รายงานวิจัย เรื่องresearch.rpu.ac.th/wp-content/uploads/2017/08/Tipsiri-Kanjanawasee_2560-1.pdfResearch Title: Perception and Attitudes towards Thalassemia

รายงานวจย

เรอง การรบรและทศนคตทมตอโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาใน

เขตพนทการศกษา 3 จงหวด นนทบร Perception and Attitudes towards Thalassemia

among Secondary School students in Education Area 3 Nonthaburi Province

โดย

ทพยสร กาญจนวาส

การวจยครงนไดรบเงนทนการวจยจากมหาวทยาลยราชพฤกษ ปการศกษา 2558

ชองานวจย: การรบรและทศนคตทมตอโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษา ในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ชอผวจย: ทพยสร กาญจนวาส ปทท าการวจยแลวเสรจ: 2561

บทคดยอ วจยครงนมจดประสงค เพอศกษาการรบรและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมย และเพอเปรยบเทยบการรบรและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ผวจยท าการรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม สถตทใชในการวจยคอ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คา t-test คาสหสมพนธ ผลการวจยพบวา

1. นกเรยนสวนใหญมการรบรตอโรคธาลสซเมยโดยรวมอยในระดบดมากมคาเฉลย = 2.80 โดยพบวามการรบรวาผเปนโรคธาลสซเมยจะถายทอดยนไปสลกหลานได อยในระดบมากทสด รองลงมารบรวาหญงทเปนโรคธาลสซเมยแตงงานกบชายทเปนโรคธาลสซเมยมลกเปนธาลสซเมย และรบรวาผทเปนโรคธาลสซเมยจะมผวด าคล าอยในระดบต าทสด

2. นกเรยนมทศนคตโดยรวมตอโรคธาลสซเมยอยในระดบมากมคาเฉลย = 3.18 โดยพบวานกเรยนไมอยากเปนโรคธาลสซเมยมากทสด รองลงมาพบวาหากฉนเปนโรคธาลสซเมยฉนจะดแลตวเองคของฉนและลกใหด โรคธาลสซเมยเปนโรคทนารงเกยจอยในระดบต าทสด

3. นกเรยนชายมการรบรตอโรคธาลสซเมยอยในระดบสงกวานกเรยนหญงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ . 05 ในเรองผทเปนโรคธาลสซเมยสงเกตไดจากลกษณะภายนอก ธาลสซเมยเปนโรคทรกษายาก ปจจบนคนไทยยงไมรจกโรคธาลสซเมย ผทเปนโรคธาลสซเมยจะมอายยนยาวเหมอนคนปกตหากมการรกษาทถกตอง แตพบวานกเรยนหญงมการรบรสงกวานกเรยนชายอยางมนยส าคญทระดบ. 05 เรองผทเปนโรคธาลสซเมยตองกนผกและผลไมทมธาตเหลกเปนองคประกอบ อยางไรกตามนกเรยนชายยงมการรบรทไมถกตองอยในระดบมากใน เรองโรคธาลสซเมยสามารถตดตอไปสผใกลชดได

4. นกเรยนชายมทศนคตในภาพรวมสงกวานกเรยนหญงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ . 05 ในเรองโรคธาลสซเมยเปนโรคทนารงเกยจ เปนโรคทเปนแลวรกษาไมหาย ฉนไมตองการแตงงานกบผทเปนโรคธาลสซเมย หากพบวาคของฉนเปนโรคธาลสซเมยฉนจะเลกคบเปนแฟน อยางไรกตามนกเรยนชายมทศนคตทถกตองตอโรคธาลสซเมยดงน คนเราไมรตววาเปนพาหะโรคธาลสซเมยจะไมมลกหากฉนแตงงานกบผเปนพาหะของโรคธาลสซเมย

ค าส าคญ: การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย ทศนคตตอโรคธาลสซเมย นกเรยนระดบมธยมศกษา

Research Title: Perception and Attitudes towards Thalassemia Disease among Secondary School students in Education Area 3 Nonthaburi Province

Researcher: Tipsiri Kanjanawasee Year: 2018

Abstract This research purposes were to study Perception and Attitudes towards the Thalassemia Disease among Secondary School students in Education Area 3, Nonthaburi Province. The Researcher collected 400 questionnaires from secondary school students in Education area 3, Nonthaburi Province . Data were then analyzed

in terms of percentage means ( ) Standard Deviation (S.D.) t-test and Pearson product moment of correction were also applied. Research results are as follows :

1. Most of students perceived thalassemia at high level ( = 2.80). They

perceived that thalassemia is hereditary ( = 3.18) They also perceived that a female with thalassemia married a male with thalassemia definitely had child with

thalassemia ( = 3.16). ; They perceived at lowest level that people infected with

thalassemia would have darker ( = 2.25). 2. Students ‘ attitudes towards thalassemia in general were at high level

(x=3.18) . It was found that students did not want to get thalassemia at high level while their attitudes regarding if they had thalassemia they would goodcare of themselves, their partners including their children were found at lower level but their views of being thalassemia patient as a disgust disease was found at the lowest level.

3. Majority of male students perception towards thalassemia significantly higher at than females at.05 level regarding people with thalassemia can be identified from appearance; Thalassemia is difficult to be cured. At present thalassemia is not well known by Thai people; Infected people could have a long life as normal people if proper treatment ; However, female students wrongly perceived

ค

significantly different at .05 higher than male students regarding person with thalassemia should eat fruits and vegetable that contains iron. While majority of male students wrongly perceived that thalassemia could be transmitted by close contact.

4. The majority of male students had significantly different attitudes at .05 higher than females regarding; Thalassemia carriers is untouchable; Thalassemia can not be cure; I do not want to marry person with thalassemia carriers; I will expire or stop my relationship if it is revealed that my partners is thalassemia carriers; However, male students had positive attitudes regarding; People do not know if they had thalassemia unless they checked their blood; They will not have baby if they would also inherit the disease. Keywords: Perception of thalassemia, attitudes towards thalassemia, secondary

school students

กตตกรรมประกาศ

งานวจยฉบบนส าเรจลลวงไปดวยด ดวยความอนเคราะหจากหนวยงาน และบคคลากรของมหาวทยาลยราชพฤกษผวจยขอขอบพระคณเปนอยางสง ตอมหาวทยาลยราชพฤกษทสนบสนนเงนทนวจยรวมทงทานคณะกรรมการ จดสรรและตดตามผลการวจย ผวจยขอขอบพระคณทานผทรงคณวฒตามทไดกรณาตรวจแกไขและใหขอเสนอแนะทเปนประโยชน ตองานวจยน นอกจากนผวจยขอขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.สรย จนทโมล ทปรกษางานวจยทไดกรณาแนะน าเกยวกบแบบสอบถาม ตลอดจนนกเรยนระดบมธยมศกษาสงกดเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ทกรณาตอบแบบสอบถาม ท าใหผวจยไดขอมลทน ามาเปนประโยชนตอการวจยครงนเปนอยางมาก

ทพยสร กาญจนวาส มนาคม 2561

จ

สารบญ

หนา

บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................ ก บทคดยอภาษาองกฤษ ....................................................................................................................... ข กตตกรรมประกาศ............................................................................................................................. ค สารบญ .............................................................................................................................................. ง สารบญตาราง .................................................................................................................................... ช สารบญภาพ ...................................................................................................................................... ซ บทท 1 บทน า ............................................................................................................................ 1

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา ............................................................................... 1 1.2 ค าถามการวจย .................................................................................................................... 3 1.3 วตถประสงคของงานวจย ..................................................................................................... 3 1.4 สมมตฐานการวจย ............................................................................................................... 3 1.5 ขอบเขตการวจย .................................................................................................................. 4 1.6 นยายศพทเฉพาะ ................................................................................................................. 4 1.7 ประโยชนของการวจย .......................................................................................................... 4

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ ......................................................................... 5 2.1 ความหมายและลกษณะของโรคธาลสซเมย.......................................................................... 5 2.2 ประวตความเปนมาของโรคธาลสซเมย ในประเทศไทย ........................................................ 8 2.3 โรคธาลสซเมยกบการตงครรภ ........................................................................................... 10 2.4 การปองกนและควบคมโรคธาลสซเมย ............................................................................... 16 2.5 ความเขาใจเกยวกบโรคทางพนธกรรม ............................................................................... 21 2.6 งานวจยทเกยวของกบโรคธาลสซเมย ................................................................................. 22

บทท 3 วธการด าเนนงานวจย .................................................................................................. 28 3.1 ประชากรและกลมตวอยาง ................................................................................................ 28 3.2 การสรางเครองมอในการวจย ............................................................................................. 28 3.3 การเกบรวบรวมขอมล ....................................................................................................... 29 3.4 การวเคราะหขอมล ............................................................................................................ 29

สารบญ

หนา

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล .................................................................................................. 31 ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลสถานภาพทวไปของนกเรยนระดบมธยมศกษา ...................... 32 ตอนท 2 ผลการวเคราะหการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษา ........ 35 ตอนท 3 ผลการวเคราะหทศนคตทมตอโรคธาลสซเมยของนกเรยนนกเรยนระดบมธยมศกษา

เปนแบบมาตรประเมนคา (Likert scale) หาคาเฉลย (Mean: ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation: SD) ............................................................................................................ 37

ตอนท 4 ผลการเปรยบเทยบการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยและทศนคตทมตอโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาจ าแนกตามเพศ โดยสถตทดสอบท (t-test) ...................................... 38

ตอนท 5 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยและทศนคตทมตอโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษา ............................................................................. 43

ตอนท 6 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร กบเกรดเฉลยของเทอมทผานมาและระดบการศกษาของผปกครอง .................................................................................................................. 45 บทท 5 สรป อภปราย และขอเสนอแนะ ................................................................................... 50

5.1 สรปผลการวจยการวเคราะหขอมล .................................................................................... 50 5.2 อภปรายผลการวจย ........................................................................................................... 52 5.3 ขอเสนอแนะ ...................................................................................................................... 53

บรรณานกรม ................................................................................................................................... 54 ภาคผนวก........................................................................................................................................ 56

ภาคผนวก ก รายชอผทรงคณวฒ ............................................................................................. 57 ภาคผนวก ข รายชอโรงเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวด นนทบร .......... 59 ภาคผนวก ค แบบสอบถามการวจย .......................................................................................... 61

ประวตผวจย .................................................................................................................................... 67

ช

สารบญตาราง

ตารางท หนา 2.1 ความชกชมของผปวยโรคธาสสซเมยและฮโมโกลบนผดปกตทพบบอยในประเทศไทย ความชก

ของผปวยโรคธาสสซเมยและฮโมโกลบนผดปกตในประเทศไทย ........................................................ 9 2.2 จ านวนผปวยธาลสซเมยแตละชนดทเกดในแตละปและจ านวนทคาดวายงมชวตอย (ฮบ.อ =

ฮโมโกลบน อ) ................................................................................................................................. 10 2.3 ความชกของธาลสซเมยและฮโมโกลบนผดปกตในประเทศไทย ............................................. 14 2.4 จ านวนคสมรสทเสยงตอการมลกเปนโรค อบตการณทารกคลอดเปนโรคและจ านวนผปวยท

เหลออยในแตละป ........................................................................................................................... 15 2.5 คสมรสทเสยงจะมลกเปนโรคธาลสซเมย ............................................................................... 16 2.6 สตรตงครรภจ านวนมากถงรอยละ 42.7 ของสตรทมาฝากครรภทงหมด ............................... 17 4.1 จ านวนและคารอยละของสถานภาพทวไปของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนการศกษา 3

จงหวดนนทบร จ าแนกตามขอมลสถานภาพทวไป ........................................................................... 32 4.2 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบ

มธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ........................................................................ 35 4.3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบ

มธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ........................................................................ 37 4.4 เปรยบเทยบการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนท

การศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ .................................................................................. 38 4.5 เปรยบเทยบทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนท

การศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ .................................................................................. 41 4.6 การวเคราะหความสมพนธระหวางการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยและทศนคตทมตอผเปน

โรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ..................... 43 4.7 การวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอผ เปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบ

มธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร กบระดบการศกษาของผปกครอง ................... 45 4.8 การวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบ

มธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร กบระดบการศกษาของผปกครอง ................... 48

สารบญภาพ

ภาพท หนา 2.1 อวยวะภายในทไดรบผลกระทบจากเหลกเกน ......................................................................... 6 2.2 ถาพอหรอแมเปนพาหะเพยงคนเดยว (เฮทเทอโรซยโกต) เพยงคนเดยวโอกาสทลกจะเปน

พาหะเทากบ 2 ใน 4 หรอ ครงตอครงแตจะไมมลกคนใดเปนโรค .................................................... 12 2.3 ถาพอและแมเปนพาหะ (เฮทเทอโรซยโกต) ของธาลสซเมยชนดเดยวกนและเหมอนกนโอกาสท

ลกจะเปนโรคชนดโฮโมซยกส เทากบ 1 ใน 4โอกาสทจะเปนพาหะ (เฮทเทอโรซยโกต) เทากบ 2 ใน 4 และปกตเทากบ 1 ใน 4................................................................................................................... 12

2.4 ถาพอและแมฝายหนงเปนโรคทเกดจากยนไมเหมอนกน แตเปนพวกเดยวกน เชน เบตาธาลสซเมยดวยกน หรอแอลฟาธาลสซเมยดวยกนและอกฝายหนงไมมยนปกตลกทกคนจะมภาวะแฝงเทานนไมเปนโรค ........................................................................................................................................ 13

2.5 ถาพอและแม ฝายหนงเปนโรค อกฝายหนงเปนพาหะของธาลสซเมยพวกเดยวกน ลกครงหนงจะเปนพาหะ อกครงหนงเปนโรค .................................................................................................... 13

2.6 บทบาทของสตแพทยในการควบคมและปองกนโรคธาลสซเมย ............................................. 18 2.7 กรอบแนวคดในการวจย ........................................................................................................ 27

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา โรคธาลสซเมยเปนกลมโรคผดปกตทางพนธกรรมของเมดเลอดแดงกอใหเกดพยาธสภาพแทบทกอวยวะทวรางกาย (จว เชาวถาวร, 2542) ผปวยโรคธาลสซเมยจะมอาการตบมามโตซงไมสามารถรกษาใหหายขาด รายทมอาการรนแรงจะทกขทรมานมาก จากโลหตจางเรอรงเกดความผดปกตในสวนตางๆของรางกาย ความพการ ความเจบปวด ทงสขภาพกาย สขภาพใจทงตอตนเองและครอบครว (ตอพงศ สงวนเสรมศร, 2548) ท าใหรฐบาลตองเสยคารกษาพยาบาล ปละไมนอยกวา 6,000 ลานบาท (https: //health.Kapook.com) โรคธาลสซเมยเปนโรคโลหตจางทเกดจากสาเหตทางพนธกรรมทพบไดบอยทสดในโลก (ศนยธาลสซเมย โรงพยาบาลศรราช, ม.ป.ป.) และพบซกชมมากในประชากรแถบเอเชย (ตอพงศ สงวนเสรมศร, 2548) โดยเฉพาะในประเทศไทยพบ ผปวยเปนโรคธาลสซเลยกวา 6 แสนคน และเปนพาหะปละประมาณรอยละ 30-40 ของประชากร หรอประมาณ 18-24 ลานคน (กระทรวงสาธารณสข, 2554) และพบวาแตละปมเดกเกดใหมปวยเปนโรคธาลสซเมยประมาณ 12,000 ราย (https : //health.Kapook.com) และนอกจากนยงพบวา 1 ใน 4 ของหญงตงครรภจ านวน 50,000 คน เกดมาเปนโรคธาลสซเมย ซงรวมทงโรคเฮโมโกลบนอ (Hemoglobin E) ซงเปนโรคทพบบอยในประเทศไทย โรคธาลสซเมยทพบบอยในประเทศไทยม

4 ประเภทใหญ ๆ คอ1) Hb Bart’ hydrops fetalis 2) Hb H disease 3) Homozygous -

thalassemia และ 4) -thalassemia/Hb E disease ผปวยโรคธาลสซเมยทกประเภททคาดวายงมชวตอยในปจจบนประมาณ 523,750 คน

โรค จ านวนคเสยงตอป จ านวนเดกท เกดเปนโรค

จ านวนคนไขทงหมดทยงมชวตอย

1. เบตา ธาลสซเมย 2. เบตา ธาลสซเมย /ฮบ.อ 3. ฮโมโกลบนบารทส 4. ฮโมโกลบน เอซ

2,500 13,000 5,000 26,000

625 3,250 1,250 7,000

6,250 97,500

0 420,000

รวม 48,500 12,125 523,750

ทมา: กตต ตอจรส (2554)

ปญหาทางคลนกและพยาธวทยาของโรคธาลสซเมยซงมความรายแรงมากในประเทศไทยยงแบงเปน 3 ประเภท

1. Hb Bart’ hydrops fetalis เกดจากการทไดรบยนแอลฟาธาลสซเมยชนดรนแรง (- thalassemia 1) มาจากทงพอและแม ท าใหเดกทเปนโรคนสรางสายโกลบนชนดแอลฟาไมไดเลย เดกจงเกดอาการซดและบวม (hydrops) ตงแตอยในทองแมจนครรภใกลครบก าหนดเดกกจะตายในทอง หรอคลอดออกมาไมกนาทกตาย โรคธาลสซเมยชนดนเปนโรคทรนแรงทสดคอ ตาย 100 % ทมทารกนอยในครรภกวารอยละ 75 จะมอาการพษแหงครรภ คอบวมและความดนโลหตสง

2. Hb H disease โรคฮโมโกลบน เอช ทพบในประเทศไทยม 2 ชนดใหญ ๆ คอ

ชนดท 1 เกดจาก - thalassemia 1 และ - thalassemia 2

ชนดท 2 เกดจาก - thalassemia Hb Constant Spring ทงสองชนดนพบพอ ๆ กน และลกษณะอาการคลายคลงกน โรคฮโมโกลบนเอซเปนโรคธาลส

ซเมยทพบมากทสดคอหลายแสนคน ผปวยจะมอาการซดเลกนอย และเกอบไมมอาการอะไรเลย แตเมอเปนโรคตดเชอเฉยบพลนขนมาจะซดลงไปมากอยางกะทนหนท าใหอาการหนก ขอส าคญทสดอยทการวนจฉยใหรวาเปนอะไรและรกษาสภาวะวกฤต

3. -thalassemia disease กลมโรคเบตาธาลสซเมยประกอบดวยหลายโรคทงทมฮโบโกลบนและไมม แตมอาการท านองเดยวกนตางกนทความรนแรง โรคนแตเดมเรยกวาโรคโลหตจางคลย (Cooles’s anemia) โรคโลหตจางธาลสซเมย โรคโลหตจางเมดเตอเรเนยมหรอ โรคธาลสซเมย คออนเดยวกน ผปวยโรคประเภทนมอาการมากจะซดเหลอง (ดซาน) ตวเลกไมสมอาย หนาตาแปลก คอ หนาผากใหญ โหนกแกมสง จมกบาน ทองโต เพราะตบมามโต ซงอาจคล าไดกอนแขง ไมมแรงเพราะโลหตจาง เปนไขบอยเพราะตดเชองาย กระดกเปราะ อาจมประวตกระดกหกหลายครง ตายเรว บางคนตายอาย 5-6 ขวบ หรอ 10 กวาขวบ ผปวยจะเขาออกโรงพยาบาลเปนประจ า ตองรบการใหเลอดบอยๆใหเลอดกหมดไปอกกตองใหเลอดใหม

