โครงการจดท า แนวทางปฏบต ในการจดทาผปวยระหวางผาตดเพอลดภาวะแทรกซอน

โดย

นางสมจตร สนตวรนารถ

โครงการพฒนาคณภาพ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2553 งานการพยาบาลผปวยผาตด กลมงานการพยาบาล

โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต

คณะผจดท า

พยาบาลช านาญการ ระดบ 8 นางสมจตร สนตวรนารถ

พยาบาลวชาชพ ระดบ 6 นางสาวอรวรรณ ธนนนนทกล นาง เพญศร จะน

พยาบาลวชาชพ นางสาวนตยา หนร นางสาวเบญจวรรณ เดอนเพญ นางปราณ เปลงสรวธน นางสาวนภาพร ทวมโสด นางสาวกาญจนา แกวมณ นางสาวพรอมสาย สายพนธ นางสาววรางคณา ทองม

ผชวยพยาบาล นางสาวเพญนภา พรมนส นายเอกชย แปงใจ

สงกดงานการพยาบาลผปวยผาตด กลมงานการพยาบาล โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต

ก

ค าน า

ภาวะแทรกซอนจากการจดทาเพอการผาตด เปนเหตการณไมพงประสงคของทมผาตดแตเมอเกดขนแลว ในผปวยบางรายกรกษาใหหายได บางรายกมอาการทเลาเบาบางลงแตตองใชเวลานาน บางรายเมอหายแลว อาจทงรองรอย และเสยภ าพลกษณไป สงตางๆเหลานอาจน าไปสการฟองรอง เรยกคาเสยหาย ท าใหโรงพยาบาลเสยชอเสยง ซงขนอยกบความรนแรงและความตองการของผปวยและญาต ดวยเหตผลดงกลาวหนวยงานไดเหนความส าคญทจะตองจดท าคมอในการจดทาผปวยระหวางผาตด เพอปองก นและลดภาวะแทรกซอน ไวเปนแนวทางการปฏบตส าหรบบคลากรและทมงาน ทไดมาตรฐานขน

ทงน ขอขอบคณทมงานการพยาบาลผปวยผาตด โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต ทกทานทไดสละเวลาในการรวมผลตผลงาน โดยน าประสบการณจากการปฏบตงาน และการศกษาคนควาเพม เตมมาเรยบเรยง เพอเผยแพรเปนแนวทางในการปฏบตงานส าหรบพยาบาลและผสนใจทวไป

สมจตร สนตวรนารถ

กนยายน 2553

ข

สารบญ

หนา คณะผจดท า ก ค าน า ข สารบญ ค – ฉ สารบญภาพ ช –ฌ แบบสรปผลการด าเนนงานโครงการพฒนาคณภาพ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2553 ญ –ฎ โครงการจดท าแนวทางปฏบต ในการจดทาผปวยระหวางผาตดเพอลดภาวะแทรกซอน ฏ –ฐ บนทกการประชม/การปรกษาหารอ ฑ แนวทางปฏบตในการจดทาผปวยระหวางผาตด 1 วตถประสงคของการจดทาผปวยส าหรบการผาตด 1 องคประกอบทเกยวของกบการจดทาผปวย 1 อปกรณทใชในการจดทาผปวยส าหรบการผาตด 5 การประเมนเพอจดทากอนเคลอนยายผปวยไปบนเตยงทท าหตถการ 12 การเตรยมอปกรณ กอนการเคลอนยายผปวยไปเตยงทท าหตถการ 12 หลกปฏบตในการจดทาผปวย 14 ทาท 1 การจดทานอนหงายราบ (Supine position) สมจตร สนตวรนารถ

17

ทาท 1.1 การจดทาขากบ (Froglegged position) สมจตร สนตวรนารถ

20

ทาท 1.2 การจดทาบรเวณคอยดขน (The neck hyperextended) สมจตร สนตวรนารถ

23

ทาท 1.3 การจดทาบรเวณคอยดขน ส าหรบการผาตดPlastic surgery (The neck hyperextended) นตยา หนร

26

ทาท 1.4 การจดทาบรเวณคอยดขน ส าหรบการผาตด E.N.T. (The neck hyperextended) เพญศร จะน และพรอมสาย สายพนธ

29

ค

สารบญ (ตอ) หนา

ทาท 1.5 การจดทา Lt. Anterolateral thoracotomy สมจตร สนตวรนารถ

32

ทาท 1.6 การจดทาส าหรบท า Open heart surgery ในรายเดกเลก สมจตร สนตวรนารถ

36

ทาท 1.7 การจดทาส าหรบการผาตดสมอง (Neuro surgery) สมจตร สนตวรนารถ

39

ทาท 1.8 การจดทาส าหรบการผาตด V-P Shunt (Ventriculoperitoneal Shunt) นภาพร ทวมโสด

42

ทาท 1.9 การจดทาส าหรบการผาตด Modified Radical Mastectomy ปราณ เปลงสรวธน

45

ทาท 2 การจดทาศรษะต าปลายเทาสง (Trendelenburg position) สมจตร สนตวรนารถ

48

ทาท 3 การจดทาศรษะสงปลายเทาต า (Reverse Trendelenburg position) สมจตร สนตวรนารถ

50

ทาท 4 การจดทาขนขาหย ง (Lithotomy position) สมจตร สนตวรนารถ

52

ทาท 4.1 การจดทาขนขาหย งในการผาตดเดกทางศลยกรรม (Lithotomy position) กาญจนา แกวมณ

56

ทาท 4.2 การจดทาขนขาหย งในการผาตดเดกทางศลยกรรมระบบทางเดนปสสาวะ (Lithotomy position) นภาพร ทวมโสด

59

ง

สารบญ (ตอ)

หนา

ทาท 4.3 การจดทาขนขาหย งในการผาตดทางนรเวช (Lithotomy position) อรวรรณ ธนนนนทกล, เบญจวรรณ เดอนเพญ และวรางคณา ทองม

62

ทาท 5 การจดทานอนตะแคง (Lateral position) สมจตร สนตวรนารถ

66

ทาท 5.1 การจดทานอนตะแคงส าหรบการผาตด VATS (Lateral position for VATS) เพญนภา พรมนส และเอกชย แปงใจ

69

ทาท 5.2 การจดทานอนตะแคงส าหรบการผาตด Thoracotomy (Lateral position for Thoracotomy) เพญนภา พรมนส และเอกชย แปงใจ

72

ทาท 5.3 การจดทานอนตะแคงส าหรบการผาตด Kidney (Kidney position) สมจตร สนตวรนารถ

75

ทาท 6 การจดทานอนคว า (Prone position) สมจตร สนตวรนารถ

78

ทาท 6.1 การจดทานอนคว าบน Laminectomy frame (Laminectomy position) สมจตร สนตวรนารถ

81

ทาท 6.2 การจดทา Laminectomy position ในรายเดก (Laminectomy position) สมจตร สนตวรนารถ ทาท 7 การจดทา Kraske (Jackknife position) สมจตร สนตวรนารถ

84

87

จ

สารบญ (ตอ)

ทาท 8 การจดทา Fracture table

(Fracture table position) สมจตร สนตวรนารถ

หนา 90

บรรณานกรม 94

ฉ

สารบญภาพ

หนา ภาพท

1 แสดง median, radian, and ulnar nerves and nerve branches 3 2 แสดงเตยงผาตด 5 3 แสดงเตยงผาตด Fracture table 6 4 แสดงทส าหรบรองแขน (arm board) 7 5 แสดงทพกแขนดานบน (arm posturing device) 7 6 แสดงทเกบขอมอ (wristlet) 8 7 แสดงทรดขาผปวย (knee strap or belt) 8 8 แสดง Horseshoe-shaped head rest 9 9 แสดง Mayfield head rest 10 10 แสดงเจลรองศรษะ (gel head ring) 10 11 แสดงฉากกน (anesthetic screen) 11 12 แสดงชนดของขาหยง A, Knee crutch. B. Candy cane. C, Boot-type 11 13 แสดงการจดทานอนหงายราบ (supine position) 17 14 แสดงแขนวางบนทวางแขนในแนวไมเกน 90 องศากบล าตว 18 15 แสดงการวางแขนแนบล าตวโดยหอแขนดวยผาหอแขน 18 16 แสดงบรเวณทมน าหนกกดทบ จากการจดทานอนหงายราบ 19 17 แสดงผาใหญพบหรอหมอนแบนปราศจากเชอหนนใตเขา 21 18 แสดงการจดทาขากบ (froglegged position) 21 19 แสดงอปกรณส าหรบจดทาบรเวณคอยดขน 23 20 แสดงวธการจดทาบรเวณคอยดขน 24 21 แสดงอปกรณส าหรบจดทาบรเวณคอยดขน 26 22 แสดงวธการจดทาบรเวณคอยดขน (ส าหรบการผาตด plastic surgery) 27 23 แสดงวธการจดทาบรเวณคอยดขน (ส าหรบการผาตด E.N.T) 30 24 แสดงหมอนทรายส าหรบสอดใตสะบก 32 25 แสดงผามวนกลมส าหรบสอดใตสขาง 33 26 แสดงหมอนทรายสอดใตสะบกซาย 34

ช

สารบญภาพ (ตอ)

หนา ภาพท

27 แสดงผามวนกลมสอดใตสขางดานซาย 35 28 แสดงผามวนหนนใตไหลยาวตลอดไหลทง 2 ขาง 36 29 แสดงการจดทาส าหรบท า open heart surgery ในรายเดกเลก 37 30 แสดง Horseshoe-shaped head rest 39 31 แสดง Mayfield head rest 40 32 A. แสดงHorseshoe-shaped head rest, B. พนHorseshoe ดวย webril 42 33 แสดงการจดทาส าหรบการผาตด V-P Shunt 43 34 แสดงผาพบ สอดใตสะบก 45 35 แสดงการจดทาส าหรบการท าผาตด M.R.M 46 36 แสดงการจดทาศรษะต าปลายเทาสง (Trendelenburg positition) 48 37 แสดงการจดทาศรษะสงปลายเทาต า (Reverse Trendelenburg positition) 50 38 แสดงการจดทาขนขาหย งดวย Knee crutch. 53 39 แสดงการจดทาขนขาหย งดวย Boot-type. 53 40 แสดงการจดทาขนขาหย งดวย Candy cane (leg holder) 54 41 แสดงการจดทาขนขาหย งในการผาตดเดกทางศลยกรรม 57 42 แสดงการจดทาขนขาหย งในการผาตดเดกทางศลยกรรมระบบทางเดนปสสาวะ 60 43 แสดงการจดขาหย งในการผาตดทางนรเวชทวไป 63 44 แสดงการจดขาหย งในการผาตด SSF (อ.พญ.อรวรรณ) 64 45 แสดงการจดทานอนตะแคง (lateral position) 66 46 แสดงบรเวณทมโอกาสเกดการกดทบจากการจดทานอนตะแคง 67 47 แสดงการจดทานอนตะแคงส าหรบการผาตด VATS 70 48 แสดงการจดทานอนตะแคงส าหรบการผาตด thoracotomy 73 49 แสดงการจดทานอนตะแคงส าหรบการผาตด Kidney 76 50 แสดงการจดทานอนคว า (prone position) 78 51 แสดงการจดทานอนคว าบน Laminectomy frame 81 52 แสดงการจดทานอนคว าบน laminectomy frame และมการกดทบอวยวะตาง ๆ 82

ซ

สารบญภาพ (ตอ)

หนา ภาพท

53 แสดงการจดทาส าหรบท าผาตด Laminectomy ในรายเดก 85 54 แสดงการจดทา Kraske (Jackknife position) 87 55 แสดงเครอง C-arm สามารถท าการ X-ray ขาขางทหกไดตลอดทงขา 90 56 แสดงการจดทา Fracture table 91 57 แสดงอปกรณส าหรบการจดทา Fracture table 91 58 แสดงการจดทา Fracture table โดยดงtraction ทกระดกตนขาสวนปลาย 92 59 แสดงการจดทา Fracture table โดยดงtraction จากการใสรองเทา Boot 92

ฌ

โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต แบบสรปผลการด าเนนงานโครงการพฒนาคณภาพ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2553

----------------------------------------------------------------- 1. ชอโครงการ : จดท าแนวทางปฏบตในการจดทาผปวยระหวางผาตดเพอลดภาวะแทรกซอน 2. หนวยงานทรบผดชอบ : งานการพยาบาลผปวยผาตด 3. วตถประสงค : เพอใหผปวยระหวางผาตดทกรายไดรบความปลอดภยจากการจดทา 4. ความสอดคลองกบเปาหมายของโรงพยาบาล : ผรบบรการไดรบบรการทเปนเลศ มคณภาพ ได

มาตรฐานทพงพอใจ 5. สรปผลการด าเนนงาน

5.1 สรปผลการด าเนนงานตามวตถประสงค วตถประสงค ตวชวด ผลการด าเนนงาน

เพอใหผปวยระหวางผาตดทกรายไดรบความปลอดภยจากการจดทา

รอยละของผปวยทไดรบความปลอดภยจากการจดทาระหวางผาตด

เปนทนาพอใจสามารถรวบรวมการจดทาระหวางผาตดไดทกสาขา รวม 25 ทา

5.2 ประเมนผลการด าเนนการตามแผนปฏบตการ ประเมนผลโครงการ

รายการ เกณฑการประเมน

4 มากทสด

3 มาก

2 ปานกลาง

1 นอย

1. ผลการด าเนนโครงการบรรลวตถประสงค 2. ทานพอใจในผลงานของโครงการตามเปาหมายเพยงใด 3. ระหวางด าเนนงานตามโครงการ

3.1 งบประมาณเหมาะสม 3.2 วสดอปกรณทใชปฏบตงานเหมาะสม 3.3 ความรวมมอของผรวมงาน 3.4 ขนตอนการด าเนนงานเปนไปตามก าหนดเวลา

4. ผลงานตามวตถประสงคและเปาหมาย รวม

16 6 2 0

ญ

ประเมนผลโครงการ

รายการ เกณฑการประเมน

4 มากทสด

3 มาก

2 ปานกลาง

1 นอย

เฉลย (คะแนนรวมหารดวย 7) (24/7 =3.4 )

สรปคาใชจาย

คาใชจายเหมาจายในการด าเนนโครงการ 15,000 บาท

การด าเนนงานเปนทนาพอใจ การด าเนนงานควรปรบปรง * ถาคะแนนเฉลยตงแต 3 ขนไป แสดงวา การด าเนนงานเปนทนาพอใจ * ถาคะแนนเฉลยต ากวา 3 ลงมา แสดงวาการด าเนนงานควรปรบปรง ปญหาอปสรรค สาเหตของปญหาอปสรรค ขอเสนอแนะแนวทางแกไข

1. ดานงบประมาณ ไมมปญหา - 2. ดานบคลากร สงขอมลไมครบ

เชน ขาดรป, ขาดเนอหา พยายามตามงานอยางสม าเสมอ

3. ดานวสด/อปกรณ ไมมปญหา - 4. ดานบรการและประสานงาน ไมมปญหา -

ลงชอ ............................................. (นางสมจตร สนตวรนารถ)

ผประเมนโครงการ กนยายน 2553

ฎ

ฏ

ฐ

บนทกการประชม / การปรกษาหารอ ไดมการประชมหนวยงานหองผาตด เพอท าความเขาใจในเรองความส าคญของการจดท า

เอกสารเพอใชในการปฏบตงาน เรอง การจดทาผปวยระหวางผาตดเพอลดภาวะแทรกซอน โดยเรมตงแตเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2552 มการประชมทก ๆ วนพธ ตงแตเวลา 08.30 – 09.00 น. โดยประชมรวมกบบคลากรทงระดบพยาบาลและผชวยพยาบาลทมความสนใจตองการสงเนอหาเรองการจดทาผปวยระหวางผาตด เพอรวบรวมใหเปนรปเลม ให เหมาะสมกบการปฏบตงานของหองผาตดโรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต พรอมรบฟงค วามคดเหนและอปสรรคตาง ๆ ในการด าเนนการและใหความชวยเหลอ

ประมาณเดอนกรกฎาคม 2553 เรมรวบรวมเอกสารเพอจดสงพมพเปนรปเลม

สมจตร สนตวรนารถ กนยายน 2553

ฑ

แนวทางปฏบตในการจดทาผปวยระหวางผาตด Recommended practices for

Positioning the Patients in the perioperative Practice Setting

แนวทางปฏบตในการจดทา ผปวยระหวางผาตดใหเหมาะสมและถกตอง เปนสงทบคลากรในทมผาตดจะตองใหความส าคญอยางมาก เพราะเปนปจจยส าคญอยางหนงทชวยใหผปวยไดรบความปลอดภยสงสดเนองจากในขณะทผปวยไดรบการระงบความรสก หรออยในภาวะหมดสต หรอบางสวนของรางกายไมสามารถเคลอนไหวและรบความรสกได ท าใหไมสามารถปองกนตนเองจากภาวะแทรกซอนตาง ๆ ทจะเกดขนได

ดงนน ทมผาตด ไดแก ศลยแพทย พยาบาลหองผาตด วสญญแพทย /พยาบาล ควรมการปรกษากนในการจดทาผปวย เพอหลกเลยงและปองกนการเกดภาวะแทรกซอนทอาจเกดขน โดยปฏบตตอผปวยดวยความระมดระวง มความรในเรองพยาธ- สรรวทยา ทมก ารเปลยนแปลงไปจากการจดทา และหาทางแกไขและปองกน เพอใหผปวยไดรบความปลอดภยสงสด

วตถประสงคของการจดทาผปวยส าหรบการผาตด

1. เพอใหแพทยผท าผาตดสามารถมองเหนบรเวณทท าผาตดไดชดเจน สามารถท าผาตดไดสะดวก

2. วสญญแพทยสามารถดแลผปว ยไดตลอดเวลาของการผาตด สามารถสงเกตผปวยบรเวณใบหนา รมานตา สผวหนา สามารถจบชพจร วดความดนเลอด และใหสารน าหรอยาทางหลอดเลอดด าไดสะดวก

3. เพอใหผปวยอยในทาทถกตองตามลกษณะกายวภาคของรางกาย (body alignment) และใหผปวยสขสบายและปลอดภยมากทสดตลอดระยะเวลาทท าผาตด

พยาบาลในหองผาตดจ าเปนตองมความรเกยวกบทาตาง ๆ ทใชในการผาตด องคประกอบทเกยว ของ กบการจดทาผปวย สวนประกอบของเตยงผาตด และอปกรณเครองใชตางๆ ตลอดจนภาวะแทรกซอนของการจดทาผปวยส าหรบการผาตด

องคประกอบทเกยวของกบการจดทาผปวย (เรณ อาจสาล, 2540, น. 27-30)

1. สรรวทยาทเปลยนแปลงอนเนองมาจากการจดทาในการผาตด ผปวยจะถกจดใหอยในทาใดทาหนงตลอดเวลาของการผาตดและจะตองถกมด รด หรอตรงอวยวะบางสวนของรางกาย เพอปองกนการเคลอนไหวขณะผาตด การทผปวยจะตองนอนอยในทาเดยวนาน ๆ หรอบางครงอยในทาทไมสามารถทนอยไดเปนเวลานาน ๆ ในภาวะปกตและเนองจากผลของยาระงบความรสกทผปวยไดรบทมตอภาวะ

2

ไหลเวยนเลอด การแลกเปลยนกาซในปอด และกลไกปองกนตนเองของกลามเนอและขอตาง ๆ ท าใหผปวยไมสามารถเปลยนทานอน หรอปองกนตนเ องจากอนตรายทอาจเกดขนจากการจดทานน ๆ เนองจากผปวยหมดความรสก หรอประสาทรบความรสกและการเคลอนไหวบรเวณทจะท าผาตดถกกดจากการไดรบยาระงบความรสกเฉพาะบรเวณ

ทาตางๆ ทใชในการผาตดจะมการเปลยนแปลงทางสรรวทยาของรางกายในระบบตาง ๆ และอาจกอใหเกดอนตรายตออวยวะบางสวนของรางกายได ดงน

(1) ระบบกลามเนอและกระดก (musculoskeletal system) (2) ระบบประสาท (nervous system) (3) ระบบไหลเวยนเลอด (circulatory system) (4) ระบบหายใจ (respiratory system)

1) ระบบกลามเนอและกระดก ในภาวะปกตผปวยทร สกตวดจะมปฏกรยาปองกนการยดตวหรอบดตวมากเกนไป (over stretching and twisting) ของกลามเนอและการเหยยดตวมากเกนไป (over extension) ของขอตาง ๆ ได แตในขณะผาตดผปวยจะไดรบยาระงบความรสกหรอยาคลายกลามเนอ ซงยาเหลานจ ะกดปลายประสา ทรบความรสกเจบปวด และแรงกด (pain or pressure receptors) ท าใหกลามเนอคลายตว ซงมผลให ปฏกรยา การปองกนตวเองเสยไป นอกจากนยาเหลานจะท าใหกลามเนอบรเวณหลง (paraspinous muscles) คลายตว ซงมผลใหสวนโคงของกระดกสนหลงบรเวณทอนเอวอยในลกษณะแบนราบ ท าใหเอนของกลามเนอบรเวณเอวและกระดกกระเบนเหนบตงตวผปวยจะมอาการปวดหลง

