จงหวดนราธวาส

1

ศนยเรยนรเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร ชอศนย : ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรต าบลโคกเคยน อ าเภอเมองนราธวาส จงหวดนราธวาส สนคาหลก : ปาลมน ามน พนทเปาหมาย : 25,066 ไร เกษตรกรเปาหมาย : 1,302 ครวเรอน สถานทตง: บานฮแตทวอ หมท 4 ต าบลโคกเคยน อ าเภอเมองนราธวาส จงหวดนราธวาส พกด: Latitude 06.50148 Longitude 101.75031 x =0804200 y =0719467 zone 47 ระดบการพฒนาของศนยฯ : -

แผนทตงศนยเรยนร :

ชอเกษตรกรตนแบบเจาของแปลงเรยนร : นายสมาน ผานพรม ทอย : บานเลขท 127/3 หมท 4 ต าบลโคกเคยน อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส เบอรโทรศพท: 087-2856593 สถานการณของพนท :

ปาลมน ามนนบเปนพชเศรษฐกจทส าคญของอ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส ในป 2558 มพ นทปลกท งหมด 14,291 ไร ใหผลตแลว จ านวน 10,735 ไร ท ารายไดใหแกเกษตรกรผปลกปาลมน ามนปละไมต ากวา 101,982,500 ลานบาท ประกอบกบมโรงงานสกดน ามนปาลมอยในหมบาน สะดวกในการขนสงผลผลต แตจากการส ารวจขอมล พบวาเกษตรกรทปลกปาลมน ามนในพ นท มผลผลตเฉลยเพยง 1,900 ก.ก./ไร/ป ซงต ากวาผลผลตเฉลยทควรจะเปน (3,000 ก.ก./ไร/ป) และตนทนการผลตปาลมน ามนในปจจบนมแนวโนมคอนขางสงข น จงมความจ าเปนตองใหความรเกษตรกรในการเพมประสทธภาพการผลตปาลมน ามน เพอเพมปรมาณผลผลตตอไร ลดตนทนผลตปาลมน ามน และการสงเสรมอาชพเสรมเพมรายไดดานตาง ๆ แกเกษตรกรในพ นท ท งการปลกผก การผลต ปยหมกใชเองในครวเรอนเพอลดตนทนการผลต การใชสารชวนทรยในการควบคมก าจดโรคและแมลงศตรพชในสวนปาลมน ามน เทคโนโลยเดนของศนยเรยนร : การจดการสวนปาลมน ามนเพอเพมประสทธภาพการผลตปาลมน ามน การผสมปยสงตด การผลตปยหมกจากเศษวสดปาลมน ามน การผลตเช อราไตรโคเดอรมา การปลกผกสลด การปลกพชผกในภาชนะ การเล ยงไกไข การน าไปใชประโยชน : การสงเสรมการจดการสวนปาลมน ามนเพอเพมประสทธภาพการผลตปาลมน ามน สามารถเพมผลผลตจากเดม 1,900 ตนตอไรตอป เปน 4,000 ตนตอไรตอป สามารถลดตนทนการผลตไดโดยการผสมปยใชเอง การผลตปยหมกจากเศษวสดปาลมน ามน การผลตเช อราไตรโคเดอรมา ไดไรละ 1,000 – 2,000 บาท และสามารถเพมรายไดในครวเรอนจากการท าอาชพเสรม 15,000 บาทตอเดอน หลกสตรการเรยนร:

1. การจดการสวนปาลมน ามนเพอเพมประสทธภาพการผลต 2. การลดตนทนการผลตปาลมน ามน 3. อาชพเสรมเพมรายไดส าหรบเกษตรกรผปลกปาลมน ามน

บานนายสมาน ผานพรม ลานเทปาลม

น ามน

ส านกสงฆเขมาราม

2

ฐานการเรยนร: ฐานการเรยนรท 1 การปรบปรงบ ารงดนส าหรบการผลตปาลมน ามน การวเคราะหดนเบ องตน การปรบปรงบ ารงดน การใชปยตามการวเคราะหดน และการผสมปยใชเองเพอเพมผลผลตเพอลดตนทนการผลตปาลมน ามน เพอใหปาลมน ามนมปรมาณผลผลตและมคณภาพดข น และเปนการลดตนทนการผลต ฐานการเรยนรท 2 การจดการสวนปาลมน ามนเพอเพมผลผลต เทคนคการจดการสวนปาลมน ามน ต งแตพนธปาลมน ามน ระยะในการปลก การตดแตงทางใบ การใหน า การใสปยเคม โรคและแมลงศตรปาลมน ามน เปนตน ฐานการเรยนรท 3 การจดการผลผลตปาลมน ามนและการขนสง เพอใหเกษตรกรรจกวธการเกบเกยวทถกตอง การจดการผลผลต และวธการขนสงผลผลตทถกตองตามหลกวชาการ เพอใหไดราคาด และสะดวกตอการขนสง ฐานการเรยนรท 4 การใชน าอยางรคณคา และระบบการใหน าในสวนปาลมน ามน ระบบการใหน าในสวนปาลมน ามนรปแบบตาง ๆ ตามความเหมาะสมในแตละพ นท ฐานการเรยนรท 5 อาชพเสรมเพมรายไดส าหรบเกษตรกรผปลกปาลมน ามน แนวทางการสรางอาชพเสรมตางๆส าหรบเกษตรกรผปลกปาลมน ามน เชน การปลกผกสลด การปลกพชผกในภาชนะ การเล ยงไกไข เปนตน แปลงเรยนร :

เครอขาย : ศจช.บานโพธทอง ศดปช.มะนงตายอ โรงเรยนเกษตรเพออาหารกลางวนในพ นท ชอเจาหนาทสงเสรมการเกษตร : นายอดมเดช ศรสงข ต าแหนงนกวชาการสงเสรมการเกษตร เบอรโทรศพท : 086-2846407

3

ศนยเรยนรฯ

เทศบาลต าบลตนไทร

ไปปตตาน

ไปนราธวาส

อบต. ปะลกาสาเมาะ

ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร

ชอศนย: ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลต อ าเภอบาเจาะ จงหวดนราธวาส สนคาหลก: ลองกอง พนทเปาหมาย : 2,099 ไร เกษตรกรเปาหมาย: 1,987 ครวเรอน สถานทตง: บานเชงเขา หมท 4 ต าบลปะลกาสาเมาะ อ าเภอบาเจาะ จงหวดนราธวาส พกด: x 0785134 y 0731339 zone 47 ระดบการพฒนาของศนยฯ : แผนทตงศนยเรยนร :

ชอเกษตรกรตนแบบเจาของแปลงเรยนร : นายวเชยร ชศร เลขบตรประจ าตวประชาชน : 3 9603 00222 14 5 อาย 70 ป ทอย : บานเลขท 41 หมท 4 บานเชงเขา ต าบลปะลกาสาเมาะ อ าเภอบาเจาะ จงหวดนราธวาส เบอรโทรศพท : 082 832 9524 สถานการณของพนท : อ าเภอบาเจาะ มพนทปลกลองกองทงสน 2,099 ไร คดเปน 47.70 % ของพนทปลกไมผล นบเปนผลไมทส าคญและเกษตรกรนยมปลก ปจจบนลองกองก าลงประสบปญหาราคาผลผลตตกต า เกดการทงสวนไมผล ทงสวนลองกองท าใหสวนลองกองอยในสภาพททรดโทรม เกษตรกรสวนมากละเลยการปรบปรงคณภาพผลผลตลองกอง มเพยงเกษตรกรบางรายเทานน ทยงใหความส าคญอย ส านกงานเกษตรอ าเภอบาเจาะ จงไดด าเนนการสงเสรมเรอง “การเพมประสทธภาพและการพฒนาคณภาพลองกอง” ดานการฟนฟตนลองกองททรดโทรม ตดแตงกง ควบคมทรงพม ดแลสวนลองกอง มการบ ารงโดยการใหน า ใหปย ฯลฯ เทคโนโลยเดนของศนยเรยนร : พฒนาคณภาพสวนลองกอง การน าไปใชประโยชน : เพมผลผลตลองกอง เพมรายได โดยผลผลตเพมขน 30 % เพมคณภาพ A, B 50 % หลกสตรการเรยนร : การพฒนาคณภาพสวนลองกองตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ฐานการเรยนร : ฐานการเรยนรท 1. การท าสาวลองกอง ฐานการเรยนรท 2. การตดแตงกงลองกอง ฐานการเรยนรท 3. การท าปยหมกใชเองเพอลดตนทนการผลต ฐานการเรยนรท 4. การปองกนและก าจดศตรลองกอง ฐานการเรยนรท 5. การใชน าอยางรคณคาในการท าสวนลองกอง

