C๘ CONTENT ๑

บทท ๘ การออกแบบการสอนโดยใชวจยเปนฐาน

การออกแบบการสอน ผสอนมงเนนการสรางกระบวนการครบวงจรส าหรบการวเคราะห

ความตองการในการเรยน เปาหมายในการเรยน และการพฒนาระบบในการน าสงความรเพอใหบรรลเปาหมายทก าหนดไว โดยกระบวนการในการพฒนานครอบคลมการพฒนาเอกสารการเรยนการสอน กจกรรมการเรยนการสอน การทดลอง การปรบปรงการเรยนการสอน และกจกรรม ในการวดและประเมนผลผเรยนและกระบวนการเปลยนแปลงจากหลกการเรยนรและการสอนมาสการวางแผนส าหรบการจดการเรยนการสอนและกจกรรม เปนกระบวนการของมนษยทางดานความร ทกษะ และประสบการณในการยกระดบความสามารถของตนเอง เพอด าเนนกจกรรมใด ๆ ภายใตสภาพแวดลอมและความตองการ การออกแบบจงมเหตผลเปนตรรกะ และมล าดบขน จดมงหมายของการออกแบบการเรยนการสอนกเพอแกปญหาอยางใดอยางหนง โดยพจารณาจากความตองการ เพอก าหนดรายละเอยดของระบบใหม การออกแบบระบบการเรยนการสอนถอวาเปนศาสตรอยางหนงทมกระบวนการ โดยมจดมงหมายเพอน าระบบการเรยนการสอนไปใชกบผเรยนใหเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพ

ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต ป ๒๕๔๒ ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.)ก าหนดใหการจดการเรยนการสอนในระดบอดมศกษาใชรปแบบเนนวจยเปนฐาน เพอพฒนาทกษะวชาชพ ทกษะทางชวต ทกษะทางสงคมของบณฑต และยงเปนกระบวนการเรยนรทชวยผลกดน สงเสรมการแสวงหาองคความร วทยาการใหม ๆ เพอน าไปใชตอยอดในการพฒนาหรอแกไขสงคมใหเกดความเจรญกาวหนา การน าเอาการวจยมาเปนสวนหนงของการจดการเรยนการสอนเปนกระบวนทศนทจะน าไปสการพฒนาศกยภาพการผลตบณฑตใหสามารถสรางองคความรไดอยางสรางสรรค มความสามารถในการแขงขนและเทาทนตอการเปลยนแปลงของสงคมโลกไดทนทวงท

กระบวนการจดการเรยนการสอนเปนกลไกส าคญของการผลตบณฑตใหมคณภาพออกสสงคม ปจจบนแนวคดเรองกระบวนการจดการเรยนการสอน มความแตกตางและหลากหลาย ทงบรบทของวธการถายทอดเนอหา ความแตกตางของเนอหาแตละศาสตร หรอแมกระทงมตของตวผสอน แตอยางไรกตามยงคงพบปญหาการจดการเรยนการสอนทไมเหมาะสม ไมสอดคลองกบจดมงหมายของการจดการศกษา กระบวนการเรยนการสอนไมมประสทธภาพเพยงพอทจะสงผลใหผลการเรยนรของบณฑตเปนไปตามวตถประสงคทไดตงไว

C๘ CONTENT ๒.

การออกแบบการสอนโดยใชวจยเปนฐาน (Research – based Learning) เปนการศกษาทฤษฎพนฐานในการสรางความรดวยตนเอง Constructivism เปนการเรยนรทมงเนนใหผเรยนลงมอกระท าในการสรางความรมากกวาเปนผรบการถายทอดความรจากครผสอน โดยมงเนนบทบาทของความรพนฐานและความเขาใจในปจจบนของผเรยนในการเรยนรหรอสรางขอมลอยางมความหมาย ๑. ความรเบองตนเกยวกบการวจย

การวจยเปนกระบวนการในการแสวงหาองคความรใหม ๆ อยางเปนระบบดวยวธการทสามารถตรวจสอบและพสจนได ท าใหองคความร เหลานนไดรบการยอมรบเปนทเชอถอและน าไปใชเพอปรบปรงพฒนาคณภาพมาตรฐานของสงทเกยวของกบองคความร ตลอดจนสามารถคาดการณ ในอนาคตไดอกประการหนงดวย ปจจบนการวจยเปนกระบวนการทมการยอมรบกนอยางกวางขวาง ผลงานการวจยหลากหลายสาขาวทยาการตาง ๆ ไดถกน ามาใชปรบปรงและพฒนางานในการผลต การบรการ การประดษฐ ฯลฯ ใหมประสทธภาพมากยงขน องคความรจากกผลการวจยไดแพรหลายเปนทยอมรบและน าไปสการคดคนสงใหมอยางตอเนอง๑

การเรยนการสอนทเนนการวจยเปนฐานถอเปนวธการสอนทสนบสนนแนวคดการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลาง สงเสรมใหผเรยนแสวงหาความรดวยตนเอง โดยลกษณะการจดการเรยนรโดยอาศยการวจยเปนฐานเนนการสงเสรมใหผเรยนมทกษะพนฐานทจ าเปนส าหรบด าเนนการวจย ดวยการน าเนอหาทไดจากการวจยมาใชควบคกบการสอนกระบวนการวจยทละขนตอนอยางเปนล าดบ จนผเรยนเกดทกษะในการด าเนนการท าวจยอยางถกตอง๒

การจดการเรยนรแบบใชวจยเปนฐานเปนการจดกจกรรมการเรยนรทใชกระบวนการวจยเพอพฒนาผเรยนทงความรในศาสตรของตน ทกษะการปฏบตงาน ทกษะกระบวนการวจย ทกษะกระบวนการคดและการสรางเจตคตทดตอการใชการวจย โดยองคประกอบทส าคญของการวจย ๓ ประการมความสมพนธกนทจะชวยพฒนาผเรยนได ดงน๓

๑ ศรพงษ เศาภายน, การวจยทางการศกษา, พมพครงท ๖, (กรงเทพมหานคร: บคพอยท, ๒๕๕๓), หนา

ค าน า. ๒ ไพฑรย สนลารตน, หลกและเทคนคการสอนระดบอดมศกษา, มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

(กรงเทพมหานคร: ๒๕๕๕), หนา ๑๔. ๓ ไพศาล สวรรณนอย, การจดการเรยนรโดยใชการวจยเปนฐาน : การพฒนาสมหาวทยาลยวจย. วารสาร

ศกษาศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน, (๒๕๔๙), หนา ๑๗.

C๘ CONTENT ๓.

๑. ผลการวจย (Outcomes) ผลการวจยทไดจากการวจย คอ องคความรทผเรยนสรางขนจากการศกษาคนควาดวยตวเอง เปนการเรยนรเนอหาสาระจากกระบวนการวจย และการสรางองคความรจากกระบวนการวจยเปนการสรางองคความรอยางมเหตผล เปนระบบ มความนาเชอถอ

๒. กระบวนการ (Process) กระบวนการวจยเปนกระบวนทเรมจากการก าหนดปญหา การท าความเขาใจกบปญหา ก าหนดค าถามวจย ออกแบบวธวจย สรางเครองมอเพอเกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล และเขยนรายงานวจยท าใหผเรยนสามารถเรยนรจากกระบวนการวจยพรอมกบฝกทกษะการวจยไปพรอมกน

๓. เครองมอในการวจย (Tools) การวจยแตละสาขาวชาชพจะมลกษณะเฉพาะและมความแตกตางกน จงท าใหผเรยนไดเรยนรและพฒนาทกษะในการใชเครองมอการวจยในศาสตรของตนเองดวย

๔.บรบท (Context) บรบทของการเรยนรการจดกจกรรมการสอนแบบเนนการวจยจะสรางบรรยากาศการวจยเปนการพฒนาผเรยนใหอยในสภาพแวดลอมการแสวงหาความรโดยใชการวจย

เนองจากการวจยเปนกระบวนการในการแสวงหาความรหรอขอเทจจรงโดยมจดมงหมายท

แนนอน เมอน าไปใชในระดบมหาวทยาลยจงเปนการเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรอยางอสระซงสอดคลองกบแนวคดของปรยนนท สทธจนดา (๒๕๕๒)๔ ทกลาวไววาการเรยนแบบใชวจยเปนฐานนชวยกระตนใหผเรยนสนใจวชาทเรยนมากขน ท าใหผลสมฤทธทางการเรยนในวชานนสงขนเพราะเปนการเรยนทไมนาเบอ ไมจ าเจ สนกสนาน ไดเผยศกยภาพของตนเอง แตทส าคญกวานนคอเปนการเปลยนแปลงบคลกภาพเปลยนมมมอง/ทศนะของบคคลใหคดเปน มคณธรรมจรยธรรมซงแตกตางจากการเรยนแบบอนๆ การเรยนแบบนน าไปสการเปลยนแปลง สรปไดดงนคอ

- เปลยนรปแบบจาก Teaching-Based เปน Learning-Based - เปลยนลกษณะการเรยนจาก Passive เปน Active - เปลยนจากวชาเปนปญญา - นกศกษาไดเรยนร (Learning) มากกวาการร (Knowing) - ไดเปลยนแปลงตวนกศกษาโดยใชงานวจยเปนวถของการเรยนร

๔ ปรยนนท สทธจนดา, ปรบการเรยน เปลยนการสอนดวยวจยนอกชนเรยน. (๒๕๕๒).

<http://www.node.rbru.ac.th/article/article31.pdf>, ๑๔ กรกฎาคม ๒๕๕๙.

C๘ CONTENT ๔.

๒. ความหมายของการวจย

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (๒๕๓๘) ๕ การวจย คอเปนกระบวนการสบหาความจรงเกยวกบปรากฏการณตามธรรมชาตอยางมระบบ มการควบคม การสงเกตการบนทก การจดระเบยบขอมล การวเคราะหและตความหมายเพอใหไดเปนขอเทจจรงทสามารถน ามาสรางเปนขอสรปเชอมโยงความสมพนธของปรากฏการณนน ๆ และน าผลทไดมาพฒนาหรอสรางกฎ ทฤษฎ ทท าใหควบคม หรอท านายเหตการณตาง ๆ ได

จรส สวรรณเวลา (๒๕๔๖) ๖ การวจย คอเปนการไดมาซงความรทท าใหเกดองคความรใหมในแตละสาขาและกระบวนการวจยยงท าใหผวจยไดมการวางแผนเตรยมการและด าเนนการอยางเปนระบบจนคนพบความจรง สรางความรใหมทถกตองและเปนประโยชน

ชศร วงศรตนะ (๒๕๕๘)๗ การวจย คอกระบวนการในการแสวงหาความรทเชอถอได (Reliable Knowledge) โดยใชวธการทเชอถอได (Reliable method) ซง อาศยระเบยบวธการทางวทยาศาสตร (Scientific Method) เปาหมายส าคญของการวจย คอ เพอบรรยาย (Describe) อธบาย (Explain) ท านาย (Predict) หรอควบคม (Control) ปรากฏการณตาง ๆ

๓. ความหมายเกยวกบการจดการเรยนรโดยใชวจยเปนฐาน

เสาวนย กานตเดชารกษ (๒๕๓๙) ๘ ใหความหมายวา เปนการน าแนวคดการวจยมาเปนพนฐานในการเรยนการสอนและผสมผสานวธการสอนแบบตาง ๆ เพอชวยใหผเรยนไดศกษา คนควาหาความรดวยตนเอง จากต าราเอกสารสอตาง ๆ ค าบอกเลาของอาจารย รวมทงจากผลการวจย และงานวจยตาง ๆ ตลอดจนท ารายงานหรอท าวจยได

๕ ลวน สายยศ และองคณา สายยศ, เทคนคการวจยทางการศกษา, พมพครงท ๔, (กรงเทพมหานคร: ส

วรยาสาสน, ๒๕๓๘), หนา ๔๗. ๖ จรส สวรรณเวลา, การศกษาทมวจยเปนฐาน, (ปาฐกถาพเศษเนองในโอกาสวนสถาปนาคณะคร

ศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ครงท ๑๗ / ๒๕๔๖), หนา ๑๖ ๗ ชศร วงศรตนะ, เทคนคการเขยนเคาโครงการวจย : แนวทางสความส าเรจ(ฉบบปรบปรง),

(กรงเทพมหานคร: อมรการพมพ. ๒๕๕๘), หนา ๑-๖. ๘ เสาวนย กานตเดชารกษ, การพฒนารปแบบการเรยนการสอนแบบเนนวจยทางการศกษาพยาบาล,

วทยานพนธดษฎบณฑต, (บณฑตสาขาวชาอดมศกษา: จฬาลงกรณมหาวทยาลย, ๒๕๓๙), หนา ๒๗-๒๙.

C๘ CONTENT ๕.

สมหวง พธยานวฒน และทศนย บญเตม (๒๕๔๗) ๙ ใหความหมายวา การจดการเรยนร เปนการสอนเนอหาวชา เรองราวกระบวนการทกษะ และอน ๆ โดยใชรปแบบการสอนทชวยใหผเรยนเกดการเรยนรเนอหาหรอสงตาง ๆ ทตองการสอนนน โดยอาศยพนฐานกระบวนการวจย

อมรวชช นาครทรรพ (๒๕๔๗) ๑๐ ไดใหความหมายเกยวกบการจดการเรยนรแบบใชการวจยเปนฐานไววาเปนกระบวนการเรยนการสอนทเนนใหผเรยนเรยนรจากการศกษาคนควาและคนพบขอเทจจรงตาง ๆ ในเรองทศกษาดวยตนเอง โดยอาศยกระบวนการวจยอยางเปนระบบเปนเครองมอส าคญ

ทศนา แขมมณ (๒๕๔๘) ๑๑ ใหความหมายวา การจดใหผเรยนและใชกระบวนการทางวทยาศาสตรหรอกระบวนการสบสอบในศาสตรทเกยวของกบเรองทศกษาวจย ในการด าเนนการแสวงหาความรใหมหรอค าตอบทเชอถอได

ทศนา แขมมณ (๒๕๕๒) ๑๒ ใหความหมายวา เปนสภาพการณของการจดการเรยนรทใหผเรยนใชกระบวนการวจย หรอผลการวจยเปนเครองมอในการเรยนรเนอหาสาระตางๆ โดยอาจใช การประมวลผลงานวจย (Research Review) มาประกอบการสอนเนอหาสาระ ใชผลการวจยมาเปนเนอหาสาระในการเรยนร ใชกระบวนการวจยในการศกษาเนอหาสาระ หรอใหผเรยนลงมอท าวจยโดยตรง หรอชวยฝกฝนทกษะการวจยตาง ๆ ใหแกผเรยน

ลดดา ภเกยรต (๒๕๕๒) ๑๓ ใหความหมายวา เปนกระบวนการพฒนาผเรยนใหสามารถใชกระบวนการวจยเปนเครองมอในการแสวงหาความร คดคนค าตอบและตดสนใจในการเรยนรของตนเองและเปนการจดใหผเรยนไดเรยนรและใชกระบวนการทางวทยาศาสตรเพอแสวงหาความรใหมหรอ

๙ สมหวง พธยานวฒน และทศนย บญเตม, “การสอนแบบ Research-Based Learning”, ใน แบบ

แผนและเครองมอวจยทางการศกษา, (กรงเทพมหานคร: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, ๒๕๔๗), หนา ๔๘๓-๕๐๕.