การกดทบบรเวณแขน และขาเปนเวลานาน อาจท าใ หเกดกลมอาการภาวะความดนในชอ งกลามเนอสง (compartment syndrome) ภายหลงผาตดผปวยจะมอาการปวดกลามเนอ ลกษณะกา รปวดจะลก ๆ ปวดตบ ๆ และตง ๆ อาการปวดจะไมทเลาถงแมจะไดยาแกปวด

2) ระบบประสาท ยาระงบความรสกทผปวยไดรบจะกดการท างานของระบบประสาทสวนกลางและประสาทอตโนมต ท าใหผปวยไมสามารถตดตอสอสารหรอบอกถงความเจบปวดหรอความไมสขสบายตางๆ ได ดงนนการจดทาใหผปวยอาจเกดอนตรายตอเสนประสาท ท าให เกดการกดทบ หรอเสนประสาทถกย ดออก เสนประสา ททเกดอนตรายไดบอยทสด คอ กลมประสาทแขน จากการกางแขนมากเกนไป (hyperabduction) หรอถกเหยยด (extension) หรอแขนบดออกดานนอก (external rotation) มากเกนไป หรอศรษะผปวยถกจบเอยงไปดานตรงขาม (lateral flexion) พรอมทงไหลถกดนใหต าลง นอกจากนเสนประสาทอน ๆ ทอาจเกดอนตรายจากการจดทา ส าหรบการผาตดไดแกเสนประสาทเรเดยล (radial nerve) ซงเกดจากด านในของแขนดานบนถกกดกบขอบเตยงนา น ๆ จะท าให เกดอาการขอมอตก (wrist drop) หรอถาแขนของผ ปวยบรเวณขอศอกถกกดทบกบขอบ เตยงนาน ๆ เสนประสาทอลนาร(ulnar nerves ) ตรงบรเวณนนจะถกกด (รปท 1)

3

รปท 1 แสดง median, radian, and ulnar nerves and nerve branches (Heizenroth, 2003, p. 166)

3) ระบบไหลเวยนเลอด ผลของยาระงบความรสกบางอยางท าใหหลอดเลอดขยายตว การ

ไหลเวยนกลบของเลอดในรางกายไมด นอ กจากนการผาตดทยาวนานหรอการทขาของผปวยถกกดทบจากการผกรดแนนเกนไป ท าใหการไหลเวยนเลอดไปสเสนเลอดสวนปลายลดลง มการคงของเลอดทสวนปลายแขนและขาซงมผลให เกดหลอดเลอดด าอกเสบ (thrombophlebitis) หลงผาตด

4) ระบบหายใจ การจดทาส าหรบผาตดบางทาจะมผลตอระบบทางเดนหายใจการแลกเปลยนกาซในปอดโดยเฉพาะทาทไมปกต (unnatural position) และการผาตดทยาวนานจะท าใหเกดภาวะการหายใจนอย ลง (hypoventilation) ซงท าใหมภาวะขาดออกซ เจน (hypoxia) และมกาซคารบอนไดออกไซดสง (hypercabia) ได ดงนนภายหลงการจดทาใหผปวย พยาบาลตองตรวจอกครงหนงวาไมมสงกดทบหรอขดขวางการหายใจ เชน เสอผาตองไมรดแนน หรอไมมการรดบรเวณคอ ผ ปวยทไดยาระงบความรสกทวรางกายยาชาทางชองน าไขสนหลงและชองเหนอดรา และยาชาเพอสกดกนกลมประสาท วสญญแพทยจะเปนผดแลการหายใจของผปวย แตถาผปวยไดรบยาชาเฉพาะท พยาบาลในหองผาตดจะเปนผดแลการหายใจของผปวยตลอดระยะเวลาของการผาตด

2. สภาวะตาง ๆ ทสงเสรมใหเกดอนตรายจากการจดทาไดสงขน ไดแก 1) สภาพรางกายของผปวยทสงเสรมใหเกดอนตรายไดมากขน ไดแก

- ภาวะเลอดจาง (anemia) - ผนงหลอดเลอดแขงตว (arteriosclerosis)

4

- ปรมาณเลอดในรางกายลดลง (hypovolemia) - ความดนเลอดต า (hypotension) - บวม (edema) - มไขหรอตดเชอ - ภาวะทพโภชนา (malnutrition) - อวนมาก (obesity) - สงอาย - เบาหวาน - มะเรง

2) ระยะการผาตดทยาวนาน 3) การผกรดทแนนเกนไป จนท าใหเกดแรงกดทบบรเวณสวนตาง ๆ ของรางกาย หรอมการ

ดงรงขณะผาตด 4) การผาตดเกยวกบหลอดเลอด ซงท าใหระบบไหลเวยนเลอดสอวยวะตาง ๆ ลดนอยลง 5) มความผดปกตของระบบกระดก โดยเฉพาะผปวยมะเรงทมการแพรกระจายไปทกระดกแลว

3. ชนดของการผาตด การจดใหผปวยอยในทาใดนนขนกบการผาตดทผปวยไดรบ พยาบาลในหองผาตดจะ ตองทราบวา ผปวยจะผาตดอะไร จะใชทาใดจงจะเหมาะสม เพอใหแพทยผท าผาตดสามารถท าผาตดไดสะดวก และทานนตองไมขดขวางการท างานของวสญญแพทย

4. เวลาทเหมาะสมในการจดทาใหผปวย ขนกบสงตอไปน 1) ชนดของยาระงบความรสก

1.1) ผปวยทไดร บระงบความรสกทวรางกาย จะจดทาใหภายหลงทไดรบยาน าสลบทางหลอดเลอดและใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว

1.2) ผปวยทไดรบยาชาทางชองน าไขสนหลงและชองเหนอดรา หรอไดยาชาเพอสกดกนประสาทหรอกลมประสาท จะจดทาใหภายหลงฉดยาชาเรยบรอยแลว

1.3) ผปวยทไดรบการฉดยาชาเฉพาะท (local infiltration) จะจดทาใหกอนการฉดยาชา 2) ต าแหนงทท าผาตด ถาเปนการผาตดบรเวณหลง เชน การท าผาตดกระดกสนหลง ผาตด

เกยวกบตอมหมวกไต (adrenal gland) ใหผปวยไดรบยาระงบความรสก และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยบนเปลนอนกอน จงจดใหนอนคว าบนเตยงผาตด

3) ความเจบปวดขณะทผปวยเคลอนไหว เชน ผปวยทกระดกตนขาเคลอน กระดกเชงกรานหกมความเจบปวดมาก ตองใหยาระงบความรสกกอนเคลอนยายผปวยมาเตยงผาตด แลวจงจดทาส าหรบการผาตด

5

4) อายและขนาดของผปวย 4.1) ถาผปวยอวนมาก ๆ ตองใหผปวยรวมมอในการจดทาทเหมาะสมกอนไดรบยาระงบ

ความรสก เชน ทา lithotomy พยาบาลในหองผาตดอาจตองใหผปวยวางขา บนขาหยงกอนใหยาระงบความรสก

4.2) ผปวยเดก อาจตองอมใหยาระงบความรสกกอนทจะจดทาส าหรบการผาตด

อปกรณทใชในการจดทาผปวยส าหรบการผาตด อปกรณจดทา ในทนหมายถง อปกรณใด ๆ กตามทชวยในการจดทาผปวย หรอชวยในการ

เปดเผยต าแหนงทจะผาตดมากทสด ไดแก - อปกรณรองบรเวณศรษะ แขน หนาอก สะโพก และกนกบ - Pads ขนาดตาง ๆ เพอรองศรษะ ศอก เขา ขอเทา สนเทา และกนกบ - อปกรณเพอความปลอดภย เชน เขมขด เทป kidney rest และ vacuum pack position device - อปกรณประกอบของเตยงผาตด เชน ทวางศรษะ ทวางแขนเหนอศรษะ ขาหย ง ทพกเทา - เตยงผาตดเฉพาะ เชน fracture tables, ophthalmology carts, stretcher chairs

1. เตยงผาตด (operating table) เตยงผาตดทดควรมลกษณะดงน (รปท 2 )

รปท 2 แสดงเตยงผาตด (B. Grimm Healthcare)

1) เปนเตยงชนดทสามารถปรบทาส าหรบการผาตดไดทกระบบของอวยวะของรางกาย 2) เตยงสวน top table แบงเปน 4 สวน คอ สวนหว (head section) สวนล าตวทอนบน

(upper trunk section) สวนล าตวทอนลาง (lower trunk) และสวนขา (leg section) เพอสะดวกตอการ

6

flexed หรอ extened (break the table) รวมทงสวนหว (head board) และสวนทายเตยง (foot board) สามารถถอดออกได เชน การผาตดเดก หรอการขนขาหยง

3) เตยงท าดวยวสดแขงชนดทแสงเอกซเรยผานได 4) เตยงจะตองมลอเลอนได และมทส าหรบลอกใหอยกบทได 5) เตยงสามารถปรบใหสงต าได และมสวนควบคมการจดทา ของเตยงได เชน ปรบให

สวนของศรษะสงขน สวนของปลายเทาต าลง ปรบใหเอยงดานขาง ปรบใหเตยงสวนล าตวงอ เปนตน 6) มทส าหรบยกสวนของรางกาย (body bridge) 7) มทนอนท าดวยฟองน าหมดวยวสดกนน า และสามารถถอดออกเพอท าความสะอาดได ศลยกรรมกระดกบาง ชนด เชน การผาตดเกยวกบขอสะโพก จ าเปนตองใชเตยงผาตดท

เรยกวา Fracture table (รปท 3) ซงเปนเตยงซงสามารถจดใหขาของผปวยเคลอนไห วอยในทาตาง ๆ เชน การหมน ดงใหเขาท หรอ ดงเพอถวงน าหนก (traction) และสามารถถายเอกซเรย ขณะท าผาตดได

รปท 3 แสดงเตยงผาตด Fracture table (B. Grimm Healthcare)

เนองจากแตละบรษทจะมการผลตเตยงผาตดแตกตางกน ดงนนพยาบาลห องผาตดควรมการศกษาถงการใช เตยงแตละชนดทใชอย ใหสามารถใชงานไดถกตอง รวมทงจะตองตรวจดความเรยบรอย ของเตยงผาตดใหอยในสภาพดกอนทจะน าผปวยขนนอนบนเตยงผาตด

7

2. ทส าหรบรองแขน (arm board) (รปท 4)

รปท 4 แสดงทส าหรบรองแขน (arm board) (B.Grimm Healthcare)

ใชส าหรบ ใหสารน าทางหลอดเลอดด า หรอใชวางแขนในรายทท าผาตดบรเวณแขน ม อ หรอผาตดเตานม การกางแขนตองไมเกน 90 องศา กบล าตวของผปวย เพอปองกนอนตรายตอกลมประสาทแขน และตองมผารองแขนกอนจะวางแขนบนทส าหรบรองแขนและมทส าหรบผกรดแขน และขอมอตดกบทรองแขน (บรเวณตนแขนดานในม ulnar nerve, บรเวณรกแร ม brachial plexus)

3. ทพกแขนดานบน (arm posturing device) (รปท 5 )

รปท 5 แสดงทพกแขนดานบน (arm posturing device) (B.Grimm Healthcare) ใชในรายทท าผาตด ทานอนตะแคง เชนเกยวกบไต และชองอกโดย ทพกแขนสามารถปรบ

ใหสงต าหมนไปดานใดดานหนงได และตองมผารองระหวางทพกแขนและแขนของผปวย

8

4. ทเกบขอมอ ( Wristlet ) (รปท 6 )

รปท 6 แสดงทเกบขอมอ (wristlet) (B.Grimm Healthcare)

ใชส าหรบเกบแขนผปวยแนบล าตว โดยมผาหอแขนกอนวางในทเกบขอมอ

5. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7 )

รปท 7 แสดงทรดขาผปวย (knee strap or belt) (B.Grimm Healthcare)

ใชส าหรบปองกนการตกเตยงและการเคลอนไหวของขา เวลารดตองรดเหนอเขาประมาณ 2 นว ไมรดแนนหรอหลวม เกนไป เมอรดแลวสามา รถเอานวสอดใตสายรดได 3 นว (3 fingers breath) ควรมผารองระหวางทรดและตวผปวย

9

6. หมอนขนาดตาง ๆ (pillow) ใชรองสวนตาง ๆ ของรางกายบรเวณทจะเกดการกดทบ ควรหมดวยพลาสตกเพอสะดวกในการท าความสะอาด

7. หมอนทราย (sand bag) ใชสอดใตบรเวณทจะท าผา ตดเพอหนนใหบรเวณทจะท าผาตดเดนสงขน

8. ทกนเทา (foot board) ใสตงฉากกบปลายเตยง เพอปองกนไมใหตวผปวยเลอนลงในกรณทนอนทาศรษะสงปลายเทาต า

9. ทรองไหล (shoulder support) ใชผามวนเปนกลม ๆ เสนผาศนยกลางประมาณ 6” ยาว 18” ใชส าหรบสอดใตไหลผปวยทนอนคว า เพอปองกนการกดทบของกลามเนอบรเวณหนาอกและกระบงลม ชวยใหปอดของผปวยขยายตวไดสะดวก ปจจบนใชทนอนส าหรบทานอนคว าทเรยกวา operating frame วางบนเตยงผาตด ภายหลงผปวยไดยาระงบความรสกแลว ใหผปวยคว าบ น operating frame ซงมทรองรบบรเวณไหลและตะโพกของผปวย

10. ทส าหรบพยงศรษะใหอยนง (head rest) (รปท 8) (รปท 9)

รปท 8 แสดง Horseshoe-shaped head rest (B.Grimm Healthcare)

10

รปท 9 แสดง Mayfield head rest (B. Grimm Healthcare)

ใชในการท าผาตดเกยวกบสมอง เพอใหศรษะของผปวยอยกบทในทาทตองการตลอดการผาตด

11. หวงยางรองศรษะ (rubber ring or doughnut) (รปท 10)

รปท 10 แสดงเจลรองศรษะ (gel head ring) (B.Grimm Healthcare) เปน หวงยาง หรอเจลใชรองบรเวณปมศรษะ เวลาผปวยนอนหงายเพอปองกนไมใหศรษะ

เคลอนไหวไปมาขณะผาตด

11

12. ฉากกน (anesthetic screen) (รปท 11)

ท 11 แสดงฉากกน (anesthetic screen) (B.Grimm Healthcare)

เปนกรอบโลหะใชทสวนศรษะของเตยงเพอแยกบรเวณทท าผาตดออกจากบรเวณศรษะและหนาของผปวย ชวยใหวสญญแพทยสามารถดแลผปวยไดสะดวก

13. ขาหยง (รปท 12 )

รปท 12 แสดงชนดของขาหยง A, Knee crutch. B. Candy cane. C, Boot-type.

(Heizenroth, 2003, p. 179)

12

ใชประกอบการจดทา lithotomy การใชขาหย งทเตยงผาตดจะตองปรบใหขาหย งท งสองขาง อยในระดบเดยวกน กางออกเทากน กอนวางขาผปวยบนขาหยงตองใชผารอง เพอปองกนการกดทบของขาผปวย

การประเมนเพอจดทากอนเคลอนยายผปวยไปบนเตยงทท าหต ถการ (อษาวด อศดรวเศษ และ กนยา ออประเสรฐ, 2547, น. 32-6)

1. ในการจดทา ใหผปวย พยาบาลตองประเมน สภาพผปวยกอนผาตดวาผปวยจะสามารถทนตอทาทวางแผนไดหรอไม โดยประเมนทงปจจยดานผปวย และปจจยในระยะผาตด

ปจจยดานผปวย ไดแก อาย สวนสง น าหนก สภาพผวหนง ภาวะโภชนาการ สภาพทปรากฏในดานระบบหลอดเลอด ระบบหายใจ ระบบไหลเวยนของหลอดเลอด ระบบประสาท และระบบภมคมกน ประเมนทางกายภาพ การจ ากดการเคลอนไหว (เชน การใชอปกรณเทยม อวยวะเทยม และความสามารถในการเคลอนไหวของขอ (Range of Motion, ROM)

ปจจยในระยะผาตด พยาบาลจะตองทราบวาผปวยจะท าผาตดอะไร ชนดของการไดรบยาระงบความรสก ระยะเวลาในการผาตด และทานอนทจ าเปนในการผาตด

กอนการจดทาจ าเปนตองแนใจวาไดเตรยมอปกรณในการจดทาอยางเหมาะสมพรอมใชงานอยางมประสทธภาพ มจ านวนบคลากรเพยงพอในการจดทาผปวย การจดทานน จ าเปนตองมความรความเขาใจตอสรรวทยา และผลการประเมนขอจ ากดตาง ๆ ของผ ปวย ผปวยทมแผลบาดเจบจาก แผลไฟไหม ระบบประสาทถกกดหรอถกท าลาย แผลกดทบ เปนตน เปนผลจากการจ ากดการเคลอนไหวเปนเว ลานานระหวางการท าหตถการ หรอการไดรบยาและยาระงบความรสกตาง ๆ

2. พยาบาลหองผาตดควรตระหนกถงการจดทาทปลอดภยแกผปวย การจดทาทเหมาะสมและปลอดภยตองอาศยการท างานเปนทม ควรมการสอสารถงความตองการของผปวยในทมผาตด ชวยท าใหเกดความปลอดภยในการจดทา ในทนผลของการจดทาทเหมาะสมและปลอดภย ควรประกอบดวย

- เปดเผยบรเวณทจะผาตดไดมาก - สามารถจดการเกยวกบการเดนหายใจ การระบายอากาศ การตดตามสญญาณชพ โดย

วสญญแพทยหรอวสญญพยาบาล - เกดความปลอดภยตอสรระของผปวย - คงไวซงศกดศรของผปวยโดยไมเปดเผยรางกายผปวยโดยไมจ าเปน

การเตรยมอปกรณ กอนการเคลอนยายผปวยไปเตยงทท าหตถการ 1. ควรบ ารงรกษาอปกรณพรอมใชและสะอาด กอนการเคลอนยายผปวยไปเตยงทท าหตถการ

มการใชอปกรณตามค าแนะน าของบรษทผผลต ตรวจสอบการท างานของอปกรณกอนใช เพอชวยในการเปดเผยบรเวณทจะผาตดไดอยางเหมาะสมและปลอดภย

13

2. ควรตระเตรยมอปกรณในการจดทาส าหรบแตละทานอนซงประกอบดวย แผนรองหรอเครองชวยลดแรงกดหรอแรงเสยดทานระหวางการผาตด การจดทาและใชอปกรณทมนคงชวยในการกระจายแรงกดและลดแรงเสยดทาน จะชวยลดการบาดเจบตอผปวยทมขอจ ากดตาง ๆ

3. บคลากรควรคนเคยตอการท างานและก ารใชอปกรณในการจดทา ควรเลอก อปกรณทเหมาะสมและใหผลตามตองการมากทสด หลกเลยงการยดโครงสรางกลามเนอ ระบบประสาทและหลอดเลอดเกนความจ าเปน เกณฑการเลอกใชเครองมอและอปกรณในการจดทามดงน

- อปกรณนนควรมขนาดและรปรางตาง ๆ ใหเลอก - รปแบบและวสดทใชทนทาน - สามารถรกษาสมดลของความดนตอพนทผวสมผสหลอดเลอดแดงฝอย (capillary

interface pressure) - ทนตอความชนและการเจรญเตบโตของเชอโรค - รงสเอกซเรยผานได - ท าจากวสดทนไฟ - ไมกอความระคายเคองหรอแพแกผปวย - ใชงาย - ท าความสะอาดงาย หรอท าลายเชอไดงายถาไมเปนแบบใชแลวทง - งายตอการบ ารงรกษาและซอมแซม - ประสทธภาพคมทน (cost effectiveness)

ผลการศกษาเสนอแนะวา อปกรณชวยจดทาควรคงความสมดลของ ความดนตอพนทผวสมผสหลอดเลอดแดงฝอย (capillary interface pressure) เทากบ 32 มลลเมตรปรอทหรอนอยกว า (อษาวด อศดรวเศษ และ กนยา ออประเสรฐ, 2547, น. 33)

