1

การประเมนหลกสตรการศกษาทางไกล เรอง การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง An Evaluation of the Distance Curriculum in Living by the Way of the

Sufficiency Economy

รองศาสตราจารย ดร.พงศพนธ เธยรหรญ รองศาสตราจารย ดร.สนนช ครฑเมอง แสนเสรม รองศาสตราจารย ดร.ดสต เวชกจ รองศาสตราจารยบ าเพญ เขยวหวาน

รองศาสตราจารย ดร.เบญจมาศ อยประเสรฐ รองศาสตราจารย ดร.พรทพย อดมสน รองศาสตราจารยสนย ศลพพฒน ผชวยศาสตราจารย ดร.ภสวล นตเกษตรสนทร

บทน า

ในสถานการณปจจบน สงคมไทย และชมชนเกษตร ตองมการปรบตว เรยนรการด ารงชวตเพอใหมคณภาพชวตทด ทามกลางกระแสการเปลยนแปลงและปจจยตาง ๆ ทเขามามผลตอสงคมและชมชนเกษตร การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง เปนแนวทางทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดทรงพระราชทานใหกบพสกนกรชาวไทยไวเปนแนวทางในการด ารงชวต ดงนนการเรยนร ท าความเขาใจในหลกการเศรษฐกจพอเพยง การรเทาทนการเปลยนแปลง การรจกตนเอง รจกพนทและชมชน เพอแสวงหาทางเลอกในการผลต การจดการทรพยากรทเปนฐานของการผลตและฐานของชมชนอยางยงยน รวมถงการจดการกลม เครอขาย และชมชน และการสรางสขภาวะ จงมความจ าเปนทชมชน สงคมตองเรยนรและเชอมโยงหลกการเศรษฐกจพอเพยงสการปฏบตทเปนรปธรรม สา ขา ว ช า เ กษตรศา ส ตร แ ล ะ ส หกรณ แ ล ะ ศนย ก า ร เ ร ย นร ท า ง ไ กล เศ รษฐ ก จ พ อ เพ ย งมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช จงไดรวมกบองคกรภาคทงภาครฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชน ภาควชาการ และองคกรศาสนา จดท าหลกสตรการเรยนร “การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง” ดวยชดสอทางไกลขน เพอสงเสรมและสนบสนนใหมการเรยนรทใหผเรยนมสวนรวม เรยนร และพฒนา โดยการรจกคดวเคราะหอยางเปนระบบและไดมการเรยนรทงในระดบตนเอง กลม และชมชน ทมงใหเกดการเปลยนแปลงในตวผเรยนอยางแทจรง เพอใหครอบครว ชมชนมความเขมแขง พงพาตนเองไดดวยการประกอบสมมนาอาชพ มการด าเนนชวตตามวถทางเศรษฐกจพอเพยงทสอดคลองกบบรบททางสงคมและธรรมชาตแวดลอมทตนอยอาศย ตลอด จนสามารถคนหาและใชศกยภาพของตนเองและทองถน ทงทเปนทนทางปญญา ทนทางสงคม และทนทางทรพยากร โดยมการจดตงหรอรวมกลมเพอชวยเหลอเกอกลซงกนและกน อนเปนแนวทางหนงในการพฒนาประเทศตอไป

โดยหลกสตรการเรยนร “การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง” ดวยชดสอทางไกลน จะมลกษณะพเศษทแตกตางจากหลกสตรการศกษาภายใตระบบการศกษาปกตทเปนทางการ 3 ดาน คอ 1) ใชชดสอวดทศนเปนเครองมอหลกของการสรางกระบวนการเรยนร 2) เนนการเรยนรจากการลงมอประพฤต และ 3) เนนการเรยนรรวมกนเปนกลมของคนทอาศยในบรเวณใกลกนโดยใชพนทเปนตวตง โดยมเกณฑชวดและมาตรฐานการเรยนรของหลกสตรแบงไดเปน 3 ขน คอ เศรษฐกจพอเพยงขนท 1 เนนการแกปญหาระดบของชวตปจเจกบคคลและครวเรอนใหหมดหนสน มอาชพการงานทมนคง มครอบครวทอบอน ลดอบายมขสงเสพตดทเปนทางแหงความเสอมของชวต ตลอดจนมสขภาพกายสขภาพจตทแขงแรง เปนตน เศรษฐกจพอเพยงขนท 2 เนนการแกปญหาระดบของกลมคนทมการรวมตวจดตงเปนกลมลกษณะตางๆ เชน กลมวสาหกจชมชน สหกรณ กลมแมบาน กลมเยาวชน กลมออมทรพย

2

กลมอาชพ เปนตน ใหเกดเปนกลมทมความแขงแรงมนคง สามารถพงพาชวยเหลอเกอกลกนเพอเสรมสรางความแขงแรงของสขภาวะทงในมตทางดานกาย จต สงคม และจตปญญา ของสมาชกกลม เศรษฐกจพอเพยงขนท 3 เนนการแกปญหาระดบเครอขายทเชอมโยงกลมคนหลายกลม เพอชวยเหลอเกอกลกนในมตตางๆ เชน เครอขายลมน าทรวมมอชวยเหลอกนในการแกปญหาเรองน าของลมน านนๆ หรอเครอขายวสาหกจชมชนทรวมมอชวยเหลอกนในดานการผลตและการตลาดเพอใหสามารถตอรองแขงขนกบองคกรธรกจขนาดใหญอนๆ ได เปนตน

นอกจากนยงไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรของหลกสตร โดยใหในการเรยนรมมาตรฐานเชงพฤตกรรมทจะเกดขนกบผเรยนในประเดนตาง ๆ 8 ดาน ดงน 1) มการปรบเปลยนกระบวนทศนเขาสวถเศรษฐกจพอเพยง 2) มการท าบญชครวเรอน 3) มการท าเกษตรกรรมในระบบเกษตรกรรมยงยน และการผลตอาหารปลอดภย 4) มการเสรมสรางกจกรรม เพมรายได ลดรายจาย ลดหนสนและลดตนทนการผลต 5) มการเสรมสรางสขภาวะของตนเอง และครวเรอน 6) มการท าแผนปฏบตการพฒนาของตนเอง กลม/ชมชน 7) สามารถพงพาตนเอง มความทกขนอยลง มความสขมากขน และ 8) มสวนรวมในกจกรรมของชมชน และสงคม ตามอตภาพและมจตสาธารณะ อนง มาตรฐานการเรยนรมพฒนาการในระยะตน ระยะกลาง ระยะปลายทสอดคลองกบการด าเนนชวตตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง ขนท 1 2 และ 3 นอกจากน มาตรฐานการเรยนรของหลกสตรในภาพรวมยงไดพจารณาถงการเปลยนแปลงพฤตกรรมทผเรยนรไดพฒนาขนในตนเอง จากประสบการณทไดรบระหวางการเรยนรตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตก าหนดผลการเรยนรทคาดหวงใหผเรยนรมอยางนอย 5 ดาน ประกอบดวย ดานคณธรรมจรยธรรม ดานความร ดานทกษะทางปญญา ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ และดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ

คณะท างานไดพจารณาเหนวาเมอมการด าเนนการจดการเรยนรทางไกล หลกสตร “การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง” แลว ดงนนควรใหมการด าเนนการประเมนผลหลกสตรดงกลาวเพอศกษาจดเดน จดดอยของหลกสตรทงในดานบรบท ปจจยเบองตน กระบวนการ และผลผลตของหลกสตร เพอน าผลการวจยไปเปนเปนแนวทางในการการพฒนา ปรบปรง และการขยายผลการด าเนนการจดการเรยนรทางไกล “หลกสตรการด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง” ในระยะตอไปใหมประสทธภาพมากยงขน

วตถประสงคการวจย

การวจยครงนมวตถประสงคดงน 1) เพอประเมนบรบทในการด าเนนการจดการเรยนรทางไกลหลกสตร การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง 2) เพอประเมนปจจยเบองตนในการด าเนนการจดการเรยนรทางไกลหลกสตร การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจ

พอเพยง 3) เพอประเมนกระบวนการในการด าเนนการจดการเรยนร ทางไกลหลกสตร การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจ

พอเพยง 4) เพอประเมนผลผลตและผลลพธในการด าเนนการจดการเรยนรทางไกลหลกสตร การด ารงชวตตามวถ