วดเชงเขา

4

ฐานการเรยนร : 1. การท าสาวลองกอง เปนการฟนฟตนลองกองดวยการท าใหเปนตนเตย

2. การตดแตงกงลองกอง การตดแตงกงเพอควบคมทรงพมตนลองกอง

3. การปองกนและก าจดศตรลองกอง ชนดของศตรพชลองกอง และวธการปองกนก าจด

4. การท าปยหมกใชเองเพอลดตนทนการผลต

5. การใชน าอยางรคณคาในการท าสวนลองกอง การใชน าและการวางระบบน าในสวนลองกอง เพอใหเกดประสทธภาพสงสด

แปลงเรยนร :

เครอขาย : สถานพฒนาทดนจงหวดนราธวาส ส านกงานประมงอ าเภอบาเจาะ สหกรณอ าเภอบาเจาะ องคการบรหารสวนต าบลปะลกาสาเมาะ ส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอบาเจาะ ฉก.32 ส านกงานปศสตวอ าเภอบาเจาะ ส านกงานเกษตรอ าเภอบาเจาะ และส านกงานเกษตรจงหวดนราธวาส ชอเจาหนาทสงเสรมการเกษตร : นายหะสน กอมะ ต าแหนง นกวชาการสงเสรมการเกษตรช านาญการ เบอรโทรศพท : 081 096 7985

5

ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร ชอศนย : ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตต าบลตนหยงลมอ อ าเภอระแงะ จงหวดนราธวาส สนคาหลก : ลองกอง พนทเปาหมาย : 11,583 ไร เกษตรกรเปาหมาย : 6,681 คน สถานทตง : 121/1 ม.3 ต.ตนหยงลมอ อ.ระแงะ จ.นราธวาส พกด: 47 N 0809067, 0697057 ระดบการพฒนาของศนยฯ : แผนทตงศนยเรยนร : ชอเกษตรกรตนแบบเจาของแปลงเรยนร : นายผน วงษนอย บานเลขท 121/1 หมท 3 ต าบลตนหยงลมอ อ าเภอระแงะ จงหวดนราธวาส เบอรโทรศพท: 098-724-3537 สถานการณของพนท : เกษตรกรสวนใหญในพนทอ ำเภอระแงะมอำชพหลกคอ กำรปลกยำงพำรำ เปนพนทกวา 96,910 ไร รองลงมาคอการท าสวนไมผลแบบผสมผสาน 38,475 ไร ซงกวารอยละ 30 เปนพนทปลกลองกองจ านวน 11,583 ไร แตหลงจากลองกองประสบกบปญหาราคาผลผลตตกต า สงผลใหเกษตรกรขาดแรงจงใจในการบ ารงดแลตน ประกอบกบตนลองกองในพนทสวนใหญอายมาก สภาพเสอมโทรม ใหผลผลตนอย ตนสงยากตอการดแล และเกบเกยว เกษตรกรสงอาย ไมคมคาตอการลงทน สงผลใหเกษตรกรหลายรายเรมทงสวนและโคนทงเพอปลกพชเศรษฐกจชนดอน ดงนนเพอเปนการอนรกษ ฟนฟ และเพมประสทธภาพการผลตลองกองใหมคณภาพ ตรงตามความตองการของผบรโภค ชวยใหเกษตรกรผผลตไดรบผลตอบแทนมำกขน จงตองมกำรถำยทอดควำมรกำรเพมประสทธกำรผลตลองกองคณภำพแก เกษตรกรในพนท เพอใหลองกองไมผลเศรฐกจทเปนอตลกษณของจงหวดนรำธวำส ยงคงอยคกบชำวนรำธวำสสบไป แนวทางการพฒนา :

1. สงเสรมเทคโนโลยการตดแตงทรงพม เพอความสะดวกในขนตอนการเกบเกยวผลผลต และวธการตดแตงชอดอก ชอผล

2. สงเสรมการดแล จดการ การผลตลองกองคณภาพ ดวยการตดแตงชอดอก ชอผล และการเกบเกยวลองกองทถกวธ

3. สงเสรมแนวทางการลดตนทนการผลตดวยการผลตปยใชเอง ดวยวสดทมเหลอใชในพนท โดยมเปาหมายใหเกษตรกรสามารถลดตนทนการผลตดานปย เฉลยไรละ 4,000 บาท

เทคโนโลยเดนของศนยเรยนร: เทคโนโลยการตดแตงทรงพม การผลตลองกองคณภาพ ดวยวธการตดแตง ชอดอก ชอผล และการลดตนทนการผลตดวยการผลตปยใชเอง การน าไปใชประโยชน: สามารถเพมประสทธภาพการผลตและลดตนทนการผลตลองกองของอ าเภอระแงะ จากเดมเปนผลผลตทตกเกรด 90% มาเปนผลผลตเกรด A 10 % เกรด B 30% เกรด C 60 % ของผลผลตทงหมด และสามารถลดตนทนการผลตจากเดม 7,000 บาท/ไร เหลอ 3,000 บาท/ไร

6

หลกสตรเรยนร : 3 หลกสตร คอ 1. การตดแตงทรงพม เพอเพมประสทธภาพการผลต 2. การดแล จดการ การผลตลองกองคณภาพ

ดวยการการตดแตงชอดอก ชอผล และการเกบเกยวลองกอง ทถกวธ

3. การลดตนทนการผลตลองกองคณภาพ ฐานการเรยนร: ฐานการเรยนรท 1 เทคโนโลยการตดแตงทรงพม เพอท าใหตนลองกองไมสงและมกำรขยำยทรงพมแผกงดำนขำง ชวยลดปญหำกำรเกบเกยวผลผลต และกำรขำดแคลนแรงงำน ของเกษตรกรสงอำยในพนท ฐานการเรยนรท 2 การตดแตงชอดอก – ชอผล เพอใหผลผลตลองกองมคณภาพ เปนลองกองชอ ราคาด เปนทตองการของตลาด ฐานการเรยนรท 3 เศรษฐกจพอเพยง เพอชวยใหเกษตรกรสามารถพงพาตนเอง ในภาวะทราคาผลผลตทางการเกษตรราคาถก ชวยลดรายจาย และเพมรายไดใหกบเกษตรกร ฐานการเรยนรท 4 การบรหารจดการน า ระบบน ามความส าคญตอการผลตลองกองคณภาพ เปนอยางมาก การมระบบน าทดและเหมาะสมสามารถชวยลดตนทนการผลต และเพมรายได ใหเกษตรกรจากคณภาพของผลผลตทดขนได ฐานการเรยนรท 5 การผลตปยหมกชวภาพเพอลดตนทนการผลต การผลตปยเพอใชเองชวยลดตนทน การผลตใหกบเกษตรกรได อกทงปยชวภาพชวยใหดนมคณภาพด

แปลงเรยนร :

เครอขาย : ศจช. ศดปช. ศบกต. กลมพฒนาคณภาพลองกองซโป กลมพฒนาคณภาพลองกองตนหยงมส ประมง ปศสตว พด. อบต. โรงเรยนวดตนตการาม วทยาลยเทคโนโลยการเกษตรนราธวาส ชอเจาหนาทสงเสรมการเกษตร: นางสาวรสลนา สาเมาะ ต าแหนงนกวชาการสงเสรมการเกษตรช านาญการ เบอรโทรศพท: 082-8240924

7

ศนยเรยนรเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร

ชอศนย: ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรตาบลสวาร อาเภอรอเสาะ จงหวดนราธวาส (การผลตลองกองคณภาพ) สนคาหลก: ลองกอง พนทเปาหมาย : 4,744 ไร เกษตรกรเปาหมาย: 2,461 ราย สถานทตง: บานตายา หมท 1 ตาบลสวาร อาเภอรอเสาะ จงหวดนราธวาส พกด: Latitude 6.47000 Longitude 101.55520 x 782623 y 715871 zone 47 ระดบการพฒนาของศนยฯ : แผนทตงศนยเรยนร :

ชอเกษตรกรตนแบบ: นายอบดลฮาเลม นยะ

เลขบตรประจาตว 3 9606 00124 75 1 อาย 47 ป

ทอย: 38 หมท 1 บานตายา ตาบลสวาร อาเภอรอเสาะ จงหวดนราธวาส

เบอรโทรศพท: 086 2899673

สถานการณของพนท: เกษตรกรในพนทตาบลสวารม การปลกลองกอง 90% พนทเหมาะสมกบการปลกลองกอง 96.08 แตประสบปญหาผลผลตราคาถก เนองจากผลผลตไมมคณภาพ เชน ชอสน ผลเลก ผลรวง รสเปรยว ศตรพชรบกวน เกดจากสาเหตเกษตรกรขาดการดแลรกษาและปรบปรงสวน และขาดเทคโนโลยการดแลสวนตามหลกวชาการ ดงนนผลผลตทออกสตลาด จงไมเปนทตองการของผบรโภค ทาใหราคาถก จงมความจาเปนทจะตองมการถายทอดองคความรในการผลตลองกองใหมคณภาพและสามารถลดตนทนการผลตได แนวทางการพฒนา : การสงเสรมการเพมปรมาณผลผลต พฒนาคณภาพผลผลต และลดตนทนการผลตลองกอง โดยใชเทคโนโลยตางๆตามหลกวชาการใหกบเกษตรกรในพนท เทคโนโลยเดนของศนยเรยนร: การเพมผลผลต การพฒนาคณภาพผลผลต และลดตนทนการผลตลองกอง

