การพฒนาชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

เยาวมาลย อรญ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

พ.ศ. 2561

The Development of Learning Package Using Think-Pair-Share Technique to Enhance Science Process Skills for Pratomsuksa 6 Students

Yaowamarn Arun

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements For the Degree of Master of Education

Department of Curriculum and Instruction College of Education Science, Dhurakij Pundit University

2018

ฆ 

หวขอวทยานพนธ การพฒนาชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

ชอผเขยน เยาวมาลย อรญ อาจารยทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.อญชล ทองเอม สาขาวชา หลกสตรและการสอน ปการศกษา 2560

บทคดยอ

การวจยเชงทดลองน มวตถประสงคเพอ 1) พฒนาชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน(Think-Pair-Share) สาหรบนกเรยนช นประถมศกษาปท 6 2) สงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 3) ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร 4) ศกษาความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร กลมเปาหมาย นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานบอพระ ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จานวน 1 หองเรยน 20 คน ซงไดจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เครองมอในการวจย ไดแก 1) ชดกจกรรม 2) แบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 3) แบบประเมนพฤตกรรมการเรยนร 4) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร 5) แบบสอบถามความพงพอใจ สถตทใชในการวเคราะห ไดแก คารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจยพบวา 1) ประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนกบเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) มคาเทากบ 80.33/80.00 2) ภาพโดยรวมนกเรยนสวนใหญมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรอยในระดบดมาก และพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) นกเรยนทกคนมคะแนนพฤตกรรมการเรยนรระดบดมาก 3) นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงใชชดกจกรรมการเรยน ผานเกณฑไมตากวารอยละ 80 จานวน 14 คน คดเปนรอยละ 70 และมนกเรยนไมผานเกณฑ จานวน 6 คน คดเปนรอยละ 30 4) นกเรยนมความพงพอใจตอชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ภาพโดยรวมอยในระดบมากทสด (Mean = 4.70, SD = 0.495) คาสาคญ: พฒนาชดกจกรรม, เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน, สงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

ง  

Thesis Title The Development of Learning Package Using Think-Pair-Share Technique to Enhance Science Process Skills for Pratomsuksa 6 Students

Author Yaowamarn Arun Thesis Advisor Asst. Prof. Dr. Anchali Thongaime Department Curriculum and Instruction Academic Year 2017

ABSTRACT

The objectives of this experimental research were; 1) to develop a Think-Pair-Share based learning set in Science for Pathom 6 students, 2) to enhance skills in scientific process, 3) to study learning achievement in Science, and 4) to study students’ satisfaction towards the activity-based-learning set in Science. The target group was 20 Pathom 6 students of Ban Bo Phra School in semester 2 of academic year 2017, obtained by purposive sampling. The research instruments consisted of; 1) an activity based learning set, 2) an evaluation for skills in scientific process, 3) an evaluation for learning behavior, 4) a learning achievement test in Science, and 5) a questionnaire for satisfaction. The data were analyzed by percentage, mean, and standard deviation.

The results of the study found that: 1) The efficiency value of the Think-Pair-Share based learning set was at 80.33/80.00, 2) Skills in scientific process and learning behavior by Think-Pair-Share based learning set of majority of students were at the high level, 3) 14 student (70%) had score higher than 80% after using the Think-Pair-Share based learning set, and 6 students (30%) obtained score lower than 80%, and 4) students’ satisfaction towards the Think-Pair-Share based learning set in Science was at the high level overall (Mean = 4.70, SD = 0.495). Keywords: Activity-based-learning set development, Think-Pair-Share techniques, Scientific process skills enhancement

จ

กตตกรรมประกาศ วทยานพนธฉบบนสาเรจลลวงไดดวยดเพราะไดรบความกรณาจาก ผศ.ดร.อญชล ทองเอม อาจารยทปรกษาทใหคาปรกษา คาแนะนาทเปนประโยชนอยางยงไดตรวจสอบและแกไขขอบกพรองของงานวทยานพนธ ตลอดจนใหความชวยเหลอในกระบวนการดาเนนการวจยมาตงแตตนจนสาเรจ ทาใหงานวทยานพนธมคณคา ผวจยขอขอบพระคณดวยความเคารพอยางสง ขอขอบพระคณ ศาตราจารยกตตคณ ดร. ไพฑรย สนลารตน ประธานกรรมการสอบวทยานพนธ ผชวยศาสตราจารย ดร.วภารตน แสงจนทร ดร.ไพทยา มสตย และดร.สรรตน ศรสอาด ทเมตตาเปนคณะกรรมการสอบวทยานพนธ และไดใหคาปรกษาพรอมทงชแนะแนวทางทเปนประโยชนสงผลใหวทยานพนธนสาเรจเรยบรอย ผวจยขอกราบขอบพระคณไว ณ ทนดวยความเคารพยง ขอขอบพระคณ อาจารยวสทธ ตรเงน ดร.รมยมาศ จนทรขาว และคณครรตนาภร เกอเดช ทเมตตาตรวจสอบเครองมอการวจย ในครงน ขอขอบคณ คณาจารยผประสทธประสาทวชาความรทกทาน ตลอดทงเจาหนาทผทเกยวของทมไดกลาวนามไว ณ ทน

ขอขอบคณผบรหารสถานศกษา และคณะครโรงเรยนบานบอพระ ทอนญาตใหผวจยดาเนนการวจยจนทาใหงานวจยเสรจสนในเวลาอนจากด ขอขอบพระคณพอแม ญาตพนอง รวมทงเพอนๆ ทเปนกาลงใจมาโดยตลอดการทาวทยานพนธครงนจนสาเรจลลวงไปดวยด คณคาและประโยชนของวทยานพนธฉบบน ขอมอบเปนเครองสกการะแกคณบดามารดา ครอาจารยทกทานทกรณาวางรากฐานการศกษาใหแกผวจยดวยดเสมอมา

เยาวมาลย อรญ

ฉ 

 

สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย ฆ บทคดยอภาษาองกฤษ ง กตตกรรมประกาศ จ สารบญตาราง ฌ สารบญภาพ ญ บทท

1. บทนา 1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคของการวจย 3 1.3 สมมตฐานของการวจย 3 1.4 ขอบเขตของการวจย 4 1.5 นยามศพทเฉพาะ 4 1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 5

2. แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ 2.1 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 7 2.2 การเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร 13 2.3 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 20 2.4 ชดกจกรรม 28 2.5 การเรยนรแบบรวมมอ 38 2.6 พฤตกรรมการเรยน 48 2.7 ผลสมฤทธทางการเรยน 49 2.8 ความพงพอใจ 51 2.9 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 53 2.10 กรอบแนวคดการวจย 57

3. ระเบยบวธวจย 3.1 กลมเปาหมาย 58 3.2 เครองมอทใชในการวจย 58

ช 

 

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

3.3 การสรางเครองมอในการวจย 59 3.4 ขนตอนการเกบรวบรวมขอมล 64

3.5 การวเคราะหขอมล 65 3.6 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 65

4. ผลการศกษา 4.1 ประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนกบเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน

(Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 70

4.2 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จากการเรยนดวยชดกจกรรม และพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว- คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) 72 4.3 ผลสมฤทธทางการเรยนหลงใชชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-

คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ในการเรยนวชาวทยาศาสตร 78 4.4 ความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-

คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 80

5. สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 5.1 สรปผลการวจย 87 5.2 อภปรายผล 88 5.3 ขอคนพบจากการวจย 90 5.4 ขอเสนอแนะ 90 บรรณานกรม 92 ภาคผนวก 100 ก ตวอยางแผนการจดการเรยนร 101

ข ตวอยางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษา ปท 6 105

ซ 

 

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

ค ความสอดคลองของชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนค คดเดยว-คดค-คดรวมกน เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 107

ง ความสอดคลองของแบบทดสอบระหวางเรยนจากชดกจกรรมการเรยนร วชาวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 111

จ ความสอดคลองของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน รายวชา วทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 115

ฉ ความสอดคลองของแบบสอบถามความพงพอใจตอชดกจกรรมการเรยนร วชาวทยาศาสตร โดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน เพอสงเสรมทกษะ กระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 118

ประวตผเขยน 121

ฌ 

 

สารบญตาราง ตารางท หนา 4.1 แสดงคาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-

คดรวมกน (Think-Pair-Share) สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 70 4.2 แสดงคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 6 จากการเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค- คดรวมกน (Think-Pair-Share) นกเรยนจานวน 20 คน 72 4.3 แสดงคะแนนพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว นกเรยนจานวน 20 คน 74 4.4 แสดงคะแนนพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดค นกเรยนจานวน 20 คน 75 4.5 แสดงคะแนนพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดรวมกน นกเรยนจานวน 20 คน 76 4.6 แสดงคะแนนพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน นกเรยนจานวน 20 คน 77 4.7 แสดงคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงใชชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนค

คดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ในการเรยนวชาวทยาศาสตร นกเรยนจานวน 20 คน 78

4.8 แสดงระดบความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนค คดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) 80

ญ 

 

สารบญภาพ

ภาพท หนา 2.1 กรอบแนวคดในการวจย 57

 

  

บทท 1 บทนา

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา

จากการเปลยนแปลงของสงคมโลกทเกดขนอยางรวดเรวมากในปจจบน ไมวาจะเปนดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง การสอสาร เทคโนโลย การศกษา เปนตน ประเทศไทยซงเปนหนงในสงคมโลกจงควรมการพฒนาประเทศเพอกาวใหทนความเปลยนแปลงตางๆ ทเกดขน โดยดานทควรพฒนาปรบปรงแกไขอยางเรงดวนดานหนงคอดานการศกษา เพราะการศกษานบเปนรากฐานทสาคญในการพฒนาประเทศ เปนเครองมอในการพฒนาคณภาพคนอนเปนทรพยากรทสาคญของประเทศ การจดการศกษาจงมความสาคญมากและตองมการพฒนาใหทนสมยอยเสมอ

วทยาศาสตรนบเปนวชาหนงทมความสาคญมาก มบทบาทสาคญในสงคมโลกปจจบนและอนาคต (กระทรวงศกษาธการ, 2551, น. 92) เพราะวทยาศาสตรเปนวชาทศกษาสงทอยรอบตวซงมความเกยวของกบทกคนทงในชวตประจาวนและการงานอาชพตางๆ ตลอดจนเทคโนโลย เครองมอเครองใชและผลผลตตางๆ ทมนษยไดใชเพออานวยความสะดวกในชวตและการทางาน ลวนเปนผลของความรวทยาศาสตรผสมผสานกบความคดสรางสรรคและศาสตรอนๆ นอกจากนการเรยนวทยาศาสตรยงชวยใหมนษยไดพฒนาวธคด ทงการคดวเคราะห คดสรางสรรค คดเปนเหตเปนผล มทกษะสาคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยางเปนระบบ ดงนนทกคนจงจาเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร เพอทจะมความรความเขาใจในธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขน สามารถนาความรไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค และมคณธรรม เพอเปนรากฐานในการดาเนนชวตอยางรเทาทน และนาไปสการพฒนาทย งยน (รง แกวแดง, 2543, คานา)

แตเมอพจารณาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร พบวานกเรยนจานวนมากมคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนคอนขางตา ผลการเปรยบเทยบผลการทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ปการศกษา 2554 – 2557 คะแนนวชาวทยาศาสตรระดบชนประถมศกษาปท 6 ปการศกษา 2554 ไดคะแนนรอยละ 40.45 ปการศกษา 2555 ไดคะแนนรอยละ 36.09 ปการศกษา 2556 ไดคะแนนรอยละ 36.30 และปการศกษา 2557 ไดคะแนนรอยละ 40.97 (ผลการประเมนคณภาพผเรยนระดบชาต ปการศกษา 2557)

2  

ผวจยในฐานะผสอนวชาวทยาศาสตรชนประถมศกษาปท 4 – 6 พบวา สาเหตอาจเนองมาจากเนอหาทสอนมปรมาณมาก นกเรยนไมสามารถเรยนรไดทงหมด และเนอหาในแตละชนไมตอเนอง บางเรองเรยนในชนประถมศกษาปท 4 แลวขามไปเรยนชนประถมศกษาปท 6 จงไมสามารถกระตนการเรยนรของนกเรยนได การเรยนการสอนทเนนเนอหามากเกนไปทาใหนกเรยนรสกเบอหนาย วธสอนของครผสอนบางคนขาดอปกรณและสอทจะมาดงดดทาใหนกเรยนสนใจการเรยน นอกจากนยงพบวา นกเรยนขาดทกษะการทางานรวมกนซงถอเปนทกษะทสาคญในศตวรรษท 21 จากการสงเกตพบวา การทางานเปนกลมของนกเรยน นกเรยนมกเกยงกนทางานโดยใหคนใดคนหนงในกลมทางานเพยงคนเดยว ขาดความรวมมอและการมสวนรวมในการทางาน ซงเปนการปฏบตจรงและสามารถนาไปใชในชวตประจาวนไดดวย เชน ความสามารถในการสอสารถายทอดขอมล การรบฟงความคดเหนของผอน การสนบสนนการทางานเพอเปาหมายของความสาเรจ เปนตน

จากสภาพปญหาดงกลาว การจดการเรยนรจงควรมงเนนทนกเรยนเปนสาคญ โดยใชการเรยนรแบบรวมมอ เพอจดกจกรรมการเรยนการสอนททาใหนกเรยนมสวนรวมในการทางานรวมกบผอน นกเรยนสามารถพฒนาทกษะทางสงคม มการแลกเปลยนความร สงเสรมทกษะ การสอสาร และชวยเหลอซงกนและกนได ดงท Spencer Kagan (1992) และ Roger Johnson (1994) ไดกลาววา การเรยนรแบบรวมมอ (Cooperative learning) เปนการเรยนทมงเนนใหผเรยนพฒนาทกษะการเรยนรผานการชวยเหลอซงกนและกนของผเรยน การเรยนแบบรวมมอสามารถแบงไดหลายวธ เชน เทคนคการแขงขนระหวางกลมดวยเกม (Team-Games-Tournament หรอ TGT) เทคนคเพอนเรยน (Partner) เทคนคคาตอบโตะกลม (Round table) เทคนคเพอนคคดหรอคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เปนตน

แนวคดเกยวกบเทคนคการเรยนรแบบรวมมอทผวจยสนใจคอ เทคนคเพอนคคดหรอคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เปนเทคนคทเรมจากปญหาหรอโจทยคาถาม โดยสมาชกแตละคนคดหาคาตอบดวยตนเองกอน แลวนาคาตอบไปอธปรายกบเพอนเปนค จากนนจงนาคาตอบของตนหรอของเพอนเปนคเลาใหเพอนๆ ทงชนฟง (Lyman. 1981) ประกอบดวย 3 ขนตอน ดงน

ขนท 1 คดเดยว (Think): การใหผเรยนไดคดและไตรตรองจากคาถามแบบปลายเปด หรอการเฝาสงเกตพฤตกรรมของผเรยน

ขนท 2 คดค (Pair): การจดใหผเรยนจบคกนเปนคๆ เพอแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน ในประเดนปญหาทกาหนดไว เพอรวมกนคนหาขอสรปหรอตอบคาถามทตองการ

ขนท 3 คดรวมกน (Share): การสลายจากการจบกลมกนเปนคๆ แลวสรปผลการคนหาคาตอบรวมกนทงชน เพอแลกเปลยนความร สรปและอภปรายผลการคนพบ

3  

เทคนคดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของปรศรา มอทพย (2553) ไดทาการวจยเรองการใชกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอแบบเพอนคคด (Think-Pair-Share) สาหรบกลมการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนมธยมปรณาวาส สงกดสานกงานเขตทววฒนา กรงเทพมหานคร พบวา นกเรยนมพฤตกรรมการทางานกลมจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบเพอนคคดในภาพรวมอยในระดบมาก มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทระดบ .05

จากแนวคดและเหตผลดงกลาวผวจยจงสนใจทจะศกษา การพฒนาชดกจกรรม การเรยนวชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 และนาเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ซงเปนเทคนคการเรยนรแบบรวมมอรปแบบหนงมาใชรวมกบชดกจกรรม ทผวจยจะพฒนาขน เพอใหนกเรยนไดพฒนากระบวนการคด โดยเรมจากคดดวยตนเองกอนแลวจงรวมกนคดเพอแลกเปลยนความคดเหนกบเพอน จากนนจงนาความคดทไดมาเผยแพรใหเพอนๆในหองฟง เพอเปนการกระจายความร นอกจากนยงเปนการฝกใหนกเรยนเปนรจกรบฟงความคดเหนของผอน ไมยดตดความคดของตนเปนใหญ รจกการทางานรวมกน เปนผฟงและเปนนกสอสารทด ซงจะนาไปสการพฒนาตนเองในอนาคตของการประกอบอาชพดวย 1.2 วตถประสงคของการวจย

1. เพอพฒนาชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

2. เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 3. เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 4. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตรโดยใช

เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share)

1.3 สมมตฐานของการวจย 1. ชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-

Share) สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 มประสทธภาพ 80/80 2. พฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ในการเรยน

วชาวทยาศาสตรดวยชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) อยในระดบ ด

3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร มคะแนนไมตากวารอยละ 80

4  

4. ความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร โดยใชเทคนค คดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) อยในระดบมาก 1.4 ขอบเขตการวจย

1. กลมเปาหมาย กลมเปาหมาย คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานบอพระ ทกาลงศกษาอย

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จานวน 1 หองเรยน นกเรยนจานวน 20 คน ซงไดจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

2. ตวแปรทศกษา ตวแปรอสระ

ชดกจกรรมวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ตวแปรตาม

1. ประสทธภาพของชดกจกรรม 2. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร 4. ความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค- คดรวมกน (Think-Pair-Share)

3. ขอบเขตดานเนอหา เนอหาทใชในการวจย คอ เนอหาในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร

ชนประถมศกษาปท 6 จานวน 2 หนวยการเรยนร ประกอบดวย หนวยการเรยนรท 1 ปรากฏการณและการเปลยนแปลงของโลก หนวยการเรยนรท 2 ปรากฏการณดาราศาสตรและเทคโนโลยอวกาศ

4. ระยะเวลาในการวจย การวจยครงนดาเนนการในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จานวน 18 ชวโมง

1.5 นยามศพทเฉพาะ

ชดกจกรรม หมายถง เครองมอทผวจยสรางขนเพอใชสาหรบการเรยนวชาวทยาศาสตร จานวน 2 หนวยการเรยนร ประกอบดวย หนวยการเรยนรท 1 ปรากฏการณและการเปลยนแปลงของโลก และหนวยการเรยนรท 2 ปรากฏการณดาราศาสตรและเทคโนโลยอวกาศ สาหรบนกเรยน

5  

ชนประถมศกษาปท 6 แตละชดกจกรรมประกอบดวยวตถประสงค เนอหา แบบฝกหด และแบบทดสอบระหวางเรยน

เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) หมายถง วธการเรยนวธหนงของการเรยนรแบบรวมมอ ประกอบดวย 3 ขนตอน ดงน (Lyman, 1981)

ขนท 1 คดเดยว (Think) : การใหผเรยนไดคดและไตรตรองจากคาถามแบบปลายเปด หรอการเฝาสงเกตพฤตกรรมของผเรยน

ขนท 2 คดค (Pair) : การจดใหผเรยนจบคกนเปนคๆ เพอแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกนในประเดนปญหาทกาหนดไว เพอรวมกนคนหาขอสรปหรอตอบคาถามทตองการ

ขนท 3 คดรวมกน (Share) : การสลายจากการจบกลมกนเปนคๆ แลวสรปผลการคนหาคาตอบรวมกนทงชน เพอแลกเปลยนความร สรปและอภปรายผลการคนพบ

ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร หมายถง ความรความสามารถของนกเรยนในการเรยนวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ซงวดไดจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผวจยสรางขน แบบปรนยชนด 4 ตวเลอก และนกเรยนมคะแนนไมตากวารอยละ 80 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร หมายถง กระบวนการทใชในการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร ประกอบดวย 6 ทกษะ ไดแก การจดกระทาและสอความหมายขอมล การลงความเหนจากขอมล การตงสมมตฐาน การกาหนดและควบคมตวแปร การทดลอง และ การตความหมายขอมลและลงขอสรป

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ไดชดกจกรรมในการเรยนวชาวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 2. สามารถนาไปใชเปนแนวทางในการจดกจกรรมในการเรยนรวชาวทยาศาสตรในชนอน ๆ ได

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

งานวจยเรอง การพฒนาชดกจกรรมการเรยนกบเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน

(Think-Pair-Share) เพ อ สง เส รมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาห รบนก เ รยน ชนประถมศกษาปท 6 ผวจยไดศกษาแนวคด ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการดาเนนการศกษาวจย ดงน 2.1 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

2.1.1 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร 2.1.2 มาตรฐานการเรยนรและตวชวด วชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6

2.2 การเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร 2.2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร 2.2.2 ความสาคญของการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร 2.2.3 แนวทางการจดการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร

2.3 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 2.3.1 ความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 2.3.2 ประเภทของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 2.3.3 แนวทางในการประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 2.3.4 ลกษณะของแบบทดสอบเพอวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

2.4 ชดกจกรรม 2.4.1 ความหมายของชดกจกรรม 2.4.2 แนวคดทนามาสการสรางชดกจกรรม 2.4.3 ประเภทของชดกจกรรม 2.4.4 องคประกอบของชดกจกรรม 2.4.5 ขนตอนการสรางชดกจกรรม

7

2.5 การเรยนรแบบรวมมอ 2.5.1 ความหมายของการเรยนแบบรวมมอ 2.5.2 องคประกอบของการเรยนแบบรวมมอ 2.5.3 รปแบบของการเรยนแบบรวมมอ 2.5.4 เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share)

2.6 พฤตกรรมการเรยนร 2.6.1 ความหมายของพฤตกรรมการเรยนร 2.6.2 ลกษณะของพฤตกรรมการเรยนร 2.6.3 การวดพฤตกรรมการเรยนร

2.7 ผลสมฤทธทางการเรยน 2.7.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน 2.7.2 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

2.8 ความพงพอใจ 2.8.1 ความหมายของความพงพอใจ 2.8.2 ทฤษฎความพงพอใจ 2.8.3 แนวทางการวดความพงพอใจ

2.9 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 2.10 กรอบแนวคดการวจย

2.1 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

2.1.1 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรมงหวงใหผ เ รยนไดเรยนรวทยาศาสตรทเนน

การเชอมโยงความรกบกระบวนการ มทกษะสาคญในการคนควาและสรางองคความร โดยใชกระบวนการในการสบเสาะหาความร และการแกปญหาทหลากหลาย ใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนรทกขนตอน มการทากจกรรมดวยการลงมอปฏบตจรงอยางหลากหลาย เหมาะสม กบระดบชน ประกอบดวยสาระสาคญ (กระทรวงศกษาธการ, 2551, น.92 - 93) ดงน

1. สงมชวตกบกระบวนการดารงชวต สงมชวต หนวยพนฐานของสงมชวต โครงสรางและหนาทของระบบตางๆ ของสงมชวต และกระบวนการดารงชวต ความหลากหลายทางชวภาพ การถายทอดทางพนธกรรม การทางานของระบบตางๆ ของสงมชวต ววฒนาการและความหลากหลายของสงมชวต และเทคโนโลยชวภาพ

8

2. ชวตกบสงแวดลอม สงมชวตทหลากหลายรอบตว ความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงแวดลอมความสมพนธของสงมชวตตางๆ ในระบบนเวศ ความสาคญของทรพยากรธรรมชาต การใชและจดการทรพยากรธรรมชาตในระดบทองถน ประเทศ และโลก ปจจยทมผลตอการอยรอดของสงมชวตในภาพแวดลอมตาง ๆ

3. สารและสมบตของสาร สมบตของวสดและสาร แรงยดเหนยวระหวางอนภาค การเปลยนสถานะ การเกดสารละลายและการเกดปฏกรยาเคมของสาร สมการเคม และการแยกสาร

4. แรงและการเคลอนท ธรรมชาตของแรงแมเหลกไฟฟา แรงโนมถวง แรงนวเคลยร การออกแรงกระทาตอวตถ การเคลอนทของวตถ แรงเสยดทาน โมเมนตการเคลอนทแบบตางๆ ในชวตประจาวน

5. พลงงาน พลงงานกบการดารงชวต การเปลยนรปพลงงาน สมบตและปรากฏการณของแสง เสยง และวงจรไฟฟา คลนแมเหลกไฟฟา กมมนตภาพรงสและปฏกรยานวเคลยร ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงานการอนรกษพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอม

6. กระบวนการเปลยนแปลงของโลก โครงสรางและองคประกอบของโลก ทรพยากรทางธรณ สมบตทางกายภาพของดน หน นา อากาศ สมบตของผวโลก และบรรยากาศ กระบวนการเปลยนแปลงของเปลอกโลก ปรากฏการณทางธรณ ปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงของบรรยากาศ

7. ดาราศาสตรและอวกาศ ววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซ เอกภพ ปฏสมพนธและผลตอสงมชวตบนโลก ความสมพนธของดวงอาทตย ดวงจนทร และโลก ความสาคญ ของเทคโนโลยอวกาศ

8. ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระบวนการทางวทยาศาสตร การสบเสาะหาความร การแกปญหา และจตวทยาศาสตร

2.1.2 มาตรฐานการเรยนรและตวชวด วชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 วชาวทยาศาสตร (รหสวชา ว16101) กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษา

ปท 6 เปนวชาทศกษาวเคราะหการเจรญเตบโตของมนษยจากวยแรกเกดจนถงวยผใหญ การทางานทสมพนธกนของระบบยอยอาหาร ระบบหายใจ และระบบหมนเวยนเลอดของมนษย สารอาหาร ทจาเปนทรางกายตองไดรบ สารอาหารในสดสวนทเหมาะสมกบเพศและวย ศกษาแหลงทรพยากรธรรมชาตในแตละทองถนทเปนประโยชนตอการดารงชวต ผลการเพมขนของประชากรมนษยตอการใชทรพยากรธรรมชาต ผลของสงมชวตจากการเปลยนแปลงสงแวดลอม ทงโดยธรรมชาตและสงแวดลอม การดแลสงแวดลอมในทองถน สมบตของของแขง ของเหลวและแกส การจาแนกสาร การแยกสารบางชนดทผสมกนโดย การรอน การตกตะกอน การกรอง การระเหด การระเหยแหง ประเภทของสารตาง ๆ ทใชในชวตประจาวน และการใชประโยชนการ

9

เลอกใชสารแตละประเภทไดอยางถกตองและปลอดภย สมบตของสารเมอเกดการละลายและเปลยนสถานะ การเปลยนแปลงททาใหเกดสารใหมและมสมบตเปลยนแปลงไป การเปลยนแปลงของสารทกอใหเกดผลตอสงมชวตและสงแวดลอม การตอวงจรไฟฟาอยางงาย ตวนาไฟฟาและฉนวนไฟฟา การตอเซลลไฟฟาทงแบบอนกรม แบบขนาน และนาความรไปใชประโยชน การตอหลอดไฟฟาทงแบบอนกรมแบบขนาน และการนาความรไปใชประโยชน การเกดสนามแมเหลกรอบสายไฟทมกระแสไฟฟาผานและนาความรไปใชประโยชน ประเภทของหนและประโยชนของหน การเปลยนแปลงของหน ธรณพบตทมผลตอมนษยและสภาพแวดลอมในทองถน การเกดฤดกาล ขางขน ขางแรม สรยปราคา จนทรปราคาและนาความรไปใชประโยชน ความกาวหนาและประโยชนของเทคโนโลยอวกาศ โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร การสบเสาะหาความร การสารวจตรวจสอบ การสบคนขอมล และการอภปราย เพอใหเกดความร ความคด ความเขาใจ สามารถสอสารสงทเรยนร มความสามารถในการตดสนใจนาความรไปใชประโยชน ในชวตประจาวน มจตวทยาศาสตร รกชาต ศาสตร กษตรย ซอสตยสจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนในการทางาน รกความเปนไทย และมจตสาธารณะ ซงมมาตรฐานการเรยนรและตวชวด (กระทรวงศกษาธการ, 2551, น.100 - 131) ดงน

สาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการดารงชวต มาตรฐาน ว 1.1 เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวตความสมพนธของโครงสราง และ

หนาทของระบบตางๆ ของสงมชวตททางานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชในการดารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต

ตวชวด ว 1.1 ป. 6/1 อธบายการเจรญเตบโตของมนษยจากวยแรกเกดจนถงวยผใหญ ว 1.1 ป. 6/2 อธบายการทางานทสมพนธกนของระบบยอยอาหาร ระบบหายใจ และ

ระบบหมนเวยนเลอดของมนษย ว 1.1 ป. 6/3 วเคราะหสารอาหารและอภปรายความจาเปนทรางกาย ตองไดรบ

สารอาหารในสดสวนทเหมาะสมกบเพศและวย สาระท 2 ชวตกบสงแวดลอม มาตรฐาน ว 2.1 เขาใจสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบ

สงมชวต ความสมพนธระหวางสงมชวตตาง ๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

10

ตวชวด ว 2.1 ป. 6/1 สารวจและอภปรายความสมพนธ ของกลมสงมชวตในแหลงทอยตาง ๆ ว 2.1 ป. 6/2 อธบายความสมพนธของสงมชวตกบสงมชวตในรปของโซอาหารและ

สายใยอาหาร ว 2.1 ป. 6/3 สบคนขอมลและอธบายความสมพนธระหวางการดารงชวตของสงมชวต

กบสภาพแวดลอมในทองถน มาตรฐาน ว 2.2 เขาใจความสาคญของทรพยากรธรรมชาต การใชทรพยากรธรรมชาต

ในระดบทองถน ประเทศ และโลก นาความรไปใชในในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถนอยางย งยน

ตวชวด ว 2.2 ป. 6/1 สบคนขอมลและอภปรายแหลงทรพยากรธรรมชาตในแตละทองถนทเปน

ประโยชนตอการดารงชวต ว 2.2 ป. 6/2 วเคราะหผลของการเพมขนของประชากรมนษยตอการใช

ทรพยากรธรรมชาต ว 2.2 ป. 6/3 อภปรายผลตอสงมชวตจากการเปลยนแปลงสงแวดลอมทงโดยธรรมชาต

และโดยมนษย ว 2.2 ป. 6/4 อภปรายแนวทางในการดแลรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ว 2.2 ป. 6/5 มสวนรวมในการดแลรกษาสงแวดลอมในทองถน สาระท 3 สารและสมบตของสาร มาตรฐาน ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบ

โครงสรางและแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร นาความรไปใชประโยชน

ตวชวด ว 3.1 ป. 6/1 ทดลองและอธบายสมบตของของแขง ของเหลว และแกส ว 3.1 ป. 6/2 จาแนกสารเปนกลม โดยใชสถานะหรอเกณฑอนทกาหนดเอง ว 3.1 ป. 6/3 ทดลองและอธบายวธการแยกสารบางชนดทผสมกน โดยการรอน การ

ตกตะกอน การกรอง การระเหด การระเหยแหง ว 3.1 ป. 6/4 สารวจและจาแนกประเภทของสารตางๆทใชในชวตประจาวน โดยใช

สมบตและการใชประโยชนของสารเปนเกณฑ ว 3.1 ป. 6/5 อภปรายการเลอกใชสารแตละประเภทไดอยางถกตองและปลอดภย

11

มาตรฐาน ว 3.2 เขาใจหลกการและธรรมชาตของการเปลยนแปลงสถานะของสาร การเกดสารละลาย การเกดปฏกรยา มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร และนาความรไปใชประโยชน

ตวชวด ว 3.2 ป. 6/1 ทดลองและอธบายสมบตของสารเมอสารเกดการละลายและเปลยนสถานะ ว 3.2 ป. 6/2 เคราะหและอธบายการเปลยนแปลงททาใหเกดสารใหมและมสมบต

เปลยนแปลงไป ว 3.2 ป. 6/3 อภปรายการเปลยนแปลงของสารทกอใหเกดผลตอสงมชวตและ

สงแวดลอม สาระท 5 พลงงาน มาตรฐาน ว 5.1 เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการดารงชวต การเปลยนรป

พลงงานปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

ตวชวด ว 5.1 ป. 6/1 ทดลองและอธบายการตอวงจรไฟฟาอยางงาย ว 5.1 ป. 6/2 ทดลองและอธบายตวนาไฟฟาและฉนวน ไฟฟา ว 5.1 ป. 6/3 ทดลองและอธบายการตอเซลลไฟฟาแบบอนกรม และนาความรไปใช

ประโยชน ว 5.1 ป. 6/4 ทดลองและอธบายการตอหลอดไฟฟาทงแบบอนกรม แบบขนาน และนา

ความรไปใชประโยชน ว 5.1 ป. 6/5 ทดลองและอธบายการเกดสนาม แมเหลกรอบสายไฟทมกระแสไฟฟาผาน