เศรษฐกจพอเพยง 5) เพอประเมนผลกระทบ และการเปลยนแปลงจากการด าเนนการจดการเรยนรทางไกลหลกสตร การ

ด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง

3

กรอบแนวคดการวจย ในการศกษาวจยน คณะผวจยไดศกษาเอกสารและผลงานวจยทเกยวของ และก าหนดกรอบแนวคดการวจย

ไดดงน

ภาพท 1 องคประกอบและตวแปรในการประเมนหลกสตร

ขอบเขตการวจย

ในการประเมนผลมขอบเขต ดงน 4.1 ขอบเขตดานเนอหา

การวจยครงนไดใชรปแบบการประเมน CIPP Model ซงประกอบดวย การประเมนบรบท ปจจยน าเขา กระบวนการ และผลผลตของหลกสตร (ดงภาพประกอบ 1.1 องคประกอบและตวแปรในการประเมนหลกสตร) เพอเปนแนวทางในการประเมนหลกสตรการเรยนร “การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง” ดวยชดสอทางไกล

4.2 ขอบเขตดานตวแปร ประกอบดวย 1) ดานบรบท ไดแก วตถประสงคของหลกสตร

2) ดานปจจยเบองตน ไดแก โครงสรางของหลกสตร เนอหาวชาของหลกสตร ชดสอการเรยนการสอนทางไกล อปกรณเพอการเรยนร สถานทเรยน และคณสมบตของผเรยนร ผจดการเรยนร และทมงานสนบสนน

3) ดานกระบวนการ ไดแก การจดการเรยนการสอน การวดและประเมนผลหลกสตร และการบรหารหลกสตร

บรบท ผลผลต/ผลลพธ กระบวนการ ปจจยเบองตน

-หลกสตร -เนอหาวชา -ชดสอทางไกล -อปกรณ -สถานท -คณสมบตของผเรยน -คณสมบตของผจดการเรยนร -คณสมบตของทมงานสนบสนน

- ผลสมฤทธในการเรยนร - ความพงพอใจ - การน าความรในหลกสตรไปปฏบต

-วตถประสงคของหลกสตร

-การจดการเรยนการสอน -การวดและประเมนผลหลกสตร -การบรหารหลกสตร

เงอนไข ปจจยภายนอก

ผลกระทบ

- การเปลยนแปลงจากการเรยนร - เงอนไข ปจจย และขอคดเหนจากการจดเวท

4 4) ดานผลผลต/ผลลพธ ไดแก ผลสมฤทธในการเรยนร ความพงพอใจ และการน าความรในหลกสตรไป

ปฏบต 5) ผลกระทบ ไดแก การเปลยนแปลงจากการเรยนร เงอนไข ปจจย และขอคดเหนจากการจดเวท 4.3 ขอบเขตดานเวลา ในการประเมนผลท าการประเมนผลการจดการเรยนรของหลกสตรทมการเรยนรในระหวางเดอนมถนายนถงเดอนธนวาคม พ.ศ. 2554 ในการประเมนผลท าการประเมนผลการจดการเรยนรของหลกสตรทมการเรยนรในระหวางเดอนมถนายนถงเดอนสงหาคม พศ. 2555 วธการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงประเมน (Evaluation research) โดยคณะผวจยใชรปแบบการประเมน CIPP Model ทพจารณาจากการประเมนบรบท (Context) ปจจยเบองตน (Input) กระบวนการ (Process) และผลผลตของหลกสตร (Product) ประชากรและกลมตวอยางในการวจยครงน ประกอบดวย 2 กลม ดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง ทเปน 1) คณะท างานจดการเรยนร 2) ตวแทนจากองคกรภาคทรวมด าเนนงาน3) ผจดการเรยนรในชมชน ก าหนดกลมตวอยางไมนอยกวารอยละ 50 ของประชากร 2. ประชากรและกลมตวอยางทเปนผเรยนรจาก 35 จดเรยนร เกบขอมลจากจดเรยนร 24 จดเรยนรๆ ละ 7 คน

กลมตวอยางดงกลาวทงหมดท าการสมตวอยางแบบงาย (Simple random sampling) ทงนคณะนกวจยไดก าหนดโครงสรางการด าเนนงานของคณะประเมนผล ดงรายละเอยดในภาพท 2

ภาพท 2 โครงสรางการด าเนนงานของคณะประเมนผล

ทปรกษา

คณะประเมนหลกสตร

ทมประเมนผล ภาคเหนอ นกวจย 3 คน

ทมประเมนผลภาคตะวนออกเฉยงเหนอ นกวจย 3 คน

ทมประเมนผล ภาคกลาง นกวจย 3 คน

ทมประเมนผล ภาคใต นกวจย 3 คน

5 คณะนกวจยไดก าหนดแผนการประเมนผลหลกสตร ซงประกอบดวย สงทประเมน ประเดนหรอตวแปรท

ประเมน แหลงขอมลหรอผใหขอมล เครองมอทใช วธการวเคราะหขอมล และเกณฑการวเคราะห ดงรายละเอยดในตารางท 1

ตารางท 1 แผนการประเมนหลกสตร

สงทประเมน ประเดน/ตวแปรท

ประเมน แหลงขอมล/ผใหขอมล

เครองมอทใช วธการวเคราะห เกณฑในการประเมน

1. ประเมนบรบท

1.วตถประสงคของหลกสตร

1. ผเรยน 2. ผจดการเรยนร 3. ทมงานสนบสนน

1.แบบสอบถาม 2.การสมภาษณเจาะลก (Focus Group Interview) 3. การสมมนาระดมสมอง 2 ครง

1. วเคราะหโดยหา คารอยละและคาเฉลยตามประเดนทไดจากการสอบถาม 2.วเคราะหโดยวเคราะหเนอหาและหาคาความถตามประเดนทไดจากสมภาษณ สมมนา แบบบนทกการเรยนร

1. พจารณาจากคาความถ คารอยละ และคาเฉลยของขอมล

2. ประเมนปจจยเบองตน

1. หลกสตร 2. เนอหาวชา 3. ชดสอทางไกล 4. อปกรณ 5. สถานท 6. คณสมบตของผเรยน 7. คณสมบตของผจดการเรยนร 8. คณสมบตของทมงานสนบสนน

1. ผเรยน 2. ผจดการเรยนร 3. ทมงานสนบสนน

1.แบบสอบถาม 2.การสมภาษณเจาะลก (Focus Group Interview) 3. การสมมนาระดมสมอง 2 ครง 4. แบบบนทกการเรยนรของผเรยนและผจดการเรยนร

1. วเคราะหโดยหา คารอยละและคาเฉลยตามประเดนทไดจากการสอบถาม 2.วเคราะหโดยวเคราะหเนอหาและหาคาความถตามประเดนทไดจากสมภาษณ สมมนา แบบบนทกการเรยนร

1. พจารณาจากคาความถ คารอยละ และคาเฉลยของขอมล

6

ตารางท 1 แผนการประเมนหลกสตร (ตอ)

สงทประเมน ประเดน/ตวแปรทประเมน

แหลงขอมล/ผใหขอมล

เครองมอทใช วธการวเคราะห เกณฑในการประเมน

3. ประเมนกระบวนการ

1. การจดการเรยนการสอน 2. การวดและประเมนผลหลกสตร 3. การบรหารหลกสตร

1. ผเรยน 2. ผจดการเรยนร 3. ทมงานสนบสนน

1.แบบสอบถาม 2.การสมภาษณเจาะลก (Focus Group Interview) 3. การสมมนาระดมสมอง 2 ครง 4. แบบบนทกการเรยนรของผเรยนและผจดการเรยนร

1. วเคราะหโดยหา คารอยละและคาเฉลยตามประเดนทไดจากการสอบถาม 2.วเคราะหโดยวเคราะหเนอหาและหาคาความถตามประเดนทไดจากสมภาษณ สมมนา แบบบนทกการเรยนร

1. พจารณาจากคาความถ คารอยละ และคาเฉลยของขอมล

4. ประเมนผลผลต

1. ผลสมฤทธในการเรยนร 2. ความพงพอใจ 3. การน าความรในหลกสตรไปปฏบต

1. ผเรยน 2. ผจดการเรยนร

1.แบบสอบถาม 2.การสมภาษณเจาะลก (Focus Group Interview) 3. การสมมนาระดมสมอง 2 ครง 4. แบบบนทกการเรยนรของผเรยนและผจดการเรยนร

