะหความเสยงจดการ



ขอควรระวงในการค านวณ operating revenues

VAT หรอภาษทางออม (indirect taxes) อนๆ ซง

หนวยงานทบรหารโครงการเกบจากลกคาไมควรถกรวม

เปนรายรบ เนองจากเงนสวนนจะถกจายไปใหรฐบาลใน

ภายหลง

เงนอดหนนจากรฐ (subsidies) ไมควรรวมเปนรายรบ



Financial Discount Rate

อตราคดลดทางการเงน สะทอนถงตนทนคาเสย

โอกาสทเสยไปในการใชเงนทนลงทนในโครงการ

แตไมไดลงทนในสนทรพยทางการเงนทมความ

เสยงทเปนระบบระดบเดยวกนกบโครงการ หรอ

อตราผลตอบแทนทเจาของเงนทนตองการไดรบ

จากการใหทนโครงการ

เจาของทนม 2 ประเภทใหญๆ

เจาหน ⇔ อตราดอกเบยเปนตนทนของเงนทน

เจาของ ⇔ อตราผลตอบแทนเปนตนทนของเงนทน


ตนทนเงนทนถวเฉลยถวงน าหนก

(weighted average cost of capital)


WACC = E + D

E× RE +

E + D

D× RD ×(1 – TC)

RD = อตราดอกเบย (ตนทนของการเปนหน)

RE = ผลตอบแทนของผถอหนทใหทนแกโครงการ

D = มลคาของหนในทนของโครงการทงหมด

E = มลคาของสวนของผถอหนในทนของโครงการ

ทงหมด

TC = อตราภาษ

ตวอยางการค านวณ WACC

พจารณาการจดหาเงนทนของโครงการเปด

รานอาหารหรขนาดเลกแหงหนง


เงนกระยะยาว 2,000,000 บาท RD = 10%

หนสามญ 4,000,000 บาท RE = 20%

รวม 6,000,000 บาท WACC =

15.67%

ตวอยางการค านวณ WACC

RD พจารณาจากอตราดอกเบยเงนกของธนาคารกสกรไทย จ า กด

(มหาชน) เทากบ MLR (7.25%) + 1% แตส า หรบกรณธรกจบรการทไม

มหลกทรพยค าประกนอาจจะตองกโดยใหบรรษทประกนสนเชอขนาดยอม

(บสย.) เปนผค าประกนสนเชอ ซงก า หนดอตราคาธรรมเนยมค าประกนท

1.75% ตอป (7.25% + 1%+1.75% = 10%

RE อางองจาก Earning Yield ของบรษท เอสแอนดพ ซนดเคท จ ากด

(มหาชน) (S&P) ซงมคาประมาณ 15% ค า นวณโดยใชขอมล P/E Ratio

เฉลย แตเนองจากรานนมขนาดของธรกจทเลกกวา S&P มาก และยงเปน

ธรกจใหมจงมความเสยงในการด าเนนธรกจมากกวาท าใหอตรา

ผลตอบแทนทผถอหนตองการสงกวาของ S&P ดงนน RE ทจะน ามาใชส า

หรบรานอาหารแหงนจงปรบเพมขนเปน 20%



FA ของโครงการเกยวกบการประปา


Economic Analysis

EA ประเมนมลคาโครงการจากมมมองของสงคม

โดยรวม

คณคาของโครงการวดจากสวสดการทางเศรษฐศาสตร

(economic welfare) ทโครงการจะมอบใหชมชนหรอ

ประเทศ

แนวคดหลกของ EA คอ ปจจยการผลตของ

โครงการ (project input) ควรมราคาเทากบตนทน

คาเสยโอกาส และผลผลตของโครงการ (project

output) ควรมมลคาเทากบความตองการจาย

(willingness to pay) ของผบรโภค


ระเบยบวธของ EA

EA Methodology

เปลยนราคาตลาด (market price) ใหเปนราคาเงา

(shadow price)