และนาความรไปใชประโยชน สาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก มาตรฐาน ว 6.1 เขาใจกระบวนการตาง ๆ ทเกดขนบนผวโลกและภายในโลก

ความสมพนธของกระบวนการตาง ๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

ตวชวด ว 6.1 ป. 6/1 อธบาย จาแนกประเภทของหน โดยใชลกษณะของหน สมบตของหนเปน

เกณฑและนาความรไปใชประโยชน ว 6.1 ป. 6/2 สารวจและอธบายการเปลยนแปลงของหน

12

ว 6.1 ป. 6/3 สบคนและอธบายธรณพบตภยทมผลตอมนษยและสภาพแวดลอมในทองถน

สาระท 7 ดาราศาสตรและอวกาศ มาตรฐาน ว 7.1 เขาใจววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซ และเอกภพ การปฏสมพนธ

ภายในระบบสรยะ และผลตอสงมชวตบนโลก มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตร การสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

ตวชวด ว 7.1 ป. 6/1 สรางแบบจาลองและอธบายการเกดฤดขางขนขางแรม สรยปราคา

จนทรปราคา และนาความรไปใชประโยชน มาตรฐาน ว 7.2 เขาใจความสาคญของเทคโนโลยอวกาศทนามาใชในการสารวจอวกาศ

และทรพยากรธรรมชาตดานการเกษตรและการสอสาร มกระบวนการสบเสาะหาความร และจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร และนาความรไปใชประโยชนอยางมคณธรรมตอชวตและสงแวดลอม

ตวชวด ว 7.2 ป. 6/1 สบคน อภปรายความกาวหนาและประโยชนของเทคโนโลยอวกาศ สาระท 8 ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหา

ความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบได ภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานนๆ เขาใจวา วทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

ตวชวด ว 8.1 ป. 6/1 ตงคาถามเกยวกบประเดน หรอเรอง หรอสถานการณทจะศกษาตามท

กาหนดใหและตามความสนใจ ว 8.1 ป. 6/2 วางแผนการสงเกต เสนอการสารวจตรวจสอบ หรอศกษาคนควา

คาดการณสงทจะพบจากการสารวจตรวจสอบ ว 8.1 ป. 6/3 เลอกอปกรณและวธการสารวจตรวจสอบทถกตองเหมาะสม ใหไดผลท

ครอบคลมและเชอถอได ว 8.1 ป. 6/4 บนทกขอมลในเชงปรมาณและคณภาพ วเคราะห และตรวจสอบผลกบสง

ทคาดการณไว นาเสนอผลและขอสรป ว 8.1 ป. 6/5 สรางคาถามใหมเพอการสารวจตรวจสอบตอไป ว 8.1 ป. 6/6 แสดงความคดเหนอยางอสระ อธบายลงความเหนและสรปสงทไดเรยนร

13

ว 8.1 ป. 6/7 บนทกและอธบายผลการสารวจตรวจสอบตามความเปนจรง มเหตผล และมประจกษพยานอางอง

ว 8.1 ป. 6/8 นาเสนอจดแสดงผลงานโดยอธบายดวยวาจา และเขยนรายงาน แสดงกระบวนการและผลของงานใหผอนเขาใจ

จากหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มงใหผเรยนมสมรรถนะทสาคญ ไดแก มความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชทกษะชวต และการใชเทคโนโลย กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร มงหวงใหผเรยนไดเรยนรวทยาศาสตรทเนนการเชอมโยงความรกบกระบวนการ มทกษะสาคญในการคนควาและสรางองคความร โดยมาตรฐานการเรยนรและตวชวดทสอดคลองกบการวจยในครงน ไดแก มาตรฐาน ว 2.2 ตวชวด ว 2.2 ป.6/1, ป.6/2, ป.6/3, ป.6/4 ป.6/5 มาตรฐาน ว 6.1 ตวชวด ว 6.1 ป.6/1, ป.6/2, ป.6/3 มาตรฐาน ว 7.1 ตวชวด ว 7.1 ป.6/1 และมาตรฐาน ว 7.2 ตวชวด ว 7.2 ป.6/1 2.2 การเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร

2.2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร สนย เหมะประสทธ (2543, น. 39 - 59) ไดกลาวถงทฤษฎทางจตวทยาเพอการเรยนการ

สอนวทยาศาสตร โดยมทฤษฎ ดงน 1. ทฤษฎของจอหน ดวอ (John Dewey) โดยมความเชอวา เดกจะเรยนรไดดทสดเมอ

ไดแกปญหาทมความหมายตอตวเอง ซงปจจบนเรยกวา การเรยนรดวยการกระทาและการเรยนรดวยการคดและจตใจ

2. กลมทฤษฎพฤตกรรมนยม (Behaviorism) มความเชอวาสงใดทผเรยนทาและผเรยนเกดการเรยนร อะไรเปนผลเนองมาจากวาอะไรททาใหผเรยนเกดพฤตกรรม ดงนนงานของผสอนคอสรางบรรยากาศในการเรยนรทงทางสภาพแวดลอมและสภาพทางกายภาพ ปฏสมพนธเชงบวกระหวางกลมของผเรยนและระหวางผสอนกบผเรยนโดยผสอนตองใชการเสรมแรงทางบวก เชน การชมเชย การใหคะแนน การใหผเรยนเลอกทาในสงทตองการอนจะจงใจใหผเรยนประสบผลสาเรจ ผเรยนจะเกดการเรยนรและพฒนาทศนคตทางบวก

3. กลมทฤษฎปญญานยมหรอพทธนยม (Cognitivism) กลมนมงเนนเกยวกบการศกษาพฒนาการดานสมองและจตใจเพอคนหาวากระบวนการคดและการรบรของมนษย รวมถงปฏสมพนธระหวางรปธรรมของการคด ซงประกอบดวยแนวคดของนกจตวทยา 3 ทานคอ

3.1 ทฤษฎพฒนาการของเพยรเจต (Piaget’s development theory) มงเนนพฒนาการทางสตปญญา ทศนคต และทางรางกายโดยย าวาวฒภาวะทางรางกายจะมอทธพลอยางยงตอความ

14

เจรญงอกงามทางสตปญญาและทศนคต ซงจดลาดบขนของพฒนาการเปน 4 ระยะ ไดแก ระยะใหประสาทสมผส (sensory–organs stage) เปนพฒนาการของเดกตงแตแรกเกดจนถง 2 ป, ระยะควบคมอวยวะตางๆ (pre-operational stage) เปนพฒนาการในชวงอาย 2 เดอน จนถง 7 ป, ระยะทคดอยางเปนรปธรรม (concrete-operational stage) เปนพฒนาการในชวงอาย 7–11 ป เดกในชวงนจะมความสามารถในการคดและเขาใจเรองราวทเปนรปธรรมไดด แตมความลาบากอยางมากทจะคดและเขาใจเรองทเปนนามธรรม และระยะทคดอยางเปนนามธรรม (formal-operational stage) เปนพฒนาการในชวงสดทายของเดกอายประมาณ 12–15 ป กอนจะเปนผใหญ พฒนาการของเดกเกดขนอยางตอเนอง โดยทวไปพฒนาการของเดกจะไมกระโดดขามขน แตในบางชวงของพฒนาการอาจเกดขนเรวหรอชา ซงเกดขนเองตามธรรมชาต รวมทงการดารงชวต

3.2 ทฤษฎการเรยนรอยางมความหมายของออซเบล (Ausubel’s Meaning verbal learning) (ชยวฒน สทธรตน, 2552, น. 28 - 29) ไดอธบายการเรยนรทเรยกวา Meaningful verbal learning เปนขอๆดงน

1) เนนความสาคญของการเรยนรอยางมความเขาใจและมความหมาย การเรยนรเกดขนเมอผเรยนไดเรยนรวมหรอเชอมโยง (subsume) สงทเรยนรใหมหรอขอมลใหม ซงอาจจะเปนความคดรวบยอด (concept) หรอความรทไดรบใหม ในโครงสรางสตปญญากบความรเดมทอยในสมองของผเรยนอยแลว

2) การเรยนรอยางมความหมาย (meaningful learning) เปนการเรยนทผเรยนไดรบมาจากการทผสอน อธบายสงทจะตองเรยนรใหทราบ และผเรยนรบฟงดวยความเขาใจ โดยผเรยนเหนความสมพนธของสงทเรยนรกบโครงสรางพทธปญญาทไดเกบไวในความทรงจาและจะสามารถนามาใชในอนาคต

3) ออซเบล ไดเสนอแนะเกยวกบ Advance organizer เปนเทคนคทชวยใหผเรยนไดเรยนรอยางมความหมายจากการสอนหรอบรรยายของผสอน โดยการสรางความเชอมโยงระหวางความรทมมากอนกบขอมลใหม หรอความคดรวบยอดใหมทจะตองเรยน จะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมความหมายทไมตองทองจา

3.3 ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของบรเนอร (Bruner) (ชยวฒน สทธรตน, 2552, น. 27 - 28)

บรเนอร เชอวามนษยเลอกจะรบรสงทตนเองสนใจ และการเรยนรเกดจากกระบวนการคนพบดวยตนเอง (discovery learning) ซงสรปไดดงน

1) การจดโครงสรางของความรใหมความสมพนธและสอดคลองกบพฒนาการทางสตปญญาของเดกมผลตอการจดการเรยนรของเดก

15

2) การจดหลกสตรและการเรยนการสอน ใหเหมาะสมกบระดบความพรอมของผ เ รยนและสอดคลองกบพฒนาการทางสตปญญาของผ เ รยนจะชวยใหการเรยนรเกดประสทธภาพ

3) การคดแบบหยงร (intuition) เปนการคดหาเหตผลอยางอสระทสามารถชวยพฒนาความคดรเรมสรางสรรคได

4) แรงจงใจภายในเปนปจจยสาคญทจะชวยใหผเรยนประสบผลสาเรจในการเรยนร

5) ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของมนษยแบงเปน 3 ขนใหญๆ - ขนการเรยนรจากการกระทา (Enactive stage) คอขนของการเรยนรจาก

การใชประสาทสมผสรบรสงตางๆ การลงมอกระทาชวยใหเดกเกดการเรยนรไดด - ขนการเรยนรจากการคด (Iconic stage) เปนขนทเดกสามารถสรางมโน

ภาพในใจได และสามารถเรยนรจากภาพแทนของจรงได - ขนการเรยนรสญลกษณ และนามธรรม (Symbolic stage) เปนขนการ

เรยนรสงทซบซอน และเปนนามธรรมได 6) การเรยนรเกดขนไดจากการทคนเราสามารถสรางความคดรวบยอด หรอ

สามารถจดประเภทของสงตางๆไดอยางเหมาะสม 7) การเรยนรไดผลดทสด คอ การใหผเรยนคนพบการเรยนรดวยตนเอง

4. กลมทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง (Constructivism) มความเชอวาผเรยนเปนผสรางความรโดยอาศยประสบการณแหงชวตทไดรบ เพอคนหาความจรง เปนแนวทฤษฎการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง

5. ทฤษฎพหปญญา (Multiple Intelligence) เปนแนวคดของการดเนอร (Howard Garder) ซงกลาววา เชาวปญญาของมนษยมอยหลากหลายถง 8 ดานหรออาจมากกวาน ไดแก สตปญญา ดานภาษา ดานตรรกะและคณตศาสตร ดานมตสมพนธ ดานการเคลอนไหวรางกาย ดานดนตร ดานความเขาใจตนเอง ดานมนษยสมพนธ และดานความเขาใจธรรมชาต ซงแตละคนจะมความสามารถเฉพาะดานทแตกตางไปจากคนอน และมความสามารถในดานตางๆไมเทากน ความสามารถทผสมผสานกนออกมา ทาใหบคคลแตละคนมแบบแผน ซงเปนเอกลกษณเฉพาะตน และเชาวปญญาของแตละบคคลจะไมอยคงททระดบทตนมตอนเกดแตสามารถเปลยนแปลงได หากไดรบการสงเสรมทเหมาะสม (ชยวฒน สทธรตน, 2552, น. 33 - 36)

จากแนวคดและทฤษฏเพอการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรขางตนสรปไดวา การเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรเนนทผเรยนเปนสาคญ ผเรยนจะเรยนรไดดเมอไดปฏบตดวยตนเอง โดย

16

สงทเรยนรตองเหมาะสมกบวยวฒของผเรยน และครผสอนตองเขาใจความแตกตางของผเรยนแตละคน

2.2.2 ความสาคญของการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร อานาจ เจรญศลป (2525, น. 97 - 99) กลาวถงประโยชนตางๆ ทพงไดจากการเรยน

วทยาศาสตรไวดงน 1. วทยาศาสตรเปนวชาทชวยฝกจตใจอนมคา เดกทเรยนวทยาศาสตรจะไดรบการ

ฝกหด ใหเปนผ - มความสงเกตดวยความรอบคอบ - รายงานผลทสงเกตไดอยางเทยงตรง - เขาใจ ซาบซงในความสาคญของการถาม และการพจารณาเหตการณกอนสรปผล - ซาบซงในคณคาของความพยายามในการปฏบต เชน การทดลอง การทดสอบ

ความจรงของขอความทพบเหน 2. วทยาศาสตรมคณคาในทางปฏบต วทยาศาสตรเปนเครองชวยใหเกดการปรบปรง

ในทางเกษตรกรรม สขวทยา บานเรอนและสขาภบาล บคคลทไดเรยนวทยาศาสตรมาบางแลวจะเปนผรอบรในการประกอบการงาน

3. วทยาศาสตรตงตนจากความสนใจและกจกรรมโดยปกตของเดก ชวยใหเดกไดรบความรเกยวกบสงแวดลอมและเราใจใหเดกรจกการทดลองและคนพบดวยตนเอง

4. วทยาศาสตรจะชวยฝกคนใหเปนพลเมองทด 5. วทยาศาสตรชวยขจดการเชอโชคลาง และความกลวในสงทไมทราบ 6. วทยาศาสตรชวยใหมความสามารถในสงคม บคคลทมความรทางวทยาศาสตรยอม

ดกวาบคคลทไมมความรทางวทยาศาสตร 7. วทยาศาสตรชวยใหเกดความเจรญทางรางกายและจตใจ 8. วทยาศาสตรชวยใหเปนผบรโภคทสามารถ หมายถง การตดสนใจในการเลอกใช

สนคาโดยอาศยหลกวชาความร 9. วทยาศาสตรชวยใหเปนผผลตทสามารถจะเหนไดจากประเทศตางๆ ทมความเจรญ

ทางวทยาศาสตรผลตสนคาไดจานวนและคณภาพ 10. วทยาศาสตรชวยใหเรารจกใชเวลาวางเพอทางการศกษาหรอคนควาในงานดาน

วทยาศาสตรหรอคดประดษฐสงของเครองใชตางๆ 11. วทยาศาสตรชวยใหเกดปรชญาแหงการดารงชวต 12. วทยาศาสตรชวยใหรจกใชทรพยากรธรรมชาตใหเปนประโยชน

17

13. วทยาศาสตรชวยใหเกดความพอใจ ซงความพอใจเปนบอเกดแหงแรงจงใจใหศกษาและคนควา

14. วทยาศาสตรชวยแกปญหาตางๆ การจดการเรยนรกลมวทยาศาสตรในโรงเรยนมเปาหมายสาคญ ดงน (สถาบนสงเสรม

การสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2546, น. 3 - 4) 1. เพอใหเขาใจหลกการ ทฤษฎทเปนพนฐานในกลมวทยาศาสตร 2. เพอใหเขาใจขอบเขต ธรรมชาต และขอจากดของวทยาศาสตร 3. เพอใหมทกษะทสาคญในการศกษาคนควาและคดคนทางวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย 4. เพอพฒนากระบวนการคด จนตนาการ ความสามารถในการแกปญหา ทกษะการ

สอสาร ทกษะการใชเทคโนโลยสารสนเทศ และความสามารถในการตดสนใจ 5. เพอใหตระหนกถงความสมพนธระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย มวลมนษยและ

สภาพแวดลอมในเชงทมอทธพลและผลกระทบซงกนและกน 6. เพอนาความรความเขาใจในเรองวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชใหเกดประโยชน

ตอสงคมและการดารงชวต 7. เพอใหเปนคนมเหตผล ใจกวาง รบฟงความคดเหนของผอน ใชวธการทาง

วทยาศาสตร ใน การแกปญหา สนใจ และใฝรในเรองวทยาศาสตรและเทคโนโลย จากขอความดงกลาวจะเหนไดวาการเรยนการสอนวทยาศาสตรกอใหเกดประโยชน

ตางๆ มากมาย ไมวาจะเปนตอตวผเรยนเองและตอการพฒนาประเทศชาต จงจาเปนตองสงเสรมใหมการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรแกประชาชนอยางกวางขวางและสนบสนนใหเกดการพฒนาความรทางวทยาศาสตรอยเสมอ

2.2.3 แนวทางการจดการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร ภพ เลาหไพบลย (2542, น. 123) กลาววา วธสอนหรอกจกรรมในการจดการเรยนการ

สอนวทยาศาสตรทนยมใชมหลายวธ แตไมมขอมลยนยนวามวธสอนหรอกจกรรมใดทดทสด เหมาะสมกบทกสถานการณ ดงนนครวทยาศาสตรจงตองใชดลยพนจในการเลอกใชวธสอนทเหมาะสมกบความสามารถของนกเรยน เนอหาวชา ตลอดจนอปกรณการสอนทมอย วธสอนวทยาศาสตรทไดรบการยอมรบวามความเหมาะสมกบธรรมชาตของวชามดงน

1. การสอนแบบสบเสาะหาความร (Inquiry method) เปนการสอนทเนนกระบวนการแสวงหาความรทจะชวยใหนกเรยนไดคนพบความจรงตางๆ ดวยตนเอง ใหนกเรยนมประสบการณตรงในการเรยนรเนอหาวชา ไดกลาวถงกระบวนการในการสบเสาะหาความรวาแบงออกเปน 5 ขนตอน ดงน

18

1.1 สรางสถานการณหรอปญหา 1.2 ตงสมมตฐาน 1.3 ออกแบบการทดลอง 1.4 ทดสอบสมมตฐานโดยการทดลอง 1.5 ไดขอสรปหรอกฎเกณฑตาง ๆ บทบาทหนาทของครในการสอนแบบสบเสาะหาความร คอเปนผสรางสถานการณ

ทเปดโอกาสใหนกเรยนไดมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ดวยตวนกเรยนเอง เปนผจ ดหาวสด อปกรณเพออานวยความสะดวกในการศกษาคนควา เปนผถามคาถามตาง ๆ ทจะชวยนาทางใหนกเรยนคนหาความรตาง ๆ

เทคนคการสอนแบบสบเสาะหาความรวาม 3 แนวทาง คอ แนวทางการใชเหตผล แนวทางการใชการคนพบ และแนวทางการใชการทดลองการสอนแบบสบเสาะหาความรโดยใชแนวทางการใชเหตผล ครตองชนานกเรยนใหสรปเปนหลกการทวไปไดโดยการใชเหตผล ซงครตองใชคาถามทเหมาะสม และตองเลอกแรงจงใจทเหมาะสมการสอนแบบสบเสาะหาความรโดยใชแนวทางการใชการคนพบ ม 2 แนวทาง คอ

1) การสอนโดยใชแนวทางการคนพบทไมแนะแนวทาง ครเปนผจดหาวสดอปกรณใหนกเรยนแลวใหนกเรยนไดจดกระทากบวสดอปกรณ โดยไมตองแนะแนวทางอะไรในการใชวสดอปกรณนกเรยนอาจสบเสาะหาความรในปญหาทตางกน ครทาหนาทเปนทปรกษาและเสนอแนะใหนกเรยนคด

2) การสอนโดยใชแนวทางการคนพบทแนะแนวทาง เปนการสอนทครแนะแนวทางการสบเสาะหาความรใหนกเรยน เพอใหนกเรยนคนพบปญหาทคลายคลงกน มประสบการณทเหมอนกนการสอนแบบสบเสาะหาความรโดยใชแนวทางการทดลอง เปนการสอนโดยใชการทดลองในการพสจนขอความหรอสมมตฐานวาเปนจรง และหาแนวทางทจะใชในการทดลองเพอทดสอบขอความนนโดยมขนตอนคอ เลอกและตงปญหา ตงสมมตฐาน และวางแผนการทดสอบ

2. การสอนแบบคนพบ (Discovery method) การคนพบ และการสบเสาะหาความร วานกการศกษาจานวนมากใชคาสองคานใน

ความหมายเดยวกน คารน และซนด ไดใหความหมายของการคนพบวา การคนพบจะเกดขนกตอเมอบคคลไดใชกระบวนการคดอยางมากกระบวนการทใชความรความคดในการคนพบ เชน การสงเกต การจาแนกประเภท การวด การพยากรณการอธบาย การลงความคดเหน เปนตน ในการสอนแบบคนพบเปนการสอนทเนนกระบวนการตอบสนองของนกเรยนตอสถานการณตางๆ ดวยตนเอง บทบาทของครเปนผชวยเหลอ และเปนทปรกษาของนกเรยน ทกษะและความชานาญในการจดกจกรรมการสอนของครเปนสงทชวยใหการสอนแบบคนพบประสบความสาเรจ

19

3. การสอนแบบสาธต (Demonstration) การสาธตวาเปนการจดแสดงประสบการณการกระทาอยางใดอยางหนงหนาชน โดย

คร นกเรยนคนใดคนหนงหรอกลมนกเรยนกได เปนการทดลองซงใหผลการทดลองทไมทราบมากอนหรอเปนการทดสอบเพอยนยนสงททราบมาแลว มวตถประสงคเพอแสดงการทดลองเทคนควธการแลกระบวนการตางๆใหนกเรยนเกดความเขาใจในเนอหาวชาและกระบวนการไปพรอม ๆ กน ในการสอนครตองพจารณาวาจะสอนแบบสาธตแบบบอกความร ทครพยายามแนะนาบอกความรใหนกเรยน หรอสอนแบบสาธตแบบการคนพบ ทครพยายามใหนกเรยนคนพบคาตอบดวยตนเอง

4. การสอนแบบทดลอง (Experimental method) การทดลองกบการปฏบตงานในหองปฏบตการวามความหมายใกลเคยงกน การ

ทดลองสวนใหญทนกเรยนทาเปนสวนหนงของการปฏบตงาน และการปฏบตงานสวนใหญเกยวของกบการทดลอง เปนการจดประสบการณในการทางานใหนกเรยนตามขนตอนของกระบวนการทางวทยาศาสตร ประกอบดวย 4 ขนตอน คอขนกาหนดปญหา ขนตงสมมตฐาน ขนทดลองและสงเกต และขนสรปผลการทดลอง

5. การสอนแบบบรรยาย (Lecture method) การสอนแบบบรรยายวา เปนวธสอนทครถายทอดความรจานวนมากแกนกเรยน

โดยตรง เปนวธการหนงทนาเสนอความรวทยาศาสตรในลกษณะองคความรทเลอกสรรและจดลาดบไวอยางด การดาเนนการอาจแบงไดเปน 4 ตอน คอ การกลาวนา ตวเนอเรอง การสรปยอระหวางนาเสนอ และการสรปการบรรยาย

6. การสอนแบบอภปราย (Discussion method) การสอนแบบอภปรายวา เปนการแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน เกยวกบ

เนอหาวชาความรจากความคดเหนในแงมมตาง ๆ ของนกเรยนอาจเปนการอภปรายระหวางนกเรยนดวยกน หรอการอภปรายระหวางครกบนกเรยน นกเรยนทกคนมอสระทจะแสดงความคดเหนของตน ซงนกเรยนจะตองมความรพนฐานเกยวกบเรองนนกอนโดยครทาหนาทเปนผนาอภปราย ตองไมสงหรอครอบงาความคดเหนของนกเรยน การอภปรายตองมความชดเจน เขาใจงาย เนนหรอขยายความรทไดเรยนมาแลวใหกวางขวางออกไป ดงนนการอภปรายจงเปนสงจาเปนในการสอนวทยาศาสตร เปนการกระตนใหนกเรยนตองคดแกปญหาหรอหาขอยต การอภปรายอาจสอดแทรกอยในวธการสอนอน ๆ ได เชน การสอนแบบบรรยายการสอนแบบสาธต การสอนแบบทดลอง การสอนแบบสบเสาะหาความร และการสอนแบบคนพบ

20

7. การสอนแบบพดถามตอบ (Recitation method) การสอนแบบพดถามตอบ เปนการสอนทใชคาถามคาตอบ โดยครเปนผถามคาถาม

และนกเรยนเปนผตอบคาถามตามพนฐานความรทนกเรยนไดอานจากหนงสอเรยน หรอหนงสออนทไดรบมอบหมายใหอาน หรอสงทครไดนาเสนอในระหวางการบรรยาย การสาธต หรอกจกรรมอนในการสอนแบบพดถามตอบ ครควรอธบายใหนกเรยนทราบถงวตถประสงคของการสอนแบบนวาเปนการใหขอมลปอนกลบแกคร ซงครจะไดใชขอมลเหลานในการขยายความและอธบายเพมเตมแกนกเรยน สงทสาคญทสดในการสอนแบบพดถามตอบเพอใหไดผลดทควรคานงถงคอชนดของคาถาม โครงสรางของคาถาม และขนตอนทจะถามในระหวางการสอน (ภพ เลาหไพบลย, 2542, น. 181)

จากการศกษาเกยวกบแนวทางการจดการสอนวทยาศาสตรพบวา มแนวทางการจดการเรยนการสอนอยหลายวธ ครผสอนควรเลอกวธสอนหรอกจกรรมทเนนใหนกเรยนมประสบการณดวยตนเองมากทสด โดยอาจเลอกใชวธสอนใดวธหนงหรอนาหลายวธมาผสมผสานกน เพอใหเหมาะสมกบเนอหา สภาพการณโดยทวไปในชนเรยน และความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน 2.3 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

2.3.1 ความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร มนกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไวดงน Klopfer (1974, น. 568 - 573) ไดอธบายวา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปน

กระบวนการทใชในการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร วาสนา พรหมสรนทร (2540, น. 27) ไดกลาวไววา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

หมายถง พฤตกรรมทแสดงออกอนเกดจากความคดเหนอยางมเหตผลและการปฏบตการ เพอกอใหเกดความชานาญและความคลองแคลวในการเสาะแสวงหาความรหรอแกปญหาตางๆ ไดโดยใชวธการทางวทยาศาสตร

ภพ เลาหไพบลย (2540, น. 14) ไดกลาวไววา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร หมายถง พฤตกรรมทเกดขนจากการปฏบตและฝกฝนอยางเปนระบบ โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรในการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร เชน ฝกการสงเกต การบนทกขอมล การตงสมมตฐาน และการทาการทดลอง

จากความหมายดงกลาวขางตน สรปไดวา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร หมายถง พฤตกรรมทเกดจากการคดและการปฏบตการทางวทยาศาสตรจนเกดความชานาญและความคลองแคลว เพอใชแสวงหาความรทางวทยาศาสตรตางๆ

21

2.3.2 ประเภทของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร การจดกจกรรมการเรยนรแบบวทยาศาสตรนน ผสอนจาเปนจะตองใหผเรยนฝกทกษะ

กระบวนการทางวทยาศาสตรใหเกดกบผเรยน ซงทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ประกอบดวย 13 ทกษะ (สวทย มลคา, 2547, น. 38 - 41) ดงน

1. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน 8 ทกษะ เปนทกษะเพอการแสวงหาความรทวไป ประกอบดวย

1.1 การสงเกต (Observing) หมายถง การใชประสาทสมผสของรางกายอยางใดอยางหนงหรอหลายอยาง ไดแก ห ตา จมก ลน กายสมผส เขาสมผสกบวตถหรอเหตการณเพอใหทราบ และรบรขอมล รายละเอยดของสงเหลานน โดยปราศจากความคดเหนสวนตน ขอมลเหลานจะประกอบดวย ขอมลเชงคณภาพ เชงปรมาณ และรายละเอยดการเปลยนแปลงทเกดขนจากการสงเกต

ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถแสดงหรอบรรยายคณลกษณะของวตถได จากการใชประสาทสมผส

อยางใดอยางหนงหรอหลายอยาง - สามารถบรรยายคณสมบตเชงประมาณ และคณภาพของวตถได - สามารถบรรยายพฤตการณการเปลยนแปลงของวตถได

1.2 การวด (Measuring) หมายถง การใชเครองมอสาหรบการวดขอมลในเชงปรมาณของสงตางๆ เพอใหไดขอมลเปนตวเลขในหนวยการวดทถกตอง แมนยาได ทงน การใชเครองมอจาเปนตองเลอกใชใหเหมาะสมกบสงทตองการวด รวมถงเขาใจวธการวด และแสดงขนตอนการวดไดอยางถกตอง

ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถเลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบสงทวดได - สามารถบอกเหตผลในการเลอกเครองมอวดได - สามารถบอกวธการ ขนตอน และวธใชเครองมอไดอยางถกตอง - สามารถทาการวด รวมถงระบหนวยของตวเลขไดอยางถกตอง

1.3 การใชตวเลข (Using numbers) หมายถง การนบจานวนของวตถ และการนาตวเลขทไดจากนบ และตวเลขจากการวดมาคานวณดวยสตรคณตศาสตร เชน การบวก การลบ การคณ การหาร เปนตน โดยการเกดทกษะการคานวณจะแสดงออกจากการนบทถกตอง สวนการคานวณจะแสดงออกจากการเลอกสตรคณตศาสตร การแสดงวธคานวณ และการคานวณทถกตอง แมนยา

22

ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถนบจานวนของวตถไดถกตอง - สามารถบอกวธคานวณ แสดงวธคานวณ และคดคานวณไดถกตอง

1.4 การจาแนกประเภท (Classifying) หมายถง การเรยงลาดบ และการแบงกลมวตถหรอรายละเอยดขอมลดวยเกณฑความแตกตางหรอความสมพนธใดๆอยางใดอยางหนง

ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถเรยงลาดบ และแบงกลมของวตถ โดยใชเกณฑใดไดอยางถกตอง - สามารถอธบายเกณฑในเรยงลาดบหรอแบงกลมได

1.5 การหาความสมพนธ สเปสของวตถ หมายถง ทวางทวตถนนครองท ซงอาจมรปรางเหมอนกน

หรอแตกตางกบวตถนน โดยทวไปแลวสเปสของวตถจะม 3 มต คอ ความกวาง ความยาว และความสง

1) สเปสกบสเปส (Space/Space Relationships) ไดแก ความสมพนธระหวาง 3 มต กบ 2 มต ความสมพนธระหวางตาแหนงทอยของวตถหนงกบวตถหนง

ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถอธบายลกษณะของวตถ 2 มต และวตถ 3 มต ได - สามารถวาดรป 2 มต จากวตถหรอรป 3 มต ทกาหนดใหได - สามารถอธบายรปทรงทางเราขาคณตของวตถได - สามารถอธบายความสมพนธระหวางวตถ 2 มต กบ 3 มตได เชน

ตาแหนงหรอทศของวตถ และตาแหนงหรอทศของวตถตออกวตถ 2) สเปสกบเวลา (Space/Time Relationships) ไดแก ความสมพนธของการ

เปลยนแปลงตาแหนงของวตถกบชวงเวลา หรอความสมพนธของสเปสของวตถทเปลยนไปกบชวงเวลา

ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถบอกความสมพนธของการเปลยนแปลงตาแหนงของวตถกบเวลาได - สามารถบอกความสมพนธของการเปลยนแปลงขนาด หรอปรมาณของ

วตถกบเวลาได 1.6 การจดกระทาและสอความหมายของขอมล (Communication) หมายถง การนา

ขอมลทไดจากการสงเกต และการวด มาจดกระทาใหมความหมาย โดยการหาความถ การเรยงลาดบ การจดกลม การคานวณคา เพอใหผอนเขาใจความหมายไดดขน ผานการเสนอในรปแบบของตาราง แผนภม วงจร เขยนหรอบรรยาย เปนตน

23

ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถเลอกรปแบบ และอธบายการเลอกรปแบบในการเสนอขอมลท

เหมาะสมได - สามารถออกแบบ และประยกตการเสนอขอมลใหอยในรปใหมทเขาใจได

งาย - สามารถเปลยนแปลง ปรบปรงขอมลใหอยในรปแบบทเขาใจไดงาย - สามารถบรรยายลกษณะของวตถดวยขอความทเหมาะสม กะทดรด และสอ

ความหมายใหผอนเขาใจไดงาย 1.7 การพยากรณหรอการคาดคะเน (Predicting) หมายถง การทานายหรอการ

คาดคะเนคาตอบ โดยอาศยขอมลทไดจากการสงเกตหรอการทาซ า ผานกระบวนการแปรความหายของขอมลจากสมพนธภายใตความรทางวทยาศาสตร

ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถทานายผลทอาจจะเกดขนจากขอมลบนพนฐานหลกการ กฎ หรอ

