Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
บทท 9 มาตรการกดกนทางการคาดานภาษ
9.1 บทนา
ในบทนเปนการศกษานโยบายการคาในการจากดการคาเรยกวา มาตรการ
กดกนทางการคา (barriers to trade) ซงไดแก การเกบภาษ (tariff) โดยจะศกษา
ผลกระทบของภาษทสงผลตอการผลต การบรโภค ราคา การคา และสวสดการของ
ประเทศทเกยวของ ภาษศลกากร(tariff) คอ การเรยกเกบภาษสนคาระหวางประเทศ
ในอดตทผานมานนมการใชภาษเปนเครองมอเพอจากดการคา อยางไรกตามเมอไม
นานมานเองทมการใชมาตรการดานภาษลดลง แตเปลยนแปลงไปใชวธการจากด
การคาชนดอนๆเพมมากขน เหตผลทสาคญอกประการหนง คอ มการเจรจาระหวาง
ประเทศภายใตขอตกลงทวไปวาดวยการคาและภาษศลกากรหรอแกตต (General
Agreement on Tariff and Trade : GATT) ในปจจบนเรยกวา องคกรการคาโลก
(World Trade Organization: WTO) ซงเปนเวทสาธารณะหลงจากเกดสงครามโลก
ครงท 2 มไวสาหรบการเจรจาการคาระหวางประเทศ ตวอยางของการเกบภาษ
ระหวางประเทศ เชน ภาษนาเขา (import tariff) เปนการเกบภาษศลกากรจาก
สนคานาเขา ภาษขาออก (export tariff ) เปนการเกบภาษศลกากรจากสนคาสงออก
สวนใหญมกถกใชโดยประเทศกาลงพฒนา เชน การสงออกโกโก(cocoa) ของ
ประเทศกานา(Ghana) และการสงออกนามนของประเทศในกลมโอเปค(OPEC) โดย
มวตถประสงคเพอการทากาไรหรอทาใหผลผลตในตลาดโลกมจากดซงสงทตามมาก
คอ ราคาตลาดโลกเพมขน ภาษคมครอง(protective tariff) เปนการปกปองผผลต
สนคาภายในประเทศเพ อสรางศกยภาพในการแขงขนกบสนคานาเขาจาก
ตางประเทศ ภาษรายรบ(revenue tariff) เพอเพมรายไดจากสนคานาเขาและสนคา
สงออก เปนตน โดยมลเหตของการเกบภาษอาจมสาเหตมาจาก (1) ภาษเปนสงท
กดกนในการบรโภคโดยเฉพาะสนคาฟมเฟอย การตงภาษนาเขาสนคาเมอ
เปรยบเทยบแลวจะมราคาแพงกวาสนคาในประเทศเมอถงมอผบรโภคโดยเฉพาะ
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 199 -
เมอตองการใหลดการบรโภคสนคาจากตางประเทศ (2) การเกบภาษเพอหารายได
เขารฐ (3) การเกบภาษนาเขาเปนการกดกนการนาเขาเพอลดการขาดดลการคาของ
ประเทศ (4) เปนนโยบายเพอการคมกนการคาของประเทศเปนวธทจะคมครองหรอ
คมกนอตสาหกรรมภายในประเทศจากการแขงขนกบผผลตจากตางประเทศในสนคา
ชนดเดยวกน
9.2 ประเภทของภาษ
การเกบภาษตามสภาพ (specific tariff) คอ การคดเปนจานวนเงนทคงทตอ
หนวยของสนคานาเขา เชน ฿100/คอมพวเตอร 1 เครอง ภาษชนดนเหมาะทจะ
นาไปใชกบสนคาทมมาตรฐานและคงทในการวดมลคาของสนคาเพอคานวณภาษได
ขอเสยของการคดภาษแบบนคอ จะปกปองราคาใหแกผผลตในประเทศได
ตวอยางเชน การเกบภาษรถยนตคนละ ฿1,000 ทาใหมราคานาเขาในประเทศ
เพมขน โดยเปนการปกปองผผลตในประเทศรวมถงสนบสนนใหผผลตในประเทศม
การผลตสนคาเพมขนจากเดม การเกบภาษตอหนวยจงมลกษณะททาใหผผลต
ภายในประเทศแขงขนดานราคากบตางประเทศได
การเกบภาษตามมลคา (ad valorem tariff) มกจะมการนาไปใชกบสนคา
อตสาหกรรมทมการผลตสนคาในระดบทแตกตางกนออกไปทมการคดเปนรอยละ
ของมลคาการผลต ประโยชนของการเกบภาษแบบนกคอการรกษาระดบของการ
ปองกนใหคงทตอผผลตภายในประเทศ ถาอตราภาษเทากบรอยละ 20 และราคา
สนคานาเขาเทากบ ฿7,000 ภาษจะเทากบ 7,000 x (0.20) หรอ ฿1,400 ถาราคา
สนคาเพมเปน ฿10,500 ภาษกจะเพมขนเปน ฿2,100 ฯลฯ การเกบภาษตามมลคา
จะทาใหภาษเปนสดสวนกบมลคา เพอรกษาระดบของการคมครองโดยเปรยบเทยบ
ณ ทกระดบราคาคงท การเกบภาษตามมลคาจะคลายคลงกบการคดอตราสวนของ
ภาษทระดบภาระภาษทแทจรงหรอการคมครองไมมการเปลยนแปลงเมอฐานของ
ภาษเปลยนแปลงไป เมอไมกทศวรรษทผานมานการตอบสนองตอเงนเฟอโลกและ
ความสาคญทเพมขนของการคาระหวางประเทศในสนคาอตสาหกรรม ทาใหมการ
เกบภาษตามมลคามากกวาการเกบภาษตามสภาพ
- 200 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
การเกบภาษแบบผสม (compound tariff) ภาษแบบผสมนามาใชกบสนคา
อตสาหกรรมทมการใชวตถดบทตองมการเสยภาษดงนนจงมการเกบภาษตามสภาพ
เพอขจดความเสยเปรยบของผประกอบการภายในประเทศอนเนองมาจากการ
ปกปองการคา แตมการเกบภาษตามมลคากบผผลตสนคาในอตสาหกรรมสาเรจรป
(finished goods industry)
9.3 ผลกระทบดานสวสดการของการเกบภาษนาเขา
การเกบภาษนาเขาของประเทศขนาดเลก
ในการวเคราะหผลจากการเกบภาษ และขนาดของประเทศทเกบภาษ จะ
เรมทาการศกษาจากประเทศเลกๆ คาวา เลก(Small) นนไมไดหมายถง ขนาดของ
ภมประเทศ แตหมายถงขนาดทางเศรษฐกจในตลาดโลก ประเทศทมขนาดเลกนเอง
ทาใหตองยอมรบราคาในตลาดโลก นนคอ กจกรรมในตลาดจะประกอบไปดวยสวน
แบงขนาดเลกจากการซอและขายสนคาซงไมมผลกระทบตอระดบราคาโลก
ผลกระทบของการผลต การบรโภค และราคา
โดยจะเรมวเคราะหดลยภาพบางสวนของประเทศขนาดเลกทมการเกบภาษ
นาเขา โดยมลกษณะของการวเคราะหดลยภาพบางสวน ซงจะแสดงผลกระทบของ
การเกบภาษตามสภาพกบตลาดสนคาทมการเกบภาษเฉพาะสนคาดงกลาวเทานน