การนาไปใชประโยชน: พฒนาคณภาพผลผลต เพมรายได เปนผลผลตเกรด A 10 % เกรด B 40% เกรด C 50 % ของผลผลตภายในศนยทงหมด และตนทนการผลตทลดลงจากเดม 4,000 บาท/ไร เหลอ 3,200 บาท/ไร

หลกสตรการเรยนร: การดแลรกษาสวน เพอปรบปรงคณภาพและเพมผลผลตลองกอง ลดตนทนการผลต

8

ฐานการเรยนร:

ฐานท ๑ ลดตนทนการใชปย โดยการใช พด ผลตปย, ปรบปรงดนโดยใชโดโลไมท

ฐานท ๒ ระบบการใหนาโดยวธทาเครองตะบนนา ซงจะเนนการลดตนทนการผลต

ฐานท ๓ วทยาการหลงการเกบเกยว โดยเนนการดแลรกษาสวนเพอเพมผลผลต

ฐานท ๔ การจดการสวนลองกองระยะตดดอกออกผล โดยเนนการดแลผลผลตใหมคณภาพเพอเพมรายได

ฐานท ๕ การปองกนกาจดศตรลองกอง ปจจยทสงผลใหการเลยงสตวประสบผลสาเรจโดยเนนการปองกนกาจดศตรลองกองเพอดแลผลผลตใหมคณภาพ และเนนการเลยงไกใน ศพก. เพอเพมรายได

ฐานท ๖ การใชเทคโนโลยแบบผสมผสาน เพอควบคมศตรพชในลองกองภาคใตตอนลาง โดยเนนการใชวธผสมผสานในการปองกนกาจดศตรลองกอง หลกเลยงการใชสารเคม เพอลดตนทนการผลตและผลผลตปลอดภยจากสารเคม แปลงเรยนร :

เครอขาย: ศนยเรยนรเพมผลผลตลองกองบานบอแรง หมท 1 ตาบลลาโละ อาเภอรอเสาะ จงหวดนราธวาส ชอเจาหนาทสงเสรมการเกษตร: นายอสมาน มนะ ตาแหนง นกวชาการสงเสรมการเกษตร เบอรโทรศพท: 089 9764967

9

ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร ชอ : ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรตาบลปาเสมส อาเภอสไหงโก-ลก จงหวดนราธวาส สนคาหลก : เศรษฐกจพอเพยง (พชผกสวนครว เหด ไกไข สละ) พนทเปาหมาย : 4,781 ไร พนทปลกไมผล (ลองกอง มงคด เงาะ ทเรยน) ของอาเภอสไหงโก-ลก เกษตรกรเปาหมาย : 1,385 ราย เกษตรกรทปลกไมผล (ลองกอง มงคด เงาะ ทเรยน) ในอาเภอสไหงโก-ลก สถานทตง: บานกวารอซรา หมท 7 ตาบลปาเสมส อาเภอสไหงโก-ลก จงหวดนราธวาส พกด: Zone 48 X 0168678 Y 0671313 ระดบการพฒนาของศนยฯ : แผนทตงศนยเรยนร :

แปลงศนยเรยนร ชอเกษตรกรตนแบบ : : นายกามารเดน อบรอฮม เลขบตรประจาตว 3961000154170 อาย 44 ป ทอย : บานเลขท 191 หมท 7 บานกวาลอซรา ตาบลปาเสมส จงหวดนราธวาส เบอรโทรศพท 086-2965334 สถานการณของพนท : จากการตรวจสอบวเคราะหขอมลเชงพนท ตามหลกการบรหารจดการเขตเกษตรเศรษฐกจสาหรบสนคาเกษตรทสาคญ (Zoning) พบวาการปลกยางพาราในพนทอาเภอสไหงโก-ลก อยในเขตเหมาะสม (S1 +S2 ) แตลกษณะการถอครองทดนเฉลยตอครวเรอนนอย สวนพชอนๆ เชน ไมผล (เชน ลองกอง มงคด เงาะ ทเรยน)และขาว อยในเขตไมเหมาะสม (S3 +N ) โดยพนทถอครองของเกษตรกร เฉลยครวเรอนละ ๕.๕ – ๖.๕ ไร เทานน ซงทาใหรายไดทางผลตผลทางดานการเกษตรไมพอกบรายจายของครอบครวและจากการสมสารวจรายไดของเกษตรกรพบวารายไดเฉลยของเกษตรกรอยท ๘,๙๕๐ บาท/เดอน แตกลบพบวามรายจาย ๗,๙๐๐ บาท/เดอน ซงถอวาเปนรายจายทสงมากเมอเทยบกบรายได โดยรายจายสวนใหญนนจะเกดจากการอปโภคบรโภค จากปญหาดงกลาวเพอใหเกษตรกรสามารถเพมรายไดลดรายจายเพอกอใหเกดการออม จงมความจาเปนอยางยงในการสงเสรมใหเกษตรกรปรบเปลยนมาทาการเกษตรผสมผสาน โดยการนอมนาปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาดาเนนการในพนทอาเภอสไหงโก-ลก เพอใหเกดความมนคงทางรายไดเกษตรกรประกอบอาชพดานการเกษตรอยางยงยน แนวทางการพฒนา : ดาเนนการเชงพนท S1 และ S2 ในเขตพนทเหมาะสมกบการปลกพชอยแลวใหดาเนนการ สงเสรมใหเกษตรกรดาเนนการเพมประสทธภาพการผลตโดยใชปยหมก ปยชวภาพ รณรงคใชปยตามคาวเคราะหดนS3 และ N ในเขตพนทไมเหมาะสม สงเสรมใหทาการเกษตรแบบผสมผสานตามแนวเศรษฐกจพอเพยง / ไรนาสวนผสม สงเสรมการปลกพชผก เลยงปลา เลยงไก เทคโนโลยเดนของศนยเรยนร: การสงเสรมการเกษตรตามแนวเศรษฐกจพอเพยง/ไรนาสวนผสมการเพมผลผลตและลดตนทนการผลต โดยการนอมนาเอาหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาปฏบตในการดาเนนชวต สามารถพงพาตนเองได มรายไดทมนคง การนาไปใชประโยชน : ลดตนทนการผลต ลดรายจาย เพมรายได ครวเรอนละ 4,000 – 6,000 บาท/ครวเรอนตอเดอน

มสยด

อลเราะหมาน อบต.ปาเสมส

2.5 กโลเมตร

ศนยเรยนร บานกวาลอซรา

ไปตวอาเภอ สไหงโก-ลก

ไปตวอาเภอ ตากใบ

ไปม.4 บานมอบา

10

หลกสตรการเรยนร : หลกสตรท1 เศรษฐกจพอเพยง หลกสตรท2 การใชปยลดตนทน หลกสตรท3 การเลยงไกไข หลกสตรท4 อาชพเสรมเพมรายไดและลดตนทน ฐานการเรยนร: ฐานท ๑ เศรษฐกจพอเพยง การนอมนาเอาหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาปฏบตในการ ดาเนนชวต การทาบญชครวเรอน เพอใหสามารถพงพาตนเองได มรายไดทมนคง ฐานท ๒ การใชปยลดตนทน การนาความรในเรอง การทาป ยหมกชวภาพ/ป ยนา การตรวจหาคาวเคราะหดนไปประโยชน ฐานท ๓ การเลยงไกไข การทาวคซนไก และการบรหารจดการดานผลผลตเพอเปนรายไดเสรม นอกเหนอจากทาการเกษตร ฐานท ๔ การเลยงปลาในบอซเมนต วธการและขนตอนเลยงปลาปลาดกในบอซเมนต ฐานท 5 การเพาะเหดนางฟาเสรมเพมรายได

นอกจากนมกจกรรมลดตนทนการผลตอนๆ เชน อาชพเสรมเพมรายได สอนอาชพเสรมใหเกษตรกร เชน การเพาะถวงอก การทานายาลางจาน แปรรปผลตภณฑจากกลวย/เหดนางฟา การปลกสละอนโด

เครอขาย : ศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยง หมท 2 ตาบลมโนะ อาเภอสไหงโก-ลก จงหวดนราธวาส

ศดปช./ศจช./หมบานตนแบบเศรษฐกจพอเพยง หมท3ตาบลปโยะ อาเภอสไหงโก-ลก จงหวดนราธวาส ชอเจาหนาทสงเสรมการเกษตร : นางวรลกษณ มกดารตน ตาแหนง นกวชาการสงเสรมการเกษตรปฏบตการ เบอรโทรศพท : 084-8535658

