รายงานการศึกษาดูงานกา รedoc.mrta.co.th/HRD/Attach/1447981563_1.pdf · F:\วาระดูงาน AUS\เอกสารแนบ\รายงานดูงานออสเตรเล

$Page 1: รายงานการศึกษาดูงานกา รedoc.mrta.co.th/HRD/Attach/1447981563_1.pdf · F:\วาระดูงาน AUS\เอกสารแนบ\รายงานดูงานออสเตรเล$
F:\วาระดงาน AUS\

\เอกสารแนบ\รายงาน

รายงานก

นดงานออสเตรเลย57

การศกษา

ของคณ

7.docx

าดงานการกา

ณะกรรมก

รพฒนาระารพฒนาอการการรถ

ระหวาง

การรถ

ะบบขนสงอสงหารมทถไฟฟาขน

งวนท 26

ถไฟฟาขนส

งมวลชน ทรพยบรเนสงมวลช

ณ ป มนาคม -

สงมวลชนแห

ระบบตวเวณระบบชนแหงปรประเทศออ- 3 เมษาย

หงประเทศไ เม

1

รวม และบรถไฟฟาระเทศไทยอสเตรเลยยน 2557

ไทย (รฟม.)มษายน 2557

1

ะ

7

) 7

F:\วาระดงาน AUS\เอกสารแนบ\รายงานดงานออสเตรเลย57.docx 2

สารบญ

หนา 1. คานา 3 2. การศกษาดงานเมองซดนย 2.1 ขอมลทวไป 4 2.2 เยยมชมบรเวณ Central Station 6 2.3 ศกษาดงานท Transport for NSW 9 3. การศกษาดงานเมองแคนเบอรรา 15 4. การศกษาดงานเมองเมลเบรน 4.1 ขอมลทวไป 16 4.2 เยยมชมระบบขนสงมวลชนในเมอง 18 4.3 ศกษาดงานท Public Transport Victoria 22 4.4 เยยมชม Southern Cross Station 32 5. สรปผลทไดรบจากการศกษาดงาน 33 6. ภาคผนวก 6.1 ภาคผนวก 1 : กาหนดการเดนทางศกษาดงานฯ 35 6.2 ภาคผนวก 2 : รายนามคณะผเดนทางศกษาดงานฯ 37


1. คานา

คณะกรรมการ รฟม. ในคราวประชมครงท 2/2557 เมอวนท 20 กมภาพนธ 2557 ไดมมตอนมตใหคณะกรรมการ รฟม. ผเดนทางในฐานะผแทน รฟม. ซงไดแกคณะอนกรรมการกลนกรองและพจารณาเสนอความเหนแกคณะกรรมการ รฟม. อนกรรมการพฒนาธรกจ และผวาการ รฟม. เดนทางไปศกษาดงานการพฒนาระบบรถไฟฟาขนสงมวลชน ระบบตวรวม และการพฒนาอสงหารมทรพยบรเวณระบบรถไฟฟา ณ ประเทศออสเตรเลย ในระหวางวนท 26 มนาคม - 3 เมษายน 2557 โดยมงเนนการศกษาดงานทเกยวกบการพฒนาระบบขนสงมวลชนโดยระบบรถไฟฟา ระบบตวรวม แนวทางการดาเนนโครงการระบบขนสงมวลชนในรปแบบ Franchise การพฒนาอสงหารมทรพยบรเวณระบบรถไฟฟา รวมทงการพฒนาพนทบรเวณสถาน ทงนการเดนทางไปศกษาดงานของคณะกรรมการ รฟม. ดงกลาวมกาหนดการโดยสงเขปดงภาคผนวก 1 ซงสามารถสรปกจกรรมการศกษาดงานดงกลาวได ดงน

1) การศกษาดงานในนครซดนย ระหวางวนท 27 - 28 มนาคม 2557 ประกอบดวย การเยยมชมสถาน Central ซงเปน Intermodal Hub ของระบบขนสงมวลชนภายในเมองซดนย รวมทงศกษาระบบ Rail Management Center (RMC) และระบบ Infrastructure Control Center (ICON) ศกษาดงานและพบปะผบรหารของ Transport for NSW ซงเปนองคกรบรหารระบบขนสงคมนาคมทงหมดในรฐนวเซาทเวลส ทงระบบรถไฟ เรอโดยสาร รถโดยสารประจาทาง และระบบตวรวม

2) การศกษาดงานในเมองแคนเบอรรา ระหวางวนท 29 - 30 มนาคม 2557 ประกอบดวยการบรหารจดการ และการออกแบบผงเมองควบคระบบขนสง

3) การศกษาดงานในนครเมลเบรน ระหวางวนท 31 มนาคม – 2 เมษายน 2557 ประกอบดวย การศกษาระบบขนสงมวลชนในเขตเมอง การทดลองโดยสารโดยระบบรถราง (Tram) และรถไฟ รวมทงศกษาดงานและพบปะผบรหารของ Public Transport Victoria (PTV) ซงเปนองคกรหลกเพอการวางแผนและบรหารจดการระบบขนสงมวลชนในรฐ Victoria เพอและเปลยนความร ความคดเหนทเกยวเนองกบระบบขนสงมวลชน

ทงนคณะผเดนทางไปศกษาดงานฯ ประกอบดวย คณะกรรมการ รฟม. (รวม ผวก.รฟม.) จานวน 12 ทาน อนกรรมการพฒนาธรกจ จานวน 1 ทาน และทปรกษาคณะกรรมการ รฟม. จานวน 4 ทาน และเพอเปนการสงเสรมใหผบรหารและเจาหนาท รฟม. ไดรบความรและประสบการณเพมเตม ในโอกาสน ผวาการ รฟม. ไดอนมตใหผบรหารและพนกงาน รฟม. รวม 9 ทาน รวมเดนทางไปศกษาดงานพรอมกบคณะกรรมการ รฟม. ดวย รวมเปนจานวนผเดนทางทงสน 26 ทาน ดงรายนามคณะผศกษาดงานดงปรากฏในภาคผนวก 2


2. การศกษาดงานเมองซดนย

2.1 ขอมลทวไป ซดนย เปนเมองหลวงของรฐนวเซาทเวลส ประเทศออสเตรเลย มประชากรมากกวา 4 ลานคนและเปนเมองทมประชากรมากทสดในออสเตรเลย ระบบขนสงมวลชนในเมองซดนยจะแบงหลกๆ ออกเปนระบบรถไฟ (รวม Light Rail) รถประจาทาง และเรอโดยสาร นอกจากน ยงสงเสรมการขนสงอนๆ เชน การเดน จกรยาน และแทกซ เปนตน การคมนาคมขนสงทงสวนบคคลและมวลชนภายในรฐนวเซาทเวลส จะกากบดแลโดยหนวยงาน Transport for NSW มหนวยงานทเปนผใหบรการระบบขนสงภายใตกากบ เชน Sydney Trains ทาหนาทเดนรถไฟฟาขนสงมวลชนในเขตเมอง เปนตน Transport for NSW (TfNSW) ไดจดทาแผนแมบทการพฒนาระบบขนสงในระยะ 20 ปขางหนา โดยมหลกการวาใหคานงถงผใชบรการหรอลกคา (Customer Focus) เปนหลก ทงนรถไฟในเมองทซดนยจะเดนรถโดย Sydney Trains ซงมผใชบรการกวา 1 ลานคน-เทยว/วน ในวนทางาน และ 287 ลานคน-เทยว/ป โดยม 176 สถาน (รวมสถาน Airport Line) มเปาหมายการเดนรถคอเทยววงใหบรการในชวง Peak ตองสามารถใหบรการไดไมตากวา 99.5% ของตารางเดนรถ และอยางนอย 92% ของเทยววงในชวง Peak ตองสามารถเขาจอดไดตรงตาม Benchmark ทกาหนด 1) (เชน ภายใน ± 2 นาท เปนตน)

รปแสดงลกษณะภมประเทศของนครซดนย

รปแสดงวสยทศนการพฒนาระบบขนสงของ Transport for NSW

ทมา : 1) http://www.sydneytrains.info/about/our_performance/#


- ระบบตวรวม ในเดอนธนวาคม 2555 TfNSW ไดนาระบบตวรวมมาใชในการเดนทางภายในเมองซดนย เพออานวยความสะดวกใหผเดนทาง โดยใชชอวา “Opal card” บตรดงกลาวสามารถนามาใชในการเดนทางโดยรถไฟ รถโดยสารประจาทาง เรอโดยสาร และระบบรถไฟฟาขนาดเบา (Light Rail) บตรจะมขนาดประมาณบตรเครดตใชแทนตวโดยสารกระดาษ และสามารถเตมเงนในบตรโดยสะดวก ผเดนทางเพยงแตะบตรทเครองอานบตร แลวมลคาในบตรจะคานวณอตโนมต ณ วนท 30 มถนายน 2556 มบตร Opal จานวน 10,000 ใบ ประโยชนของการใชบตร Opal คอผเดนทางไมตองเขาควซอตวโดยสาร ลกคาสามารถเตมเงนผานธนาคารหรอบตรเครดตโดยอตโนมต สามารถใชบตรใบเดยวเดนทางทก Mode อตราคาโดยสารจะกาหนดไวสงสดท 15$ ในวนจนทรถงวนเสาร และ 2.50$ ในวนอาทตย และมโปรโมชนเพมเตมกบผโดยสาร