เตยงท าหตถการและสวนประกอบมกหอ หมดวยผาไวนลหรอไนลอน ส าหรบเบาะ โฟมไมมประสทธภาพในการลด capillary interface pressure เพราะจะท าใหเกดแรงกดหรอแรงเสยดทานตอพนทผวกายสง การใชเบาะเจลหรออปกรณอนทมคณสมบตใกลเคยงในการจดทา จะชวยลดแรงกดโดยการกระจายแรงในพนทกวางกวา ทนอนโฟมมประสทธภาพในการลดแรงกด หรอแรงเสยดทานถาท าจากโฟมชนดแขงทมความหนาแนนสงซงทนตอการถกกดอด หมอน ผาหม แ ละโฟมขนรปสามารถชวยลดแรงกดไดเลกนอย สวนผามวนทส อดตามต าแหนงตาง ๆ ไมสามารถ ลดแรงกดและแรงเสยดทาน จงอาจท าใหเกดการบาดเจบจากแรงเสยดทานและแรงกดได

14

หลกปฏบตในการจดทาผปวย พยาบาลทใหการดแลในระหวางผาตดควรเฝาระวงและตดตามการจดทาใหอยในทาทเหมาะสม

และคงไวซงความสมดลของเนอเยอ 1. จ านวนบคลากร และอปกรณตาง ๆ เพยงพอตอการเคลอนยายและการจดทาทปลอดภยแก

ผปวย การมจ านวนบคลากรและอปก รณตาง ๆ ไมเพยงพอ กอใหเกดการบาดเจบในผปวย การหลดของทอทางเดนหายใจ สายสวนปสสาวะ หรอทอตาง ๆ อาจเกดไดถาไมดแลอยางด การเ ลอนหรอดงตวผปวยท าใหเกดการเสยดสตอผวหนง ท าใหผวหนงถลอกหรอลอกหลด

2. ควรรกษาหรอประคองรางกายขณะเคลอนยาย ผปวย และชวยพยงแขนขาและขอตอ เพอลดโอกาสการเกดการบาดเจบระหวางการเคลอนยายและจดทา

3. ในกรณทผปวยไดรบยาระงบความรสกเฉพาะบรเวณ จะตองอธบายใหผปวยเขาใจถงทาส าหรบการผาตดและเหตผลในการจดทานน ๆ โดยใชถอยค างาย ๆ ทผปวยสามารถเขาใจไดด

4. การเคลอนยายผปวยจากรถนอนมาทเตยงผาตดจะตองใชเจาหนาทอยางน อย 2 คน และจะตองลอกรถไมใหเคลอนทขณะใหผปวยยายมานอนทเตยงผาตด และถาผ ปวยไดรบสารน าทางหลอดเลอดด า หรอสายสวนปสสาวะตองระวงอยาใหเลอนหลด

5. ในกรณทผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย จะตองไดรบอนญาตจากวสญญแพทยกอน ยกเวนในรายไดรบยาชาเฉพาะท (local infiltration)

6. ถามการพลกตะแคงตวผปวยทไดรบยาระงบความรสกทวรางกาย ตองใชบค ลากรอยางนอย 4 คนจบบรเวณศรษะ 1 คน ล าตว 2 คน และบรเวณขา 1 คน พลกตวผปวยพรอม ๆ กน

7. การจดทาใหผปวยตองกระท าอยางนมนวล ระวงอยาใหมการเคลอนไหวของสวนตาง ๆ ของรางกายทผดธรรมชาตมากเกนไป ระวงอยาใหเกดรอยขดขวนทตวผปวยจากเลบของพยาบาล หรอสวนทเปนโลหะของเตยงผาตด

8. เมอจดท าเรยบรอยแลว ตองตรวจดสงตอไปน 8.1 บรเวณปมกระดกตาง ๆ เชน ทายทอย กระดกสะบก ขอศอก ขอมอ กนกบ กระดก

เชงกราน (iliac crest) หวกระดกตนขา (greater trochanters) ขอเขา สนเทา ไมมการกดทบ ดแลไมใหเสนเลอด เสนประสาทใหรบอนตราย

8.2 สวนตาง ๆ ของรางกายผปวยไมสมผสกบสวนทเปนโลหะของเตยงผาตด 8.3 ขาทงขางไมไขวกนหรอไมมการกดทบระหวางขาทง 2 ขาง 8.4 การเคลอนไหวของขอตาง ๆ ไมมการหมนของขอตาง ๆ ทเกนกวาปกต (range of

motion) ระมดระวงอยากางแขนผปวยเกน 90 องศา 8.5 ไมมน ายาขงบรเวณอวยวะสบพนธและบรเวณกนผปวย 8.6 ดแลคอและกระดกสนหลง เพอปองกนอนตรายทจะเกดกบ cervical spine พรอม

ดแลระบบทางเดนหายใจ

15

8.7 ในกรณจดแขนผปวยวางแนบล าตวตองวางมอในทเกบขอมอ (wristlet) หามสอดมอผปวยไวใตกน เนองจากอาจเกดอนตรายกบนวมอผปวยเขาไปอยบรเวณทหกเตยง (table break)

8.8 ดแลระมดระวง สายตาง ๆ เชน สายใหสารน าทางหลอดเลอดด า , สายสวนปสสาวะไมใหตงหรอรง

8.9 กอนยกผปวยเพอยายเตยงทกครง ตองมคนนบ หนง สอง สาม เพอใหยกและยายผปวยพรอมกน

9. ถาจ าเปนตองเปลยนทาในขณะท าผาตด ภายหลงจดทาใหมแล ว ตองตรวจสอบสงตาง ๆ ตามขอ 8 อกครงหนง

10. การจดทาใหผปวย ตองค านงถงการเคารพใ นสทธความเปนบคคลของผปวยระ วงการเปดอวยวะสวนทควรปกปดมากเกนความจ าเปน

11. ดแลผปวยระหวางการผาตดไมให มการถกกดทบของเครองมอ , Mayo stand หรอจากบคลากรในทมผาตด

12. ระมดระวงอบตเหตทอาจเกดขนกบบคลากรทรวมกนยายผปวย เชน ปวดหลง จงควรยายผปวยใหถกทา

หลงการจดทา พยาบาลทดแลระหวางผา ตดควรประเมนทาทางของผปวย , ประเมนความคงตวของเนอเยอ (tissue integrity) และระบบตางๆดงน

- ระบบหายใจ - ระบบไหลเวยน - ระบบประสาท - ระบบกระดกและกลามเนอ

การท างานของระบบหายใจอาจลดลงจากการเคลอนไหวกระดกทรวงอกถกจ ากด และสามารถเกดไดจากการจดทา เชน ทานอนคว า นอนตะแคง การนอนทา lithotomy เปนตน การไหลเวยนอาจถกกระทบจากยาระงบความรสก และเทคนคการผาตดซงมผลตอการขยายตวของหลอดเลอด (vasodilation) ความดนโลหตสง ลดปรมาณเลอดทไหลออกจากหวใจและมผลตอการยบย งกลไกการชดเชยตามปกต

การตอบสนองทางระบบไหลเวยนตอบางทา เชน การนอนทา lithotomy การนอนคว าสามารถท าใหเลอดไหลทนกลบหวใจไดอยางรวดเรว ระบบประสาทและระบบกลามเ นอทถกท าลายอาจเปนผลจากการยดหรอกด เมอแขนถกกางมากกวา 90 องศา ขอสะโพกหมนออกดานนอกมากไป การแหงนหรอกมศรษะและคอมากเกนไป ผวหนงทถกท าลายระหวางผาตดขนอยก บแรงกด ระยะเวลาทถกกด และต าแหนงลกษณะผวหนงทถกกด บางการศกษาพบวา บางหตถการทยาวนานกวา 2 หรอ 1.5 – 3 ชวโมงมนยส าคญตอการเพมความเสยงในการเกด แผลกดทบ แรงจากภายนอกทมากกวา capillary pressure ปกต (23-32 mmHg) (อษาวด อศดรวเศษ และ กนยา ออประเสรฐ, 2547, น. 35)

16

สามารถกอใหเกดการอดตนในระบบไหลเวยนได เกดเนอเยอขาดเลอดซงท าใหเกดเนอตาย ทงแรงกดสงในระยะสน หรอแรงกดต าในระยะยาว เปนปจจยเสยงตอเนอเยอขาดเลอดทงสน ปจจยภายนอกอนทมผลตอการบาดเจบของผวหนง ไดแ ก การลาก ถ หรอ การเสยดส อบตการณการเกดแผลกดทบระหวางผาตดสงถง 66% (อษาวด อศดรวเศษ และ กนยา ออประเสรฐ , 2547, น. 35) หลงจากการจดทาใหม หรอมการเคลอนตวผปวยบนเตยงท าหตถ การหรออปกรณประกอบ ตองประเมนผปวยทกครง การเปลยนทาอาจเกดการเปดเผยหรอท าลายเนอเยอ ดงนนใหปฏบตเชนเดยวกบการเคลอนยายผปวยสเตยงผาตด

การบนทกทาทใชในการผาตดตามแนวปฏบต ซงแนวทางในการบนทกประกอบดวย - การประเมนผปวยกอนผาตด - ชนดและต าแหนงของการจดทา รวมถง อปกรณรองรบ เชน เบาะชนดตาง ๆ - ชอและต าแหนงของผจดทา - การประเมนผปวยหลงผาตด

แบบบนทกในการใหการพยาบาลผปวยในระยะผาตดควรประกอบดวยการประเมนทางกา รพยาบาล แนวทางปฏบตทปฏบต การพยาบาลตลอดจนคณภาพการดแลทผปวยไดรบ แบบบนทกควรแสดงใหเหนถงการพยาบาลทผปวยไดรบ และผลทไดจากการดแล

แนวทางในการปฏบตการจดทาควรมการพฒนาและทบทวนทกป ปรบเปลยนตามความจ าเปน

และสามารถน าใชไดในหนวยงาน 1. นโยบายและการปฏบตควรประกอบดวย

- เกณฑการประเมน การประเมนผลลพธ และแบบบนทก - การพจารณาถงลกษณะทางกายวภาคและสรรวทยา - การปฏบตทปลอดภย - บนทกเกยวกบ การจดทา การจดทาใหม อปกรณชวยจดทาทใช และผจดทา - การดแลและการบ ารงรกษาอปกรณชวยจดทา

2. แนวทางการปฏบตควรใชเปนแนวทางในการพฒนานโยบายและวธปฏบตในหนวยงาน การเผยแพรและการทบทวนนโยบายและวธการปฏบตควรมการก าหนดทศทางและสงเสรมการศกษาแกเจาหนาทอยางตอเนอง เพอใหสามารถพฒนาความร ทกษะ ในการปฏบตตอผปวย

17

ทาท 1 การจดทานอนหงายราบ (supine position)

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค

1. เปนทาส าหรบใหยาระงบความรสกทวรางกาย 2. ใชส าหรบการผาตดบรเวณดานหนาของล าตว เชน การผาตดบรเวณทอง (abdominal

procedure) ใบหนา ล าคอ อก ไหล รวมทงการผาตดเกยวกบเสนเลอด (vascular surgery) และการผาตดเกยวกบกระดกและขอ (orthopedic procedure) บางครงกใชทาน อปกรณในการจดทา

1. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7 ) 2. ทส าหรบรองแขน (arm board)พรอมทรดแขน (arm restraint strap) (รปท 4) หรอทเกบ

ขอมอ ( wristlet ) (รปท 6) 3. หมอนหนนศรษะ

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 13)

รปท 13 แสดงการจดทานอนหงายราบ (supine position) (Joanna R. Fuller, 1986, p. 70)

18

1. จดใหผปวยนอนหงายราบบนเตยงผาตดใหศรษะและล าตวของผปวยวางอยบนเตยงถกตองตามหลกกายวภาคศาสตร คอ ใหระดบของกระดกสนหลงทอนคอ ทอนอกและเอวอยในแ นวเดยวกน อาจใชหมอนหนนศรษะหรอไมหนนกได

2. แขนทงสองขางกางออกดานขางวางบนทวางแขน (arm board) ในแนวไมเกน 90 องศากบล าตว โดยหงายมอขนเพอปองกนการกดทบกบ ulnar nerve และเสนประสาท brachial plexus ควรหอแขนดวยผาแลวรดดวย ทรดแขน (arm restraint strap)ใหแนนพอสมควรเพอ ปองกนแขนตก (รปท 14 )

รปท 14 แสดงแขนวางบนทวางแขนในแนวไมเกน 90 องศากบล าตว (Fortunato, 2000, p. 491) หรอถาตองการใหแขนแนบล าตว ควรหอแขนดวยผาแลวเกบมอในทเกบขอมอ (wristlet)

หรอในผาหอแขน (draw sheet) จนถงเหนอขอศอก หามสอดมอผปวยไวใตกน เนองจากอาจเกดอนตรายกบนวมอผปวยเขาไปอยบรเวณทหกเตยง (table break) (รปท 15)

รปท 15 แสดงการวางแขนแนบล าตวโดยหอแขนดวยผาหอแขน (Joanna R. Fuller, 1986, p. 70)

19

3. จดขาทง 2 ขาง วางแยกกนเลกนอย ระวงอยาใหขาเกยกน เพอป องกนการกดทบหรอเสยดสของเสนประสาทบรเวณขอพบเขา (peroneal and tibial nerve) และเทาทง 2 ขาง วางอยบนเตยงอยาใหเลยออกนอกเตยงผาตด

4. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath)เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย 5. ใชหมอนหรอผารองบรเวณทมน าหนกกดทบเชน ทายทอย , ตนคอ , สะบก, สะโพกและ สนเทา (รปท 16)

รปท 16 แสดงบรเวณทมน าหนกกดทบจากการจดทานอนหงายราบ (Heizenroth, 2003, p. 176)

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง 1) อาจเกดแรงกดบรเวณปมกระดกตางๆ เชน กระดกทายทอยสะบก ทรวงอก กระดกสนหลง

กระดกขอศอก กระดกกนกบ กระดกสนเทา และหวเขา - ใชเบาะรองสนเทา ศอก เขา กระดกสนหลงและทายทอยใหอยแนวเดยวกบสะโพก ขา 2

ขางวางขนานไมไขวกน 2) อาจเกดการบาดเจบของระบบประสาทสวนแขนขา ไดแก brachial plexus, ulna, radian และ

pudendal nerves - ทส าหรบรองแขน (arm boards) ควรกางนอยกวา 90 องศา และอยในระดบเดยวกบพน

เตยง

20

ทาท 1.1 การจดทาขากบ (froglegged position)

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค

1. เพอสะดวกในการเลาะเสนเลอด saphenous vein 2. เพอสะดวกในการท าหตถการเสนเลอดบรเวณขา

การวนจฉยโรค

1. Coronary Artery Disease 2. varicose vein 3. พยาธสภาพของเสนเลอดบรเวณขา

การผาตด

1. CABG 2. การผาตดเกยวกบเสนเลอดบรเวณขา

ศลยแพทย

อาจารยนายแพทย โอภาส , อาจารยนายแพทย ชยสทธ , อาจารยนายแพทย บลวชร และ ศลยแพทยระบบหลอดเลอด อปกรณในการจดทา

1. ผาใหญพบ หรอหมอนแบนปราศจากเชอหนนใตเขา (รปท 17) 2. ทส าหรบรองแขน (arm board) พรอมทรดแขน (arm restraint strap) (รปท 4) หรอทเกบ

ขอมอ (wristlet) (รปท 6) 3. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7) 4. หมอนหนนศรษะ

21

รปท 17 แสดงผาใหญพบหรอหมอนแบนปราศจากเชอหนนใตเขา วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 18)

รปท 18 แสดงการจดทาขากบ (froglegged position)

1. จดใหผปวยนอนหงายราบบนเตยงผาตดใหศรษะและล าตวของผปวยวางอยบนเตยงถกตองตามหลกกายวภาคศาสตร คอ ใหระดบของกระดกสนหลงทอนคอ ทอนอกและเอวอยในแนวเดยวกน อาจใชหมอนหนนศรษะหรอไมหนนกได

22

2. แขนทงสองขางกางออกดานขางวางบนทวางแขน (arm board) ในแนวไมเกน 90 องศากบล าตว โดยหงายมอขนเพอปองกนการกดทบกบ ulnar nerve และเสนประสาท brachial plexus ควรหอแขนดวยผาแลวรดดวย ทรดแขน (arm restraint strap)ใหแนนพอสมควรเพอปองกนแขนตก (รปท 14 )

หรอถาตองการใหแขนแนบล าตวควรหอแขนดวยผาแลวเกบมอในทเกบขอมอ (wristlet) 3. จดขาทง 2 ขาง วางแยกกนเลกนอย ระวงอยาใหขาเกยกน เพอปองกนการกดทบหรอเสยดส

ของเสนประสาทบรเวณขอพบเขา (peroneal and tibial nerve) และเทาทง 2 ขาง วางอยบนเต ยงอยาใหเลยออกนอกเตยงผาตด

4. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

5. ใชหมอนหรอผารองบรเวณทมน าหนกกดทบเชน ทายทอย, ตนคอ, สะบก, สะโพกและ สนเทา (รปท 16)

6. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว ทมผาตดปผาปราศจากเชอพรอมท าผาตด

7. งอเขาดานทตองการท าหตถการ โดยรองใตเขาดวยผาใหญพบหรอหมอนแบนปราศจากเชอเพอใหตนขาแบะออกดานขาง และฝาเทาชเขาหาดานใน ระวงอยาใหเขายนออกนอกเตยง(รปท 18 ) ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. ระวงอยาใหเขาผปวยยนออกนอกเตยงผาตด 2. ในกรณผาตด CABG มการเตรยมขาทง 2 ขาง ใหตดแผนน ากระแสไฟฟาบรเวณกนขางละ

แผนไมใหทบซอนกน และระวงไมใหผปวยนอนทบทจบแผนน ากระแสไฟฟา

23

ทาท 1.2 การจดทาบรเวณคอยดขน (The neck hyperextended)

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค เพอใหบรเวณคอดานหนาของผปวยถกยดขน (the neck hyperextended)

การวนจฉยโรค 1. การผาตดบรเวณคอ เชน การผาตดเกยวกบ thyroid, trachea 2. กระดกหกบรเวณใบหนา (maxillo- facial fracture) 3. เกยวกบระบบทางเดนอาหาร ทางเดนหายใจ

การผาตด 1. thyroidectomy, tracheostomy 2. ORIF บรเวณ maxillo- facial 3. laryngoscopy/bronchoscopy/esophagoscopy

ศลยแพทย ทกทาน

อปกรณในการจดทา (รปท 19)

รปท 19 แสดงอปกรณส าหรบจดทาบรเวณคอยดขน

24

1. หมอนกลมเสนผาศนยกลางประมาณ 6 นว ยาวประมาณ 18 นว (ขนกบขนาดผปวย) 2. ผามวนรองรบบรเวณคอ (neck support) 3. ทเกบขอมอ (wristlet) (รปท 6) 4. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7) 5. วสญญเตรยมหวงยางหรอหวงเจลส าหรบรองศรษะ (รปท10)

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 20)

รปท 20 แสดงวธการจดทาบรเวณคอยดขน

1. จดใหผปวยนอนหงายราบบนเตยงผาตดใหศรษ ะและล าตวของผปวยวางอยบนเตยงถกตองตามหลกกายวภาคศาสตร คอ ใหระดบของกระดกสนหลงทอนคอ ทอนอกและเอวอยในแนวเดยวกน อาจใชหมอนหนนศรษะหรอไมหนนกได

2. แขนทง 2 ขางหอดวยผาวางแนบล าตว เกบมอในทเกบขอมอ (wristlet) เพอปองกนแขนตก 3. จดขาทง 2 ขาง วางแยกกนเลกนอย ระวงอยาใหขาเกยกน เพอปองกนการกดทบหรอเสยดส

ของเสนประสาทบรเวณขอพบเขา (peroneal and tibial nerve) และเทาทง 2 ขาง วางอยบนเตยงอยาใหเลยออกนอกเตยงผาตด

4. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอาน วสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

5. ใชหมอนหรอผารองบรเวณทมน าหนกกดทบ เชน สนเทา 6. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว

25

7. วสญญอนญาตใหจดทาได 8. มบคลากรชวยจดทาอยางนอย 3คนโดยวสญญดแลบรเวณศรษะและคอโดยจบศรษะและ

ทอชวยหายใจไวในมอตลอดเวลาไมปลอยใหศรษะหลดจากมอ บคลากรคนท 2 ยกไหลผปวยขนพรอมกนทง 2 ขาง สวนบคลากรคนท 3 สอดหมอนกลมชนลางสดใตผายางหนนใตไหลผ ปวยจากดานหนงไปอกดานหนงซงจะท าใหคอผปวยถกยดขน (the neck hyperextended) ซงขนาดของหมอน ขนอยกบขนาดของผปวย

9. วสญญจดศรษะใหอยในแนวตรงวางบนหวงยางหรอหวงเจลส าหรบรองศรษะ (circular head rest) เพอใหศรษะอยกบท

10. ผามวนหนนใตคอเพอรองรบบรเวณคอ (neck support) ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดอนตรายตอกระดกคอจากการจดทา ดงนนจงควรเลอกขนาดของหมอนกลมตามขนาดของผปวยแตละราย

2. การหนนหมอนรองไหล และการน าหมอนรองไหลออกตองกระท าเมอวสญญอนญาตแลวเทานน โดยมบคลากรชวยกนอยางนอย 3 คน

26

ทาท 1.3 การจดทาบรเวณคอยดขน (The neck hyperextended) (ส าหรบการผาตด plastic surgery)

นตยา หนร พย.บ.