กาหนดให Dd และ Sd ในรปท 9.1 แสดงถงอปสงคและอปทานของสนคา Y ใน
ประเทศขนาดเลก จากรปท 9.1 กรณทถาไมมการคาระหวางประเทศ จด E คอจด
ดลยภาพในตลาดสนคา Y ทผลตในปรมาณ Y0 และขายในราคา P0Y เมอมการคา
ระหวางประเทศเกดขน ราคาดลยภาพของประเทศเปลยนไปเปน P1 ซงนอยกวา P0
การทราคาสนคาของตลาดโลกตากวาในประเทศจงทาใหมการนาเขาสนคา Y จาก
ตางประเทศ ประเทศขนาดเลกจะสามารถเลอกซอสนคา Y ในตลาดโลก ณ ราคา P1
เสน Sw แสดงอปทานของประเทศเลกซงเปนเสนขนานกบแกนนอน (perfectly
elastic supply) เมอมการคาระหวางประเทศเกดขนทาใหมการนาเขาสนคา จานวน
Y1- Y2 หนวย ณ ราคา P1 เมอมการคาเสรจะมการบรโภคสนคา Y ไดมากกวาเดม
ในราคาทตากวาตอนทปราศจากการคาระหวางประเทศ ดงนนผผลตในประเทศจะ
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 201 -
สามารถขายสนคาไดในราคาลดลงและขายไดในปรมาณทตากวาเดม ผลกระทบจาก
การคานทาใหกบผผลตกดดนใหรฐบาลคมครองอตสาหกรรมในประเทศ โดยทาการ
เกบภาษศลกากรขนมาเพอปองกนการแขงขนกบตางประเทศ การคาเสรไมได
ขดขวางการนาเขาสนคา Y แตทาใหปรมาณนาเขา Y ลดลงและราคาสนคา Y ใน
ประเทศเพมขน ผผลตในประเทศสามารถผลตสนคา Y เพมขนเทากบจานวน Y2
หนวย รปท 9.1 แสดงเสนอปทานในประเทศ (แสดงตนทนการผลต) จงอยใตเสน
อปทานของโลก (แสดงถงตนทนของการนาเขา) เมอมการผลตสนคา Y อยางไรก
ตามการผลตจากตางประเทศกมตนทนตากวาการผลตภายในประเทศ ดวยเหตน
ประเทศจงมการนาเขาสนคาจากอทธพลของการคาเสร
ถาหากประเทศทนาเขาสนคามการเรยกเกบภาษตามสภาพ (specific tariff)
กบผผลต Y ในอตรา t ตอปรมาณการนาเขาสนคา Y จากรปจะเหนวา เสนอปทาน
ของโลกเสนใหมคอ เสน P1Y+t ซงเปนเสนทขนานกบแกนนอนเนองจากประเทศเลก
ไมไดสงผลตออตราการคาระหวางประเทศ ดงนนการขนอตราภาษนาเขาสนคาจง
เกดไดงาย การนาเขาสนคา Y ผบรโภคในประเทศจะตองจายเงนเทากบ P1 ใหกบ
ผผลตตางประเทศและจายภาษในอตรา t ใหกบรฐบาลภายในประเทศ ณ จด G
แสดงจดดลยภาพใหม เมอผบรโภคมอปสงคเทากบ Y3 ทราคาสนคา P1Y+t ขณะท
เสนอปทานของสนคาในประเทศเทากบ Y4 หนวย จงตองนาเขาสนคาจานวน Y3- Y4
หนวย เมอมการเกบภาษสนคาระหวางประเทศจะทาใหมการนาเขาสนคา Y จาก
ตางประเทศลดลงแตเพมการผลตสนคาภายในประเทศขนแทน ผผลตในประเทศท
ผลตสนคา Y จะสามารถผลตและขายสนคาในราคาและปรมาณทสงขน แตผบรโภค
ในประเทศจะบรโภคนอยลงและจายในราคาทสง
- 202 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
รปท 9.1 การเกบภาษนาเขาของประเทศเลก
ผลกระทบดานสวสดการ
ภาษสงผลกระทบตอการผลต ราคา การบรโภค และยงสงผลตอสวสดการ
ของประเทศขนาดเลก โดยจากการวเคราะหการเปลยนแปลงของสวสดการทเกด
จากภาษ ตองแบงผลกระทบตอผบรโภคแยกออกจากกลมผผลต โดยแตละกลม
สามารถใชการวดสวสดการทเรยกวา สวนเกนผบรโภค(consumer surplus) และ
สวนเกนผผลต (producer surplus)
สวนเกนผบรโภค
สวนเกนผบรโภค (consumer surplus) เปนการประเมนความพอใจของ
ผบรโภคทไดรบจากสนคามากกวาผลรวมทผบรโภคตองจายไปเพอใหไดสนคามา
บรโภค ในรปท 9.2(a) สามเหลยมทแรเงาใตเสนอปสงคและสงกวาราคาของสนคา
(P0Y) เปนตวอยางสวนเกนผบรโภค ความสงของเสนอปสงคเปนการวดถงความ
ยนดทจะจายสงสดของผบรโภคตอสนคาแตละหนวย ไมมผบรโภครายใดยนดทจะ
จายเงนเพอซอสนคามากกวาความพงพอใจทจะไดรบจากการบรโภคสนคานน
ดงนนสวนทสงทสดของเสนอปสงค แสดงถงความพงพอใจทจะไดรบจากการบรโภค
0
PY
PY0
+ t
PY1
PY1
E
G
F
YY2 Y4 Y0 Y3 Y1
Sw
Sw+ t
Sd
Dd
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 203 -
สนคาแตละหนวย ถาผบรโภคตองการบรโภคเทากบ Y0 หนวย ความพงพอใจ
ทงหมดจะเทากบสวนทอยใตเสนอปสงคของสนคา Y ออกไปถง Y0 หรอ ผลรวมของ
ความพงพอใจทไดรบจากการบรโภคแตละหนวย แตผบรโภคจะตองจายทราคา P0Y
ตอสนคาแตละหนวย ในสวนอน ผลรวมของคาใชจายของ Y เทากบพนทสเหลยม
0P0YCY0 นนหมายถงความพงพอใจในการบรโภคท Y0 หนวย เทากบ พนท
OECY0
สวนเกนผผลต (Producer Surplus)
เปนการวดรายรบทผผลตไดรบตาสดในการจงใจในการผลตสนคา ในรปท
9.2(b) พนททเหนอกวาเสนอปทานและอยต ากวาราคาสนคา นนคอ สวนเกน
ผบรโภค สวนทสงสดของเสนอปทานแสดงถงราคาตาสดทผผลตยนดทจะผลตสนคา
แตละชน เพราะตนทนคาเสยโอการเพมขนตามปรมาณการผลต ถาราคาตลาด
เทากบ PY0 และผผลตผลตสนคา Y0 หนวย สวนเกนผผลตจะอยทพนทเหนอเสน
อปทานถง Y0 และตากวา PY0 ผผลตจะไดรบรายรบรวมทพนท 0P0
YFY0 รายรบตา
ทสดทผผลตจะไดรบถาผลตสนคาจานวน Y0 คอ พนท 0GFY0 นนจะครอบคลม
คาใชจายในการผลต โดยสวนตาง GP0YF เรยกวา สวนเกนผผลต
รปท 9.2 สวนเกนผบรโภค (Consumer Surplus) และ
สวนเกนผผลต (Producer Surplus)
0
PY
E
PY
Expenditureon Y
ConsumerSurplus C
D
YY0
0
0
P0
Y
PY
G
F
ProducerSurplus
Costs
YY0
SY
(a) Consumer Surplus (b) Producer Surplus