Ticket fare-band 0 - 10kms 10 - 20kms 20 - 35kms 35 - 65kms 65kms +

Adult Single $3.80 $4.60 $5.20 $6.80 $8.60

Concession Single $1.90 $2.30 $2.60 $3.40 $4.30

Adult Return $7.60 $9.20 $10.40 $13.60 $17.20

Concession Return $3.80 $4.60 $5.20 $6.80 $8.60

รปแสดงระบบตวรวมและโครงขายรถไฟฟาในนครซดนย

ตารางแสดงอตราคาโดยสารรถไฟในเมองซดนย


2.2 เยยมชมบรเวณ Central Station (วนศกรท 28 มนาคม 2557) สถาน Central เปนสถานทเปน

ศนยกลางการขนสงทางรถไฟของเมองซดนย สถานเปดใหบรการตงแตป 1906 สถานเปน Landmark และจดนดพบทสาคญของผเดนทาง นอกจากนยงเปนจดเปลยนถายระหวางการขนสงอนๆ ไดแก รถโดยสารประจาทาง รถ Coach และ Light Rail (เสนทาง Central - Dulwich Hill) รวมทง Airport Link

ชานชาลา (Platform) 1-15 สาหรบรถไฟทางไกล (Regional) รถไฟระหวางเมอง (Intercity) และชานชาลา 16-25 สาหรบเสนทางทวงในตวเมอง โดยมระบบรถไฟฟาในเมอง 7 สายหลก

สถาน Central เปนจดศนยกลางการเดนทางกลางเมอง ภายในสถานจงไดตดตงระบบอานวยความสะดวกใหผโดยสารอยางสมบรณ อาทเชน ลฟท บนไดเลอน Ramp สาหรบรถเขน เครองขายตวโดยสารอตโนมต (Ticket Vending Machine) จดใหขอมลผโดยสาร และ Emergency Help Point รวมทงสงอานวยความสะดวกในการเชอมตอระหวาง Mode เชน จดจอดรถโดยสารประจาทาง จดจอดแทกซ และ Kiss and Ride เปนตน

นอกจากน ภายในสถานบรเวณ Unpaid Area บางสวนจะเปนพนททมศกยภาพในการพฒนาเชงพาณชย ซงไดเปดเปนรานคาตางๆ สาหรบพนทบรเวณ Paid Area มการตดปายโฆษณา พนทโดยรอบสถานจะถกพฒนาโดยภาคเอกชน ในบรเวณใจกลางสถาน Central มอาคารสานกงานของหนวยงานดานรถไฟ เชน Rail Management Center (RMC) และ Infrastructure Control Center (ICON) ซงคณะฯ ไดเขาศกษาดงานระบบดงกลาวดวย

รปแสดง Central Station


- Rail Management Center (RMC) ศนยควบคมการเดนรถตงอยท Central Station เรยกวา Rail Management Centre (RMC) เปดใหบรการตงแต 15 ธนวาคม 2545 รบผดชอบการเดนรถไฟในเขตรฐนวเซาทเวลสทงการขนสงผโดยสารและขนสงสนคา (ประกอบดวย Sydney Trains และ NSW TrainLink) เจาหนาทควบคมการเดนรถประมาณ 95 คน รบผดชอบ Track ความยาวรวมประมาณ 3,236 กโลเมตร ตามทไดกลาวไวขางตนวาเปาหมายการเดนรถคอเทยววงใหบรการในชวง Peak ตองสามารถใหบรการไดไมตากวา 99.5% ของตารางเดนรถ และอยางนอย 92% ของเทยววงในชวง Peak ตองสามารถเขาจอดไดตรงตาม Benchmark ทกาหนด นอกจากนศนย RMC จะตองรบผดชอบ Emergency Response, Network Monitoring, Incident Management, Network Security, Customer Information และ Rollingstock Defects

รปแสดง Rail Management Center (RMC)


- Infrastructure Control Center (ICON) ศนย Infrastructure Control Center (ICON) ตงอยใจกลาง Central Station เปดดาเนนการเมอ 1 กรกฎาคม 2555 โดยมเจาหนาทประมาณ 70 คน ทาหนาทตรวจสอบและตดตาม (monitor) ระบบตางๆ และ Infrastructure ทเกยวของกบการเดนรถไฟ โดยเฉพาะอยางยงในชวงเวลาเรงดวนเชาและเยน รวมทงการบารงรกษาระบบตางๆ ใหเปนหนงเดยว ซงเปน Infrastructure สาหรบการเดนรถของ Sydney Trains และ NSW TrainLink ระบบตางๆ ประกอบดวย control systems, communication systems, operational security systems, signals, civils, passenger information และ condition monitoring การดาเนนงานเจาหนาทจะตดตามตรวจสอบระบบขางตนในลกษณะ Real Time ผาน Detector และ CCTV ซงตดตงกวา 10,000 กลอง รวบรวมขอมลตางๆ ทเกยวของ เชน สภาพอากาศ (Weather Patterns and Warnings) อปกรณสญญาณแสดงจดตด (Level Crossing Equipment) เปนตน และกาหนดตารางประชมนาเสนอขอมลเปนประจา โดยเจาหนาทตองเขารวมประชมอยางเครงครด เปาหมายสาคญดานหนงของศนย ICON คอตองบรหารจดการแกไขปญหาไดอยางเหมาะสม เมอเกด Incident หรอ Accident โดยศนยกลางเดยว และมระบบใหขอมลตอ ผเดนทางตลอด 24 ชวโมง

รปแสดง Infrastructure Control Center (ICON)


2.3 ศกษาดงานท Transport for NSW (วนศกรท 28 มนาคม 2557) 2.3.1 ขอมลทวไป Transport for NSW

Transport for NSW (TfNSW) กอตงเมอ 1 พฤศจกายน 2554 รบผดชอบการประสาน จดสรรงบประมาณ จดวางนโยบายและแผน และอนๆ ทเกยวของกบระบบขนสงในรฐนวเซาทเวลส ทงนรฐบาลรฐนวเซาทเวลสตองการใหหนวยงาน TfNSW เปนองคกรทประสานแผนและนโยบายดานการขนสงระหวางทก Mode การขนสง เพอบรณาการระบบการขนสง

TfNSW จะบรหารจดการงบประมาณดานการขนสงทงขนสงสาธารณะและขนสงสวนบคคล กบหนวยงานปฏบตตางๆ ทงรถโดยสารสาธารณะ รถไฟ ถนน เรอโดยสาร บรการขนสงชมชน แทกซ, Light Rail, จกรยาน การเดน การขนสงทางอากาศ การขนสงสนคา และระบบ Infrastructure ทเกยวของ

2.3.2 การนาเสนอขอมลและแลกเปลยนประสบการณกบเจาหนาท TfNSW

คณ Terry Brown – General Manager, Rail Service Contracts, Road Agreements & Revenue Protection ไดกลาวตอนรบและแนะนา Transport for NSW นาเสนอขอมลจากเจาหนาท TfNSW และดาเนนการบรรยายโดยคณ Louise Spencer สรปดงน

Sydney CBD Access Strategy โดยคณ Sebastian Smyth (Principal Manager – CBD and Major Centres Transport Planning) คณ Sebastian ไดนาเสนอเกยวกบการวางแผนการขนสงเขต Central Business District: CBD ของซดนย ซงเปนยานธรกจสาคญ ทมการจราจรทหนาแนนและมหลาย Mode การขนสง เชน ผเดนเทา รถโดยสารสาธารณะ รถโดยสารสวนบคคล จกรยาน เปนตน หลกการวางแผนทสาคญคอตองวางแผนในภาพรวม ตองคานงถงทก Mode รวมกน ไมพจารณาเฉพาะ Mode ใด Mode หนง โดยสงเสรมขนสงมวลชนในเขตเมอง นอกจากนยงไดจดทาแผนการพฒนา CBD ใน 20 ปขางหนา การเดนทางภายใน CBD ประมาณ 1.27 ลานเทยวตอวน กวา 92% เปนการเดนเทา ในขณะผเดนทางใชระบบรถไฟเพยง 2% สาหรบการเดนทางเขาส CBD จานวนประมาณ 630,000 เทยวตอวน สวนใหญใชระบบขนสงมวลชน ไดแก รถไฟ 38% และรถโดยสารประจาทาง 20% ทงนสดสวนของการเดนทางโดยรถโดยสารสวนบคคล (รวมแทกซ) ไมเพมขนนบแตป 2001 มจานวนเฉลยประมาณ 14-17% การวางแผนในภาพรวมจะทาใหเกดประโยชนตอลกคาหรอผใชบรการสงสด ซงสามารถทาไดโดยลดจดตดระหวาง Mode ปรบปรง Reliability of Surface Public Transport ปรบปรงความปลอดภยการเดนทาง รวมทงทาใหการเดนทางททางแยกสะดวกขน