1. วเคราะหโดยหา คารอยละและคาเฉลยตามประเดนทไดจากการสอบถาม 2.การวเคราะหเนอหาและหาคาความถตามประเดนทไดจากการสมภาษณ สมมนา แบบบนทกการเรยนร 3. วเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนรโดยหาคารอยละและคาเฉลย 4. วเคราะหความพงพอใจและการน าความรไปปฎบตโดยหาคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

1. พจารณาจากคาความถ คารอยละ และคาเฉลยของขอมล 2. ผลสมฤทธทางการเรยนพจารณาจากคารอยละและคาเฉลย 3. ความพงพอใจและการน าความรไปปฎบตพจารณาจากคาเฉลยของการประเมน

7

เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการวจยครงนประกอบดวยแบบสอบถาม และแนวค าถามในการสนทนากลม (FOCUS

GROUP INTERVIEW) โดยผานการพจารณาของผทรงคณวฒเพอพจารณาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) ส าหรบกลมตวอยางกลมตางๆ ทง 4 กลม วธการเกบรวบรวมขอมล

คณะนกวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองจากศนยการเรยนรทมการจดการเรยนรตามหลกสตร ใน 4 ภาคจ านวน 24 ชมชน/กลม โดยใชแบบสอบถาม แบบและแนวค าถามในการสนทนากลม (FOCUS

GROUP INTERVIEW) และการจดเวทการสมมนาระดมสมอง 2 ครง

การวเคราะหขอมล และสถตทใช ท าการวเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมส าเรจรปส าหรบเครองคอมพวเตอร ส าหรบการวเคราะหขอมล

เชงปรมาณใชสถตพรรณนา ไดแก คาความถ คารอยละ คาเฉลย คาต าสด คาสงสด คาเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหขอมลเชงคณภาพดวยการจดหมวดหมขอมล การเปรยบเทยบ การอธบายความเชอมโยงสมพนธ โดยน าคะแนนทไดจากการวเคราะหขอมล มาเทยบกบเกณฑการแปลความหมายระดบความคดเหนตอความเหมาะสมดานตางๆ โดยใชอตราสวนตาม (Rating scale) มาตราการวดของลเคอรท (Likert) ดงน

คาเฉลย 1.00 – 1.80 หมายถง ระดบนอยทสด คาเฉลย 1.81 – 2.60 หมายถง ระดบนอย คาเฉลย 2.61 – 3.40 หมายถง ระดบปานกลาง คาเฉลย 3.41 – 4.20 หมายถง ระดบมาก คาเฉลย 4.21 – 5.00 หมายถง ระดบมากทสด

ผลการวจย คณะผวจยไดแบงการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลเปน 2 สวน คอ การน าเสนอผลการวเคราะหขอมล

เชงปรมาณ และการน าเสนอขอมลเชงคณภาพ ดงรายละเอยดตอไปน สวนท 1 ผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณเกยวกบ บรบท ปจจยเบองตน กระบวนการ ผลผลตของ

หลกสตร และการเปลยนแปลงจากการเรยนร ตอนท 1 ขอมลปจจยพนฐานสวนบคคลของกลมตวอยาง

1.1. ขอมลปจจยพนฐานสวนบคคลของผเรยนร ผเรยนรมากกวาครง (รอยละ 61.9) เปนเพศหญง เกอบหนงในสาม (รอยละ32.5) มอายนอยกวา 20 ป เกอบครง (รอยละ 41.3 ) จบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน

8

1.2. ขอมลปจจยพนฐานสวนบคคลของผจดการการเรยนร ผจดการการเรยนร มากกวาครง (รอยละ 52.6) เปนเพศหญง ประมาณหนงในสามของ (รอยละ31.6) มอาย ระหวาง 31-40 ป ประมาณหนงในสาม (รอยละ 31.6 ) จบการศกษาระดบปรญญาตร กวาครง (รอยละ 52.6) ประกอบอาชพเกษตรกร ไดแก ท าสวนท านา เกอบครง (รอยละ 42.1) เปนผแทนเกษตรกร และกวาครง (รอยละ 52.6 ) ไมมประสบการณการเปนวทยากรกระบวนการ/การจดการเรยนร

1.3. ขอมลปจจยพนฐานสวนบคคลของคณะท างานจดการเรยนร คณะท างานจดการเรยนร มากกวาครง (รอยละ 52.9) เปนเพศชาย ประมาณสองในสาม (รอยละ70.6) มอายระหวาง 51-60 ป เกอบครง (รอยละ 47.1 ) จบการศกษาระดบปรญญาโท และประมาณสองในสาม (รอยละ 70.6 ) รบราชการ 1.4. ขอมลปจจยพนฐานสวนบคคลของตวแทนจากองคกรภาค ตวแทนจากองคกรภาค เปนเพศชาย และเปนเพศหญง รอยละ 50.0 เทากน กวาหนงในสาม (รอยละ40.0) มอายระหวาง 51-55 ป ประมาณสองในสาม (รอยละ 70.0) จบการศกษาระดบปรญญาโท ประมาณสองในสาม (รอยละ 70.6) ประกอบอาชพรบราชการ

ตอนท 2 บรบทของหลกสตร 2.1. ขอมลความคดเหนเกยวกบวตถประสงคในการเขารวมเรยนรของผเรยนร

ประมาณครงหนงของผเขาเรยนร (รอยละ 51.6) มวตถประสงคในการเขารวมเรยนรตามหลกสตรน เพอเพมพนความร

2.2. ขอมลศนยการเรยนรจากผจดการการเรยนร กวาหนงในสามของผจดการการเรยนร (รอยละ 36.8) รบผดชอบศนยเรยนรทจ านวนผเรยนรต ากวา 15 คน 2.3. ขอมลความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของวตถประสงคของหลกสตรของกลมตวอยาง กลมตวอยางมความคดเหนตอวตถประสงคของหลกสตรแตละขอ ดงน 1) เพอใหผเรยนเขาใจและสามารถอธบายหลกปรชญา แนวคดเศรษฐกจพอเพยง และระบคณคาความส าคญ ประโยชนของการด าเนนชวตตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไดในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.65, S.D. = 0.49) 2) เพอใหผเรยนรเทาทนการเปลยนแปลง รจกคด วเคราะห เชอมโยงอยางเปนระบบไดในระดบมาก

ทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.47, S.D. = 0.51) 3) เเพอใหผเรยนสามารถบอกถงความตงใจ และความคาดหวงทจะประพฤตปฏบตตนตามหลกเศรษฐกจพอเพยงและน าแผนการด าเนนชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยงของตน ครอบครว กลมและชมชนไปปฏบตไดในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.41, S.D. = 0.51) 4) เพอใหผเรยนเกดความภาคภมใจ มนใจ และเปลยนแปลงพฤตกรรมเขาสวถเศรษฐกจพอเพยงไดในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.47, S.D. = 0.62) และ 5) เพอสงเสรมการเรยนร การบรณาการรวมกนขององคกรภาคตาง ๆ ทงภาครฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชน ภาคทองถน และภาคสถาบนการศกษาในการขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยงในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.47, S.D. = 0.62)

9 ตอนท 3 ปจจยเบองตนของหลกสตร

3.1. ขอมลความคดเหนเกยวกบโครงสรางของหลกสตรและเนอหาวชา 3.1.1 หมวดวชา หลกเศรษฐกจพอเพยงและการปรบเปลยนกระบวนทศน

กลมตวอยางมความคดเหนตอโครงสรางของหลกสตรและเนอหาวชา ในหมวดวชา หลกเศรษฐกจพอเพยงและการปรบเปลยนกระบวนทศน ใน วชาปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ในระดบมากทสด คอ กลม

ตวแทนภาค (X = 4.70, S.D. = 0.48) วชาวถชวตพอเพยง ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร

(X = 4.59, S.D. = 0.62) วชาโลกาภวตนและการเปลยนแปลง ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.35, S.D. = 0.70) และ วชาวถปราชญชาวบาน ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.41, S.D. = 0.62)