- 204 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ผลกระทบภาษตอสวนเกนผบรโภคและสวนเกนผผลต
รปท 9.3 แสดงถงผลกระทบของสวสดการจากภาษนาเขาประเทศขนาดเลก
ทสงผลตอการเปลยนแปลงของสวนเกนผบรโภคและสวนเกนผผลต ตอนทยงไมม
การคา พนท P0YHE แสดงถงสวนเกนผบรโภค เมอมการคาสวนเกนผบรโภคจะ
สงขนถง P1YHF เมอประเทศมการเกบภาษนาเขาสวนเกนผบรโภคจะลดลงถง
(P1Y+t)HG แตอยางไรกตามการเกบภาษทาใหสวนเกนผบรโภคลดลงเทากบ P1
Y
(P1Y+t)GF สามารถแบงสวนทหายไปของสวนแบงการผลตไปยงผลของรายรบ การ
จดสรรปนสวนใหม การผลต และผลกระทบของการบรโภค
รปท 9.3 สเหลยมพนผา n คอ ผลกระทบของรายรบภาษ (tariff’s revenue
effect) โดยมการโอนจากสวนเกนผบรโภคไปยงรฐบาลซงกคอรายรบจากการเกบ
ภาษนาเขา ผลรวมทงหมดของรายรบเทากบ ปรมาณของสนคานาเขากบภาษ
Y3- Y4 คณภาษตอหนวย (t) ภาษถายโอนรายรบจากผบรโภคไปยงรฐบาลเพอ
นาไปใชเปนงบประมาณการใชจายของรฐบาล ซงหากรฐบาลนาเอารายรบทไดจาก
การเกบภาษนาเขารวมกบภาษอนๆ เชน ภาษทมการเกบในประเทศไปใชใหเกด
ประโยชนตอประเทศ เชน การลงทนในสาธารณปโภค ผลกระทบรายรบของภาษ
นาเขาอาจไมไดทาใหสวสดการของประเทศเสยไป เปนเพยงการถายโอนสวสดการ
ไปสประชาชนภายในประเทศเทานน อยางไรกตามแมผบรโภคสนคา Y จะมการ
สญเสยสวนเกนผบรโภคมากขนกวาเดมแตกอาจมความพงพอใจเพมขนจากการถก
เกบภาษประเภทอนๆ เชน ภาษเงนไดลดลงกเปนไดเพราะรฐบาลมรายรบทางภาษ
อนมาชดเชย
รปท 9.3 ผลดานสวสดการของประเทศขนาดเลก
PY
j
H
PY
+ t
PY
0
0
1
PY1
m n rF
G
E
V
Z
Y2 Y4 Y0 Y3 Y1 Y
Sw+ t
Sw
Sd
Dd
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 205 -
พนท j ในรปท 9.3 แสดงถงผลกระทบของการจดสรรรายรบภาษ (tariff’s
redistribution effect) สวนเกนผบรโภคถกโอนไปยงผผลตในประเทศ ผลกระทบ
การจดสรรปนสวนใหมกเชนเดยวกบผลทางรายรบทไมไดทาใหมการสญเสย
สวสดการเกดขนแกสงคมแตเปนเพยงการโอนยายจากผบรโภคไปยงผผลตใน
ประเทศเทานน การถายโอนเกดขนผานราคาทสงขนจากเดมโดยผบรโภคจายและ
ผผลตในประเทศไดรบจากการเกบภาษภายใตการคา รายรบทผผลต Y ในประเทศ
ไดรบเทากบ 0PY1ZY2 และเมอมการเกบภาษผผลตในประเทศไดรายรบเทากบ
0(PY1+t)VY4 การเพมขนของตนทนการผลตหกลางการเพมขนของรายรบบางสวน
โดยมการผลตทเพมขนจาก Y2 ถง Y4 มตนทนทเพมขนเทากบพนทภายใตเสน
อปทานในประเทศระหวาง Y2 และ Y4 และการเพมขนของรายรบจากการทราคา
สนคาเพมขน คอพนท j โดยเปนการเพมในสวนเกนผผลต
พนท m ในรปท 9.3 คอผลกระทบดานการผลตจากการเกบภาษ (tariff’s
production effect) ทาใหมการผลตสนคาจานวน Y2 - Y4 หนวยในประเทศแทนการ
นาเขา ตนทนการผลตสนคาแตละหนวยในประเทศนน(แสดงโดยสวนสงของเสน
อปทานภายในประเทศ) สงกวาราคาของการนาเขาสนคาแสดงโดยสวนสงเสน
อปทานโลก(Sw) พนท m คอ สวนทสญเปลา (deadweight loss) ของประเทศขนาด
เลก นนคอ การสญเสยของสวนเกนผผลตทไมมการโอนยายไปยงกลมอนๆใน
ประเทศแตสญเสยผานการผลตในประเทศทไรประสทธภาพ โดยเปนการแสดงให
เหนวาการผลตสนคาแตละหนวยในประเทศมตนทนคาเสยโอกาสในการผลตตากวา
ของการผลตสนคาแตละหนวยภายใตเงอนไขของการคาเสร (ณ จด F) โดยกรณ
ของการเกบภาษการผลตสนคา Y จานวน Y2 - Y4 หนวย จากสาเหตนทาใหเกด
ความไมมประสทธภาพในการผลตสนคา Y เพมขนในประเทศ โดยการเกบภาษทา
ใหสวสดการในประเทศขนาดเลกลดลงเทากบพนทของสามเหลยม m คาเสยโอกาส
ทสงขนในการผลตสนคา Y2 - Y4 หนวย แสดงใหเหนวาประเทศอนมการใช
ทรพยากรเพอการผลตทมประสทธภาพมากกวา
พนท r ในรปท 9.3 แสดงถง ความสญเปลา(deadweight loss) ทเพมเตม
ขนมาของประเทศขนาดเลก เรยกวา ผลกระทบของการบรโภค (consumption
effect) ซงเปนความสญเสยของสวนเกนผบรโภคทเกดขนเพราะผบรโภคไมสามารถ
ทจะบรโภคสนคา Y จานวน Y3 - Y1 หนวยในราคา P1Y เนองจากมการเกบภาษ
สวสดการสทธจากการเกบภาษ สามารถวดไดจากการสญเสยสวสดการตอประเทศ
- 206 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ขนาดเลกทงหมดจากการเกบภาษนาเขาเทากบผลรวมของพนท m กบ r ในรปท
9.3 สวนทเหลออยของการสญเสยสวนเกนผบรโภค (พนท j และ n) คอการโอนยาย
จากผบรโภคในประเทศไปยงผผลตในประเทศ (j) และไปยงรฐบาล (n) ประเทศ
ขนาดเลกยนดทจะไมมการเพมขนในสวสดการเพอชดเชยกบสวนทเสยไปของพนท
m และ r ภาษกอใหเกดเปนผลประโยชนอยางชดเจนกบผผลตสนคา Y ในประเทศ
แตเปนคาใชจายโดยตรงของผบรโภคในประเทศ
การเกบภาษนาเขากระตนการผลตในประเทศและสงผลรายทาใหการ
บรโภคในประเทศและการนาเขาลดลง ปรมาณของการคาลดลงจากการเกบภาษ
เทากบ ผลรวมของพนท m + r เรยกวา ผลของปรมาณการคา (volume of trade
effect) หกลางผลไดจากการคาโดยลดความชานาญตามหลกของความไดเปรยบ
โดยเปรยบเทยบและมการนาเขาสนคาทเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบ ในความเปน
