Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
- 1 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทท 1 ความหมาย ความส าคญ บทบาทและประโยชนของโทรทศน
วตถประสงคการศกษา 1. เพอใหมความร ความเขาใจเกยวกบความหมาย ความส าคญของรายการโทรทศนเพอการศกษา 2. เพอใหมความรความเขาใจในเรองของบทบาทและประโยชนของโทรทศนเพอการ ศกษา
ความหมาย วดทศนนน เรยกกนโดยทวไปวา วดโอ (Video) ตามพจนานกรมเวบสเตอร อานวา “วดดโอ” ภาษาลาตนแปลวา “ฉนเหน” ( I see) ค าวา วดโอ น ศพทานกรมสอสารมวลชนของคณะวารสาร-ศาสตร และสอสารมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร ใหความหมายวา สวนทมองเหน (Visual) หรอสวนทเปนภาพ (Picture, Image) ในรายการวทยโทรทศน หรอจากการฉายภาพ หรอภาพยนตรซงแตกตางจากสวนของเสยง (Audio) หรอสวนทท าใหหไดยน ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 ไดบญญตศพทเรยกวดโอวา “วดทศน” ซงค าวา วด มาจากค าภาษาบาลวา “วต” ซงหมายถง แสง และออกเสยงคลายศพทเดมคอ วดโอ ในภาษาองกฤษ แตหลายแหงใชค าเรยกทแตกตางกนไปบางแหงจงใชค าวา แถบวดทศนบาง บางแหงจงใชค าวา ภาพทศนบาง บางแหงจงใชค าวาแถบบนทกภาพบาง เทปโทรทศนบาง หรอเรยกทบศพทวา วดโอเทปบาง ดงนน ค าวา วดทศน หรอภาพทศน กคอ วดโอ(Video) และค าวา แถบวดทศน แถบบนทกภาพ เทปโทรทศน หรอเทปภาพทศน หรอเทปวดทศน กคอ วดโอเทป (Video tape)มความหมายอยางเดยวกนนนเอง (นภาภรณ อจฉรยะกล และพไลพรรณ ปกหต.2542 : น. 1056 ) วทยโทรทศนเปนกระบวนการสงสญญาณภาพและเสยงออกอากาศโดยอาศยอปกรณทางไฟฟาอเลคทรอนกส สงสญญาณภาพและเสยงโดยอาศยคลนพาหหรอคลนวทยเปนตวน า วทยโทรทศนตรงกบ
- 2 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ค าในภาษาองกฤษวา Television แตเรานยมเรยกกนสน ๆ วา “ทว” (TV) เมอ ป พ.ศ. 2495 กรมโฆษณาการสมยนนหรอ กรมประชาสมพนธ ในปจจบน ไดออกค าชแจงเรองการใชศพท Television (TV) แยกเปนสองค าคอ ค าวา Tele แปลวา ไกล หรอ โทร และค าวา vision แปลวาภาพ ดงนน ค าวา Television จงแปลวา “โทรภาพ” ซงตรงกบค าวาโทรทรรศน ในภาษาไทย แตในปจจบนเรานยมเรยกวา “ทว” หรอ “โทรทศน” โดยเปลยนการเขยนจากค าเดมคอ โทรทรรศน มาเปน “โทรทศน” แทน ซงในแตแรกนนไมเปนทยอมรบของทางราชการ แตตอมากกไดยอมรบเปนค าทถกตองโดยปรยาย ภายหลงไดววฒนาการเปนการสงภาพทางระบบคมนาคมเรยกเปนภาษาองกฤษวา Telepicture ซงนาจะตรงกบค าวา โทรภาพ มากกวา แตโทรทศนในระบบสงออกอากาศ (Broadcasting) เปนการแพรภาพโดยอาศยคลนพาหหรอคลนวทยเปนตวพาหเอาสญญาณภาพและเสยงทได Modulation แลวสงออกอากาศซงสญญาณดงกลาวนกคอ สญญาณโทรทศน ซงกหมายถงการสงสญญาณภาพและเสยงออกอากาศนนเอง แตภาษาราชการจะเขยนเปนวทยโทรทศนสวนภาษาพดกมกจะพดสนๆวา “โทรทศน” ซงตอไปนกจะเขยนเปน “โทรทศน” แทนค าวา “วทยโทรทศน”
นอกจา กน วภา อตมฉนท ยงไดกลาวถงประสทธผลของสอ โทรทศนและวดทศนอกวา การสอสารสามทางเปนโครงสรางพนฐานของการเรยนการสอน หมายความวา ถาเอาผเรยนเปนศนยกลาง ผเรยนจะรบขอมลจากผสอน น าไปคด และมปฏกรยาสนองตอบตอผสอน จากนนจงรบขอมลจากผสอนกลบมาสตนอกครง โทรทศนและวดทศน เปนสอทมอ านาจมากในการชวยเสรม และทดแทนภาระหนาทในการสอสารขนทหนงของผสอน เพราะเมอเปรยบเทยบกบครแลว โทรทศนและวดทศนสามารถเพมพนประสบการณของผเรยนใหกวางขวางกวา ใน 3 ดานดวยกน คอ 1. ประสบการณในมตแหงความจรง (Reality) เชน โทรทศนและวดทศนเปดโอกาสใหไดเหน ไดเรยนรเกยวกบกฎแหงแรงโนมถวง โดยการหยอนวตถลงมาจากเฮลคอปเตอรทบนอยในระดบความสง 100 เมตร เปนตน 2. ประสบการณในมตแหงกาลเวลา (Time) เชน โทรทศนและวดทศนน าภาพเหตการณในประวตศาสตรมาเสนอใหม หรอน าเสนอภาพการเคลอนทอยางรวดเรวของวตถดวยเทคนคภาพชา (Slow motion) ได เปนตน
3. ประสบการณในมตของสถานท (Space) เชน โทรทศนและวดทศนน าภาพ ทะเลสาบ ภเขาไฟ ววทวทศน หรอขนบธรรมเนยมประเพณของประเทศอนมาใหเราชมไดงายขน วสนต อตศพท (2533 : น. 13 - 14 ) ไดกลาวถงจดเดนของโทรทศน หรอ วดทศนทใหคณคาในดานการศกษา และการเรยนการสอนไววา
- 3 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
1. สามารถเปนสอกลางระหวางผสอน และผเรยนในหองบรรยายขนาดใหญไดด ชวยใหผเรยนเหนเหตการณตาง ๆ ไดชดเจนขน เชน การทดลอง สาธต นอกจากน ยงท าใหผเรยนเรยนไดเปนจ านวนมาก โดยการเพมเครองรบภาพ หรอจอมอนเตอรใหมากขน 2. สามารถน าเอาสอการเรยนการสอนชนดอน ๆ มาใชมาประกอบเปนสอในรายการไดเปน อยางด ไมวาจะเปนแผนภม แผนภาพ แผนสถต ภาพถาย สไลด ภาพยนตร เทปโทรทศน ตลอดจนวสดสามมตอน ๆ 3. สามารถน าเอาสงทอยไกลตวผเรยนมาสผเรยนไดงาย โดยอาจใชผานสอในขอสองเขาชวย เชน พดถงภเขาน าแขง กสามารถน าภาพยนตรเกยวกบสงนมาประกอบใหชมใหผเรยนเหนภาพไดอยาง ชดเจน แทนทจะบรรยายดวยปากเปลาเพยงอยางเดยว 4. ขจดอปสรรคในดานเวลา และระยะทางออกไป ไมวาดานระบบการออกอากาศ ระบบสงตามสายเคเบล หรอการบนทกลงเทปโทรทศน ท าใหผรบในสถานทตาง ๆ รบไดงายขน 5. เปนสอทเขาสมวลชนไดจ านวนมาก จงท าใหประหยดคาใชจายลงไดมาก เมอเฉลยตอหว ของผรบ 6. เทคนคทางภาพพเศษ จะชวยใหการผลตรายการสงเสรมการเรยนรใหมประสทธภาพสงขน 7. การบนทกภาพทสามารถน ามาดยอนกลบไดทนท ท าใหเหมาะแกการใหขอมลยอนกลบ (Feedback) ในการฝกอบตาง ๆ หรอการฝกพด หรอการฝกสอนหนาชนเรยน ไดเปนอยางด 8. รายการโทรทศนเปนสออทธพลตอจตใจผชม ท าใหเหมาะแกการใชเปนเครองมอในการสรางคานยมตาง ๆ และทศนคตแกผชมไดเปนอยางด เพราะภาพ เสยง และการแสดงทออกมายอมเขาถงใจคนไดงายกวาเรองอยางอน 9. การใชผสมผสานกบสอชนดอนได ยอมสรางคณคาการเรยนรอยางสง เชน การเชอมตอระบบคอมพวเตอรกบเครองโทรทศน หรอเครองบนทกวดทศน หรอเครองเลนแผนบนทกภาพ จะท าใหปฏ-สมพนธดานการเรยนการสอน ระหวางผเรยนกบสอมประสทธภาพมากขน สรปความส าคญของโทรทศนตอการศกษา 1.โทรทศนเปนสอทเขาถงไดงาย(Accessbility)
โทรทศนเปนสอทมท งภาพและเสยงไปไดพรอม ๆ กนในเวลาเดยวเหมาะกบผชมทกรนทกวย และสรางความเขาใจงาย ผชมบางคนไมไดตงใจจะชมรายการทางโทรทศน แตเปดดบางทกจะเตมอก เตมใจชมรายการนน โดยตลอด อกอยางหนงนนกคงเปนเพราะความสะดวกสบาย นงดอยทบาน
- 4 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ทท างานหรอหองเรยนไดความสะดวกสบายและไมมพธรตองท าใหผชมสามารถวพากษวจารณตอสงทเขาเหนไดอยางอสระโดยไมไดรบการชกจงจากผขางเคยง เขาสามารถจะแสดงทศนคตตอรายการนน โดยตลอดและตอบสนองโดยการวพากษวจารณใหทศนคตตอรายการนน 2. ความรวดเรว (Immediacy) การถายทอดสดกบท ารายการสดไดเปรยบมากทสดในแงของความรวดเรวตอการน าเสนอคอสามารถเสนอเหตการณไดทนท ทนควนในขณะทเหตการณนนเกดขน ผชมจะไดทงภาพและเสยงพรอมกน ท าใหผชมเกดความสนใจไดอยางฉบพลน และท าใหมความรสกรวมอยในเหตการณนนดวยดวยเหตนเองท าใหผชมตนเตน อยากร อยากเหน อยากตดตามจนจบรายการ คาดการณลวงการ ทคาดการณลวงหนา ความคดและความรสกอนๆ สงเหลานอาจจะไมแสดงออกอยางตรงไปตรงมาจากสหนาหรอทาทางของผชมแตอยในความนกคด และอาจเกดความสนกสนานและบนเทง จากความส าเรจของผชมในการท างานเหตการณทจะเกดขน ความรวดเรว (Immediacy)นบไดวา เปนองคประกอบส าคญอยางหนงของรายการโทรทศน แตถาเปนรายการแหง (บนทกเทป) ความพถพถนในการเขยนบทและเทคนคการผลตรายการกสามารถชกจงใจใหผชมเกดความประทบใจในรายการมากกวารายการสด อยางไรกตามการแบงแยกระหวางความรวดเรวทจ าลองขน (Pseudo immediacy) กบความรวดเรวทเกดขนจรง ๆ นนยอมแตกตางกน 3. ความใกลชด (Intimacy) ในแงของการน าเสนอ (Present) ปรากฏการณทวทยโทรทศนสามารถน าภาพไปเสนอใหกบผชมถงบาน สรางความรสกใกลชดใหผชมเปนสวนตวเปนครงแรก อนงการชมรายการเราจะไมรสกมากเทาไหรวาเราถกน าไปรจกกบโลกภายนอก เพราะเรารสกวาโลกภายนอกถกน าเขามาหาเรา (Watching a television program , we feel not so much that we are being taken out in to the world, as that the world is being brought to us.) ซงในสวนนจะเปนขอแตกตางทส าคญระหวางการชมภาพยนตรและการชมโทรทศน 4. การสอสารสองทาง(Two way communication) ปจจบนสอโทรทศนสามารถน าเสนอเปนแบบสองทางสามารถโตตอบหรอถามกลบไดทนทถาไมเขาใจเปนรายการโทรทศนทจดขนมาเพอการเรยนการสอนโดยเฉพาะตามเครอขายตาง ๆของทางสถานทจดท าขน เชน รายการโทรทศน ทใชสอนทางไกลของโรงเรยน ไกลกงวล อ าเภอหวหน เปนตน
- 5 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทบาทของโทรทศนกบการศกษา ปจจบนมการใชโทรทศนเพอประโยชนทางการศกษาในหลายระดบทงนเนองจากมปญหาเพราะจ านวนนกเรยนเพมมากขน จ านวนคร อาจารยและผเชยวชาญมจ านวนจ ากด ดงนนเพอเปนการลดปญหาการไมเทาเทยมกนของบคคลในสงคม และเพมประสทธภาพทางการสอนใหดยงขนจงมการน าเอาโทรทศนเขามาใชทงการศกษาในระบบและนอกระบบโรงเรยนดงน 1. การใชโทรทศนเพอการเรยนการสอนในระบบโรงเรยน 1.1 ใชโทรทศนเปนเครองมอทางการสอน โดยก าหนดแผนการสอนใหมโทรทศนเขามาเปนกจกรรมสวนหนงของการเรยนการสอน เชน การบนทกภาพเพอน ามาวเคราะหปญหาและก าหนดวธแกไข 1.2 ใชเปนอปกรณในหองปฏบตการ เชน ใชกลองโทรทศนถายภาพจากกลองจลทรรศน เพอ ประกอบการอธบาย ซกถาม 1.3 ใชเปนสอกลางในการถายทอดสออน เชน บนทกวดทศนจากภาพยนตร สไลด รปภาพ หรอสอเสยงอน ๆ เขาดวยกน ท าใหสะดวกตอการใชงาน 1.4 รวบรวมเปนสอไวในแหลงความร เชน ในหองสมดเพอบรการให ผเรยนไดใชและศกษา ดวยตนเอง 1.5 ใชในการศกษาระบบเปดโดยใชไทรทศนเปนสอหลกในการศกษาทางไกลรวมกบสออน ๆ เชน น าเสนอรายการโทรทศนในชดวชาตางๆของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 1.6 ใชในระบบการศกษาทางไกลผานดาวเทยม การศกษาทางไกลผาน ดาวเทยมของกรมการศกษานอกโรงเรยน กระทรวงศกษาธการ ใชการผสมผสานระหวางสอทางไกลประเภทตางๆและการผลตรายการโทรทศน ถายทอดผานดาวเทยมไทยคม ไปยงโรงเรยนตางๆในสงกด ทงระดบการศกษาขนพนฐาน ระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย การผลตรายการโทรทศนเพอการศกษานอกโรงเรยน และรายการการศกษาตามอธยาศย ซงมการแนะแนวการศกษา อาชพ วชากฎหมาย รายวชาเสรมความร รายการขาวสารคด เพลง และรายการภาพยนตร เปนตน
- 6 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทท 2 ประเภทและรปแบบของรายการโทรทศน วตถประสงคการศกษา
1. เพอใหมความรความเขาใจเกยวกบประเภทและรปแบบของรายการโทรทศน 2. เพอใหสามารถน าไปใช เปนแนวทางในการผลตรายการได ประเภทของรายการโทรทศน ประเภทและรปแบบของรายการ สามารถแบงไดหลากหลายรปแบบและมรปแบบใหมๆ เกดขนอยตลอดเวลา แต จ านง รงสกล ไดกลาวถงการแบงรปแบบของรายการเปนดงน
แบงตามแบบองกฤษ BBC ไดก าหนดไว 3 ประเภทคอ รายการทใหขาวสาร Information Programe รายการเพอการศกษา Educational Programe รายการเพอความบนเทง Entertainment Programe นอกจากทกลาวมาแลว เรายงสามารถแบงประเภทของรายการออกไดดงน รายการพด Talk show รายการเกมโชว Game Show รายการสารคด Documentary
รายการนตยสาร Magazine Varity รายการละคร Drama รายการดนตรและเพลง Music & Concert
ดงนนในการผลตรายการเพอการศกษาเราสามารถน าเอารปแบบรายการทมอยมาประยกตใชกบการผลตรายการของเราไดทกประเภท แตรายการโทรทศนเพอการศกษาสวนใหญอาจมรปแบบไดดงน
- 7 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ประเภทของรายการโทรทศนการศกษา รายการโทรทศนทแพรภาพออกอากาศทเปนอยในปจจบนเราสามารถแบงออกไดเปนหลายประเภทตามแตวาจะถออะไรเปนหลกในการแบง กลาวคอ 1.แบงตามวตถประสงคของรายการทจด 1.1 รายการประเภทความร ( Educational Programs) เปนรายการโทรทศนทเนนในการใหความรและประสบการณแกผชม รายการประเภทนมกจดเพอบคคลทวๆ ไปไมไดจดผชมเฉพาะกลมใดกลมหนงเทานน เชน รายการสารคด รายการสมภาษณบคคลทนาสนใจ ตลอดจนรายการสนทนาของบคคลทมชอเสยงในเรองใดเรองหนง รายการโทรทศนประเภทความรทจดในประเทศ ไดแก รายการเปดอกพดรายการสนทนาปญหาบานเมอง รายการขาวเกษตรกร ความรคอประทป แมบานทรก ไอคว 180 ฟนดนาทเดยว ชวตและสขภาพ ฯลฯ การจดรายการทางการศกษานอกจากจะใหความรโดยตรงแลวกจะมความบนเทงสอดแทรกอยดวยเพอดงดดความสนใจของผชมใหตดตามรายการโดยตลอดโดยไมเปลยนไปดชองอน 1.2 รายการทางการสอน ( instruction programs) เปนรายการทโทรทศนทจดขนเพอวตถประสงคในเรองการเรยนการสอนโดยตรง โดยยดหลกสตรการจดการศกษาของแตละสถานศกษา เชน การใชรายการในระบบการสอนทางไกลของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช และมหาวทยาลยรามค าแหง การจดรายการจะมงเพอผดเฉพาะกลม คอผทเรยนในสาขาตาง ๆ ของมหาวทยาลยนน ๆ ลกษณะของรายการจงเปนการน าเสนอบทเรยนโดยเนนเนอหาสาระเพยงอยางเดยว และมแนวการน าเสนอหลาย ๆ รปแบบ เชน อาจเปนการบรรยายของผสอนโดยตรง การสมภาษณผเชยวชาญเฉพาะดานการแสดงละครการท าเปนภาพยนตร 1.3 รายการขาว (New programs) เปนรายการทเสนอเหตการณทเพงจะเกดขน ซงอยในความสนใจของประชาชนทวไป และมผลกระทบกบบคคลในสงคม โดยการน าเสนอตามทเปนจรงไมมการใสความคดเหนลงไปไดแก รายการขาวของสถานโทรทศนทกชอง สวนรายการวจารณขาว เชน รายการเนชนนวสทอลค หรอเหตบานการเมอง นนไมจดเปนขาว แตเปนรายการวเคราะหขาว ซงจดอยในประเภทความรแบบหนงเนองจากมการใสความคดเหนของตวเองลงไปดวย 1.4 รายการบนเทง (Entertainment Programs) เปนรายการทเนนความสนกสนานเพลดเพลนเปนหลกใหญ เชน รายการละคร ภาพยนตร รายการเพลง เกมโชวตาง ๆ เชน รายการเจาะใจ ทไวไลทไชว จนทรกระพรบ ชงรอยชงลาน เปนตน บางรายการ อาจจะจดขนเพอการบนเทงอยางเดยวแตบาง
- 8 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
รายการสอดแทรกความรลงไปดวย 1.5 รายการโฆษณา (Advertising Programs) รายการประเภทนสวนใหญจะเปนการโฆษณาชกชวนใหซอสนคาและบรการตางๆ ของผอปถมภรายการโดยอาจท าเปนสปอตโฆษณาสนๆ ประมาณ 30 นาท หรอแทรกอยในรายการบนเทงขาวธรกจกจกรรมการเคลอนไหวของบรษทรานคาตาง ๆ ทงนเพอสรางผลทางจตวทยาให เกดความศรทธาจากลกคา
- 9 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทท 3 คณลกษณะของระบบ ความถ ของโทรทศน
วตถประสงคการศกษา 1. เพอใหมความรความเขาใจในเรองระบบโทรทศน 2. เพอใหมความรความเขาใจเกยวกบคลนความถทใชในการสงสญญาณโทรทศน
ในการใชโทรทศนในแตละประเทศจะม ระบบสของภาพตางกน เนองจากประเทศตางๆ ใชไฟฟาทมความถตางกน เชน อเมรกาใชไฟฟาทมแรงดนไฟฟา 110 โวลท 60 เฮรทซ ยโรปใชไฟฟาแรงดน 220 โวลท 50 เฮรทซ ดงนนการผลตเครองรบโทรทศนจงมระบบทแตกตางกน ระบบ SDTV (Standart TV) ระบบโทรทศนมาตรฐาน ทนยมใชกน (ระบบส) มอย 3 ระบบ คอ 1. ระบบ NTSC 2. ระบบ PAL 3. ระบบ SECAM
- 10 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
1. ระบบ NTSC (National Television Systems Communication) เปนโทรทศนสระบบแรกของโลกผลตในสหรฐอเมรกาโดยคระกรรมการระบบโทรทศน ไดสาธตการใชครงแรกในเดอนตลาคม พ.ศ.2495โทรทศนระบบนเปนแมแบบของโทรทศนสทกระบบ คณลกษณะของโทรทศนระบบ NTSC 1.จ านวนเสน 525 เสน 2. จ านวนฟลด 60 ฟลดตอวนาท 3. จ านวนกรอบภาพ 30 ภาพ ตอนาท 4. ความกวางของชองสญญาณ 6 เมกะเฮรทซ 5. ความถเสน 15,750 Hz การสงสญญาณของวทยโทรทศนระบบนจะสงไปเพยง 2 สคอ สแดงและสน าเงนเพราะวาไดสงสญญาณสองสวาง คอ ขาวด า อยแลว ซงสเขยวสามารถไดจากสญญาณสขาว ‟ ด า เพราะ สขาว ‟ ด า เกดจาการผสมสแดงรอยละ 30 สเขยวรอยละ 59 และสน าเงนรอยละ 11 ดงนนจงมสญญาณสทสงออกคอ แดง น าเงน และสญญาณสองสวางขาว ‟ ด า สญญาณทง 3 นจะถกสงเขาเครองสงเดยวกน เมอถงเครองรบ เครองรบจะแยกสญญาณสองสวางไปทภาพขาว ‟ ด าแยกสญญาณสไปทเครองขยายสญญาณส เครองขยายสญญาณสกจะแยกสญญาณสแดงออกจากสน าเงนและน าไปเขาภาพขยายสแดงและน าเงนและแบงสวนหนงไปลบออกจากสญญาณสขาวกจะเปนสเขยวขาว = แดง + น าเงน+ เขยว = แดง+น าเงน = เขยว วธการสงแบบนซบซอนมาก สญญาณสจะสงในลกษณะสญญาณ I และสญญาณ Q
