แบบจ าลอง IS-LM กรณระบบเศรษฐกจแบบปดและระดบราคาคงท

ศ 212 หลกเศรษฐศาสตรมหภาค

1

7.1 ดลยภาพตลาดผลผลต (เสน IS)7.1.1 การสรางเสน IS7.1.2 การยายเสน IS

7.2 ดลยภาพตลาดเงน (เสน LM)7.2.1 การสรางเสน LM7.2.2 การยายเสน LM

7.3 ดลยภาพรวมตลาดผลผลตและตลาดเงน7.3.1 ดลยภาพรวมตลาดผลผลตและตลาดเงน7.3.2 การเปลยนแปลงดลยภาพ

7.4 การประยกตใชแบบจ าลอง IS-LM7.4.1 นโยบายการคลง7.4.2 นโยบายการเงน

2

7.5 ประสทธผลของนโยบายการคลงและนโยบายการเงน7.5.1 ปจจยก าหนดคาความชนของเสน IS7.5.2 ประสทธผลของนโยบายการคลงกบคาความชนของเสน IS7.5.3 ประสทธผลของนโยบายการเงนกบคาความชนของเสน IS7.5.4 ปจจยก าหนดคาความชนของเสน LM7.5.5 ประสทธผลของนโยบายการคลงกบคาความชนของเสน LM7.5.6 ประสทธผลของนโยบายการเงนกบคาความชนของเสน LM

3

4

7.1.1 การสรางเสน IS

I 0(r0) + G

Y0

I 1(r1) + G

Y1

S + (T-R)

E0

E1

ba

Y0 Y1

r0 r1

IS

อตราดอกเบย

รายไดประชาชาตรายไดประชาชาต

S + (T-R),I + G

RL

Withdrawal > Injection

Withdrawal < Injection

เสน IS คอ เสนทแสดงชดรายไดประชาชาตและอตราดอกเบยตางๆ ทท าใหตลาดผลผลตไดดลยภาพจด L ดานซายของเสน IS ตลาดผลผลตไมไดดลยภาพ เนองจากสวนอดฉดมากกวาสวนรวไหล (หรอ DAE>Y)จด R ดานขวาของเสน IS ตลาดผลผลตไมไดดลยภาพ เนองจากสวนรวไหลมากกวาสวนอดฉด (หรอ DAE<Y)

5

7.1.1 การสรางเสน IS• เดม ณ อตราดอกเบย r0 ดลยภาพในตลาดผลผลตอยทจด E0 (เสนสวนอดฉด I(r0)+G ตดกบเสนสวนรวไหล S+(T-R)) มรายไดประชาชาตดลยภาพท Y0 (จด a)

ตอมา สมมตใหอตราดอกเบยลดลง จาก r0 เปน r1 เมออตราดอกเบยลดลง การใชจายเพอการลงทนและสวนอดฉดเพมมากขน เนอจากอตราดอกเบยมความสมพนธผกผนกบการลงทน

เมอสวนอดฉดเพมขนเพมขน ณ รายไดประชาตดลยภาพเดม Y0 จะพบวา สวนอดฉด (I1(r1)+G) มากกวาสวนรวไหล ( S+(T-R)) สนคาคงคลงจะลดลงเกนกวาทคาดหมาย (เกนกวาทตงใจไว)

สนคาคลงทลดลงดงกลาว สงสญญาใหภาคการผลตทราบวา ปรมาณการผลตเดม (Y0) ไมเพยงพอตอความตองการซอสนคาในระบบเศรษฐกจ ภาคการผลตจงขยายปรมาณการผลต

เมอภาคการผลตขยายปรมาณการผลต รายไดประชาชาตจะเพมขน รายไดประชาชาตจะเพมขนไปจนกวาจะท าใหสวนรวไหลเทากบสวนอดฉด (เสนสวนอดฉด I(r1)+G ตดกบ

เสนสวนรวไหล S+(T-R)) ทรายไดประชาชาต Y1 (จด E1)ดงนน เมออตราดอกเบยลดลงจาก r0 เปน r1 ท าใหรายไดประชาชาตดลยภาพเพมขนจาก Y0 เปน Y1 (จด

b) • เมอลากเสนเชอม จด a กบ จด b จะไดเสน IS ทแสดงถงชดรายไดประชาชาตและอตราดอกเบยตางๆ ทท าใหตลาดผลผลตไดดลยภาพ • ณ อตราดอกเบย r0 ทจด R (ดานขวาของเสน IS) มรายไดประชาชาตมากกวารายไดประชาชาตดลยภาพ (Y0) ท าใหมสวนรวไหลมากกวาสวนอดฉด รายไดประชาชาตจะปรบตวลดลง เพอใหตลาดผลผลตเขาสดลยภาพ• ณ อตราดอกเบย r0 ทจด L (ดานซายของเสน IS) มรายไดประชาชาตนอยกวารายไดประชาชาตดลยภาพ (Y0) ท าใหสวนอดฉดมากกวาสวนรวไหล รายไดประชาชาตจะปรบตวเพมขน เพอใหตลาดผลผลตเขาสดลยภาพ

6

7.1.2 การยายเสน IS

I (r0) + G0

Y0

I (r0) + G1

Y1

S + (T-R)

E0

E1 E1E0

Y0 Y1

r0

IS0

อตราดอกเบย

รายไดประชาชาตรายไดประชาชาต

S + (T-R),I + G

IS1

สวนอดฉดเพม สวนรวไหลลด

• การลงทนแบบอสระเพม • การออมแบบอสระลด

• การใชจายภาครฐเพม • ลดเกบภาษแบบเหมาจาย

ตวอยางปจจยทท าใหเสน IS ยายไปดานขวา

7

7.1.2 การยายเสน IS• เดม ณ อตราดอกเบย r0 มรายไดประชาชาตดลยภาพท Y0 (เสนสวนอดฉด I+G0 ตดกบเสนสวนรวไหล S+(T-R)) (จด E0)

ตอมา สมมตใหรฐบาลเพมการใชจาย จาก G0 เปน G1 เมอการใชจายของรฐบาลเพมขน สวนอดฉดของระบบเศรษฐกจเพมขน เสนสวนอดฉดยายขนไปจาก I(r0)+G0 เปน I(r0)+G1

เมอความสวนอดฉดเพมขน ณ รายไดประชาตดลยภาพเดม (Y0) จะพบวา สวนอดฉดมากกวาสวนรวไหล สนคาคงคลงจะลดลงเกนกวาทตงใจ

สนคาคลงทลดลงดงกลาว สงสญญาใหภาคการผลตทราบวา ปรมาณการผลตเดม (Y0) ไมเพยงพอตอความตองการซอสนคาในระบบเศรษฐกจ ภาคการผลตจงขยายปรมาณการผลต

เมอภาคการผลตขยายปรมาณการผลต รายไดประชาชาตจะเพมขน รายไดประชาชาตจะเพมขนไปจนกวาจะท าใหสวนรวไหลเทากบสวนอดฉด (เสนสวนอดฉด I+G1 ตดกบเสนสวนรวไหล S+(T-R)) ทรายไดประชาชาต Y1(จด E1)

ดงนน ณ อตราดอกเบยดลยภาพเดม ( r0 ) เมอรฐบาลเพมการใชจายจาก G0 เปน G1 ท าใหรายไดประชาชาตเพมขนจาก Y0 เปน Y1 เสน IS จงยายไปดานขวาจาก IS0 เปน IS1

8

7.1.2 การยายเสน IS

I1 (r0) + G

Y1

I0 (r0) + G

Y0

S + (T-R)