วตถประสงค

เพอท าผาตดบรเวณใบหนา ส าหรบการผาตด plastic surgery

การวนจฉยโรค กระดกหกบรเวณใบหนา (maxillo - facial fracture)

การผาตด การผาตดกระดกหกบรเวณใบหนา (maxillo - facial fracture) เชน reduction of mandibular

fractures, reduction of maxillary fractures, reduction of zygomatic fractures, reduction of nasal bone fracture, palatoplastyและchiloplasty

ศลยแพทย ศลยแพทยทางศลยกรรมตกแตง

อปกรณในการจดทา (รปท 21)

รปท 21 แสดงอปกรณส าหรบจดทาบรเวณคอยดขน

27

1. หมอนกลมเสนผาศนยกลางประมาณ 6 นว ยาวประมาณ 18 นว (ขนกบขนาดผปวย) 2. ผามวนรองรบบรเวณคอ (neck support) 3. ทเกบขอมอ (wristlet) (รปท 6 ) 4. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7 ) 5. วสญญเตรยมหวงยางหรอหวงเจลส าหรบรองศรษะ (รปท10 )

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 22)

รปท 22 แสดงวธการจดทาบรเวณคอยดขนส าหรบการผาตด plastic surgery

1. จดใหผปวยนอนหงายราบบนเตยงผาตดใหศรษะและล าตวของผปวยวางอยบนเตยง

ถกตองตามหลกกายวภาคศาสตร คอ ใหระดบของกระดกสนหลงทอนคอ ทอนอกและเอวอยในแนวเดยวกน อาจใชหมอนหนนศรษะหรอไมหนนกได

2. แขนทง 2 ขางหอดวยผาวางแนบล าตว เกบมอในทเกบขอมอ (wristlet) เพอปองกนแขนตก 3. จดขาทง 2 ขาง วางแยกกนเลกนอย ระวงอยาใหขาเกยกน เพอปองกนการกดทบหรอเสยด

สของเสนประสาทบรเวณขอพบเขา (peroneal and tibial nerve) และเทาทง 2 ขาง วางอยบนเตยงอยาใหเลยออกนอกเตยงผาตด

4. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

5. ใชหมอนหรอผารองบรเวณทมน าหนกกดทบ เชน สนเทา

28

6. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 7. วสญญอนญาตใหจดทาได 8. มบคลากรชวยจดทาอยางนอย 3คนโดยวสญญดแลบรเวณศรษะและคอโดยจบศรษะและ

ทอชวยหายใจไวในมอตลอดเวลาไมปลอยใหศรษะหลดจากมอ บคลากรคนท 2 ยกไหลผปวยขนพรอมกนทง 2 ขาง สวนบคลากรคนท 3 สอดหมอนกลมชนลางสดใตผายางหนนใตไหลผปวยจากดานหนงไปอกดานหนงซงจะท าใหคอผปวยถกยดขน (the neck hyperextended) ซงขนาดของหมอน ขนอยกบขนาดของผปวย

9. วสญญจดศรษะใหอยในแนวตรงวาง บนหวงยางหรอหวงเจลส าหรบรองศรษะ (circular head rest) เพอใหศรษะอยกบท

10. ผามวนหนนใตคอเพอรองรบบรเวณคอ (neck support) ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดอนตรายตอกระดกคอจากการจดทา ดงนนจงควรเลอกขนาดของหมอนกลมตามขนาดของผปวยแตละราย

2. การหนนหมอนรองไหล และการน าหมอนรองไหลออกตองกระท าเมอวสญญอนญาตแลวเทานน โดยมบคลากรชวยกนอยางนอย 3 คนกระท าโดยพรอมเพรยงกน

หมายเหต

ในราย reduction of mandibular fractures และ maxillary fractures ศรษะผปวยอยดานต suture ในราย reduction of zygomatic fractures หนเตยงผาตดขวางจากเตยงทาปกต โดยศร ษะหรอ

เทาผปวยอยดานตเอกซเรยขนอยกบขางทหก (ยกเวนอ.นพ.สรจตรในราย reduction of zygomatic fractures หนเตยงผาตดเฉยงกบหองผาตด

โดยขนอยกบขางทหก) ในราย reduction of nasal bone fractures ศลยแพทยยนดานศรษะและขวามอของผปวย

(วสญญอยดานซายมอผปวย) ในราย palatoplasty, chiloplasty ศลยแพทยยนดานศรษะและขวามอของผปวย (วสญญอยดาน

ซายมอผปวย)

29

ทาท 1.4 การจดทาบรเวณคอยดขน (The neck hyperextended) (ส าหรบการผาตด E.N.T)

เพญศร จะน พย.บ.

พรอมสาย สายพนธ พย.บ.

วตถประสงค เพอใหเหนอวยวะภายในล าคอชดเจน

การวนจฉยโรค

พยาธสภาพเกยวกบกลองเสยง, tonsil, thyroid, maxillary sinus (inverted papilloma) การผาตด

D/L(direct laryngoscopy), tonsillectomy, thyroidectomy, lt. maxillectomy with rhinoscope

ศลยแพทย ศลยแพทย ห คอ จมก

อปกรณในการจดทา 1.หมอนทรายขนาดกลางส าหรบหนนไหล 2.ผามวนขนาดผาหออางส าหรบรองคอ

3.ทเกบขอมอ (wristlet) (รปท 6) 4.ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7 ) 5.วสญญเตรยมหวงยางหรอหวงเจลส าหรบรองศรษะ (รปท10 )

30

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 23)

รปท 23 แสดงวธการจดทาบรเวณคอยดขนส าหรบการผาตด E.N.T

1. จดให ผปวยนอนหงายราบบนเ ตยงผาตดใหศรษะและล าตวของผปวยวางอยบนเตยงถกตองตามหลกกายวภาคศาสตร คอ ใหระดบของกระดกสนหลงทอนคอ ทอนอกและเอวอยในแนวเดยวกน อาจใชหมอนหนนศรษะหรอไมหนนกได

2. แขนทง 2 ขางหอดวยผาวางแนบล าตว เกบมอในทเกบขอมอ(wristlet) เพอปองกนแขนตก 3. จดขาทง 2 ขาง วางแยกกนเลกนอย ระวงอยาใหขาเกยกน เพอปองกนการกดทบหรอเสยด

สของเสนประสาทบรเวณขอพบเขา (peroneal and tibial nerve) และเทาทง 2 ขาง วางอยบนเตยงอยาใหเลยออกนอกเตยงผาตด

4. ผารดขาเหนอ เขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

5. ใชหมอนหรอผารองบรเวณทมน าหนกกดทบ เชน สนเทา 6. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 7. วสญญอนญาตใหจดทาได 8. มบคลากรชวยจดทาอยางนอย 3คนโดยวสญญดแลบรเวณศรษะและคอโดยจบศรษะและ

ทอชวยหายใจไวในมอตลอดเวลาไมปลอยใหศรษะหลดจากมอ บคลากรคนท 2 ยกไหลผปวยขนพรอมกนทง 2 ขาง สวนบคลากรคนท 3 สอดหมอนทรายขนาดกลางส าหรบหน นไหลชนลางสดใตผายางหนนใตไหลผปวยจากดานหนงไปอกดานหนงซงจะท าใหคอผปวยถกยดขน (the neck hyperextended) ซงขนาดของหมอนขนอยกบขนาดของผปวย

31

9. วสญญจดศรษะใหอยในแนวตรงวางบนหวงยางหรอหวงเจลส าหรบรองศรษะ (circular head rest) เพอใหศรษะอยกบท

10. ผามวนหนนใตคอเพอรองรบบรเวณคอ (neck support) หมายเหต

1. การผาตด D/L (direct laryngoscopy) อาจารยแพทยหญงนดา - ภายหลงจดทาเสรจหกบรเวณหวเตยงลงเพอเหยยดคอใหเปนเสนตรง

2. การผาตด lt. maxillectomy with rhinoscope - ชดจอ monitor อยดานหวเตยง - เครองจไฟฟาอยทายเตยง

3. ควรกลบเตยงใหศรษะผปวยอยดานตรงขามกบฐานเตยง ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดอนตรายตอกระดกคอจากการจดทา ดงนนจงควรเลอกขนาดของหมอนกลมตามขนาดของผปวยแตละราย

2. การหนนหมอนรองไหล และการน าหมอนรองไหลออกตองกระท าเมอวสญญอนญาตแลวเทานน โดยมบคลากรชวยกนอยางนอย 3 คนกระท าโดยพรอมเพรยงกน

32

ทาท 1.5 การจดทา Lt. Anterolateral thoracotomy

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค เพอยกอกดานซายขน

การวนจฉยโรค

โรคของเยอหมหวใจ เชน pericardial effusion การผาตด

Pericardial window ศลยแพทย

อาจารยนายแพทยโอภาส, อาจารยนายแพทยชยสทธ, อาจารยนายแพทยบลวชร อปกรณในการจดทา (รปท 24, 25)

รปท 24 แสดงหมอนทรายส าหรบสอดใตสะบก

33

รปท 25 แสดงผามวนกลมส าหรบสอดใตสขาง

1. อาจารยนายแพทยโอภาส และอาจารยนายแพทยบลวชรใชหมอนทราย ขนาดประมาณ 6 นว หนาประมาณ 2 นว หอดวยผาใหเรยบรอย (รปท 24) อาจารยนายแพทยชยสทธใชผามวนกลม (รปท 25)

2. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7) 3. ทส าหรบรองแขน (arm board) พรอมทรดแขน (arm restraint strap) (รปท 4) หรอทเกบ

ขอมอ (wristlet) (รปท 6) 4. หมอนหนนศรษะ

วธการและขนตอนในการจดทา

1. จดใหผปวยนอนหงายราบบนเตยงผาตดใหศรษ ะและล าตวของผปวยวางอยบนเตยงถกตองตามหลกกายวภาคศาสตร คอ ใหระดบของกระดกสนหลงทอนคอ ทอนอกและเอวอยในแนวเดยวกน อาจใชหมอนหนนศรษะหรอไมหนนกได

2. แขนทงสองขางกางออกดานขางวางบนทวางแขน (arm board) ในแนวไมเกน 90 องศากบล าตว โดยหงายม อขนเพอปองกนการกดทบกบ ulnar nerve และเสนประสาท brachial plexus ควรหอแขนดวยผาแลวรดดวย ทรดแขน (arm restraint strap)ใหแนนพอสมควรเพอ ปองกนแขนตก (รปท 14 )

หรอถาตองการใหแขนแนบล าตวควรหอแขนดวยผาแลวเกบมอในทเกบขอมอ (wristlet) 3. จดขาทง 2 ขาง วางแยกกนเลกนอย ระวงอยาใหขาเกยกน เพอปองกนการกดทบหรอเสยด

สของเสนประสาทบรเวณขอพบเขา (peroneal and tibial nerve) และเทาทง 2 ขาง วางอยบนเตยงอยาใหเลยออกนอกเตยงผาตด

34

4. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมคว ร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

5. ใชหมอนหรอผารองบรเวณทมน าหนกกดทบ เชน สนเทา 6. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 7. วสญญอนญาตใหจดทาได 8. มบคลากรชวยจดทาอยางนอย 3คนโดยวสญญดแลบรเวณศรษะและคอโดยจบศรษะและ

ทอชวยหายใจไวในมอตลอดเวลาไมปลอยใหศรษะหลดจากมอ บคลากรคนท 2 ยกไหลซายผปวยขน 9. อาจารยนายแพทยโอภาส และอาจารยนายแพทย บลวชรใชหมอนทรายสอดใตสะบกซ าย

(รปท 26) ขอควรระวง

อยาใหผวหนงผปวยสมผสกบหมอนทรายโดยตรงโดยสอดหมอนทรายใตผายางชนลางสด

รปท 26 แสดงหมอนทรายสอดใตสะบกซาย

35

อาจารยนายแพทยชยสทธใชผามวนกลมสอดใตสขางซายเพอยกอกดานซายขนโดยสอดผามวนใตผายางชนลางสด (รปท 27)

รปท 27 แสดงผามวนกลมสอดใตสขางดานซาย

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. เลอกขนาดผามวนและหมอนทรายใหเหมาะสมกบผปวยแตละราย 2. อยาใหผวหนงผปวยสมผสกบหมอนทรายหรอผามวนโดยตรง โดยสอดใตผายางชนลางสด

36

ทาท 1.6 การจดทา Open heart surgery ในรายเดกเลก

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค เพอยกกระดกหนาอก (elevated the sternum)

การวนจฉยโรค พยาธสภาพเกยวกบโรคหวใจ

การผาตด Open heart surgery ทกชนด

ศลยแพทย อาจารยนายแพทยโอภาส, อาจารยนายแพทยชยสทธ, อาจารยนายแพทยบลวชร

อปกรณในการจดทา (รปท 28)

รปท 28 แสดงผามวนหนนใตไหลยาวตลอดไหลทง 2 ขาง

1. ผามวนหนนใตไหลยาวตลอดไหลทง 2 ขาง (รปท 28) 2. Webril สะอาด พนขาทง 2 ขาง 3. ผายดขนาด 4 นว ส าหรบพนขอเทา 4. วสญญเตรยมหวงเจลส าหรบรองศรษะ (รปท10)

37

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 29)

รปท 29 แสดงการจดทาส าหรบท า open heart surgery ในรายเดกเลก

วธการและขนตอนในการจดทา 1. ปทนอนอน(wormer) ชนลางสดใตผายาง 2. จดใหผปวยนอนหงายราบบนเตยงผาตดใหศรษะและล าตวของผปวยวางอยบนเตยง

ถกตองตามหลกกายวภาคศาสตร คอ ใหระดบของกระดกสนหลงทอนคอ ทอนอกและเอวอยในแนวเดยวกน

3. จดขาทง 2 ขาง วางแยกกนเลกนอย ระวงอยาใหขาเกยกน เพอปองกนการกดทบหรอเสยดสของเสนประสาทบรเวณขอพบเขา (peroneal and tibial nerve) และเทาทง 2 ขาง

4. Webril พนขาทง 2 ขางแลวพนบรเวณขอเทาทง 2 ขางดวยผายด (elastic bandage) เพอปองกนผปวยตกเตยง

5. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 6. วสญญอนญาตใหจดทาได 7. มบคลากรชวยจดทาอยางนอย 3คนโดยวสญญดแลบรเวณศรษะและคอโดยจบศรษะ

และทอชวยหายใจไวในมอตลอดเวลาไมปลอยใหศรษะหลดจากมอ บคลากรคนท 2 ยกไหลผปวยขนพรอมกนทง 2 ขาง สวนบคลากรคนท 3 สอดผามวนหนนยาวต ลอดใตไหลทง 2 ขางใต wormer เพอยกกระดกหนาอก (elevated the sternum)

8. วสญญจดศรษะใหอยในแนวตรงวางบนหวงเจลส าหรบรองศรษะ (circular head rest) เพอใหศรษะอยกบท

38

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดอนตรายตอกระดกคอจากการจดทา ดงนนจงควรเลอกขนาดของผามวนตามขนาดของผปวยแตละราย

2. การหนนผามวนเพอยกกระดกหนาอก (elevated the sternum) และการน าผามวนรองกระดกหนาอกออกตองกระท าเมอวสญญอนญาตแลวเทานน โดยมบคลากรชวยกนอยางนอย 3 คนกระท าโดยพรอมเพรยงกน

3. ดน าหนกเดกเปนเกณฑในการพจารณาเลอกขนาดแผนน ากระแสไฟฟา 4. ตรวจเชคไมใหผปวยนอนทบสา ยจบแผนน ากระแสไฟฟา เพราะจะ ท าใหเกดแผลกดทบ

ได

39

ทาท 1.7 การจดทาส าหรบการผาตดสมอง (Neuro surgery)

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค

เพอจดศรษะใหอยกบทในการท าผาตดบรเวณสมองและกะโหลกศรษะ

การวนจฉยโรค พยาธสภาพของสมอง และกะโหลกศรษะ

การผาตด Craniotomy/ Craniectomy

ศลยแพทย ศลยแพทยระบบประสาท

อปกรณในการจดทา 1. ทส าหรบพยงศรษะใหอยนง (head rest) (รปท 30 หรอ รปท 31)

รปท 30 แสดง Horseshoe-shaped head rest (B. Grimm Healthcare)

40

รปท 31 แสดง Mayfield head rest (B.Grimm Healthcare)

2. ทส าหรบรองแขน (arm board) พรอมทรดแขน (arm restraint strap) (รปท 4) หรอทเกบขอมอ (wristlet) (รปท 6)

3. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7 ) 4. หมอนทรายขนาดเลกหนนไหลดานทท าผาตด 5. Mayo เกาะขางเตยง 2 อน 6. webril พนรอบ horse shoeเพอรองศรษะ 7. พลาสเตอรผา 1 นว

วธการและขนตอนในการจดทา 1. จดใหผปวยนอนหงายราบบนเตยงผาตดใหศ รษะและล าตวของผปวยวางอยบนเตยง

ถกตองตามหลกกายวภาคศาสตร คอ ใหระดบของกระดกสนหลงทอนคอ ทอนอกและเอวอยในแนวเดยวกน อาจใชหมอนหนนศรษะหรอไมหนนกได

2. แขนทงสองขางกางออกดานขางวางบนทวางแขน (arm board) ในแนวไมเกน 90 องศากบล าตว โดยหงา ยมอขนเพอปองกนการกดทบกบ ulnar nerve และเสนประสาท brachial plexus ควรหอแขนดวยผาแลวรดดวย ทรดแขน (arm restraint strap)ใหแนนพอสมควรเพอ ปองกนแขนตก (รปท 14 )

หรอถาตองการใหแขนแนบล าตวควรหอแขนดวยผาแลวเกบมอในทเกบขอมอ (wristlet) (รปท 15 )

41

3. จดขาทง 2 ขาง วางแยกกนเลกนอย ระวงอยาใหขาเกยกน เพอปองกนการกดทบหรอเสยดสของเสนประสาทบรเวณขอพบเขา (peroneal and tibial nerve) และเทาทง 2 ขาง วางอยบนเตยงอยาใหเลยออกนอกเตยงผาตด

4. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

5. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 6. วสญญอนญาตใหจดทาได 7. บคลากรอยางนอย 3คน ชวยกนเลอนตวผปวยขนมาทางหวเตยง โดยวสญญดแลบรเวณ

ศรษะและคอโดยจบศรษะและทอชวยหายใจไวในมอตลอดเวลาไมปลอยใหศรษะหลดจากมอ ในกรณใช Horseshoe-shaped head rest ใหเลอนตวผปวยขนมาใหศรษะวางบน

Horseshoe - shaped head rest (รปท 30) ในกรณใช Mayfield head rest (skull clamp) (รปท 31) มการปฏบตดงน 7.1 พยาบาลสงเครองมอใส pin ปราศจากเชอจ านวน 3 อนใน head rest skull clamp

(1005.3500) 7.2 ศลยแพทยทายาฆาเชอทศรษะบรเวณทจะยดดวย pin 7.3 ศลยแพทยยด pin ทง 3 อนทกะโหลกศรษะ แลวประกอบเขากบอปกรณส าหรบตอกบ

เตยงผาตด (1005.3400 และ 1005.2900) โดยศลยแพทยจะหลกเลยงการยด pin บรเวณ frontal sinuses, superficial temporal arteries และบรเวณตา (Murphy, 2003, P. 962)

8. ลอกบรเวณขอตอตางๆใหแนน 9. ปดพลาสเตอรผาบรเวณขอตางๆกนเลอนหลด 10. Mayo เกาะขางเตยง 2 อน

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง 1. ลอกบรเวณขอตอตางๆใหแนน เพอปองกนศรษะหลดจากทวางศรษะขณะผาตด 2. กอนจดทาทกครงมการตรวจเชคต าแหนงของการลงม ดท าผาตดใหถกตอง เพอปองกน

การผาตดผดขาง/ผดต าแหนง

42

ทาท 1.8 การจดทาส าหรบการผาตด V-P Shunt (Ventriculoperitoneal Shunt)

นภาพร ทวมโสด พย.บ.