- 11 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2. ระบบ PAL (Phase Alternating Line) ผคดคนวทยโทรทศนระบบนคอ ดร.บรซ ชาวเยอรมนนโดยดดแปลงมาจากระบบ NTSC ระบบนเปนทนยมกนมากในยโรป ออสเตรเลย และประเทศไทย ดร.บรซ ผคดคนไดพบวา ระบบโทรทศน NTSC มความคดเพยนทางสจงไดคดระบบ PAL ขนโดยใหสวนสแดง ‟ ขาว กลบเฟส 180 องศา ตลอดเวลา คอ เปนบวกทหนง เปนลบทหนงเมอถงเครองรบจงกลบไปรวมกนใหม ดงนนความผดเพยนจงเปนบวกทหนง ลบทหนงเมอรวมกนจงถอวาไมผดเพยนเลย สญญาณสจะสงในลกษณะสญญาณ Y และสญญาณ U คณลกษณะของโทรทศนระบบ PAL 1. จ านวนเสน 625 เสน 2. จ านวนฟลด 50 ฟลดตอวนาท 3. จ านวนกรอบภาพ 25 ภาพตอวนาท 4. ความถเสน 15,625 Hz 5. ความกวางของชองสญญาณ 7 เมกะเฮรทซ 3. ระบบ SECAM (Sequential Colour A Memory) ผคดคนคอ เฮนร ด ฟรานซ (Henri de Frange) ชาวฝรงเศสในป พ.ศ. 2500 และไดรบการปรบปรงตอมาโดย Compagnie Frangaise de Television ในปารส ค าวา SECAM ยอมาจาก Sequential Colcur A. Memory ระบบนคลายกบระบบ NTSC แตมเสนมากกวา การรวมสญญาณสกบคลนพาหใชระบบ FM สงสญญาณสไปทละส แลวน าไปเกบไวในหนวยความจ าเมอสงครบแลวจงน ามารวมกน คณลกษณะของระบบ SECAM 1. จ านวนเสน 819 หรอ 625 เสน 2. ความถฟลด 50 ฟลดตอวนาท 3. ความถกรอบภาพ 25 ภาพตอวนาท 4. ความกวางของชองสญญาณ 7 เมกะเฮรทซ , 8 เมกะเฮรทซ หรอ 14 เมกะเฮรทซ แลวแต ระบบวาเปน E,T หรอ F ความถเสน 20, 475 Hz ส าหรบระบบ 819 เสนหรอ 15,625 Hz ส าหรบระบบ 625 เสน สญญาณสจะสงในลกษณะสญญาณ R-Y และสญญาณ B-Y จากระบบวทยโทรทศนทง 3 ระบบน ยงสามารถแยกออกไดเปนระบบยอยไดอก เพราะผานความถแตละประเทศทใชนนตางกน ระบบยอยทแยกไวมดงน ระบบ A ม 405 เสนใชในองกฤษ ปจจบนเลกใชแลว (เปนขาว - ด า)
- 12 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ระบบ B ม 625 เสน ระบบ C ม 625 เสน ระบบ D ม 625 เสน ระบบ E ม 819 เสน ยงมใชอยแตนอยเชอวาจะหมดไป ระบบ F ม 819 เสน ยงมใชอยแตนอยเชอวาจะหมดไป ระบบ G ม 625 เสน ระบบ H ม 625 เสน ระบบ I ม 625 เสน ระบบ J ม 625 เสน ระบบ K ม 625 เสน ระบบ L ม 625 เสน ระบบ M ม 525 เสน ระบบ N ม 625 เสน HDTV
ระบบ HDTV (Hight Defination TV) ผคดคนคอ เฮนร ด ฟรานซ (Henri de Frange) นอกจากนแลว ระบบโทรทศนก าลงเขาสยคของการเปลยนแปลง ครงใหญ กวา 50 ปมาแลวทระบบของโทรทศนไมมการเปลยนแปลง ในขณะน ระบบโทรทศนก าลงจะเปลยนไปอยในรปแบบของดจตอล นนคอโทรทศนความคมชดสง HDTV ระบบน จะท าใหเราไดชมรายการโทรทศนทมความชดเจนมากขน ซง รองรบกบโทรทศนขนาดจอภาพทใหญขน เนองจากการเปลยนของระบบในการผลตจากจอ CRT ไปเปนจอพลาสมา หรอจอ LCD แทน ท าให ความคมขดแบบเดมทมองไมเหนเพราะจอมขนาดเลกไมเกน 29 นว ปจจบน มขนาด 29 นวขนไปแทบทงสน ระบบโทรทศนความคมชดสงน จะถกน ามาใชภายในเวลาอกไมนานนกในประเทศไทยเพราะขณะน ระบบในการผลตกเตรยมพรอมส าหรบ ระบบนอยแลว แตสงทยงตองรอคอโทรทศนในประเทศไทยกวา 20 ลานเครองจะเปลยนไปไดอยางไร อาจจะตองเรมปรบเพอไปใชในอก 10 ปขางหนา
- 13 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทท 4 การการผลตรายการโทรทศน
วตถประสงคการศกษา 1. เพอใหมความรความเขาใจเกยวกบการผลตรายการโทรทศน 2. เพอใหมความรความเขาใจเกยวกบทกษะการอปกรณตางๆในการผลตรายการโทรทศน
กระบวนการในการผลตรายการโทรทศน เปนสงทมมานานแลวตงแตการเกดขนของโทรทศน การผลตรายการในยคแรก หากเปนการถายท านอกสถานทจะใช กระบวนการในการผลตภาพยนตร ผลต
- 14 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
เพอใหไดภาพยนตรแลวน ามาฉายผานเครอง Tele scene กอนจะน าเอาสญญาณทไดไปออกอากาศ หากเปนสญญาณสด กจะใชการถายท าภายในสถานท และด าเนนการถายทอดสญญาณออกไป กระบวนในการผลตรายการโทรทศน มอย สองแนวคด คอ 1.การผลตในสาขานเทศศาสตร 2.การผลตในสาขาการศกษาหรอเทคโนโลยการศกษา ซงทง 2 รปแบบน ในปจจบนกนบวามความคลายหรอเหมอนกนในบางประเดน
การผลตรายการโทรทศนในสาขาการศกษาหรอเทคโนโลยการศกษา เปนอกแนวคดหนงในการผลตรายการ การผลตในลกษณะน กลมเปาหมายมอายไมแตกตางกนมาก มวตถประสงคทชดเจน และมกลมเปาหมายทชดเจน โดยมสวนประกอบ 4 สวนส าคญไดแก ขนการวางแผนการผลต ขนเตรยมการผลต ขนการผลตและขนตอนในการประเมนผล ขนตอนในการผลต 4 P ขนวางแผนและเตรยมการผลต (Pre Production stage) เปนการก าหนดสงทเปนแนวทางในการด าเนนการ ตลอดภารกจทตองปฏบต ซงเปนการเตรยมตวลวงหนา เพอใหผท เกยวของปฏบตภารกจตามนโยบาย เปาหมายวตถประสงค และกจกรรมทก าหนดไว แผนการด าเนนงานจะเปนเสมอนคมอและเขมทศในการท างาน จะมขนตอนแยกยอยดงน การแสวงหาแนวความคด หรอการหาไอเดย ( Investigating an idea)
ทจะมาท ารายการเปนขนตอนแรกของผผลตรายการ โดยพจารณาวา “แนวความคด”หรอ “ไอเดย” นนมความเหมาะสมกบรายการหรอไม ซงมประเดนทสนใจ คอ มความนาสนใจหรอตนเตน มจดเดนในตวเองหรอสรางสรรค มประโยชนตอผชม มประเดนปญหาทนาสนใจ เปนตน การก าหนดวตถประสงค (Defining objectives) เปนการคาดหวงถงผลทจะเกดกบผชมเมอไดรบชมรายการไปแลว ทกเรองทน ามาจดและผลตรายการโทรทศน ผผลตจะตองก าหนดวตถประสงความงจะใหผรบไดรบหรอเกดการเปลยนแปลงทศนคต หรอพฤตกรรมในดานใดบาง การก าหนดวตถประสงคอาจตงหลายวตถประสงคกได
- 15 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
การวเคราะหผชมเปาหมาย (Analyzing an audience) เปนการประเมนผชมในแงมมตางๆ เพอใหไดขอมลทถกตองทสดในการจดและผลตรายการไดตรงกบความตองการและความสนใจของผชมมากทสด โดยจะตองมผชมทเปน กลมเปาหมายหลก ( target audience)
กลมเปาหมายทวไป (general audience) การวเคราะหผชมเปาหมาย พจารณาจาก เนอหาสาระทจะน าเสนอ เมอรกลมเปาหมายทแนนอนแลว ตองก าหนดเนอหาสาระทจะน าเสนอ การแสวงหาเนอหาสาระและขอมลคนควาจากสอและเอกสารตางๆ การศกษาวจย ผลงานวชาการ การสอบถาม/สมภาษณผเชยวชาญทเกยวของกบเรองทจะท าเปนรายการโทรทศน น ามาประมวลเพอใหไดเนอหาสาระและขอมลทถกตอง ทนสมย นาสนใจ และมความนาเชอถอ ซงเปนหนาทของผจดและกลมผลตรายการทจะตองศกษาจากอยางรอบคอบ เพราะสอโทรทศนกอใหเกดผลกระทบในวงกวาง การพจารณาเนอหาและขอมล - ความใกลตว กลาวคอเนอหานนเกยวของกบผชมหรอไม มากหรอนอย เชนดานสขภาพ ชวต และความเปนอย เปนผลดานจตวทยาเพอดงดดใจในการเปดรบ - เนอหาทมความขดแยงมกมสามารถดงดดความสนใจของผชมมากกวาเนอหาทด าเนนไปอยางราบเรยบ เชนระหวางคนกบคน คนกบสงคม คนกบธรรมชาต เปนตน - เนอหาทมความงายในการเขาใจและใหแงคดกบผชม เรองทมรายละเอยดยาก ถามการเรยบเรยงใหมใหมความงายมาขนจะไดรบความนยมมากกวาเรองราวทสบสน - เนอหาทมความยาวเหมาะสม โดยธรรมชาตของมนษยจะมขอจ ากดของสมาธกบสงใดสงหนง หากเรองทน าเสนอนนมเนอหาทยาวมากกตองสรางความสนใจเพมขนดวย เชน ภาพยนตรเรองสรโยทย เปนตน การเขยนบท (Writing a script) การเขยนบทเปนกระบวนการตอเนองจากขนก าหนดแนวความคด จนถงการวเคราะหเนอหาและขอมลและรบประเดนหลกและประเดนยอยของรายการ โดยก าหนดแผนผงการเดนเรอง โดยผเขยนจะน าไปเขยนบทละเอยดตามแผนผงรายการเปนบทสมบรณ ทมการก าหนดล าดบกอนหลงของการเสนอภาพและเสยง ผชมจะไดรบ เนอหาสาระตามวตถประสงคทก าหนดไวจากลกษณะภาพและเสยงทเดนชด) ส าหรบการเขยนบททด ประกอบดวย
- 16 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทน า ตองสน กระชบ เขาใจงาย เพอกระตนความสนใจของผชมใหเขาสเนอเรอง การด าเนนเรอง คอการน าแกนของเรอง หรอความคดรวบยอดของเรองมาคลคลายใหเหนการพฒนาอยางเปนขนตอน จดหกมม เปนจดทเคาโครงเรองทด าเนนการเกดหกมมอยางไมคาดคด หรอเปนการเสนอทศนะจากมมมองอนทแตกตางออกไป เพอชวยเสรมจด climax ใหเดนขน เปนการพฒนาแกนของเรองสงสด การสรป หรอการขมวดปมของเรองทงหมดลงอยางยนยอและมศลปะ สวนสรปจะตองสมพนธกบเนอหาและบทน า การสรปทด คอการท าใหผชมเกดความประทบใจและการน าไปพจารณาตอ การก าหนดฉาก วสดประกอบฉากและวสดประกอบกรายการ เมอเขยนบทเรยบรอยแลว ผผลตรายการจะตองมาก าหนดรายละเอยดเกยวกบฉากและวสดประกอบฉาก โดยเขยนรายละเอยดของฉากทกชนทกชดทตองใช วสดประกอบฉากทกประเภทลงในแบบฟอรมการก าหนดฉากและวสดประกอบฉากโดยแยกชนหรอชดละแผน เพอจะไดสงไปใหฝายฉากด าเนนออกแบบ สรางโมเดลและจดสรางและจดหาให วสดรายการ (program materials) หมายถง วสดเนอหาประเภทรปภาพ แผนภม ขอมลทางสถต ภาพยนตร ภาพแอนเมชน เปนตนทจะน ามาใสหรอประกอบไวในรายการ ส าหรบวสดรายการทมอยแลว กใหใสรายชอและแหลงทมาได สวนวสดรายการทตองผลตขนใหม กตองใสรายชอและก าหนดความตองการใหชดเจน เชนงานกราฟกประเภทแผนภม รปภาพ การตน เปนตน การก าหนดผแสดงทปรากฏตวและไมปรากฏตว ขนตอนการก าหนดตวผแสดงทางโทรทศน เชน ผด าเนนรายการ พธกร ผประกาศ ผอภปรายและผรวมรายการ เปนตน โดยเขยนไวในแบบฟอรมผแสดง ผผลตควรก าหนดตวผก ากบรายการไวแลวกอนการก าหนดตวแสดง และมการประชมลงมตกนกอน เพราะผก ากบจะแนะน าไดวาผแสดงคนใดมความสามารถมากนอยเพยงไร การจดท าแผนผงเวทและแผนผงไฟแผนผงเวท (Floor plan) หมายถง การก าหนดต าแหนงของผแสดง ฉาก และสงของตาง ๆ ทเกยวของกบการผลตรายการ และแผนผงไฟ (Lighting plan) หมายถง จดก าหนดต าแหนงของไฟ เพอใหแสดงทผ ผลตจะวางแผน
- 17 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ไววาจะใหไฟหลก ไฟเสรม ไฟหลง อยในต าแหนงใด ระยะใดของสตดโอ แผนผงดงกลาวมกจะใชรวมกบแผนผงเวทโดยการลากเสนแสดงต าแหนงราวแขวนไฟไวดวย การจดท างบประมาณ การจดและผลตรายการโทรทศน โดยทวไปจะมการตงงบประมาณไวกอนแลวกอนขนปงบประมาณ แตจะยงอนมตใหมการใชจายไมไดจนกวาจะมการจดท างบประมาณส าหรบแตละรายการโดยละเอยด งบลงทน คาอปกรณ อาคาร สถานท วตถ งบด าเนนการ คาเชา คาวสด งบจางงาน จางทมงาน ตวแสดง การเตรยมการผลตรายการวทยโทรทศน (Preparation stage) เปนขนของการน าสงทไดวางแผนไวแลวมาสราง ผลต และจดใหพรอมกอนจะถงวนเวลาการผลตรายการ เชน การเตรยมการครอบคลมการจดความพรอมในดานบคลากร สถานทถายท า อปกรณฉาก วสดประกอบฉาก วสดกราฟก และผแสดง เสยงและแสง และการน ามาประกอบใหสมบรณในขนตอนสดทาย การเตรยมการดานบคลากรดานการผลต ดานเทคนค และการสนบสนน เมอไดก าหนดผท าหนาทเขยนบท ก ากบรายการ ผด าเนนรายการ ผแสดง และก ากบเวทแลว ในดานเทคนค ฝายเทคนคจะก าหนดผก ากบเทคนค ( TD) ชางกลอง ชางควบคมเสยง และชางควบคมแสง ในขนเตรยมการผผลตรายการจะตองแจกบทวทยโทรทศนใหผเกยวของทกคน เพอจะไดศกษาบทลวงหนา รายชอบคลากรทงหลายเหลาน ผผลตกจะไดน าไปท าเครดตในตอนทายของรายการดวย การเตรยมสถานท และอปกรณการผลต การเตรยมสถานทในการถายท าม 2 แหง คอการเตรยมสถานทในหองผลตรายการหรอในสตดโอ และสถานทจรง (on location) ซงเปนสถานทตางๆ หรอสถานทสาธารณะโดยตองระบคว การถายท า
และปรบแตงสถานทใหเหมาะสมกบบรรยากาศของเรอง การเตรยมสถานท
- 18 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
และอปกรณการผลต สวนการถายท าในสตดโอ ฝายเทคนคจะเปนผด าเนนการเรองการเตรยมอปกรณการผลตดานกลองโทรทศน ระบบเสยง แสง และเครองบนทกภาพ ผจดและผลตรายการตองตรวจสอบความพรอมกบผก ากบเทคนคของแตละรายการ การถายท านอก สตดโอก เชนกน ผผลตตองเตรยมพรอมดานระบบควบคมแสง เสยง และฉากตามทระบไวในบท การเตรยมฉาก วสดประกอบฉาก เครองแตงตวและแตงหนา
ฝายศลปกรรมฉากจะเปนผออกแบบผลตและจดฉากกบวสดประกอบฉากตามความตองการของผผลตรายการ และมเวลาแกไขเพมเตมกอนวนเวลาก าหนดบนทกรายการหรอออกอากาศ ผผลตรายการควรมาตรวจสอบการสรางฉากลวงหนา 1 วน และจะตองเอาใจใสดแลการตดตงและจดฉากอยางใกลชดในชวงเวลาทฝายฉากก าหนดไวใหเปนเวลาส าหรบจดฉากในสตดโอ ในดานการแตงหนา แตงตว โดยเฉพาะรายการละคร ผผลตกตองสงการใหมการออกแบบสงตดและตรวจสอบคณภาพของเครองแตงตวประเภทตาง ๆ ใหพรอม สวนการแตงหนามกจะเปนการเตรยมการขนสดทายเกยวกบคนหลงจากแตงหนาแลวกจะไดเขาฉากถายท าไดทนท
การเตรยมวสดกราฟกและวสดรายการ เชน รปภาพ แผนภมตาง ๆ ภาพประกอบตดตอภาพยนตรและภาพการตนทจะตองน ามาแทรกในรายการ พรอมทงตรวจสอบในดานขนาดและสดสวนของคณภาพของงานใหพรอมกอนทจะถงวนเวลาผลตรายการ ซงจะเปนการประหยดเงนและเวลา และใชกระบวนการตดตอใหนอยลง การคดเลอกตวผแสดง การเตรยมการดานผแสดงและผปรากฏตวทาง โทรทศน เปนการดแลใหผทเราก าหนดตวไวทจะใหเปนผด าเนนรายการ ตวละคร ไดมการซกซอมบทเพอใหการด าเนนการผลตเปนไปอยางราบรน เพราะถามการหยดเพอถายซ าบอย ๆ จากการทผด าเนนรายการ พธกร หรอนกแสดงลมบทกจะเปนการสนเปลองเวลาและคาใชจาย การเตรยมการดานเสยงและแสง เปนการจดต าแหนงไมโครโฟน การคดเลอกเพลงทใชในการประกอบรายการ และทดสอบเสยงไวใหพรอมส าหรบการผลตรายการไดทนท สวนดานแสงเปนการจดต าแหนงไฟหลก ไฟเสรม และไฟหลง รวมทงไฟประเภทตาง ๆ โดยค านงถงธรรมชาต ทศทาง และความเหมาะสมของแสงทใชในแตละรายการ เชน การใหแสงจา (Hard light) และแสงนวล (Soft light) ตามทตองการ การตดตงฉากและอปกรณการผลต
- 19 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
เปนการเตรยมการขนสดทาย ทผผลตรายการจะตองควบคมและดแลใหทกอยางเปนไปตามทตองการ เชน การจดและตดตงฉาก การตดตงอปกรณ การจดระบบเสยง และระบบแสง เมอการตดตงเรยบรอยแลวกพรอมส าหรบการผลตตามเวลาทก าหนด ขนการผลต (Production stage) เปนขนตอนทกลมผเกยวของตองด าเนนการตามระยะเวลาส าหรบการผลตรายการทก าหนดไว ซงมทงหมด 3 ขนตอน - ขนการประชมกอนการผลต - ขนซอม - ขนบนทกรายการหรอออกอากาศจรง การประชมกอนการผลตรายการ (Pre-production conference) เปนการประชมหารอกนระหวางผผลต ผก ากบรายการ ผก ากบเทคนค ผก ากบเวท ชางกลอง ชางคมแสง ชางคมเสยง ฝายฉาก และผรวมรายการ เพอใหทราบขนตอนการผลตอยางชดเจน ผผลตรายการตอง ชแจงนโยบายและวตถประสงคของรายการใหทกคนทราบ แลวมอบใหผก ากบรายการท าหนาทชแจงรายละเอยด และบทบาทของผรวมงาน จากการทผก ากบรายการมอ านาจก ากบรายการใหส าเรจ สวนผผลตรายการมอ านาจควบคมการผลตรายการทงหมด ขนซอม การซอม (Rehearsal)
เปนกระบวนการเตรยมทกคนใหผานขนตอนเหมอนทจะเกดขน จรง ๆ ในรายการ แมรายการนนจะผลตแบบงายๆกตองมการซอมในลกษณะใดลกษณะหนงเสมอ ส าหรบทมการปฏบตกนอยม 5 รปแบบ การซอมแหง (Dry Run) การซอมผานแตละฉาก(walk through) ซอมกลอง ( Camera Rehearsal) ซอมผานกลอง ซอมเหมอนจรง (Final Dress Rehearsal) ขนผลต ขนผลตรายการเปนขนทด าเนนการทนทหลงจากการซอมแลว สงทผก ากบรายการตองท า คอตรวจสอบกบผก ากบเวทวาทกคนมความพรอมหรอไม ประกาศบอกเวลาทเหลอกอนออกอากาศโดยผานการสอสารภายในตรวจสอบกบหนวยตางๆโดยการขานชอแลวใหผเกยวของขานรบแลว
- 20 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
เมอพรอมแลวใหบอกเวลาทเหลอและใหทกคนเตรยมพรอม เพอการออกอากาศสงทกคนใหเตรยมพรอมเมอทกคนพรอมใหผก ากบ ตรวจสอบความพรอม โดยการขานกบฝายตางๆ ดงน
ผก ากบ นกแสดงพรอม นกแสดง พรอม ผก ากบ กลองพรอม กลอง พรอม ผก ากบ เดนเทป 5 4 3 ( 2 1 ไมตองออก เสยงใหทกคนนบในใจ) ผชวยผก ากบ วาง เสลทในจอ ตงแตนบ 5และดงออกจากกรอบภาพเมอนบถง 3 ผก ากบ เทค หมายถง ตองการใหมการถายท าใน ชอตนนใหม คท หมายถง พอใจ ใหยตการถายท าในชอตนนได ในกรณทเปนรายการบนทกเทป จะตองบอกวา 5วนาท เดนเทปและนบถอยหลง ...”