E1

E0 E0E1

Y1 Y0

r0

IS1

อตราดอกเบย

รายไดประชาชาตรายไดประชาชาต

S + (T-R),I + G

IS0

สวนอดฉดลด สวนรวไหลเพม

• การลงทนแบบอสระลด • การออมแบบอสระเพม

• การใชจายของภาครฐลด • การเกบภาษเพม

ตวอยางปจจยทท าใหเสน IS ยายไปดานซาย

9

7.1.2 การยายเสน IS•เดม ณ อตราดอกเบย r0 มรายไดประชาชาตดลยภาพท Y0 (เสนสวนอดฉด I+G ตดกบเสนสวนรวไหล S+(T-R)) (จด E0)

ตอมา สมมตใหลงทนแบบอสระลดลงจาก I0 เปน I1 เมอการลงทนลดลง สวนอดฉดของระบบเศรษฐกจกลดลงเสนสวนอดฉดยายลงไปจาก I0(r0) + G เปน I1(r0) + G

เมอความสวนอดฉดลดลง ณ รายไดประชาตดลยภาพเดม (Y0) จะพบวา สวนอดฉดนอยกวาสวนรวไหล สนคาคงคลงจงเพมขนมากกวาตงใจ

สนคาคลงทเพมขนดงกลาว สงสญญาใหภาคการผลตทราบวา ปรมาณการผลตเดม (Y0) มากเกนกวาความตองการซอสนคาในระบบเศรษฐกจ ภาคการผลตจงลดปรมาณการผลต

เมอภาคการผลตลดปรมาณการผลต รายไดประชาชาตจะลดลง รายไดประชาชาตจะลดลงไปจนกวาจะท าใหสวนรวไหลเทากบสวนอดฉด (เสนสวนอดฉด I1+G ตดกบเสนสวนรวไหล S+(T-R)) ทรายไดประชาชาต Y1 (จด E1)

ดงนน ณ อตราดอกเบยดลยภาพเดม ( r0 ) เมอการการลงทนแบบอสระลดลงจาก I0 เปน I1 ท าใหรายไดประชาชาตลดลงจาก Y0 เปน Y1 เสน IS จงยายไปดานซายจากเสนเดม จาก IS0 เปน IS1

10

7.2.1 การสรางเสน LM

E0

E1

r0

r1

Md (Y0)

Md (Y1) r0

r1

E0

E1

ปรมาณเงนทแทจรง

อตราดอกเบย อตราดอกเบย

รายไดประชาชาตY0 Y1

MS0

P0

LM

L

U

Md > (MS/P)

Md < (MS/P)

เสน LM คอ เสนทแสดงชดอตราดอกเบยและรายไดประชาชาตตางๆ ทท าใหตลาดเงนไดดลยภาพจด U ดานบนของเสน LM ตลาดเงนไมไดดลยภาพ เนองจากปรมาณอปทานเงนทแทจรงมากกวาปรมาณอปสงคเงน ((Ms/P)>Md)จด L ดานลางของเสน LM ตลาดเงนไมไดดลยภาพ เนองจากปรมาณอปสงคเงนมากกวาปรมาณอปทานเงนทแทจรง (Md>(Ms/P))

11

7.2.1 การสรางเสน LM• เดม ณ รายไดประชาชาต Y0 มอตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนอยท r0 (เสนอปสงคเงน Md(Y0) ตดกบเสนอปทานเงนทแทจรง (MS

0/P0)) (จด a)ตอมา สมมตใหรายไดประชาชาตเพมขน จาก Y0 เปน Y1 เมอรายไดประชาชาตเพมขน อปสงคเงน

จะเพมมากขน เนองจากความตองการถอเงนเพอจบจายใชสอยและใชจายยามฉกเฉนขนอยกบรายไดประชาชาต เสนอปสงคเงนจงยายไปดานขวาจากเสนเดม จากเสน Md(Y0) เปน Md(Y1)

เมออปสงคเงนเพมขน ณ อตราดอกเบยดลยภาพเดม r0 จะพบวา ปรมาณอปสงคเงนมากกวาปรมาณเงนทแทจรง ประชาชนจะขายพนธบตรเพอแลกเปลยนมาเปนเงน. เมอตางคนตางขายพนธบตร ราคาพนธบตรจะลดลง. เมอราคาพนธบตรลดลง อตราดอกเบยจะเพมขน เนองจากราคาพนธบตรแปรผกผนกบอตราดอกเบย. อตราดอกเบยจะเพมขนจนกวาจะท าใหปรมาณอปสงคเงนลดลง โดยเฉพาะความตองการถอเงนเพอการเกงก าไร และเขาสดลยภาพใหมทอตราดอกเบย r1 ดงนน เมอรายไดประชาชาตเพมจาก Y0 เปน Y1 อตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนจะเพมขนจาก r0 เปน r1 (จด b)• เมอลากเสนเชอมจด a กบจด b จะไดเสน LM ทแสดงชดรายไดประชาชาตและอตราดอกเบยตางๆ ทท าใหตลาดเงนไดดลยภาพ• ณ จด U (ดานบนของเสน LM) ณ รายไดประชาชาต Y0 อตราดอกเบยทจด U สงกวาอตราดอกเบยดลยภาพ ปรมาณอปทานเงนทแทจรงมากกวาปรมาณอปสงคเงน อตราดอกเบยจะปรบตวลดลงเพอท าใหตลาดเงนเขาสดลยภาพ• ณ จด L (ดานลางของเสน LM) ณ รายไดประชาชาต Y0 อตราดอกเบยทจด L ต ากวาอตราดอกเบยดลยภาพ ปรมาณปรมาณอปสงคเงนมากกวาปรมาณอปทานเงนทแทจรง อตราดอกเบยจะปรบตวเพมขนเพอท าใหตลาดเงนเขาสดลยภาพ

12

7.2.2 การยายเสน LM

E0r0

r1 Md (Y0)

r0E0

ปรมาณเงนทแทจรง

อตราดอกเบย อตราดอกเบย

รายไดประชาชาตY0

MS0

P0

LM0

E1

MS1

P0

r1

LM1

E1

อปสงคเงนลด อปทาน (ปรมาณ) เงนทแทจรงเพม

• Liquidity Preference • ปรมาณเงนเพม

• ราคาลด

ตวอยางปจจยทท าใหเสน LM ยายลง

13

7.2.2 การยายเสน LM• เดม ณ รายไดประชาชาต Y0 มอตราดอกเบยดลยภาพท r0 (เสนอปสงคเงน Md(Y0) ตดกบเสนอปทานเงนทแทจรง (MS

0/P0)) (จด E0)ตอมา สมมตใหปรมาณเงนเพมขนจาก MS

0 เปน MS1 เมอปรมาณเงนเพม ขณะทราคาคงท (P0) ปรมาณเงนท

แทจรงจงเพมตามไปดวย เสนอปทานเงนทแทจรงยายไปดานขวา จาก MS0/P0 เปน MS

1/P0

เมอปรมาณเงนทแทจรงเพมขน ณ อตราดอกเบยดลยภาพเดม (r0) จะพบวา ปรมาณอปทานเงนทแทจรงมากกวาปรมาณอปสงคเงน ประชาชนจะน าปรมาณเงนทเกนกวาความตองการไปซอพนธบตร เมอตางคนตางซอพนธบตร ราคาพนธบตรจะเพมขน อตราดอกเบยจะปรบตวลดลง เนองจากราคาพนธบตรแปรผกผนกบอตราดอกเบย เมออตราดอกเบยลดลง ปรมาณอปสงคสงคจะคอยๆ เพมขน เนองจากความตองการถอเงนเพอการเกงก าไรมความสมพนธผกผนกบอตราดอกเบย (เคลอนทจากจด E0 ไปจด E1 บนเสนอปสงคเงน Md

0(Y0))อตราดอกเบยจะลดลงไปจนกวาปรมาณอปสงคเงนจะเพมขนจนเทากบปรมาณเงนทแทจรง (เสน MS

1/P0 ตดกบเสน (Md(Y0)) ทอตราดอกเบยดลยภาพใหม r1 (จด E1)