๑๐ อมรวชช นาครทรรพ, “เรยนรควจย: กรณการสอนดวยกระบวนการวจยภาคสนามวชาการศกษากบสงคม คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย,” ใน การเรยนการสอนทมการวจยเปนฐาน, (กรงเทพมหานคร: คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, ๒๕๔๗), หนา ๓๘-๕๘.

๑๑ ทศนา แขมมณ, การจดการเรยนรโดยผเรยนใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร, (กรงเทพมหานคร: ส านกวจยและพฒนาการศกษา, ๒๕๔๘), หนา ๓.

๑๒ ทศนา แขมมณ, รปแบบการเรยนการสอนทางเลอกทหลากหลาย, (กรงเทพมหานคร : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, ๒๕๕๒), หนา ๑๔๔-๑๔๕.

๑๓ ลดดา ภเกยรต, การสอนแบบโครงงานและการสอนแบบใชวจยเปนฐาน : งานทครประถมท าได, (กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย, ๒๕๕๒), หนา ๑๔๖.

C๘ CONTENT ๖.

คนหาค าตอบทเชอถอได โดยอาศยกระบวนการสบสอบในศาสตรทเกยวของกบเรองทศกษาวจยในการด าเนนการสบคน พสจน ทดสอบ เกบรวบรวมขอมล และวเคราะหขอมล

ปญญฎา ประดษฐบาทกา (๒๕๕๖)๑๔ ใหความหมายวา เปนการกระท าของผสอนเกยวกบการจดการเรยนรโดยใชผลงานวจยประกอบเนอหาทศกษาใหแกผเรยน ไดแก ผลงานวจยของผสอน หรอผลงานวจยของผอนในวชาทศกษา ตลอดจนการจดกระบวน การเรยนรทใชกระบวนการวจย ทงนพฤตกรรมการจดการเรยนรแบบวจยเปนฐานวดจากตวแปรสงเกตได ๒ องคประกอบ ไดแก

๑. การใชผลการวจยประกอบการจดการเรยนร หมายถง การทผสอนจดกจกรรมการเรยนรโดยน างานวจยของตนเอง หรอผอนในศาสตรทเกยวของกบเรองทผเรยนก าลงท าการเรยนรมาเลาใหผเรยนฟง หรอใหผเรยนไปศกษางานวจยของผสอนหรอผอนในศาสตรทเกยวของกบเรองทผเรยนก าลงท าการเรยนร

๒. การใชกระบวนการวจยในการจดการเรยนร หมายถง การทผสอนจดกจกรรมการเรยนรโดยใชกระบวนการวจยทเรมจาก การระบปญหา การคาดคะเนค าตอบหรอการตงสมมตฐานการเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และการสรปและน าเสนอ

ผลการศกษาตามล าดบ เพอท าใหผเรยนเกดความเขาใจในเนอหาสาระทเรยนร ทงนผสอนสามารถใชกระบวนการวจยครบทกขนตอน หรอใชบางขนตอนตามความเหมาะสมกบวตถประสงคการเรยนร เนอหาสาระการเรยนร และขอจ ากดทม

สรปไดวา การจดการเรยนรโดยใชวจยเปนฐาน Research - Based Learning (RBL)

หมายถง การน าการวจยมาเปนฐานในการเรยนการสอนใชวธผสมผสานการสอนรปแบบตาง ๆ เรยนรจากการศกษาคนควาและคนพบขอเทจจรงในเรองทศกษาดวยตนเอง ผลการวจยเปนเครองมอในการเรยนรเนอหาสาระโดยใชการประมวลผลงานวจย (Research Review) โดยอาศยกระบวนการสบสอบในศาสตรทเกยวของกบเรองทศกษาวจยในการด าเนนการสบคน พสจน ทดสอบ เกบรวบรวมขอมล และวเคราะหขอมล

การจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนการใชกระบวนการวจยโดยจดกจกรรมทกระตนใหผเรยนใชกระบวนการวจยมาแกปญหาหรอแสวงหาคาตอบ โดยมลกษณะทส าคญ ๒ ประการ คอ ๑)

๑๔ ปญญฎา ประดษฐบาทกา และคณะ, “ปจจยเชงเหตทางจตสงคมทมอทธพลตอสมรรถนะและ

พฤตกรรมการจดการเรยนรแบบวจยเปนฐานของอาจารยมหาวทยาลยราชภฏในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล”, วารสารพฤตกรรมศาสตร, (ปท ๑๙ ฉบบท ๒ ๒๕๕๖), หนา ๑-๑๖.

C๘ CONTENT ๗.

การน าผลงานวจยทเกยวของมาใชสอน ๒) การสอนกระบวนการวจย คอ การใหนสตลงมอท าวจยในประเดนการเรยนการสอนทสนใจ

ดงนนการเรยนรเปนการจดกจกรรมหรอประสบการณเพอใหผเรยนเกดพฤตกรรมทพง

ประสงค กระบวนการเรยนรประกอบดวยการก าหนดวตถประสงคการเรยนร การจดกจกรรมหรอประสบการณเรยนร การวดและประเมนผลการเรยนร

ภาพท ๓๖ แสดงกระบวนการเรยนรโดยการจดการศกษาแบบใชวจยเปนฐาน การจดการศกษาแบบใชวจยเปนฐาน จงเปนเทคนคทมงใหผเรยนเกดการเรยนรและ

ประสบผลส าเรจในเนอหา และผรสารนเทศดวยการพฒนาทกษะการเรยนรดวยตนเองอยางอสระผเรยนเรยนรโดยอสระจากการแสวงหาแหลงเรยนรผสอนเปนเพยงผสงเสรมและกระตนเปนแหลงสารสนเทศทมอยทงภายในและภายนอกสถาบน ผลลพธของการใช RBL ผเรยนมความรความเขาใจในเนอหาทไดจากแหลงเรยนรทหลากหลาย ผเรยนมทกษะการรสารสนเทศ ซงเปนฐานส าหรบการเรยนรดวยตนเองตลอดชวต

๔. หลกการและแนวคดการออกแบบการสอนวจยเปนฐาน

เปนททราบกนดแลววา การจดการเรยนการสอนทยดผสอนเปนศนยกลาง (Teacher-Centered) ในอดตทผานมานนไมสามารถพฒนาผเรยนไดอยางแทจรง ในการปฏรปการศกษาจงไดมการปรบเปลยนแนวคดเปนการเรยนการสอนทเนนผ เรยนเปนศนยกลาง (Learner-Centered, Student-Centred หรอ Child-Centered) โดยมหลกการวา กระบวนการจดการเรยนการสอนตองเนนใหผเรยนสามารถแสวงหาความร และพฒนาความสามารถไดตามธรรมชาต เตมตามศกยภาพของตนเอง รวมทงสนบสนนใหมการฝกและปฏบตในสภาพจรงของการท างาน มการเชอมโยงสงทเรยนกบสงคม ไดเรยนรจากหลายๆ สถานการณทงภายในและภายนอกหองเรยน มการจดกจกรรมและกระบวนการใหผเรยนไดคดวเคราะห สงเคราะห ประเมนและสรางสรรคสงตางๆ โดยไมเนนไปทการ

วตถประสงคการเรยนร

กจกรรมการเรยนร

ประเมนผลการเรยนร

C๘ CONTENT ๘.

ทองจ าเพยงเนอหา ผเรยนจงมอสระในการเรยนมากขน อาจกลาวไดวา การศกษาเปลยนมาใหความส าคญกบ “การเรยน” มากกวา “การสอน” จากหลกการและแนวคดดงกลาว นกการศกษาจงไดพฒนาแนวทางในการจดกจกรรมทเออประโยชนสงสดใหแกผเรยน ซงการเรยนทใชการวจยเปนฐาน (Research-based Learning หรอ RBL) กเปนวธการหนงทมงเนนทกษะกระบวนการคนควา พฒนาการคดวเคราะหและบรณาการเนอหาความร อาจารยผสอนจ านวนมากใหความสนใจกบวธการสอนแบบนเนองจากสามารถน าไปใชไดทกรายวชาในหลายระดบการศกษา

กระบวนการวจยเปนกระบวนการแสวงหาความรอยางเปนระบบระเบยบเพอใหไดมาซงความรหรอขอคนพบใหม เปนการพฒนาใหผเรยนมความใฝร ใฝเรยน สามารถเรยนรและพฒนาตนเองอยางตอเนองหรออาจกลาวไดวา กระบวนการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนรตลอดชวตซงสอดคลองกบหลกการจดการศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ . ๒๕๔๒ ในหมวด ๔ มาตรา ๒๔ (๕) “สงเสรมสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยน และอ านวยความสะดวก เพอใหผเรยนเกดการเรยนรและมความรอบร รวมทงสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร”๑๕ ผลจากพระราชบญญตการศกษานท าใหผสอนน ากระบวนการวจยมาผสมผสานหรอบรณาการใชในการจดการเรยนรเพอพฒนาคณภาพของผเรยนและเพอใหผเรยนเกดการเรยนรสามารถใชกระบวนการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนรมากขน สอดคลองกบแผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท ๑๑ (พ.ศ.๒๕๕๕-๒๕๕๙) ทมงเนนใหสงคมไทยเปนสงคมแหงภมปญญาและการเรยนรทสรางโอกาสใหคนไทยทกคนคดเปน ท าเปน มเหตผลสามารถเรยนรไดตลอดชวต รจกใชขอมลทมอยอยางหลากหลาย เพอสรางองคความรและพฒนาตนเอง ซงการจะหลอหลอมใหเกดคณลกษณะดงกลาวได ตองฝกใหรจกใชกระบวนการเรยนรทเชอถอได และกระบวนการทสรางความรไดอยางเปนระบบระเบยบคอการวจย ซงในแผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท ๑๑(พ.ศ.๒๕๕๕-๒๕๕๙) ไดระบไวชดเจนวา การวจยเปนแนวทางด าเนนการหนงทน าไปสการสรางสงคมแหงภมปญญาและการเรยนร โดยการผลตบณฑตใหมคณภาพ มศกยภาพตรงตามความตองการของสงคม มความสามารถคดวเคราะห มความคดสรางสรรค มทกษะการส อสารและการท างานรวมกบผอน มคณธรรม มความรบผดชอบ มสข ภาวะทงรางกายและจตใจ เนนการใชกลยทธผานการน าองคกรเชงรก

๑๕ ส านกงานปฏรปการศกษา, การพฒนาตวบงชส าหรบการประเมนครภาพการบรหารจดการเขต

พนทการศกษา, (กรงเทพมหานคร: ธารอกษร, ๒๕๔๕), หนา ๑๑.

C๘ CONTENT ๙.

และกลยทธการเงน รวมทงพฒนาอาจารยใหมความเชยวชาญดานการสอน และ การวจย เพอใหไดบณฑตทพงประสงคท าใหสงคมมการพฒนาอยางยงยน๑๖

ดงนน จะเหนไดวากระบวนการวจยไมไดเกยวของเฉพาะกบอาจารยผสอนเทานนแมแตผเรยนกตองเกยวของดวยเชนกน ผเรยนในยคปฏรปการศกษาควรมทกษะกระบวนการเรยนรทเปนระบบและยงยน และสามารถน าเอากระบวนการวจยไปพฒนาการเรยนรของตนเอง เชน น าไปสรางโครงงาน ตรวจสอบความรของตนเอง แสวงหาความร ใหมๆ น าความรท ไดไปประยกตใชในชวตประจ าวน เปนตน๑๗

ปจจบนการจดการเรยนรโดยใชการวจยเปนฐานนน มผเรยกแตกตางกนไป เชน การสอนแบบเนนการวจย การเรยนการสอนโดยใชกระบวนการวจย การสอนแบบวจย การเรยนการสอนทมการวจยเปนฐาน และการจดการเรยนรแบบใชการวจยเปนฐาน เปนตน เสาวนย กานตเดชารกษ ไดใหความหมายของการสอนแบบเนนการวจยวาเปนการน าแนวคดการวจยมาเปนพนฐานในการเรยนการสอน และผสมผสานวธสอนแบบตางๆ เพอชวยใหผเรยนศกษา คนควาหาความรดวยตนเอง จากต าราเอกสารสอตาง ๆ ค าบอกเลาของอาจารย รวมทงจากผลการวจยตางๆ ตลอดจนท ารายงานหรอท าวจยได กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ ไดใหค านยามของวธการจดการเรยนรทมการวจยเปนฐานไววา เปนการวจยเพอพฒนาการเรยนร (Research for Learning Development) ซงเปนการบรณาการการจดการเรยนการสอนโดยใชการวจยเปนสวนหนงของการเรยนร๑๘

จรส สวรรณเวลา (๒๕๔๖) ๑๙ อดตอธการบดของจฬาลงกรณมหาวทยาลยไดกลาวไวในหนงสอชอ “การศกษาทมการวจยเปนฐาน” วาการวจยนนเปนเครองมออยางหนงทสามารถสรางคณลกษณะหลายอยางทการศกษาตองการได การวจยสามารถปรบเปลยนบคคลใหตงอยบนฐานขอมลและเหตผล มวจารณญาณ วเคราะห สงเคราะห สรางสรรคและเกดนวตกรรมได ขนตอนของการวจย

๑๖ กระทรวงศกษาธการ, แผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท ๑๑ (พ.ศ.๒๕๕๕-๒๕๕๙),

<https://planning.tu.ac.th/images/Download/03Strategy/dataStrat4/2_04.pdf>. ๔ ธนวาคม ๒๕๕๙. ม.ป.ห.