คดภาษและเงนโอนใหถกตอง (fiscal correction)

ก าหนดมลคาใหกบผลกระทบของโครงการตอสงคม

โดยรวม

รวมผลกระทบทางออม (indirect effects)

คดลดผลประโยชนสทธของโครงการดวยอตราคดลด

ทางสงคม (social discount rate)


ราคาเงา

บางครงราคาทก าหนดโดยตลาดหรอรฐบาลกไมใช

ตววดทดของตนทนคาเสยโอกาสของปจจยการผลต

และผลผลต โดยเฉพาะอยางยงในกรณตอไปน

ราคาแทจรงของปจจยการผลตและผลผลตถกบดเบอน

เนองจากตลาดไมมประสทธภาพ เชน ในกรณทมการ

ผกขาด

รฐบาลก าหนดราคาของการบรการสาธารณะไมตรงกบ

ตนทนทแทจรง เชน กอตราคาไฟสงกวาตนทนหนวย

สดทายในระยะยาว (ในกรณน ผลประโยชนทาง

เศรษฐศาสตรจะต ากวาผลประโยชนทางการเงน)



วธทวไปในการหา


ความตองการจาย

(willingness to pay)

ตวคณปรบเปลยนราคา

(conversion factor)


Willingness To Pay: การประปา

การบรการน าประปาของเปนหนงตวอยางของการ

ผกขาด ซงในทางเศรษฐศาสตรนน ปรากฏการณน

แสดงถงความไมมประสทธภาพของตลาด เปนผล

ท าใหราคาตลาดของน าประปาไมใชราคาทสะทอน

ถงตนทนคาเสยโอกาสทางสงคมทแทจรง

WTP สามารถหาไดโดยพจารณาบรการทางเลอก

ทสามารถจายน าได (รถน า น าดมขวด อปกรณ

กรองน า ฯลฯ) และหาราคาเฉลยของบรการ

เหลานน หรอส ารวจดวยแบบสอบถาม


Tradable Goods

สนคาทซอขายได (tradable

goods) เชน สนคาทาง

การเกษตร สนคาดานพลงงาน

บางตว หรอสนคาทวไป

ใหเปลยนราคาตลาดใหเปนราคา

พรมแดน (border price) เชน

ราคา CIF ส าหรบสนคาน าเขา

และราคา FOB ส าหรบสนคา

สงออก ทก าหนดดวยสกลเงน

เดยวกน


Non-tradable Goods

รายการหลก (major items)

ของสนคาทซอขายไมได

(non-tradable goods) หรอ

รายการทมตวคณ

ปรบเปลยนเฉพาะ (sector-

specific CF)

ใช conversion factor เฉพาะ

(sector specific factor) ใน

การเปลยน


Non-tradable Goods

รายการรอง (minor items) ของสนคาทซอขาย

ไมได (non-tradable goods) หรอรายการทไมม

ตวคณปรบเปลยนเฉพาะ (sector-specific CF)

ใช standard conversion factor ในการปรบคา


Shadow Wage

คาแรงในปจจบนอาจไมใชตววดทางสงคมทดของ

ตนทนคาเสยโอกาสของแรงงาน เนองจาก

ตลาดแรงงานไมสมบรณ เชน

ตนทนของแรงงานในภาคเอกชน อาจนอยกวาตนทนคา

เสยโอกาสของสงคม เนองจากรฐใหเงนสนบสนนแรงงาน

ในบางพนท

การก าหนดคาแรงขนต า ท าใหผคนอาจไมอยากท างาน

ถงแมวาในประเทศนนจะมอตราการวางงานทสงกตาม

การมอยของภาคธรกจบางสวนทผดกฎหมาย ทไมมคาแรง

อยางเปนทางการก าหนดไว แตมตนทนคาเสยโอกาสของ

แรงงาน


Shadow Wage

คาแรงเงา (shadow wage) แตกตางกนไปตามแต

ละพนท และสวนมากจะเปนคาเฉลยถวงน าหนก

ระหวาง

คาแรงเงาของแรงงานฝมอ และแรงงานไมมฝมอทเคย

ท างานคลายกนมากอน (สวนมากจะถกก าหนดให =

คาแรงในตลาด)