จรงการเกบภาษใหสงมากพอกสามารถหยดการคาแลวทาใหกลบไปสการปราศจาก
การคาระหวางประเทศและขจดผลไดทงหมดทไดรบจากการคาอนเปนการเกบภาษ
แบบตองหาม(prohibitive tariff) เทากบ P0Y - P1
Y ในรปท 9.3
ตวอยางตอไปนแสดงผลกระทบดานสวสดการของประเทศเลก ประเทศ
ขนาดเลกผลตสนคาแตเปนปรมาณนอยมากเมอเทยบกบอปทานตลาดโลก ประเทศ
ขนาดเลกจงเปนผยอมรบราคา(price taker) เผชญกบราคาตลาดโลกทคงทสาหรบ
สนคานาเขา
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 207 -
รปท 9.4 การเกบภาษนาเขาของประเทศขนาดเลก
จากรปท 9.4 กอนทจะมการคาเสรเกดขนนน ดลยภาพของตลาดรถยนต
ภายในประเทศ อย ณ จด E และราคาดลยภาพในประเทศเทากบ $9,500 ปรมาณ
ดลยภาพเทากบ 50 คน แตภายหลงจากการเปดเสรการคาระหวางประเทศ ราคา
ตลาดโลกเทากบ $8,000 โดยทราคาสนคาของโลกนนตากวาในประเทศโดยเสน
wdS + ซงแสดงเสนอปทานของโลกทงหมด(ในประเทศ + โลก)ขนานกบแกนนอนม
ความยดหยนเทากบอนนต เนองจากอปทานสนคาของโลกมมากมายไมจากด ณ
ราคา $8,000 นจดดลยภาพของตลาดโลกเกดขน ณ จด F โดยอปสงคสนคา ณ จด
นเทากบ 80 หนวยโดยในประเทศมการตอบสนองไดเพยง 20 หนวยเทานน สวนท
เหลอ 60 หนวยนนตองมการนาเขาจากตางประเทศ เมอเปรยบเทยบกอนและหลง
การคาเสร ราคาภายในประเทศลดลงจาก $9,500 ไปเปน $8,000 ทาใหผบรโภคใน
ประเทศมสวสดการทดขนเนองจากสามารถทจะนาเขาสนคาจากตางประเทศใน
ราคาทถกลง แตผผลตรถยนตในประเทศขายไดลดลง
ภายใตการคาเสรอตสาหกรรมรถยนตในประเทศไดรบความเสยหายจาก
การแขงขนจากตางประเทศ ยอดขายและรายรบของอตสาหกรรมลดลงรวมถง
แรงงานททางานในอตสาหกรรมดงกลาวกจะสญเสยตาแหนงงานหากมการเลกจาง
เกดขน อยางไรกตามหากอตสาหกรรมรถยนตหรอสหภาพแรงงาน (labor union)
เรยกรองใหรฐบาลคมครองอตสาหกรรมของตน โดยการเกบภาษ (protective tariff)
กบการนาเขารถยนตจากตางประเทศ สมมตวาประเทศขนาดเลกนมการเกบภาษ
40 6020
Fdb
e9,5009,000
0
ราคา($)
Sd
Gf
Dd
8,000
50
H
Eg
•
รถยนต
Sd+w+t
Sd+wa c
80
- 208 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ตามสภาพเทากบ $1,000 เนองจากการเปนตลาดเลกทไมสามารถมอทธพลตอราคา
รถยนตในตลาดโลกอยแลว ราคาในตลาดโลก(world supply price) จงยงคงเทาเดม
ไมไดรบผลกระทบแตอยางใดจากการเกบภาษ (tariff) แตการเกบภาษทาใหราคา
สนคานาเขาในประเทศเพมขนเทากบภาษทถกเกบโดยภาระภาษตกไปเปนของ
ผบรโภคในประเทศทงหมด โดยเสนอปทานเลอนขนจาก wdS + ไปเปนเสนใหม คอ
twdS ++ ผลของการเกบภาษนาเขาของประเทศขนาดเลก จงทาใหเกดดลยภาพใหม
ณ จด G ทราคาเทากบ $9,000 ปรมาณการคาในประเทศเพมขน 20 หนวย โดย
การบรโภคภายในประเทศจะลดลงเทากบ 20 หนวย การนาเขาลดลงจาก 60 หนวย
เหลอ 20 หนวย ผลจากการเกบภาษนาเขาแบบตอหนวย ทาใหการบรโภคในประเทศลดลง
ไปอยท 60 หนวย เพราะภาษนปกปองผผลตภายในประเทศจงทาใหการผลต
ภายในประเทศเพมขนจาก 20 หนวยเปน 40 หนวย สวสดการของระบบเศรษฐกจ
จากเดมเทากบความพอใจสวนเกนของผบรโภคเทากบพนท a + b + c + d + e + f
+ g หลงจากการเกบภาษสวนเกนผบรโภคลดลงไปเปนพนท e + f + g โดยทงหมด
จะมการสญเสยสวนเกนผบรโภคเทากบพนท a + b+ c+ d ผลของการเปลยนแปลง
จะมตอสวสดการของประเทศไดหลายทาง (1)ผลทางรายรบของภาษ (tariff’s
revenue effect) (แสดงไดจากการเกบภาษของรฐ)เทากบ ภาษทเกบคณกบสนคาท
นาเขา คอ 20 x $1,000 = $20,000 หรอพนท c เพราะฉะนนจงเกดความสญเสย
ความพอใจสวนเกนของผบรโภคในรปของตวเงนทมการถายโอนไปสรฐบาล สาหรบ
ประเทศโดยสวนรวม ผลทางรายรบไมไดกระทบตอการสญเสยสวสดการโดยรวม
(2)ผลการกระจายรายไดใหม (redistribution effect) คอ จะมการถายโอนสวนเกน
ผบรโภค(ในรปตวเงน) จากผบรโภคในประเทศไปสผผลตภายในประเทศทผลต
สนคาเพอแขงขนกบสนคานาเขาเทากบพนท a = $30,000 การเกบภาษผบรโภค
ภายในประเทศทซอสนคา 40 หนวยจากผผลตรถยนตในประเทศ ณ ราคา $9,000
โดยจายเทากบ $360,000 โดยระดบราคาเมอมการคาเสรเทากบ $8,000 ปรมาณ
เทากบ 40 คดเปนมลคาเทากบ $320,000 ดงน นการเกบภาษจงทาใหผผลต
ภายในประเทศไดรบรายรบเพมขนเทากบพนท a + b = $40,000 ($360,000 -
$320,000) การเกบภาษทาใหการผลตภายในประเทศเพมขนจาก 20 หนวยไปเปน
40 หนวย แตผผลตจะตองรบภาระบางสวนจากการมรายรบเพมโดยมตนทนทสงขน
เทากบ b = $10,000 สวนรายรบทเหลอ $30,000 หรอพนท a คอ ผลไดสทธใน
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 209 -
รายไดของผบรโภค ดงนนการกระจายรายไดใหมจะเปนการถายโอนรายไดจาก
ผบรโภคไปสผผลต โดยผลการกระจายรายไดใหมนเหมอนกบผลทางดานรายรบ
(revenue effect) ทไมไดทาใหสวสดการสทธเสยไป สวนพนทสามเหลยม b เทากบ
$10,000 เปนผลดานคมครอง (protective effect) ของการเกบภาษซงแสดงใหเหน
ถงความเสยหายของระบบเศรษฐกจภายในประเทศอนเปนผลสบเนองมาจากความ