ผปวยทเปนโรคธาลสซเมยนอกจากจะทกขเวทนาส าหรบผปวยเองแลว พอแมตองล าบากมากสนเปลองคาใชจายมาก

จะเหนไดวาการควบคมโรคธาลสซเมยเพอแกปญหาโรคธาลสซเมยในประเทศไทย ซงยงไมมยารกษาใหหายขาดนน การใหการศกษาแกประชาชนใหมความร และเขาใจถงโรคธาลสซเมย เพอใหประชาชนทกคนไดมสวนรวมชวยเหลอใหการลดอบตการณของโรคธาลสซเมยในอนาคตนาจะเปนมาตรการทไดผลอยางยง

ดงนนผวจยจงสนใจทจะศกษาการรบรและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมย ในกลมนกเรยนระดบมธยมศกษา เนองจากเปนโรคทางพนธกรรมทพบในคนไทยเปนจ านวนมากและการปองกนตอง

3

ใหความสนใจตงแตกอนแตงงาน อกทงยงพบวาเพศหญงมการตงครรภอายนอยลง (ทพยสร กาญจนวาส, 2556) และเนองจากระดบมธยมศกษาเปนชวงอยในระยะวยรนทยงอยในระบบโรงเรยนภาคบงคบ ซงยงสามารถสอดแทรกความรโรคธาลสซเมยทถกตองอนจะเปนประโยชนกบผเรยนไดอกในอนาคตเมอถงเวลามครอบครว ผวจยท าการศกษาการรบรและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยระดบมธยมในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

1.2 ค าถามการวจย

1.2.1 การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร เปนอยางไร

1.2.2 ทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร เปนอยางไร

1.2.3 นกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ทมเพศ เกรดเฉลย และระดบการศกษาของผปกครองตางกนมการรบรและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยแตกตางกนหรอไม อยางไร 1.3 วตถประสงคของการวจย

1.3.1 เพอศกษาการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

1.3.2 เพอศกษาทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

1.3.3 เพอเปรยบเทยบการรบรและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ เกรดเฉลย และระดบการศกษาของผปกครอง 1.4 สมมตฐานการวจย

1.4.1 นกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร มการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยในระดบต า

1.4.2 นกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร มทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยในระดบต า

1.4.3 นกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ทมเพศ เกรดเฉลย และระดบการศกษาของผปกครองตางกนมการรบรและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยแตกตางกน 1.5 ขอบเขตของการวจย

1.5.1 ขอบเขตดานเนอหา การวจยครงนมงศกษา การรบรและทศนคตของนกเรยนระดบมธยมศกษาทมตอโรคธาลสซเมย โดยศกษาตวแปรดงน ตวแปรตน คอ เพศ อาย เกรดเฉลยเทอมทผานมา ระดบการศกษาของผปกครอง ตวแปรตาม คอ การรบรและทศนคตของนกเรยนระดบมธยมศกษา

1.5.2 ขอบเขตดานประชากร นกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

1.5.3 ขอบเขตดานระยะเวลา ระยะเวลาในการด าเนนการวจยครงน ศกษาในปการศกษา 2558

1.5.4 ขอบเขตดานพนท โรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

1.6 นยามค าศพทเฉพาะ 1.6.1 นกเรยนระดบมธยมศกษา หมายถง นกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยน

มธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร 1.6.2 โรคธาลสซเมย หมายถง กลมโรคผดปกตทางพนธกรรมของเมดเลอดแดงกอใหเกด

พยาธสภาพแทบทกอวยวะทวรางกาย 1.6.3 การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย หมายถง ความเขาใจและความรเกยวกบโรคธาลสซเมย 1.6.4 ทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมย หมายถง ความเหนและความรสกทมตอโรคธาลสซเมย

1.7 ประโยชนของการวจย

1.7.1 เปนแนวทางในการใหความรความเขาใจเกยวกบการโรคธาลสซเมยแกนกเรยนกอนจบการศกษาภาคบงคบ

1.7.2 เปนแนวทางใหนกเรยนมการรบรและทศนคตทถกตองเกยวกบโรคธาลสซเมย 1.7.3 เพอใหนกเรยนมการรบรและน าความรความเขาใจเรองโรคธาลสซเมยไปสครอบครว

และชมชนของตน

5

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

การวจยครงนผวจยไดศกษาคนควา เอกสาร แนวคด ทฤษฎ และงานวจยตาง ๆ ทเกยวของกบโรคธาลสซเมย สรปดงตอไปน

2.1 ความหมายและลกษณะของโรคธาลสซเมย 2.2 ประวตความเปนมาของโรคธาลสซเมย ในประเทศไทย 2.3 โรคธาลสซเมยกบการตงครรภ 2.4 การปองกนและควบคมโรคธาลสซเมย 2.5 ความเขาใจเกยวกบโรคทางพนธกรรม 2.6 งานวจยทเกยวของกบโรคธาลสซเมย

2.1 ความหมายและลกษณะของโรคธาลสซเมย โรคธาลสซเมยเปนโรคโลหตจางทเกดจากสาเหตพนธกรรม ค าวา “ธาลสซเมย” มาจากภาษากรก “ธาลสสา” แปลวาทะเล เพราะแตเดมพบวาผปวยโรคธาลสซเมยมาจากแถบเมดเตอรเรเนยน

ธาลสซเมยเปนกลมโรคผดปกตทางพนธกรรมของเมดเลอดแดงกอใหเกดพยาธสภาพแทบทกอวยวะทวทงรางกาย ผทมยนธาลสซเมย มทงผแสดงอาการและไมแสดงอาการของโรค การแสดงอาการของโรคธาลสซเมยกจะแตกตางกนไป ตงแตอาการโลหตจางเลกนอย โลหตจางมาก และรนแรงถงขนเสยชวต ตงแตอยในครรภหรอหลงคลอดไมกนาท โดยทวไปโรคธาลสซเมยมอาการทสงเกต ดงน (วาสกา สงหโกวนท และคณะ, ม.ป.ป.)

ซดและตาเหลอง เนองจากผปวยธาลสซเมยจะมเมดเลอดแดงทไมแขงแรง แตกงายเมดเลอดแดงทแตกจะสลายเปนสเหลอง ท าใหตาขาวมสเหลองเลกนอย และปสสาวะมกจะมสเขมกวาคนปกต การแตกของเมดเลอดแดงซงมหนาทน าออกซเจนไปเลยงสวนตาง ๆ เกดการขาออกซเจนท าใหอวยวะตาง ๆ ท าหนาทไมดเทาคนปกต การเจรญเตบโตทางรางกายจะชา (แตสมองจะเจรญปกตไมมปญหาเรองปญญาออน)

1. การเปลยนแปลงของกระดก การทเมดเลอดแดง ท าใหโพรงกระดกซงเปนอวยวะทส าคญในการสรางเมดเลอดพยายามสรางเมดเลอดชดเชยท าใหผปวยธาลสซเมยมกระดกหนาขนใบ หนาจงเปลยนไปหนาผาก จนท าใหตาเฉยง เหนโหนกแกมชดขนสนจมก ซงเปนกระดกออนจะแบนกวา

กระดกหนาผากและแกม กะโหลกศรษะซงประกอบดวยกระดกหลายแผน แตละแผนหนาตวขนจนรอยตอระหวางกระดกตองท างานหนกเพอสรางเมดเลอดแดงชดเชยท าใหกระดกเปราะและหกงาย

2. ตบและมามโต การทตบและมาม ตองท าหนาทสรางเมดเลอดแดง ชดเชยจากการทเมดเลอดแดงแตก จงท าใหตบและมามโตจนคล าพบไดบรเวณชายโครงขวาและซายตามล าดบและถามามและตบโตมากจะท าใหทองโตได

3. ผวหนงด าคล า สาเหตการแตกของเมดเลอดแดงนน ท าใหผปวยธาลสซเมยธาตเหลกในรางกายมากกวาคนปกตเกดภาวะเหลกเกนตามอวยวะตางๆในรางกาย รวมทงสของเหลกจะไปสะสมทผวหนง ท าใหผปวยมกมผวหนงด าคล า การรกษาในรายทซดมากตองใหเลอดเปนระยะ ๆ อยางพอเพยงตงแตเลก ๆ เพอปองกนความพการตาง ๆ แคตองใหยาขบเหลกตลอดชวต เพราะผปวยธาลสซเมยทงทไดรบการถายเลอดและไมไดรบการถายเลอด จะสะสมเหลกไวในรางกายมากเกดปญหาเหลกเกน กอใหเกดอนตรายตออวยวะตาง ๆ เชน ตบแขง พงผดในหวใจท าใหหวใจวายหรอหวใจลมเหลวหรอเปนโรคเบาหวานและตวเตยแคระแกรน ดงภาพท 2.1

ภาพท 2.1 อวยวะภายในทไดรบผลกระทบจากเหลกเกน ทมา: กตต ตอจรส (2550)

ตอมพทอตาร การเจรญเตบโตชา

ตอมไทรอยด โรคไฮโปรไทรอยด

หวใจ หวใจลมเหลว

ตบ ตบแขง ตบออน เบาหวาน อวยวะสบพนธ พฒนาการทางเพศ

ผดปกต

7

ลกษณะของโรคธาลสซเลอดเมยแบงไดเปน 3 กลม (ตอพงษ สงวนเสรมศร, 2548) ดงน 1. กลมเอชบ บารทไฮดรอปฟทาลส (Hb. Bart’s hydrops fetalis) เกดจากการทไดรบ

ยน แอลฟา-ธาลสซเมย 1 ชนดรนแรง ( -thalassemia 1) มาจากทงพอและแมท าใหเดกทเปนโรคน จะมอาการซดและบวมตงแตอยในครรภมารดาจนครรภใกลครบก าหนดทารกจะเสยชวตในครรภ หรอคลอดออกมาไดไมกนาทกเสยชวต โรคธาลสซเมยชนดนเปนโรคทรนแรงทสด คอเสยชวต 100% แมทมทารกชนดนอยในครรภกวารอยละ 75 จะมอาการพษแหงครรภคอ บวม และความดนโลหตสง

2. กลมเอชบ เอช ดซส (Hb.H Disease) ทพบในประเทศไทยม 2 ชนดใหญ ๆ ไดแก

ชนดท 1 เกดจากยน แอลฟา-ธาลสซเมย 1 ( -thalassemia 1) และแอลฟา-ธาลสซเมย

2 ( -thalassemia 2)

ชนดท 2 เกดจากยน แอลฟา-ธาลสซเมย 1 ( -thalassemia 1) และเอชบ คอนสแทนตสปรง (Hb Constant Sping) ทง 2 ชนดพบวามจ านวนผปวยพอๆกน และลกษณะอาการคลายคลงกนโรคเอชบ. เอช ดซส เปนโรคธาลสซเมยทพบมากทสด มจ านวนมากกวาแสนคน ผปวยจะมอาการซดเลกนอยและเกอบไมมอาการอะไรเลย แตเมอเปนโรคตดเชอเฉยบพลนจะซดอยางรวดเรว อาการรนแรง อาจท าใหเสยชวตได

3. กลมเบตา-ธาลสซเมย ดซส ( - thalassemia Disease) กลมโรค - thalassemia โรคนแตเดมเรยกวา โรคโลหตจางคลย (Cooley’s anemia) โรคโลหตจางคลยเปนโรคโลหตจางชนดเดยวกนกบโรคหตจางเมดเตอรเรเนยน หรอโรคธาลสซเมย

ผปวยทมอาการมาก จะซดเหลอง (ดซาน) ตวเลกไมสมอาย หนาตาแปลก คอ หนาผากใหญ โหนกแกมสง จมกแบน ทองโต เพราะตบ มามโต ซงอาจคล าไดกอนแขงไมมแรง เพราะโลหตจางเปนไขบอย และตดเชองาย กระดกเปราะ อาจมประวตกระดกหกหลายครง เสยชวตเรว บางคนเสยชวตเมออาย 5-6 ป หรอ 10 ปกวา ผปวยจะเขาๆออกๆ จากโรงพยาบาลเปนประจ าเพราะตองรบการใหเลอดบอย ๆ

การรกษา ในรายทซดมากตองใหเลอดเปนระยะๆอยางเพยงพอตงแตเลกๆเพอปองกนความพการตาง ๆ แตตองใหยาขบเหลกตลอดชวต เพราะผปวยธาลสซเมยทงทไดรบการถายเลอดและไมไดรกหารถายเลอด จะสะสมเหลกไวในรางกายมาก เกดปญหาเหลกเกน กอใหเกดอนตรายตออวยวะตาง ๆ เชน ตบแขง พงผดในหวใจท าใหหวใจวายหรอหวใจลมเหลวหรอเปนโรคเบาหวาน และตวเตยแคระแกรน เดกผชายจะมอาการซด เหลอง (ดซาน) เรอรง เหนอยงาย ออนเพลย ทองปอง ตบและมามโต หนาผากกวาง โหนกแกมสง ตออยหางจากกน ดงจมกแฟบ กระดกขากรรไกรกวางใหญ ฟนบนยน ซงลกษณะเชนนเรยกวา หนามองโกลอยด หรอหนาธาลสซเมย สวนเดกผหญงผวหนงมสคล า

เนองจากมธาตเหลกสะสมในรางกายมาก มรางกายแคระแกน การเจรญเตบโตไมสมวย มกระดกบาง เปราะ และหกงาย รวมทงเปนโรคตดเชอตาง ๆ ไดงาย 2.2 ประวตความเปนมาของโรคธาลสซเมย ในประเทศไทย ธาลสซเมย (Thalassemia) เปนกลมของความผดปกตทางพนธกรรมของเมดเลอดแดงอนสามารถกอใหเกดพยาธสภาพแทบทกอวยวะทวทงรางกาย ธาลสซเมยพบชกชมมากในประชากรของประเทศไทย ในเอเชยอาคเนย และในสวนอน ๆ ของโลกในประเทศไทยมผทมกรรมพนธหรอยน (Gene) ธาลสซเมยกวา 10 ลานคน ผทมยนธาลสซเมยมทงผทเปนโรคและไมเปนโรค ผทเปนโรคมอาการตาง ๆ กน ตงแตมโลหตจางเลกนอย โลหตจางมาก ไปจนถงเปนโรคทรนแรงมาก จนเสยชวตทงหมดตงแตอยในครรภหรอหลงคลอดไมกนาท ผทเปนโรคธาลสซเมยชนดตาง ๆ รวมกนมสดสวนประมาณรอยละ 1 ของประชากร ดวยจ านวนประชากรขณะนจ านวนประมาณ 60 ลานคน กจะมจ านวนผปวยธาลสซเมยประมาณ 600,000 คน (จลสารชมรมโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย, 2560)

ผปวยธาลสซเมยทมอาการหนกจะมความทกขทรมานมากจากการมโลหตจางเรอรง ความผดปกตในสวนตาง ๆ ของรางกาย ความพการ ความปวย ความเจบ ทงสขภาพกาย สขภาพใจ และสขภาพทางเศรษฐกจ ทงของตนเองและครอบครว รวมทงเปนภาระหนกกบแพทย พยาบาลทจะตองใหการดแลรกษาโรคทไมมวนหาย ธาลสซเมยจงเปนภาระหนกทางการแพทย สงคม เศรษฐกจของประเทศ

ประเทศไทยมการท าวจยเรองธาลสซเมยมานาน โดยเฉพาะเรมตนทคณะแพทยศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล จนกระทงถงระดบเปนผน าทางวชาการเรองธาลสซเมยแหงหนงของโลก บดนไดมความกาวหนาทางวชาการเกยวกบเรองนเปนอนมาก จนกระทงจากการทวาธาลสซเมยเปนโรคทางพนธกรรม ไมมทางท าอะไรได กลบเปนวาสามารถปองกนควบคมชวยลดการเกดของคนเปนโรคน และมวธรกษาทชวยเพมคณภาพชวตใหกบผปวย หรอถงกบหายขาดจากโรคธาลสซเมยกยงเปนได ดวยเหตผลดงกลาวขางตน 3 ประการ กลาวคอ

ประการท 1 ประเทศไทยมผเปนโรคนมากจนเปนภาระหนกของประเทศ ประการท 2 ประเทศไทยมพนฐานเปนผน าทางวชาการดานนในระดบโลก ประการท 3 มความกาวหนาทางวชาการทสามารถควบคมโลกนได จงเปนการสมควรทจะมแผนงานธาลสซเมยแหงชาต ซงรบผดชอบโดยกระทรวงสาธารณสข

โดยกรมการแพทย กรมอนามย และกรมวทยาศาสตรการแพทยไดประสานกบหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ ทงภาครฐและภาคเอกชนจดท าแผนงานธาลสซเมยแหงชาตเพอสรางโครงสรางทางวชาการทเขมแขงสามารถพฒนาวชาการใหอยในระดบแนวหนา ผลตคนทมความรความช านาญใหครบทก

9

ดานและมจ านวนมากพอ เพอท าการควบคมโรคธาลสเมยทงประเทศ และโดยทประเทศไทยเปนประเทศผน าในภมภาคน ซงมโรคธาลสซเมยชกชม แผนงานธาลสซเมยแหงชาต ควรจะรวมถงแผนทจะชวยเหลอประเทศเพอนบานดวย

ธาลสซเมย หมายถง การสรางเสนโปรตนอนเปนสวนประกอบของอณของฮโมโกลบนไดนอยไป มชนดใหญ ๆ อย 2 ชนด สดแลวแตเสนโปรตนใดทนอยไปมาก คอ

1. แอลฟา ธาลสซเมย (α-thalassemia)

2. เบตา ธาลสซเมย (β -thalassemia) ทงแอลฟาและเบตาธาลสซเมย ยงมชนดแยกยอยลงไปอกมาก เมอกลาวถงธาลสซเมยจะ

หมายรวมถง ทงธาลสซเมยและฮโมโกลบนทผดปกตเพราะมความสมพนธกน

ตารางท 2.1 ความชกชมของผปวยโรคธาสสซเมยและฮโมโกลบนผดปกตทพบบอยในประเทศไทย ความชกของผปวยโรคธาสสซเมยและฮโมโกลบนผดปกตในประเทศไทย

ประเภท รอยละในประชากร

แอลฟา ธาลสซเมย รอยละ 20 ในคนกรงเทพ รอยละ 30ในคนเชยงใหม

เบตา ธาลสซเมย รอยละ 3-9 ฮโมโกลบน อ รอยละ 13 โดยเฉลย

รอยละ 50 อสานใต ฮโมโกลบนคอนสแตน สปรง รอยละ 1-8

ทมา: ตอพงษ สงวนเสรมศร (2548); สรเกยรต อาชานานภาพ (2550) แอลฟา ธาลสซเมย พบสงมากในคนไทยภาคเหนอและลาว ทเวยงจนทรพบสงถง รอยละ 40 สวนฮโมโกลบน อ นนพบสงในคนเชอสายเขมร ตรงรอยตอระหวางไทย-ลาว-เขมร พบฮโมโกลบนอสงถง รอยละ 50-60 ในประชากร สวนในคนจนแทเกอบไมพบฮโมโกลบนอเลย ผทเปนพาหะของยน คอมยนปกตเหลานตวใดตวหนงจะไมมอาการผดปกต แตจะถายทอดยนปกตใหลกหลานอยางตอเนอง ถาทงพอและแมมยนผดปกต ลกบางคนจะไดยนผดปกตตงแต 2 ยนขนไปซงอาจท าใหเกดโรคขนได โรคธาลสซเมยจงเกดจากการมยนผดปกตบางชนดอยพรอมกนมากกวาหนงยน