ฐานท2 การใชปยลดฐานท1 เศรษฐกจพอเพยง

ฐานท3 การเลยงไกไข

ฐานท4 การเลยงปลาในบอ

ฐานท5 การเพาะเหด

แปลงเรยนร : ภาพถายแปลงเรยนรโดยรวม

11

ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร

ชอศนย: ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรตาบลรโก อาเภอสไหงปาด จงหวดนราธวาส สนคาหลก: ลองกอง พนทเปาหมาย : 7,024 ไร เกษตรกรเปาหมาย : 5,070 ราย สถานทตง : หมท ๑ บานจอแร ตาบลรโก อาเภอสไหงปาด จงหวดนราธวาส พกด : Zone 4๗ X๐817952 Y0672022 ระดบการพฒนาของศนยฯ : แผนทตงศนยเรยนร :

ชอเกษตรกรตนแบบ : นายปญญา เรองกาญจน เลขบตรประจาตวประชาชน ๓ ๙๖๙๘ ๐๐๑๕๖ ๓๕ ๒ ทอย: 203 ซอย 1 ถนนทรายทอง 5 ตาบลสไหงโก-ลก อาเภอสไหงโก-ลก จงหวดนราธวาส เบอรโทรศพท : 080-5467747 สถานการณของพนท : เกษตรกรในอาเภอสไหงปาด จงหวดนราธวาส สวนใหญมอาชพการทานา สวนยาง และสวนผลไม โดยผลไมทปลกมากในพนทคอลองกอง การปลกลองกองของอาเภอสไหงปาด 7,024 ไร หรอคดเปนรอยละ 4.96 ของพนทการเกษตรอาเภอสไหงปาด ซงทผานมาประสบปญหาผลผลตราคาถก เนองจากผลผลตไมมคณภาพ เชน ชอสน ผลเลก ผลรวง รสเปรยว ศตรพชรบกวน เกดจากสาเหตเกษตรกรขาดการดแลรกษาและปรบปรงสวน และขาดเทคโนโลยการดแลสวนตามหลกวชาการ ดงนนผลผลตทออกสตลาด จงไมเปนทตองการของผบรโภค ทาใหราคาถก จงมความจาเปนทจะตองมการถายทอดองคความรในการผลตลองกองใหมคณภาพและสามารถลดตนทนการผลตได แนวทางการพฒนา : สงเสรมการถายทอดองคความรในเรองการผลตลองกองคณภาพ โดยใชเทคโนโลยทเหมาะสมตามหลกวชาการ ใหเกษตรกรสามารถผลตลองกองคณภาพ และเกษตรกรสามารถลดตนทนการผลตลองกองคณภาพได

- เพมแปลงเรยนร ไดแก โรงเรอนเพาะเหด, การเลยงปลาในบอดน, การเลยงไก, ทาฟารมวว, ทาแปลงปลกผก - สรางศนยฯ เครอขายในอาเภอสไหงปาด เพอพฒนาลองกองคณภาพ ตาบลละ 1 ศนยฯ มสมาชก 500 ราย โดยใชแปลง

ลองกองคณภาพ 16 แปลง เปนตวอยางในการพฒนา - ทาระบบนาครบวงจร

การนาไปใชประโยชน : เกษตรกรทผลตลองกองคณภาพ ผลผลตไดมาตรฐานตามหลก GAP ปลอดภยจากสารเคม ผลผลตทไดเฉลย จาก 100 กก./ไร เปน 120 กก./ไร และจากการทาปยหมก/นาหมกชวภาพ ทาใหตนทนการผลตลดลงจาก 4,297 บาท/ไร เฉลย 2,700 บาท/ไร จดเดนของศนยเรยนร : การผลตลองกองคณภาพไดมาตรฐานการตดแตงกง/ทาสาวตนลองกองการตลาดลองกอง หลกสตรการเรยนร : หลกสตรท ๑ เศรษฐกจพอเพยง หลกสตรท 2 การใชนาอยางรคณคา ปวงประชาถวายพอหลวงของแผนดน หลกสตรท 3 การปรบปรงคณภาพลองกอง หลกสตรท 4 คลนกเกษตรบรการประชาชน หลกสตรท ๕ คณภาพและการตลาดลองกอง

12

ฐานการเรยนร : ฐานการเรยนรท 1 เศรษฐกจพอเพยง

การทาปยหมกชวภาพ และปยนาหมกชวภาพ โดยใชเศษใบไม กงไม ภายในพนทศนยทาเปนปยหมกชวภาพ

ฐานการเรยนรท ๒ การใชนาอยางรคณคา การใชนาอยางมระบบ มการจดการนาไดอยางมประสทธภาพ มบอเลยงปลา มฝายกนนา กกเกบนาเพอทดแทนในชวงฤดแลง

ฐานการเรยนรท 3 การปรบปรงคณภาพลองกอง การตดแตงกง/ทาสาวตนลองกอง ในแปลงเรยนร ตลอดจนการดแลในแตละชวงของลองกอง โดย นายปญญา เรองกาญจน เกษตรตนแบบ

ฐานการเรยนรท 4 คลนกเกษตร

คลนกเกษตร บรการประชาชน โดยการรวมดาเนนการของหนวยงานภาคตาง ๆ

ฐานการเรยนรท ๕ ดานการตลาดลองกอง

ดานการตลาดลองกอง สงเสรมใหเกษตรกรปรบปรงคณภาพลองกอง โดยมศนยคดแยกไมผลชมชนสไหงปาด รบสง สนคา รองรบการตลาดใหเกษตรกรได

แปลงเรยนร :

เครอขาย : ศจช. / ศดปช. / ศบกต. / ศนยเครอขายลองกอง 16 ศนย หนวยงานรวมดาเนนการ : โรงเรยนมธยมสไหงปาด กสก. / พด. / ปศ. /ปม. / พช. ชป./กยท./กทพ.48/ นายอาเภอ / ผวาฯ ชอเจาหนาทสงเสรมการเกษตร : นายธระนนต เวชประพนธ ตาแหนง นกวชาการสงเสรมการเกษตรปฏบตการ เบอรโทรศพท : 086-2702271

13

ศนยเรยนรเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร ชอศนย: ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรตาบลพรอน อาเภอตากใบ จงหวดนราธวาส สนคาหลก: ขาวหอมกระดงงา พนทเปาหมาย : 24,500 ไร เกษตรกรเปาหมาย: 2,900 ครวเรอน สถานทตง: บานโคกไผ หมท 2 ตาบลพรอน อาเภอตากใบ จงหวดนราธวาส พกด : Latitude 6.217091 Longitude 102.008936 x 168966 y 688138 zone 48 ระดบการพฒนาของศนยฯ : แผนทตงศนยเรยนร : บานโคกใน บานโคกกระทอม

ชอเกษตรกรตนแบบเจาของแปลงเรยนร : นายสทธ อนทภาพ บานเลขท 92 หมท 2 ตาบลพรอน อาเภอตากใบ จงหวดนราธวาส เบอรโทรศพท: 080 136 4574 สถานการณของพนท : อาเภอตากใบ จงหวดนราธวาส มพนททาการเกษตร ๘5,772.25 ไร เปนพนทเพอการทานามากทสด คอ ๔2,352 ไร ตาบลทมการทานามากทสดคอตาบลเกาะสะทอน ตาบลโฆษต และตาบลพรอน พนทเพาะปลกขาวสวนใหญอยในโซนนงท เหมาะสมแกการทานา S๑ และ S๒ จานวน ๓๓ ,๖๗๗ ไร ขาวพนธหอมกระดงงา เปนขาวพนเมองดงเดมของชาวตากใบ มลกษณะพเศษคอมสแดง นม และมกลนหอมคลายดอกกระดงงา ซงเปนเอกลกษณเฉพาะตวของขาวชนดน เหมาะแกการแปรรปเปนขาวกลอง และซอมมอ เนองจากขาวหอมกระดงงา มคณคาทางโภชนาการทสง โดยเฉพาะวตามนอ, บ 1 และสารกาบา (GABA) แตเนองจากผลผลตทขาวหอมกระดงงาไมเพยงพอตอความตองการของผบรโภค ประกอบกบตนทนการผลตขาวทสง (๔,๒๗๕ บาท/ไร) และผลผลต ขาวหอมกระดงงาคอนขางตา (๔๐๐ กโลกรม/ไร) เมอคดถงตนทนการผลตแลวอยท ๑๐.๖๙ บาท/กโลกรม ซงถอไดวาเปนตนทนทยงสงอย จงหวดนราธวาสจงไดกาหนดแนวทางในการลดตนทนการผลตขาวหอมกระดงงาลง เพมผลผลตขาวตอไรใหมากขน โดยผานกระบวนการเรยนรในศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร ขาวหอมกระดงงา แนวทางการพฒนา : สงเสรมการถายทอดองคความรในเรองการผลตขาวหอมกระดงงา โดยผานศนยเรยนรฯ

1.สงเสรมและถายทอดความรเทคโนโลยการผลตขาวหอมกระดงงาเพอลดตนทนการผลต เพมปรมาณผลผลตตอไรและคณภาพของผลผลต

