พอเพยงอยางไร ?

ในอดมศกษาไทย

ดร.สเมธ ตนตเวชกล

เลขาธการมลนธชยพฒนา1

การศกษาในระดบอดมศกษาม 2 ระดบ คอ

ระดบปรญญาบณฑต และระดบบณฑตศกษา

มหาวทยาลยและวทยาลยเปนผด าเนนการจด

การศกษา

ปจจบนจ านวนสถาบนอดมศกษาม 258 แหง

(ทมา: ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ กระทรวงศกษาธการ)

2

“...อดมศกษาเปนแหลงองคความรและพฒนาก าลงคนระดบสงท

มคณภาพเพอการพฒนาชาตอยางยงยน สรางสงคมการเรยนร

ตลอดชวต ตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท

11 (พ.ศ.2555-2559) บนพ นฐานปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง มบทบาทสงในสงคมประชาคมอาเซยน และมงสคณภาพ

อดมศกษาระดบนานาชาต...”

(จากแผนพฒนาการ ศกษาระดบอ ดม ศกษาฉบบ ท 11

(พ.ศ.2555-2559) โดยส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา)

วสยทศน ป 2559

3

“...การศกษาเปนปจจยส าคญในการสรางและพฒนา

ความร ความคด ความประพฤตและคณธรรมของ

บคคล สงคมและบานเมองใดใหการศกษาทดแ ก

เยาวชนไดอยางครบถวน ลวนพอเหมาะกนทกๆ ดาน

สงคมและบานเมองนนกจะมพลเมองทมคณภาพ ซง

สามารถธ ารงรกษาความเจรญมนคงของประเทศชาตไว

และพฒนาใหกาวหนาตอไปไดโดยตลอด...”

พระราชด ารส

4

“...ผมหนาทจดการศกษาทกๆ คนจงตองถอวา ตวของ

ทานมความรบผดชอบตอชาตบานเมองอยอยางเตมท

ในอนทจะตองปฏบตหนาทใหเทยงตรง ถกตอง สมบรณ

โดยเตมก าลง จะประมาทหรอละเลยมได เพราะถา

ปฏบตใหผดพลาดบกพรองไปดวยประการใดๆ ผลราย

อาจเกดขนแกสวนรวมและประเทศชาตไดมากมาย...”

พระราชด ารส

5

“...การศกษาทดดานวชาการ เปนทงรากฐานและปจจย

ส าหรบการสรางสรรค แตการทจะน าเอาวชาการมา

สรางสรรคใหส าเรจไดน น จ าเปนอยางยงทจะตองอาศย

การศกษาทดดานอนๆ ประกอบดวย การศกษาดาน

อนๆ ทกลาวกคอ การศกษาอบรมทกๆ อยางทจะรจก

รบผดชอบ รจกตดสนใจตามทางทถกตองเปนธรรม

และไมเปนการท าลาย...”

พระราชด ารส

6

“...ค าวา พอเพยง มความหมายกวางขวางกวาความสามารถ

ในการพงตนเองหรอความสามารถในการยนบนขาของตวเอง

เพราะความพอเพยงหมายถงการทมความพอ คอ มความ

โลภนอย เมอโลภนอยกเบยดเบยนคนอนนอย ถาประเทศใด

มความคดน มความคดวาท าอะไรตองพอเพยงหมายความวา

พอประมาณ ซอตรง ไมโลภอยางมากคนเรากอาจจะเปนสข

พอเพยงน อาจจะมมาก อาจจะมของหรหรากได แตวาตองไม

เบยดเบยนคนอน...”

พระราชด ารส

7

8

เศรษฐกจพอเพยง

.

ความพอประมาณ

- ด าเนนงานโดยยดหลกความพอดในการบรหาร

จดการและพฒนาคณภาพอดมศกษา

- ค านงถงทรพยากรทมอ ย ใชอย างค มคา ม

ประสทธภาพ

- พฒนาบคลากรของสถาบนฯ ใหท างานดวยความ

เชยวชาญและเตมศกยภาพ

สถาบนอดมศกษากบเศรษฐกจพอเพยง

10

ความมเหตผล

- การบรหารจดการงานดานตางๆ ตองมการศกษา

และวางแผนอยางรอบคอบ

- พฒนางานดานตางๆ อาท พฒนาคณภาพ

มาตรฐานการเรยนการสอนใหทนสมยมคณภาพเปน

สากลและการวจยเพอใหเกดองคความรใหม

- พฒนาหลกสตรใหตรงกบสภาพความตองการของ

ตลาดแรงงานในปจจบนและอนาคต

สถาบนอดมศกษากบเศรษฐกจพอเพยง

11

- สรางเครอขายความรวมมอกบหนวยงานภายใน

และสถาบนอดมศกษาอนๆ ท งภายในและภายนอก

ประเทศเพอเสรมสรางจดแขง และแลกเปลยนองค

ความรใหม

- ตดตามผลและพฒนาปรบปรงนโยบาย ทงในระยะ

สน ระยะยาว เพอใหเกดความสมดลและยงยน

สถาบนอดมศกษากบเศรษฐกจพอเพยง (ตอ)