๑๗ พชญสน ชมภค า, “การวเคราะหความตองการศกษาตอของนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๓ โรงเรยน

สงกดการศกษาสงเคราะหในภาคเหนอ”, วทยานพนธศกษาศาตรมหาบณฑต, (บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม, ๒๕๔๒), หนา ค.

๑๘ กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ, การวจยเพอพฒนาการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน, (กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภา ลาดพราว, ๒๕๔๕), หนา ๒๕.

๑๙ อางแลว, การศกษาทมวจยเปนฐาน, หนา ๑๖.

C๘ CONTENT ๑๐.

ไมวาจะเปนการเขาถงความร การประเมน ความเชอถอไดของความร การตคา ความอสระทางความคดและเปนตวของตวเองยอมน ามาใชเปนเครองมอของการเรยนรไดทงสน

สมหวง พธยานวฒน และทศนย บญเตม (๒๕๔๐)๒๐ ไดใหความหมายเกยวกบการจดการเรยนรแบบใชการวจยเปนฐานไววา เปนการสอนเนอหาวชา เรองราว กระบวนการ ทกษะและอนๆ โดยใชรปแบบการสอนชนดทท าใหผเรยนเกดการเรยนรเนอหาหรอสงตาง ๆ ทตองการสอนนนโดยอาศยพนฐานกระบวนการวจย๒๑ ซงคลายคลงกบความหมายของการสอนทเนนกระบวนการวจย (Research-based Instruction) อาชญญา รตนอบล (๒๕๔๗) ไดใหความหมายวา เปนการจดกจกรรมการเรยนรทสนบสนนใหนกเรยนใชการวจยเพอเปนสวนหนงของการเรยนรในเรองทตนสนใจ หรอตองการแกไขปญหาทเกดขนภายใตขอบเขตเนอหาทเรยน โดยมงสงเสรมใหผเรยนไดมโอกาสฝกการคดและจดการหาเหตผลในการตอบปญหาตามโจทยทนกเรยนตงไวโดยการผสมผสานองคความรแบบสหวทยาการและศกษาจากสถานการณจรง

นอกจากน อมรวชช นาครทรรพ (๒๕๔๗) ไดใหความหมายของการสอนแบบวจยไววาเปนกระบวนการเรยนการสอนทเนนใหผเรยนเรยนรจากการศกษาคนควาและคนพบขอเทจจรงตางๆ ในเรองทศกษาดวยตนเองโดยอาศยกระบวนการวจยอยางเปนระบบเปนเครองมอส าคญ๒๒ ค าอธบายนจงสอดคลองกบความหมายของการจดการเรยนรโดยเนนกระบวนการวจยหรอใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนรของ ทศนา แขมมณ ทไดนยามไววา เปนการจดใหผเรยนไดเรยนรและใชกระบวนการทางวทยาศาสตรในการแสวงหาความรใหมหรอค าตอบทเชอถอไดโดยใชกระบวนการสบสอบในศาสตรทเกยวของกบเรองทศกษาวจยในการด าเนนการสบคน พสจนทดสอบ เกบรวบรวมและวเคราะหขอมล๒๓

จากค านยามขางตน การจดการเรยนร โดยใชการวจยเปนฐาน ( Research-based Learning หรอ RBL) จงหมายถง การน ากระบวนการวจยหรอผลการวจยมาเปนพนฐานในการจดการเรยนรหรอน าเอากระบวนการวจยมาเปนเครองมอในการแสวงหาความร เพอใหนกเรยนไดพฒนา

๒๐ อาชญญา รตนอบล, “การสอนแบบเนนการวจยโดยใชสญญาแหงการเรยนร,” ในการเรยนการสอน

ทมการวจยเปนฐาน, (กรงเทพมหานคร: คณะครศาสตร จฬาลงกรณ, ๒๕๔๗), หนา ๖๑-๗๙. ๒๑ สมหวง พธยานวฒน และทศนย บญเตม, การสอนแบบ Research-Based Learning,

(กรงเทพมหานคร: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, ๒๕๔๐), หนา ๔๗. ๒๒ อางแลว, การเรยนการสอนทมการวจยเปนฐาน, หนา ๕๘. ๒๓ อางแลว, การจดการเรยนรโดยผเรยนใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร, หนา ๓๐.

C๘ CONTENT ๑๑.

ทกษะกระบวนการวจยและการศกษาคนควาดวยตนเองโดยผสอนหรอครใชวธการสอนทหลากหลายอนน าไปสการสรางคณลกษณะทพงประสงคใหเกดขนกบผเรยนลกษณะของการจดการศกษาแบบ RBL มดงน คอหลกการท ๑ แนวคดพนฐาน เปลยนแนวคดจาก เรยนรโดยการฟง/ตอบใหถก เปนการถาม/หาค าตอบเอง หลกการท ๒ เปาหมาย เปลยนเปาหมายจากการเรยนรโดยการจ า/ท า/ใช เปน การคด/คน/แสวงหา หลกการท ๓ วธสอน เปลยนวธสอนจากการเรยนรโดยการบรรยาย เปนการใหค าปรกษา หลกการท ๔ บทบาทผสอนเปลยนบทบาทผสอนจากการเปนผปฏบตเอง เปนการจดการใหผเรยน๒๔

ดงนน ลกษณะส าคญของรปแบบวจยเปนฐาน Research –based Learning ม ๔ ลกษณะดงตอไปน

๑. แนวคดเปลยนแนวคดจากเรยนรโดยการฟง/ตอบใหถก เปนการถาม/หาค าตอบเอง ๒. เปาหมาย เปลยนเปาหมายจาก’การเรยนรโดยการจ า/ท า/ใช เปนการคด/คน/แสวงหา ๓. วธสอน เปลยนวธสอนจาก การเรยนรโดยการบรรยาย เปน การใหค าปรกษา ๔. บทบาทผสอน เปลยนบทบาทผสอนจาก การเปนผปฏบตเอง เปนการจดการใหผเรยน

ปฏบต

ตารางท ๗ แสดงกจกรรมการเรยนร

กจกรรมการเรยนร

การบรรยาย การสมมนา การท าโครงงาน การวจย

เปาหมาย จ าได คดคน การเรยน ฟงบรรยาย

ตอบขอสอบ ตงค าถามเอง

หาค าตอบเอง การสอน บรรยาย ปรกษา ผสอน ผจดการ ผเรยน ผปฏบต

ทมา: ไพฑรย สนลารตน, (๒๕๔๖) องคประกอบของรปแบบการเรยนรรปแบบ Research –based Learning (RBL) ส าหรบ

การจดการศกษาแบบ RBL นนมรปแบบการจดการศกษาดงน

๒๔ ไพฑรย สนลารตน, “หลกการสอนแบบเนนการวจย (Research-Based Teaching) ในระดบอดมศกษา,” ใน การเรยนการสอนทมการวจยเปนฐาน, (กรงเทพมหานคร: คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, ๒๕๔๗), หนา ๑-๗.

C๘ CONTENT ๑๒.

ก. RBL ทใชผลการวจยเปนสาระการเรยนการสอน ประกอบดวย ๑) เรยนรผลการวจย/ใชผลการวจยประกอบการสอน ๒) เรยนรจากการศกษางานวจย/การสงเคราะหงานการวจย

ข. RBL ทใชกระบวนการวจยเปนกระบวนการเรยนการสอน ประกอบดวย ๑) เรยนรวชาวจย/วธท าวจย ๒) เรยนรจากการท าวจย/รายงานเชงวจย ๓) เรยนรจากการท าวจย/รวมท าโครงการวจย ๔) เรยนรจากการท าวจย/วจยขนาดเลก ๕) เรยนรจากการท าวจย/วทยานพนธ ดงน

ตารางท ๘ แสดง RBL ทใชกระบวนการวจยเปนกระบวนการเรยนการสอน

๖. ผเรยนรจากการท าวจย/วทยานพนธ

๕. ผเรยนเรยนรท าวจยงายๆ ดวยตนเองหรอความชวยเหลอ

๔. ผเรยนเรยนรท ารายงานเชงวจย/ใชระเบยบวธ

๓. ผเรยนเรยนรจากบทสรป/สงเคราะหงานวจย

๒. ผเรยนเรยนรจากผลการวจย/อานรายงานวจย

๑. ผเรยนเรยนรระเบยบวธวจย/เรยนวชาวจย

ทมา: สมหวง พชยานวฒน และทศนย บญเตม, (๒๕๔๖)

ขนตอนการจดกจกรรมการเรยนร การวางแผนการสอนโดยใช RBL มขนตอนทส าคญดงน ๑. ก าหนดวตถประสงคทวไปของรายวชาทสอน ๒. ศกษา/ท าความเขาใจ ผเรยนเพอใหทราบความรและทกษะทเคยมมากอน ๓. ก าหนดวตถประสงคเฉพาะทตองการใหเกดการเรยนรโดยใช RBL ๔. ก าหนดกลยทธและเทคนคการสอน และกจกรรมการเรยนร ๕. เลอกแหลงเรยนรทเหมาะสม ๖. ก าหนดตารางเวลา-สงอ านวยความสะดวก-ผชวยเหลอ ๗. ด าเนนการตามแผนทวางไว ๘. ตรวจสอบวาผเรยนเกด การเรยนรตามทได ตงวตถประสงคไว

C๘ CONTENT ๑๓.

๙. ประเมนความส าเรจของผเรยนและกระบวนการเรยนการสอน การจดการเรยนรแกผเรยนในสถานศกษาเกยวของการทงกระบวนการเรยนและการสอน

การเรยนนนเปนบทบาทของผเรยนสวนการสอนเปนบทบาทของผสอน การเรยนรแบบ RBL เปนการจดการเรยนการสอนทน า ‘การวจย’ เขามาเปนเครองมอของการจดการเรยนการสอน

ขอดขอจ ากดของการน ารปแบบการเรยนรแบบ Research –based Learning ขอดของ Research–based Learning ๑. สงเสรมการเรยนรในเรองตางๆ โดยรจกการใชแหลงเรยนรทหลากหลาย ๒. กระตนใหผเรยนเกดการพฒนาการคดเชงวเคราะห โดยผานกระบวนการแกปญหา การ

เสาะแสวงหา การใหเหตผล และการวเคราะหและประเมน ซงเปนทกษะทจ าเปนส าหรบการเรยนรดวยตนเอง

๓. ใหผเรยนมโอกาสศกษาเรยนรโดยอสระ เนองจากการสอนโดยใช Research –based Learning จะใหเวลากบการเรยนในชนเรยนนอยกวาการใหศกษาคนควาดวยตนเอง

๔. เปนเทคนคทเนนกระบวนการเรยนรมากกวากระบวนการสอน เมอน า Research –based Learning มาใช ผสอนตองเนนความส าคญในเรองการเรยนรของผเรยน มากกวาการสอน

๕. สงเสรมใหผเรยนมทกษะการรสารสนเทศ ซงจะเปนประโยชนในการเรยนรดวยตนเองตลอดชวต

๖. สงเสรมใหผ เรยนมความเชอมนและกลาแสดงออก เนองจากการเรยนรดวยวธ Research–based Learning ผเรยนจะตองพงพาตนเองสงและตองน าผลงานทไดมาเสนอและแลกเปลยนกบผอน

๗. สรางความสมพนธอนดระหวางผสอนและผเรยน เนองจากตองมการพบปะปรกษาหารอทงในรปแบบทไมเปนทางการและเปนทางการ

ขอจ ากดของ Research–based Learning (RBL) ๑. แหลงเรยนรส าหรบเรองทตองการใหศกษาในบางรายวชา อาจมไมเพยงพอหรอมแตไม

เหมาะสม ๒. ผสอนบางคนใหความส าคญกบการพฒนาฐานความร มงรวบรวมและสรางแหลงเรยนร

ใหสมบรณ จงอาจมองขางหลกการทส าคญของ Research–based Learning คอ ใหผเรยนมอสระในการศกษาคนควาและเรยนรดวยตนเอง

C๘ CONTENT ๑๔.

๓. หากผเรยนขาดทกษะการรสารสนเทศ การเรยนรโดยใช Research –based Learning จะไมเกดผล ดงนนสถาบนจงควรจดใหใหมการสอนหรออบรมเพอสรางทกษะการรสารสนเทศใหกบผเรยนทกคน โดยควรถอเปนความรพนฐานทผเรยนทกคนตองมและสามารถท าได

๔. ผสอนจ าเปนตองรแหลงเรยนร ในเรองทจะสอนเปนอยางด และตองใชเวลาในการเตรยมการและรวบรวมแหลงเรยนรทงหลายเพอสามารถชแนะและใหค าปรกษาแกผเรยนได

๕. โรงเรยนตองมความพรอมในเรองแหลงเรยนร อปกรณเทคโนโลยสารสนเทศ หองเรยนหรอหองปฏบตการ และบคลากร ทจะชวยใหการเรยนรดวยตนเองจากแหลงเรยนรมความเปนไปได และประสบผลส าเรจ ๕. แนวทางการออกแบบการสอนแบบวจยเปนฐาน

การสอนแบบวจยเปนฐานมแนวทาง ๔ แนวทาง ซงผสอนสามารถเลอกใชใหเหมาะสมกบเนอหาสาระวชา วตถประสงค สถานการณ และศกยภาพของผเรยน ดงน

แนวท ๑ ผสอนน าผลการวจยมาใชในการสอน แนวท ๒ ผเรยนศกษางานวจยทเกยวของกบเรองทเรยนร แนวท ๓ ผสอนใชกระบวนการวจยในการสอน แนวท ๔ ผเรยนท าวจยในเรองทเรยนร แนวท ๑ ผสอนเปนคนอานงานวจย และน าผลการวจยมาใชในการจดการเรยนรของตนเอง

ในลกษณะใดลกษณะหนง เชน น าเนอหาทเปนผลการวจยมาใหผเรยนไดเรยนร หรอมาเลาใหผเรยนฟงเปนการเรยนรเพมเตม

แนวท ๒ ใหผเรยนไปศกษาคนควางานวจยดวยตนเอง ท าใหผเรยนไดฝกทกษะ การเปนผบรโภคงานวจย ซงเปนหนาทของผสอนทตองเลอกงานวจยทเหมาะสมกบระดบชนและวยของผเรยน หรอผสอนอาจตองท าหนาทในการสรปยองานวจยใหมความเหมาะสมกบระดบของผเรยน

แนวท ๓ ผสอนใชกระบวนการวจยในการสอน คอ ผสอนออกแบบการจดการเรยนรโดยใชกระบวนการวจยเขาไปชวยใหผเรยนเกดความเขาใจในเนอหาสาระทตองการ ซงผสอนสามารถใชกระบวนการวจยครบทกขนตอนหรอใชบางขนตอนตามความเหมาะสมกบเนอหาสาระการเรยนร วตถประสงคและขอจ ากดทม

แนวท ๔ ใหผเรยนลงมอท าวจยดวยตนเอง โดยผสอนชวยใหผเรยนด าเนนการตามขนตอนการวจยตางๆ อยางมคณภาพมากทสดเทาทจะสามารถท าได

C๘ CONTENT ๑๕.