คาแรงเงาของแรงงานไมมฝมอทถกน ามาจากคนวางงาน

(สามารถก าหนดให ≥ สวสดการคนวางงาน)

คาแรงเงาของแรงงานไมมฝมอทมาจากงานอน (สามารถ

ก าหนดให = มลคาของผลผลตทเสยไปจากงานนน)


Shadow Wage

โดยทวไปแลว ตนทนคา

เสยงโอกาสของแรงงานใน

ระบบเศรษฐกจทมคน

วางงานสง มกจะต ากวา

คาแรงทจายจรง


Shadow Wage

สดสวนทใชในการค านวณคาแรง

เงาของแรงงานในแตละประเภทจะ

แตกตางกนไปตามโครงการ

(ขนอยกบจ านวนแรงงานในแตละ

ประเภททใชในโครงการนน)

ในโครงการทมอตราผลตอบแทน

ภายในทางเศรษฐศาสตรทมาก

พอแลว เราไมควรเสยเวลามาก

เกนไปในการค านวณหาคาแรงเงา


Shadow Wage


ตวคณปรบเปลยน




หมายเหต: ตวคณปรบเปลยนราคาของโครงการลงทนในการสรางโรงงานปรบน าเสย โดยมตวคณปรบเปลยนมาตรฐาน

(standard conversion factor) = 0.96

Fiscal Corrections

บางรายการในการวเคราะหทาง

การเงนเปนการโยกยายถายเท

ผลประโยชนหรอตนทนจากภาค

สวนหนงไปอกภาคสวนหนง ซง

ไมกอใหเกดผลกระทบใดๆ ทาง

เศรษฐกจ เชน ภาษทเจาของ

โครงการจายจะถกชดเชยดวย

รายไดของรฐทเพมขน หรอ เงน

อดหนนจากทางรฐทมอบให

เจาของโครงการ


Fiscal Corrections

กฎทวไป

ราคาของ input และ output ทถกพจารณาควรเปนยอด

สทธของ VAT และภาษทางออมอนๆ

VAT จากลกคา ⇒ เจาของโครงการ ⇒ รฐบาล ⇒ ลกคาในรป

ของรายจายสาธารณะ

ราคาของ input รวมทงแรงงาน ควรเปนยอดรวมของ

ภาษโดยตรง

ลกจางไดคาแรงสทธ (หกภาษแลว) สวนภาษจะถกสงไปให

รฐบาล ซงรฐบาลจะจายคนลกจางในรปของรายจายสาธารณะ

เงนอดหนนของรฐบาล (subsidy) เปนการโยกยาย

ถายเทอยางแทจรง ไมควรถกนบเปนรายได


Fiscal Corrections

ขอยกเวน

ภาษทางออม (indirect taxes) บางตว เชน ภาษคารบอน

อาจถกรวมในตนทนของโครงการ แตตองระวงเรอง

double counting เชน พจารณาทงภาษคารบอนและ

ตนทนจากผลกระทบภายนอกตอสงแวดลอมในการ

วเคราะหโครงการ

เงนสนบสนนจากรฐบาลทถกใชเพอใหเจาของโครงการ

ผลตสนคาหรอบรการให (เชน เงนอดหนนโรงเรยนเพอ

ชวยนกเรยนทพการ) ควรถกพจารณาเปนรายได


Non-market impacts

การวเคราะหทางเศรษฐศาสตร

ตองพจารณาถงผลกระทบของ

โครงการตอสงคมโดยรวม ทไม

สามารถหามลคาตลาดไดดวย

ผลกระทบภายในระหวาง

หนวยงานทบรหารโครงการและผ

ไดรบผลประโยชนจากโครงการ

ผลกระทบตอบคคลภายนอก

โครงการ (externality)