ขนหลงการผลตหรอขนการตดตอ Post Production น าภาพทได และสออนๆ มาบนทกลงในคอมพวเตอรแลวท าการตดตอ หลงจากนนน าไปใชกบลกษณะงานตางๆ ตอไป การน าเสนอและประเมนคณภาพรายการ (Presentation & Evaluation stage) เปนขนการพจารณาวารายการมคณภาพ สามารถน าออกอากาศหรอไม หรอตองปรบปรงอะไร รวมทงตรวจสอบวาเมอท าการออกอากาศไปแลวมผลตอบรบจากผชมอยางไร การประเมนคณภาพรายการอาจท าได 3 ทาง คอ ประเมนขณะทก าลงผลตรายการ ประเมนเมอผลตรายการเสรจแลวและประเมนเมอไดออกอากาศไปแลว การน าเสนอสามารถน าเสนอได 2 ลกษณะคอ 1.การออกอากาศสด Live Broadcast วธการน คอการน าเสนอ ดวยชองทางตางๆ มกจะมคาใชจายคอนขางสง วงจรปด (CATV,MATV)
คลนวทย (Broadcast VHF,UHF) ดาวเทยม (C-Band,KU-Band) อนเทอรเนต (Internet TV)
2.สอบนทกทไมไดออกอากาศ Media Archive
- 21 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
สอบนทกดวยแสง Optical Disk สอบนทกดวยเทป Tape Magnetic สออนๆ Flash Rom
การประเมนขณะทก าลงผลตรายการ กระท าไดดงน ใหบคลากรเทคนคตรวจสอบสญญาณภาพและเสยงทบนทกไวแลววามระดบและคณภาพตามทตองการหรอไม โดยตรวจสอบท Waveform Monitor หรอดจากทบนทกเทปไวแลว ควรมการบนทกเทปทกครงขณะทซอมผานฉากและกลอง เพอจะไดตรวจสอบคณภาพทางเทคนคได ในขณะผลตรายการ ผก ากบรายการตองประเมนภาพการแสดง เสยง ลลา และความถกตองของการพดดวยตนเองดวยและจะตองยตการแสดงทนททผดพลาด การประเมนเมอผลตรายการแลว การประเมนโดยกลมผเกยวของกบการผลตรายการของทางสถานโทรทศน ทไดรบการแตงตงเปนคณะกรรมการประเมนในดานความถกตองดานสาระ ความเหมาะสมดานรปแบบรายการ คณภาพทางเทคนค และการขดตอระเบยบหรอกฎหมายทเกยวกบศลธรรมความดงาม คณะกรรมการประเมน มกจะประกอบดวย ตวแทนของฝายจดรายการฝายเทคนค ผทรงคณวฒ และหนวยงานควบคมการออกอากาศรายการ เชน กกช. (คณะกรรมการกจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนแหงชาต) เปนตน ผลจากการประเมน จะน าไปสการปรบปรง เปลยนแปลงตามระดบของปญหาตอไป การประเมนเมอไดออกอากาศรายการไปแลว จดอยในขนการประเมนการใชจรง ทมลกษณะคลายกบการประเมนผลการรบชมของผชม(trial run หรอ pilot testing) เมอออกอากาศไปแลว ควรมการประเมนปฏกรยาเปน 2 ระยะ คอ - ประเมนทนทหลงจากออกอากาศ เพอดวาผชมชอบไมชอบประการใด - ประเมนหลงจากออกอากาศไปแลวชวงเวลาหนง การประเมนอาจท าไดโดย 1.การสมตวอยางสมภาษณดวยโทรศพท หรอดวยตวเอง หรอการสงแบบสอบถาม
- 22 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2. หรอวธทสองเปนการเกบขอมลจากจดหมายหรอโทรศพททมผเขยนหรอโทรศพทเขามาตชม หรอจากการวพากษวจารณของสอมวลชน การผลตในสาขานเทศศาสตร
นอกจาการผลตในรปแบบของรายการโทรทศนทางการศกษาแลว ยงมการผลตรายการโทรทศนอกรปแบบหนง การผลตรายการโทรทศนแบบน มกจะใชกบงานสอสารมวลชน หรอกลมเปาหมายเปนวงกวาง ไมม กลมเปาหมายทชดเจน วตถประสงคในการผลตรายการกไมไดเนนหรอ ใหความส าคญกบการน าไปใช มกจะเปนการน าเสนอทมผชมตองการอยแลว เชน รายการขาว รายการบนเทง รายการสารคด ซงกระบวนการในการผลตกคลายคลงกน โดยใชตวอกษร P เชนเดยวกน
3P กบการผลตรายการโทรทศน
P1 = Pre ‟ production คอ ขนตอนกอนผลตรายการ P2 = Production คอ ขนตอนของการผลตรายการ P3 = Post ‟ production คอ ขนหลงการผลต เปนการล าดบและเชอมโยงขอมลทงหมด 1. ขนกอนการผลต (Pre ‟ production) เปนหวใจส าคญในการผลตรายการโทรทศน ในขนตอนนคอ จดเรมตนของการท างาน
หากมการวางแผนเตรยมงานไวดมรายละเอยดขนตอนวธการท างานชดเจน แมจะตองใชงบประมาณ ใชเวลามากกวาขนตอนอน ๆ กคมคา เพราะจะท าใหการท างานในขนตอนอน ๆ สะดวก รวดเรว ลดปญหาตาง ๆ ได เปนอยางด โดยมรายละเอยดทส าคญดงน 1.1 การวางแผน ( Planning) คอ การก าหนดทศทางขนตอนในการท างานวาจะท าอะไร จะท าอยางไร จะไดอะไร เปนการตงค าถาม และหาค าตอบ หาขอสรปใหใกลเคยงกบค าถามไดมากทสด โดยมหวขอไวตงค าถามหลก ๆ 7 หวขอ ดงน
1.1.1 ก าหนดวตถประสงค ท าไมจงตองท า ( Why?) เพอระบสงทตองการชดเจน สามารถน าไปปฏบตได มขอบเขตในการด าเนนงาน
1.1.2 ก าหนดเปาหมาย จะท าอะไร ( What?) ก าหนดเพอเปนการคาดหวงผลส าเรจไวลวงหนา ทงในดานปรมาณและคณภาพ
- 23 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
1.1.3 จดล าดบขนตอนการท างาน จะท าเมอไร ( When?) ก าหนดระยะเวลาท างานแตละขนตอน ตงแตตนจนถงขนตอนสดทาย โดยระบวน เดอน ป ของขนตอน
1.1.4 ก าหนดวธการท างาน จะท าอยางไร ( How?) ระบรายระเอยดในแตละกจกรรมวาจะตองท าอยางไร เขยนไวใหละเอยดเพอสะดวกตอการน าไปปฏบตจรง
1.1.5 ก าหนดสถานท ทไหน ( Where?) จะผลตรายการหรอถายท าในสถานทหรอนอกสถานททไหนบาง ระยะทางใกลหรอไกล ตดตอทไหน เสรจแลวจะไปเผยแพรทไหนบาง
1.1.6 ก าหนดผรบผดชอบในแตละขนตอน ใคร (Who?) มอบหมายในแตละกจกรรม ระบหนาทขอบเขตในการการท างานใหชดเจน โดยค านงถงคณภาพของงานและความรความสามารถของคน
1.1.7 ก าหนดงบประมาณคาใชจาย เทาไร (How much?) คดใหละเอยดแมในสวนปลกยอยอน ๆ ทอาจคาดไมถงกตองคดเผอไว
1.2 การจดท าเนอหา ( Content) เมอตงค าถามและหาค าตอบไดแลว กอนทจะผลตรายการ จ าเปนทจะตองมเนอหาส าหรบใชเขยนบททมความถกตองชดเจนและมความเหมาะสมกบกลมเปาหมาย เนอหาจะตองไมสงผลกระทบในทางทเสอมเสยตอสงคมมสาระทใหขอคดทด
มประโยชนตอผชม โดยมทมาของแหลงขอมลดวยวธตาง ๆ 1.2.1 รวบรวม คนควาหาขอมลจาก เอกสาร ในหองสมด ผลงานวจย บคคลท
เกยวของ ผเชยวชาญ นกวชาการ ฯลฯ จากสถานทจรง โดยการออกไปส ารวจพนทจรง ( Scout Location)
1.2.2 วเคราะหขอมลทคนควารวบรวมมา สรปจดท าเปนรางเนอหา 1.2.3 จดท าเนอหาเรยบเรยงใหถกตองเพอใชเปนแนวทางในการเขยนบท 1.3 การเขยนบทโทรทศน (Scripting) บทเปนเสมอนแผนทเดนทางแบบแปลนการกอสราง หาก
มรายละเอยดชดเจน อานแลวเขาใจ กจะท าใหการถายท าสะดวกและรวดเรวขน โดนมล าดบขนตอนดงน 1 .3.1 สรางสรรครปแบบการน าเสนอ เชน สารคด สาธต ละคร ขาว ฯลฯ อาจ
ผสมผสานใหมความหลากหลาย (Variety) แตอยาใหเบยงเบนประเดนของเรอง 1.3.2 ก าหนดแกนของเรอง ( Theme) ตองมเอกภาพ ( Unity) สนอานแลวเขาใจงาย
ตวอยางเชน แกนของเรองภาพยนตรเรองนางนาก คอ ความรกและความพลดพราก 1.3.3 ก าหนดเคาโครงเรอง ( Plot/Treatment) โดยก าหนดสดสวน เชน มบทน า
(Introduction) ประมาณ 10% มเนอหา ( Content) ประมาณ 80%มบทสรป ( Summary) ประมาณ 10% และในตอนจบ จะมจดสดสอดของเรอง (Climax)
- 24 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
1.4 การประสานงาน (Co-ordinting) การท างานเปนกลม การประสานงานเปนสงทส าคญมาก ตองใหทกคนในกลมรและเขาใจตรงกน การสอความหมายตองชดเจนไมคลมเครอ ก าหนดนดหมาย ประชมวางแผน ขนตอนการท างาน ใครมหนาทท าอะไร ทไหน เมอไร อยางไร เพอใหทกคนรบทบาทหนาท ความรบผดชอบ และขอบเขตการท างานของตนเอง จะท าใหงานการท างานของตนเอง จะท าใหการผลตรายการบรรลผลส าเรจ
1.4.1 ในคณะท างาน (Staff) ประกอบดวย ฝายอ านวยการสราง ผอ านวยการสราง( Executive Producer) ผเขยนบท( screenplay) ผประสานงาน Co Worker ฝายธรการ Secretary ฝายเสอผา Customs ฝายอปกรณประกอบฉาก Prop ฝายแตงหนา Make Up
ฝายผลต ผก ากบ(Director) ผชวยผก ากบ(Co Director) ผชวยผก ากบฝายศลป(Art Director) ทมงานดานเทคนค ภาพ แสง เสยง และระบบ (Technician Team)
นกแสดง บคลากร เบองหนากลอง พธกร วทยากร ผแสดง เบองหลงกลอง นกพากย ผบรรยาย
1.4.2 สถานท อยทไหน ระยะทางใกลหรอไกล เดนทางไปอยางไร ตองใชพาหนะอะไร „ ถายท าทไหน ในสถานท (Studio) หรอนอกสถานท (Outdoor) „ ตดตอรายการ ทไหน „ เผยแพรรายการ หรอน าไปใชทไหน
1.4.3 งบประมาณ แบงออกไดเปน 2 ประเภทคอ
- 25 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
„ งบลงทน คาใชจายตาง ๆ ทจายไปแลวสามารถน ามาใชใหมได เชน คาซอกลอง ซอมวนเทป อปกรณตางๆ หรออปกรณประกอบฉาก คาใชจายในสวนนมกจะมราคาสง ดงนน หากโรงเรยนจะผลตรายการ อาจจะตองใชระยะเวลาในการจดซอหรอการสะสมเครองมอไปเรอยๆ
„งบด าเนนการ ไดแกคาใชจายตางๆทจายไปแลว จะตองจายทกครงทมการผลตรายการเชนคาจางวทยากร ผแสดง พธกร คาเชาอปกรณ คาเบยเลยง ทพก คาเดนทาง จดซอวสดประกอบรายการ คาโทรศพท คารบสงเอกสาร
„ อน ๆ ทจ าเปนตองใช ซงตองตงงบประมาณส ารองไวใหพรอม 1.4.4 การประสานงานดานธรการ การเงน พสด ฯลฯ
นดหมายสถานท การท าหนงสอขออนญาต การเตรยมเอกสารตางๆ การตดตอนดทมงาน การประสานงานกอนการเดนทาง และระหวางการเดนทาง
P2.ขนตอนการผลตหรอถายท า (Production) ในขนตอนนคอการน าสงทคดไวในแผนกระดาษน ามาปฏบตใหเกดผลเปนรปธรรม แม
จะไมตรงตามแผนทคดไวทงหมด แตกตองพยายามเดนตามแผนใหมากทสด โดยยดหยนในการปฏบตแตยดหยดในหลกการ ในการถายท านน ควรเลอกใชอปกรณใหมความเหมาะสมกบรปแบบของรายการไดดงน
2.1 การถายท าในสถานท (Studio Production) มขอไดเปรยบ คอ สามารถควบคมแสง เสยง และจดตกแตงฉากไดอยาไมกงวลกบสภาพดนฟาอากาศ ฝนตก อากาศรอน หนาว สามารถควบคมไดทงหมด ถายท าไดรวดเรว เพราะสวนใหญจะมกลองไมต ากวา 3 กลอง จะท าใหถายท าไดอยางตอเนองจากหลายมมมอง มล าดบขนตอนการท างานดงน
2.1.1 จดท าฉาก ตกแตงฉากตามทออกแบบไว 2.1.2 จดแสงใหไดบรรยากาศตามบทและสภาพของฉาก 2.1.3 จดตดตงไมโครโฟนตามจ านวนและจดทก าหนด 2.1.4 จดวางต าแหนงกลอง 3 กลอง ตามจดทก าหนดและทศทางการเคลอนยายกลอง
เพอเปลยนมมและขนาดภาพ 2.1.5 ซกซอมกบทกฝายทเกยวของ ทงทมทมารวมดานเทคนคและผทมารวมใน
รายการใหมความเขาใจตรงกน ขนตอนเปดรายการเปนอยางไร จะปดรายการดวยกลองไหนซกซอมใหเหมอนกบรายการจรง
- 26 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2.1.6 ลงมอถายท าตามทไดซกซอมไวระหวางการบนทกรายการในกรณทไมใชรายการสด หากไมถกตองหรอไมเหมาะสม จะตองสงหยด ( Cat) ทนท ตองควบคมคณภาพ ระดบเสยง ความถกตองของเนอหา เมอถายท าจบแลว ควรถายภาพเผอไวแกไข Insert บาง
2.2 การถายท านอกสถานท (Outdoor Shooting) แบงออกเปน 3 แบบ คอ 2.2.1 แบบใชกลองเดยว เรยกวา ชด ENG. (Electronic News Gathering) ลกษณะ
ทตวกลองกบเครองบนทกเทปประกอบตดกน ทงแบบทถอดแยกสวนได ( Dockable) และเปนทประกอบเปนชนเดยวกน (One-piece หรอ Camcorder ) จงเหมาะส าหรบงานถายท าขาว ถายท าสารคดทตองการความคลองตว สะดวก รวดเรวในการท างานใชทมงานไมมาก เพยง 2 ถง 3 คนกได การถายท ารายการโทรทศน การถายลกษณะของขาว ENG ( Electronic News Gathering ) ใชกลองตวเดยว มกจะใชกบงานผลตขาว สกป,สารคด การถายท าภาพยนตร หรอละครโทรทศนท ตองการลดงบประมาณ อปกรณประกอบดวย กลองวดทศน ไมคโครโฟน รเฟลก ‟ ไฟกลางคน ขาตงกลอง
2.2.2 แบบใชกลอง 2 กลองขนไป เรยกวา ชด EFP. (Electronic Field Production) ใชอปกรณคลายกนกบในหอง Studio ตอสาย Cable จากกลองเชอมตอไปยงเครองผสมสญญาณภาพ (Vision Mixer) สามารถเลอกภาพไดจากหลายกลองและหลายมมมอง ถายท ากจกรรมไดอยางตอเนอง แตไมไดตดตงอปกรณตายตว สามารถเคลอนยายไดตามโอกาสและสภาพการใชงาน เหมาะกบรายการสนทนา สาธต อภปราย ฯลฯ ทมการถายท านอกสถานทตามเหตการณจรง จงมลกษณะการท างานผสมผสานคลายกบการผลตรายการใน Studio และENG. การถายรายการโทรทศน ลกษณะ EFP ( Electronic Field Production ) ใชกลอง 2 กลองขนไปมกจะใชกบงานผลตรายการวเคราะหขาว ละครโทรทศนท อปกรณประกอบดวย กลองวดทศน ไมคโครโฟน ไฟกลางคน ขาตงกลอง อปกรณควบคม กลองCCU อปกรณเลอกภาพ Switcher
- 27 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2.2.3 แบบใชรถ Mobile Unit มอปกรณระบบตางๆ คลายในหองผลตรายการ ( Studio)
และชด EFP. ตดตงไวบนรถยนต สามารถเคลอนยายไปยงสถานททเกดเหตได การเตรยมการและการผลตรายการจงมข นตอนคลายกบการท างานใน Studio, EFP การผลตรายการโดยรถ Mobile จะเปนการบนทกเทปแลวน ามาตดตอท า Post-production ภายหลง แตถาเปนการถายถอดสดบรรยากาศเหตการณในขณะนนจรง เชน การแขงขนกฬา งานพระราชพธ การประชมสมมนา ฯลฯ จะตองมชดสงสญญาณจากรถ Mobile Unit ไปยงสถานแมขาย เพอสงเผยแพรรายการออกอากาศทางสถานโทรทศนในเวลาจรงเรยกรถถายท านวา รถ OB. Van (Outside Broadcast Van) P3. ขนหลงการผลตรายการ Post-production