ทศนา แขมมณ (๒๕๔๗) กลาวถงกระบวนการวจยวามดวยกน ๖ ขน๒๕ ไดแก ขนท ๑ การระบปญหา ขนท ๒ การตงสมมตฐาน ขนท ๓ พสจนทดสอบสมมตฐาน ขนท ๔ รวบรวมขอมล ขนท ๕ วเคราะหขอมล และขนท ๖ สรปผล ซงในการจดการเรยนการสอน โดยเนนกระบวนการวจยหรอใชการวจยเปนสวนหนงของการเรยนรโดยทว ๆ ไป ครมกจดใหผเรยนด าเนนการตามขนตอนของการวจยทง ๖ ขน แตจดออนทพบกคอ ครมกไมสอนหรอฝกทกษะกระบวนการทจ าเปนตอการด าเนนการใหแกผเรยน ตวอยางเชน ครมกมอบหมายใหผเรยนไปสบคนขอมลความร หรอไปเกบขอมล หรอสรปขอมล โดยไมไดสอนหรอฝกทกษะหรอสงทจ าเปนตอการท าสงนน จงไดกลาวไดวาเปนการสงมากกวาการสอน การสงเปนเพยงการเปดโอกาสใหผเรยนมโอกาสใชกระบวนการเหลานน ซงผเรยนจะท าไดมากนอยหรอดเพยงใดนน ขนอยกนศกยภาพของผเรยนเปนส าคญ ครไมไดสอนเพราะการสอนหมายถง การชวยใหผเรยนเกดการเรยนรเพมพนขนจากระดบทเปนอย ดงนนหากครจะสอนกระบวนการวจย ครจะตองชวยใหผเรยนเกดการเรยนรเกยวกบกระบวนการดงกลาว ครจ าเปนตองชวยเสรมทกษะทจ าเปนตอการด าเนนงานในแตละขนตอน ซงทกษะเหลานสวนใหญจะเปนทกษะทเรยกวา ทกษะกระบวนการ ซงอาจเปนทกษะกระบวนการทางสตปญญา เชน ทกษะกระบวนการคด หรอทกษะกระบวนการทางสงคม เชน ทกษะการปฏสมพนธ ทกษะการท างานรวมกน นอกจากนยงกลาวถงบทบาทครในการจดการเรยนรโดยกระบวนการวจยในแตละขนตอนของกระบวนการวจย

ตารางท ๙ แสดงบทบาทครในการสอนแบบวจยเปนฐาน

กระบวนการวจย

บทบาทครในการสอนแบบวจยเปนฐาน

๑. ระบปญหาการวจย ครจะท าอยางไร ผเรยนจงสามารถระบปญหาการวจยไดชดเจน - ครควรสอนและฝกทกษะการสงเกตปญหา ตงค าถาม รวบรวมขอมล วเคราะหปญหา และระบปญหาทแทจรง

๒. ตงสมมตฐาน ครท าอยางไร ผเรยนจงสามารถตงสมมตฐานได - ครควรสอนและฝกใหผเรยนรจกวธการวเคราะหขอมล หาสาเหตคาดเดาค าตอบของปญหาอยางมหลกการ และมหลกฐานรองรบและตงสมมตฐานทเหมาะสม

๒๕ ทศนา แขมมณ, ศาสตรการสอน องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ,

(กรงเทพมหานคร: ดานสทธาการพมพ, ๒๕๔๗), หนา ๕๖.

C๘ CONTENT ๑๖.

๓. พสจน ทดสอบสมมตฐาน

ครท าอยางไร ผเรยนจงสามารถพสจน ทดสอบสมมตฐานได - ครควรสอนและฝกใหผเรยนไดเรยนรกระบวนการและวธการในการออกแบบ การพสจนหรอทดสอบสมมตฐานทเหมาะสมกบศาสตรของเรองทวจย

๔. รวบรวมขอมล ครจะท าอยางไร ผเรยนจงสามารถรวบรวมขอมลได - ครควรสอนและฝกใหผเรยนรจกวธการแสวงหาแหลงขอมล วธการเกบรวบรวมขอมล และวธการสรางเครองมอทเหมาะสมกบศาสตรของเรองทวจย

๕. วเคราะหขอมล ครจะท าอยางไร ผเรยนจงสามารถวเคราะหขอมลได - ครควรสอนและฝกใหผเรยนรจกวธการทเหมาะสมกบศาสตรของเรองทวจยในการวเคราะหขอมล การใชสถตตางๆ การก าหนดเกณฑประเมนและ การน าเสนอขอมล

๖. สรปผล ครจะท าอยางไร ผเรยนจงสามารถสรปผลได - ครควรสอนและฝกใหผเรยนรจกวธการสรปขอมล และการตอบสมมตฐาน

ตารางท ๑๐ แสดงบทบาทครและผเรยนในการสอนแบบครใชผลการวจยประกอบการสอน

การสอนแบบวจยเปนฐาน

บทบาทคร บทบาทผเรยน

แนวท ๑ ครใชผลการวจยประกอบการสอน - ครใชผลการวจยประกอบการสอนเนอหาสาระตางๆ ชวยใหผเรยนขยายขอบเขตของความร ไดความรททนสมยและคนเคยกบแนวคดการวจย

๑. ครสบคนแหลงขอมลทเกยวของกบสาระทสอน ๒. ครศกษางานวจย / ขอมล / องคความรทเกยวของกบเนอหาสาระ ๓. ครเลอกผลงานวจยทเหมาะสมกบสาระทสอนและวยของผเรยน ๔. ครน าผลการวจยมาใช ดงน - ประกอบเนอหาสาระทสอน เสรมใหผเรยนไดความรเพมขน เชน ครน าผลงานวจยทเกยวของกบเรองพช หรอ

๑. เรยนรเนอหาสาระโดยมผลการวจยประกอบ ท าใหผเรยนคนเคยกบเรองของการวจย การแสวงหาความร การใชเหตผล ฯลฯ ๒. อภปรายประเดนตางๆ ทเกยวของกบผลการวจย กระบวนการวจย และประโยชนของการวจย

C๘ CONTENT ๑๗.

สขภาพ มาเสรมการเรยนรสาระดงกลาว - ประยกตใชในการสอน เชน ครอานผลการวจย ทฤษฎ การน ามาใชประโยชน เปนตน ๕. ครและผเรยนรวมกนอภปรายผลการวจย กระบวนการวจย และประโยชนการวจย ๖. ครวดและประเมนผลการเรยนรเกยวกบผลการวจย กระบวนการวจยควบคกบการเรยนรตามปกต

ตารางท ๑๑ แสดงบทบาทครและผเรยนในการสอนแบบผเรยนใชผลการวจยในการเรยนการสอน

การสอนแบบวจย เปนฐาน

บทบาทคร บทบาทผเรยน

แนวท ๒ ผเรยนใชผลการวจยในการเรยนการสอน - ครใหผเรยนสบคน และศกษางานวจยทเกยวของกบสาระทเรยนดวยตนเอง

๑. ครสบคนแหลงขอมลและศกษางานวจยทเกยวของกบสาระทสอน ๒. ครกระตนใหผเรยนเกดความสนใจใฝร เกดขอสงสย อยากร อยากแสวงหาค าตอบของขอสงสย ๓. ครใหค าแนะน าเกยวกบแหลงขอมลและงานวจยทผเรยนจะตองสบคนเพอการศกษาหาความร รวมทงคดเลอกงานวจยทเหมาะสมกบวยของผเรยน ๔. ครอาจจ าเปนตองสรปงานวจยใหเหมาะสมกบระดบของผเรยน ๕. ครแนะน าวธการอาน ศกษาวเคราะหรายงานวจยตามความเหมาะสมกบระดบผเรยน

๑. แสวงหา สบคนขอมลเกยวกบการวจยทเกยวของกบสาระทเรยนรตามความสนใจของตน ๒. ศกษารายงานวจยตางๆ โดยฝกทกษะการเรยนรทจ าเปน เชน ทกษะการอานงานวจย การสรปผลการวจย การน าเสนอผลการวจย การอภปรายผลการวจย ๓. น าเสนอสาระของ

C๘ CONTENT ๑๘.

ไดแก องคประกอบตางๆ ของงานวจย วตถประสงค วธด าเนนการวจย ขอบเขต ขอจ ากดของผลการวจย อภปรายผลการวจย การอางอง ฯลฯ ๖. ครเชอมโยงสาระของงานวจยกบสาระของการเรยนการสอน ๗. ครและผเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบผลงานวจย กระบวนการวจย ความส าคญของการวจย ๘. ครวดและประเมนผลทกษะการอานรายงานการวจย และการเรยนรเกยวกบผลการวจย กระบวนการวจย ควบคไปกบการเรยนรสาระตามปกต

งานวจยอยางเชอมโยงกบสาระทก าลงเรยนร ๔. อภปรายประเดนตางๆ ทเกยวของกบผลการวจย กระบวนการวจย ความส าคญของกระบวนการวจย ๕. ประเมนตนเองเกยวกบทกษะการอานรายงาน และการเรยนรเกยวกบผลการวจย กระบวนการวจย

ตารางท ๑๒ แสดงบทบาทครและผเรยนในการสอนแบบครใชกระบวนการวจย

การสอนแบบวจยเปนฐาน

บทบาทคร บทบาทผเรยน

แนวท ๓ ครใชกระบวนการวจยในการเรยนการสอน - ครใชกระบวนการวจย ซงอาจจะเปนบางขนตอน หรอครบทกขนตอนในการจดการเรยนการสอน โดยพจารณาตามความเหมาะสมกบสาระการเรยน และวยของผเรยน

๑. ครพจารณาวตถประสงคและสาระทจะใหแกผเรยน และวเคราะหวาสามารถใชขนตอนการวจยขนตอนใดไดบางในการสอน ซงอาจจะใชกระบวนการวจยบางขนตอน หรอครบทกขนตอน ๒. ครออกแบบกจกรรมการเรยนร โดยใชกระบวนการวจย ขนตอนการวจยทก าหนด เพอการเรยนรสาระทตองการตามแผน ๓. ครด าเนนกจกรรม โดยใช

๑. เรยนรตามขนตอนของกระบวนการวจยทครก าหนด ๒. ฝกทกษะกระบวนการวจยทจ าเปนตอการด าเนนการตามขนตอนการวจยทครก าหนด ๓. อภปรายประเดนเกยวกบกระบวนการวจยทตนเองมประสบการณ และผลการวจยทเกดขน ๔. ประเมนตนเองในดานทกษะกระบวนการวจย และผลการวจยทไดรบ

C๘ CONTENT ๑๙.

กระบวนการวจย ขนตอนการวจยทก าหนดในการสอน ๔. ครฝกทกษะทจ าเปนตอการด าเนนการตามกระบวนการวจยใหแกผเรยน ไดแก ทกษะการระบปญหา ใหค านยาม ตงสมมตฐาน คดเลอกตวแปร การคดเลอกประชากร การสมกลมตวอยาง การสรางเครองมอ การพสจนทดสอบ การรวบรวมขอมล วเคราะห สงเคราะห และสรปผลการวจย การอภปรายผล และการใหขอเสนอแนะ

ตารางท ๑๓ แสดงบทบาทครและผเรยนในการสอนแบบผเรยนใชกระบวนการวจย

การสอนแบบวจยเปนฐาน

บทบาทคร บทบาทผเรยน

แนวท ๔ ผเรยนใชกระบวนการวจยในการเรยนการสอน - ครใหผเรยนท าวจยโดยใชกระบวนการวจยครบทกขนตอนในการท าวจย เพอแสวงหาค าตอบ หรอความรใหมตามความสนใจของตน

๑. ครพจารณาและวเคราะหวตถประสงคและสาระการเรยนรวามสวนใดทเออใหผเรยนสามารถท าวจยได ๒. ครออกแบบกจกรรมการเรยนรทเปดโอกาสใหผเรยนท าวจยได ๓. ครกระตนใหผเรยนเกดความสนใจใฝร ๔. ครฝกทกษะกระบวนการวจยใหแกผเรยน ไดแก การระบปญหาวจย

๑. คดประเดนวจยทตนสนใจ ๒. ฝกทกษะกระบวนการวจยทจ าเปนตอการด าเนนการ เชน การระบปญหาวจยและวตถประสงค การตงสมมตฐาน การออกแบบการวจย การสรางเครองมอ ฯลฯ ๓. ปฏบตการวจยตามกระบวนการวจยทเหมาะสม ๔. บนทกความคด และประสบการณ รวมทงขอสงเกตตาง ๆ ทตนประสบจากการ

C๘ CONTENT ๒๐.