สญเสยทรพยากรไปในการผลตรถยนตเพมขนอนเนองมาจากการทตองเสยตนทน
ตอหนวยเพมขน การเกบภาษจะกระตนใหผลผลตภายในประเทศขยายตวอนแสดง
ใหเหนถงการตองเสยทรพยากรการผลตไปเพอการผลตรถยนตเพมขนทาใหตนทน
การผลตตอหนวยเพมขน ซงหมายความวามการใชทรพยากรนอยกวาระดบทม
ประสทธภาพ (ในกรณทมการคาเสร) ดงนนผลดานการคมครองจงเกดขนจากการ
ผลตในประเทศซงมประสทธภาพนอยกวาผลผลตจากตางประเทศ(ถกผลตทดแทน)
จากรปท 9.4 ผลผลตภายในประเทศเพมขนจาก 20 หนวยเปน 40 หนวย ตนทน
การผลตรถยนตภายในประเทศเพมขน (ดตามเสน Sd) ดงนนพนท b จงแสดงถงผล
การคมครอง(protective effect) อนแสดงใหเหนถงการสญเสยตอระบบเศรษฐกจ
สวนเกนผบรโภคทเสยไปนน คอ พนท a โดยมการถายโอนไปสผผลต
ภายในประเทศ พนท b เสยไปจากระบบเศรษฐกจ เพราะการผลตภายในประเทศท
ไมมประสทธภาพ พนท c ตกไปเปนของรฐในรปของภาษ พนท d คอ ผลทางดาน
การบรโภค (consumption effect) มคาเทากบ $10,000 คอสวนทเหลอจากพนท
อนๆ (a + b + c) ซงเกดขนจากการลดลงในการบรโภค อนเนองมาจากราคาของ
รถยนตเพมขนจาก $8,000 ไปเปน $9,000 การสญเสยสวสดการเกดขนเนองจาก
ราคาสนคาเพมขนและการบรโภคลดลง ผลการบรโภคจงแสดงใหเหนถงตนทนท
แทจรง(real cost)ตอระบบเศรษฐกจทไมไดมการโอนไปสภาคใดของระบบเศรษฐกจ
ดงนนพนท b + d คอความสญเปลา(deadweight loss) สรปกคอ ภาษนาเขาทาให
สวสดการของประเทศทมขนาดเลกลดลง เพราะการไมสามารถมอทธพลตอราคา
สนคาในตลาดโลกนนเอง
การเกบภาษนาเขาของประเทศขนาดใหญ
ในกรณของประเทศขนาดใหญนนสามารถสงผลตอสวนแบงของตลาดโลก
และราคาตลาดโลก เชน ปรมาณนามนของกลมโอเปค เปนตน จงทาใหมอานาจ
- 210 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
การตลาด(market power) เกดขนอนจะสงผลตอการเปลยนแปลงของราคาสนคา
ดงกลาวในตลาดโลกได
ผลกระทบตอการผลต การบรโภคและราคา
ในรปท 9.5 เสน Sd แสดงถงเสนอปทานในประเทศ Sw แสดงถงอปทาน
สนคาจากประเทศอนของโลก และ Sd+w แสดงถงเสนอปทานรวมแตละราคาของ
สนคา Y เกดจากการรวมเอาปรมาณของอปทานภายในประเทศกบอปทานของสวน
ทเหลอของโลก เสนอปทานรวมจงมความชนเปนบวก โดยในกรณของประเทศใหญ
เสนอปทานมความชนเปนบวกไมขนานกนเหมอนในกรณของประเทศเลก ราคา
ตลาดโลกไมคงทเนองจากขนอยกบประเทศทนาเขาวาเปนผทอทธพลตอราคาโลก
เพราะเปนผซอสนคารายใหญของตลาดโลก
0
PY
(a) อปทานในประเทศ
PY PYSdSw
Sd + w
0 0Y Y Y
(b) อปทานของโลก (c) อปทานรวม
+ =
รปท 9.5 เสนอปทานรวมของสนคา
รปท 9.6 เปนการนาเอาเสนอปทานของสนคาทงหมดหรอ Sd+w เขากบเสน
อปสงคในประเทศ (Dd) เกดดลยภาพระหวางประเทศ ณ จด C ผบรโภคในประเทศ
บรโภคสนคา Y0 หนวย ขณะทผลผลตในประเทศเทากบ Y1 หนวย ดงนนจงมการ
นาเขาสนคา Y เทากบ Y0- Y1 เปนการนาเขา ณ จดดลยภาพทราคาตลาดโลก
เทากบ P0Y โดย Y1 หนวยแรกนนมาจากผลผลตในประเทศ สวนทเหลอมาจากการ
นาเขาจากตางประเทศ ผผลตในประเทศกลายเปนผผลตสนคาทราคาสงกวาจาก
ตางประเทศ ดงน นสวนเกนผบรโภคและสวนเกนผผลตภายใตการจากดการ
แลกเปลยนเทากบพนท P0YEC และ GP0
YF
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 211 -
ตอมาสมมตใหประเทศจดเกบภาษนาเขาในอตรา t ตอหนวยในสนคา Y
เสนอปทานรวมเคลอนทไปดานบนจากเดม Sd+w ไปเปน Sd+w+ t โดยการนาเขาแต
ละหนวยทผบรโภคภายในประเทศจะตองจายในราคาท เพมขนจากผผลต
ตางประเทศบวกภาษ จด H แสดงถงจดดลยภาพใหม ราคาภายในประเทศของ
สนคา Y เพมขนเปน P1Y ทงนผลผลตทมการผลตในประเทศเทากบ Y2 หนวย การ
บรโภคภายในประเทศเทากบ Y3 หนวย ดงนนอปสงคสวนเกนจานวน Y2- Y3 จง
สามารถตอบสนองไดจากการนาเขาจากตางประเทศ ในตอนนสวนเกนผบรโภค
เทากบ P1YEH และสวนเกนผผลตในประเทศคอ GP1
YI พนท j m n และ r แสดงถง
การโอนยายจากสวนเกนผบรโภคไปสสวนเกนผผลต (ผลกระทบจากการจดสรรปน
สวนใหม) ความสญเปลาของสวสดการ (deadweight loss) จากการผลตทไมม
ประสทธภาพในประเทศ (ผลกระทบจากการผลต) รายรบภาษทมการถายโอนจาก
ผบรโภคภายในประเทศไปยงรฐบาล(ผลกระทบตอรายรบ) และความสญเปลาทาง
เศรษฐกจจากการผลตทไมมประสทธภาพในประเทศ (ผลกระทบจากการบรโภค)
ดงนนการวเคราะหจงคลายกบกรณประเทศขนาดเลกจากทกลาวมาใน 9.4
รายรบภาษนาเขารวม เทากบปรมาณการนาเขา(Y2- Y3) คณจานวนภาษ
(ชวงหางของเสนตรงระหวาง Sd+Wและ Sd+W+t ) ซงแบงออกไดเปน 2 พนท โดย
พนท n คอรายรบรวมทจายโดยผบรโภคภายในประเทศในราคาทสงขน ( PY1 ซง
มากกวา P0Y) และพนท s แสดงถง สวนทเหลอของรายรบทผผลตตางประเทศตอง
รบผดชอบโดยการยอมรบราคาสงออกสนคา Y เขามาขายในประเทศลดลงเทากบ
P0Y หรอราคาทจายโดยผบรโภคในประเทศ (P1
Y) ลบดวยภาษนาเขา เพราะภาษนน
ตกไปเปนของรฐบาลไมใชผผลตตางประเทศ รปท 9.6 ผลรวมของเสนอปทานของ
โลกเทากบเสนอปทานภายในประเทศและเสนอปทานสวนทเหลอของโลก