โรคธาลสซเมยทพบบอยในประเทศไทยม 4 ประเภทใหญ ๆ คอ 1. เอชบ บารทไฮดรอปฟทาลส (Hb Bart's hydrops fetalis)

2. กลมเอชบ เอช ดซส (Hb H disease)

3. โฮโมจนส เบตา-ธาลสซเมย (Homozygous β-thalassemia)

4. กลมเบตา-ธาลสซเมย/ เฮโมโกลบน อ ดซส (β-thalassemia / Hb E disease)

ตารางท 2.2 จ านวนผปวยธาลสซเมยแตละชนดทเกดในแตละปและจ านวนทคาดวายงมชวตอย (ฮบ.อ = ฮโมโกลบน อ) รวมผปวยธาลสซเมยทกประเภททคาดวายงมชวตอยในปจจบนประมาณ 523,750 คน

ทมา: อดเทพ เชาววศษฐ (2547) ตอพงษ สงวนเสรมศร (2548) และ สรเกยรต อาชานานภาพ (2550) 2.3 โรคธาลสซเมยกบการตงครรภ

โรคธาลสซเมยเปนโรคเลอดชนดหนงทถายทอดจากพอและแมทางพนธกรรมพบไดบอยในประเทศไทย (อดเทพ เชาววศษฐ, 2547) แตสวนใหญจะอยในภาวะแฝงหรอพาหะ ซงไมมอาการและสขภาพดเหมอนคนทวไป มเพยงสวนนอยทพบวาเปนโรคและมอาการรนแรง ซงพบไดประมาณรอยละ 1 ของประชากรในประเทศไทย และยงเปนททราบกนดวาเดกกลมนจะมภาวะซด ตองไดรบเลอดบอย สขภาพรางกายไมแขงแรง ขาดการเรยนและมภาวะแทรกซอนอนๆอกมาก โดยสวนมากเดกดงกลาวจะมอายสน เสยชวตในวยหนมสาวดวยโรคแทรกซอน

โรคธาลสซเมยเปนโรคทเกดจากความผดปกตของการสรางฮโมโกลบน ท าใหเมดเลอดแดงมสภาพทไมสมบรณและไมสามารถท างานไดอยางเตมท การทเราเขาใจโรคธาลสซเมยจงจ าเปนตองเขาใจกระบวนการสรางฮโมโกลบน มนษยมการสรางฮโมโกลบนตงแตอยในครรภของมารดา และแตในชวงของอายมการสรางฮโมโกลบนชนดทแตกตางกนไปตามชวงอายนนดวย ฮโมโกลบนของมนษย

เกดจากการรวมตวกนของสายโกลบน (Globin Chain) 2 สาย ทส าคญไดแก สายอลฟา (-Chain)

โรค จ านวนคเสยงตอป

จ านวนเดกทเกดเปนโรคตอป

จ านวนคนไขทงหมดทยงมชวตอย

1. เบตา ธาลสซเมย 2. เบตา ธาลสซเมย/ฮบ. อ 3. ฮโมโกลบนบารทส 4.ฮโมโกลบน เอซ

2,500 13,000 5,000 26,000

625 3,250 1,250 7,000

6,250 97,500

0 420,000

รวม 48,500 12,125 523,750

11

และสายเบตา (- Chain) ซงสายอลฟาจะถกควบคมอยบนโครโมโซมคท 16 ในขณะทสายเบตาจะถกควบคมโดยยนทอยบนโครโมโซมค 11

ในมนษยผใหญฮโมโกลบนหลกมอย 2 ชนด คอ HbA และ HbA ถาเมอใดมการสรางฮโมโกลบนสายใดสายสายหนงจะเกดภาวะความผดปกตของฮโมโกลบนเกดขนทความผดปกตเหลานน จะแสดงออกมามากนอยแคไหนขนอยกบวาความผดปกตในสายโกลบนเหลานนจะมากนอยเพยงใด

โรคธาลสซเมยมอาการทสงเกต ดงน 1. ซดและตาเหลอง เนองจากผปวยธาลสซเมยจะมเมดเลอดแดงทไมแขงแรง แตกงายเมด

เลอดแดงทแตกจะสลายเปนสเหลอง ท าใหตาขาวมสเหลองเลกนอย และปสสาวะมกจะมสเขมกวาคนปกต การแตกของเมดเลอดแดงซงมหนาทน าออกซเจนไปเลยงสวนตาง ๆ เกดการขาออกซเจนท าใหอวยวะตาง ๆ ท าหนาทไมดเทาคนปกต การเจรญเตบโตทางรางกายจะชา (แตสมองจะเจรญปกตไมมปญหาเรองปญญาออน)

2. การเปลยนแปลงของกระดก การทเมดเลอดแดง ท าใหโพรงกระดกซงเปนอวยวะทส าคญในการสรางเมดเลอดพยายามสรางเมดเลอดชดเชยท าใหผปวยธาลสซเมยมกระดกหนาขนใบ หนาจงเปลยนไปหนาผาก จนท าใหตาเฉยง เหนโหนกแกมชดขนสนจมก ซงเปนกระดกออนจะแบนกวากระดกหนาผากและแกม กะโหลกศรษะซงประกอบดวยกระดกหลายแผน แตละแผนหนาตวขนจนรอยตอระหวางกระดกตองท างานหนกเพอสรางเมดเลอดแดงชดเชยท าใหกระดกเปราะและหกงาย

3. ตบและมามโต การทตบและมาม ตองท าหนาทสรางเมดเลอดแดง ชดเชยจากการทเมดเลอดแดงแตก จงท าใหตบและมามโตจนคล าพบไดบรเวณชายโครงขวาและซายตามล าดบและถามามและตบโตมากจะท าใหทองโตได

4. ผวหนงด าคล า สาเหตการแตกของเมดเลอดแดงนน ท าใหผปวยธาลสซเมยธาตเหลกในรางกายมากกวาคนปกตเกดภาวะเหลกเกนตามอวยวะตางๆในรางกาย รวมทงสของเหลกจะไปสะสมทผวหนง ท าใหผปวยมกมผวหนงด าคล า

อตราเสยงของการเกดโรค โรคธาลสซเมยเปนไดทงชายและหญง พอและแมจะสามารถถายทอดยนโรคธาลสซเมยสลกไดหลายลกษณะการถายทอดพนธกรรมน ขอแสดงเปนภาพท 2.2 ดงน

มยนแฝง ปกต

ภาพท 2.2 ถาพอหรอแมเปนพาหะเพยงคนเดยว (เฮทเทอโรซยโกต) เพยงคนเดยวโอกาสทลกจะเปนพาหะเทากบ 2 ใน 4 หรอ ครงตอครงแตจะไมมลกคนใดเปนโรค

มยนแฝง มยนแฝง

ภาพท 2.3 ถาพอและแมเปนพาหะ (เฮทเทอโรซยโกต) ของธาลสซเมยชนดเดยวกนและเหมอนกนโอกาสทลกจะเปนโรคชนดโฮโมซยกส เทากบ 1 ใน 4โอกาสทจะเปนพาหะ (เฮทเทอโรซยโกต)

เทากบ 2 ใน 4 และปกตเทากบ 1 ใน 4

50 % ปกต

50 % มยนแฝง

25 % ปกต

50 % ปกต

25 % เปนโรค

13

ถาพอและแมเปนพาหะไมเหมอนกน แตอยในพวกเดยวกนโอกาสทลกจะเปนโรคเทากบ 1 ใน 4 และปกตเทากบ 1 ใน 4

เปนโรค ปกต

ลกทกคนมยนแฝง ภาพท 2.4 ถาพอและแมฝายหนงเปนโรคทเกดจากยนไมเหมอนกน แตเปนพวกเดยวกน เชน

เบตาธาลสซเมยดวยกน หรอแอลฟาธาลสซเมยดวยกนและอกฝายหนงไมมยนปกตลกทกคนจะมภาวะแฝงเทานนไมเปนโรค

เปนโรค มยนแฝง

ลกทกคนมยนแฝง ภาพท 2.5 ถาพอและแม ฝายหนงเปนโรค อกฝายหนงเปนพาหะของธาลสซเมยพวกเดยวกน ลกครง

หนงจะเปนพาหะ อกครงหนงเปนโรค

50 % เปนโรค

50 % มยนแฝง

ความผดปกตในการสรางฮโมโกลบนทพบบอยในประเทศไทย 1. ฮโมโกลบนชนดผดปกต (HemoGlobinopathies) - HaE เปนฮโมโกลบนผดปกตเกดจากม point mutation บนต าแหนง Codonท 26

ของสายเบตา ท GAG กลายเปน AAG (ท าให glutamine เปลยนเปน lysine) - Hb Constant Spring (HbCS) เปนความผดปกตทเกดจาก point mutation ใน

ต าแหนง terminator codon ท าใหสายอลฟาม amino acid เพมขนอก 31 ตว 2. ธาลสซเมย (Thalassemia)

- - Thalassemia มการลดลงหรอไมมการสรางโกลบนในอลฟา

- - Thalassemia มการลดลงหรอไมมการสรางโกลบนในเบตา ความชกของธาลสซเมยและฮโมโกลบนผดปกตในประเทศไทย

ตารางท 2.3 ความชกของธาลสซเมยและฮโมโกลบนผดปกตในประเทศไทย

ประเภท รอยละในประชากร

เบตา ธาลสซเมย เบตา ธาลสซเมย ฮโมโกลบน อ ฮโมโกลบนคอนแสตนท สปรง

20 % ในกรงเทพ 30 % ในเชยงใหม

3-9 % 13 % โดยเฉลย 50 % อสานใต

1-8 %

ทมา: ตอพงษ สงวนเสรมศร (2548) และ สรเกยรต อาชานานภาพ (2550)

เนองจากปญหาทางสาธารณสขของประเทศไทยในขณะนไมไดขนอยกบประชากรทเปนพาหะของโรค ซงพบไดรอยละ 40 ของประชากร แตขนกบจ านวนผปวยทเปนโรคธาลสซเมยทมอาการชดเจน โรคธาลสซเมยทพบบอยในประเทศไทย ไดแก

1. Hb Bart's hydrops fetalis 2. Hb H disease

3. Homozygous β-thalassemia

4. β-thalassemia / Hb E disease

15

ถงแมภาวะ Hb Bart's hydrops fetalis ทารกทเกดมาจะเสยชวตทกราย แตภาวะแทรกซอนทรนแรงบางอยาง เชน ความดนโลหตสงระหวางตงครรภ จะพบไดบอยขน และเปนอนตรายตอมารดา สวน Hb H disease ปจจบนยงไมถอวาเปนปญหาของสาธารณสข ซงแตกตาง

Homozygous β-thalassemia และ β-thalassemia / Hb E disease ซงยงจดเปนปญหาทางสาธารณสขทส าคญในปจจบน

จากสถตคสมรสทมโอกาสเสยงททารกในครรภเปนโรคดงกลาวทง 4 โรค ไดแสดงไวดงตารางท 2.4 จ านวนคสมรสทเสยงตอการมลกเปนโรค อบตการณทารกคลอดเปนโรคและจ านวนผปวยทเหลออยในแตละป ค านวณจากประชากร 60 คน

ตารางท 2.4 จ านวนคสมรสทเสยงตอการมลกเปนโรค อบตการณทารกคลอดเปนโรคและจ านวน

ผปวยทเหลออยในแตละป

ชนดของโรค คสมรสทมความ

เสยง/ป ทารกคลอดทเปนโรค/

ป ผปวยทมชวตเหลออย

β-thalassemia

β-thalassemia / Hb E Hb Bart's hydrops

Hb H

3,000 15,600 6,000 33,600

750 3,900 1,500 8,400

7,500* 117,000**

0 504,000***

รวม 58,200 14,550 628,500

ทมา: ตอพงษ สงวนเสรมศร (2548) และ สรเกยรต อาชานานภาพ (2550) อายเฉลย 10 ป* อายเฉลย 30 ป** อายเฉลย 60 ป***

จากตารางท 2.4 พบวา ผปวยในกลม เบตาธาลสซเมย เพมขนปละ 4,650 ราย โดยทผปวยเหลานนจะมอายยนนาน จากแผนพฒนาสาธารณสขในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ไดก าหนดทจะลดอบตการณการเกดโรคธาลสซเมยในทารกลงรอยละ 10 ดวยเหตนสตแพทยจงเรมเขามามามบทบาทในการชวยเหลอทารกทเกดมาเปนโรคธาลสซเมยลงเนองจากในอดต การดแลธาลสซเมยเปนเพยงการกษาทารกและเดกทเกดมาเปนโรคแลวทงสน ปจจบนการดแลไดเปลยนแนวไปทางทตรวจคดกรองหาคสมรสทมโอกาสเสยงจะมบตรเปนโรคดงกลาว และพจารณาการดแลตงแตทารกอยในครรภ เพอใหไดผลการควบคมโรคธาลสซเมยไดดยงขน

การคดกรองหญงตงครรภ (Pregnancy screening) ปจจบนการตรวจประชากรทงตางประเทศยงคงเปนเรองทยงยาก ดงนนการคดกรองหญงตง

ครรภ เพอหาคสมรสทเสยงทจะมลกเปนโรคธาลสซเมย เพอหาคสมรสทเสยงทจะมลกเปนโรคธาลสซเมย จงมโอกาสเปนไปไดสงกวา โดยวธการตรวจคดกรองหญงตงครรภมดวยกนหลายวธ ทงนเพอการหาคสมรสทมโอกาสเสยงทมโอกาสเสยงทจะมลกเปนโรคธาลสซเมยชนด Hb Bart's hydrops,

Homozygous β-thalassemia และ β-thalassemia / Hb E เทานน

ตารางท 2.5 คสมรสทเสยงจะมลกเปนโรคธาลสซเมย

ภรรยาทเปนพาหะยน สามเปนพาหะยน ลกในครรภเสยงทจะเปนโรค

thalassemia 1

β thalassemia

β thalassemia Hb E

thalassemia 1

thalassemia Hb E

thalassemia

Hb Bart's hydrops

Homozygous-β-thalassemia

β thalassemia / Hb E

β thalassemia / Hb E

ทมา: อดเทพ เชาววศษฐ (2547) ตอพงษ สงวนเสรมศร (2548) และ สรเกยรต อาชานานภาพ (2550)

การใหค าปรกษา (Counseling) หลงจากการท าการตรวจคดกรองคสมรสทมโอกาสเสยงดงกลาวแลว ขนส าคญทสดส าหรบสตแพทย คอ ใหค าแนะน าปรกษา (genetic Counseling) เนองจากคสมรสทกคทมโอกาสเสยงไมไดหมายความวาทารกในครรภทกคนจะเปนโรค โอกาสททารกจะเปนโรคมมากนอยเพยงใดซงขนกบคสมรสวาเปนพาหะหรอโรคชนดใดแบบใด ถงแมวาทารกในครรภมโอกาสเสยงทจะเปนโรค การทคสมรสจะตงครรภ หรอยตการตงครรภนนกขนกบการตดสนของคสมรสนน ไมใชแพทยเปนผตดสนใจ ในบางครงการตรวจพบทารกในครรภเปนภาวะ Hb Bart's hydrops fetalis อาจจะเปนการยงยากทจะใหค าปรกษาในการยตการตงครรภ เนองจากเปนททราบกนอยแลววา ไมเคยมทารกทเปน Bart's

รอดชวต แตทารกในครรภมโอกาสเปนโรคธาลสซเมยชนด β - thalassemia / Hb E disease การใหค าปรกษาอาจจะเปนการยากเนองจากโรคนมความรนแรงของโรคทแตกตางกนอยางมาก แพทยคอผใหความร และขอเทจจรงเกยวกบโรค

17

การควบคมและปองกนธาลสซเมยในโรงพยาบาลรามบด จากการรวบรวมขอมลในการตรวจคดกรองสตรตงครรภทมาฝากครรภทโรงพยาบาล

รามาธบด โดยวธตรวจ MCV (mean corpuscular volume) < 80 fl พบวา มสตรตงครรภจ านวนมากถงรอยละ 42.7 ของสตรทมาฝากครรภทงหมดทคา MCV < 80 fl และจากจ านวนดงกลาวตรวจพบความผดปกตแยกเปนสดสวนดงน

ตารางท 2.6 สตรตงครรภจ านวนมากถงรอยละ 42.7 ของสตรทมาฝากครรภทงหมด

Hb typing Number (percent)

- Heterozygous HbE - Suspected a-thal 2 trait - Suspected a-thal 1 trait - Homozygous HbE

- - thal trait - Hb Cs trait - HbH+AE Bart’s** - Normal

- thal/HbE - Other

849 (43.2) 548 (27.9) 242 (12.3) 137 (6.9) 82 (4.1) 60 (3.1) 20 (1.0) 16 (0.8) 5 (0.3) 7 (0.4)

ทมา: จลสารชมรมโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย (2560) *HbCS trait = Hb Constant Spring trait *AE Bart’s = Hb H + Heterozygous ในจ านวนสตรตงครรภทตรวจพบวาเปนพาหะของธาลสซเมย ทจ าเปนตองใหค าปรกษาและ

นดสามมาตรวจเปนจ านวนถงรอยละ 68 และจากจ านวนดงกลาวนนสามารถตรวจหาคสมรสทมโอกาสเสยงตอการมลกเปนโรคธาลสซเมยเปนจ านวนรอยละ 3.4 และเมอมการตรวจวนจฉยกอนคลอด (prenatal diagnosis) พบวามถงรอยละ 23 ของคสมรสทมโอกาสเสยงทตรวจพบวาทารกในครรภเปนโรคธาลสซเมยชนดรนแรง และในจ านวนทงหมดนขอยตการตงครรภ

- การตรวจคดกรอง

- ตรวจคสมรส

- ประวตครอบครว สวนตว

- การตรวจคดกรอง

- ใหค าปรกษาทางพนธกรรม

- Ultrasound

- CVS

- Amniocentesis

- Cordocentesis

ภาพท 2.6 บทบาทของสตแพทยในการควบคมและปองกนโรคธาลสซเมย ทมา: จลสารชมรมโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย (2560)

2.4 การปองกนและควบคมโรคธาลสซเมย การปองกนและควบคมโรคธาลสซเมยประกอบดวย 2 หลกการคอ การรกษาผปวยทเปนแลวใหมคณภาพชวตทดทสด และการปองกนหรอลดจ านวนผเกดใหม โดยมรายละเอยดดงตอไปน

1. การรกษาผปวยทเปนแลวใหมคณภาพชวตทดทสด ประกอบ 2 หลกการ คอ การรกษาผปวยทเปนแลวใหมคณภาพชวตทดทสด และการปองกนหรอลดจ านวนผเกดใหม

1.1 ดแลรกษาสขภาพ ออกก าลงกายไมใหเหนอยเกนไป เนองจากมกระดกเปราะหกงาย จงควรหลกเลยงออกก าลงกายผาดโผน กนอาหารทมประโยชนมโปรตนสงและอาหารทม “โฟเลต” ไดแก อาหารพวกพช ผกใบเขยว