ทฤษฎทมอยท งภายในขอบเขตของขอมล และภายนอกขอบเขตของขอมลในเชงปรมาณได 1.8 การลงความเหนจากขอมล (Inferring) หมายถง การเพมความคดเหนของตนตอ

ขอมลทไดจากการสงเกตอยางมเหตผลจากพนฐานความรหรอประสบการณทม ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถอธบายหรอสรปจากประเดนของการเพมความคดเหนของตนตอ

ขอมลทไดมา 2. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ 5 ทกษะ เปนทกษะกระบวนการ

ขนสงทมความซบซอนมากขน เพอแสวงหาความร โดยใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน เปนพนฐานในการพฒนา ประกอบดวย

2.1 การตงสมมตฐาน (Formulating hypotheses) หมายถง การตงคาถามหรอคดคาตอบลวงหนากอนการทดลองเพออธบายหาความสมพนธระหวางตวแปรตางๆ วามความสมพนธอยางไรโดยสมมตฐานสรางขนจะอาศยการสงเกต ความร และประสบการณภายใตหลกการ กฎ หรอทฤษฎทสามารถอธบายคาตอบได

ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถตงคาถามหรอคดหาคาตอบลวงหนากอนการทดลองได - สามารถตงคาถามหรอคดหาคาตอบลวงหนาจากความสมพนธระหวางตว

แปรตางๆได

24

2.2 การกาหนดนยามเชงปฏบตการ (Defining operationally) หมายถง การกาหนด และอธบายความหมาย และขอบเขตของคาตาง ๆ ทเกยวของกบการศกษาหรอการทดลองเพอใหเกดความเขาใจตรงกนระหวางบคคล

ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถอธบายความหมาย และขอบเขตของคาหรอตวแปรตาง ๆทเกยวของ

กบการศกษา และการทดลองได 2.3 การกาหนดและควบคมตวแปร (Identifying and controlling variables) หมายถง

การบงช และกาหนดลกษณะตวแปรใดๆ ใหเปนเปนตวแปรอสระหรอตวแปรตน และตวแปรใดๆ ใหเปนตวแปรตาม และตวแปรใดๆ ใหเปนตวแปรควบคม

ตวแปรตน คอ สงทเปนสาเหตททาใหเกดผลหรอสงทตองการทดลองเพอใหทราบวาเปนสาเหตของผลทเกดขนหรอไม

ตวแปรตาม คอ ผลทเกดจากการกระทาของตวแปรตนในการทดลอง ตวแปรควบคม คอ ปจจยอนๆ นอกเหนอจากตวแปรตนทอาจมผลมตอการ

ทดลองทตองควบคมใหเหมอนกนหรอคงทขณะการทดลอง ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถกาหนด และอธบายตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรควบคมใน

การทดลองได 2.4 การทดลอง (Experimenting) หมายถง กระบวนการปฏบต และทาซาในขนตอน

เพอหาคาตอบจากสมมตฐาน แบงเปน 3 ขนตอน คอ 1) การออกแบบการทดลอง หมายถง การวางแผนการทดลองกอนการทดลอง

จรงๆ เพอกาหนดวธการ และขนตอนการทดลองทสามารถดาเนนการไดจรง รวมถงวธการแกไขปญหาอปสรรคทอาจเกดขนขณะทาการทดลองเพอใหการทดลองสามารถดาเนนการใหสาเรจลลวงดวยด

2) การปฏบตการทดลอง หมายถง การปฏบตการทดลองจรง 3) การบนทกผลการทดลอง หมายถง การจดบนทกขอมลทไดจากการทดลอง

ซงอาจเปนผลจากการสงเกต การวดและอนๆ ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถออกแบบการทดลอง และกาหนดวธ ขนตอนการทดลองไดถกตอง

และเหมาะสม - สามารถระบ และเลอกใชอปกรณในการทดลองอยางเหมาะสม - สามารถปฏบตการทดลองตามขนตอนไดอยางถกตอง

25

- สามารถบนทกผลการทดลองไดอยางถกตอง 2.5 การตความหมายขอมลและการลงขอสรป (Interpreting data and conclusion)

การตความหมายขอมล หมายถง การแปรความหมายหรอการบรรยายลกษณะและสมบตของขอมลทมอย การตความหมายขอมลในบางครงอาจตองใชทกษะอนๆ เชน ทกษะการสงเกต ทกษะการคานวณ เปนตน

การลงขอสรป หมายถง การวเคราะห และการสรปผลความสมพนธของขอมล สรปประเดนสาคญของขอมลทไดจากการทดลองหรอศกษา

ความสามารถทแสดงการเกดทกษะ - สามารถในการวเคราะห และสรปประเดนสาคญ รวมถงการแปลความหมาย

หรอบรรยายลกษณะของขอมล - สามารถบอกความสมพนธของขอมลได

จากทกลาวมาสรปไดวา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรประกอบดวย 13 ทกษะ ไดแก ทกษะการสงเกต ทกษะการวด ทกษะการใชตวเลข ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสและสเปสกบเวลา ทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล ทกษะการพยากรณหรอการคาดคะเน ทกษะการลงความเหนขอมล ทกษะการตงสมมตฐาน ทกษะการกาหนดนยามเชงปฏบตการ ทกษะการกาหนดและควบคมตวแปร ทกษะการทดลอง ทกษะการตความหมายขอมลและการลงขอสรป

2.3.3 แนวทางในการประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร แนวทางในการประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรมหลากหลาย ดงน

(ชนนนท พฤกษประมล, 2557, น. 358 - 362) 1. การใชกระบวนการสงเกต (Observation) ถอวาเปนวธทครใชในการประเมน

พฤตกรรมการเรยนรของผเรยนอยแลว ซงวธการทใชในการประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรโดยการสงเกตนน จะเกดขนในระหวางทผเรยนทาการทดลองหรอทากจกรรมการเรยน โดยมเครองมอทหลากหลาย และแบงออกไดหลายแบบ ไดแก การสงเกตอยางไมเปนทางการ (Informal observation) การสงเกตทมโครงสราง (Structured observation) และการสงเกตแบบการเลาเรอง (Narratives)

- การสงเกตอยางไมเปนทางการ (Informal observation form) ครเปนผสงเกตโดยไมมประเดนชเฉพาะในการสงเกต และไมไดกาหนดบคคลในการสงเกตทชดเจน เปนการสงเกตโดยภาพรวมเพอการปรบปรงการเรยนการสอน ผลจากการสงเกต อาจไดขอมลอยางคราวๆ วาผเรยนมพฤตกรรมอยางไร เชน ชอบทางานคนเดยว ชอบทจะใหมผชแนะแนวทางเปนตน

26

- การสงเกตทมโครงสราง (Structured observation) ครเปนผสงเกตโดยมประเดนทกษะทตองการสงเกตทชดเจนและเปนระบบ มการกาหนดกลมผเรยน หรอผเรยนในการสงเกตชดเจนในกรณงานกลมหรองานเดยว และหากผเรยนมจานวนมาก มการจดระบบการสงเกต จดเวลาและหวขอในการสงเกตทชดเจน มแบบสงเกต ผลจากการสงเกต ทาใหไดขอมลทกษะทแสดงออก ความกาวหนาของทกษะทเปลยนแปลงในทางบวกและลบ ของผเรยนทงรายกลมและรายบคคล และครสามารถใหผลสะทอนกลบ (Feedback) ไปสผเรยนได

- การสงเกตแบบการเลาเรอง (Narratives) ใชสงเกตพฤตกรรมหรอทกษะทคอนขางซบซอน เชน การทางานกลม ปฏสมพนธระหวางกลม ซงอาจจะไมสามารถตอบไดดวยการ checklist เชน ทกษะการตความหมายและลงขอสรปรวมกนทงกลม การบนทกการสงเกตจะใชการเขยนบรรยายแบบเลาเรองราวดการทางานของแตละบคคลในกลม ซงทาใหทราบปญหาของกลมทลกซงจะไดแกปญหาการจดการเรยนรไดถกจดในบทเรยนตอไป

2. การใชคาถาม (Question) สามารถใชประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไดในรปแบบทหลากหลาย เชน การสมภาษณ (Interview) แบบสอบถามเพอประเมนตนเอง (Self-assessment questionnaire) การทดสอบ (Testing) เปนตน

- การสมภาษณ (Interview) เปนวธการประเมนทตองใชเวลาและสงผลตอการจดการชนเรยน แตกยงเปนวธทมคณคา โดยเฉพาะสาหรบผเรยนทมลกษณะเฉพาะตว มปญหาในการเรยนร หรอมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทควรพฒนาอยางเรงดวน ประเดนทใชในการสมภาษณ เพอใหไดคาตอบททาใหครสามารถหาแนวทางในการปรบเปลยนพฤตกรรมของผเรยน และวธการนยงทาใหผเรยนรสกไดวาครใหความเปนหวงและความสนใจ ซงมสวนชวยในการเปลยนแปลงทศนคตและสงเสรมการเรยนร อกทงยงเหมาะกบนกเรยนทมปญหาการถายทอดขอความผานการเขยนตอบและเหมาะสาหรบการตดตามพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน ซงวธการนสามารถจดเปนการสมภาษณรายกลมหรอรายบคคลกได สามารถกระทาไดทงการสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured interview) การสมภาษณแบบกงโครงสราง (Semi-structured interview) และ การสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured interview)

- แบบสอบถามเพอประเมนตนเอง (Self-assessment questionnaire) เปนอกเครองมอทมประโยชนสาหรบผ เ รยนในการว เคราะหตนเองวามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนอยางไรและสามารถใชไดในดานอน เชน ความร ผลงานทตนเองทา เจตคต ฯลฯ เปนการสะทอนความคดของผเรยนทมตอตนเองใหครไดรบร สามารถประเมนตนเองวามทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในแตละทกษะเปนอยางไร และตนเองยงควรตองพฒนาปรบปรงสวนไหน อยางไร ครสามารถใชผลจากการประเมนตนเองของผเรยนประกอบกบเครองมออนๆ ท

27

ครใชประเมน อาจทาเปนแบบสอบถามในรปแบบคาถามปลายเปด (Open-ended questions) มาตราสวนประมาณคา (Rating scale) และอกหลากหลายรปแบบ

- การทดสอบ (Testing) ในการประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสามารถประเมนไดจากการใชแบบทดสอบ การประเมนทกษะเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงออกถงสงทตนเองรมากกวาการจดจาความร ครสามารถประเมนนกเรยนในขณะทลงมอทากจกรรม ซงเมอทาการเปรยบเทยบขอสอบทเปนขอคาถามความรและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรจะมความแตกตางอยท งขอคาถามและรปแบบการตอบ ขอคาถามสาหรบการประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไมจาเปนตองเปนแบบทดสอบแบบเขยนตอบหรอปฏบตการเทานน แตสามารถทาไดในรปแบบของขอสอบแบบเลอกตอบ (Multiple-choice) ไดเชนกน แตผประเมนตองมนใจวาเรองทถามเกยวของกบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ตองใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในการตอบ ไมใชแคเพอวดความรความจาเทานน

3. การประเมนจากผลงานของนกเรยน (Looking at students’ work) สามารถใชประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร โดยพจารณาไดจากการตอบคาถามในใบงาน (Worksheet) การเขยนอนทน (Journal) ผลงาน โครงงาน ชนงาน และการสาธต (Project, product and demonstration) และแฟมสะสมผลงาน (Portfolio) เปนตน

จากขอความดงกลาวขางตนสรปไดวา การประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสามารถทาไดหลายแบบ ไดแก การใชกระบวนการสงเกต การใชคาถาม และการประเมนจากผลงานของนกเรยน โดยในงานวจยนผวจยไดเลอกใชการประเมนกระบวนการทางวทยาศาสตรโดยใชคาถามจากประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

2.3.4 ลกษณะของแบบทดสอบเพอวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2526, น. 23 - 24) ไดกลาวถง

ลกษณะขอสอบเพอวดความสามารถในทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ดงน 1. สถานการณ

1.1 สถานการณทสรางขนจะเปนสถานการณสมมต หรอนามาจากเอกสารอนใดกตามจะตองมความยากงาย เหมาะสมกบระดบชนของนกเรยน

1.2 ใชคาพดทเขาใจงาย ศพทเทคนคตองไมนอกเหนอจากทนกเรยนเรยนรมาแลว 1.3 สถานการณตองไมเปนสถานการณทเปนไปไมไดจะตองเปนจรงและ

สมเหตสมผล 1.4 ถาเปนเรองทมหนวย จะตองระบชดเจนวาเปนหนวยใด 1.5 สถานการณทยกมาจะตองสนกะทดรด อานเขาใจงาย และแตละสถานการณ

ควรใชกบคาถามมากกวา 1 ขอ เพอใหนกเรยนไมเสยเวลาในการอานมากเกนความจาเปน

28

2. คาถามทจะใชตอบสถานการณทยกมาจะตองมคณสมบต ดงน 2.1 ถามในเรองทตองใชความสามารถ ในดานทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

ไมถามในเรองความรความจา 2.2 ไมถามถงปญหาหรอสมมตฐานทเคยอภปรายหรอสรปมาแลว เพราะจะ

กลายเปนความจา ทงๆ ทดคาถามเหมอนวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 2.3 ใชคาถามทรดกม บงชดเจนวาจะใชตอบในเรองใด แมวาบางคาถามจะม

ทางออกความคดเหนไดแตกตางกน แตตองเปนความเหนเกยวกบเรองนนโดยเฉพาะ 2.4 ขอความทจะใหตอบแตละคาถาม ควรเปนตอนละเรอง แตกาหนดคะแนนให

เหมาะสม ถาเปนไปไดควรใหคะแนนเปน 1 ถาตอบถก และให 0 ถาตอบผด 3. การตรวจ ถาเปนขอสอบใหตอบสนๆ แมจะตงคาถามทผตอบคดวาจาเพาะ เจาะจง คาตอบนาจะแนนอน แตในการตรวจจะตองดเหตผลของนกเรยนบางคนทตอบแตกตางกนไปจากเกณฑทตงไวดวย ถาเหตผลถกตองกตองยอมรบ

จากขอความดงกลาวขางตนสรปไดวา ขอสอบทใชในการวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรควรใชคาพดทกะทดรด เขาใจงาย มศพทเทคนคเหมาะสมกบระดบของผเรยน สถานการณทยกมาตองมความสมเหตสมผล ถามในเรองใชความสามารถในดานทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไมควรถามเรองความรความจา เปนตน 2.4 ชดกจกรรม

2.4.1 ความหมายของชดกจกรรม ชดการสอนหรอชดการเรยน มาจากคาวา Instructional package หรอ Learning package

เดมใชคาวา “ชดการสอน” เพราะเปนสอทครนามาใชประกอบการสอน แตตอมาแนวคดในการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญไดเขามามบทบาทมากขน นกการศกษาจงเปลยนมาใชคาวา “ชดการเรยน” (Learning package) เพราะการเรยนรเปนกจกรรมของนกเรยนและการสอนเปนกจกรรมของคร กจกรรมของครกบนกเรยนจะตองเกดคกน และในการวจยครงน ผวจยใชคาวา “ชดกจกรรม” ซงไดมนกการศกษาหลายทานใหความหมายเกยวกบชดกจกรรมไว ดงน

บราวน และคณะ (เพชรตน พรหมมา, 2555, น. 22; อางองจาก Brown; et al, 1973, น.338) ใหความหมายไววา ชดกจกรรม คอ ชดของสอแบบประสมทสรางขน เพอชวยเหลอครใหสามารถสอนไดอยางมประสทธภาพ ในกลองหรอชดกจกรรมมกจะประกอบไปดวยอปกรณหลายๆ อยาง เชน ภาพโปรงแสง ฟลมสตรป รปภาพ โปสเตอร สไลด และแผนภาพ บางชดอาจ

29

ประกอบดวยเอกสารเพยงอยางเดยว บางชดอาจจะเปนโปรแกรมทมบตรคาสงใหผเรยนเรยนรดวยตนเอง

กด (พนมพร คาคณ, 2556, น. 28; อางองจาก Good, 1973, น. 306) ไดอธบายถงชดกรรมวา ชดกจกรรม คอ โปรแกรมทางการสอนทกอยางทจดไวโดยเฉพาะ มวสดอปกรณทใชในการสอน อปกรณทใชในการเรยน คมอคร เนอหา แบบทดสอบ ขอมลทเชอถอได มการกาหนดจดมงหมายของการเรยนไวอยางชดเจน ชดกจกรรมน ครเปนผจดใหผเรยนแตละคนไดศกษาและฝกฝนตนเอง โดยครเปนผแนะนาเทานน

เพชรรดดา เทพพทกษ (2545, น. 30) กลาววา ชดกจกรรม คอ ชดการเรยนหรอชดการสอนนนเอง ซงหมายถง สอการสอนทครเปนผสรางประกอบดวยวสดอปกรณหลายชนด และองคประกอบอนใหนกเรยนศกษา และประกอบปฏบตกจกรรมดวยตนเอง เกดการเรยนรดวยตนเอง โดยครเปนผแนะนาชวยเหลอ และมการนาหลกการทางจตวทยามาใชในการประกอบการเรยนเพอสงเสรมใหผเรยนไดรบความสาเรจ

วชย วงษใหญ (2545, น. 190) ใหความหมายของชดกจกรรมไววาเปนสอ การนาสอประสมทสอดคลองกบเนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรมและประสบการณตางๆ ของแตละหนวย ทงนเพอใหผเรยนเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรใหมประสทธภาพโดยผเรยนไดเรยนรตามความสนใจ ความสามารถของตนเอง ชดกจกรรมประกอบดวย คมอคร คมอนกเรยน เนอหา สอประสมและเครองมอวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยจดไวใสกลองหรอซองทสามารถนาไปใชไดทนท

พลทรพย โพธสข (2546, น. 21) ไดใหความหมายวา ชดกจกรรมเปนสอการเรยนการสอนซงเปนนวตกรรมทางการศกษาชวยใหผเรยนสามารถเรยนรไดดวยตนเอง ทาใหเกดทกษะในการแสวงหาความรและเกดพฤตกรรมตามเปาหมายการเรยนร

วาสนา ชาวหา (2548, น. 91) ไดใหความหมายของชดกจกรรมไววา ชดกจกรรมเปนสอการสอนชนดหนง ซงเปนชดของสอประสม (Multi Media) ซงหมายถงการใชสอการสอนตงแตสองชนดขนไปรวมกน เพอใหผเรยนรบความรทตองการ สอทนามาใชรวมกนนจะชวยเสรมประสบการณซงกนและกนตามลาดบขนทจดไว สาหรบหนวยการเรยนตามหวขอ เนอหา และประสบการณของแตละหนวยทตองการจะใหผเรยนไดรบ

ลาพรรณ โฮมแพน (2550, น. 11) ไดสรปความหมายของชดกจกรรมการเรยนการสอนไววา ชดกจกรรมเปนสอการเรยนการสอน เปนนวตกรรมทางการศกษามลกษณะทมการจดเปนระบบมขนตอนตางๆ ทครเปนผสรางขนเพอใหผเรยนศกษา และปฏบตกจกรรมดวยตนเองตามความสามารถและความแตกตางระหวางบคคล ใหเกดการเรยนรดวยตนเองตามขนตอนทระบไว

30

เปนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลาง โดยมครเปนทปรกษาใหคาแนะนาชวยเหลอ เพอสงเสรมใหผเรยนประสบความสาเรจและบรรลตามวตถประสงค

อนวฒน เดชไธสง (2553, น. 19) ไดสรปความหมายของชดกจกรรมการเรยนการสอนไววา ชดกจกรรมการเรยนการสอนเปนสอการเรยนการสอนอยางหนงทเปนการนาเอาสอการเรยนรหลายๆ อยางมาใชใหสอดคลองกบเนอหาวชา ทประกอบดวยคมอการใชชดกจกรมการเรยนการสอน แผนการจดการเรยนร ใบกจกรรม แบบฝกหด และสอประกอบการเรยน เพอชวยใหนกเรยนมการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรใหเปนไปอยางมประสทธภาพยงขน

จากความหมายของชดกจกรรมดงกลาวขางตน สรปไดวา ชดกจกรรม คอ สอการเรยนการสอนทครสรางขนโดยมการกาหนดจดประสงคของการเรยนไวอยางชดเจน ประกอบดวยวสดอปกรณหลายชนด และกจกรรมตางๆ ทรวบรวมไวอยางเปนระบบใหผเรยนศกษาและปฏบตกจกรรมดวยตนเองตามความสนใจและความสามารถของตน โดยครเปนผใหคาแนะนา เพอใหผเรยนเรยนรไดอยางมประสทธภาพยงขน และบรรลตามจดประสงคทตงไว

2.4.2 แนวคดทนามาสการสรางชดกจกรรม นกการศกษาไดใหแนวคดเกยวกบการนาชดกจกรรมมาใชในระบบการเรยนการสอน

ดงน (สนทด ภบาลสข และพมพใจ ภบาลสข, 2523, น. 193 – 195) 1. แนวคดเกยวกบทฤษฎความแตกตางระหวางบคคล หลกจตวทยาวาดวยความ

แตกตางระหวางบคคล ผเรยนมความแตกตางกนในดานตางๆ เชน สตปญญา (Intelligence) ความสามารถ (Ability) ความตองการ (Need) ความสนใจ (Interest) รางกาย (Physical) อารมณ (Emotion) นกการศกษาไดนาหลกจตวทยามาประยกตใชในการเรยนการสอนโดยคานงถงความแตกตางระหวางบคคล วธการทเหมาะสมทสด คอ การจดการเรยนการสอนรายบคคล หรอการศกษาตามเอกตภาพ การศกษาโดยเสรและการศกษาดวยตนเอง ซงลวนแตเปนวธการสอนทเปดโอกาสใหผเรยนมอสระในการเรยนตามสตปญญา ความสามารถ และความสนใจ โดยมครคอยแนะนาชวยเหลอตามความเหมาะสม

2. แนวคดทพยายามจะเปลยนการเรยนการสอนไปจากเดม การเรยนการสอนแตเดมทเคยยดครเปนแหลงความรหลก ในปจจบนไดเปลยนแปลงมาเปนการจดประสบการณใหผเรยนไดเรยนดวยตนเอง โดยใชแหลงความรจากสอการสอนแบบตางๆ ซงประกอบดวยวสดอปกรณ และวธการการนาสอสารสอนมาใชจะตองจดใหตรงเนอหาทงหมด สวนอกสองในสามผเรยนจะศกษาดวยตนเองจากทผสอนเตรยมไวใหในรปของชดการเรยน และทผสอนชทางให

3. แนวคดในเรองการใชสอการสอนตางๆ ไดเปลยนและขยายตวออกไปจากในอดตนน การผลตสอการเรยนการสอนมกออกมาในรปตางคนตางผลตตางคนตางใชเปนสอเดยวๆ มไดมการจดระบบการใชสอหลายอยางมาผสมผสานกนใหเหมาะสมและใชเปนแหลงความรสาหรบ

31

ผเรยนแทนการใชครเปนผถายทอดความรใหแกผเรยนตลอดเวลา แนวโนมใหมจงเปนการผลตสอการสอนแบบประสมใหเปนชดการเรยน อนจะมผลตอการใช จากการใชสอ “เพอชวยครสอน” คอ ครเปนผใชอปกรณตางๆ มาเปนการใชสอการสอน “เพอชวยผเรยน” คอ ใหผเรยนหยบและใชสอการสอนตางๆ ดวยตวของผเรยนเอง โดยอยในรปของชดการเรยน

4. แนวคดเกยวกบปฏสมพนธระหวางครกบผเรยน ผเรยนกบผเรยน และผเรยนกบสภาพแวดลอม จากในอดตความสมพนธระหวางครกบผเรยนในหองเรยนมลกษณะเปนทางเดยว คอครเปนผนาและผเรยนเปนผตาม ครมไดเปดโอกาสใหผเรยนแสดงความคดเหนอยางอสรเสร ผเรยนจะมโอกาสพดกตอเมอครใหพด การตดสนใจของผเรยนสวนใหญมกจะตามคร ผเรยนเปนฝายเอาใจครมากกวาครเอาใจผเรยน ในสวนทเกยวกบความสมพนธระหวางผเรยนกบผเรยนในหองเรยนนนแทบจะไมมเลยเพราะครสวนใหญไมชอบนกเรยนคยกน นกเรยนจงไมมโอกาสฝกฝนทางานรวมกนเปนหมคณะ และไมรบฟงความคดเหนของผอน เมอเตบใหญจงทางานรวมกนไมได นอกจากนปฏสมพนธระหวางผเรยนกบสภาพแวดลอมมกอยกบชอลก กระดานดา และแบบเรยนในหองเรยนแคบๆ ครไมเคยพานกเรยนออกไปสสภาพภายนอกโรงเรยน แนวโนมในปจจบนและอนาคตของกระบวนการเรยนรจงตองนากระบวนการกลมสมพนธมาใชในการเปดโอกาสใหผเรยนไดประกอบกจกรรมรวมกน ทฤษฎกระบวนการกลมจงเปนแนวคดทางพฤตกรรมศาสตร ซงนามาสการจดระบบการผลตสอการสอนออกมาในรปของชดการเรยน

5. แนวคดในการนาหลกจตวทยาการเรยนรมาจดสภาพแวดลอมการเรยนร โดยไดมการจดสภาพออกมาเปนการสอนแบบโปรแกรม ซงหมายถง ระบบการเรยนการสอนทเปดโอกาสใหนกเรยน

5.1 ไดเขารวมกจกรรมการเรยนการสอนดวยตนเอง 5.2 มทางทราบวาการตดสนใจหรอการทางานของตนถกหรอผดอยางไร 5.3 มการเสรมแรงบวกททาใหผเรยนภาคภมใจทไดทาถกหรอคดถกอนจะทาให

กระทาพฤตกรรมนนซาอกในอนาคต 5.4 ไดเรยนไปทละขนตามความสามารถและความสนใจของผเรยนเอง โดยไมตอง

มผมาบงคบ การจดสภาพการณทเออตอการเรยนรดงกลาวจะตองมเครองชวยใหบรรลจดมงหมาย

ปลายทาง โดยใชชดการเรยนเปนเครองมอสาคญ เสาวนย สกขาบณฑต (2528, น. 292) ไดกลาวถงหลกการและทฤษฎทนามาใชในการ

ผลตชดการเรยนดงน 1. ความแตกตางระหวางบคคล (Individual Differences) นกการศกษาไดนาหลก

จตวทยาในดานความแตกตางระหวางบคคลมาใช เพราะถอวาการสอนนนไมสามารถปนผเรยนให

32

เปนพมพเดยวกนไดในชวงเวลาทเทากน เพราะผเรยนแตละคนจะเรยนรตามวถทางของเขา และใชเวลาเรยนในเรองหนงๆ ทแตกตางกนไป ความแตกตางเหลานมความแตกตางในดานความสามารถ สตปญญา ความตองการ ความสนใจ รางกาย อารมณ และสงคม ดวยเหตผลทคนเรามความแตกตางกนดงกลาว ผสรางชดการเรยนจงพยายามทจะหาวธการทเหมาะสมทสด ในการทจะทาใหผเรยนไดเรยนอยางบรรลผลสาเรจตามวตถประสงคทวางไวในชดนนๆ ซงวธทเหมาะทสดวธหนงกคอ การจดการสอนรายบคคล หรอการจดการสอนตามเอกตภาพ หรอการศกษาดวยตนเอง ซงลวนแตเปนวธสอนทเปดโอกาสใหผเรยนมอสระในการเรยนตามความแตกตางของแตละคน

2. การนาสอประสมมาใช (Multi–Media Approach) เปนการนาเอาสอการสอนหลายประเภทมาใชสมพนธกนอยางมระบบ ความพยายามอนนกเพอทจะเปลยนแปลงการเรยนการสอนจากเดมทเคยยดครเปนแหลงใหความรหลก มาเปนการจดประสบการณใหผเรยนเรยนดวยตนเองดวยการใชแหลงความรจากสอประเภทตางๆ

3. ทฤษฎการเรยนร (Learning Theory) จตวทยาการเรยนรเปดโอกาสใหผเรยนได 3.1 การเขารวมกจกรรมการเรยนการสอนดวยตนเอง 3.2 ตรวจสอบผลการเรยนของตนเองวาถกหรอผดไดทนท 3.3 มการเสรมแรง คอ ผเรยนจะเกดความภาคภมใจ ดใจทตนทาไดถกตองเปนการ

ใหกาลงใจทจะเรยนตอไป ถาตนเองทาไมถกตองจะไดทราบวาทถกตองน นคออะไรจะไดไตรตรองพจารณา ทาใหเกดความเขาใจซงจะไมทาใหเกดความทอถอยหรอสนหวงในการเรยน เพราะเขามโอกาสทจะสาเรจไดเหมอนคนอน

4. การใชวธวเคราะหระบบ (System Analysis) โดยจดเนอหาวชาใหสอดคลองกบสภาพแวดลอม และวยของผเรยน ทกสงทกอยางทจดไวในชดการเรยนจะสรางขนอยางมระบบมการตรวจเชคทกขนตอน และทกอยางจะตองสมพนธสอดคลองกนเปนอยางด มการทดลองปรบปรงจนมประสทธภาพอยในเกณฑมาตรฐานทเชอถอไดจงจะนาออกใช

จากทกลาวมาขางตนสรปไดวา การสรางชดกจกรรมทดตองคานงถงความแตกตางระหวางบคคล เชน ความถนด ความสามารถ ความสนใจ เปนตน นอกจากนตองเปนการเรยนการสอนทใหผเรยนไดศกษาเรยนรดวยตนเอง โดยใชสอการสอนทหลายหลายมาผสมผสานกนอยางเปนระบบ จดเนอหาใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมและวยของผเรยน เปนเนอหาทผเรยนสนใจ จดลาดบจากงายไปยาก เพอใหผเรยนมแรงจงใจในการเรยน เปดโอกาสใหผเรยนไดทากจกรรมรวมกน เพอฝกการทางานเปนหมคณะและการรบฟงความคดเหนของผอน นอกจากนในชดกจกรรมจะตองมการประเมนเปนระยะ เพอใหผเรยนไดทราบความกาวหนาของตนเอง รวาสวนไหนทาไดดแลว สวนไหนควรปรบปรงหรอเพมเตมความร เพอใหการเรยนรมประสทธภาพยงขน

33

2.4.3 ประเภทของชดกจกรรม ชดกจกรรมแตละประเภทมจดมงหมายในการใชแตกตางกนตามแตละประเภทของชด

กจกรรมนน มนกการศกษาหลายทานไดแบงประเภทของชดกจกรรมไว ดงน (ชยยงค พรหมวงศ, 2523, น.118 - 119; บญเกอ ควรหาเวช, 2542, น. 94 - 95)

1. ชดการเรยนประกอบการบรรยาย เปนชดการเรยนทมงชวยขยายเนอหาสาระการสอบแบบบรรยายใหชดเจนขน ชวยใหผสอนพดนอยลงและใหสอการสอนทาหนาทแทน ชดการเรยนแบบนนยมใชกบการฝกอบรมและการสอนระดบอดมศกษาทยงถอวา การสอนแบบบรรยายยงมบทบาทสาคญในการถายทอดความรแกผเรยน เนองจากเปนชดการเรยนทครเปนผใชบางครงจงเรยกวา “ชดการสอนสาหรบคร” ชดการเรยนประกอบการบรรยายจะมเนอหาเพยงอยางเดยว โดยแบงหวขอทจะบรรยายและประกอบกจกรรมไวตามลาดบขน สอทใชอาจเปนแผนคาสอน สไลด ประกอบเสยงบรรยายในเทป แผนภม แผนภาพ ภาพยนตร โทรทศน และกจกรรมกลม เพอใหผเรยนไดอภปรายตามปญหาและหวขอทครกาหนดใหเพอความเรยบรอยในการใช

2. ชดการเรยนแบบกจกรรมกลม เปนชดการเรยนแบบกจกรรมทยดระบบการผลตสอการสอนตามหนวย และหวเรองทจะเปดโอกาสใหผเรยนไดประกอบกจกรรมรวมกน เชน การสอนแบบศนยการเรยน การสอนแบบกลมสมพนธ เปนตน ซงชดการเรยนนประกอบดวยชดยอยตามจานวนศนยทแบงไวในแตละหนวย ในแตละศนยมสอหรอบทเรยนครบชดตามจานวนผเรยนในศนยกจกรรมนนๆ สอทใชศนยจดไวในรปสอประสม อาจใชเปนรายบคคลหรอสอสาหรบกลมทผเรยนทงศนยจะใชรวมกนได ผเรยนทเรยนจากชดการเรยนแบบกจกรรมกลมจะตองการความชวยเหลอจากครเพยงเลกนอยในระยะเรมเรยนเทานน หลงจากเคยชนตอวธการใชแลว ผเรยนสามารถชวยเหลอซงกนไดเองระหวางประกอบกจกรรมการเรยน หากมปญหาผเรยนสามารถถามครไดเสมอ

