ค าแนะน าส าหรบการเรมตน ทจะเปนนกเขยน

ค าแนะน าส าหรบการเรมตนทจะเปนนกเขยน

1. ฝกเขยนงานชนเลกๆ และพยายามเขยนทกวนใหเปนนสย เพอสรางความคนเคยในการเลาเรองดวยการเขยน 2. ควรจะน าอปกรณการเขยนไปดวยทกทและบนทกสงทไดพบเหน 3. ตกตวงและกอบโกยการเขยนในชวงนาททอง คอ ชวงทความคดสรางสรรคก าลงท างานหรอโลดแลนมากทสด

ค าแนะน าส าหรบการเรมตนทจะเปนนกเขยน

4. อยาพงกงวลกบผลงาน และเขยนไปแกไป แตควรเขยนใหเสรจรางหนงกอน ทงเวลาไว แลวคอยกลบมาอานใหม เพอปรบแก หรออาจหาผชแนะขอบกพรอง 5. ตองสรางความรสกวา การเขยนเปนงานทสนกและทาทาย ไมใชงานประจ าท “ตองท า” หรอเปนงานทจ าเจและนาเบอหนาย

การกอก าเนดความคดสรางสรรค

บคลกภาพของผมความคดสรางสรรค

ร+เขาใจในมมกวาง

เปดรบประสบการณใหม

ทดลองในสงทแตกตาง

กลาเสยง

กระตอรอรน เปนอสระจากคานยม

มองโลกอยางมอารมณขน

ไมกลวปญหา

การแกปญหาเปนสงทาทาย

มความอดทน

นอกเหนอจากบคลกภาพทเปนแนวทางในการผลกดนใหเกดความคดสรางสรรคแลวนน บคคลทตองการเปนนกเขยนหรอมผลงานทสรางสรรคจ าเปนตองมสงตางๆ ดงน

1. การมจนตนาการทท าใหเกดความคดสรางสรรค

2. การตอยอดสสงใหมจากฐานความรทมอยเดม

3. อารมณและแรงบนดาลใจกระตนใหเกดความคดสรางสรรค

การกอก าเนดความคดสรางสรรค

1. การมจนตนาการทท าใหเกดความคดสรางสรรค

ความคดสรางสรรค เกดจากการท างานของสมองซกขวา ซงมความสามารถในการจนตนาการ

“จนตนาการ” จงเปนสวนประกอบทส าคญยงในการคดสรางสรรคเพอใหเกดผลงาน “จนตนาการ” เปนองคประกอบส าคญของงานเขยนประเภทเรองสมมต เชน นวนยาย เรองสน เขยนโฆษณา รวมถงการสรางรปแบบใหสอดคลองกบเนอหา

“จนตนาการ” ยงน ามาใชกบงานเขยนอนๆ ได เพอใหมความนาอาน เชน - การยกตวอยางประกอบเรองราว - การอธบาย - การวาดภาพ

- การใหขอเสนอแนะและคาดการณลวงหนา

แตถาสอดแทรกจตนาการมากเกนไปหรอเปนจนตนาการทขาด ความรความคด กอาจท าใหงานเขยนขาดน าหนกและความนาเชอถอ

1. การมจนตนาการทท าใหเกดความคดสรางสรรค

สมมตวานกศกษามกลมขอมลเกยวกบเพลงพระราชนพนธของรชกาลท 9

สวสดวนปใหมพา ใหบรรดาเราทานรนรมย ฤกษยามดเปรมปรดชนชม ตางสขสมนยมยนด ขาวงวอนขอพรจากฟา ใหบรรดาปวงทานสขศร โปรดประทานพรโดยปราณ ใหชาวไทยลวนมโชคชย

ใหบรรดาปวงทานสขสนต ทกวนทกคนชนชมใหสมฤทย ใหรงเรองในวนปใหม ผองชาวไทยจงสวสด ตลอดปจงมสขใจ ตลอดไปนบแตบดน ใหสนทกขสขเกษมเปรมปรด สวสดวนปใหมเทอญ

ค ารอง : พระเจาวรวงศเธอ พระองคเจาจกรพนธเพญศร ท านอง: พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ขาพเจาขออนเชญเนอเพลงพระราชนพนธล าดบท 13 ของในหลวง รชกาลท 9 มาเปนพรปใหมของป 2563 แกทานผอานอนเปนทรกนะคะ