การวางแผนระบบขนสงจะพจารณาตาม Demand Forecast และความตองการของผเดนทางเปนหลก เชน การเลอกระบบวาควรเปน Heavy Rail หรอ Light Rail การวางแผนโครงขายระบบรถโดยสารประจาทางและถนน การปรบปรงระบบทางเดนเทาท Wynyard Walk การจดใหมทางจกรยาน และการวางแผนปรบปรงสถานรถไฟฟา เปนตน คณ Sebastian ยงใหความเหนวาอตราคาโดยสารระบบขนสงมวลชนในซดนยไมสงเมอเทยบกบประเทศอนๆ คาใชจายจงไมใชปจจยสาคญตอการเลอกใชขนสงมวลชน แตปจจยดานความถ Reliability และความเรวในการเดนทางจะเปนปจจยสาคญตอการเลอกใชขนสงมวลชน รวมทงการลงทนโครงการดานการขนสงเปนเรองสาคญของรฐบาล สาหรบเรองตวรวม คณ Sebastian เหนวานอกจากตวรวมแลว ควรพฒนาใหอตราคาโดยสารรวมกนระหวาง Mode ดวย

กราฟแสดงแนวโนมการเดนทางเขาสเมองซดนย (ชวโมงเรงดวนเชา)

กราฟแสดงการเดนทางภายในและเขาส CBD


North West Rail Link โดยคณ Peter Hynd (Customer Strategy and Planning) คณ Peter กลาววาปจจบนการดาเนนการและวางแผนดานการขนสงตางๆ จะยด Customer เปนหลก และนาเสนอขอมลโครงการ North West Rail Link ซงเปนโครงการดานการขนสงขนาดใหญทสดในปจจบนของออสเตรเลย มมลคากวา 8.3 พนลานดอลลารออสเตรเลย (คางานโยธาเปนงบประมาณจากรฐบาลของรฐนนๆ สวนสญญางานเดนรถอยระหวางการประเมนเอกชน โดยใชการ Franchising) คาดวาจะเปดใหบรการในป 2019 (ปจจบนอยระหวางกอสรางโครงการ) เปนระบบ Rapid Transit ระยะทางยาว 23 กโลเมตรขยายจากแนวเสนทางเดม (ระยะทางรวม 36 กโลเมตร) ประกอบดวยโครงสรางยกระดบและใตดน 8 สถาน มทจอดรถ 4,000 คน มความถทก 5 นาทในชวง Peak และตดตงระบบ Platform Screen Door (PSD) เปนครงแรก คณ Peter ยงใหความเหนวาระบบ Mass Rapid Transit ในกรงเทพ เปนระบบทดมาก อยางไรกตาม พบวาการเดนทางเชอมตอระหวางระบบยงไมสะดวก เชน จากรถไฟใตดนไปรถไฟยกระดบ (BTS) เปนตน ควรปรบปรงใหมทางเชอมและระบบปายทเขาใจงาย

รปแสดงแนวคดการวางแผนและการดาเนนการขนสงของ TfNSW

รปแสดงโครงการ North West Rail Link


โครงการนจะเปนโครงการแรกทเอกชนเขามาเดนรถในโครงการ Mass Rapid Transit (ทผานมาจะเดนรถโดย Sydney Trains) โดยหลกการ Franchise ซงเปนลกษณะหนงของ Public Private Partnership โดยมวตถประสงคเพอการใหบรการทดขนสาหรบลกคา และ VfM ทดกวาสาหรบผเสยภาษ 2) เอกชนจะตองจดหางานระบบ ตวรถ และเดนรถในระยะเวลา 15 ป (เอกชนตองจดหาเงนกและ equity แลวรฐจะทยอยจายคนตามทระบในสญญา รวมทงจายคาจางเดนรถตาม Performance Base หรอ Customer Service Satisfaction Index โดยม Incentive หรอ Bonus หากทาไดดกวาทกาหนดหรอ Customer Satisfaction มากกวาทกาหนด รวมทงมคาปรบหากไมสามารถเปนไปตามทกาหนด) โดยเอกชนไมจาเปนตองรบความเสยงดานรายได (Revenue Risk) รฐเปนผจดเกบรายได รวมทงกาหนดราคาคาโดยสาร และรบความเสยง คณ Peter ยงใหขอมลวาการจดทา TOR และเอกสารประกวดราคา เปนเรองสาคญและตองอาศยผเชยวชาญดานตางๆ TfNSW ใชเจาหนาทกวา 300 คนในการจดทา ทงน ปจจบนมผผาน Short List 2 ราย คอ MTR ฮองกง และ Serco (ประเทศองกฤษ)

Transport Planning - Rail Services Planning and Improvement โดยคณ Nik Prince เมองซดนยเปนเมองขนาดใหญทมอตราการครอบครองและการใชรถยนตสวนบคคลสง รฐตองการใหโครงขายรถไฟเขาถงพนท Suburban ปจจบนการใหบรการรถไฟยงไมทวถง และมขอจากดทางดานภมประเทศ อยางไรกตามรฐตองการใหรถไฟสามารถใหบรการผเดนทาง ทงรถไฟชานเมอง รถไฟทางไกล รถไฟระหวางเมอง รวมทงรถไฟขนสงสนคาดวย รฐไดวางแผนการตอขยายโครงขายในระยะ 10 ปขางหนา รวมทงวางแผนการปรบปรงระดบการใหบรการ โดยพฒนาตารางการใหบรการ ใหตอบสนองผเดนทางมากทสด การวางแผนทงหมดจะดาเนนการโดยสวนกลาง (TfNSW) สาหรบการเดนรถของรถไฟในปจจบนจะดาเนนการโดย 2 หนวยงาน คอ Sydney Trains (เดนรถในเขตเมอง Sydney-Newcastle-Wollongong) และ NSW TrainLink (เดนรถทางไกล เขตนอกเมอง และรถไฟระหวางเมอง) คณ Nik ยงใหขอมลเพมเตมวารถไฟในรฐนวเซาทเวลส จะเปน Standard Guage ยกเวนทวงไป Queensland จะเปน Narrow Gauge นอกจากนรถไฟทใชในเมองซดนยบางสวนผลตทจนและนามาประกอบเสรจทออสเตรเลย สาหรบรถไฟสองชน (Double-Deck Rail) ไดถกนามาใชทรฐ NSW มาระยะหนงแลว แตในการพฒนาระบบ MRT ใหม เลอกทจะใช Single-Deck Rail ซงคณ Nik ใหเหตผลวาระบบ MRT ดงกลาวเปนระบบในเขตเมอง (CBD) จงควรใช Single-Deck Rail เนองจาก Dwell Time ตาและเหมาะสมกวา

ทมา : 2) http://www.transport.nsw.gov.au/media-releases/north-west-rail-link- (The aim of this Public Private Partnership is to

deliver better services for customers and better value for money for taxpayers.) 3) http://en.wikipedia.org/wiki/Rail_gauge_in_Australia

รปแสดงขนาด Gauge รถไฟในออสเตรเลย 3)

Gauges Broad (1600mm) - Victoria, some South Australia Standard (1435mm) - NSW, Interstate Narrow (1067 mm) - Queensland, Western Australia Tasmania and some South Australia.

F:\วาระดงาน AUS\

SydซดนประรฐบทงรระดOpeทปรคณ (เปดLifeขนสระบระบมวล

ทมา : 4) h

\เอกสารแนบ\รายงาน

dney’s Rail Fนยเปนเมองทะมาณ 4.6 ลาบาลจงไดวางแระบบ Rapid ดบการใหบรกาeration (ATOรบปรงใหการ Ken ยงใหเหตดใหบรการตงe ประกอบกบเสงสาธารณะ บบขนสงมวลชบบ Monorail ลชนอยางแทจ

http://www.tran


Future (Modทมอตราการขานคน และจะผนใหมระบบร Transit, Subาร การลงทน O) เพอเพมควรเรงและเบรคตผลถงการยกเแตป 19884)

เทคโนโลยลาส อยางไรกตามชนทวไปในปจ มาประยกตใชจรง

nsport.nsw.gov.a

7.docx

dernising Syขยายตวทงดาะเปน 6 ลานครถไฟทรองรบburban Trai และการวางแวามจและระดมประสทธภาเลก Monorail และยกเลกใหสมยและมผใชมระบบ Monoจจบน เชนทบช เนองจากเป

รปแสดง Se

au/projects-mo

ydney’s Traiานประชากรแคนในป 2031การเจรญเตบโn และ Intercผนโครงขาย) ดบการใหบรกพมากยงขน l ในซดนยวาระหบรการ 30 มชบรการนอย ใorail ทยกเลบราซล หรอทนระบบ Mon

ervice Plannin

norail-removal-

ins) โดยคณ Kและการจางงา1 โดย CBDโตดงกลาว โดcity Train จดสาหรบระบบเการ ระบบ AT ะบบ Monoraมถนายน 2013ในเมองซดนยเกไปนน แตกต