3.1.2 หมวดวชา บญชครวเรอน กลมตวอยางมความคดเหนตอโครงสรางของหลกสตรและเนอหาวชา ในหมวดวชา บญชครวเรอน ใน วชาบญชครวเรอน ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.41, S.D. = 0.71) วชาการจดการขอมลเพอวางแผนชวตและแผนชมชน ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.24, S.D. = 0.66)

3.1.3 หมวดวชา การจดการทรพยากรสระบบเกษตรกรรมยงยน กลมตวอยางมความคดเหนตอโครงสรางของหลกสตรและเนอหาวชา ในหมวดวชา การจดการทรพยากรสระบบเกษตรกรรมยงยน ใน วชาเกษตรอนทรย ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.71, S.D. = 0.47) วชาเกษตรกรรมไรสารพษ ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.71, S.D. = 0.47) วชาการจดการทรพยากรดน ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร

วชาการจดการความหลากหลายทางชวภาพและพนธกรรม ในระดบมากทสด คอ กลมตวแทนภาค (X = 4.30, S.D. = 0.67) และ วชาเลอก (ตามความสนใจ) ในระดบมากทสด คอ กลมผจดการการเรยนร (X = 4.47, S.D. = 0.51) 3.1.4 หมวดวชา การเสรมสรางอาชพ การลดรายจาย การเพมรายได และการลดตนทนการผลต กลมตวอยางมความคดเหนตอโครงสรางของหลกสตรและเนอหาวชา ในหมวดวชา การเสรมสรางอาชพ การลดรายจาย การเพมรายได และการลดตนทนการผลต ใน วชาการลดตนทนและลดรายจายในครวเรอน ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.76, S.D. = 0.56) วชาการเสรมสรางอาชพ ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.59, S.D. = 0.51) และ วชาเลอก (ตามความสนใจ) ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.47, S.D. = 0.51)

3.1.5 หมวดวชา การจดการกลม เครอขาย ชมชน และการตลาด กลมตวอยางมความคดเหนตอโครงสรางของหลกสตรและเนอหาวชา ในหมวดวชา การจดการกลม เครอขาย ชมชน และการตลาด ใน วชาวสาหกจชมชน ในระดบมากทสด คอ กลมตวแทนภาค (X = 4.30, S.D. = 0.67) และ วชาระบบการแลกเปลยนและการจดการตลาดชมชน ในระดบมากทสด คอ กลมตวแทนภาค (X = 4.30, S.D. = 0.67)

10

3.1.6 หมวดวชา การเสรมสรางสขภาวะและการเสรมสรางศกยภาพ กลมตวอยางมความคดเหนตอโครงสรางของหลกสตรและเนอหาวชา ในหมวดวชา การเสรมสรางสขภาวะและการเสรมสรางศกยภาพ ใน วชาการดแลสขภาวะ ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.35, S.D. = 0.61) วชาการเสรมสรางศกยภาพผน าชมชน ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.35, S.D. = 0.70) และ วชาเลอก (ตามความสนใจ) ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.41, S.D. = 0.51)

3.2 ปจจยเกอหนนตางๆ ของหลกสตร กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของปจจยเกอหนนตางๆ ของหลกสตร ดงน กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมของ สอวดทศนเพอใชในการเรยนร ในระดบมากทสด คอ กลม

ตวแทนภาค (X = 4.50, S.D. = 0.53) อปกรณการเรยนร เชน ทว เครองเลนดวด และอนๆ ในระดบมาก คอ กลม

คณะท างานจดการเรยนร (X = 4.12, S.D. = 0.70 คมอแนวการเรยนรประจ าหลกสตร ในระดบมากทสด คอ กลม

ตวแทนภาค (X = 4.30, S.D. = 0.67) บนทกการออกแบบกระบวนการ ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการ

เรยนร (X = 4.06, S.D. = 0.66) สถานทในการจดการเรยนร ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร

(X = 4.12, S.D. = 0.48) คณสมบตของผเรยนร ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.00, S.D.

= 0.61) คณสมบตของผจดการเรยนรประจ าพนท ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X =

4.24, S.D. = 0.44) และ คณสมบตของทงานสนบสนน ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.00, S.D. = 0.35)

ตอนท 4 กระบวนการของหลกสตร 4.1. ขอมลความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของกระบวนการของหลกสตร 4.1.1 ความคดเหนตอความเหมาะสมของระบบการเรยนร

กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมของระบบการเรยนร ทง 4 ดานดงน

ก าหนดเวลาการเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมากทง คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.65, S.D. =

0.49) ชวงระยะเวลาการเรยนร กลมผเรยนร มความคดเหนวามความเหมาะสม ในระดบมาก (X = 3.73, S.D. =

0.72) ชวงระยะเวลาการเรยนรชวงท 1 ระยะการเขาใจ ประมาณ 8 สปดาห มความเหมาะสม ในระดบมากทสด คอ

กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.29, S.D. = 0.69) และ ชวงระยะเวลาการเรยนรชวงท 2 ระยะการเขาถง

และพฒนา ประมาณ 24 สปดาห มความเหมาะสม ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X =

4.35, S.D. = 0.70)

4.1.2 ความคดเหนตอความเหมาะสมของการลงทะเบยนเรยน

กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมของการลงทะเบยนเรยน ในระดบมาก คอ

กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.00, S.D. = 0.00)

11

4.1.3 ความคดเหนตอความเหมาะสมของการวดผลการส าเรจการเรยนร

กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมของการวดผลการส าเรจการเรยนร ทง 4

ดานดงน มเวลาเรยน ไมต ากวารอยละ 80 ของจ านวนวนทมการนดพบของกลม (รอยละ 80 ของ 20 วน) มความ

เหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.12, S.D. = 0.70) มการท าบญชครวเรอน

สม าเสมอ (ส าหรบผทไมเคยท าบญชครวเรอน) มความเหมาะสม ในระดบมาก คอกลมตวแทนภาค (X = 4.20, S.D.

= 0.63) มการท าโครงงานสวนบคคลและโครงงานกลม (แผนชวต) มความเหมาะสม ในระดบมากทสด คอ กลม

คณะท างานจดการเรยนร (X = 4.35, S.D. = 0.70) และ มการท ากจกรรม ลดรายจาย เพมรายได ของตนเองและ

ครวเรอน มความเหมาะสม ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.29, S.D. = 0.69)

4.1.4 ความคดเหนตอความเหมาะสมของการบรหารหลกสตร

กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมของการบรหารหลกสตร ทง 14 ดานดงน

การประชาสมพนธ รบสมครผเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.18, S.D. = 0.53) การรวบรวมสงใบสมครของผเรยนรและผจดการเรยนรให มสธ./Node มความเหมาะสม ในระดบ

มาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.12, S.D. = 0.48) การสมมนาผจดการเรยนร มความเหมาะสม ใน

ระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.12, S.D. = 0.60) การรบเอกสารและสอการเรยนรจาก

มสธ./Node มความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.12, S.D. = 0.60) การวางแผน ก าหนดวชา/สอ/เวลา กบผเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร

(X = 4.24 S.D. = 0.44) การจดกระบวนการเรยนรชวงท 1 มความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมคณะท างาน

จดการเรยนร (X = 4.18, S.D. = 0.53) การสงเสรมการท าแผนชวต/แผนกลม มความเหมาะสม ในระดบมาก

ทสด คอ กลมตวแทนภาค (X = 4.40, S.D. = 0.52 การจดกระบวนการเรยนรชวงท 2 มความเหมาะสม ในระดบ

มาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.12, S.D. = 0.70) การประสานหนวยงาน/ชมชน ขบเคลอนแผน

ชวต/แผนกลม มความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.06, S.D. = 0.66)

การตดตาม เยยมใหก าลงใจผเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.12, S.D. = 0.78) การประเมนผลการเรยนรของผเรยน มความเหมาะสม ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างาน

จดการเรยนร (X = 4.24 S.D. = 0.66) การประเมนผลหลกสตรและการจดการเรยนร มความเหมาะสม ในระดบ

มาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.18, S.D. = 0.73) การรายงานผลการเรยนรและผลการ

ประเมนให มสธ./Node มความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.12, S.D. = 0.60) และการประสานงานกบ มสธ./Node ในการขบเคลอนตอไป มความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลม

คณะท างานจดการเรยนร (X = 4.18, S.D. = 0.53)