สมมตวานกศกษามกลมขอมลเกยวกบเพลงพระราชนพนธของรชกาลท 9

สมมตวานกศกษามกลมขอมลเกยวกบอากาศรอน

เขาสชวงเวลาทรอนทสดของทกป หลายคนวางแผนลวงหนาหนความรอน แตบางคนหนไมได ตองอยกบความรอนกนตอไป หากรอนแคกายกยงมวธดบรอนมากมายหลายแบบ แตถารอนใจดวยกคงเพมภาระใหตวเองอกหลายเทา แตความจรงไมมใครหนความรอนไดทงกายและใจ

ท าไดอยางมากกปรบตวกบมนไป ขอใหทานผอานมความสข สนกกบฤดรอนนนะคะ

2. การตอยอดสสงใหมจากฐานความรทมอยเดม

ความคดสรางสรรคนเกดจากการน าขอมลหรอความรทมอยเดมมาคดตอยอดหรอคดเรองใหมๆ ไดเพมขน

ตวอยาง เอดสน นกประดษฐผยงใหญทไดจดสทธบตรสงประดษฐไว มากกวา 1,000 รายการ แตมเพยงรายการเดยวเทานนทมาจากความคด ของเขาจรงๆ นนคอ หบเสยง

ค ากลาวของเอดสน

“ผมคดวาผมเปนนกดดซมตวยงมากกวา ผมไดดดซมความคด

จากทกแหลงเทาทจะท าได แลวเอามาทดลองใช เอามาปรบปรงจน

กลายเปนสงทมคณคา ความคดทผมเอามาใชสวนใหญ เปนความคด

ของคนอนทไมเคยถกพฒนาขนมาทงนน”

2. การตอยอดสสงใหมจากฐานความรทมอยเดม

โฉมแมจกฝากไว อยธยา ดฤๅ เกรงสตวปาพมาหมา หมราย ฉดคราขมขนสา- รพดถอย ท าแล สาปแชงชาตพมาให หมนไหมฉบหาย ฯ โฉมนองจกฝากน า ใจนาง เองฤๅ เกรงเชนน าคางสาง เสอมสน กลอกกลงอยางเพชรวาง รงรวง งามแฮ แตครเดยวแตกดน เชอไดหมายไฉน ฯ

ตวอยางการตอยอดสสงใหมจากฐานความรทมอยเดม

โอศรนวลทพยแกว กนร พเอย

ฝากเทพไทธรณ ฟากฟา

สามโลกหลมโลกย ฤๅเชอ

โฉมแมฝากปาชา ชอบแทอาถรรพณ ฯ

(บางกอกแกวก าศรวล ของ องคาร กลยาณพงศ)

ตวอยางการตอยอดสสงใหมจากฐานความรทมอยเดม (ตอ)

ตวอยางขางตนเปนการลอเลยนขนบฝากนางคอ ก าสรวลโคลงดนสมยอยธยา โฉมแมจกฝากฟา เกรงอนทร หยอกนา อนทรทานเทอกโฉมเอา สฟา โฉมแมจกฝากดน ดนทาน แลวแฮ ดนฤขดเจาหลา สส สองส ฯ โฉมแมฝากนานน า อรรณพ แลฤๅ ยยวนาคเชยช อก พไหม โฉมแมร าพงจบ จอมสวาสด กเอย โฉมแมใครสงวนได เทาเจาสงวนเอง ฯ

จนทรเอยจนทรเจาขา ฉนเกดมาในเมองหลวง จนทรเดนเหนเตมดวง โชตชวงอยรหลงคา จนทรจาจนทรเจาเอย ฉนไมเคยไดศกษา วนวนวงไปมา ขายมาลยใหรถยนต จนทรเอยพระจนทรเจา ฉนตองเฝาอยบนถนน แดดรอนไมรอนรน เทารอนใจไมมกน

ตวอยางการตอยอดสสงใหมจากฐานความรทมอย

จนทรเอยจนทรเจาขา ขอหลงคาคลมแผนดน

ขอมงกนยงรน ขอผาหมใหหายหนาว

จนทรจาจนทรเจาเอย ฉนไมเคยรเรองราว

ก.ไก ข.ไขดาว ขอครดวยชวยสอนฉน

จนทรเอยพระจนทรเจา ขอคนเรารกผกพน

“ขอสทธเทาเทยมกน และขอวนฉนมกน”