3. ชดการเรยนตามเอกตภาพหรอชดการเรยนรายบคคล เปนชดการเรยนทมงใหผเรยนสามารถศกษาหาความรดวยตนเอง ความแตกตางระหวางบคคลอาจเปนการเรยนในโรงเรยนหรอบานกได เพอใหผเรยนกาวไปขางหนาตามความสามารถ ความสนใจ และความพรอมของผเรยน ชดการเรยนรายบคคลอาจมาในรปของหนวยการเรยนหรอ “โมดล” (Module)

4. ชดการเรยนทางไกล เปนชดการเรยนทผสอนกบผเรยนอยตางถนตางเวลากน มงสอนใหผเรยนศกษาไดดวยตนเองโดยไมตองเขาชนเรยน ประกอบดวยสอประเภทสงพมพ รายการวทย โทรทศน ภาพยนตร และการสอนเสรมตามศนยบรการการศกษา

วรพรรณ สงธกล (2550, น. 15) ไดสรปประเภทของชดกจกรรมไว 3 ประเภท ดงน 1. ชดกจกรรมสาหรบคร เปนชดกจกรรมทกาหนดกจกรรมสอการเรยนรประกอบคา

บรรยายของครเพยง 1 หนวยการเรยนร เพอปพนฐานใหผเรยนไดรและเขาใจยงขน

34

2. ชดกจกรรมสาหรบหนกเรยนหรอชดกจกรรมรายบคคล เปนชดกจกรรมทจดระบบเปนขนตอน มงเนนใหผเรยนสามารถศกษาหาความรดวยตนเองตามความแตกตางระหวางบคคล อาจะศกษาทโรงเรยนหรอบานกได แลวทาการประเมนโดยทาแบบทดสอบวดความรความเขาใจในการศกษาชดกจกรรมนน

3. ชดกจกรรมสาหรบครผสอนและนกเรยน เปนชดกจกรรมทมงเนนใหผเรยนไดปฏบตกจกรรมรวมกนเปนกลม อาจสอนแบบศนยการเรยน หรอสอนแบบกลมสมพนธ โดยมสอการสอนบรรจไวในชดกจกรรมแตละชด เพอฝกทกษะในเนอหาตามผลการเรยนรทคาดหวงกาหนดไว

จากการศกษาประเภทของชดกจกรรมขางตนจะเหนไดวา การแบงประเภทของชดกจกรรมสามารถแบงออกไดหลายประเภทขนอยกบจดมงหมายในการนาไปใช ซงจะสงผลตอบทบาทหนาทของครและผเรยนแตกตางกนไป การเลอกจดทาชดกจกรรมชนดใดนนขนอยกบดลยพนจของครหรอผจดทาชดกจกรรม โดยในการวจยครงนผวจยเลอกใชชดกจกรรมทผเรยนสามารถเรยนดวยตนเอง เมอมปญหาผเรยนสามารถปรกษาหารอซงกนและกนได โดยการแลกเปลยนความคดเหนกบผอน โดยผสอนจะทาหนาทใหคาแนะนาและเปนทปรกษา

2.4.4 องคประกอบของชดกจกรรม จากการศกษาคนควาพบวามนกวชาการหลายทานกลาวถงองคประกอบของชดกจกรรม

ไวอยางหลากหลาย ดงน บญเกอ ควรหาเวช (2530, น. 71) ไดกลาวถงองคประกอบของชดการเรยนวาสามารถ

จาแนกได 4 สวน คอ 1. คมอ เปนคมอสาหรบผเรยน ภายในจะมคาชแจงถงวธการใชชดการเรยนอยาง

ละเอยด อาจทาเปนเลมหรอแผนพบกได 2. บตรคาสงหรอคาแนะนา จะเปนสวนทบอกใหผเรยนดาเนนการเรยน หรอประกอบ

กจกรรมแตละอยางตามขนตอนทกาหนดไว ประกอบดวยคาอธบายเรองทจะศกษา คาสงใหผเรยนดาเนนกจกรรม และการสรปบทเรยน

3. เนอหาสาระและสอ จะบรรจในรปสอการสอนตางๆ อาจประกอบดวยบทเรยนโปรแกรม สไลด แผนภาพ วสดกราฟก ฯลฯ ผเรยนจะศกษาสอการสอนตางๆ ทบรรจอยในชดการเรยนตามบตรคาสงทกาหนดไว

4. การประเมนผล ผเรยนจะทาการประเมนผลความรของตนเองกอนและหลงเรยน แบบประเมนผลอาจเปนแบบฝกหดใหเตมคาลงในชองวาง เลอกคาตอบทถกทสด จบคดผลจากการทดลองหรอทากจกรรม ฯลฯ

วชย วงษใหญ (2545, น. 186) กลาววา ชดกจกรรมมองคประกอบสาคญ ดงน

35

1. หวเรอง คอ การแบงเนอหาวชาออกเปนหนวย แตละหนวยแบงออกเปนสวนยอยเพอใหผเรยนไดเรยนร โดยมงเนนใหเกดความคดรวบยอดในการเรยนร

2. คมอการใชชดกจกรรม เปนสงจาเปนสาหรบการใชชดกจกรรม จะตองศกษากอนใชชดกจกรรม จากคมอใหเขาใจเปนสงแรก เพอใหการใชชดกจกรรมเปนไปอยางมประสทธภาพ คมอการใชชดกจกรรมประกอบดวยสวนตางๆ ดงน

2.1 คาชแจงเกยวกบการใช 2.2 สงทครตองเตรยมกอนจดกจกรรม 2.3 บทบาทของนกเรยน 2.4 การจดชนเรยน 2.5 แผนการจดการเรยนร

3. วสดประกอบการจดกจกรรม ไดแก สงของ หรอขอมลตางๆ ทจะใหผเรยนไดศกษาคนควา เชน เอกสาร ตารา รปภาพ สงเหลานควรมความสมบรณใหมากทสดเทาทจะทาได

4. บตรงาน เปนสงจาเปนสาหรบชดกจกรรม ประกอบดวย ชอบตร กลม หวเรอง คาสงทจะใหผเรยนไดปฏบตกจกรรม และกจกรรมทผเรยนจะตองปฏบต

5. กจกรรมสารอง จะตองเตรยมไวสาหรบผเรยนบางคนททากจกรรมเสรจกอนผอน จะไดมกจกรรมอยางอนทา เพอเปนการสงเสรมการเรยนรใหกวางและลก ไมเกดความเบอหนาย

6. ขนาดรปแบบของชดกจกรรม ไมควรใหญและเลกเกนไป เพอความสะดวกในการใช สวนความหนาของชดกจกรรมขนอยกบลกษณะของวชา และสอการเรยนรทใชในแตละหนวย

ชยยงค พรหมวงศ และคณะ (2553, น. 120) กลาววา ชดกจกรรมมองคประกอบ 4 สวน ไดแก

1. คมอครสาหรบใชชดกจกรรมในการจดการเรยนร และคมอสาหรบผเรยนทตองเรยนจากชดกจกรรม

2. เนอหาสาระ สอการเรยนร โดยจดใหอยในรปของสอแบบประสม หรอกจกรรมการเรยนการสอนแบบกลม และรายบคคล ตามจดประสงคการเรยนร

3. คาสง คาชแจง หรอการมอบงาน เพอกาหนดแนวทางการดาเนนงานใหกบผเรยน 4. กระประเมนผล เปนการประเมนผลของกระบวนการ ไดแก แบบฝกหด รายงานการ

คนควา และผลของการเรยนรทไดจากการวดดวยแบบทดสอบตางๆ จากการศกษาองคประกอบของชดกจกรรมขางตนซงมผกาหนดไวหลายรปแบบ สรป

ไดวา องคประกอบของชดกจกรรมสวนใหญคลายคลงกน โดยมองคประกอบหลกทสาคญ คอ ชอกจกรรม คมอครและนกเรยน จดประสงคของกจกรรม เนอหาสาระ สอการเรยนร กจกรรมการเรยนการสอน และการประเมนผล

36

2.4.5 ขนตอนการสรางชดกจกรรม จากการศกษาขนตอนการสรางชดกจกรรมมนกวชาการหลายทานไดลาดบขนตอนการ

สรางชดกจกรรม ดงน สวทย มลคา และอรทย มลคา (2545, น. 53 - 55) ไดกลาวถงขนตอนการผลตชดการ

สอนไว 11 ขนตอน ดงน 1. กาหนดเรองเพอทาชดการสอน อาจกาหนดตามเรองในหลกสตรหรอกาหนดเรอง

ใหมขนมากได การจดแบงเรองยอยจะขนอยกบลกษณะของเนอหา และลกษณะการใชชดการสอนนน การแบงเนอหา เรอง เพอทาชดการสอนในแตละระดบ 2. กาหนดหมวดหมเนอหาและประสบการณ อาจกาหนดเปนหมวดหมวชาหรอบรณาการ แบบสหวทยาการไดตามเหมาะสม 3. จดเปนหนวยการสอนจะแบงเปนกหนวย หนวยหนงๆ จะใชเวลานานเทาใดนนควรพจารณาใหเหมาะสมกบวยและระดบชนผเรยน 4. กาหนดหวเรอง จดแบงหนวยการสอนเปนหวขอยอยๆ เพอสะดวกแกการเรยนร แตละหนวยควรประกอบดวยหวขอยอย หรอประสบการณในการเรยนรประมาณ 4-6 หวขอ 5. กาหนดความคดรวบยอดหรอหลกการ ตองกาหนดใหชดเจนวาจะใหผเรยนเกดความคดรวบยอดหรอสามารถสรปหลกการ แนวคดอะไร 6. กาหนดจดประสงคในการสอน หมายถง จดประสงคทวไปและจดประสงคเชงพฤตกรรมรวมทงการกาหนดเกณฑการตดสนผลสมฤทธการเรยนรไวใหชดเจน 7. กาหนดกจกรรมการสอน ตองกาหนดใหสอดคลองกบวตถประสงคเชงพฤตกรรมซงจะเปนแนวทางในการเลอกและผลตสอการสอน กจกรรมการเรยน หมายถง กจกรรมทกอยางทผเรยนปฏบต เชน การอาน การทากจกรรมตามบตรคาสง การตอบคาถาม การเขยนภาพ การทดลอง การเลนเกม การแสดงความคดเหน การทดสอบ เปนตน 8. กาหนดแบบประเมนผล ตองออกแบบประเมนผลใหตรงกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม โดยใชกรสอนแบบองเกณฑ เพอใหผสอนทราบวาหลงจากผานกจกรรมทกอยางทผเรยนปฏบต แลวผเรยนมพฤตกรรมเปลยนแปลงอยางไร เชน การอาน การทากจกรรมตามบตรคาสง การตอบคาถาม การเขยนภาพ การทดลอง การเลนเกม การแสดงความคดเหน การทดสอบ เปนตน 9. เลอกและผลตสอการสอน วสดอปกรณและวธการทผสอนใชถอเปนสอการสอนทงสน เมอผลตสอการสอนในแตละหวเรองเรยบรอยแลว ควรจดสอการสอนเหลานนแยกออกเปนหมวดหม กลอง/แฟมทเตรยมไว กอนนาไปหาประสทธภาพเพอหาความตรง ความเทยงกอนนาไปใช เรยกสอการสอนแบบนวา ชดการสอน

37

10. สรางขอสอบกอนและหลงการเรยนพรอมทงเฉลย การสรางขอสอบเพอทดสอบกอนและหลงเรยนควรสรางใหครอบคลมเนอหาและกจกรรมทกาหนดใหเกดการเรยนร โดยพจารณาจากจดประสงคการเรยนรเปนสาคญ ขอสอบไมควรมากเกนไปแตควรเนนกรอบความรสาคญในประเดนหลกมากกวารายละเอยดปลกยอย หรอถามเพอความจาเพยงอยางเดยว และเมอสรางเสรจแลวควรทาเฉลยไวใหพรอมกอนสงไปหาประสทธภาพของชดการสอน 11. หาประสทธภาพของชดการสอน เมอสรางชดการสอนเสรจเรยบรอยแลวตองนาชดการสอนนนๆ ไปทดสอบโดยวธการตางๆ กอนนาไปใชจรง เชน ทดลองใชเพอปรบปรงแกไข ใหผชานาญตรวจสอบความถกตอง ความครอบคลมและความตรงของเนอหา เปนตน

กศยา แสงเดช (2545, น. 13) ไดลาดบขนตอนในการสรางชดกจกรรมการเรยนร ดงน 1) ขนวางแผน

1.1 เลอก เรอง วชา ชน 1.2 กาหนดรายละเอยด ชวงระยะเวลาการจดการ

2) ขนดาเนนการ 2.1 กาหนดรายละเอยดของเนอหา 2.2 ตงวตถประสงค 2.3 นารายละเอยดของเนอหามาจดดาเนนการตามวธการทกาหนด 2.4 จดทาสอตางๆทใชประกอบเนอหา 2.5 ทาแบบทดสอบหลงเรยน 2.7 ลงมอสรางชดกจกรรมการเรยนร

3) การทดลองนาชดกจกรรมการเรยนรทสรางแลวไปทาการทดสอบหาความถกตอง 4) แกไขขอบกพรองเพอนาไปใชในการทดลองจรง 5) ลงมอทดลอง 6) เกบรายงานผลขอมลในเชงสถต 7) จดรวบรวมเปนชดพรอมคาชแจงรายละเอยด จากการศกษาขนตอนการสรางชดกจกรรมซงมผเสนอหลกในการสรางไวหลาย

แนวทาง ในการวจยครงนผวจยไดยดแนวทางการสรางชดการเรยนโดยประยกตจากแนวทางดงกลาวขางตน เพอใหเหมาะสมกบงานวจยครงน

38

2.5. การเรยนแบบรวมมอ 2.5.1 ความหมายของการเรยนแบบรวมมอ

การเรยนแบบรวมมอ (Cooperative learning) เปนรปแบบการเรยนรปแบบหนงทชวยสงเสรมใหนกเรยนเรยนรดวยตนเอง มทกษะทางสงคมและการทางานกลม รวมทงทกษะการสอสาร ซงมนกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของการเรยนแบบรวมมอไวดงน

สลาวน (Slavin, 1990) อธบายไววา การเรยนรแบบรวมมอ หมายถง วธการแบงนกเรยนออกเปนกลมยอยเพอชวยเหลอกนและกนในการเรยนร ซงสามารถจดกลมไดหลายรปแบบ สวนใหญแลวสมาชกในกลมจะม 4 คน ทมความสามารถแตกตางกน มการตดตอสอสารกนและกนในกลมเปนเวลาหลายสปดาหหรอนานเปนเดอน ทกคนจะเรยนรทกษะตางๆ ในการทางานรวมกนเพอใหงานของกลมดาเนนไปดวยด ทกษะดงกลาวไดแก ทกษะการฟง ทกษะการพด หรออธบายทกษะการหลกเลยงขอขดแยง และทกษะการอยรวมกบผอนอก

แบลคคอม (Balkcom, 1992) สรปวา การเรยนแบบกลมรวมมอคอ การจดการสอนทประสบความสาเรจในกลมเลกๆ กบนกเรยนทมระดบความสามารถแตกตางกน กจกรรมการเรยนรจะสงเสรมใหเขาใจประโยชนจากเนอหารายวชาทกาหนดให สมาชกทกคนในทมไมเพยงแตรบผดชอบการเรยนของตนเองเทานนแตจะตองชวยเหลอสมาชกในทมดวย

จอรนสน และจอหนสน (Johnson and Johnson, 1993) แสดงความคดเหนไววาการเรยนแบบรวมมอเปนการจดการเรยนการสอนทแบงนกเรยนออกเปนกลมยอย กลมละ 2-3 คน ทางานรวมกนเพอไปสเปาหมายเดยวกนแบบปฏสมพนธทางบวกเพอพฒนาการเรยนรของสมาชกกลมใหมากทสด สาหรบความสาเรจของกลมขนอยกบความพยายามและความสามารถของสมาชกทกคนภายในกลม

อาลเซลลก Abuseileek (2007) ไดใหความหมายของการเรยนแบบรวมมอไววา เปนการเรยนทจดสมาชกกลมเลกๆ แลวรวมกนแกปญหาหรอทางานทไดรบมอบหมายใหสาเรจ สมาชกในกลมทกคนเปนสวนสาคญของกลมทจะตองมสวนรวมในการชวยเหลอซงกนและกนในการทางาน ความสาเรจหรอความลมเหลวของกลมลวนเปนของทกคนในกลม

วฒนาพร ระงบทกข (2542, น.34) กลาววา การเรยนแบบรวมมอ หมายถง วธการจดสภาพแวดลอมและกจกรรมการเรยนการสอนเพอเนนใหผเรยนไดเกดการเรยนรรวมกนเปนกลมเลกๆ สมาชกในกลมมความรความสามารถแตกตางกนมความรบผดชอบตอการเรยนของตนเอง และการเรยนรของเพอนสมาชกทกคนในกลม จงมการแลกเปลยนความคดเหนการแบงปนทรพยากรการเรยนร รวมทงการเปนกาลงใจซงกนและกน คนทเกงจะชวยเหลอคนทออนกวา

39

สมาชกในกลมไมเพยงแตรบผดชอบตอการเรยนของตนเทานน หากแตจะตองรบผดชอบตอการเรยนรของเพอนสมาชกทกคนในกลม ความสาเรจของแตละบคคลคอความสาเรจของกลม

อาร สณหฉว (2543, น. 33) ไดใหความหมายวา การเรยนแบบรวมมอเปนวธการเรยนทใหนกเรยนทางานดวยกนเปนกลมเลกๆ เพอใหเกดการเรยน ทงดานความรและดานจตใจ ชวยใหนกเ รยนเหนคณคาในความแตกตางระหวางบคคลของเพอนๆ เคารพความคดเหนและความสามารถของผอนทแตกตางจากตน ตลอดจนรจกชวยเหลอและสนบสนนเพอนๆ

สวทย มลคา และอรทย มลคา (2552) ไดกลาวถงความหมายของการเรยนรแบบรวมมอไววา กระบวนการเรยนรไดรวมมอกลปและชวยเหลอกนในการเรยนร โดยแบงกลมผเรยนทมความสามารถตางกนออกเปนกลมเลกๆ ซงเปนลกษณะการรวมกลมอยางมโครงสรางอยางชดเจน มการทางานรวมกน มการแลกเปลยนความคดเหน มการชวยเหลอพงพากนและกน มความรบผดชอบรวมกน ทงตนเองและสวนรวม เพอใหตนเองและสมาชกในกลมประสบผลสาเรจตามเปาหมายทกาหนด

จากความหมายของการเรยนแบบรวมมอดงกลาวขางตนสรปไดวา การเรยนแบบรวมมอเปนการจดการเรยนการสอนทแบงนกเรยนออกเปนกลมเลกๆ ประกอบดวยสมาชกในกลมทมความสามารถแตกตางกนไป เพอใหนกเรยนเขาใจความแตกตางระหวางบคคลของสมาชกในกลม มการแลกเปลยนความร ชวยเหลอซงกนและกน มปฏสมพนธทดตอกน เพอใหกลมประสบความสาเรจตามเปาหมายทตงไว

2.5.2 องคประกอบของการเรยนรแบบรวมมอ จอหนสน และจอหนสน (Johnson and Johnson, 1994) อธบายวาการเรยนรแบบ

รวมมอเกดขนไดตองมองคประกอบทสาคญ 5 ประการดงน 1. การพงพาและชวยเหลอกน (Positive Interdependence) การเรยนรแบบรวมมอจะตองตระหนกอยเสมอวาสมาชกกลมทกคนมความสาคญเทากนเพราะความสาเรจของกลมขนอยกบสมาชกทกคนในกลมไมใชของใครคนใดคนหนง ในขณะเดยวกนสมาชกแตละคนจะประสบความสาเรจไดเมอกลมประสบความสาเรจเทานน และความสาเรจของบคคลรวมทงของกลมนนขนอยกบกนและกน ดงนนในแตละคนจงตองมความรบผดชอบในบทบาทหนาทของตนและในขณะเดยวกนกตองชวยเหลอสมาชกคนอนๆ ดวยเพอประโยชนรวมกนของกลม 2. การปรกษาหารอกนอยางใกลชด (Face –to-face Promotion Interaction) เปนการมปฏสมพนธทสงเสรมซงกนและกนระหวางสมาชกในกลม ดวยการพงพากนชวยเหลอเกอกลกน ทาใหผเรยนมแนวทางดาเนนการใหกลมบรรลเปาหมาย มการแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน มการอธบายความรใหแกเพอนในกลม จนในทสดสมาชกกลมจะเกดความรสกไววางใจกน สงเสรมและชวยเหลอกนและกนในการทางานตางๆ รวมกนสงผลใหเกดสมพนธภาพทดตอกนจง

40

ควรมการใหขอมลยอนกลบและเปดโอกาสใหสมาชกเสนอแนวคดใหมๆเพอเลอกในสงทเหมาะสมทสด

3. ความรบผดชอบของแตละคนทสามารถตรวจสอบได (Individual Accountability) สมาชกกลมการเรยนรทกคนจะตองมหนาทรบผดชอบ เปนความรบผดชอบในการเรยนรของสมาชกแตละบคคลทจะตองมการชวยเหลอสงเสรมซงกนและกน เพอใหเกดความสาเรจตามเปาหมายของกลม โดยทสมาชกทกคนในกลมมความมนใจและพรอมทจะไดรบการทดสอบเปนรายบคคล ดงนนทกคนจะตองพยายามทางานทไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถเพราะไมมใครทจะไดรบประโยชนโดยไมทาหนาทของตน กลมจาเปนตองมระบบการตรวจสอบผลงานทเปนรายบคคลและเปนกลม สาหรบวธการทสามารถสงเสรมใหทกคนทาหนาทของตนอยางเตมทมหลายวธ เชน การจดกลมใหเลกเพอจะไดมการเอาใจใสกนและกนอยางทวถง การทดสอบเปนรายบคคล การสมเรยกชอใหรายงาน ครสงเกตพฤตกรรมของผเรยนในกลม การจดใหกลมมผ สงเกตการณ หรอการใหผเรยนสอนซงกนและกน เปนตน 4. การใชทกษะปฏสมพนธระหวางบคคลและทกษะการทางานกลมยอย (Interpersonal and Small-group Skills) การเรยนรแบบรวมมอจะประสบผลสาเรจไดตองอาศยทกษะทสาคญหลายประการ เชน ทกษะทางสงคม ทกษะการปฏสมพนธกบผอน ทกษะการทางานกลม ทกษะการสอสาร และทกษะการแกปญหาขดแยง รวมทงการเคารพยอมรบและไววางใจกนและกน ดงนนครตองฝกทกษะผเรยนเพอใหเกดทกษะตางๆ ดงกลาวเพราะเปนทกษะสาคญทจะชวยใหการทางานกลมประสบผลสาเรจไดอยางมประสทธภาพ

5. การใชกระบวนการกลม (Group Processing) กระบวนการกลมเปนกระบวนการทางานทมขนตอนหรอวธการทจะชวยใหมการดาเนนงานกลมเปนไปอยางมงานรวมกน และดาเนนงานตามแผน ตลอดจนมการประเมนผลและปรบปรงงาน นอกจากนจะตองมการวเคราะหกระบวนการทางานของกลมเพอชวยใหกลมเกดการเรยนรและปรบปรงการทางานใหดขน การวเคราะหกระบวนการกลมครอบคลมการวเคราะหเกยวกบวธการทางานกลม พฤตกรรมของสมาชกกลมและผลงานกลม การวเคราะหการเรยนรนอาจทาไดโดยคร หรอผเรยน หรอทงสองฝาย การวเคราะหกระบวนการกลมนเปนยทธวธหนงทสงเสรมใหกลมตงใจทางาน เพราะรวาจะไดรบขอมลปอนกลบ และชวยฝกทกษะการรคด (Metacognition) คอ สามารถทจะประเมนการคดและพฤตกรรมของตนทไดทาไป

โอสเสน และคาแกน (Olsen and Kagan, 1992) ไดอธบายองคประกอบการเรยนแบบรวมมอไวดงน

1. การพงพาอาศยกนในทางทด (Positive Interdependent) การพงพากนในทางทดจะเกดขนเมอผลประโยชนแตละคนทเกยวของกบผลประโยชนของบคคลอนๆ กลาวคอ เมอผเรยนคน

41

หนงไดรบผลสาเรจ ผเรยนคนอนกจะไดรบผลประโยชนไปดวย ซงจะตองมการจดโครงสรางภาระงาน กาหนดโครงสรางวชาการและโครงสรางทางผลลพธดงน

1.1 การพงพาอาศยโดยใชโครงสรางทางผลลพธ อาจกาหนดใหผเรยนมเปาหมายเดยวกน โดยมอบหมายภาระงานใหเพยง 1ชน เขยนบรรยายภาพสง 1ชน หรออาจกาหนดใหรางวลกลมโดยนาคะแนนของสมาชกแตละคนในกลมมาแปลเปนคะแนนของลมกได

1.2 การพงพาอาศยโดยใชโครงสรางทางวชาการ สมาชกแตละคนจะไดรบมอบหมายบทบาทหนาททแตกตางกน เชน อธบายหรอผตรวจสอบซงทกคนจะรบผดชอบในหนาทของตนและปฏบตตามบทบาทนน ครจะใชวสดอปกรณหรอใบงานใหเสรจทกคนกอนจะเรมทางานตอไป

2. การสรางทมงาน (Team Formation) การจดลมหรอทมงานสามารถทาไดโดยครกาหนดใหหรอนกเรยนจดกลมกนเอง หวหนากลมดวยจากการคดเลอกของสมาชกและมการผลดเปลยนตาแหนงกน แตอยางไรตามการจดกลมอยางเปนทางการมความเหมาะสมกวาซงสามารถทาได 4 วธดงน

2.1 การจดกลมตามความแตกตางดานทางเพศ เ ชอชาต ภาษา และระดบความสามารถ

2.2 การจดกลมแบบกลมโดยใชเครองหมายหรอสญลกษณบางอยาง เชน กระดาษส ผเรยนทไดสญลกษณสเดยวกนจะไดอยกลมเดยวกน

2.3 การจดกลมตามความแตกตางและระดบความสามารถทางภาษา 2.4 การจดกลมตามความสนใจ ความชอบ และลกษณะนสย

3. ความรบผดชอบ (Accountability) ความรบผดชอบตอตนเองและตอกลมมความสาคญตอผลสมฤทธทางการเรยนแบบรวมมอ และเปนลกษณะเดนของการเรยนแบบนผเรยนจะไดรบหมอบหมายความรบผดชอบเปนรายบคคล มการใหคะแนนในสวนรวมทตนเองรวมทางานของกลม ซงสามารถตรวจสอบความรบผดชอบไดดวยการทดสอบเรองทกษะทางสงคม และโครงสรางการเรยนรและวธจดโครงสราง

4. ทกษะกระบวนการปฏสมพนธของผเรยนเพอใหการปฏบตงานเปนไปอยางมประสทธภาพนกเรยนจาเปนตองมความสมพนธทดระหวางบคคลและกลมยอย

5. การวเคราะหกระบวนการกลม เพอชวยใหกลมเกดการเรยนรและปรบปรงการทางานใหดขน เชน การวเคราะหเกยวกบวธการทางานของกลม พฤตกรรมของสมาชกในกลม และผลงานของกลมเปนตน

42

จากองคประกอบของการเรยนแบบรวมมอดงกลาวขางตนสรปไดวา การเรยนแบบรวมมอผเรยนตองมการพงพาและชวยเหลอกน แตละคนมหนาททตองรบผดชอบ มปฏสมพนธภายในกลมโดยการปรกษาหารอกน สงผลใหเกดทกษะการทางานรวมกนเปนกลม

2.5.3 รปแบบของการเรยนแบบรวมมอ การเรยนแบบรวมมอมเทคนคมากมายหลายรปแบบ ซงแตละรปแบบมวธการ

ดาเนนการทตางกนตามวตถประสงคเฉพาะ วนเพญ จนทรเจรญ (2542, น.119 - 128) กลาวถง รปแบบการเรยนแบบรวมมอทนยมใชกนมเทคนคสาคญ 2 แบบ คอ แบบเปนทางการ (Formal cooperative learning) และแบบไมเปนทางการ (Informal cooperative learning)

1) การเรยนแบบรวมมออยางเปนทางการ วนเพญ จนทรเจรญ (2542, น. 119 - 122) ไดแบงเทคนคการเรยนแบบรวมมออยาง

เปนทางการได 9 เทคนค ดงน 1. เทคนคการแขงขนระหวางกลมดวยเกม (Team – Games - Tournament หรอ

TGT) คอการจดกลมนกเรยนเปนกลมๆ กลมละ 4 คน ระดบความสามารถตางกน ครกาหนดบทเรยนและการทางานกลมเอาไว ครทาการสอนบทเรยนใหนกเรยนทงชนแลวใหกลมทางานตามทกาหนด นกเรยนในกลมชวยเหลอกนเดกเกงชวยชวยและตรวจงานของเพอนใหถกตองกอนนาสงคร แลวจดกลมใหมเปนกลมแขงขนทมความสามารถเทาๆ กน มาแขงขนตอบปญหาซงจะมการจดกลมใหมทกสปดาห โดยพจารณาจากความสามารถแตละบคคล คะแนนของกลมจะไดจากคะแนนสมาชกทเขาแขงขนรวมกบกลมอนๆ รวมกน แลวมการมอบรางวลใหแกกลมทไดคะแนนสงเกนเกณฑทกาหนดไว

2. เทคนคการแบงกลมสมฤทธ (Student Team Achievement Division หรอ STAD) คอการจดกลมเหมอน TGT แตไมมการแขงขนกนโดยใหนกเรยนทกคนตางทาขอสอบ แลวนาคะแนนพฒนาการของแตละคนมารวมเปนคะแนนกลม และมรางวลให

3. เทคนคการจดกลมแบบชวยรายบคคล (Team Assiste Individualization หรอ TAI) เทคนคนเหมาะกบวชาคณตศาสตร ใชสาหรบประถมศกษาปท 3-6 วธนสมาชกกลมม 4 คน มระดบความรตางกน ครเรยกเดกทมความรระดบเดยวกนของแตละกลมมาสอนตามความยากงายของเนอหา วธทสอนจะแตกตางกน เดกกลบไปยงกลมของตน และตางคนตางทางานทไดรบมอบหมายแตชวยเหลอซงกนและกนมการใหรางวลกลมททาคะแนนไดดกวาเดม

4. เทคนคโปรแกรมการรวมมอในการอานและเขยน (Cooperative Intergrated Reading and Composition หรอ CIRC) เทคนคนใชสาหรบวชาอาน เขยนและทกษะอนๆ ทางภาษา จดกลมสมาชก 4 คน ประกอบดวยนกเรยนทมพนฐานความรเทากน 2 คน จานวน 2 ค โดยแตละค

43

จะมระดบความรทแตกตางกน ครจะเรยกคทมความรระดบเทากนจากกลมพจารณาจากคะแนนสอบของสมาชกกลมเปนรายบคคล

5. เทคนคการตรวจสอบเปนกลม (Group investigation) การใหรางวลหรอคะแนนใหเปนกลม จดกลมสมาชก 2-6 คน แตละกลมเลอกหวขอเรองทตองการจะศกษาคนควา มการวางแผนการดาเนนงานตามแผนการวเคราะห การสงเคราะห การนาเสนอผลงานหรอรายงานตอหนาชน

6. เทคนคการตอภาพ (Jigsaw) จดกลมสมาชกทมระดบความรแตกตางกน 6 คน จากนนใหสมาชกในกลมไปเรยนหวขอตางๆ จากสมาชกกลมอน แลวกลบมาสอนเพอนในกลมในสงทตนไดไปเรยนรจากกลมอน ประเมนผลเปนรายบคคลแลวรวมคะแนนเปนของกลม เทคนคนใชสาหรบนกเรยนชนประถมปท 3-6

7. เทคนคการตอภาพ 2 (Jigsaw 2) จดกลมสมาชก 4-5 คน ทสนใจในบทเรยนเดยวกนแตคนละหวขอยอย โดยใหนกเรยนทสนใจในหวขอเดยวกนไปคนควา ประชม และอภปรายผล แลวกลบมาสอนเพอนในกลมเดมของตน ผลการสอบของแตละคนเปนคะแนนของกลม กลมททาคะแนนรวมไดดกวาเดมจะไดรบรางวล

8. เทคนคการเรยนแบบรวมมอรวมกลม (Co – op – Co – op) ประกอบดวยขนตอนตางๆ ดงน นกเรยนชวยกนอภปรายหวขอทจะศกษา แบงหวขอใหญเปนหวขอยอย แลวจดนกเรยนเขากลมตามความสามารถทแตกตางกน นกเรยนแตละคนในกลมเลอกไปศกษาเรองทตนเลอกแลวนาเสนอตอกลม กลมรวบรวมหวขอตางๆ จากนกเรยนทกคนในกลม แลวรายงานผลตอชนและมการประเมนผลงานกลม