2.การเพมมลคาผลผลตขาวหอมกระดงงาโดยการแปรรปเปนผลตภณฑในรปแบบตางๆ เทคโนโลยเดนของศนยเรยนร :การผลตขาวหอมกระดงงาคณภาพ การแปรรปขาวซอมมอ และมกจกรรมหลากหลาย เชน ดานปศสตว ดานประมง ดานพฒนาทดน กลมเกษตรกร และกลมวสาหกจชมชน เปนตน การนาไปใชประโยชน : ลดตนทนการผลตขาวหอมกระดงงา จาก ๑๐.๖๙ บาท/กโลกรม เปน 7.86 บาท/กโลกรม เพมปรมาณผลผลตตอไร จากเดม 400 กโลกรม/ไร เปน 480 กโลกรม/ไร เพมมลคาโดยการแปรรป 30 บาท/กโลกรม

ถนนสไหงโก-ลก ตากใบ

ศนยเรยนร

14

หลกสตรการเรยนร: การผลตและการแปรรปขาวหอมกระดงงา ฐานการเรยนร :

ฐานการเรยนรท 1 การผลตขาวหอมกระดงงา กระบวนการผลตขาวหอมกระดงงาใหไดคณภาพ ตงแตกระบวนการเตรยมดน ดแลรกษา และการเกบเกยวตามมาตรฐานการผลตสนคาคณภาพ

ฐานการเรยนรท 2 การลดตนทนการผลตขาว เปนการเรยนรกระบวนการตาง ๆ ในการลดตนทนการผลต ทงในสวนของการใชเมลดพนธทด การใชพชปยสด และปยอนทรย เพอลดตนทนการผลต

ฐานการเรยนรท 3 การจดการโรค และแมลงศตรขาว การจดการเกยวกบ

โรคและแมลงศตรพชในนาขาว โดยใหเกษตรกรไดเรยนรเกยวกบระบบนเวศวทยาในแปลงนาขาว ไดรจกกบแมลงศตรพช และแมลงศตรธรรมชาตทสาคญ สามารถบรหารจดการศตรพชไดอยางถกตองและถกวธ

ฐานการเรยนรท 4 การแปรรปผลตผลตขาว เปนการเรยนรกระบวนการ

แปรรปผลตภณฑขาว เปนขาวกลองและขาวซอมมอเพอเพมมลคา ฐานการเรยนรท 5 การทาปยชวภาพ การทาปยหมกนาชวภาพ การทาปยหมก การใชปยพชสด เพอลดการใชสารเคม และตนทนการผลต ฐานการเรยนรท 6 เศรษฐกจพอเพยง ดานปศสตว และดานประมง แปลงเรยนร :

เครอขาย : พด. ปศ. ปม. ศจข. อบต. ศจช. ศบกต. มนร. กลมแมบานเกษตรกรบานโคกอฐ-โคกใน กลมทานาบานโคกใน กลมผใชนาโคกกแว ชอเจาหนาทสงเสรมการเกษตร : นายสทศน นอยสราง ตาแหนงนกวชาการสงเสรมการเกษตรชานาญการ เบอรโทรศพท : 081-9632565

15

ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร

ชอศนย : ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรตาบลฆอเลาะ อาเภอแวง จงหวดนราธวาส สนคาหลก : มงคด พนทเปาหมาย : 3,093 ไร เกษตรกรเปาหมาย : 1,658 ครวเรอน สถานทตง : 176/17 บานผานศก หมท 5 ตาบลฆอเลาะ อาเภอแวง จงหวดนราธวาส พกด : x 820278 Y 652083 Zone 47 ระดบการพฒนาของศนยฯ : แผนทตงศนยเรยนร : กองรอย ตชด. ท 446

ศบกต.ฆอเลาะ ศนยเรยนร ศพก.

ชอเกษตรกรตนแบบ: นายกมล ไชยรตน อาย 48 ป ทอย : 176/17 หมท 5 ตาบลฆอเลาะ อาเภอแวง จงหวดนราธวาส เบอรโทรศพท: 080-708-9128 สถานการณของพนท : อาเภอแวง จงหวดนราธวาส มพนทปลกมงคดจานวน 3,093 ไร และผลผลตทสงออกสตลาดจานวน 611,000 กโลกรม (ขอมลป 2558) แตผลผลตดงกลาวเปนผลผลตทมคณภาพตรงตามความตองการของตลาด ผบรโภค และการสงออกเพยง รอยละ 3 ของผลผลตทงหมดเทานน สาเหตหลกมาจากผลผลตดอยคณภาพ เนอแกวยางไหล และผลเลกเกนไป เกดจากการจดการผลผลตทไมถกตอง และเกบเกยวไมถกวธ ซงทาใหเกษตรกรขายไดในราคาตา สงผลใหขาดรายไดอนพงจะไดรบ จงมความจาเปนทจะตองสงเสรมใหเกษตรกรเกดการพฒนาคณภาพผลผลตมงคดใหเปนทตองการของตลาด แกผบรโภค การสงออก และสามารถสรางรายไดแกเกษตรกรไดอยางยงยนและมนคง แนวทางการพฒนา : การปรบปรงคณภาพมงคดใหมคณภาพลกษณะเปนทตองการของตลาดผบรโภคและตลาดสงออก โดยเนนใหเกษตรกรเรยนรถงวธการเกบเกยวผลผลตใหถกวธ และถกระยะของดชนการเกบเกยวทถกตอง เทคโนโลยเดนของศนยเรยนร: มกจกรรมทเกษตรกรสามารถนาไปปรบใชได เชน ดานการพฒนาคณภาพผลผลต

การลดตนทน/เพมผลผลต โดยการใสปยตามคาวเคราะหดน เนนการจดการดนและปยตามหลกวชาการ การนาไปใชประโยชน : การพฒนาคณภาพผลผลต และเพมปรมาณผลผลตจากเดม 630 กก./ไร เปน 900 กก/ไร

สามแ

ยกบา

นบบา

งขด-

ผานศ

ก

ถนน

เสนแ

วง-บ

เกะต

า

16

หลกสตรเรยนร : 1. การจดการมงคดคณภาพเพอการสงออก 2. การตดแตงกงหลงการเกบเกยวผลผลต/การตดยอด 3. การเกบเกยวผลผลตใหถกวธและถกระยะดชนการเกบเกยว

ฐานเรยนร : ฐานเรยนร 1 : การจดการมงคดคณภาพ/การปรบปรงคณภาพมงคดหลงการเกบเกยว การตดยอด การจดการใหผลมงคดมขนาดเปนทตองการของตลาด การเกบเกยวผลผลตใหถกวธและถกระยะดชนการเกบเกยว

ฐานเรยนร 2 : การวเคราะหดน เพอใหเกษตรกรใชปยอยางถกตอง ทาใหการใชปยมประสทธภาพมากขน ชวยลดตนทนการผลต/การใชสารเคมจากดศตรพชทาใหผลผลตมคณภาพและลดปญหาสงแวดลอม องคความรจดการดนและ ปยถกตองตรงตามหลกวชาการ โดยเนนการใสปยตามคาการวเคราะหดน ฐานเรยนร 3 : การผลตปยชวภาพเพอลดตนทนการผลต

การทานาหมกพอ/นาหมกแม สตรเรงการเจรญเตบโต สตรเรงดอกและผล สตรเรงใหผลโต ฐานเรยนร 4: การใชนาอยางรคณคา

ในการใหนาในสวนมงคด แบบเฉพาะจด บรเวณรากพชโดยตรง นาจะถกปลอยจากหวปลอยนาสดน ใหซมไปในดนบรเวณเขตรากพช/และจะตองใหนาอยางสมาเสมอ ชวยเตบโตทางใบ งดใหนาในชวงปลายฝน ฐานท 5 ดชนการเกบเกยว ในการปลกมงคดหวใจสาคญนนคอการเกบเกยวใหถกตองและถกวธจงจะสามารถขนสงผลผลตไดสปลายทางไดอยางมประสทธภาพ

แปลงเรยนร :

เครอขาย: ศนยคดแยกผลไมชมชนตาบลแวง/ศนยคดแยกผลไมชมชนตาบลโละจด/ศพก.ลองกองเชงคณภาพบานนาขาว ต.กายคละ/ศนยเรยนรขาวชมชนบานละหาร/ ศจช./ศดปช. ชอเจาหนาทสงเสรมการเกษตร: นายฮสสน ทงนารอบ นกวชาการสงเสรมการเกษตรปฏบตการ เบอรโทรศพท: 083-194 5270, 086-2812404

17

ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร

ชอศนย : ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรตาบลลโบะบายะ อาเภอยงอ จงหวดนราธวาส สนคาหลก : ยางพารา พนทเปาหมาย : 48,006 ไร เกษตรกรเปาหมาย : 4,979 ราย สถานทตง : บานกแบบาเดาะ หมท ๔ ตาบลลโบะบายะ อาเภอยงอ จงหวดนราธวาส พกด : Latitude ๑๐๑๔๐๒๑ Longitude ๖๒๕๒๘ X = ๐๗๙๕๖๐๕ Y = ๐๗๑๑๑๘๘ (Zone ๔๗) ระดบการพฒนาของศนย : - แผนทตงศนยเรยนร : N