- 212 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
รปท 9.6 ผลกระทบดานสวสดการของการเกบภาษนาเขาของประเทศใหญ
เหตผลททาใหผผลตตางประเทศตองยอมรบในราคาทลดลง เพราะการเกบ
ภาษทาใหผบรโภคในประเทศจายในราคาทเพมสงขน อปสงคสาหรบสนคา Y ลดลง
การเกบภาษในประเทศมขนาดใหญมากพอจนทาใหอปสงคสนคาของผสงออกทสง
สนคาเขามาจาหนายในประเทศดงกลาวนนลดลง (ในมมมองผผลตตางประเทศ)
จากการสญเสยรายรบของการขายสนคา ดงนนจงทาใหตองยอมทจะลดราคาสนคา
ของตนเองลงในประเทศนนเพอรกษายอดขาย ลกษณะดงกลาวนเรยกวาผลของ
อตราการคา (term of trade effect)
การวเคราะหผลกระทบของสวสดการในพนท j m n และ r คอนขางจะ
เหมอนกบการอธบายในกรณของประเทศเลก พนท j และ พนท n แสดงใหเหนถง
การโอนจากผบรโภคภายในประเทศไปสรฐบาล พนท j เปนการถายโอนจาก
ผบรโภคไปสผผลตในประเทศพนท m และ r เปนความสญเปลาทางสวสดการทเสย
ไปเนองจากสาเหตของการบรโภคและการผลตภายในประเทศทไมมประสทธภาพ
พนท s ในกรณของประเทศใหญมการเกบภาษนาเขาทจายโดยผผลตสนคาจาก
ตางประเทศเปนการสญเปลาจากการบรโภคและการผลตทไรประสทธภาพ ถาความ
สญเปลาทางเศรษฐกจทเทากบ พนท m และ r (จากการผลตและการบรโภคทไมม
ประสทธภาพ) มากกวาผลของรายรบ(s) ผลของอตราการคา (term of trade effect)
0
PY
E
PY
PY
PY
G
2
0
1 I H
Fmj n r
s C
t
Sd
S d + w+ t
S d + w
YY0Y2
Y3
Y1
Dd
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 213 -
กเรยกวากอใหเกดผลเสยตอประเทศใหญ แตถาผลทางรายไดมากกวาการสญเปลา
ทางเศรษฐกจ กจะทาใหเกดการยกระดบของสวสดการในประเทศเพมขน ดงสรปไว
ในตารางท 9.1
นอกจากนแลวการเกบภาษยงคงสงผลกระทบตอรายไดทแจกจาย
ภายในประเทศ ผผลตภายในประเทศสาหรบสนคา Y ไดรบคาใชจายของผบรโภค
ในผลระยะยาวเมอทรพยากรมการเคลอนยายระหวางอตสาหกรรม ทฤษฎของ
Stopler-Samuelson ทวาเจาของปจจยการผลตทมการเนนหนกในการใชปจจยการ
ผลตดงกลาวในการผลตสนคา Y ไดรบผลไดจากการคา ในขณะทเจาของปจจยการ
ผลตอนทใชในการผลตอนจะเปนฝายสญเสย (ดรายละเอยดบทท 6)
การเกบภาษสงออกเปนแรงผลกดนใหมการจดสรรใหมระหวางประเทศ
โดยผลไดทงหมดจากการเกบภาษของประเทศใหญมาจากคาใชจายของประเทศค
คาซงตองยอมรบราคาสงออกทตากวาเดม ในอกทางหนงการเกบภาษกมผลกระทบ
ในเชงลบตอสวสดการของโลก เพราะการเกบภาษเปนเหตใหการผลตและการ
บรโภคไมมประสทธภาพมการสญเสยผลไดจากการคาบางสวนไป
- 214 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ตารางท 9.1 ผลความเปนไปไดของสวสดการสทธของการเกบภาษโดย
ประเทศขนาดใหญ
ถา แลว
m +r = s
m +r < s
m +r > s
ไมสงผลกระทบสทธตอสวสดการภายในประเทศ
มผลกระทบสทธทางลบตอสวสดการของโลก
มผลกระทบสทธทางบวกตอสวสดการภายในประเทศ
มผลกระทบสทธทางลบตอสวสดการของโลก
มผลกระทบสทธทางลบตอสวสดการภายในประเทศ
มผลกระทบสทธทางลบตอสวสดการของโลก
รปท 9.7 ตวอยางการเกบภาษนาเขาของประเทศขนาดใหญ
e
Sd+w+t
Sd+wa
7,800
50 9030
Fdb
9,600
8,800
0
ราคา($)
Sd
G
Dd
8,000
70
E
•
•
รถยนต
c
110
•
••
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 215 -
จากรปท 9.7 แสดงตวอยางเพมเตมของการเกบภาษของประเทศใหญ โดย
กอนการคาดลยภาพในประเทศเกดขน ณ จด E การคาเสรทาใหประเทศทนาเขา
เผชญกบอปทานสนคารวมเทากบ Sd+w โดยดลยภาพใหมภายหลงจากทมการคา
เกดขน ณ จด F ทราคา $8,000 การบรโภครถยนตเพมขนเปน 110 หนวย การ
ผลตรถยนตในประเทศลดลงเทากบ 30 หนวย มการนาเขาทงหมด 80 หนวย
เนองมาจากอปสงคสวนเกนในประเทศ สมมตวามการเกบภาษตอหนวยเทากบ
$1,000 ตอคนทาใหตนทนการขายเพมขน การเกบภาษดงกลาวทาใหเสนอปทาน
รวมของรถยนตเพมขนจาก Sd +w ไปเปน Sd+w+t จดดลยภาพของตลาดรถยนต
เคลอนจาก F ไป G ราคาสนคาเพมขนจาก $8,000 เปน $8,800 ประเทศทมการ
เกบภาษ สวนเกนผบรโภคจะลดลงเทากบ a + b + c + d = ($32,000) ซงเปนผล
การกระจายใหม(redistribution effect) มการถายโอนจากผบรโภคไปสผผลตภายใน
ประเทศ b + d เปนความสญเปลาทางเศรษฐกจเนองจากการเกบภาษ คดเปน
มลคาเทากบ $16,000 สวสดการของประเทศลดลงเพราะประชาชนบรโภคไดลดลง
ผลการบรโภคลดลง(consumption effect) เทากบ $8,000 และมการใชทรพยากรท
ไมมประสทธภาพ อนเนองมาจากผลการคมครอง($8,000) รายรบจากการเกบภาษ
ศลกากร (tariff’s revenue effect) เทากบ ภาษตอหนวยคณปรมาณการนาเขาสนคา
มคาเทากบ พนท c + e หรอ $32,000 + $8,000 = $40,000 แตตอนนประเทศ
ขนาดใหญทนาเขาสนคาจะมความแตกตางไปจากประเทศเลกตรงทรายรบของ
รฐบาลมาจากผผลตตางประเทศและผบรโภคในประเทศ ซงแตกตางจากกรณของ
ประเทศเลกทผบรโภคในประเทศตองเปนผรบภาระทงหมด ตอนนผบรโภคใน
ประเทศรบภาระภาษถงรอยละ 80 ($800) สวนทเหลอนนผผลตสนคาตางประเทศ
เปนผรบภาระ เปรยบเทยบกบราคาตลาดโลกของรถยนต ($8,000) ผบรโภคจาย