Non-market impacts


Non-market impacts


Non-market impacts ของการ

บรการของการประปา มลคาคนตายและคนปวยท

สามารถหลกเลยงไดถาม

สขลกษณะทางน าทด

คารกษาพยาบาลทงหมด

รายไดทเสยไปจากการขาด

งาน

มลคาชวตมนษย (human

life value) ค านวณจาก

รายไดเฉลยและชวงชวตท

เหลออย


Non-market impacts ของการ

บรการของการประปา มลคาเพมจากการรกษาไวซงแหลงน าหรอทดน

ของโครงการท าทอน าเสย

Total economic value = use value + nonuse value

Use value = ผลประโยชนจากการใชทรพยากรธรรมชาต

โดยตรง

Nonuse value = ผลประโยชนทประเมนไดจากการม

ทรพยากรธรรมชาต ถงแมไมไดใชโดยตรง

ความเสยหายตอทดนและสงปลกสราง ทสามารถ

หลกเลยงไดจากโครงการท าทางระบายน า

คาใชจายในการฟนฟและบ ารงรกษาทหลกเลยงได


Non-market impacts

ถงแมจะไมสามารถ

ประเมนผลกระทบตอ

สงแวดลอมได (เนองจาก

ความซบซอนของวธ

ประเมน หรอการขาด

ขอมล) เรากควรจะระบไว

เพอใหผมอ านาจตดสนใจร

ถงการมอยของมน เพอจะ

ไดมขอมลรอบดานไว

ตดสนใจ


ขอควรระวงในการประเมนผล

ประโยชน ตวอยางท 1:

ในโครงการพฒนาแหลงน า การนบผลประโยชนทงจาก

การเพมขนของมลคาทดน และการเพมขนของรายได

จากการท าเกษตรกรรม เปน double counting

เนองจากเจาของทดนสามารถเลอกไดอยางเดยววาจะ

ขายทดนออกไป หรอเกบไวท าการเกษตร

ตวอยางท 2:

รายไดจากปายโฆษณาของการสรางถนนใหม อาจไม

ควรนบเปนผลประโยชน เนองจากถนนใหมอาจท าให

ปายโฆษณาในพนทอนลดลง (ผลประโยชนสทธ = 0)


ขอควรระวงในการประเมนผล

ประโยชน ตวอยางท 3:

โครงการผนงบประมาณลงในเขตเลอกตง

ของตนเองเพอประโยชนทางดานการเมอง

(pork barrel projects) ซงนกการเมอง

ชอบอางวาจะท าใหเกดการสรางงานขน

ในพนท และนบการจางงานทเพมขนเปน

ผลประโยชนของโครงการ แตทจรงแลว

คาแรงเปนสวนหนงของตนทน ไมใช

ผลประโยชน ผลประโยชนทางสงคมของ

การจางงานถกนบรวมไปแลวดวยการใช

“คาแรงเงา”


