การประเมนเชงระบบโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล

A Systematic Evaluation of World-Class Standard School Project

การประเมนเชงระบบโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล

A Systematic Evaluation of World-Class Standard School Project

โดย

นางวลยพรณ เสรวฒน

สานกงานเขตพ �นท�การศกษาประถมศกษา ขอนแกน เขต 1

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

พ.ร.บ.การศกษาแหงชาตและแผนการศกษาแหงชาต

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

นโยบายกระทรวงศกษาธการ และการปฏรปการศกษา รอบ2

ประชาคมอาเซยนและสภาวะการศกษาไทยในอนาคต

PISA

สพฐ.

โรงเรยนมาตรฐานสากล

โครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล

500 โรงเรยน ท�วประเทศประถม 119 โรงเรยน

มธยม 381 โรงเรยน

โครงการ 3 ป 2553-2555

คดเลอกโรงเรยนท�ม

ความพรอมท�จะพฒนาสความเปนมาตรฐานสากล

ความสาคญของการประเมน

• การประเมน เปนกจกรรมท�สาคญและมประโยชนตอการดาเนนงานทกประเภท ไมวาจะเปนการดาเนนงานขององคกรหรอการดาเนนงานของโครงการ เพราะการประเมนเปนกลไกท�ดและจาเปนสาหรบผบรหารองคกรหรอผบรหารโครงการ

ผลการประเมนและขอเสนอแนะจากผประเมนจะเปนขอสนเทศท�ผบรหารองคกรหรอผบรหารโครงการสามารถนามาใชประกอบการพจารณาในการปรบปรงและพฒนาการดาเนนงานขององคกรหรอของโครงการไดอยางมาก

• (อทย ดลยเกษม,2552)

การประเมนโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล

• โดยใชรปแบบการประเมนเชงระบบ CIPPI(context-input-process-product-impact) ซ�งเปนผลจากการศกษาของวโรจน สารรตนะ ( 2554) โดยมส�งท�

• “จะถกประเมน” เกดข�นกอนแลว มการกระทาไปกอนหนาน�นแลว อยางนอยกในชวงเวลาหน�งท�เร�มปรากฏผลออกมาใหเหน อาจเปน 1 ป 2 ป 3 ป หรอมากกวา

รปแบบการประเมนเชงระบบ CIPPI

พฒนาโดยวโรจน สารรตนะ ( 2554)

Context Input Process

ProductImpact

วตถประสงคการวจย

• เพ�อตรวจสอบวตถประสงคของโครงการท�คาดหวงให “นกเรยน” มศกยภาพเปนพลโลก

1. การประเมน

ดานบรบท

• เพ�อตรวจสอบระดบคณภาพของปจจยนาเขาท�กาหนดไวในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล 3 ปจจย

2. การประเมน ดานปจจยนาเขา

• เพ�อตรวจสอบระดบการปฏบตงานตามแนวปฏบตท�กาหนดไวในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล

3. การประเมน ดานกระบวนการ

วตถประสงคการวจย

• เพ�อตรวจสอบระดบการบรรลผลสาเรจตาม ความคาดหวงให “นกเรยน” มศกยภาพเปนพลโลก

4.การประเมน ดานผลผลต

• เพ�อตรวจสอบผลกระทบหรอผลท�เกดข �นสบเน�องจากการดาเนนงานตามโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลในระยะ 2 ปท�ผานมา

5. การประเมน ดานผลกระทบ

ระยะเวลาและขอตกลงเบ �องตน

• ปการศกษา 2553 -ปการศกษา 2554ระยะเวลา

• การประเมนคร�งน�เปนการประเมนระหวางดาเนนการของโครงการ คอ เม�อส�นปการศกษา 2554 เพ�อศกษาผล การดาเนนงานในระยะ 2 ปท�ผานมา

ขอตกลงเบ�องตน

วรรณกรรมและงานวจยท�เก�ยวของ

การประเมนโครงการเชงระบบ

รปแบบ CIPPI

แบบจาลองการประเมน

การประเมนโครงการ

กรอบแนวคดการประเมนเชงระบบโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล

การประเมนดานบรบท

ตรวจสอบยนยนความเหมาะสมสอดคลองของวตถประสงคของโครงการกบแนวนโยบาย แนวคด ทฤษฎ การจดการศกษาเพ�อมงสมาตรฐานสากล