12 ตอนท 5 ผลผลตของหลกสตร

5.1. ขอมลความคดเหนเกยวกบการประเมนผลผลตของหลกสตร กลมตวอยางมความคดเหนตอความคดเหนเกยวกบการประเมนผลผลตของหลกสตร ทง

3 ดานดงน ผลสมฤทธในการเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.06,

S.D. = 0.43) ความพงพอใจตอหลกสตร มความเหมาะสม ในระดบมากทสด คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร

(X = 4.24, S.D. = 0.44) และ การน าความรในหลกสตรไปปฏบตของผเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมาก คอ

กลมตวแทนภาค (X = 4.20, S.D. = 0.63)

5.2 ขอมลความคดเหนเกยวกบมาตรฐานการเรยนรของหลกสตรและการบรรลผลการเรยนร

5.2.1 ความคดเหนตอความเหมาะสมดานมการปรบเปลยนกระบวนทศนเขาสวถเศรษฐกจพอเพยง

กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมดานมการปรบเปลยนกระบวนทศนเขาสวถ

เศรษฐกจพอเพยง ทง 2 ดานดงน ความคดเหนเกยวกบมาตรฐานการเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมากทสด คอ

กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.41, S.D. = 0.51) และ ความคดเหนเกยวกบการบรรลผลการเรยนร ม

ความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 4.00, S.D. = 0.35)

5.2.2 ความคดเหนตอความเหมาะสมดานมการท าและใชประโยชนจากบญชครวเรอน

กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมดานมการท าและใชประโยชนจากบญช

ครวเรอน ทง 2 ดานดงน ความคดเหนเกยวกบมาตรฐานการเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมากทสด คอ กลม

ตวแทนภาค (X = 4.40, S.D. = 0.70) และ ความคดเหนเกยวกบการบรรลผลการเรยนร กลมตวอยางมความ

คดเหนวามความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 3.82, S.D. = 0.53)

5.2.3 ความคดเหนตอความเหมาะสมดานมการท าเกษตรกรรมในระบบเกษตรกรรมยงยน และการ

ผลตอาหารปลอดภย

กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมดานมการท าเกษตรกรรมในระบบ

เกษตรกรรมยงยน และการผลตอาหารปลอดภย ทง 2 ดานดงน ความคดเหนเกยวกบมาตรฐานการเรยนร มความ

เหมาะสม ในระดบมากทสด คอ กลมตวแทนภาค (X = 4.30, S.D. = 0.67) และ ความคดเหนเกยวกบการ

บรรลผลการเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมตวแทนภาค (X = 4.00, S.D. = 0.47)

5.2.4. ความคดเหนตอความเหมาะสมดานมการเสรมสรางกจกรรม เพมรายได ลดรายจาย ลด

หนสนและลดตนทนการผลต

กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมดานมการเสรมสรางกจกรรม เพมรายได

ลดรายจาย ลดหนสนและลดตนทนการผลต ทง 2 ดานดงน ความคดเหนเกยวกบมาตรฐานการเรยนร มความ

เหมาะสม ในระดบมากทสด คอ กลมตวแทนภาค (X = 4.60, S.D. = 0.70) และ ความคดเหนเกยวกบการ

บรรลผลการเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมคณะท างานจดการเรยนร (X = 3.94, S.D. = 0.43)

13

5.2.5. ความคดเหนตอความเหมาะสมดานมการเสรมสรางสขภาวะของตนเอง และครวเรอน

กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมดานมการเสรมสรางสขภาวะของตนเอง และ

ครวเรอนทง 2 ดานดงน ความคดเหนเกยวกบมาตรฐานการเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมากทสด คอ กลม

ตวแทนภาค (X = 4.50, S.D. = 0.71) ความคดเหนเกยวกบการบรรลผลการเรยนร มความเหมาะสม ในระดบ

มาก คอ กลมตวแทนภาค (X = 3.90, S.D. = 0.74)

5.2.6. ความคดเหนตอความเหมาะสมดานมการท าแผนปฏบตการพฒนาของตนเอง กลม/ชมชน

กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมดานมการท าแผนปฏบตการพฒนาของ

ตนเอง กลม/ชมชน ทง 2 ดานดงน ความคดเหนเกยวกบมาตรฐานการเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมากทสด คอ

กลมตวแทนภาค (X = 4.40, S.D. = 0.52) และ ความคดเหนเกยวกบการบรรลผลการเรยนร มความเหมาะสม

ในระดบมาก คอ กลมตวแทนภาค (X = 4.00, S.D. = 0.67)

5.2.7. ความคดเหนตอความเหมาะสมดานการสามารถพงพาตนเอง มความทกขนอยลง มความสข

มากขน

กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมดานการสามารถพงพาตนเอง มความทกขนอยลง มความสขมากขน ทง 2 ดานดงน ความคดเหนเกยวกบมาตรฐานการเรยนร มความเหมาะสม ในระดบมาก

ทสด คอ กลมตวแทนภาค (X = 4.40, S.D. = 0.70) และ ความคดเหนเกยวกบการบรรลผลการเรยนร มความ

เหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมตวแทนภาค (X = 4.00, S.D. = 0.67 5.2.8. ความคดเหนตอความเหมาะสมดานการมสวนรวมในกจกรรมของชมชน และสงคม ตามอตภาพและมจตสาธารณะ กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมดานการมสวนรวมในกจกรรมของชมชน และสงคม ตามอตภาพและมจตสาธารณะ ทง 2 ดานดงน ความคดเหนเกยวกบมาตรฐานการเรยนร มความเหมาะสม

ในระดบมากทสด คอ กลมตวแทนภาค (X = 4.30, S.D. = 0.48) และ ความคดเหนเกยวกบการบรรลผลการเรยนร

มความเหมาะสม ในระดบมาก คอ กลมตวแทนภาค (X = 4.00, S.D. = 0.47)

ตอนท 6 ผลกระทบ และการเปลยนแปลงจากการด าเนนการจดการเรยนรทางไกลหลกสตร การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง

6.1. ขอมลความคดเหนเกยวกบการเปลยนแปลงจากการเรยนรในระดบบคคล ผเขาเรยนรเกอบหนงในสาม (รอยละ 29.4) มความคดเหนวามการเปลยนแปลงในระดบบคคล คอน าความรทไดไปปฏบต ผจดการการเรยนรกวาครงหนง (รอยละ 52.6) มความคดเหนวามการเปลยนแปลงในระดบบคคล คอ มการน าความรทไดไปปฏบต

14

6.2. ขอมลความคดเหนเกยวกบการเปลยนแปลงจากการเรยนรในระดบกลม ผเขาเรยนรเกอบหนงในหา (รอยละ 18.2) มความคดเหนวามการเปลยนแปลงในระดบกลม คอ เกดความสามคคในกลม ผจดการการเรยนรเกอบครง (รอยละ 42.1) มความคดเหนวามการเปลยนแปลงในระดบกลม คอ เกดกลมกจกรรมการผลตตางๆ ตามทเรยนร

6.3. ขอมลความคดเหนเกยวกบการเปลยนแปลงจากการเรยนรในระดบชมชน ผเขาเรยนร รอยละ 15.9 มความคดเหนวามการเปลยนแปลงในระดบชมชน คอ คนในชมชนมความรเพมขน ผจดการการเรยนรเกอบครง (รอยละ 41.7) มความคดเหนวามการเปลยนแปลงในระดบชมชน คอ คนในชมชนมความรเพมขน

6.4. ขอมลความคดเหนเกยวกบการเปลยนแปลงจากการเรยนรในระดบหนวยงาน ผเขาเรยนร รอยละ17.5 มความคดเหนวามการเปลยนแปลงในระดบหนวยงาน คอ มหนวยงานตางๆ มาท างานรวมกนมากขน ผจดการการเรยนรกวาหนงในส (รอยละ 26.3) มความคดเหนวามการเปลยนแปลงในระดบหนวยงาน คอ มหนวยงานตางๆมาท างานรวมกนมากขน

ตอนท 7 เงอนไขและปจจยภายนอกทเกยวของกบการเรยนรในมตตางๆ 7.1. ขอมลความคดเหนเกยวกบเงอนไขปจจยภายนอกของหลกสตร