วตถประสงค เพอใหศลยแพทยท าผาตดบรเวณศรษะและชองทองไดสะดวก

การวนจฉยโรค Hydrocephalus

การผาตด Ventriculoperitoneal Shunt (V-P Shunt)

ศลยแพทย ศลยแพทยระบบประสาท

อปกรณในการจดทา (รปท 32) A B

รปท 32 A. แสดงHorseshoe-shaped head rest, B. พนHorseshoe ดวย webril

1. horseshoe-shaped head rest ส าหรบพยงศรษะใหอยนง (head rest) (รปท 30 หรอ 32) 2. หมอนทรายขนาดเลกหอดวยผาใหเรยบ หนนไหลดานทท าผาตด 3. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7)

43

4. ทเกบขอมอ( wristlet) (รปท 6) 5. webril พนรอบ horse shoeเพอรองศรษะ 6. พลาสเตอรผา 1 นว

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 33)

รปท 33 แสดงการจดทาส าหรบการผาตด V-P Shunt

1. จดใหผปวยนอนหงายราบบนเตยงผาตดใหศรษะและล าตวของผปวยวางอยบนเตยง

ถกตองตามหลกกายวภาคศาสตร คอ ใหระดบของกระดกสนหลงทอนคอ ท อนอกและเอวอยในแนวเดยวกน อาจใชหมอนหนนศรษะหรอไมหนนกได

2. แขนทง 2 ขางหอดวยผาวางแนบล าตว เกบมอในทเกบขอมอ(wristlet) เพอปองกนแขนตก 3. จดขาทง 2 ขาง วางแยกกนเลกนอย ระวงอยาใหขาเกยกน เพอปองกนการกดทบหรอเสยด

สของเสนประสาทบรเ วณขอพบเขา (peroneal and tibial nerve) และเทาทง 2 ขาง วางอยบนเตยงอยาใหเลยออกนอกเตยงผาตด

4. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

5. ใชหมอนหรอผารองบรเวณทมน าหนกกดทบ เชน สนเทา 6. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 7. วสญญอนญาตใหจดทาได

44

8. บคลากรชวยจดทาอยางนอย 3คน ชวยกนเลอนตวผปวยขนมาทางหวเตยงโดยวสญญดแลบรเวณศรษะและคอโดยจบศรษะและทอชวยหายใจไวในมอตลอดเวลาไมปลอยใหศรษะหลดจากมอ ใหเลอนตวผปวยขนมาใหศรษะวางบน Horseshoe-shaped head rest (รปท 33)

9. หนศรษะผปวยใหดานทท าผาตดอยบน 10. สอดหมอนทรายใตผายางชนลางสดบรเวณใตไหลดานทท าผาตดใหสงขน 11. ลอกบรเวณขอตอตางๆ ใหแนน 12. ปดพลาสเตอรผาบรเวณขอตางๆกนเลอนหลด

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง 1. ลอกบรเวณขอตอตางๆใหแนน เพอปองกนศรษะหลดจากทวางศรษะขณะผาตด 2. กอนจดทาทกครงมการตรวจเชคต าแหนงของการลงมดท าผาตดให ถกตอง เพอปองกน

การผาตดผดขาง/ผดต าแหนง

45

ทาท 1.9 การจดทาส าหรบการผาตด M.R.M (Modified Radical Mastectomy)

ปราณ เปลงสรวธน พย.บ.

วตถประสงค

เพอใหศลยแพทยสามารถท าผาตดบรเวณเตานม และเลาะตอมน าเหลองบรเวณรกแรไดสะดวก

การวนจฉยโรค CA. Breast(Breast cancer)

การผาตด M.R.M(Modified Radical Mastectomy)

ศลยแพทย 1. อาจารยนายแพทยวรวฒน, อาจารยนายแพทยวระยทธ วางแขนผปวยบน Mayo สขาว 2. อาจารยนายแพทยฉตรชย, อาจารยนายแพทยอสน, อาจารยนายแพทยประสทธ วางแขน

ผปวยบนทส าหรบรองแขน (arm board) (รปท 4)

อปกรณในการจดทา (รปท 34) 1. ผาพบหนาประมาณ 3 นว ขนาดประมาณ 12 นว (ขนกบขนาดผปวย) ส าหรบสอดใตสะบก

รปท 34 แสดงผาพบส าหรบ สอดใตสะบก

46

2. เสาน าเกลอส าหรบแขวนนว 3. roll gauzeสะอาด ส าหรบแขวนนว กบเสาน าเกลอ 4. Mayo สขาวส าหรบวางแขนขางทท าผาตด (ส าหรบอาจารยนายแพทย วรวฒน , อาจารย

นายแพทยวระยทธ) 5. ทส าหรบรองแขน (arm board) พรอมผาขนาด 48x48 นว พบ 4 ทบ วางระหวางผาหนนใต

สะบกกบทส าหรบรองแขน (arm board) (ส าหรบอาจารยนายแพทยฉตรชย, อาจารยนายแพทยอสนและอาจารยนายแพทยประสทธ)

6. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7) 7. หมอนหนนศรษะ

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 35)

รปท 35 แสดงการจดทาส าหรบการท าผาตด M.R.M

1. จดใหผปวยนอนหงายราบบนเตยงผาตดใหศรษะและล าตวของผปวยวางอยบนเตยงถกตอง

ตามหลกกายวภาคศาสตร คอ ใหระดบของกระดกสนหลงทอนคอ ทอนอกและเอวอยในแนวเดยวกน อาจใชหมอนหนนศรษะหรอไมหนนกได

2. แขนทงสองขางกางออกดานขางวางบนทวางแขน (arm board) ในแนวไมเกน 90 องศากบล าตว โดยหงายมอขนเพอปองกนการกดทบกบ ulnar nerve และเสนประสาท brachial plexus ควรหอแขนดวยผาแลวรดดวย ทรดแขน (arm restraint strap)ใหแนนพอสมควรเพอ ปองกนแขนตก (รปท 14)

47

3. จดขาทง 2 ขาง วางแยกกนเลกนอย ระวงอยาใหขาเกยกน เพอปองกนการกดทบหรอเสยดสของเสนประสาทบรเวณขอพบเขา (peroneal and tibial nerve) และเทาทง 2 ขาง วางอยบนเตยงอยาใหเลยออกนอกเตยงผาตด

4. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

5. ใชหมอนหรอผารองบรเวณทมน าหนกกดทบ เชน ทายทอย , ตนคอ, สะบก, สะโพกและ สนเทา (รปท 15)

6. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 7. วสญญอนญาตใหจดทาได 8. เลอนตวผปวยมาชดรมเตยงขางทจะท าผาตด จบขอมอผปวยยกขน สอดผาพบ ใตผายางชน

ลางสดใตสะบกขางทท าผาตด 9. คลองนวดวย roll gauze กบเสาน าเกลอ (ปรบระดบเสาน าเกลอพอใหแขนตงเลกนอย )

ตรวจสอบใหแนใจวานวไมหลดจากทแขวนนว ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดแรงกดบรเวณปมกระดกตางๆ เชน กระดกทายทอยสะบก ทรวงอก กระดกสนหลง กระดกขอศอก กระดกกนกบ กระดกสนเทา และหวเขา

- ใชเบาะรองสนเทา ศอก เขา กระดกสนหลงและทายทอยใหอยแนวเดยวกบสะโพก ข า 2 ขางวางขนานไมไขวกน

2. การบาดเจบของระบบประสาทสวนแขนขา ไดแก brachial plexus, ulna, radian และ pudendal nerves

- ทวางแขน (arm boards) ควรกางนอยกวา 90 องศา และอยในระดบเดยวกบพนเตยง 3. ผาพบหนนใตสะบกตองพบใหเรยบ และสอดใตผายาง 4. อยายกเสาน า เกลอแขวนนวสงเกนไป เพราะจะท าใหเสนประสาทบรเวณรกแร (brachial

plexus) ไดรบอนตราย และระมดระวงไมใหนวหลดจากทแขวนนว 5. ระดบของ Mayo สขาวส าหรบวางแขนขางทท าผาตดตองสงระดบเดยวกบเตยงผาตด

ตลอดการผาตด

48

ทาท 2 การจดทาศรษะต าปลายเทาสง (Trendelenburg position)

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค

1) อาศยแรงโนมถวงชวยดนอวยวะในชองทองแยกออกจากอวยวะในองเชงกราน 2) เปนทาส าหรบผาตดชองทองสวนลาง และอวยวะในองเชงกราน

อปกรณในการจดทา

1) ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7 ) 2) ทส าหรบรองแขน (arm board)พรอมทรดแขน (arm restraint strap) (รปท 4) หรอทเกบ

ขอมอ (wristlet) (รปท 6) 3) หมอนหนนศรษะ

วธการและขนตอนในการจดทา(รปท 36)

รปท 36 แสดงการจดทาศรษะต าปลายเทาสง (Trendelenburg positition) (Joanna R. Fuller, 1986, p. 71)

49

1. จดใหผปวยนอนหงายราบบนเตยงผาตดใหศรษะและล าตวของผปวยวางอยบนเตยงถกตองตามหลก กายวภาคศาสตร คอ ใหระดบของกระดกสนหลงทอนคอ ทอนอกและเอวอยในแนวเดยวกน โดยใหเขาอยตรงกบบรเวณหกเตยง(break the table) อาจใชหมอนหนนศรษะหรอไมหนนกได

2. แขนทงสองขางกางออกดานขางวางบนทวางแขน (arm board) ในแนวไมเกน 90 องศา กบล าตว โดยหงา ยมอขนเพอปองกนการกดทบกบ ulnar nerve และเสนประสาท brachial plexus ควรหอแขนดวยผาแลวรดดวย ทรดแขน (arm restraint strap)ใหแนนพอสมควรเพอ ปองกนแขนตก (รปท 14)

3. หรอถาตองการใหแขนแนบล าตวควรหอแขนดวยผาแลวเกบมอในทเกบขอมอ (wristlet) 4. จดขาทง 2 ขาง วางแยกกนเลกนอย ระวงอยาใหขาเกยกน เพอปองกนการกดทบหรอเสยด

สของเสนประสาทบรเวณขอพบเขา (peroneal and tibial nerve) และเทาทง 2 ขาง วางอยบนเตยงอยาใหเลยออกนอกเตยงผาตด

5. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสม ควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

6. ใชหมอนหรอผารองบรเวณทมน าหนกกดทบเชน ทายทอย , ตนคอ, สะบก, สะโพกและ สนเทา (รปท 15)

7. หมนเตยงใหศรษะต าลงประมาณ 15 องศา และหมนเตยงสวนลางบรเวณเขาใหงอเลกนอย เพอปองกนผปวยเลอนต าลงมาทางศรษะ

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดแรงกดบรเวณปมกระดกตางๆ เชน กระดกทายทอยสะบก ทรวงอก กระดกสนหลง กระดกขอศอก กระดกกนกบ กระดกสนเทา และหวเขา

- ใชเบาะรองสนเทา ศอก เขา กระดกสนหลงและทายทอยใหอยแนวเดยวกบสะโพก ขา 2 ขางวางขนานไมไขวกน

2. การบาดเจบของระบบประสาทสวนแขนขา ไดแก bracial plexus, ulna, radian และ pudendal nerves

- ทวางแขน (arm boards) ควรกางนอยกวา 90 องศา และอยในระดบเดยวกบพนเตยง 3. ทานจะรบกวนระบบทางเดนหายใจ เนองจากอวยวะภายในชองทองอาจดนกระบงลม ท าให

กระบงลมขยายตวและเคลอนไหวไมเตมท ท าใหผปวยอาจมภาวะหายใจนอยลง (hypoventilation) ถาไมไดรบการแกไข อาจท าใหเกดภาวะรางกายขาดออกซเจน นอกจากนพบวาในคนปกต ถานอนศ รษะต าลง 45 องศา จะพบวาหวใจเตนชาลง ทงนเปนเพราะปฏกรยาจาก pressoreceptor ท aortic arch พบวาเลอดกลบสหวใจมากขน ขนาดของหวใจและหลอดเลอดด าใหญหวใจ (superior vena cava) จะขยายใหญแมวาความดนเลอดจะไมเปลยนแปลงมากกตาม แตในผปวยโรคห วใจ อาจท าใหเกดอนตรายได นอกจากนอาจมการกดทบบรเวณปมดานหลงเชนเดยวกบทานอนหงายราบ (เรณ อาจสาล, 2540, น. 34)

50

ทาท 3 การจดทาศรษะสงปลายเทาต า (Reverse Trendelenburg position)

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค

1) เพอใหอวยวะในชองทองตกลงไปดานลาง (toward the feet) 2) ใชส าหรบการผาตดบรเวณ diaphragm และชองทองสวนบน (upper abdominal cavity)

ไดสะดวก อปกรณในการจดทา

1) ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7) 2) ทส าหรบรองแขน (arm board)พรอมทรดแขน (arm restraint strap) (รปท 4) หรอทเกบ

ขอมอ (wristlet) (รปท 6) 3) หมอนหนนศรษะ

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 37)

รปท 37 แสดงการจดทาศรษะสงปลายเทาต า (ReverseTrendelenburg positition) (Joanna R. Fuller, 1986, p. 71)

51

1. จดใหผปวยนอนหงายราบบนเตยงผาตดใหศรษะและล าตวของผปวยวางอยบนเตยงถกตองตามหลกกายวภาคศาสตร คอ ใหระดบของกระดกสนหลงทอนคอ ทอนอกและเอวอยในแนวเดยวกน อาจใชหมอนหนนศรษะหรอไมหนนกได

2. แขนทงสองขางกางออกดานขางวางบนทวางแขน (arm board) ในแนวไมเกน 90 องศากบล าตว โดยหงายมอขนเพอปองกนการกดทบกบ ulnar nerve และเสนประสาท brachial plexus ควรหอแขนดวยผาแลวรดดวย ทรดแขน (arm restraint strap)ใหแนนพอสมควรเพอ ปองกนแขนตก (รปท 14)

หรอถาตองการใหแขนแนบล าตวควรหอแขนดวยผาแลวเกบมอในทเกบขอมอ (wristlet) 3. จดขาทง 2 ขาง วางแยกกนเลกนอย ระวงอยาใหขาเกยกน เพอปองกนการกดทบหรอเสยด

สของเสนประสาทบรเวณขอพบเขา (peroneal and tibial nerve) และเทาทง 2 ขาง วางอยบนเตยงอยาใหเลยออกนอกเตยงผาตด

4. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

5. ใชหมอนหรอผารองบรเวณทมน าหนกกดทบเชน ทายทอย , ตนคอ , สะบก, สะโพกและ สนเทา (รปท 16)

6. หมนเตยงใหสวนปลายเทาต ากวาศรษะ ใสทกนเทาโดยรองดวยหมอนหรอผานม เพอปองกนผปวยเลอนตกเตยง ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดแรงกดบรเวณปมกระดกตางๆ เชน กระดกทายทอยสะบก ทรวงอก กระดกสนหลง กระดกขอศอก กระดกกนกบ กระดกสนเทา และหวเขา

- ใชเบาะรองสนเทา ศอก เขา กระดกสนหลงและทายทอยใหอยแนวเดยวกบสะโพก ขา 2 ขางวางขนานไมไขวกน

2. การบาดเจบของระบบประสาทสวนแขนขา ไดแก brachial plexus, ulna, radian และ pudendal nerves

- ทวางแขน (arm boards) ควรกางนอยกวา 90 องศา และอยในระดบเดยวกบพนเตยง 3. ในกรณไมมทกนเทาตองระมดระวงผปวยไหลเลอนตกเตยง

52

ทาท 4 การจดทาขนขาหยง (Lithotomy position)

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค เปนทาส าหรบตรวจ และท าผาตดทางสต- นรเวช, ทางเดนปสสาวะ , ล าไสใหญสวนลาง และ

ทวารหนก เชน ผารดสดวงทวาร (hemorrhoidectomy) ผาตดมดลกออกทางชองคลอด (vaginal hysterectomy)

อปกรณในการจดทา 1. ขาหยง (รปท 12) 2. ทส าหรบรองแขน (arm board)พรอมทรดแขน (arm restraint strap) (รปท 4) หรอทเกบ

ขอมอ (wristlet) (รปท 6) 3. หมอนหนนศรษะ

วธการและขนตอนในการจดทา(รปท 38,39, 40) 1. จดใหผปวยไดรบการระงบความรสกบนเตยงผาตดในทานอนหงายราบ โดยใหกนผปวย

อยระหวางสวนล าตวทอนลาง (lower trunk) และสวนขา (leg section) เพอสะดวกตอการขนขาหยง 2. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers

breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย 3. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 4. วสญญอนญาตใหจดทาได

ในกรณทผปวยตองพนผายด (elastic bandage) ใหยกปลายเทาผปวยขนเปนแนวตรง พนผายดจากปลายเทาไปจนถงตนขาทง 2 ขางโดยไมพนรดแนนจนเกนไป เพราะจะท าใหการไหลเวยนเลอดไมสะดวก

5. จดใหบรเวณกนผปวยอยบรเวณ seat plate โดยอยเลยปลาย seat plate 1 นว (เพอความสะดวกของวสญญแพทยในการดแลผปวยจงมกถอด head plate ออก) ใสขาหย งใหสงและกางออกเทา ๆ กน ทง 2 ขาง

6. เจาหนาทอยางนอย 2 คน ชวยกนยกขาผปวยขนพรอม ๆ กนระดบเดยวกนอยางชา โดยคอย ๆ งอตนขาเขาหาล าตวผปวย 90 องศา (เพอหลกเลยงการตงของกลามเนอบรเวณหลงและการเคลอนของขอสะโพก (hip dislocate) โดยเฉพาะถาผปวยมขอจ ากดเกยวกบการงอขอสะโพก หรอขอเขา ควรอยในความดแลของแพทย)

53

7. วางขาทง 2 ขางบนขาหยงทง 2 ขาง โดยปรบอปกรณใหเหมาะสมกบผปวย 7.1 การจดทาขนขาหย งดวย Knee crutch (รปท38)

รปท 38 แสดงการจดทาขนขาหย งดวย Knee crutch. (B.Grimm Healthcare)

ควรตรวจเชคความพรอมของขาหยง สงรองรบบรเวณใตเขาควรท าดวยวสดทมความหนาและนมเพยงพอ เ พอสามารถรองรบน าหนกตวผปวยไดอยางเหมาะสม ควรปผารองรบระหวางเบาะกบผปวย เพอไมใหเกดการเสยดสของผวหนงและใชทรดตนขาตดขาหย งใหแนนพอสมควร

7.2 การจดทาขนขาหย งดวย Boot-type (รปท 39)

รปท 39 แสดงการจดทาขนขาหย งดวย Boot-type. (Heizenroth, 2003, p. 179) การจดทาขนขาหย งดวย Boot-type ชวยใหการจดทามความสะดวกโดยบคลาก รเพยง 1 คน สามารถปรบระดบขาผปวยขน-ลง และหบ-กางขา ไดงาย

54

7.3 การจดทาขนขาหย งดวย Candy cane (leg holder) (รปท 40)

รปท 40 แสดงการจดทาขนขาหย งดวย Candy cane (leg holder)

(Joanna R. Fuller, 1986, p. 74)

ใหใชผาหนา ๆ รองบรเวณใตฝาเทาเลยตาตมขนมาแลวใช loop คลองจากสนเทาขนมาแขวนไวท leg holder (ระวงอนตรายทจะเกดกบ peroneal nerve)

8. ปรบความสงและมม ของขาหยงใหเหมาะสมกบชวงตนขาถงหวเขาของผปวยแตละราย เพราะถาขาหย งสงเกนไปจะเกดการกดของเสนประสาท sciatic nerve ท าใหผปวยไมสขสบายบรเวณเชงกราน และกนกบ แตถาขาหย งต าเก นไปจะไมชวยรองรบตนขา หวเขา และนอง ถาขาหย งกางมากเกนไป จะท าใหกลามเนอดานในตนขาถกยดมาก

8.1 ปรบตนขาใหหมนออกจากแนวกลางล าตวเพอใหบรเวณผาตดกวางขน 8.2 หลกเลยงหมนแยกขาจากสะโพกไมเกน 45 องศา (อนตรายตอ femeral nerve) 8.3 ระมดระวงไมใหมการกดทบขาผปวยขณะท าผาตดโดยเฉพาะตรงกลางเขา และ

สวนลางของขาทง 2 ขาง (มกเกดจากผชวยผาตด พงตวผปวยในขณะผาตด) 9. เมอสนสดการผาตดกอนใสปลายเตยงเขาเตยงเหมอนเดม ควรระมดระวงดงน

9.1 แจงวสญญแพทยใหทราบทกครงกอนยกขาลงจากขาหยง 9.2 ระมดระวงไมใหกนผปวยกระแทกขอบเตยง 9.3 ดแลนวผปวยไมใหสอดเขาไปอยระหวางเตยงหรอใตกน ซงจะเปนอนตรายท าใหนว

ผปวยหกได

55

9.4 เจาหนาทอยางนอย 2 คน ชวยกนยกขาผปวยทง 2 ขางลงพรอม ๆ กนอยางชา ๆ นมนวล เนองจากทานอนขนขาหยงนจะท าใหเลอดมาคงบรเวณองเชงกรานประม าณ 800 มลลลตร (เรณ อาจสาล, 2540, น. 37) เมอยกขาผปวยลงในแนวราบ จะท าใหเลอดกลบไปสบรเวณขา อยางรวดเรว ท าใหผปวยมความดนเลอดต าได จากการลดลงของเลอดทกลบสหวใจ ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดการบาดเจบตอขอสะโพกและขอเขาจากการกดทบกระดกสนหลงสวนปลายและกระดกกนกบ มเลอดคงบรเวณทถกกดทบ

- วางขาบนทวางในต าแหนงสงเทากน - ยกขาอยางชา ๆ และพรอมกนจากทวางขา

2. ผลตอระบบประสาทบรเวณกนกบ ขา (obturator nerves, saphenous nerves, femeral nerves common peroneal nerves and ulnar nerves)

- จดใหขอสะโพกกางออกนอยทสด -ใชทรองบรเวณเขาและ ขอเทา บรเวณดานขางและดานหลง เพอปองกนการกดและการ

สมผสกบโลหะโดยตรง 3. กระบงลมขยายตวไดไมเตมท

- ไมวางแขนทบบนทรวงอกเพอชวยใหหายใจไดด - วางแขนบนทวางโดยกางแขนนอยกวา 90 องศา

56

ทาท 4.1 การจดทาขนขาหยงในการผาตดเดกทางศลยกรรม (Lithotomy position)

กาญจนา แกวมณ พย.บ.