ดงนน ณ รายไดประชาชาตดลยภาพเดม (Y0) เมอปรมาณเงนเพมมากขนจาก MS0 เปน MS

1 อตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนจะลดลงจาก r0 เปน r1

เสน LM จงยายลงจาก LM0 เปน LM1

14

7.2.2 การยายเสน LM

E0

E1

r0

r1

Md0 (Y0)

Md1 (Y0) r0

r1

E0

E1

ปรมาณเงนทแทจรง

อตราดอกเบย อตราดอกเบย

รายไดประชาชาตY0

MS0

P0

LM0

LM1

A

อปสงคเงนเพม อปทาน (ปรมาณ) เงนทแทจรงลด

• Liquidity Preference • ปรมาณเงนลด

• ราคาเพม

ตวอยางปจจยทท าใหเสน LM ยายขน

15

7.2.2 การยายเสน LM• เดม ณ รายไดประชาชาต Y0 มอตราดอกเบยดลยภาพท r0 (เสนอปสงคเงน Md(Y0) ตดกบเสนอปทานเงนทแทจรง (MS

0/P0)) (จด E0)ตอมา สมมตใหอปสงคเงนเพมขน เสนอปสงคเงนยายไปดานขวาจาก Md

0(Y0) เปน Md1 (Y0)

เมออปสงคเงนเพมขน ณ อตราดอกเบยดลยภาพเดม r0 จะพบวา ปรมาณอปสงคเงน มากกวาปรมาณอปทานเงนทแทจรง ประชาชนจะขายพนธบตรเพอแลกเปลยนเปนเงน เมอตางคนตางขายพนธบตร ราคาพนบตรจะลดลง และอตราดอกเบยเพมขน เนองจากราคาพนธบตรแปรผกผนกบอตราดอกเบย เมออตราดอกเบยเพมขน ปรมาณอปสงคสงคจะคอยๆ ลดลง เนองจากความตองการถอเงนเพอการเกงก าไรแปรผกผนกบอตราดอกเบย (เคลอนทจากจด A ไปจด E1 บนเสนอปสงคเงน Md

1(Y0))อตราดอกเบยจะเพมขนไปจนกวาปรมาณอปสงคเงนจะลดลงจนเทากบปรมาณเงนทแทจรง (เสนปรมาณเงนท

แทจรง MS1/P0 ตดกบเสนอปสงคเงน (Md

1(Y0)) ทอตราดอกเบยดลยภาพใหม r1 (จด E1)ดงนน ณ รายไดประชาชาตเดม (Y0) เมออปสงคเงนเพมขนจาก Md

0(Y0) เปน Md1(Y0) ท าใหอตราดอกเบย

ดลยภาพในตลาดเงนเพมจาก r0 เปน r1

เสน LM ยายขนจาก LM0 เปน LM1

16

7.3.1 ดลยภาพรวมตลาดผลผลตและตลาดเงน

Md0 (Y0)

I (r0) + G

MS0

P0

r0

รายไดประชาชาตY0

LM

Y0

ปรมาณเงนทแทจรง

E0 E0

E0

อตราดอ

กเบย

อตราดอกเบย

S + (T-R)

รายไดประชาชาต

IS

S + (T-R), I + G

K

A B C

D

GHJ

r2

r1

Y1 Y2

17

7.3.1 ดลยภาพรวมตลาดผลผลตและตลาดเงน• จด E0 ซงมอตราดอกเบยเทากบ r0 และรายไดประชาชาตเทากบ Y0 เปนจดทท าใหทงตลาดผลผลตและตลาดเงนไดดลยภาพ หรอเปนดลยภาพรวมตลาดผลผลตและตลาดเงน• จด A อตราดอกเบย r2 และรายไดประชาชาต Y1 ตลาดผลผลต: จด A อยบนเสน IS แสดงวา ตลาดผลผลตไดดลยภาพ

ตลาดเงน: จด A อยดานบนของเสน LM ณ รายไดประชาชาต Y1 อตราดอกเบยทจะท าใหตลาดเงนไดดลยภาพคอ r1 แตอตราดอกเบยทจด A คอ r2 ซงสงกวา r1 ดงนน ปรมาณอปทานเงนทแทจรงมากกวาปรมาณอปสงคเงน อตราดอกเบยจะปรบตวลง • จด B อตราดอกเบย r2 และรายไดประชาชาต Y0

ตลาดผลผลต: จด B อยดานขวาของเสน IS. ณ อตราดอกเบย r2 รายไดประชาชาตทจะท าใหตลาดผลผลตไดดลยภาพคอ Y1 แตรายไดประชาชาตทจด B คอ Y0 ซงมากกวา Y1 ดงนน ณ จด B จะมสวนรวไหลมากกวาสวนอดฉด รายไดประชาชาตจะลดลง

ตลาดเงน: จด B อยดานบนของเสน LM. ณ รายไดประชาชาต Y0 อตราดอกเบยทจะท าใหตลาดเงนไดดลยภาพคอ r0 แตอตราดอกเบยทจด B คอ r2 ซงสงกวา r0 ดงนน ปรมาณอปทานเงนทแทจรงมากกวาปรมาณอปสงคเงน อตราดอกเบยจะปรบตวลดลง•จด C อตราดอกเบย r2 และรายไดประชาชาต Y2

ตลาดผลผลต: จด C อยดานขวาของเสน IS. ณ อตราดอกเบย r2 รายไดประชาชาตทจะท าใหตลาดผลผลตไดดลยภาพคอ Y1 แตรายไดประชาชาตทจด C คอ Y2 ซงมากกวา Y1 ดงนน ณ จด B จะมสวนรวไหลมากกวาสวนอดฉด รายไดประชาชาตจะลดลง

ตลาดเงน: จด C อยบนเสน LM แสดงวา ตลาดเงนไดดลยภาพ18

7.3.1 ดลยภาพรวมตลาดผลผลตและตลาดเงน• จด D อตราดอกเบย r0 และรายไดประชาชาต Y2

ตลาดผลผลต: จด D อยดานขวาของเสน IS.. ณ อตราดอกเบย r0 รายไดประชาชาตทจะท าใหตลาดผลผลตไดดลยภาพคอ Y0 แตรายไดประชาชาตทจด B คอ Y2 ซงมากกวา Y0 ดงนน ณ จด B จะมสวนรวไหลมากกวาสวนอดฉด รายไดประชาชาตจะลดลง

ตลาดเงน: จด D อยดานลางของเสน LM. ณ รายไดประชาชาต Y2 อตราดอกเบยทจะท าใหตลาดเงนไดดลยภาพคอ r2 แตอตราดอกเบยทจด D คอ r0 ซงต ากวา r2 ดงนน ปรมาณอปสงคเงนมากกวาปรมาณอปทานเงนทแทจรง อตราดอกเบยจะปรบตวขน • จด G อตราดอกเบย r2 และรายไดประชาชาต Y1

ตลาดผลผลต:จด G อยบนเสน IS แสดงวา ตลาดผลผลตไดดลยภาพ ตลาดเงน:จด G อยดานลางของเสน LM. ณ รายไดประชาชาต Y2 อตราดอกเบยทจะท าใหตลาดเงนได

ดลยภาพคอ r2 แตอตราดอกเบยทจด D คอ r0 ซงต ากวา r2 ดงนน ปรมาณอปสงคเงนมากกวาปรมาณอปทานเงนทแทจรง อตราดอกเบยจะปรบตวขน •จด H อตราดอกเบย r1 และรายไดประชาชาต Y0

ตลาดผลผลต: จด H อยดานซายของเสน IS. ณ อตราดอกเบย r1 รายไดประชาชาตทจะท าใหตลาดผลผลตไดดลยภาพคอ Y2 แตรายไดประชาชาตทจด H คอ Y0 ซงนอยกวา Y2 ดงนน ณ จด B จะมสวนอดฉดมากกวาสวนรวไหล รายไดประชาชาตจะเพมขน