ค าปรกษากอน

แตงงาน

ใหความรกบ

ประชาชน

สตแพทย

ฝากครรภ

วนจฉยทารกกอน

คลอด

19

1.2 การใหเลอดม 2 แบบ ไดแก ใหเลอดแบบประคบประคอง เพมระดบเฮโมโกลบนใหสงกวา 6 ถง 7 กรม/เดซลตร เพอใหผปวยหายจากอาการอออนเพลยเหนอยมนงง จากอาการขาดออกซเจนเปนครงคราวตามความจ าเปนใหเลอดจนหายซด เพมระดบเฮโมโกลบนใหสงใกลเคยงคนปกต อาจตองใหเลอกทกสปดาห จนระดบเฮโมโกลบนกอนใหเลอดอยในเกณฑ 10 กรม/เดซลตร เสยกอน จากนนใหเลอดอยางสม าเสมอทก 2-3 สปดาห ตลอดไป วธนสวนมากใหแกผปวยทเปนชนดทรนแรง และมกจะใหกบผปวยทอายนอยขอเสยของวธนคอ ตองรบเลอดอยางสม าเสมอ อาจมปญหาแทรกซอนในการใหเลอดเชน เกดการตดเชอ หรอภาวะความดนโลหตสงจากการใหเล อดและภาวะเหลกเกน

1.3 การใหยาขบเหลก ตองใหโดยวธฉดเทานน วธทนยมคอ ฉดยาเขาใตผวหนงใหยา ชา ๆ กนเวลานานครงละ 10-12 ชวโมง โดยใชเครองชวยใหยาขนาด Infusion pump หากมภาวะเหลกเกนมาก หรอในรายทใหเลอดสม าเสมอตองใชนาขนาด 40-60 มลลกรมตอน าหนกตว 1 กโลกรม สปดาหละ 5-6 วน จงจะขบธาตเหลกออกไดเตมท ผปวยทไดรบเลอดอยางสม าเสมอและไดยาขบธาตเหลกจนไมมภาวะเหลกเกนจะมสขภาพแขงแรง และสามารถด าเนนชวตอยไดนาน

1.4 การตดมาม ผปวยมอาการมามโต ระยะแรกมามจะชวยในการสรางเมดเลอด แตมามมหนาทท าลายเมดเลอดทหมดอาย มามตองท างานหนก มามจงโตขนๆท าใหทองปองรสกอดอด

เดกไทยเปนทรพยากรทมคณคาและเปนอนาคตของชาตทควรไดรบการดแลใหมคณภาพ มการพฒนาการทสมดลทงรางกาย สตปญญา จตใจ อารมณและสงคม แตขณะนพบวาในแตละปจะมเดกเกดใหมปวยดวยโรคธาลสซเมยประมาณปละ 12,125 ราย ซงปญหานจะสงผลใหเดกไทยมพฒนาการทไมสมวย และเปนภาระของครอบครวทจะตองดแลและใหการรกษาตลอดอายขย โดยพบวาเดกปวยดวยโรคธาลสซเมยชนดรนแรงจะเสยคาใชจายในการรกษาพยาบาลตลอดอายขยประมาณ 1,260,00 – 6,600,000 โดยเฉลย 10.550 บาท/คน/เดอน (ตอพงษ สงวนเสรมศร, 2548)

2. การปองกนหรอลดจ านวนผเกดโรคธาลสซเมยใหม ในประเทศทประสบผลส าเรจในการปองกนและควบคมโรค เชน ไซปรส กรซ สหราช

อาณาจกร แคนาดา ออสเตรเลย สหรฐอเมรกา และอตาล ไดจดโครงการปองกนและควบคมโรคธาลสซเมย (วรศกด พทธาศร และคณะ, 2547; สทศน ฟกลน, 2552) ประกอบดวยหลกการส าคญ ดงน

2.1 การใหความรแกประชาชนโดยเนนใหเขาใจตอผทเปนโรควา ผทเปนพาหะนน มสขภาพแขงแรงเหมอนคนปกตทวๆไป แตถาแตงงานกบผทเปนพาหะดวยกนจะเสยงตอการมลกเปนโรคธาลสซเมย แตถาแตงงานกบผทปกตกจะไมมลกเปนโรค

2.2 การตรวจกรองหาพาหะและผปวยโรคธาลสซเมยในประชากร จดประสงคของการตรวจกรองพาหะและผปวยโรคธาลสซเมยในประชากร กเพอใหขอมลทเปนประโยชนส าหรบการตดสนใจเกยวกบการแตงงานและการมลก เนองจากการตรวจกรองพาหะน กอใหเกดปญหาทงทางจตใจ สงคม และจรยธรรม และอาจมผลกระทบตอผรบการตรวจ ดงนนจงควรเปนไปโดยความสมครใจ

การปองกนโรคธาลสซเมยในประเทศไทยในปจจบนมขนตอนดงตอไปน 1. การคดกรองหญงตงครรภ (pregnancy screening) หมายถงการตรวจเลอดหญง

ตงครรภเรมตงแตวา ตวหญงผตงครรภเองเปนพาหะของยนธาลสซเมยหรอฮโมโกลบนผดปกตอยางใดอยางหนงดงตอไปนหรอไม คอ

- แอลฟา-ธาลสซเมย (α-thalassemia1)

- เบตา-ธาลสซเมย (β-thalassemia) - เฮโมโกลบน อ (Hb E) ถาไมพบเปนพาหะของยนชนดใดชนดหนงดงกลาวขางตน เปนอนวาลกทอยในครรภจะไมม

ความเสยงวาจะเปนโรคธาลสซเมย ไมตองตรวจสามวามยนธาลสซเมยหรอไม แตถาพบวาหญงตงครรภผใดผหนงเปนพาหะส าหรบยนอยางใดอยางหนงดงกลาวขางตน ขอ

ตรวจเลอดสามวาเปนพาหะของยนดงกลาวหรอไม ถาสามปกต แปลวาคแตงงานนไมใชคเสยง (couple at risk) ทจะมลกเปนโรคธาลสซเมย แตถาสามเปนพาหะตอยนอยางใดอยางหนงดงกลาวขางตน อาจเปนคเสยงวาจะมลกเปนธาลสซเมย

2. การใหค าปรกษา (counseling) ตองมผเชยวชาญในการใหค าปรกษาทางพนธกรรม (genetic couselor) ในกรณทเหมาะสม คอ พยาบาลทไดรบการศกษาอบรมเกยวกบเรองนจนเชยวชาญ ขอย าค าวา เชยวชาญ เพราะถาไมเชยวชาญอาจใหค าแนะน าผดๆ กอใหเกดความยงยากโกลาหลแกครอบครว บทบาทของผใหค าปรกษา (couselor) ทเชยวชาญมความส าคญมาก เปนผทตองรเทาทนผลการตรวจทางหองปฏบตการ ความหมายของกลมสภาวะธาลสซเมยตาง ๆ กลไกการถายทอดทางพนธกรรม ความเขาใจและความรสกของผรบค าปรกษา

ผใหค าปรกษาทางดานพนธกรรม มความจ าเปนในกรณอน ๆ เชน คแตงงานทเคยมลกเปนธาลสซเมยมกจะถามวาถามลกอกจะเปนโรคนอกหรอไม และไมควรจะไปตรวจกรองในประชากรทวไป (population screening) เพราะจะท าใหเกดความโกลาหลมาก แตควรจะตรวจในกรณจ าเพาะและมผคอยใหค าแนะน า เชน ตรวจหญงตงครรภดงกลาวขางตน

21

3. การวนจฉยกอนคลอด ส าหรบคเสยงวาลกในทองจะเปนโรคธาลสซเมยทตองการใหวนจฉยวาบตรในครรภ เปนโรคธาลสซเมยหรอไมเปนโรคกสามารถท าการวนจฉยกอนคลอดได ซงม 2 ขนตอน คอ

3.1 การเอาเซลลของทารกในครรภ (fetal sampling) ตองมสตแพทยทไดรบการฝกมาโดยเฉพาะทจะเจาะเลอดจากสายสะดอทารกทอยในครรภ

3.2 การตรวจทางหองปฏบตการ ตองมนกวทยาศาสตรทช านาญการตรวจ DNA หายน ผดปกตและแปลผลไดแมนย าวาทารกในครรภเปนโรคธาลสซเมยหรอไม

4. การใหค าปรกษาและใหทางเลอกในการท าแทง (selective abortion) อธบายผลการตรวจใหทงภรรยาและสามฟงพรอมกนอยางละเอยด ในกรณทผลการตรวจบอกวาเดกในครรภเปนโรคธาลสซเมยและสามภรรยาเขาใจถงผลของมน มกจะขอใหแพทยท าแทงให ในกรณอยางนกจะเปนการชวยใหคเสยงมลกเฉพาะทไมเปนโรคธาลสซเมยเทานน

ประเทศไทยมหญงตงครรภปละประมาณ 1,000,000 คน เมอแผนงานธาลสซเมยด าเนนไปอยางเตมท จะตองสามารถตรวจคดกรองหญงตงครรภใหไดทงหมด อนหมายถงวาในแตละจงหวดจะตองมสถานททสามารถใหการตรวจวนจฉยธาลสซเมยไดหนงแหง หรอมฉะนนกตองสามารถสงเลอดไปตรวจทศนยวจยแหงใดแหงหนง

หญงตงครรภประมาณ 1,000,000 คน จะตรวจพบคเสยงทจะมลกเปนธาลสซเมยรนแรงประมาณ 20,500 ค ทง 20,500 คนตองการบรการการตรวจวนจฉยกอนคลอด ถาแตละศนยทสามารถท าการวนจฉยกอนคลอดไดสปดาหละ 10 คน หรอปละ 500 คน จะตองการศนยการแพทยทสามารถใหการวนจฉยกอนคลอดอยางนอย 40 ศนย จงจะสามารถใหบรการไดทวถงเพยงพอทจะปองกนและลดจ านวนผปวยธาลสซเมยในประเทศไทยไดจรง

โรคธาลสซเมย เปนลกษณะทถกควบคมดวยยนดอยบนโครโมโซม ซงเมอผดปกตจะท าใหการสรางฮโมโกลบน ซงเปนสวนประกอบของเมดเลอดผดปกต เมดเลอดแดงรปรางผดปกต เพราะน าออกซเจนไมด ถกท าลายไดงาย ท าใหผปวย โรคธาลสซเมย เปนผโรคธาลสซเมยจงมปญหาโลหตจาง และเกดภาวะแทรกซอนตามมาไดงาย 2.5 ความเขาใจเกยวกบโรคทางพนธกรรม

โรคทางพนธกรรม (genetic disorder) คอ โรคทเกดจากความผดปกตของยน (gene)หรอของโครโมโซม (chromosome) ตงแตแรกเกดหรอตงแตปฏสนธ หรออาจเกดการผดปกตไดในภายหลง ท าใหมผลเกดภาวะผดปกตทางรางกาย หรอ เกดภาวะเจบปวยได ซงโรคทางพนธกรรม (genetic disorder)อาจสามารถหรอไมสามารถถายทอดสรนลกรนหลานไดแลวแตกรณ โรคทางพนธกรรม (genetic disorder)อาจมสาเหตมาจากการถายทอดทางพนธกรรมของพอและแม หากยน

(gene)หรอของโครโมโซม (chromosome)ของพอและแมมความผดปกตแฝงอยโดยความผดปกตเหล าน เกดขนมาจากการผา เหล าหรอการกลายพนธของยน (gene)หรอของโครโมโซม (chromosome)มาตงแตสมยบรรพบรษได โดยความผดปกตของยน (gene)หรอของโครโมโซม (chromosome)นอาจมาจากสาเหตอนทไมใชการถายทอดทางพนธกรรมจากรนกอนหนาได อยางเชน การไดรบสารกอมะเรง (carcinogen), ในขณะทมารดาตงครรภอาจไดรบสารเคมหรอสารพษบางชนดหรอจากการขาดสารอาหารบางชนดได, การไดรบหรอสมผสกบกมมนตภาพรงสจากสารหรอธาตกมมนตรงส เปนตน ทงนโรคทางพนธกรรม (genetic disorder)เปนโรคทพบไดนอยและโอกาสเกดไดนอย ตวอยางของโรคทตดตอทางพนธกรรม เชน โรคธาลสซเมย (Thalassemia ) โรคซสตกไฟโบรซส โรคคนเผอก เปนตน

โรคทางพนธกรรม ไมสามารถรกษาใหหายขาดได เนองจากจะตดตวไปตลอดชวต ท าไดแตเพยงบรรเทาอาการไมใหเกดขนมากเทานน ดงนนการปองกน โรคทางพนธกรรม ทดท สด คอ กอนแตงงาน รวมทงกอนมบตร คสมรสควรตรวจรางกาย กรองสภาพทางพนธกรรมเสยกอน เพอทราบระดบเสยง อกทงโรคทางพนธกรรม บางโรค สามารถตรวจพบไดในชวงกอนตงครรภ จงเปนทางหนงทจะชวยใหทารกทจะเกดมา มความเสยงในการเปนโรคทางพนธกรรมนอยลง

2.6 งานวจยทเกยวของกบโรคธาลสซเมย

งานวจยทเกยวของในประเทศ ภษณศา มาพลน และคณะ (2559) ไดศกษาวจยเรอง “ผลของโปรแกรมการพฒนาความสามารถในการดแลตนเองของเดกวยเรยนโรคธาลสซเมย และความสามารถในการดแลเดกของผดแลตอพฤตกรรมการดแลตนเองของเดก”ไดท าการวจยกงทดลองแบบสองกลมวดกอนและหลงการทดลอง กลมตวอยางคอ เดกวยเรยนโรคธาลสซเมยและผดแลเดกทมารบบรการในโรงพยาบาลสองแหงในจงหวดเชยงใหม แบงเปนกลมทดลองจ านวน 14 ค ท าการศกษาทโรงพยาบาลแหงท 1 และกลมควบคมจ านวน 15 ค ท าการศกษาทโรงพยาบาลแหงท 2กลมควบคมไดรบการพยาบาลตามปกต กลมทดลองไดรบโปรแกรมพฒนาความสามารถในการดแลตนเองของเดกวยเรยนโรคธาลสซเมยและความสามารถในการดแลเดกของผดแล จ านวน 3 ครงแตละครงหางกน 4 สปดาห เกบขอมลกอนทดลองและหลงทดลองระยะเวลา 12 สปดาห โดยใชแบบสมภาษณพฤตกรรมการดแลตนเองของเดกวยเรยนโรคธาลสซเมยวเคราะหขอมลทวไปดวยสถตเชงพรรณนาและเปรยบเทยบความแตกตาง ระหวางกลมทดลองและกลมควบคม โดยใชสถต independent T-test และเปรยบเทยบความแตกตางกอนและหลงทดลองของกลมทดลอง และของกลมควบคม โดยใชสถต paired T-test ผลการวจย ภายหลงการทดลอง พบวา คาเฉลยคะแนนพฤตกรรมการดแลตนเองของเดกวยเรยนโรคธาลสซเมยสงกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถต (p<.01) และผลตาง คาเฉลยคะแนน

23

พฤตกรรมการดแลตนเองของเดกวยเรยนโรคธาลสซเมยในกลมทดลองสงกวากลม ควบคมอยางมนยส าคญทางสถต (p<.01) แสดงใหเหนวาโปรแกรมดงกลาวมประสทธภาพในการสงเสรมพฤตกรรมการดแลตนเองของเดกวยเรยนโรคธาลสซเมย

สมบรณ บณยเกยรต และ รตนวรรณ พงษประเสรฐ (2558) ท าการวจยเรอง “ปจจยสมพนธและปจจยท านายความรเกยวกบโรคเบตาธาลสซเมย ชนดฮโมโกลบน ในสตรตงครรภทเขารบบรการฝากครรภทโรงพยาบาลนครนายก” กลมตวอยางเปนตรตงครรภทเลอกแบบเฉพาะเจาะจงจ านวน 150 ราย ทฝากครรภทโรงพยาบาลนครนายก และไดรบการวนจฉย

1) เปนโรคหรอพาหะโรคธาลสซเมยชนดฮโมโกลบนอ 2) ไดรบการตรวจดวย Dichlorophenol indophenol precipitation test (DCIP) และ

ใหผลบวก 3) มผล Hb typing เปน heterozygous hemoglobin E 4) ไดรบการวนจฉยวาเปน homozygous Hb เครองมอวจยเปนแบบสอบถามประกอบดวย ขอมลสวนบคคลและแบบสอบทดสอบความรเกยวกบโรคฮโมโกลบนอ ผลการศกษาพบวา

ตวอยางมความรเฉลย 8.46 คะแนน (SD) = 2.22 พบความสมพนธเชงลบระหวางความรกบอายครรภ อยางมนยส าคญทางสถต พบความสมพนธระหวางความรกบอาย การศกษาอาชพและล าดบทของการตงครรภ อยางมนยส าคญทางสถต อายครรภและรายไดสามารถรวมกนอธบายความแปรปรวนของความรเกยวกบโรคเบตาธาลสซเมยรอยละ 8.3

ไกรสร ววฒนพฒนกล และคณะ (2557) ไดท าการศกษาวจยเรอง “ประสทธผลของโปรแกรมใหค าปรกษา เพอควบคมธาลสซเมย และฮโมโกลบนผดปกต เปรยบเทยบกบวธการใหค าแนะน าตามปกต” มวตถประสงคเพอศกษาประสทธผลของโปรแกรมใหค าปรกษาเพอควบคมธาลสซเมยและฮโมโกลบนผดปกต โดยใชรปแบบวจยเชงทดลองชนด Randomized control trial กลมตวอยางเปนหญงทมาฝากครรภทไดรบการวนจฉยวาเปนพาหะโรคธาลสซเมย ทโรงพยาบาลแมและเดก ศนยสงเสรมสขภาพเขต 6 จงหวดขอนแกน โดยแบงกลมทดลองและกลมควบคม โดยกลมทดลอง 97 คนจะไดรบอปกรณสอและหนงสอคมอ สวนกลมควบคมจ านวน 90 คน จะไดรบค าแนะน า ตามทปฏบตโดยสงพบแพทย ผลการศกษาพบวา ผลแตกตางเฉลยคะแนนแบบสอบถาม กอนและหลงไดรบ Intervention ในเรองความรของกลมศกษาดขน 8.7 คะแนน กลมควบคมดขน 2.3 คะแนน กลมควบคมดขน 1.4 คะแนน ซงไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (P>0.05)

อญชล ระวงการ และคณะ (2556) ไดท าการศกษา เรอง “ความชกของผมยนแฝงธาลสซเมยจากการตรวจคดกรองหญงตงครรภในเขตพนท ภาคเหนอตอนลางของประเทศไทย” จากขอมลเบองตนจงคดกรองธาลสซเมยในหญง ตงครรภทมาฝากครรภในเขตพนทภาคเหนอตอนลางของประเทศไทย จ านวน 594 ค ในชวงเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2555 ถง มกราคม พ.ศ. 2556 พบคนท