ทประเทศไทย norail ทเปนเท

ng Framewor

-project

Ken Read าน โดยประม

D ยงคงเปนดยการ Modeดใหม Long TเดมจะปรบปรTO มใชระบบ

ail ดงกลาวเปน3) ทาใหถงเวลเลอกระบบ Liตางกบระบบ ซงอยระหวาทคโนโลยสมยใ

rk

มาณวาปจจบพนทหลกขอ

ernised ระบบ Term Plan (รงใหเปน Autoบ Driverless

นระบบทใชมารลา End of itght Rail สาห Monorail ทางออกแบบแลใหม เหมาะสม

13

นมประชากรงการจางงานบรถไฟทงหมด (เพอปรบปรงomatic Train แตเปนระบบ

ระยะเวลาหนงts Economicรบการบรการทนามาใชเปนละวางแผนนามกบการขนสง

3

รน ด งn บ

ง c รนาง


รปแสดง Sydney’s Rail Future


3. การศกษาดงานเมองแคนเบอรรา คณะศกษาดงานไดเยยมชมผงเมองและระบบบรหารจดการในเมองแคนเบอรรา แคนเบอรราเปนเมองหลวงและเปนศนยกลางของการปกครอง ผงเมองแคนเบอรราเปนผงเมองทไดรบการออกแบบมาอยางด ประกอบดวยรปเรขาคณตทรงตางๆ ในลกษณะสมมาตร คณะดงานฯ ไดเยยมชมสถานทสาคญตางๆ ไดแก Parliament House, สถานเอกอครราชทตไทย และ Australian War Memorial รวมทงคณะกรรมการ รฟม. ไดจดใหมการประชมหารอเกยวกบการดาเนนงานของ รฟม. ในระหวางเดนทางจากเมองแคนเบอรราไปยงเมองเมลเบรน ดงภาพตอไปน

รปแสดงการศกษาดงานในเมอง Canberra


4. การศกษาดงานเมองเมลเบรน

4.1 ขอมลทวไป เมลเบรน เปนเมองหลวงของรฐ Victoria กอตงใน พ.ศ. 2378 ตงอยทางตะวนออกเฉยงใตของประเทศ มประชากรประมาณ 4 ลานคน เปนเมองใหญอนดบสองของประเทศออสเตรเลย รองจากนครซดนย ระบบขนสงมวลชนในเมองเมลเบรนจะแบงหลกๆ ออกเปนระบบรถไฟ รถโดยสารประจาทาง และรถราง นอกจากน ยงสงเสรมการขนสงอนๆ เชน การเดน และจกรยาน เปนตน การคมนาคมขนสงมวลชนของรฐวคตอเลย กากบดแลโดยหนวยงาน Public Transport Victoria (PTV) ซงเปนผใหบรการระบบขนสงสาธารณะทงรถไฟ รถราง และรถโดยสารประจาทาง และเปนผสนบสนนขอมลระบบขนสงสาธารณะใหแกผใชบรการ ทงในสวนของขอมลการใหบรการระบบขนสงสาธารณะ บตรโดยสาร และอตราคาโดยสาร ป 2012 PTV ไดทาการทบทวนและกาหนดนโยบายในการพฒนาระบบขนสงเพอตอบสนองการเดนทางของประชาชน และเสนอตอรฐมนตรวาการดานระบบขนสงสาธารณะ โดยจดทาแผนดาเนนงานเปนแผนระยะสน แผนระยะกลาง และแผนระยะยาว โดยมวตถประสงคหลกในการออกแบบแผนงานดงกลาว ดงน

1. ขยายขดความสามารถของโครงขายทมอย ใหสามารถตอบรบตอการขยายตวของเมองทเพมขน 2. ปรบปรงการใหบรการระบบรถไฟ ใหสามารถเชอมโยงระบบรถราง และรถเมล อยางไรรอยตอใหมากทสด 3. ขยายโครงขายการใหบรการ ออกไปยงพนททระบบการใหบรการยงไมครอบคลมในปจจบน

- ระบบตวรวม ปจจบนเมองเมลเบรนนาระบบใหมทมชอวา myki มาใชแทนทระบบตวโดยสาร Metcard สาหรบบรการรถไฟ รถราง และรถโดยสารประจาทาง โดย myki money จะเปนระบบทจะทาใหสามารถเตมเงนในบตรไดและชวยประหยดเงนสาหรบการเดนทางแตละเทยว สวน myki passes สาหรบการเดนทางเปนประจาระหวางโซนทเฉพาะเจาะจงและมทงแบบรายสปดาห รายเดอนหรอรายสามเดอน ซงทงสองแบบสามารถใชสาหรบการเดนทางดวยรถไฟ รถราง และรถโดยสารประจาทาง

รปแสดงลกษณะภมประเทศของเมองเมลเบรน


2-hour

Zone 1 Zone 2 Zone 1 + 2

Full fare $3.58 $2.48 $6.06

Concession $1.79 $1.24 $3.03

Daily


Full fare $7.16 $4.96 $12.12

Concession $3.58 $2.48 $6.06

Weekly rate 7 day pass


Full fare $35.80 $24.80 $60.60

Concession $17.90 $12.40 $30.30

รปแสดงระบบตวรวมและโครงขายรถไฟฟาในเมลเบรน

ตารางแสดงอตราคาโดยสารระบบขนสงมวลชนในเมองเมลเบรน


4.2 เยยมชมระบบขนสงมวลชนในเมอง (วนจนทรท 31 มนาคม 2557) การเยยมชมระบบขนสงมวลชนในเมอง นาโดย คณ Adrian Webb – Product Development Manager, Public Transport Victoria และคณ Phillip Gullick – Rail Operations Interface Manager, Regional Rail Link Authority ในการศกษาระบบขนสงมวลชนในเมอง จะใชตวรวมทเรยกวา Myki card สาหรบ Visitor เดนทางโดยรถบสจากโรงแรม เพอไปทดลองขนรถราง (Tram) ท South Melbourne รถรางททดลองเปนรถรางรนใหม (New Bombardier E-Class Tram) ทดลองนงเปนระยะทางสนๆ แลวไปขนรถบสท St. Kilda เพอไปสถานรถไฟ North Melbourne เพอด 601 Bus ซงเปนการเชอมตอระหวาง Mode การขนสง ตอจากนน คณะไปสถานรถไฟ Footscray และ Sunshine เพอศกษาการกอสรางโครงการ Regional Rail Link ซงเปนโครงการขนาดใหญ เพอแกไขปญหา Bottlenecks ในโครงขายทางรถไฟของรฐวคตอเลย โดยขยาย Track ทางตะวนตกของรถไฟในเขตเมองและระหวางเมองทเขามาสกลางเมอง Track ของรถไฟทางไกลจะถกสรางเพมระหวาง West Werribee Junction ถง Deer Park และตาม corridor ปจจบน ระหวางสถาน Sunshine ถง Southern Cross ระยะทางประมาณ 90 กโลเมตร นอกจากนยงรวมถงการปรบปรงสถาน และการปรบปรงจดตดรถไฟกบถนน เมอโครงการแลวเสรจจะทาใหระบบรถไฟมความจเพมขนกวา 54,000 คน-เทยว/วน หลงจากนนคณะฯ กลบมาทบรเวณ Southern Cross Station เพอศกษาดงานภาคบรรยายท PTV Head Office


รปแสดงรถราง (Tram)


โครงการ Regional Rail Link

F:\วาระดงาน AUS\\เอกสารแนบ\รายงาน

การสงเสรมก

ระบ


รป

ารใชจกรยาน

บบ Monitor โค

ท

7.docx

ปแสดงระบบขน

ครงขายท Head

ทางเดนเชอมภา

นสงมวลชนในเ

d Office

ายในสถานและ

เมอง Melbou

ระหวางระบบ

การออกแบบให

urne

หม Railway Platform Tile (

การประยกตใช

การเชอมต

21

(ไมม PSD)

ช IT

ตอระหวาง Mod

1

de


4.3 ศกษาดงานท Public Transport Victoria (วนจนทรท 31 มนาคม 2557)

4.3.1 ขอมลทวไป Public Transport Victoria

Public Transport Victoria (PTV) 5) เปน Statutory Authority มหนาทกากบดแลระบบขนสงมวลชนทงหมดและสนบสนนการใชระบบขนสงมวลชน

PTV เปนเสมอน Single Contact Point สาหรบลกคาในเรองระบบขนสงมวลชน ท ง ดานขอมล บรการ คาโดยสาร ตวโดยสาร และนวตกรรมตางๆ

PTV ตองการพฒนาระบบขนสงในรฐ Victoria ใหเกดการตอเชอมระหวาง Mode ทดขน ตอขยายโครงขาย ตรวจสอบและปรบปรงระบบ รวมทงสงเสรมใหผเดนทางใชระบบขนสงทดแทนระบบรถยนตสวนบคคล

โครงสรางองคกร ประกอบดวย Business Unit เพอบรหารจดการ Victoria’s Train, Tram และ Bus โดยม Board of Director ทประกอบดวย 5 ผแทน เพอกากบใหองคกรสามารถใหบรการระบบขนสงมวลชนทดทสด

ระบบขนสงมวลชนในความรบผดชอบของ PTV ประกอบไปดวย - Metropolitan Trains - Metropolitan Trams - Metropolitan Buses - Regional Trains - Regional Coaches - Regional Buses

ทมา : 5) http://ptv.vic.gov.au/


4.3.2 การนาเสนอขอมลและแลกเปลยนประสบการณกบเจาหนาท PTV คณะฯ ไดเขารบฟงการบรรยายจากผบรหารและเจาหนาท PTV สรปดงน