วตถประสงค ตงสมมตฐาน การออกแบบการวจย สรางเครองมอ เกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล สรปผล อภปรายผลการวจย ฯลฯ ๕. ครใหผเรยนท าวจย ๖. ครสงเกตพฤตกรรมการเรยนร และทกษะกระบวนการวจยของ ผเรยน ๗. ครและผเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบกระบวนการวจย และผลการวจยทเกดขน ๘. ครวดและประเมนทกษะกระบวนการวจยควบคไปกบผลการเรยนรสาระตามปกต

ด าเนนงาน ๕. อภปรายประเดนเกยวกบกระบวนการวจย และผลการวจยทเกดขน ๖. ประเมนตนเอง ดานทกษะกระบวนการวจย

สรปวาการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชวจยเปนฐาน มแนวทางการจดการเรยนร ๔ แนวทาง คอ

๑. ครใชผลการวจยในการเรยนการสอน

๒. ผเรยนใชผลการวจยในการเรยนการสอน

๓. ครใชกระบวนการวจยในการเรยนการสอน

๔. ผเรยนใชกระบวนการวจยในการเรยนการสอน

แนวทางการจดกจกรรมการเรยนรแนวทางท ๔ ไดแก ผเรยนใชกระบวนการวจยในการเรยนการสอน ซงใชกระบวนการวจย ๖ ขน ในการจดการเรยนรมกระบวนการวจย ดงน

ขนท ๑ ขนระบปญหาการวจย

ขนท ๒ ขนตงสมมตฐาน

ขนท ๓ การพสจนทดสอบสมมตฐาน

ขนท ๔ ขนรวบรวมขอมล

ขนท ๕ ขนวเคราะหขอมล

ขนท ๖ ขนสรปผล

C๘ CONTENT ๒๑.

๖. รปแบบการออกแบบการสอนแบบวจยเปนฐาน สมหวง พธยานวฒนและทศนย บญเตม (๒๕๔๐)๒๖ ไดเสนอรปแบบการจดการเรยนรโดย

ใชการวจยเปนฐานไว ๔ รปแบบ ไดแก ๑. การจดการเรยนรโดยใชกระบวนการวจย คอการใหผเรยนไดฝกปฏบตท าวจยในระดบ

ตางๆ เชน การท าการทดลองในหองปฏบตการวทยาศาสตร การศกษารายกรณ (Case Study) การท าโครงงาน การท าวจยเอกสาร การท าวจยฉบบจว (Baby Research) การท าวทยานพนธ เปนตน

๒. การสอนโดยใหผเรยนรวมท าโครงการวจยกบอาจารยหรอเปนผชวยในโครงการวจย (Under Study Concept) ในกรณนผสอนตองเตรยมโครงการวจยไวรองรบเพอใหผเรยนมโอกาสไดท าวจย เชน รวมเกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล อยางไรกตาม วธนจะมขอเสยท ผเรยนไมไดเรยนรกระบวนการท าวจยครบถวนทกขนตอน

๓. การสอนโดยใหผเรยนศกษางานวจย เพอเรยนรองคความร หลกการและทฤษฎทใชในการวจยเรองนนๆ วธการตงโจทยปญหา วธการแกปญหา ผลการวจย และการน าผลการวจยไปใชและศกษาตอไป ท าใหผเรยนเขาใจกระบวนการท าวจยมากขน

๔. การสอนโดยใชผลการวจยประกอบการสอน เปนการใหผเรยนไดรบรวา ทฤษฎขอความรใหม ๆ ในศาสตรของตนในปจจบนเปนอยางไร นอกจากนยงเปนการสรางศรทธาตอผสอน รวมทงท าใหผสอนไมเกดความเบอหนายทตองสอนเนอหาเดม ๆ ทกป

ทศนา แขมมณ (๒๕๔๘) ๒๗ ไดกลาวถงแนวทางในการจดการเรยนการสอนโดยเนนกระบวนการวจยวากระบวนการวจย คอวธวจยเพอใหไดมาซงผลการวจย และผลการวจยกคอผลทไดมาจากการด าเนนงาน ดงนนแนวทางในการใชการวจยในการเรยนการสอนจงประกอบดวยการใชผลการวจยและใชกระบวนการวจยในการเรยนการสอน การจดการศกษาแบบ RBL นนมรปแบบการจดการศกษาดงน

๑. RBL ทใชผลการวจยเปนสาระการเรยนการสอน ประกอบดวยการเรยนรผลการวจย/ ใชผลการวจยประกอบการสอน การเรยนรจากการศกษางานวจย/การสงเคราะหงานวจย

๒๖

สมหวง พธยานวฒน และทศนย บญเตม. การสอนแบบ Research-Based Learning. กรงเทพมหานคร : โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, ๒๕๔๐. หนา ๑๗.

๒๗ อางแลว, การจดการเรยนรโดยผเรยนใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร, หนา ๕๔.

C๘ CONTENT ๒๒.

๒. RBL ทใชกระบวนการวจยเปนกระบวนการเรยนการสอน ประกอบดวย การเรยนรวชาวจย/วธท าวจย การเรยนรจากการท าวจย/รายงานเชงวจย การเรยนรจากการท าวจย/รวมท าโครงการวจย การเรยนรจากการท าวจย/วจยขนาดเลก และการเรยนรจากการท าวจย/วทยานพนธ

อยางไรกตามพบวา รปแบบทมผน ามาใชในกระบวนการเรยนการสอนกนอยางแพรหลายในสถานศกษาตางๆ ไดแก การน าผลการวจยมาใชสนบสนนเนอหาวชาและการใชกระบวนการวจยเปนกระบวนการเรยนการสอน

การจดการเรยนการสอนทเนนการน าผลการวจยมาพฒนาความรของผเรยนนนสามารถน ามาใชไดในทกรายวชา ยกตวอยางเชน ผเขยนไดจดกจกรรมการศกษาแบบใชวจยเปนฐานโดยใชผลการวจยเปนสาระการเรยนการสอนในรายวชาภาษาองกฤษ โดยมวตถประสงคเพอใหผเรยนไดเรยนรเนอหาสาระของการใชกลยทธในการอานภาษาองกฤษจากผลงานวจย ซงผเขยนจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยมขนตอนดงตอไปนคอ

๑.) ผสอนรวบรวมบทคดยอ ผลงานวจยเกยวกบกลยทธตางๆ ทใชในการอานภาษาองกฤษ โดยผสอนกระตนใหผเรยนเกดความสนใจใฝร เกดขอสงสย อยากร อยากแสวงหาค าตอบของขอสงสย อกทงแนะน าวธการอานผลงานวจย

๒.) ผสอนใหผเรยนคนควางานวจยทเกยวของกบกลยทธทางการอานเพมเตม โดยผสอนไดใหค าแนะน าเกยวกบแหลงขอมล และงานวจยทผเรยนจะตองสบคนเพอการศกษาหาความร

๓.) ผสอนมอบหมายใหผเรยนศกษารายงานวจยตาง ๆ และสรปความรเพอน ามาอภปรายรวมกน โดยเนนการน าเสนอสาระของงานวจยอยางเชอมโยงกบสาระทก าลงเรยนร เชน การน ากลยทธการอานมาใชขณะทอานเพอพฒนาทกษะดานการสรปใจความส าคญ หรอพฒนาทกษะการอานเรว

หลงจากนนมอบหมายใหผเรยนท าการประเมนใน ๒ ประเดนดงนคอ

๑.) ประเมนการแสวงหาแหลงความรตาง ๆ

๒.) ประเมนการเรยนรของตนเองเกยวกบผลการวจย

การจดการเรยนการสอนทผเรยนใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนรนนสามารถน ามาใชในรายวชาภาษาองกฤษได ยกตวอยางเชน รศ.ดร.พวงเพญ อนทรประวต ไดบรณาการการสอนโดยใชวจยเปนฐาน (Research-based Method) ควบคกบการวเคราะหเนอหา (Genre Analysis) และกระบวนการเขยน (Writing Process) เพอสอนเขยนเรยงความเชงอภปรายโวหารในรายวชาภาษาองกฤษระดบปรญญาตร โดยผสอนมความคาดหวง ๒ ดาน คอดานเนอหาและดานการใชภาษาองกฤษ

๑. ในดานเนอหา ผเรยนจะตองเรยนรวธการเขยนทสามารถชกจงผอานใหคลอยตามความคดเหนของตน หรอกระท ากจกรรมบางอยางตามขอเสนอแนะของตนโดยจะตองเลอกปญหาตามหวขอ

C๘ CONTENT ๒๓.

เรองทตนเองสนใจ วเคราะหผอานเพอท าความเขาใจสงทผอานตองการทราบ หาขอมลจากแหลงขอมลทหลากหลายและท าการวเคราะหขอมลโดยการเปรยบเทยบและจ าแนกประเภทน าเสนอขอมลโดยการเขยนเรยงความเปนภาษาองกฤษ

๒. ในดานการใชภาษาองกฤษ มงหวงใหผเรยนไดฝกทกษะการเขยนเรยงความเชงอภปรายโวหารเปนภาษาองกฤษโดยท ๑.) ตองวเคราะหและเขยนเรยบเรยงขอความตามรปแบบการเขยนเรยงความชนดนได ซงผสอนไดน าเอาหลกการวเคราะหเนอหาตามหนาทมาใช โดยใหผเรยนพจารณาขอความทท าหนาทตางๆ กนในยอหนา เชน ระบใจความส าคญ ยกตวอยาง ใหค าจ ากดความ เปรยบเทยบความแตกตางเปนตน ใหจ าแนกขอความทท าหนาทตางๆ กนนและใหฝกเขยนขอความดงกลาวในเรยงความของตน และ ๒.) เขยนประโยคชนดตางๆ เปนภาษาองกฤษไดถกตองตามกฎไวยากรณ

ผลการศกษาพบวา ผเรยนมความสนใจใฝร และมทกษะในการแสวงหาความรดวยตนเอง โดยทสามารถน าเอากระบวนการคนหาความรทใชกระบวนการวจย ไปใชไดครบถวนในทกขนตอนของการเขยนเรยงความเชงอภปรายโวหาร ผเรยนสามารถพฒนาวธการเรยนรและกระบวนการคดของตนเอง ซงสงเกตเหนจากการตงขอสงสยการถามระหวางเรยน และการท ากจกรรมการเรยนรวมทงการใหขอมลยอนกลบเกยวกบกระบวนการเรยนของตนเองทปรากฏในแบบสอบถามหลงการเรยน

จะเหนไดวากจกรรมทผเรยนตองท าดงกลาวมลกษณะหลากหลายและใชกระบวนการคดและทกษะทแตกตางกนออกไป เชน การแสวงหาหวขอเรองและเลอกประเดนปญหา หลงจากทตดสนใจเลอกประเดนปญหาแลว กใหคนควาหาขอมลจากแหลงตางๆ ทเปนภาษาองกฤษ เชน เวบไซต หนงสอ วารสาร เปนตน น ามาอานวเคราะหเพอเลอกขอมลใหสอดคลองกบความตองการของผอาน จดเกบขอมลอยางมระบบในไฟล (file) แลวเรยบเรยงเขยนขนใหมตามความคดของตน ในการเขยนรางครงท ๑ เนนทเนอหาทตองการเขยน ซงถอยค าภาษาอาจจะยงไมถกตองตามหลกไวยากรณทงหมด หลงจากนนจดใหมการอภปรายกลมยอยและปรกษากบอาจารยผสอนเพอปรบเนอหาจงไดเปนรางท ๒ เมอเนอหาทไดเปนทพอใจแลวจงปรบแกค าศพทและแกไขภาษาใหถกตอง จงไดรางสดทาย สรปได วากระบวนการสอนขางตนนสามารถน าเสนอรปแบบไดดงน

C๘ CONTENT ๒๔.

ภาพท ๓๗ แสดงกระบวนการสอนการจดการศกษาแบบ RBL

๗. กรอบแนวคดทใชในการวจย๒๘ กรอบแนวคดการวจย หมายถง แนวคด แนวทาง ตวแบบ หรอตว ชวดทางวชาการทผศกษาน ามาใชในการจ ากดหรอก าหนดขอบเขตของการศกษา การท าวจย หรอการท าวทยานพนธ ดวยการแสดงใหผอานเหนถงการจดกลมแนวคดทางวชาการและการศกษา วเคราะหทมความสมพนธกนอยางเปนระบบ และผศกษาไดน ากรอบแนวคดนนมาใชเปนหลกในการ ศกษา การท าวจย หรอการท าวทยานพนธ ทงน เพอชวยใหเปนผลงานทางวชาการทเปนระบบ ชดเจน เขาใจงาย รดกม และไดรบการยอมรบเพมมากขน กรอบแนวคดทใชในการศกษานน สวนหนงไดมาจากการทผศกษาทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ ผนวกกบความรความสามารถและประสบการณของผศกษา กรอบแนวคดอาจจดแบงเปน ๒ แบบ ไดแก

๑) กรอบแนวคดทางวชาการทน ามาใชในการจดกลม ๒) กรอบแนวคดทางวชาการทน า มาใชในการศกษาวเคราะห โดยกรอบแนวคดแบบแรกมการ

กลาวถงและน ามาใชกนมากพอสมควร ขณะทกรอบแนวคดแบบหลงนนไมเคยมการกลาวถงและน ามาใชกนอยางชดเจน กรอบแนวคดแตละแบบ มดงน

๒๘ วรช วรชนภาวรรณ, หลกการและเทคนคการเขยนงานวจย วทยานพนธ และรายงาน, กรงเทพฯ :

โฟรเพซ, ๒๕๕๓, หนา ๒๔-๒๕.

ตระหนกถงประเดนปญหา

วเคราะหผอาน แสวงหาความร

ตดสนใจเลอก อภปรายผล น าเสนองาน

C๘ CONTENT ๒๕.