ไป จ.ปตตาน

อบต.ตะปอเยาะ

ร.ร.บานปาลอบาตะ

อบต.ลโบะบายะ อบต.ลโบะบอซา

ไป อ.เมองนราธวาส

ชอเกษตรกรตนแบบเจาของแปลงเรยนร : นายอมดรอเฮม ตสมาน ทอย : บานเลขท ๘ หมท ๔ ต.ลโบะบายะ อ.ยงอ จ.นราธวาส ๙๖๑๘๐ เบอรโทรศพท : ๐๘ ๙๘๖๙ ๖๒๓๓ สถานการณของพนท : ยางพาราเปนพชเศรษฐกจทสาคญของอาเภอยงอ เกษตรกรสวนใหญมอาชพหลกทาสวนยางพารา และกรดยาง เกษตรกรมรายไดหลกมาจากยางพารา ซงมผลตอคณภาพชวตและความเปนอยของเกษตรกร อาเภอยงอม ๖ ตาบล มพนทปลกยางพาราทงหมด ๔๘,๐๐๖ ไร คดเปนรอยละ ๖๒.๒๙ ของพนททาการเกษตรทงหมดของอาเภอสวนตาบลลโบะบายะซงเปนทตง ศพก. มพนทปลกยาง ๕,๐๖๒ ไร คดเปนรอยละ ๕๖.๘๘ ของพนททาการเกษตรทงหมดของตาบล เนองจากทผานมาราคายางพาราตกตาลงมาก ทาใหเกษตรกรเกดความเดอดรอน รายไดไมเพยงพอกบคาครองชพในครวเรอน ซงสวนหนงมาจากปรมาณผลผลตทไดตอไรตา การใสปยและการดแลรกษาสวนยางพารายงไมถกหลกวชาการเทาทควร ดงนน การจดตง ศพก. ยางพาราจงเปนอกแนวทางหนงทคดวาจะชวยแกไขปญหาดงกลาวได แนวทางการพฒนา: การสงเสรมการเพมประสทธภาพการผลตยางพารา ในดานการใสปยและการดแลรกษาสวนยางพาราตามหลกวชาการ การลดตนทนการผลตโดยใชปยอนทรย และการปลกพชแซมสรางรายได แกเกษตรกรผปลกยางพาราของอาเภอยงอ เทคโนโลยเดนของศนยเรยนร : การดแลรกษาสวนยางพาราตามหลกวชาการ การลดตนทนการผลตโดยใชปยอนทรย การปลกพชแซมในสวนยางเพมรายได การเพาะขยายพนธไมเพอจาหนาย และการดาเนนชวตตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง การนาไปใชประโยชน : การใชปยอนทรยลดตนทนการผลตในสวนยางพารา 500-1,500 บาท/ไร/ป ปลกพชแซมยางพาราเพมรายได 10,000 – 20,000 บาท/ไร/ป และเพมปรมาณผลผลต 280 กโลกรม/ไร/ป

ศนยเรยนรฯ

18

หลกสตรเรยนร : ๑. การปลกพชแซมยางพาราเพมรายได ๒. การเพาะขยายพนธไมผล ๓. การเพาะขยายพนธไมประดบ ๔. การผลตปยอนทรย 5. การจดการยางพาราเพอเพมประสทธภาพการผลต ฐานการเรยนร : ฐานท ๑. การปลกพชแซมยางเพมรายได กอนยางเปดกรดเกษตรกรขาดรายได ๖-๗ ป การปลกพชแซมยางเปนแนวทางหนงทสามารถสรางรายไดเสรมเขาสครวเรอนเกษตรกรได วทยากร นายอมดรอเฮม ตสมาน

ฐานท ๒. การเพาะขยายพนธไมผล พชเศรษฐกจในพนทหลายชนดทสามารถนามาเพาะขยายพนธเพอจาหนายเปนรายไดเสรมยางพารา เชน ลองกอง มงคด ทเรยน สละอนโด เปนตน ซงสามารถทาควบคกบอาชพทาสวนยาง เปนการใชเวลาวางหลงกรดยางใหเกดประโยชนมากทสด วทยากร นายเจะมะ บะอ ฐานท ๓. การเพาะขยายพนธไมประดบ เปนอกกจกรรมหนงท

สามารถสรางรายไดดใหกบเกษตรกรเจาของ ศพก. โดยการปลกในพนทวางระหวางแถวยาง และยายออกมาเมอตนโตไดขนาดทเหมาะสมเพอเลยงตออกระยะหนงกอนจาหนาย วทยากร นายฮาซน ลาแย

ฐานท ๔. การผลตปยอนทรย เนองจากในพนทมทลายปาลมนามนทเหลอจากโรงงานสกดนามนปาลมจานวนมาก จงไดนามาหมกเปนปยอนทรยชวภาพเพอลดตนทนการผลต วทยากร นายอสม ตสมาน

ฐานท 5. การจดการสวนยางพาราเพอเพมประสทธภาพการผลต เพอใหเปนองคความรทเหมาะสมกบบรบทของพนท และสามารถนามาถายทอดไปสเกษตรกรชาวสวนยางนาไปปฏบตเพอเพมประสทธภาพการผลตยางพาราใหดขนตอไป วทยากร นายอมดรอเฮม ตสมาน แปลงเรยนร :

เครอขาย : สถานพฒนาทดนนราธวาส สานกงานพฒนาทดนเขต ๑๒ ศนยวจยและพฒนาการเกษตรรอเสาะ สานกงานกองทนสงเคราะหการทาสวนยางอาเภอเมองนราธวาส อบต.ลโบะบายะ ศบกต.ลโบะบาย ศจช.บานทงคา ศดปช.บานทงคา ชอเจาหนาทรบผดชอบศนยฯ : นายตอลบ บอซา ตาแหนง นกวชาการสงเสรมการเกษตรชานาญการ เบอรโทรศพท : ๐๙ ๕๔๔๑ ๔๔๓๖ , ๐ ๗๓๕๙ ๑๑๑๒ สานกงานเกษตรอาเภอยงอ

19

ศนยเรยนรเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร

ชอศนย : ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรต าบลศรบรรพต อ าเภอศรสาคร จ.นราธวาส สนคาหลก : ลองกอง พนทเปาหมาย : 9,511 ไร เกษตรกรเปาหมาย : 3,887 ครวเรอน สถานทตง : บานเลขท ๑๖/๒ บานละโอ หมท ๒ ต าบลศรบรรพต อ. ศรสาคร จ.นราธวาส พกด : Latitude 6.174010 Longitude 101.529484 x 779936 y 683105 zone 47 ระดบการพฒนาของศนยฯ : แผนทตงศนยเรยนร :

ชอเกษตรกรตนแบบเจาของแปลงเรยนร: นางอษา แกวมสก บานเลขท ๑๖/๒ หมท ๒ ต าบลศรบรรพต อ าเภอศรสาคร จงหวดนราธวาส เบอรโทรศพท: 08-72909591 สถานการณของพนท : เกษตรกรใน อ าเภอศรสาคร สวนมากท าอาชพท าสวนยาง และสวนผลไมเปนสวนใหญ โดยผลไมทปลกมากในพนทคอลองกอง ซงเปนผลไมประจ าจงหวดนราธวาส แตตองประสบปญหาราคาผลผลตตกต า เพราะผลผลตลองกองไมไดคณภาพ เนองจากผลผลตไมมคณภาพ เชน ชอสน ผลเลก ผลรวง รสเปรยว ศตรพชรบกวน เกดจากสาเหตเกษตรกรขาดการดแลรกษาและปรบปรงสวน และขาดเทคโนโลยการดแลสวนตามหลกวชาการ แนวทางการพฒนา : พฒนาและยกระดบคณภาพลองกองในพนทใหมคณภาพ เพอลดตนทนการผลตลองกองและสงเสรมหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงใหแกเกษตรกรสงผลใหเกษตรกรสามารถจ าหนายลองกองในราคาทสงขน มตนทนการผลตทต าลง และสามารถด าเนนชวตตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไดอยางมความสข เทคโนโลยเดนของศนยเรยนร : พฒนาคณภาพและเพมผลผลตลองกอง การตดแตงกง ตดแตงชอดอก ชอผล,การปองกนโรคแลศตรลองกอง มาตรฐาน GAP ดานการลดตนทนการท าปยหมกชวภาพ (พ.ด.) ,การใชน าอยางรคณคา(กรมชลประทาน), ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง และดานการท าบญช (กรมตรวจบญชสหกรณ) การน าไปใชประโยชน : พฒนาคณภาพและเพมผลผลตลองกองโดยการพฒนาเปนลองกองเกรด A และ B ออกสตลาดมากขน โดยมเปาหมายผลตลองกองเกรด A 30% เกรด B 50 % ซงจะท าใหเกษตรกรมรายไดเพมขนจากการพฒนาคณภาพลองกอง ลดตนทนการผลตโดยการท าปยหมกและสารชวภณฑ สามารถลดตนทนการการใชปยได 2 - 3 บาท/กโลกรม หลกสตรการเรยนร : การพฒนาคณภาพ และลดตนทนการผลตลองกอง