การบรรยายโดยคณ Norman Gray AM – Director Network Operations คณ Norman ไดบรรยายเกยวกบประสบการณการนาระบบ Franchise ทมาประยกตใชในระบบขนสงมวลชนเมอง Melbourne Franchise Agreement เรมใชใน Melbourne รฐ Victoria เมอป 1999 สาหรบการเดนรถของรถไฟและรถราง ตอมาในป 2004 และ 2009 ไดมการเปลยนแปลงและปรบปรงระบบ Franchise มาเปนลาดบ โดยลาสดในป 2009 ไดยกเลก Franchise Agreement เดมและเปลยนเปนระบบใหม ซงการเปลยนถายตองทาใหแลวเสรจภายใน 4 เดอน โดยทระบบการเดนรถจะตองเปดใหบรการตามปกต เนองจาก PTV ไดทา Franchise Agreement ไวกบ Franchisee กอนหนาน จงทาใหตองเจรจากบ Franchisee เพอขอเปลยนแปลงและยกเลกสญญาเดม โดยมวตถประสงคเพอแกไขปรบปรงให Operation ดขน การปรบ Revenue Risks ระยะเวลา Contract หรอขอดอยตางๆ ของสญญาเดม ทงนปจจยสาคญของ Franchise Agreement คอความสมพนธระหวาง PTV และ Franchisee (ในฐานะ Government และ Operator) คณ Norman เปน Director ของ Operations Division มเจาหนาทประมาณ 50 คน รบผดชอบ Governance Management Performance และ Co-ordination สาหรบขนสงมวลชน รวมทงการกากบ Franchisee’s Performance Metro Trains บรการเดนรถภายใต Franchise ความยาว Track 830 กโลเมตร จานวนผโดยสาร 228.9 ลานคนตอป หรอประมาณ 400,000 คน/วน บรการ 15 สายทาง 212 สถาน มพนกงาน 3,700 คน (รวมพนกงานขบรถ วศวกรไฟฟาเครองกล ผเชยวชาญดาน Operation และ Customer Service Representatives) เมอพจารณาความตรงเวลาในการใหบรการทผานมา พบวาในป 2011 ซงมการ Strike ของ Driver Union และ Infrastructure Union ทาใหระดบการใหบรการลดตาลงมาก อยางไรกตามไมสามารถปดใหบรการได เนองจากมกฏหมายควบคมและมบทปรบ PTV ตองการใหเอกชนผเดนรถ (Private Operator) ปรบปรง long-standing practices, certain working conditions เพอกาจด unproductive practices และทาใหมการดาเนนงานอยางมประสทธภาพมากขน สหภาพประทวงและเหนวาจะทาใหสามารถเจรจากบรฐบาลได ซงเปนบททดสอบความสมพนธระหวาง PTV กบเอกชนผเดนรถ สดทายรฐบาลกปรบมาตรฐานการใหบรการตอ Operator เพอใหเกด Flexibility ของการดาเนนการ และตอมากกาหนดเปนมาตรฐานในภาพรวม ทงนปจจบน สามารถเดนรถทมความตรงเวลาทระดบ 94% (บางชวงสงสดท 96%) อยางไรกตาม Desired Level อยท 98% แตไมสามารถประสบความสาเรจไดเนองจากปจจยทควบคมไมได เชน Suicides เปนตน


เมอเกดเหต Suicide ตองใชเวลา 2-3 ชวโมงกวาจะกลบมาสการเดนรถปกต นอกจากนยงมสตวและผบกรก (Trespassers) ตามแนวสายทาง การปรบปรงระบบ Signalling เปนเรองสาคญ ซงอยระหวางจดเตรยมดาเนนการในรปแบบ PPP เมอปรบปรงระบบ Signalling แลวมเปาหมายใหเดนรถมความตรงเวลาทระดบ 95% โดยทวไปแลว Benchmark ของระบบอยท 5 นาท สาหรบ PTV 93% - 95% อยในเกณฑทรบได อยางไรกตามในสญญา Franchise เมอป 2009 กาหนดไวท 87% เนองจากเปนระดบท Operator กอนหนานทาไว Metro Trains ใชเงนประมาณ 1 พนลานดอลลารออสเตรเลย ในการเดนรถ โดย 350 ลานดอลลารออสเตรเลย มาจากคาโดยสาร (ประมาณ 30%) และจาก Victoria State Government subsidy 40% PTV จะไดรบงบประมาณ 2.4 พนลานดอลลารออสเตรเลยตอป สาหรบการเดนรถ Metro Train, Tram และ Bus ซงแยกจากการลงทนโครงสรางพนฐานตางๆ

VLine เปนระบบ Regional Network Trains มระยะทางประมาณมากกวา 100 กโลเมตรจาก Melbourne ใชเดนทางเขาสเมองและมผโดยสารเพมขนตงแตป 1990 VLine’s performance ไมเคยเกน 95% อยางไรกตามตงแตป 2013 มการบรหารจดการใหม และตงเปาหมายท 90% - 92% VLine ยงคงเดนรถโดยรฐบาล ใชงบประมาณสาหรบการเดนรถทประมาณ 380 ลานดอลลารออสเตรเลยตอป มงเนนการใหบรการทางไกลดวยรถไฟทเรวขน และมแผนจะตอขยายเสนทางสาหรบการขนสงสนคา

รปแสดง Punctuality ของ Train


Trams ระบบ Tram ใน Melbourne เปนระบบ Tram ทใหญทสดในโลก เดนรถโดยสญญา Franchise เปนระบบขนสงมวลชนหลกในระยะ 10 กโลเมตรจาก City Centre โครงขายจะ mix กบระบบ Road Traffic ตวรถมอายตงแต 70 ป ถง 5 ป มความจตงแต 80 – 200 คน จานวนผโดยสารเพมขนมาโดยตลอด ใชงบประมาณเฉลย 400 ลานดอลลารออสเตรเลยสาหรบการเดนรถตอป Buses ปจจบนม 15 สายทางในเขตเมอง และม 50 สายทางทเปนเสนทางนอกเมอง รฐบาลสนบสนนงบประมาณท 600 ลานดอลลารออสเตรเลยตอปเพอเดนรถ นอกจากนยงมรถโรงเรยนฟรกวา 480 Operators ภายในรฐ Victoria ปจจบนระบบ Bus ยงไมดเทาระบบ Rail การใชงาน Underutilized ทาใหตองมการปรบปรงระบบ รวมทง Redesign routes และ structures เพอทาใหผเดนทางสนใจทจะใชระบบ Bus มากยงขน Franchises & Contracts หลกการ Franchises ของ PTV ไมใช PPP based, Franchises ทงหมดจะอยบนพนฐานของสญญา (Contracts) และขอตกลง (Agreements) ซงจะระบความรบผดชอบของแตละ Party ไวอยางชดเจน ในลกษณะ Framework ทกาหนดโดย PTV ทงน ระบบขนสงมวลชนของ PTV ไมมท Operate โดย PPP Franchisees ไมมความจาเปนตองลงทนดวยเงนทนของตนเองสาหรบโครงขาย แตตองรบผดชอบ Performance, Maintenance of Assets และ Safety PTV จะจาย Franchisee ตามทระบในสญญา และ PTV จะเปนผลงทนเองทงหมด รวมทงรบความเสยงดานรายได อยางไรกตามปจจบนรฐบาลอยระหวางการเจรจาโครงการ PPP กบเอกชนผเดนรถ Metro Rail เพอ Upgrade ระบบ Signalling และเปลยน Rolling Stock สาหรบ Dandenong Corridor Rail มลคาโครงการประมาณ 2.5 พนลานดอลลารออสเตรเลย