เปนผมยนแฝงของธาลสซเมยชนดเบตา (β-thalassemia trait) รอยละ 2.27, ผมยนแฝงของธาลสซเมยชนดฮโมโกลบนอ (Hb E) รอยละ 42.09, และโฮโมไซกสฮโมโกลบนอ (Homozygous Hb E) รอยละ 5.05 (ตรวจสอบดวยวธ DEAE sephadex microcolumn chromatography and high

performance liquid chromatography) และพบผทผทมยนแฝงชนดอลฟาธาลสซเมยวน (α-thalassemia-1 trait) รอยละ 5.98 (ตรวจสอบดวยวธ polymerase chain reaction)พระพล วอง (2547)ไดศกษาวจยเรอง “ความชกของโรคธาลสซ เมยจากการตรวจคดกรองในหญงตงครรภของจงหวดพษณโลก” หนวยวจยธาลสซเมย สถาบนวจยทางวทยาศาสตร สขภาพ มหาวทยาลยนเรศวร จ. พษณโลก ผลการวจยพบวาจากงานวจยครงนพบ ความชก ของธาลสซ เมยเทรตในจงหวดพษณโลก เปนดงน เบตา-ธาลสซเมยเทรตรอยละ 1.63 ฮโมโกลบน อเทรต รอยละ 21.27 โฮโมไซกส ฮโมโกลบนอ รอยละ 2.18 และอลฟาธาลสซเมย- วนเทรตรอยละ 7.09 เมอน ามาค านวณโดยใชหลกการของประชากรพนธศาสตรโดยใชขอมลประชากรของจงหวด สามารถประมาณการไดวาจงหวดพษณโลกควรจะมเดกเกดใหมท เปน โฮโมไซกส เบตา-ทาลสซ เมย 0-1 คนตอปคอมพาวด เฮเทอโรไซกสของ เบตา-ธาลสซเมยและเฮโมโกลบน อ 18 คนตอปและโฮโมไซกส อลฟาธาลสซ เมย-วน 11คนตอปการควบคม ประชากรธาลสซเมยชนดรนแรงโดยวธตรวจคดกรองในหญงตงครรภและการตรวจวนจฉยกอนคลอดเพอ ท าแทงเดกทเปนโรคถอเปนวธเดยวทไดผลในทางปฏบต ดงนนการลงทนสรางงานวจยใหมๆท มงเนนการปองกนและควบคม โรคจงนาจะไดผลควบคมในการแกปญหา ธาลสซเมยของประเทศไทย

รวสดา บานเยน (2555) ไดท าการวจยเชงทดลอง เพอศกษาเปรยบเทยบความรเจตคตและความตงใจในการตรวจคดกรองโรคธาลสซเมยในนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน ระหวางนกเรยนในโรงเรยนทไดรบการทดลองและกลมควบคมไมไดรบการทดลอง โดยผวจยไดใชกระบวนการบรณาการความรเกยวกบโรคธาลสซเมย ดวยการเรยนรจากวธสตรอรไลน สมตวอยางแบบหลายขนตอนโดยสมเขตการศกษา อ าเภอ ต าบลและโรงเรยน และศกษาในการศกษาในนกเรยนมธยมศกษาชนปท 3 ททกคนทมคณสมบตตามเกณฑก าหนดในโรงเรยนทสมไดนกเรยนกลมทดลองมจ านวน 52 คน กลมควบคมมจ านวน 44 คน เกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบประเมนความร เจตคต และแบบวดระดบความตงใจในการตรวจคดกรอง โรคโลหตจางธาลสซเมย วเคราะหขอมลทวไปของกลมทดลองและกลมควบคมโดยการแจกแจง ความถ รอยละ วเคราะหความร เจตคต และระดบความตงใจในการตรวจคดกรองโรคโลหตจางธาลสซเมย โดยหาคาเฉลย (M) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) อญชล ทองเสน และคณะ (2554) ไดท าการศกษาเปรยบเทยบความรและพฤตกรรมการดแลตนเองของหญงตงครรภทเปนพาหะธาลสซเมยในกลมทมภาวะโลหตจางและไมมภาวะโลหตจาง จงหวดก าแพงเพชร มวตถประสงคเพอศกษาความรเรองโรคธาลสซเมย และ พฤตกรรมการดแลตนเองของหญงตงครรภท

25

เปนพาหะธาลสซเมย กลมตวอยางเปนหญงตงครรภทเปนพาหะธาลสซเมยจงหวดก าแพงเพชรจ านวน 244 ราย จ าแนกเปนกลมทมภาวะโลหตจาง 108 ราย ละกลมทไมมภาวะโลหตจาง 136 ราย เครองมอทใชคอแบบสอบถามประกอบดวย 3 สวน คอขอมลทวไป ความรเรองโรคธาลสซเมยและ พฤตกรรมการดแลตนเองของหญงตงครรภ โดยเครองมอสวนท 2 และ 3 มคาความเทยง 0.76 และ 0.77 ตามล าดบ ผลการวจยพบวา ความรเรองโรคธาลสซเมยของหญงตงครรภทเปนพาหะธาลสซเมยโดยรวมอยในระดบสง เมอจ าแนกในกลมทมภาวะโลหตจางพบวามความรเรองโรคธาลสซเมยในระดบปานกลางและกลมทไมมภาวะโลหตจางพบวามความรเรองโรคธาลสซเมยในระดบปานสง สวนพฤตกรรมการดแลตนเองของหญงตงครรภทเปนพาหะธาลสซเมยโดยรวมอยในระดบปานกลาง และเมอจ าแนกหญงตงครรภทเปนพาหะธาลสซเมยในกลมทมทมภาวะโลหตจางและกลมทไมมภ าวะโลหตจาง มพฤตกรรมในการดแลตนเองในระดบปานกลางทงสองกลม

ประชาธป พลลาภ (2553) ได ศกษาวจยเรอง “ธาลสซเมยและภาวะขาดเหลกในหญงตงครรภทโรงพยาบาลเขาวง จงหวดกาฬสนธ” ผลการวจยพบวา จากการทโรงพยาบาลเขาวง จงหวดกาฬสนธเปนโรงพยาบาลทมผมารบบรการสวนใหญเปนกลมชาตพนธทแตกตางจากประชากรไทยอสานทวไป การส ารวจความชกและชนดของธาลสซเมยในกลมผมาฝากครรภจงมความจ า เปนในการจดบรการทเหมาะสม จากผลการศกษาพบวา ความชกของ Hb E และ b-thalassemia ไมแตกตางจากพนทอนทเคยมรายงานในภาคตะวนออกเฉยงเหนอแตประเดนทนาสนใจ คอ พบความชกของ a-thal 1 สงถงรอยละ 9.6 ซงสงกวาทมการรายงานในพนทภาคอสานตอนกลาง คอ เขตจงหวดขอนแกน ทพบรอยละ4.6 และพนทอสานตอนลาง คอ เขตจงหวดสรนทรและบรรมยทพบไดรอยละ 2.3 แสดงใหเหนวา ประชากรในพนทมความเสยงตอการมบตรเปนโรค Hb Bart’s hydrops fetalis สงกวาพนทอน อกทงยงพบการกลายพนธชนด THAI deletion ซงเปนชนดทเคยมรายงานการตรวจพบนอยมาก จากรายงานทมในคนไทยเปนการตรวจพบโดยบงเอญ 1 ราย จากการรวบรวมขอมลตวอยางทใหผลคดกรองเปนบวกจ า นวน 1,541 รายโดยSae-ung N และ คณะและอก1รายในสามหญงตงครรภทมบตรเปนโรค Hb Bart’shydrops fetalis ทจงหวดนครสวรรค โดย Siriratmanawong N และ คณะ แตไมเคยมรายงานการตรวจพบโดยการส ารวจในกลมประชากรการตรวจพบ a-thal 1 ชนดนจงเปนขอมลส า คญในการก า หนดวธการหรอแนวทางทเหมาะสมส า หรบการควบคมและปองกนโรคธาลสซเมยชนดรนแรง

นฤมล ธระรงสกล และ ศรยพา สนนเรองศกด (2550) ไดท าการศกษาวจยเชงคณภาพ เกยวกบ “ประสบการณการจดการดแลตนเองของเดกปวยโรคธาลสซเมย” ผลการวจยพบวาผใหขอมลเปนเดกปวยโรคธาลสซเมย เปนผหญง 5 ราย ผชาย 6 ราย มอาย ระหวาง 9-15 ปอายเฉลย12.5 ปสวนเบยงเบนมาตรฐาน 1.75 และจากการวเคราะหขอมล พบวา ประสบการณการจดการดแลตนเองของเดกปวยโรคธาลสซเมยแบงไดเปน 4 ประเดนหลก คอ1) ความหมาย ของโรคธาลสซ

เมย 2) ผลกระทบตอชวตประจ าวน เดกรบรวา การเปนโรคธาลส ซเมย มผลตอการด ารงชวตประจ าวน ในเรองการขาดเรยน การออกก าลงกายการรบประทานอาหารการรบประทานยาทกวน และม ผลตอจตใจ 3) การจดการดแลตนเอง โดยการจดการดแลตนเองในเรองยา ดานอาหาร การออกก าลงกายและ การพกผอน เพราะคาดหวงใหหายจากโรคทเปน และ 4) การจดการของบดามารดา เดกรบรวา บดามารดาเปน ผจดการและใหการสนบสนนในการดแลดานชวตประจ าวนของเดก และมการแบงหนาทของครอบครวในการ ดแลเดก ผลการวจยครงนสามารถน าไปใชเปนแนวทางในการสรางโปรแกรมการจดการตนเองของเดกทปวยดวยโรคธาลสซเมย และเปนแนวทางการวจยเกยวกบการดแลตนเองของเดกทปวยดวยโรคเรอรงอน ๆ ตอไป

พระพล วอง (2547)ไดศกษาวจยเรอง “ความชกของโรคธาลสซ เมยจากการตรวจคดกรองในหญงตงครรภของจงหวดพษณโลก” หนวยวจยธาลสซเมย สถาบนวจยทางวทยาศาสตร สขภาพ มหาวทยาลยนเรศวร จ. พษณโลก ผลการวจยพบวาจากงานวจยครงนพบ ความชก ของธาลสซเมยเทรตในจงหวดพษณโลก เปนดงน เบตา-ธาลสซเมยเทรตรอยละ 1.63 ฮโมโกลบน อเทรต รอยละ 21.27 โฮโมไซกส ฮโมโกลบนอ รอยละ 2.18 และอลฟาธาลสซเมย- วนเทรตรอยละ 7.09 เมอน ามาค านวณโดยใชหลกการของประชากรพนธศาสตรโดยใชขอมลประชากรของจงหวด สามารถประมาณการไดวาจงหวดพษณโลกควรจะมเดกเกดใหมท เปน โฮโมไซกส เบตา-ทาลสซ เมย 0-1 คนตอปคอมพาวด เฮเทอโรไซกสของ เบตา-ธาลสซเมยและเฮโมโกลบน อ 18 คนตอปและโฮโมไซกส อลฟาธาลสซ เมย-วน 11คนตอปการควบคม ประชากรธาลสซเมยชนดรนแรงโดยวธตรวจคดกรองในหญงตงครรภและการตรวจวนจฉยกอนคลอดเพอ ท าแทงเดกทเปนโรคถอเปนวธเดยวทไดผลในทางปฏบต ดงนนการลงทนสรางงานวจยใหมๆท มงเนนการปองกนและควบคม โรคจงนาจะไดผลควบคมในการแกปญหาธาลสซเมยของประเทศไทย

งานวจยทเกยวของในตางประเทศ อบราฮม มร โมกาแดม. (2552) ไดท าการศกษาความรและทศนคตของนกเรยนระดบมธยม

ปลายทมตอโรคธาลสซเมยในเขตตะวนออกเฉยงใตของประเทศอหราน โดยมวตถเพอศกษาความรและทศนคตของนกเรยนระดบมธยมปลายทมตอโรคธาลสซเมยในเมองซฮดาน ซงเปนเมองหลวงของจงหวดซลแทนและจงหวดบาลคสแทน ซงเปนจงหวดทพบผเปนโรคธาลสซ เมยคอยขางมาก กลมตวอยางเปนนกเรยนมธยมศกษาทงหญงและชาย จ านวน 762 คน ก าลงศกษาอยในระดบมธยมปลายปการศกษา 2552 โดยใชแบบสอบถามเกยวกบความร 20 ขอ และทศนคตจ านวน 9 ขอ ผลการวจยพบวา นกเรยนมความรอยในระดบด จ านวน 14.7 % มความรอยในระดบด นกเรยนสวนใหญ (76.7%) มทศนคตทดตอโรคธาลสซเมย และพบวาความรของนกเรยนไมมความสมพนธอยางมนยส าคญทางสถต กบระดบการศกษาของบดา แตพบวามความแตกตางกบการศกษาของมารดา

27

เซนาซ อาเมด, คารล แอทคน และคณะ; (2006) ไดท าการศกษาวจยเกยวกบบทบาทของโชคชะตาและศาสนา ความรนแรงของโรค และบทบาทของผน าชมชนในการตดสนใจท าแทงหากบตรในครรภเปนโรคธาลสซเมย โดยมวตถประสงคเพอส ารวจความเหนของชาวเอเชยใตและชาว อฟรกน-คารบเบยน ทมตอการท าแทงหากลกในครรภทคลอดออกมาเปนโรคธาลสซเมย โดยใชวธสมภาษณโฟกสกรป (Focus group Interview) ผลการศกษาพบวาการรบรถงความรนแรงของโรคธาลสซเมยมบทบาทตอกระบวนการตดสนใจท าแทงหากคลอดบตรเปนโรคธาลสซเมย สวนศาสนาและผน าชมชนมบทบาทอยในระดบนอยในการกระบวนการตดสนใจ

ซาหรา แพคแบซ มารชา เทรดเวลล และคณะ (2548) ไดท าการศกษาวจยเกยวกบคณภาพชวตของผปวยดวยโรคธาลสซเมย ชนดไมรนแรงเปรยบเทยบกบผปวยโรคธาลสซเมยรนแรง โดยมวตถประสงคเพอศกษาและประเมนคณภาพชวตของผปวยโรคธาลสซเมยชนดไมรนแรงเปรยบเทยบกบผปวยโรคธาลสซเมยรนแรง โดยท าการศกษาวจยในผปวยโรคธาลสซเมยจ านวน 48 ราย โดยแบงเปนผปวยโรคธาลสซเมยไมรนแรง จ านวน 19 ราย และผปวยโรคธาลสซเมยรนแรงจ านวน 29 ราย โดยมอายเฉลย 14.6 ป ศกษาวจยโดยใชแบบสอบถาม Dartmouth Primary Care Cooperative Information Chart System (COOP) โดยผปวยใหคะแนนเปน 5 ระดบ คอ คะแนนคณภาพชวตตงแต 1 (ยอดเยยม = Excellent) ถง 5 คณภาพชวต (ยอดแย = Poor) ผลการศกษาพบวา 41 % ของผปวยทเปนโรคธาลสซเมยชนดรนแรงและ 47 % ของผปวยโรคธาลสซเมยชนดไมรนแรง มคณภาพชวตทมแตความรสกวตกกงวล เครยด

กรอบแนวคดในการวจย ตวแปรตน ตวแปรตาม

ภาพท 2.7 กรอบแนวคดในการวจย

- เพศ

- เกรดเฉลย

- ระดบการศกษาของผปกครอง

- การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย - ทศนคตตอโรคธาลสซเมย

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

การวจยเรอง การรบรและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษา ในโรงเรยนมธยม ในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร เปนการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) โดยมวตถประสงค เพอศกษาการรบรและทศนคตของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ผวจยไดก าหนดแนวทางในการด าเนนการวจย เพอใหบรรลวตถประสงคดงกลาว โดยด าเนนงานตามขนตอนตาง ๆ ดงตอไปน

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 3.2 การสรางเครองมอในการวจย 3.3 การเกบรวบรวมขอมล 3.4 การวเคราะหขอมล

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรในการวจยครงนคอนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย ในโรงเรยนมธยมศกษา ในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร จ านวน 19 โรงเรยน (ดภาคผนวก ข)

ขนาดของกลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดมาจากการเปดตารางส าเรจรป (ศรชย กาจนวาส และคณะ, 2556) ทระดบความเชอมน 95 % ยอมใหเกดความคลาดเคลอน (e) ของการประเมนคาเกดขนไดทระดบนยส าคญ .05 (ดภาคผนวก ง)

ผวจยสมตวอยางโดยใชวธสมแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) โดยผวจยไดแจกแบบสอบถามดวยตนเองจ านวน 400 ฉบบ และไดรบกลบคนมาทงสน จ านวน 400 ฉบบ คดเปน รอยละรอย 3.2 การสรางเครองมอในการวจย ผวจยสรางแบบสอบถามโดยมขนตอนดงตอไปน

1. ศกษารวบรวมขอมล จากเอกสารหนงสอ บทความทเปนการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยและงานวจยทเกยวของ

2. ก าหนดขอบขาย เนอหา รปแบบของเครองมอ

29

3. แบบสอบถามโดยพจารณาขอมลจากการคนควาจากเอกสาร บทความ หนงสอทเกยวของเพอตรวจสอบ

4. น าแบบสอบถามใหผทรงคณวฒในสาขาวชา (ดรายชอผทรงคณวฒในภาคผนวก ข.) ทเกยวของเพอตรวจสอบ

5. น าแบบสอบถามทไดจากขอ 5 ไปทดลองใช (Try out) กบนกเรยนมธยมศกษาทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 30 ชด เพอตรวจสอบหาคาความเทยง (Reliability) โดยหาคาสมประสทธแหงความเชอมนแบบโคเอฟฟเซยน แอลฟา (Coefficient Alfa)

6. ของครอนบาค (Cronbach) ไดคาเชอมนของแบบสอบถามเทากบ 0.857 เครองมอทใชในการวจยครงน แบงออกเปน 3 ตอน ดงตอไปน ตอนท 1 สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม จ านวน 10 ขอ ซงไดแก เพศ อาย ระดบชน เกรดเฉลยของเทอมทผานมา ระดบการศกษาของผปกครอง ญาตหรอเพอนทเปนโรคธาลสซเมย คนรจกเปนโรคธาลสซเมย ตอนท 2 การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย จ านวน 20 ขอ เปนมาตรประเมนคา (Likert Scale) มากทสด มาก นอย นอยทสด ตอนท 3 ทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมย จ านวน 20 ขอ เปนมาตรประเมนคา (Likert Scale) มากทสด มาก นอย นอยทสด 3.3 การเกบรวบรวมขอมล ผวจยสมตวอยางโดยใชวธสมแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) โดยผวจยไดแจกแบบสอบถามดวยตนเองจ านวน 400 ฉบบ ไดรบกลบคนมาทงสน จ านวน 400 ฉบบ คดเปนรอยละรอย 3.4 การวเคราะหขอมล ผวจยน าขอมลจากแบบสอบถามวเคราะหโดยใชคอมพวเตอรโปรแกรมส าเรจรป หาคาสถตดงตอไปน ตอนท 1 แบบสอบถามตอนท 1 เปนขอมลสถานภาพทวไปของนกเรยนระดบชนมธยมศกษา ในโรงเรยนมธยมศกษา เขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร น ามาหาคาความถและคารอยละน าเสนอในรปตารางประกอบความเรยง

ตอนท 2 แบบสอบถามตอนท 2 เปนแบบสอบถามการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของ

นกเรยนระดบมธยมศกษา เปนมาตรประเมนคา (Likert Scale) หาคาเฉลย ( ) และหาคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) โดยก าหนดคาคะแนนเปน 4 3 2 1 ส าหรบค าตอบมากทสด มาก นอย นอยทสด ตามล าดบ ตอนท 3 แบบสอบถามตอนท 3 เปนแบบสอบถามเกยวกบทศนคตทมตอโรคธาลสซเมยของ

นกเรยนระดบมธยมศกษา เปนมาตรประเมนคา (Likert Scale) หาคาเฉลย ( ) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (SD) โดยก าหนดคาคะแนนเปน 4 3 2 1 ส าหรบค าตอบมากทสด มาก นอย นอยทสด ตามล าดบ ตอนท 4 เปรยบเทยบการรบรและทศนคตนกเรยนหญงและนกเรยนชาย ใชคา t- test ก าหนดความมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ตอนท 5 เปรยบเทยบการรบรและทศนคตของนกเรยนหญงและนกเรยนชายตามคะแนนเกรดเฉลย ระดบการศกษาของผปกครอง โดยใชคา t- test ก าหนดความมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ในการประเมนคาจากคะแนนเฉลยใชเกณฑดงน มากทสด 3.50 - 4.00 มาก 2.50 - 3.49 นอย 1.50 - 2.49 นอยทสด 1.50 – 1.49

31

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การวจยเรอง “การรบรและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาใน

เขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร” มวตถประสงคเพอศกษาการรบรและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร และเพอศกษาทศนคตเกยวโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ผลการวเคราะหขอมลแบงออกเปน 5 ตอน ตามล าดบดงน

ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลสถานภาพทวไปของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ อาย ระดบชนทก าลงศกษา เกรดเฉลยของเทอมทผานมา จ านวนพนอง ระดบการศกษาของผปกครอง วชาทนกเรยนชอบ อาชพตองการท าในอนาคต การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย การมญาตพนองเปนโรคธาลสซเมย และการมเพอนเปนโรคธาลสซเมย โดยใชคาความถและคารอยละ

ตอนท 2 ผลการวเคราะหการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร เปนแบบมาตรประเมนคา (Likert scale) หาคาเฉลย (Mean: ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation: S.D.)