20

ฐานการเรยนร : ฐานการเรยนรท 1 การผลตปยหมกชวภาพ เปนจดใหความรและสาธตการท าปยหมกชวภาพ เพอลดตนทนการผลตและเปนการน าเศษวสดในสวนมาใชใหเกดประโยชนอยางสงสด(บรณาการรวมกบ สถานพฒนาทดนนราธวาส)

ฐานการเรยนรท 2 การตดแตงกง ตดแตงชอดอก ชอผล การเกบเกยว และบรรจภณฑ เปนจดใหความรและสาธตเรองการพฒนาคณภาพและเพมผลผลตลองกอง ตงแตชวงกอนออกดอกจนถงเกบขาย

ฐานการเรยนรท 3 การปองกนโรคและศตรลองกองแบบผสมผสาน เปนจดใหความรเกยวกบการปองกนโรคและศตรลองกองโดยจะเนนวธทไมใชสารเคม

ฐานการเรยนรท 4 มาตรฐาน GAP (ลองกอง) เปนจดใหความรเกยวกบมาตรฐาน GAP หลกเกณฑและขอปฏบตของมาตรฐาน GAP

ฐานท 5 การใชน าอยางรคณคา เปนจดให ความรเกยวกบการใชน าอยางรคณคาทางการเกษตรโดยจะมรปแบบการใช น าทตางๆกนตลอดจน นวตกรรมของระบบสงน าทใชในการเกษตร (บรณาการ รวมกบ ส านกงานชลประทานท 17 จ.นราธวาส) ฐานท 6 เศรษฐกจพอเพยง ตามปรชญาของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เปนจดใหความรเกยวปรชญาเศรษฐกจพอเพยงแกเกษตรกร แปลงเรยนร :

เครอขาย : ศจช ,ศดปช., ศบกต, ศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยง, ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตทเรยน

หมอนทอง,กรมชลประทาน, กรมตรวจบญชสหกรณ, กรมพฒนาทดน ชอเจาหนาทสงเสรมการเกษตร : นายธรตน ภเบญญาพงศ ต าแหนงนกวชาการสงเสรมการเกษตรปฏบตการ เบอรโทรศพท : 088-7512199

21

ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร ชอศนย : ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรตาบลภเขาทอง อาเภอสครน จงหวดนราธวาส สนคาหลก : มงคด พนทเปาหมาย : 2,248 ไร เกษตรกรเปาหมาย : 1,096 ราย สถานทตง : บานภเขาทอง หมท 2 ตาบลภเขาทอง อาเภอสครน จงหวดนราธวาส พกด : 47N X 0799661 Y 645937 ระดบการพฒนาของศนยฯ : แผนทตงศนยเรยนร :

ชอเกษตรกรตนแบบ : นายสณฐตสข แกวคง ทอย : บานเลขท 58 หมท ๒ ต.ภเขาทอง อ.สครน จ.นราธวาส เบอรโทรศพท : 08-4631-4905, 08-8389-2909 สถานการณของพนท : อาเภอสครน เปนอาเภอทมพนทชดดนทเหมาะสมในการปลกไมผลเปนสวนใหญ (S1, S2) โดยมพนทปลกไมผล ไดแก ลองกอง 6,399 ไร เกษตรกร 2,230 ราย เงาะ 5,271 ไร เกษตรกร 1,989 ราย มงคด 2,248 ไร เกษตรกร 1,096 ราย ทเรยน 2,588 ไร เกษตรกร 1,053 ราย และไมผลอนๆ 637 ไร รวมเปน 17,525 ไร สวนตาบลภเขาทองมการปลกมงคดจานวน 2,248 ไร คดเปนรอยละ ๑2.8๓ ของพนท ไมผลทงอาเภอ ซงผลผลตมงคดแตละปของอาเภอสครนออกสตลาดกวา 800 ตน เมอผลผลตลนตลาด ประกอบกบคณภาพผลผลตไมด ไมตรงตามความตองการของผบรโภค สงผลใหราคาผลผลตตกตา และไมสามารถจาหนายผลผลตได ดงนนจงจาเปนตองมการพฒนาคณภาพผลผลตของมงคดใหไดคณภาพ ตรงตามความตองการของตลาด ลดตนทนการผลต เพมมลคาผลผลต เพอสรางรายไดใหกบเกษตรกรผผลตมงคดอยางยงยน แนวทางการพฒนา : สงเสรมการพฒนาคณภาพมงคดใหเปนทตองการของตลาด เทคโนโลยเดนของศนยเรยนร : เทคโนโลยการพฒนาคณภาพผลผลตมงคด และลดตนทนการผลต การนาไปใชประโยชน : การผลตมงคดคณภาพ ผลผลตไดมาตรฐานตามหลก GAP ปลอดภยจากสารเคม ขนาดผลผลตใหญขนยกระดบจากเกรด A 5 % เปน 12 % ซงทาใหเปนทตองการของตลาดและผบรโภคทงใน และตางประเทศ สามารถเพมผลผลตเฉลย จาก 833 กก./ไร เปน 950 กก/ไร ตนทนการผลตลดลงจาก 2,400 บาท/ไร เปน 1,764 บาท/ไร หลกสตรเรยนร :

1. การผลตมงคดใหมคณภาพ 2. การลดตนทนการผลตและการวเคราะหดน 3. การปองกนกาจดศตรพชและผลตสารชวภณฑ 4. การใชนาอยางรคณคาและเศรษฐกจพอเพยง

22

ฐานการเรยนร : ฐานการเรยนร 1 : เศรษฐกจพอเพยง เปนการนาแนวคดทจะเปลยนรปแบบทาการเกษตร โดย ยดหลกและนอมนาปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ซ ง เ ปนนาความรท ไ ดมาปรบใชในครวเรอน และในชวตประจาวนของตนเองกอน

ฐานการเรยนร 2 : การลดตนทนการผลต เนนการใชปยอนทรย เปนหลก โดยการทาปยหมกชวภาพ/ปยอนทรยนา และการวเคราะหดน รวมไปถงการ ใชป ย ถกชนด ถกอต ร า ถก เ วลา โดยเนนการใชปย ตามคาการวเคราะหดน ไดแก การสงดนตรวจหาผลการวเคราะหดนและใชปยตามคาวเคราะห

ฐานการเรยนร 3 : การปองกนกาจดศตรพชและผลตสารชวภณฑ โดยการทานาหมกชวภาพ เนนการสาธตวสดทใช วธทา และการนามาผลตใชและประโยชนในปองกนจากดแมลง และการทาฮอรโมนสาหรบเรงดอก เรงผล เปนตน

ฐานการเรยนร 4 : การผลตมงคดใหมคณภาพ โดยมการเรยนร และสาธตตามกระบวนการโรงเรยนเกษตรกร ซงมการเรยนรตงแต การเตรยมตนใหพรอมสาหรบการออกดอก (เดอนกรกฎาคม-ตลาคม) ดงน 1. จดการปยเพอชกนาการแตกใบออน 2. ตดแตงกงเพอควบคมขนาดทรงพม 3. จดการเพอชกนาใหแตกใบออน 4. ปองกนกาจดโรคแมลงและไรศตรทาลายใบออน 5. กาจดวชพช 6. จดการปยเพอเตรยมความพรอมตนสาหรบการออกดอก

ฐานการเรยนร 5 : การใชนาอยางรคณคา เปนการเรยนรในการใชนาอยางรคณคาในการปลกพชผกระบบนาหยดและองคความรในการใชนาในไมผล

แปลงเรยนร : เครอขาย: ศนยจดการศตรพชชมชนบานไอตมง, กลมโรงปยอนทรยตาบลภเขาทอง, ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบลภเขาทอง, ศนยจดการดนปยชมชนบานไผงาม, ศนยปราชญชาวบาน(ศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงจงหวดนราธวาส)

ชอเจาหนาทสงเสรมการเกษตร : นายหาพส ปโรง ตาแหนง นกวชาการสงเสรมการเกษตรปฏบตการ เบอรโทรศพท : ๐๖-๑๑๗๒-๘๐๘๐