รปแสดง Punctuality ของ VLine


- Lesson Learned ในป 1999 รฐบาลพยายาม Franchise ระบบ Rail โดยแบงเปนสอง Operators – North Melbourne, South Melbourne ซงสญญา Franchise ดงกลาวยงตองการให Operators ลงทนจดซอรถเพมดวย ดงนนอาจกลาวไดวาสญญา Franchise นนเปนโครงการ PPP บางสวน คอรฐให Franchisees run ระบบ และใหสทธในการเลอกและจดหา Rolling Stock เพมเตมดวย ปญหาทเกดขนคอสอง Operators เลอกซอรถทแตกตางกน เกดปญหา Delay เนองจากรถทซอมามประตไมเพยงพอตอการขนลงของผโดยสาร นอกจากนยงมคาใชจายเพมเตมอกประมาณ 40 ลานดอลลารออสเตรเลย สาหรบการปรบระบบ Signalling ทมอยใหรองรบกบตาแหนงพนกงานขบรถใหมตามรปแบบ Rolling Stock ท Operator จดหาใหม ในป 2003-2004 เอกชนผเดนรถรายหนง (National Express) ประสบปญหาทางการเงนและลมละลาย (Bankrupt) เปนเหตใหรฐบาลดาเนนการรวมสอง Franchises เปนหนงเดยว และตอง Take over การเงนสาหรบตนทนการจดซอ Rolling Stocks เมอป 1999 - ความแตกตางระหวางรปแบบ Franchise ทผานมากบรปแบบ Franchise ป 2009 รปแบบ Franchise ป 2009 ยงคงใชมาจนถงปจจบน ซงเปนรปแบบทไดรบการพจารณาและปรบปรงจากสญญา Franchise ทผานมาเปนอยางมาก สญญา Franchise ป 2009 ประกอบดวยเอกสารกวา 7,000 หนา ครอบคลมทกดาน เชน ขอกาหนดการเดนรถ การ Leasing Infrastructure เปนตน การใหเขาครอบครองทรพยสนโดยการเชา (Leasing of Assets) ตอ Operator ทาใหจาเปนตองจดทาเอกสารจานวนมาก เพอทจะปองกนในทกดานสาหรบ PTV Project Agreement ซงเปนเอกสารแยกจาก Leasing Agreement จะอธบายวา PTV จะลงทนโครงการอยางไร เชน การกอสรางสถานใหม เปนตน ซงเปน Framework ของทกภาคสวน รวมทงระบผรบผดชอบความเสยงแตละดาน Franchise Agreement มพนฐานจาก Traditional Contract แตจะระบมาตรฐานและวธการ (Standards and Approaches) เพอใหได Expected Outcomes ทสาคญคอจะเนนผลลพธ (Based on Output Specifications) มากวาวธการ รปแบบ Franchise ป 2009 เปนรปแบบ “Relationship-Based” Contract ดงนนในระหวางการดาเนนการตามสญญา PTV กบ Franchisee ตองมการเจรจาและปรกษาหารอกนตลอด ในลกษณะการทางานรวมกน (Partnership) ซงตองไวใจกน เพอใหเกดการพฒนา Standards และ Output อยางตอเนอง PTV จะสอสารกบพนกงานของ PTV วา “Don’t let the contract prevent them from persuing of the right answers” รปแบบสญญา “Master and Slave Contract” ในป 1999 พสจนแลววาไมประสบความสาเรจ การทรฐโยนความรบผดชอบ รวมทงความเสยงทงหมดใหเอกชน จนทาใหเอกชนลมละลายในป 2003 ซงสดทายแลวกเปนรฐทตองเขาไปรบผดชอบความลมเหลวและภาระหนดงกลาว สงสาคญคอรฐจะตองรวารฐตองการ Output อะไร และตองทาสญญาใหม Flexibilities ภายหลงสญญามผลบงคบใช เนองจากในอนาคตมความไมแนนอนและอาจเกดเรองคาดไมถงเสมอ คณ Norman ยงใหความเหนวา ควรกาหนด Benchmark บางสวนในลกษณะ Flexible และพจารณา Update ทกป


ระยะเวลาสญญากมความสาคญ ปจจบนกาหนดไวท 8 ป และ Franchisee มโอกาสเจรจาตออายสญญาอก 7 ป กอน หากชวงอายสญญาทา Performance ด อยางไรกตามระยะเวลาสญญา 30 ป นนยาวไป ออสเตรเลยไมมกฎหมาย PPP เฉพาะ ทงน PTV มโครงการ PPP คอ Southern Cross Station ในกรณท PTV ตองการขยายขอผกพนทางการเงน PTV ตองขออนมตจาก Cabinet อยางไรกตามหาก PTV จะเปลยนแปลงหรอแกไขขอสญญาดานตางๆ ทไมเกยวของกบการเงน PTV ไมจาเปนตองขออนมตจากคณะรฐมนตร กรณของ Southern Cross Station สรางโดย PPP Scheme (ระยะเวลาสญญา 30 ป) ลงทนโดย Pension Funds ซงเปนผรบผดชอบ risks ทงหมด PTV จะจาย Availability Payment (คอคาใชจายท PTV จายสาหรบการ Maintenance ของ long-term assets ในลกษณะ escrow account) ตามทตกลง โดยเปนจานวนนอยในปแรกๆ และมากขนตามจานวนปสญญา (30 ป) อยางไรกตามทดนยงคงเปนของรฐและทกอยางจะตองกลบคนเปนของรฐภายหลงสญญา PPP ทงนไมม Profit Sharing รายไดจาก Retail ทงหมดจะเปนของผลงทน นอกจากน PTV จะจายคา Operate สถาน (คาใชจายทวไป เชน การทาความสะอาด ระบบความปลอดภย และคาไฟฟา เปนตน) ประมาณ 40 ลานดอลลารออสเตรเลย PTV จะควบคมและกากบดแล Operating Performance โดย KPIs หาก Operator มปญหาการดาเนนการ ทรพยสนทงหมดจะกลบมาเปนของ PTV การคดเลอกเอกชนจะพจารณาจาก VfM ผไดรบการคดเลอกจะเสนอ Commercial Return ดทสด ในตนทนทตาสด - Criteria การพจารณาคดเลอก Operator จะพจารณาจาก Operator ทมประวตดในการเดนรถและเสนอราคาทเหมาะสม (Reasonable Price) เกณฑอกดานหนงคอ “Proven Interest in Partnering” กบ PTV โดย PTV ไดวาจางนกจตวทยา (Psychologists) ทาหนาทตรวจสอบและยนยนความจรงใจ (Sincerity) และ Commitment ในการเปนหนสวนกนของแตละ Bidder นอกจากนยงมเกณฑอนๆ เชน Price, Innovation, Engineering Proposals, Problem-Solving Ability, Transparency และ Accountability - ประเดนอนๆ สาหรบ PTV การให Operator เชาใช Infrastructure เพอใหเกดความมนใจวา Operator จะบารงรกษาและดแล Infrastructure เหลานนอยางมประสทธภาพ อยางไรกตามทดน ตวรถ สถาน และทรพยสนอนๆ ทงหมดยงเปนของ PTV นอกจากน PTV ยงใหสทธ Franchisee ทจะใหเชาตอพนท Retail รายไดจาก Farebox จะถกแบงไปยง Operators ดงน 40/30/30: Train/Tram/Bus กรณเกดความเหนไมตรงกนในการจดหา Rolling Stock ระหวาง PTV และ Operator ซงเคยเกดขนแลว ปจจยดานความปลอดภยจะถกนามา Veto PTV’s Terms and Conditions เมอพจารณารอบดานแลว PTV อาจลงทนในรถท Operator ไมเหนดวย อยางไรกตามทง PTV และ Operator ตองเหนดวยตาม Lower Performance Targets ทเกดขนอนเนองมาจากรถทลงทนนน การเจรจาตอรองควรกระทาอยางตอเนอง ไมควรใสรายละเอยดทกอยางในสญญา ควรเปดโอกาสใหมความยดหยนของสญญา (Flexibilities) เพอใชในการตอรอง


ตารางแสดงการเปรยบเทยบ Key Features ของสญญา Franchise ป 1999, 2004 และ 2009

ทมา : 6) Franchising Passenger Rail Services in NSW: Options for Reform by Aegis Consulting Australia and Infrastructure Partnership Australia


Network Development Plan – Metropolitan Rail โดยคณ Huw Millichip – Manager Service Planning คณ Huw ไดอธบายการวางแผนโครงขายระบบขนสงในเขตเมอง (Metropolitan Network) ซงปจจบนประกอบดวย Train (5 สายทาง) Tram (29 สายทาง) และ Bus (358 สายทาง) ดงนนการวางแผนตองพจารณาใหทก Mode เชอมโยงกนอยางมประสทธภาพ ผเดนทางสามารถเดนทางไดอยางสะดวกและปลอดภย การวางแผนจะแบง Service เปนระดบในลกษณะ Service Hierarchy พจารณา Demand แลวจดทา Network Development Plan เปนเอกสาร โดย Update ขอมลทกป โครงการสาคญในปจจบนของ Victorian Rail Network คอ Regional Rail Link ซงเปนโครงการทแบงแยก Track ระหวาง Regional Line กบ Metropolitan Line (ปจจบนใช Track รวมกน) เมอโครงการแลวเสรจจะทาใหโครงขายรถไฟภายใน Metropolitan มความจมากขนและ Reliability สงขน ผใชบรการในเขตเมองในชวงเวลา 10 ปทผานมา เพมเฉลย 8% ตอปและคาดการณวาจะเพมขนประมาณ 4% จนกระทงป 2021 การวางแผนจะคานงถง Customer เปนหลก แนวทางแกไขปญหาแบงเปน 3 รปแบบ คอ Pricing and Operational Efficiencies, Strategic Infrastructure Changes และ Major Infrastructure Upgrades and New Technologies แผนโครงขายแบงเปน 4 Phases ดงน ระยะท 1 Overcoming Constraints (2012-2016) – ไดรบงบประมาณแลวทกโครงการ ระยะท 2 Introducing a Metro-Style System (within 10 years) – มแนวคดการพฒนาทางธรกจแลว ระยะท 3 Extending the Network (within 15 years) – อยระหวางการความเหมาะสม (Feasibility Study) ระยะท 4 Further Growth (within 20 years) การวางแผนโครงขายขนสงโดย PTV จะดาเนนงานควบคกบหนวยงานทวางแผนดานผงเมอง เพอใหแผนการพฒนาเมองและแผนการพฒนาระบบขนสงสอดคลองไปในทศทางเดยวกน นอกจากนยงเปดโอกาสใหประชาชนแสดงความคดเหนตอแผนการพฒนา เพอรบร Feedback สาหรบการทา Feasibility Study จะดาเนนการโดย PTV เปนหลก อยางไรกตาม PTV จะวาจาง Consultant ดาเนนการเปนรายโครงการทเปนเทคนคเฉพาะ เชน การออกแบบ เปนตน ทงนการประเมนโครงการจะพจารณาจากปจจยหลายปจจยประกอบกน B/C Ratio เปนปจจยทนามาพจารณา ซงอยางนอยควรมคาไมตากวา 1.1 – 1.4