การประเมนดานปจจยนาเขา

ตรวจสอบระดบคณภาพของ

ปจจยนาเขา 3 ปจจย คอ

1) คณภาพของคร

2) คณภาพของผบรหารโรงเรยน

3) คณภาพของปจจยพ�นฐาน

(การวจยเชงสารวจ และพห

กรณศกษา)

การประเมนดานกระบวนการตรวจสอบระดบการปฏบตงานตามแนวปฏบตในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล 3 ดาน คอ1) แนวนโยบายการพฒนาโรงเรยนสมาตรฐานสากล2) การบรหารเชงคณภาพ 3) การจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล

การประเมนดานผลผลต

ตรวจสอบระดบการบรรลผลสาเรจตามความคาดหวงในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล ท�คาดหวงให นกเรยนม

ศกยภาพเปนพลโลก

การประเมนดานผลกระทบ

ตรวจสอบผลกระทบจากการดาเนนงานตามโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลในระยะ 2 ปท�ผานมา 2 ดาน คอ 1) ดานการ

วจยและพฒนา 2) ดานเครอขายรวมพฒนา และมผลกระทบหรอผลสบเน�องท�เกดข�นโดยไมคาดหวงอ�นท�เก�ยวของอะไรบาง

ระเบยบวธวจยแบบผสม (Mixed method)

1) การวจยเชงสารวจ (survey study)

2) การวจยพหกรณศกษา (multi-cases study)

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร คอ โรงเรยนมธยมศกษาท�วประเทศท�มความพรอมในการยกระดบใหเปน

โรงเรยนดและมมาตรฐานสากล (World-Class Standard School) จานวน 381 โรงเรยน

กลมตวอยาง จานวน 191 โรงเรยน

ประกอบดวย

ผบรหาร ผปกครอง

คณะกรรมการสถานศกษา

นกเรยน

ประเภทและจานวนผใหขอมลหลก (informant) วจยเชงสารวจ

ภาค

จานวนประชาก

ร

จานวนกลมตวอยาง

ผอ. ครผสอน นกเรยน ผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษา

โรงเรยนละ รวม โรงเรยนละ รวม โรงเรยนละ รวม โรงเรยนละ รวม

ตะวนออกเฉยงเหนอ

92 46 46 3 138 3 138 3 138 3 138

ตะวนออก 36 18 18 3 54 3 54 3 54 3 54

ตะวนตก 37 18 18 3 54 3 54 3 54 3 54

กลาง 91 46 46 3 138 3 138 3 138 3 138

เหนอ 67 34 34 3 102 3 102 3 102 3 102

ใต 58 29 29 3 87 3 87 3 87 3 87

รวม 381 191 191 18 573 18 573 18 573 18 573

เคร�องมอท�ใชในการวจย (การวจยเชงสารวจ)

การสรางเคร�องมอ

• เคร�องมอมลกษณะเปนแบบสอบถามประมาณคา 5 ระดบ และ

• แบบสอบถามแบบปลายเปด

การพฒนาคณภาพของเคร�องมอ

• การตรวจสอบความตรงเชงเน �อหา

• คา IOC = 0.86-1.00

• การตรวจสอบความเช�อม�นของเคร�องมอ

คาความเช�อม�นของแบบสอบถาม

แบบสอบถาม จานวนขอ คาสมประสทธ�แอลฟา

แบบสอบถามผบรหาร 123 0.989

แบบสอบถามคร 123 0.989

แบบสอบถามนกเรยน 65 0.981

แบบสอบถามผปกครอง 22 0.973

แบบสอบถามคณะกรรมการสถานศกษา

22 0.975

รอยละของแบบสอบถามท�ไดรบกลบคน

เคร�องมอท�ใชในการวจย (พหกรณศกษา)