(เพลงขลยเหนอทงขาว ของเนาวรตน พงษไพบลย)

ดดแปลงมาจากของเดมคอ เพลงกลอมเดก จนทรเจาขา

จนทรเอยจนทรเจา ขอขาวขอแกง ขอแหวนทองแดง ผมอนองขา

ขอชางขอมา ใหนองขาข ขอเกาอ ใหนองขานง

ขอเตยงตง ใหนองขานอน ขอละคร ใหนองขาด

ขอยายช เลยงนองขาเถด ขอยายเกด เลยงตวขาเอง

3. อารมณและแรงบนดาลใจกระตนใหเกดความคดสรางสรรค

อารมณ (emotion) และแรงบนดาลใจ (motivation) เปนสงทไม อาจแยกออกจากกนได อารมณ เชน รก เกลยด รษยา เศรา ความอยาก เปนปจจยส าคญทผลกดนใหบคคลมบทบาทและพฤตกรรม ตลอดจนเปนแรงบนดาลใจใหเกดความคด และอยากจะสรางสรรค ผลงานทสรางสรรค

นอมประนมกมกราบสกการะ ร าลกพระจกรนปนสยาม

ธ ผทรงครองหวใจไทยทกนาม เนองในยามเสดจลวงหวงพมาน

พระมหากรณาธคณค าจนชาต ทรงหวงราษฎรทวไทยอนไพศาล

ทศพธราชธรรมด าเนนนาน เปนสายธารชมชนระรนใจ

ทกถอยความตามพระราชด ารส ทกพระราชจรยวตรพสทธใส

ทกสงสรรพทรงสรางใหปวงไทย ทกหวใจส านกมนนรนดร

ขอตงใจนอมจตอธษฐาน จะสบสานใหมนคงททรงสอน

เปนคนดของชาตไทยไมแคลนคลอน เสมอนทพระภธรด าเนนน า

การคด และการจดระเบยบความคด

การคด และการจดระเบยบความคด

• การคดเปนสงทดทกอใหเกดความงอกงามทางปญญา • แตการ “คดมาก” ไปกไมด ผท “คดมาก” จงไมใชผท “คดเปน” ดงนน บคคลทคดเปนหรอรจกคด จะตองมคณลกษณะดงน

1. คณลกษณะส าคญของการเปนนกคด 2. การจดระเบยบความคด

1.1 มความชางสงสยและตงค าถามตอสงทเกดขนโดยไมยอม คลอยตามหรอเชอในสงทเชอกนมาอยางงายๆ 1.2 มความสนใจสงรอบตวและเปนนกสงเกต เชน ไอแซค นวตน ถาไมสนใจการหลนของผลแอปเปล เขากคงไมคดถงเรองแรงโนมถวง ของโลก

1. คณลกษณะส าคญของการเปนนกคด

1.3 มความรกในการแสวงหาความร

1.4 มความพากเพยรตอการคนควา การรวบรวม กลนกรอง และ

แยกแยะขอเทจจรง

1. คณลกษณะส าคญของการเปนนกคด

1.5 ไมกลวความลมเหลวและมความคดเชงบวก ตวอยางคอ การคดคนและประดษฐหลอดไฟของเอดสน ทใชวสด อปกรณตางๆ ถง 1,800 ชนด ไมเวนแมแตหนวดของเพอน หลงจากททดลองไปแลว มคนถามเขาวารสกอยางไรกบความ ลมเหลว เอดสน ตอบวา “เขาไดรบความรมากมายจากความลมเหลวและ อยางนอยทสดกรแลววาวสดเหลานนใชไมได”

1.6 มความกลาและความใจกวางทจะยอมรบขอคนพบทแตกตาง พรอมพจารณาทางเลอกทหลากหลาย 1.7 คดใหครบจนจบกระบวนความ หมายถง การคดใหเหนภาพ ทงกระบวนการตงแตตนจนจบ กลาวคอ จะตองคดและพจารณาไปขางหนาในสงทยงไมเกดขน โดยคดวาเรองนนๆ จะจบลงอยางไร