กรอบแนวคดทางวชาการทน ามาใชในการจดกลมเปนกรอบแนวคดการบรหารจดการทประกอบดวย “กลมค า” หลายดานหรอหลายขนตอน กรอบแนวคดแบบนน ามาใชในการศกษา การท าวจย หรอการท าวทยานพนธ ซงรวมทงใชใน “การจดกลมหรอการจดกลมปญหา” มดงน

ปจจยทมสวนส าคญตอการบรหารจดการทเรยกวา 3M-11M (หรออาจเรยกวาทรพยากรบรหารจดการ หรอทรพยากรการจดการ (Management Resources)

๑.๑ เชน Man (การบรหารทรพยากรมนษย) Money (การบรหารงบประมาณ) Management (แปลวา การบรหารงานทวไป หรอการจดการทวไป ตวอยางเชน การวางแผน การบงคบบญชา และการประชา สมพนธ เปนตน)

๑.๒ 4M เชน Man Money Management Material (การบรหาร วสดอปกรณ) หรอ Man Machine Medium Mission

๑.๓ 5M เชน Man Money Management Material Morality (การบรหารคณธรรม หรอจรยธรรมของบคลากรในหนวยงาน) หรอ Machinery Manpower Material Method Measurement

๑.๔ 6M เชน Man Money Management Material Morality Market (ตลาด ผรบบรการ หรอประชาชนผรบบรการ)

๑.๕ 7M เชน Man Money Management Material Morality Market Message (การบรหารขาวสาร หรอขอมลขาวสาร)

๑.๖ 8M เชน Man Money Management Material Morality Market Message Method (วธการ ระเบยบ แบบแผน หรอเทคนค)

๑.๗ 9M เชน Man Money Management Material Morality Market Message Method Minute (การบรหารเวลา หรอกรอบเวลาทใช ในการปฏบตงาน)

๑.๘ 10M เชน Man Money Management Material Morality Market Message Method Minute Mediation (การประสานงาน หรอการ ประนประนอม)

๑.๙ 11M เชน Man Money Management Material Morality Market Message Method Minute Mediation Measurement (การวดผล หรอการประเมนผลการปฏบตงาน) ๘. ขนตอนการวจย๒๙

๒๙ อางแลว, เทคนคการเขยนเคาโครงการวจย:แนวทางสความส าเรจ, หนา ๑.

C๘ CONTENT ๒๖.

ขนตอนการวจยเปนกระบวนการในการแสวงหาความรจงตองด าเนนการอยางมขนตอน ต าราแตละเลมจะแสดงรายละเอยดของแตละขนตอนแตกตางกนไป แตขนตอนหลก ๆ ทส าคญมดงน

ขนท ๑ การก าหนดหวขอวจย ขนท ๒ การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ขนท ๓ การนยามปญหา ขนท ๔ การออกแบบการวจย ขนท ๕ การด าเนนการวจย ขนท ๖ การเขยนรายงานการวจย

C๘ CONTENT ๒๗.

ภาพท ๓๘ แสดงขนตอนการวจย , ทมา : ชศร วงศรตนะ (๒๕๕๘)๓๐

๓๐

อางแลว, เทคนคการเขยนเคาโครงการวจย:แนวทางสความส าเรจ, หนา ๒.

C๘ CONTENT ๒๘.

การวจยประกอบดวยขนตอน ๖ ขนตอน แตละขนตอนมสาระส าคญดงท ชศร วงศรตนะ

(๒๕๕๘) ไดก าหนดไวดงน ๑. การก าหนดหวขอวจย เปนขอความทแสดงถงประเดนหลกทผวจยสนใจจะศกษา หรอตองการคนหาค าตอบ โดยสงทจ าเปนตองระบในหวขอวจย จะม ๓ ประเดนคอ

- ตวแปร (สงทผวจยสนใจศกษา)

- ประชากร (กลมทผวจยสนใจจะอธบายหรอท าความเขาใจ)

- รปแบบการวจย ซงอาจเปนแบบส ารวจ แบบเปรยบเทยบ แบบทดลอง หรอแบบความสมพนธ

๒. การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ การศกษาเอกสารตาง ๆ เชน ต ารา บทความทางวชาการ วารสาร พจนานกรมศพท เฉพาะสาขาวชา และการศกษารายงานการวจยจากแหลงตางๆ ไมวาจะจากรายงานการวจย จะท าใหผวจยมพนฐานทางปญญา สมควรทจะท างานวจยใหส าเรจและมคณภาพทดได ผวจยจงควรศกษาเอกสารและงานวจยอยางดยง

๓. การนยามปญหา การนยามปญหา คอ การลอมกรอบประเดนปญหาวจยใหมความชดเจนและเฉพาะเจาะจง โดยมสาระส าคญทตองท าความชดเจน ดงน

๓.๑ การตงค าถามวจย คอ ประเดนปญหาเฉพาะทผวจยสนใจจะแสวงหาค าตอบ ซงประกอบดวยประเดนปญหาตาง ๆ โดยเขยนระบเปนขอ ๆ ทสอดคลอง กบหวขอวจยทก าหนดไวในการท าวจยแตละครง ผวจยจะตองมความ ชดเจนวา ในการท าวจยครงน ตองการค าตอบเกยวกบอะไร หลงจากนนก น าไปเขยนเปนวตถประสงคของการวจย หรอความมงหมายของการ วจย ซงอาจเปนรปแบบการวจยแบบใดแบบหนง เชน แบบส ารวจ แบบ เปรยบเทยบ แบบความสมพนธ แบบทดลอง หรอมหลายแบบผสมผสาน กน เชน ทงแบบส ารวจและแบบเปรยบเทยบ หรอมทงแบบส ารวจและ แบบความสมพนธเปนตน

๓.๒ ประโยชนทไดจากการวจย การท าวจยผวจยจะตองพจารณาค าถามวจย และประโยชนของการวจยไปพรอม ๆ กน เพอจะไดทราบวา การท าวจยในแตละครงนน ผวจยตองการทราบอะไร ทราบไดจากการใชการวจยรปแบบใด ทราบแลว ไดประโยชนอะไรบาง จะน าผลวจยทไดไปใชประโยชนไดอยางไร ครอบคลมขอบเขตแคไหน หลงจากพจารณาแลวกน าไปสการเขยนหวขอ ความส าคญของการวจย ๓.๓ กลมประชากรและตวแปรทจะศกษา หรอกลมประชากรทก าหนดไวในหวขอวจย จะมลกษณะกวาง ๆ เชน ผบรหารโรงเรยน นสตคณะครศาสตร เปนตน และในสวนของตวแปร กจะ

C๘ CONTENT ๒๙.

กลาวถงเฉพาะตวแปรหลก แต ในการนยามปญหา ผวจยจะตองก าหนดประชากรใหมความเฉพาะเจาะจง เชน ผบรหารสถานศกษาใน จงหวดเชยงใหม และก าหนดตวแปรทศกษาใหครบถวนโดยพจารณาจากวตถประสงคของการวจยทกขอทก าหนดไว ซงทงหมดทกลาวมา จะน าไปสก ารเขยนรายละเอยดใน ขอบเขตของ การวจย ๓.๔ ก าหนดกรอบแนวคดในการวจย และสมมตฐานของการ วจยการวจยทดควรมการก าหนดกรอบแนวคดในการวจยกอนการตงสมมตฐานของการวจย โดยตองเปนกรอบแนวคดทไดมาจากแนวคด และ ทฤษฎตาง ๆ ตลอดจนผลงานวจยทเกยวของ ๓.๕ การก าหนดนยามศพทเฉพาะ คอ การใหความหมายกบค าศพททส าคญใน การวจยนน ๆ โดยเฉพาะอยางยงค าทเปนตวแปร ซงไดแก ตวแปรตาม ตวแปรจดกระท า ตวแปรอสระทเปนนามธรรม เปนตน ซงการนยามศพท เฉพาะ มความส าคญยงตอการสรางเครองมอการวจยทมคณภาพ จง จ าเปนทผวจยตองนยามค าศพทใหครอบคลมและครบถวน ๔. การออกแบบการวจย ผวจยท าการนยามปญหาเรยบรอยแลว ยอมชวยใหผวจย เองมความชดเจนวาตองการศกษาอะไร ภายในขอบเขตแคไหน ศกษา แลวจะไดประโยชนมากนอยเพยงใด แตงานวจยดงกลาวจะส าเรจไดอยาง มคณภาพหรอไม มความนาเชอถอมากนอยเพยงใด ขนอยกบการออกแบบการวจยทถกตอง เหมาะสม ซงเกยวของกบเทคนคทส าคญ ๔ ประการ คอเทคนคการเลอกกลมตวอยาง เทคนคการสรางเครองมอการ วจย เทคนคการเกบขอมล และเทคนคการว เคราะหขอมล ซงมราย ละเอยดดงน ๔.๑ การก าหนดขนาดของกลมตวอยางและเทคนคการเลอกกลมตวอยาง ประเภทของการวจยทจ าเปนตองค านงถงขนาดกลมตวอยางทเหมาะสมและมากเพยงพอทจะเปนตวแทน (Represent) ของประชากรได คอ การวจยประเภทส ารวจ เปรยบเทยบ และความสมพนธ ซงมกจะเปนการ วจยทมประชากรขนาดใหญ (มจ านวนมาก) การศกษาประชากรทงหมด ยอมเปนการสนเปลองทงงบประมาณ เวลา และแรงงาน ผรทางการวจย จงไดเสนอใหมการศกษาจากกลมตวอยาง แลวใชเทคนคการวเคราะห ทางสถตทเหมาะสม เพอใหสรปผลจากกลมตวอยางไปยงประชากรได ความส าคญจงอยทวาผวจยจะตองมความรความเขาใจในเทคนคการเลอกกลมตวอยางซงมอยหลายวธดวยกน เพอจะไดออกแบบการเลอกกลม ตวอยางไดเหมาะสม ๔.๒ เครองมอการวจยทจ าเปนตองใช ไดแก แบบสอบถาม แบบทด สอบ แบบวดเจตคต การสมภาษณ การสงเกต ซงเปนเครองมอ การวจยทใชเกบรวบรวมขอมลจากตวแปรทผวจยสนใจจะศกษา เชน ศกษาความพงพอใจในการรบบรการจากธนาคารของลกคาธนาคาร เครอง มอการวจยทควรใช คอ แบบสอบถามความพงพอใจในการรบบรการ ส าหรบลกคาทมการศกษาสง หรออาจจะใชการสมภาษณ ส าหรบลกคาท มการศกษานอย ซงแสดงวาการออกแบบการเลอกเครองมอการวจยตอง

C๘ CONTENT ๓๐.

ค านงถงลกษณะของตวแปรทจะศกษา และลกษณะของกลมตวอยางทผ วจยจะเกบขอมล โดยผวจยจะตองมความรเกยวกบเครองมอการวจย ประเภทตาง ๆ ทงในแงของลกษณะเครองมอ วธการสรางและการหา คณภาพ ขณะเดยวกนกตองศกษานยามของตวแปรทจะศกษาอยางลกซง จงจะสามารถเลอกใชเครองมอการวจยไดเหมาะสม หรอ สรางเครองมอ การวจยทมคณภาพได ๔.๓ การไดมาซงขอมลการวจย สวนขนน คอขนทผวจยจะตองวางแผนการเกบรวบรวมขอมลใหรอบคอบ และชดเจนวา จะเกบขอมลเมอใด เกบอยางไร เกบโดยใคร มผชวยวจย หรอไม ไมควรวางแผนการเกบรวบรวมขอมล โดยค านงถงความสะดวก เชน ฝากเพอนเกบ สงทางไปรษณยใหทางสถานศกษา หรอหนวยงาน ชวยเกบโดยขาดการตดตอประสานงานทชดเจน เปนตน เพราะจะสงผล ถงความนาเชอถอของผใหขอมล ซงอาจสงผลตอความนาเชอถอไดของ ผลการวจย ๔.๔ การวเคราะหขอมล เพอตอบวตถประสงคของการวจย โดยทวไปจะมหลายขอ แตละขอกคอ ค าถามทผวจยตองการค าตอบ ดงนน การออกแบบการวเคราะหขอมล จงตองใหสอดคลองกบวตถประสงคของการวจยแตละขอ ๕. การด าเนนการวจย เมอผวจยวางแผนการวจยตลอดจนเขยนเคาโครงการวจยทสมบรณ แลว กเรมตนด าเนนการวจยตามทไดออกแบบไวในประเดนตอไปน ๕.๑ เลอกกลมตวอยาง ๕.๒ พฒนาหรอสรางเครองมอการวจย ๕.๓ เกบรวบรวมขอมล ๕.๔ วเคราะหขอมลและสรปผล ๖. เขยนรายงานการวจย การเขยนรายงานใหยดตามรปแบบของสถาบนนน ๆ ถาเปน รายงานการวจยของนสต นกศกษา กคอปรญญานพนธ หรอวทยานพนธ หรอสารนพนธ นสตนกศกษาของมหาวทยาลยใด กเขยนรายงานการวจย โดยใชรปแบบของมหาวทยาลยนน ถาเปนรายงานการวจยของบคคล หรอ หนวยงาน กจะเขยนรายงานตามรปแบบของแหลงผใหทน หรอ ใชรปแบบ ทเปนสากล ๙. การศกษาวจยการเรยนการสอนโดยใชวจยเปนฐาน

การออกแบบการสอนโดยใชวจยเปนฐาน มนกวชาการและนกวจยทงในและตางประเทศศกษาหลายชน อาท

เวบเบอร (Ellen Weber, 2000) ๓๑ ไดศกษาเรอง “รปแบบการสอน ๕ ขนของการสอนแบบแกปญหาโดยใชการสอนแบบพหปญญา (Five-Phase to PBL : Multiple Intelligence

C๘ CONTENT ๓๑.