ตอนท 3 ผลการวเคราะหทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร เปนแบบมาตรประเมนคา (Likert scale) หาคาเฉลย (Mean: ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation: S.D.)

ตอนท 4 ผลการเปรยบเทยบการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยและทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ โดยสถตทดสอบท (t-test)

ตอนท 5 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยและทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

ตอนท 6 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร กบเกรดเฉลยของเทอมทผานมาและระดบการศกษาของผปกครอง

ผลการวเคราะหขอมล ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลสถานภาพทวไปของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนท

การศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ อาย ระดบชนทก าลงศกษา เกรดเฉลยของเทอมทผานมา จ านวนพนอง ระดบการศกษาของผปกครอง วชาทนกเรยนชอบ อาชพตองการท าในอนาคต การรจกโรคธาลสซเมย การมญาตพนองเปนโรคธาลสซเมย และการมเพอนเปนโรคธาลสซเมย โดยใชคาความถและคารอยละ

ตารางท 4.1 จ านวนและคารอยละของสถานภาพทวไปของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพน

การศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามขอมลสถานภาพทวไป (n = 400)

สถานภาพ จ านวน รอยละ 1. เพศ

ชาย 283 70.75 หญง 117 29.25

รวม 400 100.00

2. อาย 10 - 11 ป 9 2.25 12 - 13 ป 206 51.50 14 - 15 ป 78 19.50 มากกวา 16 ป 107 26.75

รวม 400 100.00

3. ระดบชนทก าลงศกษา มธยมศกษาปท 1 36 9.00 มธยมศกษาปท 2 231 57.70 มธยมศกษาปท 3 2 0.50 มธยมศกษาปท 4 26 6.50 มธยมศกษาปท 5 38 9.50 มธยมศกษาปท 5 67 16.70

รวม 400 100.00

33

ตารางท 4.1 จ านวนและคารอยละของสถานภาพทวไปของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนการศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามขอมลสถานภาพทวไป (ตอ)

สถานภาพ จ านวน รอยละ

4. เกรดเฉลยของเทอมทผานมา มากกวา 3.00 244 61.00 นอยกวา 3.00 156 39.00

รวม 400 100.00

5. จ านวนพนอง 1 คน 140 35.00 2 คน 188 47.00 3 คน 57 14.25 4 คน 11 2.75 5 คน 4 1.00

รวม 400 100.00

6. ระดบการศกษาของผปกครอง ประถมศกษา 70 17.50 มธยมศกษา 137 34.25 ปรญญาตร 166 41.50 สงกวาปรญญาตร 27 6.75

รวม 400 100.00

7. วชาทนกเรยนชอบ สงคมศกษา 17 4.25 คอมพวเตอร 31 7.75 วทยาศาสตร 51 12.75 ภาษาองกฤษ 4 1.00 ภาษาไทย 76 19.00 ศลปะ 21 5.25 พลศกษา 33 8.25 อน ๆ 53 13.25

รวม 400 100.00

ตารางท 4.1 จ านวนและคารอยละของสถานภาพทวไปของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนการศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามขอมลสถานภาพทวไป (ตอ)

สถานภาพอ จ านวน รอยละ

8. อาชพตองการท าในอนาคต คร 34 8.50 ไกด 11 2.75 เชฟ 21 5.25 สถาปนก 12 3.00 แพทย 49 12.25 วศวกร 47 11.75 ทหาร 21 5.25 สตวแพทย 9 2.25 นกบญช 11 2.75 พยาบาล 9 2.25 อน ๆ 176 44.00

รวม 400 100.00 9. การรจกโรคธาลสซเมย

ร 249 62.25 ไมร 151 37.75

รวม 400 100.00

10. การมญาตพนองเปนโรคธาลสซเมย ม 27 6.75 ไมม 235 58.75 ไมทราบ 138 34.50

รวม 400 100.00 11. การมเพอนเปนโรคธาลสซเมย

ม 60 15.00 ไมม 340 85.00

รวม 400 100.00

35

จากตารางท 4.1 พบวา นกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร สวนใหญเปนเพศชาย จ านวน 283 คน (70.75%) มอายระหวาง 12 - 13 ป มากทสด จ านวน 206 คน (51.50%) ก าลงศกษาชนมธยมศกษาปท 2 มากทสด จ านวน 231 คน (57.70%) เกรดเฉลยของเทอมทผานมามากกวา 3.00 จ านวน 244 คน (61%) มพนองจ านวน 2 คน จ านวน 188 คน (47%) ระดบการศกษาของผปกครอง คอ ปรญญาตร จ านวน 166 คน (41.50%) ชอบเรยนวชาภาษาไทยมากทสด จ านวน 76 คน (19.00 %) อาชพตองการท าในอนาคตมากทสด คอ แพทย จ านวน 49 คน (12.25 %) นกเรยนสวนใหญรจกโรคธาลสซเมย จ านวน 249 คน (62.25%) นกเรยนสวนใหญไมมพนองเปนโรคธาลสซเมย จ านวน 235 คน (58.75%) นกเรยนสวนใหญไมมเพอนเปนโรคธาลสซเมย จ านวน 340 คน (85%)

ตอนท 2 ผลการวเคราะหการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร โดยใชคาเฉลย ( ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) รายละเอยดแสดงดงตารางท 2

ตารางท 4.2 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

(n = 400) การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย X S.D. ระดบ

1. ธาลสซเมยถายทอดไดทางยน (gene) 3.10 0.74 มากทสด 2. ธาลสซเมยเกดจากการขาดธาตเหลก 2.93 0.73 มาก 3. ธาลสซเมยมหลายประเภท 2.88 0.71 มาก 4. ผทเปนโรคธาลสซเมยจะมผวด าคล า 2.25 0.78 มาก 5. ผทเปนธาลสซเมยสงเกตไดจากลกษณะภายนอก 2.81 0.78 มาก 6. ผเปนธาลสซเมยทองโต หนาผากโหนกสง 2.41 0.85 มาก 7. ผทเปนโรคธาลสซเมยตองกนผกผลไมทมธาตเหลกเปนองคประกอบ

3.15 0.69 มากทสด

8. ผทเปนโรคธาลสซเมยหากมการรกษาตอเนองกจะหายขาดได

2.67 0.78 มาก

9. โรคธาลสซเมยสามารถตดตอไปสผใกลชดได 2.28 0.85 มาก 10. ตบโตเปนอาการหนงของโรคธาลสซเมย 2.42 0.81 มาก 11. ผทเปนโรคธาลสซเมยจะมลกษณะซดขาว 2.97 0.83 มาก

ตารางท 4.2 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร (ตอ)

(n = 400)

การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย X S.D. ระดบ 12. ผทเปนโรคธาลสซเมยสงเกตไดจากลกษณะหนาผากโปน

2.51 0.76 มาก

13. ผทเปนโรคธาลสซเมยควรกนวตามนบ ารงเลอด 3.13 0.65 มากทสด 14. โรคธาลสซเมยเปนแลวไมหายการรกษาโดยการเปลยนถายเลอด

2.72 0.78 มาก

15. ผทเปนโรคธาลสซเมยจะถายทอดยนไปสลกหลานได 3.18 0.74 มากทสด 16. หญงทเปนโรคธาลสซเมยแตงงานกบชายท เปนโรคธาลสซเมยลกออกมากอาจจะเปนโรคธาลสซเมย

3.16 0.69 มากทสด

17. ธาลสซเมยเปนโรคทถายทอดไดทางกรรมพนธ 3.12 0.74 มากทสด 18. โรคธาลสซเมยพบมากในชาวเอเชย 2.74 0.73 มาก 19. โรคธาลสซเมยเปนโรคทดแลรกษายาก ปจจบนคนไทยยงไมรจก

2.66 0.81 มาก

20. หากมดแลรกษาดวยอาหารและการถายเลอดทถกตอง ผทมยนธาลสซเมยจะมอายยนยาวเหมอนคนปกต

2.84 0.76 มาก

รวม 2.80 0.35 มาก จากตารางท 4.2 พบวา นกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

มการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย โดยรวมทกดานอยในระดบมาก ( X = 2.80, SD = 0.35) โดย นกเรยนมการรบรวาผทเปนโรคธาลสซเมยจะถายทอดยนไปสลกหลานไดสงทสด ( X = 3.18, SD = 0.74) รองลงมามการรบรวาหญงทเปนโรคธาลสซเมยแตงงานกบชายทเปนโรคธาลสซเมยลกออกมากอาจจะเปนโรคธาลสซเมย ( X = 3.16, SD = 0.69) และมการรบรวาผทเปนโรคธาลสซเมยจะมผวด าคล าต าทสด ( X = 2.25, SD = 0.78)

37

ตอนท 3 ผลการวเคราะหทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

ตารางท 4.3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยน

ระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร (n = 400)

ทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมย X S.D. ระดบ

1. โรคธาลสซเมยเปนโรคทนารงเกยจ 2.19 0.93 มาก 2. ฉนไมอยากเปนโรคธาลสซเมย 3.34 0.83 มากทสด 3. โรคธาลสซเมยเปนแลวจะไมสบาย 2.60 0.79 มาก 4. ฉนไมตองการแตงงานกบผทเปนโรคธาลสซเมย 2.73 0.87 มาก 5. หากฉนเปนโรคธาลสซเมยฉนจะดแลตวเอง คของฉนและลกใหด

3.31 0.72 มากทสด

6. คนเราไมรวาตวเปนพาหะโรคธาลสซเมย 2.83 0.78 มาก 7. แมวาแฟนของฉนมยน โรคธาลสซ เมยฉนกจะแตงงานดวย

2.68 0.78 มาก

8. หากฉนแตงงานกบผทเปนโรคธาลสซเมยฉนกจะไมตรวจเลอด

2.43 0.78 มาก

9. ฉนจะไมมลกหากฉนแตงงานกบผทเปนพาหะของโรคธาลสซเมย

2.53 0.86 มาก

10. ผทเปนโรคธาลสซเมยไมควรแตงงาน 2.27 0.87 มาก 11. ทกคนควรตรวจเลอดกอนแตงงาน 3.09 0.82 มากทสด 12. ฉนจะถามคนทฉนจะคบเปนแฟนวาเปนพาหะโรคธาลสซเมยหรอไม หากรวาเปนฉนจะเลกคบเปนแฟน

2.41 0.82 มาก

13. ผทเปนพาหะโรคธาลสซตองไมมลกเดดขาด 2.35 0.82 มาก 14. โรคธาลสซเมยท าใหเสยเงนในการเปลยนถายเลอดมาก

2.77 0.78 มาก

15. หากฉนพบวาคของฉนมยนโรคธาลสซเมยฉนจะเลกคบเปนแฟน

2.38 0.82 มาก

ตารางท 4.3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร (ตอ)

(n = 400)

ทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมย X S.D. ระดบ 16. ฉนไมตองการใหตระกลของฉนมเชอสายโรคธาลสซเมย

2.93 0.83 มาก

17. คนแถบเอเชยเปนโรคธาลสซเมย 2.67 0.74 มาก 18. ฉนจะเลกคบเพอนทเปนโรค 2.30 0.77 มาก 19. โรคธาลสซเมยเปนแลวรกษาไมหาย 2.56 0.78 มาก 20. โรคธาลสซเมยหากดแลด ๆ สามารถมชวตยนยาวเหมอนคนปกตได

3.10 0.75 มากทสด

รวม 2.67 0.38 มาก จากตารางท 4.3 พบวา นกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

มทศนคตตอผเปนโรคธาลสซเมย โดยรวมทกดานอยในระดบมาก ( X = 2.67, SD = 0.38) โดย นกเรยนมทศนคตวา ไมอยากเปนโรคธาลสซเมยสงทสด ( X = 3.34, SD = 0.83) รองลงมามทศนคตวา หากฉนเปนโรคธาลสซเมยฉนจะดแลตวเอง คของฉนและลกใหด ( X = 3.31, SD = 0.72) และมทศนคตวา โรคธาลสซเมยเปนโรคทนารงเกยจต าทสด (X = 2.19, SD = 0.93)

ตอนท 4 ผลการเปรยบเทยบการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยและทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ โดยสถตทดสอบท (t-test) ดงตารางท 4.4 – ตารางท 4.5 ตารางท 4.4 เปรยบเทยบการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนท

การศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ (n = 400)

การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย หญง ชาย

t Sig. X SD X SD

1. ธาลสซเมยถายทอดไดทางยน (gene)

3.06 0.75 3.21 0.70 -1.92 .05

2. ธาลสซเมยเกดจากการขาดธาตเหลก

2.96 0.73 2.83 0.69 1.69 .09

39

ตารางท 4.4 เปรยบเทยบการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ (ตอ)

(n = 400)


t Sig. X SD X SD

3. ธาลสซเมยมหลายประเภท 2.89 0.71 2.85 0.72 .50 .61 4. ผทเปนโรคธาลสซเมยจะมผวด าคล า 2.12 0.73 2.57 0.81 -5.25* .00 5. ผท เปนธาลสซ เมยส ง เกตไดจากลกษณะภายนอก

2.76 0.80 2.94 0.67 -2.34* .02

6. ผ เปนธาลสซเมยทองโต หนาผากโหนกสง

2.37 0.86 2.52 0.79 -1.66 .09

7. ผทเปนโรคธาลสซเมยตองกนผกผลไมทมธาตเหลกเปนองคประกอบ

3.21 0.68 3.01 0.67 2.68* .00


2.67 0.77 2.67 0.78 .09 .92

9. โรคธาลสซเมยสามารถตดตอไปสผใกลชดได

2.17 0.82 2.53 0.85 -3.91* .00

10. ตบโตเปนอาการหนงของโรคธาลสซเมย

2.38 0.81 2.51 0.78 -1.47 .14

11. ผทเปนโรคธาลสซเมยจะมลกษณะซดขาว

2.96 0.84 2.99 0.79 -.29 .76

12. ผทเปนโรคธาลสซเมยสงเกตไดจากลกษณะหนาผากโปน

2.40 0.74 2.78 0.73 -4.60* .00

13. ผทเปนโรคธาลสซเมยควรกนวตามนบ ารงเลอด

3.14 0.65 3.10 0.64 .49 .62

14. โรคธาลสซเมยเปนแลวไมหายการรกษาโดยการเปลยนถายเลอด

2.69 0.78 2.79 0.77 -1.19 .23

15. ผทเปนโรคธาลสซเมยจะถายทอดยนไปสลกหลานได

3.16 0.72 3.22 0.77 -.82 .41

ตารางท 4.4 เปรยบเทยบการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ (ตอ)

(n = 400)


t Sig. X SD X SD

16. หญงทเปนโรคธาลสซเมยแตงงานกบ

ชายทเปนโรคธาลสซเมยลกออกมาก

อาจจะเปนโรคธาลสซเมย

3.16 0.68 3.15 0.71 .18 .85

17. ธาลสซเมยเปนโรคทถายทอดไดทาง

กรรมพนธ

3.13 0.71 3.09 0.78 .45 .65

18. โรคธาลสซเมยพบมากในชาวเอเชย 2.70 0.71 2.84 0.74 -1.77 .07

19. โรคธาลสซเมยเปนโรคทดแลรกษา

ยาก ปจจบนคนไทยยงไมรจก

2.51 0.79 3.02 0.71 -6.18* .00

20. หากมดแลรกษาดวยอาหารและการ

ถายเลอดทถกตอง ผทมยนธาลส

ซเมยจะมอายยนยาวเหมอนคนปกต

2.78 0.77 2.97 0.73 -2.17* .03

รวม 2.76 0.36 2.88 0.33 -3.09* .00 * มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตารางท 4.4 พบวา นกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ทมเพศตางกนมการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย โดยนกเรยนเพศชายมการรบรดานผทเปนโรคธาลสซเมยจะมผวด าคล า ผทเปนธาลสซเมยสงเกตไดจากลกษณะภายนอก โรคธาลสซเมยสามารถตดตอไปสผใกลชดได ผทเปนโรคธาลสซเมยสงเกตไดจากลกษณะหนาผากโปน โรคธาลสซเมยเปนโรคทดแลรกษายาก ปจจบนคนไทยยงไมรจก และหากมดแลรกษาดวยอาหารและการถายเลอดทถกตอง ผทมยนธาลสซเมยจะมอายยนยาวเหมอนคนปกตสงกวานกเรยนเพศหญงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนเพศหญงมการรบรเรองผทเปนโรคธาลสซเมยตองกนผกผลไมทมธาตเหลกเปนองคประกอบสงกวาเพศชายอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

41

ตารางท 4.5 เปรยบเทยบทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ

ทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมย หญง ชาย

t Sig. X SD X SD

1. โรคธาลสซเมยเปนโรคทนารงเกยจ 2.00 0.86 2.62 0.95 -6.08* .00 2. ฉนไมอยากเปนโรคธาลสซเมย 3.32 0.83 3.38 0.81 -.63 .52 3. โรคธาลสซเมยเปนแลวรกษาไมหาย

2.52 0.75 2.79 0.83 -3.27* .00

4. ฉนไมตองการแตงงานกบผทเปนโรคธาลสซเมย

2.65 0.84 2.93 0.88 -2.98* .00

5. หากฉนเปนโรคธาลสซเมยฉนจะดแลตวเอง คของฉนและลกใหด

3.32 0.72 3.29 0.70 .34 .72

6. คนเราไมรตวเปนพาหะโรคธาลสซเมย

2.73 0.77 3.04 0.74 -3.65* .00

7. แมวาแฟนของฉนมยนโรคธาลสซเมยฉนกจะแตงงานดวย

2.69 0.73 2.67 0.87 .24 .80

8. ห า ก ฉ น แ ต ง ง า น ก บ ผ ท เ ป นโรคธาลสซเมยฉนกจะ???