ตลาดเงน:จด H อยดานลางของเสน LM ณ รายไดประชาชาต Y0 อตราดอกเบยทจะท าใหตลาดเงนไดดลยภาพคอ r0 แตอตราดอกเบยทจด D คอ r1 ซงต ากวา r0 ดงนน ปรมาณอปสงคเงนมากกกวาปรมาณอปทานเงนทแทจรง อตราดอกเบยจะปรบตวขน

19

7.3.1 ดลยภาพรวมตลาดผลผลตและตลาดเงน• จด J อตราดอกเบย r1 และรายไดประชาชาต Y1

ตลาดผลผลต: จด J อยดานซายของเสน IS. ณ อตราดอกเบย r1 รายไดประชาชาตทจะท าใหตลาดผลผลตไดดลยภาพคอ Y2 แตรายไดประชาชาตทจด B คอ Y1 ซงนอยกวา Y2 ดงนน ณ จด D จะมสวนอดฉดมากกวาสวนรวไปล รายไดประชาชาตจะเพมขน

ตลาดเงน: จด J อยบนเสน LM แสดงวา ตลาดเงนไดดลยภาพ• จด K อตราดอกเบย r0 และรายไดประชาชาต Y1

ตลาดผลผลต:จด K อยดานซายของเสน IS. ณ อตราดอกเบย r0 รายไดประชาชาตทจะท าใหตลาดผลผลตไดดลยภาพคอ Y0 แตรายไดประชาชาตทจด K คอ Y1 ซงนอยกวา Y0 ดงนน ณ จด K จะมสวนอดฉดมากกวาสวนรวไปล รายไดประชาชาตจะเพมขน

ตลาดเงน: จด K อยดานบนของเสน LM. ณ รายไดประชาชาต Y2 อตราดอกเบยทจะท าใหตลาดเงนไดดลยภาพคอ r2 แตรายไดประชาชาตทจด K คอ r0 ซงต ากวา r2 ดงนน ปรมาณอปสงคเงนมากกวาปรมาณอปทานเงนทแทจรง อตราดอกเบยจะปรบตวขน

20

7.3.2 การเปลยนแปลงดลยภาพ

Md0 (Y0)

I0 (r0) + G

MS0

P0

r0

รายไดประชาชาตY0

LM

ปรมาณเงนทแทจรง

E0E0

อตราดอ

กเบย

อตราดอกเบย

S + (T-R)

รายไดประชาชาต

IS0

S + (T-R), I + G

r1

Y1

I 1(r0) + GI2 (r1) + G

E1E2

E1

IS1

Y2

E2

Md1 (Y2)

E2

การลงทนแบบอสระเพม1

2

3

2

E0

21

• เดม: รายไดประชาชาตดลยภาพในตลาดผลผลตเทากบ Y0 และอตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนเทากบ r0 ดงแสดงในดลยภาพรวมระหวางตลาดผลผลตกบตลาดเงน (เสน IS0 ตดกบเสน LM) (จด E0)• ตอมา: เมอมการใชจายเพอการลงทนแบบอสระเพมขน (Ia) ท าใหสวนอดฉดเพม เสนสวนอดฉดยายขนไปจาก I0(r0)+G เปน I1(r0)+G. ณ ระดบรายไดประชาชาตดลยภาพเดมจะพบวา สวนอดฉดมากกวาสวนรวไหล สนคาคงคลงจงลดลงเกนกวาทคาดหมาย และภาคการผลตขยายปรมาณการผลตขน. หากพจารณาแตเพยงตลาดผลผลตจะพบวา รายไดประชาชาตดลยภาพจะเพมจาก Y0 เปน Y1 และเสน IS ยายไปดานขวาจากเสนเดม จาก IS0 เปน IS1

• อยางไรกตาม หากพจารณาดลยภาพรวมระหวางตลาดผลผลตกบตลาดเงนแลว จะพบวา เมอรายไดประชาชาตเพมมากขน ท าใหอปสงคเงนเพมขนตามไปดวย. เสนอปสงคเงนจงยายไปดานขวาจาก Md

0(Y0) เปน Md1(Y2) ท าให ณ อตราดอกเบย

ดลยภาพเดม (r0) มปรมาณอปสงคเงนมากกวาปรมาณอปทานเงนทแทจรง ประชาชนจงขายพนธบตรเพอแลกเปนเงน. เมอตางคนตางขายพนธบตร ท าใหราคาพนธบตรลดลง สงผลใหอตราดอกเบยเพมมากขน เนองจากราคาพนธบตรกบอตราดอกเบยมความสมพนธแบบผกผนกน. เมออตราดอกเบยเพมขน ปรมาณความตองการถอเงนจะเรมลดลง โดยเฉพาะความตองการถอเงนเพอการเกงก าไร ทมความสมพนธแบบผกผนกบอตราดอกเบย อตราดอกเบยจะเพมขนจนท าใหตลาดเงนเขาสดลยภาพใหมทอตราดอกเบย r1• ในขณะเดยวกนน เมออตราดอกเบยในตลาดเงนเพมขน ยอมสงผลท าใหความตองการใชจายเพอการลงทนในตลาดผลผลตลดลง. ความตองการใชจายเพอการลงทนทลดลงไปน ท าใหแทจรงแลว เสนสวนอดฉดยายขนไปจากเสน I0(r0) + G ไปถงเสน I2(r1) + G เทานน ไมยายขนไปจนถงเสน I1(r0)+G และรายไดประชาชาตดลยภาพจะเพมขนจาก Y0 เปน Y2 ไมเพมจนถงระดบ Y1• ดงนน เมอความตองการใชจายเพอการลงทนแบบอสระเพมขน จะสงผลใหเสน IS ยายไปดานขวาจาก IS0 เปน IS1

การเปลยนแปลงดงกลาวน ท าใหรายไดประชาชาตดลยภาพเพมขนจาก Y0 เปน Y2 และอตราดอกเบยเพมขนจาก r0 เปน r1 (จด E2)

7.3.2 การเปลยนแปลงดลยภาพ

22

Md0 (Y0)

I0 (r0) + G

MS0

P0

รายไดประชาชาตY0

LM0

Y0

ปรมาณเงนทแทจรง

E0E0

E0

อตราดอ

กเบย

อตราดอกเบย

S + (T-R)

รายไดประชาชาต

IS

S + (T-R), I + G

MS0

P1

I1 (r2) + G

LM1

E2

Md1 (Y1)

E1

E2r0

r1r2

E2 ราคาเพมขน

Y1

1

23

3

7.3.2 การเปลยนแปลงดลยภาพ

23

• เดม: รายไดประชาชาตดลยภาพในตลาดผลผลตเทากบ Y0 และอตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนเทากบ r0 ดงแสดงในดลยภาพรวมระหวางตลาดผลผลตกบตลาดเงน (เสน IS0 ตดกบเสน LM) (จด E0)• ตอมา: เมอราคาเพมขน ท าใหอปทานเงนทแทจรงลดลง เสนอปทานเงนทแทจรงยายไปดานซายจาก MS

0/P0 เปน MS1/P1.