ขนตอนนเปนขนตอนทส าคญมาก เพราะเปนขนตอนสดทาย และการมาถงในขนตอนน กอาจเปนการสะทอนหรอเปนการสะสมปญหาตางๆทเกดขนจากกระบวนการเตรยมการผลต และการผลต ขนตอนนจงมกจะท างานภายใตความกดดนตางๆ ซงอาจเกดขนได จากกระบวนการตางๆ และยงตองท างานแขงกบเวลาดวย เพราะงานโทรทศน การสงงานจงเปนประเดนทส าคญมาก และการตดตอเปนงานขนตอน
CCU
CCU
ประเภทของการถายท า ประเภทของการถายท า EEFFPP
กลองวดทศน2 กลอง
ไมคโครโฟน
Switcher สวทชเลอกภาพ
อปกรณในการตรวจภาพ Monitor
เครอง บนทกเทป
Mixer เครองผสมเสยง
- 28 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
สดทายทส าคญมาก แมการถายท ามาจะดเพยงใด แตถาหากตดตอไมด รายการกจะขาดความสมบรณ ไมนาสนใจ ขนตอนนจะตองพถพถนทงดานเทคนคและศลปะ ซงมล าดบขนตอนการท างานดงน
3.1ตดตอแบบคราวๆหรอขนตอนในการบนทกเทปทถายท ามาลงสเครองคอมพวเตอร การท างานหากมการวางแผนและมการบนทกขอมลในการถายท าไว การเขาถงขอมลและการเลอกขอมลทตองการจะท าใหงานเรวขน
3.2 ตดตอแบบ On Line เปนขนตอนทส าคญคอการน าขอมลรายละเอยดและเทคนคพเศษ เชน ซอน ตวอกษร พลกเปลยนภาพ Dissolve, Wipe จดท าไตเตล(Title) เครดต (Credit) ทายรายการ เพอแสดงความรบผดชอบผลงาน และเปนประวตไวสบคนได บนทกเสยงบรรยาย เสยงดนตร โดยเนนคณภาพทสมบรณและถกตอง กอนทจะน าไปใชงานตามวตประสงคตอไป เลอกใชตามวตถประสงคตอไปน เลอกใชอปกรณได 2 แบบเชนเดยวกน
3.2.1อปกรณแบบ Non-Linear เปนการใชคอมพวเตอรแตจะบบอดขอมล ( Compress) ใหมความละเอยดของภาพคมชดสงโดยใชขอมล EDL.จากวธ Off Line มาใชเปนตวอยาง
3.2.2 อปกรณแบบ Linear ใชเครอง Video Tape เปนเครองเลน(player) จ านวน 2 เครอง ตอเชอมกบเครองผสมสญญาณภาพและสรางภาพพเศษ SEG.(Special Effect Generator) ไปยงเครองบนทก ( Video Tape Record) หรอเรยกการตดตอแบบนวา A/B Roll Editting โดยม A และ B เปนเครองเลน (Player) ซงในลกษณะน จะไมไดใชงานกบ ทางดานการศกษาเนองจากมราคาของอปกรณคอนขางสงมาก
***หมายเหต
1. Off Line/ On Line เปนวธและการตดตอ Off Line จะใชอปกรณหรอเครองมอทไมตองมคณภาพสงกได การตดตอดวยวธน จะท าใหประหยดงบลงทนมากเพราะอปกรณ Off Line ราคาไมแพง หรออาจจะเรยกวธน Off Line นวา การท า Pre-edit และการตดตอแบบ On Line ทใชอปกรณคณภาพสง มราคาแพง เรยกวา Pre-edit กได
2. Linear และ Non-Linear เปนชนดของอปกรณหรอเครองมอ Linear เปนอปกรณแบบเกทแยกชนสวน แต Non-Linear จะเปนเทคโนโลยใหมทรวมการท างานทกอยางไวในคอมพวเตอร ถาจะท าเทคนคพเศษใหไดคณภาพเทากน อปกรณ Non-Linear จะมอปกรณ Linear มาก แตทงสองแบบตางกมทงขอดและขอดอย จงควรศกษาขอมลกอนตดสนใจทจะลงทน
- 29 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
3.อยาเสยเวลากงวลกบเรองของอปกรณมากเกนไป เพราะเทคโนโลยดานนเปลยนแปลงเรวมาก ควรค านงถงเทคนค หลกการการผลตรายการทด มคณภาพตามอปกรณทมอย เพราะบางครงรายการทดกไมไดหมายความวา จะตองผลตมาจากอปกรณรนใหมหรอมราคาแพงเสมอไป
- 30 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทท 5 วสดและอปกรณในการผลตรายการโทรทศน
วตถประสงคการศกษา 1. เพอมความรความเขาใจในเรองวสดอปกรณในการผลตรายการโทรทศน 2. เพอใหมความรความเขาใจในการเลอกใชวสดอปกรณในการผลตรายการโทรทศน ในการผลตรายการโทรทศนครงหนง จะใชวสดอปกรณจ านวนมาก ซงจะมากหรอนอยกขนอยกบลกษณะของการผลตรายการนน ๆ เชน การผลตรายการดวยกลองตวเดยว กอาจจะใชวสดอปกรณนอย แตถาเปนการผลตรายการทใหญ หรอใหญมากกตองใชวสดอปกรณมากขนเรอย ๆ กลาวคอ กตองใชกลองจ านวนหลายตวมากขน ระบบไฟสองสวางกหลายดวง ฉากกตองใชมากขน หรอบรเวณจบภาพกตองใหญขนตามไปดวยวสดทใชประกอบกจะตองมากขนไปดวยเปนตน วสดอปกรณในการผลตรายการดงกลาวจะประกอบดวยหลายระบบ คอ 1. ระบบการถายภาพ 2. ระบบการบนทกภาพ 3. ระบบการล าดบและการตดตอภาพ 4. ระบบแสง 5. ระบบเสยง 6. ระบบควบคมการผลตรายการ 7. ระบบสภาพแวดลอมการถายท า วสดในการผลตรายการโทรทศน มกจะแบงออกไดเปน สามประเภทดงน
วสดทใชในการผลตรายการโทรทศน วสดประเภทนใชแลวหมดไป เชนกระดาษ น าหมก คาถายเอกสาร แ แผนบนทกเสยง หรอเทปบนทกเสยง มวนเทป แผน CD สอทใชในการบนทกภาพวดทศน ซงมหลายประเภทดงน
- 31 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
วสดประกอบในการผลตรายการ วสดประเภทน สามารถน ากลบมาใชใหมได เชน แผนเสยง แผนเพลงประกอบ
วสดในการถายท า วสดในการประกอบฉาก ใชส าหรบท าใหสงแวดลอมเหมอนจรงมากยงขน เชน อปกรณประกอบฉากตางๆ
อปกรณในการผลตรายการโทรทศน ในการผลตรายการโทรทศน กลองโทรทศนถอไดวาเปนอปกรณทมความส าคญมากเพราะเปนสอ
ในการบนทก ทงภาพและเสยง เดมกลองโทรทศนถอก าเนดมาใกลเคยงกบ เครองรบโทรทศน กลองโทรทศนในยคกอน จะไมมความไวแสงมากนก เพราะอปกรณทใชรบสญญาณภาพ เปนหลอดรบภาพ ซงตองใขปรมาณแสงสงมาก ใน 20-30 ปทผานมา อปกรณสวนนไดรบการพฒนาโดยโชอปกรณรบภาพประเภท CCD หรอCMOS เชนเดยวกบกลองถายภาพแบบดจตอล กลองวดทศนสามารถแบงตามลกษณะการใชงานไดดงน 1.กลองเสมอนฟลม Film Look เปนกลองทพฒนามาจากกลองโทรทศน เลนสสามารถเปลยนได เนนทเลนสมเครอง บนทกเทปใชกบงาน ENG เทานน ม Viewfinder และ eye pitch ดานหลง ใช กานจบบงคบท างานไดนมนวลมากเนนคณภาพมาก ความละเอยดสงมาก ปรบจ านวนภาพตอวนาทได 2.กลองทใชในการถายท า Studio มความคมชดสงมากเลนสสามารถเปลยนได ไมมเครองบนทกเทป ใชกบงาน EFP เทานนมววไฟเดอรดานหลง ใช กานจบบงคบท างานไดนมนวลมาก คณภาพสงมาก ราคาแพงมาก 3.กลองทใชในการถายท า Camcorder เปนกลองทพฒนามานานมาก
- 32 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
เลนสสามารถถอดเปลยนได มเครองบนทกเทปในตวเอง ใชกบงาน ENG และEFP ม eye pitch และปจจบนมจอ Monitor ใช มอจบบงคบและตอกบกานจบบงคบได ท างานไดหลากหลายพนท เปนกลองทนยมใชกนมากทสด มสอในการบนทกหลากหลายรปแบบ 4.กลองทใชในการถายท า HandyCam เปนกลองทพฒนามาจากกลองทใชตามบานกลองประเภทนมกจะม เครองบนทกเทปหรอมเดยอนๆได ในรน Prosumer เลนสสามารถถอดเปลยนได มเครองบนทกเทปในตวเอง ใชกบงาน ENG และEFP(Prosumer) ม eye pitch และปจจบนมจอ Monitor ใช มอจบบงคบและตอกบกานจบบงคบได ท างานไดหลากหลายพนท เปนกลองทนยมใชกนมากเพราะราคาไมสง ขนาดเลก มสอในการบนทกหลากหลายรปแบบ
นอกจากแบบ Prosumer แลว กลองประเภทนยงมใชกนในตามบานอกดวย ซงในปจจบนกมความคมชดสง และสามารถใชในการผลตรายการไดเชนเดยวกน
- 33 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
5.กลองถายภาพทสามารถถายวดโอได เปนกลองแบบนเปนกลองทพฒนามาจากกลองถายภาพนงทม ฟ งกชนในการถายภาพวดโอได กลองแบบนมขนาดของอปกรณทรบภาพมขนาดใหญมความคมชดสงและมขอดทสามารถเปลยนเลนสถายภาพนงทมหลายขนาดและมคณภาพสงได ปจจบนกลองแบบนถกน ามาใชในงานถายภาพยนตรโฆษณาหรอถายภาพยนตรสนกนอยางแพรหลายขอเสยทส าคญคอกลองแบบนคอถายนานๆไมได เนองจาก CMOS หรออปกรณรบภาพจะเกดความรอนมาก ท าใหเสยหายได
6.กลองประเภทอนๆ เปนกลองทมใช เพองานเฉพาะกจหรอใชเพอทดแทนกลองปกตเทานน กลองประเภทนไดแก กลองขนาดเลกใชแอบถาย หรอกลอง วงจรปด
อปกรณในการรองรบ กลอง
- 34 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
เปนอปกรณทส าคญ เพราะจะท าใหภาพออกมาดหรอไมขนอยกบขาตงกลอง ขาตงกลองมหลายขนาดเชน ขาสง ขาเตย ขาเดยว
นอกจากนแลว ยงมอปกรณอนเพอสรางมมภาพแปลกๆและนาสนใจไดแก
- 35 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
Steadicam Projib Cran บงคบกลอง ราง Dolly อน ไมโครโฟน MIC ไมคทใชในการผลตรายการโทรทศน มกจะมอย 2 ชนดคอ ไมคเนบ และไมคกลองหรอไมคบม ในการใชงานอาจเลอกใชตามความเหมาะเหมาะสม
- 36 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ไฟและแผนสะทอนแสง เปนแหลงเพมแสง โดยจะใชในงานในสถานท เพราะควบคมไดงายกวา หากเปนนอกสถานท อาจจะตองหาเครองป นไฟ หรอแหลงพลงงานอนๆ หากเปนตอนกลางวนอาจใช แผนสะทอนแสงของการถายภาพนงได แผน แสลท หรอ แคปเปอรบอรด
ใชเพอการบนทก หรอเขยนบนทกรายละเอยดของภาพทใช จ านวนเทค และขอมลอนๆเพอใชในการตดตอดวย
สายสญญาณหรอสายไฟฟาประกอบ Monitor ตรวจสอบภาพ อปกรณอนๆ เปนอปกรณทน ามาเสรมเพอใชงานเฉพาะดานเทานนเชน ฟลเตอรส หรอการใชอปกรณอนๆ
- 37 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทท 6 การประกอบภาพโทรทศนเพอการศกษา
วตถประสงคการศกษา 1. เพอใหมความรความเขาใจเกยวกบความหมายของภาพในการผลตรายการโทรทศนเพอการศกษา 2. เพอใหทราบแนวทางในการพจารณาเกยวกบการประกอบภาพโทรทศนเพอการศกษา 3. เพอใหมความรความเขาใจเกยวกบปจจยการผลตรายการโทรทศนเพอการศกษา การจดขอบเขตของภาพในแตละกรอบภาพ ( Framing )
สวนประกอบส าคญในการถายโทรทศนคอ การจดกรอบภาพใหต าแหนงทต งของวตถ อยในทเหมาะสมภายในกรอบภาพ โดยปกตภาพทปรากฏบนจอโทรทศนจะเปนภาพของคนเสยสวนมาก ดงนนจงจะขอยกตวอยางโดยใชรางกายคนเปนตวอยาง โดยจดตามหวขอตอไปน Head room
หมายถงพนทวางบนสวนบนของสงทถายจนถงเสนกรอบบนของภาพ ถาทงวางมากเกนไปภาพกไมนาด ปรมาณพนททกลาวนจ าเปนตอสงตอไปน
1.การจดภาพใหสมดลย สอความหมายทถกตองและจะไดภาพทนาด เมอเวนพนทวางสวนบนไดเหมาะสม
ดานบนแนนไป เวนทดานบนมากไป การจดภาพเหมาะสม
- 38 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2.ภาพบางสวนจะหายไป ขนาดของภาพทปรากฏใหเหน อาจจะหายไปบางสวน ถาคนคมกลองถายลนกรอบ ดงนนจงควรใหภาพอยภายในกรอบ ภาพทเปนหนาคน
ดวงตาเปนจดส าคญทสดดงนนควรจดภาพใหดวงตาอยในกรอบภาพ แนวจด ๆ เปนแถบ หรอ 2/3
ตามขนาดความกวาง ของกรอบภาพ
กรอบภาพแนวดง เมอคดจะจดภาพตามแนวดงใหเปนภาพโคลสอพ ( Close-ups ) ใหระวงเกยวกบการเวนเนอท
เหนอศรษะ ( headroom ) มากหรอนอยเกนไป สวนบนของหวไมควรแตะกรอบภาพดานบนหรอดานลาง นอกจากวาจะเปนภาพทถายในระยะใกลมากขนาดทเรยกวาลนกรอบ เชน กรอบภาพตดสวนคางและหนาผาก
กรอบภาพในแนวระดบ เมอคดจะจดภาพโดยค านงตามแนวนอนหรอแนวระดบ ภาพคนทมองไปทางดานขวา เราควรทจะ
จดใหภาพเยองไปทางซายของศนยกลางจอภาพ เวนททางดานขวาของจอไวมากกวาทางดานซายเมอมการถายภาพซงมทงภาพแนวดงและแนวระดบในฉากเดยวกน ไมควรใหเสนตดของทงสองระดบอยตรงกงกลางภาพ
จดตดกรอบ ( Frame Cutting Points )
- 39 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
เมอเราจะแบงสวนรางกายคนใหเขากรอบ ควรทจะแบงตามภาพดานซายมอคอ จากศรษะลงมาถงไหลกเปนโคลสอพ และขนาดตอไปกใหไลลงไปตามเสนประ ส าหรบการแบงสวนของกรอบดานขวามอไมถกตอง
การจดภาพบคคลและวตถ จงดใหแนใจเสยกอนวาบคคลและวตถในภาพไมเขามาซอนกน จนท าใหภาพไมนาด จงระวงการ
จดระยะระหวางผแสดงใหผแสดงใกลหรอหางกนพอสมควร การจดการแสดงควรใชความลกใหเปนประโยชนในการจดดวยวธตอไปน
1.จงหลกเลยงการจดใหเปนแถวตรง ควรจดใหเปนมมหรอในรปของเรขาคณต เชนแถวโคง หรอ เฉยง 2.จดวตถใหอยใน foreground , middleground and background 3.เลอกเลนสทมความยาวโฟกสตางกน เลนสทมความยาวโฟกสสนจะไดภาพลกกวาเลนสทม ความยาวโฟกสยาว เสนแกนการแสดง ( AXIS OF ACTION ) เสนแกนการแสดง หมายถง เสนทเราลากขนมาในใจ ซงเสนนมความส าคญตอเทคนคการวาง
กลอง เพอใหผชมดภาพอยางถกตอง คอกลองควรจะอยดานเดยวกน ในขณะทคนก าลนสนทนากน จะไดเหนวาเขาหนหนาเขาหากน ถาตงกลองอยคนละฟากของเสน ภาพทปรากฏจะท าใหผชมดไมออกวาก าลงสนทนากน
1 2 3
1 2
3
1 2 3
2 3
1
- 40 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
การจดกลองไวดานเดยวกนของเสนแกน ( กลอง 2 และกลอง 3 ) ทานจะเหนวาคสนทนาหนเขา
หากนตามความเปนจรง โปรดสงเกตดวาถาเราใชกลอง 1 ใหขามไปอกฟากหนงของเสนภาพคนผชายจะหนหลงใหกบผหญงทผดหลกความจรงไป การจดองคประกอบของภาพ การจดองคประกอบของภาพนนมรายละเอยดปลกยอยมาก การฝกฝนทดของผก ากบรายการ จะชวยใหเขาพฒนาการจดองคประกอบทงดงามได เชน การศกษาจากภาพตาง ๆ ในหนงสอภาพยนตร หรอแมแตในโทรทศนกตาม โดยวเคราะหออกมาดวยวาความงาม ไมงามของภาพนนขนอยกบสงใด ส าหรบหลกการจดองคประกอบของภาพทเปนพนฐานไดแก 1. การถายภาพในระยะใกลของคน ควรจะจดภาพใหระดบตาของบคคลนนอยในระดบสองในสามทางดานบนของจอ
2. ขณะทถายภาพบคคลก าลงมอง ไปดานขางของจอ ควรจะเวนทวางดานหนาของเขาไวใหมากกวาดานหลง เราเรยกทวางดานหนานวา “LOOKING ROOM”
3.การถายภาพของคนทไมใชลกษณะภาพ ECU และ BCU ควรจะเวนชองวางระหวางศรษะกบขอบจอดานบนพอสมควร ซงเราเรยกชองวานวา “HEAD ROOM” .