Teaching Approach Model for Redesigned Higher Education Classes) ทสถาบนวจยการศกษา (Higher Education Research Institute) ของ UCLA” โดยการส ารวจนกศกษาภาคปกตชนป ท ๑ จ านวนมากกวา ๒๖๐,๐๐๐ คน การวจยมวตถประสงคเพอน ารปแบบการสอนแบบแกปญหา (PBL Model) เขามาใชและแกปญหาทพบ เพอประยกตใชรปแบบการจดการเรยนรตามแนวทฤษฎพหปญญา (Multiple Intelligence Teaching Approach : MITA) ในการแกปญหาของผเรยนทเฉอย (Passivity) ในชนเรยน ผลการวจยพบวา รปแบบการสอนแกปญหาซบซอนใน การเรยนรตามสภาพจรงประกอบดวย ๕ ขน คอ ขนท ๑ ผสอนน าเขาปญหาและสนทนาเพอจะหาค าส าคญของปญหากบผเรยนโดยทวไป ขนท ๒ ระบเปาหมายทชดเจน อนเปนการเรยนรขนต า ซงตองการใหผเรยนทงหมดไดสมฤทธผล ขนท ๓ สรางมตคณภาพ ทเปนเกณฑเฉพาะส าหรบประเมนงานตางๆ ขนท ๔ ก าหนดการเรยนรและประเมนงานทสมพนธกบปญหาในชวตจรง ความสนใจของผเรยนและความสามารถและเนอหาทตองการ และขนท ๕ ผเรยนและครรวมกนสรปความรทไดรบและกระบวนการเรยนร เพอสรางความรและปรบโครงสรางความร ชวยใหมความเขาใจอยางลกซงขน มสวนรวมของผเรยนมากขนกระตนแรงจงใจผเรยนหรอบรณการเพมความรเพอแกปญหาทซบซอนขนได

เมเยอร และคณะ (Meyers and Other, 2002) ๓๒ ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนา

สงแวดลอม การเรยนรเพอสรางเสรมผลการเรยนรทลมลก” ผลการศกษาสรปไดวา การพฒนาสงแวดลอมการเรยนรตามสภาพจรง ของนกศกษาชนปท ๓ เพอชวยใหผเรยนมคณภาพการเรยนรสงขนโดยก าหนดขอบขายในการสนบสนนการเรยนรของผเรยนดวย Web Based Learning, การบรรยาย, ฝกปฏบต, Paper-based Resource อาท เอกสารแนวทางการศกษาและคมอปฏบตงาน) การเรยนรจากหองเรยนเสมอนจรง และทส าคญอยางยง ชดของภาระงานการประเมนทพฒนาความเขาใจเชงคดวจารณญาณ (Critical Understanding) ในพนฐานกระบวนการของระบบงานทศกษา งานของเมเยอรและคณะไดพฒนากลยทธการสอนและการเรยนร โดยใชหลกการออกแบบหลกสตร ๓

๓๑ Ellen Weber, Five-Phase to PBL : Multiple Intelligence Teaching Approach Model for Redesigned Higher Education Classes , (MITA Center for Higher Education Renewal, New York, USA, 2000), (Online): Available from. <www.tp.edu.sg/staticfiles/TP/files/centres/pbl/pbl_weber.pdf>, 4 December 2017.

๓๒ Neol M. Meyers, DuncanD. Nulty, Bernard N. Cooke and John F. Rigby. Developing a

learning environment that encourages deep learning outcomes. Paper presented at the Learning Communities and Assessment Cultures Conference organized by the EARLI Special Interest Group on Assessment and Evaluation. University of Northumbria, 2002), p. 101.

C๘ CONTENT ๓๒.

ประเดน ดงน ๑.) การพฒนาสงแวดลอมการเรยนรทเปนทสนใจและผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนร (Develop an Interesting and Engaging Learning Environment) ๒.) ก าหนดภาระงานในการประเมนทสะทอนภาพการคดวจารณญาณของผเรยน (Set Assessment Tasks Which Oblige Students to Think Critically) และ ๓.) ก าหนดภาระงาน การประเมนทเปนโลกแหงความเปนจรงทสมพนธกน และผลสะสมเปนผลสบเนองกน (Set Realistic Assessment Task Which are Interlinked and Cumulative in Effect)

เมเยอร และนลท (Meyers and McNulty, 2009) ๓๓ “เสนอแนวคดการจดกจกรรมการ

เรยนตามสภาพจรง” เพอชวยใหคณภาพของผลการเรยนรสงสด ในการพฒนารายวชาตางๆ ชวยใหผเรยนไดเรยนรจากวสดในการเรยนร ภาระงานและประสบการณการเรยนร โดยอาศยหลกการออกแบบหลกสตร ๕ ประการ คอ ๑.) โลกแหงความเปนจรงและเรองทเกยวของ ๒.) โครงสราง การจดล าดบและความสมพนธภายใน ๓.) ความตองการของผเรยนในการใชและมสวนรวมในความกาวหนาของการพฒนาความคดระดบสง ๔.) การปรบเปลยนในแตละขนตอนและผลการเรยนรทคาดหวงและ ๕.) การใหความทาทายในการเรยนร ความสนใจและแรงจงใจในการเรยนรสอดคลองกบแบบจ าลอง ๓P ของ Biggs (Biggs’s 3 Presage-Process-Product) แบบจ าลองนแสดงการสรางความเขาใจใหกบผเรยน แบบจ าลองแสดงถงปฏสมพนธระหวางการสอนของผสอนและกระบวนการการเรยนรของผเรยน ในขน Presage เปนการเรยนการสอนโดยทว ๆ ไป เปนการประยกตการเรยนรในการท าหนาทของสงแวดลอมการเรยนร โดยผเรยนในระดบอดมศกษาดวยความคาดหวงในความและพฤตกรรมในการพฒนาบคลกภาพอนเนองมาจากประสบการณการศกษา ในขน Process เปนการปฏบตภาระงาน ภายใตการรบรในบรบทของการสอน แรงจงใจในการเรยนร และการไขวควา รวมถงการตดสนใจในการปฏบตโดยไมชกชา ทงหลายทงปวงเปนการเรยนรตามภาระงาน ในขน Product ผเรยนเรยนรทเปนทงความคดในระดบต าและระดบสง

๓๓ Neol M. Meyers, DuncanD. Nulty. How to use (five) curriculum design principles to

align authentic learning environments, assessment, students’ approaches to thinking and learning outcomes, Assessment & Evaluation in Higher Education. (34:5, 2009), p 565-777.

C๘ CONTENT ๓๓.

จฑา ธรรมชาต (๒๕๕๒) ๓๔ ไดศกษาเรอง “การวจยและพฒนารปแบบการจดการเรยนรแบบใชวจยเปนฐานในรายวชาวจยทางการศกษา” มวตถประสงคเพอพฒนารปแบบการจดการเรยน การสอนโดยใชวจยเปนฐานในรายวชาวจยทางการศกษา ผลการศกษา พบวา ๑) รปแบบการจดการเรยนการสอนโดยใชวจยเปนฐานสามารถท าไดหลากหลายวจย และจ าแนกไดหลากหลายรปแบบ ไดแก การน าผลการวจยมาจดการเรยนร และการสอนกระบวนการวจยใหแกผเรยน หรอการใชผลการวจยในการจดการเรยนการสอน การสงเคราะหการวจย การรวมท าโครงการวจย และการท าวจยดวยตนเอง ๒) ผลการใชการจดการเรยนรโดยใชวจยเปนฐานทมตอคณลกษณะทพงประสงคของผเรยนใน ๔ ดาน คอ ความรพนฐานการวจย ทกษะการคดแกปญหาดวยการวจย เจคตตอการวจย คณลกษณะของนกวจย พบวา การจดการเรยนรทผวจยออกแบบไวชวยสงเสรม คณลกษณะทพงประสงคทง ๔ ดานในระดบมาก

สเทพ อวมเจรญ, ประเสรฐ มงคล, วชรา เลาเรยนด (๒๕๕๕) ๓๕ ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาการสอนวชาการพฒนาหลกสตร ส าหรบนกศกษาบณฑตศกษา คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยศลปากร” เพอ ๑) พฒนาการสอนวชา “ระดบบณฑตศกษา” ๒) เปรยบเทยบผลการเรยนรวชาการพฒนาหลกสตรกอนและหลงการจดการเรยนการสอนและ ๓) เพอสอบถามความคดเหนของนกศกษาเกยวกบการเรยนการสอน กลมตวอยางคอ นกศกษาบณฑตศกษาจ านวน ๓๐ คน สาขาวชาหลกสตรและการสอนทลงทะเบยนเรยนวชาการพฒนาหลกสตรในปการศกษา ๒๕๕๕ ระยะเวลาในการสอน ๑๖ สปดาหๆ ละ ๓ ชวโมง กลมตวอยางไดมาโดยการสมอยางงาย เครองมอวจยคอ แบบทดสอบการเรยนรวชา "การพฒนาหลกสตร"แบบสอบถามความคดเหนตอการเรยนการสอน วเคราะหขอมลโดยการทดสอบคาท (t-test) และการวเคราะหคาความถคารอยละ และวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ผลการวจยมดงน ๑. ผลการศกษาการพฒนาการสอน “การพฒนาหลกสตร” ระดบบณฑตศกษา พบวากระบวนการสอนทพฒนาทพฒนาขนตามล าดบขนการวจยเพอพฒนาการเรยนการสอน มขนตอนการเรยนการสอน ๕ ขน ดงน (๑) วเคราะหการเรยนร (๒) การวางแผนการเรยนร (๓) การพฒนาทกษะการเรยนร (4) การสรปความรและการวพากษความร และ (๕) การประเมนการเรยนร

๓๔ จฑา ธรรมชาต, “การวจยและพฒนารปแบบการจดการเรยนรแบบใชวจยเปนฐานในรายวชาวจย

ทางการศกษา”, วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต, (คณะศกษาศาสตร ภาควชาประเมนผลและวจยทางการศกษา, มหาวทยาลยสงขลานครนทร, ๒๕๕๒), หนา ค.

๓๕ สเทพ อวมเจรญ ประเสรฐ มงคล และวชรา เลาเรยนด, “การพฒนาการสอนวชา “การพฒนา

หลกสตร” ส าหรบนกศกษาบณฑตศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร”, รายงานการวจย, (คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร, ๒๕๕๕), หนา ง.

C๘ CONTENT ๓๔.

๒. ผลการเรยนรกอนและหลงการจดการเรยนการสอน พบวา คะแนนเฉลยหลงเรยนสงกวา คะแนนเฉลยกอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .๐๑ ๓) นกศกษามความคดเหนตอการจดการเรยนการสอน อยในระดบเหนดวยมากทกขอ โดยล าดบแรก คอ บรรยากาศในการเรยนสงเสรมการเรยนรรวมกน รองลงมาเหนดวยกน การสงเสรมใหผเรยนวางแผนการเรยนรดวยตนเอง และกจกรรมมงฝกคดวเคราะหในสงทไดเรยนตามล าดบ

พจตรา ทสกะ (๒๕๕๖) ๓๖ ไดศกษาวจยเรอง การพฒนารปแบบการเรยนการสอน โดยใชวจยเปนฐานวชาการพฒนาหลกสตร ส าหรบนกศกษาวชาชพคร มวตถประสงคเพอการพฒนารปแบบการเรยนการสอน โดยใชวจยเปนฐานวชาการพฒนาหลกสตร ส าหรบนกศกษาวชาชพครโดยเปนการวจยและพฒนามขนตอนการวจยแบงออกเปน ๔ ขนตอน คอ ๑) การวเคราะห ๒) การออกแบบและพฒนา ๓) การน าไปใชและ ๔) การประเมนผล กลมตวอยางเปนนกศกษาวชาชพครปท ๒ สาขาภาษาองกฤษ คณะศลปะศาสตรและวทยาศาสตร มหาวทยาลยนครพนม ภาคเรยนท ๒ ป การศกษา ๒๕๕๖ ไดมาโดยการสมแบบหลายขนตอน (Multistage Random Sampling) จ านวน ๓๐ คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย ๑) แบบทดสอบวดความรในการพฒนาหลกสตร ๒) แบบประเมนความสามารถในการพฒนาหลกสตร ๓) แบบสอบถามความคดเหนของนกศกษาทมตอรปแบบการเรยนการสอน การวเคราะหขอมลดวยสถต คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบคาท (t-test) แบบ Dependent และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ผลการวจย พบวา

๑. รปแบบการเรยนการสอน NPU Modelโดยใชแนวคดการสรางองคความรดวยตนเอง คอ ๑) การวเคราะหความตองการจ าเปนในการเรยนร ๒)การพฒนาทกษะการเรยนร และ ๓) การตรวจสอบความเขาใจในการเรยนร โดยมสาระการสอน ๔ ประเดน คอ ๑) การวางแผนหลกสตร ๒) การออกแบบหลกสตร ๓) การจดระบบหลกสตร และ ๔) การประเมนหลกสตร โดยประสทธภาพของกระบวนการ ไดคะแนนเฉลยรอยละ(E1) ๘๐.๐๐ และประสทธภาพของผลผลต ไดคะแนนเฉลยรอยละ (E2) ๘๓.๕๖

๒. ประสทธผลของรปแบบการเรยนการสอน โดยใชวจยเปนฐาน พบวา ความรในการพฒนาหลกสตรกอนและหลงการทดลอง ใชรปแบบการเรยนการสอน โดยใชวจยเปนฐาน แตกตางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .๐๑ โดยหลงทดลองรปแบบการเรยนการสอน โดยใชวจยเปนฐาน นกศกษาวชาชพครมความรหลงสงกวากอนการใชรปแบบ

๓. ความสามารถในการพฒนาหลกสตรสถานศกษาโดยรวม อยในระดบสงมาก

๓๖ พจตรา ทสกะ, “การพฒนารปแบบการเรยนการสอน โดยใชวจยเปนฐานวชาการพฒนาหลกสตร

ส าหรบนกศกษาวชาชพคร”, วทยานพนธดษฎบณฑต, สาขาวชาหลกสตรและการสอน, (บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, ๒๕๕๖), หนา ง.

C๘ CONTENT ๓๕.