2.44 0.72 2.40 0.88 .46 .64


2.45 0.82 2.72 0.92 -2.87* .00

10. ผท เปนโรคธาลสซ เมยไมควรแตงงาน

2.10 0.77 2.68 0.97 -5.67* .00

11. ท ก ค น ค ว ร ต ร ว จ เ ล อ ด ก อ นแตงงาน

3.05 0.82 3.16 0.78 -1.22 .22

12. ฉนจะถามคนทฉนจะคบเปนแฟนรวมพาหะโรคธาลสซเมยหรอไม หากรวาเปนฉนจะเลกคบเปนแฟน

2.28 0.80 2.74 0.77 -5.26* .00

13. ผทเปนพาหะโรคธาลสซตองไมมลกเดดขาด

2.26 0.79 2.56 0.86 -3.26* .00

ตารางท 4.5 เปรยบเทยบทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ (ตอ)

ทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมย หญง ชาย

t Sig. X SD X SD

14. โรคธาลสซเมยท าใหเสยเงนในการเปลยนถายเลอดมาก

2.75 0.74 2.81 0.85 -.77 .43

15. หากฉนพบวาคของฉนมยนโรค ธาลสซเมยฉนจะเลกคบเปนแฟน

2.27 0.80 2.63 0.80 -4.12* .00

16. ฉนไมตองการใหตระกลของฉนมเชอสายโรคธาลสซเมย

2.89 0.83 3.03 0.79 -1.58 .11

17. คนแถบเอเชยเปนโรคธาลสซเมย 2.63 0.73 2.78 0.74 -1.82 .06 18. ฉนจะเลกคบเปนแฟน 2.22 0.71 2.48 0.87 -2.79* .00 19. โรคธาลสซเมยเปนแลวรกษาไมหาย

2.49 0.78 2.74 0.74 -2.90* .00

20. โ รคธาล สซ เ ม ยหากด แลด ๆ สามารถมชวตยนยาวเหมอนคนปกตได

3.12 0.73 3.05 0.80 .87 .38

รวม 2.61 0.35 2.83 0.40 -5.32* .00

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

จากตารางท 4.5 พบวา นกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ทมเพศตางกนมทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยแตกตางกน โดยนกเรยนชายมทศนคตดานโรคธาลสซเมยเปนโรคทนารงเกยจ โรคธาลสซเมยเปนแลวรกษาไมหาย ฉนไมตองการแตงงานกบผทเปนโรคธาลสซเมย คนเราไมรตวเปนพาหะโรคธาลสซเมย ฉนจะไมมลกหากฉนแตงงานกบผทเปนพาหะของโรคธาลสซเมย ผทเปนโรคธาลสซเมยไมควรแตงงาน ฉนจะถามคนทฉนจะคบเปนแฟนรวมพาหะโรคธาลสซเมยหรอไม หากรวาเปนฉนจะเลกคบเปนแฟน ผทเปนพาหะโรคธาลสซตองไมมลกเดดขาด หากฉนพบวาคของฉนมยนโรคธาลสซเมยฉนจะเลกคบเปนแฟน ฉนจะเลกคบเปนแฟน โรคธาลสซเมยเปนแลวรกษาไมหายและทศนคตโดยภาพรวมสงกวานกเรยนเพศหญงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

43

ตอนท 5 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยและทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร รายละเอยดแสดงดงตารางท 4.6 ตารางท 4.6 การวเคราะหความสมพนธระหวางการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยและทศนคตทมตอผ

เปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย ทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมย

Pearson Correlation (r)

Sig (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. ธาลสซเมยถายทอดไดทางยน (gene) .260** .000 สมพนธในทศทางเดยวกนระดบต า

2. ธาลสซเมยเกดจากการขาดธาตเหลก .176** .000 สมพนธในทศทางเดยวกนระดบต า

3. ธาลสซเมยมหลายประเภท .221** .000 สมพนธในทศทางเดยวกนระดบต า

4. ผทเปนโรคธาลสซเมยจะมผวด าคล า .378** .000 สมพนธในทศทางเดยวกนระดบกลาง

5. ผ ท เป นธาล สซ เ ม ยส ง เกตได จากลกษณะภายนอก

.249** .000 สมพนธในทศทางเดยวกนระดบต า

6. ผ เปนธาลสซ เมยทองโต หนาผากโหนกสง


7. ผทเปนโรคธาลสซเมยตองกนผกผลไมทมธาตเหลกเปนองคประกอบ

.071 .150 ไมมความสมพนธกน



9. โรคธาลสซเมยสามารถตดตอไปสผใกลชดได

.329** .000 สมพนธในทศทางเดยวกนระดบกลาง

10. ตบโตเปนอาการหนงของโรคธาลสซเมย



** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

ตารางท 4.6 การวเคราะหความสมพนธระหวางการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยและทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร (ตอ)

การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย ทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมย


Sig (2-tailed)


11. ผทเปนโรคธาลสซเมยจะมลกษณะซดขาว


12. ผทเปนโรคธาลสซเมยสงเกตไดจากลกษณะหนาผากโปน


13. ผทเปนโรคธาลสซเมยควรกนวตามนบ ารงเลอด

.126* .011 สมพนธในทศทางเดยวกนระดบต า

14. โรคธาลสซเมยเปนแลวไมหายการรกษาโดยการเปลยนถายเลอด


15. ผทเปนโรคธาลสซเมยจะถายทอดยนไปสลกหลานได


16. หญงทเปนโรคธาลสซเมยแตงงานกบชายท เปนโรคธาลสซเมยลกออกมากอาจจะเปนโรคธาลสซเมย


17. ธาลสซเมยเปนโรคทถายทอดไดทางกรรมพนธ


18. โรคธาลสซเมยพบมากในชาวเอเชย .323** .000 สมพนธในทศทางเดยวกนระดบกลาง

19. โรคธาลสซเมยเปนโรคทดแลรกษายาก ปจจบนคนไทยยงไมรจก


20. หากมดแลรกษาดวยอาหารและการถายเลอดทถกตอง ผทมยนธาลสซเมยจะมอายยนยาวเหมอนคนปกต


รวม .550** .000

สมพนธในทศทางเดยวกนระดบกลาง

45

จากตารางท 4.6 พบวา การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยและทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร มความสมพนธในทศทางเดยวกนระดบกลาง (r = .550) โดยการรบรเรองผทเปนโรคธาลสซเมยสงเกตไดจากลกษณะหนาผากโปน มระดบความสมพนธในทศทางเดยวกนระดบกลางกบทศนคตของนกเรยนสงทสด (r = .396) รองลงมาเปนการรบรเรองผทเปนโรคธาลสซเมยจะมผวด าคล า (r = .378) โรคธาลสซเมยเปนแลวไมหายการรกษาโดยการเปลยนถายเลอด (r = .372) โรคธาลสซเมยเปนโรคทดแลรกษายาก ปจจบนคนไทยยงไมรจก (r = .370) และการรบรเรองผทเปนโรคธาลสซเมยจะมลกษณะซดขาวมความสมพนธกบทศนคตต าสด (r = .133)

ตอนท 6 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร กบเกรดเฉลยของเทอมทผานมาและระดบการศกษาของผปกครอง รายละเอยดแสดงดงตารางท 14 ตารางท 4.7 การวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยน

ระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร กบเกรดเฉลยของเทอมทผานมา

ทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมย เกรดเฉลยของเทอมทผานมา


Sig (2-tailed)


1. โรคธาลสซเมยเปนโรคทนารงเกยจ -.092 .063 ไมมความสมพนธกน 2. ฉนไมอยากเปนโรคธาลสซเมย .029 .559 ไมมความสมพนธกน

3. โรคธาลสซเมยเปนแลวจะไมสบาย .077 .124 ไมมความสมพนธกน

4. ฉนไมตองการแต งงานกบผท เปนโรคธาลสซเมย

-.066 .183 ไมมความสมพนธกน




ตารางท 4.7 การวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร กบเกรดเฉลยของเทอมทผานมา (ตอ)



Sig (2-tailed)


6. คนเราไมรตววาเปนพาหะโรคธาลสซเมย








10. ผทเปนโรคธาลสซเมยไมควรแตงงาน -.012 .804 ไมมความสมพนธกน

11. ทกคนควรตรวจเลอดกอนแตงงาน .017 .730 ไมมความสมพนธกน

12. ฉนจะถามคนทฉนจะคบเปนแฟนวาเปนพาหะโรคธาลสซเมยหรอไม หากรวาเปนฉนจะเลกคบเปนแฟน











47

ตารางท 4.7 การวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร กบเกรดเฉลยของเทอมทผานมา (ตอ)



Sig (2-tailed)


17. คนแถบเอเชยเปนโรคธาลสซเมย .049 .328 ไมมความสมพนธกน

18. ฉนจะเลกคบเพอนทเปนโรค .056 .256 ไมมความสมพนธกน

19. โรคธาลสซเมยเปนแลวรกษาไมหาย -.002 .962 ไมมความสมพนธกน

20. โรคธาลสซเมยหากดแลด ๆ สามารถมชวตยนยาวเหมอนคนปกตได


รวม .031 .532 ไมมความสมพนธกน


จากตารางท 4.7 พบวา ความสมพนธระหวางทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยน

ระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร กบเกรดเฉลยของเทอมทผานมาในภาพรวมไมมความสมพนธกน (r = .031) โดยนกเรยนทมเกรดเฉลยตางกนมความสมพนธกบทศนคตเรองหากฉนแตงงานกบผทเปนโรคธาลสซเมยฉนจะไมตรวจเลอด ในระดบต า (r = .098) สวนทศนคตดานทเหลอไมมความสมพนธกบเกรดเฉลยของเทอมทผานมา

ตารางท 4.8 การวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร กบระดบการศกษาของผปกครอง

ทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมย ระดบการศกษาของผปกครอง


Sig (2-tailed)


1. โรคธาลสซเมยเปนโรคทนารงเกยจ .086 .084 ไมมความสมพนธกน

2. ฉนไมอยากเปนโรคธาลสซเมย .031 .535 ไมมความสมพนธกน

3. โรคธาลสซเมยเปนแลวรกษาจะไมสบาย


4. ฉนไมตองการแตงงานกบผทเปนโรคธาลสซเมย




6. คนเราไมรตววาเปนพาหะโรคธาลสซเมย








10. ผทเปนโรคธาลสซเมยไมควรแตงงาน .055 .266 ไมมความสมพนธกน

11. ทกคนควรตรวจเลอดกอนแตงงาน .026 .600 ไมมความสมพนธกน

12. ฉนจะถามคนทฉนจะคบเปนแฟนวาเปนพาหะโรคธาลสซเมยหรอไม หากรวาเปนฉนจะเลกคบเปนแฟน


49

ตารางท 4.8 การวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร กบระดบการศกษาของผปกครอง (ตอ)

ทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมย ระดบการศกษาของผปกครอง


Sig (2-tailed)










17. คนแถบเอเชยเปนโรคธาลสซเมย -.007 .881 ไมมความสมพนธกน

18. ฉนจะเลกคบเพอนทเปนโรค .100 .044 ไมมความสมพนธกน

19. โรคธาลสซเมยเปนแลวรกษาไมหาย .086 .083 ไมมความสมพนธกน

20. โรคธาลสซเมยหากดแลด ๆ สามารถมชวตยนยาวเหมอนคนปกตได


รวม .111* .025 สมพนธในทศทางเดยวกนระดบต า


** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากตารางท 4.8 พบวา ความสมพนธระหวางทศนคตทมตอผเปนโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร กบระดบการศกษาของผปกครองในภาพรวมสมพนธในทศทางเดยวกนระดบต า (r = .111) โดยนกเรยนทมผปกครองทมการศกษาตางกนมความสมพนธกบทศนคต เร อง โรคธาลสซ เมยเปนแลวรกษาไมหายส งท ส ดในระดบต า (r = .147) รองลงมาเปนทศนคตเรองหากฉนแตงงานกบผทเปนโรคธาลสซเมยฉนกจะไมตรวจเลอด (r = .127) และรองลงมาเปนทศนคตฉนจะไมมลกหากฉนแตงงานกบผทเปนพาหะของโรคธาลสซเมย (r = .102)

บทท 5

สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจย เรอง การรบรและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร ผวจยด าเนนการวจยโดยสงแบบสอบถามไปยงกลมตวอยาง เปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษา จ านวน 400 คน โดยผวจยเกบรวบรวมแบบสอบถามดวยตนเอง

โดยไดรบแบบสอบถามกลบคนทงสน 400 ชด คดเปนรอยละ รอย วเคราะหขอมลโดยใชคาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คารอยละ คา t-test และคาสถตสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Moment Product of Correlation) 5.1 สรปผลการวจย ผลการวจยทส าคญสรปไดดงน 1. นกเรยนสวนใหญเปนเพศชายคดเปน รอยละ 51.50 มอาย 12-13 ป พบวานกเรยนสวนใหญรอยละ 41.00 การเรยนมเกรดเฉลยสงกวา 3.00 ผปกครองรอยละ 41.50 จบการศกษาระดบปรญญาตร รอยละ 6.75 สงกวาปรญญาตร ในขณะท รอยละ 34.25 จบการศกษาระดบมธยมศกษา วชาทชอบคอ วชาภาษาไทยรอยละ 19.00 อาชพในอนาคตพบวาสวนใหญรอยละ 12.25ตองการเปนแพทย รองลงมาคอวศวกรรอยละ 11.75 นกเรยนมากวาครงเลกนอยคอรอยละ62.25 รจกโรคธาลสซเมย 2. นกเรยนสวนใหญมการรบรทไมถกตองซงพบวาอยในระดบต ามากในเรองดงตอไปน

2.1) โรคธาลสซเมยเกดจากการขาดธาตเหลก ( = 2.93)

2.2) ผทเปนโรคธาลสซเมยตองกนผกผลไมทมธาตเหลก ( = 3.15)

2.3) โรคธาลสซเมยสามารถตดตอไปสผใกลชดได ( = 2.28)

2.4) ผทเปนโรคธาลสซเมยหากมการรกษาตอเนองกจะหายขาด ( = 2.67)

2.5) ผทเปนโรคธาลสซเมยควรกนวตามนบ ารงเลอด ( = 3.31) 3. นกเรยนระดบมธยมศกษาเพศชายมการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยหรอถกตองกวานกเรยนหญง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ในเรองตอไปน

3.1) ผเปนโรคธาลสซเมยสงเกตไดจากลกษณะภายนอก เชน หนาผากโปน 3.2) โรคธาลสซเมยเปนโรคทดแลรกษายาก 3.3) โรคธาลสซเมยคนไทยยงไมรจก

51

3.4) หากมการดแลรกษาดวยอาหารและการถายเลอดทถกตอง ผทมยนโรคธาลสซเมยจะมอายยนยาวเหมอนคนปกต

4. นกเรยนหญงมความรเรองโรคธาลสซเมย สงกวานกเรยนชายอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ในเรองโรคธาลสซเมยตองกนผกผลไมทมธาตเหลกเปนองคประกอบ 5. นกเรยนชายและนกเรยนหญงมทศนคตตอผเปนโรคธาลสซเมยแตกตางกน โดย นกเรยนชายมทศนคตตอโรคธาลสซเมยในภาพรวมสงกวานกเรยนหญงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ในเรองตอไปน คอ

5.1) โรคธาลสซเมยเปนโรคทหนารงเกยจ 5.2) โรคธาลสซเมยเมอเปนแลวรกษาไมหาย 5.3) ฉนไมตองการแตงงานกบคนทเปนโรคธาลสซเมย 5.4) ฉนจะไมมลกหากฉนตองแตงงานกบผทเปนโรคธาลสซเมย 5.5) ผทเปนโรคธาลสซเมยไมควรแตงงาน 5.6) ฉนจะถามคนทฉนจะคบเปนแฟนวาโรคธาลสซเมยหรอไม หากฉนรวาเปนพาหะ

ฉนจะเลกคบเปนแฟน 5.7) ผทเปนพาหะโรคธาลสซเมยไมควรมลกเดดขาด

6. การรบรและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมย พบวา มความสมพนธอยในระดบกลาง (r =.550) โดยพบวาผทเปนโรคธาลสซเมยสงเกตไดจากลกษณะหนาผากโปน มความสมพนธในทศทางเดยวกนกบทศนคตของนกเรยนสงสดอยในระดบกลาง (r =.396) ผทเปนโรคธาลสซเมยมลกษณะซดขาวมความสมพนธกบทศนคตระดบต าสด (r .133) 7. ไมมความสมพนธระหวางเกรดเฉลยของผลการเรยนในเทอมทผานมาของนกเรยนกบทศนคตโดยรวมทมตอโรคธาลสซเลย แตพบวามความสมพนธระหวางเกรดเฉลยตางกนและทศนคตในระดบต า ในเรอง หากฉนแตงงานกบผทเปนโรคธาลสซเมยฉนจะไมตรวจเลอด (r = . 098) 8. ความสมพนธระหวางกบทศนคตทมเปนโรคธาลสซเมยกบระดบการศกษาของผปกครองของนกเรยน ในภาพรวมมความสมพนธในทศทางเดยวกนระดบต า (r=.111) โดยนกเรยนทมผปกครองทมการศกษาตางกนมความสมพนธกบทศนคต เรองโรคธาลสซเมยเปนแลวรกษาไมหายสงทสดในระดบต า (r =.147 ) รองลงมาเปนทศนคต เรอง หากฉนแตงงานกบผทเปนโรคธาลสซเมยฉนกจะไมตรวจเลอด (r=.127 ) รองลงมาเปนทศนคต เรอง ฉนจะไมมลกหากฉนแตงงานกบผทเปนพาหะโรคธาลสซเมย (r=.102)

5.2 อภปรายผลการวจย ผวจยอภปรายเฉพาะประเดนส าคญดงตอไปน

1. จากผลการวจยพบวานกเรยนระดบมธยมศกษามการรบรตอโรคธาลสซเมยอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบผลงานวจยของไกสร ววฒน พฒนกล ซงวจยเรองการศกษาประสทธผลของโปรแกรมใหค าปรกษาเพอควบคมธาลสซเมยและฮโมโกลบนผดปกต และพบวาประชาชนทวไปยงขาดความรเกยวกบธาลสซเมยและฮโมโกลบนทผดปกต ทงนอาจเปนเพราะวา ทงสามของหญงตงครรภ และหญงตงครรภทไดรบการวนจฉยวาเปนพาหะของโรคธาลสซเมยนน ในอดตสมยเปนวยรน เมอยงอยในวยเรยนไมเคยไดรบการเรยนการสอนเรองโรคธาลสซเมย ดงนนเมอ มการตงครรภในปจจบนจงตองเผชญปญหาเกยวกบการขาดความรตอโรคธาลสซเมย อยางไรกตามผลการศกษาพบวาหลงจากการไดรบการ intervention ดวยโปรแกรมการใหค าปรกษา พบวากลมทดลองมความรเกยวกบโรคธาลสซเมยดขน แสดงวาในปจจบนมการตนตวเกยวกบความรเรองโรคธาลสซเมย พบเหนความรเกยวกบโรคธาลสซเมยไดมากขน จะเหนไดวาในปจจบนมการตงสมาคมโรคธาลสซเมย จลสาร เกยวกบโรคธาลสซเมย ใหเหนมากขน แตกยงขาดสอ ประชาสมพนธทมประสทธภาพ เชน ทางโทรทศน และวทย หรอแผนผบ ใบปลว ซงในปจจบนผทสมผสกบโรคธาลสซเมยเทานนทจะไดรบสอ พวก แผนพบ ใบปลว ดงกลาว แสดงวายงไมเปนทแพรหลายส าหรบบคคลทวไป แตจะเปนทรกนเฉพาะในกลมคนทเปนโรคธาลสซเมยเทานน