4. ขณะทกลองก าลงแพนตามคนทก าลงเดนไปทางดานขางของจอ กจะตองเวนทวาดานหนาของเขาใหมากกวาดานหลงเชนกน เราเรยกทวางดานหนานวา “WALKING ROOM”
5. อยาปลอยใหบคคลหรอสงของทปรากฎอยในจอ ไปตดอยทกรอบดานหนงดานใดของจอเปนอนขาด เพราะจะดเหมอนวาเขาก าลงยนเทาขอบจออย หรอดเหมอนวาเขาก าลงนงอยบนขอบลางของขอบจอ และอาจดเหมอนวาศรษะของเขาไปชนเพดาน จงควรหลกเลยงสงเหลาน เพอไมใหภาพออกมาแลวมลกษณะตลก
- 41 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
6. อยาใหขอบของจอภาพมาตดบรเวณคอ สะเอว หรอบรเวณชวงตวบางสวนของมนษย มนจะท าใหภาพดนาร าคาญ
7. หลกเลยงการจดใหผแสดงไปยนอยบรเวณทมฉากหลง (BACKGROUND) รกรงรง บางทอาจท าใหดเหมอนมอะไรงอกบนศรษะของเขา
8. การออกแบบองคประกอบทด ควรจะจดใหภาพมฉากหนาบาง (FOREGROUND) จะชวยสรางมตของภาพขนมา
9. ในการถายภาพของคนสองคน ในลกษณะถายผานไปยงอกคนหนง (CROSS-SHOOTING) พงระลกถงคณสมบตของเลนสไวดวย หากใชเลนสมมกวางจะท าใหดเหมอนคนสองคนอยไกลเกนกวาความเปนจรง หากใชเลนสมมแคบจะท าใหดเหมอนคนสองคนอยใกลกนเกนความเปนจรง ความสมพนธระหวางภาพ ในกรณทใชกลองโทรทศนตงแต 2 กลองขนไปในการผลตรายการโทรทศนจะตองระมดระวงในการจดภาพใหมความสมพนธซงกนและกน มเชนนนจะท าใหภาพทปรากฏขาดความสวยงามและความกลมกลน
ขนาดของภาพ 1. ควรจะอยในลกษณะขนาดเดยวกน เชน กลองท 1 จบภาพ MCU - นาย ก. กลองท 2 ควรจะจบภาพ MCU - นาย ข. ดวย
2. ถาจะจบภาพคน 2 คนยนสนทนากน ควรใหทต งกลองโทรทศนอยในระยะเดยวกน มเชนนนจะท าใหการตดภาพจากภาพหนงไปยงอกภาพหนงดไมราบรน
ต าแหนงและมมกลอง
ผผลตรายการตองเลอกทศทางมมกลองเพอทจะจบภาพของแตละตอนในแตละฉาก มมกลอง ( Choice of Field of View ) ผผลตรายการตองตดสนใจก าหนดวาจ านวนตวแสดง ( Subject ) สวนประกอบฉาก (
Background ) ทจะรวมในภาพทจะเกดจากการจบภาพของกลองแตละกลอง ( มมและต าแหนงกลอง ) อยางไรกตามต าแหนง Long Shot ตองก าหนดแนนอนในใจ เพอสะดวกในการหาความสมพนธของแตละ
- 42 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ตวละครทเขาฉากต าแหนง Close up เลอกเพอจบภาพทจะเนนใหเกดความประทบใจสมบทบาท ( Dramatic emphasis ) ของทองเรอง ต าแหนงกลองหลก กลองรอง ( Choice of Objective and Subjective Camera )
ในการใชกลองหลก กลองรอง เปนเทคนคอยางหนงในการก ากบเพอเสนอภาพ หรอหลกเลยงภาพในขณะด าเนนการบนทก ซงมความส าคญตอภาพในจอและยงสามารถสรางความรสกสมจรงแกผชมอกดวย
ภาพแสดงถงการจดกลอง กลอง 3 จบภาพทงหมดเปนกลองหลก สวนกลอง 2 และกลอง 1 จบมมตาง ๆ เพอผลดานอารมณ ฯลฯ ถอวาเปนกลองรอง
การเลอกมมกลองเปนหนาทของผก ากบ ( มมสง , มมต า , หรอมมบน ) เพอจะใหไดภาพทใหความรสกตามบท มมกลองชนดตาง ๆ จะมบทบาทส าคญตอความรสกของผชม มมต าจะใหความรสกมอ านาจ สงตระหงาน สวนมมสง ผดอยสงกวาสตถในภาพ มมบน ( Overhead Shot ) มกใชในการหมนกลองเพอใหไดภาพหมน ( Curling ) เปนตน
ในการสรางความรสกนาฏการ ขณะเสนอภาพฉากหนงจากต าแหนงกลองหนง กลองสามารถจบภาพในมมของตวละครตวทสองกได หรอมมภาพทเหนจากผแสดงหลก มมเหลานจะใหความรสกตอผชมเสมอนมสวนรวมในภาพดวย ทศทางของภาพ เมอน าภาพ2 ภาพซอนมารวมกน จะตองระมดระวงการจดทศทางของภาพดวย ดงเชนในภาพ หากเราตดภาพระหวางกลอง 1 และกลอง 2 จะไดภาพดงคแรก ซงจะดเปนธรรมชาตวาทงคก าลงสนทนากนอย หากตดภาพโดยใชกลอง 1 และกลอง3 จะไดภาพดงคทสอง ซงผดธรรมชาตไปราวกบคนทงสองไมไดนงหนหนาเขาหากน การพฒนาภาพ การพฒนาภาพ (SHOT DEVELOPMENT) คอการเคลอนกลองเพอแสดงเหตการณหนงในมมตาง ๆ ไดอยางสอความหมาย เพอชวยใหผชมสามารถตดตามเหตการณตาง ๆ ไดอยางประทบใจ การใชลกษณะภาพอยางน จะตองอาศยทกษะทงของผก ากบรายการและชางภาพเปนอยางมาก เพราะจะตองปรบโฟกสและกรอบภาพอยตลอดเวลา อกทงตองเขาถงอารมณของเหตการณดวย
- 43 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทท 7 การเขยนบท (Script ‟ writing)
วตถประสงคการศกษา 1.สามารถเขยนบทโทรทศนแตละประเภทไดอยางถกตอง
2.น าความรเกยวกบบทโทรทศนแตละประเภทไปปรบใชในการจดและการผลตรายการโทรทศนอยางเหมาะสม แผนทหรอเสนทางของการด าเนนเรอง ในการผลตรายการโทรทศนไมวาจะเปนรายการประเภทใดกตาม จะตองมการวางรปแบบของบทโทรทศน(Script) เปนขนตอนแรก เพราะบทเปนเสมอนแนวทางในการผลตรายการ และใหการประสานงานกนทกๆฝายเปนไปในทศทางตรงกน โดยไดแนวทางในการท างานจากบทโทรทศนทมการก าหนดผรบผดชอบแตละขนตอน โดยม ผเขยนบท(Script writer) เขยนเรองราวทตองการน าเสนอ และท าการเรยบเรยงใหสามารถถายทอด และสอความหมายไดอยางชดเจนกบผชมเปาหมาย( target Audience) บทโทรทศนสามารถแบงออกไดดงน 1. บทโทรทศนอยางคราวๆ (The fact or rundown sheet)
- 44 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทโทรทศนแบบนจะไมมรปแบบการเขยนแตอยางใด เกดจากความตองการของผผลตรายการโทรทศนทล าดบความคดของตนเองอยางคราวๆ โดยเฉพาะฉากเหตการณทเคยประสบมา และมกเปนเรองจรง อยางไรกตาม การเขยนบทโทรทศนลกษณะนถอเปนแบบรางทน าไปสการเขยนบทโทรทศนในรปแบบอนๆ ดงนนสงส าคญในการเขยนบทกคอตองท าการสอสารใหไดวา ผแสดงควรท าอยางไรบางใหเกดความสอดคลองทงรายการ
ตวอยางบทโทรทศนแบบ Rundown Sheet ละครเรอง สายรงตอนท 1 ฉาก ในสตดโอ เวลากลางวน ตวละคร เจาหนาทในสตดโอ และกลมบางแบบ ภายในหองของโรงแรม มการตระเตรยมแคทวอค ทมงานพดคยกนและวนวายอยกบการตระเตรยมงาน ดานฉากมการตดอกษรวา “รวมน าใจ ถกทอสายใย ฝายงาม” นางแบบและแขกกตตมาศกดทยอยเขามาเพอซกซอมควของตนเอง ขณะทดไซเนอรชอดงก าลงสาละวนกบการน าชดมาเตรยมใหบรรดาผทจะเดนแบบ พรอมกบเสยงวพากษวจารณอยางไรสาระ จบกลมกนนนทาถงสาวแกไฮโซทก าลงลองชดแตละราย เสยงผก ากบเตอนเพอจะออกอากาศ ในหองลองเสอมเสยงอออง สกพก บรรยากาศบนทกเทปแฟชนการกศลจงเรมขน ผก ากบสงเดกก ากบเวทใหไปคอยดเรองคว 2. บทโทรทศนแบบการแสดง (The show format) มลกษณะของการแบงขนตอนในการด าเนนการเทานน มไดใหรายละเอยดแตอยางได เชน การบอกรายชอสวนตางๆของการแสดง “บทสมภาษณจากกรมต ารวจ” “โฆษณาชด เจนเนอรเรชนเนกซ” “บรรยากาศในการสอบปากค า” และอนๆจนจบ รวมทงมการก าหนดฉากในการออกอากาศวา ตองการใหเรมถายท าทใด และจะตองจบลงตอนไหน สวนมากจะใชบทลกษณะนกบรายการทมการจดอยเปนประจ า และท าการออกกาศตอเนองรปแบบเดยวกนทกสปดาห เชนรายการเกมโชว รายการคอนเสรต เปนตน
ตวอยางบทโทรทศนแบบการแสดง รายการผหญงวนน ตอนภยผหญงขณะขบรถ ฉากท 1 จบภาพรถทก าลงเลยวเขามาจอด และเปดประตออกมา เหนพธกรเปนผขบ พธกรกลาวทกทาย น าเขาสรายการ และประเดนของเรอง “ภยผหญง”
- 45 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
มการแทรกภาพสถานการณจ าลอง โฆษณา เบรกแรก ชดเจาแหว บรนดรเจนซ ชดเจนเนอรเรชนเนกซ เปบซ ชดแมกบลก และไวไวควก ชดกบ ”จอมเขมอบ” ยาฉดกนยงอารต ฉากท 2 ภาพการสมภาษณนอกสถานทบนถนนสายตางๆ ทงกลางวน และกลางคน บทสมภาษณผหญงทขบรถวามประสบการณในเรองนหรอไม และมความ คดเหนอยางไร เชนการปองกนภย หรอหาทางแกไขหากประสบดวยตนเอง โฆษณาเบรกท 2 ชดขอลองกอน ลกอมฮอลล ชดสงหคะนองนา ชดทาทา..ฟนไมผ ยาสฟนคอลเกต .......................... 3. บทโทรทศนแบบกงสมบรณ (The semi-script shows)
ล าดบ ภาพ เสยง หมายเหต 1/1
1/2
1/3
1/4
ตกทท างาน สวท. ภาพภายในทท างาน
พนกงาน ประชมรวมกบภาคอตสาหกรรม
ตวอกษรภารกจหลก
สวท.เปนหนวยงานหนง ทถกจดตงขนมา
เพอรองรบการขยายตวและสนองตอบตอความตองการองคความรของสถานประกอบการ
พนธกจหลก มงสความเปนเลศทางบรการวชาการ
- 46 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
วธการเขยนบทโทรทศนลกษณะน มกเปนรายการทไมอาจคาดเดาไดวาผแสดงจะพดหรอกลาวอะไรบาง เชนการสนทนา สมภาษณ ยอวาท โตวาท อภปราย เปนตน ดงนนรายละเอยดทสามารถระบในบทนได คอ ขนตอนคราวๆในการด าเนนรายการ และประเดนการซกถาม หรอหวขอหลกทจะพด ไมใชลกษณะบทพดทละเอยดทกถอยค า เพอใหผก ากบรายการและทกฝายทราบวาจะเรมรายการเมอใด มขนตอนในการด าเนนรายการอยางไรบาง และจะตองจบลงเมอไร
1/5
1/6
1/7
1/8
1/9
1/10
1/11
กราฟ สวท
โชว organization chart, พนกงาน สนอ.
- พนกงานท างานกบระบบใหม
มพเลยงชวยในการสอนงาน
โตะท างาน ทมเอกสารมากมาย เปลยนเปน การท างานในคอมพวเตอร
หนาจอ คอมพวเตอร
-ประชมประจ าเดอน, outing, และกจกรรมรวม
-ตวอกษร หรอเอกสารแสดง ระเบยบใหม
ศนย 14 ศนย มการเชอมโยงกน โดยใชเสน โคงเชอมโยงไปยงภาพศนยตางๆ
- มลคาโครงการทรบผาน สวท. ในแตละป มการเตบโตกวา 100%
ซงการเจรญเตบโตเชนน สวท.เองไดมการปรบการท างานใหมดงน
- การปรบเปลยนดานการบรหารจดการ เพอความคลองตวยงขน
- ปรบโครงการองคกร
- ปรบระบบเอกสาร การเงน บญช และพสด ใหสอดคลองกบปรมาณทเพมขน
- เพมการประสานงานของศนย 14 ศนยภายใต สวท.
- 47 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ตวอยางบทโทรทศนแบบกงสมบรณ 4. บทโทรทศนแบบสมบรณ (The full script shows) เปนบทโทรทศนทมการระบค าพดทกค าพดของผประกาศ ผบรรยาย หรอผแสดงลงในบท เชนรายการขาว ทตองการความชดเจน แมนย า นอกจากนกคอรายการสารคด โฆษณา และละคร ซงมการระบภาพและการเคลอนไหวของภาพแทบทกภาพทปรากฏบนจอโทรทศน
ล าดบ ภาพ เสยง หมายเหต 1/1
1/2
1/3
1/4
1/5
LS ตกทท างาน สวท. MS ภาพภายในทท างาน Key
MS พนกงาน ประชมรวมกบภาคอตสาหกรรม
CG ตวอกษรภารกจหลก
Disolve
กราฟ สวท
CG โชว organization chart,
สวท.เปนหนวยงานหนง ทถกจดตงขนมา
เพอรองรบการขยายตวและสนองตอบตอความตองการองคความรของสถานประกอบการ
พนธกจหลก มงสความเปนเลศทางบรการวชาการ
- มลคาโครงการทรบผาน สวท. ในแตละป มการเตบโตกวา 100%
ซงการเจรญเตบโตเชนน สวท.เองไดมการปรบการท างานใหมดงน
- การปรบเปลยนดานการบรหารจดการ เพอความคลองตวยงขน
- 48 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
1/6
1/7
FLIP
CU พนกงาน สนอ.
ECU มอพนกงานชไปทจอระบบใหม
2 Shot มพเลยงชวยในการสอนงาน
โตะท างาน ทมเอกสารมากมาย เปลยนเปน การท างานในคอมพวเตอร
ขอดของบทประเภทนกคอ บทโทรทศนทสมบรณนนสามารถชวยใหทกฝายมองเหนภาพทจะเกดในรายการไดทงหมด สะดวกตอการซกซอมและการแสดง นอกจากนกตรวจเชคเวลาทแนนอนได ในสวนของกลองเองกสามารถทราบไดวา จะตองตงอยในต าแหนงใดและเคลอนไหวอยางไรบาง
ขอเสยประการส าคญของบทคอ ขาดความยดหยน จากการทมขอก าหนดทกขนตอน ถาฝายใดฝายหนงไมพรอม หรอมสงผดพลาดกตองแกไขซงอาจน าสภาวะเครยดได
5.บทแบบภาพประกอบเรอง Storyboards
- 49 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทลกษณะน จะเปนบทท จะใชกบงานโฆษณา เพราะมระยะเวลาในการน าเสนอท สนและเนนคณภาพสงมาก ดงนน การใหเหนภาพแตละชอต จงเปนแนวทางทผผลต กบลกคาจะตองมความเหนตรงกน เพราะภาพจะเปนตวก าหนดไวอยแลว หากเปนบทแบบอน อาจจะมการตความท าใหไดภาพทไมถกตอง หรอผดไปจากความตองการได
การวเคราะหบทโทรทศนและเตรยมบท
- 50 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
หลกส าคญในการวเคราะหบทโทรทศน กคอ 1. อานเรองราวทตองการผลตรายการโทรทศนออกมาเปนภาพและเสยง เพอใหเหนการสลบซบ ซอนของแตละขนตอนของการผลต 2. พยายามใหมความชดเจนในเรองเทคนคการเปลยนภาพ ระยะภาพ มมของภาพในแตละภาพ ออกมาอยางชดเจน 3. ถายทอดความทอธบายใน 1 และ 2 ออกมาเปนภาพและเสยงทเรยงเรองราวในลกษณะเขงรปธรรมเรองราวทจะผลตรายการโทรทศน แยกขอความทควรเปนเสยงประกอบแยกขอความทควรเปนภาพ นกถงเทคนคทควรใช เปลยนภาพ ระยะภาพ และมมภาพแปลความคดทไดออกมาเปนบทโทรทศน ในรปแบบของภาพและเสยง ส าหรบวธการในการศกษาบทและเขยนบทนน ไดมนกเขยนบทละครโทรทศนหลายทานสรปหลกการจากประสบการณการท างานดงตอไปน หลกการเขยนบทของ รมภา ภรมยภกด: 2540 “การท าบท อยางแรกเลย กคอถาเราใชเนอเรองจากบทประพนธเดม หรอเคาโครงเดมทมผอานเคยร หรออานกนมาก จะไดเปรยบ และเลอกดาราเปนทนยมดวยแลว ยงไดภาษกวาใคร แตตองดดวยวาเรองนนๆถาเปนละคร เขาเรยกวาจะมทางละครหรอไม เชนประเดนเหตผลทขดแยงกจะท าใหผชมลนตลอดเวลา อยางไรกด ขนตอนงายๆในการเขยนบทกคอ อานครงแรกตองเพลดเพลนไปกบเนอเรองและสรางจนตนาการ พออานรอบทสองจะมความจรงจงมากขน ตองแยกตวแสดงออกมา และท าเครองหมายในจดทส าคญๆขนตอนทสาม คอการท า treatment หรอการยอเรองระหวางฉาก จดแบงสวนของเรองยอตามเวลาทก าหนด ถาเปนรายการหลายตอนจบตองแบงสวนดวยวาในตอนหนงๆ จะจบตรงไหน หลกการเขยนบทของ นลน สตะสวรรณ: 2540 “หลกในการเขยนบทตองระวงเรองการใชส านวนภาษา ค านงวาใหคนดรเร อง และตองสน กระทดรด การจดแบงแตละสวนในหนงฉากอยาใหยาวเกนไปจนรสกเบอ สงส าคญกคอตองลงมอเขยนบทเลย อยากงวลกบ First Draft มากเกนไป ขณะเขยนตองนกภาพใหชดเจน แลวเขยนลง คนทเขยนบทไดดนาจะท างานในสวนการก ากบดวย เพราะจะสามารถเขาใจถงขอไดเปรยบและจ ากดของดานเทคนคและมม
- 51 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
กลอง ในสวนของเวลา จะตองค านงถงความสอดคลองของความเปนจรง แตไมตองพอดเปะเพราะเวลาทางโทรทศนกบเวลาจรงตางกนมาก” หลกการเขยนบทของ ละลตา ฉนทศาสตรโกศล: 2540 “จดเรมตนของตวบทตองเปนการสรางความประทบใจ จบคนดใหได และระวงการเฉลยกเวลาอนสมควร การสรางจดเรมตนอาจไมไดล าดบตามกาลเวลา เชนอาจเรมตนทเหตการณส าคญปมปญหา ผลลพธแลวยอนเรองกลบมา จ าไววาไมควรบอกทกอยางแกคนด เราควรบอกในจงหวะทควรบอก บทประเภทบอกเลาจะนาเบอทสด ในกรณของละครตองท าใหดตงแต 3-5 ตอนแรก แลวคนดจะตดเรา และในเรองจะมจดหกเหใหญๆ 2 จด และจะมการเฉลยและคลคลายในตอนจบ พรอมทงอยาลมทจะสรางความประทบใจ หรอใหบทสรปทเปนขอคด” หลกการเขยนบทของ กฤตย อทธเสร: 2540 “การเขยนบททเดนๆ กคอบทละครซงส าหรบผมจะมการวาง Plotเปนขนตอนดงน เรมจาก Situation สถานการณทเกดขน ตองพยายามสอออกมาใหเปน Action ไมใชการเลาเรอง ในขนทสองกตองม Forward Action เพราะเหตการณจะหยดนงอยกบทไมได ตองมการคบหนา ระยะตอไป กคอ Crisis ตองเตมวกฤตการณทละเลกละนอยจนหกเหเปนเหตการณอนน าไปส Climax ซง Climax จะเปนชวงทสนกทสด เชนการมเหตการณรมเรา หรอแรงบนดาลใจในการตดสนใจ เปนตน ทายทสดกคอ Foreshadow เปนการคลคลายของเรอง ตวแสดง และเปดทางทจะด าเนนตอไป” สรปนกเขยนบททมความเชยวชาญ จากประสบการณการท างานมกกลาววา เทคนคการเขยนบทไมมกฎตายตว ไมมสตรทางเคมวาเขยนอยางนถกตอง เขยนอยางนผด แตบททดหรอไมดจะเกดจากการตดสนดวยความรสกของผรบมากกวา การเสนอขาวดวยวธการและหลกการทแตกตางจากการเสนอขาวปกต กลบสามารถดงคนใหกลบมาดขาวได และกระตนใหรายการขาวทางสถานอนๆเรมมการปรบปรงการน าเสนอเพอแขงขนในการดงความสนใจจากคนด และเกดการเสนอขาวในรปแบบทแปลกๆ เชนสะเกดขาว สสนบนเทง ภาพกฬามนๆ เปนตน องคประกอบของบทโทรทศน ไมแตกตางจากภาพยนตร แตสงทตางมากกคอการน าเสนอ โดยทวไปประกอบดวย 2 ประการ คอ 1. ภาพ (Picture)
- 52 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ซงเกดจากการเหตการณจรงเลย เชนการรายงานขาว และการผสมผสานเหตการณจรง กบการเลอกมมกลองของนกเขยนบท เชนละคร เกมโชว สารคด โฆษณา เปนตน มกประกอบดวย Actors(ตวแสดง/ ตวละคร) Setting(ฉาก) Props(ของประกอบฉาก) Lighting(แสง/เงา) 2. เสยง(Sound) อนประกอบดวย บทบรรยาย( Narrative) บทสนทนา( Dialogue) เสยงประกอบ( Sound effect) ดนตรประกอบ( Background Music หรอ Song) 3. ภาษากลอง/มมกลอง ซงใชระบลกษณะและขนาดของภาพ แตทใชกนแพรหลายในปจจบน ผทจะเปนผเขยนบททด 1.ตองเปนผเสพทดกอน เมอตองการเปนนกเขยน ไมวาจะเปนนกเขยน ประเภทใดกตามการดอาน คด และศกษาอยางลกซงเปนเรองทส าคญมาก งานเขยนทดมกจะเกดจากคนเขยนทเปนนกคดทม ประสบการณในชวตมาก แมวาประสบการณหลายอยางอาจไดรบการถายทอดมาจากผอนกตาม อยางไรกดถามความมงมนทจะเขยนบทประเภทใด ควรตองดรายการประเภทนนใหมากๆ หรอทกครงทออกอากาศ แมวางานทน าเสนอนนจะไดรบการวพากษวจารณวาไมด แตกตองท าการศกษาวาทวาไมดนน ไมดอยางไร อยาลมวา งานผดพลาดของผอน คอบทเรยนทย งใหญส าหรบเราผทจะเปนผเขยนบททด 2. มจนตนาการทไมมขอบเขตจ ากด คนทมกรอบหรอกฎเกณฑใหกบชวตตวเองมากๆ มกจะเปนนกเขยนไดไมดนก เพราะเมอคดจะสรางเรองใดๆกตาม กฎเกณฑทครอบง าจตใจตนเองนนจะปดกนจนตนาการไมใหคดไกลอยางทควรจะเปน 3. รกการเขยน และมความสามารถดานภาษา บททดจะตองสามารถสอสารกบผชมไดพรอมกบสรางความประทบใจ ผทมพรสวรรคในดานการเขยนจะสรางภาษาทสวยงาม และกนใจ อยางไรกตาม การเรมเขยนบท อยาใช”การรอเวลา” ใหลงมอเขยนทนท เลกวตกกบ First Draft วาจะตองดในทนท ซงเปนการคดทผด และน าไปสการชะงกงนในการเขยนบท ส าหรบภาษาทเลอกใชตองตรงตามกาลเทศะ ยคสมย พฤตกรรมของตวแสดง ดงนนผเขยนบทตองฝกฝนใหมความเชยวชาญดานภาษา พงระวงวา สอมวลชนมอทธพลอยางมากตอการใชภาษาของประชาชน จงควรเปนแบบอยางทถกตองเสมอ
