14
บทวิจารณ์ : การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิตภาพของเศรษฐกิจไทย รศ.ดร.วิษณุ อรรถวานิช คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ งานสัมมนาทางวิชาการ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ประจาปี 2562 ครั้งที่ 41 24 มกราคม 2562 ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย

บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

บทวจารณ : การเปลยนแปลงเทคโนโลยและ

การเพมผลตภาพของเศรษฐกจไทย

รศ.ดร.วษณ อรรถวานช

คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

งานสมมนาทางวชาการ คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ประจ าป 2562 ครงท 41

24 มกราคม 2562

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

Page 2: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

สรปบทความ

❖ งานวจยชนนมวตถประสงค 3 ประการ

▪ เพอวดและแยกคาการเตบโตผลตภาพ (TFP growth) ในสาขาเศรษฐกจตางๆ ระหวางป 2541-2559

▪ เพอศกษาถงรปแบบการใชเทคโนโลยทผานมารวมถงการเปลยนแปลงในอนาคต

▪ เพอศกษาผลการเปลยนแปลงของ TFP growth ทเกดขนในสาขาเกษตรกรรม

❖ ประยกตใช Malmquist TFP growth index ทน าเสนอโดย Färe, Grosskopf, Norris และ Zhang (1994)

❖ ใชปจจยการผลต 3 ชนด ไดแก ทน แรงงาน และน า ในการวเคราะห

❖ ผลการศกษา :

▪ เศรษฐกจไทยในชวงป พ.ศ. 2541-2559 มอตราการเตบโตผลตภาพเฉลย 1.5% ตอป

▪ การเปลยนแปลงเทคโนโลย +4.2% ตอป ขณะทการเปลยนแปลงประสทธภาพเชงเทคนค -2.6% ตอป

▪ ผลการศกษาสะทอนการขาดประสทธภาพในการใชปจจยการผลต

▪ สาขาเกษตรมประสทธภาพในการใชทรพยากรตางๆ ต ากวาสาขาเศรษฐกจอนๆ

2

Page 3: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

ประโยชนทไดรบ/จดเดน

❖ประโยชนทไดรบ

▪ สามารถน าไปใชเพอเปรยบเทยบผลการด าเนนการของหนวยผลตแตละสาขาเศรษฐกจ

▪ ผก าหนดนโยบายสามารถน าไปใชวางแผนเชงนโยบายทเหมาะสมในการก าหนดทศทางและยทธศาสตรการ

พฒนาเศรษฐกจของประเทศใหเปนไปอยางมนคงและยงยน

❖จดเดน

▪ การใชทรพยากรน ามาค านวณคา TFP ซงนบวาเปนเรองใหม

▪ ท าการค านวณคา TFP growth พรอมแยกองคประกอบแบบแยกสาขาเศรษฐกจตางๆ ตลอดชวงเวลา

▪ วธค านวณทเสนอโดย Färe, Grosskopf, Norris และ Zhang (1994) ท าใหสามารถแยกคาการเตบโตผลต

ภาพปจจยรวมออกเปนผลจากการเปลยนแปลงประสทธภาพเชงเทคนค (technical efficiency: TE) และผล

จากการเปลยนแปลงเทคโนโลย (technical change: TC)

▪ เชอมโยงผลการศกษากบความทาทายในอนาคตดานการเปลยนแปลงเทคโนโลย

3

Page 4: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

ประเดนวจารณ

❖ ควรกลาวถงจดเดนและจดดอยของวธ Data Envelopment Analysis (DEA) ทงานชนนใชกบวธอน เชน

วธทางเศรษฐมต เปนตน

❖ งานชนนไดอธบาย TFP growth ในชวงป 2551-2553 วามาจากการเพมขนของอปสงคในประเทศ

และการขยายตวในภาคสงออก ท าใหสาขาเกษตรเตบโตไดเพมขนซงตรงขามกบสาขาเศรษฐกจอนท

เตบโตลดลงกวาชวงเวลากอนหนา

▪ การเกดวกฤตราคาอาหารโลก (Food Price Crisis) นาจะเปนปจจยทควรกลาวถงดวย

4

ปอตราการเตบโตผลตภาพ (%)