วตถประสงค

1. ใชในการผาตดทางทวารหนก เชน pull through 2. เพอศลยแพทยสามารถท าผาตดไดสะดวก 3. เพอใหผปวยอยในทาทถกตองเหมาะสมไมรบกวนการท างานระบบตาง ๆ ในรางกาย

การวนจฉยโรค

Hirschsprung disease การผาตด

pull through operation ศลยแพทย

อ.พญ.ศรภทร , อ.พญ.ตะวน อปกรณในการจดทา

1. ผามวนขนาดพอดกบตวเดก 2 อน 2. กระดาษกาว 3. ผาโตะเลกพบหนนกน

57

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 41)

รปท 41 แสดงการจดทาขนขาหย งในการผาตดเดกทางศลยกรรม

1. ปรบเตยงใหพอดกบตวเดกไมใหเตยงยาวเกนไป (อาจถอดปลายเตยงออก หรอหกหวเตยงใหสนลง)

2. จดใหผปวยไดรบการระงบความรสกบนเตยงผาตดในทานอนหงายราบ และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว

3. วสญญอนญาตใหจดทาได 4. เลอนตวผปวยมาปลายเตยง 5. ใชผามวนขนาดทเหมาะสมกบตวเดก หนนทขอพบเขาทง 2 ขาง 6. ใชผาพบหนนทกนเดกใหสงขนเลกนอย 7. ใชกระดาษกาวยดเตยงกบขาเดกทง 2 ขาง เพอใหขาผปวยอยกบท

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดการกดทบหลอดเลอดบรเวณขา การไหลเวยนของเลอดไปขาและปลายเทานอยลง ปรมาณเลอดไปสหวใจเพมขน อาจเกดความดนในเลอดสง

2. อาจเกดการกดทบเสนประสาททขอพบเขา เสนประสาท sciatic และ common peroneal และไมควรกางขามากเกนไปอาจท าใหกลามเนอดานในตนขาถกยดมาก

3. ปองกนไมใหมการกดทบขาผปวยขณะผาตด (กดทบจากผชวยผาตด)

58

4. ระวงไมใหอวยวะของผปวยสมผสกบบรเวณเหลกของเตยงเพอปองกนอนตรายจากการใชอปกรณไฟฟา

5. เลอกขนาดของแผนน ากระแสไฟฟาใหเหมาะกบน าหนกผปวย 6. ในกรณตดแผนน ากระแสไฟฟาบรเว ณแผนหลงผปวย ดแลไมใหน าหรอน ายาตางๆ ขง

บรเวณแผนน ากระแสไฟฟา ระวงไมใหผปวยนอนทบสายของแผนน ากระแสไฟฟา

59

ทาท 4.2 การจดทาขนขาหยงในการผาตดเดกทางศลยกรรมระบบทางเดนปสสาวะ (Lithotomy position)

นภาพร ทวมโสด พย.บ.

วตถประสงค

1. ใชในการผาตดเดกทางศลยกรรมระบบทางเดนปสสาวะ 2. เพอศลยแพทยสามารถท าผาตดไดสะดวก 3. เพอใหผปวยอยในทาทถกตองเหมาะสมไมรบกวนการท างานระบบตาง ๆ ในรางกาย

การวนจฉยโรค

พยาธสภาพระบบทางเดนปสสาวะในเดก การผาตด

Repair of Hypospadias, Cystoscopy, Circumcision ศลยแพทย อาจารยแพทยหญงภทรานช อปกรณในการจดทา

1. ผามวน เสนผาศนยกลางประมาณ 3 – 4 นว ยาวประมาณ 1 ฟต หรอตามขนาดของผปวย จ านวน 2 ชน

2. Webrill สะอาด 1 มวน 3. กระดาษกาว, ผารดตว 1 ชน

60

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 42)

รปท 42 แสดงการจดทาขนขาหย งในการผาตดเดกทางศลยกรรมระบบทางเดนปสสาวะ

1. รอง webrill สะอาด บรเวณเตยงผาตดใหเปนผารองตวผปวย 2. ปรบเตยงใหพอดกบตวเดกไมใหเตยงยาวเกนไป (อาจถอดปลายเต ยงออก หรอหกหวเตยง

ใหสนลง) 3. จดใหผปวยไดรบการระงบความรสกบนเตยงผาตดในทานอนหงายราบ และใสทอ

ทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 4. วสญญอนญาตใหจดทาได 5. เลอนตวผปวยมาปลายเตยง จดขา 2 ขางแยกจากกนและงอเขา 2 ขาง สอดผามวนเขาใตขอ

พบบรเวณเขาทง 2 ขาง ในแนวขนานหรอขวางกบเตยงเพอใหระดบตามความตองการของแพทย 6. ถาเปน cystoscopy พบผาหนนบรเวณกนใหสงขนจากเตยงเลกนอย 7. ตดกระดาษกาว หรอผารดตวผปวยกนตกเตยง

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดการกดทบหลอดเลอดบรเวณขา การไหลเวยนของเลอดไปขาและปลายเทานอยลง ปรมาณเลอดไปสหวใจเพมขน อาจเกดความดนในเลอดสง

2. อาจเกดการกดทบเสนประสาททขอพบเขา เสนประสาท sciatic และ common peroneal และไมควรกางขามากเกนไปอาจท าใหกลามเนอดานในตนขาถกยดมาก

3. ปองกนไมใหมการกดทบขาผปวยขณะผาตด (กดทบจากผชวยผาตด)

61

4. ระวงไมใหอวยวะของผปวยสมผสกบบรเวณเหลกของเตยงเพอปองกนอนตรายจากการใชอปกรณไฟฟา

5. เลอกขนาดของแผนน ากระแสไฟฟาใหเหมาะกบน าหนกผปวย 6. ในกรณตดแผนน ากระแสไฟฟาบรเวณแผนหลงผปวย ดแลไ มใหน าหรอน ายาตางๆขง

บรเวณแผนน ากระแสไฟฟา ระวงไมใหผปวยนอนทบสายของแผนน ากระแสไฟฟา

62

ทาท 4.3 การจดทาขนขาหยงในการผาตดทางนรเวช (Lithotomy position)

อรวรรณ ธนนนนทกล พย.บ. เบญจวรรณ เดอนเพญ พย.บ.

วรางคณา ทองม พย.บ. วตถประสงค

เพอใหสามารถท าผาตดทางนรเวชไดสะดวก การวนจฉยโรค

พยาธสภาพทางนรเวช การผาตด

การผาตดทางนรเวช ศลยแพทย

ศลยแพทยทางนรเวช อปกรณในการจดทา

1. ขาหยง (รปท 37) 2. ทส าหรบรองแขน (arm board) พรอมทรดแขน (arm restraint strap) (รปท 4) หรอทเกบ

ขอมอ (wristlet) (รปท 6) 3. หมอนหนนศรษะ

วธการและขนตอนในการจดทา 1. จดใหผปวยไดรบการระงบความรสกบนเตยงผาตดในทานอนหงายราบโดยใหกนผปวย

อยระหวางสวนล าตวทอนลาง (lower trunk) และสวนขา (leg section) เพอสะดวกตอการขนขาหยง 2. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers

breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย 3. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว

63

4. วสญญอนญาตใหจดทาได ในกรณทผปวยตองพนผายด (elastic bandage) ใหยกปลายเทาผปวยขนเปนแนวตรง พน

ผายดจากปลายเทาไปจนถงตนขาทง 2 ขางโดยไมพนรดแนนจนเกนไป เพราะจะท าใหการไหลเวยนเลอดไมสะดวก

5. จดใหบรเวณกนผปวยอย บรเวณ seat plate โดยอยเลยปลาย seat plate 1 นว (เพอความสะดวกของวสญญแพทยในการดแลผปวยจงมกถอด head plate ออก) ใสขาหย งใหสงและกางออกเทา ๆ กน ทง 2 ขาง

6. เจาหนาทอยางนอย 2 คน ชวยกนยกขาผปวยขนพรอม ๆ กนระดบเดยวกนอยางชา โ ดยคอย ๆ งอตนขาเขาหาล าตวผปวย 90 องศา (เพอหลกเลยงการตงของกลามเนอบรเวณหลงและการเคลอนของขอสะโพก (hip dislocate) โดยเฉพาะถาผปวยมขอจ ากดเกยวกบการงอขอสะโพก หรอขอเขา ควรอยในความดแลของแพทย)

7. วางขาทง 2 ขางบนขาหยงทง 2 ขาง โดยปรบอปกรณใหเหมาะสมกบผปวย และการผาตดแตละชนด

7.1 การจดทาขนขาหย งดวย Knee crutch (รปท 43 และ 44)

รปท 43 แสดงการจดขาหย งในการผาตดทางนรเวชทวไป

64

รปท 44 แสดงการจดขาหย งในการผาตด SSF (อ.พญ.อรวรรณ)

8. ควรตรวจเชคความพรอมของขาหยง สงรองรบบรเวณใตเขาควรท าดวยวสดทมความหนาและนมเพยงพอ เพอสามารถรองรบน าหนกตวผปวยไดอยางเหมาะสม ควรปผารองรบระหวางเบาะกบผปวย เพอไมใหเกดการเสยดสของผวหนงและใชทรดตนขาตดขาหย งใหแนนพอสมควร

ถาขาหย งสงเกนไปจะเกดการกดของเสนประสาท sciatic nerve ท าใหผปวยไมสขสบายบรเวณเชงกราน และกนกบ แตถาขาหย งต าเกนไปจะไมชวยรองรบตนขา หวเขา และนองถาขาหย งกางมากเกนไป จะท าใหกลามเนอดานในตนขาถกยดมาก

8.1 ปรบตนขาใหหมนออกจากแนวกลางล าตวเพอใหบรเวณ ผาตดกวางขน 8.2 หลกเลยงหมนแยกขาจากสะโพกไมเกน 45 องศา (อนตรายตอ femeral nerve) 8.3 ระมดระวงไมใหมการกดทบขาผปวยขณะท าผาตดโดยเฉพาะตรงกลางเขา และ

สวนลางของขาทง 2 ขาง (มกเกดจากผชวยผาตด พงตวผปวยในขณะผาตด) 9. เมอสนสดการผาตดกอนใสปลายเตยงเขาเตยงเหมอนเดม ควรระมดระวงดงน

9.1 แจงวสญญแพทยใหทราบทกครงกอนยกขาลงจากขาหยง 9.2 ระมดระวงไมใหกนผปวยกระแทกขอบเตยง 9.3 ดแลนวผปวยไมใหสอดเขาไปอยระหวางเตยงหรอใตกน ซงจะเปนอนตรายท าใหนว

ผปวยหกได 9.4 เจาหนาทอยางนอย 2 คน ชวยกนยกขาผปวยทง 2 ขางลงพรอม ๆ กนอยางชา ๆ

นมนวล เนองจากทานอนขนขาหยงนจะท าใหเลอดมาคงบรเวณองเชงกรานประมาณ 800 มลลลตรเมอยก

65

ขาผปวยลงในแนวราบ จะท าใหเลอดกล บไปสบรเวณขาหยงรวดเรว ท าใหผปวยมความดนเลอดต าได จากการลดลงของเลอดทกลบสหวใจ

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดการบาดเจบตอขอสะโพกและขอเขาจากการกดทบกระดกสนหลงสวนปลายและกระดกกนกบ มเลอดคงบรเวณทถกกดทบ

- วางขาบนทวางในต าแหนงสงเทากน - ยกขาอยางชา ๆ และพรอมกนจากทวางขา

2. ผลตอระบบประสาทบรเวณกนกบ ขา (obturator nerves, saphenous nerves, femeral nerves common peroneal nerves and ulnar nerves)

- จดใหขอสะโพกกางออกนอยทสด - ใชทรองบรเวณเขาและขอเท า บรเวณดานขางและดานหลง เพอปองกนการกดและการ

สมผสกบโลหะโดยตรง 3. กระบงลมขยายตวไดไมเตมท

- ไมวางแขนทบบนทรวงอกเพอชวยใหหายใจไดด - วางแขนบนทวางโดยกางแขนนอยกวา 90 องศา

66

ทาท 5 การจดทานอนตะแคง (Lateral position)

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค เปนการจดทาส าหรบการผาตดเกยวกบไต (kidney), ทอไต (ureters), และ ปอด (lungs)

อปกรณในการจดทา

1. ผามวนกลมรองใตทรวงอก (ตามขนาดของผปวย) 2. หมอนแบน 3. ทพกแขนดานบน (arm posturing device) (รปท 5 ) 4. ทส าหรบรองแขน (arm board) (รปท 4) 5. พลาสเตอรผา 2 นว (adhesive tap) 6. อปกรณรองรบปมกระดกบรเวณเขา และขอเทา เชนฟองน า ผานม

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 45)

รปท 45 แสดงการจดทานอนตะแคง (lateral position) (Joanna R. Fuller, 1986, p. 75)

1. จดใหผปวยไดรบการระงบความรสกบนเตยงผาตดในทานอนหงายราบโดยใหบรเวณเอวผปวยอยตรงกบสวนของเตยงทสามารถงอเตยง (break the table)ได

67

2. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

3. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 4. วสญญอนญาตใหจดทาได 5. บคลากรอยางนอย 3 คน ชวยกนจดทาผปวยโดยนบ 1, 2, 3 เพอพลกตะแคงผปวยดานทจะ

ท าผาตดขนขางบนพรอมกนอยางนมนวล ใหดานหลงชดขอบเตยง 6. หมอนหนนศรษะเพอใหกระดกคอและกระดกสนหลงบรเวณหนาอกอยในแนวทถกตอง

ลดการดงรงตอ brachial plexus 7. ใชหมอนกลมหนนใตผายางชนลางสดใตบรเวณทตองการท าผาตด เชน ใตบรเวณทรวงอก

ต ากวารกแร หรอใตระดบเอวเพอให สะดวกในการท าผาตด 8. แขนทอยดานบนวางบนทพกแขนดานบน (arm posturing device) แขนทอยลางวางบนท

ส าหรบรองแขน (arm board) โดยมผาหอแขนและผารดแขนกนแขนตก และไมกางแขนเกน 90 องศา ไหลลางถกดงมาดานหนาเลกนอย

9. จดใหเขาและสะโพกดานลางงอพอสมควร ระวงอยาใหเขาเลยออกนอกเตยงผาตด สวนขาทอยบนเหยยดตรง สอดหมอนแบนระหวางขาทง 2 ขาง เพอลดการกดทบไปทขาด านลาง และใชผานม หรอฟองน ารองบรเวณใตเขาลาง และขอเทาเพอลดแรงกดทบบน peroneal nerve โดยเฉพาะบรเวณ head of fibula

10. ใชพลาสเตอร 2 นว รดบรเวณสะโพกยดตดกบใตเตยงผาตด (underside of the operating bed) และใชพลาสเตอรผารดตงแตหวไหลและแขนตรงกบทพกแขนดานบน เพอตรงใหผปวยอยในทานตลอดการผาตด

11. ระมดระวงบรเวณทมโอกาสเกดการกดทบไดแก ใบห , กระดกหวไหล , กระดกเชงกราน , กระดกตนขา (greater trochanter), หวเขาดานขาง (lateral knee) และตาตม (malleolus) (รปท 46)

รปท46 แสดงบรเวณทมโอกาสเกดการกดทบจากการจดทานอนตะแคง (Heizenroth, 2003, p. 184)

68

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง 1. กดทบบรเวณปมกระดกและขางทตะแคง

- จดทาใหขาทอนลางงอขนมาทสะโพก - ขาทอนบนเหยยดตรงโดยวางหมอนระหวางขา - วางผานมรองใตหวเขา ขอเทา และเทาขางทตะแคงทบ

2. การวางตวของแนวกระดกสนหลง - รกษาแนวกระดกสนหลงใหอยในแนวปกตเมอพลกตะแคงตว - ใชทรองเพอปองกนการเคลอนของตนคอไปดานขาง

69

ทาท 5.1 การจดทานอนตะแคงส าหรบการผาตด VATS (Lateral position for VATS)

เพญนภา พรมนส ผชวยพยาบาล

เอกชย แปงใจ ผชวยพยาบาล วตถประสงค

เพอใหทรวงอกบรเวณทจะท าผาตดสงเดนขน และใหชองระหวางซโครงกวางออก สะดวกในการผาตด การวนจฉยโรค

พยาธสภาพเกยวกบปอดหรอในชองอก การผาตด VATS (Video-assisted thoracic surgery) ศลยแพทย อาจารยนายแพทยบลวชร อปกรณในการจดทา

1. ผามวนกลมรองใตทรวงอก (ตามขนาดของผปวย) 2. หมอนแบน 3. ทพกแขนดานบน (arm posturing device) (รปท 5) 4. ทส าหรบรองแขน (arm board) (รปท 4) 5. พลาสเตอรผา 2 นว (adhesive tap), พลาสเตอรกระดาษ 6. อปกรณรองรบปมกระดกบรเวณเขา และขอเทา เชนฟองน า ผานม

70

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 47)

รปท 47 แสดงการจดทานอนตะแคงส าหรบการผาตด VATS

1. จดใหผปวยไดรบการระงบความรสกบนเตยงผาตดในทานอนหงายราบโดยใหบรเวณ lower iliac crest อยบรเวณ lumbar break ของเตยง

2. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

3. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 4. วสญญอนญาตใหจดทาได 5. บคลากรอยางนอย 3 คน ชวยกนจดทาผปวยโดยนบ 1, 2, 3 เพอพลกตะแคงผปวยดานทจะ

ท าผาตดขนขางบนพรอมกนอยางนมนวล ใหตวผปวยอยกลางเตยงผาตด 6. หมอนหนนศรษะเพอใหกระดกคอและกระดกสนหลงบรเวณหนาอกอยในแนวทถกตอง

ลดการดงรงตอ brachial plexus 7. ใชหมอนกลมหนนใตผายางชนลางสดบรเวณใตทรวงอกต ากวารกแร เพอใหทรวงอกดาน

ทจะท าผาตดสงเดนขนและใหชองระหวางซโครงกวางออก สะดวกในการท าผาตด 8. แขนทอยดานบน งอบรเวณขอศอกท ามม 90 องศา วางเหนอศรษะบนทพกแขนดานบน

(arm posturing device) เพอยกกระดกสะบกชวยใหการผาตดบรเวณซโครงสะดวกและ ชองระหวางซโครงกวางขน โดยยดดวยพลาสเตอรกระดาษ สวนแขนทอยลางวางบนทส าหรบรองแขน (arm board) โดยมผาหอแขนและผารดแขนกนแขนตกโดยไมกางแขนเกน 90 องศา ไหลลางถกดงมาดานหนาเลกนอย

71

9. จดใหบรเวณทอนบนและทอนลางของเตยงงอลง จากการหกเตยงบรเวณ lumbar break ท าให lower iliac crest ของผปวยสงขนมผลท าให trachea และปากอยต ากวาระดบปอด ซงจะชวยใหสารคดหลงจากปอด ไหลออกทางปากไมไหลกบเขาปอด

10. จดใหเขาและสะโพกดานลางงอพอสมควร ระวงอยาใหเขาเลยออกนอกเตยงผาตด สวนขาทอยบนเหยยดตรง สอดหมอนแบนระหวางขาทง 2 ขาง เพอลดการกดทบไปทขาดานลาง และใชผานม หรอฟองน ารองบรเวณใตเขาลาง และขอเทาเพอลดแรงกดทบบน peroneal nerve โดยเฉพาะบรเวณ head of fibula