9. เทคนคการเรยนรวมกน (Learning Together หรอ LT) คะแนนของกลมพจารณาจากผลงานของกลม จดกลมสมาชก 4-5 คนทมระดบความรความสามารถตางกน แบงบทบาทหนาทกนและผลดเปลยนบทบาทหนาทกน เชน คนท 1 รบผดชอบเนอหาท 1 คนท 2 รบผดชอบเนอหาท 2 หรอครใหนกเรยนแตละกลมศกษาฝกฝน ทาความเขาใจเนอหาใหมและทาแบบฝกหดหรอใบงานหรอบตรกจกรรม

เทคนคทง 9 ดงกลาวขางตน สวนมากจะใชตลอดคาบการเรยน หรอตลอดกจกรรมการเรยนในแตละคาบ เรยกการเรยนแบบรวมมอประเภทนวาการเรยนแบบรวมมออยางเปนทางการ (Formal cooperative learning) แตยงมเทคนคอนๆ อกจานวนมากทไมจาเปนตองใชตลอดกจกรรมการสอนในแตละคาบ อาจใชในขนนา สอดแทรกในขนตอนใดๆ กได หรอใชในขนสรป หรอขนทบทวน หรอขนวดผล เรยกการเรยนแบบรวมมอประเภทนวา การเรยนแบบรวมมออยางไมเปนทางการ (Informal cooperative learning) ดงน

44

2) การเรยนแบบรวมมออยางไมเปนทางการ สมพงษ สงหะพล (2543, น. 181 - 182) ไดกลาวถงเทคนคการเรยนแบบรวมมอ

อยางไมเปนทางการได14 เทคนค ดงน 1. รวมกนคด (Numbered heads together) ในแตละกลมทกคนมหมายเลขประจาตว

เมอศกษางานเสรจครเรยกหมายเลขใดหมายเลขหนงใหตอบคาถาม คนทถกเรยกถอเปนตวแทนกลม

2. อภปรายกลมธรรมชาต (Spontaneous Group Discussion) นกเรยนทนงเปนกลม นงชดหรอใกลกน รวมกนอภปรายแสดงความคดเหนในเรองใดเรองหนงของบทเรยน อาจอภปราย 2 – 3 นาท ไปจนถง 1 ชวโมง

3. ผลงานทม (Team product) แตละกลมทางานใหเสรจภายในชวโมงเรยน มอบหมายใหทกคนในกลมมบทบาทแลวนาเสนองานตอชนเรยน

4. ชวยกนทบทวน (Cooperative review) แตละกลมเวยนกนถามตอบเพอทบทวนบทเรยน กลมทถามได 1 คะแนน กลมทตอบถาตอบถกได 1 คะแนน กลมทอธบายขอมลเพมเตมได 1 คะแนน

5. คคด (Think – pair – share) นกเรยนนงเปนคในกลมของตนเองเพอหาคาตอบทตกลงกน เสนอคาตอบทตกลงกนตอชนเรยน

6. เพอนเรยน (Partners) นกเรยนในแตละกลมจบคกนเรยน คนนอาจไปขอคาอธบายสอบถามปรกษาหารอจากกลมอน เมอเขาใจแลวกถายทอดความรสคอนในกลม

7. มมสนทนา (Cortners) แตละกลมแบงเปนกลมยอย แตละกลมยอยนงตามมมหรอจดตางๆ ของหองเรยน จากนนทกกลมยอยอธบายเรองราวทไดศกษาใหกลมยอยในมมอนฟง

8. เลาเรองรอบวง (Round robin) นกเรยนทกคนนงเปนวงกลมแตละคนเลาเรองใหชนฟงไปทละคนจนจบ โดยใหเวลาเทาๆ กน

9. คตรวจสอบ (Pair check) ในแตละกลมใหนกเรยนจบค 2–3 ค เมอรบโจทยหรองานจากคร คนหนงแกโจทยปญหาหรอตอบคาถาม อกคนหนงเสนอแนะโจทยปญหาตอไปกสลบบทบาทกน ทาโจทยปญหาได 2-3 ปญหา ใหแตละคนาคาตอบไปตรวจสอบกบคอนในกลมของตน

10. วงกลมสนทนา (Inside-outside circle) นกเรยนนงหรอยนเปนวงกลม 2 วง จานวนเทากน วงในหนหนาออกวงนอกหนหนาเขา คนอยตรงขามจบคกนเมอครถามทงสองปรกษากนแลวตอบคาถาม คาถามตอไปครใหสองวงเคลอนไปตรงขามกนแลวตอบคาถามใหมจนจบบทเรยน

11. คทางาน (Match mind) มอบหมายใหชนเรยนทางานตามบทเรยน แตละคนแสวงหาคทางานรวมกน ปรกษากน ชวยกนแตใหทาสงเปนงานสวนตว

45

12. สมภาษณ 3 ชน (Three-step interview) ในแตละกลมใหจบค 2-3 ค ในแตละค คนท1 ถาม คนท 2 ตอบ คนท 1 เลาใหกลมทราบวาตอบอยางไร คาถามตอไปเปลยนบทบาทกน

13. เครอขายทม (Team-work webbing) แตละกลมศกษาบทเรยนแลวเขยนแนวความคดหลก พรอมแสดงความสมพนธของความคดหลกในรปของแผนภม แผนภาพไดอะแกรม เพอใหเหนเครอขายของความคดวาสมพนธกนอยางไร

14. คาตอบโตะกลม (Round table) ใหนกเรยนเปนกลมใหญหรอกลมยอยในแตละกลมทกคนเขยนคาตอบลงในกระดาษสงตอไปเรอยๆ จนครบทกคน การเขยนตอบอาจใหปรกษากนหรอหามปรกษากนกได จากนนตรวจคาตอบจากคร

จากการศกษารปแบบการเรยนรแบบรวมมอดงกลาวขางตนสรปไดวา การเรยนแบบรวมมอทงแบบเปนทางการและไมเปนทางการ ลวนแตเปนเทคนคทมประโยชนนามาประยกตใชในกจกรรมการเรยนการสอน แตเนองจากเทคนคเหลานมลกษณะการจดกจกรรมทแตกตางกน ซงแตละเทคนคจะออกแบบใหเหมาะสมกบเปาหมายทตางกน ฉะนนการเลอกใชเทคนคใน ควรคานงถงเปาหมายทตองการความเหมาะสมกบผเรยนและเนอหาวชาดวย สาหรบงานวจยนผวจยเลอกเทคนคคคดหรอเรยกวาเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน(Think-Pair-Share) รวมกบชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

2.5.4 เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) 2.5.4.1 ความหมายของเทคนคการเรยนแบบเพอนคคด หรอ คดเดยว-คดค-คดรวมกน ไดมผใหความหมายของการเรยนแบบเพอนคคด หรอ คดเดยว-คดค-คดรวมกน ไวดงน เคแกน (Kagan, 1994, น. 1) กลาววาเทคนคเพอนคคดเปนเทคนคโดยเรมจากปญหา

หรอโจทยคาถาม โดยสมาชกแตละคนคดหาคาตอบดวยตนเองกอน แลวนาคาตอบไปอภปรายกบเพอนเปนค จากนนจงนาคาตอบของตนหรอของเพอนเปนคเลาใหเพอนๆ ทงชนฟง

ลาดวน เกษตรสนทร (2542, น. 9) กลาวาเทคนคเพอนคคด ครตงคาถามใหนกเรยนตอบ นกเรยนแตละคนจะตองคดคาตอบของตนเอง นาคาตอบมาอภปรายกบเพอนทนงตดกบตน และนาคาตอบมาเลาใหเพอนทงชนฟง

มาลน บณยรตพนธ (2549, น. 67) กลาววาเปนเทคนคการจดการเรยนการสอนแบบคดและคยนถกพฒนามาโดย Kagan (1992) โดยผสอนจะจดแบงกลมผเรยนเปนกลม กลมละ 4 คน แตละกลมประกอบดวยเดกเกง คอนขางเกง ปานกลาง ออน คละกนไป ครจะเสนอปญหาหรอใหคาถาม ผเรยนแตละคนจะตองคดหาคาตอบในระยะเวลาทกาหนด หลงจากนนผเรยนแตละคนจบคโดยผลดกนอภปราย ผลดกนตอบ เมอผเรยนมความเขาใจกจะมาอธบายขยายความใหเพอนฟงทงชน

46

สคนธ สนธพานนท และคณะ (2545, น. 39 - 40) กลาววาเปนเทคนคทผสอนนยมใชคกบวธการสอนแบบอน เรยกวาเทคนคคคดเปนเทคนคทผสอนตงคาถามหรอกาหนดปญหาใหแกผเรยน ซงอาจจะเปนใบงานหรอแบบฝกหดกไดและใหผเรยนแตละคนคดหาคาตอบของตนเองกอนแลวจบคคดกบเพอนอภปรายหาคาตอบ เมอมนใจวาคาตอบของตนถกตองแลวจงนาคาตอบไปอธบายใหเพอนทงชนฟง

วฒนาพร ระงบทกข (2542, น. 30) กลาววาเทคนคเพอนคคดเรมจากครตงประเดนสนๆ หรอโจทยคาถามแลวใหผเรยนคดหาคาตอบดวยตนเอง สก 1-2 นาท จากนนใหผเรยนจบคกบเพอนแลกเปลยนความคด ผลดกนเลาความคด หรอคาตอบของตนเองใหคฟงจนไดขอสรปทเหนพองกนแลว แลวใหแตละคไปเลาใหคอนๆ 2-3 คฟงหรอครอาจสมบางคมารายงานหนาชนเรยน

สรปไดวาเทคนคการเรยนแบบเพอนคคดหรอเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน(Think-Pair-Share) เรมจากการทครตงปญหาหรอคาถาม แลวใหนกเรยนคดหาคาตอบดวยตวเองกอน จากนนนาคาตอบทคดไดอภปรายกบเพอนทเปนค เมอมนใจวาคาตอบขอคถกตองแลวจงนาคาตอบทไดไปอธบายใหเพอนทงชนฟง

2.5.4.2 ลกษณะสาคญของการเรยนแบบเพอนคคด หรอ คดเดยว-คดค-คดรวมกน นาตยา ปลนธนานนท (2543, น. 68) ไดกลาวถงลกษณะของเทคนคการเรยนแบบเพอน

คคดไวดงน 1. ผเรยนจบคกบเพอนทนงขางๆ ทางานหรอตอบคาถามทครกาหนดให 2. แตละคนตางทางานของตนเองกอน จากนนจงนางานของตนเองมาพจารณารวมกนกบค 3. ขณะทางานใหดแล ชวยเหลอ ใหคาปรกษาซงกนและกน ชาตร เกดธรรม (2545, น. 20) ไดกลาวถงลกษณะเฉพาะของเทคนคการเรยนแบบเพอน

คคดไวดงน 1. ลกษณะบทเรยนทเหมาะสม 2. สามารถใชไดในกระบวนการเรยนการสอนตอนใดตอนหนงได 3. เปนกจกรรมทชวยฝกทกษะการคดและสงเสรมความคดสรางสรรค สรปไดวาเทคนคการเรยนแบบเพอนคคดหรอคดเดยว-คดค-คดรวมกน สามารถใชคกบ

วธการสอนวธใดวธหนงได โดยอาจเลอกใชในตอนใดตอนหนงกได เชน ใชชวงเกรนนา หรอสรป เปนตน สามารถใชเพอกระตนความสนใจของผเรยนและตรวจสอบความเขาใจของนกเรยนได

2.5.4.3 ขนตอนการเรยนแบบเพอนคคด หรอ คดเดยว-คดค-คดรวมกน สวทย มลคา และ อรทย มลคา (2547, น. 139) ไดเสนอขนตอนของการเรยนแบบเพอน

คคดไว 4 ขนตอนดงน 1. ผสอนมอบประเดนปญหาใหกลมชวยกนคด

47

2. ขนสอน ครนาเขาสบทเรยนทบทวนความรเดม แนะนาเนอหา ไดแก 2.1 ขนอธบายปญหา แนะนาความสาคญและความเปนมาของปญหาหรอประเดนท

จะเรยนทสมพนธกบสถานการณจรงในชวตประจาวน 2.2 ขนอธบายขอสรป นาเอาขอสรป กฎ หรอนยามบางประการมาอธบายเพอ

เลอกใชในการแกปญหา 2.3 ขนตกลงใจ เปนขนเลอกขอสรป กฎ หรอนยาม ทจะใชแกปญหา 2.4 ขนพสจน เปนขนพสจนขอสรป กฎ หรอนยามวาเปนความจรงหรอไม โดยคร

เปนผชแนะ หรอคนควาจากตารา เอกสารอางอง หรอทดลอง 3. ขนทากจกรรมกลม ผเรยนเรยนรรวมกนในกลมยอย โดยทแตละคนมบทบาทและ

หนาทตามทไดรบมอบหมาย 3.1 ครเสนอปญหาใหนกเรยนตอบ 3.2 ครใหนกเรยนคนเดยว คดคาตอบ 3.3 นกเรยนจบคกบเพอนนงขางๆ แลวอภปรายคาตอบ 3.4 ใหนกเรยนแตละค บอกเลา คาตอบใหแกเพอนทงชนฟง

4. ขนตรวจสอบผลงานและทดสอบ ในขนนเปนการตรวจสอบวาผเรยนไดปฏบตหนาทครบถวนแลวหรอยง เนนการตรวจสอบผลงานกลมและรายบคคล ตอจากนนใหนกเรยนทาแบบฝกหดเปนรายบคคล

5. ขนสรปบทเรยนและประเมนผลการทางานค เปนขนทครและนกเรยนชวยกนสรปบทเรยน ตรวจผลงานของนกเรยนและซกถามนกเรยนถงปญหาและวธการแกปญหาของนกเรยนในการทางานเปนค

สรปไดวาขนตอนการจดการเรยนการสอนโดยใชเทคนคเพอนคคดหรอคดเดยว-คดค-คดรวมกนนนสามารถทาไดดงน ครตงประเดนปญหาทนาคด ครอธบายประเดนปญหา กฎ หรอนยามบางประการ และชแนะแนวทางการแกปญหาหรอหาคาถาม ใหนกเรยนจบคแลกเปลยนความคดเหนภายในค หลงจากไดขอสรปในคของตนกนาขอสรปทไดไปแลกเปลยนกบเพอนๆ ในชนเรยน ขนตอมาครตรวจสอบผลงานและทดสอบนกเรยน ขนสดทายครและนกเรยนรวมกนสรปบทเรยน

48

2.6 พฤตกรรมการเรยนร 2.6.1 ความหมายของพฤตกรรมการเรยนร

ความหมายของคาวาพฤตกรรมการเรยนร (Learning behaviors) มคาอนๆ ทมความหมายเหมอนกน ไดแก ทกษะการเรยน (Study skills) เทคนคการเรยน (Study techniques) นสยในการเรยน (Study habits) และยทธวธการเรยน (Learning strategies) สมานน รงเรองธรรม (2526, น. 33) ไดสรปวาพฤตกรรมการเรยนของผเรยนมจดมงหมายเพอเปลยนแปลงพฤตกรรมใหผเรยนมความเจรญสงสดโดยผานประสบการณตางๆ ดงนน จงอาจกลาวไดวา พฤตกรรมการเรยนของผเรยนกคอ สงทบคคลกระทาขณะทเรยนนนเอง

กงกาญจน ปานทอง (2545, น. 19) อธบายพฤตกรรมการเรยน หมายถงการปฏบตตวของนกศกษาเกยวกบการเรยนทงในและนอกหองเรยนอยางเหมาะสม ไดแก การแบงเวลาในการเรยน การฟง การอาน การสรปยอเพอชวยจา การสงการบาน การทบทวนบทเรยนและการเตรยมตวสอบ พรพจน เพชรทวพรเดช (2547) ใหความหมายของคาวาพฤตกรรมการเรยนโดยรวมวาหมายถง การทากจกรรม การตอบสนองปฏกรยา หรอวธการและเทคนคในการเรยนของผเรยนโดยเพอปรบปรงหรอพฒนาความร ทกษะ ทศนคต ใหบรรลจดประสงคทกาหนด โดยมการแสดงออกอยางสมาเสมอดวยความพงพอใจ และมานะพยายามทจะพฒนาการเรยนใหดยงขน โดยไมยอทอตออปสรรค ซงหากผเรยนสรางพฤตกรรมการเรยนทดอยตลอดเวลากจะทาใหตดเปนนสยและจะเปนหนทางทจะนาไปสความสาเรจในดานการเรยนได จากความหมายดงกลาวขางตนสรปไดวา พฤตกรรมการเรยน หมายถง พฤตกรรมทแสดงถงความสนใจ และเอาใจใสตอการเรยน เพอใหบรรลจดประสงคทกาหนดในวชาตางๆ

2.6.2 ลกษณะของพฤตกรรมการเรยนร ทพวรรณ สวรรณประเสรฐ (2541, น. 7) ไดแบงพฤตกรรมการเรยนออกเปนการปฏบต

ตวทางการเรยนของนกเรยนทงในและนอกหองเรยน ไดแก 1. การปฏบตตวในหองเรยนทโรงเรยน ขณะทครกาลงสอนในชนเรยน ไดแก นาอปกรณการเรยนมาครบ เขาชนเรยนตรงตอเวลา ตงใจฟงครสอน จดจาอธบายของครจากความเขาใจของนกเรยนเอง 2. การปฏบตตวนอกหองเรยน ไดแก การทบทวนบทเรยน ทางานทไดรบมอบหมายใหเสรจและสงตรงตอเวลาทกาหนด ไมละเลยหรอหลกเลยงงานทไดรบมอบหมาย พยายามตดตามผลงานของตนททาไปแลวเพอแกไขปรบปรงงานททาบกพรองใหดยงขน

49

สรปไดวาลกษณะของพฤตกรรมการเรยนเปนพฤตกรรมทเกดขนทงภายในหองเรยนและนอกหองเรยน

2.6.3 การวดพฤตกรรมการเรยนร การวดพฤตกรรมการตงใจเรยนสามารถวดไดดวยการสงเกต (Observation) หรอเปน

แบบรายงานตนเอง (Self Report) ซงจากการตรวจเอกสารทเกยวของเปนดงน ภวดล แกวมณ (2551, น. 59 - 61) ไดวดพฤตกรรมการตงใจเรยนวชาภาษาองกฤษโดยใชวธการประเมนของอาจารยผสอน และจากการสงเกตของผวจยทสอดคลองกน โดยจาแนกพฤตกรรมการต งใจเรยนขณะทครสอน และพฤตกรรมต งใจเรยนในขณะทครใหทางาน การประเมนจะประเมนเปนความถเปนรายบคคล โดยกาหนดให 5 หมายถง พฤตกรรมททาเปนประจา 4 หมายถง พฤตกรรมททาบอย 3 หมายถง พฤตกรรมททาเปนบางครง 2 หมายถง พฤตกรรมททานอยครง 1 หมายถง พฤตกรรมททานาน ๆ ครง กระทรวงศกษาธการ (2548, น. 68) ไดสรปผลการประเมนคณลกษณะใฝรใฝเรยนซงเปนคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยนโดยเครองมอมลกษณะเปนมาตรประเมนคาโดยใหคร และผปกครองประเมนนกเรยนโดยใชแบบสอบถามใหผประเมนใสตวเลขในระดบทตรงกบการปฏบตของผถกประเมนตามความเปนจรงโดยไดแบงระดบการปฏบตเปน 3 ระดบ คอ 1 หมายถงปฏบตนอย 2 หมายถงปฏบตเปนบางครง และ 3 หมายถงปฏบตเปนประจา ทงนใหผประเมนทาการประเมนซาถง 3 ครงแลวดผลสรปการประเมน

ในการวดพฤตกรรมในการตงใจเรยนใชแบบวดทผวจยสรางขนเอง โดยแบบวดมลกษณะเปนมาตรประเมนคา (Rating Scale) 4 ระดบ เปนประจาสมาเสมอ คอนขางจะสมาเสมอ คอนขางนอย และนอย ผทคะแนนมากกวาแสดงวามพฤตกรรมการการเรยนสงกวาผทไดรบคะแนนตากวา 2.7 ผลสมฤทธทางการเรยน

2.7.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน สถาบนสงเสรมการสอนทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย และกระทรวงศกษาธการได

ปรบปรงหลกสตรรายวชาวทยาศาสตร ใหเออตอการพฒนาความสามารถของนกเรยน โดยยดวตถประสงค ดงน (กรมวชาการ, 2546)

50

1. เพอใหเกดความเขาใจในหลกการและทฤษฎขนพนฐานของวชาวทยาศาสตร 2. เพอใหเกดความเขาใจในลกษณะ ขอบเขต และวงจากดของวทยาศาสตร 3. เพอใหเกดทกษะในการศกษาคนควาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย 4. เพอใหเกดเจตคตทางวทยาศาสตร 5. เพอใหเกดความเขาใจในความสมพนธระหวางวทยาศาสตรและเทคโนโลย และอทธพลของวทยาศาสตรและเทคโนโลยตอมวลมนษยและสภาพแวดลอม

ปราณ กองจนดา (2549, น. 42) กลาววา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความสามารถหรอผลสาเรจทไดรบจากกจกรรมการเรยนการสอนเปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมและประสบการณเรยนรทางดานพทธพสย จตพสย และทกษะพสย และยงไดจาแนกผลสมฤทธทางการเรยนไวตามลกษณะของวตถประสงคของการเรยนการสอนทแตกตางกน

ไพโรจน คะเชนทร (2556) ใหคาจากดความผลสมฤทธทางการเรยนวา คอคณลกษณะ รวมถงความร ความสามารถของบคคลอนเปนผลมาจากการเรยนการสอน หรอ มวลประสบการณทงปวงทบคคลไดรบจากการเรยนการสอน ทาใหบคคลเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานตางๆ ของสมรรถภาพทางสมอง ซงมจดมงหมายเพอเปนการตรวจสอบระดบความสามารถสมองของบคคลวาเรยนแลวรอะไรบาง และมความสามารถดานใดมากนอยเทาไร ตลอดจนผลทเกดขนจากการเรยนการฝกฝนหรอประสบการณตางๆ ทงในโรงเรยน ทบาน และสงแวดลอมอนๆ รวมทงความรสก คานยม จรยธรรมตางๆ กเปนผลมาจากการฝกฝนดวย

จากขอความดงกลาวขางตน สรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง คณลกษณะความรความสามารถของบคคล ซงเปนผลจากการเรยนการสอน ทาใหบคคลเปลยนแปลงพฤตกรรม

2.7.2 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน สมบรณ ตนยะ (2545, น. 143) ไดใหความหมายวา แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการ

เรยนเปนแบบทดสอบทใชสาหรบวดพฤตกรรมทางสมองของผเรยนวามความร ความสามารถใน เรองทเรยนรมาแลว หรอไดรบการฝกฝนอบรมมาแลวมากนอยเพยงใด

พชต ฤทธจรญ (2544, น. 98) กลาววา แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเปน แบบทดสอบทใชวดความร ทกษะ และความสามารถทางวชาการทผเรยนไดเรยนรมาแลว วาบรรลผลสาเรจตามจดประสงคทกาหนดไวเพยงใด

สรปไดวา แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน คอแบบทดสอบทใชวดความร และทกษะความสามารถจากการเรยนรของบคคล

51

2.8 ความพงพอใจ 2.8.1 ความหมายของความพงพอใจ

พจนานกรมฉบบราชบณฑตสถาน (2552, น. 455) ไดใหความหมายไววา พอใจ หมายถง สมใจ ชอบใจ เหมาะ และพงใจ หมายถง พอใจ ชอบใจ

Wallertein (1971, น. 256) ใหความหมายของความพงพอใจวา หมายถง ความรสกทเกดขนเมอไดรบผลสาเรจตามความมงหมาย และอธบายวา ความพงพอใจเปนกระบวนการทางจตวทยาไมสามารถมองเหนไดชดเจน แตสามารถคาดคะเนไดวามหรอไมมจากการสงเกตพฤตกรรมของคนเหลานน การทจะทาใหคนเกดความพงพอใจจะตองศกษาปจจยและองคประกอบทเปนสาเหตของความพงพอใจนน

กาญจนา อรญสขรจ (2546, น. 5) กลาววา ความพงพอใจของมนษยเปนการแสดงออกทางพฤตกรรมทเปนนามธรรม การทเราจะทราบวาบคคลมความพงพอใจหรอไมสามารถสงเกตโดยการแสดงออกทคอนขางสลบซบซอน และตองมสงเราทตรงตอความตองการของบคคล จงจะทาใหบคคลเกดความพงพอใจ ดงนนการสรางสงเราจงเปนแรงจงใจของบคคลใหเกดความพงพอใจในงานนน

ฟามย สกณศล (2548, น. 25) กลาววา ความรสกทด หรอทศนคตทดของบคคลซงมกจะเกดจากการไดรบการตอบสนองตามทตนตองการ กจะเกดความรสกทดตอสงนน ตรงกนขามหากความตองการของตนไมไดรบการตอบสนอง ความพงพอใจกจะไมเกดขน

Ruth and Murali (2001, น. 1) ไดใหความหมายของความพงพอใจไววา เปนเงอนไขทสงเสรมการพฒนาจงใจภายในและทาใหแรงจงใจในการเรยนรดาเนนตอไปได

จากความหมายดงกลาวขางตน สรปไดวา ความพงพอใจเปนความรสกทดเกดขนเมอเราพอใจหรอไดรบผลสาเรจตามเปาหมาย สงเสรมใหเกดแรงจงใจในการเรยนรตอไป

2.8.2 ทฤษฏความพงพอใจ Maslow (วโรจน สารรตนะ, 2544, น. 99 - 101; อางองจาก Hellriegel & Slocum, 1982;

Staw, 1983; Dunham, 1984) เชอวาความตองการของมนษยสามารถจดลาดบขนได 5 ขน และเมอความตองการไดรบการตอบสนองแลวกจะไมจงใจอก ซงความตองการ 5 ขนของมาสโลว ประกอบดวย

1. ความตองการทางกายภาพ (Physiological Needs) เปนความตองการพนฐาน คอ อาหาร ทพก อากาศ ยารกษาโรค 2. ความตองการความปลอดภยและมนคง (Safety Needs) เปนความตองการทเหนอกวา ความตองการเพอความอยรอด เปนความตองการในดานความปลอดภยจากอนตราย

52

3. ความเปนเจาของ ความรก และกจกรรมทางสงคม (Social Needs) เปนการตองการการยอมรบจากเพอน

4. การยอมรบนบถอ (Esteem Needs) เปนความตองการการยกยองสวนตว ความนบถอและสถานะทางสงคม

5. การบรรลศกยภาพแหงตน (Self – actualization Needs) เปนความตองการสงสดของแตละบคคล ความตองการทาทกสงทกอยางไดสาเรจ ซงความตองการในแตละขน จะมความคาบเกยวกนอย หรออาจเกดความตองการหลายลาดบในเวลาเดยวกน สรปไดวา มนษยมความตองการหลายดาน ไดแก ความตองการทางกายภาพ ความตองการความปลอดภยและมนคง ความตองการความเปนเจาของ ความรก และกจกรรมทางสงคม ความตองการการยอมรบนบถอ และความตองการบรรลศกยภาพแหงตน ซงความตองการในแตละขน จะมความคาบเกยวกนอย หรออาจเกดความตองการหลายลาดบในเวลาเดยวกนได

2.8.3 แนวทางการวดความพงพอใจ มนกการศกษาไดเสนอแนวทางการวดความพงพอใจ ดงน ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (2545, น. 60 - 63) ไดเสนอแนวทางการวดความพง

พอใจของผเรยน สามารถสรปไดดงน 1.  สมภาษณ หมายถง การพดคยกนอยางมจดมงหมาย เนนจดประสงคในการวด และ

บนทกไวไดอยางถกตอง โดยเรมจากการสรางขอคาถามในการสมภาษณใหดเปนมาตรฐานกอนขอคาถามจะตองกระตนใหผถกสมภาษณตอบความรสกทผสมภาษณตองการได การวางแผนสรางขอคาถามจะตองคดถงระยะเวลา และลกษณะของผถกสมภาษณ 

2. การสงเกต หมายถง การเฝามองดสงใดสงหนงอยางมจดมงหมาย โดยทผสงเกตจาเปนตองมขอรายการทจะใชในการสงเกตใหพรอม 

3.  การรายงานตนเอง โดยการใหผเรยนแสดงความรสกของตนเองออกมาตามสงเราทไดสมผส นน คอ สงเราทเปนขอความ ขอคาถาม หรอเปนภาพ เพอจะไดแสดงความรสกออกมาอยางตรงไปตรงมา 

4. เทคนคการจนตนาการ โดยอาศยสถานการณหลายอยางไปกระตนผเรยนซงเปนผตอบ สถานการณทกาหนดใหจะไมมโครงสรางทแนนอน ผเรยนจะตองจนตนาการออกมาตามประสบการณของตนเอง 

สมบรณ ตนยะ (2545, น. 123 - 125) ไดเสนอแนวทางการวดความพงพอใจของผเรยน โดยใชแบบทดสอบและแบบสารวจ สามารถสรปไดดงน 

53

1. แบบสอบถาม หมายถง ชดของคาถามทสรางขน เพอรวบรวมขอมลเกยวกบผเรยน โดยใหผเรยนตอบลงในแบบสอบถามทสรางขน ซงอาจจะเปนการกรอกขอความ รปภาพ หรอ สญลกษณ การสรางแบบสอบถามทด ตองอาศยการกาหนดจดมงหมายทจาเพาะและชดเจน รวมทงขอความทใชตองเปนภาษาทด และเขาใจงาย รปแบบของแบบสอบถามตองนาสนใจ เพอใหไดขอมลทมความถกตองและเชอถอได สามารถแบงประเภทของแบบสอบถามได 2 ประเภท คอ 

1.1 แบบสอบถามปลายเปด เปนแบบสอบถามทไมกาหนดคาตอบไวตายตว เปดโอกาสใหผตอบไดแสดงความรสก หรอความคดเหนอยางเตมท 

1.2 แบบสอบถามแบบปลายปด เปนแบบสอบถามทประกอบดวยขอความหรอขอคาถามทกาหนดตวเลอก หรอคาตอบทคาดวาจะเปนไปได เพอใหผตอบไดเลอกคาตอบทตรงกบขอเทจจรงหรอตรงกบความรสกของตนเอง 

2. แบบสารวจ หรอแบบตรวจสอบรายการ เปนเครองมอทนยมใชกนมาก ประกอบดวย  บญชรายการของสงของหรอเรองราวตาง ๆ ซงจะใหผตอบไดตอบในลกษณะใหเลอกอยางใดอยางหนง แบบสารวจจะชวยใหทราบวามสงตาง ๆ หรอมการกระทาหรอพฤตกรรมตาง ๆ เกดขนตามรายการทกาหนดหรอไม 

สรปไดวา แนวทางการวดความพงพอใจ สามารถทาไดหลายวธไมวาจะเปนการสมภาษณ การสงเกต การตอบแบบสอบถาม เปนตน โดยเลอกใชใหสอดคลองกบจดมงหมายในการวดใหไดขอเทจจรง หรอความพงพอใจของผเรยน เพอนามาพฒนาและปรบปรงคณภาพของชดกจกรรมใหมประสทธภาพมากยงขนตอไป  

 2.9 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

พฒน กงเซง (2545, น. 73) ไดทาการศกษาผลการเรยนของการเรยนแบบรวมมอโดยวธการจบคกนเรยนทมผลตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรเรองโจทยปญหาการบวก ลม คณ หาร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในโรงเรยนขนาดเลก ขนาดกลางและขนาดใหญ หลงใชการเรยนสงกวากอนใชการเรยนแบบรวมมอโดยวธการจบคกนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 และเมอพจารณาโดยรวมทกขนาดโรงเรยน พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรเรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 หลงใชการเรยนสงกวากอนใชการเรยนแบบรวมมอโดยวธการจบคกนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001

ผกาทพย โสอดร (2546, น. บทคดยอ) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร เรองโจทยปญหาเศษสวนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ดวยการสอนโดยใชการเรยนแบบรวมมอเทคนคเพอนเรยนกบกลมควบคมทไดรบการสอนแบบปกตผลการวจยพบวา นกเรยนท

54

ไดรบการเรยนแบบรวมมอเทคนคเพอนเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรสงกวานกเรยนทไดรบการสอนแบบปกตอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

บปผา จลพนธ (2550, น. 2 - 94) ไดศกษาความสมพนธระหวางปจจยบางประการกบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร พบวา ปจจยดานรปแบบการเรยนรแบบรวมมอ ดานพฤตกรรมการสอนของคร ดานความรบผดชอบตอการเรยน และดานเจตคตตอวทยาศาสตร มความสมพนธทางบวกกบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน

วโรจน แสนคาภา (2550, น. 84) ไดวจยเรอง การเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ระดบชนประถมศกษาปท 6 ระหวางการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรกบการจดการเรยนรตามคมอครของสสวท พบวา ชดกจกรรมฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร มประสทธภาพ 78.53/76.78 ตามเกณฑทกาหนดไว 75/75 และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