• ผบรหารแบบสมภาษณ

ท�มโครงสราง

• ครผสอน

• นกเรยน

• ผปกครอง

• กรรมการสถานศกษาข �นพ �นฐาน

แบบสนทนากลม

การสรางและการหาคณภาพของเคร�องมอ

ท�ปรกษาและผเช�ยวชาญตรวจสอบ

นาไปทดลองใชกบกลมท�ไมใชกลมตวอยาง

แกไขกอนนาไปใช

ตารางท� 5 จานวนผใหขอมลหลก (informants) พหกรณศกษา

ภาค โรงเรยน

จานวนผใหขอมลหลก

ผบรหาร คร นกเรยนผปกครอง

นกเรยน

คณะกรรมการ

สถานศกษา

ตะวนออกเฉยง

เหนอ

ภเขยว 1 10 15 5 5

ตะวนออก โพธสมพนธพทยาคาร 1 10 15 5 5

ตะวนตก กาญจนานเคราะห 1 10 15 5 5

กลาง สตรวทยา 1 10 15 5 5

เหนอ วฒโนทยพายพ 1 10 15 5 5

ใต หาดใหญวทยาลย 1 10 15 5 5

การเกบขอมลพ�นท�กรณศกษา

การสนทนากลมคณะกรรมการสถานศกษา

โรงเรยนวฒโนทยพายพ จงหวดเชยงใหม

การสมภาษณฝายบรหารโรงเรยนสตรวทยา

กรงเทพมหานคร

การสนทนากลมนกเรยนโรงเรยนภเขยว

อาเภอภเขยว จงหวดชยภม

การเกบขอมลพ�นท�กรณศกษา

การสนทนากลมนกเรยนโรงเรยนสตรวทยา

กรงเทพมหานคร

บรรยากาศในหองวชาการโรงเรยนหาดใหญวทยาลย

อาเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา

การประชมผปกครองโรงเรยนวฒโนทยพายพ

อาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม

ผลการประเมนดานบรบท (แบบสอบถาม)

ผลการประเมนดานบรบท (สมภาษณและสนทนากลม)

สมภาษณ ผบรหาร

สนทนากลม ครผสอน นกเรยน ผปกครอง และคณะกรรมการสถานศกษา

ผลการประเมนดานปจจยนาเขา (แบบสอบถาม)

ผลการประเมนดานปจจยนาเขา (สมภาษณและสนทนากลม)

สมภาษณ ผบรหาร

สนทนากลม ครผสอนและนกเรยน

ผลการประเมนดานกระบวนการ (แบบสอบถาม)

ประเดนระดบความคดเหน

ผบรหาร ครผสอน

1. ดานการปฏบตตามแนวนโยบายการพฒนาโรงเรยนสมาตรฐานสากล มาก มาก

2. ดานการปฏบตตามองคประกอบการบรหารคณภาพ 7 หมวด มาก มาก

3. ดานการปฏบตตามแนวการจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล

มาก มาก

ผลการประเมนดานกระบวนการ

(สมภาษณและสนทนากลม)

สมภาษณ ผบรหาร

สนทนากลม ครผสอน

ผลการประเมนดานผลผลต (แบบสอบถาม)

ผลการประเมนดานผลผลต (สมภาษณและสนทนากลม)

ประเดนระดบความคดเหน

ผบรหาร ครผสอน นกเรยน

ดานผลสาเรจตามความคาดหวงของโครงการ1. เปนเลศวชาการ มาก มาก มาก

2. ส�อสารไดอยางนอย 2 ภาษา มาก ปานกลาง ปานกลาง

3. ล�าหนาทางความคด มาก ปานกลาง มาก

4. ผลตงานอยางสรางสรรค มาก มาก มาก

5. รวมกนรบผดชอบตอสงคมโลก มาก มาก มาก

สมภาษณ ผบรหาร

สนทนากลม ครผสอนและนกเรยน

ผลการประเมนดานผลกระทบ (แบบสอบถาม)

ผลการประเมนดานผลกระทบ (สมภาษณและสนทนากลม)

ประเดนระดบความคดเหน

ผบรหาร ครผสอน

1. ดานการวจยและพฒนา ปานกลาง ปานกลาง

2. ดานเครอขายรวมพฒนา ปานกลาง ปานกลาง

รวม ปานกลาง ปานกลาง

สมภาษณ ผบรหาร

สนทนากลม ครผสอนและนกเรยน

ผลสบเน�องจากการดาเนนการ 2 ปท�ผานมา

1. นกเรยนส�อสารไดหลายภาษามากข�นเพ�มเตมจากภาษาองกฤษ เชน จน ญ�ปน เกาหล เวยดนาม พมา มลาย