11. ใชพลาสเตอร ผา 2 นว รดบรเวณสะโพกยดตดกบใตเตยงผาตด (underside of the operating bed) และใชพลาสเตอรกระดาษรดบรเวณหวไหล และแขนกบไมรองแขนสง เพอตรงใหผปวยอยในทานตลอดการผาตด

12. ระมดระวงบรเวณทมโอกาสเกดการกดทบไดแก ใบห , กระดกหวไหล , กระดกเชงกราน , กระดกตนขา (greater trochanter), หวเขาดานขาง (lateral knee) และ ตาตม (malleolus) หมายเหต

1. ในราย lobectomy ศลยแพทยยนดานขวามอของผปวยเสมอ 2. ในรายอนๆ ศลยแพทยยนดานหนาผปวย

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. กดทบบรเวณปมกระดกและขางทตะแคง - จดทาใหขาทอนลางงอขนมาทสะโพก - ขาทอนบนเหยยดตรงโดยวางหมอนระหวางขา - วางผานมรองใตหวเขา ขอเทา และเทาขางทตะแคงทบ

2. การวางตวของแนวกระดกสนหลง - รกษาแนวกระดกสนหลงใหอยในแนวปกตเมอพลกตะแคงตว - ใชทรองเพอปองกนการเคลอนของตนคอไปดานขาง

72

ทาท 5.2 การจดทานอนตะแคงส าหรบการผาตด Thoracotomy (Lateral position for Thoracotomy)

เพญนภา พรมนส ผชวยพยาบาล

เอกชย แปงใจ ผชวยพยาบาล วตถประสงค

เพอใหทรวงอกบรเวณทจะท าผาตดสงเดนขน และใหชองระหวางซโครงกวางออก สะดวกในการผาตด การวนจฉยโรค

พยาธสภาพเกยวกบปอดหรอในชองอก การผาตด

Thoracotomy ศลยแพทย

ทกทาน อปกรณในการจดทา

1. ผามวนกลมรองใตทรวงอก (ตามขนาดของผปวย) 2. หมอนแบน 3. ทพกแขนดานบน (arm posturing device) (รปท 5 ) 4. ทส าหรบรองแขน (arm board) (รปท 4) 5. พลาสเตอรผา 2 นว (adhesive tap) 6. อปกรณรองรบปมกระดกบรเวณเขา และขอเทา เชนฟองน า ผานม

73

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 48)

รปท48 แสดงการจดทานอนตะแคงส าหรบการผาตด thoracotomy

1. จดใหผปวยไดรบการระงบความรสกบนเตยงผาตดในทานอนหงายราบ 2. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers

breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย 3. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 4. วสญญอนญาตใหจดทาได 5. บคลากรอยางนอย 3 คน ชวยกนจดทาผปวยโดยนบ 1, 2, 3 เพอพลกตะแคงผปวยดานทจะ

ท าผาตดขนขางบนพรอมกนอยางนมนวล ใหตวผปวยอยชดรมเตยงผาตด 6. หมอนหนนศรษะเพอใหกระดกคอและกระดกสนหลงบรเวณหนาอกอยในแนวทถกตอง

ลดการดงรงตอ brachial plexus 7. ใชหมอนกลมหนนใตผายางชนลางสดบรเวณใตทรวงอกต ากวารกแร เพอใหทรวงอกดาน

ทจะท าผาตดสงเดนขนและใหชองระหวางซโครงกวางออก สะดวกในการท าผาตด 8. แขนทอยดานบน งอบรเวณขอศอกท ามมไมเกน 90 องศา วางเหนอศรษะบนทพกแขน

ดานบน (arm posturing device) เพอยกกระดกสะบกชวยใหการผาตดบรเวณซโครงสะดวกและ ชองระหวางซโครงกวางขน โดยยดดวยพลาสเตอรผา สวนแขนทอยลางวางบนทส าหรบรองแขน (arm board) โดยมผาหอแขนและผารดแขนกนแขนตกโดยไมกางแขนเกน 90 องศา ไหลลางถกดงมาดานหนาเลกนอย

9. จดใหเขาและสะโพกดานลางงอพอสมควร ระวงอยาใหเขาเลยออกนอกเตยงผาตด สวนขาทอยบนเหยยดตรง สอดหมอนแบนระหวางขา ทง 2 ขาง เพอลดการกดทบไปทขาดานลาง และใชผานม

74

หรอฟองน ารองบรเวณใตเขาลาง และขอเทาเพอลดแรงกดทบบน peroneal nerve โดยเฉพาะบรเวณ head of fibula

10. ใชพลาสเตอร ผา 2 นว รดบรเวณสะโพกยดตดกบใตเตยงผาตด (underside of the operating bed) และใชพลาสเตอร ผารดบรเวณหวไหลและแขนกบไมรองแขนสง เพอตรงใหผปวยอยในทานตลอดการผาตด

11. ระมดระวงบรเวณทมโอกาสเกดการกดทบไดแก ใบห , กระดกหวไหล , กระดกเชงกราน , กระดกตนขา (greater trochanter), หวเขาดานขาง (lateral knee), ตาตม (malleolus) ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. กดทบบรเวณปมกระดกและขางทตะแคง - จดทาใหขาทอนลางงอขนมาทสะโพก - ขาทอนบนเหยยดตรงโดยวางหมอนระหวางขา - วางผานมรองใตหวเขา ขอเทา และเทาขางทตะแคงทบ

2. การวางตวของแนวกระดกสนหลง - รกษาแนวกระดกสนหลงใหอยในแนวปกตเมอพลกตะแคงตว - ใชทรองเพอปองกนการเคลอนของตนคอไปดานขาง

75

ทาท 5.3 การจดทานอนตะแคงส าหรบการผาตด Kidney (Kidney position )

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค

เปนทาส าหรบ การผาตดบรเวณ retro peritoneal ของสขางดานใดดานหนง ไดแก การผาตดเกยวกบไต หลอดไต เชน ผาตดไต (nephrectomy) ผานวจากกรวยไต (pyelolithotomy) เปนตน โดยท าใหบรเวณระหวางซโครง และ iliac crest แยกออกกวางท าใหผาตดเปดเขาไตไดสะดวก การวนจฉยโรค

พยาธสภาพเกยวกบไตหรอหลอดไต การผาตด

ผาตดไต (nephrectomy), ผานวจากกรวยไต (pyelolithotomy) ศลยแพทย

ศลยแพทยระบบทางเดนปสสาวะ อปกรณในการจดทา

1. ผามวนกลม 2 อน (ตามขนาดผปวย) - ผาหนนใตรกแร ขนาดเสนผานศนยกลาง 4 นว ยาว 18 นว - ผาหนนใต iliac crest เสนผานศนยกลาง 6 นว ยาว 18 นว

2. หมอนกลมส าหรบกอด 3. ทดนตว 4. หมอนแบน 5. ทพกแขนดานบน (arm posturing device) (รปท 5 ) 6. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7) 7. อปกรณรองรบปมกระดกบรเวณเขา และขอเทา เชนฟองน า ผานม 8. พลาสเตอรผา 2 นว (adhesive tape) 9. ผายดรดขา (elastic bandage) 1 มวน

76

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 49)

รปท 49 แสดงการจดทานอนตะแคงส าหรบการผาตด Kidney

1. จดใหผปวยไดรบการระงบความรสกบนเตยงผาตดในทานอนหงายราบ โดยใหบรเวณ lower iliac crest อยบรเวณ lumbar break ของเตยง

2. ผารดขาเหนอเขา 2 นว (body strap) แนนพอสมควร เอานวสอดได 3 นว (3 fingers breath) เพอปองกนผปวยตกเตยง โดยมผารองระหวางผารดขากบผวหนงผปวย

3. ผปวยไดรบการระงบความรสกทวรางกาย และใสทอทางเดนหายใจเรยบรอยแลว 4. วสญญอนญาตใหจดทาได 5. บคลากรอยางนอย 3 คน ชวยกนจดทาผปวยโดยนบ 1, 2, 3 เพอพลกตะแคงผปวยดานทจะ

ท าผาตดขนขางบนพรอมกนอยางนมนวล ใหตวผปวยอยรมเตยงผาตด 6. หมอนหนนศรษะเพอใหกระด กคอและกระดกสนหลงบรเวณหนาอกอยในแนวทถกตอง

ลดการดงรงตอ brachial plexus 7. ใชหมอนกลมหนนใตผายางชนลางสดบรเวณใตทรวงอกต ากวารกแร และบรเวณเอว (iliac

crest) เพอใหบรเวณซโครงและบนเอว(iliac crest)แยกออกกวาง ท าใหผาตดเปดเขาไตไดสะดวก 8. แขนทอยดานบน งอบรเวณขอศอกท ามม ไมเกน 90 องศา วางเหนอศรษะบนทพกแขน

ดานบน (arm posturing device) เพอยกกระดกสะบก และชวยใหการผาตดบรเวณ ซโครงสะดวกและ ชองระหวางซโครงกวางขน โดยยดดวยพลาสเตอรผา สวนแขนทอยลางวางบนทส าหรบรองแขน (arm board) โดยมผาหอแขนและผารดแขนกนแขนตกโดยไมกางแขนเกน 90 องศา ไหลลางถกดงมาดานหนาเลกนอย

9. ใหผปวยกอดหมอนกลม ดนดวยทดนตวกนผปวยตกเตยง

77

10. จดใหบรเวณทอนบนและทอนลางของเตยงงอลง จากการหกเตยงบรเวณ lumbar break ท าให lower iliac crest ของผปวยสงขน

11. จดใหเขาและสะโพกดานลางงอพอสมควร ระวงอยาใหเขาเลยออกนอกเตยงผาตด สวนขาทอยบนเหยยดตรง สอดหมอนแบนระหวางขาทง 2 ขาง เพอลดการกดทบไปทขาดานลาง และใชผานม หรอฟองน ารองบรเวณใตเขาลาง และขอเทาเพอลดแรงกดทบบน peroneal nerve โดยเฉพาะบรเวณ head of fibula

12. ใชพลาสเตอร 2 นว รดบรเวณสะโพกยดตดกบใตเตยงผาตด (underside of the operating bed) และรดขอเทาทง 2 ขางดวยผายดรดขา (elastic bandage) เพอตรงใหผปวยอยในทานตลอดการผาตด

13. ระมดระวงบร เวณทมโอกาสเกดการกดทบไดแก ใบห , กระดกหวไหล , กระดกเชงกราน , กระดกตนขา (greater trochanter), หวเขาดานขาง (lateral knee), ตาตม (malleolus)

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. กดทบบรเวณปมกระดกและขางทตะแคง - จดทาใหขาทอนลางงอขนมาทสะโพก - ขาทอนบนเหยยดตรงโดยวางหมอนระหวางขา - วางผานมรองใตหวเขา ขอเทา และเทาขางทตะแคงทบ

2. การวางตวของแนวกระดกสนหลง - รกษาแนวกระดกสนหลงใหอยในแนวปกตเมอพลกตะแคงตว - ใชทรองเพอปองกนการเคลอนของตนคอไปดานขาง

3. ผลตอร ะบบทางเดนหายใจ การทบรเวณใตชายโครงถกดนโดยทส าหรบยกสวนของรางกาย ท าให tidal volume ลดลงอยางนอย 14 เปอรเซนต(เรณ อาจสาล, 2540, น. 39)

4. ระบบไหลเวยนเลอดและเสนประสาท อาจมการกดทบบรเวณแขนทวางบนทพกแขน ไหลดานลางทตดกบเตยงผาตด บรเวณปมตะโพก ขาทง 2 ขาง และสนเทา นอกจากนการยกสวนเอวของผปวยโดย body bridge อาจท าใหเสนเลอดด าใหญทน าเลอดกลบเขาหวใจ (inferior venacava) ถกกดทบ มผลใหเลอดด าจากสวนลางของรางกายกลบเขาสหวใจไมสะดวกท าใหความดนเลอดตกได (เรณ อาจสาล, 2540, น. 40)

5. การจดทานตองใหความระมดระวงในดานความปลอดภยของผปวยจากการตกเตยงเปนพเศษ

78

ทาท 6 การจดทานอนคว า (Prone position)

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค ใชส าหรบการผาตดบรเวณ กระดกตนคอดานหลง (cervical spine), กระดกสนหลง (back),

บรเวณกน (rectal area) รวมทงบรเวณดานหลงของแขนขา (dorsal area of the extremities)

อปกรณในการจดทา 1. อปกรณรองล าตวส าหรบนอนคว าซงเลอกใชงานตามความเหมาะสม ไดแก

- เบาะส าหรบนอนคว า - ผามวนกลม (chest roll) ซงยาวจากกระดกหวไหล (acromioclavicular joint) ถงกระดก

สะโพก (iliac crest ) ตามขนาดของผปวย - Laminectomy frame

2. ฟองน ารองใตเขาทง 2 ขาง 3. หมอนกลมรองใตหนาแขง 4. วสญญเตรยมหมอนหรอ เจลรองศรษะ (gel head ring)ส าหรบรองรบบรเวณใบหนา 5. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7) 6. ผามวนหนนใตกระดกเชงกราน 2 อน

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 50)

รปท 50 แสดงการจดทานอนคว า (prone position) (Fortunato, 2000, p. 497)

79

1. วางอปกรณรองล าตวส าหรบนอนคว าบนเตยงผาตดบรเวณทวางล าตว 2. วสญญระงบความรสกผปวยในทานอนหงายราบบนเปลนอน ปายตาผปวยดวย eye

ointment และปดเปลอกตาดวยพลาสเตอร เพอปองกน corneal abrasion 3. จดใหแขนผปวยทง 2 ขางชดล าตว ดแลใหสายตาง ๆ ทตดตวผปวยไมใหดงรง เชน สาย

สวนปสสาวะ, สายใหสารน าทางหลอดเลอดด า 4. ตรวจเชคใหเปลนอนลอกชดกบเตยงผาตด มบคลากรอยางนอย 4 คน พลกตวผปวยดวยวธ

กลงแบบทอนซง( log – roll)ใหปลอดภยและนมนวล โดยมการนบใหสญญาณ 1-2-3 เพอพลกคว าพรอมๆ กนโดยใหผปวยนอนคว าบนอปกรณรองล าตวในระดบทพอดซงจะชวยยกบรเวณหนาอกท าใหกระบงลมเคลอนไหวได และปอดขยายตวไดด

- วสญญดแลบรเวณศรษะและคอโดยจบศรษะและทอชวยหายใจไวในมอตลอดเวลาไมปลอยใหศรษะหลดจากมอ

- คนทสองยนอยขางเปลนอนโดยสอดมอเขาทบรเวณหวไหลและกนผปวย เพอพลกตวผปวย

- คนทสามยนดานขางเตยงผาตดโดยยนแขนมารบบรเวณอกและทองดานลางขณะพลกคว า - คนทสยนทายเตยงดแลบรเวณขาผปวย - เมอผปวยคว าบนเตยงผาตดจงน าเปลนอนออก - ระมดระวงไมใหกดทบอวยวะเพศชายและรายผปวยหญงตองดแลเตานมใหชไปท

กระดกหนาอก เพอลดการกดทบ ซงบรเวณตาง ๆ เหลานตองมการตรวจเชคทกครงหลงจดทา 5. จดศรษะใหหนหนาไปดานใดดานหนงวางบนหมอนหรออปกรณรองศรษะ โดยจดใหคอ

อยแนวเดยวกบกระดกสนหลง ดแลตาไมใหไดรบอนตราย พรอมทงดแลบรเวณทถกกดทบใหไดรบความปลอดภย ไดแก แกม ใบห หวเขา และนวเทา

6. แขนทง 2 ขาง วางแนบชดกบล า ตวเกบในผาหอแขนหรอทเกบขอมอ หรอวางบนทส าหรบรองแขน (arm board) โดยไมรองแขนสงระดบเดยวกบเตยง คว ามอ งอขอศอก ไมเกน 90 องศา เพอปองกนการดงรงของ ulnar nerve และมผานมรองบรเวณขอศอกและปลายแขน (fore arm) เพอปองกน ulnar nerve กดทบกบไมรองแขน

- ในรายผปวยเดกมกวางแขนทง 2 ขาง เหนอศรษะโดยงอขอศอกและคว ามอ 7. มผามวน หนนใ ตกระดก เชงกราน ชวยลดความดนในชองทองตอเสนเลอด inferior

venacava 8. หมอนหนนใตหนาแขง เพอปองกนการกดทบของนวเทาลงบนเตยงผาตด 9. ผารดขาเหนอเขาปอง กนผปวยตกเตยง แตตองไมรดแนนจนท าใหเสนเลอดด าไหลกลบไม

สะดวกโดยมผารองระหวางผวหนงกบผารดขา

80

10. เมอเสรจผาตดเปลยนจากทา นอนคว า(prone position) กลบเปนทานอนหงายราบ มการใหสญญาณนบ 1-2-3 เพอท าการ กลงแบบทอนซง( log – roll)พรอมๆกนใหผปวยนอนหงายบนเปลนอน

- ใชบคลากรอยางนอย 4 คน - วสญญ ยนบรเวณหวเตยงดแลบรเวณศรษะ คอ และทอชวยหายใจ - คนทสอง ยนขางเตยงผาตดกระดกอปกรณรองล าตวเพอพลกหงายผปวย - คนทสาม ยนขางเปลนอนยนแขนรบตวผปวยในทาหงายบรเวณหวไหลและกน - คนทส ยนทายเตยงดแลบรเวณเทาของผปวย ส ารวจบรเวณทถกกดทบทงหมด ไดแก เขา, อก, เตานม และอวยวะเพศชาย พรอมลงบนทก

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดอนตรายตอกระดกบรเวณคอ และศรษะ - จดใหคออยในแนวเดยวกบกระดกสนหลง

2. อาจเกดอนตรายกบอวยวะบรเวณทถกกดทบเชน เขา, อก, เตานม, ตา, แกม, ใบห,นวเทาและอวยวะเพศชาย

- จดอปกรณรองรบ และปองกนทเหมาะสม

81

ทาท 6.1 การจดทานอนคว าบน Laminectomy frame (Laminectomy position )

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค ใชส าหรบการท าผาตดกระดกสนหลงบรเวณระดบอก และระดบทองทางดานหลง อปกรณในการจดทา

1. Laminectomy frame เปนอปกรณรองล าตวส าหรบนอนคว าชวยใหล าตวถกยกขนจากเตยงโดยถกประดษฐใหมชองวางตรงกลาง (hollow space between two lateral rests) เพอชวยใหบรเวณทรวงอกสามารถขยายไดเตมท (maximum chest expansion) และหายใจไดเพยงพอ (adequate respiration)โดย มฟองน าหนา รองบรเวณ brace เพอปองกนการกดทบ

2. ฟองน ารองใตเขาทง 2 ขาง 3. หมอนกลมรองใตหนาแขง 4. วสญญเตรยมหมอนหรอ เจลรองศรษะ (gel head ring)ส าหรบรองรบบรเวณใบหนา 5. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7) 6. ผามวนหนนใตกระดกเชงกราน 2 อน

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท51)

รปท 51 แสดงการจดทานอนคว าบน Laminectomy frame (Joanna R. Fuller, 1986, p. 72)

82

1. วาง Laminectomy frame บนเตยงผาตดบรเวณทวางล าตว 2. วสญญระงบความรสกผปวยในทานอนหงายราบบนเปลนอน ปายตาผปวยดวย eye

ointment และปดเปลอกตาดวยพลาสเตอร เพอปองกน corneal abrasion 3. จดใหแขนผปวยทง 2 ขางชดล าตว ดแลใหสายตาง ๆ ทตดตวผปวยไมใหดงรง เชน สาย

สวนปสสาวะ, สายใหสารน าทางหลอดเลอดด า 4. ตรวจเชคใหเปลนอนลอกชดกบเตยงผาตด มบคลากรอยางนอย 4 คน พลกตวผปวยดวยวธ

กลงแบบท อนซง (log – roll)ใหปลอดภยและนมนวล โดยมการนบให สญญาณ 1-2-3 เพอพลกคว าพรอมๆ กนโดยใหผปวยนอนคว าบน Laminectomy frame ในระดบทพอดซงจะชวยยกบรเวณหนาอกท าใหกระบงลมเคลอนไหวได และปอดขยายตวไดด

- วสญญดแลบรเวณศรษะและคอโดยจบศรษะและ ทอชวยหายใจไวในมอตลอดเวลาไมปลอยใหศรษะหลดจากมอ

- คนทสองยนอยขางเปลนอนโดยสอดมอเขาทบรเวณหวไหลและกนผปวย เพอพลกตวผปวย

- คนทสามยนดานขางเตยงผาตดโดยยนแขนมารบบรเวณอกและทองดานลางขณะพลกคว า

- คนทสยนทายเตยงดแลบรเวณขาผปวย - เมอผปวยคว าบนเตยงผาตดจงน าเปลนอนออก - ระมดระวงไมใหกดทบอวยวะเพศชาย และรายผปวยหญงตองดแลเตานมใหชไปท