เกษตรกรรม อตสาหกรรม บรการเอกชน บรการสาธารณะ

2548-2550 1.324 2.743 2.505 2.119

2551-2553 2.065 0.205 -0.039 -0.716

ทมา: ศภวจน และ รงนภา (2562)

Page 5: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

ประเดนวจารณ

❖ ในการวเคราะหชวง 2557-2559 ผวจยไดใหสาเหตของการทคา TFP growth ในสาขาเกษตรมการ

ถดถอยมากทสด (-8.229% ตอป) เมอเทยบกบสาขาเศรษฐกจอน เนองจากชวงป 2555-2556 ม

โครงการรบจ าน าขาวและท าใหขาวเนาเสยจ านวนมาก จรงๆ เหตผลหลกนาจะมาจาก...

▪ ภยแลงทรนแรงและยดเยอ (งดการปลกขาวนาปรงในป 2558 และ 2559)

▪ ชวงรบจ าน าขาวผลผลตขาวมปรมาณมากเพราะราคาจงใจ แตพอหมดโครงการผลผลตขาวกลดลงอยางมาก

5ทมา: สศก.

ผลผลตขาว(ตน)

Page 6: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

ประเดนวจารณ

❖ ชวงป 2557-2559 คา TFP growth สาขาเกษตรลดลงมาก ซงมาจากภยแลงสะทอนผลกระทบจาก

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ แตไมไดถกน ามาเปนปจจยการผลตในงานศกษา การใชน าแมจะ

สะทอนการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศได แตยงไมไดสะทอนความเสยหายของผลผลต

▪ งานวจยหลายงานในปจจบนเรมมการน าตวแปรสภาพอากาศมาเปนหนงในปจจยก าหนด TFP growth อาท

▪ Liang et al. (2017) พบวา การเปลยนแปลงในอณหภมและปรมาณน าฝนในแตละภมภาคอธบายความผนแปรของ

TFP growth ในสาขาเกษตรของสหรฐอเมรกาไดรอยละ 70 ของความผนแปรทงหมดในชวง 1981-2010

▪ ดงนน งานศกษาในอนาคต อาจพจารณาเพมตวแปรสภาพอากาศในการค านวณ TFP growth

6

Page 7: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

ประเดนวจารณ

❖ นอกจากนนแลวปจจยอนทมความส าคญนอกเหนอจากแรงงาน ทน น า และสภาพอากาศ กควรน ามา

พจารณาดวยในอนาคตส าหรบสาขาเกษตร อาท ทดน ปจจยขนกลาง ไดแก เมลดพนธ พลงงาน ปย

อาหารสตว สารก าจดแมลงและศตรพช และการซอบรการ

▪ การค านวณคา TFP โดยใชปจจยทเหมอนกนในแตละสาขาเศรษฐกจอาจไมสะทอนปจจยทแทจรงทก าหนด

ผลผลตในสาขานนๆ

❖ ควรท าการเปรยบเทยบคา TFP growth ทค านวณไดจากงานน วาเหมอนหรอแตกตางจากงานอนๆ

อยางไร นาจะมการกลาวถงดวย เชน อาจเปรยบเทยบกบททาง USDA-ERS (2018) ไดค านวณไว

หรออาจจะตอยอดจากงานในอดต

7

Page 8: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

ประเดนวจารณ

เปรยบเทยบ TFP growth ภาคเกษตรระหวาง

งานศกษาปจจบนและ USDA-ERS (2018)

8

Current study USDA-ERS

2541-2544 -6.93 4.04

2545-2547 6.29 1.05

2548-2550 1.32 2.83

2551-2553 2.07 0.26

2554-2556 2.36 4.48

2557-2559 -8.23 -2.15

2541-2559 0.90 2.12

ทมา: USDA-ERS (2018)