Non market impacts: สนทรพยทน

ของภาครฐ สนทรพยทนของภาครฐ เชน ทดน อาคาร

เครองจกร และทรพยากรธรรมชาต ทสามารถใช

ในการอนถาไมไดถกใชในโครงการ ควรถก

ก าหนดราคาดวยตนทนคาเสยโอกาส ไมใชราคา

ในอดตหรอราคาตามบญชของมน

ขอยกเวน

สนทรพยทนของภาครฐบางรายการ จะไมสามารถใชใน

การอนได ในกรณน รายจายในอดตไมสามารถน า

กลบมาคนได จงไมควรถกพจารณาเปนตนทนทางสงคม

(social costs) ของโครงการใหม


Social discount rate


เรยกอกอยางวา consumption rate of interest หรอ

อตราดอกเบยทผคนตองการ ในการเลอนการบรโภค

สวนเพมออกไป 1 ป

SDR แปรผนตามความชอบของผคนในประเทศตอการ

ไดบรโภคในตอนน โดยยอมเสยการเตบโตทางเศรษฐกจ

ไป

ในประเทศยากจน การบรโภค ณ เวลาปจจบนมความส าคญมาก

ท าใหประเทศเหลานนม SDR สงกวา ประเทศพฒนาแลว ท

ผคนมความอดทนมากกวาในการเลอนการบรโภคออกไปใน

อนาคต



Social Time Preference Rate (STPR)

r = eg + p

r = real SDR

e = ความยดหยนของสวสดการสงคมหนวยสดทาย (marginal

social welfare) เทยบกบรายจายของรฐ (public expenditure)

หรอ ความยดหยนของอรรถประโยชนหนวยสดทาย (marginal

utility) เทยบกบการบรโภค (consumption)

g = อตราการโตของรายจายของรฐ หรอ อตราการโตของการ

บรโภค

p = อตราของความชอบระหวางชวงเวลา (inter-temporal

preference rate)



Social Time Preference Rate (STPR)

p จะมคาสงในประเทศทก าลงพฒนา ซงผคนจะตองการ

สวนชดเชยทเพมขนในการเลอนการบรโภคออกไป

p ยงขนอยกบอตราการมชวตและลกษณะสวนบคคลอกดวย

หลายๆ ต าราก าหนดให p = อตราการตายในประเทศ

g ในหลายๆ ประเทศขนอยกบการเตบโตของ GDP

e = log(1-t)/log(1-T/Y)

t = อตราภาษเงนไดหนวยสดทาย

T = จ านวนภาษทตองจาย

Y = รายไดทตองจายภาษ





European Commission (2008): “Guide to

CBA of investment projects”

European Commission แนะใหใช real SDR = 5.5%

ส าหรบประเทศทอยในกลม Cohesion Countries และ

ใหใช real SDR = 3.5% ส าหรบประเทศอนๆ

อตรานอาจหาไดจากหนวยงานสวนกลางทท าหนาท

วางแผนงานพฒนาของชาต (เชน ส านกงาน

คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต)

ถาหาไมไดใหใชอตราสงๆ เชน 8-10% แลวใช

sensitivity analysis ตรวจสอบ


FA VS EA


Financial Analysis Economic Analysis

ก าไร-ขาดทนของบรษทหรอ

องคกรก าไร-ขาดทนของสงคม

ใชผลผลตขององคกร ใชผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอม

ใชราคาตลาดในการก าหนด

มลคา

ใชคาเสยโอกาสในการก าหนด

มลคา

ภาษนบเปนตนทน ไมนบภาษเพราะเปนการโยกยาย

ถายเท

ใช WACC หรอ bank lending

rate เพอปรบมลคาระหวางเวลา

ใช Social Discount Rate เพอ

ปรบมลคาระหวางเวลา

FA VS EA

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน “การประเมนโครงการลงทนในมมมองของเจาของโครงการ หรอ ผประกอบการ จะมงเนนท

ผลตอบแทนสทธหลงจากหกภาษเงนไดนตบคคลแลว ดงนนเครองมอทใชในการประเมนไม

วาจะเปน NPV IRR หรอ PB จะใชกบกระแสเงนสดหลงจากหกภาษเงนไดนตบคคลแลว

ในขณะทการประเมนโครงการลงทนในมมมองของกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษ

พลงงาน โดยส านกก ากบและอนรกษพลงงาน (สกอ.) ซงเปนหนวยงานของรฐ จะแตกตาง

จากในมมมองของเจาของโครงการ เนองจากสกอ. จะตองค านงถงผลประโยชนโดยรวมของ

ระบบเศรษฐกจทจะเกดจากการใหการสนบสนนการอนรกษพลงงาน มใชผลตอบแทนท

ภาคเอกชนจะไดรบ การวดผลตอบแทนโดยรวมของระบบเศรษฐกจจะใชเครองมอทเรยกวา

อตราผลตอบแทนการลงทนทางเศรษฐศาสตร (Economic Internal Rate of Return :