พลภทร พองโนนสง (2550, น. 51) ไดวจยเรอง การพฒนาชดกจกรรมการเรยนรทางวทยาศาสตร เรอง วสดและสมบตของวสด โดยใชกระบวนการสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนบานโคกสงคขาด อาเภอหนองก จงหวดบรรมย ผลการวจย พบวา ชดกจกรรมการเรยนรทางวทยาศาสตร โดยใชกระบวนการสบเสาะหาความร มประสทธภาพเทากบ 86.21/85.72 ซงสงกวาเกณฑมาตรฐานทกาหนดไว 80/80 และผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนเพมขนจากกอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

เอราวรรณ ศรจกร (2550, น. 77 - 78) ไดพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยโดยใชกจกรรมการเรยนรประกอบชดแบบฝกทกษะ กบกลมตวอยางเปนนกเรยนชาย-หญง กาลงศกษาอยชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2550 โรงเรยนอนบาลธนนทร เขตดอนเมอง กรงเทพมหานคร ใชแบบแผนการวจยแบบ One Group Pretest – Posttest Design วเคราะหขอมลโดยใชสถต t-test Depdndent พบวา การพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยหลงการจดกจกรรมการเรยนรประกอบชดแบบฝกทกษะโดยรวมอยระดบดมาก และจาแนกรายทกษะมคาเฉลยคะแนนสงขนทกทกษะ อยในระดบมาก 3 ทกษะ คอ ทกษะการสงเกต ทกษะการสอสาร ทกษะการลงความคดเหน และอยในระดบด 1 ทกษะ คอ ทกษะการจาแนกประเภท เมอเปรยบเทยบกอนและหลงการทดลองพบวาแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

วลาวลย สงเคา (2553, น. 104) ไดวจย เรอง การใชชดกจกรรมเพอพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 พบวา ผลสมฤทธ

55

ดานทกษะกระบวนการวทยาศาสตรขนพนฐานของนกเรยนหลงจากใชชดกจกรรม มคาเฉลยรอยละ 77.26 ซงสงกวาเกณฑทกาหนดไว คอ รอยละ 65

ปรศรา มอทพย (2553) ไดทาการวจยเรอง การใชกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอแบบเพอนคคด (Think Pair Share) สาหรบกลมการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 ทมรปแบบการเรยนตางกน กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนมธยมปรณาวาส สงกดสานกงานเขตทววฒนา กรงเทพมหานคร จานวน 41 คน ผลการวจยพบวา นกเรยนทมพฤตกรรมการทางานกลมจากการจดกจกรรมการเรยนรรวมรวมแบบเพอนคคด ในภาพรวมอยในระดบมาก และนกเรยนทมแบบการเรยนแตกตางกน จากการจดกจกรรมการเรยนรรวมมอแบบเพอนคคด มผลสมฤทธทางการเรยนไมแตกตางกน โดยทกแบบการเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนการจดกจกรรมเรยนรแบบเพอนคคดหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทระดบ .05

มลวภา เมองพระฝาง และคณะ (2559) ไดทางานวจยเรอง ความคดเหนของนกเรยนตอพฤตกรรมการสอนของคร พฤตกรรมการเรยนของผเรยน และผลสมฤทธทางการเรยน เรอง อตราการเกดปฏกรยาเคม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทจดกจกรรมการเรยนรแบบเพอนคคด ผลการวจยพบวา ประสทธภาพของแผนการจดการเรยนรแบบเพอนคคดในรายวชาเคม ชนมธยมศกษาปท 5 มคาเทากบ 80.25/82.00 และผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

ปยะนช เจยมจนทร และ ธานล มวงพล (2560) ไดทาการวจยเรอง การพฒนากระบวนเรยนการสอนแบบเพอนคคดโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เพอเสรมทกษะการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย เรองคาราชาศพท นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนอนบาลกาแพงแสน จงหวดนครปฐม ผลการวจยพบวา กระบวนการสอนแบบเพอนคคด โดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มประสทธภาพ 88.44/85.56 ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนมคาสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และความพงพอใจของนกเรยนทมตอกระบวนการสอนแบบเพอน มคาเฉลยเทากบ 4.55 อยในระดบพงพอใจมากทสด

เมอรว (Merwe, 1996, น. 768) ไดทาการวจยการสรางชดการเรยนการสอนแบบสอประสม เพอเปนเครองมอใหผเรยนไดศกษาแบบทางไกล ผลการวจยพบวา การสอนโดยใชชดการเรยนการสอนแบบสอประสมทาใหเกดการเปลยนแปลงทงผเรยนและอาจารยผสอน ผสอนมบทบาทในการตกลงรบผดชอบใหคาแนะนา โดยทผเรยนจะกลายเปนผบรหารจดการเรยนรดวยตนเอง ชดการเรยนการสอนจะเปนเครองมอชแนวทางกระตนใหผเรยนดาเนนกจกรรมการเรยนรดวยตนเอง

56

โกลดชมด (บญชม ศรสะอาดม, 2541, น. 122; อางองจาก Goldschimd, 1971) เปรยบเทยบผลการเรยนในวชาจตวทยา จากการสอน 4 วธคอ วธสมมนา (Seminar) วธอภปราย วธศกษาโดยอสระ (Independent Stury) และวธเรยนเปนค นกเรยนทเรยนในแตละกลมทความคลายคลงกนในหลายดาน ไดแก จานวนวชาจตวทยาทเรยนมาแลว วชาเอก เกรดเฉลยสะสม ผลสมฤทธในเนอหาวชาจตวทยาททดสอบกอนเรยน ผลการสอบวดทางบคลกภาพดวยแบบสารวจ The California Psychological Inventory เมอตอนเรมตนเรยน ผลการทดลองพบวานกศกษาทเรยนโดยวธเรยนเปนค ตอบขอสอบแบบอตนยหลงจากเรยนวชานเสรจแลวโดยไมบอกใหทราบถงการสอบลวงหนา ไดดกวากลมอนอยางมนยสาคญและจากการจดอนดบความพอใจในแตละชวโมงพบวา อนดบโดยเฉลยของกลมทเรยนโดยวธเรยนเปนคสงกวาอก 3 กลม อยางมนยสาคญ

ฟารคาส (Farkas, 2002, น. 1243 - A) ไดศกษาผลของการเรยนการสอนแบบปกตการสอนโดยใชชดการสอน ทมตอการเรยนรดานผลสมฤทธทางการเรยน เจตคต การเอาใจใสในการเรยน และความสามารถในการแปลความหมายของนกเรยนชนปทเจด ผลการศกษา พบวา ในดานผลสมฤทธชดการสอนทม สอหลากหลาย ทาใหนกเ รยนมผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการแปลความดขน

สรป จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของจะเหนไดวา การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนโดยใชชดกจกรรมสงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน ทาใหผวจยนาแนวคดเหลานมาใชเพอแกปญหาทเกดขนจากการเรยนวชาวทยาศาสตรรวมกบเทคนคการเรยนแบบคดเดยว-คดค-คดรวมกนในรปแบบงานวจยเรอง การพฒนาชดกจกรรมการเรยนกบเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน(Think-Pair-Share) สงเสรมการเรยนวชาวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

57

2.10 กรอบแนวคดในการวจย

ภาพท 2.1 กรอบแนวคดในการวจย

หนวยการเรยนร

หนวยการเรยนรท 1 ปรากฏการณ

และการเปลยนแปลงของโลก

หนวยการเรยนรท 2 ปรากฏการณ

ดาราศาสตรและเทคโนโลยอวกาศ

ชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-

Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

ตวแปรตน (Primary Variable)

1. ชดกจกรรมวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-

คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share)

ตวแปรตาม (Dependent Variable)

1. ประสทธภาพของชดกจกรรม

2. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร

4. ความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนกบ

เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share)

1. ทฤษฏการเรยนรของบลมดานพทธพสย

(Cognitive domain)

2. ทฤษฎการเรยนรแบบรวมมอ

(Cooperative learning) เทคนคคดเดยว-คด

ค-คดรวมกน (Think-Pair-Share)

บทท 3 ระเบยบวธวจย

การศกษาวจยเรอง การพฒนาชดกจกรรมการเรยนกบเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน

(Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเ รยนช นประถมศกษาปท 6 การวจยครงน ผวจยไดดาเนนการตามขนตอนดงน 3.1 กลมเปาหมาย 3.2 เครองมอทใชในการวจย 3.3 การสรางเครองมอทใชในงานวจย 3.4 การเกบรวบรวมขอมล 3.5 การวเคราะหขอมล 3.6 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

3.1 กลมเปาหมาย

กลมเปาหมาย คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานบอพระ ทกาลงศกษาอยภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จานวน 1 หองเรยน นกเรยนจานวน 20 คน ซงไดจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

3.2 เครองมอทใชในการวจย

3.2.1 ชดกจกรรมโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 3.2.2 แบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 3.2.3 แบบประเมนพฤตกรรมการเรยนร 3.2.4. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรชนประถมศกษาปท 6 3.2.5. แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคด

เดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ชนประถมศกษาปท 6

59  

3.3 การสรางเครองมอทใชในงานวจย 3.3.1 ชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตร

3.3.1.1 ผวจยศกษาเอกสารเกยวกบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน และหลกสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6

3.3.1.2 ผวจยศกษาเอกสาร ตารา และงานวจยทเกยวของกบการสรางชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตร

3.3.1.3 ผวจยออกแบบและสรางชดกจกรรม สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จานวน 2 หนวยการเรยนร ระยะเวลาทงหมด 18 ชวโมง ดงน

หนวยการเรยนรท 1 ปรากฏการณและการเปลยนแปลงของโลก หนวยการเรยนรท 2 ปรากฏการณดาราศาสตรและเทคโนโลยอวกาศ แตละชดกจกรรมประกอบดวยวตถประสงค เนอหา แบบฝกหด และแบบทดสอบ

ระหวางเรยน 3.3.1.4 ผวจยนาชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตรทสรางขนใหอาจารยทปรกษา

วทยานพนธตรวจสอบความถกตองเหมาะสมและปรบปรงแกไขตามคาแนะนา 3.3.1.5 ผวจยนาชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตรทปรบปรงแกไขแลวให

ผเชยวชาญจานวน 3 คน ตรวจสอบความถกตองและความครอบคลมของเนอหา โดยใชวธการตรวจสอบดชนความสอดคลอง (Index of item Objective Congruence หรอ IOC) (Rovinelli & Hambleton, 1977, น.49 - 60) โดยผเชยวชาญใหคะแนนความคดเหนในการพจารณา ดงน

คะแนน +1 หมายถง แนใจวาชดกจกรรมนสอดคลองกบวตถประสงค คะแนน 0 หมายถง ไมแนใจวาชดกจกรรมนสอดคลองกบวตถประสงค คะแนน -1 หมายถง แนใจวาชดกจกรรมนไมสอดคลองกบวตถประสงค เกณฑคา IOC มากกวา 0.5 หมายความวา ผานเกณฑ ชดกจกรรมทไดรบการตรวจสอบจากผเชยวชาญ 3 ทาน มคาดชนความสอดคลอง

เทากบ 0.67 – 1.00 ถอวามความสอดคลองอยในเกณฑทยอมรบได 3.3.1.6 ผวจยนาชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตรทปรบปรงแกไขเรยบรอยแลวไป

ใชในการทดลอง 3.3.2 แบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

3.3.2.1 ผวจยศกษาเอกสาร ตารา และงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

60  

3.3.2.2 ผวจยสรางแบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ลกษณะของรปแบบการวดเปนแบบใชมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) 4 ระดบของลเคอรท (Likert) โดยแตละขอคาถามมเกณฑใหคะแนนดงน

4 หมายถง มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในระดบดมาก 3 หมายถง มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในระดบด 2 หมายถง มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในระดบพอใช 1 หมายถง มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในระดบควรปรบปรง เกณฑในการแปลความหมายผลการวเคราะหขอมลทไดจากการเกบรวบรวมขอมลโดย

ใชแบบประเมน มความหมายดงน คาเฉลย 3.50 – 4.00 หมายถง ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในระดบดมาก คาเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในระดบด คาเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในระดบพอใช คาเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในระดบควรปรบปรง 3.3.2.3 ผวจยนาแบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทสรางขนใหอาจารย

ทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบความถกตองเหมาะสมและปรบปรงแกไขตามคาแนะนา 3.3.2.4 ผวจยนาแบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทปรบปรงแกไขแลว

ใหผเชยวชาญจานวน 3 คน ตรวจสอบความถกตองและความครอบคลมของเนอหา โดยใชวธการตรวจสอบดชนความสอดคลอง (Index of item Objective Congruence หรอ IOC) (Rovinelli & Hambleton, 1977, น. 49 - 60) โดยผเชยวชาญใหคะแนนความคดเหนในการพจารณา ดงน

คะแนน +1 หมายถง แนใจวาแบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรน สอดคลองกบวตถประสงค

คะแนน 0 หมายถง ไมแนใจวาแบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรน สอดคลองกบวตถประสงค

คะแนน -1 หมายถง แนใจวาแบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรนไมสอดคลองกบวตถประสงค

เกณฑคา IOC มากกวา 0.5 หมายความวา ผานเกณฑ แบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทไดรบการตรวจสอบจากผเชยวชาญ

3 ทาน มคาดชนความสอดคลองเทากบ 0.67 – 1.00 ถอวามความสอดคลองอยในเกณฑทยอมรบได 3.3.2.5 ผวจยนาแบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทปรบปรงแกไข

เรยบรอยแลวไปใชในการทดลอง

61  

3.3.3 แบบประเมนพฤตกรรมการเรยนร 3.3.3.1 ผวจยศกษาเอกสาร ตารา และงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบประเมน

พฤตกรรมการเรยน 3.3.3.2 ผวจยสรางแบบประเมนพฤตกรรมการเรยน ลกษณะของรปแบบการวดเปน

แบบใชมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) 4 ระดบของลเคอรท (Likert) โดยแตละขอคาถามมเกณฑใหคะแนนดงน

4 หมายถง มพฤตกรรมการเรยนในระดบดมาก 3 หมายถง มพฤตกรรมการเรยนในระดบด 2 หมายถง มพฤตกรรมการเรยนในระดบพอใช 1 หมายถง มพฤตกรรมการเรยนในระดบควรปรบปรง เกณฑในการแปลความหมายผลการวเคราะหขอมลทไดจากการเกบรวบรวมขอมลโดย

ใชแบบประเมน มความหมายดงน คาเฉลย 3.50 – 4.00 หมายถง พฤตกรรมการเรยนในระดบดมาก คาเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง พฤตกรรมการเรยนในระดบด คาเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง พฤตกรรมการเรยนในระดบพอใช คาเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง พฤตกรรมการเรยนในระดบควรปรบปรง 3.3.3.3 ผวจยนาแบบประเมนพฤตกรรมการเรยนทสรางขนใหอาจารยทปรกษา

วทยานพนธตรวจสอบความถกตองเหมาะสมและปรบปรงแกไขตามคาแนะนา 3.3.3.4 ผวจยนาแบบประเมนพฤตกรรมการเรยนทปรบปรงแกไขแลวใหผเชยวชาญ

จานวน 3 คน ตรวจสอบความถกตองและความครอบคลมของเนอหา โดยใชวธการตรวจสอบดชนความสอดคลอง (Index of item Objective Congruence หรอ IOC) (Rovinelli & Hambleton, 1977, น.49 - 60) โดยผเชยวชาญใหคะแนนความคดเหนในการพจารณา ดงน

คะแนน +1 หมายถง แนใจวาแบบประเมนพฤตกรรมการเรยนนสอดคลองกบ วตถประสงค

คะแนน 0 หมายถง ไมแนใจวาแบบประเมนพฤตกรรมการเรยนนสอดคลองกบ วตถประสงค

คะแนน -1 หมายถง แนใจวาแบบประเมนพฤตกรรมการเรยนนไมสอดคลองกบ วตถประสงค

เกณฑคา IOC มากกวา 0.5 หมายความวา ผานเกณฑ แบบประเมนพฤตกรรมการเรยนทไดรบการตรวจสอบจากผเชยวชาญ 3 ทาน มคาดชน

ความสอดคลองเทากบ 0.67 – 1.00 ถอวามความสอดคลองอยในเกณฑทยอมรบได

62  

3.3.3.5 ผวจยนาแบบประเมนพฤตกรรมการเรยนทปรบปรงแกไขเรยบรอยแลวไปใชในการทดลอง

3.3.4 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน จานวน 30 ขอ แบบปรนยชนด 4 ตวเลอก 3.3.4.1 ผวจยศกษาเอกสาร ตารา และงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบทดสอบวด

ผลสมฤทธทางการเรยน 3.3.4.2 ผวจยสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน จานวน 30 ขอ แบบปรนย

ชนด 4 ตวเลอก 3.3.4.3 ผวจยนาแบบทดสอบวดสมฤทธทางการเรยนทสรางขนใหอาจารยทปรกษา

วทยานพนธตรวจสอบความถกตองเหมาะสมและปรบปรงแกไขตามคาแนะนา 3.3.4.4 ผวจยนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทปรบปรงแกไขแลวให

ผเชยวชาญจานวน 3 คน ตรวจสอบความถกตองและความครอบคลมของเนอหา โดยใชวธการตรวจสอบดชนความสอดคลอง (Index of item Objective Congruence หรอ IOC) (Rovinelli & Hambleton, 1977, น.49 - 60) โดยผเชยวชาญใหคะแนนความคดเหนในการพจารณา ดงน

คะแนน +1 หมายถง แนใจวาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนนสอดคลองกบวตถประสงค

คะแนน 0 หมายถง ไมแนใจวาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนนสอดคลองกบวตถประสงค

คะแนน -1 หมายถง แนใจวา แบบทดสอบวดทางการเรยนนไมสอดคลองกบ วตถประสงค

เกณฑคา IOC มากกวา 0.5 หมายความวา ผานเกณฑ แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทไดรบการตรวจสอบจากผเชยวชาญ 3 ทาน ม

คาดชนความสอดคลองเทากบ 0.67 – 1.00 ถอวามความสอดคลองอยในเกณฑทยอมรบได 3.3.4.5 ผวจยไดนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนไปทดลองใช (Try out) กบ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 ทเรยนวชาวทยาศาสตร จานวน 1 หองเรยน จานวน 20 คน ซงเปนคนละกลมกบกลมเปาหมาย เพอนามาแกไขปรบปรง เพอหาคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) เปนรายขอ โดยเลอกเฉพาะขอสอบทมคาความยากงาย (p) ระหวาง 0.2 – 0.8 และคาอานาจจาแนก (r) 0.2 ขนไป

3.3.4.6 ผวจยนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทปรบปรงแกไขเรยบรอยแลวไปใชในการทดลอง

63  

3.3.5 แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) จานวน 1 ชด

3.3.5.1 ผวจยศกษาเอกสาร ตารา และงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ

3.3.5.2 ผวจยสรางแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน(Think-Pair-Share) ลกษณะของรปแบบการวดเปนแบบใชมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) 5 ระดบของลเคอรท (Likert) โดยแตละขอคาถามมเกณฑใหคะแนนดงน

5 หมายถง ความพงพอใจระดบมากทสด 4 หมายถง ความพงพอใจระดบมาก 3 หมายถง ความพงพอใจระดบปานกลาง 2 หมายถง ความพงพอใจระดบนอย 1 หมายถง ความพงพอใจระดบนอยทสด

เกณฑในการแปลความหมายผลการวเคราะหขอมลทไดจากการเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม มความหมายดงน

คาเฉลย 4.50 – 5.00 หมายถง ความพงพอใจระดบมากทสด คาเฉลย 3.50 – 4.49 หมายถง ความพงพอใจระดบมาก คาเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง ความพงพอใจระดบปานกลาง คาเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง ความพงพอใจระดบนอย คาเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง ความพงพอใจระดบนอยทสด 3.3.5.3 ผวจยนาแบบสอบถามความพงพอใจทสรางขนใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

ตรวจสอบความถกตองเหมาะสมและปรบปรงแกไขตามคาแนะนา 3.3.5.4 ผวจยนาแบบสอบถามความพงพอใจทปรบปรงแกไขแลวใหผเชยวชาญจานวน 3

คน ตรวจสอบความถกตองและความครอบคลมของเนอหา โดยใชวธการตรวจสอบดชนความสอดคลอง (Index of item Objective Congruence หรอ IOC) (Rovinelli & Hambleton, 1977, น. 49 - 60) ซงมคาเทากบ 0.67 – 1.00 ถอวามความสอดคลองอยในเกณฑทยอมรบได โดยผเชยวชาญใหคะแนนความคดเหนในการพจารณา ดงน

คะแนน +1 หมายถง แนใจวาแบบสอบถามความพงพอใจนสอดคลองกบวตถประสงค คะแนน 0 หมายถง ไมแนใจวาแบบสอบถามความพงพอใจนสอดคลองกบ วตถประสงค คะแนน -1 หมายถง แนใจวาแบบสอบถามความพงพอใจนไมสอดคลองกบ วตถประสงค

64  

เกณฑคา IOC มากกวา 0.5 หมายความวา ผานเกณฑ แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคด

เดยว-คดค-คดรวมกน(Think-Pair-Shareทไดรบการตรวจสอบจากผเชยวชาญ 3 ทาน มคาดชนความสอดคลองเทากบ 0.67 – 1.00 ถอวามความสอดคลองอยในเกณฑทยอมรบได 3.4 ขนตอนการเกบรวบรวมขอมล

วธดาเนนการวจยโดยใชชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 มวธดาเนนการวจยดงน

3.4.1 ขนเตรยม 3.4.1.1 ชแจงวตถประสงค ขนตอน และรายละเอยดเกยวกบการเรยนโดยใชชดกจกรรม

การเรยนวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร แกนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

3.4.2 ขนทดลอง การวจยในครงนดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 โดยผวจยดาเนนการสอนโดยใชชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จานวน 2 หนวยการเรยนร รวมระยะเวลา 18 ชวโมง ประเมนพฤตกรรมการเรยนร และประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

3.4.3 ขนหลงการทดลอง หลงจากการเรยนโดยใชชดกจกรรมจานวน 2 หนวยการเรยนร ผวจยไดดาเนนการดงน

3.4.3.1 การวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยใหนกเรยนทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จานวน 30 ขอ แบบปรนย 4 ตวเลอก ใชเวลา 60 นาท 3.4.3.2 ใชแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) 3.4.3.3 ผวจยเกบรวบรวมขอมลทงหมดเพอนาไปวเคราะห

65  

3.5 การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลทไดจากการดาเนนการเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดทาการวเคราะห

ขอมลดวยโปรแกรมสาเรจรป โดยมรายละเอยดดงน 3.5.1 รวบรวมขอมลทไดจากแบบฝกหด แบบทดสอบระหวางเรยน แบบประเมนพฤตกรรม

การเรยนร แบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และแบบสอบถามความพงพอใจ

3.5.2 วเคราะหประสทธภาพของชดกจกรรม โดยวเคราะหรอยละของคะแนนเฉลยของการทดสอบหลงเรยน และรอยละของผเรยนทสามารถทาแบบทดสอบผานทกวตถประสงค

3.5.3 วเคราะหแบบประเมนพฤตกรรมการเรยนร แบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และแบบสอบถามความพงพอใจตอชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตร โดยใชคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

3.5.4 วเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร โดยวเคราะหคารอยละ (Pencentage) 3.5.5 อภปรายผล โดยใชตารางและการพรรณนา

3.6 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ผวจยไดใชสถตในการวเคราะหขอมลดงน 3.6.1 หาคารอยละ (Percentage) โดยใชสตรดงน

P = × 100 เมอ P แทน รอยละ

f แทน ความถทตองการแปลงรอยละ N แทน จานวนความถทงหมด

3.6.2 หาคาคะแนนเฉลย (Arithmetic Mean) (สมนก ภททยธน, 2544, น.238) X = ∑ เมอ X แทน คาเฉลยของคะแนน

∑X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด N แทน จานวนนกเรยนทงหมด

3.6.3 หาคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) (สมนก ภททยธน, 2544, น. 250)

SD = ∑ (∑ )( )

เมอ SD แทน ความเบยงเบนมาตรฐานของกลมเปาหมาย ∑X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด

66  

(∑X) แทน ผลรวมของนกเรยนแตละคนยกกาลงสอง N แทน จานวนนกเรยน

3.6.4 หาคาประสทธภาพ เกณฑ 80/80 (เปรอง กมท, 2519) 80 ตวแรก หมายถง จานวนรอยละของคะแนนเฉลยของการทดสอบหลงเรยน

80 ตวแรก = (∑ × )

เมอ ∑X แทน คะแนนรวมของผลการทดสอบทผเรยนแตละคนทาไดถกตอง จากการทดสอบหลงเรยน N แทน จานวนผเรยนทงหมดทใชเปนกลมตวอยางในการคานวณ ประสทธภาพ R แทน จานวนคะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยน 80 ตวหลง หมายถง จานวนรอยละของผเรยนทสามารถทาแบบทดสอบผานทกวตถประสงค

80 ตวหลง = ( × )

เมอ Y แทน จานวนผเรยนทสามารถทาแบบทดสอบผานทกวตถประสงค N แทน จานวนผเรยนทงหมดทใชเปนกลมตวอยางในการคานวณ ประสทธภาพ

3.6.5 หาคาดชนความสอดคลอง (Index of item Objective Congruence หรอ IOC) (สมนก ภททยธน, 2544) IOC = ∑

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางคาถาม R แทน คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

∑R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ N แทน จานวนผเชยวชาญทงหมด

3.6.6 การหาคาความยาก (Difficulty) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยใชสตร P ดงน (สมนก ภททยธน, 2541, น. 195)

P = เมอ P แทน คาความยากของขอสอบ

R แทน จานวนผตอบถก N แทน จานวนคนทงหมด

67  

เกณฑการพจารณาระดบคาความยากของขอสอบแตละขอทไดจากการคานวณจากสตรทมคาอยระหวาง 0.00 ถง 1.00 ทมรายละเอยดเกณฑของเกณฑในการพจารณาตดสน ดงน ได 0.80 p 1.00 เปนขอสอบทงายมาก ควรตดทง หรอนาไปปรบปรง 0.60 p 0.80 เปนขอสอบทคอนขางงายใชไดด 0.40 p 0.60 เปนขอสอบทความยากงายปานกลาง ดมาก p 0.20 เปนขอสอบทยากมาก ควรตดทงหรอนาไปปรบปรง โดยทขอสอบทจะสามารถนาไปใชในการวดผลทมประสทธภาพจะมคาความยากอยระหวาง 0.20 ถง 0.80

3.6.7 คาอานาจจาแนกของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน (บญชม ศรสะอาด และคณะ, 2550)

r = เมอ r แทน คาอานาจจาแนกของขอสอบ

H แทน จานวนคนในกลมสงตอบถก L แทน จานวนคนในกลมตาตอบถก N แทน จานวนคนทงหมดในกลมใดกลมหนง

เกณฑพจารณาหาคาอานาจจาแนกมหลกเกณฑ ดงน 1) คาอานาจจาแนกของขอสอบจะมคาอยระหวาง 1 ถง -1 มรายละเอยดของเกณฑการ

พจารณาตดสน ดงน ได 0.40 r เปนขอสอบทมอานาจจาแนกดมาก 0.30 r 0.39 เปนขอสอบทมอานาจจาแนกด 0.20 r 0.29 เปนขอสอบทมอานาจจาแนกพอใช ปรบปรงตวเลอก r 0.19 เปนขอสอบทมอานาจจาแนกตา ควรตดทง

2) ถาคาอานาจจาแนกมคามากๆ เขาใกล 1 แสดงวาขอสอบขอนนสามารถจาแนกคนเกงและคนออนออกจากกนไดด

3.6.8 หาคาความเชอมนของแบบทดสอบโดยใชสตร KR20 ตามวธของ Kuder-Richardson (บญชม ศรสะอาด, 2545, น. 85 - 86)

เมอ rtt แทน คาความเชอมนของแบบทดสอบ k แทน จานวนขอ

2tt S

pq1

1-k

k r

68  

P แทน สดสวนของผตอบถกในแตละขอ q แทน สดสวนของผตอบผดในแตละขอ S2 แทน ความแปรปรวนของคะแนน

บทท 4 ผลการศกษา

การศกษาวจยเรอง การพฒนาชดกจกรรมการเรยนกบเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน

(Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเ รยนช นประถมศกษาปท 6 ผวจยเกบรวบรวมขอมลจากกลมเปาหมายทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานบอพระ ทกาลงศกษาอยภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จานวน 1 หองเรยน จานวนนกเรยนทงหมด 20 คน ซงไดจากการสมแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยมวตถประสงคในการวจย ดงน

1. เพอพฒนาชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

2. เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 3. เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 4. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตรโดย

ใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ผวจยไดวเคราะหขอมล โดยแบงออกเปน 4 ตอน ดงน

ตอนท 1 ประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนกบเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ตอนท 2 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จากการเรยนดวยชดกจกรรม และพฤตกรรมการเรยนร โดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ตอนท 3 ผลสมฤทธทางการเรยนหลงใชชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ในการเรยนวชาวทยาศาสตร

ตอนท 4 ความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

70 

 

ผลการศกษา ตอนท 1 ประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนกบเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน

(Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

ตารางท 4.1 แสดงคาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนจานวน 20 คน

เลขท

คะแนนแบบทดสอบระหวางเรยน รวมคะแนน แบบทดสอบระหวางเรยน (50 คะแนน)

คะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธ (30 คะแนน)

หนวยการเรยนรท 1 หนวยยอยละ 10 คะแนน

หนวยการเรยนรท 2 หนวยยอยละ 10 คะแนน

หนวยยอยท 1

หนวยยอยท 2

หนวยยอยท 3

หนวยยอยท 4

หนวยยอยท 5

1 6 7 7 8 9 37 28 2 8 8 9 9 10 44 28 3 6 9 7 10 9 41 26 4 8 8 8 9 9 42 28 5 6 4 7 9 9 35 25 6 9 7 5 9 8 38 18 7 5 4 4 5 9 27 19 8 8 10 7 10 8 43 27 9 9 7 7 9 8 40 24 10 9 6 8 8 8 39 25 11 9 8 7 10 9 43 26 12 7 7 7 9 9 39 24 13 9 6 5 8 9 37 23 14 9 6 7 8 8 38 27 15 5 9 7 10 6 37 21 16 9 7 8 10 9 43 24 17 7 7 6 10 10 40 24

71 

 

ตารางท 4.1 (ตอ)

เลขท

คะแนนแบบทดสอบระหวางเรยน รวมคะแนน แบบทดสอบระหวางเรยน (50 คะแนน)

คะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธ (30 คะแนน)

หนวยการเรยนรท 1 หนวยยอยละ 10 คะแนน

หนวยการเรยนรท 2 หนวยยอยละ 10 คะแนน

หนวยยอยท 1

หนวยยอยท 2

หนวยยอยท 3

หนวยยอยท 4

หนวยยอยท 5

18 8 8 9 9 10 44 28 19 8 6 4 6 9 33 21 20 7 4 3 6 9 29 16

คาประสทธภาพ 80 80.33 จากตารางท 4.1 แสดงคาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนกบเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 พบวา ประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) มคาเทากบ 80.33/80.00 ตามเกณฑ 80/80

72 

 

ตอนท 2 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จากการเรยนดวยชดกจกรรม และพฤตกรรมการเรยนร โดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ตารางท 4.2 แสดงคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จากการเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) นกเรยนจานวน 20 คน

เลขท

การจดกระทาและสอ

ความหมายขอมล

การลงความเหนจาก

ขอมล

การตง สมมตฐาน

การกาหนดและควบคมตวแปร

การทดลอง

การตความหมายขอมลและลงขอสรป

1 3.28 (ด) 3.22 (ด) 3.00 (ด) 3.00 (ด) 3.29 (ด) 3.39 (ด) 2 4.00 (ดมาก) 3.89 (ดมาก) 4.00 (ดมาก) 3.00 (ด) 3.86 (ดมาก) 3.94 (ดมาก) 3 3.72 (ดมาก) 3.44 (ด) 4.00 (ดมาก) 4.00 (ดมาก) 3.86 (ดมาก) 3.28 (ด) 4 3.94 (ดมาก) 3.78 (ดมาก) 3.00 (ด) 4.00 (ดมาก) 3.71 (ดมาก) 3.78 (ดมาก) 5 3.28 (ด) 3.33 (ด) 3.00 (ด) 3.00 (ด) 3.43 (ด) 3.56 (ดมาก) 6 4.00 (ดมาก) 3.33 (ด) 4.00 (ดมาก) 4.00 (ดมาก) 3.86 (ดมาก) 3.89 (ดมาก) 7 3.11 (ด) 3.11 (ด) 4.00 (ดมาก) 3.00 (ด) 3.43 (ด) 3.44 (ด) 8 3.94 (ดมาก) 3.78 (ดมาก) 3.00 (ด) 4.00 (ดมาก) 3.71 (ดมาก) 3.50 (ดมาก) 9 4.00 (ดมาก) 3.33 (ด) 3.00 (ด) 4.00 (ดมาก) 3.86 (ดมาก) 3.89 (ดมาก)