ณ ระดบอตราดอกเบยดลยภาพเดม (r0) จะพบวา ปรมาณอปสงคเงนมากกวาปรมาณอปทานเงนทแทจรง ประชาชนจงขายพนธบตรเพอแลกเปลยนเปนเงน. เมอตางคนตางขายพนธบตร ราคาพนธบตรจงลดลง และอตราดอกเบยปรบเพมขน เนองจากราคาพนธบตรและอตราดอกเบยมความสมพนธแบบผกผนกน. อตราดอกเบยจะปรบเพมขนจนกวาจะเขาสดลยภาพใหมทอตราดอกเบย r1 และเสน LM ยายขนไปจาก LM0 เปน LM1

• อยางไรกตาม หากพจารณาดลยภาพรวมระหวางตลาดผลผลตกบตลาดเงนแลว จะพบวา เมออตราดอกเบยเพมขน ท าใหความตองการใชจายเพอการลงทนลดลง เนองจากความตองการใชจายเพอการลงทนมความสมพนธแบบผกผนกบอตราดอกเบย. เมอความตองการใชจายเพอการลงทนลดลง สวนอดฉดในระบบเศรษฐกจลดลงจากเดม เสนสวนอดฉดยายลงไปจาก I0(r0) + G เปน I1(r2) + G. ณ ระดบรายไดประชาชาตดลยภาพเดม (Y0) พบวา มสวนอดฉดนอยกวาสวนรวไหล สนคาคงคลงจงขนเพมขนจากทคาดหมายไว. การเปลยนแปลงสนคาคงคลงดงกลาว สงสญญาณใหภาคการผลตทราบวาปรมาณการผลตเดมมากเกนไป ภาคการผลตจงลดปรมาณการผลตลง รายไดประชาชาตลดลงจนเขาสดลยภาใหมท Y2

• ในขณะเดยวกนน เมอรายไดประชาชาตในตลาดผลผลตลดลง ยอมสงผลใหความตองการถอเงนลดลงตามไปดวย โดยเฉพาะความตองการถอเงนเพอจบจายใชสอยและถอเงนเพอใชจายยามฉกเฉน ซงแปรผนตามรายไดประชาชาต. เมอความตองการถอเงนดงกลาวลดลง เสนอปสงคเงนยายไปดานขวาจาก Md

0(Y0) เปน Md1 (Y1). ตลาดเงนจะปรบตวอกครงเพอเขาสดลยภาพใหม ท

อตราดอกเบย r2 ซงเปนอตราดอกเบยทเสนอปสงคเงน Md1(Y1) ตดกบเสนอปทานเงนทแทจรง MS

0/P1• ดงนน เมอราคาเพมขน จะสงผลใหเสน LM ยายขนไปจาก LM0 เปน LM1 การเปลยนแปลงดงกลาวน ท าใหรายไดประชาชาตดลยภาพลดลงจาก Y0 เปน Y1 และอตราดอกเบยเพมขนจาก r0 เปน r1 (จด E2)

7.3.2 การเปลยนแปลงดลยภาพ

24

7.4.1 นโยบายการคลง

Md0 (Y0)

I0 (r0) + G0

MS0

P0

r0

รายไดประชาชาตY0

LM

ปรมาณเงนทแทจรง

E0 E0

E0

อตราดอ

กเบย

อตราดอกเบย

S + (T-R)

รายไดประชาชาต

IS0

S + (T-R), I + G

r1

Y1 Y2

IS1Md

1 (Y2)

E1

I0 (r0) + G1

I1(r1) + G1E1

E2 นโยบายการคลงแบบเขมงวด (เกนดล)(ลดรายจาย)

1

2 3

3

E1

E2

25

7.4.1 นโยบายการคลง•เดม: รายไดประชาชาตดลยภาพในตลาดผลผลตเทากบ Y0 และอตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนเทากบ r0 ดงแสดงในดลยภาพรวมระหวางตลาดผลผลตกบตลาดเงน (เสน IS0 ตดกบเสน LM) (จด E0)• ตอมา: เมอรฐบาลลดการใชจายลง (Ga) ท าใหสวนอดฉดลดลง เสนสวนอดฉดยายลงไปจาก I0(r0)+G0 เปน I0(r0)+G1. ณ ระดบรายไดประชาชาตดลยภาพเดมจะพบวา สวนรวไหลมากกวาสวนอดฉด สนคาคงคลงจงเพมขนเกนกวาทคาดหมาย และภาคการผลตจงลดปรมาณการผลตลง. หากพจารณาแตเพยงตลาดผลผลตจะพบวา รายไดประชาชาตดลยภาพจะลดจาก Y0

เปน Y1 และเสน IS ยายไปดานซายจาก IS0 เปน IS1

• อยางไรกตาม หากพจารณาดลยภาพรวมระหวางตลาดผลผลตกบตลาดเงนแลว จะพบวา เมอรายไดประชาชาตลดนอยลง ท าใหอปสงคเงนลดลงตามไปดวย. เสนอปสงคเงนจงยายไปดานซายจาก Md

0(Y0) เปน Md1(Y2) ท าให ณ อตราดอกเบยดลยภาพ

เดม (r0) มปรมาณอปทานเงนทแทจรงมากกวาปรมาณอปสงคเงน ประชาชนจงเอาปรมาณเงนทเกนกวาความตองการถอไปซอพนธบตร. เมอตางคนตางซอพนธบตร ท าใหราคาพนธบตรเพมขน สงผลใหอตราดอกเบยลดนอยลง เนองจากราคาพนธบตรกบอตราดอกเบยมความสมพนธแบบผกผนกน. เมออตราดอกเบยลดลง ปรมาณความตองการถอเงนจะเรมเพมขน โดยเฉพาะความตองการถอเงนเพอการเกงก าไร ทมความสมพนธแบบผกผนกบอตราดอกเบย อตราดอกเบยจะลดลงจนท าใหตลาดเงนเขาสดลยภาพใหมทอตราดอกเบย r1• ในขณะเดยวกนน เมออตราดอกเบยในตลาดเงนลดลง ยอมสงผลท าใหความตองการใชจายเพอการลงทนในตลาดผลผลตเพมขน. ความตองการใชจายเพอการลงทนทเพมขนไปน ท าใหแทจรงแลว เสนความตองการใชจายมวลรวมลดลงจาก I0(r0) + G0 ไปเปน I1(r1) + G1 เทานน ไมลดลงไปจนถง I0(r0)+G1 และรายไดประชาชาตดลยภาพจะลดลงจาก Y0 เปน Y2

ไมลดจนถงระดบ Y1• ดงนน เมอรฐบาลลดการใชจายลง จะสงผลใหเสน IS ยายไปดานซายจาก IS0 เปน IS1 การเปลยนแปลงดงกลาวน ท าใหรายไดประชาชาตดลยภาพลดลงจาก Y0 เปน Y2 และอตราดอกเบยลดลงจาก r0 เปน r1 (จด E2)

26

7.4.1 นโยบายการคลง

Md0 (Y0)

I 0(r0) + G

MS0

P0

r0

รายไดประชาชาตY0

LM

ปรมาณเงนทแทจรง

E0 E0

E0

อตราดอ

กเบย

อตราดอกเบย

S + (T1-R)

รายไดประชาชาต

IS0

S + (T-R), I + G

r1

Y1 Y2

S + (T0-R)

Md1 (Y2)IS1

E1

E2

E1

E2 I 1(r1) + G

E2

นโยบายการคลงแบบเขมงวด (เกนดล)(เพมภาษแบบเหมาจาย)

1

2

3

3

27

7.4.1 นโยบายการคลง• เดม: รายไดประชาชาตดลยภาพในตลาดผลผลตเทากบ Y0 และอตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนเทากบ r0 ดงแสดงในดลยภาพรวมระหวางตลาดผลผลตกบตลาดเงน (เสน IS0 ตดกบเสน LM) (จด E0)• ตอมา: เมอรฐบาลเพมภาษแบบเหมาจาย (Ta) ท าใหสวนรวไหลเพมขน เสนสวนรวไหลยายขนไปจาก S + (T0-R) เปนS + (T1-R). ณ ระดบรายไดประชาชาตดลยภาพเดมจะพบวา มสวนรวไหลมากกวาสวนอดฉด สนคาคงคลงจงเพมขนเกนกวาทคาดหมาย และภาคการผลตลดปรมาณการผลตลง. หากพจารณาแตเพยงตลาดผลผลตจะพบวา รายไดประชาชาตดลยภาพจะลดจาก Y0 เปน Y1 และเสน IS ยายไปดานซายจาก IS0 เปน IS1

• อยางไรกตาม หากพจารณาดลยภาพรวมระหวางตลาดผลผลตกบตลาดเงนแลว จะพบวา เมอรายไดประชาชาตลดนอยลง ท าใหอปสงคเงนลดลงตามไปดวย. เสนอปสงคเงนจงยายไปดานซายจาก Md