- 53 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
จากทกลาวมากพอทจะสรปไดวา บทโทรทศน (SCRIPT) กคอตนฉบบของเอกสารเพอใชในการสอความหมายในการถายทอดเรองราวออกมาเปนรายลกษณอกษร เครองหมาย กราฟกทใชแทนภาพและเสยงใหผแสดงหรอผทมสวนเกยวของในการผลตรายการไดเขาใจเรองราวของกจกรรมใหตรงกน
การเขยนบทโทรทศน ประเภท สารคด สารคด หมายถงหนงสอทมเนอหาสาระ เปนเรองราวทเขยนเกยวกบบคคล หรอเหตการณทเปน
จรงมจดมงหมายเพอใหความร ความคดและความเพลดเพลนแกผอาน สารคดกบบทความมลกษณะคลายกนมาก แตจะแตกตางกนตรงทสารคดมความรเปนแกน มความคดเหนเปนสวนประกอบ แตบทความจะมความคดเหนเปนแกน และมความรเปนสวนประกอบ อกทงสาคดตองใชส านวนโวหารทคมคาย ลกซงชวนอานและใหความสนกสนานเพลดเพลน แตบทความไมตองค านงถงความสนกสนานกได
ประเภทของรายการสารคด สารคดทองเทยว (Touring Feature) เปนสารคดทเลาเรองราวการเดนทางไปในสถานทตางๆ มงใหความรแกผอานในดานภมศาสตร ประวตศาสตร โบราณคด ความเปนอยของผคน ขนบธรรมเนยมประเพณ คานยมและวฒนธรรมรวมทงรายละเอยดปลกยอยทเปนคมอนกเดนทาง เชน การเดนทาง ทพก อาหาร สถานทส าคญ ฯลฯ นอกจากนผเขยนมกใหขอสงเกต และแสดงทศนะตอสงทพบเหนไวดวย สารคดทวไป (General Feature) เปนสารคดทไดน าเสนอในเรองราวหรอประเดนทนาสนใจ ในรปแบบตางๆ อาจมเปนชด หรอเปนตอนสนๆ กได สารคดประเภทน ในตางประเทศเปนทนยมมาก ในประเทศไทย กมสารคดเชนนในรปแบบตาง เชน รายการ กระจกหกดาน รายการกบนอกกะลาเปนตน สารคดเนองในโอกาสพเศษ ( Special Occasion Feature)เปนสารคดทไดน าเสนอ ในเรองทก าลงเปนทนาสนใจ หรอในวาระเวลาพเศษ หรอในกจกรรมใดๆทก าลงจะมขนกได รายการแบบนมกจะมระยะเวลา ไมแนนอน ผลตขนเฉพาะคราวไป สารคดเชงวเคราะห ( Documentary) เปนสารคดทไดน าเสนอในรปแบบของการวเคราะหการน าขอมลตางๆทไดรบ มาน าเสนอในทกมมมอง ในประเดนตางๆ อาจเชญผเชยวชาญ หรอผช านาญในสาขานนๆ มาใหขอคดหรอมาวเคราะหใหฟง สารคดเชงขาว ( News Documentary) เปนการน าเสนอในลกษณะของขาวอกรปแบบหนง อาจท าภาพหรอ จ าลองเหตการณใหด อาจมมมมอง การใหสมภาษณจากบคคลในเหตการณ หรอขอสงเกต ตลอดจนบทวเคราะหตางๆ เขามาประกอบดวย
- 54 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
รปแบบการเขยนของสารคด
สารคดมรปแบบการเขยนหลายลกษณะทนยมคอ ความเรยง บนทก และจดหมาย ในปจจบนนยมเขยนสารคดทมรปแบบเปนบนเทงคดเพมขน คอ สารคดทน าเรองราวทเปนเรองจรงมาเขยนแบบเรองสนหรอนวนยาย มตวละคร บทสนทนา ฉาก มการด าเนนเรองทรวดเรว ชวนตดตาม ท าใหเกดความสนกสนานแกผชม รปแบบในการน าเสนอ
ควรตองค านงถงความหลากหลายของบทสารคด ควรหาเพลงทเขากบเรองหรอบรรยากาศทน าเสนอ และใชเสยงตางๆสอดแทรกไปในรายการบาง เชน เสยงสมภาษณ บรรยากาศในเหตการณจรง เปนตน นอกจากนอาจจะมการพดคยกบผรเร องด หรออภปรายในกลมทเกยวของกได ไมควรมเฉพาะบททแหงแลวเกนไปโดยขาดการใชกลวธทน าเสนอแบบอนเพมเตม ความยาวของรายการสารคด จะใชเวลาประมาณ 15, 20 , หรอ 30 นาท เปนอยางมาก ทนยมกนคอ 15-20 นาท
ขนตอนการเขยนบทสารคด ก าหนดแกนเรอง (theme) กอนอน เราตองท าความเขาใจถงความหมายของค าวา ธม กอน ธม หมายถง แกน สาระส าคญของ เรองทผเขยนตองการจะบอกกบผรบสาร ก าหนดพลอต และวธน าเสนอ เมอผเขยนบทไดธมแลว ขนตอนตอมาจะตองหาขอมลทสามารถสนบนนทท าใหธมของเราเดนชดขน ขอมลทน าเสนอนนจะตองท าใหผชมสามารถเชอในธมทผเขยนก าหนดขนมาได เมอไดชดขอมลหรอพลอตแลว ผเขยนบทจะตองหากลวธน าเสนอทนาสนใจสามารถดงดดใหผชมสนใจได คดใหเปนภาพ ปญหาของผเขยนบทสวนใหญ คอ การไมไดเรมตนจากคดเปนภาพ เขยนบทไปเรอยๆ ตามขอมลหรอความคดค านงของตนเอง โดยยงไมรวาจะน าเสนออกมาเปนภาพอยางไร ตรงนเปนประเดนส าคญ เพราะเทาทพบงานสารคดทางโทรทศนสวนใหญจะลอกขอมลมาจากหนงสอ โดยยงไมผานการกลนกรอง หรอตออกมาเปนภาพเสยกอน เมอเปนเชนนกท าใหสารคดทางโทรทศนจดชด เหมอนกบมาอานหนงสอใหคนดฟง
- 55 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
หลกการเขยนขาววทยโทรทศน รายการขาวโทรทศนหมายถง รายการโทรทศนทน าเสนอเนอหา โดยวธรายงานความเคลอนไหวทเกดขนจรงตามเหตการณทเกดขนสดๆรอน ดวยความรวดเรว สาระส าคญของรายการประเภทนกอ ขอเทจจรงและความรวดเรวประเภทของขาว เราสามารถแบงขาวออกเปนประเภทตางๆ ไดดงน
1. การเมอง 2. เศรษฐกจ 3. สงคม 4. อาชญากรรม 5. ศาล 6. บนเทง 7. กฬา 8. สตร 9. พยากรณอากาศ 10. การศกษา และวทยาศาสตร 11. การประชม 12. อบตเหต
หลกการเขยนขาวและรปแบบรายการขาวทางโทรทศน
จะมความคลายคลงกบการเสนอขาว วทยกระจายเสยง คอหลกการเขยนขาวจะตองตอบค าถามใหครบ
5W และ 1H „คอ ใคร (Who) „ท าอะไร (What) „ทไหน (Where) „เมอใด (When) „ท าไม (Why) „และอยางไร (How)
- 56 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
การเสนอขาวทางโทรทศน มหลกการส าคญอย 2 ขอ คอ 1.ด าเนนเรองในรปแบบการสนทนาหรอเลาเรอง กลาวคอ 1.1 ใชค าพดธรรมดาทคนธรรมดาใชพดในชวตประจ าวน
1.2 ใชค าพดทคนสามารถเขาใจงาย 1.3 เขยนเหมอนกบเลาใหคนฟง 1.4 ในขณะเขยนใหอานไปดวย หรอออกเสยงพดกอนการเขยน
2.ความงายนนคอ
2.1 ใชค างายๆ 2.2 เลยงค าหรอศพทเทคนค 2.3 เลยงการใชความคดทเขาใจยาก 2.4 ใชประโยคบอกเลางายๆ
การเขยนบท ละคร ความหมายของละคร
ละคร หมายความกวาง ครอบคลมถงการแสดงบทบาทเปนเรองราวทกรปแบบ ไมวาจะเปนการแสดงสด ถายท าเปนภาพยนตร หรอเทปโทรทศน เชน ละครประวตศาสตร ละครวรรณคด ละคร สบสวนสอบสวน ละครตลกชวนหว ละครชวประวต ละครเพลง เปนตน (มสธ. การจดรายโทรทศน, น. 121 )
ดงนน ละคร จงหมายถง การแสดง เปนชองทางของการสอสาร เปนการใหความรขาวสารผานการกระท า หรอ การแสดง (Action) เปนรปแบบของการสอสารประเภทหนง ซงเปนวธทท าใหเกดความเขาใจไดงาย โดยท าใหเหนเปนรปของเรองราว และการกระท า ผชมจะไดรบประสบการณรวมจากการดละคร เปนการพฒนาทกษะในดานการรบร ดานศลปะ จนตนาการ และการสอสาร ในปจจบน รายการละคร อาจเรยกไดวาเปนการน าเสนอรายการโทรทศนอกรปแบบหนงทไดรบความนยม มากและมผลตอการท าธรกจดานโทรทศน การท าละครในปจจบนมอยดวยกน 2 ประเภทคอ
- 57 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
องคประกอบส าคญของการสรางละครโทรทศนเพอความร 1. วตถประสงคของเรอง ตองเปนวตถประสงคทแนชด เชน เปนเรองรก เรองชวต เรองลกลบ สบสวนสอบสวนหรอตลก เปนตน และเนอเรอง ชอเรอง หรอแกนของเรองจะตองมความสมพนธกน เปนเหตเปนผลตอกน 2. การล าดบเรอง การสรางเรองราวหรอผกเรองดวยการสรางเหตการณตาง ๆ ใหเกยวเนองเชอมโยงไปสทศทางเดยวกน ใชวธล าดบจากอดตสปจจบน หรอจากปจจบนแลวยอนสอดตกได หรอจะใชปจจบนเปนหลกและแทรกสลบดวยการเลายอนหลงกได 3. ฉาก เปนการแสดงถงสถานทของเรองหรอเหตการณทเกดขน ไดแก ฉากทเปนประเทศชาต บานเมอง หมบาน ปา ทองนา ถนน ทะเล หองนอน เปนตน เพอใหผชมเขาใจไดทนทวา เหตการณนนๆ เกดขน ณ สถานทใด 4. เวลา หมายถง ยคสมย เปนสมยโบราณ หรอสมยใหม หรอในอนาคตทเปนความคดฝนกได แตในการด าเนนเรองนน เวลา ฉาก และการล าดบเรองตองใหสอดคลองกน 5. ภาษา หมายถง การใชภาษา รวมไปถงลลา ส านวนโวหาร การสรางภาพพจน การสรางความหมายใหเกดขนแกผชม โดยภาษาจะตองสอดคลองกบฉาก เวลา เรองราว และวตถประสงคของเรอง จงจะสามารถสรางความบนเทงและความรใหเกดขนไดตรงตามเจตนารมณ สงส าคญทจะตองค านงถงในการสรางละคร 1. กลมผชมเปาหมาย การสรางละครเพอความรนน จะตองก าหนดกลมเปาหมายใหชดเจนวากลมผชมเปนกลมใด เดกหรอผใหญ มพนเพอยางไร ระดบใด เปนตน 2. ภาษา เปนสวนประกอบส าคญ การใชภาษา ถอยค า ส านวนในละครเพอความรจะตองมความชดเจนและถกตอง เพราะเปนภาษาครควรเปนแบบอยางทด 3. ความยาวของรายการ ควรจดใหเหมาะสม การใหความรนนจะตองสมบรณในแตละตอน ใหมากทสด การเขยนบทละครโทรทศน/วดทศน 1. การเลอกเรอง เปนขนตอนแรกทจด หรอผผลตจะเปนผคดเลอกเรองทจะน ามาสรางเปนละคร เชน จากบทประพนธ นวนยาย แนวคด ประสบการณ หรอเรองทแตงขนใหม
- 58 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2. ก าหนดแกนของเรอง (Theme) หมายถง สาระส าคญของเรอง ไดแก สงทผสรางตองการ น าเสนอแกผชม บางครงอาจซอนไวในบทสนทนาบาง ในลกษณะทาทางการแสดงออกของตวละครบาง สาระส าคญอาจเปนเพยงประโยคเดยว แตตองมความหมายส าหรบทก ๆ คน และการด าเนนเรองของตวละครตาง ๆ ตองสนบสนนแกนของเรองดวย แกนของเรองทปรากฎใหเหนทางละครโทรทศน เชน ความรก อาจเปนความรกในอดมคต รกขามแดน รกตางวย ความรกของหนมสาว ความรกในครอบครว ความรกชาต เปนตนการผจญภย อาจเปนการผจญตอเหตรายในชวต ผจญภยในปา การผจญภยทพสจนความกลาหาญเดดเดยวของตวละคร ชนชนในสงคม อาจเปนสงคมสลม สงคมชนสงทมความแตกตางกน สงคมวยรน สงคมนกธรกจ นายทน ความทรนง เปนความไวตว รกเกยรต ไมยอมออนขอ การตอสเพอเผาพนธ วงศตระกล และศกศรความมกใหญใฝสง ความทะเยอทะยาน ความโลภ การตอสแยงชงลาภยศความอาฆาตพยาบาท ความรษยา ความเจบแคน การตอสลางแคนความอดทน ความเสยสละ ความบากบนอตสาหะ การตอสเพอชวตรอด 3. วางโครงเรองยอ (Plot)
โครงเรองยอเปนการประมวลเนอหาส าคญของเรองทงหมดเปนเรองยอเกยวกบใคร อะไร มความขดแยง มการคลคลาย และจดจบอยางไร พยายามเนนจดเดนและจดทนาสนใจของเรองออกมาอยางตอเนอง อาจวางโครงสรางออกเปน 3 หรอ 4 สวน ดงน สรางปญหา หรอปมขดแยง (Opening Situation) สวนเรมตนปพนเรองเพอใหเขาใจวา อะไรก าลงจะเกดขนตามมา อาจเรมจากความสงสย
เปนการสรางความยงยาก ขดแยง Complication สรางปญหา และเผชญกบปญหาของตวละคร อาจเปนการขดแยงกบคนอน หรอขดแยงกบตนเอง หรอขดแยงกบสงอน ๆ ทกดดน โดยปมขดแยงจะตองแหลมคม ลกซง และเขมขนขนจนถงจดวกฤต (Crisis)
The Final Crisis เปนการวางจดวกฤตด าเนนมาถงจดส าคญสดยอดของเรอง (Climax) ทตวละครตองตดสนใจท าอยางใดอยางหนง
Resolution เปนการแสดงถงผลอวสานจากจดส าคญทสดของเรอง ทเปนไปการ คลคลายสถานการณ สดทาย
4. ขยายความเรองยอ (Treatment)
หมายถง การน าเคาโครงเรองยอมาขยายความด าเนนเรองราว เรยบเรยงรายละเอยด เหตการณ และอารมณตาง ๆ ซงอยในโครงเรองยอทไดวางแผนไว โดยจ าแนกเปนตอน ๆ ใหมฉากทครบสมสมบรณ
- 59 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ในแตละฉากจะก าหนดเวลา สถานท สถานการณ ตวละครไวอยางครบถวน เพอน ามาเปนเนอหาทจะถายทอดในการเขยนบทโทรทศน (บทถายท า) ตอไป ในการขยายความนน สงทเนนทจะตองก าหนดลงไปในฉาก คอ
สถานท เชน ในส านกงาน ในรถ ทชาย บนภเขา หรอในเมองเปนตน เวลา เชน กลางวน กลางคน เชา บาย หรอกลางดก เปนตน เหตการณ เชน ในสถานทนน เวลานน มใคร ท าอะไร กคน ท าไมถงมาทนน แตละคนมความสมพนธกนอยางไรหรอไม ตองมใครหรออะไรมาเสรมใหฉากสมบรณ
5. การเขยนบทแสดง (Scipt Writing) หมายถง น ารายละเอยดของฉากแตละฉาก และ เหตการณ แตละสถานการณมาเขยนเปน
บทโทรทศน หรอบทแสดงใหสมบรณ ไดแก เขยนในสวนทเปนบทสนทนา และสวนทเปนการแสดงหรอทาทางของนกแสดง ประกอบดวย
เลขทฉาก เปนสวนทแสดงใหทราบวาเปนฉากทเทาไรของตอน ฉากไหนอยกอนหลง สถานท ในแตละฉากจะตองระบสถานทวา เปนทใด เวลา ตองระบเวลา และความตอเนองใหชดเจน ชอตวละคร ทก ๆ ฉากตองมการระบชอตวละคร เพอใหทราบวามตวละครใดบาง และเพอความสะดวกในการจดควผแสดง บทสนทนา เปนสวนทส าคญทสดในแตละฉาก เพราะบทสนทนาบอกใหทราบถง เรองราว ความเปนมาของเหตการณในเรอง ตลอดจนบคลกลกษณะนสยใจคอของตวละครทก ตวในเรองกรยาอาการและอารมณของตวละคร ควรระบลงไปในฉากดวย แตควรระวงไมใหปะปนกบบทสนทนา
- 60 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทท 8 การล าดบและการตดตอภาพ
วตถประสงคการศกษา 1. เพอใหมความรความเขาใจเกยวกบการล าดบภาพ 2. เพอใหมความรความเขาใจเกยวกบวตถประสงคของการล าดบภาพ 3. เพอใหมความรความเขาใจเกยวกบประเภทของการล าดบภาพ การล าดบภาพ การล าดบภาพ คอการน าเอาภาพแตละภาพ ซงเรยกวา ชอต (Shot) ทจ าเปนและเหนวามประโยชนตอการน าเสนอหรอสอความหมายไดดมาเรยงล าดบกน ภาพหนงภาพ (Shot) หากน าเอาหลาย ๆ ชอตมาเรยงล าดบกนกจะเรยกวา ซเควนท (Sequent) และถาหากวาน าเอาหลายซเควนทมารวมตอกนกจะเรยกวา ซน (Sean) หนงซนหรอหนงฉาก และถาน าเอาหลาย ๆ ซนหรอหลาย ๆ ฉากมารวมกนกจะเปนเรองราวการล าดบภาพและการตดตอภาพทดนน คอการท าใหภาพตอเนอง ลนไหล ดแลวไมสะดด การตอภาพโดยทท าใหผชมหรอผดไมรสกวาเราตดตออะไรเลย และไมควรใช Transition มากเกนไป วตถประสงคของการล าดบภาพ 1. เพอคดเลอกภาพ ซงปกตจะตองถายเกบขอมลไวใหมากทสดแลวจงเลอกสวนทดทสดมาใชงาน กรณทมการวางแผนลวงหนาไวแลว การถายท ายงตองมการท าซ าหลาย ๆ ครง (Take) แลวจงน ามาเลอกภายหลงอกเชนกน
- 61 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2. เพอเรยงล าดบเรองราว เปนการน าภาพทคดเลอกมาแลว มาเรยงล าดบใหเปนไปตามเนอเรองหรอสครปตทวางไว 3. เพอปรบความยาว การน าสวนตาง ๆ มาใชงานจ าเปนตองปรบความยาวทงหมดหรอแตละทอนใหเหมาะสม บางรายการอาจถกก าหนดระยะเวลาทแนนอนไวแลว บางรายการอาจ ยดหยนเรองเวลาได แตการปรบเวลาเพอใหเกดความกระชบ เหมาะสมกบเหตการณและเนอหา ยอมเปนสงจ าเปนอยด 4. เพอปรบแตงแกไข ความบกพรองในเรองแสง ส และสงแปลกปลอมตาง ๆ อาจเกด ขนไดขณะถายท า การล าดบภาพจะท าใหเราไดแกไข ลบออก หรอปรบแตงใหภาพแตละทอนมความกลมกลนกนได 5. เพอปรงแตง เปนการเพมสสน เชนการใสเสยงดนตร เสยงเอฟเฟกตตาง ๆ การใส ทรานซชน การซอนตวหนงสอ และการประกอบภาพหลายชน เปนตน อปกรณทใชในการล าดบภาพแบบ non-linear เครองเลนวดทศน ใชในการเลนวดโอทถายมาจากกลอง หรอถายทอดภาพและเสยงทอยในมวนวดทศนไปสเครองคอมพวเตอร โดยทวไปเครองเลนวดทศนจะมชองเสยบสายสญญาณ AV ทจ าเปนในการถายทอดภาพและเสยงจากมวนวดทศนไปส Capture Card เพอท าการแปลงไฟลและบบอดอกท สายสญญาณ เปนสายทตอระหวางกลองวดทศนและเครองคอมพวเตอร โดยใชถายโอนระหวางเครอง แบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1. สายสญญาณระบบ Analog ซงมหลายแบบดงน 1.1 สาย AV (Composite) เปนสายทเราเหนอยบอยๆหางายและมขายอยท วไป โดย สายสญญาณจะม 3 เสน คอ สเหลองส าหรบน าสญญาณภาพ และสายสแดงกบขาวส าหรบน าสญญาณเสยงซงเปนแบบ Stereo สาย AV มขอเสยคอการสงขอมลจะมการตกหลนไดงาย 1.2 สาย Y/C Video หรอ S ‟ Video เปนสายทใชตอกบกลองวดโอแบบ S ‟ VHS และแบบ 8 mm ซงมคณภาพดกวาสาย AV 2. สายสญญาณแบบ Digital มมาตรฐานเดยวคอ สาย DV Firewire เปนสายน าสญญานคณภาพสงตอผานชองสญญาณ
- 62 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
DV In/Out ท าใหภาพและเสยงทถายโอนไมมการสญเสยเลยหรอสญเสยนอยมาก โดยสายสญญาณประเภทนจะใชกบกลอง Digital
บทท 9 การล าดบและการตดตอภาพ ดวยโปรแกรม Premiere CS2
วตถประสงคการศกษา 1. เพอใหมความรความเขาใจเกยวกบการล าดบภาพ ดวยโปรแกรม Premiere CS2 2. เพอใหมสามารถใชโปรแกรม Premiere CS2 ในการล าดบภาพได การใชโปรแกรม Premiere Pro 1. เมอเราเปดโปรแกรม Premiere Pro ขนมาจะพบวามสวนตาง ๆ เราจะเหน New Project นนคอสงแรกทเราควรท า