Fares and Revenue Protect โดยคณ Dean Purkis – General Manager – Fares, Revenue Protection and Security คณ Dean ไดนาเสนอวา Myki Card เปนระบบตวรวมของรฐ Victoria ทนามาใชสาหรบรถไฟ รถราง และรถบสใน Melbourne ซงรวมระบบรถไฟทางไกล และรถบสในบางเมองหลก อตราคาโดยสารเปนระบบอตราคาโดยสารรวมแบบ Multi-modal (free transfers) แบงเปน 13 โซน (โซน 1-2 อยใน Melbourne) ตามระยะทอยในระบบ (เชน 2 ชวโมง, 1 วน หรอระยะเวลาทกาหนด) โดยทวไปแลวอตราคาโดยสารจะเพมขนตาม Inflation ทกวนท 1 มกราคม สามารถ Download ขอมล Victorian Fares and Ticketing Manual ไดท ptv.vic.gov.au/tickets/victorian-fares-and-ticketing-manual/


อตราคาโดยสารจะลดราคา 50% สาหรบเดก นกเรยน ผสงอาย และ Socially disadvantaged (เชน ผมรายไดตา) นอกจากนยงมบคคลบางกลมสามารถเดนทางฟร เชน พนกงาน Public transport ผพการ ตารวจ และทหารผานศก เปนตน ระบบตวรวม Myki คดเปน 95% ของคาโดยสารทงหมด แบงเปน Myki Money และ Myki Pass รวมทงม Myki Visitor Pack รายไดจากคาโดยสารในรฐ Victoria มากกวา 730 ลานดอลลารออสเตรเลยตอป สาหรบในเขตเมองรายไดจากคาโดยสารจะถกแบงเปน - Metro Train – 40% - Yarra Trams – 30% - Victorian Government (Bus) – 30% วธการการปองกนการเลยงการจายคาโดยสาร ดาเนนการโดยจดใหมระบบตวท User-friendly จดใหม Station ticket barriers และเจาหนาทตรวจจบ มกาหนดบทปรบ (212 ดอลลารออสเตรเลย) และการออกโปรโมชนราคาคาโดยสาร

ขอมลทวไป โดยคณ Mark Wild – PTV CEO คณ Mark ไดใหขอมลทวไปเกยวกบ PTV สรปวาการดาเนนงานระบบขนสงมวลชนใหประสบความสาเรจในรฐ Victoria คอ 1) Privatisation โดยการพฒนาระบบ Franchising ตงแตป 1998 2) การจดใหม Single Transit Authority อยาง PTV ทาใหการวางแผนและดาเนนงานโครงการดานระบบขนสงมวลชนในรฐ Victoria เปนหนงเดยว นอกจากน คณ Mark ยงใหความเหนวาการดาเนนงานของ PTV จะยด Customer เปนหลก และเปน Singular Accountable Authority

รปแสดงพนททใชระบบตวรวม Myki


คณ Mark ยงใหความเหนวาเปนสงทดทใหสทธตอ Franchisee ในการพฒนาเชงพาณชยภายในสถาน เชน การตดตงปายโฆษณา การใหเชาพนทรานคา เปนตน และจากประสบการณการดาเนนงานของ MTM (Franchisee) พบวาประสบความสาเรจอยางมากจากการโฆษณา อยางไรกตาม PTV ไมไดเปนผพฒนาเชงพาณชยโดยตรง คณ Mark กลาววาปญหาหลกของการ Privatisation คอ Travel Demand Forecast ทไมถกตอง การจดสรรรายไดจาก Farebox และการออกแบบความจระบบใหสอดคลองกบ Demand การจดทา Demand Forecast ดาเนนการโดย PTV (ไมจาง Consultant ดาเนนการ) ทงน Core Compentency ของ PTV คอ Information และ Planning คณ Mark ยงใหความเหนเพมเตมวาเพอใหการวางแผนระบบขนสงมวลชนมประสทธภาพและเหมาะสมทสด หนวยงานตองดาเนนการดาน Planning เอง คณ Mark ใหขอมลวา การท Customer สนบสนนการ Privatisation เนองจากการเดนรถไฟ On time และตนทนถกลง

Myki visitor pack โดยคณ Kaye Tuddenham – Brand & Customer Information Manager Myki visitor pack เรมพฒนามาตงแต 2011 และเรมจาหนายในป 2012 ปจจบนสามารถซอไดทสถานทตางๆ กวา 100 แหง จาหนายไปแลวกวา 220,000 ชด โดยออกเปนโปรโมชนและรวมมอกบพนธมตรทเปนสถานททองเทยวสาคญของเมอง นอกจากนยงเสนอจาหนายใหผเขารวมสมมนาหรอ Special Events ในราคาพเศษ คณ Adrian ยงใหคาแนะนาวาการดาเนนการตวรวม ขอสาคญคอทาใหโครงสรางอตราคาโดยสารงายทสด (Simplify Fare Structure) และการ Integrated Fare ระหวาง Mode

Product Development Strategy โดยคณ Adrian Webb – Product Development Manager คณ Adrian อธบายวารบผดชอบการพฒนาระบบเพอใหรองรบความตองการของลกคา วตถประสงคหลกคอการสงเสรมใหมาใชระบบขนสงมวลชนมากยงขน วธการตางๆ ถกนามาใช เชน การลดราคาคาโดยสารในชวงวนหยด การใหโดยสารฟรในชวงวนหยด การออก Voucher สาหรบการโดยสารฟร เปนตน

Resolves an existing problem or issue

Low cost opportunity to grow

patronage and revenue

Addresses a perceived limitation

of the public transport network

รปแสดงแนวคด Product Development


4.4 เยยมชม Southern Cross Station (วนจนทรท 31 มนาคม 2557) Southern Cross Station คอโครงการ PPP ใน Melbourne เปนสถานรถไฟขนาดใหญใจกลางเมอง ทเปน Intermodal Hub และมการพฒนาเชงพาณชยภายในสถาน

รปแสดง Southern Cross Station


5. สรปผลทไดรบจากการศกษาดงาน

การดาเนนงานทงท Transport for NSW และ Public Transport Victoria ตางใหความสาคญกบ Customer ซงหมายถงผเดนทางทใชระบบขนสงในความรบผดชอบ รฟม. ควรนาแนวคดดงกลาวมาประยกตใช โดยใหคดวาผใชบรการหรอประชาชนทเกยวของคอลกคา (Customer) และตองทาใหลกคาเกดความพงพอใจสงสด

การวางแผนขนสงทดและมประสทธภาพจะตองพจารณาอยางรอบดาน และพจารณาทกระบบการขนสงรวมกนในลกษณะบรณาการ รฟม. ควรออกแบบใหระบบในความรบผดชอบสามารถเชอมตอกบระบบอนๆ ไดโดยงาย และมระบบ Intermodal Transfer Facilities (ITF) ทเหมาะสม

การวางแผนตองจดทาเปนแผนแมบท แลวจดทาเปนเอกสารเผยแพร รวมทงเผยแพรในสอประชาสมพนธตางๆ เชน Website หนวยงาน เปนตน เพอใหประชาชนสามารถรบรและให Feedback นอกจากน ขอมลอนๆ เชน ผลการสารวจความพงพอใจ รายงานสถตตางๆ กควรจดทาเปนเอกสารเผยแพรตอสาธารณะ

การคดเลอกระบบขนสงมวลชนควรเลอกใหเหมาะสมกบ Demand ลกษณะทางกายภาพ และพฤตกรรมการเดนทาง ในเมองซดนยเลอกระบบ Light Rail เปนระบบขนสงมวลชนสายรอง ในขณะทเมองเมลเบรนเลอกระบบรถราง ซง รฟม. อาจพจารณาเลอกระบบ Monorail หรอระบบอนๆ ทเหมาะสม อยางไรกตามควรคานงถงความยงยนของเทคโนโลยของระบบทเลอกประกอบดวย

ระบบ Mass Rapid Transit ในกรงเทพ เปนระบบทดมาก อยางไรกตาม ในความเหนผเดนทางตางชาตพบวาการเดนทางเชอมตอระหวางระบบยงไมสะดวก (เชน จากรถไฟใตดนไปรถไฟยกระดบ (BTS) เปนตน) ควรปรบปรงใหมทางเชอมและระบบปายทเขาใจงาย

การวางแผนควรดาเนนการโดยหนวยงานตนเองใหมากทสด การจดทา Travel Demand Forecast หนวยงานดานการวางแผน รวมทง รฟม. กควรดาเนนการโดยหนวยงานตนเอง