กระดกหนาอก เพอลดการกดทบ ซงบรเวณตาง ๆ เหลานตองมการตรวจเชคทกครงหลงจดทา (รปท 52)

รปท 52 แสดงการจดทานอนคว าบน laminectomy frame และมการกดทบอวยวะตาง ๆ (Heizenroth, 2003, p. 181)

83

5. จดศรษะใหหนหนาไปดานใดดานหนงวางบนหมอนหรออปกรณรองศรษะ โดยจดใหคออยแนวเดยวกบกระดกสนหลง ดแลตาไมใหไดรบอนตราย พรอมทงดแลบรเวณทถกกดทบใหไดรบความปลอดภย ไดแก แกม ใบห หวเขา และนวเทา

6. แขนทง 2 ขาง วางบนทส าหรบรองแขน โดยไมรองแขนสงระดบเดยวก บเตยง คว ามอ งอขอศอก ไมเกน 90 องศา เพอปองกนการดงรงของ ulnar nerve และมผานมรองบรเวณขอศอกและปลายแขน (fore arm)เพอปองกน ulnar nerve กดทบกบไมรองแขน

7. มผามวนหนนใตกระดกเชงกราน ชวยลดความดนในชองทองตอเสนเลอด inferior venacava

8. หมอนหนนใตหนาแขง เพอปองกนการกดทบของนวเทาลงบนเตยงผาตด 9. ผารดขาเหนอเขาปองกนผปวยตกเตยง แตตองไมรดแนนจนท าใหเสนเลอดด าไหลกลบไม

สะดวกโดยมผารองระหวางผวหนงกบผารดขา 10. เมอเสรจผาตดเปลยนจากทา laminectomy position กลบเปนทานอนหงายราบมการให

สญญาณนบ 1-2-3 เพอท าการ กลงแบบทอนซง (log – roll) พรอมๆ กนใหผปวยนอนหงายบนเปลนอน - ใชบคลากรอยางนอย 4 คน - วสญญ ยนบรเวณหวเตยงดแลบรเวณศรษะ คอ และทอชวยหายใจ - คนทสอง ยนขางเตยงผาตดกระดกอปกรณรองล าตวเพอพลกหงายผปวย - คนทสาม ยนขางเปลนอนยนแขนรบตวผปวยในทาหงายบรเวณหวไหลและกน - คนทส ยนทายเตยงดแลบรเวณเทาของผปวย ส ารวจบรเวณทถกกดทบทงหมด ไดแก เขา , อก, เตานมและอวยวะเพศชาย พรอมลง

บนทก

ขอควรระวงและการปองกนในการจดทานอนคว า 1. อาจเกดอนตรายตอกระดกบรเวณคอ และศรษะ

- จดใหคออยในแนวเดยวกบกระดกสนหลง 2. อาจเกดอนตรายกบอวยวะบรเวณทถกกดทบเชนเขา , อก, เตานม, ตา, แกม, ใบห, นวเทา

และอวยวะเพศชาย - จดอปกรณรองรบ และปองกนทเหมาะสม

84

ทาท 6.2 การจดทา Laminectomy position ในรายเดก (Laminectomy position )

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค ใชส าหรบการผาตดบรเวณ กระดกสนหลง การวนจฉยโรค พยาธสภาพ บรเวณ กระดกสนหลง การผาตด Laminectomy ศลยแพทย อาจารยนายแพทย สนทด อปกรณในการจดทา

1. อปกรณรองล าตวส าหรบนอนคว า ไดแก ผามวนหมอนกลม (chest roll) จ านวน 2 อน ขนาดยาวจากกระดกหวไหล (acromioclavicular joint) ถงกระดกสะโพก (iliac crest) ผกใหอยดวยกนดวย roll gauze โดยขนาดความใหญขนกบขนาดของผปวย เชน เดก น าหนกประมาณ 25 กโลกรม ท าใหมความใหญประมาณ 3 นว เปนตน

2. ฟองน ารองใตเขาทง 2 ขาง 3. หมอนกลมรองใตหนาแขง 4. วสญญเตรยมหมอนหรอ เจลรองศรษะ (gel head ring) ส าหรบรองรบบรเวณใบหนา 5. ทรดขาผปวย (knee strap or belt) (รปท 7)

85

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 53)

รปท 53 แสดงการจดทาส าหรบท าผาตด Laminectomy ในรายเดก

1. วางอปกรณรองล าตวส าหรบนอนคว าบนเตยงผาตดบรเวณทวางล าตว 2. วสญญระงบความรสกผปวยในทานอนหงายราบบนเปลนอน ปายตาผปวยดวย eye

ointment และปดเปลอกตาดวยพลาสเตอร เพอปองกน corneal abrasion 3. จดใหแขนผปวยทง 2 ขางชดล าตว ดแลใหสายตาง ๆ ทตดตวผปวยไมใหดงรง เชน สาย

สวนปสสาวะ, สายใหสารน าทางหลอดเลอดด า 4. ตรวจเชคใหเปลนอนลอกชดกบเตยงผาตด มบคลากรอยางนอย 4 คน พลกตวผปวยดวยวธ

กลงแบบทอนซง (log – roll)ใหปลอดภยและนมนวล โดยมการนบให สญญาณ 1-2-3 เพอพลกคว าพรอมๆ กนโดยใหผปวยนอนคว าบนอปกรณรองล าตวในระดบทพอดซงจะชวยยกบรเวณหนาอกท าใหกระบงลมเคลอนไหวได และปอดขยายตวไดด

- วสญญดแลบรเวณศรษะและคอโดยจบศรษ ะและทอชวยหายใจไวในมอตลอดเวลาไมปลอยใหศรษะหลดจากมอ

- คนทสองยนอยขางเปลนอนโดยสอดมอเขาทบรเวณหวไหลและกนผปวย เพอพลกตวผปวย

- คนทสามยนดานขางเตยงผาตดโดยยนแขนมารบบรเวณอกและทองดานลางขณะพลกคว า - คนทสยนทายเตยงดแลบรเวณขาผปวย - เมอผปวยคว าบนเตยงผาตดจงน าเปลนอนออก - ระมดระวงไมใหกดทบอวยวะเพศชายและรายผปวยหญงตองดแลเตานมใหชไปท

กระดกหนาอก เพอลดการกดทบ ซงบรเวณตาง ๆ เหลานตองมการตรวจเชคทกครงหลงจดทา

86

5. จดศรษะใหหนหนาไปดานใดดานหนงว างบนหมอนหรออปกรณรองศรษะ โดยจดใหคออยแนวเดยวกบกระดกสนหลง ดแลตาไมใหไดรบอนตราย พรอมทงดแลบรเวณทถกกดทบใหไดรบความปลอดภย ไดแก แกม ใบห หวเขา และนวเทา

6. แขนทง 2 ขางวางบนทส าหรบรองแขน (arm board) โดยไมรองแขนสงระดบเดยวกบเตยง คว ามอ งอขอศอก ไมเกน 90 องศา เพอปองกนการดงรงของ ulnar nerve และมผานมรองบรเวณขอศอกและปลายแขน (fore arm)เพอปองกน ulnar nerve กดทบกบไมรองแขน

(ในรายผปวยเดกเลกมกวางแขนทง 2 ขาง เหนอศรษะโดยงอขอศอกและคว ามอ) 7. หมอนหนนใตหนาแขง เพอปองกนการกดทบของนวเทาลงบนเตยงผาตด 8. ผารดขาเหนอเขาปองกนผปวยตกเตยง แตตองไมรดแนนจนท าใหเสนเลอดด าไหลกลบไม

สะดวกโดยมผารองระหวางผวหนงกบผารดขา 9. เมอเสรจผาตดเปลยนจากทานอนคว ากลบเปนทานอนหงายราบมการใหสญญาณนบ 1-2-3

เพอท าการ log – roll เทคนคพรอมๆ กนใหผปวยนอนหงายบนเปลนอน - ใชบคลากรอยางนอย 4 คน - วสญญ ยนบรเวณหวเตยงดแลบรเวณศรษะ คอ และทอชวยหายใจ - คนทสอง ยนขางเตยงผาตดกระดกอปกรณรองล าตวเพอพลกหงายผปวย - คนทสาม ยนขางเปลนอนยนแขนรบตวผปวยในทาหงายบรเวณหวไหลและกน - คนทส ยนทายเตยงดแลบรเวณเทาของผปวย

ส ารวจบรเวณทถกกดทบทงหมด ไดแก เขา, อก, เตานมและอวยวะเพศชาย พรอมลงบนทก

ขอควรระวง และการปองกนความเสยง 1. อาจเกดอนตรายตอกระดกบรเวณคอ และศรษะ

- จดใหคออยในแนวเดยวกบกระดกสนหลง 2. อาจเกดอนตรายกบอวยวะบรเวณทถกกดทบเชนเขา , อก, เตานม, ตา, แกม, ใบห, นวเทา

และอวยวะเพศชาย - จดอปกรณรองรบ และปองกนทเหมาะสม

87

ทาท 7 การจดทา Kraske (Jackknife position)

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

วตถประสงค

1. ใชส าหรบการท าผาตดบรเวณทวารหนก (rectal and coccygeal surgery) เชน fistulectomy, hemorrhoidectomy

2. เพอยกบรเวณกนใหสงขน

อปกรณในการจดทา 1. ผารดขา (body strap) 2. ไมรองแขนพรอมทรดแขน (amboard and restraint strap) 3. หมอนหนนศรษะ (pillow protect ear) 4. หมอนกลมหนนบรเวณสะโพก (pillow protect hip and groin) 5. หมอนแบนรองรบบรเวณอก 6. หมอนหนนบรเวณใตเขา (pillow protect feet, knees and legs) 7. พลาสเตอรผา 2 นว, ทงเจอรเบนซอยด

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 54)

รปท 54 แสดงการจดทา Kraske (Jackknife position) (Joanna R. Fuller, 1986, p. 72)

88

1. วางหมอนหนนศรษะ , หมอนแบนรองบรเวณอก และหมอนกลมบรเวณทองนอย (บรเวณ lumbar break ของเตยง)

2. วสญญระงบความรสกผปวยในทานอนหงายราบบนเปลนอน และอนญาตใหจดทาได 3. จดใหแขนผปวยทง 2 ขางชดล าตว ดแลใหสายตาง ๆ ทตดตวผปวยไมใหดงรง เชน สาย

สวนปสสาวะ, สายใหสารน าทางหลอดเลอดด า 4. ตรวจเชคใหเปลนอนลอกชดกบเตยงผาตด มบคลากรอยางนอย 4 คน พลกตวผปวยดวยวธ

กลงแบบทอนซง (log – roll) ใหปลอดภยและนมนวล โดยมการนบให สญญาณ 1-2-3 เพอพลกคว าพรอมๆ กนโดยใหผปวยนอนคว าบนอปกรณรองล าตวในระดบทพอดซงจะชวยยกบรเวณหนาอกท าใหกระบงลมเคลอนไหวได และปอดขยายตวไดด

- วสญญดแลบรเวณศรษะและคอโดยจบศรษะไวในมอตลอดเวลาไมปลอยใหศรษะหลดจากมอ

- คนทสองยนอยขางเปลนอนโดยสอดมอเขาทบรเวณหวไหลและกนผปวย เพอพลกตวผปวย

- คนทสามยนดานขางเตยงผาตดโดยยนแขนมารบบรเวณอกและทองดานลางขณะพลกคว า - คนทสยนทายเตยงดแลบรเวณขาผปวย - เมอผปวยคว าบนเตยงผาตดจงน าเปลนอนออก - ระมดระวงไมใหกดทบอวยวะเพศชายและรายผปวยหญงตองดแลเตานมใหชไปท

กระดกหนาอก เพอลดการกดทบ ซงบรเวณตาง ๆ เหลานตองมการตรวจเชคทกครงหลงจดทา 5. จดศรษะใหหนหนาไปดานใดดานหนงวางบนหมอนหรออปกรณรองศรษะ โดยจดใหคอ

อยแนวเดยวกบกระดกสนหลง ดแลตาไมใหไดรบอนตราย พรอมทงดแลบรเวณทถกกดทบใหไดรบความปลอดภย ไดแก แกม ใบห หวเขา และนวเทา

6. แขนทง 2 ขางวางบนทส าหรบรองแขน (arm board) โดยไมรองแขนสงระดบเดยวกบเตยง คว ามอ งอขอศอก ไมเกน 90 องศา เพอปองกนการดงรงของ ulnar nerve และมผานมรองบรเวณขอศอกและปลายแขน (fore arm) เพอปองกน ulnar nerve กดทบกบไมรองแขน

7. หมอนหนนใตหนาแขง เพอปองกนการกดทบของนวเทาลงบนเตยงผาตด 8. ผารดขาเหนอเขาปองกนผปวยตกเตยง แตตองไมรดแนนจนท าใหเสนเลอดด าไหลกลบไม

สะดวกโดยมผารองระหวางผวหนงกบผารดขา 9. จดใหบรเวณทอนบนและทอนลางของเตยงงอลง จากการหกเตยงบรเวณ lumbar break

เพอให ศรษะและปลายเทาชลง บรเวณกนผปวยสงขน 10. ทาทงเจอรเบนซอยดใกลรกนเพอตดพลาสเตอรผายดกบใตเตยงผาตดใหบรเวณแกมกน

เปดออกทง 2 ขางเทาๆกนท าใหเหนรกนชดเจน

89

11. ผารดขาเหนอเขาปองกนผปวยตกเตยง แตตองไมรดแนนจนท าใหเสนเลอดด าไหลกลบไมสะดวกโดยมผารองระหวางผวหนงกบผารดขา

12. เมอเสรจผาตดเปลยนจากทานอนคว ากลบเปนทานอนหงายราบ ปรบเตยงใหอยในทาปรกต

13. วสญญอนญาตใหจดทานอนหงายบนเปลนอนได 14. มการใหสญญาณนบ 1-2-3 เพอท าวธกลงแบบทอนซง (log – roll) พรอมๆ กนใหผปวย

นอนหงายบนเปลนอน - ใชบคลากรอยางนอย 4 คน - วสญญ ยนบรเวณหวเตยงดแลบรเวณศรษะ คอ และทอชวยหายใจ - คนทสอง ยนขางเตยงผาตดกระดกอปกรณรองล าตวเพอพลกหงายผปวย - คนทสาม ยนขางเปลนอนยนแขนรบตวผปวยในทาหงายบรเวณหวไหลและกน - คนทส ยนทายเตยงดแลบรเวณขาของผปวย

ส ารวจบรเวณทถกกดทบทงหมด ไดแก เขา, อก, เตานมและอวยวะเพศชาย พรอมลงบนทก ขอควรระวง และการปองกนความเสยง

1. อาจเกดอนตรายตอกระดกบรเวณคอ และศรษะ - จดใหคออยในแนวเดยวกบกระดกสนหลง

2. อาจเกดอนตรายกบอวยวะบรเวณทถกกดทบ เชน เขา, อก, เตานม, ตา, แกม, ใบห, นวเทา และอวยวะเพศชาย

- จดอปกรณรองรบ และปองกนทเหมาะสม

90

ทาท 8 การจดทา Fracture table (Fracture table position)

สมจตร สนตวรนารถ พย.บ.

รปท 55 แสดงเครอง C-arm สามารถท าการ X-ray ขาขางทหกไดตลอดทงขา (B. Grimm Healthcare)

3. ขาขางทหกสามารถหมน (rotated), ยดหรอคลายกระดก (pulled into traction or released)

ไดตามความจ าเปนของการผาตดดวยแรงทคงทไมเลอนขยบ

วตถประสงค 1. ใชส าหรบการผาตด closed femoral nailing ในราย hip fracture 2. เพอใหเครอง C – arm สามารถท าการ X – ray ขาขางทหกไดตลอดทงขาจนถงสะโพก

(รปท 55)

91

รปท 56 แสดงการจดทา Fracture table (B. Grimm Healthcare)

รปท 57 แสดงอปกรณส าหรบการจดทา Fracture table (B.Grimm Healthcare)

วธการและขนตอนในการจดทา (รปท 56, 57, 58, 59)

92

รปท 58 แสดงการจดทา Fracture table โดยดง traction ทกระดกตนขาสวนปลาย (B. Grimm Healthcare)

รปท 59 แสดงการจดทา Fracture table โดยดง traction จากการใสรองเทา Boot(B.Grimm Healthcare)

93

1. เทาขางทสะโพกหกหอดวยผานมวางในรองเทา boot ตอดวย traction bar เพอใหขาขางทหกสามารถหมน (rotated), ยดหรอคลายกระดก (pulled into traction or released) ไดตามความจ าเปนของการผาตดดวยแรงทคงทไมเลอนขยบ

2. ขาขางทไมไดท าผาตดวางบนทรองขา ซงชวยใหเครอง C-arm สามารถเขามาอยระหวางขาทง 2 ขางไดสะดวก

3. แขนดานเดยวกบขาทท าผาตดจะแขวนในทแขวนแขนเพอไมใหขดขวางบรเวณผาตด

ขอควรระวง (Heizenroth, 2003, p. 181) 1. ปลายขาขางทใส traction bar ตองมการประเมนชพจร (distal lower extremity pulse) ทงใน

ระยะกอน ระหวางและหลงผาตด 2. ควรหอ perineal post ดวยผานมเพอลดและกระจายแรงกดลงบนอวยวะสบพนธ (perineal

และ pudendal nerves) เพอปองกนการเกดภาวะ fecal incontinence และสญเสย perineal sensation หลงผาตด

3. หอเทาของขาขางทหกดวย ผานมกอนใสใน boot เพอลดแรงกดทเกดกบเทาและขอเทา โดยเฉพาะขณะดง traction bar

4. การแขวนแขนขางเดยวกบขาขางทท าผาตดตองระวงอยาใหกดทบบรเวณทงอขอศอกเพราะจะท าอนตรายตอ ulnar nerve

94

บรรณานกรม เรณ อาจสาล (2540). การพยาบาลทางหองผาตด . กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหง

ประเทศไทย จ ากด. สมภพ พระธาน และเชดชย ตนตศรนทร (2550). โรคของเยอหมหวใจ (Disease of the pericardium)

ใน ชยสทธ ศรสมบรณ (บรรณาธการ), ต าราพนฐานศลยศาสตรทรวงอก . กรงเทพฯ: ส านกพมพกรงเทพเวชสาร.

อษาวด อศดรวเศษและ กนยา ออประเสรฐ (2547). แนวทางปฏบตในการจดทาผปวยระหวางผาตด . ใน อษาวด อศดรวเศษ (บรรณาธการ ), ประเดนและแนวโนมในการพยาบาลผาตด 2. กรงเทพฯ: นยมวทยา.

AORN (2008). Perioperative Standards and Recommended Practices. the United States of America: AORN, Inc.

Cucchiara, R. F., & Faust, R. J. (1994). Patient Positioning. In R. D. Miller (Ed.), Anesthesia (4 ed.). New York: Churchill livingstone.

Fortunato, N. (2000). Operating Room Technique (9 ed.). the United States of America: Mosby, Inc. Heizenroth, P. A. (2003). Positioning the patient for surgery. In J. C. Rothrock (Ed.), ALEXANDER ' S

Care of the Patient in Surgery (12 ed.). the United States of America: Mosby. Joanna R. Fuller, C. (1986). Surgical Technology : principles and practice (2 ed.). Philadelphia: W.B.

Saunders. Martin, T. J., & Collins, V. J. (1993). Technical Aspects of Patient Positioning. In V. J. Collins (Ed.),

Principles of Anesthesiology (3 ed.). Philadelphia: Lea & Febiger. Murphy, E. T. (2003). Neurosurgery. In J. C. Routhrock (Ed.), ALEXANDER ' S Care of the Patient in

Surgery (12 ed.). the United States of America: Mosby.

95

96

97

hjjjjk Fortunato, N. (2000). Operating Room Technique (9 ed.). the United States of America:

Mosby,Inc.

Heizenroth, P. A. (2003). Positioning the patient for surgery. ใน J. C. Rothrock (บรรณาธการ),

ALEXANDER ' S Care of the Patient in Surgery (12 ed.). the United States of America: Mosby.

Joanna R. Fuller, C. (1986). Surgical Technology : principles and practice (2 ed.). Philadelphia: W.B. Saunders.

Murphy, E. T. (2003). Neurosurgery. ใน J. C. Routhrock (บรรณาธการ), ALEXANDER ' S Care

of the Patient in Surgery (12 ed.). the United States of America: Mosby.

เรณ อาจสาล (2540). การพยาบาลทางหองผาตด . กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.