1. คณลกษณะส าคญของการเปนนกคด

การจดระเบยบความคด จะชวยใหการคดมลกษณะเปนการ กระบวนการและเปนระบบ งายตอการเรยบเรยงและล าดบเพอการ สอสารผานงานเขยน แนวทางการจดระเบยบความคดอนน าไปสการคดและการเขยน สรางสรรค มหลายวธ ดงน

2. การจดระเบยบความคด

2.1 การจดจ าแนกหมวดหมของสรรพสง

2.2 การจ าแนก “ความหมาย” (meaning) กบ “นยส าคญ” (significance) ของค าออกจากกน

2.3 การคดนอกกรอบ

2.4 การคดบนพนฐานของคขดแยง

2.5 การคดพาดพงหรออางองถงสงทคนเคย

2. การจดระเบยบความคด

2.1 การจดจ าแนกหมวดหมของสรรพสง

หมายถง การพจารณาจ าแนกแยกแยะสรรพสงออกเปนหมวด เปนหม หรอเปนกลมอยางมเหตผล ตวอยาง พรรณไมดอกตางๆ เชน กหลาบ กาหลง ราตร ลนทม นมแมว แกว พกล ฯลฯ นน อาจจ าแนกไดหลายประเภท

การจ าแนกตามจ านวนพยางค/ การจ าแนกตามลกษณะของใบ สของดอก กลน ผลหรอเมลด /การจ าแนกตามพนทการปลก

2.2 การจ าแนก “ความหมาย” (meaning) กบ “นยส าคญ” (significance) ของค าออกจากกน

ภาษาเปนตวแทนของสงทถกกลาวถงเสมอ ภาษาถกเจอปนและแอบแฝงไวดวยระบบคณคา อคต อดมการณ จงท าใหค าแตละค ามทง “ความหมาย” และ “นยส าคญ” ดงนน การเลอกใชค าของผเขยนจ าเปนตองค านงถงบรบทและเนอหาดวย

• คณสมชายหรอ คนกลางนนไง นงอยระหวางคณจตดกบคณสดา

• โอย...ชาวบานแบงเปน 2 ฝาย ฝายหนงไมยอมใหตดถนนเขาหมบาน

อกฝายสนบสนน คงตองหาคนกลางมาแกปญหาแลว

• คนกรงเทพ ซอขาวสารราคาแพงขนๆ แตชาวนากยงยากจนเหมอนเดม

รวยแตคนกลางเทานน

คนทนงระหวางกลางโดยคนอนๆ นงขนาบขาง

ผท าหนาทไกลเกลย

ผท าการคาระหวางผผลตกบผบรโภค

• ตวอยาง

ผใหญบานมองหนาซดเซยวของลกบานกอนถามวา “แกแนใจนะวา ตนแมวขนบานแก ไมใชขโมยของไปขายเอง แลวบอกเมยวาถกขโมย ” “ โธ ผใหญ ฉนจะไปโกหกท าไม ฉนมนโชครายจรงๆ วนกอนเขา ไปในตลาดดนโดนมอกาวลวงกระเปาเสอหยบเงนคากบขาวไปอก” “เออ ๆ แกไปรดน ามนตบางกดนะ” ผใหญบานสรปอยางออนใจ

ตนแมว หมายถง ผรายทยองเบายงกวาแมว มอกาว หมายถง ผรายทหยบหรอลวงของของผอนไดแนบเนยนราวกบมอทาดวยกาว

2.3 การคดนอกกรอบ

การคดใหหลดพนออกจากกรอบของสงคม ประเพณ วาทกรรมหลก และอ านาจ หรอการพยายามมองโลกในมมทแตกตางจากคนทวไป การคดนอกกรอบอาจท าไดโดย - การพยายามตงค าถามกบปรากฏการณทางสงคมกบธรรมเนยม ปฏบตหรอสงทยอมรบกนทวไปวาเปนความรและความจรง เพอทจะ ท าใหมองเหนอกดานหนงของความรและความจรงทถกปดทบไว

2.4 การคดบนพนฐานของคขดแยง

หมายถง การน าสงทเปนคขดแยงมาใชเปนฐานความคดและการจดระบบความคด เชน ขาว-ด า, หญง-ชาย, ขมน-ปน , ความเจบไขไดปวยกบความสข

