สัปดาหที่ 8

การบอกขนาด (Dimension)

เนื้อหาในสัปดาหที่เนื้อหาในสัปดาหที่ 771. Terminology 6. Size Dimensioning of Holes 2. Unit of Measurement 7. Dimensioning Techniques 3. Location Dimensions 8. Dimensioning for 3D 4. Dimensioning for 2D 9. Surface Finished 5. Chamfer and Fillet 10. Tolerance

ความสําคัญของการบอกขนาดวัตถุแสดงขนาด ตําแหนงและรายละเอียดของ

แบบชิน้งาน เพื่อใหสามารถนํามาสรางชิน้งานไดอยางถูกตองตามทีต่องการ

• เขาใจหลักการเบื้องตนของการเขียนบอกขนาด สําหรับงานวิศวกรรม

• เขาใจสัญลักษณการเขียนบอกขนาด• สามารถอานและเขียนบอกขนาดของวัตถุไดอยางถูกตอง

วัตถุประสงค

องคประกอบของการบอกขนาด1. เสนบอกขนาด Dimension lines 2. เสนชวยบอกขนาด Extension lines 3. หัวลกูศร Arrowheads4. เลขบอกขนาด Dimensions numbers5. เสนผานศูนยกลาง Centerlines 6. เสนชีบ้อกรายละเอยีด Leader

ลักษณะของเสนบอกขนาดและเสนชวยบอกขนาด

Dimension Lines

Extension Lines

น้ําหนกัของเสน1. Dimension Lines = Center Lines

2. Extension Lines บางกวา Dimension Lines เล็กนอย

ลักษณะของเสนบอกขนาดและเสนชวยบอกขนาด ลักษณะของหัวลูกศร Arrowheads

H คือ ความสูงของตัวเลขบอกขนาด

เลขบอกขนาด ลักษณะของการวางตัวเลขบอกขนาด

Unidirectional System Aligned System

ลักษณะของการบอกขนาด Centerlines และ Leader

ลักษณะของเสนบอกขนาดกับเสนผานศูนยกลาง หลักการบอก Dimension

1. First row 3 times letter height from part, minimum (X = Letter height)

2. Place dimensions between the views

3. Dimension the most descriptive 4. Dimension from visible line, not hidden line

4. (cont.) การบอกระยะหางระหวางรูเจาะ 5. Give an overall dimension and omit one of the chaindimensions

6. Organize and align dimensions for ease of reading

6. (cont.)

7. Do not repeat dimensions 8. Dimension lines should not cross other lines

9. Extension lines may cross other line if they must 9. (cont.)

9. (cont.) 9. (cont.)

10. Do not place dimensions within the views unless necessary

11. Place angular dimensions outside the angle

12. Dimension rounded corners to the theoretical intersection

13. Dimension cylinders in their rectangular view with diameters

13. (cont.) 14. Stagger dimension numerals to prevent crowding

15. Hold sizes are best given as diameters with leaders in circular views

16. Leaders should have horizontal elbows and point toward the hold center

17. Extend leaders from the first or the last of a note

18. Dimension arcs (less than 180๐) with radii

18. (cont.) การบอกขนาดของสวนโคง

การบอกขนาดของสวนโคง

Ø80.00

xx

การบอกขนาดของวัตถุหนาตัดกลม

บอกขนาดจากขอบถึงจุดศูนยกลาง

x

การบอกระยะระหวางเสนตรงกับวงกลม การบอกขนาดของรูเจาะหลายๆ รูเจาะ

ลักษณะการบอกขนาดของรูเจาะในแนววงกลม วิธีการบอกขนาดมีวิธีการบอกขนาดมี 22 ลักษณะลักษณะ

การลบเหลี่ยมชิ้นงานการลบเหลี่ยมชิ้นงานChamfer

เปนการปาดขอบชิน้งานออกเพื่อลบคม ทําใหงายตอการประกอบและลดอันตรายที่อาจเกิดขึ้น นยิมใชกับชิ้นสวน ที่มีลักษณะเปนทรงกระบอกหรือรูเจาะ มี 2 ลักษณะคือ

- Outside chamfer - Inside chamfer Outside chamfer Inside chamfer

การบอกขนาดสามารถทําไดการบอกขนาดสามารถทําได 22 วิธีคือวิธีคือ4x45° CHAM

or 4x4 CHAM

45° CHAMFER

4

27°

ANGULAR CHAMFER

∅46

∅52 45°

∅46

∅5290°

Filletเปนการมนขอบเพื่อลบคมของชิ้นงาน ทําใหลด

อันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากการจับถือชิ้นงาน และลด stress concentration ที่เกิดขึน้กับชิ้นงาน