- 63 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2. จะมสวนของ Avaliable Present ใหเราเลอกวาเราตองการรปแบบอยางไร ซงในสวน HD ‟ SDI กเปนโหมดอยางหนง จะมอยหลายรปแบบ 1080i 25 เปนระบบ PAL, 1080i 30 เปนระบบ NTSC ซงในการท างานนนเราไมคอยไดใชแบบนเทาใด 3. สวน HDV 1080i 25 (Sony 50i) เปนระบบ PAL , 1080i 30 (Sony 60i) เปนระบบ NTSC 4. ในสวนของ Adobe SD ‟ SDI จะมอยดวยกนทงหมด 2 สวน จะมระบบ NTSC และ ระบบ PAL และจะมขอมลบอก ดานฝ งขวามอทจะบอกรายละเอยดในการ ใชงาน
- 64 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
5. DV ‟ 24P (DV = Digital Video),(24P = 24 picture) คอการเอาไปท ากบภาพยนตในปจจบน
6. DV ‟ NTSC คอ ทวในโซนประเทศตาง ๆ ทใชในระบบ NTSC
- 65 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
7. สวนทเราใชกนในประเทศไทย คอ DV ‟ PAL ถาเราตองการใชเกยวกบภาพกราฟกควรใช Frame Size 720h 576v (1.067) ควรใช Frame rate 25 Frame/second
- 66 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
8. Default sqeuience จะปรากฎหนาตางดงนออกมา Master Track นนสามารถเพมเตมไดอกถง 99 Track 9. กลองทเราถายนนใหเราตงคาเสยงท Standard 48 kHz 10. เมอเราตงคาดานบนเสรจแลวมาดสวนของ Location กรณทเราตองการเกบงานไวทอนกสามารถท าไดดวยการ คลก Browe แลวเลอกททตองการเกบงานไว แลวจะมชอทเกบขนอย
- 67 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
11. ท าการตงชอไฟล (ควรตงชอไฟลทกครงทท างาน) แลวคลกทปม OK 12. จะเขามาสหนาโปรแกรม Adobe Premiere Pro 2.0 การใชโปรแกรม Premiere Pro 1. จะเรมจากซายไปขวา สวนแรก คอสวนทจะเกบ Media ตาง ๆ ไวในสวนนทเราท าการ Import เขามา
- 68 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2. สวนดานขวาจะเปนสวนของ Monitor จะมสวนของ Monitor Preview และ Monitor Record เราสามารถยายและท าการสลบต าแหนงกนได 3. Timeline เปนสวนทน า Media ตาง ๆ มาเรยงตอเขาดวยกน 4. สวนดานขวาสดดานลางนนจะเปนสวนของ Toolbox และเครองมอตาง ๆ ทเราน ามาใชในการท างาน
- 69 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
5. ดานซายสดลางจะเปนสวนของ Effect ตาง ๆ ทเราจะใสลงไปใน Media 6. ถาเราตองการกลบมายงหนาจอเดม เราสามารถเลอกท Window > Workspace > Editing กจะกลบมาสหนาจอเดม
- 70 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
7. ถาตองการท า โหมดใดโหมดหนง เชน Audio เรากสามารถเลอกไดท Window > Workspace > Audio กจะมาในสวนของ Audio กจะสามารถปรบเสยงอยางเชนถาเราตองการพากษเสยง การน าภาพหรอ Media เขามาในโปรแกรม นนสามารถท าได 2 วธ
- 71 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
วธท 1 คอการ Capture ออกมาจากกลองทถายมา วธท 2 คอการ Import Media เขามาโดยวธการดงน 1 . คลกขวา เลอก Import และท าการเลอกไฟลทตองการน าเขามาแลวคลก OK กจะมไฟล วดโอขนมาในดานซายของโปรแกรม 2. จะมไฟลวดโอขน รวมถงรายละเอยดตางๆ ของไฟลขน เมอเราคลกทไฟลแลวกด Play กสามารถทจะดไฟลวดโอนได
- 72 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
3. ถาเราตองการใหภาพปรากฎเรากสามารถทจะลากมาวางทางดาน Monitor Preview ทอยดานขวามอ 4. ในสวนดานลางของ Monitor Preview จะปมตาง ๆ เชน ปม Play ปม Stop ฯลฯ จะมแถบสครบทสามารถเลอนไปเพอเลอกในสวนตาง ๆ ได รวมทงจะมการบอกเวลาวา ตอนนอยในเวลาทเทาใด 5. ถาเรา ตองการเลอกทละ Frame กสามารถเลอกท Jog เปนการเดนหนาหรอถอยหลงทละ Frame หรอสามารถใชคยบอรดดวยการกดลกศรซาย ‟ ขวา หรอการเคาะ สเปสบารเพอท าการ Play หรอ Stop กสามารถท างานรวมดวยได
- 73 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
6.เรา สามารถ Import fileลกษณะอน ๆ ขนมาไดเชนกนดวยการ คลกขวา เลอก Import และท าการเลอกไฟลทตองการน าเขามาแลวคลก OK กจะมไฟล วดโอขนมาในดานซายของโปรแกรม การ Mark in ‟ Mark out
- 74 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
1. ถาตองการน าไฟลจากทอนหรอในแผน DVD เลอก File > Import เลอก File ทตองการเปดแลวกด OK 2. เมอ Import เขามาแลวใหลากมาไวในสวนของ Monitor Preview ภาพกจะปรากฎขนเรากท าการ Play เพอดภาพ 3. เมอเสรจแลวเรากกด Set In Point หรอกดตว I ในคยบอรดกได เพอเปนการบอกวานคอจดแรกทเราตองการใช
- 75 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
4. กด Play ไปเรอยๆ พอถงจดทเราตองการใหเรากด Mark Out Piont หรอกดตว O ในคยบอรดกไดเชนกน 5. เราน าคลปทเราท าการ Mark in , Mark Out1 มาใชสามารถท าได 2 วธ
Togle take คอการน าไปทงภาพและเสยง เมอเราคลกแลวใหคลกลากมาไวท Timeline ภาพกจะปรากฎในสวนของ Monitor Record คลปทเราเหนนนเปนไฟล MPEC แถบทเหนตรงบรเวณ Timeline จะมสแดงอย เมอเราน าไฟล MPEC เขามานนเราตองท าการ Rander ตลอด
- 76 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
6. ในโปรแกรม Premiere สามารถท าการยอขยายและสามารถดในมมมองตางๆ ได ในลกษณะของ scope คอการวดคณภาพของภาพวามความคมชดหรอไม มลกษณะของสและแสงเปนอยางไร เราสามารถวดไดจาก Vector scope การแยก ไฟลเสยงออกจากไฟลภาพ 1. คลกขวาตรงบรเวณไฟล เลอก Unlink เมอคลก Unlink แลวเรากจะสามารถแยกเสยงและภาพออกจากกนได
- 77 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2. ถาตองการรวมไฟลภาพและเสยงเขาดวยกนใหคลกเมาสขวา เลอก Group หรอสามารถน าไฟลเสยงอนเขามาใสไดดวยการ Import ไฟลเสยงเขามา 3. จะมลกษณะของเสยงทเราน าเขามา เราสามารถทจะเลอกเฉพาะเสยงไดดวยการท าเหมอนขนตอนการเลอกภาพทตองการ ดวยการใช Mark in Mark out และท าการลากเสยงทตองการมาไวในสวนของ Audio เราสามารถน าไฟลอนมาใสไดในสวนของ Audio ดานลางจะไฟล MP3 หรอ WMV กได
- 78 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
4. การMark เสยงนนเราน าเสยงทน าเขามาใหน ามาไวในสวน Audio 2 ดานลาง เมอเราตองการจะ Mix เสยง ใหเลอกท Audio Mixer 5. เมอเรากดเลนจะเหนไดวาเสยงจะมาจาก Audio 1 และ Audio 2 เราสามารถเปลยนชอตรงสวนของ Audio ไดวาเราตองใหเปนชออะไรเพอความถกตองและจดจ าไดงาย และในสวน Audio ดานลางนนกจะเปลยนชอตามไปดวยทนท
- 79 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
6. เราสามารถไดยนและสามารถ Mix เสยงไปดวยได ดวยการเลอกใหเปน White
7. คลกปม Record แลวกด Play แลวคอย ๆ เฟรดเสยงขนเพอใหเสยงคอย ๆ ดงขน แตเราตองMix ทละ Line แลวท าเหมอนกน Line ทเรา Mix ไปแลว
- 80 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
8. เมอเรา Play ดจะเหนวามเสยงทเราท านนจะขนลงตามทเราได Mix ไว 9. เรา สามารถ Mix จาก Timline ไดเลย โดยท าการเลอกทเสยงจะมเสนความดงของเสยงอย โดยกด Add Remove Keyframe แลวดงทเสนสเหลอง เสนเสยง Percussion.wav ดงลงเสยงกจะเบาลง
- 81 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
10. เราสามารถท าไดอก 1 วธ คอการคลกเมาสขวาทไฟล Audio > Audio Gain แลวท าการดงคาขนหรอลดลงไดแตวธนไมนยมใชเพราะจะท าใหเสยงขยายมากจนเกนไป 11. ตองคอยระวงเสยงไมใหดงมากจนเกนไป จะเหนไดวาเมอเรา Mix เสยงกจะมการขนลงของเสยงเชนกนกบวธอน ๆ แตเสยงทดงเกนไปนนจะท าใหเราไดเสยงทไมเหมาะสม
- 82 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
12. เราสามารถ Mix จาก Master เพราะ ม White เชนกน 13. เมองานเสรจเราสามารถท าการ Export ไฟลดวยการ Render งานเราไดดวยการ เลอก Sequence > Render Work Area
- 83 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
14. เมอท าการ Render เสรจแลวเสนสแดงจะกลายเปนสเขยวท าใหภาพด Smooth ขน การท า Sub Title 1. ใหเลอก File > New > Title เปลยนชอเปน Sub Title
- 84 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2. ท าการเปลยนตวหนงสอใหเปนแบบ Crawl คลก Strat off Screen เพอใหวงจากนอกจอเขามา ใหไปจบนอกจออกทหนง และเลอนจากซายไปขวา 3. ท าการพมพตวหนงสอลงไป ท าการปรบ Font และขนาดของตวอกษรใหเหมาะสมกบภาพ และพยายามวางตวหนงสอใหอยในพนทของกรอบ
- 85 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
4. ตวอกษรกจะท าการวงตามทเราไดท าไวออกไปนอกจอแลวท าการลาก Sub Title เขามาใสไวใน Timeline 5. จะเหนไดวา Sub Title จะเลอนจากซายไปขวา
- 86 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
การใส Title ใหกบไฟลทตดเสรจแลว 1. เลอก File > New > Title ท าการเปลยนชอเปน Sub Title 2. จะเปนหนาการท า Title เลอกค าสง Type Tools แลวคลกลงทไฟลท าการพมพค าทตองการลงไปอยางตวอยางน เชน KMUTT กท าการปรบแตง Font และขนาดใหมความเหมาะสมและใหจดทเราตองการ
- 87 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
3. ท าการลาก Sub Title ทเราไดท าไวมายง Timeline ถาเราตดควรน าไวใน Video 3 เผอตองการท าตวหนงสอเพม และจะเหนไดวาตวหนงสอจะซอนขนมาทนท 4. ถาตองการใหตวหนงสอมเวลาทยาวขนใหปรบดวยการลากท Timeline ใหยาวขน เราสามารถท าการเลอก effect ทตองการไดเพอใหตวหนงสอม effect มากขน กจะม Transition ขนมา ดวยการลาก Effect เขามาในวางใน Sub Title เราสามารถปรบความยาวของ Effect ได สามารถปรบต าแหนงในจดตาง ๆ ได
- 88 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
การท าTitle ตอนจบ บางครงอาจเรยก End Title หรออาจจะเรยกเปนเครดตกแลวแต นนกคอ Title ตอนจบทจะแสดงวาใครท าอะไรในต าแหนงใดบาง การท าTitle ตอนจบ 1. เลอก File > New > Title จะปรากฎกลองขอความใหเราก าหนดชอ Title แลวเปลยนชอดงภาพเปน End Title คอชอ Title ตอนจบ แลวกด OK
- 89 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2. จะปรากฎหนาตาง Title ขน และใน Title ทายสวนใหญจะเปนในแนวแกน Y 3. คลกแลวเลอกเปน Row เลอก Timing (Frame) > คลก Strat off screen และ End off screen แลวคลก OK 4. ใชตว T คลก 1 ครงทพนสด า แลวพมพค าวา ขอขอบคณลงไปดงภาพ Note : ในจอโทรทศนนนตวอกษรไมควรเกน 7-8 บรรทดและไมควรเกนกรอบสขาวออกมา
- 90 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
5. สามารถน าภาพหรอสวนประกอบอน ๆ เขามาไดดวย ดวยการคลกเมาสขวาตรงบรเวณพนสด า เลอก Logo > Insert Logo แลวกท าการหา Logo ทเราตองการ ดงภาพ 6. เราท าการขยบตวอกษรลงมา เนองจากเรามพนทมากจงสามารถท าการขยบตวอกษรลงมากไดมาก
- 91 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
7. เลอก Logo > Insert Logo เอาภาพตกขนมาใหม ภาพทใชนนสามารถใชไดหมด เชน .jpg 8. จดองคประกอบใหอยกงกลางหนาใหหมดไมวาจะเปนตวอกษรหรอรปภาพโลโกตาง ๆ
- 92 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
9. ถามทมงานกพมพชอของทมงานและสามารถจดรปแบบของตวอกษรได พมพรายชอตามทเราตองการได สามารถปรบสและตวอกษรใหมขนาดใหญหรอเลกไดตามตองการ Note : รปแบบอกษรทใชนนไมควรทจะเปนอกษรทบาง ควรใชรปแบบทมความหนาเสมอกนจงจะเหมาะกบการทเราจะเหนบนจอ 10. สามารถ Add Inner Storke และ Outter Storke ได กสามารถทจะปรบและเปลยนส Storke ได ท าการเลอกสแลวกดปม OK
- 93 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
11. เมอท าการปรบตวอกษรเสรจแลวลองเลอน ดวาตวอกษรนนเลอนขนหรอไม 12. เมอเราท าเสรจแลวกสามารถทจะปดหนาตาง Title ทเราท าไดเลยเนองจากเราตงชอและบนทกลงไวแลว
- 94 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
13. End Title หรอ Credit จะอยบรเวณดานขางของโปรแกรม
14. เมอเราได. End Title หรอ Credit แลวเรากลากลงมาไวในสวนทายของงาน 15. Title นนจะขนชาหรอเรานนขนอยกบความยาวของระยะเวลาของ title
- 95 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
16. ถายดยาวมากตวอกษรกจะคอย ๆ ขนหรอขนชากวาเดม จะสามารถท าใหเราอานไดงายยงขน
และโลโกทเราท าไวกจะคอย ๆ ขนมาพรอมกบตวอกษรทเราไดท าไว การปรบ Transitions 1. เลอกไปท ค าสง บนแถบเครองมอ
2. เมอท าการเลอกค าสง แลวจะม Transitions ปรากฏอย
- 96 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
3. สามารถเลอกก าหนดต าแหนงตามมมตาง ๆได วาจะใหหมนไปทางใด
4. ถาตองการปรบใหหมนแบบมแสงเงา ใหปรบเลอนไดท Transitions ดานลาง ดงภาพ
- 97 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
5. ถาตองการใหโชวภาพ ใหคลกเลอกทปม จะปรากฏภาพขนมา
6. ท าการปรบ Transitions วาภาพทเราท านนเหมาะสมหรอไม ตามทเราตองการ
- 98 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
7. ถาตองการใหภาพกลบขางหรอหมนยอนกลบไป ใหคลกเลอกทปม และปรบเลอนต าแหนงไดท แถบ Transitions ตามทเราตองการได
8. ก าหนดจดเขา ‟ ออกของภาพ ในชอง Alignment คลกเลอก Start at cut เพอจะท าการปรบค าสงตาง ๆ ให
- 99 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
9. เมอท าการปรบทกอยางเรยบรอยแลว คลกเลอกทปม เพอกลบหนาจอ 10. ท าการ Render วาตรงตามทตองการหรอไม การเซตคาของ Video Motion เปนการขยายภาพทเราใสไปใน Time Line
1. น าภาพมาใสใน Time Line โดยการลากมาวาง 2. คลกเลอกทค าสง Effect Control
- 100 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
3. จากนนคลกเลอก Motion เพอใหภาพมการขยายตามจดทเราก าหนด
4. เมอท าการคลกท Motion จะเหนไดวาจะปรากฏจดบนภาพหนาจอ
5. จากนนคลกเลอกทค าสง Safe Margin เพอใหภาพนนโชว Margin บนหนาจอ ซงจะเหนภาพโดยละเอยดขน
- 101 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
6. ใน Motion เราอาจมภาพ 1 ภาพหรออาจมภาพซอนมากกวา 1 ภาพ โดยท าการเลอกทชอตหลงของคลปและท าการเลอกท ค าสง Set in point และเลนไปถงจดทก าหนด
- 102 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
7. จากนนมาคลกเลอกทค าสง Set out point
8. ลากคลปทไดมาท าการวางซอนทางดานบน เมอท าการเลนภาพในวดโอจะมขนาดใหญกวา
9. ถาตองการเปลยนภาพใหเทากน ใหคลกเลอกท Effect Control
- 103 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
10. จากนนคลกทวดโอ 2 และคลกเลอก Motion อกครง จะมจดตาง ๆ ปรากฏขนมาและใน Motion กจะมใหปรบคาตาง ๆ
11. เมอกด Play จะเหนไดวา วดโอจะมการเลนทง 2 สวน
12. ถาตองการเลอนต าแหนงของภาพ ใหเลอกท position ใหเปนนาฬกาและปรบใหตรงตามต าแหนงทเราตองการ และจะเกดจกมารคต าแหนงขนบน Time Line ภาพทไดกจะวงตามทเราก าหนดเอาไว
- 104 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
13. ถาตองการเปลยนแกน ใหเราปรบเปลยนคา แกนตาง ๆ กจะท าการปรบเปลยนมมตามคาทปรบเปลยนไดตามทเราตองการ
การท า Speed-Duration
1. น าคลปทตองการปรบใสเขามาใน Timeline
- 105 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
2. คลกขวาทคลป เลอก Speed/Duration
3. จะปรากฏชองเมนทใหเราปรบเปลยน ซงเราสามารถปรบเปลยนได 2 สวน Speed คอระยะเวลาของการเดนในคลปน สวน Duration คอ เวลาของคลปวามระยะนานเทาไร
- 106 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
4. ถาตองการใหคลปชาลงกปรบคา Speed ใหนอยลง แตคาของความยาวคลปกจะมากขน
5. ถาตองการใหคลปเรวมากกวานเปน 200 ระยะเวลาของคลปกจะนอยลง
- 107 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
6. ถาตองการปรบใหคลปถอยหลง ใหคลกขวาทคลป เลอก Speed/Duration ตามแบบเดมแตเปลยนคาโดยมเครองหมายลบ ในคา Speed ดวย
7. หรอสามารถเลอกคลกท Reverse Speed กไดเชนกน
8. ถาตองการปรบเสยงใหเขากนกบคลป กเลอกท Maintain Audio Pitch แลวคลก ok
- 108 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
9. เมอกดเลนแลว จะเหนไดวาภาพจะมการปรบ Speed ตามทเราตงคาไว 10.