หมายเหต: งานศกษาค านวณถงป พ.ศ.2558 เทานน

อตราการเจรญเตบโตของผลตภาพ ผลผลต

และปจจยการผลต ชวง พ.ศ.2508-2539

Countries TEC TC TFP Output Land Labor Livestock Fert MachineThailand -1.33 0.33 -1.00 3.89 1.87 1.84 0.37 12.32 11.10Vietnam -0.71 0.54 -0.17 3.67 0.33 1.78 1.51 7.66 12.24Malaysia 0.00 3.55 3.55 5.25 1.96 -0.01 1.05 8.77 9.58Philippines 0.07 1.26 1.33 2.74 1.29 1.66 -0.42 5.90 2.42China -0.41 0.88 0.47 4.34 0.14 1.77 2.45 10.64 8.85

Source: Suhariyanto (2018)ใช Malmquist TFP growth index ทน าเสนอโดย Färe,

Grosskopf, Norris และ Zhang (1994) เหมอนกน

Page 9: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

ประเดนวจารณ

❖ การเปรยบเทยบผลผลตขาวเปลอกตอไรของไทยและประเทศอนๆ อาจจะตองมความระมดระวงใน

การน าเสนอ สาเหตทผลผลตตอไรต าเปนเพราะสายพนธขาวทปลก เชน ขาวหอมมะลแมผลผลตตอไร

ต าแตมราคาสง ซงตางกบประเทศอนทมกปลกขาวแบบพนธผสมทใหผลผลตสงแตราคาตอหนวยต า

❖ นาจะน าเสนอในประเดนทวา ในเขตชลประทาน มกเนนปลกขาวขาวซงจดเปนขาวคณภาพต า มลคาต า

และมกเกดอปทานสวนเกนดวย ดงนน ควรหาแนวทางเพมมลคาไดมากกวาปจจบน

9

ผลผลตขาวเปลอก ขาวสาร และสดสวนการสงออก

ประเภทขาว

ขาวเปลอก

(ลานตน)

ขาวสาร

(ลานตน)

สดสวนการสงออกขาวสาร

(%)

ขาวหอมมะลและขาวหอม 8.5 5.1 52.3

ขาวเหนยว 7.5 4.9 10.9

ขาว MV ไมไวแสง 15 9.8 77.5

ขาวพนเมอง 2.5 1.6 50

รวม 33.5 21.4 54.3

ทมา: KNIT estimation

ทมา: สศก.

Page 10: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

ประเดนวจารณ

❖ งานชนนวดปจจย 3 ดาน ทน แรงงาน และน า ไมไดมปจจยทดน แตขอสรปและการวเคราะหกลบ

เชอมโยงไปเรองการใชทดนอยางไมมประสทธภาพ

❖ ในสวนสดทาย (บทสรปและนยเชงนโยบาย) ขอเสนอแนะเพอแกไขปญหายงคอนขางทวไปและสน

นาจะเพมรายละเอยดขอเสนอแนะใหมากขน เชน

▪ เรองปญหาคณภาพแรงงาน อาจใหขอเสนอแนะทเจาะจงมากขน อาท...

• ภาครฐทมบคลากรอบรมจ ากดอาจจะตองประสานกบภาคเอกชนและสถาบนการศกษาทวประเทศ

เพอใหการเพมทกษะเปนไปอยางทวถงและรวดเรวและสอดคลองกบความตองการของพนท

• เนนอบรมทกษะเฉพาะทางใหกบแรงงานไรฝมอ

• จดตงศนยบรการแรงงานแบบครบวงจรจากการบรณาการทกภาคสวนทเขาถงบรการได

• ออกแบบโปรแกรมฝกอบรมทกษะออนไลนทหลากหลายนอกเหนอจากความรในงานเดม

ทมา : วษณ ประกาย และสมหมาย (2561)