12

ภมคมกนทด

- สรางความเขมแขงในสถาบนฯ โดยใชระบบการ

บรหารจดการทด

- พฒนาหลกสตรและพฒนาบคลากร เพอใหเกด

ความเขมแขงในการบรหารจดการและการพฒนา

คณภาพการศกษารวมทงรบมอกบปญหาทเกดขน

- ตดตามประเมนผลงานและแกไขอยางเปนระบบ

สถาบนอดมศกษากบเศรษฐกจพอเพยง

13

ความร

- สงเสรมและพฒนาความรของบคลากรเพอใหได

คณาจารยและบคลากรทมคณภาพ เพอน าความรมาใช

ในการท างาน เชน การสนบสนนใหมการศกษาตอ

การศกษาดงาน การฝกอบรม ฯลฯ

- ใหขอมลขาวสารทเปนประโยชน หลากหลาย และ

ทวถงแกคนในสถาบนฯ

สถาบนอดมศกษากบเศรษฐกจพอเพยง

14

คณธรรม

- ยดหลกธรรมาภบาลในการด าเนนงาน

- เสรมสรางระบบคณธรรมในการบรหารงาน

บรหารคน

- เสรมสรางวฒนธรรมทดของสถาบนฯ ในการอย

รวมกน

- มงใหเหนถงประโยชนสวนรวม สรางเสรมความ

สามคค ความเพยร และความซอสตย

สถาบนอดมศกษากบเศรษฐกจพอเพยง

15

ความพอเพยงของผปฏบตงาน

16

บคลากร คณาจารยและผบรหารสถานศกษา

- ยดหลกเศรษฐกจพอเพยงในการด าเนนชวต

- ขยน อดทน ไมยงเกยวกบการพนนและอบายมข ไมฟงเฟอ ฯลฯ

- พฒนาระบบการเรยนการสอนตามหลกเศรษฐกจพอเพยง

- ตงใจสอน หมนหาความรเพมเตม

- อบรม สงสอนใหนสต นกศกษารกการเรยน คดเปน เขาใจในหลก

เหตผล มความคดในเชงสรางสรรคบนพ นฐานของศลธรรมและการ

พฒนาจตใจควบคกนไปเพอเปนการสรางคนด คนเกง ใหแกสงคม

นสต นกศกษา

- ยดหลกเศรษฐกจพอเพยงในการด าเนนชวต

- ตองรจกแบงเวลาเรยน การท ากจกรรมอนๆ และด าเนนชวตอยาง

เหมาะสมและพอประมาณกบตนเอง

- ใฝหาความร ใชหลกวชาและความรจรงในการตดสนใจลงมอท าสงตางๆ

- ประพฤตดมระเบยบวนย ขยนหมนเพยร ซอสตย สจรต รจกแบงปน ม

ความกตญญ

- ใชจายเงนอยางมเหตผลและรอบคอบ

- สรางภมคมกนใหแกตนเอง อาท ประหยดอดออม ศกษาหาความร

ตลอดเวลา ไมเสพของมนเมาหรอสงเสพตด

ความพอเพยงของนสต นกศกษา

17

18

- พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงไดรบการ

ถวายพระราชสมญญาจากกระทรวงศกษาธการ

เมอป พ.ศ.2554 วา “พระผทรงเปนครแหง

แผนดน”

19

ตามรอยพระยคลบาท

พระผทรงเปนครแหงแผนดน

การน าปรชญา

แนวคด บทเรยนของพระองค

เขาสระบบการศกษา

20

สรางหลกสตรในสถาบนการศกษา

• หลกสตรการพฒนาภมสงคมอยางยงยน ม.แมโจ

• หลกสตรการพฒนาเศรษฐกจสงคมอยางยงยน ม.บรพา

• หลกสตรพฒนาผน าตามแนวพระราชด ารและปรชญา

เศรษฐกจพอเพยง วปอ.

• หลกสตรธรรมาภบาล สถาบนพระปกเกลา

• ศนยศกษาเศรษฐกจพอเพยง นดา

ฯลฯ

21

หลกส าคญของความเปนครของพระบาทสมเดจพระ

เจาอยหว คอ ทรงท าใหด เชน ทรงใหจดต งศนยศกษา

การพฒนาและศนยสาธตการเกษตรตางๆ22

ทรงคนควาวจยในศาสตรตางๆ

• พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเพมพนความรของพระองคให

กาวหนาและทนสมยอยเสมอ พระองคทรงคนควาวจยงานเพอพฒนา

ใหมๆ เชนการศกษาวจยในทางวทยาศาสตร วศวกรรมศาสตร

การเกษตร การชลประทาน การอนรกษสงแวดลอมและการใช

เครองมอเทคโนโลยตางๆ โดยเฉพาะดานเทคโนโลยสารสนเทศ ทรง

สนบสนนการคนควาในทางวทยาการคอมพวเตอร ทรงศกษาคดคน

สรางโปรแกรมคอมพวเตอรเพอการประมวลผลขอมลตางๆ ดวย

พระองคเอง ทรงใชเครองคอมพวเตอรเพอบนทกพระราชกรณยกจ

ตางๆ และทรงตดตงเครอขายสอสารคอมพวเตอรเพอสนบสนนพระ

ราชกรณยกจตางๆ

• ทรงน าความรและวชาการตางๆ มาใชรวมกนทเรยกวา “บรณาการ” 23

24

ทรงสอนใหยดหลก

ภมสงคม

25

ร รก สามคค

26

เขาใจ เขาถง พฒนา

27

ทรงสอนใหเหนแกผอน

ทรงเคยรบสง

“ท ำงำนกบฉน ฉนไมมอะไรจะให

นอกจำกกำรมควำมสขรวมกนในกำร

ท ำงำนท ำประโยชนใหกบผอน”