การใส Effect ใหกบภาพ ในการใส Effect ใหกบภาพจะสงเกตไดวาภาพจะมการเปลยนอยางรวดเรวมาก แตถาตองการ
เปลยนภาพอกแบบใหมความนมนวลขนจะมค าสงดงน 1. คลกเลอกท Video Transitions ซงมรปแบบตาง ๆ ใหเลอกมากมาย
2. เลอกไปท Dissolve เพอเปนจางภาพเดมกบภาพใหมเขาดวยกน
- 109 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
3. เลอกค าสง เพอใส Effect ใหกบภาพ
4. คลกทค าสงโดยการลากมาวางตรงทซอนกนตรงภาพทจะใส
- 110 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
5. ค าสง Cross Dissolve ทเราเลอกนนกจะท าการแสดงขน และเมอท าการเลอนภาพกจะคอย ๆ จาง
6. ถาตองการยกเลกค าสง กใหคลกเลอกทค าสงนน แลวกดคลกขวาเลอกท Clear ภาพกจะถกลบออกไป
- 111 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
7. ถาเราไมตองการใชค าสงน กสามารถเปลยนใชค าสง Effect ตาง ๆ 8. ถาตองการเปลยนเปนค าสง Slide ใหเลอกไปท Slide ในความหมายกคอการผลกหรอการ push เขาไป ดงภาพ
- 112 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
9. คลก เลอกท Push แลวคลกลากมาวางบนคลปทตองการ
- 113 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
10. เมอกดเลอนท Push แลวภาพกจะถกผลกออกไป และกจะเปนภาพใหมเขามาแทน
11. ใน
- 114 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
กรณทตองการเปลยนภาพในแบบทเรว ๆ จะท าการขยายโดยเลอนการขยายท Timeline ได 12. โดยคลกเลอกไปทค าสงนน ถาตองการดงไปดานหลง กดงยดจากทางดานหลงออกไปตาม
ระยะเวลาของ Transitions นน ๆ
13. ถาตองการดงไปดานหนา กดงยดจากทางดานหนาออกไป ตามระยะเวลาของ Transitions นน ๆ
14. ถาตองการเปลยนค าสงสามารถคลกเลอกมาใหมแลวท าการลากเขามาไดเลย ระยะเวลาทเรา
ก าหนดไวกจะเหมอนเดม 15. ในการจบภาพใหนมนวลใหเลอกใชทค าสง Dissolve
- 115 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
16. เลอกท Dip to back ลากเขามาวางทางดานทายของคลปเพอใหการจบของภาพดนมนวลขน
เอกสารอางอง
- 116 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
จนทรฉาย เตมยาคาร. การผลตรายการโทรทศน , ภาควชาเทคโนโลยทาง การศกษา คณะศกษา ศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม , 2523 ฝายกจกรรมพเศษ บรษทอมรนทรพรนตงแอนดพบรชชง จ ากด. เทคนคการเขยนบทละคร โทรทศนขนพนฐาน, กรงเทพมหานคร, 2540 นภาภรณ อจฉรยะกล และพไลพรรณ ปกหต. “การใชภาพทศนและภาพยนตรเพอการศกษา” เอกสารการสอนชดวชา ความรเบองตนเกยวกบภาพนง และ ภาพยนตร หนวยท 14. มสธ., 2542 : น. 1123 ) นภาภรณ อจฉรยะกล และพไลพรรณ ปกหต. “สอภาพทศน” เอกสารการสอนชดวชา ความร เบองตนเกยวกบภาพนง และภาพยนตร หนวยท 14. มหาวทยาลยสโขทยธรรมา ธราช, 2542 : น. 1056 ) นรต สพรรณชาต. โทรทศนการศกษา, ภาควชาเทคโนโลยทางการศกษา ศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม , 2523. วภา อตมฉนท. “สอ : นวกรรมทางการศกษา” การผลตสอโทรทศน และวดทศน. โรงพมพ จฬาลงกรณมหาวทยาลย , 2538 : น. 5 - 6 ) วสนต อตศพย 2532 การผลตรายการโทรทศนเพอการศกษาและฝกอบรม กรงเทพ โรง พมพ โอเดยน สรพล บญลอ,2551,เอกสารประกอบการสอนวชา การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอ การศกษา,มจธ อรสโตเตล (Aristotle) โพเอทตกส ( อางองจาก Geraldine Brain Siks, 1983 : p.170 ) Mcinnes, James, Video in Education and Training, Focal Press Limited, 1 st. Edition,1980. Zettl, Herbert. Television Production Handbook. Wadsworth Publishing Company, Inc.Belmont, California, 3rd. Edition, 1976 Zettl,Herbert.1996.Television production handbook.6th newyork สอคอมพวเตอรมลตมเดยเรอง การล าดบภาพแบบนอนลเนยร .มศว.2547
- 117 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
อภทานศพท
Pan : เคลอนกลองในแนวระดบจากซายไปขวา หรอขาวไปซาย Tilt : การยกหวกลองขนลง ( บางครงเรยก Pan up หรอ Pan down)
จดประสงคในการใชแพนหรอทลท คอ - เพอใหเหนสงทอยนอกจอภาพในขณะนน - เพอใหเหนต าแหนงทต งของสงตาง ๆ โดยสมพนธกน - เพอใหเหนวตถทยาวหรอสงเกดรศมกลอง - เมอตองการตดตามการเคลอนไหวของวตถ - เพอใหเหนปฏกรยาโตตอบกน - เมอตองการปรบองคประกอบภาพ - เมอตองการเปลยนฉาก
Pedestal : กลองเคลอนขนหรอลงตรง ๆ บนฐาน Tongue : เคลอนกลองทกสวนจากซายไปขวาหรอจากขวาไปซายบน Boom & Crane : เคลอนกลองทกสวนขนลง ถาเคลอนขนเรยกวา “ บมอพ ” ถาเลอนลงเรยกวา
“ บมดาวน ” เลอนกลองขนลงโดยใชเครน เรยกวา “ เครนอพ ” และ “ เครนดาวน ” วตถประสงคของการบม คอ เพอใหคงมมกลองทตองการไวตลอดเวลาทใชบมและการใชเครน กเพอใหไดมมกลองจากทสงและจากทต าอยางตอเนองโดยเลอนเครน
Zoom :การเปลยนความยาวโฟกสของเลนส โดยวธกดปมกลไกท าใหเลนสขยบไปขางหนาจะไดภาพทมขนาดโตขน ตวกลองอยกบทซม ( Zoom ) การเปลยนขนาดของภาพดวยการเปลยนมมหกเหของเลนสซม โดยไมไดเคลอนกลองหรอวตถเรยกวา “ ซม ” ถาเปลยนจากมมกวางเปนมมแคบเรยกวา “ ซมอน ” ( Zoom-in ) ตรงขามเรยกวา “ ซทเอาท ” ( Zoom-out ) วตถประสงคของการใชซม คอ - เมอตองการเปลยนขนาดของวตถอยางชา ๆ - เมอตองการใหผชมสนใจในวตถนน - เมอตองการใหเหนวตถนนอยางชดเจน
- 118 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
- เพอใหบงเกดผลทนาตนใจ เราจะใชซมบอยมากในการถายท ารายการ จงขอใหสงเกตบางประการเกยวกบการใชซมไวในทน
- อยาใชซมพร าเพรอ ใชดอลลหรอแทรคกงบางในบางโอกาสทสมควร - ตงโฟกสไวทปลายสดแลวจงคอยเปลยนไปสขนาดทตองการ - ซมดวยอตราความเรวทพจารณาแลววาเหมาะกบความตองการในการแสดงออก
Dolly :การเคลอนกลองเดนหนา ถอยหลง บนฐานทมลอ การเคลอนกลองเขาใกลวตถเรยกวา “ ดอลล-อน ” ( Dolly - In ) เมอเคลอนกลองออกหางวตถเรยกวา “ ดอลล-เอาท “ ( Dolly - Out )หรอ “ ดอลล- แบค “ ( Dolly - Back ) จดมงหมายของการใช ดอลล กคอ - เพอสรางความนาตนเตน - เมอตองการตดตามการเคลอนไหว - เพอใหมมมมองภาพทหลากหลายแบบ - เมอตองการปรบเปลยนองคประกอบภาพ ความแตกตางระหวาง “ ซมอน ” กบ “ ดอลลอน ”
จะใช “ ซมอน ” ( ZI ) แทน “ ดอลลอน ” ( DI ) ไมได ZI ใชขยายสวนใหแกภาพทตองการ DI คอการเขาไปใกลเพอใหไดรายละเอยดของภาพทตองการ ZI กบ DI จะไมใหผลทแตกตางกนถาถายวตถสองมต หรอถายภาพไดอะแกรม เราใช ZI ไดดในการถายตวอกษร หรอภาพถาย เพราะสามารถเลอนเขาไปใกลไดงายกวา และราบเรยบกวาในอตราความเรวตามตองการ ในทนจะยกตวอยางความแตกตางระหวาง ZI และ DI ใหเหนชด จากกรณตวอยางการถายภาพในอโมงค
Truck : การเคลอนกลองโดยฐานสามเหลยมทรองรบตวกลอง โดยมแนว เคลอนไปดานขางของตวกลอง
Track : การเคลอนกลองไปตามแนวนอนขณะก าลงถาย เรยกวา “ แทรคกง” ( Tracking ) ถากลองเคลอนไปพรอมกบวตถเรยกวา “ follow - tracking ” ถากลองเคลอนไปรอบวตถ โดยมวตถเปนศนยกลางเรยกวา “ revolve-tracking ” การใชแทรคมจดประประสงค คอ - เพอใหไดมมภาพทหลากหลาย - เมอตองการใหเหนความสมพนธระหวางวตถกบฉากหลง
- 119 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
( background ) - เพอใหรสกวาภาพมความไหล - เพอใหบงเกดผลทนาตนใจ
Arc : การเคลอนกลองเปนรปโคงใชขาตงมลอเชนกน Still shot : คอการถายภาพโดยไมเคลอนกลอง ใชมากในการถายท ารายการทวไป โดยปกตกลอง
จะโฟกสอยบนวตถหรอบคคลทตองการออกอากาศมากทสด ในสตลชอตเชนนถาจดองคประกอบของภาพไมด จะปรากฏใหเหนชดเจนบนจอโทรทศน
การเปลยนและเชอมโยงภาพ (Different Transitions )
วธการเปลยนจากภาพหนงสอกภาพหนง ( Shot to Shot ) จากฉากสอกฉากนนมความส าคญมากทงตอความรสก และความตอเนองของรายการ
มหลกส าคญ 3 ประการ ในการเปลยนหรอเชอมโยงภาพ Take , Cut or Switch : คอการเปลยนภาพหนงสภาพหนงอยางทนททนใด Dissolve ( Lap dissolve or Lap ) คอการแทนทภาพดวยการคอย ๆ เลอนภาพหนงออกขณะเดยวกนคอยเพมความปรากฎชดอกภาพหนงอยางราบรน โดยการ fade in และ fade out Fade : คอการเลอนภาพ Fade out : เปนการเลอนภาพออกจนจอวาง Fade in : เปนการน าภาพเขาแทนจอวาง
การเปลยนภาพหรอการเชอมโยงภาพยงมหลกยอย ๆ ควรท าความเขาใจดงตอไปน Defocus ‟ refocus : เปนการน าภาพใหปรากฎหรอเลอนจาง โดยอาศยเทคนคการปรบ ความคมชด ( focus )
Defocus : ปรบจากภาพชดสภาพเลอนลาง ( Out of focus ) Refocus : ปรบจากภาพ Out of focus ส Into focus Defocus-Refocus : กลองจบภาพขณะ Out of focus แลวเลอนต าแหนงหรอมม กลองใหม แลวปรบส Into focus Wipe : การกวาดภาพ โดยการกวาดภาพทไดจากกลองหนงออกสภาพจากอกกลองหนง กระท าไดโดยอาศยการควบคม Master Control หรอ Special effects generator Flexitron ( ripple dissolve ) : ภาพจะแทรกหรอเหลอม ( wiggles or wanes ) เชนเดยวกบการซอนภาพ ( dissolve ) กระท าไดโดยเทคนคจากเครองอเลกทรอนคสกบ Audio oscillator
- 120 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
Swish pan ( Zip pan , whiz pan ) : การแพนกลองอยางเรวในขณะทจบภาพเบลออย ไปสอกต าแหนงหนงแลวคอยปรบภาพใหชด
ขนาดของภาพ
Close-up : CU ภาพใกล เหนเปนสวนๆ เชนใบหนา Medium Close-up Shot : MCU ใชในการจบภาพผประกาศขาวสวนใหญ จะม ระยะใกล ตงแตศรษะลงมาระดบบา Medium Shot : MS ภาพครงตว ถามจ านวน 2คน อาจเรยกวา Two Shot หรอ American Shot กได และส าหรบกลมคนเราสามารถใชแทนวา Group Shot
Long Shot : LS ภาพเตมตว หรอระยะไกล มกใชในการเปดรายการ Moving Shot หรอ Dolly Shot หรอ Traveling Shot : ภาพทเกดจากการเคลอน กลองดวยทศทางอสระตามผก ากบตองการ
Point of View Shot(P.O.V) : ภาพแทนสายตา Bird Eye View : ภาพมมสง
Insert Shot : ภาพเจาะรบ ในการถายท าโทรทศนมกจะถายอยางตอเนอง แต ถาในชวงใด ตองการภาพเสรมเพมเตมกจะใชภาพ Insert เขาไป Over-shoulder Shot : ภาพผานไหล ใชในฉากทมตวแสดงมากกวาหนงคนขนไป คอภาพทเหนตวแสดงหนงโดยมองจากมมมองทผานไหลของตวละครอกตวหนง
Soft Shot ; ภาพทใหอารมณออนนม มกใชเปนภาพฟงๆเบลอๆ ดวยวธตางๆกนไปของ ชางกลองแตละคน
3P กบการผลตรายการโทรทศน
P1 = Pre ‟ production คอ ขนตอนกอนผลตรายการ P2 = Production คอ ขนตอนของการผลตรายการ P3 = Post ‟ productionคอ ขนหลงการผลต เปนการล าดบและเชอมโยงขอมลทงหมด
- 121 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
แบบฟอรมตางๆ
เอกสารโครงการ ในการผลตวดทศน Proposal
- 122 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
1.ชอเรอง…………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… 2.หลกการและเหตผล ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3.กลมเปาหมาย …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4.วตถประสงค …………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
- 123 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5.โครงเรอง ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 6.รายละเอยดตาง 6.1 งบประมาณทใช
งบด าเนนการ…………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
งบลงทน………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 6.2 รปแบบในการน าเสนอ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
6.3 ทมงานผลต
- 124 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
- 125 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทโทรทศน
เรอง......................................................................................................
ผลตโดย
...........................................................................................................
- 126 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
แผนการผลต รายการโทรทศน
เรอง…………………………………………………………………………………………………. รปแบบ……………………………………………………………………………………………… ความยาว……………………………………………………………………………………………. ประเดนรายการ
1……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… แนวคดของรายการ (Programme concept) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… จดประสงคของรายการ (programme objective)
1………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
2……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
- 127 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
แผนการผลตรายการขาว วนออกอากาศ........................................................................เวลา..................................................... ความยาว…………………………………………………………………………………………....บรรณาธการ……………………………………………………………………………………….. ผส อขาว 1………………………………………………………………………………………….. ผส อขาว 2………………………………………………………………………………………….. ผส อขาว 3………………………………………………………………………………………….. ผส อขาว 4………………………………………………………………………………………….. ผเรยบเรยงขาว……………………………………………………………………………………... ผประกาศ 1………………………………………………………………………………………… ผประกาศ 2………………………………………………………………………………………… ชางกลอง…………………………………………………………………………………………… หวขอขาว (เรยงตามล าดบการเสนอขาว)
1…………………………………………………………………………เวลา….……นาท...........................................................................................................................................
2…………………………………………………………………………เวลา….……นาท...............................................................................................................................................
3…………………………………………………………………………เวลา….……นาท.............................................................................................................................................
4…………………………………………………………………………เวลา….……นาท....................................................................................................................................
5…………………………………………………………………………เวลา….……นาท...................................................................................................................................................
- 128 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ประเดนขาว
ขาวท 1 (ชอขาว)………………………………………………………………………………….... ประเดนขาว……………………………………………………………………………….. ขาวท 2 (ชอขาว)………………………………………………………………………………….... ประเดนขาว……………………………………………………………………………….. ขาวท 3 (ชอขาว)………………………………………………………………………………….... ประเดนขาว……………………………………………………………………………….. ขาวท 4 (ชอขาว)………………………………………………………………………………….... ประเดนขาว……………………………………………………………………………….. ขาวท 5 (ชอขาว)………………………………………………………………………………….... ประเดนขาว……………………………………………………………………………….. หมายเหตจากกองบรรณาธการ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
- 129 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทโทรทศน รายการขาว
ขาวท............เรอง................................................................................................................................ ผส อขาว.............................................ชางภาพ......................................ผตรวจขาว............................. วนทออกอากาศ...........................................................ความยาว..................................................นาท
ภาพ เสยง
- 130 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ศพททใชดานภาพ การพมพขาว * ตดไปผประกาศ * พมพขาว 1 ขาวตอ 1 หนา * ตดไปเทป * นาทละ 120 ค า (3 ค าตอ 1 วนาท) *ตดไปแคปชน * 1 นาทประมาณ 12 บรรทด
- 131 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
แนวทางในการวางโครงเรองสารคด
ไคลแมกซยอย ไคลแมกซ เนอเรองยอ (Synopsis) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… การด าเนนเรอง (Story Telling)
ไตเตล บทน ำเรอง เนอเรอง สรป เครดต
สรป
ไคลแมกซ
ขยำยควำม
บทน ำ
เนอเรอง
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
- 132 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
บทโทรทศน (SCRIPT) เรอง (TITLE) ………………………………………………………………………………………
ชอตท
(SHOT)
กลอง
(CAMERA)
ภาพ
(VIDEO)
เสยง
(AUDIO)
- 133 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
- 134 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
เรอง (TITLE) ……………………………………………………………………………………… วนท (DATE) ………………………………………………………………………………………
ควภาพส าหรบการถายท า (SHOTING LIST)
สถานทถายท า (LOCATION) ………………………………………………………………………
ใน/นอก
IN/EX
ชอตท
(SHOT))
ขนาดภาพ
(FRAMING)
รายละเอยด
(DESCRIPTION)
- 135 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
- 136 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
IN = Interior EX = Exterior Framing = CU, MCU, MS, WS, MLS, LS ,etc. เรอง (TITLE) ……………………….………ผผลต (PRODUCER)……………………………….. วนท (DATE) ………………………………สถานทถายท า (LOCATION)………………………..
บนทกการถายท า (SHOT LOG SHEET)
กลองท (CAM#) ……………ชางกลอง (CAMERA)……………ชองบนทกเทป (VTR)…………
เทปมวนท#
CASSETTE#
ชอตท#
SHOT#
ครงท#
TAKE#
เวลา หมายเหต
NOTE
เขา(IN) ออก(OUT)
- 137 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
- 138 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
เรอง (TITLE) ……………………….………ผผลต (PRODUCER)……………………………….. วนท (DATE) ………………………………ชางตดตอ (EDITOR)…………………………….…..
ควตดตอภาพ (EDIT LIST) ล าดบท
CUE#
เทปมวนท#
CASSETTE#
ชอตท#
SHOT#
เวลา หมายเหต
NOTE
เขา(IN) ออก(OUT)
- 139 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
- 140 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
วสดรายการทตองใชในการตดตอ (MATERIALS TO TADE TO THE EDIT) ( ) กราฟก......................................................................................................................................... ( ) มวนเทป...................................................................................................................................... ( ) บทโทรทศน................................................................................................................................ ( ) บนทกการถายท า......................................................................................................................... เรอง (TITLE) ……………………….………ผผลต (PRODUCER)……………………………….. วนท (DATE) ………………………………ชางตดตอ (EDITOR)…………………………….…..
- 141 -
เอกสารประกอบการอบรมส าหรบครและบคลากรทางการศกษา
หลกสตร การผลตรายการโทรทศนและวดทศนเพอการศกษา 2556 ผศ.ดร.สรพล บญลอ
ทมงานผลต (CREW LIST)
1. ผผลต (Producer)……………………………………………………………………………..…. 2. ผก ากบ (Director) ……………………………………………………………………….…..….. 3. ผก ากบเทคนค (Technical Director)…………………………………………………………..… 4. ผก ากบแสง (Lighting Director) ………………………………………………………….…..…. 5. ผก ากบเสยง (Audio Director) ……………………………………………………………...…… 6. ผออกแบบฉาก (Set Designer) ………………………………………………………….…..….. 7. ผสรางฉาก (Set Construction) ……………………………………………………………..…… 8. ชางกลอง 1 (Studio Camera 1) ……………………………………………………………..…... 9. ชางกลอง 2 (Studio Camera 2) ……………………………………………………………..…... 10. ชองกลองนอกสถานท (EFP Camera) ………………………………………………………….. 11. ชางบนทกเทปโทรทศนนอกสถานท (OB VRT) ……………………………………………….. 12. ชางบนทกเทปโทรทศนในสตดโอ (Studio VTR) ……………………………………………… 13. ชางตดตอ (Editor) ……………………………………………………………………………… 14. ชางแตงหนา (Make up artist) …………………………………………………………………... 15. ชางควบคมระบบเทคนค (Assignment) ………………………………………………………… 16. ผประสานงานการผลต (Production Assistant) …………………………………………….…… 17. ผเขยนบท (Script Writer) ………………………………………………………………….…… 18. ผประกาศขาว (Announcer) ……………………………………………………………….……. 19. ผด าเนนรายการ (Moderator) …………………………………………………………………… 20. ผบรรยาย (Narrator) …………………………………………………………………………….