การลบเหลี่ยมชิ้นงานการลบเหลี่ยมชิ้นงาน

TYPE OF MACHINE HOLES

การบอกขนาดของรูเจาะการบอกขนาดของรูเจาะ

15 DIA - THRU∅15 THRU

OR∅15-25 DEEP

OR∅15 - ↓25

การบอกขนาดของรูเจาะการบอกขนาดของรูเจาะCOUNTERBORE HOLES

การบอกขนาดของรูเจาะการบอกขนาดของรูเจาะ

THRUTHRU

THRU

การบอกขนาดของรูเจาะการบอกขนาดของรูเจาะ

- 2 HOLES

การบอกขนาดของรูเจาะการบอกขนาดของรูเจาะ

COUNTERSINK HOLES

THRU

การบอกขนาดของรูเจาะการบอกขนาดของรูเจาะทําไมตองมีการบอกขนาดที่รปูสามมิติ

เพื่อความรวดเร็วในการอานขนาดของชิ้นงาน

ขอเสียของการบอกขนาดในรูปสามมิติบางครั้งวุนวายเนื่องจากชิ้นงานมีรูปทรงซับซอน

การบอกขนาดของรูปสามมติิการบอกขนาดของรูปสามมติิ

φ 0.6

15

15

ทําไมตองมีการระบุลักษณะของผิวชิ้นงาน ?เนื่องจากการใชงานแตกตางกัน

ละเอียด- ตองใชเวลานาน เครื่องมือที่ดีพอ- ถาทําหยาบจะทําใหอายุการใชงานนอยลง

หยาบ-ถาทําละเอียดมากเสียเวลา-เสียคาใชจายสูง

การบอกลักษณะของผิวชิ้นงานการบอกลักษณะของผิวชิ้นงาน (Surface finished)(Surface finished)

6.3ไมระบุกรรมวิธีการผลิต ผิ ว ง านต อ งมี ก ารตั ด

เฉือน (ระบุกรรมวิธีการผลิต)

ขัดมัน5

ผิ ว ง านที่ ผ านการตั ดเฉือนมาแลว ไมตองทําอะไรอีก

ตีขึ้นรูป

คาความหยาบผิวตองมีการตดัเฉอืนชิ้นงาน

ความยาวเผื่อทิศทางการเฉือน

ลักษณะกรรมวิธีการผลิต

ไส

ขัดมัน6 15

5

ความยาวของผิวงาน

ตัวอยางตัวอยางเนื่องจากในกระบวนการผลิตไมสามารถผลิตชิ้นสวนตางๆ ใหมีขนาดถูกตองตามที่เรากําหนดได ดังนั้นจะตองมีการกําหนดระยะการเผื่อไวดวย เพื่อกําหนดชวงความยาวที่เราสามารถนํามาใชงานได

การกําหนดระยะการเผื่อการกําหนดระยะการเผื่อ ( (Tolerance)Tolerance)

Basic sizeBasic sizeNominal sizeNominal sizeActual sizeActual sizeToleranceToleranceAllowanceAllowance

การกําหนดระยะการเผื่อการกําหนดระยะการเผื่อ ( (Tolerance)Tolerance) การกําหนดระยะการเผื่อการกําหนดระยะการเผื่อ ( (Tolerance)Tolerance)

Limit dimensionsLimit dimensionsUpper limitUpper limit

Lower limitLower limit

การกําหนดระยะการเผื่อการกําหนดระยะการเผื่อ ( (Tolerance)Tolerance)Tolerance expressionTolerance expression

การกําหนดระยะการเผื่อการกําหนดระยะการเผื่อ ( (Tolerance)Tolerance)

การกําหนดระยะการเผื่อการกําหนดระยะการเผื่อ ( (Tolerance)Tolerance) การกําหนดระยะการเผื่อการกําหนดระยะการเผื่อ ( (Tolerance)Tolerance)

การกําหนดระยะการเผื่อการกําหนดระยะการเผื่อ ( (Tolerance)Tolerance) การกําหนดระยะการเผื่อการกําหนดระยะการเผื่อ ( (Tolerance)Tolerance)

10.059.95

4.154.09

4.053.95D

แบบทดสอบ

Dmax=10.05-4.09-3.95Dmin=9.95-4.15-4.05

จงหาระยะ D ที่มากและนอยที่สุด จบสัปดาหที ่8