กายสบายใจ โดยค านงถงธรรมชาตของความขดแยงของสรรพสง เหลานน

2.5 การคดพาดพงหรออางองถงสงทคนเคย

สงทคนเคยในทน ไดแก ส านวน สภาษต ค าพงเพย ประวตศาสตร

นยายปรมปรา เรองราวทคนสวนใหญรจกด หรอค ากลาวทคนในสงคม

ทวไปนยมพดกน

การคดพาดพงหรออางองถงสงทคนเคย หมายถง การน าความคด

ไปเชอมโยงกบสงทคนเคย ทงดานทเปนความเหมอน ความสอดคลอง

และความแตกตาง

ส านวน หมายถง การใชถอยค าในเชงเปรยบเทยบเพอใหเหนภาพ สมจรงตามตองการ ส านวนมกเกดจากประสบการณ สงแวดลอมใกลตว สงทเกดขน ในชวตประจ าวน เชน ซนเหมอนลง ปดทองหลงพระ หวานอะไรไดอยางนน กางขวางคอ

2.5 การคดพาดพงหรออางองถงสงทคนเคย

สภาษต หมายถง ค ากลาวทด ทเปนจรงทกสมย มคตชวนใหคด เปนค าเตอน ค าสอนใหประพฤตด มกรยามารยาทด และ สอนใหเหน สจธรรมแหงชวต

เชน “ใหทกขแกทานทกขนนถงตว”

“แพเปนพระชนะเปนมาร”

“อยาไวใจทาง อยาวางใจคน จะจนใจเอง”

“เมอนอยใหเรยนวชา ใหหาสนเมอใหญ”

ค าพงเพย หมายถง ค ากลาวลอยๆ มความหมายกลางๆ เพอผใชน าไป ใชใหเขากบเรองหรอสถานการณ เชน ก าแพงมห ประตมชอง สวรรคในอก นรกในใจ

2.5 การคดพาดพงหรออางองถงสงทคนเคย

การคดจะใชสงทคนเคย โดยเฉพาะ ส านวน สภาษต ค าพงเพย ผเขยนตองระมดระวงการใช ดงน ควรใชใหตรงกบความหมาย “เขาเปนคนหนาตาด แตงตวเรยบรอย ทาทางเปนสภาพบรษ แตดราย ใจอ ามหตสามารถฆาคนได คนประเภทนเรยกวาคน หนาซอใจคด”

ทถกคอ “หนาเนอใจเสอ”

ควรใชใหเขากบเรอง

ดซ! สองคนนเขากนไดดทกเรองเหมอนกบกงทองใบหยก

2.5 การคดพาดพงหรออางองถงสงทคนเคย

ควรใช... ดซ! สองคนนเขากนไดดทกเรองเปนปเปนขลย

ควรใชค าเหลานใหถกตอง

เขาเมองอยาลมพรา เขาปาอยาลมขวาน

คนลมอยาทบ

ท านาบนหวคน

เขาเถอนอยาลมพรา ไดหนาอยาลมหลง

คนลมอยาขาม

ท านาบนหลงคน

2.5 การคดพาดพงหรออางองถงสงทคนเคย

โดยสรปอาจกลาวไดวา • คณลกษณะทส าคญของการเปนนกคดและการจดระเบยบความคด เปนสงททกคนสามารถฝกฝนและพฒนาได • ในชวงแรกของการฝกคดตามวธตาง ๆ ขางตน อาจรสกตดขดอยบาง เนองจากไมคนเคย แตถาไดกระท าอยเสมอ กจะกลายเปนธรรมชาต และสรางสรรคผลงานไดอยางมประสทธภาพ

การเขยนยอหนา

การเขยนยอหนา

ยอหนา คอ ขอความตอนหนง ๆ ซงเปนสวนประกอบของ เรองราวตาง ๆ ยอหนาแตละยอหนาจะประกอบดวยใจความส าคญ 1 อยาง และมสวนขยายใจความส าคญ เพอใหเกดความชดเจนยงขน

ลกษณะของการเขยนยอหนา

1. มใจความส าคญเพยงอยางเดยว คอยอหนาทดตองมจดส าคญท จะกลาวถงเพยงประเดนเดยว สวนขอความอนๆ เปนเพยงสวนขยาย 2. มความสมพนธด หมายความวา เนอความในแตละยอหนาจะตอง มการเชอมโยงกลมกลนกนเปนอยางด 3. มความสมบรณ หมายความวา ในยอหนาแตละยอหนาจะตอง มใจความส าคญพรอมสวนขยายทท าใหผอานสามารถเขาใจความ ความส าคญนนได

สวนประกอบของยอหนา

ในแตละยอหนาจะมสวนประกอบทส าคญ 2 สวนคอ

1. สวนใจความส าคญ หมายถง ประเดนส าคญทตองการจะกลาวถงในยอหนาแตละยอหนา 2. สวนขยาย หมายถง ขอความตางๆ ทอธบายใหรายละเอยดหรอ ยกตวอยางตางๆ เพอประกอบใหผอานสามารถเขาใจประเดนส าคญใน ยอหนาเพมมากขน

รปแบบของยอหนา

รปแบบของยอหนาทนยมใชมอย 4 รปแบบ

1. ประโยคใจความส าคญอยตนยอหนา

2. ประโยคใจความส าคญอยกลางยอหนา

3. ประโยคใจความส าคญอยทายยอหนา

4. ประโยคในความส าคญอยตนและทายยอหนา

1. ประโยคใจความส าคญอยตนยอหนา

อาหารของคนในปจจบนไดปรบเปลยนไปจากเดมอยางมาก มทงการแปรรปอาหารมากขน อาหารมสารพษ มสารเคมตกคาง มากขน มการบรโภคเนอสตวมากกวาผกผลไมหรอรบประทานกากใย อาหารลดลงอยางเหนไดชด

2. ประโยคใจความส าคญอยกลางยอหนา

“บญ” ไดมค าแปลไวในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานวา “เครองช าระสนดาน ความด กศล ความสข” โดยนยนเราจะเหนไดวา การท าบญกคอ ท าความด การท าความดทก ๆ อยาง ยอมไมมจ ากดเขต หรอจ ากดเวลาใดๆ ถาหากเปนความดแลวจะท าอยางไร หรอท าเมอไรก นบวาเปนบญทงสน

3. ประโยคใจความส าคญอยทายยอหนา

คนไทยเปนผทโชคดทไดมภาษาของเราเอง และมอกษรไทยเปน อกษรประจ าชาต ซงเปนมรดกอนล าคาทบรรพบรษไดสรางไวเปน เครองแสดงวา ไทยเราเปนชาตทมวฒนธรรมสงสงมาแตโบราณกาล และยงยนมาจนถงบดน คนไทยผเปนเจาของภาษาควรภาคภมใจ และถอวาภาษาไทยส าคญกวาภาษาอน เพราะเปนภาษาของชาต และ เปนภาษาทเราตองใชไปชวชวต

4. ประโยคในความส าคญอยตนและทายยอหนา

“คนไทยนนถอวาบานเปนสงส าคญตอชวต ตงแตเกดไปจนตาย เพราะคนไทยโบราณนนใชบานเปนทเกด การคลอดลกจะกระท ากนทบาน โดยมหมอพนบานทเรยกวา หมอต าแย เปนผท าคลอด มใชไปโรงพยาบาล เหมอนในปจจบนน และเมอมการตายเกดขน คนไทยกจะเกบศพผตายท เปนสมาชกของบานไวในบาน กอนทจะท าพธเผาเพอท าบญสวดและเปน การใกลชดผตายเปนครงสดทาย ดงนน บานจงเปนสถานททคนไทยใชชวต อยเกอบตลอดเวลาตงแตเกดจนตาย”

วธการขยายความในยอหนา

• วธการขยายประโยคใจความส าคญในยอหนามดงน 1. ขยายโดยใหค าจ ากดความหรออธบาย 2. ขยายโดยการยกตวอยาง 3. ขยายโดยการเปรยบเทยบ 4. ขยายโดยการกลาวถงเหตและผล 5. ขยายโดยการอางหลกฐาน

• เปนการขยายใจความส าคญดวยวธอธบายใหรายละเอยด หรอให ค าจ ากดความ เพอใหผอานเขาใจและรเรองราวนนไดงายมากขน

1. ขยายโดยใหค าจ ากดความหรออธบาย

รถดวน เรยกตามชอรถไฟไทย ขบวน Express train คอหนอนเยอไผ ซงเปนตวหนอนของผเสอกลางคนชนดหนง มวงจรชวตยาวนานเปนป รถดวนกนเยอไผเปนอาหาร ระยะทเปนตวหนอนกนเวลาถง 10 เดอน พบ มากทางภาคเหนอ คอ เชยงใหม ล าปาง เชยงราย เพราะชอบอากาศหนาว คนภาคเหนอนยมรบประทานกนมานานทงน ามาตม ทอด หรอต าใส น าพรก ทกวนนรถดวนทอดกลายเปนของฝากยอดฮตจากเชยงใหม

(รถดวนเมองเหนอ)

ตวอยางขยายโดยใหค าจ ากดความหรออธบาย

โรคลมพษ (Urticaria) เปนโรคทผวหนงมลกษณะเปนผนหรอ ปนนนแดง ไมมขย มขนาดตาง ๆ ตงแตเลกถงใหญ มอาการคน เกดขนเรวและกระจายไดทวตว โดยมากผนนนจะอยไมเกน 24 ชวโมง และไมมรองรอย แตผปวยบางรายอาจเกดอาการรมฝปากบวม ตาบวม สวนผปวยกลมทเปนรนแรงจะมอาการหอบหด แตกมจ านวนนอย

(ลมพษ โรคใกลตว)

ตวอยางขยายโดยใหค าจ ากดความหรออธบาย

วนเดกแหงชาตในประเทศไทย ตรงกบวนเสารทสองของเดอน มกราคม และเปนวนหยดราชการทไมไดชดเชยในวนท างานถดไป ในวน เดกทกปนายกรฐมนตรของไทยจะใหค าขวญแกเดกทงประเทศ ซงการจด งานวนเดกครงแรกเกดขนเมอวนท 3 ตลาคม พ.ศ. 2498 โดยไดก าหนดให วนจนทรแรกของเดอนตลาคมเปนวนเดกแหงชาต จนกระทงในป พ.ศ. 2506 ไดมมตเปลยนแปลงวนเดกแหงชาตมาเปนวนเสารทสองของเดอน มกราคม โดยเรมจดงานวนเดกในป พ.ศ. 2508 เปนตนมา

ตวอยางขยายโดยใหค าจ ากดความหรออธบาย

• เปนการขยายใจความส าคญโดยยกตวอยางมาประกอบ ซงตวอยางทยกควร

- ตรงกบเนอเรอง

- ไมซบซอนเกนไป

- ควรสนบสนนใจความส าคญนน

- ควรยกตวอยางประกอบเฉพาะเรองทเขาใจยากหรอยงไมเขาใจ

แจมแจง เรองทงายอยแลวไมควรยกตวอยาง

2. ขยายโดยการยกตวอยาง

อาหารประเภทอบทนยมของชาตตะวนตก คอ พาย (pie) โดยเฉพาะ พายของหวาน เอกลกษณคอแปงพายทรองรบหรอหมอาหารดานในไว ชวยเพมมตและรสสมผสใหกบอาหารเปนอยางด แปงพายมหลายแบบ เชน แปงพายเคม แปงพายหวาน แปงพายชน (puff pastry) พายเปนสวนส าคญ ในอาหารฝรงเศสซงน ามาใชประกอบอาหารและใชตกแตงในจานอาหาร ใหดนารบประทาน สวนในอาหารอเมรกน พายจะเปนเมนประจ าของ แมบานมากกวา เชน พายแอปเปล พายเชอรร พายพเคน ฯลฯ

ตวอยางขยายโดยการยกตวอยาง

• เปนการขยายใจความส าคญดวยการเปรยบเทยบ โดยการยกอทาหรณ

หรอใชอปมาโวหาร เพอชวยใหเขาใจยงขน

• อาจเปนการเปรยบเทยบกบสงทตรงกนขามเพอใหความเดนชดขน

3. ขยายโดยการเปรยบเทยบ

“ การทจะเรยนวชาไดดวยวธใดนนไมส าคญ ขอส าคญอยทตว ผเรยน เปรยบเหมอนแตงกวาดองทจะดองดวยน าสมฝรงกได ดองดวย น ากระเทยมกได เมอดองแลวกอรอยทงสองอยาง ขอส าคญคอแตงกวา ทน าลงไปดองนนตองไมเนา ถาเนาเสยแลวจะดองดวยน ากระเทยมหรอ น าสมกไมเปนรสทงนน บคคลทสบเสาะร าเรยนวชากเหมอนแตงกวา ดอง ถานสยใจคอเนาเสยแลว ถงจะร าเรยนดวยวธใด กคงไมเปน เรองทงสน”

ตวอยางขยายโดยการเปรยบเทยบ

จงเอาอยางดอกมะล ดอกมะลเปนดอกไมทไดรบการรบรองแลว วา เปนดอกไมทหอมเยนชนใจทสด และขาวบรสทธทสดในบรรดา ดอกไมทงหลาย ชวตของมนษยทเปนอย กเชนเดยวกบดอกมะล ดอก มะลนจะบานเตมท เพยง 2-3 วน กจะเหยวเฉาไป ฉะนนขอใหท าตวเรา ใหดทสด เมอยงมชวตอย ใหหอมทสดเหมอนดอกมะลทเรมแยมบาน

ตวอยางขยายโดยการเปรยบเทยบ

• เปนการขยายใจความส าคญดวยการใชเหตผลทท าใหเกดสงนนหรอ

ท าใหเกดเรองราวนน

• เหตผลทน ามาแสดงตองมความเปนไปได หรอพสจนวาเปนจรงแลว

หรอเปนเหตผลทคนทวไปยอมรบ ไมใชถอเอาตวผเขยนเปนหลก

4. ขยายโดยการกลาวถงเหตและผล

“ การออกก าลงกายไมไดมประโยชนตอรางกายเทานน แตยงชวย ใหมนษยมความสขมากขนดวย ซงสาเหตหลกทออกก าลงกายแลวม ความสขคอเอนดอรฟน เปนสารทอยตรงตอมใตสมองและจะหลง ออกมาในขณะทเราใชรางกาย เพอชวยลดความเครยด ลดอารมณ ซมเศรา และชวยใหนอนหลบไดสบายมากขน”

ตวอยางขยายโดยการกลาวถงเหตและผล

• เปนการขยายใจความส าคญโดยการอางบคคล สถานท หรอ

เหตการณทมจรงหรอเกดขนจรง เพอใหใจความหนกแนน นาเชอถอขน

• เชน ผลการวจยจากสถาบน...พบวา

ผเชยวชาญเรอง.....ไดกลาวไววา

จากการส ารวจของ...พบวา

คณหมอ....ผศกษาวจยเรอง...กลาววา

5. ขยายโดยการอางหลกฐาน

เงนทองเปนสงทเพมพนได ขณะทเวลาเปนสงทเหลอนอยลงทกท ฉะนน ถามนษยอยากหาความสขใหไดมากทสด กตองเรยนรทจะ บรหารเวลาและเงนทมอยใหสมดล สอดคลองกบค ากลาวของคณหมอ ปเตอร อเบล ผเปนนกพฤตกรรมศาสตรทกลาวถงความสขไววา “สง ส าคญคอเวลา ไมใชเงน”

ตวอยางขยายโดยการอางหลกฐาน

คนในปจจบนนอนนอยลงเพอจะมเวลาหาความสขมากขน แตการ นอนนอยเกนไปจะท าใหรสกไมสดชน และอาจท าใหนอนไมหลบในคน ตอๆ ไป เมอนอนไมหลบกกลายเปนความเครยด ดงนน การนอนมากจะ ท าใหมความสขทางกายและใจ สอดคลองกบงานวจยทเกบขอมลจากการ สอบถามชาวอเมรกน 7,000 คน นกวจยพบวา ผทนอนวนละ 8 ชวโมง ได คะแนนสขภาพและใจสงถง 66.7 ขณะทผทนอนวนละ 7 ชวโมงได 64.2 คะแนน และผทนอนวนละ 6 ชวโมง ได 59.4 คะแนนเทานน

ตวอยางขยายโดยการอางหลกฐาน

• นกศกษาเขยนเลาเรองตามหวขอ “เรองเลาทสดแหงป 2019” โดยใช จนตนาการ น าเสนอสงทแปลกใหม และใชหลกของการเขยน ยอหนา คอ มใจความส าคญ มสวนขยาย รวมถงตงชอเรองเองดวยคะ

แบบฝกหด