ปจจบนระบบรถไฟใน Sydney สามารถเดนรถทมความตรงเวลาทประมาณ 94% โดยมเกณฑทยอมรบไดท 92% ในขณะทระบบ Metro ใน Melbourne สามารถเดนรถทมความตรงเวลาทระดบ 94% อยางไรกตามสาหรบ Public Transport Victoria ความตรงเวลาท 93% - 95% เปนเกณฑทยอมรบได

รฟม. ควรใหความสาคญเรองขอมล โดยเฉพาะอยางยงขอมลเกยวกบการเดนรถ ในชวงแรก รฟม. ควรไดรบมอบหมายใหเดนรถเอง เพอทาใหไดทราบขอมลการเดนรถทแทจรง

ระบบตวโดยสารทเปนระบบตวรวม ซงสามารถใชระหวางระบบการขนสงสาธารณะ (รถไฟ รถโดยสารประจาทาง และรถราง) ทาใหผเดนทางไดรบความสะดวกในการเดนทาง เปนการสงเสรมการใชระบบขนสงสาธารณะ ทงนปจจยสาคญททาใหระบบตวรวมประสบความสาเรจ คอการทาใหเกดอตราคาโดยสารรวมดวย ซงผโดยสารเสยคาแรกเขาเพยงครงเดยว โดยไมตองเสยคาเปลยนถายระบบ และควรออกแบบรปแบบอตราคาโดยสารใหไมยงยากซบซอนและเขาใจงายทสด

นอกจากบตรโดยสารสาหรบผเดนทางประจา ควรจดทา Visitor Pack สาหรบผเดนทางทองเทยวหรอเดนทางเพอธรกจระยะสน โดยประกอบดวยขอมลบตรโดยสาร แผนท และวธการเตมเงน


ควรสงเสรมใหผเดนทางโดยรถยนตสวนบคคลเปนหลกปรบเปลยนมาใชระบบขนสงมวลชน จดใหมกลยทธเพอใหผเดนทางไดมโอกาสทดลองใชระบบขนสงมวลชน เชน คาโดยสารฟรสาหรบการเดนทางขนสงมวลชนในชวงวนหยด เปนตน

ควรสงเสรมใหใชจกรยานเปนวธการเดนทางจากบานไปสถานรถไฟฟา โดยบนขบวนรถควรอนญาตใหนาจกรยานขนบนขบวนรถพรอมผโดยสารได นอกจากนควรจดใหมพนทจอดรถจกรยานทเหมาะสมในทกสถานรถไฟและสถานขนสงสาธารณะอนๆ

รปแบบ Franchise เปนสญญาระหวางรฐและเอกชนเพอการเดนรถ ประสบความสาเรจมากท Melbourne กอใหเกดความพงพอใจตอลกคา เนองจากการเดนรถมประสทธภาพมากยงขน สามารถเดนรถโดยม Punctuality สงขน และตนทนตาลง ซง รฟม. อาจพจารณารปแบบดงกลาวมาประยกตใช จงควรศกษารายละเอยดการดาเนนการตอไป

การทมหนวยงานเพยงหนงเดยวรบผดชอบระบบขนสงมวลชนทงหมด จะทาใหการวางแผนและดาเนนงานดานการขนสงมวลชนเปนไปในทศทางเดยวกน เกดการเชอมโยงขอมลระหวางกนและสามารถกาหนดอตราคาโดยสารรวมได


6. ภาคผนวก

6.1 ภาคผนวก 1 : กาหนดการเดนทางไปศกษาดงานการพฒนาระบบตวรวมและการพฒนาอสงหารมทรพยบรเวณระบบรถไฟฟา ของคณะกรรมการ รฟม. ณ ประเทศออสเตรเลย

วนพธท 26 มนาคม 2557 16.30 น. คณะพรอมกนทสนามบนสวรรณภม 19.10 น. ออกเดนทางโดยสายการบนไทย เทยวบนท TG 475

วนพฤหสบดท 27 มนาคม 2557 08.30 น. เดนทางถงทาอากาศยานคงฟอรดสมทธ นครซดนย ประเทศออสเตรเลย บาย เยยมชมระบบการวางผงเมองและการจราจรของเมองซดนย

เขาสทพก

วนศกรท 28 มนาคม 2557 เชา เยยมชมบรเวณ Central Station, RMC และ ICON บาย ศกษาดงานท Transport for NSW


วนเสารท 29 มนาคม 2557 เชา ศกษาวฒนธรรมและเยยมชมสถานทสาคญ บาย เดนทางสเมองแคนเบอรรา


วนอาทตยท 30 มนาคม 2557 เชา เยยมชมระบบการวางผงเมองนครแคนเบอรรา และการบรหารจดการ 14.30 น. เดนทางเขาสทาอากาศยานเมองแคนเบอรรา เพอเดนทางไปยงเมองเมลเบรน 17.10 น. ออกเดนทางจากทาอากาศยาน เมองแคนเบอรรา ไปยงเมองเมลเบรน โดยสายการบน แควนตส แอรเวย เทยวบน QF 819 18.20 น. เดนทางถงทาอากาศยานนานาชาต เมองเมลเบรน


วนจนทรท 31 มนาคม 2557 เชา เยยมชมระบบขนสงมวลชนในเมอง โดยเจาหนาทจาก Public Transport Victoria บาย ศกษาดงานท Public Transport Victoria และเยยมชม Southern Cross Station



วนองคารท 1 เมษายน 2557 เชา-บาย ศกษาวฒนธรรมและเยยมชมสถานทสาคญ รวมทงการบรหารจดการเมอง ระบบการจราจร และขนสง และการพฒนาอสงหารมทรพยบรเวณระบบรถไฟฟา เขาสทพก

วนพธท 2 เมษายน 2557 เชา ศกษาการวางผงเมอง รวมทงแนวทางการจดระบบขนสงมวลชนควบคไปกบการพฒนาเมอง บาย เยยมชมการพฒนาพนทบรเวณ Harbour town (Docklands) 20.30 น. เดนทางเขาสทาอากาศยานนานาชาต เมองเมลเบรน

วนพฤหสบดท 3 เมษายน 2557 00.30 น. ออกเดนทางกลบสกรงเทพ โดยสายการบนไทย เทยวบนท TG 462 06.00 น. เดนทางถงสนามบนสวรรณภม


6.2 ภาคผนวก 2 : รายนามคณะเดนทางศกษาดงานฯ ณ ประเทศออสเตรเลย ระหวางวนท 26 มนาคม - 3 เมษายน 2557

1 นางสาวรชน ตรพพฒนกล ประธานกรรมการ รฟม. 2 นายพงศธร คณานสรณ กรรมการ รฟม. 3 นายพงษภาณ เศวตรนทร กรรมการ รฟม. 4 นายพงษไชย เกษมทวศกด กรรมการ รฟม. 5 นางปราณ สรวฒน กรรมการ รฟม. 6 นายวนย ดารงมงคลกล กรรมการ รฟม. 7 นายสนทร ทรพยตนตกล กรรมการ รฟม. 8 นายจฬา สขมานพ กรรมการ รฟม. 9 นายปรเมธ วมลศร กรรมการ รฟม. 10 นายชศกด เกว กรรมการ รฟม. 11 นายเพมศกด สจจะเวทะ กรรมการ รฟม. 12 นายประพนธ วงศวเชยร อนกรรมการกลนกรองและพจารณาเสนอ

ความเหนแกคณะกรรมการ รฟม. 13 นายปราโมทย อนสวาง อนกรรมการกลนกรองและพจารณาเสนอ

ความเหนแกคณะกรรมการ รฟม. 14 นายอนนต สรแสงทกษณ อนกรรมการกลนกรองและพจารณาเสนอ

ความเหนแกคณะกรรมการ รฟม. 15 นายเสาวณต เหลองอรณรง อนกรรมการกลนกรองและพจารณาเสนอ

ความเหนแกคณะกรรมการ รฟม. 16 นางสาวดชน เออชเกยรต อนกรรมการพฒนาธรกจ 17 นายยงสทธ โรจนศรกล ผวาการ รฟม. 18 นายรณชต แยมสอาด รองผวาการ (ปฏบตการ) รฟม. 19 นายธนสาร สรวฒกล หวหนาเจาหนาทดานการเงน รฟม. 20 นายธรพนธ เตชะศรนกล ผชวยผวาการ รฟม. 21 นางณฐมณ บนนาค ผอานวยการสานกผวาการ รฟม. 22 นางพรทพย เจรญรงรตน ผอานวยการสานกตรวจสอบ รฟม. 23 นายธนะรตน อนชยยะ ผอานวยการกองบรหารธรกจและสนทรพย รฟม. 24 นางมลทรา ลกษณะสรศกด ผอานวยการกองอานวยการ รฟม. 25 นายณฐภทร อณหคงคา หวหนาแผนกกากบการเดนรถ 1 รฟม. 26 นางสาวอญชล เจนพานชทรพย หวหนาแผนกวเคราะหโครงการ รฟม.

Documents

รายงานการศึกษาดูงานกา รedoc.mrta.co.th/HRD/Attach/1447981563_1.pdf · F:\วาระดูงาน AUS\เอกสารแนบ\รายงานดูงานออสเตรเล