กลมตวอยางมความเหนเกยวกบปจจยเกอหนนการเรยนรใหประสบความส าเรจดงน กลมผเขาเรยนร รอยละ 10.3 คอ การมหนวยงานตางๆ มาด าเนนงานรวมกน กลมผจดการการเรยนรประมาณหนงในหา (รอยละ 21.0) คอ สภาพแวดลอมเอออ านวยตอการเรยนร กลมคณะท างานจดการเรยนรเกอบครง (รอยละ 41.2) คอ การสนบสนนการจดการเรยนร งบประมาณ และการประสานงาน และกลมตวแทนภาค เกอบครง (รอยละ 40.0) คอ การสนบสนนการจดการเรยนรจากหนวยงานตางๆ ส าหรบปจจยอปสรรคในการเรยนรนน ผเขาเรยนร รอยละ 10.3 มความคดเหนวาปจจยอปสรรคในการเรยนร คอ ตวผเรยนเอง เชน ไมมเวลาวาง ผจดการการเรยนรกวาหนงในส (รอยละ 26.3) คอ สถานทเรยนร อปกรณ คณะท างานจดการเรยนร เกอบหนงในสาม (รอยละ 29.4) เทากน คอ สถานทเรยนร อปกรณการเรยนร และเวลาในการเรยนร ไมคอยมเวลา วางไมตรงกน และตวแทนภาค เกอบครง (รอยละ 40.0) คอ เวลาในการเรยนร ไมคอยมเวลา วางไมตรงกน

7.2. ขอมลความคดเหนอนทเกยวกบการใชหลกสตรเพอปรบปรงหลกสตร 7.2.1 ดานบรบท/สภาพแวดลอมทเกยวของ

กลมตวอยางมความเหนเกยวกบ การใชหลกสตรเพอปรบปรงหลกสตร ดานบรบท/สภาพแวดลอมทเกยวของ ดงน ผเขาเรยนร รอยละ 8.7 เทากน คอ ปรบปรงหลกสตรมเนอหาหลากหลาย สอวดทศน และสอ อนๆ และปรบปรงสถานทเรยนร อปกรณ ผจดการการเรยนรกวาหนงในส (รอยละ 26.3) คอ ปรบปรงหลกสตรมเนอหาสอดคลองชมชนและสถานการณ คณะท างานจดการเรยนร รอยละ 5.9 เทากน คอ ผประสานงานทเขมแขง ผจดการเรยนรเขาใจกระบวนการเรยนร การตดตามและเยยมศนย และ สงเสรมอาชพจากการเรยนร และ ตวแทนภาค เกอบหนงในสาม (รอยละ 30.0) คอ มกระบวนการเรยนรทเหมาะสม ใชสอหลากหลาย

15

7.2.2 ดานปจจยเบองตน กลมตวอยางมความเหนเกยวกบการใชหลกสตรเพอปรบปรงหลกสตรดานปจจยเบองตน ดงน ผเขาเรยนร รอยละ 6.3 คอ ปรบปรงสอวดทศน ดานคณภาพเวลา เนอหา ผจดการการเรยนร รอยละ 15.8 เทากน คอ ปรบปรงสอวดทศน ดานคณ ภาพเวลา เนอหา และมงบประมาณสนบสนนการเรยนรสถานการณ คณะท างานจดการเรยนร รอยละ 29.4 คอ ปรบกระบวนการเรยนรใหสอดคลองกบชมชน และตวแทนภาค เกอบครง (รอยละ 40.0) คอ ปรบกระบวนการเรยนรใหเหมาะสม

7.2.3 ดานกระบวนการ กลมตวอยางมความคดเหนอนทเกยวกบการใชหลกสตรเพอปรบปรงหลกสตร ดานกระบวนการ ดงน ผเขาเรยนร รอยละ 15.1 คอ จดกระบวนการเรยนหรอหลกสตรใหชดเจน เปนปจจบน มหนวยงานรวมสนบสนน ผจดการการเรยนร กวาหนงในส รอยละ 26.3 คอ จดกระบวนการเรยนหรอหลกสตรใหชดเจน และอบรมผจดการการเรยนร คณะท างานจดการเรยนร รอยละ 17.6 คอ ปรบกระบวนการเรยนรใหชดเจน เปนขนตอน และตวแทนภาค รอยละ 10.0 เทากน คอ ควรมการแลกเปลยนกระบวนการเรยนรระหวางหนวยงาน ค าแนะน าการก าหนดขนตอนการปฏบตงานทชดเจน เขาใจงาย มการศกษาดงาน สมมนาแลกเปลยนประสบการณ และผเรยนรบางสวน ชอบการปฏบตมากกวาเรยน

7.2.4 ดานผลผลต/ผลลพธในการเรยนร กลมตวอยางมความคดเหนอนทเกยวกบการใชหลกสตรเพอปรบปรงหลกสตร ดานผลผลต/ผลลพธในการเรยนร ดงน ผเขาเรยนร รอยละ 7.1 คอ มรายไดจากกจกรรมทเกดจากการเรยนร ผจดการการเรยนร รอยละ 15.8 เทากน คอ มการประเมนการเรยนรอยางเหมาะสม และควรสนบสนนใหมการน าความรมาใชในชวตประจ าวนได คณะท างานจดการเรยนร รอยละ 17.6 คอ มการน าความรไปใชและเกดรายได และตวแทนภาค เกอบครง (รอยละ 40.0) คอ มการประเมนผลตามมาตรฐาน ตวชวด และจดเกบขอมล สวนท 2 ผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพเกยวกบผลกระทบ และการเปลยนแปลงจากการด าเนนการจดการเรยนรทางไกล หลกสตรการด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง

ตอนท 8 ผลกระทบการด าเนนการจดการเรยนรทางไกล หลกสตรการด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง

8.1 ขอมลจากการเยยมพนท พบวาศนยเรยนรทางไกลเศรษฐกจพอเพยงทวประเทศ จ านวน 26 ศนย สวนใหญไดเรมกจกรรมการเรยนรแลว โดยศกษาจากสอวดทศนเปนหลก ทงนมบางกลมทไดศกษาเรยนรจากการปฏบตจรง เชน เชญวทยากรภายนอกมาสอน การไปศกษาดงาน และบางกลมมการเรยนรตอยอดจากสงทสมาชกผเรยนรมอยเดม บางศนยมการประสานความรวมมอกบหนวยงานตางๆ โดยปญหาทพบสวนใหญ คอ สอวดทศนบางสวนมเนอหาคลายกน มความยาวมาก และมปญหาเรองคณภาพของสอในบางวชา และปญหาในเรองเวลาของผเรยนรการ คอ ไมคอยมเวลาวาง และเวลาวางไมคอยตรงกน