เพม $800 ราคานาเขาลดลง $200 นนหมายความวาผผลตรถยนตในตางประเทศ
ไดรายรบแค $7,800 ตอคน เพราะการผลตในประเทศเผชญกบเงอนไขของตนทน
เพม การลดการนาเขาจากตางประเทศทาใหผลผลตจากตางประเทศลดลง ตนทน
ตอหนวยลดลง ดงนน $200 ตกเปนของผสงออกตางประเทศซงตองการรกษา
ยอดขายของตนเองไวในประเทศนาเขาทเกบภาษ ทงนอตราการคา (term of trade)
ของประเทศนาเขาดขนเพราะวาราคานาเขาลดลงราคาสงออกคงท ดงนนผลของ
รายรบของการเกบภาษในประเทศของประเทศใหญจะประกอบไปดวย รายรบสวนท
เคลอนทจากผบรโภคในประเทศไปสรฐบาล เทากบ ปรมาณนาเขาคณสวนของภาษ
- 216 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ทเกบจากผบรโภคในประเทศเทากบ 40 หนวยคณ $800 เทากบ $32,000 (พนท c)
เรยกวา รายรบจากผบรโภคในประเทศ (domestic revenue effect) และรายรบจาก
ผผลตในตางประเทศ 40 หนวยคณ $200 เทากบ $8,000 ซงเรยกวา ผลของอตรา
การคา (term of trade effect) ผลของอตราการคาเปนการกระจายรายไดใหมจาก
ตางประเทศมาสประเทศทมการเกบภาษเนองจากการมอตราการคาใหม ดงนน
รายรบจากการเกบภาษเทากบผลรวมของรายรบจากในประเทศรวมกบผลของอตรา
การคา
ถาประเทศทเปนผนาเขารายสาคญอยในสถานะของการไดเปรยบดลการคา
(favorable trade)ประเทศดงกลาวสามารถใชนโยบายการเกบภาษนในการยกระดบ
ความไดเปรยบเพมขนสงผลตอสวสดการเพมขน แตกมผลกระทบทางลบจากความ
สญเปลาของสวนเกนผบรโภค อนเนองมาจากผลของการคมครองและผลของการ
บรโภค โดยการทจะทราบวาการเกบภาษของประเทศนาเขาจะทาใหสวสดการของ
ประเทศดขนเพยงใดหรอไมนนขนอยกบการเปรยบเทยบผลกระทบของความสญ
เปลาทางเศรษฐกจกบผลประโยชนทไดรบจากอตราการคาทดข น
1) ถา e > (b + d) สวสดการของประเทศดขน
2) ถา e > (b + d) สวสดการของประเทศลดลง
3) ถา e = (b + d) สวสดการของประเทศจะเทาเดม
จากตวอยางสวสดการของประเทศลดลงเทากบ $8,000 เพราะ (b+d)
เทากบ $16,000 e = 8,000 สวสดการของประเทศเทากบ $8,000 จะเหนไดวา
ประเทศใหญสามารถยกระดบอตราการคาโดยการเกบภาษนาเขา แตภาษเองกทา
ใหปรมาณการคาลดลงเนองมาจากสวสดการของประเทศทาใหการบรโภคสนคา
นาเขาลดลง ดงนนผลไดจากการคาทาใหอตราการคาเพมขน แตปรมาณการนาเขา
ลดลง ประเทศทเกบภาษจงพยายามหาจดทเหมาะสมกบสวสดการของประเทศ โดย
การเกบภาษนาเขา ณ อตราทกอใหเกดผลตางในทางบวก (positive different)
ระหวางผลไดจากการคากบอตราการคาทดขน และความสญเสยของมลคาการ
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 217 -
นาเขามคามากทสดเรยกวา ภาษทเหมาะสม (optimum tariff) การเกบภาษนาเขา
แบบนจะทาใหราคาสนคานาเขาถกลง (แตจะเกดผลทตรงกนขามกบประเทศผ
สงออกเชนกน) ภาษทเหมาะสมจงถอเปนนโยบายแบบการขอรองเพอนบาน
(beggar thy neighbor policy)อนอาจนามาซงการตอบโตทางการคาจากประเทศอน
9.4 ผลกระทบดานสวสดการของการเกบภาษสงออก
ในบางกรณประเทศตางๆไดมขอจากดทางการคา เชน ภาษสงออก
เชนเดยวกบภาษนาเขา เปาหมายของการเกบภาษสงออกนนเปนกเพอปกปอง
ผบรโภคภายในประเทศ สาเหตของการเกบภาษสงออกของประเทศตนเอง เพอ
ตอบสนองแรงกดดนจากผบรโภคภายในประเทศใหคงระดบของราคาสนคาใน
ประเทศใหตา สนคาตางๆอาทเชน อาหารและนามนซงตางออนไหวตอแรงกดดน
ทางการเมอง
การเกบภาษสงออกโดยประเทศขนาดเลก
การเกบภาษสงออกของประเทศเลก ทาใหประเทศสามารถสงออกไดตาม
ตองการโดยไมสงผลตอราคาตลาดโลกในรปท 9.8 จด E แสดงถงจดดลยภาพทไมม
การกดกนทางการคาในตลาดสาหรบสนคา X ประเทศผลตสนคาจานวน X1 หนวย
บรโภคจานวน X2 หนวยและสงออกเปนจานวน X1 – X2 หนวย ณ ราคาโลกท P0X
สงเกตไดวาราคาโลกของสนคา X อยสงกวาราคาของประเทศเมอไมมการคา (นน
คอ P0X) เพราะ X คอสนคาสงออกทประเทศไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ
ประเทศจดเกบภาษตอหนวย (specific tax) เทากบ t ตอหนวยสาหรบ
สนคา X แตละหนวยผผลตภายในประเทศยงคงไดรบราคาตอหนวยการสงออก
(P1X) จากผซอในประเทศแตผผลตตองจายภาษ t หนวยใหกบรฐบาลทาใหเหลอ
ราคาสทธใหกบผผลตเทากบ P1X – t การผลตในประเทศลดลงจาก X1 เหลอ X3
และการบรโภคภายในประเทศเพมขนจาก X3 เปน X4 การสงออกเหลอ X3 - X4
หากพจารณาดานผผลตสนคา X ภายในประเทศนนพบวามการสญเสย
สวนเกนผบรโภคเทากบ f + g + h + j เพราะการเกบภาษสงออก พนท f คอ การ
ถายโอนไปยงผบรโภคภายในประเทศผซงสามารถซอสนคา X ได ณ ราคา P1X – t
- 218 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
แทนทจะเปน P1X พนท g คอ การสญเปลา(deadweight loss) จากการเพมขนท
ขาดประสทธภาพของการบรโภคภายในประเทศอนเปนผลมาจากภาษ มการ
บรโภคสนคา X มากเกนไปในประเทศเพราะผลประโยชนสวนเพมของการบรโภค
ในประเทศท X4 (ความสงของ Dd) นอยกวาผลประโยชนสวนเพมของการบรโภค
สนคา X ในตางประเทศ (วดจากความยนดทจะจายสาหรบการซอสนคา X)