10 3.56 (ดมาก) 3.67 (ดมาก) 3.00 (ด) 3.00 (ด) 3.71 (ดมาก) 3.28 (ด) 11 3.89 (ดมาก) 3.33 (ด) 3.00 (ด) 3.00 (ด) 3.86 (ดมาก) 3.44 (ด) 12 3.94 (ดมาก) 3.44 (ด) 3.00 (ด) 4.00 (ดมาก) 3.86 (ดมาก) 3.72 (ดมาก) 13 4.00 (ดมาก) 4.00 (ดมาก) 3.00 (ด) 3.00 (ด) 3.71 (ดมาก) 3.28 (ด) 14 3.56 (ดมาก) 3.67 (ดมาก) 3.00 (ด) 3.00 (ด) 3.57 (ดมาก) 3.56 (ดมาก) 15 3.78 (ดมาก) 3.78 (ดมาก) 3.00 (ด) 3.00 (ด) 3.57 (ดมาก) 3.72 (ดมาก) 16 3.94 (ดมาก) 3.67 (ดมาก) 3.00 (ด) 3.00 (ด) 3.86 (ดมาก) 3.67 (ดมาก) 17 3.94 (ดมาก) 3.78 (ดมาก) 4.00 (ดมาก) 4.00 (ดมาก) 3.71 (ดมาก) 3.56 (ดมาก) 18 4.00 (ดมาก) 4.00 (ดมาก) 4.00 (ดมาก) 3.00 (ด) 3.71 (ดมาก) 3.94 (ดมาก) 19 3.17 (ด) 3.33 (ด) 3.00 (ด) 3.00 (ด) 3.43 (ด) 3.28 (ด) 20 3.17 (ด) 3.11 (ด) 3.00 (ด) 3.00 (ด) 3.29 (ด) 3.00 (ด)

73 

 

ตารางท 4.2 (ตอ)

เลขท

การจดกระทาและสอ

ความหมายขอมล

การลงความเหนจาก

ขอมล

การตง สมมตฐาน

การกาหนดและควบคมตวแปร

การทดลอง

การตความหมายขอมลและลงขอสรป

รวม (คน)

ด = 5 ดมาก = 15

ด = 10 ดมาก = 10

ด = 14 ดมาก = 6

ด = 13 ดมาก = 7

ด = 5 ดมาก = 15

ด = 8 ดมาก = 13

จากตารางท 4.2 แสดงคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 6 จากการเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) พบวา ภาพโดยรวมนกเรยนสวนใหญมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรอยในระดบดมาก เมอพจารณาเปนรายทกษะ ทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล มนกเรยนไดระดบด จานวน 5 คน และระดบดมาก จานวน 15 คน ทกษะการลงความเหนจากขอมล มนกเรยนไดระดบด จานวน 10 คน และระดบดมาก จานวน 10 คน ทกษะการตงสมมตฐาน มนกเรยนไดระดบด จานวน 14 คน และระดบดมาก จานวน 6 คน ทกษะการกาหนดและควบคมตวแปร มนกเรยนไดระดบด จานวน 13 คน และระดบดมาก จานวน 7 คน ทกษะการทดลอง มนกเรยนไดระดบด จานวน 5 คน และระดบดมาก จานวน 15 คน ทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป มนกเรยนไดระดบด จานวน 8 คน และระดบดมาก จานวน 13 คน

74 

 

ตารางท 4.3 แสดงคะแนนพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว นกเรยนจานวน 20 คน

เลขท

เทคนคการคดเดยว เฉลย

(20 คะแนน) แปล

ความหมาย หนวยการเรยนรท 1 หนวยการเรยนรท 2

1.1 2.1 3.1 4.1 4.3 5.1 1 3.60 3.20 3.60 2.80 3.60 4.00 3.47 ด 2 3.20 4.00 4.00 3.20 3.60 4.00 3.67 ดมาก 3 4.00 3.60 4.00 2.80 4.00 4.00 3.73 ดมาก 4 4.00 3.60 4.00 3.60 4.00 4.00 3.87 ดมาก 5 3.60 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 3.87 ดมาก 6 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 7 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 3.60 3.93 ดมาก 8 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 9 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 10 4.00 4.00 4.00 3.20 4.00 4.00 3.87 ดมาก 11 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 12 4.00 4.00 4.00 3.60 4.00 4.00 3.93 ดมาก 13 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 14 4.00 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 3.93 ดมาก 15 4.00 4.00 3.60 3.20 4.00 3.60 3.73 ดมาก 16 4.00 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 3.93 ดมาก 17 4.00 4.00 4.00 3.20 4.00 4.00 3.87 ดมาก 18 4.00 4.00 3.60 2.80 4.00 4.00 3.73 ดมาก 19 3.60 4.00 3.60 3.20 3.20 3.60 3.53 ดมาก 20 3.20 3.20 3.20 3.20 3.20 3.60 3.27 ด

จากตารางท 4.3 แสดงพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว นกเรยนจานวน 20 คน พบวา นกเรยนไดคะแนนพฤตกรรมการเรยนร ระดบดมาก จานวน 18 คน และระดบด จานวน 2 คน

75 

 

ตารางท 4.4 แสดงคะแนนพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดค นกเรยนจานวน 20 คน

เลขท

เทคนคการคดค เฉลย

(20 คะแนน) แปล

ความหมาย หนวยการเรยนรท 1 หนวยการเรยนรท 2

1.2 2.2 3.2 4.2(1) 4.4(1) 5.2 1 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 4.00 3.93 ดมาก 2 4.00 3.20 4.00 4.00 4.00 4.00 3.87 ดมาก 3 4.00 3.60 3.60 4.00 4.00 4.00 3.87 ดมาก 4 4.00 3.20 4.00 4.00 4.00 4.00 3.87 ดมาก 5 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 4.00 3.93 ดมาก 6 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 7 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 4.00 3.93 ดมาก 8 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 9 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 10 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 4.00 3.93 ดมาก 11 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 12 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 13 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 14 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 4.00 3.93 ดมาก 15 4.00 3.20 4.00 4.00 4.00 4.00 3.87 ดมาก 16 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 17 4.00 3.20 4.00 4.00 4.00 4.00 3.87 ดมาก 18 4.00 3.20 4.00 4.00 4.00 4.00 3.87 ดมาก 19 3.60 3.20 4.00 4.00 3.60 4.00 3.73 ดมาก 20 3.60 3.20 3.60 4.00 3.60 4.00 3.67 ดมาก

จากตารางท 4.4 แสดงคะแนนพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดค นกเรยนจานวน 20 คน พบวา นกเรยนทกคนไดคะแนนพฤตกรรมการเรยนร ระดบดมาก

76 

 

ตารางท 4.5 แสดงคะแนนพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดรวมกน นกเรยนจานวน 20 คน

เลขท

เทคนคการคดรวมกน เฉลย

(20 คะแนน) แปล

ความหมาย หนวยการเรยนรท 1 หนวยการเรยนรท 2

1.3 2.3 3.3 4.2(2) 4.4(2) 5.3 1 4.00 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 3.93 ดมาก 2 4.00 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 3.93 ดมาก 3 4.00 4.00 3.20 4.00 4.00 4.00 3.87 ดมาก 4 4.00 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 3.93 ดมาก 5 3.60 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 3.87 ดมาก 6 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 7 3.60 4.00 3.20 4.00 4.00 4.00 3.80 ดมาก 8 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 9 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 10 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 11 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 12 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 13 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 14 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 15 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 16 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 ดมาก 17 3.60 4.00 3.20 4.00 4.00 4.00 3.80 ดมาก 18 4.00 4.00 3.60 4.00 4.00 4.00 3.93 ดมาก 19 3.60 4.00 3.20 4.00 4.00 4.00 3.80 ดมาก 20 3.60 4.00 3.20 4.00 4.00 4.00 3.80 ดมาก

จากตารางท 4.5 แสดงคะแนนพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดรวมกน นกเรยนจานวน 20 คน พบวา นกเรยนทกคนไดคะแนนพฤตกรรมการเรยนร ระดบดมาก

77 

 

ตารางท 4.6 แสดงคะแนนพฤตกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร โดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน นกเรยนจานวน 20 คน

เลขท คะแนนพฤตกรรมการเรยน

(4 คะแนน) แปลความหมาย

1 3.78 ดมาก 2 3.82 ดมาก 3 3.82 ดมาก 4 3.89 ดมาก 5 3.89 ดมาก 6 4.00 ดมาก 7 3.89 ดมาก 8 4.00 ดมาก 9 4.00 ดมาก 10 3.93 ดมาก 11 4.00 ดมาก 12 3.98 ดมาก 13 4.00 ดมาก 14 3.96 ดมาก 15 3.87 ดมาก 16 3.98 ดมาก 17 3.84 ดมาก 18 3.84 ดมาก 19 3.69 ดมาก 20 3.58 ดมาก

จากตารางท 4.6 แสดงคะแนนพฤตกรรมการรเรยนวชาวทยาศาสตร โดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน นกเรยนจานวน 20 คน พบวา นกเรยนทกคนมคะแนนพฤตกรรมการเรยนรระดบดมาก

78 

 

ตอนท 3 ผลสมฤทธทางการเรยนหลงใชชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ในการเรยนวชาวทยาศาสตร ตารางท 4.7 แสดงคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงใชชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ในการเรยนวชาวทยาศาสตร นกเรยนจานวน 20 คน

เลขท คะแนนผลสมฤทธ

(30 คะแนน) คดเปนรอยละ

เกณฑผาน ไมตากวารอยละ 80

1 28 93.33 ผาน 2 28 93.33 ผาน 3 26 86.67 ผาน 4 28 93.33 ผาน 5 25 83.33 ผาน 6 18 60.00 ไมผาน 7 19 63.33 ไมผาน 8 27 90.00 ผาน 9 24 80.00 ผาน 10 25 83.33 ผาน 11 26 86.67 ผาน 12 24 80.00 ผาน 13 23 76.67 ไมผาน 14 27 90.00 ผาน 15 21 70.00 ไมผาน 16 24 80.00 ผาน 17 24 80.00 ผาน 18 28 93.33 ผาน 19 21 70.00 ไมผาน 20 16 53.33 ไมผาน

79 

 

จากตารางท 4.7 แสดงคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงใชชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ในการเรยนวชาวทยาศาสตร นกเรยนจานวน 20 คน พบวา มนกเรยนผานเกณฑรอยละ 80 จานวน 14 คน คดเปนรอยละ 70 และมนกเรยนไมผานเกณฑ จานวน 6 คน คดเปนรอยละ 30

80 

 

ตอนท 4 ความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

ตารางท 4.8 แสดงระดบความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) นกเรยนจานวน 20 คน

รายการประเมน Mean SD แปลความหมาย

1. เนอหา 4.76 0.452 มากทสด 1.1 เนอหาสอดคลองกบจดประสงค 4.90 0.308 มากทสด 1.2 เนอหามความเหมาะสมกบเวลาทกาหนด

4.60 0.503 มากทสด

1.3 เนอหาเหมาะสมกบระดบผเรยน 4.70 0.571 มากทสด 1.4 ภาษาเขาใจงาย เหมาะสมกบระดบผเรยน

4.90 0.308 มากทสด

1.5 ภาพประกอบมความเหมาะสมกบเนอหา

4.70 0.571 มากทสด

2. กจกรรมการเรยนร 4.61 0.535 มากทสด 2.1 สอดคลองกบจดประสงคและเนอหา

4.70 0.470 มากทสด

2.2 เวลาทกาหนดเหมาะสม 4.35 0.587 มาก 2.3 มความยากงายเหมาะสมกบระดบผเรยน

4.70 0.470 มากทสด

2.4 เรยงลาดบกจกรรมเหมาะสม 4.70 0.470 มากทสด 2.5 มการจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลาย

4.60 0.598 มากทสด

2.6 สงเสรมใหนกเรยนไดทากจกรรมฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

4.65 0.587 มากทสด

2.7 นกเรยนไดแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน

4.55 0.510 มากทสด

81 

 

ตารางท 4.8 (ตอ)

รายการประเมน Mean SD แปลความหมาย 2.8 นกเรยนมสวนรวมในการทากจกรรมรวมกน

4.65 0.587 มากทสด

3. เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน 4.76 0.399 มากทสด 3.1 ชวยใหนกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนรมากขน

4.55 0.510 มากทสด

3.2 ชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยนไดเรวขนและเขาใจไดดขน

4.70 0.470 มากทสด

3.3 ชวยใหนกเรยนสนกสนานในการเรยนร

4.90 0.308 มากทสด

3.4 ชวยใหนกเรยนไดเรยนรรวมกบผอน

4.90 0.308 มากทสด

4. ครผสอน 4.76 0.468 มากทสด 4.1 ครชแจงชดกจกรรมการเรยนรและเทคนคใหนกเรยนเขาใจอยางชดเจน

4.80 0.410 มากทสด

4.2 ครใหคาปรกษาและคาแนะนาแกนกเรยนในการเรยนรอยางทวถง

4.85 0.366 มากทสด

4.3 ครสงเสรมใหนกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนร

4.60 0.598 มากทสด

4.4 ครใชขอคาถามระหวางการเรยนการสอนทกระตนใหนกเรยนไดเกดการคด

4.75 0.444 มากทสด

4.5 ครเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนในแตละกจกรรมการเรยนร

4.80 0.523 มากทสด

82 

 

ตารางท 4.8 (ตอ)

รายการประเมน Mean SD แปลความหมาย

5. การวดและประเมนผล 4.65 0.636 มากทสด 5.1 มการประเมนผลสมฤทธทางการเรยน

4.65 0.671 มากทสด

5.2 การประเมนผลครอบคลมเนอหาทเรยน

4.75 0.550 มากทสด

5.3 นกเรยนไดทราบผลการเรยนรของตนเอง

4.55 0.686 มากทสด

คาเฉลยภาพโดยรวม 4.70 0.495 มากทสด จากตารางท 4.8 แสดงระดบความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนโดยใช

เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) พบวา ความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมากทสด (Mean = 4.70, SD = 0.495) เมอพจารณาเปนรายดานเรยงลาดบจากมากไปหานอย คอ เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Mean = 4.76, SD = 0.399) เนอหา (Mean = 4.76, SD = 0.452) ครผสอน (Mean = 4.76, SD = 0.468) การวดและประเมนผล (Mean = 4.65, SD = 0.636) กจกรรมการเรยนร (Mean = 4.61, SD = 0.535) แตละดานมรายละเอยด ดงน

เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน ความพงพอใจอยระดบมากทสด (Mean = 4.76, SD = 0.399) ไดแก ชวยใหนกเรยนสนกสนานในการเรยนร และชวยใหนกเรยนไดเรยนรรวมกบผอน (Mean = 4.90, SD = 0.308) ชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยนไดเรวขนและเขาใจไดดขน (Mean = 4.70, SD = 0.470) ชวยใหนกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนรมากขน (Mean = 4.55, SD = 0.510)

เนอหา ความพงพอใจอยระดบมากทสด (Mean = 4.76, SD = 0.452) ไดแก เนอหาสอดคลองกบจดประสงค และภาษาเขาใจงายเหมาะสมกบระดบผเรยน (Mean = 4.90, SD = 0.308) เนอหาเหมาะสมกบระดบผเรยน และภาพประกอบมความเหมาะสมกบเนอหา (Mean = 4.70, SD = 0.571) เนอหามความเหมาะสมกบเวลาทกาหนด (Mean = 4.60, SD = 0.503)

ครผสอน ความพงพอใจอยระดบมากทสด (Mean = 4.76, SD = 0.468) ไดแก ครใหคาปรกษาและคาแนะนาแกนกเรยนในการเรยนรอยางทวถง (Mean = 4.85, SD = 0.366) ครชแจงชดกจกรรมการเรยนรและเทคนคใหนกเรยนเขาใจอยางชดเจน (Mean = 4.80, SD = 0.410) ครเปด

83 

 

โอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนในแตละกจกรรมการเรยนร (Mean = 4.80, SD = 0.523) ครใชขอคาถามระหวางการเรยนการสอนทกระตนใหนกเรยนไดเกดการคด (Mean = 4.75, SD = 0.444) และครสงเสรมใหนกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนร (Mean = 4.60, SD = 0.598)

การวดและประเมนผล ความพงพอใจอยระดบมากทสด (Mean = 4.65, SD = 0.636) ไดแก การประเมนผลครอบคลมเนอหาทเรยน (Mean = 4.75, SD = 0.550) มการประเมนผลสมฤทธทางการเรยน (Mean = 4.65, SD = 0.671) และนกเรยนไดทราบผลการเรยนรของตนเอง (Mean = 4.55, SD = 0.686)

กจกรรมการเรยนร ความพงพอใจอยระดบมากทสด (Mean = 4.61, SD = 0.535) ไดแก สอดคลองกบจดประสงคและเนอหา มความยากงายเหมาะสมกบระดบผเรยน และเรยงลาดบกจกรรมเหมาะสม (Mean = 4.70, SD = 0.470) สงเสรมใหนกเรยนไดทากจกรรมฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และนกเรยนมสวนรวมในการทากจกรรมรวมกน (Mean = 4.65, SD = 0.587) มการจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลาย (Mean = 4.60, SD = 0.598) นกเรยนไดแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน (Mean = 4.55, SD = 0.510) และความพงพอใจอยระดบมาก เวลาทกาหนดเหมาะสม (Mean = 4.35, SD = 0.587)

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การศกษาวจยเรอง การพฒนาชดกจกรรมการเรยนกบเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน

(Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

วตถประสงคของการวจย

1. เพอพฒนาชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

2. เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 3. เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 6 4. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตรโดย

ใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) สมมตฐานของการวจย

1. ชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 มประสทธภาพ 80/80

2. พฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ในการเรยนวชาวทยาศาสตรดวยชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) อยในระดบ ด

3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร มคะแนนไมตากวารอยละ 80 4. ความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร โดยใชเทคนค

คดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) อยในระดบมาก

85  

ขอบเขตการวจย 1. กลมเปาหมาย กลมเปาหมาย คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานบอพระ ทกาลงศกษาอย

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จานวน 1 หองเรยน นกเรยนจานวน 20 คน ซงไดจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

2. ตวแปรทศกษา ตวแปรอสระ

ชดกจกรรมวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ตวแปรตาม

1. ประสทธภาพของชดกจกรรม 2. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร 4. ความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-

คดรวมกน (Think-Pair-Share) 3. ขอบเขตดานเนอหา เนอหาทใชในการวจย คอ เนอหาในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร

ชนประถมศกษาปท 6 จานวน 2 หนวยการเรยนร ประกอบดวย หนวยการเรยนรท 1 ปรากฏการณและการเปลยนแปลงของโลก หนวยการเรยนรท 2 ปรากฏการณดาราศาสตรและเทคโนโลยอวกาศ 4. ระยะเวลาในการวจย การวจยครงนดาเนนการในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จานวน 18 ชวโมง

เครองมอทใชในการวจย

1. ชดกจกรรมโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 6

2. แบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

3. แบบประเมนพฤตกรรมการเรยนร 4. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรชนประถมศกษาปท 6

5. แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคด

เดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ชนประถมศกษาปท 6

86  

ขนตอนการเกบรวบรวมขอมล วธดาเนนการวจยโดยใชชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 มวธดาเนนการวจยดงน 1. ขนเตรยม

1.1 ชแจงวตถประสงค ขนตอน และรายละเอยดเกยวกบการเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร แกนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 2. ขนทดลอง การวจยในครงนดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 โดยผวจยดาเนนการสอนโดยใชชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จานวน 2 หนวยการเรยนร รวมระยะเวลา 18 ชวโมง ประเมนพฤตกรรมการเรยนร และประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 3. ขนหลงการทดลอง หลงจากการเรยนโดยใชชดกจกรรมจานวน 2 หนวยการเรยนร ผวจยไดดาเนนการดงน

3.1 การวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยใหนกเรยนทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จานวน 30 ขอ แบบปรนย 4 ตวเลอก ใชเวลา 60 นาท

3.2 ใชแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share)

3.3 ผวจยเกบรวบรวมขอมลทงหมดเพอนาไปวเคราะห การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลทไดจากการดาเนนการเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดทาการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมสาเรจรป โดยมรายละเอยดดงน

1. รวบรวมขอมลทไดจากแบบฝกหด แบบทดสอบระหวางเรยน แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบประเมนพฤตกรรมการเรยนร แบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และแบบสอบถามความพงพอใจ

2. วเคราะหประสทธภาพของชดกจกรรม โดยวเคราะหรอยละของคะแนนเฉลยของการทดสอบหลงเรยน และรอยละของผเรยนทสามารถทาแบบทดสอบผานทกวตถประสงค

87  

3. วเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร โดยวเคราะหคารอยละ (Pencentage)

4. วเคราะหแบบประเมนพฤตกรรมการเรยนร แบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และแบบสอบถามความพงพอใจตอชดกจกรรมการเรยนวชาวทยาศาสตร โดยใชคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

5. อภปรายผล โดยใชตารางและการพรรณนา 5.1 สรปผลการวจย ตอนท 1 ประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนกบเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเ รยนช นประถมศกษาปท 6 มคาเทากบ 80.33/80.00 ตามเกณฑ 80/80 ทกาหนดไว ตอนท 2 พฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ในการเรยนวชาวทยาศาสตรดวยชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) พบวา ภาพโดยรวมนกเรยนสวนใหญมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรอยในระดบดมาก เมอพจารณาเปนรายทกษะ ทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล อยในระดบด จานวน 5 คน และระดบดมาก จานวน 15 คน ทกษะการลงความเหนจากขอมล อยในระดบด จานวน 10 คน และระดบดมาก จานวน 10 คน ทกษะการตงสมมตฐาน อยในระดบด จานวน 14 คน และระดบดมาก จานวน 6 คน ทกษะการกาหนดและควบคมตวแปร อยในระดบด จานวน 13 คน และระดบดมาก จานวน 7 คน ทกษะการทดลอง อยในระดบด จานวน 5 คน และระดบดมาก จานวน 15 คน ทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป อยในระดบด จานวน 8 คน และระดบ ดมาก จานวน 13 คน และพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) พบวา ภาพโดยรวมนกเรยนทกคนมคะแนนพฤตกรรมการเรยนรระดบดมาก

ตอนท 3 ผลสมฤทธทางการเรยนหลงใชชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนค คดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ในการเรยนวชาวทยาศาสตร พบวา มนกเรยนผานเกณฑไมตากวารอยละ 80 จานวน 14 คน คดเปนรอยละ 70 และมนกเรยนไมผานเกณฑ จานวน 6 คน คดเปนรอยละ 30 ตอนท 4 ความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 พบวา ความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมากทสด (Mean = 4.70, SD = 0.495) เมอพจารณาเปนรายดานเรยงลาดบจากมากไปหานอย คอ เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน

88  

(Mean = 4.76, SD = 0.399) เนอหา (Mean = 4.76, SD = 0.452) ครผสอน (Mean = 4.76, SD = 0.468) การวดและประเมนผล (Mean = 4.65, SD = 0.636) กจกรรมการเรยนร (Mean = 4.61, SD = 0.535) 5.2 อภปรายผล

ตอนท 1 ประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนกบเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเ รยนช นประถมศกษาปท 6 มคาเทากบ 80.33/80.00 ตามเกณฑ 80/80 จากขอมลทผวจยศกษา พบวา ชดกจกรรม 2 ชด จานวน 5 บท ทนามาใชนน ไดออกแบบโดยใชเนอหา ชดท 1 เรอง ปรากฏการณและการเปลยนแปลงของโลก และชดท 2 เรอง ปรากฏการณดาราศาสตรและเทคโนโลยอวกาศ สวนแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนกใชเนอหาเดยวกน แตชดกจกรรมเปนการเรยนรหนวยยอยๆ แตแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนเปนเนอหาโดยรวมท งหมด จงทาใหคะแนนแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาคะแนนแบบทดสอบระหวางเรยนซงสงกวาไมมาก อกประการหนงชดกจกรรมนไดผานการประเมนโดยผเชยวชาญจานวน 3 คน มคา IOC เทากบ 0.67 - 1.00 ดงทชยยงค พรหมวงศ (2523, น. 118 - 119); บญเกอ ควรหาเวช (2542, น. 94 - 95) กลาวไววา ชดการเรยนทมงชวยขยายเนอหาสาระการสอบแบบบรรยายใหชดเจนขน ชวยใหผสอนพดนอยลงและใหสอการสอนทาหนาทแทน ชดการเรยนอาจใชเปนรายบคคลหรอสอสาหรบกลมทผเรยนใชรวมกนได ผเรยนทเรยนจากชดการเรยนแบบกจกรรมกลมจะตองการความชวยเหลอจากครเพยงเลกนอยในระยะเรมเรยนเทานน หลงจากเคยชนตอวธการใชแลว ผเรยนสามารถชวยเหลอซงกนไดเองระหวางประกอบกจกรรมการเรยน หากมปญหาผเรยนสามารถถามครไดเสมอ สอดคลองกบงานวจยของมลวภา เมองพระฝาง และคณะ (2559) ไดทางานวจยเรอง ความคดเหนของนกเรยนตอพฤตกรรมการสอนของคร พฤตกรรมการเรยนของผเรยน และผลสมฤทธทางการเรยน เรอง อตราการเกดปฏกรยาเคม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทจดกจกรรมการเรยนรแบบเพอนคคด ผลการวจยพบวา ประสทธภาพของแผนการจดการเรยนรแบบเพอนคคดในรายวชาเคม ชนมธยมศกษาปท 5 มคาเทากบ 80.25/82.00

ตอนท 2 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จากการเรยนดวยชดกจกรรม และพฤตกรรมการเรยนร โดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) พบวา ภาพโดยรวมนกเรยนสวนใหญมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรอยในระดบดมาก และพฤตกรรมการเรยนรโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) นกเรยนทกคนมคะแนนพฤตกรรมการเรยนรระดบดมาก จะเหนไดวานกเรยนมทกษะกระบวนการ

89  

ทางวทยาศาสตรและพฤตกรรมการเรยนรอยในระดบดมากทงค แสดงวาเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน มสวนชวยสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยน ซงสคนธ สนธพานนท และคณะ (2545, น. 39 - 40) กลาววา เทคนคคคดเปนเทคนคทผสอนตงคาถามหรอกาหนดปญหาใหแกผเรยน ซงอาจจะเปนใบงานหรอแบบฝกหดกไดและใหผเรยนแตละคนคดหาคาตอบของตนเองกอนแลวจบคคดกบเพอนอภปรายหาคาตอบ เมอมนใจวาคาตอบของตนถกตองแลวจงนาคาตอบไปอธบายใหเพอนทงชนฟง และมาลน บณยรตพนธ (2549, น. 67) กลาววา เทคนคคดรวมกนโดยผสอนจะจดแบงกลมผเรยนเปนกลม กลมละ 4 คน แตละกลมประกอบดวยเดกเกง คอนขางเกง ปานกลาง ออน คละกนไป ครจะเสนอปญหาหรอใหคาถาม ผเรยนแตละคนจะตองคดหาคาตอบในระยะเวลาทกาหนด หลงจากนนผเรยนแตละคนจบคโดยผลดกนอภปราย ผลดกนตอบ เมอผเรยนมความเขาใจกจะมาอธบายขยายความใหเพอนฟงทงชน สอดคลองกบงานวจยของปรศรา มอทพย (2553) ไดทาการวจยเรองการใชกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอแบบเพอนคคด (Think Pair Share) สาหรบกลมการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวา นกเรยนทมพฤตกรรมการทางานกลมจากการจดกจกรรมการเรยนรรวมแบบเพอนคคด ในภาพรวมอยในระดบมาก

ตอนท 3 ผลสมฤทธทางการเรยนหลงใชชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) ในการเรยนวชาวทยาศาสตร พบวา มนกเรยนผานเกณฑไมตากวารอยละ 80 จานวน 14 คน คดเปนรอยละ 70 และมนกเรยนไมผานเกณฑ จานวน 6 คน คดเปนรอยละ 30 ถาพจาณาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนจะเหนไดวามนกเรยนสอบไมผานเกณฑจานวน 6 คน จากนกเรยน 20 คน ซงถอวามเปอรเซนตคอนขางสง คอ รอยละ 70 ซงไพโรจน คะเชนทร (2556) ไดกลาวถงคณลกษณะของผลสมฤทธทางการเ รยนวา หมายถง ความร ความสามารถของบคคลอนเปนผลมาจากการเรยนการสอน หรอ มวลประสบการณทงปวงทบคคลไดรบจากการเรยนการสอน ทาใหบคคลเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานตางๆ ของสมรรถภาพทางสมอง ซงมจดมงหมายเพอเปนการตรวจสอบระดบความสามารถสมองของบคคลวาเรยนแลวรอะไรบาง และมความสามารถดานใดมากนอยเทาไร ซงสอดคลองกบงานวจยของวลาวลย สงเคา (2553, น. 104) ไดวจย เรอง การใชชดกจกรรมเพอพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 พบวา ผลสมฤทธดานทกษะกระบวนการวทยาศาสตรขนพนฐานของนกเรยนหลงจากใชชดกจกรรม มคาเฉลยรอยละ 77.26 ซงสงกวาเกณฑทกาหนดไว คอ รอยละ 65 และปรศรา มอทพย (2553) ไดทาการวจยเรองการใชกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอแบบเพอนคคด (Think Pair Share) สาหรบกลมการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนไมแตกตาง

90  

กน โดยทกแบบการเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนการจดกจกรรมเรยนรแบบเพอนคคดหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทระดบ .05

ตอนท 4 ความพงพอใจของนกเรยนตอชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Think-Pair-Share) เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 พบวา ความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมากทสด (Mean = 4.70, SD = 0.495) เมอพจารณาเปนรายดานเรยงลาดบจากมากไปหานอย คอ เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน (Mean = 4.76, SD = 0.399) เนอหา (Mean = 4.76, SD = 0.452) ครผสอน (Mean = 4.76, SD = 0.468) การวดและประเมนผล (Mean = 4.65, SD = 0.636) กจกรรมการเรยนร (Mean = 4.61, SD = 0.535) สอดคลองกบงานวจยของปยะนช เจยมจนทร และธานล มวงพล (2560) เรองการพฒนากระบวนเรยนการสอนแบบเพอนคคดโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เพอเสรมทกษะการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย เรองคาราชาศพท นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนอนบาลกาแพงแสน จงหวดนครปฐม พบวา ความพงพอใจของนกเรยนทมตอกระบวนการสอนแบบเพอนคคด มคาเฉลยเทากบ 4.55 อยในระดบพงพอใจมากทสด 5.3 ขอคนพบจากการวจย

การจดการเรยนการสอนโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน เปนเทคนคทเปดโอกาสใหนกเรยนไดคดดวยตนเองกอน จากนนจงนาความคดทไดไปแลกเปลยนกบเพอนเปนค แลวจงนามาหาขอสรปรวมกนทงชนเรยน ทาใหนกเรยนเขาใจเนอหาในบทเรยนไดงายและดยงขน เพราะไดฝกกระบวนการคดและหาขอสรปดวยตนเอง นอกจากนยงชวยสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรอกดวย เชน การจดกระทาและสอความหมายขอมล การตความหมายขอมลและลงขอสรป การทดลอง และการลงความเหนจากขอมล เปนตน นอกจากนนเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกนนาจะนาไปใชกบการเรยนการสอนในรายวชาอนทมลกษณะใหนกเรยนไดเรยนรดวยตนเองและเพอเปนการพฒนาศกยภาพของนกเรยนใหมเพมขนอกดวย 5.4 ขอเสนอแนะ

5.4.1 ขอเสนอแนะสาหรบการนาไปใช 1) ครตองวางแผนการใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกนสลบกนไป โดยใหสมพนธ

กบเนอหาบทเรยน หรอการทดลองทตองใชผปฏบตหลายคนกควรใชเทคนคคดรวมกน และการยอมรบความคดเหนผอน เพอใหประสบผลสาเรจในการทางาน

91  

2) ครตองวางแผนในเรองการจดเตรยมอปกรณใหพรอมกบความตองการของนกเรยน และสถานทในการปฏบตอาจจะไมใชหองเรยน โดยใชเปนสถานทอนๆ เชน สนามกฬาหรอสนามหญา เพอเปลยนบรรยากาศในการเรยนร

3) การประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ตามปกตทใหนกเรยนประเมนตนเอง นกเรยนอาจประเมนตนเองไปในทางบวกมากเกนไป ซงครควรตองเอาแบบประเมนนนมาตรวจอกครงวามความสมพนธกบความเปนจรงหรอไม ถาไมสมพนธอาจตองเรยกนกเรยนมาคยและประเมนตามความเปนจรง

5.4.2 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป ควรศกษาเรองชดกจกรรมโดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน กบระดบชนอนๆ

ตอไป เพอพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรอยางตอเนอง

บรรณานกรม

93

บรรณานกรม

ภาษาไทย กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551.

กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จากด. กงกาญจน ปานทอง. (2546). ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเรยนของนกศกษาตามโครงการชด

การศกษาสาหรบบคลากรประจาการ (กศ.บป.) คณะวทยาการจดการ โปรแกรมวชานเทศศาสตร สถาบนราชภฏพระนคร กรงเทพมหานคร. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

กศยา แสงเดช. (2545). ชดการสอน. กรงเทพฯ: สานกพมพแมค. ชนนนท พฤกษประมล. (2557). การประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร (Assessing

Science Process Skills). สทธปรทศน, 28(86), 358-362. ชยยงค พรหมวงศ. (2523). กระบวนการนเวทนาการและระบบสอการสอน”. ในเอกสาร

ประกอบการสอน ชดวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช หนวยท 1-5. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช.

ชยยงค พรหมวงศ และคณะ. (2553). สอการสอนระดบประถมศกษา. นนทบร: หาวทยาลยสโขทย ธรรมาธราช.

ชยวฒน สทธรตน. (2552). 80 นวตกรรมการจดการเรยนรทเนนผ เรยนเปนสาคญ. กรงเทพฯ: แดเนกซอนเตอร คอรปอเรชน.

ทพวรรณ สวรรณประเสรฐ. (2541). ตวแปรทเกยวของกบพฤตกรรมการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เขตการศกษา 1 (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

บญเกอ ควรหาเวช. (2542). นวตกรรมการศกษา. กรงเทพฯ: เจรญวทยการพมพ. บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. บญชม ศรสะอาด และคณะ. (2550). วธการทางสถตสาหรบการวจย. กาฬสนธ: ประสานการ

พมพ.

94

บปผา จลพนธ. (2550). การศกษาความสมพนธระหวางปจจยบางประการกบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.

ปยะนช เจยมจนทร และ ธานล มวงพล. (2560). การพฒนากระบวนเรยนการสอนแบบเพอนคคด โดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เพอเสรมทกษะการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย เรอง คาราชาศพท (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). นครปฐม: มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม.

ปรศรา มอทพย. (2553). การใชกจกรรมการเรยนรแบบเพอนคคด (Think Pair Share) สาหรบกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมรปแบบการเรยนตางกน (รายงานการวจย). กรงเทพฯ: โรงเรยนนวมนทราชนทศ สตรวทยา.

เปรอง กมท. (2519). การวจยและนวตกรรมการสอน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทร วโรฒประสานมตร.

พนมพร คาคณ. (2556). การพฒนาชดกจกรรมวทยาศาสตร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรองการดารงชวตของพช เพอพฒนาทกษะการคด โดยใชรปแบบการสอนแบบวฏจกรสบเสาะหาความร (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). ฉะเชงเทรา: มหาวทยาลยราชภฎราชนครนทร.

พลภทร พองโนนสง. (2550). การพฒนาชดกจกรรมการเรยนรทางวทยาศาสตร เรอง วสด และสมบตของวสด โดยใชกระบวนการสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนบานโคกสงคขาด อาเภอหนองก จงหวดบรรมย (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). บรรมย: มหาวทยาลยราชภฎบรรมย.

พรพจน เพชรทวพรเดช. (2547). ปจจยดานพฤตกรรมการเรยนทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษา มหาวทยาลยกรงเทพ (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พลทรพย โพธสข. (2546). การพฒนาชดกจกรรมวทยาศาสตร เรอง พชและสตวในสาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการดารงชวต สาหรบนกเรยนชวงชนท 2 (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

95

พฒน กงเซง. (2545). ผลการเรยนแบบรวมมอโดยวธการจบคกนเรยนทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรเ รองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หารของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). สงขลา: มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

เพชรรดดา เทพพทกษ. (2545). การพฒนาชดกจกรรม เรอง เทคโนโลยทเหมาะสม เพอการคดทาโครงงานวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

เพชรตน พรหมมา. (2555). การพฒนาชดกจกรรมการเรยนรเรองการอนรกษพลงงานไฟฟา สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนสารสาสนเอกตรา กรงเทพมหานคร (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ไพโรจน คะเชนทร. (ม.ป.ป.) การวดผลสมฤทธทางการเรยน. สบคน จาก http://wattoongpel.com/ ผกาทพย โสอดร. (2546). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรองโจทยปญหา

เศษสวนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ดวยการสอนโดยใชการเรยนแบบรวมมอเทคนคเพอนเรยน (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). ชลบร: มหาวทยาลยบรพา.

ภพ เลาหไพบลย. (2540). แนวทางการสอนวทยาศาสตร (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

ภวดล แกวมณ. (2551). ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมตงใจเรยนวชาภาษาองกฤษของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร (ฝายมธยม) เขตวฒนา จงหวดกรงเทพมหานคร (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

มลวภา เมองพระฝาง และคณะ. (2559). ความคดเหนของนกเรยนตอพฤตกรรมการสอนของคร พฤตกรรมการเรยนของผ เรยน และผลสมฤทธทางการเรยน เรอง อตราการเกดปฏกรยาเคม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทจดกจกรรมการเรยนรแบบเพอนคคด (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาสารคาม: มหาวทยาลยราชภฎมหาสารคาม.

มาลน บญยรตพนธ. (2549). การจดกจกรรมกลมในโรงเรยน. กรงเทพฯ: สานกพมพมหาวทยาลยรามคาแหง.

รชน ภพชรกล. (2551). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ระหวางวธสอนแบบนรนยรวมกบการเรยนรแบบรวมมอเทคนคเพอนคคดและวธสอนแบบปกต (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). สงขลา : มหาวทยาลยทกษณ.

96

รง แกวแดง. (2543). ปฏวตการศกษาไทย. กรงเทพฯ: สานกพมพมตชน. ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2545). การวดดานจตพสย. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. ลาพรรณ โฮมแพน. (2550). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนรวทยาศาสตรและความสามารถใน

การคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทไดรบการสอนโดยใชชดกจกรรมวทยาศาสตรเพอสงเสรมการคดวเคราะห (สารนพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ:มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ลาดวน เกษตรสนทร. (2542). ชดฝกอบรมเชงปฏบตการ เรองการประยกตทฤษฏการเรยนรสชนเรยนโดย“เนนผเรยนเปนสาคญ. สงขลา: สถาบนราชภฎสงขลา.

วาสนา ชาวหา. (2548). เทคโนโลยการศกษา. กรงเทพฯ: อกษรสยามการพมพ. วาสนา พรหมสรนทร. (2540). การสรางชดการสอนโดยวธการวเคราะหระบบ เพอพฒนาการ

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสาหรบประถมศกษาชนปท 1 (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

วนเพญ จนทรเจรญ. (2542). การเรยนการสอนปจจบน. สกลนคร: ฝายโครงการเอกสารตาราสถาบนราชภฎสกลนคร.

วฒนาพร ระงบทกข. (2542). การจดการเรยนการสอนทเนนผ เรยนเปนศนยกลาง. กรงเทพฯ: ม.ป.ท.

วชย วงษใหญ. (2545). พฒนาหลกสตรการสอนมตใหม. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. วลาวลย สงเคา. (2553). การใชชดกจกรรม เพอพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขน

พนฐานสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม วโรจน สารรตนะ. (2544). โรงเรยนองคการแหงความร กรอบแนวคดเชงทฤษฎทางการบรหาร

การศกษา. กรงเทพฯ: อกษรพพฒน. วโรจน แสนคาภา. (2550). การเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ระดบชน

ประถมศกษาปท 6 ระหวางการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรกบการจดการเรยนรตามคมอครของ สสวท (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). เลย: มหาวทยาลยราชภฏเลย.

วรพรรณ สงธกล. (2550). ผลการใชชดกจกรรมกลมสมพนธดวยเกมกบเพลงคณตศาสตรเพอสงเสรมทกษะการสอสาร เรอง การแปรผน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 (สารานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

97

ศรชย จรจรงชย. (2545). การพฒนาชดการเรยนวชาวทยาศาสตร ว203 เรองอาหาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร.

ศรรตน ศรชพชยยนต. (2552). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร โดยใชภาษาองกฤษเปนสอ ว30202 ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการจดการเรยนรแบบรวมมอ ใชวธการสอนแบบ Think-Pair-Share โดยใชเทคนคของ Frank-Lyman (รายงานการวจย). กรงเทพฯ: โรงเรยนอสสมชญ.

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2526). ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร.กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

สมนก ภททยธน. (2544). การวดผลการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. สมบรณ ตนยะ. (2545). การประเมนทางการศกษา. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. สมพงษ สงหพล. (2543). รปแบบการสอน. นครราชสมา: สถาบนราชภฏนครราชสมา. สนทด ภบาลสข และพมพใจ ภบาลสข. (2523). การใชสอการสอน (พมพครงท 2). กรงเทพฯ:

โรงพมพพระพนธนา. สรลกษณ มหทธยาภรณ. (2555). การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทาง

วทยาศาสตร เรอง เสยงกบการไดยน โดยใชชดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 เขตคณภาพกบนทรบร 3 จงหวดปราจนบร. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ.

สคนธ สนธพานนท. (2545). การจดกระบวนการเรยนรเนนผเรยนเปนสาคญ. กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน.

สนย เหมะประสทธ. (2543). เอกสารคาสอนวชา ปถ 421 วทยาศาสตรสาหรบคร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สมานน รงเรองธรรม. (2526). กลวธสอน. กรงเทพฯ: โรงพมพรงเรองธรรม. สวทย มลคา; และ อรทย มลคา. (2545). 20 วธจดการเรยนร. กรงเทพฯ: ดวงกมลสมย. สานกทดสอบทางการศกษา. (2559). ผลการประเมนคณภาพผเรยนระดบชาต ปการศกษา 2557.

สบคน 11 ตลาคม พ.ศ.2560, จาก http://bet.obec.go.th/index/wp-content/uploads/ 2016/08/O-NET57.pdf

98

สาราญ ไผนวล. (2555). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความพงพอใจในวธสอนวชาสานกงานอเลกทรอนกสดวยวธการเรยนแบบรวมมอกจกรรมเพอนคคด (รายงานการวจย). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

เสาวนย สกขาบณฑต. (2528). เทคโนโลยทางการศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพสถาบนเทคโนโลย พระจอมเกลาพระนครเหนอ.

อนวฒน เดชไธสง. (2553). ชดกจกรรมการเรยนการสอนเรองเวกเตอรโดยใชโปรแกรม C.a.R. สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อนสสรา เฉลมศร. (2555). การพฒนาชดกจกรรมการจดการเรยนรแบบบรณาการภายในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ(ฝายประถม) (รายงานการวจย). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อาร สณหฉว. (2543). พหปญญาและการเรยนแบบรวมมอวทยานพนธ. กรงเทพฯ: ราไทยเพรส. เอราวรรณ ศรจกร. (2550). การพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยใช

กจกรรมการเรยนรประกอบชดแบบฝกทกษะ (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ภาษาตางประเทศ AbuSeileek, A. F. (2007). Cooperative vs. individual learning of oral skills in a CALL

environment. Computer Assisted Language Learning, 20(5), 493-514. Balkcom, S. (1992). Cooperative learning. (ED/OERI Issue Number1). Brown, J.W., D.K. Norberg; & K.S. Srygley. (1977). Administering Education Media Instruction

Technology and Library Services. New York: Company. Farkas, R.D. (2002). Effect(s) of Traditional Verus Learning-Stpyes Instructional Methods on

Seventh-Grade Students Achievement, Empathy, and Transfer of Skills Through a Study of the Holocauas. Dissertation Abstracts International, 63(4): 1243-A.

Good, C.V. (1973). Dictionary of Education (3rd ed). New York: Mc Grow Hill. Goldschmid, M. L. (1971). The Learning Cell: An Instructional Innovation. Learning and

Development, 2(5): 1–6.

99

Grobler, B.R. & Van der Merwe, M.P. (1996). The components of Educational Leadership. Paper delivered at the International Education Law Conference. Potchefstroom, South Africa. June.

Johnson, D. W., & Johnson, R. (1994). Leading the cooperative school (2nd ed.). MN: Interaction Book.

Johnson, D; Johnson Roger and Johnson, Holubec. (1993). Cooperative in the Classroom. Minnesota: Interaction Book.

Klopfer,Leopard E. (1971). Evaluation of learning in science. Hand book on Formative and Summative Evaluation of Student Learning. New York: McGraw Hill Book Co.

Lyman, F. (1981). The Responsive Classroom Discussion. In Anderson, A. S. (Ed.), Mainstreaming digest. MD: University of Maryland College of Education.

Olsen, R. E. W. –B., & Kagan, S. (1992). About cooperative learning. In C. Kessler (Ed.), Cooperative language learning: A teacher’s resource book. NJ: Prentice Hall.

Rovinelli, R.J., Hambleton, R.K. (1977). On the use of content specialists in the assessment of criterion-referenced test item validity. Dutch Journal of Educational Research, 2, pp.49-60.

Slavin, Robert E. (1990). Cooperative Learning: Theory, Research and Practice. New Jersey: Prentice - Hall.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก ตวอยางแผนการจดการเรยนร

102

แผนการจดการเรยนร

ตวชวด/จดประสงคการเรยนร

จานวนชวโมง

กจกรรมการเรยนร สอการเรยนร ชนงาน/ ภาระงาน

ทกษะกระบวนการ

ทางวทยาศาสตร

การวดและประเมนผล

หนวยการเรยนรท 1 หนวยยอยท 1 ว 2.2 ป. 6/1 ว 2.2 ป. 6/2 ว 2.2 ป. 6/3 ว 2.2 ป. 6/4 ว 2.2 ป. 6/5

1. นกเรยนสามารถอธบายทรพยากร ธรรมชาตและการนาไปใชประโยชนได 2. นกเรยนสามารถอธบายปญหา

3 ชวโมง

ขนนา 1. ครตงประเดนคาถามเพอกระตนใหนกเรยนคดหาคาตอบ เชน ทรพยากรธรรมชาตคออะไร แหลงทรพยากรธรรมชาตสามารถนาไปใชประโยชนอะไรไดบาง ขนกจกรรม 1) Think (คดเดยว) 1. นกเรยนแตละคนศกษาใบความร เรอง ทรพยากรธรรมชาตทสาคญและการใชประโยชน 2. ครอธบายเกยวกบทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป 3. นกเรยนทากจกรรมท 1.1 เรอง ทรพยากรธรรมชาตและการใชประโยชน ขนสรป 1. ครและนกเรยนลงขอสรปเพอใหไดขอสรปวา “โลกมทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทหลากหลาย สงมชวตตางๆ

ชดกจกรรมการเรยนโดยใชเทคนค

คดเดยว-คดค-คดรวมกนเพอสงเสรมทกษะกระบวนการ

ทางวทยาศาสตร

- ใบกจกรรมท 1.1 ทรพยากร ธรรมชาตและการใชประโยชน - ใบกจกรรมท 1.2 ปญหาทรพยากร ธรรมชาตและผลกระทบตอสงแวดลอม - ใบกจกรรมท 1.3 เรอง

- การตความหมายขอมลและลงขอสรป - การลงความเหนจากขอมล - การจดกระทาและสอความหมายขอมล

1. การตรวจใบกจกรรม (ผานเกณฑไดคะแนนเกนรอยละ 80) 2. การประเมนทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตร (ผานเกณฑในระดบด)

103

ตวชวด/จดประสงคการเรยนร

จานวนชวโมง

กจกรรมการเรยนร สอการเรยนร ชนงาน/ ภาระงาน

ทกษะกระบวนการ

ทางวทยาศาสตร

การวดและประเมนผล

ทรพยากรธรรมชาตและผลกระทบตอ สงแวดลอมได 3. นกเรยนสามารถนาเสนอแนวทางในการอนรกษทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอมได

รวมทงมนษยตางใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตเพอการดารงชวต” 2) Pair (คดค) 1. ครใหนกเรยนจบคกบเพอน 2. นกเรยนแตละคศกษาใบความร เรอง ปญหาทรพยากรธรรมชาตและผลกระทบตอสงแวดลอม 3. ครอธบายเกยวกบทกษะการลงความเหนจากขอมล 4. นกเรยนทากจกรรมท 1.2 เรอง ปญหาทรพยากรธรรมชาตและผลกระทบตอสงแวดลอม ขนสรป 1. ครและนกเรยนลงขอสรปเพอใหไดขอสรปวา “จานวนประชากรมนษยเพมขนทาใหเกดการแกงแยงกนใชทรพยากรธรรมชาต และใชทรพยากรธรรมชาตอยางฟ มเฟอยไมเหมาะสม ทาใหทรพยากรธรรมชาตบางชนดมปรมาณลดลงหรอหมดไป สงผลใหสงแวดลอมเสอมโทรม”

การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

104

ตวชวด/จดประสงคการเรยนร

จานวนชวโมง

กจกรรมการเรยนร สอการเรยนร ชนงาน/ ภาระงาน

ทกษะกระบวนการ

ทางวทยาศาสตร

การวดและประเมนผล

3) Share (คดรวมกน) 1. ครใหนกเรยนแบงกลม กลมละ 4-5 คน 2. นกเรยนแตละกลมศกษาใบความร เรอง การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม3. ครอธบายเกยวกบทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล 4. นกเรยนทากจกรรมท 1.3 เรอง การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ขนสรป 1. ครและนกเรยนลงขอสรปความรเกยวกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เพอใหไดขอสรปวา “ทกคนควรชวยกนอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถนเพอใหมใชอยางย งยน”

ภาคผนวก ข ตวอยางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

วชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6

106

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 1. อากาศจดเปนทรพยากรธรรมชาตประเภทใด (ความจา) ก. ทรพยากรธรรมชาตทสามารถสรางทดแทนขนใหมได ข. ทรพยากรธรรมชาตทใชไมหมด ค. ทรพยากรธรรมชาตทใชแลวหมดไป ง. ทรพยากรธรรมชาตทไมสามารถสรางทดแทนขนใหมได 2. ขอใดไมใชการอนรกษสตวปา (การวเคราะห) ก. ไมซอของททาจากอวยวะสตวปา ข. ชวยกนรกษาตนไม ค. ปลกฝงจตสานกใหเหนคณคาของสตวปา ง. นาสตวปามาเลยง 3. นกเรยนสามารถอนรกษสงแวดลอมไดอยางไร (การนาไปใช) ก. ใชทรพยากรธรรมชาตใหมากทสด ข. ใชทรพยากรธรรมชาตอยางไมจาเปน ค. ใชทรพยากรธรรมชาตอยางเหมาะสม ง. เกบทรพยากรธรรมชาตไวใชสวนตว 4. ขอใดคอประโยชนของปาไมตอการดารงชวตของมนษย (ความเขาใจ) ก. ชวยใหฝนตกตองตามฤดกาล ข. ปองกนการกดเซาะหนาดน ค. เปนแหลงรายไดโดยการตดไมไปขาย ง. ถกตองทง ก และ ข 5. “นายโอชอบเขาปา ไปลาสตวปามาขาย” นกเรยนคดวาการกระทาของนายโอเหมาะสมหรอไม

เพราะเหตใด (การประเมนคา) ก. เหมาะสม เพราะจะไดมรายได ข. เหมาะสม เพราะสตวปาไมมเจาของ ค. ไมเหมาะสม เพราะสตวปาเปนอนตราย ง. ไมเหมาะสม เพราะเปนการทาลายทรพยากรธรรมชาต

ภาคผนวก ค ความสอดคลองของชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร

โดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

108

ตารางท 1 แสดงคาความสอดคลองของชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร โดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

1.1 ชดกจกรรมท 1 ปรากฏการณและการเปลยนแปลงของโลก

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC แปลผล 1 2 3

1. ชอกจกรรม 1.1 มความสอดคลองกบชดกจกรรม +1 +1 +1 1.00 ใชได 1.2 มความสอดคลองกบเนอหา +1 +1 +1 1.00 ใชได 1.3 มความชดเจนของการใชภาษา +1 +1 +1 1.00 ใชได 2. จดประสงค 2.1 จดประสงคชดกจกรรมระบชดเจน +1 +1 +1 1.00 ใชได 2.2 จดประสงคกจกรรมระบชดเจน +1 +1 +1 1.00 ใชได 2.3 มความเปนไปได +1 +1 +1 1.00 ใชได 3. ใบความร 3.1 เนอหามความถกตองสมบรณ +1 +1 +1 1.00 ใชได 3.2 เนอหามความเหมาะสมกบเวลาทกาหนด +1 +1 +1 1.00 ใชได 3.3 เนอหาสอดคลองกบจดประสงค +1 +1 +1 1.00 ใชได 3.4 เนอหาเหมาะสมกบระดบผเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 3.5 ภาษาเขาใจงาย เหมาะสมกบระดบผเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 3.6 ภาพประกอบมความเหมาะสมกบเนอหา +1 +1 +1 1.00 ใชได 4. กจกรรมการเรยนร 4.1 สอดคลองกบจดประสงคและเนอหา +1 +1 +1 1.00 ใชได 4.2 เวลาทกาหนดเหมาะสม +1 +1 +1 1.00 ใชได 4.3 มความยากงายเหมาะสมกบระดบผเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 4.4 เรยงลาดบกจกรรมเหมาะสม +1 +1 +1 1.00 ใชได 4.5 การใชภาษาชดเจน +1 +1 +1 1.00 ใชได

109

ตารางท 1 (ตอ)

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC แปลผล 1 2 3

5. แบบทดสอบหลงเรยน 5.1 มความยากงายเหมาะสมกบระดบผเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 5.2 ครอบคลมเนอหา +1 +1 +1 1.00 ใชได 5.3 จานวนขอคาถามเหมาะสม +1 +1 +1 1.00 ใชได 6. การวดและประเมนผล 6.1 เกณฑการประเมนผลชดเจน ครอบคลมกบจดประสงค

+1 +1 +1 1.00 ใชได

6.2 วธการวดผลและเครองมอสอดคลองกบจดประสงคและกจกรรม

+1 +1 +1 1.00 ใชได

1.2 ชดกจกรรมท 2 ปรากฏการณดาราศาสตรและเทคโนโลยอวกาศ

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC แปลผล 1 2 3

1. ชอกจกรรม 1.1 มความสอดคลองกบชดกจกรรม +1 +1 +1 1.00 ใชได 1.2 มความสอดคลองกบเนอหา +1 +1 +1 1.00 ใชได 1.3 มความชดเจนของการใชภาษา +1 +1 +1 1.00 ใชได 2. จดประสงค 2.1 จดประสงคชดกจกรรมระบชดเจน +1 +1 +1 1.00 ใชได 2.2 จดประสงคกจกรรมระบชดเจน +1 +1 +1 1.00 ใชได 2.3 มความเปนไปได +1 +1 +1 1.00 ใชได 3. ใบความร 3.1 เนอหามความถกตองสมบรณ +1 +1 +1 1.00 ใชได 3.2 เนอหามความเหมาะสมกบเวลาทกาหนด +1 +1 +1 1.00 ใชได

110

ตารางท 1 (ตอ)

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC แปลผล 1 2 3

3.3 เนอหาสอดคลองกบจดประสงค +1 +1 +1 1.00 ใชได 3.4 เนอหาเหมาะสมกบระดบผเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 3.5 ภาษาเขาใจงาย เหมาะสมกบระดบผเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 3.6 ภาพประกอบมความเหมาะสมกบเนอหา +1 +1 +1 1.00 ใชได 4. กจกรรมการเรยนร 4.1 สอดคลองกบจดประสงคและเนอหา +1 +1 +1 1.00 ใชได 4.2 เวลาทกาหนดเหมาะสม +1 +1 +1 1.00 ใชได 4.3 มความยากงายเหมาะสมกบระดบผเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 4.4 เรยงลาดบกจกรรมเหมาะสม +1 +1 +1 1.00 ใชได 4.5 การใชภาษาชดเจน +1 +1 +1 1.00 ใชได 5. แบบทดสอบหลงเรยน 5.1 มความยากงายเหมาะสมกบระดบผเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 5.2 ครอบคลมเนอหา +1 +1 +1 1.00 ใชได 5.3 จานวนขอคาถามเหมาะสม +1 +1 +1 1.00 ใชได 6. การวดและประเมนผล 6.1 เกณฑการประเมนผลชดเจน ครอบคลมกบจดประสงค

+1 +1 +1 1.00 ใชได

6.2 วธการวดผลและเครองมอสอดคลองกบจดประสงคและกจกรรม

+1 +1 +1 1.00 ใชได

ภาคผนวก ง ความสอดคลองของแบบทดสอบระหวางเรยน จากชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

112

ตารางท 2 ความสอดคลองของแบบทดสอบระหวางเรยน จากชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

1.1 ชดกจกรรมท 1 ปรากฏการณและการเปลยนแปลงของโลก

ขอท ผเชยวชาญ

IOC แปลผล 1 2 3

บทท 1 1 +1 +1 +1 1.00 ใชได 2 +1 +1 +1 1.00 ใชได 3 +1 +1 +1 1.00 ใชได 4 +1 +1 +1 1.00 ใชได 5 +1 +1 +1 1.00 ใชได 6 +1 +1 +1 1.00 ใชได 7 +1 +1 +1 1.00 ใชได 8 +1 +1 +1 1.00 ใชได 9 +1 +1 +1 1.00 ใชได 10 +1 +1 +1 1.00 ใชได

บทท 2 1 +1 +1 +1 1.00 ใชได 2 +1 +1 +1 1.00 ใชได 3 +1 +1 +1 1.00 ใชได 4 +1 +1 +1 1.00 ใชได 5 +1 +1 +1 1.00 ใชได 6 +1 +1 +1 1.00 ใชได 7 +1 +1 +1 1.00 ใชได 8 +1 +1 +1 1.00 ใชได 9 +1 +1 +1 1.00 ใชได 10 +1 +1 +1 1.00 ใชได

113

ตารางท 2 (ตอ)

ขอท ผเชยวชาญ

IOC แปลผล 1 2 3

บทท 3 1 +1 +1 +1 1.00 ใชได 2 +1 +1 +1 1.00 ใชได 3 +1 +1 +1 1.00 ใชได 4 +1 +1 +1 1.00 ใชได 5 +1 +1 +1 1.00 ใชได 6 +1 +1 +1 1.00 ใชได 7 +1 +1 +1 1.00 ใชได 8 +1 +1 +1 1.00 ใชได 9 +1 +1 +1 1.00 ใชได 10 +1 +1 +1 1.00 ใชได

บทท 4 1 +1 +1 +1 1.00 ใชได 2 +1 +1 +1 1.00 ใชได 3 +1 +1 +1 1.00 ใชได 4 +1 +1 +1 1.00 ใชได 5 +1 +1 +1 1.00 ใชได 6 +1 +1 +1 1.00 ใชได 7 +1 +1 +1 1.00 ใชได 8 +1 +1 +1 1.00 ใชได 9 +1 +1 +1 1.00 ใชได 10 +1 +1 +1 1.00 ใชได

114

ตารางท 2 (ตอ)

ขอท ผเชยวชาญ

IOC แปลผล 1 2 3

บทท 5 1 +1 +1 +1 1.00 ใชได 2 +1 +1 +1 1.00 ใชได 3 +1 0 +1 0.67 ใชได 4 +1 +1 +1 1.00 ใชได 5 +1 +1 +1 1.00 ใชได 6 +1 0 +1 0.67 ใชได 7 +1 +1 +1 1.00 ใชได 8 +1 0 +1 0.67 ใชได 9 +1 +1 +1 1.00 ใชได 10 +1 0 +1 0.67 ใชได

ภาคผนวก จ ความสอดคลองของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน รายวชาวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

116

ตารางท 3 ความสอดคลองของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน รายวชาวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

ขอท ผเชยวชาญ

IOC แปลผล 1 2 3

1 +1 +1 +1 1.00 ใชได 2 +1 +1 +1 1.00 ใชได 3 +1 +1 +1 1.00 ใชได 4 +1 +1 +1 1.00 ใชได 5 +1 +1 +1 1.00 ใชได 6 +1 +1 +1 1.00 ใชได 7 +1 +1 +1 1.00 ใชได 8 +1 +1 +1 1.00 ใชได 9 +1 +1 +1 1.00 ใชได 10 +1 +1 +1 1.00 ใชได 11 +1 +1 +1 1.00 ใชได 12 +1 +1 +1 1.00 ใชได 13 +1 +1 +1 1.00 ใชได 14 +1 +1 +1 1.00 ใชได 15 +1 +1 +1 1.00 ใชได 16 +1 +1 +1 1.00 ใชได 17 +1 +1 +1 1.00 ใชได 18 +1 +1 +1 1.00 ใชได 19 +1 +1 +1 1.00 ใชได 20 +1 +1 +1 1.00 ใชได 21 +1 +1 +1 1.00 ใชได 22 +1 +1 +1 1.00 ใชได

117

ตารางท 3 (ตอ)

ขอท ผเชยวชาญ

IOC แปลผล 1 2 3

23 +1 +1 +1 1.00 ใชได 24 +1 +1 +1 1.00 ใชได 25 +1 +1 +1 1.00 ใชได 26 +1 +1 +1 1.00 ใชได 27 +1 0 +1 0.67 ใชได 28 +1 +1 +1 1.00 ใชได 29 +1 0 +1 0.67 ใชได 30 +1 +1 +1 1.00 ใชได

ภาคผนวก ฉ ความสอดคลองของแบบสอบถามความพงพอใจตอชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร โดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 6

119

ตารางท 4 ความสอดคลองของแบบสอบถามความพงพอใจตอชดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร โดยใชเทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC แปลผล 1 2 3

1. เนอหา 1.1 เนอหาสอดคลองกบจดประสงค +1 +1 +1 1.00 ใชได 1.2 เนอหามความเหมาะสมกบเวลาทกาหนด +1 +1 +1 1.00 ใชได 1.3 เนอหาเหมาะสมกบระดบผเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 1.4 ภาษาเขาใจงาย เหมาะสมกบระดบผเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 1.5 ภาพประกอบมความเหมาะสมกบเนอหา +1 +1 +1 1.00 ใชได 2. กจกรรมการเรยนร 2.1 สอดคลองกบจดประสงคและเนอหา +1 +1 +1 1.00 ใชได 2.2 เวลาทกาหนดเหมาะสม +1 +1 +1 1.00 ใชได 2.3 มความยากงายเหมาะสมกบระดบผเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 2.4 เรยงลาดบกจกรรมเหมาะสม +1 +1 +1 1.00 ใชได 2.5 มการจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลาย

+1 +1 +1 1.00 ใชได

2.6 สงเสรมใหนกเรยนไดทากจกรรมฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

+1 +1 +1 1.00 ใชได

2.7 นกเรยนไดแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน

+1 +1 +1 1.00 ใชได

2.8 นกเรยนมสวนรวมในการทากจกรรมรวมกน +1 +1 +1 1.00 ใชได 3. เทคนคคดเดยว-คดค-คดรวมกน 3.1 ชวยใหนกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนรมากขน

+1 +1 +1 1.00 ใชได

120

ตารางท 4 (ตอ)

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC แปลผล 1 2 3

3.2 ชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยนไดเรวขนและเขาใจไดดขน

+1 +1 +1 1.00 ใชได

3.3 ชวยใหนกเรยนสนกสนานในการเรยนร +1 +1 +1 1.00 ใชได 3.4 ชวยใหนกเรยนไดเรยนรรวมกบผอน +1 +1 +1 1.00 ใชได 4. ครผสอน 4.1 ครชแจงชดกจกรรมการเรยนรและเทคนคใหนกเรยนเขาใจอยางชดเจน

+1 +1 +1 1.00 ใชได

4.2 ครใหคาปรกษาและคาแนะนาแกนกเรยนในการเรยนรอยางทวถง

0 +1 +1 0.67 ใชได

4.3 ครสงเสรมใหนกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนร

+1 +1 +1 1.00 ใชได

4.4 ครใชขอคาถามระหวางการเรยนการสอนทกระตนใหนกเรยนไดเกดการคด

+1 +1 +1 1.00 ใชได

4.5 ครเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนในแตละกจกรรมการเรยนร

+1 +1 +1 1.00 ใชได

5. การวดและประเมนผล 5.1 มการประเมนผลสมฤทธทางการเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 5.2 การประเมนผลครอบคลมเนอหาทเรยน +1 +1 +1 1.00 ใชได 5.3 นกเรยนไดทราบผลการเรยนรของตนเอง +1 +1 +1 1.00 ใชได

121

ประวตผเขยน

ชอ – นามสกล นางสาวเยาวมาลย อรญ ประวตการศกษา ป พ.ศ. 2556

วทยาศาสตรบณฑต (วท.บ.) สาขาจลชววทยา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน ประวตการทางาน ป พ.ศ. 2556 – 2558

นกจลชววทยา บรษท SGS (Thailand) Limited จงหวดกรงเทพมหานคร