2. นกเรยนมโครงงานจตสาธารณะมากข�น และโครงงานจากวชาเพ�มเตม

3. ครวทยาศาสตร คณตศาสตร ไดเรยนรและใชภาษาองกฤษไดดข�นมากกวาสาระอ�นๆ ยกเวนสาระภาษาองกฤษ

4. ผมสวนเก�ยวของเหนความสาคญของการเตรยมตวเขาสอาเซยน

5. ครนกเรยนไดรบเกยรตบตรรางวล และไดรวมกจกรรม สาคญตางๆ ในระดบ โรงเรยน ระดบภาค และ ระดบ ประเทศ มากข�น

ปญหา/ขอเสนอแนะ1. คร ผบรหารขาดความม�นใจในการส�อสารดวยภาษาองกฤษ แตกมหลาย

โรงเรยนท�พยายามจดสอนเพ�มเตมใหครท�สนใจท �งในและนอกเวลาเรยนโดยครตางชาต

2. เวทแลกเปล�ยนเรยนรระดบนานาชาตยงมนอย

3. ขาดความชดเจนเร�องการทอสอบกบสถาบนทางภาษา ท �งดานเกณฑ สถานท� และงบประมาณท�จะใช

4. บคลากรขาดความร ความเขาใจในกระบวนการ TQA

5. บคลากรยงไมตระหนก ไมปรบเปล�ยนทศนคต รวมถงอายมาก

ขอเสนอแนะเพ�อนาไปใชเปนสารสนเทศ

• จากผลการวจยท�พบวา วตถประสงคของโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลท�มความคาดหวงใหนกเรยนมความเปนเลศวชาการ ส�อสารไดอยางนอย 2 ภาษา ล�าหนาทางความคด ผลตงานอยางสรางสรรค และรวมกนรบผดชอบตอสงคมโลก โดยภาพรวม มความเหมาะสมในระดบมากทกดาน ดงน�น โรงเรยนและหนวยงานท�เก�ยวของ จงควร นาความคาดหวงดงกลาวไปวางแผน ดาเนนการอยางเปนระบบครบวงจร

ขอเสนอแนะเพ�อนาไปใชเปนสารสนเทศ

• จากผลการวจยท�พบวา ครผสอนในโรงเรยนมาตรฐานสากลมคณภาพในระดบ ปานกลาง ประเดนครใชส�ออเลกทรอนกส (ICT) ในการจดการเรยนการสอน การวดและประเมนผล และการเผยแพรผลงาน ท�งระบบออนไลน (online) และออฟไลน (offline) มคาเฉล�ยสงท�สด จงควรใชยทธศาสตรในการพฒนาขดความสามารถในการจดการเรยนรของคร ดวยการสรางเครอขาย รวมกลมกน วางแผนและพฒนากระบวนการเรยนการสอน

ขอเสนอแนะสาหรบการทาวจยคร�งตอไป

1. อนาคตภาพของโรงเรยนมาตรฐานสากล1. อนาคตภาพของโรงเรยนมาตรฐานสากล

2. ขอเสนอเชงนโยบายเพ�อพฒนาโรงเรยนมาตรฐานสากล

อยางย�งยน

2. ขอเสนอเชงนโยบายเพ�อพฒนาโรงเรยนมาตรฐานสากล

อยางย�งยน

3. การศกษาเปรยบเทยบการจดการศกษาของโรงเรยน

มาตรฐานสากลของประเทศไทยกบ ประเทศในกลมอาเซยน

3. การศกษาเปรยบเทยบการจดการศกษาของโรงเรยน

มาตรฐานสากลของประเทศไทยกบ ประเทศในกลมอาเซยน

4. การวจยและพฒนาโปรแกรมพฒนาภาวะผนาการ

เปล�ยนแปลงของครโรงเรยนมาตรฐานสากล

4. การวจยและพฒนาโปรแกรมพฒนาภาวะผนาการ

เปล�ยนแปลงของครโรงเรยนมาตรฐานสากล

ขอขอบพระคณทกทานเปนอยางสง