10

Page 11: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

ประเดนวจารณ

▪ ในขอเสนอแนะทกลาววา “ควรลดการใชปจจย

ทนทเกนจ าเปน” ทนทกลาวถงมอะไรบาง นาจะ

ชวยเฉพาะเจาะจงเพอการน าไปใชประโยชนใน

การแกปญหา

• จรงๆ ทนหรอเครองจกรกลม 2 แบบ คอ

แบบดงเดม และ แบบสมยใหม จากงานศกษา

พบวา ครวเรอนเกษตรสามารถเขาถง

เครองจกรกลแบบดงเดมไดครบทกครวเรอน

แตสามารถเขาถงเครองจกรกลสมยใหมได

เพยง 68%

• ดงนนนาจะเปนประเดนเรองการลดทนแบบ

ดงเดมแลวทดแทนดวยทนสมยใหม เปนตน

11

0.68

Census 2556

ทมา: Attavanich, Chantarat, and Sa-ngimnet (2018)

Page 12: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

▪ ส าหรบขอเสนอแนะดานการใชทดนทางการเกษตร

• จดเขตสงเสรมการปลกขาวศกยภาพของพนท (Rice Zoning)

• ปรบปรงและขยายแหลงน าเพอการเกษตร และปรบปรงกลไกการจดการเพอเพมประสทธภาพการ

ใชน าในเขตชลประทาน

❖ ผลการศกษาท าไว 4 สาขา แตขอเสนอแนะเปนแบบรวม นาจะมขอเสนอแนะในแตละสาขาเศรษฐกจท

ศกษา เพอใหเกดประโยชนสงสดในการน าไปใช

❖ งานวจยไดเสนอแนะวาภาครฐไมควรใชนโยบายการแทรกแซงราคาสนคาเกษตรซงถกตอง แตอาจจะ

สะทอนใหเหนถงปญหาทสงคมมกใชตวชวดความส าเรจของรฐบาลผานราคาสนคาเกษตร ดงนน

ภาคประชาชนเองอาจตองชวยกนปรบตวชวดดวย เชน รายไดสทธตอไร เปนตน

12

ประเดนวจารณ

Page 13: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

• Attavanich, W., S. Chantarat and B. Sa-ngimnet (2018). Microscopic view of Thailand’s agriculture through the lens of farmer registration

and census data. Forthcoming PIER Discussion Paper.

• Färe, R., S. Grosskopf, M. Norris and Z. Zhang. (1994). “Productivity Growth, Technical Progress, and Efficiency Changes in Industralised

Countries.” American Economic Review. 84: 66-83.

• Liang, X. Z., Wu, Y., Chambers, R. G., Schmoldt, D. L., Gao, W., Liu, C., ... & Kennedy, J. A. (2017). Determining climate effects on US

total agricultural productivity. Proceedings of the National Academy of Sciences, 114(12), E2285-E2292.

• Ortiz-Bobea, A., Knippenberg, E., & Chambers, R. G. (2018). Growing climatic sensitivity of US agriculture linked to technological change

and regional specialization. Science advances, 4(12), eaat4343. http://advances.sciencemag.org/content/4/12/eaat4343

• Yoshino, N., & Nakahigashi, M. (2018). The Productivity Effect of Infrastructure Investment in Thailand and Japan. Financing Infrastructure

in Asia and the Pacific, 101.

• Suhariyanto, K. (2018, April). Agricultural productivity growth in Asian countries. In Tomorrow's Agriculture: Incentives, Institutions,

Infrastructure and Innovations-Proceedings of the Twenty-fouth International Conference of Agricultural Economists: Incentives, Institutions,

Infrastructure and Innovations-Proceedings of the Twenty-fouth International Conference of Agricultural Economists (p. 376). Routledge.

• USDA-ERS. 2018. International Agricultural Productivity. https://www.ers.usda.gov/data-products/international-agricultural-productivity/

13

เอกสารอางอง

Page 14: บทวิจารณ์ การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและ การเพิ่มผลิต ... · บทว จารณ : การเปล

14

ขอบพระคณครบ

ขอมลการตดตอรศ.ดร.วษณ อรรถวานช

ภาควชาเศรษฐศาสตร คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

[email protected]://sites.google.com/site/attavanichw/