0(Y0) เปน Md1(Y2) ท าให ณ อตราดอกเบยดลยภาพ

เดม (r0) มปรมาณอปทานเงนทแทจรงมากกวาปรมาณอปสงคเงน ประชาชนจงเอาปรมาณเงนทเกนกวาความตองการถอไปซอพนธบตร. เมอตางคนตางซอพนธบตร ท าใหราคาพนธบตรเพมขน สงผลใหอตราดอกเบยลดนอยลง เนองจากราคาพนธบตรกบอตราดอกเบยมความสมพนธแบบผกผนกน. เมออตราดอกเบยลดลง ปรมาณความตองการถอเงนจะเรมเพมขน โดยเฉพาะความตองการถอเงนเพอการเกงก าไร ทมความสมพนธแบบผกผนกบอตราดอกเบย อตราดอกเบยจะลดลงจนท าใหตลาดเงนเขาสดลยภาพใหมทอตราดอกเบย r1• ในขณะเดยวกนน เมออตราดอกเบยในตลาดเงนลดลง ยอมสงผลท าใหความตองการใชจายเพอการลงทนในตลาดผลผลตเพมขน. ความตองการใชจายเพอการลงทนทเพมขนไปน ท าใหสวนอดฉดเพมขน เสนสวนอดฉดยายขนไปจาก I0(r0) + G ไปเปน I1(r1) + G และรายไดประชาชาตดลยภาพจะลดลงจาก Y0 เปน Y2 ไมลดจนถงระดบ Y1• ดงนน เมอรฐบาลเพมภาษแบบเหมาจาย จะสงผลใหเสน IS ยายไปดานซายจาก IS0 เปน IS1 การเปลยนแปลงดงกลาวน ท าใหรายไดประชาชาตดลยภาพลดลงจาก Y0 เปน Y2 และอตราดอกเบยลดลงจาก r0 เปน r1 (จด E2)

28

7.4.2 นโยบายการเงน

Md0 (Y0)

I 0(r0) + G

MS0

P0

r0

รายไดประชาชาตY0

LM0

ปรมาณเงนทแทจรง

E0 E0

E0

อตราดอ

กเบย

อตราดอกเบย

S + (T-R)

รายไดประชาชาต

IS

S + (T-R), I + G

r2r1

Y1

LM1

I1 (r2) + GE2

E2

MS1

P0

Md1 (Y2)

E1

E2

12

E1

3

3

29

7.4.2 นโยบายการเงน• เดม: รายไดประชาชาตดลยภาพในตลาดผลผลตเทากบ Y0 และอตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนเทากบ r0 ดงแสดงในดลยภาพรวมระหวางตลาดผลผลตกบตลาดเงน (เสน IS0 ตดกบเสน LM) • ตอมา: เมอธนาคารกลางใชนโยบายการเงนแบบขยายตว (เพมปรมาณเงนเขาไปในระบบเศรษฐกจ เชน การลดอตราเงนส ารองตามกฎหมาย การลดอตราซอลด และการซอคนพนธบตร) ท าใหปรมาณเงนทเปนตวเงนเพม และเสนอปทานเงนทแทจรงยายไปดานขวาจาก MS

0/P0 เปน MS1/P0. ณ ระดบอตราดอกเบยดลยภาพเดม (r0) จะพบวา ปรมาณอปทานเงนทแทจรงเกนกวา

ปรมาณอปสงคเงนทตองการถอ ประชาชนจงน าปรมาณเงนทเกนกวาความตองการถอไปซอพนธบตร. เมอตางคนตางซอพนธบตร ราคาพนธ บตรจงเพมขน และอตราดอกเบยปรบตวลดลง เนองจากราคาพนธบตรแปรผกผนกบอตราดอกเบย. อตราดอกเบยจะปรบตวลดลงจนกวาจะเขาสดลยภาพใหมทอตราดอกเบย r1 และเสน LM ยายลงไปจาก LM0 เปน LM1

• อยางไรกตาม หากพจารณาดลยภาพรวมระหวางตลาดผลผลตกบตลาดเงนแลว จะพบวา เมออตราดอกเบยลดลง ท าใหความตองการใชจายเพอการลงทนเพมขน เนองจากความตองการใชจายเพอการลงทนมความสมพนธแบบผกผนกบอตราดอกเบย. เมอความตองการใชจายเพอการลงทนเพมขน สวนอดฉดในระบบเศรษฐกจเพมขนกวาเดม เสนสวนอดฉดยายขนไปจาก I0(r0) + G เปน I1(r2) + G. ณ ระดบรายไดประชาชาตดลยภาพเดม (Y0) พบวา มสวนอดฉดมากกวาสวนรวไหล สนคาคงคลงจงลดลงมากกวาทคาดหมายไว. การเปลยนแปลงสนคาคงคลงดงกลาว สงสญญาณใหภาคการผลตทราบวาปรมาณการผลตเดมนอยเกนไป ภาคการผลตจงเพมปรมาณการผลตขน สงผลใหรายไดประชาชาตเพมขนจนเขาสดลยภาใหมท Y2

• ในขณะเดยวกนน เมอรายไดประชาชาตในตลาดผลผลตเพมขน ยอมสงผลใหความตองการถอเงนเพมขนตามไปดวย โดยเฉพาะความตองการถอเงนเพอจบจายใชสอยและถอเงนเพอใชจายยามฉกเฉน ซงแปรผนตามรายไดประชาชาต. เมอความตองการถอเงนดงกลาวเพมขน เสนอปสงคเงนยายไปดานขวาจาก Md

0(Y0) เปน Md1 (Y1). ตลาดเงนจะปรบตวอกครงเพอเขาส

ดลยภาพใหม ทอตราดอกเบย r2 ซงเปนอตราดอกเบยทเสนอปสงคเงน Md1(Y2) ตดกบเสนอปทานเงนทแทจรง MS

0/P1• ดงนน เมอใชนโยบายการเงนแบบขยายตว จะสงผลใหเสน LM ยายลงไปจาก LM0 เปน LM1 การเปลยนแปลงดงกลาวน ท าใหรายไดประชาชาตดลยภาพเพมขนจาก Y0 เปน Y1 และอตราดอกเบยลดลงจาก r0 เปน r2 (จด E2)

30

a1 a2

a3a0

b1b2

b3b0

c3c0

IS0

IS1

Withdrawalสวนรวไหล = สวนอดฉด

สวนรวไหล

สวนอดฉด

S+(T-R)

Y

Y

r0

r1

r2

[S+(T-R)]0

[S+(T-R)]1

[I + G]0 [I + G]1

IG0

IG1

7.5.1 ปจจยก าหนดคาความชนของเสน IS

Y0 Y1

r

31

7.5.1 ปจจยก าหนดคาความชนของเสน IS• ณ รายไดประชาชาต Y0 จะมสวนรวไหลเทากบ [S+(T-R)]0 (จด a1) เพอใหตลาดผลผลตไดดลยภาพแลว สวนอดฉดจะเทากบ [I+G]0 (จด a2). จะมสวนอดฉดปรมาณดงกลาวนได ณ อตราดอกเบย r0 (จด a3) ดงนน ณ รายไดประชาชาต Y0 อตราดอกเบยทจะท าใหตลาดผลผลตไดดลยภาพคอ อตราดอกเบย r0 (จด a0) ถาหากรายไดประชาชาตเพมขนเปน Y1 จะมสวนรวไหลเพมเปน [S+(T-R)]1 (จด b1) เพอใหตลาดผลผลตไดดลยภาพแลว สวนอดฉดจะเพมเปน [I+G]1 (จด b2) จะมสวนอดฉดปรมาณดงกลาวนได ณ อตราดอกเบย r1 (จด b3) ดงนน ณ รายไดประชาชาต Y1 อตราดอกเบยทจะท าใหตลาดผลผลตไดดลยภาพคอ อตราดอกเบย r1 (จด b0)เมอลากเสนเชอมจด a0 เขากบจด b0 แลว จะไดเสน IS0 ซงแสดงชดรายไดประชาชาตและอตราดอกเบยตางๆ ทท าใหตลาด