23

ศนยเรยนรเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร ชอศนย : ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรตาบลชางเผอก อาเภอจะแนะ จงหวดนราธวาส สนคาหลก : ปาลมนามน พนทเปาหมาย : 1,187 ไร เกษตรกรเปาหมาย : 128 ครวเรอน สถานทตง: บานไอรบอแต หมท 4 ตาบลชางเผอก อาเภอจะแนะ จงหวดนราธวาส พกด: Latitude 6.055124 Longitude 101.572682 x : 784782.7423 y : 669972.8762 zone 47 ระดบการพฒนาของศนยฯ : - แผนทตงศนยเรยนร : ชอเกษตรกรตนแบบเจาของแปลงเรยนร: นายเจรญ เกดกณโณ ทอย : บานเลขท 156/106 หมท 4 ตาบลชางเผอก อาเภอจะแนะ จงหวดนราธวาส เบอรโทรศพท: 08-9561-5763 สถานการณของพนท : ปาลมนามนนบเปนพชเศรษฐกจทสาคญของอาเภอจะแนะ จงหวดนราธวาส ในป 2559 มพนทปลกทงหมด 1,187ไร ใหผลตแลว จานวน 408 ไร ทารายไดใหแกเกษตรกรผปลกปาลมนามนปละ ไมตากวา 3.1 ลานบาท แตจากการสารวจขอมล พบวาเกษตรกรทปลกปาลมนามนในพนท มผลผลตเฉลย 1,900 กก./ไร/ป ซงตากวาผลผลตเฉลยทควรจะเปน 3,000 กก./ไร/ป ประกอบกบตนทนการผลตปาลมนามนในปจจบนมแนวโนมคอนขางสงขน จงมความจาเปนตองใหความรเกษตรกรในการเพมประสทธภาพการผลตปาลมนามน เพอเพมปรมาณผลผลตตอไร ลดตนทนการผลตปาลมนามน และการสงเสรมการทาอาชพเสรมเพมรายได แกเกษตรกรในพนท เทคโนโลยเดนของศนยเรยนร : การจดการสวนปาลมนามนเพอเพมประสทธภาพการผลตปาลมนามน การลดตนทนการผลตปาลมนามนโดยใชนาหมกชวภาพ กจกรรมอาชพเสรมเพมรายไดสาหรบเกษตรกรผปลกปาลมนามน เชน การเพาะชาตนไม การเลยงสตว การเลยงปลาในสวนปาลมนามน การปรบปรงคณภาพดน กจกรรมกลมแมบานเกษตรกร กลมวสาหกจชมชน กองทนหมบานสถาบนการเงน การแปรรปผลผลตทางเกษตร

โรงเรยน

บานไอรโซ

ถนนจะแนะ-ชางเผอก

ศนยเรยนรฯ (ศพก.)

ตาบลชางเผอก ฟารมตวอยาง

บานไอรบอแต ตาบลชางเผอก

ทวาการอาเภอจะแนะ

ทศเหนอ

24

การนาไปใชประโยชน : การสงเสรมการจดการสวนปาลมนามนเพอเพมประสทธภาพการผลตปาลมนามน สามารถเพมผลผลตจากเดม 1.9 ตนตอไรตอป เปน 2.5 ตนตอไรตอป และสามารถลดตนทนการใชปยเคมโดยการทานาหมกชวภาพใชเสรมในสวนปาลมนามน ไดไรละ 2,500 บาท/ป และสามารถเพมรายไดในครวเรอนจากการทาอาชพเสรม3,500 บาทตอเดอน หลกสตรการเรยนร:

1. การจดการสวนปาลมนามนเพอเพมประสทธภาพการผลต 2. การลดตนทนการผลตปาลมนามน 3. อาชพเสรมเพมรายไดสาหรบเกษตรกรผปลกปาลมนามน

ฐานการเรยนร :

ฐานการเรยนรท 1 การจดการพนทปลกปลกปาลมนามน เพอใหเกษตรมความรในการประกอบอาชพปลกปาลมนามนและเลอก

จดการพนทปลกไดถกตอง ฐานการเรยนรท 2 การจดการสวนปาลมทใหผลผลต

การใชปยและการใสปยตามคาวเคราะหดนหรอคาวเคราะหใบปาลมการใชปยหมก การตดแตงทางใบ การเกบเกยวผลผลต

ฐานการเรยนรท 3 ศตรพชของปาลมนามน การขาดธาตอาหาร การเกดโรคในระยะตางๆ ศตรปาลมนามน

ฐานการเรยนรท 4 การลดตนทนการผลตปาลมนามน เพอใหเกษตรกรรจกการใสปย และการเลอกใชปยอนทรย และปยตนทนตา

ฐานการเรยนรท 5 อาชพเสรมเพมรายได

สาหรบเกษตรกรผปลกปาลมนามน การสรางอาชพเสรมตาง ๆสาหรบเกษตรกรผปลกปาลมนามน

เชน การเพาะชาตนไม ดานปศสตว ดานประมง แปรรปผลผลตเกษตรกร เปนตน แปลงเรยนร :

เครอขาย : ศจช.บานไอรบอแต ม.4 ต.ฃางเผอก , ศดปช.บานเมาะตาโกะ ม.4 ต.ผดงมาตร, โรงเรยนตชด.บานไอรบอแต ,โรงเรยนบานไอรโซ ชอเจาหนาทสงเสรมการเกษตร : นายมะฮด โตะเดน ตาแหนงนกวชาการสงเสรมการเกษตรปฏบตการ เบอรโทรศพท : 09-8018-2744 , 08-1676-8357 ,

25

ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร

ชอศนย : ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรตาบลตาบลบกต อาเภอเจาะไอรอง จงหวดนราธวาส สนคาหลก : ปาลมนามน พนทเปาหมาย : 6,352 ไร เกษตรกรเปาหมาย : 408 ครวเรอน สถานทตง : หมท ๑๒ บานบเกะกอจ ตาบลบกต อาเภอเจาะไอรอง จงหวดนราธวาส พกด : X = 814938 Y = 687262 Zone 47 ระดบการพฒนาของศนย : แผนทตงของศนย : ชอเกษตรกรตนแบบเจาของแปลงเรยนร : นายอารง ยโซะ บานเลขท 80/2 หมท 12 ตาบลบกต อาเภอเจาะไอรอง จงหวดนราธวาส เบอรโทรศพท : 081-5436867 สถานการณของพนท :

ปาลมนามนนบเปนพชเศรษฐกจทสาคญของอาเภอเจาะไอรองชนดหนง ในป 2558 มพนทปลกทงหมด 6,352 ไร ใหผลผลตแลว จานวน 2,387 ไร ทารายไดใหแกเกษตรกรผปลกปาลมนามนปละไมตากวา 19 ลานบาท แตจากการสารวจขอมล พบวาเกษตรกรทปลกปาลมนามนในพนท มผลผลตเฉลย 1,900 กก./ไร/ป ซงตากวาผลผลตเฉลยทควรจะเปน (3,000 กก./ไร/ป) ประกอบกบตนทนการผลตปาลมนามนในปจจบนมแนวโนมคอนขางสงขน จงมความจาเปนตองใหความรเกษตรกรในการเพมประสทธภาพการผลตปาลมนามน เพอเพมปรมาณผลผลตตอไร ลดตนทนผลตปาลมนามน และสงเสรมอาชพเสรมสาหรบเกษตรกรผปลกปาลมนามน เทคโนโลยเดนของศนยเรยนร :

1. การผลตปาลมนามน โดยใชนาหมกชวภาพ เพอลดตนทนการผลตและทดแทนการใชปยเคม 2. เลยงสตวเศรษฐกจ เพอเปนอาชพเสรมในสวนปาลมนามน การนาไปใชประโยชน : การเพมประสทธภาพการผลตปาลมนามนใหสามารถใหผลผลต 3,000 กโลกรม/ไร/ป สามารถลดตนทนการผลตปาลมนามนโดยใชนาหมกชวภาพ 1,500 บาท/ไร หลกสตรการเรยนร :

1. การเพมประสทธภาพการผลตปาลมนามน 2. การวเคราะหดน ปรบปรงบารงดน และการลดตนทนการผลตปาลมนามนโดยใชนาหมกชวภาพ 3. การเลยงสตวเศรษฐกจ และอาชพเสรมในสวนปาลมนามน

26

ฐานการเรยนร : มทงหมด 5 ฐาน ประกอบดวย ฐานท 1 ฐานท 2

การวเคราะหดนและบารงดน การทานาหมกชวภาพและลดตนทนการผลต

เพอใหทราบลกษณะพนททดนกอนปลกปาลมนามน เพอผลตและใชนาหมกและปยหมกแทนปยเคมและเพมผลผลตปาลม

ฐานท 3 ฐานท 4

การปฏบตดแลรกษาและแมลงศตรพชปาลมนามนทสาคญ การสงเสรมการเลยงสตวเศรษฐกจ

เพอดแลรกษาและปฏบตตามหลกวชาการของสวนปาลมนามน เพอสรางอาชพเสรมในสวนปาลมนามน

ฐานท 5 ระบบการใชนาในสวนปาลมนามน เพอเปนแนวทางการใชนาอยางประหยดและมประสทธภาพ

แปลงเรยนร :

เครอขาย : ศจช. ศดปช. ศบกต.บกต โรงเรยนบกตประชาอปถมภ โรงเรยนบานเจาะเกาะ โรงเรยนบเกะตาโมง สนง.ปศสตวอาเภอเจาะไอรอง สถานพฒนาทดนนราธวาส

ชอเจาหนาทสงเสรมการเกษตร : นายซนยด บนมะ ตาแหนง นกวชาการสงเสรมการเกษตรปฏบตการ

เบอรโทรศพท : 061-1788118 27