2. จากขอคนพบจากงานวจยในครงน พบวานกเรยนชายยงมการรบรทผดพลาดในเรอง โรคธาลสซเมยสามรถตดตอไปยงผใกลชดได แตในความเปนจรงแลวโรคโลหตจางธาลสซเมยตดตอไดทางกรรมพนธเทานนไมใชโรคตดตอทวไป ซงเปนขอมลโรคธาลสซเมยทอางถงของ นายแพทย กตต ตอจรส นอกจากนยงพบวา นกเรยนหญงมการรบรอยในระดบมากตอการรกษาโรคธาลสซเมย ในเรองผเปนโรคธาลสซเมยตองกนผกและผลไมสเขยวทมธาตเหลกสง ซงไมสอดคลองกบความรทางทฤษฎของนายแพทย กตต กอจรส ทระบวา โรคธาลสซเมยเปนโรคทมธาตเหลกเกน ดงนน ผเปนโรคโลหตจางธาลสซเมยในทางทฤษฎจงไมควรรบประทานใหมธาตเหลกเพมในรางกายดงนนนกเรยนหญงสวนใหญจงมความรทไมถกตอง ในเรอง ใหผทเปนโรคธาลสซเมยกนผกและผลไมทมธาตเหลกสง

3. จากผลการวจยการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยพบวาไมมความสมพนธกน ระหวางความรกบระดบการศกษา ซงแสดงผทตงครรภเมอไดรบการวนจฉยวาเปนพาหะโรคธาลสซเมย จงควรทจะไดรบความรโรคธาลสซเมยจากบคคลากรทางการแพทย ทงๆ หญงตงครรภสวนใหญเรยนจบระดบมธยมศกษา แตสวนใหญมความรเรองโรคธาลสซเมยในระดบพอใช แสดงใหเหนวาการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมยไมมความสมพนธกบทศนคตตอโรคธาลสซงสอดคลองกบ สมบรณ บณเกยรต และ รตนวรรณ หงษประเสรฐ (2558) ทศกษาเรอง ปจจยส าคญและปจจยท านายความรเกยวกบโรคเบตาธาลสซเมยชนดฮโมโกลบน อ ในสตรตงครรภทเขามาฝากครรภ โรงพยาบาลนครนายก

53

5.3 ขอเสนอแนะจากการวจย 1. โรงเรยนควรมการจดการเรยนการสอนเรองโรคธาลสซเมยสอดแทรกในวชาสขศกษา ตงแต

ระดบชนมธยมศกษาตอนตนจนถงระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย เพอใหเกดการซมซบของความร 2. หนวยงานของรฐบาล ดานการแพทย สาธารณสข ควรมการคดกรองโรค และจดกจกรรมให

ความรทถกตองเกยวกบโรคธาลสซเมยแกประชาชนอยางแพรหลาย โดยผานสอ ทางวทยและโทรทศน ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรท าการวจยหาพนฐานความรความเขาใจและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยในระดบประถมศกษาตอนปลายเพอตรวจสอบความรเกยวกบโรคธาลสซเมย เนองจากมนกเรยนอาจมนกเรยนบางกลมออกจากระบบโรงเรยนกอนระดบมธยม และเพอเปนการใหขอมลฝายการศกษาพจารณาสอดแทรก การใหความรเรองโรคธาลสซเมย

2. ควรท าการวจยหาพนฐานความรเขาใจและทศนคตเกยวกบโรคธาลสซเมยในนกศกษาระดบมหาวทยาลยเพอตรวจสอบความรเกยวกบโรคธาลสซเมย และเปนขอมลในการจดการเรยนการสอนเพอใหครอบคลมประชากรทกกลม

บรรณานกรม

ภาษาไทย กตต ตอจรส. (2556). พาหะธาลสซเมย. จลสารชมรมโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย.

กนยายน-ธนวาคม. ไกรสร ววฒนพฒนกล. (2555). การดแลผตงครรภคณภาพตามแนว WHO. เอกสารการอบรม

พฒนาความรแกบคลากรสาธารณสขดานอนามย แมและเดกคมอการดแลผตงครรภ แนวใหม. ศนยอนามยท 6 ขอนแกน - กระทรวงสาธารณสข.

จว เชาวถาวร. (2542). ธาลสซเมย : คมอการวนจฉยและแนะน าปรกษา. กรงเทพมหานคร: พมพลกษณ.

จว เชาวถาวร, สทศน ฟเจรญ, จนตนา พฒนพงษธร. (2542). ธาลสซเมย : การปองกนและควบคม. กรงเทพมหานคร: พมพลกษณ.

ตอพงศ สงวนเสรมศร . (2554). การปองกนและควบคมโรคธาลสซเมย.หนวยธาลสซเมย มหาวทยาลยพะเยา. วารสารโลหตวทยา กนยายน-ธนวาคม.

นฤมล ธระรงสกล. (2558). ประสบการณการจดการดแลตนเองของเดกทเปนโรคธาลสซเมย . วารสารคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยบรพา, 23 (4): 48-60.

ประชาธป พลลาภ. (2553). ธาลสซเมยและภาวะขาดเหลกในหญงตงครรภทโรงพยาบาล เขาวง จงหวดกาฬสนธ. วารสารเทคนคการแพทยและกายภาพบ าบด. , 22 (3): 262-270.

ปราณ (วนจจะกล) ฟเจรญ. (2534). ปญหาโรคธาลสซเมยในประเทศไทย. วารสารวนจฉยและการ รกษาผปวยโลหตวทยาทพบบอยในประเทศไทย : มกราคม-กมภาพนธ.

พระพล วอง . (2547). ความชกของพาหะธาลสซเมยจากการตรวจคดกรองในหญงตงครรภของ จงหวดพษณโลก. วารสารโลหตวทยาและเวชศาสตรบรการโลหต, 14 (3): 181-186.

ภษณศา มาพลน และคณะ. (2559). ผลของโปรแกรมการพฒนาความสามารถในการดแลตนเอง ของเดกวยเรยนโรคธาลสซเมย และความสามารถในการดแลเดกของผดแลตอพฤตกรรมการดแลตนเองของเดก. วารสารสภาการพยาบาล, 31 (2) เมษายน- มถนายน.

ยคนธร ทองรตน. (2541). การศกษาการรบรภาวะสขภาพกบพฤตกรรมสงเสรมสขภาพของผปวย เดกโรคธาลสซเมยวยเรยนตอนปลาย. วทยานพนธปรญญา มหาบณฑตสาขาการพยาบาล มหาวทยาลยมหดล.

55

รวสดา บานเยน. (2555). ศกษาเปรยบเทยบความรเจตคตและความตงใจในการตรวจคดกรอง โรคธาลสซเมยในนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน . วารสารคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยบรพา, 20 (3): 73-84.

สทศน ฟเจรญ, (2537). Thaiassamia and Hemoglobinopathyn การวนจฉยและการรกษา โรคเลอดทพบบอยในประเทศไทย. กรงเทพมหานคร: ท.พ. พรนทร.

สมบรณ บณยเกยรต. (2557). การพยาบาลสตรตงครรภทมความเสยงสงตอโรคธาลสซเมย. วารสารเทคนคการแพทยและกายภาพบ าบด. กนยายน-ธนวาคม.

อญชล ทองเสน. (2554). การศกษาเปรยบเทยบความรและพฤตกรรมการดแลตนเองของหญง ตงครรภทเปนพาหะธาลสซเมยในกลมทมภาวะโลหตจาง และกลมทไมมภาวะโลหตจาง จงหวดก าแพงเพชร. โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลหนองกอง จงหวดก าแพงเพชร คณะพยาบาลศาสตร.

อญชล ระวงการ. (2556). ความความชกของผมยนแฝงธาลสซเมยจากการตรวจคดกรองหญงตงครรภในเขตพนทภาคเหนอตอนลางของประเทศไทย. หนวยวจยธาลสซเมย ศนยวจย

ภาษาองกฤษ

Ebrahim Miri-Moghaddam. (2014). High School Knowledge and Attitudes towards Thalassemia in Southeastern Iran. Int J Hematol Oncol Stem Cell Res, 8 (1): 24–30.

Pimlak J. (2013). The prevalence of Thalassemia carrier and risk of a couple having a child with Severe thalassemia in Thailand. Journal of Health 2013; 36 (2): 36-9.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Miri-Moghaddam%20E%5BAuthor%5D&cauthor=true&cauthor_uid=24505548

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3913153/

ภาคผนวก

57

ภาคผนวก ก รายชอผทรงคณวฒ

รายชอผทรงคณวฒ

1. ศาสตราจารย ดร. สชาต โสมประยร 2. รองศาสตราจารย สรย จนทรโมล 3. รองศาสตราจารย ดร. เทพวาณ หอมสนท 4. รองศาสตราจารย ดร. รชน ขวญบนจนทร 5. รองศาสตราจารย ดร. วภาวด แดงลม

59

ภาคผนวก ข รายชอโรงเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

1. โรงเรยนเตรยมอดมศกษาพฒนาการ นนทบร 2. โรงเรยนนนทบรพทยาคม 3. โรงเรยนเบญจมราชานสรณ 4. โรงเรยนรตนาธเบศร 5. โรงเรยนวดเขมาภรตาราม 6. โรงเรยนศรบณยานนท 7. โรงเรยนสตรนนทบร 8. โรงเรยนเทพศรนทร นนทบร 9. โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) นนทบร 10. โรงเรยนราชวนต นนทบร (นนทกจพศาล) 11. โรงเรยนบางบวทอง 12. โรงเรยนไทรนอย 13. โรงเรยนราษฎรนยม 14. โรงเรยนเตรยมอดมศกษานอมเกลา นนทบร 15. โรงเรยนนวมนทราชนทศ หอวง นนทบร 16. โรงเรยนปากเกรด 17. โรงเรยนโพธนมตวทยาคม 18. โรงเรยนสวนกหลาบวทยาลย นนทบร 19. โรงเรยนสงกดองคกรปกครองสวนทองถน

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3_%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5

https://wikivisually.com/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%8D%E0%B8%88%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B9%8C

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%93%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B9%8C

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B8%A8%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B9%8C_%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%8A%E0%B8%B2_(%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B9%8C_%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B5)_%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%95_%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%87

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A2

https://wikivisually.com/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%B2_%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B9%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A8_%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%87_%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%94

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1

https://wikivisually.com/lang-th/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2_%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5

61

ภาคผนวก ค แบบสอบถามการวจย

แบบสอบถาม แบบสอบถามการรบรและทศนคต ทมตอโรคธาลสซเมยของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพนทการศกษา 3 จงหวด นนทบร ใหนกเรยนทกทานเตมขอความและตอบค าถามเกยวกบโรคธาลสซเมยตามค าชแจงในแบบสอบถามนและขอขอบคณยง ขอมลสวนตวทงหมดจะถกเกบไวเปนความลบ ตอนท 1 ขอมลทางสถานภาพทวไปของนกเรยนใหใสเครองหมาย (/) ลงในชองสเหลยมทตรงตามความเปนจรงของนกเรยน 1. เพศ 1. ชาย 2. หญง 2. อาย 2. 8-9 ป 2. 10-11 ป 3. 12-13 ป

3.14-15 ป 4. 16+ ป 3. ก าลงเรยนอยระในระดบชน 1. มธยมศกษาปท 1 2. มธยมศกษาปท 2

3. มธยมศกษาปท 3 4. มธยมศกษาปท 4 5. มธยมศกษาปท 5 6. มธยมศกษาปท 6

4. เกรดเฉลยของเทอมทผานมา 1. มากกวา 3.00 2. นอยกวา 3.00 5. มพนองกคน.........................คน ทานเปนคนล าดบท......................... 6. ระดบการศกษาของผปกครอง 1. ประถมศกษา 2. มธยมศกษา

3. ปรญญาตร 4. สงปรญญาตร 7. วชาทนกเรยนชอบ คอวชา............................................................................................... 8. อนาคตทานตองการประกอบอาชพใด.............................................................................. 9. ทานรจกโรคธาลสซเมย………………………………………………………………………………………… 10. ญาตพนองของทานมยนธาลสซเมย.................................................................................. 11. เพอนของทานเปนธาลสซเมย………………………………………………………………………………...

63

ตอนท 2 การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย กรณา กา เครองหมาย (/) ถกลงทขอความทเปนความจรงเกยวกบทาน

* หมายถง การรบรทถกตอง ** หมายถง การรบรทไมถกตอง

การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย

เหนดวยมากทสด

เหน ดวย

เหนดวย ไมเหนดวยมาก

ทสด 1.* ธาลสซเมยถายทอดไดทางยน (gene)

2.** ธาลสซเมยเกดจากการขาดธาตเหลก

3.* ธาลสซเมยมหลายประเภท

4.* ผทเปนโรคธาลสซเมยจะมผวด าคล า

5.* ผทเปนธาลสซเมยสงเกตไดจากลกษณะภายนอก

6.* ผเปนธาลสซเมยทองโต หนาผากโหนกสง

7.* ผทเปนโรคธาลสซเมยตองกนผกผลไมทมธาตเหลกเปนองคประกอบ

8. ** ผทเปนโรคธาลสซเมยหากมการรกษาตอเนองกจะหายขาดได

9. ** โรคธาลสซเมยสามารถตดตอไปสผใกลชดได

10.* ตบโตเปนอาการหนงของโรคธาลสซเมย

11.* ผทเปนโรคธาลสซเมยจะมลกษณะซดขาว

ตอนท 2 การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย กรณา กา เครองหมาย (/) ถกลงทขอความทเปนความจรงเกยวกบทาน

การรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย เหนดวยมากทสด

เหน ดวย

เหนดวย ไมเหนดวยมากทสด

12.* ผทเปนโรคธาลสซเมยสงเกตไดจากลกษณะหนาผากโปน

13.** ผทเปนโรคธาลสซเมยควรกนวตามนบ ารงเลอด

14.** โรคธาลสซเมยเปนแลวไมหายการรกษาโดยการเปลยนถายเลอด

15.* ผทเปนโรคธาลสซเมยจะถายทอดยนไปสลกหลานได

16.* หญงทเปนโรคธาลสซเมยแตงงานกบชายทเปนโรคธาลสซเมยลกออกมากอาจจะเปนโรคธาลสซเมย

17.* ธาลสซเมยเปนโรคทถายทอดไดทางกรรมพนธ

18.* โรคธาลสซเมยพบมากในชาวเอเชย

19.** โรคธาลสซเมยเปนโรคทดแลรกษายาก ปจจบนคนไทยยงไมรจก

20.* หากมดแลรกษาดวยอาหารและการถายเลอดทถกตอง ผทมยนธาลสซเมยจะมอายยนยาวเหมอนคนปกต

* หมายถง การรบรทถกตอง ** หมายถง การรบรทไมถกตอง

65

ตอนท 3 ทศนคตทมตอโรคธาลสซเมย ของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพน ทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

ทศนคตทมตอโรคธาลสซเมย เหนดวยมากทสด

เหน ดวย


1.** โรคธาลสซเมยเปนโรคทนา รงเกยจ

2.* ฉนไมอยากเปนโรคธาลสซเมย

3.* โรคธาลสซเมยเปนแลวจะ ไมสบาย

4 . * * ฉ น ไม ต อ งการแต ง งานกบผ ท เ ป นโรคธาลสซเมย

5.* หากฉนเปนโรคธาลสซเมยฉนจะดแลตวเอง คของฉนและลกใหด

6.* คนเราไมรวาตวเปนพาหะโรคธาลสซเมย

7.* แมวาแฟนของฉนมยนโรคธาลสซเมยฉนกจะแตงงานดวย

8.** หากฉนแตงงานกบผทเปนโรคธาลสซเมยฉนกจะไมตรวจเลอด

9.* ฉนจะไมมลกหากฉนแตงงานกบผทเปนพาหะของโรคธาลสซเมย

10.* ผทเปนโรคธาลสซเมยไม ควรแตงงาน

11.* ทกคนควรตรวจเลอดกอน แตงงาน

12. **ฉนจะถามคนทฉนจะคบเปนแฟนวาเปนพาหะโรคธาลสซเมยหรอไม หากรวาเปนฉนจะเลกคบเปนแฟน

* หมายถง ทศนคตเชงบวก ** หมายถง ทศนคตเชงลบ

ตอนท 3 ทศนคตทมตอโรคธาลสซเมย ของนกเรยนระดบมธยมศกษาในเขตพน ทการศกษา 3 จงหวดนนทบร

ทศนคตทมตอเปนโรคธาลสซเมย เหนดวยมากทสด

เหน ดวย


13.* ผทเปนพาหะโรคธาลสซตองไม มลกเดดขาด

14.* โรคธาลสซเมยท าใหเสยเงน ในการเปลยนถายเลอดมาก

15.** หากฉนพบวาคของฉนมยนโรคธาลสซเมยฉนจะเลกคบเปนแฟน

16.* ฉนไมตองการใหตระกลของฉนมเชอสายโรคธาลสซเมย

17.* คนแถบเอเชยเปนโรคธาลสซเมย 18.** ฉนจะเลกคบเพอนทเปนโรค

19.* โรคธาลสซเมยเปนแลวรกษาไมหาย

20.* โรคธาลสซเมยหากดแลด ๆสามารถมชวตยนยาวเหมอนคนปกตได

* หมายถง ทศนคตเชงบวก ** หมายถง ทศนคตเชงลบ

67

ประวตผวจย

ชอ: ดร.ทพยสร กาญจนวาส ประวตการศกษา: Ed.D. in Health and Education, Oregon State University, USA M.A. in Health Education, Philippines Normal State College, Philippines M.A.T. in Teaching Health ,Philippines Normal State College, Philippines Cert. in English Proficiency, Holy Names College, San Francisco, USA B.A. in Biology. , Holy Names College, San Francisco, USA ค.บ. ชววทยา จฬาลงกรณมหาวทยาลย ต าแหนงและสถานทท างาน: รองศาสตราจารย มหาวทยาลยราชพฤกษ คณะ วทยาศาสตรและสาธารณสขศาสตร

ถนน นครอนทร บางขนน บางกรวย นนทบร 11130

ประสบการณท างาน คณะ ครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย (2519-2532) คณะ วทยาศาสตรการกฬา จฬาลงกรณมหาวทยาลย (2533-2556) คณะวทยาศาสตรและสาธารณสขศาสตร (ปจจบน) มหาวทยาลยราชพฤกษ

Documents

รายงานวิจัย เรื่องresearch.rpu.ac.th/wp-content/uploads/2017/08/Tipsiri-Kanjanawasee_2560-1.pdfResearch Title: Perception and Attitudes towards Thalassemia