16

พบวาผเรยนร และผจดการการเรยนร ไดใหขอมลวา เงอนไขและปจจยภายนอกทเกยวของกบการเรยนรในมตตางๆ ดงน 1) ทเกยวของกบชมชน พบวา หากไดรบความรวมมอและสนบสนนจากชมชน จะชวยกระตนใหผเรยนตองการเขารวมการเรยนร 2) ทเกยวของกบหนวยงาน พบวา บางศนยเรยนรพยายามประสานงานกบหนวยงานตางๆ เพอสนบสนนกระบวนการเรยนร ทงหนวยงานในพนท เชน องคการบรหารสวยต าบล และหนวยงานภายนอกทงหนวยงานรฐองคกรพฒนาเอกชน และหนวยงานตางๆ และ 3) ทเกยวของกบสภาพแวดลอม พบวา หากชมชนใดทมพนฐานความรและการปฏบตตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยงอยบางแลว จะมการด าเนนการเรยนรไดรวดเรว นอกจากน สภาพแวดลอม เชน ฝนตก น าทวม สงผลตอกระบวนการเรยนรทงในแงเปนอปสรรค และเปนปจจยเกอหนน เชน น าทวม ท าใหไปท าการเกษตรไมไดจงมารวมกลมกนเรยนร เปนตน ตอนท 9 การเปลยนแปลงจากการเรยนร ไดแก ระดบบคคล กลม ชมชน และหนวยงานทเกยวของ พบวาผเรยนร และผจดการการเรยนร ไดใหขอมลวาในระหวางกระบวนการเรยนรไดเกดการเปลยนแปลงจากการเรยนร ทงใน ระดบบคคล กลม ชมชน และหนวยงานทเกยวของ เชน การมความรความเขาใจเพมขน การท ากจกรรมการผลตตางๆทงในระดบครวเรอนและกลม เพอบรโภค อปโภคในครวเรอน และจ าหนาย มการรวมกลมเรยนรและแลกเปลยนความรในชมชน มความภาคภมใจในชมชน ตลอดจนมการประสานความรวมมอระหวางหนวยงานเพมขน ตอนท 10 ขอมลการการจดเวทการจดการเรยนรหลกสตรการศกษาทางไกล เรอง การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง พบวาผเรยนร ผจดการการเรยนร และผเกยวของไดใหขอมลสรปบทเรยนเบองตน การจดการเรยนรหลกสตรการศกษาทางไกล เรอง การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง เชน ควรมการด าเนนการเรยนรทเปนระบบ ชดเจน ควรมการอบรม ใหค าแนะน าผจดการการเรยนรสม าเสมอ ควรมการปรบปรงสอวดทศนใหมความกระชบขน ควรมการเชอมโยงความรทไดรบไปท ากจกรรมทสอดคลองกบความตองการของสมาชก และคนในชมชน ควรมการพบปะพดคยระหวางศนย เครอขายใกลเคยง เชนพดคยแลกเปลยนในเรอง จดเดน ดอยทจะแกไข แผนทจะด าเนนงานรวมกน แนวทางเพอปรบปรงตอไปในเรองของ หลกสตร การท าบญช สอในการน าเสนอ และระบบการท าเรยนการสอน เนองจาก ปรบหลกสตร ของมสธ. เปนการวจยชมชน ท าใหชมชนรสกภมใจ มการน าเสนอผลการปฏบตของชมชน ซงท าใหเกดความภาคภมใจของชมชน มการชแจงกบผจดการเรยนรอยางชดเจน มการจดท าท าเนยบผจดกระบวนการเรยนรในแตละพนท เพมชองทางการสอสารเพมเตม เชน เวบไซด หรอบลอก การจดท ามาตรฐานหลกสตร ทมเกณฑในการพจารณาไวอยางเปนรปธรรม การประเมนผลตองการความชดเจน เปนตน

อภปรายผลการวจย

1. ดานบรบทของหลกสตร

1.1.1. ขอมลความคดเหนเกยวกบวตถประสงคในการเขารวมเรยนรของผเรยนร

17

พบวาผเขาเรยนรมวตถประสงคในการเขารวมเรยนรตามหลกสตรน เพอเพมพนความรซงสอดคลองกบวตถประสงคของหลกสตร ขอท 1) เพอใหผเรยนเขาใจและสามารถอธบายหลกปรชญา แนวคดเศรษฐกจพอเพยง และระบคณคาความส าคญ ประโยชนของการด าเนนชวตตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยงได และขอท 2) เพอใหผเรยนรเทาทนการเปลยนแปลง รจกคด วเคราะห เชอมโยงอยางเปนระบบได นอกจากนผเขาเรยนรยงมวตถประสงคในการเขารวมเรยนรตามหลกสตรเพอน าความรทไดรบไปใชในการท างานปจจบน ซงสอดคลองกบวตถประสงคของหลกสตร ขอท 3) เพอใหผเรยนสามารถบอกถงความตงใจ และความคาดหวงทจะประพฤตปฏบตตนตามหลกเศรษฐกจพอเพยงและน าแผนการด าเนนชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยงของตน ครอบครว กลมและชมชนไปปฏบตได ขอท 4) เพอใหผเรยนเกดความภาคภมใจ มนใจ และเปลยนแปลงพฤตกรรมเขาสวถเศรษฐกจพอเพยงได และขอท 5) เพอสงเสรมการเรยนร การบรณาการรวมกนขององคกรภาคตาง ๆ ทงภาครฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชน ภาคทองถน และภาคสถาบนการศกษาในการขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยง ทงนอาจเนองมาจากผเรยนรสวนใหญมความตองการทจะเรยนรดวยความสมครใจของตนเอง และตองการน าความรทไดมาใชในการด ารงชวตตามแนวทางของเศรษฐกจพอเพยง

1.1.2. ขอมลศนยการเรยนรจากผจดการการเรยนร พบวาศนยเรยนรสวนมากมจ านวนผเรยนรต ากวา 15 คน รองลงมามประมาณ 16-20 คนซงเปนจ านวนทเหมาะสมกบการจดการเรยนร ทงในดานสถานท อปกรณเรยนร และการนดหมายเวลาในการเรยนร ทงนหลกสตรไดก าหนดผเรยนรแตละศนยไวประมาณ 15-20 คน เพอใหเกดความคลองตวในการด าเนนการจดกระบวนการเรยนร ขอจากการวจยพบวาผเรยนรแตละศนยสวยใหญมนอยกวา 15 คน ทงนจากการเกบรวมรวมขอมล กลมตวอยางใหขอสงเกตวา ในชวงเรมตน จะมผเรยนรจ านวนมาก ประมาณ 20-30 คน และสาเหตทผเรยนรบางคนเรมทยอยขาด เนองจากผทมาเขารวมการเรยนรเขาใจวาจะไดรบการสนบสนน ดานงบประมาณจากหลกสตร และผเรยนรบางสวนไมสามารถจดสรรเวลาเพอมาเขารวมการเรยนรได อยางไรกตาม คณะผบรหารหลกสตรฯ ไดมการจดสรรงบประมาณในเบองตนแกศนยการเรยนร จ านวนเงน 5,000 บาท (หาพนบาทถวน) เพอใหผเขาเรยนรไดตอยอดในการน าความรทไดรบไปปฏบต อนงผเรยนรบางศนยใหขอคดเหนวาการมผเรยนรนอยท าใหสะดวกในการประสานงาน และจะมการขยายจ านวนผเรยนรเพมเตมในระยะตอไป 1.1.3. ขอมลความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของวตถประสงคของหลกสตรของกลมตวอยาง กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมชองวตถประสงคของหลกสตรแตละขอ ใน 2 ระดบ คอ ระดบมากและมากทสด ทงนอาจเนองมากจากวตถประสงคของหลกสตรสอดคลองกบความตองการของผเรยนรทตองการน าความรทไดมาใชเปนแนวทางในการด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง

2. ดานปจจยเบองตนของหลกสตร

2.1.1. ขอมลความคดเหนเกยวกบโครงสรางของหลกสตรและเนอหาวชา กลมตวอยางมความคดเหน ตอความเหมาะสมชองโครงสรางของหลกสตรและเนอหา วชา ในแตละรายวชาใน 2 ระดบ คอ ระดบมากและมากทสด ทงนอาจเนองมากจากโครงสรางของหลกสตรและเนอหาวชา มความหลากหลายและสอดคลองกบความตองการของผเรยนร ทงนผเรยนรใหขอสงเกตวา การจดหลกสตรการเรยนรออกเปนหมวดการเรยนรตางๆ และในแตละหมวดการเรยนรมรายวชายอยๆ ลงไป ท าใหกลมผ

18

เรยนรสามารถเลอกหมวดวชาและวชาทตองการเรยนไดตามล าดบความสนใจ ซงเปนการจงใจใหผเรยนรสนใจทจะเรยนรตามล าดบความตองการของตนเอง 2.1.2. ปจจยเกอหนนตางๆ ของหลกสตร กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของปจจยเกอหนนตางๆ ของหลกสตร ประกอบดวย สอการเรยนการสอน อปกรณ สถานท คณสมบตผเรยน คณสมบตผจดการเรยนร คณสมบตผสนบสนน ใน 2 ระดบ คอ ระดบมากและมากทสด ทงนอาจเนองมากจากปจจยเกอหนนตางๆ ของหลกสตร เชน สอการเรยนการสอน อปกรณ สถานท นน และผเรยนรและผจดการการเรยนรไดเปนผรวมกนเพอหาปจจยเกอหนนตางๆ เหลานดวยตนเอง และการเรยนรจากชดสอทางไกลทเปนสอวดทศนนน ท าใหผเรยนรสามารถเหนตวอยางการปฏบตจากกรณศกษาตางๆ ได และสามารถน ามาทดลองท าตามขนตอนทแสดงไวในสอวดทศนได สวนคณสมบตผเรยน คณสมบตผจดการเรยนร คณสมบตผสนบสนนนบเปนปจจยทเกอหนนตอการเรยนรของผเรยนร โดยกลมตวอยางสวนใหญไดใหขอคดเหนเกยวกบ ผจดการการเรยนรวา ควรเปนผทเสยสละ สวนคณสมบตของผเรยนร คอ จะตองมความตองใจในการเรยนรอยางแทจรง จงจะประสบผลส าเรจ อยางไรกตามกลมตวอยางใหขอคดเหนเพมเตมวา การไดรบการสนบสนนงบประมาณบางสวนเพอเปนการตอยอดน าความรทไดรบมาปฏบตจรง จะท าใหเกดผลดตอการน าความรทไดรบไปปฏบต