EIRR) โครงการลงทนทมคา EIRR เกนกวาคามาตรฐาน รอยละ 9 ตอป ถอวาเปนโครงการ

ท สกอ. นาจะสนบสนนใหเกดขน ในขณะเดยวกน สกอ. กจะใชเครองมออกตวหนงท

เรยกวา อตราผลตอบแทนการลงทนทางการ เงน (Financial Internal Rate of Return :

FIRR) ในการคดเลอกโครงการทเสนอขอรบการสนบสนน และก าหนดขอบเขตของการ

สนบสนนแกโครงการลงทนทมคา FIRR เกนกวา MRR+2 จะถอวาเปนโครงการทม

ผลตอบแทนทางการเงนในตวของมนเองมากเพยงพอทเจาของโครงการควรลงทนเอง โดย

ไมตองไดรบการสนบสนนจาก กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน”


FA และ EA สงเสรมซงกนและกน

โครงการสาธารณะทถกยอมรบตองสงผลดตอ

เศรษฐกจโดยรวม ในขณะเดยวกนกตองมความ

ยงยนทางการเงน (financially sustainable) ดวย

โครงการทไมมความยงยนทางการเงนจะไมม

เงนทนมากพอทจะใชในการด าเนนงาน ซงจะท า

ใหสนคาหรอการบรการมคณภาพต าลง โดยใน

ทสดแลวกจะสงผลกระทบในแงลบตออปสงคของ

สนคาหรอการบรการ ท าใหรายไดทางการเงนและ

ผลประโยชนทางเศรษฐศาสตรลดลง


กรณศกษา:

โครงการสรางโรงงานปรบน าเสย จดประสงค

สรางโรงงานปรบน าเสยเพอน าน าทปรบมาใชใหมใหเกด

ประโยชน

อปสงคของน าประปาทผลตไดจากการปรบน าเสย

มาจาก

น าดมทสงใหผใชในเมอง

พนททางการเกษตรทขอทดน า

การใชน าในภาคอตสาหกรรม

บรการปรบน าเสย



โครงการสรางโรงงานปรบน าเสย ตนทนจากการลงทน

สรางทพกกกเกบน าเสย

สรางโรงงานปรบสภาพน าเสย

สรางอาคารล าเลยงน าทปรบแลว

ไปสภาคอตสาหกรรม ภาค

เกษตรกรรม และภาคครวเรอน

ไมรวม VAT



โครงการสรางโรงงานปรบน าเสย Start-up phase

กนระยะเวลาประมาณ 5 เดอน และจะเรมตนในปท 4

ของโครงการ

ก าหนดเปาหมายในการผลตไว 70% ของก าลงการผลต

เตมท

อปกรณบางอยาง (ประมาณ 60% ของตนทนจาก

อปกรณทงหมด) จะถกแทนทเมอหมดอายทาง

เศรษฐศาสตรของมน (16 ป หรอปท 20 ของโครงการ)



โครงการสรางโรงงานปรบน าเสย ตนทนจากการด าเนนงาน

(ปรบน าเสยและแจกจายน า)

คาแรง

คาไฟ

วสดอปกรณ

สนคาและบรการชวงกลางทใช

เปนปจจยการผลต

การบ ารงรกษา

การก าจดกากทเหลอจากการ

ปรบน าเสย



โครงการสรางโรงงานปรบน าเสย มลคาซาก (residual

value)