๔. ความคดเหนของนกศกษาวชาชพครทมตอรปแบบการเรยนการสอน โดยใชวจยเปนฐาน โดยภาพรวมอยในระดบเหนดวยมากทกดาน สวนสาระทนกศกษาเหนดวยในระดบมากทสด คอการใชค าถามกระตนผเรยนเกดองคความรดวยตนเอง รองลงมาคอการสงเสรมใหวางแผนการเรยนรดวยตนเอง

ธฒนคร พวงค า (๒๕๕๖)๓๗ ไดศกษาวจยเรอง การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะพนฐานการสรางองคความรวชา ส ๓๑๑๐๔ ประวตศาสตร ๒ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๔ ทเรยนจากการจดการเรยนรโดยใชการวจยเปนฐาน มวตถประสงค ๑) ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนทเรยนจากการเรยนรโดยใชการวจยเปนฐาน (Research-Based Learning) วชา ส ๓๑๑๐๔ ประวตศาสตร ๒ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๔ โรงเรยนขอนแกนวทยา๒ (สมาน สเมโธ) โดยทนกเรยนรอยละ ๘๐ มคะแนนทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรอยละ ๗๐ ขนไป ๒) เพอศกษาทกษะพนฐานการสรางองคความรทเรยนจากการเรยนรโดยใชการวจยเปนฐาน (Research-Based Learning) ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๔ โรงเรยนขอนแกนวทยายน ๒ (สมาน สเมโธ) โดยทนกเรยนรอยละ ๘๐ มคะแนน ทกษะพนฐานการสรางองคความร รอยละ ๗๐ ขนไป ประชากรทใชในการวจย เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๔ จ านวน ๑๙๐ คน กลมตวอยาง คอนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๔/๑ จ านวน ๔๐ คน โรงเรยนขอนแกนวทยา๒ (สมาน สเมโธ) ซงไดมาโดยวธการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ในภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๔ รปแบบการวจยเปนแบบการทดลองเบองตน (Pre-Experimental Design) เปนการศกษาเฉพาะกรณ โดยใหการทดลองหนงครง (One-Shot Case Study) เครองมอทใชในการวจยคอ แผนการจดการเรยนรโดยใชการวจยเปนฐาน จ านวน ๙ แผนใชเวลา ๑๘ คาบ แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และแบบวดทกษะพนฐานการสรางองคความร วเคราะหขอมลโดยน าคะแนนจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนและคะแนนจากแบบวดทกษะพนฐานการสรางองคความร มาหาคาเฉลย คารอยละแลวเทยบกบเกณฑทก าหนดไว

ผลการวจยพบวา ๑. ผลสมฤทธทางการเรยนในรายวชา ส ๓๑๑๐๔ ประวตศาสตร๒ ของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท ๔ จ านวน ๔๐ คนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชการวจยเปนฐาน (Research-Based

๓๗ ธฒนคร พวงค า, “การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะพนฐานการสรางองคความรวชา ส

๓๑๑๐๔ ประวตศาสตร ๒ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๔ ทเรยนจากการจดการเรยนรโดยใชการวจยเปนฐาน”, วารสารศกษาศาสตร ฉบบวจยบณฑตศกษา, มหาวทยาลยขอนแกน, (ปท ๗ ฉบบท ๑ มกราคม - มนาคม ๒๕๕๖), หนา ๖๑-๗๐.

C๘ CONTENT ๓๖.

Learning) นกเรยนรอยละ ๘๕ มคะแนนผลสมฤทธ ทางการเรยนเฉลยรอยละ ๗๔.๕๐ ซงผานเกณฑทก าหนดไว คอ นกเรยนรอยละ ๘๐ ของนกเรยนมคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนรอยละ ๗๐ ขนไป

กลาวโดยสรปการจดการเรยนการสอนโดยเนนกระบวนการวจยหรอใชการวจยเปนสวนหนงของการเรยนร ในกระบวนการเรยนการสอนนนผสอนจดใหผเรยนด าเนนการตามขนตอนของการวจยทง ๖ ขนตอน แตสงทพบคอ ผสอนมกไมสอนใหแกผเรยน ตวอยางเชน ครมกมอบหมายใหผเรยนไปสบคนขอมลความร หรอไปเกบขอมล หรอสรปขอมล โดยไมไดสอนหรอฝกทกษะหรอสงทจ าเปนตอการท าสงนน ๑๐. ประโยชนและคณคาของการออกแบบการสอนโดยใชการวจยเปนฐาน

เนองจากการวจยเปนกระบวนการในการแสวงหาความรหรอขอเทจจรงโดยมจดมงหมายทแนนอน เมอน าไปใชในระดบมหาวทยาลยจงเปนการเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรอยางอสระ

ปรยนนท สทธจนดา (๒๕๖๐)๓๘ กลาวไววา การเรยนแบบใชวจยเปนฐานนชวยกระตนใหผเรยนสนใจวชาทเรยนมากขนท าใหผลสมฤทธทางการเรยนในวชานนสงขนเพราะเปนการเรยนทไมนาเบอไมจ าเจ สนกสนานไดแสดงศกยภาพของผเรยน แตทส าคญคอเปนการเปลยนแปลงบคลกภาพเปลยนมมมอง/ทศนะของบคคลใหคดเปน มคณธรรมจรยธรรมซงแตกตางจากการเรยนแบบอน ๆ การเรยนแบบนน าไปสการเปลยนแปลงดงน

- เปลยนรปแบบจาก Teaching Based เปน Learning Based - เปลยนลกษณะการเรยนจาก Passive เปน Active - เปลยนจากวชาเปนปญญา - นสตไดเรยนร Learning มากกวาการร Knowing - ไดเปลยนแปลงตวนสตโดยใชงานวจยเปนวถของการเรยนร

อ ารง จนทวานช (๒๕๔๘)๓๙ ไดสรปประโยชนของการจดเรยนการสอนทมการวจยเปนฐาน ไวดงน

๑. ประโยชนตอผเรยน โดยผเรยนไดรบการพฒนาการเกดทกษะการใชการวจยในการแสวงหาความร เรยนรทฤษฎแนวคด หลกการและขอคนพบทมความหมายมความเทยงตรงรจก

๓๘ ปรยนนท สทธจนดา, ปรบการเรยนเปลยนการสอนดวยวจยนอกชนเรยน, [ออนไลน]. แหลงทมา :

http://www.node.rbru.ac.th/article/article31.pdf [๔ ธนวาคม ๒๕๕๙]. ๓๙ อ ารง จนทวานช, ปาฐกถาพเศษ เรองนโยบายสงเสรมการจดการเรยนการสอนโดยผเรยนใชการ

วจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร, (กรงเทพมหานคร: กระทรวงศกษาธการ, ๒๕๔๘), หนา ๘-๑๐.

C๘ CONTENT ๓๗.

วเคราะหปญหา การวางแผนการแกปญหาหรอการพฒนา เกบรวบรวมขอมล สรปผลน าผลการวจยไปประยกตใช นอกจากน ผเรยนมโอกาสไดรกการพฒนาทกษะการคด (Thinking Skills) ทกษะการแกปญหา (Problem Solving and Resolution Skills) ทกษะการบรหารจดการเวลา (Time Management Skills) ทกษะการสอสาร (Communication Skills) ทกษะประมวลผล (Computer Skills) และทกษะการเรยนรตลอดชวต (Life Long Learning Skills)

๒. ประโยชนตอคร ท าใหครมการวางแผนท างานในหนาทของตนอยางเปนระบบ ไดแก วางแผนการสอน ออกแบบกจกรรมโดยใหผเรยนใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยน ประเมนผลการท างานเปนระยะโดยมเปาหมายชดเจนวาจะท าอะไรเมอไร เพราะอะไร และท าใหทราบผลการกระท าวาบรรลเปาหมายไดอยางไร

๓. ประโยชนตอวงการการศกษา ซงผลของการจดเรยนการสอนทมการวจยเปนฐานสามารถน ามาเปนขอมลในการแลกเปลยนการเรยนรของคร เกยวกบวธการจดการการเรยนการสอนเพอพฒนาผเรยนทครแตละคน ซงครแตละคนสามารถจะประยกตและน าไปใชเพอพฒนาการจดการเรยนการสอนของครอยางตอเนอง

สรปไดวาการเรยนการสอนโดยใชการวจยเปนฐานชวยใหผเรยนไดรจกวธการแสวงหาความร จนกระทงสามารถน าไปใชในการคนควาหาความรทมอยรอบตวและเกดขนไดตลอดเวลา หรอเรยกวาเปนการศกษาตลอดชวต ผเรยนจงตองเรยนรทจะแสวงหาความรไดดวยวธการของตนเอง การเรยนรทตวเนอหาแตอยางเดยวจงไมใชเปาหมายส าคญของการเรยนการสอนในยคปฏรปการศกษาอกตอไป๔๐

คณคาส าคญของการจดการเรยนการสอนโดยใชการวจยเปนฐาน มดงน ๑. เปนการเรยนการสอนทพฒนาศกยภาพทางสมองไดแกการคดการแกปญหาและการน า

ความรไปประยกตใช ๒. เปนการเรยนการสอนทเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในกระบวนการเรยนรสงสด ๓. ผเรยนสรางองคความรและจดระบบการเรยนรดวยตนเอง ๔. ผเรยนมสวนรวมในการเรยนการสอนทงในดานการสรางองคความรการสรางปฏสมพนธ

รวมกนรวมมอกนมากกวาการแขงขน

๔๐ เสาวภา วชาด, การศกษาในกระบวนทศนใหม: การเรยนโดยใชการวจยเปนฐาน, Executive

Journal, <www.bu.ac.th/knowledgecenter/executive_journal/july_sep_11/pdf/aw4.pdf>. ๔ ธนวาคม ๒๕๕๙.

C๘ CONTENT ๓๘.

๕. ผเรยนเรยนรความรบผดชอบรวมกน การมวนยในการท างาน การแบงหนาทความรบผดชอบ

๖. เปนกระบวนการสรางสถานการณใหผเรยนอานพดฟงคดอยางลมลก ผเรยนจะเปนผจดระบบการเรยนรดวยตนเอง

๗. เปนกจกรรมการเรยนการสอนเนนทกษะการคดขนสง ๘. เปนกจกรรมทเปดโอกาสใหผเรยนบรณาการขอมลขาวสารหรอสารสนเทศและหลกการ

ความคดรวบยอด ๙. ผสอนจะเปนผอ านวยความสะดวกในการจดการเรยนรเพอใหผเรยนเปนผปฏบตดวย

ตนเอง ๑๐. ความรเกดจากประสบการณการสรางองคความรและการสรปทบทวนของผเรยน การออกแบบการสอนโดยใชวจยเปนฐาน เปนการออกแบบการสอนควบคไปกบการวจยใน

ชนเรยนเปนกระบวนการในการวจยทมการออกแบบไมสลบซบซอนมาก คณลกษณะทส าคญของการวจยในชนเรยน คอ การน าผลทไดคนพบไปใชแกสภาพปญหา ซงจะตองมการด าเนนการเปนขนตอน มการตดตามผลตลอดเวลาทท าการวจยเครองมอทใชในการวจย ดงนนการวจยในชนเรยนมพนฐานความร ดงน สรปทายบท

บทท ๘ เรองการออกแบบการสอนโดยใชวจยเปนฐาน หวเรองการเรยนรประกอบดวย ๑)ความรเบองตนเกยวกบการวจย, ๒) ความหมายของการวจย, ๓) ความหมายเกยวกบการจดการเรยนรโดยใชวจยเปนฐาน, ๔) หลกการและแนวคดการออกแบบการสอนวจยเปนฐาน , ๕) แนวทางการออกแบบการสอนแบบวจยเปนฐาน, ๖) รปแบบการออกแบบการสอนแบบวจยเปนฐาน , ๗) กรอบแนวคดทใชในการวจย, ๘) ขนตอนการวจย, ๙) การศกษาวจยการเรยนการสอนโดยใชวจยเปนฐาน , ๑๐) ประโยชนและคณคาของการออกแบบการสอนโดยใชการวจยเปนฐาน

ในโลกปจจบนทเตมลนไปดวยขอมลขาวสารมากมายทเขาถงไดงาย เยาวชนไทยจ าเปนตองพฒนากระบวนการคดเพอเปนภมตานทานตอการรบขอมลจ านวนมาก การคดอยางมวจารณญาณ คอ ภมตานทานทชวยใหใชชวตอยกบขอมลขาวสารอยางรเทาทน

ระบบการศกษาไทยไดเรมน าเอา การเรยนรจากการท าโครงงาน ( Project-Based Learning : PBL) ซงเปนการเรยนรจากประสบการณปฏบต (Learning by Doing) เขามาใช เพอใหนกเรยนเรยนรจากนอกหองเรยน แตมกเกดผลเปนการใหเดกได "ท าชนงาน" ซงใหทกษะบางประการ เชน การท างานเปนกลม, การบรหารเวลา เทานน แตหากไดมการน ากระบวนการวจยและหลกการ

C๘ CONTENT ๓๙.

วทยาศาสตรมาก ากบการท าโครงงาน นอกจากจะไดบรณาการวชาเขากบการท าโครงงานแลว นกเรยนยงไดพฒนาความคดเชงวเคราะหและสงเคราะหไปจนถง การคดไดอยางมวจารญาณ อกดวย

การจดการเรยนการสอนโดยเนนกระบวนการวจยหรอใชการวจยเปนสวนหน งของการเรยนร ในกระบวนการเรยนการสอนนนโดยทว ๆ ไปผสอนจดใหผเรยนด าเนนการตามขนตอนของการวจย ซงเปนการเรยนรจากประสบการณปฏบต (Learning by Doing) เขามาใช เพอใหนกเรยนเรยนรจากนอกหองเรยน ไดมการน ากระบวนการวจยและหลกการวทยาศาสตรมาก ากบ ไดพฒนาความคดเชงวเคราะหและสงเคราะหไปจนถง การคดไดอยางมวจารญาณ อกดวย ดงนน จดเนนส าคญของการท าโครงงานบนฐานวจย คอ การสรางกระบวนการเรยนรจากการคนควาและตความ เพอน าผลการวจยในชนเรยนมาใชเพอการพฒนาในการแกปญหา และความยงยากตาง ๆ ทเกดขน ซงจะชวยใหก าหนดวธการในการแกไขไดตรงจด นอกจากนนการจะน าผลการวจยมาใชในการพฒนาหลกสตร จะตองอาศยกระบวนการกลมซงตองไดรบความรวมมอจากทกฝาย การกระท าดงกลาว ไมใชเรองทท าไดงายแตกไมยากจนเกนความสามารถของครผสอนทพฒนาตนเองใหเปนนกวจยมออาชพทมประสทธภาพ

C๘ CONTENT ๔๐.

ธรรมสงทายบท ขอคดดๆ เพอใหนสตรสต ...