3. ดานกระบวนการของหลกสตร

ขอมลความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของกระบวนการของหลกสตร กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมของระบบการเรยนร การลงทะเบยนเรยน

การวดผลการส าเรจการเรยนร และการบรหารหลกสตรใน 2 ระดบ คอ ระดบมากและมากทสด ทงนอาจเนองมาก

จาก การลงทะเบยนเรยน การวดผลการส าเรจการเรยนร และการบรหารหลกสตรทก าหนดไว มความเปนระบบ

สามารถปฏบตตามไดไมยงยากมากนก อยางไรกตาม กลมตวอยางมขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาดานกระบวนการ

ของหลกสตร เชน ควรมการสมมนาผจดการเรยนรใหมความเขาใจกระบวนการและขนตอนการจดการเรยนรอยาง

ถกตอง โดยอาจจะใชเวลาในการอบรมและสมมนาเพมขน ส าหรบการประสานงานระหวางสวนกลางและศนยเรยนร

รวมถงระหวางศนยเรยนรดวยกนเองเพอแลกเปลยนเรยนรรวมกน กลมตวอยางไดใหขอสงเกตวา การตดตามเยยมให

ก าลงใจผเรยน ท าใหผเรยนมก าลงใจและมความมนใจวาด าเนนการไดถกตอง และควรมหนวยงานหลกหรอท าเนยบผ

เรยนรเพอใหแตละศนยการเรยนรสามารถแลกเปลยนเรยนรระหวางกนได อนงกลมตวอยางไดเสนอแนะใหผบรหาร

หลกสตรฯ จดท าวดทศนศนยเรยนรตนแบบทประสบความส าเรจในการจดการเรยนรในระยะท 1 เพอเปนแนว

ทางการการจดการเรยนรใหกบศนยเรยนรอนๆ ตอไป และผบรหารหลกสตรฯไดจดท าวดทศนดงกลาวเพอแจกจาย

ใหกบศนยเรยนรตางๆ เรยบรอยแลว

4. ดานผลผลตของหลกสตร

กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมของการประเมนผลผลตของหลกสตร ไดแก ผลสมฤทธในการเรยนร ความพงพอใจตอหลกสตร และ การน าความรในหลกสตรไปปฏบตของผเรยนร ใน 2 ระดบ คอ ระดบมาก

19

และมากทสด ทงนอาจเนองมากจาก กลมตวอยางมความพงพอใจตอหลกสตร เนองจากสามารถประยกตความรทไดรบจากหลกสตร และประสบการณจากกรณตวอยางในสอวดทศนไปใชในการด าเนนชวตประจ าวน ทงในเรองของแนวคดเศรษฐกจพอเพยง และการท ากจกรรมมการผลตตางๆ เพอใชบรโภค อปโภคในครวเรอน เพอลดรายจายและเพมรายได

ส าหรบมาตรฐานการเรยนรของหลกสตรและการบรรลผลการเรยนร ทง 8 ดานนน กลมตวอยางมความคดเหนตอความเหมาะสมของมาตรฐานการเรยนรของหลกสตรและการบรรลผลการเรยนร ทง 8 ดานใน 2 ระดบ เชนเดยวกน คอ ระดบมากและมากทสด ทงนอาจเนองมากจากกลมตวอยางเหนวามาตรฐานการเรยนรของหลกสตรทง 8 ดานมความเหมาะสม และสามารถบรรลผลการเรยนรตามมาตรฐานทง 8 ได

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะจากผลการวจย จากการประเมนหลกสตรการศกษาทางไกล เรอง การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยงโดยมขอเสนอแนะจากผลการวจยในครงน คอ 1. การจดกระบวนการเรยนร ควรด าเนนการปฐมนเทศผจดการเรยนรอยางเปนระบบ เพอใหการจดกระบวนการเรยนรเปนไปอยางมประสทธภาพ 2. การคดสรรสอ ควรด าเนนการคดเลอกสอใหเหมาะสม เชน เนอหากระชบ สอดคลองกบความตองการของผเรยน และคณภาพของสอ เปนตน 3. คมอการเรยนร วสดอปกรณ ควรปรบใหสามารถน าไปใชงานไดงาย และสอดคลองกบการด าเนนชวตประจ าวน 4. การสนบสนนศนยการเรยนรตางๆ อยางเปนระบบ เชน การมเจาหนาทประสานงานใหค าแนะน าชวยเหลอ การสนบสนนวสดอปกรณและงบประมาณเบองตน เพอความคลองตวในการด าเนนการ 5. ควรสนบสนนการขยายผลการเรยนรไปสชมชนใกลเคยง ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป 1. ควรมการศกษาวจยเรองความพงพอใจของผเกยวของ ไดแก ผเขาเรยนร ผจดการเรยนรในชมชน คณะท างานจดการเรยนร และตวแทนจากองคกรภาค ตอหลกสตรการศกษาทางไกล เรอง การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง 2. ควรมการศกษาวจยเรอง ปจจยทเกยวของกบการน าความรทไดรบจากหลกสตรการศกษาทางไกล เรอง การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยงไปใชในชวตประจ าวน 3. ควรมการศกษาวจยเรองความพงพอใจของผเขาเรยนรและผจดการเรยนรในชมชน ตอสอทใชในหลกสตรการศกษาทางไกล เรอง การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง 4. ควรมการศกษาวจยเรอง การประเมนผลสอใชในหลกสตรการศกษาทางไกล เรอง การด ารงชวตตามวถเศรษฐกจพอเพยง

20

บรรณานกรม

ชฎาวลย รณเลศ การประเมนผลหลกสตรวชาการศกษาทวไปของวทยาลยเทคโนโลยทางการแพทยและ สาธารณสข กาญจนาภเษก 2552

ธวนนท พานชโยทยและอาจารยวศรต ตยศกดา “การจดการระบบการเกษตรตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง” ใน เอกสารการสอนชดวชาการจดการระบบการเกษตรเชงบรณาการ นนทบร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 2556

นตยา วฒนาภรณ รายงานการวจยเรอง การประเมนผลหลกสตรพฒนบรหารศาสตรมหาบณฑต ทาง บรหารธรกจ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 2541

นตยา สวรรณศร “การประเมนหลกสตร” ใน หลกสตรสการเรยนร 2545 คนคนวนท 10 ธนวาคม 2555 จาก http://www.edu.tsu.ac.th/major/old_eva/journal/scan1.pdf

เนต เฉลยวาเรศ การประเมนอภมานการใชแบบจ าลองซปในการประเมนโครงการ กรงเทพฯ : บณฑต วทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย 2541

พทกษ ชมชน การประเมนผลโครงการหนงโรงเรยนหนงนวตกรรม โรงเรยนบานตงลอย ส านกงาน เขตพนท การศกษาเชยงใหม เขต 5 เชยงใหม : จรสธรกจ 2549

สภาลกษณ ศรโท “การประเมนหลกสตรเศรษฐกจพอเพยง” คนคนวนท 10 ธนวาคม 2555 จาก http://www.kunkroo.com/kkwebboard/view.php?No=575

ศรชย กาญจนวาส “การประเมนหลกสตร : หลกการและแนวปฏบต” คนคนวนท 10 ธนวาคม 2555 จาก http://www.edu.tsu.ac.th/major/old_eva/journal/scan1.pdf

อนชย ตงศภพรชย การประเมนผลหลกสตรบรหารธรกจบณฑต สาขาวชาการจดการ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานครพทธศกราช 2539 วทยานนพนธ สาขาวชาบรหารอาชวะและ เทคนคศกษา สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ 2546

Cronbach, Lee J. Essential of Psychological Testing. 3 rd., New York : Harper Row 1970 Stufflebeam, D.L. et al. Education and Decision Making. Illinois : Peacock Publisher Inc.

1971