4% ของมลคาเรมตนของ

สวนประกอบทมอายยาว

3.8% ของมลคาเรมตน

ส าหรบสวนประกอบทใช

แทนท

รวม €6,030,000 ในป

สดทายของโครงการ



โครงการสรางโรงงานปรบน าเสย



หมายเหต: การวเคราะหทางการเงนของโครงการลงทนในการสรางโรงงานปรบน าเสย


หมายเหต: การวเคราะหทางการเงนของโครงการลงทนในการสรางโรงงานปรบน าเสย


โครงการสรางโรงงานปรบน าเสย การวเคราะหทางเศรษฐศาสตรจะใช CF ในการ

ปรบราคาตามตารางท 4.41 โดยม SCF = 0.96

ผลประโยชนทางเศรษฐศาสตร

นกวเคราะหมองวารายไดทการประปาเกบไดจากบรการ

ถงแมจะถกปรบดวย CF ทเหมาะสมแลวยงไมเพยง

พอทจะนบเปนผลประโยชนทางสงคมของโครงการ

ดงนนรายไดทางการเงนจงไมถกรวมเปนผลประโยชน

ทางเศรษฐศาสตร เพอหลกเลยง double-counting



โครงการสรางโรงงานปรบน าเสย ผลประโยชนทางเศรษฐศาสตร

การประหยดของทรพยากรน าบาดาล และการฟนฟทาง

ธรณวทยาของแหลงน าในอนาคต

จ านวนน าบาดาลทประหยดได × ราคาเงา

การพฒนาของจ านวนและคณภาพของผลผลตทาง

การเกษตรททดน าจากโครงการน

สมมตวารายไดเพมจากการทดน าเขามาในพนท = €52,000 ตอ

เฮกเตอร และใช breakdown factor = 0.65 เปนตวคณ เพอ

ค านงถงผลกระทบทไมไดมาจากโครงการ



โครงการสรางโรงงานปรบน าเสย ผลประโยชนทางเศรษฐศาสตร

น าเสยทปรบแลวยงให

ผลประโยชนในหลายๆ ภาคสวน

ของระบบเศรษฐกจ นอกจากจะ

เปนการรกษาไวซงแหลงน าและ

ทดนแลว ยงท าใหสขอนามยและ

คณภาพชวตของคนในสงคม

สงขนดวย

จ านวนน าดทผลตไดเพอการน า

กลบมาใชใหม × ราคาเงา



โครงการสรางโรงงานปรบน าเสย ตนทนทางเศรษฐศาสตรท

ไมเปนตวเงน

เสยง กลนเหมน ความ

งดงามของพนททเสยไป


ใช real SDR = 5.5%

เนองจากเปนโครงการใน

ประเทศในกลม cohesion

countries



หมายเหต: ตวคณปรบเปลยนราคาของโครงการลงทนในการสรางโรงงานปรบน าเสย โดยมตวคณปรบเปลยนมาตรฐาน

(standard conversion factor) = 0.96


หมายเหต: การวเคราะหทางการเศรษฐศาสตรของโครงการลงทนในการสรางโรงงานปรบน าเสย


หมายเหต: การวเคราะหทางการเศรษฐศาสตรของโครงการลงทนในการสรางโรงงานปรบน าเสย

Useful links

EuropeAid Eco-Fin Manual:

http://ec.europa.eu/europeaid/multimedia/p

ublications/documents/tools/europeaid_ad

m_manual_ecofin_en.pdf

DG Regio Guidelines on the

methodology of cost-benefit analysis:

http://ec.europa.eu/regional_policy/sources

/docoffic/2007/working/wd4_cost_en.pdf


Useful links

DG Regio Guide on cost-

benefit analysis for

investment projects:

http://ec.europa.eu/region

al_policy/sources/docgene

r/guides/cost/guide2008_e

n.pdf


6/16/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 946/16/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 94

4/6/2011 Natt Koowattanatianchai 94

Documents

6/16/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 1fin.bus.ku.ac.th/135512 Economic Environment for Finance...6/16/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 5 ห วข อบรรยาย Project