ผบรโภคตางประเทศประเมนการบรโภคสนคา X จานวน X2 - X4 สงกวาผบรโภคใน
ประเทศแตภาษสงออกทาใหสนคาจานวนดงกลาวตกไปอย ในการบรโภค
ภายในประเทศแทน พนท h คอการโอนจากสวนเกนผผลตไปสรฐบาลในประเทศใน
รปแบบของรายรบจากภาษ พนท j คอสวนสญเปลาจากการลดการผลตในประเทศ
ไปอยทจด X3 สาหรบสนคา X ระหวาง X1- X3 ตนทนของการผลตในประเทศนอย
กวามลคาทผผลตตางประเทศประเมนกบสนคานน ตราบเทาทผบรโภคทใดกตามใน
โลกเตมใจจะจายเทากบ P1X สาหรบสนคา X ประสทธภาพทตองการคอ การผลตใน
ประเทศทจด X1 ไมใช X3
รปท 9.8 การเกบภาษสงออกของประเทศขนาดเลก
ประเทศเลกๆ บางประเทศซงมระบบเศรษฐกจเปดมากๆนนมกจะใชภาษ
สงออกเปนเครองมอในการสรางรายรบ แตเหตผลสวนใหญของการเกบภาษสงออก
Dd
PX
P1X
– t
P0X
Ejhgf t
DW - t
Sd
X
P1
X
X2 X1X3X40
Dw
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 219 -
คอปกปองผบรโภคในประเทศจากการแขงขนกบผบรโภคจากตางประเทศ ภาษ
สงออกของประเทศเลกเปนการโอนสวสดการจากผผลตในประเทศไปสผบรโภคใน
ประเทศกอใหเกดการตดสนใจทาการผลตและการบรโภคทไมมประสทธภาพดงนน
สวสดการสทธทประเทศไดรบสญหายไป การสญเสยจากการผลตในประเทศม
มากกวาทผบรโภคในประเทศไดรบ เพราะฉะนนภาษสงออกสาหรบประเทศเลก
เสมอนหนงเปนการทดสอบวาผไดรบประโยชนสามารถทจะชดเชยผสญเสยของ
สงคมไดหรอไม
การเกบภาษสงออกโดยประเทศขนาดใหญ
ภาษสงออกอาจจะมการใชในประเทศใหญเพอทจะเพมความสามารถในการ
กาหนดตาแหนงทางการตลาดของประเทศใหญโดยการเพมราคาสนคาใหสงขน
สาหรบสนคาสงออกของประเทศใหญ พจารณากรณทประเทศนนมสวนแบงขนาด
ใหญในผลผลตรวมของโลกในสนคา X สวนในรปท 9.9 Sd คอเสนอปทานภายใน
ประเทศ Dd คอ เสนอปสงคภายในประเทศและ Dd+w คอเสนอปสงครวมของโลก
สาหรบสนคา X ระยะทางระหวาง Dd และ Dd+w ทราคาเดยวกนวดสวนทเหลอของ
เสนอปสงคของโลกสาหรบสนคา X ภายใตการคาเสรประเทศขนาดเลกมการผลต
X0 หนวย ขายในประเทศ และอก X0- X1 ถกสงออก ราคา P0X เปนราคาขายทงใน
ประเทศและราคาสงออก
- 220 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
รปท 9.9 การเกบภาษสงออกโดยประเทศขนาดใหญ
หากประเทศขนาดใหญไดมการจดเกบภาษอตรา t ตอหนวยของสนคา X ท
สงออกแตสาหรบทขายในประเทศไดรบการยกเวนภาษ เสนอปสงคของโลกเสน
ใหมเคลอนยายลงมาดานลางของเสนเดมโดยมจานวนของภาษเปนเสน tD wd −+
การผลตลดลงเปน X2 โดย X3 ขายในตลาดภายในประเทศและ X2 - X3 ถกสงออก
ผผลตจะไดรบราคา P1X สาหรบทกหนวยทขายและรฐบาลไดรบภาษตอหนวย
เทากบ t สาหรบทกหนวยทถกสงออก ผบรโภคในประเทศจาย P1X แตผบรโภค
ตางประเทศจาย P2X โดยท P1
X คอราคาทผผลตไดรบและ t คอรายรบจากภาษของ
รฐบาลไดรบจากการสงออก
สวนเกนของผบรโภคภายในประเทศจะเพมขนเทากบ พนท g และ
สามารถซอสนคาในปจจบนท P1X และ P0
X สวนเกนผผลตในประเทศลดลงเทากบ
พนท f + g + h + j โดย f เปนการถายโอนไปสรฐบาล(ผลจากรายรบ) g คอการโอน
ไปสผบรโภคในประเทศ(ผลจากการจดสรรปนสวนใหม) พนท h คอ การสญเปลาท
เกดจากการไมมประสทธภาพของการผลตในประเทศ(ผลจากการผลต) และพนท j
คอสวนสญเปลาทางเศรษฐกจทเสยไปจากการบรโภคในประเทศทมากขน (ผลการ
บรโภค) โดยในกรณนเองทการวเคราะหจะเหมอนกนกรณของประเทศขนาดเลกทก
0 X1
P2
X
P0
X
P1
X
PX
X3 X2 X0
g j fk
h
Dd
Dd + w– t
Dd + w
t
Sd
X
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 221 -
ประการ อยางไรกตามพนท f ทมการถายโอนจากผผลตในประเทศไปสรฐบาลใน
ประเทศ ไมสามารถแสดงรายรบทงหมดจากการเกบภาษสงออก เพราะวารายรบ
ทงหมดของภาษตองเทากบพนท f + k ความกวางตามแนวนอน คอ ปรมาณสนคา
สงออก และสวนสงคอภาษสงออกตอหนวย พนท k คอสวนทไดรบของรฐบาลใน
ประเทศจากผบรโภคในตางประเทศซงตองจาย P2X ในการซอสนคา X ดวยเหตน k
คอผลไดทประเทศไดรบจากการกาหนดภาษสงออกในรปคาใชจายของคคา ถาการ
ถายโอนทตกไปอยในตางประเทศมมากกวาสวนทสญเปลา (h + j) จากการเกบภาษ
สงออก ประเทศทกาหนดภาษจะไดรบผลไดดานสวสดการสทธซงไดสรปในตารางท
9.2 ขนาดของภาษททาใหไดรบสวนตางของผลไดสทธสงสด )jh(k +− คอภาษ
สงออกทเหมาะสม (optimum export tariff)
- 222 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ตารางท 9.2 ผลกระทบทางสวสดการสทธจากการเกบภาษสงออกของ
ประเทศใหญ
ถา แลว
h + j = k
h + j < k
h + j > k
ไมมผลกระทบสทธตอสวสดการในประเทศ
ผลกระทบสทธทางลบตอสวสดการโลก
ผลกระทบสทธทางบวกตอสวสดการในระเทศ
ผลกระทบสทธทางลบตอสวสดการโลก
ผลกระทบสทธทางลบตอสวสดการในประเทศ
ผลกระทบสทธทางลบตอสวสดการโลก
แบบฝกหด
1. ผลกระทบดานสวสดการของการเกบภาษนาเขาในประเทศขนาดเลก
และประเทศขนาดใหญแตกตางกนอยางไร อธบาย
2. ผลกระทบดานสวสดการของการเกบภาษสงออกในประเทศขนาดเลก
และประเทศขนาดใหญแตกตางกนอยางไร อธบาย