ผลผลตไดดลยภาพ• สมมตใหการลงทนออนไหวตออตราดอกเบยเพมขน (Interest rate Elasticity of Investment) เสน IG ลาดลงจาก IG0 เปน IG1

(เสน IG แสดงความสมพนธระหวางสวนอดฉดกบอตราดอกเบย เสนนแตกตางจากเสนสวนอดฉด ซงแสดงความสมพนธระหวางสวนอดฉดกบรายไดประชาชาต ถาหากรายไดประชาชาตเพมขนเปน Y1 จะมสวนรวไหลเพมเปน [S+(T-R)]1 (จด b1) เพอใหตลาดผลผลตไดดลยภาพแลว สวนอดฉดจะเพม [I+G]1 (จด b2) จะมสวนอดฉดปรมาณดงกลาวนได ณ อตราดอกเบย r2 (จด c3) กพอ ดงนน ณ รายไดประชาชาต Y1 อตราดอกเบยทจะท าใหตลาดผลผลตไดดลยภาพคอ อตราดอกเบย r2 (จด c3)

เมอลากเสนเชอมจด a0 เขากบจด c0 แลว จะไดเสน IS1 ซงแสดงชดรายไดประชาชาตและอตราดอกเบยตางๆ ทท าใหตลาดผลผลตไดดลยภาพ• จะเหนไดวา หากการลงทนออนไหวตออตราดอกเบย หรอมความยดหยนตออตราดอกเบยสงแลว คาความชนของเสน IS จะลดลง

32

Y0 Y1

Y0 Y1

Y0Y1

E0

E1

LMIS0 IS1

E0E1

LMIS0 IS1

E0

E1

LM

IS0 IS1

r0

r1

r0

r1

r0

r17.5.2 ปร

ะสทธ

ผลขอ

งนโยบา

ยการคล

งกบค

าความช

นของ

เสน

IS

กรณทการลงทนไมขนอยกบอตราดอกเบย: อตราดอกเบยไมไดเปนปจจยก าหนดการลงทน. เมอรฐบาลใชนโยบายการคลงแบบขยายตว เสน IS ยายไปดานขวาจากเสนเดม. แมวาอตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนจะเพมขน กไมไดท าใหการลงทนลดลงไป เมอการลงทนไมเปลยนแปลง จงไมมการชดเชยกบรายไดประชาชาตดลยภาพทเพมขนจากการใชนโยบายการคลงแบบขยายตว กรณนนโยบายการคลงจงมประสทธผลมากทสด

กรณทการลงทนไมคอยออนไหวตออตราดอกเบย: อตราดอกเบยเพมขน ท าใหการลงทนลดลงไปไมมากนก. เมอรฐบาลใชนโยบายการคลงแบบขยายตว เสน IS ยายไปดานขวาจากเสนเดม. อตราดอกเบยในตลาดเงนทเพมขน ท าใหการใชจายเพอการลงทนลดลงไปไมมาก และการลงทนทลดลงไปนน ไปชดเชยกบรายไดประชาชาตดลยภาพทเพมขนจากการใชนโยบายการคลงแบบขยายตวไมมากนกกรณนนโยบายการคลงจงคอนขางมประสทธผล.

กรณทการลงทนออนไหวตออตราดอกเบย: อตราดอกเบยเพมขน ท าใหการลงทนลดลงไปอยางมาก. เมอรฐบาลใชนโยบายการคลงแบบขยายตว เสน IS ยายไปดานขวาจากเสนเดม. อตราดอกเบยในตลาดเงนทเพมขน ท าใหการใชจายเพอการลงทนลดลงไปอยางมากการลงทนทลดลงไปนนไปชดเชยกบรายไดประชาชาตดลยภาพทเพมขนจากการใชนโยบายการคลงแบบขยายตวเปนอยางมากกรณนนโยบายการคลงจงไมคอยมประสทธผล.

33

Y0Y1

Y0

Y0 Y1

E0

E1

LM0

IS IS1

E0

E1

LM0IS

E0 E1

LM0

IS

r0

r1

r0

r1

r0r1

LM1

LM1

LM1

7.5.2 ปร

ะสทธ

ผลขอ

งนโยบา

ยการเงนก

บคาค

วามช

นของ

เสน

IS

กรณทการลงทนไมขนอยกบอตราดอกเบย: อตราดอกเบยไมไดเปนปจจยก าหนดการลงทน เมอธนาคารกลางใชนโยบายการเงนแบบขยายตว เสน LM ยายไปดานขวาจากเสนเดม แมวาอตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนจะลดลง ความตองการใชจายเพอการลงทนจะไมเพมขน ท าใหรายไดประชาชาตดลยภาพไมเปลยนแปลงกรณนนโยบายการเงนจงไมมประสทธผล

กรณทการลงทนไมคอยออนไหวตออตราดอกเบย:อตราดอกเบยลดลง ท าใหการลงทนเพมขนไมมากนก. เมอธนาคารกลางใชนโยบายการเงนแบบขยายตว เสน LM ยายไปดานขวาจากเสนเดม แมวาอตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนจะลดลง ความตองการใชจายเพอการลงทนจะเพมขนไมมากนก ท าใหรายไดประชาชาตดลยภาพเพมขนไมมากกรณนนโยบายการเงนจงไมคอยมประสทธผล

กรณทการลงทนออนไหวตออตราดอกเบย:อตราดอกเบยลดลง ท าใหการลงทนเพมขนอยางมาก. เมอธนาคารกลางใชนโยบายการเงนแบบขยายตว เสน LM ยายไปดานขวาจากเสนเดม อตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนทลดลง ท าใหความตองการใชจายเพอการลงทนเพมขนอยางมาก รายไดประชาชาตดลยภาพจงเพมขนมากกรณนนโยบายการเงนคอนขางมประสทธผล

34

ความยดหยนของการลงทนตออตราดอกเบย

ความชนของเสน IS ประสทธผลของนโยบายการคลง

ประสทธผลของนโยบายการเงน

ศนย ตงฉาก มากทสด ไมม

นอย ชน มาก นอย

มาก ลาด นอย มาก

35

36

E0

E1

r0

r1

M0d (Y0)

M1d (Y1)

r0

r1

a

c

ปรมาณเงนทแทจรง

อตราดอกเบย อตราดอกเบย

รายไดประชาชาตY0 Y1

MS0

P0

LM0

bE2r2

LM1

7.5.4 ปจจยก าหนดคาความชนของเสน LM

37

• ก าหนดใหอปสงคเงนแสดงไดดวยสมการเสนตรงดงน Md = c0 + c1Y – c2r เงอนไขอตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนคอ Ms = Md ดงนนอตราดอกเบยดลยภาพ r = [(c0/c2) + (c1/c2)Y] – (1/c2) Ms จากสมการขางตน คาความชนของเสนอปสงคเงนเทากบ (1/c2) โดย c1 คอ คาทแสดงถงปรมาณอปสงคเงนทเพมขนเมอรายไดประชาชาตเปลยนแปลงไป 1 หนวย สวน c2 คอ คาทแสดงถงปรมาณอปสงคเงนทลดลง เมออตราดอกเบยเปลยนแปลงไป 1 หนวย• ณ รายไดประชาชาต Y0 อตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนเทากบ r0 (จด E0) แสดงไดดวยจด aตอมาเมอรายไดประชาชาตเพมขน จาก Y0 เปน Y1 ท าใหอปสงคเงนเพมมากขน เสนอปสงคเงนยายขนไปจากเสนเดม จาก Md

0(Y0) เปน Md

1(Y1) (เสนสฟา) อตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนเพมขนเปน r1 (จด E1) แสดงไดดวยจด b เมอลากเสนเชอมจด a เขากบ จด b จะไดเสน LM ซงทกจดบนเสนนแสดงถงชดรายไดประชาชาตและอตราดอกเบยตางๆ ทท าใหตลาดเงนไดดลยภาพ (เสนสฟา)• สมมตใหคา c2 ลดลง (คดเฉพาะคาสมบรณ) หรอหากอปสงคเงนไมคอยตอบสนองตอการเปลยนแปลงอตราดอกเบยลดลง คาความชนของเสนอปสงคเงนจะเพมมากขน เสนอปสงคเงนเปลยนจากเสนสฟา เปนเสนสแดง เมอรายไดประชาชาตเพมขน จาก Y0 เปน Y1 ท าใหอปสงคเงนเพมมากขน เสนอปสงคเงนยายขนไปจากเสนเดม จาก Md

0(Y0) เปน Md

1(Y1) (เสนสแดง) อตราดอกเบยดลยภาพในตลาดเงนเพมสงขนเปน r2 (จด E2) แสดงไดดวยจด c เมอลากเสนเชอมจด a เขากบ จด c จะไดเสน LM ซงทกจดบนเสนนแสดงถงชดรายไดประชาชาตและอตราดอกเบยตางๆ ทท าใหตลาดเงนไดดลยภาพ (เสนสแดง) • จะเหนไดวา เมอคาสมบรณของ c2 ลดลง หรออปสงคเงนไมคอยตอบสนองตออตราดอกเบยแลว คาความชนของเสน LMจะเพมขน

7.5.4 ปจจยก าหนดคาความชนของเสน LM

38

Y0 Y1

Y0

Y0 Y1

E0

E1

LMIS1

E0E1

LMIS0 IS1

E0

E1LM

IS0 IS1

r0

r1

r0

r1

r0

r1

IS0

7.5.2 ปร

ะสทธ

ผลขอ

งนโยบา

ยการคล

งกบค

าความช

นของ

เสน

LMกรณทอปสงคเงนไมขนอยกบอตราดอกเบย: อตราดอกเบยไมไดเปนปจจยก าหนดอปสงคเงน หรอมเฉพาะอปสงคเงนเพอการจบจายใชสอยและใชจายยามฉกเฉน ไมมอปสงคเงนเพอการเกงก าไร. เมอรฐบาลใชนโยบายการคลงแบบขยายตว เสน IS ยายไปดานขวาจากเสนเดม. รายไดประชาชาตทเพมขน ท าใหมความตองการถอเงนเพมมากขน. อยางไรกตาม เพอใหตลาดเงนกลบเขาสดลยภาพแลว อตราดอกเบยจะตองเพมขน เพอลดการลงทนและรายไดประชาชาตลง อปสงคเงนเพอการจบจายใชสอยจงจะลดลงมาได ดงนนกรณนนโยบายการคลงจงไมมประสทธผล

กรณทอปสงคเงนไมคอยออนไหวตออตราดอกเบย: อปสงคเงนเพอการเกงก าไรไมคอยตอบสนองตออตราดอกเบย. เมอรฐบาลใชนโยบายการคลงแบบขยายตว เสน IS ยายไปดานขวาจากเสนเดม. รายไดประชาชาตทเพมขน ท าใหมความตองการถอเงนเพมมากขน. อยางไรกตาม เนองจากอปสงคเงนไมคอยตอบสนองตออตราดอกเบยแลว อตราดอกเบยจงตองเพมขนมาก เพอลดปรมาณอปสงคเงนทเพมขน. เมออตราดอกเบยเพมสงขนอยางมากสงผลใหความตองการใชจายเพอการลงทนลดลงไปอยางมากเชนกน และไปชดเชยกบความตองการใชจายของรฐบาลทเพมขนอยางมาก รายไดประชาชาตจงเพมขนไมมาก ดงนนกรณนนโยบายการคลงจงไมคอยมประสทธผล

กรณทอปสงคเงนออนไหวตออตราดอกเบย: อปสงคเงนเพอการเกงก าไรตอบสนองตออตราดอกเบย. เมอรฐบาลใชนโยบายการคลงแบบขยายตว เสน IS ยายไปดานขวาจากเสนเดม. รายไดประชาชาตทเพมขน ท าใหมความตองการถอเงนเพมมากขน. อยางไรกตาม เนองจากอปสงคเงนตอบสนองตออตราดอกเบยแลว อตราดอกเบยจงเพมขนเพยงเลกนอย เพอลดปรมาณอปสงคเงนทเพมขน. เมออตราดอกเบยเพมสงขนเลกนอยผลใหความตองการใชจายเพอการลงทนลดลงไปไมมากนก และไปชดเชยกบความตองการใชจายของรฐบาลทเพมขนไมมากนก รายไดประชาชาตจงยงคงเพมขนมากดงนนกรณนนโยบายการคลงจงมประสทธผล 39

Y0 Y1

Y0

Y0Y1

E0

E1

LM0

E0

E1

LM1IS

E0

E1

LM0

IS

r0

r1

r0

r1

r0r1

IS

LM1

Y1

LM0

LM1

7.5.2 ปร

ะสทธ

ผลขอ

งนโยบา

ยการเงนก

บคาค

วามช

นของ

เสน

LMกรณทอปสงคเงนไมขนอยกบอตราดอกเบย: อตราดอกเบยไมไดเปนปจจยก าหนดอปสงคเงน หรอมเฉพาะอปสงคเงนเพอการจบจายใชสอยและใชจายยามฉกเฉน ไมมอปสงคเงนเพอการเกงก าไร. เมอธนาคารกลางใชนโยบายการเงนแบบผอนคลาย เสน LM ยายไปดานขวาจากเสนเดม. อตราดอกเบยจะตองลดลงอยางมาเพอใหมความตองการใชจายเพอการลงทนและรายไดประชาชาตเพมขนเพยงพอทจะท าใหปรมาณอปสงคเงนจากการจบจายใชสอยและใชจายยามฉกเฉนเพมมากขนเทากบปรมาณเงนทเพมขน ดงนนกรณนนโยบายการเงนจงมประสทธผลมากทสด

กรณทอปสงคเงนไมคอยออนไหวตออตราดอกเบย: อปสงคเงนเพอการเกงก าไรไมคอยตอบสนองตออตราดอกเบย. เมอธนาคารกลางใชนโยบายการเงนแบบผอนคลาย เสน LM ยายไปดานขวาจากเสนเดม. ในตลาดเงน เมอปรมาณเงนเพมมากขน อตราดอกเบยจะตองลดลงอยางมากเพอใหอปสงคเงนเพมขน. เมออตราดอกเบยลดลงอยางมากแลว ท าใหความตองการใชจายเพอการลงทนและรายไดประชาชาตเพมขนอยางมากดวยดงนนกรณนนโยบายการเงนจงมประสทธผล

กรณทอปสงคเงนออนไหวตออตราดอกเบย: อปสงคเงนเพอการเกงก าไรตอบสนองตออตราดอกเบย. เมอธนาคารกลางใชนโยบายการเงนแบบขยายตว เสน LM ยายไปดานขวาจากเสนเดม. ในตลาดเงน เมอปรมาณเงนเพมมากขน อตราดอกเบยลดลงเพยงเลกนอยกเพยงพอใหอปสงคเงนเพมขน. เมออตราดอกเบยลดลงไมมาก ความตองการใชจายเพอการลงทนและรายไดประชาชาตจงเพมขนไมมาก ดงนนกรณนนโยบายการเงนจงไมคอยมประสทธผล

40

ความยดหยนของอปสงคเงนตออตราดอกเบย

ความชนของเสน LM ประสทธผลของนโยบายการคลง

ประสทธผลของนโยบายการเงน

ศนย ตงฉาก ไมม มากทสด

นอย ชน นอย มาก

มาก ลาด มาก นอย

41

42