Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
(ราง) รายงานสรปและวเคราะหรางพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ....1
โดย ผศ.ดร.ดวงมณ เลาวกลคณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร
สาระสำาคญของรางพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. ...
o ผเสยภาษคอ ผทเปนเจาของทดนและสงปลกสรางo ผทำาหนาทเกบภาษคอ องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ไดแก
องคการบรหารสวนตำาบล เทศบาล กรงเทพมหานคร และเมองพทยา และรายไดภาษเปนของอปท.
o ฐานภาษคอ มลคาทงหมดของทดนและสงปลกสราง โดยคำานวณจากราคาประเมนทนทรพยทดน สงปลกสราง และสงปลกสรางทเปนหองชด
o อตราภาษ มการกำาหนดเพดานอตราภาษไว 3 อตรา จำาแนกตามการใชประโยชนในทดนและสงปลกสราง ดงน 1) การใชประโยชนเพอประกอบเกษตรกรรม ไมเกนรอยละ 0.05 ของฐานภาษ 2) การใชประโยชนเพอเปนทอยอาศย ไมเกนรอยละ 0.1 ของฐานภาษ และ 3) การใชประโยชนนอกเหนอจาก 2 กรณขางตน ไมเกนรอยละ 0.5 ของฐานภาษ
o กรณทดนททงไววางเปลามไดทำาประโยชนตามควรแกสภาพทดนใน 3 ปแรก ใหอปท.เรยกเกบภาษในอตรารอยละ 0.5 ของฐานภาษ และหากยงมไดทำาประโยชนอกเปนเวลาตตตอกนใหเพมอตราภาษอก 1 เทาในทก 3 ป แตไมเกนรอยละ 2 ของฐานภาษ
1 รางพรบ.ทสำานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ตรวจพจารณาแลว เรองเสรจท 194/2554
1
o ทดนและสงปลกสรางทใชในการประกอบเกษตรกรรมและเปนทอยอาศย หรอหองชดทใชเปนทอยอาศย อาจไดรบการลดหยอนภาษตามเกณฑขนาดพนทหรอตามเกณฑฐานภาษอยางใดอยางหนง ททำาใหผเสยภาษไดรบลดหยอนมากทสด โดยมหลกเกณฑดงน
1. เกณฑขนาดพนท ไมเกนหาสบตารางวาสำาหรบทดนและสงปลกสราง และไมเกนหาสบตารางเมตรสำาหรบหองชด
2. เกณฑฐานภาษ ไมเกนหนงลานบาทสำาหรบฐานภาษทคำานวณไดรวมกนของทดนและสงปลกสราง หรอสงปลกสราง หรอหองชด
o อปท. สามารถจดเกบภาษภายในเขตอปท. ในอตราทสงกวาอตราภาษทกำาหนดในพระราชกฤษฎกาได แตตองไมเกนอตราเพดานทกำาหนดไว และอปท.สามารถกำาหนดเกณฑขนาดพนทและเกณฑฐานภาษ สำาหรบทดนและสงปลกสราง หรอสงปลกสราง หรอหองชด ภายในเขตอปท. เพอการลดหยอนภาษ นอยกวาเกณฑทกำาหนดโดยพระราชกฤษฎกา
2
ประเดนวเคราะห
o ภาษทดนฯ กบการปฎรประบบภาษทเปนธรรมมากขนo ภาษทดนฯ กบการเพมรายไดจดเกบเองใหแกอปท.o ภาษทดนฯ กบความกาวหนาหรอความถดถอยของอตราภาษo ภาษทดนฯ กบการกระจายอำานาจทางการคลงใหแกอปท. และการม
สวนรวมของภาคประชาชนo ภาษทดนฯ กบประสทธภาพในการใชประโยชนในทดนและสงปลก
สรางo ภาษทดนฯ กบการกระจายการถอครองทดน
ขอเสนอแนะ
o ควรมการระบในรางพ.ร.บ.วา อตราภาษจะถกกำาหนดโดยใคร และระบองคประกอบของคณะกรรมการไวอยางชดเจน
o การลดหยอนภาษ ควรจะใชหลกเกณฑเดยวคอ ลดหยอนตามมลคาของทดนและสงปลกสราง ซงจะสอดคลองกบการคำานวณฐานภาษ
o เงนภาษทดนฯ ทจะสมทบเขาธนาคารทดน ควรจะเปนลกษณะการเกบภาษเพม (surcharge tax) จากภาษทดนฯ เพอมใหขดกบหลกการการกระจายอำานาจทางการคลง
o หากจะชวยใหเกดการกระจายการถอครองทดนทเปนธรรมมากขน จะตองมการพจารณาการจดเกบภาษในอตรากาวหนา
o การจดเกบภาษทดนจะตองมการเตรยมความพรอมคอ กรมทดนจะตองมการทำาแผนทดจทลเชอมโยงกบขอมลทะเบยนทดนทกแปลงทวประเทศ (30 ลานแปลง) เพอใหอปท. สามารถทำาการจดเกบภาษทดนฯ ได และกรมธนารกษสามารถประเมนราคาทนทรพยทดนรายแปลงไดทงหมด
3
o เพอใหประชาชนมระยะเวลาในการปรบตวในการชำาระภาษทดนฯ ในกรณทไมเคยตองชำาระมากอนหรอตองชำาระเพมขน อาจจะตองมการบรรเทาภาระภาษ
o อปท. บางแหงอาจมรายไดภาษทลดลง ดงนนจงตองหาแนวทางในการชดเชยรายไดใหตอไป ซงสามารถทำาไดโดยผานเงนอดหนนแบบทวไป
o เพอมใหเกดการบดเบอนการใชทดนในอนาคต จงควรพจารณาประเภทการใชประโยชนในทดน ตามรางพ.ร.บ.ภาษทดนฯ รวมกบพ.ร.บ.การผงเมอง พ.ศ. 2518 และทแกไขเพมเตม
o อตราภาษทดนฯ ในแตละพนท ควรคำานงถงยทธศาสตรการพฒนาประเทศประกอบกน รวมทงการชดเชยรายไดเพมเตมใหกบเจาของทดนทใหความรวมมอกบนโยบาย/มาตรการภาครฐ
o ภาษทดนฯ ยงเปนฐานภาษทด สำาหรบการจดเกบภาษเพมในบางกรณและในบางพนททไดรบประโยชน เพอชดเชยใหกบบางพนททไดรบผลกระทบ
4
1.ทมาและความสำาคญ
ในการจดเกบภาษควรจะมการจดเกบภาษทง 3 ฐานภาษคอ ฐานรายได (Income Base) (เชน ภาษเงนไดบคคลธรรมดา ภาษเงนไดนตบคคล เปนตน) ฐานการบรโภค (Consumption Base) (เชน ภาษมลคาเพม และภาษสรรพสามต เปนตน) และฐานทรพยสน (Property Base) (จดเกบจากมลคาของทรพยสน) แตประเทศไทยมการจดเกบภาษเพยง 2 ฐานภาษเทานนคอ ฐานรายได และฐานการบรโภค สวนภาษทมการจดเกบในประเทศไทยทมลกษณะใกลเคยงกบภาษทเกบจากฐานทรพยสนมากทสดคอ ภาษโรงเรอนและทดน และภาษบำารงทองท แตกยงมใชภาษทจดเกบจากฐานทรพยสนอยางแทจรง ประกอบกบเปนภาษทใชบงคบมาเปนเวลานานแลว (พ.ศ.2475 และ พ.ศ. 2508) จงมลกษณะทคอนขางลาสมย ไมมความเปนปจจบน ในการคดคำานวณภาษ และไมสามารถเปนแหลงรายไดทดขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.)
การทประเทศไทยไมมการจดเกบภาษจากทรพยสน (ทดนและสงปลกสราง) ทประชาชนครอบครองเปนเจาของ ยงสงผลใหไมมการใชประโยชนในทดนและสงปลกสราง ดงจะเหนไดจากการททดนและสงปลกสรางถกปลอยทงรางไวเปนจำานวนมาก เนองจากผเปนเจาของไมมตนทนในการถอครองนนเอง นอกจากนยงสงผลใหเกดการกระจายการถอครองทดนทไมเปนธรรมในประเทศอกดวย
รางพ.ร.บ.ภาษทดนและสงปลกสราง จงถอเปนรางกฎหมายสำาคญ และเปนมตใหมททำาใหประเทศไทยมระบบการจดเกบภาษจากฐานทรพยสนอยางแทจรง ซงจะทำาใหเปนการเพมรายไดใหแกองคกรปกครองสวนทองถน สนบสนนใหมการใชประโยชนจากทดนและสงปลกสรางมากขน และสามารถสงผลใหมการกระจายการถอครองทดนอยางเปนธรรมมากขน หากมการกำาหนดอตราภาษทเหมาะสม และรฐบาลมการดำาเนนมาตรการและเครองมออน ๆ ประกอบกนไป
5
2.สาระสำาคญและขอบกพรองของพระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน พ.ศ. 2475 และพระราชบญญตภาษบำารงทองท พ.ศ. 2508
2.1 ภาษโรงเรอนและทดน2
ภาษโรงเรอนและทดนทำาการจดเกบตาม พระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน พ.ศ.2475
ภาษโรงเรอนและทดน หมายถง ภาษทจดเกบจากโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอน ๆ กบทดนทใชตอเนองกบโรงเรอน หรอสงปลกสรางนน รายละเอยดของการจดเกบภาษบำารงทองทแสดงในภาคผนวกท 1
การจดเกบภาษโรงเรอนและทดนในปจจบน ยงไมจดวาเปนการจดเกบภาษทรพยสนทแทจรง และยงมขอบกพรองในการจดเกบภาษประเภทนอยหลายประการดงน
1) การจดเกบภาษโรงเรอนและทดนไมไดคำานวณภาษบนฐานความมงคง (Wealth Base) หรอฐานทรพยสน (Property Base) แตคำานวณ ภาษบนฐานรายได (Income Base) เนองจากเปนการคำานวณภาษจาก คารายป “ ” (คาเชาทเจาของทรพยสนไดรบในแตละป) ซงเปนตวสะทอนวาทรพยสนนน ทำาใหเกดรายไดตอปเปนจำานวนเงนเทาไร จงทำาใหภาษโรงเรอนและทดนในปจจบน ไมใชภาษทรพยสนทแทจรง และซำาซอนกบภาษเงนได ซงการจดเกบภาษบนฐานความมงคง หรอฐานทรพยสน ควรจะเปนการคำานวณภาษจากมลคาหรอราคาตลาดของทดนและสงปลกสรางนน
2 ดวงมณ เลาวกล และเออมพร พชยสนธ (2551), โครงการวจยเรอง “นโยบายและมาตรการการคลงเพอความเปนธรรมในการกระจายรายได”, เสนอตอคณะทำางานการกระจายรายได สภาทปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, หนา 7-2-7-3.
6
2) รฐสามารถจดเกบภาษโรงเรอนและทดนไดในปรมาณทนอย เนองจากมขอยกเวนการจดเกบภาษสำาหรบโรงเรอนและทดนทเจาของอาศยอยเอง ทำาใหฐานภาษแคบ และเกอหนนใหผทมฐานะดสรางบานขนาดใหญเพออยอาศย โดยไมตองเสยภาษ นอกจากนนยงทำาใหเกดปญหาในการบรหารจดการตามมา ในการทจะแยกแยะวาโรงเรอนใดใชเปนทอยอาศยอยางแทจรง
3) รฐจดเกบภาษโรงเรอนและทดนไดนอย เนองดวยสาเหตดงน
- การจดเกบภาษมกจะจดเกบภาษตามมลคาของคาเชาทผเสยภาษรายงาน ซงมกจะไมใชคาเชาทแทจรงทเจาของไดรบ ไมไดม ฐานคารายป ทเปนมาตรฐานเดยวกนในการคำานวณ“ ”ภาษ การคำานวณภาษจงขนอยกบดลยพนจของเจาหนาท ทำาใหเกดการรวไหลของภาษไดงาย ในบางกรณ คาเชาทตำายงมสาเหตมาจากการเกบคาเชาแบบเหมาจายลวงหนา (คาแปะเจย) จงทำาใหคาเชาทเจาของไดรบในแตละเดอนตำา ดงนนคารายปทเปนฐานภาษ ควรจะเปนคาเชาทแทจรง (รวมคาเชาแบบเหมาจายลวงหนา) จงจะสามารถเพมรายรบทางภาษประเภทนใหกบรฐได
- รฐไมมมาตรการในการบงคบ ตรวจสอบ หรอสบหาผทตองเสยภาษทแทจรง รวมทงการกำาหนดคาปรบและบทลงโทษสำาหรบผทหลกเลยงภาษทตำา
4) ไมควรใหมการยกเวนภาษใหกบโรงเรอนและทดนทเปนทอยอาศย เพอใหเกดความเปนธรรม ปองกนมใหมการหลกเลยงภาษของคนบางกลม และปองกนมใหมการสญเสยรายไดภาษของรฐ ซงจะเหนไดอยางชดเจนวาผทเปนเจาของบาน มกจะเปนผทมรายไดสง
7
5) การยกเวนการเกบภาษกบโรงเรอนและสงปลกสรางทปดไวตลอดป และเจาของมไดอยเองหรอใหผอนอย ทำาใหเกดชองโหวในการเกบภาษ เพราะเปนการยากทจะพสจนวาโรงเรอนและสงปลกสรางนนมไดทำาประโยชนตามทเจาของรายงานจรงหรอไม
6) การจดเกบภาษโรงเรอนและทดนในอตรารอยละ 12.5 ของคารายป นบวาเปนอตราทสง ทำาใหผประกอบการตองรบภาระภาษทสง อกทงอาจกอใหเกดการหลกเลยงภาษเนองเพราะอตราภาษทสงเกนไปอกดวย
2.2 ภาษบำารงทองท3
ภาษบำารงทองททำาการจดเกบตาม พระราชบญญตภาษบำารงทองท พ.ศ. 2508
ภาษบำารงทองท หมายถง ภาษทจดเกบจากทดนของบคคลหรอคณะบคคล มกรรมสทธในทดน หรอสทธครอบครองอยในทดนทไมเปนกรรมสทธของเอกชน ไดแก พนทดน ภเขาหรอนำาดวย4 โดยททดนเหลานตองไมเปนทดนทไดรบการยกเวนภาษหรออยในเกณฑลดหยอน รายละเอยดของการจดเกบภาษบำารงทองทแสดงในภาคผนวกท 2
ภาษบำารงทองทมขอบกพรองบางประการดงน
1) การมขอยกเวนหรอขอลดหยอนทางภาษสำาหรบบานหรอทดนทใชในการอยอาศย ทำาใหเกดปญหาความไมเปนธรรมในการกระจายรายได เพราะกลมคนทจะไดประโยชนจากการยกเวนหรอการลดหยอนเหลานคอ กลมคนทมฐานะด
3 ดวงมณ เลาวกล และเออมพร พชยสนธ (2551), โครงการวจยเรอง “นโยบายและมาตรการการคลงเพอความเปนธรรมในการกระจายรายได”, อางแลว, หนา 7-3-7-4.4 มาตรา 6 8 และ 22
8
2) โครงสรางอตราภาษเปนแบบถดถอย (Regressive Taxation) เมอเทยบกบมลคาทดน คอภาระภาษจะตกอยกบทดนทมราคาสงนอยกวาทดนทมราคาตำา (Effective Tax Rate) (ดตารางบญชอตราภาษบำารงทองทในภาคผนวกท 2) และเปนอตราภาษทตำา เมอเทยบกบอตราของตางประเทศ
3) ตามหลกการแลว ราคาปานกลางทดนจะตองมการประเมนใหมทก ๆ 4 ป แตในปจจบน ยงคงใชราคาปานกลางทดนในป พ.ศ. 2521-2524 ทำาใหเปนการจดเกบภาษจากมลคาทดนทตำากวามลคาทแทจรงอยมาก
จะเหนไดวาภาษโรงเรอนและทดน และภาษบำารงทองท มใชภาษทรพยสนทแทจรง และมขอบกพรองหลายประการดงขางตน จงไดมการเสนอใหมการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง ซงจดไดวาเปนภาษทรพยสนทแทจรง
9
3.หลกการและเหตผลของรางพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง
หลกการของรางพ.ร.บ.ภาษทดนและสงปลกสรางคอ เพอเปนการปรบปรงกฎหมายวาดวยภาษโรงเรอนและทดน และกฎหมายวาดวยภาษบำารงทองท
เหตผลในการรางพ.ร.บ.ภาษทดนและสงปลกสราง เนองจากกฎหมายวาดวยโรงเรอนและทดนและกฎหมายวาดวยภาษบำารงทองทใชบงคบมาเปนเวลานานแลว การจดเกบภาษตามกฎหมายทงสองฉบบไมเหมาะสมกบสภาวการณในปจจบน เนองจากมปญหาเกยวกบฐานภาษ อตราภาษ และการจดเกบภาษในทางปฏบต จงสมควรยกเลกกฎหมายทงสองฉบบดงกลาว และใหจดเกบภาษตามรางพ.ร.บ.ภาษทดนและสงปลกสรางแทน โดยองคกรปกครองสวนทองถนเปนผรบผดชอบการจดเกบภาษทดนและสงปลกสราง
4.สาระสำาคญของรางพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง
สาระสำาคญของรางพ.ร.บ.ภาษทดนและสงปลกสรางมดงน4.1 ผเสยภาษ คอ บคคลธรรมดาหรอนตบคคลซงเปนเจาของทดน
หรอสงปลกสราง หรอเปนผครอบครองหรอทำาประโยชนในทดนหรอสงปลกสรางอนเปนทรพยสนของรฐ รวมทงผมหนาทเสยภาษแทนผเสยภาษตามพ.ร.บ.ฉบบน
4.2 ผจดเกบภาษ คอ องคกรปกครองสวนทองถน5 และรายไดจากภาษทดนและสงปลกสรางเปนรายไดของอปท.
5 อปท. หมายถง องคการบรหารสวนตำาบล เทศบาล กรงเทพมหานคร เมองพทยา และอปท.อนตามทมกฎหมายจดตง
10
4.3 ฐานภาษ คอ มลคาทงหมดของทดนและสงปลกสราง โดยคำานวณจากราคาประเมนทนทรพยทดน สงปลกสราง และสงปลกสรางทเปนหองชด6
กรณทดนและสงปลกสรางทไมมราคาประเมนทนทรพย การคำานวณมลคาใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขตามทกำาหนดโดยกฎกระทรวง
กรมธนารกษเปนผกำาหนดราคาประเมนทนทรพยทดน สงปลกสราง และหองชด
4.4 ทดนหรอสงปลกสรางทไดรบการยกเวนจากการจดเกบภาษทดนหรอสงปลกสรางทไดรบการยกเวนจากการจดเกบภาษทดนและสงปลกสรางคอ1)ทรพยสนสวนสาธารณสมบตของแผนดนตามกฎหมายวา
ดวยการจดระเบยบทรพยสนฝายพระมหากษตรย2)ทรพยสนสวนพระมหากษตรยตามกฎหมายวาดวยการจด
ระเบยบทรพยสนฝายพระมหากษตรย ทมไดใชหาผลประโยชน
3)ทรพยสนขอรฐหรอของหนวยงานของรฐ ซงใชในกจการของรฐหรอของหนวยงานของรฐ หรอในกจการสาธารณะ ทงน โดยมไดใชหาผลประโยชน
4)ทรพยสนทเปนททำาการขององคการสหประชาชาต ทบวงการชำานญพเศษขององคการสหประชาชาตหรอองคกรระหวางประเทศอน ซงประเทศไทยมขอผกพนทตองยกเวนภาษใหตามสนธสญญาหรอความตกลงอนใด
5)ทรพยสนทเปนททำาการสถานทตหรอสถานกงสลของตางประเทศ ทงนใหเปนไปตามหลกถอยทถอยปฏบตตอกน
6 ราคาประเมนทนทรพยทดน สงปลกสราง และหองชด ใหเปนไปตามราคาประเมนทนทรพยของอสงหารมทรพย เพอเรยกเกบคาธรรมเนยมจดทะเบยนสทธและนตกรรมตามประมวลกฎหมายทดนทคณะอนกรรมการประจำาจงหวดกำาหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการกำาหนดราคาประเมนทนทรพย
11
6)ทรพยสนของสภากาชาดไทย7)ทรพยสนทเปนศาสนสมบตไมวาของศาสนาใด ทใชเฉพาะ
เพอการประกอบศาสนกจหรอกจการสาธารณะ หรอทรพยสนทเปนทอยของสงฆ นกพรต นกบวช หรอบาทหลวง ไมวาในศาสนาใด หรอทรพยสนทเปนศาลเจา ทงน เฉพาะทมไดใขหาผลประโยชน
8)ทรพยสนทใชเปนสสานสาธารณะหรอฌาปนสถานสาธารณะ โดยมไดรบประโยชนตอบแทน
9)ทรพยสนของเอกชนเฉพาะสวนทไดยนยอมใหทางราชการจดใหใช เพอสาธาณประโยชน โดยเจาของทรพยสนนนมไดใชหรอหาผลประโยชนในทรพยสนนน
10) ทรพยสนตามทกำาหนดในพระราชกฤษฎกา4.5 อตราภาษ มการกำาหนดเพดานอตราภาษไว 3 อตรา จำาแนก
ตามการใชประโยชนในทดนและสงปลกสราง ดงน 1) การใชประโยชนเพอประกอบเกษตรกรรม7 ไมเกนรอยละ 0.05 ของฐานภาษ 2) การใชประโยชนเพอเปนทอยอาศย ไมเกนรอยละ 0.1 ของฐานภาษ และ 3) การใชประโยชนนอกเหนอจาก 2 กรณขางตน8 ไมเกนรอยละ 0.5 ของฐานภาษ
นอกจากอตราภาษ 3 อตราดงกลาวแลว ในกรณทดนททงไววางเปลามไดทำาประโยชนตามควรแกสภาพทดนใน 3 ปแรก ใหอปท. เรยกเกบภาษในอตรารอยละ 0.5 ของฐานภาษ และหากยงมไดทำาประโยชนอกเปนเวลาตตตอกนใหเพมอตราภาษอก 1 เทาในทก 3 ป แตไมเกนรอยละ 2 ของฐานภาษ ซงหลกเกณฑวาการ
7 การใชประโยชนเพอประกอบเกษตรกรรม หมายถง ทดนและสงปลกสรางทใชทำานา ทำาไร ทำาสวน เลยงสตว เลยงสตวนำา และกจการอนตามทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงและรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยรวมกนกำาหนด โดยประกาศในราชกจจานเบกษา8 ตวอยางเชน เพอการพาณชยกรรม และอตสาหกรรม เปนตน
12
ทำาประโยชนตามควรแกสภาพทดน ใหเปนไปตามหลกเกณฑทกำาหนดในกฎกระทรวง
อปท. สามารถจดเกบภาษภายในเขตอปท. ในอตราทสงกวาอตราภาษทกำาหนดในพระราชกฤษฎกาได โดยมอำานาจตราขอบญญตกำาหนดอตราภาษทใชจดเกบภายในเขตอปท. นนได แตตองไมเกนอตราเพดานทกำาหนดไว
แนวทางในการกำาหนดอตราภาษคอ1) อตราภาษทใหอปท. ใชจดเกบภาษ ใหตราเปนพระรา
ชกฎษฎกา2)กรณทดนและสงปลกสรางมการใชประโยชนหลาย
ประเภท อตราภาษทจะใชจดเกบ ตองมการใชประโยชนในลกษณะนนไมนอยกวา 3 ใน 4 ของพนททงหมด
4.6 การลดหยอนภาษ ทดนและสงปลกสรางทใชในการประกอบเกษตรกรรมและเปนท
อยอาศย หรอหองชดทใชเปนทอยอาศย อาจไดรบการลดหยอนภาษตามเกณฑขนาดพนทหรอตามเกณฑฐานภาษอยางใดอยางหนง ททำาใหผเสยภาษไดรบลดหยอนมากทสด ตามทกำาหนดโดยกฤษฎกา โดยมหลกเกณฑดงน
1) เกณฑขนาดพนท ไมเกนหาสบตารางวาสำาหรบทดนและสงปลกสราง และไมเกนหาสบตารางเมตรสำาหรบหองชด
2) เกณฑฐานภาษ ไมเกนหนงลานบาทสำาหรบฐานภาษทคำานวณไดรวมกนของทดนและสงปลกสราง หรอสงปลกสราง หรอหองชด
ฐานภาษของทดนและสงปลกสราง ใหหกลดหยอนกอน แลวจงนำามาคำานวณภาษการลดหยอนภาษ จะทำาไดสำาหรบทดนและสงปลกสราง หรอสง
ปลกสราง หรอหองชดเพยงแหงเดยวเทานน และผเสยภาษตอง
13
มชออยในทะเบยนบานของทอยอาศยนนในวนท 1 มกราคม ของปทเสยภาษ
อปท.สามารถกำาหนดเกณฑขนาดพนทและเกณฑฐานภาษ สำาหรบทดนและสงปลกสราง หรอสงปลกสราง หรอหองชด ภายในเขตอปท. นอยกวาเกณฑทกำาหนดโดยพระราชกฤษฎกา
4.7 การลดและการยกเวนภาษการลดและการยกเวนภาษสามารถกระทำาไดในกรณตาง ๆ ดงน1) เพอใหเหมาะสมกบเหตการณ หรอกจการ หรอสภาพแหง
ทองท สามารถลดภาษสำาหรบทดนและสงปลกสรางบางประเภทได แตตองไมเกนกวากงหนงของจำานวนภาษทจะตองเสย
2)กรณทดนหรอสงปลกสรางไดรบความเสยหายมากหรอถกทำาลายใหเสอมสภาพดวยเหตอนพนวสยทจะปองกนไดโดยทวไป
3)กรณทมเหตอนทำาใหทดนไดรบความเสยหาย หรอทำาใหสงปลกสรางถกรอถอนหรอทำาลาย หรอชำารดเสยหาย จนเปนเหตใหตองทำาการซอมแซมในสวนสำาคญ
4.8 การคดคานและการอทธรณการประเมนภาษผเสยภาษมสทธคดคานและขอใหผบรหารทองถนพจารณา
ทบทวนการประเมนหรอการเรยกเกบภาษได โดยยนคำารองตอผบรหารทองถน ภายใน 30 วนนบแตวนทไดรบแจงการประเมนภาษหรอการเรยกเกบภาษ แลวแตกรณ และผบรหารทองถนตองพจารณาคำารองใหแลวเสรจภายใน 30 วน นบแตวนทไดรบคำารองดงกลาว
หากผบรหารทองถนพจารณไมเหนชอบกบคำารองของผเสยภาษ ผเสยภาษมสทธอทธรณตอคณะกรรมการวนจฉยอทธรณการประเมนภาษ ภายใน 30 วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงจากผบรหารทองถน
14
นอกจากนน ผอทธรณมสทธอทธรณคำาวนจฉยของคณะกรรมการวนจฉยอทธรณการประเมนภาษ โดยฟองเปนคดตอศาลภายใน 30 วน นบแตวนทไดรบแจงคำาวนจฉยอทธรณ
4.9 การจดสรรเงนภาษใหแกธนาคารทดนเมอมการจดตงธนาคาทดน ใหจดสรรเงนภาษทจดเกบไดและ
นำาสงใหแกธนาคารทดนในระหวางทยงไมมการจดตงธนาคารทดน ใหจดสรรเงนภาษท
จดเกบไดและนำาสงใหแกสถาบนบรหารจดการธนาคารทดน (องคการมหาชน)
เงนภาษทนำาสง ใหเปนไปตามอตราทกำาหนดโดยพระราชกฤษฎกา
5.การจดเกบภาษทรพยสนในตางประเทศ
ประเทศพฒนาแลวอยางเชนกลมประเทศในองคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา (OECD) สามารถจดเกบภาษทรพยสนไดประมาณรอยละ 1.33 ของผลตภณฑมวลรวมประชาชาต (GNP) และคดเปนสดสวนรอยละ 4 ของภาษทงหมดในประเทศ (Aluko, 2005)ในขณะทประเทศกำาลงพฒนาจดเกบภาษทรพยสนไดประมาณรอยละ 0.4 ของ GNP และคดเปนสดสวนรอยละ 2 ของภาษทงหมด แมวาประเทศกำาลงพฒนาจะมสดสวนในการจดเกบภาษทรพยสนตอ GNP และรายไดรวมจากภาษทงหมดนอยกวากลมประเทศพฒนาแลวโดยเปรยบเทยบ ภาษทรพยสนกยงเปนเครองมอสำาคญในการสรางรายไดใหกบรฐบาลในประเทศยากจนหลายประเทศ เชน ประเทศในทวปแอฟรกา
ภาษทรพยสนเปนแหลงรายไดทสำาคญทงในระดบรฐบาลกลางและระดบรฐบาลทองถน แตละประเทศโดยสวนมากมกจะใหภาษทรพยสนเปนรายไดของรฐบาลทองถน แตอยางไรกด การจดเกบ
15
ภาษทรพยสนในประเทศกำาลงพฒนาสวนใหญมขอจำากดอยหลายประการ ทงทางดานโครงสรางและเครองมอในการจดเกบภาษ ไมวาจะเปนดานบคลากรจดเกบ วธการประเมนมลคาทรพยสนอยางเปนระบบและมกฎเกณฑทชดเจน การกำาหนดอตราภาษซงมหลายอตราตามประโยชนการใชงาน โดยสวนใหญทดนทเปนทอยอาศยจะถกเกบภาษในอตราทตำากวาทดนเพอทำาอตสาหกรรมและประกอบธรกรรมเชงพาณชย และทดนเพออยอาศยเองจะถกเกบภาษในอตราทตำากวาทดนทใหผอนเชา
รายละเอยดตวอยางประสบการณการจดเกบภาษทรพยสนในตางประเทศ ดไดจาก ดวงมณ เลาวกล และเออมพร พชยสนธ (2551)
การเปรยบเทยบการจดเกบภาษทรพยสนในตางประเทศ ในประเดนทรพยสนทเสยภาษ ฐานภาษ รอบการประเมน อตราภาษ สดสวนการประเมน การยกเวนทรพยสนใชอยอาศย ผประเมนมลคาทรพยสน ผจดเกบภาษ ผกำาหนดอตราภาษ ผรบเงนรายไดภาษ สามารถสรปไดดงตารางท 1
16
ตารางท 1: การจดเกบภาษทรพยสนในตางประเทศ
ประเทศ ภาษ ทรพยสนทเสยภาษ ฐานภาษ รอบการประเมน
อตรา สดสวนประเมน
(Assessment Ratio)
1. อนโดนเซย
ภาษทดนและสงปลกสราง ทดนและสงปลกสราง ราคาประเมนทนทรพย 3 ป 0.50% 20%-100%
(Land and Building Tax)
(Land and Buiding Tax)
(Capital Market Value)
-เกน 1 พนลาน Rp เทากบ 40%
- ทดน: ราคาตลาด -ตำากวา 1 พนลาน Rp และ
- สงปลกสราง: วธตนทนทดแทน
เหมองแรเทากบ 20% (ป 43)
(Replacement Cost)
2. ฟลปปนส
ภาษทรพยสน (Real Property Tax)
ทดน สงปลกสราง และเครองจกร ราคาประเมนทนทรพย 3 ป - จงหวดไมเกน 1% - ทดน 20%-50%
- ราคาตลาด (Fair Market Value)
- เมองและเทศบาล ไมเกน 2%
- สงปลกสราง 0%-80%
- เครองจกร 40%-80%
17
3. สงคโปร
ภาษทรพยสน (Property tax)
ทรพยสนเคลอนยายไมได คาเชาหรอคารายป N.A. - ทอยอาศย 4% N.A.
(immovable properties) (Annual Value) - ทดนเปลา 5%
เชน ทดนและสงปลกสราง - ทรพยสนอนๆ 10%
ประเทศ การยกเวนทรพยสนใชอยอาศย
การประเมนมลคาสนทรพย
การจดเกบภาษ
การกำาหนดอตราภาษ
การรบเงนภาษ
1. อนโดนเซย
ลดหยอนตามมลคาทรพยสน รฐบาลกลาง
รฐบาลกลาง รฐบาลกลาง อปท.
-สงสด 12 ลานรเปยะห (ป 44) ทงนรฐบาล
- อปท. รอยละ 61 ลดหยอน 8 ลาน
คดคาใชจายจด
Rp และ อปท. รอยละ 33 ลดหยอน
เกบประมาณ 10%
นอยกวา 8 ลาน Rp 2. ลดหยอนตามมลคา รฐบาลกลาง อปท. รฐบาลกลาง อปท.
18
ฟลปปนส ทรพยสนและ
สดสวนประเมน
-ทดน ใชปลกบาน ประเมน 20%
-บาน ราคาตำากวา 175,000 เปโซ
ไมตองเสยภาษ สวนบานทราคาสงกวา 175,000 เปโซ มสดสวนประเมน 10%-60%
3. สงคโปร ไมยกเวน รฐบาลกลาง
รฐบาลกลาง รฐบาลกลาง
รฐบาลกลาง
ประเทศ ภาษ ทรพยสนทเสยภาษ ฐานภาษ รอบการประเมน
อตรา สดสวนประเมน
(Assessment Ratio)
4. ญปน (1) ภาษทรพยสน(1) ทดน สงปลกสรางและ ราคาประเมนทนทรพย 3 ป (1) 1.4%-2.1%
หลากหลาย แต โดยเฉลย
(Fixed Asset Tax) ทรพยสนถาวร - ทดน: ราคาตลาด มาตรฐานคอ 1.4% แลวประมาณ 36%
19
(2) ภาษการวางผงเมอง
(2) ทดนและสงปลกสราง
- สงปลกสราง: วธตนทนทดแทน (ใชกวา 90% ของ อปท.)
(City Planning Tax) ในเขตเจรญสง
สวน 2.1% คออตราสงสด
(2) ไมเกน 0.3% 5. เกาหลใต (1) ภาษทดน (1) ทดน (1) ราคาตลาด ทกป (1) ทดน ตามขนาด และ ทวไป 15% - 20%
(Aggregate Land Tax)
(2) สงปลกสราง เรอ (Vessels)
(2) ตนทนทดแทน และ ราคาตลาด การใชประโยชน
(2) ภาษสงปลกสรางและ เครองบน (Aircraft) - ปกต 0.3%-2%
(Property Tax on Building) - กาวหนา 0.2%-5%
- พเศษ
เกษตรและปาไม
0.1%
สนามกอลฟ
5% (2) - สปส. 0.3%-7%
- เรอและเครองบน 0.3%
- เรอสำาราญ 5%
20
ประเทศ การยกเวนทรพยสนใชอยอาศย
การประเมนมลคาสนทรพย
การจดเกบภาษ
การกำาหนดอตราภาษ
การรบเงนภาษ
4. ญปน ลดหยอนรฐบาลกลาง และ อปท.
อปท. (เทศบาล)
รฐบาลกลาง และ อปท. อปท.
- ทดนปลกบาน พนทนอยกวา
200 ตร.ม. ประเมน 25% แตถาพนท
เกน 200 ตร.ม. ประเมน 50%
ยกเวน
- ทดนมลคาไมเกน 300,000 เยน
- สปส. มลคาไมเกน 200,000 เยน
- ท/ส ถาวร ไมเกน 1,500,000 เยน
5. เกาหลใต ไมยกเวน อปท. อปท. รฐบาลกลาง
อปท. และจงหวด
21
ประเทศ ภาษ ทรพยสนทเสยภาษ ฐานภาษ รอบการประเมน
อตรา สดสวนประเมน
(Assessment Ratio)
6. ไตหวน(1) ภาษทดน (Land Tax) (1) ทดน ราคาประเมนทนทรพย 3 ป
(1) แบงเปนอตราปกต และ N.A.
- ทดนทวไป (ภาษถอครอง) (2) สงปลกสราง
(Current Market Value) อตราพเศษ
- ทดนทำาการเกษตร - อยอาศย (1) ราคาตลาด -ปกต 1%-5.5% ตาม - สวนตางราคาซอ-ขาย - ทำาการคา (2) ราคาตลาด มลคาทดน
(2) ภาษโรงเรอน (House Tax)
-พเศษ ตามการใชประโยชน
(2) แบงเปน -อยอาศย 1.2% - 2%
22
- การคา 3% - 5%
-โรงพยาบาล 1.5% - 2.5%
7. ออสเตรเลย ภาษทดน (Land Tax) ทดน
ราคาประเมนทนทรพยทดน แตละรฐ
แตละรฐแตกตางกน เชน NSW ไมม
(Unimproved value of land)
แตกตางกน เชน
- ทดนราคาตำากวา A$400,000
-NSW เกบ 0.4%
ประเมนทกป
-ทดนราคา A$ 400,000-
-Victoria ทก
A$ 500,000 เกบ 0.6%
4-6 ป-ทดนราคาเกนกวา A$ 500,000
- S/A ทก 7 ป เกบ 1.4%
ประเทศ การยกเวนทรพยสนใชอยอาศย
การประเมนมลคาสนทรพย
การจดเกบภาษ
การกำาหนดอตราภาษ
การรบเงนภาษ
6. ไตหวน ไมยกเวน อปท. อปท. อปท. อปท.
23
7. ออสเตรเลย
บางรฐลดหยอนใหตามมลคาทดน เชน
รฐบาลมลรฐ (States)
รฐบาลมลรฐ รฐบาลมลรฐ
รฐบาลมลรฐ
- W/A A$100,000
- Victoria A$ 174,999
ประเทศ ภาษ ทรพยสนทเสยภาษ ฐานภาษ รอบการประเมน
อตรา สดสวนประเมน
(Assessment
24
Ratio)8. ฝรงเศส
(1) ภาษโรงเรอนและทดน
(1) ทดนและสงปลกสราง หกคา (1) คาเชา
ประเมนใหม ทก
ขนกบความตองการใชเงนงบ ไมม
(Property Tax) ใชจาย 50% (2) คาเชา6 ป และปรบปรง
ประมาณของแตละทองถน แต
(2) ภาษทดน (Land Tax)
(2) ทดน หกคาใชจาย 20% (3) คาเชา ทก 3 ป
ไมเกนอตราทรฐบาลกำาหนด
(3) ภาษบานอยอาศย (Housing Tax)
(3) ทดนและสงปลกสราง
9. องกฤษ(1) ภาษทองถน (Council Tax)
(1) ทดนและสงปลกสราง
(1) ราคาประเมนทนทรพย 5 ป (1) คงท (1) หลากหลาย
(2) ภาษสถานประกอบการ
(2) ทดนและสงปลกสราง (2) คาเชา (2) ม 2 อตรา (2) หลากหลาย
(Business Rates) -Small Business Rate Relief
42.60%
-Standard multiplier 43.3%
10. สหรฐอเมรกา ภาษทรพยสนทองถน ทดนและสงปลกสราง
มลคาตามราคาตลาด (fair market
สวนใหญระหวาง
ขนกบความตองการใชเงนงบ แตกตางในแตละรฐ
(Local Property Tax)
value) โดยวธเปรยบเทยบราคาตลาด 1-5 ป ประมาณของแตละทองถน
เปนทนยมมากทสด (บางรฐมการกำาหนดเพดานอตราภาษ)
25
ประเทศ การยกเวนทรพยสนใชอยอาศย
การประเมนมลคาสนทรพย
การจดเกบภาษ
การกำาหนดอตราภาษ
การรบเงนภาษ
8. ฝรงเศส ไมยกเวน รฐบาลกลาง
รฐบาลกลาง
รฐบาลกลาง และ อปท. อปท.
9. องกฤษ ไมยกเวน รฐบาล หรอ อปท. อปท. (1.) อปท. อปท. (2.) รฐบาล 10. สหรฐอเมรกา
แตละรฐแตกตางกน บางรฐใหการ มลรฐ และ อปท. อปท.
มลรฐ และ อปท. อปท.
ยกเวนหรอลดหยอน ขณะทบางรฐ
ไมมการยกเวน
26
ทมา: การพจารณาศกษารางกฎหมายวาดวยภาษทดนและสงปลกสราง (2550).
27
6.ประเดนวเคราะห
6.1 ภาษทดนฯ กบการปฎรประบบภาษทเปนธรรมมากขนภาษทดนฯ เปนการจดเกบภาษจากฐานทรพยสนทแทจรง โดย
ใชราคาประเมนทนทรพย (Capital Value) ทเปนปจจบนในการจดเกบภาษ แทนการจดเกบภาษจากฐานคาเชา (Rental Value) เปนการคำานวณภาษจากฐานความมงคงทแทจรง มไดคำานวณภาษจากฐานรายได จงกอใหเกดความเปนธรรมแกผเสยภาษ เนองเพราะผทเปนเจาของทรพยสนทมมลคาสง กตองเสยภาษมากกวาผทเปนเจาของทรพยสนทมมลคาตำา ซงเปนไปหลกการความสามารถในการจายภาษ (Ability to pay)
นอกจากนนการใชราคาประเมนทนทรพยทเปนปจจบนเปนฐานภาษ ทำาใหมหลกเกณฑการประเมนทชดเจนแทนการใชดลยพนจของพนกงานเจาหนาท จงกอใหเกดความเปนธรรมแกผเสยภาษ และลดการทจรตประพฤตมชอบของเจาพนกงาน
6.2 ภาษทดนฯ กบการเพมรายไดจดเกบเองใหแกอปท.โครงสรางรายไดของอปท. ในปจจบนจะเหนไดวา รายไดท
อปท. จดเกบเองมจำานวนและสดสวนตอรายไดทงหมดของอปท. คอนขางนอย อาท ในปงบประมาณ พ.ศ. 2554 รายไดทอปท. จดเกบเอง 38,745.96 ลานบาท9 จากรายไดรวมทงหมด 431,255 ลานบาท10 คดเปนสดสวนรอยละ 8.98
การจดเกบภาษทดนฯ นน ผเปนเจาของทรพยสนทกคนตองเขามาอยในระบบภาษ จงเปนการขยายฐานภาษใหกวางขน ทำาใหอปท. มรายไดจากภาษทจดเกบเองไดมากขน เพอนำามาพฒนาทองถนของตน ซงผเปนเจาของทรพยสนตางกไดรบประโยชนจากบรการสาธารณะของทองถน ดงนนจงควรเปนผแบกรบภาระตนทนการใหบรการเหลานดวย
9 รายไดประมาณการ10 รายไดประมาณการ
28
6.3 ภาษทดนฯ กบความกาวหนาหรอความถดถอยของอตราภาษการจดเกบภาษทดนฯ จะไมมลกษณะอตราภาษถดถอย
(Regressive Rate) เหมอนภาษบำารงทองท เนองเพราะเปนการจดเกบภาษจากมลคาของทดนและสงปลกสรางนน ดวยอตราคงท จำาแนกตามลกษณะการใขประโยชนของทดนและสงปลกสราง
6.4 ภาษทดนฯ กบการกระจายอำานาจทางการคลงใหแกอปท. และการมสวนรวมของภาคประชาชน
เกดการกระจายอำานาจทางการคลงและการพฒนาทองถน คอภาษทดนฯ จะเปนกลไกสำาคญทจะชวยใหประชาชนในแตละพนท หนมาสนใจการนำาเงนภาษทถกจดเกบมาใชจายในการทำาหนาทของอปท. มากกวาในปจจบน เนองเพราะรายไดสวนใหญของอปท. มาจากการจดสรรรายไดภาษจากรฐบาล ทำาใหประชาชนไมเหนความสำาคญและไมอยากมสวนรวมในกระบวนการใชจายเพอจดหาบรการสาธารณะของอปท. แตเมอภาษทดนฯ จะจดเกบจากประชาชนซงเปนเจาของทดนและสงปลกสรางในพนทเปนสำาคญ ภาษทดนฯ จงชวยสงเสรมการกระจายอำานาจใหแกอปท. มากขน ทำาใหเกดการมสวนรวมของประชาชนมากขน และทำาใหผบรหารอปท. ตองรบผดรบชอบ (accountability) ตอประชาชนมากขน เมอประชาชนเสยภาษทดนและสงปลกสรางใหแกอปท. ในสวนของอปท. กจะสามารถนำาเงนภาษของประชาชนไปใชในการพฒนาทองถนในดานตาง ๆ เชน ผลตสนคาและบรการสาธารณะทมคณภาพใหแกประชาชนตอไป การเกบภาษซงเปนรายไดของทองถนในลกษณะน เปนการสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการดำาเนนงานของอปท. และทำาใหอปท. มรายไดทสอดคลองกบการใหบรหารสาธารณะทมคณภาพ
29
นอกจากนนแตละอปท. สามารถจดเกบภาษทแตกตางกนได ภายใตอตราสงสดทไดมการกำาหนดไวใน พ.ร.บ. เพอใหสอดคลองกบหลกการของการกระจายอำานาจ และใหเปนไปตามความเหมาะสมกบระดบบรการสาธารณะทอปท. นน ๆ จดสรรใหแกประชาชนในพนท
6.5 ภาษทดนฯ กบประสทธภาพในการใชประโยชนในทดนและสงปลกสราง
การจดเกบภาษทดนฯ ทำาใหเกดการใชประโยชนในทดนและสงปลกสรางไดอยางมประสทธภาพมากขน เนองเพราะทดนและสงปลกสรางททงไววางเปลาหรอมไดทำาประโยชน จะตองถกเกบภาษในอตราทสงกวาอตราปกต ผเปนเจาของทรพยสนนน เกดภาระตนทนในการถอครอง ทำาใหตองพยายามนำาทดนและสงปลกสรางมาทำาประโยชนไมทางใดกทางทางหนง เพอใหเกดรายไดมาลดภาระตนทนจากภาษดงกลาว
6.6 ภาษทดนฯ กบการกระจายการถอครองทดนการกระจายการถอครองทดนของประเทศไทยยงมการกระจก
ตวอยกบคนบางกลมอยมาก ดงแสดงในตารางท 2 เชน สดสวนการถอครองทดนของ 50 อนดบแรกในกรงเทพมหานครตอพนททสามารถถอครองไดทงหมด คดเปนรอยละ 10.07
ตารางท 2: สดสวนของการถอครองทดนของ 50 อนดบแรกตอพนททสามารถถอครอง
ทงหมดใน 8 จงหวดตวอยาง
จงหวดพนทรวมขอบ 50
อนดบแรกพนททสามารถถอครอง
ได ในแตละจงหวด
รอยละของพนทรวมของ 50 อนดบแรกเทยบกบ
พนททงจงหวด
ภเกต26,816 ไร 88.6 ตรว.
188,438 ไร 2 งาน 84 ตรว. 14.23
ปทมธาน111,498 ไร 16 งาน 28.5 ตรว.
902,420 ไร 3 งาน 39 ตรว. 12.36
30
สมทรปราการ
62,604 ไร 3 งาน 20 ตรว.
533,377 ไร 44 ตรว. 11.74
กรงเทพฯ93,314 ไร 1 งาน 58 ตรว.
927,074 ไร 1 งาน 19 ตรว. 10.07
นนทบร31,826 ไร 3 งาน 5.8 ตรว.
416,010 ไร 3 งาน 65 ตรว. 7.65
ระนอง11,267 ไร 1 งาน 9 ตรว.
198,083 ไร 1 งาน 68 ตรว. 5.69
นครนายก
97,583 ไร 2 งาน 23.6 ตรว.
1,848,308 ไร 1 งาน 1 ตรว. 5.28
อางทอง25,975 ไร 52.1 ตรว.
558,873 ไร 1 งาน 57 ตรว. 4.65
แหลงทมา: กรมทดนและการคำานวณของผเขยน
เมอมการจดเกบภาษทดนฯ จะทำาใหเกดการลดการกกตนทดนเพอเกงกำาไร เพราะผกกตนทดนจะมตนทนเกดขนในการถอครองทดน เนองเพราะตองเสยภาษทดนและสงปลกสราง ซงจะทำาใหเกดการกระจายการถอครองทดนทเปนธรรมมากขน แตการจดเกบภาษทดนฯ จะมผลตอการกระจายการถอครองทดนมากนอยเพยงใด ยงขนกบอตราภาษทใชในการจดเกบ และอตราการเพมขนของราคาทดนตอป
เมอเทยบอตราการเปลยนแปลงของราคาประเมนทดนของกรมธนารกษรอบป 2551-2554 กบรอบป 2547-2550 ปรากฏวาทงประเทศมอตราการเปลยนแปลง เพมขนเฉลยรอยละ 26.90 (คดเปนเพมขนเฉลยรอยละ 6.72 ตอป) โดยกรงเทพมหานครเปลยนแปลง เพมขนเฉลยรอยละ 5.76 (คดเปนเพมขนเฉลยรอยละ 1.44 ตอป) และภมภาค 75 จงหวด เปลยนแปลงเพมขนเฉลย รอยละ 27.14 (คดเปนเพมขนเฉลยรอยละ 6.79 ตอป) แตหากไมนบรวมสราษฎรธานซงมการเปลยนแปลงเพมขนสงสด อตราการเปลยนแปลงเฉลยจะเพมขนรอยละ 17.80 (คดเปนเพมขนเฉลยรอยละ 4.45 ตอป)
31
สวนอตราภาษทใชในการจดเกบสงสดคอรอยละ 2 ตอป จะเหนไดวาหากอตราการเพมขนของราคาทดนตอปสงกวาอตราภาษทจดเกบ กยงมแรงจงใจใหคนซอทดนเพอการเกงกำาไรตอไป เนองเพราะตนทนในการถอครองทดนตำากวาผลประโยชนทจะไดรบจากราคาทดนทเพมขน ดงนนการจดเกบภาษทดนฯ ในกรงเทพมหานครควรจะชวยการกระจายการถอครองทดนไดดขน เพราะอตราภาษสงสดสงกวาอตราการเพมขนของราคาทดน สวนภาพรวมของทวประเทศ อตราการเพมขนของราคาประเมนทนทรพยยงคงสงกวาอตราภาษสงสดทจะทำาการจดเกบ ตนทนทเปนภาระภาษจะตำากวาผลประโยชนทเจาของทรพยสนจะไดในอนาคต ดงนนการจดเกบภาษทดนฯ อาจจะไมสามารถสงผลตอการกระจายการถอครองทดนทเปนธรรมมากขนไดเทาใดนก
7.บทสรปและขอเสนอแนะ
รางพ.ร.บ.ภาษทดนและสงปลกสราง นบวาเปนมตใหมของการปฎรประบบภาษ ซงจะทำาใหประเทศไทยมการจดเกบภาษทรพยสนอยางแทจรง ภาษทดนฯ จะกอใหเกดประโยชนหลายประการ อาท ทำาใหอปท. มรายไดจากการจดเกบเองมากขน ซงจะสงผลใหประชาชนหนมามสวนรวมกบการจดหาบรการสาธารณะของทองถนมากขน เนองเพราะเปนผจายภาษโดยตรงและเปนผแบกรบภาระภาษนน ในดานของผบรหารทองถนกจะตองมความรบผดรบชอบตอประชาชนมากขน เพราะเมอเกบภาษจากประชาชนไปแลว กจะตองจดหาบรการสาธารณะทสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนไดอยางแทจรง
การจดเกบภาษทดนฯ จะทำาใหเจาของทดนและสงปลกสรางนน มตนทนในการถอครองทดนเกดขน ซงจะเปนการเพมประสทธภาพในการใชประโยชนในทดนและสงปลกสราง และอาจจะทำาใหการกกตนทดนไวเกงกำาไรลดลง เนองเพราะทดนททงไววางเปลามตนทนในการถอครอง
32
เกดขน หากมอตราภาษทเหมาะสมกจะสามารถทำาใหเกดการกระจายการถอครองทดนทเปนธรรมมากขน
ขอเสนอแนะ1. ควรมการระบในรางพ.ร.บ.วา อตราภาษจะถกกำาหนดโดยใคร เชน
คณะกรรมการกำาหนดอตราภาษทดนฯ และระบองคประกอบของคณะกรรมการไวอยางชดเจน ซงควรเปนผทมตำาแหนงเกยวของกบการจดเกบภาษทดนฯ เชน ประกอบดวย ปลดกระทรวงการคลง ผอำานวนการสำานกงบประมาณ อธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน อธบดกรมทดน อธบดกรมธนารกษ อธบดกรมโยธาธการและผงเมอง ผอำานวนการสำานกงานเศรษฐกจการคลง ผอำานวนการสำานกงานคณะกรรมการการกระจายอำานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ผวาราชการกรงเทพมหานคร นายกเมองพทยา ผแทนนายกเทศมนตร ผแทนนายกองคการบรหารสวนตำาบล และผทรงคณวฒ เปนตน
2. การลดหยอนภาษ ควรจะใชหลกเกณฑเดยวคอ ลดหยอนตามมลคาของทดนและสงปลกสราง ซงจะสอดคลองกบการคำานวณฐานภาษ ทใชมลคาของทดนและสงปลกสรางในการคำานวณภาษ การใชหลกเกณฑขนาดพนทอาจจะทำาใหเกดความไมเปนธรรมในการจดเกบภาษขนได ตวอยาง
ทดนราคาประเมนทนทรพย ตารางวาละ 200,000 บาท ขนาด 50 ตารางวา
มลคาทดน 10 ลานบาทสมมต อตราภาษสำาหรบอยอาศยรอยละ 0.1 ดงนน มลคาภาษทตองชำาระคอ 10,000 บาท ไดรบการลด
หยอนภาษหรอ หองชด ราคาประเมนทนทรพย ตารางเมตรละ
100,000 บาท ขนาดหองชด 50 ตารางเมตร
33
มลคาหองชด 5 ลานบาทสมมต อตราภาษสำาหรบอยอาศยรอยละ 0.1 ดงนน มลคาภาษทตองชำาระคอ 5,000 บาท ไดรบการลด
หยอนภาษเปรยบเทยบกบ ทดนและสงปลกสรางเพออยอาศย
มลคา 1 ลานบาทดงนน มลคาภาษทตองชำาระคอ 1,000 บาท ไดรบการลด
หยอนภาษหรอทดนและสงปลกสรางพออยอาศยมลคา 2 ลานบาท
แตมขนาดใหญ ตองเสยภาษ 1,000 บาทจะเหนไดวาผเปนเจาของทรพยสนมลคา 10 ลานบาท
หรอ 5 ลานบาท ไดรบการลดหยอนภาษมากกวาผเปนเจาของทรพยสนมลคา 1 ลานบาท ซงผทเปนเจาของทรพยสนมลคา 10 ลานบาทหรอ 5 ลานบาท ยอมมความสามารถในการจายภาษมากกวาผทเปนเจาของทรพยสนมลคา 1 ลานบาท
สวนผมทรพยสนมลคา 2 ลานบาท จะตองเสยภาษ 1,000 บาท หลงหกลดหยอน ในขณะทผเปนเจาของทรพยสนมลคา 10 ลานบาทไมตองเสยภาษ
นอกจากนนมลคาทลดหยอนอาจจะมความแตกตางกนตามสภาพพนท เชน ในเขตกรงเทพมหานคร มลคาทลดหยอนสงกวา ในเขตเทศบาล และในเขตเทศบาล มลคาทลดหยอนสงกวา ในเขตองคการบรหารสวนตำาบล เปนตน
3. รางพ.ร.บ. ภาษทดนฯ กำาหนดใหมการจดสรรเงนภาษทจดเกบไดและนำาสงใหแกธนาคารทดน แตเนองจากภาษทดนฯ ถกกำาหนดใหเปนรายไดของอปท. ซงอาจจะขดแยงกบหลกการการกระจายอำานาจทางการคลง ดงนนในสวนของเงนภาษทดนฯ ทจะสมทบเขาธนาคารทดน ควรจะเปนลกษณะการเกบภาษเพม (surcharge tax) บนฐานภาษทดนฯ แลวนำาสงเขาธนาคารทดน
34
การเกบภาษเพมจากภาษทดนฯ นำาสงธนาคารทดนนน เพอสนบสนนใหเกดการกระจายการถอครองทดนทเปนธรรมมากขน เปนการชวยใหคนทดอยโอกาสหรอคนยากจนไดมโอกาสมทดนทำากนและอยอาศย และเปนไปตามหลกการการเกบภาษจากผมความสามารถในการจายภาษ เนองจากเปนการเกบภาษจากผเปนเจาของทดนและสงปลกสรางตาง ๆ ซงนบวาเปนกลมคนทมกำาลงจายภาษนนเอง
4. หากจะชวยใหเกดการกระจายการถอครองทดนทเปนธรรมมากขน จะตองมการพจารณาการจดเกบภาษในอตรากาวหนา คออตราภาษขนอยกบขนาดการถอครองทดน เพอไมใหมการกกตนทดนเพอการเกงกำาไร ในสวนการผลตทมความจำาเปนตองใชพนทขนาดใหญ กจะไดรบการยกเวนตามความเหมาะสม แตอยางไรกด การทจะจดเกบภาษในอตรากาวหนาไดนน จะตองมขอมลการถอครองทดนของแตละรายอยางครบถวน ถงจะทราบวาใครถอครองทดนจำานวนเทาใด ซงตองใชเวลาในการจดทำาฐานขอมลการถอครองทดนใหเปนระบบเสยกอน ดงนนในระยะแรกการจดเกบภาษทดนฯ ในอตราคงท และเปนอตราทไมสงมากนก นบวาเปนจดเรมตนทด และเปนระยะเปลยนผานใหประชาชนปรบตว ในอนาคตกควรจะมการปรบปรงการจดเกบภาษทดนฯ ใหมความสอดคลองกบสถานการณตอไป
5. การจดเกบภาษทดนจะตองมการเตรยมความพรอมคอ กรมทดนจะตองมการทำาแผนทดจทลเชอมโยงกบขอมลทะเบยนทดนทกแปลงทวประเทศ (30 ลานแปลง) เพอใหอปท. สามารถทำาการจดเกบภาษทดนฯ ได และกรมธนารกษสามารถประเมนราคาทนทรพยทดนรายแปลงไดทงหมด ซงในปจจบนประเทศไทยยงไมมขอมลทดนรายแปลงครบทงประเทศ การดำาเนนการนจะตองใชทรพยากรจำานวนมาก จงตองมการเตรยมความพรอมในเรองน
35
เปนอยางด เพอจะไดมขอมลทเพยงพอในการจดเกบภาษ เมอรางพ.ร.บ.ผานการพจารณาและมผลบงคบใช
6. เพอใหประชาชนมระยะเวลาในการปรบตวในการชำาระภาษทดนฯ ในกรณทไมเคยตองชำาระมากอนหรอตองชำาระเพมขน อาจจะตองมการบรรเทาภาระภาษ เชน จดเกบเพยงรอยละ 25 ในปแรก รอยละ 50 ในปท 2 และรอยละ 75 ในป 3 ของภาษทตองจายเพมขนหรอภาษทไมเคยตองจายมากอน แลวจงจดเกบเตมจำานวนในปถดไป เปนตน
7. ในการยกเลกภาษโรงเรอนและทดน และภาษบำารงทองท โดยนำาภาษทดนฯ มาใชแทน อาจจะทำาใหอปท. บางแหงมรายไดภาษทลดลง ดงนนจงตองหาแนวทางในการชดเชยรายไดใหตอไป ซงสามารถทำาไดโดยผานเงนอดหนนแบบทวไป
8. เพอมใหเกดการบดเบอนการใชทดนในอนาคต จงควรพจารณาประเภทการใชประโยชนในทดน ตามรางพ.ร.บ.ภาษทดนฯ รวมกบพ.ร.บ.การผงเมอง พ.ศ. 2518 และทแกไขเพมเตม โดยอาจจดเกบภาษทดนฯ กรณทมการใชทดนไมเปนไปตามทกฎหมายการผงเมองกำาหนดในอตราทสงกวาการใชทดนตามทกฎหมายการผงเมองกำาหนด11
9. อตราภาษทดนฯ ในแตละพนท ควรคำานงถงยทธศาสตรการพฒนาประเทศประกอบกน รวมทงการชดเชยรายไดเพมเตมใหกบเจาของทดนทใหความรวมมอกบนโยบาย/มาตรการภาครฐ นอกเหนอจากการไมเกบภาษทดนฯ ในรอบปภาษนนดวย เชน ทดนบรเวณชานเมองหรอพนทแกมลง เพอปองกนหรอบรรเทาปญหาอทกภยในเขตพนทกรงเทพมหานครและปรมณฑล12 โดยรฐบาลจะตองชดเชยรายไดสวนทขาดไปกลบไปใหอปท.
11 ความเหนของหนวยงานทเกยวของเสนอตอเลขาธการคณะรฐมนตร 2553.12 เพงอาง
36
10. ภาษทดนฯ ยงเปนฐานภาษทด สำาหรบการจดเกบภาษเพมในบางกรณและในบางพนททไดรบประโยชน เพอชดเชยใหกบบางพนททไดรบผลกระทบ เชน ภาษนำาทวม ทสามารถจดเกบกบคนในพนททไดรบการปกปองไมใหถกนำาทวม โดยใหนำาไปทวมพนทใกลเคยงแทน ซงเปนกลมคนทไดรบประโยชน เพอไปชดเชยใหกบกลมคนทตองรบผลกระทบแทน
37
บรรณานกรม
คณะอนกรรมาธการพจารณาศกษารางกฎหมายวาดวยภาษทดนและสงปลกสราง (2550). การพจารณาศกษารางกฎหมายวาดวยภาษทดนและสงปลกสราง. เสนอคณะกรรมาธการการคลง การธนาคาร และสถาบนการเงน สภานตบญญตแหงชาต. สำานกกรรมาธการ 1. สำานกงานเลขาธการวฒสภา.
ความเหนของหนวยงานทเกยวของ เสนอตอเลขาธการคณะรฐมนตร 2553.
ดวงมณ เลาวกล และเออมพร พชยสนธ (2551). โครงการวจยเรอง “นโยบายและมาตรการการคลงเพอความเปนธรรมในการกระจายรายได”. เสนอตอคณะทำางานการกระจายรายได สภาทปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.
รางพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง พ.ศ. …., รางฯ ท สำานกงานคณะกรรมการกฤษฎกาตรวจพจารณาแลว เรองเสรจท 195/2554.
Aluko, Tajudeen Bioye (2005). “Building Urban Local Governance Fiscal Autonomy Through Property Taxation Financing Option”. International Journal of Strategic Property Management. 9:201-214.
38
ภาคผนวกท 1
การจดเกบภาษโรงเรอนและทดน13
ภาษโรงเรอนและทดนทำาการจดเกบตาม พระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน พ.ศ. 2475
ภาษโรงเรอนและทดน หมายถง ภาษทจดเกบจากโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนๆ กบทดนทใชตอเนองกบโรงเรอน หรอสงปลกสรางนน
ทรพยสนทจะตองเสยภาษ
ทรพยสนทจะตองเสยภาษโรงเรอนและทดนมลกษณะคอ เปน โรง“เรอนหรอสงปลกสรางอยางอนๆ ซงเปนสวนควบของทดน ลกษณะยด”ตดตรง การโยกยายตองรอถอน หรอถอดเปนชนๆ หรอทบทำาลาย14 โดยปกตคนเขาอยหรอใชประโยชนโดยปกตทวไปได และทรพยสนทเปน ทดน“ซงใชตอเนองกบโรงเรอน หรอสงปลกสรางนน ซงเปนทดนสวนทใชใน”ภารกจทเกยวเนองกบภารกจของโรงเรอนนน รวมทงทรพยสนเหลานตองไมเขาขอยกเวน ตามมาตรา 9 10 และ 19 ของ พ.ร.บ.ฯ ฉบบท 4
ทรพยสนทไดรบการยกเวนภาษโรงเรอนและทดน
ทรพยสนทไดรบการยกเวนภาษโรงเรอนและทดน ไดแก15
13 ปรบปรงจากภาคผนวกท 2 โครงการวจยเรอง นโยบายและมาตรการการคลงเพอความเปน“ธรรมในการกระจายรายได”14 มาตรา 100 ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย
15 มาตรา 939
1. พระราชวง
2. ทรพยสนของรฐบาลทใชในกจการของรฐบาลหรอสาธารณะ และทรพยสนของการรถไฟทใช
ในกจการของการรถไฟโดยตรง
3. ทรพยสนของโรงพยาบาลสาธารณะ และโรงเรยนสาธารณะ
4. ทรพยสนซงเปนศาสนสมบต
5. โรงเรอนและสงปลกสราง ซงปดไวตลอดปและเจาของมไดอยเองหรอใหผอนอย นอกจากคน
เฝา
6. โรงเรอนหรอสงปลกสรางของการเคหะฯทผเชาซออยอาศยเองและมไดใชเปนทเกบสนคา
หรอประกอบการอตสาหกรรม
ทรพยสนทไดรบการยกเวนภาษโรงเรอนและทดน ไดแก โรงเรอนหรอสงปลกสราง ซงเจาของอยเองหรอใหผแทนอยเฝารกษา และซงมไดใชเปนทไวสนคา หรอประกอบการอตสาหกรรม16
ฐานภาษ
ฐานภาษของภาษโรงเรอนและทดนคอ คารายปซงหมายถง17
1. จำานวนเงนซงทรพยสนนนสมควรใหเชาไดในปหนงๆ
2. กรณใหเชา ใหถอคาเชา คอ คารายป
16 มาตรา 1017 มาตรา 8
40
3. กรณมเหตอนสมควรให พนกงานเจาหนาทประเมนคารายป ตามหลกเกณฑท รฐมนตรวาการ
กระทรวงมหาดไทยกำาหนด
โดยตามมาตรา 18 จะใชคารายปของปทลวงแลวนนเปนหลกในการคำานวณคาภาษ ซงจะตองเสยในปตอมา
หลกเกณฑในการทำาการประเมนคารายป
หลกเกณฑในการทำาการประเมนคารายปมดงน
1. ทรพยสนใหเชา คาเชาสมควร ถอคาเชาคอคารายป
2. ทรพยสนใหเชา คาเชาไมสมควร หรอหาคาเชาไมได ประเมนโดยเทยบเคยงจากคารายปทลวง
มาแลว หรอคารายปของทรพยสนทใหเชา
3. กรณเทยบเคยงตาม ขอ 2 ไมได อาจใชมลคาทรพยสนมาประกอบการประเมนคารายปได
4. คำานงถงภาระภาษของประชาชน
ตามหนงสอดวนทสด ท มท 0307/ว. 2393 ลงวนท 10 กนยายน 2536 ไดมการแตงตงคณะกรรมการพจารณาการประเมนและคณะกรรมการพจารณาคำารองขอใหพจารณาการประเมนใหม โดยการกำาหนดราคาคาเชามาตรฐานกลางเฉลยตอตารางเมตร (ตอเดอน) จะขนอยกบประเภททรพยสนและทำาเลการใชประโยชนทางเศรษฐกจ
การหาคารายป ทดนตอเนอง
41
การหาคารายป ทดนตอเนอง คดคำานวณโดยคาภาษตองไมตำากวาภาษบำารงทองท
การหาคารายปสวนควบ (เครองจกร)
การหาคารายปสวนควบ (เครองจกร) ในกรณไมสามารถหาคาเชาได ใหนำามลคาเครองจกรมาคำานวณหาคารายป รวมกบองคประกอบอน เชน ดรรชนผบรโภค รวมถงภาวะทางเศรษฐกจ
การประเมนโรงแรม
การประเมนโรงแรมจะแยกพจารณาดงน
1. เฉพาะสวนทเปนหองพก คำานวณโดย
จำานวนหอง X คาเชาหอง/วน X 365 X 8 %
2. อาคารอน ใหใชคาเชาจรง
3. โรงเรอนและทดนตอเนอง
4. ทดนบรเวณโรงแรม ประเมนไมตำากวาภาษบำารงทองท
คารายป = (1) + (2) + (3) + (4)
5. ใหแยกกรอกรายการแตละหลงใหออกยอดคารายป/คาภาษทกรายการ
6. โรงแรมทใหผอนดำาเนนการ/เชาชวง ใหพจารณาคาเชาสงสดสมควรหรอไมโดยเปรยบเทยบ
กบ (4) ยอดใดสงกวา ใหนำายอดนนมาประเมน
42
การลดหยอนคารายป
การเสยภาษโรงเรอนและทดนยงมการลดหยอนคารายปไดในกรณดงตอไปน
1. โรงเรอนหรอสงปลกสราง ถกรอถอนทำาลาย โดยประการอน ใหลดยอดคารายปตามสวน ตลอดเวลาทยงไมไดทำาขน และยงใชไมได18
2. โรงเรอนหรอสงปลกสรางทำาขนระหวางปถอเอาเวลาซงมขน และสำาเรจจนควรอยไดแลว เปนเกณฑคำานวณคารายป19
3. เจาของโรงเรอนตดตงสวนควบทสำาคญขนในโรงเรอนนนมลกษณะเปนเครองจกรกล เครองกระทำา หรอเครองกำาเนดสนคา เพอใชดำาเนนการอตสาหกรรม ลดคารายปลงเหลอ 1 ใน 320 โดยสวนควบทตดตงนน ตองเปนสวนควบทสำาคญของการดำาเนนการอตสาหกรรมและจะตองตดตงในโรงเรอน มลกษณะยดตดตรงตราถาวรกบโรงเรอน และไมอาจจะแยกจากกนได นอกจากจะทำาลายหรอทำาบบสลาย หรอทำาใหทรพยนนเปลยนแปลงรปทรง21
อตราภาษ22
ภาษโรงเรอนและทดนจดเกบในอตรารอยละ 12.5 ของคารายป
ผมหนาทเสยภาษ
ผมหนาทเสยภาษคอ23
18 มาตรา 1119 มาตรา 1220 มาตรา 1321 ตามบทบญญตในมาตรา 107 แหงประมวลกฎหมายพาณชย22 มาตรา 8 วรรคแรก23 มาตรา 40
43
1. เจาของทรพยสน
2. เจาของโรงเรอน หรอสงปลกสราง และเจาของทดนเปนคนละเจาของ เจาของโรงเรอน หรอสง
ปลกสรางเปนผเสย
44
การลดหยอนภาษ
การลดหยอนภาษ สามารถกระทำาไดในกรณดงน24
1. เมอปรากฏวาผรบประเมนไดเสยหายเพราะทรพยสนวางลง หรอชำารด ตองซอมแซมสวนท
สำาคญ
2. ผรบประเมนยนคำารอง
3. ลดคาภาษลงตามสวนทเสยหาย หรอ ปลดคาภาษทงหมดกได
บทกำาหนดโทษ
ในกรณทไมชำาระภาษโรงเรอนและทดนตามทกฎหมายกำาหนด มบทกำาหนดโทษดงน
1. ละเลยไมแสดงขอความตามมาตรา 20 เวนแตเปนเหตสดวสย มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนสองรอยบาท25
2. จงใจไมปฏบตตามหมายเรยก ไมแจงรายละเอยดเพมเตม ไมนำาพยานหลกฐานมาแสดง ไมตอบคำาถามตาม มาตรา 21 มาตรา 22 มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนหารอยบาท26
3. ผใด27
ก. โดยรอยแลว หรอจงใจ ยนขอความเทจ หรอใหถอยคำาเทจ หรอตอบคำาถามอนเปนเทจ นำาพยานหลกฐานเทจมาแสดงหรอจดหาทางใหผอนหลกเลยงการคำานวณคารายปของตน
24 มาตรา 4125 มาตรา 4626 มาตรา 4727 มาตรา 48
45
ข. โดยความเทจ โดยเจตนาละเลยโดยฉอโกงโดยอบาย โดยวธการมความผดตองระวางโทษจำาคกไมเกนหกเดอนหรอไมเกนหารอยบาทหรอทงจำาทงปรบ
46
ภาคผนวกท 2
การจดเกบภาษบำารงทองท28
ภาษบำารงทองททำาการจดเกบตาม พระราชบญญตภาษบำารงทองท พ.ศ. 2508
ภาษบำารงทองท หมายถง ภาษทจดเกบจากทดนของบคคลหรอคณะบคคล มกรรมสทธในทดน หรอสทธครอบครองอยในทดนทไมเปน กรรมสทธของเอกชน ไดแก พนทดน ภเขาหรอนำาดวย29 โดยททดนเหลานตองไมเปนทดนทไดรบการยกเวนภาษหรออยในเกณฑลดหยอน
ทดนยกเวนไมตองเสยภาษบำารงทองท
ทดนทไดรบการยกเวนไมตองเสยภาษบำารงทองท ไดแก30
1. ทตงพระราชวงอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน
2. สาธารณสมบตของแผนดนหรอของรฐทใชในกจการของรฐหรอสาธารณะโดยมไดหา
ผลประโยชน
3. ทดนของราชการสวนทองถนทใชในกจการของราชการสวนทองถนหรอสาธารณะโดยมไดหา
ผลประโยชน
28 ปรบปรงจากภาคผนวกท 3 โครงการวจยเรอง นโยบายและมาตรการการคลงเพอความเปน“ธรรมในการกระจายรายได”29 มาตรา 6 8 และ 2230 มาตรา 8
47
4. ทดนทใชเฉพาะการพยาบาลสาธารณะ การศกษา หรอการกศลสาธารณะ
5. ทดนทเปนกรรมสทธของวดไมวาจะใชประกอบศาสนกจศาสนาใด ศาสนาหนง หรอทศาลเจา
โดยมไดหาผลประโยชน
6. สสานหรอฌาปนสถานสาธารณะโดยมไดรบประโยชนตอบแทน
7. ทดนทใชในการรถไฟ การประปา การไฟฟา หรอการทาเรอของรฐ หรอใชเปนสนามบนของ
รฐ
8. ทดนทใชตอเนองกบโรงเรอน ทตองเสยภาษโรงเรอนและทดนอยแลว
9. ทดนของเอกชนเฉพาะสวนทเจาของทดนยนยอมใหทางราชการจดใชเพอสาธารณประโยชน
โดยเจาของทดนมไดใชหรอหาผลประโยชนในทดนเฉพาะสวนนน
10. ทดนทเปนทตงททำาการขององคการสหประชาชาต ทบวงการชำานญพเศษของสหประชาชาต
หรอองคการระหวางประเทศอน ในเมอประเทศไทยมขอผกพนใหยกเวนตามอนสญญา หรอ
ความตกลง
11) ทดนทเปนทตงททำาการของสถานทตหรอสถานกงศล ทงน ใหเปนไปตามหลกถอยทถอย
ปฏบตตอกน
12) ทดนตามทกำาหนดในกฎกระทรวง
48
ผเสยภาษบำารงทองท31
ผเสยภาษบำารงทองทคอ เจาของทดนในวนท 1 มกราคมของปใด มหนาทเสยภาษบำารงทองทสำาหรบปนน โดยการยนแบบเปนรายแปลงตามแบบทกำาหนด
ฐานภาษ
ภาษบำารงทองทคำานวณจากราคาปานกลางของทดน ทคณะกรรมการตราคาปานกลางทดนกำาหนดขน เพอใชในการจดเกบภาษ
อตราภาษ
อตราภาษบำารงทองทกำาหนดไวในบญชทายพระราชบญญต แบงเปน 34 อตรา
31 มาตรา 7 และ 2449
บญชอตราภาษบำารงทองท32
ชน ราคาปานกลางของทดน
ภาษไรละ
บาท
สต.
1 ไมเกนไรละ 200 บาท - 50
2 เกนไรละ 200 บาท ถงไรละ 400 บาท
1 -
3 เกนไรละ 400 บาท ถงไรละ 600 บาท
2 -
4 เกนไรละ 600 บาท ถงไรละ 800 บาท
3 -
5 เก น ไ ร ล ะ 800 บา ท ถ ง ไ ร ล ะ 1,000 บาท
4 -
6 เก นไรละ 1,000 บาท ถ งไรละ 1,200 บาท
5 50
7 เก นไรละ 1,200 บาท ถ งไรละ 1,400 บาท
7 -
8 เก นไรละ 1,400 บาท ถ งไรละ 1,600 บาท
8 -
9 เก นไรละ 1,600 บาท ถ งไรละ 1,800 บาท
9 -
32 มาตรา 750
ชน ราคาปานกลางของทดน
ภาษไรละ
บาท
สต.
10 เก นไรละ 1,800 บาท ถ งไรละ 2,000 บาท
10 -
11 เก นไรละ 2,000 บาท ถ งไรละ 2,200 บาท
11 -
12 เก นไรละ 2,200 บาท ถ งไรละ 2,400 บาท
12 -
13 เก นไรละ 2,400 บาท ถ งไรละ 2,600 บาท
13 -
14 เก นไรละ 2,600 บาท ถ งไรละ 2,800 บาท
14 -
15 เก นไรละ 2,800 บาท ถ งไรละ 3,000 บาท
15 -
16 เก นไรละ 3,000 บาท ถ งไรละ 3,500 บาท
17 50
17 เก นไรละ 3,500 บาท ถ งไรละ 4,000 บาท
20 -
18 เก นไรละ 4,000 บาท ถ งไรละ 4,500 บาท
22 50
19 เก นไรละ 4,500 บาท ถ งไรละ 25 -
51
ชน ราคาปานกลางของทดน
ภาษไรละ
บาท
สต.
5,000 บาท
20 เก นไรละ 5,000 บาท ถ งไรละ 5,500 บาท
27 50
21 เก นไรละ 5,500 บาท ถ งไรละ 6,000 บาท
30 -
22 เก นไรละ 6,000 บาท ถ งไรละ 6,500 บาท
32 50
23 เก นไรละ 6,500 บาท ถ งไรละ 7,000 บาท
35 -
24 เก นไรละ 7,000 บาท ถ งไรละ 7,500 บาท
37 50
25 เก นไรละ 7,500 บาท ถ งไรละ 8,000 บาท
40 -
26 เก นไรละ 8,000 บาท ถ งไรละ 8,500 บาท
42 50
27 เก นไรละ 8,500 บาท ถ งไรละ 9,000 บาท
45 -
28 เก นไรละ 9,000 บาท ถ งไรละ 9,500 บาท
47 50
52
ชน ราคาปานกลางของทดน
ภาษไรละ
บาท
สต.
29 เก นไรละ 9,500 บาท ถ งไรละ 10,000 บาท
50 -
30 เกนไรละ 10,000 บาท ถงไรละ 15,000 บาท
55 -
31 เกนไรละ 15,000 บาท ถงไรละ 20,000 บาท
60 -
32 เกนไรละ 20,000 บาท ถงไรละ 25,000 บาท
65 -
33 เกนไรละ 25,000 บาท ถงไรละ 30,000 บาท
70 -
34* เก นไรละ 30,000 บาท ใหเสยภาษไรละ ดงตอไปน
(1) สำาหรบราคาปานกลางของทดน 30,000 บาท
แรก ใหเสยภาษ 70 บาท
(2) สำาหรบราคาปานกลางของทดนสวนทเกน
30,000 บ า ท ใ ห เ ส ย ท ก ๆ 10,000 บาท ตอ
53
ชน ราคาปานกลางของทดน
ภาษไรละ
บาท
สต.
25 บาท เศษของ 10,000 บาท ถาถง 5,000 บาท
ใหถอเปน 10,000 บาท ถาไมถง 5,000 บาท
ใหปดทง
หมายเหต: *แกไขโดยพระราชกำาหนดแกไขเพมเตมฯ พ.ศ. 2524
(1) ทดนทใชประกอบการกสกรรม เฉพาะประเภทไมลมลก ใหเสยกงอตรา แตถา
เจาของทดนประกอบการกสกรรมประเภทไมลมลกนนดวยตนเอง ใหเสยอยางสงไมเกน ไรละ 5 บาท
(2) ทดนททงไววางเปลา หรอไมไดทำาประโยชนตามควรแกสภาพของทดน ใหเสยเพมขนอกหนงเทา
เงนเพม
การไมเสยภาษบำารงทองทตามทกฎหมายกำาหนด จะตองชำาระเงนเพมในกรณดงตอไปน
1. ไมยนแบบฯ ภายในกำาหนด เสยเงนเพมรอยละ 10 ของภาษ เวนแตไดยนแบบฯ กอนทเจา
พนกงานประเมนจะแจง เสยเงนเพม รอยละ 5 ของภาษ
54
2. ยนแบบฯ ไมถกตอง ทำาใหเสยภาษลดนอยลง ใหเสยเงนเพม รอยละ 10 ทประเมนเพมเตม
เวนแตไดมาขอแกไขแบบฯ ใหถกตองกอน เจาพนกงานประเมนแจง
3. ชเขตแจงจำานวนเนอทดนไมถกตองตอเจาพนกงานสำารวจ ทำาใหเสยภาษลดนอยลงใหเสย
เงนเพมอก 1 เทา ของภาษทประเมนเพมเตม
การลดหยอนภาษบำารงทองท33
กรณเจาของทดนแปลงเดยวกนหรอหลายแปลงทอยในเขตจงหวดเดยวกน และใชทดนนนเปนทอยอาศยของตน เปนทเลยงสตวของตน หรอประกอบกสกรรมของตนใหลดหยอนไมตองเสยภาษบำารงทองทตามเกณฑอยางใดอยางหนง ตามทกำาหนดในขอบงคบ ดงน
(1) นอกเขตเทศบาล ลดหยอนไมเกน 5 ไร แตไมนอยกวา 3 ไร
(2) ในเขตเทศบาลตำาบล ลดหยอนไมเกน 1 ไร แตไมนอยกวา 200 ตารางวา
(3) ในเขตเมองพทยาและเขตเทศบาลอนนอกจาก (2) ลดหยอนไดไมเกน 100 ตารางวา แตไม
นอยกวา 50 ตารางวา
(4) ในเขตกรงเทพมหานคร ใหลดหยอนได ดงน
ก. ชมชนหนาแนนมาก ไมเกน 100 ตารางวา แตไมนอยกวา 50 ตารางวา
33 มาตรา 2255
ข. ชมชนหนาแนนปานกลาง ไมเกน 1 ไร แตไมนอยกวา 100 ตารางวา
ค. ในทองทชนบท ลดหยอนไดไมเกน 5 ไร แตไมนอยกวา 3 ไร
ทดนทมสงปลกสรางและใชสงปลกสรางนนเปนสถานการคาหรอใหเชาไมไดรบการลดหยอนสำาหรบสวนของทดนทมสงปลกสรางทใชเปนสถานการคาหรอใหเชานน
ในกรณทบคคลธรรมดาหลายคนเปนเจาของทดนรวมกน ใหไดรบการลดหยอนรวมกนตามเกณฑทกำาหนดดงกลาวขางตน
การลดหยอนตามเกณฑในมาตราน ใหไดรบการลดหยอนสำาหรบ ทดนทอยในจงหวดใดจงหวดหนงแตจงหวดเดยว
บทกำาหนดโทษ
1. ผใดแจงขอความหรอถอยคำาอนเปนเทจฯ นำาพยานหลกฐานเทจมาแสดงเพอหลกเลยงหรอ
พยายามหลกเลยงการเสยภาษ ตองระวางโทษจำาคกไมเกน 6 ป หรอปรบไมเกน 2,000 บาท
หรอทงจำาทงปรบ
2. ผใดจงใจไมมา/ยอมชเขต /ไมยอมแจงจำานวนเนอทดน ตองระวางโทษ จำาคกไมเกน 1 เดอน /
ปรบไมเกน 1,000 บาท หรอทงจำาทงปรบ
3. ผใดขดขวางเจาพนกงานสำารวจทดน/เรงรดภาษคางชำาระ/การปฏบตตามหนาทตองระวาง
โทษจำาคกไมเกน 1 เดอน/ปรบไมเกน 1,000 บาท หรอทงจำาทงปรบ
56
4. ผใดฝาฝนคำาสงเจาพนกงานสงใหมาใหถอยคำา/สงบญช/เอกสารมาตรวจสอบ /สงใหปฏบตการ
เทาทจำาเปนเพอประโยชนในการเรงรดภาษคางชำาระ/ไมมาใหถอยคำา/ไมสงเอกสารอนควรแกเรองมาแสดงตามหนงสอเรยก ตองระวางโทษจำาคกไมเกน 1 เดอน /ปรบไมเกน 1,000 บาท